Datasets:

LaMOP

/

Basis-Latin-French

like 1

Anno Domini millesimo quadringentesimo decimo nono, statuta sunt haec apud Cistercium in Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo in Christo Patre Domino Domino Martino divina Providentia Papa V nunc universalem Ecclesiam gubernante, et pro dominis nostris cardinalibus, pro dominis primatibus, patriarchis, archiepiscopis, episcopis, abbatibus, abbatissis, et pro religiosis omnibus, dicantur tres missae, una videlicet de Spiritu Sancto, altera de Sancta Cruce, tertia de Beata Virgine in singulis monasteriis Ordinis universi. 2.  Pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1401. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1401. [DIFFINITIONES GENERALES] 6.  Editas anno praeterito in generali Capitulo diffinitiones omnes et singulas ratificat et confirmat praesens Capitulum pariter et approbat. 7.  Reverendus in Christo pater dominus Cistercii licet ad instantiam plurimorum abbatum petentium ab eo, ut in via Capituli generalis uti possent carnibus a Sede Apostolica licentiam tradendi usum carnium obtinuerit, ipseque obtenta licentia a dicta Sede pluribus personis Ordinis tandem licentiam comedendi carnes concesserit, sed quia dictae personae Ordinis dicta licentia et gratia abusae sunt, dictas carnes in omnibus locis sine verecundia imo sine necessitate in scandalum plurimorum comedendo. Quare Capitulum generale omnes gratias et indulgentias per quemcumque de Ordine quibuscumque personis Ordinis concessas cum consensu dicti domini Cistercii cassat, revocat et annullat, mandans et praecipiens omnibus et singulis personis Ordinis litteras super talibus gratiis et licentiis habentes, quatinus sub excommunicationis latae sententiae poenis et privationis ab omnibus officiis et dignitatibus Ordinis, ut infra triduum a notificatione praesentium, tales litteras superioribus suis praesentent, per tales superiores penitus destruendas. [DIFFINITIONES SPECIALES] 8.  Ad relationem domini Morimundi misericorditer dispensatur per generale Capitulum cum fratre Gerardo de Chavigniaco, monacho monasterii de Claroloco, qui per decem dies vel circa per saeculum apostatavit, habitu regulari dimisso, praesertim cum iniunctam sibi exinde poenitentiam devote peregerit, ad omnes status, honores Ordinis legitimos, citra tamen abbatialem dignitatem promoveri valeat et assumi. 9.  Devolutam in praesenti Capitulo contentionis querelam inter abbatem et conventum monasterii de Lanvaux in Britannia super eo quod dictus conventus, relicto suo praedicto abbate, et retracta sibi obedientia propter emendationis vitae dumtaxat et disciplinae regularis indicationem, non ob aliud, prout praefatus abbas relictus ostendere praesto est, et alterum quemdam eorum vitae dissolutae consonum et conformem sibi praefecerunt et elegerunt, de Precibus, de Buzeyo et de Villanova monasteriorum abbatibus vel eorum duobus committit dictum Capitulum coniunctim, quatinus audito causae merito ac iuribus et rationibus utrorumque, faciant iustitiae complementum, in plenaria Ordinis potestate. 10.  Ut coerceant et compellant per censuram Ordinis et alia iuris remedia abbatem et conventum monasterii de Roseriis, ad satisfaciendum abbati et conventui de Aceyo in viginti et uno rasario salis annui redditus in caldaria sua de Salinis assignatis, prout in quibusdam litteris sigillo Diffinitorum roboratis plenius continetur, de Clarofonte et de Caritate monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet committitur per generale Capitulum. 11.  Ut a statutis Ordinis omnis superfluitas, contrarietas et ineptitudo excludatur, dominis de Fonte Danielis, Ursicampo, magistris in theologia, de Reuna, de Lankheim et de Populeto monasteriorum abbatibus ac magistro Bartholomeo Scutiferi, religioso Populeti ac s. th. pr., committit generale Capitulum ut vocatis secum si quos decreverint evocandos, *Libellos diffinitionum antiquarum* et *novellarum* videant et visitent, notantes et conscribentes omnia et singula quae pro salute animarum et honore Ordinis in dictis diffinitionibus Ordinis correctione, mutatione, diminutione vel resecatione indigent. Et quidquid super hoc conceperint, examinandum futuro Capitulo generali studeant praesentare. 12.  Ad supplicationem abbatis de Eberbaco, Maguntinae dioecesis, conceditur per generale Capitulum, quatinus propter corporalis senectutis atque invaletudinis incommoda, necnon propter lamentabilem extinctionem quatuordecim fratrum professorum dicti monasterii per pestilentiam, excusetur a via Capituli generalis per triennium, ita dumtaxat quod singulis annis mittat suas contributiones, et omnibus statutis atque statuendis in dicto Capitulo generali parere humiliter voluerit cum effectu. 13.  Ad idem conceditur abbati Populeti. 14.  Cum fratre Conrado de Bacharaco, professo monasterii de Monte Sancti Disibodi, Maguntinae dioecesis, misericorditer dispensatur per generale Capitulum, ut non obstante quod mentis levitate ductus in saeculum relicto habitu ad modicum temporis apostatando, tandem memor salutis animae suae poenitentiam ab omnibus talibus laudabiliter peregit, ad omnes status Ordinis legitimos etiam abbatiatum assumi valeat et promoveri. 15.  Misericorditer dispensatur per generale Capitulum cum sorore Alheidi de Milwingen, professa monasterii Omnium Sanctorum in Wesphalia, ad supplicationem et requestam abbatis de Monte Sancti Disibodi, quae quadam mentis hebetudine ducta in saeculo per annum vel circa apostatando, et tandem memor facta salutis animae suae reversa ad proprium suum monasterium poenitentiam ab Ordine talibus infligendam patienter et humiliter peregit, ut non obstante praedicto ad omnes gradus Ordinis legitimos promoveatur, etiam si abbatialem includant honorem. 16.  Ut coerceat et compellat per censuram Ordinis et alia iuris remedia omnes personas Ordinis cuiuscumque conditionis vel status existant, quas repererint obligatas esse vel efficaciter teneri, per litteras vel alia legitima documenta, abbati et conventui de Precibus, abbati de Buzeyo committitur per generale Capitulum. 17.  Reformationem omnium et singulorum monasteriorum aliorumque locorum conventualium nostri Ordinis et personarum eorumdem locorum cuiuscumque sexus et generationis existant, in regnis, terris et dominiis serenissimorum principum, dominorum, regum Castellae, Arragoniae et Navarrae, in quibus aut eorum plurimis, prout ad Capituli generalis notitiam fide digno relatu pervenit, multa sunt indigentia debitae reformationis officio, committit idem Capitulum, absque patrum abbatum praeiudicio, abbati Populeti per continuum triennium a praesenti Capitulo numerandum,… *etc. ut in forma consueta*. Vult etiam et committit idem Capitulum memorato abbati Populeti, ut si commode fieri possit, abbates et personas monasteriorum Ordinis praesertim in regnis, terris et dominiis praefati domini regis Arragoniae, in quibus solent uti scapularibus nigris, inducat quod nigrum dimittant et utantur albo, se conformando totaliter in habitu quoad formam et colorem maioribus monasteriis earumdem partium et maiori parti ceterorum, sicut decet et exigit uniformitas Ordinis antedicti. Concedit insuper Capitulum memoratum quoad praemissorum vel eorum alterius executionem, si sit opus, invocet et invocare possit praefatus reformator auxilium et favorem iudicum ecclesiasticorum et brachii saecularis. Quodque ubi personaliter accedere non poterit, alium vel alios idoneum vel idoneos abbatem vel abbates nostri Ordinis vel magistros in theologia substituat, qui quoad praedicta consimilem habeat potestatem. Denique si per cessionem, depositionem vel alias in dictis regnis et dominiis, dicto durante triennio, vacare contigerit aliqua nostri Ordinis monasteria quorum patres abbates distent ab eis ultra quinquaginta leucas et commissarios non habeant vacantibus monasteriis propinquiores, auctoritate praedicti Capituli provideat eisdem ipse de Populeto vel ab eo deputandi, per electionem canonicam aut alias, servatis prius Ordinis regularibus institutis. Et haec omnia fiant sumptibus… *etc.* Universis… *etc.* 18.  Diffinitione anno praeterito factam super facto fratris Rutgeri, quondam abbatis de Eysterbach, Coloniensis dioecesis, super pensione sua et continua habitatione in civitate Coloniensi, per quam dictum negotium fuit commissum patri abbati suo abbati de Heymrode, confirmat, roborat et continuat Capitulum generale. 19.  Fratres Nicolaum de Arkonbarroys et Michaelem de Pregney, monachos monasterii de Albaripa, Lingonensis dioecesis, citatos per dominum Claraevallis ad primam diem praesentis Capituli, et nec per se nec alios comparentes declarat Capitulum contumaces, et poenam excommunicationis cum ceteris poenis, quae contumacibus in simili casu debentur, damnabiliter incurrisse. 20.  Abbatis et conventus monasterii de Fonte salutis petitionem Capitulum generale admittens qua requirunt, ut curiam sitam in villa Sothrini ipsorum monasterio minus utilem, pro bonis utilioribus permutare possint, vel ipsam curiam vendere, et pro pretio inde habito alia bona magis utilia et viciniora comparare, committit idem Capitulum de Ebraco et Caesarea monasteriorum abbatibus, ut super hiis diligenter se informent, et de repertis et visis per eos in futuro Capitulo generali fidelem et efficacem faciant relationem. 21.  Eidem abbati de Fonte salutis concedit Capitulum generale, ut infra sequens continuum triennium novitios ad professionem anno probationis non finito recipere valeat, dummodo ad hoc sint apti et idonei, scientes scienda, et ad minus quindecimum annum compleverint, et residuo anno probationis duxerint renuntiandum. 22.  Eidem abbati de Fonte salutis concedit Capitulum generale, quod personas regulares sui monasterii a sententiis et casibus Capitulo generali reservatis absolvere hac vice dumtaxat valeat, auctoritate dicti Capituli generalis. Conceditur namque eidem ut ipse a sententiis et casibus reservatis Capitulo per confessorem quem elegerit absolvi valeat auctoritate qua supra. 23.  Abbatis et conventus monasterii de Lapide Sancti Michaelis per generale Capitulum admittitur supplicatio qua requirunt quod grangiam dictam Crapeniade desolatam, quae propter distantiam et alia impedimenta per monasterium et eius personas coli non potest, cum ipsius Capituli licentia ad annuum censum et in emphiteosim perpetuam tradere valeant. Committit idem Capitulum de Walkenrede et de Novali Mariae monasteriorum abbatibus, ut de praedictis se diligenter informent, et quidquid pro utilitate et commodo dicti monasterii ipsis expedire videbitur, hoc futuro Capitulo generali referant cum effectu. 24.  Abbati de Caesarea conceditur per Capitulum generale potestas absolvendi dumtaxat personas regulares sui monasterii in omnibus et singulis casibus consistentibus in generalis Capituli potestate. Conceditur etiam eidem ut ipse a sententiis et casibus Capitulo reservatis per confessorem quem elegerit absolvi valeat auctoritate qua supra. 25.  Senio et invaletudini abbatis de Walderbach, qui 55 annos in Ordine complevit, Capitulum generale compatiens a via ipsius Capituli generalis de cetero ipsum habet favorabiliter excusatum. 26.  Attentis guerrarum turbinibus in diversis mundi partibus, proh dolor ! ingruentibus, viarumque periculis et impedimentis aliis, quibus nonnulli abbates Ordinis ne ad praesens Capitulum venirent, impediti sunt, dictum Capitulum omnium abbatum absentiam habet hac vice favorabiliter excusatam, ita ut quod in futuro generali Capitulo, per se vel idoneos procuratores studeant comparare, ad quod per collectores contributionum peremptorie citentur, non sperent de cetero suas excusationes admitti, nisi se excusent iuxta continentiam papalium statutorum. Mandat igitur dictum Capitulum dictis collectoribus contributionum, quatinus diffinitionem anno praeterito editam super citatione abbatum ad praesens Capitulum et receptionem dupli expensarum in via tali et aliorum in eadem diffinitione contentorum continuent et exsequantur, prout gratiam ipsius Capituli consequi volunt et favorem. 27.  Contributionem sex millium florenorum… *etc. ut in anno praec. n° 13*. Receptores autem… *etc. ut in anno praec. n° 14*, *mutatis vel additis quae sequuntur* : abbatem Populeti cum potestate substituendi in Provincia et tota lingua occitana abbatem Grandissilvae… In Bohemia, Moravia, Lusatia et partibus vicinis abbatem de Hilaria… In Hungaria abbatem Sancti Gotardi et de Runa. In Frisia, Westphalia, Hassia et partibus vicinis abbatem de Herdehusen. In partibus Pomeraniae, Prussiae, Saxoniae, Stagnalibus et circumvicinis, abbatem de Doberan. In regnis Daniae, Sueciae, Norvegiae, abbatem de Esrom cum potestate substituendi. In dioecesi Saltzburgensi, Pataviensi et Aquilegiensi, abbatem de Runa. In Coloniensi et Trevirensi provinciis ac Leodiensi et partibus Rheni inferioribus et superioribus infra Maguntiam, abbatem de Eberbach cum potestate substituendi. Mandat igitur Capitulum generale dictis collectoribus contributionum, quatinus diffinitionem anno praeterito editam super citatione abbatum ad praesens Capitulum, et receptione et exigentia dupli expensarum in via Capituli et aliorum in eadem diffinitione contentorum, continuent et exsequantur fideliter prout gratiam ipsius Capituli consequi gestiunt et favorem. 28.  Committit Capitulum generale abbati de Sancto Gothardo, quatinus auctoritate dicti Capituli decernat unam moderatam provisionem fratri Laurentio, professo monasterii de Runa, per monasterium de Cips sibi annuatim ad tempora vitae suae solvendam, qui eamdem abbatiam de Cips de qua per Capitulum generale sibi fuit rite et legitime provisum, libere et sponte ut commodius et quietius Deo famularetur dimisit, et ad dictam annuam pensionem dicto fratri Laurentio porrigendam, ut praefertur, dictus abbas Sancti Gothardi compellat per censuras Ordinis dictos abbatem et conventum monasterii de Cips, praedicti auctoritate Capituli generalis. 29.  Attentis oppressionibus et gravaminibus quibus monasterium de Caesarea iam longo tempore oppressum est et quotidie opprimitur, Capitulum generale abbatem ipsius monasterii a solutione contributionis anno praeterito impositae et in praesenti Capitulo solvendae, absolvit benigniter et supportat. 30.  Sicut alias studium Lipzence per Sedem Apostolicam confirmatum, ad instantiam illustrissimorum principum et dominorum Friderici et Willelmi germanorum, lantgraviorum Thuringiae et marchionum Misnensium, Capitulum generale approbavit et Ordini incorporavit ; et postea studium Cracoviense etiam per Sedem Apostolicam ad requestam serenissimi principis et domini domini regis Poloniae, reverendus pater dominus Cistercii auctoritate Capituli generalis similiter approbavit, ipsum Ordini incorporando. Et ex quo dicta duo studia sibi ipsis sunt satis propinqua et contigua, ideo vertitur in dubium apud multos ad quod illorum studiorum abbates certarum provinciarum, dioecesium et terrarum ambobus studiis in vicinia consistentium mittere debeant, propter quod quaedam simultates et controversiae inter quosdam abbates ortae sunt, et quidam de ipsis ex hoc occasionem sumunt ut a missione studentium abstineant et desistant. Idcirco ad tollendam dictam occasionem et sedandum dictas controversias, Capitulum generale de Lanckheim et de Veteri cella monasteriorum abbatibus committit et iniungit ut bona deliberatione et clara informatione praehabitis, omni immoderato amore vel timore et quavis alia sinistra affectione remotis, solum Deum et quorumlibet monasteriorum Ordinis commodum et honorem prae oculis habentes, auctoritate Capituli decernant, declarent et diffiniant, qui abbates ad illud et qui ad aliud studiorum praedictorum scolares suos mittant et mittere debeant, sic quod tales missiones neutro dictorum studiorum nec aliis studiis ab Ordine approbatis derogent vel praeiudicent quovis modo, habeantque dicti commissarii potestatem deputandi certos compulsores qui utroque studio ad compellendum abbates ad mittendum scolares ad dicta duo studia, iuxta declarationem dictorum commissariorum, non obstantibus quibuscumque litteris *compulsaris* vel approbationis sive per dominum Cisterciensem sive per Capitulum generale ratione dictorum duorum studiorum datis, praesertim cum ipsi quoad dicta studia non fuerint debite avisati imo nec fideliter informati. 31.  Cum in favorem monasterii Populeti, et ut exercitium theologiae magis ibidem vigeret, generale Capitulum alias assignaverit contributionem praefati monasterii annis singulis solvendam magistro in theologia, si ibi aliquis fuerit non abbas aut actu legens theologiam in praefato monasterio, Capitulum generale vult et ordinat, ut dicta contributio magistro vel theologo studii, dato quod non legat, annis singulis ad dies vitae suae, sub poenis latis contra non solventes, ita tamen quod non sit alius magister in theologia ibidem actu legens theologiam, indifficulter persolvatur. 32.  Abbati de Campo concedit generale Capitulum, ut omnes personas regulares utriusque sexus sibi subiectas absolvere possit in foro conscientiae, una vice dumtaxat, in casibus Capitulo reservatis. Et ipse sibi confessorem de Ordine eligere possit, qui similiter in omnibus casibus Capitulo reservatis eumdem absolvat auctoritate dicti Capituli generalis. 33.  Capitulum generale ad instantiam abbatis de Esrom cum fratre Henrico Nigvari, monacho eiusdem monasterii, dispensat, ut non obstante defectu natalium ad omnes Ordinis dignitates, citra tamen abbatiatum, valeat promoveri. 34.  Ad instantiam abbatis de Paradiso dispensat generale Capitulum cum fratre Christophoro monacho et sacerdote dicti loci, ut non obstante quod per quinque annos vel circa apostataverit, et super hoc poenitentiam sibi iniunctam humiliter peregerit, ad omnes actus et gradus Ordinis, citra tamen abbatiatum, si sua suffragentur merita, possit promoveri. 35.  Abbatem de Campo a missione studentis Parisius, dummodo studentem monachum ad aliquod Ordinis studium generale potissime Coloniense teneat, usque ad voluntatem Capituli generalis, dictum Capitulum habet benigniter supportatum. 36.  Abbatem de Heymelrode propter invaliditatem proprii corporis Capitulum generale a via ipsius Capituli, mittendo tamen contributiones, usque ad sequens continuum triennium habet favorabiliter supportandum. 37.  Senio et valetudini abbatis de Comervallio [Wernerivillerio], Metensis dioecesis, compatiens generale Capitulum dictum abbatem, dummodo mittat contributiones suas, usque ad quinquennium ipsum Capitulum habet benigniter supportatum. 38.  Ad instantiam abbatis de Porta cœli, visitatoris monasterii de Münczingen, cum sorore Agnete, sanctimoniali dicti monasterii de Munczingen, non obstante quod diabolo suggerente puerum peperit, dummodo sit de beneplacito et voluntate abbatissae et sanioris partis conventus, dispensat Capitulum generale misericorditer ut ad omnes gradus Ordinis, citra tamen abbatiatum, valeat promoveri. 39.  Conceditur abbati et conventui monasterii de Porta coeli per Capitulum generale, ut si eis videatur expedire recipere fratrem Georgium Schiri, non obstante quod transierit de Ordine Cisterciensi ad Ordinem nigrorum monachorum, in monachum sui monasterii in plenaria Ordinis potestate. 40.  Domino Morimundi committitur per generale Capitulum ut diligenter inquirat super controversia, quam habent inter se abbates de Bellavalle et de Lucella occasione cuiusdam contractus, et partibus auditis faciat auctoritate Capituli generalis iustitiae complementum.

Anno Domini millesimo quadringentesimo vigesimo, statuta sunt haec apud Cistercium in Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1419. 2.  Pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1401. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1401. [DIFFINITIONES GENERALES] 6.  Editas anno praeterito in generali Capitulo diffinitiones omnes et singulas ratificat et confirmat praesens Capitulum generale pariter et approbat. 7.  Item, cum Ordo noster… *etc. ut in anno 1411, n° 7*. [DIFFINITIONES SPECIALES] 8.  Impedimenta notoria accedendi ad Capitulum praesens abbatum omnium Ordinis nostri Cameracensis, Tornacensis et Morinensis dioecesium exposita reverenter dicto Capitulo per dominum Claraevallis, legitima reputans et decernens idem Capitulum, ipsorum omnium et singulorum absentias ab eodem habet et haberi declarat favorabiliter excusatos. 9.  Ad idem fiat pro abbatibus de Ebraco, Schonaugia, Otterburg, de Monte Sancti Disibodi, de Loco Sanctae Mariae et de Heysterbach. 10.  De Theoloco, de Clarofonte et de Vallibus in Ornesio monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet committitur per generale Capitulum, quatinus per censuram Ordinis et alia iuris remedia, omnes personas Ordinis sexus utriusque, quas repererint monasterio de Crista vel personis ipsius teneri vel efficaciter obligatas fore per litteras aut alia documenta legitime, coerceant ad satisfactionem plenariam viriliter et compellant. 11.  Ad idem committitur pro Cistercio, et sint iudices de Firmitate, de Crista et de Caroliloco. 12.  Ad idem pro Claravalle, et sint iudices de Caroliloco, de Crista et de Theoloco. 13.  Ad idem pro Aceyo, et constituitur iudex abbas Cariloci. 14.  Ad idem pro Charitate, et sit iudex idem abbas. 15.  Ad idem pro Caroliloco, et constituatur iudex de Valle Nostrae Dominae. 16.  Ad idem pro monasterio Dulcis vallis, et sint iudices dominus Cistercii, de Caroloco et de Clarofonte monasteriorum abbates. 17.  Capitulum generale committit domino Claraevallis, ut de facto sororis Agnetis dictae Katae de Valentinis, monialis monasterii monialium de Pratis prope Duacum, se informet, et si humilis ipsius poenitentia et alia devotionis merita exegerint, super casibus per dictam monialem perpetratis et Capitulo expositis, secundum suam conscientiam dispenset, et eidem moniali gradus Ordinis restituat actoritate Capituli, si eidem videatur expedire. 19.  Abbati de Runa committitur per generale Capitulum ut ad monasterium in Landstrast, Aquileensis dioecesis, si tamen pateat accessus, vel ad aliud monasterium nostri Ordinis eidem magis propinquum, si tutius possit accedere, et ibidem inquirat de vita et moribus fratris Blasii, abbatis dicti monasterii, ac regimine ipsius, et secundum quod repererit, corrigat, instituat et destituat quaecumque secundum Deum et bonam conscientiam fuerint corrigenda, instituenda et destituenda in plenaria Ordinis potestate, in eodem fratre vel etiam personis regularibus eiusdem loci. Item, eidem committitur per generale Capitulum, ut cum fratribus Laurentio, sacerdote et monacho in dicto monasterio Landstrast professo, Sifrido sacerdote et monacho in Sancta Cruce professo, et Martino sacerdote et monacho in Sittich professo, semel dispensare valeat dumtaxat, et gradum et habitum ipsis restituere, et ad omnes actus Ordinis legitimos habilitare valeat auctoritate Capituli generalis, et super irregularitate contracta immiscendo se divinis in saeculo, si quam contraxerint, dispensare valeat auctoritate Capituli memorata, et quod si digna eis merita suffragentur, ad officia et dignitates possint in Ordine, praemissis non obstantibus, promoveri. 20.  Capitulum generale annuit et concedit abbati de Caesarea ut unum de monachis suis in confessorem eligat, qui ipsum in casibus Capitulo reservatis dicti Capituli auctoritate absolvat, ipseque dicti sui monasterii personis regularibus et aliis sibi subiectis in dictis casibus et dicta auctoritate beneficium absolutionis simili modo impendere valeat, pro uno semel dumtaxat. 21.  Spoliatum furtive bonis quibusdam mobilibus valoris viginti florenorum vel circa nominatum Theobaldum de Bergeriis, dudum abbatem Albaeripae, per latentes et nefarias effractiones camerae, quam in dicti loci dormitorio post abbatialis praesidentiae renuntiationem tenebat, generale Capitulum praecipit usque ad integram restitutionem vel condignam satisfactionem contentari, infra octo dies ab insinuatione praesentis mandati in dicto monasterio facienda generaliter, et etiam certis personis super hac re suspectis specialiter. Alioquin omnes et singulas dicti monasterii regulares personas, cuiuscumque status existant vel gradus, quae maleficium huiusmodi facto, consilio, censensu conniventi vel permissione perpetrarunt aut perpetrari annuerunt, declarat idem Capitulum et denuntiat excommunicationis incurrisse sententias illas, quae dominicis Palmarum annuatim pro furtis et aliis criminibus, secundum Ordinis approbatam consuetudinem, promulgantur solemniter, a quibus non absolvantur a quocumque, nisi satisfactione praemissa vel in casibus exceptis a iure. 22.  Abbati de Eberbaco per generale Capitulum committitur, ut quam cito poterit ad monasterium de Castro aquilae personaliter accedens inquirat ibidem, si quaedam de bonis sui monasterii minus utilibus abbas loci possit in utiliora commutare ; cuius rei veritate comperta, referat anno futuro in Capitulo generali. Insuper committitur eidem, si in dicto monasterio de Castro aquilae repererit novitios habiles, quod infra annum professionis abbati loci licentiam concedat quod eos possit assumere ad Ordinis professionem, auctoritate Capituli memorati per triennium proxime successurum. Similiter fiat cum abbatibus in Otterburg et in Monte Sancti Disibodi. 23.  Per Capitulum generale conceditur abbatibus de Eberbaco et de Otterburg, ut rigorem poenae fratri Conraldo, quondam abbati monasterii Montis Sancti Disibodi, inflictae propter certos suos excessus mitigare valeant, et cum eodem misericorditer dispensare secundum quod videbitur eisdem expedire, in plenaria Ordinis potestate. 24.  Capitulum generale annuens petitioni abbatis de Schonaugia, ut possessiones et bona minus utilia videlicet ad summam quatuor millium florenorum, de sui conventus consilio et assensu, in magis utilia commutare possit, servata in omnibus forma Benedictinae. Et dantur sibi pro inspectoribus de Mulenbrunnen et de *Bebenhusen* monasteriorum abbates, qui in futuro Capitulo fidelem faciant relationem. 25.  Committitur abbati de Mulenbrunnen per generale Capitulum, quatinus si repererit fratrem Ioannem de Hentzschsheim, conversum monasterii de Schonaugia, fore correctum et emendatum super quadam apostasia quam incurrit per spatium duorum annorum vel circa, habitu regulari dimisso, ad gradus, actus et honores Ordinis legitimos restituat auctoritate Capituli generalis. 26.  Ad humilem nobilis et potentis viri domicelli Ioannis de Richetont, comitis de Ligueinge, supplicationem, conceditur gratiose per Capitulum generale, ut domina Elisabeth soror dicti comitis et abbatissa monasterii monialium de Bure possit et valeat eligere confessorem in Ordine nostro idoneum, qui eam absolvat de omnibus casibus Capitulo reservatis, auctoritate dicti Capituli generalis, praesenti diffinitione per triennium duratura. 27.  Committitur per generale Capitulum abbati de Alba, Spirensis dioecesis, auctoritas dispensandi cum fratre Friderico Spriezman de Hornn, monacho et sacerdote dicti monasterii, videlicet quod, non obstante apostasia quam incurrit per saeculum damnabiliter evagando, ac etiam irregularitate per ipsum contracta immiscendo se divinis, restituatur eidem habitus regularis. 28.  Supplicationem abbatis et conventus monasterii in Sturzelbrun annuens, Capitulum generale dispensat cum fratre Petro monacho ac sacerdote dicti monasterii, qui dum nacta quadam occasione, dispensatione a quodam primario impetrata ab Ordinem Fratrum Minorum se contulit sub forma capellani, sed tandem ad cor ductus et stimulante se conscientia ad Ordinem reversus, poenitentiam Ordinis patienter peregit, ut non obstantibus praedictis ad omnes actus et dignitates Ordinis, auctoritate Capituli generalis valeat promoveri citra tamen abbatiatum. 29.  Attentis guerrarum turbinibus… *etc. ut in anno* 1419, *n°* 26. 30.  Domino Cistercii reverenter committit Capitulum generale misericorditer dispensari cum fratre Ysambardo de Roboreto, presbytero et monacho monasterii de Caroliloco, ut non obstante apostasia quam incurrit per spatium octo mensium vel circa, non tantum habitum regularem dimittendo, sed se immiscendo divinis, super quo poenitentiam sibi ab Ordine iniunctam humiliter et devote peregit, valeat per dictum dominum, auctoritate Capituli ad omnes actus, gradus et dignitates Ordinis, etiamsi abbatialem includant honorem promoveri. 31.  Per generale Capitulum committitur abbati de Nova cella ut informet se, an de Lubens, de Heinrichavio, de Camentz, de Grissovia, de Rauda, et de Gemellitz, Wratislaviensis dioecesis, monasteriorum abbates sint potentes ad visitandum generale Capitulum et tenendum scolares. Et si reperiat eos impotentes ad praemissa, excuset eos a via Capituli per biennium de praedictis. 32.  Dispensatur per generale Capitulum cum fratre Nicolao Hitzberg, monacho expresse professo monasterii in Heinrichaw, qui apostatavit ab Ordine quasi per dimidium annum, habitu regulari reiecto, super quo poenitentiam sibi iniunctam ab Ordine humiliter peregit, ut, non obstante dicta apostasia, possit ad omnes gradus et honores Ordinis promoveri, citra tamen abbatiatum. 33.  Abbatem Vallis benedictae citat generale Capitulum coram domino Cistercii, praecipiens eidem sub poena depositionis, quatinus infra duos menses a die qua sibi praesens diffinitio notificata fuerit numerandos, praesens coram dicto domino compareat, et fidelem de omnibus pecuniis per eum receptis ab Ordine rationem eidem domino reddat, et plenarie satisfaciat et integre.

Anno Domini millesimo quadringentesimo vigesimo primo, statuta sunt haec in Capitulo generali Cisterciensis Ordinis, apud Divionem propter guerrarum turbines. ORATIONES. 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1419. 2.  Pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1401. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1401. [DIFFINITIONES GENERALES] 6.  Editas anno praeterito in generali Capitulo diffinitiones omnes et singulas ratificat et confirmat praesens Capitulum pariter et approbat. 7.  Item, cum Ordo noster… *etc. ut in anno* 1411, *n°* 7. [DIFFINITIONES SPECIALES] 8.  Editam anno Domini 1418 et immediate sequentibus duobus annis continuatam diffinitionem, cuius tenor in forma sequitur : Licet ardua… *etc. ut in anno* 1418, *n° 8*, *cui additur* : Praesens generale Capitulum innovat, ratificat et confirmat, et per receptores contributionum deputatos exsecutioni demandari praecipit atque mandat iuxta sui tenorem in omnibus, prout gratiam ipsius Capituli consequi voluerint et favorem. 9.  Reformationem omnium et singulorum Ordinis monasteriorum et regularium personarum in regno et dominiis Poloniae existentium cuiuscumque sexus, et contributionum per eadem monasteria debitarum, tam antiquarum quam novarum, cum potestate compellendi debitores eorumdem, per omnes Ordinis censuras et alias quascumque iuris et iustitiae vias, ad solvendum per immediate sequens decennium, abbati de Clara tumba committit generale Capitulum in ipsius et Ordinis plenaria potestate, qui receptas et recipiendas inde pecunias semper tertio anno in ipso generali Capitulo vel in monasterio Cistercii fideliter consignari procuret. Committit etiam et mandat idem Capitulum praefato de Clara tumba, quatinus anno quolibet omnes et singulos praetactorum monasteriorum abbates convocet ad locum quem expedientem iudicaverit, ad tractandum cum eis de reformandis in praedictis partibus. Omnes etiam abbates, qui ad studium Cracoviense scolares mittere tenentur, auctoritate memorati Capituli, compellat ad mittendum cum debitis provisionibus, non obstantibus quibuscumque gratiis eisdem abbatibus vel eorum aliquibus per ipsum Capitulum, dominum Cistercii vel alium quemcumque concessis, vel ad tempus a missione scolarium excusentur. Quas omnes et singulas huiusmodi gratias, sub quacumque forma concessae sint, praesens Capitulum revocat penitus et annullat. 10.  Domino Cistercii reverenter ac domino Claraevallis ac Caroliloci, s. th. doct. iniungendo committit generale Capitulum, quatinus quaecumque pro reformatione, salubri regimine et reparatione possibili collegii Sancti Bernardi Parisiensis viderint expedire, decernant, ordinent et statuant, observarique faciant auctoritate plenaria totius Ordinis et Capituli memorati. 11.  Iudices pro Cistercio, de Firmitate, de Claravalle et de Valle Beatae Mariae monasteriorum abbates. 12.  Pro Claravalle, de Morimundo, de Crista, de Valle Beatae Mariae et de Regalimonte monasteriorum abbates. 13.  Pro Caroliloco, de Valle Beatae Mariae et de Regalimonte monasteriorum abbates. 14.  Pro Morimundo, de Crista et de Theoloco monasteriorum abbates. 15.  Pro Crista, dominus Claraevallis, Caroliloci et de Albaripa monasteriorum abbates. 16.  Pro Belloprato Tullensi, de Villerio Metensi et de Altasilva monasteriorum abbates. 17.  Pro Bella valle, de Monte Sanctae Mariae et de Balerna monasteriorum abbates. 18.  Pro Balerna, de Bullione et de Bella valle monasteriorum abbates. 19.  Statuit, ordinat et diffinit generale Capitulum quod pro defendendis libertatibus Ordinis, et aliis in generali Concilio universalis Ecclesiae Papiae vel alibi proxime celebrando, mittantur Ordinis totius nomine abbates aut personae notabiles, in quorum expensas contribuant abbates alii et abbatissae singulaque monasteria et loca conventualia dicti Ordinis per modum infrascriptum, primo de regno Franciae, pro Lugdunensi, Bisuntinensi, Rhemensi et Senonensi provinciis, archiepiscopatu Tullensi eliguntur et nominantur pro dicto viagio dominus Pontigniaci et Ursicampi monasteriorum abbates, s. th. doct. cum stipendiis alias pro Constantiensi concilio taxatis per idem Capitulum, pro quibus congruens subsidium imponant et ipsius Ordinis tam virorum quam mulierum monasteria et loca conventualia praedictarum provinciarum et episcopatus praenominati taxent, et receptores deputent, auctoritate praefati Capituli, dominus Cisterciensis et quatuor primi vel eorum tres aut duo, ceteris legitime impeditis. 20.  De Savigniaco et de Fonte Danielis monasteriorum abbatibus generale Capitulum committit, praecipit et iniungit, quatinus infra proximam Nativitatis Dominicae solemnitatem omnes alios abbates eiusdem Ordinis, Rothomagensis, Bituricensis et Turonensis provinciarum convocent ad locum per eos eligendum, ut simul congregati duos eorum idoneos et sufficientes eligant, qui sumptibus omnium aliorum abbatum et abbatissarum monasteriorum et locorum conventualium antedictorum Ordinis et provinciarum, cum destinentur per alias provincias, vice et nomine totius Ordinis antedicti generali Concilio Papiae vel alibi proxime celebrando. Pro dictis vero sumptibus secundum puritatem conscientiae subsidium imponant earumdem provinciarum monasteriis tam virorum quam mulierum, et electis pro dicto viagio fideliter distribuant abbates duo praenominati, abbatesque locisve conventualibus praesidentes cuiuscumque sexus, per censuras Ordinis ad solutionem taxarum eis impositarum de dicto subsidio, etiam per alias quascumque iustitiae vias viriliter et debite coerceant et compellant. 21.  Ad idem abbatibus Grandissilvae et de Berdonis committitur in Viennensi, Tolosana, Auxitana, Arelatensi, Aquensi, Narbonensi, et Burdegalensi provinciis, ut eligant tres qui subsidium imponant. 22.  Ad idem de Ebraco et de Mulebrune super convocatione et electione duorum abbatum de provincia Maguntinensi et subsidii impositione. 23.  Ad idem de Runa et de Sancta Cruce pro provinciis Saltzburgensi et Strigoniensi pro duobus eligendis, etc. 24.  Ad idem abbati Clarae tumbae pro regno Poloniae, Sleziae et Prussiae, et electione duorum. 25.  Ad idem de Campo et de Villari in Brabantia pro provinciis Coloniensi et Trevirensi, et electione duorum. 26.  Omnibus et singulis abbatissis et monialibus Ordinis nostri prohibet et inhibet generale Capitulum ne principes, dominos, potentes vel saeculares quascumque personas adeant, requirant, vel talium favore se iuvent, aut in promotionibus et correctionibus eorum auxilio libertatem Ordinis quomodolibet impediri procurent. Abbatissae secus facientes ab abbatiali statu deponantur ipso facto, et moniales pro tali culpa puniantur, et sint inhabiles ad obtinendas administrationes, officia vel promotiones in Ordine qualescumque. 27.  Abbati de Capella Thosan generale Capitulum praecipit, mandat et iniungit, quatinus infra proximum Dominicae Resurrectionis solemnitatem, religiosum suum fratrem Iacobum Dubuzere, qui causa studii manet in Lovanio, destinet ad studium Parisiense. 28.  Generale Capitulum inenarrabili gemitu sollicitam mentis attollens indaginem ad collegium Sancti Bernardi Parisiensis, quod ante non multos hos dies fuerat Ordini sapientiae fons irrigans, rutilus sol tetra diluens ignorantiae, publici boni Ordinis columen egregium, radix sancta, vitis vera, litteratorum ramos sanctos electosque palmites velut plantationum novellas expandens et diffundens Ordini quaque versum, nunc autem miserabili collapsione prostratum adeo ut firmitas aedificiorum fundamentalia petat iura, proventuum aboleantur memoriae, sanctuarium stillicidia cavent, penetrent imbres, diruant venti, cultus sacer cesset in sanctuario, in scola scolastici actus, in studiis studendi fructus et usus, quasi deserta personis est, et absque, parum abest, habitatore, domus illa celebris, in qua pridem Ordinis monasteria variarumque undique nationum et regni praesertim Franciae scolarium multitudinem copiosam educare solita erant, donec dissidiosa belligerentium immanitas ad consumptionem ea vel eorum diriperet et vastaret. Exitialem hanc et perniciosam Ordini nostro plagam indefessis conatibus et irrequieto spiritu inardescit idem Capitulum salubribus restaurare curationum antidotis, pristinam quoque membrorum dicti studii redintegrare compagem et harmoniam in personis, gradibus aedibusque, prout Deus scientiarum Dominus dignabitur aspirare. Cuius magnifici operis sarcinam et effectualem exsequendi vigilantiam humeris virtute praestantibus dominorum Cistercii, Pontigniaci et Claraevallis imponit et superinducit, nec improvide quidem, cum ipsos in apicem perfectionis genuerit dictum collegium, vasaque fecerit esse sublimia honoris usque ad primogenitas Ordinis dignitates. Tribus ipsis pariter, et eorum unicuique specialiter ac in solidum domino Cistercii reverenter et omnibus confidenter plenariam Ordinis potestatem proferens et committens adnotandi de prope deque procul et rursus aggregandi numerositatem scolarium in dicto collegio, bursas, sumptus, vivendi quoque formam et regimen eis instituendi, prout attentis rerum causis in studio pretiis, et monasteriorum in Francia penuriis, scolasticae pariter et monasticae frugalitati conveniet, requirendi, admonendi, et compellendi vigore censurarum Ordinis, papalium et generalis Capituli, modis insuper et mediis quibuslibet aliis licentibus et accommodis, abbates, conventus et officiarios monasteriorum, quibus ex eisdem statutis incumbit scolares Parisius mittere et tenere, qui in scolarium ibidem multiplicatione supremas exerant vires possibilitatum suarum, imo, si fari licet, ultra vires enitantur, panem quotidiani victus sui dimidient, ad hoc si sors ita presserit utilia quaeque privata communi hinc et honesto digniorique bono subesse faciant et prodesse monasteria scolaris omnis impotentia per se gerere praecipiant et ordinent contribuere, cum monasteriis scolares habere dispositis, secundum tamen portionem eorum exiguitati portabilem, ut sic neque pauper neque dives ab huius sanctificii contubernio se abscondat. Aedificiis collegii ruinosis solerter invigilent, eique rectores praeficiant, qui bursas, redditus, eleemosinas et legata fideli sagacitate procurent, recipiant et in communem victus et reparationum utilitatem dispensent, omniumque praemissorum et ex eis dependentium votivae consummationi propriis observent industriis, plenitudinem adhibeant auctoritatis Capituli, applicent assistentiam almae matris Universitatis Parisiensis collegium hoc ascribentis in membrum sui corporis reverendi. Denique brachii tam ecclesiastici quam saecularis, tam Sedis Apostolicae quam illustrissimi Francorum regis et aliarum quarumvis sublimium potestatum, favores invocent et praesidia, cum poposcerit casus, in iuris subsidium et tutamen, quatinus collegium illud Sancti Bernardi nomine praesignatum tamquam uber nardus in hortulo nostri Ordinis vernantia nuperi decoris refloreat, fructificet, coelestisque balsami redolentiam omniquaque diffundat.

Anno Domini millesimo quadringentesimo vigesimo secundo, statuta sunt haec apud Cistercium in Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES. 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1419. 2.  Pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1401. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1401. [DIFFINITIONES] 6.  Editas anno praeterito in generali Capitulo diffinitiones omnes et singulas ratificat et confirmat praesens Capitulum pariter et approbat. 7.  Abbati de Fonteneto iniungit et ordinat generale Capitulum sub poena depositionis, quatinus unum de suis religiosis quem ipse decreverit, mittat ad studium Parisiense tali hora quod sit ibi infra festum Omnium Sanctorum proxime futurum, ibidem remansurum spatio quatuor annorum. 8.  Abbatibus de Rigniaco et de Longovado sub eadem poena depositionis praecipit et iniungit dictum Capitulum, quatinus eidem de Fonteneto, pro dicto religioso in ipso studio manutenendo, subveniant quilibet ipsorum de decem libris turonensibus anno quolibet, quamdiu in studio remanserit ipse religiosus, aut alter loco sui dicto durante termino quatuor annorum. 9.  Capitulum generale misericorditer compatiens monasterio et abbati de Altasilva, eo quod fuit expulsus ab ipso monasterio ipse abbas a suis religiosis, domino de Morimundi et abbati de Theoloco, patri abbati dicti monasterii, committit reformationem, invocato ad hoc, si opus sit, auxilio et consilio reverendissimi in Christo patris domini episcopi Metensis et brachii saecularis. 10.  Capitulum generale praecipit et iniungit abbati de Bellavalle sub poena depositionis, quatinus infra festum Omnium Sanctorum proxime futurum habeat in studio Sancti Bernardi Parisiensi unum scolarem. — Ad idem abbati de Altaripa. — Ad idem abbati de Caroloco. — Ad idem abbati de Monte Sanctae Mariae. — Ad idem abbati de Sancto Sulpitio. — Ad idem abbati de Altacumba. — Ad idem abbati de Alpibus. — Ad idem abbatibus de Stamedio et de Cheseriaco, habeant unum. — Ad idem abbatibus de Alto Cristo et de Bonomonte. — Ad idem abbatibus de Clarofonte, de Lococrescenti et de Bithania, habeant unum. — Ad idem abbatibus de Lutzela et de Sancto Urbano. — Ad idem abbatibus de Buxeria, de Theoloco et de Albaripa. — Ad idem abbatibus de Belloprato, de Claroloco solvant de Bulloco [Belloloco] medietatem. 11.  Domino Cistercii et conventui eiusdem loci conceditur per generale Capitulum, quod molendinum eorum iuxta Salonem Capellam situatum ad annuum censum, prout melius poterunt, attento quod dictum molendinum est oneratum annuo redditu certae quantitatis granorum, propter quod modicum est eidem monasterio fructuosum. 12.  Rehabilitationis gratiam ad omnes Ordinis actus, gradus et honores per dominum Claraevallis, auctoritate domini Cistercii, fungentis potestate plenaria generalis Capituli, concessam fratri Tristanno de Lambertmont, monasterii Vallis Sancti Lamberti, Leodiensis dioecesis, generale Capitulum acceptat, approbat et confirmat. Universis tam dicti monasterii quam ceteris de Ordine personis regularibus inhibendo, ne hanc restituti honoris indulgentiam sugillent, impediant vel perturbent. 13.  Cum Ordo noster… *etc. ut in anno 1411, n° 7*. 14.  Abbati de Roseriis in virtute salutaris obedientiae et sub depositionis ab abbatiali statu poena mandat, praecipit et inungit Capitulum generale, quatinus fratrem Nicolaum de Altomonte monachum suum mittat infra proximum festum Omnium Sanctorum et cum sufficienti provisione teneat in studio Parisiensi. Abbatibus quoque de Miratorio et de Aceyo sub eisdem poenis iniungit, mandat et praecipit idem Capitulum, quatinus pro provisionibus dicti fratris Nicolai per continuum triennium iuvent quilibet eorum, quolibet anno, praefatum de Roseriis de summa decem francorum, domino Cistercii reverenter committens quatinus, si defectum fecerint praedicti de Miratorio et de Aceyo vel eorum alter in dictae summae solutione praedicto de Roseriis, quolibet anno praefati triennii, eosdem negligentes per censuras Ordinis indissimulate coerceat et compellat. 15.  Abbatibus de Bonofonte et de Valle regis et eorum cuilibet Capitulum generale committit iniungendo, quatinus per censuras Ordinis et alia iuris et iustitiae remedia, si sit opus, viriliter et debite compellant vel compellat abbatem et conventum de Ellancio ad restituendum certam vaissellam argenteam et libros quos in vadium seu pignus habent a monasterio Signiaci, quam cito per eos de Signiaco sibi restituta fuerit summa quam super hiisdem vadiis receperunt. 16.  Citatos debite personaliter et peremptorie ad generale Capitulum fratres Eingelinum priorem et Abraham monachum monasterii de Altasilva, quia non comparuerunt, idem Capitulum generale reputat contumaces. 17.  Reformationem omnium et singulorum monasteriorum… in regnis et provinciis et quibuscumque dominiis serenissimorum principum Castellae, Arragoniae, Portugalliae et Navarrae regum… abbati de Populeto… *etc. iuxta formam consuetam* (*cf. ann. 1401, n° 26*, *ann. 1402, n° 27*). Praesenti diffinitione seu concessione per continuum quinquennium in suo robore duratura et non ultra. 18.  Abbatibus de Candelio, s. th. pr. et de Bolbona committit generale Capitulum reformationem monasteriorum in Tolosana, Auxitana, Arelatensi, Aquensi, Narbonensi et Burdegalensi provinciis, ac dioecesibus Ruthenensi, Albiensi et Castrensi, secundum formam per dominum Cistercii ordinandam. 19.  Eidem de Candelio committitur receptio contributionum in locis memoratis. 20.  Reformationem omnium et singulorum monasteriorum aliorumque locorum conventualium cuiuscumque sexus et generationis Cisterciensis Ordinis in Tolosana, Auxitana, Arelatensi, Aquensi, Narbonensi et Burdegalensi provinciis, et in Albiensi, Castrensi, Ruthenensi et Vabrensi dioecesibus ubilibet existentium, ac regularium personarum eorumdem monasteriorum et locorum, committit generale Capitulum abbatibus de Candelio, s. th. pr., et de Bolbona in plenaria Ordinis potestate, eisdem praecipiens et iniungens, quatinus ad praedicta monasteria et loca in quibus plurima… *etc. iuxta formam consuetam*. Praesente diffinitione per continuum triennium in suo robore duratura, et non ultra. 21.  Abbati de Candelio, s. th. pr., committit generale Capitulum, quatinus de contributionibus per abbates et monasteria quaecumque nostri Ordinis in Tolosana, Auxitana, Arelatensi, Aquensi, Narbonensi et Burdegalensi provinciis, ac Albiensi, Castrensi, Ruthenensi et Vabrensi dioecesibus constituta debitis inquirat, et debitores ad ostendendum quittantias de solutis a decem annis citra compellat, easdem contributiones tam antiquas quam per praesens Capitulum impositas, quae est novem millium florenorum et alias durante triennio imponendas recipiat, solventes quittet et absolvat, et sententias quas non solvendo statutis terminis incurrerunt, et cum eis super irregularitatibus eadem occasione contractis dispenset ; negligentes, remissos aut rebelles in huiusmodi contributionum solutione ad solvendum per omnes Ordinis censuras et alias iuris et iustitiae vias auctoritate memorati Capituli viriliter et debite coerceat et compellat, et quaecumque inde receperit anno quolibet generali Capitulo procuret fideliter continuari. Vult etiam et concedit idem Capitulum, quod si ad aliqua praedictorum monasteriorum et locorum non possit personaliter accedere, committere valeat alii vel aliis abbati vel abbatibus, aut monacho vel monachis, ad hoc idoneis et sufficientibus, vices suas. 22.  Quia Ordo noster Cisterciensis in diversis mundi partibus quoad disciplinam regularem et vitam monasticam multipliciter deformatus et collapsus est, cuius causa pro magna parte fuit et est, quod quidam patres abbates et visitatores nec per se nec per certos commissarios monasteria sibi subiecta iuxta Ordinis statuta toties quoties opus fuisset, et tam fructuose tamque fideliter, ut debuissent, visitarunt vel visitari fecerunt, ideo ad supplendum negligentiam et desidiam talium patrum abbatum, Capitulum generale in certis regnis ac provinciis certos reformatores inferius nominandos, de quorum idoneitate constat, et conscientiarum puritate praesumitur, non improvide duxit deputare, eisdem et cuilibet ipsorum praecipiens et iniungens, quatinus ad omnia et singula monasteria cuiuscumque sexus existant, ipsis et cuilibet ipsorum commendata, si securus ad ea patuerit accessus, coniunctim vel divisim personaliter accedant, ibidemque mores reforment, vitia corrigant, statuant et ordinent, instituant et destituant quaecumque secundum Deum et Ordinis formam statuenda, corrigenda, ordinanda, instituenda et destituenda pro Ordinis reformatione cognoverint ; abbates et abbatissas, si sua exegerint demerita, deponant et ad electionem novi pastoris, ut moris est in Ordine, procedant ; abbatibus etiam sponte cedentibus iuxta tenorem papalium statutorum pensionem concedant, ac omnia alia et singula ordinent, praeficiant et disponant tam in capitibus quam in membris, in spiritualibus et temporalibus quae ad actum reformationis praedictae pertinere noverint, et monasteriorum utilitatibus convenire ; faciantque hoc auctoritate Capituli generalis in plenaria Ordinis potestate, invocato ad hoc, si opus fuerit, auxilio iudicum ecclesiasticorum et brachii saecularis. Possintque dicti reformatores unum vel plures abbates Ordinis iuxta exigentiam causarum ad se vocare, ut negotia Ordinis eo efficaciori et meliori fine terminentur. Abbatibus autem et abbatissis ac singulis personis monasteriorum praedictorum regularibus praecipit Capitulum generale in virtute sanctae obedientiae et dans firmiter in mandatis, quatinus dictis reformatoribus in praedictis et ea tangentibus humiliter pareant et devote. Dictique reformatores sint compulsiores abbatum ad mittendum scolares ad studia generalia, sintque collectores contributionum Ordinis antiquarum et novarum, ad quarum solutionem non solventes per Ordinis censuras etiam per poenam depositionis, si opus fuerit, et alia iuris remedia viriliter coerceant ; solventes quittent, et a sententiis quibus propter tardam solutionem inciderunt liberent et absolvant ; habeantque potestatem cum debitoribus contributionum componendi et ad certos terminos astallandi. Et quia plures abbates in vilipendium et contemptum Capituli generalis et sacri Ordinis nostri in dicto Capitulo nec per se, nec per procuratorem idoneum praesenti et pluribus annis praeteritis in Capitulis generalibus comparere curaverunt, eapropter dictum Capitulum dictis reformatoribus sive visitatoribus, sub debito obedientiae et excommunicationis poena, mandat et iniungit, quatinus ab huiusmodi abbatibus qui a Capitulo aliquoties remanserunt, nec se legitime, ut praefertur, excusarunt, duplum expensarum pro qualibet remanentia iuxta papalia et Ordinis statuta, per praedictas censuras et alias iuris et Ordinis poenas quantocius exigant et requirant. Et si aliqui vitium proprietatis, in dispendium salutis animarum, in propriis aut sibi subiectis monasteriis vel commissis succrescere permittunt, hoc idem vitium dicti reformatores iuxta regularia et canonica statuta curent extirpare. Attentis etiam guerrarum turbinibus in omni parte mundi undique saevientium aliisque incommodis et viarum discriminibus, Capitulum generale concedit et indulget, ut singulis annis de qualibet provincia in partibus Alemanniae certi eligantur abbates, qui nomine aliorum abbatum eiusdem provinciae Capitulum generale Cisterciense visitent, contributiones Ordinis et excusationes ceterorum secum deferentes. Habeantque reformatores cuiuslibet provinciae potestatem convocandi ad loca et terminos competentes ceteros abbates, et compellendi eos per censuras Ecclesiae et Ordinis poenas ad conveniendum in locis et terminis praedictis ad eligendum singulis annis abbates ad Capitulum mittendos, ut praefertur. Deputat ergo Capitulum pro provincia Maguntina pro reformatoribus, de Mulebrunne et de Volkolderode monasteriorum abbates. Pro provincia Trevirensi, abbatem de Herdehusen. Pro provincia Coloniensi, abbatem de Menterna in Frisia. Pro provincia Magdeburgensi, abbatem de Cenna. Pro provincia Saltzburgensi, abbatem de Runa. Pro provincia Gnesnensi, abbatem de Clara tumba. Pro provincia Bremensi, abbatem de Doberan. Pro provincia Strigoniensi, abbatem de Pelisio. Praedictarum autem omnium et singularum provinciarum reformatorem Capitulum generale ordinat et deputat abbatem de Lankheim generalem. Qui quidem reformatores negotium reformationis exerceant sine praeiudicio patrum abbatum, videlicet quod in monasteriis in quibus patres abbates annuatim visitaverint et visitare fructuose velint, dicti reformatores non visitent, nec monasteriis vacantibus provideant sine patrum abbatum praesentia, dummodo ipsi patres abbates a monasteriis vacantibus infra sint duas dietas constituti ; faciantque dicti reformatores in proximo et aliis futuris Capitulis generalibus de factis et peractis per eos fidelem relationem. 23.  Quia aliqui monachi et moniales tanta errorum caligine, imo potius malitia excaecati sunt, quod in omnibus factis suis et maxime in electionibus faciendis, quae sua sunt quaerentes non quae Iesu Christi, non iudicium rationis sed motum suarum sequuntur voluntatum, et cum electoribus seu electricibus ad eligendum abbatem vel abbatissam ordinant, non ad honorem Dei respectum habentes, nec suorum monasteriorum profectum considerantes, sed aliqui propter consanguinitatis propinquitatem seu alium commodi inordinatum affectum, indignas et insufficientes personas praeficere nituntur, sufficientibus et dignis scienter dimissis, unde observantia regularis disciplinae destruitur, virtutes minuuntur, vitia augmentantur, dum sic honestae personae deprimuntur, et lascivae quaeque exaltantur, propter quod etiam ipsa monasteria in utroque statu irreparabilem ut plurimum sustineant laesionem. Huic morbo pestifero cupiens generale Capitulum de medela providere opportuna, statuit, ordinat et diffinit, ut *quotiescumque* in monasteriis monachorum et monialium electiones celebrari contigerit, electores et electrices ordinati, antequam ad actum electionis procedant, ad sancta Dei evangelia iurare tenebuntur, quod omni affectione inordinata reiecta, illas personas eligere studeant, quas noverint pro regimine monasteriorum meliores. Et qui contra fecerint et de hoc convinci potuerint, tamquam periurii puniantur. 24.  Attendens Capitulum generale, quod modernis istis temporibus caritas Dei in cordibus, heu ! multorum sic refriguit, quod plures Ordinis personae, abiecto Dei timore, excommunicationis, suspensionis et aliarum sententiarum vinculis se irretire, et in eisdem in dispendium suae salutis diutius sordescere non verentur, se insuper, quod deterius est, divinis huiusmodi sententiis ligatae immiscentes, vel eadem celebrantes, notam irregularitatis incurrunt damnabiliter quoque diutius profanando. Talibus igitur periculis animarum Capitulum generale obviare cupiens, omnes et singulas excommunicationis, suspensionis et interdicti sententias pro certis excessibus et transgressionibus, per Capituli generalis statuta quondam promulgatas et de facto latas, idem Capitulum moderat et relaxat, statuens, ordinans et diffiniens quod omnes dictae sententiae, exceptis aliquibus infra annotatis, de cetero minatoriae sint et reputentur, sic quod nulla persona Ordinis eas incidat vel incidere debeat ipso facto, nisi aliquae earum sententiarum per sacros canones sint latae, vel nisi dictae personae regulares canonice sint pridem per suos superiores monitae vel per eosdem superiores prohibitae, ne in illis casibus excedant, pro quibus dictae sententiae per Ordinis statuta olim sunt latae et decretae, et sic huiusmodi contumaces et rebelles merito censentur incidisse dictas sententias contra eos sic dudum latas. Si vero personae Ordinis non monitae nec prohibitae a suis superioribus, ut praefertur, convictae fuerint de excessibus, pro quibus per Capitulum generale de facto denuntiatae sunt, vel eosdem excessus per se sponte confessae fuerint, declarat dictum Capitulum easdem personas per graviorem vel leviorem culpam, aut habitus et gradus, vel officiorum privationem et alias poenas Ordinis ad nutum propriorum abbatum et seniorum domus, iuxta excessus qualitatem et quantitatem, condigna severitate fore plectendas, quas poenas vel aliquam ipsarum si quae personae Ordinis subire contempserint, vel dictos excessus, quod absit, post peractam poenitentiam reiterare praesumpserint, easdem personas Capitulum generale carceri mancipandas decernit, usque ad nutum suorum superiorum. Abbates vero dictis excessibus pro quibus, ut praefertur, sententiae sunt latae, reprehensi et notati per Capitulum generale vel patres abbates iuxta modum culpae graviter puniantur. Quod si sic puniti vel correcti aut moniti non emendaverint, exinde sine medio et mora per suos superiores ab officiis deponantur. Sententias vero latas contra remanentes a Capitulo sine causa rationabili, et non solventes contributiones debitis terminis, et non mittentes scolares ad studia generalia, propter rebellionem et contumaciam quorumdam abbatum, vult idem Capitulum in suo robore perdurare. 25.  Licet de inclusione monialium Ordinis tam per sacros canones quam Ordinis statuta sufficienter sit provisum et ordinatum, dum tamen episcopi et abbates executores et commissarii ad hoc specialiter deputati in huiusmodi executione hucusque negligentes extiterunt, et dictae moniales honestatis laxatis habenis, et monachali modestia sexusque verecundia impudenter abiectis, extra sua monasteria nonnumquam per habitacula saecularium et religiosarum personarum discurrere, ac balnea naturalia impudenter visitare et frequentare, intra sua monasteria personas suspectas admittere minime verentur, in illius, cui suam integritatem spontanea voluntate devoverunt, gravem offensam, religionis opprobrium et scandalum plurimorum. Quibus malis Capitulum generale obviare cupiens ordinat, statuit et diffinit, ut portae monasteriorum monialium nocte et die firmiter obfirmentur et obserentur, et obfirmatae maneant, sicque ulli virorum cuiuscumque conditionis, status vel eminentiae existat, ingressus vel accessus ad easdem pateat moniales, principibus, episcopis et abbatibus dumtaxat exceptis, et si quos operarios ratione operationis vel laboris necessarii, cum speciali licentia patrum abbatum, ad certa loca monasteriorum oporteat intromitti. Nec alicui moniali de cetero liceat egredi monasterium suum, nisi abbatissae cum duabus vel tribus monialibus, et cellerariae cum una, pro negotiis monasterii expediendis, et hoc fiat cum licentia visitatorum, ut in *Libello diffinitionum* fore dignoscitur exaratum, ut sic dictae moniales a publicis et mundanis conspectibus omnino separatae liberius Deo servire valeant, ac lasciviendi opportunitate sublata, eidem sua corda et corpora in omni sanctimonia diligentius custodire. Quaecumque vero abbatissa vel monialis aliquem virorum aliter quam, ut praefertur, ad monasterium introduxerit vel intromiserit, aut intromitti fecerit, vel balnea naturalia visitaverit, talis excommunicationis sententiam et depositionis ac perpetuae inhabilitatis poenas se noverit incurrisse. Nec alicui moniali cum personis forensibus loqui liceat, nisi secundum antiqua Ordinis instituta, dictasque poenas incidant abbatissae Ordinis et ipsarum officiales, quae sub pacto recipiunt moniales, quod a simoniaca pravitate est nullatenus alienum. 26.  Quia ad aures Capituli delatum est quod plures monachi in scandalum Ordinis et propriae salutis detrimentum, per saeculum divagando et per plura monasteria pluribus annis aliqui ex proprio motu, aliqui, suorum abbatum duritia hoc agente, damnabiliter discurrunt. Eapropter Capitulum generale tanto discrimini animarum remediare cupiens, omnibus et singulis abbatibus Ordinis sub poena suspensionis ab ingressu ecclesiae praecipit et mandat, ne monachos et conversos ad se missos alteri quam propriis abbatibus, ut occasio huiusmodi perniciosae divagationis auferatur, dirigant et remittant ; adiiciens idem Capitulum nihilominus et mandans, ut abbates in partibus Rheni monachos sibi missos, et in capellis sive parochiis locatos, ad monasteria quantocius revocent, prout divinae ultionis districtionem et futuram Capituli generalis gravem animadversionem voluerint evitare. Praesertim cum ecclesiae parochiales et capellae secundum quamdam annalem diffinitionem monachis committit non debent, sine licentia Capituli generalis. 27.  Licet per quamdam constitutionem domini Bonifacii Papae VIII et Ordinis statuta sit dudum provisum, statutum et decretum, quod plures moniales ad monasteria Ordinis non recipiantur, nisi quot poterunt de bonis et proventibus monasteriorum, quoad victum et vestitum, absque penuria sustentari, et quod patres abbates sive visitatores, cum consilio seniorum suorum, numerum personarum secundum facultates monasteriorum taxent, ut per hoc pestiferi vitii proprietatis tollatur occasio, per quod personis regularibus multa delinquendi materia ministratur. Et quia dicti patres abbates sive visitatores in huiusmodi statuti executione nimis negligentes hucusque fuerunt, igitur ad tollendam multorum malorum occasionem et prohibendum perniciosum monialium per saeculum discursum, Capitulum generale omnibus et singulis patribus abbatibus et visitatoribus Ordinis, sub debito obedientiae ac depositionis poena, quatinus ipsos et quoslibet ipsorum praesenti statuto non paruerint, ipso facto incidisse decernit, mandat et iniungit quatinus, infra annum a publicatione praesentis, per se vel per idoneos commissarios, monasteria monialium ipsis subiecta vel commissa accedent, et cum consilio seniorum suorum et aliorum sapientum de Ordine, secundum facultates ipsorum monasteriorum numerum personarum ibidem sine penuria vivere valentium moderent et taxent, mandantes firmiter et districte auctoritate Capituli generalis abbatissis et officialibus sub depositionis ab officiis, et ceteris conventualibus sub infamiae et inhabilitatis poenis, ne talem taxationem et ordinationem in receptione personarum aliquatenus transcendant, nisi proventus et redditus ipsorum monasteriorum adeo notabiliter augmentati et ampliati fuerint, quod merito numerus personarum augeri debeat et possit, et tunc secundum consilium et consensum dictorum patrum abbatum et visitatorum dictum numerum personarum poterunt, ut praefertur, rationabiliter augmentare. Et si dictae abbatissae et moniales in praedictis omnino rebelles et contumaces extiterint, secundum papalia et Ordinis privilegia, exigente earum rebellione, ab Ordinis libertate per praedictos patres abbates et visitatores quantocius rescindantur. 28.  Capitulum generale ex causis rationabilibus permotum annuit et concedit, ut abbates Ordinis uno vel duobus suis fratribus, de quorum idoneitate constat et conscientiarum puritate praesumitur, tempore quadragesimali, dum legitima subest causa, committere suas vices possint, ut personarum regularium ibidem degentium annuales recipiant confessiones. 29.  Ut tollatur occasio ne causae Ordinis in detrimentum monasteriorum extra Ordinem, et ne diutina vacatione monasteriorum sacris canonibus prohibita et ipsis monasteriis molesta in aliquibus monasteriis locum sibi vindicet, et ne statuta Ordinis quorum plura in iure sunt fundata, ipsius iuris dispositionibus obvient vel contrarium sonare videantur, Capitulum generale declarando quoddam statutum *Novellarum* de electione abbatum, quam in discordia contigerit celebrari, declarat et diffinit quod non fuit nec hodie est intentio Capituli per hoc statutum, prout quidam male intelligentes sentiunt, quid iuri derogere vel aliquatenus obviare, ut videlicet de necessitate requiratur, quod confirmandus in abbatem habeat ad minus duas partes electorum, cum sufficiat ut habeat maiorem partem, non respectu aliarum partium discordantium, sed respectu totius congregationis electorum, prout omnia iura disponunt, quae solum volunt habere duas partes electorum illum qui in Summum Pontificem est eligendus. 30.  Sententiam excommunicationis in *Libello* contra ministrantes carnes personis saecularibus latam, licet sit minatoria, Capitulum generale revocat et cassat, sicut quondam per annalem diffinitionem dignoscitur fuisse revocata, cuius tenor talis est : Ad conservandam antiquam Ordinis honestatem generale Capitulum inhibet personis Ordinis universi ne in monasteriis et locis Ordinis carnes saecularibus audeant ministrare, absque visitatoris et abbatis sui licentia speciali, quam comminationem sententiae excommunicationis alias contra tales ab Ordine factam, revocat Capitulum generale. 31.  Capitulum generale volens rigorem et multitudinem poenarum propter fragilitatem humanam moderare, vult et mandat ut personae Ordinis universi de esu carnium inordinato convictae vel deprehensae poenis statutorum papalium mulctentur, omnibus aliis poenis super hoc per Ordinem editis revocatis penitus et abiectis. 32.  Item, ne idiotae et minus religiosi in abbates Ordinis, qui plurimi mali occasio sunt et hucusque fuerunt, amplius praeficiantur, Capitulum generale patribus abbatibus, visitatoribus et commissariis universis, sub debito salutaris obedientiae et districtione excommunicationis, mandat et praecipit, ne aliquem electum confirment nec ad abbatiae regimen admittant, nisi idoneus et sufficiens sit, habens conditiones abbatis, quas abbatem habere canonica et Ordinis statuta determinant et disponunt. In casu vero quo in aliquo monasterio vacante idoneus et sufficiens, ut praedicitur, in abbatem praeficiendus non reperiatur, ex tunc pater abbas vel visitator cum consilio assessorum et seniorum domus vel solum assessorum, si seniores assentire de postulatione renuerint, de alio monasterio dignum et habilem in pastorem possunt postulare, allegationibus plurimorum dicentium quod non nisi de domo sua eis abbas praefici debeat prohibitis omnino et exclusis. 33.  Capitulum generale mandat et praecipit sub debito salutaris obedientiae et excommunicationis poena abbatissis et priorissis et monialibus Ordinis universi, ad contribuendum ista vice pro expensis mittendorum ad proximum Concilium, ad defendendum exemptiones, privilegia et Ordinis libertates. 34.  Quia refrigescente caritate multorum, paucae personae hiis diebus ad Ordinem convolant, cum in nonnullis mundi partibus monasteria nostri Ordinis magnum personarum patiuntur defectum, propter quod etiam cultus divinus minuitur, et monasteria ipsa in temporalibus magnam sustinent laesionem, volens dictum Capitulum ipsis monasteriis de aliquali remedio providere, annuit, concedit, et indulget quod novitii Ordinis, ante annum probationis finitum, per sequens continuum quinquennium ad professionem solemnem admitti et benedici possint, sic tamen quod ipsi novitii antequam benedicantur, psalterium corde tenus et alia de necessitate scienda sciant, et quartum decimum annum suae aetatis compleverint, ac de residuo tempore probationis de facto renuntient et expresse. 35.  Committit Capitulum generale de Ebrach et de Langheim monasteriorum abbatibus, ut ambo accedant personaliter ad monasterium de Fonte salutis, et se diligenter informent, si pro monasterio eodem expediat, quod bona minus fructuosa ab aliis bonis monasterii seorsim et longe sita in oppidis Vorcheim et Membernheim, alienentur et in meliores fructus prope monasterium convertantur, et in futuro Capitulo relationem facient claram et fidelem. 36.  Ad relata de Walkenrede et Vallis Sanctae Mariae monasteriorum abbatum in praeterito Capitulo pro inspectoribus deputatorum abbati et conventui monasterii de Lapide Sancti Michaelis, ut grangiam dictam Campenrode [Crapeniade, 1419, n° 23] desolatam, et quae nullatenus per monasterium vel eius personas propter nimiam distantiam coli potest, certis personis iure emphitetico possidendam pro annuis censibus sive redditibus locare possint, *Capitulum* generale concedit et indulget. 37.  Discordiam inter Paulum, monasterii de Monte Sanctae Mariae, et Ioannem monachum de Sancto Gothardo, de abbatia dicti monasterii Sanctae Mariae contendentes exortam et motam Capitulum generale abbatibus de Hilaria et Campoliliorum monasteriorum ac magistro Bartholomeo de Ebraco, s. th. pr., committit ipsis iniungens et mandans, quatinus dictum monasterium de Monte Sanctae Mariae personaliter omnes tres vel duo ipsorum, altero se licite excusante, accedant, inquirant et diligenter se informent, et quemcumque ex praedictis, iuxta Ordinis et iuris statuta ius habere repererint, eumdem et eius electores auctoritate Capituli generalis approbent, autorizent et confirment, et alterius non habentis ius electores dicta auctoritate cassantes et annullantes sibi super impetitione dictae abbatiae perpetuum silentium imponant. Si vero utriusque electionem invenerint invalidam et minus canonicam, ex tunc ambobus eiectis et repudiatis, dicto monasterio de tertio provideant, qui idoneus et sufficiens existat, ac iuxta canonica et Ordinis statuta abbatum conditionibus praeditus et suffultus. 38.  Capitulum generale de Mulebrune et de Schonaugia et Bebenhusen monasteriorum abbatibus committit et iniungit, ut monasterium de Castro aquilae tempore opportuno, et cum per abbatem et conventum dicti monasterii requisiti fuerint, una cum patre abbate accedant, et claram computationem de receptis et expensis possibiles dictae domus ab eisdem officialibus exigant et requirant, diligenter etiam se informantes, si qua fraus vel cautelositas in computationibus per abbatem defunctum et officiales praedictos pridem factis sit commissa. Ex tunc huiusmodi fraudulentes et periuros, secundum formam Ordinis per poenas patentes, condigna severitate puniant, ut ceteris ne talia vel consimilia attentent, transeat in terrorem. Si vero dictos officiales in rationibus redditis fideles et sinceros repererint, eosdem coram religiosis et saecularibus efficaciter salvent et excusent, accusatoremque patris sui et delatorem secretorum Ordinis ad aures saecularium et eidem adhaerentes et potentum secundum Ordinis statuta puniant indilate. Et si aliqua discordia in electione novi abbatis nuper facta intervenit, eamdem omnibus modis quibus possunt, sedent et sopiant, discordantes ad concordiam reducentes, et ante omnia provideant ne diutina vacatio, sacris canonibus prohibita et monasteriis utique molesta, ibidem sibi vindicet locum, sed si in ipsos compromissum vel electio secundum Ordinis statuta devoluta fuerit, ipsi de persona idonea et sufficienti dicto monasterio provideant, auctoritate Capituli generalis. 39.  Capitulum generale causam quae vertitur inter monasterium de Schonaugia et monasterium monialium in Bullikem committit et Mullobrun et *Bebenhusen* monasteriorum abbatibus, eisdem mandans et iniungens, ut ambabus partibus in certo termino et loco competenti vocatis, dictam causam secundum formam et statuta Ordinis determinent bono fine. 40.  Visitationem monasterii monialium Ramosensis abbati de Uterina valle alias commissario Capitulum generale ex causis rationabilibus revocat, et eiusdem monasterii curam, gubernationem, visitationem, correctionem ac totius paternitatis officium committit abbati de Otterburg, in plenaria Ordinis potestate. 41.  Ad instantes preces abbatissae monasterii monialium de Sancto Spiritu, in ipso cum sorore Barbara dicta Quitzen Dorsserin, eiusdem monasterii professa, de puerperio convicta Capitulum generale dispensat super restitutione gradus, decernens quod ad omnes actus legitimos et ad officia et administrationes Ordinis, citra abbatialem dignitatem, admitti possit et promoveri. 42.  Committit Capitulum generale abbati Vallis Sancti Petri in Heisterbach ut cum fratribus Dilivanno de Sybergh et Winando de Herst, sui monasterii professis, qui aliquamdiu retento habitu sine licentia a monasterio recesserunt, peracta poenitentia secundum formam Ordinis, super restitutione gradus possit dispensare, et ut dicti fratres ad omnes actus legitimos et officia Ordinis, citra abbatialem dignitatem, admitti valeant et promoveri. 43.  Causam vel causas inter abbatissam in Clusorii et abbatissam monasterii in Daylheim motas vel movendas, Capitulum generale committit abbati Vallis Sancti Petri in Heisterbach, in loco ambabus partibus competenti auctoritate Capituli generalis secundum formam et statuta Ordinis bono fine decidendas. 44.  Ex causis rationabilibus Capitulo generali expositis, idem Capitulum generale abbatem monasterii Novi castri a cura monasterii monialium Regispontis absolvit et supportat, ac abbati monasterii de Mullenbrun curam et gubernationem dicti monasterii, qui pridem ipsum gubernare consuevit, committit eiusdem abbatis iurisdictioni, potestati, correctioni, visitationi, et alteri cuicumque ordinationi ad paternitatis officium pertinenti subiiciens, in plenaria Ordinis potestate. 45.  Controversiam et dissensionem inter abbatissam in Buyrbach et abbatissam monasterii in Horto Sanctae Mariae in Colonia exortas, Capitulum generale committit abbati in Heysterbach, qui convocatis partibus supradictis in termino et loco competentibus, et auditis querelis et contentionibus dictarum partium dictam controversiam in amicitia, si fieri possit, decidat, alioquin secundum formam iuris et statutorum Ordinis, ac rectae rationis dictamen, utrique parti auctoritate Capituli generalis faciat iustitiae complementum. 46.  Controversiam et dissensionem inter abbatem de Belloprato ex una parte, et de Novocastro et Pomerio monasteriorum abbates ex parte altera, ratione cuiusdam annuae pensionis vini exortas, Capitulum generale de Morimundo et de Lutzella monasteriorum abbatibus bono fine terminandas in plena Capituli potestate committit et iniungit, quatinus in certo termino et loco competenti ambabus partibus convocatis, ac aliis abbatibus Ordinis, quos quaelibet partium decrevit advocare, et auditis querelis, quaestionibus, rationibus et responsionibus hinc inde, dictam causam in amicitia, si fieri possit, decidant, alioquin secundum formam et seriem iuris ac rectae rationis dictamen, utrique parti faciant iustitiae complementum. 47.  Capitulum generale committit et iniungit abbati de Volkolderode ut associatis sibi duobus vel tribus abbatibus propinquioribus et notabilioribus, qui una secum accedant ad monasterium de Lucka ibidem visitantes, corrigentes, ordinantes, instituentes et destituentes in capite et in membris, ac omnia alia facientes, quae pro reformatione dicti monasterii in utroque statu videntur esse necessaria, vel quomodolibet opportuna, monachos quoque disciplinam regularem in dicto monasterio turbantes, ut fertur, per emissionem et alias poenas Ordinis consuetas condigna severitate puniant et castigent, in plenaria Ordinis potestate. 48.  Reformationem omnium et singulorum monasteriorum Ordinis utriusque sexus ac omnium singularum in Coloniensi et Rhemensi provinciis et partibus circumvicinis consistentium… abbati de Claravalle et abbati quem secum advocare decreverit… *etc. iuxta formam consuetam* (*cf. ann.* 1401, *n° 26*, 1402, *n° 27*). 49.  Capitulum generale committit et iniungit abbati de Claravalle ut dum ipsum ad monasterium de Hymerode sibi immediate subiectum declinare contigerit, quod de moribus, vita et conversatione fratris Petri, quondam abbatis ibidem, diligenter inquirat, et se informent, et si invenerit ipsum excessus et insolentias, quibus pridem dum in regimine esset notatus est, reiterasse, vel alias ipsum vitiosum et scandalosum fore, quod ex tunc ipsum provisione tempore resignationis sibi facta et deputata, iuxta statutorum Ordinis dispositionem, privet, ipsumque per poenas Ordinis iuxta qualitatem excessuum puniat, etiam per incarcerationem, si ipsius exegerint fore facta. 50.  Generale Capitulum, nomine et auctoritate totius Ordinis Cisterciensis, in omnibus et singulis generalibus et particularibus ipsius Ordinis, et abbatum, abbatissarum, conventuumque, monasteriorum tam vivorum quam mulierum, personarumque singularium quarumcumque Ordinis eiusdem causis, querelis, actionibus et defensionibus quibuscumque eorumdem abbatum, abbatissarum, conventuum, monasteriorum et personarum Ordinis memorati, procuratores, negotiorum gestores, sindicos praeconitos, actores, defensores et nuntios speciales in sacrosancto universalis Ecclesiae generali Concilio Papiae vel alibi de propinquo, divina favente clementia, celebrando, nominat, eligit, ordinat, facit et constituit venerabiles in Christo fratres Matheum Claraevallis, Ioannem Ursicampi, Guillelmum Fontis Danielis, Ioannem de Crista, Guillelmum Mortuimaris, Ioannem de Precibus, Petrum de Candeleio, et Guillelmum Belli loci regis, s. th. doct. monasteriorum eiusdem Ordinis abbates. Necnon de Runa, de Mulebrune, et de Herdehusen similiter eiusdem Ordinis monasteriorum abbates, et eorum quemlibet in solidum, ita quod non sit eorum alterius conditio deterior, sed quaecumque per ipsorum aliquem inceptum fuerit, per alterum resumi, continuari, deduci, mediarique valeat et finiri. Eosdemque *constituit,* ordinat et nominat ambaxiatores nomine totius Ordinis ad sacrosanctum Concilium antedictum. Dat insuper idem Capitulum eisdem abbatibus… *etc. ut in anno* 1412, *n° 58*. 51.  Quia praesens Capitulum procuratores et ambaxiatores ad comparendum totius Ordinis in sacro universalis Ecclesiae Concilio Papiae vel alibi de proximo, divina favente clementia, celebrando, constituit et ordinavit nomine quo supra ambaxiatores, procuratores et nuntios speciales dicti Ordinis, attendens idem Capitulum, quod totius Ordinis res agitur, pro sumptibus eorumdem ambaxiatorum in praefato generali Concilio, subsidium sex mille libr. turonensium Ordini et ipsius monasteriis tam virorum quam mulierum imponit, ipsius subsidii receptores constituit, ordinat et deputat idem Capitulum in provinciis Bisuntinensi et Lugdunensi dominum Cistercii et abbatem Bellaevallis et eorum quemlibet. In provincia Rhemensi et dioecesi Leodiensi, de Claromarisco et de Bonofonte monasteriorum abbates et eorum quemlibet. In provincia Rothomagensi, de Bonoportu et de Thorignaco monasteriorum abbates et eorum quemlibet. In provincia Senonensi, de Prulliaco et de Valle Beatae Mariae monasteriorum abbates et eorum quemlibet. In provinciis Turonensi et Bituricensi, de Fonte Danielis, de Precibus, s. th. doct. et de Nigro lacu monasteriorum abbates et eorum quemlibet. Eisdem receptoribus et eorum cuilibet iniungens et committens, quatinus per se vel alium aut alios per eosdem aut eorum alterum deputandum vel deputandos, ab abbatibus, abbatissis et officiariis monasteriorum cuiuscumque sexus dicti Ordinis in partibus sibi commissis existentium quotas dicti subsidii levet, exigat et recipiat, et domino Cistercii fideliter consignet aut consignari faciat praefatis ambaxiatoribus per eum distribuendas. Recusantes solvere, si qui sint, nisi personaliter ad dictum Concilium sint accessuri per omnimodam Ordinis censuram viriliter et debite coerceat auctoritate dicti generalis Capituli praedictorum receptorum quilibet et per eorum quemcumque deputatus invocato, si sit opus, auxilio iudicum ecclesiasticorum, et favore brachii saecularis. Monasteria vero Rhemensis, Rothomagensis, Turonensis et Bisuntinensis dioecesium, ac dioecesis Leodiensis, de et pro dicto subsidio taxat et imponit idem Capitulum ad quotas vel summas contentas in rotulis sub sigillo Diffinitorum missis receptoribus memoratis. Bisuntinae vero et Lugdunensis provinciarum monasteria per dominum Cisterciensem taxanda reverenter sibi committendo relinquit. 52.  Generale Capitulum pro negotiis communibus Ordinis in romana Curia vel alibi prosequendis, et maxime pro libertatibus, exemptionibus, privilegiis et immunitatibus Ordinis eiusdem in sacrosancto generali Concilio Papiae vel ubicumque de proximo divina favente clementia celebrando defendendis, et aliis eiusdem Ordinis oneribus supportandis, imponit contributionem novem millium florenorum, de qua vult, statuit, ordinat et decernit idem Capitulum monasteria sanctimonialium non eximi, sed quotas eis impositas de contributione huiusmodi solvere sicut et monachorum, et quia taxata sunt ab antiquo monasteria monachorum, monasteria sanctimonialium in rotulo abbati de Crista memorati Ordinis, Lingonensis dioecesis, s. th. doct. tradito et sigillo Diffinitorum sigillato nominata taxat idem generale Capitulum, et eisdem summas in dicto rotulo contentas imponit de novem millibus antedictis, receptoremque contributionis praetactae novem millium florenorum et arreragiorum quorumcumque praecedentium constituit et ordinat in eisdem, tam virorum quam mulierum, monasteriis in dicto rotulo contentis, praefatum abbatem monasterii de Crista ipsius Ordinis generalem in romana Curia procuratorem, per se vel alium aut alios idoneum vel idoneos per ipsum ad hoc deputandum vel deputandos, eidem abbati de Crista et ab eo deputandis firmiter iniungens idem Capitulum et districte praecipiens in virtute salutaris obedientiae, quatinus a praedictorum monasteriorum abbatibus et abbatissis, officiariisque requirat et recipiat summas in dicto rotulo contentas, et arreragia praecedentium contributionum ab abbatibus huiusmodi solventes quittet et absolvat. Contradicentes et rebelles in solutione, si qui vel quae sint, auctoritate nominati Capituli per censuras Ordinis et alia quaecumque iuris et iustitiae remedia, viriliter et debite compellat, invocato, si sit opus, auxilio iudicum ecclesiasticorum et favore brachii saecularis.

Anno Domini millesimo quadringentesimo vigesimo tertio, statuta sunt haec in Capitulo generali Cisterciensis Ordinis, apud Divionem propter guerrarum turbines celebrato. ORATIONES. 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1419. 2.  Pro serenissimo domino nostro, domino (*locus vacuus*)…, pro domino duce… *etc. ut in anno* 1401. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1401. [DIFFINITIONES]. 6.  Editam anno praeterito diffinitionem, qua sub debito obedientiae et depositionis poena mandat et iniungit patribus abbatibus et visitatoribus Ordinis, quatinus infra annum a publicatione dicti statuti per se vel idoneos commissarios numerum personarum regularium in monasteriis monialium sibi subiectis aut commissis existentium, iuxta facultates ipsorum monasteriorum, taxent et moderent, et abbatissis ac officialibus sub depositionis ab officiis, ceterisque conventualibus sub *inhabilitatis* et infamiae poena mandat, et auctoritate Capituli generalis inhibeant districte, ne talem taxationem et ordinationem in receptione personarum transcendant, praesens Capitulum sic moderatur et vult intelligi, quod omnes poenae in dicta diffinitione contentae solum sint comminatoriae, discretioni eorumdem patrum abbatum et visitatorum cetera in huiusmodi statuto vel diffinitione contenta relinquens. 7.  Cum Ordo noster… *etc. ut in anno 1390, n° 7, mutatis quae sequuntur* : contributionem sex millium florenorum florentiae vel monetae aequivalentis… Receptores… ubique dominum abbatem Cistercii per se vel per alium seu alios. In Cistercio priorem et bursarium eiusdem loci. In romana Curia procuratorem Ordinis generalem. Parisiis cellerarium collegii sancti Bernardi, et in partibus Alemanniae abbates ad hoc anno praeterito per generale Capitulum deputatos. 8.  Reformationem omnium et singulorum monasteriorum et locorum conventualium, singularumque personarum regularium nostri Cisterciensis Ordinis in provincia Bremensi, dioecesi Caminensi, et regnis Daniae, Sweciae et Norwegiae consistentium, committit generale Capitulum abbati de Doberan ac etiam contributionum receptionem in eisdem provincia, dioecesi et regnis in ipsius Capituli et Ordinis totius plenaria potestate. Insuper dictum Capitulum certis ex causis monasterium de Peplin in Poncia eximit a reformatione abbatis Clarae tumbae. 9.  Abbati in Hyddenze inhibet generale Capitulum ne pensionem solvat suo praedecessori concessam quavis occasione, absque speciali mandato seu licentia Capituli memorati. 10.  Commissione exercendi per annum et cum referendi debito reformationis officium in Ordinis nostri monasteriis, ubi opus fuerit, per diversas Alemanniae regiones et provincias anno praeterito concessas abbatibus de Schonaugia, de Sancto Benedicto in Menterna pluribusque aliis dictarum provinciarum abbatibus, quorum nulli vel pene nullus Capitulum praesens per se vel alios visitant ea relaturi, quae Ordinis nomine et auctoritate gesserunt, Capitulum ipsum declarat et decernit durationis suae terminum habuisse totalem, nulloque amplius vigore subsistere. Ad maioris insuper evidentiae luculentiam praefatas commissiones revocat prorsus et annullat, donec de ipsarum tenoribus non paucas includentibus difficultates, de executionibus quoque titulo commissionum huiusmodi factis informationem et deliberationem habuerit pleniorem. 11.  Ad petitionem domini Claraevallis, Capitulum generale dominum Arnaldum abbatem monasterii Eberbacensis perpetuo a via ipsius Capituli favorabiliter habet supportatum. 12.  Ad supplicationem abbatis de Lutzella cum sorore Agnete Lucispurg, professa in monasterio Mag[d]enow dispensat generale Capitulum, ut non obstante lapsu carnalis contagii, in quem recidisse dicitur, subsecuto puerperio, ad omnes actus Ordinis legitimos, officia, administrationes, etiam si contingat ad abbatialem statum, dum tamen abbatissae et sanioris partis conventus concurrat assensus, promoveri valeat et assumi. 13.  Cum fratribus Stephano de Brethim, sacerdote professo in Mulebrune, et Nicolao de Buswiler, sacerdote professo in Novo castro, misericorditer dispensat generale Capitulum, ut non obstante apostasia quam per saeculum evagando per annum vel ultra dicuntur incurrisse, ad regimen, habitum et gradum suum pristinum, cum suis placuerit superioribus, restituantur, et ad omnes actus legitimos citra tamen abbatiatum, valeant in Ordine promoveri. 14.  Ad supplicationem abbatis de Puro campo cum fratre Rodolpho, sacerdote professo dicti loci, dispensat generale Capitulum, ut non obstante carnali contagio in quod olim recidisse convictus, quia publicam sibi propter hoc iniunctam poenitentiam devote peregit, ad omnes actus legitimos, voces, gradus, officia vel administrationes, etiam ad abbatiatum, si contingat suorum superiorum concurrente beneplacito, valeat in Ordine promoveri. 15.  Gratiose concedit generale Capitulum abbati de Eberbaco, dioecesis Moguntinae, quatinus personis regularibus tam suis Eberbacensis quam aliorum utriusque sexus immediate subiectorum ei monasteriorum, vel etiam aliunde commissorum, poenas seu poenitentias a iure vel ab Ordine taxatas pro delictis, dum tamen meritae et inchoatae fuerint, breviare, minuere vel remittere ; ab excommunicationum insuper sententiis ac irregularitatum poenis eas absolvere, nisi casus adeo graves forent, quod super eis esset Capitulum merito consulendum. Monachos denique et novitios ante completum probationis annum benedicere, ad professionemque suscipere valeat, quamdiu in praesidentiae vita hoc egerit, quae licet praemissa, vel eorum aliqua generali sint Capitulo reservata. Ad petitionem insuper dicti abbatis Eberbacensis idem Capitulum restituit et rehabilitat fratrem Ioannem de Kirderich, professum dicti monasterii, ad omnem famae laudabilis integritatem, acceptabilemque ad quoscumque legitimos actus et honorum gradus etiam praesidentiae abbatialis, tametsi per apostasiae fuliginem aliunde viluerit, unde dignos poenitentiae fructus egit. 16.  Ad supplicationem abbatis Pontigniaci cum fratre Ioanne de Heriaco, monacho dicti loci, dispensat generale Capitulum, ut non obstante apostasia quam illicentiatus extra monasterium per spatium trium dierum vel circa existendo, commisit, regulari tamen habitu non deposito, ad omnes actus legitimos Ordinis, voces, gradus, officia, vel administrationes, et ad abbatiatum, si contingat, suorum superiorum concurrente beneplacito, valeat in Ordine promoveri. 17.  Ad idem cum fratre Ioanne Mylower, professo monasterii in Stolp, qui per duos menses illicentiatus extra monasterium in saeculo existendo, ad supplicationem sui abbatis generale Capitulum dispensat ut supra. 18.  Abbatem de Novo campo propter invaletudinem corporis sui et viarum pericula, Capitulum generale a via ipsius Capituli, mittendo tamen contributiones, usque ad sequens quinquennium habet favorabiliter excusatum. 19.  Ad idem pro abbate de Puro campo. — Ad idem pro abbate de Herdehusen. 20.  De Candelio et de Gimundo monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet committitur per generale Capitulum, quatinus per censuram Ordinis et alia iuris remedia omnes personas Ordinis utriusque sexus, quas repererint monasterio de Bolbona vel personis ipsius teneri vel efficaciter obligatas fore per litteras aut alia documenta legitima, coerceant ad satisfactionem plenariam viriliter et compellant. 21.  Ad idem pro domino Firmitatis, abbati Caroliloci et abbati Sancti Sulpitii. 22.  Ad idem pro domino Claraevallis, de Crista et de Regalimonte. 23.  Ad idem pro domino Morimundi, de Crista, de Theoloco et de Bolbona. 24.  Ad idem pro domino de Crista, de Claravalle, de Morimundo et de Albaripa. 25.  Ad petitionem abbatis et conventus monasterii Clarifontis, cum fratre Hugone de Chauveyo, monacho professo dicti monasterii, misericorditer dispensat generale Capitulum, qui anno nuper lapso quadam nocte faciendo scrutinium minime fuit repertus in dormitorio pernoctasse, et propter hoc de carnali contagio suspectus non tamen convictus, inde timens ob hoc Ordinis rigorem, apostatavit ab Ordine fere per octo dies. Deinde ad se reversus poenitentiam ab Ordine sibi iniunctam humiliter peregit, ut praemissis non obstantibus ad omnes actus legitimos, voces, gradus, officia, administrationes, etiam abbatiatum, si contingat suorum superiorum concurrente beneplacito, valeat in Ordine promoveri et assumi. 26.  Ad idem petitur pro fratre Ioanne de Bullencuria monacho dicti monasterii, qui quadam die hora nona repertus fuit cum quadam muliere notam criminis habente, et eam in quodam scriptorio introduxisse, super hoc poenitentiam sibi ab Ordine iniunctam devote adimplevit, ut praemissis non obstantibus, etc. ut supra, citra tamen abbatiatum. 27.  Ad idem cum fratre Petro Trox, monacho monasterii de Fontemorum, qui per spatium trium mensium vel circa ab Ordine apostatavit, habitu regulari deposito, generale Capitulum ad supplicationem abbatis sui misericorditer dispensat, ut non obstante apostasia per dictum Petrum commissa, ad omnes actus legitimos Ordinis, etiam ad abbatiatum, si contingat, etc. 28.  Cum fratribus Stephano de Birthem et Wernhero de Veyhingen, professis in monasterio de Mulebrunne, ad supplicationem abbatis dicti loci dispensat generale Capitulum, ut non obstante apostasiae nota, quam incurrerunt, videlicet ipse Stephanus per annum vel circa, et ipse Wernherus circa decem dies extra Ordinem sine licentia vagabundi, eis infra annum vel ante restituatur habitus regularis et loca eorum pristina, et ad omnes gradus, officia, voces, et actus legitimos etiam ad abbatiatum, si contingat sui superioris assensu concurrente, in Ordine promoveri valeant et assumi. 29.  Processum, cui praesens diffinitio est annexa, generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 30.  Electionem factam in monasterio Castri aquilae de domino Bernardo, monacho professo ibidem in abbatem electo, in qua quidem electione omnes monachi ibidem professi, quibus canonicum aliquid non obstitit, ad eligendum sunt admissi, necnon confirmationem et decretum patris abbatis desuper confectum generale Capitulum ex certis, iustis et rationabilibus causis ratificat, approbat et confirmat. 31.  Abbates de Novocastro et de Pomerio Cisterciensis Ordinis, Argentinensis dioecesis, quia citati personaliter ad praesens generale Capitulum, et sufficienter expectati non comparuerunt, nec alius quicumque pro eis, declarat ipsum Capitulum contumaces, eosque citat iterum personaliter et sub poena depositionis in civitate Bisuntina coram domino Cistercii, cui reverenter committit decisionem causae pendentis inter abbatem et conventum monasterii Belliprati Tullensis actores ex una, et eosdem de Novo castro et de Pomerio defensores ex altera parte, ad quintum decimum diem proximo futuri mensis novembris si iuridica fuerit, sin autem ad proximam juridicam diem inde sequentem, responsuros eisdem de Belloprato, et in dicta causa processuros ulterius prout dictabit ordo iuris, cum intimatione legitima quod sive compareant sive non, contra eos procedetur via iuris et iustitiae, eorum contumacia non obstante. Vult etiam et mandat idem Capitulum quod quaelibet pars in dicta causa patrem abbatem suum adducat ad diem antedictam. Mandat insuper dictum Capitulum quod utraque pars de iure suo plenarie ostendat, ut idem dominus Cistercii indilate utrique parti puram iustitiam reddere valeat. 32.  Ad supplicationem abbatis Bolbonae, generale Capitulum honorabili viro domino Petro de Fuxo, monacho dicti monasterii olim abbate eiusdem, qui sponte cessit praefato monasterio, tamquam benemerito et condigno concedit pensionem 60 librarum turonensium super proventus et redditus dicti monasterii quamdiu vixerit in humanis, solvendo medietatem in festo Nativitatis Domini anno quolibet, et aliam medietatem in festo sancti Ioannis Baptistae, non obstante quod dominus noster pensionem annualem assignaverit sibi 40 librarum. 33.  Ad supplicationem abbatis Bolbonae, cum fratre Raimundo Lezan, monacho dicti loci, misericorditer dispensat generale Capitulum, ut non obstante apostasia quam incurrit aliquamdiu et stetit in saeculo damnabiliter vagabundus, temere dimittendo habitum regularem, ad omnes actus legitimos Ordinis, voces, gradus, officia vel administrationes, etiam ad abbatiatum, si contingat, suorum superiorum beneplacito concurrente, valeat in Ordine promoveri et assumi. 34.  Ad supplicationem quorumdam abbatum provinciae Coloniensis, Capitulum gratiose indulget, ut cum visum fuerit abbatibus Ordinis et aliis praesidentibus, propter evidentem utilitatem, partem de anno probationis diminui, quod non obstantibus constitutionibus quibuscumque in contrarium editis Ordinis Cisterciensis, dum novitii sponte ulteriori renuntiaverint probationi, poterunt ad professionem recipi cum effectu. 35.  Ad supplicationem abbatis de Menterna, generale Capitulum gratiose indulget fratri Theodorico monacho et sacerdoti professo in Scola Dei, qui intendit suae saluti efficaciter providere, quod non obstantibus quibuscumque Ordinis Cisterciensis institutis in contrarium editis, libere valeat ad ordinem Carthusianae observantiae infra annum a data praesentium se transferre, inibi professum ab obedientia et observantiis dicti Ordinis Cisterciensis declarans penitus absolutum. 36.  Non obstante revocatione cuiusdam diffinitionis anno praeterito in Capitulo Cisterciensi de et super certarum poenitentiarum reformationibus editae, vult et praecipit Capitulum abbatibus de Campo et de Menterna, Coloniensis et Moguntinae dioecesium, ut ad certum locum provinciae Coloniensis singulis annis per censuras ecclesiasticas et Ordinis poenas convocent abbates dictae provinciae, ad eligendum duos abbates vel saltem idoneos monachos ad generale Capitulum cum contributionibus et ceterorum abbatum excusatione, maxime propter guerrarum turbines in omni parte mundi undique saevientium, aliaque incommoda et viarum discrimina transmittendos. 37.  Ad supplicationem abbatis de Menterna, Capitulum generale dispensat cum fratribus Ioanne et Theodorico monachis monasterii de Huda, Bremensis dioecesis, Ordinis nostri Cisterciensis, quod non obstante apostasia et carnis vitiis, quibus laborarunt, ad gradum eorum pristinum, citra tamen abbatiatum, per proprium abbatem, cum sibi visum fuerit, restituantur. 38.  Ad supplicationem abbatis de Menterna, dispensat generale Capitulum cum fratribus Radulpho et Theodorico, monachis monasterii in Reynveld, ut non obstante quod primus carnis vitio laboravit, et alter fugitivus, per proprium abbatem ad gradum eorum pristinum, citra tamen abbatiatum, restitui valeant et assumi. 39.  Capitulum generale gratiose indulget fratri Henrico monacho et presbytero monasterii de Corona partium Bohemiae, quia monasterium per hereticos funditus destructum dicitur, et monachi hinc inde per mundum dispersi, quod quandocumque sibi placuerit poterit, quibuscumque constitutionibus in contrarium editis non obstantibus, profiteri abbati de Menterna Ordinis nostri Cisterciensis, Monasteriensis dioecesis, apud quem poterit hospitalitatis gratia demorari. 40.  Capitulum generale gratiose indulget abbati de Menterna omnes et singulas utriusque sexus personas monasteriorum in Ysselteen, Sibekelo, alias in Galilea, Vearmunda et de Yesse, semel et tantum unica vice, absolvere in omnibus casibus generali Capitulo reservatis, et cum eisdem auctoritate dicti Capituli generalis, ubi necessarium pro serenatione earum conscientiarum sibi visum fuerit, dispensare, et eadem auctoritate casu quo frater Rodulphus, monachus et sacerdos in dicto Ysselteen professus, ad aliquod dictorum trium monasteriorum electus fuerit in priorem, quod ex tunc non obstante natalium defectu quem patitur ex illegitimo thoro procreatus, omnes prioratus possit assumere cum effectu. 41.  Capitulum generale committit abbatibus de Campo Sanctae Mariae et Menterna et priori monasterii in Sibekelo, Monasteriensis et Traiectensis dioecesium, quatinus si congruis mediis fieri poterit, incorporent Ordini Cisterciensi monasterium in Buerlo cum omnibus suis attinentiis Ordinis Sancti Willelmi, dictae Monasteriensis dioecesis, et personas ibidem se in Ordinem Cisterciensem volentes commutare, ad habitum et observantiam in plenaria Ordinis potestate recipiant, ac in patrem abbatem et visitatorem, quem de Ordine elegerint, praemissa deputent auctoritate, et quam cito poterint de actitatis plenam faciant Capitulo generali relationem. Quod, inquam, Capitulum ipsum praedictum monasterium cum suis personis, attenentiis ad Ordinis Cisterciensis privilegia, libertates et francesias ex tunc incorporet et admittat. 42.  Ad supplicationem abbatis de Menterna, Capitulum generale dispensat cum Ioanne iam coquo in Menterna, casu quo habitum petierit in eodem monasterio conversorum, quod non obstante natalium defectu quem patitur ex soluto et soluta genitus, poterit ad eumdem habitum et professionem recipi cum effectu. 43.  Capitulum generale super esu carnium monachorum, monialium, confessorum et aliorum in grangiis continue residentium, committit, patribus abbatibus eorumdem immediatis, et aliis locis conventualibus praesidentibus, quatinus taliter cum eis agant, sicut corporum eorum sanitati et animarum saluti viderint expedire. 44.  Ad supplicationem abbatis de Menterna, Capitulum generale dispensat cum Etteka, scolari in Aedercloster Ordinis nostri Cisterciensis, quod non obstante natalium defectu quem patitur ex presbytero et soluta genita, poterit in Ordine et dicto loco remanere, ac in observantia Ordinis Cisterciensis Creatori debitum impendere famulatum. 45.  Cum abbate et conventu de Candelio dispensat generale Capitulum eo quod ipsi haberent infra civitatem Albiensem quamdam domum, quae spectat ad ipsum monasterium iure proprietatis et antiqui dominii, de qua aliqui proventus et redditus eidem monasterio a multo tempore non provenerunt, nec speratur provenire in futurum, quod ipse abbas cum consilio sui conventus vel sanioris partis possit dictam domum ad annuum censum et emphiteosim tradere, directo dominio apud dictum monasterium semper remanente. 46.  Committit Capitulum generale abbati de Candelio, s. th. pr., et de Silvanesio, quatinus ipsi personaliter accedentes ad monasterium monialium de Nonenca, videant et diligenter inspiciant certos redditus censuales, quos abbatissa dicti monasterii dicebat esse nullius utilitatis seu valoris, ob quod oportebat ipsos census minui, et secundum quod repererint, referant Capitulo generali, ut ipsum Capitulum quid super praemissis expediens fuerit, valeat deliberare. 47.  Committit generale Capitulum abbati de Bolbona, quatinus per omnes censuras Ordinis et rigores et alias iuris et iustitiae remedia et vias viriliter et districte compellat omnes et singulos abbates Ordinis praedicti in provinciis Tolosana et Auxitana et alios qui sunt de generatione Grandissilvae, et alios in Ruthenensi, Vabrensi et Albiensi dioecesibus existentes, ad destinandum scolares sufficientes de suis monasteriis et aliis generationis alterius videlicet ad studium Tolosanum, cum suis bursis integris secundum taxam olim domini Benedicti XII statutam, et hoc hinc ad festum beati Martini hiemalis. 48.  Cum generale Capitulum sit plenius informatum quod regentia Sancti Bernardi Tolosae per alios quam de Ordine regitur in actibus scolasticis, committit generale Capitulum regimen dictae regentiae et cathedrae abbati de Candelio, s. th. pr., inhibendo abbati Grandissilvae sub excommunicationis latae sententiae poena quod, terna et canonica monitione praemissis, in ipsum fertur mandatis Capituli generalis non obediri, ut si qui alii cuiuscumque conditionis existant, regentiam tenentes appareant, ipsos de facto a dicta regentia amovet et quietam et pacificam regentiam dicti abbati de Candelio tradere, executionem huius diffinitionis committit Capitulum generale abbati monasterii de Bolbona cum poenis et censuris Ordinis debite exsequendam. 49.  Cum generale Capitulum sit plenarie informatum de moribus, sufficientia et idoneitate fratris Arnaldi de Funariis, monachi monasterii de Gimundo, capiatque idem frater Arnaldus gradum in studio sacrae theologiae professoris, dictum Capitulum ordinat et diffinit de gratia speciali, ut dicto fratri Arnaldo quantum sit in studio Tolosano per immediate sequens quinquennium, praecipiendo abbati de Gimundo ut eidem fratri Arnaldo gratiam habeat de bursa integra providere. Et hanc diffinitionem volumus per abbatem de Bolbona executioni demandari. 50.  Cum generale Capitulum sit plenarie informatum de moribus, sufficientia et idoneitate fratris Aegidii de Bormanno, monachi Grandissilvae, etc. ut in proximo superiori articulo. 51.  Cum generale Capitulum plenarie sit informatum quod Veziada de Gleno domicella quamdam contruxerit cameram sive domum in monasterio de Helia infra villam Croximam, Eduensis dioecesis, pro servitio tam suo quam sororis suae germanae vocatae Ioanna de Gleno, monialis dicti monasterii, timeatque sibi dictam domum seu cameram per emulas auferri, idcirco dictum Capitulum ad supplicationem abbatum de Candelio et de Bolbona confirmat et diffinit, ut dicta domus seu camera maneat dictis sororibus, et ad earum servitium sit deputata, et si una illarum decedat, et altera supervixerit, dicta domus ad vitam remaneat superstiti. 52.  Ad supplicationem abbatis monasterii Verdonarum, cum fratre Dominico de Bursali, monacho dicti loci, dispensat generale Capitulum, ut non obstante apostasia quam incurrit aliquamdiu apostatando, citra tamen habitus dimissionem, et in cappa, et iterum nunc in praefato monasterio poenitentiam sibi benigne iniunctam implevit, ad omnes actus legitimos Ordinis, voces, gradus, officia vel administrationes, etiam ad abbatiatum, si contingat, suorum superiorum beneplacito concurrente, valeat in Ordine promoveri. 53.  Cum per generale Capitulum anno 1421 in Divione celebratum fuerit ordinatum et concessum abbatibus de Grandisilva et de Verdonis, ut de provinciis Viennensi, Tolosana, Auxitanensi, Arelatensi, Aquensi, Narbonensi et Burdegalensi convocarent abbates in dictis provinciis existentes, qui auctoritate Ordinis et generalis Capituli eligerent duos dominos abbates, qui vice et nomine ac sumptibus communibus omnium eorum interessent Concilio Ecclesiae generali, pro tunc per dominum nostrum Papam apud Papiam celebrando. Qui quidem commissarii per suas patentes litteras omnes abbates in dictis provinciis existentes, seu eorum maiorem partem apud Tolosam et in collegio Sancti Bernardi convocaverunt, et pro se et absentibus nominaverunt fratrem Guillelmum, abbatem monasterii de Flarano, pro cuius laboribus et expensis per ipsos certa vadia fuerunt assignata. Verum quia in levandis et petendis dictis vadiis a praedictis abbatibus ibidem praesentibus et aliis absentibus, praedicti commissarii fuerunt aliquantulum negligentes et remissi, ob quorum culpam, ut fertur, dictus de Flarano ad Concilium tunc apud Papiam celebrandum fuerit apud Senas per dispositionem domini nostri Summi Pontificis mutatum, non potuit nec adhuc potest accedere, idcirco Capitulum praesens attendens et considerans quod paucitas nuntiorum et legatorum posset esse damnosa, ordinat et diffinit cum dicto de Flarano nominato, abbatem de Candelio, s. th. pr., ad dictum Concilium destinandum esse atque mittendum. Pro quorum amplioribus expensis augmentandis ad monasteria in provinciis in dicta diffinitione nominatis, adiungimus et deputamus omnia monasteria tam monachorum quam monialium Ruthenensi, Albiensi, Vabrensi et Castrensi dioecesibus constituta, praecipiendo ac committendo iniungentes abbatibus de Bolbona et de Verdonis et alios quoscumque revocando, quatinus taxas et quotas monasteriis et abbatibus et abbatissis per generale Capitulum pro dictis sumptibus impositas et alias dicto durante Concilio imponendas petant, levent et exigant indilate, cum iam dicti nuntii in praedicto Concilio, iam diu est, deberent interesse. Si qua vero sint aliqua monasteria in provinciis et dioecesibus praedictis, quae per dictum Capitulum taxata non fuerint, eis consideratis eorum facultatibus quotas solvendas imponant. 54.  Ad petitionem abbatis et conventus monasterii de Aquabella, committit generale Capitulum abbatibus Camporum bonorum et Valliscrescentis, quatinus personaliter se transferre habeant ad monasterium de Aquabella, et plenariam faciant informationem de grangiis, quae inutiles dicuntur et inhabiles propter guerrarum turbines et mortalitatum pestes, et praecipue ad grangiam vocatam de Gandeleto, et de statu ipsarum plene inquirant, de valore existente et commodo acquirente praefato monasterio de Aquabella, si ad novum censum seu emphiteosim perpetuam traderent, et plenam informationem remittere Capitulo generali proxime celebraturo, ut per praemissam informationem Capitulum generale valeat diffinire, quid in praemissis praefato monasterio de Aquabella sit expediens seu utile. 55.  Reverendis in Christo patribus dominis archiepiscopis, episcopis et aliis locorum Ordinariis ubilibet constitutis, necnon domino episcopo Diensis dioecesis et Valentinensis, frater Ioannes abbas Cistercii ceterique Diffinitores generalis Capituli, in Domino vivere et in Domino mori. Cum per legitimas informationes appareat nobis et Capitulo generali fratrem Petrum Fortonis, olim abbatem Valliscrescentis nunc monachum dicti monasterii, manus iniecisse violentas in abbatem dicti monasterii et nonnullos alios monachos, necnon plures et diversos excessus commississe, propter quod in excommunicationis latae sententiae a canone et secundum Ordinis instituta sententias noscitur incurrisse, nec formidet malum malis accumulare in Ordinis praeiudicium et suae animae detrimentum inquinando plures et diversos ad illicita, et per quae status Ordinis et ecclesiasticus deturpatur. Ideo vos reverendos in Christo patres et dominos Diensem et Valentinensem in iuris subsidium humiliter supplicamus et rogamus, cum una potestas per aliam, iure dictante, iuvari debeat et fulciri, quatinus praefatum Petrum Fortonis, quem nos in hiis scriptis excommunicatum publice nuntiamus, ipsum in vestra ecclesia cathedrali et in aliis vestrae dioecesis ecclesiis diebus dominicis et festivis faciatis publice excommunicatum nuntiari, donec a nobis et Capitulo generali meruerit absolutionis beneficium obtinere, et de eadem vobis seu vestrum cuilibet plena extiterit facta fides, parati enim sumus vobis et vestrum cuilibet in similibus vel maioribus obtemperare. 56.  Ad supplicationem et petitionem abbatis monasterii de Oliva, Pampilonensis dioecesis, committit generale Capitulum de Yransu abbati dictae dioecesis, quatinus monasterium de Gloria dependens immediate a monasterio de Oliva, quod quidem de Gloria adeo dicitur depaupertatum, quod in eodem decenter seu congrue abbas seu monachus non potest congrue vitam suam sustentare, nec divinum cultum in eodem adimplere, ut uniri valeat praefato monasterio de Oliva, si de ipsius abbatis de Gloria processerit voluntate. 57.  Committit generale Capitulum abbati de Bolbona, quatinus per censuras et rigores Ordinis viriliter compellat omnes abbates provinciarum Narbonensis, Tolosanae, Auxitanensis et Burdegalensis, qui non solverunt subsidium impositum pro abbatibus qui missi fuerunt ad Concilium Constantiae, seu quotas eisdem impositas, ut easdem recipiat, ac Capitulo generali reportet. 58.  Statuit, ordinat et diffinit generale Capitulum quod abbates de Populeto et de Scala Dei, quorum de Populeto ut reformator Ordinis per generale Capitulum deputatus, et de Scala Dei auctoritate ordinaria et paterna fecerunt certum processum seu processus unanimiter et concorditer, incipiendo super reformatione et visitatione monasterii de Berola praedicto monasterio Scalae Dei immediate subiecti, et aliquibus simultatibus intervenientibus, ipsi duo abbates ad discordiam devenerunt. Ordinat itaque dictum Capitulum, quod dicti abbates prout in concordia dictum processum seu processus inceperunt, ipsum seu ipsos concorditer, per se vel commissarios suos, continuent et determinent usque ad decisionem plenariam inclusive. Ubi autem repertum fuerit, quod ille de Berola merito veniret deponendus, depositione facta, institutionis et provisionis et confirmationis per electionem canonicam aut alias omnimoda iurisdictio penes abbatem Scalae Dei penitus remaneat. 59.  Quia non comparuit in praesenti Capitulo nec sufficienter absentiam suam excusari fecit abbas de Miratorio, generale Capitulum declarat ipsum incurrisse poenam dupli expensarum, quas veniendo et redeundo sustinuisset, eidemque mandat, praecipit et iniungit in virtute salutaris obedientiae, ipsumque de Miratorio monet idem Capitulum sub excommunicationis latae sententiae ac depositionis poena, quatinus decem francos, in quibus ex ordinatione Capituli generalis anni proximo praeteriti iuvare debebat abbatem de Roseriis, in provisione sui scolaris pro anno in instanti et proximo festo beati Remigii finiendo, et alios decem pro anno in eodem festo inchoando realiter et de facto tradi faciat domino Cistercii vel eius certo mandato, infra tres hebdomadas a notificatione praesentis diffinitionis sibi facta, quarum primam hebdomadam pro primo, secundam pro secundo, et tertiam pro tertio et peremptorio termino ac monitione canonica sibi praefigit et assignat Capitulum memoratum. 60.  Abbatem de Roseriis monet Capitulum generale, quatinus sub excommunicationis latae sententiae depositionisque poena 20 francos fratri N. de Altomonte, monacho suo studenti Parisius pro sua provisione de anno in proxime futuro festo beati Remigii inchoando mittat seu mitti faciat et sibi tradi infra tres hebdomadas a notificatione praesentis diffinitionis sibi facta, quarum primam hebdomadam pro primo, secundam pro secundo, et tertiam pro tertio et peremptorio termino ac monitione canonica sibi praefigit et assignat Capitulum memoratum.

Anno Domini millesimo quadringentesimo vigesimo quarto, statuta sunt haec apud Cistercium in Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES. 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1419. 2.  Pro serenissimo domino nostro rege Francorum… *etc. ut in anno* 1401. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1401. [DIFFINITIONES] 6.  Quoniam in processibus tam pro quam contra sororem Luciam de Monte mororemiaco, se gestricem pro abbatissa monasterii monialium de Thesauro Beatae Mariae nostri Ordinis, per abbatem monasterii Vallium Sernaii, patrem abbatem ipsius monasterii de Thesauro, et alios certos abbates commissarios, agitatis, quamplurimae difficultates ac nodosae perplexitates involvuntur, quae sine longo tractu temporis et formidandis merito periculis gravioribus, attenta temporum qualitate, decidi posse non videntur, hiis et aliis multis moventibus Capitulum praesens habet et decernit ipsum Capitulum omnes praetactos processus esse tamquam non evenissent aut numquam fuissent inchoati, non tamen intendit nec vult ipsum Capitulum praetactorum de Vallibus et aliorum abbatum quorumcumque commissariorum honorem propter hoc in aliquo laedi, nec praefati patris abbatis auctoritatem quomodolibet impediri, quin paternalem suam iurisdictionem in praefato monasterio de Thesauro secundum formam Ordinis exercere possit et valeat, ac processum vel processus pro reformatione dicti monasterii tam in capite quam in membris, si et quoties ei videbitur expediens novum aut novos facere sicut et prout servatis constitutionibus Ordinis fieri solent et debent in talibus. Et si, quod absit, inter praedictum abbatem de Vallibus et Luciam praetensam abbatissam oriatur discordia, cuius occasione interponatur appellatio, reverendo in Christo patri domino P[etro Cauchon], divina providentia episcopo Belvacensi, supplicat humiliter idem Capitulum et abbati de Ursicampo, s. th. pr., committit iniungendo, quatinus motas et movendas inter eosdem abbatem et praetensam abbatissam querelas quascumque, partibus vocatis et auditis, decidant et fine debito terminent in ipsius Capituli et Ordinis totius plenaria potestate. 7.  Generale Capitulum vult, decernit et diffinit quod abbas Ursicampi, s. th. pr., quoad contenta in diffinitione cui praesens affigitur, tantam et talem potestatem et auctoritatem habeat, sicut dominus Cistercii et quilibet quatuor primorum. 8.  Pro debitis exsolvendis et aliis communibus Ordinis oneribus supportandis generale Capitulum contributionem sex millium florenorum florentiae vel monetae aequivalentis imponit universis et singulis abbatibus, prioribus, cellerariis et bursariis monasteriorum Ordinis universi, praecipiens et iniungens quatinus summas et quotas ipsos et sua monasteria in dicta contributione concernentes et contingentes secundum quod in registris continentur, nisi per dominum Cisterciensem modernum, cui dat dictum Capitulum generale super hoc plenariam potestatem, moderentur, solvant, et tradant integraliter et complete in terminis infrascriptis, videlicet medietatem infra festum Resurrectionis… *etc. ut in anno* 1411, *n° 7*. 9.  De Firmitate, de Claravalle, de Morimundo, de Valle Beatae Mariae et de Bella valle monasteriorum, et eorum cuilibet abbatibus committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas personas Ordinis quas in quibuscumque pecuniarum summis aut rebus aliis repererint obligari monasterio Cistercii, ad satisfaciendum compellant auctoritate memorati Capituli viriliter et debite, et in ipsius Capituli et Ordinis plenaria potestate. 10.  Ad idem pro collegio Sancti Bernardi Parisiensis, abbatibus de Ursicampo, de Valle Beatae Mariae et de Caroliloco committit Capitulum generale, in ipsius Capituli generalis plenaria potestate. 11.  Abbati de Padis committit et mandat generale Capitulum, quatinus tribuat licentiam fratri Antonio, praefati monasterii de Padis professo, ad studendum in collegio Sancti Bernardi Parisiensis, sumptibus tamen et expensis amicorum suorum, quam si denegaverit, idem Capitulum generale praefato fratri Antonio concedit. 12.  Abbati de Padis concedit Capitulum generale, ut habeat auctoritatem ipsius Capituli suos subditos ab irregularitate et sententiis ac poenis Capitulo generali reservatis semel dumtaxat absolvendi, et cum eisdem in foro conscientiae dispensandi, confessoremque idoneum et nostri Ordinis, quem decreverit, eligendi, qui eum absolvat et cum eo dispenset in, de et super omnibus casibus in, de et super quibus per idem Capitulum posset absolvi et dispensari. 13.  Ad idem domino Firmitatis. 14.  Abbati de Heymelrode mandat et praecipit generale Capitulum, quatinus 50 florenos ex mutuo concessos per sororem Dorotheam Coëlsat, tunc monialem monasterii ad Ortum Beatae Mariae in Colonia, nunc vero professam in monasterio ad Martyres, abbatissae dicti monasterii ad Ortum, solvat et non praefatae priori Dorotheae. 15.  Committit generale Capitulum abbati de Campo, quatinus sororem Dorotheam Coëlsat, alias professam in monasterio ad Ortum Beatae Mariae in Colonia, nunc vero translatam in monasterio ad Martyres, per omnes censuras Ordinis et alias iuris et iustitiae vias, viriliter et debite compellat auctoritate ipsius Capituli ad restituendum iocalia, pecunias et alia bona, quae secum tulit sine licentia suae praesidentis cum recessit a praefato monasterio ad Ortum, cuius erant huiusmodi bona, secundum iuris dispositionem et nostri Ordinis instituta. 16.  Abbati Fontis frigidi mandat et praecipit generale Capitulum, in virtute salutaris obedientiae, et sub excommunicationis latae sententiae depositionisque poena, quatinus de solutione subsidii pro Concilio Constantiensi et contributionum, si quam fecit a decem annis citra veraciter informet abbatem de Bolbona, et quod de praedictis solvendum restat, eidem solvat et tradat termino sibi praefigendo per eumdem. 17.  Ad idem abbati Grandissilvae. — Ad idem abbati Vallismagnae. — Ad idem abbati de Nisorcio. 18.  Reformationem omnium et singulorum cuiuscumque sexus et generationis monasteriorum nostri Ordinis aliorumque locorum conventualium, et omnium et singularum personarum eorumdem monasteriorum et locorum in regnis et provinciis et quibuscumque dominiis serenissimorum principum Castellae, Arragoniae, Portugalliae et Navarrae regum ubilibet existentium, in quibus, prout ad Capituli generalis audientiam fide digna relatione pervenit, plurima sunt indigentia debitae reformationis officio, abbati de Populeto et alii vel aliis abbati vel abbatibus aut monacho vel monachis idoneis et sufficientibus, quos ad hoc loco sui substituendos decreverit, committit ipsum generale Capitulum in ipsius et Ordinis praedicti quantum potest plenaria potestate, eidem abbati Populeti et ab eo deputando vel deputandis praecipiens et iniungens, quatinus ad ipsa monasteria et conventualia loca personaliter accedat ubi commode poterit ipse de Populeto, ubi vero non poterit, alii vel aliis committat, qui similiter ad loca sibi commissa accedat vel accedant, et in eis visitet, corrigat, reformet, statuat, instituat et destituat tam in spiritualibus quam temporalibus, tam in capitibus quam in membris, quaecumque in eisdem monasteriis et locis conventualibus ac regularibus personis eorumdem, visitanda, corrigenda, reformanda, instituenda, vel destituenda et rationabiliter statuenda secundum Deum, apostolica et ipsius Ordinis instituta viderit in eisdem ipse de Populeto, et similiter faciant per eum deputati. Ubi autem in eisdem monasteriis et locis praetactis ordinationes et statuta fiendae vel fienda, quacumque de causa commode seu tute fieri non possent, alibi fiant, et ad ipsa monasteria seu loca conventualia mittantur tam per ipsum de Populeto quam per deputatos ab eodem. Vult etiam et concedit generale Capitulum, quod ipse de Populeto convocare in quolibet regnorum praedictorum seu in qualibet provincia eorumdem et in loco per eum eligendo, omnes vel quos decreverit illius regni vel provinciae abbates Ordinis antedicti, et etiam quos decreverit aliarum provinciarum quoties ei videbitur opportunum, ad tractandum de corrigendis excessibus et moribus reformandis, et de cuiuscumque monasterii statu in spiritualibus et temporalibus cum Dei timore tractent inter se omnes, vel visitator cum maiore vel saniori parte, corrigat illa quae propter impedimenta non poterunt in particularibus visitationibus corrigi, instituendo vel destituendo quae statuenda fuerint iuxta constitutiones Ordinis vel antiquis statutis contrarium ordinetur. Possint etiam ipse de Populeto et ab eo deputati vel deputandi quemcumque decreverint abbatem vel religiosum citare, seu ad suum vel aliud quodcumque monasterium evocare, et quascumque dictorum locorum regulares personas absolvere a quibuscumque sententiis Capitulo reservatis, et cum eis dispensare, easque rehabilitare sicut posset Capitulum memoratum, abbates et abbatissas aut locis conventualibus praesidentes, vel alia loca praesidentes, si sua demerita hoc requirant, tam ipse de Populeto quam ab eo deputatus vel deputati, destituant et deponant. Monasteriis pastoribus viduatis, quorum patres abbates per unam dietam distant ab eisdem monasteriis, per electionem canonicam vel provisionem de persona idonea provideant auctoritate Capituli generalis, et pensiones moderatas bene meritis abbatibus abbatissisque sponte cedentibus, cameras, et gratias talibus dari consuetas, concedant et assignent. Possint etiam facere vel ordinare notarium seu notarios qui durante termino suae commissionis fidem faciant apud omnes tam in Ordine quam extra de singulis per eos et aliquem religiosum procuratorem, qui nomine Ordinis vel Capituli contra delinquentes, rebelles aut inobedientes procedat, ut processus et actus contra tales debitum habeant fundamentum. Item, possint ipse de Populeto et per eum deputati, non solum in monasteriis sed etiam extra monasteria ubicumque et quotiescumque casus occurret, contra quascumque regulares personas Ordini nostro subiectas procedere eo modo quo possent in monasteriis, et quod tam ipse de Populeto quam per eum deputandi, contumaces et inobedientes abbates mulctare seu condemnare valeant in poena per apostolica statuta et generale Capitulum contra non venientes ad ipsum Capitulum fulminata, et si necesse fuerit, aliam superaddere graviorem. Insuper confessiones quarumcumque personarum Ordinis et locorum praedictorum audiendi, et easdem absolvendi in, de et super casibus de quibus per idem Capitulum possent absolvi. Monasteriis quoque monialium de confessoribus idoneis et procuratoribus providendi. Concedit insuper dictum Capitulum praefato abbati de Populeto et cui duxerit committendum ad hoc vices suas potestatem inquirendi de contributionibus antiquis et non solutis easque et impositam hoc anno sex millium imponendas per immediate sequens quinquennium, contributiones cuiuscumque summae recipiendi, solventes quittandi, poenas et sententias occasione contributionum huiusmodi statutis terminis non solutarum contractas relaxandi, et cum eis super irregularitatibus eadem occasione contractis dispensandi, rebelles, negligentes et remissos in huiusmodi contributionum solutione per omnes Ordinis censuras et quascumque iuris et iustitiae vias ad solvendum viriliter et debite compellendi tam abbates quam officiarios, et si sit opus, ad generale Capitulum citandi, invocato ad praemissorum executionem si, et quoties oportunum fuerit, auxilio iudicum ecclesiasticorum et brachii saecularis. Recipiendas autem contributiones praefatus de Populeto quolibet anno fideliter Capitulo consignari procuret, et de singulis circa praemissam reformationem per eum et eius deputatos actitatis ipsum Capitulum informari. Et haec omnia… *etc.* Universis igitur… *etc.* Praesenti diffinitione seu commissione per continuum quinquennium in suo robore duratura et non ultra. 19.  Quia prout ad Capituli generalis audientiam fide digno relatu deductum est, quod quidam se nostri Ordinis religiosum, et in monasterio Bonifontis professum asserens, in certis monasteriis affirmavit licet mendose auctoritatem reformationis abbati de Populeto per generale Capitulum anno 1422 concessam, per nos abbatem Cistercii vel ipsum Capitulum fuisse revocatam et sibi vel alteri collatam, praesens idcirco generale Capitulum veritatem quae super omnia vincit mendacia praevalere cupiens, omnibus tenore praesentis diffinitionis manifestat quod, nec per nos abbatem Cistercii praetactum nec per ipsum Capitulum unquam revocata fuerit auctoritas huiusmodi reformationis eidem de Populeto concessa, nec alteri cuicumque collata. Quamobrem praedictum se reformatorem esse deputatum in partibus eidem de Populeto commissis asserentem, falsarium et mendacem reputat et declarat generale Capitulum, et velut talem puniendum, eidem de Populeto et omnibus aliis et singulis abbatibus Ordinis antedicti praecipiens et iniungens, quatinus si praetactum vel alium quemcumque praeter ipsum de Populeto vel deputatos ab eo in partibus in commissione sua nominatis, durante termino suae commissionis ipsi de Populeto collatae reperiant, ipsum capi faciant et sumptibus Ordinis vinculatum nobis mittant, iuxta qualitatem eius demeriti puniendum ; numquam enim fuit nec est intentionis nostrae, Cisterciensis abbatis aut Capituli commissionem huiusmodi abbati de Populeto concessam revocare, ipsam ratificat, confirmat et innovat dictum Capitulum. 20.  Generale Capitulum citat personaliter et peremptorie per hanc diffinitionem abbatem de Ferraria, Calaguritanae dioecesis, ad immediate sequens Capitulum generale, eidem abbati de Ferraria in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae depositionisque poena praecipiens et iniungens districtione qua potest, quatinus in dicto generali Capitulo proxime futuro personaliter compareat, videlicet in secunda die eiusdem Capituli, responsurus in propria persona, si possit, ad ea quae sibi per Ordinis et eiusdem Capituli promotorem coram Diffinitoribus praefati Capituli proponentur et obiicientur, cum intimatione legitima, quod sive compareat sive non, contra eum via iuris et iustitiae procedetur, eius contumacia non obstante. Praesentem vero diffinitionem eidem de Ferraria intimari per quemcumque nostri Ordinis abbatem requirendum, mandat et praecipit ipsum praesens Capitulum, qui requirendus abbas de et super huiusmodi insinuatione vel intimatione praedicto de Ferraria per ipsum factam, memoratum proxime futurum generale Capitulum debite certificari procuret. 21.  Eodem modo citat abbatem de Vetericella. 22.  Abbatibus universis nostri Cisterciensis Ordinis conceditur per generale Capitulum usque ad decennium, ut novitios probatos et sufficientes infra vel ante annum probationis recipere valeant ad professionem regularem, dum tamen psalterium reddiderint cordetenus, et residuo anni probationis penitus renuntiaverint, et aliud canonicum non obsistat. 23.  Capitulum generale concedit abbati de Lankheim ut cum fratre Ioanne Wochner professo suo, qui sex annis et decem mensibus divina celebrando in apostasia mansit, cum dicto abbati videbitur expediens, et vera ac evidentia signa poenitentiae in dicto fratre apparuerint, super restitutione habitus et missarum celebratione, auctoritate Capituli generalis possit dispensare. 24.  Capitulum generale non vult nec declarat de Ebraco et de Langheim monasteriorum abbates, ex eo quod fratrem Conradum Guynen, qui quasi per tres menses, aliquando reiecto habitu, aliquando retento, a monasterio suo apostatavit ad grangiam quamdam monasterii sine privatione habitus regularis locarunt, praesertim cum hoc non fecerint in contemptum Ordinis, sed propter bonum pacis, et ad evitandum multa damna, quae dictus frater cum multis tyrannis sibi adhaerentibus dicto monasterio intulisset, mandat tamen dictum Capitulum eidem abbati de Lankheim, ut si commode fieri potest, dictum fratrem ad monasterium proprium reducat, sibi poenam talibus apostatis debitam infligendo. Permittit tamen et concedit dictum Capitulum, quod ipse abbas cum dicto fratre, si in eo signa poenitentiae apparuerint, super restitutione habitus dumtaxat possit dispensare. 25.  Capitulum generale committit de Volkelderode et de Lapide Sancti Michaelis monasteriorum abbatibus, quatinus diligenter inspiciant et fideliter se informent, utrum expedit pro monasterio Valierode quod abbas et conventus eiusdem monasterii ligneta sua prope villam Dalheym satis longe distantia a monasteria et minus fructuosa locent civibus oppidi Deffranhenhusen pro annua perpetua pensione, et in futuro Capitulo abbates praedicti fideliter de hiis faciant relationem. 26.  Capitulum generale committit de Valle Sanctae Mariae et de Riddagsheshusen monasteriorum abbatibus, quatinus diligenter inquirant et fideliter se informari faciant, utrum expediat quod abbas et conventus monasterii Betzingerode grangiam suam in Bocla cum suis attenentiis a monasterio nimis distantem, minus utilem et infructuosam, vendant et in alia bona utiliora commutent. De quo in futuro Capitulo abbates praedicti fidelem faciant relationem. 27.  Capitulum generale committit de Campo Sanctae Mariae et de Betzingerode monasteriorum abbatibus, quatinus diligenter inquirant et diligenter se informari faciant, utrum expediat quod abbas et conventus monasterii in Lucka septem mansos in Mereym sitos cum attenentiis suis, et bona sua in Gilide, monasterio minus fructuosa et utilia, necnon marcam unam cum dimidia puri argenti habitas in bonis salinaribus in Hinneborch alienare et vendere, ad redimenda alia bona monasterio magis fructuosa et monasterio magis propinquiora. De quo in futuro Capitulo fidelem faciant relationem. 28.  Abbati de Veteri monte committit et districte praecipit generale Capitulum, quatinus per omnes Ordinis censuras et iuris ac iustitiae vias compellat fratrem Hermannum de Tinea, monasterii de Nepomibus, professum ad restituendum abbati dicti loci de Pennultz (*sic*) libros et quaecumque bona ipsius monasterii penes ipsum vel in eius potestate existentia, viriliter et debite compellat auctoritate Capituli memorati. 29.  Cum alias per generale Capitulum dispensatum fuerit cum sorore Elisabeth Freredenbergensi, monasterii Felicis portae professae, quod non obstante quod ex fragilitate humana bina vice de puerperio convicta quondam fuerit, pro quo poenitentiam sibi iniunctam humiliter peregerit, ut ad omnes actus Ordinis legitimos citra tamen abbatiatum possit promoveri, praesens Capitulum gratiam amplians, audito quod laudabiliter se gerit, sibi concedit quod etiam, si contingat et digna sibi merita suffragentur, ad abbatialem statum praemissis non obstantibus promoveri valeat et assumi. 30.  De Villari et de Valle Dei monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet committit generale Capitulum, quatinus de et super controversia mota vel movenda inter abbatissam de Marchia, ratione vel occasione cuiusdam suae monialis, et nobilem virum Simonem dictum Polen de Ondorpt, ratione uxoris suae super certa hereditate dictarum monialis et uxoris dicti Simonis sororum, se diligenter informent, et vocatis auditisque partibus, et qui de iure vocandi fuerint et audiendi, auctoritate memorati generalis Capituli bonum et breve faciant iustitiae complementum. 31.  Capitulum generale praecipiendo mandat abbati de Clara tumba, quod amodo non compellat abbatem de Pelplin ad missionem scolarium ad Cracoviense studium ; et si praefatus de Clara tumba contra dictum de Pelplin occasione praefati studii Cracoviensis qualescumque sententias protulerit, eas relaxat et annullat Capitulum memoratum. Vult siquidem Capitulum generale praedictum abbatem suumque conventum in gratiis sibi alias in Alemannia per Capitulum sive per dominum Cistercii concessis inviolabiliter conservare. Tandem dirigat studentem qui sibi utilius videbitur expedire. Concedit insuper memoratum Capitulum generale abbati de Pelplin, quatinus expirato triennio de solutione contributionum iam datarum, videlicet anno Domini 1415 exclusive, venerabilis abbas de Doberan maneat receptor contributionum monasterii Pelplin, sicuti ab olim extitit observatum. 32.  Fratribus Martino et Siptato, qui emendatioris vitae causa recesserunt cum licentia sui superioris de Clarocampo ad monasteria Scolae Dei et ad Sanctum Benedictum in Menterna, ubi iam votum professionis emiserunt, quod non obstante illo voto iam redire valeant ad dictum Clarocampense monasterium, et in eius reformatione fideliter cooperari, petita tamen prius a suis superioribus licentia quamvis non obtenta. Idem Capitulum generale hiis praesentibus gratiose indulget et facta iterato in Clarocampo novo abbati professione, a vinculo professionis prioris absolvit. 33.  Domino Cistercii reverenter committit generale Capitulum, quatinus si traditionem cuiusdam loci ad monasterium de Aceyo pertinentis vocati La Place de Corbel, ad censum perpetuum reverendissimo patri domino Theobaldo de Rubeomonte, archiepiscopo Bisuntinensi, praefato monasterio fructuosam invenerit, eam absque ulteriori relatione facienda approbet, et auctoritate praefati Capituli ratificet et confirmet. 34.  Attentis oneribus debitorum et guerris quibus gravatur de praesenti monasterium Campanense, a via generalis Capituli et de missione scolaris generale Capitulum de speciali gratia abbatem loci usque ad continuum triennium habet favorabiliter excusatum, dum tamen contribuat in expensis venientium ad Capitulum, et mittat contributiones. 35.  Ad serenandum conscientias Capitulum generale abbati de Sancto Benedicto in Menterna partium Frisiae, ut omnes et singulas utriusque personas regulares sibi immediate subiectas, ac abbates Frisiae et praesidentes monasteriis in Yslestein, Sebekelo, Warmont, et in Essen, cum eorum utriusque sexus suppositis semel tantum et unica vice in foro conscientiae ab omnibus peccatis sibi confessis et sententiis Capitulo reservatis absolvere, et super irregularitatis nota, auctoritate Capituli misericorditer dispensare. Et quod ipse in simili eligere valeat sibi confessorem hiis praesentibus gratiose indulget. 36.  Translationem Aleydis et Velae, monialium quondam in Dailheim, Leodiensis dioecesis, professis ad Vallem gratiae, Coloniensis dioecesis, Capitulum generale approbat et confirmat, et revera, quia in Valle gratiae praedicta Deo sub debita clausura militatur et vivitur. Mandans idem Capitulum abbatissae de monasterio Dailheim praedicto sub poena suspensionis ab ingressu ecclesiae, ne in perceptione reddituum usufructualium eisdem Aleydi et Velae in Dailheim ad usus et ad vitam concessorum impedire praesumat quovismodo, quod si attentare praesumpserit, per abbatem de Campo, quem ad hoc idem Capitulum deputat, per censuram Ordinis se noverit puniendam. 37.  Reformationem omnium et singulorum monasteriorum Ordinis de generatione Morimundi in quibuscumque Alemanniae partibus consistentium ac regularium personarum eorumdem cuiuscumque sexus, et in Metensi et Tullensi partibus, cum potestate dispensandi ac etiam absolvendi in casibus generali Capitulo reservatis, ac receptionem contributionis sex millium hoc anno impositae, et neglectorum per eadem monasteria debitarum, cum potestate compellendi debitores earumque per omnes Ordinis censuras et aliquascumque iuris et iustitiae vias ad solvendum, absolvendi solventes et quittandi, praesens Capitulum domino Morimundi committit usque ad idem proximo futurum Capitulum, in quo reddat ipse dominus de omnibus receptis per eum fidelem rationem, et pecunias inde receptas in ipso generali Capitulo domino Cistercii fideliter consignari procuret. Committit etiam et mandat idem Capitulum praefato domino Morimundi, quatinus dicto durante tempore omnes et singulos praetactorum monasteriorum abbates convocet ad locum quem expedientem et tutum iudicaverit, ad tractandum cum eis de reformandis in praedictis Alemanniae partibus. Omnes etiam abbates, qui ad generalia studia scolares mittere tenentur, auctoritate memorati Capituli compellat ad mittendum cum debitis provisionibus, illis dumtaxat exceptis, qui per ipsum Capitulum vel dominum Cistercii sunt a dicta missione rationabiliter supportati. Vult etiam et concedit ipsum Capitulum praefato domino Morimundi, quod ubi praedicta personaliter exsequi non posset, abbati vel abbatibus, quos ad hoc censuerit idoneos vices suas committere valeat, dum tamen infradictum proxime futurum Capitulum de cunctis per eum et eius deputatos actitatis circa praemissa ipsum certificari procuret, et recipiendas pecunias in eodem Capitulo fideliter consignari. 38.  Considerata nimia paupertate monasterii Silvaecanae, generale Capitulum remittit etiam omnes contributionum quotas per ipsum monasterium usque nunc debitas, et etiam pro anno instanti iam impositas. 39.  Committit generale Capitulum abbati de Silvacana, quatinus auctoritate *ipsius* Capituli compellat abbatem Mansiadae ad mittendum unum scolarem ad aliquod studium generale, necnon etiam abbatem Camporum bonorum compellat ad providendum in necessariis fratri Estorchio Fabri in Amone studenti, vel ad mittendum alium suum monachum si circa acquisitionem et exercitium scientiae ullum invenerit habiliorem. 40.  Cum ampla aedificia grangiae Belliloci dependentis a monasterio Valliscrescentis gravem asseruntur minari ruinam, quia propter paupertatem nimiam abbas illius asserit se sustinere non posse, nisi id extrahat ex venditione multitudinis superfluae lapidum grangiae eiusdem. Committit igitur generale Capitulum abbati de Aquabella, quatinus iuncto sibi aliquo alio abbate nostri Ordinis informet se ad oculum de praedicto, et certificent Capitulum generale proxime futurum sub periculo animarum suarum an ita sit et an id noverit expedire. 41.  Committit generale Capitulum abbatibus de Sinaqua et de Vallecrescenti et eorum cuilibet in solidum receptionem informationis eorum, quae de bonis monasterii Silvaecanae fuerit utile ad longum tempus vel in emphiteosim concedere, de quo vel quibus certificent Capitulum generale. 42.  Committit generale Capitulum de Sinaqua, de Vallecrescenti et de Francis vallibus monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet in solidum cognitionem et terminationem causarum secundum formam Ordinis, quas frater Antonius abbas Silvaecanae habet et movere intendit contra fratrem Ioannem abbatem Vallismagnae, necnon contra fratrem Ioannem Salcine, monachum et procuratorem assertum eiusdem, ratione aliquorum impedimentorum in negotiationibus sui monasterii eidem fratri Antonio illatorum, ac etiam contra fratrem Ioannem Fardonis monachum et procuratorem assertum monasterii Camporum bonorum, vel contra abbatem eiusdem ratione expensarum unius equi, per eumdem fratrem Antonium diu nutriti et ad medendum traditi. Super quibus etiam committit eisdem, ut citent partes, si opus fuerit, ad Capitulum generale. Committit etiam eisdem et cuilibet in solidum receptionem attestationis reverendis patris domini Ioannis de Vitrolis, decretorum doctoris, prioris et domini de Rometa, super quadam conventione quae facta fuisse dicitur inter dictum fratrem Antonium et abbatem Thoroneti, ex qua cum idem frater Antonius nullam cautelam habeat, suspicatur quod in futurum aliqua controversia suboriri. Quam quidem attestationem et aliorum qui interfuisse reperirentur, concedit et mandat dictum generale Capitulum recipi, partis non obstante absentia cum in remotis existat, ne defectus probationum veritas omnivilescat. 43.  Committit generale Capitulum abbati de Silvacana, quatinus inquirendi de contributionibus antiquis et non solutis quoad monasteria infrascripta, videlicet de Lioncello, de Vallecrescenti, de Aquabella, de Sinaqua, de Valle sancta et de Francis vallibus easque et impositas hoc anno sex millium florenorum de florentia cuiuscumque summa recipiendo, solventes quittandi, poenas et sententias, occasione contributionum huiusmodi statutis terminis non solutarum contractas, relaxandi, et cum eis super irregularitatibus eadem occasione contractis dispensandi ; rebelles, negligentes et remissos in huiusmodi contributionum solutione per omnes Ordinis censuras et quascumque iuris et iustitiae vias ad solvendum viriliter et debite compellendi, tam abbates quam officiarios, et si opus sit, ad Capitulum generale citandi, invocato ad praemissorum executionem si et quoties opportunum fuerit, auxilio iudicum ecclesiasticorum et brachii saecularis. Receptas autem contributiones futuro Capitulo fideliter consignari procuret. In quibus quidem monasteriis visitationem, correctionem et reformationem eidem abbati generale Capitulum etiam committit, patrum abbatum non intendens tollere potestatem. Et haec omnia et singula fiant moderatis expensis monasteriorum et locorum supradictorum, quas indilate solvere teneantur praesidentes eorumdem, ad quod si opus sit per eumdem abbatem Silvaecanae viriliter et debite compellantur per quascumque Ordinis censuras. Committit etiam eidem abbati generale Capitulum coercitionem et correctionem quarumcumque personarum Ordinis per partes illas evagantium. 44.  Quia assertione fide digna pervenit ad generalis Capituli notitiam quod monasterium Vallis sanctae nostri Ordinis, Aptensis dioecesis ad tantae desolationis ruinam devenit ut monachis penitus destitutum sit, ecclesia, claustra et aliae domus adeo collapsae sunt, quod nullum ibi divinum officium fit nec monasterialiter fieri posse videtur. Ex quo abbas eiusdem loci dissolute ac minus religiose per saeculum inter laicos discurrens, proventus dicti monasterii consumit et indecenter exponit in Ordinis grande praeiudicium dedecus et contemptum suaeque salutis detrimentum, eo praesertim quia iam decursis annis sexdecim vel amplius contemnendo statuta apostolica et ipsius Ordinis ad generalia Capitula venire non curavit, licet ad illa pluries citatus extiterit. Eapropter ipsum generale Capitulum cupiens quantum cum Deo potest circa defectus et abusus huiusmodi providere salubriter, formidandis amplioribus occurrere dispendiis, de Stafarda, de Sinaqua et de Vallecrescenti monasteriorum abbatibus et eorum duobus vel uni in solidum, altero vel aliis nolentibus aut commode nequeuntibus ad praemissa vacare, aliquo tamen alio abbate Ordinis assumpto cum patre abbate, cui non intendit Capitulum in aliquo derogare, committit generale Capitulum, quatinus ad praefatum Vallis sanctae monasterium, et ubi fuerit opportunum personaliter accedentes, de vita, moribus, conversatione abbatis ipsius monasterii Vallis sanctae ac de suo regimine et ipsius monasterii statu diligenter inquirant, et foret expediens dictum monasterium Vallis sanctae monasterio de Silvacana, cui subest immediate, unire vel annectere, et si sic, inducant ipsum de Valle sancta ad sponte cedendum, et in aliquo alio monasterio residendum. Quod si forte pertinaciter obstiterit, illum citent personaliter et peremptorie ad competentem diem coram domino Cistercii, vices ipsius Capituli gerente, sub depositionis poena compariturum, causas si quas praetendere voluerit ostensurum, et ad ea quae sibi proponentur vel obiicientur in persona responsurum, cum intimatione legitima, quod si non comparuerit, in causa via iuris et iustitiae procedetur, eius absentia vel contumacia non obstante. De praedicta citatione et aliis quibuscumque circa praemissa per eos actitatis opportuno tempore praefatum dominum Cistercii debite certificantes. 45.  Quia ex relatu pariter et querela quorumdam coabbatum nostrorum venerabilium de Anglia ad audientiam nostram dictique generalis Capituli aliqualem notitiam plenius est deductum, de et super quibusdam gravaminibus, despoliationibus et iniuriis factis Willelmo Branley, nostro coabbati de Ryevalle in Anglia praedicta, minus debite illatis per quosdam commissarios in visitatione sua, videlicet fratrem Ioannem et Willelmum de Fontibus et de Kirkestall monasteriorum eiusdem Ordinis coabbates supradicti, pro quibus quidem gravaminibus et iniuriis relevandis ex parte dicti fratris Willelmi abbatis interposita erat appellatio debita cum instantia a dicto Capitulo determinanda, nihilominus tamen sine ulteriori notitia partisque adversae alias citatae praesentia contra praemissa gravamina et articulos eorumdem decreverit non procedere dictum generale Capitulum, nec ipsa negotia et ea tangentia in eodem fine debito terminare, quare venerabilibus coabbatibus dicti Ordinis de Bello loco regis et de Thama Angliae memoratae, cum omnimoda potestate et auctoritate sua plenaria, loco nostrum, citandi et inhibendi, monendi, suspendendi cum ceteris censuris quibuscumque necessariis in hac parte contra rebelles quoscumque fulminandi. Necnon facta diligenti inquisitione super praemissis omnibus et singulis, locis et temporibus ipsis magis opportunis, fine debito sententialiter determinandi secundum iustitiae complementum ; diffinit partemque committit idem generale Capitulum vices suas cum suis clausulis necessariis et appenditiis universis in virtute sanctae obedientiae mandamus eisdem praescripta exsequi quantocius cum effectu. Item, diffinit idem generale Capitulum mandatque abbatibus praedictis, ut faciant providere interim, usque ad finalem sententiam latam, dicto fratri Willelmo abbati de bonis monasterii praefati Ryevallis necessarias et rationabiles expensas, pro statu suo et causis supradictis finaliter exsequendis.

Anno Domini millesimo quadringentesimo vigesimi quinto, statuta sunt haec apud Cistercium in Cisterciensi Capitulo generali. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1419. 2.  Pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1424. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis et inclitae recordationis dominis quondam nostris dominis Philippo, Ioanne, Carolo ac Carolo regibus Francorum… *etc. ut in anno* 1401. [DIFFINITIONES GENERALES] 6.  Pro debitis persolvendis et aliis communibus… *ut in anno praec. n° 8*. 7.  Editas anno praeterito in generali Capitulo diffinitiones et singulas ratificat et confirmat praesens Capitulum et approbat. [DIFFINITIONES SPECIALES] 8.  Abbatibus de Monte Sanctae Mariae, de Altacumba, de Alpibus, de Stamedio, de Alto Cristo, de Sancto Sulpitio, de Chassania, de Bonomonte, de Tela, de Altaripa, mandat et praecipit Capitulum in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis et depositionis poena, quatinus infra proximum festum Omnium Sanctorum quilibet eorum mittat ad studium Parisiense unum scolarem, cum bursa et provisionibus debitis et opportunis. 9.  Abbates de Monte Sanctae Mariae et de Bullione citat generale Capitulum ad comparendum personaliter in proximo futuro generali Capitulo, responsuros ad obiicienda eisdem per Ordinis promotorem. 10.  Domino Morimundi committit generale Capitulum, quatinus si repererit fore obligatum vel aliqualiter teneri abbatem de Escureyo Henrico de Xaussuris, ad satisfactionem plenariam viriliter coerceat et compellat per censuram Ordinis, auctoritate Capituli memorati. 11.  Abbati de Escureyo praecipit et mandat generale Capitulum, quatinus non obstante quod frater Ioannes Martini, monachus suus absque eiusdem licentia ordinem presbyteratus obtinuerit, consensu tamen patris abbatis per ipsum obtento, propter quod praedictus abbas de Escureyo dictum fratrem Ioannem celebrare minime patitur, ipsum fratrem amodo sicut et alios conmonachos missam cantare permittat, nec in aliquo hac de causa impediat seu inquietet. 12.  Abbati de Bello loco regis in Anglia, s. th. pr., generale Capitulum committit plenariam potestatem et mandatum reformandi, visitandi et corrigendi studium Oxoniense, Lyncolniensis dioecesis, et compellendi per censuras Ordinis omnes et singulos abbates ad mittendum scolares ad dictum studium, iuxta formam et tenorem statutorum felicis recordationis domini Benedicti Papae XII. 13.  Abbatibus de Bello loco regis et de Thama praecipiendo committit Capitulum generale, quatinus inquirant et diligenter se informent, si sit expediens monasterio de Gratiis iuxta turrim Londinensem, quod silvae non caeduae ab ipso monasterio plurimum distantes vendantur, aut quod nativi eiusdem monasterii manumittantur. Et si eis videatur commodum et utile, eidem monasterio de Gratiis huiusmodi venditiones et manumissiones fieri, tunc licentient praedictum abbatem de Gratiis ut silvas huiusmodi vendat, et nativos manumittat auctoritate Capituli generalis, dummodo pecuniae inde provenientes in utilitatem praefati monasterii de Gratiis convertantur. 14.  Abbati de Roseriis mandat et praecipit in virtute salutaris obedientiae et sub poena excommunicationis et depositionis Capitulum generale, quatinus fratrem Nicolaum de Altomonte, religiosum suum et studentem in collegio Sancti Bernardi Parisius, dispositum ad accessionem scientiae salutaris, et gradus in ea recipiendi, et etiam ordinatum ad lecturam ordinariam bibliae in eodem studio anno futuro peragendum, non revocet a dicto studio sine mandato speciali dicti Capituli, quinimo sibi de bursa competenti et necessariis provideat secundum statuta tam felicis memoriae domini Benedicti XII, quam Ordinis et Capituli generalis. 15.  Per generale Capitulum alias habilitatus ad omnes status, gradus Ordinis legitimos, abbatiatu dumtaxat excepto, frater Ioannes de Pullencuria, monachus Clarifontis, gratiam ampliando etiam ad abbatialem dignitatem admitti valeat, si sua merita suffragentur, praefatum Capitulum generale permittit. 16.  Petitionem abbatis Frigidi fontis annuens Capitulum generale pro fratre Ioanne Cogolli, monacho professo monasterii Populeti nunc existente in dicto monasterio Fontis frigidi, attenta dispensatione eidem facta per reverendissimum patrem dominum cardinalem de Fuxo, legatum domini nostri Papae, audita etiam corporis eius infirmitate ac debilitate, ut remaneat dictus frater in dicto monasterio Fontis frigidi conceditur per dictum Capitulum generale. 17.  Dominis de Firmitate, de Claravalle, et de Maceriis et de Clarofonte monasteriorum abbatibus committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas personas Ordinis, quas in quibusdam pecuniarum summis aut rebus aliis repererint obligari monasterio Cistercii, ad satisfaciendum compellant auctoritate memorati Capituli viriliter et debite, in ipsius Capituli et totius Ordinis plenaria potestate. 18.  Ad idem pro domino Claraevallis, domino Morimundi et abbati de Theoloco committitur per Capitulum generale. 19.  Ad idem pro domino Morimundi, de Bellavalle, de Theoloco et de Clarofonte. 20.  Ad idem pro abbate de Bolbona, de Cadunio et de Gimundo monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet. 21.  Ad idem pro abbate Theoloci, dominis de Claravalle, de Morimundo, et abbatibus de Caroloco et de Clarofonte. 22.  Ad idem pro abbate de Dulcivalle, de Caroloco et de Clarofonte monasteriorum abbates et eorum cuilibet. 23.  Dispensatur misericorditer per generale Capitulum cum fratre Petro Darpenans, monasterii de Bithania expresse professo, qui per spatium unius anni cum dimidio per saeculum vagando, habitu regulari deposito, damnabiliter apostatavit, et postmodum voluntarie rediens poenitentiam sibi propter hoc iniunctam humiliter et devote peregit, ut hoc non obstante ad omnes actus, gradus, cum honoribus legitimis admittatur, nihilominus abbatiatus honore secluso. 24.  Ad idem fiat pro fratre Hymberto de Dombenoy, dicti monasterii de Bithania professo, qui apostatavit ab Ordine bina vice quasi per spatium unius mensis, non tamen habitu regulari derelicto. 25.  Domino Morimundi committitur per generale Capitulum, ut quamcitius poterit ad monasterium Lapidis Sancti Michaelis personaliter accedens, inquirat diligenter an venditio facta per abbatem et conventum de quadam grangia vocata Resin, sit ipsi monasterio utilis et fructuosa ; et quidquid super hoc repererit, sequenti anno referat Capitulo generali. 26.  Ad supplicationem et requestam abbatis et conventus de Volkerode committitur per generale Capitulum domino Morimundi, quatinus inquirat diligenter, an dicti abbas et conventus possint locare aliqua bona in emphiteosim perpetuam, et super hoc intentionem suam notificet anno futuro Capitulo generali. 27.  Reformationem omnium et singulorum monasteriorum tam virorum quam mulierum Ordinis nostri in regnis Daniae, Sueciae, et Norvegiae, ac receptionem contributionum committit generale Capitulum abbati de Sora per immediate sequentes sex annos. Eidem de Sora praecipiens et iniungens… *etc. ut in forma consueta*. 28.  Commissionem reformationis et contributionum receptionis in provincia Viennensi et dioecesi Caminensi, alias concessam fratri Helmano tunc abbatis monasterii Doberanensis, fratri Bernardo nunc abbati eiusdem loci continuat generale Capitulum, et in suo toto tenore durare vult et decernit per sex annos continuo secuturos. 29.  Ad idem abbati de Clara tumba pro abbatibus de Polonia et de Slesia. 30.  De Puro campo et de Novocampo monasteriorum abbatibus committit Capitulum generale, quatinus se diligenter informent an expediat monasterio Dobrinensi certas villas, eidem monasterio pertinentes in partibus Slaviae situatas, videlicet Tessenove, Glyn et Czerghelin, transmutari in alia bona eidem monasterio proquinquiora et utiliora, et quidquid repererint, per suas patentes litteras sequenti referant Capitulo generali. 31.  Abbati de Bonavalle Ruthenensi mandat et districte praecipit in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena generale Capitulum, quatinus summa 64 librarum turonensium parvorum, quam dicitur de resta receptae per eum factae de subsidio Constantiensi, sicut patet per computationem per eum habitam cum abbate Vallisbenedictae, tradat et solvat indilate abbati de Bolbona. Insuper informet eumdem de Bolbona de solutione contributionum a decem annis citra per idem Capitulum impositarum, et sibi solvat terminis praefigendis per eumdem de Bolbona, quem solum et in solidum huiusmodi contributionum receptorem in illis partibus constituit et ordinat Capitulum memoratum, quidquid per legitimum computum apparebit ipsum de Bonavalle ratione praedictarum contributionum debere. 32.  Abbati Bonaecumbae mandat generale Capitulum et praecipit in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus de contributionibus per dictum monasterium Bonaecumbae debitis et soluti a 15 annis citra, et de quota sua subsidii quondam per ipsum Capitulum impositi pro sumptibus ambassiatorum Ordinis ad generale Concilium Constantiense destinatorum, computet gratiose cum abbate de Bolbona, quem ad hoc specialiter deputat et ordinat dictum Capitulum in plenaria potestate, et eidem solvat fideliter quidquid de praedictis reperietur per ipsum monasterium Bonaecumbae deberi. 33.  Abbatissae de Nonenca mandat Capitulum generale sibique praecipit in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus indilate solvat abbati de Bolbona vel eius certo mandato summam sibi impositam de subsidio per idem Capitulum ordinato quondam, pro via Concilii Constantiensis. 34.  Abbatibus de Silvalata in Biennio et de Orles, Burdegalensis dioecesis, mandat generale Capitulum et praecipit in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus de contributionibus per ipsorum monasteria debitis et solutis a 15 annis citra gratiose computent cum abbate Pontisalti, et ei solvant quidquid per eorum monasteria de praedictis contributionibus reperietur esse debitum. 35.  Capitulum generale ordinat et decernit quod frater Simon de Montigneyo, abbas monasterii Pontis tieffredi, non obstante quadam electione quae dicitur facta fuisse de persona sua ad monasterium de Villerio per eum acceptata, ad dictum monasterium Pontis thieffredi redeat, et administrationem eius exerceat ac ut prius possideat et gubernet. 36.  Committitur per generale Capitulum fratri Boygne, abbati de Sancto Benedicto in Menterna, nunc vero electo et confirmato per generale Capitulum in abbatem monasterii de Clarocampo, quatinus absolvat abbatem et monachos monasterii de Walkenrode a sententia excommunicationis quam incurrerunt pro et ex eo quod sacramenta ecclesiastica sine curatorum licentia ministrarunt, in quadam grangia dicti monasterii saecularibus personis, et super irregularitatis nota exinde contracta, misericorditer auctoritate dicti Capituli dispensat per se vel per alium ab eo substituendum. 37.  Generale Capitulum committit patri abbati monasterii monialium Keyzerbuchen, Leodiensis dioecesis, quatinus super transitu sororis Elisabeth de Hurne, professae dicti monasterii de Keyzerbuchen, ad monasterium de Burbach, Coloniensis dioecesis, si sibi visum fuerit, dispensat et licentiam conferat, auctoritate dicti Capituli generalis. 38.  Abbati de Claritate committit generale Capitulum, quatinus fratrem Philippum monachum suum, super iniectione manuum violenta et sanguinis effusione in quemdam clericum saecularem et in loco sacro, absolvere, parte laesa contentata. 39.  Ad idem committitur abbati Cariloci pro fratre Guillelmo de Mosturelle, monacho suo, super iniectione manuum violenta in presbyterum saecularem, citra tamen sanguinis effusionem. 40.  Electionem factam de persona fratris Ioannis de Bruxella, s. th. pr., dudum abbatis de Crista ad monasterium Theoloci, generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 41.  Abbati Veteris montis committitur, quatinus si sibi visum fuerit, licentiam conferat sorori Dorotheae Coelzarche sibi immediate subiectae, ad aliud monasterium paris aut arctioris observantiae transeundi. 42.  Conceditur abbati de Lapide Sancti Michaelis, quatinus omnes et singulas personas suum monasterium in die dedicationis visitantes participes efficiat omnium bonorum spiritualium, quae fiunt in suo monasterio antedicto. 43.  Abbatibus de Doberan, de Purocampo, de Novocampo et de Hyddenze concedit generale Capitulum, ut omnes regulares personas eisdem immediate subiectas, in foro conscientiae semel tantum absolvere valeant ab omnibus casibus eidem Capitulo reservatis, et super irregularitatibus cum eis, ut posset idem Capitulum, dispensare. Quod insuper quilibet eorum confessorem idoneum de Ordine possit eligere, qui cum eo semel etiam tantum dispenset et eum absolvat auctoritate memorati Capituli, sicut posset Capitulum antedictum. 44.  Ad idem abbatibus de Campo, de Veterimonte, de Heysterbach, de Loco Sanctae Mariae. 45.  Abbatibus de Veterimonte et de Loco Sanctae Mariae, Coloniensis dioecesis, committit generale Capitulum, quatinus de et super querela vel discordia mota vel movenda inter abbatissam ad Ortum Sanctae Mariae infra muros, Coloniensis dioecesis, et sororem Dorotheam alias professam in eodem monasterio, nunc autem in monasterio ad Martyres, se diligenter informent, et veritate comperta faciant partibus, auctoritate totius Ordinis, iustitiae complementum. 46.  Capitulum generale cum fratribus Waltero Linthacher et Conrado Erelweclz, sacerdotibus et monachis professis monasterii Fontis salutis, de et super contagio carnis convictis, si et in quantum iuxta formam Ordinis emendati fuerint, ut asseritur, super restitutione gradus dispensat et concedit, ut ad omnes actus legitimos, administrationes ac dignitates Ordinis, citra dignitatem abbatialem, promoveri possint et admitti. 47.  Ad idem cum sorore Valpulga Gosdofferin, moniali monasterii Felicis portae, quae de puerperio convicta fuit olim semel. 48.  Attentis magnis et multiplicibus viarum periculis, excusantur ab accessu ad praesens generale Capitulum omnes et singuli abbates, qui ad praesens Capitulum non fuerunt. 49.  Dominis Claraevallis, Mortuimaris, Theoloci et de Bolbona committitur per generale Capitulum, quatinus secundum deliberata per Diffinitores ipsius Capituli circa factum monasterii de Villerio Metensi, diffinitionem ordinent iuxta discretionis suae arbitrium, substantia non mutata. 50.  Quia frater Antonius Bonifacii, abbas monasterii Silvaecanae, Aquensis dioecesis, ipsum monasterium diruptum et desertum repererit et recepit, et ob hoc deficientibus redditibus, tam pro sui sustentatione quam etiam pro negotiorum et causarum ipsius monasterii procuratione et prosecutione, a nonnullis mutuo subventionem recipere oportuit, cuius causa nunc timet verisimiliter a creditoribus vexari ; eapropter generale Capitulum de paupertate ipsius monasterii sufficienter informatum cupiens litium anfractus et expensarum detrimenta eidem monasterio vitare, dicto abbati Silvaecanae super hoc remedium postulanti ordinat et concedit, ut aliqua de bonis ad idem monasterium pertinentibus possit impignorare seu locare, etiam pro futuro tempore usque ad summam 150 librarum, de quibus valeat suis creditoribus satisfacere, sibi et monasterio subvenire. 51.  Quoniam monasterium Vallis sanctae, Aptensis dioecesis, propter guerrarum turbines et mortalitatum pestes diruptum, destructum et dehabilitatum dudum cum vacaret, per reverendissimum in Christo patrem dominum Cisterciensem, generalis Capituli Ordinis Cisterciensis plenaria auctoritate fungentem, unitum, annexum et incorporatum extitit monasterio Silvaecanae, Aquensis dioecesis, etiam eisdem causis depaupertato, cui immediate dictum monasterium Vallis sanctae suberat ; eapropter praefatum generale Capitulum, auctoritate Sanctae Sedis Apostolicae, ex privilegio super hoc sibi concesso, praetactam unionem, annexionem et incorporationem ac executionem per abbatem Sinaquae inde factam approbat, ratificat et confirmat, et si et quantum opus est de novo unit, annectit et incorporat, decernans propter huiusmodi unionem, contributionum quotam monasterium Silvaecanae contingentem augeri non debere, approbansque et confirmans provisionem de ipsis monasteriis fratri Antonio Bonifacii, baccalario in decretis, factam tamquam iustam et condignam. 52.  Visis et diligenter examinatis processibus per abbatem Morimundi factis contra fratrem Ioannem de Gibertovillari, abbatem monasterii de Villerio, Metensis dioecesis, et omnibus pro utraque parte productis et exhibitis in praesenti Capitulo, declarat ipsum Capitulum praefatum fratrem Ioannem dicti monasterii Villeriensis abbatem potuisse rationabiliter et debuisse ac posse deponi, et ex verisimilibus coniecturis formidat ipsum Capitulum, ne si dictus frater Ioannes in dicto monasterio maneat abbas, ad extremae desolationis ruinam spiritualem et temporalem in brevi deveniat ipsum Villeriense monasterium, quod avertat Omnipotens, iam, proh dolor ! nimis desolatum, quibus non obstantibus illustrissimo principi domino duci Lotharingiae ac marchioni quantum potest complacere cupiens ipsum Capitulum, ob ipsius contemplationem consentit, quod si omnino placeat eidem principi praefatum fratrem Ioannem manere abbatem dicti Villeriensis monasterii, exonerat tamen dictum Capitulum quoad hoc conscientias suas ; si autem gratum sit memorato principi, quod idem frater Ioannes abbatui eiusdem Villeriensis monasterii cedat et renuntiet, attentis periculis imminentibus et merito formidandis, concedit saepedictum Capitulum quod praefatus princeps serenissimus nominet quemcumque monachum vel abbatem nostri Ordinis, quem ad regimen vel abbatiatum supradicti monasterii Villeriensis iudicaverit idoneum, et quod abbas eiusdem Ordinis quicumque per ipsum principem requirendus, vel quem princeps, ad hoc duxerit eligendum, illum quem nominabit ipse princeps auctoritate supradicti Capituli et totius Ordinis instituat abbatem saepius repetiti monasterii Villeriensis, observatis in hoc quantum fieri poterit apostolicis et ipsius Ordinis regularibus institutis. Memoratum vero fratrem Ioannem, ob tanti principis reverentiam, habebit praefatum Capitulum opportunis temporibus et loco gratiosius et favorabilius recommissum, eidem generosissimo principi supplicans humillime praefatum Capitulum, quatinus oratores suos abbatem, conventum et monasterium Morimundi super ista materia dignetur habere benigniter excusatos et in suis necessitatibus commendatos, dictoque abbati Morimundi, cum requiret, audientiam concedere gratiosam. 53.  Pro reformatione studii Tolosani, ut statutum felicis recordationis domini Benedicti Papae XII irrefragabiliter observetur, et Ordo ipse deinceps magis polleat et illustretur doctoribus, committit generale Capitulum domino abbati de Bolbona, quatinus omnes et singulos abbates Ordinis, maxime quibus facultas suppetit, et qui iuxta praetactum statutum ad dictum studium mittere tenentur, per omnes poenas et censuras Ordinis et alias quascumque iuris et iustitiae vias compellat ad mittendum ibidem, et quos idem de Bolbona dicto studio aptiores et magis idoneos invenerit, illos cum sufficienti a proprio monasterio provisione illuc per easdem censuras mitti faciat et compellat. 54.  Domino Morimundi committit generale Capitulum potestatem et auctoritatem plenariam omnia et singula monasteria suae generationis, tam mediate quam immediate sibi subdita, in quibuscumque regnis et dominiis Allemanniae, Hungariae et Poloniae, ac provinciis earumdem partium et Bisuntina, cuiuscumque sexus existant, per immediate sequens biennium reformandi, abbates et abbatissas eorumdem monasteriorum, si sua requirant demerita durante praedicto termino destituendi et instituendi, corrigendi personas regulares universas in praedictis locis, et earum confessiones audiendi, ipsasque absolvendi ab omnibus casibus Capitulo reservatis ; et generaliter omnia et singula circa praedicta faciendi quae faceret Ordo totus, cum potestate unum vel plures substituendi, et iterum revocandi qui in omnibus et singulis praedictis consimilem habeat seu habeant potestatem. Insuper in dictis locis et monasteriis contributiones recipiendi, et ab aliis per ipsum Capitulum deputatis collectoribus collectas sibi tradi faciendi, durante termino supradicto. 55.  Generale Capitulum mandat et praecipit abbatissae Sancti Remigii prope Rochefort, quatinus det seu conferat sorori Mariae de Boyn moniali suae quittantiam professionis et licentiam in alio monasterio eiusdem Ordinis profitendi, dummodo illud aliud subdatur immediate domino Cistercii, alioquin si abbatissa et has quittantiam et licentiam conferre noluerit, generale Capitulum sibi confert easdem. 56.  Super petitione abbatis et conventus Caesariensis de licentia vendendi res immobiles usque ad valorem 2000 florenorum, datur per generale Capitulum inspector dominus Morimundi, cui committitur ut de hac materia se diligenter informet, et in futuro proximo generali Capitulo referat quod invenerit. 57.  Domino abbati de Populeto committit generale Capitulum, quatinus per omnes censuras Ordinis et alias quascumque iuris et iustitiae vias compellat viriliter de Sanctis Crucibus et de Petra monasteriorum abbates, quod fratres Guillelmum Blanci, in sacra theologia licentiatum, et Petrum Petry de Mora in eadem sacra theologia praesentatum, in studio Tolosano retineant cum provisione sufficienti usque ad magisterium inclusive, praesertim attento quod qui diu laudabiliter in scolastici exercitii currerunt studio, illos ab adeptione bravii prohiberi non congruat, et quod Ordo ipse summe talibus opus habet. 58.  Cum fratre Iacobo de Sampiniaco, monacho monasterii de Gardo, dispensat generale Capitulum super periurio, vult et decernit quatinus sibi hac de causa nil obsistere quominus ad omnes actus legitimos, status, voces et dignitates etiam abbatiali inclusa promoveri valeat et assumi. 59.  Accensuationem annuam et perpetuam, seu donationem in emphiteosim cuiusdam domus sitae Lingonis, factam per abbatem et conventum monasterii Theoloci, ipsum generale Capitulum tamquam utilem dicto monasterio approbat et confirmat. 60.  Accensuationem seu donationem ad vitam quorumdam molendinorum de Rozeriis super Karum, factam per abbatem et conventum monasterii de Pratea permittit et concedit, secundum statuta Ordinis, ipsum Capitulum generale. 61.  Mandat, praecipit in virtute salutaris obedientiae et iniungit generale Capitulum abbati Signiaci, quatinus coabbatem suum Vallis Sancti Lamberti inducat, et si fuerit opus, auctoritate Capituli generalis compellat, ut pecunias quas exponere et expendere deberet, tenendo per annum praesentem et futurum Parisius unum scolarem, fratri Werico dicti monasterii Vallis Sancti Lamberti, religioso in sacra theologia baccalario formato, et de propinquo, annuente Deo, licentiato tradat et deliberet, excusationibus quibuscumque postpositis, medietatem infra proximo futuram Resurrectionis Dominicae solemnitatem, et aliam medietatem per duos menses ante suam aulam, in suarum expensarum aliquale relevamen. Quod si fecerit dictus abbas Vallis Sancti Lamberti, eum et eius monasterium de mittendo scolare ad studium Parisiense duobus dictis annis habemus et habebimus benigniter excusatum. 62.  Abbatissae de Lintris mandat et districte praecipit in virtute salutaris obedientiae Capitulum generale, quatinus sororem Beatricem de Beringem alias eiusdem loco professam, nunc vero de Marchia, recipiat ad locum suum pristinum et regularem obedientiam sicut ante. 63.  Capitulum generale approbat et ratificat provisionem factam per venerabilem patrem dominum abbatem Claraevallis abbati de Sancto Benedicto in Frisia, de et super abbatia de Clarocampo. 64.  Capitulum generale abbatibus provinciae Coloniensis et praecipue abbatibus Frisiae, quatinus omnibus dominicis et diebus in Ordine praedicabilibus solemniter in assistentia saecularium, excommunicent tamquam fugitivum fratrem Aylebardum occupantem per vim et potentiam saecularium abbatiam Clarocampensem, de qua abbati de Sancto Benedicto in Menterna solemniter et iuxta Ordinis instituta per venerabilem patrem dominum Claraevallis est provisum. 65.  Capitulum generale concedit abbati de Sancto Benedicto in Menterna fructus, proventus et emolumenta grangiae dictae in Commelo, spectantis ad monasterium Clarocampense, cuius ipse est verus abbas, quamvis propter proterviam et rebellionem fratris cuiusdam Aylebardi, de Ordine sancti Benedicti, sedem dictae abbatialis dignitatis occupantis, realem nondum habere poterit possessionem, invocato ad hoc, si opus fuerit, auxilio brachii saecularis. 66.  Capitulum generale concedit abbati de Sancto Benedicto in Menterna auctoritatem semel et tantum unica vice audiendi omnium utriusque sexus personarum regularium, tam abbatum quam supradictorum partium Frisiae et trium prioratuum, videlicet Yslesteen, Sibekelo et Vearmonda cum monasteriis sanctimonialium in Yesse et Assen, confessiones auctoritate Capituli generalis, et absolvendi eos etiam in casibus Capitulo reservatis, et super irregularitatis nota dispensandi, et quod idem abbas sibi in consimili forma valeat eligere confessorem de Ordine. 67.  Capitulum generale concedit abbati de Sancto Benedicto auctoritatem visitandi, corrigendi et reformandi utriusque sexus monasteria Frisiae et ab eis dependentia, in plenaria Ordinis potestate. 68.  Ad supplicationem abbatis de Campo, Coloniensis dioecesis, Capitulum generale concedit abbati de Sancto Benedicto auctoritatem reformandi et sibi cooperandi in reformatione monasterii sanctimonialium in Honope prope Daventriam, ipsi abbati de Campo immediate subiecti, cum ipse abbas Campensis idem monasterium sicut voto gerit propter potentiam consanguineorum et amicorum monialium dicti monasterii, sub quorum manibus curiae et grangiae monasterii Campensis firmatae sunt, sine assistentia et auctoritate Capituli generalis reformare nequit. 69.  Capitulum generale revocat diffinitionem anno Domini 1423 editam de et super esu carnium, abbatibus et praesidentibus auctoritatem dispensandi cum monachis et conversis continue in grangiis degentibus tribuente, quia multi vigore illius diffinitionis in scandalum Ordinis metas excedunt. 70.  Capitulum generale committit abbatibus de Campo et de Sancto Benedicto in Menterna, quatinus illa quae non serviunt devotioni priorum et fratrum monasteriorum in Yslesteen, Sibekelo et Warmunda novellae plantationi et Ordini Cisterciensi nuper incorporatae, quae continentur in diffinitionibus et libris Ordinis, et non sunt magni ponderis propter removendum scrupulum, tollent, et si quae magis viderint eorum deservire devotioni quae non sunt contra Ordinem, ea auctoritate Capituli generalis approbent, in quibus Capitulum dictorum abbatum onerat conscientias, et dicta monasteria nondum ad quotas contributionum taxata propter eorum exilitatem et novitatem Capitulum generale quomodolibet taxat ad duos florenos boni auri et iusti ponderis, quolibet anno quantacumque etiam quota fuerit pro contributionibus imposita. Et committitur dictis abbatibus de Campo et de Sancto Benedicto in solidum, ut si fratres monasteriorum in Sibekelo et Yesse aliquas pecias praediorum minus utilium poterint in utilius commutare, quod auctoritate Capituli imponant quibuscumque constitutionibus in contrarium editis non obstantibus. 71.  Capitulum generale committit abbatibus de Florido campo et de Sancto Bernardo, partium Frisiae, ut inducant conventuales, moneant caritative et praecipiant auctoritate Capituli generalis, quatinus fratri Wiardo, monacho et sacerdoti ibi professo, quem miserabiliter excaecaverunt, in vitae necessariis sicut alteri monacho, ne in scandalum cleri et opprobrium Ordinis ostiatim invenire (*sic*), provideant. 72.  Capitulum generale dispensat cum fratre Ioanne, converso Scolae Dei, qui in scandalum Ordinis habitum religionis Cisterciensis vagatur per mundum, et non est aliquo modo reducibilis ad suum monasterium propter odium capitale quod concepit adversus suum abbatem, quod licite transire poterit ad aliud monasterium paris vel arctioris observantiae, ubi voluntarios invenerit receptores. 73.  Capitulum generale committit priori monasterii in Sibekelo, patri monasterii sanctimonialium in Yesse, quatinus auctoritate Capituli generalis, si alias sibi visum fuerit expediens, dispenset cum sorore Yvocla, conversa dicti sanctimonialium monasterii in Yesse, quod non obstante quod habitum conversae receperit, si alias poterit addiscere litteras, in sanctimonialem recipiatur.

Anno Domini millesimo quadringentesimo vigesimo sexto, statuta sunt haec apud Cistercium in Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1419. 2.  Pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1424. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1425. [DIFFINITIONES GENERALES] 6.  Pro debitis persolvendis… *etc. ut in anno* 1424. 7.  Editas anno praeterito in generali Capitulo diffinitiones omnes et singulas ratificat et confirmat praesens Capitulum pariter et approbat. [DIFFINITIONES SPECIALES] 8.  Auditis rebellionibus, pertinacia et inobedientia fratris Ioannis de Graveria, monachi monasterii de Miratorio, qui domino Cistercii, Patri abbati dicti monasterii et totius Ordinis reformatori, ingressum dicti monasterii de Miratorio denegavit, et per saecularem potentiam sine quocumque rationabili titulo, contra justitiam, statuta et omnem iuris ordinem, se fecit intrudi et installari in abbatem dicti monasterii de Miratorio, multiplices excommunicationum sententias incurrendo, et sic ligatus in contemptum Ordinis et statutorum, ecclesiasticaeque censurae se divinis pluries immiscuit, bonaque dicti monasterii mobilia pro maiori parte impignoravit et alienavit et multa pro libito suae voluntatis, et sine quacumque voluntate, prout haec omnia coram Diffinitoribus publice recognovit, generale Capitulum dictum fratrem Ioannem de Graveria decernit et declarat in firmis carceribus et vinculis, pane doloris et aqua tristitiae per continuum triennium detineri. 9.  Quia abbas de Bolbona commissus anno praeterito ad recipiendum contributiones per abbates in sua commissione nominatos debitas, negligenter in huiusmodi collatione se habuit et habet, prout praesenti Capitulo fuit intimatum, eidem mandat et districte praecipit idem Capitulum, quatinus quotas contributionis sex millium librarum per ipsum praesens Capitulum impositas et praecedentium arreragia requirat diligentius et debitores per omnes censuras Ordinis et alia quaecumque iuris et iustitiae remedia viriliter et debite compellat ad solvendum, rebelles in hoc, si qui fuerint, peremptorie citet ad proximo futurum generale Capitulum, visuros se declarari poenas et sententias in papalibus et Ordinis statutis contra tales fulminatas incurrisse, et ulterius contra eos, iustitia suadente, procedi. 10.  Domino Morimundi committit generale Capitulum reformationem et contributionum receptionem in monasteriis suae generationis in dioecesibus Lingonensi, Tullensi et Metensi existentibus, in plenaria ipsius Capituli potestate. 11.  Auditis propositis per venerabilem abbatem Theoloci, s. th. pr., contra fratrem Ioannem Bloet Scomakere, monachum monasterii de Bodelo, super quibusdam verbis iniuriose prolatis ab eodem de Bodelo. Auditis etiam eiusdem de Bodelo responsionibus, ipsum generale Capitulum declarat et decernit praefatum abbatem Theoloci bene et sufficienter probasse intentum suum contra praenominatum de Bodelo, ipsumque de Bodelo minus sufficienter respondisse. Eapropter Capitulum generale praenominatum fratrem Ioannem Bloet Scomakere ad infra scripta condemnat. Primum videlicet, quod idem frater Ioannes, monachus de Bodelo, a praedicto abbate Theoloci veniam petet humiliter flexis genibus coram nobis, quod et fecit. Deinde quod verba iniuriosa quae eidem de Theoloco molitus est impingere tanquam veritate carentia, in locis omnibus et coram omnibus ubi, et coram quibus verba protulisse reperitur, quam primum pars laesa aut compulsor per nos deputatus requiret publice revocabit, quemadmodum iam actu coram nobis in pleno nostro Diffinitorio publice revocavit. Deinde idem frater Ioannes Bloet Scomakere expensas dicti abbatis hac de causa factas, quarum nobis taxationem reservavimus, eidem abbati Theoloci refundet, et ad hoc de expensis quantitas media die totum generale Capitulum facere per nos aestimabitur dominum Cistercii contentabit (*sic*). Postremum nos volentes cum eodem fratre Ioanne de Bodelo mite et misericorditer agere, memorato fratri totum monasterium Cistercii pro carceribus deputamus donec et quousque de omnibus expensis praedictis, tam domino Cistercii quam memorato abbati Theoloci, satisfecerit integraliter et complete. 12.  Cum generale Capitulum novissime in Cistercio celebratum fratrem Ioannem Bloet Scomakere, monachum monasterii de Bodelo, ad instantiam abbatis Theoloci, s. th. pr., inter cetera ad publicam certorum verborum per eumdem fratrem Ioannem iniuriose prolatorum revocationem diffinitive condemnavit, ipsamque condemnationem velit idem Capitulum efficaciter adimpleri, committit et iniungit Capitulum supradictum abbati de Villari in Brabantia, quatinus ipsum praedictum fratrem Ioannem ad huiusmodi revocationem, iuxta tenorem praetactae diffinitionis super hoc editae quam primum dictus abbas Theoloci requiret, compellat si sit opus per omnes ordinis censuras, in plenaria Ordinis potestate. 13.  Ad requestam reverendi in Christo patris domini abbatis et conventus monasterii Cistercii, Cabilonensis dioecesis, generale Capitulum committit districtius iniungendo dominis abbatibus de Firmitate, de Maceriis, Cabilonensis, de Fonteneto Lingonensis dioecesium, et eorum cuilibet in solidum, quatinus omnes et singulas Ordinis nostri Cisterciensis sexus utriusque personas, quas repererint obligatas esse seu teneri dictis domino abbati et conventui monasterii Cistercii in quibuscumque pecuniarum summis et rebus aliis, ad satisfaciendum eidem domino abbati et conventui monasterii Cistercii in dictis pecuniarum summis et rebus aliis per censuram Ordinis, auctoritate dicti Capituli et in eiusdem Capituli plenaria potestate viriliter coerceant et compellant, invocato ad hoc, si opus fuerit, auxilio iudicum ecclesiasticorum et etiam brachii saecularis. 14.  Ad idem fiat pro monasterio Morimundi, et ponantur iudices de Bella valle, de Theoloco, s. th. pr., et de Clarofonte monasteriorum abbates. 15.  Ad idem fiat pro monasterio de Villerio, et sint iudices de Holmerode et de Sancto Benedicto in Vepria monasteriorum abbates et eorum quilibet. 16.  Ad idem fiat pro monasterio de Dulcivalle, et sint iudices de Theoloco, s. th. pr., de Fonteneto, de Caroloco et de Clarofonte monasteriorum abbates et eorum quilibet. 17.  Ad idem fiat pro domino Pontigniaci, et sint iudices dominus de Firmitate, de Caroliloco, de Ioyaco, de Quinciaco et de Rigniaco monasteriorum abbates et eorum quilibet. 18.  Ad idem fiat pro fratre Goffrido, monacho Morimundi, et magistro Bellifagi, et sit iudex dominus Morimundi. 19.  Ad idem fiat pro Domino Claraevallis, et ponantur iudices de Crista et de Theoloco abbates, et eorum quilibet. 20.  De Lucela et de Maristella monasteriorum abbatibus coniunctim committit generale Capitulum, quatinus ad monasteriorum de Salem quam citius poterunt accedant, et ibidem se informent diligenter an venditio seu permutatio cuiusdam curiae et etiam cuiusdam vineae modici valoris sit ipsi de Salem proficua seu fructuosa, et quidquid super hoc repererint sequenti anno referant Capitulo generali. 21.  Ad supplicationem et requestam abbatis et conventus de Villerio inhibetur per Capitulum generale omnibus personis regularibus Ordinis universi sub poena talionis, nisi probare voluerint, ne quidquam dedecoris quovismodo imputet fratri Nicolao de Waldervinga, cellerario maiori dicti monasterii Villerii. 22.  Capitulum generale gratiose annuit et consentit petitioni abbatis et conventus monasterii de Riddagshausen, quod liceat eis quandam grangiam in villa de Vusborch sitam in prioratum et divini servitii augmentum commutare, et quod fratres qui amodo in dicto prioratu erunt, prout in monasterio proprio, carnibus et cibis regularibus temporibus debitis utantur, non obstante concursu saecularium personarum ibidem occurrentium ad divina audienda. 23.  Ob honorem omnipotentis Dei et beatae Catharinae virginis et Martyris, et ut ipsa pia virgo et patrona ac interventrix gratiosa suis sacris precibus, culparum remissionem et divinae gratiae infusionem ac felicem consummationem omnibus nostri Ordinis professis, ipsam pie invocantibus, obtineat a Domino nostri Iesu Christo, Capitulum generale abbati et conventui monasterii Veteris cellae, ad ipsorum devotam instantiam, annuit et concedit ut historiam propriam eiusdem virginis peragere et decantare solemniter valeant in monasterio supradicto. 24.  Quia paupertas monasterii Veteris cellae et crini Sanctae Dorotheae virginis et martyris miraculose de coelo sibi misso est dotatum, ad humilem requestam abbatis et conventus dicti monasterii generale Capitulum concedit, ut in vigilia eiusdem virginis commemorationem et in die missam possint et valeant decantare. 25.  Domino abbati et conventui Morimundi praesentibus et eorum posteris in perpetuum unionem Pontisthiffridi cum monasterio ipso Morimundi, iam alias bina vice praedictis de Morimundo concessam, generale Capitulum rursus renovat ratificat et confirmat. 26.  Abbati de Claroloco corporali debilitate attenta, committit generale Capitulum fratri Simoni, priori eiusdem loci, quod abbati suo praedicto in utroque regimine praestet auxilium, consilium et iuvamen, ad hoc enim concedit generale Capitulum. 27.  Priori praedicto plenariam potestatem, et in eius absentia concedit idem Capitulum fratri Iacobo, suppriori, consimilem potestatem, invocato ad hoc, si opus fuerit, auxilio illustrissimi dominis ducis Lotharingiae. 28.  Visis et auditis titulo et possessione viginti unius rasariorum salis, quae hactenus abbas et conventus de Aceyo, super abbatem et conventum de Roseriis percipere consueverunt, ipsum generale Capitulum condemnat praefatos de Roseriis ad persolvendum deinceps praefatis de Aceyo summam salis supradictam et arreragia de terminis praetermissis. 29.  Ad instantiam generosi viri et domicelli Ioannis, comitis de Lignigen et de Rukosingen, cum sororibus Ioanneta dicta de Lignigen et Beatrice monasterii de Bure eiusdem Ordinis professis, ut ad alium Ordinem se transferre valeant, dispensat in quantum potest Capitulum generale. 30.  Abbati de Villerio, Metensis dioecesis, annuit et concedit generale Capitulum, ut certis suis monachis et conversis ad alium Ordinem se transferre desiderantibus, si, et quoties per ipsos vel per aliquem ipsorum requisitus fuerit, licentiam conferre possit et valeat, in plenaria Ordinis potestate. 31.  Generale Capitulum citat abbatem de Escureyo personaliter ad futurum proximum Capitulum generale, responsurum ad sibi obiicienda per Ordinis promotorem. 32.  Reformationem monasterii monialium Lucidaevallis, in quo regulares observantiae, prout generalis Capituli pervenit ad aures, pene penitus ruinantur, in risum populi, Ordinis irreverentiam et scandalum plurimorum, de Lutzela, de Malembrum et de Alba monasteriorum abbatibus et eorum duobus in casu quo tres simul in praesenti negotio vacare non possent, committit idem Capitulum cum omnimoda potestate ipsius Capituli et suis clausulis opportunis et rationabilibus, tam in capite quam in membris requisitis ; inquirant de vita, moribus et conversatione abbatissae et monialum dicti monasterii de Lucidavalle et secundum quod repererint et videatur eis expediens, abbatissam et omnes moniales dicti monasterii monialium emittant, auctoritate ipsius Capituli, ad alia monasteria monialium praedicti Ordinis una cum mobilibus bonis earumdem, et loco earumdem ponant in eodem monasterio monachos ad divinum officium amodo peragendum. 33.  Ut promoveatur ad omnes status et honores Ordinis, seclusa dignitate abbatiali, frater Ioannes de Fonteneto, monachus professus de Bellavalle, non obstante apostasia quam incurrit, occasione cuiusdam rixae cum quodam alio fratre sacerdote dicti monasterii, quem enormiter vulneravit usque ad sanguinis effusionem et ob timorem carceris apostatavit ab Ordine per spacium duodecim dierum, non tamen habitu regulari dimisso, nec se divinis immiscendo ; postmodum reversus est ad monasterium correctioni Ordinis omni modo se subiiciendo et poenitentiam sibi propter hoc iniunctam humiliter peregit et dicto laeso satisfecit. Abbati dicti monasterii Bellaevallis generale Capitulum dat potestatem dispensandi cum eodem fratre in plenaria Ordinis potestate. 34.  Ad idem committitur per generale Capitulum abbati de Roseriis ut dispenset, auctoritate dicti Capituli, cum fratre Richaldo de Onaris, monacho professo dicti monasterii de Roseriis, citra tamen abbatiatum, quia festo Pentecostes citra exivit septa sui monasterii divina celebrando, super quo penitentiam sibi inunctam humiliter peregit. 35.  Ad idem fiat pro fratre Petro de Villanova, monacho professo monasterii de Bullione, qui apostatavit per saeculum evagando quasi per dimidium annum, habitu regulari incaute dimisso, super quo poenitentiam sibi iniunctam humiliter peregit. Et committitur abbati dicti monasterii de Bullione, ut dispenset cum eodem fratre super praemissis, auctoritate dicti Capituli, secluso nihilominus abbatiatu. 36.  Citatum nuper ad praesens generale Capitulum eiusque secundam diem per dominum Claraevallis fratrem Petrum Castanae, monachum de Bonomonte, Gebennensis dioecesis, et nullatenus per se vel alium dicto die comparentem, declarat generale Capitulum in hac causa contumacem esse, poenasque tam excommunicationis quam alias iuris et nostri Ordinis poenas, pro huiusmodi contumacia debitas, incurrisse. 37.  Abbati de Sancto Sulpicio praecipit generale Capitulum sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus infra festum Omnium Sanctorum proximo venturum mittat unum scolarem in studio Sancti Bernardi Parisiis cum provisione sufficienti. 38.  Ad idem praecipitur abbati de Chassennia. 39.  Ad idem praecipitur abbati de Capella, Constantiensis dioecesis, ut mittat infra dictum festum scolarem Parisiis, vel quod contribuat summam decem francorum cum abbate de Albaripa. 40.  Attentis viarum discriminibus generale Capitulum omnium abbatum absentiam habet hac vice favorabiliter excusatam, dum tamen non fuerint ad praesens Capitulum citati. 41.  Abbati de Belloprato, Tullensis dioecesis, praecipit generale Capitulum, quatinus fratres Gerardum de Amancia, Ioannem de Lunerivilla, Dominicum de Aycerculle et Girardum de Cathonorio, monachos suos, in congregationem suam conventualem recipiat et corrigat, si correctio requiratur, alioquin infra festum Omnium Sanctorum proximum idem abbas *personaliter* coram domino Cistercii compareat, allegaturus in oppositum quod sibi videbitur allegandum. 42.  Capitulum citat et citari mandat ad proximum generale Capitulum abbatem de Fonte Ioannis, ad obiicienda sibi per promotorem Ordinis, responsurum. 43.  Ad idem abbatem de Chezeryaco Gebennensis dioecesis. 44.  Ad idem abbatem de Echalleris, querelis et petitionibus domini Cistercii, responsurum. 45.  Diffinit, ordinat et praecipit generale Capitulum abbati monasterii de Laude, Tornacensis dioecesis, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus instanter ad collegium Sancti Bernardi Parisiis, omni dilatione postposita, cum provisionibus debitis et opportunis, remittat fratrem Philippum de Fontanis, dicti monasterii de Laude monachum professum, infra proximum festum sancti Dionisii, nec de cetero audeat vel praesumat praefatus abbas eumdem fratrem Philippum, quovis modo seu occasione qualicumque, revocare, nisi super praemissis licentiam obtinuerit a domino Cistercii specialem. 46.  Ad requestam abbatis et conventus monasterii de Ellantio, Rhemensis dioecesis, Capitulum generale districtius iniungendo committit abbati monasterio de Igniaco, quatinus omnes et singulas Ordinis nostri Cisterciensis utriusque sexus *personas,* quas repererit obligatas esse abbati et conventui monasterii praedicti de Ellantio, seu quovismodo teneri in quibuscumque pecuniarum summis et rebus aliis, ad satisfaciendum eidem abbati et conventui de Ellantio de dictis pecuniarum summis et rebus aliis, per censuram Ordinis, auctoritate dicti Capituli et in eiusdem Capituli plenaria potestate, viriliter coerceat et compellat. 47.  Quia generali Capitulo constat, quod meliora et nobiliora monasterii de Villerio metensi iocalia, cum pluribus aliis bonis mobilibus, fuerunt fraudulenter transportata extra praefatum monasterium per nonnullos monachos et conversos dicti monasterii et per eodem in civitate metensi tradita, usque ad summam ducentarum sexaginta librarum metensium, pro quibus redimendis eidem abbati de Villerio concedit et annuit supradictum Capitulum, ut possit libere vendere vel impignorare certos census ad suum monasterium pertinentes, usque ad summam praedictam 260 librarum metensium, quam summam in reemptionem et recuperationem dictorum iocalium et aliorum bonorum decernit idem Capitulum solummodo esse convertendam. 48.  Commissionem reformationis et contributionum receptionis tam antiquarum quam novarum nonno Philippo, nuper abbati Clarae tumbae concessam, in provincia Gnesnensi videlicet in Polonia, Slesia et Prussia factam Paulo nunc abbati eiusdem loci, continuat generale Capitulum et in suo toto tenore durare vult et decernit per sex annos continuo secuturos, iniungens eidem quatinus receptas per praedecessorem suum et per eum recipiendas de contributionibus huiusmodi pecunias deferat vel consignari procuret, quolibet triennio domino Cistercii vel eidem Capitulo generali. 49.  Abbati de Menterna Sancti Benedicti committit generale Capitulum quod fratri Alardo, professo monasterii de Scola Dei licentiam conferat ad arctiorem Ordinem, puta Carthusiensem, ubi propitios receptores invenerit, transeundi, statutis in contrarium editis non obstantibus quibuscumque. 50.  Abbati de Sancto Bernardo in Adwert concedit et indulget generale Capitulum, ut omnes et singulas personas Ordinis cuiuscumque sexus sibi immediate subiectas, semel dumtaxat absolvere possit de omnibus casibus memorato Capitulo reservatis. 51.  Eidem abbati de Menterna Sancti Benedicti generale Capitulum mandat et praecipit, quod omnes monasterii Campensis professos a diffamatione quam adversus conprofessum eorum fratrem Ioannem Hoth malignari dicuntur, deinceps cohibeat etiam, si sit opus, per censuras Ordinis universas. 52.  Committit et iniungit generale Capitulum abbati de Emerode, quod omnes redditus et proventus monachis de Heysterbach particulariter concessos, ad communem bursam ipsius monasterii de Heysterbach revocet et reducat. Reverendissimis in Christo Patribus dominis Constantiensi, Spirensi, Eystetensi et Augustensi episcopis humiliter supplicant frater Ioannes, abbas Cistercii, totusque conventus abbatum Cisterciensis Ordinis hoc anno apud Cistercium generale Capitulum celebrantes, quatinus fratres Iacobum Kienber, Nicolaum Vlinet, Ioannem Oringer, Conradum Sporlin, Ulricum Ottonis, Petrum Sussapfel et Gallum de Sancto Gallo, omnes monasterii de Fonte regis professos, tanquam excommunicatos multiplicibus excommunicationibus, infames et inobedientes, in suis dioecesibus ab omnibus suis subditis faciant cautius evitari ; ipsos enim praedictos fratres generale Capitulum harum serie praesentium excommunicatos denuntiat et decernit, supplicans dictis dominis episcopis, quod ipsi similiter faciant dictos fratres in suis dioecesibus denuntiari. 53.  Abbatibus de Maristella et Sancto Urbano generale Capitulum praecipit et iniungit, quatinus contra praedictos fratres sic, ut praefertur, excommunicatos et apostatas, processus poenales viriliter fulminent et efficaciter exsequantur. 54.  Dispersionem conventus, quam fieri postulat abbas monasterii Fontis regis, generale Capitulum committit abbati de Salem, patri abbati monasterii supradicti, si tamen eam iudicaverit opportunam. 55.  Placet Capitulo generali, quod abbas et conventus Fontis regis contra quemdam comitem eorum adversarium ceterosque inimicantes seu adversantes eidem, in tuitionem libertatum Ordinis se iuvent et iuvare possint etiam per Carolinam a Sancta Sede Apostolica impetratam, imo et per omnes alios modos convenientes quibus poterunt se tueri. 56.  Generale Capitulum statuit et diffinit quod omnes et singuli abbates ipsius nostri Ordinis in regno Poloniae, ad constructionem seu provisionem domus seu collegii pro studio personarum Ordinis in civitate Cracovia conferant, contribuant et cooperentur. Ab hoc etiam vult ipsum Capitulum eos omnes abbates praedictos, per abbatem Andreonensem compelli viriliter et, si opus sit, per omnes censuras Ordinis coerceri. 57.  Omnia monasteria Ordinis nostri in Anglia et Wallia, fide digno relatu, visitatione et reformatione plurimum indigere, tam in capitibus quam in membris, ipsum generale Capitulum in plenaria potestate committit domino abbati de Claravalle, de Ursicampo et de Belloloco regis monasteriorum abbatibus, s. th. pr., quatinus ad ea personaliter accedentes ibidem in temporalibus et spiritualibus, in capitibus et in membris corrigant, visitent et reforment, quodque etiam abbates et abbatissas, si casus exigat, destituant, et per electionem canonicam seu provisionem puram instituant, iuxta papalia et Ordinis instituta. Promotiones fratris Thomae Broni abbatis de Regali loco iuxta Oxonias, et fratris Ioannis Boath in abbatem de Gratiis iuxta Londonias, si rite confirmandas repererint, auctoritate Capituli generalis ratificent et confirment, super depositione fratris Roberti Quomundchate, dudum abbatis, se diligenter informent et si eam iniuste factam repererint eumdem fratrem Robertum in honorem pristinum restituant et reponant. Super casibus generali Capitulo reservatis dispensent in plenaria ipsius Capituli potestate, et in casu quod praenominati de Claravalle, de Ursicampo et Belloloco regis praedicta exercere non possent, aut propter viarum discrimina ad dictas partes infra festum Purificationis Beatae Mariae proximum accedere, omnium et singulorum praedictorum commissionem et auctoritatem plenariam ad praedicta exercenda idem Capitulum committit abbati de Belloloco regis, hoc proviso quod assumet secum abbatem alium eiusdem Ordinis, quem secum duxerit assumendum, praesenti commissione usque ad annum dumtaxat a die datae praesentium continue computandum in suo robore duratura. 58.  Domino abbati Morimundi committit generale Capitulum potestatem plenariam metense studium Ordinis, antiquitus ibidem esse solitum, debite reformandi, atque abbates iuxta formam statutorum nostrorum papalium ad mittendum scolares ibidem viriliter compellendi et coercendi. 59.  Unionem monasterii de Pomerio faciendam cum monasterio de Novocastro, committit generale Capitulum abbatibus de Molbrunno et de Lucella, in plenaria ipsius Capituli potestate. 60.  Capitulum generale ad relationem fide dignam domini Morimundi excusatum habet abbatem de Veteri cella, super accusatione quam de eo fecerat Capitulo abbas de Cenna. 61.  Committit generale Capitulum abbati de Villerio, quatinus inquirat an expediat fieri venditionem quartae partis unius carratae vini in monasterio de Sturburne et si sit, auctoritate Capituli concedat idem de Villerio, dum tamen pecuniae exinde percipiendae in utilitatem eiusdem monasterii de Sturburne convertantur. 62.  Abbatibus de Porta, Nuemburgensis, de Cymna, Brandenburgensis, de Doberlitz, Misnensis dioecesium generale Capitulum sub poenis suspensionis ab ingressu ecclesiae et excommunicationis iniungit, quod omnes et singulos Magdeburgensis provinciae et vicinarum provinciarum abbates et abbatissas Cisterciensis Ordinis, per poenas excommunicationis et depositionis ad contribuendum cum abbate et conventu Veteris cellae, auctoritate Capituli generalis compellant pro libertatibus, exemptionibus, immunitatibus et privilegiis Ordinis contra episcopum Misnensem ceterosque tam episcopos quam alios Ordinarios defendendis. Insuper praedictis abbatibus memoratum Capitulum praecipit sub poenis supradictis, ut in futuro generali Capitulo fidelem de praemissis relationem facere non omittant. 63.  Abbatibus de Belloloco regis, de Regali loco iuxta Oxoniam et provisori studentium oxoniensium Ordinis nostri et cuilibet eorum, mandat et committit Capitulum generale, quatinus omnes personas regulares Ordinis Cisterciensis in Universitate oxoniensi minus regulariter se habentes, puniant, capiant et corrigant et ad viam regularis vitae reducant iuxta nostri Ordinis instituta.

Anno Domini millesimo quadringentesimo vigesimo septimo, statuta sunt haec apud Cistercium in Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES. 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1419. 2.  Pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1424. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1425. [DIFFINITIONES GENERALES] 6.  Pro debitis… *etc. ut in anno* 1424. 7.  Editas anno praeterito in Capitulo generali diffinitiones omnes et singulas ratificat et confirmat praesens Capitulum pariter et approbat. [DIFFINITIONES SPECIALES] 8.  De Firmitate, de Claravalle, de Morimundo, de Valle Beatae Mariae et de Bella valle monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas personas Ordinis, quas in quibuscumque pecuniarum summis aut rebus aliis repererint obligari monasterio Cistercii, ad satisfaciendum compellant auctoritate memorati Capituli viriliter et debite, et in ipsius Capituli et totius Ordinis plenaria potestate. 9.  Ad idem conceditur abbati de Dulcivalle et sint iudices de Caroloco et de Clarofonte monasteriorum abbates. 10.  Ad idem conceditur domino Claraevallis et constituuntur iudices de Theoloco, s. th. pr., et de Regalimonte monasteriorum abbates. 11.  Fide digno relatu, didicit generale Capitulum Cisterciensis Ordinis quosdam in Anglia et Wallia sui dicti Ordinis professos, quibusdam extra sua monasteria standi licentiis uti non pro agendis monasteriorum eorum sed propriis commodis, quae quidem licentiae ipsi Ordini et institutionibus eiusdem praeiudicant. Eapropter idem Capitulum omnes et singulas huiusmodi licentias, quibuscumque dicti Ordinis professis, concessas revocat et annullat omnibus et singulis dictarum partium, eiusdem Ordinis abbatibus districte et sub depositionis poena mandando, ne deinceps consimiles licentias concedere quoquomodo praesumant. 12.  Abbati de Langheim concedit Capitulum generale, ut habeat auctoritatem ipsius Capituli subditos ab irregularitate, sententiis et casibus Capitulo generali reservatis, semel dumtaxat absolvendi et cum eisdem in foro conscientiae dispensandi, confessoremque idoneum de fratribus suis quem decreverit eligendi, qui sibi huiusmodi beneficium absolutionis impendat. 13.  Ad idem conceditur abbati de Ebraco. 14.  Ut inquirant et diligenter se informent de Langheim et de Fonte Salutis monasteriorum abbates, an venditio bonorum immobilium usque ad valorem duorum millium florenorum quam requirunt per Capitulum licentiari abbatissa et conventus monasterii in Cimmerg, sit ipsi monasterio fructuosa, per generale Capitulum committitur eisdem et referant proximo Capitulo generali de repertis. 15.  Capitulum generale committit de Ebraco et de Caesarea monasteriorum abbatibus, quatinus diligenter inspiciant et fideliter se informent, utrum expediat, quod abbas et conventus de Fonte Salutis quosdam census minutos in oppidis Nuremberg et Ypphosem minus utiles et infructuosos ipsi monasterio vendant, et in alia bona utiliora convertant, de quo in futuro Capitulo abbates praedicti fidelem faciant relationem. 16.  Supplicationem abbatis Mulbrunensis de non accedendo amodo ad generale Capitulum, attentis eiusdem senectute et incommodis senectutem consequentibus, aliisque quamplurimis agendis Ordinis personam eius praesentem requirentibus, ipsum generale Capitulum concedit favorabiliter et admittit, dum tamen contributiones annuas monasterium suum concernentes mittere ipsi Capitulo annis singulis non omittat. 17.  Attentis gravaminibus multiplicibus monasterii Himerodensis, ipsum generale Capitulum abbatem eiusdem monasterii ipsumque monasterium ab omnibus contributionibus retroacti temporis, arreragiis gratiose quittat quittosque decernit, nec non ab omnibus excommunicationum sententiis aut irregularitatum poenas, si quas in contributionum non plene solutarum occasione ipse abbas aut eius officiarii incurrerint seu incurrerunt, ab, et super eisdem ipsum generale Capitulum absolvit misericorditer et dispensat. Insuper quotam eidem monasterio impositam in registro idem Capitulum hoc anno et duobus immediate sequentibus ad summam quinque florenorum praemissorum, intuitu gravaminum, moderat et reduxit, quibus tribus annis elapsis quotam antiquam idem abbas solvere tenebitur et promisit ob reverentiam et honorem reverendissimi in Christo patris domini archiepiscopi Trevirensis. Ad idem conceditur abbati Loci Sanctae Mariae. Ad idem conceditur abbatibus de Hesterbach et de Veteri monte. 18.  Quia monasteria et conventualia loca Cisterciensis Ordinis in regno Angliae et partibus Walliae existentia, fide digno relatu, perpendit generale Capitulum officio debitae reformationis quamplurimum indigere, abbatibus monasteriorum de Bello loco regis, s. th. pr., de Bella landa et de Waverleya aut duobus eorum, quorum tamen unus sit praedictus de Bello loco regis, de quorum idoneitate constat et fidelitate confiditur, ad immediate sequens quinquennium committit et iniungit ipsum generale Capitulum, quatinus ad dicta monasteria et loca conventualia accedant personaliter, ibidemque tam in spiritualibus quam in temporalibus, in capitibus et in membris, corrigant, visitent et reforment quaecumque in eisdem aut in aliquo eorumdem corrigenda, visitanda, reformanda repererint secundum in Deum et ipsius Ordinis praedicti instituta. Si vero dicto durante *quinquennio,* ab eisdem monasteriis aut eorum aliquo, pastoralis institutio aut destitutio quomodolibet exigatur, eamdem per dictos commissarios idem Capitulum canonice fieri statuit et decernit. Insuper abbates dictorum regni et partium, ad solvendum contributiones annis singulis monasteria sua concernentes per omnes Ordinis censuras compellant in ipsius generalis Capituli plenaria potestate, ipsosque omnes et singulos eadem auctoritate pro factis et necessitatibus Ordinis convocent ubi et quoties dictis commissariis videbitur opportunum. Demum personas ipsius Ordinis regni et partium praedictarum universas et singulas absolvant a casibus ipsi Capitulo reservatis, secumque dispensent prout posset ipsum Capitulum generale. 19.  Abbati de Theoloco, s. th. pr., committit generale Capitulum, quatinus de pensionibus annuis duobus fratribus Iacobo de Saleburgo et Gerardo de Belloprato, quondam monasterii de Alta silva abbatibus, per dominum abbatem Morimundi et abbatem dudum Theoloci concessis et sigillatis, se informet diligenter et inquirat, an in huiusmodi pensionum concessionibus a forma statutorum Ordinis et papalium non fuerit aberratum et si sit, easdem pensiones revocet, casset et annullet penitus, auctoritate Capituli generalis. 20.  Exposita nobis sororis Catherinae Halfhuys, dudum abbatissae de Aquiria, querulosa petitio formaliter continebat, se de pensione annua eidem ob inimicorum suorum intuitum per patrem abbatem eius Alnensem concessa solvi non potuisse hactenus, neque posse ad praesens, abbatissa sua et conventu paupertatem nimiam praetendentibus. Committit igitur abbati de Villari in Brabantia ipsum Capitulum generale, quatinus de qualitate status temporalium et facultate ipsius monasterii antedicti de Aquiria se ad plenum informet, et si paupertatem ipsam sic praetensam non adeo grandem inveniat, quod solutionem huiusmodi concessae sibi pensionis merito impediri debeat, hoc casu sororem praefatam sua pensione pacifice uti faciat et gaudere, eiusque abbatissam et conventum ad solutionem ipsam per censuras Ordinis coerceat viriliter et compellat. 21.  Placet generali Capitulo et de consensu partium ordinat et diffinit, quod dissentio habita inter abbatem de Villerio actorem, et abbatem Pontischiefridi defensorem, super quorumdam iocalium et aliorum rerum petitione per nobilem virum Willermum Cheuresson et discretum virum Ioannem Francisci clericum, cives metenses, fine debito terminetur, qui si terminare non possint, hoc casu reverendissimus pater dominus abbas Vincentii, Ordinis Sancti Benedicti, ad vitandas expensas et partium vexationes, eamdem dissensionem amicabiliter terminet et decidat. 22.  Generale Capitulum committit abbati de Bella valle, quatinus se transferat ad monasterium de Lutzela et diligenter a fratribus loci inquirat et oculitus videat utrum, pro dicti monasterii utilitate et aliquarum domorum reparatione, contractus per abbatem et conventum fiendus de rebus reemptibilibus, vel in pensionibus ad vitam, usque ad summam sexcentorum florenorum sit ipsi monasterio necessarius, et referat Capitulo de proximo venienti omnimodam veritatem. 23.  Capitulum generale praecipit et iniungit de Bithania et de Lococrescenti monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet, sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus pro supportandis missionibus et expensis scolaris de Bella valle, quilibet eorum infra festum Omnium Sanctorum proximum contribuat in summa quinque francorum, vel mittat quilibet eorumdem unum scolarem Parisius infra terminum antedictum. 24.  Attentis oneribus debitorum et guerris, quibus gravatur de praesenti monasterium de Speciosa valle, de via generalis Capituli et de missione scolaris, generale Capitulum de speciali gratia abbatem loci usque ad continuum triennium habet favorabiliter excusatum, dum tamen quolibet anno ipsius triennii mittat contributiones. 25.  De Ebraco et de Castro Aquilae monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet committitur per generale Capitulum, quatinus ad monasterium de Hemmerode, quantocius poterunt, accedant et ibidem se diligenter informent an sit utilitas ipsius monasterii vendendi et alienandi quasdam haereditates propter distantiam loci ipsi monasterio minus utiles, et quidquid super hoc repererint Capitulo sequenti faciant relationem. 26.  Cum secundum felicis recordationis domini Bonifacii, Papae VIII, privilegium Ordini concessum est, quod de terris quas propriis sumptibus colimus, vel quas tradimus aliis, non teneamur persolvere decimas cuicumque, inhibet et praecipit dictum Capitulum generale de Monte Sanctae Mariae et de Bullione monasteriorum abbatibus, quod de cetero non inquietent aut molestent abbatem de Roseriis, exigendo decimas aut partem decimarum de vineis eorumdem in villa et territorio de Montigniaco prope Arbosium. Insuper de expensis factis in causa mota propter hoc inter ipsos, idem Capitulum ordinat et iniungit de Bella valle et de Caritate monasteriorum abbatibus, ut super hoc partibus faciant bonum et breve iustitiae complementum, in ipsius Capituli plenaria potestate. 27.  Cum multorum fide dignorum, tam venerabilium praelatorum ecclesiasticorum quam etiam illustrium dominorum temporalium regni Angliae, multiplici certificatione necnon notariorum per documenta publica, quemdam fratrem Paschalem Gilot, quondam abbatem monasterii de Gratiis prope turrim Londoniensem, eidem monasterio die vigesima tertia mensis martii anno 1422 in manus patris abbatis sui, videlicet abbatis de Bello loco Regis, canonice et conformiter ad instituta et statuta eiusdem Ordinis, sponte propria resignasse, generale Capitulum delatum fuerit, et consequenter post lapsum fere duorum annorum a die resignationis supradictae coram multis viris authenticis testibusque pluribus ex proposito ad hoc vocatis et rogatis in ecclesia Sancti Pauli Londoniensis, palam et publice eumdem agnovisse et confessum fuisse huiusmodi resignationem mere, libere, sponte et voluntarie factam, eidemque resignationi, sicut praefertur, factae eumdem nunquam contrarie seu contravenire, tactu sanctorum evangeliorum adiecto *promisisse* solemniter et jurasse memoratoque monasterio de Gratiis de notabili et idonea persona Ioanne scilicet Pecohe canonice et regulariter per patrem abbatem praefatum iuxta morem Ordinis provisum fuisse, provisionemque ipsam tamquam iuridicam et canonicam per reverendissimum patrem dominum abbatem Cistercii, totius Ordinis auctoritate fungentem, confirmatam et approbatam extitisse, nihilominus tamen nunc noviter 15*a* videlicet die mensis maii ultimate elapsa, absente eodem abbate Iohanne, praenominatum Paschalem, suae salutis et solemnis sui iuramenti praetacti penitus immemorem, absque iuris et Ordinis processu aut amminiculo, rursus in monasterium de Gratiis antedictum se intrusisse, idem Capitulum perpendit, et aliquanto tempore violenta et armata manu occupasse atque adhuc dietim et continue ipsum abbatem Ioannem et monasterium molestare non cessantem ; *eapropter* eisdem exorbitationibus, enormitatibus, abominationibus et inordinationibus scandalosis iuri et Ordini dissonis, idem generale Capitulum obviare satagens committit, et in totius Ordinis auctoritate plenaria diffinitive ordinat et iniungit de Waverleyia et de Quarraria monasteriorum abbatibus, quatinus si rem hanc gestam fuisse perceperint, antedictum fratrem Paschalem tamquam fugitivum et apostatam, sacrilegum furem et conspiratorem et per consequens pluribus excommunicationibus innodatum et irretitum, corporaliter arripiant et eum in firmis et strictis carceribus detineant usque ad nutum dicti Capituli generalis, invocato ad hoc, si opus fuerit, auxilio ecclesiasticorum iudicum et brachii saecularis. Si vero ipsum non possint apprehendere personaliter, saltem in omnibus locis et capitulis Ordinis regni Angliae et partium Walliae, excommunicatum cum suis fautoribus de Ordine, dicta auctoritate generalis Capituli denuntient et denuntiare faciant atque ad valvas ecclesiarum affigi reverendissimos patres dominos archiepiscopos et episcopos regni et partium earumdem, rogent et deprecentur, quatinus in suis dioecesibus a suis subditis in suffragamen iuris et Ordinis sic excommunicatum cum suis complicibus et fautoribus denuntiari faciant, et ab eisdem suis subditis cautius evitari. 28.  Ad petitionem domini abbatis et conventus monasterii Cisterciensis, accensationem seu traditionem domus et pertinentiarum in litteris, quibus affixa est praesens diffinito, nominatorum et expresse specificatorum, ad annuum et perpetuum redditum seu censum per eosdem Cistercienses factam honorabili viro Ioanni de Courberon, mercatori Divione commoranti ac eius consorti et liberis eorumdem, suisque successoribus et eorum causam habituris, iuxta formam et tenorem praetactarum litterarum, generale Capitulum approbat et ex certa scientia ratificat et confirmat. 29.  Abbati de Altacumba praecipit et iniungit generale Capitulum, sub poena excommunicationis latae sententiae ac depositionis ab abbatiali dignitate, quatinus infra festum Omnium Sanctorum proxime futurum mittat et destinet ad studium Parisiense unum scolarem, providens eidem de bursa competendi, ut consuetum est in Ordine et diffinitionibus eiusdem. Item, praedicto abbati praecipitur per ipsum Capitulum sub eadem et consimili poena, quatinus anno futuro ad dictum Capitulum se praesentet et veniat, ad omnia quae sibi obiicientur responsurus. 30.  Dominis de Caduino, decretorum doctori, et de Bolbona monasteriorum abbatibus committit et iniungit generale Capitulum, in virtute salutaris obedientiae, quatinus omnes et singulos Cisterciensis Ordinis Tholosanae, Narbonensis, Auxitanensis provinciarum, necnon Albinensis, Ruthenensis, Castrensis, Vivariensis ac Vabrensis dioecesium abbates, iuxta felicis recordationis Benedicti Papae XII statuta, per omnes poenas et censuras in eisdem statutis contentas, ad mittendum scolarem vel scolares ad Parisiense vel Tholosanum studia, viriliter coerceant et compellent, invocato ad hoc, si sit opus, brachii saecularis auxilio, consilio et favore. 31.  Abbati de Campis bonis committit generale Capitulum, quatinus se diligenter informet, an traditio cuiusdam loci, vocati Boria de Ligereto, ad annuum censum per abbatem et conventum Mansiadae facta Pontio de Ulmo, habitatori de Ligereto, sit eidem monasterio Mansiadae fructuosa vel utilis, et si reperiat ita fore, traditionem vel accensationem huiusmodi ratificet et auctoritate *praetacti* generalis Capituli confirmet in ipsius Ordinis plenaria potestate. 32.  Abbati de Bolbona committit et iniungit in virtute salutaris obedientiae Capitulum generale, quatinus abbatem de Bonofonte, Convennarum dioecesis, auctoritate ipsius Capituli et per omnes Ordinis censuras aliasque iuris et iustitiae vias, compellat ad ostendendum sibi qualiter de summa suo monasterio imposita de subsidio pro via generalis concilii Constantiensis ac etiam de quotis contributionum Ordinis a decem annis citra per ipsum Capitulum impositis, per ipsum abbatem Bonifontis vel eius praedecessorem satisfactum extiterit, et ad solvendum quidquid de praedictis subsidio et contributionibus non docuerit esse solutum. 33.  Cum non appareat quis immediatus visitator existat monasterii monialium de Rivoneck, visitationem, correctionem et paternalem provisionem eiusdem monasterii committit generale Capitulum abbati de Fonte frigido, quousque constet ad quem iure paterno praedicta debeant pertinere. 34.  Quia de multis et gravibus ignominiosisque casibus apud generale Capitulum delatus est abbas modernus monasterii de Villalonga, Carcassoniensis dioecesis, de Bolbona et de Candelio, s. th. pr., monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet, committit et iniungit Capitulum generale, quatinus de et super praemissis se diligenter et fideliter informent et praedictum abbatem de Villalonga per depositionem, incarcerationem aut alias iuxta demeritorum suorum exigentiam, praetacti Capituli et totius Ordinis auctoritate, puniant et corrigant ipsiusque monasterii regimen et administrationem committant idoneae personae, donec super hoc aliter ordinaverit supradictum Capitulum. 35.  Abbati monasterii Sancti Ioannis Baptistae in Stams concedit benigniter generale Capitulum, ut invitus personas regulares sibi necessarias vel utiles, ad aliquod aliud monasterium per aliquem nullo modo mittere seu destinare cogatur, vel alias quomodocumque compellatur. 36.  Ut eligere sibi possit abbas Sancti Ioannis Baptistae in Stams unum confessorem de monachis suis, qui ipsum audire in foro conscientiae et absolvere possit semel dumtaxat atque dispensare de et super casibus Capitulo generali reservatis, et ut ipse abbas monachos sibi subditos semel etiam audiat, absolvat et dispenset de et super casibus consimilibus, eidem abbati Capitulum benigniter concedit facultatem. 37.  Abbati de Populeto districtius inhibet et generale Capitulum ne fratres Antonium de Verduno et Ioannem de Roris, monasterii Populeti praedicti olim monachos periuros, contumaces et rebelles in monasterio praefato Populeti seu in domibus, locis et grangiis eiusdem recipiat quovismodo, sine expressa licentia eiusdem generalis Capituli petita et obtenta. 38.  In virtute salutaris obedientiae et sub poena excommunicationis latae sententiae, generale Capitulum districtius praecipit abbati de Spina eiusdem Ordinis, quatinus infra octo dies a praesentatione praesentium continue numerandos, quos pro primo, secundo et tertio peremptorie eidem assignamus, omnes et quascumque contributiones monasteriorum regni Castellae, quas hactenus recipit usque ad diem praesentationis praesentium, det et restituat abbati de Populeto seu deputato vel deputatis ab eodem fideliter et complete, omni excusatione semota. 39.  Reformationem omnium et singulorum monasteriorum Cisterciensis Ordinis cuiuscumque sexus et generationis, in regnis et quibuscumque dominiis serenissimorum Castellae, Arragoniae, Portugalliae et Navarrae regum constitutorum et personarum eorumdem, per Capitulum generale abbati de Populeto alias concessam, idem generale Capitulum ratificat, innovat et continuat iuxta sui totum tenorem per continuum immediate sequens quadriennium duraturam. 40.  Abbatibus regnorum et terrarum regis Arragoniae et regni Navarrae nostri Cisterciensis Ordinis, praecipit et districtius iniungit sub excommunicationis depositionisque poenis generale Capitulum, quatinus quolibet biennio, sumptibus et expensis communibus eorumdem, unum abbatem de ipsis et unum monachum de facto destinent ad ipsum generale Capitulum, qui contributiones aliorum deferant et agenda ipsorum abbatum, tam abbas quam monachus destinandi, per ipsum Capitulum procurent fideliter expedire. 41.  Ad idem fiat pro abbatibus regni Castellae. 42.  Abbatibus de Hemmenrode et de Werne Villerio committit generale Capitulum ut, quantocius poterint, ad monasterium de Villerio personaliter accedant et ibidem se informant si permutatio curiae eorum, sitae in civitate Trevirensi, cum suis pertinentiis facta cum fratribus de Rivolo Sanctae Mariae, alias Bruch, ordinis Carthusiensium sit fructuosa et utilis eidem monasterio de Villerio, et quidquid inde repererint anno sequenti fideliter per se vel per suas litteras patentes referant Capitulo generali. 43.  Omnibus Ordinis nostri abbatibus inhibet generale Capitulum sub poena excommunicationis, ne de cetero fratrem Ioannem Mathei, monachum monasterii de Villerio Metensi, penes se retineant, sed ipsum compellant vel alter ipsorum, cum quo remanet vel remanere posset pro tempore, compellat ut ad suum praefatum Villerii monasterium redeat, ibidem poenitentiam pro delictis per abbatem proprium iniungendam, iuxta consilium et ordinationem Capituli generalis, humiliter peracturus. Quod si renuerit dictus frater reverti ad dictum Villeriense monasterium, quod absit, sententiam excommunicationis latam per dictum Capitulum se noverit incursurum. 44.  Abbati de Claroloco et priori eius coadiutori mandat generale Capitulum, quatinus si fratrem Iacobum, suppriorem eiusdem monasterii convictum repererint de contagione carnis cum publica meretrice, ut fertur, in dicto monasterio publice et inverecunde perpetrata, ipsum sub custodia carceris in dicto monasterio vel alibi teneant, invocato ad hoc, si sit opus, auxilio, consilio et favore domini ducis Lotharingiae, nec ipsum de dicto carcere exire permittant nisi de licentia Capituli generalis vel potestatem ipsius habentis, super hoc petita pariter et obtenta. 45.  Abbati de Flarano committit in quantum potest generale Capitulum Cisterciensis Ordinis, quatinus prioratum seu domum monialium eiusdem Ordinis situatam prope civitatem Lectorensem, uniat cum monasterio de Voillanis dicti Ordinis, quae domus dicitur dependere a monasterio monialium de Goiono. 46.  Quia relatu fide dignorum percepit generale Capitulum quamplurimos abbates et abbatissas de quotis subsidii nuper pro concilio Pisano eis impositi, et abbati bonae memoriae de Campis bonis, s. th. pr., pro eius et in eodem Concilio sustentationem assignati nundum ad plenum satisfecisse, eapropter abbati de Bolbona ipsum generale Capitulum committit et iniungit, quatinus omnes et singulos huiusmodi abbates et abbatissas, per omnes poenas et censuras Ordinis ad plenam et integram suarum quotarum praedictorum solutionem, compellat auctoritate eiusdem Capituli generalis. 47.  Ut eligere sibi possit abbas sancti Ioannis Baptistae in Stamps unum confessorem de monachis suis, qui ipsum audiat et in foro conscientiae et absolvere possit semel dumtaxat, ac etiam dispensare de et super casibus Capitulo generali reservatis, et ut ipse abbas monachos suos sibi subditos in similibus casibus audiat, absolvat et dispenset, eidem abbati generale Capitulum benigniter concedit facultatem. 48.  Propter continuos et intolerabiles insultus et incursus perfidorum Hussitarum quibus ducatus Austriae, proh dolor ! incessanter opprimitur, abbatem Sancti Iohannis Baptistae in Stamps a via Capituli generalis, per triennium dumtaxat, habet favorabiliter excusatum praefatum generale Capitulum. 49.  Ad aures Capituli generalis pervenit in persona abbatis de Uterina valle quorumdam suorum subditorum quamplurima fore corrigenda. Quamobrem abbati de Villerio, visitatori dicti monasterii de Uterina valle, committit generale Capitulum, in virtute salutaris obedientiae et sub divinae Maiestatis offensa districtius iniungendo, quatinus assumptis secum de Mulbronn, de Lankheim, de Bebenhusen, de Castro aquilae, de Lutzella et de Wernevillerio monasteriorum abbatibus, ad dictum monasterium de Uterina valle quantocius personaliter accedentes, ibidem visitent, reforment, instituant et destituant, tam in capite quam in membris, quaecumque secundum Deum, rectam rationem, papalia et Ordinis instituta in eodem cognoverint visitanda, reformanda, instituenda et destituenda ac etiam corrigenda, in plenaria Capituli generalis potestate, invocato ad hoc, si sit opus, auxilio virorum ecclesiasticorum ac etiam brachii saecularis. 50.  Reformationem monasteriorum de Dalon, de Prato benedicto, de Palatio, de Bono loco et de Bulio, Lemovicensis dioecesis, de Columba et de Albignyaco, Bituricensis dioecesis, omniumque et singulorum monasteriorum utriusque sexus dioecesium praedictarum Lemovicensis et Bituricensis, monasterio Pontigniaci tam immediate quam mediate subditorum, de Fontemorum et de Bono loco monasteriorum abbatibus et cuilibet ipsorum per se et in solidum committit generale Capitulum, iniungens eisdem in virtute salutaris obedientiae, quatinus ad dicta monasteria quantocius personaliter accedentes vel alter ipsorum accedens, in eisdem visitent… *etc. ut in n° praeced*. 51.  Quia dominus Cistercii, legitima causa motus, fratrem Petrum Peponis, exigentibus demeritis eius ab officio prioratus, quod tunc in monasterio Miratorii, cuius professus est, exercebat, deponi mandavit, districtius inhibet generale Capitulum abbati dicti monasterii de Miratorio, ne praedictum fratrem Petrum ad huiusmodi prioratus officium restituat, absque illius Capituli generalis licentia speciali.

Anno Domini millesimo quadringentesimo vigesimo octavo, statuta sunt haec apud Cistercium in Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. 1.  Abbati et conventui monasterii Colbacensis, suas nihilominus onerando conscientias, ut horas Beatae Mariae extra chorum aliasque particulares orationes vel suffragia aliquorum sanctorum sigillatim et particulariter dicere possint, per generale Capitulum benigniter conceditur. 2.  De Theoloco, s. th. pr., et de Bella valle monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas personas Ordinis, quas in quibuscumque pecuniarum summis aut rebus aliis repererint efficaciter obligari monasterio Morimundi, ad satisfaciendum eidem compellant auctoritate memorati Capituli viriliter et debite, in totius Ordinis plenaria potestate. 3.  Domino Morimundi et abbatibus de Caroloco et de Clarofonte ad idem committitur pro monasterio de Dulcivalle. 4.  Omnibus et singulis tam abbatibus quam monachis ac etiam conversis Ordinis universi inhibet generale Capitulum, sub poena depositionis ab eorum officiis et inhabilitate ad officia, ne de cetero per villas et per loca iudicum tam ecclesiasticorum quam saecularium sine cucullis et cappis incedant, quodque birretas praeterquam equitando vel itinerando, tunicas curtas et foedatas atque scissas ante et retro, *gippones* et cetera indumenta seu etiam calceamenta quae Ordinis honestatem deforment, studeant penitus amovere atque se deferant magis religiose. 5.  Generale Capitulum dispensat cum fratre Nicolao de Badinecuria, monacho monasterii de Escureyo, quod non obstantibus aliquibus minutis latrociniis per ipsum commissis, de quibus plena restitutio per ipsum facta est, propter quod incarceratus fuit, et fracto carcere per aliquod et breve tempus apostatavit, de quibus poenitentiam sibi iniunctam humiliter et devote complevit, ad omnes Ordinis actus legitimos etiam abbatiatum admitti valeat et assumi. 6.  Abbates de Fusniaco, de Bonofonte in Therascia, de Boheriis, de Bella valle, de Campo, de Salem, de Lutzella, de Paris, generale Capitulum propter guerrarum turbines et viarum discrimina habet ista vice favorabiliter excusatos. Citat tamen ipsos ad instans proximo futurum generale Capitulum ad ea quae sibi obiicientur responsuros. 7.  Abbati de Ursicampo, s. th. pr., committit generale Capitulum, quatinus quantocius poterit se diligenter informet, an permutatio cuiusdam domus ad monasterium de Eschalleiis pertinentis, Parisius situatae nominatim in vico Sancti Severini, utilis sit dicto monasterio de Eschalleiis et si aliqui redditus ad equivalentiam de dicta permutatione inde possint comparari ; et quidquid super hoc repererit per suas patentes litteras anno futuro intimare studeat antedicto Capitulo generali. 8.  De Firmitate, de Morimundo, de Theoloco et de Bella valle monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet per se et in solidum committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas personas Ordinis universi, quas in quibuscumque pecuniarum summis aut rebus aliis repererint obligari monasterio Cistercii, ad satisfaciendum compellant auctoritate memorati Capituli viriliter et debite, in ipsius Capituli et totius Ordinis plenaria potestate. 9.  Ad idem committitur per generale Capitulum antedictum de Theoloco, de Fonteneto et de Ripatorio monasteriorum abbatibus, pro monasterio de Claravalle. 10.  Ad idem committitur per ipsum Capitulum domino de Morimundi, de Bella valle et de Maceriis monasteriorum abbatibus, pro monasterio Theoloci. 11.  Ad idem committitur per dictum generale Capitulum abbati de Theoloco, s. th. pr., et abbati de Dulci valle, pro abbatissis de Bellomonte et de Curcellis, Lingonensis et Bisuntinae dioecesium. 12.  Excambium ac omnia et singula contenta in litteris, quibus haec diffinitio annectitur, quia in profectum et augmentationem bonorum monasterii Beatae Mariae de Chasseneya fore dignoscitur, generale Capitulum ratificat, approbat, ex certa scientia confirmat. 13.  Ad instantiam illustrissimi principis domini ducis Brabantiae, committit generale Capitulum abbatibus de Villari et de Sancto Bernardo in Brabantia, quatinus assumptis secum duobus vel tribus Ordinis abbatibus, ad monasterium monialium de Argenton situatum in dicta patria Brabantiae quantocius poterunt personaliter accedentes, ibidem visitent, reforment, instituant et destituant tam in capitibus quam in membris, tam in spiritualibus quam temporalibus, quaecumque secundum rectam conscientiam ac Ordinis instituta in eodem visitanda, reformanda, instituenda vel destituenda repererint, in ipsius Capituli generalis et nostri totius Ordinis plenaria potestate. 14.  Abbati Doberanensi concedit generale Capitulum, ut confessorem idoneum de Ordine, semel dumtaxat in fore conscientiae eligere queat, qui ipsum absolvat de omnibus et singulis casibus Capitulo reservatis. Similemque potestatem concedit dictum Capitulum praedicto abbati, ut omnes et singulos sibi subditos absolvere possit in casibus consimilibus et cum eis dispensare auctoritate memorati generalis Capituli. 15.  Abbati de Bello monte ad idem conceditur per generale Capitulum. 16.  Fratrem Johannem Utts conversum monasterii Doberanensis, qui suum confratrem manualiter interfecit, Romamque adiit et absolutionem cum rigore Ordinis obtinuit, disciplinatum absolvit et ad suum pristinum gradum et statum restituit, iuxta indultum papale, generale Capitulum. 17.  Propter multa gravamina quibus monasterium Campense enormiter opprimitur, eidem conceditur per generale Capitulum ut scolarem ad studium non destinet per sequens continuum triennium. 18.  Cum fratribus Tilmanno sacerdote, et Theodorico diacono, monachis expresse professis monasterii de Hesterbaco, qui Tilmannus spacio sex hebdomadarum et Theodoricus per quindenam vagabundi apostataverunt, et postmodum ad monasterium voluntarie regressi pœnitentiam sibi propter hoc iniunctam humiliter et devote peregerunt, misericorditer dispensat generale Capitulum, ut hoc non obstante ad omnes Ordinis actus legitimos gradus, voces, administrationes, dignitates etiam ad abbatialem dignitatem, admittit valeant pariter et assumi. 19.  Capitulum generale constituit et ordinat suum et totius Ordinis procuratorem in romana Curia generalem fratrem Guillelmum de Salinis, monachum professum monasterii de Caritate, provisorem collegii Sancti Bernardi Parisiensis, licentiatum in sacra theologia, committens reverendissimo patri domino Cistercii, ut procuratorium eius conficiat in forma debita et consueta. 20.  Alias editam per Capitulum diffinitionem, cui praesens affigitur diffinitio, generale Capitulum innovat, ratificat, approbat et confirmat, abbati Grandis silvae praecipiens et iniungens, quatinus eius tenorem executioni debitae fideliter et indissimulate demandet.

Capitulum generale anno Domino millesimo quadringentesimo vigesimo nono. ORATIONES. 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1419. 2.  Pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1424. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1425. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.  Pro debitis exsolvendis et aliis communibus Ordinis oneribus supportandis, generale Capitulum contributionem novem millium florenorum florensium, vel monetae aequivalentis imponit… *etc.* Dans et concedens… *etc.* Dictis receptoribus… *etc.* Vult etiam dictum Capitulum… *etc.* Potestatem autem… *etc.* Universis igitur… (*etc. cf. ann. 1424, n° 8*). [DIFFINITIONES SPECIALES] 7.  Ad instantiam abbatis de Altacumba, dispenset Capitulum generale cum fratribus Ioanne Valentis et Ioanne de Condone, dicti monasterii de Altacumba professis, ut non obstante quod per 40 dies apostataverint, ad omnes Ordinis actus legitimos, si sua in posterum suffragentur merita, valeant promoveri. 8.  Abbati de Bildehusen annuit et concedit Capitulum generale ut cum suis subditis dispensare possit in casibus Capitulo reservatis, ad immediate sequens biennium, in plenaria ipsius Capituli generalis potestate. 9.  De Ebraco et de Bildehusen monasteriorum abbatibus committit generale Capitulum districtius iniungendo, quatinus ad monasterium de Heiligental quantocius poterunt personaliter accedentes, ibidem visitent et reforment ac omnes et singulos contractus factos per personas dicti loci, qui non sunt per generale Capitulum solemnizati, destruant penitus et annullent. Et quod tales venditiones, bonorumque mobilium et immobilium alienationes et distractiones, quae in dicto monasterio huc usque, proh dolor ! factae sunt, de cetero non fiant, et personas ibidem praesentes et futuras quoad hoc coerceant, in plenaria Capituli generalis potestate. 10.  Relatione domini Morimundi percepit generale Capitulum fratrem Ioannem de Salem, religiosum et professum monasterii de Lankeim, poenam carceris diutissime et ultra quam demeruerit sustinuisse patienter. Eapropter dictum Capitulum committit de Bildehusen et de Valle Sancti Georgii monasteriorum *abbatibus* et districtissime praecipiens, quatinus praetactam poenam eidem fratri Ioanni mitigare studeant et de dicto carcere ipsum indilate educant, auctoritate Capituli memorati. 11.  Abbati de Theoloco, s. th. pr., annuit et concedit generale Capitulum, ut cum suis religiosis super irregularitate contracta per celebrationem in excommunicatione, possit et valeat dispensare hac vice in plena dicti generalis Capituli potestate. 12.  Relatu veridico didicit Capitulum generale, quosdam religiosos ipsius Ordinis in quampluribus partibus more saecularium sacerdotum tam in castris, villagiis, civitatibus quam parochiis saecularibus, in turpidinem Ordinis et derogationem honestatis eiusdem, sacramenta ecclesiae ministrare. Eapropter idem Capitulum volens huiusmodi insolentiis et exorbitatibus remedia providere, mandat et iniungit ipsum Capitulum omnibus et singulis abbatibus Ordinis universi, quatinus huiusmodi monachos sic per saeculum insolenter more saecularium sacerdotum sacramenta ecclesiae ministrantes et curatorum officia exercentes, quantocius poterunt ab hiis insolentiis retrahant et ad propria loca revocent vel ad alia Ordinis monasteria remittant. Rebelles vero cuiuscumque status sint, ad hoc per excommunicationem seu gravem culpam districtius puniant et compellant, illis dumtaxat exceptis qui *deserviunt* curis seu aliis beneficiis monasteriis nostri Ordinis per certa privilegia papalia incorporatis et unitis. 13.  Abbatibus de Ebraco et de Lankeim committitur per generale Capitulum quatinus se diligenter informent, an permutatio grangiae monasterii de Bildehusen, sitae in villa Nydewerne, utilis sit eidem monasterio. Et quidquid inde repererint, anno sequenti per suas patentes conscribere studeant Capitulo generali. 14.  Attenta lamentabili desolatione monasterii de *Brombach,* Capitulum generale abbatem dicti loci a missione studentis et contributionum solutione, per immediate sequens continuum triennium, habet benigniter supportatum. Personas vero regulares sui monasterii absolvendi a quibuscumque casibus Capitulo reservatis, dicto durante triennio, eidem abbati auctoritatem et potestatem concedit idem Capitulum ; ac sibi eligendi unum de suis subditis, qui consimilem potestatem ipsum absolvendi in praedictis casibus habeat, in plenaria potestate Capituli generalis. 15.  Placet Capitulo generali ut abbas Maris stellae cum tribus iuvenibus sui monasterii professis, videlicet, Ioanne, dicto Hulli et Ioanne Baubbart, diaconibus, qui per modicum tempus apostataverunt, et cum fratre Henrico Dyessen Hafer, qui irregularitatem in apostasia celebrando contraxit, dispenset et ipsos rehabilitet auctoritate Capituli, si tamen poenitentiam Ordinis debitam humiliter peregerint ; super quo dictum Capitulum onerat conscientiam abbatis supradicti. 16.  Ad humilem et devotam abbatis et conventus monasterii de Charitate supplicationem, annuit misericorditer et concedit generale Capitulum ut frater Ioannes de Fretigneyo dudum prior ipsius monasterii de Charitate, qui instigante diabolo quemdam casum miserabilem in personam cuiusdam laici perpetravit, propter quem merito in carcere strictissime detentus fuit, in eisque ab hoc saeculo sine sacramentis ecclesiasticis vitam finivit et in terra profana, ut decet tales, sepultus fuit ; de praedicta terra profana extrahatur et in cimeterio religiosorum sepeliatur. 17.  Abbatis de Mullebrune invaletudini compatiens, Capitulum generale, ipsum abbatem a via Capituli usque ad immediate sequens continuum triennium habet favorabiliter supportatum ; dum tamen infra festum Paschae proximum ad studium Parisiense mittat unum scolarem. 18.  Capitulum generale committit de Bebenhusen et de Alba monasteriorum abbatibus, quatinus diligenter se informent an bona quaedam monasterio de Mullebrune pertinentia utpote possessiones quae minus fructuosae dicto monasterio dignoscuntur, locare seu tradere in emphiteosim sive ad hereditariam successionem, sit dicto monasterio utile. Et quidquid inde repererint, anno sequenti referant Capitulo generali. 19.  Abbati de Brombach committit generale Capitulum, ut sorori Elisabeth, professae in monasterio Heiligental, non obstante carnis contagio in quo prole attestante deprehensa extitit, habitum restituat et alias cum eadem dispenset, auctoritate Capituli memorati, si tamen poenam Ordinis iniunctam humiliter, devote patienterque, ut fertur, peregerit regularem. 20.  Ad notitiam Capituli generalis pervenit, qualiter de cambio sive permutatione cuiusdam grangiae de Brombach pertinentis, sitae in Steynfurt, pro quibusdam aliis bonis generosi domini comitis de Werthen agitur. Et quia huiusmodi cambia sive permutationes monasteriis ut plurimum dispendiosae et periculosae sunt, piaeque voluntates donantium frustrantur ac multi considerantes huiusmodi distractiones tepidiores et minus voluntarii ad pias subventiones et donationes reddantur ; ne ergo quidquam ex hoc scandali vel indignationis sumat occasionem, vult et ordinat Capitulum generale, ut praedictam grangiam in cambio mutatam sibi retineat abbas et conventus monasterii de Brombach antedicti, et dictum dominum comitem et quoscumque alios similia attentantes deprecentur, quos et dictum Capitulum in Domino deprecantur et hortantur quatinus huiusmodi instantiam et proposito, salva pace, desistant et quiescant. 21.  Capitulum generale certis et rationabilibus de causis, ipsum ad hoc iuste moventibus, quotas contributionum per abbatem monasterii Vallis Sancti Lamberti debitas et debendas venerabili religioso fratri Werrico, dicti monasterii professo, s. th. pr., in sui status aliquale subsidium assignavit et tenore praesentis diffinitionis assignat, donec ad aliquod notabile beneficium sit promotus. 22.  Devotae supplicationi honesti viri prioris de Ortu Christi, Augustanensis dioecesis, qua petit se et conventum suum omnium bonorum spiritualium, quae in Ordine nostro fiunt et Domino concedente in posterum fient, fieri participes, acquiescit Capitulum generale, dum tamen vice versa nos et nostros similes participatione faciant bonorum spiritualium quae fiunt ac de cetero fient in Ordine suo. 23.  Abbati de Lapide Sancti Michaelis concedit generale Capitulum, ut grangiam dictam Resyn, de sui conventus consilio et assensu in bona magis utilia commutare possit, servata in omnibus forma benedictinae constitutionis, dum tamen sub sigillis suis anno futuro Capitulum generale de commutatione huiusmodi seu etiam venditione certificent competenter. 24.  Reformationem ac etiam visitationem monasterii de Lucida valle alias Burel, de Mullebrune et de Alba monasteriorum abbatibus committit generale Capitulum ad immediate sequens continuum triennium, eis districte iniungens, quatinus dicto monasterio de Lucida valle, dicto durante triennio, reformationis et visitationis beneficium impendant, in plenaria potestate Capituli generalis. 25.  Capitulum generale abbati de Novo castro annuit et concedit, ut sibi eliget unum de fratribus suis in confessorem, qui ipsum in foro conscientiae semel absolvat in casibus Capitulo reservatis, et ipse suos absolvere possit, ut praemittitur, absolvi in plenaria Ordinis potestate. 26.  Abbati monasterii de Riddagshusen concedit generale Capitulum, ut dispensare possit cum quatuor sui monasterii professis ut, non obstante apostasia, quam per saeculum evagando aliquanto tempore incurrerunt, habitumque eisdem infra annum restituat, si eidem abbati videatur expedire. — Ad idem conceditur abbati de Lancheim pro duobus sibi subditis fratribus. 27.  Capitulum generale ad requestam abbatis de Fonte salutis, cum fratre dicto Cremer, qui per aliquod tempus apostatavit, misericorditer dispensat, ut possit ad omnes actus Ordinis legitimos, si sua merita hoc requirant, valeat promoveri. 28.  Ad instantiam abbatissae de Felici porta, generale Capitulum dispensat misericorditer cum sorore Elisabeth conversa eiusdem monasterii, ut, non obstante carnis contagio in quo cecidit, puerperio consecuto, habitus sibi restituatur regularis. 29.  Ad instantiam abbatis de Ebraco, generale Capitulum dispensat gratiose cum sorore Alahida, moniali de Coeli porta, quae de puerperio convicta extitit, si poenitentiam Ordinis sibi impositam humiliter peregit et continuaverit, per dictum abbatem de Ebraco quoties sibi videbitur expedire, eamdem ad actus legitimos relevet, auctoritate Capituli generalis. 30.  Abbati de Ebraco committit generale Capitulum, ut cum fratre Alberto monacho suo, qui recepta licentia ad certum locum Ordinis, a via recta declinavit per pluries dietas, propter quod poenitentiam Ordinis hucusque sustinuit, dispenset et gradum restituat eidem auctoritate Capituli, quoties expedire sibi videbitur. 31.  Domino Morimundi committitur per generale Capitulum, quatinus abbatem de Walkenderode, per se vel per alium, citet ad proximum Capitulum generale futurum. 32.  Abbati de Clara tumba concedit generale Capitulum, ut sibi eligere possit unum ex fratribus suis, qui ipsum in casibus Capitulo reservatis absolvat, et ipse suos absolvere possit in praedictis casibus in foro conscientiae, semel dumtaxat, in plenaria potestate antedicti Capituli generalis. 33.  Ad idem de Firmitate. 34.  Cum ad audientiam Capituli generalis per quosdam Ordinis relatores quaerulose delatum est quod quidam abbates et abbatissae, in infligendis transgressoribus poenas Ordinis, negligentes nimis et remissi existant, si quod subditis suis in carnis contagio praesente repertis, poenitentiam in *Libello diffinitionum* talibus taxatam et decretam minime infligant eisdem, nec habitum aliquanto tempore saltem mutando, nec gradum auferendo, sed super huiusmodi et aliis poenitentiis Ordinis, propria voluntate, remedient et dispensant, propter quod subditi ad talia fore facta et consimilia nimis prompti redduntur et proclivi. Eapropter dictum Capitulum volens huiusmodi abusioni obviare, de Ebraco et de Lankeim monasteriorum abbatibus committit districtius iniungens, quatinus si quos tales abbates et abbatissas cognoverint, qui et quae poenas huiusmodi mutare seu minuere seu etiam super eisdem auctoritate propria dispensare praesumant quovis modo, tales denuntiare studeant Capitulo generali. 35.  Capitulum generale mandat et iniungit abbati de Caesarea, quatinus omnes et singulas moniales sibi subditas, quas rebelles et inobedientes in observantiis regularibus et Ordinis statutis repererit, carceribus recludat usque ad nutum Capituli generalis. 36.  Abbati de Novo castro committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulos abbates monasteriorum Ordinis, in episcopatibus Constantiensi, Spirensi, Argentinensi, Basileensi et Wormatiensi existentium, ad solvendum contributiones et quotas eorumdem eis hactenus impositas non solutas, et imponendas annis singulis usque ad triennium, similiter ad mittendum scolares Parisiis vel alibi iuxta formam et tenorem statutorum nostrorum papalium, et ad veniendum ad generale Capitulum terminis statutis per omnes censuras Ordinis viriliter coerceat et compellat. Una cum hoc rebelles in praemissis vel aliquo praemissorum ad proximum futurum Capitulum generale citet personaliter et peremptorie comparituros, et ibidem allegaturos causam vel causas propter quam seu quas praetendunt se supportandos. 37.  Capitulum generale de Bella valle et Lutzella monasteriorum abbatibus committit districtius iniungendo, quatinus ad monasterium de Caesarea quantocius poterunt personaliter accedant, et ibidem de institutione abbatis novi veraciter se informent. Quod si ipsum repererint iuste institutum, electionem de ipso factam laudent et approbent auctoritate dicti Capituli, antiquum vero abbatem, si iuste repererint destitutum, pensionem sibi datam prorsus tollant et ad monasterium proprium redire et bona quae de ipso monasterio abstraxit reportare compellant. Et si opus sit, suis exigentibus demeritis, carceri mancipare studeant, in plenaria Ordinis potestate, invocato ad hoc auxilio et favore brachii saecularis. 38.  Ad humilem abbatis de Ebraco supplicationem, cum sorore Sophia de Hurnehen dispensat misericorditer generale Capitulum, ut non obstante carnis contagio in quo lapsa extitit, diabolo suggerente, puerperio subsecuto, possit et valeat ad omnes gradus Ordinis legitimos promoveri vel ad aliud Ordinis monasterium se transferre. 39.  Attenta desolatione monasterii de Bucovia in Polonia, abbatem praedicti loci a missione studentis et a solutione contributionum, usque ad immediate sequens continuum triennium, habet favorabiliter supportatum. 40.  Capitulum generale considerans inconvenientia et scandala quae, proh dolor ! per tunicarum nigrarum aliorumque vestium diverso colore tinctarum introductam consuetudinem Ordini proveniunt, et quae ipsius Ordinis conformitatem fere destruunt et abolent, super quae dictum Capitulum remediare volens statuit et ordinat ut omnes, tam abbates quam monachi Ordinis universi, tunicas albas iuxta formam a sanctis patribus nobis derelictam habere procurent intra proximo futurum Natale Domini, nec de cetero dictas nigri seu alterius coloris, ut praemittitur, praeterquam albi tunicas seu alios quoscumque habitus inordinatos deferre praesumant. Et si quis contra huiusmodi salubre statutum attentare praesumpserit, tamquam in habitu saeculari repertus puniatur. 41.  Ad humilem supplicationem abbatissae de Bona via, Trevirensis dioecesis, placet Capitulo generali de consensu domini Cisterciensis ut soror Elisabeth, novitia conversa, et per abbatem Villerii commissarium ad Ordinem recepta in praefato Bonae viae monasterio, post annum probationis ad professionem per abbatissam modernam vel futuram recipiatur regularem, si tamen idonea et sufficiens extiterit et honeste devoteque se habuerit anno probationis revoluto ; super quae conscientiam abbatissae onerat Capitulum generale memoratum. 42.  Generale Capitulum abbati de Ebraco, visitatori monasterii de Valle rosarum, mandat districtius iniungendo, quatinus abbatissam et conventum dicti monasterii Vallis rosarum ad recipiendum sororem Elisabeth de Bingen, monialem dicti loci, per omnes Ordinis censuras coerceat, absque ulla molestia, et compellat. Quod si fore fecerit, quia supplicavit abbas Villerii pro eadem, mitius corrigatur. 43.  Abbati de Castro aquilae concedit generale Capitulum, ut possit suos novitios infra decem menses ad professionem recipere, dum tamen habiles reperiantur et sufficientes, super quo dictum Capitulum onerat conscientiam abbatis antedicti. 44.  De Fontaneto et de Moris monasteriorum abbatibus committit generale Capitulum districte iniungendo, quatinus ad monasterium de Quinciaco quantocius personaliter accedentes diligenter se informent, an dominus Pontigniaci informationem, quam fecit circa festum Sancti Remigii anni 1426 suam visitationem ordinariam exsequendo in eodem Quinciaci monasterio, quae abbatis dedecus tangere videbatur, in capitulo ipsius monasterii in praesentia omnium annullaverit et cassaverit, et indulgere dictum abbatem Quinciaci persuaserit duorum fratrum suorum culpis qui dictum abbatem Quinciaci, ut asserit ipse abbas, apud dictum dominum Pontigniaci accusaverant. Et quidquid inde repererint domino Cisterciensi referre studeant veraciter, infra festum Annunciationis Beatae et intemeratae Virginis gloriosae. 45.  Attenta relatione abbatis de Ebraco, Capitulum generale contractum venditionis quorumdam bonorum monasterii de Castro aquilae in Durkelbil, per abbatem et conventum ipsius monasterii factam cuidam oppidano Frankerfurdensi, nomine Gippelo de Hultzhusen, approbat, ratificat et confirmat. 46.  De Ebraco, de Villario et de Wernevillerio monasteriorum abbatibus committit generale Capitulum, quatinus diligenter se informent, an opus sit et necesse monasterio de Otterburg aliquas pensiones ad vitam hominis, vel venditiones aliquorum bonorum mobilium vel immobilium ad solvendum debita, quibus, proh dolor ! ad praesens dictum oneratur monasterium, vendere seu aliter alienare. Et quidquid repererint anno sequenti referant per se vel per suas patentes litteras Capitulo generali memorato. 47.  Abbatem de Otterburg generale Capitulum a via ipsius Capituli et a missione studentis et solutione contributionum, suae paupertati et monasterii desolationi compatiendo, per continuum sequens triennium gratiose habet supportatum. Dispensat etiam cum eodem abbate idem Capitulum, ut suos subditos absolvere possit in casibus Capituli reservatis, et eligere sibi unum de fratribus suis qui eumdem absolvat in modo et forma, in plenaria potestate Capituli memorati. 48.  Abbati de Mullebrun committitur per generale Capitulum, ut cum fratribus Wernhero de Ochingen et Conrado de Wormatia, monachis et professis suis, super apostasia quam incurrerunt dumtaxat per unam diem, dispensat auctoritate dicti Capituli et eisdem habitum restituat regularem. 49.  Generale Capitulum concedit et annuit abbati de Mullebrun, ut in foro conscientiae personas regulares sui monasterii subiectorumque sibi monasteriorum monialium, in casibus Capitulo reservatis absolvere, et in consimilibus casibus etiam absolvere et secum dispensare valeat et possit ad annum, in plenaria potestate Capituli generalis. 50.  Omnes et singulos Ordinis abbates, qui fuerunt ad praesens Capitulum citati, et qui minime comparuerunt, citat praesens Capitulum ad futurum proximum generale Capitulum sub poena depositionis, abbates vero hic expectatos et alios, qui praesenti Capitulo se praesentare, et excusare minime curaverunt, sub poena viginti librarum citantur ad proxime futurum Capitulum generale, nisi fuerit cum ipsis dispensatum. 51.  Abbatem de Gratia Dei, Bisuntinensis dioecesis, quia ad praesens generale Capitulum debite comparare contempsit, et de contagio carnis per testes fide dignos convictus extitit, dictum Capitulum, Christi nomine invocato, ab abbatiali dignitate deponendum decernit ipsumque deponit, iniungens patri abbati ipsius monasterii de Gratia Dei, ut praedictum abbatem depositum quantocius poterit carceri mancipare, et eidem monasterio de novo et idoneo abbate studeat providere. 52.  Attenta lamentabili desolatione monasterii de Alta silva, Capitulum generale abbatem dicti loci a solutione contributionum, per immediate sequens continuum biennium a data praesentis diffinitionis computandum, benigne et gratiose instantiaque abbatis de Villeriis, habet favorabiliter supportatum. 53.  De Francis vallibus et de Silva cana monasteriorum abbatibus committit generale Capitulum, quatinus super articulis contra abbatem Aquae bellae per dominum abbatem Bonae vallis Capitulo generali porrectis, se diligenter informent, informationem ipsam reverendissimo patri domino abbati Cisterciensi referant ; cui idem Capitulum generale reverenter committit, quatinus in eiusdem potestate plenaria faciat breve et bonum justitiae complementum. (Hic in originali deesse videtur folium nonum). 54.  Attenta desolatione monasterii monialium de Rosariis, committit generale Capitulum domino Claraevallis, quatinus eidem monasterio, amotis monialibus si quae sint in eodem, provideat de tribus vel quatuor religiosis Ordinis qui ibidem devotius Domino servient, ipsumque monasterium auctoritate Capituli redigat in prioratum. 55.  Ad humilem supplicationem et requestam abbatis et conventus monasterii de Fonteneto, conceditur per generale Capitulum, ut diebus quibus una missa dumtaxat in conventu dicitur, a modo post Laudes missa de Beata Virgine alta voce decantetur. 56.  Ad supplicationem abbatis monasterii de Clarofonte, cum fratre Bartholomeo de Abbatisvilla, monacho dicti loci, dispensat generale Capitulum ut non obstante apostasia quam incurrit aliquamdiu apostatando, citra tamen habitus dimissionem, super quo poenitentiam sibi iniunctam benigne implevit, ad omnes actus Ordinis legitimos, voces, gradus, officia et administrationes, etiam ad abbatiatum, si contingat, suorum superiorum beneplacito concurrente, valeat in Ordine promoveri. 57.  Committitur per generale Capitulum abbatibus Francarum vallium et Camporum bonorum, ut se diligenter informent super certa gravamina, quae intulit abbas Bonae vallis Viennensis abbati Aquae bellae. Quod si repererint per informationem debitam ipsum abbatem Bonae vallis, occasione dictorum gravaminum, teneri dicto abbati Aquae bellae, ad satisfactionem plenariam coerceat et compellat, etc. 58.  Capitulum generale misericorditer annuens petitionem abbatissae et conventus monasterii monialium de Hagha super iniuriis, oppressionibus et vexationibus per quemdam dominum Guidonem de Guistella militem iniuste iniectis et procuratis, ad supportanda onera contra dictum militem usque ad finem litis, de Claromarisco et de Bondelo monasteriorum abbatibus committitur per generale Capitulum, quatinus omnes et singulos abbates et abbatissas nostri Ordinis in provincia Morinensi constitutos, usque ad summam centum francorum ad solutionem plenariam dictae abbatissae pro huiusmodi oneribus supportandis, coerceant et compellant in plenaria Ordinis potestate. 59.  De Firmitate, de Morimundo, de Theoloco et de Bella valle monasteriorum abbatibus cuilibet per se et in solidum committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas personas Ordinis universi, quas in quibuscumque pecuniarum summis aut rebus aliis repererint obligari monasterio Cistercii, ad satisfactionem compellat auctoritate memorati Capituli viriliter et debite, in ipsius Capituli et totius Ordinis plenaria potestate. 60.  Ad idem committitur per generale Capitulum antedictum pro monasterio Claraevallis, et sint iudices de Theoloco, s. th. pr., de Bono portu, de Crista, de Valle Sanctae Mariae et de Rippatorio monasteriorum abbates. 61.  Ad idem committitur per generale Capitulum dominis de Cistercio, de Pontigniaco et abbati Maceriarum monasteriorum abbatibus, pro monasterio Firmitatis. 62.  Ad idem committitur per idem Capitulum de Caroliloco, de Valle Sernay et de Eschalleiis, pro monasterio Pontigniaci monasteriorum abbatibus. 63.  Ad idem committitur per dictum Capitulum de Theoloco, de Caritate et de Clarofonte monasteriorum abbatibus, pro monasterio Morimundi. 64.  Ad idem committitur per ipsum Capitulum de Fonteneto et de Rigniaco monasteriorum abbatibus, pro monasterio Quinciaci. 65.  Litterarum seriem quibus haec praesens diffinito annectitur, approbat generale Capitulum, ratificat pariter et confirmat. 66.  Ad audientiam generalis Capituli per nonnullos Ordinis zelatores pervenit quamplures monachos et moniales nostri Ordinis, suae salutis immemores, in camerulis commessationes extraordinarias cum saecularibus et aliis personis habere ad libitum et horis quibus prandere et cenare in conventu consuetum est, et hactenus observatum, in dictis camerulis edunt et bibunt ac alia inhonesta in eisdem contra Ordinis instituta non verentur perpetrare, in ipsius Ordinis opprobrium, populi scandalum et detrimentum animarum. Propter quod dictum Capitulum hiis et aliis scandalis obviare cupiens et de remedio providere opportuno, omnibus et singulis monachis et monialibus Ordinis universi praedictas camerulas habentibus mandat idem Capitulum, quatinus se a praedictis commessationibus et potationibus illicitis abstineant sub poena privationis camerularum praedictarum. Abbatibus vero et abbatissis omnibus et singulis ipsius Ordinis praecipit et iniungit idem Capitulum, in virtute sanctae obedientiae et sub gravi divinae Maiestatis et ipsius Capituli generalis offensa, quatinus praedictos monachos et moniales compellant ad comedendum et bibendum in refectorio et in infirmitorio communibus et in eisdem regularibus utantur cibariis et aliis pitantiis, prout in quampluribus et bene regulatis monasteriis utriusque sexus extitit observatum. In monasteriis vero, in quibus refectorium seu domus infirmaria non habeantur, abbatibus et abbatissis mandat idem generale Capitulum, quatinus praedicta infirmaria seu refectoria, quanto commodius fieri poterit, de novo construant et in eisdem comedant insimul, nisi gravis infirmitas hoc impedierit faciendum. 67.  Depositionem abbatis de Alta silva factam per dominum Morimundi approbat Capitulum generale ; institutionemque novi per dictum dominum factam, approbando ratificat et confirmat dictum Capitulum generale. 68.  Ad idem de abbatissa de Fristorf fiat. 69.  Relatu veridico didicit generale Capitulum, quod in quampluribus monasteriis Ordinis horae matutinales tardius pulsantur et segnius surgitur ad opus Dei perficiendum, quam antiquitus extitit consuetum ; propter quod multi tam religiosi quam populares male aedificantur et indevotiores reddantur et ad alia acta perficienda praepediuntur ; cui morbo de salubri remedio providere cupiens idem Capitulum statuit et ordinat, et edicto perpetuo diffinit observandumque de cetero in omnibus et singulis monasteriis Ordinis per sacristam dictae horae matutinales diebus feriatis secunda hora post mediam noctem, et in aliis diebus solemnibus et dominicis diebus prima hora post mediam noctem pulsentur, ad quas horas omnes pariter conveniant et devote persolvant iuxta consuetudinem sanctorum nobis traditam et hucusque in quampluribus monasteriis bene regulatis et reformatis extitit observatum. Quod si sacrista ad huiusmodi pulsationem remissus et negligens extiterit, pro qualibet vice poenam panis et aquae sustineat, et si assuetus fuerit et protinus emendare noluerit, poenae levis culpae subiaceat ad nutum Capituli generalis. 70.  Capitulum generale sufficienter informatum de duritia quorumdam abbatum, qui in administrandis monachis suis victum et vestitum negligentiores et caritate tepidiores se ostendunt, super quo providere volens idem Capitulum statuit, ordinat et diffinit, ut omnes abbates Ordinis de cetero suis subditis in necessitatibus taliter provideant, ut occasionem inde non habeant per saeculum evagandi et proprietarie vivendi, sed quantum facultas cuiuslibet monasterii ferre poterit eisdem ministret quilibet abbas competenter. Et si quis abbatum se in praemissis ostenderit desidiosum, ex nunc pro tunc dictum Capitulum declarat et decernit ipsum propter hoc poenam suspensionis a divinis incursurum. 71.  Capitulum generale dispensat cum fratre Ioanne de Lass, monacho de Sitich, ut non obstante quod ad generale Capitulum absque propriis abbatis licentia venerit, aliquam tamen sententiam seu infamiae notam propter hoc non incurrisse, declarat idem Capitulum generale. 72.  Omnibus et singulis visitatoribus et reformatoribus Ordinis universi inhibet generale Capitulum, ne de cetero quoscumque contractus in Ordine fieri permittant nisi per modum in statutis papalibus diffinitum. Quod si huiusmodi contractus per dictos visitatores et reformatores reperti fuerint, ipsos auctoritate dicti Capituli generalis revocent penitus et annullent, quos etiam tractatus idem Capitulum revocat omnino et annullat. Et si aliqui contractus per abbates, abbatissas seu alias quascumque Ordinis personas, praedictis papalibus statutis minime observatis, facti fuerint, ipsos idem Capitulum fuisse et esse nullos et invalidos declarat et diffinit, eosdem prorsus cassando et annullando, praedictis visitatoribus et reformatoribus districte praecipiens, ut abbates, abbatissas et conventus eis subditos ad huiusmodi contractuum dissolutionem et revocationem viriliter compellant, ipsosque de tanta temeritate indissimulanter puniant, iuxta praedictorum papalium statutorum et Ordinis diffinitionum sanctiones. 73.  Generale Capitulum salubriter providere cupiens, ut collegium Sancti Bernardi Parisiis, quod inter cetera Ordinis collegia flos, decus et ornamentum speciale ipsius Ordinis esse dignoscitur, deinceps magistro regente, baccalariis, idoneisque personis sufficientibus ad honorem Domini Dei et eiusdem Ordinis gloriam et bonam famam continue fulciatur, statuit, ordinat et diffinit quod ex nunc in futurum, quicumque bibliam aut sententias legere voluerint in eodem priusquam ad huiusmodi lecturas ordinentur vel admittantur, iuramentum solemne coram testibus et publico notario praestare teneantur, et instrumentum super huiusmodi praestatione iuramenti publicum dare vel mittere domino Cistercii penes ipsum remanendum, quod nec ante nec post adeptum in dicto studio quemcumque gradum, per se vel per alium, procurabunt vel impetrabunt nec procurari aut impetrari consentient vel acceptabunt, absque licentia domini Cisterciensis, qui nunc est aut fuerit pro tempore, ut promoveantur ad abbatiatum vel alium quemcumque statum antequam regentiae tempus compleverint in eodem studio consuetum ; nisi tamen infra dictum tempus canonice sint electi, vel patrum abbatum auctoritate provecti. Qui vero iam sunt ordinati ad dictas lecturas, seu qui easdem iam perlegerunt, nullatenus praesententur ad licentiam, nec aliquid pro lecturis ab Ordine recipiant, donec coram provisore dicti collegii praedictum iuramentum praestiterint, et super hoc, ut dictum est, domino Cisterciensi publicum tradiderint instrumentum. Si vero quisquam ex praedictis baccalariis nequissimo ambitionis spiritu seductus, quod absit, vel ductus, contra praestandum ab eo iuramentum *quicumque* attentare praesumpserit, eo ipso usque ad nutum Capituli vel domini Cisterciensis carceri mancipetur et tamquam periurus ad quaevis officia deinceps in ipso Ordine obtinenda perpetuo reddatur et efficiatur inhabilis ipso facto. 74.  Generale Capitulum lamentabili compatiens desolationi ad quam monasterium de Loco Dei, Ruthenensis dioecesis, per armatorum saevissimos discursus aliosque casus miserabiles, relatione veridica, comperit esse deductum, abbati eiusdem monasterii omnes contributiones, quotas per ipsum pro temporibus praeteritis debitas, benigniter remittit ac eumdem a contributionum solutione per immediatum sequens quinquennium favorabiliter absolvit. 75.  Provisori collegii Sancti Bernardi Tholosae per generale Capitulum districte praecipitur et mandatur, quatinus fratrem Guillelmum Ra… de Bonasere, monachum monasterii Populeti, in scandalum et enorme dedecus totius Ordinis, absque sui abbatis licentia per saeculum discurrentem et vagantem, cum omni diligentia studeat carceri mancipare, praedicti monasterii Populeti abbati, iuxta Ordinis statuta quantocius remittendum et tradendum, frivolis appellationibus nonobstantibus quibuscumque, invocato ad praemissa etiam, si necesse fuerit, ecclesiasticorum saeculariumque iudicum auxilio et favore. Nec permittatur idem frater Guillelmus legere vel quemcumque actum scolasticum exercere in scolis Ordinis vel alibi in universitate Tholosana, absque generalis Capituli vel domini Cistercii licentia speciali. 76.  Provisori collegii Sancti Bernardi Tholosae per generale Capitulum committitur et mandatur, quatinus si sufficienter et legitime sibi constiterit, abbatem de Bella pertica efficaciter teneri et obligari abbati de Candelio in summa 30 florenorum arragonensium, ipsum per censuras Ordinis et alia iuris et iustitiae remedia ad praedictae summae solutionem eidem de Candelio faciendam viriliter et debite compellant, in plenaria Ordinis potestate. 77.  Generale Capitulum scolaribus Ordinis in moribus et scientia proficientibus suos volens semper favores benevoles impertire, committit et mandat provisori collegii sancti Bernardi Tholosae, quatinus abbatem monasterii de Bonofonte fratri Arnaldo, suo dictique monasterii Bonifontis monacho, per quinquennium licentiam studendi theologiam in universitate Tholosana dederit, ad providendum eidem fratri Arnaldo de bursa et aliis necessitatibus pro studii onere dictoque durante quinquennio supportandis, per censuras Ordinis viriliter et debite compellat. (Hic videtur in originali deesse folium duodecimum). 78.  De Theoloco, s. th. pr., et de Buxeria monasteriorum abbatibus committit generale Capitulum, quatinus super diffamatione abbatis de Roseriis infra festum Omnium Sanctorum proximum se diligenter informent, compertam informationem reverendissimo patri domino abbati Cistercii referant, cui domino Cisterciensi una cum uno quatuor primorum, quem secum decernet assumere, potestatem confert idem Capitulum et auctoritatem administrandi iuxta comperta debitae iustitiae complementum ; et quod abbas praedictus de regimine monasterii amodo se ullo modo intromittat. 79.  De Rota et de Verola monasteriorum abbatibus committit generale Capitulum potestatem visitandi et reformandi omnia et singula monasteria in regnis et dominiis omnibus Arragoniae, Navarrae et Portugalliae, et in praedictis locis contributiones levandi, et per censuras Ordinis ad solvendum compellendi, omnesque abbates ad mittendum scolares ad generalia studia coercendum, in plenaria ipsius Ordinis et Capituli generalis potestate, et signanter abbatem Sanctae Fidis, qui, ut non mitteret, litteras a Legato apostolico impetravit ; et ad cantandum Laudes, officium defunctorum et primam missam in dicto monasterio, per censuras Ordinis coercendum ; capucia vero cucullarum et scapularium portandi in posteriori parte usque ad corrigiam dumtaxat et in anteriori parte semipedis in longitudine. 80.  Monialibus universis et singulis in regno Castellae constitutis, inhibet generale Capitulum sub poena excommunicationis latae sententiae et carceris, ne de cetero cornua portent, nec ornatum tam in capite quam in membris contra antiquam et approbatam Ordinis consuetudinem. 81.  Abbatissae monasterii monialium de Las Huelgas de Burgis inhibet generale Capitulum sub poena excommunicationis, ne de cetero impediat abbatissas et moniales sibi subiectas, quominus obediant visitatoribus ab Ordine deputatis, et litteras quas dicit se habere, quod non posset visitari nisi a domino Cistercii, ipsum Capitulum revocat penitus et annullat ; eidemque abbatissae praecipit dictum Capitulum sub poena praetacta, quatinus de cetero visitatoribus Ordinis obediat humiliter et devote. 82.  Priori de Nazareth et fratri Guillelmo Quaralt, monachis monasterii Populeti, committit generale Capitulum, quatinus visis et attentis rebellionibus, alienationibus et impetrationibus contra Ordinis disciplinam ac instituta ipsius Ordinis, per abbatissam monasterii monialium Sanctae Felicis impetratis, quae quidem abbatissa de die in diem nititur a iurisdictione Ordinis se facere alienam, ipsum Capitulum declarat praefatam abbatissam sententiam et poenas contra tales impetrantes incurrisse. Eapropter dictum Capitulum praetactam abbatissam etiam deponendam decernit et privat eam ab honore, dignitate et onere abbatiali. 83.  Compellatur abbas Populeti ad tenendum fratrem Ioannem Magdelem, monachum dicti monasterii, in studio generali usque ad magisterii actum, provisionibus sufficientibus et debitis, per abbates de Verola et de Rota per censuram Ordinis omnimodam. 84.  Fratri Petro, monacho Fontis frigidi, committit generale Capitulum quatinus abbatem de Iavo dicti Ordinis et fratrem Antonium eiusdem loci monachum, qui manus violentas per suos in dominum Morimundi tempore suae visitationis iniecerant, capiant et in carceribus mancipent, invocato ad hoc, si opus fuerit, auxilio brachii saecularis. 85.  Abbatibus monasteriorum de Rota et de Verola committit generale Capitulum, quatinus compellant abbatem Populeti ad reddendum rationem de contributionibus Ordinis sibi per Capitulum ad recipiendum commissis in regnis Castellae, Arragoniae, Navarrae, Portugalliae ac dominiis eorum, per censuras Ordinis in ipsius et Capituli generalis plenaria potestate ; quodque pecunias a praedicto abbate de Populeto recipiendas, domino Cistercii mittere non omittant infra Capitulum generale. 86.  Cartam visitationis factam per dominum Morimundi tempore suae visitationis in monasterio Populeti, Capitulum generale confirmat, *ratificat* et approbat. 87.  Laudabilis uniformitas tam in divino servitio quam ceremoniis hactenus observata semper in Ordine persistat ; generale Capitulum filialem reverentiam matri nostrae Beatae Mariae cupiens iugiter exhibere, praecipit ipsius horas Beatae Mariae Virginis semper devote persolvi iuxta cerimonias, geniculationes et inclinationes in Cistercio consuetas. Similiter cantetur *Regina coeli* secundum Cistercii ritum, nullas notas addendo, diminuendo vel immutando. Nec vestis nostra talaris diversis coloribus seu variis superstitionibus conspergatur.

Capitulum generale anno Domini millesimo quadringentesimo trigesimo. ORATIONES. 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1419. 2.  Pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1424. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1425. [DIFFINITIONES GENERALES] 6.  Pro debitis… *etc.* contributionem sex millium florenorum… Dans et concedens… *etc.* Dictis receptoribus… *etc.* Vult etiam dictum Capitulum… *etc.* Potestatem… *etc.* Universis igitur… *etc.* (*cf. ann.* 1424, *n° 8). 7.  Generale Capitulum nomine et auctoritate totius Ordinis Cisterciensis, in omnibus et singulis generalibus et particularibus ipsius Ordinis, ac abbatum et conventuum monachorum personarumque singularium quarumcumque eiusdem causis, querelis, actionibus et defensionibus quibuslibet, abbatum, conventuum, monachorum, personarum et Ordinis totius praedictorum procuratores, nuntios speciales, negotiorum gestores, syndicos, economos, actores et defensores in sacro universalis Ecclesiae concilio in civitate Basileensi, divina favente clementia, proxime celebrando, eligit, nominat, facit et constituit reverendum in Christo patrem dominum Cistercii, venerabiles fratres Guillelmum Claraevallis, Guillelmum Fontis Danielis, Ioannem de Precibus, Ioannem de Vallibus Sernaii, Ioannem de Theoloco, s. th. pr., monasteriorum eiusdem Ordinis abbates, necnon de Buzeyo, de Charitate, de Altacumba, de Stamedio, de Claromarisco, de Belloloco Regis, de Fontibus, de Lutzella, de Lankeim, de Oliva, de Sancto Benedicto in Menterna, de Fossa nova, de Cherreto, de Caduino, de Candelio, de Populeto, de Berola, de Sacramœnia, de Morerola, de Bona valle Ruthenensi, similiter eiusdem Ordinis monasteriorum abbates et eorum quemlibet in solidum, ita quod non sit eorum alterius conditio deterior… *etc. ut in anno* 1412, *n° 60. 8.  Quia generale Capitulum reverendum patrem dominum Cistercii et quosdam Ordinis alios abbates numero plures deputavit, ordinavit, deputat et ordinat ad eumdem, communibus Ordinis expensis, pro nostro Ordine ad generale universalis Ecclesiae concilium in civitate Basileensi, divina favente clementia, proxime celebrandum, et residendum in eodem usque ad finem et complementum celebrationis eiusdem ; ideo pro solvendis eorum stipendiis imponit super universum Ordinem, omnium videlicet monasteriorum utriusque sexus, summam sex millium librarum turonensium eisdem monasteriis per praedictos dominos Cistercii et *Claraevallis* aut alios ex praedictis abbatibus, quos ad hoc duxerint convocandos, distribuendam et imponendam. Taxa vero seu determinatio pecuniarum, quas quilibet praedictorum abbatum in praedicto concilio existentium et quamdiu in ipso residebunt seu residebit, talis erit : dominus Cistercii pro suis stipendiis quotidie tres francos recipiet ; quilibet vero aliorum abbatum pro eundo ad praedictum concilium iam deputatorum, vel pro eis, si qui forte deficerent vel non continuarent deputandorum, triginta sex solidos parisienses pro quolibet die recipiet. Adiungit etiam idem generale Capitulum, quod ubi ultra sex menses in futurum duraret dictum generale concilium, et praedicta summa sex millium imposita pro stipendiis praedictorum mittendorum non sufficeret, licebit praenominatis dominis Cistercii et Claraevallis una cum aliis per eos convocandis abbatibus, ulteriorem summam Ordini rursus simili modo imponere quae pro toto tempore durationis concilii praedicti ad solutionem stipendiorum et sub eadem taxatione praedictis sufficiat deputatis. Si autem praedictis dominis Cistercii et Claraevallis expedire videatur, quod ad praedictum concilium tot abbates non essent quot sunt deputati et ipsis deputatis vel aliis Ordinis abbatibus, si forte iidem deputati vel aliquis ipsorum ire non possent, pro eundo ad idem concilium, quos voluerint poterunt eligere, ac in eodem usque ad ipsius consummationem ad praedicta stipendia retinere. Ceterum praedictis dominis Cistercii et Claraevallis committitur, ut collectores sufficientes et idoneos, prout eis expedire videbitur, et tot quot voluerint in qualibet natione deputent et instituent ad levandum, exigendum et recipiendum ab omnibus et singulis monasteriis Ordinis utriusque sexus, quotas ipsis et cuilibet ipsorum de praedicto subsidio imponendas, omnesque abbates et abbatissas et officiarios seu officiales eorumdem monasteriorum et cuilibet ipsorum, per censuras Ordinis et alia iuris et iustitiae remedia, invocato etiam ad hoc, si necesse fuerit, quorumcumque iudicum ecclesiasticorum et saecularium favore et auxilio, ad praedictarum quotarum solutionem viriliter et debite compellendum, in plenaria Ordinis potestate. 9.  Cum Ordo noster… *etc.* una cum subsidio … pro expensis abbatum dicti Ordinis ad universalis Ecclesiae generale concilium… contributionem sex millium florenorum… *etc. ut in anno* 1423, *n° 7. [DIFFINITIONES SPECIALES] 10.  Contractum per abbatem Montis Sanctae Mariae non consonanter et conformiter ad statuta papalia et nostri Ordinis instituta factum Othoni Arches burgensi de Salinis, de et super venditione certorum reddituum in salneria de Salinis ad dictum monasterium pertinentium, generale Capitulum revocat, irritat et annullat ; abbatem vero praedictum, quia in praeiudicium sui monasterii et libertatum atque statutorum papalium eiusdem dictum contractum perpetravit et iniit, ipsum ab administratione temporalium suspendit idem Capitulum, nisi infra festum Paschae proximum dictum contractum apud praefatum Othonem, et alios quorum interest, cum effectu procuraverit revocare. In casu vero quod dictus abbas memoratum contractum infra eumdem terminum ex toto non revocaverit, ex nunc prout ex tunc ipsum abbatem tamquam sui monasterii dilapidatorem generale Capitulum ab abbatiatu destituit et deponit. 11.  Petitioni abbatissae Vallis bonae concedit generale Capitulum, quod quamdiu in humanis vixerit, nulla sororum suarum a nota infamiae contracta seu incursa per carnis contagium, de cetero relevetur, nisi per Dominum Cistercii vel generale Capitulum. 12.  Abbati Sanctae Crucis in Austria concedit generale Capitulum ut suos novitios infra annum probationis possit ad professionem admittere, dummodo in suis servitiis sint sufficienter imbuti. 13.  Eidem conceditur, ut grangiam seu grangias suas, sui conventus concurrente assensu, regere possit per laicos et homines saeculares. 14.  Ad petitionem abbatis de Novo monte, cum fratre Udalrico Mathemfalt super infamiae nota et inhabilitate, quos apostatando contraxisse dignoscitur, si tamen condignam peregit poenitentiam, per generale Capitulum misericorditer dispensatur, ipsumque fratrem dictum Capitulum relevat ad omnes gradus, status, officia illibatae famae viris debita, pastorali dignitate seclusa. 15.  Confessoribus monasterii in Slirbach, conceditur per generale Capitulum ut iuxta indultum Benedictinae nostrae carnibus uti possint. 16.  Ad supplicationem abbatis et conventus de Sconaugia, cum fratribus de Bistosghey, Ioanne de Cassela, Ioanne de Lebekuchem, Ioanne de Staffelstein et Jodoco de Wachenheym suis et sui monasterii professis, ut ad omnes gradus, status, voces, officia, dignitates, citra tamen abbatialem, promoveri valeant, per generale Capitulum dispensatur, dum tamen, ut dictus abbas asserit, ea sufficienter emendaverint, pro quibus incurrerunt inhabilitatis infamiae notam. 17.  De Firmitate, de Theoloco, de Charitate, de Valla clara, de Ursicampo et de Caroliloco monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet et in solidum, committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas personas Ordinis universi, quas in quibuscumque pecuniarum summis aut rebus aliis repererint obligari monasterio Cistercii, ad satisfactionem plenariam compellant auctoritate memorati Capituli viriliter et debite, in ipsius Capituli et totius Ordinis plenaria potestate. 18.  Ad idem committitur per generale Capitulum antedictum pro monasterio Morimundi, et sint iudices de Bella valle, de Theoloco et de Clarofonte monasteriorum abbates et eorum quilibet. 19.  Ad idem committitur per generale Capitulum domino Morimundi, de Charitate et de Clarofonte monasteriorum abbatibus, pro monasterio Theoloci. 20.  Ad idem committitur per generale Capitulum abbati Campensi, Coloniensis dioecesis, pro monasterio de Menterna Sancti Benedicti in Frisia. 21.  Ad idem committitur per generale Capitulum de Vallibus Sernaii, de Caroliloco, de Eschalleiis et de Fonte Ioannis monasteriorum abbatibus, pro monasterio Pontigniaci. 22.  Ad idem committitur per generale Capitulum de Bonoportu, de Ripatorio et de Crista monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet, pro monasterio Claraevallensi. 23.  Ad idem committitur per generale Capitulum de Morimundo et de Clarofonte monasteriorum abbatibus, pro monasterio Dulcis Vallis. 24.  Capitulum generale ad requestam abbatis de Bolbona, cum fratre Petro Vigneum, monacho dicti monasterii professo, qui per biennium in mundo demittendo habitum damnabiliter evagavit, misericorditer dispensat, ut possit ad omnes Ordinis actus legitimos, si sua merita hoc requirant, valeat promoveri, citra tamen abbatiatum. 25.  Omnes commissiones pro reformatione Ordinis hactenus, quibuscumque aut a quocumque concessas, ipsum generale Capitulum tenore praesentium penitus cassat, revocat et annullat, praeter commissiones quatuor primis abbatibus concessas. 26.  Abbati de Sancta Cruce in Austria committit generale Capitulum reformationem studii Viennensis, et ut omnes abbates Ordinis in ducatu Viennensi et partibus circumiacentibus compellat ad mittendum scolares, iuxta facultates uniuscuiusque ad studium memoratum. 27.  Ad idem committitur de Bolbona et de Caduino monasteriorum abbatibus et cuilibet eorum in solidum, reformatio studii Tholosani. Similiter ut abbates illarum partium ad mittendum illic scolares viriliter coerceant et compellant. Et quod magister regens eiusdem collegii de receptione contributionum se non intromittat de cetero, sed per manus collectoris a Capitulo deputati sumat stipendia annuatim. Et nihilominus sub excommunicationis sententiae poena dicto magistro praecipit, quod de cetero non recipiat aliquem ad lecturas Bibliae et sententiarum aut ceteros quoscumque scolasticos actus cuiuscumque religionis vel status existat, nisi dumtaxat religiosos de nostro Ordine absque licentia speciali Capituli generalis. Cum idem Capitulum intendat de cetero de lectoribus et personis idoneis ad praedictos actus scolasticos in eodem collegio exercendos diligenter providere, ex nunc pro dicto magistro regenti, sub poena privationis ab omnibus stipendiis et emolumentis, occasione dicti collegii sibi providendis, quod deinceps sicut ceteri magistri facultatis theologiae legat, ceteraque faciat, ex quibus Ordo et collegium praedictum fructum et honorem possint reportare. 28.  Cum fratre Raymundo Vosterii, professo monasterii de Fonte frigido, ut ad omnes gradus, status, voces, officia, dignitates, abbatiali seclusa, promoveri possit, dum tamen Ordinis poenitentiam super apostasia peregerit, a generali Capitulo misericorditer dispensatur. 29.  Abbatem de Castro aquilae generale Capitulum a via ipsius Capituli et a missione studentis ad studia generalia, suae paupertati et monasterii desolationi compatiendo, per continuum sequens triennium gratiose habet supportatum. Dispensat etiam cum eodem abbate idem Capitulum, ut suos subditos absolvere possit in casibus Capitulo reservatis, et eligere sibi unum de fratribus suis, qui eumdem absolvat modo et forma praedictis infra Pascha proximum, in plenaria potestate Capituli memorati. 30.  Committitur abbati de Caduino, quatinus abbatem de Grandisilva compellat ad satisfaciendum abbati et monasterio de Bolbona de omnibus pecuniarum et aliis quibuscumque summis, in quibus praedictum de Grandisilva eisdem de Bolbona et suo monasterio invenerit obligatum, praedictisque partibus auditis eisdem faciat iustitiae complementum. 31.  Super venditione grangiae de Broulhac, monasterio de Albis petris pertinentis, committit generale Capitulum informationem fieri per de Fontemorum et de Prato Sancti Benedicti monasteriorum abbates, eisdem et cuilibet eorum in solidum auctoritatem et plenum posse concedens, ut si dictam venditionem in praeiudicium statutorum nostrorum papalium et institutorum Ordinis factam esse repererint, conformiter ad revocationem Summi Pontificis eam etiam irritent et revocent auctoritate Capituli generalis, confirmatione patris abbatis in contrarium edita aut aliis non obstantibus quibuscumque. 32.  Litteram visitationis traditam monasterio Castri aquilae a visitatore eiusdem tanquam exorbitantem et observantiis Ordinis dissonam, generale Capitulum revocat et annullat. 33.  Abbati de Valle bona in Hispania committit generale Capitulum in ipsius et totius Ordinis auctoritate plenaria, ut omnia monasteria et personas Ordinis per totum regnum Portugalliae visitet et reformet, instituat, destituat tam in capite quam in membris, quaecumque ibidem, visitanda, reformanda, instituenda, destituenda repererit in eisdem. Similiter committitur et iniungitur contributionem recipere usque ad proximum generale Capitulum, in quo rationem reddere tenebitur de receptis. 34.  Reformationem omnium monasteriorum et personarum Ordinis in regnis Arragoniae, Navarrae et Valentiae committit generale Capitulum abbati de Populeto, in dicti Capituli et totius Ordinis plenaria potestate. Committit etiam idem Capitulum eidem abbati de Populeto in dictis regnis contributiones recipiendi et compellendi non solventes per censuras Ordinis et alia iuris remedia, et de receptis per eumdem… etc. 35.  Misericorditer dispensatur per generale Capitulum cum fratre Ioanne de Fonte romano, monacho professo monasterii de Bella valle, qui apostatans ab Ordine per saeculum evagando, immiscendo se divinis, si super praemissis poenitentiam egerit in statutis latam, valeat ad omnes gradus, officia et dignitates Ordinis promoveri, citra tamen abbatiatum. 36.  Attentis viarum discriminibus et aliis inconvenientibus, generale Capitulum omnes abbates, qui ad praesens Capitulum venire praepediti fuerunt, habet favorabiliter hac vice excusatos ; quos tamen citat idem Capitulum ad proximum futurum Capitulum generale. 37.  De Sacramenia, de Morerola, de Benevivens et de Montefero monasteriorum abbatibus, committit generale Capitulum auctoritatem et potestatem reformandi omnia et singula monasteria cuiuscumque generationis aut sexus existant, in regnis et dominiis Castellae et Galeciae, secundum tenorem commissionis per dominum Morimundi eisdem anno praeterito traditae. Insuper providendi monasteriis viduatis per depositionem vel suspensionem, absque praeiudicio patrum abbatum in dictis regnis existentium ; proviso tamen quod causas depositionum et suspensionum intimebunt sequenti anno Capitulo generali. Dictis etiam abbatibus committit idem Capitulum vel alteri eorum, alio se excusante, quatinus se diligenter informent de criminibus per abbatem de Spina perpetratis ; et si eum repererint culpabilem, puniant per incarcerationem, depositionem et alias poenas, taliter quod coeteris transeat in terrorem et exemplum, obstaculo appellationis postposito, invocato ad hoc si opus fuerit auxilio brachii saecularis. 38.  Cum fratre Guillelmo, monacho monasterii de Bardonis, dispensatur per generale Capitulum, quod non obstante apostasia, quam per tres menses incurrit, habitu regulari non reiecto, ad omnes actus, gradus, officia et dignitates Ordinis valeat promoveri, citra nihilominus abbatiatum. 39.  Abbatis de Runa, senio et imbecillitate attentis, eumdem ab accessu ad generale Capitulum usque ad quinquennium proxime sequens, habet praesens Capitulum favorabiliter excusatum. 40.  De Doberan et de Novo Campo monasteriorum abbatibus simul et coniunctim iniungit generale Capitulum specialiter et committit, quatinus monasterium de Stolp accedant personaliter, illic auctoritate Capituli generalis hac vice tantum in spiritualibus et temporalibus, in capitibus et in membris, visitantes et reformantes, instituentes et destituentes quaecumque visitanda, reformanda, instituenda seu destituenda repererint secundum Deum, apostolica et Ordinis instituta. 41.  De Runa et de Victoria monasteriorum abbatibus, committit generale Capitulum in ipsius auctoritate plenaria, quatinus super delatione et querimonia qua frater Erasmus, professus monasterii Sitticensis, generali Capitulo delatus est et in pluribus per abbatem de Runa excessibus accusatus, se diligenter informent et si, quod absit, dictum fratrem Erasmum contra iuris et Ordinis atque superiorum suorum, sicut apud nos accusatur, errasse et deliquisse repererint, praedicta auctoritate corrigant ; omnia et singula facta et conventiones ipsius fratris Erasmi cum dicto abbate suo Sitticensi, in Ordinis praeiudicium et derogationem, inita seu initas retractantes, annullantes penitus et cassantes. 42.  Informationem faciendam super querimonia qua abbas Sancti Bernardi extra muros Valentiae in persona, rebus et bonis a fratre Berengario de Vith se laesum et gravatum multipliciter conqueritur, committit generale Capitulum abbatibus de Verola et de Petra eis districtius iniungendo, quatinus comperta per ipsos in hac materia proximo futuro Capitulo fideliter referant ; ipsumque Berengarium ad idem Capitulum citet seu per notarium publicum citari faciant compariturum in persona ad obiicienda personaliter responsurum. 43.  Abbatibus de Claroloco et de Novo castro committitur per generale Capitulum auctoritas et posse plenarium, ut fratrem Nicolaum de Vitis, priorem monasterii Stortzelbrunnensis, certis suis demeritis quibus apud nos fide digno relatu delatus est, capiant seu capi faciant, et strictis mancipari ac tamdiu detineri carceribus, donec per dictum generale Capitulum aliter super hoc fuerit ordinatum, invocato si sit opus ad executionem captionis et detentionis huiusmodi, auxilio iudicum ecclesiasticorum et brachii saecularis, quod quoad praemissa humiliter imploramus. 44.  Ad requestam illustris domini marchionis Badensis, rationi utique et religioni nostrae consonam, committit abbati de Novo castro generale Capitulum, et iniungit, ut monasterium monialium Lucidae vallis, sibi immediate subiectum, et personas regulares eiusdem quantocius visitet et reformet, et ubi sua fortassis superioritas ordinaria emergentibus materiis Ordinis reformandis existeret, hoc casu auctoritati plenariae totius nostri praesentis Capituli generalis innitatur, quam quoad hoc sibi confert idem Capitulum per praesentes. 45.  Abbatibus de Villerio et Pontistiffridi Metensis committit generale Capitulum, quatinus abbatissam de Fristoft ad deponendum habitus inordinatos et cornua in Ordine interdictos, et ad portandum regularem habitum Ordinis viriliter per censuras Ordinis omnimodas coerceant et compellant. 46.  Auditis lamentosis et querulosis expositionibus abbatis de Caduino, super iniusta et indebita Sancti Sudarii Salvatoris per dominos Capitularii Tolosani detentione, eidem de Caduino abbati committit et tenore praesentium confert idem Capitulum licentiam, auctoritatem et plenum posse, dictum Sudarium per omnes iuris et iustitiae vias requirendi, repetendi et obtinendi, ac in custodiam dicti Caduinensis et Cisterciensis Ordinis, prout esse consuevit et debet, redigendi quantocius reducendi, ad praemissorum exercenda et exsequenda praefato de Caduino praesentat et offert idem Capitulum, si opus fuerit consilium, auxilium et favorem. 47.  Destitutionem sororis Guillotae, dudum abbatissae de Insulis prope Antissiodorum, factam auctoritate Capituli per abbates Pontigniaci et Fonteneti ; similiter subsequentem institutionem sororis de Nongeret abbatissae eiusdem loci factam per abbates praedictos, idem Capitulum ratificat, approbat et confirmat. 48.  Abbatibus de Fonte Ioannis et de Eschalleiis committit generale Capitulum, quatinus de vita et de moribus et utroque regimine abbatis Rigniaci satis informent et nihilominus verisimiliter eidem Capitulo delati se diligenter informent et si eumdem Rigniacensem, sicut fertur, defectuosum repererint, auctoritate totius antedicti Capituli faciant, iuxta culparum exigentias, debitae iustitiae complementum. 49.  Super gratiosa recommendatione de persona fratris Ioannis Magdelain, religiosi de Populeto, per venerabilem Universitatem Tolosanam hoc anno litteratorie facta, eidem Universitati regratiamur, gratulamurque plurimum et gaudemus. Et licet Dei gratia plures provinciae ad litteras habeamus idoneos, nihilominus ad requestam venerabilis Universitatis praefatae eidem fratri Ioanni Magdelain favorabiliter condescendimus, sibi tenore praesentium annuimus, ut anno praesenti videlicet 30° sententiarum laureae ad honorem Dei et Ordinis insudet et diligenter insistat, eamque iuxta laudabilem dictae Universitatis consuetudinem studeat adimplere, diffinitionibus, constitutionibus, privilegiis, impedimentis in contrarium editis non obstantibus quibuscumque. 50.  De Morimundo et de Bella valle monasteriorum abbatibus committit generale Capitulum, quatinus fratres Nicolaum Daudelam et Petrum Darpenam, religiosos et professos sacerdotes monasterii de Bitania ad praesens, instinctu maligni spiritus apostatas et fugitivos, quam primum poterunt ubicumque aut in quocumque statu vel ordine ipsos repererint, tamquam nostri Ordinis professos capiant et incarcerent, atque usque ad aliam proxime celebrandi Capituli generalis ordinationem in districtis carceribus, ubi eis visum fuerit, absque aliqua retractatione faciant detineri, ad praemissa et quodlibet praemissorum invocato, si sit opus, auxilio brachii saecularis et ecclesiastici. 51.  Abbatibus de Gimondo et de Caduino committit generale Capitulum, quatinus de et super electione facta de persona fratris Ioannis de Buxo, monachi de Bolbona in sacra theologia baccalarii, in abbatem Calercii, se diligenter informent et si dictam electionem iuste, rite et canonice iuxta instituta Ordinis factam repererint, tamquam validam observari et effectum sortiri faciant, dictumque electum iuxta instituta Ordinis confirment et instituant, auctoritate Capituli generalis. 52.  Diffinitionem anno ultimate elapso de nigris tunicis et aliis quibuscumque dissolutis habitibus in Ordine per quasdam personas non ferendis, generale Capitulum ratificans et confirmans, eidem addit praesens Capitulum, ordinat et diffinit quod de cetero per singula Ordinis dormitoria, ab abbatibus praepositis, ostia camerarum, culcitrae, linteamina, gippones et quaecumque indumenta irregularia tollantur penitus et aboleantur. Contradictores vero tamquam proprietarii per eorum abbates proprios per omnia puniantur. 53.  Destitutionem sororis Robertae de Betesy et Nicolae de Liessis a statu abbatiali monasterii monialium de Farvachiis, Noviomensis dioecesis, ac institutionem sororis Margaretae de Beustewent, dudum monialis monasterii, factas seu celebratas virtute commissionis domini Cistercii per abbates de Vaulcellis et de Regali monte, idem Capitulum generale auctoritate sua et totius Ordinis approbat, ratificat et confirmat, praedictis Robertae et Nicolae districtius inhibendo, tenore praesentium, ne dictam Margaretam, occasione vel praetextu praedictae dignitatis abbatialis, quovis modo impetere seu in aliquo turbare praesumant aut impedire. 54.  Quia propter longam distantiam abbatis de Stolp, patris abbatis monasteriorum de Valkana et de Padis, idem Pater abbas in dictis sibi subiectis immediate monasteriis annuae visitationis officium iuxta paternum debitum personaliter non potest impendere ; eapropter abbati de Oliva huiusmodi annuae visitationis officium committit ad quinquennium, dummodo tamen dicti patris abbatis concurrat assensus. 55.  Super irregularitate contracta a fratre Ioanne Eley, monacho monasterii de Zibekelo, per celebrationem missae in apostasia et per consequens in excommunicatione, dispensat generale Capitulum, dictumque fratrem Ioannem ad missam restituit et per praesentes habilitat, dummodo iuxta instituta Ordinis fecerit et sustinuerit poenitentiam regularem. 56.  Abbati de Bolbona committit generale Capitulum, quatinus super concubinatu publico, de invasione visitatoris et aliis diversis excessibus abbati de Cornao [Florano ?], quibus eidem Capitulo per dominum Morimundi delatus est, se diligenter informet et si in praedictis ipsum culpabilem seu reum repererit, incarceret aut aliter iuxta culparum exigentias puniat, secundum Ordinis instituta. 57.  Eidem abbati de Bolbona committitur reformatio monasterii de Fonte frigido et personarum regularium eiusdem, pro hac vice tantum, in plenaria Ordinis potestate. 58.  De Campo et de Eystrebach monasteriorum abbatibus committit generale Capitulum et iniungit districtius, quatinus omnes et singulas personas regulares Ordinis, sine licentia propriorum abbatum, Coloniae vel alibi vagantes, ad monasteria propria remittere quantocius studeant. Contradicentes vero in hoc rebelles seu inobedientes per detentionem in carceribus vel alias poenas, apostatis et fugitivis infligi solitas, puniant auctoritate Capituli memorati, invocato ad hoc, si opus sit, auxilio iudicum ecclesiasticorum et brachii saecularis. 59.  Abbati de Bildehusen committitur per generale Capitulum, quatinus de monasterio monialium de Heiligental et eiusdem regimine se diligenter informent, et informationem eiusmodi referat Capitulo generali. 60.  Monachis et conversis de Zibekelo, in monasterio monialium de Yesse moram trahentibus, esus carnium in locis Ordinis, in quibus per felicis recordationis Benedicti Papae XII constitutionem nobis indultus est, conceditur et permittitur per Capitulum generale. 61.  Priori in Zibekelo et abbati in Arduwert concedit generale Capitulum, ut religiosos suos eis expresse professos ab omnibus casibus, sententiis et irregularitatibus Capitulo reservatis, dum tamen super excessibus quorum occasione dictas *irregularitatum* sententias contraxerunt, digne iuxta instituta Ordinis correcti fuerint et egerint poenitentiam regularem, etc. 62.  Gratiam de remanentia a generali Capitulo abbati de Menterna Sancti Benedicti in Frisia, per piae memoriae defunctum, olim dominum abbatem Cisterciensem concessam, permittit dictum Capitulum ad immediate sequens biennium a die datae praesentium in suo robore et valore. 63.  Abbati de Runa auctoritatem et plenum posse concedit generale Capitulum, ut monachos sibi professos, necnon professos monasterii Sitticensis sibi immediate subditi, ab omnibus casibus, sententiis et irregularitatibus dicto Capitulo reservatis, semel dumtaxat possit absolvere, dummodo sibi constiterit, huiusmodi antedictos professos debitam poenitentiam Ordinis peregisse, omnesque religiosos dictorum sui monasterii ac monasterii Sitticensis sibi immediate subditi professos, qui rehabilitatione indigent, rehabilitare et ad omnes voces, honores, gradus, status, officia, dignitates etiam abbatiales, tam in Ordine quam ubilibet, si alias sua suffragentur merita, promoveri valeant et assumi. 64.  Ad idem abbati de Stams potestas conceditur suos quoque professos a similibus casibus, sententiis et irregularitatibus una vice tantum absolvendi, dummodo peregerint poenitentias regulares ; unique suo monacho quemcumque eligendum decreverit eadem potestas conceditur, ipsum abbatem a similibus casibus, sententiis et irregularitatibus absolvendi. 65.  Licet frater Galtherus monachus et sacerdos monasterii Pontigniaci ad romanam Curiam illicentiatus accesserit, regulari habitu non reiecto, quia tamen super dicto casu poenitentiam sibi iniunctam peregit humiliter et devote, generale Capitulum intuitu precum domini abbatis sui de Pontigniaco secum dispensat misericorditer, ipsum rehabilitat, ut dicto casu non obstante, ad omnes actus, honores, gradus, status, officia, dignitates etiam abbatialem, si alias mereatur, possit et valeat promoveri. 66.  Depositionem fratris Guillelmi Bogarnier ab abbatiali dignitate monasterii de Fonte Ioannis dudum per dominum Pontigniaci factam. Similiter institutionem fratris Ioannis Boërii ad dictum monasterium generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 67.  Generale Capitulum ordinat, statuit et diffinit, ut omnes et singuli promoti seu in posterum promovendi ad bibliae vel sententiarum laureas, praestabunt seu praestare debebunt, antequam dictas aggrediantur laureas, solemniter in manu domini Cisterciensis iuramentum de scolasticis diligenter frequentandis actibus et tam in collegio quam in studio, residentia debita et continuatione iuxta almae facultatis Tolosanae ordinationem et consuetudinem faciendis. Alioquin eos omni iure collegii seu studii privat et privandos censet generale Capitulum, eisque hoc casu districte inhibet, ne ad cuiuscumque gradus apicem accedere aut ipsum adipisci quomodolibet audeant vel praesumant. 68.  Frater Petrus Arnauldi, professus de Roseriis, ad omnia rehabilitatur quae sua sunt, in generalis Capituli potestate et per ipsum Capitulum in priorem eiusdem monasterii ordinatur. Frater vero Philibertus dicti monasterii professus ab eodem prioratu destituitur atque ad quaecumque officia honoris in Ordine perpetuo censetur inhabilis et indignus. 69.  Reformationem monasterii monialium Lucidae vallis, ad requestam illustris domini marchionis Badensis, committit generale Capitulum abbatibus de Novo castro de Mulebrun et de Bebenhusen, usque ad immediate sequens Capitulum generale. 70.  Abbati de Sinaqua committit et iniungit generale Capitulum, ut de Silvacana et de Aqua bella monasteriorum abbates citet seu citari faciat coram domino Cisterciensi in dicto Cistercio ad diem seu festum beati Martini proximum, ad obiicienda per promotorem Ordinis responsuros. 71.  Abbas Rigniaci per generale Capitulum a totali regimine et administratione sui monasterii, usque quod per deputatos a Capitulo commissarios de et super eius regiminis informatio fuerit, suspenditur ; interimque procuratori dicti loci ipsum regimen seu administratio temporalium committitur per dictum Capitulum generale. 72.  Promotionem factam per abbatem de Bolbona de persona fratris Raymundi de Forkerio ad monasterium de Bonoloco, nunc dicto Maria, dioecesis Burdegalensis, generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat.

