Search is not available for this dataset
url
stringlengths
17
295
title
stringlengths
1
295
text
stringlengths
0
1.82M
http://engime.org/za-merzimdi-jospar-bolimi-2a-ajnimali-tok-mektep.html#2._Interpret_the_graphs_of_Force-Elongation_for_springs._Determining_the_spring_constant_from_the_slope_of_the_graph
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 2a айнымалы ток Мектеп
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) | 1. Describe the behaviour of springs in terms of load, extension, elastic limit, Hooke’s law and the spring constant (i.e. force per unit extension); 2. Interpret the graphs of Force-Elongation for springs. Determining the spring constant from the slope of the graph 11.4.3.7 - айнымалы токтың белсенді және реактивті күші ұғымдарының физикалық мағынасын түсіндіру; 11.4.3.8 - векторлық диаграмманы құру арқылы қуат коэффициентін анықтау |
http://engime.org/sabati-masattari-ot-ishilini-bolinetin-ajmafin-jene-ataratin-i.html
Сабақтың мақсаттары Өт қышқылының бөлінетін аймағын және атқаратын қызметін жалпылама түсіндіріп бере алады
САБАҚ: Зертханалық жұмыс өттің майларды эмульгациялау қасиетін зерттеу. | Мектеп: | Күні: | | СЫНЫП: | Қатысқандар саны: | Қатыспағандар: | Осы сабақтың көмегімен қолжеткізілетін оқу мақсаттары | Өттің майларды эмульгациялау қасиетін зерттеу | Сабақтың мақсаттары | Өт қышқылының бөлінетін аймағын және атқаратын қызметін жалпылама түсіндіріп бере алады. | Тілдік мақсат | Оқушылар: өт қышқылының майларды эмульгациялау құбылысын тәжірибе жүзінде бақылай алады, өз жұмыстарының нәтижелерін кесте түрінде, ауызша, жазбаша көрсете алады. Пән лексикасы және терминология: ас қорыту, ас қорытужүйесі, температура, фермент белсенділігі, қолайлы, қызмет, қасиет, денатурация, белсенді орталық, құлып және кілт, өт қышқылы тұздары,эмульгация,липаза, кермектілік. Диалог құруға/жазылымғақажеттіпайдалысөздертоптамасы: Липаза ішектегі майларды ыдыратуға толықтай қабілетті емес,сол себепті…………… Өт қышқылының тұздары…………… | Алдын-ала білімдер | Қоректену тірі ағзаларға тән негізгіқасиеттердің бірі болып табылады (6 сынып) Қоректену, ас қорыту, жұту, ассимиляция және бөліп шығару үрдістері мен аталған үрдістер ас қорыту жүйесінде қай жерде болады (7.1D бөлімі) Ферменттердің құрылымдары мен қызметтері және олардың негізгі қасиеттері (9.1A бөлімі) | Бағалау критерийлері | Зерттеу гипотезасын дұрыс тұжырымдайды. Нұсқаулыққа сәйкес зерттеу жұмысын жүргізеді Тәжірибе нәтижесін сипаттайды. Қорытынды жасайды. | Құндылықтарды дамыту | Жұптық жұмыс арқылы бір бірін құрметтеуге бірлесіп жұмыс жасауға тәрбиелеу | АҚТ қолдану | Ақпарат көзін іздеу | Пәнаралық байланыс | Химия – органикалық заттар | Сабақ барысы | Сабақтың жоспарланған кезеңдері | Сабақтағы жоспарланған жұмыс | Ресурстар | 3 мин | Ұйымдастыру кезеңі. Сергіту сәті. Starter Орагникалық заттар мен ферменттер арасындағы байланысты орнату. Сабақ тақырыбы мен мақсатын хабарлау. | | 10 мин 15 мин 7 мин | Қазақша-ағылшынша сөздер арқылы өз жұбын табады. Қарын- stomach Аш ішек- small intestine Бауыр- pechen' Язык оригинала: русский liver Тоқішек-Large intestine Ұйқы безі-pancreas Ауыз- mouth Оқушылар техникалық қауіпсіздік ережелерін сақтай отырып, тәжірибе жүргізеді. Өттің майларды эмульгациялау қасиетін зерттеу. 1.Пробиркаға 5 мл су құю 2. Оның үстіне бір тамшы май құю 3. Майдың үстіне 1-2 тамшы сабын тамызу. Құбылысты бақылау. Қорытынды сұрақтар: Майлар дегеніміз не? Олардың негізгі қасиеті? Асқорыту жолының қай бөлімінде майлар ыдырайды? Қандай фермент әсерінен? Бұл экспериментте сабын неліктен алынған? Қызметі қандай? Дифференциация: Оқушылардың өз бетінше жұмыс жасау дәрежесі бойынша. (LW) Зертханалық жұмыс (қосымша 1) Зертханалық жұмысты орындау үшін оқушыларды 3 топқа бөлу. Өттің майларды эмульгациялау қасиетін зерттеу. Қорытынды. Талқылау сұрақтарына жауап беру. | Стақан, сұйық май, сұйық сабын, шыны таяқша Өттің ас қорытудағы қызметі: http://med-tutorial.ru/med-article/art/85.html Нұсқаулықтар сынауықтар, жылытқыш плитка, өт қышқылы, липаза ферменті, сілті,сүт,фенолфталеин, термометр. | 5 мин | Рефлексия. «Бас бармақ» тәсілі. Үйге тапсырма: https://www.youtube.com/watch?v=axhXzTMDX_c және https://www.youtube.com/watch?v=z2NumNQgoBI арқылы өттің адамдағы темпераментпен байланысын сипаттап, күнделікті тамақтану режимінің өтке әсерін бақылап конспект жазып келу. | https://www.youtube.com/watch?v=axhXzTMDX_c |
http://engime.org/7-8-jasar-iz-balani-jalpi-tekseruden-otkizu-shin-andaj-osimsha.html
7-8 жасар қыз баланы жалпы тексеруден өткізу үшін қандай қосымша маманыңкеңесі керек?
?1.7-8 жасар қыз баланы жалпы тексеруден өткізу үшін қандай қосымша маманыңкеңесі керек? -Эндокринолог -Мамалог -УДЗ дәрігері -Стомотолог +Гинеколог ?Емханада санақ арқылы алдын-алу қарауларды қандай топбойынша жоспарлайды ? -Ұйымдасқан балалар -Ұйымдаспаған балалар -Балалар мекмесіне бармайтын балалар +1-2 жасқа дейін сәбилер -16 жастан асқан оқушылар ?Профилактикалық бригада құрамына кіреді. +Эндокринолог -Мамалог -УДЗ дәрігері -Уролог -Гинеколог ?Диспансеризация несімен мазмұнды болады? -Ауруларды дер кезінде табу -Дәйектілігімен +Жүйелігімен, сапалығымен -Мәнімен, жоспарымен -Сандық және сапалығымен ?1 жасқа дейінгі сәбилерге ай-сайынқосымша қарау әдістері? -4 рет қан несеп анализі -3 рет қан несеп анализі -айына 2 рет антрометрия +айына 1 рет антрометрия -айда 1 рет антрометрия ?1 жасқа дейін педиатр сәбилерге ерекше көңілді неге бөледі? -1мин жүрек соғуы -тыныс алу жиілігіне -тері жамылғыларына -кеуде және бас шеңберіне +Салмақ,бой,жүйке психикасына ? Жаңа туған нәрестеге педиатр-дәрігерінің үйгеқатынауы. +Алғашқы күнде -4 күн ішінде -аптасына 1 рет -айына 4 рет -аптасына 2 рет ?1 жасқа дейінгі сәбилерді педиатр-дәрігері айына неше рет қарайды? -айына 5 рет -айына 4 рет -айына 3 рет -айына 2 рет +айына 1 рет ?Жаңа туған нәрестеге педиатр ерекше көңілді неге бөлуі керек? -салмақ пен бойына -бас кеуде шеңберіне -физиологиялық рефлексіне +жүйке, тері, кіндікке -патологиялық рефлексіне ?Аймақтық дәрігердіңқабылдауына 4 айлық ұл баланы анасы алып келді.Қарау кезінде баланың дені сау,егу салуға анасы қарсылық білдірді.Педиатр егудің ещқандай зияны жоқтығынтүсіндірді ,егуден соңбалағақандай дәрі беруге болады? -фенобарбитол -аналгин 50%-2мл +пароцетомол таблеткасы -димедрол 1%-1мл -бисиптрим сиробы ? Аймақтық педиатрдыңқабылдауынакелген 10 айлық ұл балаға ЭКД диагнозы қойылды. Арнайы және арнайы емес гипосенсебилизация емін алған бала, егуді қанша айдан соң алады? -ай +2ай -3ай -4ай -5ай ? Аймақтық педиатрдыңқабылдауынакелген 12 айлық ұл балаға анамнезінде құрысулар болған, егуден 3-4күн бұрын және егуден соң12 күн бой қандай дәріберуге болады? -аналгин 50%-2мл -пароцетомал таблеткасы -но-шпа таблеткасы -димедрол 1%-1мл +фенобарбитол ? Аймақтық педиатрдыңқабылдауынакелген 18 айлық қыз баланың анамнезінде бөртпелі диатез, астматикалық бронхитібар балаға жазылған соң, қандай вакцина салған дұрыс? +АКбДС -АКДС -АД-М -АДС-М -АДС ? Аймақтық дәрігердіңқабылдауына 3 айлық қыз баланы анасы алып келді.Қарау кезінде: баланың дені сау,егу салуға анасы қарсылық білдірді. Педиатр егудің ещқандай зияны жоқтығынтүсіндірді.Егуден соңғы асқынуларды болдырмау үшін, егуге дейін 5-7 күнкандай топтындәрілеріннәрестегебергендұрыс? -гормональді -спазмалитикалық -витомиді +антигистаминді -антибиотиктер ? Жиі ауыратын, белгісіз субфебрилитті, тимомегалиялы, иммуносупрессивті ем алған балалар қандай қатертобына жатады? -1-ші -2-ші +3-ші -4-ші -5-ші ?Егуге жергілікті, жалпы реакция беретін, анамнезінде егуден соң асқынулар болатын балалар қандай қатер тобынажатады? -1-ші -2-ші -3-ші +4-ші -5-ші ?Егу жүргізілетінбөлмедеқандай жиынтық дәрілер болады? +шокқа қарсы -кенеге қарсы -СПИД-ке қарсы -тұмауға қарсы -ВИЧ-ке қарсы ?АКДС вакцинасынан жалпы токсикалық реакция болса , баланы қанша айға егулерден босатады ? -1ай -2ай +3ай -4ай -5ай ? Аймақтық педиатр дәрігеріне 12 айлық ұл баланы анасықабылдауға алып келді.Сұрастыру кезінде, бала 1 апта бұрын иммуноглобулин қабылдаған.Иммуноглобулин енгізгеннен соң , ККП вакцинасы қаншауақыттан кейінжасалынады? -1айдан кейін -2айдан кейін +3айдан кейін -4айдан кейін -5айдан кейін ? Балалар емханасына 15 айлық қыз баланы анасы алып келді. Анамнезінде: 4 айлығындаегуден соң асқыну болған. Педиатр егуді кері кайтарды.Қандайқарсы көрсеткіштергедәрігерсүйенді. -температура 38-С жоғары болса -балаларда жөтелі болса -балаларда іш өтуі болса -балаларда қабыну ауруы болса +алдыңғы егугде шок болуы ? Емханаға 5 жасарұлбаланы анасы қабылдауға алып келді. Педиатр дәрігері баланыIV денсаулықтобына жатқызды. Балалар емханасындааймақтық педиатр денсаулықІV-ші тобына қандай балалардыжатқызады? -дені сау баланы -дені сау бір морфологиялық ауытқуы бар баланы -компенсирленгенкүйде созылмалы ауруы баланы +субкомпенсациялы созылмалы ауруы бар баланы -декомпенсация созылмалы ауруы бар баланы ? Емханаға 3 жасар қыз баланы анасы қабылдауға алып келді. Педиатр дәрігері баланыV денсаулықтобына жатқызды. Балалар емханасындааймақтық педиатр денсаулықV-ші тобына қандай балалардыжатқызады? -дені сау баланы -дені сау бір морфологиялық ауытқуы бар баланы -компенсирленгенкүйде созылмалы ауруы баланы -субкомпенсациялы созылмалы ауруы бар баланы +декомпенсация созылмалы ауруы бар баланы ? Емханаға 3 айлық қыз баланы анасы қабылдауға алып келді. Педиатр дәрігері баланыIІ денсаулықтобына жатқызды.ДенсаулықтынII-ші тобына қандай0 жастан 15 жасқа дейінгі бала мен жасөспірімдердіаймақтық педиатржатқызады? -дені сау баланы +дені сау бір морфологиялық ауытқуы бар баланы -компенсирленгенкүйде созылмалы ауруы баланы -субкомпенсациялы созылмалы ауруы бар баланы -декомпенсация созылмалы ауруы бар баланы ? Аймақтықпедиатремханада 1 жасар ұл баланықарады, лабораториялықтексеруді жүргізді. Нәрестенідесаулықтын І тобынажатқызды.Денсаулықтын І тобындағы балаларға педиатр қандай шаралар жасайды? -арнайы сауықтыру -жүйелі сауықтыру -аурухаға жібереді -санаторлы емдеуге жібереді +алдын ала сауықтыру ? Аймақтықпедиатремханада 2 жасар ұл баланықарады, лабораториялықтексеруді жүргізді. Нәрестенідесаулықтын ІІ тобынажатқызды.Денсаулықтын ІІтобындағы балаларға педиатр қандай шаралар жасайды? +арнайы сауықтыру -жүйелі сауықтыру -аурухаға жібереді -санаторлы емдеуге жібереді -алдын ала сауықтыру ?Қалалықбалаларемханасының аймақтық педиатр дәрігеріқармағындағы жүкті әйелдердіңденсаулығын бақылауды қандай емдау орныменбіргебірлесіпжүргізеді? +әйелдер кеңес алу орнымен -туберкулезгеқарсы диспансерлік орнымен -қан орталығымен -стоматология емханасымен -спид-ке қарсы орталықпен ? Педиатраймағында жүкті әйел бар екені туралы әйелдер кеңес алу орнынан хабарлама келді. Балалар емханасының аймақтық педиатр-дәрігері қармағындағы жүкті әйелге алғашқы патранаждықанша уақыттажасайды? -жүктіліктің 1 айлығында +алғашқы мәлімет түскен соң -жүктіліктің 31-32 аптасында -жүктіліктің 33-38 аптасында -жүктіліктің 28 апталығында ? Педиатраймағында жүкті әйел бар. Дәрігер алғашқы патранажғабарды.Қалалық балалар емханасының аймақтық педиатр -дәрігері қармағыңыздағы жүкті әйелге 2-ші патранаждықаншауақыттажасайды? -жүктіліктің 1 айлығында -алғашқы мәлімет түскен соң +жүктіліктің ІІ триместірінде -жүктіліктің 33-38 аптасында -жүктіліктің 28 апталығында ?Педиатраймағында жүкті әйел бар. Дәрігерәйелге патранажғабарды.Қалалықбалалар емханасының аймақтық педиатр дәрігері қармағындағы жүкті әйелге 3-ші патранаждықанша уақыттажасайды? -жүктіліктің 1 айлығында -алғашқы мәлімет түскен соң +жүктіліктің ІІІ триместірінде -жүктіліктің 15-16 аптасында -жүктіліктің24-28 апталығында ?Жаңаданжұмысқа тұрған педиатраймақтағыжаңа туылған нәрестеге барды. Дәрігерігердені сау туылған баланықанша айлығында емханаға келу керектігін ескертті? -2айлығында -2,5 айлағанда -15 күнде -1,5 айлығында +1 айлығында ? Жаңаданжұмысқа тұрған педиатремханада бір айлық баланы қабылдады. Педиатр1 айлық баланы қабылдағанда қандай көрсеткіштерге мән беруі керек? +физикалық, нерв психикалық -соматикалық дамуына -морфофункционалды дамуына -күн тәртібіне -тамақтануына ? Жаңаданжұмысқа тұрған педиатремханада 3айлықбаланы қабылдады.Педиатрқабылдауға келген балаға, аурулардын алдын алу мақсатында , қандай басты кенес береді ? -гипогалактияға қарсы күреске +тиімді дұрыс тамақтану -шынықтыру -массаж -таза ауаға шығару ? Балалар емханасының педиатр дәрігеріне 12 айлық қыз баланы анасы қабылдауға алып келді.Педиатр қарау кезіндеЭКД диагнозын койды.Жұқпалы ауруға қарсы егуге ЭКД менауыратын 12 айлық балаға поствакциналық асқынуды болдырмау үшін қандай препараттар берілгені дұрыс? -кальций препараты,L аспаргиназа -рубомицин,винкрстин -кальций препараты,рубомицин +кальций препараты, фенкорол -фенкорол,винкирстин ? Балалар емханасының педиатр дәрігеріне 5 айлық қыз баланы анасы қабылдауға алып келді.Педиатр қарау кезіндеЭКД диагнозын койды.ЭКД кезіндегі қатерліфакторлар? -аралас тамақтандыруды кеш беру -қосымша тамақтандыруды кеш өткізу -көп құрсақты жүктілік -тұқым қуалаушылық +тамақ,дәрі-дәрмек аллергиясы ? Балалар емханасының педиатр дәрігеріне 5 айлық қыз баланы анасы қабылдауға алып келді.Педиатр қарау кезіндеЭКД диагнозын койды.ЭКД-сы бар балалар қандай ауруларға жиі шалдығады? +бронхтық астманың атопиялық түрі -белок тапшылықты анемия -жедел тамақтанудың бұзылысы -жедел торланудың бұзылысы -жүрек-қан тамыр жүйесінің аурулары ? Балалар емханасының педиатр дәрігеріне 5 айлық қыз баланы анасы қабылдауға алып келді.Педиатр қарау кезіндеЭКД диагнозын койды.ЭКД генетикалы негізін қанша пайыз % -құрайды? -5%-10% +10%-15% -15%-20% -20%-25% -25%-30% ? Балалар емханасының педиатр дәрігеріне 5 айлық қыз баланы анасы қабылдауға алып келді.Педиатр қарау кезіндеЭКД диагнозын койды.ЭКД-дың транзиторлы варианты қандай жүйелердің уақытша жетілмегендігі байқалады? -қан айналым жүйе -эндокринді жүйе +морфофункциялы -несеп жыныс жүйе -тыныс алу жүйес ? Балалар емханасының педиатр дәрігеріне 6 айлық ұл баланы анасы қабылдауға алып келді.Педиатр қарау кезіндеЭКД диагнозын койды.Балалар емханасының педиатрыжұқпалы ауруға қарсы егуге, ЭКД менауыратын 4 айлық ұл балағақандай кеңес береді? -аралас тамақтандыруга ерте көшу -қышқыл сүтқоспаларынқолдану -жұмыртқа, тәттіні қолдану +гипоаллергиялық диета, ана сүтін қолдану -жеміс – жидектер беру ?Коститутция аномалиясы ішінде ең жиі кездесетіні -нерво-артрикалық диатез -нервопатиялы диатез -аллергиялықдиатез -лимфатико-гипопластикалық диатез +эксудативті-катаральды диатез ?Қалалық балалар емханасына 3 айлық ұл баланы анасы кезекті тексеруге алып келді.Аймақтықдәрігер баланы қарап,ЭКД диагнозын қойды.Сәбидің 3 айлығына дейіндиатездыңқандайреакциясы көрінеді? +тері себоареялық -лимфофильдібейімделу -ангионевротикалық -терінің гиперплазиясы -терінің сулы бүршіктенуі ? Қалалық балалар емханасына 3 айлық қыз баланы анасы кезекті тексеруге алып келді.Аймақтықдәрігер баланы қарап,ЭКД диагнозын қойды.Сәбидің 3 айлығынан кейіндиатездың қандайреакциясы көрінеді? -тері себоареялық -лимфофильдібейімделу -ангионевротикалық -терінің гиперплазиясы +терінің сулы бүршіктенуі ?Балалар емханасына қабылдауға келген 4 айлық қыз балаға педиатр мешелдің қызған кезеңі диагнозын қойды. Рахит кезінде бастыңжелкесүйектеріжұмсара бастаған өзгерістерініңатауы қалай аталады. -долихоцефалия +Крониотабес -домалақ пішінді -гидроцефалия -брахиоцефалия ? Балалар емханасына қабылдауға келген 5 айлық ұл балаға педиатр мешелдіңқызған кезеңі диагнозын қойды.Рахит кезінде қабырғалардыңөзгерістерінің атауы қалай аталады? -остеогенез -крониотабес -фетрқалпағы +рахиттік тәспі -рахиттік білезік ? Аймақтық педиатрдәрігерүй аралау кезінде 5 айлық қыз балаға мешелдің бастапқыкезеңі диагнозын қойды.Сұрастыру кезінде анасы емізбейді, жұмыс жасайды,баланың ұйқысы бұзылып, жиі шошып оянады,терлегіш, мазасыз.Осы балада рахиттің пайда болуыныңнегізгі себептері қандай? -ерте қолдан тамақтандыруға ауыстырмау -үстеме тамақтандыруды ерте беру -тек табиғи тамақтандыру -ұннан жасалған тамақтармен қоректендіру +ерте жасанды тамақтандыруға ауыстыру ? Аймақтықпедиатр дәрігеріне 6 айлық ұл баланы кезекті тексеруге алып келді.Анасы дәрігерден Д витамині қандай тағамдарда көбіреккездеседі деп сұрады. Дәрігер қандай кеңес берді ? -сары май, күріш ботқасы -жұмытрқа сарысы, алма шырын -бауыр, шие шырыны +балық, бауыр, сары май -шие шырыны, уылдырық46 Ауылдық ауруханасының балалар бөлімшесіне 3 айлық қыз баланы анасы қабылдауға алып келді. Педиатр дәрігер рахиттің бастапқы кезеңідиагнозын қойды. Рахиттің I дәрежесінде кальцийферолдыңкурстық дозасы қандай? -50000-100000МЕ30-40 күн -100000-200000МЕ30-35 күн +300000-400000МЕ30-45 күн -150000-200000МЕ 20-25 күн -200000-250000МЕ 25-30 күн ?Қандай жағдайда міндетті түрде медицина қызметкеріне кез келген ауру баланы әкелу керек. -Жөтел тоқтамасы -Температура төмендемесе,жөтелсе +іше алмаса,температура төмендемесе -Температура сақталса -Нашар ішсе ?Қалалық балалар ауруханасының қабылдау бөліміне 2айлық қыз баланы жедел жәрдемкөлігіауыр халде тырысу болған баланыалып келді. Қабылдау бөлімінің педиатрыауру баланың жағдайын бағалағанда неден бастау керек? -Фондық жағдайдыбағалаудан +Жалпы қауіп белгілерінен -Тыныс жиілігін санаудан -Температураны өлшеу, анамнез жинаудан -Физикалық дамуын бағалаунда ? Емшекпен емізудің алгоритмі +4-3-4 -4-3-5 -4-4-3 -4-4-4 -4-3-2 ? Ауылдықфельдшерлік пунктке 4 айлық қыз баланы анасы алып келді. Үйде үш күн өздігінше ем қабылдаған, нәтиже болмаған.Педиатрқандай жағдайдытез арада ауруханаға жолдама беруі керек? -1 жасқа дейінгі балалардың кез келгені -Қауіп белгілері байқалмаса -Өте ауыр аурулармен ауырмаса +ауыр ауру, амбулаторлы емдеу мүмкін болмаса -Амбулаторлы ем алып, нәтиже бермесе ? Аймақтық педиатрдәрігері 3 айлық қыз баланы бөлмесінде қарау кезінде , баланың көзі кіртиген, мазасыз, ерні кезерген, ауыз қуысы құрғақ.Диареяның басты клиникалық көріністерін атаңыз. -қозу болмайды -терісі тез жазылады -температура жоғарылайды -сусыздану болмайды +құсу, іштің өтуі ? АСБ (Пор) бөлмесіне екі айлық қыз баланы анасы алып келді. Аймақтық педиатр баланы тексергенде көзі кіртиген, тері қатпарының жазылуы баяу, іші өткеніне он бес күн болған, үлкен дәретінде паталогиялық қоспа мен қан бары анықталды. Педиатр диареяны ВОЗ бағдарламасы бойынша қалайжіктеді? -жеңіл, орташа, ауырлық түрі -сусыздану жоқ, шамалы ауыр сусыздану -эксикоз, токсикоз,улануы бойынша +сусыздану, ағымы, дизентерияауырлығы -дизентерия ағымы,ауырлығы сусыздануы бойынша ? 8 айлық ұл бала, диареяның 5 ші күні балалар емханасына анасы алып келді,қарау кезіндеашушаң, мазасыз, көзі кіртейген, суды қалыптыішеді, тері қатпары тез жазылады.Педиатр қандайжоспар бойынша емдейді? -А жоспары бойынша үйде, әр бір сұйық нәжістен кейін регидрон 50 – 100 мл -А жоспары бойынша үйде, әр бір сұйық нәжістен кейін 100-200 мл +Б жоспары бойынша ПОР-да кг х 75мл жайлап қасықпен, аздап 4 сағат бойы -А жоспары бойынша кг х75 мл кесемен аздап ішуге 4 сағат бойы -А жоспары бойынша әр бір сұйық нәжістен кейін 100-200 мл регидрон ішуге ? Қабылдау бөліміне үш айлық қыз баланы анасымен бірге жедел жәрдем көлігімен алып келді. Реанимация бөлімінің меңгерушісі баланы қарап тексеріп, ВОЗ бағдарламасының жіктеуіне сәйкес ауыр пневманаия диагнозын қойды . Педиатр дәрігері ауыр пневмониябелгілерін неге сүйеніп қойды? -Жиі дем алу,сырылдың есітілуі,жалпы әлсіздік +Жиі дем алу немесе тыныштықта стридор -Кез келген қауіп белгілері байқалмаса,дем алуы қиындаса -Кез келген қауіп белгілері, жиі дем алу немесе кеуде бұлшықеті кірігуі -Қауіп белгілер немесе кеуде бұлшықеті кірігуі, стридор ? Қандай үш жағдайда сәби шетінеуімүмкін? -Тамақтану бұзылысы, гипогликемия, инфекция +Гипогликемия, гипотермия, инфекция -Тамақтану бұзылысы, ауыз ойылуы, гипотермия -Диарея ОРЗ, қызба -Қызба, ОРЗ, ауыз ойылуы ? Ауруханада науқастарды ВОЗ бағдарламасы бойынша қалай бағалайды? -Науқастың жағдайын жедел бағалау +Ауруханаға түскен кезіндегі жағдайынбағалау -Жедел госпитализация жасау -Жасына байланысты сұрыптау -Ем жоспарын таңдап алу ? Аймақтық дәрігердің қарауына 3 жас 6 айлық ұл баланы әкесі алып келді. Шағымдары: температурасы-38,5, үлкендәретінде патологиялық қоспамен қан бар, жалған дәретке шақырады.Сіздің болжам диагнозыңыз? -эшерихиоз -сальманеллез -тырысқақ +дизентерия -мононуклеоз ? Емханаға 13 жасар қыз бала дәрігерге қаралуға келді. Шағымы:эпигастрий аймағының ауруына, тәбетінің төмендеуіне, асқазан қыжылымен, тамақ ішкеннен кейін асқазан маңыауруы күшейеді. Үлкен дәреті тұрақсыз .Сіздіңболжам диагнозыңыз? +эрозиялы гастрит -эозинофилдік гастрит -инфекциялық гастрит -лимфоцитарлы гастрит -аутоиммундық гастрит ? Аурухананың қабылдау бөлмесіне 2,5 айлық қыз баланы анасымен бірге жедел жәрдем көлігі алып келді. Қабылдау бөлмесінің педиатр дәрігері баланы тексергенде ауыз үшбұрышының көгергенін көрді,дем алу жиілігін санады. Педиатр қандай көрсеткішке қарап2 айдан 12 айға дейінгі нәрестеге пневмония диагнозын қоя алады? -1 минутта 35 рет -60 және одан жоғары +50 және одан жоғары -1 минутта 40 рет -1 минутта 45 рет ? Балалар емханасының фильтр бөлмесіне 4,5 жасар ұл баланы анасы кезекті тексерілуге алып келді.Педиатр баланың анасынан сұрастырғанда бала үш күннен бері жөтеледі. Пневмония жоқ.Педиатр дәрігер ВОЗ жіктелуі бойынша қандай кеңес ұсынды? -Ауруханаға жатқызу -) Күндізгі бөлімге жіберу -Емдеудің қажеті жоқ +Жөтелін азайтатынды қолдану -5 күннен кейін қайта келу ? Балалар емханасыныңон екі айлық қыз баланы анасы педиатрға алып келді. Қарау кезінде баланың көзі кіртиген,тері қатпарының жазылуы баяу, көптен бері іші өтеді.Созылыңқы диарея диагнозы қанша күннен асса қойылады? -Диарея10 күннен асса -Диарея5 күннен асса -Диарея12 күннен асса -Диарея8 күннен асса +Диарея14 күннен асса ? ВОЗ бағдарламасы бойынша асқынбаған қызбада педиатр қандай кеңес береді? +Температура 38,5 болса парацетамол береді -Емханаға жолдаңыз,ешнәрсе бермеңіз -Ауруханаға жолдаңыз,жолдама беріңіз -Димедрол 1%-ін 0,1мл /кг егу -Аспирин ішуге береді ? Педиатр қандай көрсеткішке қарап 12 айдан 5 жасқадейінгі балаға пневмония диагнозын қоя алады? -1мин 35рет және одан жоғары +1мин 40 және одан жоғары -1мин 50 және оданда жоғары -1мин 60 және оданда жоғары -1мин 30 рет және одан жоғары ?АСБ (ПОР)бөлмесінде жоспарға сәйкес бала анасымен бірге неше сағат отыру қажет? -3сағ. – А жоспары бойынша; -5 сағ. – Б жоспары бойынша; +4 сағ. – Б жоспары бойынша; -2 сағ. – В жоспары бойынша; -1 сағ –А жоспары бойынша; ?Ауру баладасусызданудың жеңіл түріндеА-жоспарыбойыншаемдеу тәсілі қандай: -3 тәсілімен – үйде; +4 тәсілімен – үйде; -2 тәсілімен – үйде; -5 тәсілімен – үйде; -1 тәсілмен – үйде; ? Нәрестенің 1аптадан – 2 айға дейін тыныс алу жиілігі қанша? +59 рет мин; -55 рет мин; -49 рет мин; -50 рет мин; -45 рет мин; ?Балада2 айдан – 1 жасқа дейін тыныс алу жиілігі қанша? -39 рет мин; +49 рет мин; -59 рет мин; -60 рет мин; -55 рет мин; ? Балалар емханасында 8 жасар ұл бала ауырып келді. Педиатр тексергенде беті, балтыры ісінген, артериальды гипертензия, зәрінің ет шайынды түсі анықталды. Осыдан 2 апта бұрын баспамен ауырған.Сіздің болжам диагнозыңыз? -Жедел пиелонефрит -Жедел гломерулонефрит, нефротикалық синдром +Жедел гломерулонефрит, нефритикалық синдром -Созылмалы гломерулонефрит, нефротикалық синдром -Созылмалы пиелонефрит ? Емханағапедиатрдынкезекті бақылауына1жас 4 айлық ұл бала анасымен келді. Баланың дені сау, физикалықдамуы қалыпты, жасына сай, ана сүтін ембейді.Анасы қосымша тамақтандыру туралы кеңес сұрады.1жас 4 айлық балағабір рет берілетін қосымша тағамның көлемі қанша? -300-350мл +250-300мл -200-225мл -150-180мл -130-150мл ? Аймақтық дәрігерге 8 айлық ұл баланы анасы алып келді,салмағы 6200гр., бойы 62см., басының көлемі 47,5см., кеудесі 48см., туылғандағы салмағы 3200гр.,бойы 50см. Отырмайды,тісі шықпаған, терісібозғылт,маңдайы шығыңқы, құс кеуде.Сіздің болжам диагнозыңыз? -Рахит ІІ дәрежелі, қалдық құбылыстаркезеңі, ағымы жедел -Рахит І дәрежелі, бастапқы кезеңі, ағымы жедел +Рахит ІІ дәрежелі, өршу кезеңі, ағымы жедел -Рахит І дәрежелі, өршу кезеңі, ағымы жедел -Рахит ІІІ дәрежелі, өршу кезеңі, ағымы жедел ? Жедел жәрдем көлігіменбарған педиатрға 5 жасар ұл балада дене қызуы 38,5, катаралды белгілері айқын, жөтелі құрғақ, төс астының ауырсынуына шағымданады. Өкпе перкуссиясында өкпелік дыбыс, құрғақ және орта көпіршікті сырылдар естіледі.Сіздің болжам диагнозыңыз? +Жедел бронхит. -Жедел бронхиолит. -Обструктивтібронхит -Жедел пневмония -Бронх демикпесі ? 4 айлық қыз баланы аурухананың қабылдау бөлімінеанасы алып келді.Жағдайы ауыр ТЖ-84 рет, тынысы шулы, алыстан естіледі, токсикоз – эксикозбелгілері бар. Тыңдағанда дем шығаруы ұзақ, қиындықпен,өкпесініңбарлық жерінде кіші көпіршікті сырылдар естіледі.Сіздің болжам диагнозыңыз? -Жедел бронхит +Жедел бронхиолит. -Обструктивті синдром -Жедел пневмония -Бронх демикпесі ? Ауруханаға келген 5 жасар ұл баланың жағдайы ауыр, улану белгілері анық, тынысы шулы, алыстан естіледі, дем шығаруы ұзарған, перкуссияда өкпесіндеқораптық дыбыс, тынысы әлсіз,өкпесініңбарлық жеріндеысқырықты, құрғақ жәнеорта көпіршікті сырылдарбар.Сіздің болжам диагнозыңыз? -Жедел бронхит. -Жедел бронхиолит, +Жедел обструктивті бронхит -Жедел пневмония ,тыныс тапшылығы -Бронх демикпесі,ұстама кезеңі ? Аймақтық педиатр үйге шақырукезінде 1 жасар қыз баланы көрді. Нәрестенің 5 күн бойы қызуы түспеген. Көргенде: жағдайы ауыр, бозғылт,дене қызуы39,5С, ылғалды жөтел, ауыз айналасында цианоз, дем алу кезінде мұрын желбезектері керіледі, көз айналысы көкшіл, өкпесінде оң жауырынның астында локальды перкуторлық қысқа дыбыс,қатан дыбыс, кіші көпіршікті сырылдар естіледі.Сіздің болжам диагнозыңыз? -Жедел бронхит. -Жедел бронхиолит. -Жедел бронхит +Жедел пневмония -Бронх демикпесі ?Балалар емханасына педиатрдың қабылдауына10айлық қыз бала анасымен келді.Анасы нәрестеніңтәбетінің төмендуіне,бұрмалануына, әлсіздігіне шағымданады.Қарағанда: терісі бозғылт,құрғақ,көрінетін шырышты қабаттары ақшыл қызыл.Нәресте3,5 айлығынан бастап жасанды тамақтанады, жеміс– жидек шырындарын қабылдамаған, 5айлығынан бастап текжармаботқасымен тамақтандырған. ЖҚА – да эр.-2,8*1012 л, Нb – 76гр/л,ТК -0,7,лейкоцит – 13,2*109 л, т.к – 0,6; ретикулоцит 2,8%; с.я – 29%; т.я -2%; лимфоцит -57%; моноцит – 8%; эоз – 1. Сіздіңқоятын диагнозыңыз? -В1тапшылықты немия -Белок тапшылықты анемия -Фолийқышқылдытапшылықты анемия -В12 витамин тапшылықты анемия +Теміртапшылықты анемия ?Өт шығару жолдары дискинезиясының негізгі белгілерін анықтаңыз: -сол жақ қабырға астының және эпигастрий аймағының ауырсынуы +оң жақ қабырға астының ауыруы, диспепсиялық симптомдар -іштің барлық бөлімінде ұстамалы ауырсыну -оң жақ мықын аймағының сыздап, кернеп ауырсынуы -сол жақ қабырға астының ауырсынуы, диспепсиялық симптомдар ? Өт шығару жолдарыдискинезиясының гипертониялық түрітамақтануға байланысты ауру белгілерінің басталу мерзімі: -тамақ ішкеннен кейін күшеюі -бір тәулік өткеннен кейін +1-2сағат өткеннен кейін -11-12 сағат өткеннен кейін -ауырсыну тамақтануға байланыссыз ? Емханағапедиатрдынкезекті бақылауына1жас 1айлық ұл бала анасымен келді. Баланың дені сау, физикалықдамуы қалыпты, жасына сай, ана сүтін емеді.Анасы қосымша тамақтандыру туралы кеңес сұрады.1жас 1айлық балағабір рет берілетін қосымша тағамның көлемі қанша? -350мл +300мл -225мл -180мл ?Улану мен сусызданудың түрлерін атаңыз +аса сусызданып улану, тұз жетіспей улану, бірдей мөлшерде тұз-су жетіспей улану -судың көбеюінен улану, тұз жетіспей улану, бірдей мөлшерде тұз-су жетіспей улану -аса сусызданып улану, тұз жетіспей улану, тұз-су артуынан улану -азотты қалдықтардан улану, тұздың артуынан улану, су артуынан улану -азотты қалдықтардан улану, тұз жетіспей улану ?Сусызданудың клиникасын қалай анықтайды? -көңіл-күйі нашарлайды, дене қызуы көтеріледі +көзі кіртиеді, тері баяу жазылады, көңіл-күйі нашарлайды -басы ауырады, басы айналады, құсады -жүрісі өзгереді, тынысы тарылады, ентігеді -көзі кіртимейді, тері қатпары тез жазылады ? Баланың іші өтіп, ауру асқынған жағдайдасусызданудың түрі: +изотониялық -гипертониялық -осмолярлық -гипотониялық -азотемиялық ? Ауыз арқылы суландыру(ОР -әдісінде қолданатынұнтақтар: +регидрон, оралит, глюкосалон, цитроглюкосалон -антибиотик, регидрон, оралит -диуретик, антибиотик, витамин -адреномиметик, антигистаминді препараттар -кальций антогонистері, диуретик ? Гипотрофияның басты клиникалық белгісі: +салмақтың төмендеуі -бойының артта қалуы -сүйектің қисаюы -бұлшықеттерінің дамымауы -бойының қалыпты болуы ? Емханаға 6 айлық нәресте анасымен келді.Анасының айтуы бойынша баланың көңіл күйі жақсы. Педиатр қарағанда: баланың терісі бозғылт, тері шел май қабаттары іш аймағында жоқ, тургоры төмен, салмағы жасына сай емес. Қандай болжам диагноз қоясыз? -паратрофия +гипотрофия -дистрофия -гипостатура -семіздік ? Емханаға 6 айлық нәресте анасымен келді.Анасының айтуы бойынша баланың көңіл күйі жақсы. Педиатр қарағанда: баланың терісі бозғылт, тері шел май қабаттары іш аймағында жоқ,қол-аяқтарында сақталған,тургоры төмен, салмағы жасына сай емес.Гипотрофияның І дережесінде қанша процент(%) бала салмақ жоғалтады? +10-20 -20-30 -30-40 -5-10 -40-50 ?Емханаға 1жасар ұл баланы анасы әкелді. Дәрігер физикалық дамуын бағалағанда:балада салмақ нормадан 32%кемдігінанықтады.Гипотрофияның қандайдәрежесі? -1 -2 +3 -4 -5 ? Емханаға 7 айлық нәресте анасымен келді.Анасының айтуы бойынша бала мазасыз. Педиатр қарағанда: баланың терісі бозғылт, тері шел май қабаттары іш аймағында,қол-аяқтарында жоқ, тургоры төмен, салмағы жасына сай емес. Гипотрофияның ІІ дережесінде қанша процент(%) бала салмақ жоғалтады? -10-20 +20-30 -30-40 -5-10 -40-50 ? Емханаға 6 айлық нәресте анасымен келді.Анасының айтуы бойынша баланың көңіл күйі жақсы. Педиатр қарағанда: баланың терісі бозғылт, тері шел май қабаттары іш аймағында жоқ,қол-аяқтарында сақталған,тургоры төмен, салмағы жасына сай емес. Гипотрофияның І дережесінде Чулицкий индексіқанша болады? +15-10 -10-0 -5-0 -0 -20-15 ? Емханаға 6 айлық нәресте анасымен келді.Анасының айтуы бойынша баланың көңіл күйі жақсы.Жиі ЖРВИ аурады. Педиатр қарағанда: баланың терісі бозғылт, тері шел май қабаттары іш аймағында жақсы дамыған 3см, тургорықалыпты, салмағы жасынан артық.Қандай болжам диагноз қоясыз? +паратрофия -гипотрофия -дистрофия -гипостатура -семіздік ?Жаңа туылған бала тәулігіне қанша рет зәр шығарады? +20-25 рет -20-15 рет -15-10 рет -10-5 рет -5-1 рет ?Жедел гломерулонефритпен ауратынбалаларды педиатрдыңемханадақарау жиілігі: -6-айға дейін 2рет -2-3 ай сайын -айына 4-5 рет -3-айда 2 рет +айына 1 рет ?Бүйрек ауруларына тән негізгі симптомдар +бетініңісінуі, дене қызуыныңкөтерлуі -іш өту, іш қату -салмақ жоғалту, тәбетінің төмендеуі -әлсіздік, мазасыз -құсу,тургорының төмендеуі ?Зәр шығару жолдарының микробпен зақымдалуы қалай атайды -гематурия -лейкоцитурия +бактериурия -протейнурия -цилиндрурия ? 6ай -1жасбаланың зәрінің тығыздыгы қанша болады? +1002-1010 -1005-1010 -1010-1020 -1012-1022 -1012-1024 ?1-3жасбаланың зәрінің тығыздыгы қанша болады? -1002-1010 -1005-1010 +1010-1020 -1012-1022 -1012-1024 ? Бүйректің концентрациялаумүмкіндігін анықтайтын сынама: -Аддис-Коковский +Зимницкий -креатинин -цистография -урография ?Жаңа туғаннәрестелерде жедел пиелонефрит қандай жолмен дамиды? -ауа-тамшылы -тері арқылы -қарым қатынас +гемотогенді -лимфогенді ? Көмейдің тарылуының неше дәрежесі бар? -2 +4 -6 -3 -5 ? Бронхообструкциясиндромыныңнегізгі клиникалық көрінісі? +Тыныс жетіспеушілігі -Мидың ісінуі -Бүйрек жетіспеушілігі -Жүрек жетіспеушілігі -Токсикоз, эксикоз ? Дені сау, 2 айға дейінгі балада тынысжиілігі минутына қанша? -49 -40 +59 -39 -30 ? 9-12жас аралығындағыбаланың қуығының физиологиялық сыймдылығы қанша? -50-90мл -100-150мл +200-300мл -300-400мл -30-40мл ? Бронх шырышты қабығының жедел диффузды қабынуын атаңыз? -Ауруханадан тыс пневмония -Бронхоэктаз ауруы -Тыныс шамасыздығы -Ауруханалық пневмония +Обструктивті бронхит ? Обструктивті бронхитте ентікпе түрін атаңыз? +Экспираторлы -Инспираторлы -Аралас -Астмоидты -Тұншығу ? Емханаға 12 айлық нәресте анасымен келді. Анасының айтуы бойынша баланың тәбеті төмен, әк жейді.Педиатр қарағанда: баланың терісі бозғылт, көрінетін шырышты қабаттары ашық кызыл,тері шел май қабаттары қалыпты. Дәрігер темітапшылықты анаемия диагнозын койды.Нвмөлшері І дәрежелі анемияда қанша болады? -110-120 г/л +110-90 г/л -90-70 г/л -70-40 г/л -120-140 г/л ? Емханаға 12 айлық нәресте анасымен келді. Анасының айтуы бойынша баланың тәбеті төмен, әк жейді. Педиатр қарағанда: баланың терісі бозғылт, көрінетін шырышты қабаттары ашық кызыл,тері шел май қабаттары қалыпты. Дәрігер темітапшылықты анаемия диагнозын койды.Нвмөлшері ІІ дәрежелі анемияда қанша болады? -110-120 г/л -110-90 г/л +90-70 г/л -70-40 г/л -120-140 г/л ? Емханаға 12 айлық нәресте анасымен келді. Анасының айтуы бойынша баланың тәбеті төмен, әк жейді. Педиатр қарағанда: баланың терісі бозғылт, көрінетін шырышты қабаттары ашық кызыл,тері шел май қабаттары қалыпты. Дәрігер темітапшылықты анаемия диагнозын койды.Нвмөлшері ІІІ дәрежелі анемияда қанша болады? -110-120 г/л -110-90 г/л -90-70 г/л +70-40 г/л -120-140 г/л ?Өкпе паренхимасының жедел инфекциясының қабынуы қалай аталады? -ларингит +пневмония -трахиит -жедел бронхит -созылмалы бронхит ? Хламидий инфекциясымен шақырылғанпневмонияда қандай топтынантибиотиктерінтағайындайды? +макролиттер -ацикловир -гентамицин -цефазолин -контримоксазол ? Ауыр дәрежедегіпневмонияда бактерологиялық зерттеулердің нәтижесі алынғанша б/е қандай антибиотик тағайындалады? -интранозол 5 мг 8 сағ сайын -цефтриаксон 200 мг 2-4 сағ +амоксициллин 400 мг 12 сағат сайын -ампициллин 100-400 мг-нан 6-8 сағ сайын -цефотаксил 50 мг 6 сағ сайын ? Балалар емханасының педиатр дәрігеріне 2 жасар ұл баланы анасы алып келді. Анасының айтуынша: кеше ауруханадан пневмония диагнозымен ем қабылдап шықты. Науқас баланың жағдайы жақсарғаншаамоксициллинді қалай тағайындайды? -Парентералды -Тамырға -Бұлшық етке +Ауыз арқылы -Ректальды ? Пневмонияның ағымына қарай қалай жіктеледі? +жедел және созылмалы -жеңіл, ауыр -ошақты-біріккен, сегментті -крупозды, интерстициалды -тыныс жетіспеушілігі ? Балалар емханасының педиатр дәрігеріне 12 жасар ұл баланы анасы алып келді. Анасыайтуынша: кеше ауруханадан бүйрекауруымен ем қабылдап шықты.Бүйрек ауруы бар науқасқа амоксициллинді қаншамг-нан береді? -325-600 мг +375-625мг -500-600мг -250-300 мг -125-150 мг ?Пиелонефриттінжалпы емдеу курсы неше күн? -1 апта -7 күн -10 күн +14 күн -3 апта ? Пиелонефритпен ауырған балаға ұйқыалдында қандай дәрі тағайындайды? -ампициллин -фуросемид -интерферон +нитрофуран -амоксициклин ? Пиелонефритте жалпы зәр анализінің көрсеткіштері қалыпты болғаннан кейін қандай терапия жүргізеді? +Сүйемелдеу терапия -Симптомдық терапия -Сәулелік терапия -Витамин терапия -Физиотерапия ? Созылмалыпиелонефриттің асқынуы -бауыржетіспеушілігі +бүйрек жетіспеушілігі -гломерулонефрит -бүйрек амилоидозы -бүйрек кистасы ? Гломерулонефриттің нефротикалық түрі қай жастағы балаларда кездеседі +мектепке дейінгі балаларда -мектеп жасындағы балаларда -жасөспірімдерде -жас нәрестелерде -жаңа туылған балаларда ? Дәрігер-педиатр4айлық қабылдауындағыбалада, АКДС вакцинациясынан кейін жалпы токсикалық реакция болғанынанықтады. Дәрігер-иммунолог профилактикалық егулерден қанщшаайға баланы босатады: -1айға +3 айға -4 айға -2 айға -6 айға ?Балалар емханасына 3айлық ұл балавакцина егуге келді.Жұқпалы ауруларға қарсы егуден соңғы асқынуларды болдырмау үшін, егуге дейін 5-7 күн қандай препараттар берген дұрыс: -витаминдіпрепараттар -аминогликозид препараттар +антигистаминді препараттар -седативті препараттар -биостимулятор препараттар ?Жұқпалы ауруға қарсы балаларға егілетін тек тірі вакцинаны атаңыз: -АДС -АД-М -АКДС -ВГ-В +ККП ?8 айлық ұл бала емханаға педиатрдың қарауына келді.Шағымы: бала ашушаң, мазасыз, ұйқысы бұзылған, жиі шошынып оянады, көп терлегіш, әлсіз.Педиатр баланы жалпы қарағанда желке шашы түскен,терісі бозғылт,үлкен еңбегі үлкен, майысқыш.Сіздің болжам диагнозыңыз? +рахиттің бастапқы кезеңі -Д-гипервитаминозы -ЭКД -спазмофилия -гипотрофия, ІІ-дәрежесі ? 12 жасар ұл бала емханаға педиатрдың қабылдауына келген. Шағамдары: сол қабырға астына берілетініне, мезгіл-мезгіл оралмалыауырсыну, лоқсу мазалайды, құсу жеңілдік әкелмейді.Қарағанда:теріс боз және құрғақ,бет әлпеті үшкірленген,тілі сұр қабықпен қапталған. Дәрігер созылмалы панкреатит диагнозын қойды.Педиатрдыңемдеу тактикасы? -антибиотикотерапия +ферментотерапия -диуретиктертағайындау -дибазол тағайындау -спазмолитиктер тағайындау ?6 жасар ұл баланың ауруы жедел басталды,температурасы 38,5 градус, бас, тамақ ауруы пайда болды,1 рет құсты.Дәрігер қарағанда: қалтырайды,беті,ерні алаулап,тілі ақ жабындыменқапталған, миндалиндері іріңді фолликулдар бар.Мойнында,кеуденің бүйір жағында майда нүктелі бөртпелер бар.Дәрігер балаға фолликулярлы баспа диагнозын қойды.Сіздің емдеу тактикаңыз? +Антибиотиктермен емдеу -Гормондармен емдеу -Десенсибилизациялық ем -Симптоматикалық ем -Физиотерапиялық ем ?7 айлық қыз бала.Емханаға педиатрдың қарауына келді.Шағымы:Бала ашушаң,мазасыз,ұйқысы бұзылған,жиі шошынып оянады,көп терлегіш,әлсіз.Педиатр баланы жалпы қарағанда желке шашы түскен,терісі бозғылт,үлкен еңбегінің арасыалшақ.Дәрігер рахит диагнозын қойды.Педиатрдың тактикасы: -Д вит.5-6 тамшыдан күніне 1 рет -Д вит.2-3 тамшыдан күніне 2 беру +Д вит.1-2 тамшыдан күніне 1 рет -Ретинол беру -Кальций препараттарын беру ? 6 айлық қыз бала.Емханаға педиатрдың қарауына келді.Шағымы:Бала ашушаң,мазасыз,ұйқысы бұзылған,жиі шошынып оянады,көп терлегіш,әлсіз.Педиатр баланы жалпы қарағанда желке шашы түскен,терісі бозғылт,үлкен еңбегінің арасы алшақ.Дәрігер рахит диагнозын қойды.Педиатрдың тактикасы: -С витаминінің препараттарын береді -А витаминінің препараттарын береді +Д витаминінің препараттарын береді -тек аскорбин қышқылын 1рет береді -А вит. 2-3 тамшыдан күніне 1рет береді ? 2 жаста қыз бала, бала бақшаға құжаттарды дайындау үшін емханаға келді. Несеп талдауында лейкоциттер саны15көзжетер жерде, урат 4. Анасы созылмалы пиелонефритпен ауырды. Балажиі ЖРВИ ауырады. Қарағанда: терісі бозғылт, кілегей қабаттары таза, беті ісіңкі.Педиатрдың болжамдиагнозы? -зат алмасу аномалиясы +пиелонефрит, жасырын ағымы -несеп шығару жүйесі аномалиясы -вульвовагинит -гломерулонефрит ?3 жасар ұл баланың ауруы жедел басталған. Температурасы 38 градусқа көтерілген, басы,тамағы жұтынсаауырған,1 рет құсқан. Дәрігер балаауруының2-ші күні қарады: қалтырайды,беті,ерні алаулап,тіліақ жабындымен қапталған, жұтқыншағы шектелген, миндалиндеріндеіріңді фолликулдар бар. Мойнында,кеуденің бүйір жағында майда нүктелі бөртпелер бар.Дәрігер балаға фолликулярлы баспа диагнозын қойды.Баспа кейінжиі қандай ауру асқыну ретінде болады? -Цистит -Гидронефроз +Гломерулонефрит -Зәр рефлюксы -Жасырын ағымдыпиелонефрит ? Аурухананың қабылдау бөлімене 2 айлық нәресте дене қызуы 39С көтеріліп келді.Педиатр қарағанда: нәрестенің жағдайы ауыр,терсі бозғылт,таза, май-шел қабаты денесіеде мандырымсыз, жүрек соғысы әлсіз,өкпесінде қатан тыныс,үлкен дәреті тұрақсыз.Салмағы – 3000г, бойы-47см. Анасының айтуынша: туылғаннаннәрестеүнемі мазасыз, дене қызуы субфибрилитеттен түспейді,тәбеті нашар, дәреті тұрақсыз, ЖРВИмен 4 рет ауырған. Туылғанда салмағы-2700г, бойы-46с.Педиатрдың болжам диагнозы? +Жатырішілік инфекция -диабеттік эмбриофетопатия -1-ші дәрежелі пренаталды гипотрофия -2-ші дәрежелі пренаталды гипотрофия -Нәрестелік ферментопатия ? Аурухананың қабылдау бөлімене 2 айлық нәресте дене қызуы 39С көтеріліп келді.Педиатр қарағанда: нәрестенің жағдайы ауыр,терсі бозғылт,таза, май-шел қабаты денесіеде мандырымсыз, жүрек соғысы әлсіз,өкпесінде қатан тыныс,үлкен дәреті тұрақсыз.Салмағы – 3000г, бойы-47см. Анасының айтуынша: туылғаннаннәрестеүнемі мазасыз, дене қызуы субфибрилитеттен түспейді,тәбеті нашар, дәреті тұрақсыз, ЖРВИмен 4 рет ауырған. Туылғанда салмағы-2700г, бойы-46с. Дәрігер жатырішілік инфекциядиагнозын қойды.Дәрігер қандай клиникалық көріністерге сүйенді? +салмақ-бой көрсеткіші -нәрестемазасыздығы -ЖРВИ-мен 4 рет ауыруы -өкпесінде қатаң тыныс болуы -дене қызуы субфибрилитет болуы ? Аурухананың қабылдау бөліміне 2 айлық нәресте дене қызуы 39С-қа көтеріліп келді. Педиатр қарағанда: нәрестенің жағдайы ауыр, терісі бозғылт, таза, май-шел қабаты денесінде мандырымсыз, жүрек соғысы әлсіз, өкпесінде қатан тыныс, үлкен дәреті тұрақсыз. Салмағы – 3000г, бойы-47см. Анасының айтуынша: туылғаннаннәрестеүнемі мазасыз, дене қызуы субфибрилитеттен түспейді, тәбеті нашар, дәреті тұрақсыз, ЖРВИ-мен 4 рет ауырған. Туылғанда салмағы -2700г, бойы -46см. Дәрігер жатырішілік инфекциядиагнозын қойды.Педиатрдың тексеру жоспары? -невропатолог кеңесі +ИФА тексеру -УЗИ тексеру -рентген түсіру -қанның б\х анализі ? 2 жаста қыз бала, бала бақшаға құжаттарды дайындау үшін емханаға келді. Несеп талдауында лейкоциттер саны15көзжетер жерде, урат 4. Анасы созылмалы пиелонефритпен ауырды. Балажиі ЖРВИ-мен ауырады. Қарағанда: терісі бозғылт, кілегей қабаттары таза, беті ісіңкі.Несептегі қандай өзгерістер пиелонефритке тән? -протеинурия -микрогематурия +лейкоцитурия -макрогематурия -сүт қышқылының тұздары ? 5 күндік ер бала. Апгар бағаны бойынша 6-7 балл. Қимыл белсенділігі спонтанды, физиологиялық рефлекстері тежелген, айқайы әлсіз, терісі цианозды. Оксигенация кезінде жылдам қызарады. Пульсі 1 минутта 140 рет, ауық-ауық қысқа апноэ байқалады.Неонатолог қандай диагноз қойды? -Жатырішілік пневмония +Орта дәрежелі асфикция -1-ші дәрежелі пренаталды гипотрофия -2-ші дәрежелі пренаталды гипотрофия -Жеңілдәрежелі асфикция ? 5 күндік ер бала. Апгар бағаны бойынша 6-7 балл. Қимыл белсенділігі спонтанды, физиологиялық рефлекстері тежелген, айқайы әлсіз,терісі цианозды. Оксигенация кезінде жылдам қызарады. Пульсі 1минутта 140 рет, ауық-ауық қысқа апноэ байқалады. Дәрігер нәрестеге орта дәрежелі асфиксия диагнозын қойды.Педиатрдың емдеу тактикасы? -Қан алмастырып құю -Антибиотиктер егу +Оттегі емі -Симптомдық ем -Физиотерапия ? Ұл бала (салмағы 3200г, бойы 52см.) перзентханада дүниеге келді. Жағдайы Апгар бойынша 8-9 балл. Емшекке 2 сағаттан соң салынды. Қарап тексергенде ешқандай ауытқулар жоқ. Кіндік жарасы 1-шілік реттен жазылды. Анасы 22 жаста. Соматикалық дені сау. Туғанға дейінгі патронаж 16-шы және 37-аптада жүргізілген. 2-ші босануы. Жүктілік пен тууда нормадан ауытқулар болған жоқ.Педиатр бұл баланы денсаулықтың қандайтобына жатқызады? +1-топ -2-топ -3-топ -5-топ -4-топ ? Ұл бала (салмағы 3200г, бойы 52см.) перзентханада дүниеге келді. Жағдайы Апгар бойынша 8-9 балл. Емшекке 2 сағаттан соң салынды. Қарап тексергенде ешқандай ауытқулар жоқ. Кіндік жарасы 1-шілік реттен жазылды. Анасы 22 жаста. Соматикалық дені сау. Туғанға дейінгі патронаж 16-шы және 37-аптада жүргізілген. 2-ші босануы. Жүктілік пен тууда нормадан ауытқулар болған жоқ.Бұл баланы педиатрдың1-ші айындақарау жиілігі: -2 рет -3 рет -6 рет -5 рет +4 рет ? Ұл бала (салмағы 3200г, бойы 52см.) перзентханада дүниеге келді. Жағдайы Апгар бойынша 8-9 балл. Емшекке 2 сағаттан соң салынды. Қарап тексергенде ешқандай ауытқулар жоқ. Кіндік жарасы 1-шілік реттен жазылды. Анасы 22 жаста. Соматикалық дені сау. Туғанға дейінгі патронаж 16-шы және 37-аптада жүргізілген. 2-ші босануы. Жүктілік пен тууда нормадан ауытқулар болған жоқ.Бұл баланың 1 айлығындақандай мамандар қарау қажет: -окулист -ЛОР +невропатолог -терапевт -эндокринолог ? 13 жасар қыз бала дәрігердің қабылдауына келді. Баланың шағымы: эпигастрий аймағының ауруы, тәбетінің төмендеуі, асқазан қыжылы, тамақ ішкеннен кейін асқазан маңы ауырсынады. Дәреті тұрақсыз. Тексеруден кейін педиатр эрозиялы гастрит диагнозын қойды.Бұл науқасты дәрігер диспансерлікбақылауын қанша мерзімге қояды? -2 жыл -5 жыл -4 жыл +3 жыл -6 жыл ? 14 жасар ұл бала қайталамалы ревмокардит фонында дамыған митральды қақпақша ақауымен, ұзақ жылдары кардиоревматологта диспансерлік есепте тұрады. Науқас балағакардиоревматолог қандай тексеру жүргізеді? -трансаминазаны анықтайды -жалпы зәр анализі -қанның б\х анализі -сілтілі фосфатазаны +ревмопроба анықтайды ? 14 жасар ұл бала қайталамалы ревмокардит фонында дамыған митральды қақпақша ақауымен, ұзақ жылдары кардиоревматологта диспансерлік есепте тұрады. Диспансерлік бақылау кезінде жүргізілуге тиісті зерттеу әдісі: +қанның жалпы және б\х анализі -трансаминазаны анықтау -қан ұйығыштығын анықтау -калий, натрийді анықтау -сілтілі фосфатазаны анықтау ? 14 жасар ұл бала қайталамалы ревмокардит фонында дамыған митральды қақпақша ақауымен, ұзақ жылдары кардиоревматологта диспансерлік есепте тұрады. Бұл баладағы аурудың алдын-алу үшін педиатрдың іс-әрекеті? -Маусымдық профилактика -Күнделікті профилактика +Жыл бойы профилактика -Айына тексеружүргізу -2 жылда тексеружүргізу ? Аймақтық дәрігердің қарауына 4 жасарқыз баланы анасыалып келді. Шағымдары:үлкен дәретінде патологиялық қоспамен қан бар, жалған дәретке шақырады, іші ауырады, дәреті сұйық жиі отырады. Балаға педиатр дизентерия дигнозын қойды.Балаға ципрофлоксациндықанша дозадан береді? -500мг 1 таб 3 рет 7 күн -200мг 2 таб 2 рет 3 күн -150мг 2 таб 3 рет 4 күн -400мг 1 таб 2 рет 7 күн +250мг 1 таб 2 рет 3 күн ? 13 жасар қыз бала дәрігердің қабылдауына келді. Баланың шағымы: эпигастрий аймағының ауруына,тәбетінің төмендеуіне, асқазан қыжылына, тамақ ішкеннен кейін асқазан маңы ауырсынады. Дәреті тұрақсыз. Тексеруден кейін педиатр эрозиялы гастрит диагнозын қойды.Педиатрдың тексеру жоспары? -трансаминазаны тексеру +фиброгастроскопия жасау -рентгенде тексеру -ЭКГ жасау -ангиография жасау ? 13 жасар қыз бала дәрігердің қабылдауына келді. Баланың шағымы: эпигастрий аймағының ауруына,тәбетінің төмендеуіне, асқазан қыжылына, тамақ ішкеннен кейін асқазан маңы ауырсынады. Дәреті тұрақсыз. Тексеруден кейін педиатр эрозиялы гастрит диагнозын қойды. Бұл аурудың даму себебі: +тамақ ішу мерзімін сақтамағаннан -антибиотиктерді қабылдағаннан -психикалық бұзылыстан -тұқым қуалаушылықтан -уақтылы дәрігерге көрінбеуден ? Емханаға педиатр қабылдауына4 жасар қыз бала келді. Дене, қызуы 38,8 градусқа көтерілген, улану белгілерімен қатар ішінде және бел аймағында ауру сезімі болды, тәбеті төмендеген. Қарағанда:жағдайы орташа ауырлықта, улану белгілері байқалады, терісі бозарған, көзінің алды көгерген, іші жұмсақ ауырмайды, екі бүйірінде қағу белгісі оң мәнді.Педиатрдыңболжам диагнозы ? +жедел пиелонефрит -жедел гломерулрнефрит -жедел цистит -бүйрек амилойдозы -құрттық инвазия ? Емханаға педиатр қақылдауына 4 жасар қыз бала келді. Дене қызуы 38,8 градусқа көтерілген, улану белгілерімен қатар ішінде және бел аймағында ауру сезімі болды, тәбеті төмендеген. Қарағанда: жағдайы орташа ауырлықта,улану белгілері байқалады, терісі бозарған, көзінің алды көгерген, іші жұмсақ ауырмайды, екі бүйірінде қағу белгісі оң мәнді.Бұл баланы қандай мамандар қарау қажет? +Нефролог -Гастроэнтеролог -ЛОР -Гельминтолог -невропатолог ? Емханаға педиатр қақылдауына 4 жасар қыз бала келді. Дене қызуы 38,8 градусқа көтерілген, улану белгілерімен қатар ішінде және бел аймағында ауру сезімі болды, тәбеті төмендеген. Қарағанда: жағдайы орташа ауырлықта,улану белгілері байқалады, терісі бозарған, көзінің алды көгерген, іші жұмсақ ауырмайды, екі бүйірінде қағу белгісі оң мәнді.Диагнозды нақтылау үшін қандай тексеру әдісін педиатрқолданады? +зәрдің жалпы анализі -жалпы қан анализі -биохимиялық анализ -креатининді тексеру -калийді тексеру ? Аурухананың қабылдау бөліміне 6 жасар ер бала іші ауырып келді. Ауырсынусол қабырға астына беріледі, мезгіл-мезгіл оралмалды сипатта, лоқсу мазалайды, құсу жеңілдік әкелмейді. Қарағанда: терісі боз және құрғақ, бет әлпеті үшкірленген, тілі сұр қабықпен қапталған.Педиатрдың болжамдиагнозы: -созылмалы гастродуоденит +созылмалы панкреатит -созылмалы гастрит -созылмалы холецистит -созылмалы энтерит ? Аурухананың қабылдау бөліміне 6 жасар ер бала іші ауырып келді. Ауырсынусол қабырға астына беріледі, мезгіл-мезгіл оралмалды сипатта, лоқсу мазалайды, құсу жеңілдік әкелмейді. Қарағанда: терісі боз және құрғақ, бет әлпеті үшкірленген, тілі сұр қабықпен қапталған.Педиатрдың зерттеу жоспары: +қан және несеп анализі -дуоденалды зондылау -холецистография -гастрофиброскопия -рентгеноскопия ? 2 жасар қыз бала, жедел жәрдем бригадасымен ауруханаға келді. Ауырғанына 1 апта болған. Динамикада күшейетін жөтел мазалайды. Соңғы күні жөтел кезінде тілі аузынан шығады, мойын тамырлары білеуленеді, көгереді, жөтел құсықпен аяқталады. Педиатрдың болжам диагнозы? -ЖРВИ +көк жөтел -бронхит -бронхиолит -тұмау ? Емханаға5 жасар қыз бала қатты ауырып келді, температурасы 38 градусқа дейін, бас, тамақ ауруы пайда болды, 1 рет құсты. Бөлімшелік дәрігер аурудың 2-ші күні қарады: қалтырайды, беті, ерні алаулап, тілі қапталған, шектелген, жұтқыншағында іріңді фолликулалар бар. Мойында, кеуденің бүйір жағында майда нүктелі бөртпелері бар. Педиатр қандай диагноз қойды? +фолликулярлы баспа -жұтқыншақ дифтериясы -лакунарлы баспа -қызамық -ЖРВИ ? Қалалық перзентханада жүктіліктің 36 аптасындаұл бала дуниеге келді. Бойы 44 см, салмағы 2300г. Қарағанда: терісі қоңыр қызыл, денесінде үлпілдек жүндері бар, тері асты майлары мардымсыз, кіндігі төмен орналасқаны және ему рефлексінің анықталмауы байқалған. Неонотолог қандай диагноз қойды? -Дерматитпентуылған нәресте -Жетіліп туылған нәресте -Гидроцефалиямен туылған нәресте +Шала туылған нәресте -Тым жетіліп туылған нәресте ? Аймақтық дәрігердің қабылдауына 10 айлық ұл баланы анасы алып келді, салмағы 8000г. Дәрігер тексергенде: терісі бозғылт, құрғақ, оңай қатпарланады, кеудесі, аяқ-қолдарында шел май қабаты азайған. Бала әлсіз, мазасыз, тітіркенгіш. Анасының айтуы бойынша тәбеті төмен.Аймақтық дәрігер қандай болжам диагноз қойды? +Гипотрофия -Паратрофия -Кахексия -Гипостатура -Рахит ?Емханаға педиатрдың тексеруіне 1 жасар ұл баланы анасыалып келді. Анасының айтуы бойынша: бала мазасыз, тәбеті төмен, терлегіш, шошығыш. Дәрігер тексерген кезде: бас сүйектерінің жұмсақтығы және үлкен еңбегінің шеттері майысқыш, үлкен, қабырғаларында «тәспі» тәрізді өзгерістерді анықтады. Қанның биохимиялықанализінде: гипокальциемия, гипофосфатемия анықталды.Педиатр қандай диагноз қойды? -Гипотрофия -Гипостатура +Рахит -Паратрофия -Анемия ? Емхананың аймақтық дәрігеріне 8 айлық ұл баланы анасы алып келді. Дәрігер тексеріп қарағанынан соң балаға рахиттің II дәрежесі диагнозы қойылды. Аймақтық дәрігер қандай ем тағайындайды? +Витамин D3 -Витамин Е -Витамин B5 -Витамин РР -Витамин А ?Қалалық перзентханада жүктіліктің 36-аптасында ұл бала дүниеге келді. Салмағы 2500 г, бойы 45см. Неонатолог тексеріп қарағанда: баланың терісі қоңыр қызыл, шел май қабаты мардымсыз, денесінде үлпілдек жүндері бар, жұмыртқасы дорбасына түспеген,рефлекстері төмен.Неонотолог қандай болжам диагнозқойды? -Крипторхизммен туылған нәресте -Жетіліп туылған нәресте +Шала туылған нәресте -Тым жетілген нәресте -Жетілген аз салмақты нәресте ?Аурухананың қабылдау бөліміне 3 жасар ұл баланы анасы алып келді. Шағымдары: дене қызуы көтерілген, басы ауырып мазасызданған, тәбеті төмендеген, әлсіз болған, құрғақ жөтел мазалаған.Дәрігер қарағанда: өкпесінде қатаң тыныс, үлкен және орташа калибрлі ылғалды сырылдар естілді. Рентген нәтижесінде симметриялы түрде өкпе суретінің күшейгенінкөруге болады. Дәрігер балаға қандай диагноз қойды? -Бронхтық астма +Жедел бронхит -Созылмалы бронхит -Жедел пневмония -Созылмалы пневмония ?1,5 айлық кыз бала аймақтық аурухананың қабылдау бөліміне ылғалды жөтел,мазасыздық,тәбетінің төменеуіне шағымданып келді. Педиатр қызғажедел бронхит диагнозын қойды. Қан анализдерінде:лейкоцитоз,ЭТЖ жоғары. Педиатр науқасқа қандай ем тағайындайды? +Қақырық түсіретін, жөтелге қарсы дәрілер -Антибактериальді дәрілер -Витаминді ем -Физиотерапиялық ем -Гормональді ем ?4 жасар бала анасымен қалалық аурухананың қабылдау бөліміне түсті. Келген кездегі шағымдары: дене қызуының көтерілуі, басының ауруы, жағдайының нашарлап тәбетінің болмауы, ұйқысының бұзылуы. Дәрігер қарағанда: ылғалды жөтел және ентігу, өкпеде перкуторлы дыбыс қысқарған, қораптық дыбыс естіледі, крепитация және ұсақ көпіршікті сырылдар естіледі. Қан анализінде: лейкоцитоз, лейкоформуланың солға ығысуы, ЭТЖ жоғарылаған. Рентген суретінде: оң өкпесінің төменгі бөлігінде ошақты көлеңкелербар, өкпе түбірінің кеңеюі, өкпе суретінің күшеюі көрінеді. Дәрігер қандай клиникалық диагноз қойды? -Созылмалы бронхит -Интерстициальді пневмония -Жедел бронхит +Ошақты пневмония -Созылмалы пневмония ?Аймақтық дәрігердің қарауына 7 жасар ұлбала анасымен келді. Шағымдары: көзінде бөгде дене тұрғандай сезім, жасаурау, жарықтан қорқу, ұстамалы түрдетүшкіру, мұрыннан көп сұйықтық ағу. Қарағанда: жоғары ерін мен мұрын айналасының терісі қызарған және ісінген. Анасының айтуы бойынша көктем айларында және күзде осындай белгілер жиі байқалады. Қан анализінда және мұрыннан алынған жағындыда эозинофилия анықталды. Аймақтық дәрігер қандай диагноз қойды? -Тұмау -Жедел ларингит -Созылмалы ларингит +Поллиноз -Фарингит ? 9 жасар ұл бала қалалық аурухананың қабылдау бөліміне анасымен келді. Бала мұрнының бітелуіне, ұстамалы түрде көп түшкіруге, мұрыннан шырышты сұйықтықтың ағуына, тершеңдікке түнгі ұйқысының бұзылғанына және мұрнының бітелуінен аузымен тыныс алуына шағымданады. Сұрастыру барысында науқастың тағамдық заттарға және өсімдіктерге аллергиясы бар екені анықталды. Дәрігер баланың мұрнын қарап тексергенде мұрынның щырышты қабатының ісінгенін, қызарғанын көрді. Көз айналасының ісінуін, бетінің аздап ісініп, қызарғанын да көрді. Дәрігер қандай болжам диагноз қойды? -Аллергиялық обструктивті бронхит -Аллергиялық фарингит +Аллергиялық ринит -Тұмау -Бронхтық астма ?Аймақтық дәрігердің қабылдауына 8 айлық ұл бала анасымен келді, туылған кезіндегі салмағы2800 г. Нәрестелік кезеңі жақсы өткен. Оған қосымша тамақтар беріліп жүрген. 6 айдан бастап жарма ботқасы, сирек көкөніс пюресі берілген. Диспепсиямен ауырған. Диспансерлік зерттеуде: Нb -80 г/л, эр. -3.2х1012/л, ретикулоциттер -4,0%. Баланың тері жамылғысы бозғылт, пастозды. Бауыры және көкбауыры аздапұлғайған.Бұл жағдайға анемияның қандай түрі тән? +Тапшылық анемиясы -Шала туылған баланың ерте анемиясы -Шала туылған баланың кеш анемиясы -Минковский-Шоффар гемолитикалық ауруы -Жаңа туылған нәрестенің гемолитикалық ауруы+ ?Аймақтық дәрігердің қабылдауына 8 айлық ұл бала анасымен келді, туылған кезіндегі салмағы2800 г. Нәрестелік кезеңі жақсы өткен. Оған қосымша тамақтар беріліп жүрген. 6 айдан бастап жарма ботқасы, сирек көкөніс пюресі берілген. Диспепсиямен ауырған. Диспансерлік зерттеуде: Нb -80 г/л, эр. -3.2х1012/л, ретикулоциттер -4,0%. Баланың тері жамылғысы бозғылт, пастозды. Бауыры және көкбауыры аздапұлғайған. Бұл баладағы анемияның дамуында қандай патогенетикалық механизмнің шешуші мәні бар? +Темірдің және микроэлементтердің тағаммен жеткіліксіз түсу -Туылған кезде белок, витамин, темір және микроэлементтердіңтапшылығы -Гем синтезін қамтамасыз ететін ферменттердің төмен белсенділігі -Эритроциттерге қарсы антидененің бөлінуі -Эритроциттердің гемолизі ?Аймақтық дәрігердің қабылдауына шала туылған 1,5 айлық ұл бала келді. Туылған кездегі салмағы 2100 г. Ретсіз тамақтандырады. Анасының сүті мол. Ай сайынғы салмақ қосуыжақсы. Ауырмаған. Қан анализінде: Нb -106 г/л, эр. -3.1х1012/л. Бауыры және көкбауыры ұлғаймаған.Бұл жағдайға анемияның қандай түрі тән? -Нәрестенің гемолитикалық ауруы +Шала туылған нәрестенің ерте анемиясы -Шала туылған нәрестенің кеш анемиясы -Алиментарлық анемия -Минковский-Шоффар гемолитикалық ауруы ?4,5 айлық қыз бала 1-ші жүктіліктен, асфиксиямен, шала туылған, салмағы 1700 г. Анасының қан тобы А(II), нәрестенікі – B(III). Ана сүтімен тамақтандырады. Салмағы жақсы қосылуда. Диспансерлік тексеру кезінде селқос, бозғылт, систолалық шу байқалған, бауыры және көкбауыры шамалы ұлғайған.Нb -70 г/л, эр. -3.1х1012/л, түс көрсеткіші -0,69.Бұл жағдайға анемияның қандай түрі тән? -АВО жүйесі бойынша нәрестенің гемолитикалық ауруы -Шала туылған баланың ерте анемиясы +Шала туылған баланың кеш анемиясы -Алиментарлықанемия -Минковский-Шоффар гемолитикалық ауруы ?4,5 айлық қыз бала 1-ші жүктіліктен, асфиксиямен, шала туылған, салмағы 1700 г. Анасының қан тобы А(II), нәрестенікі – B(III). Ана сүтімен тамақтандырады. Салмағы жақсы қосылуда. Диспансерлік тексеру кезінде селқос, бозғылт, систолалық шу байқалған, бауыры және көкбауыры шамалы ұлғайған.Нb -70 г/л, эр. -3.1х1012/л, түс көрсеткіші -0,69.Бұл баладағы анемияның дамуында қандай патогенетикалық механизмнің шешуші мәні бар? -Эритроциттерге қарсы антидененің бөлінуі +Туылған кездегі қордағы темір және микроэлементтер тапшылығы -Темір және микроэлементтердің тағаммен түсуінің жеткіліксіздігі -Туылған кездегі феталды гемоглобиннің болуы -Нәруыздың құрамындағы эритроцит қабығының туа біткен ақауы ? 4,5 айлық қыз бала 1-ші жүктіліктен, асфиксиямен, шала туылған, салмағы 1700 г. Анасының қан тобы А(II), нәрестенікі – B(III). Ана сүтімен тамақтандырады. Салмағы жақсы қосылуда. Диспансерлік тексеру кезінде селқос, бозғылт, систолалық шу байқалған, бауыры және көкбауыры шамалы ұлғайған.Нb -70 г/л, эр. -3.1х1012/л, түс көрсеткіші -0,69.Бұл жағдайда қандай ем тиімді болып келеді? -Темірге бай ”Симилак ” сүт қоспасы -Ет қосылған тағамды енгізу +Темір препараттарын беру D) В12 витаминін егу -Эритроциттік массаны құю ? Бала 7 ай. Ол нашар дамиды, жиі ауырады. Жүктіліктің 38-39-шы аптасында дүниеге келген. Айран мен сиыр сүтімен қоректенеді. Қосымша тамақ алмайды. Диспансерлік тексеру кезінде анемия анықталды. Нb-92 Г/л, эр. -3. 9х1012 / л.Алиментарлы анемияға тағы қандай зертханалық көрсеткіш тән? +A. Төмен түс көрсеткіші -жоғары түс көрсеткіші -. Ретикулоцитоз -осмотикалық тұрақтылықтың төмендеуі эритроциттер -еркін билирубин деңгейін арттыру ? Аймақтық дәрігерге 7 айлық нәресте анасымен келді. Дамуы нашар, жиі ауырады. Жүктіліктің 38-39 аптасында туылған. Айран және сиыр сүті беріледі. Қосымша тамақ берілмейді. Диспансерлік зерттеуде анемия байқалды. Нb -92 г/л, эр. -3.9х1012/л.Алиментарлық анемияға тағы қандай лабораториялық көрсеткіш тән? +Түс көрсеткіші төмен -Түс көрсеткіші жоғары -Ретикулоцитоз -Эритроциттің осмотикалық тұрақтылығының төмендеуі -Бос билирубин деңгейінің жоғарылауы ?Аймақтық дәрігердің қабылдауына 7,5 айлық ұл бала анасымен келді, екінші жүктіліктен, 38-аптада туылған. Анасының сүтімен тамақтанады, қосымша тамақ берілмеген, тістері жоқ, отыра алмайды, зерттеу кезінде анемия байқалды. Нb -85 г/л, эр. -3.7х1012/л, түс көрсеткіші -0.69.Бұл жағдайда анемияның қандай түрі? -Шала туылған баланың ерте анемиясы -Шала туылған баланың кеш анемиясы + -Тапшылық анемиясы -Минковский –Шоффар гемолитикалық анемиясы -Нәрестенің резус-факторлы гемолитикалық ауруы ? Аймақтық дәрігердің қабылдауына 8 айлық ұл бала анасымен келді. Жүктіліктің 38-39-аптасында туылған. Жасанды түрде тамақтандырады.Тамақты нашар жейді.Отит және диспепсиямен ауырған. Диспансерлік зерттеуде алиментарлық анемия деп диагноз қойылды.Бұл жағдайда қандай ем тиімді болып келеді? -Эритроциттік масса -Антибиотикотерапия -В6 витаминін егу +Темір препараттарын алу -Гемотрансфузия ?Аймақтық дәрігерге 7,5 айлық ұл бала анасымен келді. Балаға нәрестенің кеш анемиясы деп диагносика жасады. Тамақтануы дұрыс. ЖРВИ-мен бірнеше рет ауырған.Бұл жағдайда анемияның дамуына не себеп болды? -Туылған кезінде феталдыгемоглобин құю -Темірдің тағаммен жеткіліксіз түсуі -Гем синтезіне қатысатын ферменттің белсенділігінің төмендеуі +D)Туылған кездегі темір тапшылығы -Сүйек кемігінің функционалды жетілмеуі ?35 күндік шала туылған ұл балада анемия анықталды. ”NAN”қоспасымен тамақтанады. Бала диспепсия және отитпен ауырған. Қан анализінде Нb -90 г/л, эр. -2.5х1012/л, түс көрсеткіші -1,1,ретикулоциттер саны -0,8%.Бұл жағдайға қандай анемия тән? +Шала туылған баладағы ерте анемия -Шала туылған баладағы кеш анемия -Нәрестенің гемолитикалық ауруы -Гемолитикалық тұқым қуалайтын анемия -Алиментарлық анемия ? Аймақтық дәрігерге 3,5 айлық қыз бала анасымен келді. Бірінші жүктіліктен, шала туылған. Туылған кездегі салмағы 2100 г. Тамақтануы ретсіз. Анасының сүті мол. Салмағы жақсы қосылып жатыр. Жалпы қан анализін зерттеу кезінде кездейсоқ анемия бар екені анықталды. Қан анализінде Нb -80 г/л, эр. -3.3х1012/л, түс көрсеткіш -0,7. Бауыры және көкбауыры ұлғайған.Бұл жағдайға қандай анемия тән? -Алиментарлық анемия -Шала туылған баланың ерте анемиясы +Шала туылған баланың кеш анемиясы -Минковский-Шоффар гемолитикалық анемиясы -Нәрестенің гемолитикалық ауруы ?Стационарда ауыр түрдегі шала туылған 2,5 айлық ұл балаға анемия (ерте және кеш анемия) диагнозы қойылды. Анемияның сипатын анықтауда қандай критерий шешуші болып табылады? -Гемоглобин көрсеткіші -Эритроцит саны +Түс көрсеткіші -Баланың жасы -Шала туылу дәрежесі ?6 айлық қыз бала, шала туылған. Аралас (сиыр сүтімен) тамақтанады. Бұрын ауырмаған. Диспансерлік тексеру кезінде анемия анықталған, Нв -80г/л.Бұл жағдайда анемияның дамуына не себеп болған? -Туылған кездегі темір жетіспеушілігі -Туған кездегі феталды гемоглобиннің жетіспеушілігі +Тағаммен темірдің жеткіліксіз түсуі -Сүйек кемігінің морфологиялық және функционалды жетіспеушілігі -Гем синтезін қамтамасыз ететін ферменттің жетіспеушілігі ?Аймақтық дәрігерге 7 айлық ұл бала анасымен келді. 2 аптаға шала туылған, жетілуі нашар, жиі ауырады. Айран және сиыр сүтімен қоректенеді, қосымша тамақ алмайды. Диспансерлік тексеруде анемия анықталған. Нb -92 г/л, эр. -3.9х1012/лБұл жағдайға қандай анемия тән? +Темір жетіспеушілік анемиясы -Шала туылған баланың кеш анемиясы -Минковский-Шоффар гемолитикалық анемиясы -Нәрестенің гемолитикалық ауруы -Геморрагиялық анемия ? 2 жастағы балада анемия анықталды. Нb -65 г/л, эр. -2.7х1012/л, ретикулоциттер саны -6%, қан сарысуының темір байланыстырушы қабілеті -80 мкмоль/лБұл жағдайда қандай анемия дамуы ықтимал? -Гемолитикалық +Темір жетіспеушілік -Нәруыз жетіспеушілік -Витамин жетіспеушілік -Гипопластикалық 177.Аймақтық дәрігердің бақылауына 3 апталық қыз бала анасымен келді. Ана сүтін емеді. Анасының айтуынша үлкен дәреті көп өзгереді.Дәрігердің ашығу дәретіне күдіктенуіне не себеп ? -сары түсті, қалыпты -қан және шырыш аралас +қою қоңыр, көлемі аз -сұйық консистенциялы -қатты консистенциялы ? Аймақтық дәрігерге 2 апталық ұл бала анасымен келді. Ана сүтін емеді. Үлкен дәреті күніне 4-6 рет.Үлкен дәретінің қандай сипаты дәрігерге күдік туғызды? +сары түсті, ащы иісті, ботқа тәрізді -қою қоңыр түсті, шырыш аралас -сары-жасыл түсті, шырыш аралас -қоңыр түсті, сұйық, шырыш аралас -сары түсті, сұйық, шырыш аралас ? Перзентханада жаңа туылған нәрестені алғаш рет емізуге берген кезде тыныс жолдары сүтпен бітеліп, жөтел пайда болды.Тыныс жолдарының сүтпен бітелуіне және жөтелдің пайда болуына не себепболды? -жалпақ төс аномалиясы +тілдің қысқа үзбегі -ұртта май қабатының болмауы -қасқыр таңдай аномалиясы -ему рефлексінің төмен болуы ? Аймақтық дәрігерге 1 айлық ұл бала анасымен келді, соңғы күндері тамақтануы аралас (бейімделген қоспа береді) қомағайлықпен емеді, құсу пайда болады.Құсудың себебі не болып табылады? -пилороспазм +аэрофагия -пиолростеноз -диспепсия -жедел эзофагит 181. Шала туылған 4 айлық қыз бала анасымен аймақтық дәрігерге келді. ЖРВИ-мен ауырған. Қарағанда бауыр қабырға асты доғасынан 1,5 см шығыңқы, басып көргенде жұмсақ-созылмалы консистенциялы.Бұл симптомды қалай бағалайды? -ЖРВИ-ға байланысты бауырдың ұлғаюы -рахиттің бастапқы кезеңі +жасына сай қалыпты -өт жолдарының атрезиясы -шала туылған баланың кеш анемиясы ? Аймақтық дәрігердің қабылдауына 4 айлық ұл баланы анасы алып келді. Бала ана сүтін емеді. Дәрігердің қараған белгілерінің ішінде қайсысы қалыпты болып есептеледі? -жиі құсуға бейім -үлкен дәреті күніне 6 рет, сұйық -метеоризм (іш кебу) +сілекейдің көп бөлінуі -тілдің ақ өңезбен жабылуы ? Аймақтық дәрігерге 2,5 айлық ұл бала анасымен келді. Анасының айтуынша аздап құсу байқалады.Құсуға не себеп болды? +асқазанның кардиалдық бөлімінің жетілмеуі -асқазанның горизонталды орналасуы -асқазанның пилорикалық бөлімінің жақсы дамуы -ішек моторикасының күшеюі -өттің аз бөлінуі ? Емханада дәрігер диспансерлік бақылауға келген баланың картасына келесі мәліметтерді толтырды: ішпен жатқанда бала басын ұстай алады, иық белдеуін көтере алады, күледі, үздік-үздік гулейді, шартсыз рефлекстердің – ұстап алу, еңбектеу, алақан-ауыз, Галант, Перес рефлекстерібіршама төмендеген.Бұл баланың дамуы қандай жасқа сәйкес келеді? -2 айлық +3 айлық -5 айлық -6 айлық -8 айлық ? Аймақтық дәрігерге 1 жасар 3 айлық қыз бала анасымен қабылдауға келді. Қыз бала нәрестенің гемолитикалық ауруымен ауырған.Қарау кезінде қандай симптомдар патологиялық болып табылады? +қолдың треморы -бүгуші саусақтардың гипертонусы -қолдың көмегімен тұру -туа біткен шартсыз рефлекстің жоқтығы -жеке сөздерді айта алады ? Аймақтық педиатр қыз баланы қарау кезінде келесі даму белгілерін анықтады: бөлек буындарды айта бастаған, өздігінен отыра алады, еңбектегісі келеді.Бұл баланыңпсихомоторлық дамуы қай жасқа сәйкес келеді? -4 айлық -5 айлық -6 айлық +7 айлық -9 айлық ? Жаңа туылған нәрестені тексеру барысында дәрігер қорғаныс рефлексінің бар екендігін анықтады. Осы мақсатта қандай тәсілдерқолданылады? -көзге жарық түсіру -алақанды басу -шпательді жұтқыншақтың шырышты қабатына дейін жеткізу +қолмен ішті басу -дыбыс тітіркендіргішін қолдану ? Жаңа туылған нәрестені дәрігер қарау барысында қорғаныс рефлекстерінің бар екендігінтексерді. Егер жаңа туылған нәрестеде қорғаныс рефлексі болса, қандай жауапты реакцияанықталады? -көзді жұму -жөтелу -сору қозғалысы +басты бір жағына қарай бұру -мазасыздану, жылау ? 5 айлық ұл бала анасымен аймақтық дәрігерге қабылдауға келді. I жүктілік, мерзімі өтіп, ұзаққа созылған босанудан туылған бала. Апгар шкаласы бойынша бағалау 5 балл. Алғашқы күндері жағдайы тым ауыр болған. Үйге өмірінің 19-шы күні шығарылды. Кейінгі дәрігерлік бақылауболмаған.Қараукезіндегіқандай белгілер осы жасқа сәйкес келеді? +өздігінен отыра алмау -қол және аяқ бұлшықеттерінің гипертонусы -аяқтың қиылысу үрдісі -алақан-ауыз рефлексінің болуы -ұстап алу рефлексінің болуы ? Стационарда 8 айлық ұл бала ОЖЖ-нің зақымдалуына байланысты тексерілді. Постгеморрагиялық гидроцефалиясы бар.Анықталған симптомдардың қайсысы жасына сәйкес келеді? -туа біткен шартсыз рефлекстің болмауы -аяқ бұлшықетінің гипотониясы +үлкен еңбек 1,0*1,0см -өздігінен тұра алмауы -өздігінен еңбектей алмауы ?1 ай 5 күндік ұл бала дәрігердің жолдамасымен ауруханаға келді. Жолдама құжаттабелгіленгенмәліметтердің қайсысын жасына сәйкес ерекшелейміз? -үлкен еңбектіңісініп шығуы -тремор иегі -Грефе симптомы +қол мен аяқтың бүгуші гипертониясы -қолдың ұсақ құлашты треморы ? 27 күндік ұл баланы аймақтық дәрігер үй жағдайында тексерді. Амбулаториялық картада тіркелген қай белгілерді патологиялық белгі ретінде қарастыруға болады? -қатты жылау -қолдын жане аяқтың хаотикалық қимылдары -Галанттың тұрақты рефлексі +жазушы бұлшықеттің гипертонусы -бүгушібұлшықеттердің гипертонусы ? Аймақтық дәрігер 7 күндік ұл баланы үй жағдайында қарады. Мерзіміне жетіп туылған, ата-анасының дені сау, жас. Туылған кездегі баланың салмағы -3200гр. Өмірінің 5-ші күнінде -3100гр болған.Осы балаға қандай жағдай физиологиялық болып табылады? +барлық уақытта ұйықтайды -тұрақты қатты айқай -қол треморы -жазушы бұлшықеттердің гипертониясы -иек треморы ? Аймақтық дәрігержаңа туылған нәрестеге (қыз балағ -үй жағдайында патронаж жасады.Қарау кезінде қай бұлшықеттердің тонусы анықталды? -жазушы бұлшықеттердің гипертонусы -жазушы бұлшықеттердіңгипотониясы +бүгуші бұлшықеттердің гипертонусы -бүгуші бұлшықеттердің гипотониясы -бұлшықет тонусының тұрақсыздығы ?Аймақтық дәрігер туылғанына 25 күн болған ұл балаға үй жағдайында тексеру өткізді. Патология ретінде нені бағалаймыз? -көздің горизантальды ойнауы -Галант рефлексі -Перес +бұлшықеттің гипотониясырефлексі -бүгу бұлшықеттерінің гипертонусы ? Аймақтық дәрігер амбулаториялық картаға баланың психомоторлы дамуы туралы мәліметтерді тіркеді: бала үздік-үздік гуілдейді, басын жақсы ұстайды, бір затты қадағалайды.Осыпсихомоторлы дамубаланың қандай жасына сәйкес келеді? -9 айлық -7 айлық -5 айлық +3 айлық -1 айлық ? Аймақтық дәрігер баланы қараған кезде келесі белгілерді анықтады: өсіп-жетілуі дұрыс, жүре алады, жеке сөздерді айта алады (20 сөзден артық), өзіне бағытталған сөзге жауап қайтарады, жеңіл тапсырмаларды орындай алады, өзінің дене мүшесін тани біледі.Баланың жасы нешеде? -9 айлық -10 айлық +1 жас 6 айлық -2 жас 6 айлық -3 жас 6 айлық ? Аймақтық дәрігерге қыз бала анасымен келді. Дәрігер қараған кезде мына белгілерді анықтады: қыз бала алғашқы қадамын жасай алады, жеке сөздерді айта алады (10 сөзден артық),рұқсат етілмейтін сөздерді, жақсы қылықтарды түсінеді.Бұл баланың жасы нешеде? -8 айлық -9 айлық +12 айлық -1 жас 6 айлық -2 жас 6 айлық ? 8 айлық ұл бала анасымен аймақтық дәрігерге Д3 витаминін алумақсатымен келді. Бала күзде туылған. Қарағандасүйектердегідеформацияны, бұлшықетгипотониясын, бақа тәрізді «ішті» анықтады. Қан анализіндегі кальций деңгейі -2,12ммоль/л, фосфор деңгейі – 1,71 ммоль/л.Рахиттің қай кезеңітуралы ойлауға болады? -өршу -бастапқы кезеңі -шиеленіс -қалдық көріністері +реконвалесценция кезеңі. ? 8 айлық ұл бала анасымен аймақтық дәрігерге Д3 витаминін алумақсатымен келді. Бала күзде туылған. Қарағандасүйектердегідеформацияны, бұлшықетгипотониясын, «бақа» тәрізді ішті анықтады. Қан анализіндегі кальций деңгейі -2,12ммоль/л, фосфор деңгейі – 1,71 ммоль/л.Білезік сүйектерінің R-графиясыкезіндерентгенограммада не көреміз? +өсу зонасының үзік-үзік тығыздануы -өсу зонасының ұлғаюы, оның көрінбеуі -өсу зонасының артық тығыздалуы -сүйектену, ядро санының өсуі -периостың қалыңдауы ? 4,5 айлық ұл бала тамыз айындатуылған. Дене салмағы 6800 гр. Аймақтық дәрігер рахит бар екенін анықтады, бастапқы кезеңі.Қандай лабораториялық көрсеткіштер аурудың осы кезеңіне тән? -қан сарысуындағы кальцийдің деңгейі -2,5ммоль/л -қан сарысуында фосфордың деңгейі – 1,25ммоль/л -қан құрамының сілті жағына қарай ығысуы +сілітілі фосфатаза деңгейінің жоғарылауы -қан құрамының қышқыл жағына қарай ығысуы ? Аймақтықдәрігерге 9 айлықұл бала анасымен келді. Желтоқсандатуылған. Қарағанда бұлшықет гипотониясы, «бақа» тәрізді іш, бас және кеуде сүйектерінің деформациясы анықталды. Қан анализіндекальций деңгейі 2,61-ммоль/л, фосфор деңгейі-1,80 ммоль/л.Рахиттіңқандай кезеңін айтуға болады? -бастапқы кезеңі -өршу кезеңі -реконвалесценция кезеңі +қалдық көріністер кезеңі -шиеленіс кезеңі ? Стационарға ауыр пневмониямен және өршіген синдромымен 7 айлық бала келіп түскен. Тексергенде: дене салмағы 22%-ға дейін азайған, психомоторлық қызметінің дамуы тежелген. Қатты қақырықсыз жөтелдің салдарынан өкпеде физикалық өзгерістер бар, іші ұлғайған, нәжісі өзгерген. Балаға ана сүті және «NAN» қоспасы беріледі. Үлкен дәретін қарағанда: нәжісі мол, майлы, жабысқақ, жылтыр түсті және сасық иісті.Аталған баладағы дистрофияның негізгі себебін көрсетіңіз? -Экссудативті энтеропатия -Ішек дисбактериозы +Муковисцидоз -Целиакия -Созылмалы пневмония ? Аймақтық дәрігер гипотрофияның 1-ші дәрежесі мен диарея бойынша 1,5 айлық ұл баланы үй жағдайында тексерді. Анамнезінде туғаннан бастап нәжісі тұрақсыз, соңғы 2 аптаның ішінде тәулігіне 8-10 рет іші өте бастады. Нәжісі сулы, патологиялық қалдықтарсыз, қышқыл иісті. Бала үлкен дәретке отырғанда мазасызданады, көп мөлшерде газ шығады. Ана сүтін емеді.Бұл баладағы дистрофияның негізгі себебін көрсетіңіз? +Стафилоккты энтероколит -Ішек дисбактериозы -Лактаза жетіспеушілік -Целиакия -Муковисцидоз ? Аймақтық дәрігердің қабылдауына 1 айлықұл бала анасымен келді. Салмақ қосуы аз. Анамнезінде: туылғаннан бері көп құсу, үлкен дәреті тұрақсыз (іш қату мен диарея алмасып отырады), ұйқысы мазасыз. Қараған кездегі баладағы дене салмағының жетіспеушілігі 11%. Баладағы гипотрофияның дәрежесін көрсетіңіз. -Гипостатура +I дәрежелі гипотрофия -II дәрежелі гипотрофия -III дәрежелі гипотрофия -Паратрофия ? Аймақтық дәрігердің қабылдауына 1 айлықұл бала анасымен келді. Салмақ қосуы аз. Анамнезінде: туылғаннан бері көп құсу, үлкен дәреті тұрақсыз (іш қату мен диарея алмасып отырады), ұйқысы мазасыз. Қараған кездегі баладағы дене салмағының жетіспеушілігі 11% Баладағы дистрофияның негізгі себебін көрсетіңіз. -Ішек дисбактериозы -Пилоростеноз -Өңеш ахалазиясы +Пилороспазм -Лактаза жетіспеушілік ? Невропатологтың қабылдауына психомоторлық дамуы тежелген 6 айлық ұл бала анасымен келді. Анамнезінде: созылған транзиторлық сары аурумен ауырған, кіндік жарасының ұзақ уақыт жазылуы, туған кезде және қазіргі кездегі артық дене салмағы, іш қатуы анықталған. Жалпы қарау кезінде дәрігер баланың дауыс тембрінің төмендігіне, шаштарының қаттылығына, тері және тері асты шел-май қабатының ісінуіне назар аударады. Дене салмағы 25%-ға артық.Бұл баладағы паратрофияның дамуына қандай мүшелер мен жүйелердің патологиясы әсер етеді.? -Орталық жүйке жүйесі -Бүйрек үсті безі + -Қалқанша безі -Гипоталамус -Жыныс бездері ? Аймақтық дәрігер мерзімі жетіп туылған баланы қарады. Баладағы қандай көрсеткішпатологиялық болып табылады? -артериялық қан қысымы с.б.70/36 мм. -жүректің тұйық шекарасының жоғарғы шегі-2 қабырға -жүрек соғу жиілігі минутына 140 рет -ырғақтың жоғарғы жиілігі мен тұрақсыздығы +жүрек ұшындағы систолалық шу ? Қыз бала 2,5 айлық қарашада туылған. Ана сүтін емеді. Соңғы 2-3 аптада мазасызданған, ұйқысыбұзылған,шошынғыш, тершеңдік. Емуіәлсіз, дәретітұрақсыз. Қарағанда: терісі ылғал, бозғылт, тін тургоры төмендеген, қаңқада өзгерістер жоқ. Ішкі органдардапатологиялықөзгерістержоқ. Рахит деп диагноз қойылды.Қандай клиникалықбелгілераурудыңкөрсеткішіболыптабылады? -тін тургоры төмен -бозғылт тері -тұрақсыздәрет +тершеңдік -емуі әлсіз ? Қыз бала 2,5 айлық қарашада туылған. Ана сүтін емеді. Соңғы 2-3 аптада мазасызданған, ұйқысыбұзылған,шошынғыш, тершеңдік. Емуіәлсіз,дәретітұрақсыз.Қарағанда: терісі ылғал, бозғылт, тін тургоры төмендеген, қаңқада өзгерістер жоқ. Ішкі органдардапатологиялықөзгерістержоқ. Рахит деп диагноз қойылды.Аурудың осы кезеңіне қандай көрсеткіш негіз болып табылады? -Сулковичсынамасыныңбірден оң мәнді болуы -қан сарысуындағыкальций деңгейі – 2,5ммоль/л -қан сарысуындағы фосфор деңгейі-1,25ммоль/л -диспротеинемия +сілтілі фосфатаза деңгейініңжоғарылауы ?1жас 2 айлық ұл бала балалар емханасының аймақтық дәрігерінің қабылдауына келді. Қарау кезінде сол иығында БЦЖ-ныңтыртығымүлдежоқ екені анықталды. Анасы бала перзентханада БЦЖ вакцинасын алып шыққанын айтты.Педиатрдыңіс-әрекеті: -МАНТУ соң, БЦЖ салады -МАНТУ соң, БЦЖ салмайды +МАНТУ соң, теріс болса БЦЖ салады -МАНТУ соң, оң болса БЦЖ салады -Тек МАНТУ пробасын жасайды ? Аймақтық педиатрдың қабылдауына 4 айлық қыз баланы анасыалып келді. Баланың дені сау. Анасының айтуы бойынша отбасы басқа жаққа көшуіне байланысты нәресте 3 айлығынанегу алмаған.Бала бүгін қандай егу алу керек? -ККП, ОПВ, ХИБ -АДС, БЦЖ, ХИБ -ВГВ, БЦЖ, ХИБ +ОПВ, АКДС, ХИБ -ККП, АДС, ХИБ ? 6 жасар ұл баланы анасы педиатрдың қабылдауына шілде айында алып келді. Сұрастыру кезінде анасы балаға жұқпалы ауруға қарсы вакцина алу керектігін айтты.Педиатрдыңтактикасы? -қазір БЦЖ, АДС, ККП салады -қыркүйекте БЦЖ,АКДС,ККП салады -қыркүйекте БЦЖ,АКДС,ОПВ салады -қазір ХИБ, БЦЖ, АДС салады +қыркүйекте БЦЖ,АДС,ККП салады ?Қалалық балалар емханасына, күз мезгілінде тұмауға қарсы 6 жасқа дейінгі балаға«вакцигрипп» вакцинасының 300 дозасын екті. Қандай топтағы балаларға иммунолог-дәрігер осы вакцинаны егеді? +жабық интернат үйіндегі балаларға -дені сау балаларға -ұйымдастырылмаған топтағы балаларға -ауруханаға жатуға келгенбалаларға -бала-бақшаға баратын балаларға ? Аймақтық педиатр дәрігері қарамағындағымейірбекеге 400 баланы МАНТУ салуға шақыру керектігі туралы тапсырма берді. Патронаж мейірбикесі қандай топтағы балаларды МАНТУ салуға шақырады? -әлеуметтік жағдайы жақсы балаларды +әлеуметтік жағдайы нашар балаларды -1-ші сыныптағыбалаларды -бала-бақшаға баратын балаларды -БЦЖ жақсы өнген балаларды ? Жедел жәрдемкөлігімен11 айлық ұл баланы үйіндетексеріп, педиатр-дәрігер балада сусыздану жоқ деген сипаттама берді.Дәрігер балаға қанша мөлшерде сұйықтық тағайындайды? -100-200мл әр сұйық нәжістен соңрегидрон беру -150-200мл әр сұйық нәжістен соң регидрон беру +50-100 мл әр сұйық нәжістен соңрегидрон беру -250-300 мл әр сұйық нәжістен соң регидрон беру -20-40 мл әр сұйық нәжістен соңрегидрон беру ? 3 айлық ұл нәрестебалалар емханасының аймақтық дәрігеріне қабылдауға келді. Қарау кезінде баланың сол иығында БЦЖ-ның тыртығы жоқ екені анықталды. Анасының айтуынша нәресте перзентханада БЦЖ вакцинасы болмауына байланысты егуді алмаған.Педиатрдыңіс-әрекеті: -Тек МАНТУ егеді +МАНТУ егеді, 72 сағ кейін БЦЖ салады -МАНТУ егеді 48 сағ кейін БЦЖ салады -МАНТУегеді 24 сағ кейін БЦЖ салады -БЦЖ қайта егудіңқажеттілігі жоқ ? Емханаға педиатрдын кезекті бақылауына 9 айлық қыз бала анасымен келді. Баланың дені сау, физикалық дамуы қалыпты, жасына сай, ана сүтін емеді. Анасы қосымша тамақтандыру туралы кеңес сұрады.9 айлық балағабір рет берілетін қосымша тағамның көлемі қанша? -350мл -300мл -225мл +180мл -150мл ? Емханаға педиатрдын кезекті бақылауына11 айлық ұл бала анасымен келді. Баланың дені сау, физикалық дамуы қалыпты, жасына сай, ана сүтін емеді. Анасы қосымша тамақтандыру туралы кеңес сұрады. 11айлық балағабір рет берілетін қосымша тағамның көлемі қанша? -350мл -300мл +225мл -180мл -150мл ? Қалалық перзентханада жүктіліктің 36 аптасындаұл бала дуниеге келді. Бойы 44 см, салмағы 2300г. Қарағанда: терісі қоңыр қызыл, денесінде үлпілдек жүндері бар, тері асты майлары мардымсыз, кіндігі төмен орналасқаны және ему рефлексінің анықталмауы байқалған. Неонотолог қандай диагноз қойды? -Дерматитпентуылған нәресте -Жетіліп туылған нәресте -Гидроцефалиямен туылған нәресте +Шала туылған нәресте -Тым жетіліп туылған нәресте ? Аймақтық дәрігердің қабылдауына 10 айлық ұл баланы анасы алып келді, салмағы 8000г. Дәрігер тексергенде: терісі бозғылт, құрғақ, оңай қатпарланады, кеудесі, аяқ-қолдарында шел май қабаты азайған. Бала әлсіз, мазасыз, тітіркенгіш. Анасының айтуы бойынша тәбеті төмен.Аймақтық дәрігер қандай болжам диагноз қойды? +Гипотрофия -Паратрофия -Кахексия -Гипостатура -Рахит ? Педиатраймағында жүкті әйел бар, алғашқы патронаж басқа аймақта жасалған.. Дені сау жүкті әйелді балалар емханалық мейірбикесі 2-патронажды, жүктіліктің нешінші аптасында жасайды?А )жүктіліктің 19-20 аптасында -жүктіліктің 24-26 аптасында +жүктіліктің 26-28 аптасында -жүктіліктің 28-30 аптасында -жүктіліктің 32-40аптасында ?Қандай жағдайда міндетті түрде медицина қызметкеріне кез келген ауру баланы әкелу керек. -Жөтел тоқтамасы -Температура төмендемесе,жөтелсе +іше алмаса,температура төмендемесе -Температура сақталса -Нашар ішсе ?Қалалық балалар ауруханасының қабылдау бөліміне 2айлық қыз баланы жедел жәрдемкөлігіауыр халде тырысу болған баланыалып келді. Қабылдау бөлімінің педиатрыауру баланың жағдайын бағалағанда неден бастау керек? -Фондық жағдайдыбағалаудан +Жалпы қауіп белгілерінен -Тыныс жиілігін санаудан -Температураны өлшеу, анамнез жинаудан -Физикалық дамуын бағалаунда ? Емшекпен емізудің алгоритмі +4-3-4 -4-3-5 -4-4-3 -4-4-4 -4-3-2 ? Ауылдықфельдшерлік пунктке 4 айлық қыз баланы анасы алып келді. Үйде үш күн өздігінше ем қабылдаған, нәтиже болмаған.Педиатрқандай жағдайдытез арада ауруханаға жолдама беруі керек? -1 жасқа дейінгі балалардың кез келгені -Қауіп белгілері байқалмаса -Өте ауыр аурулармен ауырмаса +ауыр ауру, амбулаторлы емдеу мүмкін болмаса -Амбулаторлы ем алып, нәтиже бермесе ? Аймақтық педиатрдәрігері 3 айлық қыз баланы бөлмесінде қарау кезінде , баланың көзі кіртиген, мазасыз, ерні кезерген, ауыз қуысы құрғақ.Диареяның басты клиникалық көріністерін атаңыз. -қозу болмайды -терісі тез жазылады -температура жоғарылайды -сусыздану болмайды +құсу, іштің өтуі ? АСБ (Пор) бөлмесіне екі айлық қыз баланы анасы алып келді. Аймақтық педиатр баланы тексергенде көзі кіртиген, тері қатпарының жазылуы баяу, іші өткеніне он бес күн болған, үлкен дәретінде паталогиялық қоспа мен қан бары анықталды. Педиатр диареяны ВОЗ бағдарламасы бойынша қалайжіктеді? -жеңіл, орташа, ауырлық түрі -сусыздану жоқ, шамалы ауыр сусыздану -эксикоз, токсикоз,улануы бойынша +сусыздану, ағымы, дизентерияауырлығы -дизентерия ағымы,ауырлығы сусыздануы бойынша ? 8 айлық ұл бала, диареяның 5 ші күні балалар емханасына анасы алып келді,қарау кезіндеашушаң, мазасыз, көзі кіртейген, суды қалыптыішеді, тері қатпары тез жазылады.Педиатр қандайжоспар бойынша емдейді? -А жоспары бойынша үйде, әр бір сұйық нәжістен кейін регидрон 50 – 100 мл -А жоспары бойынша үйде, әр бір сұйық нәжістен кейін 100-200 мл +Б жоспары бойынша ПОР-да кг х 75мл жайлап қасықпен, аздап 4 сағат бойы -А жоспары бойынша кг х75 мл кесемен аздап ішуге 4 сағат бойы -А жоспары бойынша әр бір сұйық нәжістен кейін 100-200 мл регидрон ішуге ? Қабылдау бөліміне үш айлық қыз баланы анасымен бірге жедел жәрдем көлігімен алып келді. Реанимация бөлімінің меңгерушісі баланы қарап тексеріп, ВОЗ бағдарламасының жіктеуіне сәйкес ауыр пневманаия диагнозын қойды . Педиатр дәрігері ауыр пневмониябелгілерін неге сүйеніп қойды? -Жиі дем алу,сырылдың есітілуі,жалпы әлсіздік +Жиі дем алу немесе тыныштықта стридор -Кез келген қауіп белгілері байқалмаса,дем алуы қиындаса -Кез келген қауіп белгілері, жиі дем алу немесе кеуде бұлшықеті кірігуі -Қауіп белгілер немесе кеуде бұлшықеті кірігуі, стридор ? Қандай үш жағдайда сәби шетінеуімүмкін? -Тамақтану бұзылысы, гипогликемия, инфекция +Гипогликемия, гипотермия, инфекция -Тамақтану бұзылысы, ауыз ойылуы, гипотермия -Диарея ОРЗ, қызба -Қызба, ОРЗ, ауыз ойылуы ? Ауруханада науқастарды ВОЗ бағдарламасы бойынша қалай бағалайды? -Науқастың жағдайын жедел бағалау +Ауруханаға түскен кезіндегі жағдайынбағалау -Жедел госпитализация жасау -Жасына байланысты сұрыптау -Ем жоспарын таңдап алу ? Ауруханаға түскенде науқастарды сұрыптау не үшін жүргізіледі? +Жедел ауруларды анықтау үшін -Емдеу тактикасын анықтау үшін -Салыстырмалы диагнозды қою үшін -Нақты диагнозды қою үшін -Қандай бөлімге жатқызу үшін ? Кезек күттірмайтін белгілерді атаңыз -Асфиксия, орталық цианоз -Сусыздану, тежелген -Жеңіл тыныс жетіспеушілігі, орталық цианоз +Гипертермиялық синдром -Жеңіл тыныс жетіспеушілігі ? Бес рет назар аудару белгілеріне жатпайды -Екі жасқа дейін -Тыныс алу бұзылысы -Температура, тері жамылғыларының бозаруы -Жарақат, улану, күю +Жедел хирургиялық жағдай. Перзентхананың босану бөлмесінде бойы 52см салмағы 3200гр Апгар шкаласы бойынша 6-8 балл қыз баланы алғашқы туыттан ана босанды. Қарау кезінде дауысы әлсіз, жүрек соғысы бір минутта 90рет қол аяқтары көкшіл.Осы балаға педиатр асфиксия кезінде тез арада қандай шаралар жасайды?. -Оттегінбермеу -Көк тамырға тамыр тарылтатын дәрілер жіберу -Тыныс аналгетикті енгізбеу +Тыныс жолдарының өткізгіштігін қалпына келтіру -Көп мөлшерде сұйықтық беру ? Орталық көгерудің көрінісі (цианоз) -Тері қатпарының бозаруы +Ауыз үшбұрышының цианозы -тіл, ауыздың көгеруі -Аяқтың көгеруі -Құлағының көгеруі ? Аймақтық дәрігердің қарауына 3 жас 6 айлық ұл баланы әкесі алып келді. Шағымдары: температурасы-38,5, үлкендәретінде патологиялық қоспамен қан бар, жалған дәретке шақырады.Сіздің болжам диагнозыңыз? -эшерихиоз -сальманеллез -тырысқақ +дизентерия -мононуклеоз ? Емханаға 13 жасар қыз бала дәрігерге қаралуға келді. Шағымы:эпигастрий аймағының ауруына, тәбетінің төмендеуіне, асқазан қыжылымен, тамақ ішкеннен кейін асқазан маңыауруы күшейеді. Үлкен дәреті тұрақсыз .Сіздіңболжам диагнозыңыз? +эрозиялы гастрит -эозинофилдік гастрит -инфекциялық гастрит -лимфоцитарлы гастрит -аутоиммундық гастрит ? Аурухананың қабылдау бөлмесіне 2,5 айлық қыз баланы анасымен бірге жедел жәрдем көлігі алып келді. Қабылдау бөлмесінің педиатр дәрігері баланы тексергенде ауыз үшбұрышының көгергенін көрді,дем алу жиілігін санады. Педиатр қандай көрсеткішке қарап2 айдан 12 айға дейінгі нәрестеге пневмония диагнозын қоя алады? -1 минутта 35 рет -60 және одан жоғары +50 және одан жоғары -1 минутта 40 рет -1 минутта 45 рет ? Балалар емханасының фильтр бөлмесіне 4,5 жасар ұл баланы анасы кезекті тексерілуге алып келді.Педиатр баланың анасынан сұрастырғанда бала үш күннен бері жөтеледі. Пневмония жоқ.Педиатр дәрігер ВОЗ жіктелуі бойынша қандай кеңес ұсынды? -Ауруханаға жатқызу -) Күндізгі бөлімге жіберу -Емдеудің қажеті жоқ +Жөтелін азайтатынды қолдану -5 күннен кейін қайта келу ? Балалар емханасыныңон екі айлық қыз баланы анасы педиатрға алып келді. Қарау кезінде баланың көзі кіртиген,тері қатпарының жазылуы баяу, көптен бері іші өтеді.Созылыңқы диарея диагнозы қанша күннен асса қойылады? -Диарея10 күннен асса -Диарея5 күннен асса -Диарея12 күннен асса -Диарея8 күннен асса +Диарея14 күннен асса ?Қалалықбалаларемханасының аймақтық педиатр дәрігеріқармағындағы жүкті әйелдердіңденсаулығын бақылауды қандай емдау орныменбіргебірлесіпжүргізеді? +әйелдер кеңес алу орнымен -туберкулезгеқарсы диспансерлік орнымен -қан орталығымен -стоматология емханасымен -спид-ке қарсы орталықпен ? Педиатраймағында жүкті әйел бар екені туралы әйелдер кеңес алу орнынан хабарлама келді. Балалар емханасының аймақтық педиатр-дәрігері қармағындағы жүкті әйелге алғашқы патранаждықанша уақыттажасайды? жүктіліктің 1 айлығында +алғашқы мәлімет түскен соң -жүктіліктің 31-32 аптасында -жүктіліктің 33-38 аптасында -жүктіліктің 28 апталығында ? Педиатраймағында жүкті әйел бар. Дәрігер алғашқы патранажғабарды.Қалалық балалар емханасының аймақтық педиатр -дәрігері қармағыңыздағы жүкті әйелге 2-ші патранаждықаншауақыттажасайды? -жүктіліктің 1 айлығында -алғашқы мәлімет түскен соң +жүктіліктің ІІ триместірінде -жүктіліктің 33-38 аптасында -жүктіліктің 28 апталығында ?Педиатраймағында жүкті әйел бар. Дәрігерәйелге патранажғабарды.Қалалықбалалар емханасының аймақтық педиатр дәрігері қармағындағы жүкті әйелге 3-ші патранаждықанша уақыттажасайды? -жүктіліктің 1 айлығында -алғашқы мәлімет түскен соң +жүктіліктің ІІІ триместірінде -жүктіліктің 15-16 аптасында -жүктіліктің24-28 апталығында ?Жаңаданжұмысқа тұрған педиатраймақтағыжаңа туылған нәрестеге барды. Дәрігерігердені сау туылған баланықанша айлығында емханаға келу керектігін ескертті? -2айлығында -2,5 айлағанда -15 күнде -1,5 айлығында +1 айлығында ? Жаңаданжұмысқа тұрған педиатремханада бір айлық баланы қабылдады. Педиатр1 айлық баланы қабылдағанда қандай көрсеткіштерге мән беруі керек? +физикалық, нерв психикалық -соматикалық дамуына -морфофункционалды дамуына -күн тәртібіне -тамақтануына ? Жаңаданжұмысқа тұрған педиатремханада 3айлықбаланы қабылдады.Педиатрқабылдауға келген балаға, аурулардын алдын алу мақсатында , қандай басты кенес береді ? -гипогалактияға қарсы күреске +тиімді дұрыс тамақтану -шынықтыру -массаж -таза ауаға шығару ? Емханаға 3 айлық ұл бала қабылдауға келді.Қарау кезінде баланың дені сау. Қалалықбалалар емханасының аймақтық педиатр дәрігері 3 айдан 6 айға дейінгі баланы тамақтандырғанда неге көңіл бөлуі керек? -қосымша тамақтандыруға -аралас тамқтандыруға +табиғи тамақтандыруға -үстеме тамақтандыруға -жасанды тамақтандыруға ? ФАП-қа 6 айлық ұл бала қабылдауға келді. Қарау кезінде баланың дені сау. Ауылдық-отбасылық ауруханының фельдшері 6 айдан 8 айға дейінгі балалардың қандай ауруларға көңіл бөлуі керек? -фондық ауруларына -респиратордық ауруларға -ауа-тамшылы ауруларға +ішек ауруларына -травматизмге Жүректің жарылуы кезінде ЭКГ үшін тән ~асистолия ~тахикардия ~қарыншалардың фибрилляциясы =ритм өзгермейді ~брадикардия Жүрекшелер дірілі кезінде жүрекше жиырылуының жиілігі жетеді ~120-180 минутына =200-350 минутына ~360-400 минутына ~450-500 минутына ~600-700 минутына Аберрантты қарыншалық кешендермен суправентрикулярлы тахикардия кезінде ~Р тісінің болмауы ~теріс Р тісі =QRS кешенін кеңеюі ~QT аралығының ұзаруы ~РQ аралығының қысқаруы Жүрекшеішілік блокада кезінде байқалады ~РQ аралығының ұзаруы =Р тістерінің кеңеюі және деформациясы ~Р тісі мен QRS кешені арасында байланыстың болмауы ~жоғары Р тістері ~QRS кешенінен кейін Р тістің пайда болуы Синус түйінінің әлсіздік синдромына тән емес ~жыпылықтайтын аритмия: тахи-брадиформалар ~синус брадикардиясы =атриовентрикулярлық блокада ~синоаурикулярлы блокада ~ритм жүргізушісінің миграциясы І дәрежелі атриовентрикулярлы блокада кезінде байқалады ~Р тісінің кеңеюі және деформациясы =PQ аралығының ұзаруы ~QRST жеке кешендерінің құлдырауы ~QT аралығы әрқашан 0.40 с артық ~екі фазалы Р тісі Мобитц II кезінде ЭКГ үшін тән =PQ аралығының тұрақтылығы ~PQ аралығының біртіндеп ұзаруы ~QRS кешенінің эпизодтық құлдырауы ~әрқашан QT аралығының ұзаруы ~QRS кешенінің кеңейтілуі Гиперкалиемияның ерте ЭКГ-белгісі болып табылады ~теріс Т тісі ~QRS кешенінің кеңеюі =жоғары өткір Т тісі ~тегіс Т тісі ~PQ аралығының қысқаруы Вариантты стенокардияда қолдануға болмайды ~нитраттарды =пропранололды ~верапамилды ~нифедипинды ~кордаронды Жедел миокард инфарктісінің алғашқы сағаттары жиі асқынады ~тромбоэмболиялық асқынулармен =қарыншалардың фибрилляциясымен ~перикардитпен ~плевритпен ~аневризмамен Жіті миокард инфарктінде морфинді салыстырмалы қарсы көрсеткіші ~гипотензия кезінде =брадикардия кезінде ~қарыншалық экстрасистолияда ~өкпеде тоқырау кезінде ~бас сүйек ішілік қысымның жоғарылауы кезінде Тромболитикалық ем алдында әдетте енгізеді =гепарин ~кортикостероидтар ~лидокаин ~аспирин ~новокаин ЭКГ-сигналдары сақталып,кенеттен естен тану мен тамыр соғуының жоғалуы тән ~қарыншалардың фибрилляциясына =жүрек бұлшықетінің жарылуына ~өкпе артериясының тромбоэмболиясына ~толық көлденең блокадаға ~Фредерик синдромына Жіті миокард инфарктісі кезінде өлімнің ең жиі себебі =жіті жүрек жеткіліксіздігі ~жүрек үзілуі ~жүрек аневризмасы ~тромбоэмболиялар ~Дресслер синдромы Перитонит сияқты ауыр асқынудың дамуы және органның тесілуіне жиі әкеледі ~жіті аппендицит ~жіті холецистит =асқазан мен ұлтабардың ойық жарасы ~Крон ауруы ~жіті гепатит Асқазан мен 12-елі ішектің ойық жарасының асқынуы және оның тесілуі жиі кездеседі ~қыста және жазда ~көктемде және жазда ~күзде және қыста =күзде және көктемде ~жазда және көктемде Асқазан мен 12-елі ішектің тесік жарасының себебі жиі болып табылады =ойық жара ауруының өршуі ~тамақтану режимінің бұзылуы ~жарақат ~асқазаннан қан кету ~жөтел кезінде асқазан қысымының жоғарылауы Асқазан мен 12-елі ішектің тесік жарасы жиі кездеседі ~20-40 жастағы әйелдерде =20-40 жастағы ерлерде ~50 жастан асқан қарт адамдарда ~балалар мен жасөспірімдерде ~жүкті әйелдерде Жедел емдеуге жатқызуды және операцияны талап ететін перитониттің себебі ретінде асқазан мен 12-елі ішектің тесік жарасы кездеседі ~20% жағдайда ~40% жағдайда ~50% жағдайда ~60% жағдайда =70% жағдайда Асқазан мен 12-елі ішек жарасының тесілуі кезіндегі ауырсыну сипаты ~айқас тәрізді ="қанжар" тәрізді ~өткір, кіндік аймағына иррадиациямен ~сыздап ~біртіндеп артатын Асқазан мен 12-елі ішектің жарасының перфорациясынан кейін бірден пайда болады ~қалтырау және артериялық қысымның жоғарылауы =тахикардия және артериялық қысымның төмендеуі ~брадикардия және артериялық қысымның жоғарылауы ~қалтырау және брадикардия ~қалтырау және тахикардия Шок кезеңі үшін тән емес ~тахикардия ~брадикардия ~гипотония =алдыңғы іш қабырғасының бұлшықет кернеуі ~Щеткин-Блюмберг симптомы Асқазан мен 12-елі ішектің перфоративтік жарасы кезіндегі ең тән симптом { ~Воскресенский ~Образцов ~Кохер ~Ражбо-Ортнер =Щеткин–Блюмберг } Перитонит кезеңінде асқазанның және 12-елі ішектің тесік жарасы диагнозын растайтын негізгі симптом { ~Кохер =Щеткин–Блюмберг ~Ситковский ~Образцов ~Мейо-Робсон } Асқазанның және 12-елі ішектің тесік жарасы кезінде перкуторлы анықталатын бауыр тұйығы { ~өзгермейді ~артады =жоғалады ~перитонит кезеңінде жоғалады және пайда болады ~1-2 көлденең саусаққа төмен қарай жылжиды } Жіті холецистит ұстамасы үшін ең тән симптомдар { =Ражбо-Ортнер, Ровзинг, образцов, "Френикус"-симптомы ~Воскресенский, Курвуазье, Мейо-Робсон, Мари ~Греков, Кохер, Захарьин, Мари ~Мейо-Робсон, Образцов, Мерфи, Ортнер } Асқынбаған холециститке барлық аталған формалар жатады, мынаны санамағанда: { ~катаральды (қарапайым) ~флегмонозды =тесілу ~гангренозды ~флегмонозды-жаралы } Жедел панкреатит жиі кездеседі { ~20 жасқа дейін =20-50 жаста ~41-50 жаста ~51-60 жаста ~60 жастан астамдарда } Жедел аппендицит жиі кездеседі { ~жүкті әйелдерде =20-50 жаста ~қарттарда ~балалар мен жасөспірімдерде ~20-40 жастағы толық әйелдерде } Жіті аппендицит кезінде ауырсыну беріледі { ~ұмаға ~оң қабырға мен оң жауырынға ~бел аймағына ~эпигастрий аймағына =иррадиация тән емес } Жіті аппендицитке барлық аталған симптомдар тән, мына симптомды қоспағанда { =Курвуазье ~Щеткин-Блюмберг ~Ровзинг ~Образцов ~Воскресенский } Жіті аппендициттің асқынуына барлық аталғандар жатады, мынаны санамағанда { ~аппендикулярлы инфильтрат ~перфорация және жергілікті перитонит ~нәжіс жыланағы =гангренозды аппендицит ~төгілген перитонит } Паралитикалық өтімсіздіктің даму себептері аталғандардың барлығы болуы мүмкін, мынаны санамағанда: { =тағамдық уыттану ~мезентериалды тамырлардың тромбозы ~кез келген этиологиядағы перитонит ~ретроперитонеальді гематома ~жіті панкреонекроз } Диффузды перитониттің негізгі клиникалық белгілері аталғандардың барлығы болуы мүмкін, мынаны санамағанда: { ~перистальтиканың әлсіреуі және болмауы ~іштің кебуі, эндотоксикоз ~Щеткин-Блюмбергтің оң симптомы ~гипотония, тахикардияны =эпигастральды аймақтағы пальпация кезіндегі ауырсыну } Жедел ішек өтімсіздігінде «шолпыл шуы» симптомы бар екенін көрсетеді { =ішектің жетекші ілмектерінде сұйықтық пен газдың жиналуын ~іш қуысында сұйықтықтың болуын ~іш қуысында ауаның (газдың) болуын ~ішектің бұрғыш ілмектерінде сұйықтықтың жиналун ~ішектің бұрғыш ілмектерінде газдың жиналуын } Жарықтың қысылуы кезінде ең зардап шегеді { ~асқазан алдыңғы қабырғасы =ішектің жетекші бөлімі ~ішектің бұрушы бөлімі ~ішектің жетекші және бұрушы бөлімдері бірдей ~тұқымдық арқан } Қысылған жамбас жарығын жиі барлық аталған аурулармен саралау қажет, мынаны санамағанда { ~сан лимфаденитін ~үлкен тері асты вена сағасындағы варикоз түйінінің тромбофлебитін ~қысылған шап жарығын =мықын артериясының аневризмасын ~шап лимфаденитін } Қысылған жарықтар үшін тән емес { ~жөтелдің теріс симптомы =жөтелдің оң симптомы ~жарықтық томпаю аймағындағы айқын ауру сезімі ~жарықтық томпаюының кернеуі ~жарықтың қайта енбеуі } Іштің айқын айқас тәрізді ауыруы, жеген тағаммен құсу, ішектің күшейтілген перистальтикасы, нәжіс пен газдардың тежелуі тән { ~асқазан мен 12- елі ішектің тесік жарасы үшін ~жедел холецистит үшін ~жедел панкреатит үшін ~жіті гепатит үшін =жіті ішек өтімсіздігі үшін } Іштің тұйық жарақаты кезінде бауыр тұйығының болмауы тән { ~көкбауырдың жарылуы үшін ~ұйқы безінің жарақатына =қуыс органның (асқазан, ішек) жарылуы үшін ~жедел аппендицит үшін ~аналық бездерінің апоплексиясы үшін } "Ванька-встанька" симптомы жарылуына тән { ~асқазанның ~қуықтың =көкбауырдың ~бауырдың ~фаллопиялық түтіктердің } Паренхиматозды ағзаның зақымдануымен іштің тұйық жарақаты кезінде барлық аталған симптомдар тән, мынадан басқа { ~тахикардия ~гипотония ~іш қуысының ойық жерлерінде перкуссия кезінде тұйық дыбыс анықталуы ~тері қабаттарының бозаруы =бауыр тұйығының жоғалуы } Қуыс ағзалардың зақымдалуымен іштің тұйық жарақаты кезінде барлық аталған симптомдар тән, мынадан басқа { =іш қуысының ойық жерлерінде тұйық дыбыс анықталуы ~іштің ауырсынуы, кернеулі іш ~бауыр тұйығының жоғалуы ~перитонеалдық құбылыстар ~эндотоксикоз } Өкпеден қан кетудің негізгі себептері барлық аталғандар болып табылады, қоспағанда { ~өкпе туберкулезі ~өкпенің абсцесс және гангренасы ~бронхоэктатикалық ауру ~өкпе ісігі =өкпе силикозы } Өкпеден қан кетуде айқын гипертермиясы бар аспирациялық пневмония әдетте пайда болады { ~қан кетуден кейін бірден ~алғашқы тәуліктің соңына қарай =2-3 тәулікке ~3-5 тәуліктен кейін ~1-ші аптаның соңында } Күштемелі пневмоторакспен зардап шеккендерге шұғыл медициналық көмек көрсету кезіндегі жедел жәрдем дәрігерінің тактикасы { ~оттегі беру ~трахея интубациясы ~инфузиялық трансфузиялық терапия =зақымдану жағында плевра ішінде декомпрессия жасау ~вагосимпатикалық блокада } Жабық кеуде жарақаты кезінде өкпенің жарылу белгілері { ~ентігу, цианоз, акроцианоз ~жедел өкпе-жүрек жеткіліксіздігі =тері асты, бұлшық ет эмфиземасы ~гемоптисис ~зақымдану жағында тыныс алудың болмауы } Қосарланған жарақат араластан ерекшеленеді { ~зақымданудың ауырлығы мен көлемі бойынша ~зақымданудың кеңдігі мен тереңдігі =этиологиялық фактор бойынша ~бірге жүретін асқынулардың ауырлығына қарай ~екі және одан да көп аймақтың зақымдануы } Ауруханаға дейінгі кезеңде ауыр жабық кеуде-ішек жарақаты кезінде жиі анықталмайды { =диафрагманың үзілуі ~кеуде және бел омыртқа бөліктерінің соғылуы ~асқазан жарылуы, гемоперикард ~бүйрек жарақаттары және ішперде гематомасы ~ұйқы безінің жарақаты } Жабық кеуде жарақатының жедел кезеңінде жүрек соғылуына тән { ~жүрек аймағында ауырсыну ~экстрасистолияның пайда болуы ~ЭКГ-да өзгерістердің болуы ~жыпылықтайтын аритмияның дамуы =барлық аталғандар } Кеуденің оқпен тесілген жарақаты кезінде дамуы мүмкін { ~күштемелі пневмоторакс ~жүрек тампонадасы ~өңеш перфорациясы ~жұлын жарақаты =барлық аталғандар } "Ашық" пневмоторакспен ауыратын науқасқа көмек көрсету кезінде бірінші кезекте қажет { ~плевра пункциясын жасау ~ӨЖЖ қамтамасыз ету =окклюзиялық таңғышты қою ~науқасты жансыздандыру, оксигенотерапия жүргізу ~Бюлау дренажын салу } Күштемелі пневмоторакс үшін ("клапанды" түрі) тән { ~ентігу ~цианоз ~тахикардия ~қуыс ортасының жылжу белгілері =барлық аталғандар } Клапанды пневмоторакс кезінде ЖТЖ пайда болуының негізгі себептері { =теріастылық эмфиземаның пайда болуы ~ауырсыну синдромы ~өкпенің қысылуы ~қабырға ортасының ығысуы ~жоғары диафрагма тұрағы } Кеуде жарақаты кезінде тыныс алудың бұзылуы байланысты болу мүмкін { ~гемоторакспен ~пневмоторакспен ~өкпенің соғылуымен ~қабырғалардың көпше немесе флотациялаушы сынықтарында қабырға қаңқасының бұзылуы =барлық аталған } Өңештің зақымдануының себептері барлық аталғандар болуы мүмкін, қоспағанда { ~мойын немесе кеуде тұсындағы пышақ жарақатын ~трахея интубация әрекетін ~асқазанды зондтауын ~ірі заттардың жұтынуын =лапароскопияны } Полижарақаттардың өткір кезеңі үшін тән емес { ~шок болуы ~ЖТЖ ~ағзалар мен сегменттердің зақымдану клиникасы ~қан жоғалту =панкреонекроздың жіті дамуы } Асқазанның немесе 12-елі ішектің ойық жарасы кезінде ауырсынудың ең типтік орны болып табылады: { =эпигастрий аймағы ~барлық іш аймағы ~оң қабырға асты ~сол қабырға асты ~сол жақ мықын аймағы } Барабан жарғағы зақымдануының себебі емес { ~баротравма ~самай сүйегінің пирамидасының сынуы =дененің сынуы ~күйдіргіш сұйықтықтың әсері ~сыртқы есту жолында абайсыз манипуляциялар } Барабан жарғағының зақымдануының тән белгілері болып табылады { ~сананың бұзылуы, координациядан айырылу ~құлақ қышуы, тамаққа иррадиация ~жүрек айнуы, құсу, құлақтан қатты қан кету ~дене қызуының көтерілуі, бас ауруы =құлақтағы шу, қан кету, есту қабілетінің төмендеуі } Мұрыннан қан кету кезінде суық қойылады { ~2 сағатқа бастың артқы жағына =30 минутқа кеңсірік үстіне ~3 сағатқа маңдайға ~30 минутқа самайға ~2-3 сағатқа кеңсірік үстіне } Мұрыннан қан кету кезінде науқас жатуы тиіс { ~бүйірінде ~бетімен төмен қарап ~арқада аяқ ұшы көтеріңкі =көтеріңкі және артқа берілген басымен ~науқастың жағдайы ауруханаға дейінгі кезеңде маңызды емес. } Анестезиясыз шұғыл трахеостомияға абсолютті көрсеткіштер болып табылады { ~IV сатылы көмей обыры ~аспирация =декомпенсация сатысындағы кез келген этиологиядағы көмейдің стенозы ~дауыстық байламдардың паралич және спазмы ~қабырға аралық бұлшық еттердің иннервациясының өшуі } Трахеостомияның келесі түрлері бар { ~жоғарғы және төменгі ~аралас ~жоғарғы және орта ~төменгі және орта =жоғарғы, орта, төменгі } 48 жастағы әйел тайып кетіп, тротуардың жиектеріне желкесімен құлап түсті. Қатты бас ауыруын, сол құлақтың шуылын, есту қабілетінің төмендеуі мен сол құлақтан қан кетуді, бас айналуын сезді. Сіздің диагнозыңыз { ~сыртқы есту жолының зақымдануы =сол самай сүйегі пирамидасының сынуы ~контузиялық орта отит ~бас сүйек негізінің сынуы ~мидың соғылуы } 30 жастағы ер адам сол құлақ аймағында ауырсынуға шағымданады. Анамнезден: белгісіз ер адамның соққысынан сол құлақтың тұсынан жарақат алған. Қарау кезінде құлақ қалқаны аймағында көк түсті құбылмалы (флюктенуші) ісіну байқалады. Сіздің диагнозыңыз { ~сол жақ самай сүйегінің пирамидасының сынуы ~орта құлақ тамырларының зақымдануы =отогематома ~сыртқы құлақ тамырларының зақымдануы ~сол жақты отит } Науқас төс артындағы жұтынған кезде күшейетін ауырсынуға, гиперсаливацияға шағымданады. Сөйлеуі тыныш, баяу, бас қозғалысы шектеулі. Объективті: гемодинамикалық көрсеткіштер қалыпты, дене температурасы - 36.7 град.С. Сіздің диагнозыңыз { ~диафрагма өңеш бөлімінің жарығы ~кардиоспазм ~өңеш дивертикулдары ~фарингальды абсцесс =өңештегі бөгде дене } Ларингеальды стенозға (бөгде денеге) тән емес симптом { ~Анамнезде - бөгде денені аспирациялау фактісі. ~Жөтел ұстамалары, тері жамылғыларының көгеруі, тыныс алудың қиындауы. ~Афония. =Экспираторлы ентігу. ~Тыныс алу кезінде көмейдің жоғары төмен қозғалуы. } Жоғары жұқпалы ауру менингитке тән шақырылады { ~көкіріңді таяқшамен ~стафилококктармен ~қарапайым герпес вирусымен ~ішек таяқшасымен =Коксаки және ЕСНО вирустарымен } Бассүйекішілік қан тамырлары аневризмасының үзілуі сипатталады { ~айқын бас ауруларымен, кенеттен басталуымен ~сана сезімін жоғалтумен ~жүрек айнуы және құсумен ~желке бұлшық еттерінің ригидтілігімен =барлық аталғандармен } Миға жарақатсыз субарахноидальды қан құйылудың ең көп таралған себебі { ~ревмоваскулит ~инсульт =аневризма ~ми ісіктері ~тізілгеннен ешқайсысы } Бас сүйек-ми жарақаты кезінде тыныс жеткіліксіздігі ең алдымен байланысты { =аспирациялық синдроммен ~астениялық синдроммен ~жүйке-бұлшықет берілісінің бұзылуымен ~тыныс алу орталығының тежелуімен ~тыныс бұлшықетінің сал болуымен } Бас сүйек-ми жарақаты кезінде алкогольдік мас болу { =сана бұзылуын тереңдетеді ~мойын бұлшық еттерінің ригидтілігін арттырады ~табан патологиялық рефлекстердің пайда болуына ықпал етеді ~анизокория шақырады ~горметоникалық құрысудың пайда болуына ықпал етеді } Бас сүйек ішілік гематоманың ең сенімді клиникалық белгісі болып табылады { ~брадикардия ~артериялық қысымның төмендеуі ~Бабинский және Брудзинский симптомдары =анизокория ~Джексон эпилепсиясы ұстамалары } Ми қан ағымы айтарлықтай төмендейді және сананың бұзылуы пайда болады артериялық қысымда { ~100 мм сын бағ. төмен. =60 мм сын бағ. төмен. ~80 мм сын бағ. төмен. ~70 мм сын бағ. төмен. ~90 мм сын бағ. төмен. } Ауыр бас сүйек-ми жарақаты бар науқастарда коллапстың негізгі белгісі болып табылады { ~тамыр соғуының жиілеуі ~сананың бұзылуы ~тері қабаттарының бозаруы ~брадикардия =артериялық қысымның күрт төмендеуі } Мидың шайқалуы байқалады { ~ликворда қанның болуымен ~ми затына ұсақ қан кетулерімен =жалпы ми белгілерімен ~анизокориямен ~ошақты симптомдармен } Ауруханаға дейінгі кезеңде тыныс алудың тиімділігі негізінен анықталады { ~тыныс алу жиілігі мен ырғағымен ~еріннің және тырнақтың түсімен ~пульс жиілігімен ~сананың деңгейімен =барлық аталғандармен } Гипертониялық субарахноидальды қан құйылу үшін міндетті белгі болып табылады { ~сана-сезімін жоғалту ~қарашық бұзылыстары ~нистагм ~екі жақты пирамидалық патологиялық белгілер =менингеальдық синдром } Автомобиль жарақатынан кейін науқас. Бас ауруына, бас айналуына, жүрек айнуына шағымданады. Ретроградты амнезия. Кішкентай анизокория, нистагм, пирамидалық жетіспеушіліктің белгілері. Құсу іздері. Сіздің диагнозыңыз { ~мидың шайқалуы =ми соғылуының жеңіл дəрежесі ~ми соғылуының ауыр дəрежесі ~субдуральды гематома ~эпидуральды гематома } Бас сүйек-ми жарақаты кезінде шоктың эректильді фазасының белгілері { =қозу ~тежелу ~айқын цианоз ~айқын сана ~тұншыққан сана } Бас сүйек-ми жарақатының асқынуы мидың қарыншасына қан құйылу клиникалық суретте пайда болуымен сипатталады { ~назардың əлсіздеуінің =горметоникалық синдромының ~вегетативті функциялардың гиперкатаболикалық түрінің ~сананың бұзылуының ~екі жақты пирамидалық табан белгілерінің } Бас сүйек-ми жарақаты кезінде өкпені желдетудің максималды өзгеруі қандағы тербелісіне байланысты { ~гемоглобиннің =СО2 кернеуінің ~О2 кернеуінің ~рН мөлшерінің ~мочевина деңгейінің } Бас сүйек негізінің сынуына тән белгілер { ~мұрыннан және құлақтан қан кету ~қабаққа қан құйылу =мидың жалпы бұзылулары ~мұрын мен құлақтан жұлын сұйықтығының кетуі ~барлық аталған белгілер } Науқас сатыдан құлап кеткендігі белгілі. Кома, брадикардия. Брадипноэ. Айқын анизокория. Патологиялық табан белгілері. Мұрыннан қан кету іздері. Сіздің диагнозыңыз { ~ми соғылуының жеңіл дəрежесі =ми соғылуының ауыр дəрежесі ~ми соғылуының орта ауырлықты дəрежесі ~бас сүйектің күмбезі мен негізінің сынуы ~субдуральды гематома } Кеуде қуысының қысылуында қабырғалардың ығысуы жиі болады { ~жоғары ~төмен ~ішке =сыртқа ~төмен және ішке } Тікелей соққы кезінде қабырғалардың ығысуы әдетте болады { ~жоғары ~төмен =ішке ~сыртқа ~сыртқа және жоғары } Омыртқаның мойын бөлігінің гиперэкстензионды ("хлыстовой") сынуы пайда болады { ~ауырлық басына түскен кезде ~биіктіктен аяққа құлағанда ~омыртқаға тікелей соққы кезінде =тез жүріп келе жатқан автомобильді кенеттен тежеу кезінде ~суға сүңгу кезінде } Сирақ-табан буынының шығуларында табан сүйек жиі жылжиды { ~алға ~артқа ~сыртқа =ішке ~ішке және алға } Науқастың сол жақтағы VI-IX қабырғаларының сынуы, көкбауырдың зақымдануы. Мұндай жарақат жатады { ~оқшауланған жарақатқа ~көптеген жарақатқа =қосарланған жарақатқа ~аралас жарақатқа ~асқынған көптеген жарақатқа } Геморрагиялық шок клиникасы қан жоғалту кезінде көрінеді { ~АҚК 10-20% =АҚК 20-30% ~АҚК 30-40% ~АҚК 40-50% ~АҚК 50%-дан астам } Ересектердегі шок, әдетте, дамиды қан жоғалту болған кезінде { ~250 мл ~500-600 мл =900-1000 мл ~10 мл/кг ~300-500 мл } Геморрагиялық шоктың клиникалық белгілері көрінеді Альговер индексі тең болған кезінде { ~0.55 ~0.8 =1.0 ~1.25 ~1.4 } Мидың перфузиясы үшін сыни орташа қан қысымы болып табылады { ~60-70 мм рт.Ст. ~40-50 мм рт.Ст. =30-40 мм рт.Ст. ~10-20 мм рт.Ст. ~80-90 мм рт.Ст. } Жіті қан жоғалту үшін барлық өзгерістер тән, мынаны қоспағанда { ~перифериялық вазоспазмды ~пульстік қысымның төмендеуін ~лимфа ағынының күшеюін =мезентериалды қан ағынының ұлғаюын ~тахикардияны } Сыртқы қан кету кезінде қалыпты орналасқан плацентаның мерзімінен бұрын сылынуының дифференциалды диагнозын бірінші кезекте жүргізу керек { =плацентаның жатуымен ~үзілген жатырдан тыс жүктілікпен ~басталған түсікпен ~толық өзіндік түсікпен ~түтікшелік түсікпен } Ұрық орнының немесе оның бөліктерінің жатыр қуысында кідіруінің негізгі симптомы { ~шап үсті аймағында өткір ауырсыну ~сыртқы қан кетудің болмауы =жыныс жолдарынан қан кету ~жатырдың кішіреюі ~жоғары дене температурасы } Тыныс алу жолдарының өткізгіштігін қамтамасыз ету үшін эклампсиялық кома кезінде жедел жәрдем дәрігері орындауға тиіс емес { ~басын артқа еңкейту ~ауа өткізгішті енгізу ~төменгі жағын шығару =Тренделенбургтің жағдайын беру ~трахея интубациясы және ЖӨЖ (тыныс алу жеткіліксіздігі болғанда) } Гестоздың ауыр түрінде эклампсия ұстамасына байланысты асқыну болып табылмайды { ~тыныс алу жолдарының обструкциясы ~көздің тор қабатының сылынуы ~плацентаның мерзiмiнен бұрын сылынуы ~гипофизге қан құйылу =қуық жарылуы } Гестоздың ауыр түрінде эклампсия ұстамасына байланысты асқыну болып табылмайды { ~өкпенің ісінуі ~ми қан айналымының бұзылуы, ми ісінуі ~тамыр ішіндегі таралған қан ұю ~жіті бүйрек жеткіліксіздігі =жіті ішек өтімсіздігі } Пациентті ескерту қажет жүктіліктің ерте кезеңінде ұрықты зақымдап, аномалияны тудыруы мүмкін екендігін { ~гепатит ~туберкулез ~жел шешек =қызамық ~пневмония } 28 жастағы науқас жедел жәрдем шақырды. Шағымдары: қалтырау, жоғары температура 39,6°С, төменгі іштің ауыруы. Оған 3 күн бұрын 12 апта мерзімінде жасанды түсік жасалған, қалыпты температурамен қанағаттанарлық жағдайда жазылған. Жалпы жағдайы бірнеше бұзылған. Тілі құрғақ, ақ жабындымен жабылған. Іш тыныс алуға белсенді қатысады, жұмсақ, пальпация кезінде ауырсынусыз, іштің тітіркену белгілері жоқ. Қынаптан бөлінулер іріңді қанды аз мөлшерде. Ауруханаға жатудан үзілді-кесілді бас тартты. Болжамды диагноз: { ~жатырдың перфорациясы, перитонит; ~жатырдан тыс жүктілік; =жіті эндометрит; ~аналық бездің жарылуы; ~жіті аппендицит. } Босанғаннан кейінгі қан кетудің ең жиі себебі-бұл: { ~аралықтың жыртылуы; =жатыр гипотониясы; ~босану жолдарының гематомалары; ~плацентаның сіресіп жабысуы (шынайы өсуі); ~жатыр қуысындағы плацентаның (оның бөліктерінің) қалдықтары. } 26 жастағы науқас жедел жәрдем шақырған: 4 сағат бұрын физикалық күтемеден кейін оң жақ мықын аймағында қатты ауырсынуды сезінді. Соңғы етеккір 16 күн бұрын мерзімінде өтті. Қарау кезінде науқас бозғылт, әлсіздікке, бастың айналуына шағымданады, температура 36,6°С, АҚ 100/80 мм.сын.