Capitulum generale anno Domini millesimo quadringentesimo trigesimo primo. ORATIONES. 1.  Pro sanctissimo in Christo patre ac domino domino Eugenio divina providentia Papa IV nunc universalem Ecclesiam gubernante, et pro dominis nostris cardinalibus,… *etc. ut in formula consueta*. 2.  Pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1424. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1425. [DIFFINITIONES]. 6.  Cum Ordo noster… *etc.* pro expensis dicti Ordinis ad universalis Ecclesiae generale concilium in civitate Basileensi… *etc.* contributionem sex millium florenorum… *etc. ut in anno* 1411, *n° 7. 7.  Quia generale Capitulum reverendissimum patrem dominum Cistercii et quosdam Ordinis alios abbates numero plures deputavit et ordinavit, deputat et ordinat ad eumdem, communibus Ordinis expensis, pro ipso Ordine ad generale universalis Ecclesiae concilium in civitate Basileensi, divina favente clementia, proxime celebrandum et residendum in eodem usque ad finem et complementum celebrationis eiusdem, idcirco pro solvendis eorum stipendiis imponit super universum Ordinem, omnium videlicet monasteriorum utriusque sexus, summam sex millium librarum turonensium eisdem monasteriis per praefatum dominum Cistercii vel alios, quod ad hoc duxerit secum vocandos distribuendam et imponendam. Taxa vero seu determinatio pecuniarum, quam quilibet praedictorum abbatum in praedicto concilio existentium, et quamdiu in ipso residebunt seu residebit, talis erit : Dominus Cistercii pro suis stipendiis quotidie tres francos recipiet ; quilibet vero aliorum abbatum unum francum recipiet. Adiungit etiam idem generale Capitulum, quod ubi ultra sex menses in futurum duraret dictum generale concilium et praedicta summa sex millium imposita pro stipendiis praedictorum mittendorum non sufficeret, licebit praenominatis domino Cistercii una cum aliis per eos convocandis abbatibus ulteriorem summam Ordini rursus simili modo imponere, quae pro toto tempore durationis concilii praedicti, ad solutionem stipendiorum et sub eadem taxatione praedictis sufficiat deputatis. Ceterum praedicto domino Cisterciensi, ceteris abbatibus secum evocatis vel evocandis committitur, ut collectores sufficientes et idoneos, prout eis expedire videbitur, et tot quod voluerint in qualibet natione deputent et instituant ad levandum, exigendum et recipiendum, ab omnibus et singulis monasteriis Ordinis utriusque sexus, quotas ipsis et cuilibet ipsorum de praedicto subsidio imponendas, omnesque abbates et abbatissas et officiarios seu officiarias eorumdem monasteriorum et cuiuslibet ipsorum per censuras Ordinis ac alia iuris et iustitiae remedia, invocato ad hoc, si necesse fuerit, quorumcumque iudicum ecclesiasticorum auxilio et favore brachii saecularis, ad praedictarum quotarum solutionem viriliter et debite compellendum, in plenaria Ordinis potestate. 8.  Temeritatem intolerabilem quorumdam Ordinis abbatum, qui tamquam propriae salutis immemores, et quasi Deum non timeant, aut nullam velint hominibus reverentiam exhibere, apostolica simul et regularia ipsius Ordinis statuta super missione scolarium cum debitis provisionibus ad studia generalia, prorsus observare contemnunt et formidandas excommunicationis aliorumque generum poenas, adversus ipsos in eisdem statutis notorie promulgatas, palam incurrere et in eis non erubescant damnabiliter permanere, generale Capitulum ultra sustinere non valens aut volens provisori collegii Sancti Bernardi Tolosae districte iniungendo praecipit et mandat, quatinus omnes et singulos abbates et officiarios monasteriorum Ordinis in provinciis Tolosana, Burdegalensi, Auxitanensi necnon in regnis, terris et dominiis illustrissimis et serenissimis principibus dominis regibus Castellae, Navarrae et Arragoniae subditis constitutorum, per censuras Ordinis aliaque iuris et iustitiae remedia, invocando ad hoc, si necesse fuerit, quorumcumque iudicum ecclesiasticorum ac saecularium auxilium et favorem, per se vel per alium, quibuscumque dilationibus et excusationibus postpositis, viriliter compellant ad mittendum ad studium seu alia studia generalia iuxta praedictorum statutorum dispositionem scolares suos, ipsosque cum debitis provisionibus in eisdem studiis deinceps iugiter tenendum, prout praedicta statuta salubriter volunt et decernunt. Vult insuper et ordinat idem Capitulum quod praefatus provisor omnes et singulos praedictos abbates et quemlibet ipsorum, quos sufficienti informatione praehabita invenerit excommunicationis sententias seu poenas alias in praedictis statutis adversus abbates suos scolares ad eadem studia generalia non mittentes legitime promulgatas incurrisse, palam et publice tam in ipsius Ordinis monasteriis, quam in civitatibus et villis et aliis locis, de quibus expedire sibi videbitur, excommunicatos denuntiet ac faciet et procuret diligenter denuntiari ; eisdem absolutionis beneficium nullatenus impertiendo, donec in dicto collegio Tolosae seu aliis Ordinis collegiis in studiis generalibus constitutis suos scolares cum debitis provisionibus, iuxta dictorum statutorum dispositionem, ut praemissum est, efficaciter tenuerint et habuerint ac de solvendo duplum expensarum, quas fecissent sui scolares, si eos, ut tenebantur, in dictis generalibus studiis hactenus tenuissent, iuxta ordinationem sequentis Capituli generalis sufficienter dederint, et quilibet eorum dederit cautionem. Ad quod quidem proximum generale Capitulum ipse provisor eosdem abbates et quemlibet ipsorum peremptorie citare non omittat personaliter responsurum vel responsuros ad omnia et singula quae, super praemissis et aliis tunc occurrentibus seu ea tangentibus, per promotorem causarum eiusdem Capituli ipsis et cuilibet ipsorum obiicientur. Si vero praedicti abbates seu aliqui ipsorum animo indurato, quod absit, praefato provisori in praemissis obedire contempserint, et de mittendo ad dictum Tolosanum seu alia studia generalia scolarem vel scolares, quem vel quos ad eadem, secundum praedictorum statutorum dispositionem mittere tenentur, vel tenetur, negligentes fuerint aut remissi seu negligens fuerit aut remissus, de praedictis sententiae excommunicationis et aliis poenis, quibus occasione praemissorum reperti fuerint innodati, temerarie non curando, nisi per eumdem provisorem seu alium vel alios per ipsum deputandum aut deputandos legitime moniti infra triginta dies post huiusmodi monitionem resipiscant, ad praedictum studium Tolosanum seu alia studia generalia suos, ut praemissum est, miserint scolares, idem provisor seu deputatus vel deputati per ipsum, omnes huiusmodi abbates sic delinquentes et quemlibet ipsorum eo ipso a regimine et administratione spirituali et temporali suorum monasteriorum in plenaria Ordinis potestate penitus suspendantur ab eorumdem monasteriorum regimine, sufficientes ex eisdem monasteriis monachos deputando et ordinando, donec per dominum Cistercii vel praedictum sequens generale Capitulum super ulteriori eorumdem abbatum punitione aliter ordinatum extiterit ; prioribus, supprioribus et aliis quibuscumque regularibus et subditis eorumdem monasteriorum personis districtius inhibendo, ne eisdem abbatibus, tam impudenter et voluntarie in sordibus excommunicationis persistentibus, deinceps obediant, vel ab eis ecclesiastica recipiant sacramenta, seu cum eis in aliquo participent, nisi dumtaxat in casibus a iure permissis, quamdiu sic permanserint dictis sententiis et poenis damnabiliter innodati. Si tamen praedicti abbates salubriter ad cor redierint, et praefato provisori humiliter obediendo suos ad praedictum Tolosanum studium seu ad alia studia generalia, ut praemissum est, scolares miserint et tenuerint, generale Capitulum cum eisdem mitius agere volens, eidem provisori auctoritatem demum committit ipsos et quemlibet ipsorum a praedicta excommunicationis sententia misericorditer absolvendi, dispensandique super irregularitate occasione praemissorum per ipsos forte contracta, si sic ligati divinis se immiscendo, dum tamen sic absoluti vel absolvendi de veniendo ad praedictum proximum sequens generale Capitulum sufficientem, ut praemissum est, eidem provisori tradiderint cautionem. Omnibus igitur et singulis prioribus, supprioribus et aliis quibuscumque ipsi Ordini subditis regularibus personis generale Capitulum, sub excommunicationis latae sententiae et inobedientiae poenis, districte praecipit et mandat, quatinus in praemissis et ea tangentibus seu dependentibus ab eisdem praefato provisori diligenter assistant, et eidem in omnibus humiliter pareant et devote. Requirens denique idem Capitulum, cum reverentia qua decet, omnes et singulos iudices ecclesiasticos et saeculares, ceterosque christifideles per praefatum provisorem requirendos, quatinus in subsidium iuris et favorem ac fomentum studiorum ac religionis, eidem provisori suos dignentur in praemissis favores benevolos liberaliter impertiri. 9.  Attenta paupertate monasterii de Insula Barrensi, generale Capitulum eidem compatiens pensionem 40 francorum datam et assignatam per visitatorem et conventum ipsius monasterii de Insula, fratri Ioanni de Londeyo quondam abbati dicti monasterii, reducit idem Capitulum ad summam 10 francorum, cum duplici prebenda consueta, proviso tamen quod dictus frater Ioannes compelli possit ad missas celebrandas et ad alias observantias regulares. 10.  Omnibus et singulis Ordinis abbatissis in virtute sanctae obedientiae ac depositionis poena inhibetur per generale Capitulum, ne ad preces cuiuscumque personae cuiuscumque conditionis aut status existat, puellas recipiant, quae non fuerint de legitimo matrimonio, et si quas receperint, quae non professionem praestiterint regularem, indilate expellere non omittant. 11.  Generale Capitulum ea districtione qua potest, mandat et iniungit abbatissae Vallis domicellae, ut confessorem iuxta Ordinis statuta habeat, alias abbatem Populeti a provisione confessoris eidem abbatissae facienda, dictum Capitulum ei declarat non obligari. 12.  Tractatum habitum inter abbatissam et conventum monasterii monialium de Sancta Horda, et praepositum et canonicos ecclesiae collegiatae Sanctae Crucis Pontis Moncionis, de et super iure patronatus, quod habent dictae moniales in curia Sancti Remigii de Maderiis prope muros dicti Pontis Moncionis, pro annuo censu duodecim librarum cerae vel viginti quatuor grossis praedictis abbatissae et conventui et earum successoribus, per praefatos praepositum et canonicos annis singulis in festo beati Martini hiemalis perpetuo persolvendis, approbat et confirmat Capitulum generale. 13.  De Valle Dei et de Follina monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet, altero legitime se excusante, committit generale Capitulum districtissime iniungendo, quatinus quanto celerius poterunt ad monasterium de Sitich personaliter accedentes ibidem visitent et reforment tam in capite quam in membris quaecumque in eodem repererint visitanda et reformanda, et signanter se diligenter informent de institutione fratris Laurentii, qui se gerit pro abbate dicti monasterii de Sitich, et qui, ut fertur, intrusus est, et simonia institutus. Quod si sic repererint, ipsum fratrem Laurentium sic fore promotum et institutum, ipsum deponent, et alium ad hoc idoneum dicto monasterio praeficiant, in plenaria totius Ordinis potestate. 14.  Capitulum generale abbati de Sancto Benedicto committit, quatinus diligenter se informet de et super discordia mota inter abbatem et conventum de Vallibus in Ornesio, et abbatissam de Valle benedicta, et partibus auditis quantum poterit, iustitiae ministret complementum, praedictos abbatem et conventum ad solvendum eidem abbatissae annuum censum, videlicet 30 bicheta frumenti et 60 avenae terminis debitis, compellat. Abbatissae vero inhibeat sub excommunicationis et depositionis poenis, ne de cetero cum praedictis abbate et conventu, occasione solutionis praedicti census, violenter seu propria voluntate agat, aut ipsis aliquam vexationem seu damnum per quoscumque procuret, quod si contra praemissa attentare praesumpserit, praedictas excommunicationis et depositionis sententias se noverit incursuram. 15.  Diffinitionem in Capitulo generali dudum salubriter editam, qua praecipitur ut in missis conventualibus, dum sacerdos praefationem pronuntiando dicit *Gratias agamus Domino Deo nostro*, omnes in choro existentes ob reverentiam divinae Maiestatis quam laudant angeli et dominationes tremunt, reverenter se inclinent donec respondeatur *Dignum et iustum est*. Praesens generale Capitulum laudans et approbans et confirmans, singulosque ipsius Ordinis professores ad semper se humiliandum sub potenti manu Dei eiusdemque gloriosae Matris, tanto ferventius satagit inducere, quanto praesentium temporum durante malitia certius ipsos lamentabiliori cognoscit esse subiectos desolationi, statuit, ordinat et diffinit, quod de cetero in memoriam et qualemcumque recognitionem beneficii, per amaram nostri Salvatoris passionem nobis exhibiti, quotiens hymnus *Te Deum laudamus* ab eisdem Ordinis professoribus cantabitur, cum dicetur ille versus *Te ergo quaesumus tuis famulis subveni quos pretioso sanguine redemisti*, omnes stalla exeuntes capitibus discoopertis reverenter inclinent. Similiter in omnibus hymnis matutinorum, laudum, tertiae, vesperarum et completorii, ac etiam in antiphonis vesperarum omnium solemnitatum Virginis gloriosae, omnes extra stalla erecti usque ad praedictorum hymnorum et antiphonarum finem permaneant, et ad omnes collectas de ipsa Virgine Beatissima capitibus, ut praemissum est, discoopertis, omnes extra stalla sua permaneant humiliter inclinati. 16.  Omnes et singulas diffinitiones, ordinationes et statuta in duobus praecedentibus Capitulis generalibus editas praesens generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat, ipsas volens et mandans inviolabiliter observari. Diffinitionibus adversus abbates et monachos, qui tunicas nigras, gippones, camisias lineas, seu alios quoscumque habitus inordinatos portare seu in cameris dormitoriorum Ordinis quaecumque ostia tenere, vel in eisdem cameris culcitras plumeas aut linteamina quovis modo habere, vel in ipsis cameris quoscumque saeculares ad dormiendum vel aliquid aliud inepte faciendum introducere praesumunt, specialiter addendo, quod abbates in praemissis delinquentes, seu qui suos subditos in praedictis culpabiles non corrigant et puniunt, ipso facto suspensionem a divinis per tres menses incurrant, et temporali suorum monasteriorum per sex menses continuos priventur administratione. Monachi vero pro prima vice ultimi omnium aliorum monachorum per sex menses constituantur. Et si denuo *recidaverint,* mancipentur carceribus, inde nullatenus exituri absque patrum abbatum eorumdem licentia speciali. Quas poenas tam abbatibus quam monachis sic delinquentibus dominus Cistercii et quatuor primi abbates ac eorumdem commissarii poterunt et tenebuntur infligere, ac easdem poenas, prout ipsis expediens visum fuerit, aggravare. 17.  Item, abusum detestabilem quorumdam Ordinis abbatum, qui sub praetextu guerrarum in diversis mundi partibus, proh dolor ! vigentium colore sibi quaesito a suis monasteriis se absentant, et tamquam mercenarii creditas eis oves pretioso Christi sanguine redemptas, lupinis morsibus non erubescunt lamentabiliter exponere, non contenti stare in civitatibus, oppidis, castris vel aliis locis tutis suis monasteriis vicinis et propinquis, in quibus securam habere mansionem, et circa regimen eis commissum pro parte magna fructuose possent vacare, generale Capitulum refrenare satagens, statuit, ordinat et diffinit quod de cetero abbates, qui propter quascumque guerras vel occasiones in suis secure non poterunt monasteriis residere, in civitatibus, locis, vel oppidis suis monasteriis propinquioribus et vicinioribus suam faciant residentiam, nec absque suorum patrum abbatum licentia, suorumque conventuum expresso consensu, cuicumque abbati circa Ordinis facta generalia non occupato liceat aliter extra suum residere monasterium, mandans idem Capitulum et sub excommunicationis sententia praecipiens omnibus abbatibus, extra sua monasteria propter guerras vel alias quascumque causas existentibus, quatinus infra unius mensis spatium a praesentis diffinitionis publicatione computandum, ad eadem sua monasteria vel, ut praemissum est, ad loca tuta eisdem viciniora accedere non omittant, ibidem officium eis commissum de cetero solito diligentius impleturi. 18.  Item, cum sicut periclitatio seu subversio naviculae rationabiliter imputatur nautae absenti, et de omnibus bonis in naviculo existentibus et propter suam absentiam perditis, ipsa nauta culpandus est et corripiendus ac si naviculam ipsam destruendo eadem bona in aquam proiecisset, ita desolatio et destructio monasteriorum, quae propter abbatum ab eisdem monasteriis absentiam destruuntur eisdem abbatibus rationabiliter debeat imputari ; sintque merito huiusmodi abbates tamquam suorum monasteriorum dilapidatores acerrime puniendi, statuit, ordinat et diffinit generale Capitulum, quod de cetero abbates, qui se, ut praemissum est, in suis monasteriis vel locis eisdem propinquioribus non residerunt, diligenter vigilaturi circa bonorum eis commissorum custodiam, de bonis omnibus eorumdem monasteriorum quae durante ipsorum absentia eadem monasteria perdiderint, teneantur respondere, et tamquam bonorum suorum monasteriorum dilapidatores indissimulanter puniantur ; frivolis appellationibus aut aliis allegationibus per ipsos forte proponendis non obstantibus quibuscumque. 19.  Depositionem et privationem fratris Ioannis Milfur a statu et dignitate abbatiali monasterii de Alta sylva, Ordinis Cisterciensis, Tullensis dioecesis, per abbatem Morimundi factam, praesens generale Capitulum, attentis diligenter quae circa praemissa erant attendenda, ratificat, approbat et confirmat, ipsumque fratrem Ioannem Milfur propter sua demerita excommunicat, excommunicatum per omnes et singulas Ordinis personas super hoc requirendas, et in omnibus locis de quibus huiusmodi personis videbitur expedire, mandat denuntiari. 20.  De Firmitate, de Caroliloco, de Maceriis, de Theoloco et de Ursicampo monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet per se et in solidum committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas personas Ordinis universi, quas in quibuscumque pecuniarum summis aut rebus aliis repererint obligari monasterio Cistercii, ad satisfactionem compellant auctoritate memorati Capituli viriliter et debite, in ipsius Capituli et totius Ordinis plenaria potestate. 21.  Institutionem et destitutionem abbatissae per dominum Morimundi in monasterio de Freistorf factas, praesens Capitulum ratificat et confirmat. 22.  Abbatissae Sancti Antonii prope Parisius sub poena depositionis… etc. districte iniungit et mandat praesens Capitulum, ut de cetero abstineat a personarum saecularium in suo monasterio receptione, absque domini Cistercii vel Capituli generalis licentia speciali. 23.  Provisori collegii Sancti Bernardi Parisiensis committit generale Capitulum, ut omnes abbates Ordinis, qui eidem collegio pecuniarum vel censuum summa tenentur, ad satisfaciendum eidem collegio compellere possit, in plenaria Ordinis potestate. 24.  Sufficienter informatum generale Capitulum, quod soror Ioanna Scote nuper secundum Ordinis statuta in abbatissam monasterii monialium Sanctae Mariae de Goiono, Tolosanae dioecesis, electa et per abbatem monasterii Bonifontis fuit confirmata, eiusdem electionem electionisque confirmationem ratificat et approbat, eidem abbatissae quae ferventem zelum ad Ordinis observantias regulares, suique monasterii relevationem in spiritualibus et temporalibus, commendandam habere dignoscitur affectionem, pro speciali gratia concedens, ut moniales honestae conversationis et integrae famae cuiuscumque religionis existant, usque ad numerum duodenarium in dicto monasterio recipere, ac easdem et quamlibet earum ad professionem admittere possit regularem. 25.  Abbati monasterii Bonifontis facultatem audiendi confessionis omnium regularium personarum monasterii monialium Sanctae Mariae de Goiono, seu eisdem per immediatum sequens quinquennium dumtaxat, de confessore sufficienti et idoneo providendi committit Capitulum generale. 26.  Multiplices et graves sumptus quos sustinere compellitur frater Ioannes Magdale, monachus monasterii Populeti, ad laudem et exaltationem Ordinis, gradum magisterii in theologia in Universitate Tolosana, Domino concedente, in proximo recepturus, generale Capitulum mature considerans ad ipsosque sumptus faciendos et perferendos, dictum fratrem Ioannem ex se nullatenus esse sufficientem relatione veridica certificatum, ut fortassis ipse frater Ioannes a receptione praedicti gradus, qui suis actibus virtuosis laudabiliter promeruit insigniri, ob defectum modicae pecuniae in iacturam et intolerabilem totius Ordinis ignominiam quovis modo retardetur vel privetur, idem Capitulum abbatem et conventum praedicti monasterii Populeti attente rogat et hortatur, eisdem nihilominus districte praecipiendo quatinus favores benevolos quos hactenus praefato fratri Ioanni liberaliter exhibuerunt benigne continuando pro praedictis sumptibus supportandis, infra festum Omnium Sanctorum proxime futurum summam centum florenorum Arragoniae realiter et efficaciter sibi non omittant ministrare. 27.  Controversiam inter abbatissam monasterii monialium Sanctae Mariae de Goiono ex una, et fratrem Guillelmum de Berges, monachum monasterii de Caduino, parte ex altera, prout ad aures Capituli generalis pervenit eo nuper exortam, quia dictus frater Guillelmus unam casulam et duas dalmaticas sericas contra voluntatem abbatissae et conventus dicti monasterii ab eodem monasterio asportavit et impignoravit, summarie cognoscendam atque terminandam abbati praedicti monasterii de Caduino generale Capitulum eidem abbati districte praecipiens et iniungens, quatinus praedictis partibus diligenter auditis secundum Deum et Ordinis statuta bonum et efficax studeat eisdem iustitiae complementum ministrare. 28.  Conceditur per generale Capitulum fratri Ioanni Magdalen, monacho de Populeto, in sacra pagina licentiato, ut tempore quo erit regens in collegio Sancti Bernardi Tolosae stipendia regenti dictum collegium dari consueta secundum apostolica et nostri Ordinis instituta recipiat, videlicet ab abbate de Bolbona ; insuper mandat idem Capitulum abbati de Bolbona ut dicto fratri Ioanni tradat de contributionibus Ordinis per ipsum receptis vel recipiendis pro festo suo faciendo viginti florenos. 29.  Cum frater Simon, quondam abbas de Roseriis, propter sua demerita ab abbatiali dignitate dicti monasterii per generale Capitulum depositus fuerit, et postmodum vitam suam in melius commutare studuerit, prout veridica relatione dicto Capitulo extitit expositum ; propterea dictum Capitulum eidem fratri Simoni compatiendo ipsum ad omnes actus Ordinis legitimos, gradus et dignitates, etiam ad abbatialem dignitatem inclusive, habilitat et relevat, si sua in posterum merita suffragentur. 30.  Placet Capitulo generali quod litterae eiusdem Capituli, quibus praesentes annectuntur, quam primum in monasterio Locedii abbas pacificus fuerit, suum de verbo ad verbum secundum eius tenorem sortiatur effectum, excepto quod assignationem diei coram nobis ad causam seu causas in contrarium eiusdem tenoris allegandas decernit idem Capitulum non tenendam. 31.  Attenta infirmitate abbatis de Bolbona generale Capitulum a via dicti Capituli ipsum de cetero habet favorabiliter excusatum, suam onerans conscientiam quod Domino concedente si in posterum convaluerit dictum Capitulum visitare teneatur, confessoremque qui ipsum in casibus Capitulo reservatis absolvat, et ipse suos monachos absolvere possit semel infra proximum Capitulum, in plenaria Ordinis potestate ; eidemque abbati contributionem anni praesentis ipsum et suum monasterium concernentem in deductionem expensarum quas ipse fecit dictas contributiones colligendo, idem generale Capitulum remittit gratiose. 32.  Quia generali Capitulo ad verum constat quod frater Ioannes dictus Gallardon, s. th. pr., dudum abbas monasterii de Vallibus Sernaii electionem de ipso factam per conventum monasterii de Roseriis acceptaverit, et curam ac administrationem ipsius monasterii spiritualem et temporalem susceperit, dictum monasterium per aliquod tempus gubernaverit, regimen dicti monasterii de Vallibus resignando ; qui quidem abbas postea regimen praefati monasterii de Roseriis resignavit, et ad monasterium supradictum de Vallibus accessit, et absque patris abbatis auctoritate seu licentia regimen ipsius monasterii in spiritualibus et temporalibus temerarie suscepit, quam rem ferre non valens dictum Capitulum generale, sed modis omnibus obviare volens et remedium adhibere opportunum, declarat et decernit idem generale praefatum fratrem Ioannem Gallardon abbatem non esse, nec aliquod ius habere in monasteriis antedictis ; eidem fratri sub poena excommunicationis et carceris inhibendo, ne de cetero se intromittere praesumat de regimine monasteriorum praetactorum, omnibusque personis dictorum monasteriorum regularibus prohibet idem generale Capitulum, ne dicto fratri Ioanni in aliquo obedientes existant, sed ipsum a suis monasteriis, si opus sit, totaliter expellant. 33.  Confirmationem electionis seu provisionis factae in monasterio de Vallibus Sernaii per abbatem Mortuimaris, s. th. pr., commissarium in hac parte abbatis Savigniaci, ac etiam institutionem fratris Dominici in abbatem dicti monasterii de Vallibus per dictum de Mortuomari novissime instituti, laudat, confirmat et approbat Capitulum generale, mandans et districte praecipiens omnibus et singulis eiusdem monasterii de Vallibus personis regularibus, quatinus eumdem fratrem Dominicum in suum abbatem recipiant, eidemque de cetero reverentiam exhibeant debitam et devotam, ac de bonis omnibus iuribus et emolumentis ad idem monasterium pertinentibus fidelem et integram reddat rationem, ac de eisdem ipsum faciant et permittant libere uti et gaudere, fratrem Ioannem Gallardon absque generalis Capituli licentia in dicto monasterio seu locis pertinentibus ad ipsum deinceps nullatenus recipiendo, seu quamcumque facere residentiam permittendo. 34.  Reformationem omnium et singulorum monasteriorum in regno Angliae et partibus circumvicinis existentium domino Claraevallis, s. th. pr., cum adiuncto sibi per dominum Cistercii, committit generale Capitulum, ut in forma. 35.  Ad idem fiat pro domino Morimundi reformatio in regnis et dominiis totius Castellae, et in tota lingua occitana, et in omnibus dominiis et provinciis dictarum partium. 36.  Abbati monasterii de Dobberan annuit et concedit generale Capitulum ut possit eligere unum de fratribus suis in confessorem, qui ipsum a casibus Capitulo reservatis absolvere possit usque ad triennium, et ipse abbas suos monachos consimiliter absolvere possit a praedictis casibus in plenaria dicti Capituli generalis potestate. 37.  Quia abbas de Balerna sufficienter et legitime citatus fuerit ad comparendum Capitulo generali ad respondendum ad ea quae sibi obiicientur personaliter responsurus per promotorem causarum ipsius Capituli, non comparuit, per idem Capitulum reputatur contumax, et propter ipsius contumaciam excommunicatur, et per universa Ordinis monasteria, civitates et alia loca decernitur excommunicandus et denuntiandus, quotiescumque videbitur expedire ; et de novo citatur ad comparendum coram domino Cistercii in monasterio Cisterciensi, vel alibi, ubi pro tunc erit idem dominus Cistercii, ad diem 24 mensis octobris proxime futuri, responsurus personaliter ad ea quae per procuratorem causarum Ordinis sibi pro tunc obiicientur. Omnibus et singulis prioribus, supprioribus, aliisque personis Ordini subiectis mandat et praecipit idem Capitulum praedictum abbatem excommunicatum denuntiare in eorum et dicti monasterii de Balerna capitulis, si et quoties super hoc requisiti fuerint. 38.  Quia frater Ioannes Gallardon, s. th. pr., sufficienter et legitime ad secundam diem praesentis generalis Capituli citatus personaliter responsurus ad ea quae sibi per promotorem causarum dicti Capituli obiicientur, minime comparuit, per idem Capitulum contumax reputatur, et propter eius contumaciam excommunicatus decernitur per omnia Ordinis monasteria, civitates et alia loca excommunicandus quoties videbitur expedire, et de novo citatur ad comparendum coram domino Cistercii in monasterio Cistercii, vel alibi, ubi… *etc. ut in n° praeced*. 39.  Reformationem omnium et singulorum monasteriorum in regnis et dominiis totius Castellae et in tota lingua occitana, et in omnibus dominiis et provinciis dictarum partium utriusque sexus consistentium, domino Morimundi, de Fonte Ioannis et de Morerola monasteriorum abbatibus committit generale Capitulum, coniunctim, mandans et iniungens eisdem, quatinus ad dicta monasteria et alia loca conventualia in dictis partibus et dominiis existentia ipsi tres coniunctim, vel duo, altero legitime se excusante, qui duo, tertio eorum legitime impedito, alium abbatem ad hoc idoneum possunt evocare, personaliter accedentes, visitent et reforment, cetera faciant in plenaria Ordinis potestate. 40.  De Salem, de Caesarea, et de Maris stella monasteriorum abbatibus committitur per generale Capitulum, quatinus ad monasterium de Fonte regis quantocius poterunt personaliter accedentes, eidem monasterio nunc vacanti aut non per resignationem fratris Ioannis de Ryndelbach ultimi abbatis dicti monasterii, de persona idonea et sufficienti per electionem canonicam aut alias per provisionem si huiusmodi electio per eligentium discordiam, quod Deus avertat, ad patrem abbatem devolvi contingeret, provideant, in plenaria auctoritate et potestate ipsius Capituli generalis, universis et singulis personis dicti monasterii regularibus mandat idem generale Capitulum, quatinus dictis abbatibus commissariis in praemissis et ea tangentibus obediant humiliter, auxiliumque, consilium praebeant et favorem. Si vero dictus frater nondum resignaverit, ut promisit facere domino Claraevallis, prout in commissione dicti domini Claraevallis continetur, ipsum ad huiusmodi resignationem faciendam compellant praedicti abbates in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. Pensionem vero 20 florenorum rhenensium dicto fratri Ioanni per generale Capitulum assignatam anno quolibet ad dies vitae suae de bonis monasterii praedicti percipiendam, ubicumque fuerit, mandat idem generale Capitulum abbati futuro, ceterisque dicti monasterii officiariis praesentibus et futuris, quatinus illam sibi annuatim persolvant et tradant et illa eadem gaudere et uti faciant absque contradictione quacumque pacifice et quiete commissarii antedicti. 41.  Abbatibus de Caduino et de Gimundo et eorum cuilibet per se et in solidum committit generale Capitulum districtius iniungendo, quatinus fratrem Ioannem de Buxo abbatem monasterii de Calercio ad satisfaciendum abbati de Bolbona de summa 24 scutorum auri quos recognovit habere penes se antequam efficiatur abbas dicti monasterii de Calercio, compellant per omnes Ordinis censuras, in plenaria auctoritate antedicti Capituli generalis. 42.  Capitulum receptionem contributionum in tota lingua occitana et Vasconia abbati de Bolbona per immediate sequens triennium, committit, ut in forma. 43.  Licet pluribus et repetitis diffinitionibus, omnibus et singulis monasteriis monialium et abbatissis prohibitum fuerit conversos aut donatos sine Capituli generalis aut patris abbatis licentia recipere, praesens generale Capitulum neminem volens ignorantiae praetextu in talibus quidquam excusationis amplius in futurum allegare, praecedentes diffinitiones approbando de novo, districte sub poenis et censuris Ordinis prohibet praedictis monialibus, monasteriis et abbatissis, ne in posterum praedictos conversos et donatos sine Capituli generalis aut patris abbatis permissione ad professionem aut quovis modo alias recipiant, neque aliqua alia regularis Ordinis congregatio et persona id in aliorum monasteriorum donatis sine Capituli generalis licentia et eorum, ad quos spectat, provisione attentare praesumat. 44.  Quia nonnunquam per imprudentiam confessorum Ordinis suam falcem in alienam messem mittentium gravia dispendia provenire possunt, ideo praesens generale Capitulum eisdem incommodis occurrere volens, inhibet omnibus confessoribus Ordinis in casibus reservatis dispensare, sicut nec pro eisdem beneficium absolutionis cuiquam absque superioris auctoritate praestare possunt. Sic tamen a patribus et commissariis in omnibus monasteriis provideatur tam religiosorum quam monialium, ut nullum ex hoc animarum dispendium oriatur.

Capitulum generale anno Domini millesimo quadringentesimo trigesimo secundo. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut in anno 1431*. 2.  Pro serenissimo… *etc. ut in anno 1424*. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno 1401*. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno 1416*. 5.  Pro felicis… *etc. ut in anno 1425*. [DIFFINITIONES]. 6.  Cum Ordo noster… *etc. ut in anno 1411, n° 7*. 7.  Generale Capitulum diffinitionem dudum editam ratificans et renovans, qua universis abbatibus Ordinis salubriter inhibetur, ne monachis aut conversis suis licentiam conferant ad aliena monasteria transeundi, aut profitendum in eisdem, nisi prius ipsi transeuntes aut profiteri volentes de abbate, qui ipsos recipere debeat, certificati fuerint et sufficientem suis abbatibus a quibus recedere volunt, possint super hoc certitudinem exhibere. Omnes et singulas licentias taliter transeundi vel profitendi quibuscumque monachis aut conversis datas, irritat, cassat et annullat, mandans et praecipiens omnibus et singulis monachis et conversis Ordinis tales licentias habentibus, quatinus infra unius mensis spatium vel profiteantur, si in Ordine benevolum receptorem invenerint, vel ad propria revetantur monasteria, ibidem Altissimo sua, prout tenentur, vota reddituri, alioquin tamquam fugitivi puniantur et ubique denuntientur excommunicati. Abbates vero suis monachis vel conversis ad aliena monasteria transeundi et ibidem profitendi licentiam concedentes eisdem monachis et conversis ultra spatium trium mensium ad quaerendum et procurandum sibi abbatem, qui eos velit et valeat recipere, nullatenus dare praesumant absque licentia Capituli generalis. Quicumque vero abbas suis monachis vel conversis licentiam transeundi ad alium Ordinem contulerit, cum hoc in praeiudicium et contemptum ipsius Ordinis libertatum et privilegiorum notarie redundat, tamquam periurus et earumdem libertatum seu privilegiorum temerarius impugnator irremissibiliter puniatur. 8.  Diffinitiones in Capitulo generali anno proxime praeterito editas, praesens Capitulum ratificat, approbat et confirmat. 9.  Quia parum est iura concedere, nisi de ipsorum adimpletione ii pro quibus conduntur, sint solliciti. Propterea generale Capitulum dolenter considerans, nonnullos Ordinis abbates tanta praesumptione seu verius temeritate plenos esse, ut monachos et conversos, quorum culpas in suis monasteriis iuxta Ordinis statuta sufficienter corrigere possent et emendare, ad aliena transmittere monasteria non formident, sicque in totius Ordinis grave scandalum et dedecus frequenter videntur et inveniuntur monachi Ordinis incomposite per mundum discurrentes, et tamquam girovagi ad monasterium cum habitibus laceratis mendicando transeuntes. Volensque idem Capitulum huiusmodi abusibus per debitae provisionis remedium salubriter occurrere, statuit, ordinat et diffinit, quatinus abbates, monachos vel conversos pro culpis, quae possunt in propriis monasteriis emendari, a suis monasteriis emittentes ab omni administratione temporali suorum monasteriorum, donec sic emissos revocaverint, prorsus suspendantur ; et nihilominus viginti libras parvorum turonensium tunc sequenti Capitulo generali sub poenis adversus abbates qui tempore debito impositas sibi et suis monasteriis non solverint contributiones promulgatis, solvere teneantur, et in communes Ordinis utilitates convertendas. 10.  In statutis tam papalibus quam regularibus Ordinis, generale Capitulum considerans sub poenis formidabilibus esse prohibitum, ne in Ordine per quoscumque abbates personae de Ordine Mendicantium recipiantur propter inconvenientia notoria, quae ex huiusmodi receptione in ipso Ordine hactenus contigerunt, perampliusque verisimiliter in posterum possent contingere, omnibus et singulis ipsius Ordinis abbatibus sub inobedientiae poena rursus inhibet, ne de cetero quascumque de praedictis Ordinibus Mendicantium personas recipiant, aut receptas in suis de cetero praesumant monasteriis retinere, nisi super hoc obtenta Sanctae Sedis Apostolicae licentia speciali, de qua priusquam huiusmodi licentiam habentes recipiant, fidem plenariam generali Capitulo facere teneantur. 11.  Generale Capitulum abbati de Fonteneto districte praecipit et mandat, quatinus fratrem Theobaldum de Villa Dei, monachum suum, qui tamquam girovagus et apostata per civitates et castella discurrens cum armatis et aliis societatibus inhonestis inhoneste conversari non veretur, multaque dignoscitur perpetrasse scandala, ex quibus Ordinis fama plurimum denigratur, infra unius mensis spatium ad suum revocare monasterium non omittat, eumdem fratrem Theobaldum, casu quo sibi obedire contumaciter noluerit, carceribus mancipando inde nullatenus exiturum absque generalis Capituli licentia speciali. 12.  Generale Capitulum provide considerans, quod licet in nonnullis mundi partibus abbates et monachi Ordinis tam in monasteriis quam extra albis dumtaxat cucullis uti consueverunt, idque hactenus propterea fuerit ab Ordine ipsis permissum, quia monachi sicut in regula scribitur de colore causari non debent, sed iuxta regionum quae inhabitantur exigentiam aliter et aliter ipsos convenit in vestimentis disponere ; quia tamen plerique tam ecclesiastici quam saeculares Ordinis consuetudines et statuta nescientes, et hii praesertim, qui generalibus universalis Ecclesiae intersunt conciliis, frequenter mirantur et interdum scandalizantur, cum personas eiusdem Ordinis habitus diversorum colorum gestare conspiciunt, idcirco idem generale Capitulum vestigiis inhaerendo beatissimi patris nostri Bernardi, cuius prima virtus habitus corporis sui, in quo nil apparebat, quod offendere posset intuentes, fuisse describitur, huiusmodi scandalis variisque oblocutionibus, quae praemissorum occasione adversus Ordinem possent suscitari per debitae provisionis remedium cupiens occurrere, statuit, ordinat et diffinit, quod de cetero omnes et singuli abbates et monachi Ordinis in praedictis sacris generalibus conciliis existentes, seu quovis modo comparentes, eo modo quo dominus Cistercii ac ceteri abbates tam de natione gallicana quam germanica, quibus abbates ceterarum nationum in vestitu et moribus bonis se magis conformare tenentur quam e converso, uti consueverunt, cucullis dumtaxat nigris utantur, et ab omnibus cucullis albis ac dyploidibus seu epythogiis, vel habitibus nigris manicas non habentibus, quod loco capparum quidam abbates de Italia gestare praesumunt, penitus abstineant. Si quis autem huius statuti temerarius esse contemptor praesumpserit, quamdiu in sua permanserit obstinatione, eo ipso a divinis suspensus existat, et nisi resipuerit, canonice monitus, sententiam excommunicationis incurrat ipso facto, praemissisque spolietur habitibus, in usus pauperum caritative distribuendis. 13.  Diffinitionem anno praeterito editam, qua singulis abbatibus et abbatissis Ordinis per generale Capitulum inhibetur, ne de cetero quoscumque contractus seu bonorum immobilium venditiones faciant, nisi per modum in statutis papalibus et Ordinis contentum, confirmans praesens generale Capitulum adiungendo, quod si quis abbas vel abbatissa Ordinis amodo contra praedictum generalis Capituli decretum attentare praesumpserit, praeter poenas quas incurrunt tales transgressores in dictis statutis contentas, poenam 20 librarum turonensium se noverint incursuros, quae summa converti debet in usus Ordinis utiliores. 14.  Ad notitiam generalis Capituli perventum est quod nonnulli abbates et abbatissae Ordinis, personas ipsius Ordinis ad alia quam Ordinis iudicia contra ipsius Ordinis instituta trahunt et compellunt, iudicium et iustitiam Ordinis vilipendendo ; quam rem dictum Capitulum sustinere non valens nec volens, sed pro viribus obviare satagens, atque de remedio salubri providere cupiens, statuit, ordinat et diffinit idem Capitulum, ne quisquam abbas aut abbatissa seu etiam alia quaevis Ordinis persona quamcumque personam Ordinis de cetero audeat alibi quam coram Ordinis iudicibus contrahere seu quovis modo praesumat compellere, quod si quis in contrarium attentare praesumserit, summam decem librarum pro emenda se noverit incurrisse ad voluntatem Capituli generalis distribuendam, et tamdiu sit a divinis suspensus donec absolutionem de perpetratis per ipsum obtinuerit a Capitulo memorato. 15.  De Bonofonte et de Flarano monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet committit generale Capitulum districte iniungendo, quatinus ad monasterium de Bella pertica quantocius personaliter accedant, ibidemque se diligenter informent de et super processu per dominum Morimundi et eius assessorem abbatem Fontis Ioannis facto adversus fratrem Ioannem quondam abbatem dicti monasterii de Bella pertica per dictos de Morimundo et de Fonte Ioannis, nuper depositum ab abbatiali dignitate ; et si invenerint dictos de Morimundo et de Fonte Ioannis contra dictum depositum iuste processisse, dictum processum approbent et institutum per eosdem in suo iure manuteneant, ac ipsius institutionem auctoritate Capituli confirment. Quod si repererint dictos de Morimundo et de Fonte Ioannis aliter quam ut praemittitur processisse contra dictum depositum, ipsum ad pristinam restituant dignitatem ; proviso tamen quod dictus depositus in omnia promittat se subiicere iurisdictioni Ordinis, et appellationi per ipsum interiectae omnino renuntiet, et audiatur in suis defensionibus sibique ministrent bonum et breve iustitiae complementum. 16.  Abbati de Grandisilva per generale Capitulum committitur, ut ad monasterium de Caduino sive ad domum Sancti Sudarii Tolosae, quantocius poterit, personaliter accedat, et ibidem diligentem informationem faciat de bonis sublatis per abbatem Bonifontis olim abbatem dicti monasterii de Caduino, et per abbatem de Nyzorio per fratrem Ioannem Vaquerii, ad quorum bonorum restitutionem praedictos de Bonofonte et de Nizorio monasteriorum abbates et dictum fratrem Vaquerii compellat dicto monasterio de Caduino plenario fiendam prout fuerit rationis, in plenaria Capituli generalis potestate. 17.  Generale Capitulum considerans quamplurima scandala Ordini evenire ex praesumptione quorumdam monachorum ecclesiis parochialibus servientium et dioecesanis se indebite et contra Ordinis formam subiicientium ; quibus scandalis obviare cupiens et de remedio salubri providere satagens, idem Capitulum ordinat et diffinit, quatinus post monitionem talibus transgressoribus factam, nisi resilient ab huiusmodi nefaria transgressione, carceri mancipentur ; et abbates qui talibus consentiunt aut de cetero consenserint, eo facto astricti sint ad solvendum Ordini decem libras ad utiliores usus ipsius Ordinis convertendas, et nihilominus extra stella sua remaneant usque ad nutum Capituli generalis. 18.  Quia generali Capitulo veridice constat quod frater Bertrandus, baccalarius in decretis, electus canonice et institutus in abbatem monasterii de Benedictione Dei alias de Nizorio et confirmatus per abbatem Bonifontis, patrem abbatem dicti monasterii de Nizorio, a gravaminibus et sententiis in ipsum per abbatem de Scala Dei, commissarium domini Morimundi, illatis ad dictum Capitulum legitime appellaverit ; ideo dictum Capitulum dictam institutionem ac etiam patris abbatis confirmationem approbat, ratificat et confirmat. Omnes vero et singulas excommunicationis sententias, quas praedictus de Scala Dei in dictum institutum seu religiosos sibi profitentes propter huiusmodi causam promulgavit, dictum generale Capitulum revocat et annullat, ipsos, si sit opus, a praedictis absolvendo. 19.  Abbatibus de Gimundo et de Flarano per generale Capitulum committitur, quatinus se informent diligenter super tractatu inter abbatem et conventum Grandissilvae cum syndico Universitatis Tolosae, quibus haec praesens diffinitio annectitur, et quidquid super hoc repererint referant inde Capitulo generali proxime futuro veritatem. 20.  De Altacumba et de Stamedio monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet committit generale Capitulum mandando districtius, quatinus quantocius poterunt ad monasterium monialium de Bons personaliter accedant, et diligenter se informent de et super controversia, querelis et gravaminibus per sororem Aymonetam se gerentem pro abbatissa dicti monasterii de Bons in sororem Gaspardam quondam abbatissam dicti monasterii de Bons contra iustitiam, ut fertur, illatis, et partibus hinc inde auditis bonum et breve in plenaria Capituli generalis potestate faciant iustitiae complementum. 21.  Ad instantiam domini de Firmitate, dispensat generale Capitulum cum sorore Ymileta quondam abbatissa monasterii monialium de Bugella, Vercellensis dioecesis, deposita ab abbatiali dignitate, ut non obstante quod de contagio carnis convicta fuerit, prole subsecuta, possit et valeat ad omnes actus Ordinis promoveri, si sua in posterum merita suffragentur. 22.  Abbati de Altacumba committitur per generale Capitulum quatinus diligenter se informet de consilio iurisperitorum, si matrimonium inter Franciscum Codureri et Ioannetam relictam Antonii Gaspardi, donatum et donatam monasterii Stamedii, Tarentasiensis dioecesis, sit iuridice contractum, et si sit, ministret iustitiae complementum, in plenaria ipsius Capituli potestate. 23.  Attento abbatis Altaecumbae senio, Capitulum generale ipsum abbatem a visitatione ipsius Capituli perpetuo habet favorabiliter excusatum. Ad idem fiat pro abbate de Sancto Benedicto in Vepria. — Ad idem pro abbate de Thela. 24.  Generale Capitulum abbates subscriptos, videlicet de Caroloco, de Bithania, de Uterina valle, de Varne Villerio, de Sturzeborn, de Valle lucenti, de Ioyaco, de Charmeriis, de Boheriis, de Fusniaco, de Ygniaco, de Caherio, de Castellariis, de Valentia, de Domo Dei, de Pratea, de Villerio, de Eslancio, de Calercio, de Bonavalle Viennensi, de Gimondo, et de Scala Dei, quia se legitime se excusaverunt, a via praesentis Capituli habet gratiose supportatos. 25.  Generale Capitulum committit abbati de Longo vado et priori Claraevallis et eorum cuilibet, quatinus abbatem de Albaripa modernum et suum conventum ad satisfaciendum fratri Theobaldo de Bergeriis dudum abbati dicti monasterii Albaeripae de et super sibi debitis per eosdem, si tamen legitime repererint dictos abbatem vel conventum eidem fratri obligari, coerceant et compellant, in plenaria ipsius Capituli potestate. 26.  Quia frater Michael Amyoti, monachus et professus monasterii de Bonavalle, Pictaviensis dioecesis, citatus fuit per dominum Cistercii ad comparendum personaliter in praesenti generali Capitulo responsurus super his quae sibi obiicientur per promotorem causarum, ipsius Capituli non comparuit, nec se excusavit, imo in apostasia damnabiliter remanens ; idcirco idem Capitulum reputat eum contumacem et excommunicatum denuntiat, ac per omnia christianitatis loca personis Ordinis mandat, ipsum contumacem excommunicatum denuntiari. Universos autem iudices ecclesiasticos ac etiam curatos rogat et requirit idem Capitulum, si super hoc fuerint requisiti per abbatem dicti monasterii Bonaevallis, praedictum fratrem in suis locis et parochialibus ecclesiis modo praedicto denuntient excommunicatum. 27.  Cum fratre Ioanne Parreti, professo monasterii Bonae vallis, dispensat misericorditer generale Capitulum, ut non obstante quod tempore suae iuventutis, habitu regulari deposito, per mundum spatium unius mensis vel circiter discurrere non abhorruerit, quia tamen poenitentiam salutarem sibi impositam humiliter peregerit, ipsum Capitulum ad omnes gradus Ordinis et dignitates, citra tamen abbatiatum, dictum fratrem habilitat, si sua merita hoc requirant. 28.  Ad idem pro fratre Ioanne Vaquerii, monacho de Caduino. 29.  Quia citatus ad praesens Capitulum abbas de Chezeriaco non comparuit, nec se sufficienter excusavit, idcirco idem Capitulum ipsum reputat contumacem, et excommunicatum denuntiat, ac eumdem citat ad immediate sequens generale Capitulum super praemissis et aliis, quae sibi obiiciuntur, responsurum, abbati de Stamedio, ut haec omnia eidem denuntiet, districte iniungendo. 30.  Convocationem abbatum Ordinis qui pro et nomine ipsius Ordinis in sacro Basileensi concilio habebunt comparere, necnon ordinationem procuratoris generalis in dicto sacro concilio seu in Curia romana, domino Cistercii, prout et quantum sibi expedire videbitur, reverenter committit Capitulum generale omnibus abbatibus in eodem sacro concilio existentibus aut congregandis, expresse inhibens, ne absque praefati domini Cistercii scitu et consensu de negotiis statum Ordinis *concernentibus* clam vel aperte quidquam tractare praesumant. 31.  Omnes abbates Ordinis qui secundum papalia et regularia statuta in studiis generalibus scolares non tenent, et in praesenti Capitulo non comparuerunt seu sufficienter se excusaverunt, vel de non veniendo ad ipsum legitimam non habuerunt occasionem, praesens Capitulum poenas in praedictis statutis adversus eosdem notorie promulgatas ipsos incurrisse decernit et declarat, domino Cisterciensi reverenter committens ut per se vel per alium huiusmodi poenas ipsis quantocius infligat, omni postposita dissimulatione. 32.  Si pro sumptibus et expensis abbatum in sacro Basileensi concilio pro et nomine Ordinis congregatorum vel congregandorum pecuniae de subsidio anno praeterito pro huiusmodi expensis impositae levatae vel levandae non sufficerent, nec eisdem de impositis in praesenti Capitulo contributionibus una cum onerum communium ipsius Ordinis supportatione debita fieri posset satisfactio, ut iidem abbates Ordini serviendo detrimentum non reportent, aut propriis stipendiis contra iustitiam non cogantur militare, vult, statuit et ordinat idem praesens Capitulum in sequenti Capitulo generali modum talem teneri per novi subsidii impositionem, vel alias, quod iidem abbates de praedictis suis stipendiis et expensis plenam, prout iustum est, recipere debeant solutionem. 33.  Ad humilem exhortationem abbatis de Mulebrune, praesenti placet generali Capitulo vigilantissima sollicitudine reformationem Ordinis procurari, ut abbates Ordinis tam in natione germanica quam in ceteris quibuscumque nationibus aut regionibus constituti, hoc anno per provincias vel aliter quando et ubi ipsis magis videbitur expedire, simul in unum se congregent, sicque congregati secundum Deum et conscientias ipsorum pariter tractent et advisent omnia et singula quae pro reformatione Ordinis ipsius necessaria vel accommoda ipsis videbuntur ; proviso tamen quod super tractandis vel advisandis per ipsos nihil concludant aut determinent, sed omnia per ipsos tractata et advisata sequenti Capitulo generali sufficienter et plene referre tenebuntur, ut tunc ipsum Capitulum super huiusmodi advisatis ad Dei gloriam et totius Ordinis decus et incrementum, communi et matura omnium deliberatione praehabita, fructuosam recipere valeat conclusionem. 34.  Generale Capitulum circa promotionem virorum litteratorum in Ordine omnem adhibere volens sollicitudinem, omnes et singulos abbates Ordinis cuiuscumque nationis existant attente monet et hortatur, quatinus magistros in suis monasteriis habeant et teneant, qui iuvenes ipsorum monachos in studiis primitivis valeant erudire, vel saltem inter se taliter conveniant, quod in aliquo monasterio ad hoc magis apto in qualibet regione vel provincia unus magister ad ipsos iuvenes erudiendos idoneus teneatur, ceterique abbates propinqui unum vel duos ex suis iuvenibus monachis ad dictum monasterium destinent. De expensis tamen quas facient iuvenes sic missi, abbati praedicti monasterii in quo praedictus magister morabitur, integraliter et plene, prout iustum est, satisfacientes. Per hoc tamen ipsum Capitulum praedictos abbates a mittendo suos scolares ad studia generalia quovis modo absolvere nullatenus intendit, sed sub poenis in papalibus et Ordinis regularibus statutis ipsis praecepit et mandat, quatinus iuxta eorumdem statutorum determinationem et tenorem ipsi ac quilibet ipsorum, quibuscumque dilationibus vel excusationibus reiectis, suos scolares ad praedicta studia generalia studeant destinare. 35.  Committitur abbatibus de Gimundo et de Flarano per generale Capitulum districtius iniungendo, quatinus ad monasterium de Baldonis personaliter quam citius poterint accedentes, diligentem faciant informationem de persona et regimine abbatis ceterarumque personarum dicti monasterii de Baldonis, taliterque studeant omnia quae ibidem invenerint aut viderint corrigenda seu reformanda, corrigere et reformare, quod dominus cancellarius comitis Armigniaci, qui eum apud Capitulum super multis criminibus detulit et accusat litteratorie, quatinus iustitia per Ordinem ministrata merito super praemissis debeat contentari. 36.  Cum fratre Ioanne Mercatoris, monacho de Valle clara, qui illicentiatus de monasterio recessit, ac per spatium decem dierum extra remansit, habitum tamen regularem non dimittendo, ut hoc non obstante possit et valeat ad omnes actus, gradus et dignitates Ordinis promoveri, si sua suffragentur merita, misericorditer dispensat Capitulum generale. 37.  De Bolbona et de Gimundo monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet committit generale Capitulum, districte praecipiendo quatinus diligenter se informent de controversia habita inter abbates de Grandisilva et de Caduino ex una, et abbates de Flarano et de Caduino (*sic*) parte ex altera, et partibus auditis ministrent iustitiae complementum, in plenaria potestate ipsius Capituli generalis. 38.  Capitulum generale abbati de Grandisilva committit, mandans et iniungens eidem ut diligentem informationem faciat, si abbates de Gimundo et de Baldonis, abbati de Caduino in aliquibus obligantur, et partibus hinc inde auditis, in ipsius Capituli generalis potestate bonum et breve faciat iustitiae complementum. 39.  Ad aures pervenit generalis Capituli, quod sunt nonnulli monachi Ordinis desidiosi, negligentes et indevoti, quod in principio vigiliarum nostrae Dominae atque aliarum horarum canonicarum et missarum conventualium, venire contemnunt, alios devotos ipsorum indevotione scandalizando. Eapropter Capitulum generale ipsorum saluti salubriter cupiens providere, statuit, ordinat et diffinit, quatinus universi et singuli Ordinis religiosi ad praefatarum vigiliarum nostrae Dominae et aliarum horarum canonicarum principium, et ipsarum missarum initium simul conveniant et intersint usque in finem, taliter quod opus Dei per ipsos omnes perfici valeat et finiri ad laudem Dei et animarum salutem. Quod si quis hoc facere contempserit, vult generale Capitulum, quod eadem die vino careat et pitantia, et si saepius correctus fuerit et non emendaverit, vapulet in Capitulo, et absque aliqua gratia ipsa die penitus remaneat in pane et aqua. 40.  Quoniam prout ex dispositione regulae fieri, potuit ieiunium sextae feriae aestatis tempore olim et a multo tempore citra in plerisque monasteriis Ordinis omissum fuerit propter nimietatem laboris, ut puta messium, vindemiarum et similium, quia vero huiusmodi laboris necessitas monasteriis nostris istis temporibus ut plurimum non incumbit, laici etiam scandalisantur nonnunquam ex fractione ieiunii antedicti. Quapropter generale Capitulum statuit, ordinat et diffinit, ut praedictum sextarum feriarum ieiunium ab omnibus et singulis Ordinis personis utriusque sexus deinceps inviolabiliter observetur. 41.  Confirmationem electionis fratris Aegidii de Morben, s. th. pr., in abbatem monasterii de Grandisilva nuper promoti in litteris, quibus haec praesens diffinitio annectitur, de… (*locus vacuus*) et expresse praesens generale Capitulum… (*locus vacuus*) ratificat, approbat et confirmat, salvo tamen iure alieno. 42.  Ad idem fiat pro abbate de Caduino. 43.  Ad idem fiat pro abbate de Alta silva. 44.  Reformationem collegii Sancti Bernardi Tolosae, per abbates de Morimundo et de Fonte Ioannis auctoritate Capituli generalis novissime factam, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat, decernens et similiter diffiniens abbatem et conventum monasterii de Grandisilva, qui praefatum collegium ad ipsum et suum monasteriorum pertinere asserebant, et a praedicta reformatione appellaverunt, indebite et male appellasse eidem ac eorum syndico seu procuratori perpetuum super hoc silentium imponendo. 45.  Quamvis sacrorum auctoritas canonum et districtio nostrae regulae esum carnium praecipue in quartis feriis nobis interdicat, nonnulli tamen carnis curam facientes in desideriis, etiam dum sani sunt et robusti corporis eisdem diebus esu carnium vesci non verentur, ex quo inter cetera mala grave saepe sequitur scandalum laicorum. Quapropter generale Capitulum abusum huiusmodi absolvere volens, feriis quartis antedictis omnibus personis Ordinis, dempto necessitatis articulo, esum carnium penitus interdicit, nec cuiquam eadem feria ministrari permittit, mandans patribus abbatibus et visitatoribus universis ut praedicta statuta in seipsis primo et consequenter in omnibus sibi subiectis monasteriis diligenter faciant observari. Si vero abbas aliquis transgressor repertus fuerit horum salubrium statutorum, poenam decem librarum usualium pro singulis vicibus ab eo suus visitator exigere debeat et levare, in pios usus Ordinis iuxta suae discretionis arbitrium convertendas. 46.  De Firmitate, de Caroliloco, de Maceriis, de Theoloco et de Ursicampo monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet per se et in solidum committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas personas Ordinis universi, quas in quibuscumque pecuniarum summis aut rebus aliis repererint obligari monasterio Cisterciensi, ad satisfactionem compellant auctoritate Capituli memorati viriliter et debite, in ipsius Capituli et totius Ordinis plenaria potestate. 47.  Ad idem fiat pro monasterio de Valle clara, et sint iudices de Ygniaco, de Boheriis et de Longoponte [monasteriorum abbates]. 48.  Ad idem fiat pro abbatibus de Gimundo et de Baldonis, et sint iudices abbas de Flarano et prior Sancti Bernardi Tolosae. 49.  Quia frater Iacobus se gerens pro abbate monasterii de Vallibus in Ornesio citatus fuit personaliter ad comparendum praesenti generali Capitulo, responsurus ad ea quae sibi obiicientur per procuratorem causarum ipsius Capituli, non se praesentavit nec sufficienter excusavit, idcirco generale Capitulum decernit ipsum fore contumacem et etiam excommunicatum. 50.  Capitulum generale concedit abbati de Lapide Sancti Michaelis, ut bona sua in Resin vendat. 51.  Generale Capitulum personas Ordinis ad portandum habitus statui suo convenientes ipsasque decentes inducere ac restringere satagens, statuit, ordinat et diffinit quod omnes abbates et monachi ipsius Ordinis sua monasteria equitando exeuntes in cappis (seu) brunis, conversi vero in griseis incedant ; quod si in aliquibus monasteriis abbates et monachi seu conversi aliter facere consueverint, infra quatuor mensium spatium a sua consuetudine prorsus desistentes praesens salubre statutum inviolabiliter teneantur observare.

Capitulum generale anno Domini millesimo quadringentesimo trigesimo tertio. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1431. 2.  Pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1424. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1425. [DIFFINITIO GENERALIS] 6.  Cum Ordo noster… *etc. ut in anno* 1411, *n° 7. [DIFFINITIONES SPECIALES] 7.  Fratrem Stephanum de Ripparia, monachum monasterii Montis Sanctae Mariae, ab irregularitate quam vagabundus per saeculum apostatando spatio decem et octo annorum damnabiliter se divinis immiscendo et missas celebrando contraxit, misericorditer absolvit generale Capitulum, ipsum celebrationi missarum et divinis omnibus benigniter restituendo, hoc tamen mediante quod poenitentiam propter hoc condignam eidem iniungendam humiliter et devote, ut decebit, murmure deiecto, perfecerit. 8.  Contemplatione nobilis et illustrissimi domini domini Ioannis de Lucemburgo comitis Guisae, et domini de Beauvere, generale Capitulum committit abbatibus de Valle clara, de Vaucellis, de Fusniaco et de Boheriis, quod ad monasterium monialium de Monasteriolo prope Guisiam quantocius commode poterunt personaliter accedant, et si per informationem legitimam per ipsos exactissime fiendam invenerint, quod pro honore Ordinis et conservatione bonorum dicti monasterii, non est honestum et conveniens, quod de cetero in eodem monasterio moniales habitent seu teneantur, super quod idem Capitulum conscientias eorum onerat, de consilio et assensu praefati domini comitis et aliorum eiusdem monasterii fundatorum ipsum monasterium de Monasteriolo erigant in monasterium monachorum, et dispersis monialibus in eodem monasterio pro tunc commorantibus per diversa Ordinis monasteria monialium bene regulata loco huiusmodi monialium ibidem ponant et instituant unum abbatem qui ad minus secum habeat duodecim monachos, qui de omnibus iuribus, emolumentis, redditibus et proventibus quibuscumque ad dictum monasterium pertinentibus deinceps libere et pacifice gaudeant et utantur, quemadmodum de ipsis hactenus gavisae sunt antedictae moniales. Qui quidem abbates praedicti anno futuro et sequenti Capitulo referant omnia quae per ipsos in praemissis peracta fuerint et adimpleta. 9.  Abbati de Bella valle, s. th. pr., committit et iniungit generale Capitulum quod quantocius commode poterit ad monasterium de Loco crescenti personaliter se transferat, illic de vita, moribus et utroque regimine abbatis dicti loci et ceterorum religiosorum suorum se diligenter informet, et quod per informationem invenerit reverendissimo patri domino Cistercii sub sigillo suo aut signeto notarii publici referat, per dictum patrem reverendissimum debitae executioni demandandum. 10.  Generale Capitulum pluribus fide dignis relatibus informatum, quod frater Ioannes de Ribis, monachus monasterii de Caduino, plurima perpetravit scandala in processu contra eum declarato, districte praecipit et mandat abbati de Bolbona, quod praedicto processu diligenter inspecto, eumdem fratrem Ioannem iuxta suorum exigentiam demeritorum indissimulanter secundum Ordinis statuta puniat et castiget, ipsum videlicet carceribus mancipando, seu ad aliud Ordinis monasterium emittendo. 11.  Abbatibus de Grandisylva et de Calercio et eorum cuilibet per generale Capitulum committitur, ut ad monasterium de Caduino sive ad domum Sancti Sudarii Tolosae quantocius poterunt personaliter accedant, et ibidem diligentem informationem faciant de bonis sublatis per abbatem Bonifontis olim abbatem dicti monasterii de Caduino, et per abbatem de Nizorio, et per fratrem Ioannem Vaquerii ad quorum bonorum restitutionem praedictos de Bonofonte et de Nizorio monasteriorum abbates, et dictum fratrem Vaquerii compellant dicto monasterio de Caduino plenarie fieri, prout fuerit iuris et rationis, in plenaria Capituli generalis et Ordinis potestate. 12.  Capitulum generale abbatibus de Grandisylva et de Calercio committit mandans et iniungens eisdem, quatinus diligentem informationem faciant, si abbates de Gimundo et de Berdonis, de Borbona et de Nizorio, abbati de Caduino in aliquibus obligantur, et partibus hinc inde auditis, in ipsius Capituli generalis potestatem bonum et breve faciant iustitiae complementum. 13.  De Bolbona et de Gimundo monasteriorum abbatibus committit generale Capitulum districte praecipiendo, quatinus diligenter se informent de controversia habita inter abbates de Grandisylva et de Caduino ex una parte, et abbates de Flarano et de Caduino parte ex altera, et partibus auditis ministrent iustitiae complementum in plenaria potestate ipsius Capituli generalis. 14.  Abbati Fontis frigidi metensis et fratri Ioanni de Conflan, monacho monasterii Sancti Benedicti in Vepria concedit generale Capitulum, ut unum confessorem de Ordine eligere possint, qui eos in omnibus et singulis casibus etiam in illis Ordini et Capitulo reservatis semel dumtaxat et cum eis dispensare, in ipsius Ordinis et Capituli plenaria potestate. 15.  Abbati de Populeto concedit generale Capitulum licentiam concedendi, sub minori censu quam consueverunt concedi, ad perpetuum terras steriles et minus utiles, necnon census seu redditus vendendi seu alienandi observato tamen, quod ista fiant de consensu seniorum sui monasterii, qui iurent ista dicto monasterio expedire, et quod pecuniae habendae de redditibus vendendis ad alios non valeant applicari usus, nisi ad redditus utiliores emendum, et quod terra seu census numerum vel valorem non excedant viginti florenorum annualium. 16.  Diffinitionem anno praeterito per generale Capitulum factam in qua collegium Sancti Bernardi Tolosae declarabatur ad Ordinem pertinere, et non specialiter ad monasterium Grandissylvae, ratificando, abbati monasterii de Bolbona dat ipsum Capitulum firmiter in mandatis, quatinus visis praesentibus ad dictam civitatem Tolosanam se transferens, dictum collegium, ad manus Ordinis ponat, prout supra diffinitum, auctoritate Capituli generalis coercendo abbatem Grandissylvae seu syndicum sui monasterii et alias quascumque Ordinis personas, ne in praedictis quomodolibet praestent impedimentum aut praestantibus dent auxilium, consilium et favorem. 17.  Abbatissae monasterii Sanctae Mariae prope Burgis et omnibus abbatissis eidem immediate subiectis dat generale Capitulum firmiter in mandatis, quatinus de cetero non permittant monasteria sibi subiecta intrare pro quacumque causa vel quovis quaesito colore fratres de Ordinibus Mendicantium. 18.  Abbatibus Sancti Andreae, Ianuensis dioecesis, et de Ripalta, Derthonensis dioecesis, committit et iniungit generale Capitulum, quod super contractu facto per abbatissam et conventum monasterii Sancti Stephani de Miluxtino, Albensis dioecesis, de venditionibus possessionum, vinearum, pratorum et terrarum cultarum et incultarum necnon molendinorum ad dictum monasterium spectantium, sit utilis dictis abbatissae et conventui seu earum monasterio, inspiciant et diligenter inquirant, et quod est post inspectionem et inquisitionem diligentem repererint, ore vel scripto proximo Capitulo generali referant. 19.  Abbati de Locedio concedit et indulget generale Capitulum quod propter difficultatem reperiendi homines provectae aetatis et adultae, qui relicto saeculo devovere se velint Ordini, recipere possit ad suum monasterium et Ordinem iuvenes infra aetatem legitimam constitutos, institutionibus Ordinis in contrarium editis non obstantibus quibuscumque. 20.  Abbatibus de Ferraria et de Spina generale Capitulum districte praecipit et iniungit quatinus per censuras Ordinis et alias iuris et iustitiae remedia fratrem Martinum se gerentem pro priore prioratus de Monte Syon, Cisterciensis Ordinis, Toletanae dioecesis, ad restituendum eidem Ordini monasterium de Valle bona eiusdem Ordinis, Palentinae dioecesis, quod quidem monasterium, ut fide digno relatu percepit ipsum Capitulum, indebite occupavit et in praesenti occupat in praeiudicium Ordinis antedicti. Insuper eisdem abbatibus praecipit et iniungit praesens Capitulum quod abbatissam monasterii monialium de Olgis Vallisoleti, Ordinis nostri et dioecesis Palentinae compellant ad expellendum Rodericum de Puellis extra dictum suum monasterium et servitium eius, per censuras Ordinis et remedia supradicta. Praedictis etiam abbatibus iniungitur, quatinus fratrem Ioannem abbatem de Saltunovali citent personaliter ad proximum generale Capitulum apud Cistercium celebrandum super sibi obiiciendis per promotorem Capituli responsurum, praefatum Capitulum certificent, ut est moris. 21.  De et super insolentiis et defectibus fratris Thomae Mermodi de Yvernudo, monachi monasterii de Thela, Lausannensis dioecesis, ad praesens Capitulum per dominum Claraevallis personaliter citati, non tamen comparentis, ipsum Capitulum sufficienter instructum et informatum abbati suo de Thela districte praecipit et iniungit quatinus praefatum fratrem Thomam professum suum absque quacumque dilatione strictis carceribus mancipet, et post sufficientem carceris mancipationem, idem frater Thomas per patrem abbatem emittatur, non nisi ad nutum dicti Capituli reversurus. 22.  Abbati de Bitlesdem iniungit generale Capitulum, quod omnes oblationes, eleemosinas, profectus et salaria fratri Ioanni Eversligue professo suo ex celebratione missarum pro certis defunctis ex devotione quarumdam personarum sibi provenientes seu provenientia, in adornatione altarium et capellarum ecclesiae suae, in libris, vestibus et aliis debito ornatui capellarum et altarium congruis, prout pio zelo dictus celebrans postulat, converti faciat et applicari. 23.  Ad relationem venerabilis fratris Ioannis Blonton, monachi Ioraevallis, provisoris collegii Sancti Bernardi Oxoniensis percepit praesens generale Capitulum quod fratres Willermus Bryent, monachus de Fontibus, Willermus Gason, monachus monasterii de Kirkstel, et Petrus Moyvos, monachus monasterii de Melsa, sacerdotes, Eboracensis dioecesis, iam aliquamdiu in studio Oxoniensi tam in profectu morum quam litterarum acquisitione adeo laudabiliter laboraverunt, ut merito de ipsis spes bona haberi debeat, quod in posterum iuvante Deo per illuminationes illorum nedum dicta sua monasteria, sed et totus Ordo tam trans quam citra maria debeat reflorere. Eapropter eosdem fratres et unumquemque ipsorum in dicto Oxoniensi studio usque ad doctoratum in theologia inclusive retinet ipsum Capitulum generale, suis qui sunt pro praesenti et erunt pro tempore abbatibus sub excommunicationis latae sententiae poena per nullum dicto Capitulo inferiorem tollenda districtius inhibendo, ne dictos suos scolares a studio praefato ante dictum doctoratum revocent aut aliquis eorum revocet, quinimo ipsos in eodem studio teneant et unusquisque eorum teneat cum provisionibus debitis secundum papalia et Ordinis instituta. 24.  Licet frater Gerardus, monachus monasterii Bonifontis sacerdos, nuper cum levitate seductus spatio octo mensium, non tamen habitu regulari reiecto, quia tamen ab errore viae suae sponte reversus poenitentiam regularem sibi iniunctam humiliter subiit et peregit, eapropter Capitulum secum dispensat ipsumque rehabilitat ad omnes status, gradus, voces, loca, officia, citra tamen abbatiatum, in plenaria dicti Capituli potestate. 25.  Audita per praesens generale Capitulum et, ut decet, cum multiplici gratiarum actione accepta reverendissimi patris domini archiepiscopi Cantuariensis devotione quam gerit ad Ordinem, et in speciali, ut pro scolaribus Ordinis in famosa Universitate Oxoniensi fundetur et construatur collegium, cuius ipse sua benigna gratia se fundatorem fore decernit, ipsius reverendissimi patris devotionem humiliter et laetanter amplectens ipsum Capitulum, necnon favorabiliter annuens petitioni abbatum, committit et iniungit idem Capitulum abbatibus de Strafordia et de Stanleya Cantuariensis provinciae, quod subsidium per abbates praefatae provinciae eorum singulis pro fundatione et constructione collegii imponendum usque ad immediate sequens quinquennium quolibet anno 40 librarum sterlingarum ad minus levent et colligant. Contradicentes et renuentes solvere summas eis rite impositas, per censuras Ordinis et omnes iuris et iustitiae vias coerceant et compellant, in plenaria Ordinis potestate, in constructionem, fundationem praefatas, idipsum per eos levatum subsidium fideliter convertant ; de receptis et de expensis omni anno in suo principali congregatione a Capitulo praesenti ipsis indulta fideliter computando. Non tamen intendit generale Capitulum, quod per huiusmodi subsidium communibus Ordinis contributionibus aliqualiter derogetur aut praeiudicetur. 26.  Hoc idem in provincia Eboracensi committit et iniungit praesens generale Capitulum abbatibus de Bella landa et de Salleya. 27.  Electionem, installationem, institutionem et promotionem fratris Hugonis de Soncuria in abbatem et pastorem monasterii de Crista, in decreto cui hae praesentes nostrae annectuntur, latius et plenius expressas et contentas, praesens generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 28.  Similiter electionem fratris Philiberti de Besromonte in abbatem monasterii de Vallibus in Ornesio, Tullensis dioecesis. 29.  Ad idem, electionem, institutionem et promotionem fratris Stephani Sirerin, in abbatem monasterii de Colbalz, Caminensis dioecesis. 30.  Abbates de Populeto, de Sanctis Crucibus, de Fonte frigido, de Bolbona, de Alna, de Berdonis, de Caritate, de Calercio, et de Uterina valle habet generale Capitulum hac vice tantum ab accessu ad hoc generale Capitulum favorabiliter excusatos. 31.  Quia praesens generale Capitulum commissiones certis abbatibus Angliae et Walliae per abbates Claraevallis et Theoloci nuper reformatores dictarum partium per idem Capitulum deputatos concessas, tam super facto studii et studentium Ordinis in Universitate Oxoniensi, quam super certis quibuscumque agendis seu exercendis, necnon et pensiones quatuor personis Ordinis dudum quatuor monasteriorum abbatibus, videlicet de Quarraria, de Buckfestria, de Kirkestal, de Holmcultram, Wittoniensis, Oxoniensis, Eboracensis, et Carleolensis dioecesium, cum a suis dignitatibus abdicatione in manus dictorum reformatorum sponte cesserunt, similiter concessas, fide digno relatu percepit, non fuisse nec esse exorbitantes, sed potius rationabiles et discretas ; eapropter omnes commissiones et pensiones per praefatos reformatores quibuscumque personis in dictis Angliae et Walliae partibus concessas, ipsum Capitulum approbat et ratificat, easque in eadem forma qua per eos concessae sunt, tamquam a praesenti generali Capitulo emanantas validat et confirmat. 32.  Ad audientiam, proh dolor ! praesentis Capituli delatum est, quod in nonnullis monasteriis Ordinis detestabile proprietatis vitium, sectiones bonorum, divisiones fructuum, necnon certae pro vestitu pecuniarum summae in damnabilem contemptum professae et voluntariae paupertatis, atque in contemptum statutorum felicis recordationis Benedicti Papae XII, ac etiam in grave praeiudicium animarum damnabiliter ab abbatibus permittuntur et conceduntur. Eapropter dictum Capitulum volens huiusmodi detestabile vitium radicitus abolere, omnibus et singulis abbatibus sub excommunicationis et depositionis poena, prout volunt et ordinant regularia nostra et papalia instituta, districtissime praecipit et iniungit, quatinus statim et immediate hac diffinitione cognita, omnes sectiones, divisiones, portiunculas seu quascumque peculiares possessiones, terras, vineas aut animalia quocumque colore quaesito suis monachis actiones praemissas vel praemissa ad commune indissimulanter et totaliter reducant ; et ut huiusmodi proprietatum occasiones penitus auferantur et tollantur, sub eisdem poenis praecipit idem Capitulum, ordinat, iniungit universis Ordinis abbatibus, quatinus de communi bursa omnibus et singulis suis monachis, de victu, vestitu et ceteris necessariis sufficienter provideant, iuxta suorum monasteriorum possibilitatem et facultatem. 33.  Capitulum praesens veraciter informatum qualiter abbas Vallis magnae collegium Montispessulani hactenus negligenter et debiliter gubernavit ; eapropter ipsum Capitulum regimen dicti collegii a praefato abbate tollit et aufert, huiusmodi regimen et gubernationem collegii abbati Vallis bonae in eiusdem potestate Capituli ad immediate sequens decennium committendo ; eidem abbati Vallis bonae districtius etiam iniungendo, quatinus reparationi supradicti collegii diligenter intendat. 34.  Licet generale Capitulum commendet et approbet ordinationes in monasterio de Fontibus in Anglia per abbates de Claravalle et de Theoloco novissime factas, contemplatione tamen reverendissimi in Christo patris domini archiepiscopi Eboracensis, necnon plurium illustrium comitum et aliorum dominorum, qui per suas gratiosas litteras abbatem praedicti monasterii de Fontibus dignati sunt commendare, super iuramento per eumdem abbatem de Fontibus super sacratissimum corpus solemniter praestito, de observando ordinationes antedictas, misericorditer dispensat, ipsumque relaxat, volens nihilominus easdem ordinationes per praedictum abbatem et alios, quorum intererit, efficaciter et inviolabiliter adimpleri. 35.  Generale Capitulum non absque stupore vehementi perpendens contumaciam summeque detestandam pertinatiam fratris Ioannis Hospitis, abbatis de Cheseriaco, qui dudum citatus ad comparandum in generali Capitulo novissime praeterito contumaciter ad ipsum Capitulum venire recusavit ; propter quod in eodem Capitulo publice fuit excommunicatus, qui rursus postmodum aggravatus et reaggravatus, denuoque citatus, ut praesenti Capitulo personaliter compareat, in sua obstinatione et malitia perseverans, malaque malis accumulare non formidans, ad ipsum praesens Capitulum venire vel mittere contempsit ; ex hoc se ipsum Ordini rebellem et inobedientem notorie committens ac in profundum malorum se demonstrans descendisse ; volensque idem Capitulum eiusdem abbatis temeritatem damnabilem debitae correctionis aculeo taliter refrenare, quod disciplinae rigore in ipsum exercendae praesentes et posteros, ne in huiusmodi rebellionibus atque pertinacibus inobedientiis damnabiliter labantur, cautiores efficiat, praefatum abbatem de Cheseriaco a statu et dignitate abbatiali dicti monasterii deponit, depositumque declarat et denuntiat, committens et mandans in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena abbatibus monasteriorum Altae cumbae et Sancti Sulpitii, ut infra octo dies ab exhibitione praesentium ipsis fienda computandos ad praefatum monasterium de Cheseriaco accedentes eidem monasterio per electionem canonicam de abbate sufficienti et idoneo provideant, praefatum fratrem Ioannem Hospitis, qui per annum et ultra in excommunicatione scienter permanens se reddit in fide vehementer suspectum, carceribus mancipantes, eumdemque sub tuta tenentes custodia, donec de ipso per generale Capitulum aliter fuerit ordinatum. 36.  Abbatem de Bonomonte, qui propter quosdam excessus per ipsum perpetratos ad praesens generale Capitulum expresse fuit citatus, et in eodem Capitulo per se vel alium comparere contempsit, contumacen reputat, insumque in suae contumaciae detestationem idem Capitulum excommunicatum denuntiat, mandans abbati de Thela, ut praefato abbati de Bonomonte et suo conventui infra 15 dies proxime sequentes hoc intimare non omittat, sequenti Capitulo generali quid super hoc fuerit, debite nuntiando. 37.  Cum propter guerras et notoria viarum discrimina, quibus omnes fere christianitatis regiones hiis temporibus malis lamentabiliter concutiantur, abbates in regnis Angliae et Scotiae, necnon in terris et dominiis Walliae et Hyberniae existentes ad generale Capitulum iuxta salubria Ordinis statuta, prout tenentur, annuatim accedere non possunt, ex hocque in eisdem monasteriis, prout ad audientiam praesentis Capituli pervenit, multae vitiorum spinae succrescant novitates atque singularitates contra ipsius Ordinis honestatem in cantu, in habitibus et aliis ceremoniis Ordinis introducantur, aliaque quamplurima per eorumdem monasteriorum personas hactenus facta sint, et continue dicantur perpetrari, ex quibus verisimiliter in brevi totaliter rumpetur nervus disciplinae regularis, si quominus praedictorum monasteriorum abbates simul in unum solito frequentius se congregare studerent, et simul congregati donec Domino disponente rebus pacatis ad generale Capitulum poterunt accedere, de suorum ac sibi subditorum reformatione morum efficaciter curare vel pertractare praesens generale Capitulum praefatorum abbatum quorumque subditorum saluti, quantum cum Deo potest, volens salubriter consulere, ac eorumdem necessitatibus misericorditer et efficaciter subvenire desiderans, statuit, ordinat et diffinit, quod per immediate sequens quinquennium anno quolibet omnes et singuli abbates Ordinis infra regnum Angliae et partium Walliae constituti, illis dumtaxat exceptis qui corporali fuerint infirmitate praepediti, in villa de Northentonia in die Sancti Ioannis Baptistae, simul congregentur, congregatique ad minus per tres dies in eadem villa permaneant inter seque diligenter et sollicite tractent de observantia sanctae regulae, correctione vitiorum, reformatione morum, privilegiorum et libertatum Ordinis defensione, necnon de omnibus et singulis quae pro honore Ordinis, salute animarum, ac debito suorum monasteriorum et personarum eorumdem regimine ipsis esse videbuntur accommoda, seu quomodolibet opportuna. Porro quia unitatis et mutuae caritatis vinculum super quo Ordo fundatus esse dignoscitur, et per quod identitas morum et cerimoniarum uniformitas usque ad ista tempora in eodem Ordine laudabiliter viguit, ad irreparabilem ipsius Ordinis iacturam faciliter posset dissolvi, si qualibet provincia volente in suo sensu abundare contingeret, in praedicta congregatione aliqua statui vel ordinari antiquis et regularibus praedictis statutis quovismodo dissona, idcirco idem Capitulum praedictis abbatibus simul congregandis districte praecipit et mandat ut in quibuscumque ordinationibus per ipsos fiendis omnes semper magistram sequantur regulam, et apostolicis et regularibus Ordinis sanctionibus et institutis per omnia se conforment. Vult insuper idem Capitulum, et praedictis abbatibus expresse praecipit quod quolibet anno durante praedicto quinquennio ex ipsis duos ad minus abbates ad Capitulum generale, communibus aliorum abbatum remanentium sumptibus et expensis, mittant. Qui duo abbates missi ipsum generale Capitulum de omnibus et singulis in praedicta congregatione peractis tenebuntur veraciter informare, et per quos praedictis abbatibus remanentibus deliberationes et ordinationes in generali Capitulo fiendas poterunt renuntiare ; ceterumque praedicti abbates, nisi suas iuxta Ordinis statuta solverint contributiones, notorie sunt excommunicationis vinculo innodati. Idcirco praesens Capitulum sub eadem excommunicationis necnon inobedientiae poenis praefatis abbatibus et cuilibet ipsorum districte praecipit et mandat, quatinus de cetero contributiones ipsis et suis monasteriis per generale Capitulum impositas vel imponendas, per praedictos duos abbates ad generale Capitulum, ut praemittitur, venturos mittere non omittant ; quod si edicto regio vel alio legitimo impedimento ad ipsum generale Capitulum huiusmodi contributiones afferre non possent vel auderent, cum ipsi abbates pro defensione et prosecutione iurium et libertatum monasteriorum suorum libere possint ad Curiam romanam pecunias qui volunt destinare, placet generali Capitulo, ut praedicto contributiones per transportum vel alias ad praedictam romanam Curiam transmittantur, et convertantur in solutionem stipendiorum protectoris, procuratoris et advocati Ordinis et aliorum, qui continue pro defensione, sustentatione et ampliatione privilegiorum et libertatum Ordinis in eadem Curia dignoscuntur laborare. 38.  Diuturnam moram quam in sacro Basileensi concilio hactenus fecerunt, per ampliusque sunt verisimiliter facturi, dominus Cistercii ceterique abbates et magistri in eodem sacro concilio, totum ipsum Ordinem ac personas eiusdem representantes et excusantes, praesens generale Capitulum mente sollicita considerans, eisdemque de vitae necessariis, prout iustum est, taliter volens providere, quod in praedicto concilio, in quo de privilegiis et libertatibus Ordinis multa dicuntur et tractantur, egestas nimia ipsos discedere non compellat, statuit, ordinat et diffinit, quod ab omnibus et singulis monasteriis Ordinis utriusque sexus per deputandum vel deputandos per praefatum dominum Cistercii exigatur et levetur subsidium aequalis valoris et quantitatis cuius fuit subsidium pro huiusmodi abbatibus et magistris anno 1431 per generale Capitulum impositum, in sumptuum et expensarum eorumdem abbatum et magistrorum supportatione convertendum. 39.  Sacrosanctae Basileensis synodi vestigia sequi desiderans praesens generale Capitulum statuit, ordinat et diffinit, quod iuxta eiusdem synodi decreta de cetero in electionibus et confirmationibus in ipso Ordine fiendis irrefragabiliter procedatur. Ut autem ab huiusmodi salubribus decretis quominus in Ordine devietur, quocirca ipsorum observantiam maior adhibeatur diligentia, vult ac rursus statuit et mandat idem Capitulum, quod ex nunc in antea omnes et singuli monachi Ordinis in abbates electi et confirmati in generali Capitulo ipsorum electionem et confirmationem immediate sequente personaliter compareant, quatinus per ipsum Capitulum aetas, mores et scientia huiusmodi electorum comprobetur et de processu in ipsorum electione et confirmatione indubitata possit haberi certitudo. Quod si quis in abbatem electus et confirmatus praemissa neglexerit adimplere, illis dumtaxat exceptis, qui legitimo praepediti fuerint impedimento de quo una cum iuribus electionum et confirmationum suarum per proprium et sufficientem nuntium generale Capitulum certificare tenebuntur, ipso facto sit suo privatus abbatiatu, et loco sui alter in monasterio ad quod fuerat electus subrogetur. Et quoniam tales, ut praedictum est, oportet esse praelatos, hii ad quos ius pertinet eligendi, omnem curam adhibeant, ut dignam coram Deo et hominibus electionem faciant, exactamque provide apponant sollicitudinem, ut tales eligant qui tanto officio valeant satisfacere. Scientes quod si vel dolose vel negligenter ac timore Dei postposito in re tam gravi se gesserint sicut actores erunt et causa malorum pastorum, ita participes fient poenarum, quas ipsi mali pastores in districto Dei iudicio patientur. Et cum humanae fragilitatis conatus nihil sine Omnipotentis Dei suffragio queat efficere, a quo omne datum optimum, et omne donum perfectum descendit, adveniente die electionis, hii ad quos pontificis vel abbatis spectat electio, in ecclesia conveniant, magna cum devotione missam de Spiritu Sancto audituri, quem humiliter exorabunt, ut eos ad dignum eligendum pastorem inspirare dignetur. Et ut eo facilius gratiam hanc obtinere mereantur, quo devotius ad actum electionis accedant, contriti et confessi sacramentum eucharistiae reverenter suscipient. Ad locum vero electionis ingressi pro quocumque praelato, qui per electionem assumitur, iurabunt in manibus eius qui capitulo praesidebit, et ipse praesidens in manibus eum immediate sequentis, sub hac forma : Ego, N. iuro et promitto Omnipotenti Deo et tali sancto vel sanctae, sub cuius vocabulo dedicata est ecclesia, eum eligere quem credam futurum ecclesiae in spiritualibus et temporalibus utiliorem, nec illi vocem dare quem verisimiliter scivero promissione aut datione alicuius rei temporalis, seu prece per se aut alium interposita, aut alias qualitercumque directe vel indirecte, pro se electionem procurare. Idem iuramentum praestet, confiteatur et communicet, qui constituit procuratorem ad eligendum certam personam. Necnon et procurator generaliter ad eligendum constitutus in casibus, in quibus secundum iuris communis dispositionem in huiusmodi electionis negotio procurator constitui potest. Quod etiam iuramentum praestetur ab his, in quos continget super electione futuri praelati fieri compromissum qui etiam confiteri et communicare teneantur. Quod si praedicta non fecerint, pro illa vice eligendi sint ipso iure potestate privati. Deinde eligant in praefatum praelatum virum legitimae aetatis, moribus gravem, litterarum scientia praeditum, in sacris ordinibus constitutum, et alias idoneum, secundum canonicas sanctiones. Quod si aliter et de alia persona, quam ut praedictum est, aut per simoniacam pravitatem electionem fieri contigerit, electio sit ipso iure irrita et inanis. Et sic simoniace eligentes, praeter alias poenas, perpetuo sint ipso facto iure eligendi privati. Alii vero canonicis poenis subiaceant. Simoniace autem electi, et qui huiusmodi simoniacae electionis participes fuerint, taliterque eligentes et confirmati, in horrorem tanti criminis poenam ipso facto excommunicationis incurrant, nec a tali reatu et excommunicatione electi et confirmati absolvi possint, nisi ecclesias et dignitates, ad quas turpiter assumpti sunt, libere resignaverint, et ad eas obtinendas, quas nefario ingressu adepti sunt, perpetuo reddantur inhabiles. Ad tollendam autem omnem ambitionis radicem, obsecrat per viscera misericordiae Iesu Christi haec sancta synodus Basileensis ac instantissime reges exhortatur et principes, communitates, et alios cuiuscumque gradus et dignitatis existant, ecclesiasticae vel mundanae, ne electoribus litteras scribant, aut preces porrigant pro eo qui per se vel per alium tales preces seu litteras procurabit, multoque minus comminationes, impressiones, aut aliud faciant, quominus libere ad electionem procedatur. Similiter in virtute sanctae obedientiae ipsis electoribus praecipitur, ne ad huiusmodi litteras, vel preces, comminationes vel impressiones, ut praemittitur, quemquam eligere praesumant. 40.  Diffinitionem in generali Capitulo dudum salubriter editam, qua praecipitur ut omnes et singuli abbates et monachi ac aliae quaecumque Ordinis personae a gestatione camisearum linearum, gipponum, tunicarum nigrarum, diploidorum, epitogiorum, aut aliorum quorumcumque habituum inordinatorum prorsus abstineant et in habitibus continue incedant regularibus et religiosis, praesens generale Capitulum ratificans et confirmans ad conservandum et declarandum humilitatem qua plus ceteris debemus abundare, rursus statuit et diffinit, quod deinceps, iuxta doctrinam evangelicam, nulla Ordinis persona cuiuscumque gradus, conditionis vel sexus existat, in suis zonis aut vaginis cultellorum aurum, argentum, aes, vel auricalcum gestare praesumat. Harum vero tam salubrium ordinationum transgressores praedictis habitibus, zonis vel cultellis perpetuo priventur, et nihilominus puniantur tamquam in habitu saeculari deprehensi. 41.  Ad abolendam prorsus ab Ordine cuiuslibet immunditiae carnalis fœditatem, a qua servos Dei maxime decet esse incontaminatos, praesens generale Capitulum sacrosanctae Basileensis synodi ordinationibus saluberrimis inhaerens, statuit, ordinat et diffinit, quod omnes abbates et abbatissae Ordinis de carnis contagio convicti vel convictae, ipso facto a statu et dignitate abbatiali sint privati et privatae ; et nihilominus per annum integrum carceribus mancipentur in pane et aqua ibidem sua facinora deploraturi ; monachi vero seu conversi et moniales de praedicto carnis contagio convicti omnibus officiis, si quae habeant, totaliter priventur, et deinceps ad quaecumque beneficia vel officia in Ordine obtinenda omnino maneant inhabiles, neque cum ipsis dumtaxat in Capitulo generali possit quovismodo dispensari. Qua poena primo posita indissimulanter plectantur omnes et singuli Ordinis abbates et monachi qui in suis domibus aut aliis quibuscumque locis concubinas seu quascumque mulieres suspectas tenere vel frequentare praesumpserint, nisi per suorum monasteriorum patres abbates aut reformatores moniti et confestim easdem concubinas seu mulieres suspectas prorsus abiecerint et expulerint, nullatenus ipsas deinceps quacumque occasione recepturos vel frequentaturos. 42.  Gravia dispendia quae frequenter hactenus ex eo provenerunt in Ordine, quia patres abbates circa visitationem monasteriorum ipsis subditorum negligentes existunt, generale Capitulum solerter considerans, et quatinus de cetero visitationis officium in Ordine diligenter exerceatur, specialiter volens curam adhibere, statuit, ordinat et diffinit, quod deinceps in singulis provinciis, prout domino Cistercii ac aliis Ordinis abbatibus per ipsum ad hoc vocandis expedire videbitur convocandis, unus abbas Ordinis de huiusmodi provinciis notabilioribus abbatibus instituatur ad supplendum defectus et negligentias visitatorum in huiusmodi provincia, atque corrigendum et ad debitum statum reducendum omnia quae quovismodo in monasteriis et personis Ordinis in ipsa provincia constitutis a rectitudine exorbitarent, referendumque quolibet anno Capitulo generali statutum et regimen omnium et singulorum eiusdem provinciae monasteriorum ac personarum eorumdem. 43.  Abbati Mortuimaris, s. th. pr., praecipit et iniungit Capitulum generale, quatinus omnes et singulos Ordinis abbates Normanniae, Britanniae, Pictaviae, Andegaviae, Turoniae, Bituriae, Borboniae, Picardiae, et generaliter totius regni Franciae per se vel per alium seu alios viriliter per censuras Ordinis compellat et coerceat, ut omnes abbates dictarum partium scolares suos Parisius et ad alia privilegiata studia cum provisionibus debitis mittant et teneant iuxta papalia et Ordinis instituta, eorumdem abbatum sumptibus et expensis. 44.  Diffinitiones anno novissime praeterito factas Capitulum approbat et ratificat. 45.  Supplicationem abbatum Angliae praesenti generali Capitulo porrectam, illam domino Cistercii remittit idem generale Capitulum. 46.  Abbates de Signiaco et de Bonofonte habet praesens generale Capitulum hac vice dumtaxat ab accessu ad hoc generale Capitulum favorabiliter excusatos. 47.  Approbationem electionis et confirmationem abbatis monasterii de Ripatorio remittit praesens Capitulum generale dominis abbatibus de Cistercio et de Claravalle. 48.  Abbati Sancti Bernardi in Frisia committit et iniungit generale Capitulum, quod super simonia ab aliquibus religiosis suis contracta, auctoritate praedicti Capituli hac vice eosdem plenarie absolvat. 49.  Dispensatur misericorditer per praesens generale Capitulum cum fratre Andrea Hervei, clerico monasterii de Oratorio expresse professo, qui animi levitate motus per aliquod temporis spatium, habitu regulari deposito, damnabiliter apostatavit ; nihilominus ad Ordinem humillime rediens poenitentiam sibi propter hoc iniunctam devote peregit, ut hoc non obstante ad omnes actus, gradus et status Ordinis, dignitate abbatiali seclusa, admittatur, ad singularem requestam domini abbatis Fontis Danielis. 50.  Sororem Claudiam dudum monasterii de Courcellis abbatissam et propter suos excessus depositam, ad praesens generale Capitulum quamdam interiecit appellationem, quam in eodem Capitulo defendendam per se vel procuratorem idoneum neglexit et minime comparuit, contumacem reputat, ipsamque in suae contumaciae detestationem, idem Capitulum excommunicatam denuntiat, mandans abbati de Roseriis, ut praefatae sorori Claudiae infra quindecim dies proxime sequentes hoc intimare non omittat, sequenti Capitulo generali quid super hoc fecerit, debite mandando. 51.  Nomina abbatum : de Firmitate, de Pontigniaco, de Claravalle, de Morimundo, de Crista, de Buxeria, de Caritate, de Fonte Ioannis, de Eschalleriis, de Quinciaco, de Bethania, de Roseriis, de Maceriis, de Monte Sanctae Mariae, de Loco crescenti, de Rigniaco, de Longovado, de Moris, de Chezeriaco, de Ripatorio, de Recluso, de Miratorio, de Theoloco.

Capitulum generale anno Domini millesimo quadringentesimo trigesimo quarto. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut un anno* 1431. 2.  Pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1424. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1425. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.  Cum Ordo noster… *etc. ut in anno* 1411, n° 7. [DIFFINITIONES SPECIALES] 7.  Ad instantem supplicationem abbatis Sancti Benedicti in Menterna, qui Capitulo generali fecit exponi, quod per insolentias et scandalosas dissolutiones scolarium Ordinis in studio Coloniensi residentium, fama Ordinis apud omnes status tam ecclesiasticos quam saeculares nimis, proh dolor ! denigratur, praesens generale Capitulum statuit, ordinat et diffinit quod de cetero donec in eodem studio erit collegium Ordinis debite ordinatum, nulli abbates vel monachi occasione scolaritatis in dicto studio, subexcommunicationis latae sententiae poena, praesumant residere. Omnibus et singulis abbatibus provinciae Coloniensis, sub poenis in statutis promulgatis praecipitur, quatinus suos scolares, iuxta papalia et nostri Ordinis statuta ad studium Parisiense mittant, et praecipue praefato abbati de Sancto Benedicto ac etiam de Campo, ut aliis praebeant exemplum et formam debitum suum exsequendo idem Capitulum sub praedictis excommunicationis latae sententiae poenis praecipit et mandat, quatinus infra festum Paschae proxime futurum, unum scolarem cum debitis provisionibus ad studium Parisiense vel Heydelbergense mittere non omittant. 8.  Ad requestam domini Pontigniaci generale Capitulum committit districtius iniungendo abbatibus de Prulliaco, de Ioyaco, de Fonte Ioannis, et de Eschalleis, et eorum cuilibet in solidum, quatinus omnes et singulas nostri Ordinis Cisterciensis sexus utriusque personas, quas repererint legitime teneri eidem domino Pontigniaci et suo monasterio in quibuscumque pecuniarum summis et rebus aliis, ad satisfaciendum eisdem per censuras Ordinis, auctoritate dicti Capituli et in ipsius plenaria potestate, viriliter coerceant et debite compellant, invocato ad hoc, si opus fuerit, auxilio iudicum ecclesiasticorum et etiam brachii saecularis. 9.  Ad idem committitur abbatibus de Maceriis et de Buxeria, pro domini Firmitatis et eius monasterio. 10.  Omnes Ordinis abbates qui Capitulo generali praesenti propter guerrarum turbines minime interfuerunt, idem Capitulum hac vice habet favorabiliter excusatos. 11.  Omnes diffinitiones factas in Capitulo generali anni praeteriti, idem Capitulum laudat, confirmat, ratificat pariter et approbat. 12.  Causam abbatis de Escureyo remittit praesens generale Capitulum domino Cisterciensi per dominum Claraevallensem per amplius informaturo, eo quod nihil de suo processu alias facto repertum est. 13.  Quaestionem nuper ortam inter dominum abbatem de Balerna et magistrum Petrum Marescalli eius professum, praesens generale Capitulum remittit terminandam dictis abbatibus Cisterciensi et Claraevallis, et eorum cuilibet per se et in solidum. 14.  Eidem domino Cisterciensi praesens generale Capitulum remittit causas abbatum et monasteriorum de Chezeriaco et de Lococrescenti diffiniendas atque penitus decidendas. 15.  Excusationes dominorum abbatum de Bella valle, de Aceyo, de Clarofonte, de Fonteneto, de Caroloco, de Bello prato, de Villerio, de Dulci valle, de Bello loco Lingonensi, de Bullione et de Gratia Dei, praesens generale Capitulum admittit, eosque multis et rationabilibus causis hac vice habet favorabiliter excusatos a via praesentis Capituli generalis. 16.  Compellatur abbas de Escureyo sub poena excommunicationis latae sententiae, et eius conventus sub poena suspensionis a divinis, quatinus infra 30 dies a notificatione diffinitionis praesentis, redimant crucem argenteam deauratam, quam frater Ioannes Martiant impignoravit cum calice et thuribulo argenteis ; detineaturque praefatus frater Ioannes in carceribus usque ad proximum festum Omnium Sanctorum ; demum emittatur ad aliquod remotum monasterium inde non reversurus absque generalis Capituli licentia speciali. 17.  Attentis gravitate et senio abbatis Sancti Bernardi in Frisia, praesens generale Capitulum eidem favorabiliter annuit et indulget, quod quamdiu vixerit maneat absolutus a via generalis Capituli, quem ex nunc hac vice pro excusato recipit, dummodo per idoneum nuntium de biennio in biennium praelibato generali Capitulo suas fideliter mittat contributiones. 18.  Cum ad notitiam generalis Capituli pervenerit quod abbas de Populeto occupet seu occupare nitatur iniuste et indebite certos redditus pertinentes monasterio de Sanctis Crucibus in civitate Ilerdensi, ipsum Capitulum *committit* abbatibus de Benifassano et de Verola, quod se super hoc informent et auditis partibus ministrent eisdem iustitiam, in plenaria Ordinis potestate. 19.  Contributionis quotam monasterio Albaeripae pro annis moderno et immediate sequenti impositam vel imponendam, praesens generale Capitulum, attenta bonorum dicti monasterii tenuitate, moderatur ad medietatem et reducit. 20.  Ad idem pro monasterio de Vallibus in Ornesio. 21.  Ad petitionem abbatis Albaeripae, cum fratre Pariseto de Lingonis, monacho et sacerdote sui monasterii, misericorditer, dispensatur ut non obstante apostasia quam semel per tres aut quatuor menses apostatando per saeculum, habitu regulari dimisso, noscitur incurrisse, super quo iniunctam sibi poenitentiam humiliter peregit, ad omnes dicti Ordinis actus legitimos, inclusa etiam abbatiali dignitate, promoveri valeat et admitti. 22.  Abbatibus de Novali Sanctae Mariae et de Lapide Michaelis per generale Capitulum committitur visitatio, provisio et gubernatio monasterii monialium Sanctae Catharinae in Ysenato, Maguntinae dioecesis, et quod a dicto monasterio expellant quemdam sacerdotem saecularem, qui se dicit praepositum illius monasterii, quodque restituant abbatissam, si iniuste fuerit deposita, in plenaria Ordinis potestate. 23.  Abbati de Maceriis, s. th. pr., sub gravissimis poenis praecipit Capitulum generale, quia a pluribus annis citra monasterium de Sturzelbrunne sibi immediate subiectum minime fuerit visitatum, quatinus ipsum monasterium quantocius fieri poterit, per se vel per alium visitet aut visitari faciat. 24.  Praecipitur abbatibus de Valkenrede et de Valkenrode per generale Capitulum, quatinus privent abbatem seniorem de Amelungsborne a pensione quam recipit annuatim in praefato monasterio de Amelungsborne, in plenaria Ordinis potestate. 25.  Praecipitur domino de Claravalle, s. th. pr., quatinus monasteria in Dania et Suevia sibi subdita per se vel per alium quantocius fieri poterit, visitet aut visitari faciat. 26.  Quia quidam frater Balthazar, olim abbas in Czenna, est rebellis et inobediens Ordini, ac etiam per dominum Morimundi, s. th. pr., propter sua demerita excommunicatus extitit, Capitulum generale ipsum excommunicatum denuntiat, et ab omnibus personis praecipit evitari, seu cum eodem quoquomodo conversari. 27.  Ad instantiam inclitorum principum dominorum comitum de Wirtemberg conceditur per generale Capitulum, quatinus monasterium monialium Vallis Sanctae Mariae, alias Frauwenzimmer cognominatum, transmutetur ad monasterium de Quilbach, alias Ordinis sancti Benedicti, nunc autem Ordini nostro per eosdem principes emptum ac eidem incorporatum, quodque ibidem moniales praedicti loci collocentur sub eisdem observantiis sub quibus nunc in praedicto monasterio vivunt ; ita tamen quod in ipso monasterio deputetur aliquis sacerdos de Ordine divina ibidem celebraturus. Conceditur insuper, quod praefati principes aliqua bona mobilia extra sua dominia constituta commutare et permutare, alienare vel vendere, ac in alia bona praefato monasterio magis utilia permutare valeant. Super quibus omnibus dantur inspectores domini abbates de Salem et de Fonte regis. 28.  Ad supplicationem abbatis de Bona requie, attenta sui corporis invaletudine, et quod iam ultra quinquaginta annos rexit laudabiliter suum monasterium, Capitulum generale licentiam sibi confert in manus sui patris abbatis ipsum monasterium suum resignare. 29.  Generale Capitulum diffinit quod ad videndum processum abbatum de Grandisilva et de Fonte frigido dentur deputati, dominus videlicet de Claravalle, abbates de Maceriis, de Valle Nostrae Dominae, s. th. pr., ac de Caritate, qui visis et auditis partibus, referant ad ipsum Capitulum id quod repererint in dicto processu. Et quod interim ipsi de Grandisilva et de Fonte frigido inter se nihil innovent, aut alter alterum quovis modo vituperet. 30.  Quoad citationem factam contra fratrem Ioannem de Lanis, ad instantiam abbatis de Caduino, committitur per generale Capitulum domino de Firmitate, et abbati de Balerna, s. th. pr., ac de Mulbruno, quatinus audiant ipsas partes contendentes, et referant ad ipsum Capitulum. 31.  Processus de Laude et de Biloka anno praeterito in Capitulo generali ventilatus, committitur domino de Morimundo, s. th. pr., et abbati de Caritate, ad audiendum et referendum ad praesens Capitulum. 32.  Praecipitur abbati de Fonte frigido per generale Capitulum, quod compellat abbatem de Populeto sub censuris Ordinis ad mittendum duos scolares ad studium Parisiense infra festum sancti Remigii proximo futurum cum debitis provisionibus, et si, quod absit, neglexerit, compellat eum ad solvendum expensas quas ipsi scolares fecissent, in dicto studio per annum stando. Cum hoc etiam moneatur idem de Populeto ad tradendum praefato de Fonte frigido certa privilegia, quae habet contra privilegia Ordinis communia, praesentanda postmodum generali Capitulo ; quod si non fecerit, citetur ad ipsum Capitulum visurus et auditurus, quid per praefatum Capitulum contra ipsum concludetur. 33.  Mandatur per Capitulum generale abbati de Ponte Oltrani, ut abbates de Moroliis, de Castellariis, de Gratia Dei in Britannia, de Fontemorum, de Sancto Albino, de Ré et de Pratea, et quemlibet ipsorum compellat ad mittendum scolares ad studium Parisiense cum debitis provisionibus hinc ad festum sancti Remigii proximum sub censuris Ordinis et poena solutionis expensarum in duplo, quas ipsi scolares fecissent in ipso studio per annum stando, citetque praefatum abbatem de Sancto Albino ad proximum generale Capitulum. 34.  Venditiones certi molendini et quarumdam decimarum per abbatem de Populeto novissime factas Capitulum generale revocat et annullat. 35.  Generale Capitulum cum fratre Nicolao de Cireyovilla, monacho de Theoloco, dispensat benigniter, ut non *obstante* quod apostatavit per undecim annos vel circiter, habitu regulari neglecto, per saeculum vagabundus, ad omnes legitimos actus Ordinisque dignitates, quia tamen poenitentiam iniunctam sibi super hoc humiliter peregit, hiis non obstantibus, promoveatur et restituatur, abbatiali dignitate seclusa. 36.  Capitulum generale committit domino Morimundi et de Berola ac cuilibet eorum in solidum, quatinus se informent de sententia lata per abbatem de Populeto contra fratrem Berengarium Vich pro abbate Vallis dignae se gerentem, ipso tamen audito, et ipsam confirmet aut infirment secundum quod repererint fiendum. 37.  Domino Pontigniaci per generale Capitulum committitur, ut renuntiationem fratris Ioannis Deucre, novissimi abbatis monasterii Fontis Ioannis, in manus patris eiusdem monasterii factam et provisionem de persona fratris Ioannis Clarini pro nunc abbatis eiusdem monasterii factam et concessam ratificet, approbet et confirmet, in plenaria Ordinis potestate. 38.  Abbatibus de Grandisilva et de Fonte frigido et eorum cuilibet praecipit generale Capitulum, quatinus de Sanctis Crucibus, de Populeto, de Valle digna, de Sancta Fide, de Petra, de Sancto Bernardo, et alios in illis partibus abbates compellant per censuram Ordinis omnimodam ad portandum scapulare nigrum, ceteris nostri Ordinis se conformando in habitu monachis. 39.  Committitur domino de Morimundo reformatio omnium et singulorum monasteriorum et personarum Ordinis utriusque sexus per totam nationem Hispanicam et per nonnullas dioeceses postmodum declaratas, continuando etiam commissiones alio anno sibi commissas. 40.  Inhibetur omnibus et singulis abbatibus et personis Ordinis sub poena excommunicationis, ne de cetero quemdam fratrem Henricum Hervei recipiant, seu in monasteriis et locis Ordinis vel alibi secum quovis modo conversetur. 41.  Electionem, installationem, confirmationem et translationem die prima mensis ianuarii anno Domini 14… de persona fratris Francisci Rois nuper abbatis monasterii de Lareal [de Regali] nostri Cisterciensis Ordinis, in abbatem monasterii Sancti Bernardi extra muros Valentinos eiusdem Ordinis canonice factas et celebratas, ut in decreto cui nostra praesens diffinitio annectitur, plenius continetur, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat. 42.  Electionem, installationem et confirmationem die vigesima sexta mensis aprilis anno Domini 14… de persona fratris Ioannis Lemego, in abbatem de Campo Sanctae Mariae… *etc. ut supra*. 43.  Praecipitur abbati de Prulliaco, patri visitatori monasterii de Valle lucenti, quatinus castiget et corrigat iuxta Ordinis statuta fratrem Petrum Bellemonstre, monachum praefati monasterii, pro eo quod certas iniurias intulit domino Pontigniaci. 44.  Confirmantur per hoc generale Capitulum omnes diffinitiones anno praeterito in Capitulo generali editae, praeterquam illam quae concernit processum abbatum de Grandisilva et de Fonte frigido quoad poenas in eumdem de Grandisilva inflictas in eadem contentas. 45.  Supplicationem per dominum de Firmitate praesenti Capitulo factam per quam supplicavit, quatinus homines commorantes in villa Sancti Ambrosii, qui sunt servilis conditionis, monasterio de Firmitate, efficerentur liberi et *affranchisarentur* ipsum Capitulum non admittit, sed omnino reiicit. 46.  Praecipit Capitulum generale fratri Ioanni de Crepicordio, quatinus domum pertinentem monasterio de Vaucellis, sitam in oppido de Crepicordio, in qua consueverunt bona monasterii praedicti reponi, dum tamen altera sibi assignetur infra dictum oppidum, eidem monasterio restituat, reddatque computationes suae administrationis, et debita declaret pro tempore quo abbatizavit. Si vero secus fecerit, de pensione sibi per suum patrem abbatem facta nihil recipiat. Committitur abbati de Boheriis, quatinus praesentem diffinitionem eidem fratri Ioanni intimet et ostendat. 47.  Committitur abbati de Grandisilva, s. th. pr., quatinus compellat sub censuris Ordinis ad mittendum scolares ad studium Tolosanum abbates videlicet de Bolbona, duos ; de Gummerer [Gimundo] unum ; de Bardonis, unum, hinc ad festum sancti Remigii proximum, cum debitis provisionibus. 48.  Citentur per abbatem de Fonte frigido ad futurum generale Capitulum abbates de Populeto, de Sanctis Crucibus, de Valle digna,… ad respondendum ad omnia et singula quae eis obiicientur per promotorem causarum praefati Capituli. 49.  Committitur domino de Pontigniaco in plenaria Ordinis potestate, quatinus fratrem Iacobum de Lanis mittat ad aliquod monasterium Ordinis causa commorandi, usque ad futurum generale Capitulum, in quo possit vivere religiose et honeste. 50.  Iniungitur per praesens generale Capitulum domino de Firmitate, s. th. pr., patri visitatori monasterii de Maceriis, ut abbati praefati monasterii, s. th. pr., sub censuris Ordinis inhibeat, ne aliquibus ecclesiasticis aut saecularibus personis grossa ligna nemorum eiusdem monasterii ad construendum torcularia vendat aut concedere praesumat. 51.  Praecipit Capitulum generale abbati de Dunis sub censuris Ordinis ut mittat fratrem Gerardum… religiosum praefati monasterii ad collegium Sancti Bernardi Parisius, cum debitis provisionibus, infra festum sancti Remigii proximum, illuc studeat ac in moribus et scientia proficiat. Quia vero ipsum Capitulum eumdem fratrem Gerardum sic habet propter sua merita recommissum, quod vult eum in praedicto studio retinere, de cetero in eodem studio ipsum retinet, in plenaria Ordinis potestate. 52.  Electionem, installationem et confirmationem die vigesima tertia mensis martii anno Domini 1430 de persona fratris Iacobi de Meldis, in abbatem monasterii Longipontis nostri Cisterciensis Ordinis canonice factas et celebratas, ut in decreto, cui nostra praesens diffinitio annectitur plenius continetur, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat. 53.  Ad supplicationem domini de Claravalle, s. th. pr., petentis quod monasterium monialium de Lizinis convertatur in monasterium monachorum, quodque frater Thomas de Rothomago monachus Claraevallis efficiatur abbas praefati monasterii de Lizinis, Capitulum generale vult quod si possit ibidem esse conventus monachorum, confirmetur provisio facta de persona eiusdem fratris Thomae. 54.  Appunctamentum inter abbatem et conventum monasterii de Laude ac abbatissam et conventum monasterii monialium de Biloka factum, committitur, domino Cistercii confirmandum in plenaria Ordinis potestate. 55.  Electionem, installationem et confirmationem diebus vigesima mensis ianuarii et vigesima tertia mensis martii anno Domini 1433 de persona fratris Guillelmi Guerini in abbatem monasterii Vallis lucentis, nostri Ordinis Cisterciensis, canonice factas et celebratas, ut in decreto… *etc. ut supra, n° 52*. 56.  Electionem, installationem et confirmationem sexto kalendas ianuarii anno Domini 1433 de persona fratris Ioannis de Hirsberg, in abbatem monasterii de Cella Sanctae Mariae… *etc. ut supra*. 57.  Electionem, installationem et confirmationem die undecima mensis februarii anno Domini 1434 de persona fratris Vincentii in abbatem monasterii de Aurora… *etc. ut supra*. 58.  Electionem, installationem et confirmationem die tertia mensis ianuarii anno Domini 1433 de persona fratris Petri de Sancto Secano in abbatem monasterii de Quinciaco… *etc. ut supra*. 59.  Fratres Ioannes Boëri et Iacobus de Lanis contendentes super abbatiatu monasterii de Caduino occasione processus agitati inter ipsos, ratione contentionis praedicti abbatiatus, submiserunt se Ordini, et quod coram alio iudice non litigabunt occasione praedicta quam coram deputatis ipsius Ordinis, ad quae audienda et postmodum ad proximum generale Capitulum referenda sunt deputati dominus de Firmitate et abbas de Maceriis, s. th. pr. 60.  Committitur domino de Morimundo, s. th. pr., quod cum transierit per partes Arragoniae, informet se, si abbas de Vallebona fuerit iuste aut iniuste per abbatem Fontis frigidi depositus. Si vero iuste remaneat depositus ; sin autem restituatur per praefatum dominum ad monasterium antedictum, auctoritate generalis Capituli. 61.  Processibus quos abbates de Grandisilva et de Fonte frigido inter se habebant coram dominis Diffinitoribus omnino renuntiaverunt iidem abbates ac remanserunt concordes et pacifici ; idcirco praesens generale Capitulum hanc concordiam ratificat et approbat, inhibendo eisdem et cuilibet ipsorum sub censuris Ordinis ne ipsi de cetero super praemissis aut ex eisdem quovismodo dependentibus molestare, iniuriare vel inquietare alterutrum praesumant. 62.  Abbatibus de Walkenrede et de Walkenrode per generale Capitulum committitur, ut si iurisdictionem et alia pertinentia monasterio de Heyna in villa de Waldenstorf expediens fuerit secundum statuta Ordinis vendere, cambire et alienare, et in alios bonos usus seu bonorum magis utilium emptionem commutare, facultatem et licentiam concedant, in plenaria Ordinis potestate. 63.  Abbas monasterii de Heyna, propter nimiam sui monasterii paupertatem, a via generalis Capituli usque ad quinquennium per generale Capitulum supportatur. 64.  Pensionem seniori abbati monasterii de Heyna alias assignatam, tamquam excessivam praesens generale Capitulum ad summam decem florenorum reducit, eidem seniori sub poena excommunicationis latae sententiae inhibendo, ne idem senior maiorem summam ab ipso abbate de Heyna amodo exigere praesumat. Eidem abbati de Heyna committens idem Capitulum, ut omnes et singulos Ordinis apostatas circa suum monasterium evagantes excommunicare, incarcerare et punire possit, invocando etiam, si opus fuerit, auxilio brachii saecularis. 65.  Generale Capitulum plenissime informatum, quod in monasteriis de Sanctis Crucibus, de Populeto, de Valle digna, de Sancta Fide, de Petra et aliis plurimis in dominio illustrissimi regis Arragoniae constitutis, abbates, monachi et conversi, contra morem et statuta Ordinis, albis utantur scapularibus, eisdem abbatibus, monachis et conversis, sub excommunicationis latae sententiae poena praecipit et mandat idem generale Capitulum, quatinus infra festum Omnium Sanctorum proxime futurum, dimissis eisdem scapularibus albis, nigra deferant, decernens ex nunc pro tunc et ex tunc pro nunc, excommunicatas omnes et singulas Ordinis personas, quae in praemissis per se vel per alium, directe vel indirecte, praestabunt impedimentum, mandando de Grandisilva et de Fonte frigido abbatibus et eorum cuilibet in solidum, quatinus praesentem diffinitionem praefatis abbatibus intiment et significent, et ad observandum viriliter compellant, in plenaria Ordinis potestate.

Capitulum generale anno Domini millesimo quadringentesimo trigesimo quinto. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1431. 2.  Pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1424. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1425. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.  Cum Ordo noster… *etc. ut in anno* 1411, *n° 7. [DIFFINITIONES SPECIALES] 7.  Abbatem de Obazina, qui in animae suae detrimentum et scandalum Ordinis praeter et contra voluntatem generalis Capituli retinet magnas pecuniarum summas, quas ex contributionibus Ordinis a diversis abbatibus et monasteriis recepit ; qui etiam pluries citatus ad generale Capitulum contumaciter venire contempsit, praesens generale Capitulum excommunicat, excommunicatumque per omnes Ordinis personas super hoc per abbates de Valentia et de Bonavalle Pictaviensi requirendas, in omnibus locis de quibus ipsis videbitur expedire, districte praecipit et mandat publice denuntiari. Et nihilominus quia idem abbas excommunicationis sententiae innodatus se praesumpsit divinis damnabiliter immiscere, irregularitatis notam ex hoc notorie incurrendo, idem Capitulum ipsum a statu et dignitate abbatiali deponit, praedictisque de Valentia et de Bonavalle abbatibus districte praecipit et mandat, ut praefato monasterio de Obazina de abbate sufficienti et idoneo secundum Ordinis statuta quantocius providere non omittent, invocato ad praemissa, si necesse fuerit, quorumcumque iudicum ecclesiasticorum aut saecularium auxilio et favore. 8.  Abbatibus de Gimundo et de Bardonis committit et mandat generale Capitulum, quod se informent si contractus, quem abbas de Nizorio facere intendit cum illustri comite Fuxi super permutatione quartae partis villae Bononiae, dicto monasterio de Nizorio pertinentis, pro quadam alia terra seu terris quam seu quas a praefato domino comite dictus abbas de Nizorio in recumpensationem dictae quartae recipere intendit, sit ipsi monasterio de Nizorio utilis et expediens, et quod super hiis compererint, referant proximo futuro Capitulo generali. 9.  Quia constat generali Capitulo tum ex processu facto per abbatem de Gimundo virtute commissionis domini Morimundi visitatoris et superioris immediati monasterii Bardonarum, Auxitanensis dioecesis, tum etiam ex depositionibus fratris Bertrandi de Artiguhenta, prioris et fratris Ioannis de Gasena, monachorum dicti monasterii, procuratorum et nuntiorum ad hoc specialiter destinatorum, prout de eorum sufficienti potestate constet instrumento publico per eosdem exhibito, quod persona fratris Arnaldi abbatis monasterii de Scala Dei, Tarbiensis dioecesis, est ipsi monasterio de Bardonis pastoris solatio destituto valde expediens, utilis et necessaria. Eapropter electionem seu vocationem de dicto fratre Arnaldo ad regimen dicti monasterii de Bardonis unanimi voto et consensu conventus eiusdem factam praefatum generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat, committens et mandans praescripto abbati de Gimundo, quatinus auctoritate et in plena memorati generalis Capituli potestate regimen et administrationem, et realem ac corporalem possessionem saepedicti monasterii de Bardonis et pertinentium suorum, in spiritualibus et temporalibus, praenominato fratri Arnaldo consignet et tradat, et cuncta alia exerceat et expediat, quae circa huiusmodi promotionem fuerint opportuna, praefatum abbatem citans ad proximum futurum Capitulum generale. 10.  Abbatibus de Grandisilva, de Flarano ac magistro regenti collegii Tolosani, et duobus ex eis, altero impedito, committit et mandat Capitulum generale quod compellant per censuras Ordinis et omnes iuris et iustitiae vias, invocato etiam si opus fuerit, auxilio iudicum ecclesiasticorum et brachii saecularis, quoscumque abbates occitanae linguae, Vasconiae et aliarum partium, de quibus mittendi sunt scolares ad dictum collegium, quod eos illuc mittere non omittant cum bursis in Ordine solitis, infra festum proximum Omnium Sanctorum, et quod scolares contribuant in reparatione capellae ipsius collegii. 11.  Committitur abbati de Fontemorum, quod compellat abbatem de Barzella ad tradendum et solvendum fratri Ioanni Bouchin, monacho dicti monasterii de Barzella, summam 12 francorum et etiam bladi quantitatem, quas eidem annuatim solvere promisit ad sustentandum necessitates suas, durante gravissima infirmitate leprae qua detinetur ; et etiam citetur idem abbas ad comparendum in proximo futuro Capitulo generali, petitionibus ei fiendis Ordinis ex parte ibidem responsurus. 12.  Domino Pontigniaci et abbati Quinciaci, et cuilibet eorum in solidum committit Capitulum generale, quatinus inquirant si tractatus in certis litteris sigillatis sigillis abbatis et conventus monasterii de Fontaneto contentis, inter dictos de Fontaneto et Hugonem de Dampetra sit utilis pro dicto monasterio de Fontaneto, super quo oneratur conscientia ipsorum, et quod inde repererint vel fecerint, referant Capitulo generali. 13.  Abbatibus de Grandisilva et de Gimundo committit generale Capitulum quod se informent, si concessio cuiusdam grangiae, quam fecerunt abbas et conventus de Bolbona cuidam nobili Arnaldo Guillelmi per modum feudi, sit monasterio de Bolbona expediens et utilis, et quod… etc. *ut supra*. 14.  De Fontaneto, de Quinciaco, de Rigniaco, et de Escarleis monasteriorum abbatibus committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas nostri Cisterciensis Ordinis personas regulares utriusque sexus, quas repererint obligatas vel legitime teneri domino Pontigniaci et suo conventui, in aliquibus pecuniarum summis vel rebus aliis… *etc. ut in forma consueta*. 15.  Cum fratre Ioanne Pardi, monacho expresse professo monasterii de Gimundo, qui per mundum apostatando certo tempore damnabiliter vagabundus extitit, generale Capitulum misericorditer dispensat, dum tamen poenitentiam super hoc condignam humiliter peregerit, iuxta discretionem abbatis sui, ut ad omnes Ordinis actus legitimos, praeter abbatiatum, voces, gradus et administrationes restituatur et admittatur. 16.  Domino Morimundi generale Capitulum committit, quatinus compellat per censuram Ordinis abbatem de Escureyo ad habendum monachos sufficientes ad divinum servitium decenter persolvendum, et providendum eisdem in victu et vestitu et aliis sibi necessariis. Ad reparandum insuper monasterium suum per omnia penitus desolatum ; et cum hiis etiam persolvendum expensas, quas frater Ioannes Mercuri fecit in carcere in castro domini Vadimontis in loco de monasterio Sursaul. Et quod dictus abbas per idem generale Capitulum citatus ad Capitulum anno 1434 celebratum nec praesens Capitulum se praesentavit ut debebat, ipsum Capitulum declarat eum contumacem et periurum, ac etiam excommunicatum, ipsumque dominus Morimundi faciat excommunicatum publicari. 17.  Omnes quidem gratias quascumque per abbatem Clariloci, commissarium in hac parte domini Cisterciensis, factas sorori Ermengardi moniali monasterii monialium de Fristorff, quae sunt contra honestatem, statum, formam et observationes regulares nostri Cisterciensis Ordinis et quae in dedecus ipsius Ordinis possunt verti, generale Capitulum cassat, annullat et penitus revocat. Insuper ipsum Capitulum inhibet abbatissae dicti monasterii de Fristorff sub poena excommunicationis, ne quovis modo absolvat dictam sororem Ermengardem si, quod absit, aliquas sententias excommunicationis commiserit, nec etiam praesumat dispensare cum eadem. 18.  Abbati de Berdonis, Auxitanensis dioecesis, districte praecipitur per generale Capitulum, quatinus fratrem Alexandrum de Cenato, monachum dicti monasterii de Berdonis expresse professum, si tamen sua merita hoc requirant aut suffragentur, iuxta arbitrium conventus dicti monasterii vel saltem maioris et sanioris partis ipsius monasterii, ad generale studium Tolosanum continuo quinquennio ibidem remansurum, infra festum Omnium Sanctorum proxime futurum, cum bursa et expensis decentibus destinet, universis quibuscumque excusationibus postpositis. 19.  Attento senio abbatis de Uterina valle ipsum per totam vitam a via ipsius Capituli, dum tamen contributiones sibi et suo monasterio impositas vel imponendas mittere non differat anno quolibet per certum et fidelem nuntium, ad praefatum generale Capitulum. 20.  Abbatibus monasteriorum de Silvacana et de Vallecrescenti committit generale Capitulum, quatinus se informent quantocius commode poterunt, si unionem monasteriorum monialium videlicet Beatae Mariae de Molegesio, Arelatensis dioecesis, et de Sancta Cruce, civitatis Aptensis, fieri expediat ; et quod inde repererint, fideliter referant anno futuro Capitulo generali. 21.  Generale Capitulum cum fratre Odone Godeti, monacho expresse professo monasterii de Pratea, fide digno relatu ad plenum informatum, quod poenitentiam sibi iniunctam propter apostasiam, quam per saeculum vagabundus discurrens habitu regulari dimisso evagavit, humiliter cum effectu adimplevit, misericorditer dispensat ut hiis non obstantibus, omnes Ordinis voces, administrationes, etiam abbatiatum, si contingat, valeat adipisci. 22.  Abbati et conventui de Ardorello conceditur per generale Capitulum, quatinus per tres continuos annos solvere non teneantur contributionem, nisi dumtaxat anno quolibet dictis tribus annis durantibus, dimidium florenorum pro quolibet milliari impositarum seu imponendarum contributionum, dum tamen quotas praedictarum contributionum totius elapsi temporis usque nunc eos concernentes, secundum gratiam per dominum Cistercii ultimo defunctum eisdem factam integre persolverint. 23.  Abbati et conventui de Boillanis concedit generale Capitulum, quatinus anno quolibet usque ad triennium solummodo de et pro contributionibus Ordinis solvant unum florenum, dum tamen in fine dicti triennii anno videlicet currente 1438 se praesentet et sit in eodem Capitulo generali Cistercii celebrando. 24.  De Silvacana et de Vallecrescenti monasteriorum abbatibus committitur per generale Capitulum, quatinus ad plenum se informent, si expediat monasterio Aquaebellae confirmationem fieri concessionis grangiae de Frayssineto, et quod super id repererint referant futuro Capitulo generali. 25.  Per generale Capitulum committitur domino Morimundi, quatinus moniales monasterii de Fristorff eidem immediate subiecti, habilitatione indigentes habilitet, dum sibi videbitur expedire, easque, si opus sit, super irregularitate dispenset, in ipsius generalis Capituli plenaria potestate. 26.  Electionem et confirmationem abbatis de Regali monte noviter factas per abbatem de Karoliloco, commissarium in hac parte domini Cistercii, patris abbatis dicti monasterii Regalis montis, ut in decreto super hoc confecto per praedictum de Karoliloco plenius continetur, generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 27.  Super apostasia quam fratres infrascripti monachi expresse professi monasterii de Pratea damnabiliter discurrendo vagabundi per saeculum incurrerunt, Philippus videlicet Renulphi per annum integrum, Odetus Godeti per semi annum, Petrus Camen per mensem, Ioannes Protin per sex hebdomadas, Ioannes Barrat per tres septimanas, et Ioannes Morandi per septem dies, generale Capitulum misericorditer, ac etiam super irregularitate, si quam contraxerunt, aut alter contraxit se divinis immiscendo, dispensat, quatinus ad omnes gradus Ordinis, officia, voces et administrationes, abbatiali dignitate seclusa, restitui valeant pariter et assumi. 28.  Abbates de Palatio Sanctae Mariae, et de Albigniaco, qui per abbatem de Fontemorum auctoritate Ordinis ad praesens generale Capitulum citati, minime comparuerunt in eodem, idem Capitulum ipsos et quemlibet ipsorum contumaces reputat, ipsosque excommunicat, ac in suis et aliis Ordinis monasteriis, necnon aliis locis de quibus expedire videbitur, mandat excommunicatos per quascumque Ordinis personas super hoc requirendas denuntiari. Praedictos abbates et quemlibet ipsorum ad immediate generale Capitulum peremptorie citet visuros et audituros per dictum Capitulum contra ipsos procedi, prout fuerit iuris et rationis. 29.  Generale Capitulum constituit melioribus modo et forma quibus fieri potest procuratores Ordinis durante sacro Basileensi concilio, in omnibus et singulis querelis ac negotiis quibuscumque motis et movendis, ipsum Ordinem et personas eiusdem ad ipsorum quaecumque agenda concernentibus, de Claravalle, de Fossa nova, de Bonavalle Ruthenensi et de Cherreto monasteriorum ipsius Ordinis abbates, necnon fratres Nicolaum priorem de Fonte salutis, Ioannem de Bragella eiusdem Ordinis monachos, ac etiam venerabiles discretos viros magistros Robertum de Bardella, Ioannem Leodegarii, Iacobum de Albigniaco, cum potestate substituendi, prout in forma cum clausulis opportunis. 30.  Generale Capitulum considerans diuturnam durationem concilii Basileensis, volensque illis qui pro dicto Ordine sunt in dicto concilio de expensis providere, committit domino Cistercii, quod imponat super Ordinis monasteria utriusque sexus unum subsidium pro huiusmodi expensis supportandis, similis valoris et quantitatis quorum fuit ultimum subsidium pro huiusmodi expensis novissime impositum, districte mandans omnibus et singulis abbatibus et abbatissis Ordinis, quatinus quotas eisdem de dicto subsidio imponendas indilate satisfacere non omittant illi vel illis, qui ad ipsas recipiendas per ipsum erunt deputati. 31.  Cum sorore Maria de Camera moniali monasterii Bituminis, quae quidem de contagione carnis quondam extitit convicta propter quod a novem mensibus citra retruditur carceri, generale Capitulum pietate motum misericorditer dispendat, abbatissae dicti monasterii de Bitumine mandans districte praecipiens, quatinus dictam sororem Mariam de carcere removeat aut removeri faciat et extrahi, et ad Ordinis actus legitimos atque gradus, seclusa tamen abbatiali dignitate, restituatur pariter et admittatur. 32.  Monasteriorum de Firmitate, de Buxeria et de Maceriis abbatibus committendo mandat generale Capitulum, quatinus singulas nostri Cisterciensis Ordinis utriusque sexus regulares personas, quas reperient obligatas seu legitime teneri domino Cistercii et suo conventui in aliquibus pecuniarum summis vel rebus… *etc. ut in forma consueta*. 33.  Generale Capitulum cum fratre Francisco Bertini, monacho expresse professo monasterii Sancti Sulpitii, qui quidem per fere quatuor menses apostatando vagabundus extitit per saeculum, misericorditer dispensat ut hoc non obstante, quia propter hoc iniunctam poenitentiam humiliter relatu proprii sui abbatis devote peregit, ad decentes Ordinis actus, administrationes et gradus, abbatiatu dumtaxat secluso, admitti valeat et assumi.

Capitulum generale anno Domini millesimo quadringentesimo trigesimo sexto. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo … *etc. ut in anno* 1431. 2.  Pro serenissimo … *etc. ut in anno* 1424. 3.  Pro burgensibus … *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace … *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis … *etc. ut in anno* 1425. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.  Cum Ordo noster … *etc. ut in anno* 1411, n° 7. [DIFFINITIONES SPECIALES] 7.  De Fonteneto et de Moris monasteriorum abbatibus committit generale Capitulum, quatinus abbates de Valle lucenti et de Escureyo et omnes et singulas nostri Ordinis personas regulares utriusque sexus, quas repererint obligatas seu legitime teneri in aliquibus pecuniarum summis vel rebus aliis domino abbati de Claravalle et suo conventui, ad satisfaciendum… *etc. ut in forma consueta*. 8.  Electionem et confirmationem abbatis de Prulliaco factas anno Domini 1434, die 17 mensis decembris per abbates monasteriorum de Valle lucenti et de Sigilleriis, commissarios in hac parte domini Cistercii, patris abbatis dicti monasterii de Prulliaco, ut in decreto super hoc confecto per praedictos abbates de Valle lucenti et de Sigilleriis plenius annotatur, generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 9.  De Fonteneto, de Quinciaco, de Rigniaco et de Eschalleiis monasteriorum abbatibus committitur per generale Capitulum, quatinus omnes et singulas nostri Cisterciensis Ordinis personas utriusque sexus, quas legitime obligatas domino Pontigniaci repererint, et suo conventui… *etc. ut in forma consueta*. 10.  Domino de Firmitate et de Pontigniaco, ac etiam de Fonteneto et de Maceriis monasteriorum abbatibus committitur ad idem pro monasterio de Quinciaco. 11.  Contentum in certis litteris monasterium de Fonteneto tangentibus, super quodam tractatu habitu dudum inter praedictos de Fonteneto ex una parte, et Humbeletum Roiffaux et Melinam uxorem suam pro se et suis haeredibus, parte ex altera, de et pro redditu annuo 20 solidorum turonensium a praedictis Humbeleto, Melina et suis haeredibus perpetuo eisdem de Fonteneto annuatim debitorum, generale Capitulum approbando ratificat et confirmat. 12.  Cum fratre Symone de Castelleto, monacho de Barbello, qui, prout relatione fide digna didicit generale Capitulum, iniunctas sibi poenitentias pro pluribus delictis vel scandalis, tam in dicto monasterio quam extra per ipsum hactenus commissis et perpetratis, humiliter et devote peregit, misericorditer dispensatur per idem Capitulum ut infamia quacumque, quam praedictorum occasione delictorum contraxit, non obstante, ad omne Ordinis actus legitimos, voces, dignitates, etiam abbatiatum promoveri valeat pariter et assumi. 13.  De Prulliaco et de Valle lucenti monasteriorum abbatibus committitur per generale Capitulum, quatinus ad monasterium de Ioyaco quantocius personaliter accedentes percunctentur diligenter et inquirant, utrum utile fuerit praefato Ioyaci monasterio, tradere in perpetuum domino nostro regi quoddam molendinum eisdem pertinens, vocatum molendinum novum, situatum prope Pruvinum, grandi onere, videlicet quatuor modiorum frumenti oneratum annuatim ; et si utile hoc fore repererint, traditionem ratificando perficiant, et vice auctoritate praedicti Capituli generalis approbent et confirment. 14.  Dispensatur misericorditer per generale Capitulum cum Ioanne Cognati, monacho expresse professo monasterii de Valle clara, qui vagabundus per saeculum spatio sex mensium apostatavit ; attamen poenitentiam sibi iniunctam propter hoc humiliter et devote peregit. Quapropter ad omnes Ordinis actus voces, administrationes, dignitates etiam abbatialem, si contingat, idem Capitulum praedictum fratrem restituit et admittit. 15.  Domino de Pontigniaco committit generale Capitulum, quatinus omnes personas regulares Cisterciensis Ordinis quas reperire poterit obligatas aut alias teneri legitime abbati et conventui de Ioyaco et suo monasterio… *etc. ut in forma consueta*. 16.  Ad idem committitur pro domino Morimundi et suo monasterio abbatibus et Bella valle, s. th. pr., de Theoloco et de Bello prato, et eorum cuilibet in solidum. 17.  Abbatibus de Theoloco, de Caritate et de Roseriis committitur ad idem pro abbate et monasterio de Bella valle. 18.  Generale Capitulum cum fratre Ioanne de Eduo, monacho monasterii Beatae Mariae de Prulliaco, qui dudum, sunt fere decem anni, suae salutis immemor, deprehensus fuit in contagio carnis, deinde habitu regulari dimisso apostatavit per saeculum spatio sex hebdomadarum vel circiter, dispensat misericorditer, si tamen poenitentiam pro hiis delictis peregerit humiliter, ut praedictis non obstantibus ad omnes Ordinis actus legitimos, administrationes et dignitates, abbatiali dignitate dumtaxat exclusa, promoveatur et admittatur. 19.  Quoniam abbas monasterii de Bellobecco, pater abbas monasterii de Lanneyo, guerris impedientibus, minime ut sibi incumbit iure superioritatis venire potest ad visitandum idem monasterium de Lanneyo sibi immediate subiectum, committitur per generale Capitulum abbatibus de Ursicampo et de Valle Beatae Mariae, quatinus ad ipsum monasterium de Lanneyo quantocius poterunt personaliter accedentes ibidem visitent, corrigant, instituant et destituant, in capitibus et in membris, quaecumque secundum Deum, rectam conscientiam et Ordinis instituta visitanda, corrigenda, instituenda vel destituenda reperient in eodem, in praedicti Capituli generalis ac totius Ordinis plenaria potestate, invocato si opus sit auxilio brachii saecularis. Si vero guerris obstantibus ad praefatum monasterium ire commode nequiverint, abbatem loci et omnes de praedicto monasterio quorum interest citari faciant personaliter comparere coram ipsis ad qualemcumque locum seu villam, quem tutiorem decreverint et aptiorem elegerint dicti commissarii, nihilominus totum fiat sumptibus et expensis praedicti de Lanneyo monasterii. 20.  Abbati de Bonavalle Pictaviensis dioecesis committitur et praecipitur per Capitulum generale, quatinus abbatem de Castellariis, patrem abbatem monasterii de Bouchaux, ad providendum de abbate idoneo et sufficienti in dicto monasterio de Bouchaux sibi immediate subiecto cogat, et auctoritate praedicti Capituli debite compellat. Quod si minime reperire poterit aliquem monachum idoneum et sufficientem, qui dictum monasterium de Bouchaux acceptare velit vel ibidem abbatizare, proventus omnes ac redditus et emolumenta ad dictum monasterium spectantes et pertinentes, faciat per praedictum abbatem de Castellariis recolligi et levari, qui proventus, redditus et emolumenta recollecti et levati per dictum abbatem de Castellariis, patrem abbatem ipsius monasterii de Bouchaux, consignentur et reponantur in loco tuto et determinato ad utilitatem et proficuum praedicti monasterii de Bouchaux. 21.  Cum fratre Petro Gastinelli, monacho expresse professo monasterii Bonaevallis, Pictaviensis dioecesis, qui maligno spiritu imbutus et in aetate iuvenili constitutus a dicto monasterio de Bonavalle bina vice illicentiatus recessit, et per quindecim dies mansit in saeculo, dispensat generale Capitulum, ut ad omnes… *etc.* et abbatiatum… *etc. ut in forma consueta*. 22.  De Caroliloco et de Vallibus Sernay monasteriorum abbatibus committit generale Capitulum, quatinus diligenter inquirant, utrum abbas de Valle Beatae Mariae et suum monasterium legitime teneantur in summa 30 scutorum auri provisori Sancti Bernardi Parisiensis vel non ; et si ipsos obligatos repererint eidem provisori, ad satisfaciendum… *etc.* 23.  Domino Pontigniaci et abbati de Fontemorum, et cuilibet ipsorum in solidum committit generale Capitulum, quatinus quantocius commode monasterium de Barzella adire poterunt, vel alter eorum poterit, ibidem accedentes, vel unus eorum accedens, fideliter perquirant et diligenter percunctentur, aut alter ipsorum perquirat, utrum traditio cuiusdam domus vocatae domus de Turigny valde ruinosae et pene dissolutae, posset esse profutura vel utilis pro eodem monasterio de Barzella, concedi et tradi per abbatem et conventum praefati monasterii Barzellae, cuidam nobili scutifero vocato Iaquini Agard et Gilletae uxori suae, ad vitam ipsorum amborum dumtaxat, considerato quod dictus promittit bona fide ipsam domum tam ruinosam et pene dissolutam, ut notatur supra, reparare taliter et in brevi ad profectum monasterii praelibati, quod dictus prior et abbas et conventus ipsius monasterii merito contentabuntur ; et si istud profuturum et utile fore repererint, eidem Barzellae monasterio, vel alter eorum repererit, traditionem huiusmodi pure et libere sub annuali et decenti pensione sive redditu praefato armigero et uxori suae tradant benigniter, in totius Capituli generalis plenaria potestate. 24.  Domino Morimundi et suo monasterio conceditur per generale Capitulum, quatinus vineam suam sitam in finagio de Leneneuria, quam propriis sumptibus propter ipsius vineae magnitudinem, attenta etiam tenuitate reddituum praefati Morimundi monasterii laborare non valent, ipsam dare possint hominibus dictae villae habitatoribus, recipiendo a dictis hominibus sextam partem fructuum ipsius vineae anno quolibet, per modum census, vindemiarum tempore. 25.  Electionem anni Domini 1436 in monasterio Longivadi de persona fratris Symonis, monachi monasterii de Fontaneto celebratam, et per dominum Claraevallis, patrem immediatum confirmatam, tamquam decentem et idoneam, prout in processu super hiis latius continetur, generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 26.  Electionem anno Domini 1434 de persona fratris Laurentii de Castelleto, monachi monasterii Sacri portus, alias de Barbello, ad abbatialem dignitatem eiusdem monasterii celebratam, et per abbatem Prulliaci, patrem immediatum, confirmatam tamquam decentem et idoneam, prout in processu super hoc facto latius continetur, generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 27.  Generale Capitulum cupiens providere et occurrere dispendiis monasterii Fontis frigidi, mandat et praecipit abbati eiusdem monasterii, quatinus quascumque concessiones factas de grangiis dicti monasterii ad longum tempus vel ad vitam monachis dicti monasterii, per quas damnatae proprietatis via aperitur, et ipsi monasterio grave dispendium generatur, studeat et procuret revocare, et ipsarum grangiarum proventus ad manus bursarii reducere iuxta salubria ipsius Ordinis instituta. 28.  Quia constat generali Capitulo per relationem commissariorum anno proximo lapso deputatorum, quod concessio feudalis grangiae de Bello visu prope villam Montis Giscardi, per abbatem et conventum monasterii de Bolbona, facta nobili Arnaldo Guillelmi est ipsi monasterio expediens et utilis, idem praefatum generale Capitulum illam approbat, ratificat et confirmat, decernens praesentem approbationem praetactae concessioni annectendam. 29.  Ad requisitionem et iugem instantiam abbatis de Flarano generale Capitulum dispensat cum fratre Guillelmo Barecie, priore dicti monasterii, de conspiratione alias notato, quoad officia, voces, administrationes et ceteros actus legitimos in Ordine, admittatur, dummodo ad arbitrium sui abbatis poenitentiam condignam egerit aut agat iuxta salubria Ordinis instituta. 30.  Cum frater Arnaldus Guillelmus de Fabariis, monachus monasterii de Gimundo, petita sed tamen non obtenta licentia a suo abbate, a dicto monasterio recesserit et Cistercium ac studium Tolosanum adierit, ibi gradum baccalareatus in sacra pagina obtinuit, generale Capitulum de illius sufficientia et conversatione honesta informatum, cum eo misericorditer dispensat, etiam super irregularitate, si quam contraxerit se immiscendo divinis, quatinus ad omnes legitimos actus, voces, officia, administrationes, etiam si abbatiatus existat, assumi valeat et promoveri. 31.  Quia abbas de Benedictione Dei, alias de Nisorio, conquestus est, quod abbas monasterii de Bolbona fecit eum excommunicari extra Ordinem, occasione nonnullarum pecuniarum perditarum veniendo alias ad generale Capitulum, et cum facilior expeditio huiusmodi causae potuisset et possit in Ordine expediri, generale Capitulum praecipit et mandat praefato abbati de Bolbona, quod occasione huiusmodi causae non faciat ipsum de Nisorio de cetero excommunicari extra Ordinem, quinimo illum faciat absolvi saltem ad cautelam vel cum reverentia, donec generali Capitulo de rationibus utriusque partis sufficiens informatio fuerit oblata vel domino Cistercii. 32.  Generale Capitulum de gratia speciali concedit fratri Bernardo de Scanhano baccalaureo in decretis et monacho monasterii de Gimundo, quod cum in dicto monasterio non sit conveniens habitatio pro infirmis, ipseque passionatus sit et senio proximus, quod de bonis paternis et de licentia sui abbatis possit iuxta idem monasterium et in loco convenienti domum pro infirmis construi facere, et quod possit illam quoad vixerit inhabitare, et de praetactis bonis alimenta sumere, quantum et quoties ei fuerit opportunum.

Cistercienses Angliae et Walliae ad Capitula generalia Cistercii celebrata mittere non possunt. B. P. Licet singuli dicti Ordinis abbates in regno Angliae et Walliae constituti, per statuta eiusdem Ordinis sub poena excommunicationis latae sententiae venire teneantur annuatim ad Capitulum generale in Cistercio, in regno Franciae, seu loco ab eodem regno dependente sito, dicti tamen abbates a multis annis citra propter guerrarum tempestates inter supradicta regna (proh dolor) exortas et metum, qui cadere potuit in virum constantem, ad dictum generale Capitulum non iverunt, nec ad illud alios eorum loco seu vice destinarunt, nec huiusmodi vigentibus guerris sine personarum suarum et bonorum periculo destinari possunt. Ne igitur praefatus Ordo in Anglia et Wallia praedictis ob necessariae reformationis defectum, detrimentum aut scandalum patiatur, supplicatur S. V. pro parte dictorum abbatum, quatinus eos a praefata excommunicationis sententia absolvere, et ipsis generale Capitulum celebrandi de triennio in triennium in Anglia seu Wallia, ac excessus quorumcumque suppositorum eiusdem Ordinis ibidem corrigendi, necnon statuendi, decernendi et ordinandi quoties opus fuerit talia quae concernant eiusdem Ordinis honestatem et incrementum, facultatem et liberam potestatem concedere et indulgere dignemini in perpetuum de gratia speciali… Concessum ut petitur ad triennium. C. Ariminen. Datum Bononiae, XVII kalendas februarii, anno VII (16 ianuarii 1437). STATUTA EIUSDEM ANNI. Capitulum generale anno Domini millesimo quadringentesimo trigesimo septimo. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo … *etc. ut in anno* 1431. 2.  Pro serenissimo … *etc. ut in anno* 1424. 3.  Pro burgensibus … *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace … *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1425. [DIFFINITIO] GENERALIS. 6.  Cum Ordo noster … *etc. ut in anno* 1411, n° 7. [DIFFINITIONES SPECIALES] 7.  De Bellavalle, de Roseriis, de Caritate, de Regali monte, de Caroliloco, monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas nostri Cisterciensis Ordinis personas regulares utriusque sexus, quas reperient obligatas seu legitime teneri in aliquibus summis pecuniarum vel rebus aliis domino Cisterciensi et suo conventui… *etc. ut in forma consueta*. 8.  Ad idem committitur de Theoloco et de Clarofonte monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet pro monasterio de Crista. 9.  Ad idem committitur pro monasterio Dulcis vallis, abbatibus de Theoloco et de Clarofonte… *etc.* 10.  Cum priorissa et conventus monasterii monialium Sanctae Felicis de Cadinis, Ordinis Cisterciensis, Geronensis dioecesis, statuta papalia et regularia nostri Ordinis instituta ignorantes, celebraverint electionem et elegerunt quamdam monialem dicti monasterii in praesentia notarii publici, visitatore minime praesente et requisito, licet scirent dominum Cistercii earumdem visitatorem, generale Capitulum dictam electionem, sicut in instrumento publico super hoc confecto continetur, attenta dictarum monialium simplicitate, et quod in contemptum Ordinis et visitatoris minime processerint, dictum Capitulum de speciali gratia secundum tenorem et formam instrumenti ratificat, approbat et confirmat. 11.  Committitur per generale Capitulum abbati de Stams et aliis abbatibus et personis Ordinis nationis germanicae, ut si repererint fratrem Ioannem Boruquell quondam professum *in* Vealkenrede, nunc autem assertum professum in Maristella, capiant et carceribus mancipent et detineant usque ad nutum Capituli generalis, invocato ad hoc, si opus fuerit, auxilio brachii saecularis. 12.  Ad humilem supplicationem et requestam abbatis et conventus monasterii de Clarofonte, per generale Capitulum misericorditer dispensatur cum fratre Petro de Massuaij, monacho dicti monasterii et expresse professo, qui quadam animi levitate ductus apostatavit ab Ordine quasi per spatium duorum mensium vel circa, deinde ad cor rediens et ad Ordinem revertens, poenitentiam propter hoc sibi iniunctam humiliter et devote peregit, ut hoc non obstante possit et valeat ad omnes gradus Ordinis, voces, status et dignitates promoveri, abbatiali dignitate nihilominus seclusa. 13.  Ad idem pro fratre Ioanne de Vauvilleyo, monacho dicti monasterii de Clarofonte, qui quasi per tres hebdomadas visitando parentes suos in apostasia permansit. 14.  Abbati de Longovado committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas … personas regulares… teneri domino Claraevallis et suo monasterio … *etc. ut in forma consueta*. 15.  Electionem, installationem et confirmationem die 18 mensis februarii anno a Nativitate Domini 1437 de persona fratris Petri Willier in abbatem monasterii de Tela, alias de Montheron, dicti nostri Ordinis, Lausannensis dioecesis, per abbatem Bellaevallis eiusdem Ordinis, Bisuntinae dioecesis, immediatum patrem abbatem dicti monasterii de Tela factas et celebratas, prout in decreto cui haec praesens nostra diffinitio annectitur, plenius continetur, idem Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 16.  Ad idem de electione, installatione et confirmatione magistri Bertini, s. th. pr. factas ad monasterium Bonimontis. 17.  Abbatibus monasteriorum de Sancto Prudentio, Calaguritanensis dioecesis, et de Bucheto, Burgensis dioecesis, committitur per generale Capitulum, quatinus ad monasterium de Ferraria, nostri Cisterciensis Ordinis, praedictae Calaguritanensis dioecesis, quantocius commode personaliter accedere poterunt, accedant, et ibidem diligenter percunctentur et inquirant utrum conveniens et utile fuerit eidem monasterio aliquas grangias minus utiles et fructuosas et prae turbine guerrarum pene desertas, quae non possent pro nunc attenta tenuitate praefati monasterii ullomodo reparari, in emphiteosim tradere ad censum seu redditum annualem ; et si hoc profuturum dicto de Ferraria monasterio repererint, traditionem huiusmodi ratificando faciant, ac vice auctoritateque praedicti generalis Capituli confirment et approbent. 18.  Generale Capitulum cum fratribus Iacobo Troselli et Ioanne Albi, religiosis expresse professis monasterii Fontis frigidi, qui in sua iuventute, sunt fere 30 anni, fugerunt de dicto Fontis frigidi monasterio et apostataverunt per modicum tempus, modo vero sunt bene contriti et emendati, misericorditer dispensat, ut ad Ordinis actus legitimos, voces, administrationes, dignitates, etiam abbatiatum, si contingat, promoveri valeant pariter et assumi. 19.  De Bolbona et de Gimundo monasteriorum abbates et quemlibet eorum in solidum ad instantiam abbatis et conventus Grandis sylvae generale Capitulum constituit et ordinat iudices, dans eisdem plenum posse ac mandatum speciale coercendi et compellendi et etiam convenire faciendi omnes nostri Cisterciensis Ordinis abbates et monachos bona eiusdem Grandis *sylvae* monasterii iniuste detinentes, eisque iustitiae complementum ministrandi auctoritate praefati Capituli generalis, in eiusdem plenaria auctoritate et potestate. 20.  Abbati Berdonarum conceditur per generale Capitulum, quatinus ad professionem regularem valeat recipere fratres Guillelmum Varrera et Arnaldum Vaquem, emissos a suo monasterio tempore sui praedecessoris ob conspirationem, petita tamen et obtenta licentia ab abbatibus ad quos missi sunt ; et quod valeat dictus abbas absolvere, ac etiam cum fratre Dominico Brisanco, qui in apostasia se divinis immiscendo celebravit, auctoritate ipsius Capituli generalis dispensare. 21.  Domino Morimundi committit generale Capitulum, si profuturum monasterio Theoloci fore repererit, vendere quamdam domum valde ruinosam, modicique valoris eidem monasterio pertinentem, situatam in civitate Lingonensi, quatinus venditionem huiusmodi per abbatem et conventum praefati Theoloci monasterii factam sive faciendam, in ipsius Capituli generalis plenaria potestate ratificet, confirmet et approbet. Eidem etiam domino Morimundi committitur per idem generale Capitulum, quatinus si ei videbitur expediens, tradat aut tradi faciat per abbatem et conventum monasterii Theoloci 12 iugera terrae sita in territorio grangiae suae Montisfargii in emphiteosim hominibus circumvicinis in patria, pro redditu annuo decenti, auctoritate praefati Capituli generalis. 22.  De Caritate, de Theoloco, et de Roseriis monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas personas Ordinis regulares abbati et monasterio Bellae vallis, in quibuscumque debitis obligatas, coram eis aut eorum altero ad requestam dictorum de Bella valle conveniri faciant seu faciat, et cognitione causarum seu causae prius accepta, per omnes censuras Ordinis ac alias iuris et iustitiae vias ad satisfaciendum dictis de Bella valle viriliter et debite in plenaria potestate dicti Capituli coerceant et compellant, seu coerceat et compellat. 23.  Ad idem committitur abbati Bellae vallis pro abbate et monasterio Caritatis. 24.  Ad idem committitur abbatibus de Caroliloco et de Quinciaco pro domino Pontigniaci et monasterio suo. 25.  Ad idem committitur domino Pontigniaci et abbati de Fonteneto pro abbate et monasterio Quinciaci. 26.  Ad idem committitur eidem domino Pontigniaci et abbati de Frigido monte pro abbate et monasterio de Caroliloco. 27.  Abbati de Albigniaco, priori, ceterisque religiosis eiusdem loci praecipit et mandat generale Capitulum sub poena excommunicationis et suspensionis a divinis, quatinus infra quindenam post receptionem praesentis diffinitionis fratrem Ludovicum Augustini ad regularem professionem recipiant, excusationibus retroiectis quibuscumque ; praecipit insuper idem Capitulum et mandat eisdem de Albigniaco, ut si praedictus frater Ludovicus habet aliqua bona in eodem monasterio Albigniaci quomodocumque, eidem fratri restituant et tradant de licentia abbatis possidenda. 28.  Contentum in certis litteris quibus haec nostra diffinitio annectitur, monasterium de Fonteneto tangentem super quodam tractatu habito dudum inter praedictos de Fonteneto ex una parte et Ycherium de Gis, Durgensem de Montebarro et Isabellam uxorem ipsius pro se et suis haeredibus parte ex altera, de et pro escambio cuiusdam domus sitae in dicto Montebarro, veluti in praedictis litteris plenius continetur, generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 29.  Generale Capitulum cum fratre Ioanne Thomelin, monacho de Charmeya, qui in iuventute apostatavit per aliquod tempus adhuc puer, *misericorditer* dispensat, ut hoc non obstante, ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces, administrationes, dignitates, etiam abbatiatum, si contingat, benigniter admittatur. 30.  Electionem, installationem et confirmationem 13 die mensis augusti ultimate lapsi, de persona fratris Ioannis de Senlis in abbatem monasterii de Caroliloco, dicti nostri Cisterciensis Ordinis, Silvanectensis dioecesis, per dominum Pontigniaci, patrem abbatem dicti monasterii Caroliloci, factas et celebratas, prout in decreto cui haec nostra diffinitio annectitur, plenius continetur, idem Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 31.  De Bella valle, de Caritate, de Bello prato et de Monte frigido monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet in solidum… personas Ordinis… teneri domino Morimundi… *etc. ut in forma consueta*. 32.  Ob reverentiam et honorem beatissimi Nicolai cuius festum celebratur in universo orbe 8° idus decembris, per generale Capitulum universis et singulis abbatibus, abbatissis et eorum conventibus nationis Germanicae nostri Cisterciensis Ordinis, et omnibus aliis cuiuscumque nationis vel provinciae existant, qui devotionem habent vel habebunt in futurum ad eumdem sanctum, quatinus ipsi et quilibet ipsorum possint et libere valeant servitium proprium ornatum ut decet tam in cantu quam littera melioribus, modo et forma quibus poterunt construere et facere. 33.  Cum fratre Ioanne de Vitriaco, monacho de Cheminione monasterii, qui per aliquod tempus apostatando irregularitatem se divinis immiscendo et in apostasia pluries missas celebrando, incurrit, et quia regressus ad suum monasterium poenitentiam sibi iniunctam per abbatem humiliter et devote adimplevit, generale Capitulum dispensat, ut ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces, dignitates, citra abbatiatum, praedictis non obstantibus, admittatur. 34.  Fratres Martialem de Lafa et Ioannem de Moles professos in monasterio Prati benedicti, citatos per priorem claustralem dicti monasterii de mandato abbatis Bonaevallis Pictaviensis, posse habentis ad hoc ex parte domini Cistercii, ad comparendum personaliter coram Diffinitoribus praesentis Capituli generalis, idem Capitulum denuntiat contumaces et excommunicatos declarat ; praecipiens eidem de Bonavalle, quatinus si ipsos repererit vel sciverit fore vagabundos extra suum monasterium, eosdem capiat seu capi faciat iuxta nostri Cisterciensis Ordinis statuta puniendos. 35.  Fratres Guillelmum Rossignol per abbatem Bonaevallis Pictaviensis, Ioannem Guenillon et Ioannem Lucas, monachos monasterii de Palatio per Petrum de Moles notarium publicum citatos ad Capitulum generale de mandato abbatis Bonaevallis praedicti, posse habentis ad hoc ex parte domini Cistercii, ad comparendum coram Diffinitoribus praesentis Capituli, idem Capitulum denuntiat contumaces et excommunicatos declarat, praedicto abbati de Bonavalle praecipiens quatinus praedictos fratres pari forma puniat sicut Martialem de Lafa et Ioannem de Moles contentos et nominatos in capitulo praecedenti. 36.  Reformationem monasterii de Tironello committit generale Capitulum abbatibus de Campania et de Sancto Andrea, praecipiens eisdem quatinus ad dictum Tironelli monasterium indilate personaliter accedentes ibidem corrigant, instituant, et destituant, tam in capite quam in membris, quaecumque secundum Deum et Ordinis instituta, corrigenda, emendanda, instituenda vel destituenda repererint in eodem, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 37.  Cum in cantu Ordinis, qui gravitatem et devotionem debet redolere et per omnia Ordinis monasteria debet esse uniformis, multae contingant dissonantiae et perturbationes, eo quod nonnulli de seminotis in libris nostris signatis plenas faciunt notas, ceteris mediam notam de ipsis seminotis facientibus ; proinde praesens generale Capitulum ad instar quarumdam aliarum religionum, quae suos quoad hoc libros laudabiliter correxisse et de ipsis seminotis plenas dicuntur fecisse notas, ne de cetero in cantu Ordinis tales dissonantiae et perturbationes contingant, volens salubriter providere, statuit, ordinat et diffinit quod in omnibus monasteriis utriusque sexus libri quoad dictas seminotas corrigantur, et de ipsis seminotis plenae notae fiant, districte praecipiens et mandans omnibus Ordinis prioribus et cantoribus, priorissis et cantricibus, sub poena depositionis ab ipsorum officiis quas incurrent ipso facto si negligentes in praemissis extiterint, quatinus huiusmodi faciant seu fieri faciant correctionem infra festum Paschae futurum, provideantque diligenter quod de cetero plenae notae fiant de seminotis antedictis. 38.  Licet propter rationabiles et iustas causas observatum hactenus fuerit in Ordine, quod ministri altaris sacratissimum eucharistiae sacramentum sub utraque specie recipiunt, quod tamen a nonnullis plus quam oporteret sapere volentibus vel forte non intelligentibus aut credentibus quod totus Christus aeque veraciter et fructuose sub sola specie panis sicut sub specie panis et vini sumitur, diversos circa hanc materiam seminarunt errores ; idcirco praesens generale Capitulum Ecclesiam romanam merito volens imitari, quae licet olim in certis solemnitatibus praedictum sacratissimum sacramentum interdum sub utraque specie personis in ordine sacerdotali minime constitutis ministraret, ad auferendum tamen de medio omnes errorum occasiones, ipsum nunc sub sola panis specie dicitur ministrare, statuit, ordinat et diffinit, quod de cetero in Ordine ministris vel aliis quibuscumque personis praefatum sacratissimum sacramentum sub specie vini nullatenus ministretur, sed omnes, solis sacerdotibus missam celebrantibus exceptis, ipsum sub sola specie panis recipere sint contenti firmiter et inconcusse tenendo et credendo quod aeque veraciter et salubriter ipse Christus totus sub sola specie panis continetur et sumitur, ac si sub specie panis et vini sumeretur. 39.  Informatum generale Capitulum quod nonnulli diversorum statuum graves et devoti homines in choris monasteriorum Ordinis, tempore celebrationis missae conventualis existentes valde mirantur et interdum dicuntur scandalizari eo quod dum sacerdos in ipsa missa divinam elevat eucharistiam, monachos in eisdem choris existentes stare conspiciunt erectos ipsamque eucharistiam durante ipsius elevatione flexis genibus, iuxta ritum aliorum fidelium minime adorare ; providere volens idem generale Capitulum omnes Ordinis actiones etiam rationabiles et licitas ita disponere, quod nemo ex ipsis offensionis vel scandali occasionem rationabiliter possit accipere, statuit, ordinat et diffinit quod ex nunc in antea in omnibus missis quamcito sacerdos ipsam elevabit sacratissimam eucharistiam, omnes et singuli tam in choro quam extra existentes genua flectant, ipsamque humiliter et devote adorent, prout hactenus propter rationabiles et honestas causas in missis fiebat, ipsa hostia elevata et super corporale reposita per sacerdotem. Vult insuper et ordinat idem Capitulum quod omnes personae Ordinis in quocumque extiterint loco, cum audierint sonum campanae, quae communiter in ipsius eucharistiae elevatione pulsari solet, humiliter et devote capitibus discopertis et genibus flexis, nisi luta aut alia impedimenta legitima id fieri impedirent, eidem sacratissimae eucharistiae omnem quantum poterunt, prout quilibet catholicus facere tenetur, exhibeat adorationem. 40.  Singula divini cultus ampliationem continentia generale Capitulum volens promovere, misericorditer indulget, ut de cetero in omnibus solemnitatibus praecipuis quae habentur in Ordine, monachi Ordinis tam in vigiliis quam missis, bini et bini, versus, responsorium et alleluia possint decantare. Quodque ministri altaris, frigore excessivo urgente, uti possint almuciis pelliceis simplicibus et omni superfluitate et curiositate carentibus. 41.  Cum personae saeculares frequenter eo de personis Ordinis male aedificentur et interdum scandalizentur, quod dum festum Annuntiationis Beatae Virginis accidit in septimana post Ramos ipsum festum usque post Pascha in Ordine transfertur, et in multis dioecesibus idem festum, si eveniat secunda vel tertia aut quarta feria praedictae septimanae, celebratur et solemnizatur, sicque eadem die nos laboramus qua praedictae personae saeculares tantum festum observant, et ab omnibus vacant operibus, et illa die de tanto festo nullam ipsi saeculares in monasteriis Ordinis audiunt fieri mentionem. Idcirco generale Capitulum detractiones et oblocutiones, quae ex huiusmodi singularitate possent adversus Ordinem suscitari, volens repellere, statuit, ordinat et diffinit quod ex nunc in antea per totum Ordinem in huius festi celebratione personae Ordinis se conforment populo dioecesis in qua monasteria sunt vel erunt situata. 42.  Cum in diebus quadragesimalibus citius quam antiquitus fieri solebat, tam in Ordine quam alibi homines prandeant, et a prandio usque ad completorium valde magnum fiat intervallum, in quo monachi paucas occupationes habentes frequenter dormiunt, aut inutiliter tempus ipsius intervalli consumunt, idcirco generale Capitulum provide volens occurrere multis inconvenientibus quae proveniunt ex hoc, quod personae Ordinis in praedicto intervallo utilius non occupantur, statuit, ordinat et diffinit, quod de cetero in Quadragesima singulis diebus quibus non erunt XII lectiones, inter prandium et completorium ad sonitum campanae quam hora ad hoc apta sacrista pulsabit, omnes in choro, ac si vesperae deberent decantari, conveniant, ibique ex integro decantent officium defunctorum, novem videlicet psalmos cum lectionibus et laudibus, prout in Ordine dici et decantari solent, quibus finitis pulsentur et teneantur biberes, deinde completorium celebretur, taliterque praemissa disponantur quod cum luce diei, prout in regula scriptum est, omnia fieri possint et debite consummari. 43.  Ut personae Ordinis amplexandas obtineant indulgentias, quas dominus Martinus Papa V de plenitudine potestatis apostolicae indulsit omnibus in vigilia solemnitatis sacramenti altaris ieiunantibus, praesens generale Capitulum statuit, ordinat et praecipit, quod de cetero in praedicta vigilia omnes et singulae Ordinis personae ieiunent, nec super hoc quisquam praesumat nullatenus dispensare. 44.  Generale Capitulum prae oculis habens grande periculum quod imminet animabus personarum Ordinis quae carnes extra monasteria vel in monasterio extra loca conventualia seu cameras abbatum praesumunt comedere, vel quae a festo Exaltationis Sanctae Crucis usque ad Quadragesimam, ieiunia regularia negligunt seu contemnunt observare, eisdemque periculis et enormibus scandalis, quae adversus ipsum Ordinem propter praemissa suscitantur salubriter volens occurrere, omnibus et singulis ipsius Ordinis personis districte praecipit et mandat ut quemadmodum secundum regulae beati Benedicti puritatem et statutorum domini Benedicti Papae XII ordinationem, ad praemissa sunt astricti, de cetero praedicta observent ieiunia et a carnium esu, praeterquam in locis per eumdem dominum Benedictum permissis, prorsus abstineant. Abbates vero in praemissis culpabiles inventi, seu qui personas sibi subditas in praemissis delinquentes non correxerint, ipso facto sint stallo abbatis in omni loco per annum privati. Priores vero et suppriores, necnon priorissae et suppriorissae permittentes vel consentientes quod monachi vel moniales, quos vel quas aetas vel infirmitas seu alia evidens necessitas non excusabit, praedicta transgrediantur ieiunia, seu in eisdem conventualiter vel publice ultra semel et in refectorio communi refectionem accipiant, vel extra praedicta loca conventualia seu cameras abbatum carnes comedant, ipso facto suis officiis maneant suspensi, et a vino totaliter abstineant, donec personas in praemissis delinquentes debite correxerint, et eadem praemissa sufficienter in seipsis adimpleverint et ab aliis fecerint adimpleri. 45.  Generale Capitulum in amaritudine cordis recogitans esum carnium qui secundum regulae beati Benedicti rigorem monachis sanis est interdictus, eo usque citra pauca tempora in monasteriis Ordinis utriusque sexus esse introductum et communem, ut pene derelicto refectorio claustrali solum in infirmitoriis et aliis locis, in quibus uti possunt carnibus personae ipsius Ordinis suas velint aut consueverint accipere refectiones, volensque ipsum Capitulum inconvenientibus et scandalis, quae ex hoc in Ordine provenerunt et per amplius, si talia diutius fieri tolerarentur, verisimiliter in brevi provenirent, salubriter occurrere, maxime cum multi monachi et conversi, qui libenter a carnibus totaliter abstinerent, si in praedicto *claustrali* refectorio continue refectiones caperentur, ad comedendum cum aliis carnes quasi inviti compellantur, statuit, ordinat et diffinit quod ex nunc in antea in omnibus et singulis monasteriis Ordinis, ubi sunt vel erunt 20 monachi, utriusque sexus, duae partes conventus cuiuslibet monasterii omni tempore in claustrali refectorio et non alibi horis consuetis et debitis, secundum primaevam sanctorum patrum institutionem comedant, et cibariis dumtaxat regularibus utantur, districte inhibendo omnibus et singulis abbatibus et abbatissis Ordinis, ne contra hoc salubre statutum quidquam facere vel ordinare praesumant, seu per suos subditos permittant fieri vel attentari. Quod si abbatibus et abbatissis visum fuerit expedire, ut tertia pars suorum conventuum ad sustentationem et reparationem debilium et aegrotorum aliquando carnibus utantur, idem generale Capitulum temporibus, diebus, locis et horis licitis et debitis id fieri misericorditer permittit et indulget, dum tamen ad comedendum carnes nemo invitus compellatur, aut extra refectorium mittatur claustrale ; neque propter huiusmodi indulgentiam, illi qui carnes comedent sive tempore minutionum vel aliis diebus, a frequentatione chori seu aliarum regularium observationum adimpletione sint absoluti, nisi forte corporalis infirmitas aut alia rationabilis causa aliquos ex ipsis merito reddiderit excusatos, ceteris limitationibus et ordinationibus super esum carnium hactenus factis in suo robore iugiter permansuris. Proviso etiam quod propter quascumque consuetudines fortassis allegandas, quae magis debent corruptelae nominari, monachi numquam petant pro certis diebus sibi carnes ministrari petere praesumant, sed sint contenti carnes comedere quoties, quomodo et quando abbates eorum ipsis voluerint ministrari. 46.  Quia nonnulli Ordinis abbates, monachi et conversi eousque palam et impudenter statuta Ordinis tam apostolica quam regularia transgrediuntur, ut multi contra eorumdem statutorum inhibitionem in dormitoriis cameras habere clausas, seu supra culcitras plumeas, vel linteamina linea in eisdem dormitoriis iacere, vel tunicas nigras, camisias lineas, gippones, manicas botonatas, sotulares minime corrigiatos, ceterosque habitus lascivos et inordinatos gestare, ac per civitates et oppida ceteraque notabilia loca absque cucullis vel cappis deambulare praesumunt. Idcirco praesens generale Capitulum super huiusmodi excessibus, ex quibus totius Ordinis fama, proh dolor ! denigratur, salubre volens remedium adhibere, statuit, ordinat et diffinit quod abbates vel monachi in praemissis amodo delinquentes, attento quod plusquam sufficienter, ut ab eisdem excessibus abstinerent, moniti fuerunt, tamquam deprehensi in habitu saeculari ab omnibus teneantur et habeantur, donec cameras destruxerint antedictas, seu dimissis praedictis culcitris, linteaminibus, camisiis lineis, tunicis nigris, gipponibus, manicis botonatis, ceterisque habitibus lascivis taliter ad imitationem beatissimi patris nostri Bernardi sint in habitus compositi, ut in ipsis nil appareat quod offendere possit intuentes. Sub poenis insuper praedictis inhibet generale Capitulum, ne de cetero aliqua Ordinis persona biretum portare praesumat, praelatis dumtaxat et doctoribus, vel in aliqua scientia nobili graduatis exceptis. Similiter nulli, nisi sint sacerdotes, caputia de cetero portent, et si aliquibus monachis sacerdotibus abbates eorum caputia portare concesserint, illa nullo modo sint duplicata, sed dumtaxat simplicia, et talium caputiorum usus absque magna necessitate nullatenus concedatur. 47.  Diffinitionem adversus abbates Ordinis dudum salubriter editam, qui monachos suos propter quoscumque excessus per ipsos perpetratos in suis monasteriis punire possent, a monasteriis suis expellunt, seu eisdem licentiam conferunt ad aliena monasteria transeundi, praesens generale Capitulum ratificans et confirmans, statuit et diffinit quod abbates super praemissis culpabiles inventi, suorum monasteriorum administratione privati permaneant, donec super tanto excessu cum ipsis per generale Capitulum fuerit dispensatum, praedicta administratione interim penes priores, suppriores et cellerarios ipsorum monasteriorum totaliter remanente. 48.  Ut in monasteriis Ordinis quae sunt vel esse putantur ad fortalitia reducta propter mulieres et alias personas saeculares, quae occasione guerrarum quaerunt securum locum, in quo se et sua conservare possint, nulla possint scandala provenire, praesens generale Capitulum statuit, ordinat et diffinit, quod abbates qui infra ecclesiam, dormitorium, refectorium, ceterasque officinas claustrales suorum monasteriorum, propter quascumque guerras, mulieres receptare seu permittere intrare vel habitare praesumpserint, ipso facto tamquam deprehensi in carnis contagio puniantur. Si autem in eisdem locis aliqua bona suorum vel aliorum hominum ad ipsorum conservationem ipsi abbates poni et locari permiserint, provideant diligenter, quod infra ecclesiam ipsi homines vel eorum pueri nullatenus iaceant vel dormiant, neque infra ecclesiam ipsam vel praedicta loca claustralia equi vel boves aut porci seu animalia quaecumque introducantur vel collocentur, cum ipsa loca, quae specialiter Deo dicata sunt, omni prorsus debeant immunditia carere, nec fas sit cuiquam ipsa ad profanos usus quovismodo applicare. Priores autem et suppriores ceterique monachi et conversi, qui in praedictis locis mulieres seu animalia quaecumque introducere aut intrare vel stare permiserint aut procuraverint, usque ad nutum Capituli generalis habitu priventur regulari. 49.  Adversus abbates et abbatissas Ordinis quos tantum malitiae excaecavit, ut sua monasteria cum aliis eiusdem Ordinis vel alterius auctoritate propria et interdum mediantibus pactis et promissionibus illicitis permutare, seu eadem in manibus personarum saecularium resignare non formidant aut erubescunt, in enorme totius Ordinis scandalum et lamentabilem privilegiorum et libertatum ipsius laesionem, praesens generale Capitulum insurgens praedictas permutationes aut resignationes cassando et annullando, ipsasque nullas et cassas fore declarando, statuit, ordinat et diffinit, quod qui talia fecerint aut facere praesumpserint in futurum, ipso facto abbatiali sint privati dignitate, et ad quaecumque officia vel beneficia in Ordine obtinenda prorsus maneant inhabiles, districte praecipiens patribus abbatibus monasteriorum, ut praefertur, permutatorum vel resignatorum, quatinus de novis abbatibus idoneis et sufficientibus secundum Ordinis statuta eisdem nullatenus omittant indilate providere. Si quis autem abbas vel monachus, abbatissa vel monialis praetextu talium permutationum aut resignationum seu alio quovis modo habitum Ordinis relinquere et alterius Ordinis habitu assumpto ad ipsum alium Ordinem se transtulerint, postmodum ad Ordinis habitum seu in ipso Ordine absque generalis Capituli licentia non admittantur, sed tamquam fugitivi et apostatae ab omnibus evitentur, donec de ipsis et eorum punitione graviori per idem Capitulum fuerit aliter ordinatum. 50.  Temeritatem abbatum et abbatissarum Ordinis in grave praeiudicium privilegiorum Ordinis, suis monachis aut monialibus licentiam transeundi ad alias religiones concedentium, certas religiones nostra arctiores indiscrete iudicando, praesens Capitulum volens refrenare, omnibus abbatibus et abbatissis Ordinis districte inhibet, ne de cetero aliquibus ex suis monachis vel monialibus licentiam ad alium Ordinem pro quacumque causa transeundi conferant, absque generalis Capituli licentia speciali. Secus vero facientes a suorum monasteriorum administratione maneant suspensi vel suspensae, donec hi quibus talem concesserint licentiam ad sua revocaverint monasteria, et pro tanto excessu specialem ab eodem generali Capitulo humiliter petierint et obtinuerint dispensationem. Abbates vero vel abbatissae suis monachis aut monialibus absque legitima causa in litteris particulariter exprimenda licentiam transeundi ad aliud Ordinis monasterium et ibidem profitendi dare non praesumant, providentes etiam, quod illi vel illis quibus huiusmodi licentiam concesserint, pro termino quaerendi monasterium in quo recipientur, ultra duos menses non habeant, ne sub colore *transeundi* ad arctiorem locum et quaerendi monasterium in quo recipientur, sicut hactenus frequenter contigit, per longa tempora in confusionem scandalum totius Ordinis, per mundum discurrendo in civitatibus et oppidis ac aliis locis, facultatem habeant multa scandala perpetrandi. Abbates autem et abbatissae secus facere praesumentes poena percellantur antedicta, et nihilominus tales monachi vel moniales post duorum mensium a die qua sua monasteria egrediuntur computandorum, sub quocumque colore quaerendi monasterium in quo profiteri vel ad tempus remanere possint, per mundum discurrentes tamquam fugitivi et apostatae capiantur et puniantur. Sed et abbatissae, quae absque suorum patrum abbatum licentia speciali quibuscumque suis monialibus licentiam transeundi ad alium Ordinem seu ad aliud Ordinis monasterium dare praesumpserint, poenam ipso facto incurrant depositionis quam praedicti patres abbates confestim ipsis infligere non omittant. 51.  Enormibus scandalis et iacturis Ordini, proh dolor ! imminentibus per abbates et monachos, qui fidelitatem qua Ordini astringuntur temerarie violantes, extra Ordinem appellare, seu causas et lites contra Ordinis personas introducere in praeiudicium grave privilegiorum et libertatum ipsius Ordinis praesumunt, generale Capitulum volens occurrere, statuit, ordinat et diffinit, quod omnes et singulae Ordinis personae, quae de cetero extra Ordinem appellare, seu personas Ordinis coram quibuscumque iudicibus extra Ordinem trahere praesumpserint, donec sufficienter docere poterunt, quod ministratio iustitiae fuerit ipsis in Ordine denegata, ipso facto, prout alias diffinitum fuit et ordinatum, sententiam excommunicationis incurrant et carceribus mancipientur usque ad nutum Capituli generalis. Si autem aliqui abbates vel monachi Ordinis ad tantam, quod absit, pervenirent dementiam ut de privilegiis apostolicis Ordini super hac materia benigne concessis, necnon de statutis ipsius Ordinis super eadem materia toties factis et renovatis minime curantes super iure alicuius vel aliquorum monasteriorum in possessorio vel petitorio extra Ordinem coram quibuscumque iudicibus introducere praesumerent, praesens generale Capitulum statuit, ordinat et diffinit quod pendente lite inter praedictos contendentes, per personas eorumdem monasteriorum, de quorum abbatiatu contenditur, neutri contradicentium obedientia praestetur, seu aliquid de bonis huiusmodi monasteriorum ipsis vel alicui ipsorum, donec lis erit totaliter terminata, ministretur ; neque praedicti contendentes ad standum vel habitandum in talibus monasteriis, de quibus contenditur aut grangiis vel pertinentiis eiusdem, seu etiam in aliquo Ordinis monasterio aut aliis locis ad ipsum Ordinem pertinentibus, habitare seu receptari quovismodo permittantur, sed tamquam excommunicati et privilegiorum Ordinis enervatores ab omnibus et singulis Ordinis personis cautius evitentur et dimittantur, sicut ethnici et publicani. Praedictorum autem contendentium receptores vel eisdem consilium, auxilium seu favores quoscumque impendentes, quamdiu, ut praemissum est, extra Ordinem contenderint, ipso facto sententiam excommunicationis incurrant et conspiratorum poena puniantur. Ne vero talibus litibus pendentibus et occasione talium contendentium, monasteria de quibus contenditur, ad totalem in spiritualibus et temporalibus desolationem perveniant, quemadmodum hiis diebus multa Ordinis monasteria propter tales contendentenes spiritualiter et temporaliter sunt, proh dolor ! desolata, generale Capitulum sub poena depositionis districte praecipit et mandat omnibus et singulis patribus abbatibus Ordinis, quatinus deinceps quamcito intellexerint seu habuerint notitiam, quod super aliquo monasterio ipsis subdito aliqui abbates vel monachi incipient contendere sive in possessorio vel petitorio, sive infra Ordinem vel extra, confestim ad huiusmodi monasterium personaliter accedentes regimen ipsius totaliter committant priori et cellerario seu aliis personis eiusdem monasterii personis, de quibus ipsis expedire videbitur, donec praedictorum contendentium causae et lites fuerint totaliter decisae, et in eodem monasterio erit unus pacificus abbas, nec omittant tales patres abbates ordinationes superius positas de non obediendo vel ministrando aliquid praedictis contendentibus extra Ordinem litigantibus, facere diligenter et inviolabiliter observari. Si vero praedicti contendentes, donec monasteria de quibus contendunt, fuerint ipsis sententialiter adiudicata, quidquam de bonis eorumdem monasteriorum palam vel occulte capere, transportare seu ad suos applicare praesumerent, tamquam de furto convicti habeantur et indissimulanter puniantur, ceteris diffinitionibus super hac materia dudum editis nihilominus in suo robore iugiter permansuris. Praedicti vero patres abbates omnia quae in praemissis fecerint, semper ex nunc sequenti Capitulo generali fideliter et plene non omittant intimare. 52.  Perplexam quaestionem inter personas Ordinis saepe versatam qua hesitatur, an abbati alicuius monasterii, qui de alieno monasterio fuerit assumptus, si suo cedat abbatiatu vel deponatur, et ad primum monasterium, unde assumptus fuerit, redire et ibidem permanere voluerit, per abbatem et conventum eiusdem denegari possit ingressus, generale Capitulum terminare volens declarat et diffinit, quod praedictus abbas, ut praemittitur, ad monasterium in quo primo stabilitatem promisit et professus fuit, libere redire et in eodem permanere et reddere potest Altissimo vota sua, nisi abbas et conventus eiusdem monasterii sufficientem allegarent et probarent causam propter quam in eodem monasterio, a quo fuit assumptus, nullatenus posset remanere. 53.  Generale Capitulum omnibus patribus abbatibus Ordinis districte et sub poena depositionis inhibet, ne de cetero abbatibus monasteriorum ipsis subditorum quantumlibet sponte et libere cedentibus pensionem, quae summam in statutis Ordinis tam apostolicis quam regularibus limitatam excedat, assignare praesumat ; quod si secus per quoscumque hactenus fuerit factum aut fieret in futurum, praesens generale Capitulum illud cassat, irritat et annullat, praedictosque patres abbates tamquam privilegiis apostolicis et statutis Ordinis inobedientes corrigi mandat et puniri. 54.  Omnibus et singulis patribus abbatibus Ordinis praesens generale Capitulum districte praecipit et mandat, quatinus sub poena privationis ipsorum ab omni visitatione monasteriorum monialium in futurum, omnia et singula monasteria monialium ipsis subdita iuxta limitationem et ordinationem antiquorum Ordinis statutorum, necnon decreti Basileensis concilii sub tali faciant et procurent teneri clausula et custodia quoad ipsas moniales quarumcumque personarum saecularium nullus pateat accessus, neque ipsa monasteria egredi permittantur, praeterquam dumtaxat in evidenti et inevitabili necessitate. Moniales vero, quae deinceps extra septa claustri cameras tenere seu in eisdem vel alibi cum personis saecularibus loqui vel conversari absque speciali suarum abbatissarum licentia praesumpserint, postquam quater admonitae fuerint, ut a talibus excessibus abstineant, nisi efficaciter abstinuerint, ipso facto ultimae omnium monialium dicti monasterii constituantur et perpetuo maneant inhabiles ad quaecumque officia vel beneficia in Ordine obtinenda. Et hanc diffinitionem saluberrimam per omnia monasteria monialium Ordinis patres abbates eorumdem sub praedictis poenis promulgari et observari facere non omittant. 55.  Generale Capitulum diutius sustinere non valens exsecrandam duritiam nonnullorum Ordinis abbatum, qui tamquam suae salutis immemores, excommunicationis sententias et alias poenas gravissimas in statutis Ordinis tam apostolicis quam regularibus notorie promulgatas adversus abbates, qui scolares in studio Parisiensi et aliis generalibus studiis iuxta domini Benedicti Papae XII limitationem, non timent incurrere et in eisdem sordescere non erubescunt aut formidant, omnes et singulos ipsius Ordinis abbates in praedictis statutis promulgatas incurrisse declarat, ipsos et quemlibet ipsorum ad solutionem dupli expensarum, quas fecissent in praedictis studiis scolares, expresse condemnando, districte praecipiens idem Capitulum abbatibus ceterisque personis infrascriptis, ut omnes et singulos abbates Ordinis iuxta modum inferius designandum et limitandum per censuras Ordinis et alia iuris et iustitiae remedia viriliter et debite compellant ad solvendum praedictum duplum de toto tempore praeterito, pro quo in eisdem studio Parisiensi vel aliis studiis generalibus scolarem vel scolares non tenuerunt, iuxta limitationem antedictam, invocato ad praemissa, si necesse fuerit, quorumcumque iudicum ecclesiasticorum et saecularium auxilio et favore. Absolutionem omnium et singulorum praedictorum abbatum a sententiis excommunicationis et irregularitatis poenis quas occasione praemissorum incurrerunt et contraxerunt, reservans domino Cistercii, cui etiam praedicta absolutio per Sedem Apostolicam est specialiter reservata. Praefatis insuper abbatibus et personis idem generale Capitulum praecipit et mandat, ut abbates qui praesenti Capitulo non interfuerunt, vel de veniendo ad ipsum se legitime non excusaverunt, ad solvendum duplum expensarum quas ad dictum Capitulum veniendo fecissent, modis praemissis viriliter et debite compellant ; in sequenti Capitulo generali plenam de omnibus quae fecerint in praemissis facturi relationem, et de pecuniis per ipsos occasione praemissorum recipiendis fidelem et integram rationem reddituri. Cuius quidem diffinitionis executionem dominus Cistercii committet illis de quibus sibi videbitur expedire. 56.  Patres abbates, qui monasteria sibi subdita negligunt per se vel alium visitare, vel qui talia monasteria visitantes in eisdem per munera vel alias corruptiones excaecati negligunt facere correctiones, seu qui in promotionibus novorum abbatum per electionem canonicam secundum Ordinis statuta non procedunt, sed auctoritate propria in huiusmodi monasteriis promovent, et instituunt novos abbates, etiam frequenter indignos et ad exercendum pastorale officium prorsus inhabiles, generale Capitulum privat et declarat esse privatos per quinquennium cuiuslibet visitationis officio, dictumque officium visitationis, quod ad ipsos pertinebat, ad immediatum superiorem ipsorum devolvit et declarat esse interim devolutum, statuens et diffiniens quod scienter eligentes indignum, vel electum confirmantes, seu qui praetermissa eligendi forma, nisi ius providendi ad ipsorum manus fuerit devolutum, in aliquo monasterio promovere vel instituere praesumpserint aliquem in abbatem, ipso facto dignitate abbatiali sunt et permanebunt perpetuo privati, neque tales per eos instituti aut promoti sint aut debeant quovismodo abbates reputari, omnibus et singulis monachis Ordinis districte inhibendo, ne tales promotos in suos abbates [recipere], aut eisdem tamquam abbatibus praesumant obedire. 57.  Quia diebus istis malis nonnulli abbates Ordinis in potentia laicorum armatorum plusquam deberent confidentes, et iuramentorum solemnium quae in sua assumptione praestiterunt immemores, bona suorum monasteriorum, videlicet calices, cruces, libros et alia pretiosa iocalia ac interdum census et redditus absque suorum conventuum scitu vel consensu vendere et prorsus alienare praesumunt, imo mala malis accumulando sigillum vel sigilla suorum conventuum penes se retinentes, ipsis etiam conventibus hoc ignorantibus, varias facere obligationes, et sua monasteria in magnis pecuniarum et aliorum bonorum summis obligare non formidant, in grave salutis ipsorum detrimentum et irreparabilem suorum monasteriorum destructionem. Idcirco generale Capitulum super tantis excessibus salubre volens remedium adhibere, declarat, statuit, diffinit quod abbates qui absque suorum conventuum et patrum abbatum expresso consensu, calices, cruces, libros seu vasa vel vestimenta ad usum divini officii dicata aut etiam census vel redditus, seu alias quascumque possessiones ad sua monasteria pertinentes, vendere, obligare seu quovismodo alienare praesumpserint, ipso facto tamquam de furto convicti deponantur et puniantur. Retinentes vero penes se suorum conventuum sigilla, et sub ipsis absque eorumdem conventuum consensu sua monasteria ad quorumcumque bonorum summas obligantes, ipso facto tamquam litterarum falsarii sua dignitate abbatiali sint privati, et graviter puniantur. Et nihilominus tales obligationes scissae sint et nullae, quas generale Capitulum declarat fore nullas, et tales si quae factae fuerint tempore praeterito vel fierent in futurum, ex nunc cassat, irritat et annullat. 58.  Omnia statuta super Ordinis reformatione hactenus per generale Capitulum salubriter edita, praesens generale Capitulum innovat, confirmat, ratificat et approbat. 59.  Abbates Ordinis licentiam suis monachis de cetero conferentes, ut in ecclesiis parochialibus ad ipsa monasteria minime pertinentibus ecclesiastica sacramenta ministrare praesumant, et officium curatorum exercere possint, seu qui propter paupertatem, vel guerras aut dispersionem permiserint, quod iidem monachi in civitatibus, villis aut oppidis, seu aliis locis extra monasteria Ordinis continue resideant, et cum saecularibus in scandalum et dedecus totius Ordinis teneant habitationes, ipso facto sententiam incurrant excommunicationis, donec praedictos monachos ad sua revocaverint monasteria, eorumdem monasteriorum totaliter permaneant privati administratione. Et nihilominus tales monachi tamquam fugitivi evitentur et puniantur. Patres vero abbates, qui delinquentes in praemissis indissimulate non correxerint, praemissas poenas incurrant ipso facto. 60.  Generale Capitulum districte inhibet abbati de Langonio ne de cetero quamcumque pensionem pecuniarum vel aliorum bonorum tribuat fratri Guillelmo Tranchier, quem idem Capitulum, quia ad idem debite citatus non comparuit in ipso, reputat contumacem, donec de causis et rationibus propter quas praedictam pensionem supra ipsum monasterium de Langonio petit aut debet habere, praefatum Capitulum legitime informaverit, et de sententia quam propter praedictam contumaciam incurrisse dignoscitur, efficaciter sit absolutus. 61.  Ut proprietatis vitium super quo vel Summus Pontifex dicitur non posse dispensare, efficacius amputetur ab Ordine, generale Capitulum districte inhibet omnibus et singulis Ordinis personis, ne de cetero pro missis vel quibuscumque officiis defunctorum in monasteriis institutis vel instituendis, pecuniam ad partem petere vel recipere praesumant. Et si qui hoc, quod absit fore, in hoc invenirentur delinquentes, tam recipientes quam abbates et monachi in hoc ipsis consentientes tamquam proprietarii et de simoniaca labe suspecti indissimulanter puniantur. 62.  Desideria carnalia a personis Ordinis generale Capitulum prorsus volens amputare, districte inhibet, ne balneorum usus de cetero personis Ordinis sanis concedatur ultra semel in mense. Si qui vero monachi vel conversi praeter infirmitatem evidentem huiusmodi balneis vel commessationibus aut aliis voluptatibus uti praesumerent, poenitentiam levis culpae in pane et aqua continue sustineant, donec sufficienter correcti fuerint et emendati.

Capitulum generale anno Domini millesimo quadringentesimo trigesimo octavo. ORATIONES. 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1431. 2.  Pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1424. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1425. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.  Cum Ordo noster… *etc. ut in anno 1411, n° 7*. [DIFFINITIONES] SPECIALES 7.  Electionem, installationem et confirmationem die 16 mensis iunii anno Domini 1438 de persona fratris Arnulphi de Montibus in abbatem monasterii de Recluso, Trecensis dioecesis, per abbatem Vallis clarae, immediatum patrem abbatem dicti monasterii de Recluso, ratam et gratam eas tenet et habet praesens generale Capitulum, illasque ratificat et approbat. 8.  Ad idem pro abbate monasterii de Rivo Sanctae Mariae. 9.  Ad idem pro abbate monasterii Ameldigisbrun. 10.  Ad idem pro abbate monasterii de Sanctis Crucibus. 11.  Attentis a nonnullis fide dignis gravitate et senio bonaque relatione abbatis moderni de Pietate Dei nostri Cisterciensis Ordinis, Cenomanensis dioecesis, a via Capituli generalis viso quod gravitas aetatis suae non permittit ipsum amplius equitare, nunc et in perpetuum, praesens generale Capitulum ipsum abbatem habet favorabiliter excusatum. 12.  Ad requestam abbatis Longipontis, cum fratre Matheo Dauces monacho suo, qui per aliquod tempus vagabundus per saeculum diabolico motu, suae salutis immemor apostatavit, demum ad Ecclesiae gremium poenitentia ductus regressus, fore facta per ipsum ad nutum abbatis humiliter devota mente deplorando emendavit, praesens generale Capitulum habita relatione sui reatus, misericorditer dispensat quatinus ad omnes actus, gradus, voces, administrationes, dignitates sublimari valeat pariter et assumi. 13.  Electionem, installationem et confirmationem die 3 mensis iunii anno Domini 1438 de persona fratris Iacobi de Tomerio in abbatem monasterii de Ioyaco, nostri Cisterciensis Ordinis, Senonensis dioecesis, per dominum Pontigniaci immediatum patrem dicti monasterii de Ioyaco, factas et celebratas, prout in decreto cui haec praesens nostra diffinitio annectitur, plenius continetur, idem praesens generale Capitulum confirmat, ratificat et approbat. 14.  Omne contentum in quibusdam litteris quibus haec nostra praesens diffinitio annectitur, monasterium de Morimundo tangens et concernens, super quamdam arrentationem seu assensationem, ut in litteris quibus praesens diffinitio est annexa plenius continetur, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat. 15.  Abbati de Loco crescenti conceditur per generale Capitulum, quatinus secundum formam ecclesiasticam sepulturae ecclesiasticae tradat corpus et cadaver fratris Ricardi Boneti, non obstante quod in apostasia crudeliter fuerit interfectus ; proviso tamen quod pecunias ab ipso furtive sublatas et alia bona monasterii Loci crescentis antedicti, parentes et amici praedicti fratris Ricardi eidem monasterio in toto vel saltem in maiori parte restituant plenarie. 16.  Abbati de Sancta Cruce in Austria generale Capitulum committit, quatinus abbate de Hilaria et magistro Ioanne de Brunbac magistro in theologia evocatis, et partibus auditis super concessione centum florenorum auri facta per dictum abbatem de Hilaria praefato magistro Ioanni pro reparatione collegii Sancti Nicolai in civitate Viennae situati, faciat dictum de Hilaria super contributiones monasteriorum dicti Ordinis in Austria situatorum integraliter persolvi. 17.  Abbati de Zweetela concedit generale Capitulum et pie annuit, quatinus attenta desolatione sui monasterii, a solutione communium Ordinis contributionum per immediate sequens triennium sit exemptus, quem etiam per praesentes eximit. 18.  Idem conceditur abbati de Parongortonperg [= *Baumgartenberg, Mons Pomarius*]. 19.  Committitur domino Pontigniaci per generale Capitulum, quatinus excusationes abbatum de Oratorio, de Ponte Oltrani, de Chalocheio, de Buxeria, de Claromonte, de Bella brancha, de Pietate Dei Andegavensis et Cenomanensis dioecesium, diligenter examinet perquirendo et discutiat, si veritatem contineant, et inde faciat auctoritate praedicti Capituli generalis quod fuerit iuris et rationis faciendum. 20.  Idem concedit praesens generale Capitulum et committit ut supra, domino Pontigniaci pro monasterio Savigniaci. 21.  Praesens generale Capitulum statuit, ordinat et diffinit, quod omnes Ordinis personae de furto manifeste convictae, per abbates ipsorum viriliter et rigide puniantur et usque ad proximum inde sequens generale Capitulum carceri mancipentur et detineantur. 22.  Abbatibus de Valle Beatae Mariae et de Regali monte committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas nostri Cisterciensis Ordinis personas regulares, quas reperient teneri seu legitime obligatas existere abbati et conventui Caroliloci et suo monasterio… *etc. ut in forma consueta*. 23.  Domino Pontigniaci et abbatibus de Fonteneto et de Rigniaco committitur idem per generale Capitulum pro monasterio Quinciaci. 24.  Ad idem committitur abbati de Fontemorum pro monasterio monialium de Loco Beatae Mariae. 25.  Ad idem committitur pro domino Pontigniaci et abbati de Curia Dei et cuilibet ipsorum in solidum pro monasterio de Eleemosina. 26.  Ad idem committitur abbatibus de Caroliloco, de Ioyaco et de Quinciaco, pro domino Pontigniaci et suo monasterio. 27.  Ad idem committitur domino Pontigniaci et abbatibus de Ygniaco et Caroliloco pro monasterio Ioyaci. 28.  Abbati Quinciaci committit generale Capitulum, quatinus quantocius commode poterit, ad monasterium Maceriarum accedens personaliter et ibidem abbatem dicti loci moneat auctoritate ipsius Capituli generalis, sub poenis excommunicationis et dupli, ut infra festum Omnium Sanctorum proxime futurum inclusive, cum debitis provisionibus mittat unum scolarem ad studium sive collegium Sancti Bernardi Parisiensis, alioquin praedictae excommunicationis sententiam indissimulate in eumdem abbatem fulminet viriliter. 29.  Frater Hugo Montard se gerens pro abbate monasterii Septem Fontium, nostri Cisterciensis Ordinis, Aeduensis dioecesis, qui citatus erat personaliter sub poena depositionis ad praesens generale Capitulum, nec per se nec per alium comparuit, debite tamen expectatus, quapropter idem Capitulum ipsum declarat contumacem atque excommunicatum denuntiat tenore praesentis diffinitionis. 30.  Frater Ioannes de Ripparia, prior monasterii Septem Fontium sub poena excommunicationis personaliter citatus erat ad praesens generale Capitulum, qui nec per se… *etc. ut in n° praeced.* 31.  Frater Ioannes Bituiset, monachus monasterii de Septem Fontibus, erat ad praesens generale Capitulum personaliter citatus sub poenis excommunicationis, apostasiae et carceris, et qui neque per se neque per quemquam alium comparuit, decenter expectatus ; idem generale Capitulum fratrem Ioannem declarat apostatam, protestans quod dictus frater, ista de causa, loco et tempore, carceri indissimulate mancipabitur. 32.  Fratrem Guillelmum Treuchier monachum monasterii… (*locus vacuus*) qui ob sui contumaciam in ultimo Capitulo anni praeteriti fuit debite denuntiatus excommunicatus, ac etiam ad praesens generale Capitulum debite citatus fuit, in quo minime comparuit, praedictum Capitulum generale aggravatum et reaggravatum abbatibusque patriae nihilominus et personis regularibus, praesertim fratri Ioanni Graill praecipiendo mandat, quatinus dictum fratrem Guillelmum excommunicatum aggravatum et reaggravatum absque ulla fictione ubi opportunum fuerit, denuntient. 33.  Abbatibus ducatus Britanniae benigniter concedit generale Capitulum, quatinus omnes et singulos abbates suae provinciae congregare possint et valeant, ad sibi invicem subveniendum pro causis et libertatibus Ordinis et eas tangentibus viriliter apud omnes defendendis. Et si, quod absit, aliqui abbates hoc recusare voluerint, ipsos per censuram Ordinis compellere studeant viriliter et debite. 34.  Cum fratre Ioanne Guillard, monacho monasterii de Bella brancha, qui maligno spiritu ductus et motus dudum unum de suis fratribus percussit usque ad effusionem sanguinis, et ad occasionem huiusmodi percussionis per aliquod tempus apostatavit, habitu tamen regulari non derelicto, et postea ad gremium monasterii sui regressus poenitentiam sibi per suum abbatem deputatam et iniunctam humiliter cum moerore adimplevit et peregit, generale Capitulum misericorditer dispensat, ut ad cunctos Ordinis actus legitimos, gradus, voces, administrationes, dignitates etiam ad abbatialem, si contigerit, praedictis non obstantibus, promoveri valeat et assumi. 35.  Abbatissae Beatae Mariae de Gaudio prope Heuben generale Capitulum de gratia speciali indulget benigniter, quatinus eligere possit aliquem confessorem de Ordine nostri Cisterciensis idoneum et sufficientem, qui ipsam cum suis monialibus absolvere valeat, in ipsius Ordinis et Capituli generalis plenaria potestate. 36.  Ad instantem supplicationem abbatis de Claritate Dei, generale Capitulum praecipit et mandat in virtute obedientiae primo abbati de Ordine nostro, qui super hoc fuerit requisitus, quatinus ad requestam seu instantiam praedicti abbatis de Claritate Dei abbates de Curia Dei et Campaniae citet ad futurum sequens immediate Capitulum generale, ad omnia et singula quae sibi obiicientur ex praedicto de Claritate responsuros. 37.  Abbatem de Tironello et fratrem Nicolaum Beaufils, monachum dicti loci de Tironello, citatos per abbatem de Campania ad praesens generale Capitulum ad comparendum personaliter coram Diffinitoribus ipsius Capituli, quia non comparuerunt debite expectati, idem Capitulum denuntiat contumaces et declarat excommunicatos. 38.  Abbatibus de Loco Dei et de Bello loco committit generale Capitulum, quatinus intra festum Dominicae Resurrectionis proximum, ipsi duo coniunctim mittant unum scolarem ad studium Tolosanum, cum debitis provisionibus, et eum ibidem manuteneant usque ad quinquennium, et usque ad Pascha praesens Capitulum relaxat monitionem eisdem abbatibus factam, et non ultra nisi fecerint quod praecipitur. 39.  Cum fratre Guillelmo Mignon, monacho monasterii de Barbereyo, qui spacio septem hebdomadarum, habitu regulari dimisso, cum quodam iuvene monacho, qui furatus fuerat abbati suo 20 francos, de quibus frater Guillelmus habuit decem, apostatando remansit in saeculo ; quos decem francos a dicto iuvene receptos per ipsum regressus ad praedictum de Barbereyo monasterium, abbati suo plenarie restituit, poenitentiamque sibi iniunctam humiliter et devote adimplevit, generale Capitulum praedictis non obstantibus dispensat, ut ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, administrationes, abbatiatu dumtaxat secluso, admittatur pariter et assumatur. 40.  Tractatum initum alias inter abbatem et conventum monasterii Longipontis ex una, et fratrem Ioannem de Meldis ex altera, secundum formam et tenorem litterarum super hoc confectarum, super certa portione per modum pensionis annuae eidem fratri Ioanni factae, praesens generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 41.  Reformationem monasteriorum de Palatio Beatae Mariae, de Albigniaco, de Obazina, de Dalone, ac omnium et singulorum monasteriorum Ordinis utriusque sexus in dioecesibus Bituricensi, Pictaviensi, Lemovicensi, Aurelianensi, Malleacensi, Ausciensi, Cenomanensi, Andegavensi et Turonensi, generale Capitulum committit domino Pontigniaci, in plenaria Ordinis potestate. 42.  Generale Capitulum concedit abbati et conventui monasterii de Albaripa, quod ipsi possint nobili viro domino de Castro Villani pro semel dumtaxat vendere usque ad numerum 50 arpentorum nemoris, lignis non caeduis penitus exclusis, et maxime de lignis illis quae sunt situata inter praedictum monasterium et villarium Marosum in foresta vocata Damorez, rogans praefatum dominum ut praedictos abbatem et conventum super hoc de cetero non inquietet aliquo modo. 43.  Electionem, installationem et confirmationem die 25 mensis ianuarii anni a Nativitate Domini 1437 de persona fratris Winandi de Wo in abbatem monasterii de Valle Dei, Leodiensis dioecesis, per abbates de Villari et de Molinis commissarios in hac parte deputatos a domino Claraevallis, patre abbate praedicti de Valle Dei monasterii immediato, factas et celebratas, prout in decreto cui haec nostra praesens diffinitio annectitur, plenius continetur, idem Capitulum ratificat, approbat et confirmat. 44.  Generale Capitulum saluti animarum providere volens, sententiam excommunicationis dudum latam et in 13 distinctione *Diffinitionum antiquarum* promulgatam, praesens generale Capitulum suspendit totaliter, donec super hoc aliter duxerit ordinandum. 45.  Abbatibus de Ursicampo et de Balerna, s. th. pr., committit praesens generale Capitulum, quod ipsi possint cum abbate de Monte Syon conferre et concludere cum eodem de reformatione fienda in regnis Castellae, Portugalliae, Legionis, Hispaniae et Navarrae, in plenaria Ordinis potestate. 46.  Committitur abbati de Eleemosyna, quatinus abbates de Curia Dei, de Landesio, de Fontanis albis, et de Barzella, compellat viriliter ad mittendum scolares Parisius ad studium Sancti Bernardi, cum debitis provisionibus, infra festum Omnium Sanctorum proxime futurum ; quodque compellat eos auctoritate Ordinis ad solvendum duplum expensarum, quas fecissent praefati scolares, si continue in studio mansissent. 47.  Electionem, installationem et confirmationem 23 die mensis Iunii anni 1438 de persona fratris Egidii de Bosco in abbatem monasterii de Boheriis, nostri Cisterciensis Ordinis, Laudanensis dioecesis, per abbatem de Fusniaco, patrem abbatem immediatum… *etc. ut in forma consueta*. 48.  Abbati de Bella valle praesens generale Capitulum praecipit, quatinus infra festum Omnium Sanctorum mittat Parisius ad collegium Sancti Bernardi unum scolarem cum debitis provisionibus ; alioquin procedetur contra ipsum, compelleturque ad solvendum duplum… *etc. ut in n° 46*. 49.  Dispensatur misericorditer cum sorore Catharina Barnemaque, moniali monasterii de Bello prato in Flandria, quae humani generis inimico instigante, convicta fuit de carnis contagio, puerperio subsecuto ; postmodum vero ad cor rediens et peccata sua laudabiliter deflens, Ordinisque disciplinam et poenitentiam sibi propter hoc iniunctam devote complevit. Eapropter praesens Capitulum, praemissis attentis, praefatam sororem Catharinam, non obstantibus deformitatibus antedictis, eam ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, dignitates, promoveri valeat et rehabilitat per praesentes. 50.  Abbati de Bullencuria praecipit et mandat generale Capitulum sub poena suspensionis, quatinus abbati de Balerna solvat realiter et cum effectu summam sex florenorum, duodecim solidorum stephanensium, infra festum Omnium Sanctorum proxime futurum ; nisi causam praetendere voluerit quare ad hoc minime teneatur. 51.  Capitulum generale reverenter committit domino Cistercii, quod si oporteat accedere ad concilium generale, de singulis nationibus possit convocare tot abbates et magistros in theologia et secum ducere, seu mittere quot sibi videbuntur necessarii, quodque possit subsidium imponere, seu aliquos Ordinis abbates, quos voluerit assumere ad imponendum et levandum supra omnia monasteria Ordinis utriusque sexus, pro sumptibus et expensis praedictorum abbatum et magistrorum supportandis. 52.  Dispensatur misericorditer per generale Capitulum cum fratre Petro de Sancto Pecusio, monacho Caroliloci, qui spatio semi anni, habitu regulari derelicto, sunt fere decem anni, in animae suae detrimentum, ad saeculum vagabundus per aliquod tempus apostatando remansit ; postmodum vero ad suum monasterium regressus poenitentiam sibi iniunctam secundum statuta Ordinis laudabiliter deflens devote complevit. Eapropter dictum praesens Capitulum generale ipsum fratrem Petrum ad omnes Ordinis legitimos actus, gradus, voces, dignitates et officia, abbatiali dignitate dumtaxat seclusa, restituit. 53.  Diffinitiones anno praeterito factas, praesens generale Capitulum confirmat, easque ratificat et approbat. 54.  Abbates, qui in hoc praesenti Capitulo generali personaliter non comparuerunt, iterato citantur ad proximum generale Capitulum, suae remanentiae reddituri rationem legitimam. 55.  Generale Capitulum misericorditer cum fratre Roberto Happel, monacho monasterii de Noa, qui dudum, sunt fere duo anni, quod ipse frater spatio duorum annorum, humani generis inimico suadente, habitu regulari derelicto, vagabundus per saeculum exiens apostasiam incurrit, postmodum e saeculo regressus ad dominum nostrum Cisterciensem, qui ipsum fratrem Robertum ad monasterium Ioyaci destinavit et ibidem laudabiliter se habens, poenitentiam sibi iniunctam humiliter et devote adimplevit et perfecit. Eapropter, praedictis non obstantibus, idem Capitulum praedictum fratrem Robertum ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, administrationes, officia et dignitates habilitat et restituit benigniter. 56.  Super discordia quae vertitur inter abbatem monasterii Vallis crescentis et fratrem Ioannem Chapusii, monachum professum dicti monasterii, committit generale Capitulum abbati de Miratorio, secum fratre Petro nunc suppriore Bonaevallis Viennensis assumpto, ut quantocius commode poterunt, ad ipsum Vallis crescentis monasterium personaliter accedant, vocatis evocandis, causam et discordiam ipsam terminent et decidant in ipsius generalis Capituli plenaria potestate, sumptibus tamen utriusque partium. 57.  Praesens generale Capitulum praecipit districte sub poenis excommunicationis, infamiae perpetuae et carceris, fratri Ioanni Chapusii, monacho monasterii Vallis crescentis, ut confestim finito Capitulo ad monasterium de Chassania personaliter se transferat, ibidem moram tracturus cum ceteris religiosis eiusdem monasterii, indeque non exeat quavis de causa sine speciali et expressa licentia abbatis de Miratorio, donec controversia, quae vertitur inter ipsum et abbatem suum, penitus fuerit sopita. 58.  Appellationis remedium a sanctis patribus utriusque iuris conditoribus ea ratione fuit adinventum, ut oppressi et contra ius et iustitiam aggravati, per iustum iudicem appellatione et releventur, et malitia tyrannorum per superiorem reprimatur, et temeritas reformatorum praetensorum seu potius deformatorum per iudicem superiorem reprimatur et compescatur. Idcirco, ego *frater* Philippus, monachus monasterii de Laude, s. th. pr., totius Ordinis Cisterciensis procurator generalis circa iniuriam cuiuscumque, sed cum honore et reverentia domini nostri Papae et Sanctae Sedis Apostolicae loquendo, sentientes ipsum Ordinem multipliciter aggravari, laedi et in consuetudinibus, observantiis, statutis, libertatibus, privilegiis et diffinitionibus dicti Ordinis, quae pro legibus et ut leges in dicto Ordine habentur et servantur dicti Ordinis Cisterciensis, ac iuribus dicti Ordinis multipliciter dirimi a vobis fratre Martino abbate asserto Beatae Mariae Montis Syon, dioecesis Toletanae, pro eo et in eo, quia cum in patria Burgundiae et in dioecesi Cabilonensi sit quoddam notabile et solemne monasterium, quod communiter vocatur monasterium Cistercii, sub quo subsunt plurima et diversa monasteria per diversas mundi partes diffusa, pro cuius fundatione et aliorum abbatum a dicta abbatia Cistercii, quae est caput aliarum abbatiarum dependentium, fuerunt factae plures constitutiones, observantiae, styli, statuta et consuetudines ac diffinitiones, per diversos Summos Pontifices pro conservatione dictae abbatiae Cistercii, Ordinis et personarum eiusdem, ac bonorum spiritualium et temporalium ; quae quidem constitutiones, observantiae, styli, diffinitiones, statuta et consuetudines fuerunt introductae non solummodo pro conservatione dictae abbatiae Cistercii, quae est caput aliarum abbatiarum, quinimo pro conservatione omnium aliarum abbatiarum a dicta abbatia Cistercii dependentium, et totius Ordinis Cisterciensis, dictaeque constitutiones, observantiae, styli, statuta, diffinitiones et consuetudines fuerunt observata in dicta abbatia Cistercii et aliis abbatiis ab ea dependentibus a decem, viginti, triginta, quadraginta, quinquaginta et centum annis citra et ultra et a tanto tempore citra, quod de contrario memoria hominum non existit. Et ultra haec a tempore fundationis dictae abbatiae Cistercii et aliarum abbatiarum ab ea dependentium fuit ordinatum per dictum dominum abbatem Cistercii, alios abbates dicti Ordinis, necnon per diversos Summos Pontifices, quod quolibet anno in mense septembris celebratur Capitulum generale in dicta abbatia Cistercii et non alibi, in quo omnes abbates dicti Ordinis Cisterciensis tenentur venire sub gravissimis poenis personaliter, nisi legitimo impedimento sint excusati. Et si venire non possunt, tenentur dicti abbates mittere in dicto Capitulo Cistercii personam sufficientem et idoneam cum sufficienti potestate et excusatione ; in quo quidem Capitulo quolibet anno dictus Ordo Cisterciensis reformatur, tam in capite quam in membris casu quo indigeat, ordinatione cuius Capituli quod tenetur in dicta abbatia Cisterciensi, Ordo praedictus mirabiliter regitur et gubernatur, tam in capite quam in membris, priscis temporibus se rexit et gubernavit, et de praesenti se regit et gubernat, et sine aliquali reprehensione. Et numquam fuit visum a tempore fundationis dicti Ordinis Cisterciensis, quod in aliquali parte mundi fuerit tentum Capitulum generale pro dicto Ordine, nisi solummodo et dumtaxat in dicta abbatia Cistercii, servando et observando constitutiones, diffinitiones, privilegia, statuta, stylos, observantias et consuetudines dicti Ordinis, quae habentur pro lege, et pro lege debent haberi et observari, et habent vim legis iuxta L. *Constitutionum, ff, municipales* ; hanc partem tenuit Bartholomeus in L. *Omnes populi, ff. de iustitia et iure*, in repetitione quam ibi fecit in materia consuetudinum et observantiarum. Idem tenet Bartholomeus in L. *De quibus, ff. de Legibus*. Idem tenet Themis in L. II, c. *Quae sit longa consuetudo*, in repetitione quam ibidem fecit. Idem tenet Ioannes Fabri in L. *Ex non scripto iusti*, de iure naturali gentium et civili. Hanc etiam partem tenet Petrus Helie in repetitione quam fecit in materia consuetudinum. Praemissis tamen non obstantibus, vos praedicte frater Martine, qui dudum portabitis habitum Beguinorum, quem dimisistis non quidem devotione sed ambitione, ut possetis consequi dictam abbatiam Beatae Mariae Montis Syon, praedictae dioecesis Toletanensis, et non solummodo illam abbatiam fuistis assecutus, quinimo ex ambitione et cupiditate, quae in vobis est radicata, fecistis varios conatus ut possetis assequi alias abbatias dicti Ordinis Cisterciensis, quas de facto occupastis, et ut possetis ponere schisma et divisionem in dicto Ordine Cisterciensi, sub habitu vulpino multa falsa et mendosa contra rei veritatem dedistis ad intelligendum domino nostro Summo Pontifici Eugenio Papae IV, et ipsum de veritate nullo modo informastis, sed subreptitie et obreptitie dedistis ad intelligendum dicto domino nostro Summo Pontifici quod dictus Ordo Cisterciensis male se gubernabat, et tacuistis omnes constitutiones, observantias, diffinitiones, stylos, consuetudines dicti Ordinis Cisterciensis, tacuistis etiam quod solummodo dictum Capitulum generale in dicto monasterio Cistercii, et non alibi celebratur et tenetur ; tacuistis diffinitiones et observantias, consuetudines et privilegia Ordinis praedicti. Quapropter praefatus dominus noster Summus Pontifex per vos deceptus vel circumventus, credens verbis vestris mendosis et fallacibus, concessit quamdam bullam per quam vos, antefate Martine, anhelatis toto vestro posse pervertere dictas constitutiones, diffinitiones, observantias, consuetudines et statuta dicti Ordinis Cisterciensis, et maxime in eo quod impetrastis tacita veritate, expressa falsitate, a dicto domino nostro Summo Pontifice, quod de triennio in triennium Capitulum provinciale teneretur in regnis Castellae et Legionis in aliquo monasterio dicti Ordinis Cisterciensis, et quod deterius est, ut possetis magis sublimari, obtinuistis subreptitie et obreptitie, quod sitis reformator in dicto Capitulo provinciali, reformator, inquam, bursarum et commodi bursalis abbatum et monachorum dicti Ordinis Cisterciensis, et aliter non, nec advertistis quod initium fundationis dicti Ordinis Cisterciensis fuit caritas unita, quae debet esse inter caput et membra, videlicet, inter dominum abbatem Cistercii et alios dominos abbates a dicto Ordine Cisterciensi dependentes, et inter dictos abbates et monachos suorum monasteriorum, et ita expresse cavetur in principio constitutionum, observantiarum et diffinitionum, quae incipit antequam Ordo Cisterciensis esset plurimum dilatatus, et etiam in aliis Clementina, Benedictina et aliis constitutionibus, nec advertistis, in impetrando dictam bullam subreptitiam et obreptitiam, ad indultum Clementis Papae quo cavetur, quod quaecumque personae Ordinis Cisterciensis impetrant aliquas bullas seu rescripta contra constitutiones, observantias, diffinitiones, stylos, consuetudines dicti Ordinis Cisterciensis in ipso iure sunt excommunicatae. Cum igitur vos, antefate Martine, dictam praetensam bullam subreptitiam et obreptitiam, tacita veritate et expressa falsitate, a dicto domino nostro Summo Pontifice Eugenio IV per vos non bene consulto imo male consulto obtinueritis, per quam totum Ordinem Cisterciensem pervertere satagitis et diffinitiones et constitutiones, observantias, stylos ac consuetudines dicti Ordinis infringere cupiatis, quantum in vobis est per consequens vos estis ipso iure excommunicatus, et per consequens quia post vos ingessistis divinis officiis, estis irregularis et perdidistis abbatiam Beatae Mariae Montis Syon, cuius vos dicitis abbatem, necnon et alias abbatias, quas de facto occupatis infra dictum Ordinem Cisterciensem. Propterea quamvis dictus dominus Summus Pontifex in dicta bulla dicat, quod suo motu proprio dictam bullam vobis concessit, attamen vobis instigante et prosequente vos bullam obtinuistis, et non informastis dictum dominum nostrum Summum Pontificem de constitutionibus dicti Ordinis Cisterciensis et apparet bene, quod vos fuistis causa finalis obtinendi dictam bullam, et quod ad vestram importunitatem dictus dominus noster Summus Pontifex in fine dictae bullae dixit, quod per contenta in eadem ipse non intendit derogare privilegiis, indultis et constitutionibus monasteriorum Ordinis praedictorum, in specie vel in genere a Sede Apostolica vel alias quomodolibet dicto Ordini competentibus et concessis, nec advertistis quod iurisdictio per Summos Pontifices *praedecessores* dicti domini nostri Summi Pontificis fuit data dicto domino abbati Cistercii et Capitulo generali, et non alicui alteri ; ulterius, vos antefate Martine, vigore dictae bullae praetensae et asseruistis et intenditis vos velle compellere dominos abbates et monachos dicti Ordinis Cisterciensis regnorum dictorum ad interessendum in dicto Capitulo provinciali in dictis regnis Castellae et Legionis, diversa gravamina dominis abbatibus et monachis inferendo in sententia excommunicationis ac interdicti eosdem promulgando contra iuris formam constitutiones dicti Ordinis infringendo. Et ideo quia dicta bulla, per vos modo praemisso obtenta, est derogativa et enervativa constitutionum, diffinitionum, privilegiorum, statutorum, observantiarum et consuetudinum dicti Ordinis Cisterciensis, imo destructiva ; et quia vos, antefate Martine, male et contra rei veritatem informastis dominum nostrum Summum Pontificem quem induxistis ad vobis concedendum dictam bullam et contenta in eadem, quam veraciter dictus dominus noster Summus Pontifex vobis non concessisset, si puram veritatem expressissetis. Idcirco ego praedictus frater Philippus, procurator et nomine procuratorio praedicti Ordinis Cisterciensis, a vobis antefato Martino, abbate et reformatore asserto, ab impetratione dictae bullae ab omnibus et singulis capitibus in dicta bulla contentis tamquam derogantibus totali fundationi dicti Ordinis Cisterciensis necnon a comminationibus de citando et compellendo abbates Ordinis regnorum Castellae et Legionis, et de puniendo per censuras ecclesiasticas et per mulctas pecuniarum intimationibus, monitionibus et a toto vestro processu facto, fiendoque, a dicto domino nostro Summo Pontifice male informato per vos, et ab omnibus et singulis gravaminibus per vos, antefatum Martinum, nobis factis et illatis et fieri comminatis, necnon ab omnibus et singulis aliis gravaminibus tam iudicialibus quam extraiudicialibus per vos praedicto Ordini factis et illatis ac fieri comminatis, pro me et toto Ordine Cisterciensi, et pro omnibus abbatibus, personis eiusdem Ordinis et pro mihi adhaerentibus et adhaerere volentibus, provoco, appello et recurro ad eumdem dominum nostrum Summum Pontificem melius informandum de praemissis et ad Sanctam Sedem Apostolicam, ad sacrum generale concilium, et ad concilia generalia in futurum tenenda ubicumque teneantur, ad illum vel illos, ad quem seu ad quos de iure, usu, stylo seu approbata consuetudine fuerit provocandum et appellandum, ut apostolicos semel, secundo et tertio, cum debita et multiplicata instantia mihi impertiri postulando et inhibendo vobis, antefato Martino, vigore praesentis appellationis, quantum de iure possum et valeo, ne in praeiudicium meae appellationis, provocationis et recursus aliquid innovare habeatis, et casu quo contrarium faceretis, quod non credo, protestor contra vos et personam vestram et bona vestri monasterii, et tenore praesentis appellationis vos, antefatum Martinum, eligo in partem expressam, submittens me et totum Ordinem Cisterciensem subditione illius vel illorum qui de praesenti provocatione, appellatione et recursu sunt cognituri. Et protestor per expressum, quod hanc praesentem appellationem possim prosequi per vias provocationis, appellationis, recursus, nullitatis, iniquitatis, subreptionis, obreptionis, seu aliis illis melioribus via, modo, iure et forma, quibus fieri poterit et debebit. Requirens vos magistrum Sancium de Cosano, quatinus de praesenti appellatione retineatis nobis publicum instrumentum. 59.  Nos, frater Ioannes abbas Cistercii ceterique Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis apud Cistercium mense septembris anno Domini 1438 celebrati, notum facimus omnibus et singulis evidenter, quod in eodem Capitulo facta fuit concorditer, nemine discrepante, quaedam diffinito, cuius tenor et forma de verbo ad verbum sequitur in haec verba : Quoniam peccatis exigentibus sacer Ordo Cisterciensis, qui dudum in sancta Dei Ecclesia tamquam praecipuus fulgor meritis et virtutibus rutilavit, his novissimis diebus magna ex parte in temporalibus et spiritualibus ubique ferme in occiduis praesertim partibus collapsus et destitutus cernitur, et nisi saluberrimis remediis tanto langori ex praedecessorum incuria derivato congrua medela per nostram solertiam, quae ad hanc rem vehementer afficimur et tenemur, apponetur a me, apud Deum et homines tanti criminis rei merito censemur ; propterea nos praefati abbas Cistercii ceterique et singuli patres Diffinitores huius sacri Capituli summo cum desiderio cupientes hanc rem prosperis effectibus mancipare excitati et commoniti saluberrimis sanctissimi domini nostri Eugenii Papae IV exhortationibus, nonnullorumque reverendissimorum primatum dominorum sanctae romanae Ecclesiae cardinalium, nos ad praedicti Ordinis reparationem, ad quam tenemur commoventium pro felici ac efficaci reparatione, reductione ac reformatione dicti Ordinis monasteriorum in personis, rebus ac bonis omnibus ac singulis per totam Hispaniam constitutis praesentibus et futuris in plenaria Ordinis potestate, secundum apostolica ac dicti Ordinis instituta, capitulariter congregati statuimus et volumus ac diffinimus, quod de cetero, nisi generali Capitulo ex causa aliter moderandum videretur, in regno Castellae in aliquo monasterio dicti Ordinis vel aliquo alio loco securo, et honesto anno quolibet omnes abbates omnium et singulorum monasteriorum regnorum Castellae, Legionis, Gallaciae, Vandalitiae et Portugalliae, auctoritate generalis Capituli per se ipsos personaliter teneantur communem congregationem, de unoquoque autem monasterio praedictorum regnorum teneatur prior et conventus mittere unum monachum discretum et in sacris constitutum ad dictam congregationem. Qui omnes simul iuncti abbates et monachi procuratores in dicta congregatione existentes eligunt secrete et pacifice unum de abbatibus, qui auctoritate Ordinis sit praesidens in dictis regnis cum plenaria Ordinis potestate ; cuius praesidentis auctoritas et potestas durabit quousque in sequentis anni congregatione alius praesidens eligatur ; facta autem prima congregatione, ut praemittitur, ex tunc deinceps omnes et singuli tam abbates quam ceteri intelligantur et sint citati in posterum peremptorie ad quamlibet aliam congregationem de cetero, ut praemittitur, celebrandam ; abbates autem omnes et singuli, nisi fuerint legitime impediti, de quo impedimento fidem plenam praedictis praesidenti et consiliariis facere teneantur, veniant sub poenis per praedicti Ordinis statuta inflictis contra illos qui ad generale Capitulum non veniunt, quas eos omnes et eorum quemlibet incurrere volumus ipso facto. Conventus autem virorum cuiuscumque monasterii dicti Ordinis procuratorem suum ad praedictam congregationem mittere teneatur, et ex tunc auctoritate Capituli procurator sic institutus habeat plenariam facultatem tractandi et approbandi ea omnia et singula, quae in dicta congregatione tractabuntur ac decernentur. Quod si ex causa quacumque legitima praedicta congregatio anno quolibet non valeat celebrari in loco et tempore assignato, tunc praesidens cum consilio et assensu dominorum deputatorum ordinet de alio loco, quod ceteris abbatibus intimare tenebitur, cuius impedimenti et dilationis causa intimabitur Capitulo generali. In qua congregatione per praesidentem et alios abbates et monachos ibi existentes eligantur secrete sex consiliarii de abbatibus et monachis, dum tamen maior pars consiliariorum sit de abbatibus, cum quorum consilio et assensu dictus praesidens in plenaria Ordinis potestate auctoritate Capituli generalis in omnibus et singulis, in temporalibus et spiritualibus, in capite et in membris, ac provideat et disponat Deum semper habendo prae oculis, secundum quod sibi ac dictis consiliariis videbitur, servatis apostolicis ac dicti Ordinis institutis, ad cuius praesidentis officium spectet providere omnibus et singulis monasteriis monialium de honestis confessoribus, procuratoribus, et aliis personis, qui secundum Ordinis instituta debent assistere servitiis feminarum. Dictus quoque praesidens possit liberare vel absolvere omnes et singulas personas utriusque sexus dicti Ordinis in dictis partibus ac dispensare cum eis in casibus generali Capitulo ac abbati Cistercii competentibus et reservatis, ac praedictas absolutionem et dispensationem aliis discretis personis Ordinis committere quoties et sicut ei videbitur expedire. Circa institutiones tamen et destitutiones abbatum et abbatissarum, apostolica et Ordinis instituta penitus observentur, ita quod abbatis et abbatissae electio semper, sicut est Ordinis, fiat per conventum, si sint personae quae possint eligere, et confirmatio non fiat per alium quam per illum ad quem spectat secundum praedicti Ordinis instituta ; excepto quod volumus et statuimus quod, auctoritate Capituli generalis, dictus praesidens succedat in locum et potestatem cuiuscumque patris abbatis, qui extra quodlibet de dictis regnis habet quam abbatiam matrem ex diuturna vacatione electio protrahatur, proveniantque pericula quae nos volumus evitare, nisi pater abbas alicui commiserit vices suas. Qui commissarius si non legitime processerit, tunc possit suppleri et emendari plene per dictum praesidentem, quidquid ipse pater abbas vel eius commissarius quomodolibet fecerit ; electio, *confirmatio,* institutio et destitutio cuiuscumque personae utriusque sexus in dictis partibus aliter facta contra apostolica et Ordinis instituta ac praesentem diffinitionem ipso facto sit cassa, irrita et inanis. In omnibus autem praeter praemissa, plena auctoritas et potestas sit singulis patribus abbatibus, sicut eis competit, et non plus, nec patres abbates de cetero se valeant aliter intromittere nec disponere de filiabus nisi in quantum eis competit secundum apostolica et dicti Ordinis instituta. Ceterum examinatio, cognitio, conclusio, decisio et executio in quibuscumque causis, litibus, querelis, negotiis, molestiis, iniuriis sive violentiis, praesentibus et futuris, omnium et singularum personarum utriusque sexus in dictis regnis existentium, appellatione remota, spectabit dumtaxat ad praedictos praesidentem et consiliarios, servata tamen abbatibus immediatis ac patribus abbatibus sua iurisdictione, qui omnes et singulas controversias in dictis regnis pro tempore exortas et etiam nunc pendentes auctoritate dicti Capituli sopiant et decidant et mandent executioni, prout eis videbitur, appellatione remota, invocato quandocumque expedierit auxilio et favore brachii saecularis. Qui praesidens et consiliarii possint libere cum plenaria Ordinis potestate in praemissis omnibus et singulis aliis quibuscumque personis Ordinis committere vices suas, prout et quoties eis videbitur. Appellatio tamen, si ab eis fieri debet, interponetur immediate ad Capitulum generale. Et ne unus aliis per ambitionem dominetur, ut iuxta beatissimi patris nostri Benedicti admonitionem, dum pluribus committetur unus non superbit, volumus et statuimus quod abbas qui semel fuerit praesidens, lapso tempore suae praesidentiae, nullatenus valeat eligi nec assumi quoquomodo ad praedictam praesidentiam nisi post lapsum trium praesidentiarum, ut per generale Capitulum sentiatur, quis eorum rectius ac discretius praedictae praesidentiae officium exerceat, aliter factum penitus irritamus et volumus nullius esse roboris vel momenti. Et ut vepres vitiorum per nostram solertiam, quantum nobis cœlitus donatum est et possumus, ab agris nostris funditus extirpentur, volumus quod praefati praesidens et consiliarii auctoritate Capituli generalis deputent anno quolibet abbates aliquos cum monachis zelantes Ordinis reformationem et animarum salutem, qui per provincias corrigant, emendent ac reforment in capite et in membris, in omnibus et singulis monasteriis, locis et personis utriusque sexus in dictis regnis cum plenaria Ordinis potestate, omnia et singula in spiritualibus et temporalibus, secundum quod dictis visitatoribus expedire videbitur, et ille abusus omnino ab Ordine expellatur, quod aliqui abbates recipiunt monachos alienos absque licentia expressa suorum praelatorum, quod praesens Capitulum interdicit et prohibet sub poena sententiae excommunicationis, quam contrahere vult ipso facto abbates et priores, qui de cetero religiosos receperint, nec similia fiant sine expressa licentia et auctoritate dicti Capituli generalis, et tamdiu sic transeuntes religiosi et alii recipientes excommunicati permaneant, nec possint a dicta sententia excommunicationis absolvi, donec ipsi transeuntes redeant ad priora monasteria, ut pax servetur inter personas Ordinis. Visitatores autem sic deputandi erunt unus abbas et unus monachus discretus in qualibet provincia cum uno famulo ; monasterium autem visitandum cuiuscumque sexus non aliis quam tribus providere teneatur, nisi visitatores ad illud monasterium accedentes erint abbates ; omnia autem et singula quae dicti visitatores invenerint et reformaverint in scriptis redacta praedictis praesidenti et consiliariis reddant, ut Capitulum generale demum de omnibus plene valeat informari ; volumus autem quod nullus visitator de cetero possit quomodocumque privare aliquem abbatem vel abbatissam ex quacumque causa, sed praecise suspendere, si demerita hoc exposcant, sed privatio semper spectet praecise ad praefatos praesidentem et consiliarios ; privatio aliter facta nullius sit roboris vel momenti, neque alius abbas de cetero absque Capituli generalis expressa licentia valeat ad aliam abbatiam postulari, eligi vel se transferre, sed libere, si voluerit, resignare in manibus dictorum praesidentis et consiliariorum, et ipsi possint auctoritate dicti Capituli generalis resignationem admittere. Pater autem abbas si sit in regno recipiat dictam resignationem sui filii vel eius commissarius, sed si male processerit, possit emendari et revocari per dictum praesidentem quidquid per talem patrem abbatem vel eius commissarium factum fuerit. In qua congregatione dictus praesidens cum consiliariis et cum consilio et approbatione maioris partis ibi existentium possit plene et libere in temporalibus et spiritualibus, simul vel successive illa omnia et singula statuere, disponere et ordinare, quae videbuntur expedire pro felici reformatione Ordinis, dum tamen instituta apostolica ac Ordinis diffinita intacta permaneant, et talia non contrarientur sed sint conformia. Illa autem quae quomodolibet in dicta congregatione statuentur, plenum robur non sortientur donec per generale Capitulum approbentur et confirmentur. Et quia nostris temporibus intra Ordinem vehementer tepuit studium monachorum, volumus quod praedicti praesidens et consiliarii auctoritate Capituli in plenaria Ordinis potestate possint compellere quoscumque abbates ad mittendum studentes ad collegium Salamanticum Sanctae Crucis, attentis semper facultatibus monachorum et eorum necessitatibus, et quod mittendus sit de habilioribus et honestioribus suae domus, quod collegium istud Capitulum generale suscipit, approbat et incorporat intra dictum Ordinem, ut sit unum de principalibus secundum Benedicti XII apostolica statuta, ad quod manutenendum et disponendum, construendum et dilatandum, et ei redditus aliquos assignandum pro officinarum constructione diligenter intendant et operam exhibeant praefati praesidens, consiliarii et dicta congregatio ; medio autem temporis solutae congregationis usquequo alius praesidens in alia congregatione anni sequentis, ut praemittitur, eligatur et habeat auctoritate Capituli generalis totam et plenariam potestatem in omnibus et singulis personis utriusque sexus omnium et singulorum monasteriorum et bonorum et personarum eorum, in capite et in membris, in spiritualibus et temporalibus, in dictis regnis sicut ipsum Capitulum generale. Licentiam autem commutationis et alienationis quorumdam bonorum temporalium in dictorum regnorum monasteriis praecise sibi reservat Capitulum generale et quod nullus alius se valeat intromittere, sed praefatus praesidens nihil penitus possit facere, disponere, ordinare, praecipere vel mandare absque consilio et expresso consensu duorum dictorum consiliariorum, quos sibi dicta congregatio deputaverit, quilibet autem dictorum duorum consiliariorum sic deputatorum possit libere alteri consocio vices suas plene in totum vel in parte committere, et ad se revocare quandocumque voluerit, sicut sibi videbitur expedire. Omnes quoque et singulas causas, lites, querelas, negotia et facta decidere, concludere et diffinire ac executioni demandare, cum invocatione brachii saecularis, ac institutio, destitutio, correctio, reformatio ac omnia alia et singula disponere, decidere ac diffinire in plenaria Ordinis potestate, ad ipsum praesidentem cum dictorum deputatorum assensu spectet, ut praemittitur. Volumus autem ad manum tenendum et exsequendum omnia et singula supradicta quae venerabilis vir, s. th. pr., frater Martinus de Vargas, abbas reformator monasterii Sanctae Mariae de Monte Syon, Ordinis nostri, prope Toletum, sit auctoritate Capituli generalis quoad vixerit et voluerit, semper immutabiliter unus de dictis sex consiliariis, ac medio temporis unus de duobus deputandis dicti praesidentis quem ex nunc dictum generale Capitulum deputat ad praemissa, nec valeat praefatus magister cuiuscumque alterius auctoritate mutari, impediri vel prohiberi. Et ut autem praedicta reformatio consequatur effectum, et ne a capite membra recedant, quod esset corpus mysticum huius sacrae religionis culpabiliter laniare, volumus et statuimus et praecipimus auctoritate praesentis Capituli generalis, quod de cetero expensis monasteriorum utriusque sexus dictorum regnorum teneantur praedicti praesides et deputati mittere anno quolibet ad Capitulum generale istius sacri monasterii, quod est caput et fons totius dicti Ordinis unum abbatem et unum monachum de regno Portugalliae, et alium abbatem et monachum de regno Castellae et Legionis, ac alium abbatem et monachum de Gallecia, qui erunt procuratores dictae congregationis venientes cum suis famulis necessariis, cum omnibus contributionibus, ordinationibus, relationibus et processibus, et aliis quae anno illo in praedictis regnis per congregationem praefatam ac praedictos praesidentem et consiliarios acta fuerunt, ut per Capitulum generale de praemissis plenarie informatum approbentur vel infirmentur. Expensae autem dictis solis abbatibus et monachis et famulis praemissis competentes taxentur et ministrentur, et non plus quam venientes teneant secum afferre et presentare generali Capitulo omnes et singulas contributiones omnium monasteriorum dicti Ordinis impositas et imponendas. Denique ut praemissa in omnibus et singulis, ut praemittitur, plenum roboris consequentur effectum, auctoritate Capituli generalis in plenaria totius Ordinis potestate, omnia et singula supradicta concedimus, disponimus, firmamus ac statuimus et irrevocabiliter diffinimus futuris temporibus ab omnibus et singulis dicti Ordinis utriusque sexus personis immutabiliter observanda. Et ad praemissorum corroborationem et faciliorem executionem, auctoritate praesentis Capituli in plenaria dicti Ordinis potestate revocamus, cassamus et annullamus et irritamus omnes et quascumque commissiones et provisiones quomodocumque et qualitercumque hactenus quibuscumque personis Ordinis super quacumque causa, re et negotio ab ipso Capitulo vel aliis emanatis et factis in praefatis regnis. Denique considerantes solerter guerras fere per totum mundum vigentes et mundi pericula, misericorditer concedimus ac dispensamus auctoritate dicti Capituli generalis quod deinceps quicumque abbates praesentes et futuri in dictis regnis non veniant ad Capitulum generale, nisi fuerint vocati vel citati personaliter, specialiter et expresse ; et eos omnes et singulos auctoritate Capituli absolvimus ab omnibus et singulis sententiis et poenis quas quomodocumque hactenus incurrerint non veniendo, prout tenebantur. Omnibus igitur et singulis monasteriorum et aliorum locorum conventualium utriusque sexus, abbatibus, abbatissis, prioribus, monachis, ceterisque personis dicti Ordinis in dictis regnis cuiuscumque status, gradus, conditionis et dignitatis existant, praesentibus et futuris, in virtute sanctae obedientiae, et sub sententiae excommunicationis poena iniungentes praecipimus, quatinus omnia et singula supradicta observent integre cum effectu, ac plenarie obediant dicto Capitulo generali, ac diffinitioni praesenti, necnon supradictis praesidenti, consiliariis et congregationi praefatae, si Dei et Ordinis volunt effugere ultionem condignam ; ceteris omnibus et singulis Ordinis ac apostolicis institutis in suo robore permansuris. Datum sub sigillo Diffinitorum, anno, loco, et tempore supradictis. 60.  Capitulum generale in Basilea tempore concilii celebratum, ad quod abbas Novalis Sanctae Mariae cum quibusdam aliis abbatibus missus est.

Anno Domini millesimo quadringentesimo trigesimo nono, statuta sunt haec apud Cistercium in Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. 1.  Generale Capitulum fide dignis relatibus plenarie certificatum et informatum, quod tractatus et cuncta quae continentur in litteris quibus haec praesens diffinitio annectitur, utilitati non modicae profutura et honori ecclesiae et monasterio Quinciaci impraesentiarum sunt et absque ambiguitate quavis vel hesitatione permanebunt et erunt in futurum, easdem litteras et quae in eis continentur, exarantur et scribuntur, ratificat et benigniter confirmat et approbat. 2.  Cum fratribus Ioanne de Balneolo et Iacobo de Colomeyo, monachis de Fonteneto, qui spatio fere trium mensium, habitu regulari derelicto, apostataverunt in saeculo ; et quia regressi ad monasterium ipsius Fonteneti poenitentiam sibi propter hoc iniunctam humiliter et devote peregerunt, generale Capitulum, ut ad omnes Ordinis actus legitimos, abbatiali dignitate tantummodo seclusa, admittantur dispensat benigniter. 3.  Litteras, quibus haec nostra praesens diffinitio est annexa de admortizatione Guillelmi dicti Caponea, quae frater Ioannes de Sancta Sabina dudum abbas monasterii de Longovado affranchizavit sunt fere nunc viginti sex anni, generale Capitulum, quia fide digno relatu clare percepit et comperit hoc ad maximum et perpetuum fore profuturum praedicti de Longovado monasterii, et tenore huiusmodi diffinitionis approbat, ratificat et benigniter confirmat. Cum fratre Petri Goret, monacho monasterii de Camberone, abbate dicti loci requirente, qui frater Petrus pro aliquo defectu positus in carcerem et ab illo exiens perrexit ad saeculum, ubi spatio fere dimidii anni apostatando et habitu regulari derelicto continuo permansit, generale Capitulum misericorditer dispensat ut, praemissis non obstantibus, ad omnes Ordinis actus legitimos, abbatiatu secluso, admittatur benigniter, dum tamen poenitentiam propter hoc iuxta Ordinis statuta humiliter peregerit condignam. 4.  Abbatibus monasteriorum de Bonarequie et de Coetmeloyn et eorum cuilibet in solidum praecipiendo committit generale Capitulum, cum potestate *committendi,* quatinus ipsi duo vel eorum alter, aut deputandi vel deputandus per eosdem vel eorum alterum, ut quantocius fratrem Guillelmum Tranchet quondam abbatem monasterii de Langonet, qui ob sua demerita et fore facta depositus fuit, bis excommunicatus, aggravatus et reaggravatus, qui huiusmodi sententias induratus parvipendens in sua semper malitia remanet et perdurat, excommunicatum, aggravatum et reaggravatum, ubicumque denuntient et promulgent, ipsumque capiant vel capi faciant et carceribus mancipari usque ad congruam satisfactionem, in ipsius Capituli generalis plenaria potestate. 5.  Abbatissa et conventu monasterii monialium de Braella humillime precantibus, cum sorore Ioanna de Ramfliet quae humani generis instigante inimico taliter de contagione carnis et in tantum convicta est quod inde puerperium subsecutum est, in praedicti de Braella monasterii vituperium et dedecus, nihilominus quia ad se rediens, corde contrita et valde compuncta, hoc scelus amare deflet et plangit, generale Capitulum dispensat benigniter et misericorditer, ut ad omnes Ordinis actus, voces, gradus, officia, administrationes, dum tamen congruam super hoc secundum Ordinis statuta egerit poenitentiam, promoveri valeat pariter et assumi. 6.  Electionem, confirmationem et installationem de persona fratris Henrici Knakenhotrez in monasterio de Colbatz per abbatem monasterii de Dobran, nostri Cisterciensis Ordinis, Treconiensis [? *Sverinensis*] dioecesis, virtute et auctoritate Capituli generalis nostri praedicti Cisterciensis Ordinis, praesentibus in Christo venerabili Bernardo in Dargum et Ioanne in Novo campo monasteriorum abbatibus, die Sancti Egidii, quae est prima die septembris anni 1438, factas et solemniter celebratas, praesens generale Capitulum gratas habens et ratas confirmat et benigniter approbat. 7.  Litteras, quibus nostra praesens diffinitio annectitur, quia relatu abbatis de Claritate qui dictarum litterarum onus, ut ipsas visitaret, habuit, luculenter comperimus totum earumdem tenorem, et quae in eis exarantur et continentur, tam in praesentiarum quam futuris temporibus sunt, erunt, ad grande et immensum profuturum monasterii de Chassenia, quacumque hesitatione retroacta, generale Capitulum ratificando confirmat benigniter et approbat. 8.  Reformationem *monasteriorum* de Mansiade, de Valle Benedicta et de Bellacumba et omnium aliorum monasteriorum ei immediate et mediate subiectorum abbati de Bonavalle Ruthenensi, s. th. pr., committit generale Capitulum praecipiens eidem, quatinus ad praedicta monasteria quantocius accedens personaliter adiuncto secum abbate Bonaevallis Viennensis cui dicta monasteria tam mediate quam immediate sunt subiecta, in eisdem visitet, corrigat, reformet, instituat et destituat, tam spiritualiter quam temporaliter, et tam in capite quam in membris, cunctaque secundum Deum, rectam conscientiam ac Ordinis instituta, visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda seu rationabiliter destituenda repererit in eisdem. 9.  Attentis consideratis et diligenter inspectis litteris quibus nostra praesens diffinitio annectitur, quia permaximae utilitati, profiguo et honori monasterii Bonaevallis Viennensis, quae continentur et scribuntur in eisdem oculatim fore videntur et conspiciuntur, easdem litteras et totum ipsarum tenorem generale Capitulum gratanter approbat, ratificat et ex certa scientia benigniter confirmat. 10.  Electionem, confirmationem et installationem de persona fratris Rudolphi Gôtzoms de Hagneya in monasterio Novicastri, per abbatem de Luzela, nostri Cisterciensis Ordinis, Basileensis dioecesis, patrem abbatem et visitatorem praedicti monasterii Novicastri eiusdem Cisterciensis Ordinis, Argentinensis *dioecesis,* praesentibus fratribus Rimbeldo abbate de Sturtzelbrunns ipsius Cisterciensis Ordinis, Metensis dioecesis, et Iohanne de Bragella notarii reverendissimi in Christo patris domini abbatis Cisterciensis, die mercurii 13 mensis maii anni 1439 factas et solemniter celebratas, generale praesens Capitulum gratas habens et ratas confirmat benigniter, ratificat et approbat. 11.  Abbatibus de Claritate et de Campania et eorum cuilibet in solidum committitur per generale Capitulum, quatinus ad monasterium de Loco Nostrae Dominae, quantocius commode poterunt, personaliter accedentes ibidem inquirant et diligenter scrutentur an resignatio sive renuntiatio vel cessio ipsius monasterii, quam intendit facere soror Margaretha de Clinay abbatissa dicti monasterii, in manus sororis Ludovicae de Clinay dicti monasterii monialis et non abbatissae, eodem monasterio Loci Nostrae Dominae profutura fuerit vel utilis. Et si ipsam resignationem sive renuntiationem aut cessionem talem fore repererint vel alter eorum repererit, ipsam approbent, ratificent et confirment, in ipsius Capituli generalis virtute et plenaria potestate, servatis in omnibus statutis et ordinationibus Ordinis nostri. 12.  Electionem, confirmationem et installationem de persona fratris Guidonis Veau in monasterio de Eleemosina, nostri Cisterciensis Ordinis, Aurelianensis dioecesis, per abbatem de Curia Dei, in hac parte commissarium deputatum per reverendissimum in Christo patrem dominum Cistercii, patrem abbatem et visitatorem immediatum praedicti de Eleemosina monasterii, die 22 mensis martii 1438 factas et solemniter celebratas, *etc. ut supra*. 13.  Abbatibus de Fonteneto, de Quinciaco, de Rigniaco, de Ioyaco, de Valle Beatae Mariae et de Caroliloco et eorum cuilibet in solidum committit generale Capitulum quatinus omnes et singulas nostri Cisterciensis Ordinis personas utriusque sexus, quas repererint vel alter eorum repererit fore obligatas legitime et efficaciter teneri, in litteris aut alias quocumque modo vel quacumque de causa, domino Pontigniaci et suo monasterio et conventui in aliquibus pecuniarum summis… *etc. ut in forma consueta*. 14.  Ad idem committitur abbatibus de Clarofonte, de Crista et de (*locus vacuus*), pro domino Morimundi. 15.  Ad idem committitur abbatibus de Ioyaco, de Regalimonte et de Vallibus Sernay, pro abbate Vallis Beatae Mariae. 16.  Ad idem committitur abbatibus de Fonteneto, de Rigniaco et de Theoloco, pro monasterio Quinciaci. 17.  Electionem, confirmationem et installationem de persona fratris Galteri in monasterio Boniradii per dominum Pontigniaci, patrem abbatem illius Boniradii monasterii factas et solemniter celebratas,… *etc. ut supra*. 18.  Abbatibus monasteriorum de Bellavalle Bisuntinensi, de Fonteneto, de Bonavalle Viennensi, de Chassania et de Campania praecipitur et mandatur, tam per dominum Cistercii quam per Capitulum generale, in virtute sanctae obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus ipsorum quilibet infra festum Omnium Sanctorum proxime futurum, ad studium Parisiense cum debitis provisionibus unum scolarem mittat et destinet ; alioquin dicto Omnium Sanctorum elapso festo, nisi, quod absit, fecerint et debite compleverint quod eis praecipitur et mandatur, praedicti dominus Cistercii et Capitulum generale ex nunc pro tunc et ex tunc pro nunc excommunicationis sententiam promulgando fulminant tenore praesentium, in eosdem vel eorum quemlibet minime quod dictum est adimplentem. 19.  Requirentibus instanter et precantibus magnificis et potentibus Domino Antonio de Vegeyo et sua coniuge, necnon abbatissa monasterii Bellimontis Lingonensis dioecesis et suis parentibus et monialibus praedicti Bellimontis monasterii, soror Ioanna de Thoraice, ipsius monasterii monialis, quae, proh dolor ! in permaximum dedecus, vituperamen nostri Cisterciensis Ordinis, in eodem Bellimontis monasterio tanquam meretrix publica et enorme scortum ducere comprobatur, et a tota patriae plebe ita fere dignoscitur, generale Capitulum, attentis clamoribus tantae meretricis, praecipit et mandat in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, quam ex nunc pro tunc et ex tunc pro nunc sororem Iohannam promulgando fulminat, nisi fecerit quod mandat quatinus infra mensem post receptionem sive notificationem praesentis diffinitionis, in monasterio monialium de Benedicta Valle se praesentet personaliter inibi commorans et permanens continue, quousque idem Capitulum de ipsa secus decreverit ordinandum ; insuper sub praedictis et consimilibus poenis praefatum Capitulum mandat et praecipit abbatissae praedictae Benedictae Vallis monasterii, quatinus huiusmodi sororem Ioannam suo conventui adiungendo recipiat et eidem ministret, sicut uni de suis monialibus. 20.  Cum fratre Totosancto sic nuncupato, monacho monasterii de Voto, qui, iam diu est, ut puta sunt decem anni, de contagio carnis convictus fuit super quod, quia secundum Ordinis statuta debite punitus fuit, poenitentiamque propter hoc sibi iniunctam humiliter et devote peregit, generale Capitulum dispensat, ut ad omnes Ordinis legitimos actus, voces, gradus, administrationes et dignitates, si ita, ut praemittitur, poenitentiam secundum Ordinis statuta humiliter peregerit, benigniter admitti possit pariter et assumi. 21.  Super uniformitate habituum nostri Cisterciensis Ordinis, ut puta in cucullis, cappis, scapularibus, tunicis et aliis huiusmodi, tam in colore quam in forma, vult, praecipit et mandat praesens generale Capitulum universis abbatibus, monachis quibuscumque ac aliis personis regularibus praedicti nostri Cisterciensis Ordinis in virtute sanctae obedientiae et sub excommunicationis poena, quatinus unitatem huiusmodi habituum, tam in colore quam in forma, ut ab antiquo in Cistercio consuetum est custodiant et observent taliter quod nil appareat in eis quod possit offendere intuentes. 22.  Generale Capitulum praecipit et mandat abbatibus de Bonarequie, de Coetmaloen, de Langonio et fratri Ioanni Gullonis, et cuilibet eorum, quatinus quantocius commode poterint ad monasterium de Lanvaux personaliter accedentes, census, redditus et alia mobilia ipsius monasterii sequestrent in manibus aliquorum de conventu per eos ordinandorum, qui necessaria habeant ministrare ipsi conventui, inhibentes sub excommunicationis latae sententiae poena fratribus Guillelmo de Calguien et Ioanne Carne, contendentibus in diversis curiis super dignitate abbatiali saepe dicti monasterii, audeant quocumquemodo se intromittere de receptis seu gubernatione et administratione, quousque alter eorum super eorum contentionibus iustitiae complementum fuerit assecutus. Nihilominus sub istis poenis inhibendo omnibus officiariis et receptoribus, debitoribus et hominibus ipsius monasterii, ne super dictis contentionibus, durante eorum contentione et lite, aliquid administrare sive dare praesumant. 23.  Eisdem abbatibus et eorum collegae praecipit modo quo supra generale Capitulum, quatinus vocatis vocandis super moribus et conversatione fratris Ioannis Carne diligentem faciant examinationem et ubi criminosus per testes sufficientes repertus fuerit, ipsum puniant secundum quod statuta Ordinis exigunt, ipsum inhabilem ad omnem dignitatem Ordinis declarandum, eidemque de prosecutione monasterii de Lanvaux silentium imponendo, dum tamen sua merita hoc requisierint. 24.  Universis abbatibus nostri Cisterciensis Ordinis mandat et praecipit generale Capitulum, quatinus Ioannem de Melonis a suo patre abbate denuntiatum excommunicatum, aggravatum et reaggravatum, et nihilominus in sua malitia semper induratum, cum expensis proprii abbatis capi per se vel per suos faciant et carceribus mancipari, usque ad condignam suorum fore factorum satisfactionem. Quia frater Ioannes de Sandricuria abbas monasterii de Bullione citatus et monitus fuit legitime ad comparandum in praesenti Capitulo generali, responsurus personaliter super certis criminibus et scandalis de quibus fuerat et erat informatus, visurusque procedere contra ipsum super praemissis et aliis occurentibus, prout iustitia et Ordinis statuta suaderent et in eodem comparere contempsit nec se sufficienter aut legitime excusavit. Idcirco propter contumaciam praesens generale Capitulum ipsum reputavit et reputat notorie contumacem. Et propter ipsius contumaciam, rebellionem et inobedientiam ipsum iudicat fore excommunicandum et excommunicat, ac per omnia Ordinis monasteria et alia loca de quibus expedire videbitur per patrem abbatem dicti monasterii, seu deputandum aut deputandos per ipsum, mandat excommunicatum publicare et denuntiari. Cum autem dictus frater Ioannes de Sandricuria abbas praedicti monasterii de Bullione per informationem super diversis criminibus, de quibus fuerit accusatus legitime, factam, fuit repertus convictus de contagio carnis, dilapidatione sui monasterii et aliis enormibus excessibus, idcirco idem Capitulum, Christi nomine invocato, iudicavit ipsum fore deponendum et destituendum, ipsumque deponit et destituit a statu et dignitate abbatiali, districteque praecipiens et mandans domino Claraevallis patri abbati dicti monasterii de Bullione, quatinus, quibuscumque dilationibus postpositis, eidem monasterio de Bullione de abbate sufficienti et idoneo provideat, ipsumque fratrem Ioannem de Sandricuria secundum Ordinis statuta punire et corrigere non omittat, iuxta suorum exigentiam delictorum. 25.  Quia frater Ioannes de Lemez, monachus monasterii Montis Sanctae Mariae per generale Capitulum dudum excommunicatus, ad comparendum in proximo Capitulo generali legitime citatus fuit, responsurus ad ea, quae in materiis fidei et aliis occurrentibus obiicerentur sibi, in eodem Capitulo comparere per se vel alium damnabiliter contempsit. Idcirco praesens Capitulum ipsum merito reputavit et reputat contumacem, et propter ipsius contumaciam, rebellionem et inobedientiam ipsum iam excommunicatum rursus excommunicat, aggravat et reaggravat, ipsumque ab omnibus et singulis personis Ordinis tanquam excommunicatum et suspectum de fide praecipit et mandat evitari, maxime praedicti monasterii Montis Sanctae Mariae quibuscumque personis districte inhibendo ne quomodocumque cum praedicto fratre Ioanne Lemez habeat participationem, praeterquam in casibus a iure permissis donec super praedictis fuerit legitime purgatus et absolutionis beneficium meruerit obtinere. Abbati vero monasterii Bonimontis, s. th. pr., idem Capitulum districte praecipit, ut praesentem in praedicto monasterio Montis Sanctae Mariae publicet et *promulget* praedictumque fratrem Ioannem Lemez in omnibus monasteriis per quae transierit, et aliis locis de quibus sibi expedire videbitur, faciet et procuret excommunicatum et suspectum in fide denuntiari. DIFFINITIONES GENERALES 26.  Cum omnes fere Ordinis abbates supra modum aegre ferant et conquerantur quia ipsos ad generale Capitulum accedere oportet tempore quo circa messes, vindemias, terrarum seminationes, ceterorumque bonorum, quibus per totum annum vivitur, collectionem vacare debent, ex hoc quod tempus illud, quo generale Capitulum celebratur ad ipsius celebrationem videretur incongruum, quia regulariter eodem tempore quasi per totum mundum pestes vigent et guerrae, nec ullo modo securum est quibuscumque personis, ecclesiasticis praesertim religiosis, tunc pervagare campos et in longinquas regiones proficisci, provide praesens Capitulum generale indemnitati monasteriorum Ordinis ac paci et tranquillitati abbatum et personarum eorumdem salubriter volens providere, habita per ipsum Capitulum super praemissis rationibus et causis pro parte dictorum abbatum seriose propositis matura deliberatione, et tandem viso, quod si in tribus diebus Rogationum de cetero generale Capitulum celebretur, nulla praedictis abbatibus manebit excusationis occasio quominus ad ipsum Capitulum possint accedere, quia infallibiliter dies Rogationum tempore semper accidunt quo dies sunt prolixi, et ad equitandum vel ambulandum, cum tunc neque calores neque frigora excessive vigeant, valde proprii, de festo quoque Paschae omnes de quibuscumque nationibus sua monasteria exeuntes possunt infra praedictos Rogationum dies Cistercium accedere et ante collectionem frugum ad sua monasteria reverti et ibi esse, tuncque nondum incipiant furere pestes et terrae sementibus adhuc immaturis, tempus nondum advenit quo solent reges et ceteri armati ad bella procedere, statuit, ordinat et diffinit, quod ex nunc in antea tempus et terminus celebrandi annuatim Capitulum generale apud Cistercium mutetur et transferatur ad praedictos dies Rogationum, ipsosque ex nunc ad eosdem terminum et tempus transfert et mutat, ita videlicet quod iuxta Cartam charitatis, et alia tam apostolica quam regularia Ordinis statuta, annuatim apud Cistercium indefectibiliter celebrabitur, sicut hactenus celebratum est Capitulum generale ad quod iuxta praedictorum statutorum tenorem, omnes Ordinis abbates venire tenebuntur. Sed prima dies ipsius Capituli, quae solebat esse 12 dies mensis septembris, erit prima dies Rogationum, in quocumque mense huiusmodi dies Rogationum acciderint et illa prima die erunt duae missae in quolibet Ordinis conventu, quarum prima erit de ieiunio et secunda de Spiritu Sancto pro ingressu Capituli, et consequenter post finem tricenarium Capituli celebrabitur, ceteraque omnia observabuntur quae hactenus post finem ipsius Capituli fuerunt observata. Omnibus et singulis abbatibus Ordinis idem praesens Capitulum generale sub inobedientiae coeterisque poenis adversus non venientes ad generale Capitulum in praedictis statutis notorie promulgatis districte praecipit et mandat, quatinus quibuscumque concessionibus aut gratiis de non veniendo ad Capitulum generale ipsius aut alicui ipsorum concessis, quas ex nunc idem Capitulum generale ex certa scientia cassat, revocat et annullat, pro die Rogationum proxime futurum in Capitulo generali tunc apud Cistercium celebrando personaliter compareant seu impedimento in huiusmodi statutis declarato praepediti, ad ipsum sufficienter et legitime mittant laboraturi ad necessariam ipsius Ordinis reformationem fixamque accepturi conclusionem super modo defendendi privilegia, libertates et iura ipsius Ordinis quia, proh dolor ! miserabiliter ubique infringuntur et lamentabili subiacent desolationi. 27.  Licet nonnullis diversarum regionum et provinciarum per Capitulum generale concessum existat, quod semel in anno in aliquo Ordinis monasterio, de quo ipsis expedire videbitur simul congregentur, tractaturi ad invicem de reformatione suorum monasteriorum et personarum eorumdem, ac aliis omnibus huiusmodi monasteriorum et personarum prosperitatem concernentibus et honorem, cum hac tamen conditione quod tractanda, avisanda per ipsos nullum robur habeant firmitatis donec generale Capitulum per aliquos ex huiusmodi abbatibus fuerit praesentata, et per ipsum Capitulum approbata vel reprobata, nihilominus Capitulum generale nullatenus intendit quod tales congregationes particulares, quovismodo capitulum provinciale seu particulare nominentur, ad evitandum schismata et contentiones, quae ex huiusmodi nominatione tandem possent suboriri, sed sufficit quod congregationes nominentur et aliter idem Capitulum districte prohibet ipsas nominari. 28.  Abbatem monasterii Bonaevallis Ruthenensis, s. th. pr., necnon fratrem Ioannem Graillionis monachum monasterii de Bonarequie, s. th. pr., seu casu quo praedicti hoc munus assumere non possent aut vellent, aliquos alios abbates vel monachos, de quibus domino Cistercii videbitur expedire, praesens generale Capitulum deputat pro accedendo ad patres linguae occitanae, regna Arragoniae et Navarrae, Castellae, Legionis et Portugalliae reformandoque et in plenaria Ordinis potestate omnia et singula quae in monasteriis et locis Ordinis dictarum partium eorumdem, erunt reformanda etc., cum clausulis opportunis, etc. 29.  Abbati monasterii Bonaevallis Ruthenensis, s. th. pr., generale Capitulum districte praecipit et mandat, quatinus diffinitionem in praesenti Capitulo editam super mutatione temporis celebrationis Capituli generalis, per se vel alium seu alios ad hoc sufficientem vel sufficientes et idoneos, infra primam diem mensis decembris proxime futuri intimet et denuntiet omnibus et singulis abbatibus et abbatissis monasteriorum in tota lingua occitana et partibus circumadiacentibus consistentium, ipsosque abbates et quemlibet ipsorum peremptorie citet ad comparendum personaliter in Capitulo generali apud Cistercium prima die Rogationum proxime futurarum celebrando, et de omnibus quae fecerit in praemissis, in praefato sequenti Capitulo generali fidelem et integram in ipso facere relationem non omittat. 30.  Idem committitur abbati monasterii Sanctarum Crucium, s. th. pr., pro abbatibus et abbatissis regnorum Arragoniae et Navarrae. 31.  Idem committitur abbati de Palaceolis, etc., pro abbatibus et abbatissis regnorum Castellae, Legionis et Portugalliae. Idem abbati de (*locus vacuus*) in provincia Eboracensi. Idem abbati de Margan in Wallia, Hibernia et partibus circumadiacentibus. 32.  Idem committitur abbati de Meleriis [*Melrosa*] et de Cupro et cuilibet eorum pro regno Scotiae. 33.  Idem abbati de Wanbua [*Wardona*] in provincia Cantuariensi. 34.  Idem committitur abbati de Mulbrunno pro abbatibus et abbatissis in tota provincia Maguntina. 35.  Idem committitur abbati de Fonte salutis pro abbatibus et abbatissis in partibus Bavariae superioris et inferioris ac Franconiae. 36.  Idem committitur abbati Sanctae Crucis in Austria pro abbatibus et abbatissis regni Hungariae et Bohemiae, necnon in ducatu Austriae et marchionatu Moraviae. 37.  Idem committitur abbati de Claratumba pro abbatibus et abbatissis Regni Poloniae et totius Prussiae. 38.  Idem committitur abbati de Lapide Michaelis pro abbatibus et abbatissis provinciae Magdeburgensis et partium circumadiacentium. 39.  Idem committitur abbatibus de Heisterbach et de Campo et cuilibet eorum, pro abbatibus et abbatissis monasteriorum provinciae Coloniensis praesertim usque ad partes Stagnales. 40.  Idem abbati de Doberan pro abbatibus et abbatissis partium Stagnalium, necnon regnorum Daniae et Norwegiae et partium circumiadcentium. 41.  Idem committitur abbati Sancti Pantaleonis et procuratori generali Ordinis in Curia romana et cuilibet ipsorum, pro omnibus et singulis abbatibus et abbatissis totius Italicae nationis. 42.  Idem committitur abbati Bonimontis, s. th. pr., pro omnibus abbatibus et abbatissis ducatus Sabaudiae. 43.  Idem committitur abbati de Balerna, s. th. pr., pro omnibus abbatibus et abbatissis comitatus Burgundiae. 44.  Idem committitur abbati de Clarofonte pro omnibus abbatibus et abbatissis in ducatibus Lotharingiae et Barrae constitutis. 45.  Idem committitur abbati de Fonteneto pro omnibus abbatibus et abbatissis in toto ducatu Burgundiae constitutis. 46.  Idem committitur abbati de Valle lucenti pro omnibus abbatibus et abbatissis in tota provincia Senonensi constitutis. 47.  Idem committitur abbati de Valle Nostrae Dominae, s. th. pr., pro omnibus abbatibus et abbatissis in tota provincia Provinciae constitutis. 48.  Idem committitur abbati de Savigniaco pro provincia Rothomagensi. 49.  Idem abbati de Campania pro provincia Turonensi. 50.  Idem abbati de Bonavalle Pictaviensi pro provincia Auxitanensi, Bituricensi, Burdegalensi et partibus Lemovicensibus ac aliis circumadiacentibus. 51.  Pro abbate de Buzayo in ducatu Britanniae. [DIFFINITIONES] SPECIALES 52.  Abbati et conventui monasterii Fontis salutis per generale Capitulum misericorditer conceditur, ut de possessionibus sterilibus et inutilibus, ad suum monasterium pertinentibus, vendere seu alienare possint usque ad valorem centum florenorum Renensium, seu in alias possessiones ipsis utiliores commutare, proviso tamen quod de pecuniis, occasione dictarum possessionum alienandarum recipiendis, nihil prorsus in alios quoscumque usus convertatur praeterquam in aliarum possessionum utiliorum reemptionem [vel] acquisitionem. 53.  Ad idem pro abbate et conventu de Mulbruno. 54.  Abbatibus monasteriorum Fontis salutis et de Cunililien per generale Capitulum committitur ut [si, sicut] superius legitur, constiterit, super quae idem Capitulum conscientias ipsorum onerat, quod monasteriorum de Ebraco aliquas habeat possessiones steriles et inutiles quae posset in alias utiliores commutari, abbati et conventui eiusdem, auctoritate generalis Capituli conceditur ut se huiusmodi sterilibus et inutilibus usque ad summam centum florenorum renensium in alias utiliores et commodiores valeant commutare. 55.  Abbati monasterii Mulbrunensi per Capitulum generale de gratia speciali conceditur, ut super esu carnium suis monachis concedendo facere, disponere, et ordinare possit quidquid pro salute et pace inter eosdem servanda sibi videbitur expedire, diffinitionibus super huiusmodi esu carnium hactenus per generale Capitulum editis non obstantibus quibuscumque. 56.  Abbati de Mulbruno per generale Capitulum conceditur, ut possit sibi aliquem eligere confessarium, qui omnes et singulas personas immediate sibi subditas in foro conscientiae absolvere possit ab omnibus et singulis peccatis, casibus et sententiis Capitulo generali specialiter reservatis, possitque sibi eligere, confessorem qui a similibus peccatis et casibus eum absolvat. 57.  Ad idem abbati de Salem. 58.  Ad idem abbati de Alba. 59.  Ad idem abbati de Uterinavalle. 60.  Ad idem abbati de Ebrach. 61.  Ad idem abbati Sconavia. 62.  Ad idem abbati de Novocastro. 63.  Ad idem abbati de Castro aquilae. 64.  Ad idem abbati de Bebenhusen. 65.  Ad idem abbati de Doberan. 66.  Ad idem abbati de Rivo Sanctae Mariae. 67.  Ad idem abbati de Purocampo. 68.  Ad idem abbati de Luzella. 69.  Abbati de Bebenhusen per praesens generale Capitulum sub inobedientiae poena inhibitur, ne de cetero, praebendarios, seu qui debeant habere praebendas in suo monasterio, recipiat et admittat. 70.  Capitulum generale sub poenis excommunicationis et depositionis a dignitate abbatiali monet abbatem monasterii de Alderspach, ut abbatem monasterio de Ebraco, patrem suum visitatorem, ad visitandum in dicto monasterio de Alderspach admittat, seu procuret admitti, nec ei praebeat quandoque impedimentum huiusmodi visitationis officium exercendi, nihilominusque citetur per praefatum abbatem de Ebraco ad futurum generale Capitulum, responsurus ad ea quae per promotorem causarum ipsius Capituli sibi tunc obiicientur. 71.  Abbatibus de Fonte salutis et de Lankheim per generale Capitulum committitur, quod diligenter inquirant de quadam decima quam abbas et conventus monasterii Ebracensis se dicunt velle emere, necnon de quibusdam possessionibus ipsius ut asserunt quasi infructuosis et inutilibus, quas pro emendo dictam decimam vendere volunt et intendunt, et quaecumque super hiis invenerint sequenti Capitulo generali veraciter renuntiare non omittant, in persona vel per suas patentes litteras, casu quo legitimo praepediti impedimento ad ipsum Capitulum venire non possint. 72.  Generale Capitulum committit et districte mandat abbatibus monasteriorum de Alba et de Eberbach, quatinus ad monasteria de Castro aquilae et de Varburg [*Neuburg*], quantocius poterunt, personaliter accedentes diligentem et exactam facere curent informationem de modis conventioribus et utilioribus, quibus eadem monasteria et quodlibet ipsorum relevari possent ab importabilibus et excessivis debitorum oneribus, quibus ut dicitur, enormiter gravantur et opprimuntur, necnon de causis et mediis, quibus eadem monasteria ad tantam venerint desolationem, in sequenti Capitulo generali de omnibus quae fecerint in praemissis fidelem et plenam in persona faciant relationem, et a praedictis vel per suas patentes litteras casu quo legitimo praepediti impedimento ad ipsum Capitulum venire non possint. 73.  Generale Capitulum, compatiens senio et paupertati abbatis monasterii de Brumbach, ipsum absolvat a via Capituli generalis, casu quo ad ipsum immediate nequiverit accedere, super quo conscientia sua oneratur, absolvitque a solutione contributionum per ipsum Capitulum generale imponendarum. 74.  Ad idem pro Ugerbourg [*Otterburg*]. 75.  Si humani generis inimico procurante contingeret, quod absit, inter principes huius saeculi, tam ecclesiasticos quam saeculares, tanta schismatum et divisionum scandala suscitarentur, ut abbates ceterasque Ordinis personas, tam de natione germanica quam gallicana, sub diversis obedientiis vivere et ad tempus remanere oporteret, praesens generale Capitulum providere volens, ut propter quascumque tribulationes et angustias, unitas et charitas Christi, super quibus Ordo fundatus est et usque ad ista tempora feliciter viguit, quovismodo ab eisdem personis separetur seu magis quanto vehementius pro huiusmodi tribulatione vexabuntur, tanto ad praedictam servandam unitatem reducantur animiquiores, statuit, ordinat et diffinit quod in illo casu abbates monasteriorum de Mulbruno, de Fonte salutis et de Sancta Cruce in Austria, qui sunt vel erunt pro tempore, possunt se plenaria Ordinis potestate convocare et congregare in aliquo Ordinis monasterio nationis germanicae, de quo ipsis expedire videbitur, omnes et singulos ipsius Ordinis abbates praedictae nationis, ibidemque ipsis simul congregatis tractare per modum de quo ipsis tribus expedire videbitur, de vitiorum extirpatione et correctione, reformatione morum, ceterisque omnibus et singulis concurrentibus prosperitatem et conservationem monasteriorum Ordinis utriusque sexus in praedicta natione consistentium et personarum eorumdem, singulaque statuere, ordinare et diffinire quae ad supradicta promovenda et attingenda erunt vel esse poterunt accommoda vel opportuna ; proviso tamen quod nihil faciant, statuant aut ordinent quod statutis Ordinis quovismodo deroget aut contrarietur. In confessionibus etiam auditorum, in rehabilitationibus facinorum, ceterisque omnibus et singulis salutem animarum et supradictorum monasteriorum ac personarum eorumdem concernentibus, idem Capitulum generale plenariam ipsis in casu supradicto confert facultatem, districte mandans omnibus et singulis supradictorum monasteriorum abbatibus et abbatissis ac aliis quibuscumque Ordinis regularibus personis praedictae nationis. Item in casu praedicto, praedictis tribus abbatibus et eorum mandatis, necnon personis per ipsos substituendis, tamquam generali Capitulo in praemissis et ea tangentibus pareant humiliter et devote. 76.  Abbati monasterii de Mulbruno per generale Capitulum committitur et districte mandatur, quatinus convocatis secum abbatibus Ordinis provinciae Maguntinae, de quibus sibi expedire videbitur, diligenter requirat de sufficientia quatuor aut sex abbatum magistrorum aptorum ad reformandum monasteria utriusque sexus dictae provinciae, quibus etiam committi possit facultas congregandi quolibet anno abbates sibi proximiores usque ad certum numerum, cum ipsisque simul congregatis tractandi et avisandi de omnibus et singulis reformationem monasteriorum concernentibus in quibus huiusmodi abbates praesident vel praesidebunt et personarum eorumdem, ceteraque faciendi quae auctoritate generalis Capituli ipsis et cuilibet ipsorum ordinabuntur et mandabuntur. Et quidquid super hoc fecerit domino Cisterciensi, quanto celerius poterit, sufficienter et legitime renuntiet ut ipse dominus Cisterciensis supra dictis abbatibus, quos idem abbas de Mulbruno in conscientia sua nominaverit esse aptiores, auctoritate ipsius generalis Capituli conferre valeat officium superintendentum vel reformatorum, prout alias per ipsum Capitulum fuit avisatum et deliberatum. 77.  Ordinatio abbatum Ordinis regnorum Arragoniae et Navarrae nuper facta in quadam congregatione per ipsos celebrata, de non mittendo de cetero suos scolares ad alium studium praeterquam ad studium Ilerdense, tamquam irrationabilis ac statutis Ordinis tam apostolicis quam regularibus dissona et contraria, per praesens generale Capitulum reprobatur, cassatur et annullatur, districteque per idem Capitulum eisdem abbatibus inhibetur ne decretum, sicut nec facere possunt nec quamcumque ad hoc habent facultatem, quidquam statuere vel ordinare vel diffinire in quacumque congregatione per ipsos celebranda praesumant, quod statutis Ordinis iam factis aut fiendis quovismodo contravenit et repugnet, sed iusserat ipsos tractare et advisare inter se de extirpatione et correctione vitiorum et peccatorum, ac reformatione morum, secundum Ordinis statuta ipsorumque promotione, quae prosperitatem ac conservationem monasteriorum suorum et personarum eorumdem concernere possunt, quia non fuit nec est intentio generalis Capituli quod quaecumque facultas, praeterquam ad ista, sit aut fuerit eis concessa per quamcumque diffinitionem hactenus editam in favorem ipsorum. 78.  Cum abbates Ordinis, qui ad generale Capitulum accedere vel mittere, contributiones ipsis et eorum monasteriis per generale Capitulum impositas solvere, et in studio Parisiensi suos tenere scolares negligunt seu contemnunt, seu qui duplum expensarum, quas facerent ad ipsum Capitulum generale veniendo, seu in praedicto studio suos scolares [tenendo] minime solvunt, secundum Ordinis tam apostolica quam regularia statuta, notorie sint excommunicationis innodati sententia et a divinis suspensi, necnon si huiusmodi sententiis et poenis ligati se divinis praesumpserint immiscere, ipso facto statu et dignitate abbatiali manifeste privati existant ac aliis gravioribus poenis, illi praecipue qui plusquam per annum in praedictis sordescendo sententiis veniant percellendi, proinde praesens generale Capitulum sufficienter informatum, quod nonnulli ex abbatibus monasteriorum infra scriptorum in praemissis adimplendis negligentes a longaevis temporibus fuerunt et remissi, volensque ipsorum ac suorum subditorum animabus salubriter providere, tantaque scandala in Ordine diutius perpetrari seu continuari nullo modo sustinere volens aut valens, abbatibus… (*locus vacuus*) sub praedictis sententiis et poenis districte praecipit et mandat, quatinus ad eadem monasteria infra scripta et quodlibet ipsorum per se vel alium seu alios ad hoc sufficientem et idoneum seu sufficientes et idoneos, infra XI dies a die qua praesens diffinitio sibi fuerit exhibita computandos, accedat huiusmodi monasteriorum abbates et officiarios quos, praevia informatione debita, invenerit per sufficientes quittantias aut alia legitima documenta contributiones eisdem per generale Capitulum a decem annis citra impositas non solvisse, nisi infra sex dies postquam de huiusmodi contributionum solutione fuerint per ipsum, seu per ipsum deputandum vel deputandos, requisiti, plenam sibi fecerint satisfactionem, confestim ipsos et quemlibet ipsorum secundum praedicta statuta ob defectum solutionis earumdem contributionum notorie excommunicatos in eisdem monasteriis ac aliis locis Ordinis, necnon in civitatibus, oppidis et villis huiusmodi monasterio propinquioribus, prout sibi expedire videbitur, publice promulget et denuntiet, promulgarique et denuntiari faciat excommunicatos ; districte inhibendo omnibus et singulis eorumdem monasteriorum ac aliis quibuscumque Ordinis regularibus personis, en praedictis abbatibus sic excommunicatis ullatenus obediant, seu praeterquam a casibus a iure permissis, quamcumque cum ipsis habeant participationem donec ab huiusmodi excommunicationis sententiis, quarum absolutio soli reverendissimo patri domino Cistercii per sedem Apostolicam specialiter est reservata, beneficium obtinuerit absolutionis. Si autem praevia informatione debita, idem abbas… (*locus vacuus*) inveniat eosdem abbates non venisse vel misisse quolibet anno praedicti decennii ad generale Capitulum, seu in praedicto Parisiensi studio scolares non tenuisse, sed neque duplum solvisse expensarum, quas fecissent ad ipsum generale Capitulum veniendo, seu in praedicto studio scolares tenendo, seque nihilominus immiscuisse divinis, cum ex hoc notorie sint irregulares effecti, suisque dignitatibus abbatialibus fore privati dignoscantur, eosdem abbates, et quemlibet ipsorum, de praemissis convictos vel convictum, confestim ab omni suorum monasteriorum regimine spirituali et temporali totaliter suspendat, ipsosque et quemlibet ipsorum citet ad proximum generale Capitulum, visuros se privari et destitui suis dignitatibus abbatialibus, atque contra ipsos si sua merita id exegerint, tanquam suspectos in fide et de clavibus rite non curantes, indissimulanter procedi, prout rectae rationis ac Ordinis statuta suadebunt ; huiusmodi monasteria, quorum abbates modo praemisso suspenderit, et suorum monasteriorum administrationem et regimen interim committendo eorumdem monasteriorum prioribus et cellerariis seu personis aliis regularibus, de quibus videbitur expedire, qui de omnibus receptis et expensis eorumdem monasteriorum fidelem, quotiescumque fuerint requisiti, possint reddere rationem. Omnibus autem et singulis praedictorum monasteriorum ac aliis quibuscumque Ordinis subditis regularibus personis, generale Capitulum sub praedictis poenis districte praecipit et mandat, quatenus praefato abbati de… (*locus vacuus*), necnon per ipsum deputando vel deputandis in praemissis et ea tangentibus diligenter assistant et efficaciter studeant obedire. Cui abbati de… similiter per ipsum generale Capitulum sub eisdem poenis praecipitur, quatinus de omnibus pecuniarum summis, occasione praedictarum contributionum, per se seu per ipsum deputandum vel deputandos recipiendis, ceterisque per ipsum in eisdem praemissis et quolibet ipsorum fiendis, infra festum Purificationis Beatae Virginis proxime futurum, praefato domino Cisterciensi fidelem et integram reddat rationem. [DIFFINITIONES] SPECIALES. 79.  Capitulum generale abbati monasterii de Delberon [*Doberan*] misericorditer concedit de gratia speciali, ut omnes et singulas personas regulares monasteriorum immediate sibi subditorum, seu quorum reformatio specialiter ei commissa, valeat absolvere ab omnibus et singulis peccatis, casibus et sententiis Capitulo generali specialiter reservatis. 80.  Abbati monasterii Sancti Michaelis per generale Capitulum committitur, quatinus si, praevia informatione debita, invenerit monasterium monialium de Waltengerode prope oppidum de Saslate situm, cuius moniales instanter petunt et supplicant incorporari Ordini nostro, pro ipso Ordine fore conveniens et utile, ipsamque incorporationem absque contradictione diocesani seu praeiudicio alterius posse fieri, supra quo conscientia sua expresse oneratur, idem monasterium uniat et incorporet eidem Ordini, servatis quoad hoc in omnibus tam apostolicis quam regularibus ipsius Ordinis statutis et sequenti Capitulo generali de omnibus quae fecerit in praemissis, personaliter seu per suas patentes litteras fidelem et integram non omittat facere relationem. [DIFFINITIONES] GENERALES 81.  Omnibus et singulis Ordinis abbatibus per generale Capitulum conceditur, ut quando festa Sancti Benedicti et Annuntiationis Dominicae feriis sextis in Quadragesima eveniunt, propter reverentiam tantarum solemnitatum possint plura pulmenta et pitantiam abundantiorem suis conventibus ministrare. 82.  Cum in electionibus in Ordine fiendis cum omni puritate cordis et absque personarum acceptione debeat procedi, praesens generale Capitulum statuit, ordinat et diffinit quod de cetero personae in electores vel electrices assumendae, quoties in aliquibus Ordinis monasteriis tam monachorum quam monialium electionem celebrari contigerit, nullatenus secundum antiquitatem gradus vel aetatis, sed potius secundum perfectionem morum honestaeque vitae conversationem, et in utroque regimine experientiam assumantur, et in electores seu electrices nominentur, quia interdum iuniores aetate multis senioribus moribus et scientia inveniuntur praestantiores. 83.  Omnes diffinitiones dudum editas super abstinentia, esu carnium tam feriis secundis et quartis ac etiam solemnitatibus, quibus sermones habentur in capitulo quam aliis quibuscumque modis, generale Capitulum ratificans et approbans districte mandat easdem ab omnibus et singulis regularibus Ordinis personis, et sub poenis in huiusmodi de esu carnium diffinitionibus contentis inviolabiliter observari. [DIFFINITIONES] SPECIALES. 84.  Abbati de Doberan per generale Capitulum committitur, ut si abbates monasteriorum quorum reformatio sibi commissa est, suos scolares ad studium Rostociense propter ipsius studii destructionem mittere et in eodem tenere non possint, quod eisdem abbatibus facultatem concedat huiusmodi per biennium in… (*locus vacuus*) monasteriorum suorum unum magistrum sufficientem et idoneum, ad quod monasterium quilibet praedictorum abbatum unum mittere et tenere scolarem teneantur per praefatum magistrum erudiendum, proviso tamen quod ubi dictum Rostociense studium citius esset reparatum, iidem abbates suos scolares in ipso studio habere et tenere non omittant, specialiter providentes quod ibidem in una domo communi simul morentur ac religiosam et regularem in omnibus ducant conversationem. 85.  Ad ampliationem divini cultus, abbati et conventui monasterii de Rivo Sanctae Mariae, qui specialem ad honorandum beatam Catharinam habere dicuntur devotionem, per Capitulum generale eisdem conceditur, ut officium speciale de praedicta sancta in die suae solemnitatis facere possint et decantare. 86.  Abbati de Rivo Sanctae Mariae per generale Capitulum misericorditer conceditur, ut omnes et singulas regulares personas sibi immediate subditas absolvere valeat semel in foro conscientiae, ab omnibus peccatis, casibus et sententiis Capitulo generali specialiter reservatis. 87.  Ad idem pro abbate monasterii Puricampi. [DIFFINITIONES] GENERALES. 88.  Patribus abbatibus et omnibus Ordinis visitatoribus per generale Capitulum committitur, ut in suis visitationibus numerum evectionum per statuta Ordinis limitatum excedere vel ducere non praesumant, neque ipsis per monasteria visitanda occurantur, nisi iuxta praedictorum statutorum formam et tenorem. 89.  Licet nonnullis diversarum regionum et provinciarum personis per Capitulum generale concessum existat, quod semel in anno in aliquo Ordinis monasterio, de quo ipsis expedire videbitur, simul congregentur tractaturi ad invicem de reformatione suorum monasteriorum, et personarum eorumdem ac aliis omnibus huiusmodi monasteriorum, et personarum prosperitatem concernentibus et honorem, cum hac tamen additione, quod tractanda, avisanda per ipsos nullum robur habebunt firmitatis, donec generale Capitulo per aliquos ex huiusmodi abbatibus fuerint praesentata et per ipsum Capitulum approbata vel reprobata ; nihilominus Capitulum generale nullatenus intendit quod tales congregationes particulares quovismodo Capitulum provinciale seu particulare nominentur, ad evitandum schismata et contentiones quae ex huiusmodi nominatione tandem in Ordine possent suboriri, sed sufficit quod congregationes nominentur et aliter idem Capitulum districte prohibet ipsas nominari. 90.  Diffinitio per generale Capitulum proxime praeteritum edita, per quam abbatibus regnorum Arragoniae et Navarrae de gratia generali concedebat, quod annis singulis in aliquo Ordinis monasterio praedictorum regnorum, de quo ipsis videbitur expedire, simul possent congregari ad tractandum de reformatione monasteriorum suorum et personarum eorumdem hactenus adiecta ordinatione, quod in dicta congregatione nihil possent statuere, ordinare vel concludere, nisi prius statuenda et concludenda per ipsos generali Capitulo praesentarentur, et per ipsum essent probata vel reprobata, quodque annis singulis duos abbates cum duobus monachis ad generale venirent Capitulum, sibique concludenda et statuenda per ipsos praesentarent, et de contributionibus tam antiquis quam novis per ipsos debitis eodem Capitulo satisfacerent, nullatenus confirmatur, sed ipsius confirmatio suspenditur usque ad sequens Capitulum generale, ad quod praesens Capitulum vult et districte praecipit, quatuor abbates per praedictos abbates mitti, duos videlicet in recompensationem contumaciae et inobedientiae per ipsos isto anno factae, alios vero duos ad exsolvendum debitum, ad quod virtute dictae diffinitionis sunt obligati, alioquin eadem diffinitione praesens generale Capitulum propter negligentiam et defectum praedictorum abbatum expresse cassat, revocat et annullat, omnesque et singulos abbates antedictos in isto casu expresse citat et citatos denuntiat ad sequens Capitulum generale. 91.  Pro regnis Castellae, Legionis et Portugalliae, etc. Diffinitiones Capitulo generali proxime praeterito factas, illa dumtaxat excepta, quae fratri Martino de Vargas pro abbate monasterii Montis Sion se gerenti tradita fuerat, ad portandum ad partes Hispaniae super congregatione abbatum dictarum provinciarum, necnon excepta alia diffinitione in favorem abbatum regni Arragoniae similiter facta, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat, praedictas duas diffinitiones nihilominus rursus revocando, cassando et annullando. 92.  Licet abbas Populeti pro parte generalis Capituli sub expressis et aliis gravissimis poenis frequenter monitus extiterit, ut ipse qui nunquam fuit aut misit ad generale Capitulum, neque contributiones sibi et suo monasterio per ipsum generale Capitulum impositas solvere curavit, scolaresque in studio Parisiensi iuxta fel. record. domini Benedicti Papae XII ordinationem et limitationem non tenuit aut tenet, duplum expensarum, quas fecisset ad Capitulum ipsum veniendo vel mittendo, huiusmodi scolares in praefato aut alio generali studio tenendo solveret, ac de ipsis iuxta praedicti domini Benedicti statuta plenam faceret satisfactionem, de praedictis quoque contributionibus, quas non solvendo terminis et locis assignatis notorie dignoscitur excommunicationis sententiam incurrisse, ac ipsa innodatum esse similiter Ordini satisfaceret. Quia tamen hoc facere minime curavit aut curat, sed quasi in sua induratus malitia praefato generali Capitulo, necnon statutis Ordinis tam antiquis quam novis temerarie et damnabiliter obedire contemnit, et tanquam membrum aridum et putridum a corpore ipsius Ordinis impudenter se dividere satagit et conatur. Idcirco praesens generale Capitulum ad eiusdem abbatis ausus sacrilegos et intolerabiles reprimendos assurgens, Christi nomine invocato, eumdem abbatem notorie excommunicatum, rursus propter suam contumaciam, rebellionem et inobedientiam excommunicat, excommunicatumque denuntiat et promulgat, et ab omnibus et singulis Ordinis, donec ab ipso Capitulo *beneficium* obtinuerit absolutionis, districte praecipit vitari. Abbati monasterii Fontisfrigidi, seu in defectu ipsius, abbati Sanctarum Crucium districte iniungens et mandans idem Capitulum, quatinus praefatum abbatem Populeti tam in suo quam in ceteris Ordinis monasteriis, ac civitatibus, oppidis et villis et locis eidem monasterio propinquis faciant et procurent excommunicatum denuntiari, ipsum quoque citent ad comparendum personaliter, infra tres menses a die qua praesentem sibi exhibuerint commissionem computandos, coram domino Firmitatis, Cabilonensis dioecesis, personaliterque responsurus tam ad ea quae in materiis fidei, quam in ceteris quae per promotorem causarum ipsius Capituli seu procuratorem Ordinis tunc obiicientur, sibi visurusque contra ipsum procedi ac depositionis a statu et dignitate abbatiali seu alterius generis poenas iuxta suorum exigentiam delictorum, ac prout dictamen rectae rationis et praefati Ordinis statuta suadebunt, praefatum dominum Firmitatis de die per ipsos eidem abbati Populeti praefigenda et assignanda per suas patentes litteras et certum nuntium infra huiusmodi dies legitime certificandum. Cui domino Firmitatis per generale Capitulum in plenaria Ordinis potestate committitur, et sub divini attestatione iudicii districte mandatur, quatinus auditis omnibus et singulis per eosdem promotorem seu procuratorem adversus dictum abbatem proponendis et producendis, ipsoque abbate legitime audito tale ipsis et cuilibet ipsorum iustitiae complementum ministret, quod ex hoc apud Deum et homines fructuosam mereatur reportare commendationem. 93.  Diffinitionem dudum editam, qua statuitur ut monachi Ordinis in sacra pagina magistri possint, soli absque abbate, in monasteriis monialium Ordinis officium visitatoris exercere, praesens generale Capitulum ratificans et approbans eidem addit quod, etiam in quibuscumque monasteriis monachorum tam visitatoris quam reformatoris valeant exercere officium, maxime si auctoritate generalis Capituli ad hoc specialiter fuerint deputati. (Nota quod binae sequentes in originali paginae et praecedentibus hisce subiunctae, ob pallorem atramenti et scripturae difformitatem omnino legi nequeant adeoque praetermissae sint a numero paginae 115 ad numerum 116). 94.  Advisati pro mittendo ad concilium generale nomine totius Ordinis, si contingat aliquod celebrari. Pro natione Germanica : abbas de Mulbruno, magister Nicolaus de Fonte Salutis, magister Ioannes de Brunbach. Pro natione Hispana : abbas Sanctarum Crucium, magister in theol., abbas de Oliva in regno Navarrae, licent. in theol. Pro Scotia et Anglia : abbas de Dundrainan, magister in theol., abbas de Bellanda, licent. in theol. Pro natione Gallicana : dominus Firmitatis, magister in theol., dominus Bonaevallis Ruthenensis, magister in theol., dominus Bellaevallis, magister in theol., dominus de Buzayo, licent. in theol. Pro stipendiis istorum fiet unum subsidium per totum Ordinem, et deputabuntur in qualibet natione certi receptores qui levabunt a quolibet monasterio tam virorum quam mulierum pecunias ad huiusmodi stipendia solvenda sufficientes et necessarias, et omnes illae pecuniae tradentur uni receptori generali, qui distribuet praedictis dictas pecunias, nec considerabitur si plures pecuniae veniant ab una natione quam ab alia, sed ex quo bona proveniunt ab Ordine. Et praedicti laborabunt pro Ordine, totum manebit in communi sine faciendo aliquam particularitatem. Et supposito quod ab una natione propter paupertatem vel alias causas non possit aliquid recipi, nihilominus ex illo quod recipietur ab aliis nationibus quae poterunt solvere fiet satisfactio praedictis de suis stipendiis, per totum tempus per quod manebunt in dicto concilio. Item, si aliqui abbates pro utilitate vel necessitate suorum monasteriorum velint ad concilium accedere, praedicti semper invitabunt eos ad sustinendum et deputandum incorporationes et alia ipsorum negotia, dum tamen contra Ordinem nihil faciant aut procurent et ita iurabunt et promittent in manibus praedictorum. 95.  Sequuntur tituli seu Rubricae diffinitionum in Capitulis generalibus Ordinis Cisterciensis pro reformatione ipsius Ordinis et personarum eiusdem, a decennio salubriter editarum, quas omnes et singulae eiusdem Ordinis personae regulares tenentur efficaciter adimplere. DE DIVINO SERVITIO a) Primo, quoad divinum officium die noctuque per omnes Ordinis personas, tam in choro quam extra, convenienter et morose, non balbutiendo aut sincopando, sed cum pausis in medio et in fine versuum, ac aliis circumstantiis per beatum Bernardum traditis, tam in psalmodia quam in cantu et lectionibus persolvatur, quodque tam abbates quam monachi, qui gravissima infirmitate seu perevidenti utilitate suorum monasteriorum non fuerint legitime praepediti, ad peragendum praedictum officium ad omnes horas in choro conveniant ibidem usque ad finem illarum horarum iugiter permanentes. Insuper et quod de cetero in omnibus Ordinis monasteriis, iuxta regulae beati Benedicti determinationem, hora octava, quae est hora secunda, indefectibiliter ad vigilias surgatur, completoriumque adhuc luce diei lucente decantetur, gravi quoque subdantur correctioni in praemissis quovis modo delinquentes. b) Item, quod de cetero in omnibus monasteriis Ordinis utriusque sexus, ante horarum canonicarum inceptionem reverenter et devote dicantur ab omnibus in choro submissa voce horae de Beata Virgine, excepto quod post decantatum completorium, hora completorii de B. Virgine dicetur semper. c) Item, quod sicut cum in missa conventuali, quando sacerdos dicit *Gratias agamus Domino Deo nostro*, omnes in choro existentes, caputiis depositis, reverenter et profunde se debent inclinare ; ita cantando *Te Deum laudamus*, cum dicitur ille versus *Te ergo quaesumus tuis famulis*, extra stalla exeuntes, ut praedictum est, se inclinent quamdiu dicetur *Quos pretioso sanguine redemisti*. d) Item, quod de cetero in omnibus festivitatibus B. Virginis dum cantabitur hymnus in matutinis, laudibus, vesperis et completorio, omnes extra stalla erecti et caput discoperti permaneant, quod etiam fiat generaliter in omnibus antiphonis de B. Virgine, quae post *Magnificat* et *Benedictus* dici solent, et omni tempore dum dicitur collecta de B. Virgine, omnes capitibus discoperti a sedilibus se levantes usque ad finem collectae teneant, et profunde se inclinare non omittant. 96.  De modis et mediis convenientibus et valentibus ad observandum votum castitatis. a) Primo, quod de cetero omnes et singulae Ordinis personae regulares feria sexta omni tempore indefectibiliter ieiunent. b) Item, quod omnes Ordinis personae regulares feriis secundis, quartis et sabbato, necnon in omnibus solemnitatibus, in quibus habetur seu haberi debet sermo in capitulis Ordinis, a carnibus in omni loco totaliter abstineant, solis graviter infirmantibus exceptis. c) Item, quod de cetero nulla Ordinis persona per abbatem vel abbatissam aut alios quoscumque compellatur ad comedendum carnes, et omnibus a carnibus abstinere volentibus cibaria regularia in refectorio claustrali sufficienter et debite ministrentur. d) Item, quod de cetero in omnibus monasteriis Ordinis utriusque sexus, in quibus erunt monachi viginti seu moniales, et supra, si abbas vel abbatissa pro reparatione et sustentatione debilium aut aegrotorum voluerint et ordinaverint, quod aliqui monachi vel aliquae moniales aliquibus diebus utantur carnibus, taliter tamen suas ordinationes quoad hoc tenentur temperare et limitare, quod duae partes conventus semper maneant et suas accipient refectiones ex cibariis regularibus dumtaxat in refectorio claustrali. e) Item, quod in omnibus monasteriis Ordinis in quibus refectoria tam in claustro quam in infirmitorio non habentur, indilate per abbatem seu abbatissam eorumdem monasteriorum ipsa refectoria infra annum reaedificentur seu de novo construantur, in ipsisque refectoriis claustralibus omnibus feriis secundis, quartis, sextis et sabbato indefectibiliter ex cibariis regularibus suas accipiant refectiones, illis dumtaxat exceptis, quos abbates vel abbatissae ad comedendum secum vel cum hospitibus duxerunt convocare. f) Item, quod de cetero nulla Ordinis persona regularis in aliqua camera, praeterquam in camera abbatum vel abbatissarum, carnes comedat, sed qui abbates vel abbatissae pro sustentatione debilium et aegrotorum voluerint aut ordinaverint quod comedentur carnes, talis concessio, solis graviter infirmantibus exceptis, semper fiat in refectorio communi infirmitorii seu in cameris abbatum vel abbatissarum. g) Item, quod in monasteriis, in quibus non sunt nisi viginti monachi vel moniales et infra, si abbates vel abbatissae interdum voluerint et ordinaverint pro reparatione et sustentatione debilium et aegrotorum, quod sui monachi vel moniales interdum carnes comedant, suas ordinationes quoad hoc taliter studeant temperare et limitare quod nullus plus quam bis carnes in hebdomada comedat, solis dumtaxat graviter infirmantibus exceptis, vel nisi propter victualium regularium nimis diuturnam et totalem carentiam ad aliter faciendum necessitas compelleret. h) Item, de cetero *balneorum* usus nusquam ultra semel in mense, nisi in evidenti necessitate, quibusdam personis Ordinis concedatur, sed si contingat propter necessitatem et infirmitatem ipsum concedi, provideant abbates et abbatissae, ipsorumque officiarii et officiariae, quod in locis talium balneorum seu occasione ipsorum ne aliquae fiant commessationes seu dissolutiones, sintque balneandi uno vel ad maximum, et quando infirmitas fieri expostularet, duobus dumtaxat servitoribus contenti. i) Item, diligenter provideant abbates et abbatissae quod monachi vel moniales propter minutiones in infirmitoriis existentes et comedentes, nullatenus a choro excusentur seu extra monasterium discurrere et insolenter vagari permittantur, sed quanto refectionibus corporalibus occasione huiusmodi minutionum magis abundant, tanto ferventius Deo a quo istorum bonorum abundantiam recipiunt, servire studeant et observantias regulares diligentius adimplendo conservationem suae sanitatis mereantur impetrare, graviter infirmantibus exceptis, quibus durantibus minutionibus sicut aliis durantibus ampliores poterunt concedi recreationes. j) Item, quod nullae Ordinis personae per diem in dormitoriis utantur culcitris plumeis aut linteaminibus, omnesque camerae in dormitoriis existentes, exceptis cameris pro prioribus et supproribus forte dispositis secundum ordinationem domini Benedicti Papae XII, et sub gravissimis sententiis et poenis per ipsum promulgatis, destruantur, nec amplius in ipsis sint ostia vel clausurae quaecumque ingressum ipsarum quovismodo impedientes. k) Item, quod abbates vel monachi Ordinis de cetero non utantur tunicis nigris, camiseis lineis, gipponibus, manicis botonatis, epitogiis, vel mantellis aut sotularibus laqueatis, vel aliis quibusdam habitibus dissolutis, sed uti habitibus humilitatem Ordinis redolentibus atque sotularibus corrigiatis iuxta formam per antiquos patres Ordinis salubriter traditam et observatam, omnes teneantur. EXPLICIUNT RUBRICAE. (Post haec omissa sunt aliqua ob pallorem atramenti lectu impossibilia, sed minus essentialia). 97.  Diffinitionem in Capitulo generali proxime praeterito editam super processionibus in omnibus Virginis gloriosae festivitatibus fiendis, praesens generale Capitulum approbat et confirmat, rursus statuit ut etiam in festis Nativitatis Domini, Paschae, Pentecostes et Omnium Sanctorum, necnon in festivitatibus Beatorum Bernardi, Guillelmi et Petri confessorum, qui fuerunt Ordinis professi et alumni, et qui, ut pie creditur, ipsum habeant apud Deum in recommendatione speciali, per Ordinem universum fiant devote processiones, dicanturque in processione diei Paschae duo responsoria, videlicet *Angelus Domini* et *Maria Magdalene* ; antiphona vero in ingressu ecclesiae erit *Christus resurgens*. In die vero Natalis Domini primum responsorium erit *Verbum caro factum est*, secundum erit *O magnum mysterium*, antiphona vero in ingressu ecclesiae erit *Nesciens mater virgo virum*, etc. In die vero Pentecostes primum responsorium erit *Repleti sunt omnes Spiritu Sancto*, secundum erit *In die magno festivitatis*, antiphona vero in ingressu *Hodie completi sunt dies Pentecostes*, etc. In die vero beati Bernardi, primum responsorium erit *Beatus Bernardus quasi vas auri solidum*, secundum *Prima virtus viri sancti*, antiphona erit *Exultet in Domino*. In solemnitatibus vero Guillelmi et Petri, primum responsorium erit *Sint lumbi vestri praecincti*, secundum erit *In diademate capitis Aaron*, antiphona erit *Iste sanctus digne in memoriam vertitur hominum* ; de ceteroque in praedictis duorum sanctorum Guillelmi videlicet et Petri, erit sermo in capitulo et sicut festivitates sanctorum Benedicti et Bernardi solemnizabuntur. 98.  Quia in legendis sanctorum et pluribus aliis antiquis historiis frequenter recitatur, quod sancti Dei quorum corpora et reliquiae olim honore debito non venerabantur in terris, adversus eos qui facere tenebantur et poterant, acriter provocati fuerunt et irati, et valde timendum est, ne multi sancti qui tempore praeterito fuerunt in Ordine et magis claruerunt miraculis, adversus Ordinem iusto Dei iudicio irascantur, quia vident quod de ipsis Ordo non curat, neque quamcumque de ipsis habet vel facit memoriam aut mentionem ; idcirco cum Ordo his *praesertim* diebus malis, quibus ad fere totalem vergit desolationem, multis et magnis intercessoribus apud Deum indigeat, et pie credendum sit, si sanctos qui exierunt ab Ordine nobis reconciliatos et adiutores habuerimus propitios, quia infra breve tempus idem Ordo felicia suae pulchritudinis spiritualis et temporalis recuperabit primordia, praesens generale Capitulum districte praecipit et mandat omnibus abbatibus Ordinis cuiuscumque nationis existant, quatinus cum omni diligentia redigant in scriptis sanctum vel sanctos, si in suis monasteriis a tempore fundationis ipsorum aliquis vel aliqui fuerit aut fuerint sancti saltem etsi non canonizati, tamen propter miracula quae fecerunt in vita et post mortem ipsorum in patria merito reputati et venerati fuerunt et sunt ut sancti. 99.  Frater Ioannes, abbas Cistercii, venerabili et in Christo nobis carissimo coabbati nostro Puricampi, sinceram in Domino caritatem, et continuum in omnibus perfectionis operibus profectum. De probitate et industria ceterisque virtutibus vestris specialem in Domino gerentes fiduciam, tenore praesentium commissionem super reformatione monasteriorum in Holsatia per nos dudum vobis concessam, ex certa scientia prorogamus usque ad quinque annos immediate sequentes, ipsamque volumus per praedictum tempus in suo robore permanere. Datum Cistercii sub appositione sigilli nostri die XV mensis septembris anno Domini M. CCCC. XXXIX. 100.  Licet in nonnullis Ordinis monasteriis abbates et monachi eorumdem monasteriorum, gratia Spiritus Sancti ipsos assistente, ad tantam se reduxerint abstinentiam ut iuxta textum regulae nunquam comedant aut permittant comedi carnes in monasteriis antedictis, graviter infirmantibus dumtaxat exceptis et aegrotis ; nihilominus patres abbates dictorum monasteriorum qui deberent suos subditos ad praedictam abstinentiam inducere, cum ad visitandum praedicta monasteria accedunt, volunt et compellunt praedictos abbates et monachos carnes ipsis ministrare, quem abusum summe detestandum praesens generale Capitulum abhorrens, omnibus et singulis praedictorum monasteriorum visitatoribus aut aliis quibuscumque Ordinis regularibus personis sub excommunicationis sententiae poena inhibet ne de cetero in aliquo monasterio ubi talis abstinentia viget, carnes sibi ministrari directe vel indirecte faciant aut procurent seu quovismodo comedere praesumant, nisi dumtaxat in casu per praedictam sanctam regulam concesso. 101.  Diffinitionem in Capitulo generali proxime praeterito editam, et fratri Martino de Vargas, monacho, ut dicitur, sancti Ioannis, pro tunc tamen monacho Ordinis Cisterciensis et pro abbate Montis Sion se gerente, propter rationabiles causas expeditam, per quam concedebatur abbatibus regnorum Castellae, Legionis et Portugalliae quod annis singulis pro reformatione ipsorum et suorum monasteriorum possent se in aliquo Ordinis monasterio congregare, multis aliis clausulis in eadem diffinitione diffusius contentis, quas habet et haberi vult pro subreptis, idem praesens generale Capitulum totaliter cassat, revocat et annullat, sub excommunicationis poena districte nihilominus omnibus et singulis regularibus personis Ordinis utriusque sexus, quorumcumque monasteriorum, in praedictis regnis vel alibi consistentium, ne de cetero praedictae *diffinitioni,* aut aliquibus contentis in ipsa, quocumque modo obediant seu ipsam in toto vel in parte teneant vel recipiant, aut cum praedicto fratre Martino quamcumque habeant participationem, praeterquam in casibus a iure permissis, donec ipse frater Martinus a suis superioribus praedicti Ordinis, Sancti Ioannis, cuius esse dicitur monachus, ipsis legitime constiterit ipsum debitam ab eodem Ordine licentiam recedendi habuisse, et quod in Ordine nostro secundum ipsius tam apostolica quam regularia statuta expresse professionem fecerit regularem. 102.  Praehabita [matura deliberatione], praedictam diffinitionem in eodem generali Capitulo editam, tam in se quam in singulis ipsius partibus, ut non omnes et singulos effectus ex ipsa secutos aut sequendos, expresse cassat, revocat et annullat, districte inhibens sub excommunicationis poena omnibus et singulis Ordinis personis cuiuscumque status, conditionis aut nationis existant, ne de cetero praedictam diffinitionem penes se recipiant vel teneant seu eidem quovis modo praesumant obedire, sed neque cum praefato fratre Martino quamcumque habeant participationem, nisi dumtaxat in casibus a iure permissis, et donec ipsis legitime constiterit quod per generale praedicti Ordinis Sancti Hieronimi aut alios superiores suos beneficium obtinuerit absolutionis, maxime a sententia excommunicationis quam temerarie et sine licentia a praedicto Sancti Hieronimi [Ordine] discedendo dicitur incurrisse. Ut autem diffinitio ad universorum notitiam valeat pervenire, et ne praedictus Martinus quoscumque abbates seu alias quascumque personas regulares, occasione diffinitionis praedictae, decipere aut subornare possit, rursus praesens generale Capitulum districte praecipit et mandat abbatibus de Bonavalle Ruthenensi, de Spina, de Palaceolis et de Sacramoenia, et cuilibet ipsorum quatinus praesentem diffinitionem per omnia Ordinis monasteria regnorum, mox ut ipsam receperint, diligenter mittant et eam faciant ubique publicari. Si autem praevia informatione debita, invenerint quod dictus frater Martinus bona mobilia vel immobilia ad monasterium Bonaevallis pertinentia quovis modo ab eodem monasterio abstulerit, seu ipsa vendiderit vel alienaverit aut ad praedictum monasterium Montis Sion, [quod] nullatenus est de Ordine neque de ipso idem Ordo intromittere curat vel intendit, applicaverit, confestim coram iudice ecclesiastico vel saeculari, eumdem fratrem super praemissis conveniant, ipsumque ad dimittendum dictum monasteriorum Vallisbonae et bona praedicta eidem restituendum et indissimulanter compellant, invocato…

Anno Domini millesimo quadringentesimo quadragesimo, statuta sunt haec apud Cistercium mense maii in cisterciensis Ordinis Capitulo generali. 1.  Capitulum generale informatum quod in quibusdam monasteriis monialium aliquae sint moniales convictae de puerperio, et nihilominus exeunt de monasterio visitantes civitates, oppida et villas in confusionem totius Ordinis ; quapropter dictum generale Capitulum praecipit districte visitatoribus eorum monasteriorum, quod inhibeant dictis monialibus sic diffamatis sub poena excommunicationis et carceris perpetui, ne exeant septa monasteriorum, nisi cum eis fuerit per ipsum generale Capitulum specialiter dispensatum. 2.  Generale Capitulum committit fratri Ioanni procuratori monasterii Polplin, quatinus unam personam dumtaxat regularem ipsius monasterii Polplin absolvere, possit in casibus Capitulo generali reservatis. 3.  Non obstante quod frater Guerrardus monachus Bullencuriae apostatavit spatio semianni, et apostatando se divinis immiscens irregularitatem contraxit, propter quibus sceleribus poenitentiam sibi iniunctam humiliter et devote peregit, generale Capitulum secum misericorditer dispensat, quatinus ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces, dignitates, etiam inclusa abbatiatus dignitate, admitti valeat et assumi, si contingat in futurum. 4.  Universum tenorem et omne contentum in litteris quibus haec praesens diffinitio annectitur, quia ad magnum et grande profuturum monasterii de Fonteneto prima fronte fieri videntur, praefatas litteras et huiusmodi tenorem et contentum, generale Capitulum confirmat, acceptat et approbat. 5.  Generale Capitulum constituit et ordinat commissarios et iudices fratres Nicolaum de Walkenrode, et *Bartholomeum* de Lapide Sancti Michaelis monasteriorum abbates, in causa sive causis, mota vel motis sive movendis, inter fratrem Conradum professum monasterii Riddagheshusen ex una parte, et priorem necnon camerarium ac alios plures si fuerint de conventu dicti monasterii parte ex altera, super iniustitia et iniuria contra omnimodam iuris et iustitiae ac Ordinis dispositionem sibi factas, praedictis abbatibus eidem condolentibus de huiusmodi iniuriis et iniustitiis ad plenum informatis. Quapropter idem Capitulum dictis abbatibus mandat in virtute sanctae obedientiae, quatinus dicto fratri Conrado breve iustitiae complementum ministrent et faciant quantocius, in Ordinis et Capituli generalis plenaria potestate. 6.  Licet fratribus Iacobo de Mermeignya, Petro de Quinciaco, Iacobo et Petro de Colomeyo, monachis de Fonteneto, modo sunt fere viginti anni, semel astantibus in grangia de Fontanis siccis, transivit quidam vir qui ante ianuam ipsius grangiae ducens secum quamdam iuvenem feminam, quam dicebat suam fore coniugem. Qui praedicti monachi tamquam male consulti insequentes eos minime crediderunt quod essent simul coniugati sicut nec erant, humani generis inimico et hoste crudelissimo suadente sustulerunt eidem viro praedictam feminam et adolentes quo voluerunt duxerunt, tenentes eam quatuor vel quinque diebus. Quo viro super hoc conquerente, querimonia pervenit ad abbatem Fonteneti, qui super hoc informatus valde bene fecit debitum suum iuxta demeritum incarcerando ipsos punivit ut debuit. Et quia jam dicti fratres poenitentiam pro tanto scelere sibi iniunctam humiliter et devote peregerunt, generale Capitulum misericorditer cum eis dispensat, ut hoc non obstante ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus et dignitates etiam ad dignitatem et honorem abbatiatus promoveri, si contigerit in futurum, pariter valeant et assumi. 7.  Electionem, installationem et confirmationem die sabbati ante Dominicam in Ramis palmarum quinta mensis aprilis anno Domini 1437 de persona fratris Ioannis de Castellione in abbatem monasterii de Eschalleis, nostri Cisterciensis Ordinis, Senonensis dioecesis, per abbatem de Fonteneto immediatum patrem abbatem dicti Eschalleyarum monasterii factas et celebratas, prout in decreto, cui haec praesens nostra diffinitio annectitur plenius continetur, generale Capitulum confirmat et approbat. 8.  Ad idem pro fratre Ogesio abbate monasterii de Bullione praedicti Ordinis, Bisuntinae dioecesis, duodecima mensis ianuarii anno Domini 1439 factas per abbates Roseriis et de Longovado, commissarios in hac parte domini Claraevallis, patris abbatis ipsius de Bullione monasterii. 9.  Ad idem pro fratre Ioanne Marsterler abbate monasterii Schonarogiensis eiusdem Ordinis, Wormatiensis dioecesis, octavo idus aprilis anno Dominicae Incarnationis 1440 factas per abbatem monasterii Eberbacensis Cisterciensis Ordinis, Maguntinensis dioecesis, patrem abbatem ipsius monasterii Schonarogiensis. 10.  Fratrem Dionisium de Valle, monachum monasterii Sancti Andreae in Gofferno, praesens generale Capitulum plenaria et sibi reservata auctoritate absolvit, absolutumque mandat a violenta manuum iniectione in fratrem Egidium Bernier eiusdem monasterii etiam professum usque ad enormem sanguinis effusionem, necnon rehabilitat ad omnes Ordinis actus legitimos et officia, etiam abbatiali dignitate inclusa, occasione notae infamiae et inhabilitatis quam incurrit vel incurrere potuit propter exitum suum a dicto monasterio Sancti Andreae, metu poenae propter eamdem iniectionem, a quo monasterio absens existit fere per octo dies. 11.  Cum fratre Nicolao monacho monasterii de Vallibus Sernay, qui animi levitate per saeculum vagabundus tribus mensibus in apostasia permansit, generale Capitulum, quia poenitentiam sibi iniunctam propter hoc humiliter et devote adimplevit, dispensat benigniter et rehabilitat, ut ad omnes Ordinis actus legitimos atque dignitates, nulla seclusa, promoveatur et admittatur. 12.  Contentum et totum tenorem habitos in litteris quibus nostra praesens diffinitio est annexa, quia ad utilitatem non modicam et profuturum monasterii de Septemfontibus apparuerunt evidenter, ut clarius patet et continetur in praedictis litteris, generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat. 13.  Generale Capitulum praecipit et mandat sub poena excommunicationis et in virtute salutaris obedientiae fratri Ioanni de Sendricuria, dudum abbati monasterii de Bullione, quatinus sigillum et contrasigillum, quibus utebatur dum abbatizabat et praesidebat in dicto monasterio, omnesque papiros, litteras et quascumque res quas importavit et removit a dicto monasterio, reddat et restituat abbati dicti loci integraliter absque difficultate quavis, et nihil retineat penes se, in quantum incurrere timet sententiam excommunicationis supradictam. 14.  Fratrem Ioannem Gorgas, monachum monasterii de Ursicampo, qui super apostasia per ipsum perpetrata sex hebdomadarum dumtaxat, quia reversus ad gremium dicti monasterii poenitentiam propter id sibi iniunctam devote adimplevit, generale Capitulum misericorditer rehabilitando restituit plenarie ad omnes Ordinis actus legitimos, etiam abbatiatum, si contigerit in futurum. 15.  Ad idem praedictum Capitulum dispensat cum fratre Ioanne de Manchreb monasterii de Bullencuria, qui per quadriduum apostatando remansit ad saeculum. 16.  Abbatibus de Quinciaco, de Karoliloci et de Ioyaco committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas nostri Cisterciensis Ordinis personas regulares, utriusque sexus, quas repererint, vel alter eorum repererit, teneri seu legitime obligari domino Pontigniaci et suo conventui in aliquibus pecuniarum summis… *etc. ut in forma consueta*. 17.  Ad idem committitur domino Claraevallis et abbatibus de Valleclara et Igniaco, pro abbate Ursicampi. 18.  Ad idem committitur per generale Capitulum domino Pontigniaci et abbati de Fonteneto, pro abbate de Quinciaco. 19.  Omne contentum in quibusdam litteris quibus haec praesens diffinitio appenditur et annectitur monasterium Theoloci tangens et concernens, super quemdam tractatum habitum inter monasterium Theoloci et capitulum Lingonense, ut in dictis litteris quibus haec praesens diffinitio annectitur plenius continetur, praesens generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat, dum tamen octoginta franci per abbatem Theoloci recepti ab eodem capitulo Lingonensi, convertantur integre in alios redditus pro praefato monasterio Theoloci perpetuis temporibus duraturos. 20.  Non obstante quod frater Henricus Burgen, monachus monasterii Maceriarum, Cisterciensis Ordinis, Cabilonensis dioecesis, spatio unius anni vel circiter apostataverit, quia poenitentiam per suum abbatem sibi iniunctam olim humiliter et devote adimplere dignoscitur, generale Capitulum cum ipso dispensat misericorditer, ut assumi valeat et admitti, si contigerit in futurum… 21.  Tractatum et universum tenorem contentos in litteris quibus haec nostra praesens diffinitio est appensa et annexa, quia utiles valde apparent prima fronte pro monasterio Theoloci, ut plenius in praedictis litteris continetur, generale Capitulum ratificat, benigniter confirmat et approbat. 22.  Attento quod de praesenti, abbas Fontis frigidi monachos aptos non habet pro mittendo ad studia generalia, generale Capitulum facit sibi gratiam usque ad duos annos, quod minime teneatur, quibus pendentibus ipse tenebit unum magistrum in monasterio ad instruendum praedictos monachos suos ; item, casu quo propter negligentiam solvendi contributiones, mittendi scolares vel veniendi ad Capitulum generale vel alias iuxta papalia ac Ordinis statuta sententiam excommunicationis incurrerit, idem abbas et monachi sui, vult idem Capitulum de gratia speciali, quod beneficium absolutionis obtineant et… (*locus vacuus*). Insuper idem Capitulum mandat et praecipit districte abbati de Bolbona ne de cetero procedat contra dictum abbatem Fontis frigidi per conservatorem privilegiorum, etc., et quod si ipsum fecerit excommunicari, eumdem absolvi faciat et consentiat suae absolutioni. Ceterum mandat etiam et praecipit abbati Grandis silvae, patri abbati monasterii antedicti de Fonte frigido, quatinus fratrem Antonium Amelii, fratrem Iacobum Trousselli et alios quoscumque proprietarios dicti monasterii compellat ad faciendam residentiam in eodem monasterio et dimittendum omnia bona ecclesiae, quae contra voluntatem abbatis sui tenent et occupant ; ceterum ulterius generale Capitulum revocat penitus habilitationes datas et concessas anno praeterito fratribus Trousselli, et Iohanni Blanchi quia falsum dederunt intelligere, nec tempora suae apostasiae vel excessus suorum criminum plene exposuerunt. Tandem idem Capitulum praecipit et mandat praefato abbati Fontis frigidi, quatinus annuatim non omittat visitare monasterium Populeti sibi immediate subiectum prout, iuxta papalia et nostri Ordinis statuta, hoc facere tenetur et obligatur. Et si aliquos invenerit rebelles nitentes impedire visitationem suam vel statuta suae cartae visitationis, dummodo secundum statuta papalia processerit, ipsos iuxta eiusdem Ordinis instituta coerceat et puniat secundum demeritorum qualitatem. 23.  Litteras receptionis Nicasii aliter Casini et Catherinae uxoris suae in monasterio de Longovado, ut continetur plenius in eisdem litteris, quia proficuum eiusdem monasterii in ipsa receptione fore videtur, generale Capitulum tenore diffinitionis huiusmodi litteris appensae et annexae, receptando ratificat, confirmat et approbat. 24.  Domino Pontigniaci et abbati Vallis Beatae Mariae, s. th. pr., et eorum cuilibet in solidum committitur per generale Capitulum, quatinus quantocius ad monasterium Vallis lucentis personaliter accedentes, aut alter eorum accedens, ibidem reforment, corrigant, instituant et destituant quaecumque secundum Deum, rectam conscientiam ac Ordinis instituta reformanda, corrigenda, instituenda vel destituenda, tam in spiritualibus quam in temporalibus, et tam in capite quam in membris, repererint in eodem, universis et singulis dicti monasterii personis regularibus praecipiendo districte mandat in virtute sanctae obedientiae et sub excommunicationis poena, quatinus eisdem domino Pontigniaci et abbati Vallis Beatae Mariae et eorum cuilibet humiliter obediant et devote pareant. 25.  Super contagione carnis, qua convictus dudum extitit frater Alanus Bourdin, monachus de Busayo, quia propter idem secundum Ordinis instituta debite punitus fuit dictus frater, et poenitentiam super hoc sibi iniunctam humiliter perficiens lacrimabiliter adimplevit, generale Capitulum dispensat misericorditer, ut ad omnes actus Ordinis et dignitates, inclusa abbatiali, promoveatur si contigerit et admittatur ipse frater. 26.  Ad idem fiat pro fratre Maturino Pytois super eodem vitio ; ac etiam quod illicentiatus portas monasterii exivit, non tamen per diem integram remanens. 27.  Licet frater Jaspar Grayfart, monachus de Ré, semel de furto fuerit convictus et debite punitus, quia tamen punitionem huius sceleris humiliter et devote sustinens poenitentiam sibi iniunctam peregit, generale Capitulum dispensat cum ipso, valde bene emendato, ipsum habilitando, quatinus ad Ordinis legitimos actus et dignitates, abbatiali inclusa, promoveri possit, necnon et admitti. 28.  Frater Ludovicus Dauyan, monachus de Insula Dei, semel de furto, de apostasia sine tamen dimissione habitus, de contractu carnis, de iniectione manuum in quemdam novitium, de fractione carceris, de omnibus istis fore factis convictus fuit, et quia omnia praedicta scelera bene et devote emendans poenitentiam tantorum scelerum humiliter adimplere dignoscitur, generale Capitulum habilitans dictum fratrem Ludovicum, secum dispensat benigniter ut promoveatur ad Ordinis actus legitimos et dignitates praeter abbatiatum, pariter et assumatur. 29.  Generale Capitulum cum fratre Ioanne Le Comparz dispensat benigniter, ut non obstante quod semel apostatando, habitu regulari non relicto, ad saeculum per certum tempus vagabundus remansit, ad omnes legitimos actus Ordinis atque dignitates, quia poenitentiam sibi iniunctam super hoc humiliter peregit, his non obstantibus promoveatur, etiam abbatiali dignitate non seclusa. 30.  Auctoritate Capituli generalis praecipitur abbati Silvae canae sub poena excommunicationis, quatinus infra 30 dies realiter et de facto restituat domino priori Cistercii viginti quinque ducatus vel cedulam, quae in favorem ipsius data fuit in banco de Albertis in Basilia, Antonio de Albertis, alioquin generale Capitulum praedictum, ex nunc pro tunc, pronuntiat ipsum excommunicatum. 31.  Generale Capitulum favorabiliter supplicationi abbatis de Langoneyo annuens, fratrem Ioannem de Melons, monachum monasterii de Lomians sibi immediate subiecti, qui propter sua demerita ab eodem denuntiatus fuit excommunicatus et tamen Ecclesiae claves parvipendo divinis se immiscuit, propter quae et alia multa per abbatem de Buzayo reformatorem in partibus Britanniae, ad praesens Capitulum fuit citatus, in quo non comparuit nec comparet ullo modo. Quapropter idem Capitulum dictum fratrem contumacem, excommunicatum et aggravatum denuntiat. Et quia crescente malitia crescere debet et poena, ipsum Capitulum praecipiendo mandat omnibus abbatibus et singulis patribus, quatinus alter alterum non expectans iam dictum fratrem Ioannem capiant vel capi faciant viriliter et debite, et districtis carceribus usque ad nutum generalis Capituli mancipent vel mancipari faciant in ipsius Capituli generalis plenaria potestate. 32.  Ad humilem supplicationem abbatis de Langonio eidem generale Capitulum… (*sic desin.*) 33.  Generale Capitulum districtissime mandat et praecipit abbati de Langoneyo, quatenus fratres Ioannem Le Picart et Guillelmum Tronchiez ad aliquod Ordinis nostri monasterium in Anglia mittet et destinet quantocius, *nullo modo* inde regressuros absque nutu Capituli generalis. 34.  Generale Capitulum abbates de Oratorio, de Claromonte, de Ponte oltrani et de Melereyo monasteriorum absolvit benigniter a sententia excommunicationis contra eos lata in Capitulo ultimate praeterito, pro eo quod videbantur conspirare sive murmurare contra Ordinem per quamdam excusationem, quam ad dictum Capitulum miserant, viso tamen, quod nunquam de cetero talia mittere nec proferre conabuntur, dispensat etiam idem Capitulum super irregularitate, si quam incurrerint occasione praedictorum, unicuique eorumdem, potestatem dando ut quilibet ipsorum eligere possit aliquem idoneum confessorem, qui eosdem super praedictis absolvere possit plenarie. 35.  Abbati de Bellavalle Viennensi licentiam eundi ad studium Parisiense et ibidem remanendi tribus annis ad scientiam ibidem acquirendam salutarem, generale Capitulum confert et concedit benigniter. 36.  De mandato Capituli generalis et consensu partium, praesens Capitulum generale ordinat et diffinit in modo, qui sequitur : domini abbates de Pontigniaco et de Valle Beatae Mariae ordinaverunt circa quamdam controversiam motam inter abbatem de Ioyaco ex una, et abbatem de Vallelucenti partibus ex altera, quod de omnibus quae sibi mutuo tam datis quam restitutis aut alio modo captis pecuniis et alis bonis petebant, petere aut repetere poterant, manebunt quitti inter se usque ad praesentem diem, dempto quod idem de Vallelucenti tenebitur in terminis proxime venientibus Sancti Ioanni Baptistae et Natalis Domini solvere praefato de Ioyaco summam viginti salutia auri boni et legitimi ponderis et per medium, videlicet decem salutia in quolibet dictorum terminorum, in singulis eorumdem, tenendo se pro monito de praefata summa ad voluntatem eiusdem de Ioyaco. 37.  Generale Capitulum, habita bona relatione et attenta sororis Margaretae de Enria, monialis monasterii de Novo Bosco, super contritione contagionis carnis quam sustinuit, prole inde subsequente, super quo poenitentiam sibi iniunctam cum magno fletu et eiulatu humiliter adimplevit, misericorditer dispensat, ut ad cunctos Ordinis legitimos actus, gradus, voces, administrationes ac dignitates etiam abbatialem, si contingat in futurum, promoveri valeat simul et admitti. 38.  Abbatibus de Eberbaco et de Hegenar committitur per generale Capitulum et eorum cuilibet, quatinus ad monasterium Castri aquilae quantocius accedentes personaliter, vel alter eorum accedens, in eodem perquirant sagaci discretione, utrum quaedam bona ipsius monasterii, quae sine fructu et profectu colunt, vendere possint pro certa summa pecuniae, ut relevari valeant a suis debitis. Et quid super hoc repererint, anno futuro renuntient Capitulo generali, postquam huiusmodi venditio attentata fuerit. 39.  Super apostasia a Ioanne Hertonis per duos menses dumtaxat, quia poenitentiam sibi iniunctam per abbatem suum de Castro aquilae, videlicet stando in carcere per semiannum, humiliter et devote adimplevit, dispensat generale Capitulum misericorditer, ut hoc non obstante ad universos Ordinis actus legitimos promoveatur simul et admittatur, etiam ad abbatialem, si contigerit in futurum. 40.  Generale Capitulum abbatibus Andegaviae et Cenomanniae dioecesium concedit benigniter, attenta pestilentia mortalitatis ibidem vigente ultra modum, quatinus ipsi abbates et ceterae personae Ordinis regulares eligere possint, semel dumtaxat in anno, unum quilibet idoneum confessorem, qui eosdem absolvat et quemlibet ipsorum in casibus Capitulo generali reservatis. 41.  Generale Capitulum cassat, irritat et decernit nullius valoris unionem factam per dominum Morimundi monasterii monialium de Goiono cum monasterio Berdonarum. 42.  Abbati de Castro aquilae concedit generale Capitulum quatinus subditos suos utriusque sexus semel absolvere in foro conscientiae in casibus Capitulo generali reservatis, et ad idem quod possit etiam confessorem eligere qui eum pariforma absolvat in casibus supradictis. 43.  Attentis maximis debitorum oneribus monasterii Castri aquilae, generale Capitulum abbatem dicti loci et suum monasterium absolvit usque ad quinquennium a contributionibus solvendis, et a via Capituli generalis. 44.  Fratrem Ioannem Roden, monachum monasterii de Herdehusen, qui semel exiens in iuvenili aetate ex quadam animi levitate, apostatando vagabundus in saeculo, habitu regulari non relicto, et ad monasterium rediens poenitentiam sibi iniunctam humiliter peregit et devote, generale Capitulum a nota apostasiae absolvit benigniter, misericorditerque cum eodem dispensat, quatinus ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces, administrationes et dignitates, abbatiali etiam inclusa, valeat promoveri simul et admitti. 45.  Super negligentiis perpetratis circa servitium divinum per sorores moniales inclusas in Seyna in Colonia, generale Capitulum dispensat misericorditer ipsasque absolvit benigniter ab omnibus suis negligentiis antedictis conceditque eiusdem monialibus, quatinus confessorem Ordinis idoneum semel eligere possint, quo posse habeat ipsas absolvere in casibus Capitulo generali reservatis. 46.  Cum fratre Raso de Damme, alias Symonis, monacho de Bodelo, qui semel adhuc iuvenis in diaconatu existens apostata et vagabundus ad saeculum per aliquod temporis spatium remansit, et regressus ad dictum de Bodelo monasterium poenitentiam sibi propter hoc iniunctam humillime contritus et devotissime peregit, generale Capitulum misericorditer dispensat, ut ipse ad omnes actus legitimos et decentes gradus, voces, administrationes et dignitates, etiam ad abbatiatum si contingat in futurum, promoveri valeat et assumi. 47.  Cum abbates de Oratorio et de Claromonte senio labentes variisque infirmitatibus detenti taliter quod ad Capitulum de cetero vix possent accedere, generale Capitulum praedictos abbates a via huiusmodi Capituli absolvit benigniter, ita quod deinceps non gravent se quovis modo ista de causa ad idem Capitulum veniendo. 48.  Abbati de Campo committit generale Capitulum, quatinus dominum Denielung dudum abbatem, de multis criminibus accusatum faciat conveniri et si fuerit repertus criminosus, ut profertur, ipsum puniat viriliter secundum Ordinis statuta. 49.  Abbati Grandis silvae, s. th. pr., committit generale Capitulum regimen monasterii monialium de Goiono, quousque per ipsum Capitulum fuerit decisum si ipsum pertinet monasterio Morimundi vel Cisterciensi. 50.  Domino de Morimundo et abbati de Valle Nostrae Dominae, s. th. pr., committit generale Capitulum visitandi et reformandi in monasterio Val… (*sic desin.*) 51.  Capitulum generale committit abbati Drabug (*Dernburg*) quod se informet si sit ad utilitatem monasterii in Besing [rode], quod quaedam bona illius monasterii permutentur in alia et si ita repererit, super quod generale Capitulum onerat conscientiam suam, concedat dicto abbati quod ita fiat. 52.  Generale Capitulum abbatem de Persenia, una cum fratre Ioanne Baulogier, et abbatem de Tironello reputat contumaces, eo quod debite citati ad dictum Capitulum non comparuerunt per se vel per alium, eosque excommunicat, praecipiens abbati de Campania, quatinus dictos abbates et monachum ita fore excommunicatos denuntiet et ad proximum Capitulum citet, responsuros ad omnia quae per promotorem causarum eisdem obiicientur. 53.  Abbati de Riddagheshusen, Halberstadensis dioecesis, mandat et praecipit generale Capitulum in virtute sanctae obedientiae et sub excommunicatione, quatinus fratrem Conradum religiosum suum, qui iam per annum mansit in monasterio de Lapide Sancti Michaelis, recipiat absque ulla difficultate in dicto monasterio permansurum, et si aliquis rumor inter dictum fratrem ex una parte et fratres Ioannem Haveli priorem et Henricum Claren camerarium ex altera, ac si fuerint plures monachi dicti monasterii, vult generale Capitulum quod abbates de Walkenrode et de Lapide Sancti Michaelis determinent super causam huiusmodi rumoris, faciendo iustitiam partibus antedictis in plenaria Capituli generalis potestate. 54.  Abbati de Campania committit generale Capitulum, quatinus abbates de Persenia et de Tironello ac fratrem Guillelmum Baulogier, qui propter suam contumaciam eoque debite citati ad praesens Capitulum minime per se vel per alium comparuerunt, et propterea excommunicavit eos, ipsos absolvat ad cautelam, proviso tamen quod suas contributiones sibi et suis monasteriis impositas iidem abbates persolvant integre. 55.  Capitulum generale abbatem de Bissovia de excommunicatione et irregularitate absolvit, quas incurrit frater Gabriel, abbas de Bissovia, Wladislaviensis dioecesis, se divinis ingerendo, licet aliquam habeat in parte excusationem, quia sine scandalo extra suum monasterium non potuerit trahere mansionem, in quam ad tempus latae sententiae a divinis subtrahendo declinasset. Item, abbatem et conventum de Bissovia ab aliis sententiis liberat, quibus subiecti erant, quo extra monasterium contra statuta Ordinis carnibus vescerentur eo tempore, quo monasterium devastatum erat neque in ipso aptum habebant locum, quo carnibus uterentur. Abbatibus de Landa et Lukna iniungitur, ut abbatem et conventum de Byssovia ab excommunicationis sententia liberent.