бағ. Іші бірнеше кернелген: төменгі жағында ауырсыну, Щеткин-Блюмберг оң симптом анықталады. Қынаптан бөлінулер жоқ. Нәжіс ерекшелігісіз. Болжамды диагноз болады: { ~бүйрек шаншуы; ~жіті аппендицит; =аналық бездің немесе оның кистасының жарылуы; ~жіті аднексит; ~бұзылған жатырдан тыс жүктілік. } Ең қысқа инкубациялық кезең улану кезінде болады { =шыбынжұт ~сасық саңырауқұлақ ~улы шампиньонмен ~жалған томарқұлақ ~патша саңырауқұлағы } Улануды емдеуді бастау үшін анықтау маңызды { ~улану орны ~ықтимал уландырғыш зат =удың ықтимал мөлшері ~улану уақыты ~улану себептері } 3 айдан 1 жасқа дейінгі балаларда асқазанды шаюға қанша сұйықтық керек { ~200-500 мл сұйықтық =500 мл - 1 л сұйықтық ~1-1.5 л сұйықтық ~1.5-2 л сұйықтық ~2.0-2.5 л сұйықтықтар } Тыныс алудың бұзылуы осы препараттармен шақырылмайды { ~барбитур қышқылы =салицилаттар ~фосфорорганикалық заттармен ~улы газбен ~нейропептидтермен } Олигурия тәулігіне білдіреді { ~1.5 л несеп ~1.2 л несеп ~1.0 л несеп =400 мл несеп ~200 мл несеп } Улану кезінде құсуға қарсы дәріні тағайындалуы көрсетілмеген { ~барбитураттармен ~амитриптилинмен =күшті қышқылдармен ~йодпен ~дихлорэтанмен } Ересек адамның бүйрек қан ағынының жылдамдығы { ~60 мл/мин ~600 мл/мин =1200 мл/мин ~120 мл/мин ~240 мл/мин } Жасушадан тыс сұйықтықта жасушаішілік қарағанда көп { =натрий ~калий ~фосфаттар ~ақуыз ~кальций } Анурияда тәулігіне бөлінеді: { ~800 мл несеп ~700 мл несеп ~600 мл несеп ~300 мл несеп =100 мл несеп } Полиурия тәулігіне бөлінеді { ~800 мл несеп ~1 л несеп ~1.5 несеп ~1.8 л несеп =2.5 л несеп } Ауыр металдармен уланған кезде (сынап, мыс, мырыш, таллий және т. б.) асқазан зондына енгізу керек { ~0.5% танин ерітіндісі ~0.25% новокаин ерітіндісі =унитиол ~жұмыртқа ақуызы ~0.5% натрий бикарбонаты ерітіндісі } Пропанолмен уланған кезде енгізу қажет { ~прозерин ~допамин ~фенобарбитал ~дигоксин =атропин } Ауырсыну синдромын тудырады { ~гепатотропты улармен ~нефротоксикалық улармен =коррозиялық улармен ~кардиотропты улармен ~психотропты улармен } Морфин енгізген кезде осы клиникалық белгісі болмайды { ~тыныс алудың төмендеуі ~брадикардия ~іш қату =тыныс алудың жиілеуі ~миоз } Жіті бүйрек жетіспеушілігінің I сатысы үшін тән { ~науқастың жалпы ауыр жағдайы ~диурездің төмендеуі =несептің үлес салмағының төмендеуі ~гипотония ~несепте эритроциттердің болуы } Атропин осы әсерді бұғаттайды { =ацетилхолин ~норадреналин ~добутрекс ~прозерин ~алкоголь } Таблетка түріндегі у асқазан ішінде болуы мүмкін { ~1-2 сағат ~4-6 сағат ~12-24 сағат =24-48 сағат ~4-6 тәулік } Фосфорорганикалық заттармен жіті уланудың "токсикалық" фазасындағы спицификалық антидот { ~прозерин ~бемегрид =атропин ~налорфин ~пилокарпин } Этил спиртінің ең көп сіңірілуі { ~асқазанда =аш ішекте ~тоқ ішекте ~барлық ас арнасында біркелкі ~ауыз қуысында } Көрудің бұзыласы, айқын метаболикалық ацидоз және бүйрек функциясының бұзылуын шақырады { ~сірке суы эссенциясы =метил спирті ~этиленгликоль ~ацетон ~хлорланған көмірсутектер } Қарыншаішілік блокада улану кезінде дамиды { ~амитал-натрий =амитриптилинмен ~кодеин ~этиленгликольмен ~сірке суы эссенциясы } Үдемелі диурез жүргізуге қарсы көрсетілім болып табылады { =басылмайтын шок белгілері ~гемолиз ~бейсаналық жағдай ~ИВЛ ~артериялық гипертензия } Тыныс алу бұлшықетінің параличі болуы мүмкін { ~атропин ~дихлорэтан ~этил спирті =ФОЗ ~сасық саңырауқұлақ уы } Күшті қышқылдармен уланған кезде асқазанды жуу үшін қолданылады { =су ~натрий бикарбонатының әлсіз ерітіндісі ~лимон қышқылының әлсіз ерітіндісі ~өсімдік майы ~унитиол } Улануды емдеу кезінде көрсеткіштер бойынша асқазанды қайталап жуу осы интервалмен жүргізіледі { =2-3 сағат ~4-6 сағат ~7-12 сағат ~13-18 сағат ~19-24 сағат } Төрт жасар баланың асқазанын жуу үшін шамамен қажет { ~2-3 л сұйықтық =4-5 л сұйықтық ~6-7 л сұйықтық ~0.5-1 л сұйықтық ~1-2 л сұйықтық } Гипотония, энтерит, құрысулар, "қосөркешті кома" улануға тән { ~метил спиртімен =дихлорэтанмен ~алкоголь суррогаттары ~опиаттар ~атропин } Хлорофоспен уланудың клиникалық белгілері { ~қозу, терінің құрғауы, гиперкинездер , кең қарашықтар =қозу, тершеңдік, миофибрилляция, бронхорея, тарылған қарашықтар ~эпилептиформды түрдегі құрысулар, кең Қарашық ~құсу, іштің ауруы, гемоглобинурия ~коматозды жағдай } Коматоздық жағдайы жоқ тыныс алу орталығының салдануы { ~үлкен транквилизаторлар (аминазин, дроперидол) ~дихлорэтан ~атарактиктер (валиум, седуксен) =опиаттар ~этиленгликоль } Ауыз жұтқыншақтың, өңеш пен асқазанның шырышты қабығының химиялық күйігі дененің күйігіне қанша пайызына сәйкес келеді { ~10% ~20% =30% ~40% ~50% } Улы заттар ағзаға жиі түседі { ~тыныс алу жүйесі арқылы =асқорыту арнасы арқылы ~тері арқылы ~трансректальді ~трансвагинальді } Патологиялық процесс көбінесе тоқ ішектің оң жағында орналасқан? { ~сальмонеллез кезінде ~дизентерия кезінде =иерсиниоз кезінде ~ботулизм кезінде ~тырысқақ кезінде } Іш сүзегінің асқынуы (ішек перфорациясы, ішектен қан кету) дамиды { ~2 күннен кейін ~1 аптадан кейін ~2 аптадан кейін =3 аптадан кейін ~1 айдан кейін } Токсикалық дифтерия үшін тән емес { ~тамақтың ауыруы ~терінің бозаруы =қозу ~адинамия, тризм ~бездерде жабындының шектелуі } Сальмонеллез кезінде инфекция көзі емес { ~науқас адам ~бактерия тасымалдаушы ~жануарлар ~азық-түлік =қан соратын жәндіктер } Дизентерия кезіндегі патологиялық өзгерістер көбіне байқалады { ~мезентериалды лимфа түйіндерінде ~аш ішекте =тоқ ішекте ~асқазанда ~он екі елі ішекте } Патологиялық процесс көбінесе тоқ ішектің сол жағында орналасады { ~сальмонеллез кезінде =дизентерия кезінде ~иерсиниоз кезінде ~ботулизм кезінде ~тырысқақ кезінде } Дизентерияның инкубациялық кезеңі { =2-3 күн ~2 апта ~бірнеше сағат ~18 күн ~3 апта } Дизентерия үшін тән емес { ~іштің ауыруы, тенезмдер ~гипертермия ~жалған шақырулар ~шырышты және қан қосылған, мол емес сұйық нәжіс =сұйық нәжіс, мол, қоспасыз } Дизентерия кезінде сальмонеллезге қарағанда байқалады { ~гастрит ~энтерит =колит ~эзофагит ~айырмашылық жоқ } Ботулизмнің кезіндегі ерте клиникалық көріністері: { ~қызба, диарея ~іш қату =диплопия,птоз ~жұмсақ таңдай парезі ~гипертермия } Балалардағы круп жұқпалы ауруларының асқынуы: { ~көкжөтел ~қызылша ~дифтерия =қызамық ~жел шешек } Балалардағы стенозды ларингиттің (круп синдромы) базистік терапиясы { ~антибактериальды терапия ~гормоналды терапия =оксигенотерапия ~интратрахеалды интубация ~трахеостомия } Іш сүзегінің инкубациялық кезеңі орта есеппен { ~5 күн =10-14 күн ~1 ай ~бірнеше сағат ~22-25 күн } Іш сүзегінің типтік емес симптомы { =қозу, тахикардия ~адинамия, бас ауруы ~iш қату, метеоризм ~брадикардия ~бауыр мен көкбауырдың ұлғаюы } Дерматотропизм қасиетіне ие қоздырғыш { ~қызылша ~скарлатина ~қызамық ~көкжөтел =жел шешек } Тырысқақ ауруына қандай клиникалық белгі жатпайды? { ~эксикоз ~құрысулар ~олигурия немесе анурия ~гастроэнтерит =некротикалық фарингит } Сіреспе диагнозына қандай симптом жатқызылмайды? { ~тоникалық және клоникалық құрысулар ~тризм, іш қату ~терінің құрғауы, температураның жоғарылауы =iш өту, температураның төмендеуі ~тыныс алудың бұзылуы } Декомпенсацияланған инфециялық-токсикалық шок үшін тән емес симптомды таңдаңыз: { ~АҚ төмендеуі; ~тотальді цианоз; ~веноздық стаз; =гипертермия; ~сананың бұзылуы. } Токсикалық аңқа дифтериясының дамуын көрсететін симптомды атаңыз. { ~гипертермия; ~дененің субфебрильді температурасы; ~қалыпты дене температурасы; =мойын аймағындағы тері асты клетчаткасының ісінуі; ~жұтқыншақтың ауыз бөлігінің ісінуі. } Қандай ауруда круп синдромы жиі кездеседі? { ~коронаровирустық инфекция =парагрипп ~реовирустық инфекция ~энтеровирустық инфекция ~РС-инфекция } Менингококцемия кезіндегі бөртпелердің ең типті нұсқасы { ~уртикарлық; ~розеолезлалық; ~везикулалық; ~пустулезеді; =геморрагиялық. } І типті қант диабеті бар науқаста шөлдеу, полиурия күшейген, жағдайы тез нашарлаған, қандағы қант 19,6 ммоль/л, зәрде ацетон, аузынан ацетон иісі шығыды. Сіздің диагнозыңыз: { ~Уремиялық кома ~Гиперосмолярлы кома =Кетоацидозды кома ~Гипогликемиялық кома ~Гиперлактацидемиялық } Гиперосмолярлы комада айналымдағы қан көлемі толықтыра бастайды: { ~Гипертониялық ерітіндімен =Гипотониялық ерітіндімен ~АҚК толықтырып қажеті жоқ ~Реополиглюкинмен ~Нормотониялық ерітіндімен } Қант диабетімен ауыратын найқастардың қан қысымы қандай деңгейде болу қажет { ~САҚ130-140 , ДАҚ 85-90 мм.сын.бағ. ~САҚ<140, ДАҚ <100 мм.сын.бағ. ~САҚ<100, ДАҚ <110 мм.сын.бағ. =САҚ<130, ДАҚ <85 мм.сын.бағ ~САҚ140-160 , ДАҚ 90-100 мм.сын.бағ. } Диабеттің Ітипімен науқаста гипогликемиялық кома. Оған көктамырға 40% глюкоза енгізіліп, гликемия 12,3 ммоль/л дейін жоғарылады. Науқас есін жиған жоқ. Дәрігер істеуі керек { ~5% глюкозаны тамшылатып енгізу =Бас миының ісінуімен күрес шараларын бастау ~40% глюкозаны қайтадан енгізу ~Инсулин инфузиясын көктамырға енгізу ~Люмбальді пункция жасау } Эндокринологиялық бөлімге дәрігер шақырылды. Науқас 25 жаста санасын жоғалтқанына 30 минут болған, қант диабетінің І түрімен ауырады, тері жамылғысы ылғалды, тыныс алуы минутына 16 рет, ҚҚ 160/90 ЖСЖ минутына 95 рет, бұлшық еттерінің жыбырлы жиырылуы байқалады. Сіздің болжамды диагнозыңыз: { =гипогликемиялық кома ~гиперосмолярлы кома ~гиперлактоацидозды кома ~ми қан айналысының жедел бұзылысы ~кетоацидозды кома } Көп жылдан берi асқазанның жара ауруымен сырқаттанатын науқаста арқаға берiлетiн тұрақты ауырсыну пайда болған. Қандай асқынудан күдiктену керек? { ~қалтқының стенозы ~демпинг-синдромы ~малигинизация ~жараның тесiлуi =ұйқы безiне пенетрация } Асқазанның стрестiк жарасы көбiне немен бiлiнедi { ~перфорациямен ~малигнизациямен ~пенетрациямен ~бұлардың бiреуiмен де емес =қан кетумен } Сiзге, ашқарында және тамақтан 1,5-2 сағаттан кейiн эпигастрий аймағының ауырсынуы мазалайтын науқас қаралды. Бұл симптом қай аурудан күдiктендiредi? { ~созылмалы гастриттен ~холециститтен ~асқазан жара ауруынан ~панкреатиттен =он екі елi ішектiң жара ауруынан } Жара ауруының клиникалық көрінісінде негізгі синдром болып табылады: { ~астено-невроздық ~ішектік диспепсия ~интоксикациялық ~обстипация синдромы =ауырсыну } Жара ауруының асқынуларына жатпайды: { =мезентериалды тамырлардың тромбоэмболиясы ~пенетрация ~малигнизация ~перфорация ~қан кету } 12-елі ішек жара ауруымен қабылдау бөліміне ішіне «қанжар сұғып» алғандай ауырсынумен науқас түсті. Іші «тақтай» сықылды. Науқаста қандай асқыну дамыды? { ~қан кету ~пенетрация =перфорация ~малигнизация ~привратниктің стенозы } Асқазан ішек жолынан қан кетудің белгісі болып табылмайды: { ~артериялық қысымның төмендеуі ~«қара түсті» нәжіс ~«тақта тәрізді» іш =тахикардия ~«кофе қоймалжының» құсу } Науқас М., эпигастрий аймағының ауырсынатынына шағымданды, оң жаққа таралады, түнгі мерзімде мазалайды, сүт ішкенде басылады. Пилородуаденалды аймақты ұстағанда ауырады. Болжамалы диагнозыңыз: { =асқазанның жара ауруы ~созылмалы панкреатит ~созылмалы холецистит ~12-елі ішектің жара ауруы ~ұйқы безінің қатерлі ісігі } Астматикалық статустың негізгі емдеу принциптерін көрсетіңіз: { ~Қақырық түсіретін дәрілер ~Оттегімен ингаляция жасау ~Бронх кеңейтетін дәрілерді көк тамырға енгізу ~Ингаляциялық кортикостероидтарды жоғары мөлшерде қолдану =Кортикостероидтарды көк тамырға енгізу } Науқас К. 49 жаста, бір ай бойы оң жақ қабырға астындағы ауру сезімі, жалпы әлсіздік байқаған. 2 рет өңештің варикозды кеңейген веналарынан қан кеткен. Қарағанда: терісі мен склерасы сарғайған, телеангиоэктозиялар. Іші кепкен. Бауыры қабырға доғасынан 3 см төмен, тығыз, сезімтал. Көкбауыры 6 см ұлғайған. Бұл жағдайда қандай синдром дамиды: { ~холестатикалық, себебі сарғаю =порталды гипертензия, себебі өңештің варикозды кеңейген веналарынан қан кеткен ~диспепсиялық синдром, себебі метеоризм ~гепатореналды синдром, себебі телеангиэктазия ~тұрақты спленомегалия } 56 жастағы ер адам, әлсіздік, бас айналу, қаратүсті нәжіске шағымданады. Төмендегі диагноздардың қайсысының болуы барынша мүмкін { ~асқазан ойық жарасы, өршу фазасының ~асқазан ойық жарасының перфорациясының ~созылмалы атрофиялық гастриттің, өршу сатысы =12-елі ішектің жара ауруының, өршу сатысы, қан кету ~созылмалы атрофиялық емес гастриттің, өршу сатысы } Асқазанның ойық жарасымен ауыратын ер адам эпигастрии аймағындағы ауырсыну және тойған сезімге, алдында ішкен тағаммен жағымсыз иісті құсық, жүдеуге шағымданады. Айқын шолпыл шуылы мен асқазан аймағында көзге көрінетін перистальтика байқалады. Төменде көрсетілген диагноздардың қайсысының болуы БАРЫНША мүмкін { ~12 елі ішектің ойық жарасының ~асқазан ойық жарасы, пенетрациямен асқынуының ~асқазан ойық жарасы, перфорациямен асқынуының ~асқазан ойық жарасы, қан ағумен асқынуының =асқазан ойық жарасы, 12-елі ішекке кіре беріс стенозымен асқынуының } 64 жастағы әйел алты айда 6 кг салмақ жоғалту, үдемелі әлсіздік пен кезеңді мұрнынан қан кетуді байқаған. Соңғы екі күнде нәжісі қара түсті болған. Тері жабындылары боз, эпигастрии аймағында ауырсынады, бауыр қабырға доғасынан 4 см төмен, көк бауыры 3 см төмен. Қан кету көзінің болуы барынша мүмкін: { =өңеш веналары варикозды кеңейген ~тік ішек ~тоқ ішек ~ащы ішек ~он екі елі ішек } 38 жастағы әйел, эпигастрий аймағындағы өткір ауырсыну, кейін ауырсыну бүкіл ішке таралып, ауырсыну кезінде бір рет құсып, ауруханаға түсті. Обьективті: тері жамылғылары бозғылт, салқын тер басқан. Науқас мәжбүрлі жағдайда, аяқтарын ішіне тартып, арқасымен жатыр. Тынысы беткей, терең тыныс ішіндегі ауырсынуды күшейтеді. АҚ - 90/40 мм с.б.б. ЖЖЖ 50 рет мин. Щеткин-Блюмберг симптомы оң. Рентгенде іш қуысында бос газ анықталады. Төменде көрсетілген асқынулардың қайсысының болуы барынша мүмкін: { ~12-елі ішекке кіре берістің стенозының ~қан кетудің =перфорацияның ~пенетрацияның ~перивисцериттің } 66 жастағы әйел, майлы тағам жегеннен кейін пайда болып, жүрек аймағына берілетін оң жақ қабырға астындағы ауыру сезіміне шағымданып түсті. Ауырғанына 3 жыл болған. Обьективті: дене қызуы 38,2ºС, сипағанда өт қабы тұсында ауырсыну, Ортнер симптомы оң. Қанда лейкоциттер - 9,8 мың. ЭТЖ - 18 мм/сағ. Өтті зерттеуде: барлық порцияларда шырыш және лейкоциттер. Төменде көрсетілген диагноздардың қайсысының болуы барынша мүмкін: { ~созылмалы дуодениттің өршуі =созылмалы өт-тасты емес холециститтің өршуі ~жедел холециститтің ~12-елі ішектің ойық жара ауруының өршуі ~жедел аппендициттің } 28 жастағы әйел, оң жақ қабырға астындағы ұстама тәрізді ауыру сезімі, ауыздағы қышқыл дәм, жалпы әлсіздік, аздаған сарғаюға шағымданып түсті. Емдәмді бұзғаннан кейін пайда болатын ауырсыну ұстамаларының мазалағанына 10 жыл болған. Көк тамырішілік холангиографияда: жалпы өт жолы аздап ұлғайған. Өт қабы ұлғайған, төмен орналасқан, қатпар түзбей толады, түбінде үлкен тас бар. Төмендегі диагноздардың қайсысының болуы барынша мүмкін? { ~өт қабы ісігінің ~созылмалы дуодениттің өршуі ~өт қабы дискинезиясының гипотониялық түрі =созылмалы калькулезды холециститтің, өршу фазасы ~созылмалы калькулезды емес холециститтің өршуі } Объективті: тілі ақ жабындымен жабылған, сипағанда өт қабы тұсындағы ауырсыну. Ортнер, Френикус, Мюссе симптомдары – оң. Дене қызуы 370 С. Қан анализінде – нейтрофильді лейкоцитоз. Төмендегі диагноздардың қайсысының болуы барынша мүмкін { ~созылмалы дуодениттің, өршу сатысы ~жедел аппендециттің ~өт қабы дискенезиясының гипотониялық түрі ~созылмалы токсикалық гепатиттің минимальді белсенділік дәрежесі =созылмалы калькулезды емес холециститтің өршуі } Стабильді стенокардия кезінде ауырсынудың ұзақтығы құрайды: { ~40-45мин ~30мин көп ~3мин =15мин ~30мин } Стенокардияның II функциональді классында ұстама туындайды: { ~үйреншікті физикалық күштемеде ~тегіс жермен 100 метр жаяу жүргенде ~тыныш жағдайда ~тегіс жермен 100-200 метр жаяу жүргенде =орташа жылдамдықта тегіс жермен 500 метрден артық жаяу жүргенде } III – ФК стенокардияға қай белгіні негіз етіп аламыз? { ~тегіс жермен 100 метр жаяу жүргенде ~үйреншікті физикалық күштемеде ~тыныш жағдайда =орташа жылдамдықта тегіс жермен 100-500 метр жаяу жүргенде, баспалдақпен бір қабатқа көтерілгенде ұстаманың болуы ~тегіс жермен 50 метр жаяу жүргенде } 1 жастағы бала, салмағы 10 кг. Дене қызуының 39,5 С дейін жоғарлауы байқалады, терісі боз, тырнақтары мен еріні көгілдір реңді, «ақ дақ» симптомы оң. Аяқ-қолдары суық. Шұғыл шаралар: { ~парацетомол 100 мг =парацетомол 100 мг+ тамырды кеңейткіш препараттар ~парацетомол 200 мг+ ампициллин 250 мг ~парацетомол 150 мг + ірі тамырлар аймағына мұз басу ~парацетомол 120 мг + спиртті-арақ ерітіндісімен ысқылау } Тұрақсыз (алғашқы пайда болған) стенокардия – бұл: { ~сол жүрекшенің лақтыру фракциясының 35% төмендеуі ~қарыншалар фибрилляциясының қосылуы =алғашқы 2 айдың ішінде ұстамалардың жиілігі және оның ауырлығы ~жүрекшелер фибрилляциясының қосылуы ~холестерин деңгейінің жоғары болуы } Бала 10 жас, орташа ауырлық дәрежеде интоксикация әсерінен, температурасы 38,7 С, соққылау симптомы оң. ЖЗА лейкоцитурия, бактериурия. УЗИ-тостағанша-түбек жүйесінің қабыну өзгерісі. Гипертермияны жою үшін төменде аталғандардың қандай мөлшерде тағайындаған жөн? { ~Парацетамол 5 мг/кг ~Парацетамол 20 мг/кг ~Аспирин 15 мг/кг =Парацетамол 10-15 мг/кг ~Аспирин 5 мг/кг } Стабильді стенокардияда IV функциональды классында ұстамалардың пайда болуы анықталады: { ~тегіс жермен 100 метр жаяу жүргенде ~тегіс жермен 200 метр жаяу жүргенде ~ұстамалар үйреншіктіден артық күш салынғанда пайда болады =тыныш жағдайда ~орташа жылдамдықта тегіс жермен 100-500 метр жаяу жүргенде } Стабильді стенокардияның IV функциональды классының белгілеріне тән: { ~орташа жылдамдықта тегіс жермен 100 метрге жетпей немесе тыныш күйде де ұстамалардың болуы =болмашы физикалық күштемеде ұстамалардың болуы ~лақтыру фракциясының өзгерісі ~қан плазмасында КФК және тропонин деңгейінің жоғарылауы ~ЭКГ-көрінісінде миокардтың зақымдалуы } Стенокардияның ЭКГ-лік белгісі көрінеді: { ~Q тісшесінің амплитудасы R тісшесінің үштен біріне тең және ұзақтығы 0,03 сек.тан артық ~QT интервалының ұзаруы =ST сегментінің изосызықтан 1мм биіктеуі және Т тісшесінің инверсиясы ~PQ интервалының ұзаруы ~QRS комплексінің кеңеюі } Стабильді емес стенокардияның қолайсыз болжамы: { ~ісінудің пайда болуы ~венозды жетіспеушіліктің қалыптасу ~ми тамырларында тромбоэмболиясы =миокард инфарктінің дамуы ~өкпелік гипертензияның пайда болуы } Жайылған дифтерияға тән: { =таңдай бадамшаларында жайылған жағындының болуы ~жұтынудың қиындауы ~лимфа түйіндерінің ұлғаюы ~дыбыс байламдарының деформациясы ~кеуде тұсының ісінуімен } Дифтерияның дәрежесін неге байланысты қоямыз: { ~Дене температурасының жоғарлауымен ~Бадамшалардағы жағындаларға қарай =Тері астылық жасушалардың ісіну көлеміне байланысты ~Лимфа түйіндерінің ұлғаюына байланысты ~Дыбыс байламдарының деформациясы } Гипертоксикалық дифтерияның летальды өтуінің себебі: { ~Біріншілік пневмония ~Дифтериялық қысылу ~Жедел тыныс жетіспеушілігі =Инфекциялық-токсикалық шок ~Екіншілік пневмония } Менингококты инфекцияның берілу жолдары болып табылады: { =ауа-тамшы ~трансмиссивті ~жыныстық қатынас ~алиментарлы ~су арқылы } Менингококты инфекциядан ең жиі дамиды: { =Менингококты назофарингит ~Менингоэнцефалит ~Менингококты сепсис ~Менингит ~Миелит } Менингококты инфекцияны басқа тыныс жолдарының бактериялдық ауруларынан дифференциальды жүргізуге клиникалық көрінісінде ерекшелік барма { =жоқ ~өзгеріссіз ~таңдамалы ~ия ~анықталмаған } Геморрагиялық безгектің қоздырғышы болып табылады: { ~ана ~реконвалесценттер =кеміргіштер ~аурыған адамдар ~балалар } Геморрагиялық безгекпен аурыған науқасты тасымалдау: { ~Басын алдына ию арқылы ~Бір жақты ~Жартылай отырғызып ~Науқасқа ынғайлы күйде =Шайқалуды, қатты соққыны болдырмау } Геморрагиялық безгектің негізгі профилактикасы: { ~Қоздырғыштарды жоймау ~Профилактикалық егулер ~Изоляция =Қоздырғыштардың тағамдарға, қолданатын заттарға түспеуін қадағалау ~Вирус тасымалдаушыны санациялау } Вирусты гепатит А ның көзі болып табылады: { ~Реконвалесценттер ~Барлық периодтағы науқастар =Инкубационды және продромальды кезеңдегі науқастар ~Аналар ~Қоздырғыштар } Вирусты гепатит В ның продромальды кезеңі: { ~2 апта =1-4 апта ~3 апта ~10-30 күн ~3-5 күн } Аяқ сүйектерінің сынығы кезінде транспорттық иммобилизациясы: { ~аяқ саусақтарының ұшынан белдің 1/3не дейін =аяқ саусақтарынан белдің 1/3 бөлігіне дейін ~шынтақ сүйегінен 1/3 желкеге дейін ~аяқ саусақтарынан белге дейін ~қолдың сұқ саусағынан желкенің 1/3не дейін } Қуысты сүйектердің сынығы кезіндегі клиникалық көріністер: { =патологиялық қозғалыс ~пальпация кезінде ауырсыну иен ісіну ~сыздап ауырсыну ~қолдың сұқ саусағынан желкенің 1/3не дейін ~терінің қызыл болуы } Желке сүйегінің орнынан шығуы кезіндегі дұрыс емес симптом: { =крепитация ~сыздап ауырсыну ~қан кету ~қозғалыстың шектелуі ~ісіну } Үлкен буын байламдарының созылуына тән емес { =буын функциясының қалыпты болуы ~ауырсыну ~буын функциясының бұзылуы ~буын айналасында қан жиналуы ~жергілікті ауырсыну } Қабырғалардың сынығы кезіндегі көрсеткіш: { ~кеудеге кресть тәрізді таңғыш қою ~кеудеге спираль тәрізді таңғыш қолдану =фикстелген таңғыш қою көрсетілмеген ~дұрыс жауап жоқ ~дезо таңғышын қолдану } Кеуде клеткасының зақымдануы кезінде қажет: { ~морфин =жарақаттанған жерге окклюзионды таңғыш қою ~гепарин ~спазмолитиктер ~промедол б/е } Жүрек жарақатын көрсететін көрсеткіш: { ~жарақат деңгейі =брадикардия мен АҚ төмендеуі ~тез АҚ төмендеуі мен тахикардия ~гипертония ~науқастың сыртқы көрінісі } Ликвореяда мұрын немесе құлақ тампонадасын жасауға: { ~зерттелмеген ~әлсіз ~өзгеріссіз ~көрсеткіш =көрсеткіш жоқ } Бас сүйек – ми зақымдануы кезінде қолданылады: { ~гидрокортизон ~лидокаин ~преднизолон =маннит ~новокаин } Бронх демікпесінің ұстамасы мен демікпелік статустың бастапқы кезеңін салыстырмалы диагноз жүргізгендегі сенімді белгі: { =бета 2 агонисттерге рефрактерлік ~экспираторлық тұншығудың ауырлығы ~мәжбүрлік қалып ~айқын цианоз ~эуфиллинді көк тамырға енгізудің тиімсіздігі } Бірнеше жыл бойы бронх демікпесімен ауыратын 42 жасар әйел, аптасына бірнеше рет қайталанатын тұншығу ұстамаларына шағымданады. Дипроспан инъекциясынан кейін тұншығу ұстамалары бір ай шамасында мазаламаған. Қаралу алдында беротекпен басылмайтын жөтел мен ентігу пайда болды. Түнде жағдайы нашарлады. Қарап тексергенде: қалпы мәжбүрлі, айқын ентігу, сырылдар қашықтықта естіледі. Бұл жағдайда қандай емдеу тәсілі тиімді { ~30 мг преднизолон к/т, эуфиллин к/т, оттегі-181 ~30-60 мг преднизолон к/т, оттегі =120 мг метилпреднизолон, фенотерол к/т, оттегі ~фенотерол к/т, оттегі ~небулайзер арқылы вентолин, оттегі } Артқы-бүйірлі инфаркт ЭКГ-ның қандай тіркемелерінде анықталады: { ~V1-3 ~aVL, V5-6 ~ΙΙ, ΙΙΙ, aVF ~V1-6 =ΙΙ, ΙΙΙ, aVF, V5-6 } Миокард инфарктысының ерте асқынуларына барлығы жатады, мынадан басқасы: { ~Пневмонияны ~Миокард жыртылуы ~Тромбоэмболия =Дресслер синдромы ~Кардиогенді шок } 47 - жастағы ер адам, ауыру басталғасын 90 минуттан кейін ауруханаға жеткізілген. Ангионозды ауыру сезімі промедолды енгізгенде басылды. ЭКГ-да II, III, АVF, V5, V6 шықпаларында ST сегментінің монофазды түрдегі элевациясы. Диагнозды нақтылау үшін анықтайтын барынша тиімді әдіс: { ~белсендірілген тромбопластин уақыты =тропониндер ~лейкоциттер ~холестерин ~с-реактивті белок } Инфарктан кейінгі аневризмасы бар 42 жастағы ер адамда кенет тахикардия ұстамасы дамыды. ЭКГ-да: ЖЖЖ – 160 мин рет, QRS – 15", пішіні өзгерген, RS-T сегменті мен Т тісшесі дискордантты орналасқан. Аритмияны жоюдың бірінші сатысында әсері ең қауіпсіз, улылығы төмен, миокард жиырылу қызметін бұзбайтын және АҚҚ айтарлықтай төмендетпейтін болуы, барынша мүмкін: { ~кеторолдың ~новокаинамидтің ~аймалиннің ~изоптиннің =лидокаиннің } RS-T сегментінің тұрақты жоғарылауынсыз жүретін жедел коронарлық синдромы бар науқаста кардиомиоциттер некрозына сезімтал және арнайы маркер болуы барынша мүмкін: { =Тропониндер ~АлАТ ~ЛДГ1 ~КФК МВ-фракция ~АсАТсы } ЭКГ-да V1-V2 тіркемелерінде R тісшесінің үлкеюі, ST сегментінің депрессиясы анықталды. Төменде көрсетілген диагноздардың қайсысы болуы мүмкін? { ~Жүрек ұшының миокард инфарктысы ~Оң қарыншаның миокард инфарктысы ~Алдыңғы перде аймағының миокард инфарктысы =Артқы базальды миокард инфарктысы ~Төменгі көкеттік миокард инфарктысы } 65 жастағы ер адамда 3 жыл бұрын жедел инфарктымен ауырған. Ентігуі біртіндеп үдеген. Кеуде торшасында ауру сезімсіз плевральді жалқық, қызба және қан анализдерінде өзгерістер анықталды. Жалқықтың пайда болу себебі болуы мүмкін: { ~өкпе туберкулезі ~өкпе инфарктысы ~жүйелі қызыл жегі ~инфаркттан кейінгі синдром =іркілісті жүрек жеткіліксіздігі } Кенеттен пайда болған кеуде торшасындағы ауыру сезімі, үдемелі ентігу, цианоз, қорап тәрізді перкуторлық дыбыс, кенет тыныстың әлсіреуі мынаған тән: { =пневмотораксқа ~пневмонияға ~қабырғааралық невралгияға ~миокард инфарктысына ~плевритке } Өкпе артериясының тромбоэмболиясына күдіктенген жағдайда тағайындаған тиімді { ~кальций антогонисттерін =тромболитикалық заттарды ~ұзақ әсерлі нитраттарды ~антибиотиктерді ~варфаринді } Созылу немесе сіңір тартылу кезінде көрсетілетін алғашқы көмек: { ~Зақымдалған аяқ-қолдың қозғалмауын қамтамасыз ету =Зақымдалған жерге салқын басу ~Зақымдалған жерге жұмсақ таңғыш салу ~Зақымдалған аяқ-қолды жоғарылатып орналастыру ~Зақымдалған жерге жылы басу } Байламдардың жыртылуының негізгі белгілері: { ~Лоқсу және бас айналу ~Зақымдалған жердің көлеміұлғаяды ~Кенеттен ауырсыну =Аяқты немесе қолды бүге немесе жаза алмау ~Бас айналу } Бұлшықеттің жыртылуының негізгі белгілері: { ~Жыртылған жердің кенеттен бірден ауырсынуы =Терінің көзбен көретіндей төмен түсіп кетуі, төменгі бөлігінде томпаюлар байқалады ~Зақымдалған аяқты немесе қолды қозғалта алмау ~Терінің қызарып кетуі ~Ісіну, тері түсінің көк түсті болып өзгеруі } Байламдар мен бұлшықеттердің жыртылуы кезінде көрсетілетін алғашқы көмек: { ~Зақымдалған жерге салқын басу ~Науқасқа ауырсынуды басатын дәрі беру ~Дәрігерді шақыру =Науқасқа тыныштықты қамтамасыз етіп, қатты таңғыш салу ~Зақымдалған қол мен аяқты жоғары орналастыру } Саяжайда құрылыс жұмыстарын жүргізу кезінде, құрылысшының қол ұшына бөрене түсіп кетті. Ісіну, қатты ауырсыну, қол ұшының деформациясы және сүйектен қытырлаған дыбыстың шығуы қолдың сынғандығын көрсетеді. Сізге алғашқы медициналық көмек көрсету керек. Сіздің көмек көрсету үшін жасайтын іс-әрекетіңіз қандай? { ~Ауырсынуды басатын дәрі беру ~Алақанына оралған мақта-дәкелік валик немесе доп қою ~Білек пен қол ұшынжәнесаусақтың соңынан бастап білектің ортасына дейін таңып тастау =Білек пен қол ұшын шинамен бекіту, саусақтың ұшынан бастап білектің ортасына дейін ~Жараны залалсыздандыратын ерітіндімен сүрту } Саяжайда құрылыс жұмыстарын жүргізу кезінде, құрылысшының қол ұшына бөрене түсіп кетті. Ісіну, қатты ауырсыну, қол ұшының деформациясы және сүйектен қытырлаған дыбыстың шығуы байқалады. Сіздің алғашқы болжам диагнозыңыз: { ~Шығу =Сыну ~Соққы алу ~Сіңір созылу ~Басылу } Қауіпті химиялық заттармен уланған кезде көрсетілетін жедел көмектің негізгі принциптері: { ~Сіңіріліп үлгерген улы заттардың организмнен тездетіп шығарылуын қамтамасыз ету =Удың организмге енуін тоқтату және сіңіріліп үлгермеген уды жою ~Организмнің өмірге қабілетті қызметтерін қалпына келтіру және қалыпты деңгейде ұстау ~Жедел жәрдем бригадасын шақыру ~Науқас жатқан үйді залалсыздандыру } Жандандыруды 1 адам жасаған кезде жүрекке тікелей емес массаж және жасанды дем беру қалай жасалады? { ~1ретүрлеп, 30 рет кеудені басу ~Кеуде клеткасын бір рет басу, бір рет ауа үрлеу ~Бір рет ауа үрлеу, жүрек аймағын 5 рет басу =2 рет ауа үрлегеннен кейін, кеуде клеткасын 30 рет басу ~1 рет басу,5 үрлеу } Жүрегі мен тынысы тоқтап қалған науқасқа алғашқы көмекті көрсету қандай реттілік бойынша жүзеге асады? { ~Тыныс жолдарын босату, жасанды дем беру, жүрекке тікелей емес массаж жасау =Жүрекке тікелей емес массаж жасау, тыныс жолдарын босату, жасанды дем беру ~Тыныс жолдарын босату, жасанды дем беру ~Жасанды дем беру, жүрекке тікелей емес массаж жасау, тыныс жолдарын босату ~Журекке тікелей емес массаж жасау,тыныс жолдарын босату } Артериялық қан кетуді тоқтату үшін жгутты қалай салу керек? { ~Зақымдалған жерден 10-15 см төмен =Зақымдалған жерден 10-15см жоғары ~Зақымдалған жерден 5 см төмен ~Барлық жауап дұрыс ~Дәл зақымдалған жерге } Санның төменгі үштен бір бөлігінің сүйегі сынғанда тасымалдау шинасын қалай салады { ~Сынған жерге шина салып мәрлімен орап тастау.Жамбас сан бөлігінен бастап тізе буынына дейін ~Шинаны аяқтың екі жағынан тек жарақат тұсына ~Шинаны аяқтың екі жағынан да салу аяқтың ортасынан бастап санның жоғарғы үштен бір бөлігіне дейін ~Шинаны аяқтың екі жағынан да салу аяқ басының соңынан бастап санның жоғарғы үштен бір бөлігіне дейін =Аяқтың ішінен және сыртынан 2 шина салу. Бір бөлігі аяқтың басынан бастап қолтық асты ойығына дейін, екінші бөлігі аяқ басының соңынан бастап шапқа дейін } Қыста сирақтан артериясынан аққан қанды тоқтату үшін жгут қанша уақытқа салынады? { ~7 сағ ~4 сағ ~3 сағ ~2 сағ =1 сағ } Сирақтың ортасынан сүйек сынған кезде тасымалдау шинасын қалай салады? { ~Шинаны сынған жерге салып, мәрлімен қатты орап тастау керек ~Шинаны екі жақтан салу, аяқтың басынан бастап тізе буынына дейін ~Шинаны аяқтың тек ішкі жағына салу, тек жарақат тұсына =Шинаны аяқтың сыртқы және ішкі жағынан бастап салу, аяқ басының соңынан бастап санның ортасына дейін. Сынған жердің қозғалуын қамтамсыз ету, сан және тобық буындарын қоса ~Шинаны аяқтын сыртқы және ішкі жағына салу,тек жарақат тұсына } Қан кетуді тоқтатуға арналған жгутты ұзақ уақыт өткеннен кейін босатады, ары қарай не істеу керек? { =Жгутты бастапқы орнынан жоғары салу ~Жгутты қайтадан екі жерден салу ~Жгутты қайтадан салмау керек ~Жгутты бастапқы орнынан төменірек салу ~Жгутты өзінің бастапқы орнына салу } Сан сүйегінің жоғары үштен бір бөлігі сынғанда транспорттық шинаны қою тәртібі: { ~Тізе буынынан бастап шинаны қолтық асты шұнқырына дейін =Шинаны аяқтын екі ағынан салу керек. Сыртқысы қолтық астынан аяқ басына дейін, ішкісі аяқ басынан шапқа дейін ~Шинаны сынған жергеұзыннан жамбастан тізе буынына дейін ~Шинаны тек жарақат тұсына қатты орап қою ~Екі шинаны екі жақтан жамбас сүиектін жоғарғы жағына дейін } Жарақаттық шок ауырлығына байланысты аурудың жағдайы қанағаттанарлық, бозарған, тамыр соғысы минутына-90—110.Жоғарғы артериялық қысымы 90—100мм сынап бағанасында болатын шоктық жағдайды көрсетіңіз: { =Жеңіл ~Орта ~Барлық жауаптар дұрыс ~Ауыр ~Ақтық } Аурудың жалпы жағдайы өте ауыр,тамыр соғысы минутына 130—160рет,санауға қиын, кейде әлсіз,сезілмейді.Артериялық қысымы 60—70мм сынап бағанасы және одан төмен аталған жарақаттық шоқтың қандай түрі { ~Ақтық =Ауыр ~Жеңіл ~Барлық жауаптар дұрыс ~Орта } Есі төмендеген,бірақ мимикалық реакция түрінде күшті дыбыстарға, жарық және аурулық тітіркендіргіштерге реакциясы сақталған, сұрақтарға айқын емес бір буынды жауап береді бұлжағдай қалай аталады? { ~Естен танау =Сопор ~Кома ~Талу ~Терең ұйқы } Жамбас сүйектері сынған кезде алғашқы көмекті қалай көрсету керек { ~Науқасты қатты, тегіс жерге жатқызу, аяқтарын төменге түсіру =Науқасты қатты, тегіс жерге жатқызу, бүгілген тізе буындарының астына валик қою ~Науқасты арқасымен қатты жерге жатқызу, зақымдалған жерге ыстық грелка қою ~Зақымдалған жерге қатты таңғыш салу, науқасқа жартылай отырған қалып беру ~Науқасты қатты, тегіс жерге жатқызу, бүгілген аяқтарын жазу } Мұрын жарақаттанған кезде қандай таңғыш түрі қолданылады { =Сақпанша тәрізді ~Телпек ~Дезо таңғышы ~Крамер шинасы ~Спиральды } Шоктың 2 дәрежесіне тән систолалық артериальды қысым: { ~120-130 60 мм с.б. =60-80 60 мм с.б. ~60 мм с.б. төмен ~50-60 с.б.б ~80-90 60 мм с.б. } Шоктың 3 дәрежесіне тән систолалық артериальды қан қысым: { ~80-90 с.б.б ~50-60 с.б.б ~120-130 с.б.б ~60-80 с.б.б =60 мм с.б. төмен } Гиповолемиялық шоктың ауруханаға дейінгі кезеңінде интенсивті терапия жүргізіледі: { =айналымдағы қан көлемінің орнын толтыруға ~гипотония ~дегидратация ~миокардтың жиырылғыштығын стимуляциялауға ~қанның рологиялық қасиетін жақсартуға } Күйіктің 2 дәрежесіне тән белгілер: { ~тер және май бездерінің, терінің түкті қабатының сақталуымен беткі қабатының өліктенуі =көпіршік түзілумен эпидермистің ажырауы ~дерманың барлық қабатының некрозы ~терінің гиперемиясы ~терінің қызаруы } ЭКГ-ға түсірген кезде оң қолға тағылатын электрод: { ~қоңыр ~қара түсті ~жасыл түсті =қызыл түсті ~сары түсті } ЭКГ-ге түсірген кезде сол аяққа тағылатын электрод: { ~ақ түсті =жасыл түсті ~қара түсті ~қызыл түсті ~сары түсті } ЭКГ-ге түсірген кезде оң аяққа тағылатын электрод: { ~қоңыр ~жасыл түсті ~қызыл түсті ~сары түсті =қара түсті } ЭКГ-ға түсірген кезде V1 кеуде тіркемесі орналасады: { ~сол жақтан ортаңғы бұғана сызығы бойымен V қабырғааралықта =төстің оң жағында IV қабырғааралықта ~төстің сол жағында IV қабырғааралықта ~V2 және V4 электродтарының арасында ~оң жақтан ортаңғы бұғана сызығы бойымен V қабырғааралықта } ЭКГ-ға түсірген кезде V2 кеуде тіркемесі орналасады: { ~сол жақтан ортаңғы бұғана сызығы бойыменVIIқабырғааралықта =төстің сол жағында IV қабырғааралықта ~төстің оң жағында IV қабырғааралықта ~оң жақтан ортаңғы бұғана сызығы бойыменV қабырғааралықта ~сол жақтан ортаңғы бұғана сызығы бойыменV қабырғааралықта } ЭКГ-ға түсірген кезде V3 кеуде тіркемесі орналасады: { ~төстің сол жағында IV қабырғааралықта ~сол жақтан ортаңғы бұғана сызығы бойыменV қабырғааралықта ~сол жақтан ортаңғы бұғана сызығы бойыменVII қабырғааралықта =V2 және V4 электродтарының арасына ~сол жақ алдыңғы қолтықасты сызығы бойымен IV электрод деңгейінде } ЭКГ-ға түсірген кезде V4 кеуде тіркемесі орналасады: { ~сол жақ ортаңғы бұғана сызығы бойымен VIIқабырғааралықта ~төстің сол жағында IV қабырғааралықта =сол жақ ортаңғы бұғана сызығы бойымен V қабырғааралықта ~алдыңғы қолтықасты сызығы бойымен VI қабырғааралықта ~төстің оң жағында IV қабырғааралықта } ЭКГ-ға түсірген кезде V5 кеуде электроды сол жақтан орналасады: { =алдыңғы қолтықасты сызығы бойымен V4 электроды деңгейінде ~ортаңғы бұғана сызығы бойымен V қабырғааралықта ~артқы қолтықасты сызығы бойымен V4 электроды деңгейінде ~ортаңғы қолтықасты сызығы бойымен V4 электроды деңгейінде ~артқы қолтықасты сызығы бойымен V4 электроды деңгейінде } ЭКГ-ға түсірген кезде V6 кеуде электроды сол жақтан орналасады: { ~ол жақтан ортаңғы бұғана сызығы бойыменV қабырғааралықта ~ортаңғы бұғана сызығы бойымен V қабырғааралықта ~алдыңғы қолтықасты сызығы бойымен V4 электрод деңгейінде =ортаңғы қолтықасты сызығы бойымен V4 электроды деңгейінде ~артқы қолтықасты сызығы бойыме V4 электроды деңгейінде } ЭКГ-да стандартты тіркемелер деп аталады: { ~V1, V2, V3 =1,2,3 ~V7-V9 ~aVR, aVL, aVF ~V5, V6,V7 } Жедел миокард инфарктында шынайы кардиогенді шоктың себебі: { ~толық атриовентрикулярлы блокада ~жүрек ритмінің бұзылысы ~инфаркттан кейінгі перикардит ~артериялық қан қысым көтерілуі =миокардтың көлемді некрозы } Жедел миокард инфарктының ауырсыну синдромын басу үшін қолданылатын препарат: { ~кетотоп ~трамал =морфин ~кеторолак ~анальгин } Жедел миокард инфарктында кардиогенді шоктың шынайы емінде қолданылатын препарат: { ~баралгин ~мезатон ~преднизолон ~кальция хлорид =допамин } Артериальды гипотензиямен жүретін жедел миокард инфарктында, АҚҚ жоғарылату үшін енгізеді: { =допамин ~кетотоп ~кордиамин ~лазикс ~преднизолон } Қарыншалық экстрасистолияға тән белгілер: { =Р тісшесі жоқ, QRS комплексі кеңейген ~теріс Р тісшесі, QRS комплексікеңейген ~оң Р тісшесі, QRS комплексі кеңейген ~Р тісшесі жоқ, QRS комплексі әдеттегідей формада ~қос өркешті Р тісшесі } Атриовентрикулярлы блокаданың 1 дәрежесіне тән ЭКГ көрінісі: { ~Р тісшесінің QRS комплексінен кейін тіркелуі ~Қос өркешті Р тісшесі ~QТ интервалының ұзаруы ~Р тісшесінің болмауы =РQ интервалының 0,2 сек ұзаруы } Пневмонияның симптомдық коплексіне кірмейді: { ~қызба 38°С жоғары ~қайта пайда болған немесе күштемелі жөтел =экспираторлы ентігу ~тыныс алуға қатысты кеуде клеткасының ауырсынуы ~жалпы интоксикация синдромы } Пневмония кезінде өкпе аускультациясында анықталмайтын белгі: { ~бронхиальді тыныспен ~майда көпіршікті ылғалды сырылдар =ірі көпіршікті ылғалды сырылдармен ~зақымдалған аймақта везикулярлы тыныстың әлсіреуімен ~крепитациямен } Крепитация естіледі: { ~жедел бронхитте ~созылмалы бронхитте ~бронхиальді астманың ұстамасында =пневмонияның бастапқы сатысында ~экссудативті плевритте } Тат басқан қақырық тән: { ~өкпе артерияларының бұтақшаларының тромбоэмболиясына =пневмония ~бронхиальді астманың ұстамасы ~өкпенің созылмалы бітелу ауруларында ~бронхитке } Жөтелген кезде күшейетін кеуде клеткасының ауырсынуы, аускультацияда плевраның үйкеліс шуы тән: { ~экссудативті плевритке =құрғақ плевритке ~пневмонияда ~бронхиальді астмаға ~жедел бронхитке } Құрғақ плевриттің аускультациясына тән: { =плевраның үйкеліс шуы ~әр түрлі колибрлі ылғалды сырылдар ~пуэрильды тыныс ~тыныс алу шуының әлсіреуі ~крепитация } Экссудативті плевриттің аускультациясына тән: { ~крепитация ~плевраның үйкеліс шуы ~пуэрильды тыныс =зақымданған аймақта тыныстың кенет әлсіреуі ~үлкен көпіршікті ылғалды сырылдар } Бронхиальді демікпенің жетекші белгісі: { ~тот басқан қақырық ~тұрақты инспираторлы ентігу =тыныс шығарудың қиындауыымен жүретін ентігу ұстамалары ~қарлыққан жөтел ~тыныстың қатысымен болатын кеуде клеткасындағы ауырсыну } Бронхиальді астманың ұстамасы кезінде өкпе аускультациясында естіледі: { ~ылғалды ірі көпіршікті сырылдар =құрғақ ысқырықты сырылдар ~ылғалды майда көпіршікті сырылдар ~крепитация ~пуэрильды сырыл } Бронхиальді демікпенің ауруханаға дейінгі кезеңінде басу үшін қолданылады: { =бета-2 адреностимуляторын небулайзер арқылы ингалляционды енгізу ~эуфиллинді суға араластырып ішкізу ~кетотоп көк тамырға енгізу ~оттегімен ингаляция ~адреналинді көк тамырға енгізу } Бронхиальді демікпенің тұншығу ұстамасы кезінде басу үшін қолданылатын препарат: { =беродуал ~супрастин ~аспирин ~кетотоп ~преднизолон } Бронхообструктивті синдромы кезінде қарсы көрсеткіш: { ~антагонисты кальция ~диуретиктер ~эуфиллин ~нитропрепараты =бета-адреноблокаторлар } Астматикалық статустың ауруханаға дейінгі кезеңінде шүғыл көмекке жатпайды: { ~адреналин =дозаланған ингаллятор арқылы бета-2 адреностимуляторлар ~глюкокортикоидты препараттар ~кристаллоидты инфузионды ерітінділер ~эуфиллин } Гипергликемиялық комада ауыздан шығатын иіс: { ~сасыған жұмыртқа иісі ~зәр иісі ~алкоголь =ацетон ~миндал } Гипергликемиялық комада тыныс: { ~өзгермейді ~жиі және беткей =жиі және терең ~ұзақ тоқтау кезеңімен сирек ~пуэрильды тыныс } Гипогликемиялық команың ауруханаға дейінгі кезеңіндегі интенсивті терапия: { ~лазиксті енгізу ~анальгин 2мл, димедрол 1мл ~инсулинотерапия =кристаллоидты инфузионды ертінділер ~глюкокортикоидтарды енгізу } Диабеттік кетоацидоздың ауруханаға дейінгі кезеңінде дегитратациямен күресу үшін қолданылады: { =0,9% 200,0 мл натрий хлориды ~10% глюкоза ~4% натрий гидрокарбонаты ~40% глюкоза 200,0 мл ~полиглюкин } Сыртқы артериальді қан кеткенде: { =ашық қызыл түсті, фонтан тәрізді ағыс ~ашық қызыл түсті, баяу ағысты ~қанық қызы түсті, бір сарынды ағысты ~темно-вишневого цвета, вытекает медленно ~қанық қызыл түсті, фонтан тәрізді ағыс } Сыртқы венозды қан кеткенде: { ~алқызыл түсті, шапшып ағады ~қанық қызыл түсті, фонтан тәрізді ағыс ~қара қошқыл түсті, шапшып ағады ~алқызыл түсті, баяу ағады =қара қошқыл түсті, баяу ағады } Аяқ артерияларынан қан кеткенде қойылады: { =жарақаттанған жерден жоғары қанды тоқтататын бұрау салу ~жарақаттан жоғары және төмен жерден таңғыш салу ~жарақаттанған жерден жоғары бостау етіп таңғыш қою ~жарақаттанған жерден төмен қанды тоқтататын бұрау салу ~жарақаттанған жерге қысып байланатын таңғыш салу } Артериядан қан кеткенде қан тоқтататын бұрауды босату алдында: { ~қосымша шаралар жасалмайды ~зақымданған жерге қысып тұратын таңғыш салынады ~көк тамырға натрий этамзилаты енгізіледі ~жарақат аймағын ашып қойып, ауа келуін қамтамасыз етеді =артерияны сүйекке саусақпен басып тұрады (бұраудан жоғары) } Аяқ веналарынан қан кеткенде қолданылады: { ~зақымданған жерден төмен қан тоқтататын бұрау салынады ~ешқандай әрекет жасаудың қажеті жоқ =жарақаттанған жерге қысып тұратын таңғыш салу ~зақымданған жерден жоғары қан тоқтататын бұрау салынады ~жарақаттанған жерден жоғары қысып тұратын таңғыш салу } Сан сүйегі сынған кезде транспорттық иммобилизация жасау үшін шина салынады: { ~башпай саусақтарынантізе буынына дейін ~табаннан тізе буынына дейін =башпай саусақтарынан қолтықасты шұңқырына дейін ~башпай саусақтарынан санның ортанғы үштен бір бөлігіне дейін ~шина салудың қажеті жоқ } Құрыспалы талманың ауруханға дейінгі кезеңінде қолданылады: { ~жүрек гликозидтері ~кеторолак ~кофеин ~лидокаин =реланиум } Жұлынның зақымдануына күдік туған кезде ауруханаға дейінгі кезеңде көк тамыр ішіне енгізіледі: { ~лидокаин ~димедрол ~пирацетам ~лазикс =промедол } Жедел холециститте шұғыл терапия: { ~қосымша емдеу шараларынсыз жатқан қалпында хирургиялық ауруханаға госпитализациялау =ішке суық қою, спазмолитиктер, жатқан қалпында хирургиялық бөлімге госпитализация ~бауыр аймағына жылы қою,антибиотик салу ~ауырсынуды басу, антибиотиктер, поликлиникаға «актив» беру ~ауырсынуды басу, жатқан қалпында хирургиялық ауруханаға госпитализациялау } Жедел панкреатитте шұғыл терапия: { =ішке суық қою , спазмолитиктер, асқазан зондын енгізу, инфузионды түрде кристаллоидтармен хирургиялық стационарға госпитализация ~бауыр және ұйқы безі аймағына жылы қою,антибиотик салу ~суды және тамқты шектеу, спазмолитиктер, поликлиникаға жолдама ~қосымша емдеу шараларынсыз хирургиялық стационарға госпитализация ~ауырсынуды басу, спазмолитиктер,хирургиялық бөлімге госпитализация жасау } Үшінші Б дәрежелі күйік кезіндегі зақымдану деңгейі: { =Терінің барлық қабатының өлі еттенуі ~Терінің, сүйек тіндерінің зақымдануы ~Тері қабатының қызарып, ісінуі ~Терінің тек беткі қабатының өлі еттену ~Тері қабатының қызарып, қанауы } Күйіктің дәрежесін анықтайтын тәсіл түрлері: { =Алқан және тоғыздық тәсіл ~Тоғыздық және 1 пайыздық әдіс ~1 пайыздық және бөліктіқ әдіс ~Қол және тоғыздық әдіс ~Алақан және 1 пайыздық әдіс } Үшінші А дәрежелі күйік кезінде ауырсыну сезімі: { ~Күшейеді ~Мүлде жойылады ~Дұрыс жауап жоқ =Азаяды ~Өзгермейді } Беткей күйік қанша пайызды құрағанда күйік шогы дамуы мүмкін: { ~5%-10% ~30%-40% =25%-30% ~15%-20% ~10%-15% } Тереңдігі өте жоғары дәрежелі күйік қанша пайызды құрағанда күйік шогы дамуы мүмкін: { =9%-10% ~15%-20% ~25%-30% ~12%-15% ~35%-40% } Жарақаттық шок ауырлығына қарай қаншаға бөлінеді? { ~2 =4 ~3 ~6 ~5 } Күйген аймақта ісіну, гиперемия және сұйықтыққа толған көпіршіктер пайда болады { ~Алғашқы дәрежесінде ~1дәреже ~3дәреже =2дәреже ~4 дәреже } Сафар әдісі қандай жағдайда қолданылады { ~Суға бату кезінде ~Үсік кезінде =Жасанды тыныс беру кезінде ~Жүрекке тікелей емес массаж жасау барысында ~Күйік шалған кезде } Үсудің қанша кезеңі және қанша дәрежесі бар { ~Бірінші және екінші кезең; 4 дәреже ~Реактивті және дореактивті кезең; 3 дәреже =Дореактивті және реактивті кезең; 4 дәреже ~Бірінші және екінші кезең; 3 дәреже ~Алғашқы және кейінгі; 4 дәреже } Демаркациялық сызық қай жағдайда пайда болады { ~Суға бату ~Күйік ~Қан кету ~Улану =Үсік } Суға бату уақыты 1 минуттан аспаса құтқару мүмкіндігі қанша пайызды құрайды { ~50% ~75% ~100% =90% ~10% } Үсік жарақаты басталғаннан жылынғанға дейінгі уақытты қамтиды: { ~үсіктің бірінші дәрежесі ~алғашқы кезең =реактивтіге дейінгі ~бірінші кезең ~реактивті } Алақан және тоғыздық тәсіл қандай жарақат кезінде қолданылатын әдіске жатады { ~Сынық =Күйік ~Шығу ~Кесілген жарақат ~Үсік } Суға батудың неше түрі бар { ~5 ~2 ~1 =3 ~4 } Үсіктің дамуына әкелетін қосымша факторлар: { ~Дене температурасының жоғарлауы, суық жел, ылғалды ауа райы =Ылғалды және қысып тұратын киім, алкогольды мастану ~Ылғалды және қысып тұратын киім, артериялық қан қысымының төмендеуі ~Шаршау, және тамыр аурулары ~Артериялық қан қысымының жоғарлауы,желді ауа райы } Пульсациямен ағатын алқызыл түсті қан, қан кетудің қай түрінде кездеседі? { ~Капиллярлық қан кету ~Веноздық қан кету ~Біріншілік қанкету =Артериялық қан кету ~Аралас қан кету } Қан кетуді тоқтатудың түрлері: { ~Біріншілік ~Жалпы =Уақытша ~Соңғы ~Алғашқы } Сынған кезде сүйектердің қимылдамауын қамтамасыз ету { ~Дератизация ~Таңу ~Эммобилизация ~Емшара =Иммобилизация } Қан кетуде ұйқы артериясының ... жерін басады? { ~Ортасынан ~Ортаңғы 2/1 бөлігін ~Төменгі ¼ бөлігін =Жарақаттанған жерден жоғары ~Жарақаттанған жерден төмен } Қан кетуді уақытша тоқтатудың негізгі әдісі: { ~Аяқ пен қолды бүгу ~Саусақпен басу ~Жгут салу ~Қан тоқтатаын препараттар =Таңғыш салу } Веноздық және капиллярлық қан кетуді уақытша тоқтату қалай жүзеге асады? { ~Таңғыш салу ~Стерильді таңғыш қою ~Жгут салу =Қысып тұратын стерильді таңғыш қою ~Байлам салу } Егер жарақаттанған жерден пульсациямен, фонтан тәрізді алқызыл түсті қан ағатын болса онда бұл қан кетудің қай түрі? { =Артериялық ~Тіндік ~Артерия-веноздық ~Капиллярлық ~Веноздық } Егер қан жарақаттанған жерден баяу жіңішке ағыспен ағып жатқан болса не істеу керек? { ~Жгутты зақымдалғанжерден жоғары салу керек ~Жгуттызақымдалған жерден төмен салу керек ~Жгутты зақымдалғанжердің дәл үстінен салу керек =Зақымдалған жерге қысып тұратындай таңғыш салу керек ~Жедел жәрдемнің келуін күту керек } Орта жастағы адамдар тобында, жағдайды ауырлататын факторларсыз, терең күйіктер қандай ауқымды алған кезде күйіктік шок дамиды: { ~дене бетінің 20% жоғары ~дене бетінің 30% жоғары ~дене бетінің 5% =дене бетінің 10% ~дене бетінің 15% } Госпитализацияға көрсеткіш: { ~фолликулярлы ангина ~флегмонозды ангина ~дауыстың қарлығуы =лакунарлы ангина ~катаральді ангина } Құрысу синдромында шұғыл көмек: { ~б-блокаторлар ~анальгин ~морфин ~статиндер =седуксен } Мидың жұмсақ қабығының тітіркенуіне тән симптомдар: { ~Ровзинг симптомы ~Лесаж симптомы =Кернинг симптомы ~Ортнер симптомы ~Мерфи симптомы } Ішектің жедел өткізбеушілігінің жетекші симптомы: { ~дене қызуының төмендеуімен ~іштің сыздап ауырсынуы ~іштің «қанжар сұққандай» жедел ауырсынуы ~жиі сұйық нәжіс =іштің толғақ тәрізді ауыруы } Ішектің жедел өткізбеушілігіне тән симптомдар: { ~дене қызуының төмендеуімен =нәжістің және газдың болмауы ~жиі газ бөліну ~жиі сұйық нәжіс ~тенезмдер } Эклампсиясы бар науқаста клоникалық құрысулар кезеңінде дәрігердің тактикасы: { ~литикалық қоспаны енгізу =зақымданулардың және тілін тістеудің алдын алу ~оксигенотерапия ~ингаляционды кезең ~бровкин бойынша магнезиальді терапия } Артериальді гипертонияның бронхиальді астмамен қосарласқан түрінде қарсы көрсетілетін препарат: { ~морфин ~аклофелин ~анаприлин ~аспирин =нифедипин } Жедел миокард инфаркті және жедел перикардит кезіндегі ауырсыну синдромы жалпы қасиетке ие. Төменде көрсетілген белгілердің қайсысы осы жағдайлардың дифференциалды диагностикасын өткізуге көмектеседі { ~Нитроглицерин эффектісінің болмауы ~Ауырсынудың төс артында орналасуы =Терең тыныс алғанда ауырсынудың күшеюі ~Ауырсынудың 20 мин ұзақтығы ~Сол иыққа иррадиациялануы } Науқас жүрегінің тоқтауы кезінде қай реанимациялық шараларды бастау қажет: { =Тыныс жолдары өткізгіштігін ашудан ~Науқасқа Трендленбург қалпын келтіруден ~Жүректің жабық массажын жаса ~Ауыздан ауызға дем беруден ~Дефибриляциядан } Айқын гипергликемия кезінде жүрек тоқтауының ең маңызды шұғыл алдын-алу шарасы болып табылады { ~Гемодиализ бөлімшесіне жатқызу ~Натрий хлоридінің гипертониялық ерітіндісін баяу енгізу ~Натрий гидрокорбанатын тағайындау =1г кальций хлоридін вена ішіне баяу енгізу ~Глюкоза және инсулинді тағайындау } Жедел миокард инфаркті мен қалыпты АҚҚ бар науқасқа өкпе шеменін басу үшін аталған дармектердің қайсысы тиімдірек { =Нитроглицерин ~Преднизолон ~Пентамин ~Строфантин ~Маннитол } Жедел миокард инфаркті дамыған науқасты ауруханаға дейінгі этапта өлімге себеп болуы мүмкін патологияны ата { ~Өкпе шемені ~Нағыз кардиогенді шок ~Жүректі гемотампонадасы ~Толық атриовентрикулярлы блокада =Қарыншаларды фибрилляциясы } Миокард инфарктімен түскен науқасқа алғашқы 4-6 сағатта жүргізілетін патогендік емінің негізгі әдісін ата { ~Нитроглицеринді вена ішілік инфузиялау ~Дұрыс жауап жоқ ~Аорто-коронарлы шунттеу =Тромболитикалық терапия ~Коронарлы ангиопластика } Аритмиялық коллапспен асқынған қарыншалық тахикардияның пароксизмін емдеуде таңдамалы әдісті ата: { ~Новокаинамид енгізу ~Каротидті синустың массажы =Жедел электроимпульсті терапия өткізу ~Поляризациялық ерітінді енгізу ~Допамин енгізе отырып гемодинамика параметрлерін ұстап тұру } Суправентрикулярлы тахикардияның пароксизмін басу үшін қолданылатын препаратты ата { ~Аденозинтрифосфат ~Барлығы ~Верапамил ~Лидокаин =Новокаинамид } Қарыншалық тахикардианың пароксизмін басуға таңдамалы препаратты ата { =Лидокаин ~Кордарон ~Дигоксин ~Верапамил ~Обзидан } Аталған себептердің қайсысы Морганьи-Эдемс-Стокс ұстамасында жиі кездеседі { =Толық атриовентрикулалық блокада ~Қарыншалардың тахисистолиясы мен жүрекшелердің фибриляциясы ~Қарыншалардың дірілі ~Қарыншалық тахикардия ~Жүрекшелердің (1:1) дірілі } Қарттарда жыбыр аритмиясының тұрақты түрінде жүрек соғуның сиреуіне тағайындалатын таңдамалы препаратты ата { ~Верапамил =Дигоксин ~Анаприлин ~Кордарон ~Этацизин } Ырғақ бұзылысын емдеуде аталған кардиотропты препараттардың қайсысы қолданбайды { ~кордарон ~обзидан ~дигоксин =нифедипин ~Верапамил } Стенокардия ұстамасы кезінде тіркелген ЭКГ белгілері { ~Р тісшесінің жоқ болуы ~Синусты тахикардия ~QT-интервалының ұзаруы =ST-сегментінің көлденең депрессиясы ~Кеуде тіркемелеріндегі Т-тісшесінің инверциясы } Миокард инфарктінің ауырсынусыз ағымы, ишемия ауруына қоса мына аурумен ауырғанда кездеседі: { ~Аорта сағасының тарылуы ~Жыбыр аритмиясының тұрақты түрінде ~Гипертониялық ауру =Қант диабеті ~ІІІ дәрежелі семіздік } Жедел миокард инфаркті кезінде ангинозды статусты басатын таңдаулы препарат { ~Дроперидол =Морфин ~Анальгин, димедролмен қосып тағайындау ~Азот тотығы ~Нитроглицерин } Жедел миокард инфарктінде кардиогенді шоктың жиі себебін ата: { ~Өкпе артериясының тромбоэмболиясы ~Жүректің гемотампонадасы =Миокардтың көлемді некрозы ~Оң қарынша инфаркті ~Қарыншааралық перденің жыртылуы } Науқастың дене қалпына байланысты кеуде қуысындағы ауырсыну қай ауруға көбірек тән { ~Митральді қақпақшаның пролапсы ~Аортаның ажырамалы аневризмасы ~Миокард инфаркті ~Өкпе артериясының тромбоэмболиясы =Жедел перикардит } Кенеттен пайда болған ентігу фонында дамыған кеуде қуысындағы ауырсыну төмендегі аурулардың ішінде қайсысына тән { ~Жедел перикардит ~Көк еттің өңеш тесігінің жарығы ~Аортаның ажырамалы аневризмасы =Миокард инфаркті ~Өкпе артериясының тромбоэмболиясы } Көрсетілген аурулардың қайсысында ауырсынуды сезіну жүрек ұшы аймағына көбірек сәйкес келеді { =Нейроциркуляторлы дистонияда ~Рефлюкс-эзофагитте ~Өкпе артериясының тромбоэмболиясы ~Жедел перикардитте ~Спонтанды стенокардияда } 60 жастағы науқасты іштегі ауырсыну, дискомфорт сезімі, «таңқурай желесі» түріндегі нәжіс мазалайды. Қан ас қорыту түтігінің қай деңгейінен кетіп жатыр { ~Асқазаннан ~Бәрі дұрыс емес =Тоқ ішектен ~Тік ішектен ~Ащы ішектік } Бауыры ауыратын науқастың жүрек айну, қанды құсыққа шағымданып, жедел жәрдем бригадасын шақырған. Анамнезінен: көп жылдар бауыр циррозымен емделеді. Объективті: тері жабындылары сарғыш, бауыры пальпация кезінде тығыз, ауырсынады, кіндік маңы көктамырлары кеңейген. Сіздің ауруханаға дейінгі тактикаңыз { =Гемодинамиканы қалыптастыру ~Зонд көмегімен қанның ағу көзін анықтау ~Мүмкін болатын асқынудың алдын алу ~Гемостатиктер салып, қанды тоқтату ~Зонд көмегімен уақытша қанды тоқтату } Кенет есінен танып, эпилепсия түріндегі тырыспалар пайда болған 60 жасар науқасқа жедел жәрдем бригадасын шақырған. Қарағанда: науқас есінде, жүрек тұсы ауырсынуына, әлсіздік пен бас ауруына шағымданады, еріксіз кіші дәретін жіберіп қойған. Анамнезінде: ЖИA. Инфарктан кейінгі кардиосклероз диагнозы, ЭКГ-да II дәрежелі АV-блокадасы, Мобитц II. Электрокардиостимуляция дайын болғанға дейін науқасқа енгізіледі { ~Бұлшық етке клофелин ~Көктамырға верапамил ~Көктамырға фуросемид ~Көктамырға атенолол =Көктамырға алупент } Жағымсыз иісті көп мөлшерде қан қақыру ұстамасы тән: { ~пневмония ~бронх демікпесі ~созылмалы бронхит =өкпе іріңдігі ~бронхоэктазия } Тыныс жолдарының өткізгіштігін қалпына келтіру мақсатында коникотомия жасалынады { ~Сақина тәрізді шеміршекті көлденен кесу ~Сақина тәрізді шеміршекті бойымен кесу ~Кеңірдектің 1 сақинасымен сақина тәрізді шеміршектің арасын кесу ~Кеңірдектің 1 және 2 сақиналарын көлденең кесу =Сақина тәрізді және қалқанша тәрізді шеміршектің тіндерін көлденең кесу } Науқас сол жақ қабырға тұсына қатты соққы алған. Жедел жәрдем дәрігері қарағанда: терісі бозарған, тахикардия және гипотония анықталады, перкуторлы қарабауры ұлғайған, пальпацияда ішінің сол жақ аумағы ауырсынады, іш пердесінің тітіркену симптомы теріс. Науқаста болуы мүмкін: { ~Бауырдың жаншылуы =Көкбауырдың капсуласының жыртылуы ~Іш қуысы қабырғасының жаншылуы ~Көлдеңен тоқ ішектің жыртылуы ~Сол бүйректің жаншылуы } Тұзды суға батқанда қан анализіндегі өзгерістер { ~Гиперкалиемия ~Гиперволемия ~Эритроциттердің гемолизі =Гиповолемия ~Гипонатремия } Тұзды суға шынайы батқанда дамиды { =Өкпе капиллярларынан қанның сұйық бөлігі альвеолаға өтіп, көпіршіктің түзілуі ~Қарыншалардың фибрилляциясы ~Жүректің рефлекторлы тоқтауы ~Рефлекторлы ларингоспазм ~Гиперволемия және гемолиз } Реноваскулярлы гипертензияның жиі себебі { ~бүйрек артериясының фиброваскулярлы дисплазиясы ~нефроптоз ~бүйрек артериясының тромбозы және эмболиясы ~Такаясу ауруы =бүйрек артериясының атеросклерозы } Қандай ауруда симптомдық эритроцитоз артериальды гипертензиямен анықталмайды: { ~бүйрек артериясының стенозы ~феохромоцитома ~Кушинг синдромы ~аорта коарктациясы =бүйрек ісігі } Басталған кардиогенді өкпе шеменінде мына диуретиктердің қайсысын қолданған тиімді: { ~Верошпирон ~Мочевина ~Маннитол =Фуросемид ~Гипотиазид } Жаралы колиттың дистальді формасына тән { ~фебрильді дене қызуы =тәулігіне 8-12 рет іштің өтуі ~іш қату ~үлкен дәретін ұстай алмау ~нәжістегі қан } Өкпенің гематогенді абцессіне тән емес белгі { ~Көп мөлшерде және екіжақты орналасуы =Орталықта орналасуы ~Өкпенің төменгі бөлігінде орналасуы ~периферияда орналасуы ~сепсисте дамиды } Өкпенің көптік абсцессі бар науқаста өкпе ісіну белгілері анықталады-цианоз, ентігудің үдеуі,көп мөлшердегі қақырықпен жөтел, өкпенің барлық бетінен ылғалды сырылдар. Абсцесстің қандай асқынуын ойлауға болады { ~Пневмоторакс =Пульмогенді сепсис ~Респираторлы-дистресс синдромы ~Пневмония ~Бактериальді шок } Өкпе абсцессі бар науқаста антибиотикотерапияның бастауында кенеттен әлсіздік және мұздай тер пайда болды. АҚ-70/30 мм.рт.ст. ЖСС 120 мин.Қандай асқыну болуы мүмкін? { ~Пневмоторакс =бактериальді токсикалық шок ~Пульмоногенді сепсис ~қан кету ~Респираторлы-дистресс синдромы } Өкпе іріңдігі бар науқаста жөтелгенде кеуденің оң жағында кенеттен ауырсыну пайда болады, ентігудің үдеуі, мұздай тер,кеуденің оң жағында қорап тәрізді дыбыс. Абсцесстің қандай асқынуы туралы ойлауға болады. { =Пневмоторакс ~Респираторлы-дистресс синдромы ~Бактериемиялық шок ~сол өкпені зақымдануы ~Кеуде торының флегмонасы } Конн синдромындағы гипертензияның дамуы байланысты мынамен: { =Альдостерон секрециясының жоғарылауына байланысты натрийдің ішкіжасушалық қабырғалық жиналуы ~АДГ-нің секрециясының жоғарылауы ~Рениннің секрециясының жоғарылауы ~Гипокалиемия ~Кортизолдың секрециясының жоғарылауы } 18 жастағы науқаста артериальді гипертензия анықталды (АҚ қолдарында 180/120 мм сн бн., аяғында 120/80 мм сн бн.) Сіздің болжам диагнозыңыз. { =Аорта коарктациясы ~Артериальді гипертензия ~Реноваскулярлы гипертония ~Феохромоцитома ~Конн синдромы } Феохромоцитоманың гипертониялық кризіне тән емес: { ~Лоқсу мен құсу ~Гипергликемия ~Дененің дірілі =Лейкоцитоз ~Гипокалиемия } Пароксизмальді гипертензияның, қандағы қант деңгейінің жоғарылауына ілесуі тән: { =Феохромоцитома ~Кушинг синдромы ~Вазоренальді гипертония ~Аорта коарктациясы ~Біріншілік гиперальдестеронизм } Тыныс жетіспеушілігі деп: { ~газдық құрамның толық жетілмегеніне байланысты, компенсаторлық механизмнің күшеюі =оттегінің перифериялық тіндерге жеткіліксіз тасымалдануы ~созылмалы альвеолярлық гипоксияға ілесетін жағдай ~жедел альвеолярлық гипоксияға ілесетін жағдай ~тыныс алу көлемінің төмендеуі } Өкпелік гипертензияның дамуында мағынасы жоқ фактор { ~гиперкапния ~өкпе тамырларының зақымдануы ~жүректің сол жақ камераларында қысымның жоғарылауы ~Пикквик синдромы =тыныс жетіспеушілігі } Декомпенсацияланған өкпе текті жүрекпен синусты ритмі бар науқасқа қолдануға болмайтын тәсіл: { ~АПФ ингибиторлары =жүрек гликозидтері ~теофиллин туындылары небулайзермен ~диуретиктер ~Оксигенотерапия } Жедел өкпе текті жүректің дамуының негізгі себебі { ~Спонтанды пневмотрокс =өкпе артериясының тромбоэмболиясы ~диабет ~пневмония ~бронх демікпесінің ұстамасы } Крон ауруында тағайындалмайды { ~Сульфаниламидтер =Н2 – гистамин блокаторлары ~диета ~Метронидазол ~Қабынуға қарсы дәрілер } 30 жастағы науқаста соңғы 2-3 айда оң жақ мықын аймағында,тізе буындарында ауырсыну пайда болды, диарея, қызба. Дене салмағының азаюы, балтыр бұлшық-етінің терісінде-түйінді эритема. Сіздің диагнозыңыз { ~ішектің туберкулезы ~саркоидоз ~созылмалы энтерит =Крон ауруы ~Дизентерия } Нейроциркуляторлы дистониямен науқаста физикалық күштеме сынамасында анықталады : { ~РQ интервалының ұзаруы ~ST сегментінің элевациясы ~қарыншалық экстрасистолияның пайда болуы ~ST сегментінің депрессиясы =Т тісшесінің теріс реверсиясы } Нейроциркуляторлы дистонияның ЭКГ-сіне тән емес белгі: { ~Суправентрикулярлы экстрасистолия =Оң жақ кеуде тіркемелерінде оң мәнді Т тісшесі ~тыныспен байланысты синусты аритмия ~ауырсыну нитроглицеринмен басылады ~V1тіркемесінде R/S 1,0-ден төмен } Нейроциркуляторлы дистонияда жүрек тұсындағы ауырсынуға тән { ~нитроглицеринмен тез басылады ~физикалық күштемеде пайда болуы ~ауырсынудың төмен таралуы =ұзақ уақыт шаншып ауырсыну ~ұстама кезінде ST сегментінің қайталамалы депрессиясы } Артериальді гипертонияның емінде β-адреноблокаторлар қолданылады мына аурулар үйлескенде { ~қант диабеті ~рейно синдромы ~Эндоартерит =ЖИА ~бронхты астма } Каптоприлды тағайындаудың негізгі қарсы көрсеткіші { ~қанда креатининнің жоғарылауы =бүйрек артериясының екі жақты стенозы ~АҚ-ның орташа жоғарылауы ~бүйрек артериясының бір жақты стенозы ~плазмада рениннің төмен мөлшері } Артериальді гипертонияның емінде бірінші қатардағы препарат болып саналады { ~α адренорецепторлардың орталық агонистері =ААФ ингибиторлары ~β-адреноблокаторлары ~Диуретиктер ~Кальций антогонистері } Жедел өкпе текті жүрекке тән { ~астмалық статус ~оң қарыншаның миокард инфарктісі ~крупозды пневмония =ӨАТЭ массивті формасы ~үлкендердегі респираторлы дистресс-синдромы } Басталып келе жатқан өкпенің кардиогенді шеменінде қандай диуретик қолданылады { ~маннитол =фуросемид ~верошпирон ~мочевина ~гипотиазид } Жедел медициналық жәрдемнің санитарлық көлігінің арнайы құралына кірмейді { ~ларингоскоп ~дефебриллятор ~элeктpoкapдиoгpaф ~электр сорғыш =рeнгeнoгpaф } Жедел жәрдем бекетінің жұмысына сәйкес келмейді { =жоспарлы емдеуді орындау ~әйелдердің көшеде немесе көлікте босануында ~қайғылы жағдайда ~созылмалы аурулардың өршуінде ~өмірге қауіп төнген жағдайда } Шынайы кардиогенді шок кезіндегі таңдаулы препарат болып табылады: { ~Норадреналин ~Дигоксин ~Адреналин =Допамин ~Мезатон } Төменде көрсетілгендердің қайсысы Принцметал стенокардиясына қатысты? { =Көптеген науқастарда коронар артерияларының транзиторлы спазмы байқалады ~Қолайлы болжам ~Көбінесе ұстама кезінде қарыншалық аритмия байқалады ~Ұстама кезіндегі депрессия ~Пропранололдың изолирленген тағайындауы қарсы көрсетіледі } Науқас қою түсті құсыққа, әлсіздікке, бас айналуға, көз алдындағы қараюға шағымданады. Анамнезінде: Асқазан жара ауруы. 2-3 сағат ішінде өзін-өзі сезінуі нашарлаған. Объективті: тері жабындылары боз, суық. Жүрек ұшында систолалық шу естіледі, АҚҚ-90/60 мм.с.б.б. Пульсі минутына 110 рет. Іші тартылған, тыныс алу актісіне қатысады, ауырсынусыз. Тік ішекті саусақпен тексеру кезінде қара май тәріздес нәжіс анықталды. Сіздің тактикаңыз? { ~гемостатиктерді қолдану ~антикоагулянттарды енгізу =хирургиялық бөлімшеге шұғыл жеткізу ~қан мен зәрді талдау үшін стационарға жеткізу ~жедел гастроэнтерология бөлімшесіне жеткізу } 42 жасар науқас кафеден қуырылған тауық еті, шоколадпен кофемен түстенген. 1,5-2 сағаттан соң науқас өзін нашар сезініп, жүрек айну, құсу, іштегі ауырсыну, іш өтуге шағымданып, жедел жәрдем бригадасын шақырған. Бұл жағдайды қандай микроорганизм тудыруы мүмкін? { ~Staphilococcus aureus =Salmonella typhimurium ~Eschechia coli ~Proteus mirabilis ~Streptococcus faecalis } Науқас күшті бас ауруы, әлсіздікке шағымданады. Қарау кезінде: склераның инъекциясы анықталады. Пальпаторлы: жақ асты, мойын, қолтық асты лимфа түйіндерінің ұлғайған. Гепатоспленомегалия байқалады. Тіл ақ жабындымен жабылған. Бадамшалар ұлғайған, беті ақшыл нүкте және аралшық тәрізді жабындымен жабылған. Сіздің алдын ала диагнозыңыз? { ~Орташа ауырлықтағы парагриппозды инфекция ~Орташа ауырлықтағы микоплазмалық инфекция =Аденовирустық инфекция, орташа ауырлықтағы ~Риновирустық инфекция орта ауырлықтағы ~Орташа ауырлықтағы реовирустық инфекция } Ашық пневмоторакс кезінде алғашқы көмек: { ~таза таңғышты салу =окклюзиялық таңғышты салу ~қан құю ~кеуде қуысын тесу ~жараны өңдеу } Науқас A, 50 жаста, жұмысында болған стресстік жағдайдан кейін кенет ауырып қалды. Төс артында қатты қысып ауыру сезімі пайда болды, ол күні бойы сақталып тұрды. Кешке науқас жедел жәрдем бригадасын шақыртты. ЭКГ-да V1-V3 тіркемелерінде патологиялық Q сермесі, R сермесі жоғалып кеткен, ST сегменті 6 мм жоғары көтерілген.Науқасқа қандай дәрі-дәрмек қолданасыз? { ~Изокет ~Метапролол =Гeпapин ~Викасол ~Моносан } Бұдан 2 жыл бұрын миокард инфарктымен ауырған 42 жастағы науқаста физикалық күштеме кезінде кенет жүрегі қағып, тынысы тарылған. Шақыртуға келген жедел жәрдем дәрігері түсірген ЭКГ-да қарынша үстілік пароксизмалды тахикардия тіркелді. Ұстаманы тоқтату үшін көктамырға қандай препарат енгізеді? { ~Мекситил ~Атропин =Bepaпaмил ~Дибазол ~Лидокаин } 60 жастағы науқас кенеттен есінен айырылған, эпилепсиялық талмалар басталған науқасқа қарау кезінде жедел жәрдем шақырған: науқас санасы анық, жүрегінің ауыруына, әлсіздігіне, еріксіз зәр шығарылуына шағымданады. Сыртартқысында: ЖИА. Инфарктіден кейінгі кардиосклероз. ЭКГ-да: II дәрежелі ФМ-блокада, ІІ Мобитц. Электрокардиостимуляция басталғанға дейін пациентке енгізіледі: { ~к/е aлyпeнт =б/е клoфeлин ~к/е aтeнoлoл ~к/е вepaпaмил ~к/е фypoceмид } Тыныс алу жолдарының өткізгіштігін қалыпқа келтіру мақсатында коникотомия жасалынады: { =сақина тәрізді және қалқанша тәрізді шеміршектің тіндерін көлденең кесу ~сақиналы шеміршектің ұзына бойы қимасы ~сақиналы шеміршектің көлденең қимасы ~бойлық тілік 1 және 2 сақиналар трахея ~1 кеңірдектің сақинасы мен қалқанша шеміршек арасындағы тілік } Балаларда асқазанды жуу кезінде сумен улану қаупі жоғары, сондықтан асқазандағы қалдық су қаншадан артық болмауы тиіс: { ~50-200мл ~150-200мл ~400-500мл =100-150мл ~200-300мл } Қарыншалар фибрилляция кезінде жасалынады { ~к/е Aмиoдapoн ~к/е лидoкaин =электрлі дефибрилляция ~жүректің жабық массажы ~к/е Kaлий xлopид, кaльций xлopид, aтpoпин } Тері асты эмфизема: { ~плевра қуысындағы ауа, кері шығады =тері астылық май қабатына ауаның жиналуы ~буындарда ауа ~іш қуысындағы ауа ~плевра қуысындағы ауа, кері шықпайды } Ашық пневмоторакс: { ~іш қуысындағы ауа =плевра қуысының сыртқы ортамен қатынасының болуы ~плевра қуысындағы ауа, кері шықпайды, ауа көлемі артады ~тері асты май талшықтарындағы ауа ~буындардағы ауа } Клапанды пневмоторакс: { ~іш қуысындағы ауа ~тері асты май талшықтарындағы ауа ~буындардағы ауа =ауа плевра қуысына енеді, кері шықпайды,ауа көлемі ұлғаяды ~плевра қуысының қоршаған ортамен қатынасы } Өкпеден қан кетудің клиникалық белгілері: { ~қақырықта қара қан және тамақ қалдықтары ~қан қоспасы бар құсу ~қақырық қара түсті ~қара қан =ұйымаған көпіршікті қан } Қан қақыру белгісі жоқ ауру: { =Cтeнoкapдия ~Өкпе туберкулезі ~Ұлтабардың жарасы ~Гудпасчер синдромы ~Өкпе артериясының тромбоэмболиясы } Қан тоқтату кезіндегі жгут салу ұзақтығы: { ~жазда 1 сағат, қыста 2 сағат =жазда 2 сағат, қыста 1 сағат ~жазда 2 сағат және қыста ~жазда 1,5 сағат және қыста 0,5 сағат ~кез келген уақытта 30 минуттан артық емес } Асқазан жарасының перфорациясына тән белгілері: { ~бөшке тәрізді іш, бауыр тұйығының жоғалуы ~қанжар сұққандай ауырсыну, бөшке тәрізді іш, метеоризм, бауыр тұйығының жоғалуы ~қаны бар құсу, метеоризм =пышақ сұққандай ауырсыну, бөшке тәрізді іш, қан құсу ~пышақ сұққандай ауырсыну, бөртпе тәрізді іш, бауыр тұйығының жоғалуы } Анафилактикалық шок, клиникасы: { ~полинезия, АҚҚ төмендеуі ~полинезия, АҚҚ жоғарылауы ~әлсіздік, бас айналу, брадикардия, геморрагиялық бөртпе =АҚҚ-ның күрт төмендеуі, жіп тәрізді пульс, суық тер ~терінің мұздануы, қалыпты АҚҚ, геморрагиялық бөртпе } Сірке қышқылымен улану кезіндегі көмек жоспары: { ~асқазанды зондпен жуу, жүрек гликозидтері мен натрий гидрокорбонатын енгізу =наркотикалық анальгетик енгізу, зонд арқылы асқазанды сумен жуу, натрий гидрокорбонатын енгізу ~құсу, есірткі анальгетикасын енгізу, асқазанды зонд арқылы ас содамен жуу ~асқазанды сумен жуу, жүрек гликозидтерін енгізу ~жүрек гликозидтерінің натрий гидрокорбонатын енгізу } Дені сау адамда қан айналымы мен тыныс алуының толық тоқтағаннан кейінгі тірілту үшін қажет уақыты { ~5-7 минут =3-5 минyт ~15-20 минут ~10 минут ~10-15 минут } Гипогликемиялық комадан шығару әдісі { ~к/т рибоксинді ағыммен енгізу ~к/т 0,9% натрий хлоридін тамшылатып енгізу ~инсулин 6-8 Б в/і 40% глюкоза =40 % глюкоза көк тамырға ағыммен енгізу ~к / т тамшылатып 5% глюкоза енгізу } Кетодиабетикалық комада ауыздан шығатын иіс { =Aцeтoн ~Аммиак ~Қызған қауын ~Шіріген жұмыртқа ~Миндаль } Гипергликемиялық комада байқалады: { =Куссмауль тынысы ~Вeзикyляpлы тыныс ~Чeйн-Cтoкc тынысы ~Апнoэ ~Биoт тынысы } Науқас опиаттармен улану кезінде тыныс тежелгенде ең тиімді шара: { ~өкпені желдетуді қамтамасыз ету ~оттегімен ингаляция ~асқазанды жуу =бемегрид енгізу ~лазиксті енгізу } Ботулизм клиникасының тән синдромдары: { =Офтальмоплегиялық және бульбарлық ~Паралитикалық ~Мезенхимиялық қабыну ~Аспирациялық-обтурациялық ~Бронхобструктивтік } Ауыз қуысына тән қызылшаның белгісі: { =Филатова-Коплика дақтары ~іріңді ұшу ~пленкалы жағынды ~везикулдар ~экзантема } Суға батқан кездегі қан талдауындағы өзгерістер: { ~Гемолиз эритроцит ~Гиперкалиемия ~Гипонатриемия ~Гиперволемия =Гиповолемия } Аналық безінің апоплексиясы дегеніміз: { ~аналық бездің қабынуы ~аналық без жарақаты ~аналық бездің қан айналымының бұзылуы ~аналық без иннервациясының бұзылуы =аналық бездің жарылуы } Қандай ауруда кальций антагонистері таңдау препараты болып табылады: { ~кернеу стенокардиясы ~кернеу стенокардиясы ФК I ~миокард ишемиясының ауырсынусыз түрі =Принцметалл стенокардиясы ~миoкapд инфapкты } Жатыр түтіктері жарылған кезде қан жиналады: { ~Қынаптың алдыңғы қабырғасында =Дуглас кеңістігіне ~Қынап ~Жатыр ~Іш қуысында } Жедел психикалық бұзылуы: { ~Эпилепсия ~Маниакальды-депрессивті психоз ~Шизoфpeния =Реактивті психоз ~Олигофрения } Стенокардия ұстамасында таңдау препараттары: { ~аспирин =нитраттар ~кальций антогонисті ~АПФ ингибиторы ~В-блокаторы } Күштемелі стенокардияның негізгі белгісін ата: { =нитроглицериннің жылдам әсері ~сол қолға иррадиация ~төс артында ~қысылған ауырсыну ~күштемеден кейін ауырсыну } Жедел жәрдем құжаттамасының бірі, сигнал парағының номері: { =110-1-y ~114-y ~100-y ~115-y ~109-y } Жедел жәрдем станциясында балалар саны қанша болғанда педиатриялық бригада ашылады: { ~400 мыңнан астам =70 мыңнан астам ~200 мыңнан астам ~100 мыңнан астам ~500 мыңнан астам } Жедел медициналық жәрдем станциясында психиатриялық бригада тұрғындардың саны қанша болғанда бөлінеді: { ~30 мыңнан астам =70 мыңнан астам ~150 мыңнан астам ~100 мыңнан астам ~200мыңнан астам } Жедел миокард инфарктіні кезінде алғашқы 12 сағатта сирек дамитын асқынуды ата: { =қарыншааралық перденің жыртылуы ~толық АВ-блокада ~кapдиoгeнді шoк ~өкпенің ісінуі ~жүрек гемотампонадасы } Өкпе шемені аталған аурулардың біреуінде жедел сол қарыншалық жетіспеушіліктің салдары болып табылмайды: { ~миокардтың жіті сол жақ қарыншалық инфарктіс ~қолқа сағасының стенозы ~митральды клапанның жеткіліксіздігі ~артериялық гипертензия =сол жақ атриовентрикулярлық тесіктің стенозы } Жедел миокард инфаркті дамыған 40 жастағы науқаста гепаринмен емдеу фонында мұрыннан қан кету басталды. Гепариннің әсерін нейтрализациялау үшін қай препаратты қолдану қажет: { ~Аминoкaпpoн қышқылы ~Bикacoл ~Kaльций xлopид ~Инсулин =Пpoтaмин cyльфaты } Созылмалы обструктивті бронхит және өкпе текті жүрек белгілері бар науқаста қарыншалық тахикардияның пароксизмі пайда болды. Пароксизмді басу үшін препаратты көрсетіңіз: { ~Пропранолол =Верапамил ~Дигоксин ~Лидокаин ~Панангин } Жүрекше блокадасының ЭКГ-белгілері: { ~үшкір тісті Р тісшесі ~РQ интервал<0.12с ~РQ интервал>0.20с =қосылған тісше Р <0.10 с ~екі жақты тісше Р <0.16 с } Науқаста қарыншасымен жүрекшесі сәйкессіз қызметі анықталған, QRS комплексі 0,12с ұзақ, пульс жиелігі 1 мин-40 қа дейін. Бұл: { ~І дәрежелі АВ блокада ~ІІ дәрежелі АВ блокада, I Мобитц ~Толық АВ блокада, дистальды көрініс ~ІІ дәрежелі АВ блокада, ІІ дәрежелі Мобитц =Толық АВ блокада, проксималды көрініс } Венкебах-Самойлов кезендерімен жүретін І типті атриовентрикулярлы блокаданың ІІ дәрежесі Мобитц бойынша былай сипатталады: { ~P-P аралығының біртіндеп ұзаруы және QRS кешені мен Р тісінің түсуі ~PQ интервалы қалыпты құлдырау Р =P-Q интервалының біртіндеп ұзарып кезекті QRS комплексінің жоғалуы, бірақ P тісшесі сақталады ~PQ аралығын ұзарту ~P-Q ұзартылған интервал сақталған тісше Р QRS кешенінің құлдырауы } Емдеуге дейінгі кезеңде гипертониялық кризді емдеуде таңдау препараты { ~в /і натрий нитропруссиді ~в/і Лaбeтoлoл енгізу ~Hитpoглицepин тіл per os =нифедипин тіл астына ~атeнoлoл per os } Қандай жағдайларда АҚҚ міндетті қалыпқа келтіру немесе жоғарғы қалыпты деңгейге дейін төмендету көрсетілген: { ~Стенокардия ~Мидың жедел қанайналым бұзылысы ~Гипертониялық энцефалопатия =Қолқа аневризмасының қатпарлануы ~Жедел тыныс жеткіліксіздігі } Феохромоцитомасы бар науқаста АҚ төмендету үшін жарамды препарат: { =Фeнтoлaмин ~Hитpoглицepин ~Индepaл ~Hитpoпpyccид ~Пeнтaмин } Тиреотоксикалық кризге әкелуі мүмкін: { ~зобты пальпациялау ~тиреоидиттің дамуы =диффузды токсикалық жемсаумен ауыратын науқасты жергілікті түрде операцияға дайындамай струмэктомия жасағанда ~диффузды уытты зобада меркозолил дозасын арттыру ~органикалық емес иод тағайындау } Бронх демікпесімен ауыратын науқаста аталық бездің аденомасы фонында тұншығу ұстамасын басу үшін нені тағайындау тиімді: { ~Эуфиллин =Aтpoвeнт ~Теофиллин ~Астмопент ~Сальбутамол } Жедел аппендицит пен оң жақ бүйрек ұстамасының салыстырмалы диагностикасы үшін ақпаратты тексеру әдісі болып табылады: { ~Көзбен шолу ~Рентгенологиялық тексеру =Қан мен зәрді зертханалық зерттеу ~Xpoмoциcтocкoпия ~Қанның биохимиялық талдауы } 55 жастағы науқас жедел ауырып, іштегі белдемелі сипаттағы ауырсыну, құсу және жүрек айнуға шағымданып, жедел жәрдем бригадасын шақырған. Жағдайының нашарлауын кешке таман көлемді майлы тамақ жеуімен байланыстырады. Объективті: Тері жабындылары боз. Мейо-Робсон, Керра симптомдары оң. Нәжісі тұрақсыз. Қандай диагноз сай келеді? { ~жедел аппендицит ~жедел холецистит =жедел панкреатит ~Крон ауруы ~асқазан жарасы } 25 жастағы әйел жедел жәрдем шақырған жүрек айнуы, құсу, шағымданады . Тексеру кезінде: ауырсыну шап аймағынан аралыққа иррадиацияланады., бөксе аймағына ауырсыну. Сыртартқысында: жатырдың қосалқыларының қабынуы бар киста. Температура 38 градус. Пальпация кезінде: іш қатты, ауыр, Щеткин-Блюмбергтің оң симптомы. Алдын ала диагноз: { ~жыныс мүшелерінің ісігі ~жатырдан тыс жүктілік =кистаның аяқтарын бұрады ~жатыр түтігінің жарылуы ~Hейроциркуляторлы дистония } 42 жастағы науқас әлсіздікке, бас ауруы мен айналуы, іш қуысының ауырсынуына шағымданып, жедел жәрдем бригадасын шақырған. Қарағанда: АҚҚ-90/60 мм.с.б.б., ЖСЖ минутына әлсіз 88 соққы анықталды. Пальпаторлы: іш қабырғасының бұлшықеттерінің қатаюы, ауырсынуы және іш пердесінің тітіркенуі симптомы (Щеткин-Блюмберг) анықталды. Осы жағдайда қанаудың себебі не? { ~фолликулярлық кистаның ұлғаюы ~қатерлі ісіктердің ыдырауы кезінде ~аналық бездердің дисфункциясы =жатырдан тыс жүктілік, қан кету ~жатыр мойны эрозиясы } 4 жасқа дейінгі балаларда кездесетін жедел аппендициттің атипті көрінісінде құрт тәрізді өсіндінің ретроцекалды орналасуы анықтау кезінде қиындық тудырады. Бұл науқастарда алдыңғы қабырғаның бұлшықеттерінің қатаюы неліктен болмайды? { ~өйткені ішек парезі дамиды =өйткені қабыну үрдісі ұзақ уақыт париеталды іш пердесіне жайылмайды ~өйткені флегмон және абсцесс пайда болады ~өйткені интоксикация дамиды ~өйткені ағзаның сусыздануы дамиды } 50 жастағы науқас, кездейсоқ судың орнына, 20 мл сұйықтық ішкен, бірден аузында, өңеш жолында, асқазанында ауырсыну сезінген, жедел жәрдем бригадасын шақырған. Дәрігер қарау кезінде, науқас жағдайы күрт нашарлап, көп ұзамай қан аралас құсық болған. Қарағанда: ауыз қуысында колликвациялық некроз белгілері анықталады. АҚҚ-90/60 мм.с.б.б. Жедел жәрдем дәрігері науқасты белгісіз сұйықтықпен улануына байланысты токсикалық бөлімге жеткізген. Уланудың мүмкін себебін атаңыз: { ~сілтімен улану =сірке қышқылымен улану ~метиленмен улану ~этиленмен улану ~күкірт қышқылымен улану } Өрт сөндіру кезінде 32 жастағы науқаста қысқа мерзімді есінен айрылу, қозу және құрысу болды. Қарау кезінде: АҚ-170/100 мм.с.ст., ЧС 110 минутына. Дәрігердің тактикасы: { ~ерте және мол оксигенотерапия, сірке қышқылы буындарын жұту, бемегрид, кордиамин, токсикология бөліміне жедел жеткізу ~асқазанды жуу, бемегрид, кордиамин, оттегімен ингаляция токсикология бөліміне жедел жеткізу =ерте және көлемді оксигенотерапия, к/т 5% глюкозаны, 0,5% новокаин және шұғыл токсикологиялық бөлімге жеткізу ~асқазанды қайта жуу, налоксон в / в, кордиамин токсикология бөліміне жедел жеткізу ~асқазанды көп мөлшерде кордиамин, аминазин, оттегімен ингаляция жасау токсикология бөліміне жедел жеткізу } 25 жастағы әйел кездейсоқ сірке қышқылының эссенциясын ішіп қойып, кофе ұйындысы тәрізді құсыққа жедел жәрдем бригадасын шақырған. Дәрігер қарау кезінде, науқасты өңеш бойында, асқазан тұсында ауырсыну мазалайды. АҚҚ-90/60 мм.с.б.б., пульсі толымсыз, минутына 80 рет. Диагноз қойыңыз? { ~сірке суымен улану, эзофагит, эрозивті гастрит ~қан кетумен асқынған жіті химиялық эзофагит ~қан кетумен асқынған жіті химиялық гастродуоденит =сірке эссенциясымен улану, эзофагит, гастрит, асқазаннан қан кету ~сірке суымен улану, эрозивті гастрит, дуоденит, стоматит } Құлаған өндірістік мекемені 16 сағат өткен соң тазалау кезінде 40 жастағы ер адам табылды, ол адамның оң жақ жамбасының ортаңғы бөлігі ауыр плитамен басылып қалған. Ол адамда қандай асқыну дамуы мүмкін? { ~Эндоapтepит ~Сыртқы көктамырлардың тромбофлебит ~Peйнo cиндpoмы =Ұзақ жаншылу синдромы ~Терең көктамыр тромбофлебит } 32 жастағы әйел ЖРВИ-мен ауырғаннан соң қатты жөтелуіне байланысты, өздігінен цефазолинді б/е ала бастаған. Үшінші инъекцияны алғаннан соң ентігіп, тұншыға бастаған, дене қызуы 38,2 С-дейін көтеріліп, жедел жәрдем бригадасын шақырған. Дәрігер қарағанда: денесінде тырналған іздермен бөртпелер анықталды. АҚҚ-140/90 мм.с.б.б., пульсі толымсыз, минутына 90 рет. Болжам диагноз қойыңыз, тактикаңыз қандай? { ~реанимация бөлімшесіне байланысты анафилактикалық шокпен ~есекжем, үй емі =нейротоксикозға байланысты терапия бөліміне жатқызу ~токсикозға байланысты токсикология бөлімшесіне жатқызу ~дерматитпен байланысты ауруханаға хабарлама } 39 жастағы әйел абайсыздықта кастрөлді қайнаған суымен үстіне төгіп, жедел жәрдем бригадасын шақырған. Қарағанда: тұлғаның, жамбастың алдыңғы беткейіндегі терісі бірден қызарған, көпіршіктер пайда болған, кейбір жерлерде көпіршіктер ашылып, ақшыл терілер көрінеді. Тежелу байқалады. АҚҚ-70/50 мм.с.б.б., ЖСЖ минутына 80 соққы. Сіздің болжам диагнозыңыз? { ~Термиялық күйік, III дәрежелі күйік, =Термиялық күйік, III дәрежелі күйік, күйік шок ~Термиялық күйік, IV дәрежелі күйік, күйік шок ~Термиялық күйік, III дәрежелі ~Термиялық күйік, IV саты } Қарыншалық фибрилляциядағы ЭКГ негізгі белгісі: { =Үлкен F толқындар, қарыншалық толқынның деформациясы ~Ретсіз қарыншалық кешен ~Тістің болмауы Р ~Ырғақты қарыншалық толқындар ~Ретсіз жүрекше кешені } Қарыншалы экстросистолияның ЭКГ-лік көрінісін ата: { ~PQ интервалының қысқаруы =Р тісшесіз кең комплекстің алдын ала пайда болуы, толық компенсациялық пауза ~Экстрасистолиядан кейінгі толық емес компенсациялық пауза ~Р тісшесінен кейінгі QRS комплексінің 0,12с артық кеңейюі ~Экстрасистолалық QRS комплексінің алдында Р тісшесің болуы } Қарыншалық фибрилляцияның ЭКГ дағы негізгі көрініс: { ~Ретсіз қарыншалық комплекс ~Ритмді қарыншалық толқындар =Үлкен F толқындары, қарыншалық толқының деформациясы ~Р тісшесінің анықталмауы ~Ретсіз жүрекшелік комплекстер } Қай ауру кезінде адреналин таңдаулы препарат болып табылады: { ~Тамырлық коллапста ~Кардиогенді шокта ~Жүректің гемотампонадасында ~Инфекциялы-токсикалық шокта =Анафилаксиялық шокта } Басталған кардиогенді өкпе ісігінде мына диуретиктердің қайсысын қолданған тиімді: { =Фуросемид ~Маннитол ~Гипотиазид ~Верошпирон ~Мочевина } Феохромоцитомасы бар науқастың AҚҚ төмендету үшін лайықты препаратты ата: { ~Нитропруссид =Фентоламин ~Нитроглицерин ~Пентамин ~Индерал } Науқаста симпатоадреналді криз. Ауруханаға дейінгі этапта таңдамалы ем қандай: { ~Дегидратациялаушылар ~Тырысуға қарсы дәрілер ~Холинолитиктер =Симпатолитиктер ~Кардиотониктер } Гипертониялық кризді емдегенде қандай препарат ауыз арқылы қабылдауға ыңғайлы: { =Коринфар ~Анаприлин ~Адельфан ~Допегит ~Изобарин } Морганьи-Эдемс-Стокс ұстамаларының жиі себебі болады: { ~қарыншалар дірілі ~қарыншалық тахикардия ~жүрекшенің фибрилляциясы қарыншалық тахисистолиясымен =толық атрио-вентрикулярлы блокада ~жүрекшенің дірілі 1:1 } Жүрек гликозидтерімен уланғанда қарыншалық экстрасистолияны емдеуде қолданылмайды. { ~лидокаин ~морфин ~калий тұзы ~унитиол =дифенин } Тромболизистық терапияға төменде көрсетілген қандай қарсы көрсеткіш абсолютты { ~жоғары көрсетілгеннің барлығы ~диабетті ретинопатия ~жедел панкреатит =аортальды стеноз ~өңеш веналарының варикозды кеңеюы } Артериальды гипертензияның емдеу хаттамасына кіреді: { ~бисопролол ~телмисартан =гидрохлортиазид ~амлодипин ~рамиприл } Вариантты стенокардияда қандай тұжырым дұрыс { ~физикалық куштемеде ауырсынудың болмауы ~миокард инфаркты дамиды ~ЭКГ-да SТ сегментының депрессиясы ~физикалық күштемеде ауырсынудың болуы =аурсынудың себебі коронароспазм болады } Принцметал стенокардиясының емінде таңдаулы препарат болып табылады: { ~барлық көрсетілген препараттар =кальций антагонистері ~ұзартылған нитраттар ~тромболитиктер ~β-блокаторлар } 68 жастағы науқас коматозды жағдайда түсті. Сусыздану, АҚ – 90/45 мм сын.бағ., зәрде 5% қант, ацетон қалдықтары. Болжам диагноз { ~гиперосмолярлы кома =диабеттік кетоацидоз ~сүт қышқылды кома ~церебральды кома ~Гипогликемия } Диабеттік кетоацидозды команың негізгі метаболизмдық белгілері: { =кетоацидоз и гипергликемия ~лактоацидоз и гипернатриемия ~гипернатриемия и кетоацидоз ~гипергликемия және гиперосмолярлық ~гиперосмолярлық және лактоацидоз } Өкпе артериясының тромбоэмболиясын негіздейтін ЭКГ–белгі, біреуінен басқа: { ~теріс мәнді Т III ~Гис будасының оң аяқшасының блокадасы =электрлік осьі солға ығысқан ~электрлік ось оңға ығысқан ~айқын Q III және QAVF } Бронх демікпесіне келесі симптомдар тән,бұдан басқа : { ~тыныс шығарғанда құрғақ сырылдар ~қатқыл тыныс, ұзартылған тыныс шығаруымен ~экспираторлы ентігу ~дискантты сырылдар =инспираторлы ентігу } Жүрекшелер жыбырының ЭКГ-белгілері: { ~Р-тісшесінің жоқтығы, Р-тісшенің қос өркештенуі, РQ аралығының ұзаруы =Р-тісшесінің жоқтығы, f толқындарының болуы, R-R аралықтарының әртүрлілігі ~Р-тісшесінің жоқтығы, РQ аралығының ұзаруы, R-R аралықтарының әртүрлілігі ~QRS комплексінің деформациясы, f толқындарының болуы, R-R аралықтарының әртүрлілігі ~Q -тісшесінің пайда болуы, f толқындарының болуы, R-R аралықтарының әртүрлілігі } ӨСОА-ның бронхо обструктивты синдромының көрінісіне не жатпайды: { ~ентігу ~тыныс шығарғанда құрғақ ысқырықты сырылдар =жөтел ~қақырықтың шығуының қиындауы ~қақырықта Куршман спиральдары } Өкпе артериясының тромбоэмболиясына тән емес: { ~артериальды гипотония ~оң қарыншалық декомпенсация ~гипоксия =~гиперкапния ~терең венозды тромбозбен байланысы } Ірі ошақты миокард инфарктының ЭКГ- белгісі: { ~Т тісшесінің инверсиясы =патологиялық Q тісше және QS ~ST сегментының депрессиясы және теріс мәнді Т тісшесі ~қарыншалық экстрасистола ~ST сегментының жоғарылауы } Миокард инфарктының артқы-базальды локализациясына тән тіркемелердегі ЭКГ өзгерістері: { ~Q тісшесі II, III, aVF ~Q тісшесі aVL, V5 ~Q тісшесі aVF, V5 =биік R V1-2 ~Q тісшесі I, II , aVL } Жүрекшелік экстрасистолаға не тән емес? { ~жүрекше жыбырының алғашқы белгілері ~жүрек циклының кезексіз пайда болуы =QRS – комплексөзгерген ~толық емес компенсаторлы пауза ~Р тісшесі жиі, атипты } Стенокардияға көрсетілгендердің қайсысы сәйкес келмейді: { ~коронар артериясының стенозын анықтау ~физикалық күштемені орындағанда ауырсынудың пайда болуы ~төменгі жақсүйекке ауырсынудың иррадиациясы ~ауырсыну ауа жетіспеу сезімімен жүреді =ауырсынудың ұзақтығы 30 минуттан аса } Сол қарыншалық жетіспеушілікке қандай физикальды белгі аса тән? { ~асцит ~мойын веналарының ісінуі =ортопное қалпы ~анорексия ~аяқта ісінулер } ЭКГ-ның қандай өзгерістері динамикалық бақылауды талап етеді? { ~ерте реполяризация синдромы ~сирек қарыншалық экстрасистолия =ST сегментінің 2 мм V3-V6 горизонтальды төмендеуі ~Т тісшесінің амплитудасының төмендеуі ~синусты аритмия } Бронх демікпесінің ұстамасын басуды неден бастау қажет { ~преднизолон ~эуфиллин ~будесонид ~интал =сальбутамол } Вариантты стенокардияға қай төменде көрсетілген симптом тән: { =ST сегментінің жоғарылауы ~ауырсыну синдромының бірнеше сағатқа созылуы ~ЭКГ-да ST сегментінің депрессиясы ~Стенокардия ұстамасының физикалық күштемемен анық байланысы ~күндізгі сағатта ұстаманың ең көп жиілеуі } Науқаста жүрек маңында күйдіріп ауырсыну, жалпы әлсіздік, суық тер пайда болды. ЭКГ-да сол жақ қарыншаның артқы–төменгі қабырғасының миокард инфарктісі анықталды, бұл өзгеріс қай тіркемеде байқалады? { ~І, AVL ~V1-V2 ~I, AVL, V5-V6 =III, AVF ~V3-V4 } ЭКГ-да QRS комплесінің біркелкі деформациясы тіркелінген. Жүрек соғу жиілігі минутына 180 рет. Науқаста жүрек ырғағының қандай бұзылысы болуы мүмкін? { =пароксизмальды қарыншалық тахикардия ~қарыншалық экстрасистолия ~пароксизмальді қарыншалар фибрилляциясы ~синустық тахикардия ~пароксизмальді суправентикулярлы тахикардия } Трансмуральді миокард инфарктінің ЭКГ-белгісі қайсысы { =терең, кеңейген QS тісшесі ~теріс, коронарлы Т тісшесі ~Р-Q интервалының ұзаруы ~SТ сегментінің изосызықтан жоғары орналасуы ~SТ сегментінің изосызықтан төмен орналасуы } Науқас 47 жаста, 2 апта бұрын 4 қабатқа тез көтерілгеннен кейін кенет төс артының төменгі бөлігінде ауыру сезімі пайда болды, тыныштық күйде ауыру сезімі жоғалды. Мұндай ауыру сезімі бірінші рет пайда болды. Кейін тез жүргенде, 2 қабатқа көтерілгенде пайда болатын болды. Стенокардия түрін анықтаңыз. Емдеу шараларын қолданыңыз: { ~ЖИА. Күштену стенокардиясы ФК 2. Антиангиналді ем тағайындау ~Кардиалгия коронарлы себептерге байланысты емес болуы мүмкін. Науқасты зерттеу керек. =ЖИА. Алғаш пайда болған стенокардия. Ауруханағажатқызукерек, антиангиналді ем тағайындау керек. ~ЖИА, Прогрессирлеуші стенокардия. ауруханаға жатқызу керек ~ЖИА. Принцметалл стенокардиясы } Стенокардияға патогномды болып табылады: { ~физикалық күштемеден кейін экстрасистолияның дамуы ~ST –нің 1 мм-ге және одан аз көтерілуі ~III стандарты және аVF әкетулерінде Q сермесінің ұлғаюы =ЭКГ – да өзгеріссіз физикалық күштемеде төс артының ауыруы ~төс артының ауыруы және ЭКГ-да ST сегментінің1 мм-ге және одан көп депрессиясы } Науқас 73 жаста кеуде артындағы, арқаға, бұғана арасы аумағына иррадиацияланатың ауырсынуға, физикалық күштемеден күшейетің тамақты құсып тастауына шағымданады. Анамнезінен: 6 жыл бойы өз-өзін ауыру деп санайды. Осы асқынысты физикалық жүктемемен байланыстырады. Объективті: тері жамылғысы қалыпты түсті, тері астындағы майы қалыптысынаң жоғары көлемде дамыған. Сorа тондары аңық, ритмикалық. АҚ 130/90 мм.с.б., ЖЖЖ 68 рет минутына. Іші кішкене үрленген, ауырсынады. Сіздің диагнозыныз және одан әрі тактиканыз. { ~ГЭРА, ЭКГ, велоэргометрия ~ЖИА, ауруханаға жатқызу ~ЖИА, ЭКГ түсіру =ГЭРА, ФГДС, ЭКГ, велоэргометрия ~ЖИА, ЭКГ, велоэргометрия } Жедел және шұғыл медициналық көмек дәрігері 48 жастағы әйелді қарады, іштің жоғарғы бөлігінен арқаға иррадиациясымен қатты ауырсынуға, жиі құсуға, арықтауға, мерзімше іш өтуге шағымданады. Анамнезінен белгілі, өт-тасты ауруымен ауырады. Қарағанда тері жамылғысы қалыпты түсті, дене қызуы 36,7 С, АҚ 100/60 мм.с.б. Тілі ылғалды. Іші кішкене үрленген, пальпациялағанда эпигастрий аумағында және сол жақ қабырға астында ауырсыну сезімі, перитонеальді симптомдары болымсыз. Аталған жағдайлардың қайсысы науқаста болуы мүмкін { =жіті панкреатит ~холангит ~өт шығару жолдарының дискинезиясы ~вирусты гепатит ~асқазанның ойық жарасы } Науқас 53 жаста, тыныштық жағдайында айқын ауа жеткіліксіздігіне, өлімнен қорқу сезіміне, кеуде клеткасында түсініксіз ауырсынуға шығымданады. Объективті: жағдайы ауыр, тері жамылғысы цианотикалық, қамытты венаның пульсациясы. ЖЖЖ 38 рет минутына, АҚ 150/90 мм.с.б. Жіті оң жақ қарыншалық жеткіліксіздіктің пайда болуына жиі кездесетің себебін атаныз: { =өкпе артериясының тромбоэмболиясы ~аорталық ақау ~гипертониялық криз ~стенокардия ~вегетативтік криз } Бронхты астма емінің бірінші кезеңінде тағайындаған, барынша тиімді: { ~будесонидті =сальбутамолды ~теофиллинді ~преднизолонды ~Монтелукасты } Вариантты стенокардияға қай төменде көрсетілген симптом тән { =ST сегментінің жоғарылауы ~күндізгі сағатта ұстаманың ең көп жилеуі ~ЭКГ-да ST сегментінің депрессиясы ~Стенокардия ұстамасының физикалық күштемемен анық байланысы ~ауырсыну синдромының бірнеше сағатқа созылуы } Миокард инфарктісімен науқаста жүрек тұсындағы ауырсыну синдромының күшеюі, тахикардия, артериалық қысымның кенет төмендеуі, тамыр соғысының жіп тәрізді әлсіреуі, тері жамылғысының бозаруы, суық тер байқалған. Науқаста қандай асқыну пайда болды { ~жүрек аневризмасы ~Дресслер синдромы ~өкпе шемені ~қайталамалы миокард инфарктісі =кардиогенді шок } Науқаста анурия 24 сағаттан бері. Сіздің болжам диагнозыңыз: { =зәр жолдарының обструкциясы ~шокты бүйрек ~жедел бүйрек жеткіліксіздігімен асқынған жедел токсикалық нефрит ~созылмалы гломерулонефриттің асқынуы ~созылмалы бүйрек жеткіліксіздігі терминальды сатысы } Кардиогенді шокты емдеуде аталған дәрмектердің қайсысы тиімді { ~Мезатон =Допамин ~Добутамин ~Ангиотензин ~Дигоксин } Жедел жәрдем бригадасымен бірге жанып жатқан пәтерден наукас келді. Есі анық әлсіз, адинамикалық, ұйқышыл іш және қолдарындағы ауырсынуға шағымданады , аузының құрғауына, шөлдеуге шағымданады. Екі қолында да тері қатпарлары алдыңғы беткейі гиперемияланған , 2,0 ден 15,0 см диаметрге дейін серозды суйықтыққа толы көпіршіктер, басқа жердегі тері катпарлары бозғылт түсте .Тыныс алуы спонтантты ,тахикардия 110 рет мин , пульс әлсіз толымды . АҚ100\70мм.с.с.б іші бос активті перистальтика шуы. Ректальды температура 400 С . Сіздің диагнозыңыз? Науқасты қай жерге госпитализациялау қажет? { ~Көмірқышқыл газымен улану. Реанимацияда интенсивті ем ~Тері үстілік күйік I-II дәрежесі. Амбулаторлы ем =Күйіктік шок. Реанимацияда интенсивті ем, күйіктік орталықта ~Күйіктік шок. Амбулаторлы ем ~Травмалық шок . Реанимацияда интенсивті ем } Үсудің реактив алды кезеңінде жүргізілуге тиіс: { =жылытатын таңғыш салу және госпитализациялау ~госпитализация ~жылытылған балшық жағу ~хирургиялық өңдеу ~бірте-бірте жылыту және жағдайына байланысты госпитализациялау } Ер адам 58 жаста егер АҚ 175/100 мм.с.с.б. сол жақ қарынша гипертрофиясы, семіздік Қандай қауіп тобына жатады науқас? { ~Өте төменгі қауіп тобы =Жоғарғы қауіп тобы ~Төменгі қауіп тобы ~Өте жоғарғы қауіп тобы ~Орташа қауіп тобы } Науқас М атты 60 жастағы ер адам медициналық тексерілуге келді. АҚ 150/90 мм.сб. Қауіп тобы бойынша қай топқа жатады? { ~қауіп жоқ =төменгі қауіп ~орта қауіп ~өте жоғарғы ~жоғарғы қауіп } Науқаста сірке суымен уланғаннан кейін дауысының қырылдауы, тыныс алудың қиындауы, тұншығу сезімі анықталады. Шұғыл жасалатын іс әрекет. { ~4% натрий гидрокарбонат ерітіндісін асқазан зонды арқылы енгізу ~аснтигистаминді препараттарды н/е эуфиллинді парентеральды ~кордиамин және кофеин енгізу =трахея интубациясын н/е көрсеткіш болған жағдайда коникотомия жасау ~оротрахеальды ауа өткізгішті енгізу } Cіз завод медпунктінің оқиғаның куәгері болдыңыз: сол жерде жұмыс істейтін жұмыскер абайсызда қолына күкүірт қышқылын төгіп алған. Сіздің диагнозыңыз. Алғашқы көмегіңіз. { ~Қолдың сәулелік күйігі. Асептикалық танғыш салу ~Қолдың термиялық күйігі. Асептикалық танғыш салу =Қолдың химиялық күйігі ,коагуляциялық некроз дамуымен. 10 мин ішінде сумен жуу ~Химияық күйік колликвационді некроз дамуымен 10 мин ішінде сумен жуу ~Қолдың үсуі. Қолды жылы суда жылыту } Әйел кір жуу үшін су қайнатты, суға стиральды парошок пен киім ағартқышын қосты. Газдан суды алмақшы болғанда абайсызда өзіне төгіп алып, күйіп қалды. Дененің алдынғы жағы , иық алды және саусақтары гиперемияланған, ауырсыну сезімімен , күйік дәрежесін және аумағын анықтаңыз. Диагноз құрыңыз. { ~Дененің алдынгы жағының термиялық күйігі , иық алды және саусактар (күйік аумағы 28 % ). ~Дененің алдынгы жағының термиялық күйігі , иық алды және саусактар (күйік аумағы 38 % ). ~Дененің алдынгы жағының химиялық күйігі , иық алды және саусактар (күйік аумағы 18 % ). ~Дененің алдынгы жағының химиялық күйігі , иық алды және саусактар (күйік аумағы38 % ). =Дененің алдынгы жағының химиялық күйігі , иық алды және саусактар (күйік аумағы28 % ). } Сіз жедел жәрдем дәрігерісіз. 0,5 сағат алдын кайнаған суы бар каструляны үстіне төгіп алған 5 жасар балаға келдіңіз.Бала бозарған ,айкайлайды , акроцианоз және бір рет құскан. Денесінің алдынғы жағы және гиперемияланған эпидермисі ажыраған, кейбір аумақтарда жараның беті акшыл.Сіздің диагнозыңыз? Алғашқы көмек көрсетіңіз. { =Күйіктік ауру ,күйіктік шок кезеңі. Ауырсынуды басу,жылы су беру новокаинмен асептикалық танғыш баланы хирургиялық стоционарға жеткізу(жедел жәрдем станциясында инфузиялық терапияны бастайды). ~Күйіктік ауру ,күйіктік шок кезеңі. Ауырсынуды басу ,жылы су беру новокаинмен асептикалық танғыш баланы хирургиялық стоционарға жеткізу ~Күйіктік шок .Күйіктік ауру ~Ауырсыздандыру, жылы су беру ~Термиялық күйік II дәреже Ауырсынуды басу ,жылы су беру новокаинмен асептикалық танғыш баланы хирургиялық стоционарға жеткізу(жедел жәрдем станциясында инфузиялық терапияны бастайды). } Науқас, ес түссіз еденде жатыр, туыстары көріп қалған, не үшін болғаны анық емес . Қарағанда : кома жағдайында. Терісі бозғылт, ылғалды.Көз қарашықтарының жарыққа реакциясы жоқ.Беткей тыныс.Ауыз қуысынан көп көлемде көпіршік. Өкпесінде -әр түрлі калибрдегі ылғалды сырылдыр.Жүрек тондары тұйық. ЖСЖ 56 рет мин.АҚ-125/60 мм.сын. Бұлшықет тонусы жоғарылаған, іші кебіңкі. Еденде құсық қалдықтары бар. Диагноз? { ~Күйдіретін сұйықтықпен улану =Органикалық фосфор байланыстарымен улану ~Барбитураттармен улану ~Жедел ми қан айналымының бұзылысы ~Өкпенің кардиогенді ісінуі } Экзогенді интоксикацияға күдік туғанда немесе улануға шақырту кезінде ауруханаға дейінгі кезеңде диагностикалық комплекс ретінде тағы қандай диагностикалық шара жүргізіледі. { =ЭКГ регистрациясын жасау ~Асқазан РН тексеру ~Қандағы токсикалық заттарды анықтау ~ЦВД өлшеп анықтау ~Асқазан шайындысындағы токсикалық заттарды анықтау } ЭКГ -да QRS кешенінің кеңеюімен тахикардия кезінде Р тісшелерінің болмауы тән: { ~Атриовентрикулярлы пароксизмальді тахикардия =Қарыншалық пароксизмальді тахикардия ~Жүрекшелік пароксизмальді тахикардия ~Синусты аритмия ~Лаун – Генонг – Ливайн синдромында жүрекшелік пароксизмальді тахикардия } Науқаста кеуде артындағы ұстама тәрізді ауырсыну және орта жастағы ер адамдарда эпигастрий аймағындағы ауырсынуларда, диагностиканы неден бастау қажет: { ~гастродуоденоскопия ~уропепсинге зәрді тексеру =ЭКГ ~рентгеноскопия АІЖ ~асқазанды зондтау } Кардиоселективті β- блокаторларға жатады: { ~атеналол ~карведилол =соталол ~метопролол ~ацебуталол } Кальций антогонистерінің дигидропиридті қатардағы екінші туындыларына жатады: { ~метопролол ~дилтиазем =амлодипин ~эналаприл ~нифедепин } Атеросклероздағы липидті алмасудың коррекциясы үшін қолданылатын ең эффективті гиполипидемиялық препаратты көрсетіңіз. { =статиндер ~өт қышқылының секвестрлары ~никотинді қышқыл және оның туындылыры ~фибраттар ~антиоксиданттар } Кардиоселективті ішкі симпатомиметикалық активті β-адреноблокаторларға жатады: { =корданум ~карведилол ~тразикор ~коргард ~анаприлин } Сол жақ қарыншаның лақтыру фракциясының нормалық көрсеткіші: { ~30-50% ~80% жоғары =55-75% ~30% ~30% төмен } Жыбыр аритмиясымен және созылмалы жүрек жетіспеушілігі ФК 3 ауыратын науқас үшін ем бағдарламасы: { =эналаприл дигоксин фуросемид ~эналаприл верошпирон ~эналаприл верошпирон метопролол ~эналаприл гипотиазид ~эналаприл метопролол } Ер адам 58 жаста, егер АҚ 175/100 мм.с.с.б. сол жақ қарынша гипертрофиясы, семіздік Қандай кауіп тобына жатады науқас ? { ~Төменгі қауіп тобы =Жоғарғы қауіп тобы ~Өте төменгі қауіп тобы ~Өте жоғарғы қауіп тобы ~Орташа қауіп тобы } Кеуде артындағы ұстама тәрізді ауырсыну және эпигастрий аймағындағы ауырсынуларда диагностиканы неден бастау қажет: { ~асқазанды зондтау ~уропепсинге зәрді тексеру ~гастродуоденоскопия =ЭКГ ~рентгеноскопия АІЖ } Есекжемнің аллергиялық түрінде енгізу қажет: { =глюкокортикоидты және антигистаминді препараттар ~тек глюкокортикоидты препараттар ~тек антигистаминді препараттар ~адреналин, глюкокортикоидты және антигистаминді препараттар ~жүрек гликозидтері } Вазодилятациялық эффектті β-адреноблокатор: { ~тимолол ~корданум ~коргард ~пропранолол =карведилол } Ұзак уақыттан бері АГ ауыратын 67 жастағы науқаста гипертониялық криз нәтижесінде субарахноидальды қан құйылу пайда болды. Гипотензивті терапияны қай препараттан бастау керек: { ~бисопролол ~лазикс ~клофелин =номодипин ~нитроглицирин } Науқас жүрегінің тоқтауы кезінде қай реанимациялық шараларды бастау қажет: { ~Жүректің жабық массажын жасау ~Ауыздан ауызға дем беруден =Тыныс жолдары өткізгіштігін ашудан ~Науқасқа Трендленбург қалпын келтіруден ~Ауыздан мұрынға дем беруден } Жедел трансмуральды циркулярлы миокард инфарктымен 65 жастағы науқаста шынайы кардиогенді шок және өкпе шемені дамыды. Шұғыл емді неден бастау керек? { ~Лазикстен ~Дигоксиннен ~Преднизолоннан =Допаминнен ~Инфузионды терапия } Созылмалы гломерулонефритте қабынуға қарсы препараттарды тағайындау көрсеткіштері: { ~бүйрек жетіспеушілігі ~протеинурия ~нефротикалық синдром =артериальді гипертензия ~гематурия } Жедел гломерулонефритте тағайындалатын антигипертензивті препарат: { ~Гидралазин ~Пропранолол ~Коринфар =Диуретиктер ~Допегит } Созылмалы бүйректік жетіспеушілікте колданылатын антигипертензивті препарат { ~Верошпирон ~Пентамин =Коринфар ~Гипотиазид ~Допегит } Егер науқас бел тұсындағы ауырсынуға, дене қызуының көтерілуіне, дизурияға шағымданса қандай ауру деп ойлайсыз? { =пиелонефрит ~бүйректік жетіспеушілік ~амилоидоз ~жедел гломерулонефрит ~созылмалы гломерулонефрит } Жедел гломерулонефритдегі триада симптомдары { ~цилиндрурия, ісіну, бактериурия ~гематурия, ісіну, цилиндрурия ~пиурия, бактериурия, гипертония ~лейкоцитурия, цилиндрурия, ісіну =гематурия, ісіну, гипертония } Гломерулонефрит – бұл: { ~тұқымкуалаушылық ауру =иммунды-қабынулық ауру ~инфекциялық-аллергиялық ауру ~қабынулық ауру ~инфекциялық ауру } Жедел панкреатитте жиі кездесетін симптом: { ~құсу ~метеоризм, ішек парезі ~дене қызуының жоғарылауы =құрсақ қабырғасындағы бұлшықеттердің керілуі ~ауырсыну } Гастро эзофаго рефлюкс ауруының негізгі симптомдары: { ~дисфагия ~диарея ~әлсіздік =қыжылдау ~құсу } 65 жастағы науқаста жаралы колиттің дистальді формасына тән: { ~Іштің кебуі =Үлкен дәретке тәулігіне 8-12 рет отыру ~Фебрильді қызба ~Нәжісті ұстай алмау ~Нәжісте қанның болуы } Науқас 27 жас, 6 ай бойы күніне 6-8 рет диарея әлсіздік температура. Ауырсыну тек қана төменгі оң жак іштің кватратында. Сіздің диагнозыңыз? { ~Неспецификалық жаралы колит ~Карциноидты синдром ~Жедел ішек өтімсіздігі =Крон ауруы ~Ұйкы безінің жетіспеуі } 12 елі ішектің және асқазан кілегей қабатына цитопротективті әсер көрсетеді: { ~Гастроцепин ~Витамин В топтары ~Атропин =Де - нол және сукральфат ~Фамотидин } Егде жастағы науқаста Крон ауруын емдегенде тағайындалмайтын препаратты ата: { ~Сульфанеуамиттер ~Емдік дәм ~Метронидазол =Н2 – гистомин блокаторлары ~Глюкокортикоиттар } Бауыр циррозының ең жиі кездесетін асқынуы: { ~бактериальді инфекция ~спонтанды бактериальді перитонит ~гепаторенальный синдром ~бауырлық кома =асқазандағы варикозды кеңеюлердің қанауы } Науқас Г. 62 жаста. Дем алудың қиындауына шағымданады. Ұстама жиілігі айына 2-3 рет. Қазіргі жағдайының нашарлауы 1 сағат бұрын пайда болған. Беротек ингаляциясын қолданған, бірақ нәтижесіз. Жалпы жағдайы орташа ауырлықта. Тері жамылғысы цианозды. Тыныс алуға көмекші бұлшықеттер қатысады. Өкпе аускультациясында қатаң тыныс, құрғақ ысқырықты сырыл. ТЖ 24 рет минутына. Жүрек тондары тұйықталған, ырғағы дұрыс. ЖСЖ 92 рет. АҚҚ 130-90 мм.сын.бағ. Болжам диагноз: { ~Екі жақты ауруханадан тыс пневмония. ТЖ I ~Бронх демікпесі. Демікпелік статус I дәрежесі. ТЖ III. =Бронх демікпесі. Орташа ауырлықтағы ұстама. ТЖ I ~ЖИА. Инфарктан кейінгі кардиосклероз. Интерстициальды өкпе ісінуі . ~Өкпе артериясыныңң тромбоэмболиясы } Гипотоникалық типтегі өт шығару жолдарының дискинезиясындағы ауырсыну сипаты : { =локальды интенсивтілік ~эмоцияға байланысты ~тамак ішумен байланысты ~ұстама тәрізді ~спазиолитиктермен қоятын } Қай ауруда гепатолиенальды синдром кездеседі: { =Бадда- Киари ауруы ~жедел вирусты гепатит ~эхинококкоз бауырлық ~өкпе эмфиземасы ~констриктивті перикардит } Гипокинетикалық типтегі өт шығару жолдарының дискинезиясында қолданады: { ~Антациттер ~Ферменттер ~Хирургиялық операция =Холенолитиктер ~Спазмолитиктер } АПФ ингибиторларының жағымсыз әсері { ~ұйкышылдық ~ұйыктай алмау ~пульс артуы =жиі жөтел шақырады ~ұзақ және жәй әсерлі } Науқаста қарыншалық экстросистолиямен миокард инфаркті дамыған. АҚҚ-100/60мм.с.б.б. Бірінші тәулікте емге қолданатын таңдамалы препаратты ата: { ~Кордарон ~Атропин ~Изоптин ~Аймалин =Лидокаин } Гипертониялық криздің асқынуына аталғандардың қайсысы жатпайды { ~Жедел коронарлық шамасыздығы ~Торлы қабатқа қан құйылу ~Жедел сол қарыншалық шамасыздығы ~Геморрагиялық инсульт =Өкпеден қан кету } Науқаста пайда болған біріншілік бүйрек коликасы кезінде алғашқы көмек: { ~Белдің ауырсынуы =Спазмолитиктер мен анальгетиктер енгізу ~Жедел «қанжар» тәрізді іштің ауырсынуы ~Спазмолитик енгізу және урологиялық бөлімге госпитализациялау ~Медикаментті терапиясыз госпитализацияға жеткізу } Науқаста жедел аппендицит фонында оң аяқтың ісінуі ненің салдарынан дамиды? { =Вена тромбозы ~Белдің ауырсынуы ~Бел бұлшықеттерінің зақымдануы ~Жедел «қанжар» тәрізді іштің ауырсынуы ~Бел аймағының суықтауы } Артериялық гипертонияның қай жағдайында диуретиктердің толық дозасын берген тиімді емес? { ~Семіздікте =Созылмалы бүйрек шамасыздығында ~ Ілеспелі қант диабетінде ~Егде жастағы науқастарға ~ Жүрек шамасыздығында } Тромбоэмболия синдромының ең жиі кездесетін себебін ата: { =Жүрекше жыбыры ~Қан айналым жетіспеушілігі ~Бактериальды эндокардит ~Сол қарынша аневризмасы ~Жарақат } Аталған клиникалық белгілерден өкпе артериясы тромбоэмболиясының диагностикасында көбірек мәлімет береді: { ~Мойын венасының ісінуі =Ортопноэсыз тахипноэ ~Қан қақыру ~Тері жамылғысының цианозы ~Жүрек тұсында ауырсыну } Оң инотропты әсеріне байланысты дигоксин сол қарынша жетіспеушілігінде тағайындалады, яғни ...... арттырады: { ~Жүрек толу қысымын ~ Жүрек соғу санын ~Орталық венозды қысымды =Жүрек жиырылу күшін ~Жүрек қозу өткізгіштігін } Іркілісті жүрек жетіспеушілігінде дигоксиннің әсері мынаған байланысты: { ~Диурезді жоғарылату =Оң инотропты әсерт ~Жүрекке келетін венозды қан көлемін төмендету ~Кейінгі күшті (постнагрузка) төмендету ~Жүрек соғу жиілігін жиілету } Жүрек гликозиттерімен уланғанда антидот болып табылады: { ~Верапамил ~Кальций хлорид ~Пропранолол ~Калий хлорид =Унитиол } Көрсетілген жағдайлардың қайсысы өкпе шеменімен асқынбайды: { ~Гипepтoниялық кpиз ~Миокард инфаркті ~Өкпе артериясының тромбоэмболиясы =Теңіз суына шынайы бату ~Қосарланған митральді ақау } Іркілісті жүрек жетіспеушілігінде венозды вазодилататорларды тағайындау мына жағдайды азайтады: { ~Тахикардия ~Әлсіздік =Ентігу ~Гепатомегалия ~Перифериялық ісік } Өкпе шеменімен асқынған гипертониялық кризде аз әсерлі препарат болып табылады: { ~Hифeдипин ~Aминoзин ~Hитpoглицepин ~Hитpoпpyccид =Пpoпpaнoлoл } Төменде көрсетілген жағдайлардың қайсысында адреналин таңдаулы препарат болып табылады: { ~Kapдиoгeндішoк ~Инфeкциялық-тoкcикалық шoк ~Жүрек гематомпонадасы =Aнaфилaктикалық шoк Тамырлық коллапста } Қарыншалық фибрилляцияның негізгі емі { ~Калий хлориді, кальций хлориді, атропинді көктамырға еңгізу =Электродефибрилляция ~Жүректің жабық массажы ~Лидокаинді көктамырлық енгізу ~Амиодаронды көк тамырға енгізу } Аритмогенді талмалардың негізгі себебін ата: { ~Қарыншалық тахикардияның пароксизмі ~Жүрекшелер дірілінің пароксизмі =Толық атриовентрикулалық блокада ~Қарыншалардың дірілі ~Толық синоартриальды блокада } Жедел жәрдем дәрігері ессіз жатқан науқасты қарағанда: цианоз, тырысулар, ұйқы артериясында пульстің болмауы анықталды. Бірінші кезекте қандай шара қолдану қажет: { ~Диазепам және натрий тиопентал препараттарын салу ~Қанның газды құрамының анализі ~ЭКГ =Өкпе вентиляциясы және жүрекке тікелей емес массаж ~Невропатолог кеңесі } Қарыншалық экстросистолияның ЭКГ-лік көрінісін ата: { =Р тісшесіз кең комплекстің алдын ала пайда болуы, толық компенсациялық пауза ~Экстрасистолиядан кейінгі толық емес компенсациялық пауза ~PQ интервалының қысқаруы ~Экстрасистолалық QRS комплексінің алдында Р тісшесің болуы ~Р тісшесінен кейінгі QRS комплексінің 0,12с артық кеңейюі } Тахи-брадикардия фонында қысқа уақытта есінен таңу,тыныстың, қан тамыр соғысының жоғалуы, қан қысымының төмендеуі, терінің бозаруы, құрысулар, еріксіз зәрдің бөлінуі және жалпы жағдайының өз бетінше қайта қалпына келуімен жүретін жағдай: { ~Қарыншалардың дефибрилляциясы ~Гипергликемиялық жағдай ~Эпилептикалық статус =Морганьи-Эдамс-Стокс синдромы ~Ортостатикалық коллапс } Электрлі дефибрилляцияның нәтижелілігі қай препаратты енгізгенде жоғарылайды { ~Новокаинамид ~Дигоксин ~Реополиглюкин ~Натрий гидрокорбанат =Калий хлорид } Бас миының ісінуі дамиды { ~Барлық жауап дұрыс емес =Клиникалық өлім кезінде ~Метоболикалық алкалоз кезінде ~гипервентиляция кезінде ~Метаболикалық ацитоз кезінде } Қарыншалық фибрилляцияның негізгі емі { = Электро дефибриляция ~Лидокаинді көктамырлық енгізу ~Жүректің жабық массажы ~Электрокардиостимулятор ~Калий хлориді, кальций хлориді, атропинді көктамырға ен гізу } Шақыртуға барып науқасты қарау кезінде: тері жамылғылары бозғылт, терлеген. Мойын көктамырлары ісінген. АҚҚ - 180/100 мм.сб.б. (бірінші сағаттарда Жүрек перкуссиясы кезінде тамыр шоғырының кенейгені анықталады. Аускультативті: қолқа жолдарында систоликалық шу, (қолқа регургитациясының ерте диастоликалық шуы). Пульс ассимитриясы, тахикардия. Пальпаторлы: іші жұмсақ, пульсті түзіліс анықталады. Тропонинмен экспресс сынама теріс. ЭКГ-да: коронарлы жетіспеушілік белгілері, миокардтағы ошақты өзгерістер. Қарыншаның гипертрофиясы. ЭКГ-дағы өзгерістер мен көрсетілген симптомдардың себептері не болуы мүмкін? { ~Гипертоникалық ауру ~Гипертониялық криз ~Тұрақсыз стенокардия =Қолқаның қабаттасқан аневризмасы ~Өкпе артериясының тромбоэмболиясы } ЭКГ-мониторлы бақылаумен жүрген науқаста кенеттен естің жоғалуы, көз қарашықтарының кенеюі пайда болды. Тері жамылғылары боз-сұр түсті. Ұйқы артериясында пульс анықталмайды. ЭКГ-да: хаотикалық, ретті емес, әр түрлі биіктікте, ені және формалары бұзылған. Фибрилляция толқындарының жоғары амплитудада жиілігі шамамен минутына 600 рет. Науқастағы мүмкін болатын себебі не? { ~Қарыншаның жыбыры ~Қарыншалық аритмиялар ~Қарыншалық тахикардия ~Жыбыр аритмиясы =Қарынша фибрилляциясы } 46 жастағы ер адамда ентігу анықталды (дене қалпы мен анық аускультативті белгілерге байланыссыз). АҚҚ-80/50 мм.с.б.б.) Пульс минутына 110 рет. Көрсетілген диагноздардың қайсысы сай болады? { ~Жедел коронарлы синдром ~Өкпе артериясының тромбоэмболиясы ~Қолқаның қабаттасқан аневризмасы =Миокард инфарктісі ~Тұрақсыз стенокардия } Жүректің тікелей емес массажы әсерінің белгілері: { ~Мидриаз ~Тоникалық дірілдің пайда болуы =Ұйқы артериясында пульстің пайда болуы ~Бет әлпеттің боз- сұр түске айналуы ~Миоз } Төменде көрсетілген тұжырымдаманың қайсысы дұрыс: { ~Жүрек гликозидтері қосымша өткізгіштік эффективті рефрактерлік кезінде ұзартады да Волъ-Паркинсон-Уайт синдромы кезінде суправентрикулярлы тахикардия жоюда жақсы көмектеседі =Орнид қарыншалардың фибрилляциясының жүруін шектейді және сондықтан осы ритм бұзылысының емінде қолданылады ~Қарыншалық тахикардия вагусты сынамалармен тез тоқтайды ~Лидокаин жыбыр аритмиясының пароксизмін жою кезінде эффективті ~Қарыншалық тахикардия вагусты сынамалармен тез тоқтайды } Жыбыр аритмиясы кезінде қарыншалық жиырылу жиілігін төмендету үшін төмендегі препараттардың біреуін қолдануға болмайды: { ~Кордарон ~Верапамил ~Дигоксин ~Пропранолол =Лидокаин } Новакаинамидті вена ішіне енгізгенде қандай жағымсыз эффект байқалмайды: { =АҚҚ жоғарылайды ~жүрек жетіспеушілігінің дамуы ~АҚҚ төмендейді ~жүрекішілік өткізгіштіктің төмендеуі ~Атрио-вентрикуляры өткізгіштіктің бұзылуы } 38 жастағы үдемелі коронарлы жетіспеушілігі бар науқас ЭКГ-сында: синусты ритм, РQ интервалының біртіндеп ұзаруы мен бірге QRS комплексінің төмендеуі анықталды. Бұл науқасқа қандай препаратты тағайындауға болмайды. { ~Гепарин ~Нифедипин ~Изокет =Финоптин ~Нитросорбит } Жиі политопты қарыншалық экстросистолиясы бар науқаста миокард инфаркті дамыған. АҚҚ-100/60мм.с.б.б. Бірінші тәулікте емге қолданатын таңдамалы препаратты ата: { ~Атропин ~Кордарон ~Аймалин =Лидокаин ~Изоптин } Жыбыр аритмиясының пароксизмі келесі жағдайларда дамуы мүмкін: { ~Гипертрофиялық кардиомиопатия ~ЖИА ~Токсикоз ~Митральды стеноз =Тиреотоксикоз } Миокард инфарктін өткерген және тұрақты күніне 0,5 мг дигоксин қабылдау фонындағы жүрек жетіспеушілігінің әлсіз белгілері бар науқаста қарыншалық бигимения тіркелді. Бұл жағдайда төменде көрсетілгендердің біреуінен басқасы көрсетіледі { ~Дифенин тағайындау ~Дигоксинді алып тастау ~Калций хлоридін енгізу ~Унитиол енгізу =Поляризациялық ерітінді енгізу } Ырғақ бұзылысын емдеуде аталған кардиотропты препараттардың қайсысы қолданбайды: { ~обзидан =нифедипин ~верапамил ~кордарон ~дигоксин } Кенеттен өлім кезінде ЭКГ-де тіркелетін ритм: { ~Политопты экстрасистолия ~Айқын синусты брадикардия (минутына 20-дан аз) =Қарыншалар фибрилляциясы ~Баяу идиовентрикулярлы ырғақ ~Толық атриовентрикулярлы блокада } Жүрекке тікелей емес массаж жүргізгенде реаниматолог қолы орналасады: { ~Барлығы дұрыс ~Жүрек түтркісі аймағында =Төстің төменгі үштігінде ~Төстің жоғарғы үштігінде ~Төстің ортаңғы үштігінде } Миокардтың майда толқынды фибрилляциясы кезінде электрлік дефибрилляция әсерін күшейту үшін нені енгізген жөн: { ~Калций хлорид =Адреналин ~Атропин ~Дигоксин ~Лидокаин } Электроимпульсті терапия асқынуы мүмкін: { ~Жедел перикардитпен =Кеуде клеткасының терісінің кеңеюімен ~Дресслер синдром ~жедел миокардит ~Тромбоэмболикалық синдром } Анафилактикалық шоктың емінде жедел түрде қолданылатын препарат: { ~Мезатон ~Димедрол ~Преднизолон =Адреналин ~Эуфиллин } Ара шаққанда өлiмнің жиі себебi: { ~Гипоксемиялық кома ~Артериалық гипертензия ~Квинке ісігі =Анафилактикалық шок ~Перикардтық ісіну } Электр тогымен зақымданғанда терминальды жағдай дамуының бірден-бір себебі: { ~Электромеханикалық диссоциация =Қарыншалар фибрилляциясы ~Жүрекшелердің жыбыры ~Морганьи-Адамс-Стокс синдром ~Асистолия } Тұзды суға шынайы батқанда дамиды: { ~Жүректің рефлекторлы тоқтауы ~Гиперволемия және гемолиз ~Қарыншалардың фибрилляциясы =Өкпе капиллярларынан қанның сұйық бөлігі альвеолаға өтіп, көпіршіктің түзілуі ~Рефлекторлы ларингоспазм } Тұзды суға батқанда қан анализіндегі өзгерістер: { =Гиповолемия ~Гиперволемия ~Гипонатремия ~Гиперкалиемия ~Эритроциттердің гемолизі } Науқас сол жақ қабырға тұсына қатты соққы алған. Жедел жәрдем дәрігері қарағанда: терісі бозарған, тахикардия және гипотония анықталады, перкуссияда көкбауыры ұлғайған, пальпацияда ішінің сол жақ аумағы ауырсынады, іш пердесінің тітіркену симптомы теріс. Науқаста болуы мүмкін: { ~Бауырдың жаншылуы =Көкбауырдың капсуласының жыртылуы ~Іш қуысы қабырғасының жаншылуы ~Көлденең тоқ ішектің жыртылуы ~Сол бүйректің жаншылуы } Миокард инфарктында кардиогенді шокпен асқынғанда қолданылатын тиімді препарат { ~норадреналин =допамин ~дигоксин ~нитроглицерин ~изадрин } Электрожарақат салдарынан қысқа уақытқа есінен таңған зардап шегушіге жедел жәрдем дәрігері барғанда: жағдайы қаңағаттанарлық, есі анық, шағым айтпайды, АҚҚ-120/75 мм.с.б.б., тамыр соғысы 80 рет минутына. Дәрігердің тактикасы: { ~3-4 күнге жұмыстан босату =Стационарға тасымалдау ~Жұмыс орнына жіберу ~Зардап шегушіні бақылау ~Седативті препараттарды тағайындау } Қабырға аралық невралгияға байланысты кеуде тұсындағы ауырсыну сезімін басуға қолданады { ~Жүрек гликозидтері ~Антидепресанттар ~Антикоагулянттар ~Антибиотиктер =Новокаинды блокада } Үдемелі (тұрақты емес) стенокардиясы бар науқастарда байқалады { =Барлық жауап дұрыс ~Тыныштықта стенокардия ~ұстамасының түнгі мезгілде пайда болуы ~Стенокардия ұстамасының ұзақтығының көбеюі ~Жеңіл күштеме түскенде ұстамасының пайда болуы } Жедел медициналық жәрдем бригадаларының жедел тасымалдау регламенті { ~45 минут ішінде =30 минут ішінде ~90 минут ішінде ~60 минут ішінде ~120 минут ішінде } Жедел медициналық жәрдемнің сым тетік байланысының қамтамасыз етуі тұрғындарының санына байланысты бөлінеді, 2-телефон номері беріледіегер олардың саны: { ~300 мыңнан астам болса ~200 мыңнан астам болса =100 мыңнан астам болса ~400 мыңнан астам болса ~500 мыңнан астам болса } Жедел медициналық жәрдем дәрігерінің құқығына қайсысы кірмейді { ~Анықтамалар жазады ~Дәрігерлік еңбек экспертизасын жүргізеді =Уақытынша жұмысқа жарамсыздық құжаттарды жазбайды ~Медициналық-сот экспертизасын жүргізеді ~Уақытынша жұмысқа жарамсыздық құжаттарды жазады } Жедел медициналық жәрдемнің бір санитарлық машинасы тұрғындардың саны қанша болса бөлінеді: { ~5 мыңнан астам болса - 1 машина ~25 мыңнан астам болса - 1 машина ~15 мыңнан астам болса - 1 машина =10 мыңнан астам болса - 1 машина ~20 мыңнан астам болса - 1 машина } Арнайы жедел медициналық жәрдем бригадасының құрамына кіреді: { ~Дәрігер, фельдшер, жүргізуші, санитар ~Дәрігер, фельдшер =Дәрігер, фельдшер, жүргізуші ~Дәрігер, 2 фельдшер, жүргізуші ~2 дәрігер, фельдшер, жүргізуші } Жедел медициналық жәрдем бөлімшелері тұрғындардың саны қанша болса ашылады: { =100-350 мыңнан астам болса ~550-1550 мыңнан астам болса ~700-1000 мыңнан астам болса ~500-650 мыңнан астам болса ~800-950 мыңнан астам болса } Жедел медициналық жәрдем станциясы қала тұрғындарының саны қанша болса ашылады: { ~100 мыңнан астам болса =30 мыңнан астам болса ~50 мыңнан астам болса ~10 мыңнан астам болса ~20 мыңнан астам болса } Қандай жағдайда АҚҚ-ды міндетті түрде қалыптастыру немесе тіпті оны көтере алғанға дейінгі деңгейге төмендету көрсетілген: { =Аортаның ажырайтын аневризмасында ~Ми қан айналымының бұзылысында ~Гипертониялық энцефалопатияда ~Үдемелі бүйрек шамасыздығында ~Жүрек жетіспеушілігінде } Феохромоцитомасы бар науқастың AҚҚ төмендету үшін лайықты препаратты ата: { ~Пентамин =Фентоламин ~Нитропруссид ~Индерал ~эринит } Солқарыншалық жетіспеушілікпен асқынған миокард инфаркті терапиясында алғашқы 2 сағатта қай препараттарды (наркотикалық анальгетик, нитроглицерин (инфузия), лазикс, тромболитик) қосарлап берген дұрыс { ~Преднизолон, нитроглицерин, лидокаин =Нитроглицерин, анаприлин ~Финоптин, обзидан, азот тотығы ~Гепарин, эринит, анаприлин ~Дигоксин, гепарин } Науқас 65 жаста, өмірінде бірінші рет тұншығу ұстамасы болып, жедел жәрдем дәрігерін шақырды. Обьективті: ортопноэ, акроцианоз, пульс 118 рет мин, ырғақты емес, АҚҚ-100/60 мм.с.б.б., тондары тұйық, жүрек ұшында дөрекі систолалық шу, өкпеде орта көпіршікті сырылдар. Дәрігер қай тексеруді бірінші жасауы қажет? { =Электрокардиограмма ~Қанда газды тексеру ~Фонокардиограмма ~Глюкометр ~Қанның жалпы анализі } Гипертензивті энцефалопатияда қолданылмайтын препараттар: { ~лабеталол ~нитропруссид натрийі ~клофелин =пропранолол ~триметафан } Қарыншаның фибриляциясына алып келмейтін аритмияның түрі: { ~ерте қарыншалық экстасистола ~torsades de pointes ~альтернативті қарыншалық тахикардия ~топтық экстрасистолиялар =жыбыр аритмиясы } Қарыншалық брадикардия кезінде балаларға атропин қандай дозада беріледі? { ~0,1 мг / кг в/ в ~0,003 мг / кг в/ в ~0,005 мг /кг в/в =0,01 мг/кг в/в ~0,001 мг/кг в/в } Тұрақсыз стенокардияға жатқызылуы мүмкін емес стенокардия түрі: { =аритмия фонындағы стенокардия ұстамасы ~1 айдан аспайтын стенокардияның біріншілік дамуы ~бір немесе бірнеше спонтанды стенокардия ұстамасының 15 мин және одан көп ұзақтықпен болуы ~ауру басталғаннан 1 ай ішінде дамыған постинфаркті қайталамалы стенокардия ~төс арты ауру ұстамасы, және эквивалентінің ұзаруы, ұстаманың жиілеуі } Мышьяк пен уланғанда құсықтың түсі қалай болады? { ~көк =жасыл ~қоңыр ~қызыл ~сары } Бассүйек ішілік гематоманың қандай локализациясына жайылған ΄ашық аралық΄ тән? { =эпидуральды ~субдуральды ~миішілік ~қарыншааралық ~бірнеше } Құрсақ қуысындағы жыныс ағзаларының перфорациясын көрсететін белгі: { ~іштің тұйыкталуы =бауырлық тұйықтықтың жоқ болуы ~іштің тітіркену симптомы ~Madelung симптомы ~бұлшықеттік қорғаныс } Жедел миокард инфаркты кезінде науқастардың мәжбүрлі дене қалпы: { ~белінде =дене қалпын тұрақты өзгертіп тұру ~сол бүйректе ~тізе-тобықтық ~іште } Диабеттік кома кезінде ауруханаға дейінгі этапта қолданылмайтын препарат: { ~тиамин хлориді =инсулин ~0.9% натрий хлор ерітіндісі ~калий препараты ~10% натрий хлор ерітіндісі } Жүрек гликозидімен уланған кезде не үшін науқаста құсу шақыруға болмайды? { ~толық АВ блокада болуы мүмкін =брадиаритмия болуы мүмкін ~басқарылмайтын апноэ болуы мүмкін ~қарыншалық фибриляция болу қаупі бар ~аспирациялық пневмония } Тұзды суда тұншығудың агональді периодында көрінбейтін клиникалық белгі: { ~қарашықтың рефлекстіқ нашарлауы =мойын венасының кебуі ~тері жамылғысының цианозы ~спонтанды жүрек жұмысының сақталуы ~шайнау бұлшықетінің тризмі } Зақымдалудың қай жерде орналасуына байланысты жедел миокард инфарктінің гастралгиялық варианты дамиды? { ~алдыңғы ~алдыңғы бүйірлік ~қарыншааралық =төменгі-артқы ~қалқалық } Тіндердің анафилактикалық альтерация кезінде бөлінетін басты медиатор: { ~серотонин ~SRS-A ~брадикинин =гистамин ~ацетилхолин } Жедел миокард инфаркті дамыған 40 жастағы науқаста гепаринмен емдеу фонында мұрыннан қан кету басталды. Гепариннің әсерін нейтрализациялау үшін қай препаратты қолдану қажет { ~Викасол =Протамин сульфат ~Кальций хлорид ~Эпсилон-аминокапрон қышқылы ~β-адреноблокаторлар } Миокардтың жарылуына күдік туғанда қандай препаратты беруді тоқтату қажет? { =Антикоагулянттар ~Са-антогонистері ~Наркотикалық анальгетиктер ~β-адреноблокаторлар ~Жүрек гликозидтері } 50 жастағы науқас ұзақ уақыт (5 сағатқа дейін) төс арты ауырсынуына шағымданады. ЭКГ-да Гис будасының сол аяқшасының толық блокадасы бар. Жедел миокард инфарктін анықтауда мәнді диагностикалық әдісті ата { ~Миоглобин құрамын анықтау ~Аспартатаминотрансферазаның активтілігін анықтау ~Лактатдегидрогеназа активтілігін анықтау =Креатинфосфокиназа активтілігін анықтау ~Холестерин мөлшерін анықтау } 40 жастағы науқаста бір тәулік ішінде кең көлемді миокард инфаркті дамыған. Шақыртуға барған дәрігер қарағанда: «мраморлы» бозғылт салқын тері жамылғысы, синусты тахикардияғ минутына 140 рет, АҚҚ-70/40 мм.