Anno Domini millesimo quadringentesimo quadragesimo primo, statuta sunt haec apud Cistercium in mense maii in Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES. 1.  Pro *sanctissimo* … *etc. ut in anno* 1431. 2.  Pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1424. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1425. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.  Cum Ordo noster… *etc. ut in anno* 1411, *n° 7*. [DIFFINITIONES SPECIALES] 7.  Tractatum initum inter abbatem et monasterium de Belloloco, Lingonensis dioecesis, ac abbatissam et conventum monasterii monialium de Bellomonte eiusdem dioecesis, videlicet de octo eminis bladi per medietatem frumenti et avenae per praedictos de Belloloco eisdem de Bellomonte debitis, quae propter paupertatem et desolationem dicti monasterii de Belloloco, de consensu dictae abbatissae et conventus de Bellomonte, reducuntur ad quinque eminas bladi supra nominati, eisdem de Bellomonte in termino Omnium Sanctorum ab ipsis de Belloloco de cetero annuatim persolvendas, generale Capitulum confirmando ratificat et approbat ; ita tamen quod de cetero dictae quinque eminae bladi supradicti amplius non poterunt ullo modo diminui vel augeri. 8.  Tractatum contentum et habitum in litteris, quibus haec praesens diffinitio annectitur, quia ad utilitatem non modicam et profuturum monasterii de Prulliaco luculenter apparent, ut clarius patet et continetur in praedictis litteris, generale Capitulum confirmando ratificat et approbat. 9.  Generale Capitulum cum fratre Theobaldo de Lingon, monacho expresse professo monasterii Theoloci, qui habitu regulari derelicto, longo tempore spatio fere decem annorum vel ultra, in saeculo vagabundus remansit, dispensat misericorditer quia valde bene ad suum monasterium religiosissime se habuit, ut hoc non obstante ad omnes Ordinis actus legitimos nullo secluso promoveri, si casus acciderit, valeat et assumi. 10.  Abbatibus de Ursicampo, de Valle Beatae Mariae, s. th. pr., de Ioyaco et Regali monte committit Capitulum generale, ac alteri eorumdem, quatinus omnes et singulas Ordinis personas utriusque sexus quas reperient monasterio de Prulliaco legitime obligatas, vel teneri in aliquibus pecuniarum summis vel rebus aliis quibuscumque et quomodocumque, ad satisfaciendum abbati et conventui ipsius de Prulliaco monasterii viriliter per censuras Ordinis et alia iuris et iustitiae remedia cogant et debite compellant, vel alter eorumdem cogat et debite compellat, in ipsius Capituli generalis potestate plenaria. 11.  Ad idem committitur abbatibus de Igniaco, de Valle Regis et de Signiaco, pro monasterio Vallis clarae. 12.  Ad idem committitur abbatibus de Valle clara et de Igniaco, pro monasterio Vallis regis. 13.  Abbati de Fonteneto committitur ad idem pro monasterio Quinciaci, et ad idem committitur domino Pontigniaci et abbatibus de Prulliaco et de Valle clara, pro monasterio Ioyaci. 14.  Generale Capitulum committit abbatibus de Ioyaco et de Barbello, quatinus quantocius poterunt aut poterit alter ipsorum, se informent utrum scambium fiendum de tribus terrae quarteriis ad mensuram patriae, contiguis magno itineri venienti de Pruvino ad Brayum super Secana de Pruto, et ab alio latere tenenti terrae cappellae de Parreto, pertinentibus monasterio Prulliacensi, in loco qui dicitur lez Ourmes situatis ad quoddam arpentum bonae terrae, situm inter terras de campo petroso, quae terra de campo petroso pertinet eidem Prulliacensi monasterio ; et dictum arpentum pertinet Gaufrido le Taye, si utilius eidem monasterio quam huiusmodi tria quarteria terrae supradictae. 15.  Quotas contributionum modernarum abbates et monasteria de Tribus fontibus, de Longovado, de Albaripa, de Rigniaco, de Moris, de Altofonte et de Cheminione concernentes, generale Capitulum, considerata paupertate praedictorum monasteriorum, intuitu pietatis, pro isto anno dumtaxat eisdem abbatibus et monasteriis integre quittat et remittit benigniter, cum arreragiis praedictarum. 16.  Cum fratre Henrico Rippant monacho monasterii de Callovio, qui spatio fere unius anni in habitu regulari, se divinis immiscendo, apostatavit, tamen regressus ad Ordinem in dicto Callovii monasterio humiliter et devote peregit poenitentiam sibi propterea iniunctam, generale Capitulum dispensat misericorditer, ut his non obstantibus ad omnes Ordinis actus legitimos, abbatiali dignitate seclusa, promoveri valeat pariter et admitti. 17.  Contentum ac etiam totum tenorem habitos in litteris, quibus haec praesens nostra diffinitio est annexa, quia ad utilitatem non modicam et profuturum monasterii de Mansiade, Vivariensis dioecesis, apparuerunt evidenter, ut continetur plenius in dictis litteris, praesens generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat. 18.  Habilitationem, quam ex gratia speciali auctoritate domini Cistercii et generalis Capituli contulit et dedit dominus Pontigniaci sorori Ludovicae de Clinay, moniali monasterii monialium de Loco Nostrae Dominae anno Domini 1439, ac si tempore illo a praedictis domino Cistercii et Capitulo generali emanasset vel concessa fuisset, quia idem dominus Pontigniaci tunc temporis posse habebat, generale Capitulum ex scientia certa habet gratam ipsamque ratificat et approbat. 19.  Supplicationem abbatis de Ponte Oltrani annuit generale Capitulum, ut non obstante quod frater Matheus de Hayen, monachus dicti monasterii apostataverit per 20 annos vel eo amplius, et apostatando se divinis immiscuerit, quia tamen ad monasterium suum regressus peccata sua lacrimabiliter deflens poenitentiam sibi iniunctam devote de die in diem peregit, eidem fratri Matheo conceditur per ipsum Capitulum, quatinus quoties celebrare missam voluerit, celebret, mediante tamen quod ieiunare teneatur bis in hebdomada usque ad nutum abbatis sui, et quod sit ultimus omnium sacerdotum dicti monasterii in choro et alibi. 20.  Fratres Ludovicus Augustini, quondam abbas monasterii Beatae Mariae de Palacio, et Michael de Monte eiusdem loci monachus, sufficienter et debite citati ad praesens generale Capitulum, quia nec per se nec per alium comparuerunt sufficienter expectati ; idcirco praefatum generale Capitulum eos declaravit contumaces et excommunicatos, et pro contumacibus et excommunicatis vult ab omnibus et singulis personis Ordinis reputari et censeri. 21.  Intuitu pietatis, audita desolatione monasterii de Fontanis albis, et ita sit quod dictum monasterium sit taxatum ad contributiones Ordinis in summa 20 florenorum secundum astallationem sex millium, et unam summam 25 florenorum generale Capitulum eidem monasterio de Fontanis albis propter guerrarum turbines et alia infortunia, quae toti patriae, proh dolor ! quotidie eveniunt, relaxat benigniter et reducit usque ad quinquennium proxime futurum de gratia speciali, summam quinque florenorum absolvens ipsum ab arreragiis praeteriti temporis. 22.  Concedit generale Capitulum abbati de Populeto facultatem et potestatem licentiam concedendi ad vendendum infeodandum vallem Domicillam veterem abbatissae Vallis Domicillae, si utile dicto monasterio iudicaverit, proviso tamen, quod si vendatur, pretium inde receptum ad emendum utiliores fructus convertatur. 23.  Abbati de Benifaceano committit generale Capitulum, quatinus abbati de Populeto terras incultas, steriles et minus utiles ut vendat alienet de novo stabili et sub minori pretio, licentiam et facultatem impertiatur, proviso tamen, quod si vendatur pretium inde receptum ad emendum utiliores fructus convertatur. 24.  Ad requestam generosi domini Ludovici principis Aureicarum, pensionem annuam centum francorum quam sibi reservavit supra monasterium Montis Sanctae Mariae, frater Ioannes Bonneti, olim abbas dicti loci, praesens generale Capitulum eam cassat, irritat et annullat, et ipsum fratrem Ioannem perpetuo privat de eadem, praecipiendo et districte iniungendo abbati et conventui eiusdem monasterii sub poenis suspensionis a divinis, ne de cetero, quavis de causa eidem fratri Ioanni Bonneti dictam pensionem solvant aut solvi permittant, in toto vel in parte, eidem fratri Ioanni Bonneti sub poena excommunicationis praecipiendo, quatinus praedictum abbatem et conventum super dicta pensione non molestet amplius aut inquietet. 25.  Per generale Capitulum dispensatur benigniter cum fratre Stanislao Karaich, professore monasterii Seleone, Gnesnensis dioecesis, super apostasia per ipsum commissa et perpetrata spatio septem annorum aut circiter ; super quod etiam poenituit humiliter iuxta ordinationem sui abbatis, ut his non obstantibus ad omnes Ordinis legitimos actus, voces, gradus, administrationes et dignitates, etiam abbatialem, si contingat, promoveatur simul et admittatur. 26.  Frater Nicolaus monachus de Tironello, qui per abbatem de Campania fuit legitime citatus ad primam huius Capituli diem, et diu expectatus non comparuit per se, neque per alium ; et his non obstantibus de novo mandat et citat ad idem proxime futurum generale Capitulum praefatum monachum, et eum declarat contumacem et excommunicatum per praefatum abbatem de Campania. 27.  Committit praesens generale Capitulum abbatibus de Folkaide [*Volkerode*] et de Veteri cella facultatem et potestatem, pro semel dumtaxat et absque praeiudicio visitatorum a Capitulo generali deputatorum et deputandorum, visitandi et reformandi omnia et singula, quae visitanda et reformanda repererint, in plenaria Ordinis potestate, in monasterio de Dubrilug iuxta Ordinis statuta. 28.  Conceditur abbati de Mulbruno, quatinus in foro conscientiae omnes et singulos religiosos dicti monasterii pro semel ab omnibus casibus Capitulo reservatis absolvere valeat, in plenaria Ordinis potestate. 29.  Provisionem concessam fratri Gerardo provisori in Heydelberga per generale Capitulum sive dominum Cistercii, generale Capitulum ratificat et confirmat. 30.  Generale Capitulum dispensat misericorditer cum fratre Ioanne Le Picard, ut non obstante quod manus violentes iniecerit in quemdam abbatem Ordinis, videlicet de Lanvaux, absque maxima violentia, abbas suus possit absolvere ipsum a sententiis, quas incurrit occasione huiusmodi iniectionis et etiam irregularitate et aliis suis excessibus semel dumtaxat ; super quod idem Capitulum suam onerat conscientiam. 31.  Generale Capitulum audito planctu sororis Claudiae Famote monialis monasterii de Vernezone, Viennensis dioecesis, quae instigante diabolo manus violentas iniecit in fratrem Petrum de Trecis, confessorem praedicti monasterii Vallis Breyssiaci absolutionem committit abbati Bonaevallis patris abbati praefati Vallis Breyssiaci monasterii. 32.  Electionem, installationem et confirmationem die 18 mensis iunii anno Domini 1440 de persona fratris Nicolai Sthermer in abbatem monasterii de Reynevelde, dioecesis Lubicensis, nostri Cisterciensis Ordinis, per abbatem de Lucka Myndensis dioecesis, patrem abbatem immediatum praedicti monasterii de Reynevelde, canonice factas et celebratas, uti in decreto, cui haec praesens nostra diffinitio annectitur plenius continetur, idem praesens Capitulum generale confirmat, ratificat et approbat. 33.  Per generale Capitulum benigniter dispensatur cum fratre Ioanne Courteboute, monacho Sancti Leonardi de Calmis, Xantonensis dioecesis, ut non obstante quod, humani generis inimico suadente, illicentiatus a suo monasterio bina vice recessit et in divinis secunda vice se immiscuerit, sed quia postmodum ad suum monasterium regressus poenitentiam sibi iniunctam humillime et lacrimabiliter peregisse dignoscitur, ad omnes Ordinis actus legitimos, abbatiatu secluso, promoveri valeat et assumi. 34.  Potestatem et facultatem visitandi, reformandi omnia et singula monasteria in regnis Hispaniae, cum plenaria Ordinis potestate, abbati Morimundi cum clausulis opportunis committit praesens generale Capitulum. 35.  Generali Ordinis in romana Curia procuratori fratri Ioanni Magdale, s. th. pr., praesens generale Capitulum concedit facultatem et potestatem visitandi et corrigendi, contributionesque colligendi in tota italica natione, cum potestate *substituendi,* revocando omnes alias commissiones, super praemissis concessas cum clausulis opportunis. 36.  Cum fratre Ioanne de Sendricuria, dudum abbate de Bullione, qui spatio fere unius anni, cum professionem alicui abbati Ordinis nostri nusquam impendens, in saeculo quasi vagabundus permansit, quia tamen ad ipsum Ordinem regressus et domino Claraevallis humiliter et cum fletu professionem regularem impendisse dignoscitur, generale Capitulum misericorditer et cum effectu dispensat, ut his non obstantibus ad omnes actus Ordinis legitimos, gradus et officia valeat promoveri. 37.  Praesens generale Capitulum de gratia speciali renovat commissionem abbatis Populeti per hoc continuum sequens triennium. 38.  Electionem, installationem et confirmationem 12 die mensis novembris anno Domini 1440 de persona fratris Nicolai, s. th. pr., in abbatem monasterii de Caesarea, Ordinis nostri *Cisterciensis,* Augustensis dioecesis, per abbatem monasterii de Fonte salutis, Eystetensis dioecesis, commissarium abbatis de Lucella, Basileensis diocesis, patris abbatis praedicti monasterii de Caesarea canonice factas et celebratas, prout in decreto cui nostra praesens diffinitio annectitur plenius continetur generale Capitulum confirmat, ratificat et approbat. 39.  Electionem, installationem et confirmationem 12 die mensis octobris anno Domini 1439 de persona fratris Ioannis de Nudins in abbatem monasterii de Callovio, Bituricensis dioecesis, nostri Ordinis Cisterciensis, per dominum abbatem Pontigniaci, patrem abbatem immediatum antedicti monasterii de Callovio canonice… etc., *ut supra*. 40.  Electionem, installationem et confirmationem die penultima mensis maii anno Domini 1438 de persona fratris Guillelmi Kaerguien, monachi et professi monasterii de Begard, nostri Cisterciensis Ordinis, Trigorensis dioecesis, in abbatem monasterii de Lanvaux, per abbatem monasterii de Langonio, Corizopitensis dioecesis, patrem abbatem immediatum antedicti monasteriis de Lanvaux, praedicti Ordinis, Venetensis dioecesis, canonice… *etc., ut supra*. 41.  Concedit generale Capitulum potestatem abbati de Columba, de Strata et de Caravalle concedendi licentiam abbati monasterii Vallis serenae, alias Sancti Martini, vendendi, alienandi et permutandi, infeodandi terras multas seu possessiones et domos minus utiles suo monasterio, ita tamen quod pretium inde habitum vel habendum ad alios usus, quam ad emendum alias possessiones vel domos in civitate Palmae utiles, non applicetur, praecipiens eidem abbati de Columba, quatinus omnia facta per eum in hac parte sequenti intimet Capitulo generali. 42.  Abbatibus de Insula Barrensi, de Vallibus in Ornesio, de Sancto Benedicto in Vepria, de Villerio Metensi, de Belloprato in Lotharingia, de Claroloco, de Clarofonte et de Dulcivalle, attentis desolationibus quae occasione guerrarum praedicta monasteria sustinuerunt, praesens generale Capitulum eisdem abbatibus de gratia speciali medietatem suarum contributionum anno 1440 eis impositarum benigne concedit et remittit. 43.  Electionem, installationem et confirmationem die sabbati in vigilia palmarum, anno Domini 1440 de persona fratris Ioannis de Navis in abbatem monasterii de Vallibus in Ornesio, nostri Cisterciensis Ordinis, per dominum Morimundi, commissarium in hac parte auctoritate Capituli generalis deputatum, canonice… *etc., ut supra*. 44.  Cum instigante humani generis inimico, frater Ioannes monachus monasterii de Sibo, nostri Cisterciensis Ordinis, contagium carnis commiserit convictusque repertus fuerit, nihilominus relatu sui abbatis poenitentiam propter et super hoc sibi iniunctam humiliter et devote cum effectu adimplevit, praesens generale Capitulum misericorditer cum dicto fratre dispensat, ut hoc non obstante ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces, administrationes et dignitates, abbatiali dumtaxat seclusa, promoveri valeat pariter et admitti. 45.  Generale Capitulum certis causis et rationabilibus necessitatem et agenda Ordinis in Curia romana tangentibus, militibus militiae Calatravae, nostri Ordinis praefati, imponit subsidium triginta millium florenorum per commissarios et receptores per dominum Cistercii deputandos. 46.  Generale Capitulum praecipit, mandat et iniungit in virtute salutaris obedientiae domino Pontigniaci et abbati de Quinciaco et eorum cuilibet in solidum, quatinus Petrum de Tossiaco, monachum expresse professum monasterii Quinciaci, tanquam apostatam apprehendant et capiant secundum nobis indulta apostolica privilegia, aut capi et apprehendi faciant ubicumque reperiatur extra franchisiam laicorum, eumdem in carceribus retrudentes, et inibi remaneat usque ad nutum Capituli generalis vel domini Cistercii in ipsius Capituli potestate plenaria, invocato, si opus fuerit, auxilio et favore iudicum ecclesiasticorum et brachii saecularis. 47.  Abbati monasterii de Veteri monte committit generale Capitulum, quatinus cum diligentia magna se informet an electio nuperrime in monasterio de Hegene, Maguntinensis dioecesis, facta debite et canonice fuerit celebrata, et si eam invenerit rite et canonice et secundum Ordinis statuta fuisse factam, illam auctoritate ipsius generalis Capituli ratificet, confirmet et approbet. 48.  Abbatibus de Rigniaco et de Bullione praecipit generale Capitulum districte sub poena depositionis, quatinus infra festum beati Bernardi proxime venturi, personaliter se praesentet in monasterio Claraevallensi, coram domino abbate et conventu eiusdem, de suis officiis ac bonis ipsius per ipsos perceptis condignam rationem reddituri. 49.  Abbatibus de Fonteneto et de Longovado committitur per generale Capitulum, quatinus omnes et singulas utriusque sexus personas Ordinis quas reperient domino Claraevallis et suo monasterio legitime et efficaciter obligatas… *etc., ut in forma consueta*. 50.  Abbatem de Fontis frigidi multipliciter excommunicatum et aggravatum ab abbate Grandis silvae, et quod noluit sibi obedire et causas ob quas fratrem Antonium Amelii monachum Fontis frigidi in carceribus detinebat, renuit eidem abbati Grandis silvae revelare, tamquam iniuste et indebite excommunicatum et aggravatum, auctoritate Ordinis absolvit praesentium tenore praesens Capitulum generale, decernens dictum fratrem Antonium in carceribus per eumdem abbatem Fontis frigidi detinendum cum omni tutela usque ad nutum Capituli generalis, praecipiens eidem abbati Grandis silvae ne amplius de praedictis aliquo modo se intromittat, sententiam latam et omnia alia facta per dictum abbatem Fontis frigidi contra et adversus praefatum fratrem Antonium ratificando et confirmando. 51.  Generale Capitulum legitime informatum de morum honestate ac prudentia ceterisque virtutibus fratris Petri Porcell, monachi Populeti, tenore praesentium, non obstante, quod [non] sit in sacris ordinibus constitutus nec valeat promoveri ob unam manum quam quasi aridam habet, concedit eidem fratri Petro, quod in choro ac in omnibus aliis locis gradum et locum quo ingressus est, ordinem tenere possit et valeat, de voluntate tamen et placito abbatis Populeti. 52.  Domino abbati Claraevallensi iniungit praesens generale Capitulum, et districte praecipit, quatinus infra festum beati Ioannis Baptistae proxime venturi, per se vel per alium sufficientem et idoneum abbatem, visitet monasterium de Bullione sibi subditum, ac idem auctoritate praedicti Capituli generalis. 53.  Renuntiationem factam per sororem Thomasiam abbatissam Sancti Donati extra muros Florentiae de dicta abbatia in manibus fratris Ioannis Magdale, s. th. pr., ac in romana Curia generalis procuratoris, praesens generale Capitulum acceptat, ipsam Thomasiam per praesentes declarans amplius non esse abbatissam praefati monasterii Sancti Donati. 54.  Abbati Berdonarum praesens generale Capitulum committit et iniungit, quatinus monasteria de Mataplana, de Palaciolis, de Rivo sicco et de Bona valle, ut pater abbas visitet et reformet, donec monasterium Vallis bonae ad plenam Ordinis obedientiam et subiectionem fuerit plene reductum, mandando abbati de Spina sub poena depositionis, quatinus nullum tractatum habeat aut ineat cum Martino super praedictis monasteriis sibi subiiciendis, decernens per praesentes quidquid in contrarium foret attentatum irritum et inane, ipsum quoque depositum declarat, si praesentibus non paruerit mandatis. 55.  Abbatem de Obazina anno praeterito pro contumacia excommunicatum, praesens generale Capitulum eumdem abbatem certis de causis aggravatum et reaggravatum denuntiat, et pro aggravato et reaggravato vult reputari ab omnibus personis regularibus Ordinis, in dioecesi Lemovicensi degentibus, atque in monasteriis ipsorum singulis diebus dominicis praecipit districte denuntiari. 56.  Abbatum ad romanam Curiam accedentium abusum contra Ordinis statuta non valens generale Capitulum sustinere, generali Ordinis procuratori in eadem Curia, districte praecipit et iniungit quatinus omnes et singulos abbates ad dictam Curiam accedentes capi et incarcerari faciat, nisi se coram dicto procuratore infra tres dies repraesentent eosque ibidem minime permittat residere, nisi eidem procuratori legitime constiterit suorum monasteriorum aut Ordinis causas accomodas prosequi ad portandum habitum honestum et religiose conversandum residentes compellendo. 57.  Abbatibus de Morimundo, de Caritate et de Bello prato in Lotharingia committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas utriusque sexus Ordinis personas, quas reperient domino abbati de Crista et suo monasterio legitime et efficaciter obligatas… *etc., ut in forma consueta*. 58.  Ad idem committitur abbatibus de Campania et de Eleemosina, pro abbate de Claritate Dei. 59.  Ad idem committitur abbatibus de Nigro lacu et de Landesio, pro abbate de Pratea. 60.  Pro statu et pace universalis sanctae matris Ecclesiae ac unione eiusdem, necnon pro tranquillitate regum et principum christianorum, ac bona dispositione et serenitate temporis, praesens generale Capitulum omnibus et singulis personis Ordinis utriusque sexus iniungit, ordinat, praecipit et mandat, quod de cetero omnibus diebus dominicis et festis sermonum, in singulis Ordinis monasteriis, fiat processio per claustrum, et decantetur in prima statione *Exurge Deus, adiuva nos*, in secunda dicatur cantando *Aspice, Domine de sede sancta tua*, etc., cum suo versiculo et in tertia antiphona *Salvator mundi, salva nos*, etc., cum collectis adiunctis, *Ecclesiae, Deus a quo*, etc., et *Concede nos*, etc. 61.  Praesens generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat omnia et singula facta et actitata per dominum Cisterciensem et suum commissarium abbatem de Campania in depositione abbatis de Oratorio, et institutione fratris Ioannis Graillonis, s. th. pr., in abbatem ipsius monasterii de Oratorio, et aliis in processibus ipsius abbatis de Campania contentis, nihilominus committendo domino Cistercii una cum dominis abbatibus de Maceriis et de Caritate facultatem audiendi et fine debito terminandi negotium, in plenaria generalis Capituli saepedicti potestate, super illis dumtaxat super quibus a domino Cistercii usque ad proximum festum beati Ioannis Baptistae habuerint dilationem. 62.  Abbatibus de Maceriis, de Balerna, de Bellavalle, de Caroloco, de Castellariis, de Moroliis, de Gratia Dei Pictaviensi, de Bella brancha, de Ré, de Buzayo, de Villa nova, de Claromonte, de Savignyaco, et de Oliva, praecipit et mandat praesens generale Capitulum sub poena depositionis, quatinus omnibus excusationibus postpositis et reiectis, scolares idoneos et habiles, cum debitis et sufficientibus provisionibus infra festum beati Remigii proxime futuri mittant Parisius ad collegium Sancti Bernardi, alioquin si oppositum fecerint, ab eis et a quolibet ipsorum exigetur summa in Benedictina contenta. 63.  Abbati de Eberbaco praesens generale Capitulum committit visitationem et correctionem secundum statuta Ordinis monasterii monialium Sancti Ioannis propre Alczeyam faciendam, per hoc sequens triennium in plenaria ipsius Capituli generalis potestate. 64.  Abbatibus de Bonavalle Viennensis, et de Campis bonis, Vivariensis dioecesium, committit generale Capitulum, quatinus diligenter se informent an grangia vocata Bonus Locus pertinens monasterio Vallis crescentis, Dienensis dioecesis, sit sterilis an fructuosa eidem monasterio, referantque sequenti Capitulo generali quidquid fideliter invenerint, ut eidem monasterio secundum relata possit provideri. 65.  Electionem, installationem et confirmationem 7 die mensis februarii anno Domini 1441 de persona fratris Mathiae in abbatem monasterii in Sitich nostri Cisterciensis Ordinis, per abbatem monasterii de Runa, Salzeburgensis dioecesis, patrem abbatem immediatum praefati monasterii in Sitich, rite et canonice factas et celebratas, *etc., ut in forma consueta*. 66.  Provisionem factam in monasterio de Kopronuitia de persona fratris Nicolai Groth per abbatem monasterii de Clara tumba, Cisterciensis Ordinis, auctoritate commissionis Capituli generalis eidem super hoc traditae, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat. 67.  Processum per abbatem de Oliva factum et omnia contenta in eodem quoad electionem et provisionem monasterii de Casuis, generale Capitulum tamquam iuri consonum ratificat, confirmat et approbat. 68.  Abbatibus universi nostri Cisterciensis Ordinis generale Capitulum inhibet et praecipit ne de cetero quoscumque monachos Ordinis nostri, virtute quarumcumque dispensationum obtentarum vel obtinendarum recipiant. Insuper abbates licentiam transeundi ad Ordinem monachorum nigrorum concedentes suis monachis idem Capitulum ipso facto denuntiat excommunicatos, et ab omnibus personis Ordinis regularibus vult censeri. 69.  Ut uniformitas in Ordine de cetero observetur, praesens generale Capitulum statuit, ordinat, diffinit et districte praecipit tam abbatibus quam monachis et aliis regularibus personis nostri Cisterciensis Ordinis, quatinus tam in habitu, victu et aliis cerimoniis in Ordine servari consuetis a sanctis patribus nobis traditis, quam in omnibus aliis honestatem et religionem concernentibus, sub poenis suspensionis a divinis, omnes studeant uniformiter et regulariter vivere. 70.  Omnes et singulas rehabilitationes per abbatem de Molinis, Leodiensis dioecesis, facta in monasteria de Ellancio, praesens generale Capitulum cassat, irritat et penitus annullat. 71.  Abbatibus de Ebracho et de Hesterbach committit generale Capitulum per praesentes, quatinus diligenter se informent an electio facta in monasterio de Machera, Trevirensis dioecesis, fuerit canonice et secundum statuta nostri Cisterciensis Ordinis celebrata, quam si ita invenerint fuisse factam, auctoritate praefati Capituli generalis confirment, ratificent et approbent. 72.  Generale Capitulum ex nunc omnes commissiones per dominum Cistercii defunctum, ac alios Ordinis abbates quomodocumque concessas penitus revocat, cassat et annullat, atque ne sit confusio diffinit idem generale Capitulum, quod de cetero in omnibus commissionibus fiendis apponatur illa clausula, videlicet : Salvo iure et sine praeiudicio patrum abbatum.

Anno Domini millesimo quadringentesimo quadragesimo secundo, statuta sunt haec apud Cistercium in mense maii, in Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1431. 2.  Pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1424. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1425. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.  Cum Ordo noster… *etc. ut in anno* 1411, *n°* 7. [DIFFINITIONES SPECIALES] 7.  Domino Pontigniaci et abbatibus de Fonteneto et de Rigniaco et eorum cuilibet per se et in solidum committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas Ordinis personas utriusque sexus, quas in quibuscumque pecuniarum summis vel rebus *aliis repererint* obligatas monasterio Quinciaci et conventui ipsius, ad satisfaciendum eisdem viriliter cogant et debite compellant, in ipsius Capituli generalis plenaria potestate. 8.  Ad idem pro abbate de Longovado committitur abbatibus de Albaripa et de Moris. 9.  Ad idem committitur abbatibus de Valle Beatae Mariae, s. th. pr., de Ioyaco et de Regali monte, pro monasterio Prulliaci. 10.  Ad idem committitur Domino Morimundi et abbatibus de Caritate, de Caroloco, Longovado et de Albis petris, pro monasterio de Crista. 11.  Ad idem committitur domino Pontigniaci et abbatibus de Prulliaco et de Valle Beatae Mariae, s. th. pr., pro monasterio de Ioyaco. 12.  Ad idem committit generale Capitulum de Longovado et de Rippatorio monasteriorum abbatibus, pro monasterio Claraevallis. 13.  Ad idem committit generale Capitulum abbatibus de Prulliaco et eorum cuilibet, pro monasterio Pontigniaci. 14.  Electionem, installationem et confirmationem prima die mensis februarii anni 1441 de persona fratris Henrici Bruslay, plenum in sacra pagina baccalaureum, cursorem religiosorum monasterii Beatae Mariae de Bella brancha, Cenomanensis dioecesis, in abbatem monasterii de Claritate, per abbatem de Fonte Danielis et de Campania commissarios reverendissimi in Christo patris domini Cistercii, patris abbatis eiusdem monasterii de Claritate, factas et celebratas, secundum statuta nostri Cisterciensis Ordinis, ut in decreto, cui haec praesens nostra diffinitio annectitur plenius continetur, idem praesens generale Capitulum confirmat, ratificat et approbat. 15.  Ad idem fiat pro fratre Ioanne Vramt, monacho expresse professo monasterii Doberan, nostri Cisterciensis Ordinis, electo canonice in abbatem dicti monasterii de Doberan et confirmato per abbatem monasterii Amelongesbornae praedicti Ordinis, Hildeshemiensis dioecesis, patrem abbatem dicti monasterii Doberan, sexto idus quae fuit decima martii anni 1442 more romano. 16.  Ad idem fiat pro fratre Ioanne de Tyno, sacerdote professoque et priore monasterii de Signiaco, nostri Cisterciensis Ordinis, Remensis dioecesis, in abbatem monasterii Teraceniae de Bonofonte, dictorum Ordinis et dioecesis, per meritam depositionem, legitimamque destitutionem domini Iacobi de Maronisart ipsius monasterii regimini ultimo praesidentis, et confirmato per abbatem Signiaci, patrem abbatem ipsius de Bonofonte monasterii secunda de mensis ianuarii anno Domini 1441, more gallicano. 17.  Omne contentum et totum tenorem habitos in litteris quibus nostra praesens diffinitio annectitur, quia ad utilitatem non modicam monasterii de Albaripa videnter apparent, ut clarius patet et continetur in praedictis litteris, generale Capitulum ratificat, approbat et ex certa scientia confirmat. 18.  Cum fratre Remigio, monasterii de Acceyo, qui timore poenae et correctionis eidem imponendae, suadente humani generis hoste, regulari habitu minime dimisso, spatio fere trium mensium in saeculo vagus apostatando remansit, se divinis immiscendo, et quia, ut relata sui abbatis comperitur, poenitentiam sibi iniunctam devotissime peregisse dignoscitur, generale Capitulum praedictum fratrem Remigium absolvit benigniter, et super irregularitate propter hoc contracta, misericorditer dispensat cum eodem, volens quod ad omnes Ordinis actus legitimos, abbatiali dignitate dumtaxat seclusa, promoveatur pariter et assumatur. 19.  Consimiliter cum fratre Ioanne de Nigella et Ioanne Gorgas, qui habitu regulari minime derelicto, per sex hebdomadas apostataverunt, generale Capitulum dispensat, ut hoc non obstante ad omnes Ordinis actus legitimos, etiam, etc… 20.  Unionem, annectionem sive incorporationem monasterii monialium de Buxeto monasterio Aquaebellae, in Tricastinensi dioecesi, alias auctoritate Ordinis sive Capituli generalis factam, quae etiam a diu suum sortita est effectum, generale Capitulum auctoritate apostolica ex indulgentia Summorum Pontificum ex post ipsi generali Capitulo in talibus specialiter concessa, approbat, ratificat et confirmat, ac etiam eidem cum omnibus iuribus et pertinentiis suis eamdem renovat. 21.  Omnia contenta in litteris domini Morimundi, quibus haec nostra diffinitio annexa, contra fratrem Leonhardum Weyman monasterii de Caesarea monachum, praefatum Capitulum ratificat et confirmat. 22.  Auditis et consideratis fratris Conradi abbatis de Luzela corporis debilitate et senio, generale Capitulum super hoc fide dignis relatibus informatum, ipsum abbatem a via Capituli generalis deinceps habet favorabiliter excusatum. 23.  Fratres Ioannem Guerdon, diaconum et Ioannem Guendon, nullum sacrum ordinem habentem, monachos Fontis Danielis, non obstante quod ipsi ambo per aliquod temporis spatium apostataverint, quia tamen poenitentiam sibi super his iniunctam lacrimabiliter peregerunt, generale Capitulum rehabilitat et cum eis dispensat, ut ad Ordinis legitimos actus, abbatiali dignitate dumtaxat seclusa, promoveri valeant simul et admitti. 24.  Propter diversa infortunia, paupertates et desolationes quas patitur monasterium de Langonio a longe tempore, generale Capitulum pietatis intuitu praeteriti temporis cuncta contributionum arreragia per abbatem et conventum ipsius monasterii debita, quittat penitus et benigne omnino remittit. 25.  Cum fratre Petro Nuzi, monacho monasterii de Reliquiis, qui, licet de contagio carnis convictus extitit, nihilominus poenitentiam ob tantum scelus eidem a suo abbate iniunctam lacrimabiliter et cum eiulatu devotissime peregisse dignoscitur, generale Capitulum dispensat benigniter, quatinus ad omnes actus Ordinis decentes et legitimos hoc non obstante promoveatur et admittatur, abbatiatu dumtaxat secluso. 26.  Abbatibus monasteriorum de Fonte salutis et de Fonte Regis coniunctim generale Capitulum praecipiendo committit, quatinus ad monasterium Caesariense quantocius accedant personaliter, et si inibi repererint quod ad utilitatem et profuturum dicti de Caesarea monasterii sit aliqua et certa bona vendere aut etiam impignorare vel pecuniam ad vitas hominum recipere pro solutione debitorum, quae se ultra decem et octo millium florenorum extendunt, ut continetur in supplicatione eorum de Caesarea, super quod dictum Capitulum conscientias praedictorum abbatum de Fonte salutis et de Fonte Regis penitus exonerat, eisdem de Caesarea auctoritate generalis Capituli concedant, ut ipsi aut impignorare aut pecuniam ad vitas hominum recipere possint usque dumtaxat ad summam quatuor millium florenorum et non ultra. 27.  Licet frater Coquille, monachus monasterii de Campania, per triennium vel quasi, habitu regulari derelicto, per saeculum vagabundus apostataverit in suae salutis detrimentum, quia tamen ad suum monasterium regressus poenitentiam sibi iniunctam devote peregit, generale Capitulum cum praedicto fratre dispensat benigniter, quatinus promoveatur ad omnes Ordinis actus legitimos et admittatur, abbatiali dignitate tantummodo seclusa. 28.  Electionem, installationem et confirmationem decima die mensis martii anno Domini 1441 more gallicano de persona fratris Petris de Montigneyo moderni, cellerarii monasterii Claraevallis in abbatem monasterii de Rippatorio, nostri Cisterciensis Ordinis, Trecensis dioecesis, per dominum Claraevallis, patrem abbatem praedicti de Rippatorio monasterii factas et celebratas, prout in decreto… etc. 29.  Generale Capitulum absolvit et habilitat fratrem Ioannem de Puteolis ut, non obstante quod ipse monasterium de Signiaco, in quo professus est, illicentiatus exivit et per decennium in saeculo remansit, reversusque ad ipsum monasterium humiliter se habuit et peregit poenitentiam sibi iniunctam, ad omnes Ordinis actus legitimos admittatur, nullo secluso, et promoveatur. 30.  Attenta armatorum multitudine, quibus ad praesens circumdatur monasterium de Belloprato Tullensi, abbatem ipsius monasterii a via praesentis Capituli, ad quod comparendum citatus fuerat, Capitulum antedictum habet favorabiliter supportatum. 31.  Capitulum generale abbatem monasterii de Villerio Metensi, qui citatus fuerat ad comparendum Capitulo generali in propria persona, quia praepediente ipsum corporis infirmitate et imbecillitate non valens venire, habet favorabiliter ista vice excusatum. 32.  Capitulum generale cum fratre Desiderio Delmonte, monacho monasterii de Claroloco, qui super carnis contagio extitit convictus, dispensat, ut non obstante quod conversatus fuerit cum armatis et quod de carcere exiverit in quodam castro et quod quemdam fratrem Goffridum eiusdem monasterii, monachum fugitivum deceptorio adduxerit usque prope monasterium, qui *comprehensus* fuit et incarceratus pluribus de causis, eidem fratri Desiderio ab aliis fratribus monasterii frequenter improperatur de traditione, et quod propter praedicta sit inhabilis, ut, non obstantibus, possit ad omnes actus Ordinis, officia, dignitates, etiam abbatiatum si sua suffragentur merita, promoveri valeat et assumi. 33.  Ad instantiam abbatis de Claroloco cum fratre Ioanne Nicolai, monacho ipsius monasterii de Claroloco, ut non obstante quod fratrem Ioannem Perini eiusdem monasterii monachum usque ad effusionem sanguinis percussit infra clausuram monasterii, dispensatur per generale Capitulum, quatinus poenitentia sibi ab abbate proprio imponenda propter hoc, possit ad omnes actus Ordinis legitimos, citra tamen abbatiatum, promoveri valeat et admitti. 34.  Licet frater Franciscus de Guyse, monachus monasterii de Fusniaco, manus violentas iniecerit in quemdam religiosum et in ecclesia eiusdem monasterii, non tamen usque ad sanguinis effusionem, et propter hoc per priorem loci fuit sibi aditus ecclesiae prohibitus, et postea a spiritu maligno ductus perrexit ad subpriorem ipsius monasterii gratia confidendi, qui subprior noluit ipsum absolvere, sicut nec potuit, imo ad abbatem eumdem fratrem, ut debebat remisit. Qui quidem frater ad alium confessorem quam ad abbatem ivit, etiam facta confessione, se divinis suae salutis immemor immiscuit, quibus sic peractis punitionem carceris merito sustinuit aliasque poenitentias sibi iniunctas humiliter adimplevit et devote, attamen praedictis non obstantibus generale Capitulum praedictum fratrem Franciscum remittens ad suum abbatem, absolutionem excommunicationis et dispensationem irregularitatis inde contractae per ipsum fratrem, eidem abbati ut eum absolvat ab excommunicatione quam ipse incurrit, et secum dispensat super irregularitate, quam se divinis immiscens contraxit, totaliter committit. 35.  Cum fratre Thoma de Salmasiis, monacho de Cheminione, qui spiritu maligno ductus, in saeculo vagabundus in apostasia se divinis immiscens, irregularitatem contraxit, quia tamen ad suum monasterium regressus poenitentias sibi iniunctas humiliter et devote peregit, generale Capitulum dispensat et absolvit, ut his non obstantibus ad omnes Ordinis actus legitimos, abbatiatu secluso, admitti valeat et assumi. 36.  Abbati de Fusniaco committitur per generale Capitulum, quatinus ad monasterium monialium de Fervax quantocius personaliter accedens, inibi se informet de quodam tractatu ineundo cum domino temporali de Pyoisi super quibusdam terris arabilibus et manso, in quo solebat esse grangia dicti monasterii de Fervax, affectis et obligatis ab antiquo magnis redditibus praedicto domino de Pyoisi, et si dictus tractatus fuerit utilis vel inutilis eidem monasterio de Fervax in sequenti Capitulo habeat veraciter reportare. 37.  Abbati de Prulliaco committit generale Capitulum, quatinus quantocius commode poterit ad monasterium de Ioyaco personaliter accedens, abbatem dicti monasterii viriliter cogat et debite compellat per censuram Ordinis et alias iuris et iustitiae vias, ad reddendam rationem et computationem, de et pro toto tempore quo ipse rexit in abbatiali dignitate monasteria de Charmeya et de Recluso, abbati Vallisclarae immediate subiecta. 38.  Generale Capitulum sufficienter et debite informatum quod alias per dominum Morimundi ultimate defunctum pro aliquo fore facto per fratrem Gregorium perpetrato, ipse dominus Morimundi praedictum fratrem absolvit et rehabilitavit. 39.  Generale Capitulum sufficienter informatum, quod frater Gregorius, monachus monasterii de Andreo super quodam fore facto per dictum fratrem perpetrato, videlicet quod sine licentia abbatis sui perrexit ad dominum Morimundi ultimate defunctum, per ipsum dominum Morimundi fuit absolutus et rehabilitatus dictus frater. Quapropter praefatum generale Capitulum praedictum fratrem Gregorium iterato absolvit benigniter et rehabilitat, si opus sit, praecipiens sub poena excommunicationis omnibus et singulis dicti de Andreo monasterii personis regularibus, omnibusque aliis de Ordine nostro Cistercii, ne eidem fratri Gregorio aliquid super hoc improperent, sive ausu temerario impediant quominus gratia sibi facta uti valeat et gaudere. 40.  Licet frater Nicolaus aliter Sicutta, monachus monasterii de Andreo, qui sine licentia de nocte monasterium exivit, nullum nefas vel scandalum perfecerit, et poenitentiam sibi iniunctam humiliter peregerit, generale Capitulum dictum fratrem absolvit et rehabilitat benigniter ac etiam restituit ad omnes Ordinis actus legitimos, nullo secluso. 41.  Fratrem Stanislaum Polonorski, qui spatio quatuor mensium maligno spiritu ductus per saeculum vagus apostatavit, quia tamen ad monasterium de Andreo, ubi professus est, poenitentias sibi propter hoc iniunctas humiliter cum effectu peregit, generale Capitulum ad omnes Ordinis actus legitimos, etiam abbatialem dignitatem, benigniter et misericorditer plenarie admittit. 42.  Abbatissae et conventui monasterii monialium de Insulis, prope Antissiodorum, generale Capitulum confert et concedit, quatinus quamdam masuram sive plateam, situatam et existentem in civitate Antissiodorensi tradant in emphitesosim Regnaldo dicto Chopine, pro redditu annuo viginti solidorum turonensium bonae et sufficientis monetae pro nunc currentis, licet forsitan futuris temporibus posset diminui, in ipsius Capituli generalis plenaria potestate. 43.  Electionem, installationem et confirmationem nona die mensis iulii anno Domini 1440 de persona fratris Mathei de Trachy, religiosi et prioris monasterii Ursicampi in abbatem monasterii de Frigido monte, nostri Cisterciensis Ordinis, Belvacensis dioecesis, per abbatem Longipontis praedicti Ordinis, Suessionensis dioecesis, commissarium abbatis de Ursicampo, patris abbatis ipsius de Frigido monte monasterii immediati, rite et canonice,… *etc. ut in forma consueta*. 44.  Generale Capitulum abbatibus de Fonte salutis et de Fonte regis monasteriorum iniungit *etc., ut supra n° 26*. 45.  Abbati de Caduino specialiter committitur per generale Capitulum, quatinus universis et singulis abbatibus nostri Cisterciensis Ordinis monasteriorum in Regno Arragoniae et in partibus adiacentibus existentium, auctoritate Capituli generalis sub poena excommunicationis et depositionis ab abbatiali dignitate, ne deinceps aliquas congregationes vel ordinationes facere praesumant, sicut facere consueverunt, contra statuta papalia et nostri Cisterciensis Ordinis sanctiones, uti dominus Cistercii et Capitulum generale fide dignis relatibus veraciter informantur tempore retroacto in monasterio de Rota ; item, auctoritate qua supra praedictis abbatibus praecipit sub pari poena quatinus omnes et singulas ordinationes, quae factae fuerunt ubi supra, deleant totaliter et destruant et de cetero nullius valoris vel roboris existant omnesque abbates in hoc culpabiles citet ad sequens Capitulum generale. 46.  Excusantur a via praesentis Capituli generalis abbates qui ipsum scripserunt vel procuratores seu nuntios ut excusarentur de non veniendo miserunt, illi tamen qui causas excusationis legitimas non habent, neglexerunt ad illud venire, auctoritate praetacti Capituli denuntiantur poenas in statutis Ordinis contentas incurrisse. 47.  Permittit Capitulum generale quod abbas monasterii de Baudelo modernus de consensu conventus, sine quacumque obligatione, instituat duas missas qualibet hebdomada in praefato monasterio celebrandas diebus videlicet mercurinis et sabbatinis, unam de defunctis pro benefactoribus Ordinis, aliam vero pro Ecclesia et patriae Flandrensis pace et conservatione. 48.  Districte praecipitur abbatibus monasteriorum de Novocastro et de Mulbruno, quod quantocius poterunt accedant ad monasterium monialium de Pavertal [*Frauental*] in quo quidem visitent, corrigant et reforment, in capite et in membris, in spiritualibus et temporalibus, instituantque ac destituant cum plenaria Ordinis potestate. 49.  Praesens generale Capitulum ordinat quod frater Arnulphus… monachus monasterii de Ellancio in proximo festo Sancti Remigii lecturam Bibliae ordinariam in collegio Sancti Bernardi Parisius exsequatur, ad quem quidem actum peragendum abbas eiusdem monasterii sibi sufficienter de expensis pro praesenti anno, sub poenis excommunicationis et suspensionis a divinis provideat, dispensatque nihilominus praefatus abbas erga ipsum fratrem Arnulphum, quod hinc ad festum Magdalenae proximum resideat in eodem collegio. 50.  Abbates de Lutzella et de Sancto Urbano Capitulum generale a via ipsius hac vice tenet favorabiliter excusatos, eisdem benigne concedit, ut semel confessores Ordinis eligere possint, qui auctoritate praedicti Capituli eos in foro conscientiae a casibus ipsi reservatis Capitulo absolvant. 51.  Dominis abbatibus de Firmitate, de Claravalle, de Morimundo, s. th. pr., et domino Pontigniaci, de Maceriis, de Valle Beatae Mariae, de Ursicampo, s. th. pr., de Prulliaco, de Dunis, de Villario in Brabantia, de Alna, de Caritate et de Caricampo committitur per generale Capitulum et eorum cuilibet, quatinus omnes et singulas utriusque sexus personas regulares, quas in quibuscumque pecuniarum summis et rebus aliis repererint obligatas monasterio Cisterciensi et eius conventui, ad satisfaciendum *etc. ut in forma consueta*. 52.  Ad idem committitur abbatibus de Valle Beatae Mariae, s. th. pr., et de Regali monte, pro monasterio monialium de Ponte Dominarum. 53.  Diffinit Capitulum generale, quod de processu inter abbatem et conventum monasterii de Laude et abbates monasteriorum de Dunis, de Baudelo, et abbatissam ac conventum monialium de Biloca, dominus Cisterciensis convocet quot et quos voluerit de abbatibus Ordinis, qui una secum ipsum processum videant, iustitiamque faciant ac ministrent partibus, in plenaria Ordinis potestate, iustitiae complementum. 54.  Capitulum generale ex certis et rationabilibus causis vult, quod omnes Ordinis personae subditae monasterio de Bellavalle sint exemptae a iuridictione abbatis moderni eiusdem monasterii. 55.  Supplicationem per abbatem monasterii de Caesarea, s. th. pr., praesenti generali Capitulo, exhibitam, super processu per dominum de Morimundo, s. th. pr., contra fratrem Conradum Weyman, monachum dicti monasterii de Caesarea facto, cui praesens diffinitio annectitur, praefatum Capitulum approbat et ratificat. 56.  Sub censuris Ordinis praecipitur per generale Capitulum abbatibus de Bellavalle et de Monte Sanctae Mariae ac cuilibet ipsorum, quatinus scolares ad collegium Sancti Bernardi Parisius cum debitis pensionibus, hinc ad festum Sancti Remigii mittant sub poenis in statutis contentis. 57.  Generale Capitulum abbatem Bullionis citatum et debite vocatum ac expectatum reputat contumacem. 58.  Praecipitur abbatibus Ordinis, quatinus vitium proprietatis, quilibet ipsorum erga suos subditos, prout in regula continetur, omnino extirpent. 59.  Abbati de Quinciaco praecipitur, ut illos suos tres monachos fugitivos videlicet… (*locus vacuus*), quantocius poterit, capiat et incarceret. 60.  Inhibetur per hoc praesens generale Capitulum abbati de Buxeria Eduensi ne det suis licentiam monachis ad alium Ordinem transeundi, quod si secus praedicti monachi fecerint, capiat ipsos quocumque eos reperiat et incarceret. 61.  Si vero, quod absit, inter abbates et conventus Ordinis contentio interdum oriatur, vult generale Capitulum, quod ad nullum recurratur per aliquem aut aliquos ipsorum, praeterquam ad patrem visitatorem loci, Capitulum generale, pro dissentionibus terminandis. 62.  Committitur domino de Pontigniaco, quatinus se informet de regimine et statu abbatis de Bardella, citetque ipsum nihilominus ad generale Capitulum proxime futurum, eumque castiget iuxta sua demerita. 63.  Ratificatur per generale Capitulum processus factus per abbatem Fontis frigidi contra abbatissam monasterii monialium de Eula super asportationem bonorum mobilium monasterii de Olivis, praecipiendo nihilominus eidem de Fonte frigido, quatinus ipsam puniat et corrigat iuxta sua demerita, sub censuris Ordinis etiam cum invocatione brachii saeculariis. 64.  Ad idem committitur praedicto de Fonte frigido contra abbatem monasterii Vallis Debona [*Vallisbonae*] super illis bonis, quae secum asportavit dum erat bursarius Fontis frigidi. 65.  Districte praecipitur, et sub poenis ac censuris Ordinis in statutis contentis mandatur abbatibus de Bolbona, de Sancta Cruce, de Fonte frigido et de Populeto qui annuatim redditus recipiunt, quorum vigore tenentur mittere scolares in studium Parisiense, nec pro nunc ibidem aliquos habent, quatinus infra festum Sancti Remigii proximum, quilibet ipsorum scolarem cum debitis provisionibus mittat ad collegium Sancti Bernardi Parisius, sub… etc. 66.  Capitulum generale certam renuntiationem quarumdam vinearum et terrarum in territorio Pruvinensi *constitutorum,* quae nullius valoris monasterio de Ioyaco, ut asseritur, sunt, per abbatem et conventum dicti monasterii factam eo quod decanus et capitulum Beatae in Valle Pruvinensi ab eisdem abbate et conventu annuatim decimas aut certam compensationem exigebant, omnino approbat et ratificat. 67.  Vult generale Capitulum ac districte praecipit abbati monasterii Fontis frigidi, patri abbati monasterii de Populeto, quod moneat praefati monasterii de Populeto abbatem, quatinus desistat uti quodam privilegio, in praeiuducium communium privilegiorum Ordinis impetrato, de non mittendo ad studia generalia scolares suos, quodque si desistere nolit citetur ad proximum generale Capitulum personaliter compariturus. 68.  Processum factum per dominum Cisterciensem adversus quemdam fratrem Henricum Hervé intrusum in monasterio de Oratorio, istud praesens Capitulum generale ratificat et approbat. 69.  Promotionem etiam factam de fratre Nicolao Hirci ad praefatum monasterium de Oratorio promoto, ipsum Capitulum generale confirmat favorabiliter, etiam scribendo domino nostro Sanctissimo Pontifici ac dominis cardinalibus in favorem dicti promoti, quatinus Ordinem confirmare dignetur in suis correctionibus et statutis, personas insuper Ordinis praedicti eidem monasterio de Oratorio subditas antedictum Capitulum a iurisdictione ipsius fratris Henricii etiam eximit, in plenaria Ordinis potestate, denuntiat nihilominus ipsum Capitulum eumdem Henricum esse excommunicatum et alios secum existentes excommunicatos, eos et quemlibet ipsorum citando ad futurum generale Capitulum personaliter comparituros, praecipiendo sub censuris Ordinis omnibus personis regularibus eiusdem, quatinus ipsos evitent tamquam excommunicatos. 70.  Abbas de Lanvaux, citatus per fratrem Vincentium Cariloci, commissarium domini Cisterciensis, quia non comparuit contumax reputatur, committitur abbas de Boquien in plenaria Ordinis potestate, quatinus praefatum de Lanvaux et abbatem de Langonio coram ipso citet, processumque huiusmodi fine debito terminando, etiam ipse de Lanvaux personaliter et peremptorie ad generale Capitulum proxime futurum citatur. 71.  Abbas de Valle bona citatus ad hoc praesens generale Capitulum et non comparens contumax reputatur, citatusque ad proximum generale Capitulum personaliter compariturus. 72.  Non obstante privilegio novissime impetrato quo cavetur, quod nullus abbas de Ordine possit resignare monasterium sibi commissum nisi in consistorio secreto Sedis Apostolicae, aut in Capitulo generali eiusdem Ordinis, idem Capitulum declaravit quod per illud privilegium non aliquod preiudicium patribus abbatibus inde generatur. 73.  Inhibetur sub censuris Ordinis abbati de Caduino et cuidam fratri Iacobo de Lanis, eiusdem Ordinis religioso secum super praefato monasterio de Caduino contendenti, ne coram aliquo iudice litigent, vel alius alium in causam trahat, nisi in Capitulo generali aut coram domino Cisterciensi, ad quod quidem Capitulum proxime futurum citatur, casu quo tunc non erunt concordes super huiusmodi contentione. 74.  Praecipitur fratri Ioanni de Geilhusen, quondam abbati monasterii de Mulbruno, quatinus fratrem Ioannem de Ybzsteim, monachum monasterii de Eberbaco, s. th. pr., reducat ad praefatum monasterium quantocius poterit, inhibendo sub poena excommunicationis abbati et monachis eiusdem monasterii de Eberbaco, ne sibi aliquid improperent de sibi impositis criminibus, licet omnino probatis, sed eum benigne et favorabiliter recipiant ipsumque pertractent tamquam sacrae theologiae professorem, secundum Ordinis nostri statuta, processibus hactenus per abbatem de Mulbruno in huiusmodi causa factis in suo robore permanentibus, non obstantibus quibuscumque oppositionibus vel appellationibus contra eum. 75.  Instrumentum accordii initi et transactionis factae super monasterio de Goiono inter abbates Berdonarum et de Gemondo, cui praesens diffinitio annectitur, ipsum Capitulum approbat et ratificat. 76.  Illam congregationem, quam abbates in partibus germanicis vigore illius commissionis, quam hoc praesens generale Capitulum alias eisdem concessit, sic praefatum Capitulum mitigat et temperat, ut nihil in praeiudicium statutorum Capituli generalis vel Ordinis inter se tractent, nec occasione ipsius congregationis aliquis abbas a veniendo annuatim ad Capitulum generale Cisterciense se excuset. Nolens etiam praefatum Capitulum quod propter ipsam congregationem aliquis abbas Ordinis compellatur invitus ad adeundam praefatam congregationem, nec propter expensas abbatum illuc existentium recipere pecunias, nihilominus ipsos abbates et quoscumque alios, cuiuscumque nationis existant, qui secundum statuta solent aut debent ad Capitulum generale venire, praefatum Capitulum citat. 77.  Pro monasterio Fontisregis ad ruinam, proh dolor ! deducto, praesens generale Capitulum providere volens, eidem compatiens, omnes abbates et quemlibet ipsorum provinciae in qua praefatum monasterium est situm, exhortatur ut abbati eiusdem monasterii subveniant ad reparationem ipsius secundum ordinationes Ordinis antiquas, quatinus ibidem servitium continuetur divinum. 78.  Ad supplicationem abbatis monasterii de Fonte salutis, petentis, ut possit quamdam curiam solitariam prope quoddam castrum permutare seu in meliores usus commutare, propter diversa et multa gravamina praefatae curiae quotidie imminentia, generale Capitulum annuit et concedit committitque abbatibus monasteriorum de Caesarea et de Ebraco coniunctim, quatinus se informent, et si videant esse pro utilitate et commodo praefati monasterii ipsam permutationem seu commutationem, auctoritate praefati Capituli confirment et approbent. 79.  Ad supplicationem abbatis de Caritate contra abbatem monasterii de Ioyaco petentis, quod quaedam bona mobilia pertinentia fratri Dionisio Plessi, olim monacho eiusdem monasterii Ioyaci, nunc autem de Caritate, eidem de Caritate restituat, committitur abbati de Prulliaco, ut secundum Ordinis nostri statuta, partibus iustitiae ministret complementum. 80.  Committitur domino de Morimundo reformatio omnium et singulorum monasteriorum et personarum Ordinis utriusque sexus per totam nationem germanicam et per nonnullas dioeceses postmodum declarandas. 81.  Generale Capitulum statuit et diffinit, committitque abbati de Caritate, quod illos tres principales conspiratores, videlicet fratres Ioannem Vinlodi, Ioannem de Moneto et Philibertum de Poligniaco, monachos monasterii de Bolbona, secundum Ordinis nostri statuta contra et adversus conspiratores Ordinis edita, puniat et castiget. 82.  Committitur ad idem abbati de Ioyaco, de fratribus conspiratoribus de Bonofonte. 83.  Abbati monasterii de Caritate praecipitur districtissime, quatinus caminos et ostia camerarum quae sunt in dormitorio monasterii de Balerna, quantocius poterit accedendo ad praefatum monasterium, omnino destruat et extirpet, vult etiam idem generale Capitulum quod frater Guillelmus de Sororgio monachus eiusdem monasterii privetur illa pensione, quam solet a dicto, monasterio recipere, etiam officio prioratus. 84.  Denuntiatur auctoritate Capituli generalis frater Ogerus, nuper abbas monasterii de Bullione, excommunicatus, rebellis, inobediens et inhabilis ad quaecumque beneficia in Ordine obtinenda, deponiturque ac privatur, suis exigentibus demeritis, dignitate et administratione abbatiali, quodque carceribus mancipetur, non exiturus ab ipsis, donec de eo Capitulum generale aut dominus Cisterciensis disposuerit, inhibendo omnibus et singulis personis regularibus eiusdem monasterii sub excommunicationis poena, ne eidem fratri Ogerio aliqualiter obediant seu aliquomodo cum ipso participent. 85.  Deputati sunt per Capitulum generale domini de Firmitate et de Claravalle ac abbas de Maceriis, s. th. pr., una cum domino *Cisterciensi* ad videndum modos per quos in provinciis Lugdunensi et Bisuntinensi negotia Ordinis communia conservabuntur, etiam cum impositione subsidiorum in praedictis provinciis imponendorum cum potestate coercendi, sub poena suspensionis a divinis, omnes et singulas eorumdem provinciarum personas. 86.  Praecipitur districtissime omnibus abbatibus Ordinis, quatinus quoscumque fugitivos et apostatas ipsius repererint, capiant, incarcerent ac eos in firmis carceribus detineant, usque ad nutum Capituli generalis. 87.  Committitur abbati de Caduino, quod quoscumque repererit monachos fugitivos et apostatas incarceret, etiam alios portantes mordiantos, clamides, mantellos et diversorum colorum habitus ab ipsis auferendo et praecipitur eidem, quod omnes abbates, qui tenentur mittere Parisius scolares compellat, sub excommunicationis et censuris Ordinis poenis, cum debitis provisionibus, etiam Tolosam. 88.  Confirmantur per hoc generale Capitulum omnes anno praeterito in Capitulo generali editae diffinitiones. 89.  Praecipit Capitulum generale abbatibus de Fonteneto, de Bellavalle, de Monte Sanctae Mariae, de Precibus, de Reliquiis, de Sancto Albino, de Buzayo, de Villanova, de Moroliis, de Castellariis, de Gratia Dei, de Valentia, de Ré, de Pratea, de Nigrolacu, de Bonavalle Viennensi, de Fontemorum, de Longovillari, de Boeriis, de Fusniaco et de Mansiade, quatinus quilibet ipsorum unum scolarem ad collegium Sancti Bernardi Parisius cum debitis provisionibus mittat, sub poena excommunicationis, infra festum Sancti Remigii proxime futurum. 90.  Similiter abbatibus de Roseriis et de Miratorio unum, de Aceyo et de Theoloco unum, de Loco crescenti, de Bithania et de Clarofonte unum. 91.  Citatur abbas de Escharlereis ad futurum generale Capitulum praecipiturque sibi, quatinus fratrem… (*locus vacuus*) monachum monasterii de Buxeria remittat ad proprium monasterium, sub poena depositionis et excommunicationis. 92.  Dispensatur per generale Capitulum cum fratre Ioanne Hostalis monacho monasterii de Aquabella, quod non obstante professione quam alias fecit in Ordine Praedicatorum, ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus admittatur, si sua exigant merita, praeterquam ad abbatialem dignitatem, districtissime inhibetur abbati praefati monasterii de Aquabella, ne de cetero aliquem sub poena excommunicationis et privationis abbatiatus aut aliquos de Ordine Medicantium in professum aut professos recipiat. 93.  Quoniam propter hoc Capitulum generale a sanctis patribus fuit institutum, ut Ordinis unitas servetur, mores reformentur, oppressis iustitia ministretur, et querulose abbas Fontisfrigidi exposuit et sufficienter probavit, multa et enormia gravamina sibi ab abbate Grandis silvae contra ordinem iuris et iustitiae illata, prout ex processibus et instrumentis super hoc confectis plenius continetur ; dominus etiam Morimundi multas querimonias contra praefatum abbatem Grandis silvae proposuit et debite probavit, propter quos nedum excommunicari, sed etiam a dignitate abbatiali merito deponi debuit, omnibus diligenter consideratis, saepedicto abbati Grandis silvae debite personaliter et peremptorie ad respondendum sibi obiectis citato, ipsoque minime, nec per se nec per suum procuratorem comparente, praesens Capitulum generale volens tanta mala et scandala sub dissimulationis velamine praeterire, saepedictum abbatem Grandis silvae contumacem reputavit, et ad ultiora contra ipsum procedere volens, ne talia facere qualia ipse fecit, alii abbates praesumant, ipsum declarat iniuste et inique processisse contra abbatem Fontis frigidi, debereque secundum statuta Ordinis poena talionis puniri, annullans et nullos fore decernens omnes processus per ipsum abbatem Grandis silvae contra eumdem abbatem Fontis frigidi post appellationem factos, ipsum citando ad quadragesimum diem postquam praesentes fuerint sibi exhibitae ad comparendum personaliter et peremptorie coram domino Cisterciensi, per quemcumque religiosum Ordinis, aut notarium publicum, visurum et auditurum expensas ipsius occasione factas taxare et usque ad sententiam depositionis inclusive secundum eius demerita contra ipsum procedi, si tamen dies fuerit juridica, alioquin ad sequentem diem immediate iuridicam cum protestatione quod sive compareat sive non, contra ipsum, ut iuris foret et rationis, procedetur. Et quia minime debet dominari qui subesse non novit, et excommunicatus nullam censetur habere iurisdictionem, hinc est quod saepe nominatum abbatem Grandis silvae per dominum Morimundi, tunc abbatem de Oratorio, auctoritate Ordinis rite, iuste et canonice, ut patet ex actis, excommunicatum, aggravatum, reaggravatum, et suspensum ab omni administratione spirituali et temporali, quibus in sententiis iam quasi per octo menses animo indurato perseverare non formidavit, unde merito dubius in fide censeri deberet, multis etiam aliis considerationibus inductum, sententias per saepe dictum dominum de Morimundo contra ipsum abbatem Grandis silvae, approbat et ratificat, ab eius iurisdictione et visitatione absolvendo omnes abbates et religiosos sibi subiectos, inhibendo sub excommunicationis latae sententiae poena, omnibus Ordinis Cisterciensis subiectis, quatinus in nullo eidem obediant, sed ipsum tamquam excommunicatum et suspensum evitent, quousque beneficium absolutionis obtinere meruerit.

Anno Domini millesimo quadringentesimo quadragesimo tertio, statuta sunt haec apud Cistercium, die vigesima septima mensis maii, in Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1431. 2.  Pro christianissimo domino nostro domino Carolo Francorum rege… *etc. ut in anno* 1424. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro reverendissimo in Christo patre ac domino, domino cardinali Placentino, quondam nostri Ordinis protectore, cuius anima Deo vivat, dicatur in singulis monasteriis Ordinis universi una missa solemniter pro defunctis infra proxime futurum eiusdem Ordinis Capitulum generale. 6.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1425. DIFFINITIONES GENERALES. 7.  Cum Ordo noster… contributionem novem millium florenorum… *etc. ut in anno* 1411, *n°* 7. 8.  Capitulum generale ordinat, quod moneantur abbates et personae Ordinis sub comminatoria excommunicationis poena, ne tunicas nigras amplius deferant. 9.  Cum praesens generale Capitulum Domino nostro Sanctissimo Pontifici reverenter supplicare intendat, ut reverendissimum in Christo Patrem Dominum Azorinensem, Sacrosanctae Romanae Ecclesiae presbyterum cardinalem, Ordini nostro det in benevolum protectorem, omnibus personis Ordinis ut pro eius statu felici rogent, exhortatur et iniungit. [DIFFINITIONES] SPECIALES. 10.  Committit generale Capitulum abbati de Berola, quatinus recipiat resignationem abbatialis dignitatis abbatis moderni monasterii Sanctae Fidis, si resignare voluerit, non obstantibus quibuscumque ordinationibus praefati Capituli generalis. 11.  Conceditur per generale Capitulum quod frater Bernardus Doliet, conversus monasterii Sanctae Fidis, possit effici monachus, absque tamen sacrorum ordinum susceptione. 12.  Citationem quam abbas de Claritate Dei ad instantiam abbatis de Bella brancha contra et adversus abbatem de Barbello decreverat, volendo eum trahere usque ad civitatem Turonensem, generale Capitulum declarat esse nullam, inhibetque de cetero eidem ac aliis commissariis per Ordinem deputatis ne tantos abusus praesumant attentare. 13.  Dominis abbatibus de Firmitate, de Claravalle, de Morimundo, s. th. pr., et domino Pontigniaci, de Maceriis, de Valle Beatae Mariae et de Ursicampo, s. th. pr., de Prulliaco, de Dunis, de Villari in Brabantia, de Alna, de Caritate et de Caricampo committitur per generale Capitulum et eorum cuilibet, quatinus omnes et singulas utriusque sexus personas regulares Ordinis, quas in quibuscumque pecuniarum summis et rebus aliis repererint obligatas monasterio Cisterciensi, *etc. ut in forma consueta*. 14.  Ad idem committitur abbatibus de Rippatorio et de Longovado, pro monasterio Claraevallis. 15.  Ad idem committitur abbati de Bullione pro domino de Balerna et suo conventu, contra abbatissam de Onans. 16.  Ad idem committitur abbatibus de Pontigniaco, de Prulliaco et de Barbello, pro monasterio de Ioyaco. 17.  Ad idem committitur abbatibus de Valle Nostrae Dominae s. th. pr., de Ioyaco et de Barbello, pro abbate et monasterio Prulliacensi. 18.  Ad idem committitur abbatibus de Prulliaco, de Fonte Ioannis et de Ioyaco, pro domino et conventu de Pontigniaco. 19.  Ad idem committitur abbatibus de Valleclara et de Valle Regis, pro abbate et monasterio Igniacensi. 20.  Ad idem committitur domino Morimundi, s. th. pr., de Crista et de Caroloco, pro abbate et monasterio Clariloci. 21.  Ad idem committitur domino abbati de Pontigniaco et abbati de Valle Sanctae Mariae, s. th. pr., et de Vallibus Sernay, pro abbate et monasterio de Caduino, et cuilibet in solidum. 22.  Ad idem committitur domino Morimundi de Crista et de Caroloco, pro abbate et monasterio de Dulcivalle. 23.  Generale Capitulum cum fratre Ioanne de Ternereya, professo monasterii de Vallibus in Ornesio, dispensat benigniter ut non obstante quod semel habitu regulari dimisso per tres annos vel circa in saeculo vagabundus apostatando, ad omnes actus Ordinis legitimos atque dignitates, quia poenitentiam sibi super hoc iniunctam humiliter peregit, his non obstantibus promoveatur et restituatur, abbatiali dignitate seclusa. 24.  Super supplicatione fratris Michaelis de Congniaco, monachi monasterii de Maceriis professi et sacerdotis, petentis quod super apostasia per ipsum duobus annis per saeculum evagando perpetrata, habitu regulari dimisso, ad omnes Ordinis gradus et honores rehabilitetur, Capitulum generale sibi concedit, seclusa tamen abbatiali dignitate. 25.  Resignationem et renuntiationem fratris Ioannis de Crepicordio, nuper abbatis monasterii de Vaucellis, ab abbatiali dignitate dicti monasterii nec non electionem, installationem et confirmationem die tertia mensis augusti anno Domini 1442, de persona fratris Arnulphi de Ara, tunc monachi expresse professi monasterii de Laude, in abbatem praefati monasterii de Vaucellis per dominum *Claraevallensem* factas et celebratas, *etc. ut in forma consueta*. 26.  Abbates Ordinis qui miserunt excusationes vel fecerunt se excusari de non veniendo ad praesens Capitulum generale excusantur ista vice, alii vero qui non venerunt et potuerunt venire nec fecerunt se excusari, denuntiantur incurrisse censuras Ordinis contra non venientes ad ipsum Capitulum in statutis Ordinis promulgatas, praecipiendo nihilominus praesentibus abbatibus, quatinus eos citent aut citari faciant ad proximum Capitulum generale. 27.  Praesens Capitulum generale cum fratre Ioanne de Thybmonte, professo monasterii de Cheminione, super apostasia et irregularitate per ipsum triennio vel circa per saeculum evagante, habitu regulari dimisso, divinisque se immiscendo, perpetratis, pro quibus iniunctas sibi poenitentias humiliter sustinuit, misericorditer dispensat, ut praemissis non obstantibus, ad omnes Ordinis actus legitimos restitui valeat et promoveri, seclusa tamen abbatiali dignitate. 28.  Cum ad notitiam generalis Capituli pervenerit, quod abbas Populeti occupet seu occupare nitatur iniuste et indebite certos redditus pertinentes monasterio de Sanctis Crucibus in civitate Ilerdensi, ipsum Capitulum committit abbatibus de Benifassano et de Verola quod se super hoc informent, et auditis partibus ministrent eisdem iustitiam, in plenaria Ordinis potestate. 29.  Contributionis quotam monasterio Albaeripae pro annis moderno et immediate sequenti impositam vel imponendam, praesens generale Capitulum, attenta bonorum dicti monasterii tenuitate, moderatur ad medietatem et reducit. 30.  Ad idem pro monasterio de Vallibus in Ornesio. 31.  Ad petitionem abbatis Albaeripae cum fratre Pariseto de Lingonis, monacho et sacerdote sui monasterii, dispensatur misericorditer, ut non obstante apostasia, quam semel *pro tres* vel quatuor menses apostatando per saeculum habitu regulari dimisso noscitur incurrisse, super quo iniunctam sibi poenitentiam humiliter peregit, ad omnes dicti Ordinis actus legitimos, inclusa etiam abbatiali dignitate, promoveri valeat et admitti. 32.  Abbatibus de Novali Sanctae Mariae et de Lapide Sancti Michaelis per generale Capitulum committitur visitatio, provisio et gubernatio monasterii monialium Sanctae Catherinae in Ysenaco, Maguntinae dioecesis, et quod a dicto monasterio expellant quemdam sacerdotem saecularem, qui se dicit praepositum illius monasterii, quodque restituant abbatissam si iniuste fuerit deposita, in plenaria Ordinis potestate. 33.  Abbati de Maceriis, s. th. pr., sub gravissimis poenis praecipit generale Capitulum, quia a pluribus annis circa monasterium de Stulzelbrune sibi immediate subiectum minime fuit visitatum, quatinus ipsum monasterium quantocius fieri poterit, per se vel per alium visitet aut visitari faciat. 34.  Praecipitur abbatibus de Walkenrede et de Walkenrode per generale Capitulum, quatinus privent [sua pensione] abbatem seniorem de Amelungesburne, in plenaria Ordinis potestate. 35.  Praecipitur domino de Claravalle, s. th. pr., quatinus monasteria in Dania et Suecia sibi subdita per se vel per alium quantocius fieri poterit visitet aut visitari faciat. 36.  Quia quidam frater Balthasar, olim abbas in Czentia, est rebellis et inobediens Ordini, ac etiam per dominum Morimundi, s. th. pr., propter sua demerita excommunicatus extitit, Capitulum generale ipsum excommunicatum denuntiat et ab omnibus Ordinis personis praecipit evitari seu cum eodem quoquomodo conversari. 37.  Ad instantiam inclytorum principum, dominorum comitum Wurtemberg conceditur per praesens generale Capitulum quatinus monasterium monialium Vallis Sanctae Mariae, alias Frawenzimmer cognominatum, transmutetur ad monasterium de Cuulbach [*Kirchbach*] alias Ordinis Sancti Benedicti, nunc autem Ordini nostro per eosdem principes emptum ac eidem incorporatum, quodque ibidem moniales praedicti loci collocentur sub eisdem observantiis sub quibus nunc in praedicto monasterio vivunt, ita etiam quod in ipso monasterio deputetur aliquis sacerdos de Ordine divina ibidem celebraturus, conceditur insuper quod praefati principes aliqua bona mobilia extra sua dominia constituta transmutare, alienare vel vendere, ac in alia bona super quibus omnibus dantur inspectores domini abbates de Salem et de Fonte Regis. 38.  Ad supplicationem abbatis de Bonarequie, attenta sui corporis invaletudine et quod iam ultra quinquaginta annos rexit laudabiliter suum monasterium, Capitulum generale sibi confert in manus sui patris abbatis ipsum monasterium suum resignare. 39.  Praecipitur abbati de Fonte frigido per generale Capitulum, quod compellat abbatem de Populeto sub censuris Ordinis ad mittendum duos scolares ad studium Parisiense infra festum sancti Remigii proxime futurum, cum debitis provisionibus, et si, quod absit, neglexerit, compellat eum ad solvendas expensas quas ipsi scolares fecissent in dicto studio per annum studendo. Cum hoc etiam moneatur idem de Populeto ad tradendum praefato de Fonte frigido certa privilegia, quae habet contra privilegia Ordinis communia, praesentanda postmodum generali Capitulo futuro ; quod si non fecerit ad ipsum Capitulum citetur, visurus et auditurus quod per praefatum Capitulum contra eum concludetur. 40.  Mandatur per Capitulum generale abbati de Ponte oltrani ut abbates de Moroliis, de Castellariis, de Gratia Dei in Britannia, de Fonte morum, de Sancto Albino, de Ré et de Pratea et quemlibet ipsorum compellat ad mittendum scolares ad studium Parisiense, cum debitis provisionibus hinc ad festum sancti Remigii proximum, sub censuris Ordinis et poena solutionis expensarum in duplo, quas ipsi scolares fecissent in ipso studio per annum stando, citetque praefatum abbatem de Sancto Albino ad proximum generale Capitulum. 41.  Venditiones certi molendini et quarumdam decimarum per abbatem de Populeto novissime factas, Capitulum generale revocat et annullat. 42.  Generale Capitulum cum fratre Nicolao de Ciresovilla, monacho de Theoloco, dispensat benigniter, ut non obstante quod apostatavit per undecim annos vel circiter, habitu regulari neglecto, per saeculum vagando, ad omnes legitimos actus Ordinis atque dignitates, quia tamen poenitentiam iniunctam sibi super hoc humiliter peregit, his non obstantibus promoveatur et restituatur, abbatiali dignitate seclusa. 43.  Generale Capitulum committit domino de Morimundo et de Berola ac cuilibet eorum in solidum, quatinus se informent de sententia lata per abbatem de Populeto contra fratrem Berengarium Vich, pro abbate Vallisdignae se gerentem, ipso tamen audito, et ipsam confirment aut infirment secundum quod repererint faciendum. 44.  Domino Pontigniaci per generale Capitulum committitur ut renuntiationem fratris Ioannis Dencre, novissime abbatis monasterii Fontis Ioannis, in manus patris eiusdem monasterii factam, et provisionem de persona fratris Ioannis Clarim, pro nunc abbatis eiusdem monasterii factam et concessam, ratificat, approbat et confirmat in plenaria Ordinis potestate. 45.  Committitur domino de Morimundo reformatio omnium et singulorum monasteriorum et personarum Ordinis, utriusque sexus, per totam nationem hispanicam, et per nonnullas dioeceses postmodum declarandas, continuando etiam commissionem alio anno sibi commissam. 46.  Inhibetur omnibus abbatibus et singulis personis Ordinis sub poena excommunicationis, ne de cetero quemdam fratrem Hemericum Hervei recipiant, seu in monasteriis et locis Ordinis vel alibi secum quovismodo conversentur. 47.  Electionem, installationem, confirmationem et translationem die prima mensis ianuarii anno Domini 1443 de persona fratris Francisci Rog, nuper abbatis monasterii de La Real, nostri Cisterciensis Ordinis, in abbatem monasterii de Sancto Bernardo extra muros Valentinos eiusdem Ordinis, canonice factas, *etc. ut in forma consueta*. 48.  Electionem, installationem et confirmationem die 24 mensis aprilis anno Domini 1443 de persona fratris Ioannis Lenegio, in abbatem monasterii de Campo Sanctae Mariae nostri Cisterciensis Ordinis canonice, *etc. ut in forma consueta*. 49.  Praecipitur abbati de Prulliaco, patri visitatori monasterii de Valle lucenti, quatinus castiget et corrigat iuxta Ordinis nostri statuta, fratrem Petrum Bellemonstre, monachum praefati monasterii, pro eo quod certas iniurias intulit domino Pontigniaci. 50.  Confirmantur per hoc generale Capitulum omnes diffinitiones anno praeterito in Capitulo generali editae, praeter illam quae concernit processum abbatum de Grandisilva et de Fonte frigido, quoad poenas in eumdem de Grandisilva inflictas et in eadem contentas. 51.  Supplicationem per dominum de Firmitate praesenti generali Capitulo factam, per quam supplicavit quod homines commorantes in villa Sancti Ambrosii, qui sunt servilis conditionis, monasterio de Firmitate efficerentur liberi et affranchisarentur, ipsum Capitulum non admittit sed omnino reiecit. 52.  Praecipit generale Capitulum fratri Ioanni de Crepicordio, quatinus domum pertinentem monasterio de Vaucellis sitam in oppide de Crepicordio, in qua consueverunt bona monasterii praedicti reponi, dum tamen altera sibi assignetur infra dictum oppidum, eidem monasterio restituat, reddatque computationes suae administrationis et debita declaret pro tempore quo abbatizavit ; si vero secus fecerit, de pensione sibi per suum patrem abbatem facta nihil recipiat ; committiturque abbati de Boheriis, quatinus praesentem diffinitionem eidem fratri Ioanni intimet et ostendat. 53.  Committitur abbati de Grandisilva, s. th. pr., quatinus compellat sub censuris Ordinis ad mittendum scolares ad studium Tolosanum, abbates videlicet de Bolbona duos, de Gimundo unum, de Bardonis unum, de Scala Dei unum, de Bellapertica unum, de Candelio unum, hinc ad festum sancti Remigii proximum, cum debitis provisionibus. 54.  Citentur per abbatem de Fonte frigido ad futurum generale Capitulum abbates de Populeto, de Sanctis Crucibus, de Valle digna ad respondendum ad omnia et singula quae eis obiicientur per promotorem causarum praefati Capituli. 55.  Iniungitur per praesens generale Capitulum domino de Firmitate, s. th. pr., patri visitatori de Maceriis, ut abbati praefati monasterii, s. th. pr., sub censuris Ordinis inhibeat, ne aliquibus ecclesiasticis aut saecularibus personis grossa ligna nemorum eiusdem monasterii ad construenda torcularia vendat aut concedere praesumat. 56.  Praecipit Capitulum generale abbati de Dunis sub censuris Ordinis, ut mittat fratrem Gerardum Doulcis, religiosum praefati monasterii, ad collegium Sancti Bernardi Parisius, cum debitis provisionibus infra festum sancti Remigii proximum, illuc studeat ac in moribus et scientia proficiat ; quia vero ipsum Capitulum eumdem fratrem Gerardum sic habet propter sua merita recommissum, quod vult eum in praedicto studio retinere, idcirco in eodem studio ipsum retinet in plenaria Ordinis potestate. 57.  Electionem, installationem et confirmationem die 27 mensis martii anno Domini 1442 de persona fratris Iacobi de Meldis in abbatem monasterii Longipontis, nostri Cisterciensis Ordinis canonice, *etc. ut in forma consueta*. 58.  Ad supplicationem domini de Claravalle, s. th. pr., petentis quod monasterium monialium de Lezinis convertatur in monasterium monachorum, quodque frater Thomas de Rothomago, monachus Claraevallis, efficiatur abbas praefati monasterii de Lezinis, Capitulum generale vult, quod si possit ibidem esse conventus monachorum, confirmetur provisio facta de persona eiusdem fratris Thomae. 59.  Appunctuamentum inter abbatem et conventum monasterii de Laude ac abbatissam et conventum monasterii monialium de Biloca factum committitur domino Cisterciensi confirmandum, de plenaria Ordinis potestate. 60.  Electionem, installationem et confirmationem diebus 25 mensis ianuarii ac 28 mensis martii anno Domino 1442 de persona fratris Guillelmi Guerini in abbatem monasterii Vallislucentis nostri Cisterciensis Ordinis canonice, *etc. ut in forma consueta*. 61.  Electionem, installationem et confirmationem 6 ianuarii anno Domini 1442, de persona fratris Ioannis de Hirsperg in abbatem monasterii de Cella Sanctae Mariae nostri Cisterciensis Ordinis canonice, *etc. ut in forma consueta*. 62.  Electionem, installationem et confirmationem 11 die mensis februarii anno Domini 1443 de persona fratris Vincentii in abbatem monasterii de Aurora, nostri Cisterciensis Ordinis canonice, *etc. ut in forma consueta*. 63.  Electionem, installationem et confirmationem 3 die mensis ianuarii anno Domini 1442 de persona fratris Petri de Sancto Secano in abbatem monasterii de Quinciaco nostri Cisterciensis Ordinis canonice, *etc. ut in forma consueta*. 64.  Fratres Ioannes Boërii et Iacobus de Lanis contendentes super abbatiatu de Caduino, occasione processus agitati inter ipsos ratione contentionis praedicti abbatiatus submiserunt se Ordini, et quod coram alio iudice non litigabunt occasione praedicta, quam coram deputatis ipsius Ordinis ; ad quae audienda et postmodum ad proximum generale Capitulum referenda sunt deputati dominus de Firmitate et abbas de Maceriis, s. th. pr. 65.  Committitur domino de Morimundo, s. th. pr., quod cum transierit per partes Arragoniae, informet se si abbas de Vallebona fuerit iuste per abbatem Fontis frigidi depositus. Si vero iuste, remaneat depositus, sin autem restituatur per praefatum dominum ad monasterium antedictum, auctoritate generalis Capituli. 66.  Processibus quos abbas de Grandisilva et de Fonte frigido inter se habebant, coram dominis Diffinitoribus omnino renuntiaverunt iidem abbates, ac remanserunt concordes et pacifici ; idcirco praesens generale Capitulum hanc concordiam ratificat et approbat inhibendo eisdem et cuilibet ipsorum sub censuris Ordinis, ne ipsi de cetero super praemissis aut ex eisdem quovismodo dependentibus molestare, iniuriari vel inquietare alterutrum praesumant. 67.  Cum omnis corporis naturalis vel mystici sanitas et pulchritudo in membrorum unione et conformitate consistit, quapropter primi Ordinis patres sancte, pie et iuste constituerunt, ut in cantu, vestitu, cerimoniis, ceterisque observantiis regularibus uniformitas per totum Ordinem observaretur, a qua multi patres discesserunt, quapropter praesens Capitulum sub poena depositionis praecipit abbatibus, prioribus et regimini praesidentibus Ordinis universi, quatinus efficaciter laborent ut ipsi et sui religiosi in praemissis se habeant secundum morem hactenus in Cistercio observatum. 68.  Item, quia monachorum approbatio vel reprobatio ad abbatem et conventum pertinere dignoscitur, omnes rehabilitationes hucusque impetratas vel imposterum impetrandas, sive a Capitulo generali sive a quocumque alio sine consensu et scitu propriorum abbatum, praesens Capitulum cassat, annullat et revocat tanquam subreptitie impetratas, nisi impetrantes causas legitimas allegaverint coram abbate et conventu, quare ita rehabilitari debeant. 69.  Item, quia qui potiora bona potioresque honores ab Ordine recipiunt, plus Ordini deservire tenentur, districtius inhibet praesens Capitulum generale abbatibus et regimini praesidentibus Ordinis universi, ne aliquem promoveant ad gradum quemcumque etiam in quacumque scientia, nisi prius coram toto conventu solemniter iuraverit, se nunquam proprium monasterium relicturum sine licentia proprii abbatis vel Capituli generalis petita pariter et obtenta, iurabitque quod nunquam super iuramento per ipsum praestito impetrabit dispensationem et si per alium fuerit dispensatio impetrata quod ipse non utetur, excepto si fuerit in abbatem alicuius monasterii canonice electus ; simile iuramentum tenebuntur praestare infra mensem postquam praesens diffinitio ipsis fuerit praesentata omnes iam promoti, aliter mense transacto quousque iuraverint, nullam in conventu vocem habebunt et nihilominus poenam sustinebunt levis culpae. 70.  Exhortatur praesens Capitulum generale omnes abbates Ordinis, ne de cetero aliquos monachos ad generale Capitulum mittant sine cuculla et quantum erit eis possibile. 71.  Item, quia Ordinis honor maxime ex graduatis dependet, praesens Capitulum dat omnimodam potestatem provisoribus collegiorum Ordinis in generalibus universitatibus constitutorum praesentandi, promovendi ad gradus habendos scolares ibidem studentes, secundum modum et formam in collegio Sancti Bernardi Parisius hactenus observatam, et tenebuntur abbates huiusmodi promotis et promovendis refundere expensas competentes, sub Ordinis formidabilibus poenis, supposito quod iuramenta solita prius iurent. 72.  Item, quia ex pensionibus abbatibus cedentibus assignatis multa scandala et gravamina hactenus in Ordine sunt consecuta, talibus cupiens obviare, praesens generale Capitulum omnes pensiones cuicumque abbati, quantumcumque bene merito, assignatas 50 florenos renenses excedentes ad 50 dumtaxat reducit, residuum cassando et annullando, ipsis abbatibus cedentibus sub poena excommunicationis latae sententiae inhibendo ne maiorem pensionem virtute quarumdam litterarum vel pactionum a quocumque impetratarum exigere praesumant. 73.  Item, quia propter bonum pacis observandum dudum sancte et pie inter fratres Cartusienses et Ordinem nostrum fuit sancitum et decretum, quod nullum de Ordine ipsorum recipere deberemus sine ipsorum licentia, nec ipsi de nostris, quibus non obstantibus in eiusdem Ordinis nostri praeiudicium et magnum scandalum ipsi fratres Cartusienses plures de nostris recipiunt, quare praesens Capitulum sub poena depositionis inhibet abbatibus Ordinis universi ne, sine licentia eiusdem Capituli generalis, alicui conferant licentiam se transferendi ad quemcumque Ordinem alium, etiam Cartusiensem, abbatibus Ordinis universi praecipiendo, quatinus omnes aliter se transferentes apostatas fore palam et publice denuntient, domino Cistercii committendo, quatinus super hoc priori maioris Cartusiae scribat. 74.  Item, quia ex studiorum debito regimine non modicus Ordinis honor dependet, quapropter in locis insignibus studia fundantur et fructificant ; igitur praesens Capitulum generale concedit abbatibus Missenae et Thuringiae, quod sibi comparent vel alias acquirent et Ordini incorporent unam domum in civitate Erphundensi pro studentibus eorum, ad quam domum omnes abbates suos scolares mittere tenebuntur, qui per antea tenebantur ad studium Libciense mittere, conceditque ipsum Capitulum studentibus ibidem commorantibus, quod possint uti privilegiis, quibus studentes in aliis universitatibus utuntur, abbati de Walkenrede committendo visitationem et totalem dispositionem et regimen praedictae domus cum potestate ibidem provisorem instituendi et abbates compellendi sub censuris Ordinis, ut ibidem suos scolares mittant et teneant, potestati tamen generalis Capituli derogare praesens Capitulum non intendit, quominus in eodem studio et aliis de provisoribus providere possit. 75.  Diffinitionem anno praeterito editam super citatione abbatum noviter promotorum, videlicet a quinque annis et citra, praesens Capitulum innovat et ratificat, omnes tales abbates in praesenti Capitulo non comparentes nec per se nec per suos, nisi in proximo Capitulo compareant, ipso facto suspendens ab omni administratione spirituali et temporali, declarans etiam omnes abbates, qui in proximo Capitulo interesse debent, nisi in ipso comparuerint secundum formam statutorum, poenas in ipsis statutis contentas incurrisse, nisi alias fuerit cum ipsis dispensatum. 76.  Sororem Emangardam dudum in Fristoff abbatissam, propter suas rebelliones et inobedientias praesens Capitulum excommunicatam denuntiat et privat ab omni pensione sibi assignata, mandans domino Morimundi, quatinus diligenter laboret, ut praedicta soror desistat ab infestatione suae abbatissae, ipsam, si opus est, a proprio monasterio eliminando cum invocatione, si opus sit, brachii saecularis. 77.  Abbatem de Alta silva, suo Ordini rebellem et inobedientem, praesens Capitulum citat ad comparendum peremptorie et personaliter ad proximum Capitulum generale, visurum et auditurum processum contra ipsum fieri usque ad sententiam depositionis inclusive, vel allegaturum causam quare ita fieri non debeat, mandans abbati de Belloprato, quatinus praesentem diffinitionem sibi intimet. 78.  Omnibus et singulis abbatibus regni Poloniae sub poenis inobedientiae praecipit praesens Capitulum generale, quatinus fratrem Nicolaum Grot moneant ut ab molestatione et ab infestatione abbatis de Comproninna cesset, quod si facere distulit, ipsum capiant et carceribus mancipent usque ad nutum Capituli generalis, offert tamen se Capitulum ad administrandum sibi iustitiam quotiescumque requisitum fuerit. 79.  Sororem Ioannam, abbatissam de Sancta Hoilde, prope Barrum Ducis, propter suas rebelliones et inobedientias, praesens Capitulum excommunicatam fore denuntiat et suspendit ab omni administratione sui monasterii, a quibus sententiis absolvi non poterit, nisi prius humiliata fuerit et ordinationes sibi per dominum Morimundi factas tenere promittat, mandans sub poena excommunicationis abbati de Insula Barrensi, quatinus praesentem diffinitionem celerius executioni demandet ipsamque abbatissam, si in sua rebellione perseveraret, non formidet de monasterio expellere, etiam si opus fuerit invocato brachio saeculari. 80.  Secundum diffinitiones dudum salubriter editas, praesens Capitulum districte praecipit abbati de Ponte Oltrani, quatinus diligenter se informet de controversia et lite pendentibus inter fratres Guillelmum Kaerguien ex parte una et fratrem Ioannem Rondeau ex alia parte, super abbatiatu de Lanvaulx, et quod fructus eiusdem monasterii sequestret in manibus alicuius de conventu, qui eidem provideat, ambas partes citando personaliter et peremptorie cum debitis protestationibus ad proximum Capitulum generale, ad audiendam sententiam diffinitivam super ipsorum controversia dari et ad respondendum omnibus et singulis quae contra ipsos per promotorem causarum proponentur. Eidem abbati de Ponte Oltrani praecipitur, quatinus per se vel suum nuntium citet ad proximum Capitulum generale abbates de Villa nova, de Precibus, de Sancto Albino, de Melereyo, de Claromonte, de Bellabrancha, de Morolis, de Castellariis, de Ré, de Veteri villa et generaliter omnes abbates in comitatu Pictaviae constitutos, responsuros ad omnia, quae per promotorem causarum contra ipsos et ipsorum quemlibet proponentur. 81.  Translationem prioratus monasterii in Hosten factam per abbatem Campensem, virtute commissionis sibi datae per abbatem Morimundi, praesens Capitulum confirmat, ratificat et approbat secundum modum et formam in processu super hoc confecto contentas, sub poena inobedientiae et aliis gravioribus poenis, omnibus et singulis dicti prioratus regularibus personis, quatinus non solum in hoc sed et in omnibus aliis pareant et obediant. 82.  Electionem, confirmationem et installationem per abbatem de Buxeria, Andegavensis dioecesis, commissarium domini Cisterciensis, de persona fratris Vincentii Kaerleau, in theologia baccalarei formati, die 12 mensis aprilis anno Domini 1442 factam, prout in decreto cui praesentes annectuntur, praesens Capitulum approbat, omnes defectus, si qui in eisdem electione, confirmatione et installatione reperti fuerint supplendo, ipsum etiam fratrem Vincentium absolvens omnibus sententiis quas incurrit communicando vel confirmationem accipiendo a fratre Gemerico, intruso in monasterio de Oratorio, et secum dispensando de irregularitatibus, si quas occasione huiusmodi sententiarum incurrerit. 83.  Attenta monasterii de Brunbach paupertate et eiusdem monasterii abbatis senio, per generale Capitulum excusatur idem abbas et monasterium hinc ad quinquennium ab habendum studentem, et a via Capituli generalis. 84.  Similiter attento senio abbatis de Ebraco et viarum discrimine, a via generalis Capituli benigniter supportatur. 85.  Item, quia crescente hominum malitia augmentandae sunt poenae, praesens Capitulum generale inhibet sub poena conspirationis confessoribus Ordinis universi ne proditores et diffamatores suorum superiorum audeant absolvere, quousque suarum detractionum venena revocaverint, quae animo nocendi in alios transfuderunt et si super hoc publice convicti fuerint, ipso facto sunt inhabiles usque ad nutum Capituli generalis ad omnes gradus legitimos, voces et dignitates Ordinis universi. 86.  Item, quia ex conventuum divisione multa mala oriuntur, sub poena conspiratorum inhibet praesens Capitulum generale, ne aliquis conventus vel pars eius convocetur a quoquam ad tractandum vel concilium habendum, sine mandato proprii abbatis, ipso praesente, aut nisi de licentia vicem sui gerentis in eius absentia, et hoc dum illius reditus sine damno monasterii convenienter nequit expectari. 87.  Omnibus et singulis Ordinis abbatibus per generale Capitulum sub gravissimis poenis inhibetur, ne suos monachos et religiosos, quacumque de causa, de suis monasteriis emittant, si ibidem eos poterint commode corrigere ; quod si nequiverint, ad aliquod eiusdem Ordinis certum monasterium et determinatum et infra tempus in diffinitionibus Ordinis praefixum, teneantur destinare. 88.  Omnes gratias et diminutiones contributionum per generale Capitulum aut dominum Cisterciensem modernum seu praedecessores suos, cuicumque Ordinis abbati usque ad praesens factas et diminutas, praesens generale Capitulum revocat, cassat et annullat, statuens ordinationes et diffiniens omnes et singulos eiusdem Ordinis abbates ad antiquas taxas a modo obligari et teneri sub poenis in statutis contentas. 89.  Confirmando diffinitionem anno praeterito in Capitulo generali contra abbatem de Bellavalle editam, praesens Capitulum vult, quod ipse de Bellavalle non utatur quacumque potestate erga subdita monasteria de Bellavalle, nec quod aliquis eidem abbati quovis modo obediat, citatur nihilominus idem abbas ad futurum generale Capitulum, responsurus ad ea quae per promotorem causarum ipsius Capituli sibi obiicientur, sub poena privationis abbatialis dignitatis. 90.  Capitulum generale diffinit, quod nullus monachus Ordinis, sit abbas, cellerarius, procurator aut rentarius, aliquos saeculares faciat citari coram quocumque iudice. 91.  Permittitur… per generale Capitulum quod recipiant aut… possint omnes et singulas resignationes in suis generationibus, in plenaria Ordinis potestate (*sic*). 92.  Diffinitionem Capituli generalis dudum salubriter editam super loco graduatorum, praesens generale Capitulum innovat, ratificat et confirmat, declarando, quod provisor collegii Sancti Bernardi Parisiensis locum immediate habeat post abbatem, in omnibus et singulis monasteriis Ordinis, deinde magister in theologia, postmodum baccalareus formatus immediate subsequantur. 93.  Abbatibus de Walkenrede et de Walkenrode per generale Capitulum committitur, ut si iurisdictionem et alia pertinentia monasterio de Hegna in villa de Waldenstorf expediens fuerit secundum statuta Ordinis vendere, cambire et alienare, et in alios bonos usus seu bonorum magis utilium emptionem commutare, facultatem et licentiam concedant in plenaria Ordinis potestate. 94.  Abbati monasterii de Hegna, propter nimiam sui monasterii paupertatem, a via generalis Capituli, usque ad quinquennium, per generale Capitulum supportatur. 95.  Generale Capitulum plenissime informatum quod in monasteriis de Sanctis Crucibus, de Populeto, de Valle digna, de Sancta Fide, de Petra et aliis plurimis in dominiis illustrissimi regis Arragonum constitutis, abbates, monachi et conversi contra morem et statuta Ordinis albis utantur scapularibus, eisdem abbatibus, monachis et conversis, sub excommunicationis latae sententiae poena, praecipit et mandat idem generale Capitulum, quatinus infra festum Omnium Sanctorum proxime futurum, dimissis eisdem scapularibus albis, nigra deferant, decernens ex nunc pro tunc excommunicatos omnes et singulas Ordinis personas, quae in praemissis per se vel per alium directe vel indirecte praestabunt impedimentum, mandando de Grandisilva et de Fonte frigido abbatibus et eorum cuilibet in solidum, quatinus praesentem diffinitionem praefatis abbatibus nuntient et significent, et ad observandum viriliter compellant in plenaria Ordinis potestate. 96.  Pensionem seniori abbati monasterii de Hegna alias assignatam tanquam excessivam, praesens generale Capitulum ad summam decem florenorum reducit, eidem seniori sub poena excommunicationis latae sententiae inhibendo, ne idem senior maiorem summam ab ipso abbate de Hegna amodo exigere praesumat. Eidem abbati de Hegna committens eidem Capitulum, ut omnes et singulos Ordinis apostatas circa suum monasterium evagantes excommunicare, incarcerare et punire possit, invocando etiam si opus fuerit auxilium brachii saecularis. 97.  Consideratis monasteriorum de Rippatorio, de Moris et de Longovado penuriis, ac bladorum aliorumque fructuum huius anni modicitate, aliisque oneribus quam plurimis quibus, proh dolor ! ipsa monasteria subiacent, idcirco generale Capitulum misericorditer cum eisdem eorumque abbatibus et officiariis dispensat, ne contributiones ipsas pro anno praesenti impositas solvere teneantur. 98.  Ad idem pro abbate et monasterio Signiacensi.

Eugenius episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis abbati Cistercii ceterisque abbatibus et monachis Cisterciensis Ordinis in generali Capitulo apud Cistercium congregatis, salutem et apostolicam benedictionem. Inter ceteros in Christi Ecclesia Deo militantes monachorum Ordines, Cisterciensem Ordinem speciali semper caritatis affectu prosecuti sumus, atque inhaerentes vestigiis praedecessorum nostrorum, a quibus Ordo ipse multis et magnis privilegiis ac favoribus munitus et decoratus extitit, ad ea indefesse proni et propitii fuimus, quae favoris augmentum, conservationem ipsius Ordinis, salutem animarum ac personarum eiusdem, aut ipsi perspeximus, aut alias per alios requisiti expedivisse pro eius conservatione comperimus. Cum autem vos, prout accepimus, secundum Ordinis vestri constitutiones, generale vestri Ordinis Capitulum diebus rogationum proxime futuris apud Cistercium celebraturi sitis, Nos, quoniam, quod dolenter referimus, de abbatibus et monachis ac personis monasteriorum vestrorum saepe graves querimonias a diversis personis tam ex Hispaniarum quam Galliarum partibus habuerimus, ex debito nostri pastoralis officii devotionem vestram in Domino requirimus et hortamur, quatinus ad huiusmodi notae expurgationem, ad ea studiose et diligenter velitis incumbere, per quae timor Dei sanctus in personis eiusdem Ordinis vestri perseveret, regularis observantiae nervus vigeat, et caritatis vinculum totum ipsum Ordinem complectatur. Hoc facile consequi poteritis, collapsos nimium mores tam generaliter quam specialiter abbatum, monachorum et personarum ipsius Ordinis corrigendo, novas constitutiones saluberrimas edendo, veteres tam praedecessorum nostrorum Summorum Pontificum quam ipsius Ordinis, ut strictius serventur, ordinando et disponendo ; et ea quae ad ius et honorem nostrum et Apostolicae Sedis pertinent effectualiter observando, atque omnia alia et singula faciendo, ad quae generalia Capitula huiusmodi a sanctis patribus constituta et ordinata esse noscuntur. Sin autem, prout non creditur, aliqui inter vos ad haec salutaria nostra monita et vobis ex debito Ordinis vestri incumbentia exsecutioni mandanda repugnantes, aut minus bene dispositi invenirentur, Nos adversus huiusmodi personas, ne tot et tanta bona in vestro Ordine impediantur, censuras ecclesiasticas, debitos favores et opportuna praesidia, quibus eorum temeritas compescatur et aliis similia in futurum praesumendi facultas praecludatur, vestrae devotioni pollicemur. Agite igitur, et habentes prae oculis solum Deum, illa ipsa in huiusmodi celebratione Capituli facere diligenter curetis, ex quibus exortae de monasteriis vestris sinistrae opiniones deleantur, ac laici qui, ut accepimus, quandoque compulsi fuerunt reformationi monasteriorum vestrorum manus apponere, exemplo vitae et morum vestrorum bene aedificentur ; et ad quae Capitula ipsa sunt adinventa et instituta, et quibus Cisterciensis Ordo felicia a Nobis optata capiat incrementa, ac vos demum post aeterna praemia apud Nos et Apostolicam Sedem dignis laudibus ac favoribus potioribus decorari mereamini. Commisimus praeterea dilecto filio Ioanni abbati monasterii de Oliva in sacra pagina magistro, et vestri Ordinis in romana Curia procuratori generali, aliqua circa praedicta devotioni vestrae ex nostra parte referenda, super quibus eidem praesentium latori volumus tamquam Nobis plenam fidem a vobis impertiri. Datum Romae apud Sanctum Petrum, anno Incarnationis Dominicae millesimo quadringentesimo quadragesimo quarto, sexto decimo kalendas aprilis, pontificatus nostri anno quinto decimo. STATUTA EIUSDEM ANNI. Anno Domini millesimo quadringentesimo quadragesimo quarto, statuta sunt haec apud Cistercium die decima nona mensis maii in Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1431. 2.  Pro christianissimo… *etc. ut in anno* 1443. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro reverendissimo… cardinali Placentino… *etc. ut in anno* 1443. 6.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1425. DIFFINITIONES GENERALES 7.  Cum Ordo noster… contributionem novem millium florenorum… *etc. ut in anno* 1411, *n° 7. 8.  Diffinitionem anno elapso super observatione uniformitatis morum per totum Ordinem in cantu, vestitu, cerimoniis ceterisque regularibus observantiis salubriter editam, praesens generale Capitulum ratificans, confirmans et approbans, abbatibus, prioribus et regimini praesidentibus districte praecipit et mandat, quatinus ipsam observent, observarique inviolabiliter faciant, et ne aliquis circa praemissa delinquat per ignorantiam, dictis prioribus, superioribus et alis praesidentibus praesens Capitulum districte praecipit, quatinus in capitulis quotidianis regulam, usus et diffinitiones legant legique faciant et auditoribus exponant. 9.  Ut de cetero in Ordine nostro personae recipiantur idoneae divino cultui et aliis obsequiis praestandis congruentes, praesens generale Capitulum statuit, diffinit et ordinat, quod de cetero in ipso Ordine nostro non recipiantur aliqui nisi cum consilio seniorum de conventu seu maioris vel sanioris partis eiusdem conventus, decernens carere viribus quidquid secus actum fuerit. 10.  Quia in plerisque monasteriis Ordinis utriusque sexus propter varios abusus officiariorum, qui contra ipsius Ordinis tam apostolica quam regularia instituta, in suis cameris extra infirmitorium carnes decoqui non verentur, multiplices variaeque oriuntur dissolutiones, praesens generale Capitulum huiusmodi abusus abolire cupiens, omnibus et singulis abbatibus Ordinis universi praecipit et mandat, quatinus omnes huiusmodi abusus ubicumque repererint penitus tollant et annullent. 11.  Insuper quia plerique religiosorum contra regularem institutionem vitiumque proprietatis incurrere minime formidantes, pecunia congregata, animalia et alia bona frequenter emunt seu emi faciunt, aliquando proprio et saepe nomine alieno, multis super hiis figmentis adhibitis, aliisque ipsa tradunt animalia nutrienda cum augmento vel lucro sibi vel alteri reddenda eorum nomine, seu pro ipsis, et alios multos contractus sinistros tanquam negotiatores exercent, necnon appetentes lucra turpia et sectantes peculium occultant et illicite detinent in suarum periculum animarum, praesens generale Capitulum omnes tales tamquam proprietarios, eo ipso inhabiles ad quodcumque officium, administrationem, regimen et gubernationem in eodem Ordine obtinendum denuntiat, determinat et declarat. 12.  Abbatibus Ordinis universi districte praecipit et mandat praesens generale Capitulum, quatinus tam monachis quam conversis, tam sanis quam aegrotis, sufficienter provideant in victu et vestitu, secundum cuiuscumque monasterii facultates et qualitates regionis, abusum quorumdam conventuum dicentium se annuatim habere debere, ex frivola consuetudine, certam quantitatem vestimentorum, penitus abolens, dictis abbatibus praecipiendo, quatinus illud attendant :  dividebatur unicuique prout opus erat , quibus inhibetur, ne de cetero plures religiosos vel conversos recipiant quam ex facultatibus ipsorum monasteriorum possit congrue provideri, super quo patribus abbatibus et visitatoribus sit debita sollicitudo et cura. 13.  Quia nonnullis sinistris obligationibus et mutuis cum quibusdam fictionibus et sinistris coloribus contractis gravia frequenter monasteria suscipiunt incommoda, proinde praesens generale Capitulum praecipit et mandat, quod quicumque monachus vel conversus, quocumque fungatur officio, seu qualemcumque habet administrationem, se vel monasterium suum obligaverit aut aliquod mutuum contraxerit sine abbatis sui licentia speciali, proprietarii et furis poena irremissibiliter puniatur. Abbates autem qui se fideiussores pro quacumque persona constituerint, quamdiu obsides fuerint, non nisi pane et aqua vescantur. 14.  Et quia nimia levitate quorumdam abbatum, qui nimis leviter, iuxta morem saecularium, se promptos et paratos ad suscipiendum in sacro fonte baptismatis pueros reddunt, nec non ad nuptias frequentandum, ex quibus quidem abusibus non modica frequenter monasteria recipiunt incommoda, proinde praesens generale Capitulum praedictis abbatibus Ordinis universi districtissime inhibet sub gravissimis poenis, ne de cetero huiusmodi nuptiarum actus frequentent aut ad sacros fontes nostrae regenerationis, nisi sint tales, quod honeste non possit denegari, pueros suscipere praesumant, rogans idem generale Capitulum dominum Cisterciensem ceteris autem patribus abbatibus et visitatoribus universis, districte praecipiens et mandans, quatinus huiusmodi diffinitionem diligenter observent, observarique faciant et procurent. 15.  Et quia nonnulli monasteriorum officiarii et abbates ad solvendum contributiones, quae pro necessitatibus et usibus communibus annuatim impenduntur, se reddunt difficiles et remissos, contra tam apostolica quam ipsius Ordinis instituta, in praegrande praeiudicium ipsius Ordinis et damnum, praesens generale Capitulum contra et adversus tales de remedio providere cupiens opportuno, omnes huiusmodi et singulos negligentes et remissos ad solvendum dictas contributiones, et quosvis alios impedimentum praestantes publice vel occulte, vel qui futurum quodcumque impedimentum praestabunt, quominus dictae contributiones solvantur, praesens generale Capitulum auctoritate apostolica ipsos excommunicat, excommunicatosque declarat donec et usquequo ad plenariam venerint satisfactionem. 16.  Cum dolenter praesentis Capituli audientia suscepit non nullos in dedecus et opprobrium Ordinis et pessimum exemplum tam religiosorum quam populi fidelis, tempus inutiliter et inordinate ludis, utpote aleis et aliis ludis, in statutis nostri Ordinis prohibitis exponere, qui tamen forma gregis fore debent, praesens generale Capitulum huiusmodi deordinationes, abusus et excessus penitus detestans, in virtute salutaris obedientiae ac sub gravissimis poenis de cetero contra tales infligendis, dictis abbatibus Ordinis universi districtissime inhibet, ne de cetero talibus insolentiis se applicent, dans insuper ipsius firmiter in mandatis, ut religiosos suos per inflictionem poenae levis culpae et regularis disciplinae susceptionem ab huiusmodi ludis deordinatis et aliis dissolutionibus diligenter prohibeant. 17.  Et quia ad eiusdem praesentis Capituli pervenit notitiam, nonnullos ecclesiarum praelatos contra nostri Ordinis communia privilegia nonnulla velle attentare, proinde abbatibus Ordinis universi quarumcumque provinciarum districte idem generale Capitulum praecipit et mandat in virtute salutaris obedientiae, ac sub poenis decem librarum turonensium, quatinus de cetero in aliqua provincia si contingat quocumque modo per dictos praelatos aut alios quoscumque aliquando contra aliquod nostri Ordinis monasterium in praeiudicium dictorum communium privilegiorum attentari, omnes et singuli abbates dictae provinciae, ubi hoc contigerit, indilate iuxta formam Ordinis in statutis apostolicis contentam, in aliquo loco conveniant se mutuo non expectantes, advisaturi consiliumque habituri super dictis attentatis et attentandis, sufficiensque subsidium sibi ipsis imposituri pro defensione dictorum privilegiorum, ne per negligentiam dictorum abbatum praefata Ordinis privilegia, per sanctos patres nostros cum magnis laboribus et sumptibus impetrata et obtenta, depereant, praecipiens omnibus et singulis abbatibus aliisque procuratoribus hic praesentialiter existentibus, quatinus huiusmodi statutum et diffinitionem secum deferant et per omnia alia nostri Ordinis loca denuntient, denuntiarique faciant. 18.  Praecipit generale Capitulum omnibus religiosis Ordinis universi, quod celebrando missas suas corpus Christi et calicem studeant taliter elevare, quod assistentes clare valeant inspicere et eorum devotionem augere. ELECTIONUM CONFIRMATIONES. 19.  Provisionem seu promotionem de persona fratris Roberti Happel factam in abbatem monasterii de Noa, die quarta mensis martii anno Domini 1443 per dominum abbatem de Ioyaco, dicti monasterii immediate patrem abbatem visitatorem canonice factam et celebratam, ut in decreto, cui nostra praesens diffinitio annectitur plenius continetur, praesens generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat. 20.  Electionem, installationem et confirmationem prima die mensis aprilis anno Domini 1443, de persona fratris Iacobi de Coloneyo, in abbatem monasterii de Charitate prope Lesinas nostri Cisterciensis Ordinis, *etc. ut supra*. 21.  Electionem, installationem et confirmationem 26 die mensis octobris anno Domini 1443 de persona fratris Petri de Pontizarra in abbatem monasterii de Valle Nostrae Dominae, nostri Cisterciensis Ordinis, *etc. ut supra*. 22.  Electionem, installationem et promotionem fratris Ioannis de Cuseyo in abbatem monasterii Belliloci per dominum abbatem Morimundi, reformatorem, ac dominum abbatem de Caroloco, patrem abbatem dicti monasterii de Belloloco factas, prout in decreto, *etc. ut supra*. 23.  Electionem, installationem et confirmationem die 20 mensis septembris anno Domini 1443 de persona fratris Ioannis Lajon in abbatem monasterii de Buxeria nostri Cisterciensis Ordinis, *etc. ut supra*. 24.  Generale Capitulum cessionem spontaneam fratris Iacobi abbatis monasterii de Porta, necnon electionem, installationem et promotionem fratris Ioannis Topphengitzer, monachi dicti monasterii de Porta expressi professi, ad abbatiatum ipsius monasterii per abbatem de Walkenrede patrem abbatem dicti monasterii de Porta canonice factas, *etc. ut supra*. 25.  Electionem, installationem et confirmationem anno Domini 1443, 11 die mensis septembris de persona fratris Mathiae Ranghen in abbatem monasterii de Novocampo, nostri Cisterciensis Ordinis, *etc. ut supra*. 26.  Cessionem spontaneam seu resignationem abbatialis dignitatis monasterii de Albaripa per fratrem Symonem de Argilleyo, nec non electionem et promotionem fratris Symonis de Mardeto in abbatem dicti monasterii Albaeripae per dominum Claraevallensem dicti loci patrem abbatem factas et celebratas, *etc. ut supra*. GRATIAE SPECIALES 27.  Praesens generale Capitulum, attendens paupertatem et penuriam monasterii Belliloci, Lingonensis dioecesis, abbatem eiusdem loci suumque monasterium a solutione cuiuslibet contributionis sibi aut suo monasterio pro anno praesenti impositae, quittat benigne penitus et absolvit. 28.  Abbati Vallis benedictae, considerata sui monasterii paupertate et penuria, remittit praesens generale Capitulum quottam suae contributionis pro anno praesenti, dummodo de arreragiis, si quae debeant, integre satisfaciat tempore competenti. 29.  Conceditur auctoritate Capituli generalis abbati de Ebraco ut possit vendere certa ligna non caedua ad monasterium suum pertinentia et ad putrefactionem tendentia, usque ad summam quingentorum florenorum successivis temporibus recipiendam. 30.  Ad supplicationem abbatis de Valcellis annuit generale Capitulum, quod pro relevamine dicti monasterii de Valcellis possit et valeat a devotione fidelium recipere fundationem unius aut duarum missarum quotidianarum, si illas reperiat, attento quod numerus personarum illius monasterii usque ad viginti quatuor ascendere dignoscitur, et nullis praeterquam ordinariis missis ipsius Ordinis praegravatur. 31.  Abbatem de Lubens dispensat idem generale Capitulum super contributionibus non solvendis dehinc ad quinquennium ratione sui dicti monasterii, attenta temporis malitia et dicti monasterii paupertate. 32.  Ad supplicationem fratris Ioannis Babitonsoris monachi monasterii de Noa, petentis quod super apostasia per ipsum duobus mensibus per saeculum evagando perpetrata, ad omnes Ordinis gradus et dignitates rehabilitetur, praesens generale Capitulum sibi concedit, abbatiali dignitate seclusa. 33.  Capitulum generale habito respectu ad paupertatem monasterii de Paradiso, cum abbate dicti monasterii dispensat super solutione contributionem dehinc ad quinquennium. 34.  Intuitu pietatis, dispensat generale Capitulum cum abbate de Ardorello, ut ipse non teneatur solvere aliquas contributiones dehinc ad tres annos inclusive, propter penuriam dicti monasterii. 35.  Ad humilem requestam abbatis de Lubna, generale Capitulum misericorditer cum fratre Gothfrido, monacho dicti monasterii de Lubna dispensat, ut non obstante quod sine licentia sui abbatis moram traxit circa quasdam moniales nostri Ordinis, hoc tamen fecit de speciali licentia piae memoriae domini Ioannis abbatis Cisterciensis, quin etiam tandem ad se reversus poenitentiam propter hoc sibi ab Ordine iniunctam humiliter et devote peregit, dictum Capitulum ipsum fratrem rehabilitat, et ad omnes Ordinis gradus et voces et dignitates, citra abbatiatum, restituit per *praesentes.* 36.  Sequuntur abbates excusati a via Capituli generalis, videlicet : de Prulliaco, de Barbello, de Ioyaco, de Fonte Ioannis, de Eschalleriis, de Rigniaco, de Valle lucenti, de Valle Beatae Mariae, de Longo ponte, de Theoloco, de Clarofonte, de Caricampo, de Gardo, de Valloliis, de Longo Villari, de Dunis, de Capella Thosan, de Claromarisco, de Laude, de Valcellis, de Camberone, de Villari, de Bonofonte, de Bondelo, de Alna, de Loco Sancti Bernardi, de Grandi prato, de Valle Sancti Lamberti, de Valle Dei, de Aurora, de Sancto Urbano, de Maristella et de Paris. COMMISSIONES 37.  Praesens generale Capitulum sufficienter informatum de variis et multiplicibus inobedientiis, rebellionibus et impedimentis, quas et quae domino Morimundi, s. th. pr., per generale Capitulum anno elapso ad visitandum et reformandum omnia et singula monasteria utriusque sexus nostri Ordinis in regnis et dominiis serenissimorum principum et dominorum Castellae et Legionis, Arragonum, Portugalliae et Navarrae regum, ac in provinciis Auxitanensi, Tolosanensi, Narbonensi, Aquensi, Arelatensi, Viennensi, Lugdunensi, Bituricensi, Turonensi et Burdegalensi consistentia specialiter deputato, frater Petrus turbionis affectus, sive quondam abbas Vallisbonae, et soror Beatrix abbatissa monasterii de Eula intulerunt et per nonnullos alios saeculares sibi inferri fecerunt, tam contra apostolica quam nostri Ordinis regularia instituta, secundum quae realiter et de facto excommunicati censentur, nec non inhabiles ad quoscumque nostri Ordinis gradus, honores et promotiones, ipsos tales fore excommunicatos realiter et de facto, et ad quaecumque Ordinis beneficia, praesens generale Capitulum denuntiat et declarat abbati monasterii de Sanctis Crucibus et aliis quibuscumque nostri Ordinis abbatibus, qui super hoc fuerint requisiti, in virtute salutaris obedientiae dans in mandatis, quatinus contra praemissos et eorum quemlibet usque ad sententiam depositionis inclusive procedant, ipsosque fore et esse excommunicatos in suis monasteriis et aliis nostri Ordinis regularibus locis, denuntient et denuntiari faciant, idem generale Capitulum sequestrationem bonorum temporalium dicti monasterii Vallis bonae per praefatum dominum Morimundi in manibus cuiusdam religiosi Fontisfrigidi factam, ratificans, confirmans, innovans et approbans. 38.  De bona dispositione naturali et regulari conversatione fratris Ioannis, monasterii de Heisterbach, expresse professi, sibi et Ordini ad proficiendum in studio, generale Capitulum sufficienter informatum abbati dicti monasterii districte praecipit et mandat in virtute salutaris obedientiae ac sub aliis poenis in statutis apostolicis nostri Ordinis contentis, quatinus praedictum fratrem Ioannem ad studium Coloniense, ubi et in quo per aliquos annos bene, religiose et studiose se habuit, infra proximum festum sancti Remigii, cum debita et sufficienti provisione, remittat ipsumque in eodem studio teneat donec et usquequo apicem magisterii attigerit, abbati de Heisterbacho dans in mandatis, quatinus diligentissime huiusmodi diffinitionem debitae executioni tradat. 39.  Similiter idem generale Capitulum de et super honesta religione et adeptioni scientiae naturali dispositione scolarium de Caricampo, de Laude, de Salem, de Alna, et de Villa nova in *collegio* nostro Sancti Bernardi Parisius existentium sufficienter et debite per provisorem magistrum regentem et cellerarium dicti collegii informatum, dictos scolares in dicto collegio retinet per praesentes, abbatibus eorumdem inhibendo sub gravibus poenis, ne eos quoquomodo revocent, sed ipsos ibidem cum debita et sufficienti provisione teneant donec et usquequo per gradum et apicis magisterii adeptionem Ordini fructum et honorem afferre valeant, praefatis provisori, magistro regenti et cellerario dicti collegii etiam districte inhibendo, ne dictos scolares, si contingeret revocari de ipso collegio, exire permittant absque domini Cisterciensis licentia speciali super hoc petita et obtenta. Quibus insuper provisori, magistro regenti et cellerario dicti collegii, de quorum circumspectionibus idem Capitulum gerit fiduciam, tenore praesentium plenariam tribuit facultatem compellendi per censuras Ordinis et alia iuris et iustitiae remedia abbates sequentes ad mittendum suos scolares ad dictum collegium infra proximum festum sancti Remigii, cum debitis et sufficientibus provisionibus, videlicet abbatem de Dunis duos, de Bondelo duos, de Capella Thosan duos, de Loco Sancti Bernardi unum, de Villari duos, de Alna duos, de Camberone duos, de Valle Sancti Lamberti unum, de Valle Dei unum, de Grandi prato unum, de Valcellis unum, de Boheriis unum, de Fusniaco unum, de Ursicampo unum, de Regali monte unum, de Caroliloco unum, de Prulliaco unum, de Fonteneto unum, de Curia Dei unum, de Signiaco unum, de Longo Villari unum, de Carocampo unum, de Valloliis unum et de Bonofonte unum, vel ad solvendum duplum expensarum, quas dicti abbates facerent, si eosdem scolares in dicto collegio tenerent, invocato ad omnia et singula praemissa, si necesse fuerit, quorumcumque iudicum etiam saecularium auxilio et favore. 40.  Quamquam dudum, praesertim in ultimo generali Capitulo, omnes gratias et diminutiones contributionum per generale Capitulum aut dominum Cisterciensem modernum aut praedecessores suos cuicumque Ordinis abbati usque ad praesens factas et diminutas generale Capitulum revocaverit, cassaverit et annullaverit, statuens, ordinans et diffiniens omnes et singulos abbates ad antiquae taxae solutionem amodo obligari et teneri sub poenis in statutis contentis, non est tamen intentio praesentis Capituli quin dominus Cisterciensis de huiusmodi taxis et contributionum quottis, prout rationabile et expediens sibi visum fuerit, habitu respectu ad paupertatem monasteriorum, et de dictorum monasteriorum facultate sufficienter informatus, aliquam partem dictarum quottarum ad tempus remittere possit de gratia speciali, super quo eidem domino Cistercii praesens generale Capitulum plenariam tenore praesentium tribuit facultatem, non obstantibus quibuscumque aliis diffinitionibus per antea in contrarium factis. 41.  Ad supplicationem abbatis et conventus monasterii de Claroloco, abbatibus de Villerio, de Bello prato et de Alta silva committit praesens generale Capitulum, quatinus ipsi tres insimul vel duo eorum, tertio legitime se excusante, accedant ad dictum monasterium Clariloci et ibidem se diligenter informent et inspiciant si permutatio cuiusdam dominii una cum censibus, quos habet idem monasterium in villis de Donalivaria et Blenvilla, quam praetendit facere cum Desiderio de dicta Donalivaria procuratore et secretario Regis Siciliae, sit ipsi monasterio Clariloci utilis et signanter attendant, si census seu redditus quos vult dominus procurator tradere dicto monasterio pro dicto dominio una cum suis pertinentiis plus valeant in duplo, quam dictum dominium cum suis attinentiis et quod sint acquisiti iuridice ac sine querela perpetuo possit ipsos dictum monasterium possidere, et si sic esse reperiant dicti abbates ipsam permutationem approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis et ipsius Capituli generalis potestate, dum tamen haec procedat et fiat de communi consensu et unanimi voluntate dictorum abbatum et conventus ac etiam de consilio amicorum monasterii antedicti. 42.  Committitur abbatibus de Bolbona et de Calercio quod videant et se informent utrum domus Sancti Sudarii, quae est prope ecclesiam de Tauro, possit debite dari et concedi domino Cardinali Fuxi ad faciendum collegium, dum ipse tamen dominus det de redditibus dictae domui Sancti Sudarii, et quidquid inde fecerint referant in proximo sequenti Capitulo generali. 43.  Abbatibus de Hymenrode et de Valle Dei, Trevirensis et Leodiensis dioecesium, et eorum cuilibet committit praesens generale Capitulum, quatinus decimam, quam soror Yrmengardis dudum abbatissa de Fristorf occupat et tenet, ad usum dicti monasterii applicent, sequestrentque usque ad adventum Domini abbatis de Morimundo. 44.  Abbatibus de Hegena et Arufldorch [*Arnsburg*] committit praesens generale Capitulum, quod se diligenter informent, an permutatio, quam abbas et conventus monasterii de Walkenrode praetendunt facere de certis bonis sitis in Meste, pro mansis, agris, vineis et aliis bonis in Steden, Stufferde, Scieffa, Utenhusen et in Wissenze, cum ceteris suis appendentiis ad quemdam Fredericum de Hospghart militem et suos heredes spectantibus, sit iusta et recta, et quod referant huiusmodi permutationem in proximo generali Capitulo, in plenaria Ordinis potestate. 45.  Committitur per generale Capitulum abbatibus de Fonte salutis et de Lankeim, quod inspiciant diligenter et debite se informent an venditio seu permutatio quarumdam villarum et aliorum bonorum minus utilium ad monasterium Ebracense pertinentium, sit et possit esse ipsi monasterio utilis et accommoda pro quibusdam decimis seu aliis, quam abbas et conventus dicti monasterii Ebracensis facere intendunt, et quidquid circa hoc repererint referant in proximo venturo Capitulo generali. 46.  Abbatibus de Quinciaco, de Ioyaco et de Fonte Ioannis et eorum cuilibet in solidum committitur per generale Capitulum, quatinus omnes et singulas nostri Cisterciensis Ordinis regulares personas, quas repererint obligari vel teneri Domino abbati Pontigniaci aut suo monasterio in quibusdam pecuniarum summis, *etc. ut in forma consueta*. 47.  Ad idem abbatibus de Longovado et de Albaripa et eorum cuilibet in solidum, pro domino Claraevallis ac suo monasterio. 48.  Ad idem abbatibus de Valleclara et de Igniaco, pro domino abbate de Ursicampo. 49.  Ad idem domino abbati de Ursicampo pro abbatissa et monasterio monialium de Vivario Beatae Mariae. 50.  Committitur abbati de Lubens, quod visitet et reformet omnia monasteria utriusque sexus sibi et monasterio suo subiecta, videlicet de Claratumba, de Lucana, de Bussovia, de Henrichove, de Kamins, de Grissovia, de Tremis, de Ubebach et de Ameches, secundum antiqua statuta Ordinis, contributiones debitas recipiendo de quibus domino Cistercii habebit reddere rationem ; et praesertim quod se transferat ad monasterium monialium de Ouleboth, et quod ibidem visitet, reformet, instituat et destituat in plenaria Ordinis potestate omnia quae repererit visitanda et reformanda. 51.  Praesens Capitulum generale sufficienter informatum de religiosa conversatione ceterisque virtutibus et perfectionibus fratris Arnulphi, monasterii de Ellancio expresse professi, necnon de sufficienti ipsius litteratura sibi et aliis ad proficiendum in studio, quique anno elapso in collegio Sancti Bernardi Parisius ordinarie, bene et honeste ad decus et Ordinis honorem, suisque auditoribus ad profectum lecturam Bibliae peregit, attendensque idem Capitulum et considerans quanta multipliciter Ordo iste propter personarum litteratarum penuriam in suis privilegiis et aliis patiatur discrimina, eumdem fratrem Arnulphum ad legendum sententias in dicto collegio Sancti Bernardi Parisius in immediate sequenti inchoandas constituit, ordinat et deputat, abbati dicti monasterii de Ellancio districte praecipiendo in virtute salutaris obedientiae ac sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus dictum Arnulphum infra proximum Pascha ad dictum collegium Sancti Bernardi Parisius, cum debitis et sufficientibus provisionibus transmittat, ipsumque ibidem teneat donec et usquequo dictarum sententiarum lecturam perfecte et integre compleverit ; et quia nonnulli abbates dicto monasterio de Ellancio proximi a longissimis temporibus nullos scolares tenuerunt nec tenent, praesertim de Signiaco, de Valleregis, de Kaherio, de Caladia, de Valleclara et de Igniaco, proinde omnibus istis abbatibus pro qualicumque supportatione dictae lecturae sententiarum ad solvendum infra proximum praedictum Pascha sequentes summas sub excommunicationis latae sententiae poena, videlicet de Valleregis 12 flor., de Valleclara 5 flor., de Caherio 4 flor., de Caladia 4 flor., de Signiaco 10 flor., et de Igniaco 3 flor., praesens generale Capitulum constringit et obligat, abbati de Regalimonte districte dando in mandatis in virtute salutaris obedientiae, quatinus, quantocius commode poterit, per se vel per alium huiusmodi diffinitionem debitae executioni tradat, dominum Cisterciensem per suas patentes litteras certificando de omnibus et singulis circa hoc per eumdem factis. 52.  De gratia speciali conceditur Ioanni de Dobberan, Bernardo de Dargon, Mathiae de Novocampo, Ioanni de Rivo Sanctae Mariae, Ioanni de Hyddense, Stephano de Connas, Harwico de Hilda, Frederico de Purocampo et Ioanni de Soho [*Locco* ?] monasteriorum abbatibus, quod scolares suos in studio Rosthokiensi iam vigenti, sub debitis provisionibus teneant, eisdem libertatibus, privilegiis et gratiis quibus in aliis studiis ab Ordine privilegiatis, quousque studuerint in artibus gaudeant effective, et ipsius studii provisio et ordinatio ceteraque ad ipsos studentes pertinentia committuntur abbati de Dobberan. 53.  Committitur abbati de Ursicampo, quod se informet si abbas de Longoponte recipit 12 salucia, quae abbas de Caduino mittebat suis advocatis Parisius et faciat partibus iustitiam, in plenaria Ordinis potestate. 54.  Abbatibus de Aureavalle et de Castellione, Verdunensis dioecesis, qui a longissimis temporibus nullos scolares tenuerunt, nec tenent in collegio Sancti Bernardi Parisius, licet sicut praesens generale Capitulum est sufficienter informatum, possint et potuissent si voluissent, districtissime idem Capitulum praecipit et mandat in virtute salutaris obedientiae ac sub aliis poenis tam apostolicis quam huius Ordinis statutis contentis, quatinus infra proximum festum s. Remigii scolares suos ad praedictum collegium Sancti Bernardi Parisius, cum debitis et sufficientibus provisionibus, transmittant ; alioquin praesens generale Capitulum ex nunc prout ex tunc condemnat eos ad solvendum expensas, quas dicti scolares regulariter vivendo facerent per annum, si eos ibidem tenerent, abbati Vallisclarae omnimodam et plenariam Ordinis potestatem dans exigendi, levandi, requirendi et ad solvendum dictas pecuniarum summas compellendi, invocato ad hoc, si fuerit opus, auxilio brachii saecularis, huiusmodi pecunias in usum praedictorum scolarium et futurorum ibidem degentium, ac in ipsius collegii sustentatione aedificiorum dumtaxat convertendas. 55.  Abbati de Monte Sanctae Mariae praecipitur per generale Capitulum, sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus infra festum Nativitatis Domini proxime futurum solvat et debite satisfaciat Ioanni dicto Quenteau de Salinis, de summa 64 quatuor florenorum monetae currentis in Burgundia, in qua summa idem abbas seu monasterium suum praedicto Ioanni tenentur legitime obligati. 56.  Ad supplicationem abbatis et conventus monasterii de Lubens, committit praesens generale Capitulum abbatibus de Lubna et de Grissovia, quod se diligenter informent, utrum alienatio seu impignoratio quarumdam inutilium possessionum et pro nunc perditarum, quam praedicti abbas et conventus praetendunt facere ad tempus pro sui monasterii reaedificatione, sit aut esse possit eidem monasterio utilis et fructuosa, et si in hoc dicti monasterii utilitatem perceperint, super quo conscientias cuiuslibet ipsorum onerat idem generale Capitulum, ad praedictam impignorationem fiendam cum eisdem abbate et conventu dispensent auctoritate praedicti Capituli generalis. 57.  Abbati de Dunis praecipit generale Capitulum, quatinus mittat ad studium Parisiense in collegio Sancti Bernardi fratrem Gerardum Doulcis bene dispositum ad scientiarum acquisitionem, cum debitis provisionibus infra proximum et instans festum s. Remigii, secundum diffinitionem alio anno super hoc plenius editam, sub poenis et censuris Ordinis, dictam diffinitionem renovando et approbando. 58.  Abbati de Fonte frigido committit generale Capitulum, quod se diligenter informet super furto per fratrem Stephanum de Genoniaco, monachum monasterii Sancti Marcelli, commisso, et si repererit ipsum culpabilem de praemissis, ipsum corrigat et puniat in plenaria Ordinis potestate. 59.  Praecipit generale Capitulum abbati de Ezwetel, Pataviensis dioecesis, quatinus recipiat fratrem Petrum Cellatoris monachum suum, sub ipsius Ordinis disciplina regulari secundum exigentiam demeriti ipsius fratris Petri, et quod de cetero non permittat ipsum de proprio exire monasterio. 60.  Ad idem praecipitur abbati de Bellavalle. 61.  Praecipit generale Capitulum abbati de Lutzella, quod praecipiat auctoritate Capituli et censura Ordinis cuidam fratri nominato Balthasar, quod non trahat quacumque de causa extra iuridictionem Ordinis abbatem et conventum monasterii de Sengua, Bragnabriensis dioecesis, et quod dictus de Lutzella denuntiet dictum Balthasar excommunicatum, eumdem capiendo et incarcerando, invocato, si necesse fuerit, auxilio brachii saecularis. 62.  De Asseyo et de Roseriis monasteriorum abbates libere contribuerunt et contribuere promiserunt, pro expensarum baccalaurii de Balerna in studio Parisiensi supportatione, quilibet 10 flor. et quolibet anno quousque gradum magisterii dictus baccalaureus adeptus fuerit. 63.  Ad humilem supplicationem abbatum de Charitate et de Balerna indulget et pie concedit atque praecipit praesens generale Capitulum, quod in omnibus monasteriis Ordinis existentibus in diocesi Bisuntina deinceps celebretur festum beati Claudii, episcopi et confessoris, et fiat servitium per omnia tam de die quam de nocte sicut de beato Nicolao confessore. 64.  Inhibetur abbati Firmitatis hic praesenti, auctoritate Capituli generalis, quod non trahat abbatem de Maceriis ratione debiti mutui extra iurisdictionem Ordinis, attento quod praedictum Capitulum offert se ad iustitiam reddendam et faciendam eidem abbati Firmitatis, qui sibi praesentialiter coram nobis Capitularibus, dictum abbatem de Maceriis totaliter submitti requisivit. 65.  Appunctuamentum affranchisationis seu manumissionis Guillelmi Merceriis per dominum abbatem Firmitatis, ut suum conventum certis ex causis erga praefatum Guillelmum ad suos haeredes legitime procreandos factum, prout in litteris dictorum abbatis et conventus super hoc confectis, quibus hae patentes annectuntur, plenius continetur, praesens generale Capitulum confirmat, ratificat et approbat. 66.  Contractum admodiationis domus cuiusdam pertinentis ad monasterium de Moris, in civitate Trecensi, inter abbatem et conventum dicti monasterii et Iacobum Ponan, civem Trecensem, et uxorem et liberos eorumdem, factum et initum, prout in litteris dictorum abbatis et conventus, quibus haec patentes sunt annexae plenius continetur, Capitulum generale ratificat, confirmat et approbat.

Anno Domini millesimo quadringentesimo quadragesimo quinto, statuta sunt haec apud Cistercium tertia die mensis maii, in eiusdem Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1431. 2.  Pro christianissimo… *etc. ut in anno* 1443. 3.  Pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace… *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis… *etc. ut in anno* 1425. DIFFINITIONES GENERALES 6.  Cum ordo noster …contributionem novem millium florenorum… *etc. ut in anno* 1411, *n° 7. 7.  Quoniam secundum primitivam nostri Ordinis institutionem, in cerimoniis, cantu officioque divino, omnes uniformes esse debemus, nec licet novitates aliquas sine scitu et consensu Capituli generalis in Ordine introducere, et nuper propter quosdam libellos, qui alio nomine *Ordinaria* nuncupantur, quorum aliqui dicuntur in Cistercio confecti, alii in Claravalle, multae diversitates in Ordine exortae censentur, tam in officio divino, quam in aliis observantiis, talibus obviandum praesens Capitulum generale committit priori Cistercii et magistro Richardo de Claravalle, quatinus assumant dictos libellos et diligenter inspiciant si adinvicem sint concordes et usibus antiquis ac diffinitionibus Ordinis consonantes, et omnes diversitates pro posse corrigant, et quidquid fecerint in proximo Capitulo generali praesentent, per ipsum approbandum vel reprobandum. 8.  Item, quia tepescente caritate istis novissimis temporibus coguntur abbates ad conversionem pueros etiam indoctos et illiteratos recipere, unde contingit, quod multae Ordinis personae nec litteras intelligere nec legere sciunt, tanto malo obviare cupiens praesens Capitulum generale, districte praecipit abbatibus et regimini praesidentibus Ordinis universi qui huiusmodi iuvenes receperunt vel amodo recipient, quatinus habeant aliquem virum doctum religiosum vel saecularem, qui ipsos iuvenes de primitivis scientiarum instruat et qui compellat ipsos iuvenes studio vacare, nec promoveantur ad ordinem sacerdotalem nisi prius litteraliter loqui sciant, et super hoc diligenter visitatores et reformatores inquirant. 9.  Item, quia in litteratis viris maxime deficimus in Ordine, sub poenis in reformatione beatae memoriae Benedicti Papae XII contentis, praecipit et mandat praesens Capitulum generale omnibus abbatibus Ordinis universi, qui secundum ipsam reformationem studentes habere tenentur, quatinus infra festum beati Remigii proxime venturum, ipsos suos studentes cum debitis provisionibus destinent ad studium Parisiense, declarans per praesentem diffinitionem omnes abbates, qui super hoc negligentes vel remissi fuerint, transacto dicto termino, poenas contentas in ipsa Benedictina incurrisse, committitque praesens Capitulum generale provisoribus et magistris regentibus collegiorum Ordinis in studiis generalibus consistentium, facultatem omnimodam compellendi abbates sub censuris Ordinis, ut praesentem diffinitionem observent et ut poenas in Benedictina contentas ex integro persolvant. 10.  Item, quia per Capitulorum generalium celebrationem honor Ordinis servatur, mores corriguntur, multaque alia ad laudem Dei convenientia statuuntur et ordinantur, quapropter non immerito a principio Ordinis institutum fuit, ut omnes abbates per se vel per suos procuratores sub certis modo et forma in ipso Capitulo comparerent, et hoc negligentibus diversae poenae statutae fuerunt, quas quidem poenas multi abbates, proh dolor ! incurrere non formidant, quapropter sub poenis in statutis apostolicis contentis, praecipit et mandat praesens generale Capitulum omnibus et singulis abbatibus Ordinis universi, quatinus iuxta statutorum Ordinis papalium et regularium morem, compareant in proximo Capitulo generali, et quicumque abbates vel monachi a principibus vel aliis potentibus litteras impetrare praesumpserint, vel ad ipsum Capitulum generale non venient, sint ipso facto excommunicati, a qua excommunicatione absolvi non poterunt, nisi per dominum Cisterciensem vel aliquem ex suis commissariis. 11.  Item, licet pluries sane et sancte institutum fuerit ut abbates noviter promoti, cum decreto suae electionis, in proximo Capitulo generali inde sequenti personaliter comparent, huic tamen statuto scientissime confecto multi hucusque parere contempserunt, Capitulum omnes abbates a sex annis et citra promotos, qui in ipso Capitulo hucusque non comparuerunt, nisi in proximo Capitulo generali personaliter compareant, praesens Capitulum generale ab omni administratione per praesentem diffinitionem suspendit, quousque quod praecipitur opere compleant, nisi legitime se excusaverint. 12.  Item, licet ex diversis Ordinis statutis antiquis et novis multiplices poenae institutae fuerint contra abbates et monachos qui reformatoribus et visitatoribus rebelles existerent et qui contra eos qualitercumque potentum auxilia adeunt, et ab ipsis potentibus litteras, preces, minas impetrant, nihilominus non desunt qui talia dietim perpetrant, unde cogitur Ordo diversas contra tales poenas fulminare. Eapropter praesens Capitulum generale omnes tales excommunicatos denuntiat iuxta antiquas Ordinis diffinitiones, necnon omnes eis adhaerentes, consilium, auxiliumque ferentes, mandatque et praecipit praesens Capitulum generale ut tales iuxta *Libellum diffinitionum* in Ramis palmarum palam et publice cum ceteris in capitulis Ordinis a praesidentibus excommunicati denuntientur, et si abbas aliquis super hoc convictus vel confessus fuerit, ipso facto sit ab omni administratione sui monasterii suspensus, in sequenti Capitulo deponendus, si vero fuerit monachus poenam sustineat conspiratorum. 13.  Item, licet electiones pure, sancte et pie iuxta traditiones antiquorum patrum fieri debeant, multi et ambitione et avaritia ducti non cessant conventus, ut eligantur, perturbare, potentum litteras, preces et minas impetrare, tantis malis obviare cupiens praesens Capitulum generale omnes tales, qui videlicet vel per se vel per interpositam personam impetraverint huiusmodi litteras, denuntiat fores inhabiles ad omnes Ordinis actus legitimos, praecipitque praesidentibus in electionibus, sub poena depositionis a suis officiis et dignitatibus, ne tales promovere aut confirmare praesumant. 14.  Item, quorumdam abusum dicentium non se velle habere abbatem nisi de gremio conventus, praesens Capitulum generale evellere cupiens, declarat iuxta antiquas Ordinis diffinitiones, omnes tales pro illa vice privatos voce quam in electione habere debebant. 15.  Item, quia iuxta traditionem Moysis, bestia quae tangit montem morte moriatur, id est idiota praelationem appetens, sub poena privationis a sua dignitate et iurisdictione, inhibet praesens Capitulum generale praesidentibus in electionibus abbatum Ordinis, ne aliquem promoveant vel confirment in abbatem, qui non habuerit qualitates in *Libello diffinitionum antiquarum* contentas. 16.  Item, licet pluries praeceptum fuerit, ut patres abbates singulis annis, per se vel per suum commissarium, omnia monasteria sibi subiecta iuxta antiquum morem Ordinis visitarent, multi tamen super hoc negligentes hucusque existerunt, unde et multa scandala exinde orta fuerunt ; eapropter praesens Capitulum generale committit domino Cisterciensi et quatuor primis, quatinus omnes et singulos abbates, quos super hoc negligentes et remissos repererint, sub censuris Ordinis, ut debitum faciant, viriliter compellant, ac ipsis poenas in statutis Ordinis contentas imponent. 17.  Item, quia multi abbates de studentibus tenendis retrahuntur ex hoc, quod ad studium promoti vel se transferant ad alia monasteria, sua deserentes, aut malitiose impetrant ut contra Deum et suam conscientiam ad alium Ordinem se transferant, eapropter statuit et diffinit praesens Capitulum generale, quod nullus amodo mittatur ad studium nec promoveatur ad quodcumque officium, nisi prius coram abbate et conventu solemniter iuraverit, primo quod pro posse suo defendat libertates et privilegia Ordinis ; item, quod nunquam se transferat ad aliam domum neque ad alium Ordinem sine licentia sui abbatis, nisi fuerit canonice in abbatem electus ; iurabit etiam quod nunquam super praedicto iuramento impetrabit dispensationem nec impetrata per quemcumque, qualitercumque, vel quorumcumque colore quaesito nec quocumque modo, utetur. 18.  Item, quia propter defectum observantiae privilegiorum Ordinis, Ordo ipse in multis periclitatur, sub poena depositionis praecipit praesens Capitulum generale omnibus et singulis abbatibus et regimini praesidentibus Ordinis universi, quatinus faciant sibi transcribi copiam privilegiorum communium Ordinis a Summis Pontificibus concessorum, singulariter a Domino Ioanne XXIII, Martino V et Eugenio IV, et quia bona Ordinis in necessitate communia censentur et aliqua sint monasteria adeo depaupertata quod ad tuitionem ipsorum privilegiorum non sufficiant, districtissime praecipit praesens Capitulum Generale reformatoribus et senioribus abbatibus cuiuslibet provinciae aut dioecesis, quatinus ad requestam abbatum oppressorum, in plenaria Ordinis potestate possint congregare ceteros abbates ipsius dioecesis aut provinciae, et eis imponere aliquod subsidium pro relevatione, ut praefertur, abbatum oppressorum, poteruntque rebelles et inobedientes, ut debitum suum faciant, sub censuris Ordinis compellere. 19.  Item, ut status Ordinis sciri queat et occurrentibus necessitatibus subveniri, praecipit praesens Capitulum generale reformatoribus Ordinis universi, sive per ipsum Capitulum sive per dominum Cisterciensem institutis vel in posterum instituendis, quatinus singulis annis vel per se, cessante legitimo impedimento, vel per suum procuratorem ubi legitimum aderit impedimentum, informent singulis annis Capitulum generale de statu spirituali et temporali monasteriorum suae reformationi subditorum, quoscumque etiam abbates qui ipsis reformatoribus statum suae domus spiritualem et temporalem ad plenum manifestare renuerint, praesens Capitulum denuntiat graviter fore puniendos. 20.  Item, licet Summus Pontifex, cui unicuique ius suum reddit et conservat, nullos excommunicatos parte non audita ad plenum absolvit, multi tamen a reformatoribus seu visitatoribus excommunicati, timorem Dei postponentes et Ordinis iurisdictionem parvipendentes, se asserunt ab ipso Summo Pontifice aut a suis delegatis fore absolutos, non curantes et se et alios, quantum in ipsis est perdere et extra communionem Ecclesiae ponere, quapropter praesens Capitulum generale inhibet omnibus personis Ordinis universi, ne talibus per reformatores aut visitatores excommunicatis communicare aut eis obedire praesumant, nisi Capitulo generali aut ipsis reformatoribus sive visitatoribus super hoc consultis, non obstantibus quibuscumque appellationibus per eos factis, cum ab Alexandro Papa III nobis concedatur, quia nullus extra Ordinem nostrum appelleret et si appellaverit, nihilominus sententiis Ordinis subiaceat. 21.  Item, quia ideo Capitulum generale annuatim celebratur, ut unicuique iustitiam administret, ad hoc etiam reformatores et visitatores instituuntur, et inhonestum est ut religiosus religiosum eiusdem voti et observantiae coram saecularibus provocet, inhibet praesens Capitulum generale, ne aliqua Ordinis persona cuiuscumque gradus aut dignitatis existat, aliam eiusdem Ordinis personam coram quocumque iudice, qui non fuerit de nostro Ordine citari aut provocari ad iudicium faciat, nisi prius ipso Capitulo generali de iustitiam ministrantibus requisito et consulto. 22.  Item, quia a tempore, quo *Libellus novellarum diffinitionum* fuit compilatus, multae fuerint diffinitiones institutae utiles et necessariae a quamplurimis etiam asseritur multas contradictiones in *Libello diffinitionum* contineri, eapropter committit praesens Capitulum generale abbati Maceriarum, s. th. pr., necnon abbatibus de Charitate et de Buxeria Eduensi, quatinus diligenter scrutentur diffinitiones, ut fertur, a tempore *Libelli novellarum* promulgatas, et signanter tempore bonae memoriae domini Cistercii ultimate defuncti, et quod illas quae ipsis videbuntur esse utiles et necessariae, faciant transcribi et proximo Capitulo praesentari, per ipsum approbandae vel *reprobandae ;* committit etiam eisdem ut diligenter scrutentur contradictiones, si quae in ipsis diffinitionibus reperiantur, de omnibus quae fecerint Capitulum generale informaturi. 23.  Item, quia religiosorum est humilitate ascendere, omnem ambitionem fugere et, his non obstantibus, contra Ordinis diffinitiones antiquas et novas, quidam abbates aut per potentiam saecularem aut propter rerum temporalium affluentiam et etiam diversis aliis coloribus minus bene quaesitis, se aliis coabbatibus suis anteponere praesumant contra antiquas Ordinis diffinitiones, quapropter multa scandala etiam apud saeculares oriuntur ; tantis malis obviare cupiens praesens Capitulum generale statuit et diffinit, quos amodo ubicumque abbates Ordinis convenient, post quatuor primos et abbates de Prulliaco et de Savigniaco, in th. mag., secundum antiquitatem sui gradus incedant et sedeant, et post alii abbates secundum antiquitatem fundationis suorum monasteriorum. Et quicumque abbas, quocumque colore quaesito, contrarium facere praesumpserit, graviter puniatur, nihilominus in proximo Capitulo generali de commisso veniam petiturus. 24.  Quia ad notitiam Capituli generalis dolenter pervenit, quod *nonnulli* Ordinis abbates et monachi, suae salutis immemores, litteras et sigilla domini Cistercii falsificare et contrafacere non verentur, huiusmodi scandalosum et enorme peccatum a personis Ordinis radicitus amputare et evellere cupiens, praesens Capitulum generale statuit et diffinit, quatinus si qui tales in Ordine reperti fuerint, si abbas fuerit, sciat se esse deponendum et nihilominus sit inhabilis ad quaecumque officia vel beneficia in Ordine obtinenda ; si monachus vel conversus, capiatur et incarceretur usque ad nutum Capituli generalis, notificaturque ex parte praefati domini Cisterciensis, quatinus in omnibus et singulis eiusdem litteris patentibus nulla fides adhibeatur nisi dictae litterae fuerint signatae suo signo manuali, una cum signo manuali sui notarii et a dorso sigilli dicti domini contrasigillum eiusdem domini fuerit. 25.  Omnibus et singulis abbatibus Ordinis universi inhibetur sub poena inobedientiae, ne pro ordinandis suis religiosis aliquas pecunias tradere audeant diocesanis aut eorum notariis, nec dictos religiosos suos pro ordinibus suscipiendis per dictos *dioecesanos* aut eorum officiales quoquomodo examinari permittant, *praecipiendo* omnibus et singulis abbatibus in praesenti Capitulo existentibus, quatinus huiusmodi diffinitionem diligenter observent, secumque afferant aliis coabbatibus suis eamdem diffinitionem quam citius poterint nuntiaturi. 26.  Per generale Capitulum statuitur et ordinatur, quod si aliquae personae ecclesiasticae vel saeculares nitantur nos facere evocari coram quibuscumque conservatoribus privilegiorum Ordinis, cum tales conservatores sint dati nobis in favorem nostrum et contra nos militare non debeant, quia tales conservatores si super hoc requisiti non destiterint, per appellationis remedium vel alias secundum exemptiones Ordinis declinentur et evitentur. 27.  Inhibetur omnibus et singulis Ordinis abbatibus et regimini praesidentibus sub poena depositionis, ne amodo submittant se, quacumque occasione data, iurisdictioni episcoporum sive quorumcumque iudicum, qui non sunt de Ordine nostro, renuntiando privilegiis et exemptionibus, et si qui contrarium fecerint per patres abbates visitatores et reformatores taliter puniantur, quod ceteris cedat in exemplum. 28.  Graves querimonias et scandalosas conversationes quorumdam apostatarum et religiosorum Ordinis in suae salutis detrimentum per saeculum evagari non reverentium et per diversas ecclesias saecularium celebrantium, praesens generale Capitulum diutius ferre non valens, omnibus et singulis abbatibus Ordinis quorumlibet regnorum et provinciarum in virtute salutaris obedientiae districte praecipit et mandat, quatinus huiusmodi religiosos et apostatas, alter alterum non expectando, capiant seu capi faciant et incarcerent ipsosque in eisdem carceribus detineant, donec ab abbatibus ipsorum fuerint revocati et mandati, invocato brachii saecularis auxilio, et cum expensis abbatum dictorum monasteriorum. 29.  Generale Capitulum quaestionem fieri solitam, quando debet celebrari tricenarium eiusdem Capituli, terminare volens statuit, ordinat et diffinit, quatinus dictum tricenarium inchoetur et celebretur feria tertia infra octavam Ascensionis. 30.  Quia, sicut ad praesentis Capituli generalis pervenit audientiam, nonnulli Ordinis abbates et abbatissae contra ordinationes apostolicas, personas illegitimas in Ordine recipere non verentur, praesens generale Capitulum talibus obviare cupiens, universis et singulis abbatibus et abbatissis, regimini praesidentibus Ordinis universi, inhibet idem Capitulum, ne amodo audeant aliquas personas recipere in suis monasteriis, nisi tales fuerint legitimae, sufficientes et idoneae, iuxta ordinationem felicis recordationis Benedicti Papae XII ; qui contrarium fecerit, poenas contra tales in statutis Ordinis promulgatas se noverit incurisse. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 31.  Translationem domini Roberti Bertin a praesidentia monasterii de Strata, Ebroicensis dioecesis, necnon electionem et promotionem seu provisionem eiusdem domini Roberti in abbatem monasterii de Brolio [Benedicti] praedictae dioecesis Ebroicensis per abbates de Vallibus Sernay et de Regali monte, auctoritate domini Pontigniacensis die 29 mensis octobris anno domini 1443 factas, *etc. ut in forma consueta*. 32.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Iacobi Lathomi, professi monasterii de Strata per abbates de Vallibus Sernay et de Regali monte, auctoritate domini Pontigniacensis die 29 mensis octobris anno Domini 1443 factas, *etc.* 33.  Praesens generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat omnia et singula facta et actuata per dominum Morimundi, s. th. pr., circa resignationem fratris Vesiani, quondam asserti abbatis de Bonofonte, dioecesis Convenarum, et institutionem ac provisionem factam de persona fratris Antonii Solerii, s. th. pr., in abbatem dicti monasterii de Bonofonte, dictasque institutionem et provisionem cum omnibus et singulis inde sequentibus idem Capitulum confirmat, ratificat et approbat. 34.  Cessionem spontaneam domini Ioannis, nuper abbatis in monasterio de Lenyn, *Brandenburgensis* dioecesis, in manu sui patris abbatis factam, nec non electionem, promotionem et installationem de persona fratris Nicolai, subprioris dicti ad ipsius praesidentiam abbatiatus per dominum abbatem monasterii in Sichem, ipsius monasterii Lenyn patrem abbatem, 11 kalendas novembris anno Domini 1443 canonice factas, *etc.* 35.  Resignationem spontaneam abbatialis dignitatis monasterii de Fulcardimonte, dioecesis Rothomagensis, in manu commissarii abbatis de Savigniaco, immediati visitatoris eiusdem monasterii de Fulcardimonte nuper factam, electionemque seu provisionem paternam de persona fratris Caroli de Cahaignolles, presbyteri, ac monasterii de Savigniaco expresse professi, per ipsum abbatem Savigniaci die 11 mensis decembris anno Domini 1444 celebratam, *etc.* 36.  Electionem, promotionem et installationem fratris Michaelis Le Fouacier ad praesidentiam abbatiatus monasterii de Fonte Danielis per patrem abbatem, die 10 mensis septembris anno Domini 1444 debite celebratas, *etc.* 37.  Provisionem fratris Berengarii Borgarelli, monachi expresse professi monasterii Vallis magnae, ad abbatialem dignitatem monasterii de Sinaqua, Cavallicensis dioecesis, per dominum Morimundi, s. th. pr., auctoritate generalis Capituli die 23 mensis septembris anno Domini 1444 debite celebratam, *etc.* 38.  Sententiam per dominum Morimundi, s. th. pr., latam in monasterio de Oliva, Pampelonae dioecesis 22 die mensis maii contra fratrem Ioannem assertum abbatem de Fiterio, latam, praesens generale Capitulum laudat, confirmat et approbat, mandando dicto fratri Ioanni asserto abbati de Fiterio, sub poenis excommunicationis latae sententiae, depositionis et carceris usque ad nutum Capituli generalis, ut ab inquietationibus, intrusionibus et molestationibus abbatis ipsius monasterii de Oliva cesset omnino et quiescat, committendo abbatibus de Sancta Fide et de Petra, et cuilibet eorum in solidum, eisque praecipiendo in virtute salutaris obedientiae, quatinus hanc diffinitionem per se vel per alium debitae executioni studeant demandare, imponantque perpetuum silentium eidem Ioanni asserto abbati super impetitionem dicti abbatis de Oliva, sub poenis antedictis. 39.  Praesens generale Capitulum debite informatum de probitate, sufficientia et honesta conversatione fratris Nicolai de Fyreyo, monachi de Theoloco, nostri Ordinis Lingonensis dioecesis, eidem fratri praesens generale *Capitulum* committit omnimodam administrationem et regimen totale, spirituale videlicet et temporale, monasterii de Silvacana, cui monasterio de Silvacana idem Capitulum monasterium de Valle Sancta, dudum eidem monasterio de Silvacana annexum, unitum et incorporatum rursus et ex abundanti unit, annectit et incorporat cum omnibus suis iuribus, proventibus, pertinentiis et emolumentis ad praedictum monasterium de Valle Sancta pertinentibus quibuscumque. 40.  Praesens generale Capitulum legitime informatum, quod longe ante Sanctissimus Dominus noster Eugenius, divina providentia Papa IV, fratrem Ioannem Magdale, s. th. pr., in romana Curia procuratorem generalem, in abbatem monasterii Beatae Mariae de Ovila, Seguntinae dioecesis praefecit quia dominus Morimundi, visitator in tota Hispania deputatus, fratrem Ferrandum de Fonte in abbatem eiusdem monasterii de Ovila praefecerat, ideoque dictam fratris Ferrandi provisionem nullam esse, quia contra dispositionem Sedis Apostolicae factam, et quod si dicto domino Morimundi de praefata provisione Domini nostri Papae tunc constasset, nequaquam dicto fratri Ferrando aut alteri, sicut nec poterat, providisset, ad eiusdem domini Morimundi instantiam electionem ultimo celebratam, sine patris abbatis licentia, in eodem monasterio de Ovila, ac praefatam provisionem dicti domini Morimundi factam dicto fratri Ferrando, cassat, irritat et annullat, prout nullae et cassae a suo principio fuerunt, cum omnibus inde secutis ; de Spina, de Palaciolis, de Oliva monasteriorum abbatibus et cuilibet ipsorum praecipiendo et mandando, quatinus praesentem diffinitionem praedicto fratri Ferrando intiment et eumdem compellat ad dimittendam possessionem dicti monasterii et omnium membrorum eius, et dictum fratrem Ioannem aut suum procuratorem ponant et inducant in veram et realem possessionem, censura Ordinis et aliis remediis opportunis, concedendo eisdem et cuilibet ipsorum quoad praemissa plenariam Ordinis potestatem. GRATIAE SPECIALES 41.  Abbates Ordinis, qui miserunt suas excusationes quorum nomina sequuntur ad praesens generale Capitulum et qui propter notoria guerrarum discrimina ad hoc ipsum commode accedere non valuerunt, habet ipsum Capitulum pro hoc anno favorabiliter excusatos, illis dumtaxat exceptis, qui fuerant ad ipsum generale Capitulum personaliter citati et non comparent, sequuntur nomina de Pruliaco, de Barbello, de Valle lucenti, de Ellantio, de Rupibus, de Pratea, de Oliveto, de Lenyn, de Valleclara, de Signiaco, de Valleregis, de Caricampo, de Aceyo, de Balerna, de Valcellis, de Claroloco, de Camberone, de Capella, de Loco Sancti Bernardi, de Villari, de Albaripa, de Crista, de Boheriis, de Fusniaco, de Regalimonte, de Karoliloco, de Valle Beatae Mariae, et omnes abbates nationis germanicae. 42.  Ad supplicationem abbatis de Lenyn, frater Caspar, monachus dicti monasterii de Lenyn, super apostasia per ipsum duabus vicibus per saeculum evagando perpetrata, habitu regulari minime dimisso, rehabilitatur per generale Capitulum ad omnes Ordinis gradus et dignitates, abbatiali dignitate seclusa. 43.  Misericorditer dispensat praesens generale Capitulum cum fratre Guillelmo Chiffleti, dudum professo monasterii Cariloci et nunc Montis Sanctae Mariae, qui per spatium 40 dierum, instigante inimico naturae, regulari habitu minime dimisso, apostatavit, ut praemissis non obstantibus ad omnes Ordinis gradus, dignitates et officia, valeat promoveri etiamsi abbatialem dignitatem includat. 44.  Praesens generale Capitulum attendens onera gravia Ordini pro nunc incumbentia, omnibus et singulis monasteriis monialium Ordinis universi cuiuscumque conditionis existant, per immediate sequens triennium imponat subsidium per dominum Cisterciensem et quatuor primos taxandum. 45.  Abbati Lubensi per generale Capitulum conceditur, ut ipse per se visitet et reformet monasteria sibi immediate subiecta, videlicet de Claratumba, de Heynrichaw, de Camenz, de Bissovia, de Trebniz, de Orvenizko, de Olbok, et quod a nullo alio possit visitari absque speciali mandato Capituli generalis, cui praecipitur, quatinus anno quolibet visitet et reformet dicta monasteria, sub poenis in statutis Ordinis contentis. 46.  Cum abbatibus de Lubens, de Claratumba, de Heynrichaw, de Camenz, de Bissovia, de Trebniz, de Orvenizko, de Olbok, de Grissow, de Hymenlinz, et de Ruda et cum quolibet eorum misericorditer per generale Capitulum conceditur, ut quilibet eorum possit eligere confessorem de Ordine sufficientem et idoneum, qui possit eos absolvere in foro conscientiae a singulis casibus et peccatis, a quibus abbates possunt suos monachos absolvere, quodque possit vices suas committere suis religiosis sufficientibus et discretis. 47.  Generale Capitulum dolenter informatum super lugenda desolatione et concrematione monasteriorum Ordinis in partibus Silesiae existentium, abbatibus dictorum monasteriorum ac ipsis monasteriis de gratia speciali praesens Capitulum generale remittit omnes suas contributiones imponendas usque ad sex annos a data praesentium computandos, quittatque eosdem et quemlibet ipsorum de omnibus et singulis arreragiis dictarum contributionum, per eos aut alterum ipsorum Ordini debitis. 48.  Generale Capitulum supplicationi fratrum de Calatrava supplicantium, quod possint celebrare festum sancti Alphonsi nuper archiepiscopi Toletani, cum XII lectionibus et duobus missis, attento quod in tota illa patria devote colitur a christifidelibus annuatim dictum festum, quapropter ipsam supplicationem adiuvat praesens generale Capitulum intuitu et augmento devotionis dictorum supplicantium. 49.  Misericorditer dispensat praesens generale Capitulum cum fratre Daniele Vanburen, monacho monasterii de Bondelo, qui post 15 dies vel circa apostatavit, regulari habitu Ordinis dimisso, ut praemissis non obstantibus, possit et valeat ad omnes gradus, dignitates et officia promoveri, inclusa abbatiali dignitate. 50.  Praesens generale Capitulum, attendens penuriam et paupertatem monasteriorum de Albaripa, de Longovado, de Belloloco Lingonensi, de Bethania, de Clarofonte, de Lococrescenti, de Caroloco, de Dulcivalle, de Luzella, de Theoloco, abbates eorumdem monasteriorum et quemlibet ipsorum suaque monasteria a solutione cuiuscumque contributionis sibi aut suis monasteriis anno praeterito impositae quittat benigne et absolvit. 51.  Considerata monasterii de Eleemosina paupertate et penuria, de speciali gratia abbati eiusdem monasterii remittit sibi medietatem suae quottae contributionis praesentis anni, una cum omnibus et singulis arreragiis dictarum contributionum, per ipsum abbatem et suum monasterium usque ad praesens Capitulo Ordinis debitis. COMMISSIONES 52.  Reformationem omnium et singulorum monasteriorum Ordinis utriusque sexus et cuiuscumque generationis existant, in provincia Bituricensi, Burdegalensi et tota Aquitania consistentium, domino Claraevallis, s. th. pr., praesens generale Capitulum committit in plenaria Ordinis potestate cum clausulis opportunis per dominum Cisterciensem postea declarandis. 53.  Reformationem omnium et singulorum monasteriorum Ordinis utriusque sexus et cuiuscumque generationis existant in omnibus regnis, patriis et dominiis illustrissimorum Regum et principum Angliae, Scotiae, Daniae, Walliae et Hyberniae consistentium, cum nonnullis aliis provinciis per dominum Cisterciensem nominandis, praesens generale Capitulum domino Morimundi, s. th. pr., per immediate sequens triennium committit cum clausulis opportunis, per dominum Cisterciensem postea declarandis. 54.  Ad idem committitur fratri Ioanni Magdale, abbati de Ovila, s. th. pr., in romana Curia Ordinis generali procuratori, pro monasteriis utriusque sexus in dominiis serenissimorum regum Castellae et Portugalliae constitutis, cum clausulis opportunis. 55.  Renovatur commissio eiusdem fratris Ioannis Magdale, abbatis de Ovila, s. th. pr., in romana Curia Ordinis generalis procuratoris, pro monasteriis in partibus Italiae et aliis circumvicinis partibus constitutis, in plenaria Ordinis potestate. 56.  Monetur magister Petrus, abbas de Balerna, quod ipse infra instans et proximum festum Sanctissimae Trinitatis solvat et reddat cum effectu Ioanni de Forcipibus, apothecario Salinis commoranti, summam 68 florenorum, 11 gr. turonensium, 5 denar. in qua quidem summa tenetur per cedulam suam propria manu signatam obligatus praefatus magister Petrus dicto mercatori, ut apparet per dictam cedulam de data penultima mensis februarii anni 1439. Et in casu oppositionis committitur abbatibus de Roseriis et de Monte Sanctae Mariae coniunctim vel divisim, quod partibus hinc inde auditis ministrent, vel ipsorum alter ministret, iustitiae complementum, in plenaria Ordinis potestate, non obstantibus quibuscumque frivolis appellationibus. 57.  Committitur abbatibus de Candelio, s. th. pr., et de Caduino coniunctim, quod quantocius commode poterunt se transferant ad monasterium Fontis frigidi et ibidem debite vocato patre abbate monasterii, se diligenter informent super regimini eiusdem monasterii spirituali et temporali, et tam in capite quam in membris et si per huiusmodi informationem abbas dicti loci super malo regimine sufficienter convictus et culpabilis repertus fuerit, quod suspendatur ab administratione temporali, et nihilominus citetur ad proximum generale Capitulum visurus ulterius procedi, prout fuerit rationis visis informationibus super hoc fiendis. 58.  Committitur abbatibus de Buxeria, Andegavensis dioecesis, et de Claritate coniunctim, quod se diligenter informent super electione aut promotione fratris Petri Haloiet in abbatem monasterii de Ponte Oltrani, eiusdem Andegavensis dioecesis, et si per informationem sufficientem repererint eumdem fuisse canonice electum seu promotum, quod auctoritate Capituli generalis eumdem confirment, aut alias provideant iuxta formam statutorum Ordinis consuetam. 59.  Generale Capitulum mandat et committit abbatibus de Dunis in Flandria et de Laude, quatinus litteras supplicationis eiusdem Capituli illustrissimo domino duci Burgundiae suisque consiliariis, debita cum reverentia porrigant et presentent eisdem humiliter supplicando, quod ob reverentiam Dei et status ecclesiastici permittant de cetero abbates Ordinis personas eisdem subiectas et potissime conspiratores, apostatas, fugitivos, malefactores et Ordini rebelles iuxta dicti Ordinis privilegia et institutiones de suis criminibus et excessibus, via iuris et iustitiae debitae corrigant ac legitime puniant. 60.  Praesens generale Capitulum ordinat et diffinit committitque abbati de Caduino, in sacra pag. lic., et singulis abbatibus in provinciis Tolosana, Auxitanensi et Narbonensi existentibus, quatinus principales conspiratores, videlicet fratres Vosianum de Seglano olim abbatem, Vitalem Forutrii, Bertrandum de Armentario, Blasio de Bassio, Alnardum Morra, Dominicum de Ysorco, Bertrandum de Arbouso, Ioannem de Amplada et nonnullos alios monachos monasterii de Bonofonte, Convenarum dioecesis, denuntient, seu quilibet ipsorum denuntiet excommunicatos et conspiratores et tamquam tales fore puniendos, praecipiendo eisdem et cuilibet ipsorum, quatinus dictos fratres capiant seu capi et incarcerari faciant, usque ad nutum Capituli generalis, invocato ad praemissa, si sit opus, auxilio brachii saecularis, supplicatque cum debita reverentia idem Capitulum nobilissimo domino comiti Covenarum, quatinus ad praemissa benigniter auxilium et favorem impertiri dignetur. 61.  Committit praesens generale Capitulum abbatibus de Begar, s. th. pr., et de Busayo, quatinus super quibusdam litibus et controversiis motis, inter de Savigniaco et de Sancto Andrea monasteriorum abbates, cognoscant et iudicent ipsis coram eisdem debite vocatis vel evocandis, et super praemissis fungantur dicti commissarii plenaria potestate Capituli generalis. 62.  Committit praesens generale Capitulum abbati de Heysterbach, quatinus monachos professos monasterii de Nepomuc propter guerrarum discrimina aut alias ubicumque dispersos, per censuras et poenas Ordinis compellat viriliter redire ad proprium monasterium. 63.  Praesens generale Capitulum committit abbatibus de Caduino et de Bonofonte, quod visitent et reforment ea quae sunt reformanda, tam in capite quam in membris, monasterii de Villalonga, in plenaria Ordinis potestate. 64.  Committit praesens generale Capitulum abbatibus de Valle clara et de Igniaco et cuilibet ipsorum in solidum, quatinus ipsi aut alter eorumdem viriliter compellant vel compellat abbatem Bonifontis, Remensis dioecesis, per censuras et poenas Ordinis ad solvendum integre medietatem bursae scolaris de Signiaco Parisius studentis, prout in generali Capitulo anni praeteriti fuit diffinitum, in plenaria Ordinis potestate, et citent vel citet eumdem abbatem Bonifontis ad proxime futurum Capitulum generale. 65.  Committitur Domino abbati Pontigniaci, quod sub poenis et censuris Ordinis compellat abbatem et conventum monasterii de Rupibus ad satisfaciendum abbati et conventui monasterii de Quinciaco, tam super quodam debito per eosdem de Rupibus praefatis de Quinciaco deberi praetenso, atque super expensis cuiusdam contumaciae in qua praefati de Rupibus tenentur dictis de Quinciaco, et partibus auditis administret bonum et breve iustitiae complementum, in plenaria Ordinis potestate, inhibendo praedictis de Rupibus sub poenis in papalibus statutis contentis, ne quavis occasione audeant vel praesumant facere conveniri dictos de Quinciaco coram quocumque iudice, praeterquam de Ordine. 66.  Committitur abbati de Caduino, quod accedat quantocius commode fieri poterit ad monasterium monialium Elnondes, et se informet super quadam charta visitationis per abbatem Silvanesii et visitatorem immediatum dicti monasterii monialium in sua ultima visitatione ibidem facta, et si dictam chartam visitationis videat procedere contra Ordinis statuta, quod contenta in eadem charta auctoritate generalis Capituli casset, irritet et annullet, mittatque causas et rationes dictae annullationis domino Cisterciensi infra proximum generale Capitulum, et suspendat dictum abbatem Silvanesii ab officio visitationis quoad illud monasterium, quousque per generale Capitulum super praemissis fuerit ordinatum, visitet etiam praefatus de Caduino praedictum monasterium monialium et provideat in regimine spirituali et temporali, prout eidem videbitur expediens. 67.  Committitur abbati Grandissilvae, quod se informet super certis redditibus per abbatem et conventum Fontis frigidi Bernardo Septe, mercatori, assignatis ratione quarumdam pecuniarum per dictum mercatorem eisdem abbati et conventui concessarum, et si dictos redditus procedere repererit iustis et rationabilibus causis, quod auctoritate generalis Capituli confirmet et approbet. 68.  Committitur domino abbati Pontigniaci, quod super quadam controversia inter abbatem de Caduino et abbatem de Rigniaco quondam mota et adhuc pendente, cognoscat in plenaria Ordinis potestate. 69.  Abbatibus de Prulliaco et de Ioyaco committitur per praesens generale Capitulum, quatinus quamcito commode poterunt ad monasterium de Charmeya, Catalaunensis dioecesis, et etiam ad alia quaelibet loca ipsi monasterio circumvicina, personaliter accedentes inquirant diligenter et exacte se informent de fama, moribus et regimine fratris Nicolai Tonnelin, pro abbate dicti loci se gerentis, nec non de causis cuiusdam frivolae appellationis per ipsum Nicolaum contra suum patrem abbatem, abbatemque Igniaci sibi adiunctum, nuper emissae, et comperta veritate circa praemissa et ea concernentia praefatum fratrem Nicolaum, si sua exegerint demerita, via iuris et iustitiae ac secundum papalia ipsiusque Ordinis instituta a dignitate abbatiali deponant, depositumve nuntient et excommunicatum ubi oportebit, ac etiam alias per incarcerationem seu emissionem, appellatione postposita, viriliter puniant iuxta suorum exigentiam demeritorum, in plenaria Ordinis potestate, invocato etiam, si opus fuerit ad praemissorum executionem, quorumdam iudicum ecclesiasticorum vel saecularium auxilio, consilio et favore. 70.  Praecipit praesens generale Capitulum abbatibus de Valle Sancti Lamberti, de Grandi prato iuxta Namurcum et de Valle Dei, Leodiensis dioecesis, sub poenis latae sententiae excommunicationis et ad solvendum duplum expensarum secundum statuta papalia, quatinus infra festum sancti Remigii proxime venturum ipsi tres coniunctim in aequali portione faciant et mittant unum scolarem sufficientem et idoneum, ad proficiendum in moribus et scientia, in collegio nostro Sancti Bernardi Parisius, committens idem Capitulum abbati de Villari in Brabantia quatinus praefatos abbates et eorum quemlibet ad praemissa facienda et solvendum viriliter coerceat et compellat, per censuras Ordinis, in plenaria Ordinis potestate. 71.  Abbati de Obra per generale Capitulum committitur visitatio omnium et singulorum monasteriorum Ordinis in provincia et archiepiscopatu Gneznensi existentium, in plenaria Ordinis potestate, per immediate sequens quinquennium, rehabilitationibus, confirmationibus Capituli et camerarum distributionibus exclusis. 72.  Ad idem committitur abbati de Prulliaco in filiatione sua. 73.  Ad idem abbati de Begar, s. th. pr., pro monasterio de Boquean sibi immediate subiecto. 74.  Abbati de Obra par generale Capitulum committitur, quatinus abbatissam monasterii de Oloboz, suo patri abbati rebellem et inobedientem, suspendat et deponat ab abbatiali dignitate. 75.  Abbatibus de Longovado et de Ripatorio committitur per praesens generale Capitulum, quatinus omnes et singulas Ordinis personas quas repererint domino abbati Claraevallis aut suo monasterio obligatas, *etc. ut in forma consueta*. 76.  Ad idem abbatibus de Valle clara et de Igniaco, pro abbate et monasterio Signiacensi et specialiter contra abbatem de Bonofonte. 77.  Ad idem abbatibus de Valle clara et de Valle Regis, pro monasterio Igniacensi. 78.  Dominis abbatibus de Firmitate, de Pontigniaco, de Claravalle, de Morimundo, de Maceriis, de Regali monte, de Ursicampo, de Prulliaco, de Dunis, de Villari, de Alna, de Charitate et de Caricampo committitur per generale Capitulum et eorum cuilibet, quatinus omnes et singulas utriusque sexus personas regulares Ordinis, quas in quibuscumque pecuniarum summis et rebus aliis repererint obligatas monasterio Cisterciensi, *etc.* 79.  Domino Cisterciensi cum ea qua decet reverentia, praesens generale Capitulum committit, quatinus visitet per se vel per alium diffinitiones militiae Calatravensis per dominum Morimundi s. th. pr. modernum ultimate editas, ipsasque confirmet vel infirmet, in plenaria Ordinis potestate. [DIFFINITIONES] SPECIALES 80.  Quoniam qui altari servit de altari vivere debet, quinimo nullus tenetur propriis stipendiis militare, eapropter abbates regnorum serenissimi principis domini regis Castellae et Legionis per dominum Morimundi in monasterio de Orta, Seguntinensis dioecesis, congregati pro reformatione monasteriorum, pro aliquali relevatione expensarum ipsius domini Morimundi, quas occasione eorumdem abbatum fecerat, licet in maioribus summis sibi obligarentur eidem assignaverunt centum quinquaginta florenos Arragoniae, unicuique abbati et abbatissae parvam quotam assignantes et super hoc concordes fuerunt et consenserunt, quinimo ipsas summas sibimetipsis distribueret prout super hoc debite est informatum praesens generale Capitulum, et his non obstantibus, certi abbates quotas eis impositas solvere recusarunt, frivolas proponentes allegationes, cum tamen Ordo in nullo ipsos gravet, neque etiam Capitulum, visitant ut debent, neque in aliquo debitum faciunt, quapropter in omnibus Ordini obligantur ; tantorum ergo malorum praesumptionibus necnon ingratitudinibus obviare cupiens, praesens Capitulum generale praecipit et mandat omnibus et singulis abbatibus, abbatissis et regimini praesidentibus regnorum dicti Regis Castellae et Legionis, sub poena excommunicationis latae sententiae et ex consequenti depositionis, quatinus quotas sibi et eorum cuilibet, ut praefertur, in praedicto monasterio de Orta impositas infra 15 dies postquam praesens diffinitio ipsis vel alteri ipsorum fuerit praesentata, realiter solvant et tradant abbati Sancti Petri de Gomell, vel eius nuntio, cum omnibus expensis eidem occasione factis vel faciendis, alioquin recusantes transacto dicto termino, idem Capitulum excommunicatos denuntiat, non obstantibus quibuscumque appellationibus vel oppositionibus in contrarium factis vel faciendis. 81.  Item, quia semper omnes religiosi et maxime abbates tenentur sancte, pie et iuste vivere et pro posse omnem sententiam excommunicationis evitare, et nuper dominus Morimundi debite informatus, quia frater Ioannes Rondeau, tunc se gerens pro abbate monasterii de Lanvaux, abbatiam suam in favorem fratris Yvonis Le Marchiis in manibus commissariorum sui patris abbatis, sine licentia Capituli generalis, resignavit contra privilegia Ordinis apostolica, et per eius resignationem frater Yvo Le Marchiis monasterium adeptus fuit, ex hoc tam ipse quam idem frater Yvo Le Marchiis sententias excommunicationis incurrendo, quapropter dominus Morimundi dictum fratrem Yvonem Le Marchiis excommunicatum denuntiavit et ita publicari per abbatem de Precibus aut suum nuntium praecipit et nihilominus praefatus frater Yvo sententias Ecclesiae parvipendens, et suo Ordini rebellis et inobediens, litteras dicti domini Morimundi de manibus sui nuntii rapuit, eidemque nuntio multas iniurias fecit, nec in praesenti Capitulo, licet debite citatus, comparuit. Eapropter eumdem fratrem Yvonem idem Capitulum excommunicatum denuntiat et deponendum, praecipitque et mandat, sub poena suspensionis a divinis ipso facto, abbatibus de Busayo et de Precibus et cuilibet ipsorum, quatinus infra mensem, postquam praesens diffinitio eisdem vel alteri ipsorum praesentata fuerit, saepedictum fratrem Yvonem per omnia monasteria Ordinis in Britannia consistentia et alia loca opportuna nec non in valvis Ecclesiae cathedralis Venetensis, ut praefertur, excommunicatum publice denuntiari procurent seu alter eorum procuret, et personaliter ad monasterium de Lanvaux accedentes seu alter eorum accedat et se informet si contra privilegia apostolica, ut praefertur, fuerit promotus, si iniurias nuntio domini abbatis Morimundi intulerit, et si ita repererint, seu alter eorum repererit, ipsum ab omni administratione dicti monasterii de Lanvaux deponant, ac ab abbatiali dignitate removeant in plenaria Ordinis potestate, de omnibus quae fecerint proximum Capitulum informaturi ; insuper ipsum citantes seu alter ipsorum citet per se vel per aliquem notarium vel religiosum ad proximum Capitulum generale visurum contra ipsum ad ulteriora procedi. 82.  Fratrem Iacobum Trosselli, monachum monasterii Fontisfrigidi, per dominum Morimundi sub poena excommunicationis latae sententiae monitum, quatinus infra praesens Capitulum generale satisfaceret fratri Egidio de Roya, religioso et notario domini Cisterciensis de summa 15 florenorum arragonensium sibi per dictum fratrem Egidium confessa, quia non fecit, idem Capitulum excommunicat, et quia nonnulla bona ad monasterium Vallis bonae pertinentia, occasione cuius dictae provinciae eidem fratri Iacobo, tunc administratori eiusdem monasterii Vallis bonae fuerunt concessa, in dicto monasterio Fontisfrigidi sunt arrestata, praesens Capitulum committit abbati de Caduino, quatinus vendat dicta bona usque ad dictam summam 15 florenorum, eidem dicto fratri Egidio quantocius poterit transmittendam, absolvendoque eumdem fratrem Jacobum Troselli in plenaria Ordinis potestate. 83.  Abbatem de Monte petroso, quia suas contributiones solvere monitus renuit, sententiam excommunicationis incurrendo, ad praesens generale Capitulum citatum, quia non comparet, idem Capitulum reputat contumacem, citando ipsum ad comparendum coram domino Cisterciensi ad primam diem iuridicam post festum Sancti Ioannis Baptistae proxime futurum, responsurum ad omnia et singula, quae contra eum proponentur cum protestatione, quod nisi comparuerit nihilominus contra ipsum prout iuris fuerit procedetur, huius diffinitionis executionem abbati de Bonavalle Viennensi committendo. 84.  Ad idem pro abbate de Septem fontibus, cuius executio fratri Philippo de Fonteneto, monacho monasterii de Pratea committitur. 85.  Quia ad notitiam praesentis Capituli generalis dolenter pervenit, quod frater Ioannes de Lyen, monachus monasterii de Loco Sancti Bernardi, in detrimentum suae salutis, litteras et sigillum domini Cisterciensis et signum manuale notarii ejusdem domini falsificare et contrafacere praesumpsit, idcirco praesens Capitulum eumdem fratrem Ioannem mandat per abbatem suum incarcerari et in eisdem detineri usque ad nutum Capituli generalis. 86.  Fratrem Gaspardum Nigrelli assertum abbatem de Valle sancta per dominum Morimundi, s. th. pr., excommunicatum, et ad praesens generale Capitulum citatum, praesens generale Capitulum, quia citatus non comparet, reputat contumacem, ipsumque aggravat et reaggravat, districte praecipiendo abbatibus Delphinatus provinciae et cuilibet ipsorum, quatinus praefatum fratrem Gaspardum capiant seu capi faciant et incarcerent, in ipsis carceribus firmis detinendo usque ad nutum Capituli generalis, invocato, si necesse fuerit ad praemissa, auxilio et favore brachii saecularis. 87.  Diffinitionem anno praeterito editam contra fratrem Petrum Turlyonis, quondam abbatem monasterii Vallisdebona, praesens Capitulum approbat, confirmat et innovat, praecipiendo abbati Sanctarum Crucium, s. th. pr., quatinus ipsum fratrem ubicumque repertus fuerit capiat et incarceret usque ad nutum Capituli generalis, in plenaria Ordinis potestate. 88.  Abbatibus de Carraceto et de Sancto Petro de Gomell praecipitur per generale Capitulum, quatinus sub poena excommunicationis amodo si contingat esse litem vel controversiam super alicuius monasterii abbatiatu dicti regni, propter huiusmodi lites seu controversias nullo modo bona ad dicta monasteria pertinentia dividant seu unicuique contendentium partem tribuant, sed quamdiu lis erit de monasterio fiat sequestratio bonorum dicti monasterii in manu patris abbatis, ita tamen ut dispensatio dictorum bonorum penes priorem et officiarios dicti remaneat, qui officiarii habebunt rationem reddere coram dicto patre abbate ne huiusmodi lites et controversia dirigantur cum expensis dicti monasterii. 89.  Generale Capitulum informatum de litigio inter duos contendentes super abbatia de monasterii de Vaica motum, committit abbatibus de Sandovale et de Palaciolis coniunctim, quatinus dictum litigium terminent, in plenaria Ordinis potestate. 90.  Fratrem Martinum Vargaz, monasterii Vallisbonae assertum abbatem, per generale Capitulum pluries et multipliciter excommunicatum, gravatum et reaggravatum, tamquam conspiratorem et invasorem privilegiorum Ordinis, et tanquam talem per dominum Morimundi publicatum et denuntiatum, praesens generale Capitulum ex abundanti excommunicat, aggravat et reaggravat, praecipitque et mandat abbati de Spina, quatinus ipsum capiat seu capi faciat et incarcerari usque ad nutum Capituli generalis, invocato auxilio brachii saecularis. 91.  Abbati de Insula Barrensi, sub poenis tam depositionis ab abbatiali dignitate quam etiam excommunicationis latae sententiae, per generale Capitulum inhibetur districtius, ne de facto seu visitatione qualicumque monasterii monialium de Sancta Hoylde, domino Claraevallensi, s. th. pr., immediate subiecti, de cetero quovis modo intromittere se praesumat, praecipiendo idem Capitulum praefato domino Claraevallensi, quatinus ipsum monasterium per se seu per alium vel alios diligenter visitet et informet. 92.  Monentur per praesens generale Capitulum fratres Iacobus Trocelli et Antonius Beroni, dudum administratores monasterii Vallisdebonae, sub poenis excommunicationis latae sententiae et carceris, quatinus certam pecuniae summam, quam ipsi debent honorabili viro Guillelmo Morelli, mercatori Perpigniani, ut ipse mercator asseruit, solvant eidem mercatori fideliter et integre, ut tenentur, infra festum Omnium Sanctorum proxime venturum. 93.  Praesens generale Capitulum sufficienter informatum, quod quidam contractus traditionis unius grangiae in finagio Charmetitae, et ad monasterium Belliloci, Lingonensis dioecesis, pertinentis inter abbatem et conventum dicti loci ex una parte et Ioannem Baudesson et Ioannae eius uxorem ex altera factus et habitus fuit, et est eidem monasterio Belliloci nedum inutilis verum etiam notorie damnosus et onerosus, ac etiam a statutis nostri Ordinis plurimum exorbitans, idcirco per dictum Capitulum iam dictum contractum cum omnibus ad ipsum spectantibus revocat, irritat, cassat penitus et annullat. 94.  Praecipitur per generale Capitulum abbati de Balerna, s. th. pr., quatinus solvat realiter et cum effectu bacalaureo suo bursam integram anni praeteriti et anni praesentis, infra festum Remigii proxime futurum, quod nisi fecerit, praesens Capitulum denuntiat ipsum abbatem, ex nunc prout ex tunc, dictas poenas et censuras incurrisse, a quibus non possit absolvi nisi prius quod praecipitur impleverit cum effectu. 95.  Abbatibus de Bardonis et de Scala Dei et cuilibet eorum per generale Capitulum praecipitur, quatinus per se vel per alium sufficientem et idoneum abbatem visitent annuatim et reforment omnia et singula, quae in monasterio de Orta, de Monte salutis et de Bonofonte fuerint visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda, absolvitque praesens generale Capitulum dictorum monasteriorum, videlicet de Orta, de Monte salutis et de Bonofonte abbates ab omnibus et singulis visitatoribus Regni Castellae institutis vel instituendis, absque speciali mandato Capituli generalis. 96.  Praesens generale Capitulum diffinit, ordinat et statuit, quod attentis maximis Ordinis necessitatibus et agendis, omnes et singuli abbates Regni Castellae et Portugalliae solvant suas contributiones secundum taxam prout in Cistercio habetur, non obstantibus quibuscumque constitutionibus vel consuetudinibus in contrarium hactenus factis, mandando eisdem abbatibus et cuilibet ipsorum, sub poena in Benedictina et aliis Ordinis statutis contentis, quatinus huiusmodi contributiones integre solvant receptoribus per dominum Cisterciensem aut Capitulum generale deputandis, revocatque et deponit tam dominus Cistercii quam praesens generale Capitulum omnes et singulos receptores hactenus institutos. 97.  Praecipitur abbati de Sinaqua, quod se *informet* super quibusdam malefactoribus tam regularibus dicti monasterii quam aliis, qui aliqua bona mobilia ad dictum monasterium pertinentia furtim substraxerunt, et quos per informationem culpabiles repererit, eos puniat et corrigat secundum casus exigentiam, in plenaria Ordinis potestate, invocato, si sit opus, auxilio brachii saecularis. 98.  Auctoritate Capituli generalis absolvuntur prior et officiarii monasterii Fontisfrigidi a quibuscumque censuris Ordinis et sententiis excommunicationis, si quas incurrerunt temporibus retroactis propter defectum solutionis quotarum, eisdem seu monasterio impositarum ratione contributionum aut alias, eisdem concedendo licentiam, quod possint accomodare seu manulevare usque ad summam centum librarum et non ultra, eisque inhibendo omnem aliam accomodationem seu manulevationem sub poena carceris donec dictas contributiones solverint cum effectu ; praecipitur insuper abbati dicti monasterii, quatinus infra proximum generale Capitulum redimat tres calices et caput baculi pastoralis et aliqua iocalia ad dictum monasterium pertinentia et per dictum abbatem impignorata, sub poena suspensionis a divinis. 99.  Generale Capitulum sufficienter informatum, quod contractus habitus inter abbatem et conventum monasterii Maceriarum ex una parte et discretum virum Galtherum Corneti, civem Cabilonensem ex altera, super quodam annuo redditu in litteris super hoc confectis mentionato, quibus nostrae praesentes annectuntur, ad utilitatem dicti monasterii Maceriarum notorie processerit, eapropter dictum contractum cum litteris eidem annexis iuxta et secundum dicti contractus formam et tenorem, praesens generale Capitulum confirmat, ratificat et approbat. 100.  Praesens Capitulum generale assertum abbatem monasterii de Aquabella per dominum Morimundi excommunicatum et ad praesens generale Capitulum citatum, quia non comparet, decernit contumacem, praecipitque abbatibus de Caduino et de Bonofonte, s. th. pr., quatinus ad praemissum monasterium de Aquabella personaliter accedant atque se informent si dictus assertus abbas fuerit de Ordine Mendicantium et si habuit dispensationem sufficientem super hoc ; insuper se informent de vita et conversatione eius, quod si repererint dictum fratrem in dicto fore deponendum, ipsum deponant et alium instituant iuxta Ordinis formam consuetam, in plenaria Ordinis potestate. 101.  Cum inter venerabilem fratrem Ioannem Bohem, abbatem de Caduino, in s. pag. lic., et Iacobum de Lanis, decretorum doctorem, liti finem imponere cupiens, ordinationi et dispositioni Capituli generalis se submiserunt renuntiando liti, et causae, dictus Ioannes personaliter constitutus et Iacobus per procuratorem idoneum, de procuratorio sufficienter fundatum, cuius procurationis tenor sequitur in haec verba : In nomine Domini. Amen. Noverint universi, etc., et per litteram manu propria scriptam. Unde praesens generale Capitulum ordinat, prout sequitur et summaliter diffinit, quod dictus frater Iacobus revertatur ad monasterium suum de Anisorio, unde primo fuit professus, mandando abbati eiusdem monasterii, ut eidem tamquam monacho proprio de necessariis provideat iuxta et secundum statuta Ordinis, dictus autem Ioannes abbas de Caduino pro suis necessitatibus communibus 12 salucia annis singulis, vita comite ipsum de Lanis durante eidem dare et ministrare tenebitur, 6 videlicet in Nativitate Domini et sex in nativitate Beati Ioannis Baptistae de mandato Capituli generalis, quorum primus terminus erit in festo Nativitatis Domini proxime venturo, imponendo eisdem contendentibus super praedicta lite perpetuum silentium, sub poena carceris, cuius diffinitionis executor abbas dicti monasterii de Anisorio committitur, in plenaria Ordinis potestate. 102.  Generale Capitulum abbatem monasterii de Valle magna per dominum Morimundi excommunicatum, et ad praesens generale Capitulum citatum visurum procedi contra eumdem via iuris, quia non comparet, decernit contumacem, cuius contumacia exigente, idem Capitulum decernit excommunicatum, praecipiendo abbati de Caduino et omnibus aliis, quatinus eumdem abbatem de Valle magna excommunicatum et aggravatum publice denuntiet et denuntiari faciat, et nihilominus citetur ad proximum generale Capitulum pro secundo edito, visurus procedi contra eumdem prout fuerit rationis cum intimatione, etc.

Anno Domini millesimo quadringentesimo quadragesimo sexto, statuta sunt haec apud Cistercium, die vigesima tertia mensis maii, in eiusdem Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo … *etc. ut in anno* 1431. 2.  Pro christianissimo … *etc. ut in anno* 1443. 3.  Pro burgensibus … *etc. ut in anno* 1401. 4.  Pro pace … *etc. ut in anno* 1416. 5.  Pro felicis … *etc. ut in anno* 1425. DIFFINITIONES GENERALES 6.  Cum Ordo noster … contributionem novem millium florenorum … *etc. ut in anno* 1411, *n° 7. 7.  Abbates ordinis universi… *etc. ut in anno* 1401, *n° 6. Solos autem et dumtaxat abbates infrascriptos habet dictum Capitulum excusatos, videlicet de Dunis, de Villari, de Bodello, de Cambrone, de Alna, de Capella Thosan, de Loco Sancto Bernardi, de Regali monte, de Valle digna, de Sanctis Crucibus, de Valle magna, de Heymerode, de Varenis, de Francis vallibus, de Fonte frigido, de monasterio Sancti Bernardi Valentinensi, de Albis petris, de Bonavalle Ruthenensi, de Caduino, de Sconagia, de Lapide Sancti Michaelis, de Mulbruno, de Andreow, *de* Suleow, de Moris, de Loco Regio, de Fontemorum, de Nigrolacu, de Pratea, de Valencia, de Oliveto, de Castellariis, de Gratia Dei, de Moroliis, de Cheminone, de Ré, de Sancto Bernardo, de Columba, de Albiniaco, de Prato benedicto, de Capella, de Claromarisco, de Vaucellis, de Pinu, de Valle benedicta, de Valle Regis, de Bonoradio, de Gardo et alios qui suas excusationes miserunt, quos certis ex causis generale Capitulum pro ista vice duxit favorabiliter excusandos. 8.  Inhibetur per generale Capitulum omnibus et singulis abbatibus Ordinis universi, quod non permittant aliquos religiosos tunicas nigras deferre, prout alias extitit diffinitum, nec servire aut commorari in villis aut curiis magnatum pro missis celebrandis aut alias quovismodo ; et si qui reperti fuerint, indilate sub poena excommunicationis, per suos abbates revocentur ad proprium monasterium, et si dicti proprii abbates super hoc suum non faciant debitum quod per commissarios in praesenti diffinitione deputatos compellantur ; non obstantibus quibuscumque litteris pro eius executione committit generale Capitulum de Ursicampo et Igniaco monasteriorum abbatibus in provincia Remensi, de Pontigniaco et de Prulliaco monasteriorum abbatibus in provincia Senonensi et cuilibet ipsorum in solidum, ut circa praemissa culpabiles poenis et censuris Ordinis taliter corrigant, quod ceteris cedat in exemplum, ad [correctionem] abbatum qui tales permittant insolentias contra Ordinis statuta, invocato, si opus sit, auxilio brachii saecularis, in plenaria Ordinis potestate. 9.  Quia in pluribus et diversis monasteriis Ordinis multa generantur scandala propter disparitatem habituum, cum uniformitas debeat observari, prout alias extitit salubriter ordinatum, quodque tam de iure naturali quam divino membra debeant conformari capiti, ordinat et diffinit generale Capitulum, quod in omnibus et singulis monasteriis utriusque sexus Ordinis universi, teneatur uniformitas praesertim in habitu sicut in Cistercio observatur et antiquitus extitit observatum, diffinitionem super praemissis alias factam confirmando et approbando, poenasque et censuras in aliis diffinitionibus contentas declarando et renovando. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 10.  Cessionem spontaneam Domini Ioannis de Alta villa, nuper abbatis monasterii de Rigniacio, Antissiodorensis dioecesis, in manu sui patris abbatis factam, necnon electionem, promotionem et installationem de persona fratris Petri de Rupella, presbyteri et monasterii Claraevallis expresse professi, in praesidentiam abbatiatus dicti monasterii de Rigniaco per dominum abbatem Claraevallis die 24a mensis martii anno Domini 1445 more gallicano, celebratam, *etc. ut in forma consueta*. 11.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Iacobi Sux, professi monasterii de Laude ad abbatiatum ipsius monasterii per dominum Claraevallensem die 10a mensis iunii anno Domini 1445 debite et canonice, *etc. ut in forma consueta*. 12.  Promotionem et installationem de persona fratris Philiberti Guneleti, monachi Bellaevallis, in abbatem monasterii de Bethania, Bisuntinensis dioecesis, per abbatem de Balerna commissum a domino abbate Firmitatis, vicegerente domini Cistercii, die 4a mensis decembris 1445 factam, prout, *etc. et additur* : supplendo defectus, si qui sint aut fuerint commissi circa dictam promotionem. 13.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Stephani Brousset ad abbatiatum monasterii de Longovado, per dominum abbatem Claraevallis die 21a mensis octobris anno Domini 1445 debite et canonice, *etc. ut in forma consueta*. 14.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Ioannis de Tibimonte ad abbatiatum monasterii de Cheminione, per abbatem Triumfontium, patrem visitatorem dicti monasterii de Cheminione die 6a mensis februarii anno Domini 1445 debite celebratam prout, *etc. ut in forma consueta*. 15.  Cessione spontaneam fratris Ioannis de Tiquos, nuper abbatis monasterii de Bonofonte, nec non provisione seu promotione et installatione de persona fratris Ponserdi de Lobia ad abbatiatum monasterii de Bonofonte, per abbates monasteriorum de Prulliaco, de Igniaco et de Valleregis, commissarios super hoc per generale Capitulum specialiter deputatos, die penultima mensis aprilis anno Domini 1446 factam et celebratam, prout *etc. ut in forma consueta*. 16.  Provisionem et installationem de persona fratris Gaufridi Bruneti, professi monasterii de Savigniaco, Abrincensis dioecesis, ad monasterium de *Bellobecco,* Rothomagensis dioecesis, per commissarios ab abbate de Savigniaco deputatos die 20a mensis augusti anno Domini 1445 via Spiritus Sancti factam celebratam, prout, *etc. ut in forma consueta*. 17.  Promotionem seu provisionem de persona fratris Egidii Baudonnart ad abbatiatum monasterii de Charmeya per abbatem Vallis clarae suum visitatorem die 25a mensis octobris anno Domini 1445 prout *etc. ut in forma consueta*. 18.  Provisionem seu promotionem et installationem de persona fratris Ioannis Anstallis ad abbatiatum monasterii de Aquabella, Tricastinensis diocesis die 10*a* mensis iulii anno Domini 1441 debite factam, prout, *etc. ut in forma consueta*. 19.  Promotionem et installationem de persona fratris Ioannis Lanchenorie alias de Therines, professo monasterii de Belloprato, Belvacensis dioecesis, per abbatem Ursicampi, s. th. pr., dicti loci patrem abbatem, ad abbatiatum ipsius monasterii de Belloprato per electionem canonicam 13a die mensis septembris anno Domini 1445, prout, *etc. ut in forma consueta*. 20.  Resignationem spontaneamque cessionem fratris Petri Fusoris ab abbatiali dignitate monasterii de Caricampo, Ambianensis dioecesis, in manu domini Pontigniacensi eiusdem loci patris abbatis, die 19a mensis ianuarii anno Domini 1445 factam, necnon electionem et provisionem fratris Ioannis de Valieres ad praesidentiam et regimen monasterii de Caricampo per ipsum dominum Pontigniaci die 30a eiusdem mensis factas et celebratas, prout, *etc. ut in forma consueta*. 21.  Electionem seu provisionem de persona fratris Ioannis Confin ad abbatiatum monasterii de Valle clara, Laudunensis dioecesis, per commissarios domini Claraevallensis, s. th. pr., die 14*a* mensis iulii anno Domini 1445 factam et celebratam ac per ipsum dominum Claraevallis postmodum acceptatam, prout *etc. ut in forma consueta*. 22.  Promotionem fratris Symonis de Speciosa valle, Herbipolensis dioecesis, per abbatem de Caesarea, Augustensis dioecesis, dicti loci visitatorem, per electionem canonicam die 18a iunii anno Domini 1445 factam et celebratam, prout *etc. ut in forma consueta*. 23.  Electionem canonicam et provisionem de persona fratris Baldewini, professi monasterii in Riddagshusen in abbatiatum eiusdem monasterii per abbatem in Amelungsborn, dicti monasteri de Riddagshusen visitatorem, anno Domini 1445 in vigilia Corporis Christi factam prout, *etc. ut in forma consueta*. 24.  Resignationem seu cessionem spontaneam fratris Ioannis de Warmacia ab abbatiali dignitate monasterii Mulbrunensis in manus abbatis Novicastri, sui patris abbatis, de licentia domini Cisterciensis, die 25a mensis octobris anno Domini 1445 factam, ac electionem seu promotionem fratris Bertholi de Veyhingen in artibus liberalibus magistrum, ad abbatiatum ipsius monasterii de Mulbrunnen per eumdem patrem abbatem die 28a mensis octobris per electionem canonicam factam et approbatam, prout *etc. ut in forma consueta*. 25.  Spontaneam cessionem liberamque resignationem abbatialis dignitatis monasterii de Valle lucenti, Senonensis dioecesis, per fratrem Guillelmum Guerini, nuper dicti monasterii abbatem, in manu domini abbatis de Prulliaco, sui patris visitatoris, auctoritate Capituli generalis die 9a mensis octobris anno Domini 1444 factam, necnon electionem seu provisionem de persona domini Henrici Odonis alias de Latigniaco, religiosi monasterii Cisterciensis ac in sacra pagina baccalaurei, ad praesidentiam dicti monasterii Vallis lucentis, per ipsum suum patrem abbatem die penultima mensis maii anno Domini 1445 per viam compromissi, ut plenius in instrumento exinde confecto continetur, factas, *etc. ut in forma consueta*. 26.  Promotionem et installationem fratris Ioannis Marggrenensis de Braclis, magistri in artibus et s. th. bacc., professi monasterii in Walkerode ad abbatialem dignitatem eiusdem monasterii per abbates commissarios abbatis Campensis, ipsius monasterii de Walkerode visitatoris, 12° kalendas aprilis anno Domini 1446 per electionem canonicam factas et celebratas, prout … *etc. ut in forma consueta*. GRATIAE. 27.  Capitulum generale sufficienter informatum, quod contractus habitus inter abbatem et conventum monasterii de Vallibus Sernay et Petrum Cosson, burgensem de Corbelyo, Parisiensis dioecesis, tam suo quam nomine Ioannae eius uxoris, super traditione cuiusdam grangiae cum pertinentiis eiusdem, vulgariter noncupatae grangiae de Varivilla, sub certo annuo censu una cum antiquis omnibus, prout in litteris dictorum abbatis et conventus super hoc confectis plenius continetur, ad utilitatem dicti monasterii processit, ideo ad evitandum maius incommodum, praefatas litteras et contenta in eisdem quibus haec praesens diffinitio annectitur, praesens generale Capitulum confirmat, ratificat et approbat. 28.  Contractum habitum inter reverendum in Christo patrem abbatem Sancti Martini Eduensis et eius conventum ex una parte, et abbatem et conventum de Fonteneto ex altera super quadam conventione inter praenominatos acta, prout in litteris, *etc. ut in n° praeced*. 29.  Ad instantiam et requestam domini abbatis de Firmitate, s. th. pr., ac sui conventus, contractum et conventionem inter ipsos ex una parte et Martinum Flachien ac Hugoninum eius filium ac liberos eorumdem factas et initas, super manumissione et franchisia eorumdem ac etiam de certo redditu et aliquibus coranatis seu ioranatis eisdem abbati et conventui per eosdem Martinum et Hugoninum suosque liberos annuatim de cetero persolvendis, omniaque et singula in litteris, *etc. ut supra*. 30.  Ad supplicationem domini abbatis Pontigniaci, dispensat misericorditer praesens generale Capitulum cum fratre Nicolao de Divione, qui spreto religionis habitu apostatavit 24 annis evagando per saeculum, quod non obstantibus praemissis ad omnes Ordinis gradus et dignitates valeat promoveri, abbatiali seclusa. 31.  Ad supplicationem abbatis de Caricampo, dispensat praesens generale Capitulum cum fratre Egidio Dauredonig, qui spreto religionis habitu, multis vicibus fuit convictus discurrens illicentiatus aliter quam per portam exiens, ut non obstantibus… seclusa… *etc.* 32.  Ad idem dispensat generale Capitulum cum fratre Ioanne Dauredonig, qui spreto religionis habitu, duabus vicibus claustrum exiens illicentiatus per mundum discurrens 4 mensibus vel circiter in saeculo remansit et postea incarceratus per aliquod tempus carceres fregit, quibus non obstantibus… *etc. ut supra*, n° 30. 33.  Ad supplicationem abbatis de Belloloco, Ruthenensis dioecesis, dispensat generale Capitulum cum fratribus Petro Rignaldi et Petro de Cassoyuli, monachis dicti monasterii super eo quod citra 4 annos iuvenili fuerint comprehensi in contagio carnis lascivia ducti, super super quo poenitentiam humiliter egerunt, quod non obstantibus… *etc.* etiamsi abbatialem includant dignitatem. 34.  Ad idem dispensat generale Capitulum misericorditer cum fratre Guillelmo Benedicti, monacho monasterii Bonaevallis Ruthenensis dioecesis, qui citra tres annos in casu consimili fuit deprehensus, quo poenitentiam peregit, quod etiam non obstante… *etc. ut supra n°* 33. 35.  Ad supplicationem abbatis de Rivo Sanctae Mariae, dispensat favorabiliter generale Capitulum cum fratre Hermano Scarnileben, sacerdote et professo in dicto monasterio, qui per modicum tempus apostatavit per saeculum evagando, habitu regulari minime relicto, ut praemissis non obstantibus… *etc.* citra abbatiatum. 36.  Ad humilem supplicationem abbatis de Purocampo, generale Capitulum dispensat benigniter cum fratre Hennino Iuderi, subdiacono et professo dicti monasterii de Purocampo, ut non obstante apostasia, quam diaboli suggestione per aliquod tempus perpetravit, quia sponte reversus poenitentiam sibi iniunctam ob hoc humiliter dicitur peregisse, ad omnes, *etc.* 37.  Ad petitionem abbatis in Bebenhusen, cum fratre Conrado Scrub, sacerdote et monacho suo, per generale Capitulum gratiose dispensatur, ut non obstante quod certum crimen uni de suis confratribus imposuit, in cuius probatione deficit, ad omnes, *etc.*, inclusa etiam abbatiali dignitate. 38.  Ad supplicationem abbatis Ursicampi, s. th. pr., generale Capitulum cum fratre Ioanne Cartier, monacho monasterii de Bello loco expresse professo, misericorditer dispensat ut non obstante carnali contagio, de quo convictus fuit prole etiam exinde subsecuta, super quo poenitentiam ei iniunctam humiliter fecit, ad omnes, *etc.* abbatiali etiam inclusa dignitate, *etc.* 39.  Ad instantiam abbatis de Ellancio, generale Capitulum dispensat benigniter cum fratribus Ioanne Philiponneto et Petro Paynia, suis religiosis professis, ut non obstante apostasia per ipsos et eorum quemlibet, habitu regulari dimisso, pluries perpetrata, pro qua poenitentias eisdem iniunctas humiliter peregerunt, ad omnes, *etc.*, abbatiali etiam inclusa dignitate, *etc.* 40.  Ad instantiam abbatis in Rivo Sanctae Mariae, Verdensis dioecesis, Capitulum generale dispensat misericorditer cum fratre Hermano Sthermbeken, sacerdote et professo dicti monasterii, ut non obstantibus quod suadente diabolo per aliquot dies apostataverit, quia voluntarie reversus iuxta Ordinis disciplinam iam aliquandiu emendavit, ad omnes, *etc.* abbatiali etiam inclusa dignitate, *etc.* 41.  Ad petitionem abbatis de Hymenrode, Capitulum generale misericorditer dispensat cum sorore Dorothea, moniali monasterii de Marrot, ut non obstante vitio incontinentiae per eam perpetrato, puerperio etiam inde subsecuto, super quo poenitentiam sibi iniunctam humiliter fecisse perhibetur, ad omnes, *etc.* dempta solum abbatiali dignitate, *etc.* 42.  Cum sorore Margaretha de Bilant, moniali dicti monasterii Sancti Petri in Goch, ut non obstante puerperio, quod fecisse dignoscitur, et super quod per triennium humiliter poenituit, ad omnes *etc.*, abbatiali dignitate seclusa, *etc.* 43.  Generale Capitulum annuit petitioni fratris Sancii, abbatis de Fulhenchiis, Rivensis dioecesis, quatinus attenta ipsius corporis *invaletudine* possit et valeat resignare secundum Ordinis statuta, in manibus abbatis de Bolbona, Mirapiscensis dioecesis, cui abbati de Bolbona committit generale Capitulum, qua facta resignatione, simpliciter et absolute procedat ad novi abbatis electionem canonicam iuxta et secundum Ordinis formam, qua facta, possit et valeat novum abbatem confirmare, si eumdem sufficientem et idoneum repererit, et alia facere, quae in talibus requiruntur, in plenaria Ordinis potestate. 44.  Conceditur per generale Capitulum fratri Ioanni, abbati Sanctae Mariae Fernensis dioecesis, quatinus attenta eius corporali debilitate, quandocumque sibi placuerit abbatialem dignitatem suam in manibus sui patris abbatis iuxta formam et statuta nostri Ordinis, iure et libere dimittere valeat et resignare. 45.  Ad supplicationem abbatis de Lapide Sancti Michaelis, dispensat generale Capitulum quatinus attentis infirmitatibus continuis quas patitur idem abbas, possit et valeat suam abbatiam resignare, tam in spiritualibus quam in temporalibus, in manibus sui patris abbatis iure et libere absque aliqua conditione, aut in manibus abbatis de Novali Sanctae Mariae, si pater abbas commode non valeat adire dictum monasterium ; quo casu committit generale Capitulum eidem abbati de Novali quod fungatur in praemissis potestate et *auctoritate* dicti patris abbatis. 46.  Abbati de Purocampo, Lubicensis dioecesis, conceditur per generale Capitulum, quatinus attentis infirmitatibus suis frequentibus quibus multipliciter praegravatur, si et quandocumque cedere sponte voluerit abbatiali dignitati, hanc in manibus visitatoris iuxta formam Ordinis iure et libere et absque qualicumque conditione dimittere valeat et resignare. 47.  Abbati de Rivo Sanctae Mariae, Verdensis dioecesis, conceditur per generale Capitulum, quatinus attentis corporalibus aegritudinibus et molestationibus quibus multipliciter praegravatur, in manus patris abbatis iuxta formam Ordinis cedere valeat, si voluerit, abbatiali dignitati et utroque regimini sui monasterii absque tamen conditione seu affectione quibuslibet inordinatis. 48.  Abbati de Ebraco conceditur per generale Capitulum, ut sibi unum de monachis suis in confessorem eligere valeat, qui ipsum in casibus generali Capitulo reservatis, dicti Capituli auctoritate absolvat, ipseque abbas sui monasterii ac monasteriorum pro semel immediate ei subiectorum, utriusque sexus, in dictis casibus et dicta auctoritate impendere valeat beneficium absolutionis. 49.  Indulgetur per generale Capitulum abbati in Bildhusen ut pro semel eligere sibi valeat confessorem de Ordine idoneum, qui eum absolvat in foro conscientiae in et de omnibus et singulis casibus dicto generali Capitulo reservatis, ipseque abbas omnes et singulos sibi immediate subditos solummodo absolvere valeat in foro conscientiae de omnibus et singulis casibus supradictis. 50.  Generale Capitulum indulget abbati de Ellancio, ut possit absolvere pro semel in foro conscientiae omnes et singulos eidem subditos in et de omnibus et singulis casibus *etc.*, quodque ipsemet eligere possit… *etc.* 51.  Praesens generale Capitulum ad supplicationem abbatis in Bildhusen dispensat misericorditer cum sorore Dorothea de Thungen, moniali professa in Frawenrod, ut non obstante carnali contagio in quo recidisse dignoscitur, puerperio subsecuto, attenta poenitentia per ipsam humiliter peracta, ad omnes eiusdem Ordinis legitimos gradus et honores, abbatiali solum dignitate seclusa, *etc.* 52.  Cum abbate de Bullencuria, Trecensis dioecesis, benigne dispensat praesens Capitulum generale, super transgressione statuti generalis Capituli per ipsum ignoranter perpetrata, eo quod decretum suae promotionis iam ante duos annos novissime lapsos factae, per ipsum Capitulum minime confirmari requisivit, prout vult idem statutum, et hoc absque cuiuscumque praeiudicio, usque ad proxime sequens ipsius Ordinis Capitulum generale. GRATIAE SPECIALES 53.  Capitulum generale provisionem seu pensionis concessionem fratri Petro Fusoris, nuper abbatis monasterii de Caricampo, Ambianensis dioecesis, per novum abbatem et conventum dicti loci assignatae ac per dominum Pontigniacensem dicti loci visitatorem acceptatam, prout in litteris, *etc.* 54.  Permittit et concedit Capitulum generale abbati monasterii de Nepomuk, Pragensis dioecesis, quatinus annuente suo conventu ipse cum suis religiosis celebret ac celebrari facere possit annuatim festum beatae Annae, matris gloriosae Virginis Mariae, cum XII lectionibus et historia et duabus missis. COMMISSIONES 55.  Abbatibus de Balerna, de Roseriis et de Caroloco et cuilibet eorum in solidum committitur per generale Capitulum, quatinus omnes et singulas personas Ordinis quas repererint domino abbati de Charitate aut suo monasterio obligatas in quibuscumque pecuniarum summis, *etc. ut in forma consueta*. 56.  Ad idem committitur abbatibus de Fonteneto et de Rippatorio, pro domino Claraevallis. 57.  Dominis abbatibus de Firmitate, de Pontigniaco, de Morimundo, de Claravalle, de Dunis, de Villari, de Prulliaco, de Regali monte, de Maceriis, de Bonavalle Pictaviensi et cuilibet ipsorum in solidum, quatinus omnes et singulas personas Ordinis quas repererint Domino abbati Cisterciensi aut suo monasterio obligatas, *etc. ut supra*. 58.  Ad idem committitur de Gardo et de Caricampo monasteriorum abbatibus, pro domino abbate Ursicampi. 59.  Ad idem committitur de Regali monte et de Vallibus Sernay monasteriorum abbatibus, pro domino abbate Maceriarum. 60.  Ad idem committitur Dominis abbatibus de Firmitate, de Fonteneto et de Vallelucenti et cuilibet in solidum summarie et de plano, pro domino abbate de Pontigniaco. 61.  Ad idem committitur dominis abbatibus de Ursicampo, de Igniaco et de Ioyaco et cuilibet in solidum pro domino abbate Prulliaci. 62.  Cum super quadam controversia inter abbatem et conventum monasterii de Caroliloco, actores ex una parte, et abbatem et conventum de Barbello, defensores, ex altera, nuper fuerit constitutus iudex per Capitulum generale magister Ioannes de Bonoportu, s. th. pr., et abbas quondam monasterii Beatae Mariae de Valle, coram quo partibus contendentibus fuit processus inchoatus et per longa tempora deductus, sed quia dictus magister Ioannes fuit morte praeventus, antequam praefatus processus potuit fine debito terminari, ideo praesens generale Capitulum subrogat et committit ad terminandum dictum processum de Regalimonte et de Vallibus Sernay monasteriorum abbates, et quemlibet ipsorum in solidum loco alterius, eisdem praecipiendo, quatinus vocatis partibus si per alteram partium fuerint requisiti Parisius compareant dictae partes, coram ipsis, aut altero eorumdem uno ipsorum legitime impedito, ad procedendum in dicto processu secundum retroacta et resumpto processu, partibusque auditis administrant breve et bonum iustitiae complementum summarie et de plano, in plenaria Ordinis potestate. 63.  Praecipit generale Capitulum abbati Veteris montis, Coloniensis dioecesis, visitatori monasterii in Hegena, quatinus audito fratre Ioanne Molitoris de Treysa, sacerdote monacho professo in dicto monasterio de Hegena, ponderatisque diligenter motivis ipsius, quibus petit abolvi a professione sui abbatis et profiteri in alio monasterio ; quae si rationabilia et saluti animae dicti fratris salutaria iudicaverit, auctoritate generalis Capituli a professione proprii abbatis sui absolvat et licentiam in alio monasterio Ordinis nostri profitendi concedat. 64.  Committitur abbati de Luckana, Gnesnensis dioecesis, per generale Capitulum, quatinus *fratres* Ioannem et Hermanum qui in dicto monasterio apostatando recesserunt, si reverti voluerint, recipiat et si puniendos eos invenerit puniat, sin autem qui asserunt se habuisse licentiam ab abbate de Obra, tunc reformatore in illis partibus, iuxta dictamen suae conscientiae cum ipsis agat. 65.  Praesens generale Capitulum committit, mandat et praecipit in virtute salutaris obedientiae de Cambrone et de Grandi prato monasteriorum abbatibus, coniunctim vel divisim, quatinus de materia controversiarum et querelarum inter fratrem Ioannem Eustachii, dudum abbatem de Nizella ex una parte, et abbatem de Molinis, fratrem Iacobum de Tamires et fratrem Ioannem de Eleniez ex altera, ratione dicti monasterii de Nizella, motarum tam occasione cuiusdam appellationis per dictum fratrem Ioannem Eustachii interiecta quam alias, quae quidem appellatio in Curia romana pendebat indecisa coram reverendissimo in Christo patre domino cardinali Morinensi, et quia dictus frater Ioannes Eustachii dictae appellationi renuntiavit et per praesentes renuntiat cum emergentibus et inde sequente se submittendo iurisdictioni Ordinis, ideo praedictum Capitulum praecipit ut supra praenominatis commissariis et cuilibet ipsorum in solidum, quatinus vocatis partibus et auditis hinc inde earum rationibus et allegationibus, summarie et de plano iuxta et secundum Ordinis statuta faciant et administrent bonum et breve iustitiae complementum, in plenaria Ordinis potestate. 66.  Committit Capitulum generale abbati de Balerna, quod se informet super contentis in supplicatione abbatis Montis Sanctae Mariae petentis, quod possit tradere ad censum in perpetuum, quasdam terras pertinentes suo monasterio situatas in villagio dicto Vinilly prope villam Poligniaci, et quod in sequenti Capitulo referat si dicta traditio vergat in utilitatem dicti monasterii Montis Sanctae Mariae. 67.  Committit Capitulum generale abbati de Balerna, quatinus se informet super quadam querela exorta inter fratrem Ioannem de Dampbenoys et dominum Nicolaum de la Marche, curatum ecclesiae Sancti Theodoli, inhibendo si sit opus, dicto fratro Ioanni, ne tractet dictum curatum ad curiam domini officialis Bisuntini sed coram ipso Domino abbate de Balerna, cui dictus curatus se submittit summarie et de plano. 68.  Abbatibus de Aquabella et de Sinaqua committit generale Capitulum coniunctim vel divisim, quatinus quantocius commode fieri poterit se transferant aut alter eorum se transferat ad monasterium monialium de Sancta Catherina, Avenionensis dioecesis, de Sancta Clara Cartenterensis [*Carnotensis*] diocesis et de Sancta Crucis Aptensis dioecesis, situata in provincia Provinciae et in principatu Aurancae, et ibidem reforment et visitent omnia et singula quae invenerint visitanda et corrigenda, in plenaria ipsius Ordinis potestate. 69.  Committit generale Capitulum provisori collegii Sancti Bernardi Parisius, subpriorique et cellerario dicti collegii tam coniunctim quam divisim, quatinus omnes et singulos abbates potentes mittere et sustentare scolares in dicto collegio et non miserunt et super hoc moniti fuerunt, compellant sub poenis et per censuris Ordinis ac per alia iuris et iustitiae remedia ad solvendum medietatem bursae communis, quam communi estimatione possent exponere dicti scolares, nisi super hoc suum fecerint debitum infra terminum per ipsis commissarios aut per alterum eorumdem assignatum vel assignandum, et de pecuniis super praemissis recipiendis ad reparationem et utilitatem dicti collegii applicandum tenebitur provisor dicti collegii plenam et integram Capitulo generali aut domino Cisterciensi reddere rationem. 70.  Ad instantiam abbatis in Caesarea, magistrum in th., committit praesens generale Capitulum abbati Mulbrunensi moderno, quatinus citet fratrem Leonardum quondam abbatem Caesareensem et nunc professum in Fonte regis, et omnes alios quos tangit ad comparendum personaliter coram se eo quod clynodia et pecuniam monasterio Caesareensi pertinentia habeat, et de provisione centum florenorum quomodo utatur, et alia quae circa hoc videbuntur opportuna compleat et faciat iustitiam, *auctoritate* memorati Capituli generalis. 71.  Committitur per generale Capitulum abbatibus de Paradiso et de Lubens et eorum cuilibet in solidum, quatinus de quibusdam controversiis et querelis inter abbatem de Obra et fratrem Wenceslaum, professum monasterii Velyn diligenter inquirant, seque informent debite et sufficienter, et auditis hinc inde partibus, comperta veritate, faciant et ministrent utrique parti bonum et breve iustitiae complementum, in plenaria eiusdem Ordinis potestate. 72.  Capitulum generale committit abbati de Purocampo visitationem et reformationem monasterii de Portu Sanctae Mariae, Bremensis dioecesis, pro solo hoc anno iuxta formam Ordinis exercendam, propter nimiam distantiam patris abbatis dicti monasterii de Portu Sanctae Mariae, in plenaria generalis Capituli potestate. 73.  Ad instantiam illustris principis ducis Sleswicensis, propter interfectionem prioris monasterii Rurisregii in suo ducatu existentis, committit generale Capitulum reformationem et visitationem dicti monasterii Rurisregii abbati de Purocampo, pro solo hoc anno dumtaxat, iuxta formam Ordinis exercendam, tam in capite quam in membris, in plenaria praesentis Capituli generalis potestate, referendo quid fecerit in proximo generali Capitulo. 74.  Mandat et praecipit generale Capitulum abbati de Amelungsborn, visitatori monasterii in Riddagshusen, quatinus audito fratre Hermano Fabro converso, dicti monasterii in Riddagehusen professo, si repererint, quod idem frater propter certas et rationabiles causas salutem animae suae tangentes non possit ulterius pacifice et quiete stare in praefato suae professionis monasterio, det ei licentiam auctoritate ipsius generalis Capituli profitendi in aliquo eiusdem Ordinis monasterio bene ordinato. 75.  Praesens generale Capitulum abbatibus de Bonavalle et de Stella Pictaviensis dioecesis committit, quatinus ipsi, per se vel per alios seu per alium ad hoc idoneos et sufficientes, omnes et singulos fructus, redditus et proventus monasterii de Palatio Beatae Mariae, Lemovicensis dioecesis, in quo propter duorum contendentium dissensionem divinum servitium minime persolvitur, aedificiaque ruinam notorie minantur, recipiat, recipi faciant, reddantque rationem et reliqua, quibus oportebit et ad necessitatem et utilitatem religiosorum ibidem Deo servientium, et ad reparationem et retentionem eorumdem aedificiorum applicent fideliter et convertant, ad commodum nihilominus et utilitatem illius qui finaliter de iure dignitatem abbatialem dicti monasterii meruerit obtinere, invocato, si sit opus ad praemissa, auxilio brachii saecularis, donec et quousque causa inter praedictos contendentes fuerit decisa. 76.  Abbatibus Bonae cumbae et de Bona valle Ruthenensi committitur per generale Capitulum, quatinus inquirant diligenter ac debite se informent de contentis in supplicatione abbatis de Sylvanesio petentis, quod possit facere quamdam permutationem de quadam grangia ac certis redditibus et aliis bonis inter ipsum et quemdam nobilem permutanda, et si repererint dictam permutationem eidem monasterio fore utilem et commodam, referant in sequenti Capitulo generali. 77.  Generale Capitulum praecipit et committit abbatibus de Andreow, de Paradiso et de Lubens qui nunc sunt vel pro tempore fuerint, quatinus ipsi tres vel eorum alter, aliis se legitime excusantibus, citent vel citet coram se abbatem monasterii de Velyn et conventum ipsius ad audiendum querelas fratris Wenceslai, quondam abbatis ibidem, de et super pensione et provisione sibi in resignatione assignata et promissa per dictos abbatem et conventum, sed minime, ut asserit, exhibita : quas quidem querelas coram dicto generali Capitulo productas si veras et iustas invenerint, supradictos abbatem et conventum de Velyn auctoritate generalis Capituli et per poenas excommunicationis et suspensionis a divinis et alias poenas opportunas ad satisfaciendum dicto fratri Wenceslao, quoties et quando opportunum fuerit, viriliter compellant. Et si per praedictos commissarios decretum fuerit, quod praenominatus frater Wenceslaus in praescripta provisione in resignatione sibi assignata quiete stare non poterit, ex tunc ad aliud monasterium nostri Ordinis secundum taxam diffinitionum sibi dari compellant sub poenis superius annotatis, ipsum etiam Capitulum indulget et relaxat praefato fratri Wenceslao omnes poenas Ordinis, si quas incurrisset pro eo pro iniuria sibi facta, ut asserit, sine licentia abbatis sui ad generale Capitulum se transtulit pro iustitia consequenda. 78.  Generale Capitulum dominum abbatem de Maceriis, s. th. pr., pro idoneo procuratore domini abbatis de Hymenrode, Coloniensis dioecesis, cum potestate etiam subdelegandi recipit et admittit in omnibus et singulis causis et negotiis ipsum abbatem de Hymenrode tangentibus vel concernentibus qualitercumque. 79.  Generale Capitulum sufficienter informatum de conspiratione, inobedientia et rebellione aliisque nonnullis criminibus, seditionibus et vitiis frequenter et saepius per fratrem Franciscum Mery, professum monasterii de Villari in Brabantia perpetratis, mandat et praecipit abbati dicti monasterii Villariensis, quatinus vinculatum in compedibus et manicis ferreis incarceret, ac in firmis carceribus detineat ac detineri faciat, nec ipsum emittat seu absolvat quovismodo absque iussu et licentia speciali eiusdem Capituli generalis. 80.  Decrevit generale Capitulum, quod frater Ioannes Eustachii, quondam abbas de Nizella deferat seu deferri faciat praesenti Capitulo aut domino Cistercii omnia munimenta sua, quibus se iurare praetendit contra suam partem adversam ratione dicti monasterii de Nizella, quibus visis generale Capitulum ministrabit dicto fratri Ioanni breve et bonum iustitiae complementum, altera parte, si sit opus, evocanda. 81.  Inhibet generale Capitulum abbatibus provinciae Senonensis ne solvant collectas seu taillias, quae imponuntur per diocesanos seu laicos, deputanturque de Pontigniaco et de Prulliaco monasteriorum abbates et quilibet ipsorum in solidum, ad convocandum abbates dictae provinciae in sufficienti numero ad imponendum super ipsos subsidium pro omnibus sustinendis in his, maxime quae concernunt privilegia generalia Ordinis et circa praemissa fungantur in plenaria Ordinis potestate. 82.  Ad idem deputatur per generale Capitulum, in Pictavia et Xanctonia, de Bonavalle Pictaviensi et de Pinu monasteriorum abbates. 83.  Ad idem deputantur in provincia Remensi, de Ursicampo et de Igniaco monasteriorum abbates. 84.  Pensionem assignatam fratri Petro Regnandi, quondam abbati de Stella, per abbatem Bonaevallis Pictaviensis, revocat generale Capitulum, praecipiendo eidem fratri Petro, quod nihil recipiat aut de aliquo se intromittat sine licentia sui abbatis. 85.  Generale Capitulum recommendat magistro Ioanni Hysteyn in s. th. doct., monacho professo monasterii de Eberbaco, Maguntinensis dioecesis, et imponit eidem sermonem fiendum prima die proximi generalis Capituli, citatque per praesentes abbatem dicti monasterii de Eberbaco ad proximum generale Capitulum promotori dicto generali Capitulo ad obiicienda responsurum, praecipitque idem generale Capitulum saepedicto abbati de Eberbaco, quatinus ministret equum et expensas necessarias ad supradicta peragenda antedicto magistro Ioanni, prout de honestate congruit statui eiusdem observando in praemissis et per omnia diffinitionem de doctoribus antiquitus editam et approbatam. 86.  Capitulum generale mandat et praecipit abbati de Aquabella, Tricastinensis dioecesis, sub poena excommunicationis latae sententiae, quatinus infra festum Omnium Sanctorum proxime venturum abbati de Bonae vallis Viennensis dioecesis solvat realiter summam 18 florenorum monetae currentis, in qua tenetur eidem abbati Bonaevallis obligatus. 87.  Capitulum generale sufficienter informatum, quo frater Ioannes de Serus, assertus abbas Signiaci per dominum Claraevallis debite citatus fuit ad praesentem generale Capitulum, promotori causarum Capituli ad obiicienda responsurus, qui non comparuit nec pro se misit, licet debite vocatus et expectatus fuerit, ideo dictum Capitulum eumdem fratrem Ioannem reputat et declarat contumacem poenasque et censuras Ordinis incurrisse, citatque ipsum ad proximum sequens Capitulum personaliter compariturum, cum intimatione etc. quod sive venerit sive non via iuris et iustitiae viriliter procedetur. 88.  Ordinatur per Capitulum generale, quod scribatur nomine dicti Capituli, cum qua decet reverentia christianissimo principi domino nostro Francorum regi suisque consiliariis, super materia controversiae et querelarum monasterii de Signiaco, supplicando eisdem, quatinus dignentur remittere causam cum inde sequendis dicto Capitulo generali, fine debito terminandam iuxta et secundum formam privilegiorum et statutorum Ordinis. 89.  Praesens Capitulum generale ad supplicationem abbatis de Roseriis attente monet et exhortatur omnes et singulos abbates existentes in provincia Bisuntina, quod eidem abbati de Roseriis subveniant usque ad summam 20 florenorum turonensium, attentis laboribus et expensis quas idem de Roseriis sustinuit in prosecutione quorumdam privilegiorum, quorum executio vergit in profectum et utilitatem monasteriorum dictae provinciae Bisuntinensis, ad cuius summae taxationem committitur dominus abbas de Charitate, in s. pag. lic. iuxta et secundum numerum et facultates monasteriorum in dicta provincia situatorum. 90.  Ad idem committitur abbatibus de Claravalle et de Longoponte, pro abbate et monasterio Igniacensi.

Ex anno millesimo quadringentesimo quadragesimo septimo. 1.  Sub Nicolao V Papa moderno ; Ioanne cardinali Morinensi Ordinis protectore ; Carolo Francorum rege ; Philippo duce Burgundiae ; Ioanne VIII abbate Cistercii 39°. 2.  Reformationem omnium et singulorum monasteriorum et aliorum locorum conventualium utriusque sexus, ac omnium et singularum personarum ubicumque existentium et ubicumque contigerit eas commorari, vel esse nostri Ordinis Cisterciensis, in quibuscumque mundi partibus consistentium, quae, prout ad Capituli generalis audientiam pervenerunt, reformatione plurimum indigent, domino [Cistercii] per se vel per alios, abbatem vel abbates ab eo deputandos seu deputandum ipsum Capitulum generale reverenter in ipsius Capituli generalis et dicti Ordinis quantum potest plenaria potestate, iure tamen patrum abbatum salvo, eidem domino [Cistercii] supplicans dictum Capitulum quatinus ad ipsa monasteria et loca conventualia vel loca alia tam studiorum generalium quam alibi existentia per se vel per alium, seu idoneos alios… *etc.* De contributionibus … *etc.* Universis igitur … *etc.* Praesenti diffinitione totali robore duratura. 3.  Ut plenius constet et appareat quae et qualia Ordo habet privilegia, abbatibus omnibus Ordinis universi praesens generale Capitulum praecipit et mandat quatinus domino Cistercii infra proximum generale Capitulum mittant vel afferant inventaria omnium et singulorum privilegiorum communium Ordinis in suis monasteriis existentium. 4.  Praesens generale Capitulum diffinitionem dudum rationabiliter editam renovando, omnibus abbatibus et conventibus Ordinis praecipit et mandat, quatinus in proximo generali Capitulo aut infra afferant vel mittant domino Cistercii vitas, notabilia gesta et actus notabiles sanctorum ac notabilium virorum, qui in suis monasteriis existunt aut de eisdem egressi fuerint. 5.  Patribus abbatibus et visitatoribus quibuscumque praesentibus et futuris, praesens generale Capitulum inhibet ne quibuscumque religiosis committant officium visitationis et reformationis quorumcumque monasteriorum utriusque sexus ; sed secundum antiquam diffinitionem super hac materia editam procedant. 6.  Mandat generale Capitulum omnibus visitatoribus deputatis, praesentibus et futuris, quatinus annis singulis vel ad minus indefectibiliter in fine commissionum suarum, personaliter veniant informare ipsum generale Capitulum de gestis per eos, virtute dictarum commissionum. 7.  Super supplicatione domini Morimundi, s. th. pr. petentis quod acta et instituta per eum in monasteriis Ordinis Cisterciensis in regno Angliae et principatu Walliae constitutis, videantur et examinentur per dominum Cistercii expresse informet, si sint iusta et rationabilia, eaque ratificet, confirmet et approbet in plenaria Ordinis potestate. 8.  Generale Capitulum dispensat cum fratre Stanislao, professo monasterii de *Andreow,* ut possit uti quadam provisione sibi facta per Sedem Apostolicam super quodam monasterio Ordinis sancti Benedicti. 9.  Quia pro parte abbatum Angliae Capitulo generali conquestum est, quod in diversis monasteriis bursarii peculium sibi congregant, unde certas indulgentias a curia romana et alibi animarum suarum dissonas impetrant, imo saepe contra abbates suos conspirantes, tam regulares quam saeculares muneribus corrumpunt, et sic dissensiones et scandala multiplicant, nec pro utilitate et necessitate monasterii necessarios sumptus effundere curant, sed dissimulant ; necnon et de his, qui praetextu indulgentiarum quae de conscientia Summi Pontificis non emanaverunt, eligunt sibi confessores ad libitum in suarum periculum animarum ; placuit Capitulo generali remedium in talibus opportunum providere, et auctoritatem domino Cisterciensi super hoc providenti delegare, qui quidem dominus Cistercii vices suas in hac parte de Fontibus et de Valle Dei in Anglia monasteriorum abbatibus, et in ipso regno Angliae reformatoribus ad plenum subdelegavit in ipsius Capituli generalis ac totius Ordinis plenaria potestate. 10.  In virtute salutaris obedientiae praecipitur omnibus et singulis abbatibus regnorum Angliae et Scotiae quatinus secundum antiquum morem Ordinis faciant fieri sigilla sua. 11.  Desolationi verisimili scandalosae, et totali destructioni Militiae de Calatrava, quae possent accidere propter controversiam quae est super magisterio dictae Militiae de Calatrava inter Alphonsum, illustrem filium regis Navarrae, ex una, et dominum Petrum Giron camerarium maiorem serenissimi principis regis Castellae ex alia, praesens generale Capitulum occurrere volens, praedictos Alphonsum et Petrum pro magisterio Calatravae se gerentes citat peremptorie ad comparendum cum omnibus iuribus suis per se, vel per procuratorem, coram domino Cistercii et quatuor primis abbatibus, ac aliis quos dominus Cistercii duxerit convocandos, ad quintam decimam diem februarii proxime futuram, quibus audiendi, decernendi et diffinitive sententiandi, super dicta causa ac ponendi silentium perpetuum, dat plenariam potestatem, appellatione remota. 12.  Praesumptionibus quorumdam monachorum et monialium Flandriae, pro tunc generale Capitulum obviare volens eo quod ut videantur aliis sanctiores diebus sabbatis ieiunant, mandat idem Capitulum ut ibidem servetur Ordinis uniformitas.

Nicolaus episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis Cistercii aliisque abbatibus et monachis apud Cistercium pro generali Capitulo celebrando congregatis, salutem et apostolicam benedictionem. Etsi omnes religionis christianae Ordines paterna diligimus caritate, Ordinem tamen vestrum Cisterciensem, ob nostram ad sanctum Bernardum reverentiam atque devotionem, singulari quodam complectimur affectu, ut non solum defendere illum et tueri gravaminibusque levare, sed pro viribus augere atque ornare intendamus. Itaque vos in Domino exhortamur ut ea in congregatione, diligentia solito attentiore, reformationem vestrorum monasteriorum facere curetis. Qua in re illud primum esse debebit, ut Summorum Pontificum statuta et facta in aliis generalibus Capitulis decreta vestra, specialiter de veniendo statutis temporibus ad Capitulum generale, de scolaribus ad generalia studia mittendis et alia huiusmodi observentur. Nos enim, si a vobis aut vestrum parte erimus requisiti, adversus praedictorum statutorum et decretorum transgressores acerrime procedemus. Unde Cistercii et quatuor primis Ordinis abbatibus compellendi ceteros, sive abbates, sive monachos in Capitulo congregatos, ad praedictam observationem, concedimus praesentium tenore auctoritate apostolica potestatem. Et ut omnibus vobis bene, ut speramus, et obedienter mandata exsequentibus, praemium a Nobis coeleste non desit, vobis ipsis qui in Capitulo intereritis, ut confessorem eligere possitis, qui a commissis et ab excommunicationum sententiis aliisque censuris et poenis, etiam si talia forent propter quae Sedes Apostolica esset merito consulenda, vos semel tantum infra mensem, postquam haec fuerint in Capitulo praesentata, iniuncta poenitentia possit absolvere, auctoritate praedicta concedimus facultatem. Datum Romae apud Sanctum Petrum, anno Incarnationis Dominicae millesimo quadringentesimo quadragesimo octavo, pridie Idus Iulii, pontificatus nostri anno secundo. [DIFFINITIONES] Ex anno 1448. 1.  Sub Nicolao V Papa ; Ioanne cardinali Morinensi ; Frederico rege Romanorum ; Carolo rege Francorum ; Philippo duce Burgundiae. 2.  Ut uniformitas in Ordine observetur, prout a primis patribus ipsis extitit ordinatum, inhibet praesens Capitulum generale abbatibus, abbatissis, cantoribus ceterisque personis Ordinis universi, ne sine licentia speciali ipsius Capituli audeant novas historias aut hymnos novos in suis monasteriis cantare, nisi secundum quod in Cistercio et aliis primis monasteriis hactenus extitit observatum, et signanter praecipit ut haec diffinitio quoad festum Corporis Christi et festum Patris Nostri Beati Benedicti observetur, et abbas sive abbatissa quae contrarium fecerint sint ipso facto a divinis suspensi usque ad condignam satisfactionem. 3.  Item, ut scandala evitentur et conscientiis personarum provideatur, sub excommunicationis poena et ex consequenti a suis officiis et dignitatibus depositionis, inhibet praesens generale Capitulum abbatibus, abbatissis, ceterisque regularibus personis Ordinis universi, ne amodo audeant uti aut gaudere quibuscumque privilegiis apostolicis, aut a concilio Basileensi impetratis, super esu carnium aut aliis Ordinis diffinitionibus, nisi prius ipsa privilegia fuerint Capitulo generali praesentata, et ab eodem acceptata ; quinimo declarat omnes illos qui huiusmodi privilegiis contra Ordinis statuta impetratis uti praesumpserint poenas in statutis ipsis contentas incurrisse. 4.  Item, diffinitiones super hoc alias editas innovando et approbando, sub poena depositionis a suis dignitatibus, inhibet praesens Capitulum generale abbatibus, abbatissis et regimini praesidentibus Ordinis nostri, ne amodo audeant se aut sua monasteria obligare secundum quemdam modum a iurisperitis graviter introductum, videlicet se et sua subdendo et submittendo coercitioni et iurisdictioni quorumcumque iudicum ecclesiasticorum et saecularium, renuntiando omnibus privilegiis et exemptionibus, etc., sed fiant huiusmodi obligationes more antiquitus sueto et sine huiusmodi submissionibus. 5.  Item, quia ex indiscretione et nimia austeritate praesidentium, multae periclitantur animae, prout debite est praesens generale Capitulum informatum, inhibet idem Capitulum abbatissis universi Ordinis sub poena depositionis a suis dignitatibus et monialibus sub talionis poena, ne aliquam sororem monialem vel conversam super aliquo crimine debite emendato molestare praesumant, aut sibi qualitercumque detrahere, quinimo postquam cum huiusmodi monialibus seu conversis fuerit per superiores dispensatum, suis meritis exigentibus, vult et mandat idem Capitulum ut huiusmodi in suo gradu et ordine teneantur, et quod omnibus praecipiendo patribus abbatibus et visitatoribus, ut sub Ordinis censuris viriliter laborent ut praesens diffinitio per omnia observetur ; contravenientes, rebelles et ex consequenti denuntiando inhabiles, si opus fuerit, auxilium brachii saecularis invocando. 6.  Omnibus abbatibus et regimini praesidentibus eorumque officiariis sub poena depositionis a suis dignitatibus et officiis praecipitur, quatinus suis visitatoribus, reformatoribus et commissariis ad plenum satisfaciant de expensis rationabilibus quas facient occasione suae visitationis. 7.  Inhibet praesens Capitulum generale, ne de cetero procuratores et capellani monialium instituantur, nisi de licentia patrum abbatum earum aut reformatorum. 8.  Abbati de Caduino generale Capitulum in virtute salutaris obedientiae et sub depositionis poena districte mandat et *praecipit,* quatinus infra annum postquam a praesenti Capitulo reversus fuerit ad penates, ordinet et teneat in Sancto Sudario Tolosae quatuor Ordinis religiosos ibidem commoraturos, ac divinum servitium iuxta morem Ordinis devote et iugiter celebraturos. 9.  Item, abbati de Caduino sub inobedientiae et depositionis poena districte praecipit et mandat praesens generale Capitulum, quatinus quemdam de Ordine Praedicatorum in habitu nostri Ordinis existentem et in praedicta domo Sancti Sudarii commorantem, praedicto sibi habitu prius ablato, confestim expellat, auctoritate totius Capituli praedicti generalis, et sub poenis antedictis. 10.  Omnibus et singulis abbatissis Ordinis in regnis Hispaniae et Arragoniae existentibus, per generale Capitulum praecipitur et sub poena depositionis firmiter iniungitur, quatinus teneant seu teneri faciant portas suorum monasteriorum secure clausas et continue, prout fieri solet et debet in ceteris Ordinis monasteriis bene reformatis. 11.  Abbati de Bellavalle sub poena excommunicationis praecepit praesens generale Capitulum quatinus revocet monachos suos qui sine debita licentia se transtulerunt ad Ordinem nigrorum monachorum, quodque contra eos procedat per omnes vias et censuras ac Ordinis privilegia. 12.  Generale Capitulum declarat quod bullae Summorum Pontificum bonae memoriae, quibus conceditur facultas omnibus indifferenter accedendi ad annum iubileum, nullo modo se extendere ad futurum iubileum, sed dumtaxat ad illud iubileum cuius tempore fuerunt datae. 13.  Item, scandala quae ex vago discursu religiosorum Ordinis saepius eveniunt, providere volens praesens Capitulum generale, sub poena depositionis a sua dignitate inhibet abbatibus, abbatissis et regimini praesidentibus Ordinis universi, ne aliquem monachum aut etiam monialem emittere audeat nisi secundum quod Ordinis statuta nova et vetera canunt. Et primo inhibet ne aliquis emittatur ad propriam requisitionem et cuius culpa in proprio monasterio emendari possit. Et quicumque praesumpserit abbatem suum, ut emittatur, molestare, nisi resipuerit, carceri mancipetur. Emittendo vero provideatur ut statuta canunt. Et mittatur ad certum et determinatum monasterium, in quo si recipi non poterit, ad proprium revertatur. Et qui ad se emissum recipere renuerit, taxam in statutis contentam poenam tenebitur, nisi super hoc rationabilem allegaverit causam de qua domino Cistercii et quatuor primis indicare habebunt. 14.  Item, indemnitati monasteriorum providere volens, praesens Capitulum generale inhibet ne aliqui abbates aut etiam abbatissae vel etiam regimini praesidentes audeant pensiones ad vitam aut ad reemptionem vendere sine licentia suorum patrum abbatum et de scitu et consensu maioris et sanioris partis suorum conventuum, et qui contrafecerit tamquam dilapidator et periurus ipso facto a sua dignitate deponatur. 15.  Item, quia contributiones communes pro communi utilitate Ordinis sunt ordinatae, et ipsis deficientibus necesse est ut Ordo ipse pereat, praecipit et mandat praesens Capitulum generale abbatibus, bursariis, ceterisque administratoribus Ordinis universi quantocius quotas sibi ab antiquo impositas et secundum quod in registris Cistercii habetur, ex integro exsolvere studeant, nisi aliqui super hoc a Capitulo generali habeant dispensationem. Et quicumque hoc facere recusaverit, qualemcumque in contrarium allegando consuetudinem, ipso facto pro excommunicato habeatur, et in sequenti Capitulo generali personaliter comparere tenebitur, poenam suae praesumptionis condignam recepturus ; similem poenam sortiatur quicumque auxilium saecularium, ne huiusmodi contributiones solvat, implorare praesumpserit, antiquis diffinitionibus super hoc editis in suo semper robore permansuris. 16.  Item, praesumptioni sive ambitioni quorumdam religiosorum et religiosarum obviare desiderans praesens Capitulum generale sub poena privationis a sua iurisdictione inhibet patribus abbatibus et visitatoribus ne aliquem seu aliquam in abbatem seu abbatissam promovere studeant quae sciverint qualitercumque suas promotiones procurasse. Et quicumque ausus fuerit contra visitatorem abbatiam aliquam obtinere per potentiam saecularem aut aliunde, quousque a sua nequitia destiterit, pro excommunicato habeatur, et talis tamquam conspirator ab omnibus habeatur. Et quicumque monachus sibi obedierit sive etiam monialis similem poenam sortiatur. 17.  Item, quemdam abusum inter certos patres abbates et suos filios abbates constitutum, videlicet quod ob suam visitationem nihil debet et nec expensas recipere, cum ex hoc Ordinis bonum impediatur, praesens Capitulum generale cassat, irritat et annullat, mandando et praecipiendo abbatibus, abbatissis et officiariis Ordinis universi, quatinus non obstantibus quibuscumque huiusmodi contractibus, satisfaciant possetenus et honeste suis visitatoribus de expensis rationabilibus quas faciunt eundo et redeundo ad sua monasteria, visitationis gratia. Et qui hoc facere recusaverit sit ipso facto a divinis suspensus. Si autem ipsis videatur quod aliquando dumtaxat fiet restitutio occasione huiusmodi contractuum, hoc terminandum et concludendum domino Cisterciensi et quatuor primis abbatibus et cuilibet in generatione sua committatur. 18.  Ad instantiam quorumdam dominorum, generale Capitulum committit abbati Campensi, quatinus in monasterio de Bottenbroeck pro monialibus collocaret monachos.

Anno Domini millesimo quadringentesimo quadragesimo nono, statuta sunt haec apud Cistercium duodecima die mensis septembris, in eiusdem Ordinis Cisterciensis Capitulo generali. ORATIONES. 1.  Pro beatissimo ac sanctissimo domino nostro domino Nicolao divina Providentia Papa V ; necnon pro reverendissimis in Christo patribus dominis sanctae romanae Ecclesiae cardinalibus, et maxime pro reverendo in Christo patre et domino domino Ioanne divina Providentia tituli Sancti Laurentii in Lucina cardinali Morinensi vulgariter nuncupato, nostri Ordinis in Curia romana benivolo protectore, ac etiam pro reverendis in Christo patribus patriarchis, primatibus, archiepiscopis, episcopis, abbatibus, abbatissis, et pro religiosis omnibus ac ecclesiasticis quibuscumque, dicantur tres missae, una videlicet de Spiritu Sancto, altera de Sancta Cruce, tertia de Beata Virgine, in singulis monasteriis Ordinis universi. 2.  Praeterea pro christianissimo et semper augusto domino Frederico, Dei gratia sacri imperii rege Romanorum, necnon pro christianissimo domino Carolo rege Francorum, ac etiam pro illustrissimo principe domino Philippo Dei gratia duce Burgundiae, huiusce monasterii Cisterciensis praecipuo fundatore, et generaliter pro aliis omnibus regibus, reginis, ducibus, ducissis, comitibus, comitissis, militibus, militissis, et aliis nobilibus et dominis fidelibus in pace et unitate sanctae matris Ecclesiae existentibus, dicantur tres missae, una videlicet de Spiritu Sancto, alia de Sancta Cruce, tertia de Beata Virgine Maria a singulis sacerdotibus Ordinis universi. 3.  Insuper pro burgensibus, mercatoribus, laboratoribus et maxime pro benefactoribus Ordinis nostri, ac pro universo populo sancto Dei in pace et unitate sanctae matris Ecclesiae constituto, dicatur una missa de Spiritu Sancto in singulis monasteriis Ordinis universi. 4.  Ceterum pro pace et unitate sanctae matris Ecclesiae celebretur in hebdomada una missa dumtaxat per abbatem assignanda, cuius introitus sit : *Salus populi ego sum*, collecta *Ecclesiae* cum sequentibus, in singulis monasteriis Ordinis universi. 5.  Postremo pro felicis et inclitae recordationis dominis nostris Philippo, Ioanne et Carolo, quondam Francorum regibus et reginis ac praedecessoribus eorumdem defunctis, et praesertim pro domino Ioanne duce Burgundiae, et coniugibus eorumdem defunctis, et generaliter pro omnibus regibus et reginis, ducibus, ducissis, comitibus, comitissis, baronibus, baronissis, militibus, militissis, et aliis nobilibus defunctis, pro religiosis et aliis omnibus fratribus, familiaribus et benefactoribus Ordinis nostri defunctis, dicantur tres missae de *Requiem* in singulis monasteriis Ordinis universi. [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Cum Ordo noster… contributionem sex millium florenorum… *etc. ut in anno* 1411, *n° 7. 7.  Generale Capitulum propetenus volens providere manutenentiae et conservationi iurium, libertatum et privilegiorum Ordinis, in quibus plurimum ipse Ordo in multis mundi partibus, ob defectum defendentium et resistentium, laeditur et gravatur, tam ab Ordinariis quam ab aliis dominis temporalibus et personis ecclesiasticis et saecularibus pro tuitione et defensione dictorum iurium, libertatum et privilegiorum ipsius Ordinis ac monasteriorum eiusdem, idem Capitulum generale fecit, constituit et ordinavit, ac per praesentem diffinitionem facit, ordinat et constituit tam coniunctim quam divisim venerabiles et in Christo carissimos de Regalimonte, de Prulliaco, de Valle lucenti, de Dunis, de Capella Thosan, de Laude, de Camberone, de Alna, de Villari in Brabantia, de Charitate, de Buxeria, de Maceriis, de Ursicampo, de Caricampo, de Monte Sanctae Mariae, de Longo vado, de Altaripa, de Grandisilva, de Bonofonte, de Caduino, de Bolbona, de Bonavalle *Pictaviensis,* de Bonavalle Ruthenensi, de Sanctis Crucibus, de Valle digna, de Rota, de Sacramenia, de Superato, de Alcubatia, de Fossa nova, de Sancto Andrea, de Savigniaco, de Signiaco, de Begar, de Precibus, de Reliquiis, de Bono portu, de Oliva, de Roseriis, de Bullione, de Fonteneto, de Claravalle, de Morimundo monasteriorum abbates, necnon dilectos religiosos fratres Petrum de Flinis, Petrum de Auxona, Egidium de Roya, Iacobum de Leone Slaverii, Ioannem de Pratis, Iacobum de Balerna, Arnulphum de Ellantio, Bernardum de Reliquiis, Henricum de Boudelo, Ioannem Walle de Dunis, Iacobum de Claravalle alias Piquenne, Thomam de Firmitate, Edmundum de Pontigniaco, Thomam de Morimundo, Symonem de Champignoliis monasterii Morimundi, Stephanum de Vermentone, Ioannem Ricoul et Iacobum Caudrelier de Laude, ac etiam venerabiles et discretos viros magistrum Ioannem Germani, magistrum Petrum Hanny Matiquor, magistrum Petrum de Vaucello, magistrum Ioannem de Ovila, Petrum et Galtherum Cornot fratres, Nicolaum Cosmart, magistrum Ioannem de Ulmis, Nicolaum Nicole presbyterum, Guillelmum Damiens, Theobaldum Liegeart, magistrum Ioannem Gagnardi, Stephanum Catherine, Hugonem Froichot, Ioannem Goux, magistrum Stephanum Goux, magistrum Symonem Goux, magistrum Symonem Pourcelot de Marchia, Stephanum Ruffi de Marchia, Ioannem de Coiffi apud Casseol commorantem, et eorum quemlibet in solidum, ita quod melior non sit prioris conditio nec subsequentis deterior, sed quod per unum fuerit inceptum per alium prosequi valeat et finiri, totius Ordinis praedicti Cisterciensis veros, certos, legitimos et indubitatos procuratores, syndicos, economos negotiorum gestores generales et nuntios speciales in omnibus et singulis causis, querelis, controversiis et negotiis ipsius Ordinis, motis et movendis, contra quascumque personas ecclesiasticas, saeculares vel alias, tam etiam pro ipso toto Ordine, quam contra praefatum Ordinem et singula ipsius membra coram quibuscumque iudicibus tam ecclesiasticis quam saecularibus in quocumque foro praesidentibus, seu pro iudicibus aut loco iudicum in iudicio sedentibus et *loca tenentibus* eorumdem, dans et concedens idem Capitulum generale dictis procuratoribus et eorum cuilibet per se et in solidum plenam et liberam potestatem ac mandatum speciale agendi et dicendi pro toto Ordine praedicto, rebusque et bonis ipsius Ordinis ac omnium et singulorum monasteriorum et membrorum eiusdem defendendi, conveniendi, reconveniendi de locis, iudicibus, locaque et iudices eligendi et nominandi et si necesse fuerit recusandi, adnovandi, forum et iudicium declinandi, libellum seu libellos offerendi, et oblatum seu oblatos recipiendi, accipiendi, proponendi, replicandi, duplicandi, triplicandi, quadruplicandi, litem seu lites contestandi, iurandi quoque in animas nostras de calumnia seu veritate dicenda, et praestandi cuiuslibet alterius generis iuramentum quod in causis exigitur et postulat iuris ordo, ponendi et articulandi, positionibus et articulis pro parte adversa productis respondendi, testes, litteras, acta privilegia et instrumenta, in et per modum probationis producendi et exhibendi, testes iurare videndi, dicendi in testes et eorum dicta reprobandi, litteras, acta, privilegia et instrumenta pro parte adversa producta, copiamque productorum et exhibitorum petendi et obtinendi, concludendi, paciscendi et concordandi, proponendi semel vel pluries, renuntiandi, ostensiones locorum faciendi, interlocutorias arbitrales et diffinitivas sententias audiendi, ab eis et quolibet gravamine iudiciali vel extra iudicium appellandi, appellationem suam, seu *appellationes* suas prosequendi, intimandi, insinuandi, innovandi, apostolicos et expensas petendi et recipiendi, et de ipsis iurandi, beneficium absolutionis et restitutionis in integrum, si et quando necesse fuerit, impetrandi et obtinendi, recredentiam de bonis et rebus ipsius Ordinis ac omnium et singulorum monasteriorum et membrorum eiusdem petendi et obtinendi, unum vel plures procuratorem seu procuratores substituendi, qui substitutus vel substituti consimilem in praemissis et singulis praemissorum habeat vel habeant potestatem, et ipsum substitutum vel substitutos quotiens sibi videbitur opportunum revocandi, et generaliter omnia et singula faciendi et exercendi praeter mutui contractum, quae totus Ordo praedictus faceret vel facere posset et deberet in praemissis et singulis praemissorum, et quae possunt et debent facere veri et legitimi procuratores, etiam si mandatum exigant speciale, ratum et gratum habentes et *habituri* quidquid per dictos procuratores vel alterum eorumdem, seu per ab eisdem substitutos dictum, actum, factum, gestumve fuerit seu etiam procuratum in praemissis, et quolibet praemissorum promittentes sub hypotheca et obligatione omnium bonorum ipsius Ordinis praedicti mobilium et immobilium, si necesse fuerit, iudicatum solvi et iudicio sisti cum suis clausulis opportunis. 8.  Licet a primaeva Ordinis institutione pro bono et utilitate eiusdem monasteriorum et patribus ipsius certae contributiones sancte et iuste fuerint impositae annuatim iuxta Capituli generalis taxationem persolvendae et iuxta etiam ordinationes apostolicas diversis personis etiam in Curia romana distribuendae, necnon regentibus et legentibus Universitatum generalium, ac etiam pro expensis ipsius Capituli et tuitione privilegiorum aliisque necessitatibus dietim occurrentibus, quae quidem contributiones variae istis temporibus ad mille quingentos florenos ascendunt. Quapropter Ordo ipse est in multis debitis aggravatus, et in maioribus esset, si providentia domini Cistercii ad hoc non subveniret, quibus non obstantibus certi patres ad solvendum contributiones sibi impositas se difficiles reddunt, quinimo receptoribus ipsarum contributionum se opponunt et eosdem apud graves et potentes personas diffamant et accusant diversas poenas incurrendo, quibus malis obviare cupiens praesens Capitulum generale omnes tales conspiratores fore et esse denuntiat, committendo domino Cistercii et quatuor primis quatinus abbates super hoc convictos a sua dignitate ipso facto deponant et monachos cuiuscumque conditionis existant sine spe reversionis a proprio monasterio eliminent. 9.  Item, quia sicut ab unitate et conformitate morum servitiorumque et ceremoniarum Ordo noster initium sumpsit et profecit, ita necesse est ut continuetur. Quapropter Capitulum generale multiplices instituit diffinitiones contra abbates, abbatissas, priores, priorissas, ceterasque Ordinis personas, quae sine eiusdem Capituli licentia novas historias, signanter de altaris sacramento, de sancto Benedicto et quamplures alias conscripserunt et in suis ecclesiis decantare praeceperunt. Omnes huiusmodi diffinitiones praesens Capitulum confirmat et approbat, et nihilominus huiusmodi Ordinis personas talia praesumentes a divinis suspendit quoadusque Ordini se conformaverint, committendo domino Cisterciensi et quatuor primis ut super hoc diligenter se informent, detectosque debitis poenis puniant, et ne modo talia fiant sub praefatis poenis inhibeant. 10.  Item, ne monasteria gravari debeant aut animae defunctorum in aliquo defraudari, inhibet praesens Capitulum generale ne amodo aliqui abbates seu abbatissae seu eorum conventuales se obligare praesumant ad aliqua servitia seu anniversaria perpetua celebranda sine consensu eiusdem Capituli, contrarium facientes usque ad sequens Capitulum generale stallum abbatis non ascendant. 11.  Item, quia non decet abbatissas sive moniales per mundum evagari, iuxta antiquas Ordinis diffinitiones praesens Capitulum generale reformatoribus et visitatoribus ipsarum monialium omnimodam confert auctoritatem quoad correctionem, institutionem et destitutionem ipsarum tam in capitibus quam in membris ; nec liceat ipsis a praedictis reformatoribus aut visitatoribus appellare aut se eisdem opponere, quinimo tenebuntur in qualibet visitatione se eorumdem ordinationibus per omnia submittere, et qui contra fecerint, aut contra suos visitatores et reformatores potentum auxilia adire praesumpserint ipso facto pro excommunicatis habeantur, et abbatissae super hoc convictae pro depositis teneantur ; ipsi tamen visitatores et reformatores de depositionibus et novis institutionibus per eos factis sequens Capitulum generale, nemine reclamante, fideliter tenebuntur informare. 12.  Item, iuxta ordinationes tam apostolicas quam etiam regulares praecipit praesens Capitulum generale patribus abbatibus et reformatoribus universis, quatinus possetenus laborent ad reclusionem monialium et quod ipsas compellant de communi vivere et proprietatem evitare. 13.  Item, quia tam multi monachi et moniales fratres et sorores suas, qui aliquando deliquerunt, licet per Capitulum generale rehabilitati fuerint, semper pro infamibus habent, eisdem materiam desperandi conferentes, omnes tales qui pertinaciter super hoc convicti fuerint Ordinis statutis rebellare, praesens Capitulum generale inhabilitat quousque fuerit cum eisdem per ipsum Capitulum dispensatum. 14.  Item, quia ex nimietate debitorum quamplurima monasteria Ordinis ex toto sunt desolata, inhibet praesens Capitulum generale ne quis abbas audeat ultra quingentos florenos debita contrahere quacumque de causa sine licentia sui patris abbatis aut Capituli generalis, aliter pro deposito habeatur. 15.  Item, quia ex apostatarum et fugitivorum vago discursu Ordo noster magnam incurrit infamiam, signanter in provincia Coloniensi, sub inobedientiae et aliis Ordinis formidabilibus poenis praecipit praesens Capitulum generale abbatibus de Campo, de Veteri monte, et de Heysterbach et cuilibet ipsorum quatinus omnes tales, quos in provincia praedicta repererint, ad sua monasteria propria redire compellant, aut carceribus mancipare curent cum expensis propriorum abbatum ; et hoc idem praecipit praesens Capitulum omnibus abbatibus quos sine litteris commendatoriis reperierint. 16.  Item, quia ex dissoluta vita confessorum monialium et etiam capellanorum Ordo noster supra modum diffamatur, sub poena privationis a sua iurisdictione inhibet Capitulum generale patribus abbatibus et monasteriorum monialium regentibus, ne amodo in eisdem instituant aliquos in confessores aut capellanos qui non fuerint honestae vitae et approbatae competentis litteraturae, praecipiendo ut confessores et capellani iam instituti qui tales non fuerint, incontinenti revocentur. 17.  Item, praecipitur omnibus et singulis abbatibus Ordinis, quatinus omnes reliquias Ordinis quae solent portari per mundum, cum ad sua monasteria devenerint, eas arrestent, nec ipsas exire permittant usque ad Capitulum generale proxime futurum, absque licentia domini Cisterciensis. 18.  Item, citantur omnes abbates ad proximum generale futurum Capitulum, qui ad praesens erant citati sub poena convicti et excommunicationis. 19.  Item, excusantur omnes Ordinis abbates, qui non venerunt ad Capitulum generale praesentis anni, praeter eos qui ad ipsum erant citati, ipsos vero qui non miserunt scolares ad studia generalia et potuerunt, praedictum Capitulum condemnat in expensis iuxta formam in Benedictina contentam, mandatque omnibus patribus abbatibus, quatinus suos subditos ad futurum generale citent Capitulum comparituros sub poenis in statutis Ordinis contentis adversus non venientes ad praedictum generale Capitulum. 20.  Item, abbates Alemaniae, Hungariae, Poloniae, Daniae, aliosque abbates nationis germanicae, propter guerras in eadem natione existentes praesens generale Capitulum a via praesentis Capituli habet benigniter excusatos. 21.  Item, praesens generale Capitulum impugnationibus, molestiis et gravaminibus libertatum et privilegiorum Ordinis, per nonnullos dioecesanos episcopos quibusdam Ordinis nostri monasteriis, et ipsi eidem Ordini inflictis, aut in posterum, quod Deus avertat, infligendis, sincera devotione et omni sagacitate industriae obviare satagens, ordinat et diffinit quod dominis Leodiensi et Constantiensi per ipsum Capitulum scribatur quatinus dictum Ordinem nostrum suis antiquis libertatibus, immunitatibus et privilegiis gaudere permittant, alias si, quod absit, hoc facere recusaverint, ab ipsis appelletur ab Ordinis procuratore in illis provinciis, in quibus dicta gravata monasteria situantur, deputato, dictam appellationem ad expensas abbatum dictarum provinciarum prosecuturam. Illas tres nihilominus moniales monasterii Vallis Nostrae Dominae prope Huyum, quae a dicto domino leodiensi quasdam impetrarunt litteras in praeiudicium dictorum privilegiorum et libertatum, et per dominum Cisterciensem, propter earum rebellionem et inobedientiam de tradendo dictas litteras, excommunicatas, declarans idem Capitulum tamquam conspiratrices fore excommunicatas, penitusque a dicto monasterio eliminandas et incarcerandas usque ad nutum Capituli generalis, abbatissae et conventui praefati monasterii districte inhibendo, ne dictis monialibus de bonis monasterii quidquam tradant seu tradi aut ministrari faciant vel permittant, sed eas tamquam conspiratrices et excommunicatas evitent, et a praedicto monasterio penitus expellant. 22.  Item, Ordinem nimis gravatum ob multas exactiones, quae per quosdam collectores decimarum et quoscumque alios contra privilegia Ordinis praedicti fiunt super monasteria ipsius Ordinis, Capitulum generale considerans vult quod procuratoria anno Domini 1447 et 1448 in ipso Capitulo super hac materia facta, iterum per universas provincias habeant talem vigorem sicut prius, et expensae fiendae in prosecutione huiusmodi negotiorum Ordinis solvantur sub censuris Ordinis, videlicet poena excommunicationis, per abbates et abbatissas praedicti Ordinis earumdem provinciarum, in plenaria Ordinis potestate. 23.  Item, praesens Capitulum generale ordinat et diffinit quod constituantur procuratores, personae Ordinis per universas provincias, quae habeant potestatem defendendi iura, libertates et privilegia Ordinis cum potestate etiam substituendi unum vel plures iuxta formam super hac materia prius confectam. 24.  Praecipitur omnibus et singulis abbatibus Ordinis sub poena depositionis a statu et dignitate abbatiali quatinus, si quod habeant religiosos, qui ad alium Ordinem transierint, ad sua propria monasteria infra proximum generale Capitulum secuturum faciant eos redire. 25.  Praesens generale Capitulum sincero formidans affectu, ne dominicis ovibus pastores praeficiantur lupinosi aut insufficientes, et indigni caulam dominicam occupent tam indebite quam indigne, statuit, ordinat et diffinit quod abbates noviter electi et promoti, nisi infra suae promotionis annum decretum suae promotionis praedictae praesenti Capitulo personaliter praesentaverint, non obstante notorio remanentiae personalis impedimento, huiusmodi electionem nullam et invalidam fore dictum Capitulum diffinit et decernit, adiiciendo quod in diffinitorio eiusdem Capituli iurabit se non impetraturum per se vel per alios quaecumque privilegia aut exemptiones, tam a Summis Pontificibus quam a quibuscumque principibus, de non solvendo contributiones Ordinis in praeiudicium privilegiorum ; et hoc sub poena dignitatis abbatialis privationis. 26.  Praesens generale Capitulum dolenter attendens quod propter quasdam substractiones et suspensiones factas per patres abbates et visitatores quibusdam Ordinis abbatibus a regimine temporali suorum monasteriorum plurima scandala, dissensiones et propriorum abbatum contemptus, proh nefas ! pullulaverint, huiusmodi suspensiones et substractiones carpit et adnullat, abbatibus sic suspensis suorum monasteriorum utrumque regimen plenarium restituendo, nisi tamen casum depositionis demeruerint, patribus abbatibus praecipiens et iniungens quatinus de cetero ab huiusmodi suspensione se caveant, corrigendo vero emendabiles et caritative moniti non se emendantes per censuram Ordinis seu totalem si demeruerint depositionem secundum salubria Ordinis instituta corrigantur. 27.  Praesens Capitulum generale benigne concedit omnibus et singulis personis Ordinis, quatinus habeant potestatem sibi eligendi confessores idoneos et sufficientes de Ordine, qui ipsas possint absolvere in foro conscientiae ab omnibus et singulis casibus eidem Capitulo specialiter reservatis, semel dumtaxat infra generale Capitulum proxime futurum, inhibendo ipsis personis sub apostasiae poena ne praetextu anni iubilei ad Curiam romanam accedant, praesertim cum dominus Cisterciensis disposuerit in brevi aliquos ad praedictam Curiam mittere, qui habebunt impetrare indulgentias pro ipso Ordine, nec se moveant, donec ab ipsis mittendis responsum habuerint. 28.  Graves abusus et negligentem animarum curam quorumdam abbatum Ordinis, qui contra ipsius Ordinis instituta tolerant monachos suos cameras in infirmitoriis possidere et gravius periculum animarum in eisdem diurnis atque nocturnis horis commessationibus, dormitionibus et aliis enormitatibus vacare, et in huiusmodi nefaria conversatione obdurati nunquam vel raro dormitorii, refectorii communis et alias claustrales ceremonias observare curant, damnabilique vitio proprietatis labefacti, negotiatorum more publicorum sanctae paupertatis virtutem, proh dolor ! abiiciunt, quod exinde periclitatio consequitur animarum, propriorum abbatum vilis admodum contemptus, monopolia, conspirationes et murmura frequentius oriuntur, praesens generale Capitulum abolere cupiens, universis et singulis abbatibus Ordinis, praesertim illis in quorum monasteriis huiusmodi vitia pullulare perspexerint, mandat et praecipit quatinus omni conatu et devotione dictos abusus sarculo reformationis amputare satagant, proterve contradicentibus conspiratorum seu carcerali poena puniendis. GRATIAE SPECIALES 29.  Praesens Capitulum generale benigniter admittendo supplicationem abbatis de Oliva petentis sibi deminui contributiones Ordinis, dictas contributiones eidem abbati suoque monasterio remittit, eumdem absolvendo pro quinque florenis monetae dicti Capituli generalis usque ad immediate sequens septennium dumtaxat persolvendis, eidemque benigne concedit, quod omnes et singulas utriusque sexus sibi subiectas regulares personas in foro conscientiae absolvere valeat ab omnibus et singulis casibus Capitulo reservatis, dicto dumtaxat durante septennio, in ipsius Capituli generalis plenaria potestate ; item propter loci distantiam et viarum discrimina dictum abbatem a via Capituli per dictum septennium praesens Capitulum absolvit. 30.  Generale Capitulum pie considerans et attendens grave senium, debilitatem corporis et annositatem abbatis moderni de Misericordia Dei, ipsum abbatem a via Capituli generalis, quamdiu vitam duxerit in humanis, dictum generale Capitulum pie duxit absolvendum. 31.  Ad idem pro abbate de Gratia Dei. 32.  Ad idem pro abbate de Castellariis. 33.  Gemebundam monasterii de Moris pauperiem ac ipsius gravem inopiam praesens generale Capitulum pio compassionis affectu considerans et attendens, abbatem dicti loci et ipsum monasterium a solutione contributionum Ordinis per immediate sequens triennium dumtaxat quittat penitus et absolvit. 34.  Redemptionem cuiusdam reditus per illustrissimum principem dominum regem Siciliae ab abbate et conventu monasterii Grandissilvae, in litteris quibus praesentes annectuntur contentam factam generale Capitulum ratificat et approbat, praecipiendo nihilominus eisdem abbati et conventui sub poena excommunicationis, quatinus pecunias quas occasione huiusmodi venditionis receperint, ad alios usus eidem monasterio necessarios convertant, referantque proximo Capitulo generali, quid de ipsis pecuniis fecerint, seu domino Claraevallensi, s. th. pr., praefati monasterii Grandissilvae patri abbati. 35.  Praesens Capitulum generale recipit in plenariam participationem omnium bonorum spiritualium quae fiunt ac de cetero fient in Ordine illustrissimum principem dominum ducem Saxoniae cum sua consorte et liberis, necnon magistrum hospitii serenissimi principis domini regis Romanorum cum ceteris nobilibus de sua curia, ordinatque quod dominus Cisterciensis super hoc litteras det opportunas. 36.  Praesens Capitulum generale debite informatum quod monasterium monialium de Valle mulierum Coloniensis *dioecesis* est exustum et penitus desolatum, nec est spes de eiusdem relevatione, idem monasterium incorporat monasterio Montis Sanctae Walburgis ob sanctae religionis profectum, dictaeque novellae plantationis incrementum rogando et deprecando dominum Coloniensem ut eamdem incorporationem ratam habeat et in favorem Ordinis cisterciensis, cuius est benevolus fautor ipsam dirigere habeat. 37.  Generale Capitulum propter nimiam paupertatem monasterii de Otterbourg, abbatem ipsius monasterii supportat misericorditer et absolvit a via Capituli generalis et a missione studentium usque ad quinque annos. 38.  Ad idem pro abbate de Castro aquilae. 39.  Generale Capitulum gratiose concedit abbati de Mulbruna, ut possit accipere haereditarie a monasterio monialium de Kirchbach quamdam silvam eidem monasterio monialium pertinentem pro quodam censu perpetuo, quem idem monasterium de Mulbruna praefato monasterio monialium annuatim solvere tenebitur et super hoc tenentur, et dantur inspectores abbates de Sconovia s. th. pr., et de Alba. 40.  Generale Capitulum prae compatiens affectu desolationi monasterii Fontis salutis, quod, proh dolor ! causantibus inconvenientiis temporum et dissensionibus principum, necnon multis aliis rationabilibus causis ad maximam est deductum ruinam, misericorditer concedit quod conventus eiusdem monasterii dispergatur donec eidem fortuna pinguior arriserit, per idemque tempus abbas dicti monasterii supportatur a missione scolarium ad studia generalia, ac etiam a via Capituli generalis. 41.  Praesens Capitulum generale concedit scolaribus nationis Franciae studentibus in collegio Sancti Bernardi Parisius illud spatium terrae inhabitabilis retro chorum dicti collegii ad faciendum ipsis unum hortulum sive spaciamentum, suis expensis, et similiter annuit eis ingressum per parvas scolas. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 42.  Electionem, promotionem et installationem fratris Roberti… in abbatem monasterii de Bono radio, per dominum abbatem de Pontigniaco, dicti monasterii patrem abbatem, rite et canonice celebratam, prout in decreto, cui praesens annectitur *diffinitio* lucidius continetur, praesens generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 43.  Electionem, promotionem et installationem fratris Stephani Mercatoris in abbatem monasterii de Loco regio per abbatem de Curia Dei, dicti monasterii patrem abbatem, rite, *etc. ut supra*. 44.  Electionem, promotionem et installationem fratris Oliverii Poter in abbatem monasterii Beatae Mariae Insulae de Ré, Xantonensis dioecesis, per abbatem de Trisagio, commissarium domini Pontigniaci, patris abbatis dicti loci de Ré, celebratam, *etc. ut supra*. 45.  Amotionem et privationem a dignitate abbatiali monasterii de Petris factas per abbates de Pratea et de Nigro lacu, commissarios domini abbatis Claraevallis, s. th. pr., de persona fratris Ludovici de Villamonia, tunc se gerentis pro abbate ipsius monasterii de Petris, necnon electionem factam de persona fratris Petri Belleville, in abbatem eiusdem monasterii, generale Capitulum ratificat… *etc. ut supra*. 46.  Electionem, promotionem et installationem fratris Stephani Garandi in abbatem monasterii de Varenis per abbatem de Pratea, commissarium abbatis de Valle lucenti, patris abbatis dicti loci de Varenis, celebratam et factam, *etc. ut supra*. COMMISSIONES 47.  Abbatibus de Firmitate, s. th. pr., de Prulliaco, de Caritate, de Regalimonte, de Bonavalle Pictaviensi, et eorum cuilibet in solidum committitur per generale Capitulum quatinus omnes et singulas utriusque sexus regulares Ordinis Cisterciensis personas quas in quibuscumque pecuniarum summis et rebus aliis repererint obligatas, seu quovis modo teneri domino Cistercii… *etc. ut in forma consueta*. 48.  Ad idem pro domino Pontigniaci, de Trisayo et de Stella monasteriorum abbatibus. 49.  Ad idem pro monasterio Prulliaci, abbatibus de Ursicampo, s. th. pr., de Regalimonte et de Valle lucenti. 50.  Ad idem pro monasterio Ursicampi, abbatibus de Gardo et de Caricampo. 51.  Ad idem pro monasterio de Pratea, abbati de Locoregio. 52.  Reformationem et visitationem omnium et singulorum Ordinis monasteriorum utriusque sexus in ducatu Sabaudiae et partibus circumvicinis constitutorum, domino abbati Claraevallis, s. th. pr., praesens Capitulum generale committit, in plenaria Ordinis potestate. 53.  Commissionem reformationis anno praeterito domino abbati Morimundi, s. th. pr., factam quoad monasteria nationis germanicae et suae generationis, praesens Capitulum ratificat, renovat et approbat. 54.  Reformationem ac visitationem omnium et singulorum monasteriorum Ordinis in regno Angliae existentium, Capitulum generale committit abbatibus contentis in litteris abbatum eiusdem regni ipsi Capitulo scribentium, quodque dominus Cisterciensis faciat aptari commissiones necessarias super huiusmodi negotio conficiendas, absque praeiudicio patrum abbatum. 55.  Committitur abbatibus de Luzella et de Salem auctoritate Capituli generalis, quatinus quantocius poterunt, accedant ad monasterium de Caesarea, in qua visitent et reforment quaecumque ibidem repererint visitanda vel reformanda, tam in capite quam in membris, in plenaria Ordinis potestate. 56.  Controversias et quaestiones motas inter fratrem Petrum Trohilon se gerentem pro electo monasterii de Columna et monachos eiusdem monasterii, generale Capitulum committit terminandas et expediendas abbati de Prulliaco, patri abbati ipsius monasterii, qui secum aliquos abbates convocet, iustitiamque faciat partibus, in plenaria Ordinis potestate. 57.  Abbati de Doberan committit praesens Capitulum generale, quatinus sub censuris Ordinis compellat abbates de partibus Stagnalibus, Daniae, Szesiae, Norvegiae ac partium circumvicinarum ad mittendum suos scolares ad studium Rostocchense, et quod dictos compellat scolares in eadem domo manere et regulariter vivere. 58.  Similiter committitur abbati de Comprovincia, pro monasteriis regni Poloniae. 59.  Capitulum generale committit abbatibus de Eberbaco et de Sconovia, quatinus quanto celerius poterunt ad monasterium de Castro aquilae accedant, et iuxta instructiones per abbatem eiusdem monasterii sibi datas eisdem provideant, in plenaria Ordinis potestate. 60.  Item, hoc idem praecipit abbatibus de Luzella et de Mulbruna, pro monasterio de Paris. 61.  Item, sententiam depositionis fratris Ioannis Hospitalis quondam monasterii Aquae bellae abbatis, primo per abbatem Bonaevallis Viennensis prolatam, et ex consequenti per dominos Cisterciensem et Morimundi etiam de novo suis demeritis exigentibus pronuntiatam, innovatam et confirmatam, praesens Capitulum generale confirmat, approbat et renovat cum omnibus unde secutis, ipsi fratri Ioanni Hospitalis perpetuum silentium super impetitione *praefati* monasterii Aquaebellae imponendo, et nihilominus praecipit praesens Capitulum generale domino Morimundi, s. th. pr., quatinus saepedictum fratrem Ioannem sub firma custodia teneat, taliterque provideat quod amodo religiose vivere debeat. 62.  Abbatibus de Regalimonte et de Caroliloco generale Capitulum committit, quatinus se diligenter informent de expensis factis in causa pendente inter abbates de Igniaco et de Signiaco, per ipsum de Igniaco, quasque si videant esse rationabiles, per praefatum de Signiaco abbatem eidem abbati de Igniaco faciant restitui. 63.  Fratrem Petrum de Cruce monachum monasterii de Bella pertica, qui fratrem Ioannem Violeti, abbatem Primati [*Periniaci*] molestare et citare coram iudicibus saecularibus et etiam ecclesiasticis extra Ordinem, iniuste praesumpsit, excommunicationem incurrendo et alias Ordinis poenas praesens Capitulum carceribus fore mancipandum declarat, praecipitque abbati Grandis silvae, s. th. pr., quatinus ipsum fratrem Petrum capi faciat ac etiam usque ad nutum domini Cisterciensis incarcerari. 64.  Capitulum generale praecipit sub excommunicationis poena latae sententiae abbatibus infrascriptis, quatinus infra proximum generale Capitulum mittant pecunias quas exposuissent sui scolares per annum stando in studio collegii Tolosani, executioque committitur huiusmodi mandati provisori eiusdem collegii qui etiam referat in proximo generali Capitulo. Sequuntur abbates, videlicet abbas Bellae perticae tenetur solvere pecunias unius scolaris quas in praedicto collegio per annum exposuisset, abbas de Berdonis pecunias unius, de Anissorio unius, de Bonacumba duorum, de Bonoloco unius, de Loco Dei unius et de Candelio unius, etc. REHABILITATIONES 65.  Ad supplicationem domini abbatis Claraevallis, s. th. pr., praesens Capitulum generale misericorditer dispensat cum fratre Ioanne Musy, professo monasterii de Valle clara, ut non obstante quod, quodam levissimo motu mentis agitatus, frequenter et saepius illicentiatus a suo egrediens monasterio, et paululum post ad illud corde contrito revertens, praesertim quia ab anno infra vel ultra motivo praedictae levitatis, imo potius adversarii humani generalis motus instinctu, ad monasterium Claraevallis confugerit, et in eodem suo abbate consentiente hactenus tam humiliter quam devote per omnia se habuit, sanctae contritionis et laudabilis emendationis signa semper et ubique praetendens, ad omnes Ordinis legitimos gradus, voces, officia, dignitates, administrationes, abbatiali dignitate inclusa, promoveri valeat et admitti. 66.  Ad supplicationem abbatis Ursicampi, s. th. pr., praesens Capitulum generale misericorditer dispensat cum fratre Ioanne de Furnes, monacho suo, ut non obstante apostasia, quam commisit per saeculum anno integro vel amplius habitu regulari dimisso discurrendo, super quo humiliter et condigne poenituit, ad omnes, *etc. ut supra*. 67.  Ad supplicationem abbatis de Callovio, praesens generale Capitulum misericorditer dispensat cum fratre Stephano Chier, monacho suo, ut non obstante quod apostasiam trium hebdomadarum commiserit, habitu regulari derelicto, super quo regulariter et devote poenituit, ad omnes, *etc. ut supra*. 68.  Ad idem cum fratre Egidio Leplat, monacho monasterii de Oliveto, ad abbatis sui requestam, qui frater Egidius per tres annos et amplius apostatavit, se divinis immiscendo, confessionesque laicorum diversorum statuum audiendo, habitu tamen Ordinis non dimisso, abbatiali dignitate seclusa et penitus ab abbate suo auctoritate Capituli, quae sibi committitur per praesentem diffinitionem, obtento beneficio absolutionis et eidem iniuncta qualibet feria quarta panis et aquae poenitentia usque ad sequens Capitulum generale. 69.  Ad idem cum fratre Petro Musi, monacho de Reliquiis, ad abbatis sui requestam, qui frater per unius noctis spatium dumtaxat apostatavit, devoteque poenituit, inclusa abbatiali dignitate. [ALIAE DIFFINITIONES] 70.  Generale Capitulum volens tollere abusum quarumdam regionum et praesertim Flandriae, in quibus conventuales personae Ordinis in certis calendis anni pro tertia aut media parte conventus intrant infirmitorium ad utendum carnibus, quod tempus dicitur minutionum, sive fleubotomia, in quo infirmitorio quiescunt per quindenam et ultra, non frequentantes ecclesiam, claustrum aut dormitorium, multa inhonesta committendo, praecipit et mandat omnibus et singulis propriis abbatibus locorum et commissariis Ordinis, quatinus huiusmodi abusus tollant, in plenaria Ordinis potestate. 71.  Capitulum generale mandat et praecipit procuratori generali Ordinis in Curia romana existenti, quatinus quamdam causam appellationis interiectae ad ipsam Curiam per abbatem de Castellione contra et adversus R. Patrem dominum episcopum Verdunensem, cum expensis ipsius monasterii defendat, ipsamque causam dirigat et foveat, attento quod privilegia Ordinis concernit. 72.  Ad idem pro causa monasterii de Fonte salutis mota vel movenda, et quod supplicet domino protectori et aliis Ordini favorem praebentibus, quatinus hoc idem facere velint. 73.  Ad idem pro monasterio de Alta sylva, et quod super his fiant litterae per dominum Cisterciensem ad Curiam transmittendae. 74.  Ad idem pro aliis monasteriis Ordinis in quibuscumque regnis constitutis. 75.  Abbates de Bonofonte et de Calercio citantur ad proximum generale Capitulum ad exhibendum suae electionis decretum, alias pro non abbatibus habebuntur, et praecipitur magistro regenti Tolosae ut praesentem diffinitionem dictis abbatibus praesentet. 76.  Inhibetur abbati de Caduino per generale Capitulum sub excommunicationis poena, ne aliquos apostatas penes se quovis modo retineat de cetero, sine propriorum abbatum consensu. 77.  Litteras ad instantiam abbatis et conventus monasterii de Re, generali Capitulo praesentatas, quibus praesentes litterae annectuntur, ipsum Capitulum ratificat, confirmat et approbat. 78.  Praesens generale Capitulum considerans rebelliones et inobedientias, quas ferunt abbatem de Vallibus in Ornesio fecisse, utpote qui tam durae cervicis est quod nec Deum timet nec hominem veretur, committit domino Morimundi, s. th. pr., et abbati de Crista, quatinus se diligenter informent de regimine praedicti abbatis, et si sua demerita exigant quod ipsum deponant et alium in loco suo substituant, iuxta sua demerita ipsum puniendo, in plenaria Ordinis potestate ; et nihilominus praesens Capitulum denuntiat eumdem abbatem propter suas contumacias fore et esse excommunicatum, absolutionem huiusmodi sententiae domino Morimundi, suo patri visitatori specialiter reservando. 79.  Item, praesens Capitulum generale sufficienter informatum de sinistro regimine abbatis de Hylaria, districte praecipit abbati de Eberbaco, quatinus quanto celerius poterit ad ipsum monasterium de Hylaria accedat, et in eodem visitet et reformet, abbatem, si sua exigant demerita, deponendo, vel eius resignationem acceptando ; cui etiam abbati committit idem Capitulum generale ut possit et valeat recipere resignationes abbatum et subditorum, causis tamen propter quas abbates resignare possint sufficienter occurrentibus. 80.  Sententiam per dominum Claraevallis, s. th. pr., latam adversus quamdam sororem Pasquinam de Castro, monialem monasterii de Virgulto, generale Capitulum ratificat et approbat, appellationemque per eam factam desertam ope et nullam declarat, praefatamque monialem praedictum Capitulum condemnat in expensis super hac materia factis. 81.  Viso processu facto contra fratrem Ioannem Banili, pro abbate monasterii de Faisya tunc se gerentem, ipsius privationem et depositionem a dignitate abbatiali dicti monasterii per abbatem de Caduino, patrem abbatem dicti loci, tamquam iuste, rite et canonice factas praesens generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat. 82.  Supplicationem abbatissae et conventus monasterii monialium de Novobosco iuxta Gandavum petentium, quod scribatur illustrissimo principi domino duci Burgundiae, quatinus eas habeat recommissas adversus communitatem villae Gandensis, Capitulum generale admittit. 83.  Generale Capitulum inhibet abbati et conventui monasterii Bonaevallis Viennensis sub poena inobedientiae et excommunicationis, ne grangiam de Petraria vendant Marco Tabernarii, vel cuicumque alteri seu quomodocumque alienent. 84.  Item, praesens generale Capitulum confirmat, approbat et innovat quamdam antiquam diffinitionem alias in ipso Capitulo editam, cuius tenor sequitur et est talis : Statuit et ordinat Capitulum generale quod magister et fratres de Calatrava, priori et suppriori Calatravae ibidem ab abbate Morimundi promotis vel promovendis, aliis fratribus, quibus prior in hac parte commisserit vices suas, confiteantur, in plenaria Ordinis potestate, non obstante alicuius contradictione vel mandato ; et insuper sub poena excommunicationis mandat et praecipit praesens Capitulum ipsis magistro et fratribus tam praesentibus quam futuris, quatinus iuxta eiusdem diffinitionis tenorem confiteantur et non aliis, nisi de speciali licentia abbatis Morimundi. 85.  Abbatem de Vankosco, qui visitatores et reformatores Ordinis apud regem Poloniae accusavit et diffamavit, praesens generale Capitulum citat ad comparendum personaliter in proximo futuro Capitulo generali, visurum se, si ita est, a sua dignitate deponi ; et nihilominus mandat praesens Capitulum abbati in Obra, quatinus quanto celerius poterit ad ipsum monasterium de Vankosco accedat et in eodem visitet et reformet ac diligenter de praemissis se informet, et de conversatione dicti abbatis ; et si ita, ut fertur, invenerit, quod eumdem abbatem ab administratione sui monasterii suspendat, et iuxta tenorem praesentis diffinitionis ad proxime futurum generale Capitulum citet, in plenaria Ordinis potestate. Cui etiam abbati de Obra praecipit praesens Capitulum generale, ut omnes abbates dioecesis Cracoviensis ac etiam maioris Poloniae citet, et etiam abbatem de Cips ad proximum generale Capitulum, satisfacturos de contributionibus per eos debitis et responsuros ad omnia quae contra eos per promotorem causarum in eodem Capitulo proponentur. 86.  Praesens Capitulum generale concedit abbati de Sconovia, quatinus ipse de consensu patris abbatis suique conventus aliqua bona minus utilia vel vendere aut commutare possit et valeat usque ad summam millium florenorum, in meliorem usum dicti monasterii convertendorum. 87.  Super materia processus sororis Ioannae Desterville se gerentis pro abbatissa monasterii monialium de Sancta Hoylde, praesens Capitulum ordinat et diffinit, quod per ipsum Capitulum et dominum abbatem Claraevallis scribatur domino regi Siciliae, necnon domino duci Calabriae, quatinus dicti processus materiam per dictam sororem Ioannam ad parlamentum regium Parisiense translatam in praeiudicium Ordinis, ad ipsum Ordinem remittendam procurare dignetur.