с.б.б. Жедел терапияны неден бастау қажет { =Допамин енгізу ~Пентамин енгізу ~Дигоксин енгізу ~Кальций хлоридін енгізу ~Кетарол енгізу } Айқын гипергликемия кезінде жүрек тоқтауының ең маңызды шұғыл алдын-алу шарасы болып табылады { =Натрий хлоридінің гипертониялық ерітіндісін баяу енгізу ~1г кальций хлоридін вена ішіне баяу енгізу ~Натрий гидрокорбанатын тағайындау ~Глюкоза және инсулинді тағайындау ~Жүрек гликозидтерін баяу енгізу } Науқас горизантальды қалыптан тұрғанда, төстің төменгі 1/3 бөлігі ауырсынуың басылуы нені дәлелдейді { =Диафрагманың өңештік тесігінің жарығын ~Өкпе артериясының тромбоэмболиясы ~Базальді плевритті ~Митральді қақпақ пролапсын ~Өкпенің гангренасын } Жедел медициналық жәрдемде қандай объективті тексеруінсіз, «вертеброгенді генездегі кардиалгия» диагнозын қоюға және науқасты емдеу тактикасын дұрыс таңдауға болмайды { =ЭКГ тексеруді жүргізбей ~АҚҚ-ды өлшемей ~өкпе аускультациясынсыз ~Неврологиялық статусты тексермей ~Жүрек аускультациясынсыз } Шоктың клиникасы мен мойын веналары ісінуінің қосарлануы қай жағдайда кездесуі мүмкін { ~Жүректің декомпенсацияланған тампонадасында =Аортаның қабаттары ажырайтын аневризмасында ~Қарыншааралық перденің жыртылуында ~Оң қарыншаның үлкен инфарктында ~Солқарыншаның гипертрофиясында } Күштемелі стенокардияның негізгі белгісін ата: { ~Ауырсынудың тән иррадиациясы ~Нитроглицериннен тез әсер болу ~Ауырсынудың сол қолдың медиальды бетінен солға қарай таралу сезімі ~Қысып немесе сығып ауырсыну =Физикалық күш түскенде ауырсыну сезімінің пайда болуы } Спонтанды стенокардияның ұстамасын жою үшін ең тиімді дәрмек болып табылады: { =Кальций антагонистері ~АПФ ингибиторлары ~Аспирин ~β-блокаторлар ~Нитраттар } Өкпе шемені аталған аурулардың біреуінде жедел сол қарыншалық жетіспеушіліктің салдары болып табылмайды { ~Митралды қақпақтың жетіспеушілігі ~Артериалық гипертензия ~мокардиттер =Сол атриовентрикулярлы тесіктің стенозы ~Сол қарыншаның жедел миокард инфарктісі } Өкпе шемені аталған жағдайлардың біреуіне тән емес асқыну болып табылады { =Өкпе артериясының тромбоэмболиясы ~Қосарланған митральді ақау ~Сол қарыншаның миокард инфарктісі ~митральды стеноз ~Гипертониялық криз } Өкпенің кардиогенді шемені дамыған ессіз жатқан науқаста (АҚҚ-85/60 мм.с.б.б. көрсетілген шұғыл шаралардың қайсысы тиімді: { ~Вена ішіне лазикс тұзын енгізу ~Вена ішіне морфинді фракциялық енгізу =Интубация және оксигенотерапия ~допамин енгізу ~Нитроглицеринді тағайындау } Жедел медициналық жәрдем станциясы санитарлық көліктерінде арнайы жабдықтар құрамына кірмейді { =Ренгенограф ~Ларингоскоп ~Дефибриллятор ~Электрокардиограф ~эектросорғыш } Жедел медициналық жәрдем станциясы тәртібіне сәйкес емес { ~Созылмалы аурулардың өршуінде ~Әйелдер үйде, көшеде, транспортта босанған жағдайда ~Өмірге қауіп төндіретін жағдайларда ~Бақытсыз апат жағдайларда =Жоспарлы ем шараларды орындау } Жедел медициналық жәрдем станциясында педиатриялық бригада тұрғындардың балалар саны қанша болғанда ашылады { ~400 мыңнан астам болса ~100 мыңнан астам болса ~200 мыңнан астам болса =70 мыңнан астам болса ~300 мыңнан астам болса } Қауіпсіздік ережелеріне қай тұжырым сәйкес { ~Санитарлық көліктің ішінде науқасты тасымалдайтын зембілді орналастырған кезде артқы есікті фельдшер ашады =Жедел медициналық жәрдем қызметкерлеріне санитарлық көліктің ішінде медициналық жабдықтардың үстіне отыру немесе оларды басқа мақсатпен қолдануға қатаң тыйым салынады ~ Жедел медициналық жәрдем қызметкерлеріне санитарлық көліктің ішінде медициналық жабдықтарды өз бетімен орналастыруға тыйым салынады ~Жедел медициналық жәрдем қызметкерлеріне санитарлық көліктін қозғалыс кезінде ұйықтауға тыйым салынады ~Жұқпалы аурулармен жұмыс жасағанда жұмсақ инвентарды қолдану керек (халат,маска т.б.) } Жедел медициналық жәрдем бригадаларының шақыртуға науқасқа міндетті түрде жетіп бару уақыты { =15 минут ішінде ~30 минут ішінде ~40 минут ішінде ~20 минут ішінде ~25 минут ішінде } Жедел медициналық жәрдем бригадаларының жоспарлы тасымалдау регламенті { ~180 минут ішінде ~60 минут ішінде ~120 минут ішінде =90 минут ішінде ~20 минут ішінде } Синус түйінінің әлсіздік синдромының негізінде не жатыр { =Синус түйінінде импульс өткізілуі немесе түзілуінің төмендеуі ~Жүрекшелік өткізгіштігінің бұзылуы ~Электр импульстарының аномальді жолдармен берлуі ~Қарыншалардың уақытынан бұрын қозу синдромы ~Атрио-вентрикулярлы өткізгіштіктің бұзылуы } Науқас 50 жастағы ер адам кенеттен физикалық күштің әсеріне кеуде клеткасының сол жақ аймағындағы ауырсыну сезіміне шағымданып, жедел жәрдем бригадасын шақырған. Қарағанда: сол қолының қимылы кезінде және терең дам алғанда ауырсыну сезімі күшейеді. Өкпе аускультациясында сол жағында тынысы әлсіреген, перкуссияда тимпанит Болжама диагноз { ~Қабырға аралық невралгия =Спонтанды пневмоторакс ~Экссудативті плеврит ~Остеохондроз ~ЖИA. Стенокардия } Тыныс алғанда прекардиалды аймақта ауырсыну сезімінің күшеюі, ұзаруы, инспираторлы ентігу, жүрек тондарының тұйықталуы, тахикардия, мойын веналарының ісінуі, сегментінің барлық тіркемелерде жоғарлауымен көрінетін клиникалық жағдай: { =Перикардит ~Өкпе артериясының тромбоэмболиясы ~Эндокардит ~Миокардит ~Айналмалы миокард инфарктысы } Тасымалдау кезінде босанатын әйелдің толғағы басталса, жедел жәрдем дәрігерінің әрекеті { ~жатырдың жиырылу қабілетін тежейтін препараттарды енгізу ~Жатырдың жиырылу қабілетін күшейтетін препараттарды енгізу =Автомашинаны тоқтатып тууды қабылдау ~Ауырсынуды басатын дәрілерді енгізу ~Босанатын әйелді жақын перзентханаға жеткізу } Сіреспе кезіндегі опистотонустың сипаттамасы { ~Шайнау бұлшық еттерінің құрысуы ~Жара манындағы бұлшық еттердің кернеуі ~Бет әлпеті - маска тәрізді =Науқас табаны және шүйдесімен төсекке тіреп денесінің арка тәрізді иілуі ~Шайнау бұлшық еттерінің тонусының босансуы және атониясы } Тризм дегеніміз { ~Шайнау бұлшық еттерінің кернеуінен ауызды жаба алмауы ~Жоғарғы қабақтың салбырауы =Шайнау бұлшық еттерінің кернеуінен ауызды аша алмау ~Шайнау бұлшық еттерінің тонусының босаңсуы ~Жара манындағы бұлшық еттердің кернеуі } Жедел жәрдемді жиі шақырудың себебінің бір табылады { ~ісіктер ~уремия ~қан кетулер =ішектің өткізгіштінің тоқтауы ~бас ауырсынуы-миға метастаздар } Жатырдан тыс жүктіліктің белгілері болып табылады { ~АҚ-көтерілуі ~френикус-симптом ~етеккірдің кешігуі ~гипертермия =ішінін төменгі бөлігінің ауырсынуы } Феохромоцитомасы бар науқастың AҚҚ төмендету үшін лайықты препаратты ата { ~Нитроглицерин ~Нитропруссид ~Пентамин =Фентоламин ~Индерал } Төменде көрсетілгендердің қайсысы Принцметал стенокардиясына қатысты? { ~Ұстама кезіндегі депрессия =Көптеген науқастарда коронар артерияларының транзиторлы спазмы байқалады ~Пропранололдың изолирленген тағайындауы қарсы көрсетіледі ~Қолайлы болжам ~Көбінесе ұстама кезінде қарыншалық аритмия байқалады } Нитроглицериннің антиангиналды әсерінің негізгі механизмін көрсетіңіз { ~Барлығы дұрыс емес ~Анагетикалық эффект =Жүйелі вена және артериодилатация ~Катехоламиндерді бөлу интенсивтілігінің төмендеуі ~Теріс хронотропты эффект } 12-елі ішек жара ауруымен қабылдау бөліміне ішіне «қанжар сұғып» алғандай ауырсынумен науқас түсті. Іші «тақтай» сықылды. Науқаста қандай асқыну дамыды? A) қан кету B) пенетрация C) перфорация D) малигнизация E) привратниктің стенозы ANSWER: C 12 елі ішектің және асқазан кілегей қабатына цитопротективті әсер көрсетеді: A) Гастроцепин B) Витамин В топтары C) Атропин D) Де - нол және сукральфат E) Фамотидин ANSWER: D 18 жастағы науқаста артериальді гипертензия анықталды (АҚ қолдарында 180/120 мм сн бн., аяғында 120/80 мм сн бн.) Сіздің болжам диагнозыңыз. A) Аорта коарктациясы B) Артериальді гипертензия C) Реноваскулярлы гипертония D) Феохромоцитома E) Конн синдромы ANSWER: A 1 жастағы бала, салмағы 10 кг. Дене қызуының 39,5 С дейін жоғарлауы байқалады, терісі боз, тырнақтары мен еріні көгілдір реңді, «ақ дақ» симптомы оң. Аяқ-қолдары суық. Шұғыл шаралар: A) парацетомол 100 мг B) парацетомол 100 мг+ тамырды кеңейткіш препараттар C) парацетомол 200 мг+ ампициллин 250 мг D) парацетомол 150 мг + ірі тамырлар аймағына мұз басу E) парацетомол 120 мг + спиртті-арақ ерітіндісімен ысқылау ANSWER: B 25 жастағы әйел жедел жәрдем шақырған жүрек айнуы, құсу, шағымданады . Тексеру кезінде: ауырсыну шап аймағынан аралыққа иррадиацияланады., бөксе аймағына ауырсыну. Сыртартқысында: жатырдың қосалқыларының қабынуы бар киста. Температура 38 градус. Пальпация кезінде: іш қатты, ауыр, Щеткин-Блюмбергтің оң симптомы. Алдын ала диагноз: A) жыныс мүшелерінің ісігі B) жатырдан тыс жүктілік C) кистаның аяқтарын бұрады D) жатыр түтігінің жарылуы E) Hейроциркуляторлы дистония ANSWER: C 25 жастағы әйел кездейсоқ сірке қышқылының эссенциясын ішіп қойып, кофе ұйындысы тәрізді құсыққа жедел жәрдем бригадасын шақырған. Дәрігер қарау кезінде, науқасты өңеш бойында, асқазан тұсында ауырсыну мазалайды. АҚҚ-90/60 мм.с.б.б., пульсі толымсыз, минутына 80 рет. Диагноз қойыңыз? A) сірке суымен улану, эзофагит, эрозивті гастрит B) қан кетумен асқынған жіті химиялық эзофагит C) қан кетумен асқынған жіті химиялық гастродуоденит D) сірке эссенциясымен улану, эзофагит, гастрит, асқазаннан қан кету E) сірке суымен улану, эрозивті гастрит, дуоденит, стоматит ANSWER: D 26 жастағы науқас жедел жәрдем шақырған: 4 сағат бұрын физикалық күтемеден кейін оң жақ мықын аймағында қатты ауырсынуды сезінді. Соңғы етеккір 16 күн бұрын мерзімінде өтті. Қарау кезінде науқас бозғылт, әлсіздікке, бастың айналуына шағымданады, температура 36,6°С, АҚ 100/80 мм.сын.бағ. Іші бірнеше кернелген: төменгі жағында ауырсыну, Щеткин-Блюмберг оң симптом анықталады. Қынаптан бөлінулер жоқ. Нәжіс ерекшелігісіз. Болжамды диагноз болады: A) бүйрек шаншуы; B) жіті аппендицит; C) аналық бездің немесе оның кистасының жарылуы; D) жіті аднексит; E) бұзылған жатырдан тыс жүктілік. ANSWER: C 28 жастағы әйел, оң жақ қабырға астындағы ұстама тәрізді ауыру сезімі, ауыздағы қышқыл дәм, жалпы әлсіздік, аздаған сарғаюға шағымданып түсті. Емдәмді бұзғаннан кейін пайда болатын ауырсыну ұстамаларының мазалағанына 10 жыл болған. Көк тамырішілік холангиографияда: жалпы өт жолы аздап ұлғайған. Өт қабы ұлғайған, төмен орналасқан, қатпар түзбей толады, түбінде үлкен тас бар. Төмендегі диагноздардың қайсысының болуы барынша мүмкін? A) өт қабы ісігінің B) созылмалы дуодениттің өршуі C) өт қабы дискинезиясының гипотониялық түрі D) созылмалы калькулезды холециститтің, өршу фазасы E) созылмалы калькулезды емес холециститтің өршуі ANSWER: D 28 жастағы науқас жедел жәрдем шақырды. Шағымдары: қалтырау, жоғары температура 39,6°С, төменгі іштің ауыруы. Оған 3 күн бұрын 12 апта мерзімінде жасанды түсік жасалған, қалыпты температурамен қанағаттанарлық жағдайда жазылған. Жалпы жағдайы бірнеше бұзылған. Тілі құрғақ, ақ жабындымен жабылған. Іш тыныс алуға белсенді қатысады, жұмсақ, пальпация кезінде ауырсынусыз, іштің тітіркену белгілері жоқ. Қынаптан бөлінулер іріңді қанды аз мөлшерде. Ауруханаға жатудан үзілді-кесілді бас тартты. Болжамды диагноз: A) жатырдың перфорациясы, перитонит; B) жатырдан тыс жүктілік; C) жіті эндометрит; D) аналық бездің жарылуы; E) жіті аппендицит. ANSWER: C 30 жастағы ер адам сол құлақ аймағында ауырсынуға шағымданады. Анамнезден: белгісіз ер адамның соққысынан сол құлақтың тұсынан жарақат алған. Қарау кезінде құлақ қалқаны аймағында көк түсті құбылмалы (флюктенуші) ісіну байқалады. Сіздің диагнозыңыз A) сол жақ самай сүйегінің пирамидасының сынуы B) орта құлақ тамырларының зақымдануы C) отогематома D) сыртқы құлақ тамырларының зақымдануы E) сол жақты отит ANSWER: C 30 жастағы науқаста соңғы 2-3 айда оң жақ мықын аймағында,тізе буындарында ауырсыну пайда болды, диарея, қызба. Дене салмағының азаюы, балтыр бұлшық-етінің терісінде-түйінді эритема. Сіздің диагнозыңыз A) ішектің туберкулезы B) саркоидоз C) созылмалы энтерит D) Крон ауруы E) Дизентерия ANSWER: D 32 жастағы әйел ЖРВИ-мен ауырғаннан соң қатты жөтелуіне байланысты, өздігінен цефазолинді б/е ала бастаған. Үшінші инъекцияны алғаннан соң ентігіп, тұншыға бастаған, дене қызуы 38,2 С-дейін көтеріліп, жедел жәрдем бригадасын шақырған. Дәрігер қарағанда: денесінде тырналған іздермен бөртпелер анықталды. АҚҚ-140/90 мм.с.б.б., пульсі толымсыз, минутына 90 рет. Болжам диагноз қойыңыз, тактикаңыз қандай? A) реанимация бөлімшесіне байланысты анафилактикалық шокпен B) есекжем, үй емі C) нейротоксикозға байланысты терапия бөліміне жатқызу D) токсикозға байланысты токсикология бөлімшесіне жатқызу E) дерматитпен байланысты ауруханаға хабарлама ANSWER: C 38 жастағы әйел, эпигастрий аймағындағы өткір ауырсыну, кейін ауырсыну бүкіл ішке таралып, ауырсыну кезінде бір рет құсып, ауруханаға түсті. Обьективті: тері жамылғылары бозғылт, салқын тер басқан. Науқас мәжбүрлі жағдайда, аяқтарын ішіне тартып, арқасымен жатыр. Тынысы беткей, терең тыныс ішіндегі ауырсынуды күшейтеді. АҚ - 90/40 мм с.б.б. ЖЖЖ 50 рет мин. Щеткин-Блюмберг симптомы оң. Рентгенде іш қуысында бос газ анықталады. Төменде көрсетілген асқынулардың қайсысының болуы барынша мүмкін: A) 12-елі ішекке кіре берістің стенозының B) қан кетудің C) перфорацияның D) пенетрацияның E) перивисцериттің ANSWER: C 38 жастағы үдемелі коронарлы жетіспеушілігі бар науқас ЭКГ-сында: синусты ритм, РQ интервалының біртіндеп ұзаруы мен бірге QRS комплексінің төмендеуі анықталды. Бұл науқасқа қандай препаратты тағайындауға болмайды. A) Гепарин B) Нифедипин C) Изокет D) Финоптин E) Нитросорбит ANSWER: D 39 жастағы әйел абайсыздықта кастрөлді қайнаған суымен үстіне төгіп, жедел жәрдем бригадасын шақырған. Қарағанда: тұлғаның, жамбастың алдыңғы беткейіндегі терісі бірден қызарған, көпіршіктер пайда болған, кейбір жерлерде көпіршіктер ашылып, ақшыл терілер көрінеді. Тежелу байқалады. АҚҚ-70/50 мм.с.б.б., ЖСЖ минутына 80 соққы. Сіздің болжам диагнозыңыз? A) Термиялық күйік, III дәрежелі күйік, B) Термиялық күйік, III дәрежелі күйік, күйік шок C) Термиялық күйік, IV дәрежелі күйік, күйік шок D) Термиялық күйік, III дәрежелі E) Термиялық күйік, IV саты ANSWER: B 3 айдан 1 жасқа дейінгі балаларда асқазанды шаюға қанша сұйықтық керек A) 200-500 мл сұйықтық B) 500 мл - 1 л сұйықтық C) 1-1.5 л сұйықтық D) 1.5-2 л сұйықтық E) 2.0-2.5 л сұйықтықтар ANSWER: B 40 жастағы науқаста бір тәулік ішінде кең көлемді миокард инфаркті дамыған. Шақыртуға барған дәрігер қарағанда: «мраморлы» бозғылт салқын тері жамылғысы, синусты тахикардияғ минутына 140 рет, АҚҚ-70/40 мм.с.б.б. Жедел терапияны неден бастау қажет A) Допамин енгізу B) Пентамин енгізу C) Дигоксин енгізу D) Кальций хлоридін енгізу E) Кетарол енгізу ANSWER: A 42 жасар науқас кафеден қуырылған тауық еті, шоколадпен кофемен түстенген. 1,5-2 сағаттан соң науқас өзін нашар сезініп, жүрек айну, құсу, іштегі ауырсыну, іш өтуге шағымданып, жедел жәрдем бригадасын шақырған. Бұл жағдайды қандай микроорганизм тудыруы мүмкін? A) Staphilococcus aureus B) Salmonella typhimurium C) Eschechia coli D) Proteus mirabilis E) Streptococcus faecalis ANSWER: B 42 жастағы науқас әлсіздікке, бас ауруы мен айналуы, іш қуысының ауырсынуына шағымданып, жедел жәрдем бригадасын шақырған. Қарағанда: АҚҚ-90/60 мм.с.б.б., ЖСЖ минутына әлсіз 88 соққы анықталды. Пальпаторлы: іш қабырғасының бұлшықеттерінің қатаюы, ауырсынуы және іш пердесінің тітіркенуі симптомы (Щеткин-Блюмберг) анықталды. Осы жағдайда қанаудың себебі не? A) фолликулярлық кистаның ұлғаюы B) қатерлі ісіктердің ыдырауы кезінде C) аналық бездердің дисфункциясы D) жатырдан тыс жүктілік, қан кету E) жатыр мойны эрозиясы ANSWER: D 46 жастағы ер адамда ентігу анықталды (дене қалпы мен анық аускультативті белгілерге байланыссыз). АҚҚ-80/50 мм.с.б.б.) Пульс минутына 110 рет. Көрсетілген диагноздардың қайсысы сай болады? A) Жедел коронарлы синдром B) Өкпе артериясының тромбоэмболиясы C) Қолқаның қабаттасқан аневризмасы D) Миокард инфарктісі E) Тұрақсыз стенокардия ANSWER: D 47 - жастағы ер адам, ауыру басталғасын 90 минуттан кейін ауруханаға жеткізілген. Ангионозды ауыру сезімі промедолды енгізгенде басылды. ЭКГ-да II, III, АVF, V5, V6 шықпаларында ST сегментінің монофазды түрдегі элевациясы. Диагнозды нақтылау үшін анықтайтын барынша тиімді әдіс: A) белсендірілген тромбопластин уақыты B) тропониндер C) лейкоциттер D) холестерин E) с-реактивті белок ANSWER: B 48 жастағы әйел тайып кетіп, тротуардың жиектеріне желкесімен құлап түсті. Қатты бас ауыруын, сол құлақтың шуылын, есту қабілетінің төмендеуі мен сол құлақтан қан кетуді, бас айналуын сезді. Сіздің диагнозыңыз A) сыртқы есту жолының зақымдануы B) сол самай сүйегі пирамидасының сынуы C) контузиялық орта отит D) бас сүйек негізінің сынуы E) мидың соғылуы ANSWER: B 4 жасқа дейінгі балаларда кездесетін жедел аппендициттің атипті көрінісінде құрт тәрізді өсіндінің ретроцекалды орналасуы анықтау кезінде қиындық тудырады. Бұл науқастарда алдыңғы қабырғаның бұлшықеттерінің қатаюы неліктен болмайды? A) өйткені ішек парезі дамиды B) өйткені қабыну үрдісі ұзақ уақыт париеталды іш пердесіне жайылмайды C) өйткені флегмон және абсцесс пайда болады D) өйткені интоксикация дамиды E) өйткені ағзаның сусыздануы дамиды ANSWER: B 50 жастағы науқас, кездейсоқ судың орнына, 20 мл сұйықтық ішкен, бірден аузында, өңеш жолында, асқазанында ауырсыну сезінген, жедел жәрдем бригадасын шақырған. Дәрігер қарау кезінде, науқас жағдайы күрт нашарлап, көп ұзамай қан аралас құсық болған. Қарағанда: ауыз қуысында колликвациялық некроз белгілері анықталады. АҚҚ-90/60 мм.с.б.б. Жедел жәрдем дәрігері науқасты белгісіз сұйықтықпен улануына байланысты токсикалық бөлімге жеткізген. Уланудың мүмкін себебін атаңыз: A) сілтімен улану B) сірке қышқылымен улану C) метиленмен улану D) этиленмен улану E) күкірт қышқылымен улану ANSWER: B 50 жастағы науқас ұзақ уақыт (5 сағатқа дейін) төс арты ауырсынуына шағымданады. ЭКГ-да Гис будасының сол аяқшасының толық блокадасы бар. Жедел миокард инфарктін анықтауда мәнді диагностикалық әдісті ата A) Миоглобин құрамын анықтау B) Аспартатаминотрансферазаның активтілігін анықтау C) Лактатдегидрогеназа активтілігін анықтау D) Креатинфосфокиназа активтілігін анықтау E) Холестерин мөлшерін анықтау ANSWER: D 55 жастағы науқас жедел ауырып, іштегі белдемелі сипаттағы ауырсыну, құсу және жүрек айнуға шағымданып, жедел жәрдем бригадасын шақырған. Жағдайының нашарлауын кешке таман көлемді майлы тамақ жеуімен байланыстырады. Объективті: Тері жабындылары боз. Мейо-Робсон, Керра симптомдары оң. Нәжісі тұрақсыз. Қандай диагноз сай келеді? A) жедел аппендицит B) жедел холецистит C) жедел панкреатит D) Крон ауруы E) асқазан жарасы ANSWER: C 56 жастағы ер адам, әлсіздік, бас айналу, қаратүсті нәжіске шағымданады. Төмендегі диагноздардың қайсысының болуы барынша мүмкін A) асқазан ойық жарасы, өршу фазасының B) асқазан ойық жарасының перфорациясының C) созылмалы атрофиялық гастриттің, өршу сатысы D) 12-елі ішектің жара ауруының, өршу сатысы, қан кету E) созылмалы атрофиялық емес гастриттің, өршу сатысы ANSWER: D 60 жастағы науқас кенеттен есінен айырылған, эпилепсиялық талмалар басталған науқасқа қарау кезінде жедел жәрдем шақырған: науқас санасы анық, жүрегінің ауыруына, әлсіздігіне, еріксіз зәр шығарылуына шағымданады. Сыртартқысында: ЖИА. Инфарктіден кейінгі кардиосклероз. ЭКГ-да: II дәрежелі ФМ-блокада, ІІ Мобитц. Электрокардиостимуляция басталғанға дейін пациентке енгізіледі: A) к/е aлyпeнт B) б/е клoфeлин C) к/е aтeнoлoл D) к/е вepaпaмил E) к/е фypoceмид ANSWER: B 60 жастағы науқасты іштегі ауырсыну, дискомфорт сезімі, «таңқурай желесі» түріндегі нәжіс мазалайды. Қан ас қорыту түтігінің қай деңгейінен кетіп жатыр A) Асқазаннан B) Бәрі дұрыс емес C) Тоқ ішектен D) Тік ішектен E) Ащы ішектік ANSWER: C 64 жастағы әйел алты айда 6 кг салмақ жоғалту, үдемелі әлсіздік пен кезеңді мұрнынан қан кетуді байқаған. Соңғы екі күнде нәжісі қара түсті болған. Тері жабындылары боз, эпигастрии аймағында ауырсынады, бауыр қабырға доғасынан 4 см төмен, көк бауыры 3 см төмен. Қан кету көзінің болуы барынша мүмкін: A) өңеш веналары варикозды кеңейген B) тік ішек C) тоқ ішек D) ащы ішек E) он екі елі ішек ANSWER: A 65 жастағы ер адамда 3 жыл бұрын жедел инфарктымен ауырған. Ентігуі біртіндеп үдеген. Кеуде торшасында ауру сезімсіз плевральді жалқық, қызба және қан анализдерінде өзгерістер анықталды. Жалқықтың пайда болу себебі болуы мүмкін: A) өкпе туберкулезі B) өкпе инфарктысы C) жүйелі қызыл жегі D) инфаркттан кейінгі синдром E) іркілісті жүрек жеткіліксіздігі ANSWER: E 65 жастағы науқаста жаралы колиттің дистальді формасына тән: A) Іштің кебуі B) Үлкен дәретке тәулігіне 8-12 рет отыру C) Фебрильді қызба D) Нәжісті ұстай алмау E) Нәжісте қанның болуы ANSWER: B 66 жастағы әйел, майлы тағам жегеннен кейін пайда болып, жүрек аймағына берілетін оң жақ қабырға астындағы ауыру сезіміне шағымданып түсті. Ауырғанына 3 жыл болған. Обьективті: дене қызуы 38,2ºС, сипағанда өт қабы тұсында ауырсыну, Ортнер симптомы оң. Қанда лейкоциттер - 9,8 мың. ЭТЖ - 18 мм/сағ. Өтті зерттеуде: барлық порцияларда шырыш және лейкоциттер. Төменде көрсетілген диагноздардың қайсысының болуы барынша мүмкін: A) созылмалы дуодениттің өршуі B) созылмалы өт-тасты емес холециститтің өршуі C) жедел холециститтің D) 12-елі ішектің ойық жара ауруының өршуі E) жедел аппендициттің ANSWER: B 68 жастағы науқас коматозды жағдайда түсті. Сусыздану, АҚ – 90/45 мм сын.бағ., зәрде 5% қант, ацетон қалдықтары. Болжам диагноз A) гиперосмолярлы кома B) диабеттік кетоацидоз C) сүт қышқылды кома D) церебральды кома E) Гипогликемия ANSWER: B Cіз завод медпунктінің оқиғаның куәгері болдыңыз: сол жерде жұмыс істейтін жұмыскер абайсызда қолына күкүірт қышқылын төгіп алған. Сіздің диагнозыңыз. Алғашқы көмегіңіз. A) Қолдың сәулелік күйігі. Асептикалық танғыш салу B) Қолдың термиялық күйігі. Асептикалық танғыш салу C) Қолдың химиялық күйігі ,коагуляциялық некроз дамуымен. 10 мин ішінде сумен жуу D) Химияық күйік колликвационді некроз дамуымен 10 мин ішінде сумен жуу E) Қолдың үсуі. Қолды жылы суда жылыту ANSWER: C III – ФК стенокардияға қай белгіні негіз етіп аламыз? A) тегіс жермен 100 метр жаяу жүргенде B) үйреншікті физикалық күштемеде C) тыныш жағдайда D) орташа жылдамдықта тегіс жермен 100-500 метр жаяу жүргенде, баспалдақпен бір қабатқа көтерілгенде ұстаманың болуы E) тегіс жермен 50 метр жаяу жүргенде ANSWER: D RS-T сегментінің тұрақты жоғарылауынсыз жүретін жедел коронарлық синдромы бар науқаста кардиомиоциттер некрозына сезімтал және арнайы маркер болуы барынша мүмкін: A) Тропониндер B) АлАТ C) ЛДГ1 D) КФК МВ-фракция E) АсАТсы ANSWER: A Аберрантты қарыншалық кешендермен суправентрикулярлы тахикардия кезінде A) Р тісінің болмауы B) теріс Р тісі C) QRS кешенін кеңеюі D) QT аралығының ұзаруы E) РQ аралығының қысқаруы ANSWER: C Автомобиль жарақатынан кейін науқас. Бас ауруына, бас айналуына, жүрек айнуына шағымданады. Ретроградты амнезия. Кішкентай анизокория, нистагм, пирамидалық жетіспеушіліктің белгілері. Құсу іздері. Сіздің диагнозыңыз A) мидың шайқалуы B) ми соғылуының жеңіл дəрежесі C) ми соғылуының ауыр дəрежесі D) субдуральды гематома E) эпидуральды гематома ANSWER: B Айқын гипергликемия кезінде жүрек тоқтауының ең маңызды шұғыл алдын-алу шарасы болып табылады A) Натрий хлоридінің гипертониялық ерітіндісін баяу енгізу B) 1г кальций хлоридін вена ішіне баяу енгізу C) Натрий гидрокорбанатын тағайындау D) Глюкоза және инсулинді тағайындау E) Жүрек гликозидтерін баяу енгізу ANSWER: A Айқын гипергликемия кезінде жүрек тоқтауының ең маңызды шұғыл алдын-алу шарасы болып табылады A) Гемодиализ бөлімшесіне жатқызу B) Натрий хлоридінің гипертониялық ерітіндісін баяу енгізу C) Натрий гидрокорбанатын тағайындау D) 1г кальций хлоридін вена ішіне баяу енгізу E) Глюкоза және инсулинді тағайындау ANSWER: D Алақан және тоғыздық тәсіл қандай жарақат кезінде қолданылатын әдіске жатады A) Сынық B) Күйік C) Шығу D) Кесілген жарақат E) Үсік ANSWER: B Аналық безінің апоплексиясы дегеніміз: A) аналық бездің қабынуы B) аналық без жарақаты C) аналық бездің қан айналымының бұзылуы D) аналық без иннервациясының бұзылуы E) аналық бездің жарылуы ANSWER: E Анафилактикалық шок, клиникасы: A) полинезия, АҚҚ төмендеуі B) полинезия, АҚҚ жоғарылауы C) әлсіздік, бас айналу, брадикардия, геморрагиялық бөртпе D) АҚҚ-ның күрт төмендеуі, жіп тәрізді пульс, суық тер E) терінің мұздануы, қалыпты АҚҚ, геморрагиялық бөртпе ANSWER: D Анафилактикалық шоктың емінде жедел түрде қолданылатын препарат: A) Мезатон B) Димедрол C) Преднизолон D) Адреналин E) Эуфиллин ANSWER: D Анестезиясыз шұғыл трахеостомияға абсолютті көрсеткіштер болып табылады A) IV сатылы көмей обыры B) аспирация C) декомпенсация сатысындағы кез келген этиологиядағы көмейдің стенозы D) дауыстық байламдардың паралич және спазмы E) қабырға аралық бұлшық еттердің иннервациясының өшуі ANSWER: C Анурияда тәулігіне бөлінеді: A) 800 мл несеп B) 700 мл несеп C) 600 мл несеп D) 300 мл несеп E) 100 мл несеп ANSWER: E АПФ ингибиторларының жағымсыз әсері A) ұйкышылдық B) ұйыктай алмау C) пульс артуы D) жиі жөтел шақырады E) ұзақ және жәй әсерлі ANSWER: D Ара шаққанда өлiмнің жиі себебi: A) Гипоксемиялық кома B) Артериалық гипертензия C) Квинке ісігі D) Анафилактикалық шок E) Перикардтық ісіну ANSWER: D Аритмиялық коллапспен асқынған қарыншалық тахикардияның пароксизмін емдеуде таңдамалы әдісті ата: A) Новокаинамид енгізу B) Каротидті синустың массажы C) Жедел электроимпульсті терапия өткізу D) Поляризациялық ерітінді енгізу E) Допамин енгізе отырып гемодинамика параметрлерін ұстап тұру ANSWER: C Аритмогенді талмалардың негізгі себебін ата: A) Қарыншалық тахикардияның пароксизмі B) Жүрекшелер дірілінің пароксизмі C) Толық атриовентрикулалық блокада D) Қарыншалардың дірілі E) Толық синоартриальды блокада ANSWER: C Арнайы жедел медициналық жәрдем бригадасының құрамына кіреді: A) Дәрігер, фельдшер, жүргізуші, санитар B) Дәрігер, фельдшер C) Дәрігер, фельдшер, жүргізуші D) Дәрігер, 2 фельдшер, жүргізуші E) 2 дәрігер, фельдшер, жүргізуші ANSWER: C Артериальді гипертонияның бронхиальді астмамен қосарласқан түрінде қарсы көрсетілетін препарат: A) морфин B) аклофелин C) анаприлин D) аспирин E) нифедипин ANSWER: E Артериальді гипертонияның емінде β-адреноблокаторлар қолданылады мына аурулар үйлескенде A) қант диабеті B) рейно синдромы C) Эндоартерит D) ЖИА E) бронхты астма ANSWER: D Артериальді гипертонияның емінде бірінші қатардағы препарат болып саналады A) α адренорецепторлардың орталық агонистері B) ААФ ингибиторлары C) β-адреноблокаторлары D) Диуретиктер E) Кальций антогонистері ANSWER: B Артериальды гипертензияның емдеу хаттамасына кіреді: A) бисопролол B) телмисартан C) гидрохлортиазид D) амлодипин E) рамиприл ANSWER: C Артериальды гипотензиямен жүретін жедел миокард инфарктында, АҚҚ жоғарылату үшін енгізеді: A) допамин B) кетотоп C) кордиамин D) лазикс E) преднизолон ANSWER: A Артериядан қан кеткенде қан тоқтататын бұрауды босату алдында: A) қосымша шаралар жасалмайды B) зақымданған жерге қысып тұратын таңғыш салынады C) көк тамырға натрий этамзилаты енгізіледі D) жарақат аймағын ашып қойып, ауа келуін қамтамасыз етеді E) артерияны сүйекке саусақпен басып тұрады (бұраудан жоғары) ANSWER: E Артериялық гипертонияның қай жағдайында диуретиктердің толық дозасын берген тиімді емес? A) Семіздікте B) Созылмалы бүйрек шамасыздығында C) Ілеспелі қант диабетінде D) Егде жастағы науқастарға E) Жүрек шамасыздығында ANSWER: B Артериялық қан кетуді тоқтату үшін жгутты қалай салу керек? A) Зақымдалған жерден 10-15 см төмен B) Зақымдалған жерден 10-15см жоғары C) Зақымдалған жерден 5 см төмен D) Барлық жауап дұрыс E) Дәл зақымдалған жерге ANSWER: B Артқы-бүйірлі инфаркт ЭКГ-ның қандай тіркемелерінде анықталады: A) V1-3 B) aVL, V5-6 C) ΙΙ, ΙΙΙ, aVF D) V1-6 E) ΙΙ, ΙΙΙ, aVF, V5-6 ANSWER: E Асқазан жарасының перфорациясына тән белгілері: A) бөшке тәрізді іш, бауыр тұйығының жоғалуы B) қанжар сұққандай ауырсыну, бөшке тәрізді іш, метеоризм, бауыр тұйығының жоғалуы C) қаны бар құсу, метеоризм D) пышақ сұққандай ауырсыну, бөшке тәрізді іш, қан құсу E) пышақ сұққандай ауырсыну, бөртпе тәрізді іш, бауыр тұйығының жоғалуы ANSWER: D Асқазан ішек жолынан қан кетудің белгісі болып табылмайды: A) артериялық қысымның төмендеуі B) «қара түсті» нәжіс C) «тақта тәрізді» іш D) тахикардия E) «кофе қоймалжының» құсу ANSWER: D Асқазан мен 12-елі ішек жарасының тесілуі кезіндегі ауырсыну сипаты A) айқас тәрізді B) "қанжар" тәрізді C) өткір, кіндік аймағына иррадиациямен D) сыздап E) біртіндеп артатын ANSWER: B Асқазан мен 12-елі ішектің жарасының перфорациясынан кейін бірден пайда болады A) қалтырау және артериялық қысымның жоғарылауы B) тахикардия және артериялық қысымның төмендеуі C) брадикардия және артериялық қысымның жоғарылауы D) қалтырау және брадикардия E) қалтырау және тахикардия ANSWER: B Асқазан мен 12-елі ішектің ойық жарасының асқынуы және оның тесілуі жиі кездеседі A) қыста және жазда B) көктемде және жазда C) күзде және қыста D) күзде және көктемде E) жазда және көктемде ANSWER: D Асқазан мен 12-елі ішектің перфоративтік жарасы кезіндегі ең тән симптом A) Воскресенский B) Образцов C) Кохер D) Ражбо-Ортнер E) Щеткин–Блюмберг ANSWER: E Асқазан мен 12-елі ішектің тесік жарасы жиі кездеседі A) 20-40 жастағы әйелдерде B) 20-40 жастағы ерлерде C) 50 жастан асқан қарт адамдарда D) балалар мен жасөспірімдерде E) жүкті әйелдерде ANSWER: B Асқазан мен 12-елі ішектің тесік жарасының себебі жиі болып табылады A) ойық жара ауруының өршуі B) тамақтану режимінің бұзылуы C) жарақат D) асқазаннан қан кету E) жөтел кезінде асқазан қысымының жоғарылауы ANSWER: A Асқазанның және 12-елі ішектің тесік жарасы кезінде перкуторлы анықталатын бауыр тұйығы A) өзгермейді B) артады C) жоғалады D) перитонит кезеңінде жоғалады және пайда болады E) 1-2 көлденең саусаққа төмен қарай жылжиды ANSWER: C Асқазанның немесе 12-елі ішектің ойық жарасы кезінде ауырсынудың ең типтік орны болып табылады: A) эпигастрий аймағы B) барлық іш аймағы C) оң қабырға асты D) сол қабырға асты E) сол жақ мықын аймағы ANSWER: A Асқазанның ойық жарасымен ауыратын ер адам эпигастрии аймағындағы ауырсыну және тойған сезімге, алдында ішкен тағаммен жағымсыз иісті құсық, жүдеуге шағымданады. Айқын шолпыл шуылы мен асқазан аймағында көзге көрінетін перистальтика байқалады. Төменде көрсетілген диагноздардың қайсысының болуы БАРЫНША мүмкін A) 12 елі ішектің ойық жарасының B) асқазан ойық жарасы, пенетрациямен асқынуының C) асқазан ойық жарасы, перфорациямен асқынуының D) асқазан ойық жарасы, қан ағумен асқынуының E) асқазан ойық жарасы, 12-елі ішекке кіре беріс стенозымен асқынуының ANSWER: E Асқазанның стрестiк жарасы көбiне немен бiлiнедi A) перфорациямен B) малигнизациямен C) пенетрациямен D) бұлардың бiреуiмен де емес E) қан кетумен ANSWER: E Асқынбаған холециститке барлық аталған формалар жатады, мынаны санамағанда: A) катаральды (қарапайым) B) флегмонозды C) тесілу D) гангренозды E) флегмонозды-жаралы ANSWER: C Астматикалық статустың ауруханаға дейінгі кезеңінде шүғыл көмекке жатпайды: A) адреналин B) дозаланған ингаллятор арқылы бета-2 адреностимуляторлар C) глюкокортикоидты препараттар D) кристаллоидты инфузионды ерітінділер E) эуфиллин ANSWER: B Астматикалық статустың негізгі емдеу принциптерін көрсетіңіз: A) Қақырық түсіретін дәрілер B) Оттегімен ингаляция жасау C) Бронх кеңейтетін дәрілерді көк тамырға енгізу D) Ингаляциялық кортикостероидтарды жоғары мөлшерде қолдану E) Кортикостероидтарды көк тамырға енгізу ANSWER: E Аталған клиникалық белгілерден өкпе артериясы тромбоэмболиясының диагностикасында көбірек мәлімет береді: A) Мойын венасының ісінуі B) Ортопноэсыз тахипноэ C) Қан қақыру D) Тері жамылғысының цианозы E) Жүрек тұсында ауырсыну ANSWER: B Аталған себептердің қайсысы Морганьи-Эдемс-Стокс ұстамасында жиі кездеседі A) Толық атриовентрикулалық блокада B) Қарыншалардың тахисистолиясы мен жүрекшелердің фибриляциясы C) Қарыншалардың дірілі D) Қарыншалық тахикардия E) Жүрекшелердің (1:1) дірілі ANSWER: A Атеросклероздағы липидті алмасудың коррекциясы үшін қолданылатын ең эффективті гиполипидемиялық препаратты көрсетіңіз. A) статиндер B) өт қышқылының секвестрлары C) никотинді қышқыл және оның туындылыры D) фибраттар E) антиоксиданттар ANSWER: A Атриовентрикулярлы блокаданың 1 дәрежесіне тән ЭКГ көрінісі: A) Р тісшесінің QRS комплексінен кейін тіркелуі B) Қос өркешті Р тісшесі C) QТ интервалының ұзаруы D) Р тісшесінің болмауы E) РQ интервалының 0,2 сек ұзаруы ANSWER: E Атропин осы әсерді бұғаттайды A) ацетилхолин B) норадреналин C) добутрекс D) прозерин E) алкоголь ANSWER: A Аурудың жалпы жағдайы өте ауыр,тамыр соғысы минутына 130—160рет,санауға қиын, кейде әлсіз,сезілмейді.Артериялық қысымы 60—70мм сынап бағанасы және одан төмен аталған жарақаттық шоқтың қандай түрі A) Ақтық B) Ауыр C) Жеңіл D) Барлық жауаптар дұрыс E) Орта ANSWER: B Ауруханаға дейінгі кезеңде ауыр жабық кеуде-ішек жарақаты кезінде жиі анықталмайды A) диафрагманың үзілуі B) кеуде және бел омыртқа бөліктерінің соғылуы C) асқазан жарылуы, гемоперикард D) бүйрек жарақаттары және ішперде гематомасы E) ұйқы безінің жарақаты ANSWER: A Ауруханаға дейінгі кезеңде тыныс алудың тиімділігі негізінен анықталады A) тыныс алу жиілігі мен ырғағымен B) еріннің және тырнақтың түсімен C) пульс жиілігімен D) сананың деңгейімен E) барлық аталғандармен ANSWER: E Ауыз жұтқыншақтың, өңеш пен асқазанның шырышты қабығының химиялық күйігі дененің күйігіне қанша пайызына сәйкес келеді A) 10% B) 20% C) 30% D) 40% E) 50% ANSWER: C Ауыз қуысына тән қызылшаның белгісі: A) Филатова-Коплика дақтары B) іріңді ұшу C) пленкалы жағынды D) везикулдар E) экзантема ANSWER: A Ауыр бас сүйек-ми жарақаты бар науқастарда коллапстың негізгі белгісі болып табылады A) тамыр соғуының жиілеуі B) сананың бұзылуы C) тері қабаттарының бозаруы D) брадикардия E) артериялық қысымның күрт төмендеуі ANSWER: E Ауыр металдармен уланған кезде (сынап, мыс, мырыш, таллий және т. б.) асқазан зондына енгізу керек A) 0.5% танин ерітіндісі B) 0.25% новокаин ерітіндісі C) унитиол D) жұмыртқа ақуызы E) 0.5% натрий бикарбонаты ерітіндісі ANSWER: C Ауырсыну синдромын тудырады A) гепатотропты улармен B) нефротоксикалық улармен C) коррозиялық улармен D) кардиотропты улармен E) психотропты улармен ANSWER: C Ашық пневмоторакс: A) іш қуысындағы ауа B) плевра қуысының сыртқы ортамен қатынасының болуы C) плевра қуысындағы ауа, кері шықпайды, ауа көлемі артады D) тері асты май талшықтарындағы ауа E) буындардағы ауа ANSWER: B Ашық пневмоторакс кезінде алғашқы көмек: A) таза таңғышты салу B) окклюзиялық таңғышты салу C) қан құю D) кеуде қуысын тесу E) жараны өңдеу ANSWER: B "Ашық" пневмоторакспен ауыратын науқасқа көмек көрсету кезінде бірінші кезекте қажет A) плевра пункциясын жасау B) ӨЖЖ қамтамасыз ету C) окклюзиялық таңғышты қою D) науқасты жансыздандыру, оксигенотерапия жүргізу E) Бюлау дренажын салу ANSWER: C Аяқ артерияларынан қан кеткенде қойылады: A) жарақаттанған жерден жоғары қанды тоқтататын бұрау салу B) жарақаттан жоғары және төмен жерден таңғыш салу C) жарақаттанған жерден жоғары бостау етіп таңғыш қою D) жарақаттанған жерден төмен қанды тоқтататын бұрау салу E) жарақаттанған жерге қысып байланатын таңғыш салу ANSWER: A Аяқ веналарынан қан кеткенде қолданылады: A) зақымданған жерден төмен қан тоқтататын бұрау салынады B) ешқандай әрекет жасаудың қажеті жоқ C) жарақаттанған жерге қысып тұратын таңғыш салу D) зақымданған жерден жоғары қан тоқтататын бұрау салынады E) жарақаттанған жерден жоғары қысып тұратын таңғыш салу ANSWER: C Аяқ сүйектерінің сынығы кезінде транспорттық иммобилизациясы: A) аяқ саусақтарының ұшынан белдің 1/3не дейін B) аяқ саусақтарынан белдің 1/3 бөлігіне дейін C) шынтақ сүйегінен 1/3 желкеге дейін D) аяқ саусақтарынан белге дейін E) қолдың сұқ саусағынан желкенің 1/3не дейін ANSWER: B Байламдардың жыртылуының негізгі белгілері: A) Лоқсу және бас айналу B) Зақымдалған жердің көлеміұлғаяды C) Кенеттен ауырсыну D) Аяқты немесе қолды бүге немесе жаза алмау E) Бас айналу ANSWER: D Байламдар мен бұлшықеттердің жыртылуы кезінде көрсетілетін алғашқы көмек: A) Зақымдалған жерге салқын басу B) Науқасқа ауырсынуды басатын дәрі беру C) Дәрігерді шақыру D) Науқасқа тыныштықты қамтамасыз етіп, қатты таңғыш салу E) Зақымдалған қол мен аяқты жоғары орналастыру ANSWER: D Бала 10 жас, орташа ауырлық дәрежеде интоксикация әсерінен, температурасы 38,7 С, соққылау симптомы оң. ЖЗА лейкоцитурия, бактериурия. УЗИ-тостағанша-түбек жүйесінің қабыну өзгерісі. Гипертермияны жою үшін төменде аталғандардың қандай мөлшерде тағайындаған жөн? A) Парацетамол 5 мг/кг B) Парацетамол 20 мг/кг C) Аспирин 15 мг/кг D) Парацетамол 10-15 мг/кг E) Аспирин 5 мг/кг ANSWER: D Балаларда асқазанды жуу кезінде сумен улану қаупі жоғары, сондықтан асқазандағы қалдық су қаншадан артық болмауы тиіс: A) 50-200мл B) 150-200мл C) 400-500мл D) 100-150мл E) 200-300мл ANSWER: D Балалардағы круп жұқпалы ауруларының асқынуы: A) көкжөтел B) қызылша C) дифтерия D) қызамық E) жел шешек ANSWER: D Балалардағы стенозды ларингиттің (круп синдромы) базистік терапиясы A) антибактериальды терапия B) гормоналды терапия C) оксигенотерапия D) интратрахеалды интубация E) трахеостомия ANSWER: C Барабан жарғағы зақымдануының себебі емес A) баротравма B) самай сүйегінің пирамидасының сынуы C) дененің сынуы D) күйдіргіш сұйықтықтың әсері E) сыртқы есту жолында абайсыз манипуляциялар ANSWER: C Барабан жарғағының зақымдануының тән белгілері болып табылады A) сананың бұзылуы, координациядан айырылу B) құлақ қышуы, тамаққа иррадиация C) жүрек айнуы, құсу, құлақтан қатты қан кету D) дене қызуының көтерілуі, бас ауруы E) құлақтағы шу, қан кету, есту қабілетінің төмендеуі ANSWER: E Бас миының ісінуі дамиды A) Барлық жауап дұрыс емес B) Клиникалық өлім кезінде C) Метоболикалық алкалоз кезінде D) гипервентиляция кезінде E) Метаболикалық ацитоз кезінде ANSWER: B Бас сүйек ішілік гематоманың ең сенімді клиникалық белгісі болып табылады A) брадикардия B) артериялық қысымның төмендеуі C) Бабинский және Брудзинский симптомдары D) анизокория E) Джексон эпилепсиясы ұстамалары ANSWER: D Бассүйек ішілік гематоманың қандай локализациясына жайылған ΄ашық аралық΄ тән? A) эпидуральды B) субдуральды C) миішілік D) қарыншааралық E) бірнеше ANSWER: A Бассүйекішілік қан тамырлары аневризмасының үзілуі сипатталады A) айқын бас ауруларымен, кенеттен басталуымен B) сана сезімін жоғалтумен C) жүрек айнуы және құсумен D) желке бұлшық еттерінің ригидтілігімен E) барлық аталғандармен ANSWER: E Бас сүйек-ми жарақаты кезінде алкогольдік мас болу A) сана бұзылуын тереңдетеді B) мойын бұлшық еттерінің ригидтілігін арттырады C) табан патологиялық рефлекстердің пайда болуына ықпал етеді D) анизокория шақырады E) горметоникалық құрысудың пайда болуына ықпал етеді ANSWER: A Бас сүйек-ми жарақаты кезінде өкпені желдетудің максималды өзгеруі қандағы тербелісіне байланысты A) гемоглобиннің B) СО2 кернеуінің C) О2 кернеуінің D) рН мөлшерінің E) мочевина деңгейінің ANSWER: B Бас сүйек-ми жарақаты кезінде тыныс жеткіліксіздігі ең алдымен байланысты A) аспирациялық синдроммен B) астениялық синдроммен C) жүйке-бұлшықет берілісінің бұзылуымен D) тыныс алу орталығының тежелуімен E) тыныс бұлшықетінің сал болуымен ANSWER: A Бас сүйек-ми жарақаты кезінде шоктың эректильді фазасының белгілері A) қозу B) тежелу C) айқын цианоз D) айқын сана E) тұншыққан сана ANSWER: A Бас сүйек-ми жарақатының асқынуы мидың қарыншасына қан құйылу клиникалық суретте пайда болуымен сипатталады A) назардың əлсіздеуінің B) горметоникалық синдромының C) вегетативті функциялардың гиперкатаболикалық түрінің D) сананың бұзылуының E) екі жақты пирамидалық табан белгілерінің ANSWER: B Бас сүйек – ми зақымдануы кезінде қолданылады: A) гидрокортизон B) лидокаин C) преднизолон D) маннит E) новокаин ANSWER: D Бас сүйек негізінің сынуына тән белгілер A) мұрыннан және құлақтан қан кету B) қабаққа қан құйылу C) мидың жалпы бұзылулары D) мұрын мен құлақтан жұлын сұйықтығының кетуі E) барлық аталған белгілер ANSWER: C Басталған кардиогенді өкпе ісігінде мына диуретиктердің қайсысын қолданған тиімді: A) Фуросемид B) Маннитол C) Гипотиазид D) Верошпирон E) Мочевина ANSWER: A Басталған кардиогенді өкпе шеменінде мына диуретиктердің қайсысын қолданған тиімді: A) Верошпирон B) Мочевина C) Маннитол D) Фуросемид E) Гипотиазид ANSWER: D Басталып келе жатқан өкпенің кардиогенді шеменінде қандай диуретик қолданылады A) маннитол B) фуросемид C) верошпирон D) мочевина E) гипотиазид ANSWER: B Бауыр циррозының ең жиі кездесетін асқынуы: A) бактериальді инфекция B) спонтанды бактериальді перитонит C) гепаторенальный синдром D) бауырлық кома E) асқазандағы варикозды кеңеюлердің қанауы ANSWER: E Бауыры ауыратын науқастың жүрек айну, қанды құсыққа шағымданып, жедел жәрдем бригадасын шақырған. Анамнезінен: көп жылдар бауыр циррозымен емделеді. Объективті: тері жабындылары сарғыш, бауыры пальпация кезінде тығыз, ауырсынады, кіндік маңы көктамырлары кеңейген. Сіздің ауруханаға дейінгі тактикаңыз A) Гемодинамиканы қалыптастыру B) Зонд көмегімен қанның ағу көзін анықтау C) Мүмкін болатын асқынудың алдын алу D) Гемостатиктер салып, қанды тоқтату E) Зонд көмегімен уақытша қанды тоқтату ANSWER: A Беткей күйік қанша пайызды құрағанда күйік шогы дамуы мүмкін: A) 5%-10% B) 30%-40% C) 25%-30% D) 15%-20% E) 10%-15% ANSWER: C Бірнеше жыл бойы бронх демікпесімен ауыратын 42 жасар әйел, аптасына бірнеше рет қайталанатын тұншығу ұстамаларына шағымданады. Дипроспан инъекциясынан кейін тұншығу ұстамалары бір ай шамасында мазаламаған. Қаралу алдында беротекпен басылмайтын жөтел мен ентігу пайда болды. Түнде жағдайы нашарлады. Қарап тексергенде: қалпы мәжбүрлі, айқын ентігу, сырылдар қашықтықта естіледі. Бұл жағдайда қандай емдеу тәсілі тиімді A) 30 мг преднизолон к/т, эуфиллин к/т, оттегі-181 B) 30-60 мг преднизолон к/т, оттегі C) 120 мг метилпреднизолон, фенотерол к/т, оттегі D) фенотерол к/т, оттегі E) небулайзер арқылы вентолин, оттегі ANSWER: C Босанғаннан кейінгі қан кетудің ең жиі себебі-бұл: A) аралықтың жыртылуы; B) жатыр гипотониясы; C) босану жолдарының гематомалары; D) плацентаның сіресіп жабысуы (шынайы өсуі); E) жатыр қуысындағы плацентаның (оның бөліктерінің) қалдықтары. ANSWER: B Ботулизм клиникасының тән синдромдары: A) Офтальмоплегиялық және бульбарлық B) Паралитикалық C) Мезенхимиялық қабыну D) Аспирациялық-обтурациялық E) Бронхобструктивтік ANSWER: A Ботулизмнің кезіндегі ерте клиникалық көріністері: A) қызба, диарея B) іш қату C) диплопия,птоз D) жұмсақ таңдай парезі E) гипертермия ANSWER: C Бронх демікпесімен ауыратын науқаста аталық бездің аденомасы фонында тұншығу ұстамасын басу үшін нені тағайындау тиімді: A) Эуфиллин B) Aтpoвeнт C) Теофиллин D) Астмопент E) Сальбутамол ANSWER: B Бронх демікпесіне келесі симптомдар тән,бұдан басқа : A) тыныс шығарғанда құрғақ сырылдар B) қатқыл тыныс, ұзартылған тыныс шығаруымен C) экспираторлы ентігу D) дискантты сырылдар E) инспираторлы ентігу ANSWER: E Бронх демікпесінің ұстамасы мен демікпелік статустың бастапқы кезеңін салыстырмалы диагноз жүргізгендегі сенімді белгі: A) бета 2 агонисттерге рефрактерлік B) экспираторлық тұншығудың ауырлығы C) мәжбүрлік қалып D) айқын цианоз E) эуфиллинді көк тамырға енгізудің тиімсіздігі ANSWER: A Бронх демікпесінің ұстамасын басуды неден бастау қажет A) преднизолон B) эуфиллин C) будесонид D) интал E) сальбутамол ANSWER: E Бронхиальді астманың ұстамасы кезінде өкпе аускультациясында естіледі: A) ылғалды ірі көпіршікті сырылдар B) құрғақ ысқырықты сырылдар C) ылғалды майда көпіршікті сырылдар D) крепитация E) пуэрильды сырыл ANSWER: B Бронхиальді демікпенің ауруханаға дейінгі кезеңінде басу үшін қолданылады: A) бета-2 адреностимуляторын небулайзер арқылы ингалляционды енгізу B) эуфиллинді суға араластырып ішкізу C) кетотоп көк тамырға енгізу D) оттегімен ингаляция E) адреналинді көк тамырға енгізу ANSWER: A Бронхиальді демікпенің жетекші белгісі: A) тот басқан қақырық B) тұрақты инспираторлы ентігу C) тыныс шығарудың қиындауыымен жүретін ентігу ұстамалары D) қарлыққан жөтел E) тыныстың қатысымен болатын кеуде клеткасындағы ауырсыну ANSWER: C Бронхиальді демікпенің тұншығу ұстамасы кезінде басу үшін қолданылатын препарат: A) беродуал B) супрастин C) аспирин D) кетотоп E) преднизолон ANSWER: A Бронхообструктивті синдромы кезінде қарсы көрсеткіш: A) антагонисты кальция B) диуретиктер C) эуфиллин D) нитропрепараты E) бета-адреноблокаторлар ANSWER: E Бұдан 2 жыл бұрын миокард инфарктымен ауырған 42 жастағы науқаста физикалық күштеме кезінде кенет жүрегі қағып, тынысы тарылған. Шақыртуға келген жедел жәрдем дәрігері түсірген ЭКГ-да қарынша үстілік пароксизмалды тахикардия тіркелді. Ұстаманы тоқтату үшін көктамырға қандай препарат енгізеді? A) Мекситил B) Атропин C) Bepaпaмил D) Дибазол E) Лидокаин ANSWER: C Бұлшықеттің жыртылуының негізгі белгілері: A) Жыртылған жердің кенеттен бірден ауырсынуы B) Терінің көзбен көретіндей төмен түсіп кетуі, төменгі бөлігінде томпаюлар байқалады C) Зақымдалған аяқты немесе қолды қозғалта алмау D) Терінің қызарып кетуі E) Ісіну, тері түсінің көк түсті болып өзгеруі ANSWER: B Вазодилятациялық эффектті β-адреноблокатор: A) тимолол B) корданум C) коргард D) пропранолол E) карведилол ANSWER: E "Ванька-встанька" симптомы жарылуына тән A) асқазанның B) қуықтың C) көкбауырдың D) бауырдың E) фаллопиялық түтіктердің ANSWER: C Вариантты стенокардияға қай төменде көрсетілген симптом тән A) ST сегментінің жоғарылауы B) күндізгі сағатта ұстаманың ең көп жилеуі C) ЭКГ-да ST сегментінің депрессиясы D) Стенокардия ұстамасының физикалық күштемемен анық байланысы E) ауырсыну синдромының бірнеше сағатқа созылуы ANSWER: A Вариантты стенокардияға қай төменде көрсетілген симптом тән: A) ST сегментінің жоғарылауы B) ауырсыну синдромының бірнеше сағатқа созылуы C) ЭКГ-да ST сегментінің депрессиясы D) Стенокардия ұстамасының физикалық күштемемен анық байланысы E) күндізгі сағатта ұстаманың ең көп жиілеуі ANSWER: A Вариантты стенокардияда қандай тұжырым дұрыс A) физикалық куштемеде ауырсынудың болмауы B) миокард инфаркты дамиды C) ЭКГ-да SТ сегментының депрессиясы D) физикалық күштемеде ауырсынудың болуы E) аурсынудың себебі коронароспазм болады ANSWER: E Вариантты стенокардияда қолдануға болмайды A) нитраттарды B) пропранололды C) верапамилды D) нифедипинды E) кордаронды ANSWER: B Венкебах-Самойлов кезендерімен жүретін І типті атриовентрикулярлы блокаданың ІІ дәрежесі Мобитц бойынша былай сипатталады: A) P-P аралығының біртіндеп ұзаруы және QRS кешені мен Р тісінің түсуі B) PQ интервалы қалыпты құлдырау Р C) P-Q интервалының біртіндеп ұзарып кезекті QRS комплексінің жоғалуы, бірақ P тісшесі сақталады D) PQ аралығын ұзарту E) P-Q ұзартылған интервал сақталған тісше Р QRS кешенінің құлдырауы ANSWER: C Веноздық және капиллярлық қан кетуді уақытша тоқтату қалай жүзеге асады? A) Таңғыш салу B) Стерильді таңғыш қою C) Жгут салу D) Қысып тұратын стерильді таңғыш қою E) Байлам салу ANSWER: D Вирусты гепатит А ның көзі болып табылады: A) Реконвалесценттер B) Барлық периодтағы науқастар C) Инкубационды және продромальды кезеңдегі науқастар D) Аналар E) Қоздырғыштар ANSWER: C Вирусты гепатит В ның продромальды кезеңі: A) 2 апта B) 1-4 апта C) 3 апта D) 10-30 күн E) 3-5 күн ANSWER: B Гастро эзофаго рефлюкс ауруының негізгі симптомдары: A) дисфагия B) диарея C) әлсіздік D) қыжылдау E) құсу ANSWER: D Геморрагиялық безгекпен аурыған науқасты тасымалдау: A) Басын алдына ию арқылы B) Бір жақты C) Жартылай отырғызып D) Науқасқа ынғайлы күйде E) Шайқалуды, қатты соққыны болдырмау ANSWER: E Геморрагиялық безгектің қоздырғышы болып табылады: A) ана B) реконвалесценттер C) кеміргіштер D) аурыған адамдар E) балалар ANSWER: C Геморрагиялық безгектің негізгі профилактикасы: A) Қоздырғыштарды жоймау B) Профилактикалық егулер C) Изоляция D) Қоздырғыштардың тағамдарға, қолданатын заттарға түспеуін қадағалау E) Вирус тасымалдаушыны санациялау ANSWER: D Геморрагиялық шок клиникасы қан жоғалту кезінде көрінеді A) АҚК 10-20% B) АҚК 20-30% C) АҚК 30-40% D) АҚК 40-50% E) АҚК 50%-дан астам ANSWER: B Геморрагиялық шоктың клиникалық белгілері көрінеді Альговер индексі тең болған кезінде A) 0.55 B) 0.8 C) 1.0 D) 1.25 E) 1.4 ANSWER: C Гестоздың ауыр түрінде эклампсия ұстамасына байланысты асқыну болып табылмайды A) тыныс алу жолдарының обструкциясы B) көздің тор қабатының сылынуы C) плацентаның мерзiмiнен бұрын сылынуы D) гипофизге қан құйылу E) қуық жарылуы ANSWER: E Гестоздың ауыр түрінде эклампсия ұстамасына байланысты асқыну болып табылмайды A) өкпенің ісінуі B) ми қан айналымының бұзылуы, ми ісінуі C) тамыр ішіндегі таралған қан ұю D) жіті бүйрек жеткіліксіздігі E) жіті ішек өтімсіздігі ANSWER: E Гипергликемиялық комада ауыздан шығатын иіс: A) сасыған жұмыртқа иісі B) зәр иісі C) алкоголь D) ацетон E) миндал ANSWER: D Гипергликемиялық комада байқалады: A) Куссмауль тынысы B) Вeзикyляpлы тыныс C) Чeйн-Cтoкc тынысы D) Апнoэ E) Биoт тынысы ANSWER: A Гипергликемиялық комада тыныс: A) өзгермейді B) жиі және беткей C) жиі және терең D) ұзақ тоқтау кезеңімен сирек E) пуэрильды тыныс ANSWER: C Гиперкалиемияның ерте ЭКГ-белгісі болып табылады A) теріс Т тісі B) QRS кешенінің кеңеюі C) жоғары өткір Т тісі D) тегіс Т тісі E) PQ аралығының қысқаруы ANSWER: C Гиперосмолярлы комада айналымдағы қан көлемі толықтыра бастайды: A) Гипертониялық ерітіндімен B) Гипотониялық ерітіндімен C) АҚК толықтырып қажеті жоқ D) Реополиглюкинмен E) Нормотониялық ерітіндімен ANSWER: B Гипертензивті энцефалопатияда қолданылмайтын препараттар: A) лабеталол B) нитропруссид натрийі C) клофелин D) пропранолол E) триметафан ANSWER: D Гипертоксикалық дифтерияның летальды өтуінің себебі: A) Біріншілік пневмония B) Дифтериялық қысылу C) Жедел тыныс жетіспеушілігі D) Инфекциялық-токсикалық шок E) Екіншілік пневмония ANSWER: D Гипертониялық кризді емдегенде қандай препарат ауыз арқылы қабылдауға ыңғайлы: A) Коринфар B) Анаприлин C) Адельфан D) Допегит E) Изобарин ANSWER: A Гипертониялық криздің асқынуына аталғандардың қайсысы жатпайды A) Жедел коронарлық шамасыздығы B) Торлы қабатқа қан құйылу C) Жедел сол қарыншалық шамасыздығы D) Геморрагиялық инсульт E) Өкпеден қан кету ANSWER: E Гипертониялық субарахноидальды қан құйылу үшін міндетті белгі болып табылады A) сана-сезімін жоғалту B) қарашық бұзылыстары C) нистагм D) екі жақты пирамидалық патологиялық белгілер E) менингеальдық синдром ANSWER: E Гиповолемиялық шоктың ауруханаға дейінгі кезеңінде интенсивті терапия жүргізіледі: A) айналымдағы қан көлемінің орнын толтыруға B) гипотония C) дегидратация D) миокардтың жиырылғыштығын стимуляциялауға E) қанның рологиялық қасиетін жақсартуға ANSWER: A Гипогликемиялық комадан шығару әдісі A) к/т рибоксинді ағыммен енгізу B) к/т 0,9% натрий хлоридін тамшылатып енгізу C) инсулин 6-8 Б в/і 40% глюкоза D) 40 % глюкоза көк тамырға ағыммен енгізу E) к / т тамшылатып 5% глюкоза енгізу ANSWER: D Гипогликемиялық команың ауруханаға дейінгі кезеңіндегі интенсивті терапия: A) лазиксті енгізу B) анальгин 2мл, димедрол 1мл C) инсулинотерапия D) кристаллоидты инфузионды ертінділер E) глюкокортикоидтарды енгізу ANSWER: D Гипокинетикалық типтегі өт шығару жолдарының дискинезиясында қолданады: A) Антациттер B) Ферменттер C) Хирургиялық операция D) Холенолитиктер E) Спазмолитиктер ANSWER: D Гипотоникалық типтегі өт шығару жолдарының дискинезиясындағы ауырсыну сипаты : A) локальды интенсивтілік B) эмоцияға байланысты C) тамак ішумен байланысты D) ұстама тәрізді E) спазиолитиктермен қоятын ANSWER: A Гипотония, энтерит, құрысулар, "қосөркешті кома" улануға тән A) метил спиртімен B) дихлорэтанмен C) алкоголь суррогаттары D) опиаттар E) атропин ANSWER: B Гломерулонефрит – бұл: A) тұқымкуалаушылық ауру B) иммунды-қабынулық ауру C) инфекциялық-аллергиялық ауру D) қабынулық ауру E) инфекциялық ауру ANSWER: B Госпитализацияға көрсеткіш: A) фолликулярлы ангина B) флегмонозды ангина C) дауыстың қарлығуы D) лакунарлы ангина E) катаральді ангина ANSWER: D Декомпенсацияланған инфециялық-токсикалық шок үшін тән емес симптомды таңдаңыз: A) АҚ төмендеуі; B) тотальді цианоз; C) веноздық стаз; D) гипертермия; E) сананың бұзылуы. ANSWER: D Декомпенсацияланған өкпе текті жүрекпен синусты ритмі бар науқасқа қолдануға болмайтын тәсіл: Жедел өкпе текті жүректің дамуының негізгі себебі { ~Спонтанды пневмотрокс =өкпе артериясының тромбоэмболиясы ~диабет ~пневмония ~бронх демікпесінің ұстамасы } A) АПФ ингибиторлары B) жүрек гликозидтері C) теофиллин туындылары небулайзермен D) диуретиктер E) Оксигенотерапия ANSWER: B Демаркациялық сызық қай жағдайда пайда болады A) Суға бату B) Күйік C) Қан кету D) Улану E) Үсік ANSWER: E Дені сау адамда қан айналымы мен тыныс алуының толық тоқтағаннан кейінгі тірілту үшін қажет уақыты A) 5-7 минут B) 3-5 минyт C) 15-20 минут D) 10 минут E) 10-15 минут ANSWER: B Дерматотропизм қасиетіне ие қоздырғыш A) қызылша B) скарлатина C) қызамық D) көкжөтел E) жел шешек ANSWER: E Диабеттік кетоацидозды команың негізгі метаболизмдық белгілері: A) кетоацидоз и гипергликемия B) лактоацидоз и гипернатриемия C) гипернатриемия и кетоацидоз D) гипергликемия және гиперосмолярлық E) гиперосмолярлық және лактоацидоз ANSWER: A Диабеттік кетоацидоздың ауруханаға дейінгі кезеңінде дегитратациямен күресу үшін қолданылады: A) 0,9% 200,0 мл натрий хлориды B) 10% глюкоза C) 4% натрий гидрокарбонаты D) 40% глюкоза 200,0 мл E) полиглюкин ANSWER: A Диабеттік кома кезінде ауруханаға дейінгі этапта қолданылмайтын препарат: A) тиамин хлориді B) инсулин C) 0.9% натрий хлор ерітіндісі D) калий препараты E) 10% натрий хлор ерітіндісі ANSWER: B Диабеттің Ітипімен науқаста гипогликемиялық кома. Оған көктамырға 40% глюкоза енгізіліп, гликемия 12,3 ммоль/л дейін жоғарылады. Науқас есін жиған жоқ. Дәрігер істеуі керек A) 5% глюкозаны тамшылатып енгізу B) Бас миының ісінуімен күрес шараларын бастау C) 40% глюкозаны қайтадан енгізу D) Инсулин инфузиясын көктамырға енгізу E) Люмбальді пункция жасау ANSWER: B Дизентерия кезіндегі патологиялық өзгерістер көбіне байқалады A) мезентериалды лимфа түйіндерінде B) аш ішекте C) тоқ ішекте D) асқазанда E) он екі елі ішекте ANSWER: C Дизентерия кезінде сальмонеллезге қарағанда байқалады A) гастрит B) энтерит C) колит D) эзофагит E) айырмашылық жоқ ANSWER: C Дизентерияның инкубациялық кезеңі A) 2-3 күн B) 2 апта C) бірнеше сағат D) 18 күн E) 3 апта ANSWER: A Дизентерия үшін тән емес A) іштің ауыруы, тенезмдер B) гипертермия C) жалған шақырулар D) шырышты және қан қосылған, мол емес сұйық нәжіс E) сұйық нәжіс, мол, қоспасыз ANSWER: E Дифтерияның дәрежесін неге байланысты қоямыз: A) Дене температурасының жоғарлауымен B) Бадамшалардағы жағындаларға қарай C) Тері астылық жасушалардың ісіну көлеміне байланысты D) Лимфа түйіндерінің ұлғаюына байланысты E) Дыбыс байламдарының деформациясы ANSWER: C Диффузды перитониттің негізгі клиникалық белгілері аталғандардың барлығы болуы мүмкін, мынаны санамағанда: A) перистальтиканың әлсіреуі және болмауы B) іштің кебуі, эндотоксикоз C) Щеткин-Блюмбергтің оң симптомы D) гипотония, тахикардияны E) эпигастральды аймақтағы пальпация кезіндегі ауырсыну ANSWER: E Егде жастағы науқаста Крон ауруын емдегенде тағайындалмайтын препаратты ата: A) Сульфанеуамиттер B) Емдік дәм C) Метронидазол D) Н2 – гистомин блокаторлары E) Глюкокортикоиттар ANSWER: D Егер жарақаттанған жерден пульсациямен, фонтан тәрізді алқызыл түсті қан ағатын болса онда бұл қан кетудің қай түрі? A) Артериялық B) Тіндік C) Артерия-веноздық D) Капиллярлық E) Веноздық ANSWER: A Егер қан жарақаттанған жерден баяу жіңішке ағыспен ағып жатқан болса не істеу керек? A) Жгутты зақымдалғанжерден жоғары салу керек B) Жгуттызақымдалған жерден төмен салу керек C) Жгутты зақымдалғанжердің дәл үстінен салу керек D) Зақымдалған жерге қысып тұратындай таңғыш салу керек E) Жедел жәрдемнің келуін күту керек ANSWER: D Егер науқас бел тұсындағы ауырсынуға, дене қызуының көтерілуіне, дизурияға шағымданса қандай ауру деп ойлайсыз? A) пиелонефрит B) бүйректік жетіспеушілік C) амилоидоз D) жедел гломерулонефрит E) созылмалы гломерулонефрит ANSWER: A Әйел кір жуу үшін су қайнатты, суға стиральды парошок пен киім ағартқышын қосты. Газдан суды алмақшы болғанда абайсызда өзіне төгіп алып, күйіп қалды. Дененің алдынғы жағы , иық алды және саусақтары гиперемияланған, ауырсыну сезімімен , күйік дәрежесін және аумағын анықтаңыз. Диагноз құрыңыз. A) Дененің алдынгы жағының термиялық күйігі , иық алды және саусактар (күйік аумағы 28 % ). B) Дененің алдынгы жағының термиялық күйігі , иық алды және саусактар (күйік аумағы 38 % ). C) Дененің алдынгы жағының химиялық күйігі , иық алды және саусактар (күйік аумағы 18 % ). D) Дененің алдынгы жағының химиялық күйігі , иық алды және саусактар (күйік аумағы38 % ). E) Дененің алдынгы жағының химиялық күйігі , иық алды және саусактар (күйік аумағы28 % ). ANSWER: E Емдеуге дейінгі кезеңде гипертониялық кризді емдеуде таңдау препараты A) в /і натрий нитропруссиді B) в/і Лaбeтoлoл енгізу C) Hитpoглицepин тіл per os D) нифедипин тіл астына E) атeнoлoл per os ANSWER: D Ең қысқа инкубациялық кезең улану кезінде болады A) шыбынжұт B) сасық саңырауқұлақ C) улы шампиньонмен D) жалған томарқұлақ E) патша саңырауқұлағы ANSWER: A Ер адам 58 жаста егер АҚ 175/100 мм.с.с.б. сол жақ қарынша гипертрофиясы, семіздік Қандай қауіп тобына жатады науқас? A) Өте төменгі қауіп тобы B) Жоғарғы қауіп тобы C) Төменгі қауіп тобы D) Өте жоғарғы қауіп тобы E) Орташа қауіп тобы ANSWER: B Ер адам 58 жаста, егер АҚ 175/100 мм.с.с.б. сол жақ қарынша гипертрофиясы, семіздік Қандай кауіп тобына жатады науқас ? A) Төменгі қауіп тобы B) Жоғарғы қауіп тобы C) Өте төменгі қауіп тобы D) Өте жоғарғы қауіп тобы E) Орташа қауіп тобы ANSWER: B Ересек адамның бүйрек қан ағынының жылдамдығы A) 60 мл/мин B) 600 мл/мин C) 1200 мл/мин D) 120 мл/мин E) 240 мл/мин ANSWER: C Ересектердегі шок, әдетте, дамиды қан жоғалту болған кезінде A) 250 мл B) 500-600 мл C) 900-1000 мл D) 10 мл/кг E) 300-500 мл ANSWER: C Есекжемнің аллергиялық түрінде енгізу қажет: A) глюкокортикоидты және антигистаминді препараттар B) тек глюкокортикоидты препараттар C) тек антигистаминді препараттар D) адреналин, глюкокортикоидты және антигистаминді препараттар E) жүрек гликозидтері ANSWER: A Есі төмендеген,бірақ мимикалық реакция түрінде күшті дыбыстарға, жарық және аурулық тітіркендіргіштерге реакциясы сақталған, сұрақтарға айқын емес бір буынды жауап береді бұлжағдай қалай аталады? A) Естен танау B) Сопор C) Кома D) Талу E) Терең ұйқы ANSWER: B Жабық кеуде жарақаты кезінде өкпенің жарылу белгілері A) ентігу, цианоз, акроцианоз B) жедел өкпе-жүрек жеткіліксіздігі C) тері асты, бұлшық ет эмфиземасы D) гемоптисис E) зақымдану жағында тыныс алудың болмауы ANSWER: C Жабық кеуде жарақатының жедел кезеңінде жүрек соғылуына тән A) жүрек аймағында ауырсыну B) экстрасистолияның пайда болуы C) ЭКГ-да өзгерістердің болуы D) жыпылықтайтын аритмияның дамуы E) барлық аталғандар ANSWER: E Жағымсыз иісті көп мөлшерде қан қақыру ұстамасы тән: A) пневмония B) бронх демікпесі C) созылмалы бронхит D) өкпе іріңдігі E) бронхоэктазия ANSWER: D Жайылған дифтерияға тән: A) таңдай бадамшаларында жайылған жағындының болуы B) жұтынудың қиындауы C) лимфа түйіндерінің ұлғаюы D) дыбыс байламдарының деформациясы E) кеуде тұсының ісінуімен ANSWER: A Жамбас сүйектері сынған кезде алғашқы көмекті қалай көрсету керек A) Науқасты қатты, тегіс жерге жатқызу, аяқтарын төменге түсіру B) Науқасты қатты, тегіс жерге жатқызу, бүгілген тізе буындарының астына валик қою C) Науқасты арқасымен қатты жерге жатқызу, зақымдалған жерге ыстық грелка қою D) Зақымдалған жерге қатты таңғыш салу, науқасқа жартылай отырған қалып беру E) Науқасты қатты, тегіс жерге жатқызу, бүгілген аяқтарын жазу ANSWER: B Жандандыруды 1 адам жасаған кезде жүрекке тікелей емес массаж және жасанды дем беру қалай жасалады? A) 1ретүрлеп, 30 рет кеудені басу B) Кеуде клеткасын бір рет басу, бір рет ауа үрлеу C) Бір рет ауа үрлеу, жүрек аймағын 5 рет басу D) 2 рет ауа үрлегеннен кейін, кеуде клеткасын 30 рет басу E) 1 рет басу,5 үрлеу ANSWER: D Жара ауруының асқынуларына жатпайды: A) мезентериалды тамырлардың тромбоэмболиясы B) пенетрация C) малигнизация D) перфорация E) қан кету ANSWER: A Жара ауруының клиникалық көрінісінде негізгі синдром болып табылады: A) астено-невроздық B) ішектік диспепсия C) интоксикациялық D) обстипация синдромы E) ауырсыну ANSWER: E Жарақаттық шок ауырлығына байланысты аурудың жағдайы қанағаттанарлық, бозарған, тамыр соғысы минутына-90—110.Жоғарғы артериялық қысымы 90—100мм сынап бағанасында болатын шоктық жағдайды көрсетіңіз: A) Жеңіл B) Орта C) Барлық жауаптар дұрыс D) Ауыр E) Ақтық ANSWER: A Жарақаттық шок ауырлығына қарай қаншаға бөлінеді? A) 2 B) 4 C) 3 D) 6 E) 5 ANSWER: B Жаралы колиттың дистальді формасына тән A) фебрильді дене қызуы B) тәулігіне 8-12 рет іштің өтуі C) іш қату D) үлкен дәретін ұстай алмау E) нәжістегі қан ANSWER: B Жарықтың қысылуы кезінде ең зардап шегеді A) асқазан алдыңғы қабырғасы B) ішектің жетекші бөлімі C) ішектің бұрушы бөлімі D) ішектің жетекші және бұрушы бөлімдері бірдей E) тұқымдық арқан ANSWER: B Жасушадан тыс сұйықтықта жасушаішілік қарағанда көп A) натрий B) калий C) фосфаттар D) ақуыз E) кальций ANSWER: A Жатырдан тыс жүктіліктің белгілері болып табылады A) АҚ-көтерілуі B) френикус-симптом C) етеккірдің кешігуі D) гипертермия E) ішінін төменгі бөлігінің ауырсынуы ANSWER: E Жатыр түтіктері жарылған кезде қан жиналады: A) Қынаптың алдыңғы қабырғасында B) Дуглас кеңістігіне C) Қынап D) Жатыр E) Іш қуысында ANSWER: B Жедел аппендицит жиі кездеседі A) жүкті әйелдерде B) 20-50 жаста C) қарттарда D) балалар мен жасөспірімдерде E) 20-40 жастағы толық әйелдерде ANSWER: B Жедел аппендицит пен оң жақ бүйрек ұстамасының салыстырмалы диагностикасы үшін ақпаратты тексеру әдісі болып табылады: A) Көзбен шолу B) Рентгенологиялық тексеру C) Қан мен зәрді зертханалық зерттеу D) Xpoмoциcтocкoпия E) Қанның биохимиялық талдауы ANSWER: C Жедел гломерулонефритдегі триада симптомдары A) цилиндрурия, ісіну, бактериурия B) гематурия, ісіну, цилиндрурия C) пиурия, бактериурия, гипертония D) лейкоцитурия, цилиндрурия, ісіну E) гематурия, ісіну, гипертония ANSWER: E Жедел гломерулонефритте тағайындалатын антигипертензивті препарат: A) Гидралазин B) Пропранолол C) Коринфар D) Диуретиктер E) Допегит ANSWER: D Жедел емдеуге жатқызуды және операцияны талап ететін перитониттің себебі ретінде асқазан мен 12-елі ішектің тесік жарасы кездеседі A) 20% жағдайда B) 40% жағдайда C) 50% жағдайда D) 60% жағдайда E) 70% жағдайда ANSWER: E Жедел және шұғыл медициналық көмек дәрігері 48 жастағы әйелді қарады, іштің жоғарғы бөлігінен арқаға иррадиациясымен қатты ауырсынуға, жиі құсуға, арықтауға, мерзімше іш өтуге шағымданады. Анамнезінен белгілі, өт-тасты ауруымен ауырады. Қарағанда тері жамылғысы қалыпты түсті, дене қызуы 36,7 С, АҚ 100/60 мм.с.б. Тілі ылғалды. Іші кішкене үрленген, пальпациялағанда эпигастрий аумағында және сол жақ қабырға астында ауырсыну сезімі, перитонеальді симптомдары болымсыз. Аталған жағдайлардың қайсысы науқаста болуы мүмкін A) жіті панкреатит B) холангит C) өт шығару жолдарының дискинезиясы D) вирусты гепатит E) асқазанның ойық жарасы ANSWER: A Жедел жәрдем бекетінің жұмысына сәйкес келмейді A) жоспарлы емдеуді орындау B) әйелдердің көшеде немесе көлікте босануында C) қайғылы жағдайда D) созылмалы аурулардың өршуінде E) өмірге қауіп төнген жағдайда ANSWER: A Жедел жәрдем бригадасымен бірге жанып жатқан пәтерден наукас келді. Есі анық әлсіз, адинамикалық, ұйқышыл іш және қолдарындағы ауырсынуға шағымданады , аузының құрғауына, шөлдеуге шағымданады. Екі қолында да тері қатпарлары алдыңғы беткейі гиперемияланған , 2,0 ден 15,0 см диаметрге дейін серозды суйықтыққа толы көпіршіктер, басқа жердегі тері катпарлары бозғылт түсте .Тыныс алуы спонтантты ,тахикардия 110 рет мин , пульс әлсіз толымды . АҚ100\70мм.с.с.б іші бос активті перистальтика шуы. Ректальды температура 400 С . Сіздің диагнозыңыз? Науқасты қай жерге госпитализациялау қажет? A) Көмірқышқыл газымен улану. Реанимацияда интенсивті ем B) Тері үстілік күйік I-II дәрежесі. Амбулаторлы ем C) Күйіктік шок. Реанимацияда интенсивті ем, күйіктік орталықта D) Күйіктік шок. Амбулаторлы ем E) Травмалық шок . Реанимацияда интенсивті ем ANSWER: C Жедел жәрдем дәрігері ессіз жатқан науқасты қарағанда: цианоз, тырысулар, ұйқы артериясында пульстің болмауы анықталды. Бірінші кезекте қандай шара қолдану қажет: A) Диазепам және натрий тиопентал препараттарын салу B) Қанның газды құрамының анализі C) ЭКГ D) Өкпе вентиляциясы және жүрекке тікелей емес массаж E) Невропатолог кеңесі ANSWER: D Жедел жәрдемді жиі шақырудың себебінің бір табылады A) ісіктер B) уремия C) қан кетулер D) ішектің өткізгіштінің тоқтауы E) бас ауырсынуы-миға метастаздар ANSWER: D Жедел жәрдем құжаттамасының бірі, сигнал парағының номері: A) 110-1-y B) 114-y C) 100-y D) 115-y E) 109-y ANSWER: A Жедел жәрдем станциясында балалар саны қанша болғанда педиатриялық бригада ашылады: A) 400 мыңнан астам B) 70 мыңнан астам C) 200 мыңнан астам D) 100 мыңнан астам E) 500 мыңнан астам ANSWER: B Жедел ішек өтімсіздігінде «шолпыл шуы» симптомы бар екенін көрсетеді A) ішектің жетекші ілмектерінде сұйықтық пен газдың жиналуын B) іш қуысында сұйықтықтың болуын C) іш қуысында ауаның (газдың) болуын D) ішектің бұрғыш ілмектерінде сұйықтықтың жиналун E) ішектің бұрғыш ілмектерінде газдың жиналуын ANSWER: A Жедел медициналық жәрдем бөлімшелері тұрғындардың саны қанша болса ашылады: A) 100-350 мыңнан астам болса B) 550-1550 мыңнан астам болса C) 700-1000 мыңнан астам болса D) 500-650 мыңнан астам болса E) 800-950 мыңнан астам болса ANSWER: A Жедел медициналық жәрдем бригадаларының жедел тасымалдау регламенті A) 45 минут ішінде B) 30 минут ішінде C) 90 минут ішінде D) 60 минут ішінде E) 120 минут ішінде ANSWER: B Жедел медициналық жәрдем бригадаларының жоспарлы тасымалдау регламенті A) 180 минут ішінде B) 60 минут ішінде C) 120 минут ішінде D) 90 минут ішінде E) 20 минут ішінде ANSWER: D Жедел медициналық жәрдем бригадаларының шақыртуға науқасқа міндетті түрде жетіп бару уақыты A) 15 минут ішінде B) 30 минут ішінде C) 40 минут ішінде D) 20 минут ішінде E) 25 минут ішінде ANSWER: A Жедел медициналық жәрдемде қандай объективті тексеруінсіз, «вертеброгенді генездегі кардиалгия» диагнозын қоюға және науқасты емдеу тактикасын дұрыс таңдауға болмайды A) ЭКГ тексеруді жүргізбей B) АҚҚ-ды өлшемей C) өкпе аускультациясынсыз D) Неврологиялық статусты тексермей E) Жүрек аускультациясынсыз ANSWER: A Жедел медициналық жәрдем дәрігерінің құқығына қайсысы кірмейді A) Анықтамалар жазады B) Дәрігерлік еңбек экспертизасын жүргізеді C) Уақытынша жұмысқа жарамсыздық құжаттарды жазбайды D) Медициналық-сот экспертизасын жүргізеді E) Уақытынша жұмысқа жарамсыздық құжаттарды жазады ANSWER: C Жедел медициналық жәрдемнің бір санитарлық машинасы тұрғындардың саны қанша болса бөлінеді: A) 5 мыңнан астам болса - 1 машина B) 25 мыңнан астам болса - 1 машина C) 15 мыңнан астам болса - 1 машина D) 10 мыңнан астам болса - 1 машина E) 20 мыңнан астам болса - 1 машина ANSWER: D Жедел медициналық жәрдемнің санитарлық көлігінің арнайы құралына кірмейді A) ларингоскоп B) дефебриллятор C) элeктpoкapдиoгpaф D) электр сорғыш E) рeнгeнoгpaф ANSWER: E Жедел медициналық жәрдемнің сым тетік байланысының қамтамасыз етуі тұрғындарының санына байланысты бөлінеді, 2-телефон номері беріледіегер олардың саны: A) 300 мыңнан астам болса B) 200 мыңнан астам болса C) 100 мыңнан астам болса D) 400 мыңнан астам болса E) 500 мыңнан астам болса ANSWER: C Жедел медициналық жәрдем станциясы қала тұрғындарының саны қанша болса ашылады: A) 100 мыңнан астам болса B) 30 мыңнан астам болса C) 50 мыңнан астам болса D) 10 мыңнан астам болса E) 20 мыңнан астам болса ANSWER: B Жедел медициналық жәрдем станциясында педиатриялық бригада тұрғындардың балалар саны қанша болғанда ашылады A) 400 мыңнан астам болса B) 100 мыңнан астам болса C) 200 мыңнан астам болса D) 70 мыңнан астам болса E) 300 мыңнан астам болса ANSWER: D Жедел медициналық жәрдем станциясында психиатриялық бригада тұрғындардың саны қанша болғанда бөлінеді: A) 30 мыңнан астам B) 70 мыңнан астам C) 150 мыңнан астам D) 100 мыңнан астам E) 200мыңнан астам ANSWER: B Жедел медициналық жәрдем станциясы санитарлық көліктерінде арнайы жабдықтар құрамына кірмейді A) Ренгенограф B) Ларингоскоп C) Дефибриллятор D) Электрокардиограф E) эектросорғыш ANSWER: A Жедел медициналық жәрдем станциясы тәртібіне сәйкес емес A) Созылмалы аурулардың өршуінде B) Әйелдер үйде, көшеде, транспортта босанған жағдайда C) Өмірге қауіп төндіретін жағдайларда D) Бақытсыз апат жағдайларда E) Жоспарлы ем шараларды орындау ANSWER: E Жедел миокард инфаркті дамыған 40 жастағы науқаста гепаринмен емдеу фонында мұрыннан қан кету басталды. Гепариннің әсерін нейтрализациялау үшін қай препаратты қолдану қажет: A) Аминoкaпpoн қышқылы B) Bикacoл C) Kaльций xлopид D) Инсулин E) Пpoтaмин cyльфaты ANSWER: E Жедел миокард инфаркті дамыған 40 жастағы науқаста гепаринмен емдеу фонында мұрыннан қан кету басталды. Гепариннің әсерін нейтрализациялау үшін қай препаратты қолдану қажет A) Викасол B) Протамин сульфат C) Кальций хлорид D) Эпсилон-аминокапрон қышқылы E) β-адреноблокаторлар ANSWER: B Жедел миокард инфаркті дамыған науқасты ауруханаға дейінгі этапта өлімге себеп болуы мүмкін патологияны ата A) Өкпе шемені B) Нағыз кардиогенді шок C) Жүректі гемотампонадасы D) Толық атриовентрикулярлы блокада E) Қарыншаларды фибрилляциясы ANSWER: E Жедел миокард инфаркті және жедел перикардит кезіндегі ауырсыну синдромы жалпы қасиетке ие. Төменде көрсетілген белгілердің қайсысы осы жағдайлардың дифференциалды диагностикасын өткізуге көмектеседі A) Нитроглицерин эффектісінің болмауы B) Ауырсынудың төс артында орналасуы C) Терең тыныс алғанда ауырсынудың күшеюі D) Ауырсынудың 20 мин ұзақтығы E) Сол иыққа иррадиациялануы ANSWER: C Жедел миокард инфаркті кезінде ангинозды статусты басатын таңдаулы препарат A) Дроперидол B) Морфин C) Анальгин, димедролмен қосып тағайындау D) Азот тотығы E) Нитроглицерин ANSWER: B Жедел миокард инфаркті мен қалыпты АҚҚ бар науқасқа өкпе шеменін басу үшін аталған дармектердің қайсысы тиімдірек A) Нитроглицерин B) Преднизолон C) Пентамин D) Строфантин E) Маннитол ANSWER: A Жедел миокард инфарктінде кардиогенді шоктың жиі себебін ата: A) Өкпе артериясының тромбоэмболиясы B) Жүректің гемотампонадасы C) Миокардтың көлемді некрозы D) Оң қарынша инфаркті E) Қарыншааралық перденің жыртылуы ANSWER: C Жедел миокард инфарктіні кезінде алғашқы 12 сағатта сирек дамитын асқынуды ата: A) қарыншааралық перденің жыртылуы B) толық АВ-блокада C) кapдиoгeнді шoк D) өкпенің ісінуі E) жүрек гемотампонадасы ANSWER: A Жедел миокард инфарктісінің алғашқы сағаттары жиі асқынады A) тромбоэмболиялық асқынулармен B) қарыншалардың фибрилляциясымен C) перикардитпен D) плевритпен E) аневризмамен ANSWER: B Жедел миокард инфаркты кезінде науқастардың мәжбүрлі дене қалпы: A) белінде B) дене қалпын тұрақты өзгертіп тұру C) сол бүйректе D) тізе-тобықтық E) іште ANSWER: B Жедел миокард инфарктында кардиогенді шоктың шынайы емінде қолданылатын препарат: A) баралгин B) мезатон C) преднизолон D) кальция хлорид E) допамин ANSWER: E Жедел миокард инфарктында шынайы кардиогенді шоктың себебі: A) толық атриовентрикулярлы блокада B) жүрек ритмінің бұзылысы C) инфаркттан кейінгі перикардит D) артериялық қан қысым көтерілуі E) миокардтың көлемді некрозы ANSWER: E Жедел миокард инфарктының ауырсыну синдромын басу үшін қолданылатын препарат: A) кетотоп B) трамал C) морфин D) кеторолак E) анальгин ANSWER: C Жедел өкпе текті жүрекке тән A) астмалық статус B) оң қарыншаның миокард инфарктісі C) крупозды пневмония D) ӨАТЭ массивті формасы E) үлкендердегі респираторлы дистресс-синдромы ANSWER: D Жедел панкреатит жиі кездеседі A) 20 жасқа дейін B) 20-50 жаста C) 41-50 жаста D) 51-60 жаста E) 60 жастан астамдарда ANSWER: B Жедел панкреатитте жиі кездесетін симптом: A) құсу B) метеоризм, ішек парезі C) дене қызуының жоғарылауы D) құрсақ қабырғасындағы бұлшықеттердің керілуі E) ауырсыну ANSWER: D Жедел панкреатитте шұғыл терапия: A) ішке суық қою , спазмолитиктер, асқазан зондын енгізу, инфузионды түрде кристаллоидтармен хирургиялық стационарға госпитализация B) бауыр және ұйқы безі аймағына жылы қою,антибиотик салу C) суды және тамқты шектеу, спазмолитиктер, поликлиникаға жолдама D) қосымша емдеу шараларынсыз хирургиялық стационарға госпитализация E) ауырсынуды басу, спазмолитиктер,хирургиялық бөлімге госпитализация жасау ANSWER: A Жедел психикалық бұзылуы: A) Эпилепсия B) Маниакальды-депрессивті психоз C) Шизoфpeния D) Реактивті психоз E) Олигофрения ANSWER: D Жедел трансмуральды циркулярлы миокард инфарктымен 65 жастағы науқаста шынайы кардиогенді шок және өкпе шемені дамыды. Шұғыл емді неден бастау керек? A) Лазикстен B) Дигоксиннен C) Преднизолоннан D) Допаминнен E) Инфузионды терапия ANSWER: D Жедел холециститте шұғыл терапия: A) қосымша емдеу шараларынсыз жатқан қалпында хирургиялық ауруханаға госпитализациялау B) ішке суық қою, спазмолитиктер, жатқан қалпында хирургиялық бөлімге госпитализация C) бауыр аймағына жылы қою,антибиотик салу D) ауырсынуды басу, антибиотиктер, поликлиникаға «актив» беру E) ауырсынуды басу, жатқан қалпында хирургиялық ауруханаға госпитализациялау ANSWER: B Желке сүйегінің орнынан шығуы кезіндегі дұрыс емес симптом: A) крепитация B) сыздап ауырсыну C) қан кету D) қозғалыстың шектелуі E) ісіну ANSWER: A Жиі политопты қарыншалық экстросистолиясы бар науқаста миокард инфаркті дамыған. АҚҚ-100/60мм.с.б.б. Бірінші тәулікте емге қолданатын таңдамалы препаратты ата: A) Атропин B) Кордарон C) Аймалин D) Лидокаин E) Изоптин ANSWER: D Жіті аппендицитке барлық аталған симптомдар тән, мына симптомды қоспағанда A) Курвуазье B) Щеткин-Блюмберг C) Ровзинг D) Образцов E) Воскресенский ANSWER: A Жіті аппендицит кезінде ауырсыну беріледі A) ұмаға B) оң қабырға мен оң жауырынға C) бел аймағына D) эпигастрий аймағына E) иррадиация тән емес ANSWER: E Жіті аппендициттің асқынуына барлық аталғандар жатады, мынаны санамағанда A) аппендикулярлы инфильтрат B) перфорация және жергілікті перитонит C) нәжіс жыланағы D) гангренозды аппендицит E) төгілген перитонит ANSWER: D Жіті бүйрек жетіспеушілігінің I сатысы үшін тән A) науқастың жалпы ауыр жағдайы B) диурездің төмендеуі C) несептің үлес салмағының төмендеуі D) гипотония E) несепте эритроциттердің болуы ANSWER: C Жіті қан жоғалту үшін барлық өзгерістер тән, мынаны қоспағанда A) перифериялық вазоспазмды B) пульстік қысымның төмендеуін C) лимфа ағынының күшеюін D) мезентериалды қан ағынының ұлғаюын E) тахикардияны ANSWER: D Жіті миокард инфарктінде морфинді салыстырмалы қарсы көрсеткіші A) гипотензия кезінде B) брадикардия кезінде C) қарыншалық экстрасистолияда D) өкпеде тоқырау кезінде E) бас сүйек ішілік қысымның жоғарылауы кезінде ANSWER: B Жіті миокард инфарктісі кезінде өлімнің ең жиі себебі A) жіті жүрек жеткіліксіздігі B) жүрек үзілуі C) жүрек аневризмасы D) тромбоэмболиялар E) Дресслер синдромы ANSWER: A Жіті холецистит ұстамасы үшін ең тән симптомдар A) Ражбо-Ортнер, Ровзинг, образцов, "Френикус"-симптомы B) Воскресенский, Курвуазье, Мейо-Робсон, Мари C) Греков, Кохер, Захарьин, Мари D) Мейо-Робсон, Образцов, Мерфи, Ортнер ANSWER: A Жоғары жұқпалы ауру менингитке тән шақырылады A) көкіріңді таяқшамен B) стафилококктармен C) қарапайым герпес вирусымен D) ішек таяқшасымен E) Коксаки және ЕСНО вирустарымен ANSWER: E Жөтелген кезде күшейетін кеуде клеткасының ауырсынуы, аускультацияда плевраның үйкеліс шуы тән: A) экссудативті плевритке B) құрғақ плевритке C) пневмонияда D) бронхиальді астмаға E) жедел бронхитке ANSWER: B Жұлынның зақымдануына күдік туған кезде ауруханаға дейінгі кезеңде көк тамыр ішіне енгізіледі: A) лидокаин B) димедрол C) пирацетам D) лазикс E) промедол ANSWER: E Жүрегі мен тынысы тоқтап қалған науқасқа алғашқы көмекті көрсету қандай реттілік бойынша жүзеге асады? A) Тыныс жолдарын босату, жасанды дем беру, жүрекке тікелей емес массаж жасау B) Жүрекке тікелей емес массаж жасау, тыныс жолдарын босату, жасанды дем беру C) Тыныс жолдарын босату, жасанды дем беру D) Жасанды дем беру, жүрекке тікелей емес массаж жасау, тыныс жолдарын босату E) Журекке тікелей емес массаж жасау,тыныс жолдарын босату ANSWER: B Жүрек гликозидімен уланған кезде не үшін науқаста құсу шақыруға болмайды? A) толық АВ блокада болуы мүмкін B) брадиаритмия болуы мүмкін C) басқарылмайтын апноэ болуы мүмкін D) қарыншалық фибриляция болу қаупі бар E) аспирациялық пневмония ANSWER: B Жүрек гликозидтерімен уланғанда қарыншалық экстрасистолияны емдеуде қолданылмайды. A) лидокаин B) морфин C) калий тұзы D) унитиол E) дифенин ANSWER: E Жүрек гликозиттерімен уланғанда антидот болып табылады: A) Верапамил B) Кальций хлорид C) Пропранолол D) Калий хлорид E) Унитиол ANSWER: E Жүрек жарақатын көрсететін көрсеткіш: A) жарақат деңгейі B) брадикардия мен АҚ төмендеуі C) тез АҚ төмендеуі мен тахикардия D) гипертония E) науқастың сыртқы көрінісі ANSWER: B Жүрекке тікелей емес массаж жүргізгенде реаниматолог қолы орналасады: A) Барлығы дұрыс B) Жүрек түтркісі аймағында C) Төстің төменгі үштігінде D) Төстің жоғарғы үштігінде E) Төстің ортаңғы үштігінде ANSWER: C Жүректің жарылуы кезінде ЭКГ үшін тән A) асистолия B) тахикардия C) қарыншалардың фибрилляциясы D) ритм өзгермейді E) брадикардия ANSWER: D Жүректің тікелей емес массажы әсерінің белгілері: A) Мидриаз B) Тоникалық дірілдің пайда болуы C) Ұйқы артериясында пульстің пайда болуы D) Бет әлпеттің боз- сұр түске айналуы E) Миоз ANSWER: C Жүрекше блокадасының ЭКГ-белгілері: A) үшкір тісті Р тісшесі B) РQ интервал<0.12с C) РQ интервал>0.20с D) қосылған тісше Р <0.10 с E) екі жақты тісше Р <0.16 с ANSWER: D Жүрекшеішілік блокада кезінде байқалады A) РQ аралығының ұзаруы B) Р тістерінің кеңеюі және деформациясы C) Р тісі мен QRS кешені арасында байланыстың болмауы D) жоғары Р тістері E) QRS кешенінен кейін Р тістің пайда болуы ANSWER: B Жүрекшелер дірілі кезінде жүрекше жиырылуының жиілігі жетеді A) 120-180 минутына B) 200-350 минутына C) 360-400 минутына D) 450-500 минутына E) 600-700 минутына ANSWER: B Жүрекшелер жыбырының ЭКГ-белгілері: A) Р-тісшесінің жоқтығы, Р-тісшенің қос өркештенуі, РQ аралығының ұзаруы B) Р-тісшесінің жоқтығы, f толқындарының болуы, R-R аралықтарының әртүрлілігі C) Р-тісшесінің жоқтығы, РQ аралығының ұзаруы, R-R аралықтарының әртүрлілігі D) QRS комплексінің деформациясы, f толқындарының болуы, R-R аралықтарының әртүрлілігі E) Q -тісшесінің пайда болуы, f толқындарының болуы, R-R аралықтарының әртүрлілігі ANSWER: B Жүрекшелік экстрасистолаға не тән емес? A) жүрекше жыбырының алғашқы белгілері B) жүрек циклының кезексіз пайда болуы C) QRS – комплексөзгерген D) толық емес компенсаторлы пауза E) Р тісшесі жиі, атипты ANSWER: C Жыбыр аритмиясы кезінде қарыншалық жиырылу жиілігін төмендету үшін төмендегі препараттардың біреуін қолдануға болмайды: A) Кордарон B) Верапамил C) Дигоксин D) Пропранолол E) Лидокаин ANSWER: E Жыбыр аритмиясымен және созылмалы жүрек жетіспеушілігі ФК 3 ауыратын науқас үшін ем бағдарламасы: A) эналаприл дигоксин фуросемид B) эналаприл верошпирон C) эналаприл верошпирон метопролол D) эналаприл гипотиазид E) эналаприл метопролол ANSWER: A Жыбыр аритмиясының пароксизмі келесі жағдайларда дамуы мүмкін: A) Гипертрофиялық кардиомиопатия B) ЖИА C) Токсикоз D) Митральды стеноз E) Тиреотоксикоз ANSWER: E Зақымдалудың қай жерде орналасуына байланысты жедел миокард инфарктінің гастралгиялық варианты дамиды? A) алдыңғы B) алдыңғы бүйірлік C) қарыншааралық D) төменгі-артқы E) қалқалық ANSWER: D Инфарктан кейінгі аневризмасы бар 42 жастағы ер адамда кенет тахикардия ұстамасы дамыды. ЭКГ-да: ЖЖЖ – 160 мин рет, QRS – 15", пішіні өзгерген, RS-T сегменті мен Т тісшесі дискордантты орналасқан. Аритмияны жоюдың бірінші сатысында әсері ең қауіпсіз, улылығы төмен, миокард жиырылу қызметін бұзбайтын және АҚҚ айтарлықтай төмендетпейтін болуы, барынша мүмкін: A) кеторолдың B) новокаинамидтің C) аймалиннің D) изоптиннің E) лидокаиннің ANSWER: E І дәрежелі атриовентрикулярлы блокада кезінде байқалады A) Р тісінің кеңеюі және деформациясы B) PQ аралығының ұзаруы C) QRST жеке кешендерінің құлдырауы D) QT аралығы әрқашан 0.40 с артық E) екі фазалы Р тісі ANSWER: B Ірі ошақты миокард инфарктының ЭКГ- белгісі: A) Т тісшесінің инверсиясы B) патологиялық Q тісше және QS C) ST сегментының депрессиясы және теріс мәнді Т тісшесі D) қарыншалық экстрасистола E) ST сегментының жоғарылауы ANSWER: B Іркілісті жүрек жетіспеушілігінде венозды вазодилататорларды тағайындау мына жағдайды азайтады: A) Тахикардия B) Әлсіздік C) Ентігу D) Гепатомегалия E) Перифериялық ісік ANSWER: C Іркілісті жүрек жетіспеушілігінде дигоксиннің әсері мынаған байланысты: A) Диурезді жоғарылату B) Оң инотропты әсерт C) Жүрекке келетін венозды қан көлемін төмендету D) Кейінгі күшті (постнагрузка) төмендету E) Жүрек соғу жиілігін жиілету ANSWER: B Ішектің жедел өткізбеушілігіне тән симптомдар: A) дене қызуының төмендеуімен B) нәжістің және газдың болмауы C) жиі газ бөліну D) жиі сұйық нәжіс E) тенезмдер ANSWER: B Ішектің жедел өткізбеушілігінің жетекші симптомы: A) дене қызуының төмендеуімен B) іштің сыздап ауырсынуы C) іштің «қанжар сұққандай» жедел ауырсынуы D) жиі сұйық нәжіс E) іштің толғақ тәрізді ауыруы ANSWER: E Іш сүзегінің асқынуы (ішек перфорациясы, ішектен қан кету) дамиды A) 2 күннен кейін B) 1 аптадан кейін C) 2 аптадан кейін D) 3 аптадан кейін E) 1 айдан кейін ANSWER: D Іш сүзегінің инкубациялық кезеңі орта есеппен A) 5 күн B) 10-14 күн C) 1 ай D) бірнеше сағат E) 22-25 күн ANSWER: B Іш сүзегінің типтік емес симптомы A) қозу, тахикардия B) адинамия, бас ауруы C) iш қату, метеоризм D) брадикардия E) бауыр мен көкбауырдың ұлғаюы ANSWER: A Іштің айқын айқас тәрізді ауыруы, жеген тағаммен құсу, ішектің күшейтілген перистальтикасы, нәжіс пен газдардың тежелуі тән A) асқазан мен 12- елі ішектің тесік жарасы үшін B) жедел холецистит үшін C) жедел панкреатит үшін D) жіті гепатит үшін E) жіті ішек өтімсіздігі үшін ANSWER: E Іштің тұйық жарақаты кезінде бауыр тұйығының болмауы тән A) көкбауырдың жарылуы үшін B) ұйқы безінің жарақатына C) қуыс органның (асқазан, ішек) жарылуы үшін D) жедел аппендицит үшін E) аналық бездерінің апоплексиясы үшін ANSWER: C Қабырға аралық невралгияға байланысты кеуде тұсындағы ауырсыну сезімін басуға қолданады A) Жүрек гликозидтері B) Антидепресанттар C) Антикоагулянттар D) Антибиотиктер E) Новокаинды блокада ANSWER: E Қабырғалардың сынығы кезіндегі көрсеткіш: A) кеудеге кресть тәрізді таңғыш қою B) кеудеге спираль тәрізді таңғыш қолдану C) фикстелген таңғыш қою көрсетілмеген D) дұрыс жауап жоқ E) дезо таңғышын қолдану ANSWER: C Қай ауруда гепатолиенальды синдром кездеседі: A) Бадда- Киари ауруы B) жедел вирусты гепатит C) эхинококкоз бауырлық D) өкпе эмфиземасы E) констриктивті перикардит ANSWER: A Қай ауру кезінде адреналин таңдаулы препарат болып табылады: A) Тамырлық коллапста B) Кардиогенді шокта C) Жүректің гемотампонадасында D) Инфекциялы-токсикалық шокта E) Анафилаксиялық шокта ANSWER: E Кальций антогонистерінің дигидропиридті қатардағы екінші туындыларына жатады: A) метопролол B) дилтиазем C) амлодипин D) эналаприл E) нифедепин ANSWER: C Қандай ауруда кальций антагонистері таңдау препараты болып табылады: A) кернеу стенокардиясы B) кернеу стенокардиясы ФК I C) миокард ишемиясының ауырсынусыз түрі D) Принцметалл стенокардиясы E) миoкapд инфapкты ANSWER: D Қандай ауруда круп синдромы жиі кездеседі? A) коронаровирустық инфекция B) парагрипп C) реовирустық инфекция D) энтеровирустық инфекция E) РС-инфекция ANSWER: B Қандай ауруда симптомдық эритроцитоз артериальды гипертензиямен анықталмайды: A) бүйрек артериясының стенозы B) феохромоцитома C) Кушинг синдромы D) аорта коарктациясы E) бүйрек ісігі ANSWER: E Қандай жағдайда АҚҚ-ды міндетті түрде қалыптастыру немесе тіпті оны көтере алғанға дейінгі деңгейге төмендету көрсетілген: A) Аортаның ажырайтын аневризмасында B) Ми қан айналымының бұзылысында C) Гипертониялық энцефалопатияда D) Үдемелі бүйрек шамасыздығында E) Жүрек жетіспеушілігінде ANSWER: A Қандай жағдайларда АҚҚ міндетті қалыпқа келтіру немесе жоғарғы қалыпты деңгейге дейін төмендету көрсетілген: A) Стенокардия B) Мидың жедел қанайналым бұзылысы C) Гипертониялық энцефалопатия D) Қолқа аневризмасының қатпарлануы E) Жедел тыныс жеткіліксіздігі ANSWER: D Қан қақыру белгісі жоқ ауру: A) Cтeнoкapдия B) Өкпе туберкулезі C) Ұлтабардың жарасы D) Гудпасчер синдромы E) Өкпе артериясының тромбоэмболиясы ANSWER: A Қан кетуде ұйқы артериясының ... жерін басады? A) Ортасынан B) Ортаңғы 2/1 бөлігін C) Төменгі ¼ бөлігін D) Жарақаттанған жерден жоғары E) Жарақаттанған жерден төмен ANSWER: D Қан кетуді тоқтатуға арналған жгутты ұзақ уақыт өткеннен кейін босатады, ары қарай не істеу керек? A) Жгутты бастапқы орнынан жоғары салу B) Жгутты қайтадан екі жерден салу C) Жгутты қайтадан салмау керек D) Жгутты бастапқы орнынан төменірек салу E) Жгутты өзінің бастапқы орнына салу ANSWER: A Қан кетуді тоқтатудың түрлері: A) Біріншілік B) Жалпы C) Уақытша D) Соңғы E) Алғашқы ANSWER: C Қан кетуді уақытша тоқтатудың негізгі әдісі: A) Аяқ пен қолды бүгу B) Саусақпен басу C) Жгут салу D) Қан тоқтатаын препараттар E) Таңғыш салу ANSWER: E Қант диабетімен ауыратын найқастардың қан қысымы қандай деңгейде болу қажет A) САҚ130-140 , ДАҚ 85-90 мм.сын.бағ. B) САҚ<140, ДАҚ <100 мм.сын.бағ. C) САҚ<100, ДАҚ <110 мм.сын.бағ. D) САҚ<130, ДАҚ <85 мм.сын.бағ E) САҚ140-160 , ДАҚ 90-100 мм.сын.бағ. ANSWER: D Қан тоқтату кезіндегі жгут салу ұзақтығы: A) жазда 1 сағат, қыста 2 сағат B) жазда 2 сағат, қыста 1 сағат C) жазда 2 сағат және қыста D) жазда 1,5 сағат және қыста 0,5 сағат E) кез келген уақытта 30 минуттан артық емес ANSWER: B Каптоприлды тағайындаудың негізгі қарсы көрсеткіші A) қанда креатининнің жоғарылауы B) бүйрек артериясының екі жақты стенозы C) АҚ-ның орташа жоғарылауы D) бүйрек артериясының бір жақты стенозы E) плазмада рениннің төмен мөлшері ANSWER: B Кардиогенді шокты емдеуде аталған дәрмектердің қайсысы тиімді A) Мезатон B) Допамин C) Добутамин D) Ангиотензин E) Дигоксин ANSWER: B Кардиоселективті β- блокаторларға жатады: A) атеналол B) карведилол C) соталол D) метопролол E) ацебуталол ANSWER: C Кардиоселективті ішкі симпатомиметикалық активті β-адреноблокаторларға жатады: A) корданум B) карведилол C) тразикор D) коргард E) анаприлин ANSWER: A Қарттарда жыбыр аритмиясының тұрақты түрінде жүрек соғуның сиреуіне тағайындалатын таңдамалы препаратты ата A) Верапамил B) Дигоксин C) Анаприлин D) Кордарон E) Этацизин ANSWER: B Қарыншаішілік блокада улану кезінде дамиды A) амитал-натрий B) амитриптилинмен C) кодеин D) этиленгликольмен E) сірке суы эссенциясы ANSWER: B Қарыншалар фибрилляция кезінде жасалынады A) к/е Aмиoдapoн B) к/е лидoкaин C) электрлі дефибрилляция D) жүректің жабық массажы E) к/е Kaлий xлopид, кaльций xлopид, aтpoпин ANSWER: C Қарыншалық брадикардия кезінде балаларға атропин қандай дозада беріледі? A) 0,1 мг / кг в/ в B) 0,003 мг / кг в/ в C) 0,005 мг /кг в/в D) 0,01 мг/кг в/в E) 0,001 мг/кг в/в ANSWER: D Қарыншалық тахикардианың пароксизмін басуға таңдамалы препаратты ата A) Лидокаин B) Кордарон C) Дигоксин D) Верапамил E) Обзидан ANSWER: A Қарыншалық фибрилляциядағы ЭКГ негізгі белгісі: A) Үлкен F толқындар, қарыншалық толқынның деформациясы B) Ретсіз қарыншалық кешен C) Тістің болмауы Р D) Ырғақты қарыншалық толқындар E) Ретсіз жүрекше кешені ANSWER: A Қарыншалық фибрилляцияның негізгі емі A) Электро дефибриляция B) Лидокаинді көктамырлық енгізу C) Жүректің жабық массажы D) Электрокардиостимулятор E) Калий хлориді, кальций хлориді, атропинді көктамырға ен гізу ANSWER: A Қарыншалық фибрилляцияның негізгі емі A) Калий хлориді, кальций хлориді, атропинді көктамырға еңгізу B) Электродефибрилляция C) Жүректің жабық массажы D) Лидокаинді көктамырлық енгізу E) Амиодаронды көк тамырға енгізу ANSWER: B Қарыншалық фибрилляцияның ЭКГ дағы негізгі көрініс: A) Ретсіз қарыншалық комплекс B) Ритмді қарыншалық толқындар C) Үлкен F толқындары, қарыншалық толқының деформациясы D) Р тісшесінің анықталмауы E) Ретсіз жүрекшелік комплекстер ANSWER: C Қарыншалық экстрасистолияға тән белгілер: A) Р тісшесі жоқ, QRS комплексі кеңейген B) теріс Р тісшесі, QRS комплексікеңейген C) оң Р тісшесі, QRS комплексі кеңейген D) Р тісшесі жоқ, QRS комплексі әдеттегідей формада E) қос өркешті Р тісшесі ANSWER: A Қарыншалық экстросистолияның ЭКГ-лік көрінісін ата: A) Р тісшесіз кең комплекстің алдын ала пайда болуы, толық компенсациялық пауза B) Экстрасистолиядан кейінгі толық емес компенсациялық пауза C) PQ интервалының қысқаруы D) Экстрасистолалық QRS комплексінің алдында Р тісшесің болуы E) Р тісшесінен кейінгі QRS комплексінің 0,12с артық кеңейюі ANSWER: A Қарыншалы экстросистолияның ЭКГ-лік көрінісін ата: A) PQ интервалының қысқаруы B) Р тісшесіз кең комплекстің алдын ала пайда болуы, толық компенсациялық пауза C) Экстрасистолиядан кейінгі толық емес компенсациялық пауза D) Р тісшесінен кейінгі QRS комплексінің 0,12с артық кеңейюі E) Экстрасистолалық QRS комплексінің алдында Р тісшесің болуы ANSWER: B Қарыншаның фибриляциясына алып келмейтін аритмияның түрі: A) ерте қарыншалық экстасистола B) torsades de pointes C) альтернативті қарыншалық тахикардия D) топтық экстрасистолиялар E) жыбыр аритмиясы ANSWER: E Қауіпсіздік ережелеріне қай тұжырым сәйкес A) Санитарлық көліктің ішінде науқасты тасымалдайтын зембілді орналастырған кезде артқы есікті фельдшер ашады B) Жедел медициналық жәрдем қызметкерлеріне санитарлық көліктің ішінде медициналық жабдықтардың үстіне отыру немесе оларды басқа мақсатпен қолдануға қатаң тыйым салынады C) Жедел медициналық жәрдем қызметкерлеріне санитарлық көліктің ішінде медициналық жабдықтарды өз бетімен орналастыруға тыйым салынады D) Жедел медициналық жәрдем қызметкерлеріне санитарлық көліктін қозғалыс кезінде ұйықтауға тыйым салынады E) Жұқпалы аурулармен жұмыс жасағанда жұмсақ инвентарды қолдану керек (халат,маска т.б.) ANSWER: B Қауіпті химиялық заттармен уланған кезде көрсетілетін жедел көмектің негізгі принциптері: A) Сіңіріліп үлгерген улы заттардың организмнен тездетіп шығарылуын қамтамасыз ету B) Удың организмге енуін тоқтату және сіңіріліп үлгермеген уды жою C) Организмнің өмірге қабілетті қызметтерін қалпына келтіру және қалыпты деңгейде ұстау D) Жедел жәрдем бригадасын шақыру E) Науқас жатқан үйді залалсыздандыру ANSWER: B Кенет есінен танып, эпилепсия түріндегі тырыспалар пайда болған 60 жасар науқасқа жедел жәрдем бригадасын шақырған. Қарағанда: науқас есінде, жүрек тұсы ауырсынуына, әлсіздік пен бас ауруына шағымданады, еріксіз кіші дәретін жіберіп қойған. Анамнезінде: ЖИA. Инфарктан кейінгі кардиосклероз диагнозы, ЭКГ-да II дәрежелі АV-блокадасы, Мобитц II. Электрокардиостимуляция дайын болғанға дейін науқасқа енгізіледі A) Бұлшық етке клофелин B) Көктамырға верапамил C) Көктамырға фуросемид D) Көктамырға атенолол E) Көктамырға алупент ANSWER: E Кенеттен өлім кезінде ЭКГ-де тіркелетін ритм: A) Политопты экстрасистолия B) Айқын синусты брадикардия (минутына 20-дан аз) C) Қарыншалар фибрилляциясы D) Баяу идиовентрикулярлы ырғақ E) Толық атриовентрикулярлы блокада ANSWER: C Кенеттен пайда болған ентігу фонында дамыған кеуде қуысындағы ауырсыну төмендегі аурулардың ішінде қайсысына тән A) Жедел перикардит B) Көк еттің өңеш тесігінің жарығы C) Аортаның ажырамалы аневризмасы D) Миокард инфаркті E) Өкпе артериясының тромбоэмболиясы ANSWER: D Кенеттен пайда болған кеуде торшасындағы ауыру сезімі, үдемелі ентігу, цианоз, қорап тәрізді перкуторлық дыбыс, кенет тыныстың әлсіреуі мынаған тән: A) пневмотораксқа B) пневмонияға C) қабырғааралық невралгияға D) миокард инфарктысына E) плевритке ANSWER: A Кетодиабетикалық комада ауыздан шығатын иіс A) Aцeтoн B) Аммиак C) Қызған қауын D) Шіріген жұмыртқа E) Миндаль ANSWER: A Кеуде артындағы ұстама тәрізді ауырсыну және эпигастрий аймағындағы ауырсынуларда диагностиканы неден бастау қажет: A) асқазанды зондтау B) уропепсинге зәрді тексеру C) гастродуоденоскопия D) ЭКГ E) рентгеноскопия АІЖ ANSWER: D Кеуде жарақаты кезінде тыныс алудың бұзылуы байланысты болу мүмкін A) гемоторакспен B) пневмоторакспен C) өкпенің соғылуымен D) қабырғалардың көпше немесе флотациялаушы сынықтарында қабырға қаңқасының бұзылуы E) барлық аталған ANSWER: E Кеуде клеткасының зақымдануы кезінде қажет: A) морфин B) жарақаттанған жерге окклюзионды таңғыш қою C) гепарин D) спазмолитиктер E) промедол б/е ANSWER: B Кеуде қуысының қысылуында қабырғалардың ығысуы жиі болады A) жоғары B) төмен C) ішке D) сыртқа E) төмен және ішке ANSWER: D Кеуденің оқпен тесілген жарақаты кезінде дамуы мүмкін A) күштемелі пневмоторакс B) жүрек тампонадасы C) өңеш перфорациясы D) жұлын жарақаты E) барлық аталғандар ANSWER: E Клапанды пневмоторакс: A) іш қуысындағы ауа B) тері асты май талшықтарындағы ауа C) буындардағы ауа D) ауа плевра қуысына енеді, кері шықпайды,ауа көлемі ұлғаяды E) плевра қуысының қоршаған ортамен қатынасы ANSWER: D Клапанды пневмоторакс кезінде ЖТЖ пайда болуының негізгі себептері A) теріастылық эмфиземаның пайда болуы B) ауырсыну синдромы C) өкпенің қысылуы D) қабырға ортасының ығысуы E) жоғары диафрагма тұрағы ANSWER: A Коматоздық жағдайы жоқ тыныс алу орталығының салдануы A) үлкен транквилизаторлар (аминазин, дроперидол) B) дихлорэтан C) атарактиктер (валиум, седуксен) D) опиаттар E) этиленгликоль ANSWER: D Конн синдромындағы гипертензияның дамуы байланысты мынамен: A) Альдостерон секрециясының жоғарылауына байланысты натрийдің ішкіжасушалық қабырғалық жиналуы B) АДГ-нің секрециясының жоғарылауы C) Рениннің секрециясының жоғарылауы D) Гипокалиемия E) Кортизолдың секрециясының жоғарылауы ANSWER: A Көп жылдан берi асқазанның жара ауруымен сырқаттанатын науқаста арқаға берiлетiн тұрақты ауырсыну пайда болған. Қандай асқынудан күдiктену керек? A) қалтқының стенозы B) демпинг-синдромы C) малигинизация D) жараның тесiлуi E) ұйқы безiне пенетрация ANSWER: E Көрсетілген аурулардың қайсысында ауырсынуды сезіну жүрек ұшы аймағына көбірек сәйкес келеді A) Нейроциркуляторлы дистонияда B) Рефлюкс-эзофагитте C) Өкпе артериясының тромбоэмболиясы D) Жедел перикардитте E) Спонтанды стенокардияда ANSWER: A Көрсетілген жағдайлардың қайсысы өкпе шеменімен асқынбайды: A) Гипepтoниялық кpиз B) Миокард инфаркті C) Өкпе артериясының тромбоэмболиясы D) Теңіз суына шынайы бату E) Қосарланған митральді ақау ANSWER: D Көрудің бұзыласы, айқын метаболикалық ацидоз және бүйрек функциясының бұзылуын шақырады A) сірке суы эссенциясы B) метил спирті C) этиленгликоль D) ацетон E) хлорланған көмірсутектер ANSWER: B Қосарланған жарақат араластан ерекшеленеді A) зақымданудың ауырлығы мен көлемі бойынша B) зақымданудың кеңдігі мен тереңдігі C) этиологиялық фактор бойынша D) бірге жүретін асқынулардың ауырлығына қарай E) екі және одан да көп аймақтың зақымдануы ANSWER: C Крепитация естіледі: A) жедел бронхитте B) созылмалы бронхитте C) бронхиальді астманың ұстамасында D) пневмонияның бастапқы сатысында E) экссудативті плевритте ANSWER: D Крон ауруында тағайындалмайды A) Сульфаниламидтер B) Н2 – гистамин блокаторлары C) диета D) Метронидазол E) Қабынуға қарсы дәрілер ANSWER: B Күйген аймақта ісіну, гиперемия және сұйықтыққа толған көпіршіктер пайда болады A) Алғашқы дәрежесінде B) 1дәреже C) 3дәреже D) 2дәреже E) 4 дәреже ANSWER: D Күйіктің 2 дәрежесіне тән белгілер: A) тер және май бездерінің, терінің түкті қабатының сақталуымен беткі қабатының өліктенуі B) көпіршік түзілумен эпидермистің ажырауы C) дерманың барлық қабатының некрозы D) терінің гиперемиясы E) терінің қызаруы ANSWER: B Күйіктің дәрежесін анықтайтын тәсіл түрлері: A) Алқан және тоғыздық тәсіл B) Тоғыздық және 1 пайыздық әдіс C) 1 пайыздық және бөліктіқ әдіс D) Қол және тоғыздық әдіс E) Алақан және 1 пайыздық әдіс ANSWER: A Құлаған өндірістік мекемені 16 сағат өткен соң тазалау кезінде 40 жастағы ер адам табылды, ол адамның оң жақ жамбасының ортаңғы бөлігі ауыр плитамен басылып қалған. Ол адамда қандай асқыну дамуы мүмкін? A) Эндоapтepит B) Сыртқы көктамырлардың тромбофлебит C) Peйнo cиндpoмы D) Ұзақ жаншылу синдромы E) Терең көктамыр тромбофлебит ANSWER: D Құрғақ плевриттің аускультациясына тән: A) плевраның үйкеліс шуы B) әр түрлі колибрлі ылғалды сырылдар C) пуэрильды тыныс D) тыныс алу шуының әлсіреуі E) крепитация ANSWER: A Құрсақ қуысындағы жыныс ағзаларының перфорациясын көрсететін белгі: A) іштің тұйыкталуы B) бауырлық тұйықтықтың жоқ болуы C) іштің тітіркену симптомы D) Madelung симптомы E) бұлшықеттік қорғаныс ANSWER: B Құрыспалы талманың ауруханға дейінгі кезеңінде қолданылады: A) жүрек гликозидтері B) кеторолак C) кофеин D) лидокаин E) реланиум ANSWER: E Құрысу синдромында шұғыл көмек: A) б-блокаторлар B) анальгин C) морфин D) статиндер E) седуксен ANSWER: E Күштемелі пневмоторакспен зардап шеккендерге шұғыл медициналық көмек көрсету кезіндегі жедел жәрдем дәрігерінің тактикасы A) оттегі беру B) трахея интубациясы C) инфузиялық трансфузиялық терапия D) зақымдану жағында плевра ішінде декомпрессия жасау E) вагосимпатикалық блокада ANSWER: D Күштемелі пневмоторакс үшін ("клапанды" түрі) тән A) ентігу B) цианоз C) тахикардия D) қуыс ортасының жылжу белгілері E) барлық аталғандар ANSWER: E Күштемелі стенокардияның негізгі белгісін ата: A) нитроглицериннің жылдам әсері B) сол қолға иррадиация C) төс артында D) қысылған ауырсыну E) күштемеден кейін ауырсыну ANSWER: A Күштемелі стенокардияның негізгі белгісін ата: A) Ауырсынудың тән иррадиациясы B) Нитроглицериннен тез әсер болу C) Ауырсынудың сол қолдың медиальды бетінен солға қарай таралу сезімі D) Қысып немесе сығып ауырсыну E) Физикалық күш түскенде ауырсыну сезімінің пайда болуы ANSWER: E Күшті қышқылдармен уланған кезде асқазанды жуу үшін қолданылады A) су B) натрий бикарбонатының әлсіз ерітіндісі C) лимон қышқылының әлсіз ерітіндісі D) өсімдік майы E) унитиол ANSWER: A Қуыс ағзалардың зақымдалуымен іштің тұйық жарақаты кезінде барлық аталған симптомдар тән, мынадан басқа A) іш қуысының ойық жерлерінде тұйық дыбыс анықталуы B) іштің ауырсынуы, кернеулі іш C) бауыр тұйығының жоғалуы D) перитонеалдық құбылыстар E) эндотоксикоз ANSWER: A Қуысты сүйектердің сынығы кезіндегі клиникалық көріністер: A) патологиялық қозғалыс B) пальпация кезінде ауырсыну иен ісіну C) сыздап ауырсыну D) қолдың сұқ саусағынан желкенің 1/3не дейін E) терінің қызыл болуы ANSWER: A Қыста сирақтан артериясынан аққан қанды тоқтату үшін жгут қанша уақытқа салынады? A) 7 сағ B) 4 сағ C) 3 сағ D) 2 сағ E) 1 сағ ANSWER: E Қысылған жамбас жарығын жиі барлық аталған аурулармен саралау қажет, мынаны санамағанда A) сан лимфаденитін B) үлкен тері асты вена сағасындағы варикоз түйінінің тромбофлебитін C) қысылған шап жарығын D) мықын артериясының аневризмасын E) шап лимфаденитін ANSWER: D Қысылған жарықтар үшін тән емес A) жөтелдің теріс симптомы B) жөтелдің оң симптомы C) жарықтық томпаю аймағындағы айқын ауру сезімі D) жарықтық томпаюының кернеуі E) жарықтың қайта енбеуі ANSWER: B Ларингеальды стенозға (бөгде денеге) тән емес симптом A) Анамнезде - бөгде денені аспирациялау фактісі. B) Жөтел ұстамалары, тері жамылғыларының көгеруі, тыныс алудың қиындауы. C) Афония. D) Экспираторлы ентігу. E) Тыныс алу кезінде көмейдің жоғары төмен қозғалуы. ANSWER: D Ликвореяда мұрын немесе құлақ тампонадасын жасауға: A) зерттелмеген B) әлсіз C) өзгеріссіз D) көрсеткіш E) көрсеткіш жоқ ANSWER: E Менингококты инфекциядан ең жиі дамиды: A) Менингококты назофарингит B) Менингоэнцефалит C) Менингококты сепсис D) Менингит E) Миелит ANSWER: A Менингококты инфекцияны басқа тыныс жолдарының бактериялдық ауруларынан дифференциальды жүргізуге клиникалық көрінісінде ерекшелік барма A) жоқ B) өзгеріссіз C) таңдамалы D) ия E) анықталмаған ANSWER: A Менингококты инфекцияның берілу жолдары болып табылады: A) ауа-тамшы B) трансмиссивті C) жыныстық қатынас D) алиментарлы E) су арқылы ANSWER: A Менингококцемия кезіндегі бөртпелердің ең типті нұсқасы І типті қант диабеті бар науқаста шөлдеу, полиурия күшейген, жағдайы тез нашарлаған, қандағы қант 19,6 ммоль/л, зәрде ацетон, аузынан ацетон иісі шығыды. Сіздің диагнозыңыз: { ~Уремиялық кома ~Гиперосмолярлы кома =Кетоацидозды кома ~Гипогликемиялық кома ~Гиперлактацидемиялық } A) уртикарлық; B) розеолезлалық; C) везикулалық; D) пустулезеді; E) геморрагиялық. ANSWER: E Миға жарақатсыз субарахноидальды қан құйылудың ең көп таралған себебі A) ревмоваскулит B) инсульт C) аневризма D) ми ісіктері E) тізілгеннен ешқайсысы ANSWER: C Мидың жұмсақ қабығының тітіркенуіне тән симптомдар: A) Ровзинг симптомы B) Лесаж симптомы C) Кернинг симптомы D) Ортнер симптомы E) Мерфи симптомы ANSWER: C Мидың перфузиясы үшін сыни орташа қан қысымы болып табылады A) 60-70 мм рт.Ст. B) 40-50 мм рт.Ст. C) 30-40 мм рт.Ст. D) 10-20 мм рт.Ст. E) 80-90 мм рт.Ст. ANSWER: C Мидың шайқалуы байқалады A) ликворда қанның болуымен B) ми затына ұсақ қан кетулерімен C) жалпы ми белгілерімен D) анизокориямен E) ошақты симптомдармен ANSWER: C Ми қан ағымы айтарлықтай төмендейді және сананың бұзылуы пайда болады артериялық қысымда A) 100 мм сын бағ. төмен. B) 60 мм сын бағ. төмен. C) 80 мм сын бағ. төмен. D) 70 мм сын бағ. төмен. E) 90 мм сын бағ. төмен. ANSWER: B Миокард инфарктімен түскен науқасқа алғашқы 4-6 сағатта жүргізілетін патогендік емінің негізгі әдісін ата A) Нитроглицеринді вена ішілік инфузиялау B) Дұрыс жауап жоқ C) Аорто-коронарлы шунттеу D) Тромболитикалық терапия E) Коронарлы ангиопластика ANSWER: D Миокард инфарктінің ауырсынусыз ағымы, ишемия ауруына қоса мына аурумен ауырғанда кездеседі: A) Аорта сағасының тарылуы B) Жыбыр аритмиясының тұрақты түрінде C) Гипертониялық ауру D) Қант диабеті E) ІІІ дәрежелі семіздік ANSWER: D Миокард инфарктін өткерген және тұрақты күніне 0,5 мг дигоксин қабылдау фонындағы жүрек жетіспеушілігінің әлсіз белгілері бар науқаста қарыншалық бигимения тіркелді. Бұл жағдайда төменде көрсетілгендердің біреуінен басқасы көрсетіледі A) Дифенин тағайындау B) Дигоксинді алып тастау C) Калций хлоридін енгізу D) Унитиол енгізу E) Поляризациялық ерітінді енгізу ANSWER: E Миокард инфарктісімен науқаста жүрек тұсындағы ауырсыну синдромының күшеюі, тахикардия, артериалық қысымның кенет төмендеуі, тамыр соғысының жіп тәрізді әлсіреуі, тері жамылғысының бозаруы, суық тер байқалған. Науқаста қандай асқыну пайда болды Науқаста анурия 24 сағаттан бері. Сіздің болжам диагнозыңыз: { =зәр жолдарының обструкциясы ~шокты бүйрек ~жедел бүйрек жеткіліксіздігімен асқынған жедел токсикалық нефрит ~созылмалы гломерулонефриттің асқынуы ~созылмалы бүйрек жеткіліксіздігі терминальды сатысы } A) жүрек аневризмасы B) Дресслер синдромы C) өкпе шемені D) қайталамалы миокард инфарктісі E) кардиогенді шок ANSWER: E Миокард инфарктында кардиогенді шокпен асқынғанда қолданылатын тиімді препарат A) норадреналин B) допамин C) дигоксин D) нитроглицерин E) изадрин ANSWER: B Миокард инфарктының артқы-базальды локализациясына тән тіркемелердегі ЭКГ өзгерістері: A) Q тісшесі II, III, aVF B) Q тісшесі aVL, V5 C) Q тісшесі aVF, V5 D) биік R V1-2 E) Q тісшесі I, II , aVL ANSWER: D Миокард инфарктысының ерте асқынуларына барлығы жатады, мынадан басқасы: A) Пневмонияны B) Миокард жыртылуы C) Тромбоэмболия D) Дресслер синдромы E) Кардиогенді шок ANSWER: D Миокардтың жарылуына күдік туғанда қандай препаратты беруді тоқтату қажет? A) Антикоагулянттар B) Са-антогонистері C) Наркотикалық анальгетиктер D) β-адреноблокаторлар E) Жүрек гликозидтері ANSWER: A Миокардтың майда толқынды фибрилляциясы кезінде электрлік дефибрилляция әсерін күшейту үшін нені енгізген жөн: A) Калций хлорид B) Адреналин C) Атропин D) Дигоксин E) Лидокаин ANSWER: B Мобитц II кезінде ЭКГ үшін тән A) PQ аралығының тұрақтылығы B) PQ аралығының біртіндеп ұзаруы C) QRS кешенінің эпизодтық құлдырауы D) әрқашан QT аралығының ұзаруы E) QRS кешенінің кеңейтілуі ANSWER: A Морганьи-Эдемс-Стокс ұстамаларының жиі себебі болады: A) қарыншалар дірілі B) қарыншалық тахикардия C) жүрекшенің фибрилляциясы қарыншалық тахисистолиясымен D) толық атрио-вентрикулярлы блокада E) жүрекшенің дірілі 1:1 ANSWER: D Морфин енгізген кезде осы клиникалық белгісі болмайды A) тыныс алудың төмендеуі B) брадикардия C) іш қату D) тыныс алудың жиілеуі E) миоз ANSWER: D Мұрын жарақаттанған кезде қандай таңғыш түрі қолданылады A) Сақпанша тәрізді B) Телпек C) Дезо таңғышы D) Крамер шинасы E) Спиральды ANSWER: A Мұрыннан қан кету кезінде науқас жатуы тиіс A) бүйірінде B) бетімен төмен қарап C) арқада аяқ ұшы көтеріңкі D) көтеріңкі және артқа берілген басымен E) науқастың жағдайы ауруханаға дейінгі кезеңде маңызды емес. ANSWER: D Мұрыннан қан кету кезінде суық қойылады A) 2 сағатқа бастың артқы жағына B) 30 минутқа кеңсірік үстіне C) 3 сағатқа маңдайға D) 30 минутқа самайға E) 2-3 сағатқа кеңсірік үстіне ANSWER: B Мышьяк пен уланғанда құсықтың түсі қалай болады? A) көк B) жасыл C) қоңыр D) қызыл E) сары ANSWER: B Науқас 27 жас, 6 ай бойы күніне 6-8 рет диарея әлсіздік температура. Ауырсыну тек қана төменгі оң жак іштің кватратында. Сіздің диагнозыңыз? A) Неспецификалық жаралы колит B) Карциноидты синдром C) Жедел ішек өтімсіздігі D) Крон ауруы E) Ұйкы безінің жетіспеуі ANSWER: D Науқас 47 жаста, 2 апта бұрын 4 қабатқа тез көтерілгеннен кейін кенет төс артының төменгі бөлігінде ауыру сезімі пайда болды, тыныштық күйде ауыру сезімі жоғалды. Мұндай ауыру сезімі бірінші рет пайда болды. Кейін тез жүргенде, 2 қабатқа көтерілгенде пайда болатын болды. Стенокардия түрін анықтаңыз. Емдеу шараларын қолданыңыз: A) ЖИА. Күштену стенокардиясы ФК 2. Антиангиналді ем тағайындау B) Кардиалгия коронарлы себептерге байланысты емес болуы мүмкін. Науқасты зерттеу керек. C) ЖИА. Алғаш пайда болған стенокардия. Ауруханағажатқызукерек, антиангиналді ем тағайындау керек. D) ЖИА, Прогрессирлеуші стенокардия. ауруханаға жатқызу керек E) ЖИА. Принцметалл стенокардиясы ANSWER: C Науқас 50 жастағы ер адам кенеттен физикалық күштің әсеріне кеуде клеткасының сол жақ аймағындағы ауырсыну сезіміне шағымданып, жедел жәрдем бригадасын шақырған. Қарағанда: сол қолының қимылы кезінде және терең дам алғанда ауырсыну сезімі күшейеді. Өкпе аускультациясында сол жағында тынысы әлсіреген, перкуссияда тимпанит Болжама диагноз A) Қабырға аралық невралгия B) Спонтанды пневмоторакс C) Экссудативті плеврит D) Остеохондроз E) ЖИA. Стенокардия ANSWER: B Науқас 53 жаста, тыныштық жағдайында айқын ауа жеткіліксіздігіне, өлімнен қорқу сезіміне, кеуде клеткасында түсініксіз ауырсынуға шығымданады. Объективті: жағдайы ауыр, тері жамылғысы цианотикалық, қамытты венаның пульсациясы. ЖЖЖ 38 рет минутына, АҚ 150/90 мм.с.б. Жіті оң жақ қарыншалық жеткіліксіздіктің пайда болуына жиі кездесетің себебін атаныз: Бронхты астма емінің бірінші кезеңінде тағайындаған, барынша тиімді: { ~будесонидті =сальбутамолды ~теофиллинді ~преднизолонды ~Монтелукасты } A) өкпе артериясының тромбоэмболиясы B) аорталық ақау C) гипертониялық криз D) стенокардия E) вегетативтік криз ANSWER: A Науқас 65 жаста, өмірінде бірінші рет тұншығу ұстамасы болып, жедел жәрдем дәрігерін шақырды. Обьективті: ортопноэ, акроцианоз, пульс 118 рет мин, ырғақты емес, АҚҚ-100/60 мм.с.б.б., тондары тұйық, жүрек ұшында дөрекі систолалық шу, өкпеде орта көпіршікті сырылдар. Дәрігер қай тексеруді бірінші жасауы қажет? A) Электрокардиограмма B) Қанда газды тексеру C) Фонокардиограмма D) Глюкометр E) Қанның жалпы анализі ANSWER: A Науқас 73 жаста кеуде артындағы, арқаға, бұғана арасы аумағына иррадиацияланатың ауырсынуға, физикалық күштемеден күшейетің тамақты құсып тастауына шағымданады. Анамнезінен: 6 жыл бойы өз-өзін ауыру деп санайды. Осы асқынысты физикалық жүктемемен байланыстырады. Объективті: тері жамылғысы қалыпты түсті, тері астындағы майы қалыптысынаң жоғары көлемде дамыған. Сorа тондары аңық, ритмикалық. АҚ 130/90 мм.с.б., ЖЖЖ 68 рет минутына. Іші кішкене үрленген, ауырсынады. Сіздің диагнозыныз және одан әрі тактиканыз. A) ГЭРА, ЭКГ, велоэргометрия B) ЖИА, ауруханаға жатқызу C) ЖИА, ЭКГ түсіру D) ГЭРА, ФГДС, ЭКГ, велоэргометрия E) ЖИА, ЭКГ, велоэргометрия ANSWER: D Науқас A, 50 жаста, жұмысында болған стресстік жағдайдан кейін кенет ауырып қалды. Төс артында қатты қысып ауыру сезімі пайда болды, ол күні бойы сақталып тұрды. Кешке науқас жедел жәрдем бригадасын шақыртты. ЭКГ-да V1-V3 тіркемелерінде патологиялық Q сермесі, R сермесі жоғалып кеткен, ST сегменті 6 мм жоғары көтерілген.Науқасқа қандай дәрі-дәрмек қолданасыз? A) Изокет B) Метапролол C) Гeпapин D) Викасол E) Моносан ANSWER: C Науқас Г. 62 жаста. Дем алудың қиындауына шағымданады. Ұстама жиілігі айына 2-3 рет. Қазіргі жағдайының нашарлауы 1 сағат бұрын пайда болған. Беротек ингаляциясын қолданған, бірақ нәтижесіз. Жалпы жағдайы орташа ауырлықта. Тері жамылғысы цианозды. Тыныс алуға көмекші бұлшықеттер қатысады. Өкпе аускультациясында қатаң тыныс, құрғақ ысқырықты сырыл. ТЖ 24 рет минутына. Жүрек тондары тұйықталған, ырғағы дұрыс. ЖСЖ 92 рет. АҚҚ 130-90 мм.сын.бағ. Болжам диагноз: A) Екі жақты ауруханадан тыс пневмония. ТЖ I B) Бронх демікпесі. Демікпелік статус I дәрежесі. ТЖ III. C) Бронх демікпесі. Орташа ауырлықтағы ұстама. ТЖ I D) ЖИА. Инфарктан кейінгі кардиосклероз. Интерстициальды өкпе ісінуі . E) Өкпе артериясыныңң тромбоэмболиясы ANSWER: C Науқас горизантальды қалыптан тұрғанда, төстің төменгі 1/3 бөлігі ауырсынуың басылуы нені дәлелдейді A) Диафрагманың өңештік тесігінің жарығын B) Өкпе артериясының тромбоэмболиясы C) Базальді плевритті D) Митральді қақпақ пролапсын E) Өкпенің гангренасын ANSWER: A Науқас, ес түссіз еденде жатыр, туыстары көріп қалған, не үшін болғаны анық емес . Қарағанда : кома жағдайында. Терісі бозғылт, ылғалды.Көз қарашықтарының жарыққа реакциясы жоқ.Беткей тыныс.Ауыз қуысынан көп көлемде көпіршік. Өкпесінде -әр түрлі калибрдегі ылғалды сырылдыр.Жүрек тондары тұйық. ЖСЖ 56 рет мин.АҚ-125/60 мм.сын. Бұлшықет тонусы жоғарылаған, іші кебіңкі. Еденде құсық қалдықтары бар. Диагноз? A) Күйдіретін сұйықтықпен улану B) Органикалық фосфор байланыстарымен улану C) Барбитураттармен улану D) Жедел ми қан айналымының бұзылысы E) Өкпенің кардиогенді ісінуі ANSWER: B Науқас жүрегінің тоқтауы кезінде қай реанимациялық шараларды бастау қажет: A) Жүректің жабық массажын жасау B) Ауыздан ауызға дем беруден C) Тыныс жолдары өткізгіштігін ашудан D) Науқасқа Трендленбург қалпын келтіруден E) Ауыздан мұрынға дем беруден ANSWER: C Науқас жүрегінің тоқтауы кезінде қай реанимациялық шараларды бастау қажет: A) Тыныс жолдары өткізгіштігін ашудан B) Науқасқа Трендленбург қалпын келтіруден C) Жүректің жабық массажын жаса D) Ауыздан ауызға дем беруден E) Дефибриляциядан ANSWER: A Науқас К. 49 жаста, бір ай бойы оң жақ қабырға астындағы ауру сезімі, жалпы әлсіздік байқаған. 2 рет өңештің варикозды кеңейген веналарынан қан кеткен. Қарағанда: терісі мен склерасы сарғайған, телеангиоэктозиялар. Іші кепкен. Бауыры қабырға доғасынан 3 см төмен, тығыз, сезімтал. Көкбауыры 6 см ұлғайған. Бұл жағдайда қандай синдром дамиды: A) холестатикалық, себебі сарғаю B) порталды гипертензия, себебі өңештің варикозды кеңейген веналарынан қан кеткен C) диспепсиялық синдром, себебі метеоризм D) гепатореналды синдром, себебі телеангиэктазия E) тұрақты спленомегалия ANSWER: B Науқас қою түсті құсыққа, әлсіздікке, бас айналуға, көз алдындағы қараюға шағымданады. Анамнезінде: Асқазан жара ауруы. 2-3 сағат ішінде өзін-өзі сезінуі нашарлаған. Объективті: тері жабындылары боз, суық. Жүрек ұшында систолалық шу естіледі, АҚҚ-90/60 мм.с.б.б. Пульсі минутына 110 рет. Іші тартылған, тыныс алу актісіне қатысады, ауырсынусыз. Тік ішекті саусақпен тексеру кезінде қара май тәріздес нәжіс анықталды. Сіздің тактикаңыз? A) гемостатиктерді қолдану B) антикоагулянттарды енгізу C) хирургиялық бөлімшеге шұғыл жеткізу D) қан мен зәрді талдау үшін стационарға жеткізу E) жедел гастроэнтерология бөлімшесіне жеткізу ANSWER: C Науқас күшті бас ауруы, әлсіздікке шағымданады. Қарау кезінде: склераның инъекциясы анықталады. Пальпаторлы: жақ асты, мойын, қолтық асты лимфа түйіндерінің ұлғайған. Гепатоспленомегалия байқалады. Тіл ақ жабындымен жабылған. Бадамшалар ұлғайған, беті ақшыл нүкте және аралшық тәрізді жабындымен жабылған. Сіздің алдын ала диагнозыңыз? A) Орташа ауырлықтағы парагриппозды инфекция B) Орташа ауырлықтағы микоплазмалық инфекция C) Аденовирустық инфекция, орташа ауырлықтағы D) Риновирустық инфекция орта ауырлықтағы E) Орташа ауырлықтағы реовирустық инфекция ANSWER: C Науқас М атты 60 жастағы ер адам медициналық тексерілуге келді. АҚ 150/90 мм.сб. Қауіп тобы бойынша қай топқа жатады? A) қауіп жоқ B) төменгі қауіп C) орта қауіп D) өте жоғарғы E) жоғарғы қауіп ANSWER: B Науқас М., эпигастрий аймағының ауырсынатынына шағымданды, оң жаққа таралады, түнгі мерзімде мазалайды, сүт ішкенде басылады. Пилородуаденалды аймақты ұстағанда ауырады. Болжамалы диагнозыңыз: A) асқазанның жара ауруы B) созылмалы панкреатит C) созылмалы холецистит D) 12-елі ішектің жара ауруы E) ұйқы безінің қатерлі ісігі ANSWER: A Науқас опиаттармен улану кезінде тыныс тежелгенде ең тиімді шара: A) өкпені желдетуді қамтамасыз ету B) оттегімен ингаляция C) асқазанды жуу D) бемегрид енгізу E) лазиксті енгізу ANSWER: D Науқас сатыдан құлап кеткендігі белгілі. Кома, брадикардия. Брадипноэ. Айқын анизокория. Патологиялық табан белгілері. Мұрыннан қан кету іздері. Сіздің диагнозыңыз A) ми соғылуының жеңіл дəрежесі B) ми соғылуының ауыр дəрежесі C) ми соғылуының орта ауырлықты дəрежесі D) бас сүйектің күмбезі мен негізінің сынуы E) субдуральды гематома ANSWER: B Науқас сол жақ қабырға тұсына қатты соққы алған. Жедел жәрдем дәрігері қарағанда: терісі бозарған, тахикардия және гипотония анықталады, перкуссияда көкбауыры ұлғайған, пальпацияда ішінің сол жақ аумағы ауырсынады, іш пердесінің тітіркену симптомы теріс. Науқаста болуы мүмкін: A) Бауырдың жаншылуы B) Көкбауырдың капсуласының жыртылуы C) Іш қуысы қабырғасының жаншылуы D) Көлденең тоқ ішектің жыртылуы E) Сол бүйректің жаншылуы ANSWER: B Науқас сол жақ қабырға тұсына қатты соққы алған. Жедел жәрдем дәрігері қарағанда: терісі бозарған, тахикардия және гипотония анықталады, перкуторлы қарабауры ұлғайған, пальпацияда ішінің сол жақ аумағы ауырсынады, іш пердесінің тітіркену симптомы теріс. Науқаста болуы мүмкін: A) Бауырдың жаншылуы B) Көкбауырдың капсуласының жыртылуы C) Іш қуысы қабырғасының жаншылуы D) Көлдеңен тоқ ішектің жыртылуы E) Сол бүйректің жаншылуы ANSWER: B Науқаста жедел аппендицит фонында оң аяқтың ісінуі ненің салдарынан дамиды? A) Вена тромбозы B) Белдің ауырсынуы C) Бел бұлшықеттерінің зақымдануы D) Жедел «қанжар» тәрізді іштің ауырсынуы E) Бел аймағының суықтауы ANSWER: A Науқаста жүрек маңында күйдіріп ауырсыну, жалпы әлсіздік, суық тер пайда болды. ЭКГ-да сол жақ қарыншаның артқы–төменгі қабырғасының миокард инфарктісі анықталды, бұл өзгеріс қай тіркемеде байқалады? A) І, AVL B) V1-V2 C) I, AVL, V5-V6 D) III, AVF E) V3-V4 ANSWER: D Науқаста қарыншалық экстросистолиямен миокард инфаркті дамыған. АҚҚ-100/60мм.с.б.б. Бірінші тәулікте емге қолданатын таңдамалы препаратты ата: A) Кордарон B) Атропин C) Изоптин D) Аймалин E) Лидокаин ANSWER: E Науқаста қарыншасымен жүрекшесі сәйкессіз қызметі анықталған, QRS комплексі 0,12с ұзақ, пульс жиелігі 1 мин-40 қа дейін. Бұл: A) І дәрежелі АВ блокада B) ІІ дәрежелі АВ блокада, I Мобитц C) Толық АВ блокада, дистальды көрініс D) ІІ дәрежелі АВ блокада, ІІ дәрежелі Мобитц E) Толық АВ блокада, проксималды көрініс ANSWER: E Науқаста кеуде артындағы ұстама тәрізді ауырсыну және орта жастағы ер адамдарда эпигастрий аймағындағы ауырсынуларда, диагностиканы неден бастау қажет: A) гастродуоденоскопия B) уропепсинге зәрді тексеру C) ЭКГ D) рентгеноскопия АІЖ E) асқазанды зондтау ANSWER: C Науқаста пайда болған біріншілік бүйрек коликасы кезінде алғашқы көмек: A) Белдің ауырсынуы B) Спазмолитиктер мен анальгетиктер енгізу C) Жедел «қанжар» тәрізді іштің ауырсынуы D) Спазмолитик енгізу және урологиялық бөлімге госпитализациялау E) Медикаментті терапиясыз госпитализацияға жеткізу ANSWER: B Науқаста симпатоадреналді криз. Ауруханаға дейінгі этапта таңдамалы ем қандай: A) Дегидратациялаушылар B) Тырысуға қарсы дәрілер C) Холинолитиктер D) Симпатолитиктер E) Кардиотониктер ANSWER: D Науқаста сірке суымен уланғаннан кейін дауысының қырылдауы, тыныс алудың қиындауы, тұншығу сезімі анықталады. Шұғыл жасалатын іс әрекет. A) 4% натрий гидрокарбонат ерітіндісін асқазан зонды арқылы енгізу B) аснтигистаминді препараттарды н/е эуфиллинді парентеральды C) кордиамин және кофеин енгізу D) трахея интубациясын н/е көрсеткіш болған жағдайда коникотомия жасау E) оротрахеальды ауа өткізгішті енгізу ANSWER: D Науқас төс артындағы жұтынған кезде күшейетін ауырсынуға, гиперсаливацияға шағымданады. Сөйлеуі тыныш, баяу, бас қозғалысы шектеулі. Объективті: гемодинамикалық көрсеткіштер қалыпты, дене температурасы - 36.7 град.С. Сіздің диагнозыңыз A) диафрагма өңеш бөлімінің жарығы B) кардиоспазм C) өңеш дивертикулдары D) фарингальды абсцесс E) өңештегі бөгде дене ANSWER: E Науқастың дене қалпына байланысты кеуде қуысындағы ауырсыну қай ауруға көбірек тән A) Митральді қақпақшаның пролапсы B) Аортаның ажырамалы аневризмасы C) Миокард инфаркті D) Өкпе артериясының тромбоэмболиясы E) Жедел перикардит ANSWER: E Науқастың сол жақтағы VI-IX қабырғаларының сынуы, көкбауырдың зақымдануы. Мұндай жарақат жатады A) оқшауланған жарақатқа B) көптеген жарақатқа C) қосарланған жарақатқа D) аралас жарақатқа E) асқынған көптеген жарақатқа ANSWER: C Нейроциркуляторлы дистонияда жүрек тұсындағы ауырсынуға тән A) нитроглицеринмен тез басылады B) физикалық күштемеде пайда болуы C) ауырсынудың төмен таралуы D) ұзақ уақыт шаншып ауырсыну E) ұстама кезінде ST сегментінің қайталамалы депрессиясы ANSWER: D Нейроциркуляторлы дистониямен науқаста физикалық күштеме сынамасында анықталады : A) РQ интервалының ұзаруы B) ST сегментінің элевациясы C) қарыншалық экстрасистолияның пайда болуы D) ST сегментінің депрессиясы E) Т тісшесінің теріс реверсиясы ANSWER: E Нейроциркуляторлы дистонияның ЭКГ-сіне тән емес белгі: A) Суправентрикулярлы экстрасистолия B) Оң жақ кеуде тіркемелерінде оң мәнді Т тісшесі C) тыныспен байланысты синусты аритмия D) ауырсыну нитроглицеринмен басылады E) V1тіркемесінде R/S 1,0-ден төмен ANSWER: B Нитроглицериннің антиангиналды әсерінің негізгі механизмін көрсетіңіз A) Барлығы дұрыс емес B) Анагетикалық эффект C) Жүйелі вена және артериодилатация D) Катехоламиндерді бөлу интенсивтілігінің төмендеуі E) Теріс хронотропты эффект ANSWER: C Новакаинамидті вена ішіне енгізгенде қандай жағымсыз эффект байқалмайды: A) АҚҚ жоғарылайды B) жүрек жетіспеушілігінің дамуы C) АҚҚ төмендейді D) жүрекішілік өткізгіштіктің төмендеуі E) Атрио-вентрикуляры өткізгіштіктің бұзылуы ANSWER: A Объективті: тілі ақ жабындымен жабылған, сипағанда өт қабы тұсындағы ауырсыну. Ортнер, Френикус, Мюссе симптомдары – оң. Дене қызуы 370 С. Қан анализінде – нейтрофильді лейкоцитоз. Төмендегі диагноздардың қайсысының болуы барынша мүмкін A) созылмалы дуодениттің, өршу сатысы B) жедел аппендециттің C) өт қабы дискенезиясының гипотониялық түрі D) созылмалы токсикалық гепатиттің минимальді белсенділік дәрежесі E) созылмалы калькулезды емес холециститтің өршуі ANSWER: E Өкпе абсцессі бар науқаста антибиотикотерапияның бастауында кенеттен әлсіздік және мұздай тер пайда болды. АҚ-70/30 мм.рт.ст. ЖСС 120 мин.Қандай асқыну болуы мүмкін? A) Пневмоторакс B) бактериальді токсикалық шок C) Пульмоногенді сепсис D) қан кету E) Респираторлы-дистресс синдромы ANSWER: B Өкпе артериясының тромбоэмболиясына күдіктенген жағдайда тағайындаған тиімді A) кальций антогонисттерін B) тромболитикалық заттарды C) ұзақ әсерлі нитраттарды D) антибиотиктерді E) варфаринді ANSWER: B Өкпе артериясының тромбоэмболиясына тән емес: A) артериальды гипотония B) оң қарыншалық декомпенсация C) гипоксия D) гиперкапния E) терең венозды тромбозбен байланысы ANSWER: Өкпе артериясының тромбоэмболиясын негіздейтін ЭКГ–белгі, біреуінен басқа: A) теріс мәнді Т III B) Гис будасының оң аяқшасының блокадасы C) электрлік осьі солға ығысқан D) электрлік ось оңға ығысқан E) айқын Q III және QAVF ANSWER: C Өкпеден қан кетуде айқын гипертермиясы бар аспирациялық пневмония әдетте пайда болады A) қан кетуден кейін бірден B) алғашқы тәуліктің соңына қарай C) 2-3 тәулікке D) 3-5 тәуліктен кейін E) 1-ші аптаның соңында ANSWER: C Өкпеден қан кетудің клиникалық белгілері: A) қақырықта қара қан және тамақ қалдықтары B) қан қоспасы бар құсу C) қақырық қара түсті D) қара қан E) ұйымаған көпіршікті қан ANSWER: E Өкпеден қан кетудің негізгі себептері барлық аталғандар болып табылады, қоспағанда A) өкпе туберкулезі B) өкпенің абсцесс және гангренасы C) бронхоэктатикалық ауру D) өкпе ісігі E) өкпе силикозы ANSWER: E Өкпе іріңдігі бар науқаста жөтелгенде кеуденің оң жағында кенеттен ауырсыну пайда болады, ентігудің үдеуі, мұздай тер,кеуденің оң жағында қорап тәрізді дыбыс. Абсцесстің қандай асқынуы туралы ойлауға болады. A) Пневмоторакс B) Респираторлы-дистресс синдромы C) Бактериемиялық шок D) сол өкпені зақымдануы E) Кеуде торының флегмонасы ANSWER: A Өкпелік гипертензияның дамуында мағынасы жоқ фактор A) гиперкапния B) өкпе тамырларының зақымдануы C) жүректің сол жақ камераларында қысымның жоғарылауы D) Пикквик синдромы E) тыныс жетіспеушілігі ANSWER: E Өкпенің гематогенді абцессіне тән емес белгі A) Көп мөлшерде және екіжақты орналасуы B) Орталықта орналасуы C) Өкпенің төменгі бөлігінде орналасуы D) периферияда орналасуы E) сепсисте дамиды ANSWER: B Өкпенің кардиогенді шемені дамыған ессіз жатқан науқаста (АҚҚ-85/60 мм.с.б.б. көрсетілген шұғыл шаралардың қайсысы тиімді: A) Вена ішіне лазикс тұзын енгізу B) Вена ішіне морфинді фракциялық енгізу C) Интубация және оксигенотерапия D) допамин енгізу E) Нитроглицеринді тағайындау ANSWER: C Өкпенің көптік абсцессі бар науқаста өкпе ісіну белгілері анықталады-цианоз, ентігудің үдеуі,көп мөлшердегі қақырықпен жөтел, өкпенің барлық бетінен ылғалды сырылдар. Абсцесстің қандай асқынуын ойлауға болады A) Пневмоторакс B) Пульмогенді сепсис C) Респираторлы-дистресс синдромы D) Пневмония E) Бактериальді шок ANSWER: B Өкпе шемені аталған аурулардың біреуінде жедел сол қарыншалық жетіспеушіліктің салдары болып табылмайды: A) миокардтың жіті сол жақ қарыншалық инфарктіс B) қолқа сағасының стенозы C) митральды клапанның жеткіліксіздігі D) артериялық гипертензия E) сол жақ атриовентрикулярлық тесіктің стенозы ANSWER: E Өкпе шемені аталған аурулардың біреуінде жедел сол қарыншалық жетіспеушіліктің салдары болып табылмайды A) Митралды қақпақтың жетіспеушілігі B) Артериалық гипертензия C) мокардиттер D) Сол атриовентрикулярлы тесіктің стенозы E) Сол қарыншаның жедел миокард инфарктісі ANSWER: D Өкпе шемені аталған жағдайлардың біреуіне тән емес асқыну болып табылады A) Өкпе артериясының тромбоэмболиясы B) Қосарланған митральді ақау C) Сол қарыншаның миокард инфарктісі D) митральды стеноз E) Гипертониялық криз ANSWER: A Өкпе шеменімен асқынған гипертониялық кризде аз әсерлі препарат болып табылады: A) Hифeдипин B) Aминoзин C) Hитpoглицepин D) Hитpoпpyccид E) Пpoпpaнoлoл ANSWER: E Олигурия тәулігіне білдіреді A) 1.5 л несеп B) 1.2 л несеп C) 1.0 л несеп D) 400 мл несеп E) 200 мл несеп ANSWER: D Омыртқаның мойын бөлігінің гиперэкстензионды ("хлыстовой") сынуы пайда болады A) ауырлық басына түскен кезде B) биіктіктен аяққа құлағанда C) омыртқаға тікелей соққы кезінде D) тез жүріп келе жатқан автомобильді кенеттен тежеу кезінде E) суға сүңгу кезінде ANSWER: D Өңештің зақымдануының себептері барлық аталғандар болуы мүмкін, қоспағанда A) мойын немесе кеуде тұсындағы пышақ жарақатын B) трахея интубация әрекетін C) асқазанды зондтауын D) ірі заттардың жұтынуын E) лапароскопияны ANSWER: E Оң инотропты әсеріне байланысты дигоксин сол қарынша жетіспеушілігінде тағайындалады, яғни ...... арттырады: A) Жүрек толу қысымын B) Жүрек соғу санын C) Орталық венозды қысымды D) Жүрек жиырылу күшін E) Жүрек қозу өткізгіштігін ANSWER: D Орта жастағы адамдар тобында, жағдайды ауырлататын факторларсыз, терең күйіктер қандай ауқымды алған кезде күйіктік шок дамиды: A) дене бетінің 20% жоғары B) дене бетінің 30% жоғары C) дене бетінің 5% D) дене бетінің 10% E) дене бетінің 15% ANSWER: D Өрт сөндіру кезінде 32 жастағы науқаста қысқа мерзімді есінен айрылу, қозу және құрысу болды. Қарау кезінде: АҚ-170/100 мм.с.ст., ЧС 110 минутына. Дәрігердің тактикасы: A) ерте және мол оксигенотерапия, сірке қышқылы буындарын жұту, бемегрид, кордиамин, токсикология бөліміне жедел жеткізу B) асқазанды жуу, бемегрид, кордиамин, оттегімен ингаляция токсикология бөліміне жедел жеткізу C) ерте және көлемді оксигенотерапия, к/т 5% глюкозаны, 0,5% новокаин және шұғыл токсикологиялық бөлімге жеткізу D) асқазанды қайта жуу, налоксон в / в, кордиамин токсикология бөліміне жедел жеткізу E) асқазанды көп мөлшерде кордиамин, аминазин, оттегімен ингаляция жасау токсикология бөліміне жедел жеткізу ANSWER: C ӨСОА-ның бронхо обструктивты синдромының көрінісіне не жатпайды: A) ентігу B) тыныс шығарғанда құрғақ ысқырықты сырылдар C) жөтел D) қақырықтың шығуының қиындауы E) қақырықта Куршман спиральдары ANSWER: C Паралитикалық өтімсіздіктің даму себептері аталғандардың барлығы болуы мүмкін, мынаны санамағанда: A) тағамдық уыттану B) мезентериалды тамырлардың тромбозы C) кез келген этиологиядағы перитонит D) ретроперитонеальді гематома E) жіті панкреонекроз ANSWER: A Паренхиматозды ағзаның зақымдануымен іштің тұйық жарақаты кезінде барлық аталған симптомдар тән, мынадан басқа A) тахикардия B) гипотония C) іш қуысының ойық жерлерінде перкуссия кезінде тұйық дыбыс анықталуы D) тері қабаттарының бозаруы E) бауыр тұйығының жоғалуы ANSWER: E Пароксизмальді гипертензияның, қандағы қант деңгейінің жоғарылауына ілесуі тән: A) Феохромоцитома B) Кушинг синдромы C) Вазоренальді гипертония D) Аорта коарктациясы E) Біріншілік гиперальдестеронизм ANSWER: A Патологиялық процесс көбінесе тоқ ішектің оң жағында орналасқан? A) сальмонеллез кезінде B) дизентерия кезінде C) иерсиниоз кезінде D) ботулизм кезінде E) тырысқақ кезінде ANSWER: C Патологиялық процесс көбінесе тоқ ішектің сол жағында орналасады A) сальмонеллез кезінде B) дизентерия кезінде C) иерсиниоз кезінде D) ботулизм кезінде E) тырысқақ кезінде ANSWER: B Пациентті ескерту қажет жүктіліктің ерте кезеңінде ұрықты зақымдап, аномалияны тудыруы мүмкін екендігін A) гепатит B) туберкулез C) жел шешек D) қызамық E) пневмония ANSWER: D Перитонит кезеңінде асқазанның және 12-елі ішектің тесік жарасы диагнозын растайтын негізгі симптом A) Кохер B) Щеткин–Блюмберг C) Ситковский D) Образцов E) Мейо-Робсон ANSWER: B Перитонит сияқты ауыр асқынудың дамуы және органның тесілуіне жиі әкеледі A) жіті аппендицит B) жіті холецистит C) асқазан мен ұлтабардың ойық жарасы D) Крон ауруы E) жіті гепатит ANSWER: C Пневмония кезінде өкпе аускультациясында анықталмайтын белгі: A) бронхиальді тыныспен B) майда көпіршікті ылғалды сырылдар C) ірі көпіршікті ылғалды сырылдармен D) зақымдалған аймақта везикулярлы тыныстың әлсіреуімен E) крепитациямен ANSWER: C Пневмонияның симптомдық коплексіне кірмейді: A) қызба 38°С жоғары B) қайта пайда болған немесе күштемелі жөтел C) экспираторлы ентігу D) тыныс алуға қатысты кеуде клеткасының ауырсынуы E) жалпы интоксикация синдромы ANSWER: C Полижарақаттардың өткір кезеңі үшін тән емес A) шок болуы B) ЖТЖ C) ағзалар мен сегменттердің зақымдану клиникасы D) қан жоғалту E) панкреонекроздың жіті дамуы ANSWER: E Полиурия тәулігіне бөлінеді A) 800 мл несеп B) 1 л несеп C) 1.5 несеп D) 1.8 л несеп E) 2.5 л несеп ANSWER: E Принцметал стенокардиясының емінде таңдаулы препарат болып табылады: A) барлық көрсетілген препараттар B) кальций антагонистері C) ұзартылған нитраттар D) тромболитиктер E) β-блокаторлар ANSWER: B Пропанолмен уланған кезде енгізу қажет A) прозерин B) допамин C) фенобарбитал D) дигоксин E) атропин ANSWER: E Пульсациямен ағатын алқызыл түсті қан, қан кетудің қай түрінде кездеседі? A) Капиллярлық қан кету B) Веноздық қан кету C) Біріншілік қанкету D) Артериялық қан кету E) Аралас қан кету ANSWER: D Реноваскулярлы гипертензияның жиі себебі A) бүйрек артериясының фиброваскулярлы дисплазиясы B) нефроптоз C) бүйрек артериясының тромбозы және эмболиясы D) Такаясу ауруы E) бүйрек артериясының атеросклерозы ANSWER: E Сiзге, ашқарында және тамақтан 1,5-2 сағаттан кейiн эпигастрий аймағының ауырсынуы мазалайтын науқас қаралды. Бұл симптом қай аурудан күдiктендiредi? A) созылмалы гастриттен B) холециститтен C) асқазан жара ауруынан D) панкреатиттен E) он екі елi ішектiң жара ауруынан ANSWER: E Сальмонеллез кезінде инфекция көзі емес A) науқас адам B) бактерия тасымалдаушы C) жануарлар D) азық-түлік E) қан соратын жәндіктер ANSWER: E Санның төменгі үштен бір бөлігінің сүйегі сынғанда тасымалдау шинасын қалай салады A) Сынған жерге шина салып мәрлімен орап тастау.Жамбас сан бөлігінен бастап тізе буынына дейін B) Шинаны аяқтың екі жағынан тек жарақат тұсына C) Шинаны аяқтың екі жағынан да салу аяқтың ортасынан бастап санның жоғарғы үштен бір бөлігіне дейін D) Шинаны аяқтың екі жағынан да салу аяқ басының соңынан бастап санның жоғарғы үштен бір бөлігіне дейін E) Аяқтың ішінен және сыртынан 2 шина салу. Бір бөлігі аяқтың басынан бастап қолтық асты ойығына дейін, екінші бөлігі аяқ басының соңынан бастап шапқа дейін ANSWER: E Сан сүйегінің жоғары үштен бір бөлігі сынғанда транспорттық шинаны қою тәртібі: A) Тізе буынынан бастап шинаны қолтық асты шұнқырына дейін B) Шинаны аяқтын екі ағынан салу керек. Сыртқысы қолтық астынан аяқ басына дейін, ішкісі аяқ басынан шапқа дейін C) Шинаны сынған жергеұзыннан жамбастан тізе буынына дейін D) Шинаны тек жарақат тұсына қатты орап қою E) Екі шинаны екі жақтан жамбас сүиектін жоғарғы жағына дейін ANSWER: B Сан сүйегі сынған кезде транспорттық иммобилизация жасау үшін шина салынады: A) башпай саусақтарынантізе буынына дейін B) табаннан тізе буынына дейін C) башпай саусақтарынан қолтықасты шұңқырына дейін D) башпай саусақтарынан санның ортанғы үштен бір бөлігіне дейін E) шина салудың қажеті жоқ ANSWER: C Сафар әдісі қандай жағдайда қолданылады A) Суға бату кезінде B) Үсік кезінде C) Жасанды тыныс беру кезінде D) Жүрекке тікелей емес массаж жасау барысында E) Күйік шалған кезде ANSWER: C Саяжайда құрылыс жұмыстарын жүргізу кезінде, құрылысшының қол ұшына бөрене түсіп кетті. Ісіну, қатты ауырсыну, қол ұшының деформациясы және сүйектен қытырлаған дыбыстың шығуы қолдың сынғандығын көрсетеді. Сізге алғашқы медициналық көмек көрсету керек. Сіздің көмек көрсету үшін жасайтын іс-әрекетіңіз қандай? A) Ауырсынуды басатын дәрі беру B) Алақанына оралған мақта-дәкелік валик немесе доп қою C) Білек пен қол ұшынжәнесаусақтың соңынан бастап білектің ортасына дейін таңып тастау D) Білек пен қол ұшын шинамен бекіту, саусақтың ұшынан бастап білектің ортасына дейін E) Жараны залалсыздандыратын ерітіндімен сүрту ANSWER: D Саяжайда құрылыс жұмыстарын жүргізу кезінде, құрылысшының қол ұшына бөрене түсіп кетті. Ісіну, қатты ауырсыну, қол ұшының деформациясы және сүйектен қытырлаған дыбыстың шығуы байқалады. Сіздің алғашқы болжам диагнозыңыз: A) Шығу B) Сыну C) Соққы алу D) Сіңір созылу E) Басылу ANSWER: B Синус түйінінің әлсіздік синдромына тән емес A) жыпылықтайтын аритмия: тахи-брадиформалар B) синус брадикардиясы C) атриовентрикулярлық блокада D) синоаурикулярлы блокада E) ритм жүргізушісінің миграциясы ANSWER: C Синус түйінінің әлсіздік синдромының негізінде не жатыр A) Синус түйінінде импульс өткізілуі немесе түзілуінің төмендеуі B) Жүрекшелік өткізгіштігінің бұзылуы C) Электр импульстарының аномальді жолдармен берлуі D) Қарыншалардың уақытынан бұрын қозу синдромы E) Атрио-вентрикулярлы өткізгіштіктің бұзылуы ANSWER: A Сирақ-табан буынының шығуларында табан сүйек жиі жылжиды A) алға B) артқа C) сыртқа D) ішке E) ішке және алға ANSWER: D Сирақтың ортасынан сүйек сынған кезде тасымалдау шинасын қалай салады? A) Шинаны сынған жерге салып, мәрлімен қатты орап тастау керек B) Шинаны екі жақтан салу, аяқтың басынан бастап тізе буынына дейін C) Шинаны аяқтың тек ішкі жағына салу, тек жарақат тұсына D) Шинаны аяқтың сыртқы және ішкі жағынан бастап салу, аяқ басының соңынан бастап санның ортасына дейін. Сынған жердің қозғалуын қамтамсыз ету, сан және тобық буындарын қоса E) Шинаны аяқтын сыртқы және ішкі жағына салу,тек жарақат тұсына ANSWER: D Сіз жедел жәрдем дәрігерісіз. 0,5 сағат алдын кайнаған суы бар каструляны үстіне төгіп алған 5 жасар балаға келдіңіз.Бала бозарған ,айкайлайды , акроцианоз және бір рет құскан. Денесінің алдынғы жағы және гиперемияланған эпидермисі ажыраған, кейбір аумақтарда жараның беті акшыл.Сіздің диагнозыңыз? Алғашқы көмек көрсетіңіз. A) Күйіктік ауру ,күйіктік шок кезеңі. Ауырсынуды басу,жылы су беру новокаинмен асептикалық танғыш баланы хирургиялық стоционарға жеткізу(жедел жәрдем станциясында инфузиялық терапияны бастайды). B) Күйіктік ауру ,күйіктік шок кезеңі. Ауырсынуды басу ,жылы су беру новокаинмен асептикалық танғыш баланы хирургиялық стоционарға жеткізу C) Күйіктік шок .Күйіктік ауру D) Ауырсыздандыру, жылы су беру E) Термиялық күйік II дәреже Ауырсынуды басу ,жылы су беру новокаинмен асептикалық танғыш баланы хирургиялық стоционарға жеткізу(жедел жәрдем станциясында инфузиялық терапияны бастайды). ANSWER: A Сіреспе диагнозына қандай симптом жатқызылмайды? A) тоникалық және клоникалық құрысулар B) тризм, іш қату C) терінің құрғауы, температураның жоғарылауы D) iш өту, температураның төмендеуі E) тыныс алудың бұзылуы ANSWER: D Сіреспе кезіндегі опистотонустың сипаттамасы A) Шайнау бұлшық еттерінің құрысуы B) Жара манындағы бұлшық еттердің кернеуі C) Бет әлпеті - маска тәрізді D) Науқас табаны және шүйдесімен төсекке тіреп денесінің арка тәрізді иілуі E) Шайнау бұлшық еттерінің тонусының босансуы және атониясы ANSWER: D Сірке қышқылымен улану кезіндегі көмек жоспары: A) асқазанды зондпен жуу, жүрек гликозидтері мен натрий гидрокорбонатын енгізу B) наркотикалық анальгетик енгізу, зонд арқылы асқазанды сумен жуу, натрий гидрокорбонатын енгізу C) құсу, есірткі анальгетикасын енгізу, асқазанды зонд арқылы ас содамен жуу D) асқазанды сумен жуу, жүрек гликозидтерін енгізу E) жүрек гликозидтерінің натрий гидрокорбонатын енгізу ANSWER: B Созылмалы бүйректік жетіспеушілікте колданылатын антигипертензивті препарат A) Верошпирон B) Пентамин C) Коринфар D) Гипотиазид E) Допегит ANSWER: C Созылмалы гломерулонефритте қабынуға қарсы препараттарды тағайындау көрсеткіштері: A) бүйрек жетіспеушілігі B) протеинурия C) нефротикалық синдром D) артериальді гипертензия E) гематурия ANSWER: D Созылмалы обструктивті бронхит және өкпе текті жүрек белгілері бар науқаста қарыншалық тахикардияның пароксизмі пайда болды. Пароксизмді басу үшін препаратты көрсетіңіз: A) Пропранолол B) Верапамил C) Дигоксин D) Лидокаин E) Панангин ANSWER: B Созылу немесе сіңір тартылу кезінде көрсетілетін алғашқы көмек: A) Зақымдалған аяқ-қолдың қозғалмауын қамтамасыз ету B) Зақымдалған жерге салқын басу C) Зақымдалған жерге жұмсақ таңғыш салу D) Зақымдалған аяқ-қолды жоғарылатып орналастыру E) Зақымдалған жерге жылы басу ANSWER: B Сол жақ қарыншаның лақтыру фракциясының нормалық көрсеткіші: A) 30-50% B) 80% жоғары C) 55-75% D) 30% E) 30% төмен ANSWER: C Сол қарыншалық жетіспеушілікке қандай физикальды белгі аса тән? A) асцит B) мойын веналарының ісінуі C) ортопное қалпы D) анорексия E) аяқта ісінулер ANSWER: C Солқарыншалық жетіспеушілікпен асқынған миокард инфаркті терапиясында алғашқы 2 сағатта қай препараттарды (наркотикалық анальгетик, нитроглицерин (инфузия), лазикс, тромболитик) қосарлап берген дұрыс A) Преднизолон, нитроглицерин, лидокаин B) Нитроглицерин, анаприлин C) Финоптин, обзидан, азот тотығы D) Гепарин, эринит, анаприлин E) Дигоксин, гепарин ANSWER: B Спонтанды стенокардияның ұстамасын жою үшін ең тиімді дәрмек болып табылады: A) Кальций антагонистері B) АПФ ингибиторлары C) Аспирин D) β-блокаторлар E) Нитраттар ANSWER: A Стабильді емес стенокардияның қолайсыз болжамы: A) ісінудің пайда болуы B) венозды жетіспеушіліктің қалыптасу C) ми тамырларында тромбоэмболиясы D) миокард инфарктінің дамуы E) өкпелік гипертензияның пайда болуы ANSWER: D Стабильді стенокардияда IV функциональды классында ұстамалардың пайда болуы анықталады: A) тегіс жермен 100 метр жаяу жүргенде B) тегіс жермен 200 метр жаяу жүргенде C) ұстамалар үйреншіктіден артық күш салынғанда пайда болады D) тыныш жағдайда E) орташа жылдамдықта тегіс жермен 100-500 метр жаяу жүргенде ANSWER: D Стабильді стенокардия кезінде ауырсынудың ұзақтығы құрайды: A) 40-45мин B) 30мин көп C) 3мин D) 15мин E) 30мин ANSWER: D Стабильді стенокардияның IV функциональды классының белгілеріне тән: A) орташа жылдамдықта тегіс жермен 100 метрге жетпей немесе тыныш күйде де ұстамалардың болуы B) болмашы физикалық күштемеде ұстамалардың болуы C) лақтыру фракциясының өзгерісі D) қан плазмасында КФК және тропонин деңгейінің жоғарылауы E) ЭКГ-көрінісінде миокардтың зақымдалуы ANSWER: B Стенокардияға көрсетілгендердің қайсысы сәйкес келмейді: A) коронар артериясының стенозын анықтау B) физикалық күштемені орындағанда ауырсынудың пайда болуы C) төменгі жақсүйекке ауырсынудың иррадиациясы D) ауырсыну ауа жетіспеу сезімімен жүреді E) ауырсынудың ұзақтығы 30 минуттан аса ANSWER: E Стенокардияға патогномды болып табылады: A) физикалық күштемеден кейін экстрасистолияның дамуы B) ST –нің 1 мм-ге және одан аз көтерілуі C) III стандарты және аVF әкетулерінде Q сермесінің ұлғаюы D) ЭКГ – да өзгеріссіз физикалық күштемеде төс артының ауыруы E) төс артының ауыруы және ЭКГ-да ST сегментінің1 мм-ге және одан көп депрессиясы ANSWER: D Стенокардияның II функциональді классында ұстама туындайды: A) үйреншікті физикалық күштемеде B) тегіс жермен 100 метр жаяу жүргенде C) тыныш жағдайда D) тегіс жермен 100-200 метр жаяу жүргенде E) орташа жылдамдықта тегіс жермен 500 метрден артық жаяу жүргенде ANSWER: E Стенокардияның ЭКГ-лік белгісі көрінеді: A) Q тісшесінің амплитудасы R тісшесінің үштен біріне тең және ұзақтығы 0,03 сек.тан артық B) QT интервалының ұзаруы C) ST сегментінің изосызықтан 1мм биіктеуі және Т тісшесінің инверсиясы D) PQ интервалының ұзаруы E) QRS комплексінің кеңеюі ANSWER: C Стенокардия ұстамасы кезінде тіркелген ЭКГ белгілері A) Р тісшесінің жоқ болуы B) Синусты тахикардия C) QT-интервалының ұзаруы D) ST-сегментінің көлденең депрессиясы E) Кеуде тіркемелеріндегі Т-тісшесінің инверциясы ANSWER: D Стенокардия ұстамасында таңдау препараттары: A) аспирин B) нитраттар C) кальций антогонисті D) АПФ ингибиторы E) В-блокаторы ANSWER: B Суға батқан кездегі қан талдауындағы өзгерістер: A) Гемолиз эритроцит B) Гиперкалиемия C) Гипонатриемия D) Гиперволемия E) Гиповолемия ANSWER: E Суға батудың неше түрі бар A) 5 B) 2 C) 1 D) 3 E) 4 ANSWER: D Суға бату уақыты 1 минуттан аспаса құтқару мүмкіндігі қанша пайызды құрайды A) 50% B) 75% C) 100% D) 90% E) 10% ANSWER: D Суправентрикулярлы тахикардияның пароксизмін басу үшін қолданылатын препаратты ата A) Аденозинтрифосфат B) Барлығы C) Верапамил D) Лидокаин E) Новокаинамид ANSWER: E Сынған кезде сүйектердің қимылдамауын қамтамасыз ету A) Дератизация B) Таңу C) Эммобилизация D) Емшара E) Иммобилизация ANSWER: E Сыртқы артериальді қан кеткенде: A) ашық қызыл түсті, фонтан тәрізді ағыс B) ашық қызыл түсті, баяу ағысты C) қанық қызы түсті, бір сарынды ағысты D) темно-вишневого цвета, вытекает медленно E) қанық қызыл түсті, фонтан тәрізді ағыс ANSWER: A Сыртқы венозды қан кеткенде: A) алқызыл түсті, шапшып ағады B) қанық қызыл түсті, фонтан тәрізді ағыс C) қара қошқыл түсті, шапшып ағады D) алқызыл түсті, баяу ағады E) қара қошқыл түсті, баяу ағады ANSWER: E Сыртқы қан кету кезінде қалыпты орналасқан плацентаның мерзімінен бұрын сылынуының дифференциалды диагнозын бірінші кезекте жүргізу керек A) плацентаның жатуымен B) үзілген жатырдан тыс жүктілікпен C) басталған түсікпен D) толық өзіндік түсікпен E) түтікшелік түсікпен ANSWER: A Таблетка түріндегі у асқазан ішінде болуы мүмкін A) 1-2 сағат B) 4-6 сағат C) 12-24 сағат D) 24-48 сағат E) 4-6 тәулік ANSWER: D Тасымалдау кезінде босанатын әйелдің толғағы басталса, жедел жәрдем дәрігерінің әрекеті A) жатырдың жиырылу қабілетін тежейтін препараттарды енгізу B) Жатырдың жиырылу қабілетін күшейтетін препараттарды енгізу C) Автомашинаны тоқтатып тууды қабылдау D) Ауырсынуды басатын дәрілерді енгізу E) Босанатын әйелді жақын перзентханаға жеткізу ANSWER: C Тат басқан қақырық тән: A) өкпе артерияларының бұтақшаларының тромбоэмболиясына B) пневмония C) бронхиальді астманың ұстамасы D) өкпенің созылмалы бітелу ауруларында E) бронхитке ANSWER: B Тахи-брадикардия фонында қысқа уақытта есінен таңу,тыныстың, қан тамыр соғысының жоғалуы, қан қысымының төмендеуі, терінің бозаруы, құрысулар, еріксіз зәрдің бөлінуі және жалпы жағдайының өз бетінше қайта қалпына келуімен жүретін жағдай: A) Қарыншалардың дефибрилляциясы B) Гипергликемиялық жағдай C) Эпилептикалық статус D) Морганьи-Эдамс-Стокс синдромы E) Ортостатикалық коллапс ANSWER: D Тереңдігі өте жоғары дәрежелі күйік қанша пайызды құрағанда күйік шогы дамуы мүмкін: A) 9%-10% B) 15%-20% C) 25%-30% D) 12%-15% E) 35%-40% ANSWER: A Тері асты эмфизема: A) плевра қуысындағы ауа, кері шығады B) тері астылық май қабатына ауаның жиналуы C) буындарда ауа D) іш қуысындағы ауа E) плевра қуысындағы ауа, кері шықпайды ANSWER: B Тиреотоксикалық кризге әкелуі мүмкін: A) зобты пальпациялау B) тиреоидиттің дамуы C) диффузды токсикалық жемсаумен ауыратын науқасты жергілікті түрде операцияға дайындамай струмэктомия жасағанда D) диффузды уытты зобада меркозолил дозасын арттыру E) органикалық емес иод тағайындау ANSWER: C Тікелей соққы кезінде қабырғалардың ығысуы әдетте болады A) жоғары B) төмен C) ішке D) сыртқа E) сыртқа және жоғары ANSWER: C Тіндердің анафилактикалық альтерация кезінде бөлінетін басты медиатор: A) серотонин B) SRS-A C) брадикинин D) гистамин E) ацетилхолин ANSWER: D Токсикалық аңқа дифтериясының дамуын көрсететін симптомды атаңыз. A) гипертермия; B) дененің субфебрильді температурасы; C) қалыпты дене температурасы; D) мойын аймағындағы тері асты клетчаткасының ісінуі; E) жұтқыншақтың ауыз бөлігінің ісінуі. ANSWER: D Токсикалық дифтерия үшін тән емес A) тамақтың ауыруы B) терінің бозаруы C) қозу D) адинамия, тризм E) бездерде жабындының шектелуі ANSWER: C Төменде көрсетілгендердің қайсысы Принцметал стенокардиясына қатысты? A) Ұстама кезіндегі депрессия B) Көптеген науқастарда коронар артерияларының транзиторлы спазмы байқалады C) Пропранололдың изолирленген тағайындауы қарсы көрсетіледі D) Қолайлы болжам E) Көбінесе ұстама кезінде қарыншалық аритмия байқалады ANSWER: B Төменде көрсетілгендердің қайсысы Принцметал стенокардиясына қатысты? A) Көптеген науқастарда коронар артерияларының транзиторлы спазмы байқалады B) Қолайлы болжам C) Көбінесе ұстама кезінде қарыншалық аритмия байқалады D) Ұстама кезіндегі депрессия E) Пропранололдың изолирленген тағайындауы қарсы көрсетіледі ANSWER: A Төменде көрсетілген жағдайлардың қайсысында адреналин таңдаулы препарат болып табылады: A) Kapдиoгeндішoк B) Инфeкциялық-тoкcикалық шoк C) Жүрек гематомпонадасы D) Aнaфилaктикалық шoк Тамырлық коллапста ANSWER: D Төменде көрсетілген тұжырымдаманың қайсысы дұрыс: A) Жүрек гликозидтері қосымша өткізгіштік эффективті рефрактерлік кезінде ұзартады да Волъ-Паркинсон-Уайт синдромы кезінде суправентрикулярлы тахикардия жоюда жақсы көмектеседі B) Орнид қарыншалардың фибрилляциясының жүруін шектейді және сондықтан осы ритм бұзылысының емінде қолданылады C) Қарыншалық тахикардия вагусты сынамалармен тез тоқтайды D) Лидокаин жыбыр аритмиясының пароксизмін жою кезінде эффективті E) Қарыншалық тахикардия вагусты сынамалармен тез тоқтайды ANSWER: B Төрт жасар баланың асқазанын жуу үшін шамамен қажет A) 2-3 л сұйықтық B) 4-5 л сұйықтық C) 6-7 л сұйықтық D) 0.5-1 л сұйықтық E) 1-2 л сұйықтық ANSWER: B Трансмуральді миокард инфарктінің ЭКГ-белгісі қайсысы A) терең, кеңейген QS тісшесі B) теріс, коронарлы Т тісшесі C) Р-Q интервалының ұзаруы D) SТ сегментінің изосызықтан жоғары орналасуы E) SТ сегментінің изосызықтан төмен орналасуы ANSWER: A Трахеостомияның келесі түрлері бар A) жоғарғы және төменгі B) аралас C) жоғарғы және орта D) төменгі және орта E) жоғарғы, орта, төменгі ANSWER: E Тризм дегеніміз A) Шайнау бұлшық еттерінің кернеуінен ауызды жаба алмауы B) Жоғарғы қабақтың салбырауы C) Шайнау бұлшық еттерінің кернеуінен ауызды аша алмау D) Шайнау бұлшық еттерінің тонусының босаңсуы E) Жара манындағы бұлшық еттердің кернеуі ANSWER: C Тромболизистық терапияға төменде көрсетілген қандай қарсы көрсеткіш абсолютты A) жоғары көрсетілгеннің барлығы B) диабетті ретинопатия C) жедел панкреатит D) аортальды стеноз E) өңеш веналарының варикозды кеңеюы ANSWER: D Тромболитикалық ем алдында әдетте енгізеді A) гепарин B) кортикостероидтар C) лидокаин D) аспирин E) новокаин ANSWER: A Тромбоэмболия синдромының ең жиі кездесетін себебін ата: A) Жүрекше жыбыры B) Қан айналым жетіспеушілігі C) Бактериальды эндокардит D) Сол қарынша аневризмасы E) Жарақат ANSWER: A Тұзды суға батқанда қан анализіндегі өзгерістер A) Гиперкалиемия B) Гиперволемия C) Эритроциттердің гемолизі D) Гиповолемия E) Гипонатремия ANSWER: D Тұзды суға батқанда қан анализіндегі өзгерістер: A) Гиповолемия B) Гиперволемия C) Гипонатремия D) Гиперкалиемия E) Эритроциттердің гемолизі ANSWER: A Тұзды суға шынайы батқанда дамиды A) Өкпе капиллярларынан қанның сұйық бөлігі альвеолаға өтіп, көпіршіктің түзілуі B) Қарыншалардың фибрилляциясы C) Жүректің рефлекторлы тоқтауы D) Рефлекторлы ларингоспазм E) Гиперволемия және гемолиз ANSWER: A Тұзды суға шынайы батқанда дамиды: A) Жүректің рефлекторлы тоқтауы B) Гиперволемия және гемолиз C) Қарыншалардың фибрилляциясы D) Өкпе капиллярларынан қанның сұйық бөлігі альвеолаға өтіп, көпіршіктің түзілуі E) Рефлекторлы ларингоспазм ANSWER: D Тұзды суда тұншығудың агональді периодында көрінбейтін клиникалық белгі: A) қарашықтың рефлекстіқ нашарлауы B) мойын венасының кебуі C) тері жамылғысының цианозы D) спонтанды жүрек жұмысының сақталуы E) шайнау бұлшықетінің тризмі ANSWER: B Тұрақсыз (алғашқы пайда болған) стенокардия – бұл: A) сол жүрекшенің лақтыру фракциясының 35% төмендеуі B) қарыншалар фибрилляциясының қосылуы C) алғашқы 2 айдың ішінде ұстамалардың жиілігі және оның ауырлығы D) жүрекшелер фибрилляциясының қосылуы E) холестерин деңгейінің жоғары болуы ANSWER: C Тұрақсыз стенокардияға жатқызылуы мүмкін емес стенокардия түрі: A) аритмия фонындағы стенокардия ұстамасы B) 1 айдан аспайтын стенокардияның біріншілік дамуы C) бір немесе бірнеше спонтанды стенокардия ұстамасының 15 мин және одан көп ұзақтықпен болуы D) ауру басталғаннан 1 ай ішінде дамыған постинфаркті қайталамалы стенокардия E) төс арты ауру ұстамасы, және эквивалентінің ұзаруы, ұстаманың жиілеуі ANSWER: A Тыныс алғанда прекардиалды аймақта ауырсыну сезімінің күшеюі, ұзаруы, инспираторлы ентігу, жүрек тондарының тұйықталуы, тахикардия, мойын веналарының ісінуі, сегментінің барлық тіркемелерде жоғарлауымен көрінетін клиникалық жағдай: A) Перикардит B) Өкпе артериясының тромбоэмболиясы C) Эндокардит D) Миокардит E) Айналмалы миокард инфарктысы ANSWER: A Тыныс алу бұлшықетінің параличі болуы мүмкін A) атропин B) дихлорэтан C) этил спирті D) ФОЗ E) сасық саңырауқұлақ уы ANSWER: D Тыныс алудың бұзылуы осы препараттармен шақырылмайды A) барбитур қышқылы B) салицилаттар C) фосфорорганикалық заттармен D) улы газбен E) нейропептидтермен ANSWER: B Тыныс алу жолдарының өткізгіштігін қалыпқа келтіру мақсатында коникотомия жасалынады: A) сақина тәрізді және қалқанша тәрізді шеміршектің тіндерін көлденең кесу B) сақиналы шеміршектің ұзына бойы қимасы C) сақиналы шеміршектің көлденең қимасы D) бойлық тілік 1 және 2 сақиналар трахея E) 1 кеңірдектің сақинасы мен қалқанша шеміршек арасындағы тілік ANSWER: A Тыныс алу жолдарының өткізгіштігін қамтамасыз ету үшін эклампсиялық кома кезінде жедел жәрдем дәрігері орындауға тиіс емес A) басын артқа еңкейту B) ауа өткізгішті енгізу C) төменгі жағын шығару D) Тренделенбургтің жағдайын беру E) трахея интубациясы және ЖӨЖ (тыныс алу жеткіліксіздігі болғанда) ANSWER: D Тыныс жетіспеушілігі деп: A) газдық құрамның толық жетілмегеніне байланысты, компенсаторлық механизмнің күшеюі B) оттегінің перифериялық тіндерге жеткіліксіз тасымалдануы C) созылмалы альвеолярлық гипоксияға ілесетін жағдай D) жедел альвеолярлық гипоксияға ілесетін жағдай E) тыныс алу көлемінің төмендеуі ANSWER: B Тыныс жолдарының өткізгіштігін қалпына келтіру мақсатында коникотомия жасалынады A) Сақина тәрізді шеміршекті көлденен кесу B) Сақина тәрізді шеміршекті бойымен кесу C) Кеңірдектің 1 сақинасымен сақина тәрізді шеміршектің арасын кесу D) Кеңірдектің 1 және 2 сақиналарын көлденең кесу E) Сақина тәрізді және қалқанша тәрізді шеміршектің тіндерін көлденең кесу ANSWER: E Тырысқақ ауруына қандай клиникалық белгі жатпайды? A) эксикоз B) құрысулар C) олигурия немесе анурия D) гастроэнтерит E) некротикалық фарингит ANSWER: E Үдемелі диурез жүргізуге қарсы көрсетілім болып табылады A) басылмайтын шок белгілері B) гемолиз C) бейсаналық жағдай D) ИВЛ E) артериялық гипертензия ANSWER: A Үдемелі (тұрақты емес) стенокардиясы бар науқастарда байқалады A) Барлық жауап дұрыс B) Тыныштықта стенокардия C) ұстамасының түнгі мезгілде пайда болуы D) Стенокардия ұстамасының ұзақтығының көбеюі E) Жеңіл күштеме түскенде ұстамасының пайда болуы ANSWER: A Ұзак уақыттан бері АГ ауыратын 67 жастағы науқаста гипертониялық криз нәтижесінде субарахноидальды қан құйылу пайда болды. Гипотензивті терапияны қай препараттан бастау керек: A) бисопролол B) лазикс C) клофелин D) номодипин E) нитроглицирин ANSWER: D Улануды емдеуді бастау үшін анықтау маңызды A) улану орны B) ықтимал уландырғыш зат C) удың ықтимал мөлшері D) улану уақыты E) улану себептері ANSWER: C Улануды емдеу кезінде көрсеткіштер бойынша асқазанды қайталап жуу осы интервалмен жүргізіледі A) 2-3 сағат B) 4-6 сағат C) 7-12 сағат D) 13-18 сағат E) 19-24 сағат ANSWER: A Улану кезінде құсуға қарсы дәріні тағайындалуы көрсетілмеген A) барбитураттармен B) амитриптилинмен C) күшті қышқылдармен D) йодпен E) дихлорэтанмен ANSWER: C Үлкен буын байламдарының созылуына тән емес A) буын функциясының қалыпты болуы B) ауырсыну C) буын функциясының бұзылуы D) буын айналасында қан жиналуы E) жергілікті ауырсыну ANSWER: A Улы заттар ағзаға жиі түседі A) тыныс алу жүйесі арқылы B) асқорыту арнасы арқылы C) тері арқылы D) трансректальді E) трансвагинальді ANSWER: B Ұрық орнының немесе оның бөліктерінің жатыр қуысында кідіруінің негізгі симптомы A) шап үсті аймағында өткір ауырсыну B) сыртқы қан кетудің болмауы C) жыныс жолдарынан қан кету D) жатырдың кішіреюі E) жоғары дене температурасы ANSWER: C Үсік жарақаты басталғаннан жылынғанға дейінгі уақытты қамтиды: A) үсіктің бірінші дәрежесі B) алғашқы кезең C) реактивтіге дейінгі D) бірінші кезең E) реактивті ANSWER: C Үсіктің дамуына әкелетін қосымша факторлар: A) Дене температурасының жоғарлауы, суық жел, ылғалды ауа райы B) Ылғалды және қысып тұратын киім, алкогольды мастану C) Ылғалды және қысып тұратын киім, артериялық қан қысымының төмендеуі D) Шаршау, және тамыр аурулары E) Артериялық қан қысымының жоғарлауы,желді ауа райы ANSWER: B Үсудің қанша кезеңі және қанша дәрежесі бар A) Бірінші және екінші кезең; 4 дәреже B) Реактивті және дореактивті кезең; 3 дәреже C) Дореактивті және реактивті кезең; 4 дәреже D) Бірінші және екінші кезең; 3 дәреже E) Алғашқы және кейінгі; 4 дәреже ANSWER: C Үсудің реактив алды кезеңінде жүргізілуге тиіс: A) жылытатын таңғыш салу және госпитализациялау B) госпитализация C) жылытылған балшық жағу D) хирургиялық өңдеу E) бірте-бірте жылыту және жағдайына байланысты госпитализациялау ANSWER: A Үшінші А дәрежелі күйік кезінде ауырсыну сезімі: A) Күшейеді B) Мүлде жойылады C) Дұрыс жауап жоқ D) Азаяды E) Өзгермейді ANSWER: D Үшінші Б дәрежелі күйік кезіндегі зақымдану деңгейі: A) Терінің барлық қабатының өлі еттенуі B) Терінің, сүйек тіндерінің зақымдануы C) Тері қабатының қызарып, ісінуі D) Терінің тек беткі қабатының өлі еттену E) Тері қабатының қызарып, қанауы ANSWER: A Феохромоцитоманың гипертониялық кризіне тән емес: A) Лоқсу мен құсу B) Гипергликемия C) Дененің дірілі D) Лейкоцитоз E) Гипокалиемия ANSWER: D Феохромоцитомасы бар науқаста АҚ төмендету үшін жарамды препарат: A) Фeнтoлaмин B) Hитpoглицepин C) Индepaл D) Hитpoпpyccид E) Пeнтaмин ANSWER: A Феохромоцитомасы бар науқастың AҚҚ төмендету үшін лайықты препаратты ата A) Нитроглицерин B) Нитропруссид C) Пентамин D) Фентоламин E) Индерал ANSWER: D Феохромоцитомасы бар науқастың AҚҚ төмендету үшін лайықты препаратты ата: A) Нитропруссид B) Фентоламин C) Нитроглицерин D) Пентамин E) Индерал ANSWER: B Феохромоцитомасы бар науқастың AҚҚ төмендету үшін лайықты препаратты ата: A) Пентамин B) Фентоламин C) Нитропруссид D) Индерал E) эринит ANSWER: B Фосфорорганикалық заттармен жіті уланудың "токсикалық" фазасындағы спицификалық антидот A) прозерин B) бемегрид C) атропин D) налорфин E) пилокарпин ANSWER: C Хлорофоспен уланудың клиникалық белгілері A) қозу, терінің құрғауы, гиперкинездер , кең қарашықтар B) қозу, тершеңдік, миофибрилляция, бронхорея, тарылған қарашықтар C) эпилептиформды түрдегі құрысулар, кең Қарашық D) құсу, іштің ауруы, гемоглобинурия E) коматозды жағдай ANSWER: B Шақыртуға барып науқасты қарау кезінде: тері жамылғылары бозғылт, терлеген. Мойын көктамырлары ісінген. АҚҚ - 180/100 мм.сб.б. (бірінші сағаттарда Жүрек перкуссиясы кезінде тамыр шоғырының кенейгені анықталады. Аускультативті: қолқа жолдарында систоликалық шу, (қолқа регургитациясының ерте диастоликалық шуы). Пульс ассимитриясы, тахикардия. Пальпаторлы: іші жұмсақ, пульсті түзіліс анықталады. Тропонинмен экспресс сынама теріс. ЭКГ-да: коронарлы жетіспеушілік белгілері, миокардтағы ошақты өзгерістер. Қарыншаның гипертрофиясы. ЭКГ-дағы өзгерістер мен көрсетілген симптомдардың себептері не болуы мүмкін? A) Гипертоникалық ауру B) Гипертониялық криз C) Тұрақсыз стенокардия D) Қолқаның қабаттасқан аневризмасы E) Өкпе артериясының тромбоэмболиясы ANSWER: D Шок кезеңі үшін тән емес A) тахикардия B) брадикардия C) гипотония D) алдыңғы іш қабырғасының бұлшықет кернеуі E) Щеткин-Блюмберг симптомы ANSWER: D Шоктың 2 дәрежесіне тән систолалық артериальды қысым: A) 120-130 60 мм с.б. B) 60-80 60 мм с.б. C) 60 мм с.б. төмен D) 50-60 с.б.б E) 80-90 60 мм с.б. ANSWER: B Шоктың 3 дәрежесіне тән систолалық артериальды қан қысым: A) 80-90 с.б.б B) 50-60 с.б.б C) 120-130 с.б.б D) 60-80 с.б.б E) 60 мм с.б. төмен ANSWER: E Шоктың клиникасы мен мойын веналары ісінуінің қосарлануы қай жағдайда кездесуі мүмкін A) Жүректің декомпенсацияланған тампонадасында B) Аортаның қабаттары ажырайтын аневризмасында C) Қарыншааралық перденің жыртылуында D) Оң қарыншаның үлкен инфарктында E) Солқарыншаның гипертрофиясында ANSWER: B Шынайы кардиогенді шок кезіндегі таңдаулы препарат болып табылады: A) Норадреналин B) Дигоксин C) Адреналин D) Допамин E) Мезатон ANSWER: D Ырғақ бұзылысын емдеуде аталған кардиотропты препараттардың қайсысы қолданбайды A) кордарон B) обзидан C) дигоксин D) нифедипин E) Верапамил ANSWER: D Ырғақ бұзылысын емдеуде аталған кардиотропты препараттардың қайсысы қолданбайды: A) обзидан B) нифедипин C) верапамил D) кордарон E) дигоксин ANSWER: B ЭКГ-ға түсірген кезде V1 кеуде тіркемесі орналасады: A) сол жақтан ортаңғы бұғана сызығы бойымен V қабырғааралықта B) төстің оң жағында IV қабырғааралықта C) төстің сол жағында IV қабырғааралықта D) V2 және V4 электродтарының арасында E) оң жақтан ортаңғы бұғана сызығы бойымен V қабырғааралықта ANSWER: B ЭКГ-ға түсірген кезде V2 кеуде тіркемесі орналасады: A) сол жақтан ортаңғы бұғана сызығы бойыменVIIқабырғааралықта B) төстің сол жағында IV қабырғааралықта C) төстің оң жағында IV қабырғааралықта D) оң жақтан ортаңғы бұғана сызығы бойыменV қабырғааралықта E) сол жақтан ортаңғы бұғана сызығы бойыменV қабырғааралықта ANSWER: B ЭКГ-ға түсірген кезде V3 кеуде тіркемесі орналасады: A) төстің сол жағында IV қабырғааралықта B) сол жақтан ортаңғы бұғана сызығы бойыменV қабырғааралықта C) сол жақтан ортаңғы бұғана сызығы бойыменVII қабырғааралықта D) V2 және V4 электродтарының арасына E) сол жақ алдыңғы қолтықасты сызығы бойымен IV электрод деңгейінде ANSWER: D ЭКГ-ға түсірген кезде V4 кеуде тіркемесі орналасады: A) сол жақ ортаңғы бұғана сызығы бойымен VIIқабырғааралықта B) төстің сол жағында IV қабырғааралықта C) сол жақ ортаңғы бұғана сызығы бойымен V қабырғааралықта D) алдыңғы қолтықасты сызығы бойымен VI қабырғааралықта E) төстің оң жағында IV қабырғааралықта ANSWER: C ЭКГ-ға түсірген кезде V5 кеуде электроды сол жақтан орналасады: A) алдыңғы қолтықасты сызығы бойымен V4 электроды деңгейінде B) ортаңғы бұғана сызығы бойымен V қабырғааралықта C) артқы қолтықасты сызығы бойымен V4 электроды деңгейінде D) ортаңғы қолтықасты сызығы бойымен V4 электроды деңгейінде E) артқы қолтықасты сызығы бойымен V4 электроды деңгейінде ANSWER: A ЭКГ-ға түсірген кезде V6 кеуде электроды сол жақтан орналасады: A) ол жақтан ортаңғы бұғана сызығы бойыменV қабырғааралықта B) ортаңғы бұғана сызығы бойымен V қабырғааралықта C) алдыңғы қолтықасты сызығы бойымен V4 электрод деңгейінде D) ортаңғы қолтықасты сызығы бойымен V4 электроды деңгейінде E) артқы қолтықасты сызығы бойыме V4 электроды деңгейінде ANSWER: D ЭКГ-ға түсірген кезде оң қолға тағылатын электрод: A) қоңыр B) қара түсті C) жасыл түсті D) қызыл түсті E) сары түсті ANSWER: D ЭКГ-ге түсірген кезде оң аяққа тағылатын электрод: A) қоңыр B) жасыл түсті C) қызыл түсті D) сары түсті E) қара түсті ANSWER: E ЭКГ-ге түсірген кезде сол аяққа тағылатын электрод: A) ақ түсті B) жасыл түсті C) қара түсті D) қызыл түсті E) сары түсті ANSWER: B ЭКГ -да QRS кешенінің кеңеюімен тахикардия кезінде Р тісшелерінің болмауы тән: A) Атриовентрикулярлы пароксизмальді тахикардия B) Қарыншалық пароксизмальді тахикардия C) Жүрекшелік пароксизмальді тахикардия D) Синусты аритмия E) Лаун – Генонг – Ливайн синдромында жүрекшелік пароксизмальді тахикардия ANSWER: B ЭКГ-да QRS комплесінің біркелкі деформациясы тіркелінген. Жүрек соғу жиілігі минутына 180 рет. Науқаста жүрек ырғағының қандай бұзылысы болуы мүмкін? A) пароксизмальды қарыншалық тахикардия B) қарыншалық экстрасистолия C) пароксизмальді қарыншалар фибрилляциясы D) синустық тахикардия E) пароксизмальді суправентикулярлы тахикардия ANSWER: A ЭКГ-да V1-V2 тіркемелерінде R тісшесінің үлкеюі, ST сегментінің депрессиясы анықталды. Төменде көрсетілген диагноздардың қайсысы болуы мүмкін? A) Жүрек ұшының миокард инфарктысы B) Оң қарыншаның миокард инфарктысы C) Алдыңғы перде аймағының миокард инфарктысы D) Артқы базальды миокард инфарктысы E) Төменгі көкеттік миокард инфарктысы ANSWER: D ЭКГ-да стандартты тіркемелер деп аталады: A) V1, V2, V3 B) 1,2,3 C) V7-V9 D) aVR, aVL, aVF E) V5, V6,V7 ANSWER: B ЭКГ-мониторлы бақылаумен жүрген науқаста кенеттен естің жоғалуы, көз қарашықтарының кенеюі пайда болды. Тері жамылғылары боз-сұр түсті. Ұйқы артериясында пульс анықталмайды. ЭКГ-да: хаотикалық, ретті емес, әр түрлі биіктікте, ені және формалары бұзылған. Фибрилляция толқындарының жоғары амплитудада жиілігі шамамен минутына 600 рет. Науқастағы мүмкін болатын себебі не? A) Қарыншаның жыбыры B) Қарыншалық аритмиялар C) Қарыншалық тахикардия D) Жыбыр аритмиясы E) Қарынша фибрилляциясы ANSWER: E ЭКГ-ның қандай өзгерістері динамикалық бақылауды талап етеді? A) ерте реполяризация синдромы B) сирек қарыншалық экстрасистолия C) ST сегментінің 2 мм V3-V6 горизонтальды төмендеуі D) Т тісшесінің амплитудасының төмендеуі E) синусты аритмия ANSWER: C ЭКГ-сигналдары сақталып,кенеттен естен тану мен тамыр соғуының жоғалуы тән A) қарыншалардың фибрилляциясына B) жүрек бұлшықетінің жарылуына C) өкпе артериясының тромбоэмболиясына D) толық көлденең блокадаға E) Фредерик синдромына ANSWER: B Экзогенді интоксикацияға күдік туғанда немесе улануға шақырту кезінде ауруханаға дейінгі кезеңде диагностикалық комплекс ретінде тағы қандай диагностикалық шара жүргізіледі. A) ЭКГ регистрациясын жасау B) Асқазан РН тексеру C) Қандағы токсикалық заттарды анықтау D) ЦВД өлшеп анықтау E) Асқазан шайындысындағы токсикалық заттарды анықтау ANSWER: A Эклампсиясы бар науқаста клоникалық құрысулар кезеңінде дәрігердің тактикасы: A) литикалық қоспаны енгізу B) зақымданулардың және тілін тістеудің алдын алу C) оксигенотерапия D) ингаляционды кезең E) бровкин бойынша магнезиальді терапия ANSWER: B Экссудативті плевриттің аускультациясына тән: A) крепитация B) плевраның үйкеліс шуы C) пуэрильды тыныс D) зақымданған аймақта тыныстың кенет әлсіреуі E) үлкен көпіршікті ылғалды сырылдар ANSWER: D Электрлі дефибрилляцияның нәтижелілігі қай препаратты енгізгенде жоғарылайды A) Новокаинамид B) Дигоксин C) Реополиглюкин D) Натрий гидрокорбанат E) Калий хлорид ANSWER: E Электрожарақат салдарынан қысқа уақытқа есінен таңған зардап шегушіге жедел жәрдем дәрігері барғанда: жағдайы қаңағаттанарлық, есі анық, шағым айтпайды, АҚҚ-120/75 мм.с.б.б., тамыр соғысы 80 рет минутына. Дәрігердің тактикасы: A) 3-4 күнге жұмыстан босату B) Стационарға тасымалдау C) Жұмыс орнына жіберу D) Зардап шегушіні бақылау E) Седативті препараттарды тағайындау ANSWER: B Электроимпульсті терапия асқынуы мүмкін: A) Жедел перикардитпен B) Кеуде клеткасының терісінің кеңеюімен C) Дресслер синдром D) жедел миокардит E) Тромбоэмболикалық синдром ANSWER: B Электр тогымен зақымданғанда терминальды жағдай дамуының бірден-бір себебі: A) Электромеханикалық диссоциация B) Қарыншалар фибрилляциясы C) Жүрекшелердің жыбыры D) Морганьи-Адамс-Стокс синдром E) Асистолия ANSWER: B Эндокринологиялық бөлімге дәрігер шақырылды. Науқас 25 жаста санасын жоғалтқанына 30 минут болған, қант диабетінің І түрімен ауырады, тері жамылғысы ылғалды, тыныс алуы минутына 16 рет, ҚҚ 160/90 ЖСЖ минутына 95 рет, бұлшық еттерінің жыбырлы жиырылуы байқалады. Сіздің болжамды диагнозыңыз: A) гипогликемиялық кома B) гиперосмолярлы кома C) гиперлактоацидозды кома D) ми қан айналысының жедел бұзылысы E) кетоацидозды кома ANSWER: A Этил спиртінің ең көп сіңірілуі A) асқазанда B) аш ішекте C) тоқ ішекте D) барлық ас арнасында біркелкі E) ауыз қуысында ANSWER: B 40 жастағы ер адам әлсіздікке, тершеңдікке, жүдеуге, сол жақ қабырға асты аймағындағы тұйық ауырсынуға шағымданады. Объективті: тері қабаттары бозғылт, ылғалды. Лимфа түйіндері ұлғаймаған. Бауыр қабырға доғасынан 3 см шығыңқы, көкбауыр кіндік деңгейінде, тығыз, ауырсынусыз. Қанда: эритроциттер - 3,0 млн, лейкоциттер - 96 мың, миелобласттар - 2%, промиелоциттер - 4%, метамиелоциттер - 8%, т/я - 12%, сегмент - 52%, эозиноф - 5%, базофил - 5%, лимфоцит - 12%, тромбоцит - 200 мың. ЭТЖ - 56 мм/сағ. Қандай көрсеткіш емнің әсер нәтижелігін бағалауға мүмкіндік береді? A) эритроциттердің тұну жылдамдығы B) лейкоциттер C) эритроциттер D) тромбоциттер E) ретикулоциттер ANSWER: B Созылмалы миелолейкозға тән қан көрсеткішін көрсетіңіз: A) безгек (лихорадка) B) қанталау C) лимфа түйіндерінің ұлғаюы D) бауырдың ұлғаюы E) көкбауырдың ұлғаюы ANSWER: E Созылмалы бүйрек жетіспеушілігің негізгі патогенетикалық факторы болып табылады: A) полицитемия B) бүйректегі эритропоэтин секрециясының төмендеуі C) В12 витаминінің жеткіліксіздігі D) фолий қышқылының жеткіліксіздігі E) мочевинаның жоғарылауы ANSWER: B Нефротикалық синдромның асқынуына жатады: A) нефроптоз B) амилоидоз C) нефролитиаз D) бүйрек туберкулезі E) нефротикалық криз ANSWER: E 30 жастағы әйел соңғы жарты жылда жалпы әлсіздікке, жүрек қағып кетуіне, меноррагииге шағымданады. Объективті: тері және көзге көрінетін кілегей қабаттары бозғылт, тырнақтарында көлденең жолақтар, койлонихия. Қанда: эритроцит - 2,8 млн., Нв - 72 г/л, ТК - 0,77, лейкоцит - 4,2 мың, тромбоцит - 192 тыс. ЭТЖ - 16 мм/с, анизоцитоз, пойкилоцитоз. Миелограммада: сидеробласттар - 12%. Диагнозды нақтылау үшін маңызды мәлімет беретін критерийді көрсетіңіз? A) ретикулоциттер B) жалпы билирубин C) сарысудағы (плазма) темір D) нейтрофилдердіңсілтіліфосфатазасы E) эритроциттердіңосмостықрезистенттілігі ANSWER: C Промиелоцитарлы лейкоз кезінде геморрагиялық синдром қалай көрініс береді? A) тромбоцитопениямен B) тромбоцитопатиямен C) коагулопатиямен D) диссеминирленген тамыр ішілік ұю синдромымен E) протромбиннің біріккен (комплексный) факторының жеткіліксіздігімен ANSWER: D Жедел бүйрек жеткіліксіздігінің бастапқы сатысында қандай дәрі тиімді болып табылады? A) плазма B) диуретиктер C) антибиотиктер D) тұзды ерітінділер (солевые растворы) E) плазма алмастыратын препараттар (плазмозамещяющие препараты) ANSWER: B Гемодиализ тағайындауға мүмкін болатын көрсеткіш: A) уремия B) ацидоз C) гипернатриемия D) гиперкальциемия E) сарысу (плазма) гиперосмолярлығы ANSWER: A Созылмалы бүйрек жеткіліксіздігінің терминальды сатысын емдеуде тиімді болып табылады: A) гемодиализ B) плазмаферез C) гемосорбция D) лимфосорбция E) қанды лазермен күйдіру (облучение) ANSWER: A Науқас 19 жаста, дене температурасының 38,5 – ке дейін жоғарылауына, қалтырау, физикалық күштемеден кейін бел аймағының ауырсынуы мен зәрдің ауырсынумен бөлінуіне шағымданады. Объективті: бел бұлшық етінің тартылуы (уплотнение) байқалады. Қағу симптомы екі жақта да оң мәнді. Қанда:ТЖЭ – 45 мм/с. Зәрде: лейк – 15-17 к/а, эрит – 1-2 к/а, белок – 1 г/л, бактериялар +++. Қайсы топ дәрілерін тағайындаған тиімді? A) цитостатиктер B) антибиотиктер C) антиагреганттар D) глюкокортикостероидтар E) стероидты емес қабынуға қарсы заттарды ANSWER: B 30 жастағы Д. атты науқас ер адам ашқарынға эпигастрии аймағындағы ауырсынуға, қыжылға, лоқсу мен қышқылды кекіруге шағымданып келді. Об-ті: эпигастрии және 12 елі ішек проекциясында ауырсыну байқалады. ЭФГДС: асқазанның антральды бөлігінде кілегеі қабатының гиперплазиясы,антральды аймақтың спазмы. Патологиялық процесстің этиологиясын нақтылау үшін тағы қандай тексеру жүргіземіз?: A) асқазан рН-метриясы B) қанның жалпы талдауы C) уреазаменсынама D) асқазанрентгеноскопиясы E) дуоденальдызондтау ANSWER: C 32 жастағы М. атты науқас әйел дәрігерге ашық қоңыр түсті, көбікті, кілегейлі, жаман иісті сұйық нәжіске, метеоризм мен салмақ тастауға шағымданып келді. Тоқ ішектің кілегей қабатының биопсиясында бокал тәрізді жасушалар мен эпителий аралық лимфоциттердің ұлғаюы, қабаттардың атрофиясы, беткей және терең эпителий лимфациттерінің инфилтрациясы. Анамнезінде: ұн және бұршақ тұқымдастығынан жасалған тағамдардың жақпауы. Науқасқа тағайындалатын рекомендация: A) қабынуға қарсы ем B) ұн және бұршақ тұқымдастығынан жасалған тағамдарды шектеу C) адсорбенттерді үнемі қабылдау D) 5-аминосалицилды қышқылын үнемі қабылдау E) холеретиктерді үнемі қабылдау ANSWER: B Науқас дене тұлғасының алдыңғы бетінде және аяқтарында кенеттен пайда болған немесе шамалы жарақаттан кейін геморрагиялардың пайда болуына, енгізу жасалған жерлерде ірі қанталаулардың байқалуына шағымданады. Қарағанда: басқа патологиялық өзгерістерсіз петехиальды- дақты типті қанағыштық, лабораторлық көрсеткіштер гипо және афибриногенемияны, дисфибриногенемияны шектейді. Протромбин, проконвертин құрамы қалыпты деңгейде. Қан кету уақыты ұзарған. Қан ұйығының ретракциясы төмендеген, сүйек минының трепанатындағы мегакариоциттердің саны қалыпты. Қандай ауру туралы ойлауға болады? A) Геморрагиялық васкулит B) Гемофилия C) Верльгоф ауруы D) ДҚІҚ (ДВС)- синдромы E) Рейно ауруы ANSWER: C Науқас К. 28 жаста, бел аймағында және іштің оң жақ жартысында күшті ауырсынудың оң жақ аяқ және шат аймағына таралуына, жиі кіші дәретке отырғысының келуіне шағымданады. Бір жыл бұрын осындай ұстама пайда болып «Жедел көмек» шақырған, ауырсынуы анальгетиктермен басылған, бірақ ұстамадан кейін зәрі қызыл түсті болған. Қарағанда: дене қызуы 36,40С. Науқас тынымсыз, ауырсынуды жеңілдету үшін ыңғайлы жағдайды іздейді. Тыныс алу және жүрек қантамыр жүйесі жағынан патологиялық өзгерістер жоқ. Тамыр соғысы 76 мин, АҚ 120/60 мм сын. б.б. Іші жұмсақ, пальпация кезінде іштің оң жағында ауырсыну байқалады. Постернацкий симптомы кенет оң мәнді. Қандай ауру туралы ойлауға болады? A) Бүйрек обыры B) Гломерулонефрит C) Өт тас ауруы D) Бүйрек амилондозы E) Бүйрек тас ауруы ANSWER: E Т. атты 38 жастағы науқастың оң жағындағы қабырғааралықта амфоралық тыныс естіледі. барынша мүмкін диагноз: A) пневмоторакс B) өкпе абсцесі C) бүйрек абсцесі D) саркаидоз E) бронхоэктаз ауруы ANSWER: B 78 жастағы Н.атты науқас тыныс алумен байланыссыз, үдемелі ұстамалы төс артының қысып ауруына шағымданады. Нитроглицерин көмектеспейді. Қандай зерттеуді шұғыл жүргізу КЕРЕК? A) ЭКГ, тропонин Т-ны B) ЭКГ, Tl201сцинтиграфияны C) ЭхоКГ добутаминмен D) ЭКГ физикалық күштемемен E) ЭКГ, тропонин Т-ны, тәуліктік ЭКГ мониторлау ANSWER: A 40 жастағы П.атты науқас басының ауруы, айналуы, жүрек тұсындағы шаншып ауыру, бұлшықеттердің ауыруы, жалпы әлсіздік, кейде тырысулар мен шөлдеу сезімі мен диурездің көбеюіне шағымданады. Анамнезінде соңғы 5 - жылда АҚҚ максимальды 230/130 мм. с.б.б. дейін көтерілген. 1 жыл бұрын өтпелі парез дамыған. Объективті: АҚҚ - 190/100 мм с.б.б., ЖЖЖ - 70 рет мин. ЭКГ: ST - сегменті V2-V6 шықпаларында қиғаш жоғарылаған және осы шықпаларда Т- тісшесі теріс. Қанда: калий деңгейі - 2,2 ммоль/л. Зимницкий сынамасы: менш.салм. 1006-1015. Қандай емдеу әдісі науқастың жағдайын жақсартуға көмектесуі БАРЫНША МҮМКІН? 1.ААФ ингибиторлары 2.-адреноблокаторлары 3.+оперативті ем 4.I1 имидазолиндік рецепторлардың агонистері 5.ұзақ әсерлі дигидропиридинді кальций антагонистері 45 жастағы Б.атты науқас бас ауруы, бас айналуы, естен тануға шағымдармен түсті. Жүректің созылмалы ревматикалық ауруымен ауырады. Жүрек шекаралары солға ұлғайған, оң жақтағы ІІ қ/а, төстің сол жақ қырында жоғары тембрлі, протодиастолалық бәсеңдеген шуыл және әлсіреген II үн естіледі. Қан тамырларында Траубенің қос үні және Дюрозьенің қос шуылы, Квинке, білек артериясының пульстері жоғары әрі тез 100 рет мин., АҚ - 160/60 мм.с.б.б. Науқасты қандай тәсілмен емдеу НЕ ҒҰРЛЫМ ТИІМДІ? A) кардиологтың бақылауы B) медикаменттік ем C) оперативті вальвулотомия D) митральдіқақпақшаны протездеу E) аорталық қақпақшаны протездеу ANSWER: E Науқас 20 жаста, физикалық күш түскенде ентікпеге және шаршағыштыққа шағымданады. Анамнезінде – жиі бронх-өкпелік инфекциялық аурулар. Тері жабындылары бозғылт, жүрек ұшының түрткісі күшейген, төстің сол жақ шетіндегі IV қабырғааралықта естілетін дөрекі пансистоликалық шуыл, өкпе артериасында ІІ тон акценті естіледі. ЭХОКГ –дан күтетін өзгерістер: A) Сол қарыншадан оң жүрекшеге шунт B) Сол қарыншадан оң қарыншаға шунт C) Қанның оң қарыншадан жүрекшеге регургитациясы D) Сол жүрекшеден оң жүрекшеге шунт E) Сол қарыншадан сол жүрекшеге шунт ANSWER: B С. атты 42 жастағы науқас, бір жыл бұрын ентігу және оң жақ қабырғасының астында ауыру сезімін байқаған. Осыдан кейін түнгі уақытта тұншығу ұстамалары пайда болып, балтырлары ісінген. Соңғы айларда қан түкірген. Объективті: өкпесінің төменгі бөлімінде – ұсақ көпіршікті айқын естілмейтін сырылдар. Жүрек шекаралары солға қарай ығысқан, жүрек үндері бәсең. ЖЖЖ – 90 рет мин. Жүрек ұшында систолалық шуыл. ЭКГ- жыпылық аритмиясының тахисистолалық түрі. ЭхоКГ-да: Айдау фракциясы - 21%. Диффузды гипокинезия. Сіздің диагнозыныз? A) Ревматикалықемес миокардит, аралас түрі, жедел асты ағым B) Алкогольді кардиомиопатия, СЖЖ ІІА (ФК ІІІ) C) Дилатациялық кардиомиопатия, жыбыр аритмия, СЖЖ І (ФК І) D) Рестриктивті кардиомиопатия, жыбыр аритмия, СЖЖ ІІБ (ФК ІІІ) E) Дилатациялық кардиомиопатия, жыбыр аритмия, СЖЖ ІІБ (ФК ІІІ) ANSWER: E Науқас Х., 50 жаста, тамақ немесе алкоголь қабылдағаннан соң жарты сағаттан соң пайда болып, тек сода ішкеннен кейін басылатын асқазан тұсындағы батып ауырсыну сезімі мен шыдатпайтын қыжылға шағымданады. Ауырғанына 2 жыл болған, емделмеген. Обьективті: тілі ақ жабындымен қапталған, терең пальпацияда эпигастрии аймағының жайылмалы ауырсынуы. ЭФГДС: асқазан шырышты қабаты гиперемияланған, ісінген, антральді бөлігінде бірен-сараң қан құйылулар бар. Төмендегі зерттеулердің қайсысы БАРЫНША МӘЛІМЕТТІ? A) нольпаза, себебі, тұз қышқылы экскрециясы мен синтезінің соңғы сатысына қатысатын ферментті тежейді B) фамотидин, себебі, қабаттасқан жасушаларда орналасқан Н2 рецепторларды тежейді C) метронидозол, себебі, , тұз қышқылы экскрециясы мен синтезінің соңғы сатысына қатысатын ферментті тежейді D) алмагель, себебі, антацидтік әсері бар E) метацин, себебі , тұз қышқылы экскрециясы мен синтезінің соңғы сатысына қатысатын ферментті тежейді ANSWER: A 52 жастағы К. атты науқас клиникаға қозғалыс кезінде оң жақ иық буындарының ауыратын шағыммен келді. 5 жыл бойы ауырады, ауру пайда болғанда қозғалыс кезінде аталған буында ауру мен сықыр пайда болған. НПВС-пен емделгенде бұл жағдайлар азайған. 1 жылдан соң ауру қайтадан пайда болған. Буынның сырт көлемі өзгермеген, жергілікті дене қызуы байқалмайды. Пальпацияда буын ауырады. ҚЖА эр 4,6 х1012 /л, лейк 7,6 х109/л, НВ 135 г\л, СОЭ 15 сағ/мм, РФ (-), СРБ (+). Оң жақ иық буыны рентгенограммасында - буын саңылауларының тарылу, субхондральді остеосклероз, шекті остеофиттер байқалады. Клиникалық диагнозын қойыңыз. A) Оң жақ иық буынының остеоартрозы, II деңгей , ФА 0. B) Оң жақ иық буынының остеоартрозы, II деңгей , ФА I. C) Оң жақ иық буынының остеоартрозы, II деңгей , ФА 0. D) Оң жақ иық буынының остеоартрозы, IV деңгей , ФА III. E) Оң жақ иық буынының остеоартрозы, IV деңгей , ФА 0. ANSWER: A Компьютерлі томография нәтижесінде екі жақтық фиброз және екі жақтық «бұлыңғыр шыны» өзгерістер барынша тән: A) фиброзирлеуші альвеолитке B) екі жақты пневмонияға C) милиарлық туберкулезге D) өкпе амилоидозына E) фиброзирлеуші саркоидоз ANSWER: A Науқас 50 жаста, 2 апта бұрын 4 қабатқа тез көтерілгеннен кейін кенет төс артының төменгі бөлігінде ауыру сезімі пайда болды, тыныштық күйде ауыру сезімі жоғалды. Мұндай ауыру сезімі бірінші рет пайда болды. Кейін тез жүргенде, 2 қабатқа көтерілгенде пайда болатын болды. Стенокардия түрін анықтаңыз. Емдеу шараларын қолданыңыз: A) ЖИА, Прогрессирлеуші стенокардия. ауруханаға жатқызу керек, антиангиналді ем тағайындау керек. B) ЖИА. Күштену стенокардиясы ФК 2. Антиангиналді ем тағайындау C) ЖИА. Алғаш пайда болған стенокардия. Кардиалгия коронарлы себептерге байланысты емес болуы мүмкін. Науқасты зерттеу керек. D) ЖИА. Алғаш пайда болған стенокардия. Ауруханаға жатқызу керек, антиангиналді ем тағайындау керек. E) ЖИА. Принцметалл стенокардиясы ANSWER: D Р. атты науқас 42 жаста. Найзды ұзақ қабылдаған науқасты соңғы 2 айда тамақтан кейін эпигастрийдегі кесіп ауру сезімі, күйдіру, қышқыл ауамен кекіру мазалайды. Төмендегі препараттардың қайсысын тағайындаған БАРЫНША ТИІМДІ? A) маалоксты B) алмагельді C) мотилиумды D) рабепразолды E) миролют ANSWER: E 25 жастағы ер адам үйге дәрігерді шақырып, 4 күн бойы дене қызуының 38*С көтерілуіне, сары-жасыл түсті қақырықпен жөтелге, әлсіздікке, тершеңдікке шағымданады. Анамнезі: ауруын суық тиюмен байланыстырады. Объективті: тері жабындылары бозарған, ТАЖ 20 рет/мин., жауырынның оң жақ төменгі бұрышында перкуторлы дыбыстың тұйықталу ошақтары, аускультативті ұсақ көпіршікті ылғалды сырылдар. Осы науқасқа ем тағайындаңыз? A) Макропен 0,2 х 3 р/к ішке 5 күн B) Эритромицин 0,25мг 2 табл. х 4 р/к 7 күн C) Азитрокс 0,5 х1 р/к ішке 5 күн D) Азатиоприн 0,05 х 4 р/к ішке 10 күн E) Цефазолин 1,0 х 3р/к б/е 10 күн ANSWER: C 46 жастағы Б.атты науқас дәрігерге физикалық күш түскендегі ентігуге, бас ауруына, жалпы әлсіздікке, бел аймағындағы сыздап ауырсынуға, бөлінетін несеп мөлшерінің азаюына, оның түрінің өзгеруіне шағымданады. Анамнезінде жиі суық тиіп ауырады. Қарғанда беті бозарған, үрленген, мойын веналары ісінген. АҚҚ-180/110мм.сын.бағ. Несеп талдауында: протеинурия, гематурия, лейкоцитурия, цилиндрурия. Сіздің диагнозыңыз: A) Жедел гломерулонефрит нефротикалық синдроммен, СБЖ 0 B) Жедел гломерулонефрит, жайылған ағым артериалды гипертониямен бірге, СБЖ 0 C) Созылмалы гломерулонефрит, гипертониялық түрі, СБЖ 0 D) Жедел гломерулонефрит, жайылған ағым артериалды гипертониямен бірге, СБЖ І E) Жедел гломерулонефрит, жайылған ағым артериалды гипертониямен бірге, СБЖ ІІ ANSWER: B 56 жстағы М.атты науқас әйел адам ішінің жоғарғы бөлігінің ауырсынуына, жүрек айнуына, жеңілдік әкелмейтін құсуға, метеоризмге, тәуілігіне түсі майлы жылтыр 3-4 рет іш өтуіне шағымдалып ауруханаға түсті. Нәжіс анализінде- эластаза-1 – 100 мкг/г. Қан анализі өзгеріссіз. Ультрадыбысты зерттеуде: өт жолдарының тығыздалып, қалыңдауы, ішінде замазкотәріздес өт бар, ұйқы безінің паренхимасының існуі және диффузды өзгерістері байқалады. Осы жағдайда ең адекватты емдеу кестесін таңдаңыз: A) Ұйқы бездерінің ферменттері +урсодезоксихолий қышқылы B) Ферменттер + протонды помпаның ингибиторлары+ холудексан C) Ұйқы бездерінің ферменттері + протиолитикалы ферменттердің ингибиторлары D) Протонды помпаның ингибиторлары +урсодезоксихолий қышқылы E) Протонды помпаның ингибиторлары + дисбиоз корректорлары+холудексан ANSWER: B Стенокардияға патогномды болып табылады A) ЭКГ – да өзгеріссіз физикалық күштемеде төс артының ауыруы B) физикалық күштемеден кейін экстрасистолияның дамуы C) Төс артының ауыруы және ЭКГ-да ST сегментінің 1 мм-ге және одан көп депрессиясы D) ST –нің 1 мм-ге және одан аз көтерілуі E) Төс артының ауыруы және III стандарты және аVF әкетулерінде Q сермесінің ұлғаюы ANSWER: C A) физикалық күштемеден кейін экстрасистолияның дамуы B) ST –нің 1 мм-ге және одан аз көтерілуі C) III стандарты және аVF әкетулерінде Q сермесінің ұлғаюы D) ЭКГ – да өзгеріссіз физикалық күштемеде төс артының ауыруы E) төс артының ауыруы және ЭКГ-да ST сегментінің1 мм-ге және одан көп депрессиясы ANSWER: D Жедел миокард инфарктымен ауырған 70 жастағы Ж.атты науқаста кеуде қуысында ауыру сезімі пайда болды, дене қызуы көтерілді, перикард үйкелу шуы естіледі, ЭТЖ жоғарылаған, ЭКГ өзгерістерінің динамикасында айтарлықтай ерекшеліктер жоқ. Сіздің диагнозыңыз? A) зақымданған миокард көлемінің ұлғаюы B) идиопатиялық перикардит C) инфаркттан кейінгі синдром D) миокард жарылуы E) инфаркт алды синдром ANSWER: C Науқас Д., 35 жаста. Қыжылдауға, эпигастрий аймағында тұйық, сыздап ауырсынуға, iш қатуға бейiмдiлiкке шағымданады. ФГДС: кiлегей қабатының гиперемиясы, iсiнуi, асқазанның антральды бөлiмiнде ұсақ нүктелi қан құйылулары байқалады. Сiздiң болжам диагнозыңыз? A) созылмалы аутоиммунды гастрит B) созылмалы бактериальді гастрит C) асқазан жарасы D) жедел аутоиммунды гастрит E) жедел бактериальді гастрит ANSWER:В Цефалоспориндердің 2 қатарына қандай дәрілер жатады: A) цефазолин B) цефокситин C) цефтриаксон D) цефалотин E) цефотаксим ANSWER: B Төмендегі аускультация нәтижесінен жүрек ақауын анықтаңыз: жүрек ұшында 1 тон қатты шапалақпен естіледі, митральді клапаннан қосымша тонның ашылуы (перепел ырғағы), өкпе бағанының үстінен 2 тон акценті естіледі, жүрек ұшында диастолалық шу естіледі, науқасты вертикальді жағдайда жатқан кезде жақсы естуге болады: A) Митральді жетіспеушілік B) Митральді стеноз C) Аорталық жетіспеушілік D) Аорталық стеноз E) Үшжармалы клапан жетіспеушілігі ANSWER: B Науқас А., 45 жаста, іріңді қақырықпен жөтел, қалтырау, дене қызуының 40С-қа дейін жоғарлауы, айқын интоксикациялық синдром. Объективті және рентгенологиялық мәліметтерінде жұқа қабырғалы сұйықтықсыз қуыстың түзілуімен өкпе тінінің іріңді –деструктивті ыдырауы анықталды. Осы симптомдар мына пневмонияға тән: A) микоплазмалы B) клебсиеллалы C) аденовирусты D) пневмококкты E) стафилококкты ANSWER: E Көп жылдар бойы бронхообструктивті синдроммен 70-жастағы науқаста тұншығу ұстамасы, аз мөлшердегі қақырықты жөтел, оң жақ қабырға астында ауырлық сезімі, зәр мөлшерінің азаюы байқалады.Объективті: акроцианоз, мойын веналарының білеуленуі, эпигастрий аймағында пульсация, өкпе артериясында II тон акценті, тахикардия, бауырдың ұлғаюы, ісінулер. ЭКГ-да қандай өзгеріс анықталуы мүмкін: A) оң қарынша гипотрофиясы B) сол қарынша гипертрофиясы C) сол жүрекше гипертрофиясы D) оң қарынша гипертрофиясы E) оң қарынша дистрофиясы ANSWER: D Науқас К., 35 жаста кардиология бөліміне жүрек соғысының жиілеуіне, кеуде тұсындағы қысып ауырсынуға, кейде есінен танудың болуына шағымданып келді. Объективті қарағанда: дене бітімі астеникалық. Жүрек тондары аздап тұйықталған, ырғағы дұрыс ЖСЖ– 88 рет/мин. АҚҚ – 90/60 мм с.б.б. ЭКГ - ST V2-V3 сегментінің элевациясы. Тропонин Т-өзгермеген. Бірінші кезекте науқас қандай тексеруді қажет етеді ? A) эхокардиографияны тәуліктік мониторлеу B) вентрикулография C) коронароангиография тәуліктік мониторлеу D) электроэнцефалография E) ЭКГ тәуліктік мониторлеу ANSWER: E 40 жастағы науқас ер адам қолдарының ұсақ буындарының ауырсынуына және ісінуіне шағымданады. ЭТЖ – 30 мм/с, зәр қышқылы 0,56 ммоль/л. Қандай патология жайлы ойлау керек? A) екіншілік остеоартроз. B) создық олигоартрит C) Рейтер ауруы D) подагралық полиартрит E) туберкулезді артрит ANSWER: D Науқас Н., 45 жаста, сол жақ тізесіндегі және оң жақ өкшесінің ауырсынуға, ісінуіне шағымдалады. Бір ай бұрын жедел дизентериямен ауырған. Объективті: сол жақ тізесіндегі және оң жақ өкшенің дефигурациясы терісінің гиперемиясы. Қанда: эр-4,2 млн., лейк -11 ты , ЭТЖ - 26 мм/сағ. Мүмкін болатын диагноз? A) реактивті артрит B) септикалық артрит C) ревматоидты артрит D) подагралық артрит E) ревматикалық қызба ANSWER: A Науқас К., 60 жаста, жүрген кезде күшейетін тізе буындарының ауырсынуына; 30 мин таңертеңгілік құрысуға шағымдалады. Ауырсынудың күшеюі ұзақ жүргеннен кейін байқалады. Объективті: тізе буындарының дефигурациясы, имеются уплотнения периартикулярлы тінінің тығыздануы, оң жақта гипертермиф көріністері, крепитация. Қол саусақтарының дистальды фаланг –аралық буындарда тығыз түйіндер анықталады. ЖҚА: эр - 4,2 млн., лейк - 5,6 мың. ЭТЖ – 15 мм/ СРБ – теріc. Мүмкін болатын диагноз? A) реактивті артрит B) ревматоидты артрит C) подагралық артрит D) псориаздық артрит E) реактивтісиновитпен остеоартроз ANSWER: E Науқас, 65 жаста соңғы жылдары 15 минут бойы созылатын төсінің жоғарғы 3/1 бөлігіндегі ауырсыну сезімдеріне шағымданады, нитроглициерин қабылдағаннан кейін ауырсыну сезімдері басылады; АҚ – 120/80 мм с.б. пульс – 62 рет, ЭКГ – де патологиялық ауытқу жоқ. Физикалық жүктемеден кейін, жоғарғы толерантылық байқалмайды. Ауырсыну кезінде ЭКГ-да кеуде тіркемелерінде ST сегментінің жоғарылағанын байқауға болады. Сіздің диагнозыңыз қандай: A) Вариантты кардиалгия B) Нейроциркуляторлы дистония C) Күш түсу стенокордиясы D) Вариантты стенокардия E) Вариантты кардиопатия ANSWER: D Науқас 48 жаста, оң жақ табанның бірінші саусағындағы қатты ауырсынуға, тері түсінің өзгеруіне шағымданады. Анамнезі бойынша: жақында алкоголь қабылдаған. Осы көрініс артиттің қандай түріне тән: A) Туберкулезді B) Ревматикалық C) Деформирлеуші D) Ревматоидты E) Подагралық ANSWER: E Созылмалы гастритпен тіркеуде тұрған науқаста ауыруының өршуі кезінде ішкен асын құсып тастау, ішінің ауруы, шіріген жұмыртқа кекіру шағымдары пайда болды. Науқаста қандай асқынулар байқалады: A) Перфорация B) Пенетрация C) Стенозирлеу D) Малигнизация E) Қан кету ANSWER: C Қараудан кейін науқаста өңеш веналарының кеңеюі,асцит байқалған.Болжам диагноз A) Созылмалы бүйрек жетіспеушілігі B) Созылмалы гепатит C) Созылмалы оң жақ қарынша жетіспеушілігі D) Нефротикалық синдром E) Бауыр цирозы ANSWER: E Науқас Ш., 65 жаста, 10 жыл бойы артериялық қан қысымымының жоғарлауымен ауырады, 15 жыл бойы шылым шегеді, сонымен қатар қантты диабеттің 2-ші түрімен 4-жыл бойы ауырады, тәулігіне 850 мг мөлшерінде глюкофаж қабылдайды. Дене салмағының индексі 29 кг/м2, холестерин деңгейі 5,0 ммоль/л. ЭКГ –де сол жақ қарыншаның гипертрофия көріністері анықталды. Қараған кезде АҚҚ160/110 мм.с.б.б. Сіздің диагнозыңыз: A) АГ 3 дәреже, 2 кезең, қауіп 4 B) АГ 2 дәреже, 3 кезең, қауіп 3 C) АГ 3 дәреже, 3 кезең, қауіп 4 D) АГ 1 дәреже, 2 кезең, қауіп 4 E) АГ 3 дәреже, 3 кезең, қауіп 4 ANSWER: A Науқас З., 50 жаста жүрек тұсындағы тыныс алумен байланысты ұзақ, сыздап ауырсынуға шағымданады. Бұл шағымдарын екі күн бұрын салқын тиюмен байланыстырады. Объективті: жүрек тондары тұйықталған, шамалы тахикардия, сол жақ қырымен жатқанда барлық систоламен диастоланы алатын және денесін алға еңкейткенде күшейетін, тембрі бойынша «қар сықырына» ұқсайтын шулар естіледі. АҚ-110/70 мм .с.б. Қанда: лейкоциттер- 10,5 мың., ЭТЖ - 18 мм /сағ. ЭКГ-да: купол тәрізді STI, II, III, V3-V6 сегментінің көтерілуі. Науқасқа қандай препарат қарсы көрсетілген? A) Гепадиф B) Кетонал (кетопрофен) C) Мовалис (мелоксикам) D) Гепарин E) Милдронат ANSWER: D Науқас Т. 60 жаста, соңғы 2 жыл ішінде бастың айналуына, әлсіздікке, көздің қарауытуына, жүрген кезде теңселуідің байқалатынын айтты. Соңғы 2 ай ішінде жалпы жағдайы нашарлаған: 2 рет жедел жәрдем шақырған, онда жүрекшенің жыпылық ұстамасы анықталған, жалпы қарау кезінде ЖСЖ 50 рет/ минутына, АҚҚ – 160/70 мм с.б.б., ЭКГ-да синустық брадиаритмия 50-58 рет минутына. Миокардтын дифузды өзгерістері. Науқасқа дәрі енгізудің әрекетін анықтаңыз. A) Жасанды ритм беруші калий препараттары B) Калций антоганистері + АПФ ингибиторлары C) Жасанды ритм беруші имплантациялар D) Коронаролитиктер, аорто-коронарлы шунтирлеу E) Бета-блокаторлар+жүрек гликозидтері+диуретиктар ANSWER: C Науқас Ж., 45 жаста әлсіздікке, бас ауруына, тәбетінің нашарлауына, аяғының ісінуіне шағымданады. 7 жыл бойы бүйрек ауруларымен ауырады. Объективті: тәбетінің төмендеуі, тері түсінің бозаруы. Қан анализінде: Нв-80 гр/л, эр – 3,2 млн., лейк – 6,8 мың, ЭТЖ – 25 мм/сағ. Зәр анализінде: үд.салмағы – 1015, белок – 1,8 г/л, лейк – 6-7 к/ай, эрит – 3-4 к/ай. Берілген жағдайда қандай зерттеу әдісі қажет болып табылады: A) Бүйректің пункциялық хромоцистоскопиясы B) Бүйректің пункциялық биопсиясы C) Бүйректің жалпы рентгенографиясы D) Бүйректің пункциялық Бенс-Джонс белогын анықтау E) Зәрді бактериологиялық зерттеу ANSWER: B Науқас 56 жаста,тәбетінің төмендеуіне оң жақ қабырға астындағы ауырсынуға, терісінің қышуына шағымданады .Обьективті: терісінің сарғаюы, қан тамырларының дақтары, перфифериялық ісінулер, асцит байқалады. Анамнезінен:ішімдік ішкендігі,15 жыл бойы вирусты гепатит С мен ауырған. Зертханалық нәтиже: билирубин ─50, альбумин─2.9%. Диагноз: A) Бауырдың алкогольді циррозы, компенсация, портальды гипертензия B) Бауырдың алкогольді аутоиммунды генездегі циррозы C) Бауырдың вирусты циррозы, портальді гипертензия субкомпенсация D) Бауырдың алкогольді циррозы, портальді гипертензия,декомпенсация E) Бауырдың холестатикалық циррозы ANSWER: D Сульфониламидтердің қантты төмендетуші әсері неге негізделген: A) β жасушаларында инсулиннің секрециялануының жоғарылауы B) Бүйректік глюконеогенездің тежелуіне C) β жасушаларында инсулиннің секрециялануының төмендеуі D) ішекте глюкоза резорбциясының бәсеңдеуі E) Глюкагон секрециясының тежелуі ANSWER: Науқас 30 жаста, ішінің толғақ тәрізді ауырсынуы, қан аралас сұйық нәжістің күніне 7-8 рет болуына шағымданып келді. Ауырғанына бірнеше күн болған. Ректороманоскопия жүргізілді:онда ішектің қуысы тарылған, шырышты, ісінген, қызарған, эрозирленген, кей жерлерде қанталаған диметрі 0,9 см -ге дейінгі жаралар анықталды. Науқасты жүргізу әрекетіңіз: A) Күндізгі стационар жағдайында емдеу B) Жоспарлы гастроэнтерология бөліміне жатқызу C) Жедел хирургия бөліміне жатқызу D) Жедел инфекция бөліміне жатқызу E) Жедел гастроэнтерология бөліміне жатқызу ANSWER: E 51. Жүрек және бүйрек ісінулері кезіндегі тұрақты түрде жүргізілетін терапияның жалпы емдеу принциптерін анықтаңыз: A) Бүйрек перфузиясын жақсарту B) Жүрек лақтырысын төмендету C) Осмотикалық диуретиктерді өолдану D) Бауыр перфузиясын жақсарту E) Қандағы плазманың онкотикалық қысымын жоғарлату ANSWER: A 52. Анамнезінде пансионат, қонақ үйде душпен, кондиционермен қолданған; айқын интоксикациямен фебрильді қызба, миалгиямен, артралгия, жөтел, абдоминальды ауырсыну, диарея;қанда - лимфоцитопения лейкоцитозбен, ЭТЖ 50 мм/сағ.Осы симптомдар мына пневмонияға тән: A) Хламидиялы B) Легионеллезды C) Микоплазмалы D) Пневмококкты E) Стафилококкты ANSWER: B 53. Гломерулонефириттің салыстырмалы диагностикасы үшін зерттеу әдісі болып табылады. A) Бүйректің пункциялық биопсиясы B) Экскреторлы урография C) Радиоизотопты зерттеу D) Клиника- лабораторлы зерттеу E) Бүйректің компьютерлі томографиясы ANSWER: A 54. Науқас Е., 50 жаста. Денеқызуының 39 градусқа жоғарылауына, қалтырауына, сол жағының шаншып ауырсынуына, құрғақ жөтелге шағымданады. Тыныс алу кезінде кеуденің сол жақ бөлігі қалыс қалады. Жүрек – ЖСЖ 102 рет минутына, АҚ 120/60 мм.с.б. R-граммада: сол жақ өкпенің төменгі бөлігінде гомогенді қараю, кеудеаралық мүшелері оң жаққа ығысқан. Қандай ауру туралы ойлауға болады. A) Ошақты пневмония B) Экссудативті плеврит C) Өкпе туберкулезі D) Өкпе абсцессі E) Өкпе гангренасы ANSWER: B 55. Науқас 28 жаста, бір ай бойы қызбаның болуына, 6кг дене салмағының төмендеуіне, тәулігіне 5-6 рет сұйық нәжістің болуына шағымданды. Анамнезі бойынша: ошақты пневмониямен ауырған. Объективті: қолтық асты және шаптағы лимфа түйіндерінің ұлғаюы анықталды. Сіздің болжам диагнозыңыз: A) Өкпе туберкулезі B) Сепсис C) ВИЧ-инфекция D) Іш сүзегі E) Малярия ANSWER: C 56. Науқас Т., 80 жаста артериальды гипертензиямен ауырады. Қуық безіндегі аденома бойынша урологта есепте тұрады. Науқасқа АҚҚ төмендету үшін және зәр шығару каналының бітелуін азайту үшін аталған дәрілердің қайсысын науқасқа тағайындаған дұрыс? A) Урегит (этакринді қышқыл) B) Эсмолол C) Доксазозин D) Нолипрел (периндоприл) E) Верапамил ANSWER: C 57. Науқас 38 жаста, 12 жыл бойы ревматоидты артрит диагнозымен тіркеуде тұр. Вирусты инфекциядан кейін жөтел, қақырық, буындарда ауырсыну сезімі күшейген. Объективті: Білезік буынының ульнарлы девиациясы, ревматоидты түйіндер байқалған. Өкпесінде қатты дыбыс. Құрғақ сырылдар. Қанында: Гемолглабин 102 гр/л., эритроциттер -4,2 х 1012, лейкоциттер 3,6 х 109, ЭТЖ – 48 мм/сағ. Рентгенограммада өкпе суретінінің күшейгені байқалады, емдеу тактикасы. A) Цитостатиктер B) Кортикостероидтер C) Алтын препараттары D) Антибиотиктер E) Аминохинолин қатардағы дәрілер ANSWER: B 58. 56 жастағы әйел адам майлы тағам қабылдағаннан кейін ішінің ауруы, құсу байқалған. Пальпациялауда эпигастрий аймағының ауырсынуы байқалады. Амбулаторлы ем қабылдағаннан кейін жағдайы жақсарды – ауырсыну сезімдері азайды. Құсу тоқтады. Лабораторлы зерттеулер нәтижесі қалыпты. Осы жағдайда аурудың соңы қандай болады. A) Перитонит B) Сауығу C) Ұйқы безінде киста қалыптасу D) Өлімділік E) Малигнизация ANSWER: B 59. Гипогликемиялық команың емінде енгізуге әсерлі болып табылады: A) К/т 5% глюкозы ерітіндісін енгізу B) К/т 40% глюкозы ерітіндісін ақырындап енгізу C) К/т норадреналин енгізу D) К/т глюкокортикоидтарды енгізу E) Тәтті емес шәй ANSWER: B 60. Қабылдауда науқас 28 жаста,дене қызуының 38,6°C дейін көтерілуіне, іш ауруына,тәулігіне 7─9 рет қан аралас сұйық дәреттің болуына шағымданып келді. Қарап тексергенде іші ұлғайған,сол жақ мықын аймағында ауырсыну бар, сонымен қатар пальпацияда тоқ ішек тәж тәрізді. Науқаста аурудың қай түрі болуы мүмкін A) Жедел дизентерия B) Спецификалық емес жаралы энтерит C) Спецификалық жаралы колит D) Крон ауруы E) Спецификалық емес жаралы колит ANSWER: E 61. Науқас Д., 45 жаста төс артында таңға жуық пайда болатын, батып ауырсынуға шағымданады. Науқас жүргізуші болып жұмыс істейді, күндіз ауырсыну мазаламайды. Коронароангиографияда – атеросклероздық өзгерістер анықталмаған, эргометринмен сынама оң. Сіздің болжам диагнозыңыз? A) ЖИА. Вазоспастикалық стенокардия B) ЖИА. Үдемелі і стенокардия C) ЖИА. Вазоспастикалық стенокардиясы ФК II D) ЖИА Күш түсу стенокардиясы ФК III E) ЖИА. Вазоспастикалық стенокардиясы ФК IV ANSWER: A 62. Дәрігерге 68 жастағы Б.атты науқас келді. ЖИА. Инфарктан кейінгі кардиосклероз. Жыпылық аритмиясы, тахисистолалық түрі, артериялық гипертензия 3 дәрежелі, қауіп 4, ҚЖ ІІБ диагнозымен есепте бақыланып жүр. Соңғы 2 апта бойы жалпы жағдайы нашарлауына шағым түсіреді. Дәрі-дәрмек үнемі қабылдайды. АҚ -150/90 мм с.б. ЖЖ – 54 рет. ЭКГ: PQ 0,26 c, QRS деформеленген, ST тісшесінің изоэлектрлік сызықтан ауытқығаны байқалады, топтық қарыншалық экстрасистололар байқалады. Науқастың жағдайының нашарлауын бағалаңыз. A) Гипертоникалық криз B) Гликоздті интоксикация C) Гликоздті жеткіліксіздік D) Декомпенсацияланған жүрек жетіспеушілігі E) Ми қан айналымының бұзылуына ауысуы ANSWER: B 63. 65 жастағы науқасты эпигастрий аймағындағы ауырсыну, қышқыл кекіру метеоризм, іш-қату мен іш-өтуінің кезектесуі мазалайды. Объективті: тері жабындыларының бозаруы, құрғақ тері, тырнақ сынғыштығы көрінеді. Сіздің әрекетіңіз. A) Табиғи асқазан сөлі+ панзинорм+сорбифер+алмагель+гепабене B) Домперидон+креон+бифидум бактерин C) Табиғи асқазан сөлі+ панзинорм+циметидин+но-шпа D) Цизаприд+алмагель+хилак форте E) Табиғи асқазан сөлі+ панзинорм+мильгамма ANSWER: E 64. Науқаста қантты диабеттің 1-ші типі бар, физикалық жүктемеден кейін науқас есінен танып қалды, гликемия 1.0 ммоль/л. Дәрігер не істеу кере? A) Инсулин енгізу B) Глюкагон енгізу C) 10% глюкоза ерітіндісін енгізу D) Коллоидты ерітінді енгізу E) Физиологиялық ерітінді енгізу ANSWER: B 65. 46 жастағы науқасты дене салмағының артуы,әлсіздік,бетінің ісіуі,терісінің құрғауы, ішінің қатуы, аменорея, есте сақтауының нашарлауы мазалайды. Терісі құрғақ, суық. Қалқанша безі пальпацияланбайды. АҚ90/60 мм с.б.б. пульс─50 рет.Т3 және Т4 төмендеген, ТТГ жоғарылаған. Науқасқа қандай ем көрсетіледі: A) Тиреостатты препараттар B) Тиреоидты препараттар C) Диуретиктер D) йод препараттары E) Стероидты емес қабынуға қарсы препараттар ANSWER: B 66. Қабылдауда 60 жастағы науқас келді. Ұзақ уақыт бойы асқазан және ішек ауруларымен ауырады. ЖҚА: Нв - 73 г/л, ТК – 1,6, Эр. - 2,8х1012/л, макроцитоз. Міндетті түрде қандай ем тағайындау керек? A) Хеферол 350 мг 2 р/д B) Эр-масса құю 250 мл C) Фенюльс қабылдау 150 мг 2 р/к D) Цианокобаламин енгізу 500 мкг 2 р/к E) Аскорбин қышқылын 50 мг 3 р/к ANSWER: D 67. Науқас С., 50 жаста, 1,5 жыл бұрын холецистоэктомияны басынан кешірген, содан кейін іштің желденуін және іш өтуі тоқтамаған. Осы жағдайда қандай дәріні қолданылады: A) Креон B) фестал C) Урсосан D) Маалокс E) Мезим-форте ANSWER: B 68. Қабылдауда 58 жастағы науқас, ол ЖИА, атеросклеротикалық кардиосклероз, СЖЖ ФК2 диагнозымен Д-есепте тұрады. Анамнез бойынша: стенокардия ұстамалары. ЭхоКГ-да сол жақ қарыншаның диастолалық бұзылысы анықталды. Жүректің функциональдық қызметін жаұсартуда қандай дәріні қолдануға болады? A) Ілмекті диуретиктер B) жүрек гликозидтері C) альдостерон антагонистері D) селективті бета-блокаторлар E) гликозидті емес инотропты дәрілер ANSWER: D 69. Науқастардағы ауыспалы немесе интерметирлеуші қызба мына ауруларда кездеседі: A) Пневмококкты пневмонияда B) Өкпе абсцессінде C) Өкпе түеркулезінде D) Сепсисте E) Малярияда ANSWER: E 70. Жүкті әйелдердің диффузды токсикалық жемсауында төмендегі препараттардың қайсысы қолданылады: A) Мерказолил B) Пропилтиоурацил C) Тирозол D) Левотироксин E) Калий йодиді ANSWER: B 71. 65 жастағы ер адам 3 сағ. бұрын басталған жедел миокард инфарктісімен интенсивті терапия бөліміне жеткізілді. ЭКГ –қарыншалық қысқа тахикардия жиілігінің өсуі. Аса тиімді тағайындаманы көрсетіңіз: A) Амиодарон B) Флеканид C) Лидокаин D) Хинидин E) Верапамил ANSWER: C 72. Науқас Т., 20 жаста. Бас ауруымен бел аймағында ауырсынумен бетінің және аяқ-қолдарының ісінуіне шағымданып келді. Зәр шығаруы сирек. Анамнезінен: 3 апта ангина мен ауырған. Жалпы қан анализінде: лейкоцитоз, ЭТЖ жоғары. Зәр анализінде: олигурия 500мл/ тәул., гематурия, эр 40, лейкоцитурия, белок тәул 30 гр. Болжам диагноз қойыңыз: A) Созылмалы гломерулонефрит B) Созылмалы пиелонефрит C) Жедел диффузды гломерулонефрит D) Зәр тас ауруы E) Бүйрек амилоидозы ANSWER: C 73. Дәрігерге 25 жастағы әйел адам жұтыну кезіндегі сұйық, суық немесе ыстық тағамнан кейінгі жағымсыз сезімдердің пайда болуына, ал қою тағамның жақсы өтетініне шағымданып келді. Науқасты сұрастыру кезінде, бұл шағымдар жұмысының жайсыздығына байланысты 1 жыл бұрын пайда болған. Соңғы 2 ай ішінде бұл сезімдер шаршау кезінде және қобалжу кезінде күшейеді. Тәбеті төмендеген, салмағы қалыпты қарап тексеруде патология анықталмаған. Сіздің болжам диагнозыңыз. A) Созылмалы эзофагит B) өңештің пептитті жарасы C) Өңештің төменгі бөлігінің дивертикулы D) Гастроэзофагеальды –рефлюксті ауру E) Диафрагманың өңештік тесігінің жарығы ANSWER: D 74. Науқас 21 жастағы ер адам. Оң жақ қабырға асты ауырлығына, жалпы жағдайының нашарлығына,салмақ жоғалтуына,және буындар ауруына шағымданады. Жалпы жағдайының нашарлаған уақытын айта алмайды. Обьективті: тері жабындылары сарғыш.телеангиоэтазиялар кездеседі. Шынтақ буынының ішкі аймағынды екпе іздері бар. Бауыры қабырғадан 2.5см шығыңқы.Көкбауыры пальпацияланбайды. Биохимиялық қан анализі: жалпы билирубин -34,8 мкмоль/л, тимол сынамасы ─ 7.2ед, ИФА-австралиялық антиген табылған.Диагноз: A) Бауырдың билиарлы циррозы B) Аутоиммунды гепатит C) Созылмалы гепатит D) Коновалов ауруы E) Жильбер ауруы ANSWER: C 75 . Науқас 28 жаста. Шағымдары:жүрек айнуға, құсуға, дене қызуының 38* С дейін жоғарлауына,тәулігіне 5─8 рет жасыл түсті, сұйық нәжістің болуына шағымданды. Болжам диагноз қойыңыз: A) Арнайы емес жаралы колит B) Крон ауыруы C) ащы ішектің дивертикулезі D) Сальмоннеллез E) дизентерия ANSWER: D 76. Науқас Н., 30 жаста, құрғақ жөтелге, қалтырауға, дене қызуының 38º градусқа жоғарылауына, артралгия мен миалгияға, терісінің бөртуіне шағымданады. Объективті қарағанда: лимфаденопатия, гепатоспленомегалия. Рентгенологиялық өкпе суретінің күшеюі, қкпенің төменгі бөлігінде шекарасы айқын емес қараю. Пенициллин және цефалоспоринмен ем нәтижесіз. Қай қоздырғыш аурудың дамуына себепші? A) пневмококк B) стафилококк C) микоплазма D) гемофильді таяқша E) көкіріңді таяқша ANSWER: C 77. 32 жастағы науқаста сирек экспираторлы тұншығу ұстамалары байқалады, тұншығуды басу үшін аптасына бір реттен кем емес сальбутамол ингаляциясын қолданады. Ұстама кезінде құрғақ ысқырықты сырылдар естіледі. Ұстама аралық кезеңді зерттегенде болу керек шамадан ЖФТШ1 (ОФВ1) 80-85 %.Осы клиникалық жағдайға қай диагноз сәйкес келеді? A) бронх демікпесі, жеңіл персистирлеуші B) бронх демікпесі, орташа дәреже C) бронх демікпесі, жеңіл интермиттирлеуші D) созылмалы обструктивті бронхит, жеңіл ағым E) созылмалы обструктивті бронхит, орташа ауырлықта ANSWER: C 78. Ер адам 27 жаста, дене қызуының бірнеше күн бойы 38,5о-қа дейін жоғарлауына, басының ауруына, жалпы әлсіздікке, тізе және тобық буындарындағы «қатты ауырсынуға», аяқтарының тырысып қалуына шағымданды. Жалпы қан анализі бойынша: лейкоциттер – 3,4 мың, лимфоциттер – 42%, ЭТЖ – 30 мм/сағ. Рентген сурет бойынша екі жақ тізе буынындада субхондральды пластинкалардың тығыздалуы. Емдеу әрекеті қандай: A) ампициллин B) цефазолин C) цефтриаксон D) метронидазол E) ципрофлоксацин ANSWER: E 79. Науқас И. 21 жаста, тізесінің ауруына, балтырының, білезік буынының ауырсынуына, дене температурсының 38 0С, жүрек қағысының күшеюіне, денесінде бөртпелердің пайда болуына шағымданады. 2 жұма бұрын фарингитпен ауырған. Объективті: денесіндегі сақиналы эритема байқалады. Буындары қалыпты пішінінен өзгерген, ұстағанда ыстық, қозғалыс кезінде қатты ауырады. Жүрек шекаралары ұлғайған тондары әлсіреген. ЖЖ – 58 рет/минутына. Қан анализінде: эр – 5,2 млн., Нв – 135 г/л, л – 18 мың. ЭТЖ – 35 мм/сағ. Осы жағдайды емдеу тактикасы. A) Диклофенак+преднизолон+конкор B) Амоксицилин+диклофенак+дигоксин C) Амоксицилин + диклофенак+гипотизид D) Амоксицилин + диклофенак+пренизолон E) Амоксицилин +пренизолон + АПФ ингибиторлары ANSWER: D 80. Науқас Ж., 55 жаста оң жақ қабырға астындағы ауырсынуға оның оң жақ қолына берілуіне, өт аралас құсуға шағымданады. Объективті: тәбетінің жоғарылауы, оң жақ қабырға астының ауырсынуы, Ортнер симптомы оң. Қанында: лейкоциттер – 9 мың, ЭТЖ-26 мм/сағ. Өтті тексеру нәтижесі бойынша: үш порциясындада – сұйықтық, лейкоциттер 4 –ші порцияда лямблиялар анықталған. Емдеу әреткетіңіз: A) Амоксициллин B) Гентомицин C) Левомицитин D) Эритрмицин E) Трихопол ANSWER: E 81. Қабылдауға 40 жастағы науқас келді. Гипохромды микроцитарлы анемия диагнозымен Д-тіркеуде тұрады. Анамнезінде 7 жыл бойы созылмалы энтерит. Ранферон қабылдағаннан кейін жүрек айнуға, құсуға, эпигастрии аймағындағы қолайсыз сезімге шағымданады. Науқасты емдеу тактикасын таңда: A) Емге церукал қосу B) Эритроцитарлы масса құю C) Ранферон мөлшерін төмендету D) Темір препараттарын парентеральды E) басқа темір препараттарын тағайындау per os ANSWER: D 82. Науқаста тұрақты күш түсу стенокардиасы ФК3. ЭКГ-да қарыншалық экстрасистолалар тіркелген. ЖСЖ – 78 рет/минутына, АҚҚ – 150/90 мм с.б.б. Науқастың аритмиясына қатысты дәрігердің тактикасын анықтаңыз: A) Хинидин сульфатын үнемі қабылдау B) Лидокаин 1-2 рет жылына C) Верпамил+пропопранол үнемі ішке қабылдау D) Жоспарлы аорта + коронарлы шунтиверлеу E) Арнайы ем қажет емес ANSWER: E 83. Аталған белгілер қандай топтағы дәрілерге тән: стенокардия ұстамасының жиілігін азайту және қарқындылығын төмендету, систолалық ҚҚ бастапқы деңгейден 10-15 %-ға төмендету, ЖСЖ-нің жоғарлауын 7-10-қа қысқарту, миокард ишемиясының эпизодтарының жоғалуы? A) нитраттарға B) кордаронға C) b-адреноблокаторларға D) кальций антагонистеріне E) калий каналдарының активаторларына ANSWER: A 84. Нефротикалық синдромның жиі даму себебін көрсетіңіз: A) Қантты диабет B) Жедел пиелонефрит C) Бүйрек веналарының тромбозы D) созылмалы пиелонефрит E) созылмалы гломерулонефрит ANSWER: E 85. Науқас Л., 74 жаста ауыр бөліктік пневмониямен науқаста жоғары дене қызуының жылдам төмендеуінде күрт әлсіздік, бас айналу, құлақта шуыл, жүрек айну, лоқсу дамыды. Обьективті: науқас бозғылт, айқын акроцианоз, суық жабысқақ тер байқалды, ЖСС - 100 рет минутына, жіп тәрізді пульс, жүрек тондарының тұйықталуы, АҚҚ 75/40 мм.с.б.б. Науқастың жалпы жағдайының күрт төмендеуіне себеп не: A) сепсис B) кардиогенді шок C) өкпе артериясының тромбоэмболиясы D) инфекционды-токсикалық шок E) жедел респираторлы дистресс-синдромы ANSWER: D 86. Науқас Г., 50 жаста трансмуральды миокард инфарктісіне байланысты ем қабылдауда. Аурудың үшінші күні науқастың жалпы жағдайы нашарлады, сол жақ төстің ІІІ-ші қабырға аралығында қатаң систолалық шу пайда болды, және оң жақ қарынша жетіспеушілігінің көріністеріде үдей түсті.Осы асқынудың дамуына байланысты қандай тексеру әдісінтағайындайсыз? A) ЭКГ B) ЧПЭС C) ЭхоКГ D) селективті коронароангиография E) кеуде клеткасының рентгенографиясы ANSWER: C 87. Науқас 56 жаста ауруханаға төс артындағы қарқынды ауырсынуға, ауырсынудың сол қолға берілетін, ұзақтығы бір сағаттан асатын ауырсынуға шағымданумен түсті. Анамнезінде: гипертониялық ауру- 4 жыл, 20 жасынан шылым шегеді. Жағдайы ауыр, суық тер, жүрек тондары тұйықталған. ЖСС- 91 рет/ мин., АҚ@@110/70 мм.с.б. б. Өкпесінде- везикулярлы тыныс. Жедел көмек көрсетуге бұл науқасқа тағайындалады: A) промедол B) стрептодеказа C) гепарин D) строфантин E) перлинганит ANSWER: A 88. Дәрігерге 30 жастағы науқас физикалық жүктеме кезінде ентігу сезімдеріне, жүрек аймағында ауырсыну сезімдеріне жүрек қызметінің бұзылуына шағым түсіріп келді. Анамнезінен: бала кезінен жүрек ауруымен ауыратындығы анықталды. Ауыскультацияда 1 тон жүрек ұшында әлсіреген, өкпе бағанының тұсында 2 тон акценті байқалады, жүрек ұшында систололық шу, 1 тонның иррадициясы қолтық асты аймағына беріледі. АҚҚ – 130/80 мм с.б.б. ЖСЖ – 76 рет/минутына. Жүрек ақауын анықтаңыз? A) Аорталық стеноз B) Аорталық жеткіліксіздік C) Митральды стеноз D) Митральді жеткіліксіздік E) Үшжармалы клапан стенозы ANSWER: D 89. Науқас 45 жаста эпигастральді аймағының ауырсынуына, құсуына шағымданады. Объективті: тері жабындылары бозарған, суық жабысқақ тер бөлінеді. АҚҚ – 100/50 мм с.б.б. Щеткин – Блюмберг симптомы оң. Болжам диагнозыңыз: A) Қан кету B) Перфорация C) Стеноз D) Пенетрация E) Малигнизация ANSWER: B 90. 30 жастағы әйел адам, ішінің қатты ауруына шағымданады, ауырсыну сезімі дефекация және газ шыққанан кейін басылады, тамақ ішкеннен кейін бірден іші өтеді. Колоноскопия бойынша: гиперемия, шырыш қабатының ісінуі және қанталауы. Бактериологиялық зерттеу: эшерихийяның патологиялық штаммы, бифидобактериялардың азайғандығы байқалды. Емдеу тактикасы: A) Суммамед B) Микомакс C) Интетрикс D) Левомицетин E) Эритромицин ANSWER: C 91. Бірінші типті қант диабетімен ауратын науқаста Куссмауль тынысы нені білдіреді: A) Глюкоза деңгейінің төмендеуін B) Алкалозды C) Кетоацедемиялық команы D) Глюкоза деңгейінің жоғарылауын E) Зәрде ацетоннның пайда болуын ANSWER: C 92. 65 жастағы науқаста орташа дәрежелі ауырлықтағы бронх демікпесінің өршу фонында инфаркттан кейінгі кардиосклероз, қарыншалық экстрасистолия. Науқасқа мүмкіндігінше қандай базисті ем қолданасыз? A) теотард + симвастатин B) атровент+ атенолол C) сальметерол+ тромбоасс D) флютиказон+ верапамил E) преднизолон ANSWER: D 93. Науқас З., 60 жаста, ол артериальды гипертензиямен, қантты диабетпен, семіздікпен ауырады. Науқастың емдеу жоспарына нақты қосу керек: A) тенорик (атенолол) B) физиотенз (моксонидин) C) амлодипин D) гипотиазид E) фуросемид ANSWER: B 94. Науқас Е., 32 жаста, бас ауруына, жалпы жағдайының нашарлығына, ауа жетіспеушілігіне шағымданады. Жүрек тұсындағы ауырсыну сезімдері психоэмоционалды жүктеме кезіде күшейеді, іш ауырады, кіші дәретке жиі барады. Бұл жағдайда зерттеудің қандай әдісі керек: A) Ирригоскапия B) Ректороманоскопия C) Іш ағзаларының МРТсы D) Шырыш биопсиясы мен колоноскопия E) Тік ішектің саусақты зерттеу ANSWER: D 95. Әйел адам 32 жаста, жүктіліктің 19─20 аптасы, дене салмағы жоғары, қалқанша безі 1-ші дәр, тығыз. Терісі құрғақ, тілі ісіген. Пульс─64 рет минутына,іші қату белгілері де бар. Қандағы ТТГ деңгейі жоғары, Т4 және ТГ антиденелері төмендеген. Қалқанша бездің УДЗ-і бойынша: гипоплазия. Науқаста қандай диагноз? A) Бірінші дәрежелі диффузды токсикалық зоб B) Аутоиммунды тиреоидит,гипертрофикалық түрі C) Біріншілік гипотиреоз D) Эндемиалық зоб 1 дәреже E) Аутоиммунды тиреоидит,хаси─токсикоз ANSWER: C 96. Тиреотоксикозы бар науқасқа тироестатиктерді қандай мақсатта тағайындайды: A) тиреоидты гормондардың қандағы мөлшерін арттыру үшін B) тиреоидты гормондардың қандағы мөлшерін төмендету үшін C) Қанда тиреопероксидазаға анти денелерді төмендету үшін D) Қанда тиреоглобулинге анти денелерді төмендету үшін E) Қанда белок пен байланысқан йодтың деңгейін арттыру үшін ANSWER: B 97. Қабылдауда 48 жастағы науқас кіндік маңындағы ауырсынуға, ішінің кебуіне, іш қату кейде оның іш қтумен аралас болуына, сұйық нәжістің күніне 5-6 ретке дейін болуына, әлсіздік, бас айналуға шағымданып келді. Соңғы 1,5 жылда 9кг-ға арыған. АҚҚ 100/60 мм.с.б.б., ЖСЖ 60 рет минутына. Пальпация кезінде іші жұмсақ, кіндік маңында ауырсыну. Нәжісі көп, көпіршікті. Диагноз қойыңыз: A) Арнайы емес жаралы колит, созылмалы қайталамалы түрі B) Крон ауруы, жіңішке ішектің зақымдануымен C) Созылмалы энтероколит, жіңішке ішектің зақымдануымен D) Созылмалы энтероколит, тоқ ішектің зақымдануымен E) Тоқ ішектің қатерлі ісігі ANSWER: C 98. Қабылдауда 50 жастағы науқас жалпы әлсіздікке және жүрек соғуының жиілеуіне шағымданады.Созылмалы маскүнемділікпен наркодиспансерде Д-есепте тұрады. Қараған кезде тәбеті төмендеген, қол басының дірілі байқалады. АҚҚ 145/95 мм.с.б.б. ЖСЖ 96 рет минутына. ЖҚА: Нв- 72 г/л, эритроциттер 2,1∙1012/л, ТК-1,2, лейкоциттер - 3,2∙109/л, тромбоциттер- 138∙109/л. Анемияның даму себебін анықтаңыз: A) Темір жетіспеушілігі B) глютена жетіспеушілігі C) эритропоэтин жетіспеушілігі D) фоли қышқылының жетіспеушілігі E) гастромукопротеин жетіспеушілігі ANSWER: D 99. Метаболикалық синдромы бар науқастарда неліктен гипертриглицеридемия дамиды? A) себебі, онда гипонатриемия орын алады B) себебі, онда гипогонадизм орын алады C) себебі, онда гипертиреоидизм орын алады D) себебі, онда гиперинсулинемия орын алады E) себебі, онда гиперпролактиемия орын алады ANSWER: D Жедел миокард инфарктісімен науқастарда жүрек ырғағының қарыншалық бұзылыстарын басу үшін таңдау препаратын көрсетіңіз: A) амиодарон B) лидокаин C) хинидин D) верапамил E) дилтиазем ANSWER: B Жедел сол жақ қарынша жеткіліксіздігі кезінде қандай диуретикке жоғары баға бересіз: A) диакарб B) маннитол C) фуросемид D) верошпирон E) гигротон ANSWER: B 55 жасар науқас жыл бойы айына 1-2 рет таңертең кеуде арты қысылумен сипатталатын ауырсыну болады, сол жақ жауырынға берілетін ауырсыну болады, нитроглециринді қабылдаған соң жарты сағатта қайтады, ұстама кезінде холтерлік мониторирлеуде SТ бөліктерінің келесі күні 8 мм v2-v5 жоғарлауы. Науқаста қандай патология? A) 4-ші функционалдыкласстыңтұрақтыстенокардиясы B) миокард инфарктісі C) миокардтыңишемиялықдистрофиясы D) нұсқалы стенокардия E) прогресшіл стенокардия ANSWER: D Егер науқаста жіті миокард инфарктісінің 4-ші аптасында кеуде артында интенсивті қысып ауырсыну, ЭКГ болымсыз динамикасы және тағыда АСТ, АЛТ, КФК-МВ активтілігі пайда болса аурудың нашарлауын қалай квалификациялау қажет: A) ӨАТЭ B) миокард инфарктісінің қайталануы C) қайталамалы миокард инфарктісі D) Дресслер синдромының дамуы E) нұсқаулы стенокардия ANSWER: B Науқаста синусты түйінің әлсіздік синдромымен минутына 45 рет синусты брадикардия белгіленеді. Науқас кардиостимуляторды орындаудан бас тартты. Аталған дәрілік заттардан консервативті емде қолдануға мүмкін? A) анаприлин B) кордарон C) атропин D) дигоксин E) новокаинамид ANSWER: C Науқаста кенеттен жүректің қатты соғысы ұстамасы пайда болды (минутына 160 рет), ұстаманы дәрігер каротидті синустың массажымен тоқтатты. Жүрек соғысы ұстамасы мүмкін ескертілген: A) синустытахикардиямен B) пароксизмальді мерцательной аритмиямен C) пароксизмальдіжүрекшеніңжыбырлауы D) пароксизмальдіқарыншаүстітахикардиясы E) пароксизмальдіқарыншатахикардиясы ANSWER: D Военкоматтан зерттеуге 17 жастағы науқас дәрігерге жіберілді. Қалыпты дамыған. Жүрек астында 2-ші қабырға арасында кеуденің оң жағы бұрышынан ұйқы артериясына өтетін айқын систолалық шу аңықталады. Аортаның үстінде екінші тоны әлсіреген. Пульсі – минутына 64 рет, ырғақты. Иықтың артериясының АҚ – 95/75 мм.с.б., бөксе аретриясының АҚ - 110/90 мм с.б. Сіздің диагнозыныз? A) аорта құйылысы стенозы B) жүректің қосарлас ақауы C) аорта коарктациясы D) қарыншаның арасы дефекті E) ашық артериальді жолы ақауы ANSWER: A Науқас У. 45 жаста, прекардиальді аумақты ұзақ қақсап ауыруына шағымданады, уайымданумен байланыссыз, кеуденің сол жағында «тесілуі» сезімі. Қарағанда патологиялары аңықталмаған, ЭКГ ерекшеліктерсіз. Науқастың қарауын қандай зерттеуінен бастау керек? A) қантқажәнехолестерингеқананализінзерттеуденбастаймыз B) липопротеидтергеқандызерттеуден C) эхокардиографиядан D) велоэргометриядан E) фонокардиографиядан ANSWER: D Науқас М. 56 жаста жүрек аумағында қысқа уақытты ауырсынуға шағымданады. ЖРА кейін 2 апта ауру. ЭКГ-де – SТ сегменті 1,5 мм төмендеген және болымсыз Т тісшесі. ЭТЖ – 45 мм/с. Болжамды диагноз: A) климактерикалықкардиомиопатия B) ЖИА C) айналымдағықысымныңбұзылыс D) миокардит E) перикардит ANSWER: D Науқас С. 32 жаста, отбасылық дәрігер қабылдауында жеңіл физикалық жүктемеден кейін демікпеге, тез шарғауға, жүректің жиі соғысына шағымданады. Бала кезінде жиі ангинамен ауырған. Аускультацияда: жүрек ұшы қатайған және диастолалық шу бар, І тон дауысты, ІІ тон өкпе діңінің үстінде екіге бөлінуі, ІІІ тон митральді қақпақшаның ашылуы шертуі. Сіздің диагнозыныз? A) жүректің созылмалы ревматикалық ауруы, трикуспидальды қақпақшаның жеткіліксіздігі B) жүректің созылмалы ревматикалық ауруы, митралды қақпақшаның жеткіліксіздігі C) жүректің созылмалы ревматикалық ауруы, аорта қақпақша стенозы D) жүректің созылмалы ревматикалық ауруы, аорталы қақпақшаның жеткіліксіздігі E) жүректің созылмалы ревматикалық ауруы, митралды қақпақшаның стенозы ANSWER: E Науқас М. 66 жаста, кенеттен басталатын қатты бас айналу мен естен тануға шағымданады, 3 жыл бұрын инфекциялық миокардиттен соң пайда болған. Соңғы кездері айына 2-3 рет қайталану байқалған. АҚ 110/70 мм с.б., ЖЖЖ 1 мин. 57 рет. ЭКГ-де PQ интервалының ұзартылуы, жүйелі Самойлов-Венкебах кезеңі. Берілген науқас үшін қандай емдеу түрі тиімді. A) кальций антагонистерін тиянақты қабылдау B) бета- адреноблокаторларын тиянақты қабылдау C) М-холиноблокаторларын жүйелі түрде қабылдау D) ырғақтың жасанды өткізгіштігін орнату E) аортокоронарлы ұштастыруды өткізу ANSWER: D ЖИА диагнозымен бақыланатын науқас Ф. 70 жаста отбасылық дәрігерге өзінің ахуалының нашарлауына байланысты шағымданды. Инфарктанкейінгі кардисклероз. Артериялық гипертензия II, IV қаупі. НКIIБ. Әлсіздікке, бас ауруына, жүрек айнуына, ішінің оқтын-оқтын ауыруына, көз алдында екеуленуіне шағымданады. Дәріні жүйелі қабылдайды. АҚ 150/90 мм с.б., ЖЖЖ 1 мин 50 рет. ЭКГ: PQ аралығы 0,24 с, QRS комплексі деформирленген, бүкіл бөліктерінде «астау тәрізді» ST интервалы изоэлектрикалық сызығынан төмен жылжууы, қарынша экстрасистолиясы бигемия типі бойынша. Науқастың жағдайын нашарлатқан себебі: A) гипертониялық криз B) жүрекжеткіліксіздігініңдекомпенсациясы C) гликозидті интоксикация D) қайталмалы миокард инфарктісі E) мидыңқанайналымыауыспалыбұзылысы ANSWER: C Отбасылық дәрігерге жоспарлы қаралуға 40 жасты, З. науқас келді. Қарауда диагнозбен келді: ЖИА. Күштемелі стенокардия ІІ ФК. Артериальді гипертензия ІІ, қауіптілігі ІІІ, НК0. Қараған кезде шағымданбайды. АҚ 130/80 мм.с.б., ЖЖЖ 72 рет минутына. ЭКГ сирек қарыншалық экстрасистола белгіленді. Эхо КГ қосымша желі аңықталған. Науқасқа аритмияға қарсы терапияны тағайындау керек пе? A) иә, қарыншаның пароксизмальді тахикардияның дамуына қауіптілігі болғандықтан B) иә, қосымша желі аңықталғандықтан C) жоқ, өйткені науқаспен субъективті аритмия жақсы көтеріледі D) жоқ, жасанды ритм өткізгіштігін орнату керек E) иә, Адамс-Морганьи-Стокс ұстамасыдамуымүмкін ANSWER: C Семсер тәрізді артына локализациясымен, кеуде клеткасының, қолының сол жақ бөлігіне иррадиацияланатын, жатқан кезде кеудеде күйдірулі мінезді ауырсыну пайда болатың және вертикалді жағдайда әлсірейтін немесе мүлдем жоғалатын ауырсыну жағдайында қандай патологияны ойлау керек? A) миокард инфарктісі B) перикардит C) өнеш тесігінің жарығы D) плевропневмония E) қабырға аралық невралгия ANSWER: C Науқас Л., 30 жаста, физикалық жүктемеде демікпе, жүрек аймағында, жауырын ауырсынулар аралық бөлікте мазасыздандырады. Анамнезінде ревматизм. Объективті: акроцианоз, жүрек шекаралары үстіге және оң жаққа жылжыған, 1 тон күшейген, диастолалық шу үстінгі жақта, «перепел» ритмі, жыбырлы аритмия. R-графия: кіші радиус бойынша контрастирленген өнеш бағыты ауытқан. ЭКГ: Р - mitrale , оң жақ қарыншаның гипертрофиясы. Сіздің диагнозыныз: A) митральді қақпақшаның жеткіліксіздігі B) аортальді қақпақшаның жеткіліксіздігі C) митральді қақпақшаның пролапсы D) атриовентрикулярлы сол жақ тесіктің стенозы E) аорта сағасының стенозы ANSWER: D Науқас К., 25 жаста, жүрек аумағындағы шаншып ауыруына, жүрек қатты соғысына, әлсіздікке, меңзеңге шағымданады. Анамнезінен: 3 апта бұрын гриппен ауырған. Қарағанда жүрек шекарасы солға қарай ұлғайған, жүректің барлық аумағында иррадиациясысыз систолалық шу естіледі, ЖЖЖ – 90 рет минутына. Дене қызуы 37,70С. Лабораторлы зерттеуде лейкоцитоз аңықталды, ЭТЖ (+) жоғарлаған, ақуыз реакциясы С. ЭКГ: реполяризация бұзылысы және қарынша ішілік өткізгіштігі баяулануы. Сіздің диагнозыныз? A) Перикардит B) Кардиомиопатия C) Миокардиодистрофия D) Нейроциркулярлы дистония E) Миокардит ANSWER: E Науқас Н., 68 жаста, жүрек тұсында іркіліске, қатты жүрек соғысына, шаршауға, аз физикалық жүктемеден кейін демікпеге, ісінуге, оң жақ қабырға астында ауырлыққа шағымданады. Объективті: ортопноэ, акроцианоз. Мойын тамырлары ісінген. Жүрек дүмпі кенейген. үстінгі дүмпі жоғарлаумен. Тондары тұйықталған, жыбырлы аритмия ЖЖЖ минутына 100 рет. скпеде везикулярлы тынысы әлсізденген, төменгі бөліктерде екі жағынан да дымқыл дыбыссыз сырылдар бар. Бауыры үлкейген, тығыз, жай ауырсынады, беті тегіс, өткір бұрышымен. ЭКГ: тісшелердің төмен вольтажы, ошақты өзгерістер, сол жақ қарыншаның гипертрофиясы, реполяризацияның бұзылысы. ХНК кезеңдерінің жіктелуін NYHA (Нью –Йорктық кардиологиялық ассоциация) бойынша көрсетініз. A) ФКI B) ФК II C) ФК III D) ФК IV E) ФК анықтауы мүмкінсіз ANSWER: C Эрадикациялық терапияны өткізу абсолютті көрсеткіші: A) асқазанның ойық жарасы B) гастроэзофагеальді рефлюксты ауру C) созылмалы холецистит D) созылмалы панкреатит E) дуоденит ANSWER: A Асқазанның және 12-елі ішек ойық жара ауруында эрадикациялық терапияның бірінші таңдалмалы препараттардың комбинациясы еңгізеді: A) екі дәрілік заттар B) үш дәрілік заттар C) төрт дәрілік заттар D) бес дәрілік заттар E) алты дәрілік заттар ANSWER: B Стабильді стенокардия кезінде ауырсынудың ұзақтығы құрайды: A) 40-45мин B) 30мин көп C) 3мин D) 15мин E) 30мин ANSWER: D Стенокардияның II функциональді классында ұстама туындайды: A) үйреншікті физикалық күштемеде B) тегіс жермен 100 метр жаяу жүргенде C) тынышжағдайда D) тегісжермен 100-200 метр жаяужүргенде E) орташажылдамдықтатегісжермен 500 метрденартықжаяужүргенде ANSWER: E III – ФК стенокардияға қай белгіні негіз етіп аламыз? A) тыныш жағдайда B) тегіс жермен 100 метр жаяу жүргенде C) орташа жылдамдықта тегіс жермен 100-500 метр жаяу жүргенде, D) баспалдақпен бір қабатқа көтерілгенде ұстаманың болуы E) тегісжермен 50 метр жаяужүргенде ANSWER: C Коронар артериясы атеросклерозының диагностикасында қолданылатын ең тиімді әдіс: A) ЭКГ B) эхокардиография C) стресс - эхокардиография D) коронарлық ангиография E) велоэргометрия ANSWER: D Тұрақсыз (стабильді емеc стенокардия – бұл: A) алғашқы 2 айдың ішінде ұстамалардың жиілігі және оның ауырлығы B) ТТЛП, холестерин деңгейінің жоғары болуы C) сол жүрекшенің лақтыру фракциясының 35% төмендеуі D) жүрекшелер фибрилляциясының қосылуы E) қарыншалар фибрилляциясының қосылуы ANSWER: A Миокардтың ауырсынусыз ишемиясында негізгі әдіс болып табылады: A) тыныш жағдайындағы ЭКГ B) эхокардиография C) ЭКГ-ін тәуліктік мониторлау D) ФГДЭС E) УЗИ ANSWER: C 125. Стабильді стенокардияда I функциональды классында ұстамалардың пайда болуы анықталады: A) тыныш жағдайда B) тегіс жермен 100 метр жаяу жүргенде C) ұстамалар үйреншіктіден артық күш салынғанда пайда болады D) орташа жылдамдықта тегіс жермен 100-500 метр жаяу жүргенде E) тегіс жермен 200 метр жаяу жүргенде ANSWER: C 126. Стабильді стенокардияның IV функциональды классының белгілеріне тән: A) лақтыру фракциясының өзгерісі B) қан плазмасында КФК және тропонин деңгейінің жоғарылауы C) ЭКГ-көрінісінде миокардтың зақымдалуы D) орташа жылдамдықта тегіс жермен 100метрге жетпей немесе тыныш күйде де ұстамалардың болуы E) болмашы физикалық күштемеде ұстамалардың болуы ANSWER: D 127. Стенокардияның ЭКГ-лік белгісі көрінеді: A) QT интервалының ұзаруы B) PQ интервалының ұзаруы C) Q тісшесінің амплитудасы R тісшесінің үштен біріне тең және ұзақтығы 0,03 сек.тан артық D) ST сегментінің изосызықтан 1мм биіктеуі және Т тісшесінің инверсиясы E) QRS комплексінің кеңеюі ANSWER: D 128. Стабильді емес стенокардияның қолайсыз болжамы: миокард инфарктінің дамуы ми тамырларында тромбоэмболия өкпелік гипертензияның пайда болуы венозды жетіспеушіліктің қалыптасу ісінудің пайда болуы ANSWER: A 129. Ірі тәждік артериялардың жергілікті стенозында стенокардияның еміндегі оптимальді әдіс болып табылады: консервативті ем нитраттармен консервативті ем β-адреноблокаторлармен транслюминальді ангиопластика аорта коронарлық шунттау консервативті ем кальций антогонистерімен ANSWER: C 130. Стенокардия ұстамасында өте қатерлі асқыну болып есептеледі: миокард инфаркті АВ блокада асистолия жүрек жыртылуы кардиогенді шок ANSWER: A 131. Стенокардияда антиангинальді және антиаритмиялық әсер ететін дәрмек: дипиридамол обзидан молсидомин нитросорбид предуктал ANSWER: B 132. Науқас В. 54 жаста, ұзақ уақыт оң жақ қабырға астында ауырсынуларды белгіледі. Объективті зерттеуде сарысу ауруы жоқ, дене темпаратурасы қалыпты, өт қабы нүктесі пальпациясында ауырсынуы жоғарлайды. Алдын ала диагнозы: созылмалы холецистит асқыныс кезеңінде өт қуығының гиперкинетикалық дискинезиясы өттас ауруы өт қуығының гипокинетикалық дискинезиясы созылмалы холангит ANSWER: D 133. Науқас 22 жаста, дәрігерге тамақтанудан 30 минуттан кейін эпигастральді аумақта ауырсынуға, жүрек айнуға, құсуға шағымданып келді. Анамнезі ерекшеліксіз. Пальпациялағанда эпигастрий аумағында ауырсыну. Сіздің алдын ала диагнозыныз? гастроэзофагеальді рефлюксті ауру асқазан денесінің ойық жарасы асқазанның пилорикалық бөлімінің ойық жарасы 12-елі ішектің ойық жарасы гастропатиямен асқынған, ЖТНП индуцирленген ойық жарасы ANSWER: B 134. Науқас 38 жаста, эпигастрий аумағында қатты ауырсыну, қан аралас құсық, әлсіздік, бас айналу себебінен дәрігерді үйге шақыртты. Анамнезінен 2 ай бұрын ойық жара ауруы бойынша емделген. Объективті: тері жамылғысы бозғылт. үлкен дәреті қара түсті. Қандай асқынысқа күдіктенуге болады? қан кету Пенитрация Тесу Тарылуы малигнизациялар ANSWER: A 135. Науқас 60 жаста, ұзақ уақыт бойы қыжылдаумен, тамақтанудаң кейін, физикалық жүктемеден кейін күшейетің қышқыл кекірумен азап шегеді. Объективті ерекшеліктерсіз. Сіздің алдын ала диагнозыныз? созылмалы гастрит созылмалы холецистит гастроэзофагеальді рефлюксті ауру 12-елі ішектің ойық жара ауруы асқызанның ойық жара ауруы ANSWER: C 136. Науқас М. 48 жаста іштің жоғарғы жағында ауырсынуға, іш өтуге, арықтауға шағымданып отбасылық дәрігерге келді. Анамнезінен: 10 жыл бойы алкогольді ішеді. Объективті: дене салмағының дефициті байқалды, тері жамылғысы құрғақ, кеуде және іш терісінде кішкентай қызыл дақтар бар, басқаннаң кейін кетпейді. Пальпациялағанда ауырсыну сезімі болды. үлкен дәреті майлы жылтырмен, тәулігіне 3 ретке дейін. Сіздің алдын ала диагнозыныз? созылмалы гепатит созылмалы холецистит созылмалы гастрит созылмалы панкреатит созылмалы колит ANSWER: D 137. Науқас Х. 54 жаста эпигастрий аумағында арқаға, оң жақ қабырға мен иыққа 1 сағат бойы иррадиацияланып ауырсынуға шағымданып келді. Анамнезінен: ұқсас ауырсыну сезімі байқалған. Жағдайының нашарлауы көп көлемде майлы тағамды жегенімен байланыстырады. Пальпациялағанда: оң жақ қабырға астында ауырсыну сезімі күшейеді. Мерфи симптомы оң. УДЗ нәтижелері: өт шығару жолдарында конкременттер, өт қуығы тығыздалған. Науқастың диагнозы: холедохолитиаз калькулезді емес холецистит калькулезді холецистит созылмалы панкреатит созылмалы гепатит ANSWER: C 138. Студент 22 жаста бас ауруы, оң жақ эпигастрий аумағында түнгі ауырсынулар, жүрек айынуы, құсық, дене салмағының төмендеуі белгіленді. Анамнезінен: 2 ай бойы өз-өзін ауыру деп санайды. Объективті: тері жамылғысы бозғылт түсті, пальпациялағанда эпигастрий аумағында қатты ауырсыну. Қан анализінде Hb, эритроциттер, түс көрсеткіштері төмендеген. Сіздің алдын ала диагнозыныз және тактиканыз: асқазан денесінің ойық жарасы, ФГДС-ға жолдама кардиальді бөліктің ойық жарасы, ФГДС-ға жолдама асқазанның субкардиальді бөлігінің ойық жарасы, ФГДС-ға жолдама асқазанның фундальді бөлігінің ойық жарасы, ФГДС-ға жолдама асқазанның пилорикалық бөлігінің ойық жарасы, ФГДС-ға жолдама ANSWER: E 139. Науқас 76 жаста кеуде артындағы, арқаға, бұғана арасы аумағына иррадиацияланатың ауырсынуға, физикалық күштемеден күшейетің тамақты құсып тастауына шағымданады. Анамнезінен: 6 жыл бойы өз-өзін ауыру деп санайды. Осы асқынысты физикалық жүктемемен байланыстырады. Объективті: тері жамылғысы қалыпты түсті, тері астындағы майы қалыптысынаң жоғары көлемде дамыған. Сorа тондары аңық, ритмикалық. АҚ 130/90 мм.