Anno Domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo, statuta sunt haec apud Cistercium duodecima die mensis septembris, in eiusdem Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES 1.  Pro beatissimo… *etc. ut in anno* 1449. 2.  Praeterea pro christianissimo… *etc. ut in anno* 1449. 3.  Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.  Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.  Postremo pro felicis… *etc. ut in anno* 1449. [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Cum Ordo noster… *etc. ut in anno praecedenti*. 7.  Generale Capitulum propetenus… *etc. ut anno* 1449, *n° 7, *sed citantur nomina quae sequuntur* : de Regali monte, de Prulliaco, de Valle lucenti, de Caricampo, de Albaripa, de Longovado… monasteriorum abbates, necnon dilectos religiosos fratres Petrum de Auxona, Egidium de Roya, Iacobum de Balerna, Iacobum de Ledone Salverii, Arnulphum de Ellantio… ac etiam venerabiles et discretos viros, magistrum Ioannem Germani, magistrum Petrum Maugier, magistrum Petrum de Vaucello, magistrum Petrum de Oliva… et eorum quemlibet, *etc. ut anno* 1449, *n° 7. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 8.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Ioannis Romholt in abbatem monasterii in Bildhausen, per abbatem Ebracensem, dicti monasterii patrem abbatem, prout in decreto cui praesentes annectuntur, factas, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat. 9.  Electionem, promotionem et installationem fratris Ioannis Durgsleben in abbatem monasterii de Lancheim, per abbatem Ebracensem, dicti loci patrem abbatem, *etc. ut supra*. 10.  Electionem, promotionem et installationem fratris Ioannis de Sels in abbatem Uterinae vallis, per abbatem de Villerio, dicti loci patrem abbatem, *etc. ut supra*. 11.  Electionem, promotionem et installationem fratris Ioannis Iailleti olim abbatis de Calovio in abbatem de Fontemorum, per commissarios domini Claraevallis, s. th. pr., dicti loci patris abbatis, *etc. ut supra*. 12.  Provisionem et promotionem fratris Antonii Bourguignon in abbatem monasterii Francarum vallium, per dominum Morimundi, s. th. pr., dicti monasterii patrem abbatem, *etc. ut supra*. 13.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Guillelmi Guastin in abbatem monasterii de Boheriis, per abbatem Fusniaci, dicti monasterii patrem abbatem, *etc. ut supra*. 14.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Petri de Flinis in abbatem monasterii de Rigniaco, per abbatem de Fonteneti, commissarium domini Claraevallis, sacrae paginae professorem, dicti loci patris abbatis, *etc. ut supra*. 15.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Almani in abbatem monasterii de Calovio, per abbatem de Fontemorum, commissarium domini Pontigniaci, patris abbatis dicti loci, *etc. ut supra*. 16.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Adam de Morviller in abbatem monasterii de Gardo, per abbatem Ursicampi, s. th. pr., commissarium abbatis de Caroloco, dicti monasterii de Gardo patris abbatis, *etc. ut supra*. 17.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Ioannis Golon in abbatem monasterii de Fonte Danielis, per abbatem de Claromonte, dicti monasterii patrem abbatem, *etc. ut supra*. 18.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Burchardi in abbatem monasterii de Porta Coeli, per abbatem monasterii de Salem, dicti monasterii patrem abbatem, *etc. ut supra*. 19.  Electionem, promotionem et installationem fratris Ioannis de Curia in abbatem monasterii de Fusniaco, per abbatem de Alna, s. th. pr., commissarium domini Claraevallis, dicti loci patris abbatis, *etc. ut supra*. 20.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Petri Grandis in abbatem monasterii de Gratia Dei, per dominum Claraevallis, s. th. pr., dicti loci patrem abbatem, *etc. ut supra*. 21.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Symonis de Champignolle in abbatem monasterii de Escureyo, per abbatem de Vallibus in Ornesio, dicti loci patrem abbatem, *etc. ut supra*. COMMISSIONES 22.  Domino abbati Morimundi, s. pag. pr., praesens Capitulum generale committit contractum cuiusdam vineae per abbatem de Theoloco Guillelmo de Grenant, Ioanni Bremet et Symonetae Gingi Iacobi Le Serrurier perpetuo concessae, visitandum et examinandum cum auctoritate praesentis Capituli reprobandi vel approbandi quidquid super dicto contractu pro dicti monasterii de Theoloco evidenti utilitate reprobandum fuerit vel approbandum. 23.  Praesens Capitulum generale monasterium monialium in Bletzhen, Basileensis dioecesis, unit et incorporat monasterio de Luzella, ita tamen quod in eodem monasterio monialium sint continue duo sacerdotes divina celebrantes. 24.  Pestiferae rebellionis et inobedientiae virulentam pernitiem sororis Pascasiae de Castre, professae monasterii de Virgulto, ad notitiam praesentis Capituli deductam, indissimulanti iustitiae gladio idem Capitulum resecare satagens, dictam sororem ad monasterium de Ath, in Hannonia, per dominum abbatem Claraevallis, dicti monasterii de Virgulto patrem abbatem, suis exigentibus demeritis et nefaria conversatione, et praesertim pro conventus dicti loci mutuae pacis et concordiae quieta tuitione, transmissam, decernit et diffinit dictam sororem Pascasiam in eodem monasterio de Ath usque ad nutum dicti Capituli permansuram, eidem et sub excommunicationis poena districtius inhibens, ne contra Ordinis instituta et sanctam ipsius disciplinam quoscumque nobiles aut potentes adire seu requirere praesumat, eidem praeterea domino Claraevallis eiusque commissariis dicti loci praefatum Capitulum districte mandat et iniungit, quatinus omnes et singulas fautrices eius et similis rebellionis et contumaciae naevo labefactas, secundum ipsius Ordinis instituta viriliter et exacte corrigere procurent. 25.  Magistro regenti collegii Sancti Bernardi Tolosae praesens Capitulum annuit, ut stipendia magistris regentibus in dicto collegio debita amodo recipiat secundum formam et ordinationem in Benedictina contentas. 26.  Contractum initum super grangia de Chaignon prope Rocham per abbatem Septem Fontium cum fratre Guillelmo Regis, alias de Cahgiaco, monacho suo, cum omnibus et singulis articulis, conditionibus et clausulis in litteris quibus hae praesentes annectuntur seriose contentis, praesens generale Capitulum ratificat et confirmat. 27.  Abbati Sanctae Fidis suoque conventui praesens Capitulum concedit, quatinus festum Beatae cum duabus missis, tribus lampadibus et aliis solemnitatibus diebus sermonum in Ordine fieri solitis, de cetero etiam historia nova celebrent et observent. 28.  Concessionem seu traditionem molendini Dufam cum quinque falcatis prati per abbatem et conventum monasterii de Fonteneto factam in modo et forma contentis in litteris, quibus hae nostrae praesentes annectuntur, praesens Capitulum ratificat, approbat et confirmat. 29.  Contractum super reemptione et recuperatione redditus sex francorum per abbatem et conventum monasterii de Fonteneto factum, cum omnibus et singulis clausulis, conditionibus et articulis in litteris, quibus hae nostrae praesentes annectuntur seriose contentis, praesens Capitulum generale ratificat, confirmat et approbat. 30.  Abbati de Caduino praesens Capitulum generale sub excommunicationis latae sententiae, quam inferimus in his scriptis, poena districtius inhibet, quatinus de et super unione seu incorporatione monasterii de Fullentio monasterio de Crista immediate subiecti cum suo monasterio de Caduino se nullatenus intromittere praesumat, cum id dicto monasterio de Crista, et nostri Ordinis salubribus institutis quamplurimum praeiudiciale censeatur, Capituli generalis ipsius Ordinis licentia et expresso consensu non habitis, praecipiendo magistro regenti Tolosae, quatinus dictam inhibitionem abbati praefato intimare non omittat, abbati nihilominus de Crista, patri abbati dicti loci idem Capitulum in virtute salutaris obedientiae mandans et praecipiens, quatinus infra proximum festum Nativitatis Domini per se vel per alium in dicto monasterio de Fullentio visitet, corrigat et reformet. 31.  Contractum seu traditionem cuiusdam vineae per abbatem et conventum monasterii de Theoloco in modo et forma contentis in litteris, quibus hae praesentes annectuntur, praesens Capitulum generale ratificat, approbat et confirmat. 32.  Ne Ordo noster Cisterciensis sit ingratus erga sanctissimum dominum nostrum Summum Pontificem modernum, qui ipsum Ordinem intimo affectu amplectitur, habetque recommissum tam in largitione indulgentiarum quam etiam confirmatione privilegiorum eiusdem a suis praedecessoribus Summis Pontificibus concessorum, Capitulum generale committit domino Cisterciensi et quatuor primis abbatibus, quatinus secum aliquos alios abbates praefati Ordinis convocent, inter ipsosque provideant de modo et forma imponendi aliquod subsidium gratiosum et moderatum monasteriis eiusdem Ordinis utriusque sexus, secundum facultates eorumdem monasteriorum, in plenaria Ordinis potestate. 33.  Frater Ioannes de Peralta se gerens pro abbate de Viterio [*Fiterio*] citatus ad generale Capitulum per abbatem Sanctae Fidis, per ipsum Capitulum generale, suis demeritis exigentibus, denuntiatur excommunicatus, aggravatus, reaggravatus, praecipitque nihilominus idem Capitulum praefato abbati Sanctae Fidis, quatinus si eum reperire possit, ipsum incarceret seu incarcerari faciat ; mandat etiam abbati de Petra, quatinus faciat expensas refundi eidem Sanctae Fidis per monasterium dictum de Viterio et de Sancto Salvatore, quas fecit in visitatione per ipsum in eisdem facta ; denuntiatur etiam excommunicatus abbas Sancti Salvatoris citatus ad dictum Capitulum per praefatum Sanctae Fidis, qui in ipso minime comparuit, quodque fratres Dominicum monachum et Ioannem de Caparos conversum, cum expensis suorum monasteriorum, detineat in carceribus usque ad nutum generalis Capituli. 34.  Abbati de Coprovincia committit Capitulum generale auctoritatem compellendi per censuras Ordinis abbates regni Poloniae ad mittendum scolares suos ad studium Cracoviense, cum expensis sufficientibus. 35.  Praecipitur abbati de Miratorio, quatinus fratres Stephanum de Gilley et Petrum de Sagey recipiat in monasterio suo, eisque provideat de victu et vestitu iuxta Ordinis statuta, restituatque sub censuris Ordinis expensas factas per dominum Cisterciensem. 36.  Abbati de Coprovincia conceditur per Capitulum generale quod ipsius monasterii sumptibus defendantur privilegia, libertates et alia iura ipsi monasterio concessa ac illud concernentia. 37.  Capitulum generale considerans tenuitatem victualium monasterii de Campania, ipsum quittat usque ad tres annos de suis contributionibus per idem monasterium Ordini debitis, pro summa sex florenorum anno quolibet. 38.  Ad idem de Tironello, pro quatuor florenis. 39.  Ad idem pro Chaloceyo, pro octo florenis. 40.  Ad idem pro Buxeria Andegavensi, pro quinque florenis. 41.  Ad idem pro Caritate, pro quatuor florenis. 42.  Ad idem de Precibus, pro sexdecim florenis. 43.  Generale Capitulum compatiens desolationi monasterii de Heymerode vult quod antiquus abbas praefati monasterii solum habeat pensionem annuam centum florenorum renensium, resecatis aliis pactis inter eos initis. 44.  Quia fratres Ioannes Sueeppaert, Daniel de Extra, Egidius Vanovezheet, Ioannes Breche, Geraldus de Gheldria et Egidius Kaeskin, monachi monasterii de Bodelo, inter se conspirarunt, convictique sunt conspiratione per eos perpetrata, generale Capitulum vult quod omnino expellantur ab ipso monasterio nec ad illud reversuri, nisi de licentia eiusdem generalis Capituli. 45.  Committitur per generale Capitulum abbati Claraevallensi, s. th. pr., quatinus visitet et reformet monasteria Ordinis comitatus Burgundiae utriusque sexus, ducatus Sabaudiae, Pedemontium et Delphinatus, ibidemque corrigat, instituat et destituat, in plenaria Ordinis potestate. 46.  Per generale Capitulum praecipitur provisori et cellerario collegii Sancti Bernardi Parisius, quatinus suas computationes quatuor annorum, et illas de quibus alias non computaverint, mittant domino Cistercii. 47.  Praecipitur abbati de Fontibus in Anglia per Capitulum generale, quatinus provideat fratri Ioanni Conysi, monacho monasterii de Gratiis, dioecesis Londoniensis, taliter quod non sit vagabundus per mundum, scribatque Capitulo generali de statu monasteriorum Ordinis in Anglia existentium. 48.  Concedit generale Capitulum abbati monasterii Prati benedicti, quatinus usque ad quinquennium solum solvat pro suis contributionibus Ordini debitis annuatim summam duorum florenorum monetae Capituli. 49.  Committitur abbati Sanctarum Crucium, s. th. pr., quatinus provideat abbatissae monasterii Vallisbonae, de et super petitis per ipsam a generali Capitulo. 50.  Capitulum generale praecipit et mandat priori et suppriori monasterii de Caesarea, quatinus restituant suo abbati contrasigillum dicti monasterii. 51.  Capitulum generale concedit omnibus abbatibus Ordinis volentibus suis monasteriis cedere ut ipsa in manibus suorum patrum abbatum ac commissariorum Ordinis infra generale Capitulum proxime futurum resignare possint, ac in ipsis monasteriis personas Ordinis praeficere per ipsos patres abbates aut dictos commissarios. 52.  In causa monasterii de Sancta Hoylde, generale Capitulum sententiam depositionis per dominum Claraevallensem, s. th. pr., contra sororem Ioannem Desterville latam confirmat et approbat, ita tamen quod, adiuncto secum abbate de Insula Barrensi, se informet de vita et conversatione sororis Iacobae de Telon in praesentia domini Morimundi, s. th. pr., quam si repererint idoneam et sufficientem, eam confirment in abbatissam dicti monasterii, si vero eam invenerint culpabilem, eam deponant a dignitate abbatiali, in plenaria Ordinis potestate. 53.  Excusantur a via praesentis Capituli omnes et singuli abbates Ordinis qui miserunt suas excusationes, aut scripserunt eidem Capitulo, citanturque ad generale Capitulum proxime futurum. 54.  Committitur abbatibus Sanctarum Crucium, s. th. pr., et de Sancta Fide et cuilibet eorum in solidum, quatinus fratrem Ioannem Felix abbatem de Oliva in Navarra, ut fertur, per abbatem de Fitherio, sive per quoscumque alios incarceratum, extra carceres ponant, et suo monasterio restituant, et si quas lites ipsi abbates inter se habent, seu contra quoscumque alios, aut alii contra eum, quod easdem lites seu causas fine debito terminent, in plenaria Ordinis potestate. 55.  Ad idem committitur eisdem ad terminandum et decidendum controversiam motam super prioratu de Marziella, inter fratres Michaelem Benedictum et fratrem Petrum de Grez. 56.  Diffinitionem tribus praeteritis annis datam domino Morimundi, s. th. pr., ad visitandum et reformandum cum aliis clausulis in eadem diffinitione positis, in tota sua generatione ubilibet constituta, ac etiam in tota natione germanica, praesens generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat. 57.  Abbati Bellae vallis, Bisuntinensis dioecesis, *praecipit* praesens Capitulum generale sub poena excommunicationis, quatinus infra festum Omnium Sanctorum proxime venturum, satisfaciat abbati de Gratia Dei de omnibus arreragiis, in quibus sibi obligatur ratione undecim librarum currentis monetae, in quibus annuatim dicto monasterio de Gratia Dei obligatur, committitque domino Morimundi, s. th. pr., quatinus praesentem diffinitionem executioni demandet. 58.  Generale Capitulum committit abbati de Begar, s. th. pr., visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum utriusque sexus provinciae Rothomagensis, ac receptionem contributionum praefatorum monasteriorum Ordini debitarum, compellatque ipsos abbates ad mittendum suos scolares ad collegium Sancti Bernardi Parisius, cum debitis privisionibus, citet etiam eos ad generale Capitulum proxime futurum. 59.  Committitur per generale Capitulum domino abbati Morimundi, s. th. pr., quatinus abbati de Caesarea, s. th. pr., det consilium, auxilium et favorem pro reparatione ac sustentatione eiusdem monasterii de Caesarea. 60.  Committit generale Capitulum domino Claraevallis, s. th. pr., quatinus se informet de his quae abbas de Gratia Dei in Pictavia a monasterio de Regniaco alienavit vel abstulit, eumque compellat ad satisfaciendum de his abbati moderno dicti monasterii de Regniaco, sub censuris Ordinis, in plenaria Ordinis potestate, et ad reddendum veras et fideles computationes et reliqua a toto tempore quo fuit abbas ipsius monasterii de Regniaco. 61.  Generale Capitulum committit abbati de Caritate, quatinus per se vel per alium compellat seu compelli faciat omnes et singulos abbates et abbatissas comitatus Burgundiae ad restituendum expensas abbati de Bullione, quas fecit in prosecutione defensionis privilegiorum Ordinis, quodque contribuant eidem in huiusmodi prosecutione, sub censuris Ordinis, in plenaria ipsius Ordinis potestate. 62.  Capitulum generale illam diffinitionem alias editam super defensione privilegiorum Ordinis, qua cavetur quod aliqui abbates cuiuscumque provinciae deputentur ad compellendum omnes et singulos abbates et etiam abbatissas eiusdem Ordinis ad contribuendum pro expensis in huiusmodi prosecutione factis aut fiendis, renovat, approbat et ratificat, committitque abbati de Locoregio per totam provinciam Bituricensem, in plenaria Ordinis potestate, ipsius executionem quotiescumque expedierit. 63.  Ad idem pro abbate de Prulliaco, per provinciam Senonensem. 64.  Abbati de Aquabella praesens Capitulum generale remittit omnia contributionum arreragia in quibus ipse suumque monasterium Ordini a tempore praeterito tenebantur, quottamque dictarum contributionum sibi suoque monasterio de cetero per dictum Capitulum imponendam ad tres florenos monetae Capituli dumtaxat persolvendos de gratia speciali reducit. 65.  Abbati de Aquabella praesens Capitulum generale concedit, quod assumpto secum abbate Francarum vallium et cum sui conventus expresso consensu, possit quoddam membrum sui monasterii vocatum de Violesio ad evidentiorem utilitatem sui monasterii antedicti convertere. 66.  De Aquabella et de Benedictione Dei monasteriorum abbatibus visitationem et reformationem monasterii de Bocheto, alias de Valle lucida, cum potestate destituendi et instituendi, praesens Capitulum generale committit, in plenaria Ordinis potestate. 67.  Patribus abbatibus praesens Capitulum generale concedit quatinus quilibet eorum in sua generatione, hoc dumtaxat anno durante, recipere valeant et acceptare cessiones seu resignationes abbatum eisdem immediate subiectorum, in plenaria Ordinis potestate. 68.  Causam inter abbates de Insula Barrensi et de Alto fonte motam super accomodatione triginta francorum per dictum abbatem de Insula Barrensi, tunc abbatem Alti fontis, abbati de Monasterio in Argona, praesens Capitulum committit terminandam et in plenaria Ordinis potestate decidendam. 69.  Ad idem committitur abbati de Bello prato, inter abbates de Villerio et de Alta Sylva. 70.  Abbatem de Scala Dei et fratrem Ioannem de Casteniaco, monachum Grandissilvae, praesens Capitulum generale personaliter citat ad proximum generale Capitulum, qualiter dictus monachus electioni monasterii de Follanis de se factae sine licentia proprii abbatis consensit, et qualiter dictus abbas de Scala Dei dictam electionem confirmavit. 71.  Abbati de Borbona committitur, quatinus citet abbatem de Ponte alto ad proximum generale Capitulum personaliter responsurum his quae sibi obiicientur per promotorem causarum, et tituli dictae abbatiae eidem Capitulo fidem condignam exhibiturum. 72.  Praesens Capitulum confirmat et approbat contractum Laudaminii factum Stephano Laudici per sindicum monasterii Fontis frigidi, de tota illa pecia terrae iuxta iter Carcasonae situatae, exceptis quatuor brachiatis in longitudine et tribus in latitudine, quae dicto monasterio in proprietate remanebunt. 73.  Generale Capitulum compositionem factam inter abbatem et sindicum monasterii Fontis frigidi ex una parte, et homines seu communitatem loci de paludis, secundum modum et formam contentam in litteris inde confectis quibus praesentes annectuntur, confirmat et approbat. 74.  Item, contractum arradamenti factum cum Guillelmo Amarelli per abbatem et sindicum abbatiae Fontis frigidi, prout in instrumento inde confecto continetur, praesens Capitulum generale confirmat et approbat. 75.  Item, arradamentum factum per sindicum et conventum monasterii Fontis frigidi cum Ioanne Rigiolis commorante in Narbona, per sex annos immediate sequentes, praesens Capitulum generale confirmat et approbat. 76.  Generale Capitulum informatum de promotione tali quali cuiusdam fratris Ordinis Minorum per abbatem Bonaevallis Viennensis, vel per suum commissarium virtute cuiusdam rescripti facta in monasterio Vallis crescentis, Dyenensis dioecesis, contra nostri Ordinis instituta et privilegia, cum eidem Ordini sit indultum, ut nullus de Ordine Mendicantium ingrediatur Ordinem ipsum, nec in eodem promoveatur, abbati Aquabellae praecipit et mandat in virtute salutaris obedientiae, quatinus quantocius poterit, huiusmodi talem qualem promotionem ac inde secuta casset, irritet et annullet, ipsique monasterio Vallis crescentis de novo provideat de persona Ordinis nostri sufficienti et idonea, in plenaria ipsius Ordinis potestate. [DIFFINITIONES] SPECIALES 77.  Ad supplicationem abbatis monasterii de Lucella petentis quod monasterium monialium de Hengental, Basileensis dioecesis, de novo fundatum eidem monasterio de Lucella sit subiectum, quodque ipse de Lucella et sui successores sint patres abbates dicti monasterii et quod gaudeat privilegiis et libertatibus ipsius Ordinis. 78.  Capitulum generale mandat abbati de Mulbruno, quatinus fratrem Bertholdum in medicina doctorem suum religiosum instituat in abbatem monasterii de Paris, quodque subveniat eidem monasterio de bonis temporalibus sibi a Deo collatis pro ipsius monasterii reparatione. 79.  Generale Capitulum intuitu bonae memoriae domini Ioannis novissime episcopi Trecensis nuper defuncti in forma consueta eumdem absolvit, dominumque Robertum de Campis suum primum officialem ad Ordinis suffragia recipit et admittit. 80.  Excusantur a via generalis Capituli amodo abbates de Candelio, s. th. pr., et Ioannes de Sancto Sacerdotio de Bella pertica, attentis eorumdem senectutibus et impotentiis. 81.  Ad idem pro abbate de Oratorio. 82.  Ad idem pro abbate de Aceyo. 83.  Super supplicatione abbatis de Berola petentis quod duo sui conversi ad monachalem habitum recipiantur, generale Capitulum eidem abbati permittit, quatinus ipsos recipiat et ad sacros ordines promoveri faciat, si eos invenerit sufficientes et idoneos. 84.  Ad supplicationem abbatis de Aquabella petentis quod abbas de Valle benedicta compellatur sub censuris Ordinis per abbatem de Mansiade, quatinus infra duos menses redimat iocalia et cetera bona eiusdem monasterii de Valle benedicta per ipsum impignorata, vendita seu alienata, in plenaria Ordinis potestate. 85.  Abbati de Aquabella committit generale Capitulum, quatinus visitet et reformet monasteria de Sinaqua, de Valle crescenti, de Tyronello, et de Valle sancta, cum potestate instituendi et destituendi, etiam expellendi Mendicantes ab ipsis monasteriis et alios viventes inhoneste, cum invocatione brachii saecularis, si necessitas poposcerit. 86.  Abbatibus de Firmitate, s. th. pr., de Prulliaco, de Caritate, de Regalimonte de Vallibus Sernay et de Caricampo et eorum cuilibet in solidum committitur per generale Capitulum, quatinus omnes et singulas utriusque sexus regulares et Ordinis Cisterciensis personas, quas in quibuscumque pecuniarum summis et rebus aliis, repererint obligatas, seu quovis modo teneri domino Cistercii eiusque conventus, ad satisfaciendum eisdem viriliter cogant et debite compellant, in ipsius generalis Capituli plenaria potestate. 87.  Ad idem pro abbate Claraevallensi, s. th. pr., de Ursicampo, s. th. pr., de Ripatorio et de Longovado monasteriorum abbatibus, et eorum cuilibet in solidum. 88.  Ad idem pro abbate de Prulliaco, de Regalimonte, de Barbello et de Ioyaco monasteriorum abbatibus. 89.  Ad idem pro abbate Pontigniaci, de Trisayo monasterii abbas. 90.  Ad idem pro abbate Caricampi, de Laude et de Longo villari monasteriorum abbates. 91.  Ad idem pro abbate de Curia Dei, de Loco regis monasterii abbas. 92.  Ad idem pro abbate de Pratea, de Loco regis monasterii abbas. 93.  Ad idem pro abbate de Ursicampo, de Caricampo et de Gardo… 94.  Generale Capitulum decernit et declarat fratrem Ioannem Hospitalis Ordini rebellem, necnon conspiratorem et contumacem, excommunicatumque et pluribus aliis criminibus irretitum et convictum, processus etiam contra ipsum per dominum Cisterciensem et abbatem Morimundi, s. th. pr., factos approbando. 95.  Capitulum generale concedit abbati de Bonacumba licentiam, quatinus sit excusatus a missione scolarium ad studium Tolosanum usque ad biennium computando a tempore praesentis Capituli. 96.  Committitur abbati de Prulliaco, quatinus moneat, postmodumque compellat abbates monasteriorum de Moroliis, de Loco Sancti Bernardi, et quemlibet ipsorum sub censuris Ordinis ad satisfaciendum cellerario collegii Sancti Bernardi Parisius moderno, de summa sibi debita per eosdem ratione suorum scolarium, ministretque partibus iustitiae complementum, in plenaria Ordinis potestate. 97.  Super causa mota inter fratres Wiricum Dazi, s. th. pr., et Egidium de Termogne contendentes pro monasterio de Valle Sancti Lamberti, Leodiensis dioecesis, diu Basileae et in Curia romana ventilata, inde vero per sanctissimum dominum nostrum Summum Pontificem ad generale Capitulum transmissa, ipsum Capitulum praefatum Wiricum et Egidium et eorum quemlibet in solidum ad generale Capitulum proxime futurum personaliter et peremptorie citat, citatoriumque contra ipsos decernit dicturos et allegaturos omnia et singula quae in huiusmodi causa dicere et allegare voluerint, auditurosque tunc sententiam dicti Capituli in ipsa materia pronuntiari, praecipiendo ac mandando omnibus et singulis personis Ordinis tam abbatibus quam monachis super hoc requisitis et requirendis, quatinus huiusmodi citatorium exsequantur. REHABILITATIONES 98.  Ad humilem instantiam abbatis de Longovado, praesens generale Capitulum benigne dispensat cum fratre Petro de Gurgeyo monacho suo, quod non obstante apostasia octo dierum vel circa per eum perpetrata, habitu regulari reiecto, super quo regulariter poenituit, ad omnes Ordinis gradus legitimos promoveri valeat et admitti. 99.  Praesens Capitulum generale misericorditer dispensat cum sorore Margareta Davinnes, professa monasterii de Bello prato, quod non obstante defectu natalium quem patitur de soluto et soluta progenita, ad omnes, *etc. ut supra*. 100.  Ad instantiam abbatis de Boheriis praesens Capitulum generale benigne dispensat cum fratre Ioanne Broymart monacho suo, ut non obstante quod per annum apostataverit cum deiectione regularis habitus, ad omnes Ordinis gradus, etiam ad abbatialem dignitatem, assumi valeat et promoveri. 101.  Ad supplicationem abbatis de Fonteneto praesens Capitulum benigne dispensat cum fratre Hugone de Furlione monacho suo, ut non obstante apostasia diutius per ipsum perpetrata, habitu regulari relicto, super eo quod humiliter et condigne propter id iniunctam sibi peregit poenitentiam, ad omnes, *etc. ut n° praeced*. 102.  Ad humilem supplicationem abbatis de Gemundo praesens Capitulum benigniter dispensat cum fratribus Germano de Benangis, Ioanne Riberti, Ioanne de Gordono, et Laurentio Groc, monachis suis, quod non obstante apostasia dicti Germani diutinis iam temporibus perpetrata, apostasiaque et furto in camera sui abbatis per dictum Ioannem Riberti commissis, necnon praefati Ioannis de Gordono apostasia et sacrilegio ratione cuiusdam patenae calicis per ipsum furtum ablatae ac etiam furto in camera dicti abbatis per dictum Laurentium Groc perpetrato, ad omnes Ordinis gradus promoveri valeant et admitti. [DIFFINITIO] GENERALIS 103.  Omnes et singulae personae Ordinis utriusque sexus praetextu anni iubilaei, ac indulgentiarum per sanctissimum in Christo patrem dominum nostrum Summum Pontificem eidem Ordini concessarum, inhabiles et infames rehabilitantur, et ad omnes eiusdem Ordinis dignitates, voces et gradus, dum tamen suorum abbatum vel abbatissarum intervenerit assensus, habiles evadunt.

Anno Domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo primo, statuta sunt haec apud Cistercium duodecima mensis septembris, in eiusdem Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES 1.  Pro beatissimo… *etc. ut in anno* 1449. 2.  Praeterea pro christianissimo… *etc. ut in anno* 1449. 3.  Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.  Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.  Postremo pro felicis… *etc. ut in anno* 1449. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.  Cum Ordo noster… *etc. ut in anno* 1449. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 7.  Resignationem abbatis de Aymerode ab abbatiali dignitate dicti monasterii per dominum Morimundi, s. th. pr., acceptatam, electionemque, promotionem et installationem fratris Petri de Willich in abbatem et pastorem dicti monasterii rite et canonice per eumdem dominum Morimundi factam, prout per decretum cui praesentes annectuntur constat evidenter, praesens generale Capitulum confirmat et approbat. 8.  Electionem, provisionem et installationem fratris Guillelmi Surgant in abbatem et pastorem monasterii de Castellariis per dominum abbatem Claraevallis, sacrae paginae professorem, dicti monasterii patrem abbatem, rite et canonice factam, prout in decreto seriose confecto, cui praesentes annectuntur, lucidius continetur, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat. 9.  Electionem, promotionem et installationem fratris Stephani Roleti in abbatem monasterii de Thela per abbatem Bellae vallis, dicti monasterii patrem abbatem, canonice factas, *etc. ut in forma consueta*. 10.  Provisionem, promotionem et installationem fratris Hugonis de Castro in abbatem monasterii de Valle lucenti per dominum Prulliaci, dicti monasterii patrem abbatem, auctoritate paterna et secundum Ordinis nostri instituta, factas, *etc.* 11.  Electionem, promotionem et installationem fratris Petri Massalerii in abbatem monasterii de Alta ripa, per abbatem de Alto cristo, commissarium abbatis de Caroloco, patris abbatis dicti loci, rite, *etc.* 12.  Electionem et promotionem fratris Ioannis Grinel in abbatem monasterii de Savigniaco per abbatem de Claromonte, commissarium abbatis Claraevallis, dicti monasterii de Savigniaco patris abbatis, canonice, *etc.* 13.  Irritationem electionis de persona fratris Guillelmi Adeline, prioris Sancti Germani in Laya, Ordinis Sancti Benedicti, per conventum monasterii de Brolio Benedicti, contra apostolica et nostri Ordinis instituta factae, per abbatem de Vallibus Sernay, patrem abbatem dicti monasterii de Brolio Benedicti, provisionemque et promotionem fratris Mauritii Sarradin, expresse professi monasterii Beatae Mariae de Noa, in abbatem et pastorem praelibati monasterii de Brolio Benedicti, iure paterno et secundum nostri Ordinis instituta, in modo et forma in decreto, cui praesentes annectuntur, contentis factas, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat. 14.  Electionem, promotionem et installationem fratris Nicholai in abbatem monasterii de Caladia, per abbatem Trium fontium, patrem abbatem dicti monasterii, rite, *etc.* 15.  Resignationem fratris Vincentii ab abbatiali dignitate monasterii de Aurora, per abbatem de Lutzella dicti loci patrem abbatem acceptatam, electionemque, promotionem et installationem fratris Ludovici in abbatem dicti monasterii de Aurora, rite, *etc.* COMMISSIONES 16.  Abbatibus de Ursicampo, s. pag. pr., de Caricampo et de Longovado et eorum cuilibet in solidum praesens generale Capitulum committit, quatinus omnes et singulas Ordinis utriusque sexus personas, quas domino abbati Claraevallis aut eius monasterio in quibuscumque pecuniarum summis, etc. *ut in forma consueta*. 17.  Ad idem committitur abbatibus de Prulliaco, de Regalimonte et de Bonavalle Pictaviensi, pro domino Cisterciensi. 18.  Ad idem committitur abbati de Bolbona, pro abbate Grandis sylvae. 19.  Ad idem committitur abbatibus de Villerio et de Pontifero, Metensis dioecesis, pro abbatissa de Clarofonte, cum specialitate compellendi abbatem de Aurea valle. 20.  Ad idem committitur abbati de Lutzella, pro abbate de Caritate. 21.  Ad idem committitur abbatibus de Regalimonte et de Valle lucenti, pro domino Prulliaci. 22.  Abbati de Alna, s. th. pr., praesens generale Capitulum committit, quatinus fratres Iacobum de Blareyo, Guillelmum de Hodege, et Guillelmum de Moge, ad monasterium et locum suae professionis Sancti Lamberti remittat, auctoritateque dicti Capituli abbatem dicti monasterii ad recipiendum dictos fratres, ad continuendum dictum Guillelmum de Moge, s. pag. bacc., in aliqua Universitate compellat, districtius inhibendo, ne occasione litis et discordiae inter abbatem suum et ipsos subortae, aliquis Ordinis nostri professus eos audeat in aliquo molestare. 23.  Generale Capitulum audiens arrestum datum per Parlamentum regium Parisius, die 10*a* aprilis novissime praeteriti contra et adversus fratrem Iacobum de Coderto se gerentem pro abbate de Palatio Beatae Mariae, ad utilitatem fratris Ludovici Augustini conformiter declarat ipsum fratrem Ludovicum habere ius in praefato monasterio de Palatio. 24.  Abbati Sanctae Fidis praesens generale Capitulum comittit, quatinus quaestiones, discordias et contentiones subortas inter fratrem Ioannem Felix abbatem de Oliva et Ioannem de Peralta, abbatem de Fiterio, super abbatiatu de Oliva, constitutionemque abbatiatus de Irancio inter fratres Michaelem de Lio et Sancium de…, necnon inter fratres Michaelem Benedicti, Petrum de Grez et Petrum de Matallana, super prioratu de Marziella dilucidet sententialiterque decidat, in ipsius generalis Capituli plenaria potestate. 25.  Abbati Sanctarum Crucium, s. th. pr., praesens generale Capitulum committit, quatinus discordiam inter abbatem Vallis dignae et fratrem Antonium de Borat, motam super computationibus non redditis tempore quo idem Antonius in eodem monasterio bursariatus officium exercuit, determinet et decidat, in ipsius generalis Capituli plenaria potestate. 26.  Generale Capitulum committit abbatibus de Pinu et de Misericordia Dei, et eorum cuilibet in solidum procurationem Ordinis cum potestate plenaria substituendi, quatinus assistant nomine procuratorio abbati de Bonavalle Pictaviensi in omnibus causis Ordinis et praecipue in causa iniuriarum sibi illatarum in monasterio de Albis petris contra et adversus omnes et singulos, qui manus violentas in ipsum abbatem de Bonavalle iniecerunt. 27.  Regimen et administrationem monasterii de Pace Nostrae Dominae, dioecesis Catalaunensis, praesens generale Capitulum confert et committit fratri Ioanni Ponipart professo monasterii de Caherio, dans eidem in mandatis quatinus nomine procuratorio totius Ordinis pro recuperatione, restauratione et restitutione, tam dicti loci quam quorumcumque bonorum et iurium eiusdem loci, contra religiosos Sancti Antonii Trecensis, et alias quascumque personas procedat, elaboret et procuret et recuperata fideliter conservet, donec idem Capitulum super hoc aliter duxerit ordinandum. 28.  Abbatibus de Camberone et de Valcellis ac etiam magistro Ioannis de Pratis, s. th. pr., et eorum cuilibet in solidum praesens generale Capitulum committit, quatinus religiosos de Alneyo et de Fulcardimonte per mundum contra Ordinis honestatem evagantes, et relicta regulari disciplina, in villis et civitatibus residentes, moreque saecularium sacerdotum missam celebrantes, et ecclesiastica sacramenta administrantes, etiam omnes et singulos Ordinis nostri professos per saeculum illicentiatos et in praeiudicium honestatis Ordinis discurrentes capiant, seu capi faciant, ad expensas propriorum abbatum ad propria remittant, remittive faciant et procurent. 29.  Super supplicatione reverendissimi in Christo patris domini archiepiscopi Trevirensis petentis ampliari pensionem concessam per generale Capitulum anno praeterito antiquo abbati de Heymerode, videlicet centum florenos rhenenses annuatim, ipsum Capitulum eidem reverendissimo patri humiliter et gratiose notificat quod abbatibus Ordinis cedentibus benemeritis solum debent dari quinquaginta floreni, sed contemplatione ipsius Capitulum praefato antiquo abbati certis ex causis concessit dictos centum flor. cum hoc praecipiendo patri abbati ipsius monasterii de Heymerode, quatinus quam citius poterit ad idem monasterium accedat ibidem visitaturus et dispositurus quemadmodum statuta eiusdem Ordinis suadent et volunt. 30.  Committitur abbati de Bolbona, quatinus se informet utrum abbas de Caduino post inhibitionem sibi factam a Capitulo generali intromiserit se de regimine monasterii de Fulentio ; quod si repererit, ipsum de Caduino denuntiet excommunicatum, eumque citet ad proximum generale Capitulum personaliter et peremptorie compariturum. 31.  Capitulum generale mandat et praecipit procuratori generali in Curia romana existenti, quatinus pro posse faciat revocari quamdam inhibitionem impetratam in ipsa Curia per fratrem Ioannem de Paralta, in qua cavetur ne Ordo se intromittat de processu inter fratrem Ioannem Felix et dictum de Peralta ventilato. 32.  Ad supplicationem abbatis de Lutzella petentis quod deputetur aliquis abbas qui capiat seu capi faciat et incarceret quemdam fratrem Nicolaum Vitrani de Doberluch apostatam, praecipitur abbati de Sancto Urbano. 33.  Committitur abbati de Begar, s. th. pr., quatinus se informet utrum transportum in litteris, quibus praesentes annectuntur, sit accommodum monasterio de Bellobecco ; quod si repererit ipsum confirmet, in plenaria Ordinis potestate. 34.  Ad idem abbati de Caricampo, pro Fulcardimonte. 35.  Tractatus quem fecit abbas de Lucka cum Cartusiensibus prope Hildeshemium, cassatur per generale Capitulum, quodque abbas de Walkenrede adiunctis secum aliquibus abbatibus, praefatum abbatem cum suis officiariis personaliter compariturum citet ad oppidum Hannovrense, ibidem denuntiet *excommunicatum,* periurum et depositum a dignitate abbatiali. 36.  Capitulum generale informatum quod abbates de Esrom et de Sora, virtute quarumdam commissionum eisdem a domino Cisterciensi datarum, multa enormia commiserunt, Ordinem diffamando, super quo remedium adhibere volens committit abbatibus de Purocampao et Cara Insula, quatinus se debite informent super praemissis, praedictos abbates citando ad comparendum personaliter ad proximum generale Capitulum, responsuros super omnibus et singulis articulis contra eosdem per promotorem causarum eiusdem Capituli proponendis, cum debitis protestationibus et aliis clausulis opportunis, eisdem inhibendo ne amplius de huiusmodi commissionibus se intromittant ; insuper committit reformationem monasteriorum regnorum Daniae Sweciae, Norwegiae, praedictis abbatibus de Purocampo et de Cara Insula et cuilibet eorum, ac etiam collectionem contributionum et subsidiorum, in quibus monasteria praemissa obligantur, et alia facienda, quae ipsorum monasteriorum reformationem concernunt, in plenaria Ordinis potestate, postmodum informando generale Capitulum proxime futurum de his quae fecerint in praemissis. 37.  Ad aures praesentis Capituli devenit quod abbas Vitae scolae, licet a suo Ordine excommunicatus, nihilominus celebrat, irregularitatem incurrendo et Ecclesiae claves parvipendendo, super quo remediare volens praecipit abbati de Cara Insula, quatinus se super hoc debite informet, et si ita invenerit, quod praedictum abbatem ab omni administratione sui monasterii suspendat, et eum visurum se deponi, si sua exigant demerita, ad Capitulum generale proximum citet. 38.  Admodiationem, arrendationem et alios quoscumque tractatus factos inter abbatem et conventum de Luka supra Mindam, et fratres Cartusiae Hildesemensis tamquam iniustas contra privilegia apostolica factas, praesens Capitulum cassat, irritat et annulat, declaratque praedictum abbatem de Luka fore periurum et dilapidatorem bonorum sui monasterii et deponendum. Et committit abbatibus de Walkenrede et de Novali Sanctae Mariae, quatinus praedictum abbatem deponant, aut eius resignationem de consensu huius Capituli acceptent, alia omnia et singula circa reformationem eiusdem monasterii faciendo quae ipsi facere videbunt, in plenaria Ordinis potestate, invocando si opus fuerit brachium saeculare. 39.  Abbatem de Riffenstein, qui contributiones et subsidia solvere contempsit, praesens generale Capitulum excommunicat, absolutionem abbati de Walkenrede, restitutione praevia, reservando, cui committit reformationem dicti monasterii de Riffenstein, in plenaria Ordinis potestate. 40.  Committitur abbatibus de Alto cristo et de Alta ripa, quatinus compellant iuxta vias iuris et iustitiae omnes et singulas personas Ordinis, quae tenebantur magistro Wirico Dary, in aliquibus pecuniarum summis, ad satisfaciendum Wirico Dary, nepoti dicti magistri Wirici, de expensis quas fecit ratione sui salarii eidem avunculo exhibiti, unam partem convertendo in solutionem debitorum et reliquam pro salario antedicto. 41.  Abbati de Ebraco praecipit generale Capitulum, quatinus compellat fratrem Ioannem de Brumbach, s. th. pr., ad reddendum rationem et reliqua de illis centum florenis quos mutuo recepit ab abbate de Hilaria pro collegio studii Viennensis, et si repererit praedictos florenos in augmentationem collegii antedicti esse positos, per ipsum collegium faciat restitui, in plenaria Ordinis potestate. 42.  Committitur abbati de Bonis campis, quatinus suis expensis recuperet monasterium *monialium* de Augustines de Estaulsis et Valle silvae, Ordinis Cisterciensis, ipsaque visitet et reformet ac regat seu regi faciat, quodque habeat paternitatem praefatorum monasteriorum. 43.  Committitur per generale Capitulum abbati Sanctae Fidis, quatinus se informet de processu facto per abbatem de Oliva contra abbatissam monasterii monialium de Gambron, quod si reperit bene fuisse processum, ipsum monasterium visitet et reformet ac eamdem abbatissam deponat, in plenaria Ordinis potestate ; provideatque praedicto monasterio de nova abbatissa, secundum Ordinis nostri regularia statuta, canonica electione praemissa. 44.  Committitur abbatibus de Populeto et de Petra per generale Capitulum, quatinus ad monasterium de Rota quantocius poterint accedant, ibidemque se informent de processu facto per abbatem de Sancta Fide contra fratrem Michaelem Cassaliez, se tunc gerentem pro abbate monasterii de Rota, iustitiamque super huiusmodi processu faciant in plenaria Ordinis potestate, ac faciant eidem de Sancta Fide expensas rationabiles refundi, quas fecit in prosecutione processus antedicti, et abbas de Rota maneat captus prout est in posse monasterio Sanctae Fidis ; et etiam idem monasterium de Rota maneat in ordinatione ipsius abbatis Sanctae Fidis, donec idem processus fuerit visus per supradictos de Populeto et de Petra, et si casus accidat, quod de novo debeat provideri de abbate ; provisionem hanc Capitulum generale committit abbati de Sancta Fide. 45.  Abbatibus de Strata et de Noa, ac cuilibet ipsorum in solidum committitur per generale Capitulum, quatinus fratres Robertum Vontim et Radulphum a Lorge, monachos monasterii de Brolio Benedicti, Guillelmum Lenfant, monasterii Boniportus presbiterum, conspiratores et excommunicatos, per se vel per alium capiant seu capi faciant, eosque incarcerent usque ad nutum Capituli generalis, postmodumque rescribant domino Cisterciensi, quid fecerint in praemissis, invocato ad hoc, si opus fuerit, quorumcumque iudicum ecclesiasticorum et saecularium auxilio et favore. 46.  Capitulum generale committit abbati de Locoregio, quatinus per censuras Ordinis compellat omnes et singulas personas Ordinis, quae tenentur in aliquibus pecuniarum summis Bartholomeo Marescalli clerico, dioecesis Bituricensis, ad sibi satisfaciendum de omnibus summis et qualibet earum, in plenaria Ordinis potestate. 47.  Ad relationem domini Morimundi, s. th. pr., conquerentis quod nonnullae personae Ordinis in diversis partibus constitutae fuerint rebelles ad solvendum Ordinis contributiones ac subsidium, anno praeterito pro Sanctissimo domino nostro Summo Pontifice, per Ordinem impositum, generale Capitulum committit receptoribus ad huiusmodi receptionem deputatis, quatinus ipsas personas sub poena excommunicationis et censuris Ordinis compellant ad solvendum contributiones praedictas, ipsumque subsidium et expensas quae in *prosecutione* ipsa facere oportebit. 48.  Committitur abbati de Obra, quod diligenter se informet de illis monachis, qui fuerint conspirationes contra suum abbatem in monasterio de Linda in Polonia, et quod ipsos puniat tanquam conspiratores, alios autem rebelles castiget iuxta Ordinis praedicti statuta. 49.  Committitur abbati de Buzayo per generale Capitulum, quatinus compellat abbatem de Ré et fratrem Ioannem Merichor, monachum de Ré, et ceteras personas Ordinis summas pecuniarum quibus tenentur et obligantur collegio Sancti Bernardi Parisius vel bursario eiusdem, quoties per officiarios dicti *collegii* seu deputatos requiretur, cum censuris Ordinis, in plenaria ipsius Ordinis potestate. 50.  Generale Capitulum committit abbati de Begar, s. th. pr., quatinus adiuncto secum aliquo abbate Ordinis, de quo sibi videbitur expedire, accedat ad monasterium de Trizayo, ibidemque se informet de processu facto per dominum Pontigniaci, patrem abbatem dicti monasterii, et alios secum tunc existentes, contra abbatem dicti monasterii, necnon omnibus aliis circumstantiis hanc materiam concernentibus, ipsum processum terminando, eidemque monasterio provideat de aliquo, qui se intromittat de praefati monasterii de Trizayo regimine spirituali et temporali, donec finis imponatur negotio ; qui deputatus teneatur reddere rationem sibi commissorum, aliaque in ipso monasterio faciat et exerceat cum dicto adiuncto, quae erunt fienda in omnimoda Ordinis plenaria potestate ; nihilominus Capitulum praefatum abbatem ad cautelam absolvit, mandatque eidem de Begar quod utrique parti provideat de expensis, donec fuerit huiusmodi processui finis impositus. 51.  Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum dioecesis Pictaviensis committit generale Capitulum abbati de Begar, s. th. pr., quatinus ibidem visitet, reformet, corrigat, instituat et destituat, in capite et in membris, ea quae erunt visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda, in plenaria Ordinis potestate. 52.  Abbati de Hiddenze committitur visitatio et reformatio monasterii de Cara Insula, quousque monasterium de Vitae scola fuerit reformatum et in eo abbas institutus, qui fuerit a Capitulo generali approbatus, inhibendo sub inobedientiae poena, ne aliquis abbas aut commissarius virtute cuiuscumque commissionis audeat praedictum abbatem de Cara Insula visitare aut alias perturbare, non vocato prius abbate de Hiddenze. 53.  Ad idem committitur abbati de Purocampo, quoad monasterium de Rure regio, et de Loco Dei. 54.  Ad idem committitur abbati de Cara Insula, quoad monasterium de Vitae scola. 55.  Diffinitionem anno praeterito abbati de Purocampo datam, quoad visitandum et reformandum de Huda, praesens Capitulum generale innovat, approbat et confirmat, cum omnibus clausulis in eadem diffinitione positis. [DIFFINITIONES] GENERALES 56.  Omnibus et singulis abbatibus Cisterciensis Ordinis nationis germanicae, patribus abbatibus et reformatoribus per generale Capitulum praecipitur, quatinus omnia et singula eiusdem Ordinis monasteria sibi subdita per se vel alios iuxta statuta Ordinis, infra Capitulum generale proxime futurum, sub poena privationis dictarum visitationum, visitent et reforment, quodque compellant suos subditos ad observationem dictorum statutorum, sub poenis et censuris ipsius Ordinis. 57.  Praesens generale Capitulum desiderans reformationem monasteriorum ac personarum Ordinis, districte praecipit et mandat omnibus et singulis reformatoribus et visitatoribus, quatinus hoc anno per se aut suos commissarios omnia monasteria sibi subdita visitent, et quod compellant abbates et monachos ad regulariter vivendum et observandum reformationem bonae memoriae Benedicti Papae XII, et alia instituta sui Ordinis, papalia et regularia, in hoc sibi rebelles excommunicando et a suis dignitatibus deponendo ; et quod nullum admittant visitatorem, nisi sibi ab Ordine datum ; mandat tamen et praecipit praesens generale Capitulum omnibus et singulis personis Ordinis, quatinus si legatos Summi Pontificis ad loca sua declinare contingeret, ipsos cum omni humilitate recipiant, et cum omni humanitate tractent, privilegiis Ordinis semper observatis. 58.  Praecipitur omnibus et singulis patribus abbatibus quatinus se informent in sua filiatione de abbatibus mitratis et benedicentibus ornamenta ecclesiastica ; quod si repererint eos non habere auctoritatem, eis inhibeant sub censuris Ordinis, ne amodo utantur praedictis. 59.  Visitatoribus et reformatoribus Ordinis universi praecipit praesens Capitulum generale, quatinus adhibeant omnem diligentiam ad recludendum moniales sibi commissas, et ad ipsas compellendum ut regulariter vivant. 60.  Item, ad aures Capituli generalis devenit certos abbates et alias personas Ordinis in concilio Basileensi et alibi contra communia Ordinis instituta impetrasse quaedam privilegia sive indulta, diversas sententias incurrendo, super quo remediare volens, sub poena depositionis ipso facto, praecipit praesens Capitulum, ne aliqua Ordinis nostri persona audeat talibus privilegiis uti, nisi prius Capitulo generali praesententur. 61.  Omnes et singulas excommunicationum sententias propter aliqua ceremonialia Ordinis adversus personas Ordinis per generale Capitulum latas, praeterquam de materiis contributionum Ordinis, missione scolarium ad generalia studia, confessionum propriis abbatibus debitarum, contra conspiratores, incendiarios, fures, proprietarios et alios casus in diffinitionibus antiquis expressos, idem Capitulum cassat, revocat et annullat. [DIFFINITIONES] SPECIALES 62.  Contractum super traditione 24 operatarum cuiusdam vineae factum per abbatem Belliloci et per suum patrem abbatem confirmatum, cum omnibus et singulis articulis et conditionibus et clausulis in litteris quibus praesentes annectuntur contentis, praesens generale Capitulum ratificat et confirmat. 63.  Tractatum initum inter abbatem et conventum monasterii de Maceriis et nobilem ac illustrem Erardum de Beffroimont, commendatorem de Bellecrois, Ordinis Sancti Ioannis in Ierusalem, super traditione unius stagni et assignatione quinque bichetorum avenae cum dimidio per modum et formam in litteris quibus praesentes annectuntur, praesens generale Capitulum confirmat et approbat. 64.  Praesens generale Capitulum luce clara perpendens quod contractus ab abbatissa et conventu monasterii de Sancto Desiderio cum Ioanne Lamy scutifero, cui praesentes annectuntur, manifeste cedit ad notorium damnificumque dicti monasterii detrimentum ; idcirco dictum contractum omnesque articulos et conditiones in eodem contentos annullat, cassat penitus et revocat. 65.  Contractum per abbatem et conventum Septem fontium cum omnibus conditionibus et clausulis, cuius *transsumptum* praesentibus annectitur, ad evidentissimum dicti monasterii detrimentum factum, praesens generale Capitulum cassat, annullat et revocat. 66.  Contractum factum per abbatem et conventum Fonteneti, per modum et formam contentos in litteris quibus praesentes annectuntur, ad evidentem monasterii utilitatem cedentem praesens generale Capitulum ratificat et confirmat. 67.  Traditiones domus nuncupatae Le Foulon Montreal per abbatem Fonteneti monacho suo fratri Ioanni de Laingues, cum omnibus et singulis conditionibus contentis in litteris, quibus praesentes annectuntur, praesens Capitulum generale approbat et confirmat. 68.  Diffinitionem quatuor annis praeteritis datam domino Morimundi, s. th. pr., ad visitandum et reformandum cum aliis clausulis in eadem diffinitione positis in tota sua generatione ubilibet constituta et etiam in tota generatione germanica, praesens generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat. 69.  Omnes abbatum cessiones sive resignationes et ex consequenti electiones, intrusiones, installationes et abbatum confirmationes receptas et celebratas per abbates de Runa, de Victoria in Karintia et de Sancta Trinitate in Nova Civitate, praesens Capitulum cassat, irritat et annullat tamquam factas contra privilegia apostolica, Ordini nostri concessa, et declarat illos qui resignaverunt in manibus dictorum abbatum, fore excommunicatos, et promotos per eosdem fore intrusos, et nihilominus citat praedictos abbates ad proximum generale Capitulum responsuros super praemissis et aliis occurrentibus, cum protestationibus debitis et aliis clausulis opportunis. 70.  Capitulum generale Ordinis inhibet omnibus et singulis abbatibus nationis germanicae, ne novas praesumant instituere historias, quodque se omnino conforment statutis Ordinis praedicti, nisi habeant specialem licentiam. 71.  Fratri Ioanni de Spira seniori abbati de Mulbrunno praecipitur per generale Capitulum sub poena excommunicationis et suae pensionis privatione, quatinus amodo se teneat et resideat in aliquo Ordinis monasterio, committendo abbati de Schonavia, s. th. pr., quatinus hanc exsequatur diffinitionem. 72.  Praecipitur omnibus et singulis abbatibus qui suos scolares tenentur mittere Parisius ad collegium Sancti Bernardi, quatinus cum debitis provisionibus ipsos mittant, quodque imbursent pro anno integro, nec ipsi scolares, si ante annum recederent, poterunt repetere, iuxta Benedictinam, iam ipsas quas imbursaverunt pecunias. 73.  Generale Capitulum concedit domino Cisterciensi et quatuor primis abbatibus, quatinus quilibet eorum in sua generatione possit dare licentiam sua monasteria resignandi usque ad Capitulum generale proximum, possitque recipere cessiones et resignationes abbatum sibi subditorum. 74.  Tractatum dudum factum inter bonae memoriae magistrum Ioannem de Martigny dudum abbatem Cisterciensem, suum conventum, et Stephanum Nille, super traditione cuiusdam molendini de Salone, ad certum redditum perpetuum, cum idem tractatus sit ecclesiae Cisterciensi valde damnosus, cum monasterium Cisterciense damnificetur nedum ultra medietatem iusti valoris, sed plus quam de tribus partibus, factusque fuerit absque licentia Capituli generalis, idem Capitulum cassat, annullat et revocat. 75.  Praecipitur abbati de Alneto in virtute salutaris obedientiae, quatinus provideat fratri Alano Olivier in victu et vestitu, teneatque ipsum in suo monasterio, vel alia domo Ordinis, nec eum sinat amplius per saeculum evagare, interim tamen stando sub regimine domini Morimundi, s. th. pr. 76.  Generale Capitulum praecipit sub excommunicationis latae sententiae poena abbati de Ré, quatinus visis praesentibus restituat domino Pontigniaci privilegium Alexandri Papae IV de septem monasteriis Ordinis in facto decimarum eidem Ordini concessum. 77.  Generale Capitulum praecipit abbati de Heisterbach, quatinus suum religiosum magistrum Arnoldum in s. th. pr., recipiat eum tractando iuxta gradus dignitatem et instituta papalia, et sibi satisfaciendo de expensis rationabilibus, quas fecit pro suo magisterio ad arbitrium sui patris abbatis. 78.  Fratrem Theodorum monasterii de Heymerode professum, tamquam conspiratorem, praesens Capitulum sine spe reversionis ad idem monasterium de Heymerode emittit ad aliquem prioratum Ordinis in dioecesi Tanertensi [*Tarnoviensi ?*], ad quem suus abbas eum duxerit emittendum. 79.  Praesens generale Capitulum constituit et ordinat provisorem collegii Ordinis in studio Viennensi fratrem Petrum de Fonte salutis, s. th. pr., ac etiam cathedram magistralem eiusdem Ordinis per doctores Ordinis in ipsa Universitate regi consuetam, sibi conferendo omnia et singula emolumenta ad dictos provisoratum et cathedram pertinentia. GRATIAE SPECIALES 80.  Praesens generale Capitulum benigne dispensat cum fratre Dionisio Claveau, monacho monasterii de Locoregio, quod non obstante apostasia duabus vicibus per 24 annos, per ipsum perpetrata, irregularitate super quibus se asserit per Sedem Apostolicam absolutum, ad omnes Ordinis legitimos gradus, citra abbatiatum, promoveri valeat et admitti, quodque suus abbas possit eidem super suis defectibus poenitentiam iniungere salutarem. 81.  Praesens generale Capitulum benigne compatiens desolationi monasterii de Hymerode, abbatem dicti loci a missione scolarium ad studium usque ad triennium inclusive habet misericorditer excusatum, dum tamen unum magistrum habeat et continuet in suo monasterio ad suos iuvenes instruendum. 82.  Unionem et incorporationem monasterii monialium de Goiono cum omnibus membris et iuribus suis monasterio de Gemendo per dominum Cisterciensem factam, generalem Capitulum laudat et confirmat, universis et singulis attestantibus, quod post dissolutionem Capituli dominus Cistercii omnimoda dicti Capituli facultate et auctoritate fungitur. 83.  Ruinosae desolationi monasterii de Recluso generale Capitulum pie compatiens, ipsum abbatem suumque monasterium solutione contributionum ipsius Capituli et quota sibi imposita usque ad decennium dictum Capitulum duxit misericorditer excusandum. 84.  Praesens generale Capitulum misericorditer dispensat cum fratre Claudio de Cabilone, monacho monasterii de Firmitate, quod non obstante apostasia per mensem solum, per ipsum perpetrata, Ordinis habitu minime derelicto, ad omnes Ordinis legitimos gradus, etiam ad abbatialem dignitatem, promoveri valeat et admitti. 85.  Praesens generale Capitulum benigne dispensat cum fratre Henrico Duser, monacho monasterii in Bebenhusen, quod non obstante vitio proprietatis, in quo convictus fuit per suum abbatem, promoveri valeat et admitti, dum tamen sui abbatis specialis intervenerit consensus. 86.  Idem generale Capitulum benigne dispensat cum fratre Willelmo Rutz, monacho in Bebenhusen, quod non obstante apostasia per eum spatio octo mensium perpetrata, Ordinis habitu derelicto, ad omnes Ordinis legitimos gradus, de consensu sui abbatis, promoveri valeat ad admitti. 87.  Generale Capitulum benigne concedit sororibus Berthae et Annae comitissis de Werdenberge, professis in monasterio Bonaecellae, Constantiensis dioecesis, quod possint manere et rehabitare cum sorore Dorothea Noetim in eodem monasterio professa et cum una famula cunctis diebus vitae suae. 88.  Praecipitur per generale Capitulum abbati de Tela, quatinus fratrem Ioannem Ouban, suum religiosum, nunc habitum Ordinis monachorum nigrorum portantem, quantocius poterit, moneat et inducat sub poena excommunicationis et censuris Ordinis ad suum monasterium, similiter praecipitur abbatibus de Alto cristo et de Alta ripa et cuilibet ipsorum, quod si requisiti fuerint per ipsum de Tela, praefatum monachum compellant seu alter eorum compellat, in plenaria Ordinis potestate. 89.  Abbatibus ducatus Sabaudiae generale Capitulum misericorditer concedit ut omnes et singulae contributiones, in quibus tenentur Ordini a tempore ante concilium generale Basileense, et etiam durante divisione Ecclesiae, de gratia speciali eis remittantur, post vero concordiam factam in ipsa Ecclesia teneantur ipsas solvere contributiones, quas debent, proviso tamen quod omnes et singulas quittantias tam contributionum quam subsidii per Ordinem impositi, ratione praedicti concilii, tenebuntur infra Capitulum generale proxime futurum ostendere domino Cisterciensi. 90.  Excusantur a via praesentis Capituli omnes et singuli abbates, qui ad ipsum miserunt suas excusationes, exceptis citatis, qui reputantur incurrisse poenas adversus non venientes ad Capitulum in statutis contentas, cum expensis in Benedictina expressis, citanturque ad generale Capitulum proxime futurum. 91.  Citatur ad generale Capitulum proxime futurum abbas de Fonte Danielis, responsurus ad ea, quae per dominum Pontigniaci sibi tunc obiicientur ; interim autem cessent causae et lites inter eos motae et movendae. 92.  Per generale Capitulum cum abbate de Vallibus Sarnay misericorditer dispensatur, quatinus usque ad quinquennium sit quittus pro medietate contributionum per dominum Cisterciensem taxatarum. 93.  Abbati de Rigniaco concedit generale Capitulum, quod quittetur a praesenti anno a suis contributionibus pro tribus florenis monetae ipsius Capituli. 94.  Generale Capitulum concedit gratiose abbati et monasterio de Porta, attentis guerris, quae in illis regionibus viguerunt, quod usque ad quinquennium sint quitti pro solutione medietatis suarum contributionum. 95.  Ad idem pro abbate et monasterio de Ruda. 96.  Capitulum generale concedit abbati de Misericordia Dei, quatinus hinc ad quinquennium anno quolibet pro suis contributionibus solum solvat tria scuta aurea. 97.  Capitulum generale abbati de Novali Sanctae Mariae gratiam procurat, ut resignare possit, cum praeesse utiliter amplius non possit.

Anno Domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo secundo, statuta sunt haec apud Cistercium duodecima die mensis septembris, in eiusdem Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES 1.  Pro beatissimo … *etc. ut in anno* 1449. 2.  Praeterea pro christianissimo … *etc. ut in anno* 1449. 3.  Insuper pro burgensibus … *etc. ut in anno* 1449. 4.  Ceterum pro pace … *etc. ut in anno* 1449. 5.  Postremo pro felicis … *etc. ut in anno* 1449. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.  Cum Ordo noster … *etc. ut in anno* 1449. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 7.  Promotionem et installationem fratris Thomae de Livione in abbatem monasterii de Vallibus Sernaii factam per abbatem monasterii de Regali monte, commissarium abbatis de Savigniaco, generale Capitulum acceptat, approbat et confirmat. 8.  Ad idem pro fratre Guillelmo de monasterio de Voto per abbatem de Mortuo mari. 9.  Renuntiationem monasterii de Paris factam per dominum abbatem de Lutzella, annuente suo conventu, in manus abbatis et conventus de Mulbrunne, pro perpetuis temporibus valituram, generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat, ita tamen quod dicti Mulbrunnenses ipsum monasterium ab Ordine sibi commissum a debitorum sarcinis exonerare ac in spiritualibus et temporalibus, quam citius fieri poterit, relevare pro viribus teneantur. 10.  Electionem canonicam, necnon promotionem et installationem fratris Petri de Auxona, cellerarii Cisterciensis ad monasterium Longivadi, factam per dominum abbatem Claraevallis, s. th. pr., patrem abbatem dicti monasterii, praesens generale Capitulum tamquam rite et canonice factam, acceptat, ratificat, approbat et confirmat, prout in litteris seu decreto, quibus praesens annectitur diffinitio, continetur, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat. 11.  Ad idem pro fratre Ioanne de Barneolis professo monasterii de Fonteneto ad abbatiatum monasterii de Escalleis, Senonensis dioecesis, per abbatem de Fonteneto, patrem abbatem, promoto et installato, prout in decreto… *etc. ut supra*. 12.  Electionem et promotionem canonicam de persona fratris Thomae de Pragellis, bursarii monasterii de Alna, Leodiensis dioecesis, per abbates de Villari et de Cambrone, domini Claraevallis commissarios, ad praesidentiam dicti monasterii de Alna, via Sancti Spiritus rite celebratam… *etc. ut supra*. 13.  Promotionem et installationem de persona fratris Anselmi, alias Lanson ad abbatiatum monasterii de Monasteriis in Argona, per dominum abbatem Trium fontium, dicti monasterii patrem abbatem, factam, prout… *etc. ut supra*. 14.  Translationem fratris Martini de Ruppe, dudum abbatis monasterii de Stella, in abbatem monasterii de Misericordia Dei electum, et per dominum abbatem Pontigniaci, commissarium abbatis de Caroliloco, confirmatum, … *etc. ut supra*. 15.  Electionem, confirmationem et installationem de persona magistri Arnulphi de Submosa, s. th. pr., in monasterio de Ellancio per abbatem Loco regio, patrem abbatem eiusdem monasterii, factam, *etc. ut supra*. 16.  Ad idem pro fratre Arduini in abbatem de Ripatorio electum, etc. 17.  Ad idem pro fratre Ioanne Motet in abbatem monasterii de Bulencuria promotum, etc. 18.  Ad idem pro fratre Thoma Botemllain in abbatem monasterii de Fulcardimonte, per abbatem de Caricampo promoto, etc. 19.  Ad idem pro fratre Guillelmo Keginem in abbatem monasterii de Trisayo per dominum abbatem de Begar, s. th. pr., generalis Capituli auctoritate promoto. 20.  Ad idem pro fratre Ioanne Bergier in abbatem monasterii de Barzella, per abbatem de Landesio, patrem abbatem dicti monasterii de Barzella. 21.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Gilberti de Calvomonte, cellerarii Vallis regis ad abbatiatum eiusdem monasterii Vallis regis, per abbatem Igniaci dicti loci patrem abbatem rite factas, *etc. ut supra*. COMMISSIONES 22.  Causam appellationis dudum emissae per priorissam et conventum prioratus de Villari Le Canivet, Ordinis nostri, contra monitionem domini abbatis Claraevallis, s. th. pr., eisdem ad utilitatem sororis *Guillelmettae* de Tedebri, dicti loci dudum et originaliter professae factam, non obstantibus causis per easdem appellantes allegatis tam de occupatione duorum monasteriorum… (*locus vacuus*) per illam de Tedebri, quam de conspiratione praetensa et defectu licentiae in assecutione primi monasterii, irritam et inanem praesens generale Capitulum declarat, poenam contra iniuste appellantes, dicto domino abbati Claraevallis infligendam reservando, mandatque abbati Savigniaci, patri et visitatori earumdem, quatinus praedictam sororem *Guillelmetam* in suo antedicto monasterio de Villari Le Canivet sub regulari observantia faciat recipi et admitti cum fructibus et emolumentis singulis dicti loci seu prioratus personis ministrari consuetis, in ipsius generalis Capituli potestate. 23.  Abbatibus de Veteri monte et de Veteri campo praecipit generale Capitulum, quatinus omnes monachos existentes in partibus regni Bohemiae compellant per censuras Ordinis reverti ad propria monasteria, in plenaria ipsius Capituli generalis potestate. 24.  Ad idem monialibus de Colonia committitur abbatibus de Campo et de Heisterbach. 25.  Capitulum generale monet et praecipit sub poena excommunicationis et depositionis abbatibus de Villanova in Britannia et de Gratia Dei in Pictavia, quatinus provideant suis scolaribus in collegio Sancti Bernardi Parisius destinatis et existentibus, de omnibus expensis necessariis, ut moris est, quos scolares usque ad gradum doctoratus retinet ipsum Capitulum et mandat retineri, praecipiendo abbati de Claravalle, s. th. pr., quatinus praesentem diffinitionem demandet executioni infra festum beati Lucae proxime venturum. 26.  Ad idem pro fratre Ioanne Paës, monacho monasterii de Petra, in collegio Sancti Bernardi, Tolosae. 27.  Absolutionem excommunicationis, quam incurrisse conspirationis causa dignoscuntur fratres Radulphus de Lorge et Robertus Boutin, presbiteri et religiosi monasterii de Brolio Benedicti, abbati de Vallibus Sernaii, patri abbati dicti monasterii de Brolio Benedicti, praesens generale Capitulum committit in ipsius Capituli plenaria potestate. 28.  Committitur domino abbati de Claravalle quatinus compellat per censuras Ordinis abbatem de Cheminon ad satisfaciendum abbatissae et conventui monasterii monialium de Argensoliis, de omnibus summis pecuniarum seu rerum aliarum, in quibus inveniet eumdem abbatem et eiusdem monasterium obligari et teneri dictis abbatissae et conventui dicti monasterii monialium de Argensoliis, in plenaria ipsius generalis Capituli potestate. 29.  Committitur abbati de Balerna, s. th. pr., quatinus per censuras Ordinis et alias iuris et iustitiae vias cogat abbatem de Alpibus ad satisfaciendum Leoni de Aluranis mercatori et apothecario, de summa contenta in quadam cedula papirea sigillata cum sigillo et signo manuali signata dicti abbatis de Alpibus, quem quidem abbatem idem Capitulum ex nunc monet, quatinus eidem Leoni de dicta summa infra festum Omnium Sanctorum proxime futurum sub poena excommunicationis satisfaciat, nisi causas praetendere aut allegare velit, propter quas ad id minime teneatur, et in casu oppositionis statuit idem Capitulum quod idem de Balerna diem assignet partibus ad ipsas causas allegandas et audiendas, et partibus hinc inde auditis praestet iuris et iustitiae, quam cito fieri poterit, complementum, in ipsius generalis Capituli plenaria potestate. 30.  Visitationem, reformationem et correctionem omnium et singulorum monasteriorum nostri Cisterciensis Ordinis, utriusque sexus in ducatu Delphinatus, Sabaudiae, Pedemontium et partibus circumiacentibus, committit praesens generale Capitulum domino abbati Claraevallis, s. th. pr., mandans eidem quatinus se informent de regimine spirituali et temporali monasterii et abbatis de Cheseriaco, et processu facto contra abbatem de Alto Cristo et de Alpibus, et visis et auditis omnibus videndis et audiendis, faciat partibus ipsis iuris et iustitiae complementum, in ipsius generalis Capituli plenaria potestate. 31.  Capitulum generale committit abbati monasterii Morimundi, s. th. pr., quatinus quantocitius et commode poterit, visitet et reformet abbatem et monasterium Bellaevallis Bisuntinensis, puniatque et corrigat quae invenerit punienda et corrigenda, quem quidem abbatem Bellaevallis iam detentum generale Capitulum ponit ad manus dicti abbatis Morimundi, in plenaria ipsius Capituli generalis potestate. 32.  Generale Capitulum committit domino Firmitatis quatinus compellat abbatem Maceriarum ad solvendum quatuor sextarios olei priori et conventui ecclesiae beatae Mariae de Lunigniaco Ordinis Cartusiensis. 33.  Capitulum generale committit abbati monasterii Bonaevallis Viennensis, quatinus in omnibus causis motis et movendis inter magistrum Petrum Delphini et suos in una parte, et abbatem Aquaebellae ex alia, iustitiae complementum administret, partibus auditis, in plenaria Ordinis potestate. 34.  Committitur abbati de Bolbona, quatinus omnes abbates, abbatissas et Ordinis personas, quas in aliquibus pecuniarum summis, vel aliis rebus obligari aut debite teneri invenerit abbati de Grandisilva et eius monasterio, ad satisfaciendum eidem abbati et conventui de Grandisilva, per censuras Ordinis et alia iuris et iustitiae remedia viriliter et debite compellat. 35.  Ad idem pro abbate de Caroliloco, de Prulliaco et de Barbello. 36.  Ad idem pro abbate de Altacumba, dentur abbates de Bonavalle Viennensi et de Sancto Sulpitio. 37.  Ad idem pro abbate Bonimontis committitur abbati Altaeripae. 38.  Ad idem pro abbate de Bonavalle Pictaviensi, de abbate de Pinu. 39.  Ad idem pro abbatibus de Altacrista et de Alpibus committit generale Capitulum abbati de Tela, et de Altaripa, et cuilibet in solidum. 40.  Ad idem pro domino Rigniaci, de domino Claraevallis et de Fonteneto. 41.  Ad idem pro abbate de Bonomonte, de abbatibus de Altaripa vel de Altacrista. 42.  Abbati de Regalimonte committit generale Capitulum quatinus cum fratre Guillelmo Infantis, monacho monasterii Boni portus, dispenset ipsum absolvendo a sententia excommunicationis, quam incurrisse declaravit dictum Capitulum, necnon et de poena incarcerationis ipsi adiudicata in ultimo Capitulo, ita tamen quod a cetero iuri pareat et stet, sicut humiliter promisit. 43.  Abbati de Pratea mandat praecipiendo generale Capitulum quatinus de et super fraudibus et damnosis direptionibus in monasterio et conventu Callovii per fratrem Henricum, quondam monachum et priorem dicti monasterii de Callovio, nunc monachum dicti monasterii de Pratea, et si invenerit eum culpabilem, carceribus eum mancipet, et iuxta Ordinis statuta puniat, inhibendo eidem districte et sub excommunicationis poena, ne virtute aut praetextu quarumcumque litterarum regimen aut firmam seu ius aliquod praetendat, aut praetendi per aliquos faciat in cellario seu grangia dicti monasterii vulgariter… (*locus vacuus*) nuncupata, in Capituli generalis plenaria potestate. 44.  Generale Capitulum committit abbati de Sancta Cruce in Austria et magistro Petro de Fonte salutis, s. th. pr., quatinus cogant et per censuras Ordinis compellant omnes Ordinis abbates provinciae Salzburgensis, ad mittendum scolares suos ad studium Viennense, cum debitis provisionibus secundum formam Benedictinae et Ordinis, in plenaria ipsius Capituli generalis potestate. 45.  Generale Capitulum committit abbati Morimundi, s. th. pr., quatinus ad se assumat monasterium de Perigniaco… (*locus vacuus*) non obstante unione ipsius, ut asseritur, ad monasterium Bonifontis facta, et quod regimen eiusdem committat alicui presbitero viro religioso Ordinis nostri et bonae famae, secluso fratre Ioanne Violeti, quousque aliter de eodem monasterio disposuerit, postquam ipsum visitaverit, inhibendo sub poena excommunicationis ne aliqua Ordinis persona hoc impedire praesumat. 46.  Abbati de Grandisilva committit generale Capitulum quatinus querelam et causam fratris Guillelmi Vitalis, super facto et iure quod habere praetendit in abbatiatu de Sancto Marcello audiat, et eidem iustitiam ministret et in dictam abbatiam Sancti Marcelli restituat, si de iure ei constiterit eumdem esse restituendum. 47.  Committitur abbati de Laude quatinus computationes sororis Ioannae de Sancto Martino audiat, et si invenerit eam exposuisse summam 80 francorum, quam summam habuit pro venditione cuiusdam domus quam, ut asserit, habebat Attrebati pro reparatione claustri et aedificiorum monasterii de Vivario, restituatur sibi, quod restabit et quod iustum fuerit, in plenaria Capituli generalis potestate. 48.  Praecipitur committendo abbati de Valle Dei, quatinus executioni demandet diffinitionem anno altero editam et commissam abbati de Alna defuncto, compellendo abbatem de Valle Sancti Lamberti ad recipiendum fratres Guillelmum de Mose, in theol. bacc. formatum, et Iacobum de Blarei, eisdem necessaria secundum ordinem et loci facultatem ministrando, in plenaria generalis Capituli potestate. 49.  Commissionem visitationis et reformationis annis praeteritis datam domino Morimundi, s. th. pr., quoad monasteria suae generationis ubilibet consistentia, ac etiam alia monasteria nationis germanicae, praesens generale Capitulum confirmat, approbat et innovat cum clausulis in dicta commissione contentis, in plenaria ipsius Capituli generalis potestate. 50.  Abbati de Pinu, Pictaviensis dioecesis, committitur per generale Capitulum, quatinus omnes et singulas Ordinis Cisterciensis utriusque sexus personas, quas repererit obligatas seu quovismodo teneri abbati et monasterio de Bonavalle Pictaviensi, in quibuscumque pecuniarum… *etc. ut in forma consueta*. 51.  Domino abbati Claraevallis, s. th. pr., committitur per generale Capitulum quatinus quantocitius poterit diligenter se informet de quadam promotione per abbatem Ursicampi, s. th. pr., in monasterio Frigidimontis facta et de idoneitate personae ibidem promotae, in plenaria ipsius Ordinis potestate. 52.  Generale Capitulum committit domino Claraevallis, s. th. pr., quatinus informet se diligenter de rebellione facta per abbatem de Loco Dei in Pontino contra abbatem Fulcardi montis, suum proprium patrem abbatem, corrigatque et puniat viriliter, si ita invenerit puniendum vel puniendos circa praemissa. 53.  Abbatibus de Loco regio Bituricensis, de Albis petris Lemovicensis, et de Boscheto Claromontensis dioecesium, committitur per generale Capitulum quatinus omnes et singulos abbates et officiarios, ceterasque utriusque sexus regulares personas provinciae Bituricensis, quarum interest aut intererit, secundum Ordinis instituta viriliter cogant et compellant per censuras Ordinis ad contribuendum rationabiliter eisdem abbatibus et sibi adhaerere volentibus pro tuitione et defensione privilegiorum eiusdem Ordinis, quae in dicta provincia a pluribus multipliciter impugnantur, quodque iidem tres abbates et eorum quilibet in solidum comparere valeant ubilibet, et quotiescumque necesse fuerit tam pro se quam pro ceteris eiusdem provinciae abbatibus, pro tuitione et defensione libertatum et privilegiorum antedictorum. 54.  Committitur per generale Capitulum domino abbati Pontigniaci, quatinus si iustum sibi visum fuerit et rationi consonum, debita informatione praemissa, appellationem factam per abbatem de Bono radio declaret fore nullam et invalidam, faciatque et instituet iudicium et iustitiam Paschae uxori Ioannis Guiot, contra abbatem et conventum de Bono radio supradictos. 55.  Capitulum generale committit domino Pontigniaci quatinus quam citius poterit transferat se ad monasterium Boni radii, et ibidem visitet et reformet quaecumque inibi visitanda et reformanda repererit, seque informet de paupertate dicti monasterii, *referatque ad* proximum immediate sequens generale Capitulum, in ipsius Capituli generalis plenaria potestate. 56.  Generale Capitulum committit domino abbati Claraevallis, s. th. pr., quatinus informet se diligenter an procurator monasterii Bullencuriae exposuerit pecunias ad utilitatem dicti monasterii, et si ita repererit creditoribus probatis persolvi faciat debite et restitui ut iuris est, prout etiam fuerit rationis. 57.  Eidem domino Claraevallis committitur per generale Capitulum, quatinus quemdam religiosum monasterii Bullencuriae in Sancto Antonio Trecis tamquam eiusdem loci subiectum commorantem, ad proprium monasterium auctoritate ipsius Capituli generalis reduci seu reverti faciat indilate. 58.  Generale Capitulum committit abbati de Misericordia Dei, Pictaviensis dioecesis, visitationem et reformationem monasteriorum de Bullio et de Palatio Beatae Mariae, Lemovicensis dioecesis, cum potestate ibidem visitandi, reformandi, statuendi, instituendi et destituendi quaecumque ibidem visitanda fuerint seu corrigenda, mandans abbati de Misericordia Dei quatinus mandet et praecipiat dicto abbati de Bullio, sub poena excommunicationis et depositionis, ne amplius studeat in studio Tolosano, sed ad proprium redeat monasterium gubernandum, et quod sub eisdem poenis solvat integraliter et complete suas contributiones sibi per generale Capitulum impositas, vel imponendas, ipsumque ob defectum solutionis earumdem contributionum declaret excommunicatum, absolutione eiusdem penes dictum abbatem de Misericordie Dei reservata. [DIFFINITIONES] SPECIALES 59.  Generale Capitulum dispensat cum abbate et monachis monasterii Bellaeperticae super iuramento per eos praestito in quadam praetensa, imo verius nulla alienatione de grangia Sancti et pertinentiis eius facta magistro Guillelmo Castain, mandando abbati Grandissilvae, s. th. pr., procuratori Ordinis, quatinus per se vel per substitutum suum coram iudicibus instet et laboret, quod praefata grangia tamquam iniuste alienata ad dictum monasterium Bellaeperticae reducatur et restituatur, expensis tamen monasterii dicti Bellaeperticae. 60.  Capitulum generale mandat renovari litteram quamdam de monasterio de Gardino Beatae Mariae quondam monialium, et a paucis annis citra in monasterium monachorum commutato, abbati de Alna commisso, ita tamen quod propter huiusmodi renovationem idem abbas de Alna et eius monasterium nullum novum ius acquirat. 61.  Generale Capitulum inhibet abbati de Hymerode ne virtute quarumcumque litterarum audeat recipere fratrem Theodoricum, tamquam conspiratorem per dominum Morimundi de ipso monasterio de Hemerode perpetuo eiectum, quinimo praecipit tam ipsi abbati de Hemerode quam aliis abbatibus, quod si ipsum fratrem per mundum vagari reperient carceribus mancipent. 62.  Capitulum generale inhibet fratri Ioanni seniori abbati de Hymerode, ne aliqua debita sine consensu sui abbatis recipiat vel contrahat, declarans abbatem et conventum dicti monasterii de Heymerode non teneri ad solutionem quorumcumque debitorum per praedictum seniorem sine ipsorum consensu contractorum aut contrahendorum. 63.  Generale Capitulum citat peremptorie abbatem de Caroliloco ad secundam diem proximi generalis Capituli responsurum promotori causarum super omnibus quae sibi opponentur, committendo provisori collegii Sancti Bernardi Parisius executionem praesentis diffinitionis. 64.  Contractum factum inter abbatem et conventum monasterii de Theoloco ex una parte, et nobilem virum Ioannem Bastardum de Vergeyo, dominum de Divite curia, super una missa quotidie celebranda in dicto monasterio pro intentione eiusdem domini et suae coniugis, liberorumque et haeredum ipsorum pro cuius fundatione idem dominus assignat eisdem abbati et conventui 150 floren. renen. in redemptionem 1000 floren. renen. prout in litteris huiusmodi fundationis super hoc confectis, quibus praesentes annectuntur plenius continetur, praesens generale Capitulum confirmat, etc. 65.  Generale Capitulum mandat et districte sub poena excommunicationis praecipit abbatibus de Gardo, de Benedictione Dei et de Chassenia, quatinus solvant domino Cisterciensi et eius monasterio redditus per ipsos et quemlibet ipsorum debitos eisdem domino Cistercii et eius monasterio, et arreragia eorumdem, alias post 60 dies a monitione ipsis facta et intimatione huius diffinitionis se noverint excommunicatos, mandans omnibus Ordinis regularibus personis, super hoc requirendis, quatinus dictis abbatibus hanc diffinitionem intimare non omittant. 66.  Praecipitur abbati de Mansiade, quatinus omnes personas saeculares existentes in monasterio monialium de Silva, et in monasterio monachorum de Silvanesio expellat, et expelli procuret de locis regularibus, auctoritate Capituli generalis. 67.  Ad supplicationem abbatis Ursicampi, s. th. pr., dispensatur cum fratre Egidio de le Ruelle in ordine sacerdotali constituto, quod licet suadente diabolo fere per duos annos vagando apostatavit, et ad cor reversus poenitentiam per duos annos devote peregerit, ad omnes Ordinis gradus, voces, dignitates, abbatiali dignitate seclusa, promoveri valeat et admitti. 68.  Ad idem pro fratre Matheo de Tornaco qui apostatavit quasi per annum, habitu regulari non derelicto. 69.  Ad idem pro fratre Philippo de Bello prato in contagione carnis devicto. 70.  Ad idem pro sorore Maria Karelani in contagio carnis deprehensa, convicta et confessa, puerperio inde secuto, postulante abbatissa sua de Bono loco, Cenomanensis dioecesis. 71.  Ad idem pro fratre Guillelmo Gentil, monacho de Aceyo, seclusa abbatiali dignitate. 72.  Ad idem pro fratre Petro, qui fregit carcerem et per modicum tempus apostatavit, seclusa abbatiali dignitate. 73.  Ad idem pro fratre Guillelmo Carrerie, et fratre Petro Friconis, monachis Grandissilvae, qui apostataverunt per aliquod tempus, etiam abbatiali seclusa dignitate. 74.  Ad supplicationem abbatissae de Brath conceditur plena associatio et participatio omnium bonorum spiritualium Ordinis universi omnibus benefactoribus et sua bona largientibus pro reparatione ipsius monasterii de Brath, in plenaria generalis Capituli potestate, ita quod vice versa simus participes omnium bonorum spiritualium ipsorum. 75.  Ad idem pro abbate et monasterio de Valloriis. 76.  Ad idem pro fratribus Confratriae monasterii Sancti Antonii iuxta muros Parisienses. 77.  Ad idem pro fratribus Confratriae quam fecit nobilis vir Philibertus de Vaudrey in capella sua de Monte bosone. 78.  Mandat et districte praecipit generale Capitulum abbati de Caroliloco, quatinus abbatissam Sancti Antonii iuxta muros civitatis Parisiensis coram iudicibus saecularibus trahere non praesumat, sed si quid controversionis ortum fuerit inter ipsos coram iudicibus Ordinis eam citari faciat, et ius suum prosequatur, in plenaria generalis Capituli potestate. 79.  Transportum, commutationem et recompensationem de censu bladi ad censum bladi factas inter nobilem et religiosum virum fratrem Hugonem Darcis, priorem Campaniae commendatorem de Roberti curia ex una parte, et fratrem Ioannem de Marchia priorem Directae vallis ex alia, ut patet in contractu, cui praesentes annectuntur, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat. 80.  Adcensationem cuiusdam plateae, sitae in villa de Marchia factam per dominum abbatem Morimundi et eius conventum Ioanni Colmet de Martigny, et Iacotae eius uxori et se et suis haeredibus, prout continetur, *etc. ut in forma consueta*. 81.  Generale Capitulum citat abbatem de Sinaqua coram domino Cistercii ad certam et competentem diem per dominum Cisterciensem sibi assignandam et responsurum promotori causarum ad ea quae sibi obiicientur. 82.  Capitulum generale remittit abbati de Malereyo in contemplationem processus quem dirigit in Curia romana contra curatos super materia de novalibus, contributiones suas usque ad immediate sequens triennium. 83.  Ad idem pro abbate de Misericordia Dei pro isto anno. 84.  Capitulum generale benigne remittit et moderat contributiones abbatis de Rigniaco pro tribus florenis usque ad quinquennium. 85.  Ad idem pro abbate de Novo castro, Argentinensis dioecesis, ita ut solvat dimidiam partem suae quottae usque ad quinquennium. 86.  Generale Capitulum sufficienter informatum de criminibus et vita detestabili abbatissae modernae monasterii monialium de Laceydia extra muros civitatis Valentiae, ipsam a statu et dignitate abbatiali deponit, ac depositam fore decernit, committendo abbatibus Morimundi et Sanctarum Crucium, s. th. pr., et eorum cuilibet in solidum, quatinus quam cito fieri poterit, dictam depositionem declarent ac novam abbatissam inibi praeficiant et instituant, auctoritate eiusdem Capituli, et in ipsius plenaria potestate, invocato etiam ad praemissa, si sit opus, auxilio brachii saecularis. 87.  Tractatum factum inter abbatem et conventum de Roseriis ex una parte, et nobilem virum dominum Ioannem de Poitiers, dominum Darceys et de Vadens, cui nostra praesens diffinitio annectitur, praesens generale Capitulum approbat et ratificat. 88.  Generale Capitulum caritative monet et rogat abbates in partibus regni consistentes, quatinus iuxta formam *Cartae caritatis* de bonis sibi collatis et absque sui damno iuvent abbatem et conventum de Mulbruno in relevatione monasterii de Paris, etiam pecunias accommodando cum bona securitate. 89.  Ad humilem supplicationem fratris Iacobi Corderi, religiosi professi monasterii de Stamedio, auctoritate praesentis Capituli generalis, monentur omnes et singulae utriusque sexus personae monasterii monialium de Bethono, quatinus omnia et singula bona quae eidem fratri dignoscentur et invenientur pertinere, tam in pecuniis quam rebus aliis quibuscumque, sub poena excommunicationis latae sententiae, eidem fratri reddant et restituant integraliter et complete. 90.  Tractatum et pensionem factam fratri Petro Bernardi nuper monasterii de Castellariis abbati, prout in litteris quibus praesentes annectuntur, *etc. ut supra*. 91.  Generale Capitulum de consensu domini abbatis Claraevallis annuit, ordinat et statuit, quod monasterium quondam monialium de Monte Sanctae Walburgis eidem domino Claraevallis immeditae subiectum, redigatur in prioratum monachorum, quodque prior in dicto loco praeficiendus, de cetero tam in receptionibus hospitum quam emissionibus eorumdem, ac benedictione novitiorum et absolutione seu dispensatione sibi subditorum, in omnibus tamquam abbas in eodem monasterio habeatur, et ut ipse prior, qui pro tempore fuerit, in suo praedicto monasterio *sollicitior* inveniatur, non pro nutu visitatoris, sed tantum pro casibus pro quibus abbates deponi solent, solummodo deponatur. Adiiciens idem Capitulum generale et volens, quod bona quaecumque mobilia seu immobilia, ad monasterium quondam monialium Vallis dominarum, Coloniensis dioecesis, per incendium fortuitum totaliter devastatum pertinentia applicentur eidem prioratui Montis Sanctae Walburgis, perpetuo socientur et incorporentur, in ipsius Capituli ac totius Ordinis plenaria potestate. 92.  Placet generali Capitulo quod baccalarius de Fonteneto legat sententias in collegio Sancti Bernardi Parisius, in secundo loco, ubi facultas theologiae in civitate Parisiensi concesserit Ordini plures lectores sententiarum in dicto collegio. 93.  Generale Capitulum statuit et ordinat quod abbas de Vallibus Sernaii solvat de cetero scolaribus collegii Sancti Bernardi Parisius decem libras parisienses annui redditus, secundum quod tenetur eisdem, ubi tamen realiter cum effectu pro uno semel tradiderit dictis scolaribus summam pecuniarum alias per quemdam abbatem dicti monasterii de Vallibus Sernaii receptam, prout in litteris super hoc confectus continetur. Et dicti scolares praedictam summam tenebuntur recipere et dictum abbatem ex tunc in antea a tali obligatione 20 scutorum auri, et ab ipso redditu decem librarum pensionis exonerare et quittare. 94.  Inhibet generale Capitulum abbati de Cadunio ceterisque sibi in hac parte faventibus seu adhaerere volentibus, ne de cetero domnum Ioannem Bavili, abbatem de Faysia sibi subditum, quocumque colore quaesito, incarceret, arrestet seu arrestari aut incarcerari faciat, aut quibuscumque aliis fatigationibus perturbare seu molestare praesumat. 95.  Generale Capitulum appellationem factam per abbatem de Mansiade, patrem abbatem monasterii monialium de Clavatia, nostri Ordinis, tamquam a gravaminibus sibi illatis per suum patrem abbatem scilicet Bonarum vallium, declarat et decernit debite et rite fuisse interpositam et emissam, inhibendo praefato abbati de Bonis vallibus sub poena depositionis, quatinus praefatum abbatem de Mansiade in iurisdictione et visitatione facta vel fienda in praefato monasterio de Clavatia non impediat, perturbet aut molestet, quin idem de Mansiade libere velit pater abbas saepedictum monasterium ordinet, visitet et reformet, nisi super hoc habuerit commissionem specialem a Capitulo generali. 96.  Pensionem 50 librarum turonensium concessam et ordinatam per abbatem de Begar, s. th. pr., in monasterio de Trisayo pro fratre Nicolao Berreli nuper abbate dicti monasterii de Trisayo, Capitulum generale ratificat, approbat et confirmat. 97.  Generale Capitulum dat licentiam sorori Parde moniali monasterii de Monte Sancto, consobrinae comitis de Gonsantavie, professionem faciendi in monasterio de Laceydia, dummodo placuerit suae abbatissae. 98.  Arrendamentum factum per syndicum et conventum Fontis frigidi cum Ioanne Purolis iuniore Narbonensi de grangia Montis Lauresii cum pertinentiis suis per sex annos modo et forma in praesenti instrumento contentis, praesens generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat. 99.  Tractatum initum aut praeparatum seu commutationem inter solemnem ecclesiam de Aquis… Beatae Mariae, et monasterium monialium de Valle nostrae Dominae, Leodiensis dioecesis, de 52 florenis annui et perpetui redditus eidem monasterio monialium spectanti generale Capitulum committit per omnia et concludendum dominis de Villari et de Alna monasteriorum abbatibus, vultque et praecipit, quatinus denarii provenientes dictorum 52 florenorum in monasterio Villariensi sub duarum clavium firmatura, quarum quilibet praedictorum abbatum unam penes se reservabit, custodiantur, nec inde sub excommunicationis poena extrahantur, donec redditus perpetui ex illis comparandi et emendi inveniantur. [DIFFINITIONES] GENERALES 100.  Capitulum generale dat licentiam omnibus et singulis abbatibus Ordinis cedere volentibus, quod cessionem huiusmodi facere valeant de consilio et consensu patrum abbatum seu Ordinis visitatorum, dehinc ad proximum Capitulum generale ipsius Ordinis. 101.  Generale Capitulum praecipit omnibus abbatibus Ordinis universi missuris scolares suos ad studium Parisius, quatinus ipsos deinceps cum debita et sufficienti provisione sic mittere diligenter satagant ne ob defectum huiusmodi provisionis a praedicto studio retrocedere seu resilire compellantur, quodque praedicti abbates scribant et notificent provisori eiusdem collegii summam provisionis pecuniarum aliarumve rerum istis scolaribus transmissam vel transmittendam. 102.  Praecipitur abbatibus Ordinis universi sub poena inobedientiae quatinus compellant monachos et conversos suos ad portandum habitus ordinatos secundum antiquam simplicitatem Ordinis, et quoscumque repererint habitibus huiusmodi inordinatis uti, ipsos ad relinquendum viriliter cogant, et compellant in plenaria ipsius Ordinis potestate. 103.  Generale Capitulum informatum quod nonnullae Ordinis personae utriusque sexus in dedecus et opprobrium status ecclesiastici, et maxime ipsius Ordinis et periculo animarum suarum, vagando et discurrendo per saeculum apostatando, curias regum et principum sequendo, multa crimina et nefanda committunt, commissiones super hoc factas renovat et confirmat, mandando omnibus abbatibus provisoribusque et cellerariis collegiorum Ordinis, quatinus praedictas Ordinis personas sic apostatantes et per saeculum sine licentia superiorum suorum vagantes et discurrentes capiant, incarcerent et secundum Ordinis statuta puniant sumptibus et expensis monasteriorum quibus sunt professi, invocato ad praemissa, si necesse fuerit, auxilio brachii saecularis, in ipsius Capituli generalis plenaria potestate.

Anno Domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio, statuta sunt haec apud Cistercium duodecima die mensis septembris, in eiusdem Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES 1.  Pro beatissimo … *etc. ut in anno* 1449. 2.  Praeterea pro christianissimo… *etc. ut in anno* 1449 3.  Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.  Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.  Postremo pro felicis… *etc. ut in anno* 1449. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.  Cum Ordo noster… *etc. ut in anno* 1449. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 7.  Electionem, promotionem et confirmationem fratris Petri Villageys, monachi et prioris monasterii de Busayo, per dominum Robertum abbatem de Insula Ordinis Cisterciensis, Lucionensis dioecesis, commissarium reverendi patris domini Philippi abbatis Claraevallis, immediati patris abbatis dicti monasterii de Busayo, rite et canonice per viam scrutinii factas et celebratas, prout in decreto, cui praesentes annectuntur, plenius continetur, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat. 8.  Ad idem pro fratre Ioanne Davangon, s. th. bacc. formato per priorem monasterii de Busayo, commissarium domini abbatis dicti monasterii de Busayo, etc., in abbatem de Villanova electo. 9.  Ad idem pro fratre Ioanne Peletier per abbatem de Castellariis commissarium reverendi patris domini abbatis Claraevallis in abbatem de Valentia electo. 10.  Ad idem pro fratre Ioanne de Serreriis per dominum abbatem Bonaevallis, Viennensis dioecesis, in abbatem monasterii de Mansiada electo, et translato a monasterio Vallis benedictae ad monasterium praedictum de Mansiada. 11.  Ad idem pro fratre Ioanne de Serreriis alias Charleti monacho et cellerario Bonarum vallium, Viennensis dioecesis, per dominum abbatem eiusdem monasterii Bonarum vallium in abbatem monasterii de Valle benedicta electo. 12.  Ad idem de electione fratris Iacobi de Lanis facta per abbatem de Benedictione Dei, commissarium domini abbatis Pontigniaci, ad monasterium de Cadunio, praesens Capitulum *auctoritas,* confirmat et approbat. 13.  Ad idem pro fratre Petro de Sagiaco monacho Francarum [Vallium], Nemausensis dioecesis, per dominum abbatem de Mansiada, patrem abbatem monasterii de Sinaqua, praesens Capitulum generale confirmat et approbat. 14.  Ad idem pro fratre Ioanne de Terdingen in abbatem de Alba per abbatem Novi Campi confirmato. [COMMISSIONES] 15.  Generale Capitulum committit abbati Grandissilvae, s. th. pr., et magistro Guillelmo de Fabariis, similiter s. th. pr., ac regenti collegii Sancti Bernardi Tholosae, quatinus capellam sancti Sudarii ac ipsum sanctum Sudarium monasterio de Cadunio pertinens tenere, regere et tueri, donec super hoc aliter per generale Capitulum ordinatum fuerit, habeant in plenaria Ordinis potestate, decernens idem Capitulum in huiusmodi negotio legitimos esse procuratores ipsius Capituli et Ordinis cum potestate substituendi. 16.  Committitur abbatibus de Pinu et de Valentia, Pictaviensis dioecesis, quatinus se informent de contractu facto inter abbatem et conventum Bonae vallis eiusdem dioecesis, et Ioannem Moraul et Ioannem eius filium ex parte una, et Petrum Rousselli, Natalem, Ioannem et *Guillelmum* Rouselli filios dicti Petri ex altera, de quibusdam haeritagiis, si sint pro eodem monasterio Bonae vallis utiles et fructuosi, et super hoc habeant informare generale Capitulum citius quam potuerint. 17.  Praecipitur per generale Capitulum abbati de Stamedio, Tarentasiensis dioecesis, quatinus infra festum Omnium Sanctorum proxime venturum habeat cum debitis provisionibus ad studium Parisiense unum scolarem, et ibidem teneat sub poena dupli expensarum, committendo abbati Altaecumbae quatinus praesens decretum eidem abbati intimet, ad hoc implendum compellat sub excommunicationis poena, monitione praevia. 18.  Ad idem committitur abbati de Alna pro abbate de Valle Sancti Lamberti, sub excommunicationis poena. 19.  Ad idem de monasterio Cariloci Lingonensis, committitur abbati de Theoloco. 20.  Ad idem de Theoloco praecipitur. 21.  Generale Capitulum committit abbati de Reliquiis, s. th. bacc. formato, et fratri Oliverio monacho monasterii de Precibus, s. th. bacc. et collegii Sancti Bernardi Parisius regenti, quatinus omnes abbates et Ordinis personas utriusque sexus, quos et quas in aliquibus pecuniarum summis vel rebus aliis abbati de Villa nova, s. th. bacc. formato, et eius conventui invenerint obligari aut debito modo teneri, per censuras Ordinis et alias iuris et iustitiae vias, ad satisfaciendum eisdem abbati et conventui de Villa nova viriliter et debite, in plenaria Ordinis potestate compellant. 22.  Ad idem pro abbate de Caricampo, abbatibus de Longovillari et de Laude. 23.  Ad idem committitur pro abbate de Noa, abbatibus de Bono portu et de Mortuo mari contra abbatem de Brolio Benedicti. 24.  Ad idem pro cellerario Sancti Bernardi committitur abbatibus de Trisayo et de Busayo, contra abbatem de Moroliis. 25.  Committitur per generale Capitulum abbati de Bolbona, quatinus se informet an contractus factus aut faciendus inter abbatem de Grandisilva, s. th. pr., et eius conventum ac partes nominatas in ipso contractu, sive litteris, cui praesentes annectuntur, sit utilis et fructuosus pro dicto monasterio Grandissilvae, et id quod invenerit generali Capitulo intimare citius quam poterit non omittat. 26.  Commissionem abbati monasterii Bonaecumbae, Ruthenensis dioecesis, alias a Capitulo generali datam super visitatione, reformatione et correctione monasterii monialium Elnonensis, Vabrensis dioecesis, praesens generale Capitulum usque ad tempus in dicta commissione praefixum confirmat, mandatque sortiri suum effectum, sine praeiudicio patris abbatis de Silvanesio. 27.  Committitur fratri Ioanni, s. th. pr., ac collegii sancti Bernardi Tholosae magistro regenti, quatinus se informet, utrum contractus, cui praesentes annectuntur, sit fructuosus et utilis pro monasterio Grandissilvae, et super hoc quam cito poterit Capitulo generali rescribat. 28.  Committitur per generale Capitulum abbati de Bonavalle Viennensi, quatinus videat et scrutetur ac quam cito poterit referendo certificet generale Capitulum, an necesse et fructuosum sit quod aliquae terrae infructuosae et steriles monasterii Vallis crescentis ad censum annuum et in emphiteosim tradantur, in ipsius Ordinis potestate et abbatum de Provincia. 29.  Generale Capitulum committit abbati de Bonavalle Viennensi quatinus monasterium de Silvacana recuperare satagat cum iocalibus et bonis mobilibus et immobilibus dicti monasterii, ubicumque detineri scire poterit, quodque tres religiosos de abbatiatu dicti monasterii contendentes, auditis et examinatis iuribus eorum compescat, et illum quem potius ius habere invenerit dicto monasterio praeficiat. 30.  Ad audientiam generalis Capituli pervenit quod vacante monasterio de Bella aqua, Claromontensis dioecesis, ibidem de mandato domini episcopi Bersabeensis administratoris monasterii de Montepetroso, cui subiicitur idem monasterium de Bella aqua, contra papalia et Ordinis instituta ad novum abbatem instituendum processum est. Eapropter committitur per idem generale Capitulum abbati monasterii Loci regii, quatinus ad dictum monasterium de Bella aqua quam citius poterit accedens ibidem se informet de modo et forma quibus processum ad dictam electionem, necnon et de sufficientia electi ac de circumstantiis aliis dictae electionis et institutionis, et quia dictus abbas fuerat ad praesens generale Capitulum citatus, in quo non comparuit, nec fidem fecit de decreto suae electionis et institutionis, propterea ipsum Capitulum declarat eum contumacem, mandatque dicto abbati de Loco regio, quatinus eidem promoto intimet quod generale Capitulum reputavit et reputat eum contumacem, nec abbatem eum reputat, cum eidem Capitulo non constiterit de iuribus suis et promotione, et quidquid idem abbas invenerit actum et factum contra Ordinis instituta, domino Cistercii vel Capitulo generali quam cito potuerit mittere non omittat. 31.  Generale Capitulum committit abbati de Albis petris, quatinus videat utrum contractus facti inter abbates de Albiniaco et nominatos in contractibus quibus praesentes annectuntur, sint utiles et fructuosi pro eodem monasterio, et referat Capitulo generali quod super hoc invenerit. 32.  Ad idem pro abbate de Columna. 33.  Generale Capitulum committit abbati Sancti Bernardi de Valentia, quatinus cogat et per censuras Ordinis compellat abbates videlicet de Populeto, de Sanctis Crucibus, de Valle digna, de Berola, de Petra, de Rota, de Sancta Fide, et de Bonifassello ad mittendum scolares suos ad studium Tholosae cum debitis provisionibus secundum formam Benedictinae et Ordinis ; compellat abbatem de Populeto ad mittendum tres scolares, de Sanctis Crucibus duos, de Valle digna duos, de Berola unum, de Petra unum, de Rota unum, de Sancta Fide unum, et de Benifassello unum, in plenaria ipsius Capituli generalis potestate. 34.  Domino Claraevallis committit generale Capitulum facultatem et auctoritatem, in plenaria Ordinis potestate, audiendi et fine debito terminandi causam electionis, provisionis et controversiae super monasterio Fontisfrigidi, existentem inter Ioannem Magdele abbatem monasterii Fossae novae electum in abbatem monasterii Fontisfrigidi praedicti et fratrem Martialem de Rouha gerentem se pro abbate eiusdem monasterii Fontisfrigidi et super statuendis ab eodem parti succumbenti silentium perpetuum imponendi. 35.  Generale Capitulum committit abbati de Superato visitationem et reformationem omnium monasteriorum Ordinis utriusque sexus in Galetia existentium, ac receptionem contributionum, cum aliis clausulis opportunis per dominum Cistercii latius explicandis, secum assumpto magistro Iacobo de Balerna, s. th. pr., in plenaria Ordinis potestate. 36.  Ad idem committitur abbati de Sacramenia, pro monasteriis Hispaniae. 37.  Ad idem committitur abbati de Alcobatia in regno Portugalliae, pro monasteriis et militiis ipsius regni. 38.  Abbatibus de Tribus Fontibus et de Longo vado ac cuilibet ipsorum in solidum committitur per generale Capitulum, quatinus omnes et singulas Ordinis utriusque sexus personas, quas repererint obligatas seu quovis modo teneri abbati et monasterio Claraevallis Lingonensis dioecesis in quibuscumque pecuniarum summis seu rebus aliis ad satisfaciendum eisdem abbati et monasterio Claraevallis per censuras Ordinis viriliter cogant et compellant, in ipsius Ordinis plenaria potestate. 39.  Ad idem pro monasterio Altifontis committitur abbatibus Claraevallis et Trium fontium. 40.  Generale Capitulum committit abbatibus de Alta crista et de Alta ripa, Lausannensis dioecesis, ad reformandum, visitandum et corrigendum omnes excessus monasterii et personarum monasterii de Tela, prope Lausanam, eiusdem dioecesis, in ipsius Ordinis plenaria potestate. 41.  Capitulum generale committit abbati Altae cristae, quatinus visitet et reformet monasterium monialium Bellae vallis Lausannensis dioecesis, dehinc ad proximum quinquennium. 42.  Generale Capitulum committit abbatibus de Bullione et de Monte Sanctae Mariae ut super depositione facta abbatis de Cheseriaco ab abbatiali dignitate per dominum Claraevallis, de persona fratris Antonii Vicedin eiusdem abbatis de Cheseriaco, eumdem fratrem Antonium Vicedin audiant et ulterius se informent de vita et regimine ipsius, si aliquid voluerit dicere se defendendo aut alias, et eo audito in defensionibus suis, citent eum coram domino Cistercii ad comparendum, auditurum, quid super praemissis sententiaverit idem dominus Cistercii, eum absolvendo, aut depositum declarando debere permanere, super quo plena auctoritas eidem domino Cistercii dictum generale Capitulum confert praesentium tenore, omnibus factis et faciendis sumptibus et expensis praefati monasterii de Cheseriaco. 43.  Generale Capitulum committit abbati de Bonavalle Viennensi, quatinus se informet de bonis alienatis per abbatem Sinaquae in iocalibus, censibus, servitiis, terris, possessionibus et domibus, et si invenerit esse alienata in damnum dicti monasterii Sinaquae faciat reverti et revocari per quascumque iustitias. 44.  Generale Capitulum committit abbati de Porta cœli, Constantiensis dioecesis, quatinus se informet da transmutatione monasterii monialium Hortus Dei, Basileensis dioecesis, utrum debite abbas de Lutzella removerit moniales dicti monasterii et posuerit religiosos, et de consensu fundatorum, et si ita invenerit, ipsam transmutationem auctoritate Capituli generalis confirmet et approbet, et quid actum fuerit sequenti Capitulo remittat. 45.  Generale Capitulum informatum de et super variis defectibus et signanter de inobedientia et rebellionibus sororis Odiliae ac sororum suarum monasterii Vallis Sancti Bernardi prope Diest domino Cistercii immediate subiecti ; abbatibus de Villari, de Loco Sancti Bernardi et de Nizella, domini Cistercii commissariis, multipliciter factis, huiusmodi defectus, inobedientias et rebelliones impunitas relinquere non intendens, abbatibus de Alna et de Valle Dei, Leodiensis dioecesis, committit quatinus quantocius poterunt, ad ipsum monasterium se transferant praefatasque sorores in primis a sententiis excommunicationis, quas incurrerunt, absolvant, ipsamque Odiliam magis culpabilem, ablato velo de capite, in levi culpa cum pane et aqua ter in hebdomada cum regulari disciplina, reliquas vero sorores suas minus culpabiles in pane et aqua et disciplina singulis feriis quartis et sextis dehinc ad festum beati Andreae ponant, ipsoque termino elapso pro honore monasterii et intuitu parentum ipsarum sororum, et ut de cetero religiosius cum omni humilitate et obedientia vivant ab huiusmodi poenitentiis dictas sorores absolvant ipsasque, si et in quantum indiguerint et opus fuerit, rehabilitent, et ad omnes honores, officia, gradus, voces, actus legitimos et dignitates Ordinis restituant in plenaria Capituli generalis potestate. 46.  Generalis Capituli complectitur providentia, ut sinistre informatum per ipsum constituta, diffinita et ordinata, praesertim cum exinde dissensiones et scandala prodire credantur, prout ex debito pastoralis officii tenetur, revocet et in irritum reducat, sicuti rerum, locorum et temporum qualitate digesta pro conservatione religionis ac monasteriorum et locorum religiosorum in eisdem degentium id conspicit consultius expedire. Licet igitur in novissimo Capitulo anno Domini 1452 apud Cistercium in mense septembri celebrato, per sinistram informationem factae fuerint diffinitiones tenores sequentes continentes : Generale Capitulum decernit et declarat sororem Isabellam de Sancto Georgio monialem monasterii de Laceydia ob suorum enormitatem scelerum, suis exigentibus demeritis, ab eodem professionis monasterio sine spe reversionis eliminandam penitus et emittendam. Item, generale Capitulum sufficienter informatum de criminibus et vita detestabili abbatissae modernae monasterii de Laceydia extra muros civitatis Valentiae, ipsam a statu et dignitate abbatiali deponit ac depositam fore decernit committendo abbatibus Morimundi et Sanctarum Crucium, s. th. pr., et eorum cuilibet, quatinus quam cito fieri poterit dictam depositionem declarent, ac novam abbatissam inibi praeficiant et instituant auctoritate eiusdem Capituli, et in ipsius plenaria potestate, invocato etiam ad praemissa, si opus est, auxilio brachii saecularis. Nihilominus quia postmodum dominus Cistercii, auctoritate generalis Capituli fungens, fide digna plurimorum relatione multiplicibus notabilium personarum rescriptionibus plurimum informatus, quod ex diffinitionibus praedictis, si executioni demandarentur, et suum sortirentur effectum ac illarum praetextu quamplurimae inde dissensiones, rixae et scandala in praefato monasterio de Laceydia, necnon nedum inter personas eiusdem monasterii, sed et inter laicas et saeculares orirentur, commisit venerabilibus Populeti et Sanctarum Crucium abbatibus, quatinus quam citius possent ad ipsum monasterium de Laceydia accederent, seque fideliter et secrete informarent de moribus, vita et regimine spirituali et temporali tam praefatarum monialium quam ipsius abbatissae, et si per debitam informationem ipsas repererint insontes et innocentes de et super defectibus et criminibus ac praefatum generale Capitulum fuisse sinistre informatum, non obstantibus praefatis statutis, ordinationibus et diffinitionibus ipsius Capituli, quas idem dominus Cistercii bene rationabiliter et iuste, ut poterat, praefatis scandalis obviando, quae verisimiliter oriri timebantur, et iam de facto oriebantur, cassavit, revocavit et annullavit, ipsam abbatissam in sua dignitate abbatiali restituerent, et alia in *praemissis* facerent et ea tangentibus quae facienda essent et facere deberent secundum Ordinis regularia statuta. Visis igitur praefatis revocationibus, cassationibus et annulationibus praedicarum diffinitionum per dominum Cistercii factis ; visisque commissionibus eiusdem domini Cistercii eisdem abbatibus super praemissis et eorumdem circumstantiis datis ; visisque denique, inspectis studiose et diligenter examinatis omnibus et singulis processibus, informationibus, constitutionibus, ordinationibus, restitutionibus, absolutionibus, provisionibus, sententiis et executionibus per praefatos abbates virtute praedictarum commissionum domini Cistercii quomodolibet factis, generale Capitulum matura deliberatione praevia, ex certa scientia et causa cognita, praefatas diffinitiones superius praenotatas, ac alias quascumque cartas visitationum, provisiones, excommunicationum fulminationes, constitutiones et ordinationes per abbatem Morimundi in ipso monasterio et personis eiusdem absque facultate et auctoritate speciali domini Cistercii aut Capituli generalis quomodolibet factas, revocat, cassat et penitus annullat ac nullius roboris et efficaciae fore declarat, prout et quemadmodum ipse dominus Cistercii, ut praemissum est, revocavit, cassavit et penitus annullavit, omnesque et singulos processus, informationes, constitutiones, ordinationes, restitutiones, absolutiones, promotiones, sententias et executiones per praefatos abbates Sanctarum Crucium et Populeti factas ratificat, confirmat et approbat tenore praesentis diffinitionis, ac plenarie suos debere sortiri effectus decernit et declarat cum omnibus inde secutis, sororibus Aldoncae Ciffre ac omnibus aliis sibi adhaerentibus quomodolibet super praedicto abbatiatu eiusdem monasterii et dispositione eiusdem, sub poena carceris et eliminatione a monasterio, perpetuum silentium imponit, ipsamque abbatissam ac sibi adhaerentes in expensis rationabilibus per praedictam abbatissam occasione praedictorum factis et per praedictos abbates rationabiliter taxandis condemnat, et ad solvendum et restituendum eidem abbatissae super bonis mobilibus et immobilibus eisdem sorori Aldoncae et eidem adhaerentibus ad vitam quomodolibet deputatis, per censuram et alia iuris et iustitiae remedia per eosdem abbates statuit et ordinat compelli. Venerabilibus Vallis dignae et Sancti Bernardi Valentiae monasteriorum abbatibus tam coniunctim quam divisim firmiter idem Capitulum dans in mandatis, in virtute sanctae obedientiae, quatinus quam citius commode poterunt ad praedictum monasterium accedentes praesentem diffinitionem omnibus et singulis praefati monasterii regularibus personis in capitulo eiusdem monasterii propter hoc specialiter congregandis intiment, denuntient, declarent et publicent, et auctoritate generalis Capituli abbatissam et omnes regulares personas dicti monasterii de Laceydia per censuram Ordinis omnimodam, quotiens opus fuerit, ad observationem omnium et singulorum praemissorum arctent et compellant ac inviolabiliter observari faciant, quacumque contradictione non obstante, invocato ad praemissa exsequenda, si opus fuerit, quorumcumque iudicum ecclesiasticorum et saecularium auxilio et favore. Omnibus autem et singulis dicti monasterii monialibus et regularibus personis idem Capitulum firmiter dat in mandatis, in virtute salutaris obedientiae ac sub poena conspiratricum, quatinus praefatae Castellanae Cathala dicti monasterii abbatissae reverentiam et honorem devotum exhibeant ac eidem tamquam earumdem verae abbatissae et nulli alteri pareant et obediant. 47.  Generale Capitulum sufficienter informatum super conspirationibus, contentionibus, divisionibus et *perturbationibus* per sorores Aldoncam Ciffre et Brigidam Bon principaliter, ac quasdam alias moniales monasterii de Laceydia extra muros civitatis Valentiae, in ipso monasterio ac contra abbatissam eiusdem, in dedecus Ordinis, ipsius monasterii et personarum eiusdem perturbationem et populi scandalum multipliciter ac nimium frequenter perpetratis, venerabilibus Populeti et Sanctarum Crucium abbatibus, tam coniunctim quam divisim, committendo praecipit et mandat in virtute salutaris obedientiae, quatinus pro pace, quiete et tranquillitate ipsius monasterii, dictarum conspirationum minus culpabiles secundum exigentiam culpae et prout viderint expedire puniant et corrigant, praefatas vero Aldoncam Ciffre et Brigidam Bon tamquam actrices et capitales praedictarum conspirationum, contentionum, divisionum et perturbationum, separative et disiunctim ad alia nostri Ordinis monasteria Arragoniae, Valentiae vel Cataloniae cum parte et portione bonorum mobilium et immobilium eisdem ad vitam deputatorum et concessorum auctoritate domini Cistercii et Capituli generalis, quam citius poterunt, etiam si opus fuerit, cum invocatione auxilii quocumcumque iudicum ecclesiasticorum et saecularium transmittere et destinare non omittant, ad ipsum monasterium de Laceydia nullatenus dehinc reversuras absque speciali licentia et consensu eiusdem domini Cistercii, dicti monasterii immediati patris abbatis. 48.  Generale Capitulum sicut et bonorum religiosorum merita quantum in se est non relinquit irremunerata, sic et dissolutorum excessus, deordinationes graviaque scelera et crimina nullatenus intendens relinquere impunita, venerabilibus Populeti et Sanctarum Crucium monasteriorum abbatibus tam coniunctim quam divisim committendo districte praecipit et mandat in virtute salutaris obedientiae, quatinus diligentius quam poterunt se fideliter et secrete informent de et super omnibus et singulis defectibus, deordinationibus, sceleribus, criminibus et aliis casibus gravibus in articulis huic diffinitioni annexis diffusius expressis et tactis, et si per debitam informationem invenerint fratrem Franciscum Gormer, monachum monasterii Sancti Bernardi, Valentiae dioecesis, in ipsis articulis expressum et nominatum tales et tantos excessus, deordinationes, scelera, crimina et casus commisisse, invocato, si opus fuerit, auxilio brachii saecularis, auctoritate domini Cistercii et Capituli generalis indispensabiliter ipsum capiant seu capi faciant, sumptibus et expensis rationabilibus dicti monasterii Sancti Bernardi, ac in aliquo alio nostri Ordinis monasterio partium illarum, cum pane et aqua ter in hebdomada, districtis carceribus mancipent et tradent, nullatenus inde liberandum absque domini Cistercii licentia speciali. REHABILITATIONES 49.  Ad humilem supplicationem abbatis Caroliloci generale Capitulum misericorditer dispensat cum fratre Guillelmo de Donnomartino, monacho eiusdem monasterii in ordine sacerdotali constituto, quod non obstante animi levitate et inimico humani generis suadente, per quinque septimanas vel circiter habitu regulari reiecto apostataverit, et ad cor reversus poenitentiam peregit, ad omnes Ordinis gradus, voces, dignitates et officia, etiam abbatiali dignitate inclusa, si ad hanc eum vocari suis exigentibus meritis contigerit, et sui abbatis concurrerit assensus, admitti valeat et assumi. 50.  Ad idem pro fratre Phamie de la Ronsière presbytero monacho monasterii de Benedictione Dei, qui ultra licentiam sibi datam vagavit per duos dies et excommunicatus se divinis immiscuit unam missam celebrando. 51.  Ad idem pro fratre Nicolao de Sancto Gangulpho, monacho Firmitatis, qui apostatavit fere per tres annos, abbatiali dignitate inclusa. 52.  Ad humilem supplicationem abbatis de Bullione generale Capitulum misericorditer dispensat cum fratre Roberto de Namurco, monacho dicti monasterii de Bullione, ut non obstante sententia excommunicationis et irregularitatis, quas contraxit sacros ordines in apostasia recipiendo, et in eisdem etiam ministrando, possit et valeat in eisdem ordinibus deinceps officiare et ministrare. 53.  Ad humilem supplicationem abbatis de Vallibus Sernaii generale Capitulum benigne dispensat cum fratre Gerardo de Dordanno, monacho suo, qui licet ultra triennium sibi praefixum extra monasterium tribus aut quatuor diebus manserit celebrando, ad omnes, etc. 54.  Generale Capitulum benigne et misericorditer dispensat cum fratre Guillelmo Grosseb, monacho monasterii de Rautenhaslach, ut non obstantibus sententiis excommunicationum quas contraxit sacrum ordinem recipiendo sine licentia sui abbatis, et recepit etiam ipsum ordinem non aetate competenti, possit et valeat suam primam missam celebrare ac de cetero alias missas. [DIFFINITIONES] SPECIALES. 55.  Ad supplicationem religiosi viri Gaufridi de Constantino, s. th. bacc. formati, monachi monasterii de Alneto, generale Capitulum cupiens ad honorem Ordinis et sublevationem expensarum dicti monasterii de Alneto fiendarum pro licentia dicti baccalarii, benigne remittit eidem monasterio contributiones usque ad quinquennium per generale Capitulum imponendas, ad expensas dicti baccalarii in proxima licentia exponendas et convertendas. 56.  Generale Capitulum combustioni et desolationi monasterii de Albis petris compatiens, usque ad quinquennium contributiones eiusdem monasterii ad tres florenos monetae Capituli generalis misericorditer relaxat et moderatur. 57.  Ad idem pro abbate de Bono radio usque ad quinquennium, pro duobus florenis. 58.  Ad idem pro monasterio Sacrae cellae in toto usque ad quinquennium, absolvendo abbatem et officiarios ab omnibus sententiis. 59.  Ad audientiam generalis Capituli pervenit quod reverendus pater et nobilis vir dominus Petrus de Combernis, episcopus Ebroicensis et administrator monasterii de Obasina, contra papalia, generalis Capituli et Ordinis instituta, monasteriis eidem monasterio de Obasina subiectis, inquietationes, molestias et gravamina usque modo intulit et inferre minatur ; idcirco committit idem Capitulum abbati Fossae novae, s. th. pr., ac in romana Curia procuratori generali, quatinus praefatum episcopum administratorem praefati monasterii de Obasina moneat, ne contra praefata Ordinis instituta et libertates ac consuetudines ipsius Ordinis, abbates et conventus subditos eidem monasterio de Obasina gravare, quomodolibet molestare aut exactionari praesumat ; quod si secus fecerit, idem procurator contra eum in Curia romana viriliter et exacte procedat, eumdem insuper monendo debite quatinus contributiones eidem monasterio de Obasina per generale Capitulum impositas et imponendas sine dilatione commissariis eiusdem Capituli tradat et solvat, sub poenis in papalibus et ipsius Ordinis statutis contentis ac interdicti ponendi in dicto monasterio, et nihilominus si solvere neglexerit, ut praemissum est, in Curia romana contra eum et eiusdem monasterii officiarios procedere non omittat, in ipsius generalis Capituli plenaria potestate. 60.  Ad idem pro episcopo Bethsabensi, administratore monasterii de Montepetroso. 61.  Generale Capitulum decernit fratrem Nicolaum Berelli qui personaliter, prout apparuit, ad idem fuerat debite citatus, et non comparuit, inobedientem et rebellem, et propter eius contumaciam ipsum esse excommunicatum, cassatque irritat et annullat pensionem quinquaginta libras turonenses alias eidem fratri Nicolao Berelli per idem generale Capitulum assignatam et confirmatam. 62.  Generale Capitulum debite informatum quod contractus plurimi in praeiudicium et gravamen monasterii de Mansiada per ultimum abbatem eiusdem monasterii et nonnullas saeculares personas, de pluribus haereditagiis ad dictum monasterium de Mansiada pertinentibus, facti fuerunt, mandat abbati de Bonavalle Viennensi, patri abbati immediato eiusdem monasterii de Mansiada, quatinus omnes huiusmodi contractus casset, infirmet et annullet, in plenaria ipsius Capituli generalis potestate, nisi fuerint per ipsum generale Capitulum confirmati. 63.  Causam appellationis emissae per abbatem de Hemmerode contra dominum archiepiscopum Trevirensem super exactione cuiusdam subsidii requisiti auctoritate mandati apostolici, generale Capitulum mandat procuratori generali Ordinis, quod eam in Curia romana prosequatur, expensis dicti monasterii de Hemmerode et aliorum abbatum et abbatissarum illius provinciae, prout in statutis Ordinis continetur. 64.  Viso processu et controversia motis et agitatis coram abbate Bonaevallis Viennensis inter nobilem virum Evrardum de Sancto Quintino et Paulam eius filiam ex una parte, et abbatissam Sancti Pauli nostri Cisterciensis Ordinis eiusdem dioecesis, generale Capitulum declarat dictam abbatissam de rigore ad recipiendam dictam in monasterio suo non teneri ; quod si de gratia eamdem Paulam recipere voluerit, eidem permittitur. 65.  Generale Capitulum mandat abbati monasterii de Populeto, quatinus abbati Sanctarum Crucium quam cito poterit, intimet et significet quod unionem eidem monasterio Sanctarum Crucium de monasterio monialium Bonae quietis reverendo patri domino abbati Cisterciensi et eius monasterio immediate subdito, idem generale Capitulum cassavit, irritavit et annullavit in plenaria ipsius Ordinis potestate. 66.  Annuit Capitulum generale domino abbati de Firmitate, s. th. pr., et eius conventui, quod missa quae dicitur in eodem monasterio pro nobili et potente viro Guillelmo de Serceyo et suis praedecessoribus, pulsetur ter cum certis ictibus a sacerdote volente celebrare dictam missam, vel de eius mandato. 67.  Generale Capitulum debite informatum de pluribus criminibus et maxime falsificatione litterarum ac inobedientia et susceptione ordinum sacrorum contra voluntatem proprii abbatis et celebratione missae per fratrem Antonium de Combabassossa, monachum monasterii de Valeta, mandat abbati eiusdem monasterii de Valeta dictum fratrem Antonium incarcerari et iuxta suorum criminum exigentiam puniri, et si invenerit eum fuisse excommunicatum et celebrasse ac irregularitatem ob huiusmodi ordinum susceptionem et celebrationem commisisse, ad dominum Papam illum vel illos remittere, qui eum absolvere de iure habent et debent, invocato ad praemissa quorumcumque auxilio et favore, absolvendo omnes praedicti monasterii personas regulares a sententia vel sententiis excommunicationum quas participando cum dicto fratre Antonio incurrere potuerunt, si et in quantum indigeant. 68.  Cum monasterium de Heremo, Caturicensis dioecesis, sit immediate subiectum reverendo in Christo patri domino abbati Cistercii et eius monasterio, et abbas monasterii Loci Dei ibidem auctoritate propria visitaverit et diversa instituerit et ordinaverit, mittendo falcem in messem alienam, generale Capitulum inhibet eidem abbati Loci Dei ne amodo sine auctoritate dicti domini Cistercii talia praesumat, et nihilominus omnia ordinata et instituta per eumdem de Loco Dei idem generale Capitulum cassat, irritat et annullat, mandando abbatissae et conventui dicti monasterii de Heremo non eidem abbati Loci Dei vel alicui alteri, nisi de mandato dicti domini Cistercii obediant, seu quomodolibet pareant. 69.  Generale Capitulum annuit abbatissae et monialibus monasterii Elnonencae, quatinus liceat eis quolibet anno servitium celebrare XII lectionum cum una missa ad honorem beatae Radegundis reginae, nostri Ordinis, quamplurima miracula facientis. 70.  Generale Capitulum habet favorabiliter excusatum abbatem de Castro aquilae a via Capituli dehinc ad quinquennium. 71.  Conceditur per generale Capitulum abbatissae et conventui monasterii monialium de Casuis, quod propter devotionem populi concurrentis ad ipsum monasterium et venerationem sanctarum reliquiarum in eodem monasterio existentium, possit et liceat habere sermonem diebus festis sanctarum Catharinae et Margaritae. 72.  Generale Capitulum mandat abbati de Loco regio, quatinus compellat per censuras Ordinis omnes abbates et officiarios monasteriorum sibi per commissiones traditorum, ad contributiones recipiendum ac sibi vice Capituli omnes contributionum quottas et arreragia earum infra 15 dies vel terminum competentem per dictum abbatem ipsis praefigendum, praemissa canonica monitione. 73.  Ad instantiam et requisitionem magistri Ioannis Magdale, s. th. pr., ac in Curia romana procuratoris generalis, abbatis Fossae novae, electi in abbatem Fontisfrigidi praesens generale Capitulum citat fratrem Martialem de Rouha se gerentem pro abbate Fontis frigidi ad comparendum coram domino Claraevallis 15*a* die mensis decembris in domo dicti domini Claraevallis apud Divionem ad respondendum ad ea quae sibi proponentur pro parte dicti abbatis Fossae novae, super praefato monasterio Fontis frigidi, cum intimatione quod, eo non comparente amplius non citabitur et procedetur in dicta causa per praefatum dominum Claraevallis commissarium dicti Capituli generalis usque ad sententiam diffinitivam inclusive, eius contumacia non obstante ; hanc diffinitionem sibi praesentari mandat praesens generale Capitulum per magistrum regentem Sancti Bernardi Tolosae coram notariis et testibus aut quod alias legitime intimet. 74.  Abbati de Borbona praecipit Capitulum generale ut infra proximum festum Nativitatis Domini mittat domino Cistercii, ad expensas Capituli generalis, transcripta institutionis omnium scolarium in collegio Parisius, tenendorum a diversis abbatibus Ordinis quos instituit reverendissimus dominus cardinalis Albus vulgariter nuncupatus. 75.  Generale Capitulum monet et praecipit abbatibus de Gardo et de Bullencuria, ut ipsi satisfaciant domino abbati et monasterio Cistercii illud quod possunt debere dicto abbati et monasterio Cistercii infra triginta dies post intimationem praesentis diffinitionis, et nisi fecerint termino elapso sententiam excommunicationis se noverint incurrisse. 76.  Generale Capitulum mandat et praecipit abbati de Mansiada, immediato patri abbati monasterii monialium Bellaecumbae, Aniciensis dioecesis, quatinus inhibeat sorori Margaritae de Sancto Proiecto, ne de cetero se nominet aut nominari faciat abbatissam dicti monasterii Bellaecumbae cum a dignitate abbatiali dicti monasterii, suis exigentibus demeritis, fuerit et sit deposita, quodque diligenter vadat ad ecclesiam et sequatur horas canonicas, prout tenetur et faciunt ceterae moniales eiusdem monasterii, inhibet etiam dictis monialibus dicti monasterii ne eam tamquam abbatissam venerentur aut habeant, faciatque et cogat idem pater abbas eamdem Margaritam cum ceteris dicti monasterii monialibus tenere et observare ordinationes per dominum Cisterciensem et eius commissarios factas, et abbatissae modernae noviter institutae in omnibus obedire ; quod si rebellis et adimplere praedicta contempserit, emittatur a dicto monasterio, aut per incarcerationem, aut alias per dictum patrem abbatem puniatur. 77.  Abbati Populeti praecipitur per generale Capitulum sub poenis in statutis contentis, quatinus infra triginta dies ab intimatione praesentis diffinitionis mittat tres scolares sufficientes ad collegium Sancti Bernardi Tolosae, non obstantibus quibuscumque privilegiis, per praedecessores suos et per ipsum alias quomodocumque impetratis. 78.  Ad idem praecipitur abbati Sanctarum Crucium quod teneat duos scolares, ad idem abbati Vallis dignae duos, ad idem abbati de Berola unum, ad idem abbati de Petra unum, ad idem abbati de Rota unum, ad idem abbati de Sancta Fide unum, ad idem abbati de Bonifassano unum. 79.  Abusus bachalaureorum formatorum collegii Sancti Bernardi Parisius dicentium et asserentium, se habere eamdem potestatem in foro conscientiae super scolares dicti collegii, quam habet provisor eiusdem collegii, quodque provisor ipse non potest nec valet corripere aliquem scolarem absque consensu eorumdem bachalaureorum et consilii, dicentium se esse superiores dicti provisoris in correctionibus dictorum scolarium abusive appellantium a correctione provisoris ad ipsos bachalaureos et consilium, omnes huiusmodi abusus, tamquam contrarios statutis et Benedictinae, de cetero Capitulum generale prohibet observari sub poena perpetuae emissionis a collegio. 80.  Praesens generale Capitulum mandat abbati de Bouxedo, quatinus sororem Ioannam de Mendoxa, monialem monasterii Sanctae Mariae Regalis extra muros Burgis, reducat ad dictum monasterium et reponat, salva Ordinis disciplina, si aliud canonicum non obstet, abbatissam dicti monasterii, et conventum, si eam recipere recusaverint, si opus fuerit, per censuram Ordinis compescendo. 81.  Generale Capitulum monet et praecipit sub poena excommunicationis et depositionis abbati de Gratia Dei in Pictavia, quatinus provideat suo scolari, in collegio Sancti Bernardi Parisius destinato et existenti, de omnibus expensis necessariis, ut moris est, quem scolarem usque ad gradum doctoratus retinet ipsum Capitulum et mandat retineri sub praefata poena excommunicationis, quam in eumdem abbatem de Gratia Dei fert praefatum Capitulum quoties ipsum scolarem revocaverit. 82.  Generale Capitulum interno compassionis oculo respiciens amplissima damna quae, proh dolor ! monasterium de Bodelo nuperrime sustinuit, a solutione quottae contributionum per sequens immediate triennium abbatem et conventum dicti monasterii de Bodelo benigne supportando quittat et absolvit ; et quia dictum monasterium nonnulla combusta molendina cum pluribus officinis et variis grangiis habet necessario reparare, concedit et annuit dictum generale Capitulum dictis abbati et conventui ut cum ordinatione et deliberatione patris abbatis de Cambrone vendant unam mensuram siliginis, de patrimonio dicti abbatis de Bodelo provenientem, cum una portione terrae dudum acquisitae per fratrem Livinum Elbel, cuius annuus redditus circiter valet novem francos. Cumque dictum monasterium grandi numero religiosorum sit oneratum, concedit eidem abbati ut iuxta dispositionem dicti patris abbatis et sui, nonnulli de religiosis ad aliqua regulata nostri Ordinis monasteria spatio triennii dimittantur, praecipiendo districte et sub inobedientiae poena singulis dicti monasterii regularibus personis, quatinus dictis de Cambrone et de Bodelo abbatibus cum omni reverentia et humilitate quemadmodum ex voto tenentur obediant et pareant. 83.  Praesens generale Capitulum praecipit omnibus abbatibus in collegio Sancti Bernardi Parisius studentibus, ut si adduxerunt vel tenuerunt aliquos religiosos secum, quod habeantur ut scolares, ita quod subiiciantur omnibus quibus subiici consueverunt ceteri scolares, qui primitus venerint Parisius, vel alias nullo modo teneant, nisi aliter dominus Cistercii dispensaverit. 84.  Generale Capitulum concedit abbati et conventui monasterii Longivadi ut accipere possint eleemosinam eidem monasterio factam per probum virum Ogerium Bilon Latriceyo de una grangia cum managio in eodem Latriceyo existente, et propter devotionem illam et eleemosinam generale Capitulum consentit, quod ad devotionem dicti burgensis duae missae omni anno in eodem monasterio Longivadi celebrentur. 85.  Generale Capitulum contumacem reputans abbatem de Loco Dei, Ambianensis dioecesis, qui anno praeterito ad ipsum generale Capitulum de patre abbate suo appellans ad dictum Capitulum venire contempsit, mandans abbati de Caricampo, ut eumdem abbatem de Loco Dei apprehendat carceribus strictis detrudendum, et processu visitato per praedictum patrem abbatem suum de Fulcardimonte agitato, si causam depositionis una cum rebellione praedicta et aliis inde secutis in eo cognoverit, forma debita procedendi observata, eumdem a sua administratione destituat, et de novo provideat pastore, canonica moderatione, in ipsius generalis Capituli plenaria potestate. 86.  Abbatem de Gratia Dei canonice monitum ad satisfaciendum monasterio Claraevallis, generale Capitulum iterato monet et praecipit, quatinus infra festum Omnium Sanctorum eidem monasterio satisfaciat, alias sententiam excommunicationis se noverit incurrisse, in ipsius generalis Capituli plenaria potestate. 87.  Generale Capitulum contumaces reputat et declarat omnes et singulas moniales quae de provisione abbatissae suae, sororis Margaritae Utenhoven, appellaverunt ad ipsum generale Capitulum et minime comparuerunt. 88.  Generale Capitulum indiscretionem abbatis monasterii Populeti reformare volens, visa et considerata licentia per ipsum abbatem religioso suo fratri Andreae Pascari hinc et inde ad quinquennium evagandi, in periculum animae suae nimis indiscrete ac contra formam et honestatem Ordinis data, absque rationabili causa ac ipso etiam fratre renuente accipere, tenore praesentis diffinitionis cassat et annullat, mandans et praecipiens idem Capitulum in virtute salutaris obedientiae, quatinus ipsum fratrem Andream Pascari cum ceteris religiosis suis conservet et teneat, nisi adeo graves commiserit casus, ratione quorum ea ordinatione domini Cistercii vel Capituli generalis alias ordinata a monasterio esset licentiandus. 89.  Cum fratres Raymundus Boscheti monachus monasterii Bonaecumbae, Ruthenensis dioecesis, Laurentius Basche monachus Bonaevallis eiusdem dioecesis, Ioannes Garrigas monachus eiusdem monasterii Bonaecumbae, per procuratorem suum, abbate Bonaecumbae permittente, et de rato pro dicto Ioanne Garrigas monacho suo, contendentes de abbatiatu monasterii de Candelio renuntiaverint iuribus suis penitus simpliciter et absolute non coacti sed voluntarie in omnibus et per omnia, promiserintque cum solemni iuramento firmum, ratum et gratum perpetuo habere et firmiter tenere quidquid factum et ordinatum fuerit per idem Capitulum, per se vel per alium directe vel indirecte, palam et occulte venire, renuntiantes ea nunc omnibus impetratis pro parte eorum a quibusvis personis, renuntiantes etiam pro futuris temporibus omnibus oppositionibus et appellationibus quibuscumque factis vel fiendis coram quocumque iudice ecclesiastico vel saeculari, et se determinationi et ordinationi Capituli generalis submiserint sub iuramento, hinc est quod idem generale Capitulum cassat et annullat omnes et singulos processus factos occasione huiusmodi contentionis, declaratque dictum monasterium vacare ; et ne propter diuturnam vacationem idem monasterium incommoda patiatur, idem generale Capitulum debite informatum de virtutibus, scientia, moribus, idoneitate et experientia in utroque regimine fratris Raymundi Bocheti ipsum in abbatem monasterii de Candelio instituit et praeficit, mandans omnibus dicti monasterii de Candelio regularibus personis, quatinus eidem Raymundo tamquam eorum vero abbati professionem, obedientiam et reverentiam debitas faciant et exhibeant, et in suum verum abbatem et pastorem recipiant, recompensationem expensarum factarum per contendentes secundum monasterii facultatem committit praesens generale Capitulum domino Claraevallis, s. th. pr. [DIFFINITIONES] GENERALES 90.  Generale Capitulum omnes et singulos abbates qui, legitima cessante excusatione, ad Capitulum praesens minime comparuerunt, nec suas excusationes miserunt, ad solvendum in proximo generali Capitulo expensas quas fecissent veniendo condemnat, et ad solvendum per censuram Ordinis vult compelli. 91.  Generale Capitulum omnibus et singulis abbatibus qui de consilio et assensu patrum abbatum resignare voluerint, dehinc ad proximum generale Capitulum plenariam dat *licentiam* resignandi. 92.  Ad notitiam generalis Capituli deductum est, quod nonnulli Ordinis abbates et personae, magis spe et praetextu turpis lucri, reliquias sanctorum deferunt et deferri faciunt, quam causa venerationis et devotionis, propter quod plurima scandala oriuntur et oriri possent, nisi citius *occurreretur* ; eapropter honestati et saluti monasteriorum et personarum ipsius Ordinis providere cupiens, idem generale Capitulum districte inhibendo mandat et praecipit omnibus abbatibus, abbatissis et personis Ordinis, ne de cetero sine ipsius generalis Capituli licentia qualescumque reliquias per saeculum portare praesumant. 93.  Cum inter cetera privilegia Ordini nostro Cisterciensi indulta, sit eidem Ordini concessum et indultum ne aliqua persona ad dignitatem abbatialem in ipso Ordine promoveatur, nisi per annum in ipso Ordine professus extiterit, generale Capitulum attendens et experimento cognoscens, quod ob negligentiam huiusmodi indultum custodiendi plurima et damnabilia secuta sint, et nisi obviaretur sequi possent incommoda, statuit, mandat et inhibendo *prohibet,* ne a cetero aliqui ipsius Ordinis conventus aliquem, qui non fuerit de Ordine nostro professus per annum, in abbatem eligere aut postulare praesumant, et si secus fecerint, electio et postulatio sic factae contra praedictum indultum et ipsius generalis Capituli institutum, irritae sint et inanes, monachique sic eligentes vel postulantes ipso facto ad eligendum active et passive sint inhabiles, et monasterii vacantis provisio ad patrem abbatem ipso facto sit devoluta. 94.  Generale Capitulum notificat universis, quod monasterium de Columna est immediate subiectum abbati et monasterio de Prulliaco, quodque si contingeret dictum abbatem de Columna placitare coram dicto de Prulliaco et causa ibi terminari non posset aut appellaretur a dicto patre abbate de Prulliaco, causa debet devolvi ad reverendum in Christo patrem dominum Cisterciensem, et de appellatione dicta cognoscere reverendus dominus Cistercii, cui immediate dictus abbas de Prulliaco et eius monasterium subiicitur. 95.  Praecipit et mandat generale Capitulum omnibus abbatibus et personis regularibus Ordinis universi, quatinus a cetero coronas portent latitudine unius boni pollicis dumtaxat, et ne tunicas legerius fissas habeant aut camisiis lineis uti praesumant. 96.  Quia ad audientiam generalis Capituli deductum, quod nonnullae personae nobiles et aliae diversorum statuum, privilegia et consuetudines nostri Cisterciensis Ordinis per Summos Pontifices et concilia generalia, ac alios ad quos de iure spectat, confirmatas [impugnant] : asserendo allegatur, et in placitationibus in enervationem iurium ipsius Ordinis proponitur, quod donati Ordinis seu oblati tenentur habitum mutare, quodque continenter debent vivere, nec matrimonialiter coniuncti censentur exempti a saecularibus exactionibus, nec debent ipsius Ordinis privilegiis, libertatibus, et gratiis gaudere ; eapropter generale Capitulum ipsius Cisterciensis Ordinis in monasterio Cisterciensi, quod est caput et initium ipsius Ordinis, necnon in maioribus et in aliis dicti Ordinis monasteriis et locis, donati seu oblati ipsius Ordinis nostri postquam dederunt se et sua Deo et monasteriis nostris ipso facto habemus eos tamquam fratres, possumus, consuevimus et licet nobis eisdem donatis seu oblatis sacramenta ministrare, ac nostris privilegiis et libertatibus a Summis Pontificibus, conciliis generalibus, regibus et principibus ac dominis aliis, nobis et nostro Ordini concessis facere gaudere, et nos per ipsos donatos nostros nostras operas et agenda nostra usque ad praesens exercuimus et fecimus sine contradictione, pacifice et quiete, declaramus etiam quod matrimonialiter in domibus et locis nostris a tempore praeterito et usque nunc consueverunt vivere habitumque saecularem non mutantes, nec mirandum est cum vota religionis non emiserint. 97.  Capitulum generale dat fratribus domus Misericordiae Dei prope Frankenford, Ordinis Carthusiensis, participationem omnium bonorum spiritualium per universum Ordinem.

Anno Domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo quarto, statuta sunt haec apud Cistercium, duodecima die mensis septembris, in eiusdem Cisterciensis Ordinis generali Capitulo. ORATIONES 1.  Pro beatissimo… *etc. ut in anno* 1449. 2.  Praeterea pro christianissimo… *etc. ut in anno* 1449. 3.  Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.  Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.  Postremo pro felicis… *etc. ut in anno* 1449. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.  Cum Ordo noster… *etc. ut in anno* 1449, *sed contributionis quottam pro praesenti anno omisit transcriptor*. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 7.  Electionem, promotionem, confirmationem et installationem per reverendum in Christo patrem dominum abbatem de Claravalle, s. th. pr., et immediatum patrem abbatem monasterii de Pratea, de persona fratris Odeti Gaudin factas, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii de Pratea promotum, prout in litteris quibus nostrae praesentes annectuntur plenius continetur, praesens generale Capitulum laudat, ratificat, confirmat et approbat. 8.  Ad idem pro fratre Guillelmo Lenfant, promoto per abbatem Vallis Beatae Mariae seu Nostrae Dominae, Parisiensis dioecesis, patrem abbatem ad monasterium de Bono portu. 9.  Ad idem pro fratre Arnaldo Guillelmo de Faurariis, s. th. pr., promoto ad monasterium de Gimundo per abbatem monasterii Bardonarum, patrem abbatem dicti monasterii de Gimundo. 10.  Item, pro fratre Edmundo de Vermissia, ad monasterium Fontis Ioannis promoto per dominum abbatem Pontigniaci, patrem abbatem dicti monasterii Fontis Ioannis. 11.  Item, pro fratre Ioanne de Philomena, ad monasterium de Aureavalle promoto per abbatem Trium fontium, patrem abbatem dicti monasterii de Aureavalle. 12.  Ad idem pro fratre Nicolao Vigern, ad monasterium de Pinu promoto per abbatem de Gratia Dei, Xantonensis dioecesis, commissarium domini abbatis Pontigniaci, immediati patris abbatis dicti monasterii de Pinu. 13.  Item, pro fratre Guillelmo de Brassato, promoto ad monasterium de Gondonio per magistrum Iacobum de Lanis, decretorum doctorem, abbatem monasterii de Cadunio, patrem abbatem dicti monasterii de Gondonio. 14.  Item, pro fratre Petro Stos, promoto ad monasterium de Horto Dei, vulgariter Olsperg, per *abbatem* de Lutzella, patrem abbatem dicti monasterii de Horto Dei. 15.  Ad idem pro magistro Oliverio Blanchart, promoto ad monasterium de Precibus per abbatem monasterii de Busayo, patrem abbatem dicti monasterii de Precibus. 16.  Ad idem pro fratre Ioanne Hille, promoto ad monasterium de Boclon per dominum abbatem de Wardona, generalis Capituli reformatorem in Anglia. 17.  Item, pro fratre Aegidio de Roya, s. th. pr., promoto et instituto ad monasterium de Regalimonte per abbatem Prulliaci, commissarium reverendi in Christo patris domini Cistercii, patris abbatis dicti monasterii Regalismontis. 18.  Item, pro fratre Petro de Campis, promoto et instituto ad dignitatem abbatialem monasterii Vallisbonae, Elnensis dioecesis, per dominum nostrum Summum Pontificem, prout constare poterit per litteras seu bullas dicti domini nostri Summi Pontificis, si et in quantum indiget idem frater Petrus, praesens generale Capitulum laudat dictam promotionem et institutionem. COMMISSIONES 19.  Generale Capitulum committit abbati Bolbonae, quatinus se informet an contractus factus aut faciendus inter abbatem monasterii Grandissilvae, s. th. pr., et eius conventum ex una parte, et nominatos in eodem contractu sive litteris, quibus praesentes annectuntur, sit vel erit utilis et fructuosus pro dicto monasterio Grandissilvae ; qui de Bolbona, si legitime praepeditus fuerit, committat abbati de Fonte frigido vel alteri sufficienti et idoneo Ordinis abbati huiusmodi vices suas, et id quod ipse vel committendus per eum invenerit faciendum, citius quam commode fieri poterit, dominum Cisterciensem aut Capitulum generale ad plenum informare non omittat. 20.  Committitur per generale Capitulum domino abbati Claraevallis, s. th. pr., quatinus videat et se informet an plures peciae terrarum sparsim in multis locis remotis a monasterio de Alna et eidem monasterio pertinentes sint eodem monasterio utiles et infructuosae vel quasi, et si ita invenerint idem dominus Claraevallis det abbati et conventui licentiam huiusmodi terrarum pecias commutandi aut permutandi, vel ad censum perpetuum tradendi pro monasterii utilitate, in plenaria ipsius Ordinis potestate. 21.  Pro priorissa Vallis Mariae, Gerondensis dioecesis, abbati de Vallebona, Elnensis dioecesis, sicut iam commissum extitit per abbatem monasterii Loci regii, commissarium domini Cistercii, generalis Capituli plenaria potestate fungentis, de quibusdam terris et possessionibus. 22.  De Prulliaco et de Tribus fontibus, de Longovado et de Igniaco monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet in solidum, per generale Capitulum committitur, quatinus omnes et singulas Ordinis personas quas domino ac monasterio Claraevallensi invenerint seu alter eorum invenerit obligatas seu legitime teneri, ad satisfaciendum eisdem domino et monasterio compellant et quilibet eorum compellat, in plenaria Ordinis potestate. 23.  Ad idem pro domino abbate Regalismontis, abbatibus de Prulliaco, de Caroliloco, de Vallibus Sernaii ac provisori collegii Sancti Bernardi Parisius. 24.  Committitur abbatibus monasteriorum de Villari et de Alna in Brabantia, quatinus per se vel per alium aut alios Ordinis abbates de quibus sibi expedire videbitur, quam citius commode poterit vel poterint, ad monasterium Vallis Sancti Lamberti personaliter accedentes dictum monasterium visitent et reforment in spiritualibus et temporalibus, in capite et in membris, et auditis querimoniis fratris Guillelmi Morge in sacra pagina licentiati et ceterorum religiosorum extra monasterium commorantium, faciant eisdem religiosis iustitiae complementum, invocato ad praemissa quorumcumque iudicum ecclesiasticorum et saecularium auxilio et favore. 25.  Ad idem pro abbate monasterii de Crista, domino de Morimundo, s. th. pr., et de Longovado, de Albaripa, de Escureyo et de Dulci valle monasteriorum abbatibus. 26.  Ad idem pro abbate de Rigniaco, domino Pontigniaci et de Fonte Ioannis monasteriorum abbatibus. 27.  Ad idem pro abbate monasterii Fontis Ioannis, domino abbati Pontigniaci. 28.  Committitur fratri Martino Cortoys, maiori capellano serenissimi domini regis Arragoniae, quatinus fratrem Ferrandel quondam abbatem de Poncio, suis exigentibus demeritis per dominum nostrum Summum Pontificem depositum, capiat seu capi faciat et incarcerari ac puniri secundum sua demerita per personas Ordinis. Quodque moneat canonice fratrem Petrum Ferrarii, quondam abbatem monasterii Fontisfrigidi, quatinus ad aliquod ipsius Ordinis monasterium se transferat et ibi religiose vivat, alias triginta diebus transactis post huiusmodi monitionem, eumdem fratrem Petrum Ferrarii capiat seu capi et incarcerari faciat et puniri in plenaria generalis Capituli potestate. 29.  Attendens generale Capitulum gravia onera his diebus malis Ordini incumbentia, ipsiusque privilegia et libertates in cunctis fere mundi partibus impugnari, consideransque monasteria Ordinis in regno Franciae constituta, per guerras et alia ad tantam inopiam devenisse, ut ex se non valeant tanta onera supportare, neque privilegia et libertates huiusmodi sufficienter defendere ; monasteria vero regnorum Angliae, Scotiae et Hiberniae, quamvis sint opulenta, nullam tamen subventionem Ordini facere, statuit, ordinat et diffinit quod omnes contributionum quottae per monasteria praedicta regnorum Angliae, Scotiae et Hiberniae Ordini debitae, in solutionem stipendiorum reverendissimi in Christo patris et domini domini Philippi, tituli Sancti Laurentii in Lucina presbytero cardinali, Bononiensi episcopo vulgariter nuncupato, nostri Ordinis protectoris benevoli, ad defensionem huiusmodi privilegiorum et libertatum in Curia romana committantur, generali procuratori dicti Ordinis committendo, quatinus per se vel alium seu alios ad hoc deputandum vel deputandos huiusmodi contributionum quottas recipiat, vel recipi procuret et compellat seu compelli faciat, per censuram ecclesiasticam, vias, modos et media necessaria et opportuna. 30.  Abbati de Populeto committit praesens generale Capitulum, quatinus si tractatum factum de pensione octodecim librarum sex solidorum et octo denariorum sorori Ysabellae de Sancto Georgio, monasterii de Laceydia moniali expresse professae, iustum invenerit et licitum, ratificet, corroboret et confirmet, in plenaria Ordinis potestate. 31.  Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum Ordinis in regno Angliae cuiuscumque provinciae existant consistentium, abbatibus de Ioravalle et de Wardona coniunctim praesens generale Capitulum per immediate sequens triennium committit, cum clausulis per dominum Cistercii declarandis. 32.  Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum Ordinis in tota natione germanica consistentium, domino Morimundi usque ad generale Capitulum proxime futurum praesens generale Capitulum committit, in plenaria Ordinis potestate. 33.  Abbati monasterii de Populeto committit generale Capitulum, quatinus super contentis in supplicatione, cui praesens diffinitio annectitur, diligenter se informet, et quod super his secundum Ordinis statuta iudicaverit faciendum, exerceat in plenaria Ordinis potestate. 34.  Abbati monasterii de Bullione committit generale Capitulum, quatinus per censuram Ordinis compellat abbatem et conventum monasterii de Balerna, s. th. pr., ad satisfaciendum Philippo de Forcipibus apothecario et mercatori Salinensi, de summa 14 florenorum et 20 grossorum in qua idem abbas eidem mercatori, prout ipse mercator asserit, tenetur et obligatur, nisi praefatus abbas de Balerna causam allegare voluerit propter quam id minime fieri debeat, ad quam discutiendam et fine debito terminandam eidem de Bullione committitur, in plenaria Ordinis potestate. 35.  Per generale Capitulum abbati de Salem, patri abbati monasterii monialium de Hegbach, committitur quatinus secundum quantitatem proventuum et emolumentorum ipsius monasterii de Hegbach taxet numerum personarum, ultra quem nulla persona in eodem recipiatur, in sua ac totius Ordinis potestate, cui abbatissae licentiam concedat carnes ministrandi saecularibus et ballivis eiusdem monasterii, prout viderit expedire. 36.  Abbati monasterii de Mansiada, patri abbati de Sinaqua, per generale Capitulum committitur quatinus, in plenaria Ordinis potestate, fratrem Ginrandum de Veraco bonorum eiusdem monasterii de Sinaqua detentorem, sub censuris Ordinis et per omnia iuris et iustitiae remedia compellat, ipsumque si necesse sit, incarceret quousque plenam fecerit huiusmodi bonorum satisfactionem, invocato ad praemissa, si necesse fuerit, quorumcumque iudicum ecclesiasticorum et saecularium auxilio et favore ; ubi autem ipse de Mansiada vacare non poterit, vices suas alteri committat. 37.  Abbati monasterii de Campo per generale Capitulum committitur, quatinus abbatissam monasterii monialium de Gevelsbergh, Coloniensis dioecesis, sub censuris Ordinis debite compellat ad satisfaciendum fratri Ioanni Lupi, monasterii de Novali Sanctae Mariae professo, dictique monasterii de Gevelsbergh quondam confessori, de stipendiis ratione officii confessoratus per eamdem abbatissam eidem fratri Ioanni Lupi, prout asserit, debitis. 38.  Praesens generale Capitulum per litteras, instrumenta publica, et alia legitima documenta sufficienter informatum super inobedientiis, rebellionibus et contradictionibus abbatis monasterii de Valle Sancti Lamberti, fratres *Guillelmum* Morge, in sacra pagina licentiatum, et Iacobum de Blarey eiusdem monasterii de Valle Sancti Lamberti professos, recipere nolentis, ipsosque tamquam oves errantes per diversa loca, prout possunt, oporteat evagari in Ordinis dedecus et opprobrium, necnon in ipsorum fratrum grande praeiudicium et iacturam, talibus inconvenientiis et opprobriis, prout tenetur volens ipsum Capitulum generale salubriter obviare, de Villari et de Alna monasteriorum abbatibus in virtute salutaris obedientiae districte praecipit et mandat, quatinus ad praedictum monasterium Vallis Sancti Lamberti quantocius poterunt personaliter accedentes in eodem monasterio visitent et reforment in spiritualibus et temporalibus, in capite et in membris, quaecumque invenerint visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda, in plenaria Ordinis potestate, invocato ad praemissa quorumcumque dominorum et iudicum ecclesiasticorum et saecularium auxilio et favore, ipsumque abbatem Vallis Sancti Lamberti omni dissimulatione postposita ex abundanti exhortentur et moneant ex parte Capituli generalis, ut diffinitioni Capituli generalis anno Domini M.CCCCLI ratione praemissorum editae obediat, ipsamque quoad praedictorum fratrum Guillelmi Morge licentiati et Iacobi de Blarey receptionem ad professionem et provisionem condecentem debito cum effectu adimpleat, quod nisi, quod absit, ausu temerario compleverit, attento quod de huiusmodi diffinitione adimplenda tam pro parte dicti Capituli generalis quam alias pluries monitus et requisitus extitit, auctoritate memorati Capituli generalis excommunicent, excommunicatumque palam et publice denuntient, denuntiatumque in valvis ecclesiasticis aggravent et reaggravent, et tamdiu teneant quousque dictos fratres Guillelmum et Iacobum ad professionem suam ordinariam receperit, ipsumque citent personaliter et peremptorie ad proximum generale Capitulum, contra ipsum prout iuris et rationis fuerit procedi visurum cum protestationibus opportunis, de omnibus quae fecerint in premissis praedictum generale Capitulum proxime futurum debite informent. 39.  Abbati de Valentia, Pictaviensis dioecesis, committit generale Capitulum visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum in dioecesi Burdigalensi consistentium, quae nuper sub obedientia tenebantur Anglorum, et in quorum nonnullis quidam Mendicantes subreptitie et clandestine dicuntur, in ipsius Ordinis grande praeiudicium, in abbates et praesidentes installati et promoti, mandans et praecipiens eidem abbati, quatinus omnibus viis et modis et iuris et iustitiae remediis eosdem Mendicantes a dictis locis expellat et secludat, et cum expensis gratiosis locorum, in ipsius generalis Capituli plenaria potestate. 40.  Generale Capitulum plurimorum querimoniis informatum quod monasterium de Boudelot, quod solemne nuper inter cetera Ordinis monasteria ferebatur, per incuriam abbatis totaliter tendit ad collapsum, dispergunturque et vagantur per mundum monachi, pastoris sollicitudinis neglectu, de Claravalle et de Cambrone monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet in solidum altero legitime occupato, visitationem, reformationem et huiusmodi religiosorum convenientem provisionem, in ipsius generalis Capituli plenaria potestate committendo. 41.  Domino Pontigniaci per generale Capitulum praecipitur, quatinus assumptis secum abbate de Rigniaco ad monasterium de Bonoradio personaliter accedens, diligenter se informet de vita, moribus et regimine spirituali et temporali abbatis eiusdem monasterii, quem si culpabilem invenerit a dignitate abbatiali deponat, aliumque secundum formam Ordinis instituat in plenaria Ordinis potestate. 42.  Abbati de Heisterbach generale Capitulum in virtute salutaris obedientiae praecipit et mandat, quatinus Ioannem de Sancto Vito monasterii de Heymerod quondam abbatem, per ablationem suae pensionis et sub excommunicationis latae sententiae poena compellat ad reddendum et restituendum eidem monasterio de Heymerod omnes et singulos libros quos ipse a dicto monasterio abstulit, necnon ad regulariter et religiose vivendum, in plenaria Ordinis potestate. 43.  Abbatem monasterii de Eberbaco per dominum Morimundi ad Capitulum generale novissime lapsum peremptorie pro suis contributionibus solvendis et aliis rationabilibus de causis citatum et minime comparentem, nec se aliquo modo postea excusantem, praesens Capitulum generale reputat et iudicat contumacem in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, quam fert in his scriptis, si, quod absit, praedicti Capituli non obedierit mandatis, eidem abbati et suis officiariis iniungens, quatinus infra a 60 dies a notificatione praesentium computandos, domino Cisterciensi mittant et solvant omnia et singula arreragia ratione contributionum suarum Ordini debita ; alioquin praedictis 60 diebus elapsis, sit ei ingressus ecclesiae interdictus usque ad satisfactionem condignam ; quod quidem generalis Capituli mandatum frater Arnoldus in Heysterbac professus s. th. pr., eidem de Eberbaco praesentet, et dominum Cisterciensem certificet de his quae fecerit in praemissis, et ad satisfaciendum ei de expensis quas fecerit occasione executionis praemissorum compellat, in plenaria Ordinis potestate. 44.  Abbati de Salem per generale Capitulum committitur, quatinus excommunicationis sententias per ipsum auctoritate Capituli generalis contra moniales sibi subditas, eadem praedicti auctoritate Capituli casset, revocet et annullet, et in alias poenas temporales sive corporales commutet prout viderit expedire. 45.  Generale Capitulum abbati monasterii Populeti committendo praecipit et mandat, quatinus secum assumpto alio nostri Ordinis abbate videant partes expensarum factarum in processu habito contra sororem Aldoncam Ciffre monasterii de Laceydia, super abbatiatu eiusdem monasterii iniuste et indebite contendentem et sibi adhaerentes, ipsasque expensas bene videant et fideliter examinent, seque super eis diligenter informent, ipsasque vigore citationis iam factae et contumaciae unde secutae, ea vi diffinitionis in Capitulo generali novissime editae fideliter et rationabiliter taxent ac prout fuerit rationis praefatam sororem ac omnes alias compellandas per censuram ecclesiasticam, et alia iuris et iustitiae remedia ad restituendum et solvendum parti adversae, quod per eos rationabiliter taxatum fuerit, viriliter et exacte compellant, in plenaria Ordinis potestate. 46.  Restitutionem cuiusdam camerae per dominum Cistercii factam sorori Castellanae Catula monasterii de Laceydia, dudum eidem per abbatissam suam rationabiliter collatae, sibique indebite ablatae, generale Capitulum praefatas collationem ac restitutionem dictae camerae eidem sorori ratificans et approbans, declarat eamdem sororem praedicta camera debere gaudere quamdiu religiose se rexerit, suaeque abbatissae humilis et obediens fuerit inventa. 47.  Translationem seu emissionem sororis Aldoncae Ciffre monasterii de Laceydia ad monasterium de Casuis, et Brigidae Bon monasterii de Laceydia ad monasterium de Transonares, earumdem exigentibus conspirationibus, delictis, rebellionibus et inobedientiis per abbates Populeti et Sanctarum Crucium, auctoritate domini Cistercii et Capituli generalis factas, praesens Capitulum generale ratificans, confirmans et approbans, praefatis sororibus districte praecipit et mandat in virtute salutaris obedientiae ac sub poena apostasiae, quatinus infra tres dies ab intimatione praesentis diffinitionis eisdem facta ad praedicta monasteria se transferant iuxta et secundum praefatorum abbatum ordinationes ; alioquin praedictis tribus diebus elapsis, dictum Capitulum declarat eas fugitivas, apostatrices et excommunicatas, praecepitque praefatis abbatibus et cuilibet ipsorum quatinus ipsas tamquam tales excommunicatas et apostatrices denuntient et denuntiari faciant, capiant, capique faciant, ac carceribus mancipent usque ad ordinationem domini Cistercii, sumptibus et expensis pensionum praedictarum sororum ac praedicti monasterii de Laceydia, invocato ad praemissa, si necesse fuerit, quorumcumque iudicum ecclesiasticorum et saeculariorum auxilio et favore. 48.  Insolentiam, rebellionem et inobedientiam sororis Agnetis Belugna, monasterii de Laceydia, abbatissae suae ac abbatibus Populeti et Sanctarum Crucium, commissariis domini Cistercii et Capituli generalis multipliciter factas, ut ex eorumdem abbatum processu constat, impunitas relinquere nolens generale Capitulum, per praesentem diffinitionem praefatam sororem, praedictis suis exigentibus delictis, declarat inhabilem ad omnes gradus, dignitates, officia, voces et administrationes Ordinis, donec poenitentia ducta se a praedictis delictis penitus emendaverit, et emendata suis promerentibus meritis per dominum Cistercii secum dispensatum fuerit, praefato abbati Populeti mandans idem Capitulum ut praesentem diffinitionem eidem sorori, ceterisque monialibus praefati monasterii intimet seu intimari faciat. 49.  Sorores Violant Suan, Ysabellam de Castellin, Violant Monyoc, Catalinam Monyoc, Beatricem Ciffre et Ysabellam Carbonella, monasterii de Laceydia, ob earumdem varias rebelliones, inobedientias et contumacias abbatissae dicti monasterii ac abbatibus Populeti et Sanctarum Crucium, commissariis domini Cistercii et Capituli generalis, pertinaciter adhaerendo sorori Aldoncae Ciffre super abbatiatu ipsius monasterii indebite et iniuste contendenti, volendoque gaudere et uti quibusdam litteris apostolicis subreptitie, in praeiudicium Ordinis impetratis et per Summum Pontificem cassatis, revocatis et annullatis, generale Capitulum declarat praedictas sorores excommunicatas et inhabiles ad omnes gradus, voces, dignitates et officia Ordinis, abbati Populeti praecipiens et mandans idem Capitulum quatinus easdem, ut praemissum est, excommunicatas et inhabiles in praedicto monasterio declaret et denuntiet, seu declarari et denuntiari faciat, ipsasque absolvat a praedicta sententia excommunicationis auctoritate domini Cistercii et Capituli generalis, mox ut ad humilitatem et obedientiam redierint, praedicta inhabilitate in suo vigore remanente, donec earumdem promerentibus meritis, ad requestam abbatissae ipsarum cum eisdem per dominum Cistercii fuerit dispensatum. 50.  Cum frater Franciscus Guarnier monasterii Sancti Bernardi Valentiae per abbates monasteriorum Populeti et Sanctarum Crucium, suis gravibus et innumeris delictis exigentibus, auctoritate domini Cistercii et Capituli generalis incarceratus fuerit et ab eisdem carceribus, ut ad notitiam praesentis Capituli generalis venit, aufugerit hinc inde discurrendo et peiora prioribus faciendo in detrimentum animae suae, in dedecus Ordinis et scandalum populi, generale Capitulum huiusmodi delicta impunita dimittere nolens rursus abbatibus Populeti et Sanctarum Crucium ac aliis quibuscumque abbatibus, prioribus, cellerariis et procuratoribus Ordinis in virtute salutaris obedientiae praecipit et mandat, quatinus praefatum fratrem Franciscum ubicumque apprehendere potuerint, capiant seu capi faciant sumptibus et expensis praefati monasterii Sancti Bernardi, ipsumque in districtissimis carceribus, in compedibus et manicis ferreis mancipent et tradant usque ad nutum et ordinationem domini Cistercii, invocato ad praemissa, si opus fuerit, *quorumcumque* iudicum ecclesiasticorum et saecularium auxilio et favore. [DIFFINITIONES] SPECIALES 51.  Tractatum per abbatem de Bello loco regis inter fratrem Robertum abbatem monasterii de Gratiis prope turrim Londoniarum et suum conventum, eidem de Bello loco regis immediate subiecti, factum de fundatione unius collectae in missa Beatae Virginis et anniversarii ipsius abbatis, prout in scriptura inde facta, cui praesens diffinitio annectitur, abbati de Wardona confirmandum praesens Capitulum committit in plenaria Ordinis potestate. 52.  Per generale Capitulum citatur abbas et conventus monasterii de Vallibus Sernay ex una, ac provisor et scolares collegii Sancti Bernardi Parisius ex altera parte, ad proximum generale Capitulum, ad videndum confirmari vel infirmari diffinitionem anno Domini M.CCCCLII editam super annui et perpetui redditus 20 scutorum auri, scuto pretii 18 librarum pro tempore constitutionis redditus huiusmodi currentis moderatione, quem redditus dicti scolares a dictis abbate et conventu de Vallibus de iure annuatim percipere affirmant. 53.  Abbatem monasterii de Bullione, Lemovicensis dioecesis, a duobus annis citra per generale Capitulum pro eo quod suas contributiones solvere refutavit excommunicatum, quia adhuc contributiones huiusmodi differt solvere, praesens generale Capitulum aggravat et reaggravat, huiusmodi diffinitionis executionem abbati Misericordiae Dei committendo, potestatem quoque eidem dando, ipsum revocandi a studio Tolosano, citandique ad proximum generale Capitulum proxime futurum, ad ea quae sibi obiicientur responsurum, qui, si huiusmodi contributiones suas solverit, eum ac fratrem Petrum Moreau excommunicatum absolvendi, in plenaria Ordinis potestate. 54.  Cum secundum omnia iura et statuta, tam apostolica quam alia, nullus criminosus vel excommunicatus ad dignitatem aliquam seu praelaturam possit vel debeat promoveri vel assumi, generale Capitulum plene et iuridice per processum informatum de criminibus ac defectibus fratris Ioannis de Sancto Eligio, monasterii de Signiaco monachi expresse professi, nuper per abbatem de Valle clara, monasterii de Charmeya patrem abbatem, in abbatem dicti monasterii de Charmeya promoti, promotionem ac provisionem dicti fratris Ioannis de Sancto Eligio, tamquam contra omnia iura atque statuta Ordinis tam apostolica quam regularia factam, praesens Capitulum generale cassat, revocat et irritat, ipsamque cassam et nullam fore declarat, ipsum fratrem Ioannem de Sancto Eligio eiusdem monasterii de Charmeya minime fore abbatem denuntiando, ipsum ab omni administratione spirituali et temporali dicti monasterii de Charmeya privando et amovendo, citandoque personaliter et peremptorie ad proximum generale Capitulum praefatum abbatem de Valle clara ad ea sibi per promotorem causarum Capituli tunc obiicientur responsurum, cum protestatione quod nisi tunc comparuerit, nihilominus contra eum procedetur. 55.  Ad supplicationem abbatis de Brumbach, patris abbatis monasterii monialium de Felici valle, absolvitur abbatissa praedicti monasterii a receptione novarum filiarum ad religionis habitum, quousque a debitis et ruinis, in quibus idem monasterium de Felici valle constitutum est, peramplius relevetur. 56.  Sororibus Ysabellae de Sancto Martino et Ioanna de Avinione, monasterii monialium de Olivis monialibus, sub inhabilitationis et apostasiae poenis, generale Capitulum mandat et praecipit, quatinus infra undecim dies a notificatione praesentis diffinitionis computandos, ad proprium monasterium revertantur, alioquin tamquam apostatae et excommunicatae secundum Ordinis statuta capiantur et puniantur, quam quidem diffinitionem abbas de Valle bona debite exsequatur. 57.  Abbati monasterii Fontis regis praecepit generale Capitulum, quatinus abbatem monasterii de Caesarea per censuram Ordinis compellat ad satisfaciendum et indemnes reddendum abbates de Lutzella et de Salem, de summa quingentorum florenorum auri, in qua damnificati sunt occasione conventus de Riffenstein, in executione commissionis Capituli generalis. 58.  Abbati monasterii de Salem per generale Capitulum conceditur ut certas possessiones nimis longinquas et minus utiles possit vendere et alias propinquiores et magis utiles emere, dum tamen emptio seu acquisitio huiusmodi possessionum propiusque et utiliorum venditionem possessionum minus utilium et longinquarum praecedat, alioquin minime concedit. 59.  Idem et secundum eamdem formam et non alias, abbatissis monasteriorum de Bona cella et de Velbach conceditur. 60.  Pensata abbatis de Salem impotentia et matura senectute, praesens generale Capitulum ipsum misericorditer absolvit a via Capituli generalis. 61.  Idem abbati de Moroliis conceditur. 62.  Idem abbati de Charitate. 63.  Idem abbati de Balerna, s. th. pr., conceditur. 64.  Generale Capitulum monet et gratiose requirit magistrum Ioannem Magdale, abbatem Fossae novae, s. th. pr., ac procuratorem nostri Ordinis in Curia romana generalem, quatinus attento quod Dei gratia est bene et sufficienter in ordine provisus et poterit a litigio et iure, quod in monasterio de Fontefrigido praetendit contra dominum Martialem abbatem dicti monasterii Fontisfrigidi, desistat et quiescat, mandans idem Capitulum eidem procuratori et omnibus dicti Ordinis abbatibus, quatinus fratrem Petrum Ferrarii cogant ad faciendam professionem et obedientiam in aliquo nostri Ordinis monasterio bene regulato infra tres menses a receptione praesentium, alias transactis tribus mensibus a dicta receptione et intimatione eidem Ferrarii, nisi fecerit dictus professionem et obedientiam, ipsum incarcerent et tamquam fugitivum et vagabundum puniant. 65.  Dispensatur cum abbate monasterii de Candelio, quod non teneatur mittere vel tenere scolarem seu scolares Parisius usque ad triennium, attento quod non habet instructos in primitivis scientiis, ita tamen quod unum magistrum pro instruendo et informando suos iuvenes per ipsum triennium in suo monasterio continuare teneatur. 66.  Ad idem pro abbate Regalismontis, s. th. pr. 67.  Attenta sumptuosa missione per abbatem monasterii Bonaevallis Pictaviensis pro renovatione bullae seu privilegii Bonifacii VIII super materia decimarum, propriis denariis monasterii de Castellariis facta, generale Capitulum mandat et praecipit de Pinu et de Valentia monasteriorum abbatibus, quatinus per censuram Ordinis eumdem de Bonavalle compellant ad satisfaciendum eisdem abbati et conventui de Castellariis infra terminum per ipsos praefigendum, huiusmodi missiones rationabiles prout viderint expedire, nisi ipse de Bonavalle causam allegare voluerit propter quam id minime fieri debeat. 68.  Quia abbas monasterii Gratiae Dei, Xantonensis dioecesis, per generale Capitulum monitus canonice renuit seu contempsit de expensis rationabilibus suo scolari Parisius in collegio Sancti Bernardi commoranti providere, generale Capitulum sententiam excommunicationis incurrisse denuntiat ac excommunicatum decernit, et nihilominus sub poena depositionis mandat idem Capitulum eidem abbati, quatinus mittat eidem scolari suo pecunias sufficientes pro duobus annis, videlicet pro anno novissime lapso et pro praesenti anno, medietatem infra festum sancti Martini proxime futurum et aliam medietatem infra festum Paschae etiam proxime futurum. Executionem praesentium comittendo abbati de Valentia, cui in virtute obedientiae et sub excommunicationis poena districte praecipiendo, mandat idem Capitulum eidem de Valentia, quatinus hanc praesentem diffinitionem secundum suum tenorem executioni demandet ; et in casu quo dictus de Gratia Dei ad obedientiam venerit et opere impleverit quod mandat idem Capitulum, ipsum a sententia seu sententiis quas incurrit, absolvat in plenaria generalis Capituli potestate. 69.  Generale Capitulum mandat et districte praecipit abbati de Bolbona, quatinus infra tres menses a data praesentium immediate sequentes, copiam seu vidimus authenticam bullarum et litterarum unionis monasterii de Calercio monasterio praedicto de Bolbona, ac omnium actitorum super eadem unione, per securum nuntium et sub sigillo suo, et apostolici notarii signo, domino Cistercii mittere non omittat. 70.  Contractum inter fratres Ymbertum Bonloye et Petrum Villagrays super abbatiatu de Busayo contendentes factum, prout plenius in litteris, quibus nostrae praesentes annectuntur, continetur generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat. 71.  Generale Capitulum sufficienter informatum de laudabili vita, scientia et dispositione ad actus virtuosos fratris Guillelmi Papin, scolaris de Mortuomari, bachalarii formati in sacra theologia, ipsum usque ad magisterium inclusive retinet et mandat retineri in collegio Sancti Bernardi Parisius, mandatque abbati et officiariis dicti monasterii Mortuimaris, quatinus quamdiu in eodem collegio residerit pro necessitatibus suis 16 libras parisienses tradat vel tradi faciat, committendo abbati Regalismontis, s. th. pr., quatinus ad praedicta, per censuras Ordinis et alia iuris et iustitiae remedia, dictum abbatem et officiarios cogat et compellat. 72.  Generale Capitulum compatiens paupertati et desolationi monasteriorum de Longovado et de Albaripa, usque ad quinquennium medietatem quottarum contributionum ipsis imponendarum et iam moderatarum misericorditer relaxat et remittit. 73.  Ad supplicationem abbatis et conventus monasterii de Mataplana in Castella, generale Capitulum ipsum monasterium et personas ipsius, in spiritualibus et temporalibus, in capite et in membris, domino Cistercii et eius monasterio submittit, eumdem dominum Cisterciensem per se et eius commissarios visitatorem, correctorem et reformatorem eiusdem monasterii, attento quod, prout est fama publica, ipsum monasterium de Mataplana fuit ab antiquo et est de generatione et subiectione ipsius monasterii Cistercii, quamcumque auctoritatem seu ius praetendebat habere in idem monasterium abbas et conventus Vallisbonae, qui est divisus ab Ordine et inobediens domino nostro Summo Pontifici et eius mandatis ac Capitulo generali, donec idem abbas et conventus de Vallebona ad obedientiam et unitatem venerint et sufficienter, quod ius paternitatis in eodem monasterio habeant, generali Capitulo et eidem domino Cistercii ostenderint. 74.  Diffinitionem anno immediate praeterito contra fratrem Antonium de Combabessossa editam et abbati de Valeta directam pro correctione eiusdem fratris Antonii, praesens generale Capitulum renovat et executioni demandari praecipit et mandat. 75.  Cum per privationem et depositionem fratris Ioannis de Sancto Eligio, quondam abbatis monasterii de Charmeya, idem monasterium vacare dignoscatur, et ne idem monasterium propter diuturnam vacationem subiaceret incommodis, praesens generale Capitulum, quod eumdem fratrem Ioannem de Sancto Eligio a dignitate abbatiali ipsius monasterii de Charmeya, suis exigentibus demeritis, deposuit, de pastore et administratore pro huiusmodi monasterii bonorum conservatione in statu spirituali et temporali providere volens, idem generale Capitulum de fratris Nicolai Milliville, monachi monasterii Claraevallis, laudabili vita ac moribus et sufficienti litteratura sufficienter informatum, eumdem fratrem Nicolaum, quaesita eius voluntate et praebente consensu, in abbatem et pastorem dicti monasterii promovit, instituit et ordinavit, ac per praesentes promovet, instituit et ordinat, ac per traditionem unius birreti, clavium et unius libri per dominum Cisterciensem in possessionem ponit, mandans omnibus personis regularibus eiusdem monasterii, quatinus eidem Nicolao eorum novo abbati pareant, eum in verum abbatem recipiant, et ei in omnibus tamquam proprio et vero abbati obediant, requirendo omnes dominos ecclesiasticos et temporales, ac alias personas saeculares, quatinus eidem abbati auxilium et favorem conferre dignentur ; executionem praesentis diffinitionis abbati de Igniaco committendo. 76.  Moderationes quottarum contributionum factas per abbatem Fossae novae, abbatibus et monasteriis Castellae, Legionis et Galleciae, praesens generale Capitulum revocat et annullat. 77.  Contractum inter R.P. dominum abbatem Morimundi, s. th. pr., et eius conventum ex una parte, et Petrum Brulley ac eius uxorem ex parte altera, de quadam grangia sita Divione, prout in litteris quibus praesentes nostrae annectuntur, praesens generale Capitulum ratificat et approbat. 78.  Generale Capitulum monet et hortatur abbatem Sancti Bernardi, quatinus intuitu pietatis et charitatis in monasterio suo fratrem Iacobum de Blarey, monachum monasterii Vallis Sancti Lamberti, teneat et ei in victu et vestitu, donec provisum sit aliter suo monasterio, et quamdiu necesse fuerit, misericorditer providere velit. 79.  Ad instantiam illustrissimae principissae et dominae dominae ducissae Burgundiae, quae speciali afficitur devotione ad paupertatem reclusarum monialium monasterii de Walteribrania in Brabantia, volens generale Capitulum paupertati earumdem de remedio gratioso providere, decernit, ordinat et praecipit, quatinus omnes et singuli abbates monasteriorum virorum in provincia Remensi et episcopatu Leodiensi consistentium, necnon abbatissae monialium de Marqueta, de Spinoso loco, de Fontenellis, de Pratis dominarum, de Camera et de Parco dominarum, duodecimam partem eorum, quae singula monasteria antedicta distribuere consueverunt in eleemosynam pauperum, eamdem portionem realiter et cum effectu in relevamen dictarum monialium sic depaupertarum, aut verum valorem huiusmodi duodecimae portionis distribuant et conferant per immediate sequens quinquennium, cuius diffinitionis executorem et collectorem generale Capitulum constituit magistrum Ioannem de Pratis, s. th. pr., in ipsius Capituli plenaria potestate. 80.  Generale Capitulum pie compatiens desolationi et paupertati monasterii de Castro aquilae, abbatibus de Eberbaco, de Schonovia et de Heghena et duobus corum, altero praepedito, committit quatinus informent se de viis et mediis, quibus ipsum monasterium de Castro aquilae poterit a desolatione fructuose relevari, de his quae invenerint, proximum generale Capitulum ad plenum informaturi. 81.  Venditiones, alienationes et impignorationes censuum, servitiorum, terrarum, pratorum, vinearum, domorum, grangiarum et aliorum plurium bonorum monasterio de Sinaqua pertinentium, per fratres Ioannem Tisserii, Berengarium Bagarelli et Gurrandum de Veraco, eiusdem monasterii de Sinaqua olim abbates, factas et perpetratas, praesens generale Capitulum omnino revocat, cassat et annullat, declaratque huiusmodi venditiones, alienationes et impignorationes nullius fuisse aut fore roboris et momenti. 82.  Ad idem pro abbate de Regniaco. 83.  Unionem et incorporationem monasterii Beatae Mariae de Sinaqua monasterio de Aquabella, per dominum Cisterciensem sinistre informatum, factas et concessas, generale Capitulum revocat, cassat et annullat. 84.  Depositionem et privationem fratris Ioannis de Haro a dignitate abbatiali monasterii de Ferraria, nuper per abbatem monasterii Loci regis propter eiusdem de Haro demerita, in monasterio de Berola coram abbate dicti monasterii de Berola, patrem abbatem eiusdem monasterii de Ferraria, secundum Ordinis statuta factas, generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat. REHABILITATIONES 85.  Cum fratre Ioanne de Rosario, monasterii de Sigilleriis monacho expresse professo, in sacerdotali ordine constituto, qui humani generis inimico suadente aufugit ad saeculum, et ibi quasi per annum apostatando, vitamque ducendo dissolutam damnabiliter permansit, quia postea ad misericordiae gremium salubriter rediens, iniunctam propter hoc sibi poenitentiam humiliter peregit, ad supplicationem sui abbatis, praesens generale Capitulum dispensat ut praemissis non obstantibus ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces et officia, etiam abbatiali dignitate inclusa, promoveri valeat et assumi. 86.  Ad idem cum fratre Guillelmo Garmet, monasterii de Stella monacho, in carnis contagio deprehenso. 87.  Ad idem pro fratre Matheo Chuynart de Chalocheyo, in carnis contagio deprehenso, et qui per quinquennium aut amplius apostatavit. 88.  Ad idem pro fratre Guillelmo Natal, monacho monasterii de Bonarequie, qui ab anno citra quasdam clandestinas celebrando nuptias excommunicationis sententiam damnabiliter incurrit, qua innodatus se divinis immiscuit irregularitatem incurrendo. 89.  Generale Capitulum misericorditer dispensat cum fratre Vincentio de Vario, sacerdote monacho monasterii de Theoloco expresse professo, quatinus non obstante quod licet animi levitate et humani generis inimico suadente, per quindecim dierum spatium vel circiter apostatavit, habitu regulari minime derelicto, et inde ad cor reversus ad nutum et dispositionem sui abbatis super hoc supplicantis poenitentiam peregit salutarem, ad omnes Ordinis gradus, voces, officia et dignitates promoveri valeat et assumi, etiam abbatiali dignitate inclusa. 90.  Ad instantiam abbatis de Rigniaco per generale Capitulum dispensatur cum fratre Ioanne de Anhiers, qui habitu regulari dimisso pluries apostatavit et de immunditia carnali fuit convictus, super hiisque poenitentiam peregit salutarem, his non obstantibus ad omnes Ordinis gradus, etiam abbatiali dignitate inclusa, etc. 91.  Ad idem pro fratre Stephano de Sancto Florentino, monacho monasterii Fontis Ioannis, qui apostatavit per spatium trium dierum. 92.  Cum vigore et mandato Capituli generalis, dominus Claraevallis, s. th. pr., anno Domini 1453 nuper elapso, commissionem suam in monasterio de *Cheseriaco* eiusdem Ordinis executioni demandando fratrem Antonium Vicedogny, pro tunc dicti loci abbatem, suis innumeris et manifestis delictis, criminibus, excessibus, dilapidationibus, lubricitatibus ac aliis multiplicibus demeritis exigentibus, processu et sententia ordinariis, a dignitate abbatiali et ab omni administratione spirituali et temporali ipsius monasterii privaverit et deposuerit, ipsique monasterio de novo pastore et abbate auctoritate dicti Capituli providerit, scilicet de persona fratris Bartholomei Duc, praedictusque frater Antonius ab huiusmodi privatione, destitutione et depositione ad Sedem Apostolicam, ut fertur, appellaverit, ac postmodum coram illustrissimo principe domino duce Sabaudiae ac quamplurimis aliis notabilibus personis ecclesiasticis et saecularibus, mediante certo contractu concordato et appunctuamento, coram praedictis principe et notabilibus personis inter partes inito, facto et passato, praefatus frater Antonius praedictae appellationi renuntiavit, ac deinde in dedecus et derisum praefatorum principis et notabilium personarum dicti tractatus mediatores existentium huiusmodi tractatum, concordatum et appunctuamentum minime servaverit nec servare curaverit, sed praetextu cuiusdam rescripti apostolici per eumdem subreptitie et obreptitie impetrati, in ipso monasterio vi et violenter se intruserit, bonaque ipsius monasterii mobilia et immobilia, ut fertur, vendendo, dando, alienando, dilapidaverit, sic quod religiosi in eodem monasterio existentes hinc inde dispersi fuerint et vagabundi, in diminutionem et cessationem divini obsequii, in praeiudicium devotionis fundatorum et benefactorum dicti monasterii, in dedecus et opprobrium Ordinis et scandalum totius populi, generale Capitulum tantis malis, inconvenientiis et scandalis per debitae provisionis remedium salubriter providere cupiens, de Stamedio et de Chassenia monasteriorum abbatibus, ac dilecto fratri Iacobo Alberti, monasterii de Balerna, s. th. pr., tam coniunctim quam divisim committendo districte praecipit et mandat in virtute salutaris obedientiae ac sub excommunicationis poena, quatinus si de praemissis eisdem legitime constiterit praefatum fratrem Antonium Vicedogny tamquam excommunicatum, irregularem, infamen ac dicti monasterii dilapidatorem capiant seu capi faciant, ac districtis carceribus mancipent usque ad nutum Capituli generalis vel domini Cistercii, ac dictorum bonorum mobilium et immobilium per eumdem ablatorum et alienatorum restitutionem et condignam satisfactionem, praefatamque provisionem per dominum Claraevallis de persona praedicti fratris Bartholomei Duc manuteneant et conservent, suumque plenarie sortiri effectum faciant et procurent, omnesque et singulas alienationes et venditiones praedictorum bonorum immobilium per eumdem fratrem Antonium quomodolibet factas absque licentia domini Cistercii et Capituli generalis, auctoritate praedicta penitus revocent, cassent et annullent et nullius vigoris et efficaciae esse et fuisse declarent et annuntient, et generaliter omnia et singula circa praemissa et ea tangentia agant, faciant et exerceant, quae agere, facere et exercere posset idem Capitulum generale, invocato ad praemissa quorumcumque dominorum ecclesiasticorum vel saecularium, si necesse fuerit, auxilio et favore ; quos dominos ecclesiasticos et temporales generale Capitulum rogat ex affectu et requirit, quatinus divini cultus et Ordinis intuitu et contemplatione eisdem *commissariis* consilium, auxilium et favorem conferre velint. Omnibus, etc. [DIFFINITIONES] GENERALES 93.  Omnibus et singulis abbatibus Ordinis qui dehinc ad proximum generale Capitulum suis administrationibus sponte, absque fraude et deceptione, cedere et sua monasteria in manus patrum abbatum resignare voluerint, per generale Capitulum licentia conceditur huiusmodi cessiones et resignationes faciendi. 94.  Cum a fundatione Ordinis monasteriis monialium eiusdem Ordinis aliquae contributiones annuales non sint imponi solitae, nonnulli tamen Ordinis contributionum collectores ab aliquibus monialium monasteriis exigere praesumunt, in ipsorum praeiudicium et gravamen ; hinc est quod praesens generale Capitulum declarat huiusmodi monialium monasteria seu prioratus ad huiusmodi contributionum annualium solutionem minime teneri, prohibetque a quibuscumque receptoribus exigi, sive levari. 95.  Cum ad audientiam praesentis Capituli generalis dolenter venit, nonnullos Ordinis abbates in regno Angliae constitutos ita fore negligentes ut libros et bibliothecas, qui thesaurus monachorum fore censentur, ita inveteratos et laceratos relinquant, ut vix ad reparationem condignam valeant reduci, tantis indemnitatibus et negligentiis praesens generale Capitulum cupiens obviare statuit, ordinat et diffinit ut in singulis eiusdem regni Angliae monasteriis, in quibus opus sit pro reparatione librorum magis necessariorum quadraginta solidis anglicanae monetae, donec huiusmodi libri sufficienter fuerint reparati, annis singulis convertantur. 96.  Virginem gloriosam omni laude dignissimam a personis Ordinis sufficienter honorari olim animadvertens generale Capitulum salubriter statuit, quatinus in reverentiam tantae Virginis, Ordinis patronae, ad antiphonas et hymnos tam vesperarum, completorii, vigiliarum, laudum et tertiae, omnes ipsius Ordinis personae surgerent et extra stalla starent, praesens generale Capitulum attendens tam salubre statutum ob plurimum incuriam, ignorantiam aut negligentiam, in desuetudinem abiisse, ipsam rursus innovando in singulis monasteriis Ordinis praecipit indefectibiliter observari, omnibus et singulis patribus abbatibus et visitatoribus iniungendo quatinus in suis visitationibus, diffinitionem huiusmodi praecipiant observari. 97.  Cum otium sine litteris vivi hominis sepultura fore dignoscatur, in nonnullis quoque regni Angliae, prout ad praesentis Capituli devenit notitiam, monasteriis iuvenes insufficientes et idiotas ad habitum regularem recipi, et sic receptos ob salutaris lectionis ignorantiam ut plurimum otiari contingat in maximum salutis detrimentum animarum, generale Capitulum huiusmodi volens salubriter obviare, praecipit omnibus et singulis abbatibus eiusdem regni, qui tales inscios et idiotas recipiunt, ut de aliquo instructore, qui in monasteriis hoc facere potentibus huiusmodi sic receptos in grammaticalibus instruere valeant, sibi providere non omittant. 98.  Cum indecens sit et deforme nedum viris religiosis sed et cunctis christicolis maxime autem ecclesiasticis, ut se invicem mordeant et lacerent, aut se ad saecularia iudicia mutuo pertrahant, quod tamen nonnumquam per studentes collegii Oxoniensis fieri dicitur, inhibet Capitulum generale sub poenis Ordinis, ne aliqua Ordinis persona, praesertim ne aliquis praedictorum scolarium verbis iniuriosis alium commovere aut impetere, ne insuper alius alium ad aliam praeterquam Ordinis audientiam evocare seu provocare, per se vel alium, clam vel palam, quovis colore quaesito, praesumat, quod si quis contra huiusmodi statutum attentare praesumpserit, per patrem dicti studii visitatorem huiusmodi poenas statutis Ordinis contentas declaretur incurrisse ; volens propterea idem Capitulum ut omnes et singuli praedicti collegii Oxoniensis studentes illis libertatibus et franchisiis gaudeant, quibus sui praedecessores hactenus usi sunt, praecipiensque ordinationes domini Benedicti Papae XII, ac diffinitiones ipsius Ordinis tam antiquas quam novellas de studentibus salubriter editas, ab omnibus et singulis dicti collegii personis inviolabiliter observari. 99.  Cum in rebus humanis nihil sit perfectius, commendabiliusve et a cunctis christicolis magis appetendum sedulo studio sacrarum litterarum, generale Capitulum tanto affectuosius ea prosequitur, quae ad huiusmodi studii votivum in Ordine exercitium salutarisque sapientiae placidam et quietam acquisitionem proficiunt et conferunt, quanto cognoscit apertius claram formam nostri Ordinis vivificum suavitatis odorem in campo militantis Ecclesiae spirantem per hoc adaugeri ; cum itaque in praeclara Coloniensi Universitate multis ab annis Ordo noster ad maturorum ac studiosorum virorum Ordinis inhabitationem locum aptum quaesierit, et iam duo mulierum monasteria videlicet de Valle dominarum iuxta Coloniam desolatum et penitus extinctum, alterum de Monte Sanctae Walburgis in gravibus nimis et pondere debitorum constitutum, Ordo ipse habeat, ipsaque minime posse relevari, quin potius magis semper ac desolari, ipsorum quoque possessiones dietim ab Ordine alienari, idem Capitulum considerans, matura super hoc deliberatione praehabita, vult, statuit et ordinat praedicta de Valle dominarum et de Monte Sanctae Walburgis monasteria ac ipsorum census, redditus, proventus, possessiones et alia bona quaecumque mobilia et immobilia ad erectionem et aedificationem unius collegii in ipsa Universitate Coloniensi perpetuo applicari et converti. Volens ulterius idem Capitulum atque decernens ipsum collegium ac ipsius studentes illis libertatibus, privilegiis et statutis, quibus collegium Sancti Bernardi Parisius utitur, pacifice uti et gaudere, ipsius visitationem, directionem et gubernationem abbati de Heisterbach, qui pro tempore fuerit plenarie committendo. Quocirca de *Hemmenrode* et de Heisterbach monasteriorum abbatibus ac fratri Arnoldo eiusdem monasterii de Heisterbach professo, s. th. pr., committit idem Capitulum ac districte praecipit et mandat, quatinus praesentis Capituli voluntatem, ordinationem atque statutum debitae executioni quantocius commode poterunt, studeant demandare, in plenaria Ordinis potestate. 100.  Quoniam haud dubium quidquid honoris et reverentiae beatae Annae matris Beatissimae Virginis Mariae, cui Ordo noster specialiter dignoscitur dedicatus, exhibitum fuerit, ipsa Beatissima Virgo sibi impensum reputabit, generale Capitulum gratia huius piae et devotae considerationis intuitu, diffinitionem alias editam innovando statuit, diffinit et ordinat, ut de cetero festum ipsius beatae Annae cum XII lectionibus et duabus missis celebretur ab omnibus et singulis conventibus Ordinis universi. 101.  Cum ratio dictet etiam naturalis ut nullus alteri faciat quod sibi fieri non vult, et regula beati Benedicti expresse inhibeat ne aliquis religiosum alterius monasterii absque licentia sui superioris recipiat et retineat, ac secundum privilegia Ordinis omnes litterae apostolicae contra communia Ordinis instituta impetratae sint irritae et inanes, et tales impetrantes, ac eisdem pertinaciter uti volentes sententiam excommunicationis ab Ordine latam incurrant ; cum ad notitiam praesentis Capituli venerit, quosdam Ordinis abbates praetextu quarumdam litterarum apostolicarum subreptitie ac contra praedicti Ordinis instituta impetratarum, fugitivos et apostatas Ordinis in suis monasteriis recepisse et retinuisse contra voluntatem et absque consensu propriorum abbatum, praedictam sententiam excommunicationis incurrendo, generale Capitulum huiusmodi abusus radicitus amputare volens hac perpetua diffinitione districte inhibet omnibus et singulis abbatibus Ordinis universi, sub praedicta excommunicationis poena et depositionis, ne tales fugitivos et apostatas in suis monasteriis recipiant et retineant absque praedictorum consensu et litteris specialibus propriorum abbatum, declarans idem Capitulum omnes et singulos illos abbates, qui tales fugitivos et apostatas, virtute praedictarum litterarum apostolicarum subreptitie impetratarum, tamdiu fore excommunicatos quousque realiter et de facto ipsos ad propria monasteria remiserint, praedictas litteras domino Cistercii tradiderint, absolutionem praedictae excommunicationis, nisi in articulo mortis, eidem domino Cistercii reservando.

Anno Domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo quinto, statuta sunt haec apud Cistercium, duodecima die mensis septembris, in eiusdem Cisterciensis Ordinis generali Capitulo. ORATIONES 1.  Pro beatissimo… Calixto III… *etc. ut in anno* 1449. 2.  Praeterea pro christianissimo … *etc. ut in anno* 1449. 3.  Insuper pro burgensibus … *etc. ut in anno* 1449. 4.  Ceterum pro pace … *etc. ut in anno* 1449. 5.  Postremo pro felicis … *etc. ut in anno* 1449. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.  Cum Ordo noster… *etc. ut in anno* 1449. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 7.  Electionem, promotionem, confirmationem et installationem de persona fratris Ingerami Bernicourt per reverendum patrem dominum Pontigniacensem, patrem abbatem, ad monasterium de Caricampo, rite et canonice factas, prout in decreto, cui nostrae presentes annectuntur, plenius continetur, generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat. 8.  Electionem, installationem, promotionem et provisionem fratris Guidonis de Edna, in sacra pagina baccallarii, in abbatem monasterii de Caroliloco, per dominum Pontigniaci factam, et sententiam ac iudicium in hac materia per dominum Cisterciensem latam, ac omnia et singula inde secuta prout in decreto et sententia huiusmodi, cui praesens diffinitio annectitur plenius continetur, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat. 9.  Provisionem, promotionem, institutionem et installationem sororis Beatricis de Casilhaco, in abbatissam monasterii Elnonencae, Vabrensis dioecesis, die 12*a* mensis augusti anno Domini M. CCCC. LV°, prout in litteris, *etc.* 10.  Sententiam latam per abbates de Fonte salutis et de Fonte regis contra Margaretam de Friberg, monialem monasterii in Superiori Schonvel, praesens generale Capitulum ratificat et approbat, mandando eisdem abbatibus, quatinus eamdem monialem expellant a dicto monasterio, et eam ad expensas rationabiles in huiusmodi causa factas, per censuras Ordinis refundendum compellant. 11.  Ad idem pro fratre Maturino Ferrunet ad monasterium de Fontis albis, per abbatem de Savigniaco et eius commissarium factis. 12.  Ad idem pro fratre Ioanne Manifain ad monasterium de Baugeseyo per abbatem de Oratorio, et eius commissarium factis. [ALIAE DIFFINITIONES] 13.  Generale Capitulum mandat omnibus et singulis abbatibus et personis Ordinis regularibus super hoc requirendis, quatinus omnes et singulos Ordinis abbates et personas, quos et quas invenerint abbati et conventui de Caroliloco obligatas seu aliquibus pecuniarum summis vel rebus iuste teneri, per censuras Ordinis ad eisdem de Caroliloco satisfaciendum viriliter et debite compellant. 14.  Ad idem pro domino Pontigniaci. — Ad idem pro domino Claraevallis. — Ad idem pro abbatissa et monasterio de Rosis in Flandria. — Ad idem pro fratre Petro Senef, monacho monasterii de Longovillari. 15.  Inhibet Capitulum generale sub depositionis poena omnibus et singulis abbatibus Ordinis, Pataviensis dioecesis, ne episcopo Pataviensi pro suo iucundo adventu aut caritativo subsidio aliquid tribuant, abbatibus de Sancta Cruce et de Alderspach committendo ut, convocatis eiusdem dioecesis abbatibus certas contributionum quottas imponant, ac sub censuris Ordinis solvere compellant ad defendendum et prosequendum huiusmodi causam in romana Curia vel alibi, ubi fuerit opportunum, et eos qui in praeiudicium Ordinis in hac causa quidquam solverint, puniant secundum Ordinis instituta. 16.  Piam et Deo acceptam devotionem populi ecclesiam seu capellam sancti Leonardi in Chenhosen, monasterio de Campo principum pertinentem, visitantes, generale Capitulum attendens, ipsamque per spiritualium bonorum elargitionem fovere desiderans, ad supplicationem humilem abbatis et conventus eiusdem monasterii de Campo principum, participationem omnium bonorum, missarum vel orationum, eleemosinarum, ceterorumque divini cultus obsequiorum eisdem misericorditer largitur et concedit. 17.  Cum generale Capitulum ad comparendum in eodem citatos, qui non comparuerunt, reputaverit contumaces, ad quod abbas Boniradii ad instantiam domini Pontigniaci citatus, quia non comparuit, contumax reputatur, mandatque idem Capitulum eidem de Pontigniaco patri abbati immediato, quatinus per se vel alium eumdem de Bonoradio denuo citet ad primam diem Capituli proxime futuri, ad respondendum super his quae sibi obiicientur cum supradicta contumacia, quam aliis per promotorem causarum sibi opponendis, sub poena depositionis nisi comparuerit. 18.  Abbatem de Fusniaco, qui suis exigentibus demeritis, ex mandato domini Cisterciensis ad praesens generale Capitulum debite personaliter citatus fuit, ut ex relatione executorum praefati mandati eidem Capitulo sufficienter apparuit, nec non comparuit, tamquam Ordini inobedientem et rebellem ipsum generale Capitulum contumacem reputat et denuntiat, mandans idem Capitulum omnibus et singulis super hoc requirendis, quatinus eidem de Fusniaco praesentem diffinitionem notificent, et in locis publicis ac in valvis ecclesiarum ipsum abbatem de Fusniaco contumacem et excommunicatum fore denuntient et denuntiari faciant, domino Cisterciensi benigne committendo, quatinus per se vel alium seu alios ab ipso deputandos ad ulteriores poenas et sententias, etiam usque ad sententiam depositionis inclusive contra huiusmodi de Fusniaco procedat, procedique faciat in plenaria Ordinis potestate. 19.  Ad idem pro abbate de Bono fonte, de Valle clara, de Signiaco et de Valle Sancti Lamberti. 20.  Diffinitionem visitationis et reformationis quoad monasteria suae generationis et alia monasteria nationis germanicae transactis annis datam domino Morimundi, s. th. pr., praesens generale Capitulum confirmat, approbat et ratificat, quoad singula eiusdem diffinitionis puncta, in plenaria Ordinis potestate. 21.  Praesens generale Capitulum abbatem de Eberbaco denuntiat fore et esse excommunicatum et deponendum propter suas diversas rebelliones et inobedientias, et maxime quia diffinitionibus et statutis Ordinis etiam apostolicis obedire renuit, praecipitque et mandat abbati de Eymerode, quatinus praesentem diffinitionem infra duos menses a data ipsius eidem abbati de Eberbaco praesentet et executioni demandet, eumdem abbatem citando ad comparendum in Cistercio 13*a* die ab executione praesentium, visurum se deponi et alias iuxta demerita sua puniri. 22.  Tractatum, concessionem atque conventionem inter abbatem et conventum de Crista, de quatuor anniversariis solemnibus in eodem monasterio annuatim celebrandis, et nobilem virum Petrum Daillancourt scrutiferum, ac domicellam Mariam eius uxorem, de certis homagiis, iustitiis, haereditatibus et possessionibus eidem monasterio datis et assignatis, prout in litteris, *etc.* 23.  Praesens Capitulum generale approbat, ratificat et confirmat quoddam appunctamentum seu quasdam ordinationes dudum factas per abbatem de Caesarea, s. th. pr., et abbatem de Reinhaslach inter abbatem et conventum de Campo principum ex una parte, et fratrem Paulum dudum eiusdem monasterii abbatem, et eidem fratri Paulo perpetuum imponit silentium super omnibus causis, questionibus seu querelis, quas usque ad praesens movit aut movere potuit contra praefatos abbatem et conventum de Campo principum, ac contra abbatem in Alderspach, mandatque et praecipit abbati de Caesarea, s. th. pr., quatinus ambas partes compellat ad observationem praesentium, in plenaria Ordinis potestate. 24.  Domino Claraevallis, s. th. pr., per generale Capitulum committitur potestas absolvendi omnes et singulas Ordinis regulares personas suae generationis ab irregularitate et quibuslibet aliis sententiis, quas hactenus incurrerunt aut incurrere potuerunt, in apostasia celebrando aut alias quovismodo, ipsasque rehabilitandi ad omnes actus Ordinis legitimos, in plenaria Ordinis potestate. 25.  Omnibus et singulis abbatibus, prioribus, cellerariis ac procuratoribus Ordinis, per generale Capitulum committitur et praecipitur, quatinus ubicumque repererint fratrem Ioannem de Ligneriis, monasterii de Misericordia Dei professum, per saeculum vagantem et vitam ducendo dissolutam, capiant seu capi faciant et incarcerent, ibique detineant sub arctissima custodia usque ad nutum Capituli generalis ; quod si ad praedictum monasterium de Misericordia Dei venerit, quia ad instantiam suam professionis suae quittantiam habuit, declarat ipsum recipi non debere, nisi in carceribus et manicis ferreis, usque ad nutum dicti Capituli generalis. 26.  Abbati de Loco Sancti Bernardi per generale Capitulum sub inobedientiae poena districtissime inhibetur, ne quoscumque ad religionis habitum recipiat vel admittat, nisi, secundum regulam beati Benedicti, 18 suae aetatis annum attingerint, fuerintque in grammaticalibus, cantu et aliis sufficienter instructi. 27.  Attentis gravibus criminibus, inobedientiis, rebellionibus per fratrem Petrum de Overhof, monasterii de Dunis in Flandria expresse professum, perpetratis et perseverantia ipsius in malis, prout in litteris abbatis et conventus dicti monasterii, quibus praesens diffinitio annectitur, plenius continetur, magistro Ioanni Magdale, abbati de Fossanova procuratori generali Ordinis in Curia romana, s. th. pr., per generale Capitulum districte mandando praecipitur, quatinus dictum fratrem Petrum capiat seu capi faciat et remittat, seu remitti faciat, et procuret ad praedictum monasterium de Dunis, cum ipsius monasterii de Dunis expensis. 28.  Ad instantiam ac propter reverentiam illustrissimi principis domini ducis Burgundiae, cum fratre Petro de Sagey, monasterii de Miratorio monacho expresse professo, dispensatur, ut non obstantibus variis diversorum criminum et infamiarum notis, propter quae inhabilis merito habebatur, ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia seu beneficia quaecumque, etiam abbatialem includendo dignitatem, promoveri valeat et assumi. 29.  Ad idem pro fratre Philippo de Cabilone, monasterii Firmitatis monacho expresse professo, in diaconatus ordine constituto, qui licet per quatuor menses vel circiter apostataverit, ad omnes, etc. 30.  Ad idem cum fratre Nicolao Carrelk, monasterii de Ursicampo monacho expresse professo in sacerdotii ordine constituto, qui licet per decem dies apostataverit habitu regulari minime dimisso, ad omnes, etc. 31.  Ad idem pro fratre Girardo de Monstreolo, eiusdem monasterii de Ursicampo professo, qui per mensem vel circiter apostatavit. 32.  Ad idem pro fratre Philippo Carpentarii, professo monasterii de Bello prato, qui licet de contagio carnis notatus, non tamen convictus. 33.  Ad idem pro fratre Nicolao Berelli, qui licet de diversis criminibus fuerit accusatus non tamen convictus, imo per abbatem de Begar innocens et immunis inventus est, his non obstantibus, etc. 34.  Cum nobis flebilis extiterit porrecta supplicatio ex parte abbatis de Charone, quod lite pendente inter fratrem Nicolaum Berrandi, religiosum suum, et abbatem de Trizayo in curia Pictaviensi vel alias, et ipsi ex compromisso compacto transierint ad concordandum ad dictum monasterium de Trizayo, ubi per aliquos fautores dicti abbatis fuerit violenter captus et excussus de equo et castrum proximum deductus, prout constare poterit per debitam informationem, generale Capitulum committit abbatibus de Locoregio, de Gratia Dei et de Moroliis, aut duobus ipsorum in solidum, altero legitime impedito, quatinus de praemissis insolentiis iuste et rite se informent, et in proximo referant scriptotenus eidem generali Capitulo, in plenaria Ordinis potestate. 35.  Praesens generale Capitulum cassat et annullat omnes processus factos per abbatem in Alderspach contra abbatem de Cella Dei, et ipsum abbatem reponit in statu in quo erat ante processum, et declarat illos monachos, qui in ipsum abbatem de Cella Dei manus sacrilegas iniecerunt, tamquam conspiratores fore puniendos, sic quod principales mittantur ad Summum Pontificem et ceteri puniantur iuxta Ordinis diffinitiones, committitque abbati de Caesarea et fratri Petro de Fonte salutis, s. th. pr., quatinus ad ipsum monasterium de Cella Dei accedentes, de moribus et vita abbatis loci se diligenter informent, et si sua demerita exigant, deponant aut alias, prout viderint, puniant, necnon monachos conspiratores, in plenaria Ordinis potestate. Nihilominus suspenditur ipse abbas in Alderspach a sua iurisdictione in praefato monasterio de Cella Dei, usque ad nutum Capituli generalis. 36.  Magistro Ioanni de Istem, s. th. pr., per generale Capitulum committitur visitatio, reformatio ac omnimoda dispositio et ordinatio monasterii monialium de Rams, tam circa bonorum huiusmodi monasterii mobilium et immobilium conservationem, quam circa monialium emissionem et institutionem, cum plenaria Ordinis potestate, invocando in sui auxilium adiutorium et favorem abbatum vicinorum ac aliorum quorumcumque iudicum ecclesiasticorum et saecularium. 37.  Abbati de Fonte salutis in virtute salutaris obedientiae praecipitur, quatinus fratri Ioanni Veldner suo professo ad Sedem Apostolicam pro absolutione cuiusdam irregularitatis habenda transeundi necessitatem habenti, aut de rationabilibus expensis pro huiusmodi ad Curiam romanam transitu et absolutione obtinenda provideat, aut ipsum fratrem Ioannem in suo Fontis salutis monasterio, in suis loco et gradu recipiat et retineat. 38.  Fratri Ioanni de Silvanecto, monasterii Caroliloci nuper abbati, sub poena excommunicationis per generale Capitulum praecipitur, quatinus infra festum Omnium Sanctorum quamdam domum in Silvanecto situatam, in qua pendet pro signo figura pavonis, quam dictus de Silvanecto de pecuniis dicti monasterii tempore sui abbatiatus emisse dicitur, tradat et restituat dicto monasterio, prout iuris est ; alioquin elapso dicto termino idem Capitulum denuntiat ipsum de Silvanecto huiusmodi excommunicationis sententiam incurrisse, nisi causam allegare voluerit propter quam id minime fieri debeat, ad quam audiendam et decidendam abbati de Ursicampo, s. th. pr., committitur. 39.  Abbati de Begar, s. th. pr. per generale Capitulum districte mandando praecipitur, quatinus abbatem de Valle Richerii suas contributiones solvere recusantem, a divinis suspensum et excommunicatum, palam et publice, denuntiet et promulget ac in valvis ecclesiarum affigat seu affigi faciat, prout sibi videbitur expedire, ipsumque tamdiu suspensum et excommunicatum teneat, quousque huiusmodi contributiones suas ac ipsarum arreragia per ipsum et suum monasterium debita integraliter solverit, merueritque ab ipso de Begar absolutionis beneficium obtinere ; ubi autem huius diffinitionis executionem per se non possit idem de Begar peragere, alteri Ordinis abbati, de quo sibi expedire videbitur, committat. 40.  Isto anno renovata est diffinitio alio anno edita super reformatione Angliae, et dati sunt commissarii seu reformatores de Fontibus, de Wardona, de Coggeshale et de Furnesio, et ablata est illa clausula de expositione contributionum, et simpliciter commissa est eis recipiendi potestas et compellendi ad solvendum. 41.  Devotionem populi christiani, quam his diebus intemerata Dei Genitrix et Virgo Maria suis nobis miraculis in monasterio Prulliaci excitare dignata est, generale Capitulum sinceris amplectens affectibus, ipsamque benignis prosequens favoribus atque spiritualium largitione beneficiorum semper adaugere summe desiderans, omnibus et singulis utriusque sexus christicolis, praesertim provinciae Senonensis, in qua praefatum Prulliaci monasterium situm est, ecclesiam ipsius monasterii Prulliaci devote visitantibus plenariam bonorum omnium spiritualium, missarum videlicet, orationum, ieiuniorum, eleemosinarum, poenitentiarum, hospitalitatum, abstinentiarum, laborum, ceterorumque divini cultus obsequiorum, quae in dicto monasterio et toto Ordine fiunt, ac de cetero fient, participationem misericorditer idem Capitulum largitur et concedit. 42.  Generale Capitulum pio compassionis affectu inopiae et desolationi fratris Antonii Lemo, abbatis monasterii Beatae Mariae de Sagittario, in gratia reverendissimi in Christo patris et domini domini Bissarion, S.R.E. cardinalis episcopi Tusculani, legati Bononiae, capellani continui commensalis, condolens, consideransque, quod etsi universis christifidelibus misericordiae et caritatis viscera exhibere teneamur, hoc maxime fratribus et domesticis nostris obligamur adimplere, omnes et singulos abbates, ceterasque regulares personas Ordinis universi rogat, monet, requirit, hortatur, eisque praecipit, et mandat, quatinus in subsidium, relevationem et redemptionem eiusdem sororis ac duorum nepotum dicti abbatis, quos, ut asserit, in Constantinopolitanae urbis excidio et calamitate magnus ille Turcarum dominus, totius christianae religionis saevissimus impugnator, accepit et in suis manibus crudelissime ac miserabilissime detinet, de bonis a Deo sibi collatis tribuere ac erogare dignentur ; universis autem christifidelibus, qui eidem Antonio abbati manus porrexerint adiutrices, praesens generale Capitulum plenariam participationem omnium bonorum spiritualium, missarum, orationum, ieiuniorum, eleemosinarum, aliorumque divini cultus obsequiorum, quae in toto Ordine fiunt ac de cetero fient, misericorditer concedit. 43.  Generale Capitulum pro defensione libertatum Ordinis et multiplicibus in Curia romana expensis factis et fiendis, ac pro gratiis et privilegiis de novo impetrandis super gravaminibus Ordini illatis, et nisi celeriter occurratur inferendis, contributionem huius anni ad novem millium florenorum, sicut a quatuor annis citra taxata fuit, imponit, mandando omnibus contributionum receptoribus, quatinus a monasteriis ipsis et cuilibet ipsorum commissis, quottas abbates et conventus monasteriorum ipsorum iuxta dictam impositionem ad solvendum compellant. 44.  Quoniam ad notitiam praesentis Capituli generalis deductum relatu nonnullarum personarum fide dignarum sacratissimum Sudarium Domini nostri Iesu Christi, cuius praesentia pro nobis in eo more hominum involvi dignatus est, et totum nostrum specialiter Ordinem illustrare, proh dolor ! minus debite tractari, nec prout decet tantum iocale venerari, tum ratione carentiae personarum religiosarum a quibus eidem sacratissimo iocali minus honeste deservitur, tum ratione raritatis missarum, tum prout praedictarum personarum fide dignarum relatu nobis expositum extitit, aliquoties transeunt duo dies aut plures, quibus in dicta domo sanctissimi Sudarii missa non celebratur ; et frequentissime dictum sanctum iocale sine lumine extitit, quorum occasione ubi adesse deberet celebris devotio, intervenit vehemens divisio, tum ratione inhonestae conversationis religiosorum ibidem deservientium, qui quasi omnes dignoscuntur fore apostatae, tum culpa vel impotentia possessoris, qui in decrepitu constitutus praemissis vacare non valet, tum propter negligentiam prioris et conventus monasterii de Caduino, audiensque generale Capitulum periculum quod evidenter imminet erga tutam custodiam dicti sacratissimi Sudarii, de qua nonnulli ad quos pertinet conquesti sunt, aliisque causis et rationibus quas hic causa brevitatis omittit inserere, ipsum moventibus, videns denique quod nullum est propitius vel decentius monasterium, cui eiusdem sacratissimi iocalis servitium et custodia pro nunc exhiberi posset, quam monasterium Grandissylvae, quod per Dei gratiam abundat in copia monachorum et bonorum abundantia ; hinc est quod idem Capitulum cupiens quantum cum Deo poterit cultum divini nominis et eius divinum servitium, prout decens est, in praefato Sancto Sudario augere et exaltare, necnon praefatis inconvenientiis et periculis alienationis ab Ordine dicti Sancti Sudarii obviare ac tuitioni eiusdem sancti Sudarii salubriter providere, abbatibus de Bolbona et de Fonte frigido committendo praecipit et mandat quatinus, si de praemissis eisdem legitime constiterit, ipsum sacratissimum Sudarium cum suis membris, iuribus ac pertinentiis perpetuo uniat et incorporet monasterio et conventui monasterii Beatae Mariae Grandissylvae ipsum sanctum iocale et eius membra ac pertinentia a monasterio praedicto de Caduino et ex causa separando et in quantum poterunt dismembrando, et praedicto monasterio Grandis sylvae uniendo et incorporando, propriumque dicti monasterii Grandis sylvae membrum fore declarando, taliter quod liceat abbati et syndico monasterii Grandissylvae aut alteri ipsorum auctoritate propria, imo verius totius et praesentis Capituli generalis dictum sacratissimum Sudarium et eius membra, iura seu pertinentia recipere et recepta manutenere et possessionem eorumdem sibi auctoritate praedicta adiudicare, et hoc videlicet quam primum dictam abbatialem dignitatem dicti monasterii de Caduino vacare contigerit quoquomodo, aut dum nunc vivens abbas et possessor suum liberum ad praemissa praebuerit consensum, dum tamen ipse abbas et possessor nunc existens post adeptam possessionem dictorum sacri iocalis iurium ac pertinentium eiusdem per praefatum abbatem et syndicum monasterii Grandis sylvae gaudeat et potiatur et fruatur dignitate, honore, iuribus et emolumentis ac proventibus dicti sancti Sudarii, tamdiu quamdiu vitam duxerit in humanis, cum pactis et conventionibus sequentibus : primo quod dicti abbas et syndicus monasterii Grandissylvae teneant duos monachos studentes dicti monasterii de Caduino in dicta domo Sancti Sudarii monasterii Grandis sylvae sumptibus et expensis, eisdem providendo de victu et vestitu condecentibus. Item, quod dicti abbas et syndicus monasterii Grandissylvae tenebunt sex monachos sui monasterii bonae vitae et famae ac honestae conversationis, qui teneantur ibidem celebrare officium divinum, videlicet missas et alias horas canonicas bene et laudabiliter. Item, quod dicti abbas et syndicus teneantur singulis annis in festo Omnium Sanctorum solvere et pagare dictis abbati et conventui de Caduino tantam pecuniae summam, quantum constabit proventus dicti sacratissimi Sudarii valuisse et valere potuisse annuatim a decem annis citra, et hoc postquam abbas et syndicus monasterii Grandis sylvae pacificam dicti iocalis iurium et pertinentiarum tenuerint possessionem, cuius quidem dicti sancti Sudarii valoris inquisitionem et pecuniarum summae praefatis abbati et conventui de Caduino singulis annis in praefato Sanctorum Omnium festo fideliter solvendae, expressionem et taxationem praefatis abbatibus idem generale Capitulum tenore praesentium committit in plenaria Ordinis potestate. 45.  Praesens generale Capitulum propter varias ac multiplices rationes sufficienter motum et inductum, ac matura super hoc deliberatione praehabita, continuat seipsum ad duodecimam diem mensis septembris proxime futuram, et propter easdem rationes assignat locum celebrandi dictum Capitulum in *monasterio* Claraevallensi, ad quos diem et locum ex nunc pro tunc citantur omnes et singuli abbates Ordinis in dictis die et loco personaliter comparituri, salvis in omnibus apostolicis et regularibus Ordinis statutis, domino Cisterciensi benigniter committendo, ut causas urgentes praesentis Capituli diffinire possit et terminare, omnes et singulos abbates, qui in praesenti Capitulo fuerunt debite citati et non comparuerunt, aut excusationes sufficientes miserunt, reputando contumaces.

Anno Domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo sexto statuta sunt haec apud Cistercium, duodecima die mensis septembris, in eiusdem Cisterciensis Ordinis generali Capitulo. ORATIONES 1.  Pro beatissimo… *etc. ut in anno* 1455. 2.  Praeterea pro christianissimo… *etc. ut in anno* 1449. 3.  Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.  Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.  Postremo pro felicis… *etc. ut in anno* 1449. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.  Cum Ordo noster … *etc.* contributionem novem millium florenorum… *etc. ut in anno* 1449. [ALIAE DIFFINITIONES] 7.  Omnibus et singulis Ordinis abbatibus, generale Capitulum sua monasteria in manus patrum abbatum aut reformatorum Ordinis, resignandi concedit facultatem. 8.  Lamentabilem virorum litteratorum in Ordine desolationem praesens generale Capitulum, non sine gravi cordis amaritudine revolvens, tanto efficacius per opportunae provisionis remedium cupit occurrere, quanto lucidius per hoc conspicit ipsum Ordinem ampliora virtutum suscipere incrementa. Provisori igitur, magistro regenti et cellerario collegii Sancti Bernardi Parisius, et cuilibet ipsorum in solidum, in virtute salutaris obedientiae districte praecipiendo committit, quatinus omnes et singulos monasteriorum infrascriptorum abbates et conventus, sub poenis in Benedictina et aliis statutis Ordinis contentis, compellant, et quilibet eorum compellat ad mittendum cum sufficientibus provisionibus infra proximum Pascha unum studentem in praefato Sancti Bernardi collegio ; nomina vero huiusmodi monasteriorum sequuntur : videlicet de Dunis, de Claromarisco, de Vaucellis, de Nigro lacu, de Loco Sancti Bernardi, de Laude, de Ellantio, de Longovillari, de Cambrone, de Benedictione Dei, de Ioyaco, de Fonteneto, de Balerna, de Caroloco, de Theoloco, de Altacumba, de Altocristo, de Alpibus, de Albaripa, de Bella valle, de Bonavalle Viennensi. 9.  Visitationem et reformationem monasterii monialium de Corona Cœli, abbati de Langkheim per generale Capitulum hactenus commissam, praesens generale Capitulum certis ex causis rursus eidem committit usque ad septennium, in plenaria Ordinis potestate. 10.  Diffinitionem visitationis et reformationis omnium et singulorum monasteriorum in tota natione germanica existentium, ac generationis Morimundi in aliis nationibus, domino Morimundi, s. th. pr., retroactis annis datam et concessam, quoad singula eius puncta, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat in plenaria Ordinis potestate. 11.  Abbatibus de Heymerod et de Villario Metensi per generale Capitulum praecipitur, quatinus antiquam abbatissam sororem Ioannam de Lapide de Fristof et quatuor ex aliis monialibus, ad alia Ordinis monasteria transmittant, quousque monasterium de Bonavia, in quo nunc sunt, fuerit a debitis exoneratum. 12.  Abbatibus de Walkenrod, de Eberbaco et de Cella, praecipit generale Capitulum ut ad reformationem monasterii de Castro aquilae diligentiam adhibeant, in plenaria Ordinis potestate. 13.  Cum viros ecclesiasticos et maxime religiosos honestas deceat, omniumque insolentiam et turpitudinem fugere, omnibus et singulis collegii Sancti Bernardi Parisius scolaribus praesentibus et futuris, sub poena excommunicationis per generale Capitulum inhibetur, ne amodo vultus maculationes aut inhonestas contrectationes faciant vel inferant, provisori eiusdem collegii, qui pro tempore fuerit, in virtute salutaris obedientiae districte inhibendo, ne amodo huiusmodi inhonesta et turpitudines fieri quovismodo permittat, in hac parte rebelles et inobedientes per censuram Ordinis coercendo. 14.  Abusus varios et scandalosos quorumdam Ordinis abbatum, qui suae salutis obliti omnem disciplinam et correctionem Ordinis fugientes, servitutisque et obedientiae iugum, cui se devotius submiserant a se reiicere molientes, contra tam *apostolica* quam regularia eiusdem Ordinis statuta, causas et personas ipsius Ordinis, quas intra Ordinem et per personas ipsius tractari oportuerat, ipsius Ordinis iustitia minime requisita, ad diversa iudicia tam ecclesiastica quam saecularia trahere ubique, contra propriam conscientiam et iuramentum, secreta Ordinis revelare, multipliciterque famam Ordinis denigrare non erubescunt, praesens generale Capitulum de medio tollere, et per debitae provisionis remedium salubriter occurrere cupiens, conformiter ad statuta apostolica et regularia ipsius Ordinis, auctoritate apostolica roborata, statuit, ordinat et diffinit quod, quicumque abbas aut alia Ordinis persona, ad aliam praeterquam Ordinis audientiam ipsius personas evocare, aut ab eiusdem Ordinis iustitia et iudicio alibi praeterquam ad Summum Pontificem appellare vel per se vel per alium praesumpserit, excommunicationis sententiam incurrant ipso facto, declaratque idem Capitulum contrarium facientes tamquam Ordinis proditores, inobedientes, rebelles et excommunicatos ab omnibus et singulis personis Ordinis cautius evitandos, omnibus et singulis patribus abbatibus et reformatoribus Ordinis districte praecipiendo, quatinus contra tales ad huiusmodi sententiae excommunicationis promulgationem, et ulteriores poenas et sententias in statutis Ordinis contentas indissimulanter procedant, praesentemque diffinitionem notificent, invocato ad hoc quorumcumque dominorum ac iudicum ecclesiasticorum et saecularium auxilio et favore. 15.  Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum in toto regno Angliae et partibus Walliae consistentium, abbatibus de Fontibus, s. th. pr., de Furnesio in provincia Eboracensi, de Wardona et de Coggeshale cum adiuncto secum in Wallia, in provincia Cantuariensi tam coniunctim quam divisim, praesens generale Capitulum committit cum certis clausulis per dominum Cistercii postea declarandis. 16.  Ad idem committitur abbati de Dublinia in regno Hyberniae, cum potestate sibi associandi abbatem vel abbates, prout sibi videbitur expedire. 17.  Ad idem abbati de Cella Sanctae Mariae, in regno Bohemiae et Silesiae. Ad idem abbati de Comprovincia, in regno Poloniae. 18.  Generale Capitulum sufficienter informatum super temeritatibus, insolentiis et praesumptionibus fratris Petri alias Overhof, monachi monasterii de Dunis expresse professi, quibus nedum monasterium ipsum de Dunis et ipsius personas immerito diffamare, imo et proprii abbatis reverentiam, obedientiam ac subiectionem debitas subterfugiendo et vilipendendo ipsum abbatem suum contra Ordinis instituta ad iudicium trahere et ipsum diffamare non erubuit, ut talibus temerariis et inobedientibus filiis via praecludatur erroris, salubrisque apponatur talibus morbis medicina, praefato abbati de Dunis idem Capitulum in virtute salutaris obedientiae districte dat in mandatis, quatinus ipsum fratrem Petrum capiat, captumque in strictis carceribus detineat usque ad nutum Capituli generalis, invocato ad hoc, si necesse fuerit, quorumcumque dominorum ac iudicum ecclesiasticorum et saecularium auxilio et favore. 19.  Cum severitate debita refrenari debeat peccantium temeritas, praesens Capitulum abbati de Dunis districte praecipit et mandat, quatinus fratrem Nicasium Arnoldi suum suique monasterii monachum expresse professum, in apostasia, furtis et sacrilegiis non modicis deprehensum taliter secundum Ordinis statuta puniat et corrigat, quod de cetero talia attentare seu committere formidet, sitque sua ceteris correctio in exemplum. 20.  Abbati de Caesarea, s. th. pr., per generale Capitulum committitur, quod diligenter examinet causam quam movere intendit abbas in Hilaria contra provisorem collegii Ordinis in Vienna, ipsamque fine debito terminet, in plenaria Ordinis potestate. 21.  Contractum vitalitiorum 40 florenorum renensium inter monasterium de Otterburg et sororem Margaretam Daylberg, abbatissam in Macra, tamquam iniustum et inhonestum et nullo iure standum, praesens Capitulum generale cassat, irritat et annullat, mandando abbatibus de Heysterbach, quatinus inhibeat sub excommunicationis et depositionis poena eidem abbatissae, ne amodo aliquid exigat ratione praedicti tractatus a praedicto monasterio de Otterburg, et si in hoc rebellis fuerit, ad ulteriores poenas et sententias procedat, in plenaria Ordinis potestate. 22.  Abbati de Aceyo per generale Capitulum praecipitur, quatinus fratrem Gerardum de Pagneyo, suum professum a lepra percussum, de medio aliorum tollat eumque seorsum habitare faciat, et de camera seorsum ac necessitatibus provideat, prout iuris est et rationis. 23.  Fratri Iacobo Roys monasterii de Populeto professo, in civitate Parisiensi studenti, in virtute salutaris obedientiae, et sub excommunicationis poena districte praecipiendo mandatur per idem Capitulum generale, quatinus infra octo dies a notificatione computendos, ad collegium Sancti Bernardi suum in eodem prosecuturus studium personaliter accedat, permaneatque in eodem, aut ad proprium monasterium redeat, non obstante quacumque praeterita licentia per ipsum a domino Cistercii obtenta, omnibus et singulis praefati collegii scolaribus graduatis et non graduatis inhibendo, ne sibi aliquam iniuriam faciant aut inferant. 24.  Generale Capitulum abbatibus de Frigido monte et de Bello prato Belvacensi committit, quatinus diligenter se informent an tractatus, cui praesens diffinitio annectitur, pro utilitate monasterii de Fulcardimonte sit factus, super quo proximum generale Capitulum debite informare non omittat. 25.  Abbatem de Insula Barrensi sub poena excommunicationis sufficienter monitum ad mittendum unum scolarem Parisius infra festum Paschae novissime lapsum, quia nondum misit, licet numerum et facultatem sufficientem habuerit, et habeat, praesens generale Capitulum in his scriptis denuntiat excommunicatum, et ipsum nihilominus in his scriptis monendo, quatinus infra proximum festum Omnium Sanctorum ad idem Parisiense studium cum provisione debita fratrem Nicolaum de Heppen transmittat, sub poena solvendi duplum expensarum, quas idem studens fecisset, si in dicto studio praesens extitisset, ad cuius dupli solutionem abbas de Tribus fontibus ipsum, si huiusmodi studentem transmittere infra praedictum terminum distulerit, per censuras Ordinis compellat, in plenaria Ordinis potestate, quod quidem duplum idem de Tribus fontibus cellerario Sancti Bernardi transmittat in reparationem dicti collegii convertendum. 26.  Generale Capitulum sufficienter informatum super pluribus infamiis, diffamationibus et scandalis quibus in monasterio Sancti Hilarii, Hylerdensis, occasione ingressus plurium personarum saecularium in ipsum monasterium Sancti Hilarii exortis, abbatissae eiusdem monasterii sub poena excommunicationis et depositionis inhibetur, ne huiusmodi saeculares ipsum monasterium et Ordinis famam denigrantes introducat seu introduci faciat vel permittat. 27.  Licet Ordo noster Cisterciensis variis et multis indulgentiis et privilegiis a priscis temporibus sit munitus atque dotatus, ad praesentis tamen Capituli audientiam dolenter pervenit, quod ipsa privilegia et indulgentiae in diversis mundi partibus, et praesertim in Thuringia, Miscena, Saxonia, Hassia, Westphalia et partibus circumvicinis multipliciter, multisque modis impugnantur, enervantur atque laeduntur in maximum Ordinis et personarum ipsius praeiudicium et scandalum, quibus praesens generale Capitulum de remedio cupiens providere opportuno, statuit, ordinat et diffinit quod omnes et singuli praedictarum partium abbates, singulis annis solvant et tradant abbatibus de Walkenrode et de Cella Beatae Mariae summam duarum coronarum Franciae vel valorem ipsarum, ut ipsae summae per ipsos receptae conserventur in defensionem huiusmodi privilegiorum, et non alias convertendas ; ad cuius quidem summae solutionem ipsi de Walkenrode et de Cella universos et singulos huiusmodi partium abbates per censuras Ordinis compellant, in plenaria Ordinis potestate, dum tamen adversus Ordinem aut suos superiores non militent, in convocatione patrum abbatum fidele computum de receptis reddituri. 28.  Abbati de Heymmerode per generale Capitulum committitur, quatinus ad instantiam domini archiepiscopi Coloniensis, et praepositi Maguntinensis, moniales de monasterio Sanctae Catharinae prope Lyns oppidum expellere et loco earum religiosos secundum facultatem monasterii ponere et taxare valeat, in plenaria Ordinis potestate. 29.  Domino Cisterciensi per generale Capitulum committitur, quatinus praeceptum factum per abbatem Bonae vallis Pictaviensis, super abbatiali dignitate monasterii de Columna, videat et examinet, ipsumque processum confirmet vel infirmet, vocato abbate Prulliaci, eiusdem monasterii de Columna patre abbate, in plenaria Ordinis potestate. 30.  Ad instantiam abbatis de Ursicampo, s. th. pr., cum fratribus Ioanne Lardin, Guillelmo Grissin, et Geraldo Monstreclo, monasterii eiusdem de Ursicampo monachis expresse professis, misericorditer dispensatur, quod non obstante infamia et inhabilitate, quam per aliquod temporis spatium evagando per saeculum contraxerunt, propter quod merito inhabiles reputati sunt, ad actus Ordinis legitimos, voces, gradus, officia et dignitates, etiam abbatiali inclusa, promoveri valeant et assumi. 31.  Ad idem cum sorore Maria de Lens, in monasterio monialium Vallis benedictae professa (pro puerperio). 32.  Ad idem pro fratre Petro de Gendre, monasterii de Aceyo professo (pro apostasia). 33.  Ad idem pro fratre Guillelmo Garnier, monasterii de Stella Pictaviensi professo (pro carnis contagio). 34.  Ad idem pro fratre Ioanne Chambrelent, monasterii de Valloliis professo (pro apostasia). 35.  Generale Capitulum sufficienter informatum de vita laudabili, scientia et bona dispositione ad actus scolasticos et virtuosos fratris Ioannis Bloy, monasterii de Castellariis monachi, ac studentis in collegio Sancti Bernardi Parisius, in sacra pagina baccalarii formati, ipsum propterea usque ad magisterium inclusive retinet et mandat retineri in praefato collegio Sancti Bernardi Parisius, mandatque abbati et officiariis dicti monasterii de Castellariis, quatinus usque ad dictum magisterium praedicto fratri Ioanni Bloy de necessitatibus sufficientibus provideant, domino Claraevallensi, s. th. pr., committendo, quatinus ad praedicta observanda per dictos abbatem et officiarios de Castellariis per censuras Ordinis compellat, in plenaria Ordinis potestate. 36.  Ad idem pro fratre Ioanne de Marreyo, monasterii de Gratia Dei professo, in sacra pagina baccalario et studenti dicti collegii Sancti Bernardi, conceditur. 37.  Cum secundum Ordinis statuta, pro aliqua monasterii dispositione principes et potentes adiri minime debeat, conformiter ad ipsa statuta, et sub poenis in eisdem contentis praesens generale Capitulum inhibet districte conventui monasterii de Longovillari, ne aliquos dominos vel potentes pro ipsius monasterii dispositione, ordinatione, statu aut ad audiendum computa vel alias, adire praesumant. 38.  Abbati de Novo castro per generale Capitulum misericorditer conceditur, quatinus dehinc ad triennium omnibus et singulis christicolis utriusque sexus ad relevationem et reaedificationem sui monasterii manus adiutrices porrigentibus participationem omnium bonorum spiritualium, quae in toto Ordine fiunt, et Domino concedente de cetero fient, possit indulgere. 39.  Abbati de Comprovincia per generale Capitulum committitur conformiter ad diffinitionem anno Domini 1450 editam, quatinus omnes et singulos Ordinis abbates regni Poloniae ad mittendum scolares suos ad studium Cracoviense, cum debitis provisionibus et expensis, per censuras Ordinis compellat, in plenaria potestate. 40.  Attenta monasterii Bullencuriae paupertate et inopia, praesens generale Capitulum, pro anno praesenti dumtaxat, misericorditer moderat et remittit quottam contributionis sibi impositae ad duos florenos. 41.  Ad idem pro abbate de Altofonte. 42.  Ad idem pro abbate de Cheminione. 43.  Per generale Capitulum in virtute salutaris obedientiae, abbati de Fonte frigido praecipitur, quatinus fratrem Petrum de Espineyo, monachum monasterii de Bullione expresse professum, infra festum Omnium Sanctorum proxime futurum ad proprium monasterium de Bullione remittere non omittat. 44.  Abbati Fossae novae, s. th. pr., ac procuratori generali Ordinis in Curia romana, per generale Capitulum committitur, quatinus per omnes vias sibi possibiles revocationem cuiusdam summae 60 florenorum per fratrem Eberhardum Molitor, apostatam monasterii de Alba, pro abbate monasterii de Gelassaro, supra dictum monasterium de Alba a domino nostro Summo Pontifice impetratam tamquam nimiam et excessivam, ad expensas dicti monasterii de Alba faciat fieri et procuret, omnibus et singulis Ordinis abbatibus committendo, quatinus praedictum fratrem Eberhardum, ubicumque repertus fuerit, capiant seu capi faciant et incarcerari usque ad nutum Capituli generalis. 45.  Abbati Sanctarum Crucium, s. th. pr., per generale Capitulum conceditur, quod cum de Laus pluribus regularibus personis abundet, de ipsis suis religiosis monasterio Bolbona propriis religiosis per mortem destituto, valeat providere. 46.  Generale Capitulum abbati de Longovillari, misericorditer concedit, ut omnes et singulas personas regulares sibi subiectas, semel in foro conscientiae absolvere valeat ab omnibus et singulis casibus, peccatis et sententiis generali Capitulo reservatis, quodque idoneum confessorem de Ordine sibi valeat eligere, qui ipsum ab huiusmodi casibus valeat absolvere. 47.  Contractus vitalitiorum sororum Elisabeth Mentelerin, monialis in Inferiori Schonveld, super anniversario et aliis praetensis ibidem, generale Capitulum tamquam iniustum et invalidum cassat penitus, revocat et annullat ; eidem sorori in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena districte mandando, quatinus in huiusmodi negotio suo visitatori obediat. 48.  Generale Capitulum de damnabili et sinistro regimine monasterii abbatis Vallis regalis in Anglia dolenter informatum, abbatibus de Wardona et de Coggeshale, in virtute salutaris obedientiae et sub *excommunicationis* poena, *districte* mandando et praecipiendo committit, quatinus ad praedictum Vallis regalis monasterium personaliter accedentes, reformanda reforment et corrigenda corrigant, in plenaria Ordinis potestate. 49.  Ad supplicationem domini comitis Willermi de Oeting, ac abbatissae et conventus monasterii in Zimmern, abbati de Fonte salutis per generale Capitulum committitur, quatinus secundum suam conscientiam cum praedictis dispensare valeat ut impignorare vel ad vitas hominum vendere, quantum sibi videbitur expedire pro ipsius monasterii relevatione, in plenaria Ordinis potestate. 50.  Ad instantiam et humilem supplicationem magistri Gaufridi de Constantino, s. th. pr., monasterii de Alneto professi, quod monasterium multas et varias habuit expensas in promotione dicti magistri Gaufridi ad magisterium sustinere, praesens generale Capitulum contributiones per ipsum monasterium de Alneto debitas per quinquennium, a fine quinquennii iam sibi per aliam diffinitionem concessi computandum, penitus quittat et remittit, in subsidium et sublevationem expensarum dicti magistri Gaufridi convertendas. 51.  Singularem affectionem et pium zelum, quem ad relevationem reaedificationemque collegii Sancti Bernardi Parisius dominus Firmitatis, s. th. pr., in animo gerit, et effectu volens praesens generale Capitulum prosequi, eidem domino Firmitatis favorabiliter concedit, ut certum locum in dicto collegio ad hoc congruum et opportunum valeat eligere, in quo iuxta suae probae maturitatis discretionem, pro se suisque successoribus et monachis habitationem aedificare possit, sic tamen quod nullum cuiquam praeiudicium afferat vel documentum. 52.  Cum privilegia Ordinis communia et libertates communibus expensis tueri debeant et defendi, et magistri Ioannes de Pratis, s. th. pr., pro monasterio Fusniaci, et Guillelmus pro monasterio Signiaci contendentes, pro tuitione et defensione huiusmodi privilegiorum et libertatum, multiplices habuerint et adhuc habeant sustinere expensas, subsidium caritativum abbatibus omnibus etiam abbatissis Ordinis totius provinciae Remensis praesens generale Capitulum imponit, de Ursicampo, s. th. pr., et de Tribus fontibus monasteriorum abbatibus committendo, quatinus huiusmodi subsidium fideliter imponant, impositumque per censuras Ordinis solvi compellant, praedictis de Fusniaco et Signiaco, prout opus fuerit distribuendum, de super quo fidele computum domino Cisterciensi reddere tenebuntur. 53.  In favorem mutui ducentorum scutorum auri quod pro reaedificatione collegii Sancti Bernardi lamentabiliter ruinosi, dominus Firmitatis, s. th. pr., favorabiliter impertiri dignatur usufructuum, et receptionem omnium et singulorum praefati collegii reddituum usque ad plenam et integram huiusmodi mutui refusionem, praesens generale Capitulum concedit et committit, dempto redditu stalarii Furnensis. 54.  Ad idem abbati de Dunis pro eodem redditu stalarii Furnensis, qui ad huiusmodi collegi reaedificationem centum mutuare permittit. 55.  Abbatibus de Eberbaco et de Villario Metensi committit generale Capitulum quatinus debite informent si venditio et alienatio trium domorum, in civitate Trevirensi ad abbatem de Heymerod, pertinentium debeant cedere ad huiusmodi monasterii utilitatem, quod si ita invenerint, licentiam ipsas vendendi valeant concedere, in plenaria Ordinis potestate. 56.  Attenta paupertate et inopia monasterii de Otterburg, contributiones dicti monasterii, dehinc ad quinquennium, *praesens* generale Capitulum moderat et remittit ex uberiori gratia, sabbatem ipsius monasterii a missione studentis ad universale studium absolvendo. 57.  Ad humilem supplicationem et requestam abbatis monasterii de Recluso, generale Capitulum monasterium ipsius, attenta paupertate, a solutione contributionum per immediate sequens quinquennium penitus quittat et absolvat. 58.  Abbatem Regalis montis, s. th. pr., provisorem et cellerarium collegii Sancti Bernardi Parisiis, et quemlibet eorum in solidum praesens generale Capitulum suos constituit et ordinat procuratores generales et nuntios speciales ad promovendum, procurandum, tractandum et appunctuandum, pro et nomine totius Ordinis, cum reverendis doctoribus et magistris sacrae theologiae professoribus Universitatis Parisiensis, ut omnes et singuli collegii Sancti Bernardi Parisiis studentes, more studentium collegii Cluniacensis et aliorum de Ordine sancti Benedicti, ad lecturas bibliae et cursum sententiarum, actusque et gradus scolasticos valeant promoveri, secundum privilegia Ordinis Cisterciensis concessa ; dans eisdem procuratoribus plenariam potestatem renuntiandi privilegiis et consuetudinibus eisdem studentibus Sancti Bernardi concessis, quibus more Mendicantium ad huiusmodi lecturam bibliae et sententiarum, ac ad licentiam hactenus consueverunt promoveri ; promittens idem Capitulum bona fide ratum et gratum habere, quidquid per dictos procuratores nostros aut alterum eorumdem tractatum, procuratum, appunctuatum extiterit, seu renunciatum, in praemissis et quolibet praemissorum. Datum … etc. 59.  Cum, sicut ad praesentis Capituli audientiam dolenter pervenit, lis seu controversia sit mota et pendeat inter abbates de Fontibus, s. th. pr., ex una et de Woburnia eidem de Fontibus immediate subiectum ex altera partibus, praesens generale Capitulum huiusmodi litem et controversiam salubriter terminare cupiens, abbatibus de Bella landa et de Melsa Eboracensi, et de Pipewel monasteriorum abbatibus praedictas partes ad certum tutum locum, per censuras Ordinis, coram ipsis convocandi et citandi huiusmodi litem et controversiam audiendi, tractandi, examinandi, diffiniendi et determinandi, similiterque sententiandi in eadem cum potestate huiusmodi lite pendente, praefatum monasterium de Woburnia visitandi, reformandi, corrigendi, instituendi et destituendi, omnia et singula, quae tam in capite quam in membris, videbunt aut invenerint esse visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda, invocato ad hoc quorumcumque dominorum et iudicum ecclesiasticorum et saecularium auxilio et favore. Omnibus igitur et singulis praefatorum monasteriorum de Fontibus et Woburnia, ceterisque Ordinis subditis regularibus personis in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena firmiter dat idem Capitulum in mandatis, quatinus eisdem de Bella landa, de Melsa et de Pipewel pareant humiliter et devote. 60.  Diffinitionem visitationis et reformationis omnium et singulorum monasteriorum Ordinis utriusque sexus et cuiuscumque generationis existant, in regnis et dominiis regis Arragonum, abbati Sanctarum Crucium, s. th. pr., annis retroactis, datam et concessam, quoad singula eius puncta, praesens generale Capitulum dehinc ad triennium continuat et renovat, in plenaria Ordinis potestate. 61.  Fratrem Ioannem de Seri dudum abbatem de Sygniaco, Ioannem de Bulsicourt, Ioannem de Puteolis, Petrum de Alneto et Ioannem de Aubigny, cum sibi adhaerentibus fratribus propter suas contumacias, rebelliones, inobedientias aliaque diversa sua crimina quibus etiam laboravit et laborat contra Ordinis libertates, praesens Capitulum generale denuntiat fore et esse excommunicatum et excommunicatos, aliisque poenis diversis plectendos, et inhibet sub poena conspirationis priori, subpriori, cellerario, ceterisque officiariis praedicti monasterii Sygniaci, ne eidem fratri Ioanni se socient aut sibi aliquid administrent quousque beneficium absolutionis obtinere promeruerit, praecipitque et mandat idem generale Capitulum omnibus et singulis Ordinis personis cuiuscumque dignitatis existant, et super hoc fuerint requisitae, quatinus praesentem diffinitionem, alter alterum non expectantes, debitae executioni demandent. 62.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Ioannis Besronis ad abbatialem dignitatem in monasterio de Thela, alias de Montheront, ex resignatione domini Stephani Zeloti, quondam abbatis eiusdem monasterii praedicti de Thela, per abbatem de Alto cristo commissarium, rite et canonice factas, prout in decreto cui nostrae praesentes annectuntur, plenius continetur, praesens generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat. 63.  Ad idem pro fratre Petro de Parisiis per abbatem de Fonteneto, seu eius commissarios, ad monasterium de Excallens ordinato et promoto. 64.  Ad idem pro fratre Ioanne de Castelleto per dominum Pontigniaci, ad monasterium de Fonte Ioannis ordinato et promoto. 65.  Ad idem pro fratre Guillelmo in sacra theologia licentiato, monasterii Vallis Sancti Lamberti religioso, electo et confirmato per dominum Claraevallensem, s. th. pr., et abbatem de Igniaco ad monasterium de Signiaco. 66.  Ad idem pro fratre Ioanne de Bagneux per dominum Claraevallensem, s. th. pr., seu eius commissarios, per electionem promoto a monasterio de Excallens ad monasterium de Regniaco, prout in decreto, etc. 67.  Ad idem pro fratre Petro Pipon, per abbatem Regalis montis, s. th. pr., auctoritate domini Cisterciensis commissarium, assistente sibi per electionem ad monasterium de Briostel, alias de Lanneyo, assistente etiam patris abbatis commissario, eidem monasterio promoto. 68.  Ad idem pro fratre Erasmo, per abbatem de Ylaria per viam compromissi electo et promoto ad monasterium de Cella angelorum. 69.  Ad idem pro fratre Hugone de Pulcrovisu, per dominum Pontigniaci promoto per electionem ad monasterium de Bonoradio. 70.  Ad idem pro fratre Ioanne Wagner, per electionem ad monasterium de Maris stella per abbate de Salem, patrem abbatem eiusdem monasterii de Maris stella promoto. 71.  Ad idem pro fratre Thoma Munemothe, per electionem ad monasterium de Tinterna per abbatem Wardonarum promoto. 72.  Ad idem pro fratre Georgio Bourgeois electo, et per dominum Claraevallensem, s. th. pr., ab abbatialem monasterii de Moris promoto. 73.  Ad idem pro fratre Ioanne de Sancta Agata, ad monasterium de Ferraria per electionem et per dominum de Berola seu abbatem de Rivo sicco eius commissarium, prout in decreto patet, etc. 74.  Ad idem pro abbate de Tribus fontibus. 75.  Frater Ioannes abbas Cistercii, nostri totius Ordinis *generalis* Capituli plenaria potestate fungens, venerabilibus coabbatibus nostris, … (*nil aliud in ms*). 76.  Fratri Ioanni Crotier, dudum monasterii de Miratorio abbati, per generale Capitulum praecipitur, quatinus omnia et singula bona in memoriali, cui praesens diffinitio annectitur, declarata, abbati moderno eiusdem monasterii de Miratorio, sub poena proprietarii, furti seu sacrilegii indilate, visis praesentibus, restituat. 77.  Frater Ioannes, abbas Cistercii, ceterique Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, notum facimus universis praesentes litteras inspecturis, quod cum de et super quodam processu seu moveri sperato inter venerabilem abbatem monasterii Fossae novae, s. th. pr., et carissimum fratrem Martialem, ratione dignitatis abbatialis monasterii Fontisfrigidi, Narbonensis dioecesis, se penitus sententiae nostrae et determinationi submiserint, seque firmiter servaturum perpetuo promiserint id quod per nos decisum et sententiatum fuerit, licet tam ex canonica electione de persona eiusdem abbatis Fossae novae ad dignitatem abbatialem ipsius monasterii Fontisfrigidi, quam ex bullis Sanctissimi Domini nostri Papae pro parte ipsius abbatis Fossae novae exhibitis, visisque etiam omnibus et singulis per eumdem fratrem Martialem productis, nobis sufficienter apparuerit praefatum abbatem Fossae novae ius habuisse et habere in ipsa dignitate abbatiali dicti monasterii Fontisfrigidi, et ius ipsum etiam praefato Martiali consentiente, approbante et ratum habente, eidem abbati Fossae novae adiudicaverimus ; nihilominus quoniam praefatus abbas Fossae novae ex mera liberalitate coram nobis iuri praefato, quod sibi in dicto monasterio Fontisfrigidi competebat, et idem per nos sententiatum et adiudicatum fuerat, penitus, simpliciter et absolute in manibus domini Cistercii cessit et renuntiavit ; hinc est, quod eiusdem fratris Martialis idoneitatem, sufficientiam, circumspectionem, ceterasque virtutes considerantes, ipseque dominus Cistercii praefatum Martialem in abbatem et pastorem dicti monasterii Fontisfrigidi auctoritate Ordinis creavit, promovit, instituit et ordinavit, sperantesque in eo qui virtutes largitur et proemia, monasterium ipsum Fontisfrigidi per solertem diligentiam, et circumspectam directionem eiusdem Martialis, gratia Dei dirigente, felicia in spiritualibus et temporalibus reportaturum incrementa, huiusmodi cessionem, renuntiationem praefati abbatis Fossae novae super praefato iure monasterii Fontisfrigidi, necnon creationem, promotionem, ordinationem et institutionem ipsius *fratris* Martialis in abbatem eiusdem monasterii Fontisfrigidi per eumdem dominum Cistercii factam ratificavimus, confirmavimus et approbavimus, tenoreque praesentium ratificamus, confirmamus et approbamus ; omnibus igitur et singulis eiusdem monasterii Fontisfrigidi regularibus personis et vacellis firmiter damus in mandatis, quatinus ipsum Martialem tamquam verum et indubitatum eorum abbatem suscipiant, ac eidem debitas reverentiam et obedientiam humiliter et devote reddant. Datum Cistercii sub sigillo praefatorum Diffinitorum eiusdem Capituli, anno Domini 1456, die 14 mensis septembris. 78.  Abbatibus de Tribus fontibus, de Longovado, et de Moris, et cuilibet eorum per se et in solidum committit generale Capitulum, quatinus omnes abbates et abbatissas, et utriusque sexus personas Ordinis quos et quas alter eorum invenerit domino abbatis Claraevallis, s. th. pr., et eius monasterio in aliquibus pecuniarum summis, vel rebus aliis quibuscumque obligatos seu debite teneri, per censuras Ordinis et alia iuris et iustitiae remedia ad satisfaciendum eidem et suo monasterio viriliter et debite compellant, in ipsius Capituli generalis plenaria potestate. 79.  Ad idem pro abbate de Caroliloco, abbatibus de Regalimonte, s. th. pr., de Vallibus Sernaii et provisori collegii Sancti Bernardi, Parisiis. 80.  Ab idem pro abbate de Tribus fontibus, dominis abbatibus de Claravalle et de Morimundo, s. th. pr., et cuilibet ipsorum in solidum. 81.  Ad idem pro abbate Ursicampi, s. th. pr., abbatibus de Longo ponte et de Gardo. 82.  Ad idem pro abbate de Prulliaco, abbatibus de Regalimonte, de Caroliloco, de Locoregio et de Albis petris. 83.  Abbati de Carraceto per generale Capitulum committitur, quatinus ad monasteria de Spina in Castella et de Melone in Galecia personaliter accedens, assumptis abbate vel abbatibus, quem vel quos assumendis dignum duxerit, si necesse sibi visum fuerit, aut indiguerit, eadem monasteria in spiritualibus et temporalibus, in capite et in membris, visitet et reformet, omniaque et singula quae in eisdem monasteriis et quolibet ipsorum visitanda et reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda invenerit, abbatesque eorumdem monasteriorum, si clarescentibus eorum criminibus et culpis, de quibus graviter delati sunt in eodem Capitulo, a dignitate abbatiali deponendo, et alios novos abbates per electionem canonicam aut provisionem, secundum papalia et Ordinis instituta consuetam instituendo, in ipsius generalis Capituli plenaria potestate. 84.  Generale Capitulum declarat processum per abbates de Moris et de Valle regis, commissarios domini Claraevallis, s. th. pr., super destitutione fratris Cousin, et institutione fratris Ioannis Motois, quondam monachi professi et cellerarii monasterii de Vaucellis, legitime beneque fuisse et esse factam, necnon electionem et promotionem inde secutas ratificat et approbat. 85.  Abbati de Carraceto committitur per generale Capitulum, quatinus se informet quibus viis, modis et titulis frater Aries, qui se gerit pro abbate de Ursaria seu Ossera fuit aut est abbas eiusdem monasterii, et si invenerit antiquum abbatem, qui ante dictum Arietem praesidebat, non renuntiasse in consistorio secreto Domini Papae, quodque in bullis provisionis ipsius Arietis non sit expressum renuntiasse, et quod Dominus noster Papa non dicat in dictis bullis de consensu venerabilium fratrum nostrorum S.R.E. cardinalium, ipsum Arietem declaret et publicet, ubi oportebit et sibi visum fuerit, fuisse et esse excommunicatum, et non esse abbatem, cum excommunicatus gratiam dignitatis impetrare aut obtinere non possit, declaretque ipsum Arietem contra privilegia et gratias per Summos Pontifices Ordini concessas egisse, propter quod venit puniendus et dignitate privandus, si quam iusto titulo haberet, privetque dictum Arietem suo praetenso et falso iure et monasterio, secundum papalia et Ordinis instituta, de persona sufficienti et idonea provideat, in ipsius generalis Capituli plenaria potestate. 86.  Generale Capitulum vidit provisionem per dominum nostrum Papam modernum factam fratri Herverio Auberi, super dignitate abbatiali monasterii de Domo Dei, alias de Nigro lacu, domino Claraevallis, s. th. pr., immediate subiecto, ipsamque ob reverentiam dictae Sedis Sanctae Apostolicae laudavit, gratamque habuit et habet ; mandans omnibus personis regularibus eiusdem monasterii, quatinus eidem Herverio eorum abbati, qui patri abbati praedicto et Ordini solemniter promisit esse verus obediens, incunctanter et omni scrupulositate postposita obediant et secundum regularia statuta pareant. 87.  Abbati de Tribus fontibus per generale Capitulum committitur, quatinus se informet de occisione cuiusdam novitii in monasterio de Caladia, casu fortuito occisi, in praesentia fratris Ioannis Florent, monachi monasterii praedicti de Caladia, et si invenerit eumdem fratrem Ioannem in aliqua levi culpa aut causa mortis dicti novitii, oppressione seu casu cuiusdam arboris, occisi esse obnoxium, ipsum absolvat et iuxta suae culpae modum puniat, in dicti Capituli generalis plenaria potestate. 88.  Cum exigentibus gravibus criminibus, excessibus et nefandis actibus fratris Ioannis Daharo, asserti abbatis de Ferraria, anno Domini 1454, per abbatem de Loco regio, commissarium pro tunc in regnis Castellae et aliis Hispaniae regnis, fuerit idem Daharo iuxta apostolica et Ordinis nostri instituta legitime a dignitate abbatiali et omni honore praelationis, regimineque spirituali et temporali dicti monasterii de Ferraria depositus, et in ipsius Ordinis nostri generali Capitulo anni 1454, viso processu depositionis praedictae fuerit sententia depositionis praedictae approbata, dictumque quod legitime processum fuerit ; et nihilominus post huiusmodi depositionem et novi abbatis institutionem mala malis cumulando, abbatem qui ei successerat, occiderit aut occidi procuraverit, prout Capitulo relatum est, bonaque ipsius monasterii in magna quantitate rapuerit et *apostataverit,* mineturque graviora scandala facere in dedecus et gravamen dicti monasterii et Ordinis, nisi celerius occurratur, generale Capitulum diffinitionem alias super depositione sua factam approbat et denuo declarat esse legitime factam, mandans abbatibus de Carraceto, de Sancto Prudentio, de Boscheto et de Mathaplana, quatinus depositionem praedictam, hac nostra confirmatione roboratam, executioni demandent, ipsumque fratrem Ioannem capiant aut capi faciant et incarcerent, et iuxta suorum exigentiam criminum puniant, in plenaria ipsius Capituli et Ordinis potestate, invocato ad hoc venerabilium carissimorum commendatorum et religiosorum magistratuum de Calatrava et Alcantara, de Avis et de Montesia, et quorumcumque dominorum ecclesiasticorum et saecularium auxilio et favore. 89.  Cum abbas Sacramoeniae commissarius esset ad iura Ordinis tuenda et defendenda, criminaque punienda, et ad aures Capituli generalis deductum fuerit, quod virum criminosum, et propter sua demerita a dignitate abbatiali, qua in monasterio de Ferraria erat sublimatus, legitime depositum in errore suo nutriverit et ei favores et honores exhibuerit, ipsum in gradum pristinum restituendo, de quo potestatem non habebat, sed excessit terminos suae commissionis, ipsum generale Capitulum declarat praetensam potestatem non habuisse, irritaque omnia per ipsum circa istam materiam facta et attentata ; mandans abbatibus de Carraceto, de Sancto Prudentio, de Mataplana et de Boscheto et eorum cuilibet, quatinus praesentem diffinitionem eidem de Sacramœnia intiment, aut legitime intimari faciant. 90.  Quia a diebus multis monasterium de Valle bona in regno Castellae se substraxit et divisit ab unitate Ordinis, licet magna industria laboratum sit, et plurima sollicitudine et diligentia quaesitum et procuratum, quatinus reverti curarent religiosi ipsius monasterii ad eiusdem Ordinis unitatem, qui in sua pertinacia et singulari opinione perdurantes reverti contempserunt, propter quod veniunt apud Deum et homines nimium culpandi et puniendi, ac iuribus, libertatibus, honoribus et dignitatibus, quibus in ipso Ordine temporibus, quibus in ipso dum unanimiter vivebant, *gavisi* sunt et gaudebant, merito privandi ; hinc est quod generale Capitulum ipsos rebelles et inobedientes de Valle bona, et monasterium ipsum a iure paternitatis, quod habebant et habere praetendebant in monasteriis de Mathaplana, de Palatiolis et aliis quibuslibet, ipsos privat et excludit, et curae ac regimini domini Cistercii per omnia supponit, salvo iure domini Morimundi, inhibendo omnibus abbatibus et personis regularibus dicti Ordinis, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, ne absque licentia ipsius domini Cistercii aut generalis Capituli, paternitatem in aliquo eorumdem monasteriorum aut visitationem exercere praesumant. 91.  Generali Capitulo extitit intimatum quod dominus Iacobus de Lanis, sacrorum decretorum doctor, in lecto iugiter degens et propter suae senectutis et infirmitatis incommoda ad regimen sui monasterii de Cadunio non valens, ut decet et cupit, intendere, timensque ne si in manu debili ipsum resignaret, magnis et irreparabilibus subiaceret incommodis, attento quod reverendus pater dominus episcopus Condonnensis ius habere praetendit in eodem monasterio, estque lis pendens in Parlamento Tolosano in manu forti et personae Ordinis quae possit eidem episcopo resistere, procuravit et per procuratorem suum in manu domini Legati nunc in Francia existentis resignavit, pensione sibi retenta, qui quidem dominus Legatus, accepta renuntiatione ipsum monasterium de Cadunio in commendam tradidit abbati de Bullio, Lemovicensis dioecesis, qui humiliter rogavit et requisivit ipsum Capitulum et dominum Pontigniacensem patrem abbatem, quatinus dictam commendam gratam et acceptam haberent, ipsum generale Capitulum de consensu dicti patris abbatis, domino Cistercii et suae dispositioni et ordinationi committit et remittit, in plenaria ipsius Capituli et Ordinis potestate disponendum et ordinandum. 92.  Nos, frater Ioannes, abbas Cistercii, ceterique Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, notum facimus universis, quod in eodem generali Capitulo, anno Domini 1456, die 14 mensis septembris apud Cistercium celebrato facta fuit quaedam diffinitio, cuius tenor sequitur et est talis : Ad generalis Capituli pervenit notitiam, quod magister Iacobus de Lanis, sacrorum decretorum doctor, propter suae imbecillitatis, infirmitatis et senectutis incommoda, ad sui monasterii in spiritualibus et temporalibus regimen non valens intendere, praecavensque ne gravioribus subiaceret incommodis, in manus domini Legati nunc in Francia degentis, ipsum monasterium resignavit, sibi pensionem retinendo, et resignatione ab eodem domino Legato accepta, ipsum monasterium fratri Petro de Gano, abbati monasterii de Bullio, curam, regimen et administrationem tradidit, ut pensionem per se assignatam eidem de Lanis annuatim solvere non omitteret ; visis igitur supradictis, consideratisque considerandis in hac parte, et quae rationabiliter animos Diffinitorum movere potuerunt, generale Capitulum dictam resignationem, provisionemque eidem de Bullio, ut praemittitur, per dominum Legatum factam, gratam et acceptam habuit et habet idem Capitulum, et eumdem Petrum de Gano verum et indubitatum abbatem seu administratorem eiusdem monasterii esse declarat et decernit, mandatque priori, suppriori, cellerario et omnibus eiusdem monasterii de Cadunio regularibus personis, quatinus eumdem Petrum de Gano in eorum et dicti monasterii verum et legitimum abbatem recipiant, et eidem tamquam eorum vero abbati obediant, professionemque faciant, et per omnia secundum papalia et regularia Ordinis statuta humiliter pareant et obediant, in virtute salutaris obedientiae ac sub excommunicationis poena districte praecipiendo ; ne contra praemissa quidquam attentare praesumant. Datum sub sigillo praefatorum Diffinitorum, anno, die, mense, etc. 93.  Quia per abbatem Loci regii, commissarium domini Cistercii, abbas de Fonte Guillelmi ad respondendum abbati de Ribelto super restitutione aliquorum bonorum eidem abbati de Ribelto et suo monasterio pertinentium, et aliis quae sibi obiicerentur, prout patuit in scriptis, qui quidem de Fonte Guillelmi reus minime comparuit, dicto de Ribelto, per abbatem de Fesia procuratorem suum comparente, propterea praesens generale Capitulum dictum de Fonte Guillelmi ad instantiam dicti de Fesia procuratoris, supradictum contumacem declarat, mandando omnibus personis nostri Ordinis super hoc requirendis, quatinus eumdem contumacem denuntient et ad secundam diem generalis Capituli proxime celebrandi responsurum promotori causarum super omnibus, quae sibi obiicientur, citent vel citet alter eorum, mandans idem Capitulum omnibus personis Ordinis super hoc requirendis, quatinus informationes ad instantiam eiusdem de Ribelto super causa pro qua agere disponit contra eumdem de Fonte Guillelmi faciant, et si iam sunt aliquae factae, recurrant et Capitulo debite mittant. 94.  Quia, prout in scriptis sufficienter apparuit, fratres Geraldus Oudam et Petrus Vitalis contendentes de abbatiatu monasterii Sancti Marcelli, per abbatem Loci regii fuerant citati ad secundam diem huius Capituli ad docendum de iure, quod ipsorum quilibet habere praetendit in eodem monasterio, non comparente igitur dicto Geraldo, ad instantiam dicti Vitalis per procuratorem comparentis, dictum generale Capitulum eumdem Geraldum declarat contumacem, committitque abbati Grandis silvae, s. th. pr., quatinus partibus coram se vocatis et auditis audiendis, faciat et ministret eis breve iustitiae complementum, in ipsius generalis Capituli plenaria potestate. 95.  Generale Capitulum per diffinitionem anno Domini 1441 editam, per quam concessum est abbati Sancti Martini de Boscis, alias Vallis serenae, quatinus posset vendere seu permutare aliquas haereditates, declarat non fuisse intentionis ipsius Capituli, quod idem abbas venderet seu permutaret aliquas haereditates praeter steriles et inutiles, et si in contrarium factum est, praesens generale Capitulum cassat, annullat et revocat. 96.  Abbati de Campis bonis committitur per generale Capitulum, quatinus omnes contractus, quos in damnum et praeiudicium monasterii de Mansiade, sine licentia ipsius Capituli aut domini Cisterciensis, vel patris abbatis invenerit esse factos, casset, revocet et annullet. 97.  Ad idem de Carraceto, in regnis Castellae et dominiis illustrissimi regis ipsius regni Castellae et Legionis. 98.  Abbatibus et personis regularibus Ordinis universi praecipitur, ne a cetero bireta seu birros rubeos, vel ad nimiam rubedinem tendentes, gestare praesumant, nec etiam giberias seu capsellas. 99.  Generale Capitulum declarat dominum abbatem de Fossa nova, s. th. pr., et in Curia romana procuratorem, virtute electionis de se factae in monasterio Fontis frigidi ius habuisse et habere, et ipsum fuisse et esse verum eiusdem monasterii abbatem ; unde fratri Martiali se gerenti pro abbate eiusdem monasterii Fontisfrigidi silentium imponit. 100.  Omnes et singulos abbates Ordinis universi, generale Capitulum ad comparendum in generali Capitulo proxime futuro citat et mandat citari per abbates huic praesenti Capitulo existentes et alios, ad quos praesens diffinitio pervenerit. 101.  Attenta penuria et paupertate monasterii de Bella pertica in Vasconia, generale Capitulum misericorditer de gratia speciali moderat quottam contributionis eidem monasterio ab antiquo impositam, et usque ab quinquennium ad duodecim florenos astallat. 102.  Ad idem pro abbate de Everbaco ad quinquennium pro quindecim florenis, ad duodecim annos pro viginti florenis Capituli. 103.  Ad idem pro abbate de Vallibus Sernaii ad quinquennium, pro medietate quottae sibi ab antiquo impositae. 104.  Abbatibus de Regali monte, s. th. pr., de Vallibus Sernaii, de Loco regio, de Albis petris et provisori collegii Sancti Bernardi ac omnibus personis Ordinis ad quas praesens diffinitio pervenerit, praesens generale Capitulum dat in mandatis, quatinus a reverendis patribus episcopis Ebroicensi, administratore monasterii de Obesina, et Bethsabesensi, administratore monasterii de Monte petroso, reverenter requirant quottas contributionum monasterii quibus praesunt solvant, et nisi requisiti solverint post 20 dies huiusmodi ab intimatione et requisitione in ipsis monasteriis ponant interdictum. 105.  Abbati de Gratia Dei Xantonensis concedit generale Capitulum, quatinus omnes personas regulares sibi subiectas possit ad omnibus peccatis et casibus Capitulo generali reservatis absolvere, et eis poenitentiam salutarem iniungere, quodque possit unum confessorem de Ordine eligere, qui in casibus supradictis eum hac vice possit absolvere. 106.  Generale Capitulum compatiens senio et debilitati abbatis de Varennis, ipsum misericorditer excusat a via Capituli generalis, quamdiu vixerit in humanis. 107.  Mandatur omnibus abbatibus et personis regularibus ad quos praesens diffinitio pervenerit, quatinus citent seu citet alter eorum abbatem de Lubens ad secundum diem generalis Capituli proxime futuri, mandatque idem generale Capitulum ne interim idem abbas de Lubens de visitatione aut reformatione quovis modo se intromittat. 108.  Generale Capitulum misericorditer dispensat cum abbatibus in praesenti Capitulo non comparentibus, praesupponens quod propter indispositionem temporis ad ipsum generale Capitulum accedere non potuerunt, non habendo propter hoc abbates de Italia citatos excusatos, imo mandat eos citari ad proximum generale Capitulum, soluturos poenas, quas incurrerint non veniendo anno praesenti citati. 109.  Abbatibus de Ferraria et de Rivo sicco committitur per generale Capitulum, quatinus se informent de permutatione quorumdam haereditagiorum fienda per abbates de Sancto Prudentio et de Fiterio, et si invenerint eam utilem et fructuosam esse pro dictis monasteriis, auctoritate Capituli generalis ipsam confirment, ratificent et approbent. 110.  Contractum inter abbatem et conventum monasterii de Tribus fontibus, et Ioannem Aubert super grangia dicta Lagrantransière cum suis pertinentiis in gravamen et damnum non modicum dicti monasterii, cum in plusquam dimidia parte iusti pretii sit factum, et contra apostolica et Ordinis instituta, praesens generale Capitulum cassat, revocat et annullat, quacumque confirmatione patris abbatis super hoc facta non obstante, dispensando cum omnibus eiusdem monasterii personis, si et in quantum indigent, super iuramento in ista materia praestito. 111.  Visitationem et reformationem studii Oxoniensis abbatibus de Wardona et de Furnesio, tam coniunctim quam divisim, praesens generale Capitulum committit, donans eis et cuilibet ipsorum plenam potestatem ac mandatum speciale praefatum Oxoniense collegium visitandi et reformandi, baccalarios quoque tam formatos quam cursores et alios scolares franchisiis, libertatibus, privilegiis et praeminentiis, tam in dicto collegio quam in monasteriis uti et gaudere faciendi, fratribus insuper Ioanni Isoxford, s. th. *bacc.* et Roberto Combe, monasterii de Sibeton monachos, auctoritate Capituli licentiam concedendi ut eorum quilibet celebrare valeat pro vivis et mortuis et pias eorum eleemosinas recipere in utilitatem monasterii convertendas. 112.  Abbati de Wardona per generale Capitulum praecipitur, quatinus abbatem de Newham sub censuris Ordinis compellat ad recipiendum fratrem Ioannem Spore, suum suique monasterii professum in suo monasterio de Newham, ipsumque fratrem sub poena incarcerationis et apostasiae ad residendum in dicto monasterio de Newham, in plenaria Ordinis potestate. 113.  Institutionem fratris Ioannis Pomifret, monasterii Rievallis monachi, s. th. pr., in proviseratus collegii Oxoniensis officio cum annuo stipendio centum solidorum anglicanae monetae, per dominum Cistercii factam, praesens generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat, omnibus et singulis visitatoribus et reformatoribus Ordinis sub poena inobedientiae et excommunicationis inhibendo ne ipsum fratrem Ioannem ab huiusmodi officio, quamdiu regulariter et studiose vixerit, quovismodo amovere praesumant, vel aliter eorum praesumat absque licentia Capituli generalis ; cui insuper fratri Ioanni per idem generale Capitulum conceditur, ut gratia sibi a Sancta Sede apostolica concessa super acceptatione cuiuslibet dignitatis in Ordine, si tamen proprii abbatis ad hoc concurrerit assensus, uti valeat et gaudere. 114.  Fratrem Ioannem Willelmum Gumruchestem abbatem monasterii de Wanburnia, Lincolnensis dioecesis, per patrem suum abbatem de Fontibus, s. th. pr., aut ab eodem deputatum et commissum, ad instans generale Capitulum peremptorie et personaliter, sufficienter et iuridice citatum et minime comparentem, generale Capitulum ad instantiam patris abbatis et eius procuratoris declarat contumacem et excommunicatum. 115.  Frater Ioannes, abbas Cistercii, ceterique Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, notum facimus universis quod in eodem generali Capitulo, anno Domini 1456, die 14 septembris apud Cistercium celebrato facta fuit quaedam diffinitio, cuius tenor sequitur et est talis : Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum dicti Ordinis, utriusque sexus et cuiuscumque generationis existant, in Hibernia, tota provincia Cantuariensi et Wallia consistentium, de Wardona et de *Coggeshale* monasteriorum abbatibus, abbatique de Dublinia cum potestate alium sibi associandi abbatem, aut aliam Ordinis notabilem personam in Wallia, praesens generale Capitulum per immediate sequens novennium, tam coniunctim quam divisim committit, dans et concedens idem Capitulum eisdem coniunctim et divisim omnia et singula monasteria in Hibernia, in praedicta provincia Cantuariensi et Wallia existentia, visitandi, reformandi, corrigendi, instituendi et destituendi in spiritualibus et temporalibus, in capitibus et in membris, omnia et singula quae in eisdem et quolibet ipsorum videbunt aut invenient esse visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda, ita ubi aliquod praedictorum monasteriorum per alterum eorum extiterit visitatum, alius in eodem anno, nisi inevitabilis necessitas aliter exigeret faciendum, non visitet in eodem ; omnes quoque et singulas huiusmodi monasteriorum regulares utriusque sexus personas in foro interiori et exteriori, quotiens opus erit, absolvendi ab omnibus et singulis sententiis, casibus, peccatis et poenis ipsi Capitulo generali reservatis, salutari propter huiusmodi poenitentia iniuncta, necnon dispensandi cum ipsis super irregularitatibus, si quas contraxerint, nisi talis foret irregularitas propter quam Sedes Apostolica merito foret consulenda, eas quoque, si indiguerint, ad instantiam propriorum abbatum aut abbatissarum rehabilitandi ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces, officia et beneficia in Ordine assequenda ; omnes insuper et singulos praedictorum monasteriorum abbates ad certum locum, si necesse fuerit, semel in anno dumtaxat convocandi, de his quae in illo anno in ipsis monasteriis emerserunt, necnon de felici prosperoque eorumdem monasteriorum successu tractaturi, ac etiam praefatorum monasteriorum causas audiendi, examinandi, decidendi et fine debito terminandi. Contributiones praeterea per dicta monasteria Ordini debitas exigendi, levandi et recipiendi, ac ad ipsarum solutionem secundum taxam in rotulo per idem Capitulum super hoc confecto, per censuras Ordinis et alia iuris et iustitiae remedia abbates et officiarios praedictorum monasteriorum cogendi et compellendi, ac in modum, qui sequitur, exponendi, videlicet pro tuitione et defensione privilegiorum et libertatum Ordinis, pro aedificatione collegii Oxoniensis, ac pro expensis illorum, qui ad Capitulum generale apud Cistercium transmittentur ; cessiones denique et resignationes abbatum et abbatissarum cedere vel resignare volentium acceptandi, et resignantibus sive cedentibus de pensionibus rationabilibus providendi, et securitatem faciendi, ipsosque abbates ad mittendum suos scolares ad studia generalia cum debitis provisionibus, secundum Benedicti Papae XII ordinationem, et sub poenis in eadem contentis constringendi, scolares virtuosos et ad proficiendum aptos et dispositos in dictis studiis generalibus retinendi, et ad sibi providendum proprios abbates per censuram ecclesiasticam compellendi, et generaliter omnia et singula agendi, gerendi et exercendi, quod ipsum Capitulum agere, gerere et exercere posset et deberet in praemissis et quolibet praemissorum, invocato ad praemissa, si necesse fuerit, quorumcumque dominorum ac iudicum ecclesiasticorum et saecularium auxilio et favore. De omnibus autem quae fecerint in praemissis, de biennio in biennium, vel de triennio in triennium per aliquos abbates vel alias notabiles personas, praefatum Capitulum informare non omittant. Alioquin praesens diffinitio omni efficacia careat et vigore, cassatque praesens Capitulum omnem potestatem quibuscumque abbatibus aliisve personis super praemissis aut aliquo praemissorum a quocumque hactenus factam. Omnibus igitur et singulis praedictorum monasteriorum regularibus personis in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena firmiter dat idem Capitulum in mandatis, quatinus in praemissis, ea tangentibus et dependentibus, ab eisdem praefatis abbatibus tam coniunctim quam divisim, pareant et obediant humiliter et devote. Datum sub sigillo Diffinitorum eiusdem Capituli, anno, die, mense et loco antedictis. 116.  Nos, frater Ioannes, abbas Cistercii, ceterique Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, notum facimus universis, quod nos taxavimus et taxamus per praesentes contributiones monasteriorum infra scriptorum ad summas seu quottas in modum inferius annotatum, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, omnibus et singulis abbatibus, cellerariis et bursariis praedictorum monasteriorum, quatinus huiusmodi summas ipsos et quemlibet ipsorum concernentes, integraliter tradant et solvant receptoribus deputatis vel deputandis, quorum quidem monasteriorum nomina et quottae seu taxae sequuntur… (*sic desin. ms.*). 117.  Generale Capitulum dudum editam ratificans et renovans diffinitionem, qua universis abbatibus Ordinis salubriter inhibetur, ne monachis aut conversis suis licentiam inferant ad aliena monasteria transeundi aut profitendi in eisdem, nisi prius ipsi transeuntes aut profiteri volentes de abbate, qui eos recipere debeat, certificati fuerint, et sufficientes abbatibus suis, a quibus recipi volunt, possint super hoc certitudinem exhibere, omnes et singulas licentias taliter transeundi aut profitendi quibuscumque monachis aut conversis datas irritat, cassat et annullat, mandans et praecipiens omnibus et singulis monachis et conversis Ordinis tales licentias habentibus, quatinus infra unius mensis spatium aut profiteantur, si in Ordine benivolum receptorem invenerint, vel ad propria revertantur monasteria, ibidem Altissimo sua, ut tenentur, vota reddituri. Alioquin tamquam fugitivi puniantur et ubique denuntientur excommunicati. Abbates vero suis monachis vel conversis ultra spatium trium mensium ad querendum et procurandum sibi abbatem, qui eos velit aut valeat recipere, nullatenus dare praesumant absque licentia Capituli generalis. Quicumque vero abbas suis monachis vel conversis licentiam transeundi ad alium Ordinem dederit, cum hoc in praeiudicium et contemptum ipsius Ordinis sit, tamquam libertatum et privilegiorum temerarius impugnator irremissibiliter puniatur.

Anno Domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo septimo, statuta sunt haec apud Cistercium septima die mensis septembris, in eiusdem Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES 1.   Pro beatissimo… *etc. ut in anno* 1455. 2.   Praeterea pro christianissimo… *etc. ut in anno* 1449. 3.   Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.   Postremo pro felicis… *etc. ut in anno* 1449. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.   Cum Ordo noster… *etc. ut in anno* 1456. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 7.   Electionem, installationem et confirmationem fratris Philippi de la Fay, per abbatem Bonae vallis Pictaviensis, commissarium Rmi. in Christo patris domini Cisterciensis, in monasterio de Columna, de persona ipsius fratris Philippi de la Fay, praesens generale Capitulum confirmat, ratificat et approbat, cassatque resignationem quamdam per fratrem Petrum Troillon in manu cuiusdam protonotarii factam, et mandat religiosis omnibus dicti monasterii, quatinus ipsi fratri Philippo tamquam eorum abbati humiliter et devote obediant, rebelles vero ex nunc inhabiles declarat ad omnes Ordinis dignitates. 8.   Electionem, installationem et confirmationem factas per reverendos in Christo patres dominum abbatem de Begar, s. th. pr., et dominum abbatem de Precibus, commissarios R. in Christo patris domini de Buzayo, in monasterio de Insula, de persona fratris Ludovici de Ello, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii de Insula, prout in decreto… *etc.* 9.   Ad idem, pro fratre Ioanne Bilandi, per abbates de Valentia et de Gratia Dei, commissarios R. in Christo patris domini Claraevallis, s. th. pr., ad monasterium de Castellariis, per electionem ordinato et promoto. 10.   Ad idem, pro fratre Guillelmo Papim, per R. patrem dominum Claraevallensem, s. th. pr., et fratrem Petrum Ioannis monasterii de Savigniaco professum, tam abbatis Savigniaci quam Ordinis commissarium, ad monasterium de Bellobecco, per resignationem promoto et ordinato. 11.   Ad idem, pro fratre Adam Oger, per electionem ad monasterium Frigidi montis, per dominum Ursicampi, s. th. pr., promoto et instituto. 12.   Ad idem, pro fratre Antonio Piscatore, per electionem ad monasterium Vallis lucentis, per dominum Prulliaci instituto et ordinato. 13.   Ad idem, pro fratre Petro de Sancto Marcello, per electionem ad monasterium de Bello loco, per abbatem Cariloci instituto et promoto. COMMISSIONES 14.   Generale Capitulum monet abbatem de Bullencuria sub poena excommunicationis, quatinus infra 30 dies ab intimatione praesentis diffinitionis numerandos, satisfaciat domino Cistercii suoque conventui de 30 libris parvorum turon. bonorum et legalium annui et perpetui redditus, in quibus quidem 30 libris parv. turon. praefatus abbas suumque monasterium tenetur et obligatur monasterio Cistercii, necnon de omnibus arreragiis ratione dicti redditus elapsis, aut totaliter cum domino Cistercii faciat et conveniat super praedictis, quod debeat contentari ; alioquin praedictis 30 diebus elapsis, ex nunc pro tunc in ipsum abbatem de Bullencuria profert sententiam excommunicationis, et eam incurrisse ipsum denuntiat per praesentes, mandans idem Capitulum abbati de Moris, ut praesentem diffinitionem debitae executioni demandet, et ipsi abbati de Bullencuria demandare non omittat. 15.   Similiter idem Capitulum monet sub eadem excommunicationis poena abbatem de Gardo, quatinus satisfaciat domino Cistercii suoque conventui de 32 libr. turon. annui et perpetui redditus, ut prius ; committitur abbati de Regalimonte. 16.   Item, similiter monet abbatem de Chassania de summa 20 libr. turon. annui et perpetui redditus ; committitur abbati de Miratorio. 17.   Committitur abbati de Locoregio, quatinus monasterium de Septem fontibus, ut proh dolor ! fertur, in spiritualibus et temporalibus penitus desolatum, visitet et reformet, tam in capite quam in membris, in plenaria Ordinis potestate. 18.   Domino de Laude praecipit et mandat generale Capitulum, quatinus per iuratos examinare faciat et probare fratrem Ioannem Walke, religiosum monasterii de Claromarisco, utrum, ut fertur, sit aliquo modo vel aliqualiter infectus aliqua macula leprae, et si repererit eum aliqualiter infectum, districte compellat abbatem dicti monasterii de Claromarisco, ut provideat ipsi religioso iuxta Ordinis diffinitiones et statuta ; si vero repertus fuerit praefatus religiosus purus et minime huiusmodi lepra infectus, praefatum abbatem districte compellat ad recipiendum dictum religiosum, ac ipsum cum suis tenendum et eidem de necessariis providendum. 19.   Cum in antiquis Ordinis diffinitionibus, inhibeatur abbatibus Ordinis universi, ne in studiis solemnibus quacumque de causa moram continuam facere audeant, vel praesumant, generale Capitulum huiusmodi diffinitionem tam honestam et pernecessariam innovando, omnes licentias in contrarium huiusmodi diffinitionis concessas abbatibus quibuscumque cassat, revocat, annullat, et tales de cetero conferri licentias prohibet, mandatque et praecipit in virtute salutaris obedientiae omnibus abbatibus in quibuscumque studiis generalibus etiam Parisius nunc existentibus, quatinus infra 30 dies ab intimatione praesentis diffinitionis, a praedictis studiis penitus recedant et ad propria monasteria revertantur, mandans provisoribus et cellerariis collegiorum horum studiorum, quatinus praesentem diffinitionem eisdem abbatibus diligenter intiment et denuntient ; excipiuntur tamen abbates illi qui lectis sententiis suos actus explere intendunt. 20.   Generale Capitulum attendens et amplius tolerare non intendens duritiam cordis quorumdam abbatum, qui in dedecus et detrimentum Ordinis, minime debitum suum fecerunt et faciunt de mittendo scolares suos ad studia generalia, quod tamen voluntarie et bono corde facere deberent, cum possent et id in decus et honorem ipsorum suorumque monasteriorum cedat quamplurimum ; abbates subsequentes monet in virtute salutaris obedientiae, ac sub excommunicationis poena et aliis poenis in *Benedictina* contentis, quatinus infra 30 dies ab intimatione praesentis diffinitionis, cum debitis et sufficientibus provisionibus mittant scolares ad studium Parisius modo subsequenti, videlicet, de Dunis duos, de Capella Thosan unum, ac etiam de subsequentibus monasteriis de quibus unum, videlicet de Cambrone, de Gardo, de Claromarisco, de Loco Sancti Bernardi, de Villari, de Valle Sancti Lamberti, de Longovillari, de Vaucellis, de Fonteneto, de Caroloco, de Theoloco, de Nigro lacu, de Bono portu, de Sancto Andrea, de Barbereyo, de Precibus, de Villa nova, de Buzayo, de Fonte Danielis, de Oratorio, de Misericordia Dei, de Bona cumba, de Alpibus, de Sancto Sulpitio, de Reliquiis, de Elancio, de Alta cumba, de Crista, de Chassania, et de Monte Sanctae Mariae, ipsosque scolares tenent in dicto collegio Sancti Bernardi Parisius usque ad triennium ad minus ; alioquin 30 diebus elapsis ex nunc pro tunc illos et illum qui non miserunt dictos scolares declarat et denuntiat incurrisse sententiam excommunicationis, ac etiam poenam circa hoc in *Benedictina* expressam, praecipiens et mandans generale Capitulum abbati monasterii de Barbello, quatinus praesentem diffinitionem diligenter praefatis abbatibus denuntiare et intimare non omittat, dominumque Cistercii, quid inde fecerit informet, dans provisori collegii Sancti Bernardi et cellerario eiusdem potestatem quatinus ipsi per omnes iuris et iustitiae vias, etiam coram conservatore privilegiorum Universitatis Parisiensis, seu coram quibuscumque iudicibus compellant abbates defectuosos ad solvendum duplum expensarum, quas idem scolaris faceret, vel iidem scolares facerent per annum, si in ipso collegio resideret vel residerent, ut plenius in *Benedictina* continetur. 21.   Quia oppressis et praesertim illis qui labores pro publica Ordinis utilitate sustulerunt, iure succurrendum est, maxime ubi oppressio ipsa ipsis libertatibus summum infert praeiudicium, praesens generale Capitulum domino Morimundi, s. th. pr., requisitionem et repetitionem abbatis Trium fontium committit eidem, plenum posse conferens per se aut alios ipsius processum videndi et visitandi ipsumque absolvendi, corrigendi aut puniendi, prout viderit rationabiliter expedire ; sumptus autem ad hoc necessarios, si praemissum monasterium ministrare non poterit, levabitur super monasteria provinciae illius. 22.   Omnibus et singulis abbatibus circumvicinis monasterio Frigidi montis, et eorum cuilibet in solidum committit generale Capitulum, quatinus fratres Ioannem Duart et Iacobum, monachos dicti monasterii, rebelles et inobedientes, et carceris fractores ipsius monasterii, capiant et incarcerent cum expensis dicti monasterii seu capiat et incarceret alter eorum, aut ipsos secundum eorum exigentiam delictorum puniant, in plenaria Ordinis potestate, invocato ad praemissorum executionem, si opus fuerit, auxilio brachii saecularis. 23.   Praesens generale Capitulum ordinat et statuit quod, licet dominus Cisterciensis in causa mota inter abbates de Albis petris et de Petris commisserit [commiserit ] abbates de Loco regio et de Varennis, ex abundanti idem Capitulum praefatis abbatibus iam commissis exactissimam committit in dicta causa executionem, in plenaria Ordinis potestate. 24.   Abbatibus de Populeto et de Bolbona, et eorum cuilibet in solidum committitur per generale Capitulum, quatinus omnes et singulas Ordinis personas utriusque sexus, quas invenerit teneri seu obligari abbati Sanctarum Crucium aut suo monasterio, in quibuscumque… *etc. ut in forma consueta*. 25.   Ad idem, pro abbate de Crista, abbatibus de Morimundo, de Longovado, de Alba ripa, de Escureyo et de Dulci valle. 26.   Reformationem monasteriorum sanctimonialium in Rivo Mariae, in Puro campo, etc. Capitulum generale committit domino de Leenin, s. th. pr., cum collectione contributionum per sex annos immediate sequentes. 27.   Committitur et praecipitur per generale Capitulum provisori et suppriori Sancti Bernardi Parisius, quatinus compellant baccalarios cursores ad frequentandam ecclesiam diebus dominicis et aliis diebus duarum missarum, in vigiliis, in missis et vesperis, et quod intitulentur ad magnam missam et Beatae Mariae, et quod nullus assumatur, nec praesentetur ad gradum baccalariatus nisi susceperit gradum determinatum et hoc sine expensis. 28.   Generale Capitulum praecipit abbatibus Sabaudiae sub poenis in *Benedictina* contentis, quatinus infra proximum festum Purificationis Beatae Mariae, suas contributiones solvant realiter et cum effectu, easque mittant domino Cisterciensi. 29.   Capitulum generale committit abbatibus de Bona valle Viennensi et de Mansiade, quatinus se transferant ad monasteria de Clavasio, de Sinaqua et de Valle crescenti, ibidemque visitent, reforment et corrigant quaecumque inibi repererint visitanda, reformanda et corrigenda, in plenaria ipsius Ordinis potestate. 30.   Praesens generale Capitulum praecipit et mandat fratri Ioanni de Sancto Vito dudum abbati in Hemerode [Hemmenrode], quatinus moderno abbati suo in omnibus quae iuris sunt et rationis, et prout ordo exigit, obediat, et quod libros et alia ecclesiae bona, quae penes se habet, monasterio restituat, alias sit ipso facto sua pensione privatus, ubi vero se senserit in aliquo gravatum propter praemissa aut alia quaecumque, assignantur sibi iudices abbates de Sconaugia, s. th. pr., et de Eberbaco, qui omnibus suis causis, et etiam sui abbatis finem imponant, in plenaria Ordinis potestate, diffinitionibus super sua pensione alias editis in suo robore duraturis. 31.   Capitulum generale committit abbati Populeti quod se informet de contentis in carta, cui praesens diffinito inscribitur, et auditis hinc inde partibus ministret utrique parti iudicium et iustitiam, in plenaria ipsius Ordinis potestate. 32.   Abbati de Otterburg praecipit et mandat praesens Capitulum generale, quatinus sub debitis poenis monachum suum per dominum Basileensem detentum repetat, et ad suum monasterium puniendum reducat. 33.   Abbati et monasterio de Brolio Grolando praecipit generale Capitulum, attenta excessiva summa pecuniarum quam monasterio de Moroliis compulsorie tradidit, ad reparationem primae, quatinus usque ad lecturam sententiarum inclusive scolari eiusdem monasterii usque ad dimidiam scolarium imbursionem subveniat, tali tamen pacto, quod dum dicti de Brolio Grolando scolarem in collegio habebunt, tenebuntur praemissi de Moroliis etiam usque ad tale tempus eidem subvenire. 34.   Quia scolares collegii Sancti Bernardi Parisius in prosecutione privilegii inibi plures scolares etiam eodem anno sententias legere possunt, magnam summam pecuniarum praecipit idem Capitulum generale omnibus qui pro tempore futuro ipsas sententias legere habebunt, quatinus antequam ipsas incipere possint, cellerario dicti collegii octo florenos parisienses tradere teneantur, reparationi scolarum applicando, de quibus ipse cellerarius fidelem reddere tenebitur consilio eiusdem collegii rationem. 35.   Omnes et singulos abbates ad praesens generale Capitulum citatos et non comparentes denuntiat excommunicatos, et citat ad futurum generale Capitulum. 36.   Domino Morimundi, s. th. pr., committit praesens generale Capitulum, quatinus iustitiam administret inter abbatem de Insula Barrensi et suos monachos, et quod monasterium ipsum visitet et reformet, in plenaria Ordinis potestate. 37.   Capitulum generale debite informatum de desolatione monasterii Fontis Sanctae Mariae prope Landesrios (*Landstrass*) praecipit et mandat abbati de Victoria in Carinthia, patri visitatori eiusdem, quatinus quanto celerius poterit, idem monasterium visitet et reformet, in plenaria Ordinis potestate. 38.   Capitulum generale districte praecipit abbati de Bono monte, quatinus fratrem Vaterin, monachum suum iam in carceribus monasterii de Caritate detentum, mittat quaesitum et ipsum in carceribus detineat usque ad nutum Capituli generalis, praecavendo ne monasterio Caritatis amodo nocere possit. 39.   Praesens generale Capitulum debite informatum de inordinata vita fratris Ioannis Berthot professi monasterii de Caritate, ne ceteras oves inficiat, ipsum emittit sine spe reversionis ad longinquas nationes et provincias. 40.   Quia contra Ordinis instituta et ipsius regularem disciplinam, abbas monasterii Bonae cumbae tractatum quemdam, seu accordum cum suis monachis confecit super provisione indumentorum suorum, ipsumque confirmari per patrem abbatem praefati monasterii fecit, generale Capitulum huic noxae tamquam paupertati contrariae occurrere volens, praemissum tractatum seu accordum, ipsiusque confirmationem per patrem abbatem factam cassat, irritat et annullat, praecipitque ut pecuniae huiusmodi provisioni deputatae ad usus communes et necessitates dicti monasterii expendantur, sic tamen quod ipsis religiosis per abbatem dicti monasterii de huiusmodi indumentis et aliis necessariis sufficienter provideatur ; si vero contigeret, quod absit, dictos monachos huic salubri ordinationi obviare aut aliunde auxilium quaerere, ex nunc prout ex tunc ipsos excommunicatos et vitium conspirationis incurrere declarat. 41.   Visitationem et reformationem monasterii Bonae cumbae, ut voce querulosa fertur, ad ruinam et desolationem labentis et penitus tendentis, praesens generale Capitulum abbati Morimundi, s. th. pr., committit, in plenaria Ordinis potestate. 42.   Decisionem causae motae inter abbatissam monasterii Bituminis agentis petentisque sex florenos monetae Sabaudiae annui census, et abbatissam monasterii de Bons ream, committit Capitulum generale, in plenaria Ordinis potestate, abbatibus de Alpibus et de Bono monte, sic quod causis hinc inde auditis, causam determinent infra proximum Natalem, compellantque ream per censuram Ordinis. 43.   Procuratori Ordinis generali in Curia romana districte praecipit Capitulum generale, quatinus efficaciter laboret, quod monasterium de Sycador ad Ordinem reducatur cum suis iuribus et pertinentiis. 44.   Etiam praecipit eidem procuratori Ordinis quatinus efficaciter laboret in prosecutione causae motae et movendae inter abbatem de Stamps et dominum cardinalem vulgariter dictum de Cusa, super hoc quod ipse cardinalis vult abbatem compellere contra Ordinis privilegia ad interessendum synodo suae et alia facienda quae saeculares patroni facere consueverunt, impetrando a Summo Pontifice super hoc opportunum remedium. 45.   Abbatibus provinciae Salsburgensis imponit praesens Capitulum generale subsidium centum florenorum gallicalium, abbati de Stamps pro defensione privilegiorum Ordinis solvendorum iuxta scedulam per dominum Morimundi, s. th. pr., signatam, quatinus centum florenos in Austria abbas Sanctae Crucis, s. th. pr., in Stiria, Carinthia, Carniola et partibus circumvicinis abbas de Runa, et in Bavaria abbas de Alderspach recipere habebunt, et ipsi abbati de Stamps infra proximum festum Nativitatis praesentare. 46.   Diffinitionem anno elapso per generale Capitulum factam super resignatione fratris Iacobi de Lanis de monasterio de Caduino et provisione fratris Petri de Gay (Gano, seu Grano, cf. *ann.* 1456, n° 92) ad praedictum monasterium, generale Capitulum ratificat et confirmat, cassatque omnia et singula quae post praemissam diffinitionem per dominum Pontigniaci in provisione dicti monasterii fuerint peracta, cassat etiam generale Capitulum electionem factam de persona fratris Ioannis Paes, declarando illam esse nullam, inhibendo eidem sub poena excommunicationis et carceris, ne praetextu praedictae electionis, se pro abbate gerat. 47.   Praesens generale Capitulum committit abbati Sancti Ulrici infra muros civitatis Augustensis, quatinus causas motas et movendas inter abbatissam de Schonsole (*Schönenfeld*) Superiori, et sororem… (*locus vacuus*) de Firmber, auditis partibus terminet per suas sententias diffinitivas, assumpto secum aliquo praelato nostri Ordinis, in plenaria Ordinis potestate, salvis tamen Ordinis ipsius privilegiis et libertatibus. 48.   Praesens generale Capitulum cupiens providere vagorum monachorum discursui, districte inhibet abbatibus Ordinis universi, ne hospitem ad se missum alibi remittat nisi ad proprium abbatem aut visitatorem seu reformatorem. 49.   Abbatibus de Veteri monte et de Heysterbach praecipit Capitulum generale, quatinus omnes monachos in Colonia et partibus circumvicinis ad confusionem Ordinis commorantes, compellant ad propria redire monasteria, aut si studere voluerint sub aliquo Ordinis patre, ad hoc idoneo, in eadem domo residere, contradicentes, si opus fuerit, incarcerando aut alias puniendo. [DIFFINITIONES] GENERALES 50.   Inhibetur omnibus abbatibus Ordinis universi et aliis quibuscumque personis eiusdem, sub excommunicationis poena, ne de cetero quomodocumque deferant corrigias deargentatas, aut alias curiose compositas, ac etiam tunicas ante vel retro scissas, aut alios quoscumque habitus irregulares. 51.   Puritati conscientiarum providere cupiens praesens generale Capitulum, sub excommunicationis et carceris poenis, praecipit monialibus Ordinis universi, quatinus in communi et de communi vivant et infra mensem postquam praesens diffinitio fuerit ipsis praesentata, suum proprium abbatissis suis resignent, se et sua suarum abbatissarum voluntatibus submittendo. 52.   Praesens Capitulum generale propter diversos clamores principum praecipit et mandat patribus abbatibus, visitatoribus et reformatoribus, quatinus diligentiam adhibeant ad recludendum moniales sibi commissas, et ipsas compellendum ut regulariter et sine proprio vivant. 53.   Praesens generale Capitulum volens tollere de medio abusum quorumdam abbatum nolentium aliquem ad professionem recipere, nisi prius parentes sui larga prandia faciant, et se obligent ad sibi ministrandum vestiarium quousque sacerdos fuerit, districte inhibet ne amodo talia fiant, sed quod omnibus administrentur necessaria de communi, prout sancta cavit regula. 54.   Generale Capitulum considerans et attendens quod multipliciter his diebus privilegia et libertates Ordinis in plerisque mundi partibus et regionibus invaduntur, infringuntur et impugnantur et graviter laeduntur, timensque idem Capitulum dicta privilegia et libertates amplius impugnari, infringi et laedi, nisi studiose et diligenter per debitae provisionis remedium obvietur, quodque absque speciali subsidio tueri et defendi minime possent et plurimum expedit, aliis eiusdem Ordinis consideratis et pensatis gravibus oneribus in Curia romana et alibi dirigendis ; eapropter idem generale Capitulum pro hac vice dumtaxat imponit subsidium mille florenorum monetae eiusdem Capituli, per dominum Cistercii de consilio quatuor primorum, monasteriis imponendum, mandans et praecipiens generale Capitulum abbatibus et abbatissis sub poena excommunicationis, quatinus quottas dicti subsidii ipsos et ipsas concernentes, commissariis eiusdem domini Cistercii ulla absque difficultate diligenter et fideliter solvant. [DIFFINITIONES] SPECIALES 55.   Cum anno elapso generale Capitulum fratres Ioannem de Seris, dudum abbatem de Signiaco, Ioannem de Bulsicourt, Ioannem de Puteolis, Petrum de Alneto, et Ioannem de Aubigny, monasterii Signiaci expresse professos, cum suis adhaerentibus de causis excommunicationis vinculo innodasset, quia tamen animo indurato suae salutis immemores iam per annum eamdem excommunicationis sententiam contumaciter et in contemptum ecclesiasticae censurae contempserunt, eamdem contumaciam et animi indurationem detestando praesens generale Capitulum praefatam excommunicationis sententiam aggravat, ipsosque contumaces et eisdem adhaerentes excommunicatos pariter et aggravatos ac irregulares, cum se immiscuerint divinis tali sententia innodati, declarat et denuntiat per praesentes, supplicans domino archiepiscopo Remensi, quatinus ipsos per totam suam dioecesim ab omni populo excommunicatos et aggravatos devitari faciat et praecipiat. 56.   Ad idem, pro fratribus Ioanne de Curia, Quintino le Besgue, Nicolao Rogier, Ioanne Dorgni, Nicasio de Guise, Ioanne d’Estrée et Guillelmo Papelart, monasterii Fusniaci expresse professis. 57.   Quia quidam religiosi monasterii de Fusniaco sua contumacia et rebellione sententiam excommunicationis incurrerunt anno elapso per generale Capitulum in eos latam, qui tamen postmodum ad cor revertentes absolutionis beneficium humiliter petierunt, id quod generale Capitulum ordinaverat implere volentes, hinc est quod eorum supplicationi annuens idem generale Capitulum ipsi abbati de Fusniaco committit, ut tales sic sibi humiliter obedientes et alios si qui revertantur, ab ipsis excommunicationum sententiis absolvat, et communioni fidelium restituat, in plenaria Ordinis potestate. 58.   Generale Capitulum inhibet districtius sub poenis et censuris Ordinis abbati et conventui de Caroliloco ne pro quavis causa, abbatem et conventum Igniaci, seu abbatissam et conventum de Argensoliis aut alias quascumque dicti Ordinis personas, extra ipsum Ordinem ulterius trahere seu appellare praesumant, cum ipse Ordo sit paratus, quandocumque requiritur, dare iudices competentes, qui partibus auditis summarie et de plano ministrent unicuique iustitiam secundum Deum et ipsius Ordinis instituta salubria. 59.   Contractum seu tractatum per abbatem et conventum de Buxeria, Eduensis dioecesis, factum et in litteris, quibus praesens diffinitio annectitur, plenius contentum, praesens generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat. 60.   Praesens generale Capitulum accordum seu tractatum, cui praesens diffinitio annectitur, monasterio de Fulcardimonte utilem iudicans, praesertim cum commissarii eiusdem Capituli super hoc deputati suis patentibus litteris et authenticis, id affirmant, ipsum ratificat, confirmat et approbat. 61.   Abbati de Theoloco sub poena depositionis praecipit praesens Capitulum generale, quatinus fratrem Guidonem de Furto monachum suum recipiat et retineat, sic quod amodo non habeat materiam evagandi. 62.   Abbati de Sittich districte praecipit et mandat praesens Capitulum generale, quatinus fratrem Caesarium monachum suum recipiat in suo gradu et honore, nullam sibi poenitentiam imponendo propter hoc Cartusiam intravit, praecipitque et mandat idem Capitulum abbati de Runa, quatinus ipsum abbatem in Sittich sub censuris ecclesiae compellat ad observandum praesentem diffinitionem. 63.   Pensionem per dominos Claraevallis, s. th. pr., et de Bellobecco modernum, fratri Petro Duri, quondam abbati dicti monasterii Bellibecci cedenti bene merito assignatam, praesens generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat. 64.   Quia ex indebita et incauta consideratione agendorum, nonnulli abbates monasterii Bellibecci per diversos contractus quamplurimos redditus et haereditagia a dicto monasterio etiam pro modico valore inde percipiendo perpetuis temporibus alienaverint, abbatibus de Voto et de Bonoportu, mandat praesens Capitulum generale, quatinus de dictis contractibus se informantes, si praedictos in gravamen et dictae ecclesiae praeiudicium invenerint factos et indebite contractos, cassent, revocent et annullent, in plenaria Ordinis potestate. 65.   Praesens Capitulum generale admittit appellationem factam per dominum de Charitate, ne visitetur a vicario domini cardinalis Eduensis, cum hoc sit contra Ordinis privilegia et consuetudines, et etiam cum ipse abbas habeat diffinitionem quod non debeat visitari nisi in praesentia domini Morimundi, quam diffinitionem praesens Capitulum innovat, ratificat et confirmat, et declarat idem Capitulum quod propter praedictam appellationem nullam censuram ecclesiasticam aut aliam poenam incurrit ipse abbas Charitatis. 66.   Diffinitionem alias per generale Capitulum factam, quae sanctum iocale sancti Sudarii cum certa pensione abbati Grandissilvae custodiri et consignari mandabatur, praesens generale Capitulum rationabilibus et iustis causis motum cassat et annullat, praecipitque abbati de Dulio (*Caduino*), quatinus omnes detinentes dictum iocale usque ad restitutionem incarceret. 67.   Commissionem annis praeteritis domino Morimundi, s. th. pr., datam pro reformatione monasteriorum suae generationis et totius nationis germanicae, praesens generale Capitulum innovat, confirmat et roborat cum clausulis in ea contentis. REHABILITATIONES 68.   Praesens Capitulum generale rehabilitat fratrem Caesarium de Sittich ad omnes Ordinis voces et gradus, et dignitates, non obstantibus defectibus suis retroactis temporibus commissis, de quibus pœnitentiam sibi iniunctam humiliter implevit. 69.   Ad instantiam abbatis de Fusniaco, s. th. pr., cum fratre Aegidio Warnet, eiusdem monasterii monacho expresse professo, misericorditer dispensat, quod non obstante infamia et inhabilitate, quas per aliquod temporis spatium evagando per saeculum contraxit, propter quod merito inhabilis reputatus est, ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia, dignitates et administrationes, abbatiali seclusa dignitate, promoveri valeat et assumi. SUFFRAGIUM 70.   Devotionem populi christiani, quam dietim aeternus orbis Conditor excitare dignatur in capella beati Michaelis archangeli extra parochialem ecclesiam Sancti Ioannis prope Laudonam, generale Capitulum sanctis amplectens affectibus, ipsam benignis prosequi favoribus atque spiritualium largitione beneficiorum semper adaugere summe desiderans, omnibus et singulis utriusque sexus christicolis ipsam capellam Sancti Michaelis devote visitantibus ac de bonis ipsorum temporalibus pro necessitatibus et agendis dictae capellae largientibus seu etiam missas vel alia spiritualia suffragia ibidem celebrari facientibus, plenariam participationem omnium bonorum spiritualium, videlicet missarum, etc. in via pariter et in morte, idem Capitulum misericorditer largitur et concedit.

Anno Domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo octavo, statuta sunt haec apud Cistercium duodecima die mensis septembris, in eiusdem Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES 1.   Pro beatissimo ac sanctissimo domino nostro domino Pio, divina Providentia Papa moderno, necnon pro reverendissimis… *etc. ut in anno* 1455. 2.   Praeterea pro christianissimo… *etc. ut in anno* 1449. 3.   Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.   Postremo pro felicis… *etc. ut in anno* 1449. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.   Cum Ordo noster… *etc. ut in anno* 1456. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 7.   Depositionem et destitutionem fratris Oliverii Potier a dignitate abbatiali monasterii de Re, Xantonensis dioecesis, per bonae memoriae reverendum patrem dominum abbatem Pontigniaci, ipsius monasterii patrem abbatem, suis demeritis exigentibus factam, necnon electionem, provisionem, installationem et confirmationem de persona fratris Ioannis Merichon, eiusdem monasterii expresse professum, in abbatem ipsius monasterii, prout in decreto… *etc. ut in forma consueta*. 8.   Electionem, installationem et confirmationem factas de persona fratris Radulphi Milet, monasterii de Bonoportu monachi expresse professi, in abbatem monasterii de Loco Dei, Ambianensis dioecesis, per abbatem monasterii de Bello becco, s. th. pr., vice et auctoritate abbatis Fulcardimontis… *etc.* 9.   Electionem, installationem et confirmationem de persona fratris Ioannis Garrigas, monachi Bonae cumbae, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii Bonae cumbae, per abbatem de Candelio, ipsius monasterii immediate patrem abbatem, rite et canonice factas… *etc.* 10.   Electionem, installationem et confirmationem de persona fratris Guidonis de Edua abbatis monasterii Caroliloci, ad dignitatem abbatialem monasterii Pontigniaci per reverendissimum in Christo patrem dominum Cisterciensem, ipsius monasterii immediate patrem abbatem, rite et canonice… *etc.* 11.   Electionem, installationem et confirmationem de persona fratris Ioannis Boulengari, religiosi et presbyteri monasterii de Mortuo mari, in sacra pagina baccal., expresso professi, in abbatem eiusdem monasterii de Mortuo mari, per abbatem de Bello becco, s. th. pr., vice et auctoritate abbatis Ursicampi, s. th. pr., rite et canonice… *etc.* 12.   Electionem, installationem et confirmationem de persona fratris Petri de Halescourt, monachi presbyteri monasterii de Bello prato, Belvacensis dioecesis, ad dignitatem abbatialem monasterii praedicti de Bello prato, per abbatem Ursicampi, s. th. pr., eiusdem monasterii de Bello prato patrem abbatem, rite… *etc.* 13.   Ad idem, pro fratre Luca ad dignitatem abbatialem monasterii de Trizayo, per abbatem monasterii de Charone, vice et auctoritate domini Pontigniaci, factas… *etc.* [DIFFINITIONES] GENERALES 14.   Dum his diebus malis, frigescente caritate et crescente malitia, dietim varii et novi adversus Ordinem emergunt insultus, Ordinem ipsum ac ipsius exemptiones, libertates et privilegia enervantes, quibus per omne quod in ipso est generale Capitulum cupiens providere, statuit et instituit ambassiatam solemnem ad Sanctissimum Dominum nostrum ac Sanctam Sedem Apostolicam fore destinandam, et pro huiusmodi ambassiatae onere assumendo, ordinat et deputat dominum Claraevallensem, s. th. pr., instituitque et ordinat magistrum Gaufridum de Alneto, s. th. pr., procuratorem generalem Ordinis in Curia romana, ad defendendum huiusmodi exemptiones, privilegia et libertates cum clausulis opportunis per dominum Cisterciensem postea plenius declarandis, et ad huiusmodi onera supportanda universis et singulis monasteriis utriusque sexus Ordinis universi, subsidium duorum millium ducatorum generale Capitulum imponit. Clausula per dominum Cisterciensem declarata : Nos vero, praefatus frater Ioannes abbas Cistercii tam vigore huiusmodi diffinitionis, quam auctoritate nostra paterna et plenaria, informati sufficienter de sufficientia, probitate, industria et circumspectione venerabilis et in Christo carissimi coabbatis nostri monasterii de Casa nova, eiusdem Ordinis,… (*locus vacuus*) dioecesis, ipsum tenore praesentium instituimus in tota natione italica huiusmodi diffinitionis executorem, dantes sibi et concedentes plenariam potestatem ac mandatum speciale, dehinc ad proximum generale Capitulum, visitandi, reformandi, corrigendi, instituendi, et destituendi omnia et singula, quae in monasteriis Ordinis utriusque sexus et cuiuscumque generationis existant in tota dicta natione italica constitutis, in spiritualibus et temporalibus, in capitibus et in membris invenerint esse visitanda, reformanda, corrigenda seu quomodolibet instituenda vel destituenda ; iura quoque libertates et privilegia Ordinis iuxta formam in statutis apostolicis et regularibus Ordinis traditam, tuendi et defendendi ; praefatorum insuper monasteriorum utriusque sexus regulares personas in foro conscientiae absolvendi cum poenitentia salutari ab omnibus et singulis peccatis, casibus et excommunicationum sententiis, nobis nostroque generali Capitulo specialiter reservatis, ac super irregularitatibus contractis cum ipsis dispensandi ; monasteriis denique monialium de confessoribus, capellanis et procuratoribus sufficientibus et idoneis providendi ; fugitivos quoque et apostatas ac alios Ordinis decus et honorem denigrantes, sumptibusque et expensis monasteriorum suorum, capiendi et incarcerandi, seu capi et incarcerari faciendi aut, alias iuxta suorum exigentiam peccaminum puniendi ; contributiones praeterea ipsis monasteriis impositas ac arreragia earumdem a decem annis et citra elapsa requirendi, petendi, exigendi, levandi et recipiendi, et ad solvendum per censuras Ordinis et alias iuris et iustitiae vias, abbates et officiarios praefatorum monasteriorum constringendi et compellendi ; et nihilominus subsidium per nostrum generale Capitulum pro ambassiata ad Sanctissimum dominum nostrum, ut praemittitur, ipsis monasteriis et cuilibet eorum rationabiliter impositum secundum taxam inferius annotatam, per vos seu alium vel alios securum vel securos levandi et recipiendi, ac ad solvendum per huiusmodi censuras Ordinis ac alias iuris et iustitiae coercitiones huiusmodi abbates, abbatissas, officiarios et officiarias, ac procuratores eorumdem compellendi. Necnon monasteria tam virorum quam mulierum per nos inferius non taxata, vice et auctoritate praefatis, secundum valorem ipsorum monasteriorum rationabiliter taxandi, et ad solvendum summam per ipsum taxatam, ut praemittitur, compellendi ac de per vos receptis quittantias dandi ; et generaliter omnia et singula circa praemissa et ea tangentia sumptibus et expensis rationabilibus praefatorum monasteriorum, quos sibi solvi et refundi praecipimus et mandamus agendi, gerendi et exercendi, quae nos agere, gerere et exercere possumus, si praesentes personaliter essemus, invocato ad singula praemissa, si opus fuerit, quorumcumque iudicum ecclesiasticorum et saecularium auxilio et favore ; omnibus igitur et singulis praefatorum monasteriorum regularibus personis firmiter damus in mandatis in virtute salutaris obedientiae, ac sub excommunicationis poena, quatinus in praemissis et ea tangentibus seu quomodolibet dependentibus ab eisdem eidem de Casa nova assistant et pareant humiliter et devote. Sequitur taxa praedictorum monasteriorum. Datum sub sigillis nostro et Diffinitorum eiusdem Capituli, die, mense, anno et loco supradictis. 15.   Generale Capitulum sufficienter informatum de desolatione monasterii de Cadunio, quod causantibus guerris ad tantam devenit penuriam, quod religiosi in eodem die noctuque divinis famulantes vix victum tenuem inde possunt habere ; consideransque quondam monasterium de Gondonio, quod pro nunc puram ad aream et mansuram redactum est, sub ipsius monasterii de Cadunio paternitate fuisse, ipsum monasterium quondam de Gondonio cum omnibus fructibus, iuribus, possessionibus et pertinentiis suis ipsi monasterio de Cadunio, idem generale Capitulum unit et incorporat, committens et mandans abbatibus de Dalone et de Petrosa, ac cuilibet eorum, quatinus fratrem Guillelmum de Brussiaco, apostatam eiusdem monasterii de Gondonio, capiant seu capi faciant, et quilibet eorum capiat seu capi faciat, carceribusque mancipent et mancipari procurent, invocato, si opus fuerit, auxilio brachii saecularis et favore, salvis constitutionibus et iuribus Ordinis. 16.   Unionem monasterii de Sinaqua monasterio de Mansiade per reverendissimum in Christo patrem dominum Alanum, tituli Sanctae Praxedis, cardinalem Avenionensem vulgariter nuncupatum, in regno Franciae et Delphinatu Viennensi legatum de latere, factam, generale Capitulum gratam habens ipsam consentit, et quantum in ipso est, approbat et confirmat, ita tamen quod abbas eiusdem monasterii de Mansiade, qui est et qui pro tempore fuerit, quatuor religiosos sacerdotes cum suis servitoribus in dicto monasterio de Sinaqua ad divinum servitium peragendum in perpetuum continuare teneatur, salvis contributionibus et iuribus Ordinis. 17.   Monasterium Vallis Sanctae omnino desolatum et destructum, quod R. in Christo pater dominus episcopus Cavallicensis ad se et suum episcopatum attrahere et unire nititur, praesens generale Capitulum certis ex causis ipsum moventibus unit et incorporat in perpetuum monasterio Bonae vallis Viennensis, cum omnibus iuribus, fructibus et pertinentiis suis, salvo iure abbatis Morimundi et contributionibus ac iuribus Ordinis. 18.   Omnibus et singulis personis Ordinis sub inobedientiae poena inhibetur, ne cum fratre Ioanne Luardi, Ordinis sancti Benedicti, pro abbate monasterii de Feisia se gerenti, habitent, seu in aliquo communicent, quin potius fratri Ioanni Bajuli abbati dicti monasterii in licitis et honestis favorisent, et si quae bona ad ipsum monasterium spectantia receperint aut penes se habeant, eidem Bajuli restituant. 19.   Processum inter abbatissam et monasterium de Bitumine et de Bons praesens generale Capitulum abbati de Casa nova committit decidendum, in plenaria Ordinis potestate, assumptis secum aliquibus Ordinis abbatibus, si sibi visum fuerit expedire. 20.   Pensionem seniori abbati de Longovillari, qui citra annum resignavit, attenta sui corporis invalitudine, per patrem abbatem necnon modernum abbatem et conventum eiusdem monasterii de Longovillari factam et assignatam, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat. 21.   Attenta abbatis de Longovillari paupertate et debilitate corporis, praesens generale Capitulum ipsum benigne absolvit dehinc ad quinquennium a via Capituli generalis. 22.   Fratrem Aegidium abbatem, Arnoldum priorem, Reginaldum bursarium, propter resistentiam quam abbati Signiaci, patri abbati eiusdem monasterii Vallis Sancti Lamberti in visitatione sua factam, ad praesens generale Capitulum citatos, idem Capitulum reputat contumaces, mandando et committendo abbatibus de Villari et de Alna et cuilibet eorum quod eosdem abbatem, priorem, bursarium ac suos fautores et complices coram ipsis citent ad videndum se declarari huiusmodi contumaciam incurrisse, alterque eorum et quemlibet eorum puniant, prout viderint secundum exigentiam casuum expedire. 23.   Cum secundum Ordinis nostri privilegia etiam novissime a Summo Pontifice innovata et confirmata, nulla persona, etiam si cardinalatus fungatur dignitate, monasteriis nostri Ordinis praeesse, aut ipsa in commendam, sive alias quovismodo possit tenere, praesens generale Capitulum sub poena excommunicationis latae sententiae et carceris perpetui fratri Philippo de Lasa in abbatem de Columna electo inhibet, ne quovismodo concordet, seu ius suum tranportet [transportet ] in dominum protonotarium de Perusio, aut in alium quemcumque, qui non sit de Ordine nostro ; citatque ipsum Philippum praesens Capitulum ad 20*m* diem postquam praesentes litterae sibi fuerint praesentatae, coram domino Cistercii in Cistercio personaliter, omni excusatione postposita, compariturum, responsurumque ad omnia et singula quae contra ipsum proponentur ; et si opus est, ad videndum se deponi, si sua exigant demerita, sub debitis protestationibus et clausulis opportunis, mandando abbati de Misericordia Dei, ut hanc diffinitionem per se vel alium quantocius sibi praesentet et executioni demandet, quae inde fecerit praefatum dominum Cisterciensem debite certificaturus. 24.   Visis et auditis sufficienter partibus, ac processibus diligenter examinatis, praesens Capitulum generale diffinit et declarat fratrem Antonium Martelli fore et esse indubitatum monasterii Aquaebellae abbatem et fratrem Guidonem Lenandi nullum ius in eodem habere, quapropter super ipsius impetitione ipsi fratri Guidoni perpetuum imponit silentium. 25.   Quia unusquisque de sibi commissis fidelem tenetur reddere rationem, praesens generale Capitulum praecipit et mandat sub poenis et censuris Ordinis, abbati de Lenin, s. th. pr., qui aliquibus annis in officio provisoratus collegium Sancti Iacobi Eidelbergense rexit, quatinus pro annis quibus rexit, provisori et collegio infra duos menses ab intimatione praesentis diffinitionis, fideles reddat computationes ; executionem praesentis diffinitionis abbati de Sconovia, s. th. pr., committendo. 26.   Abbati[ssae] de Monasteriolo districte praecipit praesens generale Capitulum, ne de cetero libros sui monasterii sic faciliter et communiter concedat, praesertim cum, ut fertur, occasione ista saepius alienentur aut deteriorentur, ne etiam sine scientia et praesentia conventus aliquid sigilletur. 27.   Generale Capitulum per dominum Morimundi, s. th. pr., informatum super poenitentia et emendatione fratris Engelhardis, monasterii de Ebraco monachi expresse professi, ipsum rehabilitat ad omnes Ordinis actus legitimos, abbatiali dignitate seclusa, remittitque ad proprium monasterium, praecipiendo abbati eiusdem monasterii quatinus ipsum absque aliqua poenitentia recipiat, et tamquam ovem propriam foveat et nutriat. 28.   Priorissis de Villaribus Caniveti et de Mauritonio inhibet Capitulum generale sub poena convicti de contagio carnis, ne amodo permittant suos procuratores saeculares infra claustra ipsorum monasteriorum habitare, sed in locis ab ipsis claustris separatis et remotis habitationes eorum disponantur. 29.   Difficultates varias in processu tam contendentium super abbatiatu monasterii Caroliloci, quam super rebellionibus et iniuriis domino Pontigniaci, patri abbati eiusdem monasterii Caroliloci, per religiosos dicti monasterii factis, propter singularum partium ad praesens generale Capitulum minime citatarum absentiam, idem generale Capitulum minus commode dissolvere et decidere valens, et nihilominus variis cupiens incommodis obviare, quae praefato Caroliloci monasterio possent evenire, si processus huiusmodi tractum caperent longiorem, abbatibus de Prulliaco, de Ursicampo, s. th. pr., iam per dominum Cistercii commissis, praesens generale Capitulum coniunctim et divisim et duobus eorum, altero praepedito, committit decidendos et fine debito terminandos, necnon sententiendum et diffiniendum in huiusmodi processibus, in plenaria Ordinis potestate ; quam quidem diffinitionem partis huiusmodi, seu eorum procuratores consenserunt et quod id fiat communibus huiusmodi expensis ad invicem concluserunt et promiserunt, in praesentia et manibus dominorum notariorum praesentis Capituli hic signatorum. 30.   Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum Ordinis utriusque sexus et cuiuscumque generationis existant in tota natione Hispanica, lingua Auxitana et Vasconia, necnon certis aliis provinciis postea nominandis consistentium, domino Morimundi, s. th. pr., praesens generale Capitulum committit cum clausulis opportunis per dominum Cisterciensem plenius declarandis. 31.   Generale Capitulum sufficienter informatum super temeraria praesumptione fratris Petri Ribrega, monachi de Obasina, qui abbate monasterii de Valeta in Curia romana existente, manu armata idem monasterium de Valeta intrasse, eique varia damna et incommoda intulisse, ac officium abbatis in die Cenae Domini in eodem monasterio exercuisse temerarie ausus est, ipsum fratrem Petrum decernit et mandat carceribus durissimis retrudendum, abbati de Cadunio praecipiendo, quatinus ipsum fratrem Petrum capiat et huiusmodi poenam sibi infligat, invocato ad hoc si necesse fuerit auxilio brachii saecularis. 32.   Ad humilem supplicationem et instantiam abbatis Ursicampi, s. th. pr., cum fratre Philippo Carpentarii, monacho eiusdem monasterii Belliloci (*sic*) per generale Capitulum misericorditer dispensatur, ut non obstante vitio incontinentiae, de quo notatus est, ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, dignitates et officia, si sua exigant merita, et ad hoc suorum superiorum intervenerit consensus, promoveri valeat et assumi. 33.   Ad idem, pro fratre Ioanne Hericourt eiusdem monasterii professo, qui per quadriennium vel circiter habitu regulari apostatavit dimisso. 34.   Ad idem, pro fratre Aegidio Ruelle, eiusdem monasterii professo, qui de nocte de dormitorio descendit et octo aut decem dies apostatavit. 35.   Ad idem, pro fratribus Gerardo de la Roye, Gerardo de Monstreul et Ioanne Daret, quorum quilibet apostasiam incurrit, et Ioanne de Fienens. 36.   Attento senio et corporis invalitudine abbatis Ursicampi, s. th. pr., generale Capitulum ipsum misericorditer absolvit de cetero a via Capituli generalis. 37.   Abbati de Cadunio praesens generale Capitulum committit, quatinus se informet an frater Antonius de Combessosa, monachus monasterii Obasinae, falsificaverit seu contrafecerit et executioni demandare facere per fratrem Petrum Ribrega, monachum eiusdem monasterii Obasinae, et si ipsum culpabilem in praemissis invenerit, ipsum secundum iura et statuta Ordinis puniat, in plenaria Ordinis potestate. 38.   Nos frater Ioannes, abbas Cistercii, commissionem regiminis, curae et administrationis monasterii de Penthemont pro fratre Roberto de Marissel, per coabbatem nostrum monasterii de Regalimonte, s. th. pr., ac fratrem Iacobum priorem monasterii nostri Cistercii, prout in litteris quibus nostrae praesentes annectuntur, plenius continetur, ratificamus, confirmamus et approbamus per praesentes. Datum… 39.   Nos et cassationem pensionis, in litteris quibus nostrae praesentes annectuntur, contentae, per coabbatem nostrum de Regalimonte, s. th. pr., ac fratrem Iacobum priorem… *etc. ut supra*. 40.   Domino Claraevallensi, s. th. pr., et abbati de Moris ac cuilibet eorum per se et in solidum, per generale Capitulum committitur, quatinus abbatem Trium fontium per censuras Ordinis compellant et quilibet eorum compellat ad satisfaciendum et solvendum fratri Michaeli de Laudas, monacho Cistercii et rectori domus Cistercii in Divione existentis, summam septem coronarum auri, de resta decem coronarum auri fratri Petro de Flinis tunc abbati dicti monasterii Trium fontium, per eumdem fratrem Michaelem concessorum et sibi debitorum, in plenaria Ordinis potestate. 41.   Sub poena excommunicationis latae sententiae priori, suppriori, cellerario, omnibusque et singulis monachis monasterii de Obasina, per generale Capitulum inhibetur ne aliquos Ordinis religiosos ad commorandum in eodem monasterio recipiant, absque suorum abbatum licentia petita et obtenta, et quos iam receperunt, maxime illos de Cadunio, ad proprium abbatem et monasterium sub eadem poena indilate remittant. 42.   Diffinitionem anno elapso per generale Capitulum factam et conclusam, per quam ipsum Capitulum provisionem de persona fratris Petri de Gain (Gay, *cf. ann.* 1457, n. 46) ad monasterium de Cadunio ratificabat et approbabat electionem de persona fratris Ioannis de Paes, alias de Petra, nullius valoris et efficaciae declarando, ei sub poena excommucationis [excommunicationis ] perpetuum silentium imponendo, praesens generale Capitulum innovat et approbat, abbatibus de Dalone et de Petrosa et cuilibet eorum in solidum expresse committendo, quatinus ipsam diffinitionem executioni demandent, in plenaria Ordinis potestate. 43.   Quia, proh dolor ! his diebus multa Ordinis monasteria in commendam per dominos cardinales et ceteras personas, quae habitum et formam religionis nostrae minime gerunt, detinentur et occupantur, ratione cuius monasteria ipsa et ipsi subdita plurima reformatione indigent et visitatione, praesens generale Capitulum praecipit et mandat patribus abbatibus illorum monasteriorum sic detentorum, quatinus tam ipsa monasteria detenta quam sibi subdita visitent et reforment, quod si contingat sibi per mortem aut alias abbate destitui, de persona idonea et sufficiente, electione canonica interveniente, provideant. 44.   Abbatibus de Crista, de Longovado et de Moris et cuilibet eorum per se et in solidum committit generale Capitulum, quatinus omnes abbates et abbatissas, utriusque sexus Ordinis personas, quos et quas alter eorum invenerit domino abbati Claraevallensi, s. th. pr., et eius monasterio in aliquibus pecuniarum summis vel rebus aliis quibuscumque obligatos, seu debite teneri, per censuras Ordinis et alia iuris et iustitiae remedia ad satisfaciendum eidem et suo monasterio viriliter et debite compellat, in ipsius Capituli generalis plenaria potestate. 45.   Ad idem, pro priorissa et conventu de Villers de Canivet, abbatibus de Claravalle, de Bellobecco, s. th. pr., et de Valloriis, et cuilibet in solidum. 46.   Cum dudum per generale Capitulum bona mobilia et immobilia monasterio Vallis Dominae, Coloniensis dioecesis, monasterio Montis Sanctae Walburgis, eiusdem dioecesis incorporata pariter fuerint et subiecta, utpote quia praemissum monasterium… (*locus vacuus*) desolationi et ruinae subiacebat, praesens generale Capitulum praemissam diffinitionem innovando et confirmando praecipit et mandat de Hymenrode et de Heysterbach monasteriorum abbatibus, quatinus diffinitionem ipsam secundum sui formam et tenorem ad plenum executioni demandent, ipsumque monasterium Montis Sanctae Walburgis in bonis, iuribus et possessionibus ipsis manuteneant ; verum quia reverendus pater dominus Coloniensis archiepiscopus praemissa bona mobilia et immobilia monasterio et conventui in Marienforst, Ordinis sanctae Brigidae, applicuit, vultque pro recompensatione bonorum praemissorum dare praemisso monasterio in diversis redditibus valorem 150 florenorum, praemissis abbatibus de Hymenrode et de Heysterbach mandat etiam praesens generale Capitulum, quatinus debite se informent de valore reddituum praemissorum, et si invenerint per ipsam informationem dictos redditus aequivalere bonis per ipsum detentis, praemissum tractatum approbent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 47.   Committitur per generale Capitulum domino Morimundi, s. th. pr., quatinus sub censuris Ordinis compellant de Pomerio et de Novo castro monasteriorum abbates, ac eorum conventus ad satisfaciendum monasterio et conventui de Bello prato Metensis dioecesis, de duobus quartis vini de Alsatia, in quibus eidem monasterio annuatim obligantur secundum formam et tenorem sententiae per dominum Cisterciensem super hoc confectae. 48.   Abbatibus de Ursicampo, s. th. pr., et de Valle regis, et eorum cuilibet in solidum committit praesens generale Capitulum, quatinus quantocius commode poterunt, personaliter accedant ad monasteria de Fusniaco et de Signiaco in moribus et religione, ut fertur, plurimum desolata, ibique visitent, corrigant et emendent, quae corrigenda veniunt et emendanda, in plenaria Ordinis potestate. 49.   Ad idem, pro abbate et conventu monasterii de Ursicampo, de Tribus fontibus, de Caricampo et Longoponte monasteriorum abbatibus. 50.   Abbatibus de Mortuomari et de Bonoportu et cuilibet eorum in solidum committit praesens generale Capitulum, quatinus diligenter se informent an contractus, cui praesens diffinitio annectitur, sit rite et legitime ac pro utilitate monasterii de Bellobecco factus et initus, ipsum confirment et approbent, in plenaria Ordinis potestate. 51.   Ad idem, abbati de Misericordia Dei et de Baugesio per generale Capitulum committitur, quatinus se informent, an tractatus cui praesens diffinitio annectitur, sit rite et canonice, ac pro utilitate monasterii de Stella… *etc. ut supra.* 52.   Licet per Capitulum elapsum de Sancto Andrea, de Alneto, de Barbereyo, de Valle Richerii monasteriorum abbates, sub censuris Ordinis et aliis poenis in *Benedictina* contentis et expressis, moniti forent, quatinus quilibet eorum unum scolarem ad collegium Sancti Bernardi Parisius, cum decenti provisione infra tempus praefixum et determinatum tansmitterent [transmitterent], praesens generale Capitulum eorum paupertati et desolationi condolens, et praesertim cum feratur quemlibet eorum in Cadoniensi studio unum vel duos studentes iam actu tenere, eis de gratia speciali permittit, quod in ipso Cadoniensi studio suos scolares usque ad decennium dumtaxat sic tenere possint, quod non alibi transmittere compellantur, eisdem tamen sub censuris Ordinis praecipiendo, quod ad minus quilibet eorum unum ibidem indefectibiliter manuteneat, praesentis diffinitionis executionem magistro Gaufrido de Alneto, s. th. pr., committit praesens generale Capitulum, in plenaria Ordinis potestate. 53.   Quoniam per Capitulorum generalium celebrationem mores reformantur, virtutes promoventur et vitia corriguntur, et unitas Ordinis conservatur, praeterquam primi patres Ordinis institutores abbatibus Capitula generalia tempore suo non visitantibus diversas poenas infligendas statuere, quas poenas Summi Pontifices ratas habentes, novas etiam poenas superaddere, quibus non obstantibus tam plurimi abbates nec Capitulum ipsum visitant generale, nec se excusant, poenas ipsas ipso facto incurrentes, super quo providere volens praesens Capitulum generale et Ordinem ad suam primaevam puritatem et sanctitatem reducere cupiens, per praesentes citat peremptorie omnes et singulos abbates Ordinis universi ad comparendum personaliter in proximo Capitulo generali, cessante legitimo impedimento, et ubi legitime fuerint impediti, per suos procuratores iuxta formam Ordinis legitime fundatos, et omnes et singulos abbates in ipso Capitulo non comparituros per se, ut fertur, aut suos procuratores : Ex nunc prout ex tunc praesens Capitulum declarat poenas Ordinis incurrisse, ipsosque ad minus suspendit, quoadusque iuxta Ordinis statuta debite Ordini suo satisfecerint, cum protestatione de ulteriore processu contra ipsorum quemlibet fiendo, et sub aliis clausulis fiendis, committitque praesens generale Capitulum domino Cistercii et quatuor primis, quatinus praesentem diffinitionem ubilibet debitae executioni demandare debeant. 54.   Item, timentes illius prophetae comminationem  quia scientiam repulisti, repellam te ne sacerdotio fungaris , in abbates Ordinis universi, qui scolares ad studia generalia non miserint, prout in *Benedictina* continetur, poenas in ipsa contentas, nisi infra duos menses a data praesentium debitum suum fecerint, praesens Capitulum generale incurrisse declarat, visitatoribus omnibus et singulis praecipiendo, ut super hoc debite attendant et defectuosos debite puniant. 55.   Item, quia contributiones et subsidia in Capitulis generalibus ideo institui consueverunt ut Ordo in suo esse conservetur, propter quod contributiones et subsidia non solventes tempore debito diversas poenas excommunicationis et suspensionis ipso facto incurrisse declaraverunt Summi Pontifices et Ordo ipse, super hoc multa decreta dederunt, prout ex ipsis statutis eius clarius patet ; quibus non obstantibus tam plurimi abbates reperiuntur super hoc negligentes et inobedientes, alii contributiones et subsidia penitus non solvendo, alii vero quottas sibi impositas non curando, sed ad beneplacitum modicum quid conferendo, et Ordinem semper in aliquo defraudando, super quo providere volens praesens generale Capitulum et animarum saluti consulere, abbates et officiarios monasteriorum Ordinis universi, qui quottas contributionum sibi impositas iuxta registra Ordinis antiqua solvere recusaverint, aut contempserint, postquam super hoc debite fuerint requisiti, praesens Capitulum generale poenas in statutis Ordinis contentas ipso facto incurrisse declarat, ipsos et eorum quemlibet a divinis suspendendo, et si animo indurato per quindenam sententiam suspensionis sustinuerint, eorum quemlibet his in scriptis suspendit ab omni administratione spirituali suarum domorum, quousque quod praecipitur opere compleant, illis solum exceptis cum quibus auctoritate Capituli generalis fuerit in parte vel in toto dispensatum ; allegantes consuetudines tamquam conspiratores puniantur, committitque praesens generale Capitulum domino Cistercii et quatuor primis, quatinus praesentem diffinitionem per se aut alios debitae executioni demandare debeant. 56.   Abbatatum (*sic*) praesens generale Capitulum citat ad comparendum personaliter in proximo Capitulo generali, semota penitus omni excusatione. 57.   Item, cupiens Ordinem ad suam primaevam ducere sanctitatem, sub poenis in antiquis statutis Ordinis contentis, inhibet praesens Capitulum generale abbatibus et regiminum praesidentibus Ordinis universi, ne amodo permittant quascumque mulieres cameras suas intrare, aut loca regularia frequentare, nisi prout in ipsis antiquis statutis continetur. 58.   Item, quia plurimae moniales habitum non deferunt saltem suo Ordini competentem, sub poena apostasiae et excommunicationis praecipit et mandat praesens Capitulum generale abbatissis et monialibus Ordinis universi, quatinus amodo portent et deferant tempore laboris tunicam albam et scapulare nigrum desuper, et alio tempore cucullam honestam, et desuper rotundam et bene sutam ; et quibus conceditur portare mantellum, quod ipsum portent honeste et sine longa cauda ; praecipiendo sub poena depositionis ipsis abbatissis et monialibus, ne quascumque personas masculini sexus permittant in suis cameris aut domibus pernoctare, sed quod domos suas teneant bene serratas, completorio decantato, sic quod nec ipsae exire, nec aliquis ad ipsas intrare valeat. 59.   Item, quia in multis monasteriis monialium paucissimae et quasi nullae habitant moniales, propter quod multa bona distrahuntur et deperduntur, multaeque litterae sigillantur in praeiudicium monasteriorum non modicum, praesens generale Capitulum statuit et ordinat quod in monasteriis illis in quibus dumtaxat sunt tres aut quatuor moniales vel quinque, sigillum conventus penes visitatorem ipsarum aut viciniorem abbatem custodiatur, et nulla littera sigilletur ipso sigillo conventus, nisi de licentia et consensus ipsius abbatis ; omnes vero alias litteras sigillatas praesens generale Capitulum cassat, irritat et annullat. 60.   Item, quia ex obligatione abbatum nimium Ordo gravatur, et eiusdem privilegia enervantur, sub poena depositionis ipso facto a suis dignitatibus inhibet praesens Capitulum generale abbatibus, abbatissis, aliisque Ordinis personis universi, ne amodo se et sua submittant iurisdictioni cuiuscumque personae, cuiuscumque provinciae existant, etiam si rex, dux aut episcopus, nisi iurisdictioni sui Ordinis aut Capituli generalis. 61.   Item, Capitulum generale notum facit universis se habere privilegium, qualiter abbas aliquis aut Ordinis monachus, non obstante quod sit capellanus honoris Summi Pontificis aut alicuius ex dominis cardinalibus, quod per hoc non eximitur a iurisdictione, punitione et correctione suorum Praelatorum et Capituli generalis, ac si capellanus huiusmodi non foret ; praesens Capitulum generale praecipit et mandat sub poena apostasiae debita fratri Ioanni Heysten, s. th. pr., quatinus infra duos menses a data praesentium se praesentet domino Morimundi, s. th. pr., aut quod sibi manifestet qualiter a sua professione fuerit absolutus.