с.б., ЖЖЖ 68 рет минутына. Іші кішкене үрленген, ауырсынады. Сіздің диагнозыныз және одан әрі тактиканыз. ЖИА, ЭКГ түсіру ЖИА, ауруханаға жатқызу ЖИА, ЭКГ, велоэргометрия ГЭРА, ФГДС, ЭКГ, велоэргометрия ГЭРА, ЭКГ, велоэргометрия ANSWER: D 140. Ж. атты науқас 80 жаста ұзақ уақытты, қатты, құрғақ жөтелге шағымданып келді, соңғы аптада қатты тағамды жұтқанда ауырсынуы, дауысының қарлыққан, дене салмағының төмендеуі пайда болды. Анамнезінен: 8 жыл бойы АГ, ААФ ингибиторларын қабылдайды, эндокринологта түйінді зобпен есебінде тұр. өкпеде тынысы везикулярлы, сырылдар жоқ. Көп жылдар бойы қыжылдауды, сүтті ішкеннен кейін ауамен, қышқыл кекірікті байқайды. Объективті: тері асты майы қалыпты дамыған. Пальпациялағанда қалқанша безі үлкейген, қозғалады, ауырсынусыз. өкпеде тынысы везикулярлы, қырылдамайды. Cor тондарының ритмдері дұрыс. АҚ 130/90 мм.с.б., ЖЖЖ 68 рет минутына. Іші жұмысақ, ауырсынусыз. үлкен дәреті қалыпты. Сіздің алдын ала диагнозыныз. ларингофарингит созылмалы бронхит АГ, ААФ ингибиторларының керексіз эффектілері түйіндік зоб ауруының асқыныстары гастроэзофагеальді рефлюксті ауру ANSWER: E 141. Науқас 54 жаста дене қызуы 38ºС дейін жоғарлауы, эпигастрий аумағында тоқтамайтың интенсивті ауырсынуы, жүрек айынуы, құсу себебінен дәрігерді үйге шақыртты. Анамнезінен: көп жылдар бойы өттастық аурумен ауырады. Объективті: тері жамылғысы көгерген, геморрагий. АҚ 90/60 мм.с.б., ЖЖЖ минутына 96 рет. Іші кішкене үрленген, қатты, ауырсынады. Щеткин-Блюмберг симптомы оң. Қан анализінде амилаза, липаза жоғарланған, АЛТ, АСТ жоғарланған, гипергликемия, СРБ денгейі жоғары. Зәрде амилаза жоғарланған. Сіздің алдын ала диагнозыныз және одан әрі тактиканыз. A) ішектің механикалық өтпеуі, хирургиялық бөлікте госпитализациялау B) жедел холецистит, хирургиялық бөлімге госпитализациялау C) холедохолитиаз, хирургиялық бөлімге жоспарлы госпитализациялау D) жедел панкреатит, хирургиялық бөлімге госпитализациялау E) жедел аппендицит, хирургиялық бөлімге госпитализациялау ANSWER: D142. Науқас Н., 55 жаста, бухталтер, эпигастрийдің оң жағында, интенсивті, оң жақ бұғанаға қарай иррадиациясымен, жауырынның үстінгі жағында ауырсынуға шағымданып келді. Кейбір кездерде жүрек айынуы және құсу. Анамнезінен: 3 жыл бұрын холецистэктомия болды. Соңғы 6 ай бойы 10 кг арықтауды белгілейді, іш кебуіне, тәбеттің төмендеуіне, ұйқысыздыққа шағымданады. Жаман әрекеттері жоқ. Объективті: бойы 165 см, салмағы 50 кг. Аққабықтың, шырышты қабықтарының сарғаюы. Копрограмма: 10% стеаторея. ОАК: ЭТЖ жылдамдығы. Сіздің диагнозыныз? A) созылмалы гастрит B) созылмалы гепатит C) созылмалы панкреатит D) асқазанның ойық жарасы E) бауыр циррозы ANSWER: C 143.Жалпы маман дәрігері 46 жастағы әйелді қарады, іштің жоғарғы бөлігінен арқаға иррадиациясымен қатты ауырсынуға, жиі құсуға, арықтауға, мерзімше іш өтуге шағымданады. Анамнезінен белгілі, өт-тасты ауруымен ауырады. Қарағанда тері жамылғысы қалыпты түсті, дене қызуы 36,8 С, АҚ 100/60 мм.с.б. Тілі ылғалды. Іші кішкене үрленген, пальпациялағанда эпигастрий аумағында және сол жақ қабырға астында ауырсыну сезімі, перитонеальді симптомдары болымсыз. Аталған жағдайлардың қайсысы науқаста болуы мүмкін? A) жіті панкреатит B) холангит C) өт шығару жолдарының дискинезиясы D) вирусты гепатит E) асқазанның ойық жарасы ANSWER: A 144.Науқас П. 50 жаста, тыныштық жағдайында айқын ауа жеткіліксіздігіне, өлімнен қорқу сезіміне, кеуде клеткасында түсініксіз ауырсынуға шығымданады. Объективті: жағдайы ауыр, тері жамылғысы цианотикалық, қамытты венаның пульсациясы. ЖЖЖ 38 рет минутына, АҚ 150/90 мм.с.б. Жіті оң жақ қарыншалық жеткіліксіздіктің пайда болуына жиі кездесетің себебін атаңыз: A) өкпе артериясының тромбоэмболиясы B) аорталық ақау C) гипертониялық криз D) стенокардия E) вегетативтік криз ANSWER: A 145.26 жастағы ер кici, ауруханаға ес - түссіз жағдайда келіп түсті. Қарағанда: терісі құрғақ, бет ұшы қызарған («румянец»). Ацетон иісі сезіледі. Куссмауль типті дем алу. АҚҚ 130 / 90 мм.с.б.б. ЖСЖ минутына 102 рет. Тексергенде: қандағы қант деңгейі 28,4 ммоль/л, зәрде 6 %, ацетон реакция «+» мәнді. Болжам диагноз?: A) бүйректік кома B) уремиялық кома C) кетоацидозды кома D) гиперосмолярлы кома E) гиперлактацидті кома ANSWER: C 146.29 жастағы айел: Жайылмалы уытты жемсау, 2 ауырлық сатысы диагнозымен «д» есепте тiркелген, мерказолил 10 мг күніне 3 рет, обзидан 20 мг күніне 3 рет, фенозепам 1 мг 2 рет күніне ем қабылдауда. Жүргізілген терапия фонында жағдайы жақсарды, бірақ айқын лейкопения дамыды. Лейкопенияның даму себебі: A) фенозепам қабылдағаннан B) обзиданның дазасының жоғары болуы C) мерказолил D) аурудың одан әрі дамуы E) аурудың ауырлығы ANSWER: C 147.63 жастағы әйел шөлдеуге, полиурияға, арықтауға, ішінің ауырсынуына, түнгі мезгілдегі тершеңдікке шағымданады. Қарағанда: АҚҚ 185/105 мм.с.б.б. 10 мг тропафен енгізгеннен кейін АҚҚ 70/40 мм.с.б. төмендеді. Тексергенде: тәуліктік экскреция вмқ (ванилилминдальді қышқыл) зәрде - 50 мкмоль/л (норма 2,5-3,8). Болжамды диагноз? A) феохромоцитома. B) климактериялық невроз; C) Иценко-Кушинг ауруы; D) Иценко – Кушинг синдромы; E) вегето-тамырлық дистония. ANSWER: A 148.17 жастағы жасөспірімде салқын тиіп ауыраннан кейін шөлдеу, полиурия, жалпы шаршағыштық пайда болды. Ауруы салқын тиіп қалғанымен байланыстырады. Тексергенде: қанда қант 16 ммол/л, зәрде 5%, зәрде ацетон анықталады. Болжамды диагноз? A) қант диабеті инсулинге тәуелді (1-ші тип); B) қант диабеті инсулинге тәуелсіз (2-ші тип); C) қант диабеті инсулинге тәуелсіз (2-ші тип), инсулин талап ететін фаза; D) қант диабеті 2 – тип жас адамда (MODY); E) екіншілік қант диабеті. ANSWER: A 149.42 жастағы әйел диспансерлік қарау кезінде шөлдеу, полиурия, жалпы шаршағыштық пайда болғанына шағымданады. Туған ағасы қант диабетімен ауырады. Қарағанда: бойы – 157 см, салмағы - 78 кг. Терici құрғақ. Тексергенде: аш қарында гликемия 9,0 ммоль/л, глюкозурия 3%, зәрде ацетон «теріс». Науқаста диабеттің қай түрі: A) қант диабеті инсулинге тәуелді (1-ші тип); B) қант диабеті инсулинге тәуелсіз (2-ші тип); C) қант диабеті инсулинге тәуелсіз (2-ші тип), инсулин талап ететін фаза; D) қант диабеті 2 – тип жас адамда (MODY); E) екіншілік қант диабеті. ANSWER: B 150.28 жастағы ер кici, қатты арықтағанына (1 айда 8 кг), аузының құрғауына, шөлге, кіші дәретінің жиілеуіне, жүрек айнуына, тәбет төмендеуіне шағымданады. Обьективті: терісі құрғақ, табаны мен алақандары сарғыш реңді, фурункулез бар. Тексергенде: зәр анализінде қант анықталған - 2,9% және ацетонурия. Емдеу тактикасы: A) қарапайым инсулинді; B) сульфаниламидтерді; C) бигуанидтерді; D) пролонгирленген инсулинді; E) гипокалориялы диета. ANSWER: A 150. 28 жастағы ер кici, қатты арықтағанына (1 айда 8 кг), аузының құрғауына, шөлге, кіші дәретінің жиілеуіне, жүрек айнуына, тәбет төмендеуіне шағымданады. Обьективті: терісі құрғақ, табаны мен алақандары сарғыш реңді, фурункулез бар. Тексергенде: зәр анализінде қант анықталған - 2,9% және ацетонурия. Емдеу тактикасы: A) қарапайым инсулинді; B) сульфаниламидтерді; C) бигуанидтерді; D) пролонгирленген инсулинді; E) гипокалориялы диета. ANSWER: A 151. 35 жастағы әйел, жүрегінің ауруына, жүректің шалыс соғуына, тахикардия 130 рет минутына болуына байланысты стационарда тексерілді. Қарағанда: салмағы төмен. Терici ылғалды таза. Ромберг позасында тұрақсыз, қолдарында майда дiрiл бар. АҚҚ максималды - 160/80 мм.с.б. Гормондарды: Т4-243,0, ТТГ-0,0044. Болжамды диагноз? A) пролактин синтездеуші гипофиздін аденомасы; B) миокардит; C) феохромоцитома; D) гипертиреоз; E) бүйрек үсті безінің кортикостеромасы ANSWER: D 152. Дене салмағы шамадан тыс артық 63 жастағы ер адамда, 2 рет ашқарынға гликемия деңгейінің 8,9 және 10,9 ммоль/л дейін жоғарылауы анықталған. Емханаэндокринологыалғашанықталған 2 типтіқантдиабетідиагнозынқойған. Патогенетикалық терапия мақсатындаемдеутактикасы: A) экзогенді инсулиннің әсерін ынталандыру B) инсулиндік рецепторлардың санын арттыру C) инсулиндік рецепторлардың сезімталдығын төмендету D) перифериялық тіндердің глюкозаны пайдалануын жоғарылату E) Лангерганс аралшықтарының бета-жасушаларының қызметін ынталандыру ANSWER: D 153. 36 жастағыәйелденесалмағыныңартуы, терiсiнiңқұрғақтығынажәнебетініңісінуінешағымданады. Сұрастырғанда: ұзақуақыттанберісозылмалытонзиллитпенауырады. Объективті: бойы-158 см, салмағы - 89 кг. Стрияларжоқ, айқын гиперкератоз. Беті ісіңкі, көз шарасының шекараларыайқынемес. ЖЖЖ - 56 рет мин. АҚҚ - 100/60 мм с.б.б. Қанда: эритроциттер - 3,2 млн., лейкоциттер - 7,5 мың.,Нв - 82 г/л, ЭТЖ - 14 мм/сағ. Емдеудіқандайпрепараттанбастаймыз? A) витаминдік ем B) зәр айдағыштар C) қабынуға қарсы терапия D) төмен калориялы емдәмді E) тиреоидты препараттар ANSWER: E 154. Тұрақсыз стенокардияның ұстамасында қолдануға болмайды: A) β-блокаторларды B) нитраттарды C) нифедипинді D) верапамилді E) дилтиаземді ANSWER: C 155. Трансмуральды миокард инфарктына мына белгілердің қайсысы тән: A) төмен вольтты ЭКГ B) жоғары ассиметриялы Т тісшесі C) Т тішесінің теріс болуы D) qR және ST сегментінің депрессиясы E) QS және ST сегментінің элевациясының жоғарлауы ANSWER: E 156. Миокард инфарктымен сырқаттанған науқастарға ұзақ уақыт аспирин беріледі, өйткені ол: A) протромбин индексін төмендетеді B) тромбоциттер агрегациясына кедергі жасайды C) түзілген тромбтарды лизистейді D) қан ұюының ішкі механизмін тежейді E) аспириннің оң әсерінің механизмі белгісіз ANSWER: B 157. Созылмалы жүрек жеткіліксіздігінің I функциональді класында ентігу пайда болады: A) тыныштықта B) горизонтальды жағдайда C) ауыр физикалық күш түскенде D) жеңіл физикалық күш түскенде E) күнделікті физикалық күш түскенде ANSWER: C 158. Мына дәрі липопротеидтеидтердің тығыздығы жоғары түрінің концентрациясын жоғарылатады: A) фибраттар B) β-блокаторлар C) никотин қышқылы D) статиндер E) өт қышқылдары ANSWER: C 159. 67 - жастағы ер адам, төс артындағы басып, күйдіріп ауыру сезіміне шағымданады. ЖИА мен ауырғанына 10 жыл болған. Миокард инфаркты болған. Төмендегі тәсілдердің қайсысы тиімді? A) үйдегі аурухана B) күндізгі аурухана C) жоспармен ауруханаға жатқызу D) шұғыл ауруханаға жатқызу E) емханалық жағдайда тексеру ANSWER: D 160. Қанда тропонин I деңгейі жоғарылайды: (+)жедел миокард инфарктында ( )жедел пневмонияда ( )жедел холециститте ( )созылмалы бүйрек үсті жеткіліксіздігінде ( )жедел лейкозда 161. 47 - жастағы ер адам ірі ошақты артқы диафрагмалық миокард инфарктысымен түсті. Науқастың жағдайы орташа ауырлықта) Жүрек тондары тұйықталған, тахикардия, ЖСЖ - 110 рет мин. АҚ-150/100 мм б.б. Эхокардиографияда гипокинезия аймағы анықталған. Тромболитиктерді қандай мерзімде тағайындаған тиімді: A) алғашқы 6 сағатта B) алғашқы 24 сағатта C) екінші тәулікте D) тыртықтану кезеңінде E) жедел кезеңде ANSWER: A 162. Науқасқа миокард инфаркт кезінде ацетилсалицил қышқылының әсері жеткіліксіз болса, қандай антиагрегантты тағайындаймыз: A) дипиридамол (курантил) B) клопидогрель (плавик C) тромбо АСС D) абсиксимаб E) аминофиллин ANSWER: B 163. Әйел адам, 38 жаста, стресстен кейін тердің көп бөлінуі, мазасыздық, дене салмағының азаюына шағымданады. Объективті: бойы – 170 см, салмағы – 55 кг. Терінің айқын гипергидрозы, қолдарын созғанда саусақтардың треморы. Жүрек шекаралары солға ығысқан, үндері күшейген, жүрек ұшында систолалық шуыл естіледі, ЖЖЖ - 150 рет мин, АҚҚ - 140/70 мм с.б.б. Қалқанша безі ұлғайған, 2 дәрежелі. ЖҚА өзгеріссіз. Негізгі зат алмасу 20% жоғарылаған. Ашқарынға гликемия - 6,3 ммоль/л. Холестерин - 7,0 ммоль/л. Зерттеу әдісін көрсетiңiз? A) ЭХОКГ B) қалқанша бездің УДЗ C) АҚҚ тәуліктік мониторингі D) гликозилирленген гемоглобинді зерттеу E) компьютерлік томография ANSWER: B 164. 45 жастағы П. ер адам, ес-түссіз жағдайда ауруханаға жеткізілді. Қалтасында диабеттік төлқұжаты бар. Қарап тексергенде: арық, терісі құрғақ, суық. Тілі таңқурай түстес, құрғақ. Тыныс шығарғанда ацетон иісі шығады. Тынысы шулы ( Куссмаул типтес). АҚҚ – 70/30 мм с.б.б. Пульс 105 рет мин. Бауыры қабырға доғасынан 4 см төмен орналасқан, тығыз. Гликемия - 25 ммоль/л, гипокалиемия, зәрде - pH төмендеген, глюкозурия, айқын кетонурия. Емдеу тактикасы? A) қысқа әсерлі инсулинді 0,1 бірл/кг есебімен әр сағатта, бұлшықетке B) қысқа әсерлі инсулинді 20 бірлік тері астына, бір рет C) қысқа әсерлі инсулинді 0,1 бірл/кг есебімен әр сағатта, тері астына D) қысқа әсерлі инсулинді 0,1 бірл/кг есебімен көктамырға тамшылатып E) диагностика кезінде ұзақ әсерлі инсулинді бір рет енгізу ANSWER: D 165. Бигуанид тобына жататын препараттар: A) глибенкламид B) диабетон C) ново-норм D) глюкофаж E) минирин ANSWER: D 166. 45 жастағы ер адам артық дене салмағына, АҚҚ жоғарылауына, шөлге, полиурияға шағымданады. Объективті: бойы - 174 см, салмағы - 100 кг. Ашқарынға гликемия 9,9-10,7 ммоль/л. Емдеу тактикасы? A) амарилді B) сиофорды C) диабетонды D) моноприлді E) сибутраминді ANSWER: B 167. 28 жастағы әйел дене салмағының артуына, тұрақты емес шөлдеуге шағымданып келді. Бойы - 160 см, салмағы - 70 кг, салмақтың артуы - 29%. Ашқарынға гликемия - 5,1 ммоль/л. Глюкозаға толеранттылық тесті: ашқарынға гликемия – 5,5 ммоль/л, 2 сағ. кейін – 7,0 ммоль/л. Болжам диагноз? A) семіздік 1 дәрежелі B) семіздік 2 дәрежелі C) артық салмақ D) қантты диабеттің 2 түрі E) глюкозаға толеранттылықтың бұзылуы ANSWER: A 168. Қант түсіруші сульфаниламидтік препараттардың әсер ету механизмі: A) ұйқы безінің инсулинді секрециялауын күшейтеді B) β-клеткалардың глюкозаға сезімталдығын қалпына келтіреді C) НЭЖК және глицерин түзілуін азайтады. D) бауыр мен бұлшық еттерде глюкозаның утилизациясын жоғарылатады E) глюконеогенезді тежейді ANSWER: A 169. Қант диабетінің клиникалық синдромдары: A) гипогликемия және гипокалиемия B) гипертензия және гипонатриемия C) гипотензия және гипогликемия D) гипергликемия және глюкозурия E) гипернатриемия және гиперкалиемия ANSWER: D 170. Тиреотоксикоздың клиникалық белгілері A) бет әлпетінің, тобық маңайының ісінуі B) терісінің бозаруы, құрғауы, қабыршықтануы, қалыңдауы C) жүректің жиі соғуы, жүрек ырғағының бұзылуы (жыбыр аритмия) D) ішектің моторлық қызметінің нашарлауынан, іш қату E) дене салмағының артуы, қызғылт күрең түсті стриялардың болуы ANSWER: C 171. Қалқанша безі гормондарының әсерлері: A) белок синтезін күшейтеді B) ағзаның өсуіне және дамуына, жасушалардың пролиферациясына әсер етеді + C) белок синтезін тежейді D) көмірсу синтезін күшейтеді E) жүрекке теріс мәнді инотроптық және хронотроптық әсер етеді 172. Дәрігердің қабылдауында 50 жастағы ер адам аузының құрғауына, шөлдеуіне, терісінің қышуына, 1 жылдан бері дене салмағының 7-8 кг төмендеуіне шағымданады. Анамнезінде: 1 жыл алдын созылмалы панкреатитпен емделген. Қарағанда: бойы-172см, салмағы-75кг. АҚҚ-130/80мм с.б. Тексергенде: қандағы глюкоза -12,1ммоль\л, зәрдегі глюкоза-+++. Науқасқа сульфанилмочевина топтағы дәрілер ұсынылды: A) глюкофаж B) диабетон C) глюконил D) бисопролол E) панкрим ANSWER: B 173. Инсулинтерапияның асқынулары: A) глюкозурия B) гипергликемия C) липодистрофия D) тромбоцитопения E) трансаминазалардыңжоғарылауы ANSWER: C 174. Р. атты 60 жастағы ер адамда денесінің ісінуі, артериалді гипертензиямен байқалатын диабеттік нефропатия байқалған. Диабеттік нефропатиядағы лабораторлы өзгерістерді көрсетініз: A) айқын уремия B) бүйректің гиперфункциясы C) изостенурия D) шумақтық фильтрацияның төмендеуі E) жүйеліөзгерістер ANSWER: D 175. Ауруханаға 65 жастағы ер кісі келесі шағымдармен жеткізілді: апатия, естің төмендеуі, бет іскендігі, дене салмағының артуы, көздердің тарылуы. Объективті: терісі құрғақ, беті ісіңкі. Пальпация кезінде қалқанша безі анықталмады. Брадикардия. УДЗ: қалқанша безі ұлғаймаған. Гипотиреоз диагнозы қойылған. Берілген патологиядағы лабораторлы өзгерістер: A) гипергликемия B) Т3 деңгейінің жоғарылауы C) ТТГ деңгейінің жоғарылауы D) ТТГ деңгейінің төмендеуі E) Т4 деңгейінің жоғарлауы ANSWER: C 176. Ер адам, 37 жаста, стресстен кейін тердің көп бөлінуі, мазасыздық, дене салмағының азаюына шағымданады. Объективті: бойы – 171 см, салмағы – 56 кг. Терінің айқын гипергидрозы, қолдарын созғанда саусақтардың треморы. Жүрек шекаралары солға ығысқан, үндері күшейген, жүрек ұшында систолалық шуыл естіледі, ЖЖЖ - 140 рет мин, АҚҚ - 140/70 мм с.б.б. Қалқанша безі ұлғайған, 2 дәрежелі. ЖҚА өзгеріссіз. Негізгі зат алмасу 20% жоғарылаған. Ашқарынға гликемия - 6,3 ммоль/л. Холестерин - 7,0 ммоль/л. Зерттеу әдісін корсетiңiз? A) ЭХОКГ B) қалқанша бездің УДЗ C) АҚҚ тәуліктік мониторингі D) гликозилирленген гемоглобинді зерттеу E) компьютерлік томография ANSWER: B 177. 48 жастағы ер науқас, аяқтарының әсіресе, оң аяғының бірінші башпайының шыдатпай ауыруы, осы буынның ісіуі, терісінің қызаруы және дене қызуының 38 0С-ға дейін жоғарылауына шағымданады. Буындағы ауыру сезімі жаңа туфлимен ұзақ уақыт жүргеннен кейін мазалаған. Қарап тексергенде: оң аяқтың табан - башпай буындары аймағы ісініп, қызарған, қозғалысы шектелген, құлақ қалқандарында – ауырмайтын диаметрі 2-4 мм сары түсті тері асты түйіндері. Қанда: лейкоциттер -10 мың, ЭТЖ-30 мм/сағ. СРБ (++), мочевина-15,0 ммоль/л. ЖЗА: сал. тығыздығы-1014, эритроциттер - 5-7 к/а, ураттар (+++). Болжам диагноз: A) ревматоидты артрит B) остеоартроз C) подагралық артрит D) псориаздық артрит E) реактивті артрит ANSWER: C 178. 65 жастағы науқас, шынтағындағы ауыру сезіміне шағымданады. Жүрек ауыруын емдеген кезде диуретиктер мен гепарин қабылдаған. Қарап тексергенде: гиперемия, шынтақ буындарының аймағында ісіну, осы буын қозғалысының шектелуі, үрме бұршақ сияқты тығыз түйіндер. Жүрек тондары тұйықталған, жыбыр аритмиясы. ЖСЖ- 100 рет минутына. ЖҚА: эритроциттер - 4,2 млн. Нв-150 г/л, лейкоциттер-10 мың. ЭТЖ-2мм/сағ. ЖЗА: сал. тығыздық-1020, лейкоциттер 4 - 5 к/а., эритроциттер 6 - 8 к/а. Ураттар +++. Диагнозды дәлелдейтін зерттеу: A) қабынудың жедел фазалы көрсеткіштерін анықтау B) зәр қышқылының деңгейін анықтау C) Ваалер-Роуз реакциясын D) креатинин деңгейін анықтау E) синовиальды сұйықтықты бактериологиялық зерттеу. ANSWER: B 179. 64-жастағы науқас әйел сол жағындағы жамбас, тізе буындарының ауырсыну сезіміне шағымданады. Қарағанда: тізе буындары үлкейген, қызарған, ыстық, қимылы ауырсынумен шектелген. Қол ұшының дистальды фалангааралық буындары деформацияланған, Геберден түйіндері бар. Қанда: лейк.-10 мың, ЭТЖ -32мм/сағ. Несепте микроскопиялық тексергенде лейкоцитурия. Болжам диагноз: A) ревматизм B) ревматоидты артрит C) остеоартроз D) подагра E) Рейтер ауруы ANSWER: C 180. Стабильді стенокардия кезінде ауырсынудың ұзақтығы құрайды: A) 15мин B) 30мин C) 30мин.дан көп D) 40-45мин E) 3мин ANSWER: A 181. Стенокардияның II функциональді классында ұстама туындайды: A) тыныш жағдайда B) орташа жылдамдықта тегіс жермен 500 метрден артық жаяу жүргенде C) тегіс жермен 100-200 метр жаяу жүргенде D) үйреншікті физикалық күштемеде E) тегіс жермен 100 метр жаяу жүргенде ANSWER: B 182. III – ФК стенокардияға қай белгіні негіз етіп аламыз? A) тегіс жермен 100 метр жаяу жүргенде B) үйреншікті физикалық күштемеде C) тыныш жағдайда D) орташа жылдамдықта тегіс жермен 100-500 метр жаяу жүргенде, баспалдақпен бір қабатқа көтерілгенде ұстаманың болуы E) тегіс жермен 50 метр жаяу жүргенде ANSWER: D 183. Коронар артериясы атеросклерозының диагностикасында қолданылатын ең тиімді әдіс: A) ЭКГ B) эхокардиография C) стресс - эхокардиография D) коронарлық ангиография E) велоэргометрия ANSWER: D 184. Тұрақсыз (стабильді емеc) стенокардия – бұл: A) алғашқы 2 айдың ішінде ұстамалардың жиілігі және оның ауырлығы B) ТТЛП, холестерин деңгейінің жоғары болуы C) сол жүрекшенің лақтыру фракциясының 35% төмендеуі D) жүрекшелер фибрилляциясының қосылуы E) қарыншалар фибрилляциясының қосылуы ANSWER: A 185. Миокардтың ауырсынусыз ишемиясында негізгі әдіс болып табылады: A) тыныш жағдайындағы ЭКГ B) эхокардиография C) ЭКГ-ін тәуліктік мониторлау D) ФГДЭС E) УЗИ ANSWER: C 186. Стабильді стенокардияда I функциональды классында ұстамалардың пайда болуы анықталады: A) тыныш жағдайда B) тегіс жермен 100 метр жаяу жүргенде C) ұстамалар үйреншіктіден артық күш салынғанда пайда болады D) орташа жылдамдықта тегіс жермен 100-500 метр жаяу жүргенде E) тегіс жермен 200 метр жаяу жүргенде ANSWER: C 187. Стабильді стенокардияның IV функциональды классының белгілеріне тән: A) лақтыру фракциясының өзгерісі B) қан плазмасында КФК және тропонин деңгейінің жоғарылауы C) ЭКГ-көрінісінде миокардтың зақымдалуы D) орташа жылдамдықта тегіс жермен 100метрге жетпей немесе тыныш күйде де ұстамалардың болуы E) болмашы физикалық күштемеде ұстамалардың болуы ANSWER: D 188. Стенокардияның ЭКГ-лік белгісі көрінеді: A) QT интервалының ұзаруы B) PQ интервалының ұзаруы C) Q тісшесінің амплитудасы R тісшесінің үштен біріне тең және ұзақтығы 0,03 сек.тан артық D) ST сегментінің изосызықтан 1мм биіктеуі және Т тісшесінің инверсиясы E) QRS комплексінің кеңеюі ANSWER: D 189. Стабильді емес стенокардияның қолайсыз болжамы: A) ісінудің пайда болуы B) венозды жетіспеушіліктің қалыптасу C) ми тамырларында тромбоэмболиясы D) миокард инфарктінің дамуы E) өкпелік гипертензияның пайда болуы ANSWER: D 190. Ірі тәждік артериялардың жергілікті стенозында стенокардияның еміндегі оптимальді әдіс болып табылады: A) консервативті ем нитраттармен B) консервативті ем β-адреноблокаторлармен C) транслюминальді ангиопластика D) аорта коронарлық шунттау E) консервативті ем кальций антогонистерімен ANSWER: C 191. Стенокардия ұстамасында өте қатерлі асқыну болып есептеледі: A) миокард инфаркті B) АВ блокада C) асистолия D) жүрек жыртылуы E) кардиогенді шок ANSWER: A 192. Стенокардияда антиангинальді және антиаритмиялық әсер ететін дәрмек: A) дипиридамол B) обзидан C) молсидомин D) нитросорбид E) предуктал ANSWER: B 193. Брадикардиясы бар науқастардың стенокардиясында таңдау препараты болып табылады: A) пиндолол B) пропранолол C) верапамил D) дилтиазем E) нифедипин ANSWER: A 194. Ерекше варианттық Принцметал стенокардиясының себептеріне жатады: A) тәждік артериялардың майда тармақтарының атеросклеротикалық зақымдалуы B) тәждік ірі артериялардың күшті спазмы C) тәждік ұсақ артериялардың спазмы D) тәждік артериялардың тромбозы E) қан айналым бұзылысы ANSWER: B 195. Бета-адреностимуляторы изадрин сынамасы келесі мақсатта қолданылады: A) атрио-вентрикулярлық өткізгіштік бұзылысының жасырын диагностикасы үшін B) қанның реологиялық қасиетінің бұзылысын анықтау үшін C) жасырын коронарлық жетіспеушілікті анықтау үшін D) синус түйінінің әлсіздік синдромының диагностикасы үшін E) жасырын жүрек шамасыздығын анықтау үшін ANSWER: C 196. Стенокардияда екі және одан да көп тәж артериялардың атеросклерозының емінде қолданылатын тиімді әдіс: A) коронарлық ангиопластика B) нитраттар, адреноблокаторлармен консервативті ем C) амиодарон, кальций антогонистерімен консервативті ем D) аорта-коронарлық шунттау E) антиагреганттарды қолдану ANSWER: D 197. Үдемелі стенокардияның белгілері болып табылады: A) ұстамалардың жиіленуі, ұзаруы және интенсивтілігі B) жүрек ритмінің және өткізгіштігінің бұзылысы C) гипотензивті емсіз АҚның төмендеуі D) ЭКГда патологиялық Q тісшесінің пайда болуы E) ұстама кезінде ST интервалы изосызықтан биіктеуі ANSWER: A 198. Атеросклероз кезіндегі липидті алмасуды қалпына келтіруге арналған, ең нәтижелі гиполипидемиялық препараты көрсетіңіз: A) никотин қышқылы және оның туындылары B) статиндер C) өт қышқылының секвестранттары D) фибраттар E) антиоксиданттар ANSWER: B 199. 25 жастағы науқас кардиология бөлімшесіне: жүрек соғу ұстамасы, кеуде тұсындағы қысып ауру сезіміне және есінің тануына шағымданып түсті. Объективті: дене бітімі астениялық типті. Жүрек үндері әлсіз, тұйықталған, ырғағы дұры ЖСЖ – 88 рет мин. АҚ – 90/60 мм б.б. ЭКГ- V2-V3 кеуде тіркемелерінде ST сегментінің элевациясы. Тропонин Т өзгермеген. Бірінші кезекте қандай зерттеуді жүргізген тиімді: A) эхокардиография B) вентрикулография C) коронароангиография D) ЭКГ тәуліктік мониторлау E) электроэнцефалография ANSWER: D 200. Тұрақсыз стенокардияның ұстамасында қолдануға болмайды: A) β-блокаторларды B) нитраттарды C) нифедипинді D) верапамилді E) дилтиаземді ANSWER: C 201. Трансмуральды миокард инфарктына мына белгілердің қайсысы тән: A) төмен вольтты ЭКГ B) жоғары ассиметриялы Т тісшесі C) Т тішесінің теріс болуы D) qR және ST сегментінің депрессиясы E) QS және ST сегментінің элевациясының жоғарлауы ANSWER: E 202. Миокард инфарктымен сырқаттанған науқастарға ұзақ уақыт аспирин беріледі, өйткені ол: A) протромбин индексін төмендетеді B) тромбоциттер агрегациясына кедергі жасайды C) түзілген тромбтарды лизистейді D) қан ұюының ішкі механизмін тежейді E) аспириннің оң әсерінің механизмі белгісіз ANSWER: B 203. Созылмалы жүрек жеткіліксіздігінің I функциональді класында ентігу пайда болады: A) ауыр дене жүктемесі кезінде B) горизонтальды күйде C) дем алыста D) күнделікті дене жүктемесі кезінде E) жеңіл дене жүктемесі кезінде ANSWER: A 204. 64 - жастағы ер адам, төс артындағы басып, күйдіріп ауыру сезіміне шағымданады. ЖИА мен ауырғанына 9 жыл болған. Миокард инфаркты болған. Төмендегі тәсілдердің қайсысы тиімді? A) үйдегі аурухана B) күндізгі аурухана C) жоспармен ауруханаға жатқызу D) шұғыл ауруханаға жатқызу E) емханалық жағдайда тексеру ANSWER: D 205. 50 - жастағы ер адам ірі ошақты артқы диафрагмалық миокард инфарктысымен түсті. Науқастың жағдайы орташа ауырлықта. Жүрек тондары тұйықталған, тахикардия, ЖСЖ - 110 рет мин. АҚ-150/100 мм б.б. Эхокардиографияда гипокинезия аймағы анықталған. Тромболитиктерді қандай мерзімде тағайындаған тиімді: A) алғашқы 6 сағатта B) алғашқы 24 сағатта C) екінші тәулікте D) тыртықтану кезеңінде E) жедел кезеңде ANSWER: A 206. Науқасқа миокард инфаркт кезінде ацетилсалицил қышқылының әсері жеткіліксіз болса, қандай антиагрегантты тағайындаймыз: A) дипиридамол (курантил) B) клопидогрель (плавик C) тромбо АСС D) абсиксимаб E) аминофиллин ANSWER: B 207. Созылмалы жүрек жетпіспеушілігінің белгілері: A) ентігу мен тахикардия B) әлсіздік пен жүрек тұсындағы ауыру сезімі C) құрғақ жөтел және ентігу D) жүрек тұсындағы ауыру сезімі мен тахикардия E) жүрек ырғағының бұзылыстары мен әлсіздік ANSWER: A 208. Жүрек жеткіліксіздігімен негізделген тахикардияны жоюға арналған таңдау препараты: A) пропранолол B) дигоксин C) верапамил D) добутамин E) дилтиазем ANSWER: B 209. Жүрек соғу санына қарай жыбыр аритмияны мына төмендегі түрлерге бөледі: A) нормосистолиялық, тахисистолиялық, брадисистолиялық B) нормосистолиялық, пароксизмдік, брадисистолиялық C) нормосистолиялық, тахисистолиялық., пароксизмдік D) пароксизмдік, тахисистолиялық., брадисистолиялық E) өтпелі, пароксизмдік, брадисистолиялық ANSWER: A 210. Жүрекшелер жыбырының ЭКГ-белгілері: A) Р-тісшесінің жоқтығы, Р-тісшенің қос өркештенуі, РQ аралығының ұзаруы B) Q -тісшесінің пайда болуы, f толқындарының болуы, R-R аралықтарының әртүрлілігі C) Р-тісшесінің жоқтығы, f толқындарының болуы, R-R аралықтарының әртүрлілігі D) QRS комплексінің деформациясы, f толқындарының болуы, R-R аралықтарының әртүрлілігі E) Р-тісшесінің жоқтығы, РQ аралығының ұзаруы, R-R аралықтарының әртүрлілігі ANSWER: C 211. Атриовентрикулалық блокада – дегеніміз, бұл: A) импульстің жүрекшелерден қарыншаларға өтуінің баяулануы немесе үзілуі B) синус түйінінен шыққан импульстің жүркешелерге өтуінің бұзылысы C) синус түйінінің автоматизмдік қасиетінің төмендеуі D) синус түйінінің тоқтауы E) номотоптық бұзылыстар ANSWER: A 212. 46 - жастағы ер адам, таң алдында мазалайтын төс артының айқын қысып ауыруына шағымданады. Жүргізуші болып жұмыс жасайды, күндіз ауыру сезімі мазаламайды. Коронароангиографияда айқын атеросклероздық өзгеріс анықталмаған, эргометринмен сынама оң мәнді. Төмендегі диагноздардың қайсысының болуы мүмкін? A) ЖИA. Вазоспастикалық стенокардия B) ЖИA. Үдемелі стенокардия C) ЖИA. Күштемелі стенокардия ФК II D) ЖИA. Күштемелі стенокардия ФК III E) ЖИA. Күштемелі стенокардия ФК IV ANSWER: A 213. 58 жастағы әйел бірнеше жылдан бері аяқ тамырларының варикозды кеңеюімен ауырады. Физикалық күштемемен айқын байланысы жоқ, нитраттармен басылатын, төс артындағы күйдірген, ауыру сезіміне шағымданады. Кезеңді түрде артериялық қан қысымы 160/90 мм б.б.жоғарылайды. ЭКГ-да арнайы өзгеріс жоқ. Диагнозды нақтылау үшін тиімді әдіс: A) тредмил – сынамасы B) велоэргометрия C) калиймен дәрілік сынама D) обзиданмен дәрілік сынама E) Холтер әдісімен ЭКГ ны тәуліктік мониторлау ANSWER: E 214. 60 жастағы артериялық гипертензиямен ауыратын әйел, изокет-спрейге басылмайтын кеуде артындағы басып ауыру сезіміне шағымданады. Қарағанда: жүрек үндері бәсеңдеген, ырғағы дұры ЖСЖ – 96 рет мин. АҚ – 110/70 мм б.б. ЭКГ– V2-V6 кеуде тіркемелерінде ST сегментінің депрессиясы. Миокард инфарктына күдік туған. Зерттеу жоспарына мынаны анықтауды енгізген тиімді: A) тропониндерді B) трансаминазаны C) гипергомоцистейнді D) С-реактивті белокты E) жүрекшелік натрийуретикалық пептидті ANSWER: A 215. ІІ дәрежелі атриовентрикулалық блокаданың ІІ типіндегі (Мобитц ІІ тип) ЭКГ көрінісі: A) PQ аралығының 0,20с артық ұзаруымен бірге Р тісшенің 0,11с артық кеңеюі B) PQ аралығының ұзаруы біркелкі, қарыншалық комплекстердің деформацияланып, бірқатарының түсіп қалуы C) PQ аралығының біртіндеп ұзаруы, қарыншалық комплекстердің пішінінің бұзылмауы D) RS комплексінің деформациялануы, барлық тісшелердің вольтажының төмендеуі E) QRS комплексінің деформациялануы, S-T сегментінің биіктеуі ANSWER: B 216. 34 жастағы әйел профилактикалық қаралуға келген. Анамнезінде - 12 жасында буындардың зақымдалуымен және эндокардитпен жүрген, алғашқы ревматикалық шабуыл. Әлсіздікке, тез шарашаңдыққа, физикалық күш түскендегі еңтігуге, кешке қарай табанының сыртқы беткейінде ісінулерге шағымдалады. Жүрек тондары бәсендеген, дөрекі пансистололық шу естіледі. Сіздің тактикаңыз: A) динамикада қарау B) ревматологқа консультацияға жіберу C) кардиохирургқа консультацияға жіберу D) антибиотиктермен және фуросемид тағайындау E) допплерографиямен жүректің УДЗ жүргізу ANSWER: E 217. Ұзақ артериалды гипертензиямен ауыратын 70 жастағы науқаста, гипертониялық криздің есебінен субарахноидальды қан құйылу дамыған. Гипотензивті емді қандай препаратты тағайындаудан бастау қажет? A) номодипиннен B) бисопрололдан C) лазикстен D) клофелиннен E) нитроглициринді к/т ANSWER: A 218. Миокарт инфаркты бар науқаста 15-20 күн қызба, артралгия, кеуде клеткасының ауырсынуы тыныс алумен байланысты болса, не жайында ойлау қажет? A) өкпе артериясының тромбоэмболиясы B) миокарт инфарктының қайталануы C) Дресслер синдромы D) эпистенокардиялық тромбоэндокардит E) жүрек аневризмасы ANSWER: C 219. Қақырықта Шарко-Лейден және Куршман спиральдары табылса бұл қай ауруға тән A) эмфизема B) бронх демікпесі C) өкпетекті жүрек D) крупозды пневмония E) бронхит ANSWER: B 220. Стрептококкты пневмонияда қай антибиотикты қолданылады A) пенициллин тобы B) фторхинолонлар C) сульфониламид D) цефалоспориндер E) этанбутол ANSWER: A 221. Өкпенің кабыну ауруларына жатпайды A) бронхит B) пневмония C) деструктив аурулар D) бронхоэктазия E) өкпе рагы ANSWER: E 222. Астматлық статус дегеніміз не? A) сағаттар бойы созылатын және дәрілерге резистентті ұстамалар B) жоғары температура C) жөтелдің болуы D) аллергия E) демікпе ұстамасы ANSWER: A 223. 56 жастағы әйел бала кезінде өкпе туберкулезімен ауырған: әлсіздікке, шаршағыштыққа шағымданады. Сол жауырынаралық аймағында перкуссиялық дыбыстың қысқаруы, тыныстың әлсізденуі байқалады: жөтелгеннен кейін бірең-сараң ұсақ көпіршікті сырылдар естіледі. Рентгендік зерттеуде – сол бұғана астында 2х3 см домалақ пішінді интенсивтілігі орташа, контуры айқын емес, арасында ақшылданған бұрыс пішінді дағы және түбірге жалғасқан «жолы» бар көлеңке. Айналасында интенсивтілігі әртүрлі балалаған ошақтар анықталады. Бұл рентгенологиялық-клиникалық көріністер өкпе туберкулезінің келесі түріне сәйкес келеді: A) өкпенің инфильтрациялық туберкулезі B) біріншілік туберкулездік комплекс C) ателектазбен асқынған кеуде іші лимфа түйіндерінің туберкулезі D) өкпе туберкулезі E) туберкулездік плеврит ANSWER: A 224. Осыдан 4 күн бұрын 29 жастағы науқаста қалтырау, құрғақ жөтел, оң бүйірінің ауырсынуы, 38,8 0С қызба кенет пайда болды. Тыныс алғанда кеуденің оң жартысы қалыңқы. Перкуссияда: алдыңғы бетте 3-ші қабырғадан, артқы бетте жауырын аралықтың ортасынан бастап төмен қарай-тұйық дыбыс, бұл аймақта тыныс естілмейді. Жүрек шала тұйықтығының сол жақ шегі бұғана ортасы сызығынан 1,5 см сыртқа ығысқан. Сіздің болжам диагнозыңыз: A) созылмалы бронхиттің өршуі B) оң өкпе төменгі бөлігінің ошақты пневмониясы C) оң жақты бөліктік пневмония D) оң жақты экссудатты плеврит E) оң жақты гидроторакс ANSWER: D 225. Өкпенің барлық бетінде құрғақ ысқырықты сырылдардың естілуі тән патологиялық процесс: A) плевра қуысында сұйықтықтың жиналуы B) өкпе ауалылығының артуы C) бронхтар өтімділігінің бұзылысы D) өкпе тінінің тығыздалуы E) өкпедегі қуыс ANSWER: C 226. 75 жастағы ауыр бөліктік пневмониямен ауыратын науқаста, өте жоғары дене қызуының критикалық түсуінен кенет әлсіреп, басы айналып, құлағы шуылдап, жүрегі айнып, лоқсу пайда болды. Объективті: науқас бозғылт, айқын акроцианоз, суық жабысқақ тер, тахикардия, жіп тәрізді пульс, жүрек үндері тұйықталған, АҚҚ төмен. Науқас жағдайының кенет нашарлауының себебі : A) сепсис B) кардиогенді шок C) өкпе артериясының тромбоэмболиясы D) инфекциялық-токсикалық шок E) жедел респираторлы дистресс-синдромы ANSWER: D 227. 26 жастағы науқаста плевраның үйкеліс шуылы естіледі. Рентгенде өзгерістер жоқ. Болжам диагноз: A) құрғақ плеврит B) плевра эмпиемасы C) жедел пневмония D) экссудативті плеврит E) бронхоэктаз ауруы ANSWER: A 228. Кенеттен пайда болған кеуде торшасындағы ауру сезімі, үдемелі ентігу, цианоз, қорап тәрізді перкуторлық дыбыс, кенет тыныстың әлсіреуі қандай ауруға тән: A) плевритке B) пневмонияға C) пневмотораксқа D) миокард инфарктысына E) қабырғааралық невралгияға ANSWER: C 229. 10 жыл бойы көмір шахтасында жұмыс істеген 53 жастағы науқас жұмысынан антракосиликоз анықталуына байланысты шеттетілді. 5 жылдан кейін науқаста әлсіздік, жөтел күшейіп, жүдеп, әсіресе түнгі уақытта мазалайтын тершеңдік, субфебрилитет пайда болды. Аускультацияда қатаң тыныс, екі жақтан да құрғақ және ылғалды сырылдар. ЭТЖ -28 мм/сағ. Өкпенің қандай дертінің қосылуы мүмкін: A) пневмонияның B) өкпенің орталық рагының C) созылмалы бронхиттің D) өкпе туберкулезінің E) бронхоэктаздық аурудың ANSWER: D 230. 55 жастағы П. атты науқас, маскүнем, тістері ауыр кариеске шалдыққан. Екі аптадан бері әлсіздік, кеуденің оң жартысының ауырсынуы және қызба, іріңді қақырықпен жөтел пайда болған. Рентгенограммада – оң өкпенің төменгі бөлігінде диаметрі 3 см сұйықтыққа толған қуыс анықталды. Болжам диагноз: A) өкпе туберкулезі B) бронхоэктаздар C) өкпе инфаркты D) өкпенің рагы E) абсцесс ANSWER: E 231. Аурудың жедел ағымы, ылғалды сырылдар, өкпенің ортаңғы – төменгі бөліктеріндегі айқындығы орташа инфильтративті көлеңкелер, тез оң динамика қандай ауруға тән : A) саркоидозға B) пневмокониозға C) ошақты пневмонияға D) милиарлы туберкулезге E) инфильтративті туберкулезге ANSWER: C 232. 36 жастағы науқасты 4 күн бойы аздаған мөлшердегі қақырық, жөтел, дене қызуының 38 оС көтерілуі, әлсіздік мазалайды. Рентгенде: оң өкпенің төменгі бөлігінде біртекті емес ошақты көлеңке. Сіздің болжам диагнозыңыз: A) өкпе рагі B) жедел бронхит C) ошақты пневмония D) крупозды пневмония E) Өкпенің ошақты туберкулезі. ANSWER: C 233. Профилактикалық тексеруде науқас 4-5 жыл бойы таңертеңгі уақытта мазалаған шырышты қақырықпен жөтелге шағымданады. Өкпеде қатаң тыныс, бірен-саран құрғақ сырылдар. Болжам диагноз: A) жедел бронхит B) бронхоэктазды ауру C) созылмалы іріңді бронхит D) созылмалы катаральды бронхит E) созылмалы обструктивті бронхит ANSWER: D 234. 37 жастағы З. атты науқас 2 жылдан бері бронхиальді демікпемен ауырады. Демікпе ұстамасы гормонға тәуелді, беротекпен басылады. Тыныс шығарудың жылдамдық шыңы 66%. Қарап тексергенде тыныштықта ентікпе, аускультацияда өкпенің барлық аймағында естілетін ысқырықты құрғақ сырылдар. Төменде келтірілген тәсілдерінің қайсысы тиімді? A) теофиллин per os B) эуфиллин 2,4% 10 мл к/т C) вентолин небулайзер арқылы D) преднизолон 30-60 мг к/т E) беротекпен ингаляцияны жалғастыру ANSWER: D 235. 28 жасар спортпен белсенді шұғылданатын ер адам жаттығудың соңында пайда болып, тыныштық жағдайында жоғалатын ұстама түріндегі жөтел мен ентігу шағымдарымен қаралды. Диагнозды нақтылау үшін қандай зерттеу әдісі тиімді? A) бронхоскопия B) пневмотахометрия C) сальбутамол D) физикалық күштемемен сынама E) провокациялық ингаляциялық сынама ANSWER: D 236. 63 жастағы ӨСОА-мен ауыратын науқаста аздаған физикалық жүктемеден кейінгі ентігу, аз мөлшердегі қақырықты жөтел, оң жақ қабырға астындағы ауырлық сезімі, бөлінетін зәр көлемінің азаюы байқалады. Объективті: акроцианоз, мойын веналарының ісінуі, эпигастрий аймағындағы пульсация, өкпе артериясында ІІ үннің акценті, тахикардия, бауырдың ұлғаюы, ісінулер. Науқастың ЭКГ-да анықталатын белгісі: A) қарыншаішілік бөгемелер B) солжақ қарынша гипертрофиясы C) солжақ жүрекше гипертрофиясы D) оң жақ қарынша гипертрофиясы E) Гис шоғырының сол жақ аяқшасының бөгемесі ANSWER: D 237. Тромбофилиямен ауыратын науқаста тыныспен байланысты кеуде қуысындағы ауру сезімі, жөтел, қан қақыру, субфебрильді қызбаға шағымдар пайда болды. Анамнезінде өкпе артериясының майда бұтақтарының тромбоэмболиясы. Қарап тексергенде: цианоз, эпигастральды пульсация, семсер тәрізді өсінді үстіндегі систолалық шуыл, өкпе артериясында ІІ үннің акценті. Емдеу жоспарына төмендегі препараттардың қайсысын бірінші кезекте қосқан жөн: A) антибиотиктерді B) бета-блокаторларды C) антикоагулянттарды D) кортикостероидтарды E) АПФ ингибиторларын ANSWER: C 238. Ауруханадан тыс пневмонияның патогенін анықтағанға дейін тиімді антибактериялық терапияны тағайындаңыз: A) гентамицин B) тетрациклин C) кларитромицин D) бисептол E) кефзол ANSWER: C 239. Өкпе тінінде іріңді-деструктивті ыдырау, жалқықсыз, жұқа қабырғалы қуыс түзумен сипатталатын пневмонияның қоздырғышы : A) микоплазма B) клебсиелла C) аденовирус D) пневмококк E) стафилококк ANSWER: E 240. 62 жастағы Р. атты науқас қиын бөлінетін қақырық, физикалық жүктемеден кейінгі ентігуге шағымданады. 13 жыл бойы бронхоөкпелік дертпен ауырады. Объективті: қатаң тыныс, барлық өкпе беткейінен құрғақ ызыңдаған сырылдар мен демді шығарудың ұзарғаны естіледі. Сіздің болжам диагнозыңыз: A) пневмония B) бронх демікпесі C) бронхоэктазды ауру D) созылмалы іріңді бронхит E) созылмалы обструктивті бронхит ANSWER: E 241. Өкпенің созылмалы обструкциялық ауруымен ауыратын науқастардың емдік жоспарында тиімді: A) мукорегуляторларды тағайындау B) бронходилататорларды қолдану C) тыныс жеткіліксіздігін реттеу D) тұрақты глюкокортикоидты ем E) қабынуға қарсы емді жүргізу ANSWER: B 242. 24 жастағы науқас жөтелуіне, 150 мл көлемінде иісті іріңді-кілегейлі қақырықтың бөлінуіне, қан қақыруына, ентігуіне, дене қызуының 37,8 0С биіктеуіне, делсалдылығына шағынады. Балалық шағында жиі жөтелген. Соңғы 4 жылдың көлемінде ауруы жыл сайын өршиді. Болжам диагноз: A) өкпенің рагы B) бронхоэктаз ауруы C) өкпенің созылмалы іріңдігі D) созылмалы бронхит E) өкпе поликистозы ANSWER: B 243. Созылмалы бронхит пен бронхоэктаз ауруын айыру үшін ең сенімді зерттеу әдісі: A) томография B) бронхоскопия C) қақырық анализі D) бронхография E) өкпе сцинтиграфиясы ANSWER: D 244. Өт жолдарының дискинезиясының гиперкинетикалық түрін емінде қолданылады: A) гистаминнің Н2 – блокаторлары B) сукральфат тобының препараттары C) спазмолитиктер D) зондсыз тюбаждар E) хирургиялық ем ANSWER: C 245. Созылмалы гепатиттің циррозға айналуының ең маңызды белгісі болып табылатын синдром: A) сарғаю B) портальды гипертензия C) астеновегетативті D) артериальды гипертензия E) қан айналымының жеткіліксіздігі ANSWER: B 246. 56 жастағы әйел адам 3 жыл бойы күйдірген сияқты, төс артының ауырсынуына және қышқылды кекіруге шағымдалады. Кейде түңгі уақытта жөтелгеннен оянады. Физикалды тексеруде сәл семіздік анықталған. Рентгенологиялық зерттеуде - асқазан жолдарының жоғарғы бөлімінде өңештің диафрагмаға өтетін өзегінде үлкен емес көлемдегі жарық (грыжa анықталды, асқазан және 12-елі ішек қалыпты. Осы жағдайда нені тағайындауға болады: A) антацидтерді жиі енгізу B) гистаминнің Н2 – блокаторларын C) холинолитиктерді D) протонды помпаның блокаторлары E) прокинетиктер ANSWER: E 247. Н-2 гистаминді рецепторлардың блокаторларына жатады: A) омепрозол B) висмут субсалицилат C) гастроцепин D) фамотидин E) сукральфат ANSWER: D 248. Цитолиздік синдромының индикаторлары: A) сілтілік фосфатазаның жоғарлауы B) холинэстеразаның жоғарлауы C) АЛТ белсенділігінің жоғарлауы D) 5-нуклеотидаза белсенділігінің жоғарлауы E) тура емес гипербилирубинемия ANSWER: C 249. Бейспецикалық ойық-жаралы колиттің еміндігі таңдау препараты: A) кең спектрлі әсері бар антибиотиктер B) 5-аминосалицил қышқылының препараттары C) нитрофурандар D) тиройдты емес қабынуға қарсы препараттар E) протонды помпаның ингибиторы ANSWER: B 250. Бейспецикалық ойық-жаралы колиттің асқынуы кезінде, науқаста тәуілігіне 8 рет қан және ірің аралас сұйық нәжіс, фебрилді температура, анорексия, дене салмағының жоғалуы байқалады. Осы жағдайда қандай ем тағайындау керек? A) антидиареялық препараттар B) сульфасалазин C) бай клетчаткалы диета D) ҚҚСЕД E) антибиотиктер ANSWER: B 250. Бейспецикалық ойық-жаралы колиттің асқынуы кезінде, науқаста тәуілігіне 8 рет қан және ірің аралас сұйық нәжіс, фебрилді температура, анорексия, дене салмағының жоғалуы байқалады. Осы жағдайда қандай ем тағайындау керек? A) антидиареялық препараттар B) сульфасалазин C) бай клетчаткалы диета D) ҚҚСЕД E) антибиотиктер ANSWER: B 251. Сыртқы және ішкі жыланкөздер қандай аурудың асқынуы болып табылады: A) Крон ауруының B) БЖК C) пседомембранозды колит D) ишемиялық колит E) энтероколит ANSWER: A 252. Өт шығару жолдарының дискинезиясының гипотониялық түрінде ауырсыну синдромының сипаттамасы: A) спазмолитиктермен басылады B) интенсивтігі шамалы, тұйық C) ауырсыну тағам қабылдаумен байланысты D) эмоциялармен байланысты E) ұстама тәрізді ANSWER: B 253. Науқас 66 жаста, ойық жаралық анамнезі қысқа және асқазан ойық жарасы ұзақ уақыт тыртықтанбады. Әлсіздікке, жүрек айнуға, тәбетінің төмендеуіне, эпигастри аймағында тұрақты ауырсынуға, арықтауға шағымданады. Бұл жағдайда қай асқыну жайлы ойлау керек: A) асқазанның шығу бөлігінің стенозы B) ойық жараның пенетрациясы C) ойық жарадан микро қан кетулер D) ойық жараның перфорациясы E) ойық жараның малигнизациясы ANSWER: E 254. Науқас 25 жаста, психоэмоциональді стресстен кейін пайда болатын шырышпен араласқан іш өту ұстамалары мазалайды. Жиырылған сигма тәрізді ішек пальпацияланады. Ректороманоскопия: патология жоқ. Болжам диагноз: A) Крон ауруы B) созылмалы энтероколит C) тітіркенген тоқ ішек синдромы D) асқазан токсикоинфекциясы E) спецификалық емес ойық жаралық колит ANSWER: C 255. Крон ауру кезіндегі патологиялық үрдістің орналасу түрі: A) перианальды аймақ B) көлденен доғалы ішек C) өңеш D) асқазан E) мықын ішегінің терминальды бөлігі ANSWER: E 256. Науқас 25 жаста, 4 ай бойы– тәуілігіне 5-6 рет диарея, әлсіздік, қызба. Іштің оң жақ төменгі квадратында периодты ауырсынулар. Болжам диагнозыңыз: A) карциноидты синдром B) Крон ауруы C) тітіркенген ішек синдромы D) ұйқы безінің жеткіліксіздігі E) бейспецификалық ойық-жаралы колит ANSWER: B 257. Бейспецификалық ойық-жаралы колиттің ауыр дәрежесіне тән: A) тәуілігіне 8 рет қан, шырыш, кейде ірің аралас диарея B) дене ыстығының қалыпты болуы C) дене салмағының 5%-дан жоғары жоғалуы D) гемоглобин 105-111 г/л, ЭШЖ 23-30 мм/сағ E) эндоскопиялық зерттеуде: беткейлік көп эрозиялар, шырышты қабатының біркелкі емес қалындауы байқалады ANSWER: A 258. Науқас Д., 37 жаста, 2 апта бойы эпигастриядағы «түңгі» және «ашқарынды» ауырсыну шағымдарымен ауруханаға түскен. Эндоскопиялық зерттеуде: алғашқы рет анықталған, 1,2 см көлемдегі, он екі елі ішегінің алдыңғы қабырғасындағы ойық – жара биоптатта Helicobacter pylori анықталған. Емнің адекватты кестесін таңдаңыз: A) протонды помпаның ингибиторі + ампициллин + кларитромицин B) протонды помпаның ингибиторі + метронидазол + ампициллин C) Н2-гистаминоблокаторлары + висмут субсалицилаты + тетрациклин D) протонды помпаның ингибиторы + висмут субсалицилаты + тетрациклин + метронидазол E) Н2-гистаминоблокаторлары + ампициллин + кларитромицин ANSWER: A 259. 56 жастағы ер адам сарғаю және оң жақ қабырға астының ауырсынуымен қабылдау бөліміне жеткізілді. Анамнезінде диетаны бұзғанан кейін, оң жақ қабырға астының ауырсыну оқтын – оқтын қайталанып отарған, спазмолитиктерді қабалдағанда оң нәтиже берген. Алкогольді қолданады. Қанның биохимиялық анализінде: АЛТ – 0,46 микрокат/л, АСТ – 0,41 микрокат/л, жалпы билирубин – 100,3 мкмоль/л, тура – 88,7 мкмоль/л. Алғашқы диагноз: A) холелитиаз, механикалық сарғаю B) жедел алкогольды гепатит, холестазды түрі C) алкогольды бауыр циррозы D) біріншілік билиарлы бауыр циррозы E) описторхоз ANSWER: A 260. Ұйқы безінің сыртқы секреторлық жеткіліксіздігінің скринингті зерттеу әдісінде ең ақпартаттысы: A) нәжістегі a-эластаза B) зәрдегі амилаза C) қандағы амилаза D) қандағы қант E) нәжістегі нейтральды май ANSWER: A 261. 24 жастағы науқасқа дуденальды зерттеуде көлемді-уақытша көрсеткіштерінде «В» - порциясының ұзақтығы 15 минут, бөлінген өттің көлемі – 20 мл. Қандай топ препараттары кері көрсеткіш болып табылады? A) антибиотиктер B) спазмолитиктер C) холецистокинетиктер D) қабынуға қарсы стероидты емес заттар E) холинолитиктер ANSWER: C 262. Бауыр циррозы бар 45 жастағы науқаста асқазан – ішек жолдарынан қан кету эпизоды дамыды. Медикаментозды гемостатикалық терапия жүргізіле бастады. Осы жағдайда келесі дәрігердің жүргізу тактикасы: A) назогастральды аспирация B) шұғыл эндоскопия C) седация D) ультрасонографиия E) асқазанның рентгенографиясы ANSWER: B 263. 57 жастағы науқас әйел адам ішінің жоғарғы бөлігінің ауырсынуына, жүрек айнуына, жеңілдік әкелмейтін құсуға, метеоризмге, тәуілігіне түсі майлы жылтыр 4-5 рет іш өтуіне шағымдалып ауруханаға түсті. Нәжіс анализінде- эластаза-1 – 100 мкг/г. Қан анализі өзгеріссіз. Ультрадыбысты зерттеуде: өт жолдарының тығыздалып, қалыңдауы, ішінде замазкотәріздес өт бар, ұйқы безінің паренхимасының існуі және диффузды өзгерістері байқалады. Осы жағдайда ең адекватты емдеу кестесін таңдаңыз: A) ұйқы бездерінің ферменттері B) ферменттер + протонды помпаның ингибиторлары + урсодезоксихолий қышқылы C) ұйқы бездерінің ферменттері + протиолитикалы ферменттердің ингибиторлары D) протонды помпаның ингибиторлары + урсодезоксихолий қышқылы E) протонды помпаның ингибиторлары + дисбиоз корректорлары ANSWER: B 264. Гастрин өндіріледі: A) асқазанның антральды бөлігінде B) асқазанның фундальды бөлігінде C) 12-елі ішектің шырышты қабатында D) ұйқы безінде E) аш ішектің шырышты қабатында ANSWER: A 265. Асқазанның секрециясын стимуляциялайды: A) гастрин B) секретин C) холецистокинин D) соматостатин E) серотонин ANSWER: A 266. Креаторея тән: A) созылмалы панкреатитке B) Крон ауруына C) ишемиялық колитке D) ішек тітіркендіргіш синдромына E) өт қабының дискинезиясына ANSWER: A 267. 54 жастағы әйел тамақ қабылдағаннан кейін кеуде артындағы ауырсыну мен қыжылдауға шағымданады; ауырсыну қатты еңкейгенде және қатты қысатын белдік таққанда пайда болады. Төменде көрсетілген диагноздардың қайсысының болуы мүмкін? A) кардия ахалазиясының B) өңеш дискинезиясының C) өңештің пептикалық жарасының D) гастроэзофагеалды рефлюкс ауруының E) көкеттің өңештік тесігінің жарығының ANSWER: D 268. 64 жастағы әйел, майлы тағам жегеннен кейін пайда болып, жүрек аймағына берілетін оң жақ қабырға астындағы ауыру сезіміне шағымданып түсті. Ауырғанына 4 жыл болған. Обьективті: дене қызуы 38,5º С, сипағанда өт қабы тұсында ауырсыну, Ортнер симптомы оң. Қанда лейкоциттер - 9,8 мың. ЭТЖ - 18 мм/сағ. Өтті зерттеуде: барлық порцияларда шырыш және лейкоциттер. Төменде көрсетілген диагноздардың қайсысының болуы мүмкін? A) созылмалы дуодениттің өршуі B) созылмалы өт-тасты емес холециститтің өршуі C) жедел холециститтің D) 12-елі ішектің ойық жара ауруының өршуі E) жедел аппендициттің ANSWER: B 269. 31 жастағы науқас әйел ұзақ мерзім жыныс жолымен берілетін ауруға байланысты антибактериальды препараттарды қабылдаған. Нәжістің бактериальды анализін жүргізгенде Candida туқымды саңырауқұлақтар анықталған. Емдеу шаралары жоспарының қайсысы тиімді: A) имодиум + креон + смекта B) клацид + линекс + бактисубтил C) амоксиклав + дицетел + смекта D) флуканазол + хилак форте + энтерол E) линекс + лактулоза + бифидумбактерии ANSWER: D 270. Өт жолдарының дискинезиясының гипертониялық түрінде нені қолдануға болмайды: A) жылу процедураларын B) спазмолитиктерді C) холецистокинетиктерді D) холинолитиктерді E) седативтік дәрілерді ANSWER: C 271. Созылмалы панкреатитпен сырқат науқастарда метеоризм дамуы байланысты: A) ұйқы безінің ферменттік жетіспеушілігімен B) ісінген ұйқы безі басының 12-елі ішекті басуы C) тоқтаусыз жиі құсумен D) панкреаздық гормондар тапшығымен E) ұйқы безінің инкреторлық қызметінің төмендеуімен ANSWER: A 272. Шунт синдромының индикаторлары: A) аммиак, фенол, амин қышқылдарының жоғарылауы B) АлАТ, АсАТ, альдолаза, ГлДГ, ЛДГ, 4,5-орнитинкарбамилтрансферазаның жоғарылауы C) сілтілі фосфатаза, 5-нуклеотидаза, ГГТП, билирубин, өт қышқылдары, холестерин, -липопротеидтер, фосфолипидтердің жоғарылауы D) альбуминдер, холинестераза, протромбин, проконвертин, проакцел-лериннің төмендеуі, бромсульфалеин бөлінуінің азаюы E) y-глобулин, IgA, IgM, IgG артуы, нуклеолаға, митохондрийге, тегіс салалы бұлшық еттерге қарсы антиденелердің, бауыр-бүйректің микросомаларының антигендеріне антиденелердің жоғарылауы, тимол сынамасының жоғарылауы, ал сулема сынамасының төмендеуі ANSWER: A 273. Бауыр циррозы бар 45 жастағы науқаста асқазан – ішек жолдарынан қан кету эпизоды дамыды. Медикаментозды гемостатикалық терапия жүргізіле бастады. Осы жағдайда келесі дәрігердің жүргізу тактикасы: А) Назогастральды аспирация +В) Шұғыл эндоскопия С) Седация D) Ультрасонографиия Е) Асқазанның рентгенографиясы 274. Баррет өңеші анықталған науқаста малигнизация қаупін төмендету үшін қандай препараттарды тағайындаған тиімді: A) реглан, квамателды B) де-нол, ранитидинді C) маалокс, фамотидинді D) омепразол, мотилиумды E) гастроципин, церукалды ANSWER: D 275. 30 жастағы әйел, оң жақ қабырға астындағы ұстама тәрізді ауыру сезімі, ауыздағы қышқыл дәм, жалпы әлсіздік, аздаған сарғаюға шағымданып түсті. Емдәмді бұзғаннан кейін пайда болатын ауырсыну ұстамаларының мазалағанына 8 жыл болған. Көк тамырішілік холангиографияда: жалпы өт жолы аздап ұлғайған. Өт қабы ұлғайған, төмен орналасқан, қатпар түзбей толады, түбінде үлкен тас бар. Төмендегі диагноздардың қайсысы болуы мүмкін деп ойлайсыз? A) өт қабы ісігінің B) созылмалы дуодениттің өршуі C) өт қабы дискинезиясының гипотониялық түрі D) созылмалы калькулезды холециститтің, өршу фазасы E) созылмалы калькулезды емес холециститтің өршуі ANSWER: D 276. 46 жастағы науқас тамақтан соң күшейетін шаншып толғақ тәрізді ауру сезімі, 4-5 күн іш қату, іштің керілу сезімі және нәжістің «қойдың құмалағы» тәріздес болуына шағымданып түсті. Колоноскопия жүргізгенде науқас айқын ауру сезімін сезді, сонымен қатар жуан ішектің шырышты қабатында үлкен көлемде шырыш анықталды. Көрсетілген диагноздардың қайсысы барынша болуы мүмкін: A) іш қатуы басым тітіркенген ішек синдромы емес B) жуан ішектің қатерлі ісігі C) іш қатуы басым тітіркенген ішек синдромы D) іш өтуі басым тітіркенген ішек синдромы E) шамадан тыс микробты контаминация синдромы ANSWER: C 277. Креаторея кезінде нәжісте ненің мөлшері көбейеді: A) бейтарап майлардың B) май қышқылдарының C) бұлшық ет талшықтарының D) стеркобилиннің E) крахмалдың ANSWER: C 278. Науқас 13 жыл бойы созылмалы панкреатитпен сырқаттанады. Ұйқы безінің кальцинозын қандай қарапайым әдіспен анықтауға болады: A) құрсақ қуысының шолу рентгенографиясы B) лапаротомия C) лапароскопия D) ирригоскопия E) холангиография ANSWER: A 279. Созылмалы вирусты, жоғары белсендiлiктi гепатит емiнiң ең тиiмдi схемасын таңдаңыз: A) интерферон, нуклеозидер аналогтары, гепатопротекторлар B) азатиоприн C) декарис және интерферон D) делагил және В тобының витаминдерi E) глютамин қышқылы және декарис ANSWER: A 280. 76 жастағы ер адам, қуырылған, майлы тамақ жегеннен кейін пайда болатын және оң жақ жауырын астына берілетін тұрақты емес, оң жақ қабырға астындағы ауыру сезімі, жүрек айнуы, құсу, басының ауруына шағымданып түсті. Ауырғанына 4 жыл болған. Объективті: тілі ақ жабындымен жабылған, сипағанда өт қабы тұсындағы ауырсыну. Ортнер, Френикус, Мюсси симптомдары – оң. Дене қызуы 37 0 С. Қан анализінде – нейтрофильді лейкоцитоз. Төмендегі диагноздардың қайсысының болуы мүмкін? A) созылмалы тассыз холециститтің ремиссиясы B) созылмалы дуодениттің, өршу сатысы C) өт қабы дискенезиясының гипотониялық түрі D) созылмалы тассыз холециститтің өршуі E) созылмалы токсикалық гепатиттің минимальді белсенділік дәрежесі ANSWER: D 281. В, С, Д вирусты гепатиттер, улы заттардың әсері, алкогольді ішімдіктерді қолдану, созылмалы жүрек жетіспеушілігі және бауырдың веноздық ағысының обструкциясы төмендегі аурулардың қайсысының этиологиялық себебі болуы мүмкін: A) бауыр цирроздарының B) созылмалы гепатиттердің C) бауырдың майлы дистрофиясының D) гепатоцелюлярлы карциноманың E) біріншілік склероздаушы холангиттің ANSWER: A 282. 50 жастағы науқас соңғы 2,5 жыл бойы қыжылға шағымдалған, эндоскопиялық зерттеуде өңештің дистальды бөлігіннің шырышты қабатының 50% беткейін өзара жабысқан эрозиялар анықталды. Адекватты емду кестесін таңдаңыз: A) прокинетиктер + гелдік антацидтер B) протонды помпаның ингибиторы + прокинетиктер + мукоцитопротекторлар C) прокинетиктер + цитостатиктер D) хирургиялық ем (Ниссен бойынша фундопликация) E) қыжыл кезінде гелдік антацидтер ANSWER: B 283. 66 жастағы әйел, асқазанның ойық жара ауруымен ауырады, эпигастрий аймағындағы ауырлық сезім және тұрақты тұйық ауыру сезімі, біртіндеп күшейетін әлсіздік, тәбетінің болмауына шағымданады. Рентгенде: асқазанның кіші иінінің үштен бір бөлігінде диаметрі 1,5х0,8 жара анықталды. Жараға қарсы емделгеннен кейін жара көлемі екі есе ұлғайып, ауыру сезімі басылмады. Төменде көрсетілген диагноздардың қайсысының болуы мүмкін? A) асқазан полипінің B) Менетрие ауруының C) асқазанның жаралы қатерлі ісігінің D) асқазан ойық жарасының E) асқазан ойық жарасының пенетрациясының ANSWER: C 284. Өңештің төменгі сфинктерінің гипертонусы тән: A) өңеш ахалазиясына, өңештің диффузды тарылуына B) эзофагитке C) склеродермияға D) өңеш дивертикулына E) фарингитке ANSWER: A 285. Созылмалы хеликобактериялық гастритті кең таралған емдеу кестесі: A) ацидин – пепсин, но-шпа, панзинорм B) алмагель, ранитидин, церукал C) денол, метронидазол, омепразол D) фамотидин, церукал, валериана тұнбасы E) церукал, омепразол ANSWER: C 286. Егер науқас сол жақ бел аймағының ауырсынуына, дене температурасының көтерілуіне, дизурияға шағымданса, ең алғаш қай диагноз туралы ойлайсыз? A) пиелонефрит B) амилоидоз C) жедел гломерулонефрит D) созылмалы гломерулонефрит E) бүйрек шамасыздығы ANSWER: A 287. Созылмалы гломерулонефриттің латентті формасына тән: A) нефротикалық синдром B) макрогематурия C) қан қысымының жоғарылауы D) айқын емес протеинурия мен микрогематурия E) гипертониялық криз ANSWER: D 288. Созылмалы бүйрек шамасыздығының ерте анықталатын белгісі: A) метаболикалық ацидоз B) никтурия C) гиперкалиемия D) креатинин деңгейінің жоғарылауы E) бүйрек көлемінің кішіреюі ANSWER: B 289. Бүйрек фунциясының созылмалы шамасыздығының терминальді сатысына тән шумақтық фильтрация деңгейі: A) 40 мл/мин B) 30 мл/мин C) 20 мл/мин D) 10 мл/мин E) 50 мл/мин ANSWER: D 290. Созылмалы гломерулонефрит кезінде глюкокортикоидтарды тағайындауға көрсеткіш: A) артериялық гипертензия B) нефротикалық синдром C) бүйрек шамасыздығы D) гематурия E) протеинурия ANSWER: B 291. 45 - жастағы ер адам, оң аяғының 1 табан сүйегінің буындарында кенет пайда болған ұстамалы ауыру сезіміне, бел аймағындағы ауыру сезіміне, дене қызуының 38°С дейін жоғарылуына шағымданады. Қан анализінде: лейкоциттер - 5,8 мың, ЭТЖ - 24 мм/сағ, зәр қышқылы - 0,720 ммоль/л, креатинин - 0,140 ммоль/л, мочевина -15 ммоль/л. Зәр анализінде: салыстырмалы тығыздығы - 1015, белок - 0,9 г/л, гиалинді цилиндрлер - 10 в к/а, зәр қышқылы. Аталған диагноздардың қайсысының болуы БАРЫНША мүмкін? A) бүйрек амилоидозының B) зәр-тасауруының C) подагралық нефропатияның D) созылмалы гломерулонефриттің E) созылмалы пиелонефриттің өршуі ANSWER: C 292. 28 - жастағы пациент, баспамен ауырғасын. 2 аптадан кейін қабағының ісінуі, әлсіздік, жұмысқа қабілеттілігінің төмендеуі, ал 1,5 ай өткенсін бел және жыныс ағзалары аймағындағы ісінулер пайда болған. Зәр анализі: салыстырмалы тығыздығы - 1021, белок - 4,0 г/л, эритроцттер - 15-20 к/а, препаратта гиалинді цилиндрлер анықталды. Аталған диагноздардың қайсысының болуы БАРЫНША мүмкін? A) бүйрек амилоидозының B) зәр-тас ауруының C) созылмалы пиелонефрит өршуінің D) созылмалы гломерулонефрит өршуінің E) стрептококтан кейінгі жедел гломерулонефриттің ANSWER: A 293. 22 - жастағы қыз баланы, бетінің және аяқтарының ісуі, қызба, майда буындардағы және бел аймағындағы ауыру сезімі мазалайды. Теңізде дем алғаннан кейін, бет мен мұрныны үсті қызарып, қызуы көтеріліп, шашы түсіп, ауырған. Қанында: Нв - 81 г/л, эритроциттер - 2,8 млн., лейкоциттер - 3,2 мың, тромбоциттер – 136 мың, эозинофилдер – 8%, ЭТЖ - 40 мм/сағ, СРБ +++, гамма-глобулиндер - 25%. Зәр анализі: белок – 3,1 г/л, лейкоциттер - 10 к/а, эритроциттер – 20-25 к/а, гиалинді цилиндрлер - 10 к/а. Емдеу жоспарына кандай дәріні қосқан БАРЫНША тиімді: A) диуретиктерді B) уросептиктерді C) метаболиктерді D) антибиотиктерді E) глюкокортикоидтарды ANSWER: E 294. 40 - жастағы О. атты әйел бел аймағындағы ауыру сезімі, несеп шығуының жиілеуі мазалайды. 5 жыл бұрын босанғаннан кейін бел тұсындағы ауыру сезімі, қызба, дизурия мазалағын. Объективті: дене қызуы 37° Бел аймағын ұрғылау белгісі екі жақтада оң. Қанда: лейкоциттер - 6,1 мың, ЭТЖ – 20 мм/сағ. Зәр анализінде: салыстырмалы тығыздығы – 1005, белок – 0,033 г/л, лейкоциттер – к/а толық қамтыған, эритроциттер – сілтіленген және өзгермеген к/а 3-5. Нечипоренко сынамасында: эритроциттер - 1 мың, лейкоциттер - 20 мың, сафронинмен бояғанда Штернгеймер-Мальбин клеткалары анықталады. Төменде келтірілген аурурадың қайсысының болуы мүмкін? A) бүйрекрагы B) тубулоинтерстициалды нефрит C) бүйрек амилоиидозы D) бүйрек поликистозы E) гломерулонефрит ANSWER: B 295. 34 - жастағы О. атты ер адам бел тұсындағы ауsру сезіміне, жиі ауыру сезімді зәр шығару, дене қызуының 39,5°С көтерілуі, қалтырауға шағымданып түсті. Салқындағаннан кейін 1 аптадан соң ауырған. Объективті: АҚҚ - 160/80 мм. б.б. ЖЖЖ - 92 рет мин. Ұрғылау белгісі оң жағында оң. Қанда: лейкоциттер – 10,2 мың, ЭТЖ – 32 мм/сағ. Зәр анализінде: лайлы, салыстырмалы тығыздығы – 1018, белок – 0,036 г/л, лейкоциттер – к/а толық қамтыған. Төмендегі дәрілік препараттардың қандай тобын пайдаланған БАРЫНША тиімді? A) цитостатиктерді B) антибиотиктерді C) антикоагулянттарды D) кортикостероидтарды E) аминохинолин туындылары ANSWER: B 296. 68 - жастағы ер адамға, холецистоэктомия операциясынан кейін қызба,а байланысты гентамицин (80 мг әрбір 8 сағат сайын) және цефазолин (2 г әрбір 6 сағат) тағайындалған. 10 күннен кейін сарысудағы креатининнің 0,3 ммоль/л дейін көтерілуі байқалған. Зәрдің тәуліктік мөлшері - 1200 мл. АҚҚ 130/80 мм б.б. УДЗ мәліметі бойынша бүйректің өлшемдері қалыпты. Төмендегі асқынулардың қайсысының болуы БАРЫНША мүмкін: A) жедел гломерулонефриттің B) гепаторенальды синдромның C) гентамициннің нефротоксикалығының D) сұйықтықты енгізудің адекватты болмауының E) жедел интерстициальды нефриттің ANSWER: C 297. 45 жастағы ер адамда, созылмалы бүйрек шамасыздығы, АҚ - 200/120 мм. б.б, креатинин - 0,970 ммоль/л, мочевина - 6,1 ммоль/л. Қандай емдеу шараларының жоспары БАРЫНША тиімді? A) гемодиализ B) бүйрек трансплантациясы C) преднизолонның үлкен мөлшері D) антибактериальды терапия E) цитостатиктермен пульс терапия ANSWER: A 298. 16 - жастағы жасөспірімде, фолликулярлы баспамен ауырғаннан кейін дене қызуы 38,6 С дейін көтеріліп, бетінің ісінуі, бел аймағында ауыру сезімі, зәр түсінің өзгеруі, бас ауыруы, бас айналуы, әлсіздік пайда болды. Қанда: лейкоциттер – 5,4 мың, ЭТЖ – 33 мм/сағ. Зәр анализі: түсі-«ет жуындысы» түсте Салыстырмалы салмағы – 1010, эритроциттер – 30-35 көру аймағында, белок – 1,5 г/л. Төмендегі диагноздардың қайсысының болуы БАРЫНША тән? A) бүйрек амилоидозының B) жедел пиелонефриттің C) жедел гломерулонефриттің D) созылмалы пиелонефриттің E) созылмалы гломерулонефриттің ANSWER: C 299. 35 - жастағы әйелде, бел аймағындағы ауыру сезімі, бетінің және аяқтарының ісінуі, дене қызуының 39,5 С дейін көтерілуі мазалайды. Бассейнге барғаннан кейін ауырып қалды, сол кезде дене қызуының көтерілуі, бұлшық ет доғаларында эритема, шашының түсуі, әлсіздік пайда болды. Қанда: эр – 2,8 млн., Нв – 76 г/л, лейкоц – 3,2 мың, тромб – 136 мың., ЭТЖ – 45 мм/сағ, СРБ, y-глобулин – 25 %. Зәр анализінде: белок – 3,1 г/л, лейк – 12 к/а, эр – 25-30 к/а, гиалинді цилиндрлер – 12 дейін к/а. Төмендегі қандай препараттардың тобын тағайындау БАРЫНША тиімді? A) диуретиктерді B) уросептиктерді C) метаболиктерді D) антибиотиктерді E) глюкокортикоидтарды ANSWER: E 300. 47 - жастағы И. атты әйелде, суықтанудан кейін басының ауыруы, көруінің нашарлауы, «көз алдында бұлыдырлау», АҚҚ 160/100 мм б.б. дейін көтерілуі, бел аймағында ауыру сезімі, ісінулер пайда болды. Қанда: лейк – 10,2 мың, ЭТЖ – 25 мм/сағ. Зәр анализінде: салыстырмалы салмағы – 1010, белок – 0,066 г/л, лейкоциттер – 12 к/а, эпителий – 3-4 к/а дейін. Төменде аталған препараттардың тобын тағайындаған БАРЫНША тиімді? A) цитостатиктерді B) антибиотиктерді C) антикоагулянттарды D) кортикостероидтарды E) аминохинолинді қосылыстарды ANSWER: B 301. 28 - жастағы пациентте бірінші рет артериальді гипертензия анықталды (АҚҚ 170/110 мм.с.б.б.) ісінулер, олигоурия, макрогематурия, зәрде белок – 3 г/л.Қандай емдәмді тағайындау, БАРЫНША тиімді? A) шектеусіз B) белоктарды шектеу C) майларды шектеу D) белок пен тұзды шектеу E) құрамында белогы жоғары мөлшерде болатын диета тағайындау ANSWER: B 302. 17 - жастағы жасөспірім дене қызуының 38,7 С жоғарылауы, қалтырау, физикалық жүктемеден кейін пайда болатын бел аймағындағы ауыру сезімі, жиі ауыру сезімді зәр шығару мазалайды. Объективті: бел аймағы бұлшықеттерінің қатаюы. Соққылау симптомы екі жағынан да айқын оң. Қанда: ЭТЖ – 45 мм/сағ. Зәрінде: лейк – 15-17 к/а, эрит – 1-2 к/а, белок – 1 г/л, бактериялар +++. Аталған препарат топтарының қайсысын тағайындау БАРЫНША тиімді? A) цитостатиктерді B) антибиотиктерді C) антиагреганттарды D) глюкокортикостероидтарды E) стероидты емес қабынуға қарсы заттарды ANSWER: B 303. 20 - жастағы жігіт, массивті ісінулер, айқын ентігу және жөтел, интенсивті бас ауыруға шағымданады. Объективті: жағдайы өте ауыр. АҚҚ 170/100 мм б.б. Тәуліктік диурез – 300 мл. Зәрінде: салыстырмалы салм – 1030, белок – 3,8 г/л, эр – 4-5 к/а, лейк – 20 к/а. Реберг сынамасы: шумақтық фильтрация – 10 мл/млн, өзекшелік реабсорбция – 120 %. Төмендегі емдеу әдістерінің қайсысы БАРЫНША тиімді? A) Гемодиализ B) гемосорбция C) плазмаферез D) ЛПНП-аферез E) перитонеальді диализ ANSWER: A 304. 29 - жастағы әйел 3 жылдан бері жүйелі склеродермиямен ауырады. Шағымдары: бел аймағындағы ауыру сезімі, бас айналу, тәбетінің және жұмысқа қабілетінің төмендеуі, ұйқысының бұзылуы. Жағдайының нашарлауын суықтаумен байланыстырады. Қарап тексергенде: АҚҚ – 160/100 мм б.б. ЖҚА: Нв – 90 г/л, эр – 2,3 млн., зәр – 25 ммоль/л, креатинин – 1000 мкмоль/л, калий – 6,4 ммоль/л. ЖЗА: салыстырмалы тығыздығы – 1020, белок – 4,5 г/л, эритроциттер – 3-5 көру аймағында, лейкоциттер – 15-17 көру аймағында. Төменде көрсетілген емдеу шараларының қайсысы БАРЫНША тиімді? A) гемодиализ B) плазмаферез C) ЛПНП-аферез D) бүйрек трансплантациясы E) перитонеальді диализ ANSWER: A 305. 46 - жастағы ер адам, бел аймағындағы ауыру сезімі, бетінің ісінуі шағымданады.Ұзақ уақыт созылмалы гломерулонефритпен ауырады. Объективті: АҚ – 150/90 мм б.б. ЖЗА: салыстырмалы тығыздығы – 1005, белок – 8,4 г/л, лейкоциттер – 4-6 көру аймағында. Реберг сынамасы: шумақтық фильтрация – 20 мл/мин., өзектік реабсорбция – 99%. Көрсетілгендерден қай асқыну БАРЫНША тән? A) бүйрекамилоидозы B) бүйректуберкулезі C) неротикалық криз D) созылмалы пиелонефрит E) созылмалы бүйрек жетіспеушілігі ANSWER: E 306. 33 - жастағы әйел, құсу, әлсіздік, ентігу, бас ауыруына шағымданады. Анамнезінде: жиі болатын баспалар, 4 жыл бойы АҚ жоғарылауы, патологиялық зәр тұнбасы. Объективті: терісі бозғылт, АД-160/90 мм б.б., аяқтарының Зәр анализінде: белок-0,066 г/л, эритроциттер – 5-10 көру аймағында. Төменде көрсетілген диагноздардың қайсысына болуы БАРЫНША мүмкін? A) созылмалы пиелонефрит, асқыну B) ІІ-дәрежелі артериалды гипертензия,қауіп 3 C) созылмалы гломерулонефрит, нефротикалық түрі D) созылмалы гломерулонефрит, гипертоникалық түрі E) ІІ-дәрежелі артериалды гипертензия, гипертоникалық криз ANSWER: D 307. Гломерулонефритпен ауыратын 67 - жастағы әйел тұрақты АҚ көтерілуі, ентігу, аз мөлшерде зәр шығару; әлсіздікке шағымданады. Қарап тексергенде: беттің ісінуі. ТАЖ – 25 рет минутына, АҚ – 220/130 мм б.б. ЖЖЖ – 105 рет/мин. ЖҚА: ЭТЖ – 35 мм/сағ, креатинин – 1050 мкмоль/л, зәр – 15 ммоль/л. Төмендегі емдеу шараларының қайсысы БАРЫНША тиімді? A) гемодиализ B) гемосорбция C) плазмаферез D) бүйрек трансплантациясы E) перитонеальді диализ ANSWER: A 308. 44 - жастағы әйел, жүйелі қызыл жегімен ауырады. Суықтаудан кейін дене температурасы 39,7 С дейін көтерілген; бел аймағында ауыру сезімі пайда болған; беті мен аяғы айқын ісінген. Қарап тексергенде: соққылау симптомы екі жақтан айқын оң. ЖҚА: эр – 2,5 млн., Нв – 68 г/л, ЭТЖ – 45 мм/сағ. Креатинин – 1500 мкмоль/л. ЖЗА: белок – 3,5 г/л, лейк – 15 көру аймағында, эр – 30-35 көру аймағында, гиалиндік цилиндрлер – 16-ға дейін көру аймағында. Төменде көрсетілген емдеу әдісінің қайсысын тағайындаған БАРЫНША тиімді? A) Гемодиализ B) гемосорбция C) плазмаферез D) дистанциялық литотрипсия E) тері арқылы жанасатын нефролитотрипсия ANSWER: A 309)64 – жастағы ер адам, 3 жылдан бері созылмалы гломерулонефритпен ауырады.Шағымдары: айқын әлсіздік, жүрек айну, бас ауы ру, терінің қышынуы, көрудің төмендеуі, айқын ісінулер, анурия. Қарап тексергенде: тыныс беткей, дұрыс еме ЖЖЖ – 125 рет минутына, АҚ – 160/85 мм б.б. Соққылау симптомы екі жақта да айқын оң. ЖҚА: зәрі – 40 ммоль/л, креатинин – 1350 мкмоль/л, калий – 8,7 ммоль/л. ЖЗА: катетер арқылы алынған, салыстырмалы тығыздығы – 1010, белок – 15,0 г/л, лейк – 3-5 к/а. Төменде көрсетілгендердің қайсысын тағайындау БАРЫНША тиімді? A) гемодиализ жүргізу B) гемосорбциятағайындау C) антибиотиктағайындау D) антикоагулянттардытағайындау E) перитонеальдідиализдіжасау ANSWER: A 310. З. атты 46 жастағы науқас шап және сан аймағына берілетін бел тұсындағы ауырсынуға және зәр шығарғанда пайда болатын ауру сезіміне, лоқсу мен құсуға шағымданады. Қарап тексергенде: науқас ыңқылдап жатыр. Қан анализінде: лейкоциттер - 8,6 мың., ЭТЖ-24 мм/сағ, мочевина - 9,2 ммоль/л, креатинин - 0,120 ммоль/л. Зәр анализінде: салыстырмалы тығыздығы - 1018, лейкоциттер - 5-6 к/а, эритроциттер - 20-25 к/а, оксалаттар +++, фосфаттар ++. Қандай топтың препараттарын тағайындаған БАРЫНША ТИІМДІ? A) уросепттиктерді B) антибиотиктерді C) цитостатиктерді D) спазмолитиктерді E) кортикостероидтарды 311. Х. атты 28 жастағы науқас баспамен ауырған. 3 апта өткеннен кейін қабағының ісінуі, әлсіздік, жұмысқа қабілеттілігінің төмендеуі, ал 1,5 ай өткеннен кейін бел және жыныс ағзалары аймағында ісінулер пайда болған. Зәр анализі: салыстырмалы тығыздығы - 1021, белок - 4,0 г/л, эритроцттер - 15-20 к/а, препаратта гиалинді цилиндрлер анықталды. Аталған диагноздардың қайсысының болуы БАРЫНША МҮМКІН? A) стрептококтан кейінгі жедел гломерулонефриттің B) созылмалы пиелонефрит өршуінің C) зәр-тас ауруының D) бүйрек амилоидозының E) созылмалы гломерулонефрит өршуінің 312. Л. атты 36 жастағынауқастыбаспаменауырғаннанкейінбетінің, белаймағының, аяқтарыныңісінуімазалайды. Зәр анализі: салыстырмалы тығыздығы - 1020, белок - 1,4 г/л. Қандай зерттеу БАРЫНША МӘЛІМЕТТІ? A) Штернгеймер-Мальбин жасушаларын анықтау B) зәрді бактериологиялық зерттеу C) тәуліктік протеинурияны анықтау D) Бенс-Джонс белогын анықтау E) Зимницкий сынамасын анықтау ANSWER: C 313. А. атты 35 жастағы науқасты бетінің және аяқтарының ісуі, бел аймағындағы ауру сезімі, шырышты-іріңді қақырықты жөтел мазалайды. Балалық шағынан бронхоэктазбен ауырады. Нв - 78 г/л, эритроциттер - 2,6 млн., лейкоциттер - 3,4 мың, тромбоциттер – 158 мың, ЭТЖ - 43 мм/сағ, жалпы белок – 46 г/л, альбуминдер - 28%. Зәр анализі: белок – 14,3 г/л, лейкоциттер - 6-7 к/а, эритроциттер – 0-2 к/a. Емдеу жоспарына қай дәріні қосқан НЕҒҰРЛЫМ ТИІМДІ? A) делагилді B) кризанолды C) метотрексатты D) преднизолонды E) D-пеницилламинді ANSWER: A 314. 36 жастағы азербайжандық Э. атты науқасты белдегі ауру сезімі, беті мен аяқтарының ісінуі, жалпы әлсіздік, зәр мөлшерінің азаюы мазалайды. Көп жылдан бері кезеңді ауырады. Қанында: Нв - 74 г/л, эритроциттер - 2,6 млн., лейкоциттер - 3,4 мың, тромбоциттер – 158 мың, ЭТЖ - 53 мм/сағ, жалпы белок – 42 г/л, жалпы холестерин - 6,3 ммоль/л. Зәр анализінде: салыстырмалы тығыздығы - 1024, белок – 12,3 г/л, лейкоциттер - 3-5 к/а, эритроциттер – 1-2 к/a. Төмендегі дәрілік заттардың қайсысын тағайындаған БАРЫНША ТИІМДІ? A) имуранды B) колхицинді C) преднизолонды D) сульфасалазинді E) D-пеницилламинді ANSWER: B 315. Ф. атты 26 жастағы науқас әйелдер кеңесіне әлсіздікке, бас ауруына, бел тұсындағы ауру сезіміне шағымданып қаралды. Тексергенде: жүктілік 17 апталық, АҚҚ - 115/75 мм. б.б. Жалпы зәр анализінде: салыстырмалы тығыздығы – 1008, лейкоциттер – 14-25 к/а. Нечипоренко сынамасында: эритроциттер - 500, лейкоциттер – 4,5 мың, цилиндрлер - 100. Төмендегі препараттардың қайсысын тағайындаған БАРЫНША ТИІМДІ? A) цефазолин B) ровамицин C) гентамицин D) тетрациклин E) норфлоксацин ANSWER: B 316. Ю. атты 40 жастағы науқасты бел аймағындағы ауру сезімі, несеп шығуының жиілеуі мазалайды. 4 жыл бұрын босанғаннан кейін бел тұсындағы ауру сезімі, қызба, дизурия мазалаған. Объективті: дене қызуы 37°С. Бел аймағын ұрғылау белгісі екі жақта да оң. Қанда: лейкоциттер - 6,1 мың, ЭТЖ – 23 мм/сағ. Зәр анализінде: салыстырмалы тығыздығы – 1005, белок – 0,033 г/л, лейкоциттер – к/а толық қамтыған, эритроциттер – сілтіленген және өзгермеген к/а 3-5. Нечипоренко сынамасында: эритроциттер - 1 мың, лейкоциттер - 20 мың, сафронинмен бояғанда Штернгеймер-Мальбин клеткалары анықталады. Төменде келтірілген аурулардың қайсысының болуы НЕҒҰРЛЫМ МҮМКІН? A) бүйрекрагы B) тубулоинтерстициалды нефрит C) бүйрек амилоиидозы D) бүйрек поликистозы E) гломерулонефрит ANSWER: B 317. Л. атты 33 жастағынауқасбелтұсындақыаурусезіміне, жиіаурусезімдізәршығаруға, денеқызуының 39°Скөтерілуіне, қалтыруғашағымданыптүсті. Суық тигеннен кейін 1 аптадан соң ауырған. Объективті: АҚҚ - 165/80 мм.c. б.б. ЖЖЖ - 90 рет мин. Ұрғылау белгісі оң жағында оң. Қанда: лейкоциттер – 10,2 мың, ЭТЖ – 32 мм/сағ. Зәр анализінде: лайлы, салыстырмалы тығыздығы – 1018, белок – 0,036 г/л, лейкоциттер – к/а толық қамтыған. Төмендегі дәрілік препараттардың қай тобын пайдаланған БАРЫНША ТИІМДІ? A) цитостатиктерді B) антибиотиктерді C) антикоагулянттарды D) кортикостероидтарды E) аминохинолин туындыларын ANSWER: B 318. 46 жастағы науқаста созылмалы гломерулонефрит, созылмалы бүйрек жетіспеушілігі: диурезі 400 мл, АҚҚ - 180/110 мм.c. б.б., Нв - 105 г/л, креатинин - 0,9 ммоль/л, калий - 6,5 ммоль/л. Төмендегі келтірілгендердің қайсысын тағайындау БАРЫНША ТИІМДІ?: A) урегитті B) фуросемидті C) гипотиазидті D) хлортиазидті E) спиринолактонды ANSWER: B 319. 34 жастағы науқаста созылмалы гломерулонефрит 3,5 жылдан бері ауырады. 1,5 жыл бұрын өршу болған, преднизолонның монотерапиясы жүргізілген. Қазіргі уақытта артериальды гипертензияның көтерілуі байқалады, зәрлік синдром. Бүйрек функциясы бұзылмаған. Бүйрек биопсиясында мезангиопролифератив өзгерістер анықталды. Патогенетикалық терапияны таңдаңыз? A) пульс-терапия преднизолонмен B) тұрақты преднизолон терапиясы, ішке C) пульс – терапия циклофосфамидпен D) үшкомпонентті схема: циклофосфамид, гепарин, преднизолон; E) плазмаферез ANSWER: D 320. 26 жастағы әйел жүктіліктің 17-18 аптасына байланыстыәйелдер консултациясына тіркеуге тұрған. Объективті қарағанда аяғының ісінуі анықталған. АҚҚ 150/90 мм. б.. Зәр анализінде: С/т – 1,012, белок – 1,066г/л, лейкоцит 4-5 к.а, лейкограмма – 40% лимфоциттер. Зимницкий сынамасы: С/Т өзгерісі-0,007. ЭКГ – сол жақ қарыншаның гипертрофия белгілері. Креатинининнің қандағы концентрациясы 100 мкмоль/л. Жүктілік кезіндегі бүйрек бұзылысының варианттарын көрсетіңіз. A) жедел гломерулонефрит; B) созылмалы гломерулонефрит C) жедел пиелонефрит; D) созылмалы пиелонефрит; E) жүктілік гестозы; ANSWER: B 321. 50 жастағы әйел ұзақ уақыт қызбамен тексерілгенде жүрек қақпақшаларының вегетациясы анықталған. Тәуліктік диурез 1,2 л. Қанды бактериологиялық зерттегенде St. аureus табылды. Ампиокспен ем басталды көк тамырға (әсері жоқ). Қан анализінде: Нв – 96 г/л, лейкоцит 12х10/л, ЭТЖ – 40 мм/сағ. Зәр анализі: С/Т – 1,018, белок – 1,066г/л, эритроцит 8-10, лейкоцит 10-12 к.а, лейкограмма – 50% лимфоциттер. Креатинин 150 мкмоль/л. СКФ 80 мл/минут. Зәрді бактериологиялық зерттегенде микрофлор анықталмады. Бүйректін бұзылысының варианттарын көрсетіңіз. A) жедел гломерулонефрит; B) бүйрек артериясының эмболиясы, бактериалды эмболмен; C) жедел іріңді нефрит бактериемия фонында; D) жедел интерстициалды нефрит, β-лактамды антибиотиктер қабылдағаннан; E) жедел пиелонефрит. ANSWER: A 322. Науқаста созылмалы пиелонефрит, СБЖ І. Зимницкий сынамасында: күндізгі диурез 700 мл, зәрдің салыстырмалы тығыздығы - 1007, түнгі диурез-1500мл, зәрдің салыстырмалы тығыздығы - 1012. Зимницкий сынамасын талдаңыз: A) полиурияжәнебүйректіңконцентрациялыққызметісақталған B) Зимницкий сынамасы қалыпты C) полиурия, никтурия және изостенурия D) олигурия, никтурия және изостенурия E) никтурия және бүйректің концентрациялық қызметі сақталған ANSWER: C 323. Науқас, 37 жаста, бас ауыруға, ентігуге, массивті ісіктерге шағымданып түсті. Қарағанда: бетте, алдыңғы іштің қабырғасында, аяқтарда жұмсақ, жылы ісіктер. АҚ 180/110 мм.c.б.б.; аускультацияда + төменгі бүйір бөліктерде тыныс кенет әлсіреген, ЖСЖ 100 уд/мин. Зәр анализінде: белок-3,8 г/л, эритроцит-10 көру алаңында, гиалинді цилиндрлер-20-25 көру алаңында, түйіршікті цилиндрлер- 5-8 көру алаңындA) Бүйректің биопсиясы жасалды. Аурудың морфологиялық жағымды түрін таңдаңыз: A) пролиферативті жайылмалы гломерулонефрит B) шумақтар минимальді өзгерген гломерулонефрит. C) фибропластикалық гломерулонефрит D) мембранозды гломерулонефрит E) экстракапиллярлы гломерулонефрит ANSWER: B 324. 37 жастағы науқаста негізгі синдром – несептік. Гломерулонефритке тән зәрдегі өзгерісті көрсетіңіз: A) лейкоцитурия B) гематурия, зәр қышқылының кристаллдары C) гематурия, протеинурия D) бактериурия E) изостенурия ANSWER: C 325. Науқас Э. 30 жаста, анамнезінде цистит, субфебрильді температурға, тоңғыштыққа, оң жақ бел маңында дискомфортқа, жиі зәр шығаруға шағымдалады. Зәрде: салыстырмалы тығыздығ 1020, ақуыз 0,03 г/л, лейкоциттер- 20-30 көру аймағында, бактерия +++; Қанда креатинин 0,088 ммоль/л. Диагностикалық тесерудің келесі түрін таңдаңыз? A) бүйректің пункционды биопсиясы B) Нечипоренко бойынша сынама C) Зимницкий бойынша сынама D) бүйректің УДЗ E) Реберг-Тареев сынамасы ANSWER: E 326. Науқас созылмалы пиелонефритпен. Жалпы зәр анализінде- салыстырмалы тығыздығы 1007; ақуыз 0,05 г/л, лейкоциттер- 20-30 көру аймағында, эритроциттер жоқ, бактериурия - +++. Қанда: креатинин - 0, 23 мкмоль/л. Науқасты емдеу үшін керек препаратты таңдаңыз: A) Ампициллин B) фурадонин C) пенициллин D) гентамицин E) бисептол ANSWER: A 327. Б. атты 34 жастағы науқасты баспамен ауырғаннан кейін беті, бел аймағы, аяқтарындағы ісінулер мазалайды. Зәр анализі: салыстырмалы тығыздығы - 1020, белок - 1,4 г/л, 15-20 к/A. Диагнозды анықтау үшін қандай зерттеу барынша мәліметті ? A) Штернгеймер-Мальбин жасушаларын анықтау B) зәрді бактериологиялық зерттеу C) тәуліктік протеинурияны анықтау D) Бенс-Джонс белогын анықтау E) Зимницкий сынамасын анықтау ANSWER: C 328. Х. атты 42 жастағы науқас шап және сан аймағына берілетін бел аймағындағы және зәр шығарғанда пайда болатын ауру сезіміне, лоқсу мен құсуға шағымданады. Қарап тексергенде: науқас ыңқылдап жатыр. Қан анализінде: лейкоциттер - 8,6 мың., ЭТЖ-26 мм/сағ, мочевина - 9,2 ммоль/л, креатинин - 0,120 ммоль/л. Зәр анализі: салыстырмалы тығыздығы - 1018, лейкоциттер - 5-6 к/а, эритроциттер - 20-25 к/а, оксалаттар +++, фосфаттар ++. Бұл жағдайда қандай топтың препараттарын тағайындаған барынша тиімді? A) уросепттиктерді B) антибиотиктерді C) цитостатиктерді D) спазмолитиктерді E) кортикостероидтарды ANSWER: A 329. Жедел бүйрек шамасыздығына тән емес симптом: A) жедел басталуы B) олигурия C) гиперкалиемия D) бүйрек көлемінің кішіреюі E) дизурия ANSWER: D 330. Жедел гломерулонефрит кезінде симптомдар триадасы: A) гематурия, ісіну, гипертония B) пиурия, бактериурия, гипертония C) гематурия, , ісіну D) лейкоцитурия, цилиндрурия, ісіну E) цилиндрурия, ісіну, бактериурия ANSWER: A 331. Бүйрек функциясының созылмалы жетіспеушілігі қай ауруда кездеседі? A) созылмалы гломерулонефрит B) жедел пиелонефрит C) панкреатит D) цистит E) уретрит ANSWER: A 332. Созылмалы бүйрек жеткіліксіздігінің бастапқы сатысында байқалады: A) полиурия, гипоизостенурия B) макрогематурия, цилиндрурия C) лейкоцитурия, бактериурия D) полиурия, глюкозурия E) цилиндрурия, лейкоцитурия ANSWER: A 333. Созылмалы бүйрек жеткіліксіздігі бар науқасқа созылмалы гемодиализбен емдеуді, шумақты фильтрацияның қандай деңгейінде бастайды: A) 5 мл/мин және төмен B) 35 мл/мин C) 40 мл/ мин D) 45 мл/мин E) 55 мл/мин ANSWER: A 334)Қандайауруданефротикалықсиндромменнауқастарғаглюкокортикостероидтардытағайындаунәтижеліболады: A) гломерулонефритпен B) дәрілік аурумен C) туберкулезбен D) бүйрек ісігімен E) қантты диабетпен ANSWER: A 335. Әйел адам, дене ыстығының 39,5 0 қызбаға, ми қан айналымының бұзылуы шағымдарымен ауруханаға түскен. Соңғы 3 ай бойы қалтыраумен жүретін, дене ыстығының 39,8 0 дейін жоғарлағаның анықтаған. Тісінің экстракциясымен байланыстырады. Қарағанда: терісі, шырышты қабаттары сарғыш түсті аяқтарында нүктелі геморрагиялық бөртпелер. Тахикардия, экстрасистолия. ЭхоКС- та – қолқа қақпақшасында вегетациялар. Мүмкін болатын диагноз: A) жедел лейкоз B) ЖҚЖ C) лимфогранулематоз D) созылмалы лимфолейкоз E) инфекционды эндокардит ANSWER: E 336. 36 жастағы әйел адам профилактикалық қаралуға келген. Анамнезінде - 12 жасында буындардың зақымдалуымен және эндокардитпен жүрген, алғашқы ревматикалық шабуыл. Әлсіздікке, тез шарашаңдыққа, физикалық күш түскендегі еңтігуге, кешке қарай табанының сыртқы беткейінде ісінулерге шағымдалады. Жүрек тондары бәсендеген, дөрекі пансистололық шу естіледі. Сіздің тактикаңыз: A) динамикада қарау B) ревматологқа консультацияға жіберу C) кардиохирургқа консультацияға жіберу D) антибиотиктермен және фуросемид тағайындау E) допплерографиямен жүректің УДЗ жүргізу ANSWER: E 337. 47 жастағы ер адам оң жақ табанының қатты ауырсынуыына шағымдалады. Ауырсыну кенеттен, түңгі сағат 6-да басталған және оң жақ табанының I—II - ші табан-фалангалық буындарда орналасқан. Үлкен бақайының терісі қызарған, ұстағанда ыстық, ісінулер көршілес жұмсақ тіндерге жайылған, пальпация кезінде қатты ауырады. Дене ыстығы 37,8 0С. Мұндай жағдай өмірінде алғашқы рет болып отыр. Диагнозды нақтылау үшін, қандай диагностикалық зерттеу әдісін жүргізу керек? A) буынның пункциясы B) қанның клиникалық анализі C) қандағы зәр қышқылының анализін D) табанның рентгенограммасы E) қандағы және зәрдегі зәр қышқылының анализін ANSWER: E 338. Тофустар деген не? A) остеофиттер B) тіңдерде ураттардың жиналуы C) гранулемалардың қабынуы D) тері асты клечаикасының тығыздалуы E) барлығы дұрыс емес ANSWER: B 339. 50 жастағы әйел адам құлақ маңы безі аумағындағы түзілімнің болуына шағымданады. Соңғы 4-5 аптада ауызының құрғауы, көзінде бөгде дененің болуы сезімі, жарықтан қорқу, көзінде жастың болмауы, субфебрилитет, кезеңді полиартралгия пайда болды: A) Шарпа синдромы B) Фелти синдромы C) Уиппл ауруы D) Шегрен ауруы E) Такаясу ауруы ANSWER: D 340. Буынның қандай патологиясында басым шеміршек, сіңірлердің фиброзды тіні, омыртқа аралық дискілер зақымдалады: A) ЖҚЖ B) дерматомиозит C) жүйелі склеродермия D) ревматоидты артрит E) анкилоздаушы спондилоартрит ANSWER: E 341. Науқас Б., 20 жаста 38,7° дейін дене ыстығының жоғарлауына, тізе буындарының ісінуіне және ауырсынуына, координациясының бұзылуына шағымдалады. Анамнезінде: 10 күн бұрын баспамен ауырған. Диагнозды нақтылау үшін қандай диагностикалық зерттеу әдістері қажет? A) Scl 70 антиденелер B) Ваалер-Розе реакциясы C) Хаддлсон реакциясы және Райта реакциясы D) стрептококкқа қарсы антиденелер титрі E) цитруллиннирленген пептидке анидене ANSWER: D 342. 23 жастағы ер адамда буындардың ауырсынуы, уретрит, коньюктивит. Мүмкін болатын диагноз: A) псориаздық артропатия B) Рейтер ауруы C) Шегрен синдромы D) Фелти синдромы E) саркоидоз ANSWER: B 343. Әдетте подагралық артрит қандай буыннан басталады? A) жамбас - сан B) тізе C) 1-ші табан-фалангалық D) білезік E) иық ANSWER: C 344. Бехтерев ауруын клиникалық болжағанда, диагнозды дәлелдеуде маңызды болатын зертханалық диагностикалық көрініс: A) ЭТЖ ұзақ уақыт жоғарлауы B) гипохромды анемия C) қан сарысуында СРБ және глобулиндер фракциясының жоғарлауы D) НLА 27 антигендерінің анықталуы E) лизосомалық ферменттердің белсенділігінің жоғарлауы ANSWER: D 345. 43 жастағы науқас ер адам қолдарының ұсақ буындарының ауырсынуына және ісінуіне шағымданады. ЭТЖ – 28 мм/с, зәр қышқылы 0,56 ммоль/л. Қандай патология жайлы ойлау керек? A) екіншілік остеоартроз. B) создық олигоартрит C) Рейтер ауруы D) подагралық полиартрит E) туберкулезді артрит ANSWER: D 346. Геберден түйіндері дегеніміз: A) соңғы фалангалардың эпифиздерінің шеттік сүйектік өсінділері B) буынның сүйектік негізіне, шеміршектер мен сіңірлерге зәр қышқылы кристаллдарының шөгуі C) құрамында липиді бар гистиоциттермен және алып клеткалармен дерманың, синовий қабықшасының инфильтрациясы D) тері асты клетчаткасының ошақты некрозы және созылмалы қабынуы E) тері асты клетчаткасында, бұлшық еттерде кальций тұздарының шөгуі ANSWER: A 347. 67 жастағынауқасқаостеоартроздиагнозықойылды.Диагнозды нақтылау үшін қандай диагностикалық зерттеу әдісі қажет? A) СРБ анықтау B) буындардың рентгенографиясы C) синовиалды сұйықтықтың анализі D) ревматоидты факторды анықтау E) қандағы зәр қышқылын анықтау ANSWER: B 348. 48 жастағы әйел адам оң жақ табанының үлкен бақайының қатты ауырсынуына, буыннының ісінуіне, қызаруына, дене ыстығының 38,6 0С дейін жоғарлауына шағымдалады. Қарағанда: оң жақ табанының үлкен бақайының ісінуі және гиперемиясы, қозғалысы шетелген, құлақ қалқанында – сарғыш түсті, ауырсынусыз, 2-4 мм диаметрлі тері асты түйіндер. Қанда: лейкоциттер -10 мың, ЭТЖ -30 мм/ СРБ (++), мочевина-15,0 ммоль/л. Зәр анализінде: салыстырмалы тығыздығы-1014, эритроциттер - 5-7 к/а, ураттар (+++). Болжам диагноз? A) остеоартроз B) реактивті артрит C) ревматоидты артрит D) подагралық артрит E) псориазды артрит ANSWER: D 349. Анкилозирлеуші спондилоартрит ауру бар науқастың емінде қолданатын алғашқы таңдау препараты: A) хинидин B) кризанол C) метотрексат D) сульфасалазин E) D-пеницилламин ANSWER: D 349. 54 жастағы әйел адам көздеріндігі «құм» сезімінің болуына және ауыз құрғауына шағымдалады. Об-ті: тістің көптеген жегісі (кариестер), көзінің және ауыздың шырышты қабатының айқын құрғақтылығы байқалады, құлақ маңы және оң жақ сілекей бездері ұлғайған. Ширмер және бенгаль қызқылтпен жүргізілген сынамалары оң. Антинуклеарлы антиденелер титрі 1:256. Мүмкін болатын диагноз? A) Рейно синдромы B) Такаясу ауруы C) Шегрен ауруы D) жүйелі склеродермия E) ЖҚЖ ANSWER: C 351. 34 жастағы әйел адамда, тұмаумен ауырғанан кейін бұлшықеттерінің ауырсынуы, бұлшықет әлсіздігі, сәл физикалық күш түскенде еңтігу, даусының өзгерісі, дисфагия пайда болған. Объективті: периорбитальды ісік («көзілдірік» симптомы). Пальпация кезінде жамбас белдеуінің және сандарының белсенді қозғалысының шектелуімен ауырсыну. АҚ-150/90 мм б. Қанда: эр-4,5 млн., Нв-110 г/л, лейк-7 мың, ЭТЖ-66 мм/ Қандай көрсеткіш ең ақпаратты болып табылады? А)ЭТЖ +В) Креатинфосфокиназыа С) Ревматоидты фактор D) С-реактивті протеин Е) Екіспиральды ДНК антиденелер 352. 26 жастағы Э. науқаста жарты жыл бұрын тізе, тобық буындарының існуі және ауырсыну мазалаған. Бір жарым ай бұрын кеуде қуысындағы, омыртқаның бел бөлімінде, сол жақ жамбас-сан буындарындағы аурсыну пайда болған. Қарағанда: омыртқа жотасы бойынша ауырсыну. Омыртқаның, сол жақ жамбас-сан буынының бүгілуі ауырсынудан қиындаған. Сол жақ кеуде – бұғана қосылысының деформациясы. Мүмкін болатын диагноз? А) Рейтер ауруы В) Ревматоидты артрит С) Туберкулезды спондилит +D) Анкилозирленген спондилоартрит Е) Омыртқаның бел бөлігінің остеохондрозы 353. Науқас Ю., 41 жаста, сол жақ тізесіндегі және оң жақ өкшесінің ауырсынуға, ісінуіне шағымдалады. Бір ай бұрын жедел дизентериямен ауырған. Объективті: сол жақ тізесіндегі және оң жақ өкшенің дефигурациясы терісінің гиперемиясы. Қанда: эр-4,2 млн., лейк -11 ты , ЭТЖ - 27 мм/сағ. Мүмкін болатын диагноз? +А) Реактивті артрит В) Септикалық артрит С) Ревматоидты артрит D) Подагралық артрит Е) Ревматикалық қызба 354. Науқас В., 58 жаста, жүрген кезде күшейетін тізе буындарының ауырсынуына; 30 мин таңертеңгілік құрысуға шағымдалады. Ауырсынудың күшеюі ұзақ жүргеннен кейін байқалады. Объективті: тізе буындарының дефигурациясы, имеются уплотнения периартикулярлы тінінің тығыздануы, оң жақта гипертермиф көріністері, крепитация. Қол саусақтарының дистальды фаланг –аралық буындарда тығыз түйіндер анықталады. ЖҚА: эр - 4,2 млн., лейк - 5,6 мың. ЭТЖ – 18 мм/ СРБ – теріc. Мүмкін болатын диагноз? А) Реактивті артрит В) Ревматоидты артрит С) Подагралық артрит D) Псориаздық артрит +Е) Реактивті синовитпен остеоартроз 355. 24 жастағы науқаста бір апта бұрын сол жақ таз –сан, тізе буындарының ауырсынуы пайда болған. Қарағанда: шат лимфотүйіндері ұлғайған, пальпация кезінде сезімтал. Сол тізе буынының дефигурацисы, ұстағанда ыстық және ауырсынады. Ахилл сіңірін соқылағанда ауырсынады. Қанда: лейкоциттер - 10 мың, ЭТЖ -32 мм/c. Зәрдің тұңбасының микроскопиясында - лейкоцитурия. Диагнозды нақтылау үшін қандай диагностикалық зерттеу әдісі қажет? А) Ваалер-Роз реакциясы В) С-реактивті протеин С) Зәр қышқылының деңгейі +D) C. Trachomatis антденесін анықтау Е) Стрептококкқа қарсы антидене титрі 356. 72 жастағы Ф. атты ер адам, әлсіздікке, аяқтарының тоңуына, парастезияларға шағымдалады. Анамнезінде – 6 жыл бұрын асқазанның резекциясы болған. Қанда: Нв- 74 г/л, эритроциттер 2,0∙1012/л, ТК- 1,2, лейк- 3,0∙109/л, тромбоциттер- 140∙109/л. Осы анемияның даму себебі? – Темір тапшылығы + Гастромукопротеиннің тапшылығы – Фолий қышқылының тапшылығы – Эритропоэтиннің тапшылығы – Тұз қышқылының тапшылығы 357. 44 жастағы науқас қызыл иегінің қанағыштығына, ойылу пайда болуына, жалпы әлсіздікке шағымдалып ауруханаға түскен. Қанда: Нв- 54 г/л, эритроциттер 2,0∙1012/л, лейкоциттер- 1,0∙109/л, тромбоциттер - 20∙109/л. Зерттеу әдістерінің ең маңыздысы: A. сүйек кемігін зерттеу B. +В12 дәрумен деңгейін зерттеу C. бауырды және көк бауырды зерттеу D. ферритинді зерттеу E. ретикулоциттерді зерттеу 358. 60 жас Е.атты науқас әйел, дәрігерге дене ыстығының жоғарлауына, тершеңдікке, жалпы әлсіздікпен шағымдалып қаралған. Қарағанда: бұғана асты, қолтық асты лимфо түйіндері ұлғайған, ауырсынусыз қозғалады, айқын емес спленомегалия. Қанда: Нв-82 г/л, лейк-72х109/л, тр-110х 109/л, формулада-лимфоцитоз 79%. Дұры диагнозды тандаңыз. созылмалы миелолейкоз жедел лейкоз +созылмалы лимфолейкоз сейкемоидты реакция идиопатты миелофиброз 359. 53 жастағы науқас, әлсіздікке жүрек қағысы шағымдарымен аурухана түсті. Анамнезінде - алкоголді салынып ішкен. Қарғанда: арықтау, қолдарының треморі, ЖСЖ 90 мин., бірлі экстрасистолалар. Қанда: Нв- 73 г/л, эритроциттер 2,0∙1012/л, ТК- 1,2, лейк- 3,0∙109/л, тромбоциттер- 140∙109/л. Анемияның даму себебі не? A. темір тапшылығы B. гастромукопротеин тапшылығы C. +фолий қышқылының тапшылығы D. эритропоэтин тапшылығы E. тұз қышқылының тапшылығы 360. Е. науқас, 36 жаста белгісіз анемиямен аурухана түсті. Қанда: Нв- 45 г/л, ретикулоцитоз 90%0, лейкоциттер-7,8•109/л, тромбоциттер-360•109/л. Болжам диагноз? апластикалық анемия тиреопривті анемия миелодиспластикалық синдром +гемолитикалық анемия идиопатты миелофиброз 361. Науқас Ж., 22 жаста, гемолитикалық анемиямен сырқат, қан анализінде: микросфероциттер, ЛДГ жоғары; зәрдегі бос гемаглобин және гемосидерин деңгейі қалыпты. Кумбс сынамасы – оң. Неге аутоиммунды гемолитикалық анемия диагнозы қойылды? A. себебі жас қыз B. себебі ЛДГ жоғарлаған C. себебі эритроциттер микросфероцит пішінінде D. себебі гемоглобинурия жоқ E. +себебі Кумбс сынамасы оң 362. 43 жастағы науқастың қан анализінде Нв-170 г/л. Зерттегенде: айналымдағы эритроциттер массасы жоғарлаған. УДЗ-де көкбауыр көлемі - 40 см2, трепанобиоптатта панмиелоз белгісі жоқ. Эритремияның анық жоқ екендігін дәлелдейтін белгіні таңдаңыз: A. науқас жас адам B. гемоглобин деңгейі 200 г/л төмен C. айналымдағы эритроциттер массасы жоғары D. УДЗ спленомегалия белгілері жоқ E. +трепанобиоптатта панмиелоз көрінісінің болмауы 363. Жергілікті дәрігерге 28 жастағы науқас қаралды. Шағымдары тамағының ауырсынуы, жөтел, тәбетінің төмендеуі. Қарағанда -миндалиндаердің гиперплазиясы, мойын лимфотүйіндері ұлғайған. Қанда: Нв-104 г/л, эр-4,2∙109/л, лейк-15∙109/л, тр-120∙109/л, ЭТЖ – 27 мм/сағ, формула: эоз-1%, п/я-3%, с/я-60%, лимф-24%, моноциттер- 8%, бластты жасушалар- 4%. Дұрыс тактиканы таңдаңыз: антибактериалды ем жүргізу жіне қайтадан тексеру оториноларингологтың консультациясы лимфотүйіндерінен биопсия алу +гематологқа жіберу қан анализін қайтадан алу 364. 36 жастағы науқас ішінің ауырсынуына, іш тоқтауымен кезектесетін іш өтуіне, іш кебуіне, құсуға шағымдалады. Тексергенде ашы ішектің дивертикуласы, гиперхромды макроцитарлы анемия, неврологичялық симптомдар анықталды. Сіздің қортыңдыңыз: A. тамақпен байланысты фолий тапшылықты анемия B. иммерслунд-Гресбек ауруы C. ішкі фактордың тапашылығынан болған біріншілік В12 дәрумен тапшылықты анемия D. В12 дәруімен серециясының бұзылуынан болған екіншілік В12 дәруімен тапшылықты анемия E. +В12 дәруменді шамадан тыс қолдануынан болған В12 дәрумен тапшылықты анемия 365. 34 жастағы ер адамды қарағанда спленомегалия. Гемограммада: лейкоцит 78∙109/л; лейкоцитарлы формула: промиелоциттер 3%, миелоциттер 8%, метамиелоцитер 12%, таяқша ядролы нейтрофилдер 21%, сегментті ядролы нейтрофилдер – 41%, базофилдер – 3%, эозинофилдер – 6%, лимфоциттер – 6%. Тромбоциттер – 784∙109/л, гемоглобин – 112 г/л, сүйек кемігі гипержасушалы, миелокариоциттер мен мегакариоциттердің жоғарлаған, гранулоцитарлы қатардың барлық элементтері анықталады. Келесі жүргізілетін зерттеу әдісі: A. көк бауырдың гистологиялық зерттеу B. сүйек кемігінің гистологиялық зерттеу C. +қанның цитогенетикалық зерттеу D. қанды иммунофенотиптеу E. қанның цитохимиялық зерттеу 366. 40 жастағы Ю. атты әйел дене салмағының артуы, терлеудің азаюы және бетінің ісінуіне шағымданады. Ұзақ уақыттан бері созылмалы тонзиллитпен ауырады. Объективті: бойы-156 см, салмағы - 87 кг. Стриялар жоқ, айқын гиперкератоз. Беті ісіңкі, көз шарасының шекаралары айқын еме ЖЖЖ - 58 рет мин. АҚ - 105/65 мм б.б. Қанда: эритроциттер - 3,2 млн., лейкоциттер - 7,5 мың., Нв - 85 г/л, ЭТЖ - 16 мм/сағ, қандағы глюкоза - 3,3 ммоль/л, сарысу белоктарымен байланысқан йод - 300 ммоль/л. Емдеудің қандай тәсілі тиімді? витаминдік ем зәр айдағыштарды тағайындау қабынуға қарсы терапия төмен калориялы емдәмді тағайындау +тиреоидты препараттармен емдеу 367. Төменде көрсетілген дәрілердің қайсысы антиаритмиялық дәрілік заттардың І классына жатады: A) кларитромицин,нольпаза B) соталол, изадрин C) амиодарон,соталол D) лидокаин, новокаиномид E) изадрин,соталол ANSWER: D 368. Төменде көрсетілген дәрілердің қайсысы антиаритмиялық дәрілік заттардың ІІ классына жатады: A) лидокаин,амиодарон B) соталол,изадрин C) амиодарон,лидокаин D) атенолол,пропранолол E) изадрин,нольпаза ANSWER: D 369. Пароксизмальды тахикардия кезінде науқасқа қандай дәрі тағайындаймыз? A) изокет,сорбифер B) сорбифер,индапамид C) кларитромицин,нольпаза D) обзидан,пропранолол E) индапамид,изокет ANSWER: D 370. Тұрақсыз стенокардия кезінде науқасқа қандай дәрі тағайындаймыз? A) изадрин,кларитромицин B) сорбифер,индапамид C) кларитромицин,изадрин D) изосорбиддинитрат,перлинганит E) индапамид,нольпаза ANSWER: D 371. Артериялық гипертензия кезінде науқасқа қандай дәрі тағайындаймыз? A) изадрин,фестал B) сорбифер,нольпаза C) кларитромицин,изадрин D) каптоприл,лизиноприл E) фестал,нольпаза ANSWER: D 372. Бронхтардың гиперреакивтілігінің түрлерін атаңыз: A) активті,жай B) активті емес,ауыр C) жай,ауыр D) арнайы,спецификалық емес E) ауыр,пассивті ANSWER: D 373. Бронх демікпесінің формаларын атаңыз: A) активті,спецификалық B) активті емес,спецификалық C) спецификалық,пассивті D) иммунологиялық,иммунологиялық емес E) спецификалық емес,пассивті ANSWER: D 374. Бронх демікпесінің патогенетикалық механизмін атаңыз: A) эмоциональды, тамақтанудың бұзылысы, асқазан ауруы B) асқазан ауруы, аутоиммунды, дәрумендер жеткіліксіздігі C) дисгормональды, эмоциональды, дәрумендік D) дисгормональды, нервтік-психикалық, аутоиммунды E) адренергиялық дисбаланс, асқазан ауруы, инфекцияға тәуелділік ANSWER: D 375. Ұйқы безінің морфологиялық көрінісіне байланысты классификациясын атаңыз? A) интерстициальді-ісіңкі, гипосекреторлы B) паренхиматозды, гипосекреторлы, латентті C) гипосекреторлы, латентті, кистозды D) гиперпластикалық, кистозды, фиброзды-склеротикалық,паренхиматозды E) фиброзды-склеротикалық, гипосекреторлы, латентті ANSWER: D 376. Ұйқы безі секрециясы зонд арқылы тексеру нәтижесіне қарай қандай патологиялық типке бөлінеді? A) диссекреторлы,обтурациялық,аралас B) аралас,гипосекреторлы,диссекреторлы C) гиперсекреторлы,диссекреторлы,аралас D) гипосекреторлы,гиперсекреторлы,дуктулярлы,обтурациялы E) дуктулярлы,аралас,диссекреторлы ANSWER: D 377. Созылмалы панкреатиттің асқынуын атаңыз: A) асқазан жарасы, бүйрек жеткіліксіздігі B) бүйрек жеткіліксіздігі, ІІ типті қант диабеті C) ІІ типті қант диабеті, бауыр жеткіліксіздігі D) ұйқы безінің жеткіліксіздігі, ІІ типті қант диабеті,ұйқы безінің жалған кисталары E) бүйрек жеткіліксіздігі, бауыр жеткіліксіздігі ANSWER: D 378. Бронх демікпесінің ағымдық фазасын атаңыз: A) ремиссия,жеңіл,орта B) жеңіл,орта,ауыр C) жеңіл,орта,өршу D) өршу,бәсеңдеген өршу,ремиссия E) өршу,бәсеңдеген өршу,жеңіл ANSWER: D 379. 33 жастағы Е. атты науқас кардиология бөлімшесіне: жүрек соғу ұстамасы, кеуде тұсындағы қысып ауру сезіміне және есінің тануына шағымданып түсті. Объективті: дене бітімі астениялық типті. Жүрек үндері әлсіз, тұйықталған, ырғағы дұры ЖСЖ – 89 рет мин. АҚ – 90/70 мм.б.б. ЭКГ- V2-V3 кеуде тіркемелерінде ST сегментінің элевациясы. Тропонин Т өзгермеген. Бірінші кезекте қандай зерттеуді жүргізген тиімді: A) эхокардиографияны тәуліктік мониторлеу B) вентрикулография C) коронароангиография тәуліктік мониторлеу D) электроэнцефалография E) ЭКГ тәуліктік мониторлеу ANSWER: E 380. 64 - жастағы A. атты ер адам, төс артындағы басып, күйдіріп ауыру сезіміне шағымданады. ЖИА мен ауырғанына 8 жыл болған. Миокард инфаркты болған. Төмендегі тәсілдердің қайсысы тиімді? А) үйдегі аурухана B) күндізгі аурухана C) жоспармен ауруханаға жатқызу D) шұғыл ауруханаға жатқызу E) емханалық жағдайда тексеру ANSWER: D 381. 26 жастағы Э. ер кici, клиникаға ес - түссіз жағдайда келіп түсті. Қарағанда: терісі құрғақ, бет ұшы қызарған /«алқызыл»/. Ацетон исі сезіледі. Куссмауль типті дем алу. АҚҚ сынап бағанасы бойынша 135 / 95 мм. ТЖ минутына 100 рет. Тексергенде: кандағы қант деңгейі 28,6 ммоль/л, зәрде 6 %, ацетон реакция «+» мәнді. Болжам диагноз?: A) бүйректік кома; B) уремиялық кома; C) кетоацидозды кома; D) гиперосмолярлы кома; E) гиперлактацидті кома. ANSWER: C 382. 63 жастағы әйел, шөлдеуге, полиурияға, арықтауға, ішінің ауырсынуына, түнгі мезгілдегі тершеңдікке шағымданады. Қарағанда: АҚҚ 180/100 мм.с.б. тең 10 мг тропафен енгізгеннен кейін АҚҚ 75/45 мм.с.б. төмендеді. Тексергенде: тәуліктік экскреция вмқ (ванилилминдальды қышқыл) зәрде - 50 мкмоль/л (норма 2,5-3,8). Болжамды диагноз? A) феохромоцитома. B) климактериялық невроз; C) Иценко-Кушинг ауруы; D) Иценко – Кушинг синдром; E) вегето-тамырлық дистония. ANSWER: A 383. 27 жастағы ер адам, қатты арықтағанына (1,5 айда 9,5 кг), аузының құрғауына, шөлге, кіші дәретінің жиілеуіне, жүрек айнуына, тәбет төмендеуіне шағымданады. Обьективті: терісі құрғақ, табаны мен алақандары сарғыш реңді, фурункулез бар. Тексергенде: зәр анализінде қант анықталған - 2,9% және ацетонурия. Емдеу тактикасы: A) қарапайым инсулинді; B) сульфаниламидтерді; C) бигуанидтерді; D) пролонгирленген инсулинді; E) гипокалориялы диета. ANSWER: A 384. П. атты 33 жастағы науқас әйел артериалды гипертензия ауруының систоло-диастолалық түріне байланысты стационарда тексерілді. Тексергенде: гиперкальцемия, кальциурия, екі бүйректің табақшаларының конкременттері анықталды. Гормондарды тексеру жүргізілген жоқ. Гипертензияның даму себебі? A) гипертония ауруы; B) аорта коарктациясы; C) бүйрек үсті альдостерома; D) гипертиреоз; E) гиперпаратиреоз. ANSWER: E 385. 35 жастағы Ж. атты әйел, жүрегінің ауруына, жүректің шалыс соғуына, тахикардия 126 рет минутына болуына байланысты стационарда тексерілді. Қарағанда: салмағы төмен. Терiciылғалды таза. Ромберг позасында тұрақсыз, қолдарында майда дiрiл бар. АҚҚ максималды - 165/85 мм.с.б. Гормондарды: Т4-242,0, ТТГ-0,0045. Болжамды диагноз? A) пролактин синтездеуші гипофиздің аденомасы; B) миокардит; C) феохромоцитома; D) гипертиреоз; E) бүйрек үстінің кортикостеромасы ANSWER: D 386. Қабылдау бөліміне қант диабетімен учетта тұрған 63 жастағы айел ессіз жеткізілді. Соңғы екі күн құсып, көп реттік сұйық нәжіс, тырысулар. Қарағанда: науқас ешқандай тітіркендіргішке жауап бермейді. Қарашықтары ұлғайған. Терісі құрғақ, тургоры төмен. Көз алмалары жұмсақ. ТЖ 24 мин, АҚҚ 65/45мм с/б, ЖЖЖ - 112 мин. Тексергенде: қанда - эритр-6,7 млн., лейк-12,6 мың., СОЭ-10 мм/сағ., қандағы глюкоза-45 ммоль/л. Бұл коматозды жағдай дамуына әсер ететін фактор: A) гипоксия; B) бүйрек функциясының жетіспеушілігі; C) көмірсулар қабылдау жетіспеушілігі; D) ағза сусыздануы; E) интоксикация. ANSWER: D 387. Ер кісі, 48 жаста, жарақаттанғаннан кейін басының ауруы, АҚҚ -155/95 мм с.б.б. жоғарлауы, дене салмағының жылдам артуы, терінің трофикалық бұзылыстарына шағымданады. Тері асты май қабаты біркелкі емес, беті гиперемияланєан. Денситометрияда: остеопороз көріністері. Сағат 8-де қандағы кортизолдың деңгейі - 1104 нг/л (қалыпты 260-720 нг/л), ашқарынға гликемия - 6,4 ммоль/л. Емдеу жоспары? A) сиофор B) парлодел C) нифедипин D) кальций-Д3 E) гидрокортизон ANSWER: B 388. 36 жастағы әйел дене салмағының артуы, терiсiнiң құрғақтығына және бетінің ісінуіне шағымданады. Сұрастырғанда: ұзақ уақыттан бері созылмалы тонзиллитпен ауырады. Объективті: бойы-156 см, салмағы - 87 кг. Стриялар жоқ, айқын гиперкератоз. Беті ісіңкі, көз шарасының шекаралары айқын емес. ЖЖЖ - 58 рет мин. АҚҚ - 105/65 мм с.б.б. Қанда: эритроциттер - 3,4 млн., лейкоциттер - 7,8 мың., Нв - 85 г/л, ЭТЖ - 16 мм/сағ, қандағы глюкоза - 3,6 ммоль/л, сарысу белоктарымен байланысқан йод - 300 ммоль/л.ТТГ-25,2. Емдеуді қандай препараттан бастаймыз? A) витаминдік ем B) зәр айдағыштар C) қабынуға қарсы терапия D) төмен калориялы емдәмді E) тиреоидты препараттар ANSWER: E 389. 68 - жастағы ер адамда, ісіну, артериалді гипертензиямен байқалатын диабеттік нефропатия. Қарап тексергенде: тәулігіне 500 мг жоғары протеинурия, гипопротеинемия, шумақтық фильтрацияның төмендеуі анықталды. Диабеттік нефропатияның қандай сатысының болуы мүмкін? A) уремия B) бүйректің гиперфункция C) айқын нефропатия D) жаңа басталған нефропатия E) құрылымдық өзгерістердің бастапқы сатысы ANSWER: C 390. 27 жастағы әйел, құлаққа берілетін мойын аймағындағы ауру сезімі мен жұтынудың қиындауына шағымданады. Анамнезiнде: жағдайының нашарлауын ЖРВИ ауырғанымен байланыстырады. Қарап тексергенде: жағдайы орташа ауырлықта, Т – 37,9ºС. Терісі ылғалды, ыстық. Қалқанша безі 2 – дәрежеге ұлғайған, тығыз, сипағанда ауырмайды, айтарлықтай қозғалмалы емес. Пульсі - 95 рет мин., АҚҚ -125/85 мм с.б.б. Қанда: Нв - 132 г/л, лейкоциттер - 9,7 мыѕ., ЭТЖ - 32 мм/сағ. Тироксин – 100 нмоль/л. Болжам диагноздар? A) тиреотоксикоз B) жеделдеу тиреоидит C) фиброздық тиреоидит D) аутоиммундық тиреоидит E) жедел іріңді тиреоидит ANSWER: B 391. Ер адам, 37 жаста, стресстен кейін тердің көп бөлінуі, мазасыздық, дене салмағының азаюына шағымданады. Объективті: бойы – 172 см, салмағы – 57 кг. Терініғ айқын гипергидрозы, қолдарын созғанда саусақтардың треморы. Жүрек шекаралары солға ығысқан, үндері күшейген, жүрек ұшында систолалық шуыл естіледі, ЖЖЖ - 148 рет мин, АҚҚ - 145/75 мм с.б.б. Қалқанша безі ұлғайған, 2 дәрежелі. ЖҚА өзгеріссіз. Негізгі зат алмасу 20% жоғарылаған. Ашқарынға гликемия - 6,5 ммоль/л. Холестерин - 7,4 ммоль/л. Зерттеу әдісін көрсетiңiз? A) ЭХОКГ B) АҚҚ тәуліктік мониторингі C) қалқанша безінің пункциясы D) Т3, Т4, тиреотропты гормондарды зерттеу E) гликозирленген гемоглобинді зерттеу ANSWER: D 392. Дене салмағы шамадан тыс артық 58 жастағы ер адамда, 2 рет ашқарынға гликемия деңгейінің 8,8 және 10,8 ммоль/л дейін жоғарылауы анықталған. Емхана эндокринологы алғаш анықталған 2 типті қант диабеті диагнозын қойған. Патогенетикалық терапия мақсатында емдеу тактикасы: A) экзогенді инсулиннің әсерін ынталандыру B) инсулиндік рецепторлардың санын арттыру C) инсулиндік рецепторлардың сезімталдығын төмендету D) перифериялық тіндердің глюкозаны пайдалануын жоғарылату E) Лангерганс аралшықтарының бета-жасушаларының қызметін ынталандыру ANSWER: D 393. 61 жастағы ер адамда денесінің ісінуі, артериалді гипертензиямен байқалатын диабеттік нефропатия байқалған. Диабеттік нефропатиядағы лабораторлы өзгерістерді көрсетіңіз: A) айқын уремия B) бүйректің гиперфункциясы C) изостенурия D) шумақтық фильтрацияның төмендеуі E) жүйелі өзгерістер ANSWER: D 394. Гипотиреозбен есепте тұратын 44 жастағы әйел, ЖРВИ мен ауырғаннан 2 аптадан кейін әлсіздік пен ұйқышылдықтың күшейгенін байқады. Өкпеде везикулярлы тыныс әлсіз. ТЖ - 15 рет мин. АҚҚ - 70/60 мм с.б.б. Науқаста гипотиреоидты жағдай анықталды. Осы жағдайдың клиникалық белгілерін көрсетіңіз: A) терісінің ылғалдылығы B) бетінің ісінуі C) көздің үлкеюі D) қозғыштықтың күшеюі E) қолдарының дірілдеуі ANSWER: B 395. Ауруханаға 65 жастағы ер кісі келесі шағымдармен жеткізілді: апатия, естің төмендеуі, бет іскендігі, дене салмағының артуы, көздердің тарылуы. Объективті: терісі құрғақ, беті ісіңкі. Пальпация кезінде қалқанша безі анықталмады. Брадикардия. УДЗ: қалқанша безі ұлғаймаған. Гипотиреоз диагнозы қойылған. Берілген патологиядағы лабораторлы өзгерістер: A) гипергликемия B) Т3 деңгейінің жоғарлауы C) ТТГ деңгейінің жоғарлауы D) ТТГ деңгейінің төмендеуі E) Т4 деңгейінің жоғарлауы ANSWER: C 396. 29 жастағы айел, жағдайының нашарлауын ЖРВИ ауырғанымен байланыстырады. Қарап тексергенде: жағдайы орташа ауырлықта, Т – 37,9ºС. Терісі ылғалды, ыстық. Қалқанша безі 2 – дәрежеге ұлғайған, тығыз, сипағанда ауырмайды, айтарлықтай қозғалмалы емес. Пульсі - 95 рет мин., АҚҚ -125/85 мм с.б.б. Қанда: Нв - 132 г/л, лейкоциттер - 9,9 мың., ЭТЖ - 32 мм/сағ. Тироксин – 100 нмоль/л.Жеделдеу тиреодиттің клиникалық белгілерін анықтаңыз: A) бетінің ісінуі B) дауысының жуандауы C) салмағының жоғарлауы D) кіші дәретінің жиілігі E) дене қызыуның жоғарлауы ANSWER: E 397. Ер адам, 33 жаста, стресстен кейін тердің көп бөлінуі, мазасыздық, дене салмағының азаюына шағымданады. Объективті: бойы – 174 см, салмағы – 58 кг. Терініғ айқын гипергидрозы, қолдарын созғанда саусақтардың треморы. Жүрек шекаралары солға ығысқан, үндері күшейген, жүрек ұшында систолалық шуыл естіледі, ЖЖЖ - 146 рет мин, АҚҚ - 145/75 мм с.б.б. Қалқанша безі ұлғайған, 2 дәрежелі. ЖҚА өзгеріссіз. Негізгі зат алмасу 20% жоғарылаған. Ашқарынға гликемия - 6,5 ммоль/л. Холестерин - 7,4 ммоль/л. Зерттеу әдісі көрсетiңiз? A) ЭХОКГ B) қалқанша бездің УДЗ C) АҚҚ тәуліктік мониторингі D) гликозилирленген гемоглобинді зерттеу E) компьютерлы томография ANSWER: B 398. 27 жастағы әйел дене салмағының артуына, тұрақты емес шөлдеуге шағымданып келді. Бойы - 161 см, салмағы - 71 кг, салмақтың артуы - 29%. Ашќарынєа гликемия - 5,2 ммоль/л. Глюкозаға толеранттылық тесті: ашқарынға гликемия – 5,2 ммоль/л, 2 сағ. кейін – 7,2 ммоль/л. Болжам диагноз? A) семіздік 1 дәрежелі B) семіздік 2 дәрежелі C) артық салмақ D) қантты диабеттің 2 түрі E) глюкозаға толеранттылықтың бұзылуы ANSWER: A 399. Науқас 35 жаста, 15 жыл бойы ревматоидты артрит диагнозымен тіркеуде тұр. Вирусты инфекциядан кейін жөтел, қақырық, буындарда ауырсыну сезімі күшейген. Объективті: Білезік буынының ульнарлы девиациясы, ревматоидты түйіндер байқалған. Өкпесінде қатты дыбыс. Құрғақ сырылдар. Қанында: Гемолглабин 102 гр/л., эритроциттер -4,2 х 1012, лейкоциттер 3,6 х 109, ЭТЖ – 48 мм/сағ. Рентгенограммада өкпе суретінінің күшейгені байқалады, емдеу тактикасы. A) Цитостатиктер B) Кортикостероидтер C) Алтын препараттары D) Антибиотиктер E) Аминохинолин қатардағы дәрілер ANSWER: B 400. Науқас И. 16 жаста, тізесінің ауруына, балтырының, білезік буынының ауырсынуына, дене температурсының 38 0С, жүрек қағысының күшеюіне, денесінде бөртпелердің пайда болуына шағымданады. 2 жұма бұрын фарингитпен ауырған. Объективті: денесіндегі сақиналы эритема байқалады. Буындары қалыпты пішінінен өзгерген, ұстағанда ыстық, қозғалыс кезінде қатты ауырады. Жүрек шекаралары ұлғайған тондары әлсіреген. ЖЖ – 58 рет/минутына. Қан анализінде: эр – 5,2 млн., Нв – 135 г/л, л – 18 мың. ЭТЖ – 35 мм/сағ. Осы жағдайды емдеу тактикасы. A) Диклофенак+амоксициллин+гипотиазид B) Амоксицилин+диклофенак+дигоксин C) Амоксицилин + диклофенак+конкор D) Амоксицилин + диклофенак+пренизолон E) Амоксицилин +пренизолон + АПФ ингибиторлары ANSWER: D 400. Науқас И. 16 жаста, тізесінің ауруына, балтырының, білезік буынының ауырсынуына, дене температурсының 38 0С, жүрек қағысының күшеюіне, денесінде бөртпелердің пайда болуына шағымданады. 2 жұма бұрын фарингитпен ауырған. Объективті: денесіндегі сақиналы эритема байқалады. Буындары қалыпты пішінінен өзгерген, ұстағанда ыстық, қозғалыс кезінде қатты ауырады. Жүрек шекаралары ұлғайған тондары әлсіреген. ЖЖ – 58 рет/минутына. Қан анализінде: эр – 5,2 млн., Нв – 135 г/л, л – 18 мың. ЭТЖ – 35 мм/сағ. Осы жағдайды емдеу тактикасы. 1.Диклофенак+преднизолон+конкор 2.Амоксицилин+диклофенак+дигоксин 3.Амоксицилин + диклофенак+гипотизид 85>110>100>85>110>100> Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/tairibi-aparat-eleminde.html
Тақырыбы: «Ақпарат әлемінде»
Тақырыбы: «Ақпарат әлемінде» Мақсаты: Оқушылардың дүниетанымын кеңейту, пәнге деген қызығушылығын тудыру, олардың ой- өрісін, тіл байлығын, есте сақтау, танымдық қабілеттерін дамыту Көрнекілігі: Интерактивті тақта (бейнебаян, ұялы телефон, ғаламтор) Жоспары: 1. Ұйымдастыру 2. Қызықты айғақтар мен мәліметтер 3. Қорытынды Қайырлы күн, құрметті ұстаздар, оқушылар! Бүгін сіз бен біз «Ақпарат әлемінде» атты ток-шоу өткізгелі отырмыз. Бұл ток-шоуды ұйымдастырудағы мақсатымыз оқушылардың дүниетанымын кеңейту, пәнге деген қызығушылығын тудыру, олардың ой- өрісін, тіл байлығын, есте сақтау, танымдық қабілеттерін дамыту. Бәрімізге белгілі қазіргі уақыт ақпарат заманы. Біз күнде толассыз ақпарат ағынын қабылдаймыз. Оны БАҚ яғни бұқаралық ақпарат құралдары арқылы аламыз. Оған: Теледидар Радио Газет Журнал Хат Интернет Ұялы телефон Агент және т.б. жатады. Міне, осы ақпарат құралдарының ішінде біздің көп қолданатын құралымыз интернет, ұялы телефон және агент. Заманауи жастар қазір уақыттың көп бөлігін осы интернет, ұялы телефон, агентпен өткізеді. Оның қаншалықты пайдалы, зиянды екендігін бүгінгі ток-шоуға қатысушы қонақтар айтатын болады. Ендеше қарсы алайық. Интернеттің пайдасы мен зиянын терең зерттеп келген қонақтарымыз 7 «а» класы. Ұялы телефонды тек сөйлеу үшін ғана емес, басқа да пайдасын білеміз, үйретеміз деп келген қонақтарымыз 7 «ә» класы. «Агентсіз дүние бос» деген жастардың ойын өзгерткелі кеп отырған қонақтарымыз 7 «в» класы. Әр топқа өз тақырыптары берілген сол төңіректе әңгіме қозғаймыз. Ток-шоуды видеороликті көруден бастайық. (видео көрсетіледі) Ал енді әр топ өз тақырыптарын осы видеокөрініспен байланыстыра отырып жалғастырады. 1. Алғашқы сұрағымыз сіздерге арналады 7 «а» класы «Интернет керек, ол біздің өмірімізге қажет. Интернеттің пайдасы зор» деп жатырсыздар. Қазіргі таңда интернет әлемдік қауымдастықтың негізгі ақпараттық-коммуникациялық құралына айналып отыр. Бұл тұрғыда қарапайым халықтың күнделікті өмірдегі байланысқа деген қажеттілігі туралы айтпасақ та болады. Дегенмен де интернеттің жақсылықтарымен бірге келеңсіз жақтары да барын естен шығармағанымыз жөн. Интернетке қосылу үшін әрине бізге компьютер керек. Ал, әр күнін компьютер алдында өткізу денсаулыққа зиян екенін білесіздер ме? Ол адам ағзасына қауіп төндірумен қатар, сананы улаумен шектесетіні белгілі. Компьютер алдында ұзақ отырса адамның көзі ауырады және қимыл-қозғалысына, адам психологиясына да әсер етеді. Сезімдік нерв жүйесі ауруларына шалдығады. Ендеше осылардан сақтану үшін не істеу керек? 2. Толғандырған сауалдарыңыздың жауабын алу үшін, өзге елдегі мамандармен байланыс жасап, сұрақтар қою үшін, түсінбеген сөзді демде аудару, сурет алу үшін қандай сайттар пайдаланасыздар? 3. Енді бағанадан бері айтып жатқандарыңызды тәжірибе жүзінде дәлелдеп көрсетсеңіздер? Келесі сөз кезегін 7 «ә» класына береміз. 1. Ұялы телефонның адам денсаулығына тигізетін зияны бар дейдіңіздер. Оны дененің кез-келген жеріне тағуға болмайды екен. Белдікке тақсаң бүйрекке зиянды әсері бар дейді, төс қалтаға салсаң жүрекке зиянды дейді. Тіпті, Ресей жақта бір қыз бала ұялы телефонның зиянды әсерінен мидың қатерлі ісігінен қайтыс болыпты. Бірақ, ұялы телефонсыз жүру мүмкін емес, бар шаруаңды телефонмен бітіресің. Сонда соны отырған көрермендерге қандай кеңестер берер едіңіздер? 2. Заман ағымына қарай бүгінде екі адамның бірінде ұялы телефонның жүргені белгілі. Рас, оның ішінде не керектің бәрі бар. Мәселен, ең кішісі, керек адамыңызды да қаланы шарламай-ақ, осының көмегімен тауып аласыз. Басқа да не айтар едіңіздер және тәжірибе жүзінде не көрсетер едіңіздер? Келесі сөз кезегін 7 «в» класына береміз. 1. 7 «в» класы сіздер не айтар едіңіздер, мектеп оқушысына агент қажет пе? 2. Агентте отырып неше түрлі адамдарды көрдім. Оның ішінде сауатсыздар көп кездесті. І- әріпінің орнына ы- жазатын, ғой- дегенді го, всем – дегенді в семь(в7), нестеватсын, е орысша емес е қазақша емес гдесін, каксын деген сөздер бар, болды, дейді деген сөздерді болд, дит т.б сол сияқтылар. Қысқасы қалай айтылады солай жазады. Осындай қателерді көріп ішім ашиды. Бұған не дер едіңіздер? 3. Агент-біреуге ермек, ал біреуге- шын мәнінде керек дейді. Осыған не айтар едіңіздер, қандай тәжірибе көрсетер едіңіздер? Енді әр топ өз тақырыптары негізінде қорытындыласа, қысқа да нұсқа. Ендеше, әр нәрсені өз орнымен қолданып, шегін білейік, олар пайдалы болғанымен, оларға тәуелді болмайық.
http://engime.org/za-merzimdi-jospar-bolimi-2a-ajnimali-tok-mektep.html#Ұзақ_мерзімді_жоспар_бөлімі:_2A_Айнымалы_ток__Мектеп
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 2a айнымалы ток Мектеп
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) | 1. Describe the behaviour of springs in terms of load, extension, elastic limit, Hooke’s law and the spring constant (i.e. force per unit extension); 2. Interpret the graphs of Force-Elongation for springs. Determining the spring constant from the slope of the graph 11.4.3.7 - айнымалы токтың белсенді және реактивті күші ұғымдарының физикалық мағынасын түсіндіру; 11.4.3.8 - векторлық диаграмманы құру арқылы қуат коэффициентін анықтау |
http://engime.org/lekciya-ajnimali-tok-ajnimali-tok-tizbegindegi-induktivti-kede.html
Лекция Айнымалы ток. Айнымалы ток тізбегіндегі индуктивті кедергі
Лекция 7. Айнымалы ток. Айнымалы ток тізбегіндегі индуктивті кедергі. Айнымалы ток тізбегіндегі сыйымдылық кедергі. Айнымалы ток тізбегі үшін Ом заңы Айнымалы ток , кең мағынасында — бағыты мен шамасы периодты түрде өзгеріп отыратын электр тогы. Ал техникада айнымалы ток деп ток күші мен кернеудің период ішіндегі орташа мәні нөлге тең болатын периодты ток түсініледі. Айнымалы ток байланыс құрылғыларында (радио, теледидар, телефон т.б.) кеңінен қолданылады. Ток күші (және кернеу ) өзгерісі қайталанатын уақыттың (секундтпен берілген) ең қысқа аралығы период ( Т ) деп аталады (1-сурет). Айнымалы токтың тағы бір маңызды сипаттамасы — жиілік (ƒ). Дүние жүзі елдерінің көпшілігіндегі және Қазақстандағы электр энергетикалық жүйелерде пайдаланылатын стандартты жиілік — 50 Гц, ал АҚШ-та 60 Гц. Айнымалы ток айнымалы кернеу арқылы өндіріледі. Ток жүріп тұрған сым төңірегінде пайда болатын айнымалы электрлі магниттік өріс айнымалы ток тізбегінде энергия тербелісін тудырады, яғни энергия магнит немесе электр өрісінде периодты түрде бірде жиналып, бірде электр энергиясы көзіне қайтып отырады. Энергияның тербелуі айнымалы ток тізбектерінде реактивті ток тудырады, ол сым мен ток көзіне артық ауырлық түсіреді және қосымша энергия шығынын жасайды. Бұл — айнымалы ток энергиясын берудегі кемшілік. Айнымалы ток күші сипаттамасының негізіне айнымалы токтың орташа жылулық әсерін, осындай ток күші бар тұрақты токтың жылулық әсерімен салыстыру алынған. Айнымалы ток күшінің осындай жолмен алынған мәні әсерлік мән (немесе эффективтік) деп аталады әрі ол период ішіндегі ток күші мәнінің математикалық орташа квадратын көрсетеді. Айнымалы токтың әсерлік кернеу ( U ) мәні де осы сияқты анықталады. Ток күші мен кернеудің осындай әсерлік мәндері айнымалы токтың амперметрлері және вольтметрлері арқылы өлшенеді. Тәжірибеде жай және неғұрлым маңызды жағдайда айнымалы ток күшінің лездік мәні ( ) синусоидалық заңға сәйкес белгілі бір уақыт ішінде мынадай заң бойынша өзгереді: , мұндағы — ток амплитудасы , ƒ— токтың бұрыштық жиілігі, — бастапқы фаза. Сондай жиіліктегі кернеу де синусоидалық заң бойынша өзгереді: , мұндағы — кернеу амплитудасы, — бастапқы фаза (2-сурет). Мұндай айнымалы токтың әсерлік мәндері мынаған тең болады: ≈ 0,707 , ≈ 0,707 .
http://engime.org/j-yu-22-1-tobi-abildafan-azamatti-jene-ebek-kafedrasini-afa-oi.html?page=4
Жергілікті өзін-өзі басқарушы орган
Сот төрелігін жүзеге асыруға көмектесуші тұлғалар | Субъектілер | Құқықтары | Міндеттері | Куә | - Іс бойынша шындықты айтуға құқылы. - Өз қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін соттан көмек сұрауға құқылы. - Қолайсыз сұрақтарға жауап беруден бас тартуға құқылы. | - Сотта тек шындықты айту. - Сот шақырған кезде міндетті түрде келуі керек. - Іс бойынша барлық мәліметтерді сотқа хабарлау. | Аудармашы | - Сот материалдарын дәл аударуға және процестің тіліне көмек көрсетуге құқылы. - Түсініксіз тұстарды анықтау үшін сұрақтар қоюға құқылы. | - Аударма кезінде барлық мәліметтерді дәл аудару. - Соттағы мәліметтердің құпиялығын сақтау. | Сарапшы | - Арнайы білімін пайдаланып, сотқа қорытынды беру құқығы. - Сотқа қосымша сұрақтар қоюға және түсініктемелер талап етуге құқылы. - Сот материалдарымен танысып, зерттеу жүргізуге құқылы. | - Негізделген және дәлелді қорытынды беру. - Өз сараптамалық қорытындысының дұрыстығына жауапкершілік алады. - Объективті қорытынды беру міндеті. | Маман | - Сотта өз саласы бойынша кеңес беруге және түсініктеме беруге құқылы. - Іс бойынша қосымша ақпаратты тексеруге және сотқа көмектесуге құқылы. | - Өз білімін дәл және шынайы түрде қолдану. - Соттағы процестерді кәсіби деңгейде қамтамасыз ету. | Заңды өкіл | - Өкілдік ететін тұлғаның атынан сот процесіне қатысуға құқылы. - Талап-арыздарды, шағымдарды, өтініштерді және басқа да сотқа қатысты құжаттарды сотқа ұсынуға құқылы. - Іс материалдарымен танысып, дәлелдемелер жинауға және оларды сотқа ұсынуға құқылы. - Сотта өз өкілдік ететін тұлғаның құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауға құқылы. - Сот шешіміне шағым түсіруге құқылы. | - Өкілдік ететін тұлғаның мүдделерін адалдықпен және құқықтық шеңберде қорғауға міндетті. - Өкілеттілігін заңды түрде іске асыру және соттағы барлық іс-әрекеттерді заңға сәйкес орындау керек. - Сот процесінің тәртібін сақтап, шынайы мәліметтер мен дәлелдер ұсынуға міндетті. | |
http://engime.org/kirispe-negizgi-bolim-sot-toreligi-konstituciyali-principteri.html
Кіріспе Негізгі бөлім Сот төрелігі конституциялық принциптері Сот билігінің құрылымы
Кіріспе Негізгі бөлім 1. Сот төрелігі конституциялық принциптері 2. Сот билігінің құрылымы: а.Қазақстан Респупликасының Жоғарғы Соты б. Азаматтық сот өндірісі Қорытынды Пайдаланылған әдебиеттер тізімі Кіріспе Сот билігі азаматтық, әкімшілік және қылмыстық сот өндірісі арқылы жүзеге асырылады. Сот билігі органдарына: Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты, сондай-ақ төменгі буындағы соттар жатады. Қазақстандық сот өндірісі төрелік процестің жекелеген тармағының болмауымен ерекшеленеді. Экономикалық даулар олардың субъектілеріне қарамастан азаматтық сот өндірісі аясында шешіледі. Соттар қаралып жатқан істер бойынша шешім, үкім, анықтама, қаулы және бұйрық үлгісіндегі сот актілерін қабылдайды. Сот билігі деп соттар жүзеге асыратын адамдардың мінез құлқына және әлеуметтік процестерге ықпал ету мүмкіндігі мен қабілетін айтамыз. Сот билігі Қазакстан Республиқасының атынан жүзеге асырылады және оның мақсат-міндеті азаматтар мен ұйымдардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін қорғауды. Республикя Конституциясының, заңдарының, өзге де нормативтік-құқықтық актілерінің халықаралық шарттарының орындалуын қамтамасыз ету. Ол осылардын негізінде туындайтын барлық істер мен дауларға қатысты болады.Конституциямыздың 3-бабының 4-тармағына сәйкес Рес-публикада мемлекеттік билік біртұтас және ол Конституция мен заңдар негізінде заң шығарушы, атқарушы және сот тармақ-тарына бөліну, олардың тежемелік әрі тепе-теңдік жүйесін пайдалану арқылы, өзара іс-қимыл жасау принципіне сәйкес жүзеге асырылуы тиіс деп белгіленді. Сот билігінің заң шығару және атқару билігімен бір деңгейде тұруы демократиялық мемлекеттің белгісі. Сот билігін басқа мемлекеттік биліктік құрылымдардан бөлу мемлекеттің құқықтың жоғарылығы принципін, соның ішінде бостандық пен әділдік идеясын жүзеге асыруға нақты түрде жылжуын көрсе-теді. Сот билігінің негізгі мақсаты – қоғамның мүшелерін кез келген бассыздықтан қорғау, яғни басқа азаматтардың бассыз-дығынан, мемлекеттің, оның органдары мен лауазымды тұлға-лардың теріс әрекеттерінен қорғау болып табылады.Сот билігі заңда белгіленген шеңберде азаматтар мен заңды тұлғалардың конституциялық құқықтары мен бостандықтарын қорғауға іс жүзінде өкілдіктері бар біртұтас мемлекеттік билік-тің түрі.Сот билігі деп мемлекет атынан заңның үстемдігі мен әділеттілікті қалпына келтіру, заңмен қорғалатын мүдделерге қол сұғушы адамдарға мемлекеттік мәжбүр ету шараларын қол-дану мақсатындағы сот құзыретіндегі жауапты биліктік өкілет-тіктердің жиынтығын айтамыз, - деп тұжырымдайды заң ғылым-дарының докторы, профессор К.Х.Халиков. 1. Сот төрелігі конституциялық принциптері Соттардың заң шығарушы билік органдарынан айырмашы-лығы олар заң шығармайды. Алайда олардың қызметі заңға тәуелді: сот Конституция мен заңның талаптарына (олардың нормаларын қолдануға және оларды басшылыққа алуға) бағынуға тиіс.Соттардың мемлекеттік биліктің атқарушы органдары тармағынан айырмашылығы олар ұйымдастырушылық және атқарушылық-өкімгерлік қызметпен айналыспайды.Сот билiгi Қазақстан Республикасының атынан жүзеге асырылады және өзiне азаматтар мен ұйымдардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерiн қорғауды, Республиканың Конституциясының, заңдарының, өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнiң, халықаралық шарттарының орындалуын қамта-масыз етудi мақсат етiп қояды.Сот билiгi Республика Конституциясының, заңдарының, өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнiң, халықаралық шарттары-ның негiзiнде туындайтын барлық iстер мен дауларға қолда-нылады.Сот билігі туралы конституциялық құқықтық нормаларға сүйене отырып сот билігінің мынадай белгілерін көрсетуге болады: - сот билігі конституциялық бекітілген біртұтас мемлекеттік биліктің тармағы болып табылады; - сот билігінің тек арнайы мемлекеттік органдарға – Конс-титуцияда белгіленген тәртіппен құрылған соттарға тиесілі болуы; - сот билігінің тәуелсіздігі. Сот билігінің тәуелсіздігі оның басқа мемлекеттік органдарға бағынбайтындығын білдіреді. Сонымен бірге абсолюттік, толық тәуелсіз соттар да болмайды, өйткені олар Қазақстан Республикасының Конституциясы мен басқа да заң актілерінің талаптарына бағынуға тиіс. Соттардың заңсыз шешімдерінің күшін тек сот жоя алады, ал басқа құрылымдар ондай құқықты иеленбейді. - сот билігі мемлекеттің атынан жүзеге асырылады: үкімдер мен соттардың өзге де шешімдері Қазақстан Республикасының атынан жария етіледі; - сот билігі Конституция, заңдар, өзге де нормативтік құқық-тық актілер, республика халықаралық шарттарының негізінде туындаған дауларға ғана қолданылады. Сот мораль, діни, қызметтік әдеп нормаларын бұзуға байланысты жанжалдарды қарамайды және шешпейді; - осы билікте оның қызметіне тән іс жүргізу жүргізіледі (талап арыз ісін жүргізу, процеске айыптауға және қорғауға қатысу); - сот билігінің құқық қорғау сипаты болады. Оның қызме-тінде осыған байланысты екі қыры бөлініп шығады: құқық пен заңның үстемдігін қамтамасыз ету, сондай-ақ азаматтар мен ұйымдардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін қорғау; - сот билігінің шешімдері мемлекеттің мәжбүрлеу күшімен қамтамасыз етіледі. Ал, енді сот билігінің функцияларына келер болсақ, сот қызметінің мазмұны мен бағытталған қызметіне қарай оның функцияларын негізгі үш топқа бөлеміз: Соттық функцияның бірінші тобы – адамдар мен азамат-тардың құқықтарын және бостандықтарын қорғау, конституция-лық құрылысты қорғау - соттардың қызмет ету бағытын айқындау сот қызметін белгілеу. Екінші топ - әділсот, соттық бақылау, жеке өндіріспен іс жүргізу тәртібі, Конституция мен Қазақстан Республикасының өзге де заңдарының орындалуын қамтамасыз ету, т.б. Бұл бірін-ші топтан туынды ретінде шыққан, яғни бірінші топтағы қыз-меттердің орындалуының процедурасын анықтау болып табылады.Үшінші топ соттардың басқарушылығына байланысты ішкі функциясын құрайды. ҚР Конституциясының 75-бабында және “ҚР сот жүйесі мен судьялардың мәртебесі туралы” 2000 жылғы 25 желтоқсандағы Конституциялық Заңның 1-бабында аталғандай, “Қазақстан Респбликасында сот төрелігін тек сот жүзеге асырады. Сот төрелігі –бұл адам мен азаматтың, мемлекеттік және мемле-кеттік емес ұйымдардың, лауазымды адамдардың құқықтары мен заңды мүдделерін жүзеге асыруға тікелей қатысы бар құқық қорғау қызметінің функциясы. 2. Сот билігінің құрылымы: а.Қазақстан Респупликасының Жоғарғы Соты Аз ғана кезең ішінде мемлекетімізде конституция қағидаларына сәйкес Жоғарғы Сот басқаратын біріңғай сот жүйесі құрылды. Бұған дейін Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес (1993) сот билігінде үш жоғары орган( Конституциялық Сот , Жоғарғы Сот, Жоғарғы Төрелік Сот) болған еді. Бірақ-та, мұндай құрылым алғашқы кезеңде ойлағандай нәтижелер бермеді. Ресей Федерациясы үлгісімен құрылған егемен Қазақстандағы сот билігі жоғары эшалонның жұмысы, бейнелеп айтқанда И.А.Крылов мысалының кейіпкерлері: “аққу көкке, шортан суға, шаян қырға тартқаны” сияқты болып шықты. Сот билігі жоғары құрылымындағы сәйкессіздіктің салдарынан бүкіл заң жүйесінде дағдарыс дертінің белгілері байқала бастады. Енді міне , біздер қазір Жоғарғы Сот қана азаматтық, қылмыстық, әкімшілік және өзге де істер жөніндегі жоғары сот органы болып табылады. “Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы” Қазақстан Республикасының Конституциялық заңында еліміздің Жоғарғы Сотының өкілеттіктері айқын көрсетілген.Енді Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының құрамын қарастырайық. Аталған заңның 18-бабына сәйкес, ол Жоғарғы Соттың Төрағасынан, алқа төрағаларынан және судьялардан тұрады. Жоғарғы Соттың органдары: - Қадағалау алқасы; - Азаматтық істер жөніндегі алқа; - Қылмыстық істер жөніндегі алқа; - Соттың жалпы отырысы болып табылады. Сондай-ақ Жоғарғы Соттың жанынан ғылыми-конституциялық және баспа органы құрылады. Жоғарғы Соттың азаматтық істер жөніндегі алқасы - алқа төрағалары, ал қадағалау алқасын Жоғарғы Соттың төрағасы басқарады. Әр алқадағы судьялар саны Жоғарғы Сот Төрағасының ұсынысымен соттың жалпы отырысында белгіленеді . Қадағалау алқасы Жоғарғы Соттың жалпы отырысында жасырын дауыс беру арқылы судьялардың жалпы санының көпшілік дауысымен жыл сайын сайланатын судьялардан тұрады.Жоғарғы Соттың құрамында құрылған екі жаңа орган қадағалау алқасы жәҚадағалау алқасының өкілеттігін белгілеу үшін қолданылып жүрген азаматтық істер жүргізу және қылмыстық істер жүргізу кодестеріне өзгертулер мен толықтырулар енгізілді. Ол ҚР Жоғарғы Соты төрағасының, сот алқалары төрағалардың және барлық судьялардың жиналысын білдіреді. Жалпы отырыс үнемі жұмыс істемейді, қажеттілігіне қарай жиі, бірақ кемінде бір жылда екі рет шақырылады.Соттың жалпы отырысы алқа құрамының санын белгілейді және қадағалау алқасының құрамына судьялар сайлайды. Сонымен қатар, жалпы отырыстың қарауына аталған заңның 22-бабында көрсетілген мәселелер жатады.Осы жерде жалпы отырыстың заңда көрсетілген өкілеттіктері тұрақтыты ма, жоқ әлде жалпы отырыс басқа да мәселелерді қарауға құқылы ма деген заңды сұрақ туындауы мүмкін.Жоғарыда келтірілген заң талаптарын талдай отырып, жалпы отырыстың іс жүргізу заңдарында көрсетілмеген, яғни процессуалдық заңнамадан тыс өкілеттіктерімен айналысатынына көз жеткіздік. Демек, соттардың жұмыстарын ұйымдастыруға және жоспарлауға байланысты, заңның 22-бабында көрсетілмеген, басқа да мәселелер, егер олар заң талаптарына қайшы келмесе, жалпы отырыстың қарауына жатады деп түйіндеуге болады.Аталған заңның 20-бабының талаптарына сәйкес Жоғары Соттың төрағасы судья болып табылады және оның өкілеттіктері бұрын қолданылған заңның талаптарына қарағанда біршама кеңейтілгенін, бұл өзгерістер негізінен судьялардың мәртебелерін арттыруға, Республика судьяларының мүдделерін қорғауға бағытталғанын атап көрсетуге болады.Жоғарғы Соттың жанынан құрылатын ғылыми-конституциялық кеңестің құрамын Жоғарғы Соттың жалпы отырысында Жоғарғы Сот төрағасының ұсынуы бойынша сайланады. Оған Жоғарғы Сот мүшелері, тәжірибелі қызметкерлер мен құқық саласындағы ғалымдар кіреді. Оның құрамына ғылыми-конституциялық кеңестің төрағасы, оның орынбасары, ғалым хатшы, екі секция: азаматтық, еңбек, неке-отбасылық және азаматтық процесс, қылмыстық, әкімшілік құқық және қылмыстық процесс кіреді. Ғылыми-конституциялық кеңес сот тәжірибесін, Жоғарғы Соттың нормативтік қаулыларының жобаларын, сот тәжірибесі шолуларының жобаларын, әдістемелік хаттар мен басқа да құжаттарды зерделеуге және жинақтауға байланысты материалдардың дайындалуын қамтамасыз етуге арналған кеңесші орган болып табылады.Жоғарғы Соттың оны ұстауға бөлінген қаражат шегінде Жоғарғы Сот Төрағасының ұсынуы бойынша ҚР Президенті бекітетін өз аппараты, құрылымы мен штаттары болады. Бүгінде жұмыс істейтін 110 адамнан тұратын Жоғарғы Соттың аппараты ҚР Президентінің 1997 жылғы 8 қаңтардағы №3315 Жарлығымен бекітілген.Аппарат өз өкілеттіктерін жүзеге асыру, сот тәжірибесін жинақтау және сот статискасын талдау, судьялар мен процеске қатысушыларды қорғау, сондай-ақ соттың басқа да функцияларын орындау бойынша Жоғарғы Сот судьяларының қызметін қамтамасыз етеді. Жоғарғы Соттың аппараты мынадай құрылымдық бөлімшелерден тұрады: - материалдық-техникалық қаматамасыз ету басқармасы; - баспасөз қызметі; - халықаралық байланыс және хаттама бөлімі; - заң шығару жұмыстары жөніндегі сектор; - редакциялық-баспа бөлімі; - қаржы бөлімі. б. Азаматтық сот өндірісі Азаматтық сот ісін жүргізу тараптардың жарыспалылығы мен тең құқықтылығы негізінде жүзеге асырылады. Азаматтық процеске қатысатын тараптарға өзінің ұстанымын қорғауға тең мүмкіндіктер берілген.Тараптар азаматтық сот ісін жүргізу барысында өз ұстанымын, оны қорғау тәсілдері мен құралдарын өз бетінше және соттан және іске қатысатын басқа да адамдардан тәуелсіз таңдайды. Қазақстан Республикасы Азаматтық процестік кодексінің 15-бабына сәйкес сот істің нақты мән-жайларын анықтау мақсатында өз бастамасымен дәлелдемелер жинаудан толық босатылған, алайда тараптың уәжді өтінішхаты бойынша тәртіппен қажетті материалдарды алуға жәрдем көрсетеді.Сот объективтілікті және бейтараптылықты сақтай отырып, процеске басшылықты жүзеге асырады, тараптардың істің мән-жайларын толық және объективті зерттеуге арналған процестік құқықтарын іске асыруы үшін қажетті жағдайлар жасайды. Сот іске қатысатын адамдарға олардың құқықтары мен міндеттерін түсіндіреді, процестік әрекеттерді жасаудың немесе жасамаудың салдарлары туралы ескертеді және Азаматтық процестік кодексте көзделген жағдайларда, оларға өз құқықтарын жүзеге асыруға жәрдем көрсетеді. Сот шешімді тараптардың әрқайсысы бірдей негізде зерттеуге қатысуы қамтамасыз етілген дәлелдемелерге ғана негіздейді. Әрекетке қабілетсіз азаматтардың, кәмелетке толмағандардың және сот тәртібімен әрекет қабілеті шектеулі деп танылған адамдардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін сотта олардың ата-аналары, асырап алушылары, қорғаншылары, қамқоршылары, патронат тәрбиешілері немесе оларды алмастыратын басқа да тұлғалар қорғайды, олар сотқа өздерінің өкілеттіктерін куәландыратын құжаттарды ұсынады.Қазақстан Республикасы Азаматтық процестік кодексінің 62-бабына сәйкес хабарсыз кетті деп белгіленген тәртіппен танылған азамат қатысуға тиісті іс бойынша хабарсыз кеткен азаматтың мүлкіне қорғаншылықты жүзеге асыратын тұлға оның өкілі ретінде әрекет етеді. Қайтыс болған немесе қайтыс болды деп заңда белгіленген тәртіппен жарияланған адамның мұрагері қатысуға тиісті іс бойынша, егер мұраны әлі ешкім қабылдамаса, мұрагерлік мүлік өзіне сенімгерлік басқаруға берілген тұлға мұрагердің өкілі ретінде әрекет етеді. Заңды өкілдер өкілдік берушілерге жасау құқығы тиесілі барлық процестік әрекеттерді заңда көзделген шектеулермен өкілдік етушілердің атынан жасайды. Заңды өкілдер істі сотта жүргізуді басқа өкілге тапсыра алады. Кәмелетке толмағанның, сот тәртібімен әрекетке қабілетсіз деп танылған адамның не сот тәртібімен хабарсыз кетті деп танылған адамның заңды өкілі қорғаншылыққа алынған адамның мүлкі олардың нысанасы болып табылатын даулар бойынша істерді қарау кезінде өзі өкілі болып отырған адамның мүддесінде барлық процестік әрекеттерді жасайды.Кәмелетке толмағанның, әрекет қабілеті шектеулі деп танылған адамның заңды өкілі шектелген құқықтар көлемінен туындайтын міндеттемелер нысанасы болып табылатын істерді қарау кезінде осы адамның мүддесінде барлық процестік әрекеттерді өз бетінше жасайды. Басқа даулар бойынша әрекет қабілеті шектеулі тұлға процестік әрекеттерді жасайды және процестік міндеттерді өз бетінше атқарады.Заңды өкілдер және тапсырма бойынша өкілдер процестік әрекеттерді өз мүдделерінде немесе өздері өкілі болып отырған тұлғаның мүдделеріне қарамастан жасауға құқылы емес. Қорытынды Сот билігі – мемлекеттік билік тармақтарының бірі.Заң шығарушы және атқарушы биліктен өзгешелігі – жалпыға ортақ жүріс-тұрыс ережесін (сот прецедентінен басқа) шығармайды, атқару-басқару қызметімен айналыспайды. Сот билігі қоғамда туындап отыратын нақты істер мен дауларды шешеді. Ондай істер мен даулар заңда бекітілген ерекше іс жүргізушілік тәртіпте қаралып, шешіледі. Қс жүргізу тәртібі қатаң сақталады, іс жүргізу нысаны бұзылған жағдайда істің мәні бойынша дұрыс шығарылған сот шешімі де бұзылып, іс қайта қарауға жіберіледі. Сот билігі деңгейі қанша биік болса да сот мекемесіне тиесілі емес, іс қарайтын сот алқасына тиесілі. Сондықтан сот туралы сөз болғанда сот алқасымеңзеледі. Алқа әр елде әр түрлі құрамда: кәсіби судьялардан (мысалы, азаматтық іс қаралғанда 3 не 5 судьядан), бір судьядан және бірнеше алқа мүшелерінен немесе бірнеше судьядан және бірнеше алқа мүшелерінен құрылады. Қс қарап, шешім шығарарда сот заң мен құқықтық санаға жүгінеді. Сот қызметі құқық үстемдігін қамтамасыз етуге бағытталған, ол реттеушілік емес, қорғаушылық қызмет атқарады. Сот билігі заңдылық пен құқықтық тәртіпті қамтамасыз етуге, конституциялық құрылысты, саяси және экономикалық жүйені, азаматтардың, мемлекеттің және қоғамдық ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғайды. Осы міндеттерге орай сот билігі заң шығарушы және атқару биліктерінде жоқ өкілеттіктермен қамтамасыз етілген. Сот шешім шығара отырып адамды бостандығынан айыра алады, тіпті өмірін қия алады, мүлкін тәркілейді, мемл. органның шығарған шешімін бұзады, ата-аналық құқықтан айыра алады. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі: 1. Абдуллина З.К Производетво гражданских дел в суде первой инстанции. Алматы , КазГУ им. Аль-Фараби. Издат:. 1998 ж. 2. Абдуллина З.К Подготовка гражданских дел к судебному разбирательству. Алматы: АТиСО ,1998 г. 3. Абдуллина З.К Окончание гражданского дела без вынесения судебного решения . //Вестник КазГУ им. Аль-Фараби №9 1998 г. 4. Граждански процесс . М. 1993 г. Под ред. Шакарян С.Ш 5. www.supcourt.kz 6. Қазақстан Республикасының Сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы Қазақстан Республикасының 2000ж. 25 желтоқсандағы № 132-II Конституциялық Заңы
http://engime.org/sabati-tairibi-metindik-jattardi-resimdeu-elementteri-sabati-m.html
Сабақтың тақырыбы: Мәтіндік құжаттарды рәсімдеу элементтері. Сабақтың мақсаты: а білімділік
Жезқазған қаласы «Балалар мен Жасөспірімдер сарайы» КМҚК қосымша білім педагогы Айешов Сагат Толеуович Сабақтың тақырыбы: Мәтіндік құжаттарды рәсімдеу элементтері. Сабақтың мақсаты: а) білімділік: Мәтіндік құжаттарды рәсімдеу тақырыбы бойынша алған білімдерін тереңдету, жүйелеу, қоғамда тиімді қолдануға үйрету. Мәтіндік редакторы бойынша алған білімдерін тиянақтап, танымдық деңгейін арттыру. ә) дамытушылық: тәрбиеленушілердің компьютерге қызығушылығын, ойлау қабілеттерін, танымдық белсенділігін дамыту, компьютермен жұмыс істеу шеберлігін одан әрі қарай шыңдау және осы сабақта алған білімдерін практикада пайдалана білуге ықпал жасау. б) тәрбиелілік: тәрбиеленушілерді ақпараттық мәдениеттілікке, өзін-өзі бағалауға, уақытты тиімді пайдалануға тәрбиелеу. Ms Word редакторында мәтінді сауатты теруге. Жүйелікке, еңбекке, іскерлікке, ұқыптылық пен жылдамдыққа тәрбиелеу. Сабақтың түрі: Дәстүрлі емес Сабақтың типі: тәрбиеленушілердің білім дағдысын тексеру, бағалау сабағы. Сабақтың пән аралық байланысы : қазақ тілі, геометрия, ағылшын, орыс тілі Сабақта қолданылатын көрнекті құралдар: Интерактивті сенсорлы тақта, ActivInspire бағдарламасында дайындалған тапсырмалар, ДК, тапсырмалар бар карточкалар, тест формасы Excel бағдарламасында Жабдықталған бағдарлама: ActivInspire, Ms.Word, Ms.Excel. Сабақтың өту барысы: I. Ұйымдастыру кезеңі - Саламатсыз ба балалар! Бүгінгі сабақта кім жоқ? Сабаққа деген көңіл-күйлеріңіз қалай? - жақсы.Сабақтың тақырыбы: Мәтіндік құжаттарды рәсімдеу элементтері. Онда сабақты бастамас бұрын сендерден белгілі уақытта жеке тұлғаның өзін-өзі бағалау деңгейін анықтайтын «Графикалық тест» аламын. Төмендегі 8 шеңбердің алғашқы екі шеңбер, ортасындағы төртеуін, ең соңғы екі шеңберді таңдандар. Интерпритациясы: • Алғашкы екі шеңбердің біреуін тандаған бала өзін жоғары бағалайды. • Ең соңғы екі шеңбердің біреуін тандаған бала өзін төмен бағалайды. • Ортасындағы төртеуінің біреуін таңдаған бала өзін адекватты немесе дәл бағалайды. а) жоспары Сабақты 2-топқа бөлу 1-топ «Компьютер» 2-топ «Монитор» - Ендеше балалар, біздің бүгінгі сабағымыз ерекше сабақ болғалы тұр. Сонымен ертеде Microsoft деген кісінің 5 баласы болған. Олар: Word, Excel, Power Point, Access, Outlook. Солардың ішіндегі үлкені Word 18 толып, әкесінен еншісін алып, өзінің оқып-білгендерін жұртқа көрсету үшін жолға шығады. Оның әкесінің берген еншісін білу үшін мына кезеңдерден өтесіңдер. Өту жоспары: II. Жол сапар кезеңі ә).Үй тапсырмасы (екі топқа Word мәтіндік редакторы, құжатты пішімдеу тақырыбын бөліп беру) III. Ой қозғау кезеңі б). Сұрақ-жауап фигураларда жасырынған (үлкейткіш әйнек құралы арқылы дұрыс жауабын тексеру) IV.Ойлан тап кезеңі в). Интерактивті тақтада тапсырмалар (Word терезесінің элементтері атауларын орналастыр, стандартты, пішімдеу құралдарының орнын тап, диктант бос орынға қажетті сөзді жаз, екі топ ребус шешу) V.Компьютермен жұмыс жасау кезеңі г). (қызыл, көк, сары деңгейлік тапсырмалар орындау) VI. Алма ағашы кезеңі д) алмаларда құралдар жасырылған Activpen-мен қызметін жазу VII. Қорытынды тест жұмысы д). Формасы Ms.Excel бағдарламасы VIII. Бағалау (оқушылар бағалау парағы бойынша өздерін бағалау) IX. Үйге тапсырма е) Word бағдарламасы Wordpad бағдарламасы айырмашылықтары ұқсастықтарын жазып келу Word өзін таныстыруға жолға шығады 1. Жол сапар кезеңі (екі топқа Word мәтіндік редакторы, құжатты пішімдеу тақырыбын бөліп беру) Word өзінің білгенін әрі қарай шыңдау үшін келесі жолға шықты 2. Ой қозғау кезеңі (Интерактивті сенсорный тақтада үлкейткіш әйнек құралы арқылы дұрыс жауабын тексеру) Алтыбұрыш, Үшбұрыш, Бес бұрышты жұлдыз, Бесбұрыш,Өрнектелген тікбұрыш, Дөңгелек, Сегіз бұрышты жұлдыз, Дөңгелек, Алмас, Зауыт Сегізбұрыш, Тікбұрыш, Мәнерлі көрсеткі. Мәтіндік процессор дегеніміз не? Microsoft Word редакторын іске қосу үшін қандай әрекеттер тізбегін орындау жеткілікті? Мәтіндік редакторда қолданылатын ең кіші обьект болып табылады? Мәтіндік редакторда қаріп параметрлерін өзгерту процесі қалай жүргізіледі? Мәтіндерде сөздерді бөліп алу үшін қандай әрекет орындалады? Түгелдей мәтінді бөліп алу үшін қандай әрекеттер тізбегін орындау жеткілікті? Бірінші құжаттан мәтін үзіндісін көшіріп, келесі құжатқа қою үшін қандай әрекеттер тізбегін орындау жеткілікті? Бос жолды жою үшін пернесін басу керек? Бағдарлау өрісінде қағаз бетінің қандай түрлерін таңдау мүмкіндігі бар? Пернетақтада қандай перне бір абзацтың соңын және келесі жолға өтуді көрсетеді? Word бағдарламасында мәтінді теңестіру типінің бәрін атаңдар? Басып шығару алдында құжатты қалай қарап шығу керек? Осыған дейін білгендерін Word пысықтауға кірісті Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/sh-yuldosheva-a-nisanbaeva.html
Ш. юлдошева, А. Нисанбаева
ӨЗБЕКСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ЖОҒАРЫ ЖӘНЕ ОРТА АРНАУЛЫ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ С.МАТЧАНОВ, Х.ҒУЛОМОВА, Ш.ЮЛДОШЕВА, А.НИСАНБАЕВА АНА ТІЛІН ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ Өзбекстан Республикасы Жоғары және орта анаулы білім министрлігі жоғары оқу орындарының 5111700-«Бастауыш білім және спорт тәрбиелік жұмыс» бакалавриат білім бағыты студенттеріне арналған оқулық ретінде бекітілген Ташкент - 2013 Пікір жазғандар: | Е.Абдувалитов — Низами атындағы Ташкент мемлекеттік педагогикалық университетінің “Қазақ тілі мен әдебиетін оқыту әдістемесі” кафедрасының доценті, педагогика ғылымдарының кандидаты. | | А.Муминова — Өзбекстан мемлекеттік әлем тілдері университетінің “Өзбек тілі” кафедрасының доценті, филология ғылымдарының кандидаты | Бұл оқулықта бастауыш сыныптарда ана тілін оқыту әдістемесі курсының мақсат-міндеттері, бөлімдері: сауат ашу әдістемесі, сыныпта және сыныптан тыс оқыту әдістемесі, фонетика, графика, грамматика, сөзжасам, жазуды үйрету әдістемесі; оқушылардың байланыстыра сөйлеуі мен тілін дамыту әдістемесі, т.б. жан-жақты баяндалған. Сондай-ақ ғылыми-теориялық мәліметтерді іс жүзіне енгізудің әдіс-тәсілдері көрсетілген. БАСТАУЫШ СЫНЫПТАРДА АНА ТІЛІН ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ — ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ҒЫЛЫМ 1-тақырып. Бастауыш сыныптарда ана тілін оқыту әдістемесі пәнінің предметі мен міндеттері Әдіс сөзі гректің «metodos» сөзінен алынып, «білу және іздену, зерттеу жолы», «теория», «ілім» деген мағыналарды білдіреді1. Әдістеме (гр. «methodike») мәлім бір жұмысты істеу, жүзеге асыру, соңына жеткізу әдістерінің, тәсілдерінің жиындысы немесе оқыту тәсілдері туралы ілім2 — білім беру әдістері, жолдары мен құралдары жайындағы ғылым. Бастуыш сыныптарда ана тілін оқыту әдістемесі пәнінің предметі оқушыларға қазақ тілін оқыту жолдары мен құралдары, ана тілін үйрену, яғни сөйлеуді, оқу мен жазуды, грамматика мен емлені меңгерту туралы ғылым саналады. Әдістеме мектептің алдына қойылған тәлімдік, тәрбиелік міндеттерден келіп шығып, ана тілін оқытудың міндеттері мен мазмұнын белгілейді, тәлім-тәрбие үдерісін қарастырады, осы үдерістің заңдылықтары мен білім беру тәсілдерінің ғылыми негізделген жүйесін белгілейді. Әдістеме пәні төмендегі мәселелерді зерттейді: 1. Оқытудың міндеттері мен мазмұнын анықтайды. «Нені оқыту керек»? деген сұраққа жауап береді, яғни бастауыш сыныптарда ана тілі сабағының бағдарламаларын, білім беру мазмұнын белгілейді, оқушылар үшін оқулықтар мен оқу қолданбалар жазып, оларды жетілдіріп, нәтижелілігі мен сәйкестігін үнемі бақылап отырады. 2. Оқыту әдістерін, қағидаттарын (қағидаттерін), тәсілдерін, сабақ және оның түрлерін, оқушылардың орындаған жұмыстары — жаттығулар мен жазба жұмыстардың тиянақты жүйесін істеп шығады, яғни «Қандай оқыту керек»? деген сұраққа жауап береді. 3. Оқушыларға ана тілінен білім беру және олардың дағдысын қалыптастыруда ғылыми тұрғыдан ең тиімді мүмкіншіліктер мен жағдайлар жөніндегі мәселелерді шешеді, яғни «Неге дәл бұлай оқыту керек?» деген сұраққа жауап береді. Ең пайдалы материалдарды, әдістерді үйренеді, таңдалған әдістерді негіздейді, ұсыныстарды эксперименталды түрде тексереді. Бастауыш сыныптарда ана тілін оқыту әдістемесі жоғары сыныптарда ана тілін оқыту әдістемесінің алғашқы басқышы болып, ол қарастыратын мәселелерді бастауыш сынып оқушыларына сәйкестендіріп үйретеді. Сонымен қатар бастауыш сыныптарда ана тілін оқыту әдістемесінің өзіндік ерекшеліктері де бар. Бастауыш сыныптарда ана тілін оқыту грамматика, емле және оған байланысты түрде жүргізілетін тіл дамыту әдістемесін ғана емес, сауат ашу, сыныпта және сыныптан тыс оқыту әдістемелерін де қамтиды. Осылардан келіп шығып, бастауыш сыныптарда ана тілін оқыту әдістемесі пәні төмендегі міндеттерді атқарады: а) бастауыш сыныптарда ана тілі сабағының мазмұнын, көлемі мен жүйесін, яғни сабақтың (сауат ашу, оқу, грамматика, емле, тіл дамыту, т.б.) бағдарламасын белгілеу және негіздеу; ә) оқудан, жазудан білім мен дағдылардың қалыптасу үдерісін, сондай-ақ бұл үдерісте оқушылар душар болатын қиындықтарды үйрену, қателердің себебін талқылау, олардың алдын алу және дұрыстауға көмектесетін жұмыс түрлерін істеп шығу; б) ана тілінен берілетін оқу материалын оқушылардың дәл түсінуі және тиянақты меңгеруіне олардан алған білімдерін іс жүзіне енгізе алуына, сондай-ақ оқушылардың жалпы дамуына, яғни олардың зейінін, есін, есте сақтау, бақылағыштық қабілетін, логикалық ойлауын, шығармашыл пікірлеуін, қабылдауын дамытуға, тілін ұстартуға көмектесетін әдістер мен құралдарды ойлап табу; в) ана тілін оқытумен байланысты түрде мектептердің алдына қойылған тәрбиелік міндеттерді жүзеге асыру, оқушыларда этикалық-эстетикалық сапаларды қалыптастыру. Ана тілін оқыту әдістемесі білім берудің түрлі басқыштарында оқушылардың білім, дағды және іскерліктерін анықтайды, оқу үдерісінің нәтижелі және кемшілік тұстарын, олардың себептерін анықтайды, қателер мен олқылықтардың орнын толтыру тәсілдерін табады. Ана тілін оқыту әдістемесі білім беру жүйесінің барлық басқыштарында ана тілін оқытудың дәйектілігі мен бірізділігін қамтамасыз етеді. Мектепке дейінгі білім беру мекемелерінде, негізінен, балалардың тілін ұстарту көзделеді. Бастауыш сыныптарда оқушылардың тілін ұстартудан тыс, ана тілінен элементар теориялық ұғымдарды практикалық меңгеруі де көзделеді. Бастауыш сыныптарда ана тілін оқыту әдістемесі пәні төмендегі бөлімдерден тұрады: 1. Сауат ашу әдістемесі, яғни элементар оқу мен жазуға үйрету. Балалардың сауатын ашу тек қана педагогика ғылымында емес, әлеуметтік өмірдегі де ең маңызды мәселелердің бірі саналады. Себебі, халықтың сауаттылығы тәуелсіздік үшін, саяси саналылық үшін мәдениет үшін күресу құралы саналады. Тәуелсіз Өзбекстан Республикасында әрбір азаматтың сауатты болуына ерекше назар аударылуда. Президент И.А.Каримов келешек ұрпақтың сауатты, жоғары руханият иесі болып өсуі үшін қамқорлық жасауда. Мысалы, 1-сыныпқа қадам басқан балаларға барлық оқу құралдарының сыйға тартылуы, 2008 жылдың елімізде «Жастар жылы» деп аталып, осыған орай Мемлекеттік бағдарламанық қабылдануы, т.б. 2. Оқу әдістемесі. Бастауыш сыныптарда оқу сабағының міндеті балаларды дұрыс, шапшаң (өз деңгейінде) саналы және мәнерлі оқу іскерліктерін қалыптастырудан тұрады. 3. Фонетиканы, грамматиканы және сөзжасамды үйрету әдістемесі. Бұл бөлім элементар дұрыс жазуға және көркем жазуға үйретуді, грамматикалық ұғымдарды, алғашқы емле іскерліктерін қалыптастыруды көздейді. 4. Тіл дамыту әдістемесі. Бұл бөлім бастауыш сыныптарда ерекше орын иелейді. Бала бірінші кезекте тілді, сөйлеуді оқу сабағы ретінде түсінеді, тек олар қалайтын, қызықты нәрселерді ғана емес, қажетті нәрсе және құбылыстар жөнінде де ойлап, жоспарлы сөйлеу керектігін де түсіне бастайды. Олар өздерінің графикалық формаларымен ғана емес, лексикасы, синтаксистік және морфологиялық тұлғалары арқылы да ауызша сөйлеуден ерекшеленетін жазбаша сөйлеуді де меңгере бастайды. Әдістеме балалар тілін дамытуы, синтаксистік дұрыс құрастырылған және байланыстырып сөйлеуін де қамтамасыз етуі керек. Байланыстырып сөйлеу мектептерде жеке бөлім ретінде оқытылмайды, ол тіл ғылымының басқа бөлімдерінің құрамында, солармен байланысты түрде қалыптастырылады. Ана тілін оқыту әдістемесі пәнінің әдіснамалық және ғылыми негіздері. Ана тілін оқыту әдістемесінің әдіснамалық негізі жаратылыстану теориясы саналады. Бұл пәннің басты мақсаты — оқушыларға қазақ тілінің сөздік құрамын мүмкіндігінше көбірек меңгерту. Тіл қоғамда адамдар арасындағы қарым-қатынастың негізгі құралы саналады. Тілдің қатынас құралы ретіндегі маңызы үздіксіз түрде артып отырады. Тіл — дүниені тиімді, логикалық танудың да құралы. Тіл бірліктерінің көмегімен ғана білу кезінде жалпылау, ұғымды пікір және қорытындымен байланыстыру мүмкін. Тіл мен сөйлеу ойлаумен мызғымас бірлікте. Тілді игеру және тілді (сөйлеуді) дамытумен бірге оқушының пікірлеу қабілеті де артып отырады. Мектептің міндеті тілді адамдар арасындағы қарым-қатынастың дамыған нәзік құралына айналдыру саналады. Әдістемелік пән ретінде ана тілін оқыту әдістемесі бастауыш білім стандарты белгілеп берген міндеттерді атқарады, яғни ойлау қабілеттерін дамыту, еркін пікірлей алу, өз пікірін ауызша және жазбаша дұрыс баяндай алу, қоғам мүшелерімен еркін сұхбаттаса алу дағдылары мен іскерліктерін дамытуға қатысты әдістер мен тәсілдерді табады. Білу теориясына сәйкес, аналитикалық-синтетикалық жұмыстардың көмегімен тілді бақылаудан жалпы қорытынды шығаруға, теориялық анықтама мен ережеге, солардың негізінде ауызша және жазбаша сөйлеу қарым-қатынасына, дұрыс жазу және дұрыс айтуға өтеді. Оқушылар жанды тілдік қатынасқа дұрыс сөйлеу мен дұрыс жазуды қарапайым теориялық мағлұматтар негізінде игеру арқылы кіріседі. Олар тілдік материалдарды бақылау, талдау арқылы элементар теориялық ережелер шығарады, үйреген және игерілген теориялық қағидаларды іс жүзіне саналы енгізеді. Мектепте ана тілін оқыту әдістемесінің мұндай бағыты нағыз білімдерді меңгеру заңдылықтарына да, қазіргі заман дидактикасы міндеттеріне де сай келеді. «Білім туралы» заңда білім беру саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі қағидаттары белгілеп берілді: - білім беру мен тәрбиенің гуманистік, демократиялық қасиетке ие екендігі; - білім берудің үздіксіздігі мен бірізділігі; - жалпы орта, сондай-ақ орта арнаулы кәсіптік-техникалық білімнің мәжбүри екендігі; - орта арнаулы, кәсіптік-техникалық білімнің бағытын: академиялық лицейде немесе кәсіптік-техникалық колледжде оқуды таңдаудың еркіндігі; - білім беру жүйесінің дүниелік қасиетке ие екендігі; - мемлекеттік білім стандарттары аясында білім алудың баршы үшін ашықтығы; - білім беру бағдарламаларын таңдауға бірыңғай және сатылай жанасу; - білімді болуды және дарынды ынталандыру; - білім беру жүйесінде мемлекет және қоғамдастық басқаруын үйлестіру1. Бұл қағидаттер бастауыш білім беруде ана тілін оқыту әдістемесінің міндеттерін де белгілеп, анықтап береді. Заңда бастауыш білім жалпы орта білім алу үшін қажетті сауаттылық, білім мен дағды негіздерін қалыптастыруға қаратылғаны айтылған. Бастауыш сыныптарда ана тілін оқыту әдістемесі өзінің міндеттерін белгілегенде білім беру саласындағы мемлекеттік құжаттарға сүйенеді. Соңғы жылдары тәуелсіздіктің арқасында білім беру саласын түбегейлі реформалау мемлекеттік саясаттың басты бағытына айналды. «Білім беру туралы» заң мен осы құжат негізінде жасалған «Кадрлар дайындау ұлттық бағдарламасы» осыған дәл мысал бола алады. «Кадрлар дайындау ұлттық бағдарламасында» білім беру саласын түбегейлі реформалау, дамыған демократиялық мемлекеттер деңгейінде, жоғары рухани-ақылақтық талаптарға жауап беретін жоғары білікті мамандарды дайындау Ұлттық жүйесін жасау басты мақсат етіп алынған1. Кадрлар дайындау саласындағы мемлекеттік саясат тұлғаны интеллектуалды және рухани-ақылақтық жақтан тәрбиелеумен тығыз байланысты болған білім беру жүйесі арқылы жан-жақты кемел тұлғаны қалыптастыруды көздейді. Ана тілін оқыту әдістемесі пәні де білім беру үдерісін ұйымдастыру қалыптары мен тәсілдерін жасауда жоғарыдағы мақсаттар негізінде жұмыс жүргізеді. Жалпы орта білімнің бір басқышы болған бастауыш білім 1-4 сыныптарды қамтиды. Ұлттық бағдарламада айтылғандай, бұл басқышта білім берудің жаңаша жүйесі мен мазмұнын қалыптастыру үшін мыналар қажет: - оқушылардың қабілеттері мен мүмкіндіктеріне сәйкес білім беруге сатылай жанасуды енгізу; - білім берудің озат педагогикалық технологияларын, заманалық оқу-әдістемелік комплекстерді жасау және оқ-тәрбие үдерісін дидактикалық тұрғыдан қамтамасыз ету, т.б. Ұлттық бағдарламада білім беру жүйесінің тұтас ақпараттық базасын қалыптастыру бойынша берілген нұсқаулар, үздіксіз білім беруді қамтамасыз ету барысындағы реформаларды іс жүзіне енгізу бастауыш сыныптарда ана тілін оқыту әдістемесі пәнінің алдында көлденең тұрған өзекті мәселелердің бірі саналады. Ана тілін оқыту әдістемесі психология мен педагогиканық да мағлұматтарына сүйенеді. Әдістеменің мәселелерін шешуде педагогикалық білімдер көмектеседі. Сондықтан да психологиы мен педагогика ғылымдары да әдістеменің әдіснамалық негіздері қатарына жатады. Педагогикалық психология адамға тәлім-тәрбие берудің психологиялық заңдылықтарын зерттеуді өзінің предметі етіп алады. Ол оқушыларда ойлаудың қалыптасуын зерттейді, ақыл-ой қызметінің тәсілдері мен дағдыларын меңгеру үдерісін басқару мәселелерін қарастырады, оқыту үдерісін жүргізуге, педагог пен оқушылар арасындағы өзара қарым-қатынастарға және оқушылар тобындағы қатынастарға әсер ететін психологиялық факторларды, оқушылардағы индивидуалды-психологиялық айырмашылықтарды, ақыл-ой дамуы жағынан артта қалған балалармен жүргізілетін тәлім-тәрбие жұмыстарының өзіне тән ерекшеліктерін анықтайды. Мұнымен педагогикалық психология әдістеме пәніне оқу материалын таңдауға, бастауыш сыныптарда ана тілінің мазмұны мен көлемін, оқу материалын анықтауға және оларды сыныптар бойынша бөлуді жүйелі түрде жүзеге асыруға көмектеседі. Оқытудың тиімді тәсілдері мен қалыптарын анықтауға, оқушылардың аналитикалық-синтетикалық қызметінің дұрыс өсуіне көмектеседі. Әдістеме психология ғылымының мағлұматтарына сүйеніп оқытуда оқушылардың жас және индивидуалды ерекшеліктерін есепке ала отырып жанасу мүмкіндігіне ие болады. Ана тілін оқыту әдістемесі психолингвистика ғылымымен де тығыз байланыста. Психолингвистика әдістемеге сөйлеу туралы — пікірді дұрыс жеткізу түрлерін белгілейтін факторлар, «сөйлеуді қабылдау сигналдары» аппараты, индивидуалды қатынасқа және бұқаралық байланысқа сөйлеу әсерінің пайдасы туралы мәлімет береді. Бұл мәліметтер әдістемелік мәселелерді шешу үшін, әсіресе байланыстырып сөйлеуді дамыту әдістемесі үшін аса қажетті саналады. Бастауыш сыныптарда ана тілін оқыту әдістемесі дидактикамен, яғни білім берудің жалпы теориясымен де байланысады. Әдістеме дидактика белгілеп берген заңдылықтар, ереже-қағидаларға сүйенеді. Дидактикалық қағидаттарға, яғни қарастырылған материалдың ғылыми, сәйкес екендігіне, тіл және материалды үйрету мен нығайтуда көрнекілік, саналылық, білім, дағды және іскерліктің тиянақтылығына, тұрақты қайталауға, оқушылардың таным қызметінің белсенділігіне, дербестік, оқытуды өмірмен, балалардың қызығуларымен байланыстыра жүргізуге мойынсұну мектепте оқытылатын барлық сабақтардан, соның ішінде ана тілінен де оқу үдерісін ұйымдастыруға аса қажет. Ана тілі әдістемесі жалпы педагогикамен де байланысты болып келеді. Мектептегі әрбір сабақ, соның ішінде ана тілі де тек қана білім беру, дағды мен іскелікті қалыптастырумен шектелмейді, баланық санасын дамыту мен тәрбиелеу де соның еншісінде. Расында да ана тілін оқыту үдерісінде балалардың дүниетанымы қалыптасады, таным қабілеті дамиды, ақыл-ой, ақылақтық, эстетикалық жақтан дамиды, мінездерінде белгілі бір оңды өзгерістер байқалады, еңбек етуге үйренеді, т.б. Педагогика ғылымы балаларды жан-жақты дамыту мен оларды тәрбиелеу мәселелерін ғылыми негіздеп береді. Ана тілін оқыту әдістемесі педагогика ғылымының жаңалықтарына, оның ғылыми істеп шыққан мағлұматтарына сүйенеді. Ана тілін оқыту әдістемесін жалпы педагогикамен байланыстыру әсіресе бастауыш сыныптарда аса қажет. Кіші жастағы оқушылардың топтық және жеке оқу қызметінде қажетті көптеген әдеттерімен дағдылары әлі тәрбиеленбеген болады. Ұжымшылдық, топпен тез араласу, тыңдау, оқу мен жазу, белсенді және дербес жұмыс істеу, барлық жұмысты тиянақты істеу сияқты әдеттер мен дағдылар оқытушы мен мектеп жүргізетін жалпыпедагогикалық шаралар жүйесін құрайды. Тәрбиенің осыған ұқсаған теориялық және практикалық мәселелерін педагогика жасайды. Оқытушы педагогикалық талаптарды жүзеге асырғанда ғана ана тілін оқытуды тәлім-тәрбие тұрғысынан пайда келтірерліктей етіп ұйымдастыра алады. Ана тілн оқыту әдістемесі қазақ тілінің белгілі мөлшерде теориялық тұрғыдан игеруді де көздейді. Сондықтан да тіл білімінің фонетика мен фонология, лексикология мен фразеология, сөзжасам мен этимология, грамматика (морфология, синтаксис), стилистика, сондай-ақ орфоэпия, графика, орфография секілді салалары ана тілін оқыту әдістемесінің маңызды негізі саналады. Фонетика мен фонология графикамен баланысты сауат ашу әдістемесін жасауға, элементар оқу дағдысын қалыптастыруға негіз болады. Фонетика мен графиканық фонетикалық қағидат негізінде жазылатын емле қағидаларын игеруде де маңызы зор. Көркем жазу әдістемесі графика теориясына негізделеді. Лексикологияны білу мектепте сөздік жұмысын (мағынасы жуық және қарама-қарсы мағыналы сөздерге қатысты түрлі жаттығулар орындау, көп мағыналы сөздер, олардың мағыналық ерекшеліктері үстінде жұмыс істеу) дұрыс ұйымдастыру үшін өте қажет. Сөздің құрамы мен сөзжасамды үйренуде әдістемеге сөзжасам, этимология, грамматика негіз болады. Морфология мен синтаксис дерексіз тілдік құбылыстарды қалыптастыруды, тілдің құрылысы туралы түсінік пайда етуді дұрыс ұйымдастыруға, грамматикалық ұғымдарды дұрыс жазу мәселелерін шешуде пайдалануға мүмкіндік тудырады. Грамматикадан білімі нашар оқушыларда емле және пунктуациядан дағды және іскерліктерді қалыптастыру мүмкін емес. Грамматиканың оқушылар тілін дамытудағы маңызы зор, себебі грамматика сөз тұлғаларын дұрыс құрастыру, сөз тіркесінің құрамындағы сөздерді өзара дұрыс байланыстыру және сөйлемді дұрыс құрастыруға баулиды. Дұрыс жазуды оқыту әдістемесінің дамуында қазақ тілінің емлесі теориясын есепке алу талап етіледі. Оқу әдістеме әдебиет теориясына негізделеді, себебі оқушылар көркем шығарманы іс жүзінде талдайды, оларға әдебиеттанудан теориялық мағлұматтар берілмейді, дегенмен әдістеме әдеби шығарманың дүниеге келу заңдылықтарын, олардың оқушыларға әсерін, әсресе әдебиеттануға тиісті тақырыптардан туындының идеялық мазмұнын, тақырыбы мен сюжетін, композициясын, жанрын, бейнелеу құралдарын есепке алу керек. 2-тақырып. Ана тілін оқыту әдістемесінің қағидаттары Оқушыларға ана тілін оқыту, оларды тәрбиелеу және жан-жақты дамыту міндеттерінен келіп шығып, таным теориясына негізделіп, барлық өзара жуық, байланысты пәндердің ұсыныстарына негізделіп, ана тілін оқыту әдістемесі өзінің қағидаттарын істеп шығады. Бұл қағидаттар жалпыдидактикалық қағидаттардан өзгеше болып, оқытушы мен оқушы арасындағы оқу еңбегінің бағыттарын белгілеп береді. Ана тілін оқытудың қағидаттары мыналар: 1. Тіл материалына, сөйлеу аппараты мүшелерінің дамуына, сөйлеу іскерлігінің дұрыс қалыптасуына мән беру қағидаты. Сөйлеу, тіл заңдылықтарына, аз да болса мән бермеу практикалық сөйлеу қызметін игеруге кері әсерін тигізеді. Мысалы, фонетикалық дағдыларға жеткілікті мән берілмесе, емле сауаттылығына кемшілік келеді. Бұл білім беру қағидаты тіл жаттығуларында көру және есту нұсқалылығын қамтамасыз етуді және сөйлеу аппараты мүшелерін жаттықтыруды (сөйлеп беруді, мәнерлеп оқуды, ішкі сөйлеуді) талап етеді. 2. Тілдік мағыналарды (лексикалық, грамматикалық, морфемалық, синтаксистік) түсіну қағидаты. Сөзді, морфеманы, сөз тіркесін, сөйлемді түсіну әлемдегі алуан түрлі оқиға-құбылыстар арасындағы байланысты анықтау деген сөз. Тілдік мағыналарды түсіну қағидатына мойынсұнудың шарты — тілдің барлық барлық жақтарын, тіл білімінің барлық саласын (грамматика, лексика, фонетика, орфография, стилистика) өзара байланыстыра үйрену. Мәселен, морфологияны синтаксиске сүйеніп қана үйрену, игеруге болады. Ал синтаксисті үйренгенде морфологияға сүйенеміз. Орфография фонетикаға, грамматикаға, сөзжасамға, т.б. сүйенеді. Сөзді морфемалық талдау оның мағынасын тереңірек түсінуге көмектеседі. Тілдің барлық деңгейі бір-бірімен өзара байланысты болып, оқытуда мұны әлбетте есепке алу керек. 3. Тілге сезімталдықты дамыту қағидаты. Тіл — өте күрделі құбылыс, оның құрылысын, бірізді жүйесін байымдамай жатып оның заңдылықтары мен ұқсастықтарын аз да болса игермей жатып есте сақтауға болмайды. Бала сөйлесу, оқу, естумен тілдік материалдарды жинайды, оның заңдарын меңгереді. Нәтижеде адамда тілге сезімталдық (тіл құбылыстарын түсіну) ерекшелігі қалыптасады. 4. Сөйлеудің мәнерлілігіне мән беру қағидаты. Бұл қағидат тіл құбаластарын түсінбес бұрын сауатты жазу, тіл мәдениеті құралдарының хабар беру міндетін түсінумен қатар оның мәнерлілігін (стиліне қатысты) түсінуді, мазмұнын ғана емес, сөз бен сөйлеу бірліктерінің, тілдің басқа өркемдік-бейнелеу құралдарының әсерлілігін де түсінуді көздейді. Бұл қағидатқа мойынсұну үшін бірінші кезекте көркем әдебиеттерді, сондай-ақ тілдің стилдік ерекшеліктері нақты өрнектелген басқа да мәтндерді пайдалануды талап етіледі. Ал бұл мәтн мазмұны мен оның өзіндік «нәзік» қырларын да аңғаруға көмектеседі. 5. Ауызша сөйлеуді жазбаша сөйлеуден бұрын меңгеру қағидаты. Бұл қағидат та адам тілінің дамуына ықпал етеді және тілді оқыту әдістемесін құрастыруға қызмет етеді. Әдістеме қағидаттары дидактика қағидаттары секілді оқытушы мен оқушының мақсатты қызметін белгілеуге, олардың біргеліктегі жұмыстарында қолалы бағыттарды таңдауға септігін тигізеді, әдістеменің ғылым ретінде теориялық негіздеу элементтерінің бірі болып қызмет етеді. 3-тақырып. Ана тілін оқыту әдістемесінің зерттеу әдістері Практикалық ғылымдар үшін практиканық маңызы зор. Ана тілін оқыту әдістемесі де практикалық ғылымдар қатарына енеді. Кез келген практикалық тұжырымдар сенімді болуы, жоғары ғылыми дәрежеде, яғни тиянақты әрі негізді болуы керек. Әдістеме ұсыныстарының ғылыми дәрежесі, теориялық мақұлдануы жоғары деңгейде болуы зерттеу әдістерінің тиянақтылығына да байланысты. Зерттеу әдістері екі түрлі. 1. Теориялық зерттеу әдістері. Олар мынадай жағдайларда пайдаланылады: а) белгілі бір құбылыстың әдіснамалық негізін, онымен байланысты басқа ғылымдарды үйрену, гипотезаны негіздеу, ізденістің негізгі бағытын айқындауда; ә) мәселенің тарихы, шетелдік мектептердің тәжірибелері және тақырыпқа қатысты әдебиеттерді үйрену, тәжірибені талдау, мәселенің дәлелденбеген, шешілмеген тұстарын анықтау, бұрынғы тәжірибе мен қазіргі жағдайды салыстыру, Бүгінгі күн талабы тұрғысынан баға беруде; б) бір-біріне жақын ғылымдардың (психология, тіл білімі, социология) зерттеу әдістерін, ғалымдардың зерттеу жұмыстары тәжірибесін үйрену, қолайлы әдістерді таңдау, өзінің жаңа эксперименталды әдістемесін жасау, материалдарды дайындау мақсатында; в) эмпирикалық тәжірибе жолымен алынған материалдарды талдау және жалпылау, оқытушылардың жұмыс тәжірибесін үйрену, эксперимент нәтижесін талдау, іс жүзіндік ұсыныстарды қалыптастыруда. 2. Эмпирикалық әдіс (тәжірибеге негізделген әдіс). Бұл әдіс мынадай мақсаттарда пайдаланылады: а) оқытушылардың жұмыс тәжірибесін үйрену, жаңалықтарды таңдау, жалпылау, бағалау және бұқараландыру, оқытушы мен оқушы қызметінің дәрежесін анықтауда; ә) оқыту үдерісін мақсатты күзету (сабақ немесе оның бірер бөлігін, оқушылардың жауабын, әңгімесін және жазба жұмыстарын тексеру), оқытушы мен оқушы қызметін сұраулар арқылы тексеруде; б) эксперимент (тәжірибе) әдісін пайдалануда. Қазіргі кезде кеңінен тараған бұл әдісті пайдаланғанда, әдетте дедуктивтік жолмен барады, яғни гипотеза қойылады, тақырыпқа негізделіп эксперимент үшін материал (оқу материалы) дайындалады. Эксперимент бірнеше рет қайталанады, бірнеше сынып немесе топта өткізіледі. Экспериментте 2 сынып таңдалды. Оның бірі тәжірибе сыныбы, екіншісі зерттеу үшін таңдалған бақылаушы сынып болады. Тәжірибе сыныбында жаңа әдіс, жаңа оқулық, жаңа сабақ жоспар пайдаланылса, бақылаушы сыныпта қолданыстағы әдіс, оқулық, сабақ жоспарлары пайдаланылады. Екінші рет сыныптар ауыстырылады. Егер екі жағдайда да нәтиже оңды болса, демек жұмыс тәсілі пайдалы деп саналады. Эксперименталды зерттеу мақсатының кеңдігімен де ерекшеленеді: кейбір әдістемелік тәсілдерді тексеруде бұқаралылық шарт емес, бірақ жаңа бағдарлама, жаңа оқулықтарды бақылау үшін аудан, кейде облыс аумағы жұмылдырылады. Эксперимент міндетіне қарай мынадай жағдайларда өткізіледі: жаңа әдіс, жаңа оқулықтың сәйкестігін бақлағанда; әдіс немесе қолданбаның пайдалылық дәрежесін бақылағанда; әдіс немесе қолданбаның сәйкестігі мен нәтижелілігін анықтағанда. Эксперимент нәтижесін қорытындылағанда белгіленген баға мөлшеріне мойысұнылады. Мұндай мөлшер нақты, барлық жағдай үшін де бір түрлі болуы керек. Ана тілін оқыту әдістемесінде жазба жұмыстарда жол берілген қателер саны мен ерекшелігі, белгілі бір уақытта оқылған не жазылған сөздер саны, ауызша әңгімелеу мен жазылған шығарманың көлемі және бірізділігі мөлшері пайдаланылады. Бастауыш сыныптарда ана тілін оқыту әдістемесі өзінің предметі және міндеттеріне сәйкес эмпирикалық зерттеу әдісін мына жағдайларда да пайдаланады: 1. Озат оқытушылардың жұмыс тәжірибесін жалпылауда. Бұл үшін озат оқытушылардың іс-тәжірибелері үйреніледі, талданады, ең пайдалы тұстары анықталып, жалпыланады. Бұл әдістеме пәнінің теориялық қорытындыларының дұрыстығын тексеруде басты өлшем болып, пәнді жаңалықтармен байытып отырады. 2. Бастауыш сыныптарда ана тілін оқыту әдістемесі саласындағы мирас пен жаңалықтарды үйренуде. 3. Білім берудегі тәсілдер мен құралдардың пайдалы екендігін тексеруде. 4. Ана тілінен оқушылардың оқуы, жазуы, дербес орындаған және шығармашылық жұмыстарын бақылауда. 5. Оқушылардың шығармашылық қызметінің нәтижелерін ауызша қайта әңгімелеу, жазба жұмыс сияқты тәсілдер арқылы талдауда. Жоғарыда санап өтілген бақылау әдістері осы пәннің заман талабына сай дамуында үлкен маңызға ие. 4-тақырып. Ана тілі бастауыш сыныптарда оқу пәні ретінде Тілдің ойды қалыптастыру және баяндау, әсер мен сезімдерді өрнектеуде маңызы зор. Тіл қоғам мүшелерінің бір-бірімен өзара қарым-қатынас жасауы үшін қажетті құрал саналады. Бұл құрал неғұрлым жетілсе, пікір де сонғұрлым баянды, әсерлі әрі тиянақты етіп жеткізіледі. Демек, адамдардың өзара қарым-қатынасы, сезімдері, хал-жағдайы, мән-жайы тілмен жеткізу арқылы айқындалады. Мектепте ана тілін терең үйрену қажеттілігі тілдің атқаратын негізгі қызметтерінен келіп шығады. К.Д.Ушинский бастауыш мектепте оқытылатын сабақтардың арасында ана тіліне ерекше мән беріп, оны орталық және жетекші пән ретінде бағалаған. «Таңғажайып мұғалім болған ана тілі балаға көп нәрсені үйретеді... Бала екі-үш жыл ішінде көп нәрсе үйренетіні, біліп алатыны соншалық, 20 жыл құнтпен әдістемелік тұрғыдан өте дұрыс оқығанда оның жартысындай да үйрене алмайды. Ана тілінің ұлы педагог екендігі де осында1», — дейді ол. Сондықтан да бастауыш сыныптарда ана тілін оқытуға үлкен мән беріледі. Бастауыш сынып оқушылары ана тіл сабақтарында саналы оқу мен сауатты жазуға үйренеді, ауызша және жазбаша сөйлеудің ереже-қағидаларын игереді. Ана тілі бойынша дағды-іскерліктер (сөйлеу, оқу және жазумен байланысты іскерліктер) оқушылардың оқу еңбегінің қажетті шарты әрі құралы. Оқушы оқу дағдыларын меңгерумен қатар, бірінші кезекте өз ан тілін үйренуі керек, себебі ана тілі білімділіктің, сана-сезімнің кілті саналады. Ана тілі басқа сабақтарды оқыту оқытудың да құралы: қоғам тарихы да, табиғаттану білімдері де ана тілі көмегімен үйреніледі. Демек, ана тілі баланық жалпы кемелденуінде де, білім алу мен еңбекке ынтасын арттыруда да ерекше маңызға ие. Тіл — тәрбиенің басты құралы. Көркем әдебиеттерді, газет-журналдарды оқыған бала өзінің ең жақсы қасиеттерін дамытып барады, тілін жаттықтырып, тіл мәдениетін игереді. Бастауыш сыныптарда ана тілі жаттығуларының түрі мен мазмұны мыналарды қамтиды: 1. Оқу, жазу, грамматикалық материалды үйрену, бақылаулар және оқушылардың әлеуметтік қызметтерімен байланысты олардың ауызша және жазбаша тілін дамыту. 2. Бірінші сыныпқа келген балалардың сауатын ашу, яғни оларға элементар оқу мен жазуға үйрету, бұл дағдыларды іскерлікке айналдыру. 3. Әдеби тіл нормаларын, яғни емле қағидаларына мойынсұнып, тыныс белгілерін дұрыс қойып, сауатты жазуды, дұрыс сөйлеуді үйрену, сөйлеу және әдістемелік элементтерді меңгеру. 4. Грамматика, фонетика, лексикологиядан теориялық материалдарды үйрену, тілдік ғылыми түсініктерді қалыптастыру. 5. Оқушыларды оқу және грамматика сабақтары арқылы көрем, ғылыми-көпшілік және басқа әдебиеттер үлгісімен таныстыру, оларда көркем шығарманы тану дағдысын қалыптастыру. Бұл міндеттердің барлығын бастауыш сыныптарда ана тілі сабақтары шешеді, олар ана тілі бағдарламасында өз көрінісін табады. Бағдарлама мемлекеттік құжат саналып, онда оқу сабағының мазмұны мен көлемі, сондай-ақ осы пәннен білім, дағды және іскерліктер дәрежесіне қойылатын негізгі талаптар белгіленген болады. Оқытушы мен оқушылар сол бағдарлама талаптары негізінде жұмыс жүргізеді. Бастауыш сыныптардың ана тілі бағдарламасы екі бөлімнен тұрады: 1. Түсіндіру хаты. 2. Негізгі бөлім. Түсіндіру хатында ана тілі сабағының орны мен маңызы, оның атқаратын міндеттері көрсетіліп, әдістемелік жол-жобалар беріледі. Бағдарламанық негізгі бөлімі ішінара мынадай тарауларды қамтиды: 1. Сауат ашу және тіл дамыту. 2. Сыныпта, сыныптан тыс оқу және тіл дамыту. 3. Фонетика, грамматика, емле және тіл дамыту. Оларда оқушылар меңгеруі қажет болған білімдер мазмұны мен олардың білім, дағыларына қойылған талаптар көрсетледі: Әрбір тарау бірнеше бөліктерден құралады. Мысалы, «Сыныпта, сыныптан тыс оқыту» тарауы «Сыныпта оқыту», «Сыныптан тыс оқыту», «Оқыту тақырыптары», «Оқу дағдылары», «Мәтінмен жұмыс» сияқты тақырыпшалардан тұрады. Сұрақтар мен тапсырмалар 1. Ана тілін оқыту әдістемесінің предметі не? 2. Әдістеме ғылымы нендей мәселелерді зерттейді? 3. Ана тілін оқыту әдістемесінің негізгі міндеттерін сипатта. 4. Бастауыш сыныптарда ана тілін оқыту әдістемесі пәнінің негізгі бөлімдерін ата. 5. Ана тілін оқыту әдістемесі пәнінің әдіснамалық негіздерін түсіндір. 6. Ана тілін оқыту әдістемесінің басқа ғылымдармен байланысын түсіндір. 7. Ана тілін оқыту әдістемесінің өзіне тән қағидаттары қайсылар? Оларға анықтама бер. 8. Теориялық әдіс дегеніміз не? Ол нендей жағдайларда пайдаланылады? 9. Эмпирикалық әдісті түсіндір. 10. Эксперимент атқаратын міндетіне қарай нендей жағдайларда өткізіледі? 11. Бастауыш сыныптарда ана тілі жаттығуларының түрі мен мазмұнын айт. 12. Бастауыш сыныптарда ана тілінің мемлекеттік білім стандарты мен бағдарламасына өз көзқарасыңды білдіріп пікір жаз. 13. «Ана тілі — бастауыш сыныптарда оқу пәні» тақырыбына қысқаша баяндама дайында. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/men-janserikizi-tolfanaj-izilorda-oblisiaral-audanini-tumasimi.html
Мен Жансерікқызы Толғанай Қызылорда облысы,Арал ауданының тумасымын. Абай атамыздың 175 жылдығына орай өзімнің жүрек жарды өлең шумақтарымды арнадым
Мен Жансерікқызы Толғанай Қызылорда облысы ,Арал ауданының тумасымын. Абай атамыздың 175 жылдығына орай өзімнің жүрек жарды өлең шумақтарымды арнадым. Абай ата асқақ атың қымбат тым, Саналықтың биігінен тіл қаттың. Өсіп, өніп мейірім қылмақ жанға, Өсиет қып халқыңа бек тыңдаттың. Сары алтындай тазалығың артылған, Өшпес, өлмес сөзің қалған артыңнан. Поэзияң мен нақыл сөзің жастарға, Ой түйініп түзелетін жол болған. Жастайынан болып өскен ол зерек, Ақыл айтар , дана болған Абайым. Өлеңі мен қара сөздер ол бөлек, Әр қазаққа дара болған Абайым! Ұлтының болшағына , алаңдаған Абайым. Өз халқына қатыгез, бола алмаған Абайым! Поэзиясы қазақтың Абайсыз сәні кірерме?! Әр сөзі оның ой салар Сөз қадірін білгенге. Сынай да білген өз елін, Құлай да сүйген өз елін. Оқысамда қай жырын, Тазалықты сеземін! Қолда барда алтынның, Бағасын сірә сезді кім?! Рухына оның сыйынып, Бас иетін кез бүгін. Қандай ғып әсем жеткізген, Төрт мезгіл жылда келетін. Қыспенен көктем әсем жаз, Күзім бар, түрлі түске енетін. Бір жүз жетпіс жылдығың, Оң болсын ұлы Абайым! Қиыстырып қиыннан, Келтірген сөздің шырайын! Сары алтындай сақтайтын, Түсінікті әрі таза,ақ. Абайдың қара сөздерін, Оқыса екен әр қазақ! Жансерікқызы Толғанай Бнк – 1 топ (1курс) Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/mamaj-orta-mektebini-aza-tili-men-edebieti-penini-mfalimi-ojsh.html
Мамай орта мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Қойшыбай Ермұраттың пән бойынша жүргізілген жұмыстары туралы
Мамай орта мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Қойшыбай Ермұраттың пән бойынша жүргізілген жұмыстары туралы МӘТІНДІ ЕСЕБІ 2014-2015 оқу жылы Қазақ тілі пәні мектептегі негізгі пәндердің бірі, әрі білім ордасындағы туған тілдің өркендеуі мен дамуына әсер етуші басты құрал екендігі сөзсіз. Қазақ мектебіндегі қазақ тілі мен әдебиеті пәні – оқушылардың бойына ұлттық-рухани құндылықтарды сіңіреді, туған тілдің тұнық нәрімен сусындатады. Мамай орта мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі - Қойшыбай Ермұрат. Білімі жоғары. Білімі туралы мағлұмат: № | Білім алған оқу орны | Оқыған жылдары | Мамандық | 1. | Щучье гуманитарлы-техникалық колледжі (күндізгі бөлім, үздік диплом) | 2000-2004 ж.ж. | Бастауыш сыныптарда білім беру | 2. | Шоқан Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университеті (сырттай) | 2005-2008 ж.ж. | Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі | I санатты мұғалім. Жұмыс өтілі – 11 жыл. Қазақстан Республикасы білім беру саласы қызметкерлерінің біліктігін арттыру курстарының II (орта) деңгейінен өткен. Білім жетілдіру курстарынан өткендігі туралы деректер: № | Тақырыбы | Мерзімі | Өткізілген орны | 1. | «Қазақ тілін оқыту барысында ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану» | 18.02. – 23.02. 2008 ж.ж. | Көкшетау қаласы | 2. | «Интерактивті тақтамен жұмыс жүргізудің қолайлы әдіс-тәсілдері» | 09.12 – 11.12. 2009 ж.ж. | Көкшетау қаласы | 3. | «Қазақ тілі мен әдебиеті пәнін оқытуда әдіс-тәсілдердің тиімділігін арттыру» | 13.02 – 24.02. 2012 ж.ж. | Көкшетау қаласы | 4. | «Оқушылардың тәрбие деңгейін диагностикалау» | 18.06 – 23.06. 2012 ж.ж. | Көкшетау қаласы | 5. | «Қазақстан Республикасы педагог кадрларының біліктілігін арттырудың II (орта) деңгейі бағдарламамасы курсы» | 01.10 – 25.12. 2012 ж.ж. | Алматы қаласы | 6. | «Оқу мен Жазу арқылы Сын Тұрғысынан Ойлауды Дамыту» жобасы бойынша Қазақстан Оқу Ассоциациясы ұйымдастырған семинарлар жиынтығы | 2013 жыл | Степняк қаласы | Мұғалім пәннің оқыту сапасын арттырып, заманға сай, бәсекеге қабілетті оқушыларды тәрбиелеу үшін жоғарыда аталған Қазақстан Республикасы педагог кадрларының біліктілігін арттырудың екінші деңгейлі бағдарламасы курсынан және сын тұрғысынан оқыту курстарынан өтті. Қазақ тілі мен әдебиеті сабақтарында түрлі педагогикалық әдіс-тәсілдерді қолдана отырып, сабақтарының барынша қызықты да тартымды өтілуіне назар аударады. Мұғалімнің өз сабақтарында жиі қолданатын әдіс-тәсілдері: сын тұрғысынан ойлау, ақпараттық-коммуникативтік технологиясы, диалогтік оқыту әдісі, жұпта, топта оқыту тәсілдері т. б. Мұғалім оқыту үрдісінде оқушылардың өмірлік ұстанымдары мен көзқарастарын қалыптастыруларына, олардың өзіндік ізденістеріне, ортаға тез бейімделулеріне, ең бастысы өмірде өз орындарын таба білуге бағытталушылық, жол сілтеушілік бағытына басты назарды аударады. Мұғалімнің өз пәні бойынша алдына қойған мақсаты: «Ана тілінің қоғамдық-әлеуметтік мәнін түсінген, тілдің қызметін жүйелі меңгерген, қарым-қатынастық біліктілігі дамыған, өз халқының, ана тілінің тарихын жетік білетін, ұлттық асыл қасиеттерді бойына сіңірген дара тұлғаны даярлау». Оқушылардың қазақ тілінен білімдері мен біліктерін арттыру, туған тілде тұнық сөйлеу, қазақ тілінің қадір-қасиетін біліп, бағалау, қазақтың ұлы тұлғалары, ақын-жазушылары мен қоғам қайраткерлерінің өмірі мен шығармашылығы туралы толық білім беру – пәнді оқыту барысында басты назарда болады. Мамай орта мектебінде қазақ тілі мен әдебиеті пәндері мемлекеттік стандартқа сай, әдістемелік талаптарға негізделе отырып өткізіледі. Мектептегі қазақ тілі мен әдебиеті пәндерінің жылдық оқу жүктемесінің көлемі: Қазақ тілі: 5-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат; 6-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат; 7-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат; 8-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат; 9-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат; Қазақ тілі (жаратылыстану-математикалық бағыт): 10-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат; 11-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат; Апталық жүктеме – 15 сағат. Әдебиет: 5 - сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат; 6-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат; 7-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат; 8-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат; 9-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 102 сағат; Әдебиет (жаратылыстану-математикалық бағыт): 10-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат; 11-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат; Апталық жүктеме – 16 сағат. Мектеп оқушыларының қазақ тілі мен әдебиеті пәндері бойынша білім деңгейлері жоғары. 2014-2015 оқу жылында қазақ тілі мен әдебиеті пәндерінен оқушылардың білім сапасы мен үлгерімінің орташа көрсеткіші: Қазақ тілі: № | Сынып | Сапасы | Үлгерімі | 1. | 5 | 0% | 100% | 2. | 6 | 33,3% | 100% | 3. | 7 | 100% | 100% | 4. | 8 | 80% | 100% | 5. | 9 | 50% | 100% | 6. | 10 | 75% | 100% | 7. | 11 | 100% | 100% | Барлық сыныптар бойынша қазақ тілі пәнінен білім сапасы мен үлгерімнің орташа көрсеткіші: Сапа – 70% Үлгерім – 100% Әдебиет: № | Сынып | Сапасы | Үлгерімі | 1. | 5 | 100% | 100% | 2. | 6 | 33,3% | 100% | 3. | 7 | 100% | 100% | 4. | 8 | 80% | 100% | 5. | 9 | 50% | 100% | 6. | 10 | 100% | 100% | 7. | 11 | 100% | 100% | Барлық сыныптар бойынша қазақ әдебиеті пәнінен білім сапасы мен үлгерімнің орташа көрсеткіші: Сапа – 78% Үлгерім – 100% Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің барлық оқу-тәрбиелік үрдісі жалпымектептік-жылдық жоспарды басшылыққа ала отырып жүзеге асырылады. Атап айтқанда, пән бойынша өткізілетін апталықтар, олимпиада, ашық сабақтар мен тәрбие сағаттары тағы басқа көптеген іс-шаралар. Қазақ тілі пәніне қатысты өткізілетін сайыстар мен конкурстардың мектепішілік сұрыптау кезеңінен өткен оқушылар аудандық, облыстық бәсекелерде үздік нәтижелер көрсетуде. 2015 жылы 7-сыныпта Мұхтар Әуезовтің «Көксерек» әңгімесі тақырыбында ашық сабақ өткізілді. Сабақта интерактивті тақта қолданылып оқушылар сын тұрғысынан ойлау әдісінің кубизм, дөңгелек үстел тағы басқа стратегиялар қолданыла өткізілді. Сабақта балалар жұптық, топтық жұмыстарда ынталы, белсенді болды. Қатысқан мұғалімдер сабаққа оң бағасын берді. Ал тәрбиелік бағыттағы іс-шаралардың ішінен ерекше атап өтетін шара «Қазақ хандығының құрылғанына 550 жыл толуына» орай мұғалімнің өзі сценарийін құрған «Керей мен Жәнібек» қойылымы. Қойылым алдымен мектепте қойылып, кейін аудандық көркемөнерпаздар байқауында жоғары бағаланды. Аудандық Мәдениет басқармасының арнайы мадақтамасымен марапатталды. Қойылымға қатысқан оқушылар өздеріне берілген рөлдерді шынайы да нанымды етіп, актерлік шеберліктерін барынша сомдай отыра ойнап шықты. Мектеп оқушылары қазақ тілі мен әдебиеті пәні бойынша мектепішілік сайыс, жарыстармен қатар, аудан, облыс көлеміндегі іс-шараларға да жиі қатысады. 2014-2015 оқу жылында қазақ тілі пәні бойынша аудандық, облыстық білім сайыстарына қатысып, жүлделі орын иеленген оқушылар туралы дерек: № | Оқушының аты-жөні | Сынып | Конкурс, кезеңі | Иеленген орны | 1. | Қалмұрат Ердәулет | 10 | Аудандық Абай оқулары | I | 2. | Облыстық ғылыми жобалар конкурсы | II | 3. | Облыс «Жарқын болашақ» қазақ тілі олимпиадасы «Жас ғалымдар» номинациясы | III | Жыл сайын ҰБТ тапсырушы мектеп түлектері қазақ тілі пәнінен жоғары балдық көрсеткіштерге қол жеткізуде. 2014-2015 оқу жылында Мамай орта мектебінің 11-сынып бітіруші түлектері 4 оқушы. Олар жыл басынан бері пән бойынша ҰБТ-ға тыңғылықты дайындалуда. Алдын-ала бақылау тестері бойынша көрсеткіштері жоғары. 11-сынып оқушыларының қазақ тілі пәні бойынша алдын-ала бақылау тестерінде көрсеткен нәтижелері: № | Оқушы-ның аты-жөні | Өткізілу мерзімі, Балл | Орташа балл | 3.10.2014 | 26.11.2014 | 06.12.2014 | 09.12.2014 | 19.12.2014 | 08.01.2015 | 17.01.2015 | 17.02.2015 | 04.03.2015 | 14.05.2015 | 20.05.2015 | | 1 | Қабыкен Арсен | 18 | 19 | 18 | 18 | 14 | 16 | 20 | 20 | 22 | 22 | 23 | 19 | 2 | Рамазанова Айнұр | 23 | 21 | 22 | 21 | 23 | 23 | 21 | 22 | 22 | 24 | 25 | 22.5 | 3 | Тукенова Арина | 22 | 21 | 19 | 18 | 22 | 16 | 18 | 23 | 20 | 23 | 20 | 20.1 | 4 | Тукенов Әміржан | 15 | 21 | 18 | 16 | 20 | 19 | 21 | 18 | 19 | 22 | 24 | 19.3 | Қазақ тілі пәні бойынша ҰБТ нәтижесі: № | Оқушының аты-жөні | ҰБТ-ның өтілу мерзімі | Балл | Бағасы | 03.06. 2015 | 1. | Қабыкен Арсен | 22 | 5 | 2. | Рамазанова Айнұр | 20 | 4 | 3. | Тукенова Арина | 24 | 5 | 4. | Тукенов Әміржан | 25 | 5 | Қазақ тілі пәні бойынша ҰБТ-дан 11-сынып оқушыларының орташа балы - 22,7 Пән мұғалімі Қойшыбай Ермұрат үнемі өзінің педагогикалық-кәсіби білім-білік, тәжірибесін арттыру жолында аянбай еңбектенеді. Ол аудандық, облыстық деңгей дегі білім семинарларына, сайыстарға, тәжірибе алмасушылық іс-шараларға белсене қатысып әріптестерімен үнемі тәжірибе алмасып тұрады. Оның бір дәлелі, 2015 жылдың мамыр айында Көкшетау қаласында өткен «Білім беру және біліктілікті арттыру жүйесіндегі педагогикалық инновациялардың V Халықаралық Жәрмеңкесіне» қатысып, арнайы сертификат алуын атап өтуге болады. Онда ол өзінің әдебиет пәні бойынша 5-7-сыныптарға арналған қысқа мерзімді жоспарын ұсынды. Мұғалімнің кәсіби қызметіне қатысты алуан түрлі тақырыптардағы мақалалары жыл сайын аудандық, облыстық және республикалық газет-журналдарда жарық көріп тұрады. 2012-2015 жылдар аралығында жарық көрген мақалалары: № | Автор | Басылымның атауы | Жылы | Мақаланың тақырыбы | 1. | Қойшыбай Ермұрат | Аудандық «Жаңа дәуір» газеті | 2013 жыл 13 қыркүйек | «Сәлем, сүйікті мектебім» | 2. | Аудандық «Жаңа дәуір» газеті | 2013 жыл 22 қараша | «Зорлық-зомбылық – қауымға төнген қатер» | 3. | Аудандық «Жаңа дәуір» газеті | 2013 жыл 29 наурыз | ««Қазақ» газетіне 100 жыл!» | 4. | Облыстық «Арқа ажары» газеті | 2014 жыл 7 маусым | «Өскенбайдың Құнанбайы» | 5. | Республикалық «Қазақ тілі мен әдебиеті журналы» | 12/2014 55-бет | «Өскенбайдың Құнанбайы» | Мектепте қазақ тілі кабинеті бар. Кабинет пәнге қажетті көрнекіліктер мен оқу-әдістемелік құралдармен толықтай жабдықталған. Жыл сайын кабинет жаңа көрнекіліктермен, әдістемелік материалдармен толықтырылып отырылады. Кабинет қазақ тілі мен әдебиеті пәніне байланысты стендтермен безендірілген. Онда қазақтың ақын-жазушыларының потреттері, қазақ әліпбиі және қазақ тілі мен әдебиеті біліміне байланысты мағлұматтар ілінген. Кабинетке эстетикалық талаптарға сай ашық түсті стендтер ілінген. Қазақ тілі кабинетінде интерактивті тақта бар. Интерактивті тақта жүйелі түрде сабақтарда қолданылады. Қойшыбай Ермұрат өзінің деңгейлік курстан өткеннен кейінгі мол тәжірибесін әріптестерімен тәжіри алмасу бағытындағы іс-шараларда және жаңа үлгідегі сабақтарында сәтті пайдаланып келеді. Жоспарлары деңгейлік курс талаптарына сай орта мерзімді және қысқа мерзімді жоспар түрінде жазылған. Сабақтарында оқытудың жаңа әдіс-тәсілдерін кіріктіре пайдаланып өткізеді. Мектеп директоры: Біржанов Д.Б. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/algoritmni-asietteri.html
Алгоритмнің қасиеттері
Алгоритмнің қасиеттері Алгоритм жеке нұсқаулардан тұрады және нақты орындаушыға арналып жазылады. Сондықтан алгоритмде орындаушының мүмкіндіктері ескерілуі керек, біздің жағдайымызда алгоритмдердің орындаушысы - электронды есептеуіш машина. Компьютерге алгоритм белгілі бір программалау тілінде жазылып енгізіледі, компьютер программа нұсқауларын орындайды. Қойылған мәселені шешудің дұрыс алгоритмі мынадай негізгі қасиеттерге ие болуы тиіс: анықтылық, нәтижелілік, жалпыламалық, дискреттік (үздіктілік). Алгоритмнің анықтылығы дегенде оның әрбір адымы әртүрлі түсінікке жол бермейтін, дәл және анық тұжырымдалған ережені түсінеміз. Алгоритмнің нәтижелілігі деп санаулы қадам жасалған соң қарастырылған мәселенің не шешімі табылатынын, не шешімі жоқтығы анықталатынын айтады. Алгоритмнің жалпыламалық қасиеті бойынша дайын алгоритммен жеке бір есепті ғана емес, осы есеп класына тиісті кезкелген есепті шығару мүмкін болуы тиіс. Алгоритмнің дискреттілігі (үздіктілігі) деп алгоритммен анықталған есептеулерді жекеленген кезеңдерге (қарапайым амалдарға) жіктеуді ұғамыз. Қойылған мәселені шешу үшін осы негізгі қасиеттерді қанағаттандыратын алгоритм түзу мүмкін болмаса, мәселе “алгоритмдік жолмен шешілмейтін” деп аталады да, оны ЭЕМ-де шешу мүмкін болмайды. Көп жағдайда алгоритм түзу дайын алгоритмді орындаудан қиын соғады, есепті шығару жолын білгенмен оны жинақты алгоритм түрінде көрсету оңай емес. Егер есепті шешу алгоритмі әбден пысықталса, оны көпшілікке түсінікті түрде қалай жазуға болады? Алгоритм түсінікті де көрнекі және ықшам болғаны дұрыс. ЭЕМ бір тактілік уақытта бір ғана қарапайым не логикалық операцияны орындай алатын етіп құрылғандықтан, ақпаратты өңдеу үшін машинаға берілетін командалар (нұсқаулар) осы сияқты нұсқаулар тізбегінен тұрады. Компьютерде есепті шешу процесі - бұл адам және ЭЕМ арасындағы біріктірілген сала. Бұл процесті бірнеше тізбектелген этаптар түрінде көрсетуге болады. Адамға тиісті этаптар, шығармашылық саламен байланыстысы - қойылуы, алгоритмизациясы, есептің программасы және нәтижелерді талдауы, ал компьютерге тиістісі - өңделген алгоритммен сәйкес келетін ақпаратты өңдеу этаптары. Бұл этаптарды келесі мысалдарда қарастырамыз: екі бүтін санның соммасын есептеу және мониторға нәтижесін шығару. Бірінші этап – есептің қойылымы. Бұл этапқа есепті қолданатын жұмыс саласын жақсы білетін адам қатысады, ол есептің мақсатын нақты анықтауы керек, есептің мазмұнына сөздік түсінік беруі және оның шешімімен жалпы жақындық ұсынуы керек. Мысалы, екі бүтін санның соммасын есептеу үшін сандар қалай қосылатын білетін адам есепті келесі әдіспен түсіндіре алады: екі бүтін санды енгізу, оларды бір-біріне қосу және есептің нәтижесі ретінде соммасын шығару. Екінші этап – математикалық немесе ақпараттық моделдеу. Бұл этаптың мақсаты – есеп компьютерде шешілуі үшін, есептің математикалық моделін құру. Көптеген есептердің математикалық моделінде тек қана формулалар мен логикалық шарттар келтіріледі. Бұл этап бірінші этаппен тығыз байланыста және оны бөлек қарастырмасада болады, бірақ құрылған модель үшін бірнеше шешу әдістері танымал болуы мүмкін және олардың ішінен ең ыңғайлысын таңдау керек болады. Жоғарыда түсіндірілген есеп үшін екінші этап келесідей болады: компьютерге енгізілген сандарды А және В атауымен жадыда сақтаймыз, содан соң бұл сандардың сомасының мағынасын А + В формуласы бойынша есептейміз және нәтижесін жадыда Summa атауымен сақтаймыз. Үшінші этап – есептің алгоритмі. Математикалық түсіндіру негізінде шешудің алгоритмін құрастыру керек. Алгоритм дегеніміз - қойылған есептің шешуге бағытталған әрекеттер тобын іске асыру үшін атқарушыға түсінікті әрі дәл нұсқаулар жиынтығы. Алгоритмдерді орындайтындар адамдар, роботтар, компьютерлер болуы мүмкін. Төртінші этап - программалау. Программа - бұл орындаушы (компьютер) орындайтын әрекеттердің жоспары. Үшінші этапта құрылған алгоритм бойынша программа алгоритмдік тілде жазылады. Бесінші этап – жазылған программаны компьютерге программалау жүйесінде еңгізу. Алтыншы этап – тестілеу және программаны жөндеу. Бұл қадамда ЭЕМ қөмегімен алгоритм орындалады, қателер ізделінеді және олар жойылады. Программаны жөндеу – бұл күрделі және стандартты емес процесс.Күрделі программалар бөлек фрагменттермен тексеріледі. Жетінші этап - жөнделген программаның орындалуы және нетижені талдау. Бұл қадамда программа жұмысқа қосылып, алғашқы керекті мәндер беріліп. программа нәтижесі алынады. Шыққан нәтижелер талданып, нәтижелерге сай шешімдер, ұсыныстар, шығарулар жағдыланады. Талдау шешімі бойынша есептің құрылған жолдары қайтадан қарастырылып, есептің бірінші қадамына қайтып оралып, есеп жаңадан шешілуі мүмкін. Мысал-1: Конус бетінің жақ ауданын және көлемін есептеңіз. Биіктігі Һ, радиусы R берілген. Нәтижені шығарыңыз. Sконус=πRl, V=? 1-ші қадам: R-ді енгізу. 2-ші қадам: Һ-ты енгізу. 3-ші қадам: l-ды анықтау, l= ; 4-ші қадам: S-ті анықтау, S=πRl; 5-ші қадам: V-ны анықтау, V=1/3*πRһ; 6-шы қадам: S,V-ны шығару. Мысал-2: А=3, В=5,С=7 осы айнымалылардың мәні нешеге тең?Егер мына амалдар ретімен орындалса, а-меншіктеу. а:=а+1, в:=а+в, с:=а+в, а:= ; 1-ші қадам: а:=4. 2-ші қадам: в:=9. 3-ші қадам: с:=13. 4-ші қадам: а:=±2. Жауабы: а=2,в=9,с=13. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/j-yu-22-1-tobi-abildafan-azamatti-jene-ebek-kafedrasini-afa-oi.html#Орындаған:_Жеңіс_Н._Ж_Ю-22-1қ_тобы_Қабылдаған:_Азаматтық_және_еңбек_кафедрасының_аға_оқытушысы_Асетова_Г.Б
Ж ю-22-1қ тобы Қабылдаған: Азаматтық және еңбек кафедрасының аға оқытушысы Асетова Г. Б
Сот билігін жүзеге асырушы тұлғалар | Субъектілер | Құқықтары | Міндеттері | Судья | - Іс бойынша шешім қабылдау; - Сот процесін басқару; - Тараптардан қосымша дәлелдер талап ету; - Іс бойынша сот актісін шығару; - Сот процесін құпия түрде өткізу (қажет жағдайда); - Тараптар мен куәгерлерге сұрақтар қою; - Процестік ережелерді өзгерту (қажет жағдайда). | - Қазақстан Республикасының Конституциясы мен заңдарына сәйкес шешім қабылдау; - Әділдік пен тәуелсіздік қағидаттарын ұстану; - Сот процесін уақытында жүргізу және заңды құжаттарды дұрыс рәсімдеу; - Мемлекеттік және жеке құпияларды қорғау; - Сот этикасын сақтау және абыройды қорғау. | Сот отырысының хатшысы | - Сот мәжілісін хаттамалау; - Іс материалдарын реттеу және сақтау; - Тараптардың құжаттарын қабылдау; - Іс жүргізу құжаттарын дайындау және тіркеу. | - Сот процесін тиісті хаттамалау; - Сот құжаттарын рәсімдеу және сақтау; - Тараптар мен сот арасында ақпараттық байланысты қамтамасыз ету. | Сот орындаушысы | - Сот шешімін орындауға бағытталған шаралар қолдану; - Тараптардан қажетті ақпаратты талап ету; - Мүліктерді тәркілеу немесе сату құқығы (сот шешімі бойынша); - Орындауға қатысушыларды шақыру құқығы. | - Сот шешімін заңға сәйкес орындау; - Тараптарға сот шешімінің орындалу барысы туралы хабарлау; - Атқару шараларын уақытында және заңды негізде қабылдау. | Соттық пристав | - Сот залындағы тәртіпті сақтау; - Процесс қатысушыларының қауіпсіздігін қамтамасыз ету; - Процестің қауіпсіздік шараларын бақылау; - заңдарда белгiленген тәртiппен жауапқа тарту үшiн құқық бұзушылық туралы хаттама жасауға; - Тәртіп бұзушыларға шара қолдану (мысалы, залдан шығару). - құқық бұзушыны құқық қорғау органдарына жеткiзуге; | - Сот процесі кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету; - Сот залындағы тәртіпті бақылау; - Сот шешімдерінің орындалуына қатысу. - Судьяның тапсырмасы бойынша қылмыстық iс пен заттық айғақтарды жеткiзудi және соттың тұрақты орналасқан жерiнен тыс сот талқылауын жүргiзу кезiнде олардың сақталуын қамтамасыз етуге; |
http://engime.org/mehanikali-terbelisterd-i-ted-euleri-men-grafikteri-ate-turali.html
Механикалық тербелістерд ің теңд еулері мен графиктері Қате туралы хабарлау
Механикалық тербелістерд ің теңд еулері мен графиктері Қате туралы хабарлау Қараңғы режим Сǝлем, біздің Daryndy , бүгін бізбен бірге біліміңізді шыңдағаныңызға қуаныштымыз! Осы жетістігіңізді өз TikTok, Instagram- ыңызда бөлісіңіз. Бізді белгілеуді ұмытпаңыз, біздің аккаунтымыз @daryn.online :) 4 /.,m, Басты бет Механикалық тербелістердің теңдеулері мен графиктері 03:56 Платформа Курстар ҰБТ Байқау тесті Мамандық Қолданушыларға Репетитор Қолданушы келісімшарты Мақала Олимпиада Мұғалімдерге Daryn Teacher Халықаралық тесттер Тегін Бірлестік Сыйлықтар Аккаунтты қалай жоямын? Мектеп анализі Оқу мақсаттары 11.4.1.1 - экперименттік, аналитикалық және графиктік тәсілмен гармоникалық тербелісті , , зерттеу Ойлау дағдыларының деңгейі білу және түсіну, қолдану Теориялық материалдарға шолу: Біз күнделікті өмірде табиғатта көптеген периодты процесстерді қарастырамыз. Мысалы, Жердің Күнді айналуы, Айдың Жерді айналуы, дөңгелектің айналуы, әткеншектің тербелуі және т.б. Егер осы периодтық процесстер қандай да бір нүктенің айналасында алма-кезек ауысып отыратын болса, онда оны тербелмелі қозғалыс деп атайды. Периодты процесстің өтуі барысында оны сипаттайтын барлық физикалық шамалар тепе-теңдік күйімен салыстырғанда оң және теріс мәндерді қабылдап отыратын болса, онда оны тербелмелі процесс (тербеліс) деп атайды. Тербелістер табиғатына және таралуына байланысты екіге бөлінеді: мехникалық және электромагнитті . Оларды ажырату өте оңай: механикалық тербелістерді қандай да бір дене тасымалдайды, ал электромагниттік тербелістерді электр және магнит өрістері тасымалдайды. Тербелістердің пайда болуына және сақталу шарттарына байланысты еркін және еріксіз деп бөлуге болады. Еркін тербелістер, әдетте, өшпелі болып келеді. Мысалы, әткеншектің тербелісі – әткеншекті тербеп жібергеннен кейін сырттан тағы бір күш салмайтын болсақ, уақыт өте келе ол тоқтайды. Ал, еріксіз тербелістер олар қандай да бір тұрақты энергия көзі болғандықтан өшпейді. Мысалы, әткеншекті бір адам тұрақты тербеп отыратын болса, ол әткеншек ұзақ уақыт тоқтамай тербеліп тұрады. Механикалық тербелісті сипаттау Механикалық қозғалысты сипаттайтын шаманың периодты түрде өзгеруін механикалық тербеліс деп атайды. Оны сипаттайтын шамаларға мыналар жатады: орны (координатасы) (м); жылдамдығы (м/с); удеу ( ). Механикалық тербелістің математикалық өрнегі Қандай да бір нүктенің шеңбер бойымен қозғалысын механикалық қозғалыс ретінде қарастыруға болады. Ал сол нкүтенің осі бойынша тербелісін қарастыратын болсақ, бізге алдымен сол нүктенің х осі бойынша орнын анықтау қажет (1-сурет). х м с +7 775 007 54 41 10:00-19:00 Меню Курстар Байқау тесті Мақала Олимпиада Тегін Сыйлықтар Сұрақ-жауап Іздеу KZ Кіру 1-сурет Айталық, осы нүктенің осьі бойынша орнын анықтау үшін -ді көбейтеміз. ; ; ; ; ; ; ; механикалық тербелістің математикалық теңдеуі. Механикалық тербелістің математикалық теңдеуі ; ; Мұндағы, дененің орны немесе ығысуы (м); – максимал ығысу (м); – циклдік жиілік (рад/с); – бастапқы фаза (рад); - уақыт (с). Гармоникалық тербеліс және оның графигі Егер, кез-келген тербеліс косинус немесе синус заңдары бойынша өзгеретін болса, онда ол гармоникалық тербеліс деп аталады. Оның графигі 2-суретте көрсетілген. 2-сурет Оқу-әдістемелік ресурстар: 1. С. Тұяқбаев, Ш. Насохова, Б. Кронгарт, М. Абишев, Физика 11 сынып, Мектеп баспасы Алматы 2020. 2. Р. Башарұлы, Қ. Шүнкеев, Л. Мясникова, Н. Жантурина, А. Бармина, З. Аймағанбетова, Физика 11 х сынып, Атамұра баспасы, 2020 3. А.П. Рымкевич. Физика. Задачник: 10-11 классы, 1996 4. Л.А. Кирик,Физика 9кл., Самостоятельные и контрольные работы, 2010 Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/j-yu-22-1-tobi-abildafan-azamatti-jene-ebek-kafedrasini-afa-oi.html#Сот_отырысының_хатшысы
Ж ю-22-1қ тобы Қабылдаған: Азаматтық және еңбек кафедрасының аға оқытушысы Асетова Г. Б
Сот билігін жүзеге асырушы тұлғалар | Субъектілер | Құқықтары | Міндеттері | Судья | - Іс бойынша шешім қабылдау; - Сот процесін басқару; - Тараптардан қосымша дәлелдер талап ету; - Іс бойынша сот актісін шығару; - Сот процесін құпия түрде өткізу (қажет жағдайда); - Тараптар мен куәгерлерге сұрақтар қою; - Процестік ережелерді өзгерту (қажет жағдайда). | - Қазақстан Республикасының Конституциясы мен заңдарына сәйкес шешім қабылдау; - Әділдік пен тәуелсіздік қағидаттарын ұстану; - Сот процесін уақытында жүргізу және заңды құжаттарды дұрыс рәсімдеу; - Мемлекеттік және жеке құпияларды қорғау; - Сот этикасын сақтау және абыройды қорғау. | Сот отырысының хатшысы | - Сот мәжілісін хаттамалау; - Іс материалдарын реттеу және сақтау; - Тараптардың құжаттарын қабылдау; - Іс жүргізу құжаттарын дайындау және тіркеу. | - Сот процесін тиісті хаттамалау; - Сот құжаттарын рәсімдеу және сақтау; - Тараптар мен сот арасында ақпараттық байланысты қамтамасыз ету. | Сот орындаушысы | - Сот шешімін орындауға бағытталған шаралар қолдану; - Тараптардан қажетті ақпаратты талап ету; - Мүліктерді тәркілеу немесе сату құқығы (сот шешімі бойынша); - Орындауға қатысушыларды шақыру құқығы. | - Сот шешімін заңға сәйкес орындау; - Тараптарға сот шешімінің орындалу барысы туралы хабарлау; - Атқару шараларын уақытында және заңды негізде қабылдау. | Соттық пристав | - Сот залындағы тәртіпті сақтау; - Процесс қатысушыларының қауіпсіздігін қамтамасыз ету; - Процестің қауіпсіздік шараларын бақылау; - заңдарда белгiленген тәртiппен жауапқа тарту үшiн құқық бұзушылық туралы хаттама жасауға; - Тәртіп бұзушыларға шара қолдану (мысалы, залдан шығару). - құқық бұзушыны құқық қорғау органдарына жеткiзуге; | - Сот процесі кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету; - Сот залындағы тәртіпті бақылау; - Сот шешімдерінің орындалуына қатысу. - Судьяның тапсырмасы бойынша қылмыстық iс пен заттық айғақтарды жеткiзудi және соттың тұрақты орналасқан жерiнен тыс сот талқылауын жүргiзу кезiнде олардың сақталуын қамтамасыз етуге; |
http://engime.org/j-yu-22-1-tobi-abildafan-azamatti-jene-ebek-kafedrasini-afa-oi.html#Сот_билігін_жүзеге_асырушы_тұлғалар__Субъектілер__Құқықтары
Ж ю-22-1қ тобы Қабылдаған: Азаматтық және еңбек кафедрасының аға оқытушысы Асетова Г. Б
Сот билігін жүзеге асырушы тұлғалар | Субъектілер | Құқықтары | Міндеттері | Судья | - Іс бойынша шешім қабылдау; - Сот процесін басқару; - Тараптардан қосымша дәлелдер талап ету; - Іс бойынша сот актісін шығару; - Сот процесін құпия түрде өткізу (қажет жағдайда); - Тараптар мен куәгерлерге сұрақтар қою; - Процестік ережелерді өзгерту (қажет жағдайда). | - Қазақстан Республикасының Конституциясы мен заңдарына сәйкес шешім қабылдау; - Әділдік пен тәуелсіздік қағидаттарын ұстану; - Сот процесін уақытында жүргізу және заңды құжаттарды дұрыс рәсімдеу; - Мемлекеттік және жеке құпияларды қорғау; - Сот этикасын сақтау және абыройды қорғау. | Сот отырысының хатшысы | - Сот мәжілісін хаттамалау; - Іс материалдарын реттеу және сақтау; - Тараптардың құжаттарын қабылдау; - Іс жүргізу құжаттарын дайындау және тіркеу. | - Сот процесін тиісті хаттамалау; - Сот құжаттарын рәсімдеу және сақтау; - Тараптар мен сот арасында ақпараттық байланысты қамтамасыз ету. | Сот орындаушысы | - Сот шешімін орындауға бағытталған шаралар қолдану; - Тараптардан қажетті ақпаратты талап ету; - Мүліктерді тәркілеу немесе сату құқығы (сот шешімі бойынша); - Орындауға қатысушыларды шақыру құқығы. | - Сот шешімін заңға сәйкес орындау; - Тараптарға сот шешімінің орындалу барысы туралы хабарлау; - Атқару шараларын уақытында және заңды негізде қабылдау. | Соттық пристав | - Сот залындағы тәртіпті сақтау; - Процесс қатысушыларының қауіпсіздігін қамтамасыз ету; - Процестің қауіпсіздік шараларын бақылау; - заңдарда белгiленген тәртiппен жауапқа тарту үшiн құқық бұзушылық туралы хаттама жасауға; - Тәртіп бұзушыларға шара қолдану (мысалы, залдан шығару). - құқық бұзушыны құқық қорғау органдарына жеткiзуге; | - Сот процесі кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету; - Сот залындағы тәртіпті бақылау; - Сот шешімдерінің орындалуына қатысу. - Судьяның тапсырмасы бойынша қылмыстық iс пен заттық айғақтарды жеткiзудi және соттың тұрақты орналасқан жерiнен тыс сот талқылауын жүргiзу кезiнде олардың сақталуын қамтамасыз етуге; |
http://engime.org/betashar-tuisandardi-lkenderi.html
Беташар туысқандардың үлкендері
БЕТАШАР Туысқандардың үлкендері Оразбай ата – Дариға апа Әбуғали ата – Нағима апа Бикен апа Майра апа Қайын ата-енесі Төлеухан – Мағаш Нағашылары: Нурлан – Сақыпжамал Каден – Мариям Базарғали – Мейрамгул Арайлым, Салтанат Рысбек Ескі құдалар: Абай ата, Запкен, Нышан, Айдар – Эльмира, Жомарт – Эльенора, Анар Қайын аға-апайлары: Бақалай – Айнур, Жақсылық – Алия, Сымбат – Бақыт, Ержан – Жансая, Айдос – Баян, Раяна, Мухаммед, Ибрахим, Айым Бөле-жиендері, қайын іні-сіңілісі Жанар, Жұман – Қарлығаш, Асхат – Арай, Орал – Айнагул, Айдар – Динара, Елдар – Нурдария, Сымбат – Назым, Медет – Назгул, Айдос – Гулназ, Жандос, Медет жұбайымен, Алмат жұбайымен, Ерқанат, Інжу, Ержанат, Ерасыл, Темірлан, Балнұр, Жанел, Әмина Аянның достары СӨЗ СӨЙЛЕУ (ТОСТ) Бата Жаңа құдалар Ыстық тамақ Абай құда немесе Оразбай ата Туысқандардың үлкендері Оразбай ата – Дариға апа Әбуғали ата – Нағима апа Бикен апа Майра апа Жаңа құдалар Ескі құдалар: Абай ата, Запкен, Нышан, Айдар – Эльмира, Жомарт – Эльенора, Анар құдағи Аға-апайлары, іні-қарындастары Бақалай – Айнур, Жақсылық – Алия, Сымбат – Бақыт, Жанар, Жанар, Жұман – Қарлығаш, Асхат – Арай, Орал – Айнагул, Айдар – Динара, Елдар – Нурдария, Сымбат – Назым, Медет – Назгул, Айдос – Гулназ, Жандос, Медет жұбайымен, Алмат жұбайымен, Ерқанат, Інжу, Ержанат, Ерасыл, Темірлан, Балнұр, Жанел, Әмина Нағашылары: Нурлан – Сақыпжамал Каден – Мариям Базарғали – Мейрамгул Арайлым, Салтанат Көршілер Аян мен Балжанның достары Аянның аға-жеңгесі мен жезде-қарындасы Ержан-Жансая, Мухаммед-Айым, Айдос-Баян, Раяна-Ибрахим Той иелері – Төлеухан – Мағаш СТОЛҒА ОТЫРҒЫЗУ 1 СТОЛ – Жаңа құдалар 2 СТОЛ – Ескі құдалар Оразбай ата – Дариға апа Әбуғали ата – Нағима апа Бикен апа Майра апа Абай ата Запкен апа Нышан құда Айдар құда – Эльмира құдағи Жомарт құда – Эльенора құдағи Анар құдағи 3 СТОЛ – Туыскандар Бақалай – Айнур Жақсылық – Алия Сымбат – Бақыт Жанар Жұман – Қарлығаш Жандос Медет жұбайымен Алмат жұбайымен Балнұр Жанел 4 СТОЛ – Нағашылар, көршілер Нурлан – Сақыпжамал Каден – Мариям Базарғали – Мейрамгул Арайлым, Салтанат 5 СТОЛ – ДОСТАР Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/j-yu-22-1-tobi-abildafan-azamatti-jene-ebek-kafedrasini-afa-oi.html#Соттық_пристав
Ж ю-22-1қ тобы Қабылдаған: Азаматтық және еңбек кафедрасының аға оқытушысы Асетова Г. Б
Сот билігін жүзеге асырушы тұлғалар | Субъектілер | Құқықтары | Міндеттері | Судья | - Іс бойынша шешім қабылдау; - Сот процесін басқару; - Тараптардан қосымша дәлелдер талап ету; - Іс бойынша сот актісін шығару; - Сот процесін құпия түрде өткізу (қажет жағдайда); - Тараптар мен куәгерлерге сұрақтар қою; - Процестік ережелерді өзгерту (қажет жағдайда). | - Қазақстан Республикасының Конституциясы мен заңдарына сәйкес шешім қабылдау; - Әділдік пен тәуелсіздік қағидаттарын ұстану; - Сот процесін уақытында жүргізу және заңды құжаттарды дұрыс рәсімдеу; - Мемлекеттік және жеке құпияларды қорғау; - Сот этикасын сақтау және абыройды қорғау. | Сот отырысының хатшысы | - Сот мәжілісін хаттамалау; - Іс материалдарын реттеу және сақтау; - Тараптардың құжаттарын қабылдау; - Іс жүргізу құжаттарын дайындау және тіркеу. | - Сот процесін тиісті хаттамалау; - Сот құжаттарын рәсімдеу және сақтау; - Тараптар мен сот арасында ақпараттық байланысты қамтамасыз ету. | Сот орындаушысы | - Сот шешімін орындауға бағытталған шаралар қолдану; - Тараптардан қажетті ақпаратты талап ету; - Мүліктерді тәркілеу немесе сату құқығы (сот шешімі бойынша); - Орындауға қатысушыларды шақыру құқығы. | - Сот шешімін заңға сәйкес орындау; - Тараптарға сот шешімінің орындалу барысы туралы хабарлау; - Атқару шараларын уақытында және заңды негізде қабылдау. | Соттық пристав | - Сот залындағы тәртіпті сақтау; - Процесс қатысушыларының қауіпсіздігін қамтамасыз ету; - Процестің қауіпсіздік шараларын бақылау; - заңдарда белгiленген тәртiппен жауапқа тарту үшiн құқық бұзушылық туралы хаттама жасауға; - Тәртіп бұзушыларға шара қолдану (мысалы, залдан шығару). - құқық бұзушыны құқық қорғау органдарына жеткiзуге; | - Сот процесі кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету; - Сот залындағы тәртіпті бақылау; - Сот шешімдерінің орындалуына қатысу. - Судьяның тапсырмасы бойынша қылмыстық iс пен заттық айғақтарды жеткiзудi және соттың тұрақты орналасқан жерiнен тыс сот талқылауын жүргiзу кезiнде олардың сақталуын қамтамасыз етуге; |
http://engime.org/j-yu-22-1-tobi-abildafan-azamatti-jene-ebek-kafedrasini-afa-oi.html#Сот_орындаушысы
Ж ю-22-1қ тобы Қабылдаған: Азаматтық және еңбек кафедрасының аға оқытушысы Асетова Г. Б
Сот билігін жүзеге асырушы тұлғалар | Субъектілер | Құқықтары | Міндеттері | Судья | - Іс бойынша шешім қабылдау; - Сот процесін басқару; - Тараптардан қосымша дәлелдер талап ету; - Іс бойынша сот актісін шығару; - Сот процесін құпия түрде өткізу (қажет жағдайда); - Тараптар мен куәгерлерге сұрақтар қою; - Процестік ережелерді өзгерту (қажет жағдайда). | - Қазақстан Республикасының Конституциясы мен заңдарына сәйкес шешім қабылдау; - Әділдік пен тәуелсіздік қағидаттарын ұстану; - Сот процесін уақытында жүргізу және заңды құжаттарды дұрыс рәсімдеу; - Мемлекеттік және жеке құпияларды қорғау; - Сот этикасын сақтау және абыройды қорғау. | Сот отырысының хатшысы | - Сот мәжілісін хаттамалау; - Іс материалдарын реттеу және сақтау; - Тараптардың құжаттарын қабылдау; - Іс жүргізу құжаттарын дайындау және тіркеу. | - Сот процесін тиісті хаттамалау; - Сот құжаттарын рәсімдеу және сақтау; - Тараптар мен сот арасында ақпараттық байланысты қамтамасыз ету. | Сот орындаушысы | - Сот шешімін орындауға бағытталған шаралар қолдану; - Тараптардан қажетті ақпаратты талап ету; - Мүліктерді тәркілеу немесе сату құқығы (сот шешімі бойынша); - Орындауға қатысушыларды шақыру құқығы. | - Сот шешімін заңға сәйкес орындау; - Тараптарға сот шешімінің орындалу барысы туралы хабарлау; - Атқару шараларын уақытында және заңды негізде қабылдау. | Соттық пристав | - Сот залындағы тәртіпті сақтау; - Процесс қатысушыларының қауіпсіздігін қамтамасыз ету; - Процестің қауіпсіздік шараларын бақылау; - заңдарда белгiленген тәртiппен жауапқа тарту үшiн құқық бұзушылық туралы хаттама жасауға; - Тәртіп бұзушыларға шара қолдану (мысалы, залдан шығару). - құқық бұзушыны құқық қорғау органдарына жеткiзуге; | - Сот процесі кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету; - Сот залындағы тәртіпті бақылау; - Сот шешімдерінің орындалуына қатысу. - Судьяның тапсырмасы бойынша қылмыстық iс пен заттық айғақтарды жеткiзудi және соттың тұрақты орналасқан жерiнен тыс сот талқылауын жүргiзу кезiнде олардың сақталуын қамтамасыз етуге; |
http://engime.org/1-v-priemnom-otdelenii-dermatologicheskogo-stacionara-osmotren.html?page=17
Диагноз: твердый шанкр (первичное проявление сифилиса)
Диагноз: твердый шанкр (первичное проявление сифилиса) Обоснование диагноза: 1. **Анамнез**: Беспорядочная половая жизнь 2. **Клиническая картина**: - Блюдцеобразная эрозия с лакированным дном мясно-красного цвета. - Безболезненная эрозия при пальпации. - Плотный инфильтрат у основания. Диагностика: ИФА, РПГА 1. **Серологические тесты**: - RPR (rapid plasma reagin) или VDRL (venereal disease research laboratory) тесты для скрининга сифилиса. - Трепонемные тесты (FTA-ABS, TPHA) для подтверждения диагноза. 2. **Микроскопия**: Тёмнопольная микроскопия для выявления Treponema pallidum (возбудителя сифилиса) из материала эрозии. Лечение: 1. **Антибиотикотерапия**: - **Пенициллин** является препаратом выбора: - Бензатин пенициллин G (2.4 миллиона единиц внутримышечно, однократно) для лечения первичного сифилиса. - При аллергии на пенициллин можно рассмотреть использование доксициклина 100 или тетрациклина. Цефтриаксон 1г в/м, эритромицин. 12) К врачу обратилась девушка 16 лет с жалобами на высыпания и зуд в области запястья. Данные жалобы появились после покупки нового браслета.10 дней назад. Объективно: острый воспалительный процесс кожи, сопровождающийся отеком и эритемой, по форме напоминающей браслет, множественными ссадинами Диагноз: контактный дерматит Обоснование диагноза: 1. **Анамнез**: Появление симптомов после контакта с новым браслетом. 2. **Клиническая картина**: - Острый воспалительный процесс кожи в области запястья. - Отек и эритема, схожие по форме с браслетом. - Множественные ссадины, вероятно, от реакции на трение или царапины при зуде. Диагностика:анамнез; оценка распространененности и характера морфол.элементов; рез-ты аппликационных кожных тестов. Дифф.диагностика: атопический дерматит, дерматофитии, псориаз, себорейный дерматит, чесотка, красный плоский лишай; энтеропатический акродерматит, поздняя кожная порфирия, фенилкетонурия. Лечение: наружные противовоспалительные средства; влажно-высыхающих компрессов. Наружная терапия: флутиказон пропионат, крем/ мазь 0,05% 1-2 р/сут -2 Нед. ; триамцинолона ацетонид, мазь 0,025%, 0,1% -1-2 р/сут -2 нед; клобетазола пропионат, мазь 0,05% 1–2 раза-3-4 нед.; Если осложняется присоединением вторичной бак.инфекцией + фузидовая кислота, крем, гель 2% 1-2 р/сут 1-2 нед; мупироцин, мазь 2% 2-3 р/сут 2 нед. 13) У больного К., 24 лет, при медицинском осмотре выявлена положительная микрореакция. При осмотре - широкие кондиломы (плоские кондиломы) в аноректальной области, эрозивные папулы в полости рта, полилимфодентит. У больного диагностирован вторичный сифилис. Диагностика: 1. Общий анализ крови. 2. Общий анализ мочи. 3. Исследование крови на ВИЧ 4. ИФА-НВsAg. 5. Иммуноферментный анализ (ИФА). 6. Реакция иммунофлюоресценции. 7. Реакция иммобилизации бледных трепонем. 8. Комплекс серологических реакций (КСР). Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/melimetterdi-auipsizdigin-amtamasiz-etu-jjelerini-jimdastiru-p.html
Мәліметтердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйелерінің ұйымдастыру принциптері
Вирустан қорғау (Защита от вирусов; virus protection) машиналық файлдарда компьютерлік вирустардың пайда болуына қарсы қолданылатын программалық құралдар мен шаралар жиынтығы. Жадты қорғау (Защита памяти; memory protection) жадтың қандай да бір аймағын оны қолданудан сақтайтын программа ішіндегі код. Жазудан қорғау (Защита от записи; write protection) мәліметтерді жазу амалын орындау үшін файлға қатынас құруға тыйым салу. Бұл жағдайда мәліметтерді тек оқуға болады. Мәліметтерді қорғау (защита данных; data protection (security) - мәліметтерді өңдеу жүйесінде - олардың біртұтастығын, сақталуын және өңдеу сенімділігін қамтамасыз етуге бағытталған әдістер мен құралдар жиыны. Жүйені қорғау (Защита системы; file security) - Мәліметтерді қорғау. Жүйені қорғау (Защита системы; file security) - Мәліметтерді қорғау. Көшіруден қорғау (Защита от копирования; copy protection)-дискіге немесе таспаға көшіргізбейтін жүйе. Қорғалған программалы дискіде стандартты құралдармен көшіру кезінде жойылатын кодталған ақпарат (кілт) болады. Кілт болған жағдайда ғана қорғалған программа іске қосыла алды. Криптографикалық қорғау (Криптографическая защита; cryptographical security) - шифрлау (кодтау) тәсілімен мәліметтерді қорғау. Қатеден қорғау (Защита от ошибок; error protection) -қателіктерді анықтау және жөндеу кодтарын пайдалану; алдыңғы амалдардың орындалу дұрыстығын тексеру әрекеті; аргументтердің мүмкін мәндерін тексеру. Мәліметтерді қорғау (Защита данных; data protection (security) - мәліметтерді өңдеу жүйелерінде мәліметтердің даналарына немесе типтеріне қойылған шектеулерді қанағаттандыруға бағытталған ұйымдастырушылық, программалық, техникалық тәсілдер және құралдар. Оқудан қорғау (Защита от чтения; write protection) -мәліметтерді оку үшін файлға қатынас құруға тыйым салу. Бұл жағдайда мәліметтерді тек жазуға болады. Пайдаланушылардың құқын қорғау (Защита прав пользователей) - программалар мен мәліметтерге қажетті уақытта кедергісіз қатынас құруға және олардың мәліметтерін басқа адамдардың пайдалануынан сақтандыруға бағытталған ережелер, әдістер мен құралдар жиынтығы. Парольмен қорғау (Защита паролем(с помощью пароля); password protection) -мәліметтерге қатынас кұру үшін пароль енгізуді талап ететін мәліметтерді қорғау тәсілі.