Anno Domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo nono, statuta sunt haec apud Cistercium in generali Capitulo. 1.   Ad insinuationem domini Claraevallis, s. th. pr., absolutio sororis Margaretae Sinols, monialis monasterii de Camera, eidem domino Claraevallis subiecti, quae ultra triennium sibi a sua abbatissa praefixum et limitatum in prosecutione abbatialis dignitatis monasterii de Bindre remansit, eidem domino Claraevallensi committitur ; et nihilominus ad ipsius domini Claraevallis supplicationem per generale Capitulum rehabilitatur, si opus est, ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia et dignitates, etiam abbatiali dignitate inclusa. 2.   Domino Cistercii et quatuor primis, aut tribus eorum, altero non existente vel legitime impedito, coniunctim praesens generale Capitulum committit, quatinus in facto procurationis generalis Ordinis in Curia romana ordinent, et si opus fuerit, novum procuratorem, auctoritate totius Capituli ac si sederet, eligant et instituant, ceteraque circa huiusmodi faciant et ordinent, quaecumque ipsum Capitulum debite congregatum facere aut ordinare posset. 3.   Abbates de Paradiso, de Blesolb, de Premant, de Obra, de Lucka, de Landa, per generale Capitulum dehinc ad triennium misericorditer absolvuntur a via Capituli generalis, et similiter a missione studentium ad studium generale, sic tamen quod unusquisque eorum aliquem doctum virum in monasterio suo teneat, qui suos iuvenes in primitivis instruat, sub conditione etiam quod, attentis oneribus et agendis Ordinis pro tuendis et defendendis privilegiis et libertatibus Ordinis, solvendisque debitis pro nunc Ordini incumbentibus, contributiones ipsos concernentes integraliter receptoribus deputatis, et sub poenis in statutis papalibus et regularibus Ordinis contentis annuatim solvere tenebuntur. 4.   Abbatibus de Valloliis et de Longo villari per generale Capitulum committitur, quatinus diligenter se informent an traditio certae quantitatis terrarum et pratorum monasterii de Caricampo pertinentium, ad censum perpetuum, nonnullis colonis saecularibus, sit ad utilitatem dicti monasterii Caricampi, de his quae super hoc invenerint generale Capitulum proxime futurum informaturi. 5.   Abbati de Campania conceditur per generale Capitulum, quatinus suum monasterium resignare valeat in manus sui patris abbatis, aut eius commissarii, qui pater abbas vel commissarius pensionem abbatibus sponte cedentibus et bene meritis assignari solitam sibi assignare possit, in plenaria Ordinis potestate. 6.   Generale Capitulum abbatibus de Hymenrode et de Heysterbach committit, quatinus diligenter se informent et examinent, an tractatus concordiae passatus et initus inter reverendissimum patrem dominum archiepiscopum Coloniensem et priorem ac conventum monasterii Beatae Mariae in Monte Sanctae Walburgis, super recompensatione quorumdam bonorum iurium quondam monasterio monialium Vallis Dominae, per incendium totaliter desolato, pertinentium, quae idem dominus Coloniensis monasterio in Marienforst, Ordinis Sanctae Brigidae, applicavit, et pro recompensatione huiusmodi duas ecclesias parochiales eidem prioratui Sanctae Walburgis incorporavit, et insuper certum subsidium ad redimendum quamdam curtem eidem prioratui pertinentem dominus archiespiscopus [archiepiscopus ] assignare intendit ; quod si huiusmodi tractatum pro utilitate dicti prioratus Sanctae Walburgis invenerit esse factum, ipsum cum omnibus ad id necessariis requisitis praeconceptis et conclusis, concipiendis seu concludendis hanc materiam concernentibus, confirment et corroborent ac decretum suum apponant, in plenaria Ordinis potestate. 7.   Visitatio, reformatio et correctio prioratuum Ordinis in partibus Brabantiae, Hollandiae et dioecesi Trevirensi consistentium, abbati Veteris campi praesens generale Capitulum hinc ad decennium committit, per hoc tamen non excludit idem Capitulum quin dominus Cistercii ad dictos prioratus visitatores et reformatores, quotiens sibi opportunum videbitur, dum tamen non sint de Frisia, destinare possit. 8.   Abbati Ursicampi, s. th. pr., per generale Capitulum committitur, quatinus se informet et inquirat an traditio certarum mansurarum prioratui de Gaudio pertinentium, ad 60 annos, sit pro utilitate eiusdem monasterii ; quod si ita esse invenerit, illam confirmet et corroboret, plenaria Ordinis potestate. 9.   Processum inter abbatissas et conventus monasteriorum de Bitumine et de Bons pendentem, propter involutiones varias et multiplicia agenda praesens generale Capitulum minime commode terminare valens, abbatibus de Monte Sanctae Mariae et de Altocristo idem Capitulum committit, in plenaria ipsius Capituli potestate, decidendum et determinandum, districte eisdem praecipiendo, quatinus infra spatium quatuor mensium ab inchoatione sui processus computandum ipsum terminent, et ad hoc ipsas partes et quamlibet earum sub poena cadendi compellant. 10.   Fratrem Cornelium Stueyte, monasterii de Loco Sancti Bernardi monachum expresse professum, propter suas ambitiones, inobedientias et alia crimina ad praesens generale Capitulum citatum, et non comparentem, idem Capitulum reputat contumacem, ipsumque declarat inhabilem ad quaecumque beneficia in Ordine obtinenda, abbati eiusdem monasterii de Loco Sancti Bernardi sub poena excommunicationis districte praecipiendo, quatinus ipsum fratrem Cornelium monachum suum ad proprium claustrum revocet ipsum nec ab ipso claustro eum exire permittat absque licentia et mandati Capituli generalis, et nihilominus citatur idem abbas ad proximum generale Capitulum, super his quae fecerit in praemissis et aliis tunc per promotorem causarum ipsius Capituli sibi proponentur responsurus ; quam quidem diffinitionem dominus Igniaci per se vel alium intimabit. 11.   Sententiam, ordinationem et diffinitionem in materia monasterii Caroliloci per abbates de Prulliaco, de Ursicampo et de Vallibus Sernaii, virtute diffinitionis anno novissime lapso editae, datas et latas, per quas institutio et provisio per dominum Cisterciensem, tunc abbatem Pontigniaci, de persona fratris Petri de Vireyo in abbatem eiusdem monasterii Caroliloci confirmata, et certa pensio fratri Roberto de Thorigniaco eiusdem monasterii monacho assignata est, prout in litteris super hoc confectis, quibus praesens diffinitio annectitur plenius cum suis clausulis, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat, omniaque et singula in huiusmodi litteris contenta a partibus, prout quamlibet tangit, praecipit inviolabiliter observari. 12.   Ad instantiam et humilem supplicationem abbatis de Valle Beatae Mariae cum fratre Guillelmo Carrelier, eiusdem monasterii de Vallae Beatae Mariae monacho expresse professo, per generale Capitulum misericorditer dispensatur, ut non obstante inhabilitate ac infamiae nota, quam usque in praesentem incurrit, ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces et officia, etiam abbatiali dignitate inclusa, promoveri valeat et assumi. 13.   Ad idem, pro fratre Roberto Gallop, eiusdem monasterii monacho expresse professo, qui per duos menses vel circiter apostatavit. 14.   Ad idem, pro fratre Guillelmo Lemperet, monasterii de Regali monte monacho expresse professo, qui per sex menses vel circiter apostatavit. 15.   Ad idem, pro fratre Ioanne Kantz, monasterii de Fonte regis monacho expresse professo, qui de contagio carnis convictus est. 16.   Ad idem, pro sorore Suzanna de Flachsland, moniali monasterii Horti Dei. 17.   Ad idem, pro fratre Georgio de Bochoute, monasterii de Capella Thosan, qui bis apostatavit. 18.   Ad idem, pro fratre Guillelmo Jubin et Carolo de Fonte, monasterii de Fonte Danielis monachis, in contagio carnis deprehensis. 19.   Ad idem, pro fratre Roberto Bernardi, monasterii de Nigro lacu monachi expresse professi, qui pluries apostatavit. 20.   Ad idem, pro fratre Ludovico de Tornaco, monasterii de Fusniaco monacho expresse professo, qui manus violentas in clericum saecularem usque ad effusionem sanguinis iniecit. 21.   Ad idem, cum fratribus Ioanne Morel et Iacobo Lernoul, monasterii de Frigido monte professis, in furto deprehensis. 22.   Ad idem, cum fratre Christophoro de Sancto Audomaro, monasterii Ursicampi monacho expresse professo, qui per spatium trium mensium apostatavit. 23.   Ad idem, cum fratre Ioanne de Hericourt, monasterii de Belloprato monacho expresse professo, qui per triennium apostatavit. 24.   Ad idem, cum sororibus Margareta Gressem, Barbara Seckendorff, cognomento Aberdrem, Agnete Vescembergen, monasterii monialium in Pirckenfeldt, in contagio carnis deprehensis. 25.   Ad idem, cum sorore Joya Houst, moniali monasterii de Belloprato super Lisam, in carnis contagio deprehensa. 26.   Ad idem, cum sorore Ioanna Deulle, monasterii monialium de Monstreolo moniali, in contagio carnis deprehensa, puerperiis inde secutis. 27.   Ad idem, pro fratre Theobaldo… monacho monasterii de Precibus, in contagio carnis et conspiratione deprehenso. 28.   Ad idem, pro fratribus de Malines, Nicolao de Tourpes et Ioanne de Namurco, monasterii de Alna professis. 29.   Ad idem, pro fratre Ioanne Lathomi, monacho monasterii de Laude, pro apostasia et furto. 30.   Ad idem, pro fratre Ioanne Dodot, monacho monasterii de Maceriis, in contagio carnis deprehenso. 31.   Ad idem, pro fratre Ioanne Belleuses, monacho de Frigido monte, pro apostasia bina vice. 32.   Ad idem, pro fratribus Guillelmo Cardon, Ioanne de Waucourt et Matheo Raudoul, monasterii de Gardo professis, pro apostasia. 33.   Ad idem, pro fratre Balduino Caulier, monacho de Moris, pro apostasia et irregularitate. 34.   Ad idem, pro fratre Stephano du Tartre, monacho de Curia Dei, in contagio carnis deprehenso. 35.   Ad idem, pro fratre Iacobo Laurentii, monacho de Cambrone pro apostasia. 36.   Ad idem, pro fratre Petro Kerii, monasterii de Sconovia professo, pro apostasia. 37.   Ad idem, pro fratre Volmaro, monasterii de Veteri monte professo, in carnis contagio deprehenso. 38.   Abbati de Sconovia, s. th. pr., per generale Capitulum committitur, quatinus se informet super casibus per fratrem Martinum de Wila, monasterii de Bebenhusen monacho, huiusmodi informatione facta, et ipso audito, aut ipsum absolvat aut ad Sedem Apostolicam remittat absolvendum. 39.   Generale Capitulum abbatibus de Mulbruno et de Sconovia, s. th. pr., committit, quatinus indulgentiam per dominum Morimundi, s. th. pr., abbati de Bebenhusen datam super venditione quorumdam bonorum minus utilium, confirment et defectus suppleant, in plenaria Ordinis potestate. 40.   Abbati de Bonomonte sub poena periurii et depositionis inhibet Capitulum generale, ne aliqualiter vendat aut alienet hommagia [homagia ] suo monasterio pertinentia. 41.   Praecipitur omnibus et singulis patribus abbatibus, quatinus habeant inventoria omnium et singulorum librorum et iocalium monasteriorum utriusque sexus sibi subditorum. 42.   Domino Morimundi, s. th. pr., visitationem omnium et singulorum monasteriorum Ordinis, utriusque sexus et cuiuscumque generationis existant in regnis et dominiis illustrissimorum principum dominorum regum Castellae, Legionis, Arragoniae, Valentiae, Portugalliae et Navarrae, necnon in Acquitania [Aquitania], Gasconia, Lingua occitana, Provincia, Delphinatu et partibus circumvicinis consistentium, praesens generale Capitulum committit in plenaria Ordinis potestate, omnes commissiones quoad monasteria totius nationis germanicae et suae generationis hactenus sibi datas ratificando, confirmando et approbando. 43.   Generale Capitulum sufficienter informatum super diversis criminibus fratrum Ioannis de Bulsincourt, Ioannis de Pinteolis, Petri de Sancto Quintino, Petri de Alneto et sibi adhaerentium, professorum monasterii de Signiaco, ipsos et quemlibet ipsorum denuntiat et declarat excommunicatos, periuros et tamquam conspiratores puniendos, domino abbati Igniaci, patri abbati dicti monasterii de Signiaco, committendo quatinus reverendissimum in Christo patrem dominum archiepiscopum Remensem cum omni reverentia rogitet et requirat, ut huiusmodi fratres per totam suam dioecesim excommunicatos dignetur facere publicari. 44.   Generale Capitulum committit domino abbati Igniaci, quatinus quantocius commode poterit ad monasterium de Valle Sancti Lamberti accedat, visitet et reformet, diffinitionesque ad requestam fratris Guillelmi, abbatis Signiaci, in Capitulo generali novissime lapso editas exsequatur, in plenaria Ordinis potestate. 45.   Conceditur per generale Capitulum abbati de Alta cumba, quatinus omnes et singulos sui monasterii religiosos, necnon moniales sibi subditas pro semel in foro conscientiae possit absolvere ab omnibus et singulis casibus eidem Capitulo reservatis, dispensandique super irregularitatibus per eos contractis, in plenaria ipsius Capituli potestate ; a casibus vero Sanctae Sedi Apostolicae reservatis ipsos nullatenus absolvere praesumat. 46.   Abbati de Veteri cella et de Buch per generale Capitulum committitur, quatinus diversitatem inter abbates de Lennin [Lenin], s. th. pr., et de Walkenrode exortam, sedent et pacificent, in plenaria Ordinis potestate. 47.   Committitur abbatibus de Dolbran et de Puro campo per generale Capitulum, quatinus se informent de statu monasterii Novicampi et diversitate inter abbatem de Lennin [Lenin], s. th. pr., et de Novo campo exortam… *etc. ut supra.* 48.   Generale Capitulum committit domino abbati Igniaci, quatinus computationes sororis Ioannae Martinae, alias monasterii de Vivario abbatissae, diligenter et fideliter, vocatis vocandis et praesertim moderna abbatissa, audiat, quod si invenerit praedictam modernam abbatissam et suum conventum praedictae sorori Ioannae Martinae in aliquibus pecuniarum summis obligatam, ipsam modernam abbatissam et suum conventum ad satisfaciendum eidem sorori Ioannae per censuras Ordinis compellat, in plenaria Ordinis potestate. 49.   Domino Pontigniaci per generale Capitulum committitur visitatio et reformatio omnium et singulorum monasteriorum suae generationis, dehinc ad triennium, in plenaria Ordinis potestate. 50.   Ad idem, pro domino Claraevallensi, s. th. pr. 51.   Domino Pontigniaci committit Capitulum generale, quatinus ad monasterium de Gratia Dei quantocius commode poterit accedat, ibidemque visitet et reformet, instituat et corrigat, et praesertim se informet super promotione abbatis eiusdem monasterii de Gratia Dei, ac aliis concernentibus et dependentibus ab eisdem ; quam si simoniacam aut alias defectuosam invenerit, provideat, prout viderit expedire, et insuper eumdem abbatem et suos officiarios per censuras Ordinis compellat ad solvendum bursam suo baccalario Parisiis studenti. 52.   Contractum, concordiam et conventiones habendas seu habitas inter abbatem et conventum monasterii Firmitatis et habitatores Sancti Ambrosii, prout in litteris quibus… *etc.* approbat… *etc.* 53.   Abbati de Lucella committit generale Capitulum, quatinus cessionem seu resignationem abbatis monasterii de Novo castro, sibi immediate subditi, recipere possit, cum potestate rehabilitandi inhabiles in ipso monasterio, pro hac vice dumtaxat, in plenaria Ordinis potestate. 54.   Generale Capitulum attendens et amplius tolerare non intendens duritiam cordis quorumdam abbatum, qui in dedecus et detrimentum Ordinis minime debitum suum fecerunt et faciunt, de mittendo scolares suos ad studia generalia, quod tamen voluntarie et bono corde facere deberent, cum possent, et id in decus et honorem ipsorum suorumque monasteriorum cedat quamplurimum, omnes et singulos abbates, qui secundum *Benedictinam* ad collegium Sancti Bernardi Parisiis et cetera collegia Ordinis mittere tenentur, in virtute salutaris obedientiae ac sub excommunicationis poena et aliis poenis in *Benedictina* contentis, quatinus infra Pascha cum debitis et sufficientibus provisionibus mittant scolares ad studium Parisiense et cetera studia, ipsosque scolares in dictis collegiis manuteneant ; nihilominus tamen praecipit et mandat abbatibus, praesertim qui hoc debite explere non poterunt, quatinus in suis monasteriis habeant et teneant unum bonum et expertum virum, qui iuvenes suorum monasteriorum grammaticalibus et logicalibus instruere possint et docere, praesentis diffinitionis executionem reverendissimo in Christo patri domino Cisterciensi committendo. 55.   Cum secundum antiquas et laudabiles consuetudines, bedellus collegii Sancti Bernardi Parisiis, pro retributione et proemio suorum laborum a biblico dicti collegii duos francos, a quolibet sententiario quatuor, ab incipientibus tam primum quam secundum cursus bibliae 16 solidos singulis annis recipere consueverunt, de quibus summis ipsi baccalarii et incipientes plerumque cum minime persolvere volunt, praecipit et mandat magistro regenti et provisori dicti collegii, quatinus dictos incipere volentes, eos scolas pro huiusmodi inceptione facienda minime intrare et ingredi permittant, quo eidem bedello integre et realiter in dictis summis ad plenum satisfaciant. 56.   Fratri Ioanni de Sylvanecto, quondam abbati monasterii Caroliloci, praecipit et mandat generale Capitulum sub poenis et censuris Ordinis, quatinus viis et mediis opportunis faciat et procuret, quod domus quaedam in civitate Silvanectensi constituta, in qua pendet pro intersignio figura pavonis, quae sui occasione extra manus monasterii posita est, ad eius plenum dominium et usum infra festum Paschae proxime futurum integraliter restituatur ; alioquin praecipit abbati dicti monasterii, quatinus pensionem annuatim sibi a dicto monasterio debitam eidem minime persolvat quoadusque id peregerit. Etiam quia ad instantiam dicti fratris Ioannis de Sylvanecto, abbas Regalis montis, s. th. pr., in lite et processu inter ipsum et conventum dicti monasterii pendente, plures expensas et labores fecit, de quibusdam nec persolutus praemiatus fuit, similiter usque ad satisfactionem integralem dictam pensionem in manibus dicti abbatis retinet et arrestat. 57.   Abbati de Nigro lacu et de Pratea committit Capitulum generale, quatinus se informent super commodo et utilitate, vel incommodo tractatus, cui praesens diffinitio annectitur, sique per eos compertum fuerit praemissum tractatum ad utilitatem monasterii de Fontemorum fore initum, confirment et approbent, in plenaria Ordinis potestate. 58.   Ad idem, abbati de Begar, s. th. pr., ad videndum tractatum inter abbatem de Tironello et quemdam burgensem inito. 59.   Generale Capitulum committit abbati de Albis petris, quatinus se informet de rebellionibus factis per fratrem Ioannem Troillion, monachum de Columna, et de damnis, malis et criminibus per ipsum commissis et eidem monasterio ac diversis personis factis et illatis, et si culpabilem ipsum invenerit, ipsum incarceret et puniat secundum exigentiam casuum, in plenaria Ordinis potestate. 60.   Cum propter varias et diversas personas Ordinis quae ad Capitulum generale properant, monasteria de Albaripa et de Longovado in earum susceptione plurimum graventur, generale Capitulum eis benigne succurere [succurrere ] cupiens contributiones usque ad sex annos benigne remittit et condonat. 61.   Electionem, installationem et confirmationem de persona fratris Henrici Nolart, religiosi et presbyteri monasterii de Ellancio expresse professi, in abbatem eiusdem monasterii per abbatem de Fusniaco, s. th. pr., vice et auctoritate abbatis de Locoregio, rite et canonice factam et celebratam, prout in decreto… *etc.*… approbat… *etc.* 62.   Ad idem, pro fratre Thoma de Limone, in abbatem monasterii de Pontigniaco, per reverendissimum in Christo patrem dominum abbatem Cisterciensem factas. 63.   Ad idem, pro fratre Henrico de Colonia, in abbatem monasterii de Heisterbach, Coloniensis dioecesis, per abbatem de Hemenrode [Hemmenrode], ipsius monasterii immediate patrem abbatem factam. 64.   Ad idem, pro fratre Godfrido in abbatem monasterii de Loco Sanctae Mariae, per abbatem monasterii de Heisterbach, ipsius monasterii patrem abbatem, ex cessione cuiusdam Brunonis ibidem abbatizantis. 65.   Ad idem, pro fratre Georgio, in abbatem monasterii de Caesarea, per abbatem monasterii de Lucella, ipsius monasterii patrem abbatem factas. 66.   Ad idem, pro fratre Laurentio Fissre in abbatem monasterii de Longo villari, per abbates monasteriorum de Caricampo et de Valloriis, vice et auctoritate abbatis Signiacensis ipsius immediate patris abbatis. 67.   Pensionem seniori abbati de Loco Dei, qui citra biennium resignavit, per abbatem monasterii de Bello becco s. th. pr., et conventum eiusdem monasterii assignatam, prout in litteris… *etc.* 68.   Ad idem, pro fratre Petro de Ygstat in abbatem monasterii de Brumbach, per abbatem monasterii de Mulbrone [Mulbronne], ipsius immediate patrem abbatem. 69.   Ad idem, pro fratre Petro de Domo, monasterii de Laude expresse professi, in abbatem monasterii de Valle regis, ex cessione fratris Gilberti de Calvomonte, per abbatem de Igniaco, ipsius monasterii patrem abbatem. 70.   Pensionem seniori abbati de Valle regis, qui citra annum attenta sui corporis invaletudine, resignavit, per dominum Igniaci patrem abbatem, necnon modernum abbatem et conventum eiusdem monasterii de Valle regis factam et assignatam, prout in litteris… *etc.* 71.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Ruliaco in abbatem monasterii de Vallibus Sernaii, per abbatem monasterii de Regali monte, s. th. pr., vice et auctoritate abbatis Savigniaci, ipsius immediate patris abbatis factam. 72.   Ad idem, pro fratre Antonio Saleriis, s. th. pr., per abbatem Boni fontis, ipsius monasterii [de Bolbona] immediate patrem abbatem similiter factas, ratificat et approbat. 73.   Provisionem et institutionem de persona fratris Mauritii Pelaboti, s. th. pr., in abbatem monasterii de Calercio per dominum abbatem Claraevallensem, ad refutationem abbatis Grandissilvae factas, prout in litteris quibus praesens diffinitio annectitur plenius continetur, cum suppletione omnium et singulorum defectuum, si qui intervenire potuerunt, praesens generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat. 74.   Ad idem, pro fratre Bertrando Galoys in abbatem monasterii de Rupibus, per abbatem de Pontigniaco, ipsius immediate patrem abbatem. 75.   Ad idem, pro fratre Ogerio de Seranez, in abbatem monasterii de Bullencuria, per dominum abbatem Clareavallensem [Claraevallensem], s. th. pr. 76.   Frater Guido, abbas Cistercii totiusque conventus abbatum Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, omnibus christifidelibus, ad quos nostrae praesentes litterae devenerint, salutem, et per eleemosynarum largitionem aeternam mansionem feliciter promereri. Gaudent in cœlis animae sanctorum, quae levibus Christi obtemperando praeceptis bona temporalia suis pauperculis membris largiflue distribuere conati sunt ; ut igitur huiusmodi sanctorum insequendo vestigia ad subveniendum et succurrendum paupertati ac desolationi monasterii monialium in Bona via, nostri Ordinis, Trevirensis dioecesis, per spiritualium bonorum largitionem vos inducamus, vobis omnibus et singulis, qui ad huiusmodi monasterii inopiam relevandam manus porrigatis adiutrices, omnium bonorum spiritualium, videlicet missarum, vigiliarum, ieiuniorum, abstinentiarum, ceterorumque bonorum operum, quae in toto Ordine nostro fiunt et de cetero fient, plenariam participationem concedimus. Datum sub sigillo suffragiorum eiusdem Ordinis, anno Domini M. CCCC. LIX. 77.   Cum fratre Antonius Vicedogni, quondam monasterii de Cheseriaco abbas, teneatur abbati et conventui Bonimontis in summa 20 florenorum monetae Sabaudiae, praecipit et mandat abbati monasterii Cheseriaci, quatinus pensionem eidem fratri Antonio debitam minime solvat, quoadusque dicto abbati monasterii Bonimontis summam praemissam realiter et integre persolverit. 78.   Quia propter egressum a monasteriis propriis quamplurimae moniales plurima gravissima scandala in Ordine adgenerent, utpote quia liberius et licentius eapropter voluptati vacare possunt, patribus abbatibus praecipit et mandat praesens generale Capitulum, quatinus in suis claustris districte eas manere et residere faciant, nec eis ullo modo licentiam claustrum egrediendi eis tribuent, procurentque iuxta vires quod ea monasteria, quae nondum clausa sunt aut reformata, claudantur et reformentur. 79.   Praesens generale Capitulum debite informatum super excessibus, qui in esu carnium a plerisque personis Ordinis excessive fiunt, benigne monet et exhortatur omnes et singulas ipsius Ordinis personas, quatinus secundum *Benedictinam* et Ordinis statuta, solum in locis deputatis et ad hoc ordinatis ipsis carnibus vescantur et comedant. 80.   Generale Capitulum debite informatum quod ad instantiam domini comitis Seinensis quoddam mandatum apostolicum obtentum fuerit et impetratum, quo contra Ordinis privilegia et libertates, visitatio et reformatio monasterii Loci Sanctae Mariae, Coloniensis dioecesis, quibusdam personis, quae de Ordine minime professae sunt committitur, praecipit et mandat abbati et conventui dicti monasterii Loci Sanctae Mariae, quatinus sumptibus suis dicta a Sede celerius quo poterunt revocationem dicti mandati seu rescripti procurare studeant, si autem tempore intermedio a dictis commissariis infestentur, appellatione interiecta, viriliter resistant. 81.   Abbatibus de Heysterbach et de Heymerode concedit praesens generale Capitulum, quatinus omnes et singulas moniales in monasteriis interclusis exeuntes, quae eorum visitationi immediate subiacent, abbatissis demptis, nisi causas rationabiles allegaverint, pro semel dumtaxat ab omni infamia rehabilitare possint, in plenaria Ordinis potestate. 82.   Abbati de Gimonte, s. th. pr., committit praesens generale Capitulum, quatinus computationes abbatis seu abbatum monasterii de Bolbona, qui per eas plures peculias ab Ordine sibi deberi fatetur, diligenter visitet et videat, idque quod per eum compertum fuerit et inventum, in proximo Capitulo generali fideliter referat. 83.   Praesens generale Capitulum abbatibus de Pontigniaco et de Rigniaco committit, in plenaria Ordinis potestate, quatinus debite et sufficienter se informent de tractatu quodam inito et contracto inter abbatem monasterii de Fonteneto, et quemdam Hugonem de Dompere scutiferum, cui praesens diffinitio annectitur, sique ipsum ad utilitatem et commodum ipsius monasterii factum invenerint, confirment, ratificent et approbent. 84.   Pio affectu gravaminibus illatis monasterio de Dunis, occasione commendae in qua traditum fuit, praesens generale Capitulum compatiens contributiones duorum annorum elapsorum per ipsum debitas penitus quittat, ac deinceps quamdiu pensionem domino cardinali Lixbonensi assignatam persolvent, ad medietatem benigne moderat et temperat ; et similiter quottam subsidii sibi novissime impositi et imponendi ad medietatem reducit. 85.   Ad idem, pro monasterio, de Fusniaco eius paupertate ex varietate processuum nuper finitorum illata, usque ad quinquennium. 86.   Fratris Nicolai Rythergim, monasterii de Plats expresse professi, saluti succurrendo permittit praesens generale Capitulum, quatinus de licentia et beneplacito sui abbatis possit in alio monasterio bene regulato votum professionis emittere, poteritque idem, de sui abbatis consensu, paternis haereditatibus ac bonis succedere, ac eisdem quamdiu sibi placuerit uti pariter et gaudere. 87.   Abbati de Cadunio et de Elnis coniunctim committit praesens generale Capitulum, quatinus se informent super commodo vel incommodo tractatus, cui praesens diffinitio annectitur, sique ipsum ad utilitatem et commodum monasterii Bolbonae factum invenerint, confirment, ratificent et approbent, in plenaria Ordinis potestate. 88.   Cum monasterium de Buzayo tam rationis pensionis annuae, quae electo ipsius monasterii annuatim persolvetur, quam etiam ratione processuum et aliorum onerum quamplurimum gravetur et oneretur, eidem benigne succurrere cupiens, praecipit et mandat abbati de Nigro [lacu] monasterii sub poenis et censuris Ordinis, quatinus usque ad quinquennium solvat et contribuat dimidiam bursam sui scolaris Parisiis ; huius diffinitionis executionem abbati de Begar, s. th. pr., committendo. 89.   Abbati de Herbacho committit generale Capitulum, quatinus se debite informet utrum congrue et secundum conscientiam monasteriis monialium de Burvenich et Herchingen et de Porta cœli, abbas monasterii de Heysterbach providere possit et saluti animarum consulere, quod si ipsum propter legitimas causas minime superintendere compererit, monasterium de Burvenich committat reformationi, correctioni et visitationi abbatis monasterii Vallis Dei Leodiensis, monasterium vero de Herchingen abbati de Loco Sanctae Mariae Coloniensis, ac monasterium de Porta cœli abbati de Campo Beatae Mariae, praecipiendo sub censuris Ordinis dictis abbatissis et monialibus, quatinus dictis abbatibus humiliter obediant et pareant. 90.   Abbati de Bullione per generale Capitulum committitur, quatinus diligentem faciat informationem an Ioanni des Forces, apothecario Salinis commoranti, pro luminari et speciebus defuncto abbati et monasterio de Balerna per triennium per ipsum ministratis, summa quinque florenorum quatuor grossorum debeatur ; et si ita fore invenerit, officiarios eiusdem monasterii de Balerna ad satisfaciendum eidem Ioanni de huiusmodi summa, per censuras Ordinis compellat. 91.   Priorissam et conventum domus Ordinis in oppido Laugingen, Augustensis dioecesis, iam diu Ordini associatam seu associatum et incorporatum, rursus et de novo generale Capitulum associat et incorporat, omnibusque iurium, libertatum, privilegiorum, exemptionum Ordinis efficit participes, volendo et ordinando, quod ea quae hactenus magistra vocata est, non amodo magistra sed priorissa appelletur, quodque moniales dicti prioratus amodo cucullis utantur more aliarum monialium in partibus illis consistentium. 92.   Abbati de Populeto per generale Capitulum committitur, quatinus se informet super idoneitate et habilitate fratris Petri Calvo, monachi monasterii de Rota, ad proficiendum in studio ; quod si ipsum invenerit ad hoc habilem et ad hoc dispositum, eidem fratri Petro licentiam standi in aliquo generali studio dehinc ad quinquennium, expensis parentum suorum concedat, in plenaria Ordinis potestate, dum tamen regulariter religiose ac studiose vivat. 93.   Abbati de Adwerdt prope Groninghen generale Capitulum committit, quatinus se informet an contractus, concordia seu conventio habita seu habiti inter abbatem et conventum monasterii de Florido campo et prioratum de Novo monasterio, alias de Aula Dei, eiusdem Ordinis, Traiectensis dioecesis, prout in instrumento, cui praesens diffinitio annectitur latius continetur, sit rite et debite factus et passatus, ipsumque confirmet seu infirmet, et ad hoc ordinet, prout pro utilitate dictarum partium expedire cognoverit, in plenaria Ordinis potestate. 94.   Quia ad ipsius Capituli generalis notitiam devenit, quod pia et fidelis matrona Angela Struermans vidua, in Groninghen, Traiectensis dioecesis, sana mente et compos, quoddam testamentum seu ultimam sui status voluntatem edidit, in quo diversis et piis operibus et personis bona legata data seu danda et distribuenda fratri Bernardo, monasterii de Clarocampo eiusdem Ordinis abbati, s. th. pr., unico et legitimo filio eius de praemissis assignavit, ipsumque principalem inter alios in dicto suo testamento nominatos, electos et expressos executores procuratorem et executorem nominavit et praefici voluit specialem ; cui quidem venerabili dictum generale Capitulum complacere satagens dictum suum testamentum seu ultimam voluntatem gratam habens et ratam, praedictum fratrem Bernardum abbatem, tam apostolica auctoritate quam Ordinis antedicti statutis et ordinationibus ad dictum testamentum exercendum et exsequendum, seu bona et pia legata eiusdem matris suae erogandum, distribuendum, seu etiam pro seipso, et ad usum sui ipsius et monasterii sui percipiendum, levandum et utendum ipsius auctoritate Capituli plenarie autorizat, et habilem reddit, licentiamque eidem et potestatem percipiendi dicta bona et legata matris suae impertitur et concedit ; omnibus et singulis fidelibus pie et salubriter suadendo et eiusdem Ordinis subditis sub poenis et censuris Ordinis praecipiendo, ut hac gratia et potestate sua uti faciat et gaudere. 95.   Abbatibus de Novo castro et de Mulbruno et de Sconavia et duobus eorum, altero praepedito, sub poena inobedientiae praesens generale Capitulum praecipit, quatinus quantocius commode poterit seu poterunt, se transferant ad monasterium de Alba dominorum et ibidem in plenaria Ordinis potestate visitent et reforment, ipsique monasterio per obitum vel resignationem seu alias qualitercumque vacanti per electionem vel ad hoc canonice de persona sufficienti et idonea provideant, aliaque omnia et singula circa praemissa et ea tangentia seu quomodolibet dependentia gerant et exerceant, prout secundum statuta Ordinis, pro bono et utilitate dicti monasterii viderint expedire, in totius Capituli plenaria potestate ; omnibus et singulis Ordinis subditis sub poena inobedientiae iniungendo, quatinus ipsis in praemissis pareant et obediant. 96.   Monasterium monialium vocatum de Bona quiete, iam diu est, per dominum Morimundi, s. th. pr., propter paucitatem monialium in eodem degere non valentium, monasterio Sanctarum Crucium, in Cathalogne (*sic*), cum omnibus suis pertinentiis unitum et incorporatum, praesens generale Capitulum huiusmodi unionem ratam et gratam habendo ipsam innovat, et in quantum opus est, rursus et de novo ipsum monasterium Bonae quietis eidem monasterio Sanctarum Crucium cum suis iuribus et pertinentiis quibuscumque unit et incorporat. 97.   Generale Capitulum abbatibus de Eberbaco et de Monte Sancti Disibodi committit, quatinus se informent, inspiciant et videant, utrum venditio certae decimae quam abbas et conventus in Otterburg habent in Mestey, et quam quibusdam religiosis vendere cupiunt, sit pro bono et utilitate dicti monasterii de Otterburg ; quod si sic invenerint huiusmodi venditionis faciendi licentiam concedant, in plenaria Ordinis potestate. 98.   Abbati de Begar, s. th. pr., praesens generale Capitulum committit, quatinus debite se informet super facto pensionis abbatis de Ré, qui nuper resignavit, assignatae ; quam si excessivam et contra Ordinis instituta factam et assignatam invenerit, illam corrigat et ad statum debitum reducat, in plenaria Ordinis potestate. 99.   Abbatissam de Vivario ad praesens generale Capitulum citatam et minime per se nec per procuratorem comparentem, reputat contumacem, domino abbati Igniaci committendo, quatinus debite se informet super regimine dictae abbatissae, quam si in suo regimine defectuosam, aut casus adeo graves commississe invenerit, propter quae merito deponi debeat, ipsam deponat et eidem monasterio, prout viderit expedire, provideat. 100.   Omnes et singulos abbates, qui ad praesens Capitulum generale suas excusationes miserunt, ipsum Capitulum habet benigniter excusatos ; illi vero qui specialiter et pro certis excessibus citati non comparuerunt, reputantur contumaces, et ex nunc ad proximum generale Capitulum citantur, ad ea quae ipsis tunc obiicientur personaliter responsuri. 101.   Abbati de Altocristo praesens generale Capitulum committit, quatinus debite se informet utrum abbas et conventus monasterii Cheseriaci Roberto Agintun et Petro Brimen in summa 24 florenorum Sabaudiae, prout in instrumento cui praesens diffinitio annectitur plenius continetur, sint efficaciter obligati, et huiusmodi summam solvere teneantur ; quod si ita fore invenerit, ipsos abbatem et conventum ad satisfaciendum eisdem per censuras Ordinis compellat, in plenaria Ordinis potestate. 102.   Ad instantiam abbatis de Cambrone, cum fratre Iacobo Laurentii, eiusdem monasterii monacho expresse professo, misericorditer dispensatur, ut non obstante inhabilitate ac infamiae nota, quam usque in praesentem diem contraxit, ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus et officia, etiam abbatiali dignitate inclusa, promoveri valeat et assumi. 103.   Cum ad aures praesentis Capituli generalis pervenit quod per sinistrum regimen fratris Nicolai abbatis de Charmeya, idem monasterium multiplicia patitur in spiritualibus et temporalibus incommoda, quibus de remedio cupiens providere opportuno, domino abbati Igniaci affectuose iniungendo committit, quatinus quantocius commode poterit, ad ipsum monasterium de Charmeya personaliter accedat, ibidemque visitet, reformet, corrigat, instituat et destituat, in spiritualibus et temporalibus, in capite et in membris, ac ipsi monasterio, si per depositionem, resignationem vel alias ipsum vacare contigerit, de persona nostri Ordinis sufficienti et idonea provideat, ceteraque agat, exerceat, quae praemissis propitia fuerint et accommoda, in plenaria Ordinis potestate. 104.   Abbati Dolbranensi reformatio monasterii Novi campi per generale Capitulum committitur, eidem districte praecipiendo, quatinus uno vel duobus Ordinis abbatibus, prout sibi expedire videbitur, secum assumptis, ad ipsum monasterium accedat, reformet et corrigat ; quod si invenerit calices, cruces, libros, clenodia et alia bona dicti monasterii per abbatem ipsius esse vendita, alienata, infeudata vel ad usuram impignorata, contra apostolica et regularia Ordinis statuta, ipsum et sibi in hac parte adhaerentes taliter secundum casuum exigentiam puniat et corrigat, quod in eodem monasterio bona reformatio habeatur, et ceteris transeat in exemplum ; et insuper informet se an pensio fratri Sabello in Hilda quondam abbati, nunc autem professo, tradita sit iuste et rationabiliter assignata, quam si defectuosam invenerit, ipsam casset et annullet, atque ad debitam reducat, non obstante confirmatione dictae pensionis a praesenti Capitulo clam et absque notificatione veritatis, ut asserit, impetrata. 105.   Generale Capitulum abbati de Signiaco committit, quatinus se informet utrum abbatissa et conventus monasterii monialium Vallis rosarum in summa 12 florenorum Renensium pro certis expensis eundo et redeundo ad visitandum dictum monasterium abbati de Alna teneantur ; quod si sic invenerit, ipsam abbatissam et conventum suum ad satisfaciendum eidem per censuras Ordinis compellat, in plenaria Ordinis potestate.

Anno Domini millesimo quadrigentesimo [quadringentesimo ] sexagesimo, die quartadecima mensis septembris, statuta sunt haec apud Cistercium, in eiusdem Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 1.   Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Ymberti de Sancto Ioanne de Ledona in abbatialem dignitatem monasterii Beatae Mariae de Morimundo, Lingonensis dioecesis, per dominum Cisterciensem, ipsius monasterii immediatum patrem abbatem, rite et canonice, de persona idonea celebratam, prout in decreto et instrumento, cui praesens… *etc.* 2.   Electionem, installationem et confirmationem de persona fratris Ioannis Sutoris, professi monasterii Beatae Mariae de Bello becco, in dignitatem abbatialem monasterii de Fulcardimonte, Rothomagensis dioecesis, nuper vacantis per obitum fratris Thomae, eiusdem loci novissimi abbatis, per abbatem de Bello becco, s. th. pr., virtute et auctoritate commissionis domini Savigniaci, patris abbatis eiusdem monasterii, rite et canonice… *etc.*… approbat, ipsum et omnes alios abbates anno praesenti confirmatos ad proximum futurum generale Capitulum personaliter comparituros citando. 3.   Electionem, installationem et confirmationem de persona fratris Petri de Lasin, religiosi expresse professi monasterii Beatae Mariae de Benedictione Dei, Lugdunensis dioecesis, in abbatem eiusdem monasterii, per abbatem de Nigro lacu, vice et auctoritate domini Claraevallis, patris abbatis eiusdem monasterii, visis et attentis dispensationibus per eum super indebitate et minoritate aetatis per eum a Sanctissimo Domino nostro Papa Pio, et domino cardinali Avenionensi, rite et canonice factam… *etc.* supplendo omnes et singulos defectus, qui tam ex parte religiosorum eligentium, quam commissarii praesidentis, si qui forsan intervenerint, etiam si opus sit, de novo sibi de eodem monasterio providendo. 4.   Generale Capitulum provisionem et institutionem factam de persona fratris Ioannis Kyng, in provisorem studii Oxoniensis, ad octo annos a tempore suae praedictae institutionis factae per abbatem de Furnesio et de Wardona, confirmat et approbat, vultque idem Capitulum praefatum provisorem uti et gaudere omnibus iuribus, libertatibus et gratiis, quibus uti et gaudere consuevit exercendo officium prioris sui monasterii de Buckfast, et praesertim camera, et sibi adiacente iardino, cum ceteris proventibus vini et sigilli communis ; et quod possit omnes et singulos scolares religiosos Ordinis nostri collegii ipsius studii ab omnibus casibus generali Capitulo reservatis semel in anno dumtaxat absolvere, quodque cum venerit ad suum monasterium, ut antea restituatur in officium prioris eiusdem loci, et quod abbas ad hoc per censuras Ordinis compellatur, vult etiam idem Capitulum, ut cum idem provisor ad suum monasterium transierit, ut liberius continuationi studii et exercitio praedicationis vacare possit, ab omni intitulatione supportetur. 5.   Capitulum generale electionem, provisionem et installationem factam de persona fratris Ioannis de Ferrariis, religiosi professi monasterii Beatae Mariae de Sacro portu, alias de Barbello, Senonensis dioecesis, per abbatem Prulliacensem, patrem abbatem eiusdem monasterii, quia facta est extra capitulum Ordinis et non servata forma debita, declarat et decernit esse inanem, cassam et irritandam, eamque propter hoc cassat, irritat et annullat ; et nihilominus eodem monasterio de novo praecipit in abbatem et administratorem dicti monasterii de Sacro portu, praefatum fratrem Ioannem de Ferrariis, sibi auctoritate plenaria ipsius Ordinis et Capituli, de dicto monasterio providendo, dictumque abbatem Prulliacensem citat personaliter compariturum ad secundam diem proximi Capituli generalis, super indebito modo procedendi huiusmodi electionis, promotorique causarum quod iustum fuerit responsurum. 6.   Provisionem, promotionem et installationem de persona fratris Ioannis Ebrardi, religiosi professi monasterii Beatae Mariae de Cadunio, in abbatem monasterii Beatae Mariae de Riveto, Vasatensis dioecesis, per abbatem Beatae Mariae Pontis alti, debite et canonice factam… *etc.* approbat, dummodo in eodem monasterio religiosos teneat iuxta facultatem reddituum et proventuum dicti monasterii, qui ibidem divinum servitium faciant. 7.   Electionem, installationem et confirmationem de persona fratris Ysidori de Rothomago, religiosi et presbyteri monasterii Caroliloci expresse professi, in abbatem de Bello prato, Belvacensis dioecesis, per abbatem de Ursicampo, s. th. pr., ipsius monasterii patrem abbatem, per resignationem fratris Georgii de Hallecourt, factam… *etc.* 8.   Pensionem seniori abbati de Bello prato, qui citra annum resignavit, per abbatem de Ursicampo, s. th. pr., patrem abbatem eiusdem monasterii assignatam, prout in litteris… *etc.* 9.   Cessionem et resignationem fratris Nicolai de Millenoke tunc abbatis de Charmeya, in manus domini abbatis Igniacensis factam, provisionemque ex defectu personarum regularium per eumdem dominum Igniacensem de persona fratris Balduini Caulier in abbatem dicti monasterii de Charmeya… *etc.* 10.   Resignationem et cessionem fratris Petri de Pontisara, abbatis de Valle Sanctae Mariae, in manus de Bello becco, s. th. pr., et de Mortuo mari monasteriorum abbatum, abbatis de Curia Dei commissariorum, factam, electionem quoque canonicam de persona fratris Martini Hamon in abbatem dicti loci per eosdem commissarios, prout constat in decreto… *etc.* approbat, eumdem abbatem ad proximum Capitulum personaliter compariturum citando. 11.   Resignationem voluntariam fratris Ulrici olim abbatis de Hilaria in manus abbatis monasterii Ebracensis, patris abbatis dicti monasterii factam, electionemque per eumdem patrem abbatem de persona fratris Willermi… (*locus vacuus*) in abbatem dicti monasterii celebratam, prout in transumpto [transsumpto]… *etc.* 12.   Electionem et installationem fratris Iacobi Gendrandi in abbatem monasterii de Varenis, per abbatem de Valle lucenti, dicti loci patrem abbatem, prout in decreto… *etc.* 13.   Institutionem seu promotionem fratris Willermi de Loydis in priorem monasterii Montis Sanctae Walburgis, Coloniensis dioecesis, per abbatem de Heysterbach factam… *etc.* 14.   Electionem canonicam, promotionem et installationem magistri Gaufridi de Constantino, s. pag. pr., in abbatem monasterii de Barberio, per dominum abbatem de Begar. s. th. pr., reverendi patris domini abbatis Savigniacensis, dicti monasterii patris abbatis commissarium, factas, prout… *etc.* [DIFFINITIONES] GENERALES 15.   Ad audientiam huius praesentis generalis Capituli pervenit, quod quidam Ordinis religiosi salubrium statutorum antiquorum patrum minime recordantes, in suarum animarum periculum non verentur adire potentes tam ecclesiasticos quam saeculares, ut mala sua desideria adimpleant eaque exsequi possint, se extollendo ac superbiendo, suos etiam abbates apud praedictos multipliciter diffamantes, per hoc incurrentes antiquarum diffinitionum poenas adversus libellos diffamiae scribentes, idcirco ipsum generale Capitulum talibus insolentiis iuxta vires volens insistere, quatinus a similibus praesumptionibus de cetero abstineant, vult, mandat atque praecipit omnibus abbatibus praedicti Ordinis in virtute salutaris obedientiae, quatinus ipsi et quilibet ipsorum, quotquot tales repererint religiosos incarcerent, seu incarcerari faciant, cum huiusmodi poenas incurrant in praedictis antiquis statutis contentas, in plenaria Ordinis potestate. 16.   Mandat generale Capitulum omnibus visitatoribus deputatis, praesentibus et futuris, quatinus annis singulis, vel ad minus indefectibiliter in fine commissionum suarum, personaliter veniant informare ipsum generale Capitulum de gestis per eos, in virtute dictarum commissionum. 17.   Condolenter praesentis Capituli audientia suscepit, nonnullos in dedecus et opprobrium Ordinis et pessimum exemplum tam religiosorum quam populi fidelis, tempus inutiliter et inordinate ludis, utpote aleis et aliis ludis, in statutis nostri Ordinis prohibitis exponere, qui tamen forma gregis fore deberent, presens [praesens ] generale Capitulum huiusmodi deordinationes, abusus et excessus penitus detestans, in virtute salutaris obedientiae ac sub gravissimis poenis de cetero contra tales infligendis, dictis abbatibus Ordinis universi districtissime inhibet, ne de cetero talibus insolentiis se applicent, dans insuper ipsis firmiter in mandatis, ut religiosos suos per inflictionem levis culpae et regularis disciplinae susceptionem ab huiusmodi ludis deordinatis et aliis dissolutionibus diligenter prohibeant. 18.   Item, et quia deficiente fundamento scientiae quidquid superaedificatur inane est et vanum, et multi nostri Cisterciensis Ordinis religiosi crudi penitus et sine fundamento ad studii fornacem Parisiensem videlicet, et alias orbis terrarum Universitates, decoquendi mittuntur ut tenebras ignorantiae in lumen scientiae vertant, qui tamen multis pecuniis monasteriorum suorum inutiliter expensis, nihil aut parum propter defectum fundamenti profecerunt, multi insuper alii sunt qui limina claustrorum suorum propter officium sanctum celebrandum relinquere nequeunt et ob defectum magistrorum seu instructorum illiterati perpetuo manent. Praesens igitur generale Capitulum his duobus tam dispendiosis inconvenientibus obviare cupiens, omnibus et singulis abbatibus districtissime praecipit ut magistros in monasteriis suis ad huiusmodi ignorantium instructionem habeant et teneant, qui valeant in grammaticalibus, logicalibus, physicis usque ad theologiam inclusive instruere. 19.   Item, quia in litteratis viris maxime defecimus in Ordine, sub poenis in reformatione bonae memoriae Benedicti Papae XII contentis, praecipit et mandat praesens generale Capitulum omnibus abbatibus Ordinis universi, qui secundum ipsam reformationem studentes habere tenentur, quatinus infra festum Paschae proxime venturum ipsos suos studentes, cum debitis provisionibus, destinent ad studium Parisiense et alia generalia studia nostri Ordinis, declarans per praesentem diffinitionem omnes abbates qui super hoc negligentes vel remissi fuerint, transacto dicto termino poenas contentas in ipsa *Benedictina* incurrisse, committitque praesens generale Capitulum provisoribus et magistris regentibus collegiorum Ordinis in studiis generalibus consistentium facultatem omnimodam compellendi abbates per censuras Ordinis, ut praesentem diffinitionem observent, et ut poenas in *Benedictina* contentas ex integro persolvant, confirmando per nostram diffinitionem anno elapso editam de tenendo in singulis monasteriis monachorum nostri Ordinis magistros et instructores sufficientes et idoneos, qui sciant et possint iuvenes instruere in scientiis et moribus usque ad theologiae facultatem inclusive, quodque abbates vigilanter intendent super studentium diligenti sollicitudine eos frequenter, si bene proficiant, visitando, singulis abbatibus praesentibus et absentium procuratoribus districtissime et sub inobedientiae poena praecipiendo, quatinus praesentem diffinitionem capiant et levent, in suisque monasteriis deferant, ac in regula beati Benedicti infallibiliter eamdem affigant. 20.   Item, licet ex diversis Ordinis statutis antiquis et novis multiplices poenae institutae fuerint contra abbates et monachos, qui reformatoribus aut visitatoribus rebelles aut inobedientes existunt, et qui contra eos qualitercumque potentium auxilia adeunt, aut ab ipsis potentibus litteras, preces, minas impetrant ; nihilominus non desunt qui talia dietim perpetrant, unde cogitur Ordo diversas contra tales poenas fulminare ; eapropter praesens Capitulum generale omnes tales excommunicatos denuntiat, iuxta antiquas Ordinis diffinitiones, necnon omnes eis adhaerentes, consilium, auxilium ferentes, mandatque et praecipit praesens generale Capitulum, ut tales iuxta *Libellum diffinitionum* in Ramis Palmarum palam et publice cum ceteris in capitulis Ordinis a praesidentibus excommunicati denuntientur ; et si abbas aliquis super hoc convictus vel confessus fuerit, ipso facto sit ab omni administratione sui monasterii suspensus, in sequenti Capitulo deponendus ; si vero fuerit monachus poenam sustineat conspiratorum. 21.   Item, licet electiones pure, sancte et pie iuxta traditiones antiquorum fieri debeant, multi tamen ambitione et avaritia ducti non cessant conventus, ut eligantur, turbare, potentium litteras, preces et minas impetrare, tantis multis criminibus cupiens obviare praesens Capitulum generale omnes tales, qui videlicet per se vel per interpositam personam impetraverint huiusmodi litteras, denuntiat inhabiles fore ad omnes Ordinis actus legitimos, praecipitque praesidentibus in electionibus sub poena depositionis a suis officiis et dignitatibus, ne tales promoveant aut confirmare praesumant. 22.   Item, quia propter defectum observantiae privilegiorum Ordinis Ordo ipse in multis periclitatur, sub poena depositionis, praecipit praesens Capitulum generale omnibus et singulis abbatibus ac regimini praesidentibus Ordinis universi, quatinus habeant communia privilegia Ordinis, praesertim noviter obtenta a Sanctissimo domino nostro Pio II ; et quia bona Ordinis in necessitate communia censentur, et aliqua sint monasteria adeo depaupertata quod ad tuitionem ipsorum privilegiorum non sufficiant, districtissime praecipit praesens generale Capitulum reformatoribus et senioribus abbatibus, cuiuslibet provinciae aut dioecesis, quatinus ad requestam abbatum oppressorum, in plenaria Ordinis potestate, possint congregare ceteros abbates ipsius dioecesis aut provinciae, et eis imponere aliquod subsidium pro relevatione, ut praefertur, abbatum oppressorum, poteritque rebelles et inobedientes, ut debitum suum faciant sub censuris Ordinis compellere. 23.   Item, licet pluries praeceptum fuerit, ut patres abbates singulis annis per se vel per suum commissarium omnia monasteria sibi subiecta, iuxta antiquum morem Ordinis visitarent, multi tamen super hoc negligentes hucusque extiterunt, unde et multa scandala exinde orta fuerunt ; eapropter praesens generale Capitulum committit domino Cisterciensi et quatuor primis et reformatoribus ab ipsis deputatis vel deputandis, quatinus omnes et singulos abbates, quos super hoc negligentes et remissos repererint, sub censuris Ordinis ut debitum faciant, viriliter compellant, ac ipsis poenas in statutis Ordinis contentas imponant. 24.   Item, quia ideo Capitulum generale celebratur, ut unicuique iustitiam administret, ad hoc etiam reformatores et visitatores instituuntur, et inhonestum ut religiosus religiosum eiusdem voti et observantiae coram saecularibus provocet, inhibet praesens Capitulum generale ne aliqua Ordinis persona cuiuscumque gradus aut dignitatis existat, aliam eiusdem Ordinis personam coram quocumque iudice, qui non fuerit de nostro Ordine, citari aut provocari ad iudicium faciat, nisi prius ipso Capitulo generali de iustitiam ministrando requisito et consulto, iuxta statutum apostolicum noviter impetratum. 25.   Item, quia contributiones communes pro communi libertate Ordinis sunt ordinatae, ipsis deficientibus necesse est ut Ordo ipse pereat, praecipit et mandat praesens Capitulum generale abbatibus, bursariis, ceterisque administratoribus Ordinis universi, quatinus quottas sibi a Capitulo generali singulis annis impositas vel imponendas solvere diligenter studeant, nec super hoc aliqui a Capitulo generali habeant dispensationem ; et quicumque hoc facere recusaverit, qualemcumque in contrarium allegando consuetudinem, ipso facto pro excommunicato habeatur, et in sequenti Capitulo generali personaliter comparere tenebitur, poenam suae praesumptionis recepturus condignam. Similem poenam sortiatur quicumque auxilium saecularium, ne huiusmodi contributiones solvat implorare praesumpserit, antiquis diffinitionibus super hoc editis in suo semper robore permansuris. 26.   Item, et quia nimia levitate quorumdam abbatum, qui nimis leviter iuxta morem saecularium se praesumptuosos et paratos ad suscipiendum de sacro fonte baptismatis pueros reddunt, necnon ad nuptias frequentandum, ex quibus quidem abusibus non modica frequenter monasteria recipiunt incommoda, proinde praesens Capitulum generale praedictis abbatibus et personis utriusque sexus Ordinis universi, districtissime inhibet sub gravissimis poenis ne de cetero huiusmodi nuptiarum actus frequentent, aut ad sacros fontes nostrae regenerationis, nisi sint tales quod honeste non possit denegari, pueros suscipere praesumant, rogans idem generale Capitulum dominum Cisterciensem, ceteris autem patribus abbatibus et visitatoribus universis districte praecipiens et mandans, quatinus huiusmodi diffinitionem diligenter observent, observarique irrefragabiliter faciant et procurent. 27.   Item, quia non decet abbatissas sive moniales per mundum evagari, iuxta antiquas Ordinis diffinitiones, praesens Capitulum generale reformatoribus et visitatoribus ipsarum monialium omnimodam confert auctoritatem quoad correctionem, institutionem et destitutionem ipsarum, tam in capitibus quam in membris, nec liceat eas a praedictis reformatoribus aut visitatoribus appellare, aut se eisdem opponere ; quinimo tenebuntur in qualibet visitatione se eorumdem ordinationibus per omnia submittere, et qui contra fecerit, aut contra suos visitatores et reformatores potentum auxilia adire praesumpserit, ipso facto pro excommunicato habeatur, et abbatissae super hoc convictae pro depositis teneantur, ipsi tamen visitatores et reformatores de depositionibus per eos factis, sequens Capitulum generale, nemine reclamante, fideliter tenebuntur informare. 28.   Item, iuxta ordinationes tam apostolicas quam etiam regulares, praecipit Capitulum generale patribus abbatibus et reformatoribus universis, quatinus possetenus laborent ad reclusionem monialium, et quod ipsas compellant de communi vivere et proprietatem devitare. 29.   Item, quia ex dissoluta vita confessorum monialium et etiam capellanorum, Ordo noster supra modum diffamatur, sub poena privationis a sua iurisdictione inhibet praesens generale Capitulum patribus abbatibus et monasteriorum monialium regentibus, ne amodo in eisdem instituant aliquos in confessores aut capellanos, qui non fuerint honestae vitae et approbatae, competentisque litteraturae, praecipiendo ut confessores et capellani iam instituti, qui tales non fuerint, incontinenti revocentur. 30.   Graves abusus et negligentem animarum curam quorumdam abbatum Ordinis, qui contra Ordinis ipsius instituta tolerant monachos suos cameras in infirmitoriis suis possidere, et gravius periculum animarum in eisdem diurnis atque nocturnis horis, commessationibus, dormitionibus et aliis enormitatibus vacare, et in huiusmodi nefaria conversatione obdurati, numquam vel raro dormitorii, refectorii communis et alias claustrales ceremonias observare curant, damnabilisque vitio proprietatis labefacti negotiatorum more publicorum, sanctae paupertatis virtutem, proh dolor ! abiiciunt, quod exinde periclitatio sequitur animarum, propriorum abbatum vilis admodum contemptus, monopolia, conspirationes et murmura frequentius oriuntur, praesens generale Capitulum abolere cupiens, universis et singulis abbatibus Ordinis, prasertim [praesertim ] illis in quorum monasteriis huiusmodi vitia pullulare prospexerint, mandat et praecipit, quatinus omni conatu et devotione dictos abusus sarculo resecationis amputare satagant, proterve contradicentes conspiratorum seu carcerali poena puniendo. 31.   Generale Capitulum obviare cupiens incommodis et permaximis damnis, quae oriri solent ex defectu observationis *Benedictinae* detinendo et habendo bursarios in singulis monasteriis nostri Ordinis, reverendissimo in Christo patri domino Cisterciensi, quatuorque primis, quatinus ad observationem dictae *Benedictinae* in bursariis tenendis, iuxta ipsius tenorem, omnes et singulos abbates et abbatissas dicti Ordinis compellant, in plenaria Ordinis potestate, nisi tamen personarum paucitate iudicio visitatorum suorum unicus bursarius sufficere videatur. Item, curiosae, vanaeque pompositates quorumdam abbatum et monachorum Ordinis, qui bireta rubea et tunicas fissas, corrigeas argenteas et curiosos sotulares deferre non verentur in vilipendium sanctae simplicitatis Ordinis pariter et contemptum, obviare cupiens praesens Capitulum generale omnibus et singulis tam abbatibus quam monachis sub laetalis inobedientiae poena districtius inhibet, ne huiusmodi bireta rubea, tunicas fissas, corrigias alias quam secundum formam Ordinis, curiosos sotulares, camisiasque lineas vel jupones, aut caligas nigras contra formam Ordinis deferre, et sine cappis equitare praesumant ; singulis abbatibus et absentium procuratoribus in praesenti Capitulo existentibus, districte et sub inobedientiae poena praecipiendo quatinus praesentem diffinitionem suis in monasteriis deferant, publicent et observent. [DIFFINITIONES SPECIALES] 32.   In materia resignationis dignitatis abbatialis monasterii de Fonteneto per fratrem Symonem Evrardi, nuper abbatem dicti monasterii de Fonteneto factae, et institutionem factam per dominum Claraevallensem, s. th. pr., patrem abbatem eiusdem monasterii, electione praemissa, de persona fratris Ioannis Trovart, religiosi dicti monasterii, in quo dictus frater Symon resignans dicit se quantum Capitulum generale diffinit et decernit praefatum dominum Claraevallensem ante decisionem huius causae fore audiendum, et ad definiendum, et decidendum de dicta causa et materia, idem Capitulum committit dominis abbatibus de Firmitate, s. th. pr., et de Pontigniaco tam coniunctim quam divisim, in plenaria Ordinis potestate ; qui partibus auditis ministrabunt bonum et breve iuris et iustitiae complementum, et si pendente tempore eis visum fuerit expediens, poterunt aliquem de Ordine ad regimen temporale et spirituale dicti monasterii de Fonteneto deputare et instituere, qui iustum et fidelem computum et reliqua de receptis et aedificiis reddere habebit. 33.   Capitulum generale in favorem litterarum serenissimi principis domini Delphini Viennensis, pie compatiens desolationi magistri Aegidii de Roya, s. th. pr., nuper abbatis monasterii Regalismontis, qui per arrestum curiae Parlamenti personaliter comparere debebat in hoc praesenti Capitulo, eius causam committit domino abbati Firmitatis, s. th. pr., ad audiendum, sententiandum et ordinandum, prout teste Deo et conscientia sibi videbitur expedire, quem ad comparendum personaliter coram se per censuras Ordinis compellere poterit, in plenaria Ordinis potestate. 34.   Praesens generale Capitulum effrenatam evagationem et inordinatam voluntatem quorumdam religiosorum Ordinis, qui propria sua instabilitate propria monasteria exeuntes alibi profitentur, et sub huiusmodi professionis colore villas et villagia et alia loca irregularia frequentantes, in scandalum non modicum Ordinis et periculum animarum suarum inordinate vivunt, debita correctionis lima corrigere volens, inhibet omnibus et singulis Ordinis abbatibus, ne amodo recipiant extraneos religiosos in suis domibus, nisi eos sub regulari Ordinis diciplina [disciplina ] tenere velint. 35.   Tractatum initum, factum et passatum inter abbatem et conventum monasterii Beatae Mariae de Albigniaco, Bituricensis dioecesis, ex una, et Dionisium de Laveau habitatorem dicti loci de Laveau, praenominatae dioecesis, ex altera partibus, tamquam utilem et fructuosum pro ipso monasterio repertum, prout clare constitit per relationem abbatum de Locoregio et de Albis petris, quibus eiusdem tractatus examinatio commissa fuerat, Capitulum generale secundum sui formam et tenorem confirmat, ratificat et approbat. 36.   Praecipitur per generale Capitulum in virtute salutaris obedientiae abbati de Septem fontibus, quatinus immediate remittat quemdam religiosum professum monasterii Frigidi montis, quem tenet absque professione sibi facta, ad dictum monasterium de Frigido monte, aut eum indilate ad sibi professionem faciendam secundum regularia nostri Ordinis instituta compellat. 37.   Capitulum generale committit domino Pontigniaci, quatinus quantocius commode poterit se personaliter transferat ad monasterium Septem fontium ad ibidem visitandum, corrigendum et reformandum, quaecumque ibi invenerit visitanda, corrigenda et emendanda, tam in capite quam in membris, instituendo et destituendo, ac omnia alia et singula necessaria faciendo quae repererit facienda, in plenaria Ordinis potestate. 38.   Generale Capitulum paterno favore providere cupiens saluti animae fratris Oliverii Potier, quondam abbatis monasterii de Re, qui propter aliqua crimina sibi nuper imposita fuerat personaliter coram domino Cistercii citatus, et propter eius contumaciam excommunicatus, eius causam et causae decisionem in plenaria Ordinis potestate committit domino Pontigniaci, tam super sua pensione quam alias, nihilominus excomunicationem [excommunicationem ] confirmando et approbando. 39.   Capitulum generale misericorditer agere volens cum fratre Cornelio Scoite, religioso monasterii Loci Sancti Bernardi, super gravaminibus eius occasione illatis monasterio de Bodelo, ex quibus, ut creditur, corde poenitet, benigne dispensat cum abbate suo, quatinus ubi et quando sibi videbitur expediens et honestum, eum monasterium exire permittat, dummodo non sit curialis, se religiose et honeste se habeat, citatque idem Capitulum praefatum abbatem de Loco Sancti Bernardi ad proximum instans generale Capitulum personaliter compariturum. 40.   Committitur per generale Capitulum in plenaria Ordinis potestate abbati de Loco regio, quatinus quantocius commode poterit se personaliter transferat ad monasterium Prulliaci, ibidemque visitet, corrigat et reformet, quae visitanda, corrigenda, emendanda et reformanda, praemissa informatione, invenerit, tam in capite quam in membris, instituendo, si opus fuerit, et destituendo, omniaque alia et singula faciendo quae posset et deberet facere dominus Cisterciensis, pater abbas eiusdem loci, si personaliter praesens esset. 41.   Domino Morimundi visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum Ordinis utriusque sexus et cuiuscumque generationis existant, in regnis et dominiis illustrissimorum principum dominorum regum Castellae, Legionis, Arragoniae, Valentiae, Portugalliae et Navarrae, necnon in Aquitania, Gasconia, Lingua occitana, Provincia, Delphinatu et partibus circumvicinis consistentium, praesens generale Capitulum committit in plenaria Ordinis potestate, non obstantibus quibuscumque aliis commissionibus per quoscumque datis, commissionemque iam eidem domino Morimundi per dominum Cisterciensem quoad monasteria totius nationis germanicae, et suae generationis, ratificando, confirmando et approbando, cum clausulis opportunis per dominum Cisterciensem addendis. 42.   Capitulum generale benigne et misericorditer dispensat cum sorore Margareta Eberlerni, religiosa professa monasterii monialium in Olsperg, Basileensis dioecesis, ut non obstante quod sit professa in Ordine Mendicantium, scilicet Cordigerarum, et post, devotione mota, intravit religionem nostram, ubi iam, ut fertur, viginti annis honeste et laudabiliter vixisse dicitur, si suis exigentibus meritis et virtutibus ad dignitatem abbatialem eligatur, aut alio iusto titulo promoveatur ad illam assequendam et obtinendam, possit assumi. 43.   Generale Capitulum committit abbati de Castellariis ut in plenaria Ordinis potestate diligenter se informet super incontinentia et malo regimine fratris Nicolai Berelli, monasterii de Charon expresse professi, quem si culpabilem et punitione dignum per debitam informationem repererit, puniat et corrigat secundum qualitatem et exigentiam casuum, praecipiens ulterius idem Capitulum eidem fratri Nicolao, in virtute salutaris obedientiae et sub poena privationis a sua pensione, ut debitam et continuam de cetero in suo monasterio faciat residentiam. 44.   Generale Capitulum diffinit, statuit et ordinat quod in monasteriis monialium de Bonavalle, de Bondevilla, de Sancto Sydonio et de Sancto Albino, Rothomagensis dioecesis, amodo non provideantur aut admittantur in abbatissas religiosae in Ordine nostro iam professae, nisi prius iuramentum praestiterint de omni subiectione et obedientia regulari in nostro Ordine servanda et exhibenda, nec aliae personae regulares nostri Ordinis in eisdem quatuor monasteriis recipi possint. 45.   Domino Cistercii et quatuor primis committit generale Capitulum onus providendi et eligendi procuratorem generalem Ordinis in Curia romana, et ex nunc usque ad unum annum continuat et instituit abbatem de Casa nova, qui vicem procuratoris generalis geret, in plenaria Ordinis potestate. 46.   Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum nostri Ordinis in partibus Sabaudiae, Italiae, Lombardiae et partibus circumvicinis utriusque sexus, et cuiuscumque generationis et Pedismontium existant, Capitulum generale in plenaria Ordinis potestate committit domino Pontigniaci, cum clausulis opportunis per dominum Cisterciensem addendis. 47.   Ad idem, pro domino Igniacensi in partibus Britanniae. 48.   Capitulum generale diffinitionem anni Domini 1451 factam, qua praecipiebatur abbati de Alneto in virtute salutaris obedientiae, quatinus provideret fratri Alano Olivier in victu et vestitu, teneretque in suo monasterio, vel in alia domo Ordinis nec eum sinat amplius per saeculum evagari, renovat, approbat et confirmat, vultque quod ad id rationabiliter et cum moderatione cogi possit per censuras Ordinis, praecipiendo primo Ordinis abbati super hoc requirendo, quatinus dictum abbatem de Alneto et suum monasterium ad hoc viriliter et debite executioni demandet, in plenaria Ordinis potestate. 49.   Capitulum generale abbates de Bolbona et de Calercio coram se personaliter comparentes super omni querela, quaestione et controversia inter eos orta et mota, ratione et ad causam unionis monasterii de Calercio cum monasterio de Bolbona, omnibusque rationibus, allegationibus et motivis utriusque parti servientibus auditis, et matura discussione examinatis, concordat in modum sequentem, videlicet quod huiusmodi unio facta per Summum Pontificem ex nunc de utriusque partis consensu erit et manebit perpetuo dissoluta, et in eodem monasterio de Calercio auctoritate Capituli generalis manebit abbas frater Mauritius Pelaboti, monasterii Fontis frigidi expresse monachus ; et cum in huiusmodi unione idem monasterium de Bolbona plures expensas sustinuit, ordinat etiam idem generale Capitulum, quod idem abbas de Calercio eidem abbati de Bolbona medietatem expensarum factarum per praefatum abbatem de Bolbona in ipsa unione procuranda refundere tenebitur, de quibus idem de Bolbona fidem facere tenebitur, earumdem tamen taxatione domino Morimundi ut iudici partes ad hoc acceptato reservata, cuius sententia ulterius penitus se non posse appellare iuramentis super hoc praestitis, adstrinxerunt, quam concordiam sponte recipientes se extra omnem processum posuerunt, negotio tamen interim in statu manente, donec per praefatum dominum Morimundi fuerit negotium discussum. 50.   Generale Capitulum abbatem de Valle Sancti Lamberti personaliter ad ipsum citatum propter eius contumaciam, quia debite vocatus non comparuit declaratur excommunicatus, eidem districte inhibens ne sub poena talionis et privationis a suo beneficio, sicut consuevit cum domino Signiacensi, suo patre abbate, contendat iniuriose suo honori detrahendo, et insuper quoad summam pecuniarum abbati de Signiaco debitam ratione cuisdam [cuiusdam ] pensionis, Capitulum generale committit domino Cisterciensi, ut possit dare commissarios, qui de causa cognoscant, prout sibi videbitur expedire, in plenaria Ordinis potestate. 51.   Tractatum initum, passatum et concordatum inter abbatem et conventum monasterii de Charitate, Bisuntinensis dioececis [dioecesis], ex una parte et Nicolaum Philippe de Langres commorantem Atanes, ac Margaretam de Verney eius uxorem ex altera, prout in litteris… *etc.* approbat. 52.   Generale Capitulum committit abbati monasterii de Campis bonis, Vivariensis dioecesis, quatinus quantocius commode poterit, personaliter accedat ad monasterium monialium de Clavacio, ibidemque visitet, corrigat et reformet, in capite et in membris, in spiritualibus et temporalibus, omnia et singula quae ibidem invenerint visitanda, corrigenda et reformanda, in plenaria Ordinis potestate. 53.   Abbatissa de Clavacio per generale Capitulum praecipitur sub poena depositionis, quatinus Andream Arnulphi, se pro ballivo sui monasterii gerentem, attentis omnibus quibus notatus est, et damnis quae sui occasione in dicto monasterio acciderunt, a dicto monasterio et dicti officii administratione indilate expellat, invocando ad hoc, si opus sit, auxilium brachii saecularis ; cassat etiam et annullat idem Capitulum quasdam litteras abusivas, alias per sororem Isabellam dicti monasterii quondam abbatissam confectas pro institutione dicti ballivi, praecipitque simili modo idem Capitulum eidem abbatissae ut etiam annullet quasdam alias litteras cuidam se dicenti secretarium eiusdem monasterii, ipsum etiam si et quoties voluerit ab ipso officio penitus eliminet et expellat, non obstantibus quibuscumque litteris super memorato officio per abbatissam et conventum confectis, in plenaria Ordinis potestate. 54.   Capitulum generale benigne concedit abbati de Bukfast, quatinus bina vice dumtaxat possit dispensare cum omnibus suis religiosis, eosdemque ab omnibus casibus, irregularitatibus et excommunicationis sententiis generali Capitulo reservatis, in plenaria Ordinis potestate, absolvere. 55.   Generale Capitulum in plenaria ipsius potestate annuit et concedit fratri Guillelmo Wode, religioso professo monasterii Beatae Mariae de Buckfast, quatinus possit et valeat infra monasterium suum missas pro amicis aut familiaribus suis celebrare, dummodo ex hoc non sequatur alicuius per eum debiti omissio, nec aliqua irreligiositatis occasio. 56.   Capitulum generale benigne concedit fratri Ioanni Stantan, religioso expresse professo monasterii Beatae Mariae de Wardona, quatinus de cetero excusari valeat propter infirmitates varias eum nimium gravantes, ut fertur, ab omni ecclesiae intitulatione, si suo abbati expediens, salubre videatur. 57.   Abbatibus de Wardona et Kingeswood committit generale Capitulum auctoritatem et plenum posse terminandi et debito fine claudendi ommes [omnes ] causas, controversias et querelas ortas seu oriri paratas inter abbatem et conventum monasterii de Regali loco et abbatem et conventum monasterii… (*locus vacuus*) in Wallia, in plenaria Ordinis potestate. 58.   Tractatum factum, concordatum et passatum inter abbatem et conventum monasterii de Regniaco, Antissiodorensis dioecesis, ex una, et Germanum Chami et Hugonem Chami fratres commorantes a Estrée, in parochia de Mansey, prout in litteris… *etc.* approbat. 59.   Abbatibus de Doberan, de Novali Sanctae Mariae et de Colbatz, Sverinensis, Hildeshemensis et Caminensis dioecesium, et eorum cuilibet per se et in solidum committitur per generale Capitulum, quatinus controversiam, querimoniam et omnem causam ortam et motam inter abbatem monasterii Beatae Mariae de Reyneveld, Lubecensis dioecesis, et fratrem Nicolaum Grivel, monachum monasterii Sancti Anastasii extra muros Urbis, debito fine terminent, et partibus auditis ministrent bonum et breve iuris et iustitiae complementum, per censuras Ordinis ad id ipsas partes compellendum, omni appellatione seclusa, in plenaria Ordinis potestate, praecipitque et mandat idem Capitulum praefatis abbatibus, tam coniunctim quam divisim, ut quamcitius commode fieri poterit, ipsi vel alter eorum ad praefatum monasterium de Reyneveld se personaliter transferant vel transferat, ibique debitae visitationis officium exercendo, visitent, corrigant et reforment, tam in capite quam in membris, quaecumque corrigenda, emendanda et reformanda invenerint, in plenaria Ordinis potestate. 60.   Abbatibus de Elnis et de Fullentiis coniunctim praesens generale Capitulum committit, quatinus diligenter et debite se informent super commodo cuiusdam tractatus facti inter abbatem et conventum monasterii de Bolbona et singulares villae de Maseriis, super reductione decimarum ipsi monasterio de Bolbona, ut fertur, pertinentium in dicto loco, conformiter ad diffinitionem super hoc anno elapso confectam, abbatibus de Cadunio et de Elnis, qui simul ad decisionem huius causae vacare non potuerunt, si autem ipsum tractatum utilem et fructuosum praedicto monasterio de Bolbona invenerint, confirment, ratificent et approbent, in plenaria Ordinis potestate. 61.   Abbati de Reigniaco committit praesens generale Capitulum, quatinus diligenter et debite se informet super commodo vel incommodo tractatus cui praesens diffinitio annectitur, sique ipsum ad utilitatem et commodum monasterii de Fonteneto factum invenerint, confirmet… *etc.* 62.   Generale Capitulum diffinit, statuit et determinat quod deinceps monasterium de Iardineto erit et manebit immediate subiectum domino Cisterciensi, cui sententiae et diffinitioni consentit dominus Signiacensis, procurator et nomine procuratoris domini de Alna, de cuius procuratorio in Diffinitorio plenam fidem fecit, quantum tamen suum procuratorium permittit et sine praeidiucio [praeiudicio ] iurisdictionis domini Claraevallensis, si quod ius in illo praetendat. 63.   Domino Morimundi committit generale Capitulum, quatinus studiose et diligenter se informet super unione monasterii monialium Bonae quietis facta per dominum Morimundi, novissime defunctum, s. th. pr., et per generale Capitulum, ut fertur, confirmata, ad monasterium de Sanctis Crucibus, qua tamen non obstante propter eorumdem de Sanctis Crucibus, ut dicitur negligentiam, quidam Cartusienses idem monasterium a decem annis citra occuparunt et occupant ; si autem per debitam informationem repererit idem monasterium fore revocandum aut alteri reuniendum, prout sibi melius videbitur, uniat illud monasterio de Populeto ac ordinet et disponat, in plenaria Ordinis potestate. 64.   Generale Capitulum attendens tenuitatem, paupertatem et gravissimam ruinam spiritualem et temporalem, ut fertur, monasteriorum monialium de Valle sancta et de Valle daura, in quibus solum dicuntur residere abbatissae cum duabus vel tribus monialibus, Dei servitio et regulari observantia relictis, voluptati deditae, adeo ut, quod Capitulo relatum est, rex, patroni et fundatores eorumdem locorum admodum male aedificati conqueruntur, et ideo asserentes, quod nisi eisdem monialibus eiectis tot monachi nostri Ordinis loco earumdem ponantur quot possunt redditus eorumdem locorum sustinere, ipsi religiosos alterius Ordinis institui procurabunt ; quare his pensatis, committit Capitulum generale domino Morimundi omnium praemissorum informationem et si praedicta fore vera cognoverit, uniat illa duo monasteria de Populeto ipsis vicino, vel ordinet prout sibi melius videbitis expedire, in plenaria Ordinis potestate, salvo in omnibus et semper iure domini Cistercii, patris abbatis eorumdem monasteriorum. 65.   Abbatibus de Charitate et de Theoloco et eorum cuilibet per se et in solidum committit generale Capitulum, quatinus omnes abbates, abbatissas, ceterasque regulares personas eiusdem Ordinis utriusque sexus, quos et quas per debitam informationem invenerint et conventui monasterii Cariloci aut eorum monasterio in aliquibus pecuniarum summis obligatos, sive aliqua bona eiusdem monasterii rapuisse, abstulisse aut iniuste detinere, per censuras Ordinis et alia iuris et iustitiae remedia ad eisdem abbati et conventui et eorum monasterio satisfaciendum viriliter et debite compellant, in ipsius generalis Capituli plenaria potestate. 66.   Capitulum generale super incommoditate cuiusdam tractatus quondam facti per dominum… (*locus vacuus*) nuper defunctum confirmatum, inter abbatem et conventum monasterii Beatae Mariae de Caroloco et Henricum Prendon de Fonence, super aminagio dicti loci de Fonence, tamquam eidem monasterio damnabilem et praeiudiciabilem cassat, annullat et irritat, in plenaria Ordinis potestate. 67.   Abbati de Boscheto mandat et committit generale Capitulum, quatinus se debite et diligenter informet, an frater Antonius de Combabessosa fecerit et exhibuerit quamdam fictam et falsam diffinitionem anno Domini 1457, prout relatum fuit Capitulo generali per exhibitionem copiae eiusdem, quem si repererit hanc falsificatam fecisse diffinitionem, ipsum incarceret, vel incarcerari faciat in monasterio de Valeta, vel alio Ordinis monasterio, in plenaria Ordinis potestate ; si autem secus et aliter invenerit, declaret eum non esse culpabilem, eidem abbati de Valeta, in virtute salutaris obedientiae praecipiendo, quatinus eumdem fratrem Antonium recipiat in suum monachum. 68.   Capitulum generale attendens iuventutem et desiderium studendi moderni abbatis de Benedictione Dei, secum benigne dispensat, quatinus dehinc ad triennium in collegio Sancti Bernardi, Parisiis, pro acquisitione salutaris scientiae studere et manere possit, non obstantibus diffinitionibus alias in contrarium factis et edictis. 69.   Abbati de Theoloco committit generale Capitulum cognitionem et decisionem controversiae, quae vertitur inter abbatem de Bullione et fratrem Vincentium, religiosum monasterii Cariloci, qui partibus auditis ministrabit bonum et breve iustitiae complementum, in plenaria Ordinis potestate. 70.   Provisori collegii Sancti Bernardi Parisiensis auctoritate Capituli generalis committitur, quatinus iuxta formam et tenorem *Benedictinae* compellat abbates de Claroloco, de Villari, de Boudelo, de Caroloco, de Theoloco, de Septem fontibus, de Nigro lacu, de Ioyaco, de Albis petris, de Bona valle Viennensi in Dephinatu, de Bona valle Ruthinensi, de Moroliis, de Precibus, cum sufficientibus et debitis provisionibus (*sic*), ceterique potentes ad hoc per eumdem provisorem compellantur, in plenaria Ordinis potestate, quodque abbates scolares Parisiis mittentes simul solvant provisori quantitatem pecuniarum sibi pro provisione datarum, ex quibus primitus accipietur eorum mbursatio [imbursatio]. 71.   Capitulum generale mandat abbati de Petris, quatinus indilate recipiat in monasterio suo fratrem Ioannem de Foresta, monachum professum dicti monasterii, et sibi ministret victum et vestitum secundum regularia instituta, sub poena excommunicationis et privationis ab abbatiali dignitate. 72.   Generale Capitulum cognoscens monasterium de Fesia pastoris solatio destitutum, certis ex causis ad hoc ipsum moventibus, eidem monasterio praeficit in abbatem fratrem Nicolaum Carpenterelli, dudum monachum expresse professum monasterii de Charone, sibi de dicto monasterio providendo, in plenaria Ordinis potestate. 73.   Abbatem de Aquabella personaliter ad praesens generale Capitulum per dominum Morimundi citatum, ac debite ad ianuam Diffinitorii vocatum, eius contumacia requirente, declarat contumacem et excommunicatum. 74.   Abbati de Otterburg praecipit generale Capitulum, quatinus fratrem Andream Hercuitille, suum monachum expresse professum, recipiat aut eumdem mittat ad aliquod monasterium bene regulatum. 75.   Generale Capitulum benigne concedit abbatibus monasteriorum de Landa, de Wilhering, de Paradiso et de Alderspach, facultatem et auctoritatem absolvendi omnes regulares personas sibi et suo monasterio subiectas, ab omnibus casibus et sententiis ipsi Capitulo reservatis, et cum ipsis dispensandi super irregularitatibus forsan per eorum aliquos contractis, quodque ipsi abbates confessores etiam pro suis personis eligere possint, qui similem potestatem eos absolvendi habeant et possint subdelegare seu subcommittere unum vel plures confessores, tam in monasteriis monialium quam religiosorum, qui similem habeant potestatem, praesente diffinitione usque ad quadriennium. 76.   Capitulum generale laudat quod sacrosanctum Concilium Basileense statuit et confirmavit de prioratu sanctimonialium de Engental, approbatque, recipit et confirmat et declarat illum prioratum fore et esse de dicto Ordine, volens quod idem prioratus gaudeat privilegiis et immunitatibus Ordini nostro concessis, omnia alia laudando, approbando, instituendo huius loci tangentia per abbatem de Luzcella et abbatissam de Augia Sanctae Mariae dicti Ordinis. 77.   Domino Morimundi committit et praecipit Capitulum generale, quatinus quantocius commode fieri poterit, se personaliter transferat ad monasterium de Bella valle et ad alia ab eo dependentia monasteria, ibique debite reformationis officium exerceat visitando, corrigendo et emendando quae corrigenda, visitanda et emendanda invenerit, in plenaria Ordinis potestate. 78.   Capitulum generale annuit et concedit fratri Mauritio Pelaboti, abbati monasterii de Calercio, quatinus cum ad ipsum venerint aliqui religiosi Ordinis apostatae, quos recipere voluerit, prius et ante omnia eos remittat ad dominum Cistercii qui eosdem, si sibi expediens visum fuerit, ad ipsum remittet. 79.   Domino abbati Morimundi committit generale Capitulum, quatinus se informet de disturbio, controversia et ceteris querelis exortis inter abbatem et religiosos monasterii Beatae Mariae de Sancta Fide, et cognito causae merito his divisionibus debitum finem imponat, in plenaria Ordinis potestate, revocando et compellendo dictum abbatem, nunc in Curia romana existentem, per censuras Ordinis, ut ad suum monasterium indilate revertatur, et omnes sibi commissos in viam salutis et pacis dirigat. 80.   Capitulum generale statuit et ordinat ut dominus Cisterciensis in plenaria Ordinis potestate possit in qualibet provincia instituere unum abbatem procuratorem, cum potestate substituendi unum vel plures loco sui ad defendendum iura, libertates, franchisias, privilegia et exemptiones Ordinis, communibus expensis locorum et domorum Ordinis in ipsis provinciis sitorum. 81.   Abbatibus de Bello prato et Claroloco, Tullensis dioecesis, tam coniunctim quam divisim, committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulos abbates, abbatissas, ceterasque omnes regulares personas eiusdem Ordinis, utriusque sexus, quos et quas invenerint in aliquibus pecuniarum summis abbati et conventui seu monasterio Beatae Mariae de Villerio, Metensis dioecesis, obligatos vel obligatas… *etc. ut in forma consueta*. 82.   Abbatibus de Heysterbach et de Loco Sanctae Mariae, tam coniunctim quam divisim, praecipit generale Capitulum in plenaria ipsius potestate, quatinus omnes et singulos religiosos nostri Ordinis, quos sciverint et invenerint per civitatem Coloniensem girovagari, aut contra religiosos Ordinis mores vivere, ipsos ad propria monasteria per censuras Ordinis remittant, et ire compellant, et in casu rebellionis eos strictis carceribus mancipent et suis propriis abbatibus eorumdem monasteriorum expensis duci faciant, omni appellatione postposita. 83.   Abbatibus Beatae Mariae de Bono portu, de Mortuo mari, de Voto, de Valle et de Caroliloco, et eorum cuilibet per se et in solidum, auctoritate Capituli generalis committitur, quatinus debita informatione prius per eos facta super aliquibus certis contractibus per modernum abbatem Belli becci, s. th. pr., seu praedecessores suos factis et passatis, si eos rationabiles, utiles et fructuosos suo monasterio repererint, approbent, confirment et ratificent, in plenaria Ordinis potestate. 84.   Omnes et singulos abbates in praesenti Capitulo confirmatos et absentes, idem Capitulum generale citat ad proximum Capitulum personaliter comparituros. 85.   Priori Montis Sanctae Walburgis praesens Capitulum concedit, quatinus praecipuis festivitatibus ad prioratum suum causa devotionis accedens admittere ac historiam sancti Iudoci et sanctae Walburgis, patronorum dicti prioratus, celebrare valeat. 86.   Abbati de Pomerio praesens generale Capitulum districtius inhibet, ne fratri Petro de Hagis licentiam conferat extra suum monasterium residendi, nisi tamen ibidem professionem fecerit regularem, licentias a dicto abbate eidem fratri Petro hactenus ubilibet residendi concessas revocando, pensionemque victalitii a priore et conventu prioratus in Warmunda, Traiectensis dioecesis, eidem fratri Petro solvendam monasterio de Heysterbach, donec idem frater ad idem monasterium de Heysterbach redierit, applicando praefatis priori et conventui prioratus in Warmunda, ne cuicumque alteri quam abbati de Heysterbach dictam pensionem solvere praesumat, in virtute salutaris obedientiae, ac sub excommunicationis poena inhibendo. 87. Transumptionem [Transsumptionem], mutationem provisionem et institutionem fratris Mathiae de Letteinga in abbatem monasterii de Fristorff, per dominum abbatem Morimundi, cuius anima Deo vivat ! factas, quamadmodum [quemadmodum ] in decreto… approbat, *etc.* 88.   Abbati monasterii de Gardo praesens generale Capitulum mandat et praecipit, quatinus attentis diligenti ad studium vigilantia, honorum et laudum fructibus, obscura studii continuatione Ordini nostro quamplurimum profuturis fratris Petri Hovecorne, dictum fratrem usque ad complementum lecturae summarum, in collegio Sancti Bernardi Parisiis manuteneat et continuet abbati de Valloliis praecipiendo, quatinus pro manutenentia et continuatione praedictis, dicto abbati de Gardo contribuat in dimietate [medietate ] bursae, ipsum eumdem abbatem eo in casu a missione scolaris Parisiis dicti fratris Patri continuatione durante absolvendo, provisorique Sancti Bernardi praecipiendo ut praedictos abbates ad huiusmodi manutenentiam, continuationem et contributionem, per censuram Ordinis et in eiusdem auctoritate plenaria compellat. 89.   Ad instantiam abbatissae monasterii de Saliceto praesens generale Capitulum cum sorore Petronilla de Haluym, sua suique monasterii professa, misericorditer et benigne dispensat, ut non obstante vitii carnalis infamabili contagio, bino exinde puerperio subsecuto eius pro huiusmodi poenitentiae regularis iniunctae sibi perhumili tolerantia, emendatiorisque vitae suae devota sponsione consideratis, ad omnes Ordinis gradus, honores, voces officia, dignitates, etiam abbatiali, si sua merita poposcerint, inclusa dignitate. 90.   Abbatibus de Regali monte, de Caroliloco et de Castellariis, ac etiam cellerario collegii Sancti Bernardi, et eorum cuilibet in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus abbatem de Gratia Dei compellant ad satisfaciendum bursario collegii praedicti, de et super summa 40 scutorum auri, quam dicto bursario debet ratione expensarum, si scolaris in dicto collegio secundum tenorem obligatoriae cedulae perinde confectae, per censuram Ordinis et in praesentis Capituli plenaria potestate. 91.   Ad idem, abbati de Caricampo praesens generale Capitulum committit, quatinus abbatem de Lanneyo compellat ad satisfaciendum fratri Ioanni Fournier de et super summa 94 francorum, secundum formam ac tenorem obligationis instrumentoriae exinde confectae, primitus tamen partibus auditis. 92.   Pensionem per abbatem et conventum monasterii Signiaci fratri Ioanni de Siry assignatam et factam secundum formam litterarum, quibus haec annectitur diffinitio, praesens generale Capitulum confirmat et approbat. 93.   Cum fratre Ioanne Loblegois, monachi de Valloliis, ad sui abbatis humilem instantiam praesens generale Capitulum misericorditer dispensat, ut non obstante irregularitate quam in apostasia persaepius celebrando, Ordinis habitu derelicto, contraxit, ad omnes Ordinis gradus, voces, officia, dignitates, abbatiali etiam inclusa dignitate, promoveri valeat et admitti. 94.   Ad idem, cum fratre Ioanne Quingo, monacho de Bona requie, pro apostasia dumtaxat. 95.   Cum sorore Martina… (*locus vacuus*), professa monasterii de Wastina, preesens [praesens ] generale Capitulum misericorditer dispensat, ut non obstante natalium, quem patitur, defectu, de patre ligato matreque libera progenita, ad omnes Ordinis gradus, voces, officia, dignitates promoveri valeat et admitti, abbatiali seclusa dignitate. 96.   Ad idem, pro sorore Ioanna Le Fevre, professa monasterii de Pratis. 97.   Monasterium monialium de Porta coeli, Coloniensis dioecesis, abbati de Breydelaria generale Capitulum committit, visitandum et reformandum, in plenaria Ordinis potestate. 98.   Ad instantiam abbatissae Bellaecumbae cum sorore Catharina de Reveux, eiusdem monasterii religiosa expresse professa, misericorditer dispensat, ut non obstante inhabilitate ac infamiae nota quam usque in praesentem diem contraxit, ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus et officia, etiam abbatiali dignitate inclusa, promoveri valeat et assumi. 99.   Ad idem, pro sorore Maria Dromoi, monasterii Beatae Mariae de Gaudio. 100.   Ad instantiam abbatis Grandis silvae, s. th. pr., cum fratribus videlicet Antonio Boherii, Ioanne Gordonis, Guillelmo de Sabaudia et Iuliano Pellisserii, generale Capitulum dispensat super apostasia. 101.   Ad idem, pro fratre Ioanne Baude, generale Capitulum dispensat super apostasia, monasterii de Longovado. 102.   Ad idem, cum sorore Elisabeth, moniali Vallis Benedictae, Leodiensis dioecesis, super unico puerperio. 103.   Ad idem, cum sorore Yolende, moniali Beatae Mariae de Pratis, pro unico puerperio. 104.   Ad idem, cum sorore Ioanna de Baudart, Beatae Mariae de Vivario. 105.   Attentis morum probitate, scientiae litteralis claritudine, rutilantique virtute, quibus frater Ioannes… (*locus vacuus*) insignitur, praesens generale Capitulum eumdem fratrem ordinat, statuit ac decernit provisorem Viennensis studii ab abbate de Sancta Cruce, nec a quocumque alio, absque expresso generalis Capituli consensu, revocandum. 106.   Praesens generale Capitulum abbati de Rigniaco committit in plenaria Ordinis potestate, quatinus debite et sufficienter se informet de tractatu quodam inito et contracto inter abbatem monasterii de Fonteneto et quemdam Hugonem de Dampre scutiferum, prout in litteris quibus praesens diffinitio annectitur plenius continetur, sique ipsum ad utilitatem et commodum ipsius monasterii factum invenerit, confirmet, ratificet et approbet. 107.   Omnes et singulos germanicae nationis abbates, qui ad praesens Capitulum non venerint, attentis gravaminibus, diversis cladibus et imminentibus viarum periculis, quibus hoc anno opprimuntur ac detinentur, idem generale Capitulum habet benigniter excusatos, eosdemque citat ad proximum generale Capitulum. 108.   Excusationes abbatum a via praesentis capituli. Abbates de Prulliaco, de Bodelo, de Gimondo, de Alna, de Ripatorio, de Bonavalle Pictaviensi, de Charon, de Populeto, de Begario, de Regali monte, de Miratorio, de Valle Dei Leodiensis dioecesis, de Haymerode, de Valle Sanctae Mariae, de Rupibus, de Valentia, de Camberone, de Laude, de Claromarisco, de Vaucellis, de Valle regis, de Valle clara, de Caheriis, de Caladia, de Cheminione, de Tribus fontibus, de Alto fonte, de Curia Dei, de Pratea, de Fontemorum, de Barzella, de Landesio, de Bono loco Lemovicensis dioecesis, de Ursicampo, de Vallibus Sernay, de Calovio, de Albiniaco, et de Oliveto, qui suae remanentiae causas legitimas exposuerunt, tam verbo quam procuratorio, praesens generale Capitulum habet benigniter excusatos. 109.   Promotionem et institutionem fratris Edmundi Dautre in abbatem monasterii de Marciliaco per abbatem Rigniaci, in modo et forma in decreto… *etc.* 110.   Priori Sanctae Catharinae, Trevirensis dioecesis, per abbatem de Hymenrode constituto, praesens generale Capitulum concedit suis etiam successoribus in eodem, quatinus tam in hospitum receptione quam in emissionibus eorum, etiam absolutione sibi subditorum in omnibus a dicto suo prioratu tamquam abbas habeatur, benedictione novitiorum dumtaxat excepta. 111.   Abbatibus de Longovado, et de Bullencuria et de Moris et cuilibet eorum per se et in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus omnes abbates et abbatissas, quos et quas alter eorum invenerit domino abbati Claraevallensi, s. th. pr., et eius monasterio in aliquibus pecuniarum summis… *etc. ut in forma consueta*. 112.   Ad idem, pro Rigniaco, de Pontigniaco et de Quinciaco monasterium abbatibus. 113.   Ad idem, pro Caroliloco, de Regali monte, de Valle Sanctae Mariae et de Vallibus Sernay. 114.   Ad idem, pro domino abbate Morimundensi, de Crista et de Caroloco monasteriorum abbates. 115.   Ad idem, pro collegio Sancti Bernardi, de Caroliloco, de Regali monte, de Valle Sanctae Mariae et de Vallibus Sernay. 116.   Ad idem, pro domino abbate de Bello becco, de Mortuo mari, de Fulcardimonte, de Bono portu, de Loco Dei monasteriorum abbatibus. 117.   Ad idem, pro Bello prato, de Regali monte et de Caroliloco monasteriorum abbatibus. 118.   Praesens generale Capitulum praecipit visitatoribus universis, quatinus in monasteriis monialium sibi subiectis plures quam duas de eadem propinquitate pro conspirationis occasione tollenda, minime recipere patiantur. 119.   Abbati de Ioyaco praesens generale Capitulum praecipit et mandat, quatinus singulis annis monasteria sibi subiecta visitare, Capituloque generali sequenti suae visitationis ordinationes non negligat intimare. 120.   Abbati monasterii Mulbronnensis praesens generale Capitulum specialem concedit auctoritatem conversum suum homicidam absolvendi a carceralibus poenis, quibus iam tribus annis merito subiacuit, loco carceris quamdam pro sua discretione poenitentiam eidem iniungendo. Item, eidem abbati concedit quod per immediate sequens triennium, auctoritate Capituli generalis, tam monachos et hospites ad se missos, quam moniales suo monasterio subditas, ab omnibus casibus eidem Capitulo reservatis absolvere, necnon novitios ante completum probationis annum benedicere valeat. 121.   Item, abbatem Mulbronnensem a missione studentium et ab hospitum receptione, usque ad triennium, praesens generale Capitulum habet benigniter excusatum. 122.   Abbatibus de Fusniaco, de Signiaco et de Valle regis, et eorum ambobus coniunctim praesens generale Capitulum committit, quatinus omnes et singulos contractus per praedecessores domini abbatis Igniacensis in praeiudicium, fraudem, contraque papalia et Ordinis instituta factos et initos, revocent et annullent, in plenaria Ordinis potestate. 123.   Abbati de Bona requie praesens generale Capitulum praecipit et mandat, quatinus fratrem Ioannem Quingo, monachum suum, in suo recipiat monasterio, aut in aliquo alio Ordinis monasterio bene regulato, cum licentia profitendi transmittat. 124.   Cum ex frequenti et assidua illegitimorum receptione, quamplurima Ordini nostro provenerint scandala, praesens generale Capitulum inhibet abbatibus et abbatissis Ordinis, ne de cetero quoslibet illegitimos aut illegitimas recipere praesumant. 125.   Cum ex difformitate habituum in plerisque partibus, praesertim Allemanniae, Ordo noster suae formae quamplurima patiatur dispendia, in dissimili praecipue colore, tantae temeritatis et execrandae vanitatis abusum generale Capitulum debitae reformationis acuto mucrone resecare satagens, abbatibus et monachis Ordinis universi, in virtute salutaris obedientiae districtius inhibet, ne de cetero diversorum colorum habitus ab inolito Ordinis more difformes qualitercumque ferre, seu penes se detinere praesumant ; sed extra monasterium nigras et non griseas deferre praesumant cucullas. 126.   Ut secundum primordialia nostri Ordinis instituta in habitu et esu conformitatis polleamus honore, praesens generale Capitulum prohibet omnibus et singulis Ordinis incolis, ne de cetero secunda quartaque feriis ac diebus sermonum carnibus uti praesumant. 127.   Omnes et singulos abbates maioris Poloniae, praesens generale Capitulum per immediate sequens quadriennium habet benigniter a via Capituli generalis excusatos. 128.   Praesens generale Capitulum decernit quod regi Poloniae super insolito abbatum sui regni gravamine rescribet. 129.   Abbati et conventui monasterii de Dulci valle, praesens generale Capitulum concedit, quod secundum suae devotionis instantiam unam missam de sancto Bartholomeo valeant qualibet hebdomada celebrare. 130.   Abbatibus de Obra, de Novali Sanctae Mariae et de Colbatz, Sverinensis, Hyldeshemensis et Caminensis dioecesium, praesens generale Capitulum committit, quatinus causam inter abbatem de Reynevelde et fratrem Nicolaum Menivel exortum discurrant, determinent ac decidant, in plenaria Ordinis potestate. 131.   Sanctae devotioni abbatum et monachorum in Anglia constitutorum praesens generale Capitulum condescendens, eisdem committit ut singulis sextis feriis per totum annum, et in vigiliis omnium apostolorum valeant sanctum observare ieiunium, in virtute salutaris obedientiae ac sub excommunicationis poena. 132.   Abbati monasterii Beatae Mariae iuxta Dubliniam, in Hybernia, praesens generale Capitulum praecipit et mandat, quatinus fratrem Richardum, monachum suum, in sacra pagina baccalarium, ad examen et studium remittat, cum debita provisione usque ad gradum doctoratus inclusive, sub divinae et Ordinis indignationis animadversione. 133.   Hybernicis religiosis in studio Oxoniensi residentibus, praesens generale Capitulum concedit ut privilegiis, libertatibus et promotionibus dicti collegii, ut Anglici, ad plenum gaudeant et utantur. 134.   Execrandis criminibus et horrendis excessibus fratris Petri Troillo, nuper abbatis de Columna, notitiae generalis Capituli deductis, idem Capitulum decernit, praecipit ac diffinit, quod dictus frater Petrus in carceribus in quibus nunc detinetur, vel in aliis quibuscumque tamdiu detineatur, donec super rapina, transportatione et alienatione librorum, crucium, calicum et aliorum quorumcumque bonorum monasterii de Columna, plenariam et integram satisfactionem [fecerit]. Omnibus et singulis Ordini nostro subiectis regularibus personis districtissime praecipiendo, quatinus fratres Maturinum Betot et Colinum de la Buxière, in huiusmodi criminibus participes, consentientes et complices, et nunc per mundum apostatando damnabiliter discurrentes capiant seu capi faciant, et in carceribus detineant, detinere faciant, invocato si opus sit auxilio brachii saecularis. 135.   Abbati monasterii de Columna generale Capitulum facultatem et auctoritatem concedit, quatinus super controversia inter ipsum et magistrum Ioannem Bracheti exorta, ratione occupationis dicti sui monasterii, et alias cum eodem commodius quo voluerit tractare valeat et appunctuare.

Anno Domini millesimo quadringentesimo sexagesimo primo, statuta sunt haec apud Cistercium, duodecima die mensis septembris, in eiusdem Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES 1.   Pro beatissimo… *etc. ut in anno* 1458. 2.   Praeterea pro christianissimo et semper augusto domino Frederico… necnon pro christianissimo domino Ludovico rege Francorum… *etc. ut in anno* 1449. 3.   Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.   Postremo pro felicis… *etc. ut in anno* 1449. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.   Cum Ordo noster… *etc. ut in anno* 1456. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 7.   Provisionem fratris Ioannis de Masseriis, in sacra pagina baccalarii, et monasterii Beatae Mariae de Caritate, de dignitate abbatiali eiusdem monasterii Caritatis, per SS. Dominum nostrum Pontificem Pium, tamquam in personam idoneam et sufficientem factam, generale Capitulum laudat et gratam habet. 8.   Electionem, installationem et confirmationem de persona fratris Ioannis Le Verrier, religiosi expresse professi monasterii Beatae Mariae de Melereyo, in s. pag. bac. formati, in dignitatem abbatialem dicti monasterii, per abbatem de Ponte Oltrani, eiusdem monasterii patrem abbatem immediatum, tamquam canonice et rite… *etc.* 9.   Provisionem et institutionem fratris Philippi Roussot, dicti de Luya, religiosi monasterii B. M. de Maceriis, ad prioratum et administrationem perpetuam monasterii quondam monialium de Penthemont prope et iuxta muros Belvacenses, per dominum Cisterciensem, patrem abbatem immediatum dicti loci, rite … *etc.* 10.   Electionem, promotionem et confirmationem fratris Nicolai de Marasio in abbatem monasterii B. M. de Insula Barrensi, Tullensis dioecesis, per abbatem monasterii Sancti Benedicti in Vepris, patrem abbatem eiusdem loci, rite… *etc.* 11.   Ad idem, pro fratre Livino Mangri, religioso expresse professo monasterii B. M. de Laude, in dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem de Vaucellis, commissarium domini Claraevallis, patris abbatis immediati eiusdem monasterii de Laude.* 12.   Ad idem, pro fratre Guillelmo de Crabasco, professo monasterii de Caritate, in abbatem de Bithania, Bisuntinensis dioecesis, per dominum Morimundi, patrem abbatem eiusdem monasterii. 13.   Ad idem, pro fratre Ioanne Choppelin, in abbatem de Stella, post resignationem factam in manibus abbatis de Misericordia Dei, commissarii domini Pontigniaci, patris abbatis eiusdem monasterii de Stella. 14.   Ad idem, pro fratre Bertrand Albi, nuper abbatis Bonifontis, ad dignitatem abbatialem monasterii B. M. de Grandisilva, per abbates de Calercio, de Fenariis et de Gimondo, commissarios domini Claraevallis, patris abbatis eiusdem monasterii Grandis silvae. 15.   Ad idem, pro fratre Roberto de Marissello, in abbatem monasterii de Frigido monte, per electionem promoto et confirmato per abbatem Ursicampi, patrem abbatem eiusdem monasterii. 16.   Electionem, institutionem, promotionem et installationem de persona fratris Clementis Bernardi, alias Lathomi, dudum monachi et supprioris monasterii de Loco regio, electi in abbatem eiusdem monasterii, et per abbatem Curia Dei, patrem abbatem eiusdem monasterii, confirmati, rite et canonice… *etc.* 17.   Electionem seu postulationem de persona fratris Stephani Mercatoris, alias de Castronentone, dudum abbatis monasterii de Loco regio, per Rmum. in Christo patrem dominum Cistercii ad monasterium de Curia Dei, ac installationem et possessionis investionem per abbatem de Sacro portu, alias de Barbello, commissarium eiusdem Rmi. patris et domini Cistercii, prout in litteris, *etc.* 18.   Ad idem, pro magistro Odone Lacome, s. th. pr., in abbatem monasterii B. M. de Theoloco, per abbatem de Vallibus in Ornesio et priorem Morimundi, commissarios domini Morimundi, patris abbatis eiusdem monasterii de Theoloco promoto electione canonica. 19.   Ad idem, pro fratre Ioanne Ghislem, alias de Bruchborch, monasterii B. M. de Iardineto, promoto in dignitatem abbatialem de Allodio Beatae Virginis, alias de Molinis, per abbatem Igniaci, commissarium domini Cisterciensis, patris abbatis eiusdem monasterii. 20.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Merreyo, in theologia baccalario formato, in abbatialem dignitatem monasterii B. M. de Regalimonte, per dominum Cisterciensem, patrem abbatem eiusdem monasterii de Regalimonte. 21.   Ad idem, pro fratre Guillelmo Cuerdargent in abbatem monasterii B. M. de Clarofonte, per abbatem Cariloci et de Dulci valle, ac priore Morimundi, commissarios domini Morimundi, patris eiusdem monasterii. 22.   Ad idem, pro fratre Petro de Frubach in abbatem B. M. Schonaugiensis, Wormatiensis dioecesis, per abbatem monasterii Eberbacensis, patrem abbatem eiusdem monasterii. 23.   Ad idem, pro fratre Wunhero de Turingen, in abbatem monasterii de Bebenhusen, per abbatem monasterii Schonaugiensis, eiusdem monasterii patrem abbatem immediatum. [DIFFINITIONES] GENERALES 24.   Ut in reformatione Ordinis, pro qua praesens generale Capitulum specialiter est congregatum, ab his quae divinum cultum respiciunt, suas volens, ut decet, actiones inchoare districte praecipit et mandat omnibus et singulis regularibus Ordinis personis, quod de cetero devotius divinum officium diu noctuque, tam de die quam de nostra Domina, reverenter et morose, non balbutiendo aut sincopando, sed cum pausis et aliis circumstantiis per beatum patrem nostrum Bernardum et alios praecedentes patres nostros traditis, tam in psalmodia quam in cantu persolvant, quodque tam abbates quam monachi qui gravissima infirmitate vel alia rationabili causa perevidenti monasteriorum suorum utilitate non fuerint legitime praepediti, ad peragendum praedictum officium in omnibus horis in choro conveniant, simulque debitas Deo laudes in timore et tremore studeant decantare, ceterisque omnibus ordinationibus et diffinitionibus circa modum celebrandi divinum officium in ipso Ordine hactenus factis in suo robore permansuris ; praemissa vero negligentes adimplere per visitatores et proprios monasteriorum abbates quoties deliquerint, indissimulanter castigentur. 25.   Rursusque mandat et praecipit idem Capitulum ut in quolibet monasterio, tam monachorum quam monialium, quod omnes de cetero secundum Ordinis statuta ad vigilias surgant, quodque completorium taliter pulsetur ut cum luce diei omnia possint compleri. 26.   Quia ad aures praesentis Capituli pervenit quod nonnulli Ordinis abbates, monachi et conversi palam et impudenter, statuta Ordinis tam apostolica quam regularia transgrediuntur contra eorumdem statutorum inhibitionem annis elapsis saepissime factam, in dormitoriis cameras habere clausas, seu supra culcitras plumeas vel linteamina linea in eisdem dormitoriis iacere, vel camisias lineas, gippones, caligas nigras, manicas boutonatas, scapularia nimis ampla et longa, corrigias et cultellos non regulares, sotulares minime corrigiatos, ceterosque habitus lascivos et inordinatos gestare, ac per civitates et oppida, ceteraque notabilia loca absque cucullis vel cappis equitando deambulare praesumunt ; idcirco praesens generale Capitulum super huiusmodi excessibus, ex quibus totius Ordinis fama, proh dolor ! denigratur, salubre volens remedium adhibere, statuit, ordinat et diffinit, ut abbates vel monachi in praemissis amodo delinquentes, attento quod plus quam sufficienter ut ab eisdem excessibus abstinerent, moniti fuerint, tamquam deprehensi in habitu saeculari ab omnibus teneantur et habeantur, donec praedictos abusus et superfluitates a se removerint et penitus destruxerint, ut ad imitationem beatissimi patris nostri Bernardi sint in habitu compositi, ut in ipsis nil appareat quod offendere possit intuentes. 27.   Rursus ordinat praedictum Capitulum et districtissime sub inobedientiae poena, omnibus abbatibus et religiosis hic existentibus, non habentibus corrigias et sotulares ad modum Ordinis, antequam recedant ab hoc monasterio Cistercii, ut ceteris valeant et possint ostendere, similes accipere et emere non postponant. 28.   Ad extirpandam, quantum possibile erit, immunditiam carnalem a personis Ordinis nostri utriusque sexus, generale Capitulum ordinat et diffinit quod amodo qui repertus et convictus fuerit de contagio carnis, si abbas vel abbatissa extiterit per annum integrum incarceretur, si vero monachus aut monialis per sex menses continuos in firmis carceribus recludatur, cum aliis poenis in statutis contentis. 29.   Patres abbates, qui monasterii sibi subiecta negligunt per se vel per alium visitare, vel qui talia monasteria visitantes in eisdem per munera vel alias corruptiones excaecati debitas negligunt facere correctiones, seu qui in promotionibus novorum abbatum per electiones canonicas secundum Ordinis statuta non procedunt, sed auctoritate propria in huiusmodi monasteriis promovent et instituunt novos abbates, etiam frequenter indignos, et ad exercendum pastorale officium prorsus inhabiles ; praesens generale Capitulum privat et declarat eos esse privatos per quinquennium cuiuslibet visitationis officio ; dictumque officium visitationis quod ad ipsos pertinet ad immediatum superiorem ipsorum devolvit, et declarat interim esse devolutum, nec tales per eos institui aut promoti, sunt aut debent quovis modo abbates reputari. 30.   Generale Capitulum omnibus patribus abbatibus Ordinis districte et sub poena depositionis inhibet, ne de cetero abbatibus monasteriorum ipsis subditorum quantumlibet sponte et libere cedentibus pensionem, quae summam in statutis Ordinis tam apostolicis quam regularibus limitatam excedat, assignare praesumant ; quod si secus per quoscumque hactenus fuerit factum aut fieret in futurum, praesens generale Capitulum illud cassat, irritat et annullat, praedictosque patres abbates tamquam privilegiis apostolicis et statutis Ordinis inobedientes corrigi mandat et puniri. 31.   Omnibus et singulis visitatoribus et reformatoribus Ordinis universi inhibet generale Capitulum, ne de cetero quoscumque contractus in Ordine fieri permittant, nisi per modum in papalibus statutis diffinitum, et si aliquis contractus per abbates vel abbatissas seu alias quascumque Ordinis personas, praedictis papalibus statutis minime observatis, facti fuerint, ipsos idem Capitulum fuisse et esse nullos et invalidos declarat et diffinit, eosdem prorsus cassando et annullando, praedictis visitatoribus et reformatoribus districte praecipiens, ut abbates et abbatissas et conventus eis subditos ad huiusmodi contractuum dissolutionem et renovationem viriliter compellant, ipsosque de tanta temeritate indissimulanter puniant iuxta praedictorum papalium statutorum et Ordinis diffinitionum sanctiones. 32.   Enormibus scandalis et iacturis Ordini, proh dolor ! imminentibus per abbates et monachos fidelitatem qua Ordini astringuntur temerarie violantes, extra Ordinem appellare, seu causas et lites contra Ordinis personas introducere in grave privilegiorum et libertatum ipsius Ordinis praeiudicium praesumunt, generale Capitulum volens occurrere, prout alias diffinitum fuit, statuit, ordinat et diffinit, quod omnes et singulae Ordinis personae, quae de cetero extra Ordinem appellare seu personas Ordinis coram quibuscumque iudicibus extra Ordinem trahere praesumpserint, ipso facto sententiam excommunicationis incurrant, et nihilominus carceribus mancipentur, usque ad nutum Capituli generalis. 33.   Item, ad audientiam praesentis Capituli delatum est, quod in nonnullis monasteriis Ordinis detestabile proprietatis vitium, sectiones bonorum, divisiones fructuum, necnon certae pro vestitu pecuniarum summae in damnabilem contemptum professae et voluntariae paupertatis, atque in contemptum statutorum felicis recordationis domini Papae Benedicti XII, ab abbatibus permittuntur. Eapropter dictum Capitulum volens huiusmodi detestabile vitium radicitus abolere, omnibus et singulis abbatibus Ordinis sub poenis in statutis tam papalibus quam regularibus contentis, districtissime praecipit et iniungit, ut omnes sectiones, divisiones, portiunculae seu quascumque peculiares possessiones, terras, vineas aut animalia, quocumque colore quaesito, suis monachis permissas vel permissa, ad commune indissimulanter et totaliter reducantur, et ut huiusmodi proprietatum occasiones penitus auferantur et tollantur, idem Capitulum ordinat et iniungit universis Ordinis abbatibus, quatinus omnibus et singulis suis monachis de victu, vestitu et ceteris necessariis sufficienter provideant, iuxta suorum monasteriorum possibilitatem et facultatem. 34.   In statutis tam papalibus quam regularibus Ordinis, generale Capitulum considerans sub poenis formidabilibus esse prohibitum ne in Ordine per quoscumque abbates, personae de Ordine Mendicantium recipiantur, omnibus et singulis ipsius Ordinis abbatibus inhibet generale Capitulum districtissime, ne de cetero quascumque de praedictis Ordinibus Mendicantium personas recipiant, aut receptas in suis monasteriis de cetero praesumant retinere, nisi super hoc petita pariter et obtenta Capituli generalis licentia. 35.   Cum generale Capitulum circa promotionem virorum litteratorum in Ordine dudum salubriter diffinivit atque ordinavit, ut omnes et singulos abbates Ordinis cuiuscumque nationis existerent, quatinus magistros bonos in suis haberent et tenerent monasteriis, qui iuvenes ipsorum monachos in scientiis primitivis valerent erudire ; quam quidem diffinitionem toti Ordini videns esse fructuosam et perutilem, praesens generale Capitulum eam renovat, confirmat et approbat, praedictos abbates attente monendo et hortando, ac visitatoribus et abbatibus monasteriorum districtissime et sub gravibus poenis praecipiendo, ut eam iuxta eius formam et tenorem in singulis monasteriis executioni demandare non negligant ; per hoc tamen ipsum Capitulum praedictos abbates ad mittendum suos scolares ad studia generalia quovis modo absolvere nullatenus intendit. 36.   Et quia praesens generale Capitulum diutius sustinere non valens execrandam duritiam nonnullorum Ordinis abbatum, qui tamquam suae salutis immemores sententias et alias poenas gravissimas in statutis Ordinis, qui scolares in studio Parisiensi et aliis generalibus studiis, iuxta domini Papae Benedicti XII limitationem, non timent incurrere, et in eisdem sordescere non erubescunt, nec formidant, omnes et singulos ipsius Ordinis abbates, qui in studiis generalibus scolares non habent et habere tenentur, idem Capitulum declarat et condemnat ipsos et quemlibet ipsorum ad solvendum summam dupli expensarum, quas fecissent in praedictis studiis scolares expresse tenendo, districteque praecipiens in virtute salutaris obedientiae abbatibus ceterisque personis infrascriptis, ut omnes et singulos abbates Ordinis iuxta modum inferius designandum et limitandum per censuras Ordinis et alia iuris et iustitiae remedia viriliter et debite compellant ad solvendum praedictum duplum, de uno anno pro quo in eodem studio Parisiensi, vel aliis studiis generalibus, scolarem vel scolares non tenuerunt, prout fuerat diffinitum et expresse ipsis praeceptum, anno praeterito in Capitulo generali, invocato ad praemissa, si necesse fuerit, quorumcumque iudicum ecclesiasticorum vel saecularium auxilio et favore ; cuius diffinitionis executionem idem Capitulum committit abbati, videlicet in provincia… (*sic desin.*). 37.   Item, abbates Ordinis universi, qui ad praesens generale Capitulum non venerunt, et secundum Ordinis nostri statuta venire tenebantur, non habentes in et super hoc legitimum impedimentum, seu remanendi licentiam specialem, et illos etiam abbates omnes, qui legitimum impedimentum seu licentiam habere se praetendebant, qui de ipsis impedimento seu licentia in ipso Capitulo per suos procuratores seu excusatores probos et idoneos viros, habentes specialia mandata praestandi iuramenta in animas ipsorum mittentium causas absentiae et impedimenta huiusmodi vera esse, secundum statuta papalia, sicut tenebantur, fidem de his debitam dicto generali Capitulo non fecerunt, praesens generale Capitulum habet et reputat contumaces, ac decernit, declarat et iudicat ipsos incurrisse poenam dupli eius quod expensuri erant ad idem Capitulum veniendo et de illo redeundo, et eos teneri ad exhibendum et solvendum illud duplum in sequenti Capitulo generali, ad utilitatem ipsius Capituli convertendum, secundum dicta papalia instituta. 38.   Quatuor primis abbatibus Ordinis cuilibet in sua generatione datur plenaria potestas exigendi, levandi et requirend [requirendi ] dictum duplum, modo quo poterunt fortiori. 39.   Omnes diffinitiones factas in Capitulo generali anni praeteriti, idem Capitulum laudat, confirmat, ratificat pariter et approbat ; generales autem tam anni praeteriti quam praesentis infra annum visitatores et abbates levare et eos habere ac suis monasteriis sibique subditis praesentare non postponant. 40.   Quoniam attestante sacra Scriptura,  qui honorat patrem suum iucundabitur in filiis et in die orationis suae exaudietur , et  qui honorat patrem suum vita vivet longiore , et  honora patrem tuum ut superveniat benedictio , et consequenter  gloria, inquit, hominis ex honore patris sui, et dedecus filii pater sine honore . Quae de patribus spiritualibus sicut et corporalibus dici vel intelligi possunt ; unde et apostolus ad Timotheum scribit :  qui bene praesunt presbyteri duplici honore habeantur . Ut ergo patribus et superioribus abbatibus qui subditos suos in tantis et inevitabilibus sollicitudinibus et laboribus, ut constat notorie gubernarunt et gubernabunt in futurum, vices aliquae impendantur, generale Capitulum ordinat, statuit ac omnibus et singulis abbatibus et aliis personis regularibus Ordinis nostri, prout eorum quemlibet negotium istud tanget, praecipit et iniungit ut de cetero in perpetuum in omnibus et singulis monasteriis et locis conventualibus ipsius Ordinis ubi primum et cuiuscumque abbatis monasterii Cistercii obitus certitudo claruerit, in quolibet dictorum monasteriorum pro eo solemnes exequiae, vesperae videlicet seu vigiliae, laudes et missa conventualis alta voce devotionis celebrentur ; et donec de ipsius monasterii provisione indubitanter rumor protulerit veritatem, humiles preces fundantur ad Dominum et apud eum devotis orationibus insistatur, quod provisio celer, concors et utilis prout animarum salus exigit, et totius ipsius Ordinis requirit utilitas, quam totius subsequatur. Et consimiliter per omnia fiat de quatuor primorum abbatum obitu et subsequenda provisione monasteriorum eorum et etiam de omnibus abbatibus Ordinis habentibus generationem magnam sive parvam, in monasteriis subiectis eis in eorum generationibus et a personis regularibus eorumdem. [DIFFINITIONES] SPECIALES 41.   Cassationem, irritationem et annullationem cuiusdam pensionis seu venditionis et alienationis 16 francorum, alias per sororem Nicolaam [Nicolaum ] dudum abbatissam monasterii quondam monialium B. M. de Penthemont, fratri Ioanni Douchin, monasterii de Bello becco professo, factae, absque scitu et voluntate domini Cisterciensis, patris abbatis eiusdem loci, per commissarios suos, praemissa debita informatione, factas et editas, et postmodum per eumdem dominum Cisterciensem approbatas et ratificatas, ut plenius in litteris duplicibus quibus haec diffinitio praesens annectitur, continetur ; generale Capitulum ipsam pensionem eidem fratri Ioanni per dictam abbatissam factam approbat, ratificat et confirmat, ex abundanti cassando, annullando et penitus revocando omnia alia inde secuta, et praesertim quamdam novam obligationem eidem fratri Ioanni nuper per modernum priorem et administratorem dicti monasterii Penthemontis eidem factam, occasione et ut posset recuperare litteras obligatorias huiusmodi pensionis, alienationis et venditionis, praecipiendo et inhibendo praefato moderno priori dicti loci sub poena excommunicationis, inobedientiae et depositionis, ne eidem fratri Ioanni Douchin summam in dicta nova et antiqua obligatione contentam, ratione et ad causam recuperandi praefatas litteras obligatorias solvat et tradat. 42.   Ad supplicationem illustrissimae principissae dominae ducissae Burgundiae, decus Ordinis nostri vehementer zelantis, Capitulum generale committit abbatibus de Molinis et de Iardineto, quatinus se transferant ad monasterium monialium de Boneffia, in comitatu Namurcensi, illud visitando et reformando tam in capite quam in membris, atque si viderint expediens esse pro Ordine et bono ipsius monasterii, monialibus remotis, ipsasque ad alia nostri Ordinis monasteria transmittendo, et ad illas recipiendum abbatissas per censuras Ordinis compellant, abbatem et monachos ibidem instituendo, in plenaria Ordinis potestate, invocato ad hoc, si opus fuerit, auxilio brachii saecularis, sub tali tamen conditione quod in plenaria obedientia pristina domini Cisterciensis, patris abbatis eiusdem, semper ut antea manebit subiectum. 43.   Ad instantiam et supplicationem abbatis de Bithania requirentis, quatinus removeatur manus mortua de aliquibus vineis in valle de Bithania situatis, propter quam manum mortuam homines illas tenentes dimiserunt in ruinam venire, et desolationem, unde suum monasterium multipliciter gravatur, committit generale Capitulum abbatibus de Charitate et de Caroloco, quatinus se diligenter et debite informent, si huiusmodi manus remotio possit fieri ad utilitatem ipsius monasterii, et in proximo generali Capitulo referant. 44.   In favorem et ad requisitionem serenissimi principis domini nostri Francorum regis, etc. Tractatum seu accordum passatum et initum inter fratres Ioannem Le Verrier, modernum abbatem monasterii de Melereyo, et Maturinum Simon, priorem eiusdem monasterii, super quadam querela et controversia mota et orta inter eos ratione et ad causam electionis ad dignitatem abbatialem ipsius monasterii, prout in litteris accordi, quibus praesens diffinitio est annexa diffusius continetur, generale Capitulum approbat, recipit et confirmat pensionem eidem fratri Maturino Simon, per eumdem abbatem de Melereyo assignatam et accordatam, propter bonum monasteri, confirmando et ratificando, dummodo tamen ea utatur honeste et religiose vivendo. COMMISSIONES 45.   Abbatibus de Mansiade et de Bonis campis, coniunctim vel divisim, committit praesens generale Capitulum, quatinus processum per abbatem de Bonavalle Viennensi, de persona, vita et moribus fratris Antonii Martelli, se pro abbate monasterii Aquae bellae gerentis, factum videant, visitent et, si opus sit, iterum de novo processum faciant, omnibusque visis et auditis iudicent, sententient, et diffiniant, quae sententienda, diffinienda et iudicanda cognoverint, etiam dicto monasterio de novo providendo, si opus sit, in plenaria Ordinis potestate. 46.   Abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., de Bono portu, de Vallibus Sernay et de Curia Dei per generale Capitulum committitur, per se et in solidum, quatinus diligenter se informent super vita et moribus et omnimodo regimine fratris Lucae Dessosuys, monasterii B. M. de Trappa expresse professi, verbo et facto, ut fertur, periculosissimi, adeo ut aliquando ex ore proprio protulerit, et saepe solitus est dicere, quod si ipse fuisset de complicibus illorum, qui dominum de Tironello occiderunt, sic consuluisset, quod oculos sibi eruissent, deinde per quamdam viam oculorum cerebrum terebrassent, et alia pessima et horrenda his similia proferendo nullam prorsus dissimulationem admittentia ; et si huiusmodi fratrem Lucam in his aut aliis similibus culpabilem aut convictum invenerint, secundum exigentiam, qualitatem et quantitatem causarum puniant et corrigant, etiam illum ad aliud monasterium remotum transmittendo, suum delictum cogniturum, ne suae vitae dissolutae exemplo ceteri similem morbum incurrant, in plenaria Ordinis potestate. 47.   Abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., de Bello prato Belvacensi et priori de Penthemonte, et eorum cuilibet per se et in solidum, committit generale Capitulum, quatinus per censuras Ordinis, et sub excommunicationis latae sententiae poena compellant abbatem de Lanneyo ad solvendum, infra terminum per eos et eorum quemlibet praefigendum, expensas factas per cellerarium collegii Sancti Bernardi Parisiis, in requisitione et prosecutione scandalosae incarcerationis cuiusdam sui religiosi, frater Ioannes Thibault nuncupati, qui ex carceribus castelleti Parisiensis ductus fuit ad carceres episcopi et inde requisitus et traditus eidem cellerario sub cautione incarcerandus, sed malitia suae perversae voluntatis, ostio nocte fracto et combusto, discessit, ad reparationem cuius ostii, ut prius, compellatur ipse de Lanneyo, etc. 48.   Capitulum generale sub poenis excommunicationis monet abbatem, priorem et cellerarium Aquaebellae, quatinus infra dimidium annum solvant domino Morimundo expensas per eum factas, in visitatione et reformatione eiusdem monasterii, et etiam expensas prioris Morimundi pro eundo et redeundo ad praefatum monasterium, praemissorum occasione factas, executionem huius praesentis diffinitionis abbati de Mansiade committendo. 49.   Abbatibus de Caroliloco, de Regalimonte, de Bello prato et de Lanneyo, et eorum cuilibet per se et in solidum, committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulos contractus initos et passatos per abbatissam et moniales monasterii Penthemontis, cum quibuscumque personis in praeiudicium et gravamen eiusdem loci, cassent, irritent et annullent, in plenaria Ordinis potestate. 50.   Generale Capitulum facit, constituit et ordinat suos et totius Ordinis procuratores generales et nuntios speciales, abbatem monasterii Sanctarum Crucium, ac fratres … (*locus vacuus*) ad prosequendum processum et litem contra Cartusienses, detinentes monasterium monialium Bonae quietis, confirmando et approbando facta et acta in hac materia per dominum Morimundi, commissarium in hac parte ipsius Capituli generalis. 51.   Abbatibus de Laude et de Bodelo committitur per generale Capitulum, quatinus diligenter et debite se informent super iniuriis, rebellionibus et inobedientis per abbatissam et moniales monasterii Vallis rosarum in Brabantia, factis domino abbati de Dunis commissario domini Cistercii, exercendo ibidem suam commissionem, et eas ad emendationem dignam cogant, puniendo culpabiles secundum qualitatem et quantitatem casuum, compellantque dictam abbatissam et suum conventuum ad refundendum et rationabiliter et sine excessu expensas per eumdem abbatem de Dunis factas, in huiusmodi visitationis officio. REHABILITATIONES ET GRATIAE 52.   Generale Capitulum misericorditer et benigne dispensat cum fratre Raymundo Segousac, monacho expresse professo monasterii Bonaecumbae, ut non obstante carnis contagio, in quo fuit deprehensus, et per dominum Morimundi sufficienter de huiusmodi crimine punitus, possit ad omnes Ordinis actus legitimos, officia, voces, gradus et dignitates, etiam abbatiali inclusa, promoveri. 53.   Ad idem, pro fratre Mathia, professo monasterii de Bildehusen, pro simili casu. 54.   Ad idem, pro sorore Cecilia de Scominburg, professa in monasterio de Ausselaw, peo [pro ] eodem crimine. 55.   Ad idem, pro sorore Isabella Zuth, pro perpetrato carnis contagio, puerperio inde semel subsecuto, abbatiali seclusa dignitate. 56.   Ad idem, pro fratre Pontio sacerdote, qui per tres annos quodammodo apostatavit, pluries celebravit et duos infantes baptizavit. 57.   Ad idem, pro fratribus Ioanne Machon et Philippo de Lange, monachis de Laude, quorum primus per sex menses et secundus per sex hebdomadas, per saeculum evagando illicentiati apostasiam incurrerunt. 58.   Generale Capitulum benigne dispensat cum abbate de Altacumba, ut semel in foro conscientiae possit omnes suos religiosos ab omnibus peccatis, casibus et excommunicationum sententiis Capitulo specialiter reservatis absolvere, ipseque ab uno de suis absolvi, necnon monasteriorum sibi subditorum, videlicet de Bonoloco et de Monte Sanctae Catharinae, idem abbas possit etiam semel absolvere omnes regulares eorumdem personas. 59.   Ad idem, pro abbate de Misericordia Dei. 60.   Ad idem, pro abbate Caroliloci et suis religiosis. 61.   Ad idem, pro abbate de Nigro lacu et suis religiosis, et monasterio monialium de Buxeriis sibi subiecto. 62.   Ad idem, pro abbate Cariloci et suis religiosis. 63.   Ad idem, pro abbate de Heysterbach. 64.   Ad idem, pro abbate de Loco Sanctae Mariae. 65.   Examinato et diligenter discusso processu depositionis et destitutionis fratris Petri de Flinis a dignitate abbatiali monasterii Trium fontium, per sententiam novissimi abbatis… (*locus vacuus*) prolatam, occasione aliquorum incaute et inconsulte verborum prolatorum, ut sibi a suis quibusdam aemulis impositum fuerat, et nullo alio crimine devictus, a quibus regia maiestas quoad exilium illum penitus et totaliter relevavit, et ab omnibus inde secutis et hac de causa Capitulo generali dignatus est scribere idem christianissimus dominus noster rex Francorum. Idem generale Capitulum, visis et attentis omnibus quae attendenda et consideranda erant, matura super his prius habita deliberatione, per suam diffinitivam sententiam, eumdem fratrem Petrum ad praefatam suam dignitatem abbatialem et eius possessionem restituit, et installat et reponit ipsum in ea ut prius confirmando mandans domino abbati Claraevallis, patri abbati eiusdem monasterii, quatinus quantocius poterit ad ipsum monasterium Trium fontium accedens executioni debitae praesentem diffinitionem demandet, in plenaria Ordinis potestate. 66.   Generale Capitulum misericorditer dispensat cum abbate de Lutzella, et eum absolvit a via Capituli usque ad immediate sequens quinquennium. 67.   Generale Capitulum accepit quod frater Martinus Hamon, per media symoniaca, abbatialem monasterii de Valle nostrae Dominae obtinuit dignitatem, ut fertur ; proinde ipsum Capitulum huic pesti et morbo volens obviare et specialiter de hac nota plene informari, ordinat districte praecipiendo abbati de Curia Dei, patri abbati eiusdem monasterii Vallis nostrae Dominae, quatinus quam cito poterit ad ipsum monasterium Vallis nostrae Dominae personaliter accedat, et de praedicta nota et aliis quibuscumque dictus abbas culpatur se informet, et si ipsum culpabilem aut alias eiusdem monasterii personas culpabiles invenerit, ipsas secundum iuris et Ordinis instituta corrigat et puniat ; et nihilominus pensionem antiquo abbati assignatam, si viderit aut invenerit esse gravem et monasterio importabilem, attento monasterii statu et paupertate, ipsam moderetur et minuat, in ipsius generalis Capituli et Ordinis potestate. 68.   Generale Capitulum ad requestam abbatis Longipontis misericorditer dispensat cum fratre Radulpho Paignart, professo dicti monasterii, quod non obstante apostasia quam incurrit per 15 dies per saeculum vagando, pro quo salutarem poenitentiam peregit, ad omnes Ordinis gradus, voces, officia et dignitates, etiam abbatiali dignitate inclusa, promoveri valeat et assumi. 69.   Ad idem, ad requestam abbatis Regalis montis pro fratre Ioanne Loquet, qui circa per dimidium annum per saeculum apostatavit. 70.   Ad idem, pro sorore Cloranna de Lalchen, moniali de Wunental, quod non obstante quod monasterium et Ordinem exierit, et in carnis contagio lapsa fuerit, ad omnes gradus, etc., abbatiali dignitate seclusa. 71.   Ad idem pro sorore Margareta de Couchy, moniali de Salvatorio, ad requestam suae abbatissae, quod non obstante contagio carnis, puerperio inde secuto, ad omnes, etc., abbatiali dignitate inclusa. 72.   Die 14 mensis septembris anno Domini 1461, frater Ioannes de Bertrando in manibus et praesentia Capituli, ceterorumque Diffinitorum renuntiavit omni iuri, quod habebat et habere poterat et praetendebat habere in abbatiatu monasterii de Bullione, iurabitque se nunquam venturum contra hanc renuntiationem, et ipsum Capitulum ipsum ab honore et onere absolvit, ac etiam monachos dicti monasterii ab obedientia quam sibi promiserunt ; de novo abbate providet dictum Capitulum de persona fratris Guillelmi de Iusseyo, monasterii de Monte Sanctae Mariae professi et prioris. *Cf. infra n° 79.* 73.   Generale Capitulum committit abbatibus de Caritate et de Roseriis, tam coniunctim quam divisim, quatinus se informent de expensis per dictum fratrem Ioannem Bertrand et parentes suos, tam ad causam suae promotionis et pro utilitate monasterii de Bullione rationabiliter factis, et illa quae invenerint, vel alter eorum invenerit rationabiliter esse exposita, eidem fratri Ioanni et suis parentibus refundere per futurum abbatem et conventum dicti monasterii faciant, cum moderatione tamen et ita provide, quod monasterium praedictum non gravetur, in plenaria Ordinis potestate, et quod faciant satisfactionem Ioanni Pinot, famulo abbatis defuncti, cui servivit spatio 16 annorum. 74.   Generale Capitulum debite informatum quod dominus Pontigniacensis et plures provinciae Senonensis abbates, ob defensionem privilegiorum et libertatum ac exemptionum, fuerunt cum satis magnis expensis congregati, praesidente ibi dicto domino Pontigniaci, coram quo iuxta Ordinis nostri antiqua statuta, quotta rationabilis cuilibet abbati et monasterio fuit imposita ; hinc est quod de Curia Dei et de Rigniaco monasteriorum abbatibus et cuilibet in solidum ordinat et mandat generale Capitulum, quatinus omnes abbates et abbatissas ad solvendum quottas pro huiusmodi defensione libertatum Ordinis eisdem abbatibus et abbatissis impositas, vel per ipsos de Curia Dei et de Rigniaco rationabiliter imponendas, per censuras Ordinis viriliter compellant, in plenaria ipsius Capituli et Ordinis potestate. 75.   Ad aures Capituli generalis pervenit quod plures de diversis Allemanniae partibus, propter guerrarum discrimina ad ipsum generale Capitulum sine eorum grandi periculo accedere non valuerunt ; idcirco gratiose ac benigne praesens generale Capitulum pro hac vice eos habet excusatos, citando eos ad immediate sequens Capitulum generale comparituros, sicut scripserunt domino Cistercii, et qui se legitime excusarunt et excusari fecerunt. 76.   Committitur abbati de Alpibus, quatinus compellat fratrem Antonium Vicedonni, quondam abbatem Chezeriaci ad solvendum et satisfaciendum nobilibus viris Humberto Vicedonni, Pariello Barjon, Arleto Laurentii, Dymoneto Reymundi, et aliis pluribus nobilibus et honorabilibus viris de Sabaudia de summis pecuniarum, in quibus eum invenerit eisdem nobilibus vel eorum alteri debite obligatum, vel de iure teneri, in plenaria Ordinis potestate. 77.   Committitur abbati de Alpibus, quatinus per se vel aliam nostri Ordinis personam, cogat fratrem Antonium Vicedonni ad satisfaciendum abbati et conventui monasterii de Cheseriaco de summa 100 florenorum monetae Sabaudiae, data eidem monasterio per Iaquetum Iagnes in eleemosinam pro remedio animae suae et suorum, quam, ut fertur, dictus Antonius recepit, per censuras Ordinis, si ipsum recepisse et non tradidisse invenerit, in plenaria Ordinis potestate, quodque cogat dictum Antonium ad faciendum professionem in aliquo Ordinis monasterio bene regulato. 78.   Ad supplicationem abbatis monasterii Cheseriaci committitur priori eiusdem monasterii, quatinus omnes eiusdem monasterii monachos et subditos in foro conscientiae pro semel possit audire et cum ipsis dispensare super omnibus peccatis et casibus Capitulo generali specialiter reservatis, cum poenitentia salutari, in plenaria ipsius Capituli potestate. 79.   Generale Capitulum gratam habens et ratam resignationem sive renuntiationem dignitatis abbatialis monasterii B. M. de Bullione per fratrem Ioannem de Bertrando in Diffinitorio coram omnibus Diffinitoribus factam, cum omni iure per eum in ea praetenso, eidem monasterio de novo abbate et pastore providet de persona fratris Guillelmi de Iusseyo, monasterii de Monte Sanctae Mariae professi et prioris, praecipiendo omnibus eiusdem monasterii de Bullione regularibus personis, quatinus eidem Guillelmo tamquam vero suo pastori et abbati prompte et devote obediant, decretum domini Claraevallis, patris abbatis eiusdem, cui praesens diffinitio annectitur, confirmando. 80.   Per generale Capitulum misericorditer ad requestam abbatissae de Sylva benedicta dispensatur cum sorore Ioanna Delphina, moniali eiusdem monasterii, ut ad omnes Ordinis gradus, voces, officia et dignitate, abbatiali dignitate seclusa, admitti valeat et assumi, non obstante carentia natalium legitimorum. 81.   Generale Capitulum misericorditer volens providere necessitatibus fratris Petri Troillon, dudum asserti abbatis monasterii de Columna, mandat et ordinat abbati et conventui dicti monasterii de Columna, quatinus annuatim tradant et expediant eidem fratri Petro Troillon procuratoribus suis 20 libras turonenses, nec impediant quin 5 libras turonenses et 26 sc. silig., quas magister Ioannes Brochet protonotarius eidem Troillon super domum de Bonoderousse ad vitam suam assignavit, ita tamen quod ipse Troillon moram trahat in monasterio de Misericordia Dei, vel alio nostri Ordinis monasterio bene regulato, eidem fratri Petro Troillon super iure per ipsum praetenso abbatiatu dicti monasterii de Columna perpetuum silentium imponendo. 82.   Abbati de Lucella generale Capitulum commitit [committit], quatinus monasterium de Pomerio visitet et reformet, de contemptu citationis eidem factae nomine Ordinis se ad plenum informent, et secundum sui contemptus ac ceterorum suorum exigentiam vitiorum, ipsum abbatem et ceteros culpabiles corrigat, in plenaria Ordinis potestate. 83.   Generale Capitulum ordinat fratrem Iacobum Roiz, monachum monasterii de Populeto, ad legendum ordinarie sententias in collegio Sancti Bernardi Tolosae, in isto praesenti anno, mandans magistro regenti dicti collegii, quatinus eumdem fratrem Iacobum ad praedicta admittat, omni impedimento cessante. 84.   Ad aures generalis Capituli pervenit quod contra sancti Benedicti regulam et ipsius Capituli instituta, nonnulli nostri Ordinis monachi Hispaniarum et aliis nonnullis partibus, absque propriorum abbatum licentia monasteria et loca, in quibus sine licentia egredi non licet, in animarum suarum praeiudicio, exire et per mundum vagari non formidant, et quod deterius est abbates ipsarum partium sic exeuntes et vagantes contra nostri Ordinis statuta et regulam non verentur tales recipere, et eos ad divina peragenda admittere, cum tales ipso facto sint excommunicati ; quibus abusibus volens ipsum Capitulum obviare, in virtute salutaris obedientiae ac suspensionis a divinis eisdem abbatibus districte praecipitur, ne amodo tales monachos illicentiatos et excommunicatos recipiant, sed ipsos incarcerent et puniant secundum Ordinis instituta, sumptibus et expensis propriorum monasteriorum et abbatum, in plenaria Ordinis potestate. 85.   Attenta probitate et honestate sororis Clarae Laude, monialis monasterii de Marquetta, generale Capitulum misericorditer sibi concedit, quatinus pro consolatione sua ac servitio iuvenculam secum tenere possit, cum omni modestia et honestate. 86.   Generale Capitulum volens machinantibus contra iustitiam malitiis obviare, et ut sapientia vincat malitiam, mulierum astutiis antidotum remedii providere, per hanc diffinitivam sententiam declarat et concludit, quod quaecumque *religiosa* Ordinis accusata vel suspecta de sua impregnatione, si iussa per seniores domus servire noluerit in officiis coquinae et refectionis in scapulari, toties quoties visum fuerit expedire abbatissae, an se illicentiata absentaverit aut per parentes licentiam violentam impetraverit, talis de praedictae impregnationis suspicione reputatur et reputabitur convicta et ad Ordinis regulares poenas et punitiones obligata. 87.   Committitur monasterium de Pratea et de Fontemorum abbatibus et cuilibet eorum in solidum, quatinus contractus inter abbatem et conventum de Nigro lacu et Petrum Ausort de Meldino, super quodam molendino, prout in copia, cui praesentes annectuntur plenius continetur, factus, pro eodem monasterio sit utilis et fructuosus ; quod si ita invenerint, et super hoc requisiti fuerint, ipsum confirment vel confirmet alter eorum, sin alias ipsum infirment, cassent et annullent, in plenaria Ordinis potestate, servatis in omnibus statutis papalibus et Ordinis. 88.   Generale Capitulum mandat abbati de Sanctis Crucibus, quatinus fratrem Bartholomeum Palmex, monachum suum studentem in Perpigniaco, ad studium Tolosanum cum debitis provisionibus per sequens immediate quinquennium infra festum Omnium Sanctorum proxime futurum, sub poenis in statutis papalibus contentis mittere non omittat. 89.   Ad supplicationem abbatissae monasterii monialium de Pace Dei, misericorditer dispensatur cum Maria de Villiers, quatinus ad omnes Ordinis gradus, voces, actus et dignitates possit et valeat admitti, non obstante quod lapsa fuerit in carnis contagio, puerperio ter inde secuto. 90.   Mandat generale Capitulum abbati de Castellione, quatinus fratrem Iacobum de Laudin, monachum suum, vel alium pro se mittat ad dominum nostrum Papam, pro gratia et rehabilitatione super irregularitatibus per ipsum contractis, ab eodem domino nostro Summo Pontifice obtinendis. 91.   Generale Capitulum mandat abbati de Chezeriaco, quatinus indilate post receptionem aut significationem praesentium vadat ad monasterium suum, debitumque suum quoad se et suos monachos facere curet, et iugiter residentiam in eodem faciat. 92.   Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum totius generationis et filiationis Pontigniaci, Capitulum generale committit domino Pontigniaci, in plenaria Ordinis potestate. 93.   Abbatibus de Orta, s. th. pr., et de Fonte frigido et eorum cuilibet in solidum, per generale Capitulum committitur visitatio et reformatio monasterii de Villa longa, eis iniungendo quatinus viis et modis possibilibus modernum abbatem eiusdem monasterii inducant ad resignandum, et ulterius procedant rite et canonice ad provisionem eiusdem monasterii, in plenaria Ordinis potestate. 94.   Attenta paupertate et necessitatibus monasterii de Fonte frigido, generale Capitulum misericorditer sibi moderat contributiones suas ad medietatem, dehinc ad quinquennium. 95.   Ad idem, fit moderatio de Candelio pro quinque florenis, etc. ad quinquennium. 96.   Ad idem, pro monasterio Belli prati, ipsum quolibet anno pro quatuor florenis, usque ad triennium quittando. 97.   Tractatum passatum et initum inter abbatem et conventum monasterii de Bonis campis, et dominum Vitalem curatum beati Andreae de Alhone, ac alios suos consortes, prout in instrumento et litteris super hoc confectis, quibus praesens diffinitio annectitur plenius continetur, et iam per patrem abbatem dicti monasterii confirmatum, generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 98.   Generale Capitulum dolenter audiens clamores et rumores desolationis spiritualis et temporalis monasterii Prulliaci, committit abbatibus de Pontigniaco et de Morimundo, tam coniunctim quam divisim, quatinus ad ipsum monasterium accedentes, ipsum taliter in spiritualibus et temporalibus, in capite et in membris, debite reforment, quatinus divina maiestas ibidem devote laudetur, Ordinis decus et honor servetur, atque fundatorum intentio per malum regimen personarum non frustretur, et vicinorum scandalum extinguatur, corrigendo, reformando et emendando quae corrigenda et emendanda erunt, instituendo et destituendo, si opus sit, in plenaria Ordinis potestate. 99.   Per generale Capitulum praecipitur domino abbati Morimundi, quatinus de monasterio honesto et bene regulato provideat fratri Ioanni Bertholdi, quondam monasterii Charitatis professo, ubi regulariter et honeste sine evagatione vivere queat. 100.   Quia monasterium Cariloci multa processuum varietate fuit damnificatum, et in suis redditibus diminutum, per generale Capitulum praecipitur abbatibus de Aceyo, de Altaripa et de Bello loco, de filiatione et generatione ipsius monasterii Cariloci, quatinus ex quo non tenent scolares Parisiis partem solvant et conferant ad continuandum unum scolarem, videlicet fratrem Vincentium Carnificis, in theologia iam baccalarium, de eodem monasterio Cariloci professum, iuxta suam facultatem secundum iudicium executorum huius diffinitionis, et summam sibi per eosdem impositam solvere teneantur, et dare in principio imbursationis, scilicet in festo beati Remigii quolibet anno, alias per censuras Ordinis ad hoc viriliter compellantur per abbates de Caritate et de Clarofonte, quibus generale Capitulum huius diffinitionis executionem committit et eorum cuilibet per se et in solidum. 101.   Generale Capitulum praecipit abbati de Ioyaco, sub poenis et censuris Ordinis, ut suo moderno scolari Parisiis studenti quod provideat absque defectu de pecuniis sui monasterii, quolibet anno de 12 aureis scutis, et illa tradat in principio imbursationis, executionem praesentis diffinitionis committens abbatibus de Morimundo, provisori et cellerario collegii Sancti Bernardi Parisiis, et eorum cuilibet in solidum. 102.   Ad idem, pro eodem praecipitur abbati de Noa, non potenti tenere per se scolarem in summa 8 scutorum. 103.   Abbati Grandis silvae mandat et praecipit generale Capitulum, quatinus abbati de Gimundo regenti cathedram Sancti Bernardi Tolosae non solvat bursam, regenti solvi consuetam, attento quod ipse est abbas et non residet in collegio, alias si solverit, Capitulum generale exiget ab eo et suo monasterio. 104.   Abbati de Bolbona per generale Capitulum praecipitur, quatinus compellat viriliter et exacte abbatem Grandis silvae ad ponendum unum bonum et sufficientem provisorem in collegio Sancti Bernardi Tolosae, alias committit Capitulum generale eidem de Bolbona, quatinus ponat in dicto collegio unum idoneum et bonum provisorem, in plenaria Ordinis potestate. 105.   Capitulo generali exponit quaerimoniose abbas monasterii de Fusniaco, s. th. pr., quod cum pro iure suo tuendo plures pecunias exposuit, tempore litigii de abbatiatu dicti monasterii et maneat diversis obligatus, voluitque creditoribus suis satisfacere de bonis monasterii sui, ad quod se opposuerunt prior, cellerarius, procurator et nonnulli alii officiarii ipsius monasterii ; idcirco praesens generale Capitulum mandat citari per primum nostri Ordinis monachum super hoc requirendum omnes contradictores et contradicentes ad comparendum coram Rmo. patre domino Cistercii infra 40 dies a data praesentium et respondendum super his quae ipsis proponentur super materia praedicta et ad causas contradictionis proponendum, ac sententiam dicti domini Cistercii super auditis et allegatis audiendum, in plenaria Ordinis et ipsius Capituli potestate. 106.   Diffinitionem anno novissime praeterito de Signiaco et de Fusniaco monasteriorum abbatibus directam, per quam iudices constituebantur ad recognoscendum et decidendum causam inter abbatem de Igniaco et abbatissam de Monasteriolo dominarum et conventus eorum super altercatione venditionis cuiusdam domus, praesens generale Capitulum renovat, et usque ad decisionem causae prorogat, in plenaria Ordinis potestate. 107.   Pensionem per dominum abbatem de Cambrone, commissarium domini Claraevallis, s. th. pr., de 20 flor. flandr. sorori Margaretae Gaymars, moniali professae monasterii B. M. de Pratis iuxta Duacum, dudum abbatissae de Virgulto, et per eumdem dominum Claraevallensem confirmatam, prout in litteris, etc… approbat, mandans et districte praecipiens abbatissae et conventui dicti monasterii de Virgulto, quatinus praesentem diffinitionem irrefragabiliter observent, et dictam pensionem dictae sorori Margaretae solvendo. 108.   Committit generale Capitulum abbati de Bodelo, quatinus controversiam motam inter Ioannem Leinit, burgensem Antwerpiensem, et abbatissam et conventum monasterii monialium de Nazareth et domicellam Margaretam, religiosam dicti monasterii de Nazareth, super quibusdam debitis, auditis partibus hinc inde, terminet et sopiat, ei iustitiae complementum ministrando, in plenaria Ordinis potestate. 109.   Generale Capitulum concedit plenam participationem bonorum spiritualium quae fiunt et fient in toto Ordine, Domino concedente, vigiliarum scilicet, orationum, missarum, eleemosinarum, et aliorum divini cultus obsequiorum, omnibus pias manus adiutrices porrigentibus et eleemosinas largientibus ad restaurationem et reaedificationem monasterii de Pietate Dei iuxta Ramerum, eiusdem monasterii ruinae et paupertati compatiendo. 110.   Generale Capitulum committit reverendis patribus de Morimundo et de Caroliloco monasteriorum abbatibus, quatinus audiant controversias inter sorores Margaretam de Duaco, dudum abbatissam monasterii monialium de Groeningh iuxta Cortracum, et Margaretam Rich, etc. nuper per reverendum patrem dominum abbatem Claraevallis institutam in abbatissam in dicto monasterio, motas audiant et diligenter, partibus hinc inde auditis, tam super petitorio quam possessorio, iustitiae complementum ministrent et causam usque ad decisionem terminent, in plenaria Ordinis potestate. 111.   Generale Capitulum committit abbati monasterii Lucellensis, quatinus cum fratre Henrico Lichtenberg, monacho professo sui monasterii, super irregularitate quam incurrit apostatando et contra voluntatem dicti abbatis extra monasterium quasi tribus mensibus vagando, ac divinis se immiscendo, in plenaria Ordinis potestate, dispensare valeat et possit cum poenitentia salutari. 112.   Abbatibus de Boudelo et de Laude committitur per generale Capitulum, ut se debite informent super iniuriis et cesuris [censuris ] famae et honoris eiusdem abbatis de Dunis, per abbatem de Villari apud aliquos principes, ut fertur, quem de Villari, si repererint eidem abbati de Dunis iniuriatum fuisse, puniant et corrigant, in plenaria Ordinis potestate. 113.   Generale Capitulum Bonae vallis abbati Viennensis committit, quatinus pacificet et concordet reverendum patrem episcopum Bersabeensem et abbatem de Mansiade super quibusdam iniuriis, controversiis et querelis inter eos motis, et quod quam melius poterit, negotium terminet et finiet, in plenaria Ordinis potestate, et ulterius compellat dictum dominum episcopum ad solvendum contributiones et arreragia earumdem, in eadem Capituli auctoritate. 114.   Visitationem et reformationem monasterii de Valle magna, Agatensis dioecesis, tam in capite quam in membris, committit generale Capitulum abbatibus de Orta s. th. pr., et de Fonte frigido, et eorum cuilibet, per se et in solidum, in plenaria Ordinis potestate. 115.   Abbati de Petra mandat et praecipit generale Capitulum sub excommunicationis poena, quatinus fratrem Paschasium, fratrem conversum monasterii de Sanctis Crucibus et fugitivum, ad dictum monasterium Sanctarum Crucium remittat infra duos menses a notitia praesentis diffinitionis sibi facta, ut rationem de administratis per eum in dicto monasterio SS. Crucium reddat. 116.   Abbati de Rota ob certas causas volenti renuntiare dignitatem abbatialem sui monasterii, praesens generale Capitulum in manibus patris abbatis sui aut alterius, quem duxerit eligendum, cum praesentibus licentiam renuntiandi impertitur. 117.   Abbatibus de Petra et de Mataplana et eorum cuilibet, ut fratrem Ioannem de Metina, monachum dudum monasterii de Orta, capiant seu per alium capi et detineri faciant in carceribus, invocato etiam si opus fuerit, auxilio brachii saecularis, donec abbati dicti monasterii de Orta, s. th. pr., restituerit valorem duorum millium florenorum auri, quae de dicto monasterio rapuit, abstulit et habuit, dum ultimo ipsum monasterium vacaret, si eis debite constiterit. 118.   Abbati de Oliva mandat et praecipit generale Capitulum sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus apostolico indulto, quod dicit et asserit se habere super recipiendis fugitivis, non utatur de cetero, et hactenus facta per eum sub illo colore, casset, revocet et annullet, donec se personaliter, et indultum, si quod habet, Capitulo generali aut domino Cistercii praesentaverit, executionem huius diffinitionis abbati de Orta, s. th. pr., in plenaria ipsius Capituli potestate committendo. 119.   Abbati Bonae vallis Viennensis mandat et stricte praecipit generale Capitulum, quatinus se diligenter et debite informet et inquirat de veritate cuiusdam rumoris scandalosi currentis super morte Durandi Redomel, nuper receptoris monasterii de Monte petroso, quem nonnulli dicunt per fratrem Gilbertum Piote, religiosum eiusdem monasterii fuisse intossicatum aut alias occisum, et si eumdem repererit de eadem morte culpabilem, puniat et corrigat secundum exigentiam casus, seque ulterius informet de vita et moribus praefati Gilberti, et si eumdem dissolutum aut inhonestae vitae invenerit, districte secundum quantitatem et qualitatem casuum puniat et corrigat, in plenaria Ordinis potestate. 120.   Abbatibus de Longovado, de Moris et de Bullencuria, et eorum cuilibet in solidum committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas Ordinis personas, tam abbates, abbatissas, quam religiosos et religiosas, quos et quas invenerint abbati et conventui monasterii Claraevallis in aliquibus pecuniarum summis… *etc.* 121.   Ad idem, pro abbate et conventu Caroliloci, de Regalimonte, de Vallibus Sernay et de Valle Beatae Mariae. 122.   Ad idem, pro abbate et conventu de Frigido monte, abbatibus de Regalimonte, de Ursicampo, de Bello prato et de Caroliloco, et eorum cuilibet in solidum. 123.   Ad idem, pro abbate et conventu de Hesterbach, abbati de Loco Sanctae Mariae, Coloniensis dioecesis. 124.   Ad idem, pro priore Montis Sanctae Walburgis, abbati de Heysterbach. 125.   Ad idem, pro abbate Cisterciensi, abbatibus de Pontigniaco et de Rigniaco. 126.   Ad idem, pro cellerario Sancti Bernardi Parisiensis, abbatibus de Caroliloco, de Bello prato et priori de Penthemont. 127.   Ad idem pro collegio Sancti Bernardi Parisiensis, abbatibus de Caroliloco, de Regalimonte, de Vallibus Sernay, de Valle B. M., et eorum cuilibet per se et in solidum. 128.   Ad idem, pro abbate et conventu de Berola, abbati de Oliva. 129.   Abbati de Bello prato Tullensi, sub excommunicationis latae sententiae poena, districte praecipit generale Capitulum, quatinus infra festum beati Martini proxime futurum cum debitis et sufficientibus provisionibus mittat et interteneat ac continuet Parisiis unum scolarem usque ad triennium ad minus. 130.   Unionem et incorporationem monasterii de Perigniaco cum monasterio de Bono fonte, per abbatem Morimundi factas, prout in litteris quibus praesens diffinitio annectitur plenius, continetur, generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat, inhibendo fratri Ioanni Violete sub poena excommunicationis, ne amplius de bonis eiusdem monasterii de Perigniaco se aliqualiter intromittat, aut uti praesumat, praecipiendo abbati de Grandi silva, ut hanc praesentem diffinitionem executioni debitae demandet, dictum Violete etiam incarcerando cum auxilio brachii saecularis, si opus sit, nisi praesenti diffinitioni obediat. 131.   Committit generale Capitulum abbati de Berola, quatinus diligenti informatione praemissa, de libris acquisitis monasterio Sanctae Fidis per fratrem Bernardum Cardona, tempore quo in dicto monasterio Sanctae Fidis resedit, de bonis et pecuniis suorum parentum, et veritate comperta compellat abbatem, priorem et ceteros officiarios dicti monasterio, sub censuris Ordinis, ad tradendum dictos libros praemisso fratri Bernardo sub cedula de restitutione authentica, ut illis diebus vitae suae uti possit et valeat. 132.   Capitulum generale super dissoluto regimine cuiusdam monialis Montis Sancti (?) nepotis honorifici et nobilis viri, Ludovici Peniche, magistri de Montesia, sufficienter informatum, annuit eidem magistro, quatinus assumpto secum aliquo Ordinis abbate vel monacho, dictam neptem suam, dum et quoties casus requiret in suis castris et locis usque ad condignam satisfactionem et emendationem incarcerare possit, ut punitionis timore suam vitam et mores in melius reformare et commutare studeat. 133.   Visitationem et reformationem monasteriorum Sancti Bernardi Valentiae et Montis salutis, tam in capite quam in membris, in plenaria Ordinis potestate, generale Capitulum abbati Sanctarum Crucium committit, cum clausulis opportunis. 134.   Alcaydiacum chori de vera ad vitam per abbatem et conventum monasterii de Berola Petro Ferreio concessum, propter grata et continua servitia per eum eidem monasterio exhibita, generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat, in plenaria Capituli generalis potestate. 135.   Visis per Capitulum generale et diligenter inspectis actis, cartis et munimentis in materia dignitatis abbatialis monasterii de Fonteneto, ad quam vehementer per vias sinistras et obliquas anhelebat frater Ioannes Frovart, religiosus professus eiusdem monasterii, idem Capitulum declarat et sententiat ipsum fratrem Ioannem symoniacum et symoniace promotum ; quare declarat ipsum monasterium vacare et esse pastore et abbate destitutum et viduatum, et ne viduitatis diuturnae incommodis idem monasterium detrimentum patiatur, praecipit idem Capitulum domino Claraevallis, patri abbati eiusdem monasterii, quatinus diligenter ad ipsum monasterium accedens, eidem de novo abbate provideat, electione canonica aut alias, ordinaria potestate paterna, prout iuris erit. 136.   Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum in regnis et dominiis Hungariae, Bohemiae et Poloniae ac in omnibus provinciis totius nationis germanicae, cuiuscumque generationis existant, et in tota sua generatione ubicumque existat, generale Capitulum committit domino Morimundi, cum clausulis opportunis per dominum Cisterciensem addendis. 137.   Quia ad aures praesentis Capituli dolenter pervenit collegium Sancti Bernardi Parisiensis in utroque suo regimine et conductu fore pene desolatum, et personas regulares eiusdem omnibus honestis et antiquis moribus destitutas, statutaque domini Cisterciensis ibidem pene totaliter corrumpi, generale Capitulum committit abbati Morimundi, quatinus cum attenta cura et studiosissime visitet et reformet ipsum collegium, ipsum ad debitum et ordinatum statum reducendo, corrigendo et reformando, viriliter et debite compellendo eos qui fecerint officium cellerariatus, ut fideles de receptis et expensis reddant computationes, ac bursario de officio bursariae, omnesque et singulos eiusdem collegii scolares constringendo ad statutorum domini Cisterciensis plenam et integram impletionem, in plenaria Ordinis potestate. 138.   Generale Capitulum praecipit abbati Caroliloci, s. th. pr., de Oratorio et fratri Yvoni Troucon, in sacra pagina bacc. form., et eorum cuilibet per se et in solidum quatinus viriliter et diligenter compellant sub poenis et censuris Ordinis abbatem monasterii de Bella brancha, ad solvendum fratri Vincentio de Cabilone, cellerario Sancti Bernardi, summam octo scutorum auri eidem debitorum per eumdem abbatem, occasione cuiusdam breviarii eidem per praefatum cellerarium venditi et destinati expresse per unum de religiosis suis, nuncupatum Ioannem Chevrier. 139.   Ad aures generalis Capituli pervenit quod frater Petrus Belleville, dudum abbas monasterii de Petris, timore punitionis et correctionis resignavit monasterium suum in favorem domini Ludovici de Borbon, filii domini comitis de Montpensier ; idcirco dictum Capitulum mandat domino abbati de Albis petris, patri abbati dicti monasterii de Petris, quatinus dicti Capituli auctoritate moneatur dictus dominus Ludovicus, et qui monendi erunt, quatinus dignetur dictum monasterium de Petris in manibus Ordinis resignare, attenta paupertate dicti monasterii, et quod si ipsum monasterium teneatur in commenda, divinum servitium minuetur et quia cessabit, et etiam attentis criminibus et defectibus dicti resignantis ; et si ad hoc faciendum dictus dominus Ludovicus induci non posset, quod appelletur per commissarium dicti Capituli de dicta resignatione, novae possessionis adeptione, et quod commissarii loquantur domino duci Borbonii super ista materia, quodque capiatur idem Belleville ubi invenietur et incarceretur, invocato auxilio saeculari, si necesse fuerit. 140.   Committitur abbatibus de Villari et de Cambrone quatinus convocatis abbatibus de Bodelo et de Loco Sancti Bernardi ac conventibus eorum, si necesse fuerit, et ipsis hinc inde ad plenum auditis super contentionibus ac altercationibus, quas habent occasione quarumdam pecuniarum per quemdam contendentem ambitiosum monachum dicti monasterii Loci Sancti Bernardi prodigaliter in damnum dicti monasterii de Bodelo, de scitu et consensu, ut fertur, abbatis dicti monasterii Loci Sancti Bernardi expensarum, ipsos abbates et conventus concordent, et iustitiae complementum impendant, si et in quantum potuerint, et quidquid super eadem materia fecerint et invenerint, generali Capitulo anno proximo celebrando mittere non omittant, et ipso audito iudicent in ipsius Capituli potestate super quo idem generale Capitulum conscientias eorum onerat. 141.   Capitulum generale committit abbati de Novo castro, quatinus bene et diligenter se informet, an bona immobilia monasterii de Pomerio, quae abbas dicti monasterii pro urgente necessitate ipsius monasterii vult vendere, et petit licentiam vendendi, sint minus utilia pro dicto monasterio, et de necessitatibus, quas praetendit dictus abbas et illa quae invenerit Capitulo generali proxime celebrando fideliter nuntiet et informare non omittat. 142.   Generale Capitulum omnia contenta in tractatu cui nostrae praesentes annectuntur, confirmat, ratificat et approbat. 143.   Ad idem, pro fratre Philiberto, quondam abbate de Bithania, per dominum Morimundi patrem abbatem ipsius monasterii, super eodem monasterio. 144.   Generale Capitulum cupiens providere animae saluti fratris Antonii de Combabessosa, et eum a discursu et vagatione retrahere, districte in virtute salutaris obedientiae, et sub poena non ascendendi ad gradum altaris, mandat abbati monasterii de Valleta, in quo dictus Antonius vovit Altissimo reddere vota sua, quatinus eum benigne recipiat, et tamquam bonus pater filio revertenti misericorditer occurrat, et si dignus est, punitione corrigat, ita tamen quod misericordia semper superexaltet iudicium, et rigori et districtioni iustitiae praeferatur. 145.   Tractatum passatum et initum inter abbatem et conventum monasterii Cisterciensis ex una, et magistrum Mongin Coutault, consiliarium domini ducis Burgundiae et auditorem suorum computorum, cui praesens diffinitio annectitur, generale Capitulum tamquam utilem et fructuosum eidem monasterio confirmat, ratificat et approbat. 146.   Ad idem, etiam de alio tractatu per eosdem facto cum Petro Chamart, alias Damaut, super venditione cuiusdam domus sitae Divione in loco dicto en la Charbonnerie. 147.   Ad idem, etiam de alio tractatu facto inter eos et Petrum Voiturier et Stephanetam eius uxorem, autorizatam sufficienter per eumdem suum maritum. 148.   Generale Capitulum zelo domus Dei et observationis morum huius sanctae religionis, de medio tollere cupiens dissolutam et vagabundam evagationem quorumdam religiosorum Ordinis, praetextu quod dicunt se capellanos honoris domini Papae, volentes se per hoc subtrahere et fugere iurisdictionem Ordinis contra ipsius privilegia et salubria instituta, omnibus et singulis abbatibus Ordinis mandat et praecipit, in virtute salutaris obedientiae, quatinus ubicumque tales sciverint et invenerint, strictis carceribus mancipent usque ad plenam et debitam emendationem, in plenaria Ordinis potestate. 149.   Abbatem de Chezeriaco et fratrem Antonium de Vicedony, eius monachum expresse professum, personaliter ad hoc praesens generale Capitulum citatos, reponsurosque [responsurosque ] promotori causarum eiusdem Capituli, per dominum Pontigniaci, et non comparentes, nec aliquis loco eorum, licet debite fuerint vocati et expectati, generale Capitulum reputat et declarat contumaces. 150.   Diffinitionem alio anno editam et factam, qua conformiter ad papalia statuta et honorem Ordinis et personarum statuebatur et cavebatur, ne aliqua eiusdem Ordinis persona regularis pro controversiis et querelis quibuscumque ortis inter se et aliam, coram alio iudice praeterquam de Ordine, approbat ratificat et confirmat. 151.   Similiter etiam diffinitionem in novissimo Capitulo generali factam et editam, qua statuitur ut in arduis negotiis et necessitatibus Ordinis evidentibus, duo abbates coniunctim vel divisim possint ceteros convocare de provincia, ad tractandum de remedio opportuno cum impositione subsidii, si opus sit, et ad hoc committit abbates de Campo et de Heysterbach in provincia Coloniensi, in plenaria Ordinis potestate. 152.   Pensionem ac provisionem fratri Bernardo de Cardona, de licentia domini Morimundi per priorem et conventum monasterii B. M. de Sancta Fide, Caesaraugustensis dioecesis, concorditer promissam, assignatam et factam, prout in litteris quibus *hae annectuntur* plenius continetur, generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat, et si, et in quantum opus est, de novo de illa providendo, committendo abbati de Berola, quatinus sub poena excommunicationis compellat abbatem, priorem, suppriorem, bursarium et cellerarium dicti monasterii Sanctae Fidis ad faciendum realem et integralem solutionem huiusmodi pensionis, terminis assignatis. 153.   Capitulum generale praecipit et districte iniungit fratri Martino Aucipi sub poenis carceris, ut infra duos menses se transferat ad aliquod monasterium nostri Ordinis bene regulatum, in quo suam salutem operari valeat et exsequi, omni genere vagandi deposito, praecipiens omnibus abbatibus Ordinis, quatinus si ipsum dictis duobus mensibus elapsis vagabundum et per mundum discurrentem invenerint, arripiant et incarcerent, in plenaria Ordinis potestate. 154.   Abbati de Fonte frigido generale Capitulum committit in plenaria Ordinis potestate, quatinus sopiat et terminet discordiam motam inter abbates de Grandisylva et de Bolbona, ratione quingentorum scutorum, quos abbas de Bolbona ab eodem de Grandisylva requirit, tamquam sibi debita, si de iurisperitorum, ipsi de Bolbona non suspectorum, consilio ita invenerit, ad plenam solutionem debite compellat, sique infra proximum mensem augusti non fuerint concordes, citet partes ad proximum Capitulum generale. 155.   Facultates et gratias fratri Ioanni Caudela, monasterii B. M. de Sancta Fide quondam abbati, per abbatem Sanctarum Crucium, et deinde per alios commissarios confirmatas, prout in litteris quibus praesens haec diffinitio annectitur, plenius continetur, generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat, dempta pensione sua, quam resignavit in manibus domini Morimundi.

Anno Domini millesimo quadringentesimo sexagesimo secundo, statuta sunt haec apud Cistercium, decima quarta die mensis septembris, in eiusdem Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES 1.   Pro beatissimo… *etc. ut in anno* 1458. 2.   Praeterea pro christianissimo… *etc. ut in anno* 1461. 3.   Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.   Postremo pro felicis… *etc. ut in anno* 1449. [DIFFINITIONES] GENERALES 6.   Cum Ordo noster… *etc. ut in anno* 1456. 7.   Lamentabilem litteratorum ac sufficientium virorum inopiam, quibus Ordo noster veluti iubare clarissimo illustratus tamquam stella matutina in medio nebulae huius mundi supra ceteros effulsit Ordines, praesens generale Capitulum non absque gravi cordis amaritudine revolvens, attendensque et alta mente considerans, quanta sit ipsi Ordini his diebus malis, quibus ab exteris et aemulis undique insidiose impetitur, et amplius solito verisimiliter impetetur, indita providendi necessitas, quibus quidem salubris et efficax provisio minime posse existimatur adhiberi, nisi probissimos viros salutaribus scientiis eruditos ac inflexibili virtute conspicuos, quorum doctrina et exemplo, personae Ordinis aberrantes ad rectitudinis semitam reducantur exteri propulsentur et Ordo ipse in suis libertatibus et privilegiis protectus et defensus in pulchritudine pacis sedeat, et salutiferis iugiter proficiat incrementis ; ad huiusmodi litteratorum virorum sanctis Ordinis moribus scientiis virtuosis rutilantium plantationem, educationem et culturam, praefatum generale Capitulum omnem suam solertiam adhibere, omnesque potestatis suae nervos ad hoc viscerabiliter intendere satagens, statuit, ordinat et diffinit, quod omnia et singula Ordinis monasteria cuiuscumque generationis aut provinciae existant, in quibus sunt vel erunt aut esse poterunt octodecim monachi et supra usque ad triginta, unum, ubi vero sunt vel erunt aut esse poterunt triginta monachi et supra usque ad quadraginta monachos, duos ad Parisiense studium, quod est fons et origo omnium studiorum, transmittere teneantur ; ubi vero aliqua Ordinis monasteria ita forent exilia quod ad huiusmodi octodecim monachos habendos, sicque ad unum monachum Parisius transmittendum et tenendum minime sufficerent, praesens generale Capitulum vult et ordinat duo aut tria ex ipsis coniungi ad mittendum et tenendum communiter et communibus expensis ipsorum huiusmodi unum studentem Parisiis ; vult praeterea, ordinat et statuit praesens Capitulum generale, quod si in quibuscumque aliis a Parisiis generalibus studiis, in quibus collegium aut domus habetur pro studentibus Ordinis specialis, aliqui studentes morigerati studiosi et ad proferendum fructum dispositi inventi fuerint, tales ad perficiendum se et sumendum gradus suos Parisiis transmittantur. Et quia frustra conduntur leges, nisi sit qui eas faciat observari, ne hoc saluberrimum et tam necessarium reparationis et relevationis honoris Ordinis statutum, per incuriam aut negligentiam debitae executionis, optato fructu careat et frustretur, dominum Cisterciensem, s. th. pr., praesens generale Capitulum benigne monet et hortatur et quantum potest praecipit et mandat, quatinus diffinitionem et statutum huiusmodi ad singulas faciat deferri provincias et regiones, eamque per bonos et probos executores, de quibus sibi videbitur expedire, zelum honoris Ordinis habentes, sub poenis et censuris Ordinis debitae executioni faciat et procuret demandari, propriis tamen sumptibus et expensis illorum abbatum, quos sic oportebit per huiusmodi diffinitores compelli, revocando per hanc diffinitionem omnes alias in contrarium factas in favorem nolentium mittere scolares Parisiis, in Normannia aut alibi ; ad cuius quidem, etc. [DIFFINITIONES SPECIALES] 8.   Capitulum generale committit abbatibus de Valle regis et de Ellantio, quatinus diligenter et debite se informent de querelis et controversiis motis seu moveri paratis inter abbatem et conventum monasterii de Fusniaco, et abbatem et conventum de Signiaco, et utriusque partis iura inspiciant, vocatis secum iurisperitis et antiquis ac probis viris, et si possibile est, negotium terminent, aut si non possint, proximo generali Capitulo referant, in plenaria Ordinis potestate. 9.   Ad idem, pro abbate et conventu Fonteneti, cum nobili viro Hugone de Dampierre commorante à Laignes. 10.   Generale Capitulum districte mandat et praecipit omnibus et singulis abbatibus Ordinis, et praesertim domino Firmitatis, in episcopatu Cabilonensi, abbatibus de Regalimonte, de Nigrolacu, de Bellobecco, de Bullencuria, de Misericordia Dei, de Gratia Dei, … (*locus vacuus*), quatinus strictissimis carceribus mancipent fratrem Ioannem Maillou, monachum de Gratia Dei, si illum apprehendere valeant, nec eum relaxent sine Capituli generalis, aut saltem domini Cisterciensis licentia. 11.   Electionem, installationem et confirmationem domini Theobaldi de Luxemburgo, nuper abbatis Igniaci, in abbatem Morimundi per dominum Cisterciensem, patrem abbatem eiusdem monasterii, prout patet, *etc.* approbat. 12.   Ad idem, pro fratre Yvone Troussoni, in s. th. bacc. formato, in abbatem de Claromonte, Senomanensis dioecesis, per dominum abbatem de Begario, s. th. pr., commissarium domini Claraevallis, patris abbatis immediati eiusdem monasterii. 13.   Ad idem, pro fratre Iacobi de Fontanis promoto et electo per viam compromissi in abbatem monasterii de Vaucellis, Cameracensis dioecesis, per abbates de Fusniaco et Valle clara, commissarios domini Claraevallis, patris abbatis eiusdem monasterii. 14.   Ad idem, pro fratre Ioanne Chaumart in abbatem monasterii de Fontemorum, per abbatem de Nigrolacu, commissarium domini Claraevallis, patris abbatis eiusdem monasterii. 15.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Baigneux, in abbatem de Fonteneto, Eduensis dioecesis, per dominum abbatem Cisterciensem novissime defunctum. 16.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Montigny, alias de Cameraco, religioso monasterii Igniaci, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem de Bullencuria, commissarium domini Claraevallis, patris abbatis eiusdem monasterii. 17.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Sancto Gengulpho, religioso monasterii Firmitatis, ad dignitatem abbatialem monasterii Beatae Mariae de Vallibus Sernay, Parisiensis dioecesis, per dominum abbatem de Curia Dei, commissarium domini Cistercii, cum plenaria Capituli generalis potestate. 18.   Ad idem, pro fratre Arnaldo de Clavaria, professo monasterii Beatae Mariae de Fullentiis, in dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per dominum abbatem de Bolbona, commissarium domini Cistercii reformatoris totius Ordinis, absque tamen praeiudicio iurisdictionis paternae abbatis de Crista, patris abbatis eiusdem monasterii. 19.   Ad idem, pro fratre Ioanne Laisne, professo monasterii de Thorigneyo, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem de Alneto, patrem abbatem eiusdem monasterii. 20.   Ad idem pro fratre Guillelmo Pinolis, monasterii de Fonte frigido professi, ad dignitatem abbatialem monasterii de Valle magna, per abbates de Bolbona, s. th. pr., et de Fonte frigido, commissarios Capituli generalis. 21.   Ad idem, pro fratre Arnaldo Guillelmo de Maloleone, in dignitatem abbatialem monasterii Bonifontis, Covennarum dioecesis, per abbatem Fontis frigidi, commissarium domini Morimundi, patris abbatis eiusdem monasterii. 22.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Vaisseyo, in priorem et administratorem monasterii seu prioratus de Roseriis, per dominum abbatem Claraevallis, s. th. pr., patrem abbatem eiusdem monasterii. 23.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Rulliaco, abbate Vallium Sernay, electo ac promoto in dignitatem abbatialem monasterii Beatae Mariae de Valle nostrae Dominae, Parisiensis dioecesis, per abbatem de Curia Dei, patrem abbatem eiusdem monasterii. 24.   Ad idem, pro fratre Petro de Loir, alias Multoris, monacho de Iardineto, ad dignitatem abbatialem monasterii quondam monialium Beatae Mariae de Boneffia, per abbates de Molinis et de Iardineto, commissarios Capituli generalis. 25.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Gilbevalle, ad dignitatem abbatialem monasterii de Claroloco, per dominum abbatem Cistercii, tunc abbatem Morimundi. 26.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Parisiis ad dignitatem abbatialem monasterii de Rigniaco, per abbatem Longivadi, commissarium domini Claraevallis, patris abbatis eiusdem monasterii. 27.   Ad idem, pro fratre Martino de Envilla, professo monasterii Belli prati, electo in abbatem monasterii Altae silvae, Tullensis dioecesis, per abbatem de Theoloco, patrem abbatem eiusdem monasterii. 28.   Generale Capitulum benigne compatiens infirmitati abbatis de Nigrolacu, qui hac detentus viagium per eumdem inceptum veniendi ad Capitulum implere non potuit, misericorditer secum dispensat, quatinus ipse a confessore per eumdem eligendo possit absolvi pro semel ab omnibus casibus, peccatis et excommunicationum sententiis, generali Capitulo reservatis, quodque simile beneficium possit suis religiosis pro semel conferre. 29.   Abbatibus de Iardineto et de Bullencuria per generale Capitulum praecipitur et mandatur, quatinus quamcitius commode poterunt, se personaliter transferant ad monasterium de Grœninghe prope Cortracum, et ibidem terminent processus graves motos inter sorores Margaretam Strukes, ibidem per dominum Claraevallis institutam abbatissam, et Margaretam de Duaco per eumdem ab abbatiali dignitate destitutam, et ipsas partes ad bonam concordiam reducant et ponant, in plenaria ordinis potestate. 30.   Diffinitionem alias per generale Capitulum qua praecipiebatur, ne aliquis religiosus vel religiosa possit rehabilitari, nisi eidem Capitulo constaret de petitione huiusmodi et debita poenitentia peracta, per litteras patentes sub sigillis abbatis vel abbatissae ; idem generale Capitulum certis ex causis renovat, et ipsam diffinitionem ratificat, confirmat et approbat. 31.   Abbati de Charitate per generale Capitulum committitur, quatinus compellat abbates de Aceyo et de Altaripa ad solvendum certam quotam et portionem, scilicet quilibet octo scuta auri pro manutenentia studii scolaris de Caroloco, propter egestatem et indigentiam eiusdem monasterii Cariloci, quodque eosdem ad eidem de Caroloco satisfaciendum de eadem portione pro anno praeterito similiter compellat. 32.   Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasterium in regnis et dominiis Hungariae, Bohemiae et Poloniae, ac in omnibus provinciis totius nationis germanicae, et cuiuscumque generationis existant, et in Hispaniae, Arragoniae, Navarrae et Cataloniae partibus, et in tota sua generatione, ubicumque existat, generale Capitulum committit domino Morimundi, cum clausulis opportunis per dominum Cisterciensem addendis. 33.   Generale Capitulum committit abbati de Mulbruna [Mulbrunna], quatinus diligenter et debite se informet super quadam permutatione quorumdam praediorum et aliorum bonorum, pertinentium monasterio Campi principium, et ab eodem, ut fertur, longe distantium, cum quodam alio monasterio illis bonis viciniori, et si utrique parti commodam esse repererit, illam confirmet, ratificet et approbet, in plenaria Ordinis potestate. 34.   Abbatibus de Regalimonte et de Valle Beatae Mariae, et eorum cuilibet per se et in solidum, per generale Capitulum committitur, quatinus audiant et determinent quamdam contoversiam [controversiam ] et querelam quam praetendit frater Ioannes Douchin, religiosus professus monasterii Bellibecci, contra priorem de Penthemonte, praecipiendo tamen primitus et ante omnia ipsi fratri Ioanni Douchin, antequam in hac causa audiatur, quatinus removeat omne impedimentum potestatis saecularis per eum praestitum et appositum ad temporale eiusdem loci, et quod ipsum priorem seu quamcumque aliam Ordinis personam non trahat coram alio iudice qui non sit de Ordine, sub poena excommunicationis. 35.   Committitur per generale Capitulum abbatibus de Theoloco, s. th. pr., de Charitate, de Crista, et eorum cuilibet per se et in solidum, quatinus omnes et singulos Ordinis regulares utriusque sexus personas, quos invenerint abbati et conventui monasterii Morimundi, in aliquibus pecuniarum summis, *etc.* 36.   Ad idem, pro abbate et conventu monasterii Caroliloci, Silvanectensis dioecesis, abbatibus de Regalimonte, de Vallibus Sernay et de Valle Beatae Mariae. 37.   Ad idem, pro abbate et conventu monasterii Frigidi montis, abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., de Regalimonte et de Belloprato Belvacensi. 38.   Ad idem, pro abbate et conventu Vallium Sernay, Parisiensis dioecesis, abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., de Regalimonte et de Valle nostrae Dominae. 39.   Ad idem, pro collegio Sancti Bernardi Parisiensis, abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., de Regalimonte et de Vallibus Sernay. 40.   Ad idem, pro abbatissa et conventu monasterii monialium Beatae Mariae de Argensol, abbatibus de Igniaco et de Pietate Dei. 41.   Ad idem, pro abbatissa et conventu monasterii monialium Sancti Iacobi … (*locus vacuus*) abbatibus de Ripatorio et de Moris. 42.   Ad idem, pro abbate et conventu monasterii Claraevallensis, abbatibus de Longovado, de Moris, de Vaucellis et de Ursicampo. 43.   Ad idem, pro abbate et conventu Ursicampi, abbatibus de Caricampo, de Longoponte, de Gardo et de Fusniaco. 44.   Ad idem, pro abbate et conventu Maceriarum, dominis abbatibus de Cistercio et de Firmitate, s. th. pr., ac de Buxeria. 45.   Ad idem, pro abbate et conventu de Curia Dei, abbatibus de Eleemosina, et de Valle Beatae Mariae. 46.   Generale Capitulum matura deliberatione attendens bonam et ordinatam dispositionem membrorum ex bona dispositione capitis provenire, quodque ex collegio studii Tolosani retroactis temporibus exierunt notabiles et litterati viri in nostro Ordine sicut lilium in domo Domini florescentes, sed proh dolor ! dudum ad aures ipsius Capituli pervenit eiusdem domus in profectu scolastico desolatio ex defectu sufficientis provisionis in eodem, de provisore sufficienti et idoneo, qui scolares eiusdem in moribus et scientia dirigens notabilem formam vivendi inducat ; quare ipsum generale Capitulum abbati de Grandisilva anno elapso districte praecipiendo mandaverat, quatinus diligenter et debite de bono provisore eidem domui provideret, sed quia, auctoritate Ordinis contempta, id facere praetermisit, idem Capitulum ipsum ex nunc privat usque ad eius nutum auctoritate providendi illi collegio de provisore, fratrem Nicolaum, monachum de Gemundo et Parisiis in artibus magistrum, ipsius collegii Tolosani provisorem instituit, praecipiendo abbatibus de Bolbona, s. th. pr., et de Gemundo, quatinus ipsum fratrem Nicolaum in provisorem eiusdem domus instituant in plenaria Ordinis potestate, et ipsum collegium reforment, et in optima dispositione ponere studeant, puniendo malos iuxta eorum demerita, ut ad laudem cedat bonorum, et sub poenis excommunicationis eidem abbati de Grandisilva inhibendo ne ipsum ab huiusmodi provisoratus officio quovismodo destituat aut deponat, sub eadem poena excommunicationis praecipiendo scolaribus eiusdem collegii ipsi fratri Nicolao tamquam suo vero provisori humiliter et devote obediant. 47.   Pensionem per abbatem et conventum monasterii de Valloliis fratri Hugoni Dourvel, dudum eiusdem monasterii abbati, et per abbatem Ursicampi, s. th. pr., commissarium domini Cistercii confirmatam prout in litteris… *etc.* approbat. 48.   Praecipitur per generale Capitulum abbati de Aquabella, ut ad minus teneat sex monachos in suo monasterio ad debitae servitutis obsequium Deo praestandum. 49.   Generale Capitulum districte praecipit abbati de Fusniaco, s. th. pr., quatinus infra annum a data praesentium computandum solutionem et satisfactionem faciat abbati de Misericordia Dei de summa duodecim scutorum auri, per ipsum eidem de Fusniaco concessorum, alias vendatur thuribulum argenteum propter hoc invadiatum. 50.   Abbati et conventui monasterii de Alta crista per generale Capitulum conceditur, quatinus possint et valeant de cetero celebrare officium XII lectionum unius confessoris pontificis ob reverentiam Theodoli [Theoloci], Eduensis episcopi, in crastino festi Assumptionis B. M. V. 51.   Generale Capitulum concedit de gratia speciali abbatissae de Oliva, ut non obstantibus diffinitionibus et statutis Ordinis alias in contrarium factis, quamdam iuvenculam ad religionis ingressum satis dispositam, illegitimam, ad professionem regularem ipsam possit et valeat recipere. 52.   Generale Capitulum propter excusationes et causas sibi praesentatas hoc anno, a via eiusdem Capituli excusatos habet abbates de Dunis, de Laude, de Cambrone, de Gardo, de Ripatorio, de Ursicampo, de Valle regis, de Valle clara, de Alna, de Villari, de Capella Thosan, de Frigidomonte, de Belloprato Belvacensi, et de Barbello. 53.   Abbatibus de Theoloco, s. th. pr., de Charitate et Caroloco, praesens generale Capitulum committit in plenaria eiusdem potestate, quatinus diligenter et debite audiant, sententient et terminent de iure per fratrem Andream de Castellione, monachum de Alpibus, in dignitate abbatiali monasterii de Bullione, virtute certarum litterarum apostolicarum, praetenso ; assumpto ad hoc, si opus est, aliquo iurisperito, et debite coram se vocatis moderno abbate eiusdem loci et eodem fratre Andrea, et partibus ad plenum auditis, ministrent brevis et bonae iustitiae complementum, iuxta Ordinis nostri censuras quibus se quoad hoc plene et totaliter submiserunt, omnis appellationis beneficio renuntiando ; committit praeterea idem Capitulum eisdem commissariis abbatibus, quatinus debite se informent de regimine, vita et moribus praefati fratris Andreae… (*locus vacuus*), et prout invenerint, iuxta salubria Ordinis nostri instituta, ordinent et faciant, in eadem Capituli potestate. 54.   Abbati de Asilio per generale Capitulum committitur visitatio et reformatio omnium et singulorum Ordinis monasteriorum utriusque sexus in provinciis et regnis Daniae, Sueciae et Norvegiae, dehinc ad quinquennium, adiuncto et assumpto secum aliquo Ordinis religiose graduato, eidem etiam in eisdem provinciis collectionem contibutionum [contributionum ] committendo, et ad compellendum per censuras Ordinis illarum provinciarum abbates ad solvendum ipsas contributiones, in plenaria Ordinis potestate. 55.   Abbati de Nigrolacu per generale Capitulum praecipitur, quatinus per censuras Ordinis compellat abbatem Septem fontium ad mittendum ad Sanctissimum Dominum nostrum Papam, ad obtinendum et impetrandum propriis expensis sui monasterii rescriptum seu provisionem apostolicam pro absolutione et rehabilitatione fratris Petri de Chausseriis, monasterii sui professi, et quorumdam aliorum suorum religiosorum indigentium ab aliquo casu seu casibus reservato seu reservatis Sedi Apostolicae. 56.   Ad instantiam et petitionem illustrissimi domini ducis Burgundiae et dominae ducissae seu consortis, praesens generale Capitulum zelo et affectu verae aequitatis et iustitiae motum, visitationem, correctionem et reformationem monasterii monialium Beatae Mariae de Belloprato prope Grandimontem, quam nonnulae [nonnullae]… personae regulares et saeculares impedire nitebantur, committit abbati de Iardineto, in plenaria Ordinis et eiusdem Capituli potestate, et ad eidem Capitulo quid super hoc fecerit referendum. 57.   Per generale Capitulum praecipitur abbati de Fontemorum, quatinus sufficienter et debite provideat fratri Ioanni… (*locus vacuus*), suo religioso et scolari Parisiis studenti, ordinato per Ordinem ad lecturam bibliae in proximo ordinario, nec eum revocet sine licentia Capituli generalis. 58.   Generale Capitulum de medio tollere cupiens gravem abusum et damnabilem quorumdam Ordinis religiosorum per mundum evagationem, in suarum grave periculum animarum, districte praecipit et iniungit omnibus et singulis Ordinis abbatibus, ne faciliter et sine causa rationabili licentiam exeundi, et alibi proficiscendi a monasteriis propriis, suis religiosis tribuant, imo et indebite et sine iusta causa petentibus denegent, eos strictis carceribus mancipando. 59.   Generale Capitulum committit domino Pontigniaci visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum suae generationis utriusque sexus ubicumque existant, dehinc ad triennium, in plenaria Ordinis potestate. 60.   Abbatibus de Esrom et Herivado per generale Capitulum committitur, quatinus diligenter et debite se informent, an frater Petrus, quondam abbas Sorensis dum vivebat, esset obligatus fratri Iacobo quondam abbati Regalis Curiae, in summa 20 florenorum renensium, pro venditione unius equi, et comperta rei veritate, si ita repererint, abbatem modernum praefati monasterii ad solvendum praefatam summam compellant, in plenaria Ordinis potestate. 61.   Universis praesentes litteras inspecturis, frater Hymbertus de Cistercio, Thomas de Pontigniaco, Philippus de Claravalle, Theobaldus de Morimundo et Guillelmus de Bellobecco monasteriorum Cisterciensis Ordinis, Cabilonensis, Antissiodorensis, Lingonensis et Rothomagensis dioecesium, abbates, salutem in Domino sempiternam et rei gestae notitiam. Notum facimus quod, cum ad Capituli generalis, hoc anno apud Cistercium celebrati, audientiam, certus satis gravis processus inter abbatem et conventum monasterii de Boudelo, nostri Cisterciensis Ordinis, Tornacensis dioecesis, actores ex una, et abbatem et conventum monasterii de Loco Sancti Bernardi eiusdem Ordinis, Cameracensis dioecesis, defensores, ex altera partibus, per coabbates nostros de Villari et de Cambrone iudices a generali Capitulo novissime lapso deputatos, fuisset destinatus, et propter materiae gravitatem et prolixitatem huiusmodi processus, necnon propter alias arduas et graves materias ipsi Capitulo incumbentes, idem Capitulum prout optabat dictum processum ad plenum visitare et commode terminare minime valeret ad visitandum et discutiendum praedictum processum et super eos peritos consulendum in Divione nos deputavit, prout per diffinitionem in ipso Capitulo editam potest apparere, cuius tenor sequitur et est talis : Nos, frater Hymbertus, abbas Cistercii, ceterique Diffinitores Capituli generalis Ordinis Cisterciensis, notum facimus universis, quod in eodem generali Capitulo die 14*a* mensis septembris, anno Domini 1462 apud Cistercium celebrato, facta fuit quaedam diffinitio, cuius tenor sequitur et est talis : Capitulum generale committit dominis Cisterciensi, Pontigniacensi, Claraevallensi, Morimundensi et de Bellobecco abbatibus processum inter abbates et conventus de Boudelo et de Loco Sancti Bernardi motum in Divione cum iurisperitis visitandum, terminandum et sententiandum, in plenaria auctoritate ipsius Capituli generalis. Datum sub sigillo Diffinitorum eiusdem Capituli anno, die, mense et loco supradictis. Nos vero in Divione existentes et praedicto processu examinato diligenter, et discusso, maturaque super ipso cum iurisperitis deliberatione praehabita, propter graves et pregnantes materias, non repente aut properanter in huiusmodi processu per nos sententiandum visum est, sed vocatis per nos procuratoribus utriusque praedictarum partium ad ipsum Capitulum pro hac re specialiter destinatis, sciscitavimus ab eis, an se nostro iudicio et arbitrio, omni appellatione remota, se submittere vellent ; qui procuratores super hoc deliberatione praehabita modo et forma praedictis, nobis nostroque dicto iudicio in praesentia notariorum et testium inferius subscriptorum, se submiserunt per se et procuratorio nomine promittentes, se nullatenus nostro iudicio in aliquo contraire. Quo facto eosdem procuratores ad partem se retrahere et an in aliquam de se vellent pacem aut concordiam condescendere avisarent et meditarentur interrogavimus, qui procuratores ad partem se retrahentes post longam et maturam super his deliberationem habitam, ad nos redeuntes, procurator praefatorum abbatis et conventus de Loco Sancti Bernardi pro se et procuratorio nomine praefato procuratori praedictorum abbatis et conventus de Boudelo coram nobis, notariis et testibus infrascriptis summam duodecim centum coronarum auri de regno Franciae pro damnis interesse ac universis quae ipsi de Boudelo a praedictis de Loco Sancti Bernardi petebant et requirebant, ac petere et requirere possent in futurum ultro et sponte obtulit et praesentavit, dehinc ad sexennium quolibet anno ducentas coronas solvendam, videlicet in duobus terminis, scilicet Nativitatis Christi et beati Ioannis Baptistae, quorum duorum terminorum primus erit in Nativitate Domini proximo venturum ; et sic deinceps continuendo de termino in terminum usque ad plenariam solutionem ipsorum mille et ducentorum scutorum aureorum ; quam quidem oblationem et procurationem, sic ut praemittitur, per eumdem procuratorem praefatorum abbatis et conventus de Loco Sancti Bernardi praedictus procurator antedictorum abbatis et conventus de Boudelo pro se et procuratorio nomine acceptavit in forma et gratam habuit. Nos igitur, visis et auditis huiusmodi oblatione ex una et acceptatione ex altera partibus, attendentes longe fore melius lites et processus per concordiam partium terminari, quam districtionem subire iudicii, huiusmodi oblationem et acceptationem laudando, eas auctoritate totius Capituli generalis nobis in hac parte commissa ratificavimus, approbavimus et confirmavimus, ipsasque ratificamus, approbamus et confirmamus per praesentes eadem auctoritate, condemnantes praedictas partes et quamlibet ipsarum ad praemissa omnia, prout quamlibet ipsarum concernit inviolabiliter observandum, de Dunis et de Cambrone monasteriorum abbatibus, et eorum cuilibet in solidum dantes in mandatis, quatinus ad omnia et singula praemissa inviolabiliter observanda praedictas partes et quamlibet earum per censuras Ordinis compellant, in plenaria Ordinis potestate. In quorum omnium fidem et testimonium, quia auctoritate Capituli generalis in hac parte fungimur, sigillum Diffinitorum eiusdem Capituli praesentibus duximus apponendum. Acta fuerunt haec in domo habitationis domini Cisterciensis Divione, praesenti die 17*a* mensis septembris, anno Domini 1462, praesentibus ibidem venerabilibus et discretis magistris Ioanne de Vandenesse et Petro Bouffeau iurisperitis, et fratre Guidone de Laude, religioso professo Cistercii, testibus ad praemissa vocatis specialiter et rogatis. 62.   Committitur abbati de Sconavia per generale Capitulum, quatinus diligenter se informet de facultate monasteriorum de Bildhusen, Brombach, Speciosae vallis, Bebenhusen, Salem,… (*locus vacuus*) Erbacon, Veteris montis quorumcumque, Montisbodi et Heggena [Hegena], et ubi illa invenerint ad mittendum scolares in collegium Edelbergense potentia, abbates eorumdem monasteriorum ibidem, auctoritate Capituli generalis celeriter compellat ad mittendum [cf.*Cist.Cistercienser-Chronik*, t. 48, p. 108]. 63.   Capitulum generale committit abbati de Heymelrode [Heymerode], ut possit inter suos religiosos Willermum, ordinis Eremitarum Sancti Augustini professum, recipere, dummodo ipse Willermus ad hoc licentiam a Domino nostro Sanctissimo Pontifice obtineat. 64.   Capitulum generale, cassata et annullata quadam appellatione per abbatem Sancti Ioannis Baptistae in Stams, Brixinensis dioecesis, occasione compulsionis ad mittendum scolarem ad collegium Sancti Nicolai in Vienna, emissa, statuit, praecipit et ordinat, quatinus infra dimidium annum a die intimationis praesentis diffinitionis compellatur realiter et de facto per censuras Ordinis ad mittendum scolarem ad dictum collegium, cuius diffinitionis executionem idem Capitulum committit abbati Sanctae Crucis in Austria. 65.   Committit generale Capitulum dominis Claraevallis, s. th. pr., et de Bullencuria, quatinus informatione facta super debato et controversia motis inter abbates et conventus de Tribus fontibus, et de Caherio, et Henricum Le Bruc, mercatorem de Reigny les Vaiches, et eos concordent, praefatasque controversias pacificent, sententient, et cum plenaria Ordinis potestate finaliter iudicent et determinent. 66.   Capitulum generale praecipit abbati de Valleta, quatinus sub censuris Ordinis recipiat Antonium Combabessosa monachum suum, cum nil eorum probet quae praefato Antonio ad negandum ingressum imponit, maxime cum iam eidem abbati id idem fuerat per generale Capitulum retroacto anno iniunctum. 67.   Domino Claraevallensi, s. th. pr., per generale Capitulum committitur visitatio omnium et singulorum monasteriorum utriusque sexus suae generationis, usque ad triennium, in totius ipsius generalis Capituli plenaria potestate. 68.   Capitulum generale, salvo iure patris abbatis, praecipit abbati Caroliloci, vocato secum alio abbate, quatinus se transferat ad monasterium Vallis Beatae Mariae, ut illud auctoritate Capituli generalis visitet et in spiritualibus et temporalibus universaliter, secundum constitutiones Ordinis reformet et ordinet, compellatque fratrem Martinum Hamon, ut sub censuris Ordinis bona ad dictam Vallem Beatae Mariae, si quae inde tulerit, referat, ad plenum satisfaciat, idemque et eodem modo praefato abbati respectu abbatiae Vallium Sernay, ubi prius abbatiali dignitate fungebatur, per idem Capitulum districte praecipitur, ut praefatus commissarius, si alium secum commode commissarium habere nequiverit, solus poterit negotium terminare. 69.   Capitulum generale explusionem [expulsionem ] fratris Martini Mancipi a monasterio de Grandisilva per dominum… (*locus vacuus*) factam propter casus contentos in litteris suis patentibus, quibus haec praesens diffinito annectitur, ratificat et approbat, et si opus est renovat. 70.   Generale Capitulum benigne dispensat cum abbate de Sancto Sulpitio, quatinus semel hoc anno possit in foro conscientiae absolvere suos religiosos ab omnibus casibus generali Capitulo reservatis ; illum etiam a via huius Capituli excusando, et nihilominus eidem in virtute salutaris obedientiae et per censuras Ordinis eidem praecipiendo, ut illico dimisso studio, ubi in praeiudicium sui monasterii residet, ad regendas animas sibi commissas revertatur. 71.   Capitulum, domino Ioanni de Chamlito, quondam abbati Theoloci, pensionem sibi per dominum Morimundi, ut in suis patentibus… *etc.* approbat. 72.   Capitulum generale per supplicationem abbatis de Alna misericorditer dispensat cum fratribus Ioanne de Gravio, Ioanne de Monte, Ioanne de Binchio, Nicolao Tibal, et Henrico de Tudinio, suis monachis expresse professis, quatinus non obstante contagionis carnis vitio in quo convicti reperti sunt, et de quo salutarem egerunt poenitentiam, dignitate abbatiali seclusa, etiam ad omnes Ordinis gradus, dignitates et officia promoveri valeant. 73.   Ad idem, pro fratre Hugone Ioux, qui per sex menses, per mundum apostatice non timuit evagari. 74.   Ad idem, pro fratre Nicolao Mahe, diacono monacho Ioyaci, qui in contagio carnis convictus est. 75.   Ad idem, pro fratre Guillelmo Ogier, monacho Bellibecci sacerdote, pro carnali contagio. 76.   Ad idem, pro fratre Leone Cauteleur, sacerdote eiusdem monasterii, qui occasione apostasiae et descriptione libelli infamiae, infamiam suam non timuit denigrare. 77.   Ad idem, pro fratre Ioanne Scheny, religioso de Dunis, qui per sex menses in habitu saeculari apostasiam incurrit. 78.   Ad idem pro sorore Cornelia, professa monasterii de Westines, cognomine Moenaca, quae de puerperio convicta est. 79.   Ad idem, pro fratre Vincentio Gravier… monacho monasterii de Fontemorum, super apostasia et irregularitate contracta celebrando in saeculo, in habitu saeculari. 80.   Ad idem, pro fratre Philippo de Barlin, monacho monasterii Ursicampi, qui tribus vicibus, qualibet vice per quatuor menses, non relicto habitu, apostatavit evagando per saeculum. 81.   Ad idem, pro fratre Arnulpho, monacho Ursicampi, qui tribus vicibus, per quatuor menses vice qualibet, per mundum evagando apostatavit. 82.   Ad idem, pro fratre Gerardo de la Raye, professo Ursicampi, qui convictus est inter septa monasterii mulierculam suspectam introduxisse, qui ea de causa per abbatem suum denuntiatus est infamis. 83.   Ad idem, pro fratre Guillelmo Daudayne, religioso de Valloliis, qui per quinquennium, habitum relinquendo, per saeculum continuo apostatavit. 84.   Ad idem, pro fratre Ioanne Breot, monacho monasterii de Boudelo, qui fractis carceribus apostasiam incurrit. 85.   Ad idem, pro fratre Matheo Lamorry, religioso Frigidi montis, qui illicentiatus octo diebus mansit extra monasterium suum, non dimisso habitu regulari, inclusa dignitate abbatiali. 86.   Ad idem, pro fratre Egidio Colet, eiusdem monasterii professo, qui nocte exivit monasterium, et in habitu saeculari per octo dies apostatavit. 87.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Puteolis, monasterii Signiacensis professo, qui apostatando per tres menses, etiam de conspiratione convictus est, seclusa dignitate abbatiali. 88.   Capitulum generale audita reclusione monialium monasterii Beatae de Mariae Succursu Nostrae Dominae facta per abbatem de Alna illam habet ratam et gratam et ipsam confirmat, approbat et ratificat. 89.   Idem Capitulum confirmat et approbat translationem monialium monasterii Beatae Mariae de Felici prato et introductionem monachorum in eodem monasterio per abbatem de Alna factam, patrem abbatem eiusdem monasterii. 90.   Idem Capitulum committit abbatibus de Grandi prato et de Iardineto, quatinus diligenter et debite se informent super quadam commutatione terrarum et reddituum inter ecclesiam de Alna et ecclesiam monialium de Marchia dominarum, per dictas partes requisita, et si illam utrique parti fore utilem invenerint, Capitulo generali proximo fideliter referant. 91.   Idem Capitulum confirmat et approbat translationem monialium monasterii de Claromarisco Remensi, et introductionem monachorum per dominum Igniacensem factam. 92.   Generale Capitulum, visa quadam concordia habita de consilio proborum virorum inter abbatem monasterii Igniacensis, et monasterium monialium de Monasteriolo, per abbates Fusniaci … (*locus vacuus*) commissarios Capituli generalis in hac parte, facta, ut patet in litteris… *etc.* approbat. 93.   Abbatibus de Pigno et de Valentia committit praesens generale Capitulum, quatinus diligenter et debite se informent super debatis, querelis et controversiis motis seu moveri paratis inter abbates de Sancto Leonardo et de Gratia Dei, et illas gratiose et amicabiliter pacificent et sedare studeant, in plenaria Ordinis potestate. 94.   Generale Capitulum considerata et attenta paupertate monasteriorum de Dulci valle et de Bello loco, Lingonensis dioecesis, per triennium, eorum contributiones pro dimidia parte dumtaxat remittit. 95.   Generale Capitulum per abbatem Caritatis commissarium in hac parte debite informatum super damno, quod occasione manus mortuae et excessivarum decimarum super vineas Vallis Bethaniae ab antiquo existentium, monasterio de Bethania accidit, statuit, diffinit et ordinat quod manu mortua ab eisdem vineis sub certis conditionibus omnimodum dominium supra praefatas vineas ad utilitatem eiusdem monasterii illibatum conservantibus remota, decimae ipsae, quae prius erant ad octavum transeant in decimum. 96.   Capitulum generale confirmat et approbat pensionem fratri Symoni Evrardi, quondam de Fonteneto abbati per dominum Cisterciensem ultimo defunctum assignatam, salvis tamen manu mortua et dominio et iustitia temporali, quas relinquit ei qui nunc in praedicto monasterio praesidet. 97.   Capitulum in plenaria Ordinis potestate committit domino Morimundi, quatinus super quibusdam contractibus inter abbatem et conventum monasterii Theoloci, parte… (*sic desin. stat.* 98.   Generale Capitulum lamentabiliter et ultra quam fari possit doloroso corde considerans enormitatem pariter et criminositatem atrocissimam cuiusdam fratris Ioannis Theobaldi, monasterii Beatae Mariae de Lanneyo professi, qui diabolico spiritu accensus, proprium abbatem vita privare satagens, manus sacrilegas adeo enormiter in eumdem suum patrem spiritualem iniecit, quod privatus usu suorum digitorum unius manus, atque laetabiliter in latere confossus, debilis et mutilatus in aevum permanebit, ideo ipsum attentis una cum suis aliis criminibus, quibus pluries convictus fuit, conformiter ad *Antiquas* et *Novellas Diffinitiones*, perpetuis carceribus, pani doloris et aquae tristitiae sententiat et condemnat mancipandum, ulterius committendo et stricte praecipiendo abbatibus de Bello becco, eiusdem monasterii patris abbatis, et de Caroliloco, s. th. pr., quatinus diligenter et debite se informent de omnibus et singulis eiusdem monasterii regularibus personis seu de aliis quibuscumque de huiusmodi criminoso horrendoque scelere suspectis et complicibus, et quidquid damnosi scandalosi casus complices fautores, aut quomodolibet culpabiles repererint, puniant et corrigant, in plenaria Ordinis potestate. 99.   Praesens generale Capitulum praecipit abbati de Tribus fontibus in virtute salutaris obedientiae, quatinus cum primum venerit ad suum monasterium, strictis carceribus mancipet fratrem Robertum de Terines, repertum culpabilem in mutilatione nuper et per fratrem Ioannem Theobaldi abbati de Lanneyo inflicta. 100.   Praesens generale Capitulum praecipit abbati de Fonte Danielis in virtute salutaris obedientiae, quatinus cum primum venerit ad suum monasterium, strictis carceribus mancipet fratrem Ioannem Fruffier… *etc. ut supra*. 101.   Capitulum generale praecipit et mandat omnibus et singulis Ordinis abbatibus, quatinus quotquot religiosos Ordinis invenerint per saeculum vagari, apostatare, seu quomodolibet irregulariter et sine licentia propriorum abbatum seu superiorum incedere, capiant, detineant et carceribus mancipent, talesque ut alias propriorum abbatum expensis puniant, quod ceteris cedat in terrorem. 102.   Capitulum generale praecipit abbati monasterii de Petris, ut fratrem Ioannem Bernardi, monachum sui monasterii, non obstante professione per eum abbati Aquaebellae apostatice facta, inter suos benigniter recipiat. 103.   Capitulum generale committit dominis Cisterciensi, Pontigniacensi, Claraevallensi, Morimundensi et de Bellobecco abbatibus processum inter abbates et conventus de Boudelo et de Loco Sancti Bernardi motum in Divione cum iurisperitis visitandum, terminandum et sententiandum, in plenaria auctoritate ipsius Capituli generalis. 104.   Capitulum generale attenta gravitate criminis fratris Ludovici de Monasterio, alias de Calsino, Montis Sanctae Mariae monachi, qui litteris apostolicis falsificatis eisdem conatus est, et ulterius conabatur uti indebite, sub inobedientiae poena praecipit abbati praescripto, ut cum is criminator suus primo extitit professus, cum sufficienti quam meruit victus provisione, diligenter et stricte ad nutum Capituli generalis carceribus recludat, domino Cisterciensi iniungendo, quatinus ipsas litteras falsificatas procuratori Ordinis in Curia romana transmittat, ut casu comperto Sedes Apostolica Capitulo interim praecipiat quid in re hac sit agendum. 105.   Capitulum generale attento quod frater Iacobus Ioannis, quondam abbas Regalis curiae, ex pacto symoniam redolente, suum monasterium resignavit, decernit illum absque provisione remanere, et quia abbas de Sora huic pacto, sic ut dictum est, indecenti consensit, Capitulum praefatum eumdem abbatem de Sora proprio stallo per mensem privat. 106.   Capitulum generale consideratis senio et gravissimis infirmitatibus fratris Petri de Pontisara, quondam abbatis Vallis Sanctae Mariae, praecipit sub poenis in statutis Ordinis contentis, abbati eiusdem Vallis ut praefato (Ioanni) Petro cum portione conventuali duodecim scuta absque difficultate annuatim tradat et solvat, cassando et annullando aliam pensionem sibi alias indebite assignatam. 107.   Capitulum generale benigniter dispensat cum abbate de Callovio de via praesentis Capituli, largiturque eidem potestatem ut semel hoc anno omnes et singulos suos religiosos de casibus Capitulo generalis reservatis absolvere possit et valeat. 108.   Capitulum generale praecipit abbatibus Claraevallis, Theoloci et de Moris, ut auctoritate ipsius Capituli plenaria omnes personas Ordinis et alias cuiuscumque conditionis, quae iocalia, bona mobilia, fructus et proventus ad monasterium Trium fontium pertinentia, citra reversionem nuper abbatis eiusdem monasterii per Capitulum generale aspotaverint [asportaverint], invadiaverint, vendiderint, receperint, aut quomodolibet a dicto monasterio alienaverint, ad restituendum iuridice compellant [*sic.* cf. 1463, n° 121]. 109.   Capitulum generale contributiones monasterii Sacrae cellae, Senonensis dioecesis, pro uno franco annuatim solvendo per quinquennium misericorditer relaxat. 110.   Capitulum generale praecipit abbati de Iardineto commissario monasterii de Marchia, ut se de valore fundationis cuiusdam missae per hebdomadam quamlibet in praedicto monasterio de Marchia celebranda, diligenter se informet, et quod invenerit, proximo generali Capitulo fideliter referat. 111.   Capitulum generale contributiones monasterii Ioyaci pro hoc anno, pietatis intuitu, ad unum francum moderatur. 112.   Generale Capitulum praecipit et ordinat commissario futuro monasterii monialium de Biache, quatinus Ioannam Warine, ipsius monasterii professam, cum religiosa sit atque plurimum inquieta, ad aliud monasterium regulatum, auctoritate Capituli transmittat. 113.   Abbatibus de Bellobecco et de Claromonte praecipit generale Capitulum, quatinus ad monasterium Sancti Andreae accedentes, se de rebellionibus, dissensionibus, controversiis, aliisque insolentiis in eo monasterio per quoscumque perpetratis diligenter et studiose informent, et quidquid invenerint ibidem corrigendum, tam in capite quam in membris, iuridice et districte corrigant et reforment, cum plenaria Ordinis potestate. 114.   Pensionem 40 scutorum auri anno praeterito, intuitu pietatis et gradus doctoratus, magistro Egidio de Roya, s. th. pr., super monasterium Regalismontis concessam et assignatam, praesens generale Capitulum confirmat et approbat, et praesentis diffinitionis executionem abbatibus de Ursicampi et de Bellobecco, s. th. pr., et cuilibet eorum in solidum, idem generale Capitulum committit, in plenaria Ordinis potestate. 115.   Quia venit ad notitiam generalis Capituli quod dominus Morimundi et alii Ordinis abbates quosdam conspiratores criminosos, et ovium Christi turbatores a monasterio Campi principum expulerunt, et praedictum Capitulum abbati nunc in dicto monasterio praesidenti, cum sit novella plantatio sibi commissa, districte mandat talibus criminibus implicatos ne audeat praescriptos conspiratores et criminosos, aut alios quoscumque inter sibi commissos Christi servulos quomodolibet recipere. 116.   Per generale Capitulum abbati de Bolbona, s. th. pr., committitur, quatinus citet personaliter et peremptorie ad secundam diem Capituli generalis proxime futuri abbatem de Grandisilva, ad plenius informandum dictum generale Capitulum super certis rebus et negotiis in praesenti Capitulo tractatis, respondendumque ad omnia et singula quae per promotorem causarum ipsius Capituli sibi tunc proponentur. Datum, etc.

Anno Domini millesimo quadringentesimo sexagesimo tertio, decima quarta die mensis septembris, apud Cistercium statuta sunt haec in eiusdem Ordinis Cisterciensis Capitulo generali. 1.   Cum obedientia ceteris virtutibus moralibus non immerito praepolleat, et iuxta propheticam eruditionem atque Gregorii sententiam in ultimo moralium, iure victimis praeponatur, hinc est quod Capitulum generale attendens pro conservatione sacrae religionis, quam sponte suscepimus inter cetera hanc scilicet obedientiam, sine qua omnis disciplina regularis corruit, votis praecipuis profitemur obedientiae vinculum esse praecipue observandum. Eapropter communi voto parique consensu Capitulum congregatum statuit et ordinat quod tam maior quam omnes et singuli alii praeceptores, necnon milites et fratres, et beneficiati et quicumque alii de Avis in regnis Portugalliae et Algarbiae constituti, qui nostrum Cisterciensem Ordinem profitentur, ac nobis iure ordinario subesse noscuntur generali magistro, sive gubernatori moderno dictae Militiae et pro tempore existenti humiliter parere et intendere, ac sibi tamquam praecipuo dictae Militiae in ipsis regnis superiori reverentiam et honorem congruentes exhibere, ac secum sub vexillo dictae Militiae, quotiescumque ipsum ad res bellicas accedere, vel in eis interesse contigerit, aut cum capitaneo, quem ad hoc cum dicto vexillo deputaverit, militare teneantur et debeant ; et quoniam regulares personae a consortio principum et aliarum personarum saecularium, in quantum possunt, abstinere debent, eisdem praeceptoribus, militibus fratribus, et professoribus districtius inhibendo, ne quibusvis regibus, ducibus sive aliis principibus quovis quaesito colore adhaerere, ut hanc sanctam obedientiam subterfugere quoquomodo praesumant. Et si contra huiusmodi inhibitionis, statuti et ordinationis tenorem venire praesumpserint, postquam praesentium notitiam habuerint specialem, eo ipso omnibus et singulis praeceptoriis, dignitatibus, officiis et beneficiis eiusdem Militiae, quae obtinuerint, privati existant, liceatque magistro sive gubernatori praedicto de ipsis praeceptoriis, dignitatibus, officiis et beneficiis auctoritate praesentis constitutionis vacantibus, absque alia causae cognitione aliis personis idoneis providere. Item, quia nonnulli ex praedictis praeceptoribus, militibus et fratribus, antequam religionem huiusmodi profiterentur aliorum dominorum familiares erant, alii vero etsi aliorum familiares non fuerint, tamquam inobedientiae filii, ut superiori suo non obediant, ut tenentur, regi et aliis principibus et dominis adhaerent, ac suos se nominant ; ad eorum igitur temeritatem compescendum idem Capitulum statuit et ordinat, quod unusquisque praeceptor, miles, sive frater dictae Militiae, postquam habitum ipsius susceperit nullum alium in praecipuum dominum praeter magistrum sive gubernatorem praedictum habeant, ipsumque omnibus postpositis venerari, et dum in eodem loco sive curia sive extra eam residerint associare teneantur ; si qui vero contrarium fecerint, liceat magistro sive gubernatori pro tempore existenti eosdem in conventu recludere, ac alias secundum rei exigentiam corrigere et castigare. Item, quia nonnulli eiusdem Militiae, postquam praeceptorias, dignitates, officia et beneficia praedicta assecuti fuerint, regularem professionem, per alios milites seu fratres dictae Militiae emitti solitam, emittere negligunt vel recusent ; similiter idem Capitulum generale statuit et ordinat quod omnes et singuli eiusdem Militiae praeceptores, milites et fratres, qui praeceptorias, dignitates, officia seu beneficia huiusmodi pro tempore obtinebunt, infra annum a die pacificae possessionis adeptae ; alii vero qui iam praeceptorias, officia et beneficia ad praesens possident, a die qua praesentium notitiam habuerint specialem, usque ad tres menses immediate sequentes, expressam professionem, ut praefertur, emitti solitam omnino emittere teneantur ; alioquin dictis terminis elapsis, praeceptoriis, dignitatibus, officiis et beneficiis praedictis eo ipso privati existant, illaque tamquam vacantia possit magister seu gubernator praefatus idoneis conferre personis, prout discretioni suae videbitur expedire. Item, quia nonnulli ex praefatis praeceptoribus, militibus et fratribus sibi et dictae religioni inutiles suis negligentia vel malitia bona praeceptoriarum, dignitatum, officiorum et beneficiorum suorum dissipant, et tamquam infructuosa membra universo corpori Ordinis et Militiae praedictorum damnosi existunt, statuit et ordinat idem Capitulum, ut magister sive gubernator nunc et pro tempore existens tales dissipatores salubriter moneat, et si infra certum eis per eumdem magistrum sive gubernatorem praefigendum terminum se non emendaverint, dictos praeceptores, milites sive fratres dissipatores in conventu recludat, et ibi poenitentiam, de qua sibi videbitur, adimplere compellat. Si quis vero propterea se a dissipatione huiusmodi non emendaverint, liceat tunc eidem magistro sive gubernatori praefato dissipatori aliquem coadiutorem decernere religionis professum, cuius consilio et auctoritate beneficia et bona praedicta regere et meliorare possit ad certum tempus deputare ; et nihilominus si post praedicta idem praeceptor, miles sive frater dissipator, aut eiusdem magistri seu gubernatoris salubribus monitis inobediens et rebellis repertus fuerit, praeceptoriis, dignitatibus, officiis et beneficiis, quae in dicta religione obtinuerit, perpetuo privetur, faciatque sibi magister sive gubernator pro tempore existens de victu et vestitu aliisque necessariis in dicto conventu caritative provideri, necnon aliis idoneis personis de praeceptoriis, dignitatibus, officiis sive beneficiis praedictis libere et licite valeat providere. 2.   Item, quia nonnulli praeceptores, milites et alii fratres dictae Militiae in animarum suarum periculum, perniciosum exemplum, et scandalum plurimorum, contra castitatis votum per eos emissum, focarias seu concubinas publice tenere et cum eis cohabitare non verentur, ab huiusmodi perpetrandis excessibus cohibere cupientes, statuimus et ordinavimus, quod nullus ex praeceptoribus, militibus et fratribus dictae Militiae tam praesentibus quam futuris focariam seu concubinam, palam et publice, vel intra domum habitationis suae occulte, secum cohabitando tenere praesumat ; si quis vero contra statutum et ordinationem, atque prohibitionem nostram huiusmodi temere venire praesumpserit, monitione praemissa, praeceptoriis, dignitatibus, officiis et beneficiis, quae obtinent et pro tempore obtinuerint, privati existant, possitque ipsius Militiae magister seu gubernator pro tempore existens personis idoneis de illis libere ac licite providere, ac si formaliter privati existerent. Item, quia nonnulli ex praedictis praeceptoribus, militibus et fratribus et antequam religionem ipsam profiterentur, vel postea voti castitatis immemores filios et filias procrearunt, cum quibus et eorum matribus praeceptoriarum, dignitatum, officiorum ac beneficiorum huiusmodi bona turpiter consumere praesumpserunt, pariformiter statuit et ordinat praefatum Capitulum, quod nullus praeceptor, miles, frater, seu religiosus eiusdem Militiae possit filio seu filiae aut concubinae suis quaecumque bona immobilia ad praeceptorias, dignitates, officia seu beneficia dictae Militiae spectantia arrendare, seu ad firmam vel annuam pensionem, sive in emphiteosim concedere ; quod si secus fecerit, arrendatio seu firma, vel annua pensio sive emphiteosis bonorum praedictorum non tenebit ; ipse vero praeceptor, miles, frater vel religiosus, si canonica praemissione praemissa, arrendationem seu concessionem huiusmodi non revocaverit et dicta bona ad ius, usum et fructum dictae Militiae non restituerit, praeceptoriis, dignitatibus, officiis et beneficiis, quae obtinuerit, privatus existat, possitque ipsius Militiae magister seu gubernator pro tempore existens de illis personis idoneis libere et licite providere, ut praefertur, etc. 3.   Item, quia super observatione statutorum, stabilimentorum et constitutionum Ordinis et Militiae praedictorum, et correctione personarum eiusdem Militiae ac pluribus aliis rebus nonnulli praeceptores, milites et fratres praedicti iugum servitutis et obedientiae respuentes, a magistro sive gubernatore et aliis dictae Militiae officialibus, ad regem, duces, principes et alios dominos temporales eorumque officiales appellant et provocant, necnon ab eisdem litteras, cedulas appodixas et alnareta impetrent, propter quae rex, duces, et domini ac eorum officiales praedicti de negotiis et causis religiosarum personarum huiusmodi, eorumque subditorum et vassallarum contra iuris dispositionem cognoscere nituntur, unde plura scandala orta sunt, ac nisi de opportuno remedio provideatur, possent maiora in posterum verisimiliter exoriri ; ad obviandum igitur scandalis antedictis idem Capitulum statuit et ordinat, quod nullus praeceptor, miles seu frater dictae Militiae praemissa de cetero facere praesumat ; si qui vero contra statutum et ordinationem atque prohibitionem nostram huiusmodi venire praesumpserit, monitione praemissa, praeceptoriis, dignitatibus, officiis et beneficiis, quae obtinent et pro tempore obtinebunt, perpetuo privati existant, possitque ipsius Militiae magister seu gubernator pro tempore existens de illis personis idoneis libere et licite providere. Ipsi vero generali magistro sive gubernatori moderno et omnibus qui pro tempore fuerint, per generale Capitulum districte in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena praecipitur, quatinus omnes et singulas supradictas regulas, constitutiones et ordinationes personis regularibus dictae Militiae salutares observent et observari faciat, omni dissimulatione semota ; omnibus insuper regularibus personis dictae Militiae eidem magistro sive gubernatori subditis per censuras Ordinis et sub poenis excommunicationis latae sententiae praecipiendo et mandando, ut eidem magistro in executione omnium et singulorum praemissorum humiliter pareant et devote obediant ; ceteros autem ipsi Ordini nostro subiectos ex affectu rogando, ut in favorem iustitiae in singulis praemissis favorabiles et adiutores se exhibeant. 4.   Translationem et mutationem monialium monasterii Beatae Mariae de Curia Nostrae Dominae, Senonensis dioecesis, in monachos, et institutionem, promotionem et provisionem fratris Ioannis de Blandinco, monasterii de Sacro portu, alias de Barbello professi, in priorem, rectorem et administratorem perpetuum dicti loci, per abbatem Caroliloci, commissarium domini Cisterciensis, patris abbatis immediati eiusdem monasterii, prout in litteris… *etc.* approbat. 5.   Electionem, promotionem et institutionem fratris Conradi Fogel de Lore, monasterii Beatae Mariae de Brunbach, Herbipolensis dioecesis, expresse professi, in abbatem et dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem de Speciosa valle commissarium abbatis Mulbrunnensis, patris abbatis immediati… *etc.* confirmat. 6.   Ad idem, pro fratre Ioanne… (*locus vacuus*) monasterii Beatae Mariae de Cella principum, Pataviensis dioecesis, expresse professi in dignitatem eiusdem monasterii, per abbatem de Alderspach, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii. 7.   Ad idem, pro fratre Georgio, monasterii Beatae Mariae de Sancta Cruce in Austria, Pataviensis dioecesis, expresse professi, in dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem de Runa, commissarium domini Morimundi, patris abbatis immediati eiusdem monasterii. 8.   Ad idem, pro fratre Ioanne Sellatoris, monasterii Beatae Mariae de Sancta Trinitate in Nova civitate, Salzburgensis dioecesis, in abbatem dicti loci, per abbatem de Runa, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii. 9.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Bodenhemi, religioso monasterii de Langenstembach, ad dignitatem abbatialem monasterii de Alba dominorum, per abbates de Schonaugia, s. th. pr., et de Mulenbruna, commissarios generalis Capituli, una cum auctoritate abbatis de Novo castro, patris abbatis immediati eiusdem monasterii. 10.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Sirck, priore monasterii de Villereyo, ad dignitatem abbatialem de Fristorf, Metensis dioecesis, per dominum Morimundi, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii. 11.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Wurssch, in th. lic. monasterii Beatae Mariae Mulbrunnensis, Argentinensis dioecesis, in abbatem dicti monasterii, per abbatem monasterii de Alba dominorum, Spirensis dioecesis, commissarium abbatis de Novo castro, immediate patris abbatis eiusdem monasterii. 12.   Ad idem, pro fratre Guillelmo Acherii, religioso monasterii Beatae Mariae de Bella pertica, Montisalbani dioecesis, in abbatem eiusdem monasterii, per abbates de Grandisilva et de Calercio, commissarios domini Claraevallis, patris abbatis immediati eiusdem monasterii, prout in processu confirmationis, in quo copia processus electionis est inserta, super his confecto, cui haec praesens *etc.* approbat. 13.   Ad idem, pro fratre Albrecto Stas, religioso professo monasterii de Maris stella, Constantiensis dioecesis, in abbatem dicti monasterii Maris stellae, per abbatem monasterii de Salem, patrem abbatem eiusdem monasterii. 14.   Ad idem, pro fratre Michaele de Fonte, religioso Beatae Mariae de Barzella, Bituricensis dioecesis, in abbatem dicti monasterii, per abbatem de Landesio, eiusdem monasterii immediatum patrem abbatem. 15.   Ad idem, pro fratre Petro de Wegel, s. th. pr., religioso professo monasterii Beatae Mariae de Fonte salutis, in abbatem eiusdem monasterii, per abbatem Eberbacensem, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii. 16.   Ad idem, pro fratre Arnoldo, etc. instituto et proviso, etc. Provisionem et institutionem fratris Arnoldi de Novadomo, religioso de Iardineto, in abbatem monasterii quondam monialium Felicis prati, Leodiensis dioecesis, per abbatem de Alna, patrem immediatum eiusdem monasterii. 17.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Longoprato, religioso Claraevallis, in abbatem monasterii de Charmeya, Catalaunensis dioecesis, per abbatem de Bullencuria, commissarium abbatis de Valle clara, patris abbatis eiusdem monasterii. 18.   Ad idem, pro fratre Guillelmo Regis, alias de Sagiaco, religioso monasterii de Septem fontinus, Eduensis dioecesis, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem de Charitate et priorem Cistercii, a domino Cisterciensi Capituli generalis auctoritate fungente, commissarios. 19.   Ad idem, pro fratre Hugone de Bremundam, religioso monasterii de Gratia Dei, Bisuntinensis dioecesis, in abbatem dicti loci, per abbatem Charitatis, patrem abbatem immediatum dicti monasterii. 20.   Ad idem, pro fratre Wernerio, religioso professo monasterii de Caherio, in abbatem dicti monasterii, per abbatem Trium fontium, eiusdem monasterii immediatum patrem abbatem. 21.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Slebussch [Slebusch], monasterii Beatae Mariae de Veteri monte, Coloniensis dioecesis, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii, per dominum abbatem Morimundi, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii. 22.   Ad idem, pro fratre Nicolao de Sancto Gengulpho, monasterii Beatae Mariae de Bona valle Viennensi, in priorem [de] Penthemont, per abbatem Caroliloci, commissarium Rmi. domini Cisterciensis. 23.   Generale Capitulum misericorditer dispensat cum abbate Burkardo Ebracensi, quatinus possit semel eligere confessorem de Ordine, qui eum possit absolvere a casibus generali Capitulo reservatis, atque excommunicationum sententiis, apostasiis, irregularitatibus contractis, atque pro una vice simile beneficium suis religiosis conferre possit ; insuper propter timores guerrarum benedicere novitios suos infra annum, dum monstrant bene et complete scienda. 24.   Ad idem, pro abbate de Bildhusen. 25.   Ad idem, pro abbate Lanckheim, excepto de benedictione novitiorum infra annum non benedicendorum. 26.   Abbatibus de Mulbruna [Mulbrunna], de Fonte salutis, de Lanckheim et de Ebraco, per generale Capitulum committitur, quatinus cum abbate de Sconovia visitent et reforment collegium Heydelbergense, et illi de sufficienti et idoneo provisore de Ordine, ubicumque inveniatur, provideant in plenaria Ordinis potestate. 27.   Attenta paupertate et desolatione monasterii Beatae Mariae de Fonte salutis occasione guerrarum, unde maximam incurrerat damnationem, praesens generale Capitulum benigne cum abbate et conventu dicti loci dispensat, quatinus iuxta et secundum formam *Benedictinae* possit facere contractus, mutuationes, venditiones et alienationes aliquorum bonorum et possessionum eidem monasterio non multum utilium, quae tamen alienatio aut commutatio, iudicio, arbitrio et discretione abbatum de Ebraco et de Lanckheim, quos coniunctim vel divisim deputat ad hoc commissarios in plenaria Ordinis potestate ; eidem abbati de Fonte salutis misericorditer annuentes, ut ipse pro semel unum de Ordine valeat eligere confessorem, qui eum ab omnibus casibus et excommunicationum sententiis generali Capitulo reservatis absolvere valeat, et hoc idem beneficium possit suis religiosis pro una vice conferre. 28.   Generale Capitulum specialem profectum monasterii Beatae Mariae de Stapharda, Taurinensis dioecesis, dati in commendam, ex affectu desiderans, confirmat fratrem Hilarium de Revello in priorem claustralem dicti monasterii, dando sibi potestatem novitios recipiendi, et eidem committendo et praecipiendo, quatinus coenobia quaedam monialium eidem monasterio subiecta, visitet et reformet, et si opus sit, auctoritate Capituli et Ordinis corrigat et puniat secundum formam et ordinationes regulares Ordinis ; si autem, ut ad aures praesentis Capituli pervenit, abbatissase [abbatissae ] et moniales monasteriorum Pogoliae apud Montemregalem, et Cellaenovae apud Fossanum eidem monasterio Staphardi immediate subiectorum citra modica tempora indebite ab obedientia, humilitate et reverentia dicti monasterii se substraxerunt [subtraxerunt], per ipsum priorem reducantur et compellantur per censuras Ordinis humiliter redire ad praefatum gremium, quodque tam ipse prior quam ceteri religiosi professi de eodem monasterio confessorem de Ordine pro una vice possint eligere, qui eos et quemlibet eorum ab omnibus casibus et excommunicationum sententiis aut irregularitatibus generali Capitulo reservatis possit absolvere ; insuper gratam et acceptam habet generale Capitulum provisionem illorum quingentorum ducatorum per Sanctissimum Dominum nostrum Papam assignatam ipsis religiosis pro mensa et necessariis ipsorum, per manus ipsius prioris recipiendam et distribuendam. 29.   Abbati de Villari per generale Capitulum committitur, quatinus se informet super controversiis et differentiis, occasione quarumdam terrarum de novo culturam, aut alias, inter abbatem et conventum de (Memla) [*Nizella*] et abbatissam et conventum monasterii monialium de Walteribrania, Cameracensis dioecesis, et huiusmodi controversiae pacificet, terminet et diffiniat, in plenaria Ordinis potestate. 30.   Fratrem Robertum de Prulliaco, dictum Beaupère, religiosum monasterii Beatae Mariae de Misericordia Dei, per dominum Pontigniaci personaliter ad secundam diem praesentis Capituli citatum, promotori causarum ipsius Capituli, quod iustum foret responsurum, prout per litteras rescriptionis et relationis super hoc confectas legitime constitit et constat, et debite vocatum et excommunicatum, sed nec per se, nec per procuratorem comparentem, praefatum generale Capitulum reputat et declarat contumacem et excommunicatum, omnibusque et singulis abbatibus et religiosis super hoc requirendis mandando et praecipiendo, quatinus palam et publice tamquam talem ab omnibus devitandum declarent et publicent, in plenaria Ordinis potestate. 31.   Ad idem, contra fratrem Ioannem, abbatem Sancti Leonardi. 32.   Ad idem, contra fratrem Odoynum, monasterii Palacii Beatae Mariae, Lemovicensis dioecesis. 33.   Generale Capitulum sub poena excommunicationis latae sententiae praecipit abbati de Fontemorum, quatinus infra proximum festum Nativitatis Domini solvat et satisfaciat tam in bursaria collegii Sancti Bernardi quam alibi Parisiis in multis locis, de summa 30 flor. 2 solid. et 5 denariorum parisiensium, per fratrem Ioannem Guichardi, nuper suum scolarem in eodem collegio debitorum et contractorum ; alioquin praefato elapso termino generale Capitulum committit abbatibus de Caroliloco et de Regalimonte, s. th. pr., et eorum cuilibet, quatinus per censuras Ordinis dictum abbatem de Fontemorum ad hoc compellant, in plenaria Ordinis potestate. 34.   Domino Morimundi per generale Capitulum committitur, quatinus quantocius commode poterit ad monasterium de Castellione personaliter accedat, et processus, discordias, lites et controversias in eodem monasterio occasione dignitatis abbatialis ortas et motas, audiat, pacificet, terminet, diffiniat et sententiet, religiosos rebelles et inobedientes, iuxta suorum exigentiam delictorum, puniat et corrigat, in plenaria Ordinis potestate. 35.   Dominis abbatibus Cistercii, de Pontigniaco, de Claravalle et de Morimundo praesens generale Capitulum causarum praesentis Capituli discussionem et determinationem, quas propter earum gravitatem et multitudinem terminare non valuit, committit in plenaria Ordinis potestate. 36.   Abbatibus de Monte Sanctae Mariae et de Roseriis committit generale Capitulum, quatinus diligenter et debite se informent super commoditate et incommoditate venditionis cuiusdam domus sitae in Ledone Salinarii, per abbatem et conventum monasterii de Balerna, et prout repererint, in proximo generali Capitulo aut domino Cisterciensi referant. 37.   Provisori collegii de Vienna per generale Capitulum praecipitur, quatinus omni dissimulatione semota, pareat et obediat abbati de Sancta Cruce in his, quae concernunt regimen et reformationem dicti collegii, et quod ipse provisor una cum praefato abbate compellant per censuras Ordinis omnes et singulos abbates debentes mittere scolares, ad mittendum ad praefatum studium, in plenaria Ordinis potestate. 38.   Capitulum generale magno compassionis affectu considerans ruinam et paupertatem monasterii de Sancta Cruce in Austria propter guerras, sibi remittit et moderatur contributiones suas usque ad triennium ad sex florenos renenses, pro quolibet anno. 39.   Abbatibus de Fontibus et de Wardona in Anglia committit generale Capitulum visitationem et reformationem omnium et singulorum utriusque sexus, in provinciis Cantuariensi et Eboracensi, cum clausulis opportunis per dominum Cisterciensem addendis. 40.   Generale Capitulum, ob gravia detrimenta et onera guerrarum Allemaniae, misericorditer dispensat cum abbate Mulbronensi [Mulbronnensi], ut a missione studentis extra monasterium ex nunc usque ad biennium absolvatur et supportetur, secum etiam dispensando, ut pro una vice possit eligere confessorem qui eum absolvat a casibus generali Capitulo reservatis cum poenitentia salutari, et hoc idem beneficium suis religiosis semel impendere possit ; ulterius secundum *Benedictinam* sibi annuendo, quatinus in sublevationem onerum sibi et suo praefato monasterio importabilium possit vendere et alienare certa bona mobilia, iuxta tamen consilium et ordinationem abbatum de Schonauwia, et de Alba dominorum, quibus huiusmodi rei cognitionem committit generale Capitulum, in plenaria Ordinis potestate. 41.   Excambium factum, et passatum inter abbatissam et conventum monasterii monialium de Solismonte, Leodiensis dioecesis, ex una, capitulum et decanum et collegium Sancti Bartholomei in civitate Leodiensi, prout plenius in litteris super hoc confectis continetur, praesens generale Capitulum *secundum sui* formam et tenorem confirmat, ratificat et approbat. 42.   Tractatus, commutationes et conventus factos et factas per abbatissam et conventum de Soleriis et Ioannem Badrion burgensem de oppido Huyense, per abbates de Grandiprato et de Iardineto Capituli generalis commissarios, examinatos et examinatas, de quibus in litteris… *etc.* approbat. 43.   Generale Capitulum ordinat et praecipit et mandat abbati et conventui monasterii de Capella Thosan, quatinus si per commissarios, arbitros et amicabiles compositores in materia et causa decimarum, inter praefatum abbatem et conventum ac capitulum et ecclesiam Tornacensem mota… (*locus vacuus*) ab eorum sententia ad Curiam romanam appellent, ubi etiam sumptibus et expensis communibus provinciae in qua est situm ipsum monasterium de Capella, eiusdem processus prosecutio fiet cum favore et assitentia Ordinis et procuratione et sollicitatione procuratoris generalis Ordinis in eadem Curia romana ; executoremque huius diffinitionis ad supradicta, quoad quotas pecuniarum per abbates provinciae, si opus sit, tradendarum, abbatem de Dunis constituendo, in plenaria Ordinis potestate. 44.   Generale Capitulum cum magna animi displicentia considerans quorumdam abbatum desidiam et incuriam suis scolaribus tempore debito non mittentium, unde bursaria ipsius collegii apud varios creditores in multis pecuniarum summis est obligata, scolaresque huiusmodi occasione materiam discurrendi habent, districte et sub inobedientiae et excommunicationis poena praecipit et mandat abbatibus de Caroliloco et de Regalimonte, s. th. pr., ac provisori ipsius collegii, quatinus per censuras Ordinis, omni dissimulatione postposita, realiter et de facto compellant abbates Parisiis habentes et illuc destinare debentes ad mittendum praefatis suis scolaribus suas bursas et provisiones decentes pro toto anno, ne occasionem vagandi per civitatem Parisiensem et tempus perdendi habeant, et ne pecunias suas, sicut saepe compertum est, inutiliter exponant, cogantur etiam ipsi eorum abbates ad scribendum provisori summam pecuniarum quam eis mittunt aut ipsis tradunt, qui Parisiis destinantur, et ipse provisor easdem pecunias recipiet, fidelem computum ipsis scolaribus de earum pecuniarum expositione reddendo ; fiet autem huiusmodi coercitio expensis et sumptibus monasteriorum et abbatum ipsorum scolarium, ad quarum plenam refusionem per censuras Ordinis compellantur ; ordinatque insuper ipsum Capitulum, ut pensata diligentia et sollicitudine laboriosa servienti et vigilanti affectu moderni provisoris ipsius collegii in profectu morum et scientiae ipsorum scolarium, quamdiu ipse manserit provisor super quantitatem et bursas communes scolarium percipiat quolibet anno 20 flor. pro una bursa loco duarum, quas antiquitus solebat percipere ad supportationem onerum et expensarum, quas dietim pro conservatione honoris Ordinis et personarum facere cogitur, districteque scolaribus de dormitorio prohibetur, ne aliqua dissoluta iura noviter venientibus requirant, aut fieri permittant aut procurent, seu extremas in suis actibus dissolutiones faciant, de quibus rumor ad audientiam praesentis Capituli contra religiosae honestatis morem pervenit. 45.   Tractatum factum et passatum inter abbatem et conventum de Eleemosina, Carnotensis dioecesis, et Ioannem et Stephanum les Malevaux, mercatores Aurelianis commorantes, prout in litteris super hoc confectis… *etc.* approbat. 46.   Generale Capitulum committit domino Pontigniacensi, quatinus se diligenter informet super commoditate vel incommoditate cuiusdam tractatus inter abbatem et conventum de Bonoradio ex una, et Guillelmum Vannier agricolam et alios nominatos ex altera, prout in litteris… *etc.* si eum utilem *monasterio praefato* reperiat, ipsum confirmet… *etc.* 47.   Audita et cognita relatione ferventis et integrae devotionis et praepotenter commendatae iuvenculae Mariae de Houchyn ex illegitimo thoro procreatae, et per Sanctissimum Dominum nostrum Papam rehabilitatae, generale Capitulum ipsam benigne admittit et recipit, ad habitum et conversionem nostrae religionis in loco, quem ex suae devotionis affectu duxerit eligendum. 48.   Attenta paupertate graduatorum nunc in collegio Sancti Bernardi existentium, generale Capitulum retinet in eodem studio tamquam bene ad scientiam dispositos, morigeratos et meritos, usque ad gradum doctoratus inclusive, dummodo in moribus et scientia perseverando continuent, certos nunc nominatos et recommissos per provisorem et ceteros de consilio eiusdem collegii, videlicet de Camberone, de Claromonte, de Caricampo, secundum de Bella brancha, de Insula, de Mortuomari, de Morimundo, secundum de Boudelo, de Villa nova, de Pontigniaco, de Monte Sanctae Mariae, de Firmitate, de Savigniaco, de Alna, de Begar, de Maceriis, de Oratorio. 49.   Abbatibus de Caesarea et de Campo principum per generale Capitulum committitur, quatinus quam citius commodius poterunt, personaliter se transferant ad monasterium monialium Felicis vallis in Laudeshueta, Ratisbonensis dioecesis, et ibidem in plenaria Ordinis potestate visitent et reforment, quae visitanda invenerint et reformanda, realiter et de facto compellendo omnes et singulas eiusdem monasterii religiosas resignare et renuutiare [renuntiare ] vitalitia sua et peculia, et ne personae saeculares intrare valeant aut accessum indebitum ad eas habere, illas tamen faciant sub firmissima clausura, et abbatissam et confessorem dicti loci districte cogant ad eas sic manendum secundum formam et regulares Ordinis observantias. 50.   Abbatibus de Bolbona, s. th. pr., et de Fonte frigido coniunctim committitur per generale Capitulum, quatinus quam cito commodius poterint, se transferant ad monasterium de Bello loco Ruthenensi, et ibidem visitationis et reformationis officium exercentes se diligenter informent de moribus, vita et religione abbatis praedicti monasterii, et qualiter observat et observari facit puncta cartae visitationis sibi factae per dominum tunc Morimundi et modo Cisterciensem, et si eum reperiant culpabilem, puniant et corrigant, etc. usque ad depositionem inclusive, in plenaria Ordinis potestate ; eidem monasterio in casu vacationis de persona Ordinis sufficienti et idonea, electione canonica praemissa, aut alias debite secundum papalia et Ordinis statuta providentes. 51.   Tractatum passatum et initum et factum inter abbatem et conventum monasterii Beatae Mariae de Firmitate, Cabilonensis dioecesis, et Ioannem Loppin et Ioannetam eius uxorem, Belnae commorantes, et eorum liberos, prout in litteris, *etc.* approbat. 52.   Ad idem, pro eisdem dominis abbate et conventu cum Hugone Radondeaut, mercatore, cive Cabilonensi et Stephaneta eius uxore cum liberis, etc. 53.   Generale Capitulum non sine gravi mentis displicentia considerans quorumcumque perversorum monachorum cordis duritiam et obstinationem, qui spretis statutis, regulari Ordinis observantia et diffinitionibus pluribus annis super hoc editis, dissolutissimi in habitu vel cum diploidibus, caligis nigris, biretis rubeis etiam discoopertis, sotularibus rostratis, ceterisque habitibus varii coloris inverecunde contra Ordinis disciplinam incedunt, praecipitur omnibus Ordinis abbatibus, ut quicumque tales invenerint huiusmodi inordinatos habitus gerentes, omni dissimulatione semota, eis removeant et in eleemosinam pauperibus exponant ; prohibeant etiam iidem abbates et caveant, ne suos religiosos talibus vestibus inordinatis aut biretis discoopertis uti permittant, et suis servitoribus et familiaribus, ne intrando Cistercium tempore Capituli, aut quocumque tempore cantent, aut disputationes faciant, sed honeste et composite se habeant ; ulterius priori et suppriori Cistercii mandando et iniungendo, quatinus quoties tales in Cistercio repererint ac omnes apostatas, amotis, ut praemittitur, talibus dissolutis habitibus, pertinaces et apostatas huiusmodi carceribus mancipent. 54.   Super materia et facto appellationis emissae ad praesens generale Capitulum per religiosas abbatissam et conventum monasterii monialium Beatae Mariae de Marqueta, Tornacensis dioecesis, appellantes ab abbate de Iardineto, commissario domini Claraevallis, patris abbatis eiusdem monasterii, propter iniurias et gravamina sibi, ut asserunt, per ipsum illatas et illata, praefatum Capitulum ipsius causae, et omnium inde secutorum cognitionem, decisionem et terminationem vocatis partibus secundum antiqua et hactenus observata regularia nostri Ordinis statuta, eidem domino Claraevallis committit in plenaria Ordinis potestate ; eidem abbati de Iardineto nihilominus inhibendo, ne in praeiudicium huiusmodi appellationis, lite pendente, aut alias aliquid indebite intentet, aut innovet seu innovari faciat, permittat aut procuret, nec potestatem saecularem requirendo praefatas abbatissam et religiosas coram quocumque iudice, qui non sit de Ordine, trahat, tractet, seu alias indebite molestet, sub excommunicationis, inobedientiae et gravis punitionis poena. IUDICES 55.   Abbatibus de Longovado et de Albaripa, tam coniunctim quam divisim, praesens generale Capitulum committit, quatinus omnes et singulas Ordinis personas utriusque sexus, et earumdem monasteria, seu quaecumque loca, quas et quae per testes fide dignos, litteras obligatorias, acta seu alia legitima documenta invenerint domino Claraevallis, eiusdem conventui, singulis religiosis aut monasterio suo debite teneri obligatas sive obligata esse, sive quaecumque eorum bona detinentes, aut indebite occupantes, tam in pecuniarum summis, redditibus, seu quibuscumque aliis bonis aut debitis, ad eisdem plenarie, realiter et de facto satisfaciendum astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 56.   Ad idem, abbatibus de Regalimonte, s. th. pr., de Vallibus Sernay et de Valle Beatae Mariae, Parisiensis, Belvacensis dioecesium, et eorum cuilibet per se et in solidum, pro abbate et conventu Beatae Mariae Caroliloci, Silvanectensis dioecesis. 57.   Ad idem, pro abbatissa de Lilio Nostrae Dominae, Senonensis dioecesis, abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., de Valle Beatae Mariae et de Vallibus Sernay, divisim et cuilibet in solidum. 58.   Ad idem, pro provisore, cellerario et ceteris scolaribus collegii Sancti Bernardi Parisiensis, abbatibus de Caroliloco, de Regalimonte, s. th. pr., de Valle Beatae Mariae, et de Vallibus Sernay, et eorum cuilibet per se et in solidum. 59.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Waisseyo, priore monasterii de Roseriis, ad sopiendum et fine debito terminandum quamdam controversiam inter ipsum abbatem Trium fontium, abbatibus de Bullencuria et de Altofonte, eidem abbati Trium fontium per censuras Ordinis praecipiendo et prohibendo, ne personas quascumque regulares Ordinis trahat coram aliquo iudice, qui non sit de Ordine nostro. 60.   Ad idem, pro fratre Ioanne Fournier, nuper monasterii de Lanneyo abbate, super litteris suae pensionis contra modernum abbatem dicti loci, domino Claraevallis, s. th. pr., et abbati de Longoponte, et eorum cuilibet per se et in solidum. 61.   Ad idem, pro abbate et conventu de Rigniaco, domino Pontigniacensi et abbatibus de Fonteneto et de Quintiaco, et eorum cuilibet per se et in solidum. 62.   Ad idem, pro abbate et conventu monasterii de Caritate, abbatibus de Aceyo, s. th. pr., de Caroloco et de Bitania, et eorum cuilibet per se et in solidum. REHABILITATIONES 63.   Ad instantiam et humilem supplicationem abbatis de Frigido monte, Belvacensis dioecesis, cum fratre Ioanne Sigard, religioso professo eiusdem monasterii, per praesens generale Capitulum misericorditer dispensatur, ut non obstante inhabilitate ac infamiae nota, quam ultra triennium sibi per viaticum dicti abbatis sui extra monasterium vagando et manendo incurrit, ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces et officia, abbatiali dignitate seclusa, promoveri valeat. 64.   Ad idem, pro fratre Tossano de Duaco, religioso professo eiusdem monasterii, qui illicentiatus, non dimisso tamen habitu regulari, pluribus diebus fuit et mansit extra monasterium praedictum. 65.   Ad idem, ad supplicationem abbatis Caroliloci pro fratre Ioanne de Sancto Patusio eiusdem monasterii religioso expresse professo, qui relicto castitatis per votum promissae freno, lascivias carnis insequendo pluries in vitio incontinentiae deprehensus fuit, super quo tamen impositam salutarem egit poenitentiam. 66.   Ad idem, pro fratre Philippo Rousseti, religioso monasterii Maceriarum et nuper priore Penthemont, etc. de carnis contagio sufficienter convicto. 67.   Ad idem, pro sorore Antonia de la Court, nuper abbatissam de Curia Nostrae Dominae, Senonensis dioecesis, in contagio carnis deprehensa, puerperio iteratis vicibus inde secuto. 68.   Ad idem, pro sorore Perina Lesthallate, religiosa monasterii de Ponte Nostrae Dominae, Meldensis dioecesis, quae contra nostrae religionis sacra instituta, magnam rebellionem contra dominum Cistercii, patrem abbatem eiusdem monasterii, ibidem visitantem committendo a sua iusta ordinatione ad curiam Parlamenti appellavit. 69.   Ad idem, pro sorore Ioanna Drouyne, religiosa monasterii Beatae Mariae de Maloduno, regalis alias, et quae dimisso suae Professionis regulari habitu, ipsum monasterium de nocte exeundo ultra octo dies, cum duobus viris laicis apostatavit, vitium carnis in quo tunc et alias pluries deprehensa fuit committendo. 70.   Ad idem, cum fratre Ioanne Frouert, religioso monasterii de Fonteneto, Eduensis dioecesis, qui propter symoniam ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii promotus, et ideo per generale Capitulum ab ea destitutus, ab ipsius Capituli sententia indebite appellaverat, abbatiali dignitate seclusa. 71.   Ad idem, pro fratre Ioanne le Marc, religioso de Recluso, eo quod per spatium novem dierum apostatavit, habitu tamen regulari non dimisso. 72.   Ad idem, pro fratre Ioanne Granart, religioso Beatae Mariae de Valle Dei, quia violenter exivit carceres, et relicto habitu regulari mansit in saeculo per annum. 73.   Ad idem, pro fratre Gullielmo [Guillelmo ] Rose, alias monasterii de Barbereyo professo, qui per quadriennium, habitu regulari dimisso, apostatavit per saeculum vagando. 74.   Ad idem, pro fratribus Martino de Leirs et Nicolao Dail, religiosis professis monasterii Villeriensis, Metensis dioecesis, de contagio carnis convictis, dignitate abbatiali seclusa. [DIFFINITIONES] SPECIALES 75.   Ad instantiam… *etc. ut in anno* 1462, n° 56. 76.   Per generale Capitulum… *etc. ut in anno* 1462, n° 57. 77.   Generale Capitulum committit domino Pontigniacensi, quatinus se diligenter et debite informet super contentis in quodam tractatu seu accordo passato inter abbatem et conventum monasterii de Quinciaco et Ioannem Richome et Clementiam eius uxorem, Ioannem Sirede, Margaritam eius uxorem, et Christianum, cui praesens diffinitio annectitur, si eidem monasterio utilem fore invenerit, confirmet et approbet, in plenaria Ordinis potestate. 78.   Provisionem quinque florenorum per dominum Cistercii in favorem studii concessam et assignatam fratri Ioanni Trovart, religioso professo et nuper electo monasterii de Fonteneto, cui praesens diffinitio annectitur, de consensu moderni abbatis eiusdem monasterii Fonteneti, tamquam iustam et rationabilem praesens generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat, praecipiendo eidem suo abbati, quatinus illam diligenter et sollicite persolvat, aut persolvi faciat in duobus terminis, videlicet mediam partem in festo Sancti Remigii et aliam mediam partem in Pascha ; huius praesentis diffinitionis domino Claraevallis, s. th. pr., magistro regenti, provisori et cellerario collegii Sancti Bernardi et eorum cuilibet in solidum executionem committendo, in plenaria Ordinis potestate. 79.   Generale Capitulum… *etc. ut in anno* 1462, n° 58. 80.   Generale Capitulum… *etc. ut in anno* 1462, n° 59. 81.   Capitulum generale… *etc. ut in anno* 1462, n° 8. 82.   Generale Capitulum… *etc. ut in anno* 1462, n° 10. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 83.   Electionem … *etc. ut un anno* 1462, n° 11. 84.   Ad idem, pro fratre Yvone Trousson, *etc. ut in anno* 1462, n° 12. 85.   Ad idem, pro fratre Iacobo de Fontanis… *etc. ut in anno* 1462, n° 13. 86.   Abbatibus de Iardineto et de Bullencuria… *etc. ut in anno* 1462, n° 29 ; *cui additur* : In casu vero quo alter ipsorum legitime praepeditus fuerit et circa praemissa vacare nequiverit, poterit alter ipsorum alium Ordinis abbatem secum vocare et assumere, qui pro terminatione huiusmodi negotii consimilem habeat potestatem. 87.   Abbati de Charitate… *etc. ut in anno* 1462, n° 31. 88.   Generale Capitulum attentis et pensatis rebellionibus, irregularitatibus, ceterisque criminosis defectibus fratris Guillelmi de Cultreyo, nuper monasterii de Castellione abbatis, per dominum Claraevallis propter huiusmodi sua demerita destituti et depositi a sua dignitate abbatiali, huiusmodi destitutionem et depositionem confirmat, ratificat et approbat, et provisionem, installationem et institutionem ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii factam per dominum Claraevallensem, s. th. pr., de persona fratris Iacobi de Tornaco, bacc. in th., religiosi professi de Claravalle, quem hodie in Diffinitorio idem Capitulum ex abundanti installavit, ipsum tamquam verum abbatem recipiendo et in veram et realem possessionem eiusdem monasterii, tam spiritualem quam temporalem, posuit, contumaces irregulares et excommunicatos declarando illos quatuor religiosos eiusdem monasterii professos, Walterum de Arenceyo, Iacquinum Laudin, Moreginum de Cortreyo et Petrum de Spincuria ad praesens Capitulum personaliter citatos, debite vocatos, expectatos, sed nec per se, nec per procuratorem comparentes, committendo in plenaria Ordinis potestate abbatibus de Theoloco, s. th. pr., et de Vallibus in Ornesio, quatinus quam citius commode poterunt se personaliter transferant ad ipsum monasterium et ipsos irregulares carceribus mancipent in eodem monasterio, aut alibi ubi securius et commodius poterunt, requisito et invocato auxilio potestatis saecularis et praesertim reverendissimi in Christo patris domini episcopi Verdunensis, bonum et honorem Ordinis plurimum zelantis. 89.   Praecipitur… *etc. ut in anno* 1462, n° 48. 90.   Generale Capitulum districte praecipit abbati de Fusniaco… *etc. ut in anno* 1462, n° 49. 91.   Abbatibus de Esrom et de Herivado… *etc. ut in anno* 1462, n° 60. 92.   Lamentabilem litteratorum… *etc. ut in anno* 1462, n° 7. 93.   Universis praesentes litteras… *etc. ut in anno* 1462, n° 61. 94.   Capitulum generale praecipiendo committit abbati de Lucella, patri abbati monasterii de Salem, et abbati de Capella, quatinus se informent super terris dictae abbatiae de Salem per guerras combustis, si sit utilitas dicti monasterii de Salem, quod dentur perpetuo vicinis rusticis pro illis excolendis et proventus aequales prioribus reddendis et solvendis, et ubi invenerint utilitatem dicti monasterii esse, id consentiant et auctoritate Capituli approbent et confirment. 95.   Capitulum generale vult et praecipit abbati monasterii Morimundi, quatinus auctoritate sua et privilegiorum Ordini a Sancta Sede Apostolica indultorum, quod monasterium Bellaevallis eidem immediate subiectum in spiritualibus et temporalibus, secundum dicti Ordinis statuta visitet, reordinet et reformet. 96.   Capitulum generale committit abbati de Alpibus, quatinus citius quam poterit, se ad monasterium monialium de Bons transferat, et se de differentibus et controversiis inter abbatissam et conventum dicti monasterii et abbatem et conventum Sancti Sulpitii se informet, et eisdem cognitis, illas auctoritate Capituli terminet et concordet, praecipiatque sub poenis consuetis eidem abbati, ne dictam abbatissam vel alias Ordinis personas coram iudicibus saecularibus trahat. 97.   Capitulum generale monet abbatem de Tribus fontibus sub poena depositionis, ne trahat et molestet quomodocumque, coram quibuscumque iudicibus saecularibus extra Ordinem, personas quascumque Ordinis nostri. 98.   Capitulum generale pro hac vice abbatem de Tribus fontibus de provisione in monasterio de Castellione sibi immediate subiecto fienda privat, praecipitque ne se de ea quomodolibet intromittat, nisi velit depositionis poenas sustinere. 99.   Capitulum generale praecipit abbati de Belloprato et sub poena depositionis iniungit, quatinus contenta in carta visitationis, et eius annexa per dominum Cistercii, cum abbatiali dignitate in Morimundo fungeretur, peracta quibus haec diffinitio annectitur, de puncto ad punctum et integro observet, et per sibi commissos observari et custodiri faciat, alias domino abbati Morimundi ordinat et praecipit, ut eos taliter puniat quod audientes terreantur, et abbas, ut diffinitum est, deponatur. 100.   Capitulum generale mandat et praecipit abbati et conventui monasterii de Fonte salutis, quatinus Petrum Peerner, monachum professum dicti monasterii, fratrem eorum in monasterio de Lucella incarceratorum, ne propter huiusmodi incarcerationem detrimentum animae suae consequatur, recipiant, et ut haec diffinitio effectum consequatur, idem Capitulum abbati dicti monasterii de Lucella in plenaria Ordinis potestate executionem committit. 101.   Ad idem, abbati et conventui monasterii de Albiniaco, quatinus fratrem Ioannem de Bellomonte, qui diu per saeculum vagans locum mansionis suae reperire non potest, unde magnum animae suae incurrit detrimentum, inter se recipiant, et ut id fiat plenarie, onus executionis abbati de Albis petris committit. 102.   Capitulum generale committit abbatibus de Lucella et de Capella Constantiensi, quatinus se personaliter transferant ad monasterium monialium de Bund, et diligenter se informent de rebellionibus et inobedientiis per moniales dicti monasterii factis abbati de Salem, patri abbati eiusdem monasterii de Bund, et illas secundum casuum qualitatem et quantitatem puniant et corrigant, in plenaria Ordinis potestate, etiam, si opus sit, ad hoc invocato brachio saeculari. 103.   Capitulum generale sub poenis inobedientiae et gravis punitionis praecipit fratri Yvoni Trousson, monasterii de Begario professo, se pro abbate de Claromonte gerenti, quatinus stet et resideat quamdiu fuerit Parisiis in collegio Sancti Bernardi, et se regulariter secundum statuta Ordinis reformet, taliter quod, ut nuper accidit, ab eo amplius dissolutionis rumor aures Capituli non irritet ulterius, sub poena excommunicationis eidem inhibendo, ne contra Ordinis privilegia et statuta quascumque personas regulares ipsius Ordinis coram quocumque iudice, qui non sit de Ordine, conveniat aut trahat, sique aliquas iam traxerit, totum revocet, annullet, revocarique faciat et procuret, praecipiendo abbatibus de Regalimonte, s. th. pr., ac provisori Sancti Bernardi Parisiis, quatinus ipsum ad praemissa implenda diligenter et debite per censuras Ordinis compellant, in plenaria Ordinis potestate. 104.   Capitulum generale mandat abbati monasterii Fontis regis, quatinus recipiat fratrem Ulricum Ottonis monachum dicti monasterii, nec patiatur repulsam. 105.   Capitulum generale reputat et tenet contumaces et excommunicatos fratres Nicolaum de Fintevilla, alias Ponart, per dominum Claraevallensem et Odoynum abbatem monasterii Palatii Beatae Mariae, Ioannem abbatem Sancti Leonardi, et Robertum dictum Beaupère, professum monasterii de Misericordia Dei per dominum Pontigniaci ad praesens Capitulum citatos, qui ibidem non comparuerunt. 106.   Tractatum passatum de alienatione redditus octo librarum parisiensium nuper facta monasterio de Pruliaco [Prulliaco ] per abbatem et conventum de Sacro portu, alias de Barbello, prout in litteris, etc… approbat. 107.   Capitulum generale committit abbati de Loco Sanctae Mariae visitationem monasterii monialium in Rubo Sancti Georgii Coloniensis, perpetuis temporibus exercendam. 108.   Attenta poenitentia, quam devote per longa tempora frater Nicolaus de Munster, professus monasterii de Sturzelbrum, tulit, ad preces abbatis sui, illum ad omnes Ordinis dignitates Capitulum generale rehabilitat. 109.   Ad idem, pro fratre Dominico, sacerdote professo monasterii Caritatis, qui bis ante eius sacerdotium et semel post, per saeculum in habitu saeculari, satis longo tempore apostatando, infamiam incurrit, seclusa dignitate abbatiali. 110.   Ad idem, pro fratre Pontio, professo dicti monasterii, qui per triennium, non tamen relicto habitu, celebrando, baptizando, aliaque sacramenta saecularibus ministrando, etiam apostatavit. 111.   Ad idem, inclusa dignitate abbatiali pro fratre Vincentio, professo monasterii Caritatis, qui cum esset monachus Theoloci, et pro quibusdam casibus sibi impositis in carcere detineretur, Campumlitum, proprium abbatem super sua innocentia et excusatione allocuturus, ipso carcere fracto clandestine et absque licentia perexit. 112.   Ad idem, seclusa dignitate abbatiali, pro fratribus Guillelmo de Villanova, et Nicolao de Lutra, professis monasterii de Bullione, qui apostatantes per mundum spatio duorum mensium vagati sunt. 113.   Ad idem, inclusa dignitate abbatiali, pro fratre Hugone Beruvelle, presbytero monacho monasterii de Nigrolacu, qui relicto habitu per mensem vel circa apostatavit. 114.   Ad idem, pro fratre Ioanne Iobelot, seclusa abbatiali dignitate, monacho monasterii Longivadi in ordine subdiaconatus constituto, qui per quinquennium, habitu regulari derelicto, seipsum diffamavit. 115.   Quia Capitulum generale dolenter intellexit monasterium monialium de Bonoloco in multis deformatum, et quod dicti monasterii moniales tunicas nigras sine scapularibus, et alios habitus irregulares portant, quod novitias per episcopum absque licentia patris abbatis benedici faciunt, quod abbatissa nec victum nec vestitum suis monialibus ministrat, quae ut haec sibi acquirant saepe apud parentes per quatuor, quinque aut sex menses inter saeculares astringuntur commorari, quod eadem abbatissa ad libitum sibi acquirit capellanos dissolutos, et signanter unum ultimate, qui inter eas multum dissolute se habuit, quod denique patri earum abbati, nec eius cartae visitationis secundum Ordinis morem compositae obedire voluerint, abbati monasterii de Benedictione Dei mandando idem Capitulum committit, quatinus sua et Ordinis potestate plenaria super praedictis et aliis, quae expedire videbuntur, dictas moniales, in capite et in membris, taliter reprehendat, increpet, corrigat et emendet, quod Deus et homines, ipsumque Capitulum contententur. 116.   Generale Capitulum praecipiendo committit abbatibus de Bolbona, s. th. pr., et de Mansiade in plenaria Ordinis potestate, quatinus compellant abbatem monasterii Francarum vallium, Nemaucensis dioecesis, ad solvendum quolibet anno summam 12 scutorum auri pro medietate provisionis et bursae fratris Ioannis Casaleti sui religiosi, pro manutenentia et continuatione sui studii in facultate theologiae et non alias in Universitate Avinionensi, et residuum provisionis procuret a suis parentibus dictus frater, qui taliter in gestu et moribus deinceps se gerat, quod sit irreprehensibilis, sicut decet religiosum et maxime studentem ad aliorum profectum ordinatum. 117.   Generale Capitulum praecipit et mandat districte abbati de Frigidomonte, Belvacensis dioecesis, quatinus attenta perversorum nequitita [nequitia ] et in malo perseverantia fratris Ioannis Morel, et Iacobi Larnoux, religiosorum sui monasterii, eorum alter verberator et comminator turbans pacem communem, ab omnibus ceteris timetur, alter vero austerus et superbissimus se abbati suo et ceteris praesidentibus humiliare dedignatur, nisi in brevi signa conversionis et emendationis in eis reperiat, eos strictis carceribus mancipet et retrudat, aut si expediens iudicet, eos ad alia Ordinis regularia monasteria destinet, non obstante sui patris abbatis absentia. 118.   Constitutiones, ordinationes, modumque vivendi per abbatem Lutzellensem pro sororibus laicis in Engental et conversis Ordinis Cisterciensis in conversando, conformiter compilatas, quibus constitutionibus haec diffinitio annectitur, Capitulum generale ratificat, confirmat et approbat. 119.   Capitulum generale dat auctoritatem de Walkenrede, de Rydageshusen et de Lapide Sancti Michaelis, omnes et singulos abbates Saxoniae, Thuringiae, Missenae marchiae, Franconiae, Westphaliae et partium stangnalium [stagnalium], plenarie eos per censuras Ordinis compellendi, ad defendendum libertates et privilegia Ordinis, quae in illis partibus a multis infringuntur, contribuant. 120.   Differens inter abbatem de Grandisilva, et abbates de Bolbona et de Gimondo, occasione collegii Tolosani motum, Capitulum generale eius terminationem domino Cistercii et aliis primis apud Divionem committit, in plenaria Ordinis potestate. 121.   Capitulum generale abbatibus de Cistercio, de Claravalle, de Theoloco, s. th. pr., de Moris, de Bullencuria et de Altofonte, et cuilibet per se et in solidum, omnes personas Ordinis et alias cuiuscumque conditionis, quae iocalia, bona mobilia, fructus et proventus, debita pecuniarum et alia quaecumque ad monasterium Trium fontium pertinentes seu pertinentia, citra reviscellationem per dictum Capitulum sententialiter factam abbatis eiusdem monasterii asportaverunt, detinuerunt, invadiaverunt, receperunt, aut quomodolibet a dicto monasterio alienaverunt, aut eidem abbati iniurias detulerunt, ad satisfaciendum, restituendum, et computationes reddendum et reliqua debita solvendum, summarie et de plano compellant, seu alter eorum compellat, in plenaria Ordinis potestate, invocando, si opus sit, ad hoc brachio saeculari. 122.   Attentis exactionibus quibus abbas et conventus de Alba dominorum aggravantur, illos de mittendo scolares ad studium per biennium dumtaxat excusat, datque illi potestatem suos subditos in foro conscientiae semel de casibus Capitulo generali reservatis absolvendi. 123.   Ad idem abbati monasterii de Bebenhusen. 124.   Capitulum generale dat potestatem abbatibus de Brunbach et de Schonaugia, cuilibet unum confessorem de Ordine eligendi, qui possint eos de omnibus casibus Capitulo generali reservatis pro hac vice absolvere, suosque etiam in foro conscientiae audiendi atque, ut dictum est, de eisdem casibus absolvendi. 125.   Attentis gravaminibus, quibus abbatissa et conventus de Belloprato iuxta Gerardimontem, propter guerras Flandriae adhuc subiacent, ut ab eis possint relevari, Capitulum generale redditus suos usque ad 30 vel 40 annos vel circiter, licentiam diminuendi concedit. 126.   Capitulum generale committit abbati Morimundi, quatinus viis sibi possibilibus recuperet monasterium quondam monialium dictum Rivus Mariae, alias Bruch, extra muros de Sirth, Trevirensis dioecesis, domino Cistercii et eius monasterio immediate subiectum, ibidem priorem instituat et installet, qui monachos ad divinum peragendum officium, secundum modum Ordinis, auctoritate Ordinis inducat, regulet et instituat. 127.   Attento quod abbas de Valeta dedit 80 regalia abbati de Obasina, patri abbati dicti abbatis de Valeta, pro victu et vestitu perpetuo ministrandis fratri Antonio, religioso praedicti monasterii de Valeta, Capitulum generale praecipit dicto abbati de Obesina, ut dictum monachum benigne recipiat et eidem, secundum promissa, necessaria ministret, quodque monachus ipse ad dictum monasterium immediate accedat. 128.   Quia illustrissimus princeps dominus dux Borbonii multum huic monasterio et Ordini devotus est, et precibus ipsius confidit et requirit in suis beneplacitis adiuvari, omnibus et singulis abbatibus monasteriorum Ordinis universi Capitulum generale iniungit et praecipit, quatinus prole legitima princeps hic et eius subditi valeant iucundari, missam unam solemnem de Spiritu Sancto devote faciant celebrari, ipsumque praeterea singulis eiusdem Ordinis monachis in suis orationibus singulariter recommisit. 129.   Commissionem in ultimo generali Capitulo concessam domino Morimundi, pro visitatione et reformatione omnium et singulorum monasteriorum in regnis et dominiis Hungariae, Bohemiae et Poloniae, ac in omnibus provinciis totius nationis germanicae, cuiuscumque generationis existant, et in Hispaniae, Arragoniae, Navarrae et Cataloniae partibus, et in tota sua generatione ubicumque existat, Capitulum generale innovat cum clausulis in eadem contentis, confirmat, roborat et approbat. [DIFFINITIO] GENERALIS 130.   Cum Ordo noster… *etc.* contributionem sex millium florenorum… *etc. ut in anno* 1449. * * * 131.   Nos, frater Hymbertus, abbas Cistercii, ceterique Diffinitores Capituli generalis, notum facimus universis, quod in eodem Capitulo generali die XIV*a* mensis septembris anno Domini M CCCC LX (XX) III° apud Cistercium celebrato, facta fuit quaedam diffinito, cuius tenor sequitur et est talis : Gloriosissimam Dei matrem virginem, totius nostri Ordinis advocatam et patronam cum dignis laudibus nostra fragilitas efferre non sufficit, cuius dignitas inestimabilis et pretium inappreciabile censetur, beatissimo patre nostro Bernardo dicente : Nullus in cœlo locus celsior nec in terris dignior utero virginali, ex quo Deus et homo prodiit. Quod quidem attendentes huius nostri sacri Ordinis primi fundatores et architecti tantae Virginis ardentissimo zelo succensi in eius laudem, reverentiam et honorem olim statuerunt et religiosissima devotione servaverunt, ut quotiescumque tam sacrae Virginis nomen gloriosissimum, tam in divinis laudibus quam aliis, proferretur et pronuntiaretur, ad instar cultus angelici per Gabrielem archangelum novae suae salutationis in ortu accuratissime impensi et exhibiti, omnes humiliter et devote inclinarent. Quae tam sacra et devota patrum religio per incuriam, negligentiam aut ignorantiam iamdiu in desuetudinem abiit, une fortassis sit et evenit, ut tam sacratissima Virgo a qua tam copiosa spiritualium dona noster sacer Ordo suscepit, ingratitudinibus et incuriis [in curiis ] irritata tanta perdema sicut, proh dolor, videmus, non immerito, nos labi permittat. His itaque meditationibus sanctis et devotis affectibus excitati, praesens Capitulum generale hac diffinitione perpetua statuit, ordinat et diffinit, quatinus quotiescumque in laudibus divinis, praedicationibus, sermonibus et aliis, dulce nomen Mariae proferetur, omnes et singulae regulares personae in honorem et reverentiam ipsius Virginis devote inclinent. Praeterea ad uberiorem [gratiae] portionem impetrandam, et ut ipsa Virgo piissima ab unigenito Filio suo singulis noctibus in pace in idipsum nos dormire et requiescere pro sua pietate nobis impetrare dignetur, hac eadem perpetua sanctione statuit idem Capitulum generale, ordinat et diffinit, ut in singulis monasteriis universi Ordinis, dum in completorio dicitur versus *Custodi nos Domine*, etc., certa campana pulsetur, ad cuius pulsum omnes et singulae Ordinis regulares personae ad ecclesiam veniant et devotissimum iucundissimumque ipsius misericordis, simae Virginis canticum, videlicet *Salve regina* omnes pariter congregati, exultantibus animis alacrique spiritu, devotissime decantent et persolvant, sicque iuxta sanctam regulam omnes simul compleant. Et hanc diffinitionem vult et praecipit idem Capitulum generale per omnes abbates et procuratores hic praesentes deportari secum, et quamprimum ad propria redierint suis conventibus et vicinis monasteriis Ordinis utriusque sexus publicari, intimari et facere observari. Datum sub sigillo Diffinitorum ipsius Capituli, anno, die, mense et loco supradictis.

Anno Domini millesimo quadringentesimo sexagesimo quarto, quartadecima die mensis septembris, apud Cistercium statuta sunt haec, in eiusdem Ordinis Cisterciensis Capitulo generali. 1.   Commendabilem et valde fructuosam domini Cisterciensis, s. th. pr., operam et sollicitudinem, quam pro recuperatione ecclesiae de Scardebourg in Anglia suo Cisterciensi monasterio ad opus partis expensarum Capituli pertinentis, apud serenissimum et illustrissimum regem Angliae, nobilissimosque eiusdem regis et regni proceres et conciliarios [consiliarios ] adhibuit, praesens generale Capitulum laudans et approbans cum benigna exhortatione ad perseverandum in huiusmodi prosecutione ecclesiae, eidem domino Cistercii benigne committit, quatinus per se vel per suos ad hoc deputandos huiusmodi materiam prosequi sic dignetur, quod tandem votivum deduci valeat ad effectum ; et praeterea omnes et singulos Ordinis abbates in praefato regno Angliae et partibus Walliae existentes, idem generale Capitulum attente monet et hortatur, quatinus ipsi tamquam veri Ordinis filii pro recuperatione et assecutione huiusmodi ecclesiae, quae pro ipsis et toto Ordine communis est, viriliter accincti suas vires, copias, fortunas et amicos exponere, applicare et exhibere non pigritentur, optimam mercedem a Deo et ab Ordine fructuosam reportaturi commendationem, venerabili patri abbati de Fontibus, s. th. pr., committendo, quatinus diffinitionem huiusmodi exhortatoriam singulis patribus abbatibus praememoratis per se aut per suos nuntios fideliter et incunctanter notificare et insinuare faciat et procuret. 2.   Sicut corpus naturale, mox ut fuerit acephalum, vita caret naturali, sic corpus mysticum absque capite vita carere dignoscitur politica, et ubi non est custos director aut rector, ibi confusa et inordinata sunt omnia ; cum itaque sicut ad praesentis Capituli generalis devenit notitiam, provisor collegii Sancti Bernardi Oxoniensis, qui caput, custos, director et rector eiusdem collegii censetur per totum anni circulum vel quasi a dicto collegio se absentet, et in proprio monasterio, in quo prioratus exercet officium continue vel quasi, resideat, sicque dictum collegium absque custode et studentes in eodem absque reprehensore agunt quod volunt, praesens generale Capitulum de remedio volens providere, abbati de Fontibus, s. th. pr., districte praecipit et mandat, quatinus praefatum provisorem ad continue residendum in dicto collegio, regiminique et directioni scolarium intendendum indissimulanter compellat, quod si noluerit, ipsum ab huiusmodi provisoratus officio privet et deponat, ac alium qui huiusmodi officio dignus sit, ordinet et instituat, in plenaria Ordinis potestate. 3.   Cum Ordo noster Cisterciensis sic a principio sit a sanctis patribus ordinatus et institutus, quod uniformitas in cantu, habitu, libris, ceremoniis ceterisque regularibus observantiis haberetur, ipsaque uniformitas quoad praemissa in omnibus pene regionibus, praeterquam in regno Angliae, perseveret, in quo tam abbates quam ceteras Ordinis personas regulares a forma regulari habitus aliquantulum recessisse, et formae venerabilium religiosorum Ordinis sancti Benedicti quodammodo se formasse videntur, praesens generale Capitulum ipsos abbates et religiosas Ordinis personas ad resumendum et deferendum formam habitus, quem instituerunt et dederunt primi patres nostri, salubriter inducere satagens, praefatos abbates et regulares Ordinis personas idem generale Capitulum benigne monet et hortatur, quatinus habitus regulares quos de cetero de novo fieri facient, formae habitus per capellanum domini Cisterciensis, abbati de Fontibus, s. th. pr., novissime derelictae, conformari et assimilari procurent, praefato abbati de Fontibus committendo, quatinus in proxima convocatione patrum eiusdem regni, huiusmodi Capituli generalis statutum publicare, notificare et observari facere non omittat. 4.   Res humanae vanitati et mutabilitati subiectae sicut aquarum more fluentium continue fluunt et volvuntur, ita congruis regularum et statutorum seclusis et retinaculis sedulo indigere noscuntur, licet itaque patres nostri exaltationem, augmentationem et multiplicationem litteratorum virorum in Ordine zelantes olim salubriter statuissent, ut scolares in studiis generalibus et praesertim in collegio Sancti Bernardi Parisiis studentes, post decursum certi et limitati temporis spatium, et non ante, ad gradus promoveri debuissent, quidam tamen, sicut ad praesentis Capituli generalis devenit notitiam, moderni eiusdem collegii studentes, statuti et ordinationis tam salubris immemores seu contemptores, ante tempus huiusmodi ad gradus promoveri molientes, quasdam scedulas fictas sibi affigi et testes subornatos et falsos, quibus mediantibus ad gradus ambitiose concupitos perveniant procurare et palam ante doctores et magistros sacrae facultatis theologicae, in non modicum Ordinis et personarum ipsius opprobrium et scandalum, adducere conantur. Quibus praesens generale Capitulum, prout sibi incumbit, de remedio cupiens opportuno providere statuit, ordinat et decernit, quod quilibet eiusdem collegii scolaris, priusquam ad quemcumque gradum, in facultate theologiae assequendum praesentetur, coram provisore magistro regente et ceteris de consilio eiusdem collegii personaliter compareat, suasque scedulas et testes secum apportet, adducat et praesentet, sicque visis et examinatis tam testibus quam scedulis huiusmodi, si sufficientes et veraces inveniantur facultati et magistris per dictum magistrum regentem, et non alias praesentetur, praefato provisori, magistro regenti et aliis de consilio idem Capitulum districtissime iniungens, ut praesens statutum, ordinationem et decretum de cetero inviolabiliter faciant et procurent observari, necnon et illud de iuramento baccalariorum licentiandorum, antequam ad licentiam cancellario Parisiensi praesentetur, in novella distinctione nona, capitulo septimo contentum. 5.   Sacrum et venerabile Sancti Bernardi Parisiensis collegium, quod est praecipuum decus et insigne speculum ac exemplar clarissimum ceterorum Ordinis collegiorum, venerabiles patres nostri memoratu dignissimo continuis favoribus et largifluis muneribus iugiter sunt prosecuti, hoc praecipue felicis recordationis Sanctissimus Papa Benedictus XII et reverendissimus quondam cardinalis Albus, qui tam solemnem et speciosam ecclesiam in eodem collegio inchoarunt, et ad perfectum quod nunc habet deduxerunt, multiplicibus et copiosis suis largitionibus augmentarunt et dotati sunt ; quorum imitatione et exemplo merito induci deberemus ad succurrendum et consulendum piis et compatientibus oculis indigentiae et paupertati eiusdem collegii tam solemnis, ex quo tot insignes viri, sicut totus mundus novit, prodierunt ; cuius fructus, redditus et proventus per calamitates varias et multiplices clades, pestes, guerras aliaque infortunia, quae plusquam quadraginta annis circa regiones illas viguerunt, adeo sunt diminuti et exiles effecti, quod vix ad necessariarum et quotidianarum reparationum conductionem sufficiant. Iam vero, sicut ad praesentis Capituli devenit notitiam, inclita Parisiensis civitas certum privilegium et mandatum a rege Franciae obtinuit pro reparatione et reductione cuiusdam aquaeductus seu alvei, per quem quidam rivulus ante guerras intrans ipsam civitatem, et suo transitu loca dicti collegii caenosa irrigans et mundans decurrebat ; quiquidem aqueductus seu alveus per obtrusionem ipsius rivuli plurimis fecibus, saxis, lignis et aliis immunditiis ad altitudinem non modicam diutino temporis successu impletus est, ipsum autem alveum evacuare et mundare pro portione et quantitate ipsum concernente, quae non parva est, ad ipsum collegium spectat, quod perficere absque personarum Ordinis pio iuvamine minime valeret ; quapropter idem Capitulum ex praemissorum consideratione eiusdem collegii necessitati ex corde compatiens eidem, per omne quod in ipso est, succurrere volens, omnes et singulos Ordinis abbates, abbatissas et ceteras Ordinis personas, idem generale Capitulum in visceribus Iesu Christi attente monet et hortatur, quatinus ad huiusmodi opus peragendum manus adiutrices eidem collegio favorabiliter et copiose porrigere, ac de bonis sibi collatis secundum possibilitatem suam conferre et largiri dignentur, sicque ipsum opus ad honorem et commendationem Ordinis, praefatique collegii commodum et profectum votivum valeat deduci ad effectum ; ut autem praenominati abbates, abbatissae et aliae regulares Ordinis personae ad tam pium opus tanto se liberaliores se reddant, quanto per hoc se viderint uberioribus gratiarum benedictionibus ab ipso generali Capitulo prosecutos, omnibus et singulis qui ad huiusmodi opus manus porrexerint liberales, praesens generale Capitulum concedit licentiam et facultatem eligendi confessorem de Ordine, qui pro semel ipsos et quemlibet ipsorum seu ipsarum in foro conscientiae dumtaxat absolvat ab omnibus et singulis sententiis, casibus et peccatis eidem generali Capitulo specialiter reservatis, dispensatque cum eis super irregularitate, si quam contraxerint, nisi talis foret irregularitas propter quam Sedes Apostolica merito foret consulenda. Datum etc. 6.   Licet religiosorum virorum et praesertim monachorum proprium officium sit plangere, maximeque deceat religiosos sacris litteris mancipatos omni virtute ceteris lucere, omnemque levitatem et dissolutionem morum maturitate et modestia comprimere et cohibere, nihilominus sicut praesens generale Capitulum veridicis relatibus didicit, quidam Ordinis scolares in collegio Sancti Bernardi Parisiis studentes, monachos se fore minime cognoscentes, festa nationum more dissolutorum et saecularium celebrare commessationibus et ebrietatibus indulgere, ludos, choreas cum lubricis et lascivis carminibus, musicalibus instrumentis, etiam cum indecentibus habitibus ducere, plurimasque dissolutiones et insolentias contra omnem nedum Ordinis sed etiam cleri honestatem exercere non verentur, quae sub dissimulationis velamine praesens generale Capitulum praeterire non valens, omnibus et singulis praefati collegii scolaribus tam praesentibus quam futuris, tam graduatis quam non graduatis, sub perpetuae emissionis a dicto collegio poena inhibet, ne de cetero praemissas dissolutiones, insolentias, commessationes seu quascumque ineptias, levitates et laetitias, quas more gentilium festa Bacchi et Veneris ritu barbarico celebrantium vulgariter festa vocant, celebrare, exercere seu frequentare praesumant ; provisori qui nunc est et qui pro tempore fuerit, idem Capitulum districtissime iniungens, quatinus contra facientes a praedicto collegio indissimulanter et indilate emittat, in plenaria Capituli generalis potestate. 7.   Generale Capitulum sufficienter informatum super inconvenientibus, periculis et scandalis, quae ex dimissione apertionis portae collegii Sancti Bernardi Parisiis, tempore refectionis, possunt emergere, volensque eisdem salubriter obviare, statuit et ordinat quod secunda porta eiusdem collegii utriusque refectionis tempore, per bedellum eiusdem collegii sollicite claudatur, clavesque dictae portae eisdem horis seu temporibus et de nocte per solum provisorem, aut in eius absentia suppriorem aut deputatum ab eis dumtaxat custodiantur. 8.   Acerbitatem et duritiam quorumdam abbatum Ordinis, qui suos scolares ad Parisiense studium saepius et sub gravissimis poenis moniti cum debitis et sufficientibus provisionibus mittere distulerunt et differunt, generale Capitulum diutius ferre non valens, omnes et singulos tales declarat in his scriptis sententia excommunicationis fore innodatos, eosque poenam dupli expensarum, quas ipsi studentes fecissent incurrisse, omnibus et singulis commissariis super compulsione missionis huiusmodi scolarium deputatis, in virtute salutaris obedientiae, et sub excommunicationis poena districtissime praecipiens et iniungens, quatinus suas praemissas commissiones, quas eis Capitulum confirmat, exsequendo, omnes et singulos sic per ipsos monitos et qui non miserunt, aut qui de sufficienti bursa suis scolaribus minime providerunt aut provident, excommunicatos palam et publice denuntient, ac tales in valvis ecclesiarum et aliis locis publicis affigant seu affigi procurent, et ne revocentur scolares, per generale Capitulum in eodem collegio retenti, sub eisdem censuris et poenis impediant, necnon ad solutionem huiusmodi dupli per omnes iuris et iustitiae vias, etiam cum invocatione auxilii brachii saecularis, si opus sit, viriliter et indissimulanter compellant et compelli procurent, in plenaria Ordinis potestate. 9.   Generale Capitulum ad hoc dignoscitur institutum ut omnis dissolutio, inhonestas et curiositas praescindatur et resecetur ; quapropter omnes et singuli tam abbates quam monachi, et qui nunc cum eis sint in ipso Capitulo convenientes in omni tam habitus quam gestus maturitate et honestate debent comparere, nihilque in eorum gestibus, habitibus et conversatione praesertim tempore illo debet apparere, quod possit offendere intuentes, quibus non obstantibus nonnulli tam abbates quam monachi et servitores in eorum habitibus et gestibus sunt tam incompositi et immaturi, quod ex eorum inspectione nihil praeter lasciviam carnisque petulantiam et dissolutionem potest reportari ; qua de re omnibus et singulis abbatibus et religiosis Ordinis per generale Capitulum districtissime prohibet ne in generalibus Capitulis amodo comparere audeant nisi in habitibus maturis et honestis, neque quoscumque servitores secum adducant, qui per suos habitus nimis comptos, decurtatos vel lascivos offendant vel ad vanitatem inducant intuentes. 10.   Reformationem et visitationem generalem omnium et singulorum monasteriorum Ordinis in regno Angliae et partibus Walliae consistentium, utriusque sexus et cuiuscumque generationis existant, venerabilibus patribus de Fontibus, s. th. pr., de Wardona et de Ioravalle monasteriorum abbatibus, in utraque Cantuariensi scilicet et Eboracensi provinciis ac partibus Walliae, tam coniunctim quam divisim, per dominum Cisterciensem, s. th. pr., iustis et rationabilibus de causis dum nuper ad ipsum regnum accessit, auctoritate generalis Capituli commissam, necnon venerabiles patres de Wobourna, de Ryevalle et de Regaliloco monasteriorum abbates contributionum collectores per ipsum dominum Cisterciensem in eisdem provinciis et partibus Walliae constitutos, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat, per hanc tamen diffinitionem commissioni seu diffinitioni Capituli generalis anno novissime lapso super reformatione eorumdem monasteriorum venerabilibus patribus de Wardona et de Gratiis iuxta turrim Londinarum monasteriorum abbatibus, in Cantuariensi provincia, tam coniunctim quam divisim datae, editae et concessae, non vult idem Capitulum in aliquo derogare, sed vult et decernit, quod ipsi de Wardona et de Gratiis huiusmodi reformationis officio gaudeant et utantur per tempus commissionis eisdem, ut praemittitur, altero anno concessae una cum aliis per praefatum dominum Cisterciensem de novo tam coniunctim quam divisim deputatis et institutis. 11.   Generale Capitulum committit abbati de Charitate, quatinus debite et diligenter se informet super controversia seu quaestione inter fratrem Ioannem Boneti de Lemer, dudum abbatem Montis Sanctae Mariae et Petrum Cordier de Fraxino, super quadam pecuniarum summa sibi per eumdem Boneti deberi praetensam, de qua idem Petrus in Capitulo generali supplicationem porrexit, et si per obligationem, testes fide dignos, aut alias debite invenerit dictum Ioannem Boneti eidem Petro obligatum aut teneri, ad plenam et totalem satisfactionem per omnes iuris sanctiones compellat, in plenaria Ordinis potestate. 12.   Abusivum et illicitum tractatum de domo seu grangia tardissime per abbatem et conventum de Misericordia Dei, Pictaviensis dioecesis, ad perpetuitatem tradita fratri Ioanni Coppelin, dudum eiusdem monasterii de Misericordia Dei professo et moderno abbati de Stella, Capitulum generale cassat, irritat et annullat, eidem fratri Ioanni Coppelin super iure hac occasione in ipsa domo praetenso perpetuum silentium imponendo et sub communicationis poena eidem districte praecipiendo, quatinus omnia et singula bona mobilia, cuiuscumque qualitatis aut naturae existant, quae promissione sui abbatis tempore suae promotionis possidebat, plene et integre restituat, et de ipsis veram et fidelem rationem moderno abbati et conventui de Misericordia Dei faciat, litterasque traditionis praedictae domus tradat infra duos menses a notificatione praesentis diffinitionis, omni appellationis obstaculo remoto, ipsi abbati de Misericordia Dei per censuras Ordinis inhibendo, ne de cetero tales tractatus, traditiones vel conventiones suis religiosis, contra Ordinis statuta facere praesumat, quinimo si quos vel quas fecerit, revocet et annullet. 13.   Ad vitandum nefandum proprietatis vitium et indebitum et ridiculosum modum tradendi domos seu firmas et grangias Ordinis et ad tollendum abusus varios super hoc hucusque perpetratos, praesens generale Capitulum sub poenis excommunicationis et depositionis districtissime inhibet omnibus et singulis Ordinis abbatibus et regiminum praesidentibus, et eorum cuilibet, ne quocumque colore quaesito suis religiosis aut aliis quibuscumque regularibus eiusdem Ordinis personis domos, grangias, firmas, seu quascumque suorum monasteriorum possessiones, ad vitam eorum seu ad perpetuitatem tradant ; sed si aliquos tales tractatus, conventiones, vel domos tradiderint, illico sine quacumque dissimulatione aut mora revocent, non obstantibus quorumcumque dominorum vel principum saecularium supplicationibus aut requestis. 14.   Generale Capitulum audita et attenta pertinacia et rebellione fratris Ioannis, abbatis de Sancto Leonardo, facta domino Pontigniacensi, commissario Capituli generalis, eidem fratri Ioanni districtissime et sub poena depositionis praecipitur, quatinus infra sex menses proxime immediate secuturos suo patri abbati seu visitatori omnes suas computationes de receptis e expensis sui monasterii reddat, et pro huiusmodi rebellionibus et inobedientiis eidem domino Pontigniaci factis frequentet omnes horas canonicas cum suo conventu per unum mensem et sit extra stallum abbatis, abbati de Moroliis committendo, ut praesentem diffinitionem executioni debitae demandet, et eum a sententia excommunicationis absolvat, si humilis et contritus requirat. 15.   Abbati Sancti Disibodi per generale Capitulum committitur, quatinus diligenter se informet de vita, moribus et emendatione sororis Annae Miewiert, conversae monasterii Sanctae Agnetis in civitate Moguntinensi, expresse professae, quae instigante humani generis inimico cum quadam satellite apostatavit, sed ad cor reversa emendationem promittens, ab abbatissa dicti loci repulsam patitur, et si eam contritam bonae voluntatis et emendatam reperiat, abbatissam dicti loci ad eius receptionem compellat, in plenaria Ordinis potestate. 16.   Abbati de Molinis per generale Capitulum committitur, quatinus si sororem Mathildem Vandineere receptam ad habitum conversae in monasterio de Parco dominarum, sic in servitio, ceremoniis et aliis necessariis ad ingressum religionis profecisse invenerit, quod meritis suis exigentibus ad religiosae professae habitum et statum disposita sit et digna, ad hoc abbatissam dicti loci hortetur, et quantum poterit inducat et ipsam benedicendo professam faciat, in plenaria Capituli generalis potestate. 17.   Considerata et examinata ad ingressum religionis nostrae devota affectione, moribus et vita laudabili sororis Ianetae Chouppet, novitiae in monasterio de Wastina, Capitulum generale misericorditer et benigne secum dispensat, ut non obstante illegitimatione, quam extra matrimonium nascendo contraxit, ad professionem et ceteros actus legitimos, honores, officia, dignitate abbatiali seclusa, recipi et promoveri valeat. 18.   Ad idem, pro fratre Chaudelam, novitio in monasterio de Valle clara, et ut possit et valeat secundum discretionem sui abbatis, et prout merita sua requirent, ad sacros ordines promoveri. 19.   Abbatibus de Savigniaco, de Bellabrancha, de Oratorio, de Campania et de Claritate, tam coniunctim quam divisim, per generale Capitulum committitur, quatinus se diligenter et debite informent super moribus, vita et conversatione fratris Ioannis Davoyne, religiosi de Claromonte, Cenomanensis dioecesis, de cuius scandaloso regimine, prout rumor ad aures praesentis Capituli dolenter pervenit, et si eumdem, ut fertur, instabilem, inobedientem, conspiratorem, intoxicatorem aut alias criminosum et suis superioribus aut fratribus minas inferentem, omni dissimulatione semota, eum graviter secundum casuum exigentiam, iuxta formam statutorum Ordinis, puniant et corrigant taliter quod timor poenae sibi a similibus perpetrandis meta existat, et ceteris transeat in terrorem, eumdem si sua exigant demerita, ad aliquod remotum monasterium, auctoritate Capituli generalis transmittendum, nonnisi eiusdem Capituli licentia reversurum. 20.   Abbati Uterinae vallis per generale Capitulum committendo praecipitur, quatinus fratrem Iacobum suum conversum, qui, ut fertur, maligno spiritu repletus, ab Ordine absolvi et uxorari diversis mediis procurat, in quocumque statu eum reperiat, incarceret et debite puniat et corrigat, in plenaria Ordinis potestate. 21.   Propter multitudinem agendorum et onerum monasterii de Insula Barrensi, et laudabilem recommendationem moderni scolaris eiusdem monasterii de Insula studentis in collegio Sancti Bernardi Parisiensis, generale Capitulum statuit et ordinat, et in virtute salutaris obedientiae, praecipit abbati de Sancto Benedicto, quatinus de cetero solvat medietatem bursae eiusdem scolaris, et ad hoc per censuras Ordinis et omnes iuris et iustitiae vias compellatur, in plenaria Ordinis potestate, executionem praesentis diffinitionis abbati de Vallibus in Ornesio committendo. 22.   Abbatibus de Aceyo, s. th. pr., et de Charitate per generale Capitulum praecipiendo committitur, quatinus quam citius commode fieri poterit, se ad monasterium de Roseriis personaliter transferant, et ibidem super veritate vel falsitate quorumdam articulorum contra abbatem dicti loci praesentatorum per promotorem causarum huius Capituli, per testes non suspectos et fide dignos, magis ad plenum se informent, et causam et materiam debito fine terminent, sententient et pleno iure diffiniant in plenaria Ordinis potestate, salva in omnibus iurisdictione domini Morimundi, de cuius consensu, auctoritate Capituli generalis pro hac vice dumtaxat, de novo abbate per electionem canonicam aut alias debite, si casus se offerat, poterunt providere. 23.   Generale Capitulum committendo praecipit abbati de Villereyo, quatinus fratrem Conradum de Haitoy, per dominum Morimundi auctoritate Capituli generalis ad dignitatem abbatialem monasterii de Castellione promotum et installatum, eamdem promotionem et omnia inde secuta confirmando et approbando, iterato et ex abundanti installet, illos religiosos dicti monasterii, qui eidem abbati nondum professionem fecerunt, per censuras Ordinis ad profitendum et humiliter obediendum compellendo, aut nolentes ad hoc alibi transmittendo, et alium sinistre et indebite intrusum ad sufficienter et debite eidem abbati rationem et computum reddendum de omnibus et singulis receptis et expensis per eumdem intrusum factis, et ut ad praefatum monasterium de Aureavalle, unde exivit, eumdem intrusum redire compellat, astringatque omnes et singulas eiusdem monasterii personas regulares devote et humiliter eidem abbati moderno profitentes et favorem praestantes, ab excommunicationum sententiis absolvendo, in plenaria Ordinis potestate. 24.   Generale Capitulum omnes et singulos tractatus, conventiones et pactiones contra formam statutorum et observantias Ordinis, per abbatem et conventum monasterii Pruliaci [Prulliaci], Senonensis dioecesis, cum quibuscumque personis saecularibus aut alias indebite absque licentia et consensu domini Cistercii, patris abbatis eiusdem monasterii vel Capituli generalis contractos, passatos et initos, cassat, annullat et revocat, praecipiens et mandans districte abbati moderno eiusdem monasterii Pruliaci [Prulliaci], ut per omnes iuris et iustitiae vias tales tractatus, conventiones et pactiones revocari faciat, et ad manus dicti monasterii et in pristinum statum reducat seu reduci faciat. 25.   Decisio et finalis appunctuatio controversiae seu querelae exortae in materia appellationis a sorore Elisabeth, abbatissa de Novobosco appellante ab abbate de Moris, commissario domini Claraevallis emissae ex una, et ipsum dominum Claraevallensem partibus ex altera, praesens generale Capitulum committit dominis abbatibus de Cistercio, de Pontigniaco et de Morimundo, et eis quos secum in Divione duxerint vocandos, in plenaria Ordinis potestate. 26.   Abbatibus de Fusniaco, s. th. pr., et de Laude per generale Capitulum committendo praecipitur et iniungitur, ut quantocitius et commodius poterunt, ad monasterium de Cambrone se personaliter transferant, et abbatem ibidem praetensum ad sibi ostendendum bullas et litteras apostolicas suae provisionis, illasque diligenter et debite perlegentes videant et considerant, si de tractatibus, conventionibus et pactionibus per religiosos dicti monasterii factis et passatis, expressa aut aliqualis fiat in eisdem bullis mentio, et prout melius expedire reperient, provideant et ordinent, in plenaria Ordinis potestate. 27.   Generale Capitulum renovat et confirmat commissionem anno praeterito domino Morimundi traditam in omnibus regnis et provinciis, et cum auctoritate ibidem declarata, postmodum plenius declaranda. 28.   Ad idem, pro domino Claraevallis, s. th. pr. 29.   Ad idem, pro domino Pontigniaci. 30.   Capitulum generale committit abbatibus de Altacrista et de Altaripa quatinus se personaliter se transferant ad monasterium de Tela, et informent se, si contractus passatus, factus et initus inter abbatem et conventum dicti monasterii de Tela et Petrum Peillet Perisoram, Nicodemum filium eius et Ioannem Dessanges, Vidricum fratrem eius, Petrum Guey et Uldricum de Volens fabrum, et secundum quod invenerint, referent vel mittant proximo generali Capitulo. 31.   Ad tollendum conturbationem et controversiam exortam occasione permutationis seu dispersionis monialium monasterii Sancti Remigii, Leodiensis dioecesis, et de Felici prato, generale Capitulum committit abbatibus de Iardineto et de Molinis, quatinus quamcitius commode poterunt, ad ipsa monasteria peronaliter [personaliter ] se transferant et diligenter et debite se informent, quis eorumdem locorum convenientior sit et aptior ad habitationem religiosorum et quid ad habitationem monialium, et prout melius invenerint faciendum, faciant et ordinent in plenaria Ordinis potestate. 32.   Abbati de Rippalta per generale Capitulum committitur, quatinus diligenter et debite per censuras Ordinis et in plenaria Capituli generalis potestate, per omnes iuris et iustitiae vias compellat abbatem de Casanova ad satisfaciendum magistro Bernardo Virdoti, Ordinis fratrum Beatae Mariae de Monte Carmeli, expresse professo et sacrae theologiae doctori, de summis 30 floren. renens. 8 ducat. et unius scuti, in quibus eidem dictus abbas Casaenovae, prout per cedulam suam, de qua legitime praesenti Capitulo constitit, est obligatus, prout et eidem de Rippalta constare poterit. 33.   Abbati de Monte Sanctae Mariae per generale Capitulum committitur, quatinus omni dissimulatione remota, viriliter et debite sub poenis excommunicationis compellat abbates de Stamedio et de Cheseriaco ad mittendum per ipsos duos et eorum monasteria coniunctim, infra festum Nativitatis Domini, unum scolarem Parisiis ad collegium Sancti Bernardi cum sufficientibus et decentibus provisionibus iuxta formam *Benedictinae*, alias praefato elapso termino ipsos et eorum officiarios excommunicatos et Ordini inobedientes palam et publice denuntiet, in plenaria Ordinis potestate. 34.   Ad idem, praecipitur abbati de Caritate contra abbates de Aceyo, s. th. pr., et de Roseriis coniunctim, infra praefixum terminum. 35.   Abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., et de Belloprato, Belvacensis dioecesis, et eorum cuilibet per se et in solidum, per generale Capitulum committitur, quatinus se debite et diligenter informent super vita et regimine fratris Petri… (*locus vacuus*) diaconi, religiosi professi monasterii Beatae Mariae de Frigidomonte, et si eum furem, criminosum et pluries in apostasiam incidisse, et in priorem et suppriorem dicti monasterii mortis exterminium comminantem et ad exsequendum per villagia et loca circumvicina discurrentem et obstinate incedere, aut alias contra suae vocationis statum damnabiliter vivere repererint, ipsum iuxta Ordinis statuta corrigant et puniant, etiam si sua exigant demerita ad aliquod remotum monasterium ipsum transmittendo, in plenaria Capituli generalis potestate. 36.   Abbati de Lubens per generale Capitulum praecipiendo commttitur [committitur], quatinus fratrem Paulum, religiosum professum monasterii de Grussaw, capiat et incarceret, *eo quod* citatus coram domino Cistercii ad purgandum se super amissione summae 30 flor. ungaricalium per eumdem, sunt fere duo anni, receptae ab abbate de Claratumba ad apportandum eidem domino Cistercii, veritatem huius rei diligenter et debite inquirat, et si eumdem Paulum reperire non valeat, citet ad proximum generale Capitulum fratrem Petrum tunc abbatem de monasterio Lubens, aut eumdem compellat ad satisfaciendum de dicta summa super praetensione, quam habet a praefato monasterio ; quodque ipse abbas de Lubens possit eligere confessorem de Ordine qui eum ab omnibus criminibus, peccatis et sententiis excommunicationis generali Capitulo reservatis pro semel absolvat, et simile beneficium suis religiosis etiam pro semel conferat, in plenaria Ordinis potestate. 37.   Abbatibus de Signiaco et de Bonofonte, et eorum cuilibet per se et in solidum per generale Capitulum committitur, quatinus diligenter et indilate per censuras Ordinis, et sub poenis in statuto Domini Benedicti Papae XII contentis, compellant abbates de Igniaco, de Longoponte et de Valle clara et eorumdem monasteria, ad mittendum Parisiis ad collegium Sancti Bernardi infra proximum festum Nativitatis Domini, cum debitis et sufficientibus provisionibus coniunctim propter cuiuslibet monasteriorum eorumdem inopiam, unum scolarem ad scientiae et litterarum ac morum acquisitionem dispositum, alioquin praefato temporis elapso termino, ipsos abbates ac eorumdem officiarios sententia excommunicationis fore innodatos palam et publice decernant et declarent, in plenaria Ordinis potestate. [REHABILITATIONES] Nota in omnibus istis rehabilitationibus excluditur dignitas abbatialis. 38.   Ad instantiam et humilem supplicationem abbatis de Longovillari, cum fratre Nicolao Bullin, monacho expresse professo eiusdem monasterii, per generale Capitulum misericorditer dispensatur ut non obstante inhabilitate ac infamiae nota, quam incurrit illicenciatus [illicentiatus ] exeundo limites monasterii praefati et ibidem pernoctando spatio quinque vel sex dierum, ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces, officia et dignitates, abbatiali seclusa, promoveri valeat et admitti. 39.   Ad idem, pro fratre Petri Caignart, religioso professo eiusdem monasterii, qui similiter illicentiatus exivit et pernoctavit extra ipsum monasterium. 40.   Ad idem, pro fratre Matheo Garsel, eiusdem monasterii professo, qui semel repertus est et visus in eodem monasterio cum muliere suspecta, et exivit per unam fenestram, multas rebelliones et inobedientias Ordini et suis praesidentibus faciendo. 41.   Ad idem, pro fratre Petro de Compendio, religioso monasterii Caroliloci, qui pluries praefatum monasterium illicentiatus exivit et semel condemnatus ad carceres in capitulo per abbatem suum, ire recusavit sine causa, et monasterium exivit. 42.   Ad idem, pro fratre Symone de Herbonies, religioso eiusdem monasterii, qui cum frequenti sine licentia monasterii exitu apostatavit, et fuit fugitivus, furtive accepto equo cellerarii eiusdem monasterii. 43.   Ad idem, pro fratre Roberto Gervand, religioso professo monasterii Beatae Mariae de Claromonte, Cenomanensis dioecesis, de contagio carnis notato et continua negotiatione vendendi et emendi, contra Ordinis statuta et de omnibus casibus usque ad praesens. 44.   Ad idem, pro fratre Philippo Charbonnier, eiusdem monasterii professo, et eisdem casibus, et in simili forma. 45.   Ad idem, pro fratre Petro de Lebare, religioso Beatae Mariae de Valloliis, qui suae salutis immemor, religionis habitu dimisso, per tres hebdomadas apostatavit. 46.   Ad idem, pro fratre Hugone de la Bunerie, eiusdem monasterii professo, qui semel per sex menses apostatando, illicentiatus praedictum monasterium, ubi Domino Deo promisit exsolvere vota sua, exivit et mansit. 47.   Ad idem, pro sorore Margareta Wielardin, professa monasterii Frauwental, in contagio carnis deprehensa et convicta, prole inde secuta. 48.   Ad idem, pro fratre Ulrico Heylpum, professo monasterii de Lucella, de contagio carnis convicto, fractione carceris et evagationis per mundum, absque licentia proprii abbatis. 49.   Ad idem, pro fratre Roberto Corrotiau, religioso professo Beatae Mariae de Castellariis, qui illicentiatus monasterium suum exiens longo tempore apostatavit, et in eadem apostasia celebrando se divinis officiis immiscuit. 50.   Ad idem, pro fratre Alberto, religioso professo monasterii de Bildhusen, qui illicentiatus monasterium exeundo apostatavit. 51.   Ad idem, pro sorore Stephaneta de Chissey, religiosa professa monasterii Beatae Mariae de Tard, de contagio carnis convicta, puerperio inde secuto. 52.   Ad idem, pro sorore Margareta Groszin de Pirkenfeld, quae diaboli instinctu in lubricum carnis prolapsa est, puerperio inde secuto. 53.   Ad idem, pro sorore Margareta Mariscalkin, religiosa professa monasterii de Camposolis, de carnis contagio convicta. 54.   Ad idem, pro sorore Agatha Freninerin, religiosa professa monasterii de Feliciprato, etiam de carnis contagio notata et convicta. 55.   Ad idem, pro sororibus Oda Le Vilain et Margarita de Bruxella, religiosis professis monasterii de Aquiria, de carnis contagio, puerperio exinde secuto, convictis. 56.   Ad idem, pro sorore Aleide, religiosa professa monasterii Beatae Mariae de Hispania, Ambianensis dioecesis, ut non obstante defectu natalium quem patitur, possit ad Ordinis actus legitimos, officia, dignitates et honores, abbatiali seclusa promoveri. 57.   Ad idem, pro fratribus Gasparo Stahel et Nicolao Huzler, religiosis professis monasterii de Waldsachsen, qui illicentiati ipsum monasterium exeuntes apostataverunt. 58.   Ad idem, pro fratribus Georgio Pictons et Ioanne Keylhotz, religiosis professis monasterii Beatae Mariae de Ebraco, qui diaboli versutia seducti, nocturno tempore per supra muros dicti monasterii exiverunt. 59.   Ad idem, pro fratre Eldelvino, religioso professo de Alba dominorum, qui in apostasia contraxit matrimonium. 60.   Ad idem, pro fratre Petro de Parisiis, religioso professo monasterii de Prulliaco, de carnis contagio semel dumtaxat convicto. 61.   Ad idem, pro fratre Martino, religioso professo monasterii Beatae Mariae de Clara tumba, qui in vitium carnis, instigante humani generis inimico, est collapsus. 62.   Ad idem, pro fratribus Conrado Philiberti et Ioanne Goswin, religiosis monasterii de Porta coeli, convictis de carnis contagio. 63.   Ad idem, pro fratre Henrico de Luxembourg, religioso monasterii de Fontemorum, qui apostatando et vagando per mundum, extra monasterium quinque annis mansit, etc. [ALIAE DIFFINITIONES] 64.   Capitulum generale accidenti fractionis brachii abbatis de Brunbach misericorditer compatiens, ipsum a via futuri proximi Capituli supportatum habet et excusat, sibi de gratia speciali annuendo, ut confessorem idoneum de Ordine, qui eum pro semel dumtaxat possit et valeat absolvere in foro conscientiae ab omnibus peccatis, criminibus et excommunicationum sententiis generali Capitulo reservatis, quodque simile beneficium etiam pro semel possit suis religiosis conferre. 65.   Capitulum generale praecipit fratri Ioanni de Laforest, religioso professo monasterii Beatae Mariae de Petris, quatinus dimittat et relinquat grangiam seu domum de Veillet, eidem monasterio pertinentem, grana et laboragia huius anni accipiendo et bona in eadem domo seu grangia existentia, parentibus suis pertinentia eisdem reddendo, dummodo quod ita constet, et vadat ipse de Laforest ad monasterium praefatum, ibidem regulariter vivendo et sibi per abbatem de victu et vestitu honeste ministretur et provideatur. 66.   Abbatibus de Ursicampo, de Laude, de Caricampo, de Vaucellis, et eorum cuilibet per se et in solidum, praesens generale Capitulum committit et praecipit, quatinus sub poenis excommunicationis indissimulate adstringant et compellant sororem Ioannam Warine, religiosam professam monasterii de Pratis prope Duacum, a multis diebus immemorem suae salutis et votorum ab ea emissorum, damnabiliter contra Ordinis et personarum honorem et bonam famam vagantem, ad dictum monasterium suae professionis redeundum et revertendum, et abbatissam dicti loci, si renuat, compellendum ad eamdem recipiendam, in plenaria Ordinis potestate. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 67.   Electionem, promotionem et installationem fratris Ioannis Bonsart de Belsomonte, monasterii Beatae Mariae de Belloprato, Tullensis dioecesis, expresse professi, ad dignitatem abbatialem praefati monasterii de Belloprato per dominum Morimundi, patrem abbatem eiusdem monasterii, prout in decreto… *etc*… confirmat. 68.   Ad idem, pro fratre Ioanne Duselbach, religioso professo monasterii Sancti Disibodi, Maguntinensis dioecesis, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii per abbatem Otterburgensem, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii. 69.   Ad idem, pro fratre Antonio Lecomte, religioso professo monasterii de Eleemosina, Aurelianensis dioecesis, in abbatem praedicti monasterii promotum per abbatem de Curia Dei, commissarium domini Cisterciensis, patris abbatis immediati eiusdem monasterii. 70.   Ad idem, pro fratre Petro Ganston de Fallone, religioso professo monasterii de Loco crescenti, alias de Tribus regibus, ad dignitatem abbatialem praefati monasterii per dominum Morimundi, commissarium a generali Capitulo deputatum. 71.   Ad idem, pro fratre Nicolao Peysser de Egra, religioso professo monasterii de Waltsassen, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii per abbatem monasterii de Volkolderode, patrem abbatem eiusdem monasterii. 72.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Speciosa valle, religioso professo monasterii de Schöntal, ad dignitatem abbatialem monasterii de Pomerio, alias Bomgarten, Argentinensis dioecesis, per abbatem de Novocastro, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii. 73.   Ad idem, pro fratre Gaspari, religioso monasterii de Novocastro, Argentinensis dioecesis, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii, per abbatem de Lucella, Basileensis dioecesis, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii. 74.   Ad idem, pro fratre Drocone de Edua, religioso professo monasterii Claraevallensis, ad dignitatem abbatialem monasterii de Bullencuria, per dominum Claraevallis, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii. 75.   Ad idem, pro fratre Symone Buchart, religioso professo monasterii de Bullencuria, in abbatem de Pietate Dei, per dominum Claraevallensem, commissarium domini Cistercii, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii. 76.   Ad idem, pro fratre Vincentio de Cabilone, religioso professo Cistercii, in sacra pagina baccalario, ad dignitatem abbatialem monasterii Prulliacensis per dominum Claraevallis, commissarium domini Cisterciensis, patris abbatis immediati eiusdem monasterii. 77.   Ad idem, pro fratre Guerardo Haytoy [Conradus de Haitoy, supra n° 23], religioso de Aureavalle, ad dignitatem abbatialem monasterii de Castellione, per dominum Morimundi, commissarium Capituli generalis, ac omnia per ipsum ibidem facta approbando et praecipiendo omnibus et singulis eiusdem monasterii religiosis sub poenis excommunicationis et carceris, ut eidem abbati humiliter et devote obediant, tamquam suo patri spirituali, praecipiendo omnibus Ordinis abbatibus, quatinus ubicumque ipsos rebelles et inobedientes invenerint, strictis carceribus mancipent, in plenaria Ordinis potestate. 78.   Ad idem, pro fratre Guillelmo de Puligneyo, religioso professo monasterii Cisterciensis, in abbatem de Longovado, per abbatem de Fusniaco, s. th. pr., et de Albaripa, commissarios domini Claraevallis, patris abbatis immediati eiusdem monasterii. 79.   Ad idem, pro fratre Vito, religioso monasterii de Alderspach, Pataviensis dioecesis, [in abbatem dicti monasterii], per abbatem Eberbacensem, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii. 80.   Ad idem, pro fratre Iacobo de Tornaco, religioso Claraevallis, in priorem de Gratia Nostrae Dominae, quondam monialium monasterio, per dominum Cisterciensem, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii. 81.   Ad idem, pro fratre Hugone Debardia, religioso professo monasterii de Caduino, ad dignitatem abbatialem monasterii de Gondonio, per abbatem de Caduino, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii. IUDICES 82.   Abbatibus de Regalimonte et de Valle Sanctae Mariae et de Vallibus Sernay, et eorum cuilibet per se et in solidum, tam coniunctim quam divisim, praesens generale Capitulum committendo praecipit, ut omnes et singulas utriusque sexus Ordinis personas, tam abbates, abbatissas, quam eorumdem conventus et monasteriia [monasteria], quos et quas per testes dignos, instrumenta, litteras, acta, obligationes, seu alia quaecumque documenta invenerint abbati et conventui monasterii Caroliloci, Silvanectensis dioecesis, aut singulis eiusdem loci personis, debite teneri et obligatos seu obligatas esse, in quibuscumque pecuniarum summis seu aliis reditibus, aut quibuscumque bonis aut debitis, seu ea iniuste detinentes, ad eisdem plenarie, realiter et de facto satisfaciendum astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 83.   Ad idem, pro priore de Gratia, abbatibus de Claravalle, de Caroliloco, s. th. pr., de Ioyaco et de Lanneyo. 84.   Ad idem, pro provisore, cellerario, bursario, ceterisque officiariis et scolaribus collegii Sancti Bernardi Parisiis, abbatibus de Caroliloco, Silvanectensis dioecesis, s. th. pr., de Regalimonte et de Valle Nostrae Dominae, tam coniunctim quam divisim. 85.   Ad idem, pro domino Claraevallensi, s. th. pr., et suo monasterio, abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., de Igniaco, de Moris et de Longovado, tam coniunctim quam divisim. 86.   Ad idem, pro abbatissa et conventu de Vitriaco, abbatibus de Igniaco et de Pietate Dei. 87.   Ad idem, pro abbate et conventu monasterii de Caritate, abbatibus de Aceyo, de Theoloco, s. th. pr., et de Caroloco, tam coniunctim quam divisim. 88.   Ad idem, pro abbate et conventu de Pruliaco [Prulliaco], abbatibus de Caroliloco et de Regalimonte, s. th. pr., et de Ioyaco. 89.   Ad idem, pro abbate et conventu de Belloprato Tullensi, domino Morimundi et de Villerio monasteriorum abbatibus. 90.   Ad idem, pro abbate et conventu de Ioyaco, abbatibus de Prulliaco, de Valle lucenti et de Caroliloco, s. th. pr., tam coniunctim quam divisim. [DIFFINITIO] GENERALIS 91.   Cum Ordo noster… *etc.* contributionem sex milium florenorum… *etc. ut in anno* 1449. [ALIA DIFFINITIO] 92.   Capitulum generale committit abbati de Claratumba auctoritatem abbates totius Poloniae per censuras Ordinis compellendi, prout videbitur expedire, ut pro domo scolarium Ordinis in Cracovia construenda sufficienter et debite contribuant et quod possit omnia monasteria in maiori et minori Polonia visitare et ea in eorum utroque statu per se aut per alium aut alios sufficientem aut sufficientes et idoneos, quem vel quos ad hoc auctoritate praesentis diffinitionis deputare poterit, reformare, eidem similiter receptionem contributionum omnium et singulorum praedictorum monasteriorum in eisdem partibus existentium per se aut alios recipiendarum, ut illas ad ipsum Capitulum deferat aut transmittat, in plenaria potestate Ordinis committendo.