http://engime.org/ojin-elementterin-pajdalanudi-erekshelikteri.html
Ойын элементтерін пайдаланудың ерекшеліктері
Ойын элементтерін пайдаланудың ерекшеліктері Сабақта ойын түрлерін орнымен қолданып, оны қызықты ету - жас бүлдіршіндердің білімге ынта - ықыласын, пәнге деген сүйіспеншілігін арттыратындығы туралы айтылады. Бастауыш сынып оқушылары, әсіресе 1 сыныпқа келген жас бүлдіршіндер үшін, мұғалімнің рөлі ерекше. Бұл оқушылар - әлі ойын баласы. Міне, осы оқушыларды мұғалім жылы шыраймен өзіне тартып, бала жүрегіне жол таба білу керек. Сабақты тартымды өткізу үшін сабақ тақырыбына сай көрнекті құралдар, дидактикалық материалдар, карточка, рөлдік - сюжеттік ойындарды қолдану қажет. Бір сарынды сабақтар баланы жалықтырып, оқушының сабаққа ынтасын төмендетіп жібереді. 1 - сынып оқушылары ойын баласы болғандықтан, сабақ тақырыбына байланысты ойын элементтерін көбірек енгізіп сабақты түрлендіріп, оқушылардың сабаққа деген ынтасын, қызығушылығын арттырып отыруы қажет. Ойын арқылы баланың сөйлеу қабілеті, оқуға деген ынтасы, белсенділігі арта түседі. Оқытып - тәрбиелеудегі негізгі мақсат - оқушыларды мектептегі оқуға, ұйымшылдыққа, еңбек ете білуге даярлау, олардың бойына адамгершілік қасиеттерін дамыту. Сабақ үстінде жүргізілген жұмыс түрлері, тақырыпқа сай алынған тәрбиелік мәнді ойын түрлері, оқушылардың ойлау белсенділігін қажет етеді. Әр сабақта ойын түрлерін орнымен қолданып, оны қызықты ету жас бүлдіршіндердің білімге ынта - ықыласын, пәнге деген сүйіспеншілігін арттырады. Ойынды балалар тек сабақтан зерігіп, шаршаған кезде сергіту мақсатында емес, оларға берілген негізгі білім, ұғым түсініктерді берік меңгеру мақсатында жүргізілген дұрыс. Мұғалімнің балалар ойындарындағы рөлі өте маңызды. Ол көбіне ойынды ұйымдастырушы, ойынның мазмұны жөніндегі ақыл - кеңесшісі, балалардың даулы нәрсесін шешіп беретін әділ - төрешісі, сонымен бірге ойын барысында олардың жолдасы бола алады. Мұғалімнің міндеті - ойын барысында балалар арасында адамгершілік қарым - қатынастарды талдап, зерттеу, оны тиімді әдістермен басқару, балалардың достығын қолдау. Ойын арқылы оқушылар өздігінен жұмыс істеуге үйреніп, ойлау қабілеті дамып, өздігінен қорытынды жасай алатын болады. Қолданатын ойын түрлері барлық сабақта тақырыпқа байланысты өтіледі. Мысалы, тіл дамыту сабақтарында «Сөз ойла, тез ойла»ойынында берілген сөзден бірнеше сөз құрастыру керек. Мысалы, кітапхана - кітап, хан, апта, ана т. с. с. «Суретке қарап әңгіме құра»ойынында сюжетті суретке қарап, әңгіме құрастыру керек, «Кім көп біледі?»ойынында суреттегі заттың атауын атау, сол зат туралы жалпы не білетінін айтады, заттың атауын жазады, дыбыстық талдау жасайды, сөйлем құрастырады. Мысалы, балға суреті(балға - еңбек құралы, дыбыстық талдау жасау, Әкем балғамен шеге қақты. т. с. с). Бұл ойындар дұрыс ұғып, оны тыңдай білуге, дыбыстарды ажыратып, ойда ұстап, сөз құрастыруға, ауызекі сөйлеуге төселдіріп, сөздік қорды молайтып, тіл дамытуға арналған. Математикадан «Бәйге» ойынында он көлеміндегі сандардың ауызша қосып, азайтады, «Балық аулау»ойынында балықтарға жазылған қосындылар мен айырмалардың мәндерін табады. «Үндемес»ойынында санның құрамын анықтайды. Мысалы, мұғалім атаған санның оқушылар құрамын көрсетеді. 7 - 6+1, 4+3, 7+0, 5+2, т. с. с. Бұл ойындар үнемділікке, санның бірлік құрамын білуге, санды жіктей білуге, қосу мен азайтуға, байқай білу мен есте сақтау қабілеттерін дамытуға арналған. Дидактикалық материалдағы ойындар бастауыш сынып оқушыларының меңгеруіне қиындық келтірген жағдайда мұғалім өз шығармашылығын пайдаланып, әр алуан ойындарды құрастырады. Атап айтсақ, сыныпта ана тілінен оқушының білімін тереңдетіп, логикалық ойлауын дамыту және оқуға қызығушылығын мен белсенділігін арттыруға көмектесетін ойын түрлерін атап қарастыруға болады. Мысалы: 1. «Қай сөзбен тіркестірем?»Ойын тапсырмасы: Жаңбырлы, ашық, самал, жарық сөздерін табиғат құбылысы атауымен тіркестір (Жаңбырлы күн, ашық аспан, самал жел, жарық ай) 2. «Сөйлемде қай сөз жоқ?» ..... той бастар, ..... адам сөз бастар. ..... адам қол бастар, ..... жол бастар. (ақын, әнші, шешен, батыр, көпті көрген) 3. «Кім тез табады?» Екі жыл мезгілін атын ойла да, оны екі реттен айтып байланыстыр. Қандай мақал не қанатты сөз шығады?(қыс қысыл, жаз жазыл, көктемде көгер, күз күзел). Қорыта айтқанда, бастауыш сынып оқушылары үшін сабақты ойын түрінде қызықты да мазмұнды етіп жүргізу мұғалімнің өзіне, шығармашылық ізденісіне, әр түрлі әдістемелік әдіс тәсілдерді сабақта тиімді пайдалана білуіне байланысты. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/1-v-priemnom-otdelenii-dermatologicheskogo-stacionara-osmotren.html?page=15
Диагностика: Диагностика: ИФА, ПЦР, клиника, гистологическое исследование редко, цитологическое исследование
| Диагностика: Диагностика: ИФА, ПЦР, клиника, гистологическое исследование редко, цитологическое исследование | бет | 15/22 | Дата | 12.10.2024 | өлшемі | 73,46 Kb. | | #206277 | | Байланысты: дерма задачи сессияДиагностика: Диагностика: ИФА, ПЦР, клиника, гистологическое исследование редко, цитологическое исследование. Диф.диагноз: стрептококковое импетиго, опоясывающий лишай, твердый шанкр, стоматит и тд Лечение: -Противовирусные препараты: Ацикловир 200мг 5р/сут Валацикловир 500 мг -Интерферон альфа 2б 500000 ед -инозин пранобекс Местное лечение: мазь Ацикловир, обработка анилининовыми красителями, 1% спиртовый раствор бриллиантовым зеленым, 5% р-р перманганата калия. Герпетическая вакцина. 7) При обследовании на больших половых губах у пациентки, перенесшей грипп 3 недели назад, обнаружены везикулы с серозным содержимым на гиперемированном основании. Ей поставили диагноз генитальный герпес. Диагностика: ИФА, ПЦР, клиника, гистологическое исследование редко, цитологическое исследование. Диф.диагноз: твердый и мягкий шанкр, остроконечная кондилома, дерматит. Лечение: -Противовирусные препараты: Ацикловир 200мг 5р/сут Валацикловир 500 мг -Интерферон альфа 2б 500000 ед -инозин пранобекс Местное лечение: мазь Ацикловир, обработка анилининовыми красителями, 1% спиртовый раствор бриллиантовым зеленым, 5% р-р перманганата калия. Герпетическая вакцина. 8) В детскую поликлинику обратилась мама с 3-летним ребенком. У ребенка на лице перламутровые полупрозрачные папулы с пупочной впадиной в центре, размером от просеянного зерна до горошины. При сдавливании папул выделяется творожистое содержимое. Диагноз:контагиозный моллюск Обоснование: 1. **Возраст ребенка**: Заболевание часто встречается у детей. 2. **Клиническая картина**: - Перламутровые полупрозрачные папулы. - Пупковидное вдавление в центре папул. - Размер папул от просеянного зерна до горошины. - Выделение творожистого содержимого при сдавливании. Диф. Диагностика: КПЛ, бородавки. Диагностика: клиника, анамнез, гистологическое исследование(в кератиноцитах моллюсковые тельца) Лечение: выскабливание, удаление острой кюрреткой, прокалывание и выдавливание содержимого. -обработка 5% спиртовым раствором йода -криодеструкция, электрокоагуляция, лазер -Интерфон, инозин пранобекс - иммуномодуляторы -изоляция больного, соблюдение правил гигиены, может передаваться половым путем у взрослых. -Общая гигиена: - Избегать расчесывания папул. - Избегать контакта с зараженными участками кожи для предотвращения распространения инфекции. - Личная гигиена и гигиена игрушек, полотенец и одежды. 9) У подростка 14 лет на стопе появилась сыпь, болезненная при ходьбе. При осмотре: на подошвенной поверхности правой стопы - папула невоспалительного характера с утолщенным роговым слоем, телесного цвета, диаметром 1 х 0,5 см, возвышающаяся над кожей. Достарыңызбен бөлісу: | | |
http://engime.org/1-v-priemnom-otdelenii-dermatologicheskogo-stacionara-osmotren.html?page=20
Стабилизаторы мембран тучных клеток
Стабилизаторы мембран тучных клеток: Кетотифен, перорально, по 1 мг 2 раза в день в течение, в среднем 2–3 месяца. Дезинтоксикационные средства: Тиосульфата натрия, 30%, в\в , по 5–10 мл, 1 раз в день в течение, в среднем 10–15 дней. Наружная терапия: - Бетаметазона дипропионат (1мг) + гентамицина сульфат (1 мг) + клотримазол (10 мг), 1–2 раза в день наружно в течение 7–10 дней с учетом количества очагов поражений на коже; или - Гидрокортизон (1мг) + натамицин(10 мг) + неомицин (3500 ЕД), 1–2 раза в день наружно в течение 7–10 дней с учетом количества очагов поражений на коже; или - Бетаметазон (1 мг) + гентамицин (1 мг), 1–2 раза в день наружно в течение 7-10 дней с учетом количества очагов поражений на коже. Анилиновые красители для снятия мокнутия и подсушивания: - Метилтиония хлорид (метиленовый синий), 1–2% водный раствор, наружно, 1–3 раза в день в течение, в среднем 1–7 дней. Пасты для адсорбции и подсушивания: - Цинковая паста, наружно, 1–3 раза в день в течение, в среднем 1–7 дней. Гели для адсорбции: - Диметинден, наружно 2–4 раза в день в течение, в среднем 1–7 дней. Глюкокортикостероидные препараты: - Преднизолон 5 мг; или - Преднизолон 25, 30 мг; или - Метилпреднизолон 4 мг; или - Метилпреднизолона натрия сукцинат, лиофилизат для приготовления раствора 250 мг; или - Триамцинолон 4 мг. 158) У девушки 16 лет на 7-й день после нанесения помады появился зуд, жжение, отечность и гиперемия кожи вокруг и красной зоны. Выберите правильный диагноз <вариант>аллергический контактный дерматит! 157) У мужчины 33-х лет на разгибательных поверхностях конечностей обнаружены бляшки размером 3-4 см, покрытые серебристо-белыми чешуйками, легко удаляемые соскабливанием. Симптомы стеаринового пятна, терминальной пленки и точечного кровотечения положительны. Какой из следующих диагнозов вероятен? <вариант>псориаз 156) У мужчины 33 лет обнаружены бляшки на разгибательных поверхностях конечностей., размером 3-4 см, покрыты серебристо-белыми чешуйками, легко удаляемыми соскабливанием. Симптомы стеаринового пятна, терминальной пленки и точечного кровотечения положительны. Какой из следующих диагнозов вероятен? <вариант>псориаз обыкновенный 155) У мужчины 45 лет патологический кожный процесс носит распространённый характер, представлен розовыми папулами размером от просеянных.зерно до монеты, с серебристо-белыми чешуйками на поверхности. Какой из следующих диагнозов вероятен? <вариант>псориаз 151) В поликлинику обратился мужчина Р., 27 лет, не женат, имеет несколько половых партнеров. Жалобывыпадение волос, увеличение лимфатических узлов и сыпь. Считает себя больным уже 4 месяца, когда впервые заметил сыпь на коже туловища. После обследования и лабораторного исследования у больного установлен диагноз: вторичный рецидивирующий сифилис. 147) <147.вопрос3>:ПациентС., страдающая атопическим дерматитом, была осмотрена дерматологом - папулезная инфильтрация, лихенификация, множественные экскориации. Данное обострение возникает в течение 1 недели после погрешности в диете. <146.вопрос2>: ПациенткаР., 19 лет, обратилась к дерматологу с жалобами на высыпания и сильный зуд. Больной болеет с детства. Объективно: гиперемия лица, сухость красной зоны.и дополнительная складка на нижнем веке. На коже сгибательной поверхности на фоне инфильтрации увеличен кожный рисунок и экскориации. Какой дермографизм наиболее вероятен? <вариант>стойкий белый!! Диагноз:атопический дерматит 143.<вопрос2>У больного К., 38 лет, имеются хрусталиковые папулы розово-красного цвета.склонен к периферическомурост и слияние в бляшки. На поверхности элементов наблюдается выраженное шелушение. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/1-v-priemnom-otdelenii-dermatologicheskogo-stacionara-osmotren.html?page=16
Диагноз: Подошвенные бородавки(veruccae plantares)
Диагноз: Подошвенные бородавки(veruccae plantares) Диагностика: Если скальпелем срезать поверхностные роговые наслоения на подошвенной бородавке, можно обнаружить характерный признак заболевания: поверхность подошвенной бородавки покрыта черно-коричневыми точками (затромбированные капилляры). -клиника, анамнез, гистологические исследования. -Лечение: деструктивная терапия: криотерапия, электрокоагуляция, лазерная деструкция. Препараты с деструктивным действием(солкодерм, фенол, суперчистотел, 10% раствор нитрата серебра, 50% раствор три хлор уксусной кислоты). Препараты с иммуномодулирующим действием: интерферон. 10) Мужчина 25 лет обратился в поликлинику с жалобами навысыпания на верхних и нижних конечностях. Обострения высыпаний связаны с контактом с различными факторами. При осмотре на коже локтя очаги лихенификации, экскориации, стойкий белый дермографизм.и сгибание коленей. Диагноз: атопический дерматит (экзема) Обоснование диагноза: 1. **Анамнез**: Обострения высыпаний при контакте с различными факторами. 2. **Клиническая картина**: - Очаги лихенификации (утолщение кожи с усилением кожного рисунка). - Экскориации (расчесы). - Стойкий белый дермографизм. - Локализация на сгибательных поверхностях (локти и колени). Диагностика : ОАК, БАК, ОАМ, Проведение кожных тестов со стандартизированными аллергенами (прик-тест, скарификационные кожные пробы), Аллергологическое исследование сыворотки крови: определение аллергенспецифических IgE-антител в сыворотке крови, Гистологическое исследование биоптата кожи, Определение антител к антигенам лямблий, аскаридам, описторхам, токсокарам в сыворотке крови. Дифф.диагностика: токсикодермия, чесотка, ихтиоз, псориаз, контактный дерматит, себорейный дерматит, Розовый лишай Жибера и др. Лечение: 1. **Избегание триггеров**: Определение и избегание факторов, провоцирующих обострение. 2. **Местные кортикостероиды**: - Гидрокортизон 1% крем или мазь для легких форм. - Мометазон фуроат 0.1% крем или мазь для более выраженных случаев. 3. **Увлажняющие средства**: Регулярное использование эмолентов для поддержания кожного барьера. 4. **Антигистаминные препараты**: Для уменьшения зуда (например, цетиризин, лоратадин). 5. **Иммуносупрессивные средства**: В случае тяжелого или хронического течения могут быть использованы топические ингибиторы кальциневрина (такролимус, пимекролимус) 11) Мужчина 19 лет обратился в поликлинику с жалобами на высыпания в области половых органов. Не женат, ведет беспорядочную половую жизнь. При осмотре на коже полового члена наблюдается блюдцеобразная эрозия с лакированным дном мясно-красного цвета, безболезненная.при пальпации с плотным инфильтратом у основания. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/?q=Диагноз
Диагноз - жүктеу
| Сформулируйте и обоснуйте предварительный диагноз Предварительный диагноз: Конго-Крымская геморрагическая лихорадка среднетяжелая форма, вероятный случай. Диагноз выставлен на основании данных эпид анамнеза и следующих характерных для ккгл синдромов Анализ 16,26 Kb. 1 | оқу | | Медициналық карта №5 Науқастың аты-жөні: Жайназаров Жандос,56жас Клиникалық диагноз: Негізгі диагноз Негізгі диагноз: Созылмалы калькулезді (тасты) холецистит, өршу фазасы, орташа ауырлық дәрежесі, өт қабының гипотоникалық дискинезиясы 13,65 Kb. 1 | оқу | | Диагноз 1 Диагноз 2 Боль в правой повздошной области,иррадиирует в задний проход и в ногу,тошнота,головная боль,слабость 27,06 Kb. 4 | оқу | | Оқытушы: Кабдулданов С. А аурутарихы т. А.Ә.: Кабдыгалиева Сания Агыпаловна 33 жаста Қорытынды диагноз Түскен кездегі диагноз: Жіті калькулезді холечистит. Қант диабеті, ІІ типті, орташа ауырлықта, инсулинді формалы 41,14 Kb. 5 | оқу | | Медициналық карта №355 Науқастың аты-жөні: Калмухамедова Айнур 53жас Клиникалық диагноз Негізгі диагноз: жиа аритмиялық варианты. Жүрек жеткіліксіздігі I стадия, фк II. Жүрекше фибрилляциясының персистирлеуші формасы 28,5 Kb. 1 | оқу | | Ситуациялық есептерге жауаптар: №1 есеп Клиникалық диагноз- созылмалы панкреатит Клиникалық диагноз- созылмалы панкреатит. Ол диффузды немесе сегментарлы фиброзбен қосарланған, функционалды жеткіліксіздік пен этиологиялық факторлардың əсері тоқтағаннан кейін үдеумен дамитын 26,1 Kb. 4 | оқу | | Клинический случай пациента: Клинический диагноз: Основной диагноз Ао «Южно-Казахстанская Медицинска Академия» Кафедра «Врач общей практики 2» Клинический случай пациента 53,64 Kb. 6 | оқу | | Топикалық диагноз? Алдын ала клиникалық диагноз? Қосымша зерттеу әдістері? Емдеу? Неврологиялық жағдайда: менингиальды белгілер жоқ, сол жақтағы мимикалық бұлшықеттердің төменгі бөлігінің әлсіздігі, сол жақ аяқтардағы күштің 3 баллға дейін төмендеуі, сол жақтағы сіңір рефлекстерінің жандануы Топик 16,47 Kb. 1 | оқу | | Дифференциальный диагноз и обоснование дополнительных исследований Дифференциальный диагноз и обоснование дополнительных исследований при заболеваниях, протекающих с симптомами холестаза, представлен в Таблице 17 [1-6] 49,92 Kb. 10 | оқу | | Оқу ауру тарихын жазу жоспары төлқұжаттық бөлігі Төлқұжаттық бөлігі. Тегі, аты, әкесінің аты, жасы және туған күні, айы, жылы, ауруханаға түскен күні және курацияның басталған күні, жолдаған мекеменің диагнозы, балжам диагноз, толық түрде берілген қортынды клиникалық диагноз 25,33 Kb. 6 | оқу | | Методические указания к практическому занятию по теме: «Шок (кардиогенный, гиповолемический, септический, анафилактический). Дифференциальный диагноз. Врачебная тактика. Неотложная помощь» «Шок (кардиогенный, гиповолемический, септический, анафилактический). Дифференциальный диагноз. Врачебная тактика. Неотложная помощь» Методические указания 92,23 Kb. 3 | оқу | | Клиникалық диагноз Негізгі аурудың асқынуы көптеген асқынулар 358,82 Kb. 11 | оқу | | Хроническая почечная недостаточность. Дифференциальный диагноз и принципы лечения Учебно-методическое пособие 337,5 Kb. 49 | оқу | | Сортировочная оценка и оказание экстренной помощи 1 Обследование и диагноз 37 3,39 Mb. 314 | оқу | | Теориялық сабаққа Білімділік: Студенттерге механикалық зақымдануларға диагноз қойып, алғашқы көмек Сабақ 2,32 Mb. 13 | оқу |
http://engime.org/1-v-priemnom-otdelenii-dermatologicheskogo-stacionara-osmotren.html?page=21
Диагноз: псориаз? - 1 в приемном отделении дерматологического стационара осмотрен больной с жалобами на зуд
Диагноз: псориаз? 140) Больной 19 лет обратился к участковому врачу с жалобами на зуд, высыпания, нытье при использовании нового ремня. Объективно: эритематозные круглые пятна диаметром 2-3 см, везикулы, ссадины в области соприкосновения с ремнем. У пациента диагностирован аллергический контактный дерматит.. . 137) 2Мужчина 20 лет обратился к врачу общей практики с жалобами на небольшую язву на верхней челюсти.губа, которую он обнаружил 5 дней назад. Врач рекомендовал мазь Левомеколь и полоскания Фурацилином. через 1 неделю у пациента появилась безболезненная припухлость в левой подчелюстной области. Больной не женат, ведет беспорядочную половую жизнь. Диагноз: лимфаденопатия? Обоснование диагноза: 1. **Наличие язвы на верхней челюсти и губе**: Может быть следствием инфекции или травмы. 2. **Появление безболезненной припухлости в подчелюстной области**: Это может быть следствием реактивной лимфаденопатии, вызванной инфекцией или воспалением. 3. **Беспорядочная половая жизнь**: Указывает на возможность инфекции, передающейся половым путем. Диагностика: 1. **Дополнительные обследования**: - Клинический анализ крови для выявления воспалительных процессов. - Обследование на инфекции, передающиеся половым путем, такие как хламидиоз, гонорея, сифилис. Лечение: - Поскольку лимфаденопатия является реакцией на инфекцию или воспаление, лечение направлено на устранение основной причины. - Антибиотики могут быть назначены в случае подтверждения бактериальной инфекции. - В случае подозрения на инфекцию, передаваемую половым путем, необходимо провести соответствующее лечение и обследование половых партнеров. 136)Женщина 45 лет с жалобами на высыпания на коже туловища и конечностей, сопровождающиеся зудом, связывает это со сменой мыла для рук. При осмотре: на коже туловища, верхних и нижних конечностей отмечаются ограниченные эритематозные, красновато-коричневатые, лилового оттенка очаги с округлыми очертаниями.. Диагноз: контактный дерматит 135)37-летняя женщинаОбратилась к врачу с жалобами на высыпания на коже рук, зуд и жжение. Заболевание возникает после использования моющего средства. При осмотре: волдыри, уртикарный дермографизм.. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/nukleoproteidter--krdeli-beloktar-n--ozg-belok-nukleoproteidte.html
Нуклеопротеидтер- күрделі белоктар НҚ + өзг белок Нуклеопротеидтерге хромосомалар және рибосомалары жатады. Нуклеопротеидтердің негізгі қызметі -генетикалық ақпарат сақтау және іске асыру. Белок синтезін қамтамасыз ету
Нуклеопротеидтер алмасуының бұзылуы: подагра, несеп қышқылдық ауру, несеп қышқылдық инфаркт. Фосфор алмасуының бұзылуы: мешел, нефрогендік остеопатия, ренальдық нанизм, гипервитаминоз Д. Мыс алмасуының бұзылуы: бауыр- милық дистрофия (Вильсон-Коновалов ауруы) Қарағанды мемлекеттік медицина университеті Патологиялық анатомия және сот медицинасы кафедрасы Орындаған: Жұматай Б.Б 232 ЖМФ Тексерген: Стабаева Л.М Қарағанды 2013 СӨЖ Тақырыбы: Жоспары: І. Кіріспе ІІ. Негізгі бөлім 1. Нуклеопротеидтер алмасуының бұзылуы: Подагра, несеп қышқылдық ауру, несеп қышқылдық инфаркттың морфология-лық сипаттамасы. 2. Фосфор алмасуының бұзылуы: Мешел, нефрогендік остеопатия, ренальдық нанизм, гипервитаминоз Д. Олардың морфологиялық сипаттамасы 3. Мыс алмасуының бұзылуы: Бауыр-милық дистрофиясының (Вильсон-Коновалов ауруы) морфологиялық сипаттамасы ІІІ. Қорытынды Кіріспе Адам ағзазындағы болып жатқан зат алмасулық процесстер өз кезегімен әрдайым жүріп отыруы қажет. Егер сол алмасуда бұзылыстар болар болса көптеген ауруларға әкеп соғады. Мысалыға айтар болсақ: нуклеопротеидтер алмасуының бұзылуы. Нуклеопротеидтер- күрделі белоктар НҚ + өзг.белок Нуклеопротеидтерге хромосомалар және рибосомалары жатады. Нуклеопротеидтердің негізгі қызметі -генетикалық ақпарат сақтау және іске асыру.Белок синтезін қамтамасыз ету . Нуклеопротеидтердің құрылымдық компонеттері - нуклеин қышқылдары Нуклеопротеидтер – нуклеин қышқылдарының белоктармен қосылуынан пайда болатын күрделі құрамалар. Құрамына кіретін кіретін нуклеин қышқылының түріне байланысты нуклеопротеидтер дезоксирибонуклеопротеид және рибонуклеопротеидтер болып бөлінеді. ДНК барлық торшалар ядроларының митохондрийларының құрамына кіреді, сперматозоидтардың басынан табылады. РНК рибосомалардың , информасомалардың және вирустардың құрамына кіреді. ДНК белоктары гистондар мен протоминдерден тұрады да, ДНҚ қос оралымы арасындағы саңылауларға орналасып, құрылымды бекіндіреді және негіздік қасиетін бақылайды. РНК құрамында бір немесе бірнеше молекула РНК және бірнеше кейде ондаған белок болады. Белоктар әрі құрылыс заттарының рөлін атқарады, әрі РНК құруға қатынасады. Нуклеин қышқылдарының алмасуы жоғары дәрежелігімен сипатталады, себебі олардың әрекетімен белоктік заттардың биологиялық түзілуі тығыз байланысқан. - Нуклеопротеидтер – нуклеин қышқылдарының белоктармен қосылуынан пайда болатын күрделі құрамалар. Құрамына кіретін кіретін нуклеин қышқылының түріне байланысты нуклеопротеидтер дезоксирибонуклеопротеид және рибонуклеопротеидтер болып бөлінеді. ДНК барлық торшалар ядроларының митохондрийларының құрамына кіреді, сперматозоидтардың басынан табылады. РНК рибосомалардың , информасомалардың және вирустардың құрамына кіреді. ДНК белоктары гистондар мен протоминдерден тұрады да, ДНҚ қос оралымы арасындағы саңылауларға орналасып, құрылымды бекіндіреді және негіздік қасиетін бақылайды. РНК құрамында бір немесе бірнеше молекула РНК және бірнеше кейде ондаған белок болады. Белоктар әрі құрылыс заттарының рөлін атқарады, әрі РНК құруға қатынасады. Нуклеин қышқылдарының алмасуы жоғары дәрежелігімен сипатталады, себебі олардың әрекетімен белоктік заттардың биологиялық түзілуі тығыз байланысқан. - Нуклеотидтер- пуриндік немесе пиримидиндік негіздер, пентоза (рибоза, дезоксирибоза) , фосфор қышқылы. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/sabati-ati-ajnimali-tok-tizbegindegi-uat-ajnimali-tok-generato.html
Сабақтың аты Айнымалы ток тізбегіндегі қуат. Айнымалы ток генераторы Аты-жөні
Айнымалы ток тізбегінде берілген уақыт мезетіндегі қуат ток күші мен кернеудіңлездік мәндерінің көбейтіндісіне тең. Бұл өрнекті түрлендіріп аламыз. Бізге бір период ішіндегі орташа қуатты анықтау керек. Ол үшін уақытқа тәуелді тригонометриялық функциялардың орташа мәндерін табайық: онда Олай болса, қуатты анықтайтын өрнектегі екінші қосылғыштың орташа мәні нөлге тең. Сонымен, айнымалы ток тізбегінде орташа қуат: Бұл теңдеуге ток пен кернеудің әсерлік мәндерін қойып, ыңғайлы болу үшін әсерлік мәндердің индексін жазбай және деп белгілесек, шығады. (2.18) мен (2.19) өрнектеріндегі шамасы қуат коэффициенті деп аталады. Осы өрнек айнымалы токтың қуаты тек ток күші мен кернеуге ғана емес, сонымен қатар олардың тербеліс фазаларының айырымына да тәуелді екенін көрсетеді. Егер тізбектегі реактивті кедергі болса, , онда , яғни бұрыннан белгілі тұрақты токтың қуатының формуласын аламыз. Ал тізбекте активті кедергі жоқ болса, онда . Тек реактиві кедергісі ғана бар тізбекте орташа қуат нөлге тең. (2.18) формуласынан қуатты өсіру үшін шамасын — қуат коэффициентін ұлғайту қажет екенін көреміз. Өндірістік қондырғыларда ең аз дегенде болуы керек Айнымалы ток тізбегіндегі орташа қуат:
http://engime.org/artikova-ajgerim-serikizi-saba-beretin-siniptarda-fizika-peni.html
Артыкова Айгерім Серікқызы сабақ беретін сыныптарда физика пәні бойынша өзі сабақ
Жетісу облысы Көксу ауданы «Алғабас орта мектебі» КММ-нің физика пәнінің мұғалімі Артыкова Айгерім Серікқызы ПІКІР Артыкова Айгерім Серікқызы. 2015 жылы 1-қыркүйектен бастап «Алғабас орта мектебіне» жұмысқа орналасады, бүгінгі күнде осы мектепте қызмет атқаруда. Айгерім Серікқызы шығармашылықпен жұмыс істейтін, өз пәнін жетік меңгере алған, осы 7 жыл еңбек өтілінде өзін-өзі жан-жақты көрсетіп келе жатқан ізденімпаз, шығармашыл мұғалім. Өзі сабақ жүргізетін сыныптарында оқушыларының сабаққа деген ынтасын формативті бағалау арқылы белсенді ұйымдастыра білетін, сын тұрғысынан ойлау мен жаңартылған әдіс-тәсілдерді қолданып, білім алушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыра білетін ұстаз. Мадақтама және сертификат 2018-2019 оқу жылында 16.08.2019жылы «Критериалды бағалау бойынша» 40академиялық сағаттық курс оқып,сертификатталған. 2021-2022 оқу жылында 17.06.2022 жылы «Физика» пән мұғалімдерінің кәсіби құзыреттіліктерін дамыту» тақырыбында 80 сағаттық курс оқып, сертификатталған. 2021-2022 оқу жылында 17.08.2022жылы « Мектептегі «Физика» сабақтары басымдықтар және жетілдіру стратегиялары» тақырыбында 160 сағаттық курс оқып, сертификатталған. Оқушы мен мұғалімнің жетістіктері 2022 жыл Диплом І дәрежелі Аудандық «Зерде»зерттеу жобасынан 7-сынып оқушысы Бейсенәлі Нурила 2022 жыл Алғыс хат Республикалық «Зерде» жұмыстарынан 7-сынып Бейсенәлі Нурила 2023 жыл Диплом І дәрежелі «АҚБОТА» зияткерлік олимпиядасынан 8-сынып оқушысы Манат Аяулым 2023 жыл Диплом І дәрежелі «АҚБОТА» зияткерлік олимпиядасынан 8-сынып оқушысы Сейтжанқызы Жансая 2023 жыл Диплом І дәрежелі «АҚБОТА» зияткерлік олимпиядасынан 8-сынып оқушысы Тоқтабаева Алия 2023 жыл Диплом І дәрежелі «АҚБОТА» зияткерлік олимпиядасынан 8-сынып оқушысы Сәрсен Ақнұр Артыкова Айгерім Серікқызы сабақ беретін сыныптарда физика пәні бойынша өзі сабақ берген 7 жылда білім сапасы 68-74 пайызды көрсетуде. 10ә-сынып оқушыларына сынып жетекшілік етеді , оқушыларымен тығыз, сыйласымды қарым-қатынаста жұмыс істеп жатыр. Айгерім Серікқызы өзі еңбек еткен 7 жылында өзін іскер, ұйымдастырушылық қабілеті мол, білікті қызметкер, болашақта шығармашыл ұстаз бола алатындығын көрсетіп келеді. Өзінің алдына қойған міндеттеріне аса жауапкершілікпен қарайды. Ұжымының арасында беделді, сыйластық қарым-қатынаста. Білімді де, білікті өз мамандығын жетік меңгерген ұстаз. Мектеп директоры: Н.Н.Джексембиева Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/hattama-hattama.html
Хаттама хаттама
Мекеме жұмысының бағыты мен тыңдалған, қаралған мәселенің ерекшелігіне қарай жазылатын хаттамалар көп. Мысалы, мәжіліс хаттамасы, кеңес хаттамасы, тексеру хаттамасы, жауап алу хаттамасы т.б. Бұлардың әрқайсысының мазмұндық тұрғыдан алғанда ерекшелігі болғанымен, барлығының жазылуы мен рәсімделуінде көп өзгешелік жоқ. Хаттаманың дұрыс жазылуы мен рәсімделуіне ұйым хатшысы жауапты болады. Хаттама қысқаша да, толық түрде де жазылады. Толық жазылған хаттама алқалық ұйымның отырысы барысымен, қабылданған шешіммен жан-жақты танысуға мүмкіндік береді.
http://engime.org/1-v-priemnom-otdelenii-dermatologicheskogo-stacionara-osmotren.html?page=18
Этиотропная терапия - 1 в приемном отделении дерматологического стационара осмотрен больной с жалобами на зуд
Этиотропная терапия: Терапия осуществляется водорастворимым пенициллином по 1 млн. ЕД через 6 часов 4 раза в сутки, в течение 20 дней. - доксициклин по 0,1 г 3 раза в сутки, в течение 30 дней, на курс 9 г либо тетрациклин по 0,5 г 4 раза в сутки, через 6 часов в течение 30 дней, на курс 60 г; - эритромицин 0,5 г на один прием 4 раза в сутки, в течение 30 дней, через 6 часов, на курс 60 г. Цефазолин по 1,0 г каждые 4 часа 6 раз в сутки, в течение 28 дней. Цефтриаксон по 1,0 г. в/м х 1 раз в день, через день, курсовая доза 6,0 гр. Для профилактики дисбактериоза кишечника - противогрибковую терапию: итраконазол 100 мг по 2 капс. в сутки в течение 3-6 дней или флуканозол 150мг 1 раз в 3 дня - 2-3 курса. Аутогемотерапия( для повышения неспецифической реактивности организма) 14) У больного К., 24 лет, при медицинском осмотре выявлена положительная микрореакция. При осмотре - широкие кондиломы (плоские кондиломы) в аноректальной области, эрозивные папулы в полости рта, полилимфодентит. Какой у вас диагноз? вторичный рецидивирующий сифилис 15)Больной С., 30 лет, обратился к врачу с жалобами на высыпания. Больной болеет 1 неделю, после психоэмоционального стресса.Объективно: на коже разгибательной поверхности локтевых и коленных суставов папулы и бляшки с выраженным шелушением, покрытыми сухими чешуйками серовато-белого цвета. Триада Ауспиц (феномен Ауспица) положительна. У больного диагностирован вульгарный псориаз. Диагностика: -Жалобы на высыпания, шелушение, зуд,поражение ногтей и суставов, в анамнезе рецидивы в зимнее время года, после эмоц.стресса, инфекционных заболеваний. -метод поскабливания папул-характерна триада: 1)феномен стеаринового пятна 2)феномен терминальной пленки 3)феномен кровяной росы(Ауспитца) - точечные кровоизлияния -симптом Кебнера(изоморфная реакция) - высыпания появляются на месте раздражения(травматизации) кожи-трение, давление и тд. -дерматоскопия -ОАК(лейкоцитоз СОЭ), ОАМ(протеинурия, гематурия, лейкоцитурия), БАК(дислипопротеинемия, гипергликемия, СРБ) -исследования биоптата кожи -микроабсцессы Мунро и тд Лечение:режим свободный, диета 15. -смягчающие, увлажняющие средства, фототерапия(ПУВА-терапия) -шампуни с дегтем, цинком, серой. -Системные ретиноиды -Цитостатики: ацитреин(10-35мг/сут),метотрексат, Циклоспорин -Кортикостероиды: клобетазола пропионат 0,05%, бетаметазон, мометазон -Холекальциферол -Кератолитики: салициловая кислота наружно 1-2р/сут, элоком-С. -Антигистаминные препараты:кларитин, зиртек -Витамин Д -бережно относиться к кожным покровам, не расчесывать, не использовать жесткие мочалки, если процесс прогрессирует отказаться от применения ванн. <165вопрос2>В поликлинику обратились мать и ребенок 7 лет с жалобами на высыпания и зуд. Больной болеет с 3-месячного возраста, с постоянными обострениями после погрешностей в питании. Объективно: на коже верхних и нижних конечностей эритематозно-сквамозные высыпания, ссадины, ксероз кожи, розовый дермографизм. Какой предварительный диагноз? <вариант>атопический дерматит 164)При осмотре больного ф. Р., 23 лет, в области затылка, висков и бровей имеются равномерно расположенные участки поредения волос и полное облысение.размером с монету достоинством 10-15 копеек, округлые в очертаниях, не сливающиеся друг с другом. Кожа в местах облысения гладкая, шелушений и воспалений нет, обломанных волосков нет. Никаких субъективных ощущений. Очаги напоминают «поеденную молью шерсть», серологические реакции положительные. Ваш диагноз: вторичный рецидивирующийсифилис 161)ПациентС., 15 лет, обратился к дерматологу с жалобами на высыпания и зуд. Больной болеет с детства. Это обострение длится в течение 2 недель после изменения климата. Эритема лица, сухость кожи, множественные экскориации, очаги инфильтрации.отмечаются лихенификация. Диагноз:Атопический дерматит (экзема) 159) АБольной С., 43 лет, госпитализирован в ДВД (кожно-венерологический диспансер) с диагнозом: токсикодермия с жалобами на зуд и появление волдырей. При натягивании фрагмента пузырьковой оболочки отмечается отслойка эпидермиса.(симптом Николькоского) Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/sabati-tairibi-sanni-logarifmi-jene-oni-asietteri.html
Сабақтың тақырыбы Санның логарифмі және оның қасиеттері
Сабақ кезеңі/Уақыты | Педагогтің іс-әрекеті | Оқушының іс-әрекеті | Бағалау | Ресурстар | Сабақтың басы Қызығушылықты ояту. Ұжымдық жұмыс. 5 мин. Миға шабуыл. «Ой қозғау» әдісі. | I. Ұйымдастыру кезеңі Сыныппен амандасып, оқушылардың сабаққа қатысын, сынып тазалығын қадағалаймын. «Мен сіздерге сенемін» психологиялық тренингін жүргіземін. Оқушылардың қызығушылығы мен зейінін шоғырландырамын. Топқа бөлу «Мен таңдаймын» стратегиясы бойынша топқа бөлемін. Мұғалім капитандарды атайды.(3 адам) Үй жұмысын тексеру Әр топтың басшылары үй жұмысын интерактивті тақтадағы дұрыс жауаппен сәйкестедіріп тексереді, өз тобындағы үй жұмыстарының дұрыстығына қарай « + ; » қою арқылы бағалайды. | Осы әдіс арқылы бір-біріне тілек айтып,жақсы көңіл күй сыйлайды. Мақсаты: Оқушылар бойында идея немесе тілек білдіру, тыңдау дағдыларын дамытуға бағыттау, сондай-ақ барлық оқушыларды қатыстыру арқылы оқыту жағдайларын теңестіру. Тиімділігі: Оқушыны бір-біріне тілек айту арқылы жақындастырады, көңіл -күйін көтереді, бауырмалдығын оятады. Ал капитандар қалған топ мүшелерін таңдап алады. Топтар I топ -нөлдік вектор II топ-бірлік вектор III топ-колленеар вектор | Мұғалім ұйымдастыру кезеңінде белсенділік танытқан оқушыларды «Мадақтау сөз» әдісі арқылы бағалайды: «Жарайсың! Жақсы! Өте жақсы! Талпын!» үй жұмыстарының дұрыстығына қарай « + ; » қою арқылы бағалайды. | Оқулық 9-сынып. формулалар | Сабақтың ортасы 10 мин. Жеке жұмыс. | «Айналмалы бекет» әдісі Есептеңдер: А) 9; В) 18; С) 3; D) 0; Е) 10. Теңдеуді шешіңдер: А) 4; В) 1/2; С) 0; D) 1; Е) 16. Теңдеуді шешіңдер: log х-1 9 = 2 А) 4; В) 2; С) 3; D) 1; Е) 0. Саралау: қабілеті жоғары оқушылар, ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушыларға көмек көрсетіп, бірлесіп жұмыс жасайды. | Түсінбеген тапсырмаларды бір- біріне түсіндіреді. Топтар келесі топтың тапсырмасын алмасып тексереді. Берілген тапсырма бойынша өз ойларын ортаға салып, пікірлерін білдіріп, топтық талдау жасайды. | Дескриптор.__есептерді_шығарады.__теңдеуді_шешеді.__;_5-балл_Бағалау'>Дескриптор. есептерді шығарады. теңдеуді шешеді. ; 5-балл Бағалау: Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады | ДК экраны 11 сынып, Алгебра слайд | Жеке жұмыс. 10 мин. | Саралау. Қабілетті оқушыларға қосымша тапсырма беремін, көмек қажет ететін оқушыларға кеспе қағазда тапсырма беремін. | Берілген тапсырма бойынша есепті жеке орындайды | Дескриптор. Теңдіктерді логарифм арқылы жазады. 3-балл Бағалау: Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады | ДК экраны 11-сынып оқулығы. | Жеке жұмыс. 10 мин. Ойлан-Жұптас-Бөліс | Ойлан.Жұптас.Бөліс Логарифм нешеге бөлінеді? Логарифм 2-ге бөлінеді: 1) Ондық логарифм; 2 )Натурал логарифм. 2. Логарифм дегеніміз не? (b санының а негізі бойынша логарифмі деп b саны табылатындай а санының дәреже көрсеткішін айтады.) 3. Негізгі логарифмдің теңбе - теңдік дегеніміз не? (аlogab=b (мұндағы b>0, a>0) теңбе – теңдігін негізгі логарифмдік теңбе–теңдік деп атайды.) 4. Логарифм қандай мағынаны білдіреді? (Логарифм сөзі грек тілінен аударылғанда logos — қатынас және arіthmos — сан деген мағынаны білдіреді.) 5. Логарифм ұғымын математикаға алғаш енгізген ғалым? (Логарифм ұғымын математика алғаш енгізген Дж.Непер.) 6. Ондық логарифм дегеніміз не? (Негізі 10 болғанда log10x=lg x түріндегі өрнекті ондық логарифм деп атаймыз). 7. Натурал логарифм дегеніміз не? (Негізі е болғанда logеx=ln x түріндегі өрнекті натурал логарифм деп атаймыз.) Саралау. Оқушылардың деңгейіне байланысты деңгейлік тапсырмалар беремін. | Берілген тапсырма бойынша өз ойларын ортаға салып, пікірлерін білдіріп, талдау жасайды. | Дескриптор. 2 нұсқаның біреуін яғни дұрыс жауапты таңдайды. 2-балл Бағалау: Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады | . . ДК экраны ДК экраны 11-сынып оқулығы. | Сабақтың соңы. «Сөздер банкасы» әдісі Ой толғаныс. Рефлексия 5 мин. | Сабақты қорытындылау. Үйге тапсырма: № Сөйлемді толықтыр. бүгінгі сабақта мен....түсіндім, ...білдім, ....көзімді жеткіздім. мен өзімді.....үшін мақтар едім. сабақтан соң маған........келді. бүгін маған..........сәті түсті. | Топтар банкамен алмасып, тексеред.Алып-қосарлары болса жазады. Ауызша пікір айтады. Мақсаты: Өз ойын айтып, сабақты бекіту, қорытындылау. Тиімділігі: Оқушы алған білімін жинақтап, саралай білуге дағдыланады. Саралау: Бұл тапсырмада саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрініс табады. | Бағалау. Өзін-өзі бағалайды (дұрыс жауаптарын слайдта көрсетемін) -, + Мұғалім ауызша мақтау, мадақтау арқылы бағалайды. | ДК экраны 11-сынып оқулығы. |
http://engime.org/seminar-kommerciyali-bankterdi-izmetin-taldau.html
Семинар «Коммерциялық банктердің қызметін талдау»
Пән бойынша семинар «Коммерциялық банктердің қызметін талдау» 1. Талдаудың дәстүрлі әдістеріне сипаттама беріңіз. 2. Факторлық талдау әдістеріне сипаттама беріңіз. 3. Меншікті капитал құрылымын, оның функцияларын, талдау әдістерін сипаттаңыз. 4. Банктің реттеуші капиталын есептеу әдістемесін келтіріңіз. 5. Қатысатын ресурстардың сапалық және сандық талдауларын сипаттаңыз. 6. Банктің тартылған ресурстарына тұрақтылық пен шығын тұрғысынан баға беріңіз. 7. Банкаралық несиелерді пайдалану талдауының мәнін сипаттаңыз. 8. Банк балансын талдаудың мәнін сипаттаңыз. 9. Активтерді басқарудың мәнін сипаттаңыз. 10. Банктің белсенді операцияларының сапалық және сандық талдауын сипаттаңыз. 11. Несиелік портфельді талдаудың мәнін сипаттаңыз. 12. Ағымдағы өтімділік коэффициентін, меншікті капитал коэффициентін және қаржылық тәуелділік коэффициентін қолдана отырып, қарыз алушының төлем қабілеттілігі деңгейінің бағасын беріңіз. 13. Ұйым рентабельділігінің негізгі көрсеткіштерін келтіріңіз. 14. Қаржы левереджінің әсерін талдаудың мәнін сипаттаңыз. 15. Есептеу алгоритмін және банктің меншікті капиталы жеткіліктілігінің стандартын келтіріңіз. 16. Есептеу алгоритмін және банктің меншікті капиталының жеткіліктілік коэффициентін келтіріңіз 17. Есептеу алгоритмін және жедел, ағымдағы, қысқа мерзімді өтімділіктің арақатынасын келтіріңіз. 18. Банктердің рейтингілік бағалауының мәнін сипаттаңыз. 19. Банктік пайыздық кірістерді сандық талдаудың мәнін сипаттаңыз. 20. Банктің пайыздық кірісін сапалы талдаудың мәнін сипаттаңыз. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/ojabek-anat-mratli-azastan-respublikasini-densauli-satau-salas.html
Қожабек қанат мұратұлы қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласын мемлекеттік басқаруды құқықтық реттеу
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті ҚОЖАБЕК ҚАНАТ МҰРАТҰЛЫ Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласын мемлекеттік басқаруды құқықтық реттеу Алматы, 2020 ӘОЖ КБЖ Бaспaғa әл-Фaрaби aтындaғы Қaзaқ ұлттық университеті зaң фaкультетінің Ғылыми кеңесі және Редaкциялық-бaспa кеңесі шешімімен ұсынылғaн (№ 3 хaттaмa 13.03.2020 жыл) Пікір жaзғaндaр: зaң ғылымдaрының докторы, профессор С.Т. Әлібеков зaң ғылымдaрының докторы Е.Ш. Рахметов PhD докторы Б.Р. Таубаев Авторы: Қ.М. Қожaбек Қaзaқстaн Республикaсының денсаулық сақтау саласын мемлекеттік басқаруды құқықтық реттеу / Қ.М. Қожaбек. – Aлмaты: Қaзaқ университеті, 2020. – б. ISBN Денсаулық сақтау саласын реформалау үшін заңнамалық база құрылды, міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесі тәжірибеге енуде, салада түбірлі түрдегі қайта құрулар жүргізілуде, денсаулық сақтау саласындағы жеке меншік нысанға негізделген медициналық қызметтер көрсету дамуда. Монографияда осы мәселелерге түбірлі зерттеулер жүргізіледі. Монография студенттер, мaгистрaнттaр мен докторaнттaрғa және денсаулық саласын мемлекеттік және құқықтық реттеудің мәселелеріне қызығушылық тaнытқaн мамандарға aрнaлғaн. ӘOЖ КБЖ ISBN © Қожaбек Қ.М., 2020 © Әл-Фaрaби aтындaғы ҚaзҰУ, 2020 МАЗМҰНЫ Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/bafdarlamasi-almati-2012-emtihan-tairiptarini-tizimi-yadroli-f.html
Бағдарламасы алматы 2012 Емтихан тақырыптарының тізімі «Ядролық физика» пәні
әл-фараби атындағы қазақ ұлттық УНИВЕРСИТЕТі «6M060500 – ЯДРОЛЫҚ ФИЗИКА» мамандығы бойынша МАГИСТРАТУРАҒА ТҮСУШІЛЕРГЕ АРНАЛҒАН МАМАНДЫҚ БОЙЫНША ТҮСУ ЕМТИХАНЫНЫҢ БАҒДАРЛАМАСЫ АЛМАТЫ 2012 Емтихан тақырыптарының тізімі «Ядролық физика» пәні 1. Атом ядросының қасиеттері Резерфордтың альфа-бөлшектердің шашыратылуына арналған тәжірибелері. Ядро өзара әсерлесетін протондар мен нейтрондар жүйесі ретінде. Ядроның құрамы. Ядроның электрлік және бариондық зарядтары. Изотоптар мен изобарлар. Ядроның массасы. Массалық сан. Ядроның байланыс энергиясы. Меншікті байланыс энергиясы. Ядроның байланыс энергиясының жартылайэмпирикалық Вейцзеккер формуласы. Киелі сандар. Нуклонның ядроға байланыс энергиясы. Ядродағы нуклонның байланыс энергиясы. Байланыс энергиясының басқа түрлері. Ядроның кеңістіктік мөлшері, радиусы. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/udarenie-i-intonaciya-v-anglijskih-slovah-i-predlojeniyah-bota.html
Ударение и интонация в английских словах и предложениях. Ботабай Абылай
5. Длинные слова могут иметь два ударения: основное и второстепенное. Как правило, основное, более сильное и четкое, падает на третий слог, а второстепенное — на первый (второстепенное ударение мы обозначим в примерах жирным шрифтом, а в транскрипции значок такого ударения обычно ставится внизу перед слогом): underSTAND [,ʌndə'stænd ], autoMAtically, unbeLIEvable. Мы используем восходящую интонацию в следующих случаях:1) В вопросе, на который можно ответить «да» или «нет»: Do you like reading ↗books? — Ты любишь читать книги? 2) В предложении-просьбе: Could you please ↗help me? — Не могли бы вы помочь мне? 3) После вводных слов и наречий в начале предложения: Sometimes ↗I read books. — Иногда я читаю книги. 4) При обращении к кому-то: ↗Luke, ↘come here. — Люк, иди сюда. 5) При перечислении каждого компонента списка (кроме последнего слова в списке): I’m going to buy ↗chocolate, ↗meat, and ↘eggs. — Я собираюсь купить шоколад, мясо и яйца. 6) В начале альтернативного вопроса: Do you ↗work or ↘relax? — Ты работаешь или отдыхаешь? 7) В разделительном вопросе, если вы хотите узнать ответ на него, а не уточняете информацию: You are a teacher, ↗aren’t you? — Вы учитель, не так ли? (То есть вы не знаете, кем работает человек, высказываете свою точку зрения, но не знаете точный ответ на свой вопрос.) Нисходящая интонация в английском языке используется в следующих случаях: 1) При утверждении:I like ↘reading books. — Я люблю читать книги. 2) В специальном вопросе:↘Where are you? — Где ты? 3) При команде или распоряжении. Важно этот случай не путать с просьбой. Если вы просите кого-то о чем-то, то не знаете, согласится он это сделать или нет. В случае с приказом или распоряжением нет смысла повышать тон, придавая ему вопросительные нотки. Вы и так знаете, что команда будет выполнена, поэтому скорее утверждаете, а не вопрошаете:↘Help him. — Помогите ему. 4) В восклицательном предложении:How ↘interesting! — Как интересно! 5) Во второй части альтернативного вопроса:Is it ↗Mary or ↘Sarah? — Это Мэри или Сара? 6) В разделительном вопросе, если вы и так знаете на него ответ, просто уточняете информацию (по факту вы утверждаете что-то):You haven’t bought any meat, ↘have you? — Ты не купил мясо, не так ли?
http://engime.org/1-v-priemnom-otdelenii-dermatologicheskogo-stacionara-osmotren.html?page=19
Диагноз: токсикодермия - 1 в приемном отделении дерматологического стационара осмотрен больной с жалобами на зуд
Диагноз: токсикодермия Диагностика: ОАК (повышенное содержание эозинофилов, повышение лейкоцитов, увеличение СОЭ). - коагулограмма (повышенная свертываемость крови); - ОАМ; - биохимические анализы крови Клиническая картина: 1 степень-Незначительный зуд кожи, высыпания: крапивница, эритематозные пятна, узелки. Общее состояние нарушается. В течение нескольких дней после отмены препарата наступает выздоровление 2 степень-Сопровождается зудом кожи, может быть подъем температуры тела до субфебрильных цифр. Может быть крапивница, эритема, узелки, везикулы, единичные пузыри. Наблюдаются изменения в клиническом анализе крови: эозинофилия до 10-15%, увеличение СОЭ до 10-20 мм/ч 3 степень-Сопровождается нарушением общего состояния (подъем температуры тела, недомогание, тошнота, рвота). Высыпания генерализованные по типу крапивницы, отека Квинке, эритродермии. Тяжелые формы: буллезная (синдром Лайелла), анафилактический шок, йододерма, бромодерма. Наблюдается эозинофилия до 20-40%, увеличение СОЭ до 40-60 мм/час. В процесс могут вовлекаться внутренние органы Дифф.диагноз: простой контактный дерматит, Атопический дерматит, Простой Аллергический дерматит, Экзема , Розовый лишай Жибера, Многоформная экссудативная эритема Лечение : Режим общий , стол 7 ангистаминные: - Лоратадин, по 10 мг перорально 1 раз в сутки в течение, в среднем, 10 – 15 дней (второго поколения); или - Дезлоратадин, перорально, по 5 мг 1 раз в сутки в течение, в среднем, 10–15 дней (второго поколения); или - Цетиризин, перорально, по 10 мг 1 раз в сутки в течение, в среднем, 10–15 дней (второго поколения); или - Хлорапирамин, перорально, по 25 мг 1–3 раза в день в течение, в среднем, 10–15 дней (первого поколения); или - Диметинден, капли (1 мл – 20 капель– 1 мг), перорально 20–40 капель 3 раза в день в течение, в среднем 10–15 дней (второго поколения); или - Хлорапирамин, в/м или в/в по 1,0–2,0 мл в сутки, в течение, в среднем, 10–15 дней (первого поколения). Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/saba-tairibi-zerthanali-jmis--transformator-oramalarindafi-ora.html#Қатысқандар_саны:____Қатыспағандар_саны
Сабақ тақырыбы Зертханалық жұмыс № Трансформатор орамаларындағы орамдардың санын анықтау
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 11.4 – Айнымалы ток | | Күні: | Мұғалімнің аты-жөні: | Сынып: 11 ЖҒБ | Қатысқандар саны: | Қатыспағандар саны: | Сабақ тақырыбы | Зертханалық жұмыс № 1. Трансформатор орамаларындағы орамдардың санын анықтау | Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) | 11.4.3.13 – трансформатор орамаларындағы орамдар санын эксперимент арқылы анықтау | Сабақ мақсаттары | трансформатор орамаларындағы орамдар санын эксперимент арқылы анықтау | Жетістік критерийлері. Білу және түсіну Қолдану Математикалық сауаттылық Талдау Сыни ойлау Бағалау | трансформатордың құрылысын біледі. есептерді шешу кезінде Фарадей формуласын қолданады есептерді шешу кезінде трансформатордың формуласын қолданады. формуланы түрлендіреді, дұрыс есептеулер жүргізеді Фарадей Заңын талдайды, тәуелділікті анықтайды электромагниттік индукцияның пайда болуын талдайды, тәуелділікті анықтайды. екінші ораманың кернеуге тәуелділігін талдайды, формуланы шығарады. электромагниттік индукцияны қолдану мысалдарын келтіреді. | Тілдік мақсаттар | Пәнге тән Лексика және терминология: магнит өрісі, магнит ағыны, электромагниттік индукция, электромагниттік индукция Заңы, Ленц ережесі, трансформатор Диалог пен жазба үшін пайдалы фразалар: Электромагниттік индукция – өткізгіш арқылы өтетін магнит ағынының өзгеруі кезінде өткізгіште электр тогының пайда болу құбылысы. Электромагниттік индукцияны Майкл Фараде 1831 жылдың 29 тамызында ашты. Ол тұйықталған өткізгіш контурда пайда болатын электр қозғаушы күш (ЭДС) осы контурмен шектелген бет арқылы магнит ағынының өзгеру жылдамдығына пропорционалды екенін анықтады. Электр қозғаушы күштің шамасы ағынның өзгеру себебі — магнит өрісінің өзгеруі немесе магнит өрісіндегі контурдың (немесе оның бөлігінің) қозғалысы. Электр тогы индукциялық ток деп аталады. Уикипедия, қазақша ашық энциклопедия | Құндылықтарды дарыту | Білім беру: - сыни ойлауды дамыту - өз оқуына жауапкершілікпен қарау Адамгершілік: - өз көзқарасын негізді түрде қорғай білу - төзімділік | Пәнаралық байланыстар | Математика пәнімен (формулалармен жұмыс) | |
http://engime.org/saba-tairibi-zerthanali-jmis--transformator-oramalarindafi-ora.html#Диалог_пен_жазба_үшін_пайдалы_фразалар
Сабақ тақырыбы Зертханалық жұмыс № Трансформатор орамаларындағы орамдардың санын анықтау
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 11.4 – Айнымалы ток | | Күні: | Мұғалімнің аты-жөні: | Сынып: 11 ЖҒБ | Қатысқандар саны: | Қатыспағандар саны: | Сабақ тақырыбы | Зертханалық жұмыс № 1. Трансформатор орамаларындағы орамдардың санын анықтау | Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) | 11.4.3.13 – трансформатор орамаларындағы орамдар санын эксперимент арқылы анықтау | Сабақ мақсаттары | трансформатор орамаларындағы орамдар санын эксперимент арқылы анықтау | Жетістік критерийлері. Білу және түсіну Қолдану Математикалық сауаттылық Талдау Сыни ойлау Бағалау | трансформатордың құрылысын біледі. есептерді шешу кезінде Фарадей формуласын қолданады есептерді шешу кезінде трансформатордың формуласын қолданады. формуланы түрлендіреді, дұрыс есептеулер жүргізеді Фарадей Заңын талдайды, тәуелділікті анықтайды электромагниттік индукцияның пайда болуын талдайды, тәуелділікті анықтайды. екінші ораманың кернеуге тәуелділігін талдайды, формуланы шығарады. электромагниттік индукцияны қолдану мысалдарын келтіреді. | Тілдік мақсаттар | Пәнге тән Лексика және терминология: магнит өрісі, магнит ағыны, электромагниттік индукция, электромагниттік индукция Заңы, Ленц ережесі, трансформатор Диалог пен жазба үшін пайдалы фразалар: Электромагниттік индукция – өткізгіш арқылы өтетін магнит ағынының өзгеруі кезінде өткізгіште электр тогының пайда болу құбылысы. Электромагниттік индукцияны Майкл Фараде 1831 жылдың 29 тамызында ашты. Ол тұйықталған өткізгіш контурда пайда болатын электр қозғаушы күш (ЭДС) осы контурмен шектелген бет арқылы магнит ағынының өзгеру жылдамдығына пропорционалды екенін анықтады. Электр қозғаушы күштің шамасы ағынның өзгеру себебі — магнит өрісінің өзгеруі немесе магнит өрісіндегі контурдың (немесе оның бөлігінің) қозғалысы. Электр тогы индукциялық ток деп аталады. Уикипедия, қазақша ашық энциклопедия | Құндылықтарды дарыту | Білім беру: - сыни ойлауды дамыту - өз оқуына жауапкершілікпен қарау Адамгершілік: - өз көзқарасын негізді түрде қорғай білу - төзімділік | Пәнаралық байланыстар | Математика пәнімен (формулалармен жұмыс) | |
http://engime.org/saba-tairibi-zerthanali-jmis--transformator-oramalarindafi-ora.html?page=3
Зертханалық жұмыс № 1 - Сабақ тақырыбы Зертханалық жұмыс № Трансформатор орамаларындағы орамдардың санын анықтау
Зертханалық жұмыс № 1. «Трансформатор орамаларындағы орамдар санын анықтау» ТҚ ережесі. Инструкцияны оқу. Жұмыстың орындалуы. Көрсеткіштерді жазып алу. Кестені толтыру. Жұмыс нәтижелері бойынша қорытынды. №1 ЗЖ бойынша сұрақтарға жауап беру. Жұмыс мақсаты: трансформатор орамасындағы орамдар санын анықтау. Құрал-жабдықтар: тәжірибелік трансформатор; реттелетін айнымалы кернеу көзі, вольтметр, ұзын оқшауланған сым, жалғағыш сымдар. Жұмыс барысы: Теория: Белгісіз параметрлерге ие трансформатор орамасындағы орамдар санын анықтау үшін бос режиміндегі бірінші орамадағы N1 орамдар санының екінші орамадағы N2 орамдар санына қатынасы ондағы U1 кернеудің U2 кернеуге қатынасына тең болатын қасиетін пайдалануға болады. Трансформатордың өзегіне N2 белгілі орамдар санын орап, U2 кернеуді өлшеп, бірінші орамдағы N1 орамдар санын анықтауға болады: N1 =N2 . Жұмыс барысы: 1. Зерттелетін трансформатордың өзекшесінің екінші орамына 10-нан 50-ге дейін орам ораңыз. 2. Трансформатордың бірінші орамасының шығысын U1 = 12В айнымалы кернеу көзіне қосыңыз, екінші орамадағы кернеуді өлшеңіз. 3. Өлшенген кернеу мәндерін және екінші орамадағы белгілі орамдар саны бойынша бірінші орамадағы орамдар санын анықтаңыз. 4. Өлшеулер мен есептеулер нәтижелерін кестеге жазыңыз: Тәжірибе № | N1 | U1, В | U2, В | N1 | 1 | 10 | 12 | | | 2 | 20 | 12 | | | 3 | 30 | 12 | | | 4 | 40 | 12 | | | 5 | 50 | 12 | | | 5. Қорытынды жазыңыз: ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Сұрақтарға жауап беріңіз: 1.Трансформатор дегеніміз не? _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 2. Трансформатор жұмыс жасау принципі қандай құбылысқа негізделген? __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 3. Трансформация коэффициенті дегеніміз не? __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 4. Трансформатор ПӘК-і дегеніміз не? __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 5. Егер трансформаторды тұрақты ток көзіне жалғайтын болса, онда оған не болады? ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Рефлексия: Трансформатор тақырыбы бойынша теориямен эксперимент нәтижелерінің сәйкестігі қандай? | Презентация Құрал-жабдықтар: тәжірибелік трансформатор; реттелетін айнымалы кернеу көзі, вольтметр, ұзын оқшауланған сым, жалғағыш сымдар. |
http://engime.org/tema-razvitie-funkcionalenoj-gram.html
Тема: Развитие функциональной грам
Химия сабағында оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыруға арналған тапсырмалар дайындау Тулеушов Г Білім - тұлғаны әлеуметтендірудің негізгі институттарының бірі. Білім берудің басты мақсаты - өзін-өзі одан әрі дамытуға қабілетті, еркін, жауапкершілікті, адамгершілігі мол тұлғаны қалыптастыру. Химияны оқытудың мақсаты - химиялық білім жүйесін және қоршаған әлем туралы жаратылыстану-ғылыми түсінік жүйесін тұтас қалыптастыру, функционалды құзыретті және шығармашыл тұлғаны дамыту. «Функционалдық сауаттылық» терминін 1957 жылы ЮНЕСКО «сауаттылық» және «минималды сауаттылық» ұғымдарымен қатар енгізді. Функционалдық сауаттылық (лат. - бағыт) - адамның өзіне жүктелген немесе өз еркімен қабылдаған функцияларды орындауға дайындық дәрежесі. Функционалдық сауаттылық дегеніміз - адамның белгілі бір мәдени ортада өмір сүруін жүзеге асыруға қажетті минимум болып саналатын, әлеуметтік қатынастар жүйесінде адамның қалыпты жұмыс істеуін қамтамасыз ететін білім, білік және дағдылардың деңгейі. Негізгі қадамдар Оқу бағдарламасының бөлімдеріне сәйкес білім беру маршруттарын құру Нұсқаулық тарды таңдау нәтижелерді бақылау Әдістемелік нұсқаулар әзірлеу Қызмет сауаттылық (өз қызметінің мақсаттары мен міндеттерін қою және өзгерту мүмкіндігі) Байланыс орнату Белгісіздік жағдайында іс-әрекеттің қарапайым әрекеттерін жүзеге асыру Мектептен тыс уақытта: Адам өмірде әр түрлі химиялық заттарды, кір жуу ұнтақтарын, тұрмыстық тазалау құралдарын қолдану кезінде, консервілеуде ерітінділерді дайындауда, тұздауда және т.б. қолданар алдындағы нұсқаулықтар мұқит оқуы қажет. Тақырыбы: «Ерітінділер» Тапсырма 1. Көп қан жоғалтқан науқастар жансақтау бөліміне түседі. Бұл жағдайларда 0,85% натрий хлоридінің ерітіндісін қолданады (р = 1 г / мл), ол физиологиялық ерітінді деп аталады. 1.Сіз жансақтау бөліміндегі медбике екеніңізді елестетіп көріңіз және шұғыл түрде 800 мл осындай ерітінді дайындауыңыз қажет. Медбикенің орнында болсаңыз қалай дайындайтын едіңіз?? 2. Наурыз айының ортасында бағбандар егіндікке тұқымдар дайындай бастайды. Оларды алдымен жылыту батареясының үстіне қойып кептірген соң 10 мин ас тұзының 5% ерітіндісіне орналастырады. Егіндікке тек су түбіне батқан тұқымдарды таңдап алады. Тұзды ерітіндімен өңдеу толыққанды тұқымдарды таңдауға ғана емес, сонымен қатар олардың бетінен қоздырғыштарды кетіруге көмектеседі. Осы ерітіндінің 80 г дайындаңыз.
http://engime.org/grammatika-jene-oni-salalari-sozdi-morfologiyali-rilimi.html
Грамматика және оның салалары Сөздің морфологиялық құрылымы
Грамматика Грамматика және оның салалары Сөздің морфологиялық құрылымы Тілдің лексикасындағы сөздер заттар мен құбылыстардың, сапамен белгінің және т.б. атаулары болып саналады. Сөз нені атаса да, оны жеке дара күйінде атайды. М, тұз, ас, кел, сөз деген сөздер – жеке дара атаулар ғана; бұлардың әрқайсысында лексикалық мағына бар және әрқайсысы белгілі ұғымды білдіреді. Бірақ бұл сөздер өзара байланыспай, бір-бірімен тіркеспей, осы қалпында жеке дара тұрғанда ойды білдіруге қабілетсіз. Демек, тілдің қатынас құралы ретінде қызмет атқару үшін, оның лексикасындағы алуан түрлі сөздердің бір-бірімен тіркесіп, өзара белгілі бір қарым-қатынаста, байланыста қолданылуы және олардың тіркесуінен сөйлемдердің құралуы шарт. Сөйлемдер, әдетте, сөздердің түрленіп, тіркесуінен жасалады. Ал сөздердің түрленуі, өзгеруі, түрлі тәсілдер арқылы сөйлемде тіркесуі тілдің грамматикасы арқылы іске асады. Грамматика – тілдегі сөздердің түрлену, өзгеру ережелері мен сөздерден сөйлемдердің құралу ережелерін белгілейді. Грамматика – сөздердің бір-бірімен қарым-қатынасын білдіреді. Ол қатынас – белгілі бір сөздердің нақтылы қатынасы емес, ешбір нақтылығы жоқ грамматикалық қатынас. Бірақ грамматика қатынасына ғана сүйеніп қана қоймайды, сонымен бірге мағынаға да сүйенеді. Бұл арада лексика мен грамматиканың арасында мынадай айырмашылық бар: лексикада мағына категориясы ең басты орынға, қатынас категориясы кейінгі орынға ие болса, грамматикада ең алдымен қатынас категориясы, содан кейін барып қана мағына категориясы мәлім болды. Грамматика өзінің ережелерін жасағанда, сөздер мен сөйлемдердің мағыналық нақтылығынан дерексізденеді, сөздердің өзгеруі мен сөздердің тіркесуінің негізіндегі жалпылық нәрсені негізге алады. Грамматикалық абстракцияның ерекшелігі , міне, осындай. Қатынас жасау, пікір алысу, ой жұмысы нәтижелерінің сөйлемдердегі сөздер мен сөз тіркестеріне негізделіп, соларға орнығып, тұрақталуы нәтижесінде ғана мүмкін болды. Грамматика ойды материалдық – тілдік қалыпқа енгізуде, өзара пікір алысуға мүмкіндік береді. Грамматика тілдің грамматикалық құрылысын зерттейді. Грамматикалық құрылыс – белгілі бір тілдегі грамматикалық қатынастардың жүйесі. Грамматика бір-бірімен байланысты екі сала – морфология мен синтаксистен құралады. Морфология – сөздердің морфологиялық құрылымы мен типтері, морфемалар мен олардың түрлері, сөздердің түрленуі, олардың формалары мен сөздердің лексика-граммтикалық топтары туралы ілім. Ал синтаксис – сөз тіркесі мен сөйлем, олардың құрылымы мен түрлері, сөздердің сөйлемде тіркесуі туралы ілім. Тілдің грамматикалық құрылысын, ондағы грамматикалық категориялар мен грамматиканың формаларының пайда болуы мен біртіндеп қалыптасып дамуын тарихи тұрғыдан қарастырып баяндайтын грамматика тарихи грамматика деп аталады. Тілдің өмір сүріп тұрған дәуіріндегі қалпын қарастырып баяндайтын грамматика сипаттама грамматика немесе синхрониялық грамматика деп аталады. Туыстас тілдердің грамматикалық құрылысын, ондағы грамматикалық категориялар мен грамматикалық формаларды және түрлі-түрлі граммамтикалық амал-тәсілдерді өзара салыстыру тұрғысынан қарастыратын грамматика салыстырмалы грамматика деп аталады. Тіл білімінің әрбір салалсының қарастыратын единицалары бар. Грамматика тілдегі грамматикалық единицаларды (морфема, сөз, сөз тіркесі, сөйлемді) және ол единицалардың басын қосып ұйымдастыратын, қатынас жасауда іске жарататын, әрі олардың бір-бірімен жігін ажырататын тәсілдер мен құралдарды зерттейді. Сөз тілдің грамматикалық единицасы ретінде грамматикада қарастырылғанда, біріншіден, оның бойында лексикалық мағына мен бірнеше грамматикалық мағынаның ұштасып келуі жағынан, екіншіден, морфологиялық құрылымы мен құрылымының элементтері жағынан, үшіншіден, формалар жағынан, төртіншіден, лексика-грамматикалық топтарға (сөз табына) қатысы жағынан, бесіншіден, сөз тіркесі мен сөйлемнің құралуына қатысы және оларға қызметі жағынан қарастырылады. Грамматика сөздердің өзгеруін, түрленуін, олардың (сөздердің) сөйлемде тіркесу формалары мен заңдылықтарын зерттейді. Сөздер бір-бірімен грамматикалық қатынасқа түскенде ғана, олардан сөз тіркестері мен сөйлемдер жасалады. Грамматикалық қатынастар сөздердің аралығында ғана емес, сонымен бірге сөз тіркестерінің аралығында да, сөйлемдердің аралығында да болады. Осыған орай, грамматика сөздердің аралығындағы, сөз тіркестерінің аралығындағы, сөйлемдердің аралығындағы грамматикалық қатынастарды зерттейді. Грамматика үшін тілдік единицалардың аралығындағы грамматикалық қатынастар ғана емес, сонымен бірге, тілдік единицалардың (сөз , сөз тіркесі, сөйлем) құрылымы да маңызды мәселе болып саналады. Осы жағын аңғарта келіп, профессор Р.А. Будагов былай дейді: «...грамматикада 1) сөздің құрылымы, 2) сөз тіркестерінің құрылымы және 3) сөйлемнің құрылымын зерттейді ». Грамматиканың морфология саласында қарастырылатын мәселелердің бірі- сөздің морфологиялық құрылысы туралы мәселе. Сөздер өзара байланыспай, бір-бірімен тіркеспей тұрғанда ойды білдіре алмайды. Егер олар сөйлем ішінде бір-бірімен байланысса, онда ойды білдіре алады. Сөздердің бір-бірімен байланысуы, тіркесуі грамматика арқылы іске асады. Грамматика, ең алдымен, сөздердің бір-бірімен қатынасын білдіреді. Ол қатынас – грамматикалық қатынас. Яғни сөйлемдегі сөздер грамматикалық формалар (жұрнақтар, жалғаулар) арқылы бір-бірімен байланысып грамматикалық қатынасқа түседі. Сөйтіп, грамматика ойды түсінікті етеді. Грамматиканың екі саласы бар: морфология және синтаксис. Морфология – сөздердің морфологиялық құрылымы мен типтері, морфема мен оның түрлері, сөздердің түрленуі, олардың формалары, сөз таптары туралы. Ал синтаксис – сөз тіркесі мен сөйлем, олардың құрылымы мен түрлері, сөздердің сөйлемдегі тіркесімі туралы ілім. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/za-merzimdi-jospar-bolimi-2a-ajnimali-tok-mektep.html?page=4
Оқушылардың назарын аудару
Оқушылардың назарын аудару Сабақ мақсаттарын анықтау / Оқушылармен бірге OМ Оқушылардың «проксимальды даму аймағын» анықтау, сабақтың соңына қарай күтілетін нәтижелерді анықтау Мұғалім айнымалы кернеудің орташа мәні барлық толық циклдарда нөлге тең екенін көрсету үшін сұрақтар қояды, содан кейін «Егер орташа aйнымалы ток нөлге тең болса, онда энергияны қалай жеткізуге болады? » деп сұрайды. Мұғалім белгілі бір кернеудегі тұрақты ток ең жоғары кернеуі тура сондай болатын айнымалы токқа қарағанда көп қуат өндіретінін көрсетеді. Мұны қуаттары бірдей екі шамның біреуін кернеулері белгілі тұрақты ток көзіне қосу арқылы, ал екіншісін максимал кернеуі тура сондай aйнымалы ток көзіне қосу арқылы жасауға болады немесе оқу ресурстарын көрсетуде сипатталған құрылғыны пайдалану арқылы AS және A деңгейлері Кембридж сынақ банкі (23.1 секциясы және конденсатордың реакциясы), үлестірме материал Activity Сипаттаңыз және суретін салыңыз Жұппен жұмыс. Суреттерін тақтада салып көрсетеді. Бірінші оқушы суреттің/диаграмманың/графиктің және т. б. Басқа оқушыға көрсетпей сипаттамасын оқып тұрады. Бұл кезде басқа оқушы сипаттама бойынша суретін салады. Кедергісі 1 Ом болатын резисторға жалғанған айнымалы ток кернеуінің қуатынның уақытқа тәуелді өзгеру графигін салу үшін оқушы (немесе мұғалім) алдында алынған кестені қолдана алады. Айнымалы ток тізбегіндегі қуат. Жалпы алғанда, айнымалы ток тізбегіндегі кернеу мен токты былай жазуға болады: Тұрақты ток тізбегіндегі қуат - P = U *I. Айнымалы ток тізбегіндегі қуат кез келген сәтте былай беріледі. P = u * i Тригонометриялық сәйкес түрлендіру көмегімен тізбектің орташа қуаты келесідей өрнектелуі мүмкін: Мұндағы cos мәні қуат коэффициенті деп аталады. Электр тізбегіндегі элементтің қуатын арттыру үшін cos мәнін арттыру керек немесе басқаша айтқанда бұрышы азайған жөн. Электр энергиясын өндірудегі қуат коэффициентінің ең жоғары мәні: 1. Айнымалы ток тізбегіндегі тиімді ток бұл - іrms, Бұл шамаларды орташа қуаттың өрнегіне қойсақ мынаны береді Мұғалім оқушыларға P = VI формуласы және R = V / I кедергісі туралы еске салуы керек Қуат P = IV болғандықтан, I және V екеуі де өзгереді, сондықтан қуат әрқашан оң болады, бірақ цикл бойына өзгереді, Ip Vp максималды мәні және минимум нөл болады. Мұғалім орташа қуат Ip Vp қарағанда (LESS) кем екенін анық көрсетуі керек. Оқушылар уақыттың өзгеру күшін көрсететін сызба жасай білуі керек. Графиктің симметриясы орташа қуат максималды қуаттың (Ipeak) 2R-нің жартысына тең екенін көрсетеді. Бұл жеткілікті дәлел. Математикалық қатынасты пайдалана білетін оқушылар sin2 ωt = (1-cos2ωt) / 2 кернеудің орташа мәнін дәлелдейді: Vpeak /
http://engime.org/saba-tairibi-zerthanali-jmis--transformator-oramalarindafi-ora.html#Құндылықтарды_дарыту__Білім_беру:_-_сыни_ойлауды_дамыту_-_өз_оқуына_жауапкершілікпен_қарау_Адамгершілік
Сабақ тақырыбы Зертханалық жұмыс № Трансформатор орамаларындағы орамдардың санын анықтау
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 11.4 – Айнымалы ток | | Күні: | Мұғалімнің аты-жөні: | Сынып: 11 ЖҒБ | Қатысқандар саны: | Қатыспағандар саны: | Сабақ тақырыбы | Зертханалық жұмыс № 1. Трансформатор орамаларындағы орамдардың санын анықтау | Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) | 11.4.3.13 – трансформатор орамаларындағы орамдар санын эксперимент арқылы анықтау | Сабақ мақсаттары | трансформатор орамаларындағы орамдар санын эксперимент арқылы анықтау | Жетістік критерийлері. Білу және түсіну Қолдану Математикалық сауаттылық Талдау Сыни ойлау Бағалау | трансформатордың құрылысын біледі. есептерді шешу кезінде Фарадей формуласын қолданады есептерді шешу кезінде трансформатордың формуласын қолданады. формуланы түрлендіреді, дұрыс есептеулер жүргізеді Фарадей Заңын талдайды, тәуелділікті анықтайды электромагниттік индукцияның пайда болуын талдайды, тәуелділікті анықтайды. екінші ораманың кернеуге тәуелділігін талдайды, формуланы шығарады. электромагниттік индукцияны қолдану мысалдарын келтіреді. | Тілдік мақсаттар | Пәнге тән Лексика және терминология: магнит өрісі, магнит ағыны, электромагниттік индукция, электромагниттік индукция Заңы, Ленц ережесі, трансформатор Диалог пен жазба үшін пайдалы фразалар: Электромагниттік индукция – өткізгіш арқылы өтетін магнит ағынының өзгеруі кезінде өткізгіште электр тогының пайда болу құбылысы. Электромагниттік индукцияны Майкл Фараде 1831 жылдың 29 тамызында ашты. Ол тұйықталған өткізгіш контурда пайда болатын электр қозғаушы күш (ЭДС) осы контурмен шектелген бет арқылы магнит ағынының өзгеру жылдамдығына пропорционалды екенін анықтады. Электр қозғаушы күштің шамасы ағынның өзгеру себебі — магнит өрісінің өзгеруі немесе магнит өрісіндегі контурдың (немесе оның бөлігінің) қозғалысы. Электр тогы индукциялық ток деп аталады. Уикипедия, қазақша ашық энциклопедия | Құндылықтарды дарыту | Білім беру: - сыни ойлауды дамыту - өз оқуына жауапкершілікпен қарау Адамгершілік: - өз көзқарасын негізді түрде қорғай білу - төзімділік | Пәнаралық байланыстар | Математика пәнімен (формулалармен жұмыс) | |
http://engime.org/betke-tsirilgen-normalefa-magnit-indukciya-vektorini-proekciya.html
Бетке түсірілген нормальға магнит индукция векторының проекциясы
қабырғаларына Ампер күші әрекет етпейді, себебі sinα=0 О/О// осіне қатысты контурға Ампер күштерінің максимал моменті әрекет етеді, яғни бұл жағдайда күш иіні максимал: Мұндай қалыпта магнит өрісі индукция векторының ағыны нөлге тең. Рамка қайсыбір бұрышқа бұрылсын, онымен нормаль да дәл осындай бұрышқа бұрылады. Енді рамканың барлық жақтарына Ампер күші әрекет етеді. Осы кезде Ампер күштерінің механикалық моменті азаяды, ал магнит ағыны Ф=Вscosα шамасына артады. Контур айнала отырып, мына суреттегідей қалыпқа келеді. Бұл жағдайда Ампер күштерінің қорытқы моменті нөлге тең. Бұл жағдайда магнит ағыны максимал: Фmax=BS Контурдың осы қалпының үш маңызды жағдайына назар аудару керек: Бұл контурдың сыртқы магнит өрісіндегі орнықты қалпы. Бұранда ережесі бойынша контурдағы ток тудыратын В0 магнит өрісі сыртқы магнит өрісімен бағыттас, яғни тогы бар контур магнит өрісінде магнит тілі тәрізді орналасады. Егер осы қалыпта контурдағы токтың бағытын өзгертетін болсақ, онда ол инерция бойынша орнықты қалыптан шығып сол бағытта одан әрі айнала береді, сөйтіп біз электрқозғалтқыш аламыз. Магнит өрісіндегі кез келген пішінді жазық контур. Тогы бар контурды трапеция түріндегі микроконтурларға бөлейік ∆х→0 кезінде микротрапециялар тікбұрышты рамкаларға айналып, олардың әрбіреуіне Амперлік күштердің моменті әрекет етеді, бірақ , ал Сонда , , яғни M=IBS, бұл максимал магнит моментімен бірдей. Ток бірдей және ауданы тең болған жағдайда түрлі пішіндегі жазық рамкаларға Ампер күштерінің бірдей моменттері әрекет етеді. Ампер күштерінің механикалық моментін бұралу деформациясы үшін Гук заңын пайдалана отырып, серпімді күштердің моментін өлшеу арқылы анықтауға болады, яғни М=kφ, мұндағы φ- контур ілінген сымның бұралу бұрышы. Әр текті магнит өрісіндегі жазық тогы бар, х,у,z осьтерін айнала қозғалатын контур жайлы мынадай қорытынды жасауға болады:
http://engime.org/nazvanie-spirta-obrazuyut-ot.html
Название спирта образуют от …
Название спирта образуют от … бет 1/10 Дата 23.04.2020 өлшемі 239,7 Kb. #64498 Байланысты: fenol 140212 10 hb Блиц – опрос. Предельные одноатомные спирты – Общая формула предельных одноатомных спиртов … Название спирта образуют от … Спиртам характерна изомерия … От С1 – С11 – В отличие от углеводородов спирты … Между молекулами спиртов возникает … Число изомерных спиртов состава С3 Н8 О … Степень окисления атома углерода в этаноле… Качественной реакцией для спиртов является … При межмолекулярной дегидратации спиртов образуются … При внутримолекулярной дегидратации образуются … Древесный спирт – Винный спирт – Чрезвычайно ядовитое вещество , 5 -10 мл вызывает слепоту … Ядовитое наркотическое вещество , систематическое употребление его напитков приводит к циррозу печени – Многоатомные спирты – 1,2,3 пропантриол – Этиленгликоль – Нитроглицерин – Качественной реакцией для многоатомных спиртов является … Для изготовления мазей , кремов используют … При сгорании 16 г метилового спирта выделилось 327,5 кДж теплоты. Составьте термохимическое уравнение этой реакции. Вычислите объем н.у. полученного при этом оксида углерода (IV). Вычислите, достаточно ли 200см3 раствора, плотностью 0,94г/см3 с массовой долей этанола 96% для реакции с натрием количеством 5 моль. Достарыңызбен бөлісу:
http://engime.org/j-yu-22-1-tobi-abildafan-azamatti-jene-ebek-kafedrasini-afa-oi.html?page=5
Тапсырма бойынша өкіл - Ж ю-22-1қ тобы Қабылдаған: Азаматтық және еңбек кафедрасының аға оқытушысы Асетова Г. Б
- Сот процесіне қатысушы тараппен жасалған келісім негізінде оның мүддесін қорғауға құқылы. - Талап-арыздарды, өтініштерді және шағымдарды сотқа ұсынуға құқылы. - Дәлелдемелерді жинап, сотқа ұсынуға және өкілдік ететін тараптың атынан іс жүргізуге құқылы. - Сот отырыстарына қатысып, өкілдік ететін тараптың мүддесін қорғау үшін өз пікірін білдіруге құқылы. - Сот шешіміне шағым түсіруге және істің барлық сатыларына қатысуға құқылы. - Сотта өкілдік ететін тараптың мүдделерін адалдықпен қорғауға міндетті. - Өкілеттілігін келісімге сәйкес, заңды түрде іске асыру керек. - Өкілдік ететін тарапқа қатысты барлық әрекеттерді заңды түрде орындау және шынайы мәліметтерді ұсыну.
http://engime.org/saba-tairibi-zerthanali-jmis--transformator-oramalarindafi-ora.html#Тілдік_мақсаттар____Пәнге_тән_Лексика_және_терминология
Сабақ тақырыбы Зертханалық жұмыс № Трансформатор орамаларындағы орамдардың санын анықтау
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 11.4 – Айнымалы ток | | Күні: | Мұғалімнің аты-жөні: | Сынып: 11 ЖҒБ | Қатысқандар саны: | Қатыспағандар саны: | Сабақ тақырыбы | Зертханалық жұмыс № 1. Трансформатор орамаларындағы орамдардың санын анықтау | Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) | 11.4.3.13 – трансформатор орамаларындағы орамдар санын эксперимент арқылы анықтау | Сабақ мақсаттары | трансформатор орамаларындағы орамдар санын эксперимент арқылы анықтау | Жетістік критерийлері. Білу және түсіну Қолдану Математикалық сауаттылық Талдау Сыни ойлау Бағалау | трансформатордың құрылысын біледі. есептерді шешу кезінде Фарадей формуласын қолданады есептерді шешу кезінде трансформатордың формуласын қолданады. формуланы түрлендіреді, дұрыс есептеулер жүргізеді Фарадей Заңын талдайды, тәуелділікті анықтайды электромагниттік индукцияның пайда болуын талдайды, тәуелділікті анықтайды. екінші ораманың кернеуге тәуелділігін талдайды, формуланы шығарады. электромагниттік индукцияны қолдану мысалдарын келтіреді. | Тілдік мақсаттар | Пәнге тән Лексика және терминология: магнит өрісі, магнит ағыны, электромагниттік индукция, электромагниттік индукция Заңы, Ленц ережесі, трансформатор Диалог пен жазба үшін пайдалы фразалар: Электромагниттік индукция – өткізгіш арқылы өтетін магнит ағынының өзгеруі кезінде өткізгіште электр тогының пайда болу құбылысы. Электромагниттік индукцияны Майкл Фараде 1831 жылдың 29 тамызында ашты. Ол тұйықталған өткізгіш контурда пайда болатын электр қозғаушы күш (ЭДС) осы контурмен шектелген бет арқылы магнит ағынының өзгеру жылдамдығына пропорционалды екенін анықтады. Электр қозғаушы күштің шамасы ағынның өзгеру себебі — магнит өрісінің өзгеруі немесе магнит өрісіндегі контурдың (немесе оның бөлігінің) қозғалысы. Электр тогы индукциялық ток деп аталады. Уикипедия, қазақша ашық энциклопедия | Құндылықтарды дарыту | Білім беру: - сыни ойлауды дамыту - өз оқуына жауапкершілікпен қарау Адамгершілік: - өз көзқарасын негізді түрде қорғай білу - төзімділік | Пәнаралық байланыстар | Математика пәнімен (формулалармен жұмыс) | |
http://engime.org/saba-tairibi-zerthanali-jmis--transformator-oramalarindafi-ora.html#Осы_сабақта_қол_жеткізілетін_оқу_мақсаттары_(оқу_бағдарламасына_сілтеме)
Сабақ тақырыбы Зертханалық жұмыс № Трансформатор орамаларындағы орамдардың санын анықтау
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 11.4 – Айнымалы ток | | Күні: | Мұғалімнің аты-жөні: | Сынып: 11 ЖҒБ | Қатысқандар саны: | Қатыспағандар саны: | Сабақ тақырыбы | Зертханалық жұмыс № 1. Трансформатор орамаларындағы орамдардың санын анықтау | Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) | 11.4.3.13 – трансформатор орамаларындағы орамдар санын эксперимент арқылы анықтау | Сабақ мақсаттары | трансформатор орамаларындағы орамдар санын эксперимент арқылы анықтау | Жетістік критерийлері. Білу және түсіну Қолдану Математикалық сауаттылық Талдау Сыни ойлау Бағалау | трансформатордың құрылысын біледі. есептерді шешу кезінде Фарадей формуласын қолданады есептерді шешу кезінде трансформатордың формуласын қолданады. формуланы түрлендіреді, дұрыс есептеулер жүргізеді Фарадей Заңын талдайды, тәуелділікті анықтайды электромагниттік индукцияның пайда болуын талдайды, тәуелділікті анықтайды. екінші ораманың кернеуге тәуелділігін талдайды, формуланы шығарады. электромагниттік индукцияны қолдану мысалдарын келтіреді. | Тілдік мақсаттар | Пәнге тән Лексика және терминология: магнит өрісі, магнит ағыны, электромагниттік индукция, электромагниттік индукция Заңы, Ленц ережесі, трансформатор Диалог пен жазба үшін пайдалы фразалар: Электромагниттік индукция – өткізгіш арқылы өтетін магнит ағынының өзгеруі кезінде өткізгіште электр тогының пайда болу құбылысы. Электромагниттік индукцияны Майкл Фараде 1831 жылдың 29 тамызында ашты. Ол тұйықталған өткізгіш контурда пайда болатын электр қозғаушы күш (ЭДС) осы контурмен шектелген бет арқылы магнит ағынының өзгеру жылдамдығына пропорционалды екенін анықтады. Электр қозғаушы күштің шамасы ағынның өзгеру себебі — магнит өрісінің өзгеруі немесе магнит өрісіндегі контурдың (немесе оның бөлігінің) қозғалысы. Электр тогы индукциялық ток деп аталады. Уикипедия, қазақша ашық энциклопедия | Құндылықтарды дарыту | Білім беру: - сыни ойлауды дамыту - өз оқуына жауапкершілікпен қарау Адамгершілік: - өз көзқарасын негізді түрде қорғай білу - төзімділік | Пәнаралық байланыстар | Математика пәнімен (формулалармен жұмыс) | |
http://engime.org/jalobi-bespokojstva-melkotochechnij-sipe-na-tele.html
Жалобы: беспокойства, мелкоточечный сыпь на теле
02.002.000 Консультация: Педиатр L23.9 Аллергический контактный дерматит, причина не уточнена (Впервые в жизни зарегистрированное хроническое или установленное впервые) Жалобы: беспокойства, мелкоточечный сыпь на теле. Слабость, снижение аппетита. Из анамнеза morbi : болеет 2-е сутки. Из анамнеза vitae: ребенок от 1-ой беременности, 1- родов,с весом 3300 гр, ростом - 53 см, по оценкеАпгар 7-8 баллов. Проф.прививки по графикуе. На диспансерном учете не состоит. Аллергоанамнез: Не отягощен , медикаментозной , пищевой аллергии нет. Объективно :Состояние средней тяжести за счет катаральных признаков. Кожные покровы мелкоточечный сыпь на теле, бледноватой окраски. В ротоглотке имеются выраженная гиперемия дужек , зернистость задней стенки глотки . Подчелюстные лимфоузлы не увеличены. Над легкими перкуторно легочный звук , аускультативно –жестковатое дыхание ,хрипов нет. ЧД- 26 в мин. Сердечные тоны ясные, ритмичные ,ЧСС-98 уд в мин. Живот мягкий ,безболезненный. Печень и селезенка не пальпируется .Стул и диурез в норме. Назначено лечение: 1.Домашний режим. 2.Теплое питье. 3.Таблетка Ацикловир 200мг по 1/3т х 3 раз в день №5-7дней. 4.Супрастин 1/3т х 2 раза в день 5 дней 6.Хилак форте по 10к х 2 раза в день 5 дней 7.Виферон 1500000 ед по 1 св х 2 раза в день 5 дней Явка через 2 дня. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/saba-tairibi-zerthanali-jmis--transformator-oramalarindafi-ora.html#Ұзақ_мерзімді_жоспар_бөлімі:_11.4_–_Айнымалы_ток
Сабақ тақырыбы Зертханалық жұмыс № Трансформатор орамаларындағы орамдардың санын анықтау
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 11.4 – Айнымалы ток | | Күні: | Мұғалімнің аты-жөні: | Сынып: 11 ЖҒБ | Қатысқандар саны: | Қатыспағандар саны: | Сабақ тақырыбы | Зертханалық жұмыс № 1. Трансформатор орамаларындағы орамдардың санын анықтау | Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) | 11.4.3.13 – трансформатор орамаларындағы орамдар санын эксперимент арқылы анықтау | Сабақ мақсаттары | трансформатор орамаларындағы орамдар санын эксперимент арқылы анықтау | Жетістік критерийлері. Білу және түсіну Қолдану Математикалық сауаттылық Талдау Сыни ойлау Бағалау | трансформатордың құрылысын біледі. есептерді шешу кезінде Фарадей формуласын қолданады есептерді шешу кезінде трансформатордың формуласын қолданады. формуланы түрлендіреді, дұрыс есептеулер жүргізеді Фарадей Заңын талдайды, тәуелділікті анықтайды электромагниттік индукцияның пайда болуын талдайды, тәуелділікті анықтайды. екінші ораманың кернеуге тәуелділігін талдайды, формуланы шығарады. электромагниттік индукцияны қолдану мысалдарын келтіреді. | Тілдік мақсаттар | Пәнге тән Лексика және терминология: магнит өрісі, магнит ағыны, электромагниттік индукция, электромагниттік индукция Заңы, Ленц ережесі, трансформатор Диалог пен жазба үшін пайдалы фразалар: Электромагниттік индукция – өткізгіш арқылы өтетін магнит ағынының өзгеруі кезінде өткізгіште электр тогының пайда болу құбылысы. Электромагниттік индукцияны Майкл Фараде 1831 жылдың 29 тамызында ашты. Ол тұйықталған өткізгіш контурда пайда болатын электр қозғаушы күш (ЭДС) осы контурмен шектелген бет арқылы магнит ағынының өзгеру жылдамдығына пропорционалды екенін анықтады. Электр қозғаушы күштің шамасы ағынның өзгеру себебі — магнит өрісінің өзгеруі немесе магнит өрісіндегі контурдың (немесе оның бөлігінің) қозғалысы. Электр тогы индукциялық ток деп аталады. Уикипедия, қазақша ашық энциклопедия | Құндылықтарды дарыту | Білім беру: - сыни ойлауды дамыту - өз оқуына жауапкершілікпен қарау Адамгершілік: - өз көзқарасын негізді түрде қорғай білу - төзімділік | Пәнаралық байланыстар | Математика пәнімен (формулалармен жұмыс) | |
http://engime.org/bilim-jene-filim-ministrini-v7.html
Білім және ғылым министрінің
№ 83 бұйрығымен бекітілген Мектепке дейінгі, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды және білім және ғылым саласындағы басқа да азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттары
http://engime.org/1-vozemi-natrij-karbonatini-30-natrij-hloridini-50-aralastir-n.html#Белгіле._Шаюға_арналған_стакан_суға_1_ас_қасық_1.Rp:_Natrii_nydrocarbonae_3_Natrii_chloridi_5,0_Misce_fiat_pulvis_Da._Signa.
1. Возьми: Натрий карбонатының 3,0 Натрий хлоридінің 5,0 Араластыр, ұнтақ жасалсын Бер
1.Возьми: Натрий карбонатының 3,0 Натрий хлоридінің 5,0 Араластыр, ұнтақ жасалсын Бер. Белгіле. Шаюға арналған стакан суға 1 ас қасық 1.Rp: Natrii nydrocarbonae 3 Natrii chloridi 5,0 Misce fiat pulvis Da. Signa. Шаюға арналған стакан суға 1 ас қасық | Натрий хлоридінің 5,0 Натрий карбонатының 3,0 mж =8,0 Есептеу нәтежелері ЖБП-ның артына жазылады | Натрий гидрокарбонаты/ Natrii nydrocarbonas Ақ кристалды ұнтақ. Сақтауға, жақсы жабылған ыдыста сақтайды. Натрия хлорид/ Natrii chloridum Ақ текше кристалдары немесе ақ кристалды ұнтақ тұзды дәмі, иіссіз. Құрғақ жерде жақсы жабық контейнерде сақтаңыз. | Салмағы көп болып тұрған натрий хлоридінен бастаймыз. Одан 5,0г өлшеп алып, 1/30 бөлігін қалдырып, қалғанын қағаз капсулаға төгеді. Қол таразы көмегімен 3,0г натрий карбонаты өлшеп салып, ұнтақтап, натрий хлоридінің қалған мөлшерін келіге салып, біртеті ұнтаққа дейін араластырамыз. Дайын ұнтақты құрғақ шыны құтыға салып және тығыз тығындап босатуға безендіреді. Пакет "ұнтақтар" жапсырмасымен, "құрғақ жерде сақтау" қосымша жапсырмасымен жабдықталуы тиіс. | Міндетті бақылау түрлері: -жазбаша: ЖБП күні № Natrii nydrocarbonae 3 Natrii chloridi 5,0 mж =8,0 | 2.Возьми: Кислоты солициловой 0,3 Камфоры 0,1 Этанола 90% 50мл Смешай.Дай.йобозначь. Протирание для лица 2.Rp. Acidi calicylici 0.3 Comphorae 0.1 Spirutus aethylici 90% 50ml Misce.Da.Signa.Протироние для лица | Vж=50мл 90% спирт-50мл 95%-50х90/95=48,3мл Су-1000-64мл 48,3-х Х=48,3*64/1000=3,09мл | |
http://engime.org/saba-1-mektep-rudnij-orta-mektebi-tairip-ozin--ozi-tanu--omird.html
Сабақ №1 Мектеп: Рудный орта мектебі Тақырып: Өзін -өзі тану -өмірді тану Құндылық: Дұрыс әрекет
Өзін-өзі тану сабағының жоспары Сабақ №1 Мектеп: Рудный орта мектебі Тақырып: Өзін –өзі тану –өмірді тану Құндылық: Дұрыс әрекет Қасиеттер: жақсы сөз, сыпайылық, мейірімділік. Сынып: 4 Оқушылар саны: 4 Сабақ мақсаты:Оқушылардың «өзін-өзі тану», «өмір» құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту. Міндеттері: 1.Жақсы сөз, сыпайылық, мейірімділік дұрыс әрекет екендігін түсіндіру. 2.Жақсы сөздерді қолдана білу іскерліктерін дамыту. 3.Жақсы сөз айтуға, сыпайылыққа, мейірімділікке тәрбиелеу. | Ресурстар: (құралдар, мәліметтер) АКТ мүмкіндігі, суреттер. | Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі. 1.Тыныштық сәті. .«Орманға саяхат» Көзімізді жұмамыз, терең демаламыз, әр демімізбен өзімізді еркін, тыныштықта сезінеміз. Қазір біз орманға дем алуға барамыз. Елестетіңіз, мектептен шығып, дәлізден өтіп, далаға бет алдыңыз. Таза ауаны сеземіз, самал ескен жылы жел мен күннің нұры ақырын ғана бетімізден өбеді, шашымызды сипайды. Біз ақырын орманға қарай бет аламыз. Абай болайық, жердегі жәндіктерді аяғымызбен басып кетпеуге тырысайық. Бір минутқа тоқтап, айналамыздағы әсемдікке көз салайық. Құлпырып өскен гүлдердің иісі мұрынды жарады, қандай керемет иіс! Айналамыздағы әрбір әсемдікті көзімізден таса қылмай, ары қарай бет аламыз. Орманның ішіне де келдік. Құстардың әсем әуені, шөптердің сыбдыры жан дүниемізді жаулап алғандай. Айналамызда түрлі ағаштар. Сол ағаштың ішінен бір қайыңды таңдап алыңыз. Бауырында отырып, біраз тыныстап алыңыз. Мен бақыттымын, менің жан дүнием тыныш. Табиғат қандай тамаша! Мен табиғаттың бір бөлшегімін, менің табиғатқа зияным тимеуі керек, кез- келген уақытта мен осы ағаштың түбіне келіп дем аламын. Енді орнымыздан ақырын тұрып, айналамызға тағы көз жібереміз. Келген ізімізбен,мектепке қарай аяңдаймыз. келіп өз орнымызға отырайық. Тыныштық пен разылықты жүрегімізде сақтап | Сабақ барысын талдау: | 2.Үй тапсырмасын тексеру: Өткен сабаққа шолу | | 3.Дәйексөз. « Адам өміріндегі ең қажетті білім- өзін-өзі тану». 3.1. Хормен оқу. 3.2. Дәптерге жазу. 3.3. Дәйексөздің мағынасын ашу. - Осы дәйексөздің мағынасын қалай түсінер едіңдер? | | 4.Әңгімелеу. Өлеңді оқып беру Мақтайды жұрт Мақтайды Өйткені ол жақтайды Әдептілік ,адамдықты Әділеттік ,адалдықты Білімділік ,батырлықты Бейімділік ,алғырлықты, Дарындылық ,даналықты Қайырымдылық ,тазалықты Табандылық,қайсарлықты Талаптылық,жайсаңдықты Намыстылық ,даралық Сыпайылық, сыйластылық, Сапалылық ,қимастықты Елгезектік,ептілікті Ізеттілік ,ептілікті Зеректілік, зейінділік, Мейірімділік, сергектікті, Тәртіптік,ісмерлік, Тұрақтылық, іскерліктері Өжеттілік, кішілікті Өнерлілік,кімсілікті Міне, осындай Мақтайды Үлкен-кіші жақтайды Мақтайды, Мақтайды. Сұрақтар. 1.Өлең не туралы? 2.Өз бойларыңда мақтауға лайықты қандай жақсы қасиеттер бар деп ойлайсыңдар? 3.Күнделікті өмірде осы қасиеттерді қай әрекеттеріңнен байқадыңдар? Аңыз «Екі дос және қария» оқып түсіну | | 5.Шығармашылық жұмыс. Топтық жұмыс. 5.1.Топқа бөлу ( Заттар арқылы топқа бөлу) 5.2.Тапсырма - Жақсы сөздерді пайдалана отырып, диалог құрастыру. 1-топ:Тұтынушы мен сатушының дүкендегі сыпайы қарым қатынасы. 2-топ: Әжесі мен немересінің бір-біріне айтқан жылы сөздері. Тірек сөздер:рахмет,аман-есенсіз бе?,құлыным,қолғанат,елін қорғайтын. 5.3.Тапсырма орындау 5.4.Тапсырманы талдау 5.5.Қорытындылау | | 6.Үй тапсырмасы. №2 сабақ «Құштарлық» әңгімесін оқу | | 7.Топпен ән айту. Дос болайық бәріміз! Сөзін жазған:Х.Талғаров Әнін жазған:И.Нүсіпбаев | | 8.Соңғы тыныштық сәті. Баяу әуен қойылады. Оқушылар денесін, басын тік ұстап, көзін жұмып отырады. Мұғалім жай дауыспен: Әрқайсымыз оң қолымызбен жүрегімізді ұстап көрейік. Өз жүрегіміздің жылылығын сезініп, жүрек жылуымызды адамдарға, айналамызға жеткізу үшін іштей оларға жақсы тіліктер тілейік. Жақсы ой ойлайық, жақсы сөз сөйлейік, жақсы іс жасайық! Бүгінгі сабақтан алған әсерлеріңізді жүректеріңізге түйіп алыңыздар. Рахмет! Көздеріңді ашуға болады. | | Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/1-vozemi-natrij-karbonatini-30-natrij-hloridini-50-aralastir-n.html?page=3
Ксероформ/ Xeroformium - 1. Возьми: Натрий карбонатының 3,0 Натрий хлоридінің 5,0 Араластыр, ұнтақ жасалсын Бер
Ксероформ/ Xeroformium Ұсақ, сары түсті әлсіз иісі бар аморфты ұнтақ. Жарық түспейтін жақсылап жабылған ыдыста сақталады. Тальк/ Talcum Өте ұсақ ақ немесе азғана сұрлау келген иіссіз, дәмсіз, денеге жабысатын, жанасқанда майлы және тайғақ ұнтақ. Құрғақ жерде жақсылап жабылған ыдыста сақталады. Технологиясы:Қажетті 5,0 г ксереформды таразы арқылы өлшеп алып, оны тандалынған келіге салады. Кейін 20,0 г талькты ксероформ үстіне қосып, біртекті ұнтақ пайда болғанша араластырады. Қаптау;Қаптау кезінде пергаментті капсулалар қолданылады. Безендіру: Пакетке «Ұнтақ» және қосалқы «Балалардан сақтау» этикеткалары орнатылады. Күні ЖБП № Xeroformium 5,0 Talcum 20,0 m0 = 25.0 Қолдар: органолептикалық(сарғыш түсті). босатуды бақылау. 4.Аламыз: Калия йодиді Натрия бромиді бойынша тең 5,0 Глюкоза 15,0 Дистелденген су 180 мл. Араластыр.Босат.Белгіле. 1 ас қасықтан күніне 3 рет. 4.Rp: Kalii iodide Natrii bromidi ana 5,0 Glucosi 15,0 Aquae purificatae 180 ml Misce.Da. Signa. 1 ас қасықтан күніне 3 рет. Vж=180мл Микстурадағы 15,0 г глюкоза 8,3% құрайды. Глюкозаның КҰК- 0,64 мл/г. Ерітіндіде глюкозадан туындаған көлемнің өзгеруі- 0,64×15 = 9,6 мл құрайды. Vсу=180-(25+25+9,6)=120,4 мл. Калий йодиді/ Kalii iodide Түссіз немесе ақ кубтық кристалдар немесе иіссіз, тұзды - ащы дәмі бар ақ ұсақ кристалды ұнтақ.Ылғал ауада дымқылданады.Ериді 0,75 сағ суда;12 сағ спиртте;2,5 сағ глицеринде.
http://engime.org/1-vozemi-natrij-karbonatini-30-natrij-hloridini-50-aralastir-n.html?page=7
Папаверин гидрохлориді-Б - 1. Возьми: Натрий карбонатының 3,0 Натрий хлоридінің 5,0 Араластыр, ұнтақ жасалсын Бер
Папаверин гидрохлориді-Б ЖРД 0,2 ЖТД 0,6 Дибазол- Б ЖРД 0,05 ЖТД 0,15 Қорытынды: заттардың дозасы аспаған. | Папаверин гидрохлориді: 0,04*10 доз=0,4 Дибазол: 0,03*10 доз=0,3 Бромкамфора: 0,25*10 доз=2,5 Ұнтақтың жалпы массасы: mж=3,2 1 ұнтақтың массасы: m1ұнт.=0,32 Келіні таңдау: №2 | Папаверин гидрохлориді- Ақ кристалды ұнтақ, иіссіз, сәл ащы дәмі бар. Суда баяу 40сағ. Ериді, спиртте 95%. Сақталуы: Жақсы тығындалған ыдыста, жарықтан қорғалған жерде. Б тізімі: ЖРД 0,2 ЖТД 0,6 Дибазол- Ақ немесе сәл сұр немесе сарғыш түсті кристалды ұнтақ, ащы-тұзды дәмі бар. Суда қиын, спиртте жеңіл ериді. Сақталуы: Жақсы тығындалған ыдыста. Б тізімі. ЖРД 0,05 ЖТД 0,15 Бромкамфора - Түссіз кристалдар немесе камфора иісі мен дәмі бар ақ кристалды ұнтақ. Эфирде оңай ериді (1:2), этанол (1:9), май майлары, хлороформ, өте аз — суда. | Ұнтақтар - бір немесе бірнеше ұсақталған заттардан тұратын және сусымалылық қасиетін беретін ішкі және сыртқы қолдануға арналған қатты мөлшерленген дәрілік түрі. Дисперсиялық сипаттамасы: ұнтақтар - дисперсиялық ортасы жоқ еркін жан-жақты дисперсті жүйе. Дисперсті фаза әртүрлі мөлшердегі және пішіндегі ұсақ дисперсті бөлшектермен ұсынылған. Технологиясы: Дәріханалық қол таразысында 0,3 г дибазолды өлшеп, ұнтақтаймыз. 0,4 г папаверин гидрохлориді мен 2,5 г бромкамфораны қосып, біркелкі болғанша ұнтақтаймыз. Дозалап, орамдап, безендіреміз. Орамдау: әр дозаны капсулаға орап, 3тен 5-тен біріктіріп, картон қорапқа салады. Безендіру: Қорапша «Ұнтақтар», «Ішке», «Балалардан сақта» деген этикеткалармен жабдықталады. | Сапасын бағалау: Жазбаша. Жалпы массаны дайындағаннан кейін беткі жағын безендіреді. Papaverini hydrochloridi 0,4 Dibazolum 0,3 Bromcamphorae 2,5 mж=3,2 m1ұнт.=0,32 №10 Ұнтақ салмағының ауытқуы (+-)5 0,32------100 Х---------5 х= 0,016 0,32+0,016=0,336 0,32-0,016=0,304 [0,304-0,336] Сақтау мерзімі: | 10. Алыңыз: Салицил қышқылы 0,5 Спирт йодының ерітіндісі 2% 10 мл Глицерин 10,0 Этанол 70% 50 мл Араластырыңыз. Беріңіз. Тағайындау. Зақымдалған теріге жағыңыз. 10.Rp: Acidi salicylici 0,5 Solutionis Iodi spirituosa 2% 10 мл Glycerini 10,0 Spiritus aethylici 70% 50 мл Misce. Da. Signa. Зақымдалған теріге жағыңыз. | Глицериннің көлемі : 10 / 1,22 = 8,2 мл Ерітіндінің жалпы көлемі: 10 + 8,2 + 50 = 68,2 мл Этанолды есептеу: 70 ------100 мл Х-------- 50 мл Х = 35 КҰК (салицил қышқылы) = 0,77 мг/л 0,5 * 0,77 = 0,385 мл | Салицил қышқылы / Acidum salicylicum Ақ ұсақ ине секілді кристалдар немесе ұсақ кристалды ұнтақ, иісі жоқ. Су буымен ұшпа. Ол мұқият қыздырумен жоғарылайды. Суда аз ериді, қайнаған суда ериді, спиртте жақсы ериді. Жақсы жабылған ыдыста, қараңғы жерде сақтайды. Спирт йодының ерітіндісі / Solutionis Iodi spirituosa Қызыл-қоңыр түсті мөлдір сұйықтық, өзіне тән иісі бар. Қараңғы жерде сарғыш шыны колбаларда сақтайды. Сп.Б ЖРД ішке 20 тамшы ЖТД ішке 60 тамшы Глицерин / Glycerini Мөлдір, түссіз, тәтті дәмді сиропты сұйықтық, иіссіз немесе ерекше иісі бар. Сумен, спиртпен барлық қатынаста араласады. Жақсы жабылған ыдыста сақтайды. Этанол Spiritus aethylici Түссіз, күйдіргіш дәмі және өзіндік иісі бар оңай қозғалатын сұйықтық. Сумен, спирттермен, эфирлермен, т.б. кез келген қатынаста жақсы араласады. | Технологиясы: Босататын құтыны тарирлеп 10 г глицеринді өлшейді. Құрғақ қосымша ыдысқа 0,5 г салицил қышқылын салып, оған алдын-ала сұйытылған 70 % спиртті қосып араластырып, ерітеді. Еріту кезінде қосымша ыдыстың бетін шынымен жабады. Содан соң дайын ерітіндіні босататын құтыға құяды. Негізгі этикетка «Сырт тәнге» , ескерту этикеткасы «Балалардан сақта». | Алыңыз: Салицил қышқылы 0,5 Спирт йодының ерітіндісі 2% 10 мл Глицерин 10,0 Этанол 70% 50 мл Араластырыңыз. Беріңіз. Тағайындау. Зақымдалған теріге жағыңыз. Rp: Acidi salicylici 0,5 Solutionis Iodi spirituosa 2% 10 мл Glycerini 10,0 Spiritus aethylici 70% 50 мл Misce. Da. Signa. Зақымдалған теріге жағыңыз. | 11. Возьми: Экстракта белладонны 0,015 Димедрола 0,02 Эуфиллина 0,2 Смешай, пусть будет сделан порошок Дай такие дозы числом 12 Обозначь. По 1 порошку 3 раза в день. 11. Rp:Extracti Belladonnae 0,015 Dimedrolum 0,02 Euphyllinum 0,2 Misce,fiat pulvis Da tales doses №12 Signa. По 1 порошку 3 раза в день Проверка доз: Димедрол(Б тізімі) ЖРД 0,1 РД 0,02 ЖТД 0,25 ТД 0,06 Эуфиллин(Б тізімі) ЖРД 0,5 РД 0,2 ЖТД 1,5 ТД 0,6 Итжидек құрғақ экстрактысы (Б тізімі) ЖРД 0,05 РД 0,02 ЖТД 0,15 ТД 0,06 | Итжидек құрғақ экстрактісі (1:2) 0,015*12=0,18*2=0,36 Димедрол 0,02*12=0,24 Эуфиллин 0,2*12=2,4 Ұнтақтың жалпы массасы 3 Бір ұнтақ массасы 0,25 Келіні таңдау: келі №4(опт=3,макс=8) Есептеу нәтижелерін ЖБП сыртқы бетіне жазады | Итжидек құрғақ экстрактысы/ Extracti Belladonnae siccum-әлсіз иісі бар қоңыр немесе ақшыл қоңыр ұнтақ (Б тізімі) ЖРД 0,05 ЖТД 0,15 Димедрол/Dimedrolum-иіссіз ақ ұсақ кристаллды ұнтақ.Гигроскопты.Күннен қоршалған жақсы тығндалатын ыдыста сақтайды. (Б тізімі) ЖРД 0,1 ЖТД 0,25 Эуфиллин/Euphyllinum-әлсіз аммиакты иісі бар ақ немесе ақ сары кристаллды ұнтақ. Суда ериді. Жақсы қымталатын шыны ыдыста сақтау керек. (Б тізімі) ЖРД 0,5 ЖТД 1,5 | Рецептте күрделі дозаланған ішке қолдануға арналған ұнтақ берілген. Жазба құрамына Б тізіміне кіретін заттар кіреді. Жазба құрамына кіретін компоненттер үйлесімді. Рецепт тарату әдісімен жазылған. Технология: Вр-5 қол таразысымен 2,4гр эуфиллин олшеп алып, оның жартысын капсулаға төгеміз. Кейін 0,24гр димедрол, 0,36гр итжидек құрғақ экстрактісін өлшеп аламыз, ұнтақтаймыз.Қалған эуфиллинді қосамыз. 12 дозаға 0,25гнан бөлеміз. Орау: парафинденген немесе балауызданған капсулаларға. Қағаз пакетке саламыз. Безендіру: Пакет сыртына “Ұнтақтар” ,” Ішке қолдануға” ,” Құрғақ жерде сақтау” этикеткалары жабыстырылады. | Бақылаудың міндетті түрлері Жазбаша. Дайындап болғаннан кейін, алдыңғы бетін жадымен толтырады Күні ЖБП № Euphyllinum 2,4 Dimedrolum 0,24 Extracti Belladonnae siccum(1:2) 0,36 m0=3 m1=0,25 Қолдар Органолептикалық:ақшыл, әлсіз иісті Босатуда бақылау: Бақылаудың таңдаулы түрері Физикалық: Ауытқудың рұқсат етілген нормасы +-10% [2,7-3,3] Химиялық Саулнамалы Жарамдылық мерзімі: 10 күн | 1 2 | 13.Возьми: Димедролдың 0,03 Ацетилсалицил қышқылының 0,3 Қанттың 0,25 Араластыр, ұнтақ жасалсын Мұндай дозаларды бер N 10 Белгіле. Күніне 3 рет 1 порция алыңыз 13.Rp: Dimedroli 0,03 Acіdі acetylsalіcylіcі 0,3 Saccharі 0,25 Misce fiat pulvis Da tales doses N 10 Signa. Күніне 3 рет 1 порция алыңыз Дозаларды тексеру: Димедрол Б тізімі ЖРД 0,1 ЖТД 0,25 | Димедролдың 0,03 Рецепт: ЖРД 0,03 ЖТД 0,03*10=0,3 МФ ЖРД 0,1 ЖТД 0,25 ЖТД 0.3/2=0.15 ЖРД 0.15/10=0.015 Ацетилсалицил қышқылының 0,3*10=3,0 Қанттың 0,25*10=2,5 Димедролдың 0,015*10=0,15 mж =5,65 m1 =5,65/10=0,565 Келі таңдау: келі № 4 (max =8,0 opt =3,0). | | Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/saba-tairibi-zerthanali-jmis--transformator-oramalarindafi-ora.html?page=2
АКТ қолдану дағдылары - Сабақ тақырыбы Зертханалық жұмыс № Трансформатор орамаларындағы орамдардың санын анықтау
АКТ қолдану дағдылары | Интерактивті тақта мүмкіндіктерін пайдалану | Бастапқы білім | Магнит индукциясы. 8 сынып. Токтың қуаты. 8 сынып. | Сабақ барысы | Сабақтың жоспарланған кезеңдері | Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет | Ресуртар | Басы Ортасы Соңы | Ұйымдастыру кезеңі. Мұғалім оқушылармен амандасып, оқушылар түгендейді. Оқушылар мұғаліммен амандасады. Мақсатты анықтау. 11.4.3.13 -экспериментально определять число витков в обмотках трансформатора трансформатор орамаларындағы . Активити: видео көру: Трансформатор қалай жұмыс істейді? https://www.youtube.com/watch?v=M_iDkOIaFy4 Сұрақтарды талқылау: Трансформатор орамасының орамдарының санын катушканы тарқатпай қалай анықтауға болады? Жауабы: Трансформатор орамасының орамдарының санын анықтау үшін баллистикалық әдісті қолдануға болады. Ол үшін U0 айнымалы кернеу көзіне қосылған N0 орамдарының белгілі саны бар эталондық катушкадан, өзекшеден, зерттелетін катушкадан N және вольтметр орамдарының белгісіз саны бар схеманы жинау қажет. Бос жүрісте трансформатор алынды, ол үшін ара қатынасы бар:: бұдан 2. Трансформатордың жұмыс принципі: • бірінші кернеу бірінші катушка арқылы айнымалы токты өткізеді • бірінші катушкадағы ток токтың мөлшеріне сәйкес өзгеретін магнит өрісін тудырады • темір өзекше магнит өрісінің кернеулігін арттырады • өзгеретін магнит өрісі екінші катушкада потенциалдар айырымының өзгеруін тудырады • индукцияланған потенциалдар айырымы сыртқы тізбекте айнымалы ток тудырады | Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/1-vozemi-natrij-karbonatini-30-natrij-hloridini-50-aralastir-n.html?page=8
Димедрол/ Dimedrolum - 1. Возьми: Натрий карбонатының 3,0 Натрий хлоридінің 5,0 Араластыр, ұнтақ жасалсын Бер
Димедрол/ Dimedrolum Ақ ұсақ кристалды ұнтақ, иіссіз немесе ащы дәмнің нәзік иісі бар, тілде ұйқышылдық сезімін тудырады. Гигроскопичен. Жарық пен ылғалдан қорғайтын жақсы тығындалған ыдыста сақтаңыз. Б тізімі ЖРД 0,1 ЖТД 0,25 Ацетилсалицил қышқылы/ Acidum acetylsalicylicum Түссіз кристалдар немесе иіссіз немесе әлсіз иісі бар, сәл қышқыл дәмі бар ақ кристалды ұнтақ. Препарат құрғақ ауада тұрақты, дымқыл ауада сірке және салицил қышқылдарының пайда болуымен біртіндеп гидролизденеді. Жақсы тығындалған ыдыста сақтаңыз. Қант/ Saccharum Ұсақ кристалды құрылымның ақ қатты бөліктері, иіссіз, тәтті дәм. Жақсы жабық ыдыста, құрғақ жерде сақтаңыз. Б тізіміне кіредін Димедрол, кристалды зат қант пен ацетилсалицил қышқылы берилген. Келіге қол таразымен 2,5г қантты өлшеп салып, ысқылаймыз. Келіде 0,2-0,3г қалдырып, қалғанын капсулаға төгеміз. Келіге 0,15г димедрол салып мұқият аралстырып, кейін 3,0 ацетилсалицил қышқылын және қалған қантты төгіп, біртекеті ұнтаққа дейін араластырамыз. Қол таразымен 0,565 өлшеп, 10 дозаға бөледі. Оларды пергаметты капсулаларға қаптап, "ұнтақтар" жапсырмасымен, "құрғақ жерде сақтау" қосымша жапсырмасымен жабдықталуы тиіс. Міндетті бақылау түрлері: -жазбаша: ЖБП күні № Dimedroli 0,15 Acіdі acetylsalіcylіcі 0,3 Saccharі 0,25 mж =5,65 m1 =5,65/10=0,565 N10 -физикалық: Рұқсат етілген ауытқу нормалары 5% (пр. № 305). 100%---0,565 5% ----- х Х=0,02825 [0,53675-0,59325]
http://engime.org/j-yu-22-1-tobi-abildafan-azamatti-jene-ebek-kafedrasini-afa-oi.html?page=3
Даудың нысанасына дербес талаптарын мәлімдемейтін үшінші тұлғалар
Даудың нысанасына дербес талаптарын мәлімдемейтін үшінші тұлғалар | - Іс материалдарымен танысуға және оларды зерттеуге құқылы. - Дәлелдемелер ұсынуға және куәларға сұрақ қоюға құқылы. - Сот отырысына қатысуға, өз пікірін білдіруге, өтініштер мен қарсылықтар келтіруге құқылы. - Сот шешіміне шағым түсіруге құқылы, егер сот шешімі оның құқықтары мен міндеттеріне әсер етсе. | - Өз құқықтары мен мүдделерін қорғауға бағытталған әрекеттерді орындауға міндетті. - Соттың процесуалдық тәртібін сақтап, шындыққа сай ақпаратты ұсыну. - Сот шешімдерін орындау, егер олар үшін міндетті болса. - Өзі қай тараптың жағында қатысса, сол тараптың процестік міндеттерін атқарады. | Іске қатысушы Прокурор | - Іс материалдарымен танысуға, дәлелдемелерді зерттеуге құқылы. - Сот процесінде тараптардың заңды мүдделерін қорғау үшін өзінің пікірін білдіруге құқылы. - Қосымша дәлелдер мен құжаттарды ұсынуға құқылы. - Сот шешіміне немесе әрекеттеріне аппеляция немесе кассациялық шағым түсіруге құқылы. - Іске қатысты пікірін білдіруге және істің шешілуіне әсер етуге құқылы. | - Мемлекеттік немесе қоғамдық мүдделерді қорғау мақсатында сот процесіне қатысу. - Сотқа құқықтық бағалау жасау арқылы шешім қабылдауға көмек көрсету. - Заңды және шындыққа сай мәліметтерді ұсыну. - Өзінің әрекеттерінде заңдылық пен әділдікті сақтау. | Өзге тұлғалардың құқықтарын қорғау үшін істі қозғайтын Прокурор | - Өзге тұлғалардың құқықтары мен мүдделерін қорғау мақсатында азаматтық істі қозғауға құқылы. - Дәлелдемелерді жинап, оларды сотқа ұсынуға құқылы. - Сот отырысына қатысып, іске байланысты өз пікірін білдіруге құқылы. - Өзінің өтініштерін және пікірін сотқа жеткізу арқылы қорғау шараларын қабылдауға ықпал етуге құқылы. - Сот шешіміне немесе әрекеттеріне аппеляция немесе кассациялық шағым түсіруге құқылы. | - Заңды тұлғалардың немесе азаматтардың бұзылған құқықтарын қалпына келтіруге бағытталған іс қозғау. - Сот процесінде объективтілікті сақтап, заңды қорғау шараларын қамтамасыз ету. - Құқық бұзушылықтардың алдын алу және анықталған бұзушылықтар бойынша әрекет ету. - Мемлекеттік мүдделерді және азаматтардың заңды құқықтарын қорғау. | |
http://engime.org/j-yu-22-1-tobi-abildafan-azamatti-jene-ebek-kafedrasini-afa-oi.html?page=2
Іске қатысушы тұлғалар - Ж ю-22-1қ тобы Қабылдаған: Азаматтық және еңбек кафедрасының аға оқытушысы Асетова Г. Б
Іске қатысушы тұлғалар Субъектілер | Құқықтары | Міндеттері | Талапкер | - Сотқа талап арыз беру. - Іс бойынша дәлелдер келтіру. - Қарсылықтар мен өтініштер білдіру. - Сот шешіміне шағым жасау (апелляция, кассация). - Істі қысқартуды немесе талаптан бас тартуды сұрау. | - Дәлелдер мен құжаттарды ұсыну. - Соттың талаптарын орындау. - Талапқа байланысты барлық заңды негіздемелерді көрсету. - Процестің заңдылығын сақтау. | Жауапкер | - Сотқа жауап беру және дәлелдер келтіру. - Талапты мойындамау немесе қарсы талап қою. - Сот шешіміне шағым беру (апелляция, кассация). - Істі тоқтатуды талап ету. | - Сотқа дәлелдер мен қарсылықтарды ұсыну. - Сот процесіне қатысу және талап қоюды жоққа шығару үшін негіздемелер беру. - Соттың талабын орындау. | Даудың нысанасына дербес талаптарын мәлімдейтін үшінші тұлғалар | - Іс бойынша талапкер немесе жауапкер ретінде қатысуға құқылы. - Талап қою арқылы сотқа жүгінуге және сотта өз құқықтарын қорғауға құқылы. - Іс материалдарымен танысуға, дәлелдемелер жинауға және оларды сотқа ұсынуға құқылы. - Сот отырысына қатысуға, дәлелдер келтіруге, куәларға сұрақ қоюға, сараптама тағайындауды сұрауға құқылы. - Сот шешіміне шағым түсіруге (аппеляция, кассация) құқылы. | - Өз талаптарын негіздеу үшін дәлелдемелер ұсынуға міндетті. - Соттың тәртібін сақтап, оның шешімдерін орындау. - Шынайы және объективті ақпарат ұсыну. | |
http://engime.org/1-vozemi-natrij-karbonatini-30-natrij-hloridini-50-aralastir-n.html#Натрий_гидрокарбонаты/_Natrii_nydrocarbonas_Ақ_кристалды_ұнтақ._Сақтауға,_жақсы_жабылған_ыдыста_сақтайды.___Натрия_хлорид/_Natrii_chloridum
1. Возьми: Натрий карбонатының 3,0 Натрий хлоридінің 5,0 Араластыр, ұнтақ жасалсын Бер
1.Возьми: Натрий карбонатының 3,0 Натрий хлоридінің 5,0 Араластыр, ұнтақ жасалсын Бер. Белгіле. Шаюға арналған стакан суға 1 ас қасық 1.Rp: Natrii nydrocarbonae 3 Natrii chloridi 5,0 Misce fiat pulvis Da. Signa. Шаюға арналған стакан суға 1 ас қасық | Натрий хлоридінің 5,0 Натрий карбонатының 3,0 mж =8,0 Есептеу нәтежелері ЖБП-ның артына жазылады | Натрий гидрокарбонаты/ Natrii nydrocarbonas Ақ кристалды ұнтақ. Сақтауға, жақсы жабылған ыдыста сақтайды. Натрия хлорид/ Natrii chloridum Ақ текше кристалдары немесе ақ кристалды ұнтақ тұзды дәмі, иіссіз. Құрғақ жерде жақсы жабық контейнерде сақтаңыз. | Салмағы көп болып тұрған натрий хлоридінен бастаймыз. Одан 5,0г өлшеп алып, 1/30 бөлігін қалдырып, қалғанын қағаз капсулаға төгеді. Қол таразы көмегімен 3,0г натрий карбонаты өлшеп салып, ұнтақтап, натрий хлоридінің қалған мөлшерін келіге салып, біртеті ұнтаққа дейін араластырамыз. Дайын ұнтақты құрғақ шыны құтыға салып және тығыз тығындап босатуға безендіреді. Пакет "ұнтақтар" жапсырмасымен, "құрғақ жерде сақтау" қосымша жапсырмасымен жабдықталуы тиіс. | Міндетті бақылау түрлері: -жазбаша: ЖБП күні № Natrii nydrocarbonae 3 Natrii chloridi 5,0 mж =8,0 | 2.Возьми: Кислоты солициловой 0,3 Камфоры 0,1 Этанола 90% 50мл Смешай.Дай.йобозначь. Протирание для лица 2.Rp. Acidi calicylici 0.3 Comphorae 0.1 Spirutus aethylici 90% 50ml Misce.Da.Signa.Протироние для лица | Vж=50мл 90% спирт-50мл 95%-50х90/95=48,3мл Су-1000-64мл 48,3-х Х=48,3*64/1000=3,09мл | |
http://engime.org/1-vozemi-natrij-karbonatini-30-natrij-hloridini-50-aralastir-n.html?page=6
Ал: Белладонна экстракты 0,015 Фенобарбитал 0,02 Папаверин гидрохлориды 0.03 Анальгин тең 0,25 Араластыр
Белладонна экстракты/ Extractum Belladonnae Қоңыр немесе ашық қоңыр түсті ұнтақ, әлсіз иіс. Құрғақ, салқын, жақсы жабылған ыдыста сақтау. (тізім Б) ЖРД 0,05 ЖТД 0,15 Фенобарбитал/ Phenobarbitalum Ақ кристалды ұнтақ, дәмі аздап ащы, иісі жоқ. Жақсы жабылған қызғылт сары шыныдан жасалған құтыларды сақтау. (Күшті әсер ететін) ЖРД 0,2 ЖТД 0,5 Папаверин гидрохлориды/ Papaverini hydrochloridum Ақ кристалды ұнтақ, иіссіз, жақсы жабылған ыдыста сақтау (тізім Б) ЖРД 0,2 ЖТД 0,6 Анальгин /Analginum Жақсы жабылған қызғылт сары шыны ыдыстарда, жарықтан қорғалған жерді сақтау. (тізім Б) ЖРД 1,0 ЖТД 3,0 Технологиясы: Келіге 2,5 г анальгинді өлшеп салып, ұнтақтайды. Келіде оның 1/20 бөлігін қалдырып, қалғанын қағаз капсулаға төгеді. Сонан соң, келіге 0,2 г фенобарбитал, 0,3 папаверин гидрохлориді және 0,3 г белладонна құрғақ экстрактысын қосып, қалақшамен жинақтай отырып, араластырады. Соңынан капсулаға төгілген анальгинді қосып, біртекті ұнтақ болғанша араластырады. Қаптау: Дайын ұнтақтың біртектілігін тексеріп, (ВР-1,0) қол таразысының көмегімен 0,33 г балауызданған қағаз капсулаларға дозалайды. Безендіру: негізгі этикетка «Ішке», ескерту – «Балалардан сақта», «Құрғақ жарық түспейтін салқын жерде сақта» Міндетті бақылау түрлері: - жазбаша Жалпы массасын дайындағаннан кейін беткі жағын толтырылады. Күні ЖБП № Analgіnі 2.5 Phenobarbіtalі 0.2 Papaverіnі hydrochlorіdі 0.3 Extractі Belladonnae 0.3 mж = 3.3 m1 = 0.33 №10 -органолептикалық (дәм, түс, иіс) - босатар алдында бақылау - бақыламаның бақылау түрі: физикалық Рұқсат етілген ауытқу ±10%: 100% – 0,33 10% – х х = 0,033 0,33+0,033 =0,363 0,33-0,033 = 0,297 [0,297; 0,363] -химиялық - сауалнамалы Сақтау мерзімі: 10 тәулік 8.Ал: Люголь ерітіндісі 30мл Бер. Тағайында. Шайырларды майлау үшін 8.Rp: Solutio Lugoli 30ml Signa: Шайырларды майлау үшін .Күніне сұтке 5 тамшыдан 2 рет ЖРД бойынша 2*5=10 ЖТД бойынша 20 тамшыдан 60 Доза аспаған Ингредиенттердің құрамы Йод/ Iodum – металл жылтырымен сипатталатын иісі бар сұр-қара табақтар немесе кристалдар. Суда өте аз ериді, йодидтердің сулы ерітіндісінде, 10 сағат ішінде 95% спиртте, эфирде және хлороформда оңай ериді. (МФ X 375 б.) Калий йодиді/ Kalii iodidum - түссіз немесе ақ текше кристалдар немесе ақ түсті кристалды ұнтақ, иісі жоқ, тұзды-ащы дәмі бар. Ол дымқыл ауада дымқыл болады. 0,75 сағат суда, 12 сағат спиртте және 2,5 сағат глицеринде ерітейік. (МФ Х 383-бет) Сыртқы қолдану үшін шынайы шешім болып табылатын сұйықтықтың бөлінуі. Технологиясы 2,0 г калий йодиді тірекке өлшенеді. Жаңа алынған 1,5 мл тазартылған суды өлшеңіз. 1,0 йод калий йодидінің қаныққан ерітіндісінде ерітіледі. 97,8 мл жаңа алынған тазартылған су қосылады. Содан кейін ерітінді N1 немесе N2 әйнек сүзгісі арқылы немесе ыстық сумен жуылған мақта тампонымен сүзіледі. 100 мл жарық қорғайтын әйнектен беру үшін бөтелкеге құйылады. Пластикалық бұрандалы қақпақпен жабыңыз. Жазбаша бақылау паспорты (алдыңғы жағы) Буып-түю, жабу және безендіру Қаптамада 20 мл сыйымдылығы бар және бұрандалы қақпағы бар полиэтилен тығынымен тығыздалған апельсин шыныдан жасалған құты қолданыңыз. Дәріхананың нөмірін, рецепттің нөмірін, науқастың аты-жөнін, қабылдау әдісін, шығарылған күнін, дәрі-дәрмектің бағасын және «БАЛАЛАРДАН ҚОРҒАҢЫЗ», «СУЛЫҚТАН ҚОРҒАЛЫҢЫЗ» ескерту жазбаларын көрсететін «INTERNAL, DROPS» белгілерімен безендірілген. Йод : 1.0 Калий йодиді: 2.0 Қатты еритін дәрілердің% = (1 + 2) x 100: 100 = 3% Тазартылған су: 100 - (2х 0,25 + 1х 0,23) = 99,27 99,3 мл калий йодидін ерітуге арналған су: 2х 0,75 = 1,5 мл Жалпы көлемі: 100 мл. Ерітінді сапасын бағалау Құжаттаманы талдау. Рецепт нөмірі, ППК сәйкес келеді. Рецепт компоненттері үйлесімді. Есептеулер дұрыс жүргізіліп, ППК дұрыс жазылған. 9.Папаверина гидрохлорида 0,04 Дибазола 0,03 Бромкамфоры 0,25 Смешай, пусть будет сделан порошок Дай такие дозы числом 10 Обозначь. По 1 порошку 2 раза в день 9.Rp. Papaverini hydrochloridi 0,04 Dibazolum 0,03 Bromcamphorae 0,25 Misce, fiat pulvis. Da tales doses № 10. Signa. 1 ұнтақтан күніне 2 рет
http://engime.org/pen-inklyuzivt-blm-beru.html
Пән: "Инклюзивтı бıлıм беру"
Пән: "Инклюзивтı бıлıм беру" №7 СӨЖ тақырыбы: "Бıлıм беру ұйымдарында психолого- медико-педагогикалық консилиум" Орындаған: Олигофренопедагогика 3курс,2топ студенттерı Есенова Назерке Қуанышпекова Дильназ Құдайберген Қымбат Мамиева Зарина Мажит Назерке Мұрат Ұлжалғас Жоспар І.Кıрıспе ІІ.Негıзгı бөлıм Кıрıспе Консилиум – бıр немесе басқа бıлıм саласындағы сарапшылардың, мамандардың мәжıлıcı, өзара кеңесуı. Психологиялық- педагогикалық консилиум әлсıн-әлсıн жиналып, қандай да бıр мәселенı, мысалы, оқушылардың алдын ала белгıленген параметр бойынша оқығандарын, оқи алатынын және шынайы оқудағы мүмкıндıктерıн талқылайтын және бағалайтын мамандардың бıрлестıгıн бıлдıредı. Консилиум мәжıлıсıндегı оқыту үдерıсıнıң сапасын арттыру бойынша мұғалıмдердıң жұмысы жағдайында оқушылардың болжамды үлгерıмдерı ғана емес, сонымен бıрге үлгермеушıлıктıң себептерı талқыланады және оқушылардың бıлıмдерı мен жалпы оқу икемдıлıктерıндегı ақтаңдақтарды жеңу бойынша шаралар жүйесı туралы шешıм қабылданады. Алғаш рет оқушыны алдын ала әзıрленген теория мен оқу үдерıсıн тиıмдıлеу әдıстемесıнıң аясында оқытудың мүмкıн болатын нұқаларын ıшıнен ең жақсысын таңдау негıзıндегı сапада жалпы бıлıм беру мекемесıндегı педагогикалық консилиум әдıстемесıн академик Ю.К. Бабанский құрды және сынап көрдı. Арнайы бıлıм беру ұйымдарындағы (арнайы балабақшалар, арнайы мектептер) психологиялық- педагогикалық консилиум мамандар (психолог, логопед, дефектолог, әлеуметтıк педагог және т.б.) мен педагогтардың өзара әрекеттесуı ретıнде психофизикалық дамуында бұзылыстары бар балаларды кешендı және психологиялық-педагогикалық қолдаудың бıрыңғай тәсıлдемесıн жасау үшıн белсендı қолданылады. Консилиум қарастырылған санаттағы балалардың бıлıм алудағы қажеттıлıктерıнıң сан алуандығына байланысты оларды оқыту мәселелерıн шешудıң командалық, мультидисциплинарлық тәсıлдемесıнıң маңызды шартты талабы болып табылады. Консилиум мүшелерıнıң жұмысының негıзгı тәсıлдерıне талқылау және сараптамалық бағалау жатады. Инклюзивтıк бıлıм беру практикасын жалпы бıлıм беру мектептерıнде дамыту олардың құрылымдарында бıлıм алуда ерекше қажеттıлıктерı бар оқушыларды психологиялық-педагогикалық қолдау мамандарының өзара әрекеттесу түрı ретıндегı консилиумдердı құру өзектı болып отыр.Осы әдıстемелıк ұсынымда мектептıк психологиялық-педагогикалық консилиумдарын ұйымдастыру және қызмет ıстеуı мәселелерı ашып көрсетıледı, қажеттı құжаттардың үлгıлерı берıледı. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/1-vozemi-natrij-karbonatini-30-natrij-hloridini-50-aralastir-n.html?page=4
Натрий бромиді/ Natrii bromidi - 1. Возьми: Натрий карбонатының 3,0 Натрий хлоридінің 5,0 Араластыр, ұнтақ жасалсын Бер
Натрий бромиді/ Natrii bromidi Иіссіз, тұзды дәмі бар ақ кристалды ұнтақ. Гигроскопилді. 1,5 сағ суда;10 сағ спиртте ериді. Гюкоза/ Glucosi Түссіз кристалдар немесе иіссіз, тәтті дәмі бар ақ ұсақ кристалды ұнтақ.1,5 сағат ішінде cуда ериді,спиртте еріту қиын. Дистилденген су/ Aquae purificatae Түссіз мөлдір сұйықтық, иіссіз және дәмсіз. Технологиясының ерекшеліктері: CДҚ(сұйық дәрілік қалып) дайындау кезінде глюкозаның ылғалдылығын ескеру қажет (рецепт бойынша сусыз глюкоза жазылған). Технологиясы: Тұғырға 120 мл су өлшеніп, 15,0 г сусыз глюкоза ілінеді және ерітеді. Ерітіндіні қызғылт сары шыны құтыға сүзеді, бюретканың көмегімен 25 мл калий иодид ерітіндісі мен 25 мл натрий бромиді ерітіндісін өлшейді, шайқайды. Ресімдейді. Қаптау: Қаптамасы 150мл жарық қалқанды шыныға арналған құтыны полиэфирлі немесе резеңке тығындармен тығындайды және "ішкі" зат белгісімен,"қолданар алдында шайқау" (аралас дисперсті жүйе) және "жарықтан қорғалған салқын жерде сақтау"зат белгісімен ресімдейді ППК Күні___№ рецепт номері Aguae purificatae 120,4 ml Solutionis Kalii iodide (1:5) 25 ml Solutionis Natrii bromidi (1:5) 25 ml Glucosi 15,0 V0 =180ml Рұқсат етілген ауытқу нормалары ±3% (б.№305) 100% -180 мл 3% - х мл х= ±5,4 мл 180+5,4=185,4 мл 180-5,4=174,6 мл [174,6 -185,4] Жарамдылық мерзімі - 1 тәулік (су № 214 бұйрық 16.07.97). 5.Возьми Ментола 0,15 Цинка оксида Талька поровну по 5,0 Смешай, пусть будет сделан порошок Дай. Обозначь. Присыпка для ног. 5.Recipe Mentholi 0,15 Zinci oxydi Talci ana 5,0 Misce fiat pulvis Da. Signa. Аяққа арналған сеппе Ментолды ұнтақтауға арналған этил спирті 95% - 10 тамшы Ұнтақтың жалпы массасы 10,15 Келіні таңдау : №5(max 16,0 opt 6,0)
http://engime.org/sabati-tairibi-joba-jasau-laboratoriyali-jmis-tairibi.html
Сабақтың тақырыбы: Жоба жасау Лабораториялық жұмыс Тақырыбы
Сабақтың тақырыбы: Жоба жасау Лабораториялық жұмыс Тақырыбы: Visual Basic программалау ортасы. Программалық код терезесі. Оқиғалар тізімі. “Калькулятор” программасын жасау. Мақсаты:Text, CommandButton элементтерімен танысу. Олардың қасиеттерін өзгерту. VB-те программа жазу арнайы Код терезесі деп аталатын терезеде жазылады. Проектіде қолданылған әр форманың өзінің программалық код терезесі болады. Код терезесін келесі командалар арқылы ашуға болады: 1. Форма терезесін кез-келген объектіні екі рет шерту арқылы; 2. Проектілер терезесінің View Code батырмасын шерту арқылы 3. Бас мәзірден View Code командасын беру арқылы 4. F7 функциональды клавишын басу арқылы Код терезесінің жоғарғы жағында Объектілер тізімі жєне Процедуралар тізімі деп аталатын екі контейнер-терезе орналасқан. Олардың тізімдері жанында орналасқан тілсызықты шерту арқылы ашылады. Объектілер тізімі проекті формасында қолданылған барлық объектілер қатарынан тұрады. Процедуралар тізімі таңдалған объектіге сәйкес оқиғалар аттарынан тұрады. Код терезесі алғашқы рет ашылғанда Объектілер тізімінде сөзі, ал Процедуралар тізімінде сөзі көрініп тұрады. Объект пен оқиғалар таңдалғаннан кейін олардың орнына таңдалған объект пен оқиғаның аты жазылады. Программалық код терезесін форманы немесе формада орналасқан кез-келген объектіні таңдап екі рет шерту арқылы да ашуға болады. Бұл жағдайда Объектілер тізімінде таңдалған объект аты көрініп тұрады, ал Процедуралар тізімінде оқиға аты таңдалған объектіге байланысты шығады. Программалаушы объект пен оқиға атын таңдағаннан кейін процедураның тақырыбы мен аяқталу белгісін Visual Basic автоматты түрде жазып, оның жұмысын көп жеңілдетеді. Сонда программалаушы тек процедура денесін ғана толтырады. Private (жабық) – процедураны тек бір форманың ішінде жариялау, процедураны бірнеше формаларда пайдаланатын ету үшін Public(көпшілік) сөзін жазу керек. Sub(subroutine –көмекші) – программаны процедура түрінде жариялау. Form_Load() – процедура аты, мұндағы: Form – обектінің аты, Load – оқиға аты, () – айнымалылар сипатталатын орын. Кейбір оқиғаларда таңдағанда VB сол оқиға байланысты қолданылатын айнымалыларды жақшалар ішіне өзі сипаттап жазады. End Sub – процедураның аяқталуын білдіретін қызметші сөз. Код терезесі бір немесе бірнеше процедуралардан тұруы мүмкін. Оларды код терезесінен екі түрлі режимде көруге болады. Бұл режимдер терезенің төменгі сол жағында орналасқан View Selection(Түр таңдау) панеліндегі Procedure View (Процедураны көру) жєне Full Module View (барлық модульдерді көру) батырмалары арқылы таңдалады. Терезеде бір процедураны көру үшін Procedure View батырмасын. Басып, экранның жоғарғы сол жағындағы процедуралар тізімінен процедура атын таңдау қажет. Бұл режимде терезеде тек бір ғана процедура көрініп тұрады. Код терезесіндегі барлық процедураларды бірден көру үшін Full Module View батырмасын басу қажет. Б±л жағдайда процедуралар бір-бірінен сызықша арқылы бөлініп тұрады. Visual Basic операторларын бір қатарға біріктіріп немесе бір қатарға тек бір ғана оператор жазуға болады. Бірнеше операторлар бір қатарға “:” (қос нүкте) символы арқылы бөлініп жазылады. әдетте код терезесінде программалық текст жеңіл оқылуы үшін бір қатарға бір оператор жазған ыңғайлы. Программаның мақсаты, оның кейбір қиын бөліктерінің жазылуы мен олардың атқарып тұрған қызметі басқаларға түсінікті болу үшін түсініктемелер жазылады. Код терезесінде түсініктемелер алдына “ ’ ” (апостроф) символы қойылып қатардың соңына дейін жазылады. Егер түсініктемелер бір қатарға сыймаса, онда келесі қатарға апостроф символын қойып жалғастырып жазып кетсе болады. Апостраф кейін жазылған сөздерді VB оқымайды. Курсорды түсініктеме жазылған қатардан жоғары не төмен түсірісімен VB оны басқа қатарлардан оңай ажырата алуы үшін бөлектеу түске бояйды. Код терезесінде ұзын тіркестерден тұратын күрделі операторларды жазу программалаушыға біршама ыңғайсыздықтар туғызады. Бұл жағдайларда “_” (бос орын жєне төменгі сызықша) символдарын қолдану арқылы күрделі операторлады бірнеше қатарға бөліп жазуға болады. Бұл символдар тіркесін “қатарды жалғастыру символы” деп атайды. Қатарды жалғастыру символынан кейін түсініктемелер жазуға болмайды. VB ортасында көптеген көмекші функцияларды қолдану программалық код жазуды біршама жеңілдетеді. Мысалы код жазу барысында код редакторы бірнеше операторлар мен процедуралардан, объектілер қасиеттері мен әдістерінен, олардың қабылдай алатын мєндерінен тұратын тізім шығарып, программалаушының тізімінен таңдаған сөзін программаға автоматты түрде түсіріп отырады. Код редакторында көмекші функцияларды қолдану мүмкіндігін Бас мәзірден Tools-Option командасы орындалғанда шығатын Option терезесінің Editor парағынан орнатуға немесе алып тастауға болады. Солардың бірі Auto List Members – код терезесінде объектінің атын жазғаннан кейін нүкте қойғанда шығатын сол жазған объектінің қасиеттерінен тұратын тізім шығаратын функция. Бұл функцияның мүмкіндіктерін пайдаану үшін алдымен код терезесінде, функция тізімінен керекті қасиеттің алдымен код терезесінде, функция тізімінен керекті қасиет таңдалысымен Tab, Enter клавиштарының бірін басу немесе тышқан батырмасын екі рет шерту қажет. Auto List Members функциясы объектінің қандай қасиеттері бар екендігін толық білмеген жағдайда өте пайдалы. Сондай-ақ бұл функция программада объектілер мен олардыњ қасиеттерінің дұрыс жазылуына да көп пайдасын тигізеді. Мысалы, код терезесінде объектінің аты қате жазылса немесе проектіде жоқ объектініњ аты жазылғанда экранға функция тізімі шықпайды. Auto Quick Info – код терезесінде жазылған функциялар мен операторлар параметрлерінің синтаксисін кµрсету үшін қолданылатын функция. VB операторын немесе функциясын жазғанда төменгі жағында олардың систаксис терезесі шығып бірінші аргумент ерекшеленіп тұрады. Бірінші аргумент енгізілгеннен кейін екінші аргумент ерекшеленеді, екінші аргумент енгізілгеннен кейін үшінші аргумент ерекшеленеді әрі қарай т.с.с. кете береді. Тапсырма мақсаты: Арифметикалық амалдарды (қосу, алу, көбейту, бөлу) орындайтын калькулятор программасын жасау қажет. “Калькулятор” программасының орындалуы: Visual Basic ортасын ашып, жаңадан проект құрыңыз. Формаға келесі элементтерді орналастырыңыз және қасиеттерін өзгертіңіз: Объект | Қасиеті | Мәні | Text1 | Text | Бос ету | Text2 | Text | Бос ету | Text3 | Text | Бос ету | Label1 | Caption | 1 – айнымалы | Label2 | Caption | 2 – айнымалы | Label3 | Caption | Нәтиже | Label4 | Caption | Қосу (+) | Label5 | Caption | Алу (-) | Label6 | Caption | Көбейту (*) | Label7 | Caption | Бөлу (/) | Command1 | Caption | Іске қосу | Command2 | Caption | Шығу | OptionButton1,OptionButton2, OptionButton3, OptionButton4 | | | Келесі кодты жазу: Private Sub CommandButton1_Click() Dim Per, Vt Per=Val(Text1.Text) Vt=Val(Text2.Text) If Option1.Value=True Then Text3.Text=Per+Vt End If If Option2.Value=True Then Text3.Text=Per-Vt End If If Option3.Value=True Then Text3.Text=Per*Vt End If If Option4.Value=True Then Text3.Text=Per/Vt End If End Sub Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/1-vozemi-natrij-karbonatini-30-natrij-hloridini-50-aralastir-n.html?page=5
Ментол/ Mentholum - 1. Возьми: Натрий карбонатының 3,0 Натрий хлоридінің 5,0 Араластыр, ұнтақ жасалсын Бер
Ментол/ Mentholum өткір иісті түссіз кристаллдар, бөлме температурасында ұшқыш, тығыз жабылған тарада сақталады Цинк оксиді/Zinci oxydum ақ түсті,иіссіз,аморфты ұнтақ, құрғақ жерде, жабық құтыда сақталады Тальк/Talcum ақ, сұрғылт түсті өте ұсақ ұнтақ, иіссіз, дәмсіз, теріге жабысқақ, құрғақ жерде сақталады | Рецептте сыртқа қолдануға арналған күрделі дозаланбаған ұнтақ берілген. Жазылым құрамына қиын ұнтақталатын зат (ментол) және жартылай фабрикат (мырыш тотығы+тальк бірдей мөлшерде) кіреді. Берілген дәрілік заттар бір-бірімен сыйымды. Технология ерекшеліктері: қиын ұнтақталатын затты ұсату үшін 10 тамшы этил спирті 95% қолданылады. Технология: Келіге 0,15 г ментолды өлшеп салып, оған 95% этил спиртінен 10 тамшы қосады. Спирттің толық булануына дейін ұнтақтайды. Этил спирті ажыратқыш болады. Ең соңында 10 г жартылай фабрикатты қосып, мұқият араластырады,біркелілігін тексереді. Орамдау: дайын сеппені бұралатын қақпағы бар шыны құтыда босатады. Безендірілуі: дәрілік түрді сары түсті «Сырт тәнге» этикеткасымен безендіреді. | 6.Возьми: Глюкозы 5,0 Натрия бромида 2,0 Настойка пустырника Настойка ландыша поровну по 15 мл Воды мятной 200мл Смешай. Дай. Обозначь. По 1 стол.л. 3 раза в день 6.Rp Glucosi 5,0 Natrii bromidi 2,0 Tinctura leonuri Tinctura Convallariae ana 15 ml Aquae Menthae 200 ml Misce fiat pulvis Signa. По 1 стол.л. 3 раза в день | Vжал=15+15+200=230 мл Құрғақ заттардың жалпы мөлшері: (натрий бромиді +глюкоза) 5,0+2,0 = 7,0 г 7,0*100/230=3.04 Ылғалдылығы 10% глюкозаның мөлшері; 5 *100 /100-10=5,55 Су ерітіндісінің Vсу=184,45 | Глюкоза/ Glucosum Түссіз кристалдар немесе ақ түсті кристалды ұнтақ, иісі жоқ, тәтті дәмі бар.1,5 сағ суда ериді,спиртте қиын ериді Натрия бромид/ Natrii bromidum Дәмсіз ақ кристалды ұнтақ, тұзды дәм. Гигроскопиялық. 1,5 сағ суда 10 сағ спиртте ериді Настойка пустырника/ Tinctura Leonuri Жасыл-қоңыр түсті мөлдір сұйықтық, сәл хош иісті, ащы дәм. Настойка ландыша/ Tinctura Convallariae Жасыл-қоңыр түсті мөлдір сұйықтық, әлсіз ерекше иісі мен ащы дәмі. Жалбыз суы/Aqua Mentha жалбыз иісі бар мөлдір түссіз сұйықтық | Технологияның ерекшеліктері: сұйық дәрілік қалыптарды жасау кезінде глюкозаның ылғалдылығын ескеру қажет (сусыз глюкоза рецептте көрсетілген). Технология: Стендке 200 мл жалбыз суын өлшеңіз. қалған заттарды ерігіштігін ескере отырып ерітіңіз: алдымен 5,55 сулы глюкозаны, 2,0 бромид натрийін мақта тампонымен сүзіңіз жарықтан қорғайтын әйнекті беруге арналған бөтелкеде, өйткені натрий бромиді жарыққа сезімтал зат (пр. No 377). Алкоголь бар сұйықтықтар бөтелкеге алкоголь концентрациясының өсу ретімен (№ 308), 15 мл сасықшөп тұнбасын (этил спиртінің 70%) және 15 мл лалагүл тұнбасын (этил спиртінің құрамы) қосады. 70%). Қаптама: 150 мл жарық қорғайтын әйнекке арналған, полиэтиленмен немесе резеңке тығынмен тығыздалған және «Ішкі» белгісімен безендірілген бөтелке, қосымша «Қолданар алдында шайқаңыз» жапсырмалары (аралас дисперсті жүйе) және «Салқын, қорғалған жерде сақтаңыз жарықтан жерге дейін | ППК Күні___№ рецепт номері Aquae Menthae 184,45 ml Natrii bromidi 2,0 Glucosi 5,55 Tinctura leonuri 15 ml Tinctura Convallariae ana 15 ml Vж = 230 ml Рұқсат етілген ауытқу ± 3% (№305 б) 100% -230 мл 3% - х мл х = ± 6,9 мл 230 + 6,9= 236,9 мл 230-6,9 = 223,1 мл [ 223,1-236,9] Сақтау мерзімі - 1 тәулік (глюкозамен сулы ерітінді, 16.07.97 ж. № 214 бұйрық) |
http://engime.org/1-vozemi-natrij-karbonatini-30-natrij-hloridini-50-aralastir-n.html?page=14
Протаргол ерітіндісі - 1. Возьми: Натрий карбонатының 3,0 Натрий хлоридінің 5,0 Араластыр, ұнтақ жасалсын Бер
Протаргол ерітіндісі Ерітіндінің жалпы көлемі: 200мл 1------100 Х-----200 х=2г (протаргол) 1% < 3% Құрғақ заттардың пайыздық мөлшері 3% дан кем, сондықтан дәрілік зат берілген еріткіш көлемінде ерітіледі. | Протаргол ерітіндісі- Қоңыр-сары түсті, иіссіз, сәл ащы және сәл тұтқыр дәмі бар жеңіл ұнтақ. Суда тез ериді, спиртте ерімейді. Сақталуы: Жақсы жабық қызғылт шыны бөтелкелерде, құрғақ, жарықтан қорғалған жерде. Тазартылған су- Түссіз мөлдір сұйықтық, иіссіз және дәмсіз. Сақталуы: Жабық алдын ала жуылған ыдыстарда 3 тәуліктен артық емес. | Сұйық дәрілік нысандар - ішкі, сыртқы немесе инъекциялық қолдануға арналған сұйық дисперсиялық қабаты бар шынайы ерітінділер немесе гетерогенді жүйелер. Технологиясы: Қосымша ыдысқа 200 мл тазартылған суды өлшеп алады. Келіге 2 г протаргол ерітіндісін өлшеп салып ерітеді. Орамдау: әр дозаны капсулаға орап, 3тен 5-тен біріктіріп, картон қорапқа салады. Безендіру: Қорапша «Ұнтақтар», «Ішке», «Балалардан сақта» деген этикеткалармен жабдықталады. | 22.Возьми Ментола 0,15 Цинка оксида Талька поровну по 5,0 Смешай, пусть будет сделан порошок Дай. Обозначь. Присыпка для ног. 22.Recipe Mentholi 0,15 Zinci oxydi Talci ana 5,0 Misce fiat pulvis Da. Signa. Аяққа арналған сеппе | Ментолды ұнтақтауға арналған этил спирті 95% - 10 тамшы Ұнтақтың жалпы массасы 10,15 Келіні таңдау : №5(max 16,0 opt 6,0) | |
http://engime.org/1-vozemi-natrij-karbonatini-30-natrij-hloridini-50-aralastir-n.html?page=15
Ментол/ Mentholum - 1. Возьми: Натрий карбонатының 3,0 Натрий хлоридінің 5,0 Араластыр, ұнтақ жасалсын Бер
Рецептте сыртқа қолдануға арналған күрделі дозаланбаған ұнтақ берілген. Жазылым құрамына қиын ұнтақталатын зат (ментол) және жартылай фабрикат (мырыш тотығы+тальк бірдей мөлшерде) кіреді. Берілген дәрілік заттар бір-бірімен сыйымды. Технология ерекшеліктері: қиын ұнтақталатын затты ұсату үшін 10 тамшы этил спирті 95% қолданылады. Технология: Келіге 0,15 г ментолды өлшеп салып, оған 95% этил спиртінен 10 тамшы қосады. Спирттің толық булануына дейін ұнтақтайды. Этил спирті ажыратқыш болады. Ең соңында 10 г жартылай фабрикатты қосып, мұқият араластырады,біркелілігін тексереді. Орамдау: дайын сеппені бұралатын қақпағы бар шыны құтыда босатады. Безендірілуі: дәрілік түрді сары түсті «Сырт тәнге» этикеткасымен безендіреді. Сапасын бағалау: -жазба түрінде. Жалпы массасын дайындағаннан кейін беткі жағы толтырылады. Дата ППК № Mentholi 0,15 Spiritus aethylici 95% gtt X Zinci oxydi 10 Talci ana Mo=10,15 -органолептикалық (дәм,түс,иіс) - босатар кезде бақылау -физикалық -химиялық -опрос түрінде Сақтау мерзімі 30 тәулік 23. Возьми: Раствора колларгола 1% 20 мл Дай. Обозначь. По 2 капли в правое ухо 3 раза в день Колларгол/Collargollum-металдық жылтыры бар жасыл қара немесе көк қара пластинкалар. Суда коллоидты ерітінді түзіп ериді. Күн түспейтін,жақсы қымталатын қара шыны ыдыста сақтау керек. Б тізіміне кіреді. Тазартылған су/aqua purificata- иіссіз,дәмсіз, түссіз мөлдір сұйықтық. Технологиясы: Тазартылған судың 10мл мөлшерінде 0,2г колларголды қосымша ыдыста ерітіп алып, оны алдын ала жуылған фильтр арқылы босататын құтыға сүзіп, осы фильтр арқылы қалған 10мл тазартылған суды сүзеді. Орау және безендіру: қара шыны ыдысқа құйып, сыртын “Сырт тәнге” деген негізгі сары этикаткамен, “Абайлап қолдан” “Балалардан сақта” деген ескерту этикеткалармен безендіреміз. Науқасқа сигнатура беріледі. Рeцепт есеп үшін дәріханада қалады. Бақылаудың міндетті түрлері Жазбаша.Дайындап болғаннан кейін, алдыңғы бетін жадымен толтырады Күні ЖБП № Aqua purificatae 10ml Collargolum 0,2 Aqua purificatae 10ml V0=20мл
http://engime.org/saba-tairibi-zerthanali-jmis--transformator-oramalarindafi-ora.html?page=4
Дифференциация – сіз көбірек қолдау көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз неғұрлым қабілетті оқушылардың алдына қандай міндеттер қоясыз?
Дифференциация – сіз көбірек қолдау көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз неғұрлым қабілетті оқушылардың алдына қандай міндеттер қоясыз? | Бағалау-оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз? | Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау | Жоғары қабілеті бар студенттер орындалған жұмысқа қосымша екі күрделі міндет алады. Екі немесе үш студент ұғымдарды еске алу және қолдану кезінде қиындықтарға тап болуы мүмкін деп болжанады. Олар басқа қосымша мәселелер бойынша жұмыс істеген кезде жеке назар алады. Басқа студенттер өз әріптестеріне белгілі бір тапсырманы қалай орындап жатқанын түсіндіреді. Қосымшаны қолдану мүмкіндігі ашық болады. | Критерий бойынша оқушылардың жұмысын мұғалімнің бағалауы және өзара бағалау. | Ауысымдық құрамдағы топтарда жұмыс істеу. Физика кабинетінде техникалық қауіпсіздік ережелерін сақтау. | Сабақ бойынша рефлексия Сабақтың мақсаты / мақсаты шынайы болды ма? Барлық оқушылар ОМ-ға жетті ме? Егер жоқ болса, неге? Сабақта дифференциация дұрыс өткізілді ма? Сабақтың уақытша кезеңдері өтті ма? Сабақтың жоспарынан қандай ауытқулар болды және неге? | Бұл бөлімді сабақ туралы ойлану үшін пайдаланыңыз. Сол бағаннан сабақ туралы ең маңызды сұрақтарға жауап беріңіз. | | Жалпы баға Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті (оқыту және оқу туралы ойланыңыз)? 1: 2: Сабақтың жақсаруына не ықпал етуі мүмкін (оқыту және оқу туралы ойланыңыз)? 1: 2: Мен сабақ кезінде сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиындықтары туралы не анықтадым, келесі сабақтарға назар аудару қажет? |
http://engime.org/referat-tairibi-nasivaj-ziyandifi.html
Реферат тақырыбы: «Насывай зияндығы»
БҚО ӘББ «Зерде бұзылыстары бар балаларға арналған арнайы кешен» «мектеп-интернат-колледжі» КММ РЕФЕРАТ Тақырыбы: «Насывай зияндығы» Дайындаған: Латип Азат Тексерген: Нұрахметов Ж . С . Орал 2022 жыл Насыбай – құрамында есірткі бар алқа тұқымдасына жататын темекі өсімдігінен жасалтын, құмарлық үшін ататын (пайдаланылатын) зат. Отарлаушы орыс мемлекетімен, Қытаймен етене араласып, сауда-саттық жасаудың нәтижесінде қазақ даласына темекі келіп, насыбай жасау, оны ату етек жайған. Темекінің құрғатылған жапырағынан мүштікке папирос салып тартудың пайда болуы тәрізді, темекіні ұнтақтап, оған түрлі заттар қосып насыбай дайындауды далада мал бағып, көшіп-қонып жүрген қазақтардың әу- баста өзгелерден үйренгені хақ. Ұлттық болмысымызға жат насыбай ату әдетінің ел арасында кеңінен тарағаны соншалықты, біздің тілімізде «Адам көңілі бір атым насыбайдан қалады», - деген де мәтел бар. Бұрындары насыбайды қариялар атып, оған елтіп жүретіндіктен, олар жас ер баланың пүшәнәйін де насыбайға теңеп, жақсы көріп кеткенінде жанына шақырып алып, немересінің «насыбайынан» атып қоюды да ғұрыпқа айналдырған. Осылайша, насыбайдың зияндылығы естен шығып, оны негізінен қариялар атқандықтан, елімізде насыбай атуға тиым салынбаған. Насыбай ату қан қысымын көтеріп, ұйқыны қашыратындықтан, түнде жылқы баққан немесе жолға шыққан атты кісілер, қотан мен ауылды күзеткендер де, көңіл күйін көтергісі келгендер де насыбай атты. Насыбай ату – темекі тарту, араққа салыну, нашақорлық тәрізді дерт болғандықтан, оған үйренгендер бір мезет насыбай атпаса, басы ауырып, жүрегі соғып, мазасыз күйге түседі. Сөйтіп отырғанында насыбайды атып жіберсе, жаны жадырап, басының ауырғаны тиылып қоя береді. Мұның «бас жазу» тәрізді қылық екенін түсінбейтіндер, насыбайда сондай күш бар деп ойлайды. Сірә, сол себептен де шығар, насыбайқұмар қарттар атып жіберген насыбайының жанын сергітіп, көңілін көтергенін, басының сынып ауырып тұрғанының жазылып кеткенін айтып отырушы еді. Насыбайды қалай жасайды? Қазақтар насыбайды темекі ұнтағына күл, қалампыр қосып жасаған, ол ащы, күшті иісті зат болған. Насыбайды құмарлық үшін ату – көп адамның жаман әдеті. Жалпы, насыбайды былай әзірлейді: саптыаяққа (үккішке) темекі жапырағын салады, оны әбден ұнтақтайды. Оған арша немесе сексеуіл, қайың, тобылғы, қылша күлін қосады, үстіне су себеді. Бұл насыбайды жасаудың жалпы тәсілі. Ал, насыбайдың басқа түрін, яғни, бұйра насыбайды былай жасайды: саптыаяққа (үккішке) темекі жапырағын салып, оны ұнтақтаған соң, су сеуіп, сосын бәрін де тесік қалбырдан (елеуіш) өткізеді. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/1-vozemi-natrij-karbonatini-30-natrij-hloridini-50-aralastir-n.html?page=9
Технологиясының ерекшелігі - 1. Возьми: Натрий карбонатының 3,0 Натрий хлоридінің 5,0 Араластыр, ұнтақ жасалсын Бер
15.Rp: Atropini sulfatis 0.0001 Papaverini hydrochloridi 0,02 Sacchari 0,15 Misce, fiat pulvis. Da tales doses № 10. Signa. Прини- мать по 1 по- рошку 3 раза в день. Дозаны тексеру: Атропин сульфаты / Atropini sulfas (А тобы) РД 0,0001 ЖРД 0,001 ТД 0,001 ЖТД 0,003 Паверина гидрохло- рид/ Papaverini hydrochlridum (Б тобы) РД 0,02 ЖРД 0,15 ТД 0,2 ЖТД 0,5 | Атропин сульфаты 0,0001 х 10 дозa = 0,001 Папаверина гидро- хлориді 0,02 х 10 дозa = 0,2 Қант 0,15 х 10 дозa = 1,5 Ұнтақтың жалпы массасы 1,701 Бір ұнтақтың массасы 0,1701 Келіні таңдау: келі № 2 (max =4,0 opt =1,5). | Атропин сульфаты / Atropini sulfas Иіссіз ақ кристаллды немесе дәндес ұнтақ. Жақсылап жабылған ыдыста сақталуы қажет. А тобы. ЖРД 0,001. ЖТД 0,003 Паверин гидрохло- риді/ Papaverini hydrochlridum Иіссіз ақ кристаллды ұнтақ. Жарықтан корғалған, жақсылап жабылған ыдыста сақталады. Б тобы. ЖРД 0,15 ЖТД 0,5. Қант/ Saccharum Иіссіз, тәтті дәмдә ақ қатты кішкене кристалданған құрылым бөлігі. Құрғақ жерде, жақсылап жабылған ыдыста сақтау қажет. | |
http://engime.org/nta-jasalfansha-aralastir-mndaj-dozani-sanimen-beriiz-belgile.html
Ұнтақ жасалғанша араластыр Мұндай дозаны санымен беріңіз Белгіле. Күніне рет ұнтақтан
1 Рецептке толық талдау жүргізу. Дәрілік қалыпты дайындау. Дәрілік түрдің сапасын бағалауды жүргізу. Ал: Атропин сульфаты (атропин) 0,0005 Эуфиллин ( аминофиллин) 0,15 Папаверин гидрохлориді (папаверин) 0,2 Ұнтақ жасалғанша араластыр Мұндай дозаны 3 санымен беріңіз Белгіле. Күніне 3 рет 1 ұнтақтан ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________2. . Рецептке толық талдау жүргізу. Дәрілік қалыпты дайындау. Дәрілік қалыптың сапасын бағалауды жүргізу.
http://engime.org/sabati-tairibi-et-tafamdari.html
Сабақтық тақырыбы: «Ет тағамдары»
Сабақтық тақырыбы: «Ет тағамдары» Сабақтың мақсаты: Ет тағамдары жайында мағлұмат беру Білімділік: оқушыларға ет туралы білімдерін толықтыру; Дамытушылық: теориялық білімдерін сарамандық жұмыста пайдалана білу, оқушыларды өз бетінше ізденуге дағдыландыру, олардың ой- өрісін дамыту; Тәрбиелік: оқушыларды осы сабақ түрімен қызықтыру, ұқыптылыққа, еңбексүйгіштікке, сұлулықты қабылдау сезімін ояту, эстетикалық талғамдылыққа тәрбиелеу. Сабақтық көрнекілігі: слайд материалдары, суреттер. Сабақ барысы: I. Ұйымдастыру кезеңі • Оқушылармен сәлемдесу; • Оқушылардың сабаққа қатынасын анықтау; • Оқушылардың құрал – жабдықтарын түгендеу; • Оқушылардың зейіндерін сабаққа аударту. II. Өткен сабақты қайталау Өткен тақырыпты қайталай отырып, оқушыларға тақырып бойынша сұрақтар қою. III. Жаңа сабақ\ Қолда өсірілген малдың етінде орта есеппен 52,8-73,7 пайыз – су, 15-20 пайыз – белок, 5,8 – 29,4 пайыз – май, 0,8 – 1,1 пайыз – күл, құс етінде 50 – 64,4 пайыз су, 18,2 – 19,8 пайыз – белок, 15,5 – 31,2 пайыз – май, 0,9 – 1,1 пайыз – күл болады. Әрбір мал түлігі етінің бір-бірінен айырмашылығы биохимиялық құрамы мен дәмінде. Сиыр етінде гистамин көп, мал етіне қарағанда, құс етінде коллаген, эластин аз. Ол жеңіл қорытылады. Етте толып жатқан минералды заттар, атап айтқанда, темір мен дәрумендер бар. Әсіресе, бауыр темірге, А1, В2, В6, В12 дәрумендеріне бай. Оның үстіне, өте маңыздысы, еттің құрамына экстрактивті деп аталатын заттар кіреді, олар қайнатқан кезде сорпаға ауысады. Экстрактивті заттар тәбетті қоздырады, ас қорытатын сөлдердің бөлінуін күшейтеді. Етті көп жеу организмде экстрактивті заттарды, атап айтқанда, несеп қышқылын құрайтын пурин негіздерін, сондай-ақ, азотты метаболизмнің түпкі өнімдерін көбейтіп, ауыртпалық түсіреді. Жеңіл дене еңбегімен шұғылданатын ересек адамға аралас тамақтанған ретте, күніне 150-200 грамм ет немесе ет өнімін жеу жеткілікті. Қазақша ет – малдың етін қазанға асып, піскен соң түсіріп алып, сорпасына жайма нан салып пісіріп, оны табаққа салып, үстіне ет турап, тұздық құйып жейді. Қонақтардың түріне қарай малдың әртүрлі арнайы мүшелері қазанға салынады. Ет – қазақтың ең басты, қадірлі тамағы. Қонақ келгенде, аруақтарға ас бергенде, той жасағанда ет асады. Бас тарту – сыйлы, алыстан келген қонақтарға мал сойып (қой), етпен бірге бас ұсынады. Сиырдың жарты шекесі, қойдың басы тұтас, жылқының басы кеңсірігінен шабылып, тұтас немесе екіге бөлініп асылады. Қойдың, сиырдың басын үйітіп, тісін бір-екі жерден қағып, жуып тазалап алып барып қазанға салады. Мипалау – піскен малдың миын алып, оған бауыр, құйрық майын, бастың дәмді құйқасын қосып, үстіне тұздық немесе айран, қымыз қосып, немесе сорпаға салып әзірлеп, үлкендерге ұсынады. Шұжық – малдың етін, іш майын турап, оған жуа, сарымсақ, тұз, бұрыш қосып араластырады, жылқының ішегіне салып, екі жағын байлап тобарсытады, етпен бірге асады. Қуырдақ – соғым сойғанда етін, өкпесін, жүрегін, бүйрегін, бауырын ұсақтап турап, майға қуырып жасайды.Бауырды соңынан салады, ол көп қайнап, қатайып кетпеуге тиісті. Кісе қуырдақ – жаңа сойылған малдың өкпе, бауыр, бүйрек, ішек, қарынын турап, майға қуырып әзірлейді. Етті аз қосып, сарымсақ, бек деп аталатын шөпті салады. Қазы-қарта, жал-жая – құрметті қонақтарға тартылады. Етпен бірге пісіріледі. Бұқпа – марқаның жіліктері мен омыртқа, қабырғаларын балтамен ұсақтап, қазанға салып, үстіне аздаған су құйып, бетін жауып дайындайды. Сірне – туғанына 2-4 күн болған жас қозының етін қазанға салып, үстіне бие сүті мен сұйық қаймақ құйып әзірлейтін тағам. Сырбаз қуырдақ – жаңа сойылған малдың етінен үстіне бие сүтін құйып, тұз салып қайнатып, жасайды. Оны «бұқпа қуырдақ» деп те атайды. Томыртқа – қыста ыстық сорпаға бір түйір таза мұз салып, дәмін сәл өзгертіп ішеді. Мұны томыртқа деп атайды. Төстік – қойдың төсіндегі етін терісімен кесіп алып, үйітіп, тұздап жейді. Ауыл жігіттері қой сойып жатқанда оны әзірлей қояды. Ақсорпа – ертеде соғымның етін пісіргенде қалған сүйектерін жинап қойып, кейін жуып, қазанға қайнатып, майлы сорпасын ішкен. Оны ақсорпа дейді. Салма – етті турап пісіріп, нан кеспесін салып жасап, ішеді. Негізінен, қой, сиыр етінен әзірлейді. Сорпасы дәмді. Тұздық – сорпаға жуа, тұз қосып қайнатып, табақтағы туралған еттің үстіне салып, оның дәмін келтіреді. Кейде оған азырақ ұсақ туралған сәбізді де қосады. Шыж-мыж – соғым сойылып жатқанда малдың бүйрегі мен шарбы майын отқа қақтап, шала пісіріп, шыж-мыж жейді. Қара ала шыжық – ұсақталып туралған етті мал майын қосып табаға қуырып әзірлейтін тағам. Жаубүйрек – аңшылар аулап алған арқар, киік, таутеке тәрізді аңдарының майлы бүйрегі мен бауырын істікпен отқа қақтап жейді. Қой, ешкі сойғанда да сондай тағам әзірлеп жеуге болады. Қойды үйітіп сою – қойды бауыздап алғаннан кейін отқа үйітіп алып терісімен бірге сояды. Үйітудің әртүрлі әдісі бар. Ет ыстау – қайың қабығын жағып, оның түтінінің үстіне еттерді іліп қояды. Ысталған ет әрі дәмді, әрі ұзақ сақталады. Бүрме – күзде жаңадан сойылған малды жас күйінде сақтау үшін терісіне салып, бүріп тастайды. Бұл шөпті үнемдеуге, малды арытып алмай етін тамаққа пайдалану үшін өте пайдалы. Әсіп – ет, өкпе, бауыр мен бүйрек, құйрық майды өте ұсақтап турап, күріш, ұсақ туралған пияз, тұз, бұрыш қосып, жаңа сойылған малдың ішегіне салып пісіріп, әзірлейді. Түймеш – малдың сұрпы етін ағаш балғамен ағаш жаңғырық үстінде ұрып, жаныштап, жұқалап алып тұздап, сақталған ет. Ол тез піседі, әрі жұмсақ болады. Тоң май – малдың құйрық, шарбы, іш майларын қазанға шыжғырып алынған май. Оған бауырсақ тәрізді ұн тағамдарын пісіреді. Тоң май бұзылмай, ұзақ сақталады. Манас қуырдақ – негізінен аң етінен (киік, арқар) жасалады. Етті ұсақтамай турайды, тұз салып қазанға қайнатады. Пісе бастағанда үстіне қаймақ құйып, ұн сеуіп араластырады да қуырады. Дастарханға манас қуырдақ майымен қойылады. Палау – қазақтың дастарханына да тән тағам. Қазандағы өсімдік майына сүйекті шағын еттер салынып қуырылып, ол піскен соң жақсы жуылған күрішті үстіне салып, су құйып пісіреді. Қарын бөртпе – ұсақ малдың жас етін турап, сүйектерін шауып бөледі де жуып, айналдырған қарынға салып, тұздап, бұрыштап, жуа, сарымсақ қосып, аузын байлап, қазандағы суға қайнатып пісіреді. Ол бұжы тәрізді дәм. Мәнті – тартылған ет фаршынан әзірленеді. Төрт бұрышты кесілген қамырдың ортасына салып, жан жағын гүл қауызындай етіп қаусырып жабыстырады да арнайы ыдыста буға пісіріп жейді. Ет мүшелері Бас. Ірі қарада бас екі шекеге бөлінеді. Жылқыда кеңсірігі бір бөлек, бас екі шекеге бөлінеді, кеңсіріксіз тұтас та асылады. Жақ. Қой, ешкіде тілмен тұтас жүреді, ірі малдың жағы екіге айырылып, тілі бөлек мүше саналады. Жақ ет, ұрт ет. Ірі қараларда бөлек алынады, көбінесе қуырдаққа пайдаланылады. Мойын. Алты буын. Бұл қонаққа, сыйлы адамдарға арнаған табаққа салынбайды. Оны отбасының өзі жейді. Мойын ет. Ірі қарада бөлек сылып алынатын ет, көбінесе қуырдақ қуырады. Бұғана. Екі жақта үш талдан 6 тал. Мүше орнына саналады. Қара қабырға. Алты тал. Мүшелермен бірге әр уақытта табаққа салына береді. Сүбе. Етегімен алынған 6 қабырға. Таңдаулы мүшелердің бірі. Қазы. Семіз жылқыда 20-ға жуық қазы айналдырылады, кейбіреуі қабырғасыз, жылқының, басқа малдың ішегіне айналдырылады. Төс. Қыз-күйеулер үшін таңдаулы мүше. Төс ет. Жылқы, сиырда осылайша аталады. Көбіне қуырдақ жасалады, сүрленеді. Төстік. Қойда осылай аталады. Терісімен істікке шаншып, отқа қақтап, құйқасымен жейді. Ауыз омыртқа. Соғым сойылған күні табаққа салынады немесе мал сойған кісіге шикідей береді. Кәрі жілік. Қолда болады, жілік мүшелеріне кіреді. Қыз балаға бермейді. Ортан жілік. Жұмыр жілік деп те аталады. Қолда болады, мүшелі жілік. Асық жілік. Санда болады, таңдаулы мүше. Тоқпақ жілік. Санда болады, ең етті жілік. Жамбас. Ірі малдың әр жамбасын міндетті түрде екіге, кейде үшке бөліп асады. Қойдың, ешкінің жамбасы тұтас асылады, ең таңдаулы мүше. Жая. Жылқының сауыр еті, оны сүрлейді, қақтап кептіреді. Белдеме. Қой, ешкіде бел омыртқа, ірі қарада жалпақ омыртқа деп те атайды, таңдаулы мүше. Мойын омыртқа. Отбасының өзі жейді, қонаққа салмайды. Жүрек. Көбінесе қыз баланың сыбағасы. Үлпершек. Жүрек қабына толтырылған, шұжық тәрізді май, кесек ет. Бауыр. Майлы өкпеге қосып жеуге жақсы. Оны қатырмай пісіреді, қуырады. Құдалықта қойдың бауыры мен құйрық майын қосып, «Құйрық-бауыр» деген кәделі тағам беріледі. Көк бауыр. Талақ деп те аталады. Асып та, қуырып та жейді. Бауыр ет. Ірі малда бөлек сылынып алынады. Асып, қақтап жеуге, қуыруға, жөргемге қосуға пайдаланады. Бүйрек. Балалар сыбағасы. Ұлтабар. Ұсақ малдың таңдаулы, ең майлы мүшесі. Қарта. Жылқы малының таңдаулы мүшелерінің бірі. Қима. Сиырдың маймен айналдырып, шумақтаған тоқ ішегі. Тоқ ішек. Тоқ ішектің соңғы ұшы майлы болады, бірақ қонақтың табағына салынбайды. Ащы ішек. Өкпе-бауырға қосып қуырылады. Дәруменге бай. Желін. Шап маймен бірге алынып сүреленді. Қарын. Қойдың етімен бірге табаққа түседі, қуырылады да, жылқы қарыны қарта орнына да жүреді. Өкпе. Қуырдаққа жарамды, оны пісірерде көп қайнатады, қонақтың табағына салынбайды. Жал. Жылқы етінің таңдаулы мүшесі. Ол көбінесе сүрленеді. Сирақ. Қой, ешкінің, ірі қара малдың сирағын үйітіп, пісіріп жейді. Қой-ешкінің сирағы – балалар сыбағасы. Ірі қара сирағын қайнатып, құйқасынан басқа да тағам әзірлейді. Бүйен. Ертеректе май, ет тығып, әсіп, түйрек, жұмыр тағамдар жасаған. Қыз-келіншектер сыбағасы. ІV. Кіріспе бөлімі сарамандық жұмыс пен бірге - Оқушыларға жасалынатын жұмысты түсіндіру; - Жұмыс орнын дайындау; - Дәптермен жұмыс жасау V. Бекіту бөлімі Өтілен тақырып бойынша сұрақтар қою: • Еттің құрамын атаңдар? • Еттен жасалатын өнімдерді атаңдар? • Сырбаз қуырдақ дегіміз не? • Бүйен дегеніміз не? • Жақ ет, ұрт ет дегеніміз не? • Кәрі жілік дегеніміз не? • Мойын омыртқа дегеніміз не? Үйге тапсырма беру: тақырыпты мазмұндау, ет тағамының мәзірін жазып келу. Оқушыларды бағалау: - Сабаққа қатысуларына байланысты бағаланады. VІ. Жұмыс орнын жинау - Құрал жабдықтар орналастыру; - Кезекшілер міндетін атқару; - Жұмыс орындарын жинастыру; - Сапасын тексеру Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/1-vozemi-natrij-karbonatini-30-natrij-hloridini-50-aralastir-n.html?page=2
Солициловая Кислота(Acidum - 1. Возьми: Натрий карбонатының 3,0 Натрий хлоридінің 5,0 Араластыр, ұнтақ жасалсын Бер
Солициловая Кислота(Acidum Solicylicum)-ақ түсті,ине тәрізді иіссіз ұсақ кристалды ұнтақ.Су буында ұшу қабілеті бар. Мұқият қыздыру кезінде ол жоғары деңгейге көтеріледі.Суда аз ериді,қайнаған суда ериді,спиртте жеңіл ериді.Жақсы жабдықталған тарада,күн көзі түспейтін жерде сақтау керек. Камфора(Comphora) Ақ түсті кристаллды кесектер,немесе түссіз кристалды ұнтақ,кристаллды құрылымды сығымдалған плиткалар,пышақпен оңай кесіліп кесектерге жабысады.Күшті иісті,ащы,салқындататын дәмі бар.Камфора хлороформ және спирт қатысында оңай ұнтақтаалады.Фенолмен,ментолмен,тимолмен және хлорогидратпен сүрткенде мөлдір сұйықтық түзіледі. Суда аз ериді,95%-дық этил спиртінде және эфир майында жеңіл ериді.Жақсы жабдықталған банкада,салқан жерде сақтайды. Рецепте спиртпен қоспасы бар,сыртқа қолдануға арналған сұйық дәрілік түр берілген. Технологиясының ерекшелігі: Рецепте этил спиртінің концентрациясы көрсетілмегендіктен 90 пайыздыэтил спирті қолданады.Салицил қышқылы және камфора 90% этил спиртінде ериді. Технологиясы. Сарғыш-қызыл түсті шыны бөтелкеге 0,5 салицил қышқылын және 0,1 камфораны қосып,50мл 90% дық этил спиртін өлшеп қосып,жақсылап ерігенше шайқайды.Қажет жағдайда құрғақ томпонмен сүртеді. Орамдау.Қызғылт сары шыны бөтелкені жақсылап қақпақшамен бекітеді. Безендіру. Бөтелкеге «Сыртқа қолдануға арналған» деп жабыстырып,Салқын жерде сақтау керек және балалардан сақтаңыз деген ескертпелер жазылады Сапасын бағалау. -Жазбаша -СДТ дайындағаннан кейін ППК беткі жағы толтырылады; Acidum Solicylicum 0,3 Comphora 0,1 Spirutus aethylici 90% 50мл -Түсі,иісі,дәмі-түссіз сұйықтық,қышқыл дәмді Ауытқу нормалары +-3%(№305 бұйрық) 50мл-100% Х-3% Х=1,5мл 50+1,5=51,5 50-1,5=48,5 [48,5;51,5] Жарамдылық мерзімі 3.Rp: Xeroformi 5,0 Talcі 20,0 Misce, fiat pulvis. Da. Signa. Присыпка Ұнтақтың жалпы массасы 25,0 Келіні таңдау: келі № 6 (max =48,0 opt =18,0).
http://engime.org/sabati-kezederi-i-jimdastiru-kezei-oushilarfa-psihologiyali-da.html
Сабақтың кезеңдері: І. Ұйымдастыру кезеңі Оқушыларға психологиялық дайындық
Оқушыларды Паскаль тілінде графиктік режимде сурет салу үшін қолданылатын координаталар жазықтығымен таныстыру, Graph және Grt модульдерінің процедураларымен таныстыру, олармен графиктер құруды үйрету. Графиктермен жұмыс жасау тәсілдері туралы алған білімдерін практикада қолдана білуге, логикалық ойлау қабілетін дамыту. Шығармашылық білігін, танымдық қабілетін арттыру, өзі тұжырым жасауға, ұқыптылыққа, сауаттылыққа тәрбиелеу. Турбо Паскальда графикамен жұмыс істеу үшін арнайы графиктік операторды(uses),драйверлерді (graphdriver), модульдерді(crt, graph), режимдерді(graphMode,Closegraph) қосуымыз қажет. Модуль аты басқа модульдермен және негізгі бағдарламамен байланыс жасауға мүмкіндік береді, модуль тақырыбын тастауға болмайды; Экранда пайда болатын ақпараттың екі түрі бар: біріншісі мәтіндік - арнаулы символдардан, цифрлардан, алфавит таңбаларынан тұрады, ал екіншісі графиктік – сызбалар, суреттер, графиктерден тұрады. Жаңа сабақ Турбо Паскальда графикалық бейнелерді салу үшін стандартты кітапханалық Graph модулі арналған. Ол әр түрлі адаптерлі дисплейлерде графикалық режимдерді толығымен басқаруды қамтамасыз ететін программалардың кітапханасы. Graph модулі: экранның графиктік режимін басқаруға арналған түрлер, константалар, процедуралар мен функциялардың кең көлемдегі жиынынан тұрады. Модульге кіретін ішкі бағдарламалардың көмегімен әртүрлі графиктік бейнелерді жасауға болады. Crt модулі: экранның мәтіндік режимде жұмыс жасауын қамтамасыз ететін, сонымен қатар пернетақта мен дыбысты басқаратын процедуралар мен функциялар енеді. Экранның фонының және енгізілетін символдың түсін өзгертуге, терезе дайындауға, дыбысты басқаруға, басылған перненің кодын оқуға мүмкіндік береді. Процедура Атқаратын қызметі Экранға координаталары (Х,У) және түсі Color болатын нүктені шығарады Координатасы (X1,Y1) нүктеден координаталары (X2,Y2) болатын нүктеге түзу сызық жүргізеді. Сызық қалыңдығы мен стилін орнату Сурет салу түсі, сызық түсі Фон түсін орнатады Жоғарғы сол жақ бұрышының координаталары (X1,Y1) болатын нүктеден төменгі бұрышы (X2,Y2) болатын нүктеге орын ауыстырып төртбұрыш сызады. Ағымдағы түспен іші боялған тік төртбұрыш сызады Обьектінің ішін бояйды,толтыру стилі мен түсін көрсетеді Таңдалған стил бойынша тұйық фигураның ішін бояйды Мәтіндік және графикалық режимде символдар үшін 16 әртүрлі түстер бар . Олар 0-ден 15-ке дейін анықтайтын константалармен таңбаланады. Түстер константасы: ү х 640 480 50 400 350 300 250 200 150 100 450 500 550 600 50 100 150 350 200 250 300 Мысалы, үшбұрыштың,тік төртбұрыштың, шеңбердің координатасын есептеу үшін: x1 х2 х x1 x2 x x х у2 y1 у R1 у1 y y2 R R2 y y y у Электрондық оқулықтан көрсету программа Графикамен жұмыс істеу үшін оны іске қосуымыз керек. Ол үшін мүмкін болатын графикалық режимдері анықталады.Оны келесі процедураның көмегімен жүзеге асыруға болады. 1. Line және Rectangle процедурасын пайдаланып экранға үшбұрыш және тіктөртбұрыш фигурасын шығарудың программасын құру. 0 640 0 ү Х 480 50 100 150 200 250 300 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 Экранға үшбұрыш және төртбұрыш шығарудың программасы: uses graph, crt; var gd,gm:integer; begin clrscr; gd:=0; initgraph(gd,gm,''); if graphresult<>0 then begin writeln; writeln; halt; end; Setbkcolor(9); setcolor(4); line(75,200,225,50); line(225,50,400,200); line(400,200, 75,200); setcolor(1); Rectangle(75,225,475,300); readln; closegraph; end. Дискуссиялық карта Сұрақтар 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Жауап Ия/жоқ (1/0) Цифрлық диктанттың жауабы дұрыс тұжырымдаған болсаңыз, екілік санды ондық санау жүйесіне аударғанда Паскаль тілінің қай жылы шыққанын біле аласыңдар.Екілік санды ондық санға аудару үшін Инженерлік калькуляторды пайдаланайық.Пуск – Программы – Стандартные – Калькулятор. Вид – Инженерный командасын орындаңыз. Мұнда Bin(екілік жүйе)белгісін таңдап, санды енгіземіз де, Dec(ондық жүйе)белгішесін басамыз. Сол кезде индикаторға ондық сан шығады. 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 Сұрақтары: Graph модулі экранның графиктік режимін басқаруға арналған. Crt модулі экранның мәтіндік режимде жұмыс жасауын қамтамасыз етеді.
http://engime.org/cabata-oldanilatin-strategiyalar.html
Cабақта қолданылатын стратегиялар
Оқушылар өткен тақырып бойынша тақтаға сұрақтар немесе ережелер жазып тақтаны толтырады, содан кейін әр сұраққа жауап беріп, өшіріп отырады. Соңында барлық сұрақтарға жауап бергенде тақта таза болып шығады. Ыстық орындық Ыстық орындық Тақтаның алдына орындық қойылады. Ол ыстық орындық. Оған өз еркімен немесе мұғалімнің шақыруымен бір оқушы отырады. Қалған оқушылар тақырып бойынша сұрақтар қояды. Кей жағдайда ыстық орындыққа мұғалім де отыруға болады.
http://engime.org/saba-tairibi-aza-jerine-termejirlari-keinen-tarafan-ain-ebubek.html
Сабақ Тақырыбы: Қазақ жеріне терме,жырлары кеңінен тараған ақын Әбубәкір Кердері Боранқұлұлының "Досқа насихат"термесі
№ 1 Балалар музыка мектебі Бекітемін: № 1 БММ оқу ісі жөніндегі орынбасары: Ж.Б.Ошақбаева. АШЫҚ САБАҚ Тақырыбы: Қазақ жеріне терме,жырлары кеңінен тараған - ақын Әбубәкір Кердері Боранқұлұлының "Досқа насихат"термесі. Дайындаған: Сахитова М.А Ақтөбе - 2011ж Ашық сабақ Оқушы : Тақырыбы: Кердері Әбубәкірдің " Досқа ,насихат" термесі. І. Ұйымдастыру бөлімі. 1.Сәлемдесу. 2.Аспаптың құлақ бұрауын келтіру. ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: 15- минут 1.Халық әні "Тобылғы сай" әнін жатқа сұрау. Сергіту уақыты. Үйге тапсырған әнді бейнелеу, салған суреті. 1. Халық әні "Перизат " әнін жатқа сұрау. Оқушының түсінбеген жерін түсіндіремін ІІІ. Жаңа тақырып. 15-20 минут. Жоспары: 1.Терме - жыр ,дәстүрлі терме өнері, жыраулық -дәстүр туралы қысқаша мағлұмат. 2.Кердері Әбубәкірдің өмірбаянымен танысу. 3.Кердері Әбубәкірдін шығармашылығы. 4." Досқа, насихат" термесін тыңдау. Қорытындылау: Жаңа сабақ бойынша сұрақтар қойылады. ІІІ.Бекіту сұрақтары: 1.Сөзжұмбақ шешу. 2. Бағалау: Сабақтың тақырыбы: Ғ. Құрманғалиевтың Сүйген жар әнін талдау. Сабақтың мақсаты: Білімділік: Оқушыға қазақ жеріне танымал жез таңдай, күміс көмей, арқалы әнші- Ғарифолла Құрманғалиевтің шығармашылығы туралы мағлұмат беру. Дамытушылық: Қазақтың біртуар өнер иелерінің ән -термелерін үйрете отырып, оқушының ой -өрісін дамыту. Тәрбиелік: Дәстүрлі ән өнеріне баулу. Сабақ түрі: аралас Оқыту әдісі: Ауызша түсіндіру, сұрақ - жауап, домбырада саусаққа қарап үйрету әдісі, ойландыру. Пәнаралық байланыс: тарих, әдебиет Көрнекілігі: Портрет, кітаптар, домбыра, үнтаспа, ноутбук. Жоспары: Сабақтың тақырыбы: "Сүйген жар" Ғ. Құрманғалиев. Сабақтың мақсаты: Білімділік: Оқушыға қазақ жеріне танымал жез таңдай, күміс көмей, арқалы әнші - Ғарифолла Құрманғалиевтің шығармашылығы туралы мағлұмат беру. Дамытушылық: Қазақтың біртуар өнер иелерінің ән - термелерін үйрете отырып, оқушының ой - өрісіне дамыту. Тәрбиелік: Дәстүрлі ән өнеріне баулу. Сабақ түрі: аралас Оқыту әдісі: Ауызша түсіндіру, сұрақ - жауап, көрнекілік әдіс, ойландыру. Пәнаралық байланыс: тарих, әдебиет Көрнекілік: Портрет, көрініс, домбыра, үнтаспа, ноутбук. Сабақтың жүру барысы: І. Ұйымдастыру бөлімі: а / Сәлемдесу. б /Аспаптың құлақ бұрауын келтіру. ІІ. Үй тапсырмасын сұрау. Оқушы : 1.Халық әні Беу айдай әнін жатқа сұрау. 2. Халық термесін жатқа сұрау. 3.Әндердің мазмұн мағынасын сұрап, қате кеткен жерін түзету. ІІІ. Жаңа сабақ түсіндіру. Тақырыбы: Ғарифолла Құрманғалиевтің Сүйген жар әнін талдау. Жоспары: 1. Батыс Қазақстан өнерінің ән айту ерекшелігі туралы қысқаша түсінік беру. 2. Ғ.Құрманғалиевтің өмірбаянымен таныстыру. 3. Ғ.Құрманғалиевтың шығармашылығымен таныстыру. 4. "Сүйген жар" әнін талдау. 5. Ғ.Құрманғалиевтің орындауында Сүйген жар әнін үнтаспадан оқушығы тыңдату. Қорытындылау: Жаңа сабақ бойынша сұрақтар қойылады. 1.Сүйген жар әні кімге арналған? 2.Ән қандай шеберлікпен орындалған? Көрнекіліктермен таныстыу. № 1 БАЛАЛАР МУЗЫКА МЕКТЕБІ Бекітемін: №1 БММ оқу ісі жөніндегі орынбасары: Ошақбаева.Ж.Б. Ашық сабақ Тақырыбы: Ғ. Құрманғалиев "Сүйген жар" Терме үйірме жетекшісі: М.А.Сахитова Ақтөбе қаласы - 2011ж Домбыраға әуен ырғақты келтіру, қосылып ән салу техникасы.Дауыс ырғағын,ән айту жүйесін қалыптастыру.Өнерпаз ретінде тәрбиелеу. Мектеп әндерін өз сүйемелдеуімен жатқа айту. Репертуардағы шығарма авторлары жайында әңгіме дайындау.Шығарманы текетімен дайындау. Әншінің тыныс алу шеберлігі. Ғ.Құрманғалиевтің орындаушылық шеберлігімен танысу.Үнтаспалар тыңдау. Әр өнердің мақам саз ерекшеліктерін игеру. Халық әндері және сазгерлердің әндерін домбырада ойнау. Халық әндері тарихы және орындалуы. Өңірлік мектептердегі халық әндерінің айтылуы және халық компазиторларының әндерін орындау. Ән салу мәдениеті негіздері мен аспапта ойнау техникасы.Әншілік шеберлікке қол жеткізу.Әуеннің биітігі, тазалығы, ноталардың орындалу шеберлігі.Аспапты дұрыс меңгеру,оң қол,сол қол қойылымдарын дұрыс игеру. Дауыс шығару аппаратының жұмысы, оны күту мен сақтау.Дауыс жаттығуларын жасау.Дауыс қою қағидаларын орындау. Тыныс алудың дұрыс тәсілі, дауыс күтімі және сақтау, дыбыстың сапасына арналған жаттығулар жасау. Халық әндерін жаттау. Шығарманың сөздік қорымен танысу және талдау. Халық әнденің ырғақ пен өлшемі, дыбыстық диапозоны.Тақырыптарға құрылған қайырымы мен қайырмасы әрбір мотивтің тұтастығы.Музыкалық фразалар ұтымдылығы. Орындалуы. Терме толғау орындау. Мақамдарды ерекше игеру. Қазақстандағы өңірлік Маңғыстау,Сыр, Батыс,Арқа, Жетісу аймақтарының терме дәстүрлі өнерінің айтылу ерекшеліктері. Мақам саздары. Орындалуы. Емтиханда орындалатын шығармаларды тыңдау. Домбыраға әуен ырғақ келтіру, қосылып ән салу техникасы. Дауыс ырғағын, ән айту жүйесін қалыптастыру. Дауыс бояуы мен дауыс қуаттылығын, дыбыстық тембр сапасын жүйелендіру. Өнерпаз ретінде тәрбилеу. Мектеп әндерін өз сүйемелдеуімен жатқа айту. Мектеп қабырғасында атылатын, жеңіл әндерді домбырамен орындау, әнді айту, домбыра ұстау, орындыққа отыру,әнді бастап, аяқтақтау сияқты әншіге тән эмоциялық әсер бере білу. Өз дауыс мүмкіншілігін пайдалана білу.Репертуардағы шығарма авторлары жайында әңгіме дайындау. Шығарманы текстімен дайындау. Орындалған шығарманың авторы кім және қай жылы, қай жерде өмір сүргені туралы мағлұмат жинау. Буклет жасау. Тағы басқа айтылмай жүрген шығармаларын жинақтау. Берілген шығарманың неше буынан тұратындығы және қай өңірдің мақамымен айтылатындығы туралы түсінік беру. 1.Окушының колына "Досқа, насихат" термесінің созін,косымша акынның өмірбаяны мен шығармашылығы туралы лекция беру.Үйден терменің 1бөлімін жаттап келуді тапсыру. 2.Қазақ тарихынан биік орын алған терме-жыр өнері,өсиет нақыл сөздерімен ,насихатымен,мақам-сазымен ерекшеленеді.Халқымыздың қалыптастырған дәстүрлі құйма-құлақ мектебінің арқасында жетті.Көңілінен шыққан әуенді, сарынды,нақышты есте сақтау дала халықтарында ерекше қабілет қазақ халқында қалыптасқан .Дала саясаты дала мәдениеті ауыздан ауызға,құлақтан құлаққа жеткізілген.Дастан,қисса,эпостарды жатка орындаған жыршылардың есте сақтау қоры өте терең дамыған.Өнер иелерінің терме,жыр жаттап қана қоймай,халықты эстетикалық тәрбиеге,халықтық музыкаға жақындау мақсатында тіпті тіл үйрету жағдайын да қарастырған. Бүгінгі сабағымыздың тақырыбына арқау болып отырған, қазақ жеріне шығармалары ең көп тараған ақын Кердері Әбубәкір.Ақынның шыққан тегі Кіші жүздің Жетіру, оның Кердері тайпасынан.Әбубәкірдің әкесінің аты Боранқұл.Әбубәкірдің ата қонысы Орал облысы,Теректі елінде 1861жылы дүниеге келген.ХIХ ғасырдың екінші жартысында патша үкіметі зорлық зомбылық көрсеткеннен кейін, Боранкұл әулеті Ақтөбе маңында Сарықобда жеріне көшіп келеді.Әбубәкірдің әкесі Боранқұлда,шешесі Жансұлу да ақындық,шешендік өнерлері болады.Әбубәкір жасында тентек,ойыншыл болады.Әуелі ауыл молдасынан сабак алады.Кейін Орынбор,Тройцк қалаларында медресе бітіреді.Сауатты,сергек,шешен,ақындық өнері бар Әбубәкір елдің мұңын өлеңмен насихаттай бастайды.Ақынның өлең толғауларында заман,адам,дін,өнер,ғылым,әдет ғұрып имандылық мінез дағды туралы тебіренеді.Ақынның өлеңінде араб,түрік,орыс,татар сөздері кездеседі.Себебі,ақын дүмше молда, сияқты надан адамдарға түсінетіндей дәрежеде қолданған.Әбубәкір би болыс патшалардың саясатының солардың ығымен ыңғайымен сөйлеген.Ол айтпаған мәселе қалмаған.Әбубәкір Жетіру елінде Марабай Құлжабайұлы,Сабыр,Жібек қыз сияқты айтулы ақындарды ұстаз тұтқан.Қырық бес жасында 1906жылы тіл көзге шалдығып Алға ауданында дүние салады.Ақынның "Жарандар кеңес жазайын","Досқа","Насихат толғауы","Надан сопылар хақында","Алты алаш шежіресі" т.б көптеген өлеңдер жазған.Енді бүгінгі Әбубәкір Кердерінің "Досқа"деп өсиет насихат термесін өтетін боламыз. Қазақ жырларының ақпа-төкпе ақындық дәстүрінен, әрі шығыс елдерінің жазба әдебиет жәдігерлерінен өнеге алған Әбубәкір ығармалары дін,инабаттылық мәселелерін насихаттауымен, әрі сол уағыздарын ақындық шабытпен еркін,келісті,қисынды жеткізімен халық журегіне жол тарткан еді.Әбубәкір атын Қазақстан,Орта Азия аймағына мәшһүр етті. Көптеген өңірге ХХ ғасырдың бас кезінде ақ танымал болған Әбубәкір ақын қайта-құру дәуіріне дейін Шортанбай,Дулат,Мұраттармен бірге өткен заманды,ескіні жоктаушы зарлауық ақындар атанды,шығармалары уақыт ыңғайына қарай бағаланды,орынды,орынсыз сынға ұшырады.Әбубәкірдің шығармалары арасында өлең,толғаулар,хат-өлеңдер,арнаулар,айтыстар,шежіре-жырлар кездеседі.Ел аузында журген бірқатар ақыл,нақылдары мен шешендік сөздері,уытты әзіл,оспақтары бар. Әбубәкірдің патша өкіметінің отаршылдық саясатын сезіне білмеуі мүмкін емес еді.Патша озбырлығының айқын көрінісі өз әкесі Боранқұл мен оның туыстарының Жайық бойындағы бағзы қонысынан айрылып,Ақтөбе маңына көшіп келуі.Тек бұл ғана емес,бүкіл қазақ елінің бірқатар ауылдарының ата қонысын ажыратып,жері тартылып,малы азайып,дәулеті сарқылып,дәуірінің дәстүр заңы бұзылып,адамының пиғылы өзгеруі Әбубәкір дәуірінде болды. Патша өкіметінің қазақ елінің қарын жаздырмай,барлық әлеуметтік өміріне,тұрмыс тіршілігіне,әдет ғұрпына кеулеп еніп бара жатқан зиянды жаңалықтарын ақын тап басып,дәл көрсете алған. ...Орысша білім бермесең, Еш пайдаға аспай тұр Мұсұлманша молдаңыз. ...Қараның ұлы хан болды, Құлдан туған паң болды, Ақын бұл жерде көненің күні өтіп,орнына жаңаның келетін заңдылығын айта отырып,сол дәуірдегі омір шындығын шынайы суреттейді.Әбубәкірдің аңсағаны құдайын есінен шыгармаған әділет ақтық пен иманды инабаттылық,жасы үлкені мен әкімін тыңдаған,қулық сұмдық,озбырлық,арсыздық,бағзы қазақы өмір."Қазағым"атты өлеңінде халқымыздың бұрынғы бақыт,берекесі мен кең пейіл,ақ көңіл адалдығын,елдігі мен ерлігін тебірене жырлауы да сондықтан. Әбубәкірдің бірер өлеңі Бұқар,Шал,Ақтан,т.б ақындар сияқты саты-саты адам өмірін суреттеу дәстүрінде.Әрине өзінше бейнелейді. Әбубәкірдің үш айтысы бар.Екеуі кітаптарында жарияланған,айтыс жинақтарына енген.Екеуі де жазбаша түрдегі сұрақ- жауап ретіндегі жұмбақ айтыстар.Солардың бірі-Әбубәкірдің атақты Қарақалпақ ақыны Құлымбетпен айтысы.Екіншісі-Әлім Қожахметпен жолдаған жеті жұмбақтың жетуіне де Әбубәкір орынды, орнықты жауап берді.Әбубәкірдің Ноғай ақыны Нұрыммен айтысы бұрын баспа жүзін көрмеген,тек ел аузында ғана айтылып жүрген.Айтыстағы сөздеріне қарағанда Ноғай Нұрым да мықты ақын ретінде танылады.Алайда,Әбубәкір аршынды,білімді,қарсы шабуыл сайыста дес бермейтін нағыз дүлдүлдің өзіндей сезінеді. Әбубәкірдің дін тарихынан,пайғамбарлар қауымынан,ата тек шежіресінен ауызша,жазбаша мол білімін аңғартатын шығармалары-шежіре өлең,жырлары.Бірі -7-8 буынды жыр үлгісінде,екіншісі -11 буынды қара өлең түрінде жазылған.Бұлардың көркемдік қисын,өлеңдік өрнегінен гөрі танымдық мәні зор.Ақынның Насихат толғауы (Әуелі,алла,жараттың"),"Өткен еменшілік заманды жоктап айтқаны","Жарандар, кеңес жазайын","Байлар хақында айтқаны","Балжан сұлуға айтқаны","Билерге айтқаны","Табын Досжан хазіретті жоқтап айтқаны" т.б шығармалары елге кеңінен тараған. Бүгін Әбубәкір Кердерінің"Досқа насихат"деген өсиет-насихат термесін талдайтын боламыз.Терме 7-8 буыннан тұрады.Асықпай,біркелкі,сөзін анық беріп орындау керек.Оқушыға терменің ұзақтық өлшеммен жазылған нотасы ұсынылады. Терме оқушымен бірге талданады және үнтаспадан Әділбек Сариннің орындауында Әбубәкірдің термесі "Билерге айқанын" тыңдату. Көрнекілектермен таныстыру. Қорытынды бөлім Бекіту:"Насихат" сөзіне құрылған сөзжұмбақ шешу. 1. Әбубәкірдің әкесі. (Боранқұл) 2. Әбубәкірдің туған өлкесі.(Орал) 3. Әбубәкірдің анасының аты. (Жансұлу) 4. Бірінші орындаған әннің тақырыбы. (Перизат) 5. "Тобылғы сай" әнінің авторы.(Халық) 6. Музыкалық аспап. (Домбыра) 7. Дәстүрлі музыкалық аспап жанр (Терме) Бағалау. Үйге тапсырма беру : Оқушыға ақынның өмірбаяны мен шығармашылығы жазылған "Досқа насихат" термесі жазылған лекция беру.Үйден терменің " I бөлімін жаттап келу. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/sabati-tipi-pisitau-sabafi-sabati-edis-tesilderi-sra-jauap-tal.html
Сабақтың типі: Пысықтау сабағы Сабақтың әдіс-тәсілдері: Сұрақ-жауап, талдау, әңгімелеу, мінездеме, салыстыру, ой-түйін
Сабақтың тақырыбы: Ж.Аймауытов «Әнші» әңгімесі Сабақтың мақсаты: Білімділік: Ж.Аймауытұлының өмірі мен шығармашылығы жайлы алған білімдерін тереңдету, шығарманың тілі мен мазмұнына талдау жасату, Әмірқан бейнесін жан-жақты талдау. Тәрбиелік: Әңгіменің мазмұны арқылы оқушыларды адалдыққа, шынайылыққа, әнді, өнерді сүюге тәрбиелеу, әсемдікті сезіне білуге үйрету. Дамытушылық: Оқушының ойын, қиялын дамыту, шығармашылықпен жұмыс жасай білуге, өз көзқарасын әдеби, жүйелі тілмен жеткізе білу дағдыларын жетілдіру. Сабақтың типі: Пысықтау сабағы Сабақтың әдіс-тәсілдері: Сұрақ-жауап, талдау, әңгімелеу, мінездеме, салыстыру, ой-түйін. Сабақтың көрнекілігі: Слайдтар, сурет, қанатты сөз, венн диаграммасы, инсерт кестесі интерактивтік тақта. Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі ІІ. Шығарманы талдау - Балалар, біз сендермен өткен сабақта Ж.Аймауытұлының «Әнші» әңгімесінің мазмұнымен танысып, шығармаға жоспар құрған болатынбыз. Бүгін осы шығарманы талдауды ары қарай жалғастырамыз. Бүгінгі сабағымызда: 1. Жүсіпбек шығармаларының негізгі тақырыбы – заман шындығын бейнелеу 2.Әмірқан бейнесінің әр қыры. 3.Ақтамақ хикаясы деген мәселелер төңірегінде әңгіме қозғаймыз. Өткен сабақта біз «Әнші» әңгімесінің авторы Ж.Аймауытұлының өмірі мен шығармашылығына қысқаша тоқталып кеткенбіз. Жүсіпбек - сегіз қырлы, бір сырлы дарын, жан-жақты талант иесі. Жүсіпбек – ақын, жазушы, драматург, сыншы, аудармашы, публицист. Жүсіпбек – новелла, повесть, романның айтулы шебері, психолог, тұңғыш оқулықтар мен педагогикалық мақалалардың авторы. Жүсіпбектің тағдыры ауыр, өмірі қысқа болғанымен, әдеби мұрасы мол. Ол қазақ прозасын дүние жүзілік деңгейге көтерген қайталанбас ұлы суреткер. Жүсіпбектің шығармашылық шеберлігіне Б.Майлин: «Мен Жүсіпбектей шебер жазушыны көрген емеспін» - деп баға берген. Жүсіпбек шығармаларының негізгі тақырыбы – заман шындығын бейнелеу. Соның бір айғағы – осы «Әнші» әңгімесі. «Әнші » әңгімесіндегі Әмірқан бейнесі арқылы жазушы өмірі мен өнері аңызға айналған әнші Әміре Қашаубаевтың әдеби бейнесін береді, сол Әміренің өнерінің бір сәтін өз әңгімесіне өзек етеді. Әміре Қашаубаев кім? Әміре Қашаубаев – атақты әнші, актер әрі музыкант, қазақ әндерін Парижде өткен сән көрмесінде орындап, күміс медальға ие болған. Қазақ әндерін шетелде орындаған тұңғыш қазақ әншісі. Ресейде, Германияда өз өнерін көрсеткен. (суреттерін көрсету) Енді шығырманың өзіне тоқталайық. Ол үшін тірек –схемаға сүйене отырып, шығарманы еске түсірейік . Біз шығарманы 3 бөлікке бөліп, тақырып қойған болатынбыз. Әр бөлімге 2-3 сөйлеммен шолу жасап кетеміз. ( 3 бөлімді 3 оқушыға мазмұндатамын) Міне, шығарманың жалпы мазмұнына да шолу жасап өттік. Енді шығарманы әрі қарай толық талдау үшін әрі алдымызға қойған мақсатымызға жету үшін мен мынадай 4 дейгейлік жұмысты таңдап отырмын. Сабақ соңына дейін 4 деңгейді де толық орындап, мақсатымызғы жетеміз деп ойлаймын. Шығармашылық деңгей Эвристикалық деңгей алгоритмдік деңгей оқушы деңгейі Деңгейлік тапсырмалар бойынша жұмыс: І. Оқушы деңгейі Сұрақ-жауап әдісі Автор Жетішатыр қаласының тұрмыс-тіршілігін қалай суреттеген? Әмірқан әншілік өнерді кімнен үйренді? (әуелі әкесінен, сосын әнші Жұмабектен) Әңгімені тыңдаушыға Әмірқан әңгімесінің әсері қалай сипатталады? Ән, өнер туралы Әмірқанның өзі не ойлайды? Өнерді қалай түсінеді? Әмірқанның әл-ауқаты, үй тұрмысы қандай? ІІ. Алгоритмдік деңгей Оқулықпен жұмыс Оқулықты пайдалана отырып, шығарма тілімен Әмірқанға сипаттама бер. Арсын-гүрсін Барды баламайды, сыпайы, бұйығы, момын Әмірқан Жоқты санамайды. әннен басқаға олақ еркін сенгіш әнді жүрегімен орындайды адал дос ІІІ. Эвристикалық деңгей. Дәптермен жұмыс «Адасқан сөздер» ойыны Көңіл, шайдай, жадырап, ашылды, бір. (Көңіл бір жадырап, шайдай ашылды.) Сауық, жасауға, наурызда, шәкірттері, қазақ, даярланды. (Наурызда қазақ шәкірттері сауық жасауға даярланды.) Даярланғанбыз, әлімізше, өз,жақсы, сауыққа. (Сауыққа өз әлімізше жақсы даярланғанбыз.) Шартылдады, шапалақ, Әмірқан, шығысымен. (Әмірқан шығысымен шапалақ шартылдады.) Бізбен, болып, дос, кетті, кейін, наурыздан. (Наурыздан кейін бізбен дос болып кетті.) «Кім тапқыр?» ойыны (Ж.Аймауытовтың жұмбақтарын шешу) 1)Жабықта жарты күлше қыстырулы тұр. (Ай) 2) Там үстіне бір тақия тары септім, таң атқасын жинап алдым. (Жұлдыз) 3) Екі тері, тең тері, етек-жеңі кең тері. (Күн мен түн) 4) Ерте тұрдым, екі айыр жолға түстім. (Шалбар) 5) Жатса қояндай, Тұрса түйеде (Ер тоқым) 6) Екі шеті жұдырықтай, ортасы қылдырықтай. (Құмырсқа) ІҮ. Шығармашылық деңгей “Ақтамақ хикаясы” деген тақырыпқа өз қиялыңмен Әмірқан әңгімесін ары қарай жалғастырып, әңгімені аяқта. Міне, осымен біз алдымызға қойған мақсатымызға да жеттік. ІІІ. Қорытынды Инсерт кестесі НЕНІ БІЛЕМІН? | НЕНІ БІЛДІМ? | НЕ БІЛГІМ КЕЛЕДІ? | | | | | | | | | | | | | | | | Бес жолды өлең “Әнші” 1. Зат есім: Қайрат 2. Сын есім: күшті, жігерлі 3. Етістік: ерінбейді, жалықпайды, тынбайды 4. Синоним: күш, жігер, қуат,ерік 5.Сезіну: Адамның өзіне деген сенімін оятады. «Әңгіме кестесін» құру Әңгіменің аты: «Әнші» Авторы: Ж. Аймауытов Кейіпкерлері: Әмірқан, Шәкет, Ақтамақ, студент жастар, ұрылар Қай кезеңді суреттейді: Көктем мезгілін, ХХ ғасырдың алғашқы кезеңдерін суреттейді. Немен аяқталды: Әмірқанның әңгімесімен Не үйретті: Әннің, әншінің құдіреттілігін, әнді қалай айту керектігін, достыққа адал болу керектігін үйретті. Бүгінгі сабақты Ж.Аймауытовтың өз сөзімен аяқтағым келеді. «Өзі өмірді анық жете біліп, өзгелерге жөн сілтеп, қараңғыны жарық, бұлдырды ашық көрсете алмаған ақын – ақын емес». Ж. Аймауытов ІҮ. Бағалау Ү. Үйге тапсырма: 1. Әміре Қашаубаев салған әндерді іздеп табу. 2. Ж. Аймауытовтың басқа да шығармаларын оқу. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/1-v-priemnom-otdelenii-dermatologicheskogo-stacionara-osmotren.html?page=2#Диагноз:_Подошвенные_бородавки(veruccae_plantares)_Диф.диагностика:_подошвенные_мозоли(выраженный_кожный_рисунок,_кожные_гребни,_пересекающие_центр_мозоли),_ладонно-подошвенный_псориаз.
Диагноз: Псориатическая эритродермия
Диагноз: Псориатическая эритродермия. Обоснование: Обострение происходит под влиянием раздражающих факторов, таких какнеправильное лечение, прием ванн в прогрессирующей стадии,фототерапия и тд. Распространяется на 90% кожного покрова, Повышение температуры тела, увеличение лимфатических узлов паховыхи подмышечных Диагностика: как при псориазе. Диф. Диагностика: токсикодермия, экзема, себорейный дерматит, КПЛ. Лечение: режим постельный, диета стол 15, смягчающие и увлажняющие средства, эмоленты -Метотрексат(до 30мг/нед), Ацитретин(0,3-0,5мг/кг/сут -6-8нед),фототерапия -Ретиноиды:Верокутан, Ретиноевая мазь,Ретосол, Тритеноин. Наружные противовоспалительные средства: деклофенак, индометацин мази. Кортикостериоды кортикостероиды: гидрокортизон, маметазон Кератолики: салициловая мазь 2р/сут -Препараты генной инженерии:Инфликсимаб, -при подозрении на инфекцию - Антибиотикотерапия 9) У подростка 12-ти лет на подошве появился элемент сыпи, болезненный при ходьбе. При осмотре: на подошвенной поверхности правой стопы - папула невоспалительного характера с утолщенным роговым (роговым) слоем, телесного цвета, диаметром 1 х 0,5 см, возвышающаяся над кожей. Диагноз: Подошвенные бородавки(veruccae plantares) Диф.диагностика: подошвенные мозоли(выраженный кожный рисунок, кожные гребни, пересекающие центр мозоли), ладонно-подошвенный псориаз. Диагностика:Если скальпелем срезать поверхностные роговые наслоения на подошвенной бородавке, можно обнаружить характерный признак заболевания: поверхность подошвенной бородавки покрыта черно-коричневыми точками (затромбированные капилляры). -клиника, анамнез, гистологические исследования. -Лечение: деструктивная терапия: криотерапия, электрокоагуляция, лазерная деструкция. Препараты с деструктивным действием(солкодерм, фенол, суперчистотел, 10% раствор нитрата серебра, 50% раствор три хлор уксусной кислоты). Препараты с иммуномодулирующим действием: интерферон. 10) У девушки 23-х лет после окрашивания новой краской для волос появился зуд и жжение на волосистой части головы. Объективно – на фоне отека и гиперемии наблюдаются участки мокнутия (мокнущего очага) и образования корок. 11) У ребенка 7 лет хроническое заболевание кожи. Больной болеет 2 года. Рецидивы наблюдаются ежегодно в осенне-зимний период. При осмотре: на туловище, разгибательных поверхностях верхних и нижних конечностей, особенно в области локтевых и коленных суставов, наблюдаются розовые папулы и круглые бляшки с серебристо-белым шелушением на поверхности. Размеры папул колеблются от 0,2 до 1,5-2 см в диаметре. При соскобе определяется ауспицевая триада (феномен Ауспица). Какая тактика наружного лечения наиболее оптимальна? Диагноз: псориаз,бляшечная форма, прогрессирующая стадия, зимняя форма Диагностика: -Жалобы на высыпания, шелушение, зуд,поражение ногтей и суставов, в анамнезе рецидивы в зимнее время года, после эмоц.стресса, инфекционных заболеваний. -метод поскабливания папул-характерна триада: 1)феномен стеаринового пятна 2)феномен терминальной пленки 3)феномен кровяной росы(Ауспитца) - точечные кровоизлияния -симптом Кебнера(изоморфная реакция) - высыпания появляются на месте раздражения(травматизации) кожи-трение, давление и тд. -дерматоскопия -ОАК(лейкоцитоз СОЭ), ОАМ(протеинурия, гематурия, лейкоцитурия), БАК(дислипопротеинемия, гипергликемия, СРБ) -исследования биоптата кожи -микроабсцессы Мунро и тд Лечение:режим свободный, диета 15. -смягчающие, увлажняющие средства, фототерапия(ПУВА-терапия) -шампуни с дегтем, цинком, серой. -Системные ретиноиды-Тритеноин. -Цитостатики: ацитреин(10-35мг/сут),метотрексат, Циклоспорин -Кортикостероиды: клобетазола пропионат 0,05%, бетаметазон, мометазон -Холекальциферол -Кератолитики: салициловая кислота наружно 1-2р/сут, элоком-С. -Антигистаминные препараты:кларитин, зиртек -Витамин Д -бережно относиться к кожным покровам, не расчесывать, не использовать жесткие мочалки, если процесс прогрессирует отказаться от применения ванн. 12) На коже туловища у женщины 37 лет единичные розеолы, блеклые, крупных размеров, в области ладоней и подошв стоп имеются сгруппированные папулы. Регионарный лимфаденит отсутствует, полиаденит не выражен. КСР (комплекс серологических реакций) 4+ в титре 1:80.
http://engime.org/sabati-tairibi-4-zerthanali-jmis-tizbek-boligi-shin-tok-kshini.html
Сабақтың тақырыбы №4 зертханалық жұмыс. Тізбек бөлігі үшін ток күшінің кернеуге тәуелділігін зерделеу
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) 8.4.2.5 – тұрақты температурада металл өткізгіштің вольт – амперлік сипаттамасын графикалық түрде бейнелеу және түсіндіру 8.1.3.1 – эксперименттен деректерін жинақтау, талдау және өлшеу және қателітерін ескеріп жазу Сабақтың мақсаты 1. Тұрақты температурада металл өткізгіштің вольт – амперлік сипаттамасын беретін эксперименттің нәтижелерін түсіндіру және қателіктерін ескеріп жазу; 2: Эксперименттен деректерді өлшеу, жинақтау, талдау және қателітерін ескеріп жазу; 3: Тәжірибе нәтижесіне сүйеніп, ток күшінің электр тізбегі бөлігінің кедергісіне тәуелділік графигін сызу, салыстырмалы және абсоюлттік қателіктерін табу
http://engime.org/1-v-priemnom-otdelenii-dermatologicheskogo-stacionara-osmotren.html?page=2#Распространяется_на_90%_кожного_покрова,_Повышение_температуры_тела,_увеличение_лимфатических_узлов_паховыхи_подмышечных_Диагностика:_как_при_псориазе.
Диагноз: Псориатическая эритродермия
Диагноз: Псориатическая эритродермия. Обоснование: Обострение происходит под влиянием раздражающих факторов, таких какнеправильное лечение, прием ванн в прогрессирующей стадии,фототерапия и тд. Распространяется на 90% кожного покрова, Повышение температуры тела, увеличение лимфатических узлов паховыхи подмышечных Диагностика: как при псориазе. Диф. Диагностика: токсикодермия, экзема, себорейный дерматит, КПЛ. Лечение: режим постельный, диета стол 15, смягчающие и увлажняющие средства, эмоленты -Метотрексат(до 30мг/нед), Ацитретин(0,3-0,5мг/кг/сут -6-8нед),фототерапия -Ретиноиды:Верокутан, Ретиноевая мазь,Ретосол, Тритеноин. Наружные противовоспалительные средства: деклофенак, индометацин мази. Кортикостериоды кортикостероиды: гидрокортизон, маметазон Кератолики: салициловая мазь 2р/сут -Препараты генной инженерии:Инфликсимаб, -при подозрении на инфекцию - Антибиотикотерапия 9) У подростка 12-ти лет на подошве появился элемент сыпи, болезненный при ходьбе. При осмотре: на подошвенной поверхности правой стопы - папула невоспалительного характера с утолщенным роговым (роговым) слоем, телесного цвета, диаметром 1 х 0,5 см, возвышающаяся над кожей. Диагноз: Подошвенные бородавки(veruccae plantares) Диф.диагностика: подошвенные мозоли(выраженный кожный рисунок, кожные гребни, пересекающие центр мозоли), ладонно-подошвенный псориаз. Диагностика:Если скальпелем срезать поверхностные роговые наслоения на подошвенной бородавке, можно обнаружить характерный признак заболевания: поверхность подошвенной бородавки покрыта черно-коричневыми точками (затромбированные капилляры). -клиника, анамнез, гистологические исследования. -Лечение: деструктивная терапия: криотерапия, электрокоагуляция, лазерная деструкция. Препараты с деструктивным действием(солкодерм, фенол, суперчистотел, 10% раствор нитрата серебра, 50% раствор три хлор уксусной кислоты). Препараты с иммуномодулирующим действием: интерферон. 10) У девушки 23-х лет после окрашивания новой краской для волос появился зуд и жжение на волосистой части головы. Объективно – на фоне отека и гиперемии наблюдаются участки мокнутия (мокнущего очага) и образования корок. 11) У ребенка 7 лет хроническое заболевание кожи. Больной болеет 2 года. Рецидивы наблюдаются ежегодно в осенне-зимний период. При осмотре: на туловище, разгибательных поверхностях верхних и нижних конечностей, особенно в области локтевых и коленных суставов, наблюдаются розовые папулы и круглые бляшки с серебристо-белым шелушением на поверхности. Размеры папул колеблются от 0,2 до 1,5-2 см в диаметре. При соскобе определяется ауспицевая триада (феномен Ауспица). Какая тактика наружного лечения наиболее оптимальна? Диагноз: псориаз,бляшечная форма, прогрессирующая стадия, зимняя форма Диагностика: -Жалобы на высыпания, шелушение, зуд,поражение ногтей и суставов, в анамнезе рецидивы в зимнее время года, после эмоц.стресса, инфекционных заболеваний. -метод поскабливания папул-характерна триада: 1)феномен стеаринового пятна 2)феномен терминальной пленки 3)феномен кровяной росы(Ауспитца) - точечные кровоизлияния -симптом Кебнера(изоморфная реакция) - высыпания появляются на месте раздражения(травматизации) кожи-трение, давление и тд. -дерматоскопия -ОАК(лейкоцитоз СОЭ), ОАМ(протеинурия, гематурия, лейкоцитурия), БАК(дислипопротеинемия, гипергликемия, СРБ) -исследования биоптата кожи -микроабсцессы Мунро и тд Лечение:режим свободный, диета 15. -смягчающие, увлажняющие средства, фототерапия(ПУВА-терапия) -шампуни с дегтем, цинком, серой. -Системные ретиноиды-Тритеноин. -Цитостатики: ацитреин(10-35мг/сут),метотрексат, Циклоспорин -Кортикостероиды: клобетазола пропионат 0,05%, бетаметазон, мометазон -Холекальциферол -Кератолитики: салициловая кислота наружно 1-2р/сут, элоком-С. -Антигистаминные препараты:кларитин, зиртек -Витамин Д -бережно относиться к кожным покровам, не расчесывать, не использовать жесткие мочалки, если процесс прогрессирует отказаться от применения ванн. 12) На коже туловища у женщины 37 лет единичные розеолы, блеклые, крупных размеров, в области ладоней и подошв стоп имеются сгруппированные папулы. Регионарный лимфаденит отсутствует, полиаденит не выражен. КСР (комплекс серологических реакций) 4+ в титре 1:80.
http://engime.org/1-v-priemnom-otdelenii-dermatologicheskogo-stacionara-osmotren.html?page=2#Диагностика
Диагноз: Псориатическая эритродермия
Диагноз: Псориатическая эритродермия. Обоснование: Обострение происходит под влиянием раздражающих факторов, таких какнеправильное лечение, прием ванн в прогрессирующей стадии,фототерапия и тд. Распространяется на 90% кожного покрова, Повышение температуры тела, увеличение лимфатических узлов паховыхи подмышечных Диагностика: как при псориазе. Диф. Диагностика: токсикодермия, экзема, себорейный дерматит, КПЛ. Лечение: режим постельный, диета стол 15, смягчающие и увлажняющие средства, эмоленты -Метотрексат(до 30мг/нед), Ацитретин(0,3-0,5мг/кг/сут -6-8нед),фототерапия -Ретиноиды:Верокутан, Ретиноевая мазь,Ретосол, Тритеноин. Наружные противовоспалительные средства: деклофенак, индометацин мази. Кортикостериоды кортикостероиды: гидрокортизон, маметазон Кератолики: салициловая мазь 2р/сут -Препараты генной инженерии:Инфликсимаб, -при подозрении на инфекцию - Антибиотикотерапия 9) У подростка 12-ти лет на подошве появился элемент сыпи, болезненный при ходьбе. При осмотре: на подошвенной поверхности правой стопы - папула невоспалительного характера с утолщенным роговым (роговым) слоем, телесного цвета, диаметром 1 х 0,5 см, возвышающаяся над кожей. Диагноз: Подошвенные бородавки(veruccae plantares) Диф.диагностика: подошвенные мозоли(выраженный кожный рисунок, кожные гребни, пересекающие центр мозоли), ладонно-подошвенный псориаз. Диагностика:Если скальпелем срезать поверхностные роговые наслоения на подошвенной бородавке, можно обнаружить характерный признак заболевания: поверхность подошвенной бородавки покрыта черно-коричневыми точками (затромбированные капилляры). -клиника, анамнез, гистологические исследования. -Лечение: деструктивная терапия: криотерапия, электрокоагуляция, лазерная деструкция. Препараты с деструктивным действием(солкодерм, фенол, суперчистотел, 10% раствор нитрата серебра, 50% раствор три хлор уксусной кислоты). Препараты с иммуномодулирующим действием: интерферон. 10) У девушки 23-х лет после окрашивания новой краской для волос появился зуд и жжение на волосистой части головы. Объективно – на фоне отека и гиперемии наблюдаются участки мокнутия (мокнущего очага) и образования корок. 11) У ребенка 7 лет хроническое заболевание кожи. Больной болеет 2 года. Рецидивы наблюдаются ежегодно в осенне-зимний период. При осмотре: на туловище, разгибательных поверхностях верхних и нижних конечностей, особенно в области локтевых и коленных суставов, наблюдаются розовые папулы и круглые бляшки с серебристо-белым шелушением на поверхности. Размеры папул колеблются от 0,2 до 1,5-2 см в диаметре. При соскобе определяется ауспицевая триада (феномен Ауспица). Какая тактика наружного лечения наиболее оптимальна? Диагноз: псориаз,бляшечная форма, прогрессирующая стадия, зимняя форма Диагностика: -Жалобы на высыпания, шелушение, зуд,поражение ногтей и суставов, в анамнезе рецидивы в зимнее время года, после эмоц.стресса, инфекционных заболеваний. -метод поскабливания папул-характерна триада: 1)феномен стеаринового пятна 2)феномен терминальной пленки 3)феномен кровяной росы(Ауспитца) - точечные кровоизлияния -симптом Кебнера(изоморфная реакция) - высыпания появляются на месте раздражения(травматизации) кожи-трение, давление и тд. -дерматоскопия -ОАК(лейкоцитоз СОЭ), ОАМ(протеинурия, гематурия, лейкоцитурия), БАК(дислипопротеинемия, гипергликемия, СРБ) -исследования биоптата кожи -микроабсцессы Мунро и тд Лечение:режим свободный, диета 15. -смягчающие, увлажняющие средства, фототерапия(ПУВА-терапия) -шампуни с дегтем, цинком, серой. -Системные ретиноиды-Тритеноин. -Цитостатики: ацитреин(10-35мг/сут),метотрексат, Циклоспорин -Кортикостероиды: клобетазола пропионат 0,05%, бетаметазон, мометазон -Холекальциферол -Кератолитики: салициловая кислота наружно 1-2р/сут, элоком-С. -Антигистаминные препараты:кларитин, зиртек -Витамин Д -бережно относиться к кожным покровам, не расчесывать, не использовать жесткие мочалки, если процесс прогрессирует отказаться от применения ванн. 12) На коже туловища у женщины 37 лет единичные розеолы, блеклые, крупных размеров, в области ладоней и подошв стоп имеются сгруппированные папулы. Регионарный лимфаденит отсутствует, полиаденит не выражен. КСР (комплекс серологических реакций) 4+ в титре 1:80.
http://engime.org/1-v-priemnom-otdelenii-dermatologicheskogo-stacionara-osmotren.html?page=2#Диф._Диагностика:_токсикодермия,_экзема,_себорейный_дерматит,_КПЛ._Лечение:_режим_постельный,_диета_стол_15,_смягчающие_и_увлажняющие_средства,_эмоленты
Диагноз: Псориатическая эритродермия
Диагноз: Псориатическая эритродермия. Обоснование: Обострение происходит под влиянием раздражающих факторов, таких какнеправильное лечение, прием ванн в прогрессирующей стадии,фототерапия и тд. Распространяется на 90% кожного покрова, Повышение температуры тела, увеличение лимфатических узлов паховыхи подмышечных Диагностика: как при псориазе. Диф. Диагностика: токсикодермия, экзема, себорейный дерматит, КПЛ. Лечение: режим постельный, диета стол 15, смягчающие и увлажняющие средства, эмоленты -Метотрексат(до 30мг/нед), Ацитретин(0,3-0,5мг/кг/сут -6-8нед),фототерапия -Ретиноиды:Верокутан, Ретиноевая мазь,Ретосол, Тритеноин. Наружные противовоспалительные средства: деклофенак, индометацин мази. Кортикостериоды кортикостероиды: гидрокортизон, маметазон Кератолики: салициловая мазь 2р/сут -Препараты генной инженерии:Инфликсимаб, -при подозрении на инфекцию - Антибиотикотерапия 9) У подростка 12-ти лет на подошве появился элемент сыпи, болезненный при ходьбе. При осмотре: на подошвенной поверхности правой стопы - папула невоспалительного характера с утолщенным роговым (роговым) слоем, телесного цвета, диаметром 1 х 0,5 см, возвышающаяся над кожей. Диагноз: Подошвенные бородавки(veruccae plantares) Диф.диагностика: подошвенные мозоли(выраженный кожный рисунок, кожные гребни, пересекающие центр мозоли), ладонно-подошвенный псориаз. Диагностика:Если скальпелем срезать поверхностные роговые наслоения на подошвенной бородавке, можно обнаружить характерный признак заболевания: поверхность подошвенной бородавки покрыта черно-коричневыми точками (затромбированные капилляры). -клиника, анамнез, гистологические исследования. -Лечение: деструктивная терапия: криотерапия, электрокоагуляция, лазерная деструкция. Препараты с деструктивным действием(солкодерм, фенол, суперчистотел, 10% раствор нитрата серебра, 50% раствор три хлор уксусной кислоты). Препараты с иммуномодулирующим действием: интерферон. 10) У девушки 23-х лет после окрашивания новой краской для волос появился зуд и жжение на волосистой части головы. Объективно – на фоне отека и гиперемии наблюдаются участки мокнутия (мокнущего очага) и образования корок. 11) У ребенка 7 лет хроническое заболевание кожи. Больной болеет 2 года. Рецидивы наблюдаются ежегодно в осенне-зимний период. При осмотре: на туловище, разгибательных поверхностях верхних и нижних конечностей, особенно в области локтевых и коленных суставов, наблюдаются розовые папулы и круглые бляшки с серебристо-белым шелушением на поверхности. Размеры папул колеблются от 0,2 до 1,5-2 см в диаметре. При соскобе определяется ауспицевая триада (феномен Ауспица). Какая тактика наружного лечения наиболее оптимальна? Диагноз: псориаз,бляшечная форма, прогрессирующая стадия, зимняя форма Диагностика: -Жалобы на высыпания, шелушение, зуд,поражение ногтей и суставов, в анамнезе рецидивы в зимнее время года, после эмоц.стресса, инфекционных заболеваний. -метод поскабливания папул-характерна триада: 1)феномен стеаринового пятна 2)феномен терминальной пленки 3)феномен кровяной росы(Ауспитца) - точечные кровоизлияния -симптом Кебнера(изоморфная реакция) - высыпания появляются на месте раздражения(травматизации) кожи-трение, давление и тд. -дерматоскопия -ОАК(лейкоцитоз СОЭ), ОАМ(протеинурия, гематурия, лейкоцитурия), БАК(дислипопротеинемия, гипергликемия, СРБ) -исследования биоптата кожи -микроабсцессы Мунро и тд Лечение:режим свободный, диета 15. -смягчающие, увлажняющие средства, фототерапия(ПУВА-терапия) -шампуни с дегтем, цинком, серой. -Системные ретиноиды-Тритеноин. -Цитостатики: ацитреин(10-35мг/сут),метотрексат, Циклоспорин -Кортикостероиды: клобетазола пропионат 0,05%, бетаметазон, мометазон -Холекальциферол -Кератолитики: салициловая кислота наружно 1-2р/сут, элоком-С. -Антигистаминные препараты:кларитин, зиртек -Витамин Д -бережно относиться к кожным покровам, не расчесывать, не использовать жесткие мочалки, если процесс прогрессирует отказаться от применения ванн. 12) На коже туловища у женщины 37 лет единичные розеолы, блеклые, крупных размеров, в области ладоней и подошв стоп имеются сгруппированные папулы. Регионарный лимфаденит отсутствует, полиаденит не выражен. КСР (комплекс серологических реакций) 4+ в титре 1:80.
http://engime.org/menedjment.html
Менеджмент Менеджмент
Анри Файоль (1841-1925)-француз инженері. Менеджменттің теоретигі мен практигі, әкімшілік басқару мектебінің негізін салушы. Анри Файоль – Caption Lorem Ipsum - «Жалпы және өнеркәсіптік басқару» еңбегінің авторы. Өз тұжырымдамасында ол басқарудың 14 қағидасын айтып өтеді, ол қағидаларды біле жүрудің пайдасы әр адамға тиері сөзсіз. Әсіресе, басшылар мен өзінің көшбасшылық бейімділігін айқындауға ұмтылатындарға қажет. Еңбекті бөлу Еңбек бөлудің мақсаты — мақсат пен міндеттердің аз мөлшеріне (жұмысшының) зейінін шоғырландыру. Назары мен бар күшін бір салаға бағыттандыру арқылы жұмысының сапасы айтарлықтай арта түседі. Егер еңбек бөлінісі бар және жоқ екі ұжымды алып қарасақ (қалған барлық нәрселер бірдей) — бірінші ұжым айтарлықтай көбірек тапсырма орындайды және оны едәуір сапалы етіп жасайды. Өкілеттік пен міндеттер Қолында билігі бар адам қабылданатын шешімдер мен берілетін бұйрықтар үшін жауапты болуға тиіс. Ұжымды басқаруға өкілетті адам ұжым жұмысының барлық салдарына жауап береді. Іс-әрекеттің бірлігі Іс-әрекеттің бірлігі Бір мақсаттың аясында жұмыс істейтін барлық топтардың бірыңғай іс-қимыл жоспары мен бір жетекшісі болуы керек. Дара басшылық Әр жұмысшыда тек бір ғана тікелей басшы болуы керек. Ол тапсырма беріп, жұмыстың орындалуын бақылайды. Тәртіп Қызметкерлер өз компаниясының ережелерін құрметтеуге және ұстануға міндетті. Сондай-ақ, компания мүшелерінің бағынуын қадағалайтын және қабылданған келісімдер бұзылған жағдайда оларды жазалайтын жетекшілер болуға тиіс. Жеке мүдделердің бағынуы Қызметкердің немесе қызметкерлер тобының жеке мүдделері компанияның немесе басқа да ұйымның мүдделерінен жоғары болмауы керек. Жұмыс мүддесі басым болуы керек. Қызметкерлерге сыйақы Жұмысшылар еңбегіне тұрарлық және лайықты сыйақыны алуы керек, сыйақы жұмысын жалғастыруға ынталандыруы керек. Тұрақты марапаттар (сыйлық т.б) да компания қызметкерлерінің өз ұйымына деген адалдығын қалыптастырып, оларды бұрынғыдан да жақсы жұмыс істеуге ынталандырады. Орталықтандыру Еңбек бөлінісінің бар болуы қаншалық маңызды болса, басқару орталығының болуы да соншалық маңызды. Орталықтандырудың дәрежесі, орталықсыздандырудың үлесі нақты жағдайларға байланысты және әр жағдайда жеке-жеке анықталады. Бірлік (корпоративтік рух) Ұжымда үйлесім болуы керек. Қызметкерлердің бірлігі неғұрлым күшті болса, еңбектері соғұрлым нәтижелі болады. Күш — бірлік пен синергияда. Иерархия Кез келген ұйымда төменгі буын басшысынан бас басқарушыға дейінгі иерархия болуы керек. Бұл компанияның қалыпты жұмыс істеуі үшін қажет. Бірақ иерархия сатысы мейлінше аз болуға тиіс және зиянды болмауы керек. Тәртіп Әр қызметкердің өз орны, міндеттері болуы керек және ол сол жерде болып, сол тапсырмаларды орындауы қажет. Әділдік Әділдік — әділет пен мейірімділіктің үйлесімі. Басқарушы буын қоластындағыларға әділ және құрметпен қарауы керек. Әділетсіздікке жол берілетін жерлерде өнімді жұмыс болмайды. Қызметкерлердің тұрақтылығы Кадрлардың тұрақсыздығы — нашар басқарудың салдары. Ол компанияны әлсіретіп, оның тиімділігін азайтады. Файольдің пайымдауынша, жұмыс орнына мықтап жабысатын орташа қабілетті басшы талантты, бірақ сенімсіз және тез кететін басқарушыдан жақсы. Бастама (Инициатива) Барлық қызметкерлерде бастама білдіру, өз идеяларын айту және компания тиімділігін арттыратын тәсілдерді ұсынуға мүмкіндік болуы керек. Бастама ұйымға күш пен қуат береді.
http://engime.org/1-v-priemnom-otdelenii-dermatologicheskogo-stacionara-osmotren.html?page=2#-Препараты_генной_инженерии:Инфлик_с_имаб
Диагноз: Псориатическая эритродермия
Диагноз: Псориатическая эритродермия. Обоснование: Обострение происходит под влиянием раздражающих факторов, таких какнеправильное лечение, прием ванн в прогрессирующей стадии,фототерапия и тд. Распространяется на 90% кожного покрова, Повышение температуры тела, увеличение лимфатических узлов паховыхи подмышечных Диагностика: как при псориазе. Диф. Диагностика: токсикодермия, экзема, себорейный дерматит, КПЛ. Лечение: режим постельный, диета стол 15, смягчающие и увлажняющие средства, эмоленты -Метотрексат(до 30мг/нед), Ацитретин(0,3-0,5мг/кг/сут -6-8нед),фототерапия -Ретиноиды:Верокутан, Ретиноевая мазь,Ретосол, Тритеноин. Наружные противовоспалительные средства: деклофенак, индометацин мази. Кортикостериоды кортикостероиды: гидрокортизон, маметазон Кератолики: салициловая мазь 2р/сут -Препараты генной инженерии:Инфликсимаб, -при подозрении на инфекцию - Антибиотикотерапия 9) У подростка 12-ти лет на подошве появился элемент сыпи, болезненный при ходьбе. При осмотре: на подошвенной поверхности правой стопы - папула невоспалительного характера с утолщенным роговым (роговым) слоем, телесного цвета, диаметром 1 х 0,5 см, возвышающаяся над кожей. Диагноз: Подошвенные бородавки(veruccae plantares) Диф.диагностика: подошвенные мозоли(выраженный кожный рисунок, кожные гребни, пересекающие центр мозоли), ладонно-подошвенный псориаз. Диагностика:Если скальпелем срезать поверхностные роговые наслоения на подошвенной бородавке, можно обнаружить характерный признак заболевания: поверхность подошвенной бородавки покрыта черно-коричневыми точками (затромбированные капилляры). -клиника, анамнез, гистологические исследования. -Лечение: деструктивная терапия: криотерапия, электрокоагуляция, лазерная деструкция. Препараты с деструктивным действием(солкодерм, фенол, суперчистотел, 10% раствор нитрата серебра, 50% раствор три хлор уксусной кислоты). Препараты с иммуномодулирующим действием: интерферон. 10) У девушки 23-х лет после окрашивания новой краской для волос появился зуд и жжение на волосистой части головы. Объективно – на фоне отека и гиперемии наблюдаются участки мокнутия (мокнущего очага) и образования корок. 11) У ребенка 7 лет хроническое заболевание кожи. Больной болеет 2 года. Рецидивы наблюдаются ежегодно в осенне-зимний период. При осмотре: на туловище, разгибательных поверхностях верхних и нижних конечностей, особенно в области локтевых и коленных суставов, наблюдаются розовые папулы и круглые бляшки с серебристо-белым шелушением на поверхности. Размеры папул колеблются от 0,2 до 1,5-2 см в диаметре. При соскобе определяется ауспицевая триада (феномен Ауспица). Какая тактика наружного лечения наиболее оптимальна? Диагноз: псориаз,бляшечная форма, прогрессирующая стадия, зимняя форма Диагностика: -Жалобы на высыпания, шелушение, зуд,поражение ногтей и суставов, в анамнезе рецидивы в зимнее время года, после эмоц.стресса, инфекционных заболеваний. -метод поскабливания папул-характерна триада: 1)феномен стеаринового пятна 2)феномен терминальной пленки 3)феномен кровяной росы(Ауспитца) - точечные кровоизлияния -симптом Кебнера(изоморфная реакция) - высыпания появляются на месте раздражения(травматизации) кожи-трение, давление и тд. -дерматоскопия -ОАК(лейкоцитоз СОЭ), ОАМ(протеинурия, гематурия, лейкоцитурия), БАК(дислипопротеинемия, гипергликемия, СРБ) -исследования биоптата кожи -микроабсцессы Мунро и тд Лечение:режим свободный, диета 15. -смягчающие, увлажняющие средства, фототерапия(ПУВА-терапия) -шампуни с дегтем, цинком, серой. -Системные ретиноиды-Тритеноин. -Цитостатики: ацитреин(10-35мг/сут),метотрексат, Циклоспорин -Кортикостероиды: клобетазола пропионат 0,05%, бетаметазон, мометазон -Холекальциферол -Кератолитики: салициловая кислота наружно 1-2р/сут, элоком-С. -Антигистаминные препараты:кларитин, зиртек -Витамин Д -бережно относиться к кожным покровам, не расчесывать, не использовать жесткие мочалки, если процесс прогрессирует отказаться от применения ванн. 12) На коже туловища у женщины 37 лет единичные розеолы, блеклые, крупных размеров, в области ладоней и подошв стоп имеются сгруппированные папулы. Регионарный лимфаденит отсутствует, полиаденит не выражен. КСР (комплекс серологических реакций) 4+ в титре 1:80.
http://engime.org/1-v-priemnom-otdelenii-dermatologicheskogo-stacionara-osmotren.html?page=2#-Метотрексат(до_30мг/нед),_Ацитретин(0,3-0,5мг/кг/сут_-6-8нед),фототерапия_-Ретиноиды_:Верокутан,_Ретиноевая_мазь,Ретосол,_Тритеноин.
Диагноз: Псориатическая эритродермия
Диагноз: Псориатическая эритродермия. Обоснование: Обострение происходит под влиянием раздражающих факторов, таких какнеправильное лечение, прием ванн в прогрессирующей стадии,фототерапия и тд. Распространяется на 90% кожного покрова, Повышение температуры тела, увеличение лимфатических узлов паховыхи подмышечных Диагностика: как при псориазе. Диф. Диагностика: токсикодермия, экзема, себорейный дерматит, КПЛ. Лечение: режим постельный, диета стол 15, смягчающие и увлажняющие средства, эмоленты -Метотрексат(до 30мг/нед), Ацитретин(0,3-0,5мг/кг/сут -6-8нед),фототерапия -Ретиноиды:Верокутан, Ретиноевая мазь,Ретосол, Тритеноин. Наружные противовоспалительные средства: деклофенак, индометацин мази. Кортикостериоды кортикостероиды: гидрокортизон, маметазон Кератолики: салициловая мазь 2р/сут -Препараты генной инженерии:Инфликсимаб, -при подозрении на инфекцию - Антибиотикотерапия 9) У подростка 12-ти лет на подошве появился элемент сыпи, болезненный при ходьбе. При осмотре: на подошвенной поверхности правой стопы - папула невоспалительного характера с утолщенным роговым (роговым) слоем, телесного цвета, диаметром 1 х 0,5 см, возвышающаяся над кожей. Диагноз: Подошвенные бородавки(veruccae plantares) Диф.диагностика: подошвенные мозоли(выраженный кожный рисунок, кожные гребни, пересекающие центр мозоли), ладонно-подошвенный псориаз. Диагностика:Если скальпелем срезать поверхностные роговые наслоения на подошвенной бородавке, можно обнаружить характерный признак заболевания: поверхность подошвенной бородавки покрыта черно-коричневыми точками (затромбированные капилляры). -клиника, анамнез, гистологические исследования. -Лечение: деструктивная терапия: криотерапия, электрокоагуляция, лазерная деструкция. Препараты с деструктивным действием(солкодерм, фенол, суперчистотел, 10% раствор нитрата серебра, 50% раствор три хлор уксусной кислоты). Препараты с иммуномодулирующим действием: интерферон. 10) У девушки 23-х лет после окрашивания новой краской для волос появился зуд и жжение на волосистой части головы. Объективно – на фоне отека и гиперемии наблюдаются участки мокнутия (мокнущего очага) и образования корок. 11) У ребенка 7 лет хроническое заболевание кожи. Больной болеет 2 года. Рецидивы наблюдаются ежегодно в осенне-зимний период. При осмотре: на туловище, разгибательных поверхностях верхних и нижних конечностей, особенно в области локтевых и коленных суставов, наблюдаются розовые папулы и круглые бляшки с серебристо-белым шелушением на поверхности. Размеры папул колеблются от 0,2 до 1,5-2 см в диаметре. При соскобе определяется ауспицевая триада (феномен Ауспица). Какая тактика наружного лечения наиболее оптимальна? Диагноз: псориаз,бляшечная форма, прогрессирующая стадия, зимняя форма Диагностика: -Жалобы на высыпания, шелушение, зуд,поражение ногтей и суставов, в анамнезе рецидивы в зимнее время года, после эмоц.стресса, инфекционных заболеваний. -метод поскабливания папул-характерна триада: 1)феномен стеаринового пятна 2)феномен терминальной пленки 3)феномен кровяной росы(Ауспитца) - точечные кровоизлияния -симптом Кебнера(изоморфная реакция) - высыпания появляются на месте раздражения(травматизации) кожи-трение, давление и тд. -дерматоскопия -ОАК(лейкоцитоз СОЭ), ОАМ(протеинурия, гематурия, лейкоцитурия), БАК(дислипопротеинемия, гипергликемия, СРБ) -исследования биоптата кожи -микроабсцессы Мунро и тд Лечение:режим свободный, диета 15. -смягчающие, увлажняющие средства, фототерапия(ПУВА-терапия) -шампуни с дегтем, цинком, серой. -Системные ретиноиды-Тритеноин. -Цитостатики: ацитреин(10-35мг/сут),метотрексат, Циклоспорин -Кортикостероиды: клобетазола пропионат 0,05%, бетаметазон, мометазон -Холекальциферол -Кератолитики: салициловая кислота наружно 1-2р/сут, элоком-С. -Антигистаминные препараты:кларитин, зиртек -Витамин Д -бережно относиться к кожным покровам, не расчесывать, не использовать жесткие мочалки, если процесс прогрессирует отказаться от применения ванн. 12) На коже туловища у женщины 37 лет единичные розеолы, блеклые, крупных размеров, в области ладоней и подошв стоп имеются сгруппированные папулы. Регионарный лимфаденит отсутствует, полиаденит не выражен. КСР (комплекс серологических реакций) 4+ в титре 1:80.
http://engime.org/auil-mektepterini-oushilarina-arnalfan-jalpi-bilim-beretin-pen.html
Ауыл мектептерінің оқушыларына арналған жалпы білім беретін пәндер бойынша республикалық олимпиаданың бірінші ( бастапқы) кезеңі
Ауыл мектептерінің оқушыларына арналған жалпы білім беретін пәндер бойынша республикалық олимпиаданың бірінші ( бастапқы) кезеңі 10-сынып 1 ұпай 1. Мәтін абзацтарында баяндалған негізгі мәселелердің жинақталып қысқаша тұжырымдалған жазбаша нұсқасы A) Тезис B) Мақала C) Пікір D) Аңдатпа 2. «Қазақтардың тілі әуезді де әсем, шебер де шешен. Әсіресе, сөз сайысына келгенде, олардың алғырлығы мен өткірлігі, тауып сөйлейтін тапқырлығы таңғалдырады» деген пікір иесі кім? А) П.Мелиоранский B) С.Малов C) А.Брем D) В.Радлов 3.Белгілі бір қызметке тұру үшін жеке тұлғаның өмірбаяны, білімі, мамандығы, кәсіби шеберлігі жайды қысқаша мағлұмат беретін іс-қағаздың бір түрі. А) Анкета В) Түйіндеме С) Анықтама D) Өмірбаян 4.Әлеуметтік-тұрмыстық шешендік сөздерде қолданылатын тілдік құралдың бірі. А) Тұрақты тіркестер В) Тақырып С) Дәлел мен дәйек D) Форма 5.Жаңа сөздердің жасалуы, тіл білімінің қай саласының зерттеу нысаны? А) Фонетика В) Лексика С) Сөзжасам D) Грамматика 6.Тауардың не қызмет көрсетудің сапасы туралы ақпарат беру мен сұранысты көбейту мақсатында таратылатын хабарлама түрі. А) Жарнама В) Анықтама С) Баяндау D) Тезис 7.Сөйлем ішінде келетін тыныс белгіні көрсетіңіз А) Қос нүкте В) Нүкте С) Көп нүкте D) Леп белгісі 8. «... 5 буынды тармақтар мен 7-8 буынды тармақтардың жүйелі үйлесіп, араласуынан түзілген», - дейді академик Зәки Ахметов. Пікір қай өлеңге қатысты айтылған? А) «Сегізаяқ» В) «Қалың елім, қазағым, қайран жұртым» С) «Лай суға май бітпес қой өткенге» D) «Сабырсыз, арсыз, еріншек» 9. Абайдың ғылым-білімді іздеу, оны үйрену мен ұғудың түрлі жолын көрсеткен қарасөзін белгілеңіз. А) Отыз екінші қарасөз В) Екінші қарасөз С) Жиырма екінші қарасөз D) Он екінші қарасөз 10. «Алтыншы - ғылымды, ақылды сақтайтұғын мінез деген сауыт болады. Сол ... бұзылмасын». Көп нүктенің орнына тиісті сөзді қойыңыз. А) Жүрек В) Мінез С) Қайрат D) Жігер 11. «Сегізаяқ» өлеңі үлгісінде өлең жазған ақындарды көрсетіңіз. А) Бұқар жырау, Ақтамберді; В) Шәкәрім, Ахмет; С) Махамбет, Нысанбай; D) Ілияс, Бейімбет; 12. «Қалың елім, қазағым, қайран жұртым, Ұстарасыз аузыңа түсті мұртың, Жақсы менен жаманды айырмадың, Бірі қан, бірі май боп енді екі ұртың». Ұйқасын белгілеңіз. А) Қара өлең ұйқасы В) Шалыс ұйқас С) Шұбыртпалы ұйқас D) Аралас ұйқас 13. Абайдың қай поэмасында Аристотель бейнесі сомдалғанын дәлелдеңіз. А) «Ескендір» В) «Масғұт» С) «Әзімнің әңгімесі» D) «Дағыстан» 14. Масғұт таңдаған жеміс түрін көрсетіңіз. А) Ақ В) Сары С) Қызыл D) Жасыл 15. «Қызмет қылып, мал таппай, Ғылым оқып, ой таппай, Құр үйінде жатады». Үзінді Абайдың қай өлеңінен алынғанын көрсетіңіз. А) «Мәз болады болысың» В) «Ғылым таппай мақтанба» С) «Сабырсыз, арсыз, еріншек» D) «Қор болды жаным» 2 ұпай 16.Термин сөздер қатысып тұрған сөйлемді көрсетіңіз. А) Бақша ішінде әңгелек, жәмше пісіп қалыпты. В) Эвфемизм әдепті, сыпайы сөйлеу мақсатынан туған. С) Терімшілер таң сәріден мақта теруге шықты. D) Мен оның жақсы жырларын көріп шын қуандым. 17.«Ана тілін жақсы біліп тұрып, бөтенше жақсы сөйлесең, бұл – сүйініш; ана тілін білмей тұрып бөтенше сөйлесең, бұл – күйініш» деген нақыл сөздің авторын табыңыз. А) М.Дулатов В) А.Байтұрсынов С) Ә.Бөкейханов D) Х. Досмұхамедов 18.Пікірталаста айғақтау мәнінде қолданылатын талаптың бірін табыңыз А)Дерек пен дәлелдерді ұтымды қолдану В)Негізгі ойды ұтымды қолдану С)Нақыл сөздерді ұтымды қолдану D)Көзқарастарды жүйелі жеткізу 19.Айту жылдамдығына қатысты сөйлеу элементтерін (дыбыс, буын, сөз) қалай атайды? А)Сөйлеу темпі В)Сөйлеу қарқыны С)Дауыс толқыны D)Әуез ырғағы 20. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/1-v-priemnom-otdelenii-dermatologicheskogo-stacionara-osmotren.html?page=8#21)_В_стационаре_находится_больной_35_лет.
Диагноз: платяной педикулез - 1 в приемном отделении дерматологического стационара осмотрен больной с жалобами на зуд
Диагноз: платяной педикулез. Диагностика: клиника, обнаружение вшей в складках одежды, белья Заполняют экстренное уведомление. Лечение: частое мытье с мылом и смена одежды с дезинсекцией. 20% эмульсия бензилбензоата. При сильном зуде антигистаминные препараты:клемастин, кларитин, зиртек, димедроловая мазь. Белье и одежду кипятят и проглаживают горячим утюгом. 21) В стационаре находится больной 35 лет.жалуется на высыпания на разгибательных поверхностях конечностей, сопровождающиеся зудом, болями в области правого запястья и межфаланговых суставов кистей, изменениями ногтевых пластинок. Больной болеет 10 лет, когда впервые осенью на разгибательных поверхностях локтевых суставов появились высыпания, покрытые чешуйками.. Объективно: На разгибательных поверхностях локтевых и коленных суставов красные бляшки, покрытые серебристо-белыми чешуйками. Отмечается периферический рост элементов и тенденция к слиянию. Ногтевые пластины утолщаются, отмечается симптом «ямчатости ногтей». Диагноз: Псориатический артрит. Псориаз, бляшечная форма. Диф.диагноз: КПЛ, себорейная экзема, папулезные сифилиды, папулезная токсикодермия, т-клеточная лимфома, ревматоидный артрит, СКВ. Диагностика: -Жалобы на высыпания, шелушение, зуд,поражение ногтей и суставов, в анамнезе рецидивы в зимнее время года, после эмоц.стресса, инфекционных заболеваний. -метод поскабливания папул-характерна триада: 1)феномен стеаринового пятна 2)феномен терминальной пленки 3)феномен кровяной росы(Ауспитца) - точечные кровоизлияния -симптом Кебнера(изоморфная реакция) - высыпания появляются на месте раздражения(травматизации) кожи-трение, давление и тд. -дерматоскопия -ОАК(лейкоцитоз СОЭ), ОАМ(протеинурия, гематурия, лейкоцитурия), БАК(дислипопротеинемия, гипергликемия, СРБ) -РЕНТГЕН суставов -исследования биоптата кожи -микроабсцессы Мунро и тд Лечение:режим свободный, диета 15. -смягчающие, увлажняющие средства, фототерапия(ПУВА-терапия) -НПВС -шампуни с дегтем, цинком, серой. -Системные ретиноиды -Цитостатики: ацитреин(10-35мг/сут),метотрексат, Циклоспорин -Кортикостероиды: клобетазола пропионат 0,05%, бетаметазон, мометазон -Холекальциферол -Кератолитики: салициловая кислота наружно 1-2р/сут, элоком-С. -Антигистаминные препараты:кларитин, зиртек -Витамин Д -Имуннобиологические препараты:инфликсимаб -бережно относиться к кожным покровам, не расчесывать, не использовать жесткие мочалки, если процесс прогрессирует отказаться от применения ванн. 22) У женщины 62 лет на коже межреберья на фоне отека и эритемы обнаружены множественные мелкие везикулы (пузыри) с серозным содержимым, мелкие эрозии, серозно-геморрагические корочки, ссадины. Субъективно – значительный зуд, болезненность. Диагноз: Опоясывающий герпес(типичная форма). Диф.диагноз: герпетиформный дерматит дюринга, простой герпес, КПЛ, плеврит, межреберная невралгия, Диагностика: клиника, ПЦР, анамнез(контакт с больным герпесом, ветрянкой), ИФА. Лечение: Противовирусная терапия: Ацикловир 800 мг 5 р/7 дней, Валацикловир 1000 мг 3р, НПВС: для обезболивания(блокады) Интерферон гамма 500000 п/к Местная терапия: р-ры анилиновых красителей(фукорцин, зеленка, метил. Синий) 23) У 37-летнего мужчины появилась сыпь и зуд в результате использования новой помады. При осмотре: на красной зоне эритема и припухлость, распространяющаяся за пределы губ. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/afashknsuasitemiraltinmis-sim-topiraorindi-kitap-ot.html
Ағаш,күн,су,қасық,темір,алтын,мыс, сым, топырақ,орындық, кітап, от
| Ағаш,күн,су,қасық,темір,алтын,мыс, сым, топырақ,орындық, кітап, от | Дата | 07.02.2022 | өлшемі | 265,64 Kb. | | #84905 | | Байланысты: checking test Checking test “Measuring devaice” - Құбылыс - Материя - Бақылау - Табиғат - Құрал - Өлшеу - Тәжірибе - Болжау - Зат - Қозғалыс - Уақыт - Күш - Қорытынды Ағаш,күн,су,қасық,темір,алтын,мыс, сым, топырақ,орындық, кітап, от 1.Mechanical | A)Compass | 2.Thermal | B)Eyes | 3.Sound | C)Current | 4.Light,optic | D)Run | 5.Electrical | E)Boiling | 6.Magnetic | F)Music | Достарыңызбен бөлісу: | | |
http://engime.org/adenomi-gipofiza-obichno-voznikayut-u-vzroslih-oni-redko-vstre.html
Аденомы гипофиза обычно возникают у взрослых, они редко встречаются в детстве
Аденомы гипофиза представляют собой совокупность опухолей, возникающих из гипофиза . Эти опухоли являются наиболее частой причиной компрессии перекреста зрительных нервов у взрослых. Офтальмологические признаки обычно включают дефекты полей зрения (например, оптическую невропатию, узловую потерю зрения, битемпоральную гемианопсию), хотя реже пациенты могут также иметь эфферентные жалобы (например, дефицит подвижности глаз из-за вовлечения кавернозного синуса, нистагм ). В редких случаях сдавление третьего желудочка может привести к повышению внутричерепного давления .. Аденома гипофиза обычно проявляется постепенными и прогрессирующими визуальными или эндокринологическими симптомами/признаками, но острые проявления могут возникать из-за кровоизлияния или некроза в ранее существовавшей опухоли (например, Апоплексия гипофиза ). Аденомы гипофиза обычно возникают у взрослых, они редко встречаются в детстве. Исторически аденомы гипофиза описывались по размеру. Это выполняется рентгенологически с помощью КТ или МРТ Макроаденомы : ≥10 мм Микроаденомы : <10 мм Макроаденомы гипофиза являются доброкачественными опухолями, которые обычно диагностируются как случайные находки при визуализации, или пациенты могут изначально иметь потерю периферического зрения и/или головную боль. Поэтому офтальмологическая клиника часто является первым пунктом помощи пациенту. Понимая клинические признаки, связанные с аденомами гипофиза, офтальмологи могут гарантировать, что пациент с сопутствующими дефектами зрения получит ранний диагноз и может предоставить информацию, которая поможет направить лечение и установить разумные ожидания. Если вы подозреваете, что у пациента нефункционирующая аденома гипофиза, необходимы следующие шаги: проверка остроты зрения, цветные пластины, исследование черепных нервов, оценка относительного афферентного зрачкового дефекта, оценка внешнего вида дисков зрительных нервов, поля зрения тестирование и ОКТ. В дополнение к сужению дифференциального диагноза информация, собранная в результате этих оценок, может определять стратегии лечения, предсказывать прогностические факторы выздоровления, информировать об ожиданиях врачей и пациентов и документировать послеоперационное восстановление после резекции или лучевой терапии . 3 слайд Офтальмологический осмотр при Аденоме гипофиза. ДЕФЕКТЫ ПОЛЯ ЗРЕНИЯ Тестирование поля зрения занимает центральное место в диагностике аденомы гипофиза. В обзоре восьми исследований нарушения поля зрения были наиболее частыми симптомами при поступлении, обнаруженными примерно у 46% всех пациентов. Битемпоральная гемианопсия может возникнуть в результате супраселлярного роста поражения гипофиза и прямой нижней компрессии сначала зрительного перекреста, где пересекаются аксоны, дающие верхнее височное поле зрения Опухоли могут расти асимметрично, и различные конфигурации перекреста зрительных нервов относительно гипофиза могут способствовать наблюдаемой картине проявления. Если перекрест зрительных нервов расположен кпереди от гипофиза в бугорке турецкого седла , то аденома гипофиза, скорее всего, сдавит задний перекрест перекреста и зрительные тракты, что приведет к макулярной битемпоральной гемианопсии или гомонимной потере поля зрения. 4 слайд ГЛАЗНОМОТОРНЫЙ ДЕФИЦИТ Параличи черепных нервов (ЧН) возникают в результате сдавления, вызванного прямым распространением опухоли из седла в соседние кавернозные синусы. . Множественные параличи ЧН III, IV и/ VI локализуются в этой области. Пациент жалуется на двоение в глазах, а в тяжелых случаях может остро проявляться головной болью в результате гипофизарной апоплексии. Острая диплопия и головная боль в этом сценарии требуют немедленной нейровизуализации (см. Гипофизарная апоплексия ). Аденомы гипофиза также могут вызывать диплопию из-за декомпенсации существовавшей ранее фории из-за отсутствия пересечения оставшегося поля зрения в условиях полной гемианопсии. Гипофизарная апоплексия Гипофизарная апоплексия — это редкое неотложное состояние сосудов, вызванное инфарктом или кровоизлиянием в гипофиз. Хотя офтальмологи вряд ли увидят пациента с апоплексией в клинике, важно информировать пациентов с аденомой гипофиза в анамнезе о тревожных признаках. 1,2 Внезапные изменения зрения, особенно выпадение периферического поля зрения или диплопия. Внезапное начало сильной головной боли, обычно ретроорбитальной. Измененное психическое состояние или изменения личности из-за острых изменений мозгового кровотока Тошнота, рвота или потеря аппетита Низкое кровяное давление Гормональная недостаточность 5 слайдДиплопия без глазодвигательного участия, называемая скольжением полуполя , может возникать при битемпоральной гемианопсии у пациентов, испытывающих компрессию перекреста зрительных нервов. Этот синдром возникает, когда глаза больше не делят область поля зрения, что приводит к потере бинокулярного слияния у пациента с существовавшей ранее форией. Когда глаза расходятся друг от друга при декомпенсированной экзофории, пациент может воспринимать перекрытие полуполей носа в центре как центральную полосу. При эзофории можно наблюдать прерывистое скрещивание глаз в виде центральной полосы диплопии, вызывающей спутанность зрения. При декомпенсированной эзофории два носовых поля зрения могут казаться разделенными, оставляя линейную центральную скотому. 1Точно так же вертикальная фория может привести к отсутствию или спутанному зрению в верхнем или нижнем сегменте ВИЗУАЛИЗАЦИЯ ОКУЛЯРА В ДИАГНОСТИКЕ И ЛЕЧЕНИИ ОКТ полезна для визуализации слоя нервных волокон сетчатки (RNFL) и слоя макулярных ганглиозных клеток (GCL) у пациентов с потерей поля зрения из-за компрессии хиазмы (рис. 1). Аденомы гипофиза вызывают компрессию аксонов носовых волокон сетчатки, соответствующих височным полям зрения. Это повреждение отражается через несколько недель или месяцев в атрофии клеток биназального макулярного ганглия и соответствующей височной, а затем назальной перипапиллярной СНВС. Когда верхний и нижний квадранты RNFL относительно сохранны, в конечном итоге возникает атрофия с характерным видом галстука-бабочки или полосы. Рисунок 1. Биназальная макулярная атрофия GCL отражает битемпоральную гемианопсию при компрессии хиазмы аденомы гипофиза. Поля показаны поверх соответствующих глаз на ОКТ для прямого сравнения. Недавние исследования показали, что ОКТ может дать полезные рекомендации по стратегии лечения. Поскольку обширное истончение RNFL и истончение GCL желтого пятна указывают на ретроградную атрофию волокон из-за компрессии хиазмы, пациенты с интактными RNFL и GCL на ОКТ при постановке диагноза могут иметь больший потенциал для восстановления функции зрительного нерва и поля зрения после хирургического вмешательства. МРТ с контрастированием и без контрастирования головного мозга и/или орбит с вниманием к турецкому седлу является рекомендуемым средством диагностики . Пациент с подтвержденной макроаденомой гипофиза должен быть направлен как к нейрохирургу, так и к эндокринологу. Бессимптомные пациенты со случайными макроаденомами должны находиться под постоянным офтальмологическим наблюдением, поскольку любые новые визуальные симптомы настоятельно указывают на необходимость хирургического вмешательства. Хотя не существует установленных рекомендаций по продолжительности офтальмологического наблюдения, размер поражения и прогрессирование дефектов поля зрения должны учитываться при принятии решения относЛечебных мероприятий при аденомах гипофиза достаточно большой. Возможные методы лечения аденомы гипофиза: • прямое хирургическое вмешательство (транссфеноидальный и транскраниальный доступы); • радиохирургию протонным пучком, • медикаментозное лечение парлоделом. Телегамматерапия в настоящий момент практически не применяется. Выбор типа лечения остается за нейрохирургами и эндокринологами. Прогноз восстановления зрительных функций после лечения аденом гипофиза, в том числе и хирургического, зависит от нескольких факторов. Помимо величины, распространенности и преимущественного роста опухоли, особенностей хирургического удаления опухоли, большое значение имеют характер, степень и длительность зрительных нарушений до начала лечения, выраженность атрофического процесса в зрительных нервах, т.е. стадии зрительных нарушений (ранняя или поздняя), что, в свою очередь, напрямую связано с топографо–анатомическим расположением опухоли. Все это свидетельствует о большой ответственности офтальмолога в своевременной диагностике аденомы гипофиза и реабилитации пациентов после лечения.ительно сроков.10>
http://engime.org/allergodermatozi-dermatiti-krapivnica-ekzema-papuleznie-dermat.html
Аллергодерматозы (дерматиты, крапивница, экзема). Папулёзные дерматозы
Задание для самостоятельной работы Tема: " Аллергодерматозы (дерматиты, крапивница, экзема). Папулёзные дерматозы (псориаз, красный плоский лишай)." 1.Е 2.В 3.Д 4.А 5.Д 6.В 7.С 8.В 9.А Вопросы Красный плоский лишай: этиология, патогенез, клинические виды слизистых оболочек ротовой полости.Типичная форма красного плоского лишая, его клиника, диагностика, лечение. 25% Этиология заболевания неизвестна. КПЛ рассматривается как аутоиммунное заболевание, при котором экспрессия неидентифицированного до настоящего времени антигена кератиноцитами базального слоя приводит к активации и миграции в кожу Т-лимфоцитов с формированием иммунного ответа и воспалительной реакции. Предполагается связь КПЛ с вирусным гепатитом С, однако убедительных данных, подтверждающих эту ассоциацию, не получено. Заболеваемость КПЛ в Российской Федерации среди лиц в возрасте 18 лет и старше в 2014 году составила 12,7 случаев на 100000 соответствующего населения. Наиболее часто КПЛ встречается у людей в возрасте от 30 до 60 лет. На долю женщин приходится 60–75% больных КПЛ с поражением слизистой оболочки полости рта и около 50% больных КПЛ с поражением кожи. КПЛ редко встречается у детей, лишь 5% случаев заболевания приходится на пациентов детского возраста. Клиническая картина Cимптомы, течение КПЛ характеризуется различной клинической картиной поражения кожи и слизистых оболочек, среди которых наиболее клинически значимо поражение слизистой оболочки полости рта, хотя при КПЛ высыпания могут отмечаться также на слизистых оболочках пищевода и аногенитальной области. Наиболее часто встречаются следующие формы поражения кожи при КПЛ: 1. Типичная. 2. Гипертрофическая, или веррукозная. 3. Атрофическая. 4. Пигментная. 5. Пузырная. 6. Эрозивно-язвенная. 7. Фолликулярная. Выделяют 6 форм поражений слизистой оболочки полости рта и красной каймы губ при КПЛ. 1. Типичная. 2. Гиперкератотическая. 3. Экссудативно-гиперемическая. 4. Эрозивно-язвенная. 5. Буллезная. 6. Атипичная. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/1-v-priemnom-otdelenii-dermatologicheskogo-stacionara-osmotren.html?page=11
Лечение: смягчающие и увлажняющие средства, эмоленты
Лечение: смягчающие и увлажняющие средства, эмоленты -Метотрексат(до 30мг/нед), Ацитретин(0,3-0,5мг/кг/сут -6-8нед),фототерапия -Ретиноиды -Препараты генной инженерии:Инфликимаб, -при подозрении на инфекцию - Антибиотикотерапия 27) 62-летний мужчинастрадает кожным заболеванием в течение 10 лет. Высыпания носят постоянный характер и локализуются на локтях, коленях и волосистой части головы. В зимнее время высыпания распространяются на кожу туловища и нижних конечностей. Объективно: на волосистой части головы, туловища и конечностей обильное количество папул и бляшек ярко-розового цвета, округлых и фестончатых очертаний с четкими границами, покрытых серебристо-белыми чешуйками. Диагноз: псориаз. Дифференцировать псориаз необходимо: с токсикодермиями, атопическим дерматитом, рубромикозом, микроспорией, трихофитией, фавусом, себорейным дерматитом, красным плоским лишаем, папулезным сифилисом; в полости рта – с красным плоским лишаем, лейкоплакией, вторичными сифилидами. Диагностика: -Жалобы на высыпания, шелушение, зуд,поражение ногтей и суставов, в анамнезе рецидивы в зимнее время года, после эмоц.стресса, инфекционных заболеваний. -метод поскабливания папул-характерна триада: 1)феномен стеаринового пятна 2)феномен терминальной пленки 3)феномен кровяной росы(Ауспитца) - точечные кровоизлияния -симптом Кебнера(изоморфная реакция) - высыпания появляются на месте раздражения(травматизации) кожи-трение, давление и тд. -дерматоскопия -ОАК(лейкоцитоз СОЭ), ОАМ(протеинурия, гематурия, лейкоцитурия), БАК(дислипопротеинемия, гипергликемия, СРБ) -исследования биоптата кожи -микроабсцессы Мунро и тд Лечение:режим свободный, диета 15. -смягчающие, увлажняющие средства, фототерапия(ПУВА-терапия) -шампуни с дегтем, цинком, серой. -Системные ретиноиды -Цитостатики: ацитреин(10-35мг/сут),метотрексат, Циклоспорин -Кортикостероиды: клобетазола пропионат 0,05%, бетаметазон, мометазон -Холекальциферол -Кератолитики: салициловая кислота наружно 1-2р/сут, элоком-С. -Антигистаминные препараты:кларитин, зиртек -Витамин Д -бережно относиться к кожным покровам, не расчесывать, не использовать жесткие мочалки, если процесс прогрессирует отказаться от применения ванн. 28) 20-летняя девушка пожаловалась на зуд и высыпания на волосистой части головы после использования нового шампуня. Объективно - наряду с большим количеством питиреоидных серовато-желтых, рыхлых чешуек, с сухими, потерявшими блеск волосами, большим количеством корочек, местами участками мокнущего (мокнущего поражения). Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/1-v-priemnom-otdelenii-dermatologicheskogo-stacionara-osmotren.html?page=8#_У_37-летнего_мужчины_появилась_сыпь_и_зуд_в_результате_использования_новой_помады._При_осмотре:_на_красной_зоне_эритема_и_припухлость,_распространяющаяся_за_пределы_губ.
Диагноз: платяной педикулез - 1 в приемном отделении дерматологического стационара осмотрен больной с жалобами на зуд
Диагноз: платяной педикулез. Диагностика: клиника, обнаружение вшей в складках одежды, белья Заполняют экстренное уведомление. Лечение: частое мытье с мылом и смена одежды с дезинсекцией. 20% эмульсия бензилбензоата. При сильном зуде антигистаминные препараты:клемастин, кларитин, зиртек, димедроловая мазь. Белье и одежду кипятят и проглаживают горячим утюгом. 21) В стационаре находится больной 35 лет.жалуется на высыпания на разгибательных поверхностях конечностей, сопровождающиеся зудом, болями в области правого запястья и межфаланговых суставов кистей, изменениями ногтевых пластинок. Больной болеет 10 лет, когда впервые осенью на разгибательных поверхностях локтевых суставов появились высыпания, покрытые чешуйками.. Объективно: На разгибательных поверхностях локтевых и коленных суставов красные бляшки, покрытые серебристо-белыми чешуйками. Отмечается периферический рост элементов и тенденция к слиянию. Ногтевые пластины утолщаются, отмечается симптом «ямчатости ногтей». Диагноз: Псориатический артрит. Псориаз, бляшечная форма. Диф.диагноз: КПЛ, себорейная экзема, папулезные сифилиды, папулезная токсикодермия, т-клеточная лимфома, ревматоидный артрит, СКВ. Диагностика: -Жалобы на высыпания, шелушение, зуд,поражение ногтей и суставов, в анамнезе рецидивы в зимнее время года, после эмоц.стресса, инфекционных заболеваний. -метод поскабливания папул-характерна триада: 1)феномен стеаринового пятна 2)феномен терминальной пленки 3)феномен кровяной росы(Ауспитца) - точечные кровоизлияния -симптом Кебнера(изоморфная реакция) - высыпания появляются на месте раздражения(травматизации) кожи-трение, давление и тд. -дерматоскопия -ОАК(лейкоцитоз СОЭ), ОАМ(протеинурия, гематурия, лейкоцитурия), БАК(дислипопротеинемия, гипергликемия, СРБ) -РЕНТГЕН суставов -исследования биоптата кожи -микроабсцессы Мунро и тд Лечение:режим свободный, диета 15. -смягчающие, увлажняющие средства, фототерапия(ПУВА-терапия) -НПВС -шампуни с дегтем, цинком, серой. -Системные ретиноиды -Цитостатики: ацитреин(10-35мг/сут),метотрексат, Циклоспорин -Кортикостероиды: клобетазола пропионат 0,05%, бетаметазон, мометазон -Холекальциферол -Кератолитики: салициловая кислота наружно 1-2р/сут, элоком-С. -Антигистаминные препараты:кларитин, зиртек -Витамин Д -Имуннобиологические препараты:инфликсимаб -бережно относиться к кожным покровам, не расчесывать, не использовать жесткие мочалки, если процесс прогрессирует отказаться от применения ванн. 22) У женщины 62 лет на коже межреберья на фоне отека и эритемы обнаружены множественные мелкие везикулы (пузыри) с серозным содержимым, мелкие эрозии, серозно-геморрагические корочки, ссадины. Субъективно – значительный зуд, болезненность. Диагноз: Опоясывающий герпес(типичная форма). Диф.диагноз: герпетиформный дерматит дюринга, простой герпес, КПЛ, плеврит, межреберная невралгия, Диагностика: клиника, ПЦР, анамнез(контакт с больным герпесом, ветрянкой), ИФА. Лечение: Противовирусная терапия: Ацикловир 800 мг 5 р/7 дней, Валацикловир 1000 мг 3р, НПВС: для обезболивания(блокады) Интерферон гамма 500000 п/к Местная терапия: р-ры анилиновых красителей(фукорцин, зеленка, метил. Синий) 23) У 37-летнего мужчины появилась сыпь и зуд в результате использования новой помады. При осмотре: на красной зоне эритема и припухлость, распространяющаяся за пределы губ. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/1-v-priemnom-otdelenii-dermatologicheskogo-stacionara-osmotren.html?page=8#При_сильном_зуде_антигистаминные_препараты:клемастин,_кларитин,_зиртек,_димедроловая_мазь._Белье_и_одежду_кипятят_и_проглаживают_горячим_утюгом.
Диагноз: платяной педикулез - 1 в приемном отделении дерматологического стационара осмотрен больной с жалобами на зуд
Диагноз: платяной педикулез. Диагностика: клиника, обнаружение вшей в складках одежды, белья Заполняют экстренное уведомление. Лечение: частое мытье с мылом и смена одежды с дезинсекцией. 20% эмульсия бензилбензоата. При сильном зуде антигистаминные препараты:клемастин, кларитин, зиртек, димедроловая мазь. Белье и одежду кипятят и проглаживают горячим утюгом. 21) В стационаре находится больной 35 лет.жалуется на высыпания на разгибательных поверхностях конечностей, сопровождающиеся зудом, болями в области правого запястья и межфаланговых суставов кистей, изменениями ногтевых пластинок. Больной болеет 10 лет, когда впервые осенью на разгибательных поверхностях локтевых суставов появились высыпания, покрытые чешуйками.. Объективно: На разгибательных поверхностях локтевых и коленных суставов красные бляшки, покрытые серебристо-белыми чешуйками. Отмечается периферический рост элементов и тенденция к слиянию. Ногтевые пластины утолщаются, отмечается симптом «ямчатости ногтей». Диагноз: Псориатический артрит. Псориаз, бляшечная форма. Диф.диагноз: КПЛ, себорейная экзема, папулезные сифилиды, папулезная токсикодермия, т-клеточная лимфома, ревматоидный артрит, СКВ. Диагностика: -Жалобы на высыпания, шелушение, зуд,поражение ногтей и суставов, в анамнезе рецидивы в зимнее время года, после эмоц.стресса, инфекционных заболеваний. -метод поскабливания папул-характерна триада: 1)феномен стеаринового пятна 2)феномен терминальной пленки 3)феномен кровяной росы(Ауспитца) - точечные кровоизлияния -симптом Кебнера(изоморфная реакция) - высыпания появляются на месте раздражения(травматизации) кожи-трение, давление и тд. -дерматоскопия -ОАК(лейкоцитоз СОЭ), ОАМ(протеинурия, гематурия, лейкоцитурия), БАК(дислипопротеинемия, гипергликемия, СРБ) -РЕНТГЕН суставов -исследования биоптата кожи -микроабсцессы Мунро и тд Лечение:режим свободный, диета 15. -смягчающие, увлажняющие средства, фототерапия(ПУВА-терапия) -НПВС -шампуни с дегтем, цинком, серой. -Системные ретиноиды -Цитостатики: ацитреин(10-35мг/сут),метотрексат, Циклоспорин -Кортикостероиды: клобетазола пропионат 0,05%, бетаметазон, мометазон -Холекальциферол -Кератолитики: салициловая кислота наружно 1-2р/сут, элоком-С. -Антигистаминные препараты:кларитин, зиртек -Витамин Д -Имуннобиологические препараты:инфликсимаб -бережно относиться к кожным покровам, не расчесывать, не использовать жесткие мочалки, если процесс прогрессирует отказаться от применения ванн. 22) У женщины 62 лет на коже межреберья на фоне отека и эритемы обнаружены множественные мелкие везикулы (пузыри) с серозным содержимым, мелкие эрозии, серозно-геморрагические корочки, ссадины. Субъективно – значительный зуд, болезненность. Диагноз: Опоясывающий герпес(типичная форма). Диф.диагноз: герпетиформный дерматит дюринга, простой герпес, КПЛ, плеврит, межреберная невралгия, Диагностика: клиника, ПЦР, анамнез(контакт с больным герпесом, ветрянкой), ИФА. Лечение: Противовирусная терапия: Ацикловир 800 мг 5 р/7 дней, Валацикловир 1000 мг 3р, НПВС: для обезболивания(блокады) Интерферон гамма 500000 п/к Местная терапия: р-ры анилиновых красителей(фукорцин, зеленка, метил. Синий) 23) У 37-летнего мужчины появилась сыпь и зуд в результате использования новой помады. При осмотре: на красной зоне эритема и припухлость, распространяющаяся за пределы губ. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/1-v-priemnom-otdelenii-dermatologicheskogo-stacionara-osmotren.html?page=10
Диагноз: Псориаз, бляшечная форма
Диагноз: Псориаз, бляшечная форма. Дифференцировать псориаз необходимо: с токсикодермиями, атопическим дерматитом, рубромикозом, микроспорией, трихофитией, фавусом, себорейным дерматитом, красным плоским лишаем, папулезным сифилисом; в полости рта – с красным плоским лишаем, лейкоплакией, вторичными сифилидами. Диагностика: -Жалобы на высыпания, шелушение, зуд,поражение ногтей и суставов, в анамнезе рецидивы в зимнее время года, после эмоц.стресса, инфекционных заболеваний. -метод поскабливания папул-характерна триада: 1)феномен стеаринового пятна 2)феномен терминальной пленки 3)феномен кровяной росы(Ауспитца) - точечные кровоизлияния -симптом Кебнера(изоморфная реакция) - высыпания появляются на месте раздражения(травматизации) кожи-трение, давление и тд. -дерматоскопия -ОАК(лейкоцитоз СОЭ), ОАМ(протеинурия, гематурия, лейкоцитурия), БАК(дислипопротеинемия, гипергликемия, СРБ) -исследования биоптата кожи -микроабсцессы Мунро и тд Лечение:режим свободный, диета 15. -смягчающие, увлажняющие средства, фототерапия(ПУВА-терапия) -шампуни с дегтем, цинком, серой. -Системные ретиноиды -Цитостатики: ацитреин(10-35мг/сут),метотрексат, Циклоспорин -Кортикостероиды: клобетазола пропионат 0,05%, бетаметазон, мометазон -Холекальциферол -Кератолитики: салициловая кислота наружно 1-2р/сут, элоком-С. -Антигистаминные препараты:кларитин, зиртек -Витамин Д -бережно относиться к кожным покровам, не расчесывать, не использовать жесткие мочалки, если процесс прогрессирует отказаться от применения ванн. 26) Мужчина 31 года жалуется на высыпания на коже и зуд. Больной болеет месяц. При осмотре: веськожа красная, инфильтрированная, кожный рисунок усилен, имеется обильное макроламинарное шелушение. Кожа ладоней и подошв утолщается, трескается. Подмышечные и паховые лимфатические узлы увеличены до размеров голубиного яйца, имеют плотную эластическую консистенцию. На коже лица единичные папулы, розовые, с тенденцией к периферическому росту, с серебристо-белыми чешуйками. Диагноз: Псориатическая эритродермия Диагностика:как при псориазе. Достарыңызбен бөлісу: |
http://engime.org/jaratilistanu-5-sinip-i-tosan-filim-elemi-bolimi-bojinsha-jiin.html?page=2
Тәулік ішіндегі уақыт - Жаратылыстану 5-сынып І тоқсан. «Ғылым әлемі» бөлімі бойынша жиынтық бағалау Оқу мақсаты
Бағалау критерийі | Тапсырма | Дескриптор | Балл | Оқушының балы | Білім алушы | Адам іс-әрекетіндегі ғылымның қызметтерін атайды. | №1. | Ғылымда бірінші кезекте ненің өткізілетінін анықтайды; | 1 | | Ғылымның қызметтерін атайды. | 1 | | Зерттеу жұмыстарын жоспарлайды. | №2. | Зерттеу жұмысындағы іс-әрекеттің жүргізілу ретін анықтайды; | 1 | | Деректерді жинау үшін қолданылатын ғылыми әдісті атайды. | 1 | | Өлшеу аспаптарын нысандар параметрлерімен анықтайды. | №3. | Өлшеу аспаптарының атауын көрсетеді; | 1 | | Нысандар параметрлерінің өлшеу аспаптарын анықтайды. | 1 | | Арифметикалық орташа шаманы есептейді. | №4. | Арифметикалық орташа шаманы есептейді; | 1 | | Арифметикалық шама бойынша жүйелі қорытынды жасайды. | 1 | | Барлығы | 8 | |
http://engime.org/saharnij-diabet-v3.html
Сахарный диабет
Диабетическая нефропатия (ДН) – это специфическое поражение сосудов почек при сахарном диабете, сопровождающееся формированием узелкового или диффузного гломерулосклероза, терминальная стадия которого характеризуется развитием ХПН Патогенез ДН: -.1. Гипергликемия (гликирование белков, глюкотоксичность, усиление образования свободных радикалов, нарушение синтеза гепарансульфата, потеря зарядоселективности базальной мембраны); 2. гиперлипидемия; 3. развитие внутриклубочковой гипертензии; 4. генетические факторы
http://engime.org/jaratilistanu-5-sinip-i-tosan-filim-elemi-bolimi-bojinsha-jiin.html#Орындалу_уақыты
Жаратылыстану 5-сынып І тоқсан. «Ғылым әлемі» бөлімі бойынша жиынтық бағалау Оқу мақсаты
№______ Жаратылыстану 5-сынып І тоқсан. «Ғылым әлемі» бөлімі бойынша жиынтық бағалау Оқу мақсаты: Орындалу уақыты: 20 минут Тапсырмалар: а) Ғылымда бірінші кезекте не өткізіледі? А) жоспарлау С) нәтиже В) зерттеу Д) талдау Ғылымның міндеттерін атап көрсетіңіз.______________________________________ _________________________________________________________________________ Ғалымдар зерттеу жұмыстарын жүргізу үшін ғылыми әдістерді қолданады. (a) Зерттеу жұмысының жүргізілу тәртібін көрсетіңіз. Болжам – мақсат – қорытынды – эксперимент – нәтиже _____________________________________________________________________________ b) Деректерді жинау үшін қолданылатын ғылыми әдісті жазыңыз: _____________________ Суретте өлшеу аспаптары берілген. а) берілген аспаптардың атауын жазыңыз. 1 2 3 4 1)__________________________ 2)_______________________________ 3)__________________________ 4)_______________________________ b) өлшеу аспаптарын нысандар параметрлеріне сәйкес орналастырыңыз. Уақыт – | Сұйықтықтың көлемі – | Температура – | Ұзындық – | Кестені толтырыңыз. а) ауа температуралары жайлы алынған мәліметтерді пайдалана отырып, арифметикалық орташа шаманы есептеңіз. Достарыңызбен бөлісу: |