Anno Domini millesimo quadringentesimo sexagesimo quinto, quartadecima die mensis septembris, apud Cistercium, statuta sunt haec in eiusdem Ordinis Cisterciensis Capitulo generali. [DIFFINITIO] GENERALIS 1.   Omnes et singulos tractatus per abbates et conventus Ordinis quomodocumque contra ipsius Ordinis statuta, absque patrum abbatum vel Capituli generalis licentia speciali, passatos et initos, in praeiudicium et gravamen monasteriorum suorum, generale Capitulum cassat, irritat et annullat, ac nullius vigoris et efficaciae declarat. [DIFFINITIONES] SPECIALES 2.   Conceditur per generale Capitulum domino Claraevallis, s. th. pr., quatinus ipse aut suus procurator infra festum Nativitatis Beatae Mariae proxime futurum, de omnibus et singulis quae sibi debentur per Ordinem, in praesentia duorum abbatum nostri Ordinis debite et fideliter computet, cum domino Cisterciensi et cum receptoribus contributionum ipsius Ordinis. 3.   Capitulum generale committit abbatibus de Theoloco, s. th. pr., et de Charitate, quatinus debite et diligenter se informent de et super quodam tractatu facto per abbatissam et conventus monasterii monialium de Colungiis cum habitatoribus villagii de Campania, de quodam nemore nuncupato Legrantvalon, et id quod per debitam informationem invenerint, proximo generali Capitulo fideliter referant. 4.   Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum utriusque sexus in regnis et dominiis Hungariae et Poloniae, ac in omnibus provinciis totius nationis germanicae et partibus circumvicinis, cuiuscumque generationis existant, ac in Hispaniae, Arragoniae, Navarrae et Cataloniae partibus, et in tota sua generatione, ubicumque existat, domino abbati monasterii Morimundi, praesens generale Capitulum committit cum certis clausulis opportunis per dominum Cisterciensem postea declarandis. 5.   Omnes et singulos abbates Ordinis, qui ad praesens generale Capitulum suas excusationes miserunt, attentis viarum discriminibus, ipsum Capitulum hoc anno habet benigniter excusatos ; illi vero qui specialiter et pro certis excessibus citati non comparuerunt, contumaces, et ex nunc ad proximum generale Capitulum citantur, ad ea quae sibi tunc obiicientur personaliter reponsuri [responsuri]. 6.   Abbati de Salem committitur per generale Capitulum, quatinus quamcitius commode poterit, personaliter se transferat ad monasterium de Fonte regis, immediate sibi subiectum, ibidemque reformando, abbatem modernum contra formam et statuta Ordinis institutum deponat et admoneat, si commode fieri potuerit et sua exigant merita, vel alium nostri Ordinis sufficientem et idoneum instituat et ordinet, compellatque abbatem ipsius monasterii canonice institutum redire, eidem regimen spirituale et temporale, ut per prius, committendo. 7.   Attenta pergrandi paupertate bonorum temporalium monasterii Beatae Mariae de Monte iuxta Provinum, in quo in praesentiarum non sunt nisi duae aut tres moniales pauperrime mendicando viventes, generale Capitulum praecipit et mandat abbati monasterii Prulliaci, patri abbati immediato dicti monasterii, quatinus quam primum commode poterit, praefatis monialibus de aliquo nostri Ordinis monasterio monialium, in quo religiose et honeste vivere possint, provideat, unitque et incorporat dictum monasterium de Monte Sanctae Mariae praefato monasterio Prulliaci, ordinando et praecipiendo abbati eiusdem monasterii, quatinus ordinet unum ex suis religiosis ad ibidem bis vel ter ad minus in qualibet septimana missam pro intentione et remedio animarum fundatorum et benefactorum ipsius monasterii celebrandum, non tamen instituatur ibidem aliquis religiosus per modum prioris, sed tantummodo ad nutum et voluntatem sui abbatis, omnes quoque et singuli redditus, census et proventus ac alia omnia et singula bona ad dictum monasterium Beatae Mariae de Monte spectantia, de cetero pertineant praefato monasterio Prulliaci, in praemissis prius habito consensu domini nostri regis et ipsius monasterii fundatorum. 8.   Pie attentis et consideratis desolatione, paupertate et tenuitate reddituum et bonorum temporalium monasterii monialium Beatae Mariae de Monte iuxta Pruvinum, in quo paucissimae religiosae ibidem degentes ob tenuitatem et paupertatem ipsius monasterii vivere, victumque et vestitum habere, nisi ad modum mendicantium, minime valent, in dedecus et opprobrium ac contra formam et statuta Ordinis nostri, hinc inde sibi quaerendo et mendicando. Capitulum praemissis cupiens pro posse obviare districtissime praecipit et mandat abbati monasterii Prulliaci, patri abbati immediato dicti monasterii de Monte, ut quantocitius commode poterit, praefatis religiosis et monialibus, tam in capite quam in membris, de aliquo aut aliquibus nostri Ordinis monasterio sive monasteriis monialium, in quo sive quibus religiose et honeste vivere possint, provideat, praecipiens ipsum Capitulum sub poena excommunicationis abbatissis et conventibus, ad quos praedictae religiosae per ipsum abbatem Prulliaci transmitterentur, ut eas cum ceteris religiosis suis eisdem sufficienter providendo recipiant, ipsaeque religiosae sic transmissae per praemissum abbatem sub eadem poena et etiam carceris obediant, quod quidem monasterium Beatae Mariae de Monte, cum iam sit immediate subiectum dicto monasterio Prulliaci, praedictum Capitulum unit et incorporat tamquam membrum ipsi monasterio Prulliaci, ordinando et praecipiendo abbati ipsius monasterii Prulliaci, quatinus unum religiosum ad ibidem in qualibet septimana ad minus bis aut ter missam pro intentione et remedio animarum fundatorum et benefactorum ipsius monasterii de Monte celebrandum instituat et ordinet, non per modum prioris, sed solem ad nutum et voluntatem praedicti abbatis… *ut supra*. 9.   Volens Capitulum generale pio affectu providere personis ad scientiam dispositis, abbatibus de Ellancio, de Signiaco et de Aureavalle eiusdem Ordinis mandat, et in virtute salutaris obedientiae praecipit, quatinus annis singulis et temporibus debitis, absque dilatione provideant fratri Petro de Maceriis, professo eiusdem monasterii de Ellancio, ac in sacra pagina licentiato, de bursa competenti et talibus scolaribus conferri solita in Ordine, ita quod ipse abbas de Ellancio solvet medietatem et alii duo praenominati aliam medietatem, et ad impletionem huiusmodi diffinitionis eos compellent abbas de Caroliloco, s. th. pr., et provisor collegii Sancti Bernardi Parisiis, quibus tam coniunctim quam divisim, plenariam potestatem ad hoc conferimus, taliter quod planctus huiusmodi non veniat amplius ad aures Capituli praedicti, ne gravius indignetur. 10.   Abbati de Monte Sanctae Mariae per generale Capitulum committitur, quatinus diligenter et fideliter se informet de et super tractatu facto inter abbatem et conventum monasterii Caritatis, et Petrum Prevost et suos haeredes in traditione quarumdam vinearum, et si per informationem debite factam invenerit dictum tractatum fore utilem et necessarium dicto monasterio Caritatis, ipsum tractatum ac omnia in eodem contenta confirmet et approbet, in plenaria Ordinis potestate. 11.   Generale Capitulum difficultatem de esu carnium saepius ventilatam ad lucem deducere volens, multosque abusus in nonnullis nostri Ordinis monasteriis occasione huiusmodi esus carnium perpetratos de medio tollere cupiens, inhibet omnibus ipsius Ordinis regularibus personis utriusque sexus, ne de cetero utantur carnibus nisi secundum quod habetur in regula beati Benedicti et in privilegio Benedicti Papae XII, ita tamen quod in nullo monasterio sit aliqua diversitas in isto modo vivendi, sed omnes uniformiter vivant. 12.   Capitulum generale sub excommunicationis latae sententiae poena, fratribus Petro Papari, et Hugoni Rosar, temporale monasterii Locicrescentis tenentibus, praecipit et mandat, ut fratri Petro Gacon, alias Falon, abbati dicti loci, contributiones dicto monasterio suo pro hoc anno impositas, et pecunias quas ipse veniendo ad praesens Capitulum exposuit, tribuant atque restituant, quas quidem contributiones eis tribuat, quibus est ordinatum. 13.   Capitulum generale praecipit fratri Petro Gacon, alias Falon, abbati Locicrescentis, ut recipiat redditus, qui non sunt in dominio domini ducis Burgundiae situati, dicto suo monasterio pertinentes, ad suam et dicti monasterii utilitatem applicandos. 14.   Capitulum generale committit et districte praecipit provisori de Heidelberga, ut in Ordinis potestate plenaria omnes et singulos abbates, qui hactenus soliti sunt ad dictum collegium suos studentes destinare, amodo sub poenis et censuris Ordinis compellat cum sufficientibus provisionibus, pro Ordinis et suorum monasteriorum manutentione, honore et commodo, quomodolibet non omittant destinare. 15.   Capitulum generale de gratia speciali quittat et remittit abbatibus de Vallelucenti et de Barbello contributiones, eisdem pro hoc anno impositas, sui suorumque monasteriorum praesenti attento incommodo. 16.   Attentis guerrarum nunc urgentium turbinibus, quo generale Capitulum ad votum cuncta eidem praesentata nequit discutere, causam appellationis et processum prioratus de Penthemonte, contra fratrem Ioannem Douchin, monachum Bellibecci, agitatum, usque ad proximum generale Capitulum suspendit, qui processus integer tunc afferetur cum Dei auxilio terminandus. 17.   Capitulum generale cupiens semper malorum occasiones a sibi commissis depellere, districtissimis sub censuris Ordinis praecipit et mandat universis Ordinis monialibus, ne praesumant viros cuiuscumque status existant, etiam si parentes fuerint, osculari. 18.   Abbatibus de Ioyaco, de Altofonte et de Bullencuria, auctoritate Capituli generalis committitur, ut sub censuris Ordinis abbatem de Castellione inducant et compellant ad restitutionem pecuniarum, quas frater Iacobus de Tornaco, prior de Gratia, in prosecutione dicti monasterii Castellionis missionavit. 19.   Abbatibus de Altofonte et de Bullencuria per generale Capitulum committitur, ut in Ordinis potestate et auctoritate plenaria, priorem de Gratia inducant, et si necesse est ad refusionem pecuniarum compellant, quas eidem priori monasterium prosequenti cellerarius de Claravalle fraterna dilectione concessit. 20.   Capitulum generale toties graviter affligitur quoties aliqua in Ordine emergunt salutem animarum turbantia, verum cum ad aures ipsius devenerit fratrem Ioannem Porteasne, Locicrescentis depositum abbatem, ad auxilium brachii saecularis pro factis Ordinis absque causa recurrisse, et hoc constet contra papalia et Ordinis statuta esse factum, quo et temporale dicti monasterii irreparabili destructioni et ruinae appropinquat, et quod altius est dolendum, salus animarum, finis christianae religionis, heu ! ibidem impeditur, regularis disciplinae vitiatur, obedientia cassatur, continentia mergitur, et ut verisimile est, cum non sit vigil pastor, qui illic tranquille valeat super dominico grege debitas vigilias exercere, omnis virtus prope enervatur, et pro dictorum statutorum praesumptuosa transgressione, proh dolor ! ipse Porteasne papales et Ordinis sententias excommunicationis de facto dignoscitur incurrisse, ipsum excommunicatum publicat et declarat. 21.   Processum factum per abbatem monasterii Doberam, tamquam per patrem abbatem, in depositione fratris Nicolai, abbatis monasterii de Poplin et provisione fratris Pauli de Zillem loco sui, contra et praeter formam Ordinis et eius statuta, cassat, irritat et annullat ; at quia praedictus promotus, ut relatu fide digno constitit, est persona sufficiens, dignitatis abbatialis functione illum in dicto monasterio de Poplin de novo instituit et ordinat, verum abbatem acceptat, et in quantum in se est, confirmat, ratificat et approbat. 22.   Cum anno Domini 1463 a dicto Capitulo quoddam gratiosum subsidium pro Ordinis libertatum tuitione monasteriis monialium ipsius Ordinis rationabiliter impositum fuerit, et nonnulla monasteria monialium ipsius Ordinis nihil contulerint, abbati de Fonte salutis, s. th. pr., per generale Capitulum praecipitur, quatinus sub poenis et censuris Ordinis omnia et singula dicta monasteria, in plenaria Ordinis potestate, compellant certam rationabilem quotam seu summam persolvere, ex qua dicto Capitulo iustam tenebitur reddere rationem. 23.   Capitulum generale relinquit processum inter priorem de Penthemonte et Ioannem Douchin, religiosum et procuratorem de Bellobecco, agitatum ad manus abbatis de Monte Sanctae Mariae, eumdem processum proximo generali Capitulo in veritate relaturi, quos citat ad idem Capitulum secum quidquid super hoc amplius voluerint exhibere delaturos. 24.   Capitulum generale committit abbati de Purocampo, ut secundum Deum et eius conscientiam, per decennium a singulis abbatibus in partibus stagnalibus existentibus annuatim contributiones recipiat, quas et pro necessitate monasteriorum, praefato currente termino, absque praeiudicio Ordinis, diminuat, anno quolibet Capitulo transmittendas, *quos quidem* abbates in potestate Ordinis plenaria ut bini vel terni simul, quatinus si unus scolarem unum non valeat sustinere, saltem duo vel tres sustineant ad Universitates solitas scolares dispositos et decenter provisos transmittant, prout videbit expedire, diligenter inducat et compellat ; eosdemque abbates, quoties opus erit pro Ordinis et monasteriorum suorum utilitatibus, auctoritate praedicta congreget, quidquid ardui ibidem factum fuerit semper proximo Capitulo significaturus, quos et visitet singulis annis semel dumtaxat, et eorum subditos a casibus generali Capitulo reservatis absolvat, et super irregularitatibus eorum quemlibet, si necesse fuerit, dispenset, ceteras commissiones huic contrarias penitus revocando. 25.   Capitulum generale de speciali gratia dispensat cum abbate Igniaci, ut suos monachos sibi per abbatem Claraevallis et dominum episcopum Cenomanensem commissos et committendos, pro semel de omnibus casibus ipsi Capitulo reservatis possit et valeat absolvere, et novitios infra annum suae probationis, dummodo renuntiare voluerint residuo tempori et aetatem habeant legitimam, munus benedictionis impertiri. 26.   Tractatum passatum, initum et concordatum inter abbatem et conventum monasterii Cariloci ex una, et aliquos habitatores de Bugeyo partibus ex altera, super quodam prato eisdem habitatoribus per dictos abbatem et conventum assensato, tamquam iniuste contra *Benedictinam* et Ordinis diffinitiones et statuta factam, cassat, irritat et annullat ac nullius esse vigoris vel momenti declarat, praecipit tamen ut praefati habitatores, si opus sit et requiratur, de damnis et expensis, ut iuris erit, contententur. 27.   Capitulum generale committit abbatibus de Caroloco et de Caritate coniunctim, ut se ad monasterium Theoloci transferentes super quadam grangia ruinosa et eidem pertinentibus, quam abbas et conventus dicti loci pro sui utilitate, ut dicitur, nobili viro Ioanni de Ferrière tradere voluit in feodum, diligenter se informent, et ubi tractatum super hoc factum praedicto monasterio honorificum esse et utilem invenerint, vel alias, Capitulo futuro fideliter referant, ut quod iustum fuerit compleatur. 28.   Capitulum generale graviter ferens abusum quorumdam Ordinis priorum, certos prioratus tenentium, qui praesumunt novitios benedicere ; ut talis abusus propulsetur, praefatis prioribus sub poenis depositionis et ceteris Ordinis censuris districte praecipitur, ne talia amplius quomodolibet audeant vel praesumant, sed munus benedictionis suis impertiendum novitiis a suis patribus abbatibus aut eorum commissariis, abbatiali dignitate fungentibus, diligenter et humiliter procurent et requirant. 29.   Capitulum generale de speciali gratia concedit licentiam duorum mensium, a data praesentium incipientium, sorori Ioannae de Bassey, professae monasterii de Tardo, in quo spatio alicui abbatissae valeat profiteri, et sub ea Altissimo reddere vota sua, eam super diutina dilatione profitendi, quam ultra et contra Ordinis statuta nimium protelavit, misericorditer absolvendo. 30.   Capitulum generale de speciali gratia quittat et remittit abbati de Septem fontibus contributiones sibi a monasterio suo per duos annos impositas seu imponendas, gravi sui monasterii attenta necessitate. REHABILITATIONES 31.   Generale Capitulum misericorditer dispensat cum fratre Ioanne de Parisiis, monasterii Prulliaci, interveniente sui abbatis supplicatione, et non obstante inhabilitate quam incurrit monasterium suum egrediendo absque sui dicti abbatis licentia, per spatium quatuor dierum, habitu regulari temere dimisso, super quo poenitentiam sibi iniunctam humiliter peregit, ad omnes Ordinis gradus legitimos, voces, officia, administrationes et dignitates, abbatiali seclusa dignitate, promoveri valeat et admitti. 32.   Ad idem, pro fratre Vincentio, monasterii Caritatis professo, qui fractis carceribus adiit proprium abbatem apud Campumlitum exeuntem, excusationes super sua incarceratione eidem abbati dicturus. [cf. 1463, n° 111] ELECTIONES 33.   Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Ioannis de Lindenfels in abbatem monasterii Schonaugiensis, per abbatem monasterii Eberbacensis, ipsius monasterii Shonaugiensis immediate patrem abbatem, secundum statuta Ordinis et concilii Basileensis ordinationes, rite et canonice factam, prout… *etc*… confirmat. 34.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Burgundia electo et promoto ad dignitatem abbatialem in monasterio de Buxeria, per dominum Cisterciensem, eiusdem monasterii patrem abbatem. 35.   Ad idem, pro fratre Ioanne Volkini monasterii Deliberan [*Doberan*], electo et promoto ad dignitatem abbatialem ipsius monasterii de Liberan (*sic*), per abbatem monasterii Amelungisborne, patrem abbatem ipsius monasterii. 36.   Ad idem, pro fratre Roberto de Tornaco, ad dignitatem abbatialem monasterii Longipontis, per abbatem monasterii Caroliloci, s. th. pr., commissarium domini Claraevallis. 37.   Promotionem, institutionem et installationem de persona fratris Iudoci, monasterii in Waltsassen, in monasterio de Ezedluzen [*Sedlecio*] per abbatem praedicti monasterii in Waltsassen canonice factas, Capitulum generale approbat, ratificat et confirmat, et nihilominus praecipit praefato abbati Waltsassen, quatinus per omnes iuris et iustitiae vias compellat dictum Iudocum abbatem dicti monasterii ad onus sibi commissum suscipiendum, et dictum monasterium in utroque regimine bene et fideliter gubernandum, alium per religiosos ipsius monasterii sinistre et contra formam Ordinis dictum monasterium introductum expellendo. IUDICES 38.   Abbatibus de Cambrone, de Vaucellis, de Longovado, de Ygniaco, de Bullencuria, de Altofonte, et eorum cuilibet per se et in solidum, committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas Ordinis personas, tam abbates, abbatissas, quam religiosos et religiosas, quos et quas invenerint abbati et conventui monasterii Claraevallis in aliquibus pecuniarum summis vel in quibuscumque aliis debitis, obligatos et obligatas, ad debite solvendum per censuras Ordinis compellant, in plenaria Ordinis potestate. 39.   Ad idem, abbatibus de Caroliloco, de Regalimonte, s. th. pr., de Curia Dei et de Ioyaco, pro monasterio Prulliaci. 40.   Ad idem, pro collegio Sancti Bernardi, Parisiis, abbatibus de Caroliloco et de Regalimonte, s. th. pr., et de Vallibus Sernay. 41.   Ad idem, pro abbate de Pomerio, de Alba dominorum et de Novocastro ad cassandum omnes contractus illicitos, per praedecessorem suum, absque sui patris abbatis et Capituli generalis factos licentia. 42.   Ad idem, pro abbate de Mulbrunna, praedicti abbates. 43.   Ad idem, pro abbate de Caritate, abbatibus de Caroliloco, de Aceyo, s. th. pr., et de Monte Sanctae Mariae. [DIFFINITIO] GENERALIS 44.   Cum Ordo noster… contributionem sex millium florenorum… *etc. ut in anno* 1449.

 Anno Domini millesimo quadrigentesimo [quadringentesimo ] sexagesimo sexto, statuta sunt haec apud Cistercium quartadecima die mensis septembris, in eiusdem Ordinis Cisterciensis Capitulo generali. ORATIONES 1.   Pro beatissimo ac sanctissimo Domino nostro Domino… (*locus vacuus*) necnon… *etc. ut in anno* 1458. 2.   Praeterea pro christianissimo… *etc. ut in anno* 1461. 3.   Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.   Postremo pro felicis… *etc. ut in anno* 1449. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.   Cum Ordo noster… *etc.* contributionem sex millium florenorum… *etc. ut in anno* 1449. [ALIAE DIFFINITIONES] 7.   Generale Capitulum quorumdam religiosorum et religiosarum indevotionem et negligentiam dolenter considerans, qui honorem Sanctae Trinitati debitum, et per nostros sacros patres tam solliciter et devote observatum et exhibitum, ad omnes  glorias  psalmorum in media pausa ultimi versus, secundum diffinitiones antiquas assurgendo, non exhibent, ipsam diffinitionem renovando, omnibus et singulis abbatibus in virtute sanctae obedientiae mandat et praecipit, quatinus hanc tam salutarem et honestam observantiam irrefragabiliter continuari faciant, in plenaria Ordinis potestate. 8.   Cum iuxta saluberrima nostri Ordinis statuta, uniformitas, tam in habitu quam in modo vivendi, in ipso Ordine teneatur, et in nonnullis dicti Ordinis monasteriis conversi, etiam in uno et eodem monasterio, quandoque diversorum colorum habitus deferant ; generale Capitulum huiusmodi abusum tollere volens, singulis monasteriis Ordinis praecipit, ordinat et mandat, quod uniformitas in habitu teneatur ad exemplar conversorum Cistercii, videlicet quod deferant cappas, tunica, caputia et caligas panni grisei. 9.   Capitulum generale toties graviter affligitur quoties aliqua in Ordine emergunt salutem animarum turbantia ; verum cum ad aures ipsius devenerit fratrem Ioannem Porteasne, Locicrescentis depositum abbatem, sic indebite vivendo egisse, quod temporale dicti monasterii irreparabili destructioni et ruinae appropinquet, et quod altius est dolendum, salus animarum, finis christianae religionis heu ! ibidem impeditur, regularis disciplina vitiatur, obedientia cassatur, continentia mergitur, et omnis virtus prope enervatur, Ordinis sententias excommunicationis de facto incurrendo, ipsum excommunicatum publicat et declarat. (*cf. ann. praec. n° 20*). 10.   Generale Capitulum semper ad Ordinis honorem et manutenentiam et vehementer cupiens augere et multiplicare viros litteratos et doctos, qui ipsum scientia et doctrina illuminare valeant, renovat omnes et singulas commissiones ad compellendum abbates ad mittendum scolares Parisiis et ad alias Universitates, praecipiendo ipsis commissariis per generale Capitulum et dominum Cisterciensem, s. th. pr., deputatis et in futurum deputandis, per poenas et censuras in eisdem diffinitionibus et commissionibus contentas, ut diligenter et viriliter in his omnibus iuxta desiderium patrum Ordinis se acquittent, cum plenaria Ordinis potestate. 11.   Capitulum generale praecipit abbatibus de Tribus fontibus, de Igniaco, de Signiaco, de Valle clara, de Valle regis, de Ellancio, de Bonofonte, et ceteris abbatibus vicinis civitati Remensi, quatinus expensis communibus viriliter et exacte prosequantur et defendant quamdam exactionem dictam calceata, quam contra Ordinis privilegia incolae civitatis Remensis ab eisdem exigere et extorquere nituntur. 12.   Generale Capitulum toto cordis affectu et in visceribus Christi monet et hortatur omnes et singulas Ordinis regulares personas, utriusque sexus et cuiuscumque gradus, dignitatis aut praeeminentiae fuerint, in Remensi et Coloniensi dioecesibus constitutis, quatinus pietatis et misericordiae intuitu, ad reparationem et relevationem monasterii de Molinis, Leodiensis dioecesis, penitus et totaliter destructi, manus porrigant adiutrices, aliis vero christifidelibus eleemosinas ad huiusmodi pie conferentibus, suffragia Ordinis misericorditer impartitur. 13.   Capitulum generale non sine gravi cordis amaritudine audiens et informatum de horribili et enormi crimine fratris Ioannis Andrea, monasterii de Stolp, Caminensis dioecesis, qui diabolice et maligno spiritu motus, nocte mulierem fornicariam monasterium praedictum intrantem homicidium perpetrando interfecit, quod tamen, quia asserit se zelo bono et ad removendum scandalum Ordinis fecisse, et ad Ordinis correctionem humiliter confugit, misericorditer sibi poenam conspiratorum in *Libello Diffinitionum* contentam imponit, illum ad domum remotissimam videlicet ad monasterium de Campo principum transmittendo, poena conspiratorum per omnia puniendum, nunquam de cetero ad ipsum monasterium suae primae professionis, in quo casum commisit, de cetero reversurum, eiusdem monasterii abbati de Campo principum districte praecipiendo quatinus eum ad professionem recipiat et sancte ipsum vivere faciat. 14.   Capitulum generale non modicum scandalizatum super irregulari modo vivendi fratris Iacobi Daruti, dudum religiosi monasterii de Lioncello, qui in detrimentum et denigrationem honoris Ordinis per saeculum evagando, sine abbate et pastore damnabiliter vivit, qui potius regi quam regere indigeret, curam praesumit habere et regimen ecclesiarum seu capellarum saecularium, sacramenta ecclesiastica ministrare non verendo ; quapropter ipsum praesens generale Capitulum eidem fratri Iacobo, in virtute sanctae obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, districte praecipit et mandat, ut indilate et sine mora post intimationem praesentis diffinitionis, ad aliquod Ordinis regulatum monasterium se transferat, ubi professionem faciet, totaliter saeculum relinquendo, quod nisi diligenter fecerit, praecipitur sub eisdem poenis abbati Aquaebellae, quatinus hanc diffinitionem exsequendo ipsum strictis carceribus usque ad plenam satisfactionem mancipet et detineat, seu mancipari et detineri faciat, in plenaria Ordinis potestate. 15.   Cum necessitate urgente, religiosi abbas et conventus de Fusniaco, anno Domini 1463, die 5 iulii vendiderint abbati et conventui de Ursicampo unam pretiosam et pulchram crucem auream sumptuose factam et operatam, cum libertate eam infra triennium redimendi, si facultas adesset, quo tempore novissime elapso, propter guerrarum maxima impedimenta, dictam redemptionem facere dicti Fusniacenses non potuerunt, quia praedictus contractus in restitutione temporis ad redimendi facultatem limitatus et taxatus contra caritatem et Ordinis amicitiam fraternam esse dignoscitur, benevole Capitulum ipsum cassat, irritat et annullat, volens et praecipiens per censuras Ordinis dictis abbati et conventui Ursicampi, ut quoties ipsi de Fusniaco summam pro venditione dictae crucis receptam restituant, dictam crucem eisdem etiam reddere et restituere teneantur, omni dilatione semota, tali tamen conditione adiecta, ut nullo tempore ipsi de Fusniaco ipsam crucem alienare, aut extra manum suam ponere possint vel audeant. 16.   Viso et diligenter examinato processu depositionis fratris Georgii Le Bourgeois, nuper abbatis monasterii Beatae Mariae de Moris, per dominum Claraevallis, s. th. pr., patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii, factae, et appellationis super hoc ad hoc praesens generale Capitulum emissae, de qua se penitus et totaliter submisit eidem Capitulo et eius iurisdictioni, se referens processui domini Claraevallis super hoc facto, requirendo super suis forefactis misericordiam et veniam, ipsum generale Capitulum, matura deliberatione habita, sententiando declarat, diffinit et iudicat ipsum esse iuste et canonice depositum, eum tamen misericorditer recipiendo, rehabilitat ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia, dignitates, etiam abbatiali inculsa [inclusa ] dignitate, dummodo in contrarium huius diffinitionis de cetero venire non praesumat. 17.   Generale Capitulum pio considerationis intuitu pericula praevidens, quae saepenumero in abbatum electionibus contingere possunt, his pro viribus remedium apponere cupiens, abbati de Sancta Cruce concedit, ut in sua generatione dumtaxat electionibus praesidens, omnes et singulas personas Ordinis eidem subiectas absolvere et rehabilitare possit et valeat ad eligendum, electionis beneficium obtinendum active et passive, in plenaria Ordinis potestate. 18.   Generale Capitulum contentatur, consentit et dispensat cum abbate de Misericordia Dei, Pictaviensis dioecesis, quatinus possit et valeat se transferre et transire ad monasterium de Albigniaco, et modernus abbas de Albigniaco similiter se transferre possit et valeat ad monasterium de Misericordia Dei, ibique quilibet ipsorum possit et valeat exsequi et exercere omnia et singula quae pertinent ad verum ius dignitatis abbatialis, et ipsis, sicut praemittitur, translatis praecipit et mandat idem generale Capitulum invirtute sanctae obedientiae, et sub poenis excommunicationis, religiosis amborum monasteriorum, quatinus eis indilate, vere et humiliter obediant prout eorum quemlibet tangit et tangere poterit, et eis professionem regularem faciant secundum formam statutorum Ordinis ; executionem huius diffinitionis abbati de Stella committendo, in plenaria Ordinis potestate. 19.   Generale Capitulum propter abusus varios, rebelliones et inobedientias procuratori Ordinis factas et alias rationabiles causas, revocat licentiam datam fratri Dominico, monacho de Casamari, manendi in quocumque studio vellet, committendo ipsum in plenam iusrisdictionem [iurisdictionem ] et dispositionem ipsius generalis in Curia romana Ordinis procuratoris. 20.   Generale Capitulum transitum fratris Pauli Falco, nuper professi in monasterio de Populeto, ad monasterium Sancti Bernardi extra muros Valentiae, auctoritate apostolica factum, gratum habet et validum, inhibendo moderno abbati de Populeto, ne super hoc ipsum molestare aut inquietare audeat. 21.   Generale Capitulum quemdam tractatum per praedecessores moderni abbatis de Theoloco, s. th. pr., contra Ordinis statuta per praedecessores moderni abbatis de Theoloco, s. th. pr., contra Ordinis statuta et sine licentia patris abbatis et Capituli generalis, ac in praeiudicium dicti monasterii, et in fraudem ultra medietatem iusti pretii, factum cum quodam Ioanne Martini, cassat, annullat et revocat, in plenaria Ordinis potestate. 22.   Per generale Capitulum districte praecipitur domino Morimundi, quatinus omni dissimulatione semota, omnimodam diligentiam faciat ad manutenentiam scolaris de Insula, studentis in collegio Sancti Bernardi Parisiensis, et eiusdem moderni lectoris bibliae ordinarii, in plenaria Ordinis potestate. 23.   Cum fratres Ioannes de Vendogrio, de Villalonga, et Ioannes de Plancholis, de Belloloco monasteriorum expresse professi, super iure per utrumque praetenso ad dignitatem abbatialem praedicti monasterii de Villalonga, pure plene et totaliter se submiserint ordinationi, dispositioni et determinationi praesentis generalis Capituli, renuntiantes omni appellationi futurae super hoc fiendae, ac omni iuri et occasioni per utramque partem praetensis, viso eorum processu et diligenter examinato, attentis et visis per partes hinc inde productis ex quo bulla apostolica pro parte dicti de Plancholis impetrata et per eum in hoc processu producta, expresse continet, quod eidem de dicto monasterio provideatur conditionaliter, et sub his verbis in forma videlicet : dummodo tempore datae praesentium eidem monasterio canonice provisum non existat, et clare constat et apparet per abbatem de Bonofonte, eiusdem monasterii patrem abbatem de consensu conventus fuisse eidem monasterio de Villalonga provisum de persona praefati fratris Ioannis de Vendogrio, diffinit, statuit et sententiat ipsum Capitulum generale, quod ipsi de Vendogrio sit et maneat verus et indubitatus abbas praedicti monasterii de Villalonga, dictam suam provisionem, institutionem et installationem approbando, ratificando et confirmando, silentium perpetuum alteri parti, sub censuris Ordinis, imponendo, in plenaria Ordinis potestate. 24.   Abbati de Boheriis per generale Capitulum districte, in virtute salutaris obedientiae et sub aliis sententiis et censuris Ordinis praecipitur, quatinus omni dissimulatione postposita, contribuat et conferat portionem imbursationis scolaris de Vaucellis usque ad triennium, quod similiter et vice versa pro uno de suis pro tanto tempore facere tenebitur abbas de Vaucellis ; executionem huius diffinitionis abbati de Fusniaco committendo, in plenaria Ordinis potestate. 25.   Ad idem, pro abbate de Vallibus in Ornesio, praecipitur abbati de Caroloco, et ad idipsum compellat abbas de Belloprato Metensi. 26.   Generale Capitulum statuit et ordinat ut contributiones consuetae dari et ministrari provisori studii Tolosani distribuantur et tradantur magistro Iacobo Guichardi, moderno provisori eiusdem studii, in subventionem et sustentationem expensarum quas ibidem facit, praecipiendo abbati per dominum Cisterciensem, s. th. pr., deputato, quicumque ille fuerit, quatinus illas sibi tradat seu tradi faciat. 27.   Capitulum generale quemdam tractatum passatum et factum per religiosas abbatissam et conventum de Belloloco, alias de Viniagolo, super quibusdam terris quae sunt de mensa traditis sine licentia et auctoritate patris abbatis et Capituli generalis, tamquam contra Ordinis statuta factum, et indebite passatum, in fraudem et laesionem dicti monasterii, revocat et annullat in plenaria Ordinis potestate, abbatissae dicti loci in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena praecipiendo, quatinus hanc praesentem diffinitionem indilate debitae executioni demandari procuret. 28.   Cum Capitulum generale anno elapso contumacem et excommunicatum denuntiaverit et denuntiari fecerit fratrem Ioannem Porteasne, quondam abbatem monasterii Locicrescentis, idem Capitulum non intendit quod dicta contumacia sic in ipsum promulgata proveniat, aut in ipso locum habeat, occasione cuiusdam casus novitatis per ipsum alias ab officiariis illustrissimi principis domini ducis Burgundiae impetrati. 29.   Ordinationes in Angliae, per Ordinis reformatores ac ceteros patres in unum congregatis factas, generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat, dummodo statutum domini Cistercii, s. th. pr., de solutione contributionum teneatur, videlicet quod una pars in reparationem Oxoniensem et pro conservatione privilegiorum ipsius Ordinis in dicto regno Angliae, et altera tribuatur Capitulo generali, praecipiendo collectoribus ad hoc deputatis, quatinus abbates dictas contributiones post requisitionem factam solvere renuentes, excommunicatos palam et publice denuntient, in plenaria Ordinis potestate. 30.   Attentis grandibus criminibus et inhonesta vita fratris Dominici de Lainseys, prioris monasterii Bolbonae ad gradum doctoratus conscendere anhelantis in Universitate Tolosana, praesens generale Capitulum eidem inhibet sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus ad praefatum doctoratus gradum minime ascendere praesumat absque generalis Capituli expressa licentia, etiam abbati suo sub eadem poena inhibens ne hoc idem quoquomodo ipsi religioso permittat, ac rogans dominos doctores ipsius Universitatis, ut ad hoc minime ipsum admittant, cuius diffinitionis executio abbati de Candelio in virtute salutaris obedientiae committitur. 31.   Praesens generale Capitulum praecipit et mandat priori Beatae Mariae de Bella aqua, quatinus citissime redimat iocalia sive vasa argentea reliquiis plena, atque librum tertiam partem bibliae continentem per se impignorata, atque priori et prioratui de Gratia Beatae Mariae pertinentia ipsaque priori de Gratia restituat et ad hoc faciendum per censuras Ordinis, per abbatem Caroliloci, s. th. pr., viriliter compellatur. SENTENTIAE 32.   Cum controversia mota fuisset inter abbatissam monasterii de Wastina occasione decimae de Tardinghen ex una, et Margaretam Lenfousseyr partibus ex altera, visis, auditis et diligenter examinatis utriusque partis iuribus, generale Capitulum per suam diffinitivam sententiam statuit et ordinat, quod mediam partem praefatae decimae vel ipsius valoris praefatae Margaretae singulis annis, quamdiu vitam duxerit in humanis, habeat et percipiat, et reliqua pars praefato monasterio de Wastina similiter percipiet et habebit. Datum sub sigillo Diffinitorum dicti Capituli, in praesentia venerabilium et in Christo nobis carissimorum de Pontigniaco et de Claravalle, de Karoliloco et de Laude monasteriorum abbatum, necnon dilectorum fratrum Ioannis de Divione, provisoris collegii Sancti Bernardi Parisiis, Ioannis de Roma cellerarii de Claroloco, Mathei Achier cellerarii de Laude, ac etiam Ioannis Desbeaux capitanei de Gilleyo, magistri Ioannis Lamberti, Remigii de Brut et Gerardi de Zulpenes, die sexta decima. 33.   Nos frater Hymbertus de Cistercio, s. th. pr., Thomas de Pontigniaco, s. th. bacc. form., Philippus de Claravalle, s. th. pr., Guillelmus de Morimundo, s. th. lic., Ioannes de Sancto Bernardo iuxta muros Valentinos, s. th. pr., et in Curia romana nostri totius Ordinis procurator generalis, monasteriorum abbates, commissarii per generale Capitulum ad infrascripta specialiter deputati, virtute cuiusdam diffinitionis ab ipso generali Capitulo emanatae, cuius tenor sequitur in haec verba : Nos frater Hymbertus, abbas Cistercii, ceterique Diffinitores, etc. generale Capitulum committit domino Cistercii, s. th. pr., de Pontigniaco, s. th. bacc. form., de Claravalle, s. th. pr., de Morimundo, s. th. lic., et de Sancto Bernardo iuxta muros Valentinos, s. th. pr., et in Curia romana nostri totius Ordinis procuratori generali monasteriorum abbatibus, quatinus processum motum sive controversiam motam occasione contendentium ad dignitatem abbatialem monasterii Beatae Mariae de Basyngwerk, Assavensis dioecesis, visis, auditis et diligenter prius examinatis utriusque partis iuribus, in villa Divionensi sententient, diffiniant et terminent, in plenaria Ordinis potestate. Datum sub sigillo Diffinitorum dicti Capituli die, mense, anno et loco supradictis. Notum fecimus universis praesentes litteras inspecturis, quod causam motam inter venerabiles patres fratrem Edmundum Thonebar, abbatem monasterii Basyngwerk, Assavensis dioecesis, ex una, et coabbatem nostrum monasterii de Bildewas, Conventrensis et Lichfeldensis dioecesium, patrem abbatem praefati monasterii Basyngwerk, ac Fratrem Richardum Kyrkeby, monachum professum monasterii de Conwey, de et super abbatiali dignitate praefati monasterii de Basyngwerk, partibus ex altera, quae coram praefato Capitulo generali in secunda instantia vertebatur, per hanc nostram diffinitivam sententiam decidimus, videlicet, Nos, praefati commissarii pro tribunali sedentes et solum Deum prae oculis habentes, per hanc nostram diffininitivam [diffinitivam ] sententiam, partibus hinc inde ad praemissa citatis et auditis, unanimiter et concorditer pronuntiavimus et pronuntiamus, declaravimus et declaramus, praefatum fratrem Edmundum Thonebar fuisse et fore verum et indubitatum abbatem praefati monasterii de Basyngwerk, oppresionesque [oppressionesque ] molestationes, vexationes et inquietationes sibi per praefatos patrem abbatem de Basyngwerk et fratrem Richardum Kyrkeby illatas fuisse et fore praesumptuosas, temerarias, et de facto ac nullius iuris, ordine servato, ipsisque patri abbati et fratri Richardo silentium perpetuum imponendum fore, et imponimus super vexationibus, molestationibus, oppressionibus et inquietationibus praefatis inhibentes sub excommunicationis latae sententiae poena praefato patri abbati, domino Henrico abbati de Bildewas, ne quamdiu vixerit, de visitatione, reformatione et provisione dicti monasterii de Basyngwerk ullatenus se intromittant, ipsosque praefatos patrem abbatem et fratrem Richardum in expensis occasione praemissorum factis condemnavimus et condemnamus, nobis aut domino Cistercii huiusmodi expensarum taxationem in posterum reservantes. Datum Divione in praesentia venerabilium et in Christo carissimorum de Aceyo, s. th. pr., de Charitate, de Laude, de Claroloco, de Vaucellis, de Longovado, monasteriorum abbatibus, necnon dilectorum filiorum Ioannis de Divione, provisoris collegii Sancti Bernardi Parisiis, magistri Ioannis Lesel, s. th. pr., et in eodem collegio regentis, ac etiam honorabilium et discretorum virorum domini Philiberti Lacheti et Ioannis Desbeaulx capitanei Gilleii, sub nostrorum appendice sigillorum, die 16 mensis septembris anno [M CCCC] LXVI. REHABILITATIONES 34.   Ad supplicationem et requestam abbatissae monasterii monialium Beatae Mariae Regalis, dicti de Maloduno, in dioecesi Parisiensi, misericorditer dispensat generale Capitulum cum sorore Coletta de Sancto Hylario, eiusdem monasterii professa, ut non obstante inhabilitate et infamiae nota, quam incurrit semel visa et reperta cum uno homine saeculari in dormitorio dicti monasterii, et alibi pluries cum illo et aliis infra septa eiusdem monasterii, super quibus salutarem sibi impositam poenitentiam devote et humiliter fecit et implevit, ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, honores, officia et dignitates, abbatiali seclusa, promoveri valeat et assumi. 35.   Ad idem, pro sorore Alienor, professa eiusdem monasterii, pro eisdem casibus, abbatiali dignitate seclusa. 36.   Ad idem, pro fratre Matheo Garsel, religioso professo monasterii de Longovillari, qui ex suspicione accusatus et punitus, quod fuisset in eodem monasterio cum quadam muliere suspecta, et quod exivit per unam fenestram, multas rebelliones et inobedientias Ordini et hiis praesidentibus faciendo, etiam abbatiali seclusa dignitate. 37.   Ad idem, pro fratre Thoma de Belvaco, religioso professo monasterii Caroliloci, qui inimici humanae salutis suadente versutia, bina vice monasterium proprium illicentiatus exeundo, et per saeculum una vice evagando apostatavit, habitu regulari semel dimisso, etiam abbatiali seclusa dignitate. 38.   Ad idem, pro fratribus Nicolao de Monasterio, Ioanne de Albocastro, Thoma de Hagennogia et Wandalino de Albocastro, ad supplicationem sui abbatis, quorum duo primi in contagio carnis et apostasia, habitu regulari non dimisso, alii duo propter carceris fractionem et apostasiam, habitu religionis non dimisso, seclusa abbatiali dignitate. 39.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Sottingen, religioso professo monasterii de Porta, qui licentia non obtenta, illicentiatus exivit per mensem, extra morando, super quo salutarem egit poenitentiam. 40.   Ad idem, pro fratre Andrea, monacho de Cella angelorum, qui suadente generis humani inimico, apostatavit. 41.   Ad idem, pro fratribus Cauderon et Arnoldo Donet, professis monasterii de Laude, pro apostasia, eundo sine licentia contra Turcos. 42.   Ad idem, pro fratribus Ludovico de Firmitate Auculpi religiosis monasterii de Longoponte, primus pro fractione carceris et apostasia, et alius similiter. 43.   Ad idem, pro fratre Sebastiano Grandin, religioso de Boheriis, qui deposito regulari habitu, illicentiatus ivit contra Turcos. 44.   Ad idem, pro fratre Ioanne Cousin, religioso de Bonofonte, qui per spatium 24 annorum apostatavit. 45.   Ad idem, pro fratre Nicasio de Vinci, religioso de Fusniaco, pro apostasia octo dierum. 46.   Ad idem, pro fratre Ioanne Siquardi, monasterii Fontisfrigidi professo, pro simplici apostasia et unica, habitu regulari non dimisso. 47.   Ad idem, pro fratre Ponsardo Lupi, religioso de Cistercio, qui apostatavit per biennium et contra Ordinis statuta in romana Curia impetravit litteras domini cardinalis Hostiensis, ut ab Ordine esset exemptus, quibus litteris renuntiavit. 48.   Ad idem, pro sorore Agnete Methlerin, religiosa de Braella, pro contagio carnis, bino puerperio inde secuto. 49.   Ad idem, pro sorore Maria Cullerek, religiosa de Paraclito, pro carnis contagio, puerperio inde secuto. COMMISSIONES 50.   Audita lamentabili relatione facta per solemnem oratorem christianissimi domini nostri Francorum regis, et illustrissimi domini ducis Borbonii, super desolatione regiminis monasterii Septem fontium et personas eiusdem, generale Capitulum committit abbatibus de Fontemorum et de Nigrolacu coniunctim, quatinus quamcitius commode fieri poterit, ad ipsum monasterium personaliter accedentes, ibidem visitent, corrigant et reforment omnia et singula, quae ibidem invenerint corrigenda, emendanda et reformanda, in plenaria generalis Capituli potestate. 51.   Abbatibus de Blusecio [*Bledzovio*], Poznaniensis dioecesis, et de Novacella, et eorum cuilibet in solidum per generale Capitulum committitur decisio et determinatio controversiae et querelae ortae et motae inter abbatem et conventum monasterii de Obra, ex una, et abbatem monasterii Vagrovicensis, partibus ex altera, illis et eorum cuilibet per censuras Ordinis districte praecipiendo et mandando, quatinus partibus hinc inde auditis, ministrent brevis et bonae iustitiae complementum, et easdem querelas et controversias in bona Ordinis caritate diffiniant et terminent, et per eos diffinita, sententiata et ordinata, per partes realiter et cum effectu observari faciant, in plenaria Ordinis potestate. 52.   Generale Capitulum committit domino Cisterciensi, s. th. pr., potestatem confirmandi decretum electionis factae de persona fratris Ioannis Trovardi, religiosi de Fonteneto, ordinandi ad dignitatem abbatialem dicti monasterii, et terminandi totam difficultatem seu controversiam, quam movit et praetendit frater Ioannes de Baigneux, nuper abbas dicti monasterii contra dominum Claraevallis, s. th. pr., patrem abbatem eiusdem monasterii, quoad factum et modum procedendi suae depositionis. 53.   Abbati de Sancto Bernardo prope Valentiam, s. th. pr., generali in Curia romana procuratori, per generale Capitulum in virtute salutaris obedientiae, et sub poenis excommunicationis et aliis censuris Ordinis praecipit, quatinus diligenter, realiter et cum effectu compellat omnes et singulas Ordinis moniales in partibus Italiae, Lombardiae, seu aliis partibus vicinis, sub quibuscumque dominiis existant, ad portandum habitum Ordinis regularem, videlicet mantellum album et tunicam albam cum scapulari nigro, secundum communem Ordinis observantiam et eas ad bene et regulariter vivendum cogat, in plenaria Ordinis potestate. 54.   Eidem per generale Capitulum committitur, ut quamcitius commode poterit, ad monasterium monialium Sancti Spiritus extra muros Istenses se personaliter transferendo, processum suum ordinarium faciat super rebellionibus, contumaciis et inobedientiis abbatissae dicti monasterii, propter non solutionem subsidii ab Ordine sibi et monasterio suo impositi, etiam si opus sit, usque ad depositionem eiusdem inclusive, et si ad dictum monasterium monialium non sibi pateret tutus accessus, dictum suum processum facere possit in aliquo alio Ordinis monasterio propinquo, ceteraque hoc factum concernentia exerceat, in plenaria Ordinis potestate. 55.   Abbati de Campo principum praecipit generale Capitulum, quatinus per censuras Ordinis compellat fratrem Iacobum de Sancti Wandelino, professum monasterii de Valle Sanctae Mariae, alias Sturzbrun et nuper eiusdem abbatem, ad redeundum ad veram et plenam sui abbatis obedientiam, et super vita et moribus eiusdem fratris se diligenter et debite informet, et si eum lubricum et vitiosum in scandalum Ordinis viventem reperiat, prout fama currit, etiam corrigat et puniat illum, pensione sua privando et ad communem vitam monachorum reducendo, eumque ad aliud monasterium remotum transmittat, si informatione facta in ipso monasterio cum disturbio abbatis et religiosorum residere inveniat, sique illud monasterium reperit adeo depaupertatum, ut scolarem expensis monasterii in Universitate Heidelbergensi tenere non possit, illud ad hoc supportet et pro hoc anno excusatum teneat, et si ad idem monasterium sibi non sit tutus accessus, processum suum vocatis vocandis faciat in monasterio de Novocastro, vel de Uterina valle vicinis, in plenaria Ordinis potestate. 56.   Abbati de Vallecrescenti, per generale Capitulum committitur, quatinus diligenter et debite se informet super commoditate vel incommoditate cuiusdam tractatus facti et passati inter abbatem et conventum monasterii de Lioncello, et Guillelmum et Ioannem Morini fratres, prout in litteris super hoc confectis, quibus haec praesens diffinitio annectitur plenius continetur, et si ipsum tractatum utilem fore eidem monasterio repererit, generali Capitulo referat. 57.   Ad idem, domino Claraevallis, pro abbate et conventu de Rigniaco, cum Ioanne Prevost de Montgangnier, cum plenaria generalis Capituli potestate. 58.   Generale Capitulum committit domino Pontigniaci visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum suae generationis utriusque sexus, sibi tam mediate quam immediate subiectorum, in plenaria Ordinis potestate. 59.   Abbatibus de Castellariis et de Pinu, et provisori collegii Sancti Bernardi Parisiis, et eorum cuilibet in solidum, per generale Capitulum districte in virtute salutaris obedientiae, et sub poenis excommunicationis latae sententiae, praecipitur, quatinus cum generale Capitulum iam una vice viderit cedulam obligatoriam abbatis de Gratia Dei, de summa 30 scutorum auri per ipsum eidem collegio debitorum, quam tamen pluries debite et instanter requisitus solvere renuit et recusavit, unde tamen processibus quam in multis viagiis, hac occasione factis, maximas expensas idem collegium incurrit, Ordinis iurisdictione et iustitia in hoc laesa et contempta, dictum abbatem de Gratia Dei per censuras Ordinis moneant realiter et cum effectu cogant, astringant ad solvendum et satisfaciendum eidem collegio de dicta summa scutorum aureorum, alias ipsum publice et palam excommunicent, et excommunicatum declarari faciant, et ad valvas publicas affigi procurent, omnis oppositionis et appellationis obstaculo semoto, in plenaria Ordinis potestate. 60.   Abbatibus de Campo Mariae et de Campo veteri praecipit et mandat generale Capitulum, quatinus ad requestam reverendissimi domini archiepiscopi Coloniensis et illustris ac generosi domini Ioannis ducis Clivensis, intendant ad inclusionem et reformationem monasteriorum monialium, in eorumdem dominiis situatorum, in plenaria Ordinis potestate. 61.   Generale Capitulum districte praecipit et mandat sub poenis et censuris Ordinis magistri Iacobi Guichardi, s. th. pr., et provisori collegii Sancti Bernardi Tolosani, quatinus per easdem Ordinis censuras et omnes alias iuris et iustitiae vias, compellat abbates Bonifontis ad solvendum venerabili et honesto viro Petro Albi, mercatori Bellimontis, summam 50 scutorum auri, eidem mercatori per dictum abbatem, ut asserit, debitorum, in plenaria Ordinis potestate. 62.   Generale Capitulum committit abbati de Campo liliorum, dioecesis Pataviensis, visitationem et omnimodam reformationem monasterii monialium ad Sanctum Spiritum in Ybsa, cum potestate instituendi et destituendi, in capite et in membris, in spiritualibus et temporalibus, quae secundum Deum et Ordinis statuta, fuerint instituenda et destituenda ; de confessoribus quoque idoneis Ordinis, quoties expedierit, providendi, et si ipsum per mortem aut alias vacare contigerit, de persona Ordinis sufficienti et idonea, electione canonica vel alias, ipsi monasterio providendi, regulares personas semel quolibet anno, in foro conscientiae audiendi et eas ab omnibus et singulis casibus et excommunicationum sententiis etiam Capitulo generali specialiter reservatis absolvendi, computationes audiendi et eas approbandi seu reprobandi, in plenaria Ordinis potestate, praesentibus in suo vigore per decennium immediate sequens duraturis. 63.   Ad idem, de monasterio monialium ad Sanctum Nicolaum in Wienna extra muros, quod cum simili potestate et tempore commissum est abbati de Sancta Trinitate in Nova civitate. 64.   Capitulum generale committit abbati de Dargon, quatinus se debite et iuste informet de sententiis et irregularitatibus fratrum et religiosorum monasterii de Hudense, et ab eisdem sententiis et irregularitatibus, quas incurrerunt se iudicibus saecularibus subdendo, quantum iuris et iustitiae ordo permittit, absolvat et rehabilitet, in plenaria Ordinis potestate. 65.   Generale Capitulum praecipiendo committit abbati de Luzella, *etc. ut in anno* 1463, n° 94. 66.   Capitulum generale vult et praecipit abbati monasterii Morimundi, *etc. ut in anno* 1463, n° 95. 67.   Capitulum generale committit abbati de Alpibus, *etc. ut in anno* 1463, n° 96. 68.   Capitulum generale committit abbatibus de Lucella et de Capella, *etc. ut in anno* 1463, n° 102. 69.   Capitulum generale ordinat abbati de Campo principum, quatinus fratrem Paulum, quondam abbatem dicti monasterii, quem in carceribus propter sua demerita tenet, de dictis carceribus ad mitiores usque ad nutum dicti Capituli relevet intuitu pietatis, dum tamen inde non evadat. 70.   Per Capitulum generale abbati de Villari committitur, quatinus personaliter se transferat ad monasterium de Vaucellis, et fratres Ioannem Antonii et Ioannem Comittis, per abbatem Claraevallis de conspiratione convictos, qui praeterea carceribus fractis iniuriose minas in proprium suum abbatem dicti monasterii de Vaucellis iniecerunt, in plenaria Ordinis potestate, ut ceteris cedat in terrorem et exemplum ad remotissima, diversaque monasteria sine spe reversionis expellat et emittat. 71.   Capitulum generale committit abbatibus de Regalimonte, s. th. pr., et de Signiaco iudicibus, quatinus summarie et de plano sine magno strepitu terminent, decidant, et fine debito concludant controversias, processus seu lites, motos seu motas aut moveri paratos vel paratas, inter abbatem et conventum monasterii de Caroliloco ex una, et abbatem et conventum de Igniaco partibus ex altera, coram quibus commissariis convenient et comparebunt dictae partes in monasterio de Longoponte, per eos unanimiter ad iudicantiam sui processus sponte electo, ubi ex nunc coram ipsis commissariis praefatas partes citat praefatum generale Capitulum ad octavam diem post instans festum sancti Martini hyemalis, vel ad primam iuridicam immediate sequentem comparituras, et ut iuris fuerit processuras Ordinis, districte inhibendo ne dictos abbatem et conventum de Caroliloco trahat vel citet seu trahi vel tractari faciat coram quocumque iudice qui non sit de Ordine, quodque, sicut medio iuramento promisit, sui proprii monasterii sumptibus et expensis temporale monasterii Caroliloci, quod in manu regia procuravit, inde trahi faciat, et expensas contumaciae quam incurrit non comparendo coram commissario Capituli generalis et executionis inde secutae, rationabiliter refundat et solvat eisdem commissariis, praecipiendo ut partibus auditis ministrent brevis et bonae iustitae complementum, in plenaria Ordinis potestate. [DIFFINITIONES] SPECIALES 72.   Capitulum generale sub poenis inobedientiae et gravis punitionis praecipit fratri Yvoni Trousson, *etc. ut in anno* 1463, n° 103. 73.   Capitulum generale monet abbatem de Tribus fontibus, *etc. ut in anno* 1463, n° 97. 74.   Capitulum generale praecipit abbati de Belloprato, *etc. ut in anno* 1463, n° 99. 75.   Capitulum generale mandat et praecipit abbati et conventui monasterii de Fonte salutis, *etc. ut in anno* 1463, n° 100. 76.   Ad idem abbati et conventui monasterii de Albigniaco, *etc. ut in anno* 1463, n° 101. 77.   Abbatem monasterii Morimundi in Mediolanensi dioecesi, per procuratorem generalem Ordinis sufficienter ad Capitulum generale citatum, non comparentem neque per se neque per procuratorem, contumacem et excommunicatum idem generale Capitulum declarat et denuntiat ; et nihilominus quia per annum in contumacia remansit, missasque in ipsa contumacia persistens celebrare non formidans irregularitatem incurrit, idem Capitulum sua dignitate abbatiali privat et deponit, praecipiens eidem procuratori, quatinus praesentem diffinitionem executioni demandare non omittat, de novo abbate in ipso monasterio secundum statuta Ordinis providendo, in plenaria Ordinis potestate. 78.   Abbati de Cornu, Laudensis dioecesis, praecipitur per generale Capitulum sub poena depositionis, quatinus infra octo dies ab intimatione praesentis diffinitionis, gerat et suis religiosis gerere faciat regularem habitum secundum formam nostrae sacrae religionis, et in casu recusationis, procuratori Ordinis idem Capitulum praecipit et mandat, quatinus dictum abbatem de Cornu ab abbatiali dignitate amoveat et deponat, aliumque secundum Ordinis statuta instituat et admittat, in plenaria Ordinis potestate. 79.   Ad idem, de fratre Andrea de Gouffre, alias de Amblaniaco, olim abbate monasterii de Bonavalle, Viennensis dioecesis, citato per commissionem domini abbatis Firmitatis, vicegerentem domini abbatis Cistercii, ipsius monasterii patris abbatis. 80.   Ad idem, de abbate monasterii Calercii, ipsius monasterii patris abbatis [*sic*]. 81.   Abbatem de Schonowia per dominum Morimundi ad Capitulum generale citatum non comparentem, praefatum Capitulum generale contumacem et excommunicatum declarat et denuntiat, committitque idem Capitulum abbati de Campo principum, quatinus praefatum abbatem fore et esse contumacem et excommunicatum palam et publice denuntiet, ac puniat et corrigat religiosos ipsius monasterii rebelles ipsi domino Morimundi, secundum suorum exigentiam delictorum, incarceretque fratrem Ioannem de Staffelstein ad tempus, qui animo malevolo posuit in praefatum dominum Morimundi, eidem quamdam cedulam in manu tenentem violenter auferendo, et poenitentia peracta emittatur ad aliud Ordinis monasterium ad remotas partes, non reversurus inde absque generalis Capituli licentia et beneplacito ; insuper praefatum Capitulum sufficienter informatum de tepiditate et negligentia ipsius abbatis Schonowiae non providendo venerabili collegio in Heydelberga, prout ad ipsum spectabat, de provisore sufficiente et idoneo, occasione eiusmodi ipsum collegium in utroque regimine pergrande passum est detrimentum, dicti abbatis defectus supplere peroptans et ipsi collegio pro hac vice utilius providere cupiens, ipsi abbati de Campo principum praecipit et mandat, quatinus in ipso collegio provisorem instituat et ordinet venerabilem fratrem Ioannem Seyler, s. th. bacc., et in monasterio Fontis salutis professum, in plenaria ipsius Ordinis potestate. Insuper idem Capitulum, sinum misericordiae poenitentibus liberaliter aperiens, eidem abbati de Campo principum committit ut assumptis secum duobus vel pluribus abbatibus, abbatem Schonowagensem humili corde veniam postulantem et emendationis remedium promittentem, post poenitentiam debite peractam benigne tractet et absolvat ; et si supradictus frater Ioannes Seyler dictum provisoratus officium certis ex causis assumere noluerit, alium quemdam probum et idoneum loco eius instituat et promoveat, in plenaria Ordinis potestate. 82.   Generale Capitulum condolendo audiens quod quidam magister Ioannes Batoneti nuncupatus, utriusque iuris doctor, dicens se commendatarium in monasterio Bonarum vallium, Viennensi, virtute quarumdam litterarum apostolicarum vult se intromittere, contra nostri Ordinis privilegia, visitando et reformando certa monasteria generationis ipsius monasterii Bonaevallis ; idem Capitulum praefato magistro Ioanni commendatario praetenso inhibet sub excommunicationis latae sententiae poena, ne de cetero ad huiusmodi monasteria visitandum et reformandum se quoquomodo intromittat, omnibus et singulis dictae generationis abbatibus et abbatissis sub poena depositionis, et religiosis eorumdem sub gravibus Ordinis censuris prohibens, ne quovismodo praefato commendatario praetenso visitare aut praefata monasteria reformare volendo obediant, faveant, auxilium vel favorem praestent, quinimo si temerarie sententiis aut aliis poenis eos plecti vellet huiusmodi refutationis occasione, ad generale Capitulum aut ad Sanctam Sedem Apostolicam provocent et appellent, declarando sententias per eum latas aut ferendas nullius vigoris aut momenti fore. 83.   Praesens generale Capitulum statuit et ordinat quod, ex quo abbas Signiaci iam per triennium contulit portionem imbursationis scolaris de Ellancio, quod etiam ipse de Signiaco de cetero per tantum temporis scolarem de suo proprio monasterio teneat cui similiter mediam partem imbursationis praefatis de Ellancio et suum monasterium administrare teneantur, omni dilatione semota et ad ipsum ad hoc compellendum per censuras Ordinis et alias iuris et iustitiae vias, committit abbati de Igniaco, in plenaria Ordinis potestate. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 84.   Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Ludovici Le Baudoul, alias de Tornaco, religiosi professi de Fusniaco, ad dignitatem abbatialem ipsius monasterii, per abbatem Claraevallis, patrem abbatem dicti monasterii factas, tamquam canonicas, prout in decreto… *etc.* confirmat. 85.   Ad idem, pro fratre Petro de Aubentono, religioso professo monasterii de Bonofonte, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii, per abbatem Signiacensem, patrem abbatem eiusdem monasterii. 86.   Ad idem, pro fratre Georgio, religioso professo et nuper suppriore monasterii Beatae Mariae de Alderspach, Pataviensis dioecesis, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem Ebracensem, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii. 87.   Ad idem, pro fratre Ioanne Hachart, religioso professo monasterii Beatae Mariae de Altofonte, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii, per abbatem Claraevallis, s. th. pr., eiusdem monasterii patrem abbatem immediatum. 88.   Ad idem, pro fratre Mathia Wittecerp, monasterii de Walkenrede, Maguntinensis dioecesis, expresse professo, et nuper priore, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii, per abbatem Morimundi, ex commissione et plenaria auctoritate Capituli generalis. 89.   Ad idem, pro fratre Antonio Regis, monasterii Beatae Mariae de Altochristo [Altocristo], Lausannensis dioecesis, expresse professo, ad dignitatem abbatialem praefati monasterii, per abbates de Altaripa et de Thela, commissarios domini Claraevallis, s. th. pr., patris abbatis immediati eiusdem monasterii. 90.   Ad idem, pro fratre Egidio Limborg, religioso professo monasterii Beatae Mariae de Valle Dei, Leodiensis dioecesis, et eiusdem loci nuper bursario, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii, per abbatem Vallis Sancti Lamberti, commissarium domini Claraevallis, s. th. pr., patris abbatis immediati eiusdem monasterii. 91.   Ad idem, pro fratre Ioanne Stantenat, religioso monasterii Beatae Mariae de Lucella, et eiusdem monasterii subcellerario, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii, per dominum abbatem Morimundi, commissarium cum plenaria potestate Capituli generalis. 92.   Ad idem, pro fratre Adam, nuper abbate de Altofonte, ad dignitatem abbatialem monasterii de Tribus fontibus, per dominum abbatem Claraevallis, s. th. pr., promoto et installato, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii. 93.   Ad idem, pro fratre Ioanne Bacquelier, religioso professo monasterii de Moris, et nuper priore eiusdem monasterii, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii, per dominum Claraevallensem, s. th. pr., patrem abbatem eiusdem monasterii. 94.   Ad idem, pro fratre Ioanne Buchen, monasterii de Porta, Nuemburgensis dioecesis, expresse professo, ad dignitatem abbatialem praefati loci, per dominum Morimundi, commissarium Capituli generalis. 95.   Ad idem, pro fratre Ioanne Sindring, religioso professo monasterii de Speciosa valle, ad abbatialem dignitatem ipsius monasterii, per abbatem de Caesarea, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii. 96.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Roseyo, religioso professo monasterii de Sigilleriis, Trecensis dioecesis, ad abbatialem dignitatem eiusdem monasterii, per promotionem et installationem abbatis de Ioayaco, patris abbatis immediati eiusdem monasterii. DISPENSATIONES 97.   Generale Capitulum misericorditer et benigne dispensat cum abbate de Igniaco, ut suos religiosos, et alios per dominum Claraevallensem, s. th. pr., et per dominum episcopum Cenomanensem, sibi commissos vel committendos, pro semel ab omnibus irregularitatibus, excommunicationibus et sententiis et aliis casibus generali Capitulo et domino Cistercii reservatis, possit et valeat in foro conscientiae absolvere, et novitios infra annum probationis, dummodo residuo temporis sui renuntiare voluerint et aetatem habeant legitimam, munus benedictionis impertiri. 98.   Ad idem, pro abbate Frigidimontis et suis ; abbate Caroliloci et suis ; de Longoponte et de Belloprato Belvacensi. 99.   Generale Capitulum misericorditer dispensat cum fratre Ioanne, Populeti quondam monacho expresse professo, quatinus in aliquo alio Ordinis regulato monasterio, ubicumque benevolum invenerit receptorem, profiteri et vota sua Domino Deo reddere et solvere valeat. 100.   Generale Capitulum attentis et consideratis litibus, discordiis et processibus factis per fratrem Gerardum, abbatem de Castellione, in prosecutione sui iuris ad dignitatem abbatialem dicti monasterii, dehinc ad decennium moderatur et reducit suas contributiones ad quatuor florenos pro quolibet anno. 101.   Idem Capitulum generale attentis paupertate, penuria et desolationibus monasterii Sancti Martini, Astoricensis dioecesis, intuitu pietatis, relaxat contributiones eiusdem monasterii ad summam septem ducatorum pro quolibet anno, dehinc usque ad quatuordecim annos inclusive. 102.   Generale Capitulum misericorditer agere desiderans cum abbate et conventualibus personis monasterii de Ierusalem in Frisia, abbatibus monasterii de Clarocampo, de Floricampo et de Sancto Bernardo in Aedwert, et cuilibet eorum plenariam confert potestatem et auctoritatem praefatum abbatem de Ierusalem, ac omnes et singulas praedicti monasterii regulares personas in foro conscientiae audiendi, et eas ab omnibus reservatis, cum poenitentia salutari absolvendi, ac cum ipsis super irregularitatibus, si quas contraxerint immiscendo se divinis aliqua sententia innodati, dispensandi in ipsius Ordinis plenaria potestate. 103.   Ad idem, pro abbate et personis regularibus monasterii Altaecumbae pro semel et in sua generatione. 104.   Ad idem, pro monialibus monasterii Sancti Spiritus extra muros Uttlause (?). 105.   Propter paupertatem, desolationem et inopiam monasteriorum de Igniaco, de Signiaco, de Valle regis, et de Bonofonte, generale Capitulum eis misericorditer et benigne concedit ut simul teneant unum scolarem Parisiis in collegio Sancti Bernardi, ad scientiam et bonos mores bene dispositum, ipsis in virtute sanctae obedientiae, et sub excommunicationis poena districte praecipiendo, quatinus super hoc ad invicem concordantes, unum ad hoc dispositum cum bonis et sufficientibus provisionibus ad idem collegium, omni dilatione et excusatione semota, transmittant, alias contra eos et eorum quemlibet procedetur secundum formam et tenorem commissionum per idem Capitulum iam super hoc confectarum, in plenaria Ordinis potestate. COMMISSIONES 106.   Contumacem et excommunicatum denuntiat generale Capitulum abbatem de Silvanesio, citatum per abbatem de Mansiade, ipsius monasterii immediatum patrem abbatem, per se vel alium minime comparentem, et nihilominus quia dictus abbas inventus est culpabilis de causa mortis fratris Ioannis Salvanlus [Salvanius ] dicti monasterii religiosi, qui in districtissimis carceribus ipsum absque causa longo tempore in compedibus lineis et ferreis mancipavit sic durissime tractando, aut tractari faciendo, quod in ipsis carceribus cum magna pietate mortuus repertus est, idem Capitulum praefatum de Silvanesio a sua abbatiali dignitate deponit et tamquam homicidam reputat, praecipitque dicto patri abbati ipsius monasterii, quatinus ipsum carceribus mancipet, et detineat usque ad nutum Capituli generalis, dicto monasterio de novo abbate secundum Ordinis statuta providendo. 107.   Per generale Capitulum committitur abbatibus de Altasilva et de Villerio, Metensis dioecesis, et eorum cuilibet per se et in solidum, quatinus si eis constiterit legitime quod abbas et conventus monasterii de Pomerio teneantur annis singulis monasterio Belliprati in duabus carucis vini legalis, et de ipsius debiti possessione ipsos abbatem et conventum monasterii praefati de Pomerio, ad satisfaciendum et solvendum dictis de Belloprato viriliter per Ordinis censuras coerceant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 108.   Generale Capitulum committit domino Cistercii, de Pontigniaco, de Claravalle, de Morimundo et de Sancto Bernardo iuxta muros Valentiae monasteriorum abbatibus, quatinus processum motum sive controversiam ortam occasione contendentium ad abbatialem dignitatem in monasterio de Basingelbert, visis, auditis et diligenter prius examinatis utriusque partis iuribus, in Divione sententient, terminent et diffiniant, in ipsius Ordinis plenaria potestate. 109.   Committit generale Capitulum abbati monasterii de Dalon, quatinus per censuras Ordinis compellat abbatem monasterii Beatae Mariae de Petrosa ad recipiendum fratrem Bernardum de Borellis religiosum suum, et cum aliis religiosis suis caritative tractandum, in plenaria ipsius Ordinis potestate. 110.   Generale Capitulum praecipit et mandat domino Claraevallensi, s. th. pr., quatinus quamprimum poterit, se informet de vita et moribus fratris Symonis Evrardi, religiosi monasterii de Fonteneto, et si per debitam informationem invenerit praefatum fratrem Symonem fore et esse culpabilem et inhoneste se gerentem, ipsum secundum suorum exigentiam delictorum puniat et corrigat sic quod ceteri metum habeant, cassando et annullando pensionem alias sibi per Ordinem assignatam et concessam, aut ipsam sic moderando quod summam in statutis Ordinis pro sponte cedentibus et benemeritis designatam non excedat, et nihilominus ipsum fratrem Symonem compellat viriliter et exacte ad commorandum in monasterio suo, et non alibi, eidem iniungendo quod missas ordinarias ibidem celebret aut celebrari faciat, et ecclesiam humiliter et devote frequentet, aliis suis fratribus exemplum salutare ostendendo. 111.   Committit generale Capitulum dominis de Pontigniaco et de Morimundo monasteriorum abbatibus, quatinus hic propriis diebus in villa Divionensi diligenter videant et examinent quemdam processum deductum coram abbatibus de Regalimonte, s. th. pr., et de Valle Nostrae Dominae, inter priorem de Penthemonte ex una, et fratrem Ioannem Douchin partibus ex altera, in quo erat appellatum ad generale Capitulum, coram quibus de Pontigniaco et de Morimundo producant ipsae partes quidquid voluerint producere, et ministrent eis celeris et bonae iustitiae complementum, in plenaria Ordinis potestate. 112.   Visitationem et reformationem monasteriorum provinciae Saltzburgensis, ac etiam in toto dominio illustrissimi principis domini Ludovici ducis Bavariae in Landshberg commorantis, utriusque sexus, generale Capitulum quamplurimum desiderans, abbati de Campo principum benigne committendo praecipit et mandat, quatinus ad omnia et singula monasteria in praefata provincia consistentia quoties toties necesse fuerit personaliter accedat, in eisdem visitando, reformando, corrigendo et destituendo omnia et singula quae invenerit visitanda, reformanda, corrigenda et destituenda, in capitibus et in membris, in spiritualibus et temporalibus, abbates quoque et officiarios praedictorum monasteriorum per censuras Ordinis ad solvendum contributiones viriliter et exacte compellat, necnon et singulas utriusque sexus praedictorum monasteriorum regulares personas in foro conscientiae audiat et ab omnibus peccatis, casibus et excommunicationum sententiis ipsi Capitulo specialiter reservatis, cum poenitentia salutari semel quolibet anno absolvat, ac dispenset super irregularitatibus inde contractis, apostatas quoque et alias regulares personas Ordinis honorem denigrantes detineat, aut sic puniat secundum suorum exigentiam delictorum, quod aliis cedat in exemplum ; et generaliter omnia et singula circa praemissa et ea tangentia agat et faciat, quae agere et facere posset idem Capitulum generale, invocato ad hoc, si opus fuerit, quorumcumque iudicum ecclesiasticorum vel saecularium auxilio et favore, sumptibus et expensis rationabilibus praefatorum monasteriorum, procurentque praefati abbates ipsi commissario in suis agendis salvum conductum. 113.   Abbati de Igniaco per generale Capitulum committitur, ut quam citius commode poterit, ad monasterium de Longoponte se personaliter transferat et se diligenter et debite informet de vita, conversatione et moribus fratris Iacobi de Meldis, nuper ipsius monasterii abbatis, et si ipsum repererit tam luxuriose in scandalum Ordinis viventem, et quamdam mulierem uxoratam quam a longo tempore in maximam sui et Ordinis infamiam tenuit, et fuit nuper secum in eodem monasterio de nocte reperta, illum per duros carceres et alias puniat per dimissionem ab eodem monasterio et privationem suae pensionis, in plenaria Ordinis potestate. 114.   Abbatibus de Tribus fontibus, de Igniaco et de Longovado, et eorum cuilibet per se et in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus omnes et singulas Ordinis personas utriusque sexus et earumdem monasteriorum, seu quaecumque loca, quas et quae per testes fide dignos, litteras obligatorias, acta seu alia legitima documenta invenerint domino Claraevallis, suoque monasterio debite teneri obligatas sive obligata, sive quaecumque eorumdem bona detinentes aut indebite occupantes, tam in pecuniarum summis, redditibus seu quibuscumque aliis bonis aut debitis, ad eisdem plenarie et realiter satisfaciendum adstringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 115.   Ad idem, abbatibus de Regalimonte, s. th. pr., de Longoponte et de Vallibus Sernaii, et eorum cuilibet in solidum, pro abbate et conventu Beatae Mariae Caroliloci. 116.   Ad idem, abbatibus de Caroliloco, de Regalimonte, s. th. pr., tam coniunctim quam divisim, de Ioyaco et de Vallelucenti, pro abbate et conventu Pruliaci [Prulliaci]. 117.   Ad idem, abbatibus de Claravalle, de Caroliloco et de Regalimonte, s. th. pr., tam coniunctim quam divisim, pro prioratu de Gratia Beatae Mariae. 118.   Abbatibus de Misericordia Dei, de Cadunio et de Gratia Dei, et eorum cuilibet praecipit et mandat generale Capitulum, quatinus fratrem Ioannem Maillot, suis criminibus et perversis moribus Ordinis honorem plurimum denigrantem, ubicumque repererint, capiant aut capi faciant, eum districtis carceribus mancipando aut taliter puniendo, quod de bona iustitia meritum apud Deum reportare valeant. 119.   Generale Capitulum praecipit et mandat abbati monasterii de Insula Barrensi, quatinus compellat per censuras Ordinis abbatem de Castellione ad solvendum summam 33 flor. 14 solid. 10 denar. cellerario Claraevallis, ratione quarumdam expensarum factarum in prosecutione ipsius monasterii Castellensis, in plenaria Ordinis potestate. CONFIRMATIONES TRACTATUUM 120.   Tractatum passatum, initum et concordatum inter abbatem et conventum monasterii de Longovado ex una, et Nicolaum Carnot ex altera partibus, prout in litteris huiusmodi tractatus super hoc confectis, quibus haec praesens diffinitio est annexa plenius continetur, attenta in hoc maxima dicti monasterii utilitate, secundum sui formam et tenorem generale Capitulum confirmat, approbat et ratificat. 121.   Ad idem, pro abbate et conventu de Caroliloco et quosdam habitatores de Bonheyo, in litteris, sententiis et tractatibus super hoc confectis, quibus haec praesens diffinitio annexa est, nominatos, et prout in eisdem plenius continetur, secundum sui formam et tenorem. 122.   Tractatum passatum, initum et concordatum inter abbatissam et conventum monasterii monialium Beatae Mariae de Ponte Nostrae Dominae, Meldensis dioecesis, cum venerabili et scientifico viro magistro Ioanne de Badovilier, notario et secretario domini nostri Francorum regis et suae camerae computorum Parisiensis grephario, super alienatione et venditione cuiusdam plateae seu masurae Parisiis sitae in vico Billetarum, eidem monasterio pertinentis, et retentione quatuor solidorum parisiensium annui et perpetui redditus non redimibilis super dicta platea, tamquam eidem monasterio utilem, prout per litteras abbatis Caroliloci, s. th. pr., ad hoc per dominum Cisterciensem, s. th. pr., patrem abbatem dicti monasterii de Ponte, constat et apparet, prout patet per litteras dicti tractatus dictorum domini Cisterciensis et abbatis Caroliloci ad hoc commissi, quibus praesens diffinitio annectitur, secundum sui formam et tenorem generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat, in plenaria Ordinis potestate. 123.   Si pia mater charitas ad frequenter cadendo peccantes superiorum mentes ad misericorditer indulgendum et remittendum communiter trahere soleat, merito ad illos affingi debet mens humana, quorum vita, mores et conversatio plurimum proximis proficiunt, praesens igitur generale Capitulum sufficiener [sufficienter ] informatum de honesta morum conversatione fratris Iacobi de Rupe, moderni abbatis de Misericordia Dei, Pictaviensis dioecesis, et bona in spiritualibus et temporalibus administratione, uberiores fructus bonorum operum, ab eo de cetero sperans, ipsum rehabilitat ab omni inhabilitatis et infamiae nota, quam praeteritis temporibus usque ad praesens incurrere potuit et maxime a carnis contagio, si quod forte contraxit, licet inde non fuerit accusatus neque convictus, sed forte bene suspicionatus, ut praemissis non obstantibus ad omnes Ordinis gradus, actus legitimos, voces, honores, beneficia, administrationes et dignitates, etiam abbatiali inclusa, iam habitos vel habitas tenere, et ad non habitos, vel non habitas promoveri valeat et assumi ; districtissime in virtute salutaris obedientiae ac sub excommunicationis poena omnibus eiusdem Ordinis regularibus personis et maxime dicti sui monasterii, ne sibi super commissis suis huiusmodi delictis quidquam improperent, seu hanc gratiam aegre ferant, sed ipsa plene et libere eum uti et gaudere pacifice faciant et permittant. Iterum similem in forma rehabilitationem habuit anno sequenti M CCCC LXVII.

Anno Domini millesimo quadringentesimo sexagesimo septimo, quartadecima die mensis septembris, apud Cistercium statuta sunt haec in eiusdem Ordinis Cisterciensis Capitulo generali. [DIFFINITIO] GENERALIS 1.   Omnibus et singulis Ordinis abbatissis, monialibus et maxime provinciarum Sabaudiae et Delphinatus per generale Capitulum districte praecipitur, quatinus regularia scapularia in Ordine portari solita deferant, epistolas in missa omnino non legant, nec sub poena excommunicationis benedictionem ab aliis, quam ad abbatibus Ordinis recipiant ; executionem huius diffinitionis abbati de Caroloco committendo, et sibi in virtute sanctae obedientiae praecipiendo, quatinus omni dissimulatione semota, per censurae Ordinis ad hoc viriliter et debite compellat, et etiam ad sibi rationabiliter satisfaciendum de suis expensis, in plenaria Ordinis potestate. [DIFFINITIONES] SPECIALES 2.   Cum retroactis diebus et annis nonnullae abbatissae et moniales monasterii monialium Beatae Mariae de Molesia, Cabilonensis dioecesis, aliquos tractatus fecerint indebitos in damnum et gravamen ipsius monasterii, et absque consensu domini Cistercii, s. th. pr., eiusdem monasterii immediati patris abbatis, ac etiam Capituli generalis, praesens generale Capitulum huiusmodi tractatus, sic in damnum et gravamen, ut praemittitur, factos, cassat, irritat et annullat, ac nullius vigoris et efficaciae esse declarat, districtissime inhibens abbatissae modernae, et quae pro tempore fuerit, necnon conventui praedicti monasterii, ne de cetero aliquos tractatus sic indebitos, aut terras, nemora, prata, vineas, vel quaecumque haeritagia [haereditagia ] aliquibus personis saecularibus ad vitam, seu ad censum perpetuum dare praesumant, nisi de consensu dicti domini Cistercii aut Capituli generalis, dispensatque idem Capitulum super iuramentis per praemissas moniales occasione praemissorum factis. 3.   Praesens generale Capitulum misericorditer cum abbatibus monasteriorum de Ebraco, de Fonte salutis, de Lankheim, de Waltsachssen [Waltsachsen], et de Bildhusen agere cupiens, eisdem et cuilibet ipsorum auctoritatem plenariam confert, ut semel in foro conscientiae audiant omnes et singulas regulares personas sibi subditas, easdem absolvendo ab omnibus et singulis peccatis, casibus et excommunicationum sententiis dicto generali Capitulo specialiter reservatis, sibique eligant dicti Ordinis confessorem, qui eos et quemlibet ipsorum etiam pro semel audiat et eadem auctoritate in foro conscientiae absolvat. 4.   Ad idem, cum priore et conventu monasterii de Stapharda pro semel, attento maxime quod monasterium ipsum est in commenda. 5.   Ad idem, pro abbate et conventu monasterii Mulbrunnensis pro semel. 6.   Ad idem, pro abbate et conventu monasterii de Schonovia pro semel. 7.   Ad idem, pro abbate et conventu monasterii Igniaci, et pro omnibus personis regularibus monasteriorum dicto abbati Igniaci a reverendissimo patre domino Cenomanensi et a domino Claraevallis commissorum pro semel. 8.   Ad idem, pro abbate et conventu monasterii Castri aquilae, pro semel tantum. 9.   Audita paupertate monasterii Sacrae cellae, praesens generale Capitulum misericorditer agere cupiens, benigne cum ipso monasterio dispensat, ut gratia in moderatione contributionum praefatum monasterium concernentium, annis retroactis sibi facta dehinc ad quinquennium uti possit et valeat. 10.   Generale Capitulum debite et sufficienter informatum de abusu facto per abbatem de Wardona, Ordinis et Capituli generalis in Anglia commissarium, in hoc quod pendente processu et post sententiam per abbatem monasterii de Quarrera latam in personam fratris Thomae Oliverii, abbatem monasterii de Bocland, dictus de Wardona in praeiudicio iurisdictionis dicti abbatis de Quarrera, immediati patris abbatis eiusdem monasterii de Bocland, dictum fratrem Thomam a furto et apostasia, ac etiam a carnis contagio, ad omnes Ordinis actus legitimos rehabilitare praesumpsit ; districtissime praecipit et mandat in virtute salutaris obedientiae abbati monasterii de Wobourna, quatinus dicto abbati de Wardona, pro huiusmodi abusu praesumptuose commisso poenitentiam extra stallum abbatis per mensem iniungat, in plenaria Ordinis potestate. 11.   Generale Capitulum inhibet sub excommunicationis latae sententiae poena omnibus personis regularibus, quae de gremio et professione monasterio de Stapharda minime existunt, ne de cetero participari praesumant in portione conventui eiusdem monasterii per felicis recordationis dominum Papam Pium novissime defunctum assignata, sub eadem poena idem Capitulum administratori moderno huiusmodi portionis, et qui pro tempore fuit et erit in futurum eidem conventui suas absque dissimulatione reddat computationes, dans et concedens idem Capitulum priori et conventui praefati monasterii licentiam et auctoritatem evocandi, quoties voluerint unum aut duos notabiles religiosos Ordinis alterius monasterii, qui in suis computationibus audiendis interesse possint et valeant, huiusmodi diffinitionis executionem priori de Biceto demandando. 12.   Paternalem iurisdictionem monasterii Aquaebellae immediate pertinentem monasterio de Montepetroso, per generale Capitulum alias domino commendatorio [commendatario ] certis ex causis sublatam, praesens generale Capitulum attenta affectione quam nunc ad Ordinem gerit, eidem plenarie decrevit et decernit, in plenaria Ordinis potestate. 13.   Generale Capitulum ferventi desiderio et affectu occurrere volens enormibus scandalis et gravissimis abusibus in monasterio monialium de Monsteriolo in Terascia, iam proh dolor ! ortis occasione quarumdam processionum, quae annuatim cum magno populi concursu ob honorem sanctae Veronicae ibidem quiescentis fiunt, abbatissae praefati monasterii in virtute salutaris obedientiae et sub gravissimis Ordinis poenis districte mandat et iubet, ut huiusmodi processiones communes penitus et totaliter auferant, ab eis de cetero omnino abstinendo, sed eisdem liceat per claustrum suum reverenter et devote, ostiis clausis, et saecularibus personis utriusque sexus exclusis, ob honorem praedictae Veronicae, regularem et particularem suam processionem facere ; qua completa reponatur eadem sacra Veronica in loco ubi antea post processionem poni solebat, et ibidem saeculares, si qui venerint, suam devotionem faciant absque quacumque ministratione cibi et potus, ac saecularibus ludis, procurentque ipsa abbatissa et moniales, ut longo tempore ante diem, qua huiusmodi processio generalis fieri solebat, per loca circumvicina per praedicatores et alias debite praesentis Capituli generalis ordinatio publicetur, istius diffinitionis executionem abbati de Cambrone committendo, in plenaria Ordinis potestate. 14.   Attento senio moderno abbatis monasterio de Ottoburg, de cetero generale Capitulum a via ipsius Capituli ipsum benigne supportat. 15.   Cum ad audientiam praesentis generalis Capituli dolenter deductum sit, nonnullas monasterii monialium de Billoca religiosas, obedientiae per votum suae religionis promissae immemores, et propriae voluntatis motum damnabiliter insequendo, ratione et occasione quorumdam articulorum in cartis visitationum dominorum Cistercii et Claraevallis, s. th. pr., et eorumdem commissariorum iuxta formam statutorum Ordinis contentorum, quamplurimas querulosas divisiones, contentiones, particularitates, rixas et brigas suscitasse, etiam contra propriam abbatissam indurato animo insurgendo, in animarum suarum grande periculum et praeiudicium, contemptumque et laesuram non modicam disciplinae regularis et auctoritatis suorum superiorum, praefatum ipsum generale Capitulum tales rebelliones et abusiones, inobedientias de medio tollere cupiens, in virtute salutaris obedientiae et sub aliis poenis et censuris ipsis abbatissae et monialibus districte mandando praecipit, quatinus omnia et singula puncta in eisdem cartis expressa et designata secundum sui formam et tenorem inviolabiliter observent, prout unamquamque earum tangit et tangere potest, praemissae abbatissae sub eisdem poenis praecipiendo, ut ad hoc dictas suas religiosas diligenter et exacte, omni dissimulatione semota, observari faciat, cui abbatissae in hoc et aliis regularibus observantiis humiliter pareant et obediant ; executionem praesentis diffinitionis abbati de Laude committendo, eidem etiam iniungendo, quatinus omnes et singulas ad hoc viriliter et debite compellat, inobedientes et rebelles et huiusmodi puncta observare recusantes puniat et corrigat secundum suorum exigentiam delictorum, etiam si opus et expediens sibi visum fuerit, ad alia Ordinis monialium monasteria emittendo ; abbatissas quoque ipsorum monasteriorum ad easdem recipiendum per censuras Ordinis compellendo, in plenaria Ordinis potestate. 16.   Generale Capitulum gratam habet, approbat et confirmat reformationem monasterii monialium de Felici valle, per bonae memoriae abbatem de Campo principum, fratri Ioanni Holtzner, religioso professo monasterii praedicti de Campo principum praecipiendo, quatinus residentiam faciat in eodem monasterio Felicis vallis ad manutenendum et conservandum ipsam reformationem eiusdem monasterii. 17.   Translatione monialium de monasterio monialium Sancti Remigii ad monasterium de Feliciprato, Leodiensis dioecesis, et econtra religiosorum monasterii de Feliciprato ad monasterium Sancti Remigii, per abbates de Iardineto et de Molinis dictae dioecesis, et installationem fratris Arnulphi de Novadomo, monasterii de Iardineto expresse professo, in abbatem dicti monasterii Sancti Remigii, auctoritate dicti Capituli factas tamquam utrisque partibus aptiorem et convenientiorem, prout in litteris… *etc*… confirmat. 18.   Quia attenta paupertate et debitis monasterii de Fonteneto, in quibus plurimum erat oneratum, frater Symon Evrardi dudum abbas dicti monasterii pensionem excessivam, quam a quinquennio in villagiis Sancti Remigii et Blasy ac grangia percipere consuevit, proprio motu et compassione necessitatis monasterii totaliter remisit, et moderavit ad summam 30 *francorum et* unius caudae vini sibi per abbatem persolvendum, cum portione ordinaria in mensa abbatis, quamdiu honeste et regulariter vixerit, generale Capitulum illam moderationem approbat, ratificat et confirmat, praecipiendo domino Claraevallis s. th. pr., quatinus per censuras Ordinis et omnes iuris et iustitiae vias abbatem dicti monasterii ad solutionem plenariam praedictae pensionis compellat, in plenaria Ordinis potestate. 19.   Quia frater Andreas de Ambligniaco, dudum abbas monasterii Bonaevallis Viennensis, anno elapso iuste propter irreverentiam Capitulo et Ordini occasione alienationis sui monasterii, quod extra manum Ordinis malignanter posuit, fuerat excommunicatus, et in eadem excommunicatione obdurato animo perseverans, ad veniam et misericordiam Ordinis non rediit, praesens generale Capitulum ipsum aggravat, excommunicatumque et aggravatum declarat omnibus et singulis Ordinis personis districte praecipiendo mandat, ut eum talem per affixionem copiarum huius diffinitionis ad valvas ecclesiarum et alia loca publica declarent et suae personae intimando, in plenaria Ordinis potestate. 20.   Generale Capitulum ob honorem et reverentiam nobilis et generosae dominae comitissae de Brienne, et singularem devotionem et affectionem, quam semper habuit ad Ordinem nostrum, et praesertim ad monasterium monialium de Virgulto, ut in eodem possit et valeat, quotiescumque sibi placuerit, quolibet anno unum anniversarium cum missa et vigiliis solemnibus, providendo ad hoc de bono et sufficienti reditu et provisione et fundo, secundum iudicium domini Claraevallis, s. th. pr., patris abbatis immediati eiusdem monasterii, vel abbatis de Laude eiusdem commissarii. 21.   Abbati de Schonowia per generale Capitulum districte et sub poena excommunicationis et depositionis praecipitur, ut infra proximum festum Nativitatis Christi, se ad monasterium Morimundi personaliter transferat, humiliter et contrite domino Morimundi super iniuriis, contemptu, inobedientiis et aliis offensis per ipsum de Schonowia et sua occasione eidem domino Morimundi illatis, veniam petiturus, ipsum ob hoc a via proximi generalis Capituli misericorditer absolvendo. 22.   Generale Capitulum statuit, ordinat et diffinit fratrem Ioannem de Steffelstein, professum monasterii de Schonowia, penitus et totaliter ab eodem monasterio eliminandum, et tamquam excommunicatum, quia manus iniecit violentas in dominum Morimundi, commissarium Capituli generalis, ipsum pro absolutione ab huiusmodi crimine ad Sanctissimum Dominum nostrum Summum Pontificem remittendo, abbati monasterii praedicti executionem huius diffinitionis committendo. 23.   Praesens generale Capitulum in virtute salutaris obedientiae praecipit et mandat abbati de Begario, s. th. pr., quatinus omnes et singulos abbates monasteriorum in sua commissione designatorum, per Ordinis censuras et alias iuris et iustitiae vias, viriliter et absque aliqua dissimulatione, compellat et coerceat ad sibi aut suo deputato ex integro persolvendum omnes quotas contributionum praedicta monasteria concernentium, secundum quod continetur in antiquis registris Ordinis, in plenaria ipsius Ordinis potestate. 24.   Quia temerariis, praesumptuosisque medicina spiritualis humilitas existit, hinc est quod generale Capitulum mandat fratri Iuliano Pellicerii, monacho Grandissilvae ne ultra se nominet, vel nominari faciat Sancti Bernardi Tolosae provisorem, attento quod provisum extitit commode iuxta dicti Capituli et abbatis Grandissilvae voluntatem. 25.   Generale Capitulum debite informatum de incommoditate et damno cuiusdam tractatus dudum passati et facti inter abbatem et conventum monasterii Beatae Mariae de Varenis, Bituricensis dioecesis, Ioanni Tillery iuniori, et Michaeli Tillery fratribus et tribus haeredibus eorum, de quadam grangia pertinenti dicto monasterio, nuncupata grangia de Angeria, cum omnibus pertinentiis et appenditiis suis, ac etiam cuiusdam alterius tractatus similiter facti per eosdem abbatem et conventum cum Ioanne Deday et fratre suo, in detrimentum et incommodum praefati monasterii factum, et absque licentia patris abbatis et Capituli generalis, contra formam et statuta Ordinis sive *Benedictinae*, idem Capitulum tamquam indebite factos cassat, revocat et annullat, dispensando cum ipsis de Varenis super iuramentis per eosdem ratione praemissorum tractatuum factis, in plenaria Ordinis potestate. 26.   Cum fratre Ioanne Bonamy, recepto novitio in monasterio de Varenis, attenta maturitate et honestate suae aetatis, et devotione quam habuit intrandi religionem, ut non obstante nostris diffinitionibus et statutis profiteri et reddere Domino Deo vota sua, postquam in novitiatu per tres menses steterit, possit et valeat, dummodo residuo temporis in eisdem nostris statutis contento renuntiet. 27.   Cum expresse per papalia et Ordinis regularia instituta, omnibus utriusque sexus regularibus dicti Ordinis personis inhibitum ne ad quamcumque curiam saecularem pro quacumque occasione, Ordinis personae trahantur, aut aliquae appellationes emittantur, appellationem factam et emissam ad Caesarem per abbatissam Novalis Sanctae Mariae contra abbatissam de Marparchausen, confirmatam per abbatem de Bildhusen, ipsius monasterii patrem visitatorem, confirmatam in praeiudicium dictorum Ordinis statutorum, tamquam inanem et irritam praesens generale Capitulum reputat, ipsamque cassat, irritat et annullat, ac nullius vigoris et efficaciae declarat, inhibens dictae abbatissae Novalis Sanctae Mariae, ne de cetero dictam abbatissam de Marparchausen ad quamcumque curiam saecularem molestare praesumat. 28.   Nos, frater Hymbertus Cistercii, Ioannes Firmitatis, Philippus Claraevallis, s. th. pr., et Guillelmus Morimundi abbates, plenaria auctoritate fungentes, in Belnae oppido, 16 die mensis septembris anno Domini 1467, congregati, memores commissariorum datorum in quadam controversia inter abbatem et conventu de Ygniaco, Remensis dioecesis, parte ex una, et abbatissam et conventum de Monasteriolo, Laudunensis dioecesis, parte ex altera, abbates de Tribus fontibus, de Cambrone et de Signiaco veros commissarios in dicta causa datos et esse denuntiamus, omnes alios, si qui per abusum et quemlibet alium positi vel positus fuerit, secludentes. Datum… 29.   Abbatibus de Fonte frigido et de Candelio per generale Capitulum districte mandando praecipitur, quatinus quamcitius commode poterunt, se diligenter et debite informent de conversatione, vita et moribus fratris Armandi de Solages, religiosi monasterii Bonaevallis Ruthenensis, promoti ad dignitatem abbatialem monasterii de Silvanesio, Vabrensis dioecesis, et si sit criminosus, usurarius ac malae et inhonestae vitae, prout praesenti Capitulo generali est relatum, et si eum talem invenerint, ipsum graviter puniant secundum suorum exigentiam demeritorum, etiam per depositionem aut alias debite, et ulterius se debite et fideliter informare studeant de iniuriis, rebellionibus, inobedientiis per fratrem Hugonem Rodezy, nuper abbatem eiusdem monasterii de Silvanesio, factis et procuratis abbati de Mansiade, patri abbati dicti monasterii et commissario Capituli generalis, et prout eum invenerint culpabilem, debita correctione corrigant et puniant secundum quantitatem et qualitatem suorum delictorum, in plenaria Ordinis potestate. Si controversiam motam inter ambos hac occasione et ad dictam dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, amicabiliter et ad honorem Ordinis et personarum, ad vitanda discrimina expensarum et destructionem monasterii, pacificare et fine debito terminare possint, ad hoc faciendum dat ipsis idem Capitulum generale plenam et liberam auctoritatem, in plenaria Ordinis potestate. 30.   Fratrem Bertrandum Galloys, modernum abbatem de Callovio, per dominum Pontigniaci, suum patrem abbatem, ad secundam diem praesentis generalis Capituli personaliter citatum, promotori causarum eiusdem Capituli quod iustum foret responsurum ibidem, debite vocatum et expectatum, sed nec per nec per procuratorem comparentem, idem generale Capitulum reputat contumacem. 31.   De Bonomonte, de Stamedio, de Chereziaco, de Altacrista, de Altacumba, de Sancto Sulpitio et de Tela monasteriorum abbates, per dominum Claraevallis, s. th. pr., debite ad praesens generale Capitulum citati, tam ad exsolvendum suum debitum ad quod tenentur, quam ad portandum suas contributiones, debite et sufficienter ad portam consistorii vocati, expectati, nec per se nec per procuratores comparentes, aut suas contributiones solventes, per ipsum Capitulum reputantur et denuntiantur contumaces et excommunicati. 32.   Fratres Franciscum Pichodi, Ioannem de Mariniaco, Antonium Gay, religiosos professos monasterii de Alpibus in Sabaudia, per priorem dicti monasterii virtute commissionis domini Claraevallis, s. th. pr., patris abbatis eiusdem monasterii, ad praesens generale Capitulum debite citatos, vocatos et expectatos, et nec per se nec per procuratores comparentes, ipsum Capitulum contumaces et excommunicatos reputat et denuntiat. 33.   Generale Capitulum debite et sufficienter informatum de vita et moribus fratris Ioannis Mottois, abbatis monasterii de Valleclara, et pluribus casibus per eum perpetratis et commissis, propter quos graviter veniebat puniendus et corrigendus, ipsum tamen Capitulum de futura sua, quam promisit, emendatione confidens, et misericorditer secum agere volens, citra depositionem eum puniendo, statuit et ordinat quod ipse Mottois quindecim dierum spatium continue et immediate se subsequentium frequentabit ecclesiam et servitium quotidie, per idem spatium in capitulo coram praesidibus et conventu Claraevallis recognoscens delictum suum, in propria vero abbatia ad perficiendum suam poenitentiam per annum integrum erit extra stallum abbatis in choro, super quo visa eius humilitate et emendatione, dominus Claraevallis poterit dispensare et ulterius sibi sub poena inobedientiae et depositionis districte praecipitur, ut omni sinistra excusatione semota, penitus et totaliter quamdam antiquam mulierem suspectam, cuius inhonesto consortio turpiter infamatur, cum suo marito a praefato monasterio et locis circumvicinis expellat numquam de cetero ad illud reversuram, alias tam de primis suis defectibus quam sequentibus, idem Capitulum secundum rigorem statutorum Ordinis indissimulanter punietur et corrigetur. 34.   Quia venerabilis vir, magister Guido Vyon in decretis licentiatus, canonicus Morinensis, procurator, ut nobis constitit, et procuratorio nomine religiosarum abbatissae et conventus de Wastina, dictae Morinensis dioecesis, nostri Ordinis Cisterciensis, appellantium et originaliter impetrantium contra et adversus Margaretam Lenfosseux, Iacobum Grine et Villermum Leumeraux, appellatos a certa interlocutoria per coabbates nostros de Claromarisco et de Laude a nobis, ut asseritur, in hac parte delegatos, super occupatione et detentione certae partis decimarum ecclesiae parochialis de Cerdinghen, qui quidem Margareta, Iacobus, et Guillelmus non comparuerunt, nec alius pro ipsis aut eorum nomine se praesentavit, et tamen habebant assignationem ad comparendum in dicto Capitulo, ut nobis legitime constitit ; quare dictam Margaretam et suos consortes absentes et non comparentes tenuimus et reputavimus, tenemus et reputamus defectuosos et contumaces, et defectum concessimus dicto procuratori dictarum religiosarum contra et adversus Margaretam et suos consortes, virtute cuius defectus processu super principali et causis appellationis ab illo dependentibus, reiterando coram nobis partibus diem assignavimus ad decimum quintum mensis decembris proxime sequentis, in domo nostrae mansionis de Belna, ad eidem tam super principali quam super dictis causis appellationis, et inde prosequendum secundum quod iuris fuerit et rationis, cum intimatione quod si partes integraliter de suis processibus et munimentis non satisfecerint et comparuerint infra festum sancti Martini hyemalis proxime venturum, ius dicemus super eo quod erit apud nos seu consistorium nostrum, iuxta papalia et nostri Ordinis regularia statuta, mandans idem Capitulum omnibus et singulis eiusdem Ordinis regularibus personis et eorum cuilibet super hoc requirendis, in virtute sanctae obedientiae et sub excommunicationis poena, quatinus praesentem diffinitionem debitae executioni demandari non omittant, aut alter eorum non omittat. Datum iudicialiter sub sigillo Diffinitorum et signeto manuali secretarii dicti Capituli, die, mense et anno praedictis. COMMISSIONES 35.   Attenta paupertate et desolatione monasterii de Castro aquilae, ratione et occasione quorumdam grandium debitorum, quibus, ut fertur, subiicitur, praesens generale Capitulum committit patri abbati ipsius monasterii, quatinus quamprimum poterit, ad ipsum monasterium secum assumpto alterius monasterii Ordinis abbate, se personaliter transferat, seque debite informet de et super huiusmodi debitis, informationeque habita, per omnem modum et vim debitam laboret ad hoc praefatum monasterium ab huiusmodi debitis exonerari possit et valeat, aut si opus sit per venditionem aut impignorationem aliquorum bonorum mobilium vel immobilium minus utilium vel alias, in plenaria ipsius potestate. 36.   Per generale Capitulum committitur abbatibus de Tribus fontibus et de Longovado et cuilibet ipsorum per se, quatinus compellant vel alter eorum compellat per censuras Ordinis abbatem et officiarios monasterii de Castellione ad solvendum anno quolibet sex florenos, usque ad complementum summae 33 flor., 14 libr. et 10 den. cellerario Claraevallis, ratione quarumdam expensarum per fratrem Iacobum de Tornaco factarum in prosecutione dignitatis abbatialis ipsius monasterii Castellionis, in plenaria ipsius Ordinis potestate. 37.   Abbatibus de Longoponte et de Valle regis per generale Capitulum committitur, quatinus per censuras Ordinis viriliter et exacte compellant, vel alter eorum compellat, omnes et singulos abbates monasteriorum in diffinitione, cui praesens annectitur, nominatorum, ac etiam alios abbates civitati Remensi vicinos, ad defendendum quamdam exactionem, occasione calceatae in dicta diffinitione designatae, in plenaria Ordinis potestate. 38.   Abbatibus de Fonte frigido et de Candelio committitur per generale Capitulum, quatinus per Ordinis coercitiones compellant coniunctim vel divisim fratrem Ioannem Garcie, ad satisfaciendum fratri Ioanni de Planelis, monasterii de Belloloco, Ruthenensis dioecesis, de summa in qua praefatum Garcie invenerint sufficienter et legitime obligatum, in plenaria ipsius potestate. 39.   Committitur per generale Capitulum abbati de Albiniaco, quatinus fratres Andream de Bergeria et Ioannem de Calamy, monasterii de Albis petris expresse professos, viriliter et exacte compellant ad hoc, quod in praefato monasterio de Albis petris continuam faciant residentiam, eos secundum suorum exigentiam delictorum corrigendo et puniendo ob vagationem et discursus, quos frequenter fecerunt et faciunt, auxilium et consilium praebendo fratri Stephano Breton, abbati Couchensi Ordinis sancti Benedicti, contra et adversus praefatum abbatem de Albis petris, in praeiudicium suae salutis animae. 40.   Attenta temporis brevitate, generale Capitulum committit omnes et singulas causas, quae in praesenti Capitulo terminari non poterunt, dominis Cistercii, de Firmitate, s. th. pr., de Pontigniaco, de Claravalle, s. th. pr., et de Morimundo in villa Belnensi decidendas et fine debito terminandas, in plenaria ipsius Ordinis potestate. 41.   Generale Capitulum sufficienter et debite informatum de vita et moribus inordinatis abbatis et monachorum monasterii de Lanneyo, idem Capitulum praecipit et mandat abbati de Caroliloco, s. th. pr., quatinus assumpto secum abbate de Bellobecco, ipsius monasterii de Lanneyo immediate patre abbate, quamprimum poterit, personaliter ad dictum monasterium accedat, ibidem visitet, reformet et corrigat omnia et singula, quae invenerit visitanda, reformanda et corrigenda, in spiritualibus et temporalibus, in capite et in membris, personas culpabiles secundum suorum exigentiam delictorum indissimulanter, per emissionem, vel aliam poenam puniendo ; eisdem de Caroliloco et de Bellobecco pariformiter committendo, quatinus ad monasterium monialium de Gomerifonte accedant, ibidemque omnibus melioribus mediis, quibus commode fieri poterit, erga fundatorem ipsius monasterii laborent ad hoc, quod moniales in ipso degentes, et ut fertur, irreligiose se gerentes ab eodem monasterio penitus eliminentur, et ad alia Ordinis monasteria monialium provideantur, ibidem aliquem religiosum Ordinis honestate vitae et religiosae conversationis priorem instituendo, in plenaria ipsius Ordinis potestate. 42.   Generale Capitulum rebelliones et inobedientias personarum Ordinis minime tolerare intendens, praecipit et mandat abbati de Caroliloco, quatinus ad monasterium de Alpibus personaliter accedens, ibidem se informet de vita et moribus fratrum Andreae de Castellione, Terini de Benevisio, Ioannis de Chigmino, Antonii Gay et Claudii Gulleti, et si per informationem invenerit eos rebelles et inobedientes fratri Antonio Hospitis, eorum vero et legitimo abbati, aut de aliquibus forefactis culpabiles, ipsos per incarcerationem vel a proprio monasterio emissionem, seu alias taliter puniat et corrigat, quod aliis cedat in terrorem, et quod Deus de bona iustitia contentetur, invocato ad hoc si opus fuerit auxilio brachii saecularis. 43.   Generale Capitulum debite informatum quod abbates monasteriorum de Sibton, de Tiltei, de Salle, de Buckfast, de Cristal, de Wardona, de Gratiis, et quamplures alii debite requisiti et moniti a commissariis Ordinis, contributiones dicti Ordinis solvere renuunt, in totius Ordinis detrimentum ac contemptum, eorumque animae periculum, praesens generale Capitulum eos et omnes solvere renuentes, contumaces denuntiat et excommunicatos, dando abbati de Fontibus, s. th. pr., expresse in mandatis, ut eos omnesque et singulos solvere renuentes tamquam contumaces et rebelles, si in contumacia perseveraverint excommunicatos denuntiet, in plenaria Ordinis potestate. 44.   Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum Ordinis, utriusque sexus, in tota dioecesi Leodiensi, cuiuscumque generationis existant, praesens generale Capitulum cum clausulis opportunis domino Morimundi committit, in plenaria Ordinis potestate. 45.   Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum totius filiationis Claraevallis, tam mediate quam immediate, eidem monasterio subiectorum ac etiam pro semel in tota natione germanica et locis circumvicinis et adiacentibus partibus, generale Capitulum domino Claraevallensi, s. th. pr., cum clausulis opportunis committit, in plenaria Ordinis potestate, et usque ad ipsum proximum futurum generale Capitulum. 46.   Abbatibus de Tribus fontibus, de Cambrone et de Signiaco committitur per generale Capitulum coniunctim, quatinus quam brevius commode poterunt, ad aliquem locum convenientem se personaliter transferant, et causam seu querulosam controversiam occasione cuiusdam tractatus unius domus, inter abbatem et conventum monasterii de Igniaco et abbatissam et conventum monasterii monialium de Monsteriolo, debite partibus coram se vocatis, et visis earum litteris, cartis ac munimentis, determinent et decidant, ac brevis et bonae iustitiae complementum ministrent, in plenaria Ordinis potestate, sub poenis et censuris Ordinis eisdem abbati et conventui de Igniaco districte inhibendo, ne quovis modo dictas abbatissam et conventum coram iudicibus saecularibus trahant seu tractent. 47.   Abbatibus de Fonte frigido et de Candelio, et eorum cuilibet in solidum, per generale Capitulum committitur, quatinus diligenter et debite se informent de expensis factis per fratrem Ioannem de Planholis occasione dignitatis abbatialis monasterii de Villalonga, ob quas asserit suos parentes esse obligatos et quas ideo ab eodem monasterio requirit, et si repererint iuste ipsum monasterium ad hoc obligari, et possit sustinere, super quo eorum conscientias onerat, de eisdem rationabiliter et moderate eidem de Planholis satisfieri faciant, in plenaria Ordinis potestate. 48.   Abbatibus de Uterina valle et de Alba dominorum coniunctim, praesens generale Capitulum committendo districte praecipit, quatinus diligenter et debite se informent, videant et inspiciant quaedam bona mobilia vel immobilia, quae abbas et conventus de Mulbrunna volunt alienare a suo monasterio, seu ad alia bona commutare et escambire, super quo dictum Capitulum eorum onerat conscientias et prout invenerint, proximo generali Capitulo referant, aut suis patentibus litteris authentice et debite significent et intiment. 49.   Abbati de Albigniaco per generale Capitulum committitur, quatinus per omnes iuris et iustitiae vias compellat fratrem Ioannem Choppelin, modernum abbatem monasterii de Stella ad debite reddendum et satisfaciendum de omnibus et singulis bonis, tam in vino, pecuniis, quam alias, per eumdem abbatem secum transportatis aut quomodocumque, abbati de monasterio de Misericordia Dei, cuius erat religiosus professus tempore promotionis suae ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii de Stella, etiam non obstante quadam quittancia, sibi per modernum abbatem de Misericordia Dei facta, si comperiatur plura bona habuisse, quam ipsi abbati de Misericordia Dei manifestaverit et declaraverit, eidem de Stella abbati districte inhibendo sub poenis et censuris Ordinis dictum abbatem de Misericordia Dei trahat coram iudicibus qui non sunt de Ordine. 50.   Domino Morimundi per generale Capitulum committitur, quatinus per Ordinis censuras compellat aliquem Ordinis abbatem, qui secundum suam discretionem, et prout viderit expedire pro aliqua portione et quota iuvet abbatem de Insula Barrensi, ad manutenendum in studio Sancti Bernardi Parisiensis suum modernum scolarem, cum plenaria Ordinis potestate. 51.   Abbati de Ripalta per generale Capitulum committitur, quatinus diligenter et debite se informet de modo et forma electionis cuiusdam sororis Margaretae de Pagar, electae abbatissae monasterii de Rivo frigido, Taurinensis dioecesis, et si per debitam informationem repererit ipsam electionem male fuisse factam, contra formam statutorum Ordinis, et praesidente saeculari, et non patre abbate aut eius commissario, qui sint personae Ordinis nostri, ipsam electionem casset et annullet, ipsi monasterio de nova abbatissa sufficienti et idonea, secundum praemissa Ordinis statuta provideat, in plenaria Ordinis potestate, sique viderit expedire abbatissam et moniales pro semel ab omnibus casibus, peccatis et excommunicationum sententiis generali Capitulo reservatis absolvat, aut ad hoc alteri idoneo Ordinis confessori suas vices pro semel dumtaxat committat. 52.   Abbati de Charitate per generale Capitulum committitur, quatinus si per informationem debitam, per testes, cedulam, aut alias, quantum sufficere debeat, invenerit abbatem de Bitania abbati de Ioyaco vel suo monasterio obligatum in summa sex scutorum auri, ipsum ad sibi plenarie et debite satisfaciendum viriliter et exacte compellat, in plenaria Ordinis potestate. 53.   Abbati de Bonavalle Ruthenensi per generale Capitulum committitur, quatinus diligenter et debite se informet si per negligentiam abbatis de Mansiade, frater Guillelmus de Voto, religiosus de Campis bonis providerit monasterio de Bonavalle Viennensi, in cuius prosecutione magnas exposuit pecunias, et si per bonam informationem ita compererit, compellat dictum de Mansiade ad eidem fratri Guillelmo rationabiliter, prout iustum viderit, super quo suam onerat conscientiam, satisfaciendum, in plenaria Ordinis potestate. 54.   Abbatibus de Fonte salutis, s. th. pr., et de Lanckheym per generale Capitulum committitur, quatinus diligenter et debite se informent de destitutione fratris Ebraldi, provisoris collegii Sancti Iacobi in Universitate Heidelbergensi, et de eius incarceratione, iniuriis, querelis et querimoniis inter abbatem suum et religiosos fratres suos monasterii de Schonowia, et ceteris circumstantiis, et si debita informatione praemissa, ipsum provisorem invenerit in contemptu domini Morimundi commissarium et habentem auctoritatem Ordinis, fuisse a dictu provisoratu amotum et depositum, in quo de consensu abbatis sui fuerat institutus, eumdem ad praedictum officium restituat, omnes et singulos huius dissensionis culpabiles taliter puniendo et corrigendo, quod ceteris cedat in exemplum et terrorem, in plenaria Ordinis potestate. 55.   Abbatibus de Nigrolacu et de Albiniaco, tam coniunctim quam divisim, per generale Capitulum committitur, quatinus diligenter et debite se informare studeant super quodam tractatu et transmutatione quorumdam bonorum et reddituum, inter abbatem et conventum de Varenis ex una, et dominum Iacobum de Meygnach militem, et Ludovicum eius fratrem scutiferum, partibus ex altera, et si huiusmodi tractatus aut translationes reddituum aut bonorum invenerint eidem monasterio utiles et fructuosos, in proximo generali Capitulo referant. 56.   Abbatibus de Prato Benedicto et de Nigrolacu, tam coniunctim quam divisim, per generale Capitulum committitur, quatinus diligenter et debite se informent super commoditate vel incommoditate quorumdam tractatuum passatorum et initorum inter abbatem et conventum de Albiniaco ex una, et Iacobum Botiri, ratione cuiusdam molendini, et Pascalem (?) de Anulo ratione cuiusdam haereditagii partibus ex altera, et prout invenerint, suis patentibus litteris aut alias, debite proximo futuro generali Capitulo referant. 57.   Abbati Gimontis per generale Capitulum committitur, quatinus diligenter et debite se informet super commoditate vel incommoditate cuiusdam traditionis quorumdam nemorum, nuncupatorum Sancti Caprasii, et de cartis vineis de terrano, et terrarum vocatarum de Borda nova, ad emphiteosim perpetuam propter certa legitima inconvenientia, et prout invenerit, ordinet et licentiet, seu proximo generali Capitulo referat. 58.   Capitulum generale committit abbati de Sancto Andrea, s. th. pr., quatinus omnes et singulos abbates provinciae Rothomagensis, demptis de Savigniaco, de Sancto Andrea, de Alneto, de Barbereyo, de Bonoportu, de Mortuomari et de Bellobecco, ad mittendum suos scolares ad studium Cadomiense, cum debitis et sufficientibus provisionibus, compellat in plenaria Ordinis potestate, quos praemissos exceptos abbates eiusdem provinciae, idem Capitulum ordinat et praecipit suos scolares Parisiis mittere, omni excusatione postposita. REHABILITATIONES 59.   Ad supplicationem et humilem instantiam abbatis Caricampi, cum fratre Balduino de Romssefay, religioso expresse professo eiusdem monasterii, praesens generale Capitulum benigne et misericorditer agere volens dispensat, ut non obstante inhabilitatis ac infamiae nota seu macula, quam votum castitatis per ipsum emissum, humani generis inimico suadente transgrediendo et violando, incurrit, in contagium carnis lapsus et deprehensus, super quo sibi impositam salutarem poenitentiam humiliter et devote peregit, et ut fide dignorum relatu ad audientiam praesentis Capituli pervenit, ad cor reversus vitae emendationem opere demonstrat, ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia, beneficia et administrationes, etiam abbatiali inclusa dignitate, promoveri valeat et admitti. 60.   Ad idem, pro fratribus Ioanne Obernhoffe, fratre Vigando Gressen et Ioanne Assentin, religiosis professis monasterii de Castro aquilae, de carnis contagio convicti, ut prius, dignitate seclusa… etc. 61.   Ad idem, pro sorore Bartelina, religiosa monasterii de Valle benedicta professa, de carnis contagio, puerperio inde secuto, dignitate abbatiali seclusa. 62.   Ad idem, pro fratre Matheo Guillot, monasterii Septem fontium, qui abbati sui inobediens extitit, carceresque domini Cistercii fregit, et in contagio carnis deprehensus fuit, super quibus poenitentiam sibi iniunctam humiliter peregit. CONFIRMATIO TRACTATUUM 63.   Tractatum factum et passatum inter abbatem et conventum monasterii Morimundi ex una, et nonnullos homines villae de Brennenes, prout plenius continetur in litteris super hoc confectis, quibus praesens diffinitio annectitur, praesens generale Capitulum secundum formam et tenorem ipsarum ratificat, confirmat et approbat. 64.   Devotioni ac piae petitioni nobilis viri Ioannis de Naceyo, domini de Gonbernaux, praesens generale Capitulum annuere cupiens, tractatum initum, passatum et concordatum inter abbatem et conventum monasterii de Insula Barrensi ex una, et praefatum dominum de Gonbernaux partibus ex altera, de et super quadam fundatione duarum missarum qualibet septimana, perpetuis temporibus, in ipso monasterio de Insula Barrensi, per sacerdotes eiusdem monasterii celebrandarum, prout diffusius continetur… approbat, proviso tamen quod praefatus dominus admortizamentum de singulis per ipsum eidem monasterio collatis procuret et obtineat. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 65.   Translationem dignitatis abbatialis monasterii Beatae Mariae de Callovio, Bituricensis dioecesis, cuius nuper erat abbas frater Ioannes de Antissiodoro, antea professus monasterii Pontigniaci, ad dignitatem abbatialem monasterii de Rupibus, cui praesidebat frater Bertrandus Galloys, per dominum Pontigniaci, patrem abbatem eorumdem monasteriorum, consentiente domino Cisterciensi, s. th. pr., ad quem pertinet principaliter secundum Ordinis statuta ius et auctoritas faciendi translationes abbatum Ordinis, approbat, ratificat et confirmat, in plenaria Ordinis potestate. 66.   Electionem, provisionem et installationem de persona fratris Ioannis de Grunneberg, religiosi professi et nuper prioris monasterii Beatae Mariae de Castro aquilae, ad dignitatem abbatialem praedicti monasterii, per abbatem de Eberbaco, patrem abbatem eiusdem monasterii, prout in decreto, *etc*… confirmat. 67.   Ad idem, pro fratre Petro de Canicia, in theologia baccalario, professo et nuper priore monasterii de Frigido monte, Belvacensis dioecesis, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii per abbatem Igniacensem, commissarium abbatis Ursicampi, patris abbatis immediati eiusdem monasterii. 68.   Ad idem, pro fratre Guillelmo Bidandi, religioso et nuper cellerario monasterii Beatae Mariae de Albis petris, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii, per abbates de Nigrolacu, de Albiniaco, et de Varennis, commissarios domini Claraevallis s. th. pr., patris abbatis immediati eiusdem monasterii. 69.   Ad idem, pro fratre Nicolao de Brethey, religioso professo et nuper bursario monasterii Albiniensis, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem de Novocastro, patrem abbatem eiusdem monasterii. 70.   Ad idem, pro fratre Iudoco, religioso professo monasterii de Campo principum, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii, per abbatem Alderspacensem, patrem abbatem eiusdem monasterii. 71.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Arcenceyo, religioso et priore monasterii de Castellione, ad dignitatem abbatialem ipsius monasterii, per abbatem Trium fontium, patrem abbatem eiusdem monasterii. 72.   Ad idem, pro fratre Ioanne Rigaud, religioso professo monasterii de Barzella, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii, per abbatem de Landesio, patrem abbatem eiusdem monasterii. 73.   Ad idem, pro fratre Ioanne Bacqueler [Bacquelier], monasterii de Moris professo, ad dignitatem abbatialem abbatiae de Monasteriis in Argona, per abbatem Trium fontium, patrem abbatem eiusdem monasterii, et ad hoc per dominum Cisterciensem, s. th. pr., specialiter deputatum et commissum. 74.   Ad idem, pro fratre Ioanne Kyng, in theologia baccalario formato, religioso professo monasterii de Buckfast, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem de Stratfordia, Londoniensis dioecesis, commissarium abbatis Savigniaci, patris abbatis eiusdem monasterii. 75.   Ad idem, pro fratre Theobaldo, religioso professo et nuper suppriore monasterii de Sturzelbrunna, Metensis dioecesis, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii, per abbates de Uterina valle et de Novocastro, commissarios abbatis Maceriarum, Cabilonensis dioecesis, patris abbatis immediati eiusdem monasterii. IUDICES 76.   Abbatibus de Regalimonte, s. th. pr., de Longoponte et de Frigidomonte, et eorum cuilibet per se et in solidum per generale Capitulum committitur, quatinus omnes et singulas Ordinis utriusque sexus personas, quas in redditibus quibusdam, seu pecuniarum summis aut aliis quibuscumque debitis, vel bonorum detentione invenerint abbati et conventui monasterii Caroliloci, Silvanectensis dioecesis, obligatas aut detinentes, ad debite et plenarie, per omnes iuris et iustitiae vias et Ordinis censuras, satisfaciendum et solvendum cogant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 77.   Ad idem, pro abbate et conventu de Frigidomonte, abbatibus de Belloprato Belvacensi, de Longoponte, de Regalimonte et de Caroliloco, s. th. pr. 78.   Ad idem, pro abbate et conventu de Prulliaco, abbatibus de Ioyaco, de Caroliloco, de Regalimonte, s. th. pr. 79.   Ad idem, pro abbate et conventu de Ioyaco, abbatibus de Prulliaco, de Regalimonte et de Sacroportu. 80.   Ad idem, pro abbate et conventu de Charitate, abbatibus de Theoloco, s. th. pr., de Aceyo, de Caroloco et de Monte Sanctae Mariae. 81.   Ad idem, pro abbate et conventu de Igniaco, abbatibus de Longoponte et de Valle regis. 82.   Committitur per generale Capitulum abbatibus de Altacumba, de Chezeriaco et de Chassenia, et cuilibet eorum in solidum, quatinus omnes et singulas utriusque sexus Ordinis personas et earumdem monasteria, seu quaecumque alia loca, quas et quae per testes fide dignos, litteras obligatorias, acta seu alia legitima documenta, invenerint abbati et conventui vel etiam monasterio Sancti Sulpitii debite teneri et obligatas sive obligata esse, sive quaecumque eorumdem bona detinentes, aut indebite occupantes, tam in pecuniarum summis, redditibus, seu quibuscumque aliis bonis aut debitis, ad eisdem plenarie, realiter et de facto satisfaciendum per Ordinis censuras astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 83.   Generale Capitulum committit abbatibus de Caroliloco, de Regalimonte, s. th. pr., atque provisori et regenti collegii Sancti Bernardi Parisiis, et eorum cuilibet in solidum, ut omnes et singulas personas, quas iuste et legitime invenerint eidem collegio atque bursariae, singulisque personis eiusdem in aliquo debito teneri et obligari, ad satisfaciendum ex integro secundum omnes iuris et iustitiae vias, etiam per censuras Orrinis, exacte compellant, in plenaria Ordinis potestate. [DIFFINITIO] GENERALIS 84.   Cum Ordo noster… contributionem sex millium florenorum… *etc. ut in anno* 1449.

Anno Domini millesimo quadringentesimo sexagesimo octavo, die quartadecima mensis septembris, apud Cistercium statuta sunt haec in eiusdem Ordinis Cisterciensis Capitulo generali. 1.   Generale Capitulum constituit et ordinat Diffinitores omnes et singulos abbates in praesenti Capitulo existentes. 2.   Praesens generale Capitulum volens supplere absentiam reverendissimi domini nostri Cisterciensis, et aliorum primorum patrum non existentium, subrogat dominum abbatem Claraevallis loco reverendissimi domini nostri Cisterciensis, pro domino Firmitatis abbatem de Aceyo, pro domino Pontigniaci abbatem de Caroloco, pro domino Claraevallis abbatem de Signiaco, pro domino Morimundi abbatem de Charitate. [DIFFINITIONES] SPECIALES 3.   Capitulum generale auditis clamoribus abbatum Allemaniae inhibet ne abbas de Campo principum amplius visitet auctoritate Ordinis, nisi secum habeat collegam sibi deputatum a Capitulo generali praedicti Ordinis, scilicet abbatem de Fonte salutis, s. th. pr. 4.   Attentis senio et infirmitate podagrae, cui subiicitur abbas monasterii Grandissilvae, praesens generale Capitulum ad quinquennium ipsum a via Capituli de speciali gratia habet excusatum et benigne supportatum. 5.   Pia mentis attentione praesens Capitulum generale omnibus iustitiam administrare cupiens, audita quaerimonia honesti viri Casparii, fratris germani domini Pauli quondam abbatis monasterii de Campo principum, quia praedictus frater Paulus carceris ergastulo septennio detentus, nec, ut dicit, sibi iustitia, quamvis saepissime requisierit, fuerit administrata, et ex hoc praedictus vir honestus pro ultimo remedio se totius Ordinis et personarum eiusdem declaraverit inimicum, omnes defoedando. Idcirco ipsum Capitulum praecipit et mandat abbatibus de Fonte salutis, s. th. pr., et de Caesarea, ut quamcitius commode fieri poterit, se de huiusmodi negotio informent et secundum iuris et iustitiae viam, praedicto fratri Paulo de remedio provideant opportuno, habita tamen ab ipso fratre Paulo et sibi faventibus cautione sufficienti et assecuratione de non nocendo Ordini et personis ipsius, aut locis ipsorum quovismodo, et hoc faciant exigantque in plenaria Ordinis potestate. 6.   Abbatem de Capella, Constantiensis dioecesis, per dominum Claraevallis, s. th. pr., debite et sufficienter citatum ad primam diem praesentis Capituli, et non per se aut per procuratorem comparentem, praesens Capitulum contumacem et excommunicatum denuntiat et declarat, mandans et praecipiens idem Capitulum abbatibus de Altaripa et de Lucella, quatinus dictum abbatem de Capella tamquam excommunicatum et contumacem ubique declarent et denuntient, in plenaria Ordinis potestate. 7.   Ad idem, contra abbatem de Villalonga, per abbatem Fontisfrigidi citatum et non comparentem, eidem de Fontefrigido diffinitionis huiusmodi executionem committendo. 8.   Abbas de Pomerio per generale Capitulum personaliter citatur ad proximum generale Capitulum, ad deferendum omnes et singulas quittancias et deonerationes, quas habet de receptione contributionum retroactis annis sibi commissarum. 9.   Contractum inter abbatem et conventum monasterii Trium fontium et Ioannem Aubert, super grangia dicta la grand Rausière cum suis pertinentiis, in gravamen et damnum non modicum dicti monasterii cum in plusquam dimidia parte iusti pretii sit factum, et contra apostolica et Ordinis instituta, praesens generale Capitulum cassat, revocat et annullat, quacumque confirmatione patris abbatis super hoc facta non obstante, dispensando cum omnibus eiusdem monasterii personis, si et in quantum indiguerint, super iuramento in ipso negotio praestito, praesentem diffinitionem abbati de Altofonte executionem committendo. 10.   Capitulum recipit et tenet in sua salvagardia, tuitione et protectione fratrem Ioannem Strebusch [Flebusch : *infra, n° 21*], nuper abbatis Veteris montis, durante controversia et processu, qui nunc pendet inter magistrum Arnoldum, assertum abbatem dicti monasterii, et dictum fratrem Ioannem, inhibendo omnibus et singulis Ordinis personis, ne eum in aliquo molestare praesumant aut perturbent, ei concedendo ut, si opus fuerit, iuris subsidium a quocumque iudice ecclesiastico possit et valeat impetrare. 11.   Generale Capitulum intuitu studii fratris Ioannis Rotarii, scolaris de Insula Barrensi, annuit et concedit, ut abbas de Sancto Benedicto pro anno praesenti infra festum Paschae proxime futurum summam 14 librarum turonensium in sublevamen expensarum per dictum fratrem Ioannem in actibus solemnibus theologiae fiendarum, integraliter persolvat ; praesentis diffinitionis executionem abbati Pruliaci [Prulliaci], provisori et magistro regenti collegii Sancti Bernardi Parisiis, et eorum cuilibet per se et in solidum committendo, et eumdem abbatem ad summam praedictam persolvendum per Ordinis censuras viriliter et exacte compellendo. 12.   Ad idem, pro scolari Montis Sanctae Mariae, abbatem de Altocristo ad biennium, praedictis committendo. 13.   Abbati de Bullione per generale Capitulum praecipitur, quatinus per Ordinis censuras compellat fratrem Richardum de Paiqueyo, monasterii Montis Sanctae Mariae, ad restitutionem omnium et singulorum bonorum, contra inhibitionem sibi factam per abbatem monasterii Longivadi, nuper ablatorum. 14.   Praesens Capitulum visis et auditis litteris atque iuribus Guillelmi Rabeaulx et suorum fratrum, relictorum defuncti Ioannis Rabeaulx, perpetuum silentium imponit abbati et conventui monasterii de Callovio super controversia orta inter dictos abbatem et conventum et ipsos Rabeaulx super quibusdam haereditagiis situatis in territorio dicto la Mortoirie, inhibendo sub poenis et censuris Ordinis, ne de cetero praedictos Rabeaulx quacumque via super hac re inquietare aut molestare praesumant ; praesentis diffinitionis abbati monasterii de Rupibus executionem committendo. 15.   Generale Capitulum praecipit et mandat abbatibus de Tribus fontibus et de Longovado per se et in solidum, quatinus compellant per censuras Ordinis abbatem et officiarios de Castellione ad solvendum integraliter summam 33 librarum, 14 solid. et 10 denar. turon., cellerario Claraevallis, ratione quorumdam expensarum factarum per fratrem Iacobum de Tornaco, in prosecutione dignitatis abbatialis ipsius monasterii de Castellione, et quia ipsi de Castellione ab anno 66, in quo fuerunt iudicati, ad praedictam summam exsolvendam distulerunt, et adhuc renuunt, vult idem Capitulum, ut pro annis et terminis anni 65, 66 et 67, necnon et annis sequentibus usque ad completam summae praedictae per solutionem, per censurae Ordinis compellantur, in plenaria Ordinis potestate. 16.   Item, generale Capitulum inhibet omnibus personis Ordinis nostri sub excommunicationis poena, ne de cetero praesumant vel attentent quovismodo in monasterio Montispetrosi horas canere vel divina celebrare, absque voluntate et licentia domini Antonii de Forghas, electi praedicti monasterii, petita et obtenta ; praesentis diffinitionis executionem abbati de Bosqueto, alias de Vallislucidae, in plenaria Ordinis potestate, committendo. 17.   Item, praecipit idem Capitulum atque mandat ut frater Petrus de Molendino novo, Montispetrosi professus, totius turbationis et processus initiator, in firmis detineatur carceribus usque ad congruam pro demeritis satisfactionem, et hoc proprii monasterii expensis ; praesentis diffinitionis executionem provisori collegii Sancti Bernardi Parisiis committendo, in plenaria Ordinis potestate. 18.   Omnes et singulos abbates, qui suas excusationes ad praesens Capitulum miserunt, idem Capitulum benigne habet excusatos. 19.   Praesens generale Capitulum inhibet sub excommunicationis poena omnibus et singularibus personis monasterii Bonaevallis Viennensis, ne alicui alteri obedientiam praestent aut faveant, nisi eorum abbati per commissarios domini Cistercii institutos. 20.   Generale Capitulum confirmat et roborat commissionem abbati de Veteri cella, olim eidem concessam super provisione collegii Beati Bernardi in Lipzig, atque eidem committit ut locum aptum et congruum ordinet ad esum carnium pro scolaribus eiusdem collegii. COMMISSIONES 21.   Non sine magna cordis amaritudine praesens Capitulum generale suscipere fratrum discordias consuevit, sed maiore cum dolore inferiorum in superiores rebellionem et inobedientiam portare potest et sufferre. Quia igitur, ut moris est usitati, ad ipsius Ordinis honorem et manutenentiam patres maiores ad certas in praedicti Ordinis plenaria potestate diriguntur provincias, et anno novissime elapso huiusmodi legationis officium dicto abbati de Claravalle, s. th. pr., in partibus Germaniae, Allemaniae, atque locis circumvicinis datum fuisset et iniunctum in Ordinis potestate plenaria, atque ad id exercendum post plurimorum monasteriorum visitationem Coloniam, in Veterem montem profecturus devenisset, magistro Arnoldo, s. th. pr., pro nunc asserto abbati praedicti loci, adventum suum, et adventus causam denuntiavit intimando, ut quae ad visitationem passivam requiruntur disponeret ; interim dum haec fierent, frater Ioannes Flebusch, ipsius loci de Veteri monte nuper abbas super a sua dignitate abbatiali, ut dicebat, iniusta depositione et sui honoris iniqua diffamatione, planctum fecit et querimoniam, expetens et expectans sibi debitum administrari iustitiae, quod cum praedictus dominus abbas de Claravalle non denegasset ; nihilominus ipse magister Arnoldus in totius Ordinis vilipendium et contemptum praedicto Ordinis commissario aditum in monasterium denegando religiosos ne debita fieret informatio retrahendo, brachio saeculari in suae animae periculum se muniendo, verba alta et arrogantiae plena in ipsos commissarium et suos proferendo, rebellem se et inobedientem fecit et reddidit, nec in sui iuris tuitionem et adversae partis informationem quidquam proferre voluit, sed per appellationum anfractus subterfugit et latuit. Quamobrem his et similibus insolentiis et temeritatibus praedictum Capitulum obviare cupiens, fratris Ioannis Flebusch destitutionis a dignitate abbatiali, atque magistri Arnoldi promotionis causam, investigationem, atque finalem discussionem et determinationem, vocatis vocandis, domino abbati Cistercii et quatuor primis, vel quos dominus Cistercii vocandos censuerit decidendam reliquit, committitque et in virtute salutaris obedientiae, praecipit abbatibus de Fonte salutis, s. th. pr., et de Eberbaco, Eystetensi et Maguntinensi dioecesium, ut quamcitius commode fieri poterit, se in praedictum monasterium de Veteri monte transferant vel in locum proximum ac tutum, et se super controversia praedictorum causae profundius indagando, atque super rebellionibus et inobedientiis per praedictum magistrum Arnoldum Ordini in persona saepe dicti abbatis Claraevallis factis, se debite et plenius informent, in plenaria Ordinis potestate ; etiam subsidium iuris, si opus fuerit, invocando, informationes suis sigillis firmatas, praedictis iudicibus infra proximum Pascha vel citius, si commode fieri poterit, destinando. Praecipit autem idem Capitulum praedicto magistro Arnoldo ceterisque nostri Ordinis regularibus personis sub inobedientiae et excommunicationis poenis, ut praedictis iudicibus et abbatibus in supradictis et ea tangentibus humiliter pareant et obediant, praedictusque magister Arnoldus citatus et vocatus sub praedictis poenis coram notatis iudicibus et commissariis indefectibiliter compareat. 22.   Capitulum generale committit abbatibus de Campo et de Campo Mariae et eorum cuilibet, in virtute salutaris obedientiae, quatinus se ad monasterium Claricampi personaliter vel alibi, ubi tute poterit vel poterunt, transferentes, de causa et iure, quas frater Goffridus de Goch in dicto monasterio habere praetendit, se diligenter informent, et dicto fratri Goffrido complementum iustitiae, prout iuris erit, ministrent, in plenaria Ordinis potestate. 23.   Per generale Capitulum committitur abbati Caroliloci, quatinus compellat per censuras Ordinis omnes et singulos abbates dioecesis Bisuntinae, ad solvendum quotas suis monasteriis impositas et imponendas, pro satisfactione et solutione 50 ducatorum procuratori Ordinis debitorum, ratione cuiusdam sententiae habitae in Curia romana contra archiepiscopum Bisuntinensem. 24.   Generale Capitulum committit abbatibus de Belloloco et de Villalonga, et eorum cuilibet in solidum, ut quamcitius fieri poterit se ad monasterium de Silvanesio transferant et fratrem Armandum de Solages Ferrand Bonaevallis in veram et realem possessionem ponant. Si vero ad praedictum locum de Salvanesio non sit securus accessus, ad proximum Ordinis locum hoc idem faciant, fratri autem Hugoni Rodesii, sub censuris Ordinis silentium imponant, atque abbatem de Ardorello viriliter et exacte sub Ordinis censuris compellant ad satisfaciendum plenarie eidem Armando, de expensis factis in purgatione super infamia eidem Armando per praedictum de Ardorello imposita, a qua per abbatem de Fontefrigido omnino repertus fuerit immunis et innocens, et hoc faciant in plenaria Ordinis potestate. 25.   Per generale Capitulum committitur abbatibus de Fonte salutis, s. th. pr., et de Caesarea, quatinus se informent de excessibus, verbis iniuriosis et infamibus dictis, factis et prolatis per fratrem Nicolaum Vane in monasterio Caesariensi professum, et secundum suorum exigentiam demeritorum puniant et corrigant, in plenaria Ordinis potestate. 26.   Per generale Capitulum committitur abbatibus de Vellerio Metensi, et de Schonowia, quatinus diligenter et debite se informent de omnibus et singulis contentis in litteris, quibus praesens annectitur diffinitio, et si per informationem invenerint omnia in ipsis litteris contenta fore utilia monasterio Uterinae vallis, confirment, ratificent et approbent, in plenaria Ordinis potestate. 27.   Reformationem et reclusionem ac etiam destitutionem et institutionem, in capite et in membris, in monasterio monialium de Sancto Thoma et de Ponte Leonis, circa muros Trevirenses, praesens generale Capitulum committit abbati monasterii de Eberbaco, Maguntinensis dioecesis, in plenaria Ordinis potestate. 28.   Controversiam motam super abbatiatu monasterii de Monasteriis in Argona, inter fratres Georgium Burgensem et Ioannem de Tiennes, praesens generale Capitulum de dictarum partium consensu pariter et assensu, committit domino Cisterciensi in plenaria Ordinis potestate terminandam ; et in casu quo idem dominus Cistercii onus huiusmodi negotii assumere recusaret, citatorium per dictum fratrem Georgium factum in Curia romana locum habebit. 29.   Committitur abbati de Nigrolacu, ut diligenter se informet de et super concordia facta pro abbatia de Albis petris, et secundum quod invenerit, religiosos dicti monasterii a sententiis et irregularitatibus contractis absolvat, in plenaria Ordinis potestate. 30.   Rebellionem et inobedientiam abbatis Vallis clarae, qui poenitentiam per Capitulum generale sibi anno elapso de forefactis iniunctam facere recusavit, dissimulare non valens praesens Capitulum praecipit et mandando committit abbatibus de Signiaco et de Valle regis, quatinus quamcitius commode poterunt, personaliter ad ipsum monasterium Vallis clarae accedant, ibidemque visitent, reforment et corrigant, etiam abbatem praefatum, si sua exigant demerita, ab abbatiali dignitate, absque quacumque dissimulatione deponendo, et alium sufficientem et idoneum, loco sui, electione canonica, instituendo et installando, in plenaria Ordinis potestate. 31.   Generale Capitulum piam audiens querimoniam abbatis et conventus monasterii de Lenym, de et super quibusdam gravaminibus et damnis per magistrum Arnoldum, *nuper* dicti monasterii abbatem, eidem monasterio de Lenym illatis, committit abbatibus de Fonte salutis, s. th. pr., et de Eberbaco, Eystettensis et Maguntinensis dioecesium, quatinus partibus citatis et vocatis sub poenis et censuris Ordinis, debite et fideliter secundum iuris et iustitiae… se informent de et super huiusmodi gravaminibus et damnis, et informatione habita domino Cisterciensi et aliis per Capitulum deputatis fideliter referant. ELECTIONES 32.   Electionem, provisionem et installationem de persona fratris Ioannis de Sancto Vito, religiosi professi monasterii de Heymerode, ad abbatialem dignitatem ipsius monasterii, per dominum Claraevallis, ipsius monasterii patrem abbatem factas, tamquam canonicas et secundum Ordinis statuta celebratas, prout in praesenti decreto… *etc.* confirmat. 33.   Promotionem et installationem de persona fratris Iacobi de Walderburga, monasterii de Villerio Metensi professi, ad dignitatem abbatialem monasterii de Fristorff, per dominum Morimundi, patrem abbatem, etc… approbat. 34.   Ad idem, pro fratre Ioanne Sirck, monasterii de Fristorff, ad abbatialem dignitatem monasterii de Villerio Metensi, per provisionem et promotionem domini Morimundi, eiusdem monasterii patrem abbatem, factas. 35.   Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Antonii de Forges, ad dignitatem abbatialem Montispetrosi factas, … approbat. 36.   Ad idem, pro fratre Petro Maxhierii ad dignitatem abbatialem monasterii de Bonavalle Viennensi, per abbatem Chasseniae et priorem Cistercii, commissarios domini Cistercii. 37.   Ad idem, pro fratre Antonio Desmer, monasterii Frigidimontis, ad dignitatem abbatialem monasterii de Lanneyo, per abbates monasteriorum de Bellobecco et de Caroliloco, s. th. pr., commissarios Capituli generalis. 38.   Ad idem, pro fratre Bernardo Hartman de Neuvenstein, monasterii de Speciosa valle professi, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem de Alba, commissarium abbatis monasterii Caesariensis, ipsius monasterii immediati patris abbatis. 39.   Ad idem, pro fratre Matheo, monasterii de Victoria professo, ad abbatialem dignitatem eiusdem monasterii, per abbatem de Runa, commissarium abbatis de Villario Metensi, dicti monasterii de Victoria immediate patris abbatis. 40.   Ad idem, pro fratre Roberto, monasterii de Caladia, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem Trium fontium, eiusdem monasterii immediatum patrem abbatem. 41.   Ad idem, pro fratre Ioanne Dm̃. ad dignitatem abbatialem monasterii de Bildhausen, per abbatem monasterii Ebracensis, eiusdem monasterii patrem abbatem. REHABILITATIONES 42.   Ad instantiam et humilem supplicationem abbatis monasterii de Lanneyo, praesens generale Capitulum cum fratre Ioanne de Tienes, eiusdem monasterii professo, misericorditer dispensat, ut non obstante inhabilitate et infamiae nota, quam incurrere potuit quamdam mulierem suspectam in camera sua in curia tenendo, ac contra paupertatis votum et Dei praeceptum furtum semel faciendo, super quibus sibi iniunctam Ordinis poenitentiam humiliter et devote peregit, ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces, officia, beneficia et administrationes, abbatiali seclusa dignitate, promoveri valeat et admitti. 43.   Ad idem, pro fratribus Adriano Pate et Iacobo le Conver, praedicti monasterii de Lanneyo professis, qui in eodem monasterio cum muliere suspecta communicationem habuerunt, et suis abbatis absque licentia monasterii metas exiverunt, habitu regulari temere dimisso. 44.   Ad idem, pro fratre Hugone de Viis, eiusdem monasterii, qui pariformiter cum dicta muliere et quadam altera de carnis contagio, puerperio inde secuto, et introductione alterius mulieris in dormitorium extitit convictus. 45.   Ad idem, pro fratre Ioanne Philippi, monasterii Charitatis, qui in apostasia celebravit. 46.   Ad idem, pro fratre Achatio de Cella Dei, Ratisbonensis dioecesis, qui per spatium septem dierum vel citra apostatavit, abbatiali inclusa dignitate. 47.   Ad idem, pro fratre Nicolao André, Ruris regis, Sleswicensis dioecesis, qui in apostasia existens omnes sacros ordines sumere praesumpsit, abbatiali seclusa dignitate. 48.   Ad idem, pro fratre Matheo, in Clara provincia, regni Poloniae, qui pro extraordinaria expensa panis et cerevisiae minas sustinere non valens, apostatavit, inclusa dignitate abbatiali. 49.   Ad idem, pro fratre Nicolao, eiusdem monasterii, qui sine licentia monasterium suum apostatando exivit, inclusa dignitate abbatiali. 50.   Ad idem, pro fratribus Nicolao Dal et Martino Lers, monasterii de Villerio, de carnis contagio convicti, seclusa dignitate abbatiali. 51.   Ad idem, pro fratre Henrico Flade, monasterii de Venevillerio, de contagio carnis convictus, seclusa dignitate abbatiali. 52.   Ad idem, pro fratre Alberto, monasterio de Fonte salutis, pro apostasia. 53.   Praesens generale Capitulum misericorditer dispensat cum fratre Henrico de Divione, ut non obstante contagio carnis, de quo convictus extitit, in monialem monasterii de Battanto, de causa pro nunc carceribus detinetur, ab eisdem relaxetur, proviso tamen quod de per eum receptis ab abbatibus monasteriorum Ordinis in dioecesi Bisuntina fidelem computum, et reliqua reddiderit ; huius diffinitionis executionem abbati Charitatis committendo. GRATIAE 54.   Generale Capitulum cum abbate Igniaci misericorditer agere cupiens, sibi uti lineis, attenta sui corporis debilitate, confert auctoritatem, et quod pro semel possit omnes personas sibi subditas et commissas ex parte domini episcopi Cenomanensis, absolvere cum poenitentia salutari ab omnibus et singulis peccatis, casibus, et excommunicationum sententiis, ipsi Capitulo specialiter reservatis, et sibi confessorem sufficientem et idoneum, qui consimilem habeat potestatem, eligere. 55.   Ad idem, pro abbate et conventu de Villerio Metensi, pro semel. 56.   Ad idem, pro abbate et conventu de Uterina valle. 57.   Ad idem, pro abbate de Bonomonte, et omnibus utriusque sexus personis sibi subditis. 58.   Ad idem, pro priore et monachis prioratus de Valle vinearum. 59.   Ad idem, pro abbate et conventu de Clarofonte. 60.   Ad idem, pro abbate de Fonteneto et sibi immediate subiectis. 61.   Ad idem, pro abbate de Lucella dumtaxat. 62.   Ad idem, pro abbate de Novocastro. 63.   Ad idem, pro abbate de Lenym. 64.   Ad idem, pro scolaribus collegii Sancti Bernardi in Lipzig super abusu in esu carnium. 65.   Ad idem, pro abbate de Monte Sanctae Mariae et sibi immediate subiectis. 66.   Generale Capitulum misericorditer dispensat cum fratribus Hermano, Ioanne, Henrico, Ioanne et Petro monasterii de Victoria professis, super irregularitate per ipsos in apostasia contracta, ipsos in foro exteriori benigne absolvendo. 67.   Generale Capitulum cum abbate de Heymerode charitative dispensat, et a missione scolaris ad studium generale dehinc ad biennium excusat. IUDICES 68.   Abbatibus de Tribus fontibus, de Igniaco et de Longovado, et eorum cuilibet per se et in solidum, per generale Capitulum committitur, quatinus omnes et singulas Ordinis utriusque personas, quas in redditibus quibusdam seu pecuniarum summis aut aliis quibuscumque debitis, vel bonorum detentione invenerint domino Claraevallis et suo conventui obligatas aut detinentes, ad debite et plenarie per omnes iuris et iustitiae vias et Ordinis censuras, satisfaciendum et solvendum cogant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 69.   Ad idem, pro collegio Sancti Bernardi Parisiis, de Caroliloco et de Regalimonte, s. th. pr., ac provisori et regenti ipsius collegii. [DIFFINITIO] GENERALIS 70.   Cum Ordo noster… contributionem sex millium florenorum… *etc. ut in anno* 1449. * * * 71.   Capitulum generale concedit abbati de Lenin, ut bona quaedam civitati Brandenburg tradat.

Anno Domini millesimo quadringentesimo sexagesimo nono, decimaquarta mensis septembris, acta fuerunt haec in Cisterciensi generali Capitulo. [DIFFINITIONES] GENERALES 1.   Generale Capitulum in favorem honestatis et sufficientiae fratris Ioannis Ratton, s. th. pr., dudum abbatis monasterii Ursicampi, benigne secum dispensat et sibi annuit, quatinus post decessum suum possit et valeat sepeliri in capitulo eiusdem monasterii, non obstante Ordinis consuetudine, quia soli abbates in capitulis consueverunt sepeliri. 2.   Quia frater Gregorius de Lesines, conversus in monasterio Igniacensi, suae salutis immemor, contra Ordinis statuta, absque sui abbatis licentia exivit, ad monasterium Cartusiense de Bourfontaine indebite transeundo, et propterea iuste et canonice ab eodem suo abbate sententia excommunicationis fulminatus ; quia sententiam excommunicationis, attentis privilegiis Ordinis et statutis tamquam legitimam et regulariter factam, praesens generale Capitulum declarat, approbat et confirmat, ipsum de novo, si opus sit, excommunicando, abbati de Longoponte districte praecipiendo, quatinus omni dissimulatione semota, dictum fratrem Gregorium conversum, palam et publice auctoritate Capituli generalis, per affixionem ad valvas ecclesiarum et alias debite et ubi oportebit, excommunicatum denuntiet. 3.   Capitulum, non sine cordis dolore, plurium Ordinis patrum relatibus audiens clamores et rumores mali et dissoluti regiminis nonnullarum Ordinis monialium, adeo effrenate secundum desideria cordis sui vivere volentium, in maximum ipsius Ordinis opprobrium, scandalum et honoris denigrationem adeo et in tantum, quod plures bonae religiosae cum periculo animarum suarum inter malas existentes, horrore tamen confusionis perterritae exitum a locis suae professionis praestolantur et requirunt, cui pestifero morbo idem Capitulum per omne quod in se est obviare et de remedio providere cupiens opportuno, omnibus et singulis Ordinis patribus abbatibus et eorum commissariis, pro nunc deputatis et in futurum deputandis, in virtute sanctae obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, districte praecipit et mandat, quatinus ad earumdem monialium debitam reformationem, reclusionem, punitionem et conversionem, omni dissimulatione semota, secundum Ordinis diffinitiones, statuta et ordinationes procedant et diligenter intendant, ipsas ad vivendum in communi viriliter et exacte compellando, omnium proprietatis et particularitatis vitium ab eis totaliter amovendo et repellando, in plenaria Ordinis potestate. 4.   In favorem studii fratris Nicolai Bonepeaux, baccalarii formati in theologia, scolaris de Villanova, et propter paupertatem et desolationem ipsius monasterii de Villanova propter guerras, generale Capitulum praecipit et mandat abbati et conventui de Nigro monasterio, quatinus eidem scolari, quamdiu fuerit domino Cisterciensi ac provisori collegii Sancti Bernardi verus humilis et obediens, quindecim francos pro medietate bursae suae usque ad gradum doctoratus sui in theologia inclusive provideat, qua portione bursae poterit per eumdem dominum Cisterciensem privari, si Ordini fuerit rebellis ac inobediens, nec ad licentiam sine sua speciali permissione poterit promoveri ; executionem huius diffinitionis, quoad compellendum ipsum abbatem de Nigro monasterio, abbati de Buzayo, suo patri abbati committendo, in plenaria Ordinis potestate. 5.   Generale Capitulum ulterius sustinere non volens inconvenientia, quae sequuntur ex libertatibus, quibus contra Ordinis laudabilem consuetudinem in detrimentum et discrimen conscientiarum et regularium morum uti volunt baccalarii, tam cursores quam formati, collegii Sancti Bernardi Parisiensis, qui sub praetextu et occasione sui gradus, ubi aliis scolaribus simplicibus deberent esse exemplum et forma virtutis et bene vivendi, sunt, proh dolor ! eis in ruinam et scandalum, ecclesiam minime frequentantes, neque diebus privatis neque festivis, a communitate et loco refectionis se et frequenter alios scolares absentantes, quaestiones in commessationibus, potationibus et ludis tablarum [tabularum ] et alias per cameras particulares exercentes, tempus sibi pro acquisitione scientiarum, et bonorum morum, concessum in otio et huiusmodi excessibus consumendo in maximum damnum, gravamen et deceptionem Ordinis et propriorum abbatum de eorum ferventi labore fructum expectantium, ipsum generale Capitulum provisori moderno, et omnibus qui pro futuro fuerint, districte et in virtute salutaris obedientiae praecipit et mandat quatinus omni dissimulatione semota, dictos baccalarios, tam cursores quam formatos, exceptis lectoribus ordinariis sub poenis emissionis ab ipso collegio compellat ad quotidie visitandum et frequentandum aulam communitatis hora refectionis et ad interessendum disputationibus, similiter etiam sub poena privationis a vino et pitantia, aut acceptionis disciplinae regularis in capitulo coram omnibus ad nutum provisoris, eosdem baccalarios ad frequentandum ecclesiam et intrandum chorum hora servitii, maxime diebus dominicis et festivis compellat, in plenaria Ordinis potestate. 6.   Abbati de Sancto Bernardo extra muros Valentinos, generali Ordinis in Curia romana procuratori, praesens generale Capitulum committit potestatem absolvendi fratrem Matheum de Castilione [Castillione], abbatem Morimundi Mediolanensis dioecesis, a censuris et sententiis excommunicationis quibus fuerat innodatus, et reponendi et restituendi eumdem in dignitatem abbatialem dicti monasterii de Morimundo, a qua per ipsum generale Capitulum fuerat iuste privatus, in plenaria Ordinis potestate. 7.   Abbatibus de Aceyo, s. th. pr., et de Charitate coniunctim per generale Capitulum committitur, quatinus quamcitius poterunt se transferant ad monasterium de Caroloco, et villagia ac loca circumvicina, et super commoditate et incommoditate quorumdam villagiorum manus mortuae requirentium affranchissamentum [affranchisamentum], diligenter et debite se informent, et quid super hoc invenerint fideliter domino Cistercii potestate Ordinis fungenti, referant, qui super hoc, prout melius videbit, ordinabit in plenaria Ordinis potestate. 8.   In supportationem et exonerationem damnorum quae occasione guerrarum incurrit monasterium de Alna, et in favorem studii fratris Egidii de Presles, scolaris eiusdem monasterii, in proximo ordinario sententias lecturi, generale Capitulum misericorditer et benigne sibi remittit totaliter contributionem huius praesentis anni. 9.   Generale Capitulum misericorditer et benigne dispensat cum Ioanna de Luxemburg, ut non obstante illegitimatione, quam contraxit extra matrimonium nascendo, valeat et possit religionis habitum in monasterio monialium de Oliva vel alibi suscipere, et ibidem Domino Deo vota sua firmare ac reddere, et observantias regulares servare, sibi conceditur et admittitur, in plenaria Ordinis potestate. 10.   Ad laudem et honorem gloriossisimae [gloriosissimae ] Virginis Mariae Dei Genitricis, et augmentationem nominis sui, ad supplicationem matriculariorum ecclesiae Beatae Mariae de Bollonia parva prope Parisios, ubi causa devotionis confluit ex multis locis fidelium populus, generale Capitulum misericorditer et benigne omnibus dictam ecclesiam ob reverentiam dictae sanctissimae Christi Matris devote visitantibus et eidem de suis bonis benefacientibus et largientibus, participationem omnium orationum, missarum, servitiorum, ieiuniorum, vigiliarum, eleemosinarum, poenitentiarum, ceterorumque bonorum spiritualium, quae in toto Ordine Cisterciensi fiunt et fient in futurum, concedit et annuit. 11.   Ad idem, conceditur monasterio de Sancto Bernardo extra muros Valentinos. 12.   Ad idem, monasterio de Aceyo. 13.   Ad idem, monasterio de Curia Dei. 14.   Abbati de Signiaco auctoritate Capituli generalis committitur, quatinus in monasterio Sancti Desiderii vel aliquo alio Ordinis monialium monasterio regulato, ponat et collocet sororem Iacquelinam Danoul, dudum religiosam monasterii de Marcilliaco, ne amplius de cetero per mundum vagando in suae animae praeiudicium, sicut hucusque fecit, discurrat, eidem perpetuum silentium imponendo super quaestione et iure per eam praetenso in dignitate abbatiali monasterii de Curia Nostrae Dominae, Senonensis diocesis, super quo ei ulterior quaestio et prosecutio interdicitur, in plenaria Ordinis potestate. 15.   Cum abbate de Caroloco per generale Capitulum de speciali gratia dispensatur, ut usque ad proximum festum beati Ioannis Baptistae Parisios scolarem mittere non teneatur, usque ad praedictum terminum ipsum ad hoc supportando. 16.   Generale Capitulum fratrem Nicolaum Dalyot, monasterii Sancti Angeli de Frangilio, Sanctae Severinae dioecesis, ad secundam diem praesentis Capituli citatum, promotori causarum quod iustum fuerit responsurum, debite et sufficienter expectatum, vocatum, et neque per se nec per procuratorem comparentem, quia iam per quatuor annos sic citatus et non comparens contumaciam sustinuit, ex nunc penitus et totaliter privat, deponit et destituit a dignitate abbatiali sui praefati monasterii ac excommunicatum, destitutum et depositum declarat et diffinit ; abbati de Sancto Bernardo extra muros Valentinos, generali Ordinis in Curia romana procuratori, districte praecipiendo, ut praesentem diffinitionem debitae executioni demandando, tamquam excommunicatum et ab eadem dignitate abbatiali destitutum, depositum et privatum publicet et denuntiet, alium religiosum virum et obedientem Ordini loco eius, secundum Ordinis statuta, instituendo, in plenaria Ordinis potestate. 17.   Cum abbate de Rigniaco benigne et misericorditer per generale Capitulum dispensatur, ut non obstantibus regularibus Ordinis statutis, in collegio Sancti Bernardi Parisiis studendo, residentiam et moram trahere possit et valeat, in scientia et moribus diligenter et debite proficiendo, lectiones ordinarias, disputationes, sermones, ceterosque actus scolasticos exercendo et frequentando, et non perdendo tempus suum, neque in otio dies ad proficiendum concessos consumendo, hoc adiecto, quod ipse erit sub subiectione et directione provisoris praedicti collegii, et sine onere vel gravamine communitatis et scolarium ipsius collegii. 18.   Provisionem, institutionem et installationem de persona fratris Petri Marguero, religiosi professi monasterii de Maceriis in dioecesi Cabilonensi, per Sanctissimum Dominum Nostrum Papam Paulum II, factas, generale Capitulum gratas, ratas et acceptas habet, ulterius secum, sicut cum abbate de Rigniaco, quoad morandum in collegio Sancti Bernardi Parisiensi, cum conditionibus superius expressis dispensando. 19.   Abbatibus totius nationis germanicae per generale Capitulum sub poenis in *Benedictina* contentis districte praecipitur, ut omnibus seclusis excusationibus, mittant de suis religiosis ad Universitates et studia generalia, nec scolares ad hoc excusentur sub praetextu mittendi eosdem suos religiosos ad studia particularia, ubi habent domos, et tamen non sunt generalia studia ; huius diffinitionis executionem abbati de Fonte salutis et provisori Heidelbergensi, et eorum cuilibet committendo, in plenaria Ordinis potestate. 20.   Abbati de Tribus fontibus per generale Capitulum committitur, quatinus assumpto secum abbate de Monasteriis in Argona, debite et diligenter se informent de vita, conversatione et moribus fratrum Ioannis Louppi, Iacobi de Lachappe et Ioannis de Condé aliorumque religiosorum praedictae abbatiae de Monasteriis, de quorum dissoluta vita pessimus rumor apud Deum et homines scandalosus et scripto vicinorum relatu ad praesentis Capituli audientiam pervenit, et si eos tales, quales fama publica asserit, invenerint, aut alter eorum invenerit, secundum Ordinis statuta absque dissimulatione corrigant et puniant, eos strictis carceribus mancipando et detinendo, in pane et aqua usque ad nutum Capituli generalis, invocando ad hoc, si opus sit, auxilium brachii saecularis, et etiam carceres regios aut alios, si necesse et expediens viderint, requirendo et accommodando, cum plenaria Ordinis potestate. 21.   Graves et scandalosos abusus in Ordine ortos et dietim insurgentes ex indebitis contractibus inter nonnullos Ordinis abbates et suos monachos factos et passatos, quibus damnabiliter sicut saecularibus frequenter ipsi abbates tradunt domos et grangias ad firmam, ac etiam contra Ordinis regularia statuta, litteras obligatorias sub sigillis abbatis et conventus se eis obligando tradunt ex quo fit, ut cum dicti monachi sensum propter hoc debitum suo monasterio reddiderunt, de residuo secundum suae voluntatis libitum, sicut puri et meri saeculares posse disponere arbitrantur, proprietatis vitium, proh dolor ! in animarum suarum periculosissimum detrimentum, absque Dei et Ordinis timore incurrentes de medio tollere et radicitus eradicare desiderans, praesens generale Capitulum omnibus et singulis Ordinis abbatibus in virtute salutaris obedientiae, et sub poenis excommunicationis latae sententiae, inhibet ne de cetero sub talibus formis et conditionibus domos, grangias seu firmas monasteriorum suorum quibuscumque suis religiosis tradant, quinimo iam traditas revocent huiusmodi conventiones penitus et totaliter revocando et cassando, in plenaria Ordinis potestate. 22.   Commissionem anno elapso factam, qua abbati de Campo principum inhibeatur visitatio abbatiarum Germaniae nisi praesente et assistente sibi suo collega abbate de Fonte salutis, generale Capitulum renovat et confirmat, eidem de Campo principum sub poenis et censuris Ordinis iterum inhibendo ne durante tempore suae praefatae commissionis, visitare audeat seu praesumat, nisi eodem abbate de Fonte salutis vocato et praesente. 23.   Abbati de Lucella districte per generale Capitulum praecipitur, quatinus diligenter et debite se informet super vita et moribus cuiusdam fratris Nicolai Bayer, religiosi professi monasterii de Caesarea, qui libellum infamiae contra patres et personas Ordinis dicitur scripsisse et fecisse, et ulterius contra proprii abbatis voluntatem et sine eius licentia moram trahit in monasterio de Campo principum, et si ita repererit et ipsum in praemissis vel aliis quibuscumque culpabilem invenerit, omni excusatione postposita eum puniat et corrigat per carceres et alias debite, in plenaria Ordinis potestate. 24.   Considerato lamentabili et pessimo crimine sororis Margaretae Rietheim, monasterii monialium Beatae Mariae de Oberschonveld religiosae expresse professae, quae maligno et diabolo spiritu instigata, tribus solemnibus diebus festivis sacrosanctam communionem ficte recipiens reservavit in pixide, in cubiculo suo reponens et postea in malo perseverando apostatavit, iudicante tamen quod corpus Christi tali loco repositum reverenter ad ecclesiam reportaretur ; abbati de Caesarea, patri abbati eiusdem monasterii in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena praecipiendo committit, quatinus pro tanta tam dignissimi sacramenti irreverentia eam puniat et corrigat in modum sequentem, videlicet faciendo eam abstinere a susceptione corporis Christi, praeterquam in mortis articulo, per triennium, et nihilominus eam cogat ad confitendum omnibus diebus quibus aliae sorores dicti monasterii confiteri et communicare solent, quibus etiam diebus et dominicis ab elevatione corporis Christi inclusive usque ad finem missae continue levem culpam faciat per annum, et eodem tempore diebus venerinis in pane et aqua ieiunet ; eam etiam secundum Ordinis statuta de apostasia, quam incurrit illicentiata exeundo puniat et corrigat ; conventusque insuper dicti loci super tam nefando crimine poenitendo una die ieiunabit in pane et aqua, et omnes et singulae religiosae regularem accipiant disciplinam, et ad placandum Altissimum super tanto scelere processionem solemnem faciant, hanc devotam antiphonam *O Sacramentum pietatis* humiliter et devote decantando, vel aliam ad ordinationem patris abbatis, ad quae omnia supradicta facienda et observanda pater abbas de Caesarea easdem religiosas cogat et compellat, in plenaria Ordinis potestate. 25.   Attento quod impositio abbatiis comitatus Burgundiae auctoritate generalis Capituli facta ad conducendum processum contra dominum archiepiscopum Bisuntinensem, facta est pro generali defensione iurium et privilegiorum Ordinis, cui merito omnes volentes privilegiis gaudere, contribuere debent, praesens generale Capitulum statuit et diffinit quod abbas de Roseriis se ab huiusmodi impositione eximere volens, ad solvendum pro quota sua compelletur sicut ceteri abbates dicti comitatus ; executionem huius diffinitionis abbati de Caroloco committendo, in plenaria Ordinis potestate. 26.   Dominis abbatibus de Cistercio et de Firmitate super Gronam, s. th. pr., committit generale Capitulum, quatinus quamcitius commode fieri poterit, ad monasterium de Maceriis eidem domino Firmitatis immediate subiectum personaliter accedentes ibidem visitent, et de causis, modo et forma resignationis factae per fratrem Gerardum Margueron, nuper dicti monasterii Maceriarum abbatem, se diligenter informent, et si, ut fertur, eumdem bene rexisse et gubernasse, et ipsum monasterium plurimum augmentasse repererint, sibi honestam et competentem pensionem, abbatibus bene meritis, sponte cedentibus, debitam assignent, in plenaria Ordinis potestate. 27.   Generale Capitulum visa et audita supplicatione sororis Martinae Lambert, nuper abbatissae de Blandequa, quae ob sua demerita timens ab Ordine deponi et sua dignitate abbatiali privari, in manibus commissariorum domini Cistercii sponte et libere cessit et resignavit, professionem fecit, et pensionem recepit et acceptavit, et licet antea se appellasse dicat, tamen per praedictas resignationem et professionem suae appellationi etiam expressa vivae vocis declaratione coram notario et testibus renuntiavit. Quare idem Capitulum attento quod ipsa apostatando illicentiata dictum monasterium turpiter et ignominiose, inverecunde et in maximam sui infamiam et honoris Ordinis denigrationem exivit, sententiam excommunicationis secundum Ordinis statuta incurrendo, eamdem non debere audiri neque tamquam appellantem recipi, diffinit et declarat, et insuper ipsam fugitivam, apostatam et excommunicatam publicat et denuntiat ; huiusmodi diffinitionis executionem omnibus et singulis Ordinis abbatibus committendo, et illis praecipiendo ut ubicumque eam invenerint, strictis carceribus usque ad nutum Capituli generalis vel domini Cistercii mancipent, abbatibus de Claromarisco et de Caroliloco et eorum cuilibet potestatem conferendo, ipsam Martinam a censuris et excommunicationibus, quas incurrit, absolvendi, postquam ad plenam et veram Ordinis obedientiam poenitens et contrita redierit, et omnibus processibus per eam suscitatis, impetrationibus et aliis omnibus per eam contra Ordinis iura et statuta factis et procuratis renuntiaverit, et non alias, in plenaria Ordinis potestate. 28.   Abbati de Belloloco per generale Capitulum committitur, ut quemadmodum anno elapso diffinitum fuit, viriliter et exacte per Ordinis censuras et omnes iuris et iustitiae vias compellat abbatem de Ardorello, ad satisfaciendum plenarie fratri Armando de Solages, abbati de Salvanesio de expensis per eumdem factis in purgatione super infamia eidem Armando per dominum abbatem de Ardorello imposita, a qua per abbatem de Fonte frigido omnino immunis et innocens repertus fuit, in plenaria Ordinis potestate, cui abbati de Ardorello relinquitur facultas prosecutionem faciendi super verificatione nonnullorum articulorum super quibus eumdem accusat. 29.   Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum Ordinis utriusque sexus in regnis Hungariae, Bohemiae et Poloniae ac in omnibus provinciis totius nationis germanicae cuiuscumque generationis existant, et in Hispaniae, Arragoniae, Navarrae et Cataloniae partibus et in tota sua generatione, ubicumque existant, generale Capitulum committit domino Morimundi cum clausulis opportunis per dominum Cisterciensem addendis. 30.   Cum arma clericorum sint eorum lacrimae, et ludi inhonesti maxime dedeceant viros religiosos, generale Capitulum districte inhibet omnibus et singulis regularibus personis, ne ludis balistae, spadae, seu aliorum baculorum armis exercendis aptorum se exerceant, neque de cetero gerant aves praedales supra manum, puta accipitres, falcones et huiusmodi. 31.   Abbati de Grandisilva in virtute salutaris obedientiae, et sub poenis excommunicationis et depositionis per generale Capitulum districte praecipitur, quatinus omni negligentia semota, reaedificet, relevet ac reparet, sicut tenetur, collegium Sancti Bernardi in Tolosa, taliter quod scolares ibidem convenientes tute et secure habitare possint ; huius diffinitionis executionem abbati de Ardorello committendo, in plenaria Ordinis potestate. 32.   Generale Capitulum omnibus et singulis Ordinis abbatibus et ceteris regularibus eiusdem personis, sub poenis et censuris Ordinis, prohibet ne pensiones supra aliqua Ordinis monasteria vel membra, quibuscumque possint dari vel assignari, nisi per specialem et expressam licentiam et ordinationem Sanctissimi Domini Nostri Summi Pontificis, vel Capituli generalis, et quidquid secus et aliter in contrarium factum vel attentatum fuerit, ex nunc irritum, inane et nullius vigoris et momenti existat. 33.   Abbatissam, priorissam, ceterasque moniales monasterii monialium de Bons in Sabaudia, per abbatem de Caroloco, commissarium Capituli generalis, debite monitas, quatinus portarent scapularia nigra secundum formam et modum aliarum religiosarum Ordinis, tamquam rebelles et Ordini in hac re inobedientes, contumaces et excommunicatas, praesens generale Capitulum denuntiat, absolutionem ipsi Capitulo seu abbati de Altaripa, Lausannensis dioecesis, retinendo, quibus tamen sententia et contumacia non vult praesens Capitulum, nec mandat eas posse absolvi, nisi primitus realiter et de facto Ordini obedientes praedicta scapularia nigra more aliarum religiosarum portent et induant ; executionem huius diffinitionis eidem abbati de Altaripa committendo, in plenaria Ordinis potestate. 34.   Ad idem, contra abbatissam et moniales Iamien. (?) absolutionem abbati de Sancto Bernardo, generali Ordinis in Curia romana procuratori, postquam obedierint, et non alias, committendo. 35.   Abbati de Fonte frigido per generale Capitulum praecipitur, quatinus compellat abbatem et conventum de Grandisilva ad recuperandum, et ad ipsum monasterium reducendum, quamdam grangiam vocatam de Grande selva, secus Narbonam, dudum per quemdam abbatem ipsius loci in emphiteosim perpetuam traditam, in praeiudicium et damnum praefati monasterii, modernum abbatem de Grandisilva et singulos eiusdem abbatiae religiosos a iuramento super hoc praestito absolvendo, in plenaria Ordinis potestate. 36.   Abbatibus de Tribus fontibus et de Monasteriis in Argona, et eorum cuilibet in solidum, per generale Capitulum committitur, quatinus tam auctoritate dicti Capituli quam domini Firmitatis, fratrem Philibertum de Sancto Stephano, religiosum professum, et nuper cellerarium monasterii de Firmitate, qui spreto suae religionis et professionis voto, et suae immemor salutis, illicentiatus per mundum apostatando vadit et discurrit, ubicumque ipsum apprehendere vel invenire poterunt, capiant, seu capi faciant et severissimis carceribus mancipent, cum auxilio brachii saecularis, si opus sit, ipsius monasterii Firmitatis propriis expensis, in plenaria Ordinis potestate. 37.   Commissionem per dominum Cisterciensem in regnis Arragoniae, Castellae, Navarrae et principatu Cataloniae abbati de Sancta Fide traditam, generale Capitulum confirmat et approbat, in plenaria Ordinis potestate. 38.   Abbati de Villalonga per generale Capitulum committitur, quatinus diligenter et debite se informet de expensis per abbatem de Bolbona, s. th. pr., factis occasione reformationis collegii Sancti Bernardi in Tolosa, per resistentiam abbatis de Grandisilva, qui cum appellasset ab eadem reformatione condemnatus fuit per Capitulum, male appellasse et secundum quod rationabiliter invenerit eumdem de Bolbona in prosecutione huiusmodi reformationis, ad plene satisfaciendum per censuras Ordinis et omnes iuris et iustitiae vias, cogat et compellat dominum abbatem de Grandisilva, in plenaria Ordinis potestate. 39.   Generale Capitulum benigne et pia charitatis compassione abbatem de Bellabrancha ob gravium suarum infirmitatum continuationem, ab hoc praesenti Capitulo generali benigne excusat, et excusatum habet pro duobus proxime futuris annis, eadem Capituli generalis auctoritate secum dispensando, ut ab omnibus et singulis casibus, peccatis, excommunicationum sententiis, apostasiis, irregularitatibus generali Capitulo reservatis, possit et valeat omnes et singulas regulares personas sibi subiectas, in foro conscientiae pro semel absolvere, cum iniunctione salutaris poenitentiae, aut quibus visum fuerit, ex suis religiosis confessoribus hanc pro una vice potestatem conferre, quodque eamdem potestatem habeat eligendi sibi confessorem, qui hoc beneficium et gratiam ei valeat impertiri modo supradicto, in plenaria Ordinis potestate. 40.   Abbati de Sancta Fide per generale Capitulum committitur, quatinus diligenter et debite se informet de expensis per dominum Morimundi factis Valentiae, occasione sororum Elienor de Sancto Felice, Aldoniciae de Miraculo, Acociae de Castelin, Castellanae, Catalanae, Yolans de Rivosico [Rivosicco], ac ceterarum earumdem complicium, quarum occasione dominus Morimundi certis diebus arrestatus fuit cum omnibus suis bonis, residentiam fecit longam Valentiae, et prout per debitam informationem repererit, easdem ad eidem domino Morimundi satisfaciendum cogat et compellat per censuras Ordinis et omnes iuris et iustitiae vias, in plenaria Ordinis potestate. 41.   Quia ad audientiam praesentis Capituli nuper deductum est, nonnullos Ordinis abbates contra *Benedictinam* et alia Ordinis statuta duros, remissos et rebelles esse in solutionibus quotarum contributionum sibi praefixarum, generale Capitulum omnibus et singulis Ordinis abbatibus ad recipiendum contributiones Ordinis deputatis et commissis praecipit, quatinus sub poenis excommunicationis latae sententiae, pro omni praefixionis termino cogant et compellant omnes et singulos Ordinis abbates ad solvendum quotas contributionum, infra quindecim dierum spatium a monitione sibi facta per eosdem collectores, vel ab eis deputatos, alias idem Capitulum excommunicatos praedicto elapso termino reputat, declarat et denuntiat, eisdem deputatis et deputandis sub poenis et censuris praecipiendo, quatinus ipsos sic negligentes et inobedientes, tamquam excommunicatos publicent et denuntient, in plenaria Ordinis potestate. 42.   Abbati de Sancto Andrea, s. th. pr., per generale Capitulum committitur, quatinus quamcitius commode poterit, assumto secum abbate de Brolio Benedicti, patre abbate de Trap[p]a, et ambo simul videlicet ipse de Sancto Andrea tamquam Ordinis commissarius et alter tamquam pater abbas, visitent et reforment ipsum monasterium de Trap[p]a in omnibus et singulis quae ibidem invenerint corrigenda et reformanda, et omnes et singulas querelas, controversias et differentias motas et ortas inter abbates ipsos de Brolio Benedicti et de Trap[p]a, pacificent, appunctuent et debito fine terminent, religiosos per bonam et regularem correctionem et punitionem ad veram obedientiam sui abbatis reducendo, in plenaria Ordinis potestate. 43.   Abbatibus de Caroliloco et de Regalimonte, s. th. pr., et de Theoloco, in sacra pagina bacc. form., et eorum cuilibet per se et in solidum, per generale Capitulum committitur, quatinus diligenter et debite se informare studeant vel alter eorum studeat, super commoditate vel incommoditate cuiusdam tractatus facti et initi inter abbatem et conventum monasterii de Vallibus Sernaii ex una parte, et Ioannem le Garnetier iuniore ex altera, de sua domo Parisiensi sita in vico ad fenum, prout in litteris super hoc confectis quibus haec praesens diffinitio annectitur, plenius continetur, et si ipsum tractatum et alienationem domus sic traditam ad redditum invenerint eidem monasterio utilem et commodum, confirment, ratificent et approbent, in plenaria Ordinis potestate. 44.   Ad idem, pro alio tractatu de domo eorumdem abbatis et conventus Ducharentonneau grangia, bergeriis ceterisque aedificiis, dependentiis, et aliis pertinentiis, per eosdem abbatem et conventum ad centum et quinque annos traditis nobili viro Yvoni Thomae scutifero. 45.   Abbatibus de Vetericella et de Valkenried coniunctim, in virtute salutaris obedientiae ac sub excommunicationis latae sententiae ac depositionis a suis abbatialibus dignitatibus poenis, per generale Capitulum districte praecipitur, quatinus infra proximum festum Sancti Ioannis Baptistae, pro omni dilatione et termino in aliquo loco sibi magis competenti decenti conveniant, et causam, querelas et controversias inter abbaten [abbatem ] et conventum de Lenym ex una, et magistrum Arnoldum, abbatem de Veteri monte, partibus ex altera, motas et ortas, vocatis vocandis et examinatis testibus per partes ipsas producendis, super instructionibus et articulis super hoc a praesenti Capitulo destinatis et per ipsum Capitulum eisdem commissariis sub sigillo Diffinitorum transmissis, partibus hinc inde auditis, brevis et bonae iustitiae ministrent complementum, cum omnimoda Ordinis auctoritate, causam istam totaliter terminando, sententiando et secundum Ordinis diffinitiones et statuta diffiniendo, eam amplius ad audientiam Capitali vel quamcumque aliam iustitiam non remittendo, sed partes ipsas coram ipsis faciant citari et conveniri, et eas per censuras Ordinis et sub poenis amissionis causae ad comparendum et procedendum in ipsa compellant, et partem per eos in hac materia condemnandam ad standum et acquiescendum eorum sententiis plene astringant, et ad solvendum expensas factas et fiendas occasione huius processus compellant, ceteraque in hac re dependentia et pertinentia agant et faciant in plenaria Ordinis potestate, eademque auctoritate approbent, ratificent et confirment quemdam contractum factum et passatum inter praedictos abbatem et conventum de Lenym et Brandenburgenses, sicut Capitulo et petunt inspectores et commissarii alias per Capitulum ad hoc deputati. Ulterius eisdem commissariis et abbati de Lenym committendo, quatinus diligenter et debite se informent super amissione et deperditione cuiusdam pretiosi et pulcherrimi calicis aurei magni valoris et aestimationis, monasterio de Chorym pertinentis, et dudum eidem monasterio per fundatores in eleemosinam dati, et si per debitam informationem repererint abbatem ipsum de Chorym de alienatione vel amissione huiusmodi calicis notabiliter et evidenter culpabilem et convictum, ipsum a sua abbatiali dignitate destituant et deponant, in plenaria Ordinis potestate. 46.   Priori monasterii Claraevallis Mediolanensis dioecesis, per generale Capitulum districte praecipitur, quatinus auctoritate Ordinis diligenter et debite secundum ipsius Ordinis statuta et diffinitiones, puniat et corrigat omnes et singulos eiusdem monasterii religiosos propter reformationem emissos, eos compellendo ad bene et religiose vivendum et tenendum se in aliquibus Ordinis monasteriis, ubi bene et religiose vivant et se teneant, rebelles et inobedientes per ablationem, emissionem, sive pensionum sibi assignatarum privando, in plenaria Ordinis potestate. 47.   Generale Capitulum volens inter fratres et religiosos huius sacri Ordinis pacem, amicitiam et concordiam servare et intertenere, audita controversia et querela mota et orta inter magistrum Arnoldum abbatem de Veterimonte, s. th. pr., ex una et fratrem Ioannem Flebusch partibus ex altera, super iure per utramque partem praetenso in dignitate abbatiali dicti monasterii de Veterimonte, absque altero strepitu et figura iudicii rigorosi eosdem in modum sequentem deconsensu et beneplacito utriusque partis concordavit et pacificavit, videlicet quod ipse magister Arnoldus erit et manebit verus et pacificus abbas eiusdem monasterii, cui etiam iuri dignitatis abbatialis idem frater Ioannes Flebusch penitus et totaliter renuntiavit ; et propter hoc silentium perpetuum eidem fratri Ioanni super hoc ex nunc imponit idem Capitulum, utrique earumdem partium similiter super omnibus et singulis querelis et controversiis hucusque hac occasione ortis et motis perpetuum silentium imponendo, et pro pensione gratiosa eidem fratri Ioanni Flebusch singulis annis, donec et quousque dignitatem abbatialem in Ordine pacifice assecutus fuerit, 50 flor. renens. ipse abbas de Veterimonte vel eius successores solvere tenebuntur in duobus terminis per aequalem portionem, videlicet in festo Nativitatis Domini medietatem, et sancti Baptistae aliam partem, quorum primus terminus solutionis erit in festo sancti Ioannis Baptistae proxime futuro ; et pro expensis per eumdem Flebusch occasione huiusmodi prosecutionum factis, ipse de Veterimonte pro semel 100 florenos renens. infra unum annum solvere tenebitur ; et 20 flor. renens. etiam pro una vice pro arreragiis dictae pensionis eidem Flebusch debitis, medioque huius amicabilis concordiae idem Flebusch renuntiavit et renuntiat professioni per eum factae eodem magistro Arnoldo abbati de Veterimonte et suo monasterio, et idem abbas eumdem ab eadem etiam absolvit cum tali conditione quod ipse Flebusch infra proximum festum Omnium Sanctorum in aliquo Ordinis regulato monasterio professionem facere tenebitur, et de eadem ipsum abbatem de Veterimonte infra proximum festum Natalis Domini certificare sub poena privationis eiusdem pensionis sibi assignatae legitime ; quas quidem partes plenum in omnibus praemissis auditas, amicabilem et de earum beneplacito et consensu idem Capitulum ad omnia supradicta observanda, tenenda et adimplenda, secundum sui formam et tenorem idem generale Capitulum condemnat per censuras Ordinis et ad huiusmodi diffinitionis executionem quoad coactionem solutionis pensionis praedictae ordinat et deputat abbatem, cui ipse Ioannes frater Ioannes Flebusch professionem faciet, in plenaria Ordinis potestate. 48.   Abbati de Vallibus Sernay omnibus et singulis Ordinis abbatibus per generale Capitulum districte, et in virtute salutaris obedientiae, ac sub excommunicationis latae sententiae poena praecipit, quatinus sororem Coletam de Mesnil, monasterii monialium Beatae Mariae Regalis religiosam professam, suae salutis immemorem et in animae suae grave periculum per saeculum vagando et absque suorum superiorum licentia a longo tempore damnabiliter discurrentem, tamquam fugitivam et excommunicatam palam et publice per affixionem ad valvas ecclesiarum et villarum denuntient et publicent, eamque carceribus in aliquo Ordinis monialium monasterio, usque ad nutum generalis Capituli vel domini Cistercii mancipent, et alias debite, prout secundum eorum conscientiam viderint, iuxta Ordinis regularia instituta, puniant et corrigant cum plenaria ipsius Ordinis auctoritate ; eidem abbati de Vallibus committendo, ut si humiliter et devote ad Ordinis obedientiam redire voluerit, et de facto redeat, eam a censuris et sententiis quas incurrit absolvere possit, abbatissam Maloduni compellendo ab sibi dandam quittanciam professionis et ipsam sic quittatam ad aliquod aliud nostri Ordinis monasterium monialium transmittat, abbatissam ad quam eam miserit ad eam recipiendum per censuras Ordinis et alias iuris et iustitiae vias compellendo, in plenaria Ordinis potestate. 49.   Cum fratre Benigno, religioso professo monasterii Claraevallis Mediolanensis dioecesis, attenta sua sufficientia, honestis moribus et conversatione laudabili, per generale Capitulum benigne et misericorditer dispensantur, ut non obstante illegitimatione, quam extra matrimonium natus contraxit, ad sacerdotium, omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces, officia, dignitates, abbatiali seclusa, promoveri valeat et assumi. 50.   Reformationem et reclusionem in monasterio monialium de Biloqua in Gandavo, pro animarum salute nuper factam, praesens generale Capitulum ratam et gratam habens eamdem reclusionem ratificat, confirmat et approbat. 51.   Ad idem, pro reclusione monasterii Vallis virginum in Auldenardo, per dominum Cistercii, s. th. pr., pro animarum salute nuper facta. 52.   Quia nemo tenetur propriis stipendiis militare, attentis laboribus per provisorem collegii Sancti Bernardi Parisiis sumptis et sumendis, in directione agendorum ipsius collegii et scolarium eiusdem, ad supportandum onera et expensas ratione officii pro honore et gloria dicti collegii frequentes occurrentes, generale Capitulum benigne annuit provisori moderno quod singulis annis de communi bursa scolarium habeat et percipiat 20 francos, usque ad revocationem ipsius Capituli generalis. 53.   Abbati monasterii de Eberbaco praesens generale Capitulum praecipit et mandat, quatinus quamprinum [quamprimum ] commode fieri poterit, personaliter accedat ad prioratum Montis Sanctae Mariae Walburgis, ibidemque visitet, corrigat et reformet, in spiritualibus et temporalibus, in capite et in membris, omnia et singula quae invenerit visitanda, corrigenda et reformanda, ibidem si opus fuerit, de novo priore providendo, in plenaria Ordinis potestate. 54.   Generale Capitulum condolens desolationi monasterii Vallis Sancti Lamberti, in quo novissime diebus istis ignis de cœlo descendens tota ecclesiam combussit usque ad lapides, quotam contributionum monasterium praedictum concernentium dehinc ad quinquennium misericorditer relaxat et remittit. 55.   Ad idem, pro monasterio Vallis Dei, Leodiensis dioecesis, attentis guerrarum incommodis, pro anno isto dumtaxat. 56.   Ut materia et occasio vagandi et discurrendi personis regularibus Ordinis penitus auferatur, praesens generale Capitulum inhibet omnibus abbatibus Ordinis universi, sub gravibus Ordinis poenis et depositionis, quod de cetero nullatenus suos monachos licentiare praesumant, nisi per ipsos fuerit terminus brevis assignatus, qui tamen non excedat duos menses, quodque provideant dictis monachis de monasteriis, in quibus recipi valeant, antequam per ipsos emittantur, si ad tempus voluerint illos ad alia monasteria emittere. 57.   Tractatum passatum et initum inter abbatem et conventum monasterii Ursicampi et Antonium Coppe, dictu Bouchar, hospitalarium et burgensem Parisiis, prout plenius continetur in litteris… *etc.* approbat. 58.   Attenta desolatione et ruina monasterii de Bithania, generale Capitulum abbatem dicti monasterii a via Capituli dehinc ad quinquennium de speciali gratia habet excusatum. 59.   Ad idem, pro abbate monasterii Altaecumbae, attento eius senio, pro praesenti anno. 60.   Domino Firmitatis, s. th. pr., per generale Capitulum committitur et praecipitur, quatinus per Ordinis censuras, ac alias iuris et iustitiae vias compellat abbatem et officiarios monasterii Maceriarum ad satisfaciendum Stephano Bergier de Chaneyo de his, in quibus legitime eidem invenerit obligatos, in plenaria Ordinis potestate. 61.   Abbatissam monasterii monialium de Virgulto, Cameracensis dioecesis, praesens generale Capitulum habet benigne supportatam dehinc ad quinquennium a solutione medietatis pensionis sororis Margaretae Ghemars, moniali de Pratis iuxta Duacum, dudum praedicti monasterii de Virgulto per 9 menses dumtaxat abbatissae alias sibi assignatae, non obstante confirmatione eiusdem Capituli super hoc concessa. 62.   Provisionem et pensionem per abbates monasteriorum de Belloprato et de Caroliloco, s. th. pr., et generalis Capituli commissarios, fratri Petro Pipon, religioso professo monasterii de Regalimonte, nuper abbati monasterii de Lanneyo, assignatam, prout in litteris super hoc confectis, quibus haec praesens diffinitio annectitur plenius continetur, praesens generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat, abbatibus de Belloprato et de Regalimonte, et eorum alteri super hoc requirendo, huiusmodi diffinitionis executionem in plenaria potestate committendo, ulterius declarando, quod scissurae sive rupturae in eisdem litteris per notam notarii apostolici factae ipsas litteras nullatenus reddunt vitiosas. 63.   Fratrem Alanum, monasterii de Bonarequie abbatem, ad Capitulum generale debite citatum et non comparentem, praesens generale Capitulum contumacem, rebellem et excommunicatum reputat et denuntiat, abbatibus de Precibus, s. th. pr., et de Boquien, et eorum alteri praecipiendo et mandando, quatinus dictum abbatem de Bonarequie, palam et publice contumacem et excommunicatum ubicumque opus fuerit, denuntient et denuntiari faciant, seque fideliter et debite informent de et super excessibus et criminibus contentis, in articulis sigillo Diffinitorum signatis, eisdem praesentandis, et informatione facta secundum exigentiam ipsius demeritorum ipsum taliter puniant et corrigant, quod aliis cedat in exemplum et terrorem, etiam si opus exegerit, a dignitate abbatiali deponendo, in plenaria Ordinis potestate. 64.   Cum secundum nostri Ordinis regularia statuta ab omnibus et singulis eiusdem Ordinis regularibus personis uniformitas, tam in modo vivendi quam in habitibus deferendis, debeat observari, nihilominus novissime istis diebus ad notitiam generalis Capituli devenit, quod in nonnullis monasteriis in partibus Germaniae situatis, huiusmodi uniformitas et signanter in habitu minime observatur, cum in multis locis abbates et monachi nationis germanicae griseas deferant cucullas contra communem modum, alias per generale Capitulum salubriter ordinatum ; hinc est quod praesens generale Capitulum huiusmodi abusum radicitus amputari cupiens, inhibet omnibus et singulis dicti Ordinis regularibus personis, sub poenis et censuris Ordinis, ne de cetero tales habitus discolores, seu alterius coloris quam albi vel nigri deferre praesumant, in locis tamen in quibus griseis utuntur cucullis, ne albae foedentur, idem Capitulum permittit, quod a prandio inclusive, si voluerint, loco grisearum nigras gerant cucullas, eisdem de cetero et ceteris Ordinis regularibus personis, demptis conversis, usum praefatarum cucullarum penitus et totaliter prohibendo et interdicendo. 65.   Abbati de Oratorio per generale Capitulum committitur, quatinus quamprimum poterit ad monasterium Claritatis personaliter accedat, ibidemque se informet de et super emissione fratris Mathei Marie, eiusdem monasterii Claritatis professi, et informatione habita, si invenerint dictum fratrem casus commisse adeo graves, quod merito debeat e monasterio eliminari, dictum fratrem Matheum in aliquo Ordinis monasterio sic provideat quod vagandi materiam non habeat, sin alias abbatem suum ad ipsum recipiendum, in plenaria Ordinis potestate, viriliter et exacte compellat. 66.   Abbatibus de Recluso et de Charmeya per generale Capitulum committitur, quatinus se debite et fideliter informent de iure paterno, quod praetendit habere abbas Ioyaci in prioratu de Iardino iuxta Plamastrum, domino Cistercii, s. th. pr., nullo medio pertinentem, et habitis informationibus dicto Capitulo generali proxime futuro singula quaeque fideliter referant. 67.   Desolationi et ruinae pergrandi, ad quas tendit ecclesia monasterii monialium Beatae Mariae de Gronninghes, praesens generale Capitulum condolens et relevamen ex intimo desiderans, abbati de Dunis idem Capitulum committit, quatinus gratiosum subsidium pro reparatione praedictae ecclesiae de Gronninghes monasteriis utriusque sexus in comitatu Flandriae constitutis fideliter imponat, et ad solvendum quotam per ipsum deputandam abbates et abbatissas charitative roget et requirat. 68.   Diffinitionem de scolaribus ad studia generalia mittendis alias per generale Capitulum editam, secundum sui formam et tenorem praesens generale Capitulum confirmat et renovat. Quia in litteratis viris… *etc. ut supra anno* 1460 n° 19. 69.   Abbati de Claratumba per generale Capitulum committitur, quatinus virtute commissionis suae exactam diligentiam faciat ad recuperandum bona temporalia monasteriorum de Obra et de Premaut pertinentia, ad hoc, quod in eisdem religiosi divinum possint et valeant Altissimo servitium exhibere et celebrare, inhibeatque sub censuris Ordinis abbatibus monasteriorum ad saecularia iudicia se trahentibus, ne de cetero talia facere praesumant. 70.   Generale Capitulum declarat fratrem Hubertum de Duaco, monachum monasterii Trium fontium non incurrisse aliquam infamiae notam seu inhabilitatem occasione huius quod affuit in percussione cuiusdam fratris Roberti, eiusdem monasterii monachi, ex qua laesione post duos dies migravit a saeculo. 71.   Ad evitandum scandala dietim in Ordine nostro per commendas emergentia, praesens generale Capitulum dat et concedit plenariam licentiam abbatibus monasteriorum de Gimundo, de Nizorsio et de Scala Dei, monasteria sua pro bono et utilitate eorumdem, si voluerint in manibus abbatum Grandissilvae et de Bardonis, tam coniunctim quam divisim, pure cedendi, et absque aliqua simoniae macula, resignandi, eisdem auctoritatem concedens de aliis sufficientibus et idoneis nostri Ordinis personis in ipsis monasteriis, secundum papalia et dicti Ordinis regularia statuta, providendi. 72.   Abbati de Ardorello per generale Capitulum committitur, quatinus se debite et fideliter informet de expensis factis in provisione facta de novo abbate in monasterio Villaelongae, et informatione facta partibus hinc inde auditis, debitae iustitiae complementum ministrare non omittat, in plenaria Ordinis potestate. 73.   Omnes abbates qui ad praesens Capitulum non venerunt, nec se debite excusaverunt, praesens generale Capitulum contumaces et excommunicatos reputat et denuntiat. 74.   Abbati de Sancto Andrea, s. th. pr., praesens generale Capitulum committit, quatinus se diligenter et fideliter informet de et super iniuriis per abbatem de Brolio et quemdam fratrem Ioannem de Vernieul, domino Ioanni Lorel in artibus magistro et curato Sancti Martini, ut dicit, illatis et post debitam informationem, partibus hinc inde auditis, debitae iustitiae complementum ministret, in plenaria Ordinis potestate. 75.   Generale Capitulum committit abbati de Curia Dei, quatinus se fideliter informet de et super contentis in quibusdam litteris tractatuum pro monasteriis de Eleemosina et de Fontanis albis, et ea quae per informationem debitam invenerit, proximo Capitulo generali referat et indicet. 76.   Intuitu pietatis, et contemplatione paupertatis monasterii de Boneffia, quod in suis aedificiis ruinam non modicam patitur, praesens generale Capitulum ordinat et diffinit quod media pars eleemosinarum, quae fiunt de pecuniis ad portas monasteriorum Ordinis utriusque sexus dehinc ad biennium in partibus Flandriae, Brabantiae, Hannoniae et Picardiae, esui pauperum deputatarum et ordinatarum, ad reparationem ruinae et desolationis aedificiorum dicti monasterii de Boneffia convertatur, realiter et cum effectu deliberetur abbatibus monasteriorum… (*locus vacuus*) huiusque diffinitionis executionem committendo, ad viriliter et exacte compellendum huiusmodi eleemosinarum distributores ut debite abbati dicti monasterii de Boneffia, aut suo certo mandato persolvant. 77.   Devotioni personarum utriusque sexus monasterium Beatae Mariae de Boneffia visitantium, praesens generale Capitulum annuere cupiens, eisdem personis dictum monasterium devote visitantibus, ac eidem de bonis suis temporalibus largientibus, praesens generale Capitulum plenariam participationem omnium bonorum spiritualium, videlicet missarum, eleemosinarum, orationum, abstinentiarum, ieiuniorum, ceterorumque divini cultus obsequiorum, quae fiunt ac fient in futuro in ipso Ordine, tam in vita quam in morte, benigne largitur et concedit. 78.   Committitur per generale Capitulum abbatibus de Andreow et de Sulejow, et cuilibet eorum in solidum, quatinus diligenter et debite se informent, si pro utilitate et commodo monasterii Claraetumbae debeat vendi quaedam villa per guerras deserta, vocata Dombremika, quae quidem villa dicto monasterio valere solebat in annuo redditu 14 marcas bohemicales, et informatione facta, singula quaeque in materia repererint, proximo Capitulo referant. 79.   Pensionem factam per abbatem Fonteneti sorori Annae de Saint Pore, pridem abbatissae monasterii Beatae Mariae de Requie assignatam, prout plenius continetur in litteris, quibus haec praesens diffinitio annectitur, praesens generale Capitulum confirmat, ratificat et approbat, mandans idem Capitulum domino Pontigniaci, quatinus abbatem dicti monasterii de Fonteneto ad realiter persolvendum huiusdi [huiusmodi ] pensionem dictae sorori Annae, per censuras Ordinis compellat, in plenaria Ordinis potestate. 80.   Quia dolenter ad notitiam generalis Capituli devenit quomodo retroacto tempore abbates et conventus monasterii de Claromarisco nonnullos tractatus indebitos in praeiudicium et damnum dicti monasterii fecerunt, contra Ordinis regularia statuta, generale Capitulum super hoc remedium apponere cupiens, omnes et singulos tractatus per praefatos abbates et conventum monasterii de Claromarisco sic indebite et absque patris abbatis et Capituli generalis licentia factos et passatos, cassat, annullat et irritat, ac nullius vigoris et efficaciae esse declarat, mandans et praecipiens abbati moderno, quatinus exactam diligentiam faciat in recuperando bona quaeque sic indebite alienata ; dispensat quoque idem Capitulum super iuramentis per dictos abbates et conventum praedicti monasterii de Claromarisco inde factis. 81.   Ad idem, pro monasterio de Moris. 82.   Cum abbate monasterii Villariensi praesens generale Capitulum benigne dispensat, ut a manutenentia scolaris in collegio Sancti Bernardi Parisiis dehinc ad biennium, non obstante diffinitione in contrarium facta, absolvit. 83.   Abbatibus de Claraprovincia et de Sulejow, et eorum cuilibet per se et in solidum, praesens generale Capitulum praecipit et mandat in virtute salutaris obedientiae, quatinus quam citius poterunt ad monasterium de Wanchoczsco personaliter accedant, ibidemque visitent, corrigant et reforment, in spiritualibus et in temporalibus, in capite et in membris, omnia et singula quae invenerint visitanda, corrigenda et reformanda, seque debite informent super contentis in articulis, quibus haec praesens diffinitio annectitur, ac etiam de et super controversia, querelis, querimoniis et iniuriis atque excessibus fratri Ioanni Mirzecstri per dictum abbatem, ut fertur, illatis, et si per informationem invenerint, aut alter eorum invenerint dictum abbatem fore culpabilem, ipsum taliter corrigant et puniant, quod aliis cedat in exemplum, etiam, si sua exigant demerita, a dignitate abbatiali deponendo, et dicto fratri Ioanni debitae iustitiae complementum ministrando, in plenaria Ordinis potestate. 84.   Quia in litteratis viris totus pendet nostri Ordinis decus et honor, praesens generale Capitulum plenariam confert licentiam fratri Petro praesentium latori, monasterii in Obra expresse professo, ad scolasticos actus exercendos in collegio Cracoviensi moram trahendi quamdiu honeste et religiose ibidem se rexerit, aut usque ad revocationem dicti Capituli generalis, mandans idem Capitulum abbati de Obra sub excommunicationis et depositionis poenis, quatinus dictum fratrem Petrum praesenti gratia uti pacifice et gaudere permittat, abbati de Claratumba Ordinis reformatori maioris Poloniae, quatinus hanc praesentem diffinitionem debitae executioni demandet, compellendo abbates de Obra, de Paradiso, de Blesseno et de Preimet, quatinus quotas seu taxas consuetas pro manutenentia dicti fratris Petri realiter et integre persolvant, non obstantibus quibuscumque ordinationibus seu privilegiis in contrarium datis, in plenaria Ordinis potestate. 85.   Abbati Trium fontium per generale Capitulum praecipitur, quatinus per censuras Ordinis compellat abbatem et officiarios monasterii de Monasteriis in Argona, ad satisfaciendum abbati monasterii de Claroloco infra proximum festum Paschae, de omnibus expensis per ipsum factis in informatione facta super aetate fratris Ioannis Bacquelier, abbatis monasterii de Moris, et hoc in plenaria Ordinis potestate. 86.   Abbati de Landa Poloniae per generale Capitulum committitur, quatinus diligenter et debite se informet super electione, provisione et institutione ad dignitatem abbatialem monasterii de Luckna Poloniae, per abbatem de Paradiso secundum tenorem litterae dicti abbatis de Paradiso, et si dictam provisionem invenerit esse factam absque auctoritate abbatis de Veterimonte, patris abbatis eiusdem monasterii, eumdem fratrem Mauritium pro non abbate, sed pro intruso declaret et denuntiet, ipsum monasterium tamquam vacans declarando, et eidem de novo abbate secundum Ordinis statuta provideat, ipsum abbatem de Paradiso ad proximum generale Capitulum qui debite de praemissis informare tenebitur, citando, in plenaria Ordinis potestate. 87.   Generale Capitulum sufficienter et debite informatum de et super praesumptione et abusibus factis per abbatem Populeti in monasterio monialium Beatae Mariae de Casuis, ibidem absque aliqua auctoritate, per abbatem Sanctae Fidis, commissarium domini Morimundi, dicti monasterii de Casuis immediate patris abbatis institutum, destituendo ab officio procuratorii ipsius monasterii de Casuis, et quemdam Guillelmum de la Bruna loco dicti Martini instituendo, occasione cuiusmodi orta est contentio et lis inter partes. Praesens generale Capitulum huiusmodi abusus tolerare non valens, cassat, irritat et annullat institutionem sic, ut praemittitur, indebite factam per dictum de Populeti de persona praedicti Guillelmi, ac in ipso procuratorii officio instituit de novo dictum Martinum de Valle, omnia et singula per dictum abbatem Sanctae Fidis ibidem facta, et ad Dei laudem ordinata confirmando, partibus quoque sic contendentibus perpetuum imponit silentium, mandans idem Capitulum abbati praefato Sanctae Fidis, in virtute salutaris obedientiae, quatinus sub censuris et gravibus Ordinis poenis, inhibet omnibus utriusque sexus regularibus personis, ut de cetero de huiusmodi controversiis, processibus, querelis et questionibus quovismodo se intromittere audeant aut praesumant, et haec omnia in plenaria dicti Ordinis potestate. 88.   Generale Capitulum, quantum cum Deo potest, salutem animarum operari cupiens, fratri… (*locus vacuus*) moderno abbati de Eberbaco, quamdiu dumtaxat plenariam confert auctoritatem licentiandi moniales monasteriorum monialium sibi subiectarum, et ei per dominum Claraevallis commissarum, ut de monasteriis non reformatis possint et valeant transire ad alia Ordinis monasteria monialium reformata, etiam licentia abbatissae petita et non obtenta, in plenaria Ordinis potestate. 89.   Abbas de Castellariis quotas contributionum secundum antiqua Ordinis registra solvere recusans, ratione cuius ad Capitulum generale extitit citatus, quia per procuratorem comparuit, praesens generale Capitulum ordinat et diffinit quod praedictas contributionum quotas monasterium suum concernentes de cetero secundum dicti Ordinis antiqua registra indefectibiliter persolvat, eidem abbati et monasterio dictarum contributionum arreragia de toto tempore praeterito benigne quittando, et de speciali gratia remittendo. 90.   Attentis periculis et viarum discriminibus omnes abbates regni Poloniae de hinc ad quadriennium a via Capituli benigne et de speciali gratia habet excusatos. 91.   Ad evitandum scandalum et animarum salutem facilius procurandum, praesens generale Capitulum inhibet omnibus abbatibus regni Poloniae sub gravibus Ordinis poenis, ne de cetero religiosos suos ad primitias celebrandas in aliquibus villis aut civitatibus licentiare praesumant ; quodque si quae fuerint licentiatae alias datae, huiusmodi licentias in praeiudicium salutis animarum et populi scandalum, idem Capitulum cassat, irritat et annullat, abbati de Claratumba districte praecipiendo, quatinus ubicumque invenerit tales licentiatos Ordinis honorem denigrantes, ad sua propria monasteria indissimulanter remittat, in plenaria Ordinis potestate. 92.   Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum regni Poloniae, necnon monasteriorum terrae Prussiae Polplin et Oliva, abbati de Claratumba praesens generale Capitulum committit in plenaria Ordinis potestate. DISPENSATIONES 93.   Generale Capitulum misericorditer et benigne dispensat cum abbate de Caroliloco, s. th. pr., ut omnes et singulos religiosos suos pro semel ab omnibus et singulis casibus, peccatis et excommunicationum sententiis, ipsi Capitulo specialiter reserratis [reservatis], possint in foro conscientiae audire, et eosdem absolvere cum poenitentia salutari, etiam cum eisdem super irregularitatibus inde contractis plenarie dispensare, sibique confessorem Ordinis, qui similem habeat potestatem, eligere. 94.   Ad idem, pro abbate Regalismontis, s. th. pr., pro suis religiosis. 95.   Ad idem, pro abbate Igniacensi, commissario domini Cenomanensis, pro religiosis monasterii Ursicampi. 96.   Ad idem, pro abbate de Alna, tam pro se quam pro suis religiosis. 97.   Ad idem, pro abbate Charitatis per se vel aliquem seu aliquos per ipsum deputandum vel deputandos, pro suis religiosis et aliis personis regularibus monasterii Bellaevallis, Theoloci et de Gratia Dei, pro semel. 98.   Ad idem, pro priore et religiosis prioratus de Valle vinearum semel. 99.   Ad idem, pro abbate Altaecumbae, et omnibus personis utriusque sexus sibi subiectis. 100.   Ad idem, pro abbate et conventu de Caricampo. 101.   Ad idem, pro abbate et conventu de Ioyaco. 102.   Ad idem, pro abbate et conventu de Pruliaco [Prulliaco], pro se et suis religiosis, et pro religiosis de Barbello, aut hanc potestatem possit, quibus voluerit confessoribus, dare. REHABILITATIONES 103.   Generale Capitulum benigne et misericorditer cum sorore Iaquina Destailleurs, religiosa professa monasterii de Vivario, dispensat, ut non obstante illegitimatione et defectu natalium, quam patitur extra matrimonium nata, ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces, officia et dignitates, abbatiali seclusa dignitate, promoveri valeat et assumi. 104.   Ad idem, pro fratre Guillelmo Chevalier, religioso professo monasterii de Valloliis, qui spreto suae religionis iugo, monasterium illicentiatus exiens, per saeculum evagando sex hebdomadarum spatio apostatavit, habitu regulari dimisso super quo, etc. 105.   Ad idem, pro sorore Catherina Soulas, religiosa professa monasterii monialium de Willencourt, in carnis contagio usque ad prolis subsecutionem deprehensa et convicta. 106.   Ad idem, pro sorore Iudoca de Brello, religiosa professa monasterii monialium de Valle Nostrae Dominae, in dioecesi Leodiensi, convicta de carnis contagio, puerperio inde semel subsecuto, abbatiali dignitate seclusa. 107.   Ad idem, pro fratre Theobaldo de Verrières, religioso professo monasterii de Monasteriis in Argona, de carnis contagio convicto usque ad prolis procreationem, etc. 108.   Ad idem, pro fratre Matheo Lamorey, religioso professo monasterii de Frigidomonte, in dioecesi Belvacensi, ut non obstante contagio carnis, quod usque ad prolis procreationem incurrit, etc. 109.   Ad idem, pro fratre Ioanne Morel, religioso professo eiusdem monasterii de Frigidomonte, quod semel manum violentam in suppriorem monasterii ipsius de Frigidomonte in dormitorio post completorium iniecit, et post modum fere per tres menses, habitu regulari semper retento, apostatavit, ut non obstante, etc. 110.   Ad idem, pro fratre Ioanne Warnet, religioso professo monasterii de Alna, convicto de contagio carnis. 111.   Ad idem, pro fratre Symone Steynberg, qui illicentiatus metas monasterii exivit, et per saeculum octo diebus vagando se fugitivum reddidit, super quo, etc. 112.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Strabourg, religiosi professi monasterii de Laude, qui monasterium illicentiatus exeundo, et per quindecim dies extra morando apostatavit. 113.   Ad idem, pro fratre Sebastiano Grandin, religioso professo monasterii de Boheriis, qui illicentiatus, a dicto suo monasterio recedendo per mundum, habitu regulari dimisso, discurrit, ad supplicationem sui abbatis dispensatur, etiam abbatiali dignitate inclusa. 114.   Ad idem, pro fratre Gerardo de Vitreolo, religioso professo monasterii de Aceyo, qui monasterium praedictum illicentiatus exiens habitum regularem relinquendo, et per saeculum fere per sex menses vagando, apostatavit, abbatiali dignitate inclusa. 115.   Ad idem, pro fratre Adam, religioso professo monasterii de Lutzella, convicto de carnis contagio, et quai [quia ] per saeculum illicentiatus vagando, habitu regulari dimisso, apostatavit. 116.   Ad idem, pro fratre Dominico de Lansio in theologia praesentato, religioso professo monasterii Beatae Mariae de Bonacumba, qui de carnis contagio usque ad prolis procreationem convictus est, super quo, etc. dignitate abbatiali inclusa, ad supplicationem abbatis de Bolbona. 117.   Ad idem, pro fratribus Nicolao Schynlda, monacho professo dicti monasterii, et Bocardo eiusdem loci converso, ut non obstante inhabilitatis et infamiae nota, monasterium illicentiati exeuntes apostatando, monacho habitu regulari non dimisso, et converso habitu regulari dimisso, incurrerunt, ad omnes Ordinis actus, abbatiali seclusa dignitate, etc. 118.   Ad idem, pro fratribus Adelpho Dehagis, Michaele Dehagis et Stephano de Novovillari, religiosis professis monasterii de Novocastro, quorum primus scilicet frater Adelphus Dehagis, habitu regulari non dimisso, per mensem apostatavit, et postea de contagio carnis convictus fuit, alii vero duo, scilicet Michaël et Stephanus votum castitatis frangentes de contagio carnis in monasterio convicti sunt, ad supplicationem abbatis de Novocastro. 119.   Ad idem, pro fratre Martino de Cracovia, religioso professo monasterii de Claratumba, in carnis contagio deprehenso et convicto, super quo, etc. ad supplicationem abbatis sui. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 120.   Electionem, institutionem, installationem et provisionem de persona fratris Ioannis de Divione, religiosi professi monasterii de Charitate, in sacra pagina baccalarii formati, et nuper collegii Sancti Bernardi Parisiensis provisoris, ad dignitatem abbatialem monasterii de Theoloco, in dioecesi Lingonensi, per dominum Morimundi, patrem abbatem ordinarium et immediatum eiusdem monasterii factas, prout in decreto… *etc.* confirmat. 121.   Ad idem, pro magistro Iacobo Guichardi, s. th. pr., religioso professo monasterii de Fonte frigido, ad dignitatem abbatialem monasterii de Calercio, per abbatem de Grandisilva, patrem abbatem immediatum, eiusdem monasterii, cum suppletione defectuum, si qui intervenerint. 122.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Indagine, religioso professo monasterii de Otterburg, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii, per abbatem de Eberbaco, patrem abbatem eiusdem monasterii. 123.   Ad idem, pro fratre Reginaldo Leuvard, religioso professo monasterii de Barbereyo, in theol. bacc. ad dignitatem abbatialem dicti monasterii, per abbatem de Savigniaco, patrem abbatem dicti monasterii. 124.   Ad idem, pro fratre Claudio de Tintavilla, religioso professo monasterii Claraevallensis, ad dignitatem abbatialem [monasterii] de Regniaco, per abbatem de Fonteneto, commissarium domini Claraevallis, s. th. pr., patris abbatis immediati eiusdem monasterii. 125.   Ad idem, pro fratre Iacobo Taillefer, religioso professo monasterii de Eleemosina, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem de Curia Dei, commissarium domini Cistercii, s. th. pr., et eiusdem monasterii patris abbatis immediati. 126.   Ad idem, pro fratre Mathia Georgii, religioso professo monasterii de Czenna, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem de Valle Sanctae Mariae, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii. 127.   Ad idem, pro fratre Roberto Chayrley, monasterii de Woburnia in Anglia, religioso expresse professo dicti monasterii, ad dignitatem abbatialem ipsius monasterii per resignationem fratris Ioannis Esselin, nuper abbatis dicti loci, factam in manibus abbatis de Fontibus, patris abbatis eiusdem monasterii. 128.   Ad idem, pro fratre Guillelmo Breton, monasterii de Buckland dudum priore, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii, per abbatem de Quarrera, dicti monasterii patrem abbatem, promotionem et installationem factas alias approbat, ratificat et confirmat, praecipiendo, etc. IUDICES 129.   Abbatibus de Prulliaco, de Caroliloco, s. th. pr., et de Sacro portu, et eorum cuilibet per se et in solidum, per generale Capitulum committitur, quatinus per censuras Ordinis, et alias iuris et iustitiae vias, in plenaria Ordinis potestate, omnes eiusdem Ordinis regulares personas utriusque sexus, tam conventuales quam non conventuales, quas per testes, litteras, cartas, registra, et alia sufficientia et legitima documenta invenerint abbati et conventui monasterii de Ioyaco, dioecesis Senonensis, aut alicui de eodem monasterio regulari personae, in aliquibus pecuniarum summis, censibus, redditibus, seu alias quomodolibet fore obligatas vel debentes, ad debite et plenarie satisfaciendum cogant et compellant, secundum ipsius Ordinis regularia statuta. 130.   Ad idem, pro abbate et conventu Caroliloci, in diocesi Silvanectensi, abbatibus de Regalimonte, s. th. pr., de Theoloco et de Longoponte, et eorum cuilibet in solidum. 131.   Ad idem, pro abbatissa et conventu monasterii monialium de Sancto Antonio prope muros Parisienses, abbatibus de Regalimonte et de Caroliloco, s. th. pr., de Theoloco et de Vallibus Sernay, et eorum cuilibet per se et in solidum. 132.   Ad idem, pro monasterio Ursicampi, abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., et de Longoponte. 133.   Ad idem, pro monasterio Claraevallensi, abbatibus de Tribus fontibus et de Longovado. 134.   Ad idem, pro monasterio de Bellabrancha, abbatibus de Oratorio, Cenomanensis dioecesis, et de Ponte octrani. 135.   Ad idem, pro abbate monasterii de Barbereyo, abbati Sancti Andreae, s. th. pr. 136.   Ad idem, pro provisore, cellerario et bursario, scolaribus ceterisque studentibus Parisiis, abbati de Boquien. 137.   Ad idem, pro monasterio de Savigniaco, abbatibus de Sancto Andrea et de Barbereyo, et eorum cuilibet per se et in solidum. 138.   Ad idem, pro Regalimonte, abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., de Theoloco, de Vallibus Sernay, et de Valle Beatae Mariae, et eorum cuilibet in solidum. DIFFINITIO GENERALIS 139.   Cum Ordo noster… contributionem sex millium florenorum… *etc. ut in anno* 1449.

Anno Domini millesimo quadringentesimo septuagesimo, quartadecima die mensis septembris apud Cistercium, statuta sunt haec in eiusdem Ordinis Cisterciensis Capitulo generali. ORATIONES 1.   Pro beatissimo ac sanctissimo Domino nostro Domino Paulo, divina Providentia Papa moderno, necnon… *etc. ut in anno* 1458. 2.   Praeterea pro christianissimo… *etc.* … ac etiam pro illustrissimo principe domino Carolo, Dei gratia duce Burgundiae… *etc. ut in anno* 1461. 3.   Insuper pro burgensibus … *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace … *etc. ut in anno* 1449. 5.   Postremo pro felicis… *etc.* … et praesertim pro domino Philippo, duce Burgundiae ultime defuncto… *etc. ut in anno* 1449. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.   Cum Ordo noster … *etc.* contributionem novem millium florenorum … *etc. ut in anno* 1449. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 7.   Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Symonis Viriti, religiosi monasterii Pontigniaci, ad dignitatem abbatialem monasterii de Rigniaco, per abbatem Caroliloci, s. th. pr., commissarium domini Claraevallis, s. th. pr., ipsius monasterii de Rigniaco immediate patris abbatis factas, prout… *etc.* approbat. 8.   Ad idem, pro fratre Iacobo Bertini, monasterii de Fonteneto professo, ad dignitatem abbatialem monasterii Beatae Mariae de Requie, alias de Marcilleyo factum per abbatem dicti monasterii de Fonteneto, ipsius monasterii de Marcilleyo immediatum patrem abbatem. 9.   Ad idem, pro fratre Servatio, monasterii de Lukna, alias Wangrowiensis, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem de Paradiso, commissarium abbatis Claraetumbae, visitatorem et reformatorem totius Poloniae, per dominum Cistercii et Capitulum generale specialiter deputatum, cum potestate subdelegandi. 10.   Ad idem, pro sorore Blasia de Monclar, professa monasterii monialium Elnensis, alias Nonenca, ad dignitatem abbatialem monasterii Luminis Dei, per resignationem sororis Ioannae de Bili in manibus abbatis de Ardorello commissarium Ordinis factam. 11.   Ad idem, pro fratre Ioanne Plemolis, monasterii de Calercio professi, iam alias de Clariana, per abbatem monasterii de Ardorello, ipsius monasterii immediate patrem abbatem. 12.   Ad idem, pro fratre Ioanne le Sel, s. th. pr., ad dignitatem abbatialem in monasterio Vallis Beatae Mariae, per permutationem prioratus de Masuris, ex ordinatione domini Cisterciensis, s. th. pr. 13.   Ad idem, pro fratre Iacobo Crucifix, monasterii de Longovillari professo, ad dignitatem abbatialem monasterii de Valloliis, per abbatem Caroliloci, s. th. pr., domini Cistercii commissarium promoto, etc. 14.   Ad idem, pro fratre Nicolao, monasterii de Alba dominorum professo, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii vacantis per resignationem fratris Ioannis novissimi abbatis, factam per abbatem monasterii de Novocastro, ipsius monasterii de Alba patrem abbatem. 15.   Ad idem, pro fratre Antonio Schorteo, monasterii Veteris cellae, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per electionem canonice factam, per abbatem de Porta ipsius immediatum patrem abbatem. 16.   Provisionem, promotionem, institutionem et installationem de persona fratris Claudii de Dintavilla, monasterii de Rigniaco nuper abbatis, ad dignitatem abbatialem monasterii de Firmitate super Gronam, per dominum Cistercii, s. th. pr., patrem abbatem immediatum tamquam rite et canonice iure providendi sibi devoluto factas, et irritationem, cassationem et annullationem cuiusdam abusivae et indebitae postulationis contra papalia et nostri Ordinis statuta, absque licentia et praesidente debitis per religiosos dicti monasterii Firmitatis de persona fratris Ioannis de Tholosan [Thoulosan ] nigri monachi, et in Ordine nostro non professi, factae, prout in decreto… approbat… solemnitatum consuetarum omissionum, si quae omissae fuerint, aliarumque circumstantiarum defectus, in plenaria Ordinis potestate supplendo. 17.   Promotionem, provisionem, institutionem et installationem fratris Iacobi Crucifix, nuper religiosi professi et prioris monasterii Sanctae Mariae de Valloliis, per abbatem Caroliloci, s. th. pr., commissarium domini Cisterciensis, s. th. pr., patris abbatis immediati eiusdem monasterii, per cassationem et irritationem electionis vitiosae de persona fratris Ioseph Lemotier ad hoc inhabilis, et sententiam venerabilium abbatum de Regalimonte et de Theoloco, s. th. pr., per eumdem dominum Cisterciensem propter hoc ob appellationem per eosdem de Valloliis super hoc emissam, factam et datam, prout in decreto dicti de Caroliloco, et sententia eorumdem de Regalimonte et de Theoloco commissariorum praedictorum, quibus haec praesens diffinitio annectitur plenius continetur, secundum sui formam et tenorem praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat, praefatis eiusdem monasterii de Valloliis religiosis, in virtute sanctae obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena praecipiendo, quatinus omnibus mora et dissimulatione semotis, ipsi abbati in omnibus humiliter et devote pareant et obediant, tamquam suo pastori, prout in dictis decretis et sententia ipsis praecipiendo mandatur et iniungitur. 18.   Capitulum generale utilitatem et sublevamen monasteriorum Ordinis nostri in regno Ungariae consistentium, per insignes et in litteris doctos cordialiter desiderans, percipiensque regiam sublimitatem in dicto regno id appetere, et nuper de laudabili vita, maturisque moribus, necnon litterarum sufficientia dilecti filii, fratris Francisci Enkanitani, per litteras regias sufficienter informatum, praefatum fratrem Franciscum Enkanitani in monasterio Pelisiensi postulatum, et in abbatem dicti monasterii Pelisiensis promotum et ordinatum, ad Dei laudem ipsiusque monasterii in utroque regimine sublevamen et reparationem, idem Capitulum generale dictum fratrem Franciscum, sic per religiosos praefati monasterii postulatum, in abbatem et pastorem ipsius monasterii Pelisiensis confirmat, ratificat et approbat, salvis prius in omnibus apostolicis, nostrique dicti Ordinis salubribus statutis, et post ipsius in novitiatu probationem, ab aliquo nostri Ordinis abbate munus benedictionis, habitumque nostrae religionis suscipiat. 19.   Noverint universi praesentem diffinitionem inspecturi, quod cum ultima die mensis novembris anno Domini 1469, per obitum sororis Ysabellae de Gayan, monasterii de Casuis eiusdem Cisterciensis Ordinis, Oscensis dioecesis, abbatissa et pastrice fuisset destitutum, ipsa die in eodem monasterio abbas Sanctae Fidis commissarius abbatis Morimundi, patris abbatis immediati eiusdem monasterii de Casuis, ac totius Capituli generalis, veniens, solemnitates omnes ad debitam et canonicam electionem requisitas fecerit et observaverit, et a personis regularibus eiusdem monasterii de Casuis fieri et observari procuraverit, secundum eiusdem Ordinis canonica instituta, in ipsaque electione ea die facta et celebrata, soror Catharina Roys, religiosa expresse professa eiusdem monasterii de Casuis habuerit quinque voces, soror vero Guillerma de Guerrea eiusdem monasterii de Casuis professa habuerit tantum quatuor electionis voces, secunda vero die mensis decembris eiusdem anni sororem Elyonorem Azuar, etiam eiusdem monasterii professam, quae sufficienter ad diem praemissae electionis vocata non venit, nec comparuit, praefatus commissarius abbas Sanctae Fidis in capitulo per eum congregato, coram omnibus ad eligendum admiserit, admissamque vocem suae electionis eidem sorori Guillermae dedit, sexta insuper eiusdem mensis et anni praefata soror Guillerma in eodem loco capitulari existens de licentia praefati commissarii et illarum quinque sororum, quae ipsam sororem Guillermam in abbatissam eiusdem monasterii de Casuis elegerant missas voces suae electionis in sororem Beatricem Cerdam, professam monasterii de Tresonares, eiusdem Ordinis, transtulerit, et quantum poterat, dederit, unamque aliarum monialium eiusdem monasterii de Casuis, quae in dicta electione unam vocem habuerat, illam vocem sorori Beatrici tunc palam contulerat et dederit, et illico absque consilio et matura deliberatione post huiusmodi translationem vocum in praefatam sororem Beatricem, praelibatus commissarius translationem illam et voces translatas approbando confirmaverit, de qua quidem confirmatione et institutione dictae sororis Beatricis sic factis, praefata soror Catharina se sentiens gravatam illico appellavit, causas suae appellationis scriptis eidem commissario exhibendo ; tandem praefatus commissarius super isto negotio plenius informatus, sciensque dictam Guillermam per debitam informationem minime esse habilem ad eligendum tam active quam passive, propter certos casus in ea repertos, quare nec posse alteri quodcumque ius super dicta electione conferre dictam suam sententiam, et errorem suum in quo ignorante ceciderat, ut ipse fatetur, humiliter confitendo et corrigendo cassaverit, irritaverit, et annullaverit, ipsamque Catharinam, utpote a saniori et maiori parte conventus electam, tamquam idoneam et ad dignitatem abbatialem sufficientem ordinaverit et confirmaverit dictae sororis Catharinae, dominus Cistercii, in plenaria Ordinis potestate, approbavit, ratificavit et confirmavit, quibus sic, ut praemittitur, factis et ordinatis, praemissus commissarius per commissum suum praefatam sororem Catharinam in possessionem realem et actualem omnium spiritualium et temporalium eiusdem monasterii, praemisso ad cautelam absolutionis beneficio posuerit et instituerit, a qua sententia et institutione praefata soror Beatrix ad illum seu illos etc. appellavit, super quibus differentibus terminandis praefatus dominus Cistercii requisitus, plenaria Ordinis et Capituli generalis auctoritate fungens, commissionem destinavit abbati de Petra, s. th. pr., cum potestate se informandi super praemissis et iuribus partium, et debita informatione habita, sententiandi ac illam earumdem, quae potius ius haberet, veram abbatissam pronuntiandi et declarandi, rebellesque secundum demeritorum exigentiam puniendi, in plenaria potestate sibi commissa, ipseque autem commissarius de Petra multiplices fecerit processuum involutiones, sententiamque talem qualem contra et adversus dictam sororem Catharinam dederit et protulerit, a qua gravatam se sentiens ipsa soror Catharina merito ad praefatum generale Capitulum appellaverit et provocaverit, appellationemque suam cum toto processu signis manualibus notariorum publicorum sufficienter, ut videtur, munito, ad dictum Capitulum transmiserit, quod et facere curavit diligenter praefata soror Beatrix, Capituli sententiam humiliter implorans. Praesens generale Capitulum, visis et diligenter inspectis et examinatis omnibus et singulis videndis et inspiciendis in iuribus partium, praemissam sententiam dicti abbatis de Sancta Fide commissarii, ut dictum est, qua praetensam electionem dictae sororis Guillermae, translationemque vocum suarum in dictam sororem Beatricem Cerdam, errorem suum corrigendo, irritavit, cassavit et annullavit, dictamque sororem Catharinam Roys, sic, ut praemittitur, electam instituit, veram abbatissam eiusdem monasterii de Casuis, et confirmavit in forma et secundum suum tenorem, confirmat, ratificat et approbat in plenaria Ordinis potestate, supplendo omnes et singulos defectus, si qui forte intervenerint, sive in forma eletionis [electionis ] sive in materia, declaransque ipsam sororem Catharinam fore et esse veram et indubitatam abbatissam eiusdem monasterii de Casuis, expresse mandando sub poenis excommunicationis latae sententiae praecipiendo omnibus et singulis eiusdem monasterii de Casuis regularibus personis, quatinus eamdem sororem Catharinam tamquam suam et dicti monasterii veram et indubitatam abbatissam et pastricem suscipientes, eidem in omnibus et per omnia secundum nostrae religionis saluberrima instituta humiliter pareant et obediant, praefatis sororibus Guillermae et Beatrici ac omnibus eisdem super hoc adhaerentibus, sub eadem poena excommunicationis latae sententiae, perpetuum silentium imponendo, expresse etiam mandantes et in virtute salutaris obedientiae abbati de Populeto praecipiendo, quatinus quamcito commode fieri poterit, ad dictum monasterium de Casuis personaliter se transferens omnia et singula praemissa debitae executioni demandet, aut per alterum abbatem eiusdem Ordinis, quem loco sui ad hoc substituere poterit, demandari procuret, non obstantibus oppositionibus vel appellationibus quibuscumque, invocando ad praemissa et quodlibet praemissorum, si opus fuerit, auxilium brachii saecularis, in eadem plenaria Ordinis potestate. [ALIAE DIFFINITIONES] 20.   Reformationem monasterii Beatae Mariae de Casuis, et morum honestatem personarum eiusdem, generale Capitulum summe desiderans, statuit et ordinat, quod de cetero in ipso monasterio per omnes et singulas dicti monasterii regulares personas uniformitas, et Ordinis honestas, tam in indumentis, ligaturis, quam in modo vivendi, indissimulanter observetur. Insuper inhibet sub censuris Ordinis idem Capitulum omnibus dicti monasterii regularibus personis, ne quovismodo praesumant ad alia Ordinis monasteria transire absque expressa abbatissae licentia et beneplacito ; praeterea praecipit idem Capitulum sub excommunicationis poena, cuius absolutionem reservat patri abbati, personis regularibus contra voluntatem modernae abbatissae bona abbatissae et priorissae defunctarum detinentibus, quatinus infra tempus debitum ipsis praefigendum dicta bona aut eorum valorem abbatissae restituere non omittant ; idcirco certis de causis dictum Capitulum deponit ab officio procuratoris Martinum de Val, modernum dicti monasterii procuratorem, alias per ipsum Capitulum institutum et ordinatum in ipso procuratoris officio, praecipiens abbatissae, quatinus ex sanioris partis consilio suarum religiosarum alius institutatur et ordinetur. Item, ad evitandum inconvenientia maiora et discordias, quae oriri possent, occasione abbatialis dignitatis nuper praetensae per sororem Beatricem in ipso monasterio, praecipit et mandat idem Capitulum abbati de Populeto, quatinus si expediens iudicaverit, ipsam a dicto monasterio eliminet, et ad suum monasterium remittat, et haec in plenaria Ordinis potestate. 21.   Generale Capitulum damnabiles et excessivas inobedientias, rebelliones et pertinaces resistentias per religiosos monasterii Firmitatis super Gronam suae salutis et votorum per eos emissorum immemores, domino Cistercii, s. th. pr. et ipsius monasterii Firmitatis patri abbati immediato, et totius huius religionis supremo capiti, quod criminis non parum gravitatem auget, factas et procuratas, similiter et quamdam abusivam et frivolam postulationem per eosdem de Firmitate de persona fratris Ioannis de Thoulosan, monachi nigri, nuper contra Ordinis statuta et regulares ipsius observantias, absque debito praesidente factam, non sine lacrimosis doloribus audiens et in suis filiis sustinere non valens, ipsos sic enormiter ab aequitatis via aberrantes et declinantes, conspiratores et excommunicatos reputat, declarat et pronuntiat ; illam talem qualem postulationem, contra totius rationis aequitatem et nostrae religionis privilegia ac ordinationes factam, irritando, cassando et penitus annullando, omnibus et singulis Ordinis abbatibus districte in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena praecipiendo, quatinus omni dissimulatione et excusatione semotis, eosdem de Firmitate monachos, huius pestiferi sceleris auctores culpabiles tamquam conspiratores et excommunicatos publicent et denuntient per suarum patentium litterarum affixionem ad valvas eiusdem monasterii Firmitatis, et omnium ecclesiarum et locorum aliorum publicorum ubicumque opus fuerit. Et eorumdem conspiratorum magis culpabiles strictis carceribus in pane doloris et aqua tristitiae, usque ad nutum Capituli generalis mancipent et detineant ; alios autem secundum nostri Ordinis statuta, invocato in praemissis omnibus, si opus fuerit, auxilio brachii saecularis, secundum suorum exigentiam delictorum taliter quod aliis cedat in exemplum, puniant et corrigat, potestatem et auctoritatem eosdem de Firmitate monachos sic excommunicatos et conspiratores, cum contriti et poenitentes ad Ordinis obedientiam redierint, eidem domino Cisterciensi aut per eumdem deputandis committentes, in plenaria Ordinis potestate. 22.   Abbati de Ardorello committitur per Capitulum generale quod, quamprimum fieri poterit, se personaliter transferat ad monasterium de Villalonga, et absque dissimulatione se informet, si frater Petrus Rovas, dicti monasterii professus, teneat quamdam grangiam ipsi monasterio pertinentem contra voluntatem sui abbatis, et si ita invenerit, ipsum omnino privet regimine illius grangiae, eidem sub censuris Ordinis praecipiendo ne deinceps grangiam illam teneat, aut in ea residentiam quamcumque faciat, quinimo idipsa grangia dispositioni abbatis et conventus ex integro restituatur ; verum quoniam ad aures dicti Capituli pervenit dictum fratrem sic tenuisse ipsam grangiam contra sui abbatis voluntatem, nullum censum aut emolumentum quodcumque monasterio solvendo, eidem abbati de Ardorello expresse mandat et praecipit, ut bona quaecumque apud dictum fratrem Petrum invenerit, ne deinceps vitio proprietatis laboret, dicto abbati suo realiter tradat, compellendo sive per carceres sive per alia quaecumque media dictum fratrem Petrum ad continue residendum in monasterio et per omnia obediendum suo abbati, in plenaria Ordinis potestate. 23.   Abbati de Lutzella per generale Capitulum committitur, ut quam primum commode poterit, ad monasterium de Capella, Constantiensis dioecesis, quod, ut idem Capitulum generale intellexit, propter defectum reformationis, in spiritualibus et temporaralibus [temporalibus], plurimum a rectitudine regulae deviat, personaliter accedat, ibidemque auctoritate totius Capituli generalis et Ordinis instituta regularia invenerit reformanda, visitanda, corrigenda et emendanda, etc. ; seque informet super causis emissionis et informandi de neglectis fratris Ulrici Toler, quod idem frater Ulricus conquestus est ante septem annos abbas et conventus dicti monasterii de Capella emiserunt ad quinquennium, quo elapso, usque modo eum assumere renuentes, in exilio degere et per mundum vagari in scandalum Ordinis et suae salutis interitum coegerunt, informationeque facta, si casus… non pervenerit, praedictos abbates et conventum cogat eumdem fratrem Ulricum se conventui suo associandum, si non aliter invenerit, iudicet et disponat, prout conscientia dictaverit iudicandum et disponendum, in plenaria, etc. 24.   In primis, ut omnia in pace incipiant et in pace terminentur, statutum est prima die Capituli ante omnia, ut die sequenti fiat solemnis, devota et religiosa processio per claustrum Cistercii omnibus ibidem devote Altissimum orantibus pro pace, concordia et unitate regum, principum ac dominorum, praesertim illorum, in quorum dominiis situata sunt monasteria Ordinis nostri. COMMISSIONES 25.   Volens Capitulum generale omnia quae fiunt in Ordine esse ordinata ad laudem Dei, aedificationem fidelium et salutem animarum, imponendo finem clamoribus, qui ad eius aures pervenerunt ex malo regimine monasteriorum existentium in ducatu Bavariae, committendo mandat et praecipit abbati de Campo principum, quod in plenaria auctoritate Capituli intimet, praecipiat et ordinet omnibus abbatibus existentibus in dominiis domini ducis Bavariae habentibus visitationem seu filiationem in illo ducatu, ut omnia monasteria utriusque sexus in eodem ducatu existentia visitent diligenter, et secundum disciplinam regularem reforment infra tempus ab eo determinandum et praefigendum, prout opportunum iudicaverit, quod si negligentes reperti fuerint, ipse de Campo principum in plenaria Ordinis potestate visitet, ordinet et reformet ipsa monasteria absque tamen praeiudicio iurisdictionis patrum abbatum. 26.   Cum monachis monasterii de Bellavalle, Capitulum generale misericorditer agere volens, committit abbati de Charitate, ut eorum quemlibet in foro conscientiae possit pro semel ab omnibus peccatis, casibus et excommunicationum sententiis, ipsi Capitulo generali reservatis, poenitentiam salutarem secundum casuum exigentiam eis iniungendo, professionem cuiusdam novitii profiteri volentis recipere, ac benedictionis munus ei conferendo reliquis monachis loci illius adiungere. 27.   Ad idem, cum abbate de Igniaco, commissario domini episcopi Cenomaniae pro omnibus et singulis utriusque sexus regularibus personis, sibi subditis et commissis quantum ad absolutionem. 28.   Ad idem, pro domino de Aceyo, pro monasterio de Balerna, pro semel. IUDICES 29.   Abbatibus de Caroliloco, de Regalimonte, s. th. pr., et de Vallibus Sernay, et eorum cuilibet per se et in solidum, tam coniunctim quam divisim, praesens generale Capitulum committendo praecipit, ut omnes et singulas utriusque sexus personas, tam abbates, abbatissas, quam eorumdem monasteria, quos et quae per testes fide dignos, instrumenta, litteras, acta, obligationes seu alia quaecumque legitima documenta, invenerint abbati et conventui monasterii de Valle Beatae Mariae, aut singulis eiusdem loci personis debite teneri et obligatos seu obligata esse in quibuscumque pecuniarum summis seu aliis redditibus aut quibuscumque bonis aut debitis, seu iniuste detinentes, ad eisdem plenarie, realiter et de facto satisfaciendum astringant et compellant in plenaria Ordinis potestate, etiam cassando et annullando omnes et singulos tractatus per abbates et conventus dicti monasterii indebite et absque Capituli generalis licentia factos. 30.   Ad idem, abbatibus de Tribus fontibus, de Longovado et de Bullencuria, pro domino Claraevallensi et suo monasterio. 31.   Praesens generale Capitulum committit abbati Claraetumbae in Polonia visitationem personarum Ordinis, et reformationem studentium in Universitate Cracoviensi, secundum privilegia a Sancta Sede Apostolica suis praedecessoribus alias indulta et concessa, cum potestate compellendi abbates regni Poloniae ad mittendum ad dictam Universitatem Cracoviensem religiosos et scolares suos cum provisione decenti, non obstante diffinitione alias data abbati Veteris cellae, quam non intendit vigorem habere in praefato Poloniae regno. 32.   Quod, proh dolor ! ad praesentis generalis Capituli aures devenit, quod frater Ioannes Billon, monasterii de Elancio, inimico humani generis suadente falsam fecit aut fieri procuravit monetam, in dedecus nostri Ordinis et suae salutis pergrande praeiudicium : idem generale Capitulum graviter ferens districte praecipit et mandat in virtute salutaris obedientiae, ac sub excommunicationis poena abbati dicti monasterii de Elancio, deinde omnibus Ordinis abbatibus et eorum cuilibet, quatinus exactam faciant, vel aliter eorum faciat diligentiam, dictum fratrem Ioannem Billon capiendi vel capere faciendi ubicumque fuerit, ut sumptibus dicti monasterii districtis mancipetur carceribus, cum pane doloris et aqua tristitiae, usque ad nutum ipsius generalis Capituli. 33.   Attentis temporum discriminibus et guerris in partibus Ungariae vigentibus, praesens generale Capitulum benigne dispensat cum abbate in Lubens, ut ad quinquennium a via Capituli et solutione contributionum excusetur. 34.   Visitationem et reformationem et morum correptionem monasterii monialium Felicis vallis, abbati de Campo principum praesens generale Capitulum committit, in plenaria Ordinis potestate, eidem conferens facultatem confessiones personarum regularium audiendi et easdem in foro conscientiae ab omnibus casibus, sententiis excommunicationum, et peccatis Capitulo reservatis, cum poenitentia salutari absolvendi, in eadem Capituli generalis plenaria potestate. 35.   Generale Capitulum praecipit et mandat abbati de Sancto Sulpitio, quatinus per censuras Ordinis compellat fratrem Humbertum de Ferramentio, monasterio Altaecumbae, ad solvendum realiter et cum effectu summam 15 flor. monetae Sabaudiae domino Ioanni Francisci sacerdoti, in qua quidem summa ipse frater Humbertus legitime dicitur obligari eidem domino Ioanni, ut patet per quamdam cedulam papiream manu sua signatam, ut dicitur, de data 16 iunii anni Domini 1456, in plenaria Ordinis potestate. 36.   Pensata corporis invaletudine et antiquitatis fractione et infirmitatum gravi multiplicatione abbatis de Candelio, qua praepediente non videtur ad Capitulum posse venire, quare eius supplicationibus misericorditer favens Capitulum generale ipsum excusat et excusatum vult esse ad triennium, ne ad dictum Capitulum proficisci compellatur. 37.   Benigno favore respiciens generale Capitulum supplicationem abbatissae de Valle Nostrae Dominae annuit et concedit, quod illa camera quae vocatur gloriette in illo monasterio situata, quam ipsa possidebat et in ea habitabat, antequam abbatiali dignitate fungeretur, perpetuo remaneat cum pertinentiis domus abbatialis. 38.   Per generale Capitulum committitur abbati de Alna, quod ad monasterium de Vivinis se transferens diligenter, sollicite et prudenter se informet super vita, moribus, conversatione et honestate sororis Mariae Lombarde, eiusdem monasterii professae, et si invenerit eam monasterio inutilem, aliarum conturbatricem, et talem quod merito expelli debeat, ipsam ad aliud regulare nostri Ordinis monasterium transferat expensis sui monasterii, si vero aliter invenerit, sive nunc sit in monasterio sive extra, praesentiam monasterio iudicaverit utilem, ipsam ibidem manere faciat, taliterque agat ut, si possit, et pacis unitatem et disciplinae observantiam inter se teneant, et ad hoc in plenaria Capituli potestate. 39.   Abbati de Altasylva committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas Ordinis personas, tam abbates quam religiosos, quos invenerit abbati et conventui monasterii de Belloprato Metensi, in aliquibus pecuniarum summis, aut aliis quibusdam bonis debite obligatas, ad integraliter solvendum et satisfaciendum per censuras Ordinis compellat, in plenaria Ordinis potestate. 40.   Ad idem, committitur abbatibus de Aceyo, s. th. pr., de Caroliloco et de Bethania, et eorum cuilibet per se et in solidum, pro domino de Charitate. 41.   Ad idem, pro domino Caroliloci et de Longovado, et eorum cuilibet, pro monasterio de Ursicampo. 42.   Audita querimonia abbatis monasterii Beatae Mariae de Briostello, alias de Lanneyo in dioecesi Belvacensi, super eo quod dicebant multos et varios contractus per eorum praedecessores fuisse factos et passatos cum pluribus personis in traditionibus terrarum et aliarum possessionum dicti monasterii in emphiteosim, et sub annuo et perpetuo censu, contra *Benedictinam* et alias nostrae religionis institutiones, absque suorum superiorum licentia, assensu et approbatione, imo et in magnum ipsius monasterii de Lanneyo praeiudicium, damnum et gravamen, requirentes super hoc relevari dictos contractus et traditiones penitus et totaliter revocari et annullari, super iuramentis, si quae super hoc facta fuerint, secum dispensari ; praesens generale Capitulum abbatibus de Caroliloco et de Belloprato Belvacensi, et eorum cuilibet committit, ut districte super huiusmodi se informent, seu alter ipsorum informet, et quidquid repererint proximo generali Capitulo fideliter verbo aut suis scriptis authenticis referant. 43.   Tractatum passatum et initum inter abbatem et conventum monasterii de Fontanis albis, et illustrem comitem de Dunoys, de et super iure prioratus leprosariae Castri reginaldi, ac aliis in praedictis litteris, quibus haec praesens annectitur diffinitio, contentis, praesens generale Capitulum super hoc per abbatem Curiae Dei Ordinis commissarium, debite et sufficienter informatum de eius utilitate, confirmat et secundum formam et tenorem ipsius ratificat et approbat. 44.   Ad idem, pro monasterio de Eleemosina, de et super tractatu facto et inito inter abbatem et conventum ipsius monasterii de Eleemosina, et magistrum Dyonisium Chenu, de emptione cuiusdam domus Blesis situatae. 45.   Ad instantiam illustrissimi Ludovici comitis palatini, superioris inferiorisque Bavariae ducis, praesens generale Capitulum abbati de Campo principum committendo, mandat et praecipit, quatinus ad monasterium sanctimonialium Felicis vallis personaliter se transferat, ipsum visitando, reformando, corrigendo, instituendo, et destituendo, prout expedire viderit, in capitibus et in membris, in spiritualibus et temporalibus, quaecumque viderit, et fuerint ibi secundum Deum et nostri Ordinis regularia statuta visitanda, etc. ; computationes etiam earumdem audiendo, approbando vel reprobando, confessionesque dum requisitus fuerit audiendo, et easdem ab omnibus sententiis excommunicationum, peccatis et casibus Capitulo generali reservatis absolvendo in plenaria Ordinis potestate, praesenti diffinitione usque ad quinquennium duratura ; datum, etc. * * * 46.   Ad instantiam, etc. fratri Ioanni, religioso monasterii de Campo principum expresse professo, idem Capitulum concedit, quatinus in monasterio sanctimonialium Felicis vallis residentiam faciat, regularem observantiam per commissarios Ordinis laudabiliter institutam observando et observari faciendo. 47.   Capitulum generale propter bonam religionem ad ipsum per fide dignos delatam et deductam de bona et religiosa conversatione et scolastico profectu fratris Nicolai Bonexeau, religiosi professi monasterii Beatae Mariae de Villanova, actu studentis in collegio Sancti Bernardi Parisiensis, in facultate theologica et in eadem baccalarii formati, praesens ratificat et confirmat diffinitionem anno elapso factam per quam eidem baccalario assignabantur annuatim 15 franci super monasterio de Nigro monasterio percipiendi usque ad gradum doctoratus in eadem facultate inclusive, ad quem quidem gradum doctoratus ut liberum et voluntarium suum tempus advenerit, non obstante quadam clausula eiusdem praeteritae diffinitionis in gravamen edita ascendere et promoveri valeat. Idem Capitulum benigne annuit et concedit, eumdem scolarem et baccalarium hortando et monendo, quatinus de bono in melius semper proficere et laborare studeat in scientia et moribus proficiendo ; huius diffinitionis executionem abbatibus de Begar et de Precibus et de Caroliloco, s. th. pr., et eorum cuilibet et in solidum committendo, in plenaria Ordinis potestate. 48.   Per generale Capitulum committitur abbatibus de Novocastro et de Alba dominorum coniunctim, quod se transferentes ad monasterium de Mulbrunna se informent sollicite et diligenter, super quadam permutatione certorum bonorum immobilium usque ad valorem sexcentorum florenorum ascendentium usque ad supradictam summam, et quidquid repererint, diligenter scriptis commendando sufficienter informent proximum generale Capitulum. 49.   Appellationem per abbatem de Loco Dei Ruthenensi emissam, ratione monitionis sibi factae sub poena excommunicationis per abbatem de Candelio, visitatorem et reformatorem in provinciis Bituricensi et aliis multis, ut mitteret unum scolarem ad Universitatem cum suis provisionibus Tolosanam, ad plenum attendens generale Capitulum, mandat abbati de Calercio, s. th. pr., quatinus eidem abbati de Loco Dei ordinationem istam et diffinitionem, quamprimum commode fieri poterit, denuntiet et ad integrum executioni demandet, sub eisdem poenis eidem expresse praecipiendo auctoritate dicti Capituli generalis, ut infra Pascha proximum quamdam bullam seu indultum apostolicum, ut fertur, ab eodem contra Ordinis statuta ad hos fines impetratum, declarat esse irritam ac nullam, certis ex rationibus ad hoc moventibus, eidem praecipiens sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus infra 30 dies ab intimatione huius ordinationis mittat et teneat unum scolarem in Universitate Tolosana, qui omisso iuris studio artes et theologiam solum studeat expresse, qui indissimulanter transmittat faciatque ad manus eiusdem domini Cisterciensis perveniat, alias noverit se sententiam praemissam praefato termino elapso incurrisse. 50.   Ad instantiam et humilem supplicationem abbatis de Signiaco, qui emendationis fratris Stephani Orguenault, religiosi de Pietate, testimonium perhibuit, Capitulum favorabiliter dispensat super inhabilitate et irregularitate, quam ipse Stephanus incurrit eucharistiae sacramentum in sententia excommunicationis et apostasiae celebrando, ipsum ad omnes actus, officia, gradus et dignitates, seclusa abbatiali dignitate, rehabilitando. 51.   Abbatibus de Claraprovincia et de Szuleor [Sulejow] per generale Capitulum praecipitur in virtute salutaris obedientiae, quatinus quamprimum poterit personaliter accedant ad monasterium Wanchocense, et ibidem, si opus fuerit, se debite et diligenter informent de et super articulis praesenti diffinitioni annexis, nisi prius sufficienter fuerint informati dictum monasterium visitando et reformando in capite et in membris, in spiritualibus et temporalibus, et informatione habita terminent et sententient, in plenaria Ordinis potestate, etiam abbatem dicti monasterii, si sua exigant demerita ab abbatiali dignitate deponendo, et loco sui de alia Ordinis persona sufficienti et idonea, secundum Ordinis statuta, providendo. 52.   Attendens Capitulum generale tenuitatem monasteriorum filiationis Trium fontium, benigno favore eidem compatitur, nolens eam super missione studentium onerare, abbatum ipsius inclinatum precibus, statuit, mandat et sub poena excommunicationis latae sententiae praecipit, committendo abbati de Igniaco, quatinus abbatem Trium fontium et omnes alios abbates compellat sub censuris Ordinis ad mittendum Parisiis duos scolares infra festum Paschae proxime futurum ad collegium Sancti Bernardi, cum provisionibus sufficientibus et necessariis sub hac forma, videlicet quod monasteria de Aureavalle, de Castellione, de Caherio coniunctim faciant unum scolarem, et eidem providebunt, monasteria de Tribus fontibus, de Altofonte, de Monasteriis in Argona et de Cheminione unum alium, cui similiter providebunt secundum taxam et dispositionem ipsius abbatis de Igniaco, attentis valore dictorum monasteriorum, in plenaria Ordinis potestate.

Anno Domini millesimo quadringentesimo septuagesimo primo, statuta sunt haec apud Cistercium, quartadecima die mensis septembris, in eiusdem Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES 1.   Pro beatissimo ac sanctissimo Domino nostro, Domino Sixto, divina Providentia Papa moderno, necnon … *etc. ut in anno* 1458. 2.   Praeterea pro christianissimo … *etc. ut in anno* 1470. 3.   Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace … *etc. ut in anno* 1449. 5.   Postremo pro felicis … *etc. ut in anno* 1470. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.   Cum Ordo noster … contributionem novem millium florenorum… *etc. ut in anno* 1449. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 7.   Promotionem, institutionem, installationem et confirmationem, die 26 iulii novissime elapsi, post obitum bonae memoriae domini Henrici de Derby nuper abbatis de Bildwas, in eodem monasterio per viam compromissi secundum formam nostrae sacratissimae religionis factas, per fratres Hugonem et Robertum monasteriorum de Straford et Woburn abbates, in persona fratris Ioannis Tynternii, professi dicti monasterii de Bildwas, praesens generale Capitulum confirmat, roborat et ratificat in plenaria Ordinis potestate. 8.   Capitulum generale gratam habet et admittit provisionem factam per Sanctissimum Dominum Nostrum Papam in abbatiali dignitate monasterii de Luzella, de persona fratris Ludovici Kessler de Alba, et quia quidam illius conventus, maligno spiritu moti, huiusmodi provisioni contradicere nituntur, praecipitur domino de Salem, quatinus assumpto secum, si opus fuerit, aliquo vicino abbate, de huiusmodi contradictoribus se informent, et eos si quos inveniant, puniant, et ad obedientiam plenariam compellant. 9.   Acceptationem resignationis dignitatis abbatialis monasterii Locicrescentis factae per dominum Ioannem pridem eiusdem monasterii Locicescentis [Locicrescentis ] abbatem, in manibus domini abbatis Lutzellensis, eiusdem monasterii patris abbatis, propter diversa infirmitatis incommoda eiusdem domini Ioannis, atque electionem, institutionem et promotionem de persona fratris Petri Paypan in abbatialem dignitatem eiusdem monasterii, per eumdem patrem abbatem factas et celebratas, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat. 10.   Informatum sufficienter generale Capitulum super violentiis et tortionibus diversis domino Richardo Rochester, abbati monasterii de Dora, contra iuris rationem illatis, necnon sciens iniustam promotionem fratris Roberti Ford ad dignitatem abbatialem eiusdem loci, confirmat, ratificat et approbat, quidquid super his per abbatem de Woburn in cassatione, irritatione, promotione eiusdem fratris Roberti Ford in eodem monasterio, necnon in restitutione praefati domini Richardi Rochester ad dictam suam abbatialem dignitatem extitit factum, mandando eidem fratri Roberto sub excommunicationis latae sententiae poena, ne deinceps per se aut alium super his dictum abbatem conturbet, molestet aut impediat, perpetuum sibi silentium imponendo. REHABILITATIONES 11.   Auctoritate totius Ordinis dispensatur cum fratre Henrico Conradi de Wins, professo in monasterio Vallis Beatae Mariae, alias Sturtzeborn, quatinus non obstante inhabilitate quam contraxit ex contagio carnis, de quo accusatus fuit et punitus, licet non convictus, ad omnes possit Ordinis actus legitimos, gradus, voces, officia et dignitates abbatiali seclusa, promoveri valeat et admittit. 12.   Ad idem, pro fratre Ioanne Terdinger, monasterii de Alba professo, dignitate abbatiali seclusa. 13.   Ad idem, pro sorore Beatrice de Helinstorff, monasterii de Velpach professa, de contagio carnis, etc., ad instantiam abbatis de Salem. 14.   Ad idem, pro sorore Brigida Losterin, monasterii de Beind professa, ad instantiam abbatis de Salem. 15.   Cum reverendissimus pater dominus abbas Cistercii fratrem Ludovicum abbatem in Aurora, pridem ad hoc Capitulum sui monasterii computa delaturum, citaverit, ipseque abbas, nec per se nec per alium sufficienter instructum comparuerit, neque computa miserit, reputat praesens Capitulum ipsum abbatem de Aurora contumacem et Ordini inobedientem, et propter hoc censuras Ordinis ac poenas in carta domini Cistercii positas incurrisse, mandans ac praecipiens abbati in Salem, quatinus ad ipsum monasterium de Aurora personaliter accedat, ipsumque iam nominatum abbatem huiusmodi poenas incurrisse publice denuntiet ; denique super observantia cartae nuper ibidem relictae per praefatum dominum Cisterciensem, se diligentius informet, et si eam minus bene observatam invenerit, poenis ibidem contentis transgressores puniat, etiam si usque ad depositionem abbatis fuerit procedendum, quem si deponendum iure invenerit, eum deponat, aliumque sufficientem et idoneum, sive per electionem canonicam, sive per auctoritatem paternam, aut totius Ordinis generalem, ipsi monasterio praeficiat, in plenaria Ordinis potestate, invocando ad hoc, si opus sit, quorumcumque dominorum et potentum auxilium et favorem. 16.   Ad idem, pro fratribus Georgio, quondam abbate Sancti Gothardi, Martino priore in Iardino Petri, Stephano Huoter monacho Sancti Gothardi, citatis per abbatem Montis Sanctae Mariae in Hungaria, quorum causa committitur abbati Sanctae Crucis. [COMMISSIONES] 17.   Committitur domino abbati de Fonte salutis, quatinus assumpto secum aliquo abbate vicino, se informet de utilitate venditionis lignorum non coeduorum monasterii de Ebraco, et si inveniant esse pro utilitate monasterii, absque fraude certam partem, et prout viderint expedire, ad vendendum per triennium assignent, licentiamque praebeant eidem abbati de Ebraco, ut pecuniam receptam in utilitatem monasterii convertat, sub censuris Ordinis praecipiendo. 18.   Capitulum generale admittit, ut visis necessitatibus, quibus nunc subiacet monasterium de Salem, ipse abbas possit impignorare curias et possessiones in Hersersingen et Ingingen, quoadusque eas commode redimere possit. 19.   Capitulum generale minime sufferre volens rebelliones quorumdam protervorum monasterii de Salem, qui contempto abbate proprio et etiam praecepto domini Cisterciensis, fregerunt aedificia facta ad reformationem eiusdem monasterii, ordinata per eumdem dominum Cisterciensem, committit eidem de Salem, quatinus puniat eos poena conspiratorum usque ad nutum suum, in plenaria Ordinis potestate. 20.   Auditis enormibus et criminosis vitiis cuiusdam fratris Henrici Bartenheim, professi in Sancto Urbano, qui saepius apostatando in habitu regulari discurrit, portans arma, et diversa discrimina inferens monasterio, proprio abbati et personis eiusdem, etiam contrahendo matrimonium cum quadam filia nefanda, committendo, Capitulum generale ipsum ad carceres durissimos in eodem monasterio de Sancto Urbano condemnat sub poenitentia panis et aquae, secundis, quartis et sextis feriis, usque ad nutum eiusdem Capituli generalis. 21.   Acceptationem ad Ordinem nostrum et eidem Ordini incorporationem prioratus de Galilea, [Daventriensis] dioecesis, dudum fratrum Ordinis Sancti Francisci de tertia regula, qui nostro Cisterciensi Ordini singulari devotione moti nuper eidem Ordini se et locum suum praedictum subiecerunt, instituta eiusdem Ordinis et habitum recipientes, ac sub priore et obedientia ipsius Ordinis plenarie in perpetuum vivere promittentes, per abbatem monasterii de Campo, pro nostri Ordinis praedicti augmentatione et animarum salute, factas et passatas, praesens generale Capitulum gratas acceptasque habet et recipit, necnon per praesentes approbat, ratificat et confirmat, dummodo tamen in nullius vergat praeiudicium, ac nulli per hoc iniuria fiat, sitque dioecesanus de huiusmodi Ordinis transmutatione contentus, et paratus privilegia nostri Ordinis illaesa tenere, prout in Carta caritatis expresse cavetur. Concedit etiam idem Capitulum eidem abbati de Campo, ut si de cetero aliquem locum religiosum nostro Ordini incorporandum invenerit, eumdem acceptet, et eidem Ordini nostro incorporet, in plenaria Ordinis potestate, praemissis tamen conditionibus per omnia observatis. 22.   Cum decisio differentiae ac litis inter partes Guillelmum Breton et Thomam Olivier, super dignitate abbatiali in Bucklanden, dudum fuerit non solum per reverendissimum patrem dominum Cisterciensem ac Capitulum generale, sed etiam Sanctissimum Dominum Nostrum Papam, venerabilibus abbatibus de Straford, Gratiis et Woburnia commissa, ipsique commissarii sententiam diffinitivam contra dictum alium iam pridem protulerunt, cui tamen ipse Olivier rebellis et inobediens existit et usque adhuc permansit, diversis machinationibus sinistris ipsum dictum fratre Guillelmum Breton, verum et indubitatum abbatem molestando, aliquorum, ut dicitur, abbatum nostri Ordinis malivolorum instigatione et protectione suffultus, praedictis commissariis idem generale Capitulum denuo praecipit, ut abbates et alias quascumque Ordinis personas, praedicto Olivier clam vel palam assistentes, sententias excommunicationis et alias censuras Ordinis tamquam rebelles et conspiratores publice denuntient ipso facto incurrisse, ipsum Olivier extra monasterium proprium eliminando et in alio monasterio poena condigna tantae rebellionis plectendo, inhibens nihilominus abbati de Quarrera et aliis quibuscumque, praedictis commissis exceptis, ne praetextu cuiuscumque auctoritatis ordinariae aut delegatae, in praedicto monasterio visitare, reformare aut quidquam attentare audeant, quousque dicta lis et controversia fuerit totaliter sopita. 23.   Abbatibus Angliae cedentibus praecipit Capitulum generale sub poenis in statutis contentis, quatinus infra bimestre tempus a sua destitutione computando, profiteri habeant in ipso monasterio vel alio regulato et non amplius discurrant per monasteria, alias sua pensione penitus priventur. 24.   Domino abbati de Salem indulgetur gratiose ut omnes et singulas personas Ordinis utriusque sexus proprii monasterii aut monasteriorum sibi subiectorum absolvere valeat a casibus Capitulo generali reservatis pro semel, atque eamdem auctoritatem alteri vel aliis communicare. 25.   Condolens generale Capitulum tam diuturnae desolationi monasterii Fontis regis, domino abbati de Salem eiusdem monasterii patri abbati, in virtute salutaris obedientiae, districte praecipit, quatinus quamprimum poterit, ad idem monasterium se transferat, et ibidem abbatem ac ceteros officiarios instituat, sicque faciat ut monasterium ad frugem meliorem perducatur, in plenaria Ordinis potestate. 26.   Attenta paupertate prioratus de Paris, Capitulum generale gratiose supportat priorem et conventum de solutione contributionum Ordinis iam debitarum pro biennio immediate transacto. 27.   Conceditur monialibus de Seyna in civitate Coloniensi, ut celebrare valeant festum sancti Severini archiepiscopi Coloniensis, cum XII lectionibus, eo quod sint in parochia illa sitae, et magna solemnitas illa die a saecularibus illius parochiae celebretur. 28.   Ad idem, pro monialibus in Nunnenmunster in suburbiis Wormatiensibus, quoad festum sanctae Margaretae, virginis et martyris, propter singularem devotionem quam ad eamdem sanctissimam virginem habebant. 29.   Auditis diversis desolationibus et incommodis monasteriorum de Runa et Sittich in Austria, Capitulum generale gratiose supportat abbates illorum a missione studentis hinc ad quinquennium, medietatem contributionum per idem quinquennium eis misericorditer relaxando. 30.   Ad idem, pro monasterio de Cella angelorum ad biennium quoad studentem mittendum ; conceditur etiam eidem ut omnes suos subditos pro semel a casibus Capitulo reservatis in foro conscientiae absolvere habeat, et ipse similiter confessorem eligere possit in simili potestate. 31.   Quia fratres Iacobus Martelli et Antonius Michael, monasterii de Valeta expresse professi, sufficienter citati ad hoc Capitulum generale non comparuerunt, nec per se nec per alium, multosque alios excessus enormes commiserunt, praesens Capitulum reputat eos contumaces, dominis abbatibus de Bonavalle Ruthenensi et Bonis campis praecipiendo, quatinus eos, ubicumque poterint, capiant et diris carceribus mancipent, aliundeque puniant secundum delictorum qualitatem, in plenaria Ordinis potestate. 32.   Abbatibus de Novocastro et Mulbrunn per generale Capitulum committitur, quatinus de et super resignatione et traductione iuris collationis ecclesiae parochialis in Etlingen ad moniales Vallis lucidae pertinentis, ad instantiam illustris principis domini marchionis in Baden, per easdem moniales facta ecclesiae collegiatae ibidem de novo fundatae, praetextu tamen recompensae aequivalentis per eumdem dominum marchionem eisdem monialibus faciendae se informent, et si eamdem recompensam aequivalentem et aeque monasterio utilem invenerint, eamdem resignationem et traductionem in plenaria Ordinis potestate confirment et approbent, sin autem, eamdem irritent, cassent et nullius roboris ac momenti, utpote sine licentia Capituli et contra privilegia Ordinis nostri factam, declarent. 33.   Super enormibus et gravissimis criminibus cuiusdam fratris Gerardi de Chissey, monasterii de Buxeria professi, magno cum moerore informatum praesens generale Capitulum, qui primo associatus quibusdam saecularibus spurcissimis et nequissimis hominibus, quamdam puellam nocte rapuit, et dormientem cum quadam avuncula sua ad silvam quamdam propinquam abduxit, sive abduci iuvit, et ibidem una cum aliis eam oppressit, violavit et corrupit, postea vero timens super hoc vindictam et punitionem Ordinis, monasterium de Buxeria apostatando dereliquit, et ad auxilium saecularium confugit, saepiusque in apostasia, timore Domini postposito, divina celebravit, saepius etiam post latenter nocte ipsum monasterium de Buxeria subintravit, et ibidem multa furens et subtrahens denuo recessit, mulieres etiam dissolutas ibidem introduxit, et eas in loci ac monasterii scandalum et laesionem diutius tenuit et corrupit, et novissime propter tot et tanta a quodam saeculari captus et in monasterii carceri, ut iustum erat, mancipatus, ipsos carceres fregit, ad Cistercium quoque ductus et ibidem similiter incarceratus denuo carceres frangendo evasit, quodam breviario inde secum sublato, et nunc per saeculum discurrit ; omnibus et singulis abbatibus, prioribus et Ordinis personis regularibus universis, in virtute salutaris obedientiae praecipit idem generale Capitulum, quatinus ubicumque eis occurrerit idem frater Gerardus, aut eum repererint, ipsum capiant, et carceribus dirissimis mancipent, vel saltem abbati suo eum remittant, ut super excessibus suis valeat poena sibi condigna plecti et puniri. 34.   Super multis, de quibus venerabilis abbas de Valeta a commissariis domini nostri Cisterciensis nuper appellavit, et ad hoc praesens provocavit Capitulum, et primo propter hoc, quod dicti commissarii in quadam carta eidem abbati dudum praeceperant sub excommunicationis poena, ut infra festum Nativitatis Beatae Mariae tres haberet assumere novitios, ac infra festum beati Dionysii unum studentem ad studium Parisiense vel Tolosanum mitteret, visis hinc inde diversis allegationibus, iudicat ipsum praesens Capitulum et diffinit, quod dicti commissarii bene ordinaverunt, et male appellavit, praesertim cum idem abbas in instrumento suae appellationis protestetur, se multos plures saeculares habere in monasterio quam religiosos, quorum si numerum minuat, poterit absque damno conventum augmentare ; cum etiam, ut dicitur, quosdam saeculares forsitan de parentela sua in studiis teneat, magis dignum est, ut Ordinis statutis obediendo pro utilitate et honore sui monasterii scolarem Ordinis in studiis habeat ; de eo vero quod dicti commissarii poenam sive poenitentiam cuiusdam fratris Petri Iarrigha cessare et eum ad gradum pristinum restitui decreverunt, sic fieri et observari omnino decernit hoc Capitulum, quousque per abbatem loci de causa huiusmodi tam longae poenitentiae plenius fuerit informatum, propter quam causam et alia multa eidem abbati de Valeta praecipit in virtute salutaris obedientiae, ut in proxime futuro Capitulo personaliter comparere non omittat. Porro de fratre Antonio dudum ad monasterium Obasinae, auctoritate generalis Capituli perpetuo emisso, et a monasterio de Valeta eliminato, decernit ipsum praesens Capitulum iam dudum factam diffinitionem in suo robore permanere debere, unde quoad hunc articulum solum diffinit idem Capitulum eumdem abbatem bene appellasse. 35.   Viso quod abbas de Heysterbach pro nunc nullum de suis religiosis ad studium generale mittendum dispositum habeat, tresque teneat scolares in scolis particularibus in primitivis fundandos, quos in futurum, dum satis fundati fuerint, ad studium generale mittere proponit, a missione studentis vel studentium per immediate sequens biennium, ipsum praesens Capitulum benigne supportat, relaxando censuras Ordinis contra non mittentes fulminatas, sic tamen ut finito eodem biennio, absque ullo defectu mittere teneatur, ipsum quoque dominum abbatem a via Capituli praesentis dumtaxat habet excusatum. 36.   Viros litteratos ad honorem et decus nostri Ordinis in ipso Ordine multiplicare cupiens, praesens generale Capitulum concedit licentiam et plenam facultatem fratri Detmaro, monasterii Portae coeli, Brandenburgensis dioecesis, professo, et nunc propter diversa incommoda eiusdem monasterii cum aliis confratribus suis ad exsilium emisso, quatinus tempore desolationis et dispersionis sui monasterii, quamdiu abbati suo, aut suo monasterio placuerit in studio generali Oxoniensi stare et ibidem de fontibus sapientiae salutaris haurire valeat et potare, omnes et singulos abbates dictae nationis necnon quoscumque christifideles deprecans et requirens, quatinus intuitu Dei et sacrae religionis nostrae, ob favorem sibi in huiusmodi studio commoranti manus porrigant adiutrices, conferens sibi nihilominus licentiam, ubi et quoties vel pro devotione propria, vel aliorum amicorum et benefactorum suorum ad instantiam, divina celebrare, Domino inspirante, voluerit, eadem et in locis Ordinis et aliis locis Deo dicatis quibuscumque possit et valeat, nemine eum impediente. 37.   De bono zelo et sanctae religionis fervore abbatis de Pelisio moderni gratulanter informatum, praesens generale Capitulum committit et in plenaria Ordinis potestate, visitationem et reformationem monasteriorum ab antiquo Ordini subiectorum, in capite et in membris, hortando eum, ac eidem praecipiens, quatinus ad hoc sollicite elaborare velit, ut in regulari observantia, quam heu ! penitus neglexerunt, denuo instituantur, assumptoque secum venerabili abbate Montis Sanstae Mariae ad eripiendum cetera monasteria regni Hungariae de manibus saecularibus, omnibus viis et modis possibilibus diligentius intendat, ponatque in eisdem abbates Ordinis, in plenaria Ordinis potestate, quorumcumque dominorum et potentum ad hoc faciendum auxilia requirendi habeat liberam facultatem ; dat quoque sibi idem Capitulum potestatem et plenum posse omnes et singulas personas Ordinis monasteriorum sibi subiectorum in foro conscientiae pro semel absolvendi ab omnibus casibus Capitulo generali reservatis. 38.   Non parum dolenter audiens hoc generale Capitulum querimoniam quorumdam fratrum monasterii de Trizayo, nostri Cisterciensis Ordinis, de et super oppressionibus et molestationibus iniquis eis et aliis confratribus suis illatis per quemdam fratrem Nicolaum Borelli, reverendi in Christo patris domini episcopi Nannetensis in eodem monasterio vicarii asserti, dominis abbatibus de Moroliis et de Ré, ac cuilibet eorum in solidum committit, quatinus de et super huiusmodi oppressionibus et molestationibus iniquis dictorum fratrum, necnon vita, moribus et regimine dicti fratris Nicolai Borelli se informent, et si dicta ut per huiusmodi religiosos proposita fuerunt, vera invenerint, eum a praedicto regimine et administratione dictae amoveant, eumque ad proprium suum monasterium de Charone, ubi professus est, redire compellant in plenaria Ordinis potestate, aliunde etiam aliis poenis Ordinis, si meruisse videatur ipsum puniendo, ipsos autem religiosos, videlicet fratres Martinum Forestarii, Leodegarium Mestrier, Nicolaum Agerni, qui ad hanc diffinitionem impetrandum ad idem Capitulum venerunt, propter eorum a monasterio recessum nullam prorsus sententiam, irregularitatem et inhabilitatem incurrisse, idem Capitulum declarat. 39.   Monialibus monasterii Puraevallis, alias Eberseck, sub excommunicationis poena praecipit Capitulum, quatinus de cetero recipiant et teneant confessorem Ordinis probum et honestum, per abbatem Sancti Urbani earum vsitatorem [visitatorem ] eis deputandum, qui etiam tamquam verus et legitimus eiusdem monasterii procurator et gubernator totum onus et regimen temporalitatis ipsius monasterii habeat, ipsisque monialibus necessaria administret, ac etiam de bonis ipsius monasterii vivat, fidelemque computum reddat ipsi abbati Sancti Urbani singulis annis, aut quoties fuerit necessarium ; huius diffinitionis executionem praefato domino Sancti Urbani committendo, praecipiens eidem, ut rebelles, si quae sint, ad eius observantiam per censuras Ordinis compellat, in plenaria Ordinis potestate. 40.   Monialibus monasterii Domus Consilii, alias Rathausen, praecipit generale Capitulum sub excommunicationis poena, ut de cetero confessorem Ordinis in suo monasterio residentem recipere et habere teneantur, eis deputandum per abbatem Sancti Urbani, patrem suum ac visitatorem immediatum, neque de cetero sacerdotibus saecularibus confiteri praesumant, nec alteri sacerdoti quam confessori eis deputato, cui etiam confessori in victu, vestitu et mansione honesta ac ceteris necessariis provideant competenter ; huius diffinitionis executionem praefato domino Sancti Urbani committendo, praecipiens eidem… *etc. ut supra*. 41.   Quasi peccatum ariolandi et tamquam idololatriae scelus abhorrens generale Capitulum rebellionem detestabilem quarumdam monialium Ordinis in inferioris Germaniae partibus commorantium, quae, ut ad eiusdem Capituli deductum est notitiam, propriae suae salutis immemores, solemnium etiam votorum, quibus se Christo regi summo devoverunt et desponsarunt, oblitae, spretis sui Ordinis institutis salutaribus, monitisque suorum superiorum ac praeceptis penitus conculcatis non verentur per civitates et oppida ac alia saecularium loca girovago dissolutoque et irreligioso gressu discurrere, saeculares et suspectas personas ad sua monasteria et loca conventualia aut etiam privata ad se intromittere, sicque se in omnibus dictis, factis, habitibus et gestibus irreligiosis et indecentibus habere et gerere, ut fidelis populus non modicum inde scandalizetur, nosterque Ordo sacerrimus non parvam inde contrahat dedecoris et infamiae notam, utque suae turpitudinis vitia liberius exercere valeant ac continuare, gravissimis censuris, quas inde incurrunt, pro nihilo reputatis, contra suorum superiorum correctiones salutiferas, ad patrocinium currunt brachii saecularis ; quibus omnibus finem imponere cupiens idem generale Capitulum domino abbatis Veteris campi, in virtute salutaris obedientiae, districte praecipit, quatinus assumpto vel assumptis secum, si opus fuerit, alio Ordinis abbate vel abbatibus, sive etiam monacho vel monachis ad hoc apto vel aptis, omnia et singula Ordinis monasteria monialium in praedictis partibus vel vicinis sita cuiuscumque filiationis et lineae existant, praesertim non clausa, aut non reformata, visitet et reformet, in capitibus et in membris, atque regularem vivendi modum et observantiam, sive sub clausura perpetua sive aliunde, prout expedire viderit, per censuras Ordinis et alias poenas possibiles, viriliter et exacte compellat, in plenaria Ordinis potestate, invocato ad hoc etiam quorumcumque dominorum nobilium ac potentum consilio, auxilio et favore, quos etiam idem Capitulum per praesentes instantissime precatur et rogat, quatinus dicto abbati et aliis secum assumptis in praemissorum executione, Dei et Ordinis intuitu, benivole assistant, cui abbati Campensi dat facultatem nihilominus praesens Capitulum suam potestatem praedictam alteri vel aliis, ad hoc idoneo vel idoneis committendi, si forsan per se intendere non valuerit. 42.   Toties ad amaritudinem provocatur generale Capitulum quoties de vita irreligiosa, vaga ac lubrica personarum Ordinis informatur ; non itaque sine magno cordis dolore ad audientiam ipsius generalis Capituli nuper deductum est, quod quidam Ordinis potius discoli quam monachi, post transgressum per eosdem primae suae professionis votum, quoad locum certum per stabilitatis suae promissionem se restrinxerunt, quem tamen vel apostatando, vel aliunde sua importunitate et impatientia licentiam extorquendo dimittuntur aliis abbatibus, non ad manendum cum eis, sed sub eorumdem permissionis colore liberius suas insequantur voluntates noxias profitentur. Qui quidem abbates sive pretio, sive alia sinistra machinatione circumventi, eosdem monachos sic sibi professo per eorumdem licentiam suis patentibus litteris roboratam libere permittunt in quibuscumque civitatibus, locis ac terrarum spatiis, etiam saecularibus et nostri Ordinis observantiis minime imbutis, et cum quibuscumque personis habitare et commorari, quo fit, ut iidem monachi tamquam effrenes et a iugo monasticae disciplinae penitus emancipati non iam coenobitae sed sarabaitae et girovagi, qui teste beatissimo patre nostro Benedicto in sua regula, duo sunt teterrima monachorum genera, esse incipiant, multaque et damnabilia inter saeculares personas commorando et circumvagando, committant scandalosa crimina contra Deum et sanctam, quam professi sunt, regulam, necnon sanctorum patrum, quibus obedire tenentur, saluberrimas traditiones, in suarum animarum periculum, fidelis populi scandalum, ac totius nostri sacri Ordinis honoris ac famae non modicum detrimentum ; quibus omnibus finem imponere cupiens praesens generale Capitulum, sub excommunicationis poena omnibus et singulis Ordinis abbatibus, prioribus, et aliis monasteriorum rectoribus quibuscumque districtissime inhibet, ne de cetero quemquam monachorum ad professionem suam recipiant, nisi quem apud se, et in suo monasterio sive aliquo membrorum eius voluerint retinere, quinimo cassat, irritat et annullat omnes licentias per quoscumque et quibuscumque Ordinis personis hactenus datas de manendo extra monasteria vel loca Ordinis, sive perpetuo sive ad tempus ; praecipiens nihilominus omnibus abbatibus sive prioribus, qui huiusmodi licentias dudum concesserunt, in virtute salutaris obedientiae, et sub excommunicationis poena latae sententiae, quatinus quamprimum praesens diffinitio eis publicata fuerit, suos monachos, quibus huiusmodi licentiam tribuerunt, ad propria sua monasteria revocent, ibidemque eos sub regulari disciplina et Ordinis observantia faciant de cetero vivere et manere. Qui abbates si forsan negligentes aut huiusmodi diffinitioni inobedientes existant, praecipit idem Capitulum in virtute salutaris obedientiae omnibus et singulis abbatibus Ordinis ubilibet constitutis, et praecipue domino abbati Veteris montis, s. th. pr., quem tamquam principalem executorem eiusdem diffinitionis constituit, quatinus in civitate Coloniensi, ad quam tamquam ad sentinam quamdam huiusmodi vagi monachi ac discoli, sive sub colore studii, sive aliis de causis maxime confluunt, sive etiam alibi, ubicumque tales vagos et dissolutos repererint, eos statim capiant et vinctos ad monasteria, ubi se professos dicunt, in expensis abbatum ipsorum monasteriorum deduci faciant, si tamen a dicto loco Coloniensi aut aliis locis, ubi praedicti discoli reperti fuerint, huiusmodi monasteria non sint nimium distantia ; si vero in nimium distanti monasterio se professos dixerint, ad alia aliqua Ordinis monasteria propinquiora eos deducant, ibidemque tamdiu poena carceris, aut aliis gravissimis poenitentiis puniant et emendent, quousque ad perfectam Ordinis stabilitatem et obedientiam de cetero firmiter observandum fuerint penitus inclinati, invocato etiam ad praemissa, si opus fuerit, auxilio brachii saecularis. 43.   Quasi scelus ariolandi suscepit generale Capitulum rebellionis abbatissae et sororum conventus monialium Beatae Mariae de Valle Sanctae Crucis, quae reverendissimo domino Cistercii, nuper partes Germaniae et maxime monasterium ipsum visitanti, omnino inobedientes extiterunt et rebelles adversus eum, etiam brachium saeculare evocantes et provocantes, in quo peiores Absalon videri possunt et iudicari ; quamobrem ipsum dictum generale Capitulum inobedientes quasi conspiratrices, excommunicatas, et dignas depositione abbatissam scilicet indignam abbatiali dignitate, religiosasque suis officiis et gradibus privandas, et omnes simul a monasterio emittendas sententiat et iudicat, misericorditer autem cum eis ad insinuationem eiusdem reverendissimi patris et aliorum piorum patrum agere cupiens, abbati de Salem committendo praecipit, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, quatinus ad dictum monasterium Vallis Sanctae Crucis se, quamcito commode fieri poterit, transferens, dictas abbatissam et moniales ab officiis divinis et ingressu ecclesiae pro minori per dies septem suspendat, et si eas humiles et delictum cognoscentes cum proposito emendandi repererit, iniuncta salutari poenitentia plenissime absolvat, in plenaria Ordinis potestate. 44.   Misericorditer agere volens Capitulum generale cum fratre Wolgando, professo in Campo principum, a reverendissimo domino Cistercii, quia illicentiatus ad Capitulum veniens de monasterio exivit, ipsum destinat domino Montis Sanctae Mariae in Ungaria ad tempus emendandum, sustinendum et ab omni violentia sui abbatis praeservandum, ut tamden [tandem ] ei conciliari mereatur, annuens ut si et dum eidem proprius abbas consentiat, habita suae professionis quittancia in eodem Sanctae Mariae monasterio profiteri valeat, ipsi abbati de Campo principum inhibendo, ne ipsum quomodocumque quia absque licentia ad Capitulum venit, quacumque poena animadvertat aut plectat, praecipit tamen eidem, ut in eodem Sanctae Mariae monasterio infra duos menses se recipiat, et ibidem honeste se habeat. 45.   Abbatibus de provinciis Austriae, Stiriae et Bavariae omnibus et singulis praecipit praesens generale Capitulum, quatinus omni anno ante Capitulum in unum conveniant, ac de nuntio ad Capitulum generale mittendo inter se concordent, qui quidem nuntius deferre habeat omnes contributiones Ordinis per eos debitas, cui etiam nuntio de expensis sufficientibus provideatur ; omnes et singuli super hoc inter se contribuendo huius diffinitionis executionem ad compellandum videlicet omnes et singulos abbates praemissos ad conveniendum in unum et suas contributiones mittendum, ac nuntio praedicto pro expensis contribuendum abbati de Sancta Cruce committit in plenaria Ordinis potestate, cui etiam pro semel dat auctoritatem idem Capitulum omnes et singulas personas Ordinis utriusque sexus in foro conscientiae ab omnibus casibus, criminibus, et sententiis Capitulo generali reservatis, in eisdem provinciis degentes absolvendi, et auctoritatem suam, si per se non possit, aliis communicandi, ac pro se confessorem cum simili potestate eligendi. 46.   Viros litteratos in Ordine nostro promovere ac multiplicare cupiens, praesens generale Capitulum, attenta etiam habilitate ac dispositione bona ad studium sapientiae, necnon proficiendi voluntate venerabilis domini Leonardi, abbatis Montis Sanctae Mariae, Jaurinensis dioecesis, facultate concedit eidem domino abbati ad standum in studio Viennensi hinc ad quinquennium, ibique in facultate theologica profitendi, dummodo tamen occasione illa monasterium suum debite regere et gubernare in spiritualibus et temporalibus non omittat. 47.   Sufficienter informatum praesens generale Capitulum de zelo religionis, circumspectione, prudentia, discretione et fideli diligentia venerabilis domini Leonardi monasterii Sanctae Mariae, Jaurinensis dioecesis, commissionem sibi dudum factam per venerabilem coabbatem de Morimundo, pro visitatione et reformatione monasteriorum Ungariae per triennium, confirmat et ratificat, ac in suo robore per idem triennium vult omnino permanere, eamdem commissionem nihilominus etiam ad monasteria regnorum Slavoniae, Croatiae et Carinthiae extendi declarans, datque idem Capitulum eidem commissario auctoritatem et mandatum speciale compellendi omnes et singulas religiosas personas Ordinis extra propria monasteria, sive in monasteriis Ordinis sancti Benedicti, sive alibi residentes, ad monasteria sua redire per censuras Ordinis ac alias poenas possibiles ; monasteria quoque Ordinis a manibus saecularium et aliorum iniuste occupantium recipiendi, invocando quoad haec quorumcumque iudicum, dominorum ac potentum auxilium et favorem ; eidem denique commissario dat auctoritatem plenariam idem Capitulum, ubi et quando expedire viderit, omnes et singulas personas Ordinis utriusque sexus, in eisdem regnis degentes ab omnibus casibus, criminibus et sententiis Capitulo generali specialiter reservatis absolvendi in foro conscientiae, et eamdem etiam auctoritatem aliis confessoribus communicandi. 48.   Fervore studii sacrarum litterarum, sed nihilominus intellectus perspicacitate ac profunditate scientiae, multiplicibusque aliis virtutum insigniis discreti ac religiosi viri fratris Ioannis Leyler, s. th. bacc. form. ac prioris et professi monasterii Fontis salutis, multipliciter inductum praesens Capitulum generale, talesque ad altiora promovere cupiens per quorum doctrinam ipse noster Ordo universus illuminari possit et valeat in futurum, auctoritate totius Ordinis in favorem studii ipsius et ut ampliorem habeat ulterius proficiendi opportunitatem, officium provisoratus in collegio Sancti Nicolai Viennensis studii eidem fratri Ioanni Leyler usque ad revocationem suam dat et committit, non obstante quod per quamdam commissionem iam dudum domino abbati Sanctae Crucis factam provisio provisoris ceterorumque officiariorum eiusdem collegii ad ipsum abbatem Sanctae Crucis spectat, quam quidem commissionem pro hac dumtaxat vice et in hac causa revocatam habere vult et revocat per praesentes, in ceteris ac in futurum in nullo sibi per hoc praeiudicando, praecipitque idem generale Capitulum omnibus et singulis dicti collegii suppositis praesentibus et futuris, quatinus dicto fratri Ioanni Leyler tamquam suo vero et indubitato provisori in omnibus et per omnia, quae ad officium suum pertinent, obediant, omnibusque aliis iniungit, quorumcumque interest, ut emolumentis suo officio iam dicto debitis, eum libere gaudere et uti permittant, inhibendo nihilominus *omnibus* et singulis Ordinis personis cuiuscumque auctoritatis existant, ne eumdem provisorem in suo officio aut eius administratione quovismodo turbare aut impedire praesumant, nisi de auctoritate eiusdem nostri generalis Capituli specialiter ad hoc data et expressa. 49.   Cupiens generale Capitulum iniustist urbationibus et molestiis per Ordinem occurrentibus finem imponere et cuilibet, quod iustum est, conferre, cassationem et annullationem intrusionis fratris Ioannis Norton in monasterio de Quarrera, per abbatem de Woburnia factam, necnon restitutionem et reductionem fratris Galfridi Newehyth in eodem monasterio per eumdem de Woburnia institutam factam et completam, velut rationabilem, iustam et debitam, confirmat, approbat et ratificat, eidem fratri Ioanni Norton perpetuum silentium in hac materia imponendo, sub excommunicationis latae sententiae poena, in plenaria Ordinis potestate. 50.   Abbatibus de Stratford et Woburnia et eorum cuilibet committendo praecipit Capitulum generale, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, quatinus ad monasterium de Newhamio se transferentes debite se informent super modo promotionis abbatis moderni, et si invenerint quod obligationem quamcumque causa et ratione suae dictae promotionis cuicumque fecerit, tamquam symoniaca labe conspersam et contaminatam cassent, irritent et annullent, de alio pastore ibidem licite et canonice providendo ; verum quia dictum generale Capitulum saluti animarum inter cetera sollicitum, audivit nonnullos eiusdem Ordinis fratres in regno Angliae, partibus Walliae et Hyberniae adeo proprietatis, conspirationis, inobedientiae, girovagationis et propriae voluntatis laqueis irretiri, ut etiam nec suorum abbatum, nec Ordinis visitatorum hortamentis, iussionibus, aut imperiis obedire curent aut velint, in eorum salutis non modicum impedimentum et praeiudicium, committendo mandat et praecipit eisdem abbatibus et eorum cuilibet sub eisdem poenis, quatinus diligenter de talibus se informent, et quoscumque talibus aut vitiis consimilibus laborare invenerint, per Ordinis censuras districte puniant, eos debitis poenis plectendo, et ad viam salutis et religiosae conversationis reducendo, necnon compellant abbates, qui cesserunt aut dignitate abbatiali privati fuerunt, ad faciendum infra duorum mensium spatium professionem in aliquo certo Ordinis monasterio, prout expediens eisdem videbitur, et eosdem compellant ad standum et permanendum realiter in certis monasteriis, prohibendo sub poenis in nostris regularibus statutis taxatis, ne pensiones suas indebite aut inhoneste expendant, quas nihilominus si expediens viderint, in quo eorum conscientias oneramus, rescindere poterunt in plenaria Ordinis potestate. 51.   Etsi cunctis ea, quae rationis sunt, petentibus aures inclinare soleat, prout et debet, generale Capitulum, cum nihilominus a sublimioribus Ordinis reformationem concernentia eidem in medium adducuntur, propensiori animo vires consuevit applicare, regalibus itaque praeventum monitionibus audiens Mellifontis monasterium in fontem fellis conversum amarissime condolens, ut et quae Dei sunt, et quae regiae maiestati iuste complacerent impleat, districtissime mandat et praecipiendo committit abbatibus de Furnesio et Woburnia, quatinus ad dictum monasterium Mellifontis se personaliter transferentes, seque super statu et regimine tam spirituali quam temporali, in capite et in membris, rite et diligenter se informantes cuncta ordinent et instituant, quae viderint et invenerint secundum Deum, iuris et rationis, ordinanda et instituenda cum potestate visitandi, reformandi, instituendi, destituendi ac cetera omnia faciendi, quae in casu consimili secundum nostrae religionis saluberrima instituta fieri solent et debent, sicque in hoc sibi commisso negotio suae prudentiae et zelum iustitiae exerceant, quod inde nullus rumor indebite oriatur, utentes plenaria Ordinis potestate. 52.   Singularem militiam gerere solet regularis curia adversus vitia summo Deo nostro summe displicentia ; cum igitur praesens generale Capitulum informatum fuerit, quod abbas Kingeswode, spretis Ordinis salutaribus institutis, suum ad studendum iura canonica destinaverit studentem, contributionesque Ordinis solvere pertinaciter renuat, se poenis ultro et sententiis in *Benedictina* et aliis eiusdem Ordinis statutis contentis immergendo, in quo Domino Deo nostro, qui obedientiam praefert victimis, displicuisse dignoscitur, committendo mandat et praecipit, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, abbatibus de Stratford et de Woburnia, et eorum cuilibet, quatinus per omnes Ordinis censuras compellant dictum abbatem de Kingeswode ad solvendum contributiones, tam de praeterito quam de futuro, ipsumque suum scolarem ad alias convertat salutares scientias, nec ulterius in iure eum studere permittat, nisi prius habita per Capitulum licentia, alias contra dictum abbatem et suum scolarem realiter et indissimulanter procedant, in plenaria Ordinis potestate. 53.   Maxima et cum gravi cordis amaritudine suscipiens Capitulum generale horrificam ac violentam quorumdam abbatum Germaniae ad dictum Capitulum generale venientium, iamiamque in monasterio Morimundi existentium, manu crudeli contra sanctae Ecclesiae et monasteriorum Ordinis privilegia, immunitatem et libertates per capitaneum de Coffey, et alios complices armatos, captivationem saevamque eorum usque ad dictum castrum de Coffey deductionem, diuturnam detentionem, talemque calamitosam vexationem, ut usque ad trecentum viginti florenos renenses, cum sex de melioribus equis comitatus eorum et multis aliis bonis se redimere coacti sunt, in non modicam Ordinis et omnium eiusdem suppositorum confusionem, damnum simul et contumeliam, committendo praecipit abbati Morimundi, quatinus expensis generalibus Ordinis recuperationem dictorum bonorum, necnon reparationem tantae contumeliae apud omnes et singulos, ad quos spectat viriliter, exacte, diligenter et absque dissimulatione, per se et alias quascumque Ordinis personas tam abbates, quam non abbates, quasi doneas [idoneas ] iudicaverit, quibus nihilominus imperare poterit sub censuris Ordinis, prosequatur, nihil de necessariis omittendo. 54.   Volens generale Capitulum vires applicare possibiles ad sedandum iurgia quaecumque in Ordine suborta, auditis per scripta rationibus domini Morimundi super rebellionibus, inobedientiis, opprobriis et violentiis ac periculosis detentionibus sibi per abbatem de Ridagshusen, suisque complicibus, cum ipsum monasterium, sicut Capituli generalis commissarius, novissime visitaret, factis et multipliciter illatis, aliundeque visis pro parte eiusdem abbatis de Ridagshusen multis adductis, partes autem ipsas, nec earum procuratores multis obstantibus evidentissimis viarum discriminibus non habens, ut unicuique quod iustum est tribuatur, committendo abbatibus de Veteri cella et de Lehnin mandat et praecipit, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus quamprimum licite et commode fieri poterit, personaliter ad dictum monasterium de Ridagshusen se transferentes, clare et recte et debite super omnibus et singulis praemissis et ea concernentibus aut ab eis dependentibus, omnibus sinistris affectionibus semotis, in quo eorum conscientias coram summo Deo oneramus, se a non suspectis in eadem materia informent, et materias ipsas melioribus modo et forma prout invenerint, pacificent, ordinent, finiant et terminent, cuilibet parti super hoc, quod iustum est fuerit, ordinando, eisque perpetuum silentium imponendo, nisi forte talis et tanta emergat difficultas, quod ad dictum Capitulum necesse iudicaverint recurrendum ; interea autem fratres eiusdem monasterii ab omni sententia excommunicationis, suspensionis aut interdicti, si occasione praemissorum innodati fuerint, eos praesens generale Capitulum absolvit, ab eisque commissariis absolvi et absolutos mandat per eosdem declarari, in omnibus et singulis praemissorum plenaria fungentes potestate. 55.   Zelo iustitiae succensum praesens generale Capitulum cupiens omnia quae rationis sunt et iustitiae, ac per eum diffinita, suum debitum sortiri effectum, diffinitiones quasdam anno novissime elapso in eodem Capitulo editas, confectas et passatas pro omni earum parte confirmat, ratificat et approbat, ac in suo robore et vigore ordinat et statuit permanere, quarum quidem commissionum tenor sequitur et est talis (quaere in praecedenti anno…) [*n° 19*]. Et quia eisdem sententiis et diffinitionibus minime obediunt, quinimo multipliciter eisdem quae soror dicta Beatrix Cerdan cum sororibus Guillelma de Guerrea, Eleonora Azuor, Ysabella de Alcolea, Ioanna Marcuello, Ysabella de Mollano, Ioanna Lescossa, eiusdem monasterii professis monialibus ipsi sorori Beatrici Cerdan adhaerentibus, omnia et singula ad executionem harum per abbatem de Bonifacio tam processu quam in sententiis excommunicationis, aggravationis, reaggravationis, quam in depositione habitus regularis confirmando, ratificando et approbando eamdem Beatricem et sorores moniales nominatas, excommunicationis, aggravationis, reaggravationis ad depositionis habitus regularis sententias incurrisse, idem Capitulum generale declarat, diffinit et pronuntiat, expresse et sub excommunicationis latae sententiae poena praecipiendo committit omnibus et singulis abbatibus in regno serenissimi domini regis Arragonum constitutis, super hoc debite requirendis, quatinus dictas Beatricem Cerdan et moniales nominatas, ac earumquaslibet in locis suis et aliis Ordinis subiectis, excommunicatas, aggravatas, et reaggravatas, palam et publice denuntient et declarent, easque et earum quamlibet, si et quamdiu in sua duritia perstiterint, corporaliter apprehendentes, carceribus securis mancipent et detineant, donec per dictum Capitulum aut dominum Cistercii super hoc aliter fuerit dispositum ; omnibus personis regularibus eidem Ordini subiectis sub eisdem poenis expresse mandando, quatinus omnia et singula bona eidem monasterio de Casuis pertinentia praefatae dominae Catharinae abbatissae restituendo, dictam Beatricem et nominatas moniales sibi adhaerentes tamquam excommunicatas vitent et fugiant, ac eas ubilibet se invenerint, tales esse denuntient et promulgent. Ut autem iuxta prophetam maiori vexatione intellectum accipiant, omnes reverendissimos patres dominos episcopos, eorum vicarios, dominos abbates, archidiaconos, priores, curatos, plebanos et singulos quosque ecclesiastica iurisdictione gaudentes, in eodem regno constitutos rogamus et in subsidium iuris requirimus, quatinus quoties requisiti fuerint, easdem Beatricem et sibi adhaerentes moniales voce publica et per affixionem cedularum ad valvas tam ecclesiarum quam civitatum et oppidorum, excommunicatas, aggravatas et reaggravatas, quamdiu in sua obstinatione permanserint, palam et publice denuntient, publicent et declarent, ad omnia insuper et singula praemissa in subsidium iuris imploramus favorem et auxilium omnium et singulorum dominorum officiariorum, ac iustitiariorum necnon omnium et singulorum loca tenentium eorumdem in et per totum regnum et dominationes praefati illustrissimi domini regis, et singulorum dominorum in eodem regno existentium, quatinus dictam Beatricem, et quamlibet dictarum sororum sibi adhaerentium, sive per apprehensionem et detentionem corporalem, sive alias quomodolibet, ad unitatem et obedientiam, iuxta vota ab eisdem coram summo Deo solemniter emissa, reducant et revocent, eas nihilominus Ordini semper quoties per commissarios Ordinis requisiti fuerint restituendo. Datum… etc.

Anno Domini millesimo quadringentesimo septuagesimo secundo, statuta sunt haec apud Cistercium, quartadecima die mensis septembris, in eiusdem Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES 1.   Pro sanctissimo ac beatissimo … *etc. ut anno* 1471. 2.   Praeterea pro serenissimo et invictissimo domino nostro Friderico … *etc. ut anno* 1470. 3.   Insuper pro burgensibus … *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace … *etc. ut in anno* 1449. 5.   Demum pro felicis … *etc. ut in anno* 1470. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.   Cum Ordo noster … contributionem novem millium florenorum… *etc. ut in anno* 1449. NB. Hic per lacerationem folii aliquae lineae deesse videntur. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 7.   Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Ioannis de Salinis in abbatem monasterii de Bithania, per abbates de Theoloco, s. th. pr., et de Clarofonte, commissarios domini Morimundi, dicti monasterii de Bithania patris abbatis immediati, rite et canonice celebratam, prout in decreto… *etc*… ratificat. 8.   Ad idem, pro fratre Ioanne, abbate de Fonte regis, per abbatem de Salem, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii. 9.   Ad idem, pro fratre Nicolao de Bassuncuria, in s. pag. bacc. form., per abbatem Claraevaliis [Claraevallis], s. th. pr., domini Cistercii commissarium, ad dignitatem abbatialem Morimundi. 10.   Ad idem, pro fratre Ioanne Geomerszheim ad dignitatem abbatialem monasterii de Eberbaco, per abbates de Schonaugia, Otterburg et Castro aquilae, commissarios domini Claraevallis, s. th. pr., patris abbatis immediati eiusdem monasterii. 11.   Ad idem, pro fratre Christiano ad dignitatem abbatiaem [abbatialem] monasterii de Runa, per abbatem monasterii Ebracensis, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii. 12.   Ad idem, pro fratre Ioanne ad dignitatem abbatialem monasterii de Cella angelorum, per abbatem monasterii Hylariensis, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii. REHABILITATIONES 13.   Ad humilem instantiam domini abbatis de Firmitate praesens generale Capitulum dispensat benigne cum fratre Stephano…, monacho suo, ut non obstante apostasia per eum perpetrata, habitu regulari temere reiecto, super quo regulariter poenituit, ad omnes ordinis gradus legitimos, abbatiali seclusa dignitate, promoveri valeat et admitti. 14.   Ad idem, pro fratre Conrado, monasterii in Speciosa valle expresse professo, de apostasia, ad instantiam sui abbatis, seclusa dignitate abbatiali. 15.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Herrenberge, ad instantiam abbatis de Mulbruna [Mulbrunna], seclusa dignitate abbatiali. * * * 16.   Cum ex antiquo Ordinis decreto dispositio collegii Sancti Nicolai in Viennensi studio ad abbatem Sanctae Crucis, tamquam ad ordinarium ipsius visitatorem, pertineat, praesenti diffinitione statuit praesens generale Capitulum inviolabiliter, ut de cetero provisor eiusdem collegii nequaquam possit aut debeat scolares ad dictum collegium missos pro libitu suo ad propria remittere, neque abbates, ut eos revocent latenter incitare, sed si aliqui forsitan insufficientes, indigni et minus habiles fuerint reperti, aut aliunde propter certa sua vitia remittendi, cum consilio et voluntate eiusdem domini de Sancta Cruce, et non alias fiat, seniorum etiam de collegio deliberatione et consilio minime contempta ; quia etiam domus quaedam iuxta idem collegium idcirco ipsi collegio sit incorporata, ut ea pecunia quae ex locatione eius provenerit, collegiique praedicti aedificia reparentur, statuit idem Capitulum, ut eadem pecunia non ad usus provisoris aut alterius cuiusquam cedat commodum, sed in praedicti collegii structuram et reparationem integre convertatur. 17.   Quamquam monasterium Eberbacense hodiernis temporibus, ut pie creditur, in sacrae religionis observantia satis floreat, quia tamen pluralitas portarum in ipsum monasterium ingressum et ab eo egressum undequaque patentium malignare volentibus faciliter praebere posset opportunitatem, praesens generale Capitulum huiusmodi malignandi occasionem et opportunitatem amputare cupiens, districte praecipit et mandat abbati et conventui eiusdem monasterii, in virtute salutaris obedientiae, et sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus infra festum Nativitatis proxime futurum, omnes monasterii portas lapidibus claudant et obstruant, una sola, per quam publicus ingressus in monasterium pateat, dumtaxat derelicta. 18.   Non sine displicentia ad generalis Capituli deductum est notitiam, abbatissae et monialium monasterii in Zymern perniciosissima rebellio, quae propriae salutis et votorum per eas emissorum penitus oblitae, abbati Caesariensi, earum visitatori patri immediato, et quod maius est reverendissimo in Christo patri domino Cistercii, ac suis commissariis earumdem reformationem facere et perficere intendentibus, per potentiae saecularis invocationem, et commissionis praefati domini Cistercii dilacerationem, ac multorum opprobriorum et convictiorum obiectionem, resistere non sunt veritae et contraire, quae omnia absque condigna animadversione ac punitione praeterire non intendens idem Capitulum, sicut nec debet, domino abbati Fontis regis monasterii praesentium serie committit, districte eidem in salutaris obedientiae virtute praecipiendo, quatinus quamprimum commode poterit, ad ipsum monasterium de Zymern se personaliter transferat, ac de et super praemissis omnibus se diligenter informet, et informatione facta, culpabiles in huiusmodi sive per depositionem a suis dignitatibus et officiis, sive aliunde poena debita iuxta quantitatem criminis taliter puniat ut cedat ceteris in exemplum, et nihilominus in eodem monasterio auctoritate totius Ordinis visitet, reformet, corrigat, instituat et destituat, in capitibus et in membris, in spiritualibus et temporalibus, quae iuxta sacri Ordinis nostri instituta invenerit visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda, assumptoque secum, si opus fuerit, abbate de Caesarea, dicti monasterii patre abbate immediato, aut alio abbate quem voluerit, ad clausuram ipsius monasterii, iuxta Ordinis statuta, et prout in Ordine antiquitus consuetum extitit, intrepide procedat in plenaria Ordinis potestate, rebelles per censuras Ordinis, aut eiectionem perpetuam ab ipso monasterio ad huiusmodi reclusionem et observantiam regularem districtissime compellendo, invocato ad praemissa, si opus fuerit, etiam auxilio brachii saecularis. 19.   Ad aures generalis Capituli non sine magna displicentia deductum extitit, quod frater Ioannes dudum abbas monasterii in Alba dominorum, post resignationem dicti monasterii et regularis professionis in manu moderni abbatis emissionem, contra vota sua ac sanctam regulam quam professus est, bona quaedam mobilia, etiam minime sibi necessaria, absque abbatis proprii scitu et voluntate possidet, atque de ipsis bonis inventarium dare abbati licet requisitus recusat, quodque contra *Benedictinam* carnes in habitatione sua comedat, et saecularibus et aliis personis diversi status, quas pro libitu suo praeter sui abbatis beneplacitum convocat, administrat, etiam diebus his, quibus fratres in conventu ab esu carnium abstinere consueverunt, denique quod abbatis sui licentia minime requisita extra monasterium suum, quoties sibi bonum videtur, ad principes et alias personas saeculares, etiam in locis remotioribus constitutas accedat, ac contra sanctam regulam litteras scribat ac recipiat, easdem abbati suo minime ostendendo, et quamvis abbatiali dignitati resignaverit, et ab eadem sit absolutus, ornamenta tamen ecclesiastica et vestes sacras tamquam abbas consecret et benedicat, aliquae multa exorbitantia contra sanctam regulam quam professus est, statuta papalia et Ordinis, ac diffinitiones Capituli generalis faciat, perpetret et agat, de quibus tam religiosi dicti monasterii, quam laici vicini scandalum non modicum, et ipse suae salutis detrimentum maximum. Quibus omnibus finem imponere cupiens, praesens generale Capitulum abbatibus de Bebenhusen et Uterina valle per praesentes committit, in virtute salutaris obedientiae, ipsis nihilominus districte praecipiendo, quatinus ad praedictum monasterium de Alba dominorum personaliter accedant, ibidem super huiusmodi excessibus senioris abbatis se plenius informando, quem si in huiusmodi abusibus laborare repererint, inventarium de omnibus bonis quae habet faciendo, ac superflua et sibi minime necessaria auferendo et abbati tradendo, et si, quod absit, eorum inductioni et monitioni obtemperare minime voluerit, per poenas eidem iuxta excessuum qualitatem et personae suae considerationem infligendas, ab huiusmodi excessibus vel abusibus viriliter cohortentur et resilire compellant, in plenaria Ordinis potestate. 20.   Excessibus enormibus ac maximis quorumdam monachorum vel vitio suo, vel abbatum indiscretione, a propriis monasteriis emissorum, ac vago discursu per saeculum discurrentium, in grande totius Ordinis dedecus ac praedictorum religiosorum salutis detrimentum, et totius populi christiani scandalum non modicum obviare cupiens, praesens generale Capitulum omnibus et singulis abbatibus, prioribus ac monasteriorum sive locorum regularium totius nostri Ordinis rectoribus, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, hac deliberatissima diffinitione prohibet, ne de cetero aliquos monachos, conversos, ac regulares personas locorum suorum, nisi pro casibus in statutis et diffinitionibus antiquis contentis emittant, sed excedentes et criminosos pro vitiis suis in propriis monasteriis et locis suis puniant et castigent, nisi forte talis fuerit excessus, qui in loco proprio propter aliorum scandalum puniri non possit. Quod si pro casibus, in statutis Ordinis contentis forsitan aliquis emittendus fuerit vel iam emissus, praecipit districtissime sub eisdem poenis idem Capitulum abbati vel priori sic emittenti et emittendis, vel his per saeculum iam emissi absque pastoris solatio evagantur, de expensis sufficientibus in victu et vestitu, ac etiam de monasterio aut loco Ordinis regulato, ubi exilium suum peragat, sibi provideat, alioquin ad propria eum recipere sit coactus. Executionem huius diffinitionis ubi opus fuerit, si ipsi sic emissi requisierint patribus abbatibus, visitatoribus Ordinis et eorum commissariis per singulas provincias committendo. 21.   Abbati de Veteri cella, in virtute salutaris obedientiae mandando, committit praesens generale Capitulum ut omnes et singulos abbates monasteriorum in terminis suae commissionis existentes per censuras in *Benedictina* contentas viriliter et intrepide compellat ad solvendum suas contributiones Ordini debitas cum arreragiis et restis earumdem, si quas de praeteritis debere fuerint reperti, rebellesque et solvere renuentes huiusmodi, sententias et censuras post debitam monitionem incurrisse denuntiet et ubique declaret, per easdem etiam poenas compellat abbates praemissos ad suos scolares ad generale studium Lipziense, vel aliud cum sufficientibus expensis, prout per eos concordatum fuit, ac in *Benedictina* plenius cavetur mittendum in plenaria Ordinis potestata [potestate]. 22.   Capitulum generale in virtute salutaris obedientiae praecipit abbati de Lutzella, quatinus ad monasterium de Pomario ac ad alia eius loca personaliter accedat, ibidemque ex parte reverendissimi patris domini Cistercii et totius Ordinis, super vina et alia bona manum ponat, atque ad solvendum Ordini summam centum et quindecim florenorum renensium, quam abbas eiusdem monasterii de Pomerio de contributionibus Ordinis iam dudum per eum collectis adhuc ipsi Ordini tenetur, per omnes vias et modos iustitiae possibiles compellat, et assumpto secum, si opus fuerit, abbate de Novocastro, eiusdem monasterii de Pomario patre abbate immediato, ad computa de receptis et et expensis in suo monasterio a tempore sui regiminis factis, ipsum per censurae Ordinis cogat et astringat ad satisfaciendum eidem domino de Novocastro, de summa dudum per eum praestita, ipsum similiter compellendo, in plenaria Ordinis potestate. 23.   Rumore quorumdam Capitulum generale verisimiliter informatum super quodam duorum fratrum monasterii de Porta expresse professorum scandaloso actu, quorum alter sacerdos N. et alter conversus N. vocatur, qui proximi sui, suaeque propriae salutis immemores domum quamdam in civitate de Erefordia de pertinentiis dicti monasterii de Porta existentem sese volentes de eorum abbate, qui eos a suo monasterio demeritis suis exigentibus eiecerat, nequiter vindicare, incenderant, cuius domus invalescente incendio duas ecclesias collegiatas cum earum claustris et domibus exurens, etiam maximam partem dictae civitatis consumpsit, quo dictum Capitulum vehementer et ultra quam credi potest, stupefactum et dolens, et damnificatis civibus cui grandi lacrimarum effusione condolens et merito compatiens, abbatibus de Fonte salutis et de Valle Sancti Georgii committendo mandat et praecipit, quatinus dictis fratribus secundum quod dictum est, incendiariis criminosissimis a manu laica cum diligentia, si possibile est, recuperatis si tales, ut praefertur, reperti fuerint, eosdem incendiarios perpetuis carceribus cum pane doloris et aqua tristitiae condemnando, et in eos sententiam diffinitivam ferendo deputent et applicent, et districtissime in compedibus et manicis ferreis in loco carceris firmissimo et tutissimo vinculent, detineant et conservent, et cum grandi diligentia et cautela expensis dicti monasterii faciant detineri, et perpetuo conservari, compellendo abbatem de Porta sub poenis et censuris Ordinis ad satisfaciendum dictis commissariis de expensis per eos in dicti negotii prosecutione rationabili factis, visitentque et reforment in dicto monasterio de Porta, in spiritualibus et temporalibus, in capite et in membris, quae visitanda et reformanda invenerint, dictos religiosum et conversum iniuste forsitan eiiciendo, aut aliunde in aliis quibuscumque delinquentem, ipsum puniant, etiam per depositionem, si opus fuerit, aut alias poenas debitas, in plenaria Ordinis potestate. 24.   Capitulum generale committit, mandat et praecipit abbati de Runa, quatinus praesentibus receptis, se ad monasterium de Campo liliorum, quamcitius commode poterit, se transferat, et se super promotione abbatis ipsius monasterii de Campo liliorum ad plenum se informet, et si invenerit quod in dicta promotione secundum diffinitiones Capituli generalis et Ordinis statuta fuerit legitime processum, et persona promota sit, ut decet, et ut status praelationis et Ordinis sanctitas requirit in scientia et moribus sufficiens et idonea, ipsam promotionem approbet, ratificet et confirmet ; quod si aliter et in contrarium contigerit, et quod promotio praedicta fuerit illegitima, eamdem casset, annihilet et annullet, et etiam in hac parte peragat et efficiat, quae necessaria in nova promotione peragi et effici videbuntur, in plenaria Ordinis potestate, et ut sanctius in hac re procedere praefatus abbas animetur, conscientiam ipsius abbatis Capitulum generale onerat omnimode. 25.   Generale Capitulum cum displicentia percipiens temeritatem cuiusdam fratris… qui de illegitimo thoro procreatus monasterium de Sichem intravit, sua illegitimatione tacita, professionem regularem ibidem emittendo, ac deinde ad ordines sacros subdiaconatus videlicet et diaconatus se ordinari permittendo, contra iura et privilegia Ordinis nostri et totius ecclesiasticae libertatis praeiudicium, praedictum fratrem ad annum integrum a suorum ordinum administratione suspendit, necnon per eumdem terminum singulis sextis feriis ad panis et aquae poenitentiam et regularis disciplinae perceptionem ipsum condemnavit, abbati tamen proprio, si sibi dignum videtur praedictam poenitentiam post mensem moderandi, aut omnino auferendi facultate reservata. 26.   Capitulum generale mandat de Theoloco, s. th. pr., et de Charitate monasteriorum abbatibus, quatinus ad monasterium Cariloci accedentes, super tractatu inter abbatem et conventum de Caroloco ex una, et nobiles viros Guidonem, Ioannem, Henricum et Hugonem de Sancto Martino fratres partibus ex altera, se diligenter et debite informent, quem tractatum si invenerint esse ad utilitatem dicti monasterii de Caroloco passatum et concordatum, illum auctoritate praedicti Capituli confirment, ratificent et approbent, in plenaria Ordinis potestate. 27.   Sicut nec impune transire debent peccata delinquentium, dum de delictis perpetratis rite constiterit, ita et innocenter accusati a poena eis iniuste inflicta superiorum auctoritate sunt relevandi ; ad generalis igitur Capituli audientiam rumore deducto de quodam fratre… monacho ac sacerdote monasterii de Sichem expresse professo, qui cum capellanus existeret in monasterio monialium de … unam monialem impregnaverit, atque ipsi moniali, ut partum suum strangularet consilium dederit, prout ipsa monialis aliquando publice est confessa, Capitulum generale mandat domino abbati monasterii praedicti de Sichem, quatinus assumpto secum alio abbate vicino, super praedictis omnibus se diligenter ac debite informet, et si praedictum religiosum dicti facinoris per legitima testimonia reum esse repererit, eum iuxta statuta Ordinis in diffinitionibus contenta poena debita puniat ; sin autem, ipsum ab huiusmodi infamia et criminis impositione relevet, in plenaria Ordinis potestate. 28.   Mite agere volens praesens generale Capitulum cum fratre … monasterii Vallis Dei expresse professo, qui propter quamdam suspicionem vehementem de crimine furti ab abbate ipsius monasterii carceribus est mancipatus, permittit ut, si ipse abbas informatione sufficienti praehabita, praedictum fratrem forsitan reum dicti criminis, sed pœnitentem et emendationem spondentem invenerit, eum auctoritate Ordinis a carceribus ac aliis pœnis debitis necnon a sententiis, quas ratione huiusmodi criminis incurrerit, absolvat, si vero ipsum rebellem et obstinatum viderit, eum iuxta statuta Ordinis puniat, prout in diffinitionibus reperitur expressum. 29.   Audita petitione inclitissimi principis domini Ludovici ducis Bavariae, Ordinis praecipui zelatoris, abbati de Fonte salutis, s. th. pr., committendo praecipit et mandat, quatinus in Ordinis plenaria potestate omnes abbates monasteria monialium sub se habentes reformata inducat et compellat, et ad transferendas aliquas moniales bene institutas ad monasterium Felicis vallis, ut dudum in ea facta reformatio manuteneri valeat, et semper in melius augmentari, domino de Campo principum dictum monasterium Felicis vallis per quinquennium visitandi, reformandi et corrigendi, ac confessores et capellanos ibidem ponendi, absque patris abbatis praeiudicio auctoritatem plenarie concedendo. 30.   Capitulum generale auditis abusibus quorumdam priorum in quibusdam monasteriis commendatis, aut alibi praesidentium, contra iura et Ordinis privilegia, antiquasque et novas diffinitiones et statuta, benedictiones monachales personis utriusque sexus conferre, monasteriaque dictis monasteriis commendatis subiecta visitare, novitios vel novitias recipere, necnon et alterius Ordinis personas ad professionem admittere, eaque exercere quae solis praelatis competunt, praesumentium ; eosdem priores et qui talia praesumpserint, et in posterum praesument, excommunicationis sententia fore innodatos per praesentes de facto denuntiat et declarat ; eosdemque priores, aliosque, ut dictum est, similia praesumentes, et eos vel eas, quos vel quas ad novitiatum, monachatum aut professionem receperint, aut benedictionem monachalem ab alio, quam a praelato ad hoc specialiter iuridice deputato subierint, vel ab alio Ordine absque Summi Pontificis speciali licentia Ordinem intraverint, ad omnes Ordinis actus, gradus, dignitates et officia legitima inhabilitatos et inhabilitatas publicat et declarat, vultque et praecipit omnibus, ad quos spectat, in partibus ubi talia contigerint, in Ordine et extra publicari et declarari. 31.   Ad notitiam Capituli deductum est quod quidam frater Placidus nomine… 32.   Cum pridem monasterio de Altaripa, Lausannensis dioecesis, per mortem abbatis novissimi vacante, monachi ipsius absque patris abbatis auctoritate et scitu, contra statuta Ordinis, ad electionem talem qualem novi abbatis licet nulliter processerint, ipsaque electione per patrem abbatem, dominum de Caroloco irritata et annullata, electum suum licet ipso facto inhabilem, ipsi monachi etiam iure electionis iam actu privati denuo elegerunt, et contra formam Ordinis in abbatem sibi institui et installari per dominum de Altocristo, virtute cuiusdam commissionis a praefato patre abbate emanatae, postulaverint et obtinuerint, quemadmodum Capitulum generale vaga quadam relatione extitit informatum, ipseque electus pro confirmatione sua, ut moris est et iuris in Ordine, ad instans Capitulum venire aut mittere contempsit, ipsum Capitulum generale de scitu et consensu eiusdem patris abbatis de Caroloco committit domino abbati Sancti Bernardi iuxta muros Valentinos, s. th. pr., ac totius Ordinis in romana Curia generali promotori (*sic*), quatinus assumpto secum, si placeat, eodem abbate de Caroloco, patre abbate dicti monasterii, aut alio Ordinis quocumque, ad praedictum monasterium de Altaripa personaliter accedens, super praemissis omnibus ac dicti electi idoneitate et sufficientia, tam in litteratura quam alias, se debite et diligenter informet, et si dictam electionem aut institutionem dicti abbatis rite et canonice iuxta statuta Ordinis factam invenerit, ipsumque electum in omnibus sufficientem et idoneum ac nulla inhabilitatis labe respersum repererit, ipsam electionem vel institutionem auctoritate totius Ordinis approbet, ratificet et confirmet ; si vero praedicto modo vel aliunde in forma electionis vel institutionis praedictae erratum fuisse perpenderit, aut electum de iure propter certos defectus repellendum viderit, ipsam electionem vel institutionem casset, irritet et annullet, ac de persona aliqua Ordinis proba, sufficienti et idonea absque ulteriori prorogatione ipsi monasterio provideat, atque praeficiat in abbatem, in plenaria Ordinis potestate. 33.   Assiduis meditationibus et matura gravique patrum deliberatione obviare cupiens praesens generale Capitulum variis ac diversis incommodis, oppressionibus, extorsionibus et inquietudinibus monasteriorum in commendationibus ac aliis violentiis de novo passim emergentibus, maxime in his, ubi patres abbates a monasteriis sibi subiectis, nimium distant, aut aliunde propter guerrarum viarumque discrimina ad ipsa accedere, dum opus est, minime permittuntur, statuendo ac diffiniendo mandat et praecipit, in virtute salutaris obedientiae, omnibus et singulis patribus Ordinis universi et praesertim filiationem nimis distantem habentibus, aut ad quam tutus non patet accessus, quatinus quamcitius fieri poterit, suis filiabus sive monasteriis eis subiectis provideant de vicinis *abbatibus* commissariis, ad quos praedicti subditi in necessitatibus suis, utpote electionibus, provisionibus ac abbatum institutionibus, ceterisque agendis, quae per patres abbates aut eorum potestatem habentes exerceri de iure debent, accessum habeant, dantes amplas et validas commissiones ad haec ipsa, quoties opportunum fuerit, facienda, cum plenaria eorumdem potestate ; mandat quoque nihilominus idem Capitulum omnibus et singulis abbatibus ac prioribus, conventibusque filiarum patres suos abbates in remotioribus partibus aut in locis et territoriis ab eis inaccessibilibus habentibus, quatinus si forte ipsi patres abbates ad praemissa negligentes extiterint, ipsos ad hoc faciendum sollicitet ac obnixe postulent et requirant ; si autem hoc ipsum patres abbates sufficienter requisiti facere neglexerint, aut forsitan in territoriis contrariis extiterint, unde nec ipsis ad filias suas, nec personas filiarum ad patres tutus pateat accessus, auctoritate Capituli generalis ac totius Ordinis, quam tenore praesentium confert praesens Capitulum omnibus et singulis filiarum conventibus sic, ut praemittitur, patres nutu suo ad necessitatem habere non potentibus, ut liceat ipsis aliquem vel aliquos vicinum vel vicinos abbatem vel abbates ad suis electionibus praesidendum, aut alios actus patrum abbatum exercendum vocare, eosque in ipsis electionibus et aliis actibus tamquam patres suos abbates proprios habere et admittere, sic tamen, quod non in contemptum patrum abbatum aut eorum praeiudicium, sed sola necessitate cogente et ad obviandum periculis, quae propter nimiam moram et patrum abbatum longam expectationem vel absentiam contingere solent, hoc fiat ; decernitque praesens Capitulum omnes electiones, provisiones et promotiones, ceterosque actus legitimos per abbates modo, quo praemittitur, vocatos, factos et peractos ius et efficaciam habere provide ac si per proprios patres abbates fuissent rite facti et peracti. 34.   Capitulum generale, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, omnibus et singulis abbatissis et monialibus praecipit et mandat, quatinus secundum antiquarum diffinitionum tenorem suis confessoribus de victu et vestitu ac aliis necessariis sufficienter et honeste provideant, patribus abbatibus praesentis executionem diffinitionis committendo. 35.   Attentis infirmitatibus permaximis et impotentia corporali abbatis de Mulbruna [Mulbrunna], consentit praesens generale Capitulum ut suae abbatiae cedere possit eam in manus domini de Novocastro, patris abbatis immediati resignando, committens ipsi de Novocastro, ut ipsam resignationem, si tamen alias sponte cedere voluerit, recipiat, ac de novo abbate in praedicto monasterio, sive per electionem sive alio modo canonico, iuxta statuta Ordinis nostri, provideat, in plenaria Ordinis potestate, eademque auctoritate in eodem monasterio de Mulbruna [Mulbrunna ] ipse dominus de Novocastro visitet et reformet, et si quid contra statuta ac diffinitiones Ordinis in ceremoniis et aliis observantiis ibidem invenerit et contra communem usum monasterii Cisterciensis, corrigat et emendet, ac per censuras Ordinis compellendo ad communem Ordinis observantiam et uniformitatem reducat. 36.   Cum per generale Capitulum anno elapso in Cistercio celebratum, frater Ludovicus abbas in Aurora, sententiam excommunicationis propter sui contumaciam declaratus fuerit incurrisse, a qua quidem sententia ab ipso generali Capitulo nec a domino Cisterciensi absolutionem obtinuit, nec quaesivit, sed in sua contumacia hucusque pertinaciter permansit, praesens generale Capitulum abbati de Lutzella sub excommunicationis poena districte mandat et praecipit, quatinus ad ipsum monasterium de Aurora, assumpto secum abbate de Maristella vel alio, personaliter accedat, ipsumque abbatem praedictum sic excommunicatum citet coram reverendissimo patre domino Cisterciensi infra spatium duorum mensium personaliter compariturum, visurum ibidem aggravationem et reaggravationem sententiae dudum in eo latae, aliasque poenas iuxta statuta Ordinis debitas in eum promulgari, delaturumque secum cartam visitationis, per praedictum dominum Cisterciensem in suo monasterio derelictam, atque super non observantia eiusdem, quod iustum est, responsurum ; seque de vita et moribus dicti abbatis de Aurora, idem dominus de Lutzella diligenter informet, ac praedicto domino Cisterciensi informationem infra praedictum terminum sub suo sigillo clausam mittat ; praecipit etiam idem Capitulum iam dicto abbati de Lutzella, ut reponat priorem dudum per saepe dictum dominum Cisterciensem ibidem institutum, sed pro nunc ab ipso abbate depositum, quousque praedicto domino Cisterciensi per informationes certas et legitima testimonia appareat, quare ab huiusmodi prioratus officio debeat iure privari. Et quia idem Capitulum intellexit, ipsos monachos ipsius monasterii contra Ordinis disciplinam in ipsum priorem universaliter conspirasse, super huiusmodi conspiratione similiter se informet, ac nocentes et culpabiles puniat poena conspiratorum, in Ordinis diffinitionibus taxata, culpabiliores ipsorum ad remotiora loca suas poenitentias ibidem peracturos usque ad nutum Capituli generalis transmittendo, in plenaria Ordinis potestate. 37.   Per generale Capitulum committitur dominis abbatibus de Claratumba et de Paradiso, quatinus sibi praesentari faciant decretum electionis factae per abbatem de Colbas, de reverendissimo in Christo patre domino Nicolao episcopo Callipollensi, monasterii de Oliva dudum monacho et expresse professo, in abbatem eiusdem monasterii de Oliva, eo quod ipsum decretum neque in suo originali, neque sub authentico transsumpto Capitulo generali non fuit, ut moris est in Ordine, [praesentatum]. Et si ipsam electionem, tam in forma quam in materia, iustam et canonicam, omnique vitio carentem, et iuxta nostri Ordinis statuta factam invenerint, ipsam confirment, ratificent et approbent ; sin autem ipsam cassent et annullent, ac de pastore novo eidem monasterio provideant, in plenaria Ordinis potestate. 38.   Percepta a generali Capitulo vastitate, desolatione et damnificatione monasterii de Oliva, propter varios guerrarum incursus et ignis incendium, a missione studentis ad studium generale hinc ad quinquennium ipsum gratiose supportat, mandans abbatibus de Claratumba et de Paradiso, ut nomine totius Ordinis postulent et requirant tam apud serenissimum dominum regem Poloniae, quam apud alios potentes ac dominos cuiuscumque dignitatis ac praeeminentiae fuerint, ut dignentur praedicto monasterio de Oliva auxilium et favorem impendere, ut redditus perpetuus centum marcarum debitarum abbati et conventui monasterii de Oliva iam dictis, super castro Gdanezk solvatur eis deinceps omni anno, mandat insuper idem Capitulum iam dictis abbatibus de Claratumba et de Paradiso, quatinus si retroactis temporibus per incuriam abbatum aut oppressionem aliquorum potentum aliquis tractatus fuisset passatus in damnum praedicti monasterii, sive etiam aliqui redditus, possessiones et bona temporalia, mobilia seu immobilia fuissent sine consensu et auctoritate Capituli generalis a monasterio alienata, ipsi praedicti abbates huiusmodi contractus irritent et annullent, virtute privilegiorum Ordinis, etiam si fuerint sigillis abbatis et conventus praedictorum firmati, praedictaque bona alienata repetant ac monasterio praedicto restitui faciant, in plenaria Ordinis potestate. 39.   Generale Capitulum certis causis permotum dispensat cum abbate de Oliva, ut possit novitios suos ante completionem anni ad professionem recipere, si tamen sufficientes et in his, quae religionis sunt, competenter edocti fuerint, velintque residuo temporis sponte renuntiare ; concedit etiam idem Capitulum abbati et conventui eiusdem monasterii de Oliva, ut unusquisque ipsorum eligere valeat confessorem Ordinis discretum et idoneum, qui eum pro semel absolvere habeat ab omnibus casibus, sententiis et criminibus Capitulo generali specialiter reservatis. 40.   Viso quod frater Ioannes Walgemunt, monasterii de Alderspach expresse professus, a crimine homicidii quod in saecularitate sua incurrit contra haereticos sub assumptione crucis pugnando, a legato Sanctissimi Domini nostri Papae fuit absolutus, necnon de post in ingressu religionis ex privilegio Ordinis fuit cum eo super omni irregularitate dispensatum, non reputat praesens generale Capitulum ipsum ad susceptionem sacrorum ordinum propter hoc inhabilem ; verum si forte aliquam inhabibilitatem [inhabilitatem ] contraxit, ad maiorem cautelam ipsum per praesentes auctoritate qua potest habilitat, et super irregularitate huiusmodi secum gratiose dispensat. 41.   Volens hoc Capitulum generale personas Ordinis a peccatis expiatas Domino Deo mundum et immaculatum reddere famulatum, gratiose concedit abbati ac personis regularibus monasterii in Alderspach universis, ut unaquaeque earum possit eligere confessorem Ordinis discretum et idoneum, qui eam pro semel absolvere valeat ab omnibus casibus et sententiis Capitulo generali specialiter reservatis. 42.   Ad idem, pro monasterio de Veterivalle et Novacella, monasterio monialium in Morgenstein, in Sisersdorf, ac etiam pro studentibus collegii Lipziensis. 43.   Ad idem, pro monasterio in Hemmenrode et monialibus sibi subiectis et commissis. 44.   Ad idem, pro monasterio de Heysterbach et Loco Sanctae Mariae. 45.   Idem pro monasterio de Eberbacho, et monasteriis utriusque sexus sibi subiectis et commissis, et collegio Sancti Iacobi Heidelbergae. 46.   Capitulum generale cupiens ut viri litterari in Ordine multiplicentur, et scolares ad studia generalia cum sufficientibus provisionibus, iuxta tenorem *Benedictinae*, et alia statuta Ordinis, secundum facultates monasteriorum mittantur, approbat, ratificat et districte observari praecipit tractatum factum inter abbates provinciarum Saxoniae, Thuringiae, Misniae et aliarum vicinarum in oppido Lipez (*sic*), ut videlicet unusquisque patrum qui non potest dare bursam integram pro scolari suo, det secundum summam per eos taxatam, quemadmodum in quibusdam litteris super hoc per eos confectis, specialius continetur ; executionem huiusmodi diffinitionis domino abbatis Veteris cellae committendo, in plenaria Ordinis potestate. 47.   Ad obviandum rebellioni aliquorum praelatorum Ordinis, qui non verentur suorum superiorum, et ipsius Ordinis ordinationibus contraire, Capitulum generale patribus abbatibus et commissariis quibuscumque mandat et praecipit, ne aliquem electum confirment in abbatem, nisi prius et ante omnia ab ei recepto iuramento, quod in posterum Capitulo generali, statutis et diffinitionibus eiusdem et suorum patrum abbatum institutionibus et cartis visitationis fideliter per omnia obediet. 48.   Quia ad notitiam Capituli generalis deductum est, quod moniales de Loco et de Bellaripa, Gebennensis dioecesis, contra diffinitiones hactenus decretatas ferre renuunt scapularia nigra, aliosque habitus Ordinis regulares, ipsum Capitulum abbati de Sancto Sulpitio districte praecipit et mandat quatinus easdem moniales et quascumque alias a simplicitate habitus et regularitate eiusdem deviantes ad solitum Ordinis praedicti habitum, per censuras Ordinis, in Ordinis plenaria potestate, infra festum Omnium Sanctorum reducat, rebellesque taliter puniat, quod de eis a cetero similes rumores minime audiantur. 49.   Capitulum generale graviter ferens rebellionem quorumdam abbatum ducatus et provinciae Sabaudiae, suas annuas contributiones secundum papalia statuta eisdem impositas solvere renuentium, districte praecipit abbati de Sancto Sulpitio, quatinus moneat omnes et singulos abbates dicti ducatus Sabaudiae, qui suas adhuc debent contributiones, ut infra festum Natalis Christi proxime futurum suas contributiones ad integrum solvant, una cum arreragiis earumdem, alioquin ex nunc prout ex tunc sententiam excommunicationis et alias poenas in *Benedictina* contentas, eos publice denuntiet incurrisse, aliisque modis possibilibus et iuridicis contra eos procedat, atque ad huiusmodi solutionem ipsos viriliter compellat, in plenaria Ordinis potestate. 50.   Praecipitur abbati Veterismontis sub poena excommunicationis, quatinus infra festum Natalis Christi proxime futurum, pecunias recuperatas de spoliis abbatum alio anno in Morimundo depraedatorum apud se reservatas, ipsis abbatibus quibus pertinent mittat et restituat, sicque faciat ut de diligentia Ordinis in hoc negotio principibus ac dominis terrae illorum abbatum liquide constet, ipsique abbates de suis damnis restitutionem capiant, per Ordinem impetratam. 51.   Desolationi ac ruinae extremae monasterii Fontis regis Capitulum generale intimo compatiens affectu, atque eamdem pro viribus relevare cupiens, de thesauro totius Ordinis concedit confraternitatem ac bonorum spiritualium, quae in toto Ordine fiunt et fient de cetero, plenariam participationem, in perpetuum omnibus et singulis utriusque sexus personis, quae octo diebus infra immediate subsequens triennium, vel manu propria laborando, vel pecuniis datis operarios conducendo, reaedificationem et restaurationem ecclesiae dicti monasterii, ac aliorum aedificiorum fieri procuraverint, vel si hoc non potuerint saltem aliunde pro facultatibus suis ad ipsius monasterii relevationem manus porrexerint adiutrices, abbati districte inhibendo, ne pecunias ob huiusmodi gratiam a Christi fidelibus recipiendas ad aliud quam ad aedificationem ipsius monasterii applicet, de quo in tertio anno videlicet in fine huius gratiae, Capitulo generali fidem integram facere teneatur. 52.   Attentis desolationibus et damnificationibus permaximis monasterii de Fonte regis, praesens Capitulum generale contributiones Ordini per ipsum debitas vel debendas, per continuum subsequens triennium abbati ac monasterio praedictis gratiose remittit. 53.   Cum dominus abbas Veteris cellae pridem defunctus, ad instantiam certorum patrum Ordinis provinciae Saxoniae, Thuringiae et Misniae ceterarumque partium vicinarum, pro honore et augmento Ordinis ac scolarium consolatione, domum solemnem in studio Lipiziensi pro collegio Ordinis ibidem tenendo expensis propriis sui monasterii construxit, ipsique patres unanimiter congregati refusionem expensarum huiusmodi sibi facere spoponderint, quamvis pro nunc multi eorum multa frivola allegantes, huiusmodi refusionem facere penitus recusent, praecipit praesens generale Capitulum omnibus et singulis dictarum provinciarum abbatibus, illisque qui suos studentes illic mittere consueverunt ac tenentur sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus infra festum Nativitatis Christi proxime celebrandum simul conveniant, ac super refusione huiusmodi expensarum inter se concordent, necnon prout inter ipsos concordatum fuerit, unusquisque ipsorum taxam sibi impositam absque dilatione solvat ; commissionis huius executionem abbati de Gronhain assumpto secum alio, quem voluerit, committendo, in plenaria Ordinis potestate. 54.   Quia paucis elapsis annis certa fuit diffinitio a generali Capitulo emanata de subsidio monialibus imposito, ac per reverendissimum patrem dominum Cisterciensem in singulas filiationes distribuendo, quam quidem diffinitionem exsequi volens idem reverendissimus pater dominus Cistercii monialibus de filiationibus Eberbacensi, Heysterbacensi, Campensi et de Heymerode certas pecuniarum summas pro subsidio imposuit, abbatibus iam dictorum monasteriorum eius taxationem et exactionem committendo, de quorum tamen abbatum in huiusmodi diligentia Capitulum generale, nec ipse dominus Cistercii nullum adhuc sensit experimentum ; eapropter praecipit idem generale Capitulum praedictis abbatibus, scilicet de Eberbaco, Heysterbaco, Campo et Heymerode, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, quatinus commissiones sibi factas per saepe dictum dominum Cistercii de exactione eiusdem subsidii a monialibus sibi subditis ac etiam sibi commissis, iuxta tenorem eiusdem commissionis indilate exsequi studeant, pecuniarum summas monialibus suis impositas, a monialibus praedictis exigendo et levando, atque infra terminum Natalis Domini proxime futurum eidem domino Cistercii absque defectu mittendo, insinuans ipsis, quod nisi ita fecerint, ipse dominus Cistercii contra eos tamquam Ordini inobedientes procedere habebit, condignis poenis et sententiis ipsos plectendo, cui domino Cistercii hoc ipsum praesens generale Capitulum committit, in plenaria Ordinis potestate. 55.   Quia ad Capituli generalis notitiam deductum est, dudum in electione novi abbatis monasterii de Campo liliorum certas intervenisse difficultates, propter quas praedicta electio minus canonice facta a nonnullis reputatur, ideo idem Capitulum committit abbati de Runa, quatinus assumpto secum alio abbate de huiusmodi electionis forma et aliis circumstantiis se plenius informet, et si eam canonice factam invenerit, ac nullum defectum non tolerabilem iuxta statuta Ordinis intervenisse repererit, ipsam electionem confirmet et approbet ; sin autem casset, irritet et annullet, atque monasterio de pastore novo, probo et sufficienti et idoneo provideat, in plenaria Ordinis potestate. 56.   Ad idem, de electione novi abbatis in Lanckheim, propter certas promissiones et alios defectus suspectos, cuius confirmatio vel infirmatio committitur domino abbati de Fonte salutis, s. th. pr., adiuncto secum altero abbate quem voluerit, in plenaria Ordinis potestate. 57.   Gravaminibus, damnis et iniustis extrusionibus fratris Ioannis Thomé, monasterii de Stamedio expresse professi ac confessoris monialium monasterii Ayarum, Gratianopolitanae dioecesis, qui in eodem monasterio monialium auctoritate Ordinis pro confessore dudum institutus ab ipso monasterio iniuste expulsus est, et bonis per eum suis maximis laboribus acquisitis privatus, generale Capitulum compatiens, ac obviare cupiens districtissime praecipit sub poena excommunicationis latae sententiae, ac aliis censuris Ordinis abbatissae eiusdem monasterii Ayarum ac monialibus ibidem conventum facientibus universis, quatinus dictum fratrem Ioannem Thomé visis praesentibus, indilate ad praedictum confessoratus officium una cum emolumentis, ac proventibus solitis recipiant, bona etiam universa et singula ibidem derelicta, vel etiam alibi transportata eidem restituendo, inhibens sub eadem poena dictis monialibus, ne confessiones suas alii, vel aliis, quam dicti fratri Ioanni Thomé faciant, neque in quoquam obediant cuidam Urbano pro commendatario monasterii Stamedii se gerenti ; eiusdem diffinitionis executionem quoties opportunum fuerit, domino patri abbati monasterii Bonaevallis Viennensis committendo, in plenaria Ordinis potestate.

Anno Domini millesimo quadringentesimo septuagesimo tertio, statuta sunt haec apud Cistercium, quartadecima die mensis septembris, in eiusdem Cisterciensis Ordinis Capitulo generali. ORATIONES 1.   Pro sanctissimo … *etc. ut in anno* 1471. 2.   Praeterea pro serenissimo … *etc. ut in anno* 1472. 3.   Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.   Insuper pro pace … *etc. ut in anno* 1449. 5.   Demum pro felicis… *etc. ut in anno* 1470. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.   Cum Ordo noster… contributionem novem millium florenorum… *etc. ut in anno* 1449. [ALIAE DIFFINITIONES] 7.   Non anxiari vehementer non potuit praesens generale Capitulum, pensatis et revolutis totius nostrae religionis sanctissimae maximis, prioribusque saeculis inauditis per diversa mundi climata ruinis, desolationibus et incommodis emergentibus, ex non minus flebiliter dolenda, quam maximo stupore horrenda plurimorum Ordinis monasteriorum alienatione, quae passim nedum personis alterius professionis, verum etiam indignis saecularibus et laycis nonnunquam regenda possidendaque committuntur, infractis per hoc multisque aliis occasionibus et modis, ac pene ad nihilum redactis libertatibus et privilegiis eidem Ordini a Sanctissima Sede Apostolica hactenus liberaliter indultis, proindeque religionis sanctimonia in perditionis laberintum deiecta. Tanto malo, tantoque imminenti periculo, ne Ordo in relapsum aut ruinam deveniat irreparabilem, praesens generale Capitulum, matura deliberatione praehabita, viribus sibi relictis providere cupiens, decernit statuto irrevocabili super remedio possibili, quamprimum fieri poterit, solemni legatione et ambassiata nomine Ordinis limina Apostolorum fore visitanda, ad hoc specialiter deputando reverendissimum dominum Cistercii, sibi adiunctis reverendis patribus de Claravalle pro monasteriis christianissimi regis Franciae, de Populeto pro monasteriis Hispaniae et vicinis, de Veterimonte pro monasteriis totius Germaniae, de Theoloco pro monasteriis patriarum illustrissimi domini ducis Burgundiae, s. th. pr., cum potestate assumendi alios Ordinis abbates, si praemissorum aliqui vacare non possent. Qui quidem dominus Cistercii huiusmodi legationis onus tandem acceptavit ; ut vero haec sancta et salubris cogitatio, utilissimaque conclusio ad effectum usque perduci valeat, cum totum concernat Ordinem, nec suppetant pecuniae communes Ordinis pro sumptibus necessariis dictae legationis, praesens generale Capitulum collectam seu gratiosum subsidium pro semel dumtaxat, usque ad summam sex millium ducatorum toti Ordini imposuit, distribuendam et dividendam omnibus et singulis eiusdem Ordinis monasteriis et prioratibus utriusque sexus, secundum possibilitatem et facultatem cuiuslibet ; cuius quidem distributionis assignationem faciet dictus dominus Cistercii, sive per provincias sive particulatim, prout melius videbitur, vocatis abbatibus de Firmitate et Theoloco, s. th. pr., de Sancto Sulpitio et de Lutzella, praefato autem domino Cistercii praesens generale Capitulum expressam dat auctoritatem compellendi in plenaria Ordinis potestate per se, seu per alium, omnes et singulos abbates et abbatissas, priores, officiarios et officiarias cuiuscumque conditionis existant, ad solutionem taxae sibi et suo monasterio, sive prioratui impositae, facta quoque dicta assignatione taxarum mittendi nuntios expensis Ordinis ubicumque duxerit mittendos pro levando huiusmodi subsidio seu collecta ; necnon constituendi et instituendi speciales commissarios et receptores per diversas mundi partes et provincias, quibus et eorum cuilibet dabit et dare poterit plenariam facultatem, vocatis vocandis, disribuendi [distribuendi ] taxas in generali impositas, et eis ad distribuendum diversis monasteriis commissas, ac etiam levandi dictum subsidium, valentes quoque quittancias dandi, renuentes autem et rebelles, seu in aliquo contradicentes, si quod absit, invenirentur, viriliter et indissimulanter compellendi per censuras Ordinis in locis et tempore per eosdem receptores congrue deputatis et deputandis, tam principale quam expensas, huiusmodi contradictionis seu rebellionis occasione factas aut fiendas, eisdemque commissariis seu receptoribus conferendi talem et consimilem potestatem et auctoritatem aliis committendi, ac insuper cogendi dictos receptores ad realiter et de facti dictas summas taxatas et impositas apportandum, deferendum et tradendum seu mittendum eidem aut eius certo mandato, in locis et temporibus eisdem per ipsum dominum Cistercii assignandis, cum fidelibus et debitis computationibus atque rationibus dictarum computationum in omnibus tenebuntur in particulari scribere et notare, quid et quantum a quolibet monasterio receperint ; quod si praemissa summa ad hoc tam salubre negotium pernecessaria, vel aliqua eius pars notabilis tempore opportuno assignando et praefigendo per dictum dominum Cisterciensem ad inchoandum dictum viagium in promptu haberi non potest, dat dictum Capitulum generale auctoritatem et posse praefato domino Cistercii moderno accipiendi nomine Ordinis sive ad mutuum sive ad usuram, si primum fieri non posset, usque ad complementum dictae summae sex millium ducatorum, vocatis tamen praedictis abbatibus aut eorum aliquo, necnon obligandi dictum Ordinem ad solvendum dictam summam sic, ut praefertur, acceptam seu accomodatam et arreragia, quae occasione eiusdem summae currere possent, de quibus omnibus et singulis praemissis informabit ipse dominus Cistercii ad integrum proximum Capitulum generale, cui dictum Capitulum generale promittit portare ipsum et suum monasterium indemnem et indemne ab omnibus expensis et damnis, quas et quae occasione praemissorum faciet aut incurrere posset, ita tamen quod obedientes huic sanctae diffinitioni et ordinationi solventes summas eis impositas, terminis et locis assignatis aut assignandis, quitti manere debeant ab omni damno seu expensis, quod et quae occasione non solutionis summae praemissae, aut notabilis partis eius contingere posset, sed ad non solventes recurrendum erit agendique et faciendi in praemissis et eorum quolibet, ac ab eisdem dependentibus quidquid iure et iuste agere et facere posset dictum Capitulum generale, in plenaria Ordinis potestate. Datum… etc. 8.   Oblatis divinae clementiae humilibus gratiarum hostiis congaudens generale Capitulum, supernae benedictioni ac congratulationi, qua suam benignus militantem perlustrans Ecclesiam felicibus incrementis hunc suum devotissimum sibique electissimum et gratissimum Ordinem singulari et uberiori benignitate liberaliter conspiciens, ut merito et numero populum sibi acceptabilem et servientem adaugeat, superioribus lapsis dictus visitans illustravit faciem suam super quibusdam devotis sibi sacerdotibus et aliis viris laicis, in observantia regulari iam ipso inspirante exercitatis, dando eis mentem et animum constituendi unum prioratum dictum Galilea iuxta oppidum Hollandiae maritimum vocatum Monichendamme, in loco et cornu uberi et illud voluntarie Deo offerendi et sacrandi Beatissimaeque suae Genitrici ac Ordini nostro Cisterciensi, ad laudem et honorem Dei et animarum salutem, habito per eos consensu reverendi in Christo patris domini dioecesani et aliorum ad quos spectare potest, humiliter supplicando dictum locum eidem Ordini nostro incorporari, et nomen prioratus haberi. Super quo divinae bonitatis abundantia praesens Capitulum generale Altissimo gratias agens et sanctum propositum dictorum sacerdotum et aliorum virorum laicorum in Domino commendans, benigne favet eorumdem supplicationi, ipsum locum dictum Galilea, cum omnibus suis habitatoribus, pertinentiis, membris et dependentiis eidem nostro Ordini incorporando participemque faciendo omnium privilegiorum, franchisiarum ac libertatum ac societatis Ordinis, volendo quod eisdem privilegiis, libertatibus, franchisiis, quemdmodum [quemadmodum ] et alia Ordinis loca, gaudeant, ipsum locum subiiciendo prioratui de Warmunda. Datum… etc. 9.   Oblatis divinae clementiae… *etc. ut supra, n° 8*, … illustravit faciem suam super nos dilectos sibi famulos et sacerdotes saeculares dando eis mentem et animum construendi unum monasterium prope oppidum Haerlem in centro Hollandiae, dictum Porta cœli, in loco et cornu uberi… *etc. ut supra*… eumdemque locum subiiciendo prioratui de Warmunda, in plenaria Ordinis potestate. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 10.   Promotionem, institutionem et installationem fratris Ioannis Cornet, factam per commissarios domini Cistercii, Capituli generalis vices gerentis, ad dignitatem abbatialem monasterii de Fulcardimonte, tunc vacantis per expressam resignationem fratris Ioannis Le Sueur, novissimi abbatis eiusdem monasterii in manus dictorum commissariorum, necnon omnia per eosdem commissarios cassata, irritata et annullata et alia contenta in decreto, cui praesentes annectuntur, tamquam iusta et secundum Deum ac statuta nostrae religionis facta et peracta, praesens generale Capitulum confirmat, ratificat et approbat, supplendo omnes et singulos defectus, si qui in praemissis contigerint, omnibus et singulis eiusdem monasterii regularibus personis, in virtute salutaris obedientiae, et sub excommunicationis latae sententiae poena, firmiter dando in mandatis, quatinus fratri Ioanni tamquam eorum vero et indubitato abbati humiliter et devote in omnibus obediant. 11.   Quamquam pluribus et diversis Summorum Pontificum ad nostrae sacerrimae religionis sanctorum patrum aequissimis canonibus et statutis cautum sit ac prohibitum, ne aliquae personae ad abbatialis dignitatis apicem promoveri valeant aut elevari, qui illegitimi thori maculam seu infamiam contraxerunt, dignum tamen ac iustum duxit praesens Capitulum generale misericorditer dispensandum ac tenore praesentium dispensat cum fratre Laurentio, ad dignitatem abbatialem in monasterio de Cara insula, nuper instituto per abbatem de Sora, commissario Ordinis in inclitissimo regno Daniae, ut attentis multiplicibus virtutum suarum seminibus, non obstante dicta macula, quam parentum defectu contraxisse creditur, rite, sancte et canonice dictam suam promotionem absque redargutione obtinere valeat et exercere. 12.   Electionem, institutionem et installationem fratris Ioannis Rescher, ad dignitatem abbatialem monasterii de Mulbrunne, per abbatem monasterii in Novocastro, patrem abbatem eiusdem monasterii, rite et canonice factam… *etc.* approbat. 13.   Ad idem, pro fratre Iacobo de Cruzenaco, ad dignitatem abbatialem monasterii Montis Sancti Disibodi, per abbatem monasterii Otterburgensis, patrem abbatem dicti monasterii. 14.   Ad idem, pro fratre Nicolao, nuper cellerario Vallis Sancti Georgii, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem Morimundi. 15.   Ad idem, pro fratre Stephano *Loquien,* ad dignitatem abbatialem monasterii Beatae Mariae Clarifontis, per abbatem monasterii de Bithania. 16.   Ad idem, pro fratre Ioanne ad dignitatem abbatialem monasterii de Lanckheym, per abbatem de Fonte salutis, s. th. pr., et confirmatam per reverendissimum dominum Cistercii, s. th. pr., vices gerentem totius Ordinis. 17.   Ad idem, pro fratre Wyntheri, ad dignitatem abbatialem monasterii de Volkelderode [Volkolderode], per abbatem monasterii Veteris cellae. 18.   Ad idem, pro fratre Ioanne Philibert, ad dignitatem abbatialem monasterii de Altaripa. [ALIAE DIFFINITIONES] 19.   Paratas gerens manus Capitulum generale ad subveniendum necessitatibus et agendis quibuslibet in Ordine emergentibus et accidere valentibus, necnon succurrendum officiis et auctoritatibus quorumlibet patrum abbatum in sibi subditis monasteriis et filiabus, tam mediatis quam immediatis, confidens ad plenum de sufficientia et idoneitate abbatis de Runa, qui nunc est aut pro tempore fuerit, per septennium immediate secuturum committit plenariam auctoritatem et potestatem praesidendi in nova provisione dum audierit fienda, sive per spontaneam resignationem, sive per obitum ac alias iuxta formam sanctorum patrum nostrae religionis providendi, si et dum casus acciderit, de novo abbate et pastore sufficienti et idoneo, in monasterio de Sancta Cruce in Austria, supplendo vices abbatis Morimundi, patris abbatis eiusdem monasterii de Sancta Cruce, qui tum propter varia guerrarum discrimina, tum etiam propter certa impedimenta in eodem Morimundi monasterio orta, de huiusmodi commissione ad ipsum et dictum monasterium iuridice pertinente, pro hac vice providere non potest, agendique, instituendi et destituendi, confirmandi et infirmandi, ceteraque faciendi in eodem monasterio de Sancta Cruce, quae facere et agere posset et deberet ipse pater abbas, absque nihilominus praeiudicio potestatis et auctoritatis paternalis eiusdem patris abbatis in dicto monasterio de Sancta Cruce, et per omnia in praemissis agendi, in plenaria Ordinis potestate. 20.   Attentis viarum et temporum variis discriminibus, diversisque periculis rerum et personarum praesertim religiosarum ac Deo dicatarum eundo et redeundo, benigne habet supportatos a via praesentis Capituli abbates de Ebraco, de Fonte salutis et de Bildhausen, qui humiliter suis litteris excusari supplicaverunt. 21.   Ad idem, pro abbate de Heymmerode [Heymerode]. 22.   Ad idem, pro abbate de Alba dominorum. 23.   Ad idem, pro abbate de Charitate. 24.   Ad idem, pro abbate de Otterburg. 25.   Ad idem, pro abbate in Schonaugia. 26.   Ad idem, pro abbate de Speciosa valle. 27.   Ad idem, pro abbate de Alna. 28.   Ad idem, pro fratre Ioanne, novo abbate in Mulbrunnen, quamquam secundum diffinitione manno elapso emanatam, praefatus hoc anno venire debuisset, et personaliter citatur ad proximum generale Capitulum. 29.   Ad idem, pro abbate monasterii Eberbacensis. 30.   Sancte et inviolabiliter diffinitioni et sententiae, nedum anno elapso per Capitulum, verum etiam iteratis vicibus per sanctos patres, superioribus annis editae super modo per abbates observando in emissione suorum monachorum, inhaerens praesens generale Capitulum mandat districtius et praecipit sub poenis in eadem diffinitione contentis ac aliis censuris Ordinis abbati de Fusniaco, quatinus fratrem Morisium dudum eiusdem monasterii professum, qui ante pauca tempora propter certae discordias et lites dictum monasterium coactus est deserere, suae professionis quittantiam accipiendo, nunc vero quasi exul per mundum vagatur, nec reperit benignum receptorem, ne diutius in detrimentum animae suae, et dedecus Ordinis quasi girovagus existat, benigne recipiat, emendatumque et iuxta suorum demeritorum exigentiam suorum filiorum coetui reassociet, aut cum effectu ei provideat de alio monasterio, ubi recipiatur, et salubriter vivere possit. 31.   Motam difficultatem inter abbates suos scolares ad collegium Lipzense mittentes, super applicatione taxarum per eos impositarum pro poena eorum qui scolares suos iuxta statuta Capituli ad dictum studium non dirigunt, quibusdam illas utilitati dicti collegii, aliis studentium applicari volentibus, sic temperat et terminat Capitulum generale, quod media pars dictarum taxarum applicabitur reparationi et utilitati dicti collegii, alia vero media pars utilitati studentium, rursum dictas taxas confirmando, in plenaria Ordinis potestate. 32.   Cum frustra condantur leges nisi observari procurentur, districte praecipiendo committit praesens generale Capitulum abbatibus de Porta et de Buch potestatem et auctoritatem compellendi per censuras Ordinis abbates suos scolares ad collegium Lipzense mittere, obligatos ad solvendum realiter et de facto summas pecuniarum anno lapso per abbates provinciae cum abbate de Cella determinatas, praefixas et impositas, in plenaria Ordinis potestate. 33.   Abbatem de Thela debite citatum personaliter et peremptorie per abbatem de Sancto Sulpitio ad praesens generale Capitulum, et non comparentem, ipsum de Thela generale Capitulum declarat esse contumacem. 34.   Capitulum generale mandat abbatibus de Theoloco, s. th. pr., et de Clarofonte, quatinus ad monasterium de Caroloco accedentes super tractatu inter abbatem et conventum dicti monasterii de Caroloco ex una, et nobiles viros Guidonem, Ioannem, Henricum et Hugonem de Sancto Martino fratres, partibus ex altera, se diligenter informent et debite, quem tractatum si invenerint esse ad utilitatem dicti monasterii de Caroloco passatum et concordatum, illum auctoritate praedicti Capituli generalis confirment, ratificent et approbent, in plenaria Ordinis potestate. 35.   Ad idem, abbatibus de Aceyo et de Theoloco, s. th. pr., et de Caroloco, per abbatem de Charitate super quibusdam terris pertinentibus ab antiquo ad quamdam fortem domum sitam prope villagium de Burgundionibus, iuxta dictum monasterium de Charitate, per ipsum et suum conventum traditis ad censum annuum et perpetuum. 36.   Ad idem, abbatibus de Novocastro, Schonaugia et de Alba dominorum, aut eorum duobus, ita quod dominus de Novocastro sit unus eorum, se informent fideliter et honeste de quadam permutatione aut alienatione certorum mobilium aut immobilium bonorum monasterii de Mulbrunnen, et proximo generali Capitulo referant. 37.   Abbatibus de Tribus fontibus, de Longovado et de Ripatorio, et eorum cuilibet et in solidum, tam coniunctim quam divisim, praesens generale Capitulum committendo praecipit, ut omnes et singulas utriusque sexus Ordinis personas, tam abbates, abbatissas, quam eorumdem conventus et monasteria, quos et quae per testes fide dignos, instrumenta, litteras, acta, obligationes, seu alia quaecumque legitima documenta invenerint abbati et conventui monasterii Claraevallis, Lingonensis dioecesis, aut singulis eiusdem loci personis debite teneri et obligatos seu obligatas esse in quibuscumque pecuniarum summis seu aliis redditibus, aut quibuscumque bonis aut debitis, seu iniuste detinentes, ad eisdem plenarie, realiter et de facto satisfaciendum astringant, in plenaria Ordinis potestate. 38.   Exposuit illustris dominus, dominus marchio de Baden praesenti Capituli ius patronatus cuiusdam ecclesiae quae parochialis dicitur in Baden, monasterio monialium de Valle lucida pertinere, dictamque ecclesiam parochialem optare uniri cuidam ecclesiae canonicorum per eumdem de novo fundatae, pro dictae ecclesiae augmentatione et dotatione, iuribus nihilominus ad dictum monasterium de Lucida valle super dicta ecclesia parochiali in suo vigore et absque aliquali diminutione remanentibus, idque abbatissam et conventum dicti monasterii satis optare, si dicto Capitulo placeret, quare mandando et committendo abbati de Alba dominorum praecipit, quatinus personaliter ad dictum monasterium accedendo se informet ad plenum de et super praemissis, et si invenerit ita esse ut praemittitur, nec iura eiusdem monasterii diminui, det auctoritate dicti Capituli, ob reverentiam eiusdem domini marchionis eisdem monialibus, licentiam permittendi dictam unionem fieri, eamque factam confirment in plenaria Ordinis potestate. 39.   Gratum habens generale Capitulum tractatum passatum inter abbatem Charitatis et suum conventum ex una, et Desiderium Robini clericum ex altera, secundum formam et tenorem in litteris quibus praesentes annectuntur, eumdem tractatum confirmat, ratificat et approbat. 40.   Capitulum generale confirmat et ratificat donationem seu translationem cuiusdam mansi factam domino Guillelmo Bannerot, per abbatem et conventum monasterii de Buillon, prout in littera ad hoc confecta, cui haec diffinitio annectitur, plenius continetur. 41.   Confidens ad plenum praesens generale Capitulum de prudentia, idoneitate et sufficientia abbatis Pontisthieffridi Metensis, committit sibi potestatem et auctoritatem praesidendi in nova promotione priorissae in prioratu monialium Sancti Bernardi, alias de Claravalle, infra muros Metenses, sive per cessionem, sive per mortem priorissae modernae, aut alias providendi secundum formam et statuta nostrae religionis de nova priorissa sufficiente et idonea, dictamque provisionem confirmandi auctoritate Capituli generalis, cum auditione computorum et receptione inventarii bonorum tam mobilium quam immobilium eiusdem prioratus, et alia in consimilibus fieri solita agendi et perficiendi, usque ad revocationem domini Claraevallis, patris abbatis eiusdem monasterii. 42.   Capitulum generale misericorditer dispensat cum abbate in Cella angelorum, ut non teneatur mittere ad studium Viennense scolarem, et hoc duobus annis. 43.   Cum frater Thomas … professus in monasterio Maceriarum anno lapso per sententiam Capituli generalis fuerit emissus, tamquam conspirator, ad monasterium de Roseriis, portaturus et impleturus poenam conspiratoribus in statutis Ordinis taxatam, usque ad nutum Capituli generalis, dictam poenitentiam non impleverit, sed gravibus graviora superaddens, fertur multa scandala veniendo circa monasterium de Maceriis perpetrasse, insuper nec abbati de Maceriis reddidit computum et rationem suarum computationum et rerum omnium, quas penes se habebat, quaesivit etiam favores multorum vicinorum, qui minas et damna multiplicia eidem monasterio, quasi per vindictam intulerunt, ratione quorum non solum se reddit gratia indignum, verum etiam ad subtrahendum causas et ocasiones [occasiones ] sua delicta continuandi, meruit pro expedientiori via salutis ad remotiores et distantiores provincias transmitti ; suae igitur saluti providens Capitulum generale sententiat et diffinit, dictum fratrem Thomam mittendum sub poena carceris, infra festum beati Michaelis proximum ad monasterium de Sora, dictam poenitentiam expleturum usque ad nutum Capituli generalis. 44.   Confidens ad plenum praesens generale Capitulum de virtutibus, sufficientia et idoneitate abbatis de Sora de quibus iam multis egregiis laboribus clara monstravit argumenta dicto Capitulo et Ordini gratissima, eidem committit potestatem et auctoritatem visitandi, reformandi, ordinandi, praecipiendi, instituendi et destituendi omnia et singula, ac in omnibus et singulis, monasteria et monasteriis, in spiritualibus et temporalibus cuiuscumque sexus aut conditionis existant in regno Daniae, Norvegiae et Sueciae, cum clausulis opportunis per reverendissimum dominum Cistercii addendis, in plenaria Ordinis potestate. 45.   Cum ex studiorum, virorumque litteratorum institutione et conservatione potiores salutis et honoris fructus nasci et prodire videantur, solet Capitulum generale studioso mentis affectu suae considerationis oculos ad talia convertere, quare in diversis terrarum partibus viros doctos, eximios et claros efficere et nutrire cupiens et praesertim in praeclarissimo Daniae regno ac provinciis circumvicinis, praesens Capitulum generale ea qua potest districtione et sub gravissimis poenis mandat et praecipit abbati de Sora, quatinus sive in unum evocando patres eiusdem regni, sive alias prout congruentius invenerit, eisdem et eorum cuilibet auctoritate Capituli generalis, in virtute salutaris obedientiae praecipiat et iniungat, quod studium iam dudum per Ordinem declaratum et mandatum reincipientes ipsum eorum expensis, prout quemlibet concernit, et concernere potest, perficiant, et ad habitandum suos scolares idoneum et sufficiens reddant, suosque scolares secundum formam Ordinis ad studendum et proficiendum in moribus et scientiis cum provisionibus necessariis et secundum exigentiam patriae requisitis transmittant et interteneant, nec in dedecus et detrimentum eorumdem regni et Ordinis longius tempus et expensas perdendo, dicti scolares evagari cogantur aut omnino ignari et indocti ignominiose permaneant. 46.   Ad humilem et devotam supplicationem abbatis de Sora, qui plurimas virtutes, gratias et sanctae religionis dona fratris Nicolai, notarii sui, exponendo humiliter supplicavit, eumdem fratrem Nicolaum ab oneribus conventualibus supportari, eidemque stallum suum in choro et vocem in capitulo, necnon cellam suae fragilitati congruam, cum aliis suae vitae necessariis in eodem monasterio ad dies suos misericorditer concedi, benigne inclinatum praesens generale Capitulum praefatum fratrem Nicolaum habet benigne supportatum a praemissis oneribus, praefatasque gratias impertitur, quamdiu expediens et necesse abbati suo videbitur. 47.   Attentis infirmitatibus permaximis et impotentia corporali fratris Henrici, monasterii de Sora expresse professi, praesens generale Capitulum praefatum fratrem Henricum benigne habet supportatum ab oneribus conventualibus, cellam suae fragilitati congruam cum aliis suae vitae necessariis secundum discretionem et ordinationem abbatis eiusdem monasterii in eodem monasterio, quamdiu expediens et necesse eidem abbati videbitur, misericorditer concedendo. 48.   Necessitatibus patrum Ordinis subvenire cupiens Capitulum generale usque ad aliam ordinationem, consideratis viarum discriminibus, monasteriorum crebris vexationibus adventum patrum ad Capitulum generale praesertim distantium impedientibus, benigne supportatos habet et excusatos a via Capituli generalis. 49.   Abbates existentes sub commissione abbatis Cellensis, dummodo communibus expensis monasteriorum in dicta commissione contentorum, prout quodlibet concernere potest, mittant annuatim et singulis annis quatuor abbates ad dictum Capitulum personas alienorum repraesentantes. 50.   Cum eo studiosius ac curiosius iustitiae Ordinis firmissimum stabilimentum in suo vigore integrum inviolatumque et inconcussum servari cupiat generale Capitulum, quo per eam decentius, facilius et salubrius animarum saluti, ac subditorum quieti et tranquillitati providetur, non potuit praesens generale Capitulum absque mentis consternatione suscipere fratrem Guillelmum de Monchello, monasterii de Bellobecco expresse professum, praetextu cuiusdam intrusionis suae satis frivolae ad dignitatem abbatialem monasterii de Fulcardimonte ausu temerario, praesumptuose et indebite traxisse fratrem Ioannem Cornet, in artibus magistrum, dicti monasterii de Fulcardimonte verum et indubitatum abbatem ad strepitum iustitiae saecularis, seu quae non est de Ordine, spreto Ordinis salutari iudicio, occasione promotionis dicti fratris Ioannis ad dictam abbatialem dignitatem, in excessivam derogationem, et quantum in eo fuit enervationem praecipuorum Ordinis privilegiorum, franchisiarum et libertatum, ipsumque fratrem Guillelmum eidem abbati de Fulcardimonte horribiles et viro religioso imo cuilibet christiano indecentes minas per se et terribiles armatos immittere ; quibus praesumptuosis excessibus et temerariis ausibus contra dicta Ordinis privilegia, ac iniustis vexationibus dicti abbatis et sui monasterii de Fulcardimonte finem imponere volens dictum generale Capitulum, abbatibus de Sancto Andrea, s. th. pr., et de Mortuo mari, ac eorum cuilibet in virtute salutaris obedientiae districte mandando praecipit sub poena excommunicationis, quatinus rite et diligenter, quamprimum fieri debite poterit, et requisiti fuerint, se informent per sufficientes et non suspectas personas super huiusmodi abusivis excessibus ac indebitis vexationibus ; et si invenerint dictum fratrem Guillelmum traxisse per se aut per alium praemissum abbatem de Fulcardimonte coram quocumque iudice, qui non sit de Ordine, eumdem fratrem Guillelmum per capitula Ordinis publice denuntient, secundum statuta nostrae religionis, ipso facto sententiam excommunicationis latae incurrisse, eidem nihilominus aggravationis, reaggravationis ac aliis censuris Ordinis praecipiendo auctoritate dicti Capituli, quatinus illico ab omni tali prosecutione et dictis minis desistat, causaeque coram iudice aut notario publico seu authentica persona renuntiet, prout pendet in illo foro, sine tamen praeiudicio iuris, si quod in eodem monasterio praetendit sibi esse acquisitum, quod coram iudice de Ordine petito et assignato prosequi poterit, cum eidem et omnibus ac singulis de Ordine personis sanis iustitia Ordinis pateat et nulli denegetur. Quod si animo indurato obedire in praemissis noluerit, rursum ipsum palam et publice excommunicatum, aggravatum et reaggravatum, terminis iuris et in Ordine in consimilibus servari solitis minime omissis, auctoritate dicti Capituli per loca circumvicina denuntiando, eumdemque, semota omni dissimulatione aut sinistra affectione, viriliter carceri mancipent et detineant usque ad nutum dicti Capituli, in plenaria Ordinis potestate, invocato ad praemissa, si opus sit, auxilio brachii saecularis. 51.   Dolenter et cum profundis suspiriis, multorum fide dignorum veridicis relationibus, et authenticis patentibusque instrumentis, gravissimos excessus et enormes abusus cuiusdam fratris Esgeri, se pro abbate in monasterio Herivadensi gerentis, a multis annis inceptos et pertinaciter continuatos, misericorditer quoque et non secundum culparum enormitatem agere volens districtissime et in virtute salutaris obedientiae ac sub excommunicationis poena mandat et praecipit abbati de Sora, quatinus diligenter ad dictum monasterium de Herivado personaliter accedendo, aut si commodius iudicaverit, per nuntium sufficientem et idoneum tenore praesentium citet peremptorie et personaliter dictum fratrem Esgerum ad comparendum personaliter infra primam diem mensis aprilis proxime venturi cum omnibus suis iuribus et munimentis, quibus se iuvare potest et intendit, coram reverendissimo domino Cistercii, vices gerente totius Ordinis, responsurum ad obiicienda per promotorem Ordinis cum intimatione quod si non venerit, noscat se convictum de omnibus et singulis contra et adversus eum obiectis et obiiciendis, et nihilominus sive voluerit sive non, procedetur in dicta materia et causa, prout iuris fuerit et rationis, infra dictum tempus, expensis eiusdem monasterii de Herivado, in scriptis authenticis praefatum dominum Cistercii debite informando. 52.   Auditis per Capitulum generale quaecumque per abbatem de Molinis, commissarium reverendissimi domini Cistercii, facta sunt pro reformatione monasteriorum de Vallebenedicta et de Robertimonte, intellectis etiam tam verbo quam scripto quarumdam monialium eorumdem monasteriorum rebellionibus, conspirationibus et appellationibus multiplicatis tam excessivis quam in verbis talibus personis, reformationem factam per dominum commissarium, approbans et confirmans, rebelliones et conspirationes detestans, et appellationes improbans et penitus condemnans, sententiat, statuit et diffinit de cetero inviolabiliter, quod moniales et sorores et conversae dictorum monasteriorum manebunt sub perpetua clausura, cibis tamen Ordinis permissis locis a sanctissimis patribus deputatis uti poterunt, usque ad aliam Capituli generalis dispositionem ; quod si diabolo suadente aut propria fragilitate seu malitia inducente, nonnullae moniales dictorum monasteriorum de Vallebenedicta et de Robertimonte huic sanctae ordinationi contradicentes, seu suae salutis immemores obedire renuerint, aut potius exire et discedere elegerint, permittitur abbatissis eorumdem monasteriorum, quod habita consultatione dicti abbatis de Molinis possint eisdem dare et conferre aliquam partem bonorum eorumdem monasteriorum pro victu et necessitate earumdem monialium recedentium, dummodo ad aliqua Ordinis monasteria honeste et religiose vivant, praecipientes districte abbatibus de Alna, de Villari et de Valle Dei, quatinus si aliquae dictarum monialium sic recedere volentium eligant et rogent residere in aliquo monasteriorum monialium eisdem subiectorum, benigne et misericorditer in eis recipi faciant et compellant. 53.   Generale Capitulum debite et sufficienter informatum, et non sine displicentia attenta mente revolvens graves paupertatem, ruinam, et desolationes monasterii quondam monialium, nuper autem prioratus Beatae Mariae de Claromarisco Remensi, adeo ut ubi erat ipsum monasterium nulla amplius aut valde modica abbatiae remaneant intersignia, nisi sola domus eiusdem loci sita in ipsa civitate Remensi, etiam plurimum caduca et ad ruinam tendens, timens et formidans ipsam domum totalem devenire demolitionem, et nullam penitus pro fundatoribus et benefactoribus ibidem missam celebrari, vel aliae orationes fieri, unionem, annexionem, adiunctionem et incorporationem perpetuas ipsius prioratus et domus de Claromarisco, cum omnibus et singulis suis membris, iuribus, privilegiis, redditibus, proventibus, possessionibus et bonis mobilibus et immobilibus quibuscumque, tam infra quam extra eamdem civitatem Remensem, per dominum Cisterciensem auctoritate plena Ordinis qua fungitur, ad monasterium Claraevallense secundum formam et tenorem litterarum suarum super hoc confectarum, quibus haec praesens diffinitio annectitur, factas, idem praesens Capitulum, matura praehabita deliberatione, approbat, ratificat et confirmat volens et ordinans de cetero huiusmodi unionem, annexionem et incorporationem cum oneribus, etiam trium missarum qualibet hebdomada ista occasione ordinatarum, perpetuum habere vigorem et firmitatem.

Ex anno millesimo quadringentesimo septuagesimo quarto. 1.   Sub Sixto IV, Philippo cardinali Albanensi Ordinis nostri benevolo protectore, Frederico imperatore, Ludovico regnante, Carolo duce Burgundiae. 2.   Renovatur antiquum debitum, et ibi finit registrum sextum.

Anno Domini millesimo quadringentesimo septuagesimo sexto, quae sequuntur edita sunt et promulgata in Capitulo generali apud Cistercium, diebus 12a, 13a, 14a [septembris] devote celebrato, ubi per plures dies propter imminentem agendorum necessitatem et pestilentiam, oppida omnia circumstantia infestantem, plures Ordinis patres accesserunt et per duos dies post Capitulum in eodem Cistercio remanserunt. ORATIONES 1.   Pro sanctissimo ac beatissimo domino nostro, domino Sixto Divina Providentia Papa IV, necnon pro reverendissimis in Christo patribus dominis Sanctae Romanae Ecclesiae cardinalibus, et maxime pro reverendissimo in Christo patre domino Philiberto, tituli sanctae Luciae in Silice, S. R. E. presbytero cardinale, episcopo Matisconensi, nostrique Ordinis in romana Curia benevolo protectore, ac etiam… *etc. ut in anno* 1471. 2.   Praeterea pro serenissimo … *etc. ut in anno* 1472. 3.   Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace … *etc. ut in anno* 1449. 5.   Demum pro felicis … *etc. ut in anno* 1470. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.   Cum Ordo noster… Cisterciensis specialiter et expresse ac iuste domino abbati et conventui Cistercii, ac ipsi monasterio Cistercii sit obligatus veraciter in summa 25448 francorum seu florenorum aureorum, et 3 grossorum argenteorum de antiquo debito, cum resta ultimorum computorum, quae ascendit ad summam 2480 florenorum, 2 solid., de et pro toto tempore praeterito, et oporteat… contributionem novem millium florenorum… *etc. ut in anno* 1449. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 7.   Electio domini cardinalis Matisconensis in protectorem Ordinis. — Universis praesentes litteras inspecturis, Nos frater Ioannes abbas Cistercii, Cabilonensis dioecesis, ceterique Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, notum facimus quod Nos, die datae praesentium in Diffinitorio pro rebus Ordinis, negotiis et agendis eiusdem legitime congregati, totis praecodiorum [praecordiorum ] affectibus cupientes pro posse subvenire incommodis et damnis ipsi Ordini passim contingentibus et imminentibus, debite et sufficienter informati super obitu et inhumatione bonae memoriae reverendissimi in Christo patris domini Philippi, dum viveret cardinalis Bononiensis, nostrique ac totius Ordinis nostri protectoris, matura et gravi deliberatione praehabita, et rebus multis cum earum circumstantiis ponderatis et praevisis, Spiritus Sancti gratia humiliter implorata, pro conservatione, defensione, protectione, tuitione, directione et augmentatione eiusdem Ordinis, unanimi consensu, nemine discrepante, nostrorum praedecessorum formam procedendi et modum in parte imitando, elegimus et nominavimus reverendissimum in Christo patrem dominum Petrum (*sic*) Divina miseratione S. R. E. tituli sanctae Luciae in Silice, cardinalem episcopum Matisconensem, in nostrum ac totius Ordinis nostri verum et indubitatum protectorem, qui benevolentiae et auctoritatis suae amplissimo praesidio Nos, dictumque Ordinem nostrum in personis, rebus et bonis sua innata bonitate, tam apud Sanctissimum Dominum nostrum, sacrumque reverendissimorum principum dominorum cardinalium collegium quam ubique locorum, Nos dictumque Ordinem nostrum in personis, locis, rebus aliis et bonis protegat, defendat et promoveat, cum humilitate et devotione supplicantes Sanctissimo Domino nostro, quatinus praefatum reverendissimum dominum cardinalem Matisconensem dicto protectoris Ordinis nostri officio, honore et onere, pacifice gaudere et uti faciat, quemadmodum superioribus annis ceteri reverendissimi domini cardinales per dictum Capitulum Ordinis nostri electi et nominati in protectores eiusdem Ordinis tranquille gavisi sunt et usi. Datum, etc. 8.   Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Petri Jonard, prioris Beatae Mariae de Valleclara, ad dignitatem abbatialem ipsius monasterii Vallaeclarae, nuper vacantis per resignationem fratris Ioannis Motois [Mottois], novissimi abbatis, per dominum abbatem Claraevallis, s. th. pr., praefati monasterii immediate patrem abbatem rite et canonice… *etc.* confirmat. 9.   Ad idem, pro fratre Ioanne Royche, professo monasterii Beatae Mariae de Campoflorum, ad dignitatem abbatialem monasterii de Portu, alias Dunbrody, per abbatem praedicti monasterii de Campoflorum, eiusdem monasterii de Portu immediatum patrem abbatem. 10.   Ad idem, pro fratre Ioanne Byculey, monasterii Beatae Mariae de Waverleya monacho, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii de Waverleya, per abbatem monasterii de Lotheya commissarium abbatis monasterii de Eleemosina. 11.   Ad idem, pro fratre Nicolao Legrant, monacho monasterii de Igniaco, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii Igniaci, per abbatem de Ellancio, domini Claraevallis commissarium, s. th. pr. 12.   Ad idem, pro abbate de Aureavalle. 13.   Ad idem, pro abbate de Recluso. 14.   Ad idem, pro fratre Iacobo de Sinemuro ad dignitatem abbatialem de Quinciaco electo et promoto, et nihilominus fratri Germano Danoit, religioso monasterii Pontigniaci sub poena excommunicationis et aliis poenis conspiratoribus debitis, praesens generale Capitulum inhibet, ut non amplius super dignitate abbatiali dicti loci de Quinciaco supradictum fratrem Iacobum molestet, quinimo ipsi fratri Germano in prosecutione huiusmodi negotii perpetuum imponit silentium, et ut unicuique reddatur quod suum est, de Claravalle, s. th. pr., et de Prulliaco monasteriorum abbatibus committitur, quatinus per omnes iuris et iustitae vias compellant praefatum fratrem Germanum ad restituendum dicto abbati de Quinciaco, sive eius monasterio, omnia bona quae invenerint per eum, eius prosecutione, instinctu vel favore a praefato monasterio ablata et depraedata, in plenaria Ordinis potestate. 15.   Resignationem atque cessionem per fratrem Ioannem Tafforcan, s. th. pr., procuratorem fratris Francisci Cherot electi et confirmati, ad dignitatem abbatialem monasterii Beatae Mariae de Fonte Danielis, virtute procuratorii facti et passati in villa Lavatt, coram notario publico et imperiali, videlicet Martino Varbot, in praesentia magistri Stephani Le Seure, Ioannis Le Royer et Petri Robert, in manibus totius Capituli generalis factam de dignitate abbatiali de Fonte Danielis, per quam resignationem et cessionem omni iuri praetenso virtute praetactae electionis et confirmationis omnibus viis et modis renuntiavit, supplicans ad profectum et utilitatem fratris Ioannis Courtin, religiosi dicti monasterii, praesens generale Capitulum gratam habet et acceptam, et eo praetextu dictum monasterium de Fonte Danielis vacare declaravit atque declarat et ne propter diuturnam vacationem ipsum monasterium aliqua reportet incommoda, idem Capitulum debite informatum de vitae honestate, morum probitate, scientia et in agendis experientia fratris Ioannis Courtin, illum ipsum in abbatem dicti monasterii de Fonte Danielis praeficit et instituit, omnibus et singulis dicti monasterii regularibus personis dando in mandatis, ut eum verum et indubitatum recipiant abbatem et pastorem, eidem per omnia et in omnibus parendo et nihilominus abbati de … praecipiens, quatinus praedictum fratrem Ioannem abbatem dicti loci de Fonte Danielis, in realem et actualem possessionem dicti monasterii ponat et inducat, atque in omnibus eidem ab omnibus dicti monasterii regularibus personis pareri procuret, in plenaria Ordinis potestate. 16.   Visis et diligenter examinatis provisionibus factis de personis fratrum Vitalis de Ycanto, monasterii de Bardonis religiosi, et Petri de Podio, monasterii Bonifontis, ad dignitatem abbatialem de Anisorsio, qui de hac controversia se sub poenis et censuris Ordinis iudicio Capituli generalis submiserunt, idem Capitulum, matura deliberatione habita, praefatum fratrem Vitalem per abbatem de Ardorello Ordinis commissarium institutum, verum et indubitatum abbatem esse iudicavit et iudicat, perpetuum silentium praedicto fratri Petro imponens, nihilominus tamen concedit, ut post decessum fratris Bertrandi de Ioyaco, senioris abbatis dicti monasterii de Anisorsio, pensio viginti ducatorum eidem fratri Petro per dictum fratrem Vitalem annis singulis, quousque idem frater Petrus aliquam dignitatem abbatialem vel aliud beneficium pacifice fuerit adeptus, persolvatur, cuius quidem pensionis primus terminus post decessum praedicti senioris in festo Natalis Domini incipit, alius vero in festo B. Ioannis Baptistae subsequetur ; de Calercio, s. th. pr., et de Bonofonte monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet in solidum committendo mandat, ut post praedicti senioris abbatis decessum, per abbatem dicti loci qui pro tempore fuerit, dictam pensionem viginti ducatorum dicto fratri Petri per censuras Ordinis integre persolvi procurent, in plenaria Ordinis potestate. 17.   Audita relatione domini abbatis Claraevallis super dissoluto regimine abbatis de Trappa, Sagiensis dioecesis, etiam quia animo indurato per biennium haeresim sapiens sententiam excommunicationis sustinuit, praesens generale Capitulum illum eumdem tamquam a regimine dicti monasterii indignum et inutilem ab abbatiali dignitate deponit et depositum declarat, et eidem monasterio de Trappa sic vacanti auctoritate Ordinis plenaria, fratrem Henricum Holhart, religiosum de Mortuomari, in th. bacc., praeficit ac eumdem verum et indubitatum praefati monasterii abbatem instituit, eiusdem monasterii regimen et administrationem, in spiritualibus et temporalibus, committendo ; quam ut debite assequi possit, de Brolio Benedicti, dicti monasterii de Trappa patri abbati, et de Motuomari [Mortuomari ] monasteriorum abbatibus committitur, ut praedictum fratrem Henricum in realem et actualem possessionem, *etc.* 18.   Praesens generale Capitulum post diligentem investigationem et visitationem processus dignitatis abbatialis monialium de Bellomonte, matura deliberatione habita, dicit, pronuntiat et declarat dictam dignitatem abbatialem pertinere debere sorori Atledi de Monteforti, et illam veram et indubitatam abbatissam dicti loci de Bellomonte pronuntiat, iudicat et declarat, sorori Ioannae Dangoulennet, religiosae de … perpetuum silentium imponendo, pietatis tamen intuitu eam in officio priorissae monasterii de Colonges, quod prius exercebat restituit, abbatissae dicti monasterii praecipiendo, ut eidem sorori Ioannae dictum priorissae officium exercere permittat. 19.   De Wardona et de Revesby monasteriorum abbatibus ex parte praesentis Capituli committitur ut se diligenter informent super electione, promotione et installatione fratris Willelmi Heslemitensis, ad dignitatem abbatialem monasterii de Ioravalle, per abbates de Ryevalle et de Fontibus, Capituli generalis et abbatis de Bellalanda, patris abbatis dicti monasterii commissarios, factas et has videlicet electionem, promotionem et installationem, si post debitam informationem invenerint rite celebratas, approbent, confirment et corroborent, in plenaria Ordinis potestate. 20.   Quia propter controversiam longo iam tempore inter fratres Ioannem Cornet et Guillelmum de Moncello, ratione abbatialis dignitatis de Fulcardimonte continuata, ipsum monasterium, prout ad notitiam praesentis Capituli pervenit, multa patitur in spiritualibus et temporalibus detrimenta, ut inde super his remedium praebeatur opportunum, de Lanneyo et de Belloprato monasteriorum abbatibus ex parte Capituli generalis committitur, ut quantocius commode fieri poterit, ad dictum monasterium de Fulcardimonte se transferant, et se in plenaria Ordinis potestate diligenter ac debite super dicta controversia informent ; quo facto de sua informatione fidelem generali Capitulo vel domino Cistercii faciant relationem. CONFIRMATIONES TRACTATUUM 21.   Tractatum initum, factum et passatum inter abbatem Beatae Mariae de Fonteneto, Eduensis dioecesis, et dominum Odonem de Raygni militem, dominum dicti loci de Raygni et de Marmeaulx, atque dominam Ioannem de Viemine eiusdem uxorem, ratione cuiusdam stagni situati iuxta villam supradictam de Raygni, vulgariter stagnum de Marmeaulx nominatum, prout plenius… *etc.* approbat. 22.   Tractatum initum, factum et passatum inter abbatem et conventum de Fontemorum ex una, et nobilem virum Iacobum de Milly scutiferum, domicellamque Guillemetam de La Faie eius uxore, partibus ex altera, prout… *etc.* ratificat. 23.   Tractatum initum, factum et passatum inter abbatem et conventum monasterii Prulliaci et Ioanneam Beulle, laboratorem Senonensem commorantem, de quadam domo ibidem existente, prout plenius… *etc.* approbat. 24.   Abbatibus de Laude et de Longovillari committitur ut supra tractatu inito et facto inter abbatem et conventum de Valloliis, Ambianensis dioecesis, ex una, et Reginaldum Le Varlot ac Christianam Obrisset eius uxorem, partibus ex altera, ut plenius continetur in litteris super hoc factis, quibus haec praesens diffinitio annectitur, se debite informent in plenaria Ordinis potestate, et informatione facta, per se vel per litteras authenticas Capitulo generali referant. 25.   Ex parte Capituli generalis committitur de Charitate, de Miratorio et de Balerna monasteriorum abbatibus, et duobus eorum coniunctim, ut se debite informent super contractu facto et passato inter dominum abbatem et conventum de Firmitate parte ex una, et Perrinotum Morsset ex altera, prout plenius, etc. 26.   Ad idem, pro abbate de Iardino, abbatibus de Alna et de Grandi prato monasteriorum abbatibus, ut referant Capitulo generali. 27.   Generale Capitulum committit de Montepetroso et de Septem fontibus monasteriorum abbatibus, et eorum cuilibet in solidum, ut se debite ac diligenter informent de constructione cuiusdam hospitii iuxta portam monasterii de Benedictione Dei situati, et ad censum perpetuum Nicolao Bartheler per abbatem dicti monasterii traditi, et informatione facta, fidelem faciant generali Capitulo relationem. PROVISIONES ALIQUORUM SCOLARIUM 28.   Abbati de Moroliis per generale Capitulum praecipitur, quatinus infra festum Omnium Sanctorum scolarem suum Parisios ad collegium Sancti Bernardi mittere non omittat, cum bursa integra, cum potestate compellendi sub censuris Ordinis abbatem monasterii Brolii grolandi ad sibi subveniendum in summa decem librarum turonensium, dehinc ad triennium pro anno quolibet ad manutenentiam praefati scolaris sui in praedicto Sancti Bernardi collegio. 29.   Ad idem pro abbate Ioyaci, ut singulis annis dehinc ad triennium, levet ad monasteria de Noa decem libras turonenses ; huiusmodi diffinitionis executionem abbati de Prulliaco in plenaria Ordinis potestate committendo. 30.   Ad idem pro abbate de Belloprato, Belvacensis dioecesis, ut dehinc ad triennium anno quolibet percipiat ab abbate de Frigidomonte sex scuta, et ab abbate de Lanneyo totidem pro manutenentia scolaris sui Parisiis in collegio Sancti Bernardi. 31.   Quia frater Stephanus Aufrit, scolaris de Vallericherii, plenam et integram provisionem pro sui studii continuatione apud Sanctum Bernardum Parisiis, a dicto suo monasterio suscipere non valet, praesens generale Capitulum eidem fratri et scolari, ut suum studium ulterius prosequi valeat, sexdecim francos, octo videlicet super monasterio de Trappa, et reliquos octo super monasterio de Brolio Benedicti, anno quolibet dehinc ad triennium percipiendum… COMMISSIONES 32.   Visa causarum et negotiorum arduorum copiosa multitudine in hoc praesenti Capitulo emergentium, quae non potuerunt in eodem, prout rationi congruit et ordo debiti iuris et iustitiae expostulat, ad plenum terminari, tam propter temporis brevitatem, tum etiam propter aliquarum causarum sive negotiorum nodosam difficultatem, cuius decisioni diutius immorari non licebat, praesens generale Capitulum domino Cistercii, s. th. pr., et quatuor primis, videlicet de Firmitate, de Pontigniaco, de Claravalle et de Morimundo abbatibus, ac aliis, quos idem dominus Cistercii duxerit convocandis, omnimodam confert auctoritatem et potestatem, omnia Ordinis negotia, in hoc praesenti generali Capitulo minime ad plenum expedienda apud villam Belnae, vel alium locum quem praefatus dominus Cistercii in exitu huius Capituli eligendum iudicaverit, deliberandi, tractandi et debite terminandi in plenaria Ordinis potestate, volens et reverenter ordinans dominum Cisterciensem deinceps, soluto generali Capitulo, plenaria Ordinis et Capituli generalis fungi potestate et auctoritate quemadmodum sui praedecessores usi sunt. 33.   Cum saepe contingat, quod a partibus valde remotis non possint ardua Ordinis nostri negotia, quae ibidem dietim emergunt, usque ad generale Capitulum pro eorum lucida terminatione deferri, immineantque in pluribus monasteriis illarum partium, necnon in vicinioribus plures casus et necessitates, partim pro valida iurium et libertatum ipsius Ordinis tuitione, partim pro novorum abbatum creatione et provisione quam celeri promovenda, alias vero in visitationis et reformationis committendae defectu, quamplurima inde oriantur incommda [incommoda], quibus omnibus per generale Capitulum minime subveniri potest, cum ante eius celebrationem talia adeo celerem quandoque provisionem expetant, ut nisi illico eis succurratur Ordo noster in eisdem monasteriis, non modica pati videtur dispendia. Quae quidem generale praesens Capitulum vitare cupiens, et in his ac aliis remedium praebere opportunum, dominum abbatem Cistercii, s. th. pr., de cuius fideli diligentia ad plenum confidit, omnimodam ipsius Ordinis, cessante dicto generali Capitulo, auctoritatem regiminis, ut ea sicut praedecessores hactenus usi sunt, utatur. 34.   Licet abbates Ordinis iuxta monasteriorum suorum facultatem teneantur, secundum eiusdem Ordinis saluberrima statuta, scolares Parisios aut alibi ad studia generalia ipsius Ordinis, cum debitis et sufficientibus provisionibus transmittere, tamen quia plerique id, prout ad notitiam praesentis Capituli pervenit et factum ostendit, negligant, frivolas excusationes exinde pro sua defensione allegantes, dominis abbatibus de Claravalle, de Regalimonte et de Caroliloco, s. th. pr., ex parte ipsius praesentis Capituli committitur plenaria auctoritas praefatos abbates, quatinus Parisios suos scolares mittant per censuras Ordinis compellendo ; et nihilominus praedictis dominis de Claravalle, de Regalimonte et de Caroliloco monasteriorum abbatibus committitur plenaria auctoritas et potestas eundi visitandi et cetera componendi, disponendi, mutandi. 35.   Procurator Ordinis in Curia romana similem, sicut praefati abbates, ex parte Capituli generalis habet auctoritatem. 36.   Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum Ordinis utriusque sexus et cuiuscumque generationis, in provincia Cantuariensi existentium, praesens generale Capitulum in plenaria Ordinis potestate committit abbatibus de Wardona, de Stratfordia et de Woburnia, cum clausulis per dominum Cisterciensem addendis. 37.   Omnimodam Ordinis visitandi et reformandi omnia et singula monasteria eiusdem Ordinis in provincia Eboracensi, utriusque sexus et cuiuscumque generationis existentia, ex parte praesentis Capituli habeant facultatem et auctoritatem abbates de Ryevalle, de Fontibus et de Revesby, in hacque commissione clausulae opportunae per dominum Cisterciensem addantur. 38.   Quia plerique abbates Ordinis in commissione data abbati de Charitate per dominum Hymbertum, piae memoriae, Cistercii abbatem, expresse ad solvendam taxam sibi impositam pro conservatione iurium status ecclesiastici in comitatu Burgundiae factae pro iuribus et libertatibus Ordinis tuendis, negligentes et remissi fuerunt, adeo ut iam Ordo ipse in magna pecuniarum summa pro arreragiis ob huiusmodi et similium defectuum teneatur astrictus, praesens generale Capitulum dictam commissionem ad praefatos abbates sub censuris et poenis in eadem contentis compellendos corroborat et confirmat. 39.   Lamentabilem in spiritualibus et temporalibus desolationem B. M. de Kyngeswode, ob malum et detestabile regimen abbatis et nonnullorum ipsius monasterii monachorum, audiens generale Capitulum, de Regaliloco, de Thama et Stanley monasteriorum abbatibus, tam coniunctim quam divisim, idem Capitulum praecipit et mandat in virtute salutaris obedientiae, quatinus citius quam commode fieri poterit, ad praefatum monasterium Kyngeswode personaliter accedant, ibidemque visitent et reforment omnia et singula, quae in spiritualibus et temporalibus, in capite et in membris invenerint visitanda et reformanda, in plenaria Ordinis potestate, invocato ad hoc, si opus sit, brachii saecularis auxilio et favore. 40.   Quia plures coram hoc praesenti Capitulo super regimine fratris Cremundi et nonnullorum aliorum Ordinis nostri monachorum exhibiti sunt articuli, et quia de eorum veritate non plane constat, abbati monasterii de Grandisilva ex parte praesentis Capituli committitur, ut se diligenter super praemissis articulis contra dictos fratres oblatis informet, informationeque debita facta, si invenerit dictos fratres deliquisse, eosdem secundum suorum casuum exigentiam puniat, in plenaria Ordinis potestate. 41.   Generale Capitulum committit de Precibus et de Sylvamelonii monasteriorum abbatibus, et eorum cuilibet in solidum, ut se debite informent vel alter eorum se informet super articulis et processu facto per abbatem de Boquiano contra fratrem Alanum, abbatem de Bona requie, et informatione debite peracta, si praefatum processum terminare possint vel alter eorum possit, idem Capitulum eisdem terminandi plenariam Ordinis confert potestatem, sin alias suam habebunt domino Cistercii quid super sibi commissa invenerint facere relationem. IUDICES 42.   Abbatibus de Regalimonte, de Caroliloco, s. th. pr., et de Vallibus Sernaii, et eorum cuilibet in solidum praesens generale Capitulum committit, quatinus omnes et singulas Ordinis utriusque sexus personas et earumdem monasteria seu quaecumque loca Ordinis, quas et quae per testes fide dignos, litteras obligatorias, registra bursariorum seu officiariorum aut quaecumque alia legitima documenta invenerint collegio Sancti Bernardi Parisiis, seu personis ipsius aut burgensibus seu mercatoribus eiusdem civitatis debite obligari in quacumque pecuniarum seu rerum aliarum summa sive quaecumque eorum bona detinentes, aut indebite occupantes, ad eisdem et eorum cuilibet plenarie et realiter solvendum et satisfaciendum adstringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 43.   Committit generale Capitulum abbatibus de Regalimonte et de Caroliloco, s. th. pr., et eorum cuilibet et in solidum, quatinus abbatem monasterii Caricampi viriliter et exacte per censuras Ordinis compellant, ad satisfaciendum abbatissae et conventui B. M. monialium de Ponte dominarum, de omnibus et singulis arreragiis decem millium alecium annis singulis per praefatum monasterium Caricampi, eidem monasterio Pontis dominarum debitorum, in plenaria Ordinis potestate. 44.   Abbatibus de Regalimonte, s. th. pr., et de Valle Beatae Mariae, et eorum cuilibet per se et in solidum, per generale Capitulum committitur, quatinus omnes et singulas Ordinis utriusque sexus personas, quas in redditibus quibuscumque, aut pecuniarum summis, sive quibuscumque debitis vel bonorum detentione invenerint abbati et conventui monasterii Caroliloci, Silvanectensis dioecesis, obligatas et detinentes, ad debite et plenarie per omnes iuris et iustitiae vias et Ordinis censuras satisfaciendum et solvendum cogant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 45.   Abbatibus de Tribus fontibus, de Ripatorio et de Longovado, et eorum cuilibet in solidum committit praesens generale Capitulum mandando, quatinus omnes et singulas Ordinis personas, cuiuscumque sexus, status aut gradus existant, quas aut earum monasteria seu quaecumque loca Ordinis invenerint, seu alter eorum invenerint, per testes fide dignos, litteras obligatorias, aut quaecumque sufficientia documenta, obligari aut debite teneri abbati et conventui Claraevallis in aliquibus pecuniarum, vini, bladi aut aliarum quarumcumque rerum summis, ad eisdem aut eorum procuratori et certo mandato plenarie et de facto satisfaciendum, adstringant et compellant in plenaria Ordinis potestate, districtissime omnibus et singulis religiosis Ordinis in presbyteratus ordine constitutis, quibus praesens commissio exhibita fuerit, quatinus citent peremptorie ad dies et horas competentes coram abbatibus aut eorum aliquo omnes et singulas praemissas Ordinis personas, eisdem Claraevallensibus, aut eorum procuratori qui dum institutus fuerit, responsuras. 46.   Ad idem, pro abbate monasterii Charitatis, abbatibus de Aceyo, s. th. pr., et de Theoloco. 47.   Abbatibus de Charitate et de Theoloco, tam coniunctim quam divisim, per generale Capitulum committitur, quatinus per censuras Ordinis compellant, seu alter eorum compellat sororem Ysabellam Darboz, professam monasterii monialium de Bellomonte, ad restituendum et reddendum abbati et conventui monasterii de Aceyo unum breviarium, eidem sorori Ysabellae per abbatem praefati monasterii concessum, in plenaria Ordinis potestate. 48.   Per generale Capitulum committitur abbati de Nigrolacu quatinus, si invenerit abbatem de Prathea, seu alias quascumque nostri Ordinis personas debite in aliqua pecuniarum summa obligari abbati et conventui de Fontemorum, ipsum abbatem de Prathea et easdem personas ad satisfaciendum per omnes iuris et iustitiae vias et censuras Ordinis compellat, in plenaria Ordinis potestate. 49.   Abbati de Tribus fontibus per generale Capitulum praecipitur quatinus, per censuras Ordinis compellat abbatem et officiarios monasterii de Monasteriis in Argona, ad satisfaciendum et refundendum abbati et conventui monasterii de Moris summam triginta scutorum auri per dictum abbatem de Moris solutam magistro Arnulpho, praeposito Trecensi, pro et nomine praefati abbatis de Monasteriis. Huius supradictae diffinitionis expeditioni decima quinta mensis septembris praefatus abbas de Monasteriis se opposuit. 50.   Domino abbati de Claravalle, s. th. pr., de Igniaco et de Signiaco monasteriorum abbatibus, et eorum cuilibet per se et in solidum, per generale Capitulum praecipitur, quatinus per omnes iuris et iustitiae vias compellant, seu alter eorum compellat, abbatem monasterii de Cheminione, ad solvendum abbatissae et conventui monasterii monialium de Argensoliis certam bladi quantitatem, per praedictum monasterium de Cheminione singulis annis debitam, ac etiam eiusdem debiti arreragia, in plenaria Ordinis potestate. 51.   Generale Capitulum committit abbati de Cambrone, quatinus abbatem de Fusniaco per omnes iuris et iustitiae vias et sub censuris Ordinis, compellat ad solvendum pensionem magistro Ioanni de Pratis, s. th. pr., religioso de Cambrone, assignatam super dicto monasterio de Fusniaco, in plenaria Ordinis potestate. 52.   Generale Capitulum firmariis monasterii B. M. de Fonte Danielis districte praecipit et mandat, quatinus magistro Ioanni Tassereau, s. th. pr., dicti monasterii expresse professo, dehinc ad quadriennium satisfaciant de summa viginti scutorum aureorum, pro manutenentia sui status in eodem monasterio, vel Andegavis ; insuper omnibus et singulis eiusdem monasterii regularibus personis idem Capitulum praecipit et mandat, quatinus praefatum magistrum Ioannem Tassereau eadem camera, quam tempore visitationis domini Claraevallis novissime factae occupabat, uti et gaudere permittat ; huiusmodi diffinitionis executionem abbati de Sancto Andrea, s. th. pr., in plenaria Ordinis potestate committitur. 53.   Abbatibus monasteriorum de Prulliaco et de Rigniaco ex parte generalis Capituli committitur, quatinus debite inquirant et se diligenter informent super pensione concessa fratri Ioanni de Antissidoro [Antissiodoro], religioso monasterii Pontigniaci. 54.   Ad idem, pro monasterio de Rupibus, eisdem abbatibus. 55.   Fratri Petro Blequiel, abbati de Bellobecco, generale Capitulum sub poenis et censuris praecipit et iniungit, ut quod commode citius poterit, reddere omnia insignia pontificalia, quae habet et detinet, vel quae alii quicumque suo iussu et consensu detinent, domino abbati de Bonoportu pertinentia, et quia in ecclesia sancti Landi Rothomagensis rapta fuerunt, idem Capitulum eidem abbati de Bellobecco septem psalmos poenitentiales iniungit pro poenitentia salutari, abbatibus de Mortuomari et de Valle Beatae Mariae, et eorum cuilibet in solidum committendo, quatinus dictum fratrem Petrum abbatem dicti monasterii compellant, in plenaria Ordinis potestate. 56.   Capitulum generale damnabilem obstinationem sororis Huguetae du Hamel, dudum monasterii monialium de Portu regio, Parisiensis dioecesis, abbatissae, dolenter considerans, et amplius ferre non valens, quae cum a tempore septem annorum et ultra propter sua demerita a dicta abbatiali dignitate fuerit deposita, et propter morum condignam satisfactionem, delictorum et criminum, carceribus Ordinis mancipata, quibus fractis illicentiata monasterium de Ponte dominarum de nocte exivit, apostatando et fugitiva atque excommunicata, omni divino timore postposito damnabiliter et in praeiudicium suae salutis adhuc in saeculo irreligiose, et non in aliquo Ordinis monasterio manet et residentiam facit, et in detrimentum ipsius monasterii cartas plurimas, litteras, computationes, papiros ac munimenta et alia bona eidem monasterio pertinentia contra iuris aequitatem detinet, quae saepius et iteratis vicibus requisita restituere non vult, in magnum ipsius monasterii detrimentum ; eidem generale Capitulum in virtute salutaris obedientiae, et sub excommunicationis et incarcerationis poena praecipit et mandat ordinatque, quatinus infra quindecim dies ab intimatione praesentis diffinitionis, omnia et singula bona supradicta seu quaecumque alia, quae a monasterio praefato retinet sorori Ioannae de La Fin, modernae eiusdem monasterii de Portu regis abbatissae, cui per arrestum curiae Parlamenti adiudicatum fuit possessorium dicti monasterii de Portu regio, aut eiusdem loci procuratori realiter et cum effectu tradat et deliberet ; quorum quindecim dierum quinque pro termino, quinque pro secundo et quinque pro tertio et peremptorio ipsum Capitulum sibi praefigit et assignat, et sub eisdem poenis et censuris praecipit et mandat, ut infra unum mensem ab executione huiusmodi diffinitionis in dicto monasterio de Portu regio aut in monasterio Sancti Anthonii iuxta Parisios residentiam sub obedientia abbatissae faciat, alias ex nunc pro tunc, etc. Idem Capitulum generale ipsam sororem Huguetam tamquam inobedientem et rebellem ac excommunicatam denuntiat et declarat ; huiusmodi diffinitionis executionem omnibus et singulis Ordinis abbatibus, prioribus et religiosis presbyteris super hoc requirendis committendo in plenaria Ordinis potestate et ipsius Capituli generalis, invocato ad hoc, si opus fuerit, brachii saecularis auxilio et favore. 57.   Generale Capitulum praecipit et iniungit fratri Wilhelmo de Wimersseche, monacho et professo monasterii de Boudelo, sub poenis conspiratorum in statutis Ordinis contentis et etiam carcerum, ne praesumat per auxilium potentum aut quorumcumque saecularium abbatem et conventum dicti monasterii in aliquo vexare super dicti loci abbatiali dignitate ; quod si quocumque tempore vitae suae secus praesumpserit, dictas poenas praesens Capitulum illum nunc pro tunc, etc., declarat incurrisse, praecipitque nihilominus abbati de Cambrone, dicti monasterii patri abbati, quatinus praesentem diffinitionem viriliter et exacte executioni demandet, in plenaria Ordinis potestate. 58.   Capitulum generale cum gravi cordis amaritudine suscipiens lamentabilem casum fratris Guillelmi Le Doux, monachi de Domo Dei, alias de Nigrolacu, qui demonis instinctu confratrem suum, fratrem Reginaldum… occidit, iteratis vicibus percutiendo, et quia, ut ex eius processu apparet, rei dabat operam illicitae, nec fuit perplexus articulo inculpatae tutelae, idem generale Capitulum eum iudicans homicidam, illum iuxta formam et tenorem praedicti Ordinis statutorum, in pane tribulationis et aqua angustiae perpetuis condemnat carceribus, salva in omnibus Ordinis misericordia, fratrem vero Reginaldum in cimiterio sepultum sic manere censuit et declaravit. CONTUMACES 59.   Fratrem Alanum de Bonarequie abbatem, per abbatem de Boquiem eius patrem abbatem ad praesens generale Capitulum citatum, nec per se nec per alium comparentem, idem generale Capitulum contumacem declarat et rebellem. 60.   Quia frater Germanus Donet, monachus et professus de Pontigniaco, per litteras domini de Firmitate, totius Ordinis auctoritate fungentis, ad personaliter in praesenti generali Capitulo comparendum debite citatus, non comparuit, idem generale Capitulum ipsum eumdem fratrem Germanum contumacem declarat et rebellem ; huiusmodi diffinitionis executores sunt dominus de Claravalle et de Prulliaco monasteriorum abbates vel alter eorum, in plenaria Ordinis potestate. 61.   Praesens generale Capitulum fratres Guillelmum de Moncello, monachum et professum de Bellobecco, se abbatem de Fulcardimonte asserentem, Ioannem Fromont, monachum professum de Sancto Andrea, Ioannem Cochois, monachum et professum de Bellobecco, Adam Aphare, Guillelmum Burgensem, Guillelmum de Templis et Robertum de la Haye in dicto monasterio Fulcardimontis monachos et professos, ad praesens Capitulum debite et sub poena excommunicationis personaliter citatos, non comparentes per se nec per procuratorem, contumaces iudicat, et pro contumacia excommunicatos denuntiat, de Lanneyo et de Belloprato monasteriorum abbatibus committendo ut praesentem diffinitionem executioni demandent, in plenaria Ordinis potestate. 62.   Ad idem, fratres Ioannes Rogier senior, Michael le Guilletim, Guillelmus Bisoul, Thomas Lorseure, Lucas Gaulthier, monachi et professi in monasterio de Persenia, debite personaliter et sub poena excommunicationis citat ad praesens generale Capitulum, non comparentes, ex parte Capituli tamquam contumaces excommunicati denuntiantur, abbati de Sancto… huiusmodi diffinitionis executio committitur, in plenaria Ordinis potestate. 63.   Omnes et singulos abbates et monachos ad praesens generale Capitulum debite citatos et non comparentes, praesens generale Capitulum contumaces denuntiat et excommunicatos ; et nihilominus ut hi poenitentiam salutarem assequantur, rursus citantur ad futurum generale Capitulum, alios vero non citatos, attentis guerrarum tempestatibus disturbationibus et periculis hac vice benigne et misericorditer habet supportatos et excusatos. 64.   Comparuit coram domino Cistercii ceterisque Diffinitoribus magister Nicolaus de Laquisnaye, in artibus magister et in decretis licentiatus, tamquam procurator et nomine procuratorio fratris Ioannis Haz et stans iudicio patrum, quantum poterat, applicando totam vim sui procuratorii. 65.   Ex parte Capituli generalis citatur abbas de Savigniaco ad personaliter comparendum in futuro et proximo generali Capitulo, ibidem responsurus ad ea quae sibi proponentur per causarum promotorem. [DIFFINITIONES] GENERALES 66.   Cum nihil tam contrarium statui religiosorum quam vitium paupertatis (*sic, pro* : proprietatis) et dignoscatur et ad audientiam praesentis Captuli [Capituli ] pervenerit, quod nonnulli nostri Cisterciensis Ordinis regulares personae, suae salutis immemores, adeo in praedicto paupertatis (*sic*) vitio demergantur, ut contra suae professionis statum saluberrimum vineas, terras, stagna ac animalia diversarum specierum, et possessiones particulariter in suae salutis maximum detrimentum possidere non vereantur, hoc vitium, ne detur occasio periculi animarum, cupiens, praesens Capitulum radicitus amputare praecipit omnibus et singulis abbatibus Ordinis universi, ut nullo modo permittant suos religiosos vineas, terras, stagna, animalia, apes et huiusmodi possidere, sed omnia talia communi monasteriorum utilitati applicentur, rebelles vero et inobedientes per censuras Ordinis et poenas taliter compellantur, quod ceteris transeat in terrorem. 67.   Ad audientiam praesentis Capituli generalis pervenit quod in nonnullis monasteriorum dicti Ordinis dormitoriis camerae et camini construuntur, commessationes tam de die quam de nocte ibidem frequentantur, et in Ordinis non modicum scandalum multa enormia perpetrantur, idem generale Capitulum huiusmodi insolentiis et dissolutionibus obviare cupiens, districtione qua potest, mandando praecipit, ut omnes camini a 50 annis citra in dictis dormitoriis constructi diruantur, et camerae ad formam Ordinis construantur, patribus abbatibus districte praecipiendo, ut hanc diffinitionem viriliter et exacte executioni demandent, rebelles et contradicentes per censuras et poenas Ordinis compellendo, in plenaria Ordinis potestate. 68.   Festum Visitationis divae Virginis Mariae. — Cum ad eximias laudes intemeratae Dei Genitricis Mariae, per quam humano generi aeterna salus credita esse dignoscitur, exsolvendas, devotus quilibet christianae religionis affectus excitari debeat, eo tamen studiosius ac ferventius ad id conari debemus, quo sacer Ordo noster a tam benignissima Dei matre spiritualium charismatum ampliora divinitus suscepisse gaudet incrementa, quibus veluti rore cœlesti perfusus, non mediocriter proficiens non tam copiosam monasteriorum multitudinem miro et ornatissimo cultu instructam, quam in patribus nostris sanctam conversationem nobis suae posteritati in benedictione reliquit imitandam, et hodierdis [hodiernis ] diebus, proh dolor ! tot adversis flatibus, tum ex huius infelicissimi temporis dira voragine, tum ex quorumdam saecularium ac aliorum importune quaerentium quem devorent nepharia ambitione incursantibus adeo concutitur, ut ruptis iam ex magna parte compaginibus vix sibi plura membra cohaereant, nam alieni monasteria violenter invadunt et occupant bona ipsorum, partim fratribus ibidem Deo famulantibus, partim pauperibus Christi eroganda, partim in ipsorum monasteriorum reparationem et alios usus convertendae suae propriae indulgent, non dicamus ingluvies, sed voluptati, quo fit ut divinus cultus, vitae sanctimonia et puritas, ac omnis fere observantias regularis penitus in claustris videatur extincta. Quibus et aliis quamplurimis ipsorum monasteriorum miserandis cladibus et eiusdem Ordinis gemebundis langoribus mederi praesens generale Capitulum summopere desiderans, ad praesidium benignissimae Matris Dei singulari quadam devotione recurrendum fore intelligit, quod ut ipsum nostrum Ordinem sacrum tantis oppressum iacturis, ipsa pia Dei Mater, eiusdem patrona et singularis advocata, consolari, visitare et tueri dignetur, idem Capitulum generale hortando permittit et concedit omnibus et singulis eiusdem Ordinis regularibus personis festum Visitationis ipsius gloriosae Virginis Mariae ad sanctam Elisabeth, secunda die iulii cum debita solemnitate plenariam celebrandi facultatem. 69.   De notione populi christiani quam dietim gloriosus Dei almificus confessor Alredus, suis novis et antiquis miraculis in ecclesia B. M. de Rievalle in Anglia excitare dignatur, praesens Capitulum generale sinceris amplectens affectibus ipsum benignis prosequi favoribus summopere desiderans statuit, diffinit et ordinat, quatinus in singulis nostri Ordinis monasteriis in dicto regno consistentibus die solemnitatis dicti gloriosi confessoris Alredi fiat festum cum XII lectionibus. 70.   Cum sigilla tam Diffinitorum quam suffragiorum in manibus domini Ioannis Falco, abbatis Sancti Bernardi extra muros Valentinos, tunc generalis nostri Cisterciensis Ordinis procuratoris in Curia romana, veluti in tuto posita et ab obitu piae memoriae domini Hymberti novissimi Cistercii abbatis, qui propter eiusdem Ordinis ardua negotia expedienda ad praefatam Curiam romanam ex ordinatione generalis Capituli ea detulerat, remaneant, nec possit pro nunc ipsorum sigillorum, prout opus esset, copia haberi, praesens generale Capirulum [Capitulum ] ordinat, statuit et diffinit, ut praesentis Capituli generalis diffinitiones, procuratoria et alia Ordinis agenda magno sigillo domini Cistercii, in absentia praefatorum accommdando [accommodando ] sigillentur, eademque ac tanta fides diffinitionibus, procuratoriis, suffragiis ac aliis Ordinis agendis, dicto sigillo communitis adhibeatur, ac si praefatis sigillis Ordinis ad hac specialiter deputati sigillarentur. 71.   Etsi propter legitimas causas iuxta sanctorum patrum antiqua instituta et consuetudines expresse caveatur, ut domini domini episcopi non intersint nostris congregationibus, conventionibus et capitulis specialibus sive generalibus, praesens tamen Capitulum attendens et considerans benevolum effectum et specialem devotionem, quam habet dominus episcopus Crisopolitanus, abbas de Bonoportu, ad ipsum nostrum Ordinem, utpote qui ab ineunte aetate in eodem alitus fuit et educatus, in eoque et sub habitu ipsius tamquam abbas unus perseverat honeste, cum eodem domino episcopo idem Capitulum benignissime dispensat, ut non obstantibus dictis consuetudinibus et statutis, in praesenti Capitulo cum aliis Ordinis patribus in omnibus agendis, consulendis, statuendis et diffiniendis pro hac vice dumtaxat admittatur, tali pacto, quod huiusmodi concessio temporibus futuris non cedat in ipsius Ordinis praeiudicium vel gravamen, seu qualemcumque pro aliis consimilibus consequentiam, quin potius hoc non obstante, dictae consuetudines et statuta in suo robore permaneant. 72.   Coram Diffinitoribus praesentis Capituli generalis, personaliter constitutus venerabilis dominus Georgius abbas monasterii B. M. de Monasteriis in Argona, et nomine procuratorio venerabilis et religiosi viri domini Nicolai Thierry asserti abbatis monasterii Morimundi, passato et recepto in manu honorandi magistri Stephani Bardin, notarii publici, anno Domini 1476, indictione nona, mensis vero septembris die 11, ac pontificatus Sanctissimi Domini nostri Sixti, Divina Providentia Papae IV, anno 6°, prout ipsi Capitulo generali legitime fides facta est, rite fundatus, et protestatus pro parte dicti Nicolai protestationes contentas in quadam cedula papirea proposuit, et in scriptis dedit, admitti petiit, et de eis sibi per dictos Diffinitores praesentis generalis Capituli responderi instanter requisivit in modum qui sequitur : Cum protestationes sint a iure adeo inventae, ut per eas protestantibus iura eorum conserventur, et per aliquos actus fiendos non appareat seu constet de aliquo consensu tacito protestantium, ut notatur in [cap. 9]. *Cum M. Ferrariensis*, [tit. II] *de Constitutionibus*, et maxime quando protestans protestatur de iure, quod eum tangit, ut per protestationem aliquod periculum evitet, faciunt ad hoc notata in t. [III, 39] *de Censibus*, et in cap. [3] *Bonae* [in libro I, tit. 5] *de Postulatione praelatorum*, et in *Libro pro haerede* ff. *de Acquirenda haereditate*, et ita notavit Hostiensis, Ioann. Andr. et Inn. dominus Ouche et Panormitanus, et cap. *Cum Ferraren.*, ubi late examinant hanc materiam *de Constitutionibus*, et glossam *Archidiaconis* et can. *Diaconi*, XXXVIII dist. saepe per tacitum consensum quis iuri suo derogat, et ille videtur tacite renuntiare, maxime quando talis tacitus consensus est repugnans et contrarius iuri suo, ut de hoc est casus, in cap. [3, III, 11] *Ex ore*, cum ibidem notatis per glossam Innoc. Hostiens. Ioann. Andr. et demum cap. 11 *De hiis quae fiunt a minori parte capituli*, faciunt ad hoc notata in ea [cap. 25] *Quamvis*, [tit. XXVII] *De re iudic.* et notata in re *Horrendus* XXXII q. 5. et in cap. [50] *Cumana*, cum ibidem notans [I, 6] *de Elec.*, et quod voluerunt domini de Rota quaestione sua XL, quae incipit : *Item, si quis cum prophana* ; et ad haec faciunt notata per Ioann. Andr. in quaestione dominicali quae incipit *Aliquis fuit electus*, de electo ad dignitatem, cuius praebendam eo praesente et non contradicente et episcopus contulit alteri cuius ea post electione cassat repetere praetendam non potest, de quo ibidem latius per eum, quia tacite videtur suae praebendae renuntiasse consentiendo tacite et non contradicendo, quando episcopus illam contulit. Et ideo ego frater Georgius, abbas monasterii de Monasteriis in Argona, constitutus procurator personaliter et nomine reverendi patris domini Nicolai Thierry, abbatis electi canonice et confirmati ac benedicti in abbatem Morimundi, et existens coram vobis, reverendissimo in Christo patre et domino, domino Dei gratia abbate huius sacri loci Cistercii et praesidente in hoc Capitulo generali universalis religionis et Ordinis Cisterciensis, et coram vobis, reverendis patribus et dominis Diffinitoribus eiusdem Capituli generalis, dico et propono, quod ipse praefatus dominus Nicolaus praetendit se esse electum canonice, iuste et sancte confirmatum ac benedictum secundum dispositionem sacrorum canonum et iuris canonici, et secundum statuta et ordinationes dicti Ordinis Cisterciensis ad dictam abbatiam Morimundi, dictamque abbatiam sibi de iure pertinere, debereque sibi propterea assignari locum a dicto Capitulo generali, qui solet assignari dictis veris abbatibus ipsius abbatiae Morimundi, et ipsum pro tali ab ipso Capitulo generali teneri et reputari, non obstantibus oppositionibus et contradictionibus sibi factis per quemdam fratrem Anthonium de Boscorotundo, qui praetextu cuiusdam praetensae sententiae latae per honoratissimos dominos deputatos ad cognoscendum de causis evocatis ad magnum christianissimi domini nostri Francorum regis super possessorio dictae abbatiae, dictumque fratrem Anthonium minime recipi debere veluti abbatem dictae abbatiae, nec sibi assignari locum in Capitulo generali, nec alibi tamquam vero abbati, potius ipsum a dicto Capitulo generali et loco abbatis Morimundi excludi, tamquam nullum ius habentem in ipsa abbatia ; et ita peto, supplico et requiro fieri et ordinari ; quia si secus fieret, quod non credo, protestor in his scriptis pro et nomine dicti domini Nicolai, quod per quemcumque actum factum vel fiendum in isto generali Capitulo et aliis futuris vel extra non intendo nec intendit ipse praefatus dominus Nicolaus iuri quo quod habet in dicta abbatia sibi derogari tacite vel expresse, sed suum ius sibi in omnibus et per omnia salvum esse, nec per quemcumque actum factum vel fiendum voluntarie vel compulsive huic protestationi contrarium directe vel indirecte non intendo nec intendit dictus dominus Nicolaus ab ista sua protestatione discedere, sed illam sibi salvam fieri, et ita protestatur expresse cum potestate addendi, minuendi, corrigendi, etc. ut moris est. Et quam protestationem admitti per vos, reverendissimum in Christo patrem et dominum dominum abbatem Cistercii, praesidentem et caput totius huius Capituli generalis et totius Ordinis Cisterciensis, et vos reverendos in Christo patres et dominos Diffinitores huius Capituli generalis ; et dicta protestatione una cum responsione vestrae peto et petit idem dominus Nicolaus protestans sibi fieri per vos dominum Iacobum du Brouquet, notarium apostolicum, instrumentum vel instrumenta, astantes pro testibus invocando, quas quidem protestationes praesens generale Capitulum quantum potest admittit, et eisdem defert et acquiescit. 73.   Quia causae et rationes per dominum abbatem Claraevallis in hoc praesenti Capitulo allegatae et deductae cuidam oppositioni per eumdem factae congruere videntur, idcirco dictam oppositionem, ut scilicet abbas Morimundi modernus aliqua monasteria suo Claraevallensi monasterio mediate aut immediate subiecta visitet, idem praesens generale Capitulum tamquam rationi consonam admittit et acceptat. 74.   Caripendens generale Capitulum religiosam devotionem, piamque et tranquillam sanctae religionis culturam patrum et regularium personarum Ordinis in insigni Germaniae natione, illamque paterno affectu fovere et augere, ac eidem ascendenti de virtute in virtutem gradus toto spiritu preparare, necnon omnem scandali et offensionis occasionem praesertim eam quae ex imperitorum visitatorum defectu accidere posset, impedire cupiens, certis iustis et rationabilibus causis inclinatum humiliter supplicat domino Cisterciensi, et quantum sub reverentia et honore principali potest, ordinat, praecipit et mandat eidem, ne quamcumque commissionem visitandi, reformandi, seu quoscumque actus Ordinis faciendi aut onus seu licentiam quascumque pecunias levandi seu exigendi deleget aut committat domino Morimundi moderno aut alteri, in dicta natione Germaniae aut alibi, nisi his dumtaxat, qui per dictum generale Capitulum fuerint nominati, donec per generale Capitulum fuerit aliter dispositum. (Vide circa finem Cap. gen. de 1481). REHABILITATIONES 75.   Ad humilem supplicationem abbatis de Boudelo, praesens generale Capitulum misericorditer dispensat cum sorore Magdalena Ymane, religiosa et professa monasterii de Zinneque [Zwiveke], ut non obstante infamiae nota et inhabilitate quam incurrit ex carnis contagio, puerperio subsecuto, possit nihilominus ad omnes actus, voces, officia, dignitates assumi etiam abbatiali dignitate inclusa, praecipiens omnibus et singulis dicti monasterii regularibus personis ne super huiusmodi infamiae nota eidem sorori insultent vel improperent. 76.   Ad instantiam et humilem supplicationem abbatis monasterii de Heimardo, praesens generale Capitulum misericorditer dispensat cum fratre Gothfrido monacho suo, ut non obstante apostasia per eum perpetrata, habitu regulari temerarie deiecto, super quo poenitentiam sibi iniunctam humiliter et devote peregit, ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus voces, officia, beneficia, abbatiali seclusa dignitate, promoveri valeat et admitti. 77.   Ad idem, pro fratre Hugone, monasterii de Calercio, ut non obstante contagio carnis possit ad omnes Ordinis actus legitimos promoveri, abbatiali seclusa dignitate. 78.   Ad idem, pro fratre Erardo Butrer, monasterii de Caroloco, qui per spatium novem mensium, tempore guerrarum, apostatavit. 79.   Ad idem, pro fratre Ioanne Hannot, monasterii de Laude monacho, ut non obstante infamiae nota quam incurrit ratione libelli infamiae, super quo aliqualiter convictus extitit, ac etiam super impositione falsi, possit ad omnes Ordinis gradus, etc., admitti, abbatiali inclusa dignitate. 80.   Ad idem, pro fratre Petro de Lebare, monasterii B. M. de Valloliis, ut non obstante apostasia, habitu regulari temerarie dimisso, et contagio carnis, ac etiam percussione et usque ad sanguinis effusionem vulneratione, rehabilitetur ad omnes actus Ordinis. 81.   Ad idem, pro fratre Dominico de Martigniaco, monasterii Morimundi professo, ut non obstante contagio carnis, et quod illicentiatus a praefato monasterio Morimundi recessit. 82.   Generale Capitulum saluti animarum providere cupiens benigne et misericorditer dispensat cum abbate monasterii de Gratiis, iuxta Londinium, ut semel possit eligere Ordinis nostri confessorem, qui eum absolvat ab omnibus peccatis, casibus et excommunicationum sententiis eidem Capitulo specialiter reservatis, quodque omnes regulares personas sibi subiectas in foro conscientiae audire possit, et a similibus peccatis et excommunicationibus cum pœnitentia salutari absolvere, necnon cum ipsis super irregularitatibus dispensare, ac etiam usque ad numerum quatuor personarum in provincia Cantuariensi sibi subiectarum ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces et officia, beneficia, administrationes et dignitates, etiam abbatiali dignitate inclusa, rehabilitare. SUFFRAGIA 83.   Humilem et devotam abbatis monasterii de Tilteia supplicationem per abbatem de Wardona exhibitam, praesens generale Capitulum benigne suscipiens, suffragia et alia bona spiritualia, quae Domino concedente fiunt ac de cetero fient in toto Ordine nostro, alias in favorem capellae Sancti Thomae indulta sub sequenti forma, videlicet, etc. 84.   Pro illustrissimo principe domino comiti Nivernensi ac eius nobili uxore. 85.   Pro nobili domina Guillemeta comitissa de Brena. 86.   Multi alii habuerunt suffragia quorum nomina in protholoco non reperiuntur. 87.   Fuit etiam littera facta domino comiti Nivernensi intimando, quod fiet bona iustitia super rescriptis suis gratias eidem agendo super bona affectione quam habet ab Ordinem, qua de causa sibi suffragia mittuntur per abbatem de Ellancio. Fuit etiam littera facta domino de Sichanes pro abbatia de Buxeria. PROCURATIO QUAEDAM GENERALIS 88.   Praesens generale Capitulum sufficienter et debite in Spiritu Sancto congregatum, possetenus volens providere manutenentiae et conservationi iurium, libertatum et privilegiorum Ordinis ac diversis emergentibus undique persecutionibus, incommodis et invasionibus obviare, innumerisque malis et periculis imminentibus succurrere, matura deliberatione praehabita, pro bono, utilitate, honestate, defensione, tuitione, promotione et conservatione totius Ordinis et personarum ipsius, tam in generali quam in speciali, fecit, constituit, creavit et ordinavit, ac per praesentem diffinitionem facit, constituit, creat et ordinat venerabiles et in Christo carissimos… (*locus vacuus*) monasteriorum abbates, necnon dilectos religiosos fratres eiusdem Cisterciensis Ordinis… (*locus vacuus*) ac etiam venerabiles discretos et scientificos viros magistros… (*locus vacuus*) totius Ordinis Cisterciensis praedicti veros, certos, legitimos et indubitatos procuratores, syndicos, yconomos, negotiorum gestores generales et nuntios speciales, in omnibus et singulis causis, querelis, controversiis et negotiis ipsius Ordinis ac personarum eiusdem motis ac movendis, contra quascumque personas ecclesiasticas, saeculares vel laicas, tam etiam pro toto Ordine ac personis eiusdem, quam contra praefatum Ordinem et singula ipsius membra et eorum quemlibet in solidum, coram quibuscumque iudicibus tam ecclesiasticis quam saecularibus, tam ordinariis, delegatis, subdelegatis, quam arbitris et amicabilibus compositionibus, in quocumque foro praesidentibus seu pro iudicibus aut loco iudicum in iudicio sedentibus et locatenentibus eorumdem, dans et concedens idem Capitulum generale dictis procuratoribus plenam et liberam potestatem et mandatum speciale agendi et dicendi pro toto praedicto Ordine, rebusque et bonis ipsius Ordinis, ac omnium et singulorum monasteriorum ac membrorum et personarum eiusdem defendendi, conveniendi, reconveniendi de locis, iudicibus, locaque et iudices eligendi et nominandi, et si necesse fuerit, recusandi, adnotandi, forum et iudicium declinandi, libellum seu libellos offerendi, et oblatum seu oblatos recipiendi, excipiendi, proponendi, replicandi, duplicandi, triplicandi et quadruplicandi, litem seu lites contestandi, iurandi quoque in animas nostras, de calumnia seu veritate dicenda et praestandi cuiuslibet alterius generis iuramentum, quod in causis exigitur et postulat iuris ordo, ponendi et articulandi, positionibus et articulis pro parte adversa productis respondendi, testes, acta, privilegia, iura, consuetudines et instrumenta, in et per modum probationis producendi et exhibendi, testes iurare videndi, dicendi in testes partis adversae seu partium adversarum, et eorum dicta reprobandi, ac etiam litteras, acta, privilegia et instrumenta pro parte adversa producta, copiamque productorum et exhibitorum petendi et obtinendi, in causa seu causis concludendi, compromittendi, pasciscendi [paciscendi], transigendi et concordandi, prorogandi semel vel pluries, compromissum suum seu compromissa, et ea fide et poena vallandi, et eis, si expediens fuerit, renuntiandi, ostensiones locorum faciendi, interlocutorias, arbitrales et diffinitivas audiendi, ab eis et quolibet gravamine iudiciali vel extraiudiciali appellandi, appellationem suam seu appellationes suas prosequendi, intimandi, innovandi, apostolicos expendendi, petendi et recipiendi, et super ipsis iurandi, beneficium absolutionis simpliciter vel ad cautelam et restitutionis in integrum, si et quando necesse fuerit, impetrandi et obtinendi reverentiam de bonis et rebus ipsius Ordinis, ac omnium et singulorum monasteriorum ac membrorum, necnon personarum eiusdem petendi et obtinendi, omniaque Ordinis privilegia, tam communia quam particularia, nova et vetera, ut interinentur secundum eorum formam procurandi, ac prosequendi, eaque quoties et ubiucmque [ubicumque ] expediens et opportunum fuerit per se sive per alium publicandi, denuntiandi, defendendi et, ubi opus fuerit, executioni demandari faciendi et agendi ; ipsorumque infractoribus per omnes iuris et iustitiae vias obviandi, et contra dictos infractores secundum tenorem eorumdem privilegiorum procedendi, unum vel plures procuratorem vel procuratores substituendi, qui substitutus vel substituti consimilem in praemissis et singulis praemissorum habeat vel habeant potestatem, et ipsos substitutum vel substitutos, quoties sibi videbitur opportunum, revocandi, praesentibus nihilominus in suo robore duraturis ; fugitivos, apostatas et omnes et singulas personas Ordinis, absque licentia et litteris in Ordine solitis abbatum, discurrentes seu evagantes ubicumque fuerint capiendi, incarcerandi, puniendi, et ipsas incarceratas seu captas a quibuscumque repetendi, et cum expensis suorum monasteriorum ad propria remittendi ; et generaliter omnia et singula faciendi et exercendi, praeter mutui contractum et contributionum seu aliquarum pecuniarum Ordinis receptionem, quae totus Ordo praedictus faceret seu facere posset et deberet, in praemissis et singulis praemissorum, et quae possunt et debent facere veri et legitimi procuratores, etiam si mandatum exigant speciale, ratum et gratum habentes et habituri quidquid per dictos procuratores nostros vel eorum quemlibet, seu per ab eisdem substitutos vel substitutum, actum, factum gestumve fuerit, seu etiam procuratum in praemissis et quolibet praemissorum, promittendo sub hypotheca et obligatione omnium bonorum ipsius Ordinis praedicti mobilium et immobilium, si necesse fuerit, judicatum solvi et iudicio sisti cum suis clausulis opportunis. Datum sub appensione sigilli nostri fratris Ioannis abbatis Cistercii praedicti, per accomodationem loco sigilli Diffinitorum, loco, die, mense et anno praedictis.

Acta pro et loco Capituli generalis anno Domini millesimo quadringentesimo septuagesimo septimo. 1.   In nomine Domini, Amen. Per hoc praesens publicum instrumentum cunctis pateat evidenter et sit manifestum, quod anno a Nativitate eiusdem Domini 1477, Indictione 10a, die vero veneris post festum Nativitatis B. M. Virginis, 12a mensis septembris, hora 7a de mane vel circa, pontificatus Sanctissimi in Christo Patris ac Domini nostri Domini Sixti, Divina Providentia Papae IV anno 7°, in domo Cistercii apud Divionem sita, in mei, fratris Guillelmi monasterii de Longovado abbatis notariique Capituli generalis ultimate apud Cistercium celebrati, ac reverendorum in Christo patrum dominorum de Firmitate, de Pontigniaco, de Morimundi, de Claromonte, de Boquean, de Crista, de Nigrolacu et de Conway, ac aliorum inferius nominatorum et in testium assumptorum abbatum, necnon discreti viri Iacobi du Breucquet publici apostolica et imperiali auctoritatibus notarii subscripti praesentia, personaliter constitutus reverendissimus in Christo pater dominus Ioannes abbas Cistercii, s. th. pr., qui quidem dirigendo verba sua reverendis patribus supra et infra scriptis talia verba vel in effectum similia protulit in hunc modum : Venerabiles fratres et patres, vos scitis, quod pro negotiis totius Ordinis Cisterciensis est a sanctis patribus nostris constitutum et ordinatum, ac per Sedem Apostolicam confirmatum quolibet anno, 12a die mensis septembris apud Cistercium se congregare ad generale Capitulum celebrandum, et ut assueverunt praedecessores mei venire in hac villa ante dictam congregationem veni ut scirem a vobis, si vos vultis anno isto dictum Capitulum generale celebrare sicut fuit ab antiquo institutum. Et me offero, praesto et paratus sum facere quae ad me pertinent secundum Deum et sancta regularia nostra statuta. Qui quidem reverendi patres sincerissime dixerunt et responderunt eidem reverendissimo patri domino Cistercii in modum qui sequitur : Reverendissime in Christo pater ac domine noster colendissime, vos scitis, exigentibus guerris in regno Franciae et maxime in partibus Burgundiae, pericula quae quotidie partibus eveniunt, et miramur, quomodo vos venistis in hac villa sine personae vestrae periculo, et ideo vobis humiliter supplicamus et requirimus, ut nullum pro isto anno teneatis Capitulum, quia esset periculosum, nec Cistercium, in quo consuetum est ab antiquo et debetur secundum Ordinis instituta et scripta celebrare generale Capitulum, tum propter guerras et latrones in nemoribus existentibus et alia plurima pericula euntibus et redeuntibus forsitan accidentia, tum quia pauci sumus ad diffiniendum et tractandum negotia Ordinis, et quia sumus pro veritate informati quod habetis potestatem totius Capituli generalis, precamur vos, quatinus hoc Capitulum usque ad annum futurum continuare et prolongare dignemini, et interim usque ad Capitulum futurum omnia Ordinis negotia secundum potestatem vestram, et vobis concessam tractare et appunctare, in quo Capitulo auxiliante Deo poterimus nos et alii patres Ordinis venire et omnia quae Ordinem nostrum tangunt debite tractare. Qui quidem reverendissimus pater, auditis allegationibus supradictis protestatus est, quod ista interruptio temporis nec monasterio suo nec Ordini Cisterciensi praeiudicare possit ; ex quo se obtulit et offert omnia dignitatem suam tangentia facere tractare et adimplere, et hospitia, victualia et alia assueta in Capitulo generali apud Cistercium ministrare ; et his hinc inde dictis et allegatis, dictus reverendissimus pater de eorumdem reverendorum patrum supra et infra designatorum consilio et assensu continuavit et continuat Capitulum generale usque ad 12*m* diem mensis septembris anni futuri, scilicet 1478, continuando etiam, quantum in eo est, causas in dicto Capitulo pendentes usque ad dictam diem in eodem statu in quo sunt ; in cuius rei testimonium, ego frater Guillelmus praedictus debite requisitus hoc praesens publicum instrumentum signo meo manuali consueto una cum praenominato Iacobo notario subscripto signavi. Acta fuerunt haec, anno, die, mense, indictione, pontificatu et loco supradictis, praesentibus ibidem superius dictis reverendis patribus, necnon dominis de Maceriis, de Landesio et de Vallibus in Ornesio abbatibus testibus ad praemissa vocatis specialiter et rogatis. 2.   Reverendissimus in Christo pater dominus Cisterciensis amantissime compatiens lamentabilibus ruinis, persecutionibus et damnis Ordini passim ob defectum virilis defensionis privilegiorum dudum et recenter a Sancta Sede Apostolica gravibus cum expensis et laboribus impetratorum et Ordini indultorum emergentibus, decreverat mentem suam super possibilibus remediis tantorum malorum, patribus quos in generali Capitulo praesentis anni congregari sperabat manifestare, quatinus communi totius Ordinis assensu, consilio et labore praemissis gravaminibus, incommodis et inquietudinibus modis possibilibus obviaretur, cernens autem quod propter guerrarum discrimina, quasi nulli patrum ad ipsius generalis Capituli celebrationem accedere possint, faciendo tamen quod in se est, ne vel sic Ordinis agenda, aut per ipsum aut alios negligantur, licet inter varios tribulationum anfractus oppressus, memoriale sequens confecit, ipsumque studiose per orbem universum diversis Ordinis partibus magno cum labore destinavit, ut saltem scripto omnium patrum corda ad bonum commune Ordinis excitet et commoveat, ipsosque promptiores ad proximum Capitulum reddat ; eiusmodi autem memorialis tenor est talis : Frater Ioannes, abbas Cistercii, paternis visceribus ac ingenti charitate honori et commodo Ordinis affectus, fundamentis ruinae temporalis ipsius Ordinis succursum iri cupiens spiritualem ad aliam considerationem remittendum proponit Ordinis patribus veras et principaliores huiusmodi ruinae causas sub titulis sequentibus ut eisdem communi totius Ordinis voluntate et diligentia ocius tandem succurratur. — In primis, siquidem, experientia docente, graviora Ordinis damna emergere videntur ex defectu bonae et virilis defensionis privilegiorum Ordinis, tam apud Summum Pontificem, quam apud serenissimos dominos reges et principes temporales ac eorum officiarios, ad resistendum commendatariis et aliis infractoribus eorumdem privilegiorum Ordinis ; quae quidem diligentia non nisi magnis sumptibus fieri posset. Cum autem Ordo nihil aut parum habeat in communi, causa tanti mali videtur esse ipsa paupertas Ordinis, maxime cum non desint patres benevoli, qui mente integra corpus et vitam defensioni matris exponerent, si necessaria adminicula reciperent ; siquidem ea videtur esse totius et partium ratio ; videmus autem in quolibet monasterio particulari, imo in omni communitate, quod ubi singuli ad particulares non communes tendunt utilitates, necesse tandem et in brevi rem illam communem seu communitatem ad perditionem devenire ; per oppositum vero si spretis particularium commoditatibus omnes utilitati publicae invigilent, illam prosperari, et reflorere necesse est, sic absque dubio in nostra republica contingere existimandum, cui rei magnam romanorum scripta et acta afferunt confirmationem, sed multo maiorem primaeva ipsius Ordinis nostri institutio, observantia et augmentatio, ipse quidem vehementi omnium patrum vigente affectu ad bonum commune, Domino iuvante, brevi tempore crevit in immensum ; sic Cœlestinensium religio, quae unam omnium monasteriorum fertur habere bursam conservatur, sic Cartusiensium, sic Sanctae Iustinae congregatio, Verberatorumque seu disciplinatorum copiosa per Italiam dilatatio, cetereaque [ceterasque ] religiones et communitates statum suum conservant et amplificant, imo quidem mirabilius est tali studio et regimine pullulant omnium aliorum, qui dicuntur Minores, ex quo infallibile sumi potest argumentum, quod communis paupertas Ordinis ultra causas speciales causa primordialis et principalis est temporalis ruinae seu iacturae Ordinis, ut merito dicere possit :  infirmata est in paupertate virtus mea . — Haec autem communis paupertas temporalis paupertati spiritus multum adversa ex duobus provenisse videtur, videlicet ex indebito modo colligendi contributiones Ordinis, et de ipsis sufficientem computum faciendi, quo fit, ut a multis diebus decima aut duodecima earum pars non venerit in utilitatem Ordinis, paucissimique sint de Ordine qui sciant unde veniant aut quo vadant dictae contributiones, quapropter multi renuunt eas solvere, credentes et dicentes easdem non ad communem Ordinis, sed ad aliquorum particularium utilitatem converti. Secundo, tanta Ordinis paupertas provenire videtur ex eo quod super illa modica portione contributionum, quae levatur et recipitur, certa Ordinis monasteria levant et percipiunt singulis annis magnum censum seu redditum, quo in primis et ante omnia accepto, remoto et defalcato singulis annis super dictis contributionibus nunquam vel raro residuum contributionum ascendit ad 300 vel 400 fl. pro communibus Ordinis necessitatibus, collegiis et expensis Capituli generalis ; et ideo singulis annis existunt debita Ordinis ad Cistercium de ducentis aut quadringentis francis in magnum gravamen Cistercii, prout evidentius constare potest per computationes Ordinis, quas praefatus dominus Cistercii desiderat monstrare Capitulo generali, nec videtur eidem domino Cistercii medium quo Ordo a tantis desolationibus relevari possit, nisi super hac paupertate communi per patres Ordinis de remedio provideatur opportuno. 3.   Ipsi autem domino Cistercii zelo Dei Ordinem zelanti pro bono, relevatione et reintegratione Ordinis, ad ponendum formam et modum in praemissis videtur quoad primum esse necessarium instituere in qualibet provincia unum commissarium Ordinis ad perceptionem dictarum contributionum, quorum propinqui annis singulis, remoti autem de biennio in biennium, remotiores vero de triennio in triennium teneantur afferre aut mittere contributiones singulorum monasteriorum secundum antiquam astallationem domino Cistercii et facere summas omnes bonas ponendo in computationibus nomina singulorum monasteriorum suae commissionis, et quotas eorum iuxta antiquam astallationem ; ipse vero dominus Cistercii reddet integras computationes omnium contributionum secundum computa singulorum dictorum commissariorum declarando multum ad longum receptas singulorum dictorum commissariorum et afferendo in medium singulas computationes eorum et registrum, ut patres Ordinis, sive in Capitulo generali coram omnibus, sive coram deputatis per dictum generale Capitulum, prout singulis annis dicto generali Capitulo pro meliori videbitur clare omnia videant et cognoscant. Et hoc medio, ipsae contributiones ad utilitatem Ordinis convertentur, sicque omnia omnibus erunt nota et summae restantes servabuntur pro Ordine secundum dispositionem Capituli, sive iuxta *Benedictinam* sive aliter, prout patribus videbitur melius. Nec quocumque modo distribuentur nisi iuxta ordinationem et mandatum Capituli generalis, puta ad capiendum necessarios sumptus tam in prosecutionibus fiendis apud Summum Pontificem et serenissimos dominos reges ducesque et alios principes, ut privilegia Ordinis nuper et dudum impetrata, et ab eisdem dominis impetranda serventur et ad conservationem Ordinis effectum sortiantur, quamquam ad viriliter concordi animo omnium patrum obviandum singulis impetitoribus et infractoribus privilegiorum ac libertatum nostrarum, sive sint commendatarii sive alii nomine et ore, totius Ordinis, ita tamen quod hoc medio quoties aliquod monasterium fuerit a praefatis gravaminibus ereptum et ad manum abbatis reductum, teneatur dictas expensas vel partem, prout patribus visum fuerit, Ordini refundere ad subveniendum aliis monasteriis indigentibus ; et haec pura conscientia, absque fraude aut particularitate singulis annis a patribus in Capitulo generali disponentur, nam Cistercium iam non parum damnificatum ex propria substantia usque ad plures annos non posset amplius huiusmodi onera communia cum aliis quae in dies sustinet ferre. Tunc enim cum unus fuerit per orbem Ordinis intellectus, una voluntas, ac indissolubilis charitas, procul dubio in singulis membris consolidabitur, adversarii nostri reprimentur, sanctimonia et virtutes resurgent, et splendide florebit haec sancta religio apud Deum et homines. 4.   Ad maiorem autem praemissorum onerum deonerationem, et pro tollenda dicta temporali paupertate communi Ordinis, offert ipse dominus Cistercii, quod, si alii patres habentes praefatos redditus seu census super Ordinem quittare velint Ordini dictos census, aut saltem pro minori deinceps dictos recipere in deductionem principalis summae, tum consideratione pecuniarum dudum ab Ordine huiusmodi occasione receptarum, tum propter multas rationes et causas, quae ad hoc adduci possunt, contributionesque ad utilitatem Ordinis, ut dictum est, convertantur, ipse contentus erit reddere Ordini litteras seu monasterii super huiusmodi censu et de ipso Ordine perpetuo quittare, quo medio fiet, ut Ordo talibus debitis exoneratus, favente Domino, in brevi relevari possit, sic enim adversus infractores privilegiorum Ordinis ceterisque insecutores debita fieri poterit prosecutio in omni curia, et apud dominos tam ecclesiasticos quam saeculares. 5.   Porro quia singulis annis in Capitulo generali, in lectura summarum per Ordinem Cistercio debitarum, quorumdam nonnunquam aures tinniunt, et postmodum in sententias varias defluunt, paratus est dominus Cistercii communicare patribus Ordinis in bona charitate litteras obligatorias super eisdem debitis confectas, in quibus videre poterunt, quam iuste Ordo easdem summas Cistercio debeat, nec credunt dictus dominus Cistercii et eius conventus quoscumque patres adeo errare velle, ut dicta debita tam iuste eorum matri debita calumniari velint. Et nihilominus si aliquid obiiciatur, parati sunt religiosa patientia audire et paternis affectibus ad obiecta rationes reddere et ad omne debitum iuxta rationis regulam condescendere et se inclinare. 6.   Item, si forte aliqui tacite conquerantur super expensis annuis Capituli generalis dicendo, quod propter earum excessum nimium gravatur Ordo, modernus dominus Cistercii hucusque insequens maiorum traditiones et consuetudines in nullo errare credidit, si tamen aliquid immutandum, corrigendum seu aliter disponendum sit ad utilitatem Ordinis, hoc fieri et ordinari poterit secundum discretionem patrum, facit namque computationes dictarum expensarum articulatim, ut intentionem suam ad plenum declarent patres tam de necessariis ad usum hominum et animalium quam modo dispensandi, taliter quod si nolint sibi parari nisi panem et vinum et nutrimenta equorum nil plus praeparabitur ; et si ova, ova ; si caseum, caseum ; et de reliquis secundum discretionem eorum. Hoc tamen unum omnes scire debent, quod huiusmodi expensae potius per excessivam vastationem aut conculcationem, seu immoderatum usum familiarium dominorum abbatum, et eorum qui ad Capitulum confluunt, quam aliter aggravari solent, super quibus dominus Cistercii libenter recipiet intentionem Capituli generalis, ipsius beneplacitis et iustis dispositionibus in possibilibus morem gerere cupiens, et generaliter multis aliis tam publicis quam familiaribus curis reiectis et postpositis. 7.   Item, omnes commoditatibus Ordinis inclinati scire debent, quod anno Domini 1473, dum in Capitulo generali gravia emitterentur suspiria super ruinis desolationibus Ordinis, inter multas graves deliberationes cum remedia viderentur difficillima, sic enim ratiocinabatur a patribus, aut enim desperandum est omnino de remediis, aut sperandum ; non desperandum de misericordia et auxilio Domini Dei et sanctorum patrum Ordinis, ac aliorum Christo conregnantium ; si ergo sperandum, viriliter laborandum est, alias non esset spes. Cum autem apud Sanctissimum Dominum nostrum ac reverendissimos dominos cardinales, serenissimosque dominos reges et principes post Deum querendum sit auxilium, visum est omnibus recurrendum esse, in primis ad supremum dominum et conservatorem religionum, postmodum ad serenissimos dominos reges et principes, ne si ad eos primo consurgeret Ordo irritari posset Sanctitas Domini nostri ; ipse etiam dicere posset patrem nostrum ita de Ordine disponere, cuius bullis obtemperant, sic conclusa fuit solemnis legatio ad Sanctam Sedem, gratia cuius tunc impositum fuit gratiosum subsidium super Ordinem, et anno sequenti iterum haec omnia fuerunt in Capitulo generali repetita et confirmata, in qua legatione Cistercium damna irreparabilia reportavit, tum propter obitum optimi pastoris, tum propter aliarum rerum tam in pecuniis quam aliis mobilibus perditionem, et consumptionem, prout norunt qui negotia conducunt et vident. Quia igitur prima pars intentionis patrum scilicet quoad remedia papalia cum plurimo fructu impleta est, ut patet, per amplissimas bullas promulgatas, restat si ad intentum et succursum Ordinis procedendum sit laborare apud dictos serenissimos dominos reges et principes tria, ut videtur, apud eos facienda. Primum praesentare brevia Papae et supplicationes Ordinis, ut dicta privilegia habeant grata, et ea suis superioribus curiis inscribi et interinari faciant. Secundum est quod dent mandata multum expressa ad eorumdem privilegiorum conservationem et integram observationem, consimiliaque privilegia vel maiora auctoritatibus suis conferendo. Et tertium quod scribant Sanctissimo Domino nostro se recepisse ipsius brevia et habuisse et habere eadem privilegia gratissima, rogando ne deinceps cuiuscumque precibus aut coloribus monasteria Ordinis commendent, cum intimatione quod si alicui conferantur non admittent, nec commendatarios permittent intrare. Et ad hoc adduci possunt in exemplum magnificentissimi domini Veneti, Senenses, etc., qui nullos commendatarios recipiunt, sed abbates monasteriis praesidere volunt ; huiusmodi enim litterae principum ad Sanctissimum Dominum nostrum pernecessariae sunt, quia ut scripsit procurator Ordinis nostri de Curia hoc anno in commendando certa monasteria, cum privilegia nuper concessa allegarentur, dixerunt, quod Ordo non procuravit litteras principum ad Sanctitatem Domini nostri ; et ideo nesciunt si sit adhuc de mente dominorum principum, quod Ordo gaudeat huiusmodi privilegiis. 8.   Universi igitur domini abbates Ordinis memores plantationis et progressus Ordinis, futuris successibus providendo summis divinae charitatis flammis accensi et maiorum suorum seduli imitatores, gratiam et benevolentiam serenissimorum dominorum regum et principum, necnon quorumcumque potentum ad Ordinis conservationem aut defensionem seu potius relevationem conciliare et inclinare studeant eorum litteras favorabiles ad Sanctissimum Dominum nostrum, prout patribus cuiuscumque regni congruentius videbitur, obtineant et ad proximum generale Capitulum super his et aliis multis pernecessariis deliberaturi, si pacem ponat Dominus Deus fines nostros, festinando deferant. Qui vero infirmitate aut legitimo impedimento detenti accedere non poterunt, saltem per fidelem et specialem nuntium scriptis honestis, mentes suas super praemissis et aliis utilitatem Ordinis concernentibus transmittant. Expedit enim cum maximis deliberationibus super praemissis ac etiam super causis ruinae spiritualis in pluribus monasteriis, quam nonnulli causam ruinae temporalis assignare possent, cum divino auxilio operam dare, ipsius siquidem ruinae spiritualis causae tunc plenius aperientur et tractabuntur ; qui enim a praemissis gravaminibus se tutos aut exemptos pro nunc inspiciunt, summa cura quamdiu integri permanent praemissis concurrere debent, tum propter illam praecipuam, quam ad totum Ordinis corpus, ad matrem, ad cetera commembra oppressa astringuntur charitatem, tum quia serpente hoc morbo simili aut graviori post haec infici aut vexari magnopere sibi timere debent, saltem meminerint : Tua res agitur, proximus dum paries ardet.

Anno Domini millesimo quadringentesimo septuagesimo octavo, edita sunt et promulgata quae sequuntur, in generali Capitulo apud Cistercium celebrato. ORATIONES 1.   Pro sanctissimo … *etc. ut in anno* 1476. 2.   Praeterea pro serenissimo … *etc. ut in anno* 1472. 3.   Insuper pro burgensibus … *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace … *etc. ut in anno* 1449. 5.   Demum pro felicis … *etc. ut in anno* 1470. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.   Cum Ordo noster Cisterciensis specialiter et expresse ac iuste domino abbati et conventui Cistercii sit obligatis veraciter in summa 25448 francorum seu florenorum aureorum, et 3 grossorum argenteorum de antiquo debito, cum resta ultimorum computorum quae ascendit ad summam 2233 florenorum, 10 solid. de et pro toto tempore praeterito…contributionem novem millium florenorum … *etc. ut in anno* 1448. ELECTIONIS CONFIRMATIO 7.   Electionem, promotionem et installationem fratris Alani Ioannis, monasterii de Sora professi [ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii] per abbatem monasterii de Esrom, eiusdem monasterii de Sora patrem abbatem, secundum Ordinis statuta factas, prout in instrumento decreti, cui praesens annectitur diffinitio plenius continetur, praesens generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat. CONFIRMATIONES TRACTATUUM 8.   Tractatum factum, passatum et initum inter abbatem et conventum monasterii B. M. de Fonteneto, et Ioannem Pomgquarrey super administratione victus et vestitus dicti Pomgquarrey, prout lucidius continetur in litteris … etc. approbat. 9.   Affranchisamentum personale Gaufridi Bradefer secundum consuetudinem patriae comitatus Burgundiae per abbatem de Charitate acceptum, prout in litteris… *etc.* approbat. 10.   Tractatum passatum, initum et concordatum inter abbatem et conventum monasterii Morimundi et honestum virum Theobaldum Gastebois, super quadam domo in civitate Lingonensi situata, et quibusdam pratis et terris ad dictam domum pertinentibus, prout plenius … *etc.* confirmat. COMMISSIONES 11.   Praesens generale Capitulum dolenter suscipiens insolentias et dissolutiones nonnullorum Ordinis religiosorum per villas et civitates in dedecus Ordinis et detrimentum suae salutis animarum, vagantium, abbatibus monasteriorum de Laude, de Claromarisco et baccalario de Caricampo praecipit et mandat in virtute salutaris obedientiae, quatinus ubicumque tales vagabundos, discolos et discursores invenerint, capiant et per omnes iuris et iustitiae vias capi faciant et incarcerent, et sumptibus suorum monasteriorum taliter puniant quod aliis cedat in exemplum. 12.   Amplexandas exhortationes, quibus generale Capitulum de reformatione monasteriorum et personarum Ordinis per orbem universum reverendissimus in Christo pater dominus Cisterciensis tam frequenter, quam ferventer dignatus est excitare, praesens generale Capitulum cum devotis gratiarum actionibus suscipiens et eisdem pro viribus inhaerendo, et diversos reformatores per orbis latitudinem studiose transmittendo, personasque et monasteria Ordinis, quorum nonnulla, pro dolor ! multifarie multisque modis a primaeva ipsius Ordinis puritate lamentabiliter recessisse dicuntur, ad regularem et honestum vivendi modum festinanter reducere satagens, reformationem omnium et singulorum monasteriorum et aliorum locorum Ordinis, cuiusvis sexus aut generationis existant, omniumque singularum personarum regularium eiusdem Ordinis in illustrissimorum principum dominorum regum Arragoniae, Navarrae, Castellae, Legionis, Portugalliae regnis, provinciis, terris et dominiis, ac totius nobilissimae nationis Hispanicae consistentium et situatorum, necnon in aliis eisdem vicinis et adiacentibus, ceterisque aliis quibuscumque in via tam eundo quam redeundo et peragrando existentibus, in quibus, ut crebro fide dignis relatibus ad ipsius generalis Capituli notitiam est deductum, plurima, pro dolor ! sunt et fuerunt exactae reformationis officio indigentia, praesens generale Capitulum venerabili coabbati nostro de Claromonte, in s. th. bacc., viro utique Deum timenti, in regularibus observantiis apprime erudito et zelum religionis secundum abundantem a Deo sibi datam gratiam gerenti, in plenaria Ordinis potestate mandando et praecipiendo in virtute salutaris obedientiae, committit facultatem, auctoritatem, plenum posse et mandatum speciale omnia et singula praedicta monasteria et loca regularia personaliter accedendi, visitandi, reformandi, etc. cum clausulis per dictum reverendissimum dominum Cisterciensem addendis. 13.   Abbatibus de Alna, procuratori Ordinis generali, et de Villari, Capitulum generale diffiniendo committit in virtute salutaris obedientiae districtissime praecipit et mandat, quatinus simul ad monasterium de Spinoso loco accedentes, et materiam controversiae ratione reclusionis earumdem exortae diligente et attente audiendo, eamdem materiam, dummodo rescriptum apostolicum super appellatione dictae reclusionis impetratum ad manus praefatorum abbatum effective reponant, in plenaria Ordinis potestate, timore, odio, amore et quolibet alio sinistro favore omnino reiectis, sententiando terminent. 14.   Abbatibus de Crista et de Vallibus in Ornesio committit generale Capitulum, quatinus super quodam tractatu inter abbatem et conventum Morimundi parte ex una, et Iacobum Wiriot et Catherinam eius consortem apud Novum castrum commorantes partibus ex altera, super quodam acensamento facto et passato, cui praesens diffinitio annectitur, se diligenter informent, illum auctoritate Capituli generalis ratificaturi, si id de iure posse facere per eorum diligentem inquisitionem invenerint. 15.   Abbati de Claromarisco committit praesens generale Capitulum, quod si monasterium de Blandeciis super quodam monasterio desolato iuxta Calesiam sito dudum eidem monasterio unito a quoquam inquietetur, aut quolibet molestetur, ipsum in plenaria Ordinis potestate per omnes sibi modos possibiles pacificet, et fine debito terminet et arrestet. 16.   Abbatibus de Regalimonte et de Caroliloco, s. th. pr., Capitulum generale diffiniendo committit, praecipit et mandat, quatinus per omnes modos et vias possibiles et rationabiles instent, quod soror Hugueta du Hamel processum, quem in curia Parlamenti Parisiensis habet pro abbatiali dignitate, quam in monasterio de Portu regio praetendit, prosequitur, mediante aliqua gratiosa pensione relinquat, atque se in aliquo monasterio recipiat, ibidem cum pensione sua in posterum religiose permansura. 17.   Pervenit ad aures Capituli generalis, quod mortuo abbate monasterii de Curia Dei, conventus eiusdem loci volens sibi virum litteris insignem praefici in abbatem taliter qualiter eligens sibi de pastore propitio tentavit providere ; ex quo electio coniecturari potest inefficax et suspecta. Quapropter praefatum Capitulum diffiniendo committit abbati de Claromonte quod citius praefatum monasterium de Curia Dei accedens super dicta electione se diligenter informet, eamdem confirmaturus vel infirmaturus, vel etiam aliter dicto monasterio, in plenaria Ordinis potestate, secundum quod videbit expedire provisurus. 18.   Abbati de Claromonte per generale Capitulum committitur, quatinus quamprimum poterit fideliter et debite se informet de necessitate, quam patitur monasterium B. M. de Lanvaux, Venetensis dioecesis, in suis aedificiis et praesertim in reparatione claustri praedicti monasterii fienda ; et informatione facta, necessitateque comperta licentiam tribuat abbati praedicti monasterii de Lanvaux vendendi certam suorum nemorum portionem, ad sublevandum ruinas et desolationes huiusmodi claustri, ac aliorum dicti monasterii sui aedificationem. 19.   Abbatibus monasteriorum de Septem fontibus et de Monte petroso per generale Capitulum committitur, quatinus se debite et diligenter informent super tractatu inito, facto et passato inter abbatem et conventum monasterii de Benedictione Dei, et honestum virum Nicolaum Bacholleon et Gerardum Adin, alias Sordim, prout in litteris… etc… et informatione facta… approbent. 20.   Abbati monasterii Clarimontis per generale Capitulum committitur, quatinus per censuras Ordinis compellat sororem Margaretam monasterii monialium de Virginitate professam, Cenomanensis dioecesis, ad moram trahendi in aliquo nostri Ordinis monasterio, ipsam cum misericordia puniendo, et abbatissam, ad quam mittetur, ut eam recipiat compellendo, in plenaria Ordinis potestate. 21.   Cum inscrutabilis divinae altitudinis Providentia, per quam reges regnant, et sacrarum religionum sanctitas nutritur, gubernatur et perficitur, suae bonitatis et pietatis consilio miserit in mentem illustrissimi ac serenissimi domini nostri, domini Mathiae Hungariae, Bohemiaeque regis, ut miserabiliter languentem et pene extinctum in diversis sui inclitissimi regni monasteriis et locis regularibus sacrum Ordinem nostrum, ad pristinae sanctitatis observantiam et integritatem christiana devotione restaurari cupiat et instet, prout ex suis regalibus litteris fide dignorum relatu plenius constat, praesens generale Capitulum tanti regis summam devotionem permaximamque religionem omni reverentia et sollicitudine possibili suscipiens, amplectens et prosequens, committit venerabilibus de Charitate, de Fonte salutis et de Ebraco, s. th. pr., monasteriorum abbatibus ac duobus eorum, ut regalibus votis obtemperando vice et nomine totius Ordinis hortentur, rogent et deprecentur universos Ordinis abbates, quos duxerit rogandos et praesertim subscriptos, quatinus Dei et Ordinis contemplatione, et ne in illo illustrissimo regno huius sanctae religionis observantia pereat aut deleatur, pro reparatione et restauratione Ordinis in praefati inclitissimi regni Hungariae monasteriis dent, ministrent et exhibeant honestos et devotos religiosos iuxta numerum et formam inferius annotatam, qui iuxta eorum commissariorum ordinationem transferri habeant ad repopulandum seu replendum sedes vacuas eorumdem monasteriorum regni Hungariae ; quibus nihilominus tribus abbatibus et eorum duobus ad fines praemissos praedictum generale Capitulum dat, concedit et committit plenariam potestatem et facultatem convocandi abbates de partibus Germaniae, quos duxerit convocandos ad locum quem aptiorem et commodiorem duxerint, eisdemque et ceterorum procuratoribus sanctam praefati serenissimi domini regis ac Capituli generalis in praemissis intentionem et devotionem intimandi, declarandi et exponendi, ac ab eis exhibitos seu distributos monachos sive in maiori sive in minori numero recipiendi, si recipiendos sanxerint et eos congregandi, ac sive per eorum alterum sive per eorum commissos aut commissum ad dictum regnum Hungariae transferendi et regiae maiestati, si opus fuerit, praesentandi, et eos prout concluserint per monasteria dicti regni distribuendi, necnon in eisdem monasteriis de abbatibus et aliis officiarios sufficientibus et idoneis providendi, ac eos instituendi et ordinandi iuxta formam Ordinis, agendique et disponendi in praefatis monasteriis quaecumque tam in spiritualibus quam in temporalibus agenda et facienda duxerint secundum patrum nostrorum instituta, et si opportunum et utile duxerint, deputandi vice et nomine Ordinis sive per se sive per alium eorum deputatos et deputandos, petendi, prosequendi et recipiendi, tam apud regiam maiestatem quam apud inclytos dominos duces, principes, marchiones, barones, nobiles, communitates ac ceteros Christi fideles monasteria Ordinis et monasteriorum pertinentias et bona quaecumque per quoscumque aliis usibus applicatas et monasteriis ad quae pertinent et pertinere debent reuniendi et restituendi, recipiendique et obtinendi pro dictis monasteriis et Ordine ab eadem regia maiestate, et ceteris dominis principibus et fidelibus privilegia, libertates, franchisias et gratias. — Item, ordinandi in eisdem monasteriis omnia et singula quae ad observantiam nostrae dictae religionis in eisdem monasteriis videbuntur necessaria et requisita, cum auctoritate prosequendi praemissa et ea tangentia ac ab eis dependentia, in plenaria Ordinis potestate, invocato ad praemissa et ea tangentia, si opus sit, branchii saecularis auxilio, consilio et favore. Universos igitur abbates, officiarios et professos super praemissis requirendos, affectuosissime hortatur praesens generale Capitulum, et per eam quam ad Ordinem matrem gerunt et gerere debent affectionem, deprecatur, obsecrat et obtestatur, quatinus in praemissis, et ea tangentibus dictis Ordinis commissariis benigne et charitative faveant, et iuxta suam possibilitatem eis et eorum commissariis honestos religiosos ad fines praemissos, et tales qui reformationi et restaurationi Ordinis apti et utiles sint, concedant et tribuant cum vestimentis necessariis et expensis competentibus, in omnibus dominum Martinum nuper monasterii Sancti Gothardi abbatem fidelem huius sancti negotii prosecutorem, prout expediens videbitur, audiendo, et sive ad restitutionem ad dictum monasterium suum, sive alias prout poterint iuxta merita sua commissum habendo. — Sequitur numerus religiosorum qui a monasteriis subscriptis cum beneplacito et liberalitate suorum abbatum sumi et haberi, absque aliis qui nihilominus in monasteriis aliis inveniri poterunt, videlicet de Mulbrunna octo fratres, de Alba dominorum quatuor, de Bebenhusen conventus cum abbate, de Salem sex, de Fonte salutis conventus cum abbate, de Ebraco conventus cum abbate, de Bildusen sex, de Lanckheim quatuor, de Campo principum octo, de Alderspach sex, de Caesarea octo, de Ruthenhaslach sex, de Hylaria quatuor, de Cella angelorum tres, de Cella principum quatuor, de Vilderbach quatuor, de Grunheim sex, de Purocampo tres, de Campo Mariae duo, ac etiam quotquot in nationibus Saxoniae, Renensi et Bavariae colligere poterunt, de quibus omnibus nos et Capitulum generale diligenter informabunt, invocato ad praemissa et ea tangentia brachii saecularis auxilio et favore, si et in quantum utile et necessarium videbitur. Omnibus igitur nostrae religionis regularibus personis expresse praesens Capitulum generale dat in mandatis, quatinus Ordinis intuitu praemissis commissariis nostris et aliis per eos deputandis benigne assistant et faveant, devoteque et humiliter pareant et obediant, ne in tanta Ordinis necessitate Ordini abesse videantur. Ordinat autem et vult idem Capitulum generale, ut praedicti commissarii proximum generale Capitulum plene et fideliter informent et certificent, de et super universis quae in praemissis et ea tangentibus fecerint et invenerint. 22.   Abbati de Theoloco per generale Capitulum committitur, quatinus fideliter et debite se informet de et super tractatu facto inter abbatem et conventum monasterii B. M. de Chariate et Ioannem Cendre, de quadam forgia dicta de Stranot et quibusdam aliis declaratis in litteris super hoc confectis, quibus haec praesens diffinitio annectitur, et si per informationem debitam invenerit dictum tractatum fore utilem pro dicto monasterio Charitatis, ipsum ratificet, approbet et confirmet in plenaria Ordinis potestate. IUDICES 23.   Abbatibus de Purocampo et de Herivado Capitulum generale committit, quatinus omni favore sinistro reiecto, controversiam inter fratres Laurentium et Chrierium super abbatiatu monasterii de Cara Insula agitatam, in plenaria Ordinis potestate terminent, illum de ipsis fratribus regimini dicti monasterii praeficiendo, qui de iure illud merebitur. 24.   Pro determinatione finali inter sororem Bartholomiam, professam monasterii Duodecim Apostolorum, Placentinensis dioecesis, ex una, et Elenam monasterii Terinpassus, vulgariter autem Sanctae Francae, extra muros eiusdem civitatis Placentinae situati, super dignitate abbatiali eiusdem monasterii Sanctae Francae, generale Capitulum deputat et committit dominum abbatem de Cava, Cremonensis dioecesis, in plenaria Ordinis potestate. 25.   Abbatibus de Tribus fontibus, de Longovado et de Ripatorio et eorum cuilibet in solidum committit praesens generale Capitulum mandando, quatinus omnes et singulas Ordinis personas cuiuscumque sexus, status aut gradus existant, eas et earum monasteria seu quaecumque loca Ordinis invenerint per testes fide dignos, litteras obligatorias, aut quaecumque sufficientia documenta obligari aut debite teneri abbati et conventui Claraevallis in aliquibus pecuniarum, vini, bladi aut aliarum quarumcumque rerum summis, ad eisdem aut eorum procuratori et certo mandato plenarie et de facto satisfaciendum astringant et compellant in plenaria Ordinis potestate, districtissime mandando omnibus et singulis religiosis Ordinis in presbyteratus ordine constitutis, quibus diffinitio exhibita fuerit, quatinus citent permptorie [peremptorie ] ad dies et horas competentes coram praefatis abbatibus aut eorum aliquo, omnes et singulas praemissas Ordinis personas eisdem Claraevallensibus aut eorum procuratori quod iustum responsuros. 26.   Ad idem, pro priore Gratiae Nostrae Dominae, abbati de Prulliaco. 27.   Abbatibus de Prulliaco et de Regalimonte, s. th. pr., coniunctim et divisim per generale Capitulum committitur, quatinus compellant per Ordinis censuras abbatissam monasterii de Parco dominarum ad reddendum et satisfaciendum abbatissae et conventui monasterii de Lilio, de contentis in articulis per ipsam confectis, cui praesens diffinitio annectitur, in plenaria Ordinis potestate. 28.   Ad idem, pro abbate Prulliaci, de quibusdam bonis per praefatam abbatissam de Parco dominarum retentis et pertinentibus ad confessorem dicti monasterii, professi monasterii Prulliaci prafati [praefati]. 29.   Abbati de Charitate praesens generale Capitulum committit, quatinus bonam et brevem iustitiam ministret Guillelmo Boneti de Theriaco, super quadam summa pecuniarum, quam ipse Guillelmus asserit sibi iuste deberi per abbatem de Theoloco, in plenaria Ordinis potestate. 30.   Ad idem, pro abbate Charitatis, abbati de Balerna super quibusdam pecuniarum summis quas dictus abbas de Charitate occasione cuiusdam census annui requirit ab abbate de Roseriis. [DIFFINITIONES] GENERALES 31.   Execrabilem et omnino viris religiosis… (*locus vacuus*) evagationem, generale Capitulum gemebundis perpendens singultibus, qua siquidem plerique sacri nostri Ordinis professores, etiam de permissione propriorum abbatum aut alias, obsequium se Deo praestare putantes per oppida, castella, villagia, et alia suis monasteriis loca vicina, tamquam stabilitatis immemores, communia christicolarum anniversaria et devotissima missarum officia celebrare non verentur, sed et ac si animarum curam ex officio gererent funeralibus exequiis coassistunt mortuorum ; deinde saepius contempta sibi vetitorum ciborum abstinentia regulari, delicata saecularium amplectuntur communia, unde ad claustra post tam scandalosum sui discursum revertentes, saepe ollarum carnium, delectabiliumque rerum contemnendam imaginem, quam prius reliquerant instar populi Israelitici per desertum agentis rursus noscuntur repetere, et ex pecuniaria exinde suscepta mercede, damnabile proprietatis vitium incurrere ; quae quidem quominus idem generale Capitulum sub dissimulationis pallio pertransire non valet, quo attentiori vigilantia circa Ordinis agenda sollicitum evidentius cognoscit ipsum Ordinem in his procellis saeculi discursibus periculosius naufragari ; cupiens igitur in his congruum praebere remedium statuendo et diffiniendo, sub poena excommunicationis districte praecipit et mandat, omnibus et singulis abbatibus et administratoribus Ordinis, quatinus suis subditis monachis, nisi pro evidentissima necessitate vitandoque monasteriorum suorum detrimento et scandalo, omnem extravagandi ad missas et funeralia defunctorum officia, sive anniversaria celebranda, licentiam interdicant, sub infamiaeque poena monachi perpetuo remaneant astricti, qui ad praemissos exitus abbates suos procuraverint quomodolibet inquietare. Quod si ad praemissa contingat honesta et evidentissima exeundi necessitas, quae nisi cum magno, ut praemittitur, ipsorum monasteriorum detrimento ac scandalo vitari non possit, praefati abbates et administratores seu locorum regimini praesidentes suam tali conditione moderentur licentiam, ut omni Ordinis semoto scandalo, pecuniae inde delatae ad bonum Ordinis commune ipsorum monasteriorum convertantur ; ut autem hoc salutare institutum diligentius observetur, universis praedictorum monasteriorum patribus abbatibus aut eorum commissariis sub eadem poena per ipsum generale Capitulum praecipitur, quatinus in actibus suarum visitationum, diligenti informatione peracta, si quos abbates et monachos in praemissorum observatione delinquentes invenerint, adeo acriter punire festinent et corrigere, quod ceteris cedat in exemplum et terrorem. 32.   Cum impunitas vitiorum recte agentibus praebeat ausum atque exemplum delinquendi, satisque dolenter ad praesentis Capituli notitiam pervenerit, quod per abbatum periculosam dissimulationem nonnulli nostrae religionis professores non verentur homicidia, carnis illecebras, ceteraque crimina, pro quibus iuxta tenorem statutorum et diffinitionum nostri Ordinis poena durior et longe aliis diuturnior merito debet imponi, perpetrare, in eo quidem maius suae salutis et Ordinis nostri detrimentum, ac populi christiani scandalum, quominus in profligatione tam gravium delictorum, legitimo correctionis libramine praetermisso, poena infligitur facilior, praesens generale Capitulum huic tantae dissimulationis languori congruum cupiens praebere antidotum diffiniendo districtissime sub censuris Ordinis, omnibus et singulis abbatibus monasteriorum Ordinis ac regimini praesidentibus sive administratoribus praecipit et mandat, quantinus in praemissis criminibus convictos et deprehensos tamdiu in strictis carceribus mancipent et detineant donec per ipsum generale Capitulum aliter ordinatum extiterit, sub eisdem etiam censuris et poenis praefatis abbatibus et praesidentibus seu rectoribus praecipiendo mandans, ut suos, quos pro dictis aut similibus criminibus apud Cistercium vel alibi in carceribus esse retentos intellexerint, eosdem indilate propriis suorum monasteriorum expensis cum sufficienti et secura commitiva ad propria reduci, et debitis poenis secundum delictorum exigentiam plecti procurent. 33.   Ad aures praesentis Capituli generalis deductum est, quod multae victualium conculcationes tempore Capitulorum generalium fiunt in Cistercio ; pro remedio praefatum Capitulum generale diffinit et decretat, quod unus abbas cum solatiis debitis deputetur annuatim per cuius manum aut suorum solatiorum victualia ipsa, sive ad usum hominum, sive etiam animalium, ad partem posita unicuique abbatum aut aliorum ad praefatum Capitulum affluentium ad mensuram distribuant, qui scire habebit, si abbates cum pluribus equitaturis quam debeant, visitent, ut ab eisdem excessus prout iustum fuerit confestim et antequam praefatum Capitulum exeant, exigatur, et de facto receptori contributionum, aut alteri, vel etiam dicto abbati prout melius visum fuerit, super hoc rationem reddituri, sub excommunicationis latae sententiae poena effective solvant. 34.   Capitulum generale cupiens Ordinem, ut tenetur, in suis libertatibus, privilegiis, exemptionibus et aliis suis praerogativis manuteneri, diffinitionem decretat et statuit, quatinus in singulis provinciis christiani nominis, in quibus monasteria Ordinis situata sunt atque fundata particulares receptores contributionum deputentur, quorum quilibet in plenaria Ordinis potestate ab omnibus et singulis Ordinis monasteriis in limitibus suae provinciae contentis, omnes et singulas quotas eisdem impositas, inde futuro Capitulo prout iniunctum fuerit rationem reddituri, et summam universalem ad ipsius Capituli manus dumtaxat elargituri effective recipiant, procurentque et iubeant per alios si per seipsos ubique accedere non possint easdem summas recipi, et per eorum manus infundi, ita quod si aliqui annuatim pro huiusmodi receptis praefatum Capitulum generale accedere non possint, ad minus de biennio in biennium rationem et reliqua reddituri, illud per seipsos nisi invincibilem excusationem habeant, effective visitent, aut utiliter per certos absque fraude visitari procurent, aut domino Cisterciensi iuxta tenorem diffinitionis quae incipit : Cum Ordo noster, cui per hanc diffinitionem in nullo derogatur, offerant et praesentent. 35.   Quia ad notitiam Capituli generalis deductum est multos fratres civitatem Parisiensem adire, quorum aliqui pro negotiis suorum monasteriorum, aliqui pro libito falsa pro veris fingentes et seipsos indebite irregulariter et scandalose in Ordinis dedecus et infamiam multipliciter gerentes, ex nunc praefatum Capitulum generale de remedio super his providere volens, sub censuris Ordinis omnes tales, sive litteras ab abbatibus suis habuerint sive non, a cellerario vel provisore collegii Sancti Bernardi Parisiis capi, aut ut capientur procurari, ad correctionem districtissime iubet et praecipit, nisi infra duos dies se dictis cellerario aut provisori humiliter praesentaverint ; omnibus regularibus personis dicti collegii districtissime praecipiendo, ne tales iniuriis aut quibuslibet opprobriis sive etiam pecuniarum quibusvis exactionibus praeter et contra velle eorum deinceps molestare aut affligere praesumant, nisi fortassis propter eorumdem defectus ad suorum monasteriorum expensas venirent merito puniendi. 36.   Insequendo *Benedictinae* novorumque privilegiorum, diffinitionum et Capitulorum generalium praecedentium traditiones, praesens generale Capitulum omnibus et singulis Ordinis monachis et monialibus diffiniendo sub censuris Ordinis mandat et praecipit, quatinus reiectis coloribus mediis, solis pannis albis et nigris deinceps utantur ; quod si fortassis aliquae de praenominatis personis prompte nequeant huic diffinitioni obtemperare tempus biennale dumtaxat eisdem praefigitur, infra quod se poterunt omnimode et humiliter de decentibus habitibus providere. 37.   Dolenter pervenit ad notitiam praesentis Capituli generalis quia nonnulli abbates Ordinis contra apostolica privilegia et ipsius Ordinis instituta, ad audiendum, terminandum et concludendum computationes monasteriorum suorum principes et barones saeculares eorumque officiarios et deputatos sub praetextu conservationis, quam in praedictis monasteriis habere praetendunt, recipiunt et admittunt, super quo Capitulum generale volens de remedio opportuno providere, omnibus et singulis monasteriorum universi Ordinis abbatibus, abbatissis et eiusdem utriusque sexus administratoribus universis, sub excommunicationis latae sententiae poena, districtissime praecipit et mandat, ne deinceps dictos principes aut eorum officiarios cuiuscumque status et conditionis existant, ad suarum computationum praedictarum audientiam sive visionem deinceps admittere praesumant, sed si ipsi ulterius attentare praesumpserint, praefati abbates eosdem potius ad suarum libertatum conservationem excitent, quam permittant eos sua conservatione in animarum suarum periclitationem in hac parte abuti, maxime cum Ordo ipse, ad quem bona temporalia dictorum monasteriorum oblata sunt et dicata, eadem velit ad fundatorum intentiones omnino applicare ; et si abbates eisdem abutantur eosdem, ut decet, quotiescumque opus erit, corrigere et emendare velit et intendat. RENOVATIO SIGILLI DIFFINITORUM 38.   Cum post obitum bonae memoriae domini Hymberti, novissimi abbatis Cistercii, qui in Curia romana, ad quam una cum certis dominis abbatibus Ordinis collegis suis ad supplicem instantiam Capituli generalis et totius Ordinis pro conservandis libertatibus et privilegiis Ordinis et monasteriorum ipsius adierat, diem clausit extremum, sigilla Diffinitorum et suffragiorum ipsius Ordinis in manibus domini Ioannis Falco, abbatis Sancti Bernardi prope muros Valentinos, tunc in ipsa Curia romana procuratoris generalis, relicta fuerunt, seu potius ab eodem fratre vi accepta et contra voluntatem patrum Ordinis per eumdem retenta, praesens generale Capitulum abusibus, qui occasione sigillorum contingere potuerunt, vel deinceps contingere possent, solerter providere cupiens sigillum praemissum Diffinitorum, sicut praemittitur, relictum, necnon omnes et singulas litteras et inde secuta ab eodem obitu usque in praesens et a quinque annis immediate praecedentibus sigillata ac in posterum sigillanda, nisi fuerint per manus alicuius notariorum abbatum Ordinis signata, cassat, irritat et annullat, locoque dicti sigilli idem Capitulum aliud de novo in quo ad differentiam praemissi luna cornuta sub pedibus imaginis gloriosae Virginis Mariae, patronae et advocatricis nostrae ponitur ; quam lunam sub pedibus eius fieri iussit, ac instituendo et utendo approbavit, volens et statuens a modo et in futurum perpetuis temporibus omnia secundum solitum per ipsum Capitulum actitanda praedicto novo sigillo in testimonium veritatis sigillari. [DIFFINITIONES] SPECIALES 39.   Quia saepius per anni circulum multae et valde difficiles materiae oriri solent in Ordine et maxime hodierna tempestate, quae non nisi cum ingenti monasteriorum et personarum Ordinis detrimento usque ad sequens generale Capitulum differri possunt, et quae de novo emergunt novo indigent consilio, ne ex defectu seu carentia provisionis Ordo graviora reportet incommoda, Capitulum generale ad plenum confidens in clarissimis virtitubus [virtutibus ] ardentissimoque zelo reverendissimi domini Cisterciensis ad spiritualia et temporalia Ordinis commoda, ipsum tamquam supremum Ordinis caput et patrem humiliter deprecatur, quatinus in huiusmodi rebus Ordinis solito more plenaria qua fungitur Ordinis potestate, sicut in aliis Ordinis rebus vigilare dignetur, quemadmodum eius praedecessores agere et facere consueverunt ; et quia notarii abbates Capitulorum generalium communiter non expediunt acta generalis Capituli ante eorum recessum, sed multa saepius inexpedita relinquunt, ex quo Ordinis communitas in maioribus et praecipuis rebus expediendis personaeque ipsius gravia saepe damna reportasse noscuntur ; tantis incommodis occurrere volens, generale Capitulum ordinat et diffinit, quod secretarii praefati domini Cisterciensis et quilibet eorum eamdem auctoritatem ad signandum et expediendum universa et singula, quae per generale Capitulum fuerunt conclusa, et per dictos notarios abbates non signata seu expedita, ac in aliis rebus Ordinis quam habent et habere solent et debent dicti notarii abbates, quodque expeditis per eosdem secretarios fides omnimoda ac si per notarios abbates expedita et signata fuissent adhibeatur. 40.   Capitulum generale admittit et acceptat, quod abbas et conventus monasterii de Theoloco ad perpetuam et quotidianam missae unius celebrationem medio quinquaginta francorum monetae regiae annuatim perpetuis temporibus dictis abbati et conventui, et eorum successoribus indefectibiliter et integraliter per dominam Catherinam de Haracourt, dominam de Richecourt, egregii domini Guillelmi de Ciron, domini de Dominica villa, consortem, eiusdem haeredes, successores, et causam habentes persolvendorum obligentur, a quorum quidem quinquaginta francorum monetae supradictae solutione toties praefata domina eiusque successores quieti remanebunt, quoties ipsi dictis abbati et conventui summam mille francorum auri puri renensis, realiter et cum effectu in duobus terminis persolverint, quae quidem summae eisdem pro dictae quotidiana celebratione missae Ioannes de Bergeyo quondam dominus de Richecourt per suum testamentum legari, et per sui dicti testamenti executores eisdem abbati et conventui simul et semel ex integro persolvi decreverat. 41.   Capitulum generale considerans Ordinem devenire et fere iam lapsum in irreparabilem ruinam, et cupiens illum pro viribus, si quomodo possibile sit, relevari, et in pristinum statum restitui quoad census per reverendissimos patres dominos abbates de Cistercio, de Firmitate et de Claravalle annuatim super praefati Ordinis contributionibus perceptos cum magna deliberatione diffinitorie praefatis reverendissimis patribus supplicat quatinus ipsi suis praedecessoribus primis Ordinis sanctissimis institutoribus se conformantes praefato Ordini dictos suos census, cum aliter bene restaurationi eiusdem universali sua paupertate attenta, consuli non possit, charitative quittare et omnino remittere dignentur et velint, aut aliter in hac parte tam pie et misericorditer agere, quod Ordo ipse ad eorumdem patrum gloriam, honorem et utilitatem successus habere possit prosperiores. 42.   Exonerationes seu dess[aisina]tiones receptorum contributionum Ordinis in inclitissimo Angliae regno, novamque institutionem alterius seu aliorum receptorum earumdem contributionum, per venerabiles et in Christo nobis carissimos coabbates et commissarios nostros, necnon approbationem et reprobationem computationum earumdem contributionum, de quibus clarius in litteris praesentibus annexis constat, praesens generale Capitulum confidens de prudentia, zelo, circumspectione, ceterisque virtutibus dictorum commissariorum approbat et ratificat, eisdem commissariis districtissime mandando, ut universos praedictos collectores, qui usque in praesens dictas contributiones receperunt, inducant et compellant ad reddendum summas restantes et receptas videlicet et non solutas seu applicatas ad usum et expensas iuxta Ordinis intentionem, taliterque provideant cum praesentibus et futuris, quod huiusmodi abusus seu damnum deinceps tollatur, et omnia iuxta rectae iustitiae aequitatem et puritatem tractentur. 43.   Abbas et conventus monasterii Castri aquilae ad proximum generale Capitulum mittant litteras dispensatorias, quas se dicunt habere a domino Claraevallis, et tunc eis providebit idem Capitulum generale, prout fructuosius expedire videbitur. 44.   Supplicationem abbatis monasterii de Thama in Anglia, per quam requirit secum dispensari super solutione contributionum, praesens generale Capitulum remittit ad Ordinis commissarios. 45.   Praesens generale Capitulum dispensat cum abbate monasterii de Claritate, Turonensis dioecesis, ad hoc quod possit studium suum in Universitate Andegavensi continuare, et in eodem actus scolares recipere in facultate theologiae. 46.   Generale Capitulum in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, praecipit et mandat abbatissae monasterii de Gaudio Nostrae Dominae, quatinus infra octo dies ab intimatione huius diffinitionis expellat a monasterio suo quemdam nominatum Christoforum Rivellem, tamquam infructuosum et inutilem pro dicto monasterio in utroque regimine ; praesentis diffinitionis executionem abbati de Claromonte committendo, et nihilominus in eodem monasterio absque patris abbatis praeiudicio pro semel visitet, reformet omnia et singula, quae viderit visitanda et reformanda, in plenaria Ordinis potestate. 47.   Abbatibus de Campo principum… (*locus vacuus*) mandat praesens Capitulum generale, quatinus citius quam commode poterint, convocent secum abbates vicinos et secundum Ordinis statuta tueantur et defendant Ordinis privilegia contra episcopos et alios dicta privilegia infringere volentes. 48.   Cum propter celebrationem festi doctoratus abbatis Reigniaci, paucis diebus elapsis magnas fecerit expensas, ac propter paupertatem et miseriam occasione guerrarum praefato monasterio de Rigniaco illatas, cum abbate eiusdem monasterii Rigniaci praesens generale Capitulum misericorditer dispensat ut, dehinc ad triennium, a solutione contributionum praefatum monasterium suum concernentium absolutum maneat et quittatum. 49.   Moderationem contributionum monasterii Caraevallis, Mediolanensis dioecesis, prout in litteris, quibus haec praesens diffinitio annectitur plenius continetur, factam, Capitulum generale donec aliter duxerit ordinandum, tamquam gratam habens confirmat, ratificat et approbat. 50.   Capitulum generale propter certas et rationabiles causas omnino annullat quamdam certam supplicationem exhibitam per fratrem Nicolaum Thierri, quondam electum Morimundi, adversus indubitatum dominum abbatem eiusdem Morimundi, in qua tangebat et requirebat revocari certas venditiones vinorum, granorum et aliorum consimilium, quas et in praeiudicium et damnum dicti monasterii asserebat factas. 51.   Capitulum generale supplicationem domini prioris et conventus prioratus Sancti Guillelmi Argentinensis, qua instantissime uniri et incorporari cum omnibus pertinentiis et rebus quibuscumque, rogant et postulant, ut deinceps sicut alia Ordinis loca, tam abbatiae quam prioratus sub forma et disciplina Ordinis, necnon filiatione monasterii Cistercii, cum privilegiis et libertatibus Ordinis vivant et Christo militent, gratissimam habens devote admittit et acceptat, dummodo ipsi ad incorporationem necessaria, uti decet, procuraverint, abbati de Salem committendo, quatinus praefatam incorporationem acceptando litteras super hoc necessarias, in plenaria Ordinis potestate faciat et procuret. 52.   Capitulum generale magistro Richardo Archebald in sacris litteris doctori mandat et praecipit, quatinus infra tempus in capitulo sexto, distinctionis octavae *Novellarum* praefixum, ad aliquod monasterium Ordinis, ubi invenerint benevolum receptorem, ibidem professionem illico peracturus, nisi iam alibi fuerit professus, et in loco suae professionis regulariter, prout ex voto religionis obligatur deinceps victurus se transferat, mandando districte suo abbati quatinus ipsum doctorem secundum sui gradus exigentiam favorabiliter in omnibus iuxta Ordinis laudabilem consuetudinem tractet et procuret. 53.   Capitulum generale media possibilia et rationabilia invenire cupiens, quibus ruinae Ordinis praegrandes valeant relevari, et etiam particulariter domini de Cistercio et de Firmitate abbates dignum duxerunt charitatem domini Claraevallis favorabiliter exorare, quatinus, ut omnes patres egregiae nationis Germaniae instantissime unanimiter requirunt, redditum illum quem annuatim consuevit ab Ordine recipere omnino quittare velit et dignetur, se suis praedecessoribus conformando, qui suis bonis et corporibus non parcentes fundationi et promotioni Ordinis totis viribus effective intenderunt. 54.   Capitulum generale orationes pro incolumitate serenissimi regis Hungariae eiusdemque consortis et prole habenda universaliter fieri ordinavit. EXCUSATIO ABBATUM 55.   Capitulum generale praesens a via praesentis Capituli excusavit et diffinitorie excusat omnes absentes qui non fuerunt ad ipsum Capitulum debite citati, propter temporis iniquitatem pene ubique gravissime grassantem. REHABILITATIONES 56.   Ad instantiam et humilem supplicationem abbatis monasterii de Longovado, praesens generale Capitulum cum fratre Ioanne de Ruffeo, eiusdem monasterii professo, misericorditer dispensat, ut non obstante inhabilitate ac infamiae nota, quam per annum cum dimidio apostatando et per saeculum in detrimentum suae salutis et animae contraxit vagando, super quo sibi iniunctam Ordinis poenitentiam humiliter et devote peregit, ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces, officia, beneficia et administrationes promoveri valeat et admitti. 57.   Ad idem, pro sorore Dorothea Simerin de Enadetal, monasterii Vallis Sanctae Crucis professae, super contagio carnis, puerperio inde secuto. 58.   Ad idem, pro fratre Petro Paris, monasterii Caricampi, in contagio carnis convicto et per mundum apostatando, habitu regulari temere dimisso. 59.   Ad idem, pro fratre Bartholomeo, dicti monasterii Caricampi professo, de apostasia et habitu regulari deposito. 60.   Ad idem, pro sorore Maria Crualecte, monasterii de Blandeca in contagio carnis lapsa, prole inde secuta. 61.   Ad idem, pro sorore Petrina de By, monasterii B. M. de Villencourt, in contagio carnis comprehensa, puerperio inde secuto. SUFFRAGIA 62.   Pro serenissimo invictissimoque domino nostro, domino Mathia, Dei gratia Hungariae Bohemiaeque rege, necnon generosissima ac religiosissima domina nostra, domina Beatrice eius consorte. 63.   Capitulum generale ad instantiam illustrissimi principis domini Alberti comitis palatini Rheni, Superioris et Inferioris Bavariae ducis, ad participationem omnium et singulorum bonorum spiritualium, quae usque ad quinquennium per universum Ordinem fient, omnes cuiuscumque status et conditionis existant acceptat, qui ad reparationem monasterii de Cella Dei manus adiutrices liberaliter praebuerint. 64.   Pro magistro Ioanne Rogier et Perreta eius uxore cum liberis eorumdem, ad requestam domini Claraevallis. 65.   Item, pro Petro de Ginersaut, notario publico, et Iaqueta eius uxore et liberis eorumdem. 66.   Pro honorabili viro domino Ioanne Margueron notario, Ioanna eius coniuge et liberis. 67.   Pro magistro Burkardo Wenli de Herenburg, s. th. lic. magistro scolarium collegii Heidelbergae, ad requestam domini Charitatis. 68.   Pro domino Nicolao Morsing, utriusque iuris doctori, illustrissimi principis domini ducis palatini Rheni consiliario, pro matre sua Brigida, uxore sua si quam ducat, cum Margareta sorore sua et eorum liberis. 69.   Pro magistro Iodoco Martini de Gengen, medicinarum doctore civitatis Spirensis, insigni phisico, et conthorali sua Elisabeth et liberis praesentibus et futuris. 70.   Item, pro Michaele Martini de Ganguen et Margareta eius uxore, cum liberis eorumdem. 71.   Pro magistro Ioanne Helviset, decano ecclesiae Sanctorum Germani et Martini, in civitate Spirensi. 72.   Pro domino Ioanne Frakenstein, capellano Beatae Mariae in Eslingen. 73.   Item, pro Plicardo magistro curiae domini comitis Palani et pro Landsthade eius uxore et liberis eorumdem.

Anno Domini millesimo quadringentesimo septuagesimo nono edita sunt, diffinita et promulgata quae sequuntur, in generali Capitulo apud Cistercium celebrato. ORATIONES 1.   Pro sanctissimo… Sixto… Papa IV, necnon… et maxime pro… Guillermo, episcopo Ostiensi, S. R. E. presbytero cardinali, nostrique Ordinis in Curia benevolo protectore… *etc. ut in anno* 1471. 2.   Praeterea pro serenissimo … *etc. ut in anno* 1472. 3.   Insuper pro burgensibus … *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace … *etc. ut in anno* 1449. 5.   Demum pro felicis … *etc. ut in anno* 1470. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.   Cum Ordo noster Cisterciensis specialiter et expresse ac iuste domino abbati et conventui Cistercii ac ipsi monasterio Cisterciensi sit obligatus veraciter in summa 25448 francorum seu florenorum aureorum et 3 grossorum argenteorum de antiquo debito, cum resta ultimorum computorum quae ascendit ad summam 2308 florenorum, 14 solidorum, 2 den. monetae Capituli, de et pro toto tempore praeterito… contributionem novem millium florenorum … *etc. ut in anno* 1449. INSTITUTIO PROCURATORIS GENERALIS ORDINIS 7.   Generale Capitulum de vita, moribus, conversatione, sufficientia, idoneitate, fidelique diligentia, ac ceteris virtutibus fratris Petri Ryolis, s. th. pr., monasterii Bonaevallis Ruthenensis expresse professi, debite et sufficienter informatum, ipsum elegit, fecit, creavit et nominavit, eligit, facit, creat et nominat generalem totius nostri Cisterciensis Ordinis in Curia romana procuratorem, cum omnibus clausulis et articulis ad id necessariis et opportunis per reverendissimum dominum nostrum Cisterciensem apponendis, specificandis et declarandis, in plenaria Ordinis potestate. IMPOSITIO SUBSIDII GRATIOSI 8.   Praesens generale Capitulum flebili consideratione maxima Ordinis debita, quibus tam in Curia romana et apud multos bancarios etiam multipliciter obligatur, satisfacere non potuit subsidium ratione legationis anno Domini 1473 ad Sanctissimum Dominum Summum Pontificem et Sanctam Sedem Apostolicam, pro defensione et tuitione iurium, libertatum et privilegiorum Ordinis transivisse sufficiens non potuit subsidium eodem anno, propter hoc super monasteria Ordinis onera et agenda mente revolvens, et ob hoc in sex millibus et quingentis scutis aureis ac regiis et novis communiter currentibus obligatum se sentiens, nec aliter quam per bonorum et fidelium Ordinis personarum ab his miserabilibus vinculis se posse exonerare conspiciens attendensque, quod et bona corporis mystici pro sui totius corporis conservatione, si et quidquid possunt exponere tenentur, idem generale Capitulum gratiosum subsidium, et collectionem praefatae summae sex millium quigentorum [quingentorum ] auri scutorum novorum regiorum nunc communiter currentium, pro quolibet triginta duos solidos unum denarium turonensem bonae monetae Franciae computando ; omnibus et singulis utriusque sexus Ordinis monasteriis, prioratibus ac aliis locis regularibus secundum taxas et quotas per Diffinitores eiusdem praesentis Capituli, et per commissarios per ipsum deputatos levandi, colligendi et recipiendi, ordinat et imponit, volens et decernens ipsum subsidium ab omnibus et singulis Ordinis abbatibus, abbatissis, commendatariis, prioribus, priorissis, cellerariis, rentariis et officiariis quibuscumque saecularibus aut regularibus cuiuscumque dignitatis, conditionis vel status existant, per eosdem ad id deputatos exigi, requiri, recipi, et realiter et de facto levari ; omnes et singulos praedictos et eorum loca tenentes per censuras Ordinis, excommunicationem, interdictum, suspensionem a divinis officiis, personaliter veniendi ad proximum generale Capitulum citationem et omnes alias iuris et iustitiae vias debite et indissimulanter compellendo. Et si aliqua loca ad solutionem praedicti subsidii invenerint non imposita vel taxata, illis et eorum cuilibet secundum suae conscientiae aequitatem prout iustius poterunt fidelem et rationabilem taxam et quotam imponant, et ad realiter et debite solvendum compellant debitas valentes et sufficientes de receptis quittantias faciendo, super quo eorum conscientias coram Summo Iudice oneramus ; eisdem commissariis seu receptoribus sub censuris per Capitulum declarandis iniungendo et praecipiendo, quatinus ante proximum festum Dominicae Resurrectionis, summas, quotas et taxas in provinciis et locis sibi commissis per se vel alium receptas et recipiendas domino Cisterciensi ad eas integraliter recipiendas ordinate afferant, apportent seu per fidelem et securum nuntium fideliter transmittant, et sibi de receptis bonum, verum et fidelem computum reddant eidemque domino Cisterciensi benigne committit praesens generale Capitulum, ut ubi aliquis commissariorum deputatorum per se vel per alium commissum sibi onus exsequi non valeret, vel debitum suum non faceret, alium loco ipsius iustitia subrogare et ordinare possit et valeat, prout sibi melius et magis expediens videbitur, omniaque alia augendo et diminuendo suppleat, quae hic omissa esse possunt, renuentes, rebelles et in aliquo contradicentes non solum ad solvendum principale, sed etiam expensas viriliter et debite compellendo. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 9.   Promotionem, institutionem et installationem fratris Ioannis Darnecton, cellerarii et monachi expresse professi monasterii B. M. de Fontibus in Anglia, per abbatem monasterii Rievallis commissarium domini Claraevallis, s. th. pr., eiusdem monasterii immediate patris abbatis, ad dignitatem abbatialem ipsius monasterii de Fontibus, tunc vacantis per expressam et puram resignationem fratris Thomae Swynton novissimi abbatis praedicti monasterii in manus memorati commissarii, ac etiam omnia alia in decreto contenta, cui praesentes annectuntur, tamquam iusta et secundum Deum ac etiam statuta Ordinis canonice facta, praesens generale Capitulum confirmat, ratificat et approbat, supplendo omnes et singulos defectus, si qui forsan in praemissis contigerint. 10.   Electionem, institutionem et installationem fratris Thomae Vituli ad dignitatem abbatialem monasterii B. M. de Fontanis albis, monasterio Savigniaci directe subiecti, per resignationem fratris Maturini Freumi, eiusdem monasterii novissimi abbatis, per dominum Cisterciensem, s. th. pr., et Capituli generalis potestate fungentem, rite, canonice et per viam Spiritus Sancti factam et celebratam, prout… *etc.* approbat. 11.   Ad idem, pro fratre Henrico… cellerario monasterii Sturzelbrun, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii per abbates monasteriorum Novicastri et Wernevillerii, abbatis monasterii Maceriarum dicti monasterii Sturzelbrun immediati patris abbatis commissarios. 12.   Ad idem, pro fratre Bernardo Viardi, monasterii Claraevallis professi, ad dignitatem abbatialem monasterii Pontisfrigidi Metensis, per dominum Morimundi, patrem abbatem, etc. 13.   Ad idem, pro fratre Ioanne, priore monasterii de Walkenreyde, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem monasterii Campensis, ipsius monasterii patrem abbatem, etc. 14.   Capitulum generale cassat, irritat et annullat decretum promotionis abbatis de Calercio, tamquam contra ius et Ordinis constitutiones factum, quem dictum Capitulum de novo promovet in abbatem, omnes et singulos defectus qui in prima eius promotione quomodolibet contingerint supplendo. CONFIRMATIONES TRACTATUUM 15.   Viso et diligenter examinato tractatu inter venerabilem coabbatem monasterii Balernae, dilectos filios priorem et conventum eiusdem monasterii ex una et honorabilem virum dominum Petrum Symonot in ordine sacerdotali constitutum, ac fidelem mercatorem Ioannem Aubelin apud Divionem commorantem ex altera, cui tractatui nostrae praesentes annectuntur, cognitisque causis et rationibus eiusdem tractatus rationabiles esse ac necessarias, et eidem monasterio perutiles, praesens generale Capitulum eumdem tractatum, sicut iacet, confirmat, roborat et acceptat, supplendo omnes et singulos defectus, si qui forte ex errore scriptorum aut alias essent in eodem tractatu, propter quem seu quos aliquid allegari posset contra et adversus dictos dominum Petrum et Ioannem Aubelin, quominus dictus tractatus plenarium sortiri non debeat effectum, in plenaria Ordinis potestate districtissime sub poena excommunicationis, suspensionis, interdicti et aliis censuris Ordinis mandando et praecipiendo eisdem abbati et conventui de Balerna, quatinus dictum tractatum per eos solemniter et mature passatum impleant et observent, et praefatos dominum Petrum et Ioannem Aubelin omnino indemnes ac contentos seu circa omnia contenta in eodem tractatu reddant et faciant. Datum sub appensione sigilli Diffinitorum, etc. 16.   Capitulum generale confirmat, ratificat et approbat tractatum inter abbatum et conventum monasterii de Caroloco ex una parte, et magistrum Ioannem Marescalli ex altera, super re plenius in ipso tractatu declarata passatum, cui tractatui praesens diffinitio cum confirmationibus dominorum Cistercii et Claraevallis annectitur. 17.   Tractatum passatum, initum et concordatum inter dominum Cisterciensem et conventum suum ex una, et religiosos viros priorem et conventum B. M. de Monte Carmeli apud Divionem partibus ex altera, de et super venditione et deliberatione cuiusdam domus vulgariter nuncupata Domus rubea, prout plenius continetur in litteris super hoc confectis, tamquam iustum, utilem et valde pro utroque conventu necessarium, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat. COMMISSIONES 18.   Cum generale Capitulum anno superiore quosdam venerabiles abbates, tam gallicanae quam germanicae nationum delegaverit, qui secundum serenissimi et invictissimi domini nostri, domini Mathiae regis Hungariae, Bohemiae, etc., necnon illustrissimae dominae Beatricis ipsius generosissimae conthoralis, sanctissimum desiderium in certis Ordinis praefatae germanicae nationis monasteriis in diffinitione tunc edita explicatis, centum vel eo circa regulatos monachos colligerent, ac maiestati regiae, quatinus de eisdem monachis aut eorumdem portionibus monasteria certa praefati inclitissimi Hungariae regni hactenus desolata et depopulata, ac in eorumdem utroque statu spirituali scilicet et temporali pene collapsa repopulari, restaurari, reformari, ac in pristinum statum sanctae observantiae regularis reduci ad honorem et gloriam divinae Maiestatis et gloriossimae [gloriosissimae ] Virginis Matris, reparationemque status monastici et animarum salutem possent cum debitis honore et reverentia praesentarent et offerrent. Ac praeterea ipsi praedicti abbates commissarii et delegati apud Herbipolim civitatem Franconiae, plures Ordinis patres convocantes, pauci tamen numero propter varia tunc eis occurrentia impedimenta, ad constitutam diem convenientes, ad dictorum religiosorum collectionem nec ad aliam commodiorem pro materia principali conclusionem descendere valentes, de famosissima domini nostri regis Hungariae benignitate, clementia et longanimitate non mediocriter confidentes, materiam ipsam ad praesentis Capituli generalis examen plenius disponendam remiserint, praesens generale Capitulum volens et summis desideriis cupiens tam salubre et tam sanctum negotium fine debito terminari, reverendissimum in Christo patrem dominum nostrum Cisterciensem, s. th. pr., nostri totius Ordinis reformatorem generalem ad huiusmodi oneris latiorem decisionem et considerationem, diffiniendo humiliter deputavit et delegavit, ipsum orando ut si quovismodo fieri possit ad partes illas transeat, et si opus sit congregationem patrum ubi et secundum quod necessarium viderit faciat, et cum eisdem rem istam sacram tractet, et ad reparationem dictorum monasteriorum Hungariae, iuxta regalem devotionem perficiat in plenaria Ordinis potestate. Quod si praefatus reverendissimus pater noster sive propter corporalem aegritudinem, sive propter guerrarum pericula, personaliter ad partes illas transire non posset, ne tam sanctum opus imperfectum maneat, sed ut melius inchoari, ordinatius et fructuosius terminari possit et valeat, de Ebraco, de Fonte salutis, s. th. pr., et de Lanckheim monasteriorum abbatibus et duobus eorum, idem generale Capitulum in virtute salutaris obedientiae committendo praecipit et mandat, quatinus inter se videant, et quantocius commode poterint de loco et tempore cuiusdam Capituli seu congregationis generalis concludant, absque praeiudicio auctoritatis Capituli generalis et superioritatis seu iurisdictionis et auctoritatis monasterii Cistercii. In qua quidem congregatione abbates germanicae nationis et vicinorum locorum, quos ad praemissa tractanda et diffinienda vocandos iudicabunt auctoritate dicti Capituli convocabunt, et matura discussione facta inter eos iudicant, iuxta prudentiae discretionis et zeli industriam sui, ad charitative providendum in hoc sancto negotio ; quinimo, si opus sit, quod Deus avertat ! debita compulsione ad complementum praemissorum utentur tam pro necessaria conclusione fienda, quam pro congregandis religiosis et conductioni eorum ad dictum serenissimum dominum regem, et constitutione seu distributione eorumdem diversis monasteriis, prout in singulis pro meliori eis videbitur, insuperque tractabunt iuxta conscientiarum suarum dictamen et religionis nostrae statuta de paternitatibus monasteriorum, qui de novo instaurabuntur. Et in praemissis se iuvabunt de pecuniis contributionum Ordinis prout discretioni eorum melius videbitur ; praefato domino nostro Cisterciensi cuncta quae circa dictam assignationem dictae congregationis fecerint ante diem assignationis intimando, ut si Domino permittente, sublatis impedimentis ad eam transire poterit, ipse, ut dictum est, vadat, aut si in Alemanniam transire non possit, denuntiet eisdem patribus, quid ulterius agendum fuerit ; et nihilominus si aliquo casu accidente nuntii redire non possint, dicti abbates superius nominati cuncta praemissa prosequantur et ad debitum finem perducant, ut praemissum est, perinde ac si ipse reverendissimus pater noster Cisterciensis praesens adesset, in plenaria Ordinis potestate, invocato ad praemissa et ea tangentia, si opus fuerit, brachii saecularis auxilio, consilio et favore. Omnibus igitur regularibus personis Ordinis per praefatos coabbates nostros convocandis firmiter damus in mandatis, in virtute salutaris obedientiae, et sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus in praemissis omnibus et ea tangentibus eisdem coabbatibus nostris tamquam eidem generali Capitulo obediant et assistant. 19.   Capitulum generale diffiniendo committit abbatibus de Gratia Dei et de Charone et eorum cuilibet, quatinus quam commode fieri poterit, se informent super conversatione, vita et moribus fratris Iacobi de la Nouhe, professi monasterii de Ré, quem secundum eius merita vel demerita ita tractent, quod mali rumores, qui de eo in dedecus Ordinis currunt perpetuo sopiantur, et quod non sit opus in posterum rem eius retractare, in plenaria Ordinis potestate. 20.   Committit praesens generale Capitulum abbatibus de Ardorello et de Candelio, ut se transferant ad monasterium monialium de Bonoloco, et ibidem per censuras Ordinis sorores eiusdem loci super suis excessibus et signanter quia munus benedictionis monachicae, absque patris abbatis licentia ab episcopo receperunt, corrigant et puniant, dentque eis leges Ordini consonantes, ad quarum observantiam eas compellant in plenaria Ordinis potestate. 21.   Capitulum generale diffiniendo reverenter committit domino Cistercii, ceterisque primis abbatibus et aliis quos secum voluerint in hac parte assumere, omnes et singulas causas, in plenaria Ordinis potestate, diffiniendi et terminandi, quae in praesenti diffiniri et terminari nequeunt. 22.   Abbati de Caroliloco, s. th. pr., Capitulum generale diffiniendo committit, praecipit et mandat, quatinus super causis transitus ad Ordinem nigrum fratris Dorin, professi monasterii de Misericordia Dei, se informet, et secundum quod expediens videbitur, salva Ordinis disciplina, eumdem fratrem ad Ordinem et locum priorem revocet et recipiat, aut sicuti est, relinquat. 23.   Abbatibus de Sylva Melonni et de Lanvaux, et eorum cuilibet in solidum, generale Capitulum committit, praecipit et mandat, quatinus se informent super quadam diffinitione anno praeterito edita, eiusque executione, eorumque quae occasione cuiusdam hominis nominati Christofori Rivelloni a dicto monasterio expulsi acciderunt, et secundum quod invenerint controversias inde ortas praedicta diffinitione non obstante, et terminent et sopiant, monasteriumque ipsum visitent et reforment in plenaria Ordinis potestate, nec omittant quae fecerint proximo Capitulo confirmanda vel infirmanda fideliter referre. 24.   Abbati de Pontigniaco diffiniendo committit et praecipit praesens generale Capitulum, quatinus ad monasterium de Quinceyo se transferens seipsum informet super quodam tractatu inter abbatem et conventum ex una, et Laurentium Cruchot, Nicolaumque et Guidonem fratres pro se, eorumdem uxoribus et liberis partibus ex altera, passato de quadam grangia dicta Massoub ad certas vitas praenotatis hominibus tradita, quem tractatum si invenerit esse rationabilem et utilem, proximo generali Capitulo referat, ut secundum eius tenorem, si opus est, approbetur. 25.   Generale Capitulum revocat commissionem abbatis de Gratia Dei ad triennium. 26.   Capitulum generale revocat diffinitionem anno elapso editam, pro visitatione monasterii de Spinoso loco, abbatibus de Alna et de Villari commissam. IUDICES 27.   Audita querimonia nobilis viri Wernheri Loibly, civis Bernensis, ex parte decimarum de Elswil et de Balsurguen monasterio de Altocristo pertinentium, quas pro spatio novem annorum continuorum anno Domini 1475 incipientium, nomine abbatis et totius conventus dicti monasterii de Altocristo, sibi admodiavit frater Petrus Gacheti, conventualis cellerarius et procurator eiusdem monasterii, prout ex litteris inde confectis eidem generali Capitulo exhibitis plenius patere videtur, cuius admodiationis gratia tempore guerrarum ipsae decimae cum domibus et pertinentiis suis, ut asserit idem Wernherus ipsi monasterio de Altocristo per eum fuerunt salvatae, quae aliunde hostiliter devastatae fuissent, quas tamen decimas finita guerra ipsius monasterii abbas quibusdam aliis locavit et admodiavit, priore admodiatione per plures annos ante terminum suae admodiationis spreto et repudiato, generale Capitulum committit abbati de Aurora, quatinus citatis coram se partibus ad locum et diem competentem, allegationibus earum diligenter auditis et intellectis, prout melius viderit et cognoverit, debitum iustitiae complementum administret, ipsas partes ad tenendum ea quae per ipsum decreta fuerint, per censuras Ordinis compellendo, in plenaria ipsius Capituli generalis et totius Ordinis potestate. 28.   Abbati de Caroliloco, s. th. pr., Capitulum generale committit, praecipit et mandat, quatinus super controversia quam in prioratus B. M. de Guenmeto vertitur, diligenter se informans ad pacificationem et finalem huiusmodi controversiae et circumstantiarum eiusdem determinationem iuridice et regulariter procedat, in plenaria Ordinis potestate. [DIFFINITIONES] SPECIALES 29.   Praesens generale Capitulum dat domino Cistercii et illis quos secum de suo conventu voluerit assumere aut deputare, auctoritatem et plenum posse interpretandi et exponendi quamdam diffinitionem, super missa *de Requiem* per conventum Cistercii alta voce quotidie celebrata et celebranda, anno Domini 1406 editam, et etiam eamdem concordandi ad usus et ceteras Ordinis constitutiones pro missarum debita ordinaria et pacifica celebratione olim digestas, editas, promulgatas et approbatas, et cetera in hac parte agendi et perficiendi, quae dictum Capitulum agere et perficere posset, si actualiter sederet, eius quod actum et conclusum fuerit in hac re approbationem et confirmationem reservando. 30.   Summum retributorem bonorum omnium, qui nullum bonum irremuneratum reliquit imitari cupiens praesens generale Capitulum, fratrem Martinum, dudum abbatem Sancti Gothardi in Hungaria, propter multiplicia sua merita et opera virtuosa, quibus in Ordine claruit, et propter quae minus iuste plurima pertulit opprobria, in priorem et administratorem perpetuum monasterii seu prioratus Varadini Petri, in comitatu Sezennae, Colocensis dioecesis, instituit, utrumque regimen eiusdem monasterii seu prioratus sibi committendo mandans ac praecipiens in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, omnibus et singulis dicti monasterii seu prioratus personis regularibus, donatis quoque servitoribus et vassallis eiusdem, quatinus dictum fratrem Martinum in priorem suum indubitatum recipiant, obedientiam debitam eidem faciendo, alioquin mandat et praecipit omnibus et singulis ipsius Ordinis abbatibus et personis regularibus ubilibet constitutis qui per dictum priorem super hoc requisiti fuerint, quatinus dicti prioratus religiosos seu personas regulares ad recipiendum dictum priorem, eique fideliter obediendum per censuras Ordinis aut alias poenas debitas compellant, aut si compelli non possint, eos eiiciant et alios bonos et honestos religiosos dicto priori obedientes ibidem reponant, in plenaria Ordinis potestate. 31.   Praesens generale Capitulum monet omnes et singulas Ordinis personas sub excommunicationis poena quatinus, infra viginti dies ab intimatione huius diffinitionis, reddant et restituant domino Morimundi et suo monasterio omnes et singulos libros ac etiam omnia et singula alia bona mobilia et immobilia, puta cartas, scedulas, vasa aurea vel argentea, mappas, linteamina seu quaecumque alia bona ; huius diffinitionis omnibus et singulis nostri Ordinis sacerdotibus super hoc requirendis executionem committendo. Datum sub appensione… etc. 32.   Capitulum generale in quantum potest et debet, dispensat cum sorore Catherina de Sages, ut non obstante quod sit minor aetate, sua bona et virtuosa dispositione attenta, nihilominus eiusdem promotio debeat tamquam canonica reputari, nam senectus venerabilis est non diuturna, neque annorum numero computata. 33.   Capitulum generale supportat abbatem de Signiaco a transmissione scolaris ad studium universale, ad triennium a data praesentis diffinitionis computandum. 34.   Capitulum generale praecipit et mandat abbatibus de Frigidomonte et de Lanneyo, ut scolari de Belloprato in subsidium lecturae suae summarum realiter, anno sequenti, similes summas illis distribuant et solvant, quas per triennium elapsum eidem scolari persolverunt, huius diffinitionis executionem abbati de Caroliloco, s. th. pr., committendo. 35.   Capitulum generale ob reverentiam Dei Virginis gloriosae permittit quod conventus monasterii de Fontanis albis, pout [prout ] consuevit, dicat, decantet et recitet *Inviolata, integra*, etc. 36.   Capitulum generale ordinat fieri procuratorium abbati de Bellaaqua super alienatione loci de Bocheto membro, quod tunc fuit unitum monasterio Aquaebellae per dominum cardinalem Sancti Petri ad Vincula facta, et dictum membrum possit dicto monasterio Aquaebellae reuniri. 37.   Capitulum generale misericorditer concedit fratri Iacobo du Chasne, sacerdoti religioso de Gratia, spatium trium mensium a die datae praesentis diffinitionis computandum, sibi in Ordine benevolum receptorum procurandi. 38.   Capitulum generale dat licentiam priori et conventui monasterii de Bolbona per certum receptorem in hac parte deputandum, recipiendi pecunias, quas pro fundatione cuiusdam missae dietim in honorem gloriosae Virginis Mariae celebrandae persolvendas annuatim, quondam praepotens et egregius dominus, dominus comes Fuxi assignavit, ita tamen quod taliter pecuniae illae distribuantur et tractentur, quod conventus ipse nec eiusdem fratres de vitio proprietatis in futurum quomodolibet valeant redargui. 39.   Capitulum generale ordinat, ut Summo Pontifici rescribatur, quatinus casset et annullet litteras suas virtute quarum monasterium monialium Bituminis unitum fuit cuidam capellae ad instantiam dominae ducissae Sabaudiae, omnis prosecutionis huius rei negotium procuratori generali committendo. CITATIONES 40.   Auctoritate Capituli generalis fratres Ioannes Cornet et Guillelmus de Moncello, religiosi Ordinis, pro dignitate abbatiali in monasterio de Fulcardimonte contendentes ad proximum generale Capitulum, ad ea quae tunc eis per promotorem causarum obiicientur, quod iustum fuerit, responsuri, sub poena perditionis iuris et causae ipsorum peremptorie citentur, quidquid per eosdem contendendo actum est violenter annullando, et sub simili poena districte praecipiendo eisdem, ne medio tempore aliquid ulterius in praeiudicium monasterii attentent aut aliqui de quibuscumque ipsius monasterii rebus mobilibus aut immobilibus quomodolibet alienari procurent, quinimo ad quorumdam alienatorum plenariam restitutionem omnino se disponant, effective compellantur ; executionem huius diffinitionis omnibus et singulis Ordinis regularibus personis super hoc requirendis, sub censuris Ordinis committendo. SUFFRAGIA 41.   Pro generoso et nobili viro Thoma de Moncy milite, Ioanna eius uxore et liberis eorumdem.

Anno Domini millesimo quadringentesimo octuagesimo, edita sint et diffinita quas sequuntur in generali Capitulo, etc. ORATIONES 1.   Pro sanctissimo … *etc. ut in anno* 1479. 2.   Praeterea pro serenissimo … *etc. ut in anno* 1472. 3.   Insuper pro burgensibus … *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace … *etc. ut in anno* 1449. 5.   Demum pro felicis … *etc. ut in anno* 1470. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.   Cum Ordo noster Cisterciensis specialiter et expresse ac iuste domino abbati et conventui Cistercii, ac ipsi monasterio Cisterciensi sit obligatus veraciter in summa 25448 francorum seu florenorum aureorum et 3 grossorum argenteorum de antiquo debito cum resta ultimorum computorum, quae ascendit ad summam 1309 flor. 14 solid. 2 den. de et pro toto tempore… *etc.* contributionem novem millium florenorum… *etc. ut in anno* 1449. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 7.   Electionem, promotionem, institutionem et installationem de persona fratris Ioannis de Flequières, monasterii Claraevallis expresse professi, ad dignitatem abbatialem monasterii de Bullencuria, per dominum Claraevallis, s. th. pr., praefati monasterii immediatum patrem abbatem, prout in decreto… *etc.* confirmat. 8.   Ad idem, pro fratre Petro de Porta, professo monasterii Septem fontium, ad dignitatem abbatialem monasterii de Barbello, per abbatem Prulliaci, praefati monasterii patrem abbatem … 9.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Duaco, monasterio Claraevallis professo, ad dignitatem abbatialem monasterii Pontisthieffredi [Pontisthieffridi ] Metensis, per dominum Claraevallis, s. th. pr., Ordinis commissarium. 10.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Reigny, monasterii Vallis lucentis professo, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii. 11.   Ad idem, pro fratre Helya Henardi, monasterii de Castellariis professi, ad dignitatem abbatialem monasterii de Grossobosco, per abbatem de Moroliis, Ordinis commissarium. 12.   Translationem, permutationem, institutionem et installationem fratris Bernardi Viardi, nuper abbatis monasterii Pontisthieffredi [Pontisthieffridi ] Metensis, ad monasterium de Ripatorio, in dioecesi Trecensi, per dominum Claraevallis, s. th. pr., auctoritate Capituli generalis, certis et rationabilibus causis, factas per dominum Claraevallis, s. th. pr., eiusdem monasterii de Ripatorio patrem abbatem, praesens generale Capitulum secundum sui formam et tenorem, prout in decreto super hoc confecto plenius continetur, approbat, ratificat et confirmat eumdem fratrem Bernardum verum, unicum et indubitatum abbatem praedicti monasterii de Ripatorio declarando et pronuntiando. 13.   Electionem, institutionem, installationem fratris Nicolai de Conay, monasterii de Crista, Lingonensis dioecesis, professi, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii per abbatem de Vallibus in Ornesio et priorem monasterii Morimundi, eiusdem monasterii de Crista patris abbatis commissarios, factas et celebratas, ac per reverendissimum dominum nostrum Cisterciensem approbatas, ratificatas et confirmatas, prout in litteris decreti et confirmationis plenius continetur, praesens generale Capitulum approbat, acceptat, ratificat et confirmat, supplendo in quantum potest et debet omnes et singulos defectus, et qui forsan in praemissia [praemissa ] intervenerint. CONFIRMATIONES TRACTATUUM 14.   Tractatum initum, factum et passatum inter abbatem et conventum monasterii de Valle clara et potentem dominum, dominum de Moy de Chin et de Bellecombe, eiusque generosam consortem dominam Margaretam Dailly, prout in litteris… *etc.*, confirmat. 15.   Visis et diligenter examinatis et consideratis honestate, sanctitate et decentia tractatus inter reverendissimum in Christo patrem et dominum nostrum, dominum Cisterciensem eiusque conventum, et nobilem et clarissimum dominum, dominum Philippum Pot, militem, dominum de Rupe, magnum senescallum Burgundiae, cui nostrae praesentes configuntur, scientesque summam mille francorum in eodem tractatu expressam per eumdem dominum de Rupe die confectionis praesentium fuisse et esse, realiter et de facto, eidem reverendissimo domino Cisterciensi eiusque conventui et officiariis in praesentia nostra solutam, expeditam et traditam in ipso Cisterciensi monasterio, et de qua praefatus dominus de Rupe suique successores et haeredes merito quitti et liberi perpetuo esse debent. Nos dictum tractatum, universaque in eo contenta approbamus, ratificamus et confirmamus, volentes sacrum Cisterciense monasterium universasque ipsius personas praesentes et futuras ad observantiam et impletionem contentorum in eodem tractatu, perpetuis temporibus, teneri et obligari, in plenaria Ordinis potestate. 16.   Visis, auditis et diligenter examinatis litteris tractatus facti, initi et passati inter abbatem et conventum monasterii de Ellancio, et fratrem Ioannem Blonde monachum eiusdem monasterii, prout plenius… *etc.* confirmat. 17.   Tractatum initum, factum et passatum inter reverendissimum in Christo patrem dominum Cisterciensem suumque conventum ex una, et dominum Pontigniaci de et super venditione redditus 30 denar. parvorum turonensium, per monasterium de Benedictione Dei, singulis annis ecclesiae Cisterciensi debiti, prout… *etc.* confirmat. 18.   Tractatum initum, passatum et conclusum inter reverendissimum in Christo patrem dominum Cisterciensem et eius conventum ex una, et nobilem virum Anthonium Lombart presbyterum ex altera, declaratum et expressum in litteris patentibus quibus praesens diffinitio annectitur, Capitulum generale tamquam iustum et ad utilitatem monasterii Cistercii factum, approbat, ratificat et confirmat secundum omnes suas partes. 19.   Ad idem, pro domino Firmitatis suoque conventu ex una, et habitatoribus seu manentibus villagii de Laluye partibus ex altera, tamquam iustum … *etc.* confirmat. 20.   Ad idem, pro abbate et conventu de Leoncello ex una, et Guillermum et Ioannem Morini partibus ex altera, cum suppletione lapsus temporis de non confirmando per Capitulum tempore debito. PROCURATORES 21.   Praesens generale Capitulum debite in Spiritu Sancto congregatum, cupiens Ordinis agenda fructuose et commode agi et tractari, fecit, constituit, creavit et ordinavit venerabiles coabbates monasteriorum de Strafordia, de Rievalle, de Fontibus, de Voburnia, de Hayles, de Wardona, de Gratiis, necnon dilectum in Christo filium fratrem Ioannem Cok, et quemlibet eorum in solidum, totius nostri Cisterciensis Ordinis veros, certos, legitimos et indubitatos procuratores, syndicos et nuntios speciales in omnibus et singulis causis, querelis et negotiis ipsius Ordinis et personarum eiusdem motis et movendis contra quascumque personas ecclesiasticas, saeculares vel laicas, tam pro toto Ordine, rebus et personis eorum, quam contra ipsum, dantes eisdem procuratoribus et cuilibet eorum plenam potestatem et mandatum speciale petendi, repetendi et requirendi, per omnes iuris et iustitiae vias ecclesiam nostram de Scardeburgh cum omnibus capellis, decimis, iuribus, proventibus, pertinentiis et emolumentis ipsius, necnon omnes census, redditus et proventus nobis praefato abbati Cistercii, monasterioque nostro Cisterciensi ac conventui ipsius per universum regnum Angliae debitos, ac ratione guerrarum et divisionum nobis detentos, seu ab aliis occupatos, conveniendique universos et singulos detentores ac occupatores tam dictae ecclesiae nostrae de Scardeburgh, et pertinentiarum ipsius coram quibuscumque iudicibus ecclesiasticis vel saecularibus, ordinariis vel extraordinariis, legatis vel subdelegatis, vel aliis quibuscumque et locatenentibus eorumdem, ipsosque detentores coram dictis iudicibus aut altero eorum citandi et vocandi, libellos, scripturas, instrumenta, acta, litteras, cartas et quaecumque munimenta ad hoc servientia dandi et offerendi, oblatum seu oblatos recipiendi, excipiendi, proponendi, duplicandi, et cetera ut in aliis. PROVISIONES SCOLARIUM 22.   Abbatibus de Pietate Dei, de Campania et de Tyronello per generale Capitulum praecipitur, quatinus dehinc ad triennium manuteneant fratrem Petrum Inhes, monasterii de Pietate scolarem, cum debita et sufficienti provisione, mandatque abbati… (*locus vacuus*) quatinus compellat praefatos abbates per censuras Ordinis ad praemissa observanda. 23.   Praesens generale Capitulum cupiens viros doctos habere et nutrire, qui possint uberes fructus in posterum afferre, ex tunc declarat censuras Ordinis secundum formam in *Benedictina* contentas contra abbates, nisi mittant scolares infra Pascha, incurrisse, praecipiendo omnibus et singulis commissariis Ordinis ac etiam provisori et magistro regenti nostri collegii Parisiensis, quatinus praesentem ordinationem denuntient aut denuntiari faciant in singulis provinciis, omnes et singulos abbates irretractabiliter compellendo in plenaria Ordinis potestate. 24.   Generale Capitulum annuit et concedit abbati B. M. de Belloprato ut habeat percipere, et percipiat super monasteriis de Frigidomonte et de Lanneyo super quolibet ipsorum summam decem francorum annis singulis pro manutenentia sui scolaris, videlicet fratris Anthonii in theol. bacc. form. usque ad gradum doctoratus ; abbatibus de Regalimonte et de Caroliloco, s. th. pr., et de Ellancio huiusmodi diffinitionis executionem committendo, in plenaria Ordinis potestate. 25.   Praesens generale Capitulum hortatur et monet abbatem de Populeto, ut fratri Petro Azelor, scolari et religioso dicti monasterii de Populeto, pro ampliori sui studii provisione ministret eidem expensas aut valorem, quas ibidem faceret, si resideret, nec eum revocet usque ad gradum doctoratus absque licentia praefati Capituli generalis. 26.   Conceditur generali Capitulo abbati de Ioyaco, ut habeat et levare possit super monasteriis de Noya et de Strata, pro manutenentia sui scolaris in nostro collegio Sancti Bernardi Parisiensis actu studentis, a monasterio videlicet de Noya decem francos, et a monasterio de Strata sex francos, usque ad tres annos. COMMISSIONES 27.   Abbati de Pontigniaci per generale Capitulum committitur, quatinus se debite et diligenter informet de et super contentis in litteris quibus haec praesens diffinitio annectitur, et si per informationem debite factam invenerit contenta in dictis litteris fore utilia monasterio de Esclanchia ratificet, approbet et confirmet in plenaria Ordinis potestate. 28.   Abbatibus de Firmitate, de Claravalle, s. th. pr., et de Morimundo et cuilibet eorum, generale Capitulum committit et mandat, quatinus alter ipsorum quamprimum commode poterit, se transferat ad monasterium monialium de Bonoloco, ibidemque visitet et reformet, in plenaria Ordinis potestate, moniales ad secundum Ordinis statuta vivendum et regulariter conversandum, viriliter compellendo. 29.   Ad audientiam praesentis Capituli generalis lamentabiliter pervenit quod abbates regnorum Hispaniae, Arragoniae et Navarrae, necnon quorumdam vicinorum aliorum regnorum ac etiam milites de Calatravia, timore Dei postposito, in offensam divinae Maiestatis, et Ordinis pergrande scandalum et praeiudicium, laboraverunt ad hoc quod Capitulum generale in partibus illis singulis annis celebretur, et eximentur ab Ordinis iurisdictione, idem generale Capitulum huiusmodi abusibus et scandalis, quantum potest obviare cupiens committit reverendissimo domino nostro Cisterciensi, s. th. pr., quatinus quamprimum commode fieri poterit, scribat Sanctissimo domino nostro Papae, ac procuratori Ordinis, sumptibus et expensis communibus ipsius Ordinis, ad viriliter et exacte impediendum ne tale ac tantum in ipso Ordine oriatur scandalum. 30.   Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum principatus Walliae, abbatibus de Laude, de Woburnia et de Hayles, et duobus ipsorum, quorum unus sit semper abbas de Laude, praesens generale Capitulum committit in plenaria Ordinis potestate, ut exinde grandes excessus, crimina, et enormes casus, quae ad aures praesentis Capituli dolenter evenerunt, emendari et debite puniri valeant et possint ; rogat insuper reverendissimum dominum nostrum Cisterciensem, s. th. pr., quod illustrissimo principi domino duci de Wallia scribat litteras regratiatorias, eidem benigne nostri Ordinis monasteria commendando et omnia cum clausulis opportunis per ipsum dominum Cisterciensem apponendis. 31.   Praesens generale Capitulum abbatibus de Pontigniaco et de Fontemorum committit, quatinus ipsi aut unus ipsorum iuste et fideliter se informent super tractatu inito et passato, cui haec praesens diffinito annectitur, inter abbatem et conventum monasterii de Callovio, et Ioannem Parent, necnon Therenino Bertheau, de grangia de Bourderousse pertinente dicto monasterio, et si dictum tractatum fidelem et ad profectum praefati monasterii de Callovio repererint, ipsum confirment et ratificent. 32.   Ad idem, pro domino Pontigniaci de tractatu facto inter abbatem et conventum de Quinciaco ex una, et Laurentium Truchart, Nicolaum et Guidonem Truchart partibus ex altera. 33.   Praesens generale Capitulum committit abbati de Aquabella, quatinus fideliter et diligenter se informent de et super qualitate, statu et valore monasterii Vallis Sanctae, Aptensis dioecesis, et informatione debite facta de singulis, proximum generale Capitulum informare non omittat. 34.   Reverendissimo in Christo patri domino nostro Cistercii ac domino Claraevallis, s. th. pr., et eorum cuilibet in solidum, committit praesens generale Capitulum, ut visis instrumentis et actis super provisione monasterii de Bullione de persona fratris Ioannis de Divione, et si invenerint secundum formam Ordinis rite et canonice factam, confirment in plenaria Ordinis potestate. 35.   Committit praesens generale Capitulum abbatibus de Nigrolacu et de Fontemorum, et eorum cuilibet in solidum ut secundum statuta et per Ordinis censuras compellant fratrem Rogerium Lorin, professum monasterii de Pratea, qui nunc residet in villa Exoldum in dedecus Ordinis, et suae salutis detrimentum, residere seu residentiam facere in dicto monasterio de Pratea, in plenaria Ordinis potestate. 36.   Rebelliones, inobedientias et insolentias domino abbati Morimundi, Ordinis commissario, per abbatissam et moniales monasterii monialium B. M. de Esclanchia ac nonnullorum aliorum monasteriorum monialium in Alvernia et terris circumvicinis sitorum, factas et illatas, in maximum salutis earum praeiudicium et horrendum Ordinis dedecus, praesens generale Capitulum fide dignorum relatu lamentabiliter audiens et tantis abusibus, quantum cum Deo potest, obviare cupiens, domino abbati Pontigniaci committendo praecipit et mandat, quatinus semotis sinistris affectionibus, volontariisque [voluntariisque ] excusationibus, quamcitius commode poterit, ad dictas partes Alverniae et circumvicinas se personaliter transferat, dictaque monasteria monialium visitet et reformet, dictaeque abbatissae et monialibus eiusdem monasterii de Esclanchia, pro dictis rebellionibus, inobedientiis et insolentiis, poenitentiam iniungat, videlicet quod dicta abbatissa, per quatuor menses immediate suam ordinationem sequentes, divinum servitium tam diurnum quam nocturnum, claustrumque et conventum frequentando et prosequendo, singulis quartis et sextis feriis eorumdem quatuor mensium levis culpae poenitentiam agat, solo pane et aqua vescatur, sitque primo mense dictorum quatuor mensium in ecclesia extra stallum suum, monialibus vero eiusdem monasterii iuxta delictorum qualitatem, et statutorum nostrae sacrae religionis tenorem talem poenitentiam infligat pro sua prudentia, quod aliis monialibus non solum eorumdem monasteriorum, sed etiam aliarum regionum cedat in exemplum, appellationem frivolam per easdem abbatissam et moniales emissam, auctoritate dicti Capituli nullius vigoris et efficaciae fuisse et esse declarando, compellendoque per Ordinis censuras dictam abbatissam et officiarias eiusdem ad realiter et cum effectu ac indissimulanter solvendum eidem domino Morimundi pro panno et structura seu factura scapularium duas libras 10 solid. et pro expensis vacationibus et aliis damnis per eum factis et supportatis in visitatione eiusdem monasterii, et resistendo inobedientiis et rebellionibus praedictis summam 14 scrutorum [scutorum ] regis, infra terminum per eumdem dominum de Pontigniaco praefigendum. Idem insuper generale Capitulum committendo dat auctoritatem eidem domino Pontigniaci, quatinus sub censuris Ordinis levet et percipiat, sive per se sive per alium, a monasteriis infrascriptis summas tam contributionum, quam subsidiorum charitativorum pro necessitatibus Ordinis monasteriis impositorum, et arreragia necnon ad compellendum sub eisdem censuris monasterii Mediimontis eidem domino Morimundi solvendi summam 4 libr. turon. quas pro panno et factura scapularium pro monialibus eiusdem monasterii exposuit ac etiam expensas per eum factas in sua visitatione iuxta discretionem eiusdem domini Pontigniaci, compellendumque abbatissam et moniales eorumdem monasteriorum ad tenendum et observandum cartas visitationis per eumdem dominum Morimundi confectas et editas ac eisdem monasteriis dimissas, sub poenis tam in eisdem cartis contentis quam aliis per eum taxandis, visitandique et reformandi universa monasteria utriusque sexus earumdem terrarum, ac faciendi circa praemissa et ea tangentia alia quae faceremus, in plenaria Ordinis potestate. Monasteria autem sequuntur debentia quotas ultimi subsidii charitativi : monasterium de Bocheto 4 scuta ultra 6 gros solvat domino Morimundi ; monasterium de Feneriis 20 scuta ; monasterium de Esclanchia 12 scuta ; monasterium de Palatio Lemovicensi 8 scuta ; monasterium de Bellaqua 6 scuta ; monasterium de Bullio Lemovicensi 8 scuta ; monasterium de Valle benedicta 6 scuta ; de Garda Dei 6 scuta ; de Forensio 6 scuta ; de Clava 2 scuta ; de Bonaaqua 8 scuta, et arreragia alterius praecedentis subsidii ac contributionum. 37.   Non potuit praesens generale Capitulum absque gravi mentis amaritudine audire fratrem Ioannem Bustett, monachum monasterii de Hayles, Wigorniensis dioecesis, sub praetextu rectoriae cuiusdam ecclesiae parochialis, ac sub confidentia plurium consanguineorum et affinium suorum, limites claustri pro libitu exire, et nihilominus prioris officium in eodem monasterio praepropere occupare, et quod gravius est se ab Ordinis iurisdictione exemptum praetendere, inde licentia accepta in omnem dissolutionis abyssum se effluere et diffundere non veretur, spreta et postposita obedientia sui patris et abbati omni iure debita ; indeque non solum difformem aut potius dissolutum habitum hominis interioris sed etiam exterioris demonstrans lineis camisiis, zonis de aurifrigio margaritis contextis, nodulis fibulis aureis et argenteis, quandoque vero monilibus et aliis superfluitatibus utens se in omni parte habitus corporis remotissimum ab religionis simplicitate et honestate demonstrans. Quapropter tantis abusibus obviare cupiens dictum generale Capitulum abbati de Woburnia committendo districtissime praecipit, quatinus se super praemissis diligenter informet et tantam monachi superbiam et arrogantiam, superfluitatemque et inobedientiam taliter puniat, castiget et emendet, quod aliis cedat in exemplum et aedificationem correcti erroris, etiam per ablationem et omnimodam privationem ab omni officio et administratione ; necnon si sua exigant demerita relegationem in claustro vel in carcere, cum tales morum corruptores quacumque auctoritate promoti non debeant gaudere privilegio, ut abbates Ordinis per Sanctam Sedem sublimati, faciatque praemissa omnia et circa ea necessaria in plenaria Ordinis potestate, ac etiam confirmet eadem auctoritate promotionem, installationem et institutionem abbatis de Hayles ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii. 38.   Abbatibus de Woburnia et de Rievalle aut alteri abbati, quem ipse de Woburnia dignum duxerit vocandum, si dictus de Rievalle super hoc vacare non posset aut nollet, praesens generale Capitulum committendo mandat, quatinus se diligenter informent super delictis, excessibus et aliis multis offensis, quae dicuntur fuisse perpetratae per fratrem Nicolaum Driffald, dudum professum monasterii de Fontibus, eumque iuxta demeritorum qualitates sic debite puniat, quod aliis cedat in exemplum, ipsum si dignum duxerint compellendo manere et profiteri in monasterio de Woburnia, aut alio quocumque Ordinis monasterio, prout melius viderint, perpetuum silentium eidem fratri Nicolao super quibusdam per eum praetensis querelis imponendo, in plenaria Ordinis potestate. 39.   Cum ingenti cordis amaritudine praesens generale Capitulum fide digno relatu audiens fratrem Richardum Archibold, in s. pag. pr., multa in dies adversus Ordinem tractare, vitae inhonestatem sectari, et quod suo statui penitus indecens est, alchimiae traditionibus vacando tempus perdere, et Ordinis puritatem denigrare, committendo districtissime mandat et praecipit de Fontibus, de Strafordia, de Woburnia abbatibus, quatinus se super huiusmodi et aliis eiusdem fratris Richardi delictis sufficienter informent, et eum prout expediens et rationabile viderint iuxta delictorum qualitatem corripiant, puniant et emendent, formam vivendi iuxta nostrae religionis honestatem et sui status decentiam sibi imponendo, in plenaria Ordinis potestate. 40.   Abbatibus de Loco Mariae, de Sconaugia et de Monte Sancti Disibodi, et eorum cuilibet in solidum, per generale Capitulum districtissime mandando praecipitur, quatinus etiam cum invocatione et imploratione favoris et auxilii brachii saecularis, si opus fuerit, omni dissimulatione semota, per omnes iuris et iustitiae vias, realiter et de facto, compellant fratrem Ioannem Kauffman fugitivum et apostatam, qui suae salutis immemor irregulariter vivendo discurrit per mundum, et curias magnatum contra formam religionis, honorem Ordinis et personarum multipliciter denigrando, ad suae professionis monasterium de Eberbaco reverti et redire, ipsum secundum suorum exigentiam demeritorum debite puniendo et corrigendo, in plenaria Ordinis potestate. 41.   Generale Capitulum debite et sufficienter informatum de religiosa et laudabili reformatione, regulari dispositione et ordinatione monasterii monialium de Salvatorio iuxta et subtus Laudunum, ad devotam et commendandam devotionem illustris ac nobilis dominae, dominae Ioannae de Flandria, tunc dominae de Sancto Gobanno, per Ordinem pro salute animarum factis, quae reformatio licet ab eiusdem locis devotis sanctimonialibus longo tempore irrefragabiliter fuit observata, modernis tamen, proh dolor ! ut ipsi Capitulo relatum est, ad tantum devenit neglectum et contemptum ut domus ipsa dissolutionis et irregularitatis potius quam devotae religionis locus dici mereatur, ita quod et abbatissae negligentia et religiosarum malitia et inobedientia multorum defectuum et vitiorum sint causa, nimiusque et nimis frequens ipsarum religiosarum extra monasterium est egressus, et virorum ad ipsas inordinatus ingressus. Quapropter praesens generale Capitulum totis praecordiis Dei et religionis honorem ac animarum salutem ferventer desiderans, abbatibus de Signiaco et de Valle clara, in virtute salutaris obedientiae praecipiendo iniungitur, quatinus secum assumpto abbate Fusniacensi eiusdem loci immediate patre abbate, quamcitius commode poterunt, ad ipsum monasterium de Salvatorio personaliter accedant, et ibidem debite et religiosae visitationis et reformationis officium exercendo, super omnibus et singulis eiusdem reformationis articulis per abbatem Claraevallis ad hoc praesens Capitulum apportatis et praesentatis diligenter et debite se informent, et si eos secundum nostrae regulae et statutorum formam fuisse factos et ordinatos invenerint, illos integraliter et indefectibiliter secundum suam formam et tenorem, omni dissimulatione, teneri, impleri et observari faciant, ad hoc abbatissam et religiosas compellendo ; si vero abbatissa in hoc negligens, inobediens aut nolens, vel non potens, et si inutilis et insufficiens ad hoc et utriusque regiminis eiusdem monasterii salutarem directionem inventa fuerit, illam deponant et destituant, aliam loco eius, quae hoc possit et velit, in Ordine professam, instituendo, rebellesque et contradicentes religiosas, si quod absit, aliquae reperiantur, ab ipso monasterio penitus et totaliter expellendo et emittendo, ceteraque omnia et singula circa praemissa et ea tangentia faciendo et agendo, quae idem Capitulum agere et facere posset, etiam tam abbatissam quam ceteras religiosas ad sibi obediendum astringendo et compellendo, in plenaria Ordinis potestate. IUDICES 42.   Abbatibus de Prulliaco, de Regalimonte, de Caroliloco, s. th. pr., et eorum cuilibet per generale Capitulum committitur, quatinus per omnes iuris et iustitiae vias compellant, in plenaria Ordinis potestate, abbatem et conventum monasterii de Valle B. M., ad solvendum haeredibus Guillelmi Boulecart, quondam civi parisiensi, omnes et singulas pecuniarum summas, secundum tractatum passatum in praesentia abbatis Caroliloci. 43.   Abbatibus de Regalimonte, s. th. pr., et de Valle nostrae Dominae, tam coniunctim quam divisim, praesens generale Capitulum committit, quatinus omnes et singulas Ordinis utriusque sexus personas et earumdem monasteria seu quaecumque loca, quas et quae per testes fide dignos, litteras obligatorias, acta seu alia legitima documenta invenerint abbati et conventui monasterii Caroliloci debite teneri obligatas seu obligata, sive quaecumque eorumdem bona detinendo aut indebite occupando, tam in pecuniarum quam aliarum rerum summis seu debitis, ad eisdem plenarie realiter et de facto satisfaciendum astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 44.   Ad idem, pro domino Cistercii suoque conventui, abbatibus de Firmitate, de Maceriis et de … (*locus vacuus*). 45.   Ad idem, pro collegio Sancti Bernardi Parisiis, abbatibus de Regalimonte et de Caroliloco, s. th. pr., et de Vallibus Sernay. 46.   Ad idem, pro monasterio de Parco dominarum, abbatibus de Prulliaco, de Regalimonte et Caroliloco. 47.   Ad idem, pro domino Claraevallis. 48.   Ad idem, pro domino de Pontigniaco, abbatibus de Morimundo et de Reigniaco, et eorum cuilibet. 49.   Ad idem, pro abbate de Fontemorum, abbati de Nigrolacu. 50.   Constituti personaliter in diffinitorio coram Diffinitoribus praesentis Capituli generalis magister Guillelmus Ernault, procurator et nomine procuratorio sororis Ysabellae Seram, pro priorissa prioratus B. M. de Villaribus Quaniveti se gerente, ac etiam magister Ioannes Regnes procurator et nomine procuratorio sororis Margaretae de Vaussy electae et in priorissam eiusdem prioratus, per abbatem Savigniaci, patrem abbatem eiusdem loci, citatae et confirmatae, pro pace habenda inter praefatas sorores super dignitate memorati prioratus contendentes, in praesentia nostra sponte et libere omnibus litibus, processibus et appellationibus, tam in Scacario quam in curia magni senescalli Normanniae, seu etiam in quacumque alia saeculari curia aut ecclesiastica curia, sive per doleantiam sive alias pendentibus renuntiando et desistendo omnia et singula huiusmodi discordiam inter memoratas sorores concernentia, sine praeiudicio iuris utriusque partis, Ordini remiserunt fine debito terminandum, dummodo a praemissa curia absque emenda, si absque emenda licentia seu remissio huiusmodi causae a dictis curiis haberi possit, aut cum emenda, quae non transeat summam 10 denar. accordaveruntque dicti procuratores, quod ad obtinendam dictam licentiam seu causae remissionem a dictis curiis simul, sive per se sive per notabiles personas, laborabunt fideliter et diligenter infra 15 dies ab eorum reditu a Capitulo generali, et cum ad dictas partes Normanniae reversi fuerint, iuraveruntque solemniter non impedire huiusmodi remissionem causae suae per se sive per alium, clam vel palam aut quovis alio modo, et si eorum alter cognoscat impedimentum dictae, remissionis, alteri illico significabit. Qua *propter generale* Capitulum huic litigio et processui finem imponere cupiens, abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., et de Claromonte, et cuilibet eorum committit et mandat, quatinus quamprimum commode poterunt, ad praefatum prioratum personaliter accedant, ibidemque partibus vocatis et auditis, iustitiae complementum ministrent, et causam istam finiant et terminent in plenaria Ordinis potestate ; ordinans idem generale Capitulum et statuens quod memorata soror Margareta de Vaussy cum suis adhaerentibus habeant victum et vestitum sicut et ceterae moniales in eodem monasterio, lite pendente, dummodo divinum frequentaverint servitium, vixerintque regulariter secundum formam Ordinis. 51.   Capitulum generale committit domino Morimundi ut se informet de et super venditione seu alienatione cuiusdam domus monasterii Pontisthieffridi Metensis, in eadem civitate Metensi, et partibus auditis debitum iustitiae complementum faciat, in plenaria Ordinis potestate. 52.   Capitulum generale committit abbatibus de Prulliaco, de Caroliloco, s. th. pr., et de Ioyaco, et eorum cuilibet in solidum quatinus per Ordinis censuras compellant fratrem Ioannem de Pruino, priorem de Gratia nostrae Dominae, ad persolvendum integre pensionem annuam 20 librarum turon. et unius caudae vini cum arreragiis fratri Ioanni de Longoprato, qui praefata pensione mediante dictum prioratum eidem de Pruino cessit et quittavit. [DIFFINITIONES] GENERALES 53.   Capitulum generale decernit, quod abbates per reverendissimum dominum nostrum Cisterciensem, habentem potestatem Capituli generalis, confirmati, non indigent amplius confirmari per ipsum generale Capitulum. 54.   Districtissime praecipitur universis et singulis patribus abbatibus, visitatoribus, necnon contributionum receptoribus seu collectoribus, auctoritate Capituli generalis, quatinus se informent per se vel a se commissos de vero valore prioratuum et abbatiarum seu monasteriorum, de statu religiosarum ad statum religiosorum, et ipsum verum valorem ad generale Capitulum anno sequenti fideliter referant seu transmittant. 55.   Cum tales ac tantae fuerint expensae Ordinis tam in legatione novissima ad Sanctam Sedem Apostolicam, quam in diversis aliis sollicitationibus et impetrationibus, tam adversus abbatem Sancti Bernardi depositum Ordinis procuratorem in Curia, quam alias diversimode, ita ut Ordo nunquam fuerit tantum gravatus, sicut est his diebus, praesens generale Capitulum universos Ordinis patres rogat, interpellat et obtestatur in Domino Iesu, ut in sibi possibilibus toti Ordini subveniant, et quod poterunt reverendissimo domino nostro Cisterciensi fideliter transmittant, se benivolos Ordinis filios ostendendo ; et nihilominus eis ac universis collectoribus contributionum et subsidiorum, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, districtissime mandat et praecipit, quatinus omni dissimulatione postposita diligenter et fideliter quotas omnes sibi ad levandum commissas levent sive per se sive per alios dignos et sufficientes, ac quamprimum poterint summas receptas cum expressis computationibus praefato reverendissimo domino nostro Cistercii, prout melius et commodius fieri poterit, transmittant, salvis dispositionibus per eumdem reverendissimum Cisterciensem pro conservatione communium privilegiorum Ordinis et alias in diversis regnis et provinciis factis.

Anno Domini millesimo quadringentesimo octogesimo primo, edita sunt et diffinita in generali Capitulo. ORATIONES 1.   Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1479. 2.   Praeterea pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1472. 3.   Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.   Demum pro felicis… *etc. ut in anno* 1470. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.   Cum Ordo noster Cisterciensis specialiter et expresse ac iuste domino abbati et conventui Cistercii ac ipsi monasterio Cisterciensi sit obligatus veraciter in summa 25448 francorum seu florenorum aureorum et 3 grossorum argenteorum de antiquo debito, cum resta ultimorum quae ascendit ad summam 3850 florenorum, 8 grossorum, 2 den. de et pro toto tempore praeterito… contributionem novem millium… *etc. ut in anno* 1449. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 7.   Electionem, promotionem, institutionem et installationem fratris Henrici de Anneto, professi monasterii de Albaripa, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, post resignationem fratris Guidonis Leonis, nuper abbatis dicti monasterii, per dominum Claraevallis praedicti monasterii immediatum patrem abbatem, *etc.* praesens generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 8.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Lenduno, professo monasterii de Signiaco, ad dignitatem abbatialem monasterii de Bullencuria, per resignationem fratris Ioannis de Flequières, per dictum dominum Claraevallis dicti monasterii immediate patrem abbatem acceptatas, factas et celebratas. 9.   Ad idem, pro fratre Ioanne Asselin ad dignitatem abbatialem monasterii de Briostel alias de Lanneyo, Belvacensis dioecesis, per abbatem monasterii de Frigidomonte, virtute diffinitionis Capituli generalis factas, etc. 10.   Item, promotionem, provisionem et institutionem de persona fratris Roberti Valée de Rothomago, professo monasterii de Bellobecco, ad dignitatem abbatialem monasterii de Fulcardimonte, per dominum Cisterciensem, s. th. pr., plenaria auctoritate et potestate Ordinis et Capituli generalis fungentem, factas… *etc.* 11.   Ad idem, pro fratre Stephano Ausrye, professo monasterii de Valle Richerii, ad dignitatem abbatialem monasterii de Eleemosina, per dominum Cisterciensem, dicti monasterii immediatum patrem abbatem, factas. CONFIRMATIONES TRACTATUUM, DIFFINITIONUM ET PENSIONUM 12.   Tractatum initum, factum et passatum inter dominum Claraevallis, s. th. pr., et conventum suum ex una, et abbatem de Signiaco partibus ex altera, pro prioratu de Claromarisco intra et extra muros civitatis Remensis cum eiusdem pertinentiis, necnon de grangia de Voisino, prout in litteris… *etc.* confirmat. 13.   Item, tractatum initum, factum et passatum inter abbatem et conventum monasterii B. M. de Fontemorum et fratrem Ioannem Chamnart, quondam abbatem eiusdem monasterii secundum formam et tenorem litterarum super hoc confectarum, quibus… etc. 14.   Ad idem, pro abbate et conventu monasterii Vallislucentis et Theobaldo Berthiet mercatore de et super quadam domo, vinea, stabulo aut grangia cum pertinentiis suis in civitate Trecensi situatis. 15.   Ad idem, pro praefatis abbate et conventu Vallis lucentis et nobili viro Guidone le Peley, de et super quibusdam domo, stabulo aut grangia cum pertinentiis suis in civitate Trecensi situatis, *etc.* 16.   Pensionem per dominum Claraevallis, s. th. pr., fratri Guidoni Leonis, nuper monasterii de Albaripa abbati assignatam, prout plenius… *etc.* 17.   Visis, auditis et diligenter examinatis litteris abbatis et conventus monasterii de Fonteneto, Eduensis dioecesis, et Ysabellae de Chappes, quondam uxoris honorabilis viri Humberti le Boiteux dicti Rolin, de et super quibusdam haereditagiis, domibus, iardinis et aliis rebus in Vitello situatis, prout… *etc.* 18.   Capitulum generale confirmat diffinitionem anno praeterito factam contra fratrem Laurentium Menardi, religiosum de Bellabrancha, cui idem diffiniendo multis de causis praeceperat, ut indilate monasterium de Firmitate haberet intrare, et ibidem regulariter vivere ; et quia dictus frater visus est a praeceptis recedere, sub poena excommunicationis eidem districte praecipit et mandat quatinus, praesenti diffinitione visa, immediate ad monasterium de Scala Dei, Tarbiensis dioecesis, ibidem regulariter victurus, se transferat, sibi interdicendo sub poena excommunicationis latae sententiae ne quomodolibet audeat monasterium de Bellabrancha praedictum repetere, aut cum fratribus eiusdem loci conversari, donec aliter fuerit ordinatum, mandando fratribus Guillelmo Focault, Ioanni Hantres et cuilibet eorum ut praesentem diffinitionem debitae executioni demandent. 19.   Appunctuamentum factum in monasterio de Pomerio per abbatem monasterii Novicastri, videlicet quod monasterium ipsum manebit in eodem modo et statu, quo dictus abbas in fine suae ultimae visitationis dereliquit absque abbate aut priore, propter inopiam aut insufficientiam omnium victualium, et in eo residebunt religiosi per triennium ex tunc immediate sequens sub disciplina et ordinatione eiusdem abbatis aut suorum commissorum in eodem, tam in spiritualibus quam temporalibus, quo tempore intermedio redditus et aedificia eiusdem monasterii recuperabuntur et reparabuntur, ut in fine triennii ibidem possit institui abbas et conventus secundum formam Ordinis, praesens Capitulum generale absque patris abbatis praeiudicio approbat, ratificat et confirmat. 20.   Capitulum generale confirmat, ratificat et approbat pensionem assignatam fratri Ioanni Pomart, quondam abbati monasterii de Vallibus Sernay, per reverendissimum dominum Cistercii, prout… *etc.* COMMISSIONES 21.   Capitulum generale committit, mandat et praecipit dominis abbatibus de Pontigniaco et de Nigrolacu, quatinus se transferant, citius quo commodius fieri poterit, ad monasterium de Landesio, et ibidem diligenter se informent super quibusdam multiplicibus articulis accusatoriis, hinc inde inter abbatem et quosdam fratres eiusdem loci Capitulo generali praesenti exhibitis non sufficienter ad sententiandum dispositis, et secundum quod ipsi invenerint criminosos et delinquentes, in capite et in membris, taliter puniant, quod aliis cedat in terrorem et exemplum, et ulterius, si opus est, monasterium ipsum in capite et in membris visitent et reforment, in plenaria Ordinis potestate. 22.   Capitulum generale inter ceteras suas sollicitudines maxime de collegiis Ordinis ubicumque in Universitatibus generalibus constitutis eo affectuosius curam gerit, quo maiora ab eis toti Ordini hactenus commoda provenerunt, et quia ad eius notitiam deductum est collegium Ordinis Tolosanum ob defectum debiti regiminis ad ruinam et desolationem in Ordinis damnum et scandalum non modicum devenire, provisionem et ordinationem ipsius in spiritualibus et temporalibus, prout in *Benedictina* et in ceteris Ordinis constitutionibus in favorem collegiorum praedictorum et scolarium factis et editis plenius continetur, abbati de Candelio committit, eidem sub debito obedientiae praecipiendo, quatinus omnes et singulos abbates qui ad dictum collegium secundum *Benedictinam* praedictam suos scolares illuc mittere obligantur, per censuras Ordinis, commendatariis etiam monasteria, quae ad hoc obligantur, occupantibus non omissis, viriliter compellat, cum sufficientibus provisionibus eosdem suos scolares destinare, quibus de magistris, lectoribus dictus abbas secundum quod expediet et exiget capacitas auditorum diligenter providebit, duo aut tria monasteria quorum quodlibet non sufficeret suum mittere scolarem secundum eius discretionem copulando. Quos quidem scolares omnes et singulos procurabit et compellet disciplinate conversari, et si quos inde cognoverit, quod absit, deviare, illos studeat sub eodem debito reducere, et prout honestas et finis scolarium, qui sacrosanctae religionis observantiam professi sunt, requirit et postulat ad viam dirigere veritatis ; et si invenerit aliquos monachos absque licentia et causa legitima vagari per civitatem Tolosanam et irregulariter se habere, eos capiat et carceri, si opus est, mancipet ac monasteriorum et abbatum suorum expensis secundum casus exigentiam detineat et corrigat, in plenaria Ordinis potestate. 23.   Capitulum generale sufficienter per relationem domini Claraevallis de inutilitate et inhonesto regimine abbatis et monachorum de Valleregis informatum, volens de remedio providere, de Caroliloco, s. th. pr., de Igniaco et de Signiaco monasteriorum abbatibus diffiniendo praecipit et mandat, quatinus ipsi aut ipsorum duo coniunctim personaliter ad monasterium praefatum Vallis regis se transportent, atque ibidem in capite et in membris diligenter et efficaciter visitent, et quae visitanda, corrigenda et emendanda invenerint, corrigant et emendent, etiam usque ad abbatis, officialium atque ceterorum depositionem inclusive, expulsionem, et si opus sit, aliorum institutionem procedendo, in plenaria Ordinis potestate. 24.   Capitulum generale committit domino Morimundi ut monasterium monialium de Sanctorames [Sanctomares], prope et extra muros civitatis Lectoriensis in Vasconia situatum, prorsus reductum in ruinam, quod ut possit relevari frater Guillelmus, Mirapicensis, monasterii de Bollianis professus, supplicat sibi dari et conferri, ut de illo secundum Ordinis constitutiones praefatus dominus Morimundi disponat, eidem monasterio praefatum fratrem, aut alium praeficiendo, quem necessitati loci ipsius cognoverit congruere, commendario [commendatario ] monasterii de Gimundo et quibuscumque aliis sub censuris Ordinis districte praecipiendo et mandando ut quaecumque bona mobilia sive immobilia a dicto monasterio de Sanctomares subtraxerit, restituat, in plenaria Ordinis potestate. 25.   Capitulum generale praecipiendo mandat abbati de Oratorio, quatinus viriliter executioni demandet diffinitionem in favorem fratris Petri Iuhes scolaris de Pietate Dei dudum factam, etiam praecipiendo procuratoribus et receptoribus de Pietate Dei quatinus eidem scolari de vestiario debite et sufficienter provideant. 26.   Capitulum generale cupiens semper universas utriusque sexus suae sollicitudini creditas personas ad gradus perfectionis promovere sublimiores, abbati de Ebraco, s. th. pr., diffiniendo committit, praecipit et mandat, quatinus ad monasterium monialium de Coeli corona accedens, et illud in capite et in membris diligenter et religiose visitans illud in omnibus et per omnia reformare, emendare et ad instar reformatorum reducere pro semel dumtaxat studeat, auxilium domini marchionis Brandeburgensis principis terrae etiam, si opus est, implorando, in plenaria Ordinis potestate. 27.   Abbatibus de Otterburg et de Heymerode, et cuilibet eorum in solidum, diffiniendo praecipit et mandat Capitulum generale, quatinus se diligenter informent super accusationibus introductis contra modernum priorem de Ramosa, et de actis circa eum per abbates de Eberbaco et de Mulbruna [Mulbrunna], necnon super appellationibus per praedictum priorem emissis, et secundum quod invenerint, eos terminent et studeant super praemissis rumoribus, quibus diu est audientia Capituli et multoties extitit occupata, dictum priorem corrigere et emendare, etiam si opus est contra eum usque ad depositionem inclusive, et alterius loco eius institutionem efficaciter procedendo, et ipsum prioratum in spiritualibus et temporalibus reformando, in plenaria Ordinis potestate. 28.   Capitulum generale committit domino Morimundi ut compellat modernum abbatem Pontisthieffridi solvere pensionem antiquo abbati eiusdem loci hactenus assignatam, in plenaria Ordinis potestate. 29.   Domino Pontigniaci per generale Capitulum committitur, quatinus quamprimum commode poterit, ad monasterium de Sancto loco, alias de Septem fontibus, personaliter accedat, ibidemque visitet et reformet in capite et in membris omnia et singula quae invenerit visitanda et reformanda, etiam viriliter et exacte compellendo per censuras Ordinis fratres Ioannem de Valle et Iacobum de Long, praedicti monasterii monachos, prout alias dominum Claraevallis moniti fuerunt ad reddendum computationes de omnibus et singulis per ipsos receptis tempore processus dicti monasterii, ipsos secundum suorum exigentiam delictorum puniendo et corrigendo. 30.   De Caricampo et de Longovillari monasteriorum abbatibus, et eorum cuilibet in solidum, per generale Capitulum committitur, quatinus regimen et administrationem omnium et singulorum bonorum, reddituum et proventuum ecclesiae desolatae de Claromarisco in regno Franciae situatorum et existentium, secundum suam providam discretionem et conscientiae dictamen de ipsis redditibus distribuant ea quae necessaria erunt fratribus Guillelmo Rapre, Florentino Martel, Iudoco Monachi, Ioanni Machaire, Guillelmo de Fromentel et Petro Vincent religiosis professis monasterii praedicti de Claromarisco in ipso regno commorantibus, quibus christianissimus dominus noster rex dedit permissionem et licentiam percipiendi et levandi ipsa bona, guerris durantibus ; residuum vero praedictorum bonorum et reddituum penes se custodiant et conservent. IUDICES 31.   Ad audientiam praesentis Capituli generalis, fide dignorum relatu dolenter pervenit, quod in pluribus monasteriis Ordinis, et signanter in monasterio de Lanneyo, Belvacensis dioecesis, per abbates et quosdam religiosos dicti monasterii a triginta annis et citra, quidam tractatus illiciti et indebiti de quibusdam grangiis dicti monasterii terris seu membris maioribus et melioribus contra papalia et Ordinis statuta, incepti, facti et passati sunt et fuerunt, ac usque hodie permanent in praegrande praeiudicium et gravamen praedicto monasterio. Idem generale Capitulum super quod de remedio opportuno obviare cupiens, abbatibus de Regalimonte et de Caroliloco, s. th. pr., et eorum cuilibet in solidum committit et districte praecipiendo iniungit, quatinus quamcitius commode fieri poterit, ad praedictum monasterium de Lanneyo se transferant, aut alter eorum se transferat, ibidemque diligenter et debite super huiusmodi tractatibus se informent, aut alter eorum se informet ; et si per informationem invenerint aut alter eorum invenerit dictos tractatus in praeiudicium et gravamen dicti monasterii, ac contra formam Benedicti Papae XII, et *statutorum* Domini Pauli Papae II, in favorem totius cleri *concessum* eosdem tractatus factos fuisse vel esse, cassent, irritent et annullent, ac nullius vogoris [vigoris ] et efficaciae esse declarent, in plenaria Ordinis potestate. 32.   Ad idem, pro monasterio de Vallibus Sernay, et eosdem iudices. 33.   Ad idem, pro prioratu de Monceyo, abbatibus de Savigniaco, de Fontanis albis, de Claromonte et eorum cuilibet. 34.   Ad idem, pro abbate de Barbello, abbatibus de Prulliaco et de Sacra cella et eorum cuilibet. 35.   Ad idem, pro monasterio de Albaripa, abbatibus de… (*locus vacuus*). 36.   Per generale Capitulum committitur domino Claraevallis, s. th. pr., necnon abbatibus de Fonteneto et de Quinciaco, et eorum cuilibet in solidum, quatinus quamprimum commode poterunt, personaliter accedant, seu alter eorum accedat, ad monasterium de Moris, et ibidem vel alibi se fideliter et diligenter informent de et super contentis in supplicatione, cui praesens diffinitio annectitur, et si per informationem debitam invenerint contenta esse vera, partibus hinc inde vocatis et auditis, debitae iustitiae complementum eisdem ministrent, in plenaria Ordinis potestate. 37.   Abbati de Belloloco, Ruthenensis dioecesis, per generale Capitulum committitur, quatinus quamprimum commode poterit, compellat per omnes iuris et iustitiae vias, abbatem monasterii de Calercio ad satisfaciendum abbati de Candelio de expensis per ipsum factis in auditione computorum monasterii Grandissylvae, auctoritate et mandato dicti Capituli, et hoc in plenaria Ordinis potestate. 38.   Ad idem, domino Claraevallis, s. th. pr., et domino Morimundi, et eorum cuilibet pro domino Pontigniaci contra abbatem de Boscheto ad sibi refundendas expensas per ipsum factas, visitando et reformando praedictum monasterium virtute et auctoritate Capituli generalis. 39.   Attenta dispositione monasterii de Busayo, ratione commendae, per generale Capitulum committitur provisori collegii Sancti Bernardi Parisiis, quatinus per censuras Ordinis compellat viriliter et exacte abbates monasteriorum de Sancto Albino et de Reliquiis ad realiter deliberandum 12 scuta fratri Ioanni Bolaie, scolari monasterii praedicti de Busayo, et in eodem collegio sententias in proximo lecturo ad succurrendum suis necessitatibus et agendum, et hoc in plenaria Ordinis potestate. 40.   Per generale Capitulum committitur abbati de Rigniaco, s. th. pr., quatinus per censuras Ordinis compellat abbatem monasterii de Sacracella ad satisfaciendum domino Pontigniaci, de expensis factis ratione religiosi sui in carceribus praefati domini, suis exigentibus demeritis, detenti, et hoc in plenaria Ordinis potestate, ipsum quoque deinceps in suo monasterio detineat et ad illud revocet, et ad religiose vivendum compellat. 41.   Abbatibus de Longovado et de Ripatorio ac de Bullencuria, et eorum cuilibet per se et in solidum committit generale Capitulum, quatinus omnes abbates et abbatissas ac alias utriusque sexus Ordinis personas, quos et quas invenerint, aut alter eorum invenerit domino Claraevallis, s. th. pr., et eius monasterio in aliquibus pecuniarum summis seu etiam in quibuscumque aliis bonis et rebus obligatos seu debite teneri, per censuras Ordinis et alia iuris et iustitiae remedia, ad satisfaciendum eidem suoque monasterio viriliter et debite compellat, in plenaria Ordinis et dicti Capituli generalis potestate. 42.   Ad idem, pro domino Cistercii et suo monasterio, abbatibus de Firmitate, de Claravalle, s. th. pr., de Morimundo et de Charitate, et eorum cuilibet. 43.   Ad idem, pro domino Morimundi, abbatibus de Regalimonte, de Caroliloco, s. th. pr., de Vallibus in Ornesio et de Crista. 44.   Ad idem, pro abbate Charitatis, abbatibus de Balerna et de Aceyo. 45.   Ad idem, pro abbate de Ellancio, abbatibus de Signiaco et de Igniaco. 46.   Ad idem, pro domino Pontigniaci, abbatibus de Claravalle, s. th. pr., et de Morimundo. 47.   Capitulum generale unicuique quod suum est reddere cupiens, et debitae iustitiae complementum ministrare desiderans, ad instantiam et supplicationem abbatis et conventus Claraevallis, abbatibus de Regalimonte et de Caroliloco, s. th. pr., committit et praecipit, quatinus vocatis et auditis provisore et cellerario collegii Sancti Bernardi Parisiis, et aliquibus peritis lathomis sive carpentatoribus super iure proprietatis cuiusdam camerae existensis [existentis ] in magno infirmitorio eiusdem collegii contiguae domui Claraevallis de latere magni dormitorii, in qua alias morabatur frater Vyenetus, tunc scolaris et baccalarius de Caroliloco, et post ipsum modernus abbas de Fonteneto, quam ipsi abbas et conventus Claraevallis contendunt et dicunt esse de corpore, ambitu et pertinentia suae praefatae domus, tenendo et procedendo ab ipsa camera versus hortum Claraevallis ac ecclesiam Sancti Nicolai de Cardineto, ita quod sub integro tecto ipsius domus Claraevallis, ut dicunt, comprehenditur et includitur, ipsa camera quam ideo asserunt et affirmant sibi pertinere debere, quam citius poterunt se debite informent, et si per informationem debitam tam ex antiquis intersigniis ostiorum aut alias, quam per operariorum relatione invenerint eamdem cameram antiquitus fuisse et verisimiliter debere esse de corpore, ambitu et pertinentiis ipsius domus Claraevallis, ipsam tamquam talem et ipsis Claraevallensibus pertinentem declarent, ordinent, et diffinitive decernant, in plenaria Capituli generalis et totius Ordinis potestate. 48.   Per generale Capitulum generale committitur abbatibus monasteriorum de Scala Dei et de Candelio, quatinus fideliter debite et diligenter se informent de et super omnibus et singulis contentis in tractatu inito, facto et passato inter abbatem et conventum monasterii de Bollianis in Vasconia, et nobilem virum Ioannem de Monte Lugduno, cui tractatui haec praesens diffinitio annectitur, et si per informationem debite factam invenerint dictum tractatum fore et esse utilem praedicto monasterio ipsum secundum suum tenorem approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 49.   Ad idem, abbatibus de Scala Dei et de Candelio, et eorum cuilibet per se et in solidum, quatinus secundum diffinitionem alias editam, per omnes iuris et iustitiae vias compellant, seu compellat eorum alter fratrem Ioannem de Vaudogrio ad plenarie satisfaciendum fratri Ioanni Plenholis de expensis factis alias, in processu habito contra eum pro dignitate abbatiali monasterii de Villalonga. 50.   Committitur abbatibus de Rigniaco, s. th. pr., et de Quinciaco, et eorum cuilibet, quatinus diligenter et debite se informent de et super contentis in litteris tractatus abbatis et conventus monasterii de Fonteneto, cui haec praesens… *etc. ut supra, n° 48*. 51.   Committit generale Capitulum abbati de Charitate, quatinus se debite informet de et super controversia, seu querela mota aut moveri parata inter abbatem monasterii de Bullione, et fratrem D. Guillelmum de Iusseyo suum praedecessorem, partibusque hinc inde auditis, debitae iustitiae complementum ministret, in plenaria Ordinis potestate. 52.   Generale Capitulum committit domino Firmitatis, quatinus fideliter et diligenter se informent de et super contentis in litteris abbatis et conventus monasterii Maceriarum, quibus haec praesens diffinitio… *etc. ut supra n° 48*. 53.   Abbatibus de Candelio et de Scala Dei per generale Capitulum committitur, quatinus per censuras Ordinis viriliter et exacte compellant abbatem monasterii de Vico ad reddendum et realiter restituendum duos libros iuris canonici, videlicet Sextum et Clementinas a 26 annis vel circa per abbatem Bellaeperticae abbati praelibato charitative concessos ipsi abbati Bellaeperticae, et hoc in plenaria Ordinis potestate. 54.   Capitulum generale diffiniendo praecipit et mandat abbatibus de Otterburg et de Bebenhusen, quatinus per immediatum sequens triennium monasteria monialium de Veteri monasterio et de Sancta Agnete infra muros civitatis Maguntinensis situata visitent, reforment et emendent, etiam auxilio brachii saecularis ad hoc, si opus sit, invocato, in plenaria Ordinis potestate. 55.   Abbatibus de Regalimonte et de Caroliloco, s. th. pr., praesens generale Capitulum committit, ut omnes querelas et controversias motas inter abbatem et conventum de Valle Nostrae Dominae, et abbatissam et conventum Beatae Mariae Regalis, alias de Maloduno, sopiant, terminent et iudicent, insuper praecipit praedictis abbati et abbatissae et conventibus eorumdem, ne a cetero similia extra iurisdictionem Ordinis audeant praesumere. 56.   Ad idem, abbatibus eisdem pro monasterio monialium de Lilio et de Villari similiter inter se contendentibus. 57.   Capitulum generale committit abbatibus de Mulbruna [Mulbrunna ] et de Bebenhusen, quatinus se diligenter informent de et super quibusdam bonis immobilibus, videlicet Bibrach, Wercksheyn, et Blidenstat, quae tamquam minus utilia Eberbacenses cupiunt per commutationem aut alias debite alienare, et si invenerint et compererint alienationem huiusmodi fiendam fore iustam et rationabilem, eamdem approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. CONTUMACES 58.   Abbatissam monasterii monialium de Lavaysse debite ad generale Capitulum citatam per dominum Pontigniacensem et minime comparentem, praesens generale Capitulum contumacem et excommunicatam declarat et denuntiat, huiusmodi diffinitionis executionem domino Morimundi committendo, in plenaria Ordinis potestate. 59.   Omnibus et singulis abbatibus, prioribus, ceterisque nostri Ordinis sacerdotibus super hoc requirendis per generale Capitulum praecipitur et mandatur in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, quatinus contumacem et excommunicatam per affixionem in valvis ecclesiarum declarent et denuntient abbatissam V. M. de Mègemont debite monitam, per dominum Pontigniacensem, in hac parte commissarium dicti Capituli generalis, ad refundendum et realiter tradendum sex scuta auri domino Morimundi sibi debitis ratione et ad causam visitationis et reformationis monasterii praedicti de Mègemont, et pro scapularibus nigris per ipsum emptis, et hoc in plenaria Ordinis potestate. [DIFFINITIONES] GENERALES 60.   Generale Capitulum dolenter audiens quarumdam nostri Ordinis monialium deformitatem in habitu et nonnullis modis vivendi contra communem et decentem ipsius Ordinis compositionem, et adeo plerumque extraneam, ut nil in eis praeter ipsius Cistercii Ordinis nomen remansisse videatur ; his abusibus pro viribus obviare, et cum sanctis patribus ad Ordinis modum uniformem prius observatum eas reducere cupiens, districtissime omnibus ipsius Ordinis patribus abbatibus, visitatoribus, commissariis et reformatoribus, ac eorum cuilibet praecipit, mandat et iniungit, ut quam citius commode fieri poterit, ubicumque tales abusus, tam in habitibus quam in Ordinis cerimoniis invenerint, reordinent, reforment, corrigant et emendent, omnia ad Ordinis nostri pristinum laudabilem antiquum et debitum modum per censuras Ordinis, si aliter fieri gratiose non potest, ut poterunt reducendo videlicet, ut ipsae moniales caput velatum peplis seu capitegiis non pretiosis, vel nimis curiose compositis, aut plicatis seu impastatis, et desuper, quae professae fuerint velum nigrum de lino vel canabo et non de serico, absque superfluis spinteribus habeant et ferant ; quae vero cucullas ferre et habere consueverunt, utantur cucullis albis per totum satis latis, sine cauda, cum manicis largis, et usque circa genua longis ad cancellandum more Ordinis sedendo et inclinando. Quae autem non cucullis sed mantellis uti consueverunt, habeant mantellos religiosos panni albi, longos usque ad terram sine cauda, absque qualicumque pompa et superfluitate, scapulare nigrum de panno vel sargia non pretiosis super tunicam latitudinis ferme unius pedis usualis, vel circa cinctum cingulo albo et proprio, tunicam albam longitudinis usque ad terram et non ultra non reduplicatam inferius, nec nimis strictam seu apertam superius ; in omnibus indumentis tam exterioribus quam interioribus, caveant a colore nigro vel alio quocumque, exceptis velo et scapulari ; tunicam latam, et usque ad collum clausam superius a parte anteriori penitus teneant, cum sola fissura necessaria dumtaxat ad induendum et capiendum disciplinam ; camisiis lineis utantur per discretionem abbatissae, et super mattam in pannis de lana, nisi cum eis propter necessitatem dispensetur, secundum regulam dormiant. Ab annulis, corrigiis argentatis vel deauratis, necnon ab omnibus curiositatibus abstineant, et generaliter in omnibus, exemplo beatissimi patris nostri Bernardi, habitum sui corporis sic ad simplicitatem et humilitatem Ordinis reducant, ut nil appareat in eis quod possit aut debeat offendere intuentes ; si quae vero rebelles aut inobedientes fuerint, quamvis etiam abbatiali vel alia quacumque dignitate praeemineant debite puniantur, etiam si earum demerita exigant, deponantur ; aliae autem secundum sui casus et status exigentiam taliter puniantur, quod ceteris occasio rebellandi vel inobediendi secludatur, in Ordinis plenaria potestate. 61.   Animarum saluti sollicite invigilans generale Capitulum gravem in Ordine et a diebus multis piorum conscientias agitantem, ac sollicite mordentem articulum super esu carnium atroci scrupulositate, morosaque deliberatione sub divino timore pertractans, cuius decisionem usque ad praesens distulit, hinc sanctae regulae tenorem, necnon devotam nonnullorum filiorum Ordinis abstinentiam et austeram observantiam, multorumque his diebus adhuc in diversis regionibus degentium super hoc puram opinionem et religiosam frugalitatem, et alia multa huic parti servientia ponderans ; inde vero Benedicti Papae XII ac Domini Sixti IV Pontificis Maximi saluberrimas, pernecessariasque moderationes ac dispositiones super huiusmodi esu ad instantiam Ordinis rationabiliter editas ; cum ob urgentissimam et inevitabilem in diversis terris et regionibus necessitatem, in quorum nonnullis ob locorum et terrarum sterilitatem, et guerrarum vastitates et desolationes, in aliis vero propter fluviorum et aquarum raritatem, ubi cum nulla pene victualia praeter carnes haberi possunt, impossibile seu multum difficile esset homines in eis absque earum esu vivere ; tum denique propter alias apparentes satis rationes huic alteri parti non mediocriter faventes, attentius considerans ; quamobrem etsi integro animo cupiat omnes Ordinis filios et filias posse et velle a carnibus abstinere, crebris nihilominus et assiduis multorum querulosis precibus pulsatum, praemissarumque et aliarum plurium rationum consideratione inclinatum, pro animarum et conscientiarum quietudine, conformiter ad gratiam Domini Sixti Papae IV dispositionem seu permissionem, esus carnium prudentiae seu discretioni et conscientiae abbatum, pro se et eorum subditis, necnon patrum abbatum seu visitatorum et reformatorum Ordinis quoad sanctimoniales et conversas, pro diebus ab Ecclesia et ab Ordine non prohibitis remittit, ita ut absque conscientiarum quorumcumque periculo, laesura seu scrupulos pro terrarum, locorum, personarum, societatum, negotiorumve et temporum conditionibus et necessitatibus, ut dictum est, carnibus uti, et cum praedictis subditis suis aut sibi commissis disponere seu dispensare possint et valeant, donec et quousque per dictum generale Capitulum aliter fuerit dispositum et ordinatum, praesens generale Capitulum tamquam pernecessariam et sententiam confirmat, ratificat et approbat. Datum… etc. [DIFFINITIONES] SPECIALES 62.   Capitulum generale obviare cupiens impedimentis, inquietationibus et variis perturbationibus multipliciter Ordini pene ubique factis et dietim emergentibus, diffiniendo committit domino Cistercii, s. th. pr., ut per mundi climata, prout cognoscet expedire, procuratoria in forma communi ad obviandum praedictis et aliis incommodis Ordinis transmittat, in plenaria totius Ordinis et Capituli generalis potestate. 63.   Praesens generale Capitulum attendens maximam gratiam per reverendissimum dominum Cisterciensem multipliciter impensam fratri Nicolao de Sinemuro, religioso suo, in assecutione dignitatis abbatialis monasterii Ursicampi, necnon considerans grave damnum monasterio Cistercii inde exortum, gratam habet et confirmat quamdam compositionem factam, initam et passatam inter praefatum dominum Cistercii et magistrum Ioannem Daubantum, germanum seu consanguineum ac procuratorem eiusdem fratris Nicolai, videlicet quod ex aequo dictus frater Nicolaus tali medio dimittit et relinquit monasterium Cistercii in quamdam compensam ipse quamprimum quousque fructus eiusdem monasterii Ursicampi levaverit, solvet unam bursam 30 francorum pro uno scolari monasterii Cistercii secundum dispositionem domini Cisterciensis, et hanc bursam continuabit per sex annos immediate sequentes, videlicet quolibet dictorum sex annorum in festo beati Remigii solvendo uni scolari Cistercii summam 30 francorum pro dicta bursa, et ad hoc omni excusatione postposita compelli poterit per censuras Ordinis ; quam quidem compositionem ipse procurator fratris Nicolai promisit solemniter se facturum ratificare quamprimum rogatus fuerit per praedictum fratrem Nicolaum, cum renuntiatione omnium exceptionum et quorumcumque in oppositum facientium, mandatque dictum generale Capitulum districtissime sub censuris Ordinis per aliquem iudicem de Ordine taxandis praefato fratri Nicolao, se pro abbate monasterii Ursicampi gerente, quatinus eamdem tamquam iustam et rationabilem, passatamque et concordatam inter partes et ab eodem generali Capitulo confirmatam adimpleat secundum sui tenorem, et quolibet dictorum sex annorum solvat dictos 30 francos pro bursa unius scolaris Cistercii, ut praemissum est. 64.   De benigno consensu et beneplacito reverendissimi domini Cisterciensis, s. th. pr., conservationem monasteriorum Ordinis, quantum sibi possibile est, cupientis et certis rationabilibus causis tamquam ad praemissa moti et inclinati, praesens generale Capitulum, multis cum eo habitis deliberationibus et religiosis conferentiis, ac salutaribus conclusionibus et sententiis tenore praesentium committens abbati monasterii de Regalimonte, s. th. pr., mandat et praecipit, quatinus auctoritative ad certum et competentem diem citet aut citari faciat peremptorie et personaliter fratrem Nicolaum de Sinemuro, monachum professum eiusdem domini Cisterciensis, se pro abbate monasterii Ursicampi gerentis, ad comparendum coram se in capitulo collegii Sancti Bernardi Parisiis, et ibidem hora debita omnibus scolaribus eiusdem collegii ad sonum campanae more solito capitulariter convocatis et congregatis, verboque Dei et aedificationis prolato, praedictum fratrem Nicolaum iuxta formam Ordinis proclamet ipsumque super quibusdam gravibus inobedientiis, rebellionibus et offensis, contra et adversus praefatum dominum nostrum Cisterciensem, factis et diversimode perpetratis dure increpet et redarguat iuxta demeriti excessum, eidem praecipiendo ut in terram prostratus humiliter et devote satisfaciendo veniam petat praefato domino Cisterciensi, in persona eiusdem abbatis Regalismontis ad hoc specialiter deputati suum delictum confitendo, et nihilominus idem abbas Regalismontis declaret eumdem fratrem Nicolaum nullam excommunicationis sententiam aut censuram seu inhabilitatem commisisse, quae ad generalis Capituli notitiam venerit, propter quam dignitatem abbatialem in eodem monasterio Ursicampi aut alibi assequi non potuerit. Et quia ipse frater Nicolaus plus iusto et aliter quam decet religiosum in nonnullis visus est repugnare suo superiori, dictis abbas Regalismontis eidem fratri Nicolao pro ulteriori satisfactione iniungat poenitentiam carceris per octo dies tunc immediate sequentes in dicto collegio, ita ut in exitu dicti capituli indilate eumdem dictis carceribus claudat, ubi solitarius sedeat, sibique praecipiat sub gravibus et regularibus poenis ut dictis octo diebus in carcere expletis, per tunc immediate sequentes quindecim dies continuet officium divinum in ecclesia eiusdem collegii extra stallum, seu stalla in quibus abbates stare solent, compellendo eumdem fratrem Nicolaum ad observantiam praemissorum, et citando ipsum peremptorie et personaliter ad proximum futurum generale Capitulum, similiter praefato domino Cistercii in Diffinitorio satisfacturum, et informando sufficienter dictum generale Capitulum proximum super omnibus quae in praemissis facta fuerint, nihil de iniuncto… etc. 65.   Capitulum generale annuit domino Morimundi attestationem, quam abbas monasterii Pontisthieffridi Metensis in audientia Capituli fecit, asserendo quod subditus est abbati de Villerio Metensi et non alias, volens per huiusmodi pertinaciter declinare paternam auctoritatem quam praefatus dominus Morimundi, et sui praedecessores, praetendit et semper, ut asserit, praetenderunt in praefato monasterio Pontisthieffridi habere. 66.   Querelas, contentiones et controversias quae inter dominum Morimundi et abbatem monasterii Pontisthieffridi in civitate Metensi situati, praesens generale Capitulum in modum qui sequitur diffiniendo pro praesenti determinat, videlicet quod partes hinc inde contendentes secunda die futuri Capituli quaecumque munimenta, documenta et instrumenta ius paternitatis et unionis monasterii praedicti concernentia deferent, de singulis praedictum Capitulum, ut perinde materia facilius et commodius tunc possit et valeat terminari, informabunt ; verum quae ad bonorum occupationem fratris Ioannis Heluini, professi monasterii Claraevallis, per dictum abbatem de Pontethieffredi [Pontethieffridi ] in odium praefati domini Morimundi ex eo et propterea factam quod quoddam mandamentum ipsius domini Morimundi contra eum exsequi per obedientiam praetendebat pro dictorum bonorum finali recuperatione fideiubebit, aut pignus sufficiens ad manus domini nostri Cisterciensis, s. th. pr., relinquet, donec et quousque dicto fratri de dictis bonis fuerit integraliter satisfactum, et quia dictus abbas Pontisthieffridi frontose nimis et aperte nimis contra suum superiorem etiam auxilium saecularium contra Ordinis statuta invocando rebellavit, solo prostratus praefato domino Morimundi publice in consistorio Diffinitorum lacrymabilem veniam proclamabit, et ulterius per duos menses continuos quamprimum in monasterio fuerit computandos singulos dictorum mensium secundis, quartis et sextis feriis extra proprium stallum in choro stabit et duobus dictorum mensium diebus cuiuslibet septimanae in pane et aqua ieiunabit. Interim autem praefatus dominus Morimundi alias poenas a praefato abbate Pontisthieffridi non exiget, sed cuncta in statu remanebunt, donec per generale Capitulum aliter fuerit, re cognita, ordinatum. 67.   Capitulum generale desiderans et multipliciter cupiens viros litteratos in Ordine, cum abbate de Buxeria Andegavensi dispensat ut, secundum morem hactenus per abbates observatum, dehinc usque ad triennium in collegio Sancti Bernardi Parisiis ad studendum possit residere, dummodo per se vel patrem abbatem aut commissarium Ordinis, de regimine tam spirituali quam temporali ipsius monasterii debite provideatur. 68.   Capitulum generale certis rumoribus sibi cognitis motum permittit fratri Ioanni de Luto, monasterii de Bellapertica professo, quod possit in collegio nostro Sancti Bernardi Tolosani, et non alibi, studere in iure canonico, et gradus in eadem alma Universitate Tolosana assequi. 69.   Capitulum generale de perfectionibus, idoneitate et sufficientia fratris Petri Iacinna, professi monasterii nostri de Obasina, informatum, idem generale Capitulum creat, constituit et ordinat dictum fratrem Petrum priorem dicti monasterii Obasinae, mandans et praecipiens omnibus et singulis dicti monasterii de Obasina regularibus personis, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, quatinus eidem fratri tamquam eorum vero et indubitato priori obediant. 70.   Viso processu inter fratres Guillermum de Sancto Florentino ex una, et Ioannem de Rupe, alias Beauperier, ex alia partibus, occasione dignitatis abbatialis monasterii de Fonte Ioannis deducto, et in eo visis videndis et consideratis considerandis, diligenti maturaque deliberatione praehabita, praesens generale Capitulum, cuius sententiae et determinationi praedicti contendentes se submiserunt dicit, pronuntiat, sententiat et declarat diffinitive dominum abbatem Caroliloci, s. th. pr., commissarium in hac parte per generale deputatum, bene, iuste et sancte sententiam suam ad opus praedicti fratris Ioannis de Rupe dedisse, appellationes in contrarium factas annullando, et silentium perpetuum dicto fratri Guillermo super praemissis imponendo, executionem praesentis diffinitionis domino de Reigniaco, s. th. pr., et abbati de Fontemorum, et cuilibet per se et in solidum committendo, in plenaria Ordinis potestate. 71.   Generale Capitulum patrum abbatum iurisdictionem liberam et integram et illaesam conservare desiderans, quamdam diffinitionem anno Domini 1476 in praeiudicium domini Antonii abbatis Morimundi factam, ratione et occasione processus tunc in curia saeculari super iure dignitatis abbatialis eiusdem monasterii Morimundi pendentis, ad instantiam fratris Nicolai de Bassencuria ipsius monasterii Morimundi electi, et eiusdem domini Morimundi competitoris, domino Cisterciensi ipsum Capitulum tunc celebratum supplicabat, et quantum sub honore et reverentia poterat, ordinando mandabat, ne quamcumque commissionem visitandi, reformandi, seu quoscumque actus alios visitationis aut reformationis exercendi aut onus Ordinis contributiones aut pecunias levandi eidem domino Antonio abbati Morimundi daret, donec per ipsum Capitulum generale aliter dispositum fuisset, cassat, revocat et annullat et nullius diffinit et declarat esse efficaciae aut vigoris, suae sibi iurisdictionis plenariam auctoritatem et liberum usum sicut et ceteris primis Ordinis filiabus ad Dei honorem et animarum salutem solito more tenore praesentis diffinitionis relinquendo et dimittendo, in plenaria Ordinis potestate. 72.   Capitulum generale intuitu pietatis misericorditer dispensat cum officiariis monasterii de Bellapertica, ut dehinc ad biennium inclusive non teneantur ad solutionem contributionum monasterium suum concernentium, nisi quod solvere consueverunt, videlicet marcham argenti ascendentem ad summam novem florenorum monetae Capituli. 73.   Praesens generale Capitulum misericorditer dispensat cum abbate monasterii B. M. de Pratea, ut possit semel in foro conscientiae audire omnes et singulos regulares personas sibi subiectas et illas absolvere cum salutari poenitentia ab omnibus peccatis, casibus et excommunicationum sententiis generali Capitulo specialiter reservatis, sibique Ordinis confessorem eligere qui consimilem ipsum absolvendi habeat potestatem. 74.   Ad idem, pro abbate de Heysterbach et suis subditis, pro semel. EXCUSATIO ABBATUM 75.   Attentis viarum periculis et discriminibus ratione et occasione guerrarum pro hac vice excusantur a via Capituli generalis omnes et singuli abbates, qui ad praesens generale Capitulum commode accedere non valuerunt. REHABILITATIONES 76.   Ad supplicationem abbatis de Bellaaqua generale Capitulum misericorditer dispensat cum fratribus Guillelmo de Montloux et Guillelmo de Fernes, ut non obstante inhabilitate quam incurrere potuerunt interessendo in verberatione cuiusdam famuli rapientis decimas dicti monasterii Bellaeaquae, qui migravit a saeculo occasione huiusmodi verberationis, licet eum non tetigerint, ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia et administrationes, dignitates valeant promoveri et assumi. 77.   Ad idem, pro fratre Wendelino Piscatoris, monasterii de Speciosa valle, qui suadente humani generis inimico, lapsus est in carnis contagio, prole inde secuta, super quo tamen Ordinis poenitentiam sibi iniunctam humiliter peregit, excepta dignitate abbatiali. 78.   Ad idem, pro fratre Guillelmo de Villy, monasterii de Voto professo, ad instantiam abbatis de Mortuomari, qui a 20*a* Augusti usque ad 27 Ianuarii apostatando et per saeculum discurrendo, etiam missas celebrando, excepta dignitate abbatiali. 79.   Ad idem, pro fratre Aegidio Potdarain, monasterii de Lanneyo monacho, qui per saeculum vagando per biennium vel circa apostatavit. 80.   Ad idem, pro fratre Petro Cotelifault, monacho de Baugeyo, qui homicidii causa extitit, et per aliquod tempus apostatando regularem habitum temere dimisit, ad omnes Ordinis actus, etc. SUFFRAGIA 81.   Capitulum generale pro compassionis affectu condolens ruinis, desolationibus, paupertatibus et penuriis prioratus Penthemontis, Belvacensis dioecesis, omnibus et singulis Christi fidelibus, qui ad sublevationem et relevationem eiusdem prioratus manus praebuerint adiutrices, ac de bonis sibi a Deo collatis eidem contulerint, idem generale Capitulum annuit plenariam participationem omnium bonorum spiritualium, quae fiunt et de cetero fient in toto Ordine nostro. 82.   Item, pro illustrissimo principe et domino domino Philberto [Philiberto ] duce Sabaudiae. 83.   Item, pro illustri et magnifico domino domino Ludovico comite Camerae, viceque comite Maurianae. 84.   Pro magnifico domino Autermo, domino de Myolan et barone de Aujonecz. 85.   Pro nobili viro Claudio Garelli, ducis Sabaudiae secretario. 86.   Pro domino gubernatore Burgundiae. 87.   Pro domino generali… (*locus vacuus*) ad instantiam domini Cistercii. 88.   Item, pro domino Antonio de Lafin et fratre suo, ad instantiam domini Pontigniaci. 89.   Item, pro domino Aegidio de Belleville, ad instantiam domini Claraevallis. 90.   Pro domino abbate Sancti Dionisii Remensis, et Pontio Ruthier et eius coniuge. 91.   Pro Ioanne Vaulthey, alias Bisot, receptore domini ballivi Divionensis, et eius uxore.

Anno Domini millesimo quadringentesimo octogesimo secundo, in generali Capitulo statuta sunt et diffinita quae sequuntur. ORATIONES 1.   Pro sanctissimo… *etc.*… Guillermo… cardinali vulgariter Rothomagensi nuncupato… *etc. ut in anno* 1479. 2.   Praeterea pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1472. 3.   Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.   Demum pro felicis… *etc. ut in anno* 1470. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.   Cum Ordo noster… *etc.* cum resta ultimorum computorum quae ascendit ad summam 5486 florenorum, 7 grossorum, 16 denariorum, de et pro toto tempore praeterito… *etc.* contributionem novem millium florenorum… *etc. ut in anno* 1449. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 7.   Electionem, institutionem et installationem fratris Georgii de Puteo, monasterii B. M. de Gardo professi, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem Caroliloci, s. th. pr., commissarium abbatis Cariloci, praedicti monasterii immediatum patrem abbatem, per resignationem fratris Roberti, eiusdem monasterii novissimi abbatis, factas… *etc.* approbat et confirmat, omnes et singulos defectus, si qui in huiusmodi provisione intervenerint, supplendo. 8.   Ad idem, pro fratre Ioanne Laurentii, monachi de Caricampo, Ambianensis dioecesis, professi, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem praefatum Caroliloci, commissarium domini Pontigniaci, dicti monasterii Caricampi immediatum patrem abbatem, per resignationem fratris Ingeramni de Cresegnia, novissimi eiusdem monasterii abbatis, canonice… *etc.* confirmat. 9.   Ad idem, pro fratre Richardo, monasterii B. M. Woburniensis, ad dignitatem abbatialem monasterii de Medeneham, per abbatem Woburnia Ordinis commissarium. 10.   Ad idem, pro fratre Ioanne Louet, monasterii Vallisregis expresse professi, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per resignationem fratris Petri de Domo, nuper eiusdem monasterii abbatis, et per abbatem monasterii Igniacensis, eiusdem monasterii immediati patris abbatis, acceptatas et celebratas. 11.   Ad idem, pro sorore Philippa de Moussy, monasterii B. M. de Buxeriis religiosa, ad dignitatem abbatialem praedicti monasterii, per abbatem monasterii de Domo Dei, alias de Nigrolacu, eiusdem monasterii immediatum patrem abbatem, factas. 12.   Ad idem, pro fratre Ioanne Grammingen, monasterii de Castro aquilae monacho, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem Eberbacensem praefati monasterii immediatum patrem abbatem, factas. 13.   Ad idem, pro fratre Ioanne Stietfford, professo monasterii de Hayles, ad dignitatem abbatialem monasterii de Kimium, per abbatem dicti monasterii de Hayles, Ordinis commissarium, factas. 14.   Ad idem, pro fratre David Wynicheronib, ad dignitatem abbatialem monasterii de Conway, per abbatem praefatum de Hayles, Ordinis commissarium, factas. [ALIAE CONFIRMATIONES] 15.   Visitationem, reformationem et ordinationem collegii Sancti Bernardi Tolosani, novissime per reverendissimum dominum nostrum Cisterciensem, s. th. pr., factas, praesens generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat, praecipiens et mandans omnibus abbatibus ad praedictum collegium mittere potentibus, ac commendatariis et officiariis eorumdem monasteriorum, in virtute salutaris obedientiae ac sub censuris Ordinis, quatinus ad ipsum collegium mittere suos scolares non omittant, huiusmodi diffinitionis executionem provisori dicti collegii committendo. 16.   Generale Capitulum his quae canonice et rite facta cognoscit suae confirmationis sustentamentum ac robur praestare cupiens, pensionem sorori Mariae Bertrand, dudum religiosae professae monasterii de Freistorff, nunc vero priorissae monasterii seu prioratus Claraevallis Metensis, per abbatem et conventum eiusdem monasterii de Freistorff, ordinatione domini Guillelmi, nuper abbatis Morimundi, assignatam et concessam, prout in authenticis super hoc factis et passatis litteris quinque sigillis sigillatis, quibus praesens diffinitio sub sigillo Diffinitorum annectitur, plenius continetur, specificatur et declaratur, secundum sui formam et tenorem, ratificat, approbat et confirmat, eisdem abbati et conventui de Freistorff sub poenis et censuris Ordinis praecipiendo et ordinando, quatinus annuatim eamdem pensionem praefatae Mariae priorissae, quamdiu vixerit, fideliter et diligenter solvant et tradant cum effectu, sine dissimulatione quacumque, abbatibus de Villario Metensi, de Sancto Benedicto, de Vallibus in Ornesio et de Pontethieffridi tamquam huius diffinitionis executoribus constitutis, et eorum cuilibet in solidum, committendo, ut in casu refutationis seu dilationis vel negligentiae, eumdem abbatem et conventum de Freistorff ad praemissorum debitam impletionem, et eiusdem pensionis veram et realem solutionem, per censuras Ordinis et omnes alias iuris et iustitiae vias viriliter et exacte compellant, in plenaria Ordinis potestate. 17.   Ad idem, pro sorore Cecilia, monasterii de Stanchia professa et priorissa. 18.   Annuam pensionem per abbatem Caroliloci, s. th. pr., fratri Ingeramno de Cresegnia, nuper abbati monasterii Caricampi, assignatam, prout… *etc.* confirmat. 19.   Generale Capitulum ratificat et confirmat omnia et singula per dominum Claraevallensem, s. th. pr., virtute diffinitionis anno elpaso [elapso ] editae super emissione fratris Laurentii, religiosi monasterii de Bellabrancha. 20.   Tractatum initum, factum et passatum inter abbatem et conventum monasterii B. M. Longivadi ex una, et Iacobum Armedey, Ioannem Armedey et Ioannem Milot de Melesson et eorum liberos parte ex altera, prout in litteris… *etc.* approbat. 21.   Tenorem litterarum abbatis de Laude, quibus praesentes annectuntur, praesens generale Capitulum ad plenum confidens de sufficientia, bonitate et prudentia eiusdem abbatis de Laude, approbat, ratificat et confirmat. 22.   Cassationem, revocationem, annullationem et irritationem quarumdam clausularum in nonnullis litteris procuratoriis anno superiore per generale Capitulum factis, passatis et conclusis, praesertim clausulam potestatis seu facultatis arbitrandi, seu in arbitros condescendendi, tunc ad abbates de Veteri cella et quosdam alios sibi vicinos missos ad defendendum se et Ordinem adversus nonnullos invasores privilegiorum, libertatum et exemptionis eorum et Ordinis, in quarum quidem litterarum confectione ad generalis Capituli notitiam minime deductum erat, quod apud eosdem abbates tunc super altioribus Ordinis privilegiis, libertatibus et gravioribus materiis, quae in Ordine contingere possunt et quae cum universum tangunt Ordinem, per arbitrium minime tractari aut decidi debent, virtute dictarum litterarum procuratoriarum agendum esset, quin potius eidem Capitulo exponebatur quod de nonnullis satis communibus et levibus rebus difficultas vertetur ; cuius rei cum reverendissimus in Christo pater dominus Ioannes abbas Cisterciensis postmodum veritatem cognoverat, sciens tunc non fuisse Ordinis intentionem dare eisdem abbatibus seu Ordinis procuratoribus potestatem arbitrandi super tam ponderosis materiis, dictas litteras procuratorias tam religiosos quam scolares forsan earumdem litterarum vigore quoad hoc constitutos seu substitutos, cassavit, revocavit et annullavit, et ut potuit ad notitiam dictorum procuratorum deduxit, praesens generale Capitulum dictam cassationem, revocationem, irritationem et annullationem, tamquam iustam et rationi ac privilegiis Ordinis plenarie consonam, quantum potest et valet, ratificat, approbat et confirmat ; et si opus sit, de novo dictam clausulam arbitrandi in praefatis litteris procuratoriis positam, necnon dictos procuratores forsan ab eis seu altero eorum super hoc constitutos propter rationes praedictas et alias iustas et rationabiles cassat, irritat, annullat et revocat, eisdem abbatibus et cuilibet eorum sub Ordinis censuris praecipiendo, ne quacumque occasione absque speciali ipsius generalis Capituli expresso consensu, dicta clausula arbitrandi, maxime in processu pendente, contra et adversus reverendum patrem dominum episcopum Misnensem uti praesumant. 23.   Capitulum generale approbat, ratificat et confirmat tractatum inter abbatem et conventum monasterii de Chalocheyo, et fratrem Ioannem Bonalengier, praedicti monasterii professum, habitum et concorditer passatum, secundum eius formam et tenorem, quamdiu ipse frater Ioannes bene se rexerit, et gratia sibi facta bene usus fuerit. 24.   Capitulum generale tractatum initum, factum et passatum inter abbatem et conventum monasterii de Claravalle ex una parte, et fratrem Odonem de Dortant, priorem prioratus Sanctae Eulaliae, Ordinis Cluniacensis, ex altera, utriusque partibus proficuum et utilem, prout eidem generali Capitulo extitit legitime facta fides per de Caroliloco, s. th. pr., et de Tribus fontibus monasteriorum abbates, prout in litteris… *etc.* confirmat. COMMISSIONES 25.   Abbatibus de Charitate et de Aceyo, et eorum cuilibet in solidum, per generale Capitulum committitur, quatinus debite et fideliter se informent de et super venditione cuiusdam domus per abbatissam et conventum monasterii B. M. de Baptanto facta, et si per informationem invenerint aut alter eorum invenerit, huiusmodi venditionem fore utilem pro dicto monasterio, litteras super hoc confectas approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 26.   Visitationem et reformationem omnium et singulorum utriusque sexus in regnis Angliae et Scotiae et dominio totius Hyberniae, ac etiam partibus Walliae, domino Claraevallis, s. th. pr., praesens generale Capitulum dehinc ad triennium committit in plenaria Ordinis potestate, cum clausulis opportunis per dominum Cisterciensem addendis, ac etiam potestatem prosequendi omnibus viis et mediis possibilibus redditum ecclesiae B. M. de Scardebourgh, ac alia Ordinis iura in partibus illis prosequenda. 27.   Abbatibus de Tribus fontibus, de Ripatorio et de Bullencuria, et eorum cuilibet, per generale Capitulum committitur, quatinus quamprimum poterunt fideliter et diligenter se informent super tractatu inito, facto et passato inter abbatem et conventum monasterii B. M. de Pietate, Trecensis dioecesis, et Ioannem Gilhate, et si per debitam informationem repererint, aut alter eorum repererit, ipsum tractatum in damnum et praeiudicium praedicti monasterii de Pietate, cassent, irritent et revocent, in plenaria Ordinis potestate. 28.   Capitulum generale committit abbati de Charitate, quatinus si invenerit alienationem cuiusdam parvae domus apud Bisuntium sitae, per abbatissam et conventum monasterii de Baptanto, ad utilitatem dicti monasterii esse factam, eamdem auctoritate ipsius Capituli approbet, ratificet et confirmet. 29.   Ad audientiam generalis Capituli saepius tam per fide dignorum varios relatus, quam per multorum patrum scripta pervenit fratrem Ioannem de Dublinia ter apostatasse a monasterio et ipsum monasterium spoliasse multis bonis, multaque divisionum seminaria inter patres et regulares personas Ordinis detulisse, nec habere abbatem sub cuius protectione et obedientia vivat, fratrem etiam Ioannem Stolten, dudum professum de Fontibus, dissoluta vita et indiscreto regimine nostrae religionis famam pluribus in locis denigrasse, nec Ordinis reformatores in regno Angliae tantis excessibus de remedio providere ; hinc est quod abbatibus de Stratfordia et de Salleya, et cuilibet eorum committendo districtissime praecipit, quatinus se super praemissis et aliis offensis dictorum fratrum et consimilium informent, eosque debite puniendo et corrigendo, religiose deinceps secundum formam Ordinis vivere compellant. 30.   Ad audientiam praesentis Capituli generalis fide dignorum relatu dolenter pervenit nonnullas monasterii religiosarum de Salvatorio subtus Laudunum moniales, veneno superbiae et elationis inflatas, plurimas contra suam abbatissam procurasse et suscitasse dissensiones, divisiones, machinationes, imo et scandalosas conspirationes in his quae ad regularem Ordinis disciplinam et correctionem pertinent, contra Ordinis statuta ad auxilium et favorem brachii saecularis indebite recurrendo, in non modicum iurisdictionis Ordinis ac privilegiorum detrimentum et laesuram ; quibus abusibus et temerariis praesumptionibus idem praesens Capitulum generale de remedio providere cupiens opportuno, abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., et de Longoponte, et eorum cuilibet in solidum committit, quatinus quamcitius commode poterunt ad ipsum monasterium de Salvatorio, non vocato nec praesente certis ex causis abbate Fusniaci pro hac vice, eiusdem monasterii monialium patre abbate, se personaliter transferant, et super praemissis et eorum dependentiis debite se informent, et informatione facta rebelles et inobedientes religiosas taliter puniant quod ceteris cedat in exemplum, etiam magis culpabiles conspiratrices, si quas tales invenerint, perpetuo et irrevocabiliter ab ipso monasterio penitus et totaliter sine spe reversionis expellendo et emittendo, et abbatissas aliorum monasteriorum ad ipsas recipiendum compellendo, in plenaria Ordinis potestate, invocato, etc. 31.   Per generale Capitulum committitur abbati de Ebraco, s. th. pr., quatinus se informet de necessitate qua, ut relatum est, monasterium Castri aquilae cogitur ad conservationem ceterorum bonorum suorum, alia quaedam per impignorationem, venditionem aut alias alienare, et prout viderit expedire, consentiat, et abbati eiusdem loci concedat huiusmodi licentiam, cuius quidem monasterii abbatem a missione scolaris ad studium universale, et a via Capituli generalis per triennium excusatum habens, praefatum Capitulum eidem concedit auctoritatem absolvendi a casibus Capitulo generali reservatis semel dumtaxat omnes personas sibi in spiritualibus subiectas, usumque carnium prout anno superiore extitit diffinitum, eumdem abbatem minime a solutione contributionum absolvendo. 32.   Capitulum generale rogat dominum Cisterciensem, quatinus per seipsum, aut per eius commissarios, compellat moniales monasterii de Eluovenca [Nonenca] deinceps ferre habitus regulares, tam in tunicis, cucullis, quam aliis quibuscumque, prout solitum est fieri in Ordine, in plenaria Ordinis potestate. 33.   Capitulum generale committit abbati Caroliloci, quatinus compellat auctoritate ipsius Capituli abbatem de Voto ac eius monasterium, ut pro quolibet duorum annorum futurorum contribuat decem scuta fratri Ioanni Philippi, monasterii de Bonoportu professo, si idem abbas nolit per se scolarem unum propriis expensis sufficienter provisum Parisios transmittere. 34.   Capitulum generale mandat et praecipit sub censuris Ordinis abbati de Monasteriis in Argona, quatinus causam adversus eum per quosdam mercatores Florentinos coram conservatore privilegiorum Universitatis Parisiensis motam, inde retrahat, et ad audientiam domini Claraevallis, tamquam ad eius ordinarium, coram eo iudicium et iustitiam, secundum quod iustum fuerit, recepturus ; huiusmodi diffinitionis executionem abbati de Tribus fontibus committendo, in plenaria Ordinis potestate. 35.   Capitulum generale committit domino Claraevallis, et de Reigniaco abbatibus, s. th. pr., et eorum cuilibet, quatinus se informent super quadam admodiatione ad tres vitas, per abbatem et conventum de Fonteneto, cuidam nomine Reynaldo Regnault de Fraigne et quibusdam aliis, in tractatu super hoc confecto nominatis, facta, et si opus sit, ipsum tractatum confirment vel infirment auctoritate ipsius Capituli. 36.   Audita appellatione quam abbas de Sora transmisit ad praesens Capitulum, necnon intellectis simultatibus et controversiis inter dictum de Sora et de Esrom, ceterosque abbates regnorum Daniae, Sueciae et Norwegiae et circumvicinarum regionum motis, Capitulum generale committit et praecipit abbatibus de Dobran et de Puro campo, et eorum cuilibet, quatinus se ad praedicta Daniae, Sueciae et Norwegiae regna transferentes, se de praedictis simultatibus ad longum et veraciter se informent, atque omnia pro viribus pacificare studentes, curent ad regularem disciplinam cuncta in dictis regnis emendatione indigentia reducere, in plenaria Ordinis potestate. Quibus peractis singula eorum acta sub sigillis R. D. Cistercii, aut proximo generali Capitulo indefectibiliter remittant ut, si opus sit, ulterius procedatur, et quod minus sufficienter fortassis fuerit exsecutum, postea compleatur. 37.   Cupiens generale Capitulum quibusvis abusibus, damnis et inconvenientiis in Ordine emergentibus pro sua possibilitate succurrere, et ea de medio tollere, abbatibus de Hayles et de Salleya et cuilibet eorum committendo mandat et praecipit, quatinus se informent super quadam pensione annua seu annuo redditu 8 flor. legalis monetae Angliae, quem frater Ludovicus Ox. Ianikym praetendit sibi fuisse assignatum per fratrem Grophynum super monasterio de Alberconwet, sub communi sigillo conventus ad terminum vitae ipsius fratris Ludovici, et si reperiant dictam pensionem indebite et contra rationem fuisse assignatam, illam penitus cassent, revocent, et annullent, eidem fratri Ludovico super ea perpetuum silentium imponendo, aut in re ista faciendo quidquid iuris et rationis fuerit compassione paupertatis eiusdem monasterii, et nihilominus si reperiant dictum fratrem Ludovicum fuisse contemptorem, rebellem aut in vinculis excommunicationis perseverasse, nec fecisse professionem alicui abbati iuxta morem Ordinis, ipsum iuxta demeritorum exigentiam puniant, et cum expediens viderint, absolvant, compellantque facere professionem iuxta morem Ordinis, et pacifice in suo monasterio residere. Eisdem insuper abbatibus et cuilibet eorum committendo, mandat generale Capitulum, quatinus se informent super alia pensione 40 scut. quam frater David Apiggam Reginaldi filius, ut dicitur, fratris Reginaldi quondam abbatis dicti monasterii sibi similiter assignatam super dicto monasterio, cum una domo pro matre sua per dictum fratrem Grophinum, ac paupertati ac tenuitati eiusdem monasterii compatiendo, si cum iustitia fieri possit, dictam pensionem extinguant, aut taliter super ea disponant, quod monasterium inde non gravetur, compellantque dictum fratrem David ad discendum divinum servitium et sanctae religionis observantiam in uno claustro Ordinis, sub disciplina abbatis et praesidentium Ordinis. 38.   Capitulum generale committit abbati de Balerna, quatinus se informet de venditione cuiusdam domus apud Salinas existentis, per abbatem et conventum de Charitate facta, et plenius expressa in litteris ipsius venditionis testimonialibus, quibus haec praesens diffinitio annectitur, et prout invenerit ipsam venditionem confirmet, ratificet et approbet, in plenaria Ordinis potestate. 39.   Abbati monasterii Claraevallis, s. th. pr., committit praesens generale Capitulum, quatinus citatis citandis, et auditis audiendis, debite sufficienter et diligenter se informet super quodam processu seu lite, controversia aut questione motis et pendentibus inter abbates monasteriorum de Morimundo et de Pontethieffridi Metensi, ratione paternitatis immediatae eiusdem monasterii Pontisthieffridi, quam ipse abbas Morimundi dicit ad se et suum monasterium pertinere, ac etiam annexionis eiusdem monasterii dudum, ut asserit, per generale Capitulum ad dictum monasterium Morimundi factae, necnon super dependentiis, circumstantiis et aliis dictum processum tangentibus et concernentibus, et informatione habita et in scriptis redacta, si commode discordiam istam seu processum terminare, sententiare et finire possit, eam seu eum terminet, sententiet et finiat, prout iuris fuerit et rationis, in plenaria Ordinis potestate ; si vero eumdem processum ad finalem decisionem dispositum non esse invenerit, et sanxerit Ordinis seu Capituli generalis iudicium fore expectandum, cuncta quae invenerit in forma debita proximo generali Capitulo praesentabit et denuntiabit, eisdem partibus secundam diem Capituli ad audiendum huiusmodi processus seu litis et discordiae sententiam finalem assignando, in plenaria Ordinis potestate, invocato ad praemissa et ea tangentia, si opus sit, brachii saecularis auxilio, consilio et favore. 40.   Capitulum generale informatum, quod abbates comitatus Burgundiae, aut eorumdem nonnulli suas contributiones per longa tempora in praeiudicium animarum suarum solvere neglexerint, volens eisdem spiritualiter, et Ordinis modernae indigentiae temporaliter providere, districte diffiniendo praecipit et mandat abbatibus de Balerna et de Charitate et eorum cuilibet in solidum, quatinus ipsi aut eorum alter convocent aut convocet omnes praedictos abbates praedicti comitatus, scilicet illos de inferiori de Dolano baillivatibus Salinis, et illos de superiori Bisuntii ad certos et competentes dies, prout eis videbitur expedire, atque eisdem convocatis exponant incommodum, quod ipse Ordo et eorum quilibet incurrit ob defectum solutionis contributionum praedictarum ; et si abbates memorati se difficiles in re hac reddiderint, eos compellant de dictis contributionibus a quindecim annis ultimo prateritis [praeteritis ] per singulos eorum debitis usque ad praesens Capitulum inclusive, reddere rationem et computum, in plenaria Ordinis potestate. Et non omittant super omnibus et singulis habita ratione a quolibet, quam cito commode fieri poterit, R. D. Cistercii in scriptis authentice expeditis ad longum et veraciter informare, ut inde postea contra praedictos abbates aut illos, qui in hac parte difficiles aut rebelles extiterint, prout expediet ulterius procedatur. 41.   Certo sciens generale Capitulum litterarum peritiam ad sanctae religionis conservationem cum sanctitatis et devotionis munere esse pernecessariam, solet virium suarum robur et studium felici ac debito collegiorum generaliumque studiorum Ordinis regimini eo ferventius applicare, quo novit ex eis opportune dispositis uberiores honoris et honestatis fructus providere. Visis itaque favorabilibus et gratiosis serenissimi domini regis Angliae, etc., necnon Rmi. in Christo patris domini archiepiscopi Cantuariensis, ac nonnullorum aliorum dominorum et patrum litteris, praesens generale Capitulum ad plenum confidens de sufficientia, idoneitate, virtutibusque plurimis abbatis de Stratfordia, committendo eidem districtissime sub censuris Ordinis plenius taxandis et declarandis, si opus sit, praecipit et mandat, quatinus insequendo diffinitionem quamdam generalis Capituli dudum editam, per censuras ecclesiasticas viriliter, exacte et indissimulanter compellat universos abbates inclytissimi regni Angliae et dominiorum circumvicinorum, qui habent et habere possunt 13 monachos ad mittendum unum studentem religiosum Ordinis professum, infra breve tempus per eum praefigendum, cum debitis pensionibus, gratia studii ad collegium Ordinis Sancti Bernardi Oxoniensis ; eos vero abbates qui habent et habere possunt 26 monachos, consimiliter infra dictum tempus, ibidem mittant duos studentes ; qui autem 12 monachos habere non possunt iungantur bini aut terni ad tenendum unum studentem in eodem collegio, ita ut qui per certum tempus iuverit alium abbatem pro suo scolari, per tantum tempus sequens iuvetur ab eo pro suo studente, eidem abbati de Stratfordia praecipiendo et committendo ut sub dictis censuris compellat abbates, quos iudicaverit sufficientes et idoneos habere scolares ad eos continuandum in dicto collegio cum sufficientibus provisionibus usque ad gradum doctoratus inclusive ; ipsum super hoc dispensandi generale Capitulum nullam declarat habere potestatem. Quos autem scolares consilio provisoris et sanioris partis baccalariorum insufficientes et ad litterarum profectum minus idoneos iudicaverit, illos ad propria claustra remittat, compellendo abbates, ad statim mittendum aptiores ; in omnibus ita providendo de officiariis collegii, quod bursaria propter defectum imbursationis non maneat onerata. Ut autem praemissa omnia decentius fieri valeant, generale Capitulum sub dictis poenis mandat eidem abbati de Stratfordia, quatinus quamprimum fieri poterit, convocet ad civitatem Oxoniensem abbates de Woburnia, de Hayles, de Fontibus et alios tres, quos sibi onere conscientiae magis idoneos iudicaverit, et eorum consilio quorum unanimi deliberatione et consensu aut sanioris partis eligat unum quem magis sufficientem et idoneum sanxerint ad exercendum provisoris officium in eodem collegio, quique cum scolaribus iugiter conversans et actus scolasticos ut ceteri in alma Universitate exercens sit scolaris seu scolasticus, et ad gradus scolasticos tendens, imponantque et constituant etiam per scriptum ipsi abbates simul leges et vivendi formas, tam in spiritualibus quam temporalibus, quas viderint et iudicaverint eidem collegio et scolaribus utiles et necessarias, et eas nihilominus sub sigillis suis ad proximum generale Capitulum discutiendas transmittant, si opus sit, et ita sanxerint dicti abbates, ad regimen temporalitatis eiusdem collegii unum cellerarium aut unum procuratorem creando et provisori, ut fieri poterit, providendo. Quia vero vero generale Capitulum iam a multorum annorum curriculis voluit contributiones aedificationi eiusdem collegii per tempus applicari, intelligit autem per dictas litteras, sicut et saepius intellexerat ab octo vel decem annis, quasi nihil in eiusdem collegii structura fuisse factum, et nihilominus contributiones singulis annis etiam levatas et ad recipientium voluntarios usus applicatas, sub dictis poenis praecipit eisdem abbatibus de Stratfordia, de Woburnia et de Hayles et duobus eorum, quorum ipse de Stratfordia semper sit unus, quatinus per iuris et iustitiae vias sub onere conscientiarum suarum coram Deo, et honoris coram hominibus compellant quamprimum poterunt universos receptores dictarum contributionum, et praepositos operum seu magistros structurae dicti collegii, a decem annis et citra usque in praesens ad reddendum fideles et integras computationes omnium receptorum et expensarum per eos in praemissis factarum, quas sub divinae maiestatis intuitu approbare vel reprobare habebunt, compellantque eos ad solutionem restarum, eas fideliter per eum, quem ad hoc deputabunt, cum medietate contributionum eiusdem regni deinceps singulis annis usque ad septem annos immediate sequentes applicando structurae te consummationi eiusdem collegii, et defensioni communium privilegiorum Ordinis, de quibus omnibus singulis annis vel saltem de biennio mittent ad generale Capitulum, sub dictis poenis dictas computationes sufficienter declaratas et debite *sigillatas.* 42.   Praesens generale Capitulum non absque gravi cordis amaritudine audiens varias et quamplurimas questiones, divisiones et discordias iam a multis diebus subortas et pendentes in asserto prioratu de Ramosa, qui dudum et citra paucos annos erat monasterium monasterio Cistercii immediate subiectum, attendens etiam et considerans gravem querimoniam R. P. domini Cistercii, patris abbatis immediati eiusdem loci conquerentis, quod indebite et contra rationem sanctimoniales filiae suae fuerint a dicto monasterio eiectae, et ex tunc nihil religionis, nihil sanctitatis in eodem loco fuit observatum, sed potius multa offendicula fiunt et perpetrantur in eodem loco, abbasque de Otterburg cupiens et praetendens locum ipsum suo monasterio incorporare et unire, subtilibus mediis requisivit habere commissionem eiusdem loci, adiuncto sibi alio abbate suis votis, ut dicitur, consentaneo, nunc unum priorem deposuit, nunc alium instituit, et totum locum non mediocriter perturbavit, ita ut principes et domini temporales ad bona, redditus et proventus eiusdem loci manus apponant, et nihilominus substantia eiusdem monasterii sufficiens est ad nutriendum et sustinendum septem vel octo religiosos cum abbate boni regiminis, vel totidem religiosas cum abbatissa, dictam provisionem factam per dictum abbatem de Otterburg in persona fratris Theoderici, professi monasterii de Oterburg, maxime audita relatione domini Morimundi, tamquam indebitam cassat, revocat et annullat, eisdem abbatibus et cuilibet eorum dando auctoritatem et plenum posse se informandi super depositione et punitione cuiusdam fratris Georgii Sutoris, tunc se pro priore eiusdem loci gerentis, et eam confirmandi atque roborandi ; et nihilominus eumdem locum in abbatiam ut prius restituendi, ibidemque providendi de sufficienti et idoneo abbate in Ordine nostro professo, ac de quinque aut sex religiosis qui habeant vivere secundum formam Ordinis ; et si hoc fieri non possit, saltem in eodem monasterio restituant unam abbatissam sufficientem et idoneam cum sex aut septem monialibus vel pluribus, si videant monasterium eas sustinere posse, quas auctoritate Ordinis sument in aliquibus monasteriis Ordinis regulatis necessarias ordinationes in spiritualibus et temporalibus secundum formam nostrae religionis, in eodem monasterio ordinando et constituendo faciendoque in praemissis et ea tangentibus omnia et singula quae secundum Deum et formam nostrae religionis viderint esse facienda, super quibus omnibus eorum conscientias onerat praesens generale Capitulum, invocato, etc. IUDICES 43.   Abbati de Theoloco et de Caroloco et eorum cuilibet diffiniendo, committit Capitulum generale ut quascumque Ordinis personas, haeredibus Gerardi Tholeret Tholereti de Campolito in aliquibus pecuniarum summis ad insinuationem magistri Guillelmi Tholereti invenerint, aut alter eorum invenerit, legitime eisdem haeredibus obligatas, eidem debitum iustitiae complementum ministrent, aut alter eorum ministret in plenaria Ordinis potestate. 44.   Cum propter nimiam temporis brevitatem ac causarum et materiarum Ordinis, quae ad praesens generale Capitulum devenerunt, multitudinem et difficultatem materiae, ipsae tempore praesentis Capituli apud Cistercium terminari, diffiniri et decidi non valeant, praesens generale Capitulum nolens dictas materias indecisas relinquere, reverenter domino Cisterciensi, s. th. pr., necnon primis filiabus et aliis abbatibus per eumdem dominum Cisterciensem vocandis, omnimodam confert Ordinis et Capituli generalis auctoritatem et potestatem ad terminandum et diffiniendum apud Divionem, vel in alio loco per eumdem dominum Cisterciensem deputando, omnes et singulas materias et causas Ordinis, quae in praesenti Capitulo terminari et diffiniri non potuerunt, in plenaria Ordinis potestate. 45.   Capitulum generale abbatibus de Theoloco et de Caroloco, et eorum cuilibet, ut si invenerint quemdam fratrem Stephanum, professum monasterii de Belloloco, in aliqua pecuniarum summa fratri Petro Grossicapitis, religioso conventus fratrum heremitarum Sancti Augustini de Campolito, legitime obligatum, eidem iustitiae debitum et complementum ministrent, aut eorum alter ministret, in plenaria Ordinis potestate. 46.   Generale Capitulum declarat, tenet et admittit abbatem Sancti Sulpitii, Ordinis commissarium, sufficientem et idoneum ad terminandum et decidendum causam controversiae motae inter commendatarium monasterii Altaecumbae et fratrem Richardum Bonerii, sibi tenore praesentium, quantum opus est, renovando potestatem Ordinis ad praemissa, necnon ad compellendum dictas partes per omnes iuris et iustitiae vias, maxime virtute privilegiorum Ordinis ad faciendum quidquid iuris fuerit et rationis in materia praemissa. 47.   Abbatibus de Prulliaco, de Regalimonte, s. th. pr., et de Valle B. M., et eorum cuilibet per se et in solidum, tam coniunctim quam divisim, praesens generale Capitulum committendo praecipit et mandat, quatinus omnes et singulas utriusque sexus Ordinis personas, tam abbates, abbatissas quam eorum conventus et monasteria, quos et quae per testes fide dignos, instrumenta litteras, acta, obligationes seu alia quaecumque legitima documenta invenerint abbati et conventui monasterii Caroliloci, Sylvanectensis dioecesis, aut singulis eiusdem personis debite teneri et obligari in quibuscumque pecuniarum summis, seu aliis redditibus, aut quibuscumque bonis aut debitis, seu ea iniuste detinentes ad eisdem plenarie, realiter et de facto satisfaciendum astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 48.   Ad idem, pro domino Claraevallis, abbatibus de Longovado, de Bullencuria et de Ripatorio, et eorum cuilibet. 49.   Ad idem, pro abbate de Tribus fontibus, abbatibus de Igniaco et Signiaco, ac de Valleregis, et eorum cuilibet. 50.   Ad idem, pro abbate de Elancio, abbatibus de Igniaco, de Signiaco et de Vallaregis, et eorum cuilibet. CONTUMACES 51.   Capitulum generale attento quod frater Ioannes…, quondam abbas monasterii de Caduino, sufficienter citatus non comparuit, eumdem reputat contumacem, et propter certas rationes materiam principalem remittit ad proximum generale Capitulum sine praeiudicio causae, ac eumdem ad illud citari mandat cum intimatione, quod sive comparuerit sive non, nihilominus contra eum procedetur, prout iuris fuerit et rationis. [DIFFINITIONES] GENERALES 52.   Cum ad audientiam praesentis Capituli generalis querimonia domini Cistercii, s. th. pr., super quodam codice aut libello ad abbate Claraevallis, eiusdem scientiae professore edito, et per eum diversis in locis publicato, in quo quidam articuli, tam de quibusdam redditibus qui dicuntur communes Ordinis, quam de multis particularibus negotiis et factis monasterii Cistercii, ipsumque dominum Cistercii et suos praedecessores, necnon religiosos ipsius tangentes continentur, pervenisset, ipso domino Cistercii dicente quod in illo codice seu libello multa scandalosa, iniuriosa, infamosa et opprobriosa verba in grave ipsius domini Cistercii et conventus eius, ac praedecessorum eorum dedecus, opprobrium, iniuriam et damnum continentur, de et super quibus praedictus dominus Cistercii tamquam de re mendosa et falsa reparationem congruam et dicti codicis seu libelli condemnationem requirebat ; ipso vero abbate Claraevallis respondente quod nunquam eius fuit intentio iniuriam, infamiam, scandalum aut opprobrium ipsi domino Cistercii aut eius conventui aliquam inferre, et si aliqua minus *discrete aut* minus caute seu reverenter et debite ibidem scripta sint, paratus erat emendare et revocare. Quibus ita dictis, tandem ipse abbas Claraevallis delictum suum cognoscens et confitens in praesentia aliorum, tam priorum patrum ac sanioris partis Diffinitorum Ordinis, in terram prostratus veniam petiit, quam benigne ab ipso domino Cistercii obtinuit. Idcirco praesens generale Capitulum futurae quieti et paci Ordinis consulens, ipsum codicem seu libellum, quantum ad sui formam loquendi, dictasque iniurias et ipsa particularia facta praedictorum domus Cistercii, ac abbatum et conventus ipsius reservata prosecutione articulorum dictorum reddituum, qui omnes Ordinis dicuntur, loco et tempore per patres Ordinis in bona ipsius Ordinis charitate et ratione fienda, absque eo quod per haec scripta super eis aliquid innovetur, revocat, cassat et annullat, districtissime in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, cuius absolutionem dictum Capitulum sibi reservat, praecipendo [praecipiendo ] universis abbatibus, prioribus et personis regularibus Ordinis, ad quos et ad quas notitia praesentium devenerit, ne per se aut per alium, directe vel indirecte, seu quovis alio modo dictum codicem aut libellum seu eius copiam aut transumptum [transsumptum ] apud se quovismodo teneant, reservent seu custodiant ; et si sciant quoscumque alios codicem illum aut eius copiam habere, eos viribus eis possibilibus recuperent, et quidquid de eo habent aut habebunt, infra 20 dies ad intimatione seu auditione aut perceptione praesentium, sub sigillis clausis ad praefatum dominum Cistercii transmittant, vel illico comburant. Cuius quidem diffinitionis executionem sub onere conscientiarum coram Deo committit generale Capitulum universis reformatoribus atque visitatoribus, necnon singulis abbatibus Ordinis, ad quos ipsa diffinitio pervenerit, praecipiendo sub dictis poenis, ut eamdem diffinitionem significent in monasteriis Ordinis in quibus visitaverint, et se repererint aut circa se putaverint dictum libellum aut eius copiam haberi, perpetuum silentium eidem abbati Claraevallis et aliis quibuslibet super praemissis et consimilibus, ut dictum est, imponendo. 53.   Generale Capitulum audiens in nonnullis monasteriis Ordinis per bonorum sectiones fructuumque divisiones, tam pro victu quam vestitu et ceteris necessitatibus monachorum, contra salutaria Ordinis instituta, et promissam Deo voluntariam *paupertatem,* plures in periculosum proprietatis vitium incidere, huiusmodi detestabile vitium radicitus abolere cupiens, omnibus et singulis abbatibus Ordinis sub poena in statutis tam papalibus quam regularibus contentis insequendo, et quantum opus est renovando plures diffinitiones hactenus super hoc confectas, districtissime praecipit et iniungit, ut omnes huiusmodi sectiones, divisiones, portiunculas seu quascumque peculiares possessiones, vineas et animalia, quocumque colore quaesito, suis hactenus monachis concessas vel concessa, ad commune indissimulanter et totaliter in suis monasteriis per Ordinis censuras reduci faciant, et ut huiusmodi proprietatum occasiones auferantur et tollantur, idem Capitulum ordinat et iniungit universis Ordinis abbatibus, quatinus omnibus et singulis suis monachis et victu et vestitu ceterisque necessariis sufficienter provideant iuxta suorum monasteriorum possibilitatem et facultatem, inhibendo omnibus abbatibus Ordinis universi et aliis quibuscumque personis eiusdem, sub poena excommunicationis, ne de cetero quomodocumque deferant corrigias deargentatas, aut alias curiose compositas, aut tunicas ante vel retro fissas, aut alios quoscumque habitus ab Ordinis forma alienos. 54.   Omnibus patribus abbatibus et Ordinis commissariis per generale Capitulum praecipitur et mandatur in virtute salutaris obedientiae, quatinus suas visitationes faciendo omnes et singulos caminos in dormitoriis monasteriorum utriusque sexus existentes aboleri et destruere faciant, secundum quod habetur in *Benedictina*. 55.   Cum uniformitas ad Dei laudem et honorem in nostro sacro Ordine debeat observari, praesens generale Capitulum praecipit et mandat omnibus Ordinis abbatibus in virtute salutaris obedientiae, quatinus officium S. Sacramenti, prout in Cistercio celebratur, in suis monasteriis de cetero celebrari faciant. 56.   Insolentias, dissolutiones, abusus, derisiones, infamesque familiaritates nonnullarum Ordinis monialium in monasteriorum suorum officinis publicis et secretis, viros saeculares et alios passim admittentium et contra Ordinis sacras institutiones in nostrae religionis dedecus, malum exemplum et scandalum plurimorum, ad colloquium et alias familiaritates suspectas penes se retinentium, Capitulum generale quantum cum Deo potest refrenare ac huiusmodi dissolutionibus toto nisu obviare cupiens, omnibus et singulis nostri Ordinis abbatissis et monialibus ac ceteris eiusdem Ordinis personis regularibus quibuscumque in abbatiis earum residentibus, sub excommunicationis, depositionis, carceris ac ceteris poenis, votorum solemnium transgressoribus in Ordine regulariter et canonice infligi solitis, districte praecipit et mandat, quatinus cautissime et diligenter huiusmodi infames abusus munditiem ac puritatem etiam christianae religionis inficientes devitent, declinent, ac tamquam pabulum mortis fugiant, nec quoscumque ad basia seu oscula nisi forte eas attingentes in propria linea sanguinis ullatenus admittant, et hoc in loco et praesentia omni suspicione mala carentibus, necnon omnibus et singulis patribus abbatibus, visitatoribus, commissariis, et aliis Ordinis generalibus et particularibus reformatoribus, ac eorum subdelegatis et nuntiis praecipit et mandat, quatinus in cunctis eorum visitationum actibus exacte et singulariter super praemissis inquisitionem faciant et quascumque in his dissolutionibus qualitercumque vitiosas, aut vehementer suspectas invenerint praetactum Capitulum sub similibus poenis praecipit et mandat, ut easdem defectuosas taliter puniant, corrigant et emendent, quod ceteris cedat in exemplum et terrorem. [DIFFINITIONES] SPECIALES 57.   Generale Capitulum videns tenorem litterarum quibus praesentes annectuntur, et recogitans plures relationes patrum regni Angliae tenori dictarum litterarum concordantes, districte sub censuris Ordinis universis Ordinis regularibus personis inhibet, ne abbati moderno tales inferre molestias praesumant, perpetuum eis super his inquietationibus silentium imponendo ; executionem huius diffinitionis cuilibet abbati super hoc requirendo committendo. 58.   Cum ad possibilem mutuae defensionis subventionem universos in Christo fratres districtissime, non solum regularium statutorum praesertim nostrae sacrosanctae religionis securitas, verum etiam legis divinae pariter et humanae auctoritas obliget, praesens generale Capitulum universos Ordinis patres et abbates partium Franconiae, Bavariae, Austriae, Rheni, Saxoniae et vicinarum, necnon Galliae, Angliae, Scotiae, Hyberniae, Britanniae et Hispaniarum qua potest affectione benigne hortatur, monet et deprecatur, et nihilominus, si opus sit, eis districtissime mandat et praecipit, quatinus ad defensionem privilegiorum, libertatum, exemptionum et gratiarum Ordinis, quas R. in Christo pater dominus episcopus Misnensis, in monasteriis nostri Ordinis de Vetericella seu Cella Sanctae Mariae, de Dobriluc et Buch variis modis infringere permolitur, manus adiutrices apponant, et pro reverentia tam Ordinis quam dictorum monasteriorum de substantia sibi a Deo collata, quantum fuerit possibile cum residuo totius Ordinis liberaliter conferant, ne illibata et integra quaquaversum per orbem Ordinis privilegia ibidem violari et labefieri incipiant, illustrissimos principes et dominos Deo amabiles, praesertim dominos Saxoniae duces suppliciter exorando, ut Ordini praesidio in tanta necessitate esse velint, suaque monasteria tueri et defendere nobiscum dignentur. 59.   Cum abbate de Oratorio per generale Capitulum benigne, et misericorditer dispensatur, ut omnes suos religiosos, ac omnes et singulas utriusque sexus regulares personas sibi et suo monasterio subiectas, in foro conscientiae ab omnibus et singulis peccatis, delictis, criminibus et excommunicationum sententiis, semel in foro conscientiae, auctoritate Capituli generalis et totius Ordinis absolvere possit, et ab uno eorumdem suorum religiosorum, aut alio suo religioso confessore de Ordine, cui confiteri voluerit ab huiusmodi casibus eadem auctoritate possit absolvi. 60.   Ad idem, pro abbate de Bellabrancha. 61.   Ad idem, pro abbate de Ponte Octrano. 62.   Ad idem, pro abbate de Pratea. 63.   Ad idem, pro abbate de Ebraco. 64.   Capitulum generale ordinat procuratori Ordinis in Curia romana, ut se iungat cum priore prioratus Sancti Bernardi Argentinensis nuper Ordini unito, atque expensis ipsius quantum in se erit processum eius contra Guillelmitas prosequatur. 65.   Intuitu et contemplatione magnarum reparationum quas, ut Ordini retulit abbas Claraevallis, facit et facere intendit, reverendissimus in Christo pater dominus Radulphus Ebroicensis episcopus, et commendatarius monasterii de Valentia, Pictaviensis dioecesis, in sumptuosa et nova reaedificatione ecclesiae eiusdem monasterii, cuius testitudines a multis iam elapsis temporibus a choro religiosorum versus portale per defectum bonorum fundamentorum penitus et totaliter cadendo corruerunt, cum quibus necessario opera etiam murum ipsius ecclesiae de latere claustri omnino de novo reaedificari, quas valde sumptuosas reparationes nemo praecedentium eiusdem loci abbatum, etiam in ipso Ordine professorum aut incipere aut aggredi voluit vel potuit. Generale Capitulum eidem domino episcopo et commendatario et praefato suo de Valentia monasterio, usque ad sex primos futuros annos remittit et quittat quindecim florenos, quos annuatim debet ipsum monasterium pro suis contributionibus, cum omnibus et singulis arreragiis pro toto tempore praeterito usque nunc et hac occasione debitis, hac mediante conditione, quod praefato elapso sex annorum tempore idem monasterium suas deinceps integraliter solvet praedictas contributiones, omnibus et singulis earumdem contributionum in illis partibus deputatis vel deputandis receptoribus mandando et inhibendo, quatinus hac speciali gratia praefatum monasterium uti et gaudere faciant et permittant a solutione earumdem contributionum et huiusmodi arreragiorum debitorum eosdem episcopum et monasterium supportando. EXCUSATIO ABBATUM 66.   Omnes et singulos abbates, qui ad praesens generale Capitulum commode accedere non potuerunt et se legitime excusaverunt, idem generale Capitulum habet excusatos. 67.   Attentis guerrarum periculis et viarum discriminibus, praesens generale Capitulum benigne et misericorditer dispensat cum abbate monasterii B. M. de Otterburg ipsum a via Capituli dehinc ad triennium habens excusatum eidem plenariam conferendo potestatem pro semel omnes et singulas monasterii sui regulares personas et alias sibi subiectas in foro conscientiae audiendi, et eas cum salutari poenitentia absolvendi ab omnibus peccatis, casibus et excommunicationum sententiis generali Capitulo specialiter reservatis, ac etiam pro ipso confessorem Ordinis eligendi, qui in praemissis casibus consimilem habeat potestatem. REHABILITATIONES 68.   Generale Capitulum misericorditer et benigne dispensat cum sororibus Margareta Mignote et Ioanna Mignote, in monasterio B. M. de Ponte dominarum commorantibus, ut non obstante defectu natalium, utpote de illegitimo matrimonio procreatae ad Ordinis regularem habitum et professionem in praedicto Pontis dominarum monasterio admitti valeant, et ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia et beneficia, etiam abbatiali inclusa, possint assumi. 69.   Ad instantiam et humilem supplicationem abbatis monasterii de Longovillari, generale Capitulum misericorditer dispensat cum fratre Ioanne Boulongue, ut non obstante inhabilitate, quam incurrit bina vice per spatium fere sex hebdomadarum apostatando, habitu regulari temere dimisso, super quo sibi iniunctam Ordinis poenitentiam humiliter et devote peregit, ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces, officia, beneficia, administrationes et dignitates promoveri valeat et assumi, etiam abbatiali dignitate inclusa. SUFFRAGIA 70.   Generale Capitulum benigne annuit Ordinis suffragia Ioanni de Melan, civi Tornacensi et christianae eius uxori devotae. 71.   Ad idem, pro honorabili viro Francisco cive Trecensi et eius consorte. 72.   Ad idem, pro honorabili et honestissimo viro Petro Carton, eiusque consorte.

Anno Domini millesimo quadringentesimo octuagesimo tertio, edita sunt et diffinita in generali Capitulo quae sequuntur, cuius quidem Capituli generalis dispositio talis erat. A [ORDINATIO CAPITULI] *Diffinitores* : De **Cistercio**, s. th. pr., de Loco Dei, de Laude, de Miratorio et de Balerna monasteriorum abbates. — De **Firmitate**, de Maceriis, de Fonteneto, de Fulcardimonte et de Longovado monasteriorum abbates. — De Sancto Bernardo Valentinensi, s. th. pr., et generalis Ordinis procurator in Curia, loco domini **Pontigniaci**, de Alna, s. th. pr., de Albaripa et de Septem fontibus monasteriorum abbates. — de Tribus fontibus loco domini **Claraevallis**, de Caroloco, de Quinciaco, de Belloloco et de Cheminione monasteriorum abbates. — De Claromonte loco domini **Morimundi**, de Pietate, s. th. pr., de Theoloco, de Valledulci et de Pontethieffridi monasteriorum abbates. *Confessores* : De Tribus fontibus, de Laude, de Septem fontibus monasteriorum abbates. *Promotor causarum capituli* : Provisor collegii Sancti Bernardi Parisiensis. *Receptores contributionum* : De Belloloco, de Valledulci monasteriorum abbates. *Receptor excusationum* : De Balerna [monasterii abbas]. *Portarius consistorii* : De Cheminione [monasterii abbas]. *Notarii abbates* : De Longovado et de Balerna monasteriorum abbates. *Notarii ad pedes* : Fratres Ioannes de Divione et Michaël de Vitello. ORATIONES 1.   Pro Sanctissimo… Sixto IV, … pro reverendissimo in Christo patre domino Ioanne, episcopo Albanensi, S. R. E. cardinali, vulgariter Andegavensi nuncupato, nostrique Ordinis in Curia protectore benevolo… *etc. ut in anno* 1479. 2.   Praeterea pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1472. 3.   Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.   Demum pro felicis… *etc. ut in anno* 1470. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.   Cum Ordo noster… *etc.* cum resta ultimorum computorum, quae ascendit ad summam 5407 flor. 5 gross. de et pro toto tempore praeterito… *etc.* contributionem novem millium florenorum. *etc. ut in anno* 1449. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 7.   Electionem, promotionem et installationem fratris Anselmi, monasterii B. M. de Cheminione religiosi expresse professi, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii de Cheminione, per abbatem de Tribus fontibus praedicti monasterii immediatum patrem abbatem, rite… *etc.* approbat. 8.   Ad idem, pro fratre Radulpho Britonis, monasterii B. M. de Campania, per resignationem fratris Thomae Le Mercier, nuper abbatis monasterii de Tyronello, per abbatem monasterii de Claromonte, Capituli generalis commissarium. 9.   Pro eo, quod dominus Claraevallis, s. th. pr., providit monasterio de Valcellis sibi immediate subiecto, de persona fratris Ioannis de Spinay, monasterii de Laude professi, et nihilominus nonnullos religiosos per decretum super hoc confectum, cui haec praesens diffinitio annectitur, declarat fore et esse inhabiles, quos inhabilitare non poterat, et sic monasterium vacabat, praesens generale Capitulum cassat, irritat et annullat dictam provisionem et institutionem, et nihilominus auditis virtutibus et meritis fratris Ioannis de Spinay, et ob reverentiam patrum in dicta electione assistentium, idem Capitulum de novo dictum fratrem Ioannem de Spinay instituit et ordinat verum, legitimum et indubitatum dicti monasterii de Valcellis abbatem et pastorem. 10.   Electionem, confirmationem et institutionem fratris Philippi, monasterii de Vetericella expresse professi, ad dignitatem abbatialem monasterii Novaecellae, per abbatem Cellae Sanctae Mariae, patrem abbatem ipsius monasterii de Novacella, rite… *etc*… confirmat. 11.   Promotionem, creationem et institutionem a R. P. domino abbate Morimundi de persona fratris Stephani de Villamauri, nuper prioris Cistercii, in abbatem Pontisthieffridi Metensis, factam… *etc.* approbat. 12.   Provisionem et institutionem fratris Ioannis de Luco, monasterii de Bellapertica expresse professi, per abbatem de Loco Dei, Ruthenensis dioecesis, commissarium domini Cistercii et Capituli generalis, ad hoc specialiter deputatum factas, ad abbatialem dignitatem ipsius monasterii de Bellapertica… *etc.* approbat. [ALIAE DIFFINITIONES] 13.   Generale Capitulum audiens visitationem per R. in Christo patrem dominum Cisterciensem, s. th. pr., in collegio Sancti Iacobi Heydelbergensi factam, reformationes et statuta per ipsum ibidem facta laudat, corroborat, ratificat et approbat. 14.   Ad idem, pro collegio Lipzensi. 15.   Cartam visitationis per R. in Christo patrem dominum abbatem Cisterciensem, s. th. pr., in monasterio de Caduino anno 1482 factam, Capitulum generale tamquam sanctam et iustam laudat, ratificat et approbat, praecipiendo abbati et conventui eiusdem monasterii, ut ipsam sub censuris Ordinis in omnibus suis clausulis et partibus custodiant et inviolabiliter observent. 16.   Generale Capitulum Ordinis Cisterciensis notum facit omnibus abbatibus, prioribus, cellerariis, ceterisque personis Ordinis, ac universis christifidelibus, quod venerabilis pater dominus Ioannes Falco, s. th. pr., abbas Sancti Bernardi Valentinensis ac totius nostri Ordinis generalis procurator, nobis graviter conquerendo exposuit, quod cum in generali Capitulo anno novisime [novissime ] praeterito, scilicet 1482, celebrato, propter negotiorum multitudinem, quae in generalibus Capitulis occurrunt, quaedam et plura Ordinis negotia commissa fuissent, ut moris est, reverendissimo domino nostro Cisterciensi, s. th. pr., necnon quibusdam aliis generalis ipsius Capituli Diffinitoribus in plenaria Ordinis potestate, Divione terminanda. Diffinitione autem taliter factae tamquam a dicti generalis Capituli sententia dependentes et emanantes esse et semper fuisse tantae, et eiusdem roboris, virtutis, auctoritatis et datae, sicut si in Diffinitorio dicti generalis Capituli apud Cistercium editae fuissent et expeditae ; per quos quidem dominos, Cisterciensem et alios cum eo Diffinitores, tunc facta fuit diffinitio quaedam cuius tenor sequitur et est talis :  Nos frater Ioannes, abbas Cistercii, Cabilonensis dioecesis , ceterique Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, notum facimus universis, quod in eodem generali Capitulo die 13 mensis septembris anno Domini 1482 apud Cistercium celebrato facta fuit quaedam diffinitio cuius tenor sequitur et est talis. Cum ad audientiam… *etc. ut in anno* 1482, n° 53… imponendo. Datum sub appensione sigilli Diffinitorum eiusdem Capituli generalis, anno, mense et die praedictis, sic sign. Abbas Caritatis. Verum quia praedictus dominus Claraevallensis in prosecutione cuiusdam causae, seu quarumdam causarum, huiusmodi diffinitionem tangentium et alias, praedictam diffinitionem irritam dicit atque nullam, aut saltem irritandam, ex eo quod in Diffinitorio praedicti generalis Capituli in loco Cistercii non fuit expedita, et illam aliis quibusdam inventionibus et frivolis rationibus nititur improbare in maximam totius Ordinis praeiudicium, dedecus et gravamen, petens idem generalis procurator toti Ordini et personis eius de remedio iustitiae provideri opportuno, iniurias in libello diffamatorias praedicti domini de Claravalle, de quo in diffinitione praedicta contra praefatum R. D. Cisterciensem eiusque praedecessores, et praedictae ecclesiae Cistercii conventum et monasterium, non minus moleste quam graviter ferens, auditis super hoc notabilium patrum Ordinis, qui etiam in confectione praedictae diffinitionis praesentes fuerunt, relationibus, considerataque reservatione prosecutionis reddituum in dicta diffinitione expressa, et laudabili voluntate praefati domini Cisterciensis, et illius oblatione dudum et adhuc clare super hoc expressa, quod scilicet est contentus huiusmodi causas et negotia super dictis redditibus communibus, honorifice, pacifice atque quiete, cum patribus Ordinis tractare et expedire, prout etiam per scriptum eidem domino Claraevallis intimaverat, produxitque in medium consistorii unum de illis codicibus famosis, ut per generale Capitulum sumerentur quaecumque Ordo posset et vellet repetere a Cistercio, iniuriis exclusis ; dictam ergo diffinitionem superius insertam, praesens generale Capitulum pro confirmatione veritatis, atque totius Ordinis honore et utilitate, tamquam iustam, veram, atque rationi et statutis Ordinis consonam et secundum intentionem Capituli generalis editam, ac nullam falsitatis maculam seu notam continentem, laudat, approbat, corroborat et confirmat, abbatem de Caritate ipsius Capituli notarium, qui et ipsam signo suo et Diffinitorum sigillo munivit tamquam fidelem, probam et veracem approbando, quantum opus est et concernit, inhibendo sub censuris Ordinis universis et singulis regularibus personis ipsius Ordinis utriusque sexus, ne quibuscumque personis, cuiuscumque conditionis existant, praesumant verbo vel scripto aliquid defectus vel vitii huic diffinitioni proponere, nec eam aliquomodo seu eam infringere, impugnare, aut contra illam modo aliquo venire, sed illi tamquam diffinitioni generalis Capituli iuridice et debite factae pareant, obediant omnino, et inviolabiliter observent in se et in omnibus suis clausulis opportunis. 17.   Generale Capitulum Ordinis Cisterciensis auditis rationibus et causis propter quas R. P. D. Cisterciensis, s. th. pr., novissime in ianuario cassavit et revocavit omnes et singulas commissiones et auctoritates cuiuscumque tenoris existant, tam per eumdem dominum Cisterciensem auctoritate paterna vel Capituli generalis, quam per generale Capitulum, maxime a certis annis domino Claraevallis, s. th. pr., concessas seu commissas, idem praesens generale Capitulum, matura super hoc habita deliberatione, reputat et iudicat dictas causas esse et fuisse iustas et rationabiles, necnon sufficientes ad huiusmodi cassationem et suspensionem, easdem revocationem seu cassationem necnon suspensionem ratificans, approbans et confirmans, declarando universa et singula, quae dictus dominus de Claravalle virtute dictarum commissionum aut alicuius earumdem attentare praesumpsit, tam in visitationibus, reformationibus et consimilibus, quam in receptione contributionum, esse et fuisse cassa et nulla, sub poenis inobedientiae et excommunicationis latae sententiae, aliisque censuris Ordinis praecipiendo eidem abbati Claraevallis, ne deinceps virtute dictarum commissionum visitare, levare contributiones, seu alium quemcumque actum iurisdictionis in Ordine facere, aut contra formam Ordinis in generatione Claraevallis quidquam agere praesumat, patribus videlicet abbatibus immediatis eorum iurisdictionem penitus relinquendo ; et nihilominus universis et singulis personis utriusque sexus sub dictis poenis inhibendo, ne eidem abbati Claraevallis contra quodcumque praemissorum obediant, seu quidquam faciant, eis et cuilibet eorum intimando ; quod si secus fecerint gravius per Ordinem punientur. Si vero eidem aut deputato suo contributiones solverint, eas iterum committendo per praefatum R. D. Cistercii solvent in generali Capitulo, ubi omnes abbates adesse debent, ad omnem aliam seu ulteriorem publicationem sufficere, ordinando insuper personis in eodem Capitulo praesentibus, ut eamdem publicent et denuntient in locis regularibus Ordinis ad quos eos devenire contigerit. 18.   Tractatum factum, passatum et initum inter religiosos monasterii de Gimundo et fratrem Petrum de Bidossio, eiusdem monasterii religiosum, super admodiatione cuiusdam molendini, tamquam utilem ipsi monasterio de Gimundo, prout plenius… *etc*… approbat. 19.   Abbatem de Veterivilla in coadiutorem de consensu abbatis et conventus monasterii Sancti Albini de Nemoribus assumptum, et per patrem abbatem ipsius institutum et ordinatum, praesens generale Capitulum, quamdiu in dicto coadiutoris officio fideliter et diligenter se habuerit, approbat et ratum pariter et gratum habet, cassatque et annullat omnia et singula per quoscumque in oppositum facta et attentata, inhibens sub censuris Ordinis omnibus aliis ne de huiusmodi officio se intromittere audeant aut praesumant, nisi de consensu et beneplacito ipsius coadiutoris ; huiusmodi diffinitionis executionem abbatibus de Claromonte, de Reliquiis et de Langoneyo committendo, in plenaria Ordinis potestate. 20.   Ut dissidia mota per dominum abbatem Claraevallis s. th. pr., contra et adversus dominum abbatem Cisterciensem, eiusdem etiam facultatis professorem, non amplius apud saeculares iudices et extra Ordinem in dedecus ipsius ventilentur, sed per patres Ordinis finem sortirentur debitum, praesens generale Capitulum diffiniendo deputat de Firmitate, de Tribus fontibus, de Claromonte, de Alna, s. th. pr., et de Laude monasteriorum abbates ad segregandum et distrahendum a libello illo famoso seu codice, per eumdem dominum Claraevallis, promulgato, omnes et singulos articulos, partes et titulos redditus illos quos Ordini pertinere dicit concernentes, diffamationibus et iniuriis illis penitus exclusis, ut secundum debitam ipsius domini Cisterciensis summationem [consummationem ] coram Diffinitoribus factam in hac materia procedatur ; quibus extractis, libellum ipsum integrum ipsis per eumdem R. D. nostrum Cisterciensem in pleno consistorio oblatum et notariis ad praedicta exsequenda traditum eidem domino Cisterciensi indilate reddent, mandans insuper de Firmitate, de Pontigniaco, de Regalimonte, de Caroliloco, s. th. pr., et de Prulliaco monasteriorum abbatibus, ut materiam ipsam prosequantur, et ut lites in Parlamento Parisiensi et coram R. P. D. episcopo et duce Lingonensi, remitti in Ordinem possint et valeant sopiri ; idem generale Capitulum statuit et diffinit, quod dominis assistentibus ipsius Parlamenti Parisiensis fient expressae litterae, ut praedictam causam Ordini benigne remittant decidendam et terminandam, de Firmitate et de Caroliloco monasteriorum abbatibus praefatis prosecutionem ad effectum committendo fieri equidem et expedire ordinat consimiles litteras ipsi R. P. et duci Lingonensi, ut causam seu causas tam appellatorias quam alias praetextu rescripti apostolici coram eo initiatam aut initiatas, prout sinit clementer, remittat per ipsum Ordinem iuxta eiusdem privilegia hactenus observata pacifice et charitative terminandas. 21.   Generale Capitulum confidens de prudentia, circumspectione et aliis virtutibus R. D. abbatis Sancti Bernardi Valentinensis, universi Ordinis generalis procuratoris eidem committit, quatinus omnes abbates annales, triennales, quadriennales, etc. eradicet et extirpet, eos ad antiquam et laudabilem in Ordine hactenus observatam formam, iuxta legislatoris nostri B. Benedicti regulam, reducendo, in plenaria Ordinis potestate. 22.   Generale Capitulum considerans vagationes monachorum saluti esse contrariam, sub poena excommunicationis et censuris Ordinis, mandat et expresse praecipit abbati de Landesio, quatinus fratres Bertrandum Buardet et Ioannem Scuffleteaul, sui monasterii expresse professos, quos nihilominus per saeculum vagare permittit, recipiat et emendet, aut ad aliquod regulatum monasterium eos ponat, ne amplius habeant occasionem in animarum eorum periculum evagandi ; abbati de Barzello expresse committendo, ut praefatum abbatem de Landesio ad infrascripta observanda cogat, in plenaria Ordinis potestate. 23.   Abbatibus de Vallibus in Ornesio, de Valledulci et de Pontethieffrido Metensi, et eorum cuilibet, committit praesens generale Capitulum, quatinus debite et fideliter se informent super tractatu inito, facto et passato inter abbatissam et conventum monasterii de Stanchia ex una, et dominum Nicolaum de la Starmant presbyterum decanum ecclesiae Calvimontis, partibus ex altera, prout in litteris praesenti diffinitioni annexis, et si dictum tractatum ad utilitatem et commodum dicti monasterii invenerint, aut alter eorum invenerit, esse et fuisse factum, illum cum omnibus et singulis suis clausulis approbent, ratificent et confirment, seu alter eorum approbet, ratificet et confirmet, in plenaria Ordinis potestate. 24.   Generale Capitulum ad plenum confidens de probitate dominorum abbatum de Longovado et de Ripatorio, eisdem aut uni eorum committit, ut supra, de tractatu facto inter abbatem de Moris, Lingonensis dioecesis, et Iacobum de la Grange, de quadam domo dicta de Buxières et eius pertinentiis, se diligenter informent, aut alter eorum informet, et secundum quod viderint, ipsum confirment aut infirment, confirmet aut infirmet alter eorum, in plenaria Ordinis potestate. 25.   Super supplicatione exhibita per fratrem Ioannem de Luco, syndicum monasterii de Bellapertica, et computationibus eidem annexis, generale Capitulum mandat et committit abbati de Loco Dei Ruthenensi, quod quantocius et commodius fieri poterit, ad praefatum monasterium de Bellapertica se transferat et mature omnia, quae in eadem et computationibus annexis sunt, videat et secundum verum et iustum iudicium super eis appunctuet [appunctuent], in plenaria Ordinis potestate. 26.   Abbatibus de Lanken, de Porta et de Bouch committit generale Capitulum, quod super quadam supplicatione pro parte abbatis Cellensis ipsi Capitulo exhibita, de praetensa commutatione cuiusdam villagii eiusdem monasterii cum domino Mareschallo illustrissimorum dominorum ducum Saxoniae se diligenter informent, et quae agenda viderint, timorem Dei prae oculis habentes, faciant in plenaria Ordinis potestate. 27.   Abbatibus de Longovado et de Quinciaco, tam coniunctim quam divisim, per generale Capitulum committitur, quatinus debite et fideliter se informent de et super tractatu inito, facto et passato, inter abbatem et conventum monasterii de Fonteneto, et Nicolaum Gradelet de Fontanis, de quadam grangia de Moraulx nuncupata et eius pertinentiis, prout in litteris super hoc confectis plenius continetur, et habita informatione debita, si invenerint… *etc*… in plenaria Ordinis potestate. 28.   Generale Capitulum praecipit et mandat abbati monasterii de Laude, quatinus se debite et diligenter informet de et super contentis in litteris pensionis, quibus haec praesens diffinitio annectitur, et si per informationem invenerit monasterium B. M. de Vaucellis adeo depauperatum quod absque damno et grandi incommodo persolvi non posset fratri Iacobo de Fontanis, dicti monasterii nuper abbati, dictam pensionem, sic moderare studeat, quod monasterium non inde gravetur, dans idem Capitulum praefato abbati potestatem plenariam agendi et faciendi secundum quod viderit in praemissis expedire. 29.   Abbati de Balerna committit generale Capitulum, quatinus quamprimum commode poterit, se debite et diligenter informet de omnibus et singulis contentis in litteris, quibus haec praesens diffinitio annectitur, et si per informationem debite factam invenerit contenta esse utilia monasterio de Roseriis, ipsas litteras secundum formam et tenorem ipsarum ratificet, confirmet et approbet, in plenaria Ordinis potestate. 30.   Ad idem, abbati de Quinciaco, de quodam tractatu facto, passato et inito inter abbatem et conventum de Fonteneto et Nicolaum. 31.   De Loco Dei et de Belloloco Ruthenensi monasteriorum abbatibus, tam coniunctim quam divisim, per generale Capitulum committitur, quatinus diligenter et debite, quamprimum commode poterint, vel alter eorum poterit, se informent de et super contentis in litteris, quibus… *etc*… utilia monasterio Obasinae… *etc*… in plenaria Ordinis potestate. 32.   Auditis, visis et diligenter examinatis appellationibus per abbatem de Boquien et fratrem Alanum Laiero, contra et adversus abbatem monasterii de Begario, eiusdem monasterii de Boquien immediatum patrem abbatem, factis ad abbatem de Precibus, tamquam Ordinis commissarium, et non ad generale Capitulum ad quod erat appellandum, idem Capitulum tamquam frivolas et omnia inde secuta et nullius vigoris et efficaciae illas fore et esse declarat, praecipiens et mandans dicto abbati de Boquien, quatinus praefatum abbatem de Begario, in suum patrem abbatem de cetero recipiat, et eidem in omnibus et singulis decus et honorem Ordinis concernentibus humiliter et devote obediat, iniuriasque sibi et per eos illatas, sub excommunicationis latae sententiae poena, humiliter et devote reparando ; huiusmodi diffinitionis executionem abbatibus de Claromonte, de Sylvameloni et de Langoneyo, et eorum cuilibet in solidum committendo, in plenaria Ordinis potestate. 33.   Generale Capitulum committit abbati Sancti Bernardi, s. th. pr., iuxta muros Valentinos et in Curia romana Ordinis generali procuratori, quatinus quamprimum commode poterit, se debite et fideliter informet de et super nonnullis peciis terrae in villa de Bornago, Noli dioecesis, quae peciae sunt hinc inde distractae, et ut fertur, ad laborandum poenosae, ac etiam domibus quibusdam constitutis tam in civitate Noli quam extra, et informatione facta, si illa fore utilia venditioni exponere pro monasterio Caraevallis, Mediolanensis dioecesis, abbatem et conventum licentiet et omnia et singula super hoc inde confecta approbet, ratificet et confirmet, in plenaria Ordinis potestate. [COMMISSIONES] 34.   De Sylvamelonis et de Langoneyo monasteriorum abbatibus, et eorum cuilibet per se et in solidum, praecipit et mandat generale Capitulum in virtute sanctae obedientiae, quatinus per censuras Ordinis ac alias iuris et iustitiae vias viriliter et exacte compellant, seu alter eorum compellat, abbatem monasterii de Boquien ad persolvendum expensas abbati de Begario, patri abbati eiusdem monasterii, per ipsum factas in prosecutione quarumdam appellationum per dictum de Boquien factarum, a quibus per dictum Capitulum iuste extitit condemnatus. 35.   Abbatibus de Firmitate, de Prulliaco, de Regalimonte, de Caroliloco, s. th. pr., et de Maceriis, tam coniunctim quam divisim, praesens generale Capitulum committit, quatinus omnes et singulas Ordinis personas utriusque sexus, et earumdem monasteria, seu quaecumque loca, quas et quae per testes fide dignos, litteras obligatorias, acta seu alia legitima documenta invenerint domino Cisterciensi, eiusque conventus singulis religiosis, aut monasterio suo debite teneri, obligatas seu obligata esse, sive quaecumque eorumdem bona detinentes aut indebite occupantes, tam in pecuniarum summis, redditibus, seu quibuscumque aliis bonis aut debitis, ad eisdem plenarie, realiter et de facto satisfaciendum astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 36.   Ad idem, pro collegio Sancti Bernardi, abbatibus de Firmitate, de Prulliaco, de Regalimonte et de Caroliloco, s. th. pr. 37.   Ad idem, pro domino Morimundi, abbatibus de Crista, de Pontethieffrido et de Vallibus in Ornesio. 38.   Ad idem, pro magistro Iacobo du Breuquet, abbatibus de Claritate, etc. 39.   Ad idem, pro magistro de Cerisey, contra abbatem de Monasteriis in Argona, abbati de Caroliloco. 40.   Ad idem, pro abbate de Belloprato, abbatibus de Regalimonte et de Caroliloco, s. th. pr. 41.   Ad idem, pro abbate Caroliloci, abbatibus de Firmitate et de Regalimonte, s. th. pr. 42.   Fratrem Petrum de Gayn, quondam abbatem monasterii de Caduino sufficienter et debite citatum ad generale Capitulum anno Domini 1482, non comparentem, et ad hoc praesens generale Capitulum 1483, et non comparentem, neque per se neque per sufficientem procuratorem, idem Capitulum contumacem et excommunicatum declarat et denuntiat, praecipiens omnibus Ordinis… etc. quatinus ipsum tamquam contumacem et excommunicatam teneant et devitent et publicent. 43.   Ad idem, contra fratrem Ioannem de Nisoleriis, quondam abbatem Belliloci Ruthenensis, qui non comparuit neque per se neque per procuratorem. 44.   Fratrem Ioannem Buissonis, et fratrem Ioannem Bernardi, monachos monasterii de Bellapertica, debite ad generale Capitulum citatos promotori causarum dicti Capituli in sibi obiiciendis responsuros, et non comparentes, idem Capitulum illos fore et esse excommunicatos declarat et denuntiat, mandans omnibus et singulis Ordinis personis, quatinus illos tamquam excommunicatos et contumaces declarent et teneant, quod quidem propter suos gravissimos excessus idem Capitulum reputat inhabiles ad omnes actus legitimos Ordinis. 45.   Ad idem, contra fratres Ioannem de Lupoalto suppriorem, Guillelmum de Loberissio, et Arnaldum de Albacia sacrista monasterii de Bardonis. 46.   Creationem, constitutionem, declarationes, denuntiationem et ordinationem factas per abbatem de Belloloco Ruthenensi, etc. (*sic* [DIFFINITIONES] GENERALES 47.   Ad removendum pericula et scandala, quae occasione cuiusdam diffinitionis olim factae continentis : quod dum contigerit abbates quorumlibet monasteriorum diem extremum claudere aut alias ipsis providere, nec praesidentiam patris abbatis illius monasterii, cuius pater decesserit, habere potuerint, ad abbatem illius loci viciniorem recurrere habeant ; praetextu cuius diffinitionis spreto patre visitatore, commissario, aut proprio, quidam abbates ad talia se ingerunt, aut vocantur, unde possent interdum oriri scandala, imo etiam monialibus in tali casu favore et temeritate praesident, Capitulum generale ad plenum super his debite informatum, volens reddere unicuique quod suum est et nemini derogare, statuit et districte praecipit, ut si interdum cuique monasterio de patre providere contigerit, non praesumant alium abbatem vocare nisi patrem visitatorem, commissarium et proprium, si tamen per diem integram ad ipsum monasterium commode venire possit ; nec quovismodo praesumant monialibus in talibus praesidere, sed vocetur et expectetur pater proprius aut commissarius, praedictam diffinitionem olim factam et hactenus observatam ad haec arcendo et restringendo. 48.   Generale Capitulum dolenter sufferens infinitas turbationes et mala multis dispendiis oriri et pullulare in Ordine plurimis et diversis occasionibus, quibus libentissime subveniret, si eidem facultas adesset, et videns quoniam haec mala repelli non possunt, nisi assuetis contributionibus ad verum collectis, negligentia collectorum ipsorum et commissariorum emendata, qui officium sibi iniunctum tepide nimis et remissius exsequuntur in dispendium Ordinis, imo verius ruinam et desolationem totalem ; quare super his remedium apponere curans omnibus et singulis praedicti Capituli generalis commissariis et huiusmodi contributionum collectoribus districte mandat et praecipit, sub censuris ipsius Ordinis, ut nullis excusationibus praetermissis ad proximum generale Capitulum venire non omittant, de omnibus et singulis suarum commissionum in praedictis collectionibus ad plenum coram Diffinitoribus ipsius Capituli rationem reddituri, compellentes omnia et singula suarum visitationis et collectionis monasteria a quindecim annis et infra integraliter pro sua quota solvere, aut sufficientes quittancias ostendere, de quibus praedicti collectores fidem tunc facere tenebuntur. [ALIAE DIFFINITIONES] 49.   Generale Capitulum cum abbate monasterii Fontis Danielis benigne et misericorditer dispensat, quatinus dicti monasterii sui attenta paupertate, possit fratrem Guillelmum Dubois mittere ad studium Andegavense, quamdiu parentes eius tenere eum voluerint et potuerint, et ob hoc excusatum habet dictum abbatem a mittendo scolarem ad collegium Sancti Bernardi Parisiensis. 50.   Cum damnabile proprietatis vitium funditus et radicitus ab omnibus personis Ordinis sit amputandum, et dolenter ad aures Capituli generalis pervenerit nonnullas nostri Ordinis moniales habere certos et particulares redditus, ac etiam particulariter et contra Ordinis formam vivere, hos abusus damnabiles generale Capitulum de medio tollere cupiens, omnibus patribus abbatibus et Ordinis commissariis praecipit et mandat, quatinus quamprimum pervenerint ad ipsa monasteria sic difformata, praecipiant et iniungant in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, quatinus abbatissas compellant ad uniformitatem Ordinis tenendam in modo cantandi et vivendi secundum Ordinis statuta, suas religiosas viriliter et exacte compellant, mandans idem Capitulum omnibus et singulis dictorum monasteriorum regularibus personis in virtute salutaris obedientiae, quatinus in praemissis et ea tangentibus vobis humiliter pareant et devote obediant. 51.   Auditis discursibus sororum Margaretae de Voycy, Catharinae Le Chanter et Ludovicae Le Cloutre, prioratus de Villaribus Caniveti professarum, generale Capitulum earumdem statui providere cupiens, praecipit et mandat dictis monialibus, ut in praefato prioratu priorissae obedientes divinum servitium frequentent, cum aliis sororibus suis in locis regularibus refectionem sumentes, alias nihil eisdem ministretur, nec ipsum prioratum solitis suis infestationibus molestetur, nec ab eodem sine licentia priorissae discedere praesumant sub poena fugitivorum, nec quoscumque saeculares in ipso aut in cellis suis sine licentia ipsius priorissae intromittant, praecipiendo eidem priorissae sub poena excommunicationis latae sententiae, ne praedictis monialibus aliquam det pensionem, quamdiu in praedicto monasterio residentiam fecerint, sed eis dumtaxat administret sicut aliis monialibus, ibidem Deo servientibus ; committendo executionem praesentis diffinitionis omnibus abbatibus, prioribus et regularibus personis ad infrascripta observanda fieri, in plenaria Ordinis potestate. 52.   Abbati de Voto praecipit et mandat sub censuris Ordinis, quatinus annuatim decem scuta aurea fratri Richardo Bosco, scolari de Mortuomari, Parisiis conferat, quoadusque proprium et propriis expensis miserit scolarem, et dummodo abbas praedicti Mortuimaris scolarem quem in sua domo tenet infra festum Sancti Michaelis ibidem transmiserit studendum. 53.   Auditis relationibus multorum patrum Ordinis pluriumque fide dignorum, super excessivis et offensivis iniuriis et diffamationibus verbo et scripto dictis et publicatis, in pluribus diversis locis, tam Ordinis quam aliis, multis notabilibus viris per quemdam fratrem Alfonsum dictum de Pygnian, contra et adversus R. P. D. nostrum Cisterciensem, s. th. pr., necnon in priorem, cellerarium et alias monasterii Cisterciensis personas, compertasque ad liquidum falsitate dictarum iniuriarum et diffamationum, cum probata virtus et honestas praedictorum domini Cisterciensis et aliorum omnibus nota sit, praesens generale Capitulum praefatum fratrem Alfonsum maligno spiritu, ut fertur, commotum, conspiratorem, maledicum, diffamatorem pessimum ac zizaniorum inter fratres assiduum seminatorem reputat, declarat et promulgat, condemnans ipsum propterea districtis carceribus usque ad condignam de praedictis satisfactionem, arbitrio et voluntate praefati domini Cisterciensis mancipandum ; et quia per quemdam processum Romae per officiarios S. D. N. Papae adversus eumdem factum eiusdem manifestantur opera perversa seu maleficia, ac etiam, quod dum Ordinem nostrum temerarie intravit, ut compertum est, nullam a Sancta Sede aut a suo pastore seu superiore obtinuit licentiam, quare et habitum tantum ferens se maculando Ordinem irrisit et mundum. Quamobrem praesens generale Capitulum pronuntiat, sententiat et diffinit, carcerum expleto rigore, habitum ab ipso regularem per praefatum dominum Cisterciensem ad perpetuum deponi, qui et nunquam de cetero a quibuscumque personis Ordinis suscipiatur, sub censuris Ordinis inhibendo universis et singulis abbatibus et regularibus personis, ut si eum, quod absit, praefatum habitum resumpsisse cognoverint, carceribus mancipent stristissimis [strictissimis ] usque ad proximum generale Capitulum tunc sequens, sicque cunctis eius subsannata varietas exemplum praebeat salutare. 54.   Ad supplicationem patris abbatis de Vetericella, querentis ut abbates in Slecia prohibeantur studentes tenere in civitate Cracoviensi, cum ibi nullum sit Ordinis collegium, remittit generale Capitulum commissariis in hac parte et his partibus deputatis pro collegio Lipzensi. 55.   Auditis litibus et querimoniis inter dominum Pontigniaci ex una, et abbatem Montispetrosi ortis, partibus ex altera, ratione nonnullarum pecuniarum summarum per praefatum dominum Pontigniaci praetensarum a dicto abbate Montispetrosi, praesens generale Capitulum huiusmodi litibus et querimoniis finem imponere cupiens, dercernit [decernit ] et condemnat praefatum de Montepetroso ad solvendum et realiter deliberandum pro totali summa praetensa et in memoriali, cui haec praesens diffinitio annectitur, expressa et contenta 20 scuta regia eidem domino Pontigniaci infra festum Dominicae Nativitatis proxime futurum. 56.   Monasterium monialium B. M. de Pratis, quondam extra muros oppidi de Duaco, et nunc in eodem oppido constitutum, praesens generale Capitulum ob animarum salutem idem monasterium firmatum et reclusum perpetuo declarat et ordinat, praecipiens et ordinans idem Capitulum patri abbati et Ordinis commissariis, quatinus praedictam reclusionem manuteneant et teneri faciant et procurent. 57.   Gravia Ordinis agenda esse in diversis curiis, tam ecclesiasticis quam saecularibus et parlamentis, generale Capitulum considerans, ad obviandum et huiusmodi agenda dirigendum, iuraque ipsius Ordinis et personas defendendum in ipsis curiis et parlamentis et coram quibuscumque iudicibus tam ecclesiasticis quam saecularibus, generale procuratorium ad lites cum procuratoribus tam religiosis quam saecularibus per dominum Cisterciensem, s. th. pr., declarandis, nominandis et ordinandis, ordinat, declarat et renovat. 58.   Generale Capitulum praecipit et mandat abbati de Mortuomari, in virtute salutaris obedientiae et sub poena excommunicationis, quatinus in forma authentica sub signo et sigillo tradat et deliberet fratri Roberto, abbati monasterii de Fulcardimonte, omnia et singula minuta executionis et significationis seu provisionis suae per ipsum facta, ac etiam instrumentum informationis per ipsum factae in praedicto Fulcardimontis monasterio ; huiusmodi diffinitionis executionem domino Firmitatis committendo, in plenaria Ordinis potestate. 59.   Ad instantiam et humilem supplicationem abbatis monasterii de Paradiso, praesens generale Capitulum benigne et misericorditer dispensat, quatinus in monasteriis maioris Poloniae possit usque ad decem personas Ordinis inhabiles, ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces, officia, beneficia, administrationes et dignitates rehabilitare possit et valeat, in plenaria Ordinis potestate. 60.   Devotionem populi christiani quam dietim aeternus orbis Conditor excitare dignatur in monasterio B. M. de Vaucellis, Cameracensis dioecesis, generale Capitulum sinceris amplectens affectibus, ipsamque benignis prosequi favoribus atque spiritualium largitione beneficiorum, semper augere summe desiderans, omnibus et singulis utriusque sexus christicolis ipsam ecclesiam devote visitantibus ac de bonis ipsorum temporalibus pro succursu et aliis necessitatibus et agendis ipsius monasterii de Vaucellis largientibus, plenariam omnium bonorum spiritualium, videlicet missarum, orationum, ieiuniorum, abstinentiarum, poenitentiarum, vigiliarum, disciplinarum, hospitalitatum, ceterorumque bonorum spiritualium, quae fiunt et de cetero fient in Ordine nostro in vita vestra pariter et in morte, misericorditer largitur et concedit. 61.   Tractatum factum, passatum et initum inter abbatem de Scala Dei et Ioannem Nauthier de patria Bearnii, de et super quadam grangia vulgariter nuncupata Mascouba, cum omnibus redditibus, iuribus, proventibus et pertinentiis suis universis, ubicumque et qualicumque sint, quia generale Capitulum veridico relatu et sufficienter extitit informatum ipsum fore et esse factum contra Ordinis statuta, et absque sui conventus evocatione, necnon in damnum dicti monasterii permagnum, idem generale Capitulum cassat, irritat, revocat et annullat, ac nullius vigoris et efficaciae esse declarat, super iuramento per dictum abbatem de Scala Dei super hoc praestito misericorditer ac benigne dispensando. 62.   Cum alias certis, iustis et rationabilibus de causis abbatissa monasterii monialium de Gaudio Nostrae Dominae iuxta Hennebont, Venetensis dioecesis, per generale Capitulum iniunctum et ordinatum extitisset, sub poena excommunicationis latae sententiae, ne de cetero procuratoris officium cuidam magistro Christoforo Rebballim in ipso monasterio de Gaudio exercere, nec ipsum in dicto monasterio permanere permitteret… a dicto suo monasterio penitus eliminaret. Et nihilominus, prout veridico relatu comperit, dictus Christoforus adhuc in praesentiarum in ipso monasterio residet in contemptum dicti Capituli, Ordinis dedecus et dicti monasterii praeiudicium ; hinc est quod abusibus generale Capitulum remedium apponere cupiens, abbatissae ceterisque religiosis dicti monasterii praecipit et mandat, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus praefatum Christoforum, infra novem dies ab intimatione huius diffinitionis, a dicto monasterio eliminet, nec ei aliquid in victu de bonis monasterii ministrent ; huiusmodi diffinitionis executionem omnibus et singulis regularibus personis in sacro sacerdotali ordine constitutis super hoc requirendis, in virtute sanctae obedientiae committendo, in plenaria Ordinis potestate. 63.   Generale Capitulum praecipit et mandat abbati de Sancta Cruce in Austria, quatinus secum assumptis aliquibus aliis abbatibus, laboret ad hoc, quod collegium Viennense in Austria olim per generale Capitulum sibi commissum ad manus, Ordinis abbates et officiarios potentes et debentes per Ordinis censuras, quatinus ad praefatum collegium suos scolares cum debitis et sufficientibus provisionibus, secundum *Benedictinam* et alia dicti Ordinis statuta, mittere non omittant. 64.   Omnia et singula Ordinis agenda quae in hoc praesenti generali Capitulo terminari non potuerunt, praesens Capitulum generale domino Cistercii, s. th. pr., domino Firmitatis, Ordinis procuratori generali, et illis quos voluerint evocare, in villa Belnae decidenda, diffinienda et terminanda committit, in plenaria Ordinis potestate, et de data 14 diei eiusdem mensis septembris, secundum quod semper fieri assuetum est. 65.   Attentis guerris et viarum discriminibus, praesens generale Capitulum omnes et singulos Ordinis abbates, qui in praesenti Capitulo adesse non potuerunt, idem Capitulum benigne et misericorditer a via Capituli habet excusatos, et nihilominus illos citat ad proximum generale Capitulum sub poenis et censuris Ordinis. 66.   Generale Capitulum misericorditer et benigne dispensat cum sorore Ioanna de Satrissart, monasterii de Sarto B. M., abbatissae suae interveniente consensu et rogatu, ut non obstante inhabilitate et infamiae nota, quam incurrit monasterium suum egrediendo absque abbatissae suae licentiae, et per spatium trium hebdomadarum in domo cuiusdam neptis suae permanendo ; super quo tamen Ordinis poenitentiam sibi iniunctam humiliter et devote peregit, ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces, officia, beneficia et administrationes, abbatiali seclusa dignitate, promoveri valeat et assumi. 67.   Ad idem, pro sorore Ioanna de Penchies, monasterii de Braella, in contagio carnis deprehensa, puerperio semel subsecuto. 68.   Ad idem, pro sorore Anthonia de Le Lacherie, monasterii de Pratis in Duaco, de contagio carnis, bis inde secuto puerperio, et generale Capitulum benigne et misericorditer dispensat cum abbatissa monasterii de Sarto B. M., ut non obstante macula et imperfectione quam patitur quaedam iuvencula in anno probationis existens in suo monasterio, utraque tibia claudicando, ipsam ad professionem recipere possit et valeat ; et nihilominus inhibet idem Capitulum omnibus abbatibus et abbatissis Ordinis, ne ceteros novitios aut novitias tales aut similes defectus et imperfectiones habentes et patientes recipere audeant aut praesumant. SUFFRAGIA 69.   Primo, pro Guillelmo Philippi mercatore, eiusque consorte Anthoneta, ac eorum libera, apud Castellionem commorantibus. 70.   Magistrum Ioannem Reynauld auditorem computorum Divion., cum uxore sua, generale Capitulum recipit ad suffragia Ordinis universi. 71.   Ad idem, pro Ioanne Guy de Poligniaco, castellano Romirae, cum uxore sua. 72.   Ad idem, pro domino Guilelmo de Nanto, praeposito Sancti Anatalii Solviensis. 73.   Ad idem, pro Ioanne Ogeloti. 74.   Ad idem, pro magistro Iacobo Cothro, praesidente computorum, Parisiis. 75.   Pro illustri et potenti domino Ludovico Cam. et vicecomite Miriannae. 76.   Philippus Damirim miles et eius uxor. 77.   Pro spectabili domino Odeto de Chief, domino de Chaynes, et Ioanna de Sancto Trimerio uxore sua. 78.   Pro venerabili et discreto viro Henrico Pignati, secretario ducatus Sabaudiae, eiusque consorte. 79.   Pro dominis et nobilibus Petro du Palais milite, Bertrando de Lyron et Guidone le Beuf. 80.   Ad triennium admittitur abbati monasterii de Valcellis suffragium Ordinis, pro benefactoribus monasterii sui. * * * 81.   Visa et ad liquidum cognita non minus laudabili quam religiosa oblatione R. D. Cisterciensis suique conventus, qua pluries obtulerunt tam in particulari quam in publico, se fuisse et esse contentos, quod ad terminandum summarie et de plano iuxta formam Ordinis, nonnullas difficultates seu querelas per modernum abbatem Claraevallis motas, et prosecutas in diversis curiis adversus eos eorumque monasterium, tam pro exoneratione et securitate conscientiarum, ac pro honore eorum ac personarum Ordinis quam matrem suam gravare non debent, quam pro debito iustitiae, et ut idem Ordo quietus, unitus et pacificatus liberius intendat sanctae reformationi et conservationi privilegiorum, conficerentur in forma honesta tot articuli quot expediens videretur generali Capitulo, tam super quibusdam redditibus situatis in quibusdam receptis christianissimi domini nostri regis Franciae, quam super aliis quibusdamque et receptis dicticulis praescriptum, ipsi honesto et religioso modo ad quemlibet articulum responderent, demum eligerentur et deputarentur pro utraque parte nonnulli abbates Ordinis, videlicet pro parte Capituli generalis tres aut quatuor, et pro parte Cisterciensi totidem tamquam arbitri, in manus quorum dicti articuli responsionesque et quidquid quaelibet dictarum partium dicere aut allegare vellet, et si consonum videretur, adderentur dictis abbatibus pro utraque dictarum partium nonnulli iurisperiti, et quidquid per dictos arbitros fuisset dictum, ordinatum, sententiatum seu pronuntiatum, perpetuis pro sententia et decreto finali et irrevocabili haberetur. Quam quidem oblationem, praefatus dominus Cisterciensis, desuper abundante dulcedine, sufficienter intimaverat praefato abbati Claraevallis, prout haec omnia evidenter apparent per instrumentum authenticum pro parte praefati domini Cisterciensis productum in medio consistorii, sed ipse Claraevallensis abbas eam contempsit et respuit ; quibus per generale Capitulum matura deliberatione consideratis, gratissimam habet et habuit praefatam oblationem tamquam iustam, Ordini utilem et plurimum commendabilem, cum omnium personarum Ordinis pater et caput sic reverenter et modeste se in hoc negotio personarum Ordinis iudicio subiiciat, rursum mandans et praecipiens procuratori generali Ordinis, ut quemadmodum eiusdem Capituli mandato incepit, sit semper coniunctus praefatis domino Cistercii et eius conventui in dicto processu usque ad litis decisionem, tum propter causas praedictas, tum quia dictus processus non mediocriter vergit in maximum detrimentum ingentemque diminutionem privilegiorum et statutorum Ordinis ac totius ecclesiasticae libertatis, necnon in miserabile universi populi christiani scandalum.

Anno Domini millesimo quadringentesimo octogesimo quarto, in generali Capitulo apud Cistercium statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.   Pro sanctissimo ac beatissimo Domino nostro, Domino Innocentio, divina Providentia Papa VIII, necnon… *etc. ut in anno* 1483. 2.   Praeterea pro serenissimo… Frederico… necnon pro christianissimo domino Carolo, Francorum rege… *etc. ut in anno* 1449. 3.   Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.   Demum pro felicis… *etc. ut in anno* 1470. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.   Cum Ordo noster… de antiquo debito, ac etiam in summa 5503 florenorum Capituli, 5 gross., 8 den. de resta ultimorum computorum de et pro toto tempore praeterito… *etc.* contributionem novem millium florenorum… *etc. ut in anno* 1449. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 7.   Electionem, promotionem, institutionem et installationem de persona fratris Bernardi de Nordburgen, professi et prioris monasterii Caesariensis, Augustensis dioecesis, ad dignitatem abbatialem monasterii Sancti Ioannis Baptistae in Stams, Brixiensis dioecesis, per abbatem dicti monasterii de Caesarea, eiusdem monasterii de Stams immediatum patrem abbatem, rite… *etc.* confirmat. 8.   Ad idem de persona Henrici, professi et cellerarii monasterii de Valkenrede, Maguntinensis dioecesis, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii de Valkenrede, per abbatem de Veteri campo, eiusdem monasterii patrem abbatem, rite… *etc.* confirmat. 9.   Ad idem de persona fratris Petri Heldwert ad dignitatem abbatialem monasterii de Aurora, Constantiensis dioecesis per abbatem de Lucella dicti monasterii patrem abbatem, *etc.* confirmat. 10.   Item, electionem, promotionem, institutionem et installationem fratris Henrici, professi et prioris monasterii de Vetericampo, Coloniensis dioecesis, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem de Veterimonte, auctoritate abbatis Morimundi, eiusdem monasterii Campensis immediati patris abbatis, rite… *etc.* confirmat. 11.   Ad idem, de persona fratris Nicolai de Villers, monasterii de Aurea valle professi, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem Trium fontium, eiusdem monasterii de Aurea valle patrem abbatem. 12.   Ad idem, de persona fratris Ioannis de Hersées, professi et prioris monasterii de Valle Sancti Lamberti, Leodiensis dioecesis, ad dignitatem abbatialem monasterii eiusdem, per abbatem Signiaci eiusdem monasterii patrem abbatem. 13.   Item, postulationem seu electionem, promotionem, institutionem et installationem de persona fratris Wolgange, praedicatoris in Strassindel, ad dignitatem abbatialem monasterii de Runa, Salzburgensis dioecesis, per abbatem de Sancta Cruce in Austria, auctoritate Capituli generalis debite factas et celebratas, dummodo dictus frater Wolgangus in Ordine nostro professus sit, praesens generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 14.   Promotionem, institutionem et installationem de persona fratris Ioannis Boery ad dignitatem abbatialem monasterii de Clariana, alias de Iano, Elnensis dioecesis, per collationem abbatis de Ardorello, eiusdem monasterii de Iano patrem abbatem… *etc*… confirmat, mandans idem generale Capitulum eidem fratri Ioanni Boery abbati, in virtute sanctae obedientiae et sub censuris Ordinis, ut in eodem monasterio de Iano personaliter resideat et reparationi eiusdem intendat. 15.   Item, promotionem, institutionem et installationem de persona fratris Anthonii Vagnery, monasterii de Ardorello professi, ad dignitatem abbatialem monasterii de Villalonga, Carcassonnensis dioecesis, per resignationem fratris Ioannis Bahery, electi dicti monasterii, et per abbatem de Ardorello, Ordinis commissarium, rite… *etc.* confirmat. CONFIRMATIONES TRACTATUUM 16.   Tractatum initum, factum et passatum inter abbatem et conventum monasterii de Vallelucenti ex una, et nobiles viros Ioannem et Petrum de Velutz fratres, dominos de Fonton, partibus ex altera, de et super quodam dominio vocato Promerreaulx, cum alia mansura cum pertinentiis eidem monasterio pertinentibus, prout in litteris praesentibus annexis plenius continetur, debite et sufficienter per praesens generale Capitulum examinatum, et ad utilitatem eiusdem monasterii inventum, idem generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. COMMISSIONES 17.   Abbatibus de Sancto Sulpitio et de Stamedio praesens generale Capitulum committit, ut se diligenter et debite informent super tractatu inito, facto et passato inter sororem Catharinam de Montefalconis, abbatissae monasterii monialium Bituminis in valle pillosa et eius conventu ex una, et Ioannem Glaudium et Antonium fratres, partibus ex altera, de quibusdam terris et possessionibus eiusdem monasterii plenius in litteris praesentis diffinitioni annexis et contentis, et si dictum tractatum esse ad utilitatem dicti monasterii monialium Bituminis invenerint, illum cum omnibus et singulis suis clausulis approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 18.   Abbati de Iardineto praesens generale Capitulum committit, quatinus se debite et diligenter informent super quadam asserta promotione cuiusdam sororis Odae Van Groelst, ad dignitatem abbatialem monasterii monialium de Nazareth, necnon super litibus, processibus, querelis et controversiis postmodum occasione dictae promotionis, per priorissam et religiosas dicti monasterii ex una, et dictam Odam promotam partibus ex altera secutis, ac etiam super eis quae per arbitros seu amicabiles compositores partium acta fuerant ; et si dictam promotionem rite et canonice factam, personam vero promotam sufficientem et idoneam invenerint, illam approbet, ratificet et confirmet ; sin alias infirmet, casset et annullet, et eidem monasterio de persona sufficiente et idonea de novo canonice provideat, in plenaria Ordinis potestate, absque tamen praeiudicio iurisdictionis R. D. N. Cisterciensis. 19.   Abbati de Vetericampo praesens generale Capitulum committit ut se debite informet de loco tutiori et aptiori ubi monasterium Montis Mariae, seu de Monte Nostrae Dominae, prope Traiectensem civitatem, reaedificari possit, religiosisque eiusdem monasterii auctoritatem et facultatem suum dictum monasterium illic transferendi et reaedificandi conferat, in plenaria Ordinis potestate. 20.   Abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., et de Vallibus Sernay committit praesens generale Capitulum, quatinus debite et diligenter se informent super causis et rationibus moventibus abbatissam et conventum monasterii monialium de Porturegali, vendendi et alienandi certos redditus eiusdem monasterii, ut asserunt, sibi inutiles, et si dictas causas et rationes, necnon venditiones dictorum reddituum iustas et rationabiles ac eidem monasterio utiles invenerint, eisdem abbatissae et conventui dicti monasterii licentiam conferant et facultatem vendendi et alienandi dictos redditus, pro certis pecuniarum summis. Dans idem generale Capitulum dictis abbatibus auctoritatem et potestatem ac mandatum speciale compellendi dictam abbatissam et conventum eiusdem monasterii, ut pecuniae ex dictis venditionibus acquisitae in emptionem aliorum utilium reddituum, seu ad maiorem utilitatem eiusdem monasterii, et non aliunde convertantur, in plenaria Ordinis potestate. 21.   Generale Capitulum mandando committit abbati de Caroliloco, s. th. pr., ut infra festum Nativitatis Domini proxime venturum, terminet causam et controversiam existentem inter abbatem et conventum de Caricampo parte ex una, et abbatissam et conventum monasterii monialium de Ponte dominarum parte ex altera, super certo redditu, quem idem monasterium Pontis dominarum super praefato monasterio Caricampi dicitur habere cum arreragiis eiusdem redditus, mandans idem generale Capitulum dictis partibus sub censuris Ordinis, ut dicto commissario in omnibus, tam super principali quam accessoriis, et aliis dictam causam tangentibus et concernentibus, tamquam generali Capitulo obediant, et quod per ipsum factum fuerit, irrefragabiliter teneant et observent. 22.   Generale Capitulum committit abbatibus de Firmitate, de Maceriis, de Balerna, et eorum cuilibet, quatinus debite et diligenter se informent super tractatu qui fit inter R. D. N. Cisterciensem et eius conventum ex una, et habitatores villae de Noiron partibus ex altera, super permutatione decem eminarum avenae perpetui redditus cum 135 arpentis nemorum et aliis nonnullis, et si dictum tractatum esse ad utilitatem monasterii Cistercii factum invenerint, seu eorum alter invenerit, illum cum omnibus et singulis suis clausulis approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 23.   Generale Capitulum committit abbatibus de Hymmerode, de Vernivillario et de Villario, cum potestate substituendi, ad cogendum causas motas et movendas inter abbatem et conventum monasterii in Otterburg ex una, et abbatissam et conventum monasterii monialium in Nonnemunster Wormatiensis, partibus ex altera, et iterum inter abbatem de Otterburg et priorem de Ramosa ex una, et abbatissam et conventum monasterii in Valle rosarum partibus ex altera, et easdem fine debito, iustitia mediante, concludendi, in plenaria Ordinis potestate. 24.   Abbati de Ellancio committit praesens generale Capitulum, quatinus diligenter et debite se informet super contentis in litteris praesenti diffinitioni annexis, continentibus impignorationem cuiusdam terrae, seu dominii vocati de Santhy, monasterio de Aureavalle pertinentis, et informationibus debite factis, si invenerit dictum tractatum seu contentum in dictis litteris impignorationis ad utilitatem dicti monasterii de Aureavalle fore, illum approbet, ratificet et confirmet, in plenaria Ordinis potestate. 25.   Committitur abbati de Villari in Brabantia ut se informet super quodam processu, quem habent abbatissa et moniales monasterii in Argenton, ratione cuiusdam decimae, et si invenerit processum huiusmodi, secundum statuta et libertates Ordinis rite motum et inchoatum, auctoritate Capituli generalis monasteriis monialium Ordinis vicinis, et in illa provincia consistentibus, aliquod subsidium charitativum eidem monasterio in Argenton benivole praestandum imponat, assistentiam possibilem eisdem abbatissae et monialibus faciendo. 26.   Committit praesens generale Capitulum domino abbati de Lanckheim, coassumpto secum abbate de Bildehusen, quatinus quamprimum commode fieri potest, in certo loco convenientiori convocent partes praedictas contendentes, et auditis hinc inde eorum querelis et responsis, causam huiusmodi iuxta Ordinis instituta regularia decidant et terminent, ipsas partes, iuxta quod iuris et rationis fuerit, ad ea quae per eos decisa et determinata fuerint firmiter tenenda compellendo, in plenaria Ordinis potestate, proximum futurum generale Capitulum de his, quae per eos in praedictis iudicata fuerint et sententiata plenius informando ; de causis concernentibus collegium Lipzense similiter audiant, iudicent et decernant, prout ad honorem et utilitatem Ordinis et virorum litteratorum in Ordine multiplicationem conducere videbitur, salvis tamen eis quae per R. D. Cisterciensem ibidem fuerint ordinata. 27.   Cum monasterium de Mulbrunna ab omni aevo in nostro Ordine tamquam fons limpidissimus, a quo devotionis et religionis aquae in vicinas undique regiones derivatae semper sit reputatum, non parvo cum dolore hoc praesens generale Capitulum suscepit ipsum idem monasterium Mulbrunnense hoc tempore a primaevae suae devotionis et observantiae regularis fervore plurimum declinasse. Quia igitur principio morbi antidota exhibere convenit, nam tarde medicina paratur cum mala per longas convaluere moras, ea de re cum adhuc plaga recens est, praesens generale Capitulum opportunum cupiens adhibere remedium dominis abbatibus de Schonavia et de Uterina valle, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, firmiter mandat et praecipit, quatinus assumpto secum domino abbate de Novocastro, praefati monasterii Mulbrunnensis patre abbate et visitatore immediato, alio quoque vel aliis abbate vel abbatibus Ordinis quos ad infrascripta sibi duxerint assumendos, praefatum monasterium de Mulbrunna personaliter accedant, ibidemque auctoritate Capituli generalis et totius Ordinis visitent et reforment, corrigant, instituant et destituant, in spiritualibus et temporalibus, in capite et in membris, quaecumque iuxta nostri Ordinis instituta regularia invenerint visitanda, reformanda, corrigenda instituenda et destituenda ; dans etiam potestatem dictis abbatibus ipsius monasterii de Mulbrunna abbatem aut ceteros officiarios, si sua id exigant demerita, deponendi et loco eius vel eorum alium vel alios, sufficientem et idoneum, vel sufficientes et idoneos, sive per electionem canonicam, sive per auctoritatem paternam, aut totius Ordinis et Capituli generalis, qua eos et eorum quemlibet in hac parte praesens generale Capitulum vult plenariam instituendi, computationes abbatis et omnium eius officiariorum audiendi, et eas prout viderint et cognoverint vel approbandi vel reprobandi ; contractus omnes et singulos contra formam Ordinis et statuta papalia factos et passatos, si qui sint, cassandi, irritandi et annullandi, et generaliter omnia et singula in praemissis et ea concernentibus vel quomodolibet dependentibus ad eisdem, agendi, faciendi et exercendi, quae agere, facere et exercere posset ipsum generale Capitulum et totus Ordo, si adesset, advocato ad haec, si necessarium sit, auxilio brachii saecularis. Omnibus igitur et singulis praefati monasterii de Mulbrunna personis regularibus praedictum generale Capitulum firmiter dat in mandatis, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, districte praecipiendo, quatinus dictis abbatibus et commissariis in praemissis omnibus et ea concernentibus, aut quomodolibet dependentibus ab eisdem, tamquam generali Capitulo devote obediant et humiliter pareant, omni contradictione et appellatione remota. 28.   Quamquam iuxta sanctorum patrum sanctiones, dictante iustitia, rebellium et delinquentium condigna animadversione sit reprimenda temeritas, ad viam tamen humilitatis, poenitentiae et obedientiae reversis mater charitas misericordiae gremium non claudit. Licet igitur monachi monasterii de Capella, Constantiensis dioecesis, dudum instigante humani generis inimico, domino Morimundi et proprio suo abbati inobedientes et rebelles a suo monasterio aufugerunt, et auxilium brachii saecularis invocaverunt, diuque per saeculum vagando contra patres Ordinis diversa machinati sunt et conspiraverunt, necnon monasterium nocte et latenter intrando, et diversa clenodia auferendo, furtum vel potius sacrilegium incurrerunt ; quia tamen in his omnibus poenitentes ad obedientiam Ordinis et proprium abbatem redire cupiunt, et pro suis excessibus poenitentiam suscipere volunt salutarem, praesens generale Capitulum abbati in Capella per dominum Morimundi instituto, assumpto secum domino abbate monasterii de Lucella, concedit auctoritatem praefatos monachos, si eos vere poenitentes, humiles et obedientes, repererit, ab omnibus censuris et poenis, quas occasione praemissorum incurrerunt, et ab aliis quibuscumque criminibus, excessibus et delictis, etiam generali Capitulo specialiter reservatis, iniuncta eis prius salutari poenitentia, absolvendi, et super irregularitatibus, si quas contraxerunt, cum eis dispensandi, ad omnes quoque actus, gradus, officia et dignitates Ordinis, abbatiali dumtaxat seclusa, ipsos et eorum quemlibet, in quantum indiguerint, rehabilitandi, ita tamen, ut ipsi abbati suo prius restituant quasdam litteras, quas contra ius commune et Ordinis instituta regularia eum sibi tradere coegerunt sigillatas, eique plenam *et integram* obedientiam tamquam eorum abbati vero et indubitato praestent, omnibus iuribus, praeeminentiis, libertatibus et praerogativis, quibus nostri Ordinis abbates ubique gaudent, gaudere absque impedimento permittant ; quod si facere noluerint, declarat eos praesens generale Capitulum non solum non absolvendos, imo ipsos in sententia excommunicationis, quam dudum incurrerunt, aggravat et reaggravat, et tamquam excommunicatos, aggravatos et reaggravatos ubique publicari praecipit et mandat, ac aliunde carceribus et aliis poenis corporalibus iuxta eorum demerita puniri, invocato ad haec, si opus fuerit, auxilio etiam brachii saecularis. 29.   Dominis abbatibus de Zenna et Vetericella committit praesens generale Capitulum ut se diligenter informent de causis et utilitate venditionis cuiusdam villae, quam abbas novissime defunctus in Lenin emit, nec tamen solvit, et prout invenerint in proxime futuro generali Capitulo sub sigillis suis certificent, et ipsum generale Capitulum debite informent. 30.   De regimine malo monasterii de Victoria et eiectione quorumdam fratrum, inde se iniuste eiectos asserentium, ad generale Capitulum rumoribus deductis, dominis abbatibus de Runa, de Novomonte et de Sitich idem generale Capitulum committit, quatinus ad idem monasterium de Victoria quamprimum commode poterunt, se transferant, ibidem visitando, reformando, corrigendo, instituendo et destituendo, in capite et in membris, in spiritualibus et temporalibus, quaecumque iuxta Ordinis instituta viderint visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda ; de causis quoque eiectionis praedictorum fratrum se informent, eisque debite iustitiae complementum administrent, in plenaria Ordinis potestate. 31.   Praesens generale Capitulum abbatibus de Begario et de Precibus, et eorum cuilibet in solidum committit, quatinus super casu stupri fratris Ioannis Dolo, monasterii de Boquiano expresse professi, qui, ut dicitur, cuidam homicidio in illis partibus perpetrato interfuit, non tamen in causa extitit, nec consensum dedit, verumtamen metu parentum ipsius interfecti ac iudicum saecularium, dimisso habitu regulari aufugit, et per saeculum aliquamdiu apostatando, sine abbatis licentia minime petita nec obtenta, vagatus est, ac missas in huiusmodi statu celebrando, irregularitatem incurrit, se diligentius informent, et si eum in praedicto homicidio nullatenus reum invenerint, eum absolvant et super irregularitate per eum contracta cum ipso dispensent, in plenaria Ordinis potestate. 32.   Super casu horribili ad aures praesentis Capituli generalis delato de abbate Fontis Danielis, qui machinatione quorumdam religiosorum suorum, ut asseritur, in propria camera sua a quibusdam praedonibus et latronibus nocturnis temporibus invasis, et pene nisi aufugisset interemptus fuisset, idem generale Capitulum committit abbatibus de Moroliis et de Trizayo et eorum cuilibet in solidum, quatinus assumpto secum domino de Claromonte, eiusdem monasterii patre abbate immediato, ad praefatum monasterium de Fonte Danielis quamcitius commode fieri poterit, se transferant, ibidem visitando et reformando, de praemissis omnibus se informando, et quoscumque religiosos dicti monasterii, sive praesentes sive absentes, in praemissis aut aliis malis culpabiles invenerint, iuxta Ordinis statuta corrigant et emendent, in plenaria Ordinis potestate. 33.   Abbatibus de Schonavia et de Speciosa valle committit hoc generale Capitulum, et eorum cuilibet in solidum, ut per se aut aliquos de suis officiariis se debite informent super causis venditionis cuiusdam curiae in Miltenberg multum, ut dicunt, ruinosae, quam vendere intendunt abbas et conventus in Brunnbach, necnon super venditione trium florenorum annui census, quem idem abbas et conventus habent in oppido Franckford, et si dictas venditiones praefato monasterio utiles invenerint, admittant, in plenaria Ordinis potestate, ita tamen ut pecuniae inde receptae ad emptionem aliarum possessionum magis utilium et non ad alium usum convertantur. 34.   Animarum saluti ac monasteriorum Ordinis in utroque regimine prosperitati semper consulere cupiens generale Capitulum, visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum Ordinis, utriusque sexus, in tota provincia Saxoniae, per continuum sequens biennium committit domino abbati Riddageshusen, cum potestate visitandi, reformandi, corrigendi, instituendi et destituendi, in spiritualibus et temporalibus, in capitibus et in membris, omnia et singula, quae secundum Ordinis instituta regularia invenerint visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda, contributiones etiam Ordinis in praemissis monasteriis exigendi, levandi et recipiendi, ac quittantias dandi et expediendi, ceteraque omnia et singula in praemissis monasteriis agendi, faciendi et exercendi, quae visitatores et reformatores Ordinis hactenus agere, facere et exercere consueverunt, sine tamen praeiudicio patrum abbatum ipsorum monasteriorum, ita tamen ut finito biennio iam dicto generale Capitulum visitare habeat, et de omnibus et singulis per eum factis fidelem reddere rationem ; omnibus autem et singulis dictorum monasteriorum abbatibus, abbatissis, prioribus, priorissis, rectoribus, rectricibus et personis regularibus universis idem generale Capitulum, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, firmiter dat in mandatis, quatinus dicto commissario in omnibus et singulis praemissis et ea concernentibus aut quomodolibet dependentibus ab eisdem, tamquam generali Capitulo pareant et obediant humiliter et devote ; expensas quas sive visitando et reformando, sive etiam ad Capitulum generale eundo et redeundo, vel nuntios mittendo, *faciat* ad integrum refundendo. 35.   Ad idem, pro abbate de Paradiso, in maiori Polonia, nisi quod loco biennii positum est quinquennium, et in fine ante ultimam clausulam : Omnibus autem, etc. talis clausula addita est : antiquam Ordinis diffinitionem, quod praedicti abbates non nisi de quinquennio in quinquennium ad Capitulum generale venire debeant, confirmando et renovando, non obstantibus quibuscumque commissionibus quacumque auctoritate abbatibus de minori Polonia factis, quas omnes in quantum praesenti diffinitioni praeiudicant, praesens generale Capitulum revocat, cassat et annullat. 36.   Committitur dominis de Rigniaco, s. th. pr., et de Nigrolacu, quatinus quamprimum commode poterunt, monasterium de Lanneyo personaliter accedant, de vita et moribus abbatis ibidem, necnon machinationem quorumdam fratrum in mortem dicti abbatis, ut dicitur, attentata, causis quoque propter quas dictus abbas nuper ad Capitulum generale fuerit citatus, de omnibus et singulis iuxta Ordinis instituta, plenum iustitiae complementum ministrando, et nihilominus in eodem monasterio visitent et reforment, corrigant, instituant et destituant, in capite et in membris, in spiritualibus et temporalibus, quaecumque ibidem invenerint visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda, abbatem etiam, si sua exigant demerita, deponendo, et loco eius alium instituendo, ceteraque omnia ibidem faciendo, quae in spirituali et temporali ipsius monasterii reformatione viderint necessaria et opportuna. Quod si forsan praefatos fratres alibi mittendos dignum duxerint, sub censuris Ordinis abbatibus ad quos eos miserint recipiant, praecipiant et mandent, in plenaria Ordinis potestate. 37.   Generale Capitulum super gravi querimonia quam venerabilis prior et conventus monasterii Cisterciensis dolenter fecerunt exponendo, quod in quadam causa mota, suscitata et prosecuta in Parlamento Parisiensi per fratrem Petrum abbatem de Claravalle contra et adversus R. in Christo P. D. Cisterciensem, ipsumque generale Capitulum ac eumdem Cistercii conventum, dictus de Claravalle extra materiam, quam dicit principalem dicti processus et dumtaxat ad infamias et iniurias falsas studium convertens, immemor reverentiae honoris et obedientiae, quas debent filii et subiecti patribus et superioribus suis et quasi in vindictam, quia non fuit ultimate electus abbas Cistercii, inhoneste et irreverenter per suum advocatum publice deducere fecit et proponere, quod praedictus dominus Cistercii et ipse suus conventus a certis annis citra quemdam fratrem Ioannem de Auxona dicti monasterii Cisterciensis monachum fecerunt carceribus mancipatum mori, et loco profano inhumari, quemdam etiam magistrum Alphonsum Cisterciensis Ordinis monachum et professum, in durissimis carceribus astrictum tenebant volendo illum suo monachali habitu privare, et ut in dictis carceribus dies clauderet extremos procurare. Quodque ipse dominus Cisterciensis et ipse conventus inutiliter magnam monasterii sui vendidissent substantiam, et quod gravius foret, nonnullas Capituli generalis diffinitiones falsificasset, et alia plura gravissima crimina adversus eos falso et contra veritatem, per se et suos quasi ubique publicando, in quibus dictus dominus de Claravalle tam dictum R. D. Cisterciensem quam ipsum conventum de homicidio, dilapidatione, falsitate et aliis plurimis falsis criminibus accusabat, quae quia inhonestissima sunt et omnino contra veritatem per eumdem de Claravalle, ut compertum est, adinventa et ad nocendum confecta, et quae nihilominus, si in aliqua sui parte aliquid veritatis continerent, cum sint secreta Ordinis, non deberent extra Ordinem ventilari, instanter rogabant ut super omnibus et singulis praemissis generale Capitulum se diligenter informare, et veritate comperta de universis praemissis per dictum dominum Claravallensem impositis, tam praefatum R. D. Cistercii quam conventum saepe dictum, immunes et innocentes declarare et condignam reparationem facere, et de remedio opportuno providere dignaretur ; praesens generale Capitulum, matura ac diligenti adhibita deliberatione, visis, examinatis et bene intellectis notabilibus quibusdam attestationibus per eosdem priorem et conventum super praemissis tunc in medio productis, necnon diligenti inquisitione et informatione super eisdem praehabita, quia evidenter apparuit eidem Capitulo generali praelibatum fratrem Ioannem de Auxona de indicibili vitio saepius convictum, et propter hoc iuxta Ordinis sententiata statuta mancipatum et condemnatum fuisse, reservata tamen Ordinis misericordia, in quibus et si dies suos in brevi finierit, alibi tamen nisi in carcere pro tunc mori non debuit, et quia instigante diabolo, propter sceleris sui enormitatem veluit [voluit ] diffidendo de misericordia summi Dei, seipsum infra trium mensium spatium interemit, quare suo cadaveri ecclesiastica merito deneganda fuit sepultura ; quantum vero ad praefatum magistrum Alphonsum, dictum generale Capitulum invenit quod propter graves et scandalosas seditiones, murmurationes, conspirationes ac zizanias, quas inter fratres et personas Ordinis suscitare et seminare non cessabat, per novissimum generale Capitulum et Diffinitores eiusdem ultra nonnullas alias poenas usque ad arbitrium praefati generalis Capituli carceribus mancipatus et condemnatus fuerat, et nihilominus ex religiosa benignitate non strictis neque duris, ut praefatus de Claravalle false asserit, sed in camera honesta propter eius senectutem detinetur, et hucusque pascitur competenter, sicut unus alius de religiosis dicti monasterii ; quo autem ad alias praefatas accusationes, iniurias et infamationes per dictum dominum de Claravalle adversus praefatum R. D. Cisterciensem et saepe fatum conventum propositas et publicatas, evidenter et sufficienter constat generali Capitulo de opposito et de innocentia praefatorum R. D. Cisterciensis et eius conventus in praemissis. Eapropter dictum praesens generale Capitulum praefatorum prioris et conventus supplicationibus tamquam iustis et rationabilibus benigne annuens, et quantum pro nunc possibile videtur providens praefatos R. D. Cisterciensem suumque conventum de praemissis homicidii, dilapidationis, falsitatis et aliis criminibus eis, ut praemittitur, per praefatum dominum Claraevallis et per suos, contra veritatem falso impositis, immunes et innocentes, et in nullo reos aut notandos fuisse ac esse denuntiat et declarat ; praesentem diffinitionem praelibatis priori et conventui Cistercii praedictis, ac aliis quorum interest aut interesse poterit quomodolibet in futurum, pro sui attestatione innocentiae et puritatis in praemissis omnibus, atque si et in quantum esset pro impositi criminis purgatione in forma authentica, ut moris est, concedendo. IUDICES 38.   Abbatibus de Firmitate, de Caroliloco, de Regalimonte, s. th. pr., de Balerna et de Maceriis, et eorum cuilibet committit praesens generale Capitulum, quatinus omnes et singulos abbates, abbatissas et alias Ordinis personas, quas aut eorum monasteria et loca invenerint per litteras obligatorias, testes fide dignos, aut alia sufficientia documenta iuste teneri et obligari R. D. N. Cisterciensi aut eius conventui in aliquibus pecuniarum, vini, bladi, aut aliarum quarumcumque rerum summis, illas et quamlibet earum per censuras Ordinis et alia iuris et iustitiae remedia, ad eidem domino Cisterciensi aut eius conventui, seu eorum procuratori aut certo mandato, debite et integre solvendum et satisfaciendum astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 39.   Ad idem, pro Caroliloco, abbatibus de Regalimonte, de Vallibus Sernay et de Longoponte, et cuilibet eorum. 40.   Ad idem, pro Claravalle, abbatibus de Tribus fontibus, de Longovado, de Ripatorio et de Bullencuria, et cuilibet eorum. 41.   Ad idem, pro Prulliaco, abbatibus de Caroliloco, de Ursicampo et de Vallelucenti, et cuilibet eorum. 42.   Pro Valle Sancti Lamberti, abbatibus de Ellancio et de Molinis, et cuilibet eorum, ut compellant abbatem de Aureavalle ad reddendum et restituendum bona, quae accepit, ut dicit, in oppido de Leodio post obitum novissimi commendatarii eiusdem monasterii de Valle Sancti Lamberti. 43.   Ad idem, pro domino de Pontigniaco, abbatibus de Caroliloco et de Regalimonte et de Laude, et cuilibet eorum. 44.   Ad idem, pro abbate de Belloloco Ruthenensi, abbatibus de Loco Dei, de Elnis et de Fullentiis, et cuilibet eorum. 45.   Ad idem, pro abbate de Loco Dei Ruthenensi, abbatibus de Belloloco, de Elnis et de Fullentiis, et cuilibet eorum. 46.   Ad idem, pro Guillelmo Guillot mercatore Divionensi, abbatibus de Charitate, de Longovado et de Albaripa, et eorum cuilibet… [DIFFINITIONES] GENERALES 47.   Gravissime ferens generale Capitulum multorum abbatum negligentias ad generale Capitulum levibus ex causis venire omittentium, omnes et singulos abbates hoc anno non comparentes, qui legitimas excusationes non dederunt, vel miserunt, ad proxime futurum Capitulum generale easdem suas excusationes dicturos, peremptorie citat, ita ut nisi comparuerint, poenas in diffinitionibus Ordinis huiusmodi non venientibus inflictas irremediabiliter incurrisse declarentur, quas tamen poenas ex speciali gratia pro hoc anno dumtaxat suspendit, de futuris tamen nihilominus providendo, ne huiusmodi negligentiae de cetero contingant propter quas Ordinis privilegia et observantia regularis deficit et penitus enervatur, conformiter ad antiquas diffinitiones statuit et inviolabiliter de cetero mandat et praecipit sub formidabilibus poenis in eisdem statutis contentis, ut deinceps ad ipsum Capitulum omnes et singuli abbates Ordinis venire non omittant ; alioquin nisi legitimas excusationes miserint et probaverint, ipsas poenas et censuras in eisdem statutis et diffinitionibus contentas procul dubio incurrent, et contra eos solito rigorosius procedetur. Omnibus igitur abbatibus et personis regularibus Ordinis, qui in hoc praesenti Capitulo comparuerunt, ac ceteris commissariis Ordinis, in virtute salutaris obedientiae praecipitur, ut praesentem diffinitionem, in suis partibus sibi vicinis abbatibus ubique publicent et insinuent, atque ad notitiam omnium et singulorum abbatum, ubi poterunt deducant ; nomina vero illorum, qui hoc praesenti anno a generalis Capituli nostri comparatione excusati sunt hic consequenter sunt inserta et sunt haec… (*sic desin.* 48.   Cum viri religiosi non tam in doctrina et scientiis litterarum, quam morum honestate et sacrae religionis observantia, studere debeant, generale Capitulum pernitiosam quorumdam abbatum seu religiosorum licentiam detestans, quam se habere dicunt de studentibus alibi quam in collegiis Ordinis in generalibus studiis manendis, cum ad hoc, non sine gravibus expensis, facta sint collegia Ordinis in certis studiis generalibus, ut ibidem studentes Ordinis sub regulari disciplina et obedientia Ordinis viventes, non solum litterarum studiis, sed multo amplius vitae et morum emendatione proficiant, idcirco revocando omnes et singulas huiusmodi praetensas licentias seu indulgentias a quocumque, etc., seu quacumque auctoritate emanatas hac praesenti diffinitione perpetuo valitura statuit et diffinit, quatinus non nisi in studiis illis, ubi collegia Ordinis habentur, et in ipsis collegiis sub provisoris obedientia et regulari disciplina Ordinis, iuxta statuta Ordinis papalia, studentes de cetero degant et maneant, praecipiendo omnibus et singulis dictorum studiorum et collegiorum rectoribus et provisoribus, ceterisque abbatibus Ordinis universi, quatinus ubicumque studentes aliquos Ordinis extra collegia huiusmodi manere invenerint, per censuras Ordinis, sive ad collegia Ordinis, sive ad propria monasteria redire compellant ; quod si facere noluerint, tamquam apostatas puniant. Revocat quoque ipsum generale Capitulum omnes et singulas licentias de studendo in iure canonico quibuscumque factas, cum tales expresse veniant contra Ordinis et papalia instituta. Ut autem viri docti in Ordine ad decorem et utilitatem ipsius Ordinis amplius multiplicentur, in virtute salutaris obedientiae et sub poenis in *Benedictina* et aliis Ordinis statutis contentis, quas ipso facto nisi paruerint incurrant, omnibus et singulis abbatibus, prioribus, cellerariis, bursariis ac aliis monasteriorum Ordinis officiariis praesens generale Capitulum firmiter mandat et praecipit, ut infra 30 dies post executionem praesentium, scolares sufficientes et idoneos, unum vel plures iuxta determinationem per R. D. Cisterciensem et alios Ordinis commissarios factam, quam praesens generale Capitulum approbat et confirmat, cum expensis et provisionibus sufficientibus mittant ad collegia sibi deputata, omnibus et singulis Ordinis commissariis rectoribusque et provisoribus dictorum collegiorum, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena mandando, quatinus praesentem diffinitionem ubique publicent et executioni demandent, praedictos abbates et officiarios monendo, quatinus praemissa infra praenotatum terminum compleant ; alioquin excommunicationis et alias Ordinis censuras et poenas in dictis Ordinis statutis contentas ipso facto incurrisse publice denuntient, non obstantibus licentiis seu supportationibus de studentibus non mittendis quibuscumque quacumque auctoritate concessis, seu concedendis, quas omnes praesens generale Capitulum revocat, cassat, irritat et annullat. Et quia nonnunquam studentes bene proficientes per suos abbates faciliter revocantur, unde eorum studium impeditur, et virorum graduatorum in Ordine numerus diminuitur, inhibet praesens generale Capitulum omnibus et singulis abbatibus et officiariis supradictis sub praetaxatis poenis, ne studentes suos a studio revocent, sed ibidem usque ad sacrae theologiae gradum continuent, quamdiu per rectorem et provisorem collegii eos constiterit bene profecisse. 49.   Cum saepe numero principes et potentes mulieres, tam in exequiis quam aliis officiis divinis nostras cupiunt intrare ecclesias, quibus propter eorum potentiam commode denegari non potest, Capitulum generale dispensat cum omnibus et singulis abbatibus et monachis, ubi huiusmodi contingunt, super ingressu mulierum huiusmodi, ita tamen ut ipsi abbates et monachi hoc fieri non procurent, et quantum in eis fuerit, resistant, praesertim ne ipsae mulieres per noctem in monasteriis remaneant, in quantum hoc sine damno et incommodo suorum monasteriorum poterunt prohibere. 50.   Frater Ioannes abbas Cistercii, ceterique Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, totum Cisterciensem Ordinem representantes, omnibus et singulis abbatibus, prioribus, cellerariis, bursariis, cantoribus, sacristis, ceterisque sacerdotibus et monachis ac personis regularibus nostri Cisterciensis Ordinis universi, salutem et nostris, imo verius totius Ordinis et Capituli generalis, firmiter obedire mandatis. Cum retroactis annis monasteriorum Ordinis in utroque regimine felicius gubernandorum commodo et utilitati intendentes, ad supplendum plurium abbatum negligentias et defectus plures constituerimus commissarios, qui et monasteria sibi commissa visitare et reformare, contributiones Ordinis colligere et alia in huiusmodi facienda perficere, atque ad generale Capitulum venire, ibique fidelem rationem de factis per eos reddere tenebantur, quod tamen minime fecerunt ; idcirco vobis omnibus et singulis suprascriptis, aut primo super hoc requirendo, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, quam in his scriptis in vos et vestrum quemlibet ferimus, nisi feceritis quae iubemus, districte praecipiendo mandamus, quatinus citetis peremptorie ad secundam diem generalis Capituli proxime futuri apud Cistercium, omnes et singulos Ordinis commissarios, sive per generale Capitulum, sive per R. D. Cisterciensem, aut alios quoscumque institutos ubicumque fuerint, ad reddendum rationem villicationis de omnibus et singulis per eos actis, gestis, aut etiam receptis, et ut summas per eos receptas integre persolvant cum intimatione, quod sive venerint sive non, prout iuris et rationis fuerit, per censuras Ordinis contra eos procedetur, quidquid autem in praemissis feceritis in tergo praesentium nobis intimetis. Datum… 51.   Gravia et ardua ac multiplicia Ordinis agenda quae supervenerunt praesenti Capitulo, quae in Cistercio expediri non possunt, insequendo Ordinis ritum hactenus in Ordine singulis annis observatum, praesens generale Capitulum dat auctoritatem, potestatem et facultatem R. D. N. Cisterciensi et quatuor suis primis filiabus et illis quos vocare voluerint, expediendi dicta restantia agenda et materias alias in Divione, aut alibi prout per eumdem fuerit advisatum de data praesentis Capituli, ac si in dicto Capitulo publice coram omnibus essent publicata, prout singulis annis fieri solitum est, in plenaria Ordinis potestate. [DIFFINITIONES] SPECIALES 52.   Quamquam non sine displicentia grandi ad aures huius generalis Capituli deductum sit, monasterio Morimundi per liberam resignationem domini Anthonii novissimi eiusdem abbatis, in manus Sanctissimi D. N. Papae nuper factam, vacanti per Sedem Apostolicam fuisse provisum de persona Domini Iacobi de Luçon, monachi Ordinis Sancti Benedicti, in Ordinis nostri statutis et observantiis, imo et in litteratura et aliis ad tantum monasterium regendum, quod unum de primis quatuor existit, maximamque filiationem habet in remotis partibus, minus experti ; semper tamen obedire volens humiliter Sanctissimae Sedi Apostolicae, ipsum dominum Iacobum in abbatem Morimundi sic promotum in gremium generalis Capituli et Ordinis suscepit, ita tamen ut iuramenta consueta de observandis Ordinis statutis et consuetudinibus, libertatibusque et privilegiis manutenendis, et obedientia generali Capitulo et patri abbati suo publice praestaret, quemadmodum et fecit in conspectu omnium Diffinitorum ; iniungens sibi nihilominus ne de visitatione et reformatione, tam mediate quam immediate sibi subiectorum monasteriorum, se quomodolibet intromittat, quoadusque de statutis Ordinis, et ceteris in talibus necessariis fuerit melius informatus. Interim vero R. D. Cistercii pater abbas immediatus dicti monasterii Morimundi, de visitatore vel visitatoribus, sufficiente vel sufficientibus, idoneo vel idoneis, monasteriis dicto monasterio Morimundi subiectis provideat, ne defectu huiusmodi aliquod incurrant in spiritualibus et temporalibus detrimentum. 53.   Ad aures generalis Capituli non sine gravi dolore pervenit nonnullos patres abbates, visitatores vel reformatores Ordinis, sive auctoritate paterna, sive generali Ordinis auctoritate sibi vel a generali Capitulo, vel ab aliis eius auctoritatem habentibus delegata Ordinis monasteria visitantes et reformantes, propriae salutis et vocationis immemores contra statuta papalia et diffinitiones Ordinis, imo et contra eius divinum et sacrorum canonum institutiones, in suis visitationibus et reformationibus lac potius et lanam quam ovium salutem quaerentes, multas ac varias exactiones pecuniarum ipsis monasteriis imponere ac donaria seu munera ultra expensas debitas extorquere, unde monasteria ipsa quamplurimum gravantur et damnificantur, reformatio debita nonnunquam negligitur, ac patrum abbatum, visitatorum et reformatorum auctoritas vilipenditur, contemnitur et annihilatur. Quibus omnibus finem imponere cupiens praesens generale Capitulum sub formidabilibus poenis et censuris Ordinis in antiquis Ordinis statutis et diffinitionibus multipliciter fulminatis, omnibus et singulis patribus abbatibus, visitatoribus aut reformatoribus, quorumcumque nomine censeantur, sive quacumque praeeminentia fulgeant aut fungantur auctoritate, ne deinceps in suis visitationibus et reformationibus aliquid exigant, petant aut etiam recipiant, sive debiti nomine sive per modum doni gratuiti seu propinae, sive etiam quocumque alio modo aut nomine, aut quovis alio quaesito colore, exceptis dumtaxat expensis rationabilibus iuxta antiqua Ordinis instituta debitis, sub eisdem poenis et censuris similiter inhibendo omnibus et singulis abbatibus, abbatissis, prioribus, priorissis et personis regularibus personis Ordinis universi utriusque sexus, ne deinceps ipsis visitatoribus et reformatoribus ad se venientibus quamcumque pecuniarum summam seu etiam clenodia seu dona vel munera quaecumque tribuant, exceptis dumtaxat expensis rationabilibus, quas eundo et redeundo ad sua monasteria facient, iuxta modum et formam tam in antiquis Ordini statutis papalibus, generalium Capitulorum diffinitionibus, taxatis et ordinatis. 54.   Cum non tam iuxta nostri sacri Ordinis instituta, quam secundum universalis Ecclesiae canonicas sanctiones, omnibus personis regularibus proprietas rerum temporalium sit interdicta, quinimo in omnibus monasteriis et locis regularibus ad imitationem sanctorum Christi discipulorum in primitiva Ecclesia omnia omnibus debeant esse communia, idcirco nonnullorum religiosorum Ordinis nostri abusum damnabilem abolere desiderans, praesens generale Capitulum hac praesenti diffinitione perpetuo valitura ordinat, statuit et diffinit, quatinus res quascumque derelictas per personas Ordinis defunctas sub poena proprietariorum nemo capere, usurpare aut tenere quocumque modo audeat, sed omnia resignentur priori monasterii, ad communem utilitatem monasterii, aut particularem aliquorum necessitatem per abbatem aut priorem, seu ad hoc auctoritatem habentem, distribuantur. 55.   Considerato quod dominus abbas de Bellabrancha per 33 annos vel eo circa, quibus in eadem domo abbatizavit, multa bona mobilia et immobilia praedicto monasterio acquisivit, et adhuc per Dei gratiam acquirere intendit, praesens generale Capitulum ei concedit facultatem et plenum posse certos servitores suos, qui eis fideliter servierunt, recompensandi, ac eleemosinas iuxta devotionem suam et discretionem locis et personis dignis largiendi, absque tamen ipsius monasterii detrimento. 56.   Capitulum generale ad plenum certificatum est, tam per R. D. Cisterciensem, quam per dominum Loci Dei, eius in partibus Tolosanis commissarium, de desolatione et totali destructione monasterii Bellaeperticae eiusdem Ordinis, Montisalbani dioecesis, tam in spiritualibus quam in temporalibus, committit viro religioso fratri Ioanni de Luco, eiusdem Ordinis, totale ipsius abbatiae in spiritualibus et temporalibus regimen, dans ei auctoritatem et plenum posse instituendi et destituendi eiusdem monasterii officiarios, corrigendi et puniendi per censuras ecclesiasticas eiusdem domus religiosos et familiares et alios in eodem loco commorantes, invocando, si et in quantum opus erit, auxilium brachii saecularis, et generaliter omnia quae proprius abbas in suo monasterio facere posset et deberet, quoadusque in monasterio per Ordinem aliter fuerit provisum, non contradicendo aliis ordinationibus et constitutionibus per dictos dominos Cistercii et Loci Dei ac etiam dictum generale Capitulum factis. 57.   Cum tam iuxta sanctorum canonum sanctiones, quam secundum sacrae nostrae religionis instituta regularia, omnis proprietas rerum temporalium monachis sit interdicta, nihilque debeat habere monachus nisi quod abbas dederit aut permiserit, et quidquid acquirit monachus, non sibi sed monasterio suo, acquirit, pernitiosa cuiusdam fratris Ludovici Proville, quondam professi monasterii Belliprati, nunc vero monachi Ordinis S. Benedicti, praesumptionem detestans, qui summam 30 floren. parisiensium a monasterio Caricampi sibi annuatim persolvi de facto, licet de iure minime debeatur, exigit et requirit, domino abbati eiusdem monasterii Caricampi sub censuris Ordinis inhibet, ne summam huiusmodi dicto fratri amplius persolvat, si enim aliquid sibi in huiusmodi alias permissum fuerit aut exhibitum in favorem studii cui insistere debeat, pro honore Ordinis et non alias constat fuisse factum, non ex debito sed de gratia speciali. 58.   Attentis certis causis rationabilibus ipsum moventibus, praesens generale Capitulum per continuum sequens triennium facultatem concedit domino abbati monasterii in Hymmerode, ut quoties ipse personaliter intendere non possit, suum priorem mittere valeat ad visitandum monasteria monialium sibi immediate subiecta, ita tamen ut idem prior ad depositionem abbatissarum aut earumdem institutionem non procedat, nisi assumpto secum aliquo Ordinis abbate. 59.   Quamquam in statutis Ordinis prohibitum est ne saeculares personae ad Capitula, ubi secreta Ordinis tractantur, admitti debeant, quia tamen aliquando necessarium est, sive pro consiliis et auxiliis dandis aut testimoniis exhibendis, personis saecularibus uti, concedit generale Capitulum domino abbati in Hymmerode licentiam tam in sui monasterii quam monasteriorum sibi subiectorum capitulis praedictorum gratia et non alias saeculares personas introducendi, ita tamen ut hoc taliter faciat ne secreta Ordinis saecularibus revelentur. 60.   De zelo religionis, prudentia et discretione domini abbatis in Dunis plenius confidens, praesens generale Capitulum eidem confert facultatem et plenum posse omnes et singulas personas regulares Ordinis utriusque sexus, tam sui monasterii quam monasteriorum sibi subiectorum aut commissorum, in foro conscientiae per se vel alium Ordinis confessorem sufficientem et idoneum, audiendi, atque ab omnibus casibus, criminibus, censuris et sententiis, etiam generali Capitulo specialiter reservatis absolvendi, ac confessorem Ordinis cum simili potestate, qui eum audiat et absolvat, eligendi pro semel tamen dumtaxat infra annum, necnon personas Ordinis inhabiles usque ad numerum decem personarum ad quoscumque Ordinis gradus, officia et dignitates rehabilitandi, in plenaria Ordinis potestate. 61.   Attenta personali dissensione et discordia inter abbates de Curia Dei et Oliveto, inhibetur abbati de Curia Dei, patri abbati dicti monasterii de Oliveto, ne de visitatione aut reformatione ipsius monasterii de Oliveto, abbate moderno superstite, quovismodo se ingerat, sed visitationem ac reformationem ipsius monasterii de Oliveto R. P. D. Cistercii dicti monasterii de Curia Dei patri abbati immediato, durante vita altero ipsorum abbatum, declarat esse tamquam ad patrem abbatem immediate devolutum. 62.   Cum monasterium de Vaucellis per guerrarum turbines multipliciter constat esse vastatum et desolatum, generale Capitulum eidem monasterio compatiens, ac pro posse cupiens desolationi et vastitati huiusmodi subvenire, omnes et singulas Ordinis personas utriusque sexus ubilibet constitutas, in visceribus charitatis Christi hortatur et requirit, quatinus iuxta facultates suas abbati et conventui ibidem pro reparatione sua pie et charitative subveniant, ipsis de bonis sibi a Deo collatis aliquid benivole contribuendo, ad quod faciendum ut melius inclinentur, facultas conceditur abbati de Vaucellis aut monachis sacerdotibus per eum missis, ut omnes et singulas personas Ordinis aliquid contribuere volentes, sine tamen praeiudicio abbatum suorum, in foro conscientiae audire et ab omnibus et singulis casibus, sententiis, censuris et poenis infra spatium unius anni, absolvere valeant, in plenaria Ordinis potestate. 63.   Auditis pessimis rumoribus fratris Stephani de Huyo, monasterii de Oliva professi, visis etiam litteris R. D. Leodiensis episcopi et inclytae dominae Margaretae de Anglia relictae bonae memoriae, super eisdem, inhibetur abbati de Alna ne ad officium quod petit eum quovis pacto admittat, sed mittat abbatibus de Camberone et de Laude aut aliis, quos dictus abbas de Alna requirere voluerit, pro suis excessibus iuxta Ordinis statuta puniendum, etiam si sua id requirant demerita incarcerandum, aut aliis maioribus poenis plectendum, non obstantibus quibuscumque promissis eidem fratri Petro (*sic*) super dicto officio per abbatem vi et metu factis, quas omnes praesens generale Capitulum cassat, irritat et annullat. 64.   Abbatibus de maiori Polonia, praesens generale Capitulum praecipit et mandat, ut domino abbati de Oliva de expensis quas fecit praesens generale Capitulum visitando, et eorum causas promovendo satisfaciant, earumdemque taxationem domino abbati in Paradiso commissario committendo, ac eosdem abbates sub censuris Ordinis ad earumdem solutionem compellendo, in plenaria Ordinis potestate. 65.   Super petitione domini Claraevallis, qua per quamdam schedulam requirebat a domino de Luzella certam pecuniarum summam, praesens generale Capitulum dat terminum eidem abbati de Luzella usque ad festum Nativitatis Domini proxime venturum, infra quod tempus se de veritate schedulae investigabit et, certitudine comperta, dictum dominum Claraevallis prout fuerit iuris et rationis, contentabit. 66.   Generale Capitulum dat auctoritatem, potestatem et facultatem priori et conventui Morimundi, per se vel alios viis et modis sibi possibilibus, in quibuscumque curiis, et per omnes iuris et iustitiae vias, prosequendi et compellendi fratrem Anthonium de Boisredon, nuper abbatem eiusdem *monasterii usque* ad integram et plenariam refusionem et satisfactionem summarum in suis litteris obligatoriis contentarum, et dicto conventui et monasterio debitarum, inhibendo abbati moderno eiusdem monasterii Morimundi sub censuris Ordinis, ne quovismodo, per se vel per alium, directe vel indirecte, dictam prosecutionem impediat, sed eis in omnibus faveat et adiuvet. 67.   Praesens generale Capitulum confidens in probitate, sufficientia et ceteris virtutibus abbatis de Obra, dat eidem abbati potestatem et facultatem rehabilitandi quatuor regulares personas sibi subiectas, in plenaria Ordinis potestate. 68.   Ad idem, pro abbate de Vetericella ad sex personas regulares. CONTUMACES 69.   Fratres Petrum de Gayn, abbatem de Bullione, et administratorem Sancti Sudarii, anno superiore in ultimo Capitulo generali citatum et non comparentem, excommunicatumque, rebellem et contumacem per idem Capitulum denuntiatum et publicatum, necnon iterum ad praesens generale Capitulum citatum et non comparentem, praesens generale Capitulum ipsum fratrem Petrum aggravatum denuntiat et declarat ; omnibus et singulis personis Ordinis mandans et praecipiens quatinus eumdem fratrem Petrum de Gayn excommunicatum, contumacem, rebellem et aggravatum ubique et denuntient. 70.   Cum abbas de Altofonte ad instantiam cellerarii de Insula Barrensi citatus ad secundam diem praesentis Capituli, et sufficienter expectatus non comparuit, praesens Capitulum ipsum contumacem et rebellem reputans, abbati Trium fontium committit, ut ad satisfaciendum dicto cellerario de summa per eum debita cum expensis in defectu solutionis factis infra decem dies ab executione praesentium, omnibus viis et modis possibilibus ipsum, appellatione postposita, compellat ; alioquin sententiam excommunicationis quam ex nunc prout ex tunc, et ex tunc prout ex nunc, generale Capitulum in ipsum tamquam contumacem protulit, ipsum incurrisse publice declarat, in plenaria Ordinis potestate. REHABILITATIONES 71.   Ad instantiam et requestam domini abbatis de Bodelo gratiose dispensat cum fratre Livino Comite, sibi professo, ut non obstante carnis contagio cum coniugata, secuto puerperio, per eum commisso, super quo poenitentiam sibi impositam regularem sustinuit, ad omnes actus, gradus et dignitates Ordinis, abbatiali etiam inclusa, libere et licite promoveri possit et admitti. 72.   Ad idem, pro sorore Martina Lottino, professa monasterii de Wastina, ad instantiam abbatissae ibidem, ut non obstante carnis contagio duplici, prole secuta, et apostasia quam incurrit 15 mensibus vel circiter a suo monasterio sine licentia se absentando, super quibus poenitentiam sibi impositam sustinuit, ad omnes actus legitimos, gradus possit promoveri. 73.   Ad instantiam et supplicationem abbatis de Bellobecco, generale Capitulum misericorditer dispensat cum fratre Bernardo Le Pruvost professo suo, ut non obstante iniectione violenta manuum in quosdam religiosos in canonem incidendo, ad omnes Ordinis actus promoverit valeat. 74.   Ad instantiam abbatis de Claromarisco, generale Capitulum misericorditer dispensat cum fratre Martino Fleurous professo suo, ut non obstante carnis contagio, ad omnes actus legitimos promoveri possit. 75.   Ad idem, pro sorore Maria de Villers, professa monasterii de Pace Dei, ad requestam abbatis de Alna, ut non obstante carnis contagio, puerperio inde secuto, etc. 76.   Generale Capitulum ad instantiam domini Firmitatis cum sorore Ioanna Pilloys, professa monasterii de Maleduno, misericorditer dispensat, ut non obstante carnis contagio, puerperio bis inde secuto, ad omnes Ordinis actus legitimos promoveri possit et admitti. 77.   Ad idem, pro fratre Nicolao de Albomonte, professo monasterii de Altasylva, ad supplicationem sui abbatis, ut non obstante quod habitum dimiserit et per longos dies per saeculum vagus extiterit. 78.   Ad idem, pro sorore Perina, professa de Lilio, ad instantiam abbatissae eiusdem monasterii, ut non obstante carnis contagio, puerperio inde secuto, etc. 79.   Ad idem, pro fratre Guillelmo de Arcu, professo monasterii de Longovado, ad instantiam abbatis sui, ut non obstante carnis contagio, ad omnes, etc. 80.   Ad idem, pro sorore Iacoba de Stailleurs, religiosa de Vivario, ad requestam abbatis de Laude, ut nonobstante carnis contagio, puerperio inde secuto, ad omnes actus Ordinis admitti possit. * * * 81.   Ernestus dux Saxoniae petit a Capitulo generali, ut omnia monasteria Ordinis in ipsius terra secundum regulam reformentur (*cf. supra n° 34*). 82.   Petit abbas Veteris cellae, ut conventui liceat historiam B. Barbarae decantare. Conceditur. 83.   Abbati Veteris cellae confessor conceditur, qui cum ipso de casibus Capitulo generali reservatis dispenset.

Anno Domini millesimo quadringentesimo octogesimo quinto, in generali Capitulo apud Cistercium, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.   Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1484. 2.   Praeterea pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1484. 3.   Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.   Demum pro felicis… *etc. ut in anno* 1470. [DIFFINITIO] GENERALIS 6.   Cum Ordo noster… de antiquo debito, ac etiam in summa 5579 florenorum, 5 gross. et unius albi de resta ultimorum computorum de et pro tempore praeterito… *etc.* contributionem novem millium florenorum … *etc. ut in anno* 1449. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 7.   Electionem, promotionem, institutionem et installationem fratris Ioannis, professi monasterii de Victoria in Carinthia, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii de Victoria, per abbatem monasterii de Runa, commissarium abbatis de Villerio Metensi, eiusdem monasterii de Victoria patris abbatis, rite et canonice… *etc.* confirmat. 8.   Electionem… fratris Bartholomei, professi monasterii Albensis, Spirensis dioecesis, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii Albensis per abbatem Novicastri, eiusdem monasterii Albensis immediatum patrem abbatem, rite… *etc.* confirmat. 9.   Ad idem, pro fratre Paulo Mergenstein, professo monasterii de Grunhagen, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem de Sichem, eiusdem monasterii de Grunhagen patrem abbatem immediatum factas et celebratas. 10.   Ad idem, pro Mauritio de Faverolles, monasterii de Brolio Benedicti professo, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem de Vallibus Sernay, patrem abbatem eiusdem monasterii factas et celebratas. CONFIRMATIONES TRACTATUUM ET PENSIONUM 11.   Tractatum initum, factum et passatum inter abbatem et conventum monasterii Longivadi ex una, et Philibertum et Ioannem Voulandit fratres, habitantes in Divione, partibus ex altera, de quadam donatione bonorum immobilium existentium in finagio villagii de Danceney, prout in litteris… *etc.* confirmat. 12.   Abbatibus de Gardo et de Caricampo, et eorum cuilibet, generale Capitulum mandat et praecipit, quatinus per omnes iuris et iustitiae vias, ac per Ordinis censuras indissimulanter astringant et compellant abbatissam modernam, et quae pro tempore fuerit, monasterii monialium de Paraclito, Ambianensis dioecesis, ad de cetero integraliter satisfaciendum et solvendum sorori Ydae de Capella, nuper abbatissae eiusdem monasterii, pensionem octo libr. turon. cum arreragiis, necnon ad tenendum et teneri faciendum eidem sorori Ydae de puncto ad punctum omnia et singula contenta in litteris pensionis praesenti diffinitioni annexis, in plenaria Ordinis potestate. COMMISSIONES 13.   Dominis abbatibus de Firmitate, de Vallibus Sernay et de Valledulci, et eorum cuilibet, committit praesens generale Capitulum, quatinus quantocitius poterunt personaliter accedant ad monasterium de Sacracella, seu ad alia loca, quae ad subscripta peragenda iudicaverint opportuniora, debite, diligenter et sufficienter se informent super quadam electione novissime in eodem monasterio taliter qualiter, ut dicitur, facta et celebrata, necnon de qualitate electi et eligentium ; et si dictam electionem contra formam Ordinis et statuta papalia factam et celebratam invenerint, illam cassent et annullent, cassatamque et annullatam declarent seu declarari faciant, necnon eidem monasterio de persona sufficienti et idonea nostri Ordinis canonice de novo provideant, puniendo puniendos secundum demeritorum exigentiam, in plenaria Ordinis potestate. 14.   Quia pervenit ad aures Capituli generalis abbatem monasterii de Monte Syon, cum nonnullis aliis sectam suam insequentibus, contra honestum vivendi modum hactenus in nostro sacro Ordine observatum, super quibusdam per eumdem abbatem adinventis, in Curia romana prosequitur, generale Capitulum praecipit et mandat illi… (*sic*) ad Curiam romanam transibit, quatinus viis et modis possibilibus instet apud reverendissimum dominum protectorem, necnon procuratorem Ordinis et alios Ordini favorabiles, ut dictis adinventis modis illius de Monte Syon resistant et obvient seu resistere et obviare faciant et procurent, confirmationem bullarum revocatoriarum dudum obtentarum contra dictum abbatem de Monte Syon, et sibi faventes prosequendo, et si possibile sit obtinendo. 15.   Abbatibus de Igniaco et de Ellancio committit praesens generale Capitulum, ut se debite informent super quadam traditione cuiusdam molendini ruinosi et desolati cum pertinentiis suis, facta per abbatem et conventum monasterii Vallisregis fratri Nicolao dicto Le Ferier, monacho et sacerdoti professo ibidem, et si dictam traditionem invenerit utilem monasterio et observantiae Ordinis ac saluti animae dicti fratris minime contrarium, approbent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 16.   Dominis abbatibus de Pontigniaco et Longovado, Caroloco, Himmerode et Otterburgh [Otterburg], ac duobus eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus vocatis coram se partibus, se diligenter informent super quodam tractatu dudum facto et passato inter abbatem et conventum monasterii Morimundi ex una, et abbates de Villerio Metensi et de Freistorff partibus ex altera, continente venditionem reddituum novem librarum metensium dictis dominis abbatibus de Villerio et Freistorff, annis singulis per dictos abbatem et conventum Morimundi solvendarum, prout in litteris inde confectis et sigillis abbatis et conventus Morimundi praedictis ac etiam auctoritate R. D. Cisterciensis confirmatis, plenius continetur, et auditis hinc inde partibus, plenum iustitiae complementum ministrent, compellendo per censuras Ordinis ad satisfaciendum illis quibus satisfaciendum est, in plenaria Ordinis potestate. 17.   Dominis abbatibus Novicastri et Albae dominorum committit praesens generale Capitulum, quatinus convocatis secum dominis de Mulbrunna et Bebenhusen, patribus abbatibus monasteriorum infra nominatorum se diligenter informent super unione monasteriorum monialium de Retheshofen et Kirchbach, quorum unum illorum, ut dicitur, nimis desolatum est ita quod in eo divinus cultus ac Ordinis observantia teneri minime possit, alterum vero etsi adhuc in vigore sit, parum tamen abundat in temporalibus ; si ambo vero monasteria praedicta unirentur, in uno eorum saltem haec observari optime possent, se plenius informent ; et si ita, ut dicitur, invenerint, praedicta duo monasteria uniant, ita tamen ut diligenter consideretur in quo eorum locus ad praedicta aptior inveniatur, in illo monasterium teneri constituant. In alio vero faciant singulis septimanis aliquas missas celebrari per sacerdotem aliquem expensis ipsius monasterii sic instituti, omniaque alia et singula in praemissis opportuna statuant et ordinent, in plenaria Ordinis potestate. 18.   Dominis abbatibus Savigniaci et Clarimontis committit praesens generale Capitulum, quatinus diligenter se informent de quibusdam pecuniarum summis, per abbatem de Vallibus Sernay quondam, cum adhuc esset professus et actor negotiorum monasterii Bellaebranchae, mutuo acceptis, et si dictas pecuniarum summas in utilitatem eiusdem monasterii Bellaebranchae conversas invenerint, abbati ibidem silentium perpetuum imponant, ne dictum abbatem de Vallibus Sernay super his de cetero inquietet inhibendo, in plenaria Ordinis potestate. 19.   Committit praesens generale Capitulum dominis abbatibus Firmitatis, Savigniaci et Caroliloci, et eorum cuilibet in solidum, quatinus se diligenter informent super quadam pensione annua seniori abbati de Vallibus Sernay, nunc priori in Bellabrancha, per abbatem modernum de Vallibus Sernay debita, et si dictam pensionem minus iuste assignatam, dictoque monasterio de Vallibus Sernay nimium gravem invenerint, quodque dictus senior abbas nunc prior in Bellabrancha sufficienter provideri possit de domibus et terris, quas idem abbas modernus, dum adhuc procurator esset in Bellabrancha construxit et cultas reddidit, dictam pensionem vel moderent vel omnino cassent et revocent, prout eis rationabile videbitur, in plenaria Ordinis potestate. 20.   Dominis abbatibus… (*locus vacuus*) praesens generale Capitulum committit, quatinus vocatis coram se qui propter hoc vocandi sunt, se diligenter informent super certo debito viginti scutorum annui et perpetui redditus, per quemdam olim abbatem de Vallibus Sernay collegio Sancti Bernardi Parisiis venditi, et auditis hinc inde partibus, prout iustum viderint et aequum, controversiam quam propter hoc inter abbatem et collegium per dictos vertitur, decidant, terminent et concordent, in plenaria Ordinis potestate. 21.   Abbati de Villerio Metensi committit praesens generale Capitulum, quatinus monasterium de Victoria sibi immediate subiectum, personaliter accedens, ibidem tam auctoritate sua paterna quam etiam totius Ordinis plenaria visitet et reformet, quae ibi visitanda et reformanda invenerit, se etiam informando super quadam commissione anno praeterito in generali Capitulo per quemdam fratrem professum ibidem falsum narrando, ut dicitur, subreptione impetratam, quam si iniustam et minus rationabilem invenerit, casset, irritet et annullet, in plenaria Ordinis potestate. 22.   Dominis abbatibus de Firmitate, de Caroliloco et de Valledulci, praesens generale Capitulum committit, quatinus se diligenter informent de quadam praetensa electione abbatis nuper facta in monasterio de Sacracella, et si dictam electionem, ut asseritur, minus canonice aut de persona minus digna ac contra Ordinis instituta factam et praesumptam invenerint, irritent, cassent et annullent, in plenaria Ordinis potestate, ipsi monasterio praedicto personam aliquam Ordinis sufficientem et idoneam in abbatem instituendo (*cf. supra, n° 13*). 23.   Grandi cum displicentia suscipiens generale Capitulum cuiusdam fratris Pauli, professi monasterii Novalis Sanctae Mariae, temeritatem, qui ambitiosa quadam praesumptione stimulatus contra *Ordinis libertates* et privilegia, imo et contra uis [eius ] et aequitatem in romana Curia dignitatem abbatialem monasterii de Walkenriede, cui iam de abbate Ordinis sufficienti et idoneo auctoritate Ordinis fuit provisum, impetrare nisus est, ipsum abbatem ibidem extrudere, et se intrudere nitendo, abbatibus de Riddagshusen, de Scharnbech, de Lapide Sancti Michaelis et Volkenrode, aut duobus eorum committendo, quatinus quamprimum fieri poterit se super praemissis diligenter informent, ipsum fratrem Paulum qui, ut asseritur, iam in carceribus detinetur, prout iuxta Ordinis statuta demeruisse inventus fuerit, acriter puniendo, et nihilominus ad dictum monasterium Novalis S. M. se transferant, ac de facto abbatis et aliorum dictum fratrem Paulum defendere nitentium se similiter informent, et secundum quod invenerint, iustitiam administrent, ipsum abbatem si huiusmodi aut aliis criminibus et excessibus culpabilem invenerint, per depositionem aut alias poenas, iuxta statuta Ordinis, puniendo, in plenaria Ordinis potestate. 24.   Abbatibus de Lenin, s. th. pr., et de Buch committit praesens generale Capitulum, ut se diligenter informent super quadam permutatione quorumdam bonorum suorum, quam facere vellent cum certis dominis fundatoribus abbas et conventus in Vetericella, et si eam monasterio utilem invenerint, in sequenti Capitulo generali referant, aut per sua scripta certa ipsum generale Capitulum informent, eisdem abbatibus similiter committendo, ut ad debitam solutionem retardatorum ad structuram dicti collegii Lipzensis expositorum, quemadmodum de hoc concordiam circa annum [14]82 cum abbate Cellensi fecerunt, omnes et singulos abbates qui ad hoc tenentur, compellat in plenaria Ordinis potestate. 25.   Domino abbati Bonifontis committit praesens generale Capitulum, quatinus per omnes iuris et iustitiae vias compellat commendatarium et officiarios monasterii de Nisorio [Nisortio ] sibi immediate subiecti, quod recipiant fratrem Guillelmum de Dosceda, dicti monasterii monachum expresse professum, qui quamvis fuerit per nonnullos multipliciter diffamatus et accusatus, tamen diligenti super hoc informatione facta, nihil contra eum inveniri potuit, quin in suo monasterio stare posset ac deberet, in plenaria Ordinis potestate. 26.   Dominis abbatibus de Stratfordia, Woburnia et Fontibus, ac eorum cuilibet in solidum committit praesens generale Capitulum, quatinus se informent diligenter de facto cuiusdam monachi dicti Thurscon Watson dudum nostri Ordinis, postmodum vero Carthusiensis Ordinis, in monasterio Montis Gratiae professi, quem, ut dicitur, abbas de Kirkstall nostri Ordinis a dicto monasterio Montis Gratiae ac professione Carthusiensi clandestine absolvit, et suo monasterio ac nostro Ordini, cuius olim professus erat, restituit, et secundum quod invenerint taliter agant, faciant, disponant de eodem monacho, ipsum sive praefato monasterio et Ordini Carthusiensi restituendo, sive aliter ordinando, ut libertates et privilegia, tam ipsius Ordinis Carthusiensis quam etiam nostri Ordinis, illaesa remaneant, et pax et concordia inter praefatos Ordines servetur, in plenaria Ordinis potestate. 27.   Committit praesens generale Capitulum domino abbati de Villerio Metensi, quatinus per omnes iuris et iustitiae vias compellat abbatissam et conventum in Differdingen ad satisfaciendum seniori abbati in Freistorff, dudum confessori in Differdingen, de quodam debito quo, ut dicitur, eadem abbatissa et conventus dicto suo confessori manserunt obligatae, in plenaria Ordinis potestate. 28.   Dominis abbatibus de Cambrone et de Vaucellis committit praesens generale Capitulum, quatinus per censuras Ordinis et alia iuris et iustitiae remedia indilate compellant abbatem et conventum monasterii de Alna, Leodiensis dioecesis, ad realiter et cum effectu satisfaciendum magistro Iacobo du Breuquet, canonico Cameracensi et decano Montensi, seu eius legitimo procuratori, de summa 357 ducatorum auri, grossorum 5 papalium, prout inter nos bonae memoriae dominum Aegidium, dum viveret, dicti monasterii abbatem persolvenda, decisum extitit. Et insuper idem Capitulum eisdem abbatibus committit eidem magistro Iacobo per praefatos abbatem et conventum satisfieri procurari de omnibus aliis et singulis pecuniarum summis, ac aliis rebus et bonis in quibus praefatus dominus Aegidius eidem iuste obligatus erat, de quibus per litteras, testes aut documenta alia sufficientia legitime constabit, in plenaria Ordinis potestate. 29.   Committit praesens generale Capitulum domino abbati de Caduino, quatinus accedendo, quo propterea accedendum fuerit, se diligenter informet super alienatione aut ad census perpetuos traditionem nonnullorum hortorum, pratorum, domorum ac etiam haereditatum, et bonorum mobilium et immobilium monasterio de Petrosa de iure pertinentium, per fratrem Bernardum de Mayaco, olim abbatem eiusdem monasterii de Petrosa, ut dicitur, factis et passatis in damnum et praeiudicium dicti monasterii de Petrosa, et si ita invenerit, compellat dictum fratrem Bernardum per censuras Ordinis ad recuperandum omnes litteras et instrumenta super his editas et edita, faciatque dicta bona omnia et singula, tam mobilia quam immobilia, sic iniuste et indebite alienata, indilate ipsi monasterio de Petrosa restitui ; alioquin per omnes iuris et iustitiae vias contra eum procedat, irritando, cassando et annullando omnes huiusmodi concessiones, traditiones aut contractus in praeiudicium dicti monasterii de Petrosa per dictum fratrem Bernardum initos et passatos, cum litteris et instrumentis desuper contentis, in plenaria Ordinis potestate. 30.   Dominis abbatibus de Villerio Metensi, de Himmerode et de Mulbrunna, ac eorum cuilibet in solidum, committit praesens generale Capitulum, quatinus per censuras Ordinis ac alias iuris et iustitiae vias compellent priorem prioratus de Ramosa modernum, ad solvendum et integraliter refundendum domino abbati in Otterburg omnes et singulas expensas per eum factas in defensione et recuperatione dicti prioratus, qui ab Ordine trahebatur ; similiter ad solvendum et refundendum expensas factas in defensione sui monasterii in Otterburg et impetratione cassationis cuiusdam sinistrae impetrationis, in romana Curia per ipsum priorem et quosdam alios dudum obtentae, in plenaria Ordinis potestate. 31.   Non sine gravi displicentia ad audientiam generalis Capituli pervenit fama detestabilis vitae irreligiosae ac inhonestae, necnon dilapidationis bonorum monasterii, furti, simoniae et aliorum diversorum criminum, quibus incusatur abbas modernus Altifontis, super quibus etiam certae informationes factae per commissarios R. D. N. abbatis Cistercii in hoc generali Capitulo exhibitae fuerunt. Quapropter idem Capitulum dominis de Ellancio, et Monasteriis in Argona committit ipsis et eorum cuilibet, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena districte praecipiendo, quatinus quamprimum fieri poterit, indilate ad idem monasterium Altifontis aut alibi quo propter hoc accedendum fuerit, personaliter accedant, vocatis coram ipsis eodem abbate ac aliis, qui ad hoc vocandi fuerint, se super praemissis omnibus diligenter ac legitime informent, et si ipsum abbatem in praemissis aut eorum altero culpabilem invenerint, per depositionem seu alias poenas iuxta Ordinis statuta talibus infligendas eum puniant, prout sua demerita exigere videbuntur. Et si iuxta Ordinis instituta ipsum ab abbatiali dignitate deponendum decreverint, ne monasterium illud per diuturnam eius vacationem, in spiritualibus et temporalibus, aliqua forsan detrimenta patiatur, personam aliquam Ordinis ad hoc sufficientem et idoneam ibidem praeficiant in abbatem, in plenaria Ordinis potestate. 32.   Visitationem ac reformationem omnium et singulorum monasteriorum Ordinis in toto regno Bohemiae, praesens generale Capitulum committit dominis abbatibus in Osetz et Zedelitz, in virtute salutaris obedientiae eis praecipiendo, ut ad dicta monasteria singulis annis semel ad minus ambo vel alter eorum accedendo, ibidem visitent, reforment, corrigant, instituant et destituant, in capitibus et in membris, in spiritualibus et temporalibus, omnia et singula quae in eisdem monasteriis invenerint visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda, in plenaria Ordinis potestate. 33.   Cum retroactis temporibus in regno Poloniae plures fuerint Ordinis commissarii ad visitandum et reformandum Ordinis monasteria in illis partibus, et contributiones Ordinis recipiendum specialiter deputati, qui tamen hucusque rationem suae villicationis, ut tenebantur, reddere neglexerunt. Quapropter generale Capitulum de actis illorum plenius informari desiderans, dominis abbatibus de Paradiso et Novacella committit in virtute salutaris obedientiae firmiter praecipiendo, quatinus ambo vel alter eorum ad dictum regnum Poloniae personaliter se transferant, ibidem de et super omnibus et singulis per dominos abbates de Claratumba et Comprovincia, seu alios quoscumque Ordinis commissarios, qui a pluribus annis citra in his partibus visitationis officium exercuerunt actis et gestis, ac etiam super contributionibus Ordinis per eos receptis se plenius informent, computaque integra ab ipsis recipiant ac pecuniarum summas per eos receptas, quas nondum miserunt petant, exigant, levent et recipiant, ac R. D. nostro Cistercii fideliter ac diligenter secureque apportare, aut per securum nuntium transmittere studeant, praefatos commissarios, si in hac parte rebelles esse voluerint, per censuras Ordinis in plenaria potestate eiusdem Ordinis compellendo, ipsumque R. D. Cistercii de omnibus quae invenerint per suas fideles litteras plene informent, ut de commissariis bonis et utilibus in illis provinciis valeat providere, et nihilominus interim, ubi necessarium viderint, visitent, reforment, corrigant, instituant et destituant in monasteriis earumdem provinciarum, omnia et singula, quae secundum Ordinis instituta canonica invenerint visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda, in plenaria Ordinis potestate. 34.   Cum ad resistendum invasoribus et infractoribus nostri sacri Ordinis iurium, privilegiorum, libertatum et exemptionum, omnes personae Ordinis tamquam unius mystici corporis membra pariter conari teneantur, maxime tamen hoc fieri inter vicinos convenit, cum malum quod uni infertur, nisi protinus propellatur faciliter in proximos se extendere potest. Ad generalis siquidem Capituli audientiam non sine gravi displicentia pervenit R. in Christo patrem et dominum dominum Urielem, episcopum Posnaniensem, nostri sacri Ordinis privilegiorum, libertatum et exemptionum forsitan ignarum, aut alia quacumque causa motum, contra eadem privilegia, libertates et exemptiones, excommunicationis in nonnullos abbates nostri Ordinis in sua dioecesi licet nulliter promulgasse, ac promulgatas tandem aggravasse, cum autem haec eadem et similia quilibet antistes in sua dioecesi similiter attentare posset, nisi huic celerius resistatur, generale Capitulum praefata iura, privilegia, libertates et exemptiones illibata conservare ac viriliter ubique defendere cupiens, dominis abbatibus in Lenin, s. th. pr., et in Colbas, ac eorum cuilibet in solidum committit, ipsis et cuilibet in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena mandando, quatinus ad omnia et singula Ordinis monasteria Marchiae, Prussiae et Pomeraniae se personaliter transferant, ambo simul vel saltem eorum alter se transferat, omnes et singulos abbates, cellerarios, bursarios seu temporalium rectores requirendo, ut ad defensionem iurium, libertatum et exemptionum huiusmodi iuxta eorum facultates contribuant, ipsique commissarii praedicti dicta subsidia recipientes, ea ad defensionem huiusmodi et non alibi applicent, contra invasores eorumdem privilegiorum et exemptionum huiusmodi sive in romana Curia, sive alibi, ubi opportunum fuerit, viriliter prosequendo nolentes vero contribuere per censuras Ordinis compellant, in plenaria Ordinis potestate. 35.   Dominis abbatibus de Mulbrunna et Alba dominorum committit praesens generale Capitulum, quatinus se diligenter informent super quadam permutatione, quam facere intendunt abbas et conventus monasterii de Pomerio, alias Bongart, Argentinensis dioecesis, cum priore et conventu fratrum Praedicatorum Argentinensium de quadam decima pertinente ad ecclesiam beati Symphoriani in Burner prope oppidum Sletstat, dicto monasterio in Bongart incorporatam, contra quamdam curiam prope villam in Epsich, dudum pertinentem eidem monasterio in Bongart, nunc vero per dictos Fratres Praedicatores occupatum, et si dictam permutationem dicto monasterio in Bongart extreme, ut accepimus, desolato ad sui restaurationem utilem et fructuosam invenerint auctoritate totius Ordinis fieri permittatis et procuretis, factamque approbetis, ratificetis et confirmetis ; ita tamen ut propterea proprietas dictae decimae aut etiam ecclesiae dicto monasterio de Pomerio non auferatur, sed semper illibata permaneat, sic videlicet, ut quamprimum monasterium supradictum ad puinguiorem [pinguiorem ] fortunam pervenerit, taliter quod summam a praedictis Fratribus Praedicatoribus iam dudum super dicta grangia acceptam, seu etiam super dicta decima iam accipiendam ipsis reddere possint, et de facto reddiderint, retenta possessione dictae grangiae, quam iam actu consequi debent, etiam ad possessionem dictae decimae absque alicuius contradictione libere revertantur, usufructu tantummodo eiusdem decimae praefatis Fratribus interim derelicto. 36.   Ad generalis Capituli audientiam non sine gravi displicentia pervenit quod, licet anno elapso ac etiam annis praecedentibus saepius factae fuerint multae diffinitiones ac commissiones certis abbatibus, ut ad mittendum scolares ad generalia Ordinis studia abbates compellerent, nonnulli tamen adhuc reperiuntur inobedientes, qui ad huiusmodi studia generalia suos mittere scolares vel negligunt vel contemnunt. Eapropter omnibus et singulis abbatibus commissionem ad hoc habentibus iterato mandat generale Capitulum, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena districte praecipiendo, quatinus contra abbates, suos, ut praemittitur, scolares mittere negligentes, per censuras Ordinis, omni gratia postposita viriliter procedant, exceptis dumtaxat abbatibus de Vetericampo, Campo Mariae et Otterburg, quod ad biennium, de Lucella, de Novocastro et de Sancto Urbano, quos ad annum dumtaxat propter certas et rationabiles causas ibidem allegatas a missione scolarium ad studium Heidelbergense habet supportatos, excepto etiam abbate de Salem, qui ad nostrum mandatum suos scolares tenet in studio Parisiensi. 37.   Omnes et singulae materiae, quae in hoc praesenti Capitulo apud Cistercium tractari et expediri non potuerunt, praesens generale Capitulum more solito R. D. N. Cisterciensi, primis et aliis, quos secum vocare voluerint, eas terminandas apud Divionem remittit, cum et de tali efficacia, vigore, auctoritate ac data, ac si hic in Diffinitorio factae et in Capitulo publicatae et publicatae fuissent. IUDICES 38.   Dominis de Firmitate, Charitate, Balerna et de Maceriis, et cuilibet eorum in solidum, committit et mandat praesens generale Capitulum, ut se diligenter informent super quodam tractatu facto et passato inter christianissimum dominum nostrum Francorum regem ex una, et R. P. D. N. abbatem Cistercii suumque conventum partibus ex altera, de et super quittancia summae 24 libr. turon. annui et perpetui redditus, quam receptores dicti christianissimi domini nostri regis annis singulis a praefatis D. abbate et conventu Cistercii recipere consueverunt, ratione domus eorum in Sancto Ioanne de Loona, in cuius recompensam annis singulis celebrare debent unum anniversarium die penultima augusti in ecclesia Cisterciensi, prout in litteris inde confectis plenius continetur, et si dictum contractum utilem et fructuosum dicto Cisterciensi monasterio, et statutis ac privilegiis Ordinis minime contrarium invenerint, eum approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 39.   Domino abbati de Firmitate, necnon abbatibus de Pietate et de Vallelucenti, ac cuilibet eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus se debite, diligenter et sufficienter informent de et super litteris contractus initi, facti et passati inter abbatem et conventum monasterii de Moris ex una, ac discretum virum Ioannem Senestre, filium Ioannis Senestre, mercatorem manentem in Castellione super Secanam, de quadam domo sita Trecis, vulgariter vocata domus de Moris, cum pertinentiis suis, plenius in dictis litteris tractatus praesenti diffinitioni annexis contentis et expressis, et si dictum tractatum esse ad utilitatem dicti monasterii de Moris invenerint, illum cum omnibus et singulis suis clausulis approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 40.   Domino abbati de Morimundo, necnon abbatibus de Tribus fontibus, de Sancto Benedicto et de Vallibus in Ornesio, et cuilibet eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus si invenerint abbatem modernum de Altofonte teneri aut debite obligari fratri Richerio, professo et cellerario monasterii de Insula Barrensi, in summa 14 scutorum auri, pro quorum recuperatione ipse frater Richerius, ut asserit, ter aut quater fuit in generali Capitulo, seu in aliis quibuscumque et quarumcumque rerum summis, ipsum abbatem per omnes iuris et iustitiae vias, necnon per Ordinis censuras, ad integraliter et debite eidem fratri Richerio solvendum et satisfaciendum de dicta summa, necnon de expensis et misis [missis ] per ipsum fratrem in prosecutione dicti delicti factis astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 41.   Domino abbati Morimundi committit praesens generale Capitulum, quatinus assumptis et convocatis secum dominis abbatibus de Villerio Metensi et Wernerivillerio, aut eorum altero aut etiam illis, quod ad hoc de consensu partium secum assumere voluerit, conveniant coram se ad certum et competentem diem et locum abbates monasteriorum de Novocastro et de Pomerio, alias Bongart, et auditis audiendis, visisque omnibus et singulis quae dicti abbates producere et exhibere voluerint, omnes et singulas querelas, controversias et causas inter se ortas et motas ac movendas, tam ratione et occasione primitatis eiusdem monasterii, et translationes quorumdam breviariorum, et aliorum bonorum pertinentium eidem de Pomerio, ac detentione cuiusdam decimae, aliquorumque bonorum alienatione per illos de Novocastro facta, ut dicitur, contra formam Ordinis quam alias, debite terminent, decidant et componant, iustitia mediante, per censuras Ordinis compellentes dictas partes contendentes ad omnia et singula quae per eos terminata, decisa fuerint et decreta firmiter observare, in plenaria Ordinis potestate. 42.   Ex parte Capituli generalis committitur abbatibus de Balerna, de Candelio, de Pietate Dei, s. th. pr., de Villerio Metensi et de Otterbourg [Otterburg], quatinus diligenter et debite videant et visitent supplicationem porrectam per procuratorem Cistercii praesenti generali Capitulo, necnon libellum dictae supplicationi annexum ad videndum, considerandum, discutiendum et sciendum si in dicto libello iniuriae sint aut aliqua schismata in praeiudicium et gravamen dictorum supplicantium aut Ordinis, et secundum quod invenerint citius quo poterunt praesenti generali Capitulo referant, ad ulterius super interminatione dictae supplicationis aut alias procedendum, prout melius videbitur expedire. 43.   Abbatibus de Claromonte et de Savigniaco generale Capitulum committit, quatinus si invenerint per litteras obligatorias, testes fide dignos, aut alia sufficientia documenta, abbatem aut conventum monasterii de Bellabrancha iuste teneri et obligari abbati moderno de Vallibus Sernay, ad debite solvendum et satisfaciendum eidem de Vallibus Sernay, per omnes iuris et iustitiae vias et per Ordinis censuras, astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 44.   Abbatibus de Gimundo et de Elnis et cuilibet eorum generale Capitulum committit, quatinus debite et diligenter se informent super quibusdam terris et possessionibus infertilibus et infructuosis pertinentibus monasterio Bardonarum, et secundum quod invenerint, dent licentiam abbati et conventui dicti monasterii Bardonarum dandi in foedum vel ad censum annuum dictas terras et possessiones, et super tractatuum inde factorum tenoribus se informent debite et diligenter, et si ad utilitatem monasterii praefati Bardonarum dictos tractatus esse factos, initos et passatos invenerint, illos ratificent, approbent et confirment, seu Capitulo generali, si materia sit gravis, referant, in plenaria Ordinis potestate. 45.   Abbatibus de Leoncello et de Aquabella generale Capitulum committit, quatinus se debite et diligenter informent de et super tenore tractatus initi, facti et passati inter abbatem et conventum Valliscrescentis ex una, et quosdam colonos seu agricolas vocatos Les Vyons habitatores Podiigrossi partibus ex altera, de quodam tenemento terrarum vocato vulgariter Leplat, sito in mandamento dicti Podiigrossi prope villam Criste, prout in dictis litteris tractatus praesentibus annexis plenius continetur, et informationibus debite factis, illas cum advisamentis suis generali Capitulo transmittant. 46.   Abbatibus de Firmitate, de Regalimonte et de Caroliloco, s. th. pr., praesens generale Capitulum committit, quatinus debite et diligenter se informent super quodam litigio seu controversia orta inter abbatem ac conventum monasterii de Vallibus Sernay ex una, et collegium Sancti Bernardi Parisiis partibus ex altera, de quibusdam pecuniarum summis debitis per dictum abbatem et conventum de Vallibus Sernay eidem collegio, et citatis ad certum et competentem diem et locum, citandis et auditis audiendis dictum litigium seu controversiam terminent, et iustitiae complementum partibus ministrent, in plenaria Ordinis potestate. 47.   Dominis abbatibus de Firmitate et de Caroliloco, et cuilibet eorum praesens generale Capitulum committit, quatinus debite et diligenter se informent, de et super tractatu praesenti diffinitioni annexo, inter abbatissam et conventum monasterii de Gaudio prope Nemosium ex una, et Symonem Hartier laborantem et Mariam relictam Petri Hartier defuncti, fratris dicti Symonis Hartier, partibus ex altera, de quadam domo haereditagiis et possessionibus plenius in dictis litteris tractatus praesenti diffinitioni annexis, expressis et declaratis, et si dictum tractatum esse ad utilitatem dicti monasterii factum invenerint, illum approbent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 48.   Abbati de Ponte Oltrano committit praesens generale Capitulum, quatinus quantocitius poterit, ad monasterium de Pietate Dei, seu ad alia loca quae ad praemissa iudicaverit opportuniora accedat, debiteque et diligenter se informet de et super rebellione et inobedientia quorumdam religiosorum eiusdem monasterii, qui contra statuta et privilegia Ordinis parti adversae magistri Ioannis Thafoureau, doctoris theologi, veri et indubitati abbatis eiusdem monasterii de Pietate faverunt et adhaeserunt, necnon, ut dicitur, manus violentas in dictum magistrum Ioannem Thafoureau eorum abbatem iniecerunt, seu iniici fecerunt, et informationibus factis, si dictos religiosos aut quempiam eorum in praemissis seu aliquo praemissorum culpabilem invenerit, eos et quemlibet eorum secundum exigentiam demeritorum taliter puniat, quod cedat ceteris in exemplum et terrorem, eiiciendo et expellendo a dicto monasterio de Pietate absque spe reversionis quamdam provectam mulierem, ut dicitur, male famatam, in plenaria Ordinis potestate. 49.   Praesens generale Capitulum committit abbatibus de Maceriis et de Theoloco et cuilibet eorum, quatinus si per litteras obligatorias, testes fide dignos, aut alia sufficientia documenta, abbatem de Charitate invenerint debite et iuste teneri et obligari honorabili viro Hugoni Fournier manenti in Romira, in summa 12 scutorum auri, quam summam ipse Hugo a dicto abbate requirit ad causam cuiusdam fratris Ioannis Philippi, professi dicti monasterii Charitatis, quem ipse Hugo suis expensis per longos dies in domo sua tenuit, et a pluribus et diversis languoribus et aegritudinibus, ut asserit, sanavit et relevavit, plura in medicinis et aliis necessariis apponendo, ipsum abbatem ad realiter et integraliter solvendum et deliberandum dicto Hugoni Fournier dictam summam 12 scutorum auri, per omnes iuris et iustitiae vias, necnon per Ordinis censuras, astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 50.   Domino abbati de Firmitate, necnon abbatibus de Pietate Dei et de Vallibus Sernay, et cuilibet eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus debite et sufficienter se informent de et super tenore litterarum tractatus initi, facti et passati inter abbatem et conventum de Moris ex una, et honorabiles personas Huetum Lesquisier, et Guillemetam eius uxorem, partibus ex altera, super traditione duarum camerarum, tertiaeque partis cuiusdam stabuli, prout in dictis litteris tractatus praesenti diffinitioni annexis plenius continetur, et si dictum tractatum ad utilitatem dicti monasterii de Moris invenerint, illum cum omnibus suis clausulis approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 51.   Ad idem, eisdem dominis abbatibus de N. et de N., et cuilibet eorum ad se informandum nuper tenore litterarum tractatus initi, facti et passati inter abbatem et conventum de Moris ex una, et Guillelminum Guerin et Ioannetam eius uxorem, Anthonium Mertin et Perretam eius uxorem, partibus ex altera, de quadam grangia vocata Lemolin Garnier cum pertinentiis suis et aliis possessionibus in dictis litteris praesenti diffinitioni annexis plenius contentis et expressis, et si invenerint utiliter factum, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 52.   Abbatibus de Firmitate, de Pontigniaco, de Regalimonte, de Charitate, de Balerna et de Maceriis et eorum cuilibet, committit praesens generale Capitulum, quatinus omnes et singulas Ordinis personas, monasteria et loca regularia Ordinis, quas et quae per litteras obligatorias et alia sufficientia documenta teneri et debite obligari R. D. N. Cisterciensi et eius conventui, seu personis regularibus eiusdem monasterii Cisterciensis, in pecuniarum, vini, bladi et aliarum quarumcumque rerum summis invenerint, ad debite et integraliter solvendum et satisfaciendum dictis R. D. N. Cisterciensi aut eius conventui et personis praefatis, per censuras Ordinis et alias iuris et iustitiae vias, debite compellant et astringant, in plenaria Ordinis potestate. 53.   Ad idem, pro domino Pontigniaci, abbatibus de Firmitate, de Caroliloco, s. th. pr., et eorum cuilibet. 54.   Ad idem, pro domino Morimundi, abbatibus de Firmitate, de Caroliloco, de Valledulci, de Vallibus in Ornesio et de Crista, et eorum cuilibet. 55.   Ad idem, pro monasterio Caroliloci, abbatibus de Regalimonte, de Ursicampo et de Vallibus Sernay, et cuilibet eorum. 56.   Ad idem, pro magistro Eustacio, curato des Ventes, domnis abbatibus de Firmitate, de Vallibus Sernay et de Valledulci, et eorum cuilibet ad compellendum abbatem de Curia Dei. 57.   Abbati de Buch committitur, ut se diligenter informet de sufficientia et idoneitate fratris N. conversi in Vetericella professi, ut si eum ad ordinem monachatus sufficientem et dispositum invenerit, secum dispenset ut huiusmodi ordinem monachatus suscipiat, in plenaria Ordinis potestate, non obstantibus statutis Ordinis ac diffinitionibus Capituli generalis, ceterisque in contrarium facientibus quibuscumque. CONTUMACES 58.   Quia, ut Capitulo generali sufficienter constitit, fratres Ioannes Bertrandi et Petrus Periez, religiosi de Pietate Dei, et frater Gaufridus Mahoti, professus alias in Bellabrancha, et nunc in Fonte Danielis, ad secundam diem eiusdem Capituli ad instantiam promotoris causarum Ordinis fuerunt legitime citati, quia tamen in eadem die sufficienter expectati et vocati, ut moris est, per se aut suum procuratorem legitimum non comparuerunt ; idcirco generale Capitulum eos contumaces reputat, et ex consequenti excommunicationis sententiam ipsos et ipsorum quemlibet incurrisse declarat, omnibus et singulis Ordinis regularibus super hoc requirendis, sub eadem excommunicationis sententia districte praecipiens, ceteras vero non subiectas Ordini, in favorem iustitiae rogans et requirens, quatinus eosdem fratres et eorum quemlibet, eamdem sententiam excommunicationis incurrisse in omnibus locis ad hoc opportunis, ut a christifidelibus evitari possint, publice denuntient. 59.   Ad idem, pro fratribus Philippo Cambonis, priore Belliloci Ruthenensis, Petro de Proy, Dominico de Villanova, Arnaldo de Petralonga, Ioanne de Lupoalto, Guillelmo de Liberossio, Arnaldo de Abbatia, professis monasterii Bardonarum, qui in novissimo generali Capitulo ad comparendum fuerunt citati, nec comparuerunt, ex quo contumaces rebelles et excommunicati reputati fuerunt, praesens generale Capitulum iterum contumaces, rebelles et excommunicatos declarat et denuntiat. 60.   Item, abbatem Sanctarum Crucium in Hispania debite per fratrem Nicolaum de Divione ad hoc potestatem habentem ad praesens generale Capitulum personaliter citatum et non comparentem, idem praesens generale Capitulum contumacem, rebellem et excommunicatum reputat et denuntiat. [DIFFINITIONES] GENERALES 61.   Cum inter cetera nostri sacri Ordinis reipublicae prospere feliciterque gubernandae ac manutenendae aerarium publicum sive communis thesaurus plurimum necessarius videatur, sine quo maxima et gravissima, quae tam in romana Curia quam alibi portare habet onera sustinere, suisque adversariis congrue resistere et se in esse conservare, nullatenus potest, quod prudentius considerantes quondam primi huius sacri Ordinis nostri fundatores et architectae, tam etsi iuxta *Chartam charitatis* nihil quod eos gravaret aut substantiam suam diminueret suis subditis imponere decrevissent, ad usus scilicet proprios applicando, et ex aliorum spoliis se ditando ; ut tamen ipsa communia Ordinis negotia dirigi melius ac conduci valerent, non abs re statuerunt apostolico etiam freti praesidio decreverunt certas contributiones omnibus et singulis monasteriis per universum Ordinem iuxta quorumlibet facultates imponere certosque patres receptores per diversas mundi provincias ad illas exigendum, levandum ac recipiendum ordinare, quae tamen nullius omnino particularis hominis usibus applicandae, sed communis nostri Ordinis reipublicae necessitati reservandae, annis singulis ad generale Capitulum per receptores huiusmodi comportari, ac generali earumdem receptori fideliter praesentari deberent. Quod quamdiu factum est et diligenter observatum fuit, ipse Ordo noster, in Ecclesia militante tamquam murus inexpugnabilis ac turris fortitudinis a facie inimici, omnibusque suis aemulis ac statum eius comminuere nitentibus, terribilis ut castrorum acies ordinata ; hinc Summorum Pontificum et Sanctae Sedis Apostolicae, hinc regum ac principum comparati sunt favores, hinc amplissima parta sunt privilegia, hinc monasteriorum ac locorum regularium per orbem universum in suis structuris ac aedificiis ornatissimis ac sumptuosissimis ad honorem Dei omnipotentis et ipsius divini cultus amplitudinem, mira quaedam manutenentia ac sustentatio cum de communi haberet Ordo, unde diversis casibus, qui vel ignis incendiis, maris vel fluminum inundationibus, vel etiam bellorum incursibus aut quibuscumque aliis sinistris eventibus, fortuna volente, locis aliquibus nonnunquam accidere solent, prompta manu largaque ac benivola subveniret. Postquam vero charitate refrigescente in cordibus multorum, avaritiaque et gelida tenacitate manus dapsiles restringente, huiusmodi tam pia ac etiam necessaria pecuniarum et bonorum temporalium ad communem Ordinis usum elargitio seu contributio, multis in locis ac regionibus negligenter fieri cepit, factus est ipse Ordo, prius tam fortis ac praepotens, similis ruinae et maceriae depulsae, ut cum propheta regio dicere possit : infirmata est in paupertate virtus mea. Hinc privilegiorum ac libertatum Ordinis infractio, hinc commendae et monasterium Ordinis per extraneos direptiones, hinc lites et processus varii multorum etiam iustissimas causas habentium, sed defendere propter paupertatem non valentium aequitatem subvertentes, hinc ruinae aedificiorum atque ad humanae vitae monasteriorum inopia, hinc coenobiorum ac conventuum quondam amplissimorum desolatio, hinc personarum Ordinis mendicitas, hinc nonnullorum contra Ordinis instituta et monasticae quieti ac vitae contemplativae plurimum contraria in rebus saecularibus negotiatio, cum Ordo nedum habeat quo subveniat indigentibus, quo invasoribus obviet, aut quo sublevet oppressos, sed etiam communia et inevitabilia ipsius onera, pro sui penuria minime valeat sustentare. Cum enim contributiones praemissae in plerisque mundi partibus vel diminute vel penitus non solvantur, nonnulli etiam reperiuntur receptores instituti, qui easdem vel exigere vel levare negligunt, huic et illi gratiam pro libitu facientes et de mammona non iniquitatis, ut ille villicus, sed communis necessitatis, sibi amicos facere volentes, quidam vero minus fideliter vel saltem tarde et negligenter ad generale Capitulum deferunt, ita ut vix decima pars eorum quae imponuntur receptori generali praesententur ; unde fit ut annis singulis expensae generalis Capituli et alia Ordinis tributa nedum non exsolvantur, quinimo remanentibus semper antiquis debitis nova superadduntur, quibus debitis ipsum totum Ordinem nisi maturius provideatur, tandem obrui necesse erit ac omnino suffocari. Quibus omnibus ac aliis pluribus malis, quae ex his verisimiliter in Ordine suboriri possunt, pro viribus obviare cupiens praesens generale Capitulum pie et in visceribus charitatis Christi monet omnes et singulos monasteriorum Ordinis per universum orbem abbates, commendatarios, priores, cellerarios, bursarios, receptores aut quoscumque temporalium rerum in eisdem gubernatores, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena quam, canonica monitione praemissa, in eorum quemlibet secus facientem, fert in his scriptis conformiter ad antiqua Ordinis statuta, districte nihilominus praecipiendo, quatinus taxas sibi impositas aut imponendas, omni dilatione aut tergiversatione postposita, infra terminos in statutis Ordinis expressos, deinceps plene et integraliter solvant receptoribus aut commissariis, ad hoc per R. D. Cistercii aut generale Capitulum deputatis vel deputandis, et nulli alteri sub eadem poena mandans et praecipiens eisdem commissariis, quatinus unusquisque in sua provincia diligenter circumeat, praemissasque contributiones ab omnibus et singulis eas solvere debentibus exigat et petat, solvere negligentes canonice moneat, trinaque ac canonica monitione praemissa, si adhuc rebelles aut negligentes invenerit, sententiam excommunicationis et alias Ordinis poenas et censuras in *Benedictina* et aliis Ordinis statutis contentas de facto incurrisse ubique publicet et declaret, easdem etiam aggravando, reaggravando ac in eisdem iuxta iuris et iustitiae vias contra rebelles huiusmodi viriliter procedendo, quoadusque ad condignam satisfactionem tandem redeant, suaque debita integraliter exsolvant ; si vero, quod absit, huiusmodi sententias, censuras et poenas fortassis contempserint, et per annum integrum animo indurato in eisdem permanserint, ex tunc ad eorum privationem et a suis dignitatibus et officiis depositionem viriliter et intrepide procedat, ipsisque monasteriis sic vacantibus de novis pastoribus provideat ; quae omnia ut diligenter ubique fiant et exsequi possint et valeant, pie monet et hortatur praesens generale Capitulum R. D. N. Cisterciensem, quatinus in omnibus et singulis mundi provinciis et partibus tales constituat receptores et commissarios, de quorum fideli diligentia praesumere possit, eosque tali potestate et auctoritate muniat, ut praemissa omnia libere valeant exercere, invocatis ad haec quorumcumque dominorum, iudicum aut potentum consilio, auxilio et favore. 62.   Quia propter defectum veniendi ad generale Capitulum, observantia regularis negligitur, et multa in Ordine oriuntur difformitates ; eapropter generale Capitulum moleste ferens plurimorum abbatum negligentiam vel potius inobedientiam et contumaciam eorum accusans, qui licet anno praeterito citati fuerint ac aliunde iuxta *Chartam charitatis*, ac alia Ordinis statuta venire tenebantur, nihilominus tamen hoc anno in generali Capitulo se non presentaverunt ; et quia frustra conduntur leges nisi sit qui ad earum observantiam cogat, et facilitas veniae incentivum praestat delinquendi ; idcirco ut de cetero abbates ad Capitulum generale diligentius accedant, praesens generale Capitulum declarat omnes et singulos abbates, qui hoc anno in generali Capitulo non comparuerunt, neque excusationes suas sufficientes miserunt, excommunicationis sententiam et alias poenas in statutis Ordinis contentas de facto incurrisse, exceptis eis qui in remotioribus habitant regionibus, et qui iuxta Ordinis diffinitiones non omni anno sed vel de triennio, vel de quinquennio aut per amplius tempus venire tenentur ; easdem etiam sententias et poenas meruisse declarat idem Capitulum omnes et singulos, qui contributiones sibi impositas non dederunt neque miserunt, mandans et praecipiens omnibus et singulis patribus abbatibus Ordinis commissariis, ut unusquisque eorum in sua provincia omnes et singulos praedictos illas sententias incurrisse publice et ubique denuntiet et declaret, citentque omnes et singulos praemissos ad proxime futurum generale Capitulum, promotori causarum super his quae contra eos proponentur ibidem responsuros. 63.   Gravi cum dolore suscipiens generale Capitulum casum miserabilem nuntii dominorum abbatum de Candelio et Ardorello, qui anno praeterito ad generale Capitulum per eosdem dominos abbates missus, nonnullas commissiones ac diffinitiones Ordinis reformationem concernentes obtinuit quas cum deferre vellet dictis abbatibus in latrones incidit, qui dictas commissiones et diffinitiones laceraverunt et sigilla abstulerunt, quod non sine suggestione et subordinatione quorumdam de Ordine factum suspicatur ; quapropter praecipit et mandat omnibus et singulis personis Ordinis super hoc requirendis, sub censuris Ordinis et excommunicationum sententiis, quas ipso facto incurrant, nisi fecerint quod mandatur, ut si sciant aliquem vel aliquos de Ordine huius rei nefariae complices aut actores dictis abbatibus revelet, quem vel quos dicti abbates eius vel eorum demerita puniant ut ceteris cedat in exemplum. 64.   Generale Capitulum mandat omnibus et singulis abbatibus et personis regularibus Ordinis super hoc requirendis, quatinus citent quemadmodum et ipsum generale Capitulum citat peremptorie dominos abbates de Gimondo et Elnis, ac etiam abbatem de Bardonis, quatinus secunda die Capituli generalis proxime futuri duo personaliter, tertius vero, si non possit personaliter, saltem per procuratorem legitime instructum in eodem Capitulo compareant, cum omnibus suis instrumentis et documentis unionis monasterii de Goiono, R. D. Cisterciensi immediate subiecti per eos, ut dicitur, suis monasteriis factae, promotori causarum ibidem ad ea quae contra ipsos proponet, quod iustum fuerit responsuri, cum intimatione quod, sive venerint sive non, nihilominus contra eos, prout iuris et iustitiae fuerit, procedetur. 65.   Ad idem, contra dominum de Elnis, pro monasterio de Oratorio. 66.   Ad idem, contra dominum de Villalonga, pro monasterio de Rivonitido. 67.   Cum ad audientiam generalis Capituli pervenit, quod frater Anthonius de Boscorotundo, dudum abbas Morimundi, multas hinc inde contributiones Ordinis in diversis partibus collegit, nedum pro tempore praeterito, sed etiam futuro de quibus in generali Capitulo plenam non reddidit rationem. Idcirco praesens generale Capitulum, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, mandat et praecipit omnibus et singulis abbatibus, prioribus, cellerariis, bursariis aut aliis quibuscumque monasteriorum nostri Ordinis rectoribus ubicumque constitutis, qui praedicto domino Morimundi contributiones solverunt, quatinus commissariis hic infra qualibet provincia deputatis, aut altero eorum praesentium executori tradant omnes et singulas quittancias sibi super solutione huiusmodi contributionum per praefatum fratrem Antonium, quondam abbatem Morimundi, factas et expeditas, quas praedicti ac infra signati commissarii portabunt aut mittent R. D. N. Cistercii, ut de receptis per dictum fratrem Anthonium, dictus R. D. Cistercii ac generale Capitulum plenius valeant informari. Et ne praedicti abbates aut officiarii propter hoc in aliquo defraudentur, vult generale Capitulum, quod commissarii aut executores infrascripti, loco illarum ab eis receptarum, alias quittancias sub eorum sigillis ipsis tradant et expediant, quas tantumdem valere decernit idem Capitulum generale, quantum valuissent alii si apud eos mansissent ; executionem praesentis diffinitionis dominis abbatibus Morimundi in ducatibus Barri et Lotharingiae ; de Balerna in Burgundia et Sabaudia ; de Campo principum in Bavaria ; de Fonte salutis in Franconia ; de Vetericella in Saxonia, Misnia et Thuringia ; de Veterimonte, de Campo Mariae et de Pomerio in partibus Rheni superioribus et inferioribus, Suevia, Westfalia et Frisia ac vicinis partibus, committendo. 68.   Ad obviandum certis novis adinventionibus et cautelis quae, pro dolor ! personis Ordinis in diversis curiis et conciliis ecclesiasticis, laicis et saecularibus, prosequendo iura sua miserunt pro eo maxime, quod non possunt monstrare litteras, seu scedulas suarum professionum, praesens generale Capitulum diffinit, statuit et ordinat, quod de cetero in singulis monasteriis Ordinis archa specialis habeatur in aliquo loco monasterii securo, in qua omnes scedulae seu litterae professionum religiosorum recondantur, et ibidem per sacristam, vel alium ad hoc per abbates monasteriorum deputandum, sub clave vel clavibus conserventur. 69.   Omnes et singulae diffinitiones anno praterito [praeterito ] in generaili [generali ] Capitulo editae, per hoc praesens generale Capitulum tamquam iustae et rationabiles approbantur, ratificantur et confirmantur. DIFFINITIONES SPECIALES 70.   Amarissimo animo gravissimisque cordis suspiriis accipiens praesens generale Capitulum ausum temerarium malitia maxima innixum quorumdam os in coelum ponere, suisque superioribus imo et omnibus patribus Ordinis ac generali Capitulo non solum verbo sed et scripto, quod peius est detrahere, eosque diffamare, ac totius Ordinis unionem scindere, suscitare schismata, discordias seminare, ac totum nostrae sacrae religionis statum turbare non verentium, qui videlicet libellum quemdam diffamatorium ac famosum contra R. D. Cisterciensem, ac ceteros Ordinis patres ac personas regulares vivas et defunctas litteris optimis scriptum rubricis et coloribus, solemniter distinctum et illuminatum, ac etiam multiplicatum et diversis Ordinis abbatibus ac aliis multis hinc inde transmissum et publicatum, anno superiore videlicet [14]84 ediderunt, qui videlicet libellus in titulo seu superscriptione talem rubricam minio seu vermiculo scriptam continebat : Epistola fratris Ioannis, doctoris theologi, ad R. P. D. Petrum dignissimum Claraevallis monasterii abbatem eiusdem scientiae professorem, moderni status Cisterciensis deplorativa, anno Domini 1484 mense septembri missa. Principium vero prologi erat : *Reverendo in Christo patri* ; deinde distinguebatur in tres partes, quarum prima in margine sic fuit intitulata de rubro : *Prima pars, scilicet de Ingressu Ordinis*, et in textu sic incipiebat : *Ut noster* ; secunda pars intitulabatur sic : *Secunda pars, de Progressu scilicet Ordinis*, similiter in rubro, et textus incipiebat sic : *Ecce etsi non ad liquidum* ; tertia pars sic intitulabatur in rubro : *Tertia pars, quae est de Digressu Ordinis*, cuius textus sic incipiebat : *Et, pro dolor, mutatus est color optimus* ; et in fine sic concludebatur : *sic anno Domini M. CCCC. LXXX IV, mensis septembris, die septimo* ; et in toto continebat quatuor folia papiri et eo circa. Qui quidem libellus in medium praesentis Capituli per procuratorem Ordinis cum requisitione iustitiae, secundum Ordinis diffinitiones et statuta prolatus, certis patribus in sacris litteris et aliis diversis scientiis doctissimis, et rerum plurimarum experientia peritissimis, per generale Capitulum fuit ad visitandum et tenorem ipsius Diffinitoribus referendum traditus et commissus ; qui diligenter eumdem libellum perlegerunt, et contenta in eo articulatim notaverunt, tandem publice coram Diffinitoribus eiusdem Capituli plures et varios articulos frivolos, falsos, iniquos, diffamatores et laesivos famae, honoris, praeeminentiae, dignitatis et auctoritatis R. D. N. Cistercii, aliorumque patrum primorum Ordinis, Capituli quoque generalis, necnon diversarum personarum regularium ipsius Ordinis vivarum et defunctarum detractorios se in eodem praesertim in ultima eius parte, quae intitulabatur : de Digressu Ordinis, notasse et diligenter considerasse, ipsumque libellum plurima schismatis et dissensionis in Ordine seminaria ibidem in se continentem invenisse retulerunt. Quibus auditis, matura deliberatione super hoc habita, ipsum generale Capitulum insequendo plura eiusdem Ordinis instituta, iuri canonico consona, eumdem libellum propter praedicta tamquam famosum, iniquum, falsum ac schismaticum reputans, ipsum perpetuo de medio auferendum et comburendum iudicavit et condemnavit, ac per praesentem diffinitionem iudicat et condemnat, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, omnibus et singulis abbatibus, prioribus et personis regularibus Ordinis universi inhibens, ne praedictum libellum, aut eius copiam apud se seu alibi quovismodo detineant aut detineri faciant, seu etiam ulterius ubiubi transmittant, sed statim si habeant, aut eum ad manus eorum devenerit, comburant, vel praefato R. D. Cistercii infra 40 dierum spatium post notitiam praesentium offerre procurent ; insequendo etiam diffinitionem Capituli generalis in *Libello diffinitionum*, distinctione 7a, capitulo 8°, super hoc verborum tenore contentam : Quicumque personae Ordinis nostri malitiose detraxerit, vel super excessum iam emendatum exprobando improperaverit, si monachus super convictus fuerit, tribus diebus vapulet in capitulo et per mensem ultimus omnium habeatur ; si vero conversus sex diebus continuis ad terram comedat pane et aqua et uno pulmento contentus, et tribus diebus disciplinetur in capitulo conversorum ; qui vero contra superiorem suum praedicto modo peccaverit gravius puniatur, secundum quod in gradum peccaverit altiorem ; moniales vero et conversae in casu simili poenitentiam sustineant monachorum. Si quis alicui crimen imposuerit, quod probare non possit, eamdem poenam sustineat, quam meruisset accusatus, si impositum sibi crimen posset lucide comprobari. Et ne alicui ministret patrocinium fraus et dolus, quicumque alterius criminis particeps non vocatus in testimonium nec aliter compulsus quasi retorquens in alterum crimen illius publice confitetur, pro convicto legitime habeatur, et tamquam actor sceleris ex ore proprio iudicatus suam allegans turpitudinem puniatur ; et licet omnia praedicta quoad omnes sint summopere conservanda, circa accusatores tamen abbatum, qui sunt hodie quasi signum positi ad sagittam, diligentissime et melius solito observetur, et ut observari faciant, districtissime praecipitur visitatoribus universis. Qui vero libellum infamiae scripserit, receperit vel retinuerit, in medium proiecerit, proiici procuraverit, vel quemcumque domum transiens et a quocumque audiens crimina cuiuscumque scribere vel scripta recipere, sive secum portare malitiose praesumpserit, tam scribens quam recipiens quam etiam tradens, portans vel retinens seu praedicta quoquomodo fieri procurans, excommunicationis subdatur, et si super his deprehensus fuerit vel convictus a domo propria eliminetur, nonnisi per generale Capitulum reversurus. Dictum generale Capitulum omnes et singulas Ordinis personas, quae dictum libellum scripserunt, publicaverunt, hinc inde transmiserunt, in medium proiecerunt, seu scribi aut publicari sive in medium proiici aut transmitti procuraverunt, iudicat excommunicationis sententiam incurrisse, et de facto esse excommunicatos ; omnes vero eiusdem Ordinis personas, quae dictum libellum malitiose receperunt, retinuerunt, portaverunt, seu recipere, retinere aut portare procuraverunt, nisi statim post cognitionem praesentis diffinitionis illos cum copiis combusserint, aut praefato R. D. Cistercii infra 40 dierum spatium a cognitione praesentium reddiderint, eamdem sententiae excommunicationis poenam sortiantur, praecipiens sub eisdem censuris universis personis Ordinis, quatinus si eumdem libellum aut eius copiam cuicumque alteri personae, sive fuerit de Ordine sive non, communicaverint, aut apud eos haberi cognoverint, modis omnibus eis possibilibus studeant eosdem cum copiis recuperare et illico comburere, aut infra tempus praetaxatum D. Cistercii transmittere ne deinceps fiat occasio mali in Ordine. Omnibus igitur et singulis Ordinis abbatibus, commissariis ceterisque personis regularibus universis super hoc requirendis, sub eisdem poenis firmiter praecipit idem Capitulum generale, quatinus praemissa omnia ubicumque fuerit opportunum publice denuntient et declarent, ac pro viribus observari faciant sub eisdem censuris, iterum inhibendo eisdem regularibus personis ne deinceps tales aut similes libellos scribere, scribi facere, recipere, mittere, communicare, in medium proiicere, aut quovis modo apud se vel apud alios conservare praesumant ; et si quos sciverint, quod absit, protinus superioribus suis sufficienter revelent. 71.   Gravissime ferens hoc praesens generale Capitulum materiam dissensionis in Ordine motam per dominum abbatem Claraevallis, qui R. D. N. Cisterciensem suumque conventum ad curiam laicam regis, videlicet Parlamenti Parisiis, contra privilegia eiusdem Ordinis trahere nisus est, et de facto ibidem suum continuat processum in dedecus maximum ipsius Ordinis et scandalum omnium ipsum Ordinem diligentium, etiam apud Sanctissimam Sedem Apostolicam, ita ut Sanctissimus dominus noster huius tam scandalosi facti fama permotus, ipsos eosdem patres Cistercienses et Claraevallenses ad concordiae reducere cupiens per Breve suum utrosque ad suam praesentiam expresse vocaverit. Cum vero constet ipsi Capitulo generali ac omnibus abbatibus ibidem congregatis ipsum R. P. D. Cisterciensem suumque conventum non actores esse huiusmodi dissensionis sed potius defensores, cum ipsis plurimum renitentibus et invitis ad praefatam curiam Parlamenti per dictum de Claravalle sint tracti, quodque ipsi de Cistercio super omnibus per praedictum de Claravalle contra eos motis et movendis causis, generalis Capituli ac patrum Ordinis iudicio ac sententiis se semper subiecerunt et adhuc subiicere non renuunt, ipse vero dominus Claraevallis causam huiusmodi per generale Capitulum et Ordinem noluit terminari, sed potius ad saecularem curiam extra Ordinem traxit, de quibus omnibus et singulis supradictis, idem generale Capitulum praefatis R. D. Cistercii suoque conventui tenore praesentium fidele confert testimonium veritati, Sanctitati supramemorati Sanctissimi domini nostri supplicando, quatinus saepedictam dissensionis, et apud curiam laicam causarum Ordinis agitationis materiam saepius nominatis D. abbati et conventui Cisterciensi non imputat, quin potius ipsum dominum Claraevallensem, qui huius rei causa est et origo, apud suam Sanctissimam Sedem conveniat super huiusmodi privilegiorum Ordinis a Sanctissima Sede emanatorum transgressione et vilipensione, prout meretur acrius increpando, praefatos vero D. abbatem Cistercii suumque conventum defensores in suo optimo iure, ac Sanctissimae Sedi semper parendi voluntate, solita benignitate ac favore apostolico recommendatos habendo, ac contra suos invasores benigne protegendo. 72.   Generale Capitulum hac praesenti diffinitione veritati perhibens testimonium sub attestatione notariorum et testium subscriptorum, ad instantiam et requisitionem procuratoris Ordinis, testificatur universis, quod cum per Diffinitores eiusdem Capituli generalis in Diffinitorio pertractandis causis Ordinis congregatos quidam libellus diffamatorius contra R. D. Cisterciensem suumque conventum, ceterosque Ordinis superiores ac totum Ordinem et personas regulares eiusdem, tam vivos quam defunctos, ac in Ordine schismaticus per nonnullos incertos et incognitos editus, conscriptus, publicatus, portatus, communicatus fuisset, gravi deliberatione et omnium Diffinitorum unanimi consensu, opinione ac sententia condemnatus, actoresque ac consentientes, necnon receptores et alii dictum libellum seu eius copiam habentes, sententiis et censuris ecclesiasticis iure fulminati, nonnulli dictorum Diffinitorum Deum ante oculos habentes et propriae conscientiae provide consulentes, surrexerunt, ea quae de hoc libello noverant publice in medium referentes, in primis D. Pontigniaci sponte retulit, D. Claraevallis sibi dictum libellum in codice conscriptum rubricis et capitulis de minione distinctum ac coloribus ornatum, cum litteris suis clausis hoc anno transmisisse, promittens illico D. Cistercii redditurum, sicut et fecit ; deinde D. Morimundi asseruit sibi libellum a D. Claraevallis in forma praedicta et pergameno conscriptum et consutum, una cum litteris suis clausis similiter hoc anno destinasse ; tertio loco, abbas de Longovado protestatus est se recepisse dictum libellum ab eodem D. Claraevallis, cum litteris clausis inter cetera continentibus, ut nisi timeret, se ex hoc indignationem aliquam D. Cisterciensis incurrere, retenta apud se copia, eidem D. Cistercii originale transmitteret, quod et fecit. Quarto, D. de Fonteneto dixit D. de Claravalle praedictum libellum, cum in suo monasterio visitaret, sibi manu propria tradidisse ; de quibus quidem confessionibus et attestationibus Ordinis procurator, a notario apostolico illic praesente, petiit unum vel plura instrumentum vel instrumenta omnibus et singulis quorum interest valiturum seu valitura, quae sibi fuerunt concessa, praesentibus abbatibus de Sichem Capituli generalis portario, de Bardonis et de Monasteriis in Argona receptoribus excusationum. 73.   Ne propter veri testimonii defectum et carentiam, falsitatis assertio locum inveniat, veritas autem exilium consequatur et opprimatur, praesens generale Capitulum testificatur universis christifidelibus, nunquam processum seu questionem fuisse motam sive in Capitulo generali, sive in alio iudicio per generale Capitulum aut procuratorem generalem Ordinis, contra et adversus monasterium Cistercii aut personas ipsius super nonnullis redditibus in receptis regalibus assignatis, aut aliis rebus de quibus D. Claraevallis suscitavit et prosequitur processum in venerabili curia Parlamenti Parisiensis contra et adversus dictos Cistercienses, saltem quae nunquam venerit ad cognitionem quorumcumque Diffinitorum praesentis Capituli, sed nec dictum D. Claraevallis quodcumque iustitiae remedium ab Ordine seu a Capitulo generali super hoc requisisse, quin potius renuisse et acquiescere noluisse gratiosae submissioni, qua R. P. D. Cisterciensis, licet sit caput et pater Ordinis, tamen pro ipsius Ordinis unitate et quiete semper se submisit iudicio Ordinis in praemissis, prout evidentius patet per instrumenta super hoc confecta, ratione cuius procurator generalis Ordinis de mandato Capituli generalis se adiungit in dicto processu cum D. Cisterciensi et eius conventu ; vultque et ordinat generale Capitulum eumdem procuratorem nomine procuratorio Ordinis in dicta adiunctione usque ad finem litis perseverare. 74.   Nos, frater Ioannes, abbas Cistercii, ceterique Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, notum facimus universis, quod cum inter venerabiles et in Christo nobis dilectos fratres Honoratum de Baschyo ex nobili stirpe procreatum, dudum Sanctae Sedis Apostolicae protonotarium, postmodum vero monachum nostri Cisterciensis Ordinis expresse professum ex una, et Falconem Planeti nostri Cisterciensis Ordinis similiter professum, priorem monasterii de Sinaqua, partibus ex altera, de et super dignitate abbatiali monasterii de Thoroneto, iam dicti nostri Cisterciensis Ordinis, Foroiuliensis dioecesis, quam diversis iuribus uterque eorum sibi competere dicebat, in nostro generali Capitulo, die 14a mensis septembris, anno datae praesentium apud Cistercium celebrato, quaestio moveretur, ipsum generale Capitulum ad pacis et concordiae tranquillitatem personas Ordinis semper inducere cupiens, visis et auditis hinc inde utriusque partis iuribus, tandem die et loco in data praesentium subnotatis, de consensu partium ambarum ibidem personaliter comparentium, talem fecit concordiam, ut videlicet dictus frater Falco Planeti ius suum quoad praedictam dignitatem abbatialem quovismodo habebat vel habere poterat, sive ratione provisionis sibi factae, ut dicebat, per quemdam commissarium Ordinis, aut etiam per Sanctissimam Sedem Apostolicam, seu quemcumque alium vel quoscumque alios, ad hoc potestatem habentem vel habentes, in manibus R. D. N. Cisterciensis et Capituli generalis resignaret, in favorem tamen dicti fratris Honorati de Baschyo, et non alias. Iam dictus vero frater Honoratus dictam dignitatem abbatialem in dicto monasterio de Thoroneto pacifice teneret ac possideret, quibus sic factis, concordatis et ordinatis, per ipsum generale Capitulum praefatus frater Falco Planeti, prior monasterii de Sinaqua, per traditionem quarumdam litterarum, quibus ius suum contineri dicebat in manibus R. D. N. Cisterciensis non coactus, non compulsus, aut aliqua sinistra machinatione circumventus, sed sponte et libere, ut dicebat, publice et coram Diffinitoribus ibidem existentibus, in praesentia etiam notariorum et testium infrascriptorum, omne ius quodcumque ratione provisionis sibi factae, ut dicebat, sive per D. abbatem monasterii de Sinaqua, commissarium D. Cistercii et Capituli generalis, sive per Sanctam Sedem Apostolicam, aut quaumque [quacumque ] alia ratione et causa sibi competebat aut competere quomodolibet poterat, in favorem tamen dicti fratris Honorati de Baschyo et non alias resignabat, quaquidem resignatione sic facta, et per praefatum R. P. D. abbatem Cisterciensem acceptata, vocato coram se praefato fratre Honorato de Baschyo et flexis genibus coram se constituto, inhaerendo provisioni alias per eumdem R. D. Cistercii sibi factae per traditionem dictarum litterarum fratris Falconis omne ius quod dictus frater Falco, ut praemittitur, ad praefatam dignitatem abbatialem dicti monasterii de Thoroneto quomodolibet habebat aut habere poterat, ratione provisionis cuiuscumque sibi factae, in saepe dictum fratrem Honoratum de Baschyo transtulit, quam etiam translationem idem frater Honoratus acceptavit. Praeterea ut praefatus frater Honoratus dictam dignitatem abbatialem in eodem monasterio de Thoroneto liberius assequi et absque impedimento quolibet quietus possidere, eamque pacifice frui et gaudere posset ac valeret, si et in quantum forsitan amborum praetensa provisio utpote contra vel praeter ius commune aut Cisterciensis Ordinis statuta seu privilegia, aut alio quovis modo minus canonice facta de iure invalida inveniretur, ac in suo robore subsistere non posset, sicque ipsum monasterium de Thoroneto de facto vacaret et pastoris sive abbatis solatio esset destitutum, ex tunc ipsum generale Capitulum per organum ipsius R. D. Cistercii ibidem praesidentis, dictam dignitatem abbatialem in praefato monasterio de Thoroneto cum omnibus suis iuribus et pertinentiis dicto fratri Honorato de Baschyo de iure devoluto contulit, et tenore praesentium confert, ipsum in verum et indubitatum abbatem ipsius monasterii de Thoroneto creando, instituendo et de eadem investiendo, idemque fratri Honorato totum regimen et administrationem dicti monasterii in spiritualibus et temporalibus committendo, mandando omnibus et singulis dicti monasterii de Thoroneto regularibus personis, et aliis quibuscumque vassallis aut subiectis eidem, quatinus ipsi fratri Honorato tamquam eorum vero et indubitato abbati professionem regularem ac obedientiam debitam faciant et praestent, ipsumque in eodem monasterio et omnibus eius membris recipiant et admittant. Acta sunt haec apud Divionem in domo mansionis R. D. abbatis Cistercii, die 18a mensis septembris, anno Domini 1485, indictione pontificatus SS. in Christo patris ac domini nostri Innocentii divina providentia papae VIII anno secundo, per nos Diffinitores praedictos ibidem auctoritate generalis Capituli Cisterciensis capitulariter congregatos, in quorum omnium fidem et testimonium praesentes litteras fieri et appensione sigilli Diffinitorum dicti Capituli generalis, necnon signati abbatis notarii dicti Capituli ac notarii apostolici subscripti iussimus annotatione muniri, praesentibus ibidem religiosis viris fratribus Ioanne Bassey de Divione et Anthonio de Antwerpia, monachis et sacerdotibus Cistercii professis, testibus ad praemissa vocatis et rogatis. 75.   Nos, frater Ioannes, abbas Cistercii, ceterique Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, notum facimus universis, quo cum hodie die datae praesentium materia dissensionum et litis inter venerabiles et religiosos confratres nostros Honoratum de Baschyo, abbatem monasterii de Thoroneto, nostri Cisterciensis Ordinis, Foroiuliensis dioecesis, ex una, et fratrem Falconem Planeti, priorem monasterii de Sinaqua partibus ex altera, de et super iure dignitatis abbatialis iam dicti monasterii de Thoroneto, quam unusquisque eorum sibi competere praetendebat, exorta, per nostrum generale Capitulum concordata et pacificata fuisset taliter, quod dictus frater Falco Planeti amore ius, quod sibi in dicta dignitate abbatiali quomodolibet competebat aut competere poterat, in manibus nostris sponte et libere resignaret in favorem dicti fratris Honorati de Baschyo, quod et fecit cum protestatione tamen, quod si dictus frater Honoratus de Baschyo dictam dignitatem abbatialem forsitan consequi, eamque pacifice tenere et possidere non posset, ex eo quod alius aliquis dicens se potius ius habere, contra ipsum procederet, ac a suo iure eum depelleret, ex tunc dictus frater Falco ius suum, quod occasione provisionis per venerabilem coabbatem nostrum monasterii de Sinaqua auctoritate Ordinis et Capituli generalis, aut etiam postea per Sanctissimam Sedem Apostolicam sibi factae, in eodem monasterio de Thoroneto ac dignitate abbatiali ibidem se habere praetendebat, validum et illibatum sibi retinebat ac retineri ac manere volebat, proinde ac si dicta resignatio nunquam facta fuisset. Quo facto R. P. D. Cistercii dictam resignationem acceptavit, ac praedictum ius in praefatum D. Honoratum abbatem transtulit, ac etiam sibi, in quantum necesse erat, de eadem abbatia de novo providit, prout in aliis litteris inde confectis plenius continetur ; ne vero dictus frater Falco propter resignationem huiusmodi detrimentum nimium pateretur, generale Capitulum considerans iustum et rationi consonum fore, quod quia praedictus frater resignationem huiusmodi simpliciter, absolute, sponte ac libere fecit, simulque honestam suam senectutem ac alias suas virtutes multiplices, et bona quae fecit in Ordine et adhuc facere posset, ante mentis oculos revolvens, multisque ac aliis rationabilibus causis motum, pensionem annuam 20 francorum seu 20 librarum turonensium, cuius medietas in festo Epiphaniae, alia vero medietas in festo nativitatis beati Ioannis Baptistae eidem fratri Falconi Planeti, quoad vixerit, annis singulis, persolvendam super omnibus et singulis dicti monasterii de Thoroneto fructibus, redditibus, et proventibus reservavit, mandans ac praecipiens tam dicto abbati de Thoroneto, quam aliis quibuscumque dicti monasterii receptoribus et temporalium gubernatoribus praesentibus et futuris, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, ac aliis censuris Ordinis, in eos et eorum quemlibet, si pensionem huiusmodi solvere renuerint ferendis et promulgandis, quatinus dictam pensionem in dictis terminis, quorum primus erit in festo Epiphaniae nunc proxime futuro, annis singulis, quamdiu vixerit in humanis, eidem fratri Falconi persolvatur, tradant et expediant indilate, quod idem abbas, quamdiu regimen ipsius monasterii teneret facere promisit. Acta sunt haec ut prius in diffinitione praecedenti. 76.   Ad pacem et unionem personarum Ordinis, generale Capitulum semper quo potest intendens gratam habet concordiam nuper factam inter D. abbatem Veteriscellae et D. abbates de Saxonia, tam ex parte discordiae nuper inter eos exortae, quam etiam ex parte ordinatorum pro collegio Lipzensi, ea omnia approbat et confirmat. 77.   Cum visitationes in Ordine in pace et concordia et non in discordia fieri debeant, generale Capitulum grave ferens molestias minus iustas et, ut creditur, ex livore potius quam fomite charitatis procedentes correctiones, quas per patrem suum abbatem sibi inferri timet abbas monasterii de Vetericella in suis visitationibus, quibus obviare volens statuit et diffinit idem generale Capitulum ut dictus pater abbas non nisi assistentibus sibi abbatibus de Buch et de Dobriluch, vel altero eorum, visitet idem monasterium similiter, quod nec ab alio aliquo quacumque auctoritate in Ordine fungente visitetur. 78.   Cum, ut ad audientiam generalis Capituli deductum est, religiosi monasterii Grandis sylvae satis tenuiter in victu necessario sint provisi, infirmitatis praesertim tempore propter curam modicam gubernatorum, idem Capitulum gratiose concedit eisdem religiosis, ut ad usum infirmariae pro infirmorum sustentatione et non alibi deinceps applicentur omnia et singula bona mobilia, sive sint vestes, libri, lectisternia, aut alia domus utensilia, sive etiam pecuniarum summae aut quaecumque alia per religiosos ibidem decedentes derelicta, quodque ad similes usus recipiatur et applicetur donum gratuitum seu eleemosina ducentarum librarum per nobilem virum dominum de Tarrida vicecomitem ipsis religiosis legatarum, pro quibus decantare habent duas missas solemnes cum duobus ministris quolibet anno. 79.   Praesens generale Capitulum, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, praecipit et mandat abbati et conventui Bardonarum, quatinus infra proxime futurum generale Capitulum apportent aut mittant ad Cistercium quoddam privilegium domini Martini quondam Papae quinti, super materia de decimis, quod praedicti de Bardonis apud se habere dicuntur, cum sit generale Ordinis privilegium, ut ad cetera communia Ordinis privilegia in Cistercio reponatur. 80.   Singularem gratiam facere volens praesens generale Capitulum D. abbati Fontis salutis, ei facultatem concedit rehabilitandi tres personas regulares Ordinis pro quacumque causa inhabiles ad omnes Ordinis gradus, voces, actus legitimos et dignitates, ac etiam cum ipsis super irregularitatibus qualitercumque contractis dispensandi, in plenaria Ordinis potestate. 81.   Desolationi ac paupertati maximae monasterii de Vaucellis compatiens praesens generale Capitulum, gratiam de petendo subsidio charitativo anno praeterito abbati et conventui ibidem concessam per spatium duorum annorum adhuc prorogat, concedendo licentiam eisdem ad loca etiam remotiora pro eiusdem petitionis executione se transferendi. 82.   Domino abbati de Vaucellis gratiose concedit praesens generale Capitulum facultatem rehabilitandi duas personas regulares monasterii de Virgulto, in carnis contagiis puerperiis inde secutis, ut dicitur, prolapsis, si eas invenerit sufficienter correctas et emendatas. 83.   Quia ad generalis Capituli audientiam pervenit quod frater Ioannes Coignart, religiosus monasterii de Bellabrancha expresse professus, multam inter fratres suos seminavit zizaniam, multarumque divisionum et simultatum in suo monasterio causam praestitit, usque adeo quod nonnullis monachorum dicti monasterii ad proprietatem habendam et non obediendum suis superioribus suo exemplo sint inducti, furta quoque et alia multa facta scandalosa ibidem commisit, qui si diutius in dicto remaneret monasterio, plurimi boni fratres et simplices eius malo exemplo et inductione possent corrumpi ; quibus obviare cupiens praesens generale Capitulum mandat ac praecipit abbati ibidem, quatinus statim visis praesentibus, ipsum fratre Ioannem Coignart a suo monasterio amplius illic non reversurum expellat ; ne tamen per saeculum vagari cogatur, ad monasterium de Fonte Danielis ordinate transmittat, ubi ut indilate recipiatur idem Capitulum generale tenore praesentium praecipit et mandat. 84.   Attenta paupertate et desolatione monasterii de Otterburg, Capitulum generale D. abbatem ibidem benigne supportat a missione studentium ad generale studium per continue sequens biennium, ita tamen ut interim aliquem ex iuvenibus ad hoc disponat, ut finito praedicto biennio ad studium mitti possit. 85.   Generale Capitulum gratiose dispensat super iuramento quodam facto per D. abbatem de Caduino ac conventu ibidem, ratione cuiusdam tractatus facti et passati inter ipsos D. abbatem et conventum praedictos ex una, et Arnoldum Alpheri partibus ex altera, cum idem contractus iniquus et fraudulosus sit iudicatus. 86.   Generale Capitulum, attentis certis causis rationabilibus, approbat et ratificat visitationem factam per abbatem in Lubens, dudum per abbatem Cellensem substitutum in monasterio Henrichow, non obstante quod commissio eiusdem domini Cellensis iam expiraverat. 87.   Attentis virtutibus, scientiis et sufficientia, honestaque conversatione fratris Iacobi Le Nincier, baccalarii formati in theologia, professi monasterii de Gardo, studentis in collegio Sancti Bernardi Parisiis, generale Capitulum retinuit et retinet eumdem fratrem Iacobum in dicto collegio ad continuandum studium suum, necnon ad prosequendum omnes actus scolasticos usque ad gradum doctoratus. Quapropter praesens generale Capitulum mandat et praecipit abbatibus de Frigidomonte et de Lanneyo, ut eidem scolari de Gardo pro provisione et manutenentia sui studii quilibet eorum, videlicet de Frigidomonte octo scuta, et de Lanneyo quatuor, annis singulis subveniat. Executionem praesentis diffinitionis dominis abbatibus de Firmitate et Caroliloco, s. th. pr., committendo, in plenaria Ordinis auctoritate. 88.   Generale Capitulum dat auctoritatem et facultatem abbati de Vetericella rehabilitandi quatuor personas Ordinis sibi subiectas, necnon cum eis dispensandi, ut non obstante inhabilitate, possint ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, actus, officia, beneficia et dignitates admitti et promoveri. 89.   Omnes et singulos abbates Ordinis noviter citra duos annos electos seu promotos qui decreta sua pro confirmationibus habendis ad generale Capitulum secundum statuta Ordinis, venire et se eidem generali Capitulo praesentare neglexerunt, renuerunt, aut forte contempserunt, praesens generale Capitulum ad comparendum personaliter cum decretis suis citat in futuro generali Capitulo ; omnibus et singulis patribus abbatibus, visitatoribus et reformatoribus mandando et praecipiendo, quatinus hanc diffinitionem executioni debite demandent. 90.   Attentis paupertatibus et oneribus quibus nunc, pro dolor ! monasterium Caduini opprimitur, praesens generale Capitulum de gratia speciali excusatum habet et supportat a via Capituli generalis per biennium, et a missione studentium per annum, abbatem eiusdem monasterii Caduini. EXCUSATIO ABBATUM 91.   Primo, omnes de regno Angliae. 92.   Item, omnes de Marchia, Thuringia, Misnia atque Lusatia. 93.   Item, abbates de Mulbrunna, de Alba dominorum, de Sconavia, de Uterina valle, de Verneri Villerio, de Sturzelbronne, de Bebenhusen, de Salem, de Luzella, de Aurora, de Maristella, de Capella, de Porta cœli, de Caesarea, de Eberbaco, de Himmerode, de Belloprato Tullensi, de Claromonte, de Vaucellis, de Caroliloco. 94.   Item, abbates de Saxonia et de Frisia. 95.   Item, abbates de Calercio, de Altofonte, de Cheminione, de Caheriis, de Caladia, de Aureavalle, de Insula Barrensi, de Bonofonte, de Escureyo, de Castellione, de Sancto Benedicto, de Claroloco, de Brolio Benedicti, de Noa, de Strata, de Savigniaco, de Monte Disibodi, de Porta, de Valkenrede, de Walkerode, de Riffenstein, de Michaelstein, de Valle Sanctae Mariae, de Amelungsborn, de Huda, de Lucka, de Riddagshusen, de Steinbach, de Veterimonte, de Vetericampo, de Altacumba, de Chazania, de Stamedio, de Chezeriaco, de Bullione Lemovicensi. 96.   Omnes abbates de regno Poloniae, de Paradiso, de Obra, de Bleso ; et omnes de Pomerania, Prussia, Marchia, Schlesia, de Tribus fontibus, de Hewis, de Fonte salutis ; et omnes de Franconia, de Campo principum ; et omnes de Bavaria, de Stams, de Claratumba, de Vallelucenti, de Schola Dei. Omnes abbates de partibus Stagnalibus. REHABILITATIONES 97.   Praesens generale Capitulum ad instantiam D. abbatis Morimundi misericorditer dispensat cum fratre Ioanne de Froncourt, professi eiusdem monasterii Morimundi, ut non obstante carnis contagio, necnon exitu a monasterio sine licentia tempore nocturno, super quibus tamen poenitentiam ab Ordine sibi iniunctam, prout dictus D. Morimundi asserit, humiliter et devote peregit, ipsum ab omni infamiae nota et inhabilitatis macula relevando et rehabilitando, et ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia, beneficia et dignitates promoveri possit et admitti. 98.   Ad idem, pro fratre Nicolao de la Ferrée, ad instantiam abbatis Vallis regis, ut non obstante apostasia per spatium octodecim dierum tempore, quo conspiravit contra abbatem proprium nunc defunctum, possit ad omnes actus legitimos, *etc.* 99.   Ad idem, pro sorore Yda de Capella, religiosa de Paraclito, Ambianensis dioecesis, ut non obstante carnis contagio, puerperio inde secuto, ad instantiam abbatis Caroliloci, s. th. pr., ad omnes, etc. 100.   Ad idem, pro sorore Iaquelina Drinquart, dicti monasterii de Paraclito professa, ut non obstante carnis contagio, puerperio inde secuto, etc. 101.   Ad idem, pro fratre Ioanne le Vasser, religioso de Laude, ut non obstante irregularitate quam incurrit in apostasia celebrando, dispensat generale Capitulum ut possit celebrare. 102.   Committit Capitulum generale abbati de Ellancio, ut possit rehabilitare fratres Ioannem de Puteolis et Ioannem Bigot, professos suos ad omnes, etc. 103.   Item, ad instantiam abbatis de Vallibus in Ornesio, pro fratre Desiderio de Tullo, eiusdem monasterii professo, ut non obstante quod sine licentia monasterium praefatum exierit et per triginta dies, vel circa, apostataverit, possit ad omnes actus promoveri. SUFFRAGIA 104.   Universis et singulis christifidelibus eiusdem Dei et Domini nostri Iesu Christi sacro sanguine redemptis has praesentes visuris et audituris, frater Ioannes, abbas Cistercii, ceterique Diffinitores generalis Capituli apud Cistercium novissime celebrati, totum Ordinem Cisterciensem repraesentantes, cum honore et reverentia debitis, salutem in eo qui est omnium vera salus. Etsi templa, delubra, et omnia quae alia pia loca divino cultui mancipata et dedicata, maxime ubi universorum sanctorum Christo in coelis conregnantium sacrae habeantur reliquiae summa sint christicolis veneratione prosequenda et requirenda, cum eorumdem sanctorum meritis et piis precibus copiosa ibidem peccatorum venia adipisci posse credatur, illa tamen potissimum frequentanda veniunt, omnique devotione recolenda in quibus Dei ac Domini nostri Iesu Christi sacratissimae passionis piissima recunduntur insignia, suique pretiosissimi sanguinis, quo universa nostra lavit crimina, sacrosancta vestigia plenius apparent. Cum itaque, sicut accepimus ac pie credimus, in monasterio nostro de Caduino honorifice reservetur pretiosissimum illud divinae passionis memoriale, sacratissimum videlicet sudarium, quo idem Deus ac Dominus noster Iesu Christus, postquam in ara crucis mortem nostram moriendo destruxerat, ab eadem cruce depositus, involutus esse creditur, atque in sepulcro locatus, quo etiam dimisso, cum a morte die tertia victor resurgeret gloriosissima sua resurrectio angelico est testimonio sanctis mulieribus demonstrata, cupientes ut idem locus a christifidelilibus [christifidelibus ] tanto devotius frequentatur, quanto ex memoria eius passionis et mortis ampliorem devotionis gratiam et eorum peccaminum remissionem se ibidem sentiunt adipisci pleniorem, omnibus et singulis christifidelibus dictum locum visitantibus ac de suis facultatibus ad eiusdem loci et monasterii manutenentiam pias elemosinas largientibus, auctoritate totius Ordinis qua fungimur, brevi tenore praesentium concedimus confraternitatem ipsius Ordinis ac plenam participationem omnium bonorum spiritualium, videlicet missarum, vigiliarum horarum canonicarum, orationum, suffragiorum, ieiuniorum, abstinentiarum, disciplinarum, eleemosinarum, hospitalitatum, laborum ceterorumque divini cultus officiorum, quae fiunt ac, favente Domino, de cetero fient in toto Ordine nostro in vita eorum pariter et in morte, adiicientes, quod cum eorum obitus, utinam felices ! in Domino nostro fuerint generali Capitulo nuntiati, ibidem tamquam unus nostrum absolvetur, omniumque missarum et orationum, quas pro nobis ac nostris fratribus et sororibus annis singulis imponere consuevimus, participes erunt et consortes. Datum, etc. 105.   Attentis gravaminibus et ruinis maximis, quibus ad praesens gravatur et circumvallatur monasterium B. M. de Vallibus Sernay, quod nuper inundationibus aquarum pene totum concussum est et obvolutum, maximaque damna percepit, quibus quantum potest obviare ac ipsum monasterium sublevare cupiens praesens generale Capitulum abbati eiusdem loci gratiose concedit, ut omnes et singulos christifideles sibi in huiusmodi manus adiutrices porrigere volentes ad confraternitatem totius Ordinis recipere, ac participationem omnium bonorum spiritualium quae in ipso Ordine deinceps fient per immediate sequens quinquennium conferre possit et valeat, in plenaria ipsius Ordinis potestate. 106.   Ad requestam fratris Ioannis de Magnico conceditur suffragium honorabili et circumspecto viro Henrico Le Camus, locumtenenti Baillivi Montismirabilis. 107.   Ad idem, pro scientifico viro magistro Petro Scissoris, doctore theologo et canonico Sancti Petri Belvacensis. [ALIA DIFFINITIO] 108.   Abbatibus de Paradiso (Iohanni) et de Wangrowyetcz (Iohanni) committitur, ut monasterium S. Mariae in Coronow visitent.

Anno Domini millesimo quadringentesimo octogesimo sexto, in generali Capitulo apud Cistercium celebrato, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.   Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1484. 2.   Praeterea pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1484. 3.   Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.   Demum pro felicis… *etc. ut in anno* 1470. [DIFFINITIONES] GENERALES 6.   Cum Ordo noster… de antiquo debito, ac etiam in summa 5478 florenorum, 14 solidorum de resta ultimorum computorum de et pro tempore praeterito… *etc.* contributionem novem millium florenorum… *etc. ut in anno* 1449. 7.   Quia iuxta sacri Ordinis nostri sanctiones et statuta canonica a sanctis patribus olim edita, sub censuris gravissimis in eisdem statutis fulminatis ad generale Capitulum annuatim apud Cistercium celebrandum, omnes et singuli abbates venire tenentur, aut suas illic legitimas et rationabiles mittere excusationes, praesens generale Capitulum universos et singulos qui hoc anno non comparuerunt in generali Capitulo, neque suas excusationes miserunt, contumaces reputat ad proxime futurum Capitulum eos et eorum quemlibet personaliter citando ; illos vero qui citati prius non comparuerunt, pro contumacia sua excommunicationis sententiam de facto incurrisse declarat, mandans omnibus et singulis commissariis Ordinis ac aliis quibuslibet Ordinis personis super hoc requirendis, quatinus praefatos sic citatos et contumaces, excommunicationis sententiam de facto incurrisse ubique denuntient et declarent. 8.   Sequuntur nomina eorum, qui hoc anno a via generalis Capituli fuerunt excusati : Omnes abbates minoris Poloniae excusati fuerunt per nuntium domini de Comprounicia. Item, abbates de Silesia, per abbatem de Lubens, qui loco omnium aliorum comparuit. Ad idem, abbates Franconiae, per abbatem de Speciosa valle. Ad idem, abbates de Uterina valle, Villerio, Wernerivillerio, Sturzelbrunn, Freistorff, Otterburg, Ebrach, Hemmerode [Hemmenrode], Heisterbach, Veterimonte, Vetericampo, Loco Sanctae Mariae, Campo Mariae, Sconaviae, Mulbrunnae, Albae dominorum, Bebenhusen, Salem, Fonte regis, Portae cœli, Lucellae, Aurorae, Sancti Urbani, Maristellae, Capellae, Belloprato, Claroloco, de Alta silva. 9.   Omnes et singulas diffinitiones anno proxime praeterito in generali Capitulo editas, tamquam rationabiles, iustas et sanctas praesens generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 10.   Cupiens generale Capitulum doctos viros pro ipsius honore ac felici directione in Ordine multiplicari, multorum quoque patrum Ordinis de mittendis studentibus suis ad generalia studia, prout ex statutis Ordinis tenentur, negligentiam detestans, omnibus et singulis Ordinis commissariis, ubilibet constitutis, mandat et praecipit, quatinus ad mittendum suos studentes ad generalia studia universos et singulos Ordinis abbates per censuras Ordinis viriliter et exacte compellant, in plenaria Ordinis potestate. 11.   Quamquam diffinitio dudum edita de vicinis abbatibus in electione novorum abbatum facienda vocandis, ubi propter locorum distantiam aut viarum discrimina, pater abbas commode haberi non potest, superioribus annis certis causis rationabilibus fuerit revocata, quia tamen morbo prius sanato revalescente remedia sunt resumenda, idcirco renovando praefatam diffinitionem, praesens generale Capitulum pro monasteriis ducatus Sabaudiae ac partium transalpinarum propter certa pericula commendarum ibidem imminentia, statuit et diffinit, ut in electionibus abbatum vicini abbates vocari et ibidem praesidere possint loco patrum abbatum, si tamen commode vocari non valeant ; quam tamen diffinitionem de abbatibus dumtaxat et non de abbatissis vult intelligi, et in suo vigore durare usque ad aliam generalis Capituli dispositionem. 12.   Quia propter abusum multorum commendatariorum monasteria Ordinis occupantium, multa et varia damna inconvenientia, et mala personis et locis regularibus contra formas et tenores privilegiorum et statutorum Ordinis proveniunt in maximum detrimentum, vilipendium et contemptum personarum et locorum praefatorum, quibus abusibus et malis pro posse obviare cupiens, praesens generale Capitulum omnibus et singulis patribus abbatibus, visitatoribus et reformatoribus Ordinis committendo districte praecipit et mandat, quatinus dictos commendatarios per poenas et censuras in eisdem privilegiis et maxime domini Sixti Papae IV contentas et expressas, et alias vias debitas et rationabiles astringant et compellant ad exhibendum eis et monstrandum bullas suas aut alias provisiones, si quas habeant, virtute et auctoritate quarum praedictos abusus et excessus committant et faciant. 13.   Generale Capitulum omnia et singula procuratoria, necnon omnes et singulos procuratores in eisdem nominatos, secundum modum et formam Ordinis consuetos, citra quorumcumque procuratoriorum privatorum revocationem renovat. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 14.   Electionem, institutionem, promotionem et installationem fratris Ioannis Hestman ad dignitatem abbatialem monasterii de Speciosa valle, Herbipolensis dioecesis, per abbatem monasterii Caesariensis, dicti monasterii immediatum visitatorem, rite et canonice… *etc.* confirmat, supplendo omnes et singulos defectus, si qui forsan in electione praefata intervenerint. 15.   Ad idem, de persona fratris Thomae Soulens, monasterii de Thela, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, per abbatem de Balerna Ordinis commissarium factis et celebratis, post cessionem et resignationem fratris Ioannis Bosson, eiusdem monasterii de Thela novissimi abbatis, prout in decreto… *etc.* 16.   Ad idem, de persona fratris Ioannis Molitoris ad dignitatem abbatialem monasterii Maristellae, alias Wettingen, Constantiensis dioecesis, per abbatem de Salem, rite, …*etc.* 17.   Ad idem, de persona fratris Henrici Lvyke ad officium prioris prioratus seu monasterii Sanctae Walburgis, Coloniensis dioecesis, per abbatem Vallis Sancti Petri in Heisterbach, Ordinis commissarium… *etc.* 18.   Viso et diligenter examinato decreto commissariorum Ordinis inclyti regni Angliae in quadam convocatione abbatum apud Northampton super reformatione Ordinis, ac quarumdam causarum decisione facta, cuius copiae seu transumpto [transsumpto ] praesens diffinitio annectitur, praesens generale Capitulum tamquam sancte et canonice factum ipsum decretum cum omnibus suis clausulis approbat, ratificat et confirmat, mandans nihilominus abbati de Cliva, quatinus contra quosdam fratres Wilhelmum se in monasterio de Kymmer pro abbate intrudere volentes, et Richardum Wotwan nuper abbatem de Kyngeswode ad praesens generale Capitulum contumaces et excommunicatos eos declaravit, et contumaces et excommunicatos ab omibus [omnibus ] denuntiari praecipit et mandat. CONFIRMATIONES TRACTATUUM ET PENSIONUM 19.   Tractatum initum, factum et passatum inter abbatem et conventum monasterii de Valleregis ex una, et generosum dominum, dominum Ioannem de Sarrebruche, comitem Rociaci, … (*locus vacuus*), dominum Montismirabilis et Firmitatis Gaucher, partibus ex altera, super fundatione cuiusdam missae bassae singulis diebus in capella Sancti Stephani situata in ecclesia praefati monasterii de Valleregis dicendae, et alia anniversaria singulis annis et certis diebus celebranda cum quibusdam vigiliis mortuorum, suffragiis et aliis oneribus et ceremoniis, prout in litteris tractatus praesentibus annexis plenius continetur, praesens generale Capitulum, audito prius super eodem abbate eiusdem monasterii et recepto ab eodem iurato, quod dictus tractatus erat ad utilitatem et commodum praefati monasterii, illum eumdem cum omnibus et singulis suis clausulis approbat, ratificat et confirmat, dando eisdem abbati et conventui licentiam et facultatem dicendi, celebrandi et faciendi dictam missam, anniversaria et alia contenta in eisdem litteris, servatis tamen in omnibus et singulis praemissis forma et ceremoniis Ordinis. 20.   Attenta et pensata paupertate monasterii monialium de Hyspania, Ambianensis dioecesis, R. D. N. Cisterciensi immediate subiecti, et consideratis considerandis, generale Capitulum restringit et reducit pensionem assignatam sorori Adrianae de la Solie, olim abbatissae eiusdem monasterii de Hyspania, per abbatem Caroliloci, s. th. pr., ad dimidiam partem, scilicet ad summam octo scutorum auri, quam quidem medietatem pensionis cum ceteris clausulis in litteris praesenti diffinitioni annexis contentis et expressis, idem generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat, mandans et praecipiens sub censuris Ordinis abbatissae modernae et ei quae pro tempore fuerit in eodem monasterio de Hyspania, quatinus singulis annis, terminis in eisdem litteris specificatis dictam pensionis medietatem eidem sorori integraliter solvant et satisfaciant, reliquaque in eisdem litteris contenta efficaciter adimpleant, praecipiendo eidem sorori, ne de cetero aliquid ultra requirat ; executionem praedictae diffinitionis primo abbati super hoc requirendo committendo, in plenaria Ordinis potestate. 21.   Tractatum initum, factum et passatum inter abbatem et conventum monasterii monialium de Loco Dei, Eduensis dioecesis, ex una et nobilem virum Guillermum de Villers scutiferum, dominum de Boncuria Le Boys, partibus ex altera, super fundatione quarumdam missarum dicendarum in capella beatae Mariae Magdalenae in ecclesia dicti monasterii de Loco Dei, prout in litteris… *etc.* confirmat. 22.   Tractatum initum, factum et passatum inter illustrissimum dominum ducem Britanniae et una, et abbatem et conventum monasterii de Precibus partibus ex altera, super commutatione quorumdam reddituum ab antiquo super recepta dicti domini ducis a dictis religiosis abbate et conventu perceptorum, prout in litteris… *etc.* confirmat. COMMISSIONES 23.   Cum, ut ad audientiam generalis Capituli fide digna relatione pervenit, monasteria monialium de Burvenich et de Valle Sancti Petri in Blaitzheym reformatione non parum egeant regulari, quae tamen per abbatem in Heysterbach commissarium ibidem propter plurima impedimenta ac pericula commode fieri non potest, praesens generale Capitulum omnium monasteriorum Ordinis reformationem debitam desiderans, visitationem, reformationem atque in spiritualibus et temporalibus directionem committit abbati Vallis Dei, Leodiensis dioecesis, mandans et praecipiens eidem, quatinus ad eadem monasteria quoties opportunum fuerit personaliter accedat, ibidemque visitet, reformet, corrigat, instituat et destituat, in capitibus et in membris, in spiritualibus et temporalibus, quaecumque iuxta Ordinis instituta regularia ibidem invenerint visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda, confessores quoque sufficientes et idoneos illic instituat, omniaque alia faciat, quae ad debitam reformationem necessaria videbuntur, in plenaria Ordinis potestate, praesentibus usque ad revocationem eiusdem Capituli in suo robore duraturis. 24.   Cum visitatio et reformatio monasterii monialium de Olobock, monasterio de Lubens immediate subiecti, iam dudum per R. D. N. abbatem Cistercii propter certas causas rationabiles abbati monasterii de Landa fuerit commissa, ipse vero dominus abbas de Landa commissionem huiusmodi usque in praesens acceptare renuerit, praesens generale Capitulum sufficienter informatum per dominum abbatem in Lubens, qui ibidem personaliter comparuit de causis R. D. N. ad praedictam commissionem faciendam moventibus cupiens ut praefatum monasterium in Olobock, in spiritualibus et temporalibus melius reformetur, in virtuute [virtute ] salutaris obedientiae praecipit eidem domino abbati in Landa, quatinus dictam commissionem R. D. Cistercii minime renuens praefatum monasterium de Olobock, saltem durante vita dicti domini abbatis de Lubens, in suam visitationem iuxta mandatum R. D. Cistercii suscipere non abnuat, omnia et singula, quae in litteris commissionis eiusdem R. D. Cistercii sibi mandantur fideliter exsequendo. 25.   Cum, ut relatione domini abbatis in Lubens praesens generale Capitulum suscepit, monasterium monialium de Owentzko eidem abbati immediate subiectum, propter loci nimiam distantiam, linguae disparitatem et discrimina viarum minime valeat per eumdem dominum abbatem de Lubens, in spiritualibus et temporalibus provideri, ad humillimam eiusdem abbatis instantiam, et ut dictum monasterium de Owentzko nullum patiatur propter huiusmodi impossibilitatem, in spiritualibus ac temporalibus detrimentum, de opportuno remedio providere cupiens praesens generale Capitulum visitationem, reformationem ac gubernationem et omnimodam eius paternitatem, durante vita domini Bartholomei, dicti monasterii in Lubens abbatis moderni, committit domino abbati de Paradiso, Posnaniensis dioecesis, in virtute salutaris obedientiae, eidem praecipiendo, quatinus ad dictum monasterium de Owentzko quolibet anno semel vel quoties opportunum viderit, se personaliter transferat, ipsumque monasterium in spiritualibus et temporalibus, in capitibus et in membris visitet, reformet, corrigat, destituat et instituat quodcumque iuxta Ordinis statuta canonica ibidem repererit visitandum, reformandum, corrigendum, instituendum et destituendum, ipsisque monialibus de confessoribus sufficientibus et capellanis provideat, omniaque alia circa reformationem et debitam gubernationem dicti monasterii, in spiritualibus et temporalibus, faciat et disponat, quae sibi in praemissis necessaria et opportuna videbuntur, in plenaria Ordinis potestate. 26.   Abbatibus de Vetericella et de Portu committit praesens generale Capitulum, quatinus diligenter se informet super quodam contractu quem cum illustrissimis principibus dominis ducibus Saxoniae, Misniaeque marchionibus inire contendunt abbas et conventus monasterii in Buch, de 40 florenis rhenensibus annui et perpetui census praefatis principibus assignandis super bonis, redditibus et proventibus praefati monasterii de Buch, pro redimendis quibusdam servitiis curruum et equorum ac aliorum onerum, quae saepedicti principes a monasterio de Buch exigere consueverunt, et quidquid in praemissis invenerint, sub suis litteris authenticis et clausis vel fideliter intimare studeant in proximo futuro Capitulo generali. 27.   Cupiens generale Capitulum per rectum iustitiae tramitem unicuique reddere quod suum est, gratiose committit abbatibus de Sancta Cruce in Austria et de Monte Sanctae Mariae, quatinus accedendo, quo propterea accedendum fuerit, se diligenter informent super traditione 200 florenorum ad opus reformationis monasteriorum in Hungaria, et secundum quod invenerint, per abbates Hungariae, praedictos florenos in toto vel in parte restitui faciant domino abbati de Pelisio, qui eosdem florenos dicitur mutuasse, ita tamen quod abbates illarum partium Ordini nihilominus suas solvant contributiones. 28.   Monasteriorum de Hungaria noviter reformatorum prospero et felici statui, atque in spiritualibus et temporalibus, debitae directioni providere cupiens, praesens generale Capitulum patrum abbatum ac ordinariorum visitatorum, qui propter nimiam distantiam visitationi et reformationi eorumdem monasteriorum intendere nequeunt supplendo defectus, visitationem, reformationem, regimen et gubernationem cum auctoritate corrigendi, instituendi et destituendi, in spiritualibus et temporalibus, in capitibus et in membris, iuxta Ordinis instituta canonica, plenarie committit domino abbati de Pelisio, in plenaria Ordinis potestate. 29.   Ad idem, pro monasteriis in minori Polonia, abbati de Comprounicia. 30.   Committit praesens generale Capitulum abbati de Claratumba ut domum, quam reverendus in Christo pater dominus episcopus Cracoviensis, pro collegio Ordinis in Universitate Cracoviensi erigendo Ordini conferre pollicitus est, devote suscipiat, collegium ordinet et disponat, instituendo provisorem et ceteros officiarios, ut moris est in aliis collegiis, omnesque et singulos abbates illius provinciae ad suos ibidem studentes mittendum per Ordinis censuras compellendo, ita tamen ut si aliqua monasteria adeo exilia invenerit, ut per se studentem mittere minime valeant, duo simul pro uno studente tenendo coniungat, necnon ut monasterium de Coprounicia, quoties opus fuerit, visitet et reformet. 31.   Abbati de Pelisio committit praesens generale Capitulum, quatinus se diligenter informet super casu quorumdam monachorum monasterii Trium fontium in Hungaria, qui manus violentas in abbatem proprium iniecerunt, ipsum carceribus mancipando, et prout repererit, decernat et iudicet ipsos fratres ab omnibus sententiis, quas propter hoc incurrere potuerunt, post debitam punitionem et satisfactionem absolvendo, et super irregularitatibus, si quas illarum occasione contraxerunt, cum ipsis dispensando ; et insuper se informet super eiectione fratris Petri dudum abbatis Waradini Petri, alias Bellifontis, et si dictam eiectionem secundum Ordinis instituta rationabiliter factam invenerit, eam confirmet, dictum fratrem Petrum a sua dignitate abbatiali penitus deponendo, et iam dicto monasterio de novo abbate sufficiente et idoneo providendo, in plenaria Ordinis potestate. 32.   Abbati de Gotto committit praesens generale Capitulum, quatinus se informet super depositione fratris Georgii, dudum abbatis in Pelisio, et electione fratris Iudoci in abbatem ibidem et secundum quod invenerint iuxta Ordinis statuta faciendum, tam dictam depositionem fratris Georgii quam electionem et institutionem fratris Iudoci, ratificet et confirmet, in plenaria Ordinis potestate. 33.   Abbati de Oliva gratiose committit praesens generale Capitulum, quatinus assumpto secum alio abbate vicino quem voluerit, se informent diligenter de casu fratris Georgii Krokaw, qui mortem cuiusdam sui familiaris machinasse dicitur, et secundum quod invenerint, post debitam punitionem ac satisfactionem cum ipso, prout opportunum viderint, dispensent, in plenaria Ordinis potestate. 34.   Committit praesens generale Capitulum abbati de Paradiso, quatinus assumpto secum aliquo abbate vicino, se diligenter informent super casu fratris Andreae, in sacris litteris baccalarii formati, dici monasterii professi, qui in duobus articulis indicis manus dexterae per canem mutilatus asseritur, et prout repererint, iuxta Ordinis instituta et sacrorum canonum sanctiones rationabiliter agendo, secum ut divina celebrare valeat gratiose dispensent. 35.   Ad instantiam et benignam suggestionem serenissimi domini regis Portugalliae, committit praesens generale Capitulum abbati de Petra ac alteri abbati, quatinus super valoribus et facultatibus monasteriorum Ordinis inclyti regni Portugalliae se informent, et iuxta quod invenerint magis commode et pro honore Ordinis ac divini cultus augmento faciendum, de monasteriis illis secundum regiae maiestatis consilium disponant minora monasteria, in quibus conventus teneri non possunt, simul uniendo, ac conventus iuxta eorumdem facultates ordinando, datque idem generale Capitulum auctoritatem et plenum posse dictis abbatibus visitandi, reformandi, corrigendi, instituendi et destituendi in omnibus et singulis monasteriis Ordinis utriusque sexus eiusdem regni inclytissimi, quidquid iuxta Ordinis instituta canonica invenerint visitandum, reformandum, corrigendum, instituendum et destituendum, in spiritualibus et temporalibus, in capitibus et in membris, in plenaria Ordinis potestate, cum clausulis per R. D. N. Cisterciensem addendis. (Facta fuit commissio specialis). 36.   Reformationem atque in spiritualibus et temporalibus debitam directionem monasteriorum Ordinis in partibus confoederatorum consistentium desiderans, praesens generale Capitulum abbati de Luzella in virtute salutaris obedientiae committit, mandat et praecipit, quatinus quamprimum commode fieri possit, ad omnia et singula monasteria utriusque sexus illarum partium, tam sibi immediate subiecta, quam etiam alia quaecumque, se personaliter transferat, ibidemque auctoritate totius Ordinis visitet, reformet, corrigat, instituat, destituat, in spiritualibus et temporalibus, in capitibus et in membris quaecumque iuxta nostri Ordinis instituta canonica invenerit visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda, ac etiam ipsa monasteria ab omni impugnatione ac indebita exactione quorumcumque, quantum poterit, iustitia mediante, defendant. 37.   Reformationem atque in spiritualibus et temporalibus debitam directionem monasteriorum ducatus Slesiae vehementer affectans, praesens generale Capitulum abbati de Lubens, in virtute salutaris obedientiae, committendo mandat et praecipit, quatinus annis singulis semel ad minus, vel quoties opportunum fuerit, ad omnia et singula monasteria utriusque sexus in eisdem partibus consistentia, sive sibi immediate vel mediate subiecta, sive etiam alia quaecumque, se transferat, ibidemque visitet, corrigat, instituat et destituat, in spiritualibus… *etc. ut supra* ; vultque idem Capitulum tam abbates dictorum monasteriorum, ut infra idem quinquennium et nullo alio quam a dicto de Lubens, dicta monasteria visitentur, et ut dictorum monasteriorum abbates durante dicto termino quolibet anno semel absolvi valeant ab omnibus casibus generali Capitulo reservatis, ac suis subditis eamdem absolutionis gratiam impendant. 38.   Ad idem, pro abbate de Riddageshusen in monasteriis Saxoniae, Thuringiae et partium stagnalium, praeter ultimam clausulam. 39.   Cupiens generale Capitulum felicem et prosperum successum collegii in Lipzik, et ut litterarum cupidi et studiosi ibidem quietius et expeditius ad optatum scientiarum culmen conscendere valeant, providere desiderans, abbatibus de Riddageshusen, de Porta, de Buch et de Walkenried pie committendo mandat et praecipit, quatinus infra continuum sequens quinquennium quoties opportunum fuerit, praefatum collegium visitent, atque ibidem omnia quae necessaria et opportuna fuerint ordinent ac disponant, in plenaria Ordinis potestate ; inhibetque idem Capitulum omnibus et singulis abbatibus Ordinis ac personis regularibus universis, ne in praefato collegio quidquam disponere aut ordinare audeant, praefatis quatuor abbatibus inconsultis. 40.   Abbati de Campo Mariae committit praesens generale Capitulum, ut se diligenter informet super casu sororis… (*locus vacuus*) professae monasterii de Monte amoris, quae, ut dicitur, in incontinentiae vitium prolapsa, puerperio etiam secuto, suum monasterium illicentiata exivit, et adhuc se extra monasterium se tenet, ipsamque secundum sui delicti qualitatem gratiose puniat, ac monasterio suo restituat, ac si post punitionem debitam emendationis signa in ipsa inveniat, ad omnes gradus, voces et actus Ordinis legitimos, officia et dignitates ipsam rehabilibet [rehabilitet]. 41.   Insuper ut sororem… monasterii de… (*locus vacuus*) dudum professam, quae reformationi dicti monasterii nec consentire, neque in eodem post reformationem manere voluit, ad aliquod aliud monasterium Ordinis transmittant, praecipiendo abbatissae, ut eam recipiat, in plenaria Ordinis potestate. 42.   Cupiens generale Capitulum ut monasteria inclyti regni Angliae, necnon provinciarum Walliae et Hyberniae, per debitae visitationis et reformationis officium felicia in spiritualibus et temporalibus obtineant incrementa, abbatibus de Stratfordia et de Cumba et de Clyva, et eorum cuilibet in solidum, omnium et singulorum monasteriorum dictarum partium committit visitationem et reformationem, cum clausulis per R. D. N. Cistercii in sua commissione apponendis, prout in eadem commissione cui praesens diffinitio annectitur plenius continetur, quam quidem commissionem cum omnibus clausulis praesens generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat in plenaria Ordinis potestate ; concedens nihilominus eisdem abbatibus et commissariis auctoritatem 15 personas Ordinis extra matrimonium procreatas ac defectum natalium patientes, ad omnia et singula in Ordine officia obtinenda legitimandi. 43.   Abbati de Claromonte committit praesens generale Capitulum auctoritatem absolvendi fratrem Gaufridum Mahot, pridem pro certo furto excommunicatum, si tamen de restitutione et condigna satisfactione sibi constiterit, insuper ut inducat abbatem Fontis Danielis ad resignandum professionem dicti fratris Gaufridi, atque eum in monasterio de Bellabrancha ubi originaliter professus extitit, restituat. 44.   Abbatibus de Regaliloco et de Gratiis committit praesens generale Capitulum, quatinus diligenter se informent super articulis praesenti diffinitioni annexis, et secundum quod invenerint iustitia mediante, iudicent puniendos puniendo et absolvendos absolvendo, in plenaria Ordinis potestate. 45.   Generale Capitulum moleste suscipiens quorumdam abbatum et commendatariorum, necnon bursariorum, cellerariorum et ceterorum officiariorum monasteriorum Ordinis in partibus ducatus Sabaudiae et illis vicinis consistentium, negligentias in solutione contributionum Ordinis, sine quarum solutione maxima agenda Ordinis, tam in romana Curia quam alibi dirigi non possunt, mandat et praecipit in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena abbati de Balerna, quatinus quamprimum commode fieri poterit, ad omnia monasteria praedictarum partium sibi per R. D. Cistercii in fine praesentis diffinitionis assignanda se personaliter transferat, ibidemque per omnes iuris ac iustitiae vias possibiles, compellat seu compelli faciat, per se vel certos suos nuntios, omnes et singulos abbates et commendatarios, cellerarios, bursarios, procuratores, administratores, seu regimini temporalium praesidentes dictorum monasteriorum virtute privilegiorum et statutorum papalium Ordinis a sanctissimis olim patribus Benedicto XII, Pio II, Paulo II, Sixto IV, ac aliis quibuscumque romanis pontificibus ipsi nostro Ordini concessorum, ad plene et integraliter solvendum quotas contributionum per eadem monasteria debitas, necnon arreragia earumdem, faciatque sibi exhibere quittantias ad videndum quod ab octo annis citra suas contributiones solverunt ; rebelles vero, ac suas huiusmodi contributiones solvere nolentes, etc. 46.   Ad audientiam praesentis generalis Capituli non sine gravi displicentia pervenit commendatarium monasterii Fontisfrigidi ipsius monasterii bona mobilia et immobilia, utpote vaccas, equos, iocalia, clenodia, terras, possessiones ac alia huiusmodi ad dictum monasterium pertinentia distrahere, vendere, alienare, aut ad usuras sive bancas impignorare et pecunias inde susceptas suis particularibus usibus applicare, reparationi vero aedificiorum universorum dicti monasterii minime intendere, neque fratrum ibidem Deo famulantium necessitatibus subvenire, studentes quoque ad studium Tolosanum non mittere, quamquam speciales pro studentibus tenendis redditis in eodem monasterio habeantur ; sigillum denique conventus contra institutiones et statuta Ordinis in praeiudicium ipsius monasterii penes se servare ; priores et alios officiarios in dicto monasterio minus idoneos pro suae voluntatis beneplacito instituere, aliaque multa minus debite ibidem peragere, per quae ipsum monasterium, in temporalibus et spiritualibus non modicum suscipit detrimentum ; quibus per opportuna remedia obviare praesens generale Capitulum abbatibus de Candelio et Ardorello, et unicuique eorum in solidum benigne committendo, mandat in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, nihilominus districte praecipiendo, quatinus ad idem monasterium quamprimum se transferant, ac se super praemissis debite informent, et prout repererint, dictum commendatarium ab omnibus et singulis huiusmodi abusibus coercendo per omnes iuris et iustitiae vias, invocato etiam auxilio brachii saecularis ad faciendum suum debitum in praemissis omnibus ac aliis ad suum officium spectantibus eum exacte compellant, ac etiam cogant praedictum commendatarium et omnes et singulos dicti monasterii officiarios sub eisdem poenis ad solutionem rationabilium expensarum in prosecutione huiusmodi negotii factarum et fiendarum, in plenaria Ordinis potestate. 47.   Abbatibus de Walkenrede et de Porta committit praesens generale Capitulum, quatinus debite et diligenter se informent, si ad utilitatem et commodum monasterii de Sichem quidam mansi terrae arabilis cum certis censibus sitis in dominio et territorio domini Brunonis de Quencforde possent commutari in alium usum seu alienari aut vendi, et informationibus factis, easdem clausas cum advisamentis suis, sequenti proximo generali Capitulo transmittant. 48.   Ad idem, abbatibus de Belloprato et de Altasylva et cuilibet eorum ad se informandum, et generali Capitulo futuro referendum, super quibusdam terris sitis in montibus inter Lotharingiam et Alemanniam pertinentibus monasterio de Pomerio. 49.   Abbatibus de Regalimonte, de Caroliloco, s. th. pr., et de Valledulci, et cuilibet in solidum, committit praesens generale Capitulum, quatinus debite et diligenter se informent super tractatu inito, facto et passato inter abbatissam et conventum monasterii de Maloduno ex una, et dominum abbatem de Firmitate partibus ex altera, de quadam domo sita Parisiis, in parochia Sancti Gervasii, eidem monasterio de Maloduno pertinente, prout in litteris… debitis informationibus… *etc.* confirment, in plenaria Ordinis potestate. 50.   Abbatibus de Pomerio et de Heisterbach et de Loco Mariae, et cuilibet in solidum, committit praesens generale Capitulum, quatinus debite videant et debite examinent originale decretum electionis, promotionis, installationis et institutionis fratris Ioannis Rudisheim ad dignitatem abbatialem monasterii Eberbacensis, Maguntinensis dioecesis, cuius quidem decreti transumptum [transsumptum ] dicto generali Capitulo fuit praesentatum, et si dictum decretum, necnon praefatum fratrem Ioannem sufficientem et idoneum rite et canonice esse factum invenerint, illud cum omnibus suis clausulis approbent, ratificent et confirment, supplendo omnes et singulos defectus, si qui forsan in dicta electione quovismodo intervenerint, in plenaria Ordinis potestate. 51.   Ad idem, abbatibus de Raitenhaslach et Cella principum et cuilibet eorum, quatinus visitent decretum originale electionis, institutionis, promotionis et installationis abbatis novi et moderni de Alderspach, et si sufficiens et canonicum, necnon electum sufficientem et idoneum invenerint, dictum decretum approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 52.   Abbatibus de Balerna, de Bullione et de Aceyo et duobus eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus se debite et diligenter informent super contentis in litteris tractatus initi, facti et passati, inter abbatem et conventum monasterii Bellaevallis ex una, et honorabilem virum Ioannem Comtot partibus ex altera, de permutatione quorumdam haereditagiorum in eisdem litteris praesentibus annexis specificatorum et plenius contentorum, et si dictum tractatum ad utilitatem fore dicti monasterii de Bellavalle invenerint, illum cum omnibus singulis suis clausulis approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 53.   Abbatibus de Morimundo, de Longovado et de Vallelucenti, et eorum cuilibet committit praesens generale Capitulum, quatinus se debite et sufficienter informent super contentis in litteris tractatus initi, facti et passati inter fratrem Dominicum Colini, priorem prioratus Directae vallis, Tullensis dioecesis, et nobilem virum dominum Petrum du Chatellet, de quibusdam portionibus decimarum et granorum, prout in litteris praefatis praesenti diffinitioni annexis plenius continetur ; et si dictum tractatum esse ad utilitatem et commodum dicti prioratus invenerint, illum cum omnibus suis clausulis approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 54.   Abbatibus de Claromonte, de Sancto Andrea in Goffer, et de Barbereyo, et cuilibet eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus quamcitius poterunt ad monasteriorum monialium de Villaribus Quaniveti, seu ad alia loca quae opportuniora iudicaverint accedant, et citatis citandis, vocatisque vocandis super eis quae bona et utilitatem tam spiritualem quam temporalem eiusdem monasterii concernunt, et maxime super excessiva et superflua pensione et expensa lignorum quas pater confessor eiusdem monasterii facere dicitur, et auditis audiendis ordinent, appunctuent, faciant et terminent omnia et singula, quae pro bono, utilitate et honestate dicti monasterii invenerint ordinanda, appunctuanda, facienda et terminanda, in plenaria Ordinis potestate. 55.   Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum utriusque sexus in provinciis Turonensi, Rothomagensi, ac in episcopatibus Carnotensi et Aurielanensi situatorum et aliorum per R. D. N. Cisterciensem committendorum, committit praesens generale Capitulum abbati de Claromonte, cum clausulis per eumdem R. D. N. Cisterciensem addendis, in plenaria Ordinis potestate. 56.   Committit praesens generale Capitulum abbatibus de Vetericella et de Buch, quatinus debite et diligenter visitent et examinent originale decretum novi electi abbatis monasterii de Waldsachsen, et si idem rite et canonice factum, necnon electum sufficientem et idoneum invenerint, illud cum omnibus et singulis suis clausulis approbent, ratificent et confirment, supplendo, etc., in plenaria Ordinis potestate. 57.   Capitulum generale abbatibus de Tribus fontibus et de Monasteriis in Argona, et cuilibet eorum in solidum committit, quatinus debite, diligenter et sufficienter se informent super quodam tractatu inito, facto et passato inter abbatem Sancti Benedicti nostri Ordinis in Lotharingia ex una, et nobilem virum dominum Ioannem de Somieure, dominum de Insula, etc., partibus ex altera, super impignoratione quorumdam reddituum per ipsum de Somieure eidem abbati impignoratorum, prout et quemadmodum in litteris desuper confectis plenius continetur ; et informatione facta vocandis vocatis et auditis audiendis, secundum quod invenerint dictum tractatum approbent, ratificent et confirment, seu infirment, revocent et annullent, aut alias appunctuent, ordinent et faciant, prout desuper pro bono et utilitate dicti monasterii appunctuandum, ordinandum et faciendum duxerint, in plenaria Ordinis potestate. 58.   Domino abbati de Pontigniaco praesens generale Capitulum committit, quatinus se debite, diligenter et sufficienter informent super omnibus et singulis articulis contentis in litteris praesenti diffinitioni annexis, factis, initis et passatis, per abbatem et conventum monasterii Montispetrosi, super quibusdam conventionibus et partionibus inter eos factis, et debitis informationibus peractis, ordinet, approbet, ratificet, confirmet et faciat omnia et singula, quae pro bono, utilitate et honestate dicti monasterii invenerit ordinanda, approbanda, ratificanda, confirmanda et facienda, in plenaria Ordinis potestate. 59.   Abbatibus de Claromonte et Pietate Dei, s. th. pr., et cuilibet eorum in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus ad monasterium de Landesio, seu ad alia loca, quae ad subscripta peragenda iudicaverint opportuniora, accedant, debiteque diligenter et sufficienter se informent super electione, promotione, institutione et installatione fratris Ioannis Lendureau ad dignitatem abbatialem monasterii de Landesio novissime per abbatem de Bardella, virtute et auctoritate commissionis R. D. N. Cisterciensis, eiusdem monasterii immediati patris abbatis, factis et celebratis, et si dictas electionem, promotionem, etc., rite et canonice factas invenerint, illas approbent, ratificent et confirment, seu eorum alter approbet, ratificet et confirmet, sin alias, infirment, cassent et annullent, et de persona sufficienti et idonea in Ordine nostro professa, secundum formam Ordinis, de novo eidem monasterio provideant, seu proximo sequenti generali Capitulo referant, compellendos ad hoc, omnibus viis et modis rationabilibus debitis compellendo, in plenaria Ordinis potestate. IUDICES 60.   Cum superioribus annis ad instantiam honorabilis domini Iacobi du Breucquet, canonici Cameracensis, processum sit contra abbatem de Alna per censuras Ordinis super solutione certae pecuniarum summae, videlicet 357 ducatorum et grossorum 5 papalium, quam praefato domino Iacobo praedictus abbas de Alna facere tenetur, neque tamen adhuc satisfacere curat, praesens generale Capitulum denuo mandat ac praecipit abbati de Vaucellis, ut ad ulteriores censuras, etiam usque ad invocationem brachii saecularis, necnon monasterii sui privatione contra eumdem abbatem de Alna procedat. Insuper ut de novo moneat aut moneri faciat eumdem abbatem de Alna, ut similiter satisfaciat eidem domino Iacobo de quibusdam aliis debitis nondum liquidatis, atque per omnes iuris et iustitiae vias ad satisfaciendum ipsum abbatem de Alna compellat, in plenaria Ordinis potestate. 61.   Dominis abbatibus de Firmitate, de Regalimonte, de Balerna et de Maceriis, et eorum cuilibet in solidum committit praesens generale Capitulum, quatinus si per testes fide dignos, litteras obligatorias, aut alia sufficientia documenta aliquos abbates seu personas regulares Ordinis debite teneri et obligari R. D. N. Cisterciensi seu eius conventui, aut quibuscumque personis eiusdem monasterii, in aliquibus pecuniarum, vini, bladi, aut quarumcumque aliarum rerum summis invenerint, seu eorum alter invenerit, ad debite et integraliter solvendum et satisfaciendum eidem R. D. Cistercii, eiusque conventui seu personis praefatis, per censuras et poenas Ordinis et alias iuris et iustitiae vias, debite compellant et astringant, seu eorum alter compellat et astringant, in plenaria Ordinis potestate. 62.   Ad idem, pro venerabili collegio Sancti Bernardi Parisiis, et pro omnibus et singulis religiosis studentibus in eodem collegio, dominis abbatibus de Firmitate, de Regalimonte, de Caroliloco, s. th. pr., et de Valledulci, et eorum cuilibet in solidum. 63.   Ad idem, pro domno abbate de Pontigniaco, abbatibus de, etc. 64.   Ad idem, pro abbate Caroliloci, s. th. pr., abbatibus de Regalimonte, de Ursicampo, de Longoponte, et cuilibet in solidum. 65.   Ad idem, pro abbate de Claromonte, abbatibus de Bellabrancha, de Sancto Andrea in Goffer, et cuilibet eorum. PROCURATORES 66.   Generale Capitulum pro viribus resistere volens iurium et locorum Ordinis invasoribus, suasque libertates, privilegia et exemptiones inconcussa servare, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, mandat et praecipit abbatibus de Mulbrunna et Schonavia et de Uterina valle, quatinus quamprimum commode fieri poterit, ad reverendissimum in Christo patrem et D. D. episcopum Wormatiensem personaliter accedant, eumque ex parte totius nostri Ordinis rogent et petant, ut monasterium de Ramosa sibi per fratrem Georgium dudum priorem dicti monasterii, ut asseritur, resignatum, ac contra Ordinis libertates et privilegia commendatum, Ordini restituat, ipsumque nostrum Ordinem suis iuribus, privilegiis et libertatibus in sua dioecesi pacifice gaudere permittat. Qui si, quod absit, acquiescere noluerit, contra eum per omnes iuris et iustitiae vias procedant, illustrissimi principis et D. D. Philippi comitis palatini Rheni, ducisque Bavariae nostri Ordinis protectoris et benefactoris singularissimi, necnon omnium aliorum dominorum iudicum aut potentum ecclesiasticorum ac saecularium invocando auxilium pariter et favorem. Quae omnia praemissa ut melius exercere valeant, praesens generale Capitulum ipsos abbates de Mulbrunna, de Schonavia et de Uterina valle, et eorum quemlibet in solidum absentes tamquam praesentes nomine totius Ordinis tenore praesentium suos legitimos et indubitatos constituit procuratores, yconomos, syndicos, negotiorum gestores ac nuntios speciales melioribus modo et forma quibus potest ad appellandum ad Sanctissimam Sedem Apostolicam, omniaque alia et singula agendum, faciendum et exercendum in iudicio et extra iudicium coram quibuscumque iudicibus aut potentibus quaecumque pro libertatibus et privilegiis Ordinis defendendis necessaria fuerint et opportuna, in plenaria Ordinis potestate. [DIFFINITIONES] SPECIALES 67.   Ad aures praesentis generalis Capituli pervenit gravis querimonia religiosorum monasterii Fontisfrigidi super eo quod, ut dicunt, a commendatario dicti monasterii in suis necessariis eis minime providetur, neque aedificia monasterii ruinosa reparantur ; quibus de opportuno remedio providere cupiens ipsum generale Capitulum religiosis dicti monasterii gratiose concedit, ut habere possint procuratorem vel syndicum communem qui nomine totius conventus dictum commendatarium compelli faciat, per omnes iuris et iustitiae vias, ad dictis religiosis de suis necessitatibus providendum atque aedificia ruinosa monasterii reparandum. 68.   Cupiens generale Capitulum prosperum et felicem successum collegii Tolosani, omnes et singulas diffinitiones annis praeteritis super his editas confirmando ac etiam renovando, mandat et praecipit omnibus et singulis commissariis Ordinis, ut huiusmodi diffinitiones exacte ac viriliter exsequantur. 69.   Attenta singulari devotione, quam ad nos et nostrum Ordinem habere comprobatur illustrissima domina…, serenissimi domini regis Portugalliae matertera, ad instantissimam eius supplicationem gratiose concedit ut aniversarium [anniversarium], quod fundare intendit in monasterio monialium B. M. et Sancti Dionisii de Udmellas, iuxta formam et ritum in Ordine consuetum annis singulis in perpetuum celebretur, et ut serenissimi eiusdem dominae… progenitores, fratres ac aliae personae eidem immediate in martyrologio conscribantur, et anniversarium eorumdem annis singulis cum debita et consueta absolutione in capitulo celebretur. 70.   Attenta paupertate et inopia monasteriorum de Alneto et de Barbereyo, generale Capitulum gratiose dispensat cum abbatibus et conventibus eorumdem, ut non obstantibus Ordinis statutis ac diffinitionibus in contrarium facientibus, a missione suorum studentium Parisiis per immediate sequens decennium sint supportati, praesertim cum quilibet eorum scolarem in Universitate Cadomensi sibi propinqua manuteneat, sintque eorumdem scolarium, qui iam ex licentia ad aliquos gradus in eadem Cadomensi Universitate recipiendos processerunt, prout alias per Capitulum fuit diffinitum et sibi permissum. 71.   Ad instantiam illustrissimi principis et D. D. Georgii Bavariae ducis, praesens generale Capitulum gratiose dispensat cum abbate et conventu monasterii de Caesarea, ut non obstantibus Ordinis statutis in contrarium facientibus, monachum unum vel plures tenere possint in studio Ingolstat, licet ibidem non sit collegium Ordinis, attento quod capellam ibidem habeant, ac domum ubi aliunde necesse est aliquem de suis morari. 72.   Generale Capitulum gratiose dispensat cum abbate monasterii de Eberbaco, ut novitios ante finem anni probationis ad professionem regularem Ordinis recipere valeat, si iudicio seniorum seu conventus ad hoc sufficientes et idonei comprobentur, Ordinis statutis et diffinitionibus in contrarium facientibus non obstantibus quibuscumque. 73.   Eidem praeterea de Eberbaco gratiose concedit praesens generale Capitulum ut ob reformationem Ordinis personas utriusque sexus de uno monasterio ad aliud transferre valeat, atque in officiales instituere etiam non professos ibidem, secundum quod sibi pro reformatione commodum videbitur et opportunum, quodque in visitationibus monasteriorum sibi subditorum personas Ordinis utriusque sexus in casibus generali Capitulo reservatis absolvere possit, et hoc pro hoc anno dumtaxat. 74.   Cum pisces et alii cibi regulares in monasteriis monialium atque in grangiis et aliis locis extra monasterium proprium, ad quae monachos aliquando mitti contingit, difficulter et sine magnis impensis haberi non possint, iuxta indultum felicis recordationis domini Sixti Papae IV, gratiose dispensat praesens generale Capitulum cum abbate monasterii de Eberbaco ac personis regularibus sibi subiectis, ut in praefatis locis, extra tamen Adventum et Septuagesimam, diebus dominicis, tertiis et quintis feriis, tam ipse abbas in persona propria quam personae regulares cum licentia tamen abbatis et non alias, carnibus vesci valeant, ita tamen, ut hoc modeste fiat, ubi requirit necessitas, aut causa subsit rationabilis, ne gastrimargiae vitium propter hoc aliquis eorum incurrat, aut saecularibus scandalum generent, quantum fieri potest praecavendo. 75.   Ad idem, pro abbate et conventu in Heysterbach. 76.   Ad idem, pro abbate et conventu in Loco Mariae moderno. 77.   Ad idem, pro abbate et conventu de Uterina valle. 78.   Quia peste epidemiae nuper saeviente in monasterio Vallis Sancti Petri in Heysterbach plurimis de fratribus ibidem de medio sublatis, non habentur ad praesens idonei ad generale studium mittendi, quia etiam ex frumenti vinique decrescentia ipsum monasterium annis iam proxime effluatis temporalium non parvam incurrit inopiam, generale Capitulum gratiose supportat abbatem et conventum ibidem a missione studentium pro tribus annis proxime futuris, attento quod magistrum habent doctum et idoneum, qui iuvenes suos in primitivis diligenter instruit et informat, quemadmodum fide digna relatione ad audientiam eiusdem generalis Capituli deductum est, quem quidem magistrum aut alium aeque idoneum idem generale Capitulum in ipso monasterio pro instruendis interim iuvenibus mandat retineri. 79.   Ad idem, pro domino abbate in Loco Mariae. 80.   Praesens generale Capitulum gratiose concedit domino abbati in Heysterbach, ut infra sequens immediate biennium toties quoties opportunum fuerit et necessarium, omnes et singulas personas regulares absolvere valeant ab omnibus casibus generali Capitulo reservatis, utque infra idem similiter toties quoties confessorem eligat, qui eum a similibus casibus absolvere possit. 81.   Ad instantissimam ac devotissimam petitionem generosi domini comitis in Seyna, Ordinis nostri benefactoris singularissimi, praesens generale Capitulum pie dispensat cum abbate et conventu monasterii Loci Sanctae Mariae, ut non obstantibus statutis et diffinitionibus Ordinis in contrarium facientibus, quolibet anno semel feria secunda infra octavas Corporis Christi ab hora vesperarum usque ad noctem exclusive, et feria tertia sequente a mane usque iterum ad vesperas inclusive, mulieres praesertim benefactrices, quae ob reverentiam venerabilis Sacramenti ibidem adorandi, pro indulgentiis suorum peccaminum acquirendis, illis devote advenerint iuxta indultum apostolicum per eumdem generosum dominum comitem impetratum, ecclesiam seu oratorium dicti monasterii, non tamen alia loca conventualia introire, et illic suas devotiones peragere permittere valeant, ita tamen quod nulla dictarum mulierum ibidem maneat per noctem. 82.   Attenta paupertate et inopia maxima monasterii de Thorigneyo in Normandia, praesens generale Capitulum gratiose dispensat cum abbate et conventu ibidem, ut non obstantibus statutis Ordinis ac diffinitionibus in contrarium facientibus a missione studentium ad generale studium Parisiense per immediate sequens septennium sint supportati. 83.   Attenta paupertate et reddituum tenuitate monasterii de Flexlya, praesens generale Capitulum gratiose dispensat cum abbate et conventu ibidem, ut non obstantibus statutis Ordinis in contrarium facientibus, a missione studentis ad generale studium Oxoniense, per immediate sequens quinquennium sint supportati et excusati. 84.   Pio ac devoto desiderio de providendis fratribus infirmis abbatis de Comprounicia benevolo concurrens assensu, praesens generale Capitulum gratiose concedit eidem abbati, ut villulam quamdam Boxssitze nuncupatam, cum suis censibus ac proventibus pro sustentandis infirmis fratribus sui monasterii assignare valeat, perpetuis futuris temporibus per infirmarium, qui etiam fidelem computum de his facere teneatur ad praedictos usus percipiendos, ne videlicet propter incursum hospitum aut aliam occupationem domini abbatis infirmos aliquando negligi contingat ; dat insuper praesens generale Capitulum facultatem et plenum posse eidem abbati de Compronnicia [Comprounicia], ut duos fratres seniores sui monasterii unum de choro abbatis, alterum de choro prioris, a lectura mensae valeat suuportare [supportare], et ut omnes et singulas personas regulares sibi subiectas hinc infra annum proximum in foro conscientiae absolvere possit ab omnibus casibus et sententiis etiam generali Capitulo reservatis, et ut ipse infra eumdem annum confessorem eligat, qui eum a similibus absolvat. 85.   Cum veneratio coronae spineae Domini nostri Iesu Christi eiusdem sacratissimae passionis sit recordatio, praesens generale Capitulum piae devotioni abbatum et conventuum monasteriorum minoris Poloniae congratulans eis, ut festum eiusdem coronae spineae cum XII lectionibus et historia propria peragere valeant, gratiose concedit. 86.   Specialem gratiam facere volens domino abbati de Claratumba, ei gratiose concedit praesens generale Capitulum, ut tres religiosos sui monasterii inhabiles hinc usque ad Pascha proximum auctoritate totius Ordinis valeat rehabilitare. 87.   Cum propter distantiam nimiam ac viarum discrimina, monasterium de Ebraco, monasterio de Morimundo immediate subiectum, non possit semper ad suum patrem abbatem ac visitatorem ordinarium habere recursum, ne propter hoc dictum monasterium aliquod in spiritualibus aut temporalibus et praesertim in novi abbatis creatione detrimentum pati contingat, praesens generale Capitulum non propter haec derogare volens auctoritati patris abbatis, sed eius absentiam, cum propter dictas causas commode vocari aut adesse non possit, facultatem et plenum posse concedit dominis abbatibus de Lankheim et de Fonte salutis, et eorum cuilibet in solidum, in electionibus novi abbatis dicti monasterii de Ebraco quoties hinc ad septennium vacaverit, et pater abbas non vocari poterit, auctoritate totius Ordinis praesidendi. 88.   Quia lignorum et maxime quercinorum ad vasa conficienda et certa aedificia facienda utilium crebra abscisio monasteriis plurimum damnosa comprobatur, praesens generale Capitulum indemnitati monasterii de Ebraco providere cupiens, abbati, cellerario, omnibusque aliis dicti monasterii officiariis, sub excommunicationis et depositionis a suis dignitatibus et officiis poenis inhibet, ut de cetero ligna huiusmodi in suis sylvis, nisi ad opus proprium monasterii sui, scindi aut capi a quoquam permittant. 89.   Quamquam sancti patres nostri Ordinis primaevi institutores sanctam simplicitatem aemulantes omnia quae curiositatem sapere videntur, a monasteriis et oratoriis abiicere sanxerunt ; quia tamen Dominum in chordis et organo laudare per prophetam regium iubemur, praesens generale Capitulum gratiose concedit domino abbati Speciosae vallis suoque conventui, ut organa in sua ecclesia construere et in eisdem divinas laudes certis temporibus decantare possint et valeant, praesertim cum hoc non suis impensis sed elargitione cuiusdam nobilis, qui ad hoc opus 100 florenos rhenenses se daturum pollicitus est, se facturos asserant. 90.   Pro parte abbatis et conventus monasterii Vallis Sancti Egidii in Buch, ad generalis Capituli deductum est notitiam quod ipsi in quodam oppido non longe a monasterio parochialem habeant ecclesiam sibi incorporatam, pro cuius administratione tres sacerdotes Ordinis cum duobus conversis ibidem quasi in monasterio sub regulari Ordinis observantia vivere consueverunt, ubi etiam consuetum est habere magistrum saecularem pro eiusdem monasterii iuvenibus in scientiis primitivis instruendis, cupiens igitur generale Capitulum ad decorem Ordinis doctos viros multiplicari in ipso Ordine, gratiose concedit, ut iuvenes religiosi ipsius monasterii in Buch, ac etiam aliorum monasteriorum vicinorum illic pro primitivis artibus hauriendis mitti valeant, ubi non tam in scientiis litterarum, quam in disciplina morum melius, quam in monasterio informari poterunt et doceri, proviso quod tam ipsi iuvenes quam etiam seniores ipsos regentes honeste ac religiose ibidem vivant, quod ubi secus factum ab aliquo compertum fuerit, talis ad monasterium pro suo debito puniendus remittatur, nunquam deinceps illic reversurus. 91.   Quia ut in certis Ordinis diffinitionibus invenitur sancti principales alicuius provinciae patroni, qui a vulgo communiter ibidem honorantur, ad tollendum scandalum populi etiam a personis Ordinis ibidem venerari debent aut possunt, non obstante quod per totum Ordinem festa illorum sanctorum minime celebrari consueverint, idcirco generale Capitulum gratiose admittit abbatibus et personis regularibus Ordinis in regno Hungariae constitutis, ut festum beati Stephani quondam regis Hungariae celebre habetur cum XII lectionibus celebrare valeant, non tamen in festo beati Bernardi quo vulgo celebratur, sed in crastinum ob reverentiam beatissimi patris nostri Bernardi transferendo, similiter et festum sancti Ladislai regis, et festum sanctae Elisabeth suis diebus celebrent, historiam etiam propriam de beata Elisabeth decantando, aliis vero omnibus historiis et cantibus ac festis in Ordine insolitis penitus reiectis iuxta formam Ordinis divinum officium Domino Deo persolvant. 92.   Attenta paupertate et reddituum tenuitate monasterii de Ioyaco, praesens generale Capitulum pro studente Parisiis tenendo sibi adiungit monasterium de Noa, ita tamen quod abbas de Noa ipsi studenti 12 francos ministret, nisi tamen proprium voluerit mittere studentem. 93.   Sub excommunicationis latae sententiae poena, praesens generale Capitulum abbatissae Vallis Benedictae inhibet ne de cetero solvat pensiones aliquas sororibus, quae ob causam reformationis et reclusionis ipsum monasterium reliquerunt, sed si reverti voluerint et sub Ordinis observantiae cum aliis vivere ipsas recipiat, et sicut ceteris necessarias vitae ipsis ministret ; similiter inhibet ipsis monialibus sub eadem excommunicationis et carceris poena, ut pensiones huiusmodi deinceps per se vel alios requirant, aut requiri faciant ; abbatibus de Signiaco, de Valle Sancti Lamberti et de Molinis vel uni eorum praesentis diffinitionis executionem committendo, quibus etiam committit praesens generale Capitulum, quatinus diligenter se informent super quibusdam redditibus, ut dicitur, nimium remotis monasterio Vallis Benedictae, quos vendere intendit abbatissa ibidem et alios propinquiores pro illis emere, et secundum quod ad utilitatem monasterii easdem venditionem et emptionem conducere invenerint, referant in proxime futuro generali Capitulo. 94.   Abbati in Oliva praesens generale Capitulum indulget infra biennium ut confessorem eligere possit qui eum absolvat ab omnibus casibus generali Capitulo reservatis, et similem etiam absolutionis gratiam suis subditis per se vel alium confessorem idoneum. 95.   Cum tam iuxta doctrinam evangelicam quam sanctorum patrum sanctiones multiloquium in oratione ac divino servitio minus laudabile iudicetur, per quod nonnunquam vanitati potius quam devotioni inservitur, ea de re abusum quorumdam in monasterio Buch de certis psalmis ante vigilias ac ceteras horas canonicas per singulas personas Ordinis regulares ibidem legendas sub panis et aquae poenis dudum introductum de medio tollere cupiens praesens generale Capitulum, abbati, priori et suppriori ibidem inhibet ne de cetero ad huiusmodi psalmos ultra horas canonicas legendum per poenas aliquas quoscumque compellant, sed de ipsis horis canonicis iuxta communem formam Ordinis debite decantandis sint contenti, si tamen devotionis causa huiusmodi psalmos aut alias privatas orationes aliqui dicere voluerint extra tempus servitii admittant, ita tamen quod per hoc ordinarium officium non impediatur. 96.   Cum secundum Ordinis instituta canonica, monasteria subiecta fore debeant illis a quibus conventus sui primo exierunt, diffinit praesens generale Capitulum monasterium in Buch esse debere matrem monasterii de Monte in Ungaria, abbatesque in Buch praesentem et futuros in perpetuum ius visitationis et paternitatis tamquam veros patres abbates et visitatores ordinarios ibidem habere, attento quod totus conventus modernus, quo monasterium ipsum de Monte Mariae denuo restauratum est ab eodem monasterio de Buch exivit. 97.   Fidelis diligentiae ac studiosi laboris condignam retributionem abbatibus bene sua monasteria in utroque regimine gubernantibus, uti decet, impendere cupiens generale Capitulum abbati in Buch gratiose concedit ut de censibus, redditibus et proventibus, quod proprio labore et industria monasterio acquisivit, medietatem recipere ac suis particularibus usibus applicare possit et valeat, dummodo tamen huiusmodi medietas 60 librarum turonensium summam non excedat. 98.   Abbati Novalis Sanctae Mariae, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, inbet [inhibet ] praesens generale Capitulum, ne deinceps abbatem de Riddageshusen aut quoscumque alios per inimicitias nobilium aut aliorum incommodorum inflictionem quomodolibet molestet aut molestari procuret super eo quod dominum Paulum se in monasterio Walkenried intrudere volentem incarcerarunt ; executionem eiusdem diffinitionis omnibus et singulis abbatibus et sacerdotibus Ordinis committendo. 99.   Miserabili casui monasterii de Raitenhaslach nuper igne quasi totaliter concremati pio compatiens affectu praesens generale Capitulum, per immediate sequens biennium, abbatem quidem monasterii a via generalis Capituli excusatum habens eidem concedit ut per idem biennium confessorem eligere valeat, qui eum toties quoties dicto durante biennio ab omnibus casibus, etiam generali Capitulo specialiter reservatis absolvat, atque omnes et singulas personas regulares per idem biennium quoties indiguerint ab eisdem casibus per se vel alium confessorem Ordinis ad hoc idoneum absolvere possit. 100.   Praesens generale Capitulum veritati testimonium perhibere cupiens omnibus et singulis quorum interest aut interesse poterit, notificat per praesentes, quod constitutio felicis recordationis domini Benedicti Papae XII quae incipit *Fulgens quasi stella*, necnon et aliae eiusdem constitutiones super reformatione Ordinis nostri Cisterciensis editae, quarum originalia apud Cistercium ac in nonnullis aliis monasteriis Ordinis reperiuntur, copiae vero earumdem iuxta Ordinis ipsius diffinitiones in omnibus monasteriis Ordinis sub poenis maximis haberi praecipiuntur, ab ipso Ordine, a primaeva sui traditione et publicatione fuerunt receptae, et ab ipso Ordine eiusque personis usque hodie observatae, praesertim quoad primum eiusdem primae constitutionis capitulum, quod de modo alienationum rerum ipsorum monasteriorum aut censuum assignatione mentionem facit, declaratque idem Capitulum generale omnes et singulos contractus per personas Ordinis factos vel passatos contra modum aut formam ibidem expressam nullius esse roboris vel momenti. 101.   Generale Capitulum districte sub poenis et censuris Ordinis praecipit et mandat abbati de Sancta Cruce in Austria, quatinus viis et modis sibi possibilibus recuperet et ad manus Ordinis reponat, seu recuperari et reponi procuret et faciat collegium Viennense, quod per incuriam suam ab Ordine fuit alienatum et separatum ; executionem praesentis diffinitionis primo abbati super hoc requirendo, committendo, in plenaria Ordinis potestate. 102.   Generale Capitulum fratri Petro Hotecorne, in sacra pagina baccalario, subvenire ac suis necessitatibus providere cupiens, mandat et praecipit sub poenis et censuris Ordinis, abbati de Gardo, quatinus hoc anno iam finito 12 francos pro vestiario et provisionibus dicti fratris Petri, et aliis singulis annis, quamdiu extra monasterium praefatum de Gardo, ubi professus est, extiterit, infallibiliter 8 francos det aut mittat ; executionem praesentis diffinitionis omnibus et singulis personis Ordinis in presbyteratus ordine constitutis super hoc requirendis committendo. 103.   Cum iuxta privilegia a Sancta Sede Apostolica Ordini indulta et confirmata, et maxime a domino nostro domino Sixto Papa IV, nulli commendatario liceat sententias excommunicationis aut quamcumque iurisdictionem in religiosos monasteriorum sibi commendatorum exercere, sed solum hoc patribus abbatibus pertinere certum sit, quod si secus fecerint, aut aliquam sententiam in dictos religiosos promulgarent, fulminarent aut publicarent, totum irritum sit et inane. Et quia reverendus pater dominus Reverius Lucas, commendatarius monasterii de Eleemosina quasdam sententias excommunicationis et alias declarationes et publicationes in fratrem Ioannem Couchet et alios eiusdem monasterii professos promulgare et declarare praesumpsit, contra formam et tenores dictorum privilegiorum generale Capitulum dicta privilegia illibata et integra conservare et oppressis subvenire et de remedio opportuno providere cupiens, omnes et singulas censuras, sententias et poenas per dictum dominum commendatarium in dictos fratres promulgatas et pronuntiatas seu promulgandas et in futurum pronuntiandas nullas et inanes, dictosque religiosos non fuisse nec esse per praemissa quovismodo excommunicatos, inhabiles aut irregulares se immiscendo divinis aut alias, denuntiat et declarat. 104.   Attenta paupertate et reddituum tenuitate monasterii de Alta sylva, Tullensis dioecesis, praesens generale Capitulum pro studente Parisiis tenendo sibi adiungit monasteria de Theoloco et de Lococrescenti, ita quod quilibet dictorum abbatum annuatim sub poenis et censuris Ordinis contribuet eidem studenti summam 10 francorum, nisi tamen proprios studentes Parisiis mittere et tenere voluerint ; executionem praesentis diffinitionis primo abbati seu religioso in sacro presbyteratus ordine constituto committendo, in plenaria Ordinis potestate. 105.   Capitulum generale de multiplicitate virtutum abbatis monasterii Speciosae vallis confidens, de gratia speciali concedit eidem auctoritatem et facultatem, ut anno praesente durante possit omnes et singulos suos religiosos in foro conscientiae ab omnibus et singulis casibus, peccatis, criminibus et delictis generali Capitulo reservatis, salutari poenitentia mediante, absolvere, et quod ab uno suorum religiosorum a praedictis casibus possit absolvi, dat etiam idem generale Capitulum praefato abbati auctoritatem et facultatem rehabilitandi ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, beneficia et dignitates duos ex suis religiosis, propter quoscumque inhabiles casus, in plenaria Ordinis potestate. 106.   Quia plures causae in hoc generali Capitulo tractandae propter brevitatem temporis ad praesens expediri non potuerunt, iuxta laudabilem consuetudinem Ordinis semper observatam, committit generale Capitulum decisionem omnium et singularum causarum motarum et movendarum quae hic terminari non potuerunt, R. D. Cistercii ceterisque Diffinitoribus, qui secum apud Divionem remanebunt. CONTUMACES 107.   Priorem et procuratorem monasterii Bonae aquae, Lemovicensis dioecesis, debite et sufficienter ad secundam diem praesentis Capituli generalis personaliter et peremptorie per dominum Morimundi citatos, vocatos, et non comparentes, nec aliqui pro eis, idem praesens generale Capitulum ad instantiam promotoris causarum Capituli, ipsos declarat contumaces, rebelles et excommunicatos ; executionem praesentis diffinitionis omnibus et singulis regularibus personis Ordinis in sacro presbyteratus ordine constitutis committendo. REHABILITATIONES 108.   Ad humilem supplicationem abbatis de Belloprato, Belvacensis dioecesis, Capitulum generale fratrem Fulcardum Vincencii, professi eiusdem monasterii, ab omni infamiae nota et inhabilitatis macula, quam incurrit seu incurrere poterat fere per 14 annos apostatando, et missas in apostasia saepius celebrando, super quibus poenitentiam sibi iniunctam humiliter peregit, relevat et rehabilitat, cum eodem fratre misericorditer dispensando, ut praemissis non obstantibus ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia, beneficia et dignitates promoveri possit et admitti, omnibus et singulis Ordinis personis cuiuscumque sexus, gradus aut dignitatis existant, districte sub poena talionis inhibendo ne occasione praemissorum eidem fratri Fulcardo aliquid dedecoris improperent aut inferant. 109.   Ad idem, pro fratre Petri de Alteravilla, professo monasterii de Claravalle, ad instantiam et supplicationem praefati abbatis Claraevallis per abbatem de Longovado generali Capitulo porrectam, ut non obstante carnis contagio contracto cum quadam iuvencula per ipsum in una camera infra et prope portam dicti monasterii contra ordinationem R. D. N. Cisterciensis et tenoris statutorum Ordinis introducta, et per aliquot hebdomadas in eadem retenta, super quibus districtam sibi iniunctam poenitentiam peregit, ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia, beneficia, dignitates, etiam abbatiali dignitate inclusa, promoveri possit et admitti, inhibendo, etc. 110.   Ad idem, pro fratre Ioanne Aubriot, monacho professo monasterii Cariloci, ad instantiam et humilem supplicationem abbatis sui, ut non obstante apostasia continuata per sex menses, habitu regulari minime dimisso, et quod sacros ordines in Curia romana sine sui praefati abbatis licentia receperit, super quibus poenitentiam humiliter et devote peregit, ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia, dignitates promoveri possit et admitti. 111.   Ad idem, pro fratre Vitale Marcou, professo monasterii Fontisfrigidi, ab omni infamiae nota et inhabilitatis macula, quas incurrit apostatando, et furtum committendo, praemissis non obstantibus possit promoveri ad omnes Ordinis actus legitimos, etc., abbatiali dignitate nullatenus inclusa. 112.   Ad idem, pro fratre Claudio Barre, professo eiusdem monasterii Fontisfrigidi, ab omni infamiae nota, etc., quam incurrit apostatando et contagium carnis committendo, super quibus poenitentiam sibi iniunctam humiliter et devote peregit, praemissis non obstantibus ad omnes, etc., abbatiali seclusa dignitate. 113.   Ad humilem supplicationem abbatis de Fusniaco, Capitulum generale ab omni infamiae, etc., quam frater Iacobus de Brupelles, alias de Tornay, professus eiusdem monasterii, hora quasi mediae noctis in loco profano una cum quodam alio religioso fugitivo iniecerit usque ad sanguinis effusionem… super quo poenitentiam sibi iniunctam peregit, etc. 114.   Ad idem, ad instantiam abbatis de Riddageshusen, pro fratre Conrado professo suo, ut non obstante carnis contagio, quod commisit, ad omnes, etc. 115.   Ad idem, pro fratre Gregorio, pofresso [professo ] in Claratumba, non obstante apostasia, habitu religionis dimisso, ad supplicationem abbatis sui. 116.   Ad idem, ad instantiam abbatis Vallis clarae, pro fratre Ambrosio Frossart, professo eiusdem monasterii, ut non obstante quod sit de illegitimo thoro procreatus, possit, etc., dignitate abbatiali seclusa. 117.   Ad idem, ad instantiam abbatis Septem fontium, pro fratre Laurentio Barbier, professo suo, ut non obstante carnis contagio cum quadam muliere in monasterio praefato perpetrato, possit, etc. 118.   Ad idem, ad instantiam abbatis de Vaucellis Capitulo generali per magistrum Iacobum du Breuquet oblatam, pro fratre Ioanne de Vinea eiusdem monasterii professo, ut non obstante carnis contagio, quod contraxit cum sorore Ioanna de Moucheaux, professa monasterii de Virgulto, ubi pater confessor erat, ad omnes, etc. 119.   Ad humilem et instantissimam supplicationem domini abbatis Novicastri, praesens generale Capitulum gratiose dispensat cum fratre Ioanne Gadsor, professo ibidem, ut non obstante inhabilitatis nota, quam incurrit, a suo monasterio per annum integrum apostatando, ac secum bona aliqua furtive asportando, necnon cum plurimis mulieribus coniungatis et solutis per carnis contagium votum castitatis transgrediendo, pro quibus tamen per commissarios Ordinis punitus et emendatus est, ad omnes et singulos Ordinis gradus et actus legitimos, administrationes, officia et dignitates, abbatiali dignitate seclusa, valeat admitti, quodque sui abbatis super hoc petita licentia et obtenta ad aliud monasterium Ordinis transire valeat, et ibidem suam professionem firmare, quia, ut dicit, in proprio monasterio deinceps quiete vivere non potest. 120.   Ad humilem et instantissimam supplicationem domini abbatis de Flexlya, praesens generale Capitulum gratiose dispensat cum fratre Richardo Wodmard ibidem professo, ut non obstante inhabilitatis nota, quam incurrit, ex eo quod de falsitate monetae, proprietatis vitio, contagione carnis diffamatus extitit, licet non convictus, ad omnes gradus et actus legitimos, necnon administrationes, officia et dignitates, abbatiali dignitate inclusa, valeat admitti. 121.   Generale Capitulum gratiose agere volens cum fratre Petro monasterii de Pelisio professo, secum misericorditer dispensat, ut non obstante inhabilitate quam incurrit fractis carceribus, quibus propter certa sua demerita mancipatus fuerat, a monasterio sine licentia fugiendo, ad omnes et singulos Ordinis gradus et actus legitimos officia quoque dignitates et administrationes, si aliunde ad hoc idoneus a suis superioribus inventus fuerit, eligi valeat et admitti. 122.   Gratiose agere volens generale Capitulum cum fratre Ioanne Ottinger, professo monasterii in Raitenhaslach, ad humilem supplicationem abbatis misericorditer secum dispensat, ut non obstante inhabilitatis nota, quam incurrit litteras viaticas seu commendatitias sibi ab abbate proprio traditas vitiando et falsificando, pro quo tamen poenitentiam sibi iniuctam devote peregit, ad omnes et singulos Ordinis gradus et actus legitimos, necnon et officia, dignitates et administrationes, si aliunde sufficiens ad haec reperiatur, eligi valeat et admitti, sub poena talionis inhibens omnibus personis Ordinis, ne propterea quidquam sibi dedecoris improperent aut eum quovismodo impediant, quominus haec praesenti gratia pacifice gaudeat et utatur. 123.   Ad idem, pro fratre Ioanne Auwiler, professo monasterii Speciosae vallis, qui propter apostasiam sex hebdomadarum, habitu regulari reiecto, inhabilitatem incurrit. SUFFRAGIUM PRO BENEFACTORIBUS 124.   Universis et singulis christifidelibus has praesentes visuris et audituris, frater Ioannes, abbas Cistercii, totusque conventus abbatum Cisterciensis Ordinis in hoc generali Capitulo congregatorum, orationum in Domino suffragium salutare. Cum, ut dolenter suscepimus, monasterium Beatae Mariae de Thorigniaco guerrarum incursibus ac aliis sinistris eventibus ad tantam redactum sit inopiam, ut nisi a christifidelibus piis elemosinis sublevetur, fratres ibidem pro divini cultus obsequiis minime possint sustentari, hinc est quod universitatem vestram ad eidem monasterio pie subveniendum invitare cupientes, omnibus et singulis qui infra continue sequens biennium suas illic pias elemosinas largiti fuerint, aut ad structuram seu fabricam dicti monasterii, seu librorum, calicum, ceterorumque ornamentorum ecclesiasticorum reparationem, aut etiam fratrum ibidem Altissimo famulantium sustentatione manus porrexerint adiutrices, auctoritate totius Ordinis qua fungimur plenam participationem concedimus omnium bonorum spiritualium, videlicet missarum, vigiliarum, horarum canonicarum, orationum, suffragiorum, disciplinarum, ieiuniorum, abstinentiarum, sermonum, lectionum, hospitalitatum, elemosinarum, laborum, ceterorumque divini cultus officiorum, quae fiunt et, favente Domino, de cetero fient in toto Ordine nostro, in vita vestra pariter et in morte, adiicientes quod cum obitus vestri, utinam felices in Domino, nostro fuerint generali Capitulo nuntiati, ibidem sicut unus nostrum absolvemini, omniumque missarum et orationum, quas pro fratribus nostris defunctis annis singulis iniungimus faciendas participes eritis et consortes. Datum Cistercii sub appensione sigilli Diffinitorum dicti Capituli, die 14 mensis septembris, anno Domini M.CCCC.LXXXVI. 125.   Ad instantiam abbatis Caroliloci conceditur suffragium Ordinis pro domino Oswaldo de Monte, milite et barone, et coniuge sua domina Elisabeth de Mociza. 126.   Item, pro domino Arnoldo de Middachten milite, et coniuge sua domina Mabilia de Wilp. 127.   Magister Guillelmus Bataille. 128.   Ad requestam abbatis de Mulbrone [Mulbronne], conceditur participatio omnium bonorum spiritualium nobilissimae ac illustri dominae Otiliae marchionissae de Baden, et quod semel anno quolibet cum decem personis feminei sexus ingredi valeat monasterium monialium… (*locus vacuus*) et illic carnibus tempore quo conventus eis utitur ipsa cum suis vesci. 129.   Ad instantiam venerabilis patris domini Henrici Blanchoti, prioris Sancti Loci, alias Vallis caulium de Divione, conceditur participatio omnium bonorum spiritualium omnibus benefactoribus ecclesiae dicti prioratus. 130.   Ad requestam abbatis Longivadi conceditur suffragium magistro Remigio Iuntini, consiliario ducis Britanniae baillivo Desparnay et advocato generali domini ducis Britanniae, in comitatu Nannetensi, uxori et liberis. 131.   Ad idem, pro honorando viro Ioanne Dongny civi Cathalaunensi, uxore et liberis eius. 132.   Ad instantiam domini abbatis de Valle dulci, pro nobili et strenuo viro in Christo nobis dilectissimo Iacobo de Coitier, militi ac camerae computorum Parisiis vicepraesidenti, et domicellae Margaretae Le Clerc suae dilectissimae ac devotae consorti ac eiusdem utriusque sexus liberis. 133.   Ad idem, pro nobili et strenuo viro magistro Eustachio de Sansac scutifero camerae computorum Parisiis magistro et domicellae N. eius consorti et liberis. 134.   Ad instantiam eiusdem pro magistro Bartholomeo de Boneraort presbytero, in decretis licentiato, archidiacono insignis ecclesiae Lingonensis. 135.   Ad idem, pro magistro Philiberto de Mairy, presbytero licentiato in decretis.

Quarto idus augusti huiusce anni, directa fuit ad capitulum cisterciense Innocentii VIII epistola *Meditatio cordis nostri*, quae legi potest tum apud J. Paris, *Nomasticon cisterciense*, edit. Sejalon, Solesmis, 1892, p. 541, tum apud Henriquez, *Regula, constitutiones et privilegia ord. cisterc*. Antverpiae, 1630, p. 175, et etiam in libro cui titulus *Privilegia ord. cisterc.* impresso Divione a Petro Metlinger, 1491, opera et impensa Ioannis de Cireyo, Cisterc. abbatis, qui huius epistolae sequens summarium praebet* :  Peroptima et quasi divina ad ordinis restaurationem provisio , quia propter clamores et querelas diversorum regum et principum ac dominorum temporalium ex omni parte mundi super desolatione monasteriorum ordinis, maxime suae fundationis, inhonestatemque conversationis multorum de ordine, sollicitabant ut eiectis personis ordinis de dictis monasteriis, ordinem in eisdem locis supprimeret et alium ordinem institueret. Sed propter rationes in textu positas, ex paterna benignitate hoc facere distulit, tria ordini non minus necessaria quam utilia sub excommunicationis latae sententiae poena, etc., fieri praecipiendo, videlicet : quod generale capitulum taliter provideat singulis annis de bonis visitatoribus et reformatoribus, quod monasteria ordinis ubicumque existentia reformentur et ad pristinae observantiae puritatem reducantur ; quod omnes abbates iuxta *Benedictinam* et ordinis statuta veniant aut mittant ad capitulum generale apud Cistercium, legitimo cessante impedimento, aut nisi habeant licentiam ab eo qui dare potest ; et pro securitate conscientiarum, vide quis alius ille sit praeter generale capitulum et abbatem Cistercii, in quo solo iuxta bullam praecedentem capitulo cessante residet ordinis potestas, aut ab eis expressam huiusmodi habens potestatem, licentiam seu excusationem talem dare potest ; quod sub eisdem excommunicationis necnon privationis monasteriorum et officiorum quae obtinent, ac etiam cessationis commendarum, latae sententiae poenis eo ipso incurrendis, appellatione non obstante, abbates commendatarii, priores et officiarii dictorum monasteriorum singulis annis indilate solvant ex integro summas et quottas contributionum monasterii et locis ordinis per generale capitulum impositas, taxatas et limitatas, et considerato valore praesenti reddituum, fructuum et proventuum dictorum monasteriorum et locorum imponendas, taxandas et limitandas ; praecipiendo generali capitulo ut taxas huiusmodi reducant, limitent et moderentur ; sub dictis poenis inhibendo universis et singulis ne directe vel indirecte etiam per forum saeculare solutionem huiusmodi contributionum impediant, aut de eis quidquam absque speciali ordinatione capituli generalis seu abbatis Cistercii percipere vel levare praesumant. Vide attente textum, quia impossibile esset omnia sufficienter summario explicare. Cum clausula quod transumptis [transsumptis ] fides adhibeatur sicut originali, etc. * * * STATUTA EIUSDEM ANNI Anno Domini millesimo quadringentesimo octogesimo septimo, in generali Capitulo apud Cistercium, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.   Pro sanctissimo … *etc. ut in anno* 1484. 2.   Praeterea pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1484. 3.   Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.   Demum pro felicis… *etc. ut in anno* 1470. DIFFINITIONES GENERALES 6.   Cum Ordo noster… de antiquo debito, ac etiam in summa 5478 florenorum, 14 solidorum de resta ultimorum computorum de et pro tempore praeterito… *etc.* contributionem novem millium florenorum… *etc. ut in anno* 1449. 7.   Cum retroactis annis multae et variae in generalibus Capitulis factae fuerint citationes, monitiones, comminationes et fulminationes contra abbates non venientes ad generale Capitulum, ut tam iuxta primaeva Ordinis fundamenta, Summorum Pontificum decreta multiplicia, ac Capitulorum generalium salutaria instituta singulis annis omnes et singuli venire et ibidem comparere tenentur, neque tamen adhuc venire aut comparere curaverunt in hoc praesenti Capitulo nisi paucissimi, praesens generale Capitulum tam praeteritas negligentias diu per patientiam toleratas, debita districtione punire, ac pro tempore futuro providere cupiens, omnes et singulos abbates, qui in hoc praesenti Capitulo non comparuerunt, neque suas legitimas excusationes per dominos Diffinitores acceptatas miserunt, declarat contumaces, et pro sua contumacia sententiam excommunicationis et alias in *Benedictina* et aliis Ordinis statutis contentas, censuras et poenas incurrisse, mandando omnibus et singulis commissariis Ordinis in virtute salutaris obedientiae, et sub eisdem sententiis, censuris et poenis, quatinus sententias, censuras et poenas huiusmodi eos et eorum quemlibet ipso facto incurrisse ubilibet denuntient et declarent ; et nihilominus quod parendo mandatis Sanctissimi domini nostri domini Innocentii Papae moderni, cuius Sanctitas suis patentibus bullis hoc praecipit et mandat, citent omnes et singulos abbates Ordinis ubilibet constitutos, quos et praesens generale Capitulum citat per praesentes, ut omni impedimento semoto in proximo futuro generali Capitulo personaliter comparere non omittant, ad videndum et audiendum ibidem diversas gratias, privilegia et instituta salutaria per eumdem Sanctissimum dominum nostrum Ordini gratiose concessas et concessa, atque ad tractanda nonnulla maxima Ordinis agenda, tam per iam dictum Sanctissimum dominum nostrum iniuncta, quam aliunde pro reformatione Ordinis necessaria et opportuna, cum intimatione quod nisi venerint, aut suos legitimos procuratores qui de eorum impedimento inevitabili fide fecerint, ut moris est in Ordine, omnes et singulas Ordinis sententias, censuras et poenas in *Benedictina* et aliis Ordinis statutis contentas procul dubio incurrisse declarabuntur. 8. *Contra monachos girovagos.* Scandaloso ac totius Ordinis honorem plurimum denigranti quorumdam monachorum girovagorum crebro discursu finem imponere, et animarum ipsorum saluti providere cupiens, praesens generale Capitulum conformiter ad diffinitiones pluribus annis praeteritis super hoc editis, hac perpetua et in aeternum valitura constitutione diffinit, ut nullus abbas, prior aut alius regimini alicuius monasterii praesidens, monachum aliquem sive ad suam propriam petitionem, sive quavis alia de causa, aut pro quocumque delicto, sive ad tempus, sive in perpetuum, a proprio suo monasterio emittat aut expellat, nisi tale fuerit delictum, quod in proprio monasterio nullomodo puniri possit, aut talis subsistat causa rationalis propter quam ad aliud monasterium necessario sit transmittendus ; his enim causis subsistentibus et non aliter emitti possit, sic tamen ut abbas, prior aut praesidens sic emittens prius de loco ubi recipi debeat, fuerit certificatus, tunc eum ad locum illum cum sufficienti vestium, librorum ac sumptuum provisione, consilio etiam et consensu patris abbatis aut aliorum vicinorum abbatum, cum litteris commendatitiis ordinate transmittat, a quo loco, si ibidem recipi non valeat, nullibi alias nisi ad proprium monasterium est remittendus. Mandat etiam et praecipit idem generale Capitulum, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, omnibus et singulis abbatibus, prioribus aut praesidentibus supradictis, quatinus omnes et singulos monachos ad se cum litteris vel sine litteris commendatitiis venientes, quos secum retinere noluerint, ad nullum alium locum, nisi ad proprium monasterium remittant sub eisdem poenis mandando abbatibus, prioribus et monasteriorum regimini praesidentibus universis, quatinus suos sic sibi remissos monachos reassumant, aut illico eis provideant de alio loco regulari, ubi retineantur, ne in scandalum Ordinis diutius per saeculum vagari compellantur. Si vero monachi tales ad propria redire nollent, capiantur et vinculis mancipati ad proprium suum monasterium expensis abbatis seu prioris proprii reducantur etiam inviti. 9. *De personis ordinem nostrum non professis non eligendis nec postulandis.* Cum iuxta Ordinis nostri privilegia et instituta apostolica et canonica, nullus debeat in Ordine ipso assumi in abbatem aut pastorem alicuius monasterii, nisi ipsum nostrum Ordinem per annum ad minus antea fuerit professus, abusioni detestabili quorumdam monachorum qui personas alias quam tales, sive saeculares sive alterius Ordinis quam nostri, in suis monasteriis in abbates seu pastores eligere seu postulare praesumunt, obviare cupiens praesens generale Capitulum hac perpetua constitutione inhibet omnibus et singulis Ordinis monachis seu personis regularibus, sub excommunicationis latae sententiae et inhabilitatis poena ad quaecumque officia, ne deinceps tales electiones seu postulationes quovismodo faciant aut fieri permittant, mandans et praecipiens sub poenis similibus patribus abbatibus aut electionibus in Ordine faciendis praesidentibus universis, quatinus electiones seu postulationes huiusmodi minime admittant, quinimo sic eligentes seu postulantes poenas praedictas ipso facto incurrisse pronuntient et declarent, electiones et postulationes sic factas irritando, cassando et annullando, quemadmodum praesens generale Capitulum omnes et singulas sic praetensas electiones seu postulationes irritat, cassat et annullat, in plenaria Ordinis potestate. 10. *Quod ordo non nisi cisterciensis nominetur.* Cum a venerabili et insigni monasterio Cisterciensi tamquam matre ac fundatrice totius Ordinis nostri Ordo Cisterciensis vocabulum seu nomen suum non immerito traxerit, et tam a Sanctissimis in Christo patribus et dominis dominis Summis Pontificibus in suis rescriptis quam aliis omnibus praelatis, principibus ac dominis ecclesiasticis et saecularibus, necnon ab universo mundo a primaeva origine ipsius Ordinis usque in praesens, Ordo Cisterciensis semper appellari consueverit, praesens generale Capitulum superstitiones et novitates quorumdam detestans, qui vel Ordinem sancti Bernardi vel griseum aut album Ordinem ipsum nuncupare tam verbo quam scripto nonnunquam praesumunt, per quod Ordo suis privilegiis quae sub nomine Cisterciensi concessa sunt tandem privari ac monasteria et loca seu membra Ordinis ab ipso Ordine distrahi vel abscindi possent, obviare cupiens idem Capitulum hac perpetua constitutione conformiter ad laudabilem consuetudinem hactenus observatam, quae pro lege haberi debet, statuit et diffinit quatinus ipse Ordo noster nullo alio nomine nisi Cisterciensis nominetur, inhibens omnibus et singulis personis Ordinis universi, sub excommunicationis et aliis censuris et poenis Ordinis formidabilibus, ne se aut sua monasteria deinceps Ordinis sancti Bernardi, seu cuiuscumque alterius denominatione nisi Cisterciensis, dumtaxat scribere seu nominare audeant non tamen propter hoc derogando honori sanctissimi patris nostri Bernardi, qui licet ipsum Ordinem nostrum sanctitate vitae, doctrinae profunditate, ac gloriosis miraculis plurimum illustraverit, non tamen ipsum fundavit, aut incepit, imo per multos annos post ipsius Ordinis inchoationem in Cistercio, Cistercium adhuc saecularis intravit, ibidemque habitum Ordinis suscepit, et professionem regularem emisit, se monachum Cisterciensem constituendo, et ubique ac semper asserendo ; executionem praesentis diffinitionis omnibus et singulis Ordinis commissariis committendo, in plenaria Ordinis potestate. 11. *De habitibus.* Cum inter cetera honor et decus nostri Cisterciensis Ordinis magnificae excellentiae potissimum esse videatur uniformitas, quae in habitibus, libris, aedificiis ac aliis ad statum monasticum pertinentibus per totum orbem ubique similiter hactenus observari consuevit, praesens generale Capitulum sufferre non valens praesumptionem quorumdam Ordinis monachorum ac personarum regularium, qui contra uniformitatem huiusmodi singulariter apparere volentes, novitates quasdam in cucullis, scapularibus, tunicis, cappis, et aliis huiusmodi introducere nituntur, tam in colore quam in factura seu forma ipsorum habituum, conformiter ad diffinitiones prius factas praecipit et mandat omnibus et singulis Ordinis visitatoribus, reformatoribus aut commissariis, quod ubicumque in monasteriis per eos visitandis, seu alibi personas Ordinis huiusmodi habitus sive in colore sive in forma et factura difformes, et aliter dispositas quam ab antiquo in Cistercio consuetum est, portare seu habere repererint, illos habitos inordinatos ab eis auferant, atque ad habendum et portandum habitus regulares ordinatos ac secundum colorem et formam seu in Cistercio solitas dispositos, ipsas personas Ordinis et earum quamlibet per censuras Ordinis compellant, in plenaria Ordinis potestate. 12. *Pro procuratore ordinis in romana curia.* Ad audientiam generalis Capituli non sine displicentia gravi pervenit, quod quidam Ordinis abbates, priores aut monachi ad romanam Curiam pro suis negotiis particularibus venientes sine scitu et consensu reverendissimi domini protectoris aut procuratoris Ordinis generalis, multas ibidem sollicitant causas ac impetrant et obtinent gratias contra communia Ordinis statuta, iura et privilegia ac diffinitiones Capitulorum generalium ; quidam etiam eorum Ordinem scindere atque ab Ordinis unitate se segregare volentes alios protectores et procuratores particulares instituunt, ut illorum iuvamine attentata per eos facilius possint obtineri ; quibus omnibus et aliis inconvenientiis, quae ex hoc in Ordine oriri possent, obviare cupiens praesens generale Capitulum, sub excommunicationis et incarcerationis poenis inhibet omnibus et singulis abbatibus, prioribus aut personis regularibus Ordinis universi, cuiuscumque status, conditionis, praeeminentiae aut dignitatis fuerint, ne de cetero in romana Curia quidquam attentare, sollicitare, petere aut impetrare quomodolibet praesumant, nisi cum scitu et expressa licentia ac consensu reverendissimi domini protectoris Ordinis, aut procuratoris generalis, quibus vel alteri eorum iuxta antiqua Ordinis statuta infra trium dierum terminum quamprimum ad romanam Curiam venerint, se praesentare tenebuntur, sua negotia propter quae missi sunt, eis intimando ; sub eisdem etiam poenis inhibet idem Capitulum ne eorum aliqui alios protectores seu procuratores particulares sive pro personis et monasteriis, sive pro provinciis aut nationibus Ordinis instituant aut impetrent, sed omnes maneant sub protectore et procuratore Ordinis generalibus per generale Capitulum institutis. 13.  Cum, ut ad audientiam Capituli generalis pervenit, plurimi abbates, priores, commendatarii, cellerarii, bursarii, aliique monasteriorum nostrorum gubernatores, vel eorum loca tenentes, virtute statutorum papalium ac privilegiorum Ordinis in diversis mundi partibus, per procuratores et commissarios Ordinis super solutione contributionum ac subsidiorum Ordinis suis monasteriis impositorum legitime fuerunt moniti, et sufficienter expectati, neque tum adhuc satisfacere, sive praedictas contributiones et subsidia praedicta solvere curaverunt, praefatum Capitulum generale eos rebelles et contumaces reputans, ipsos et eorum quemlibet, qui moniti usque in praesens non solverunt, omnes et singulas sententias, censuras et poenas in *Benedictina, Piina, Paulina, Sixtina*, et aliis Ordinis statutis et privilegiis contentas, de facto incurrisse denuntiat et declarat, mandans ac praecipiens sub eisdem poenis omnibus et singulis Ordinis commissariis, aut aliis Ordinis personis regularibus in sacro presbyteratus ordine constitutis, qui super hoc requisiti fuerint, quatinus praedictos omnes et eorum quemlibet huiusmodi sententias incurrisse publicent et declarent ubicumque hoc viderint opportunum, et nihilominus ut eos omnes ac etiam alios quoscumque, qui hoc praesenti anno ad solutionem contributionum et subsidiorum Ordinis obligantur, moneant, quemadmodum et praesens generale Capitulum tenore praesentium eos et eorum quemlibet monet, quatinus infra terminos per generale Capitulum institutos, receptoribus ad hoc deputatis, de praedictis contributionibus et subsidiis ac eorum arreragiis satisfaciant cum effectu ; alioquin omnes et singulas praedictas sententias, censuras et poenas, quas nisi paruerint, praesens generale Capitulum ex nunc prout ex tunc in eos et eorum quemlibet tenore praesentium fert et pronuntiat de facto incurrisse ubique publicent, denuntient et declarent. 14.  *De libris missalibus per dominum de Pomerio impressis.* Fructuosi laboris diligentiam fidelem studiosamque industriam abbatis de Pomerio alias Bongart, Argentinensis dioecesis, plurimum commendans praesens generale Capitulum, super eo quod missalia iuxta verum usum secundum originale Ordinis a sanctis patribus institutum per R. D. Cisterciensem sibi traditum, necnon et breviaria, diurnalia et psalteria optimis caracteribus imprimi fecit ; et quia eadem missalia et alii libri praefati per priorem, cantorem et succentorem Cisterciensem diligenter visa et examinata seu visi et examinati iuxta formam Ordinis bene ordinata et completa, ac etiam demptis paucis defectibus per errorem impressorum commissis, qui corrigi facile poterunt, aliunde satis correcta reperta sunt, hortatur ac monet omnes et singulos abbates, priores, abbatissas, priorissas, et quoscumque alios monasteriorum Ordinis praesidentes, ipsis nihilominus et eorum cuilibet in virtute salutaris obedientiae districte praecipiendo, quatinus de dictis missalibus et libris in suis monasteriis et locis regularibus sibi comparent, et super ea alia corrigant, ac iuxta formam in eis positam missarum solemnia peragant, et peragi faciant deinceps, eorumdem venditores, exhibitores praesentium in suis monasteriis ubi venerint cum praedictis libris intromittendo et benivole tamquam Ordinis nuntios tractando, et de salvoconductu aliisque viae necessariis ipsis providendo ac provideri procurando. 15.   Quia plures et graves materiae et causae in hoc generali Capitulo tractandae et intermittendae propter brevitatem temporis ad praesens expediri non possunt, insequendo laudabilem consuetudinem hactenus in Ordine observatam, praesens generale Capitulum R. D. N. Cisterciensi et quatuor primis seu eorum locatenentibus et Diffinitoribus, quos secum vocare voluerit, decisionem et determinationem omnium et singularum causarum et materiarum motarum et movendarum, quae in Cistercio terminari non potuerunt apud Divionem fiendam, committit in plenaria Ordinis potestate. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 16.   Electionem, promotionem, institutionem et installationem fratris Ioannis Memmingen ad dignitatem abbatialem monasterii de Doberluch per abbatem de Walkenrede, eiusdem monasterii de Doberluch patrem abbatem, rite et legitime… *etc.* confirmat, supplendo omnes et singulos defectus… *etc.* 17.   Ad idem, pro fratre Nicolao, professo monasterii Zcennae Sanctae Mariae, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii per abbatem Vallis Sanctae Mariae, factas, *etc.* 18.   Amotionem, privationem et destitutionem magistri Symonis Chaveau ab officio bedellatus collegii Sancti Bernardi Parisiis, necnon promotionem, institutionem domini Ioannis Marsoti presbyterum curatum Sancti Secani ad idem officium, per R. D. N. Cisterciensem, cui pleno iure institutio et destitutio omnium et singulorum officiorum et officiariorum, necnon omnimoda dispositio eiusdem collegii spectat et pertinet, novissime die 6 mensis iulii anno praesente factas, et per dominos abbates Firmitatis, Prulliaci, Regalis montis et provisorem eiusdem collegii, s. th. pr., debite et legitime executas, necnon omnia et singula per dictos executores R. D. N. Cisterciensis auctoritate et mandato ac virtute litterarum patentium super huiusmodi officio bedellatus in dicto collegio acta, facta, gesta et ordinata, generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat, mandando sub poenis et censuris Ordinis, districtissime praecipiendo omnibus et singulis studentibus sive scolaribus et aliis personis praesentibus et futuris in eodem collegio residentibus sub poenis et censuris praefatis, quatinus dictum magistrum Symonem a dicto officio bedellatus amotum, privatum et destitutum, necnon praefatum dominum Ioannem Marsoti verum et indubitatum eiusdem collegii bedellum teneant et reputent ; executionem praesentis diffinitionis dominis abbatibus de Firmitate, de Regalimonte, s. th. pr., et cuilibet eorum committendo, in plenaria Ordinis potestate. 19.   Electionem, provisionem, institutionem et installationem fratris Ioannis Frel ad dignitatem abbatialem monasterii Prulliaci per dominum Firmitatis, virtute et auctoritate commissionis R. D. N. Cisterciensis, eiusdem monasterii Prulliaci immediati patris abbatis, rite… *etc.* confirmat, supplendo omnes et singulos defectus… *etc.* CONFIRMATIONES TRACTATUUM ET PENSIONUM 20.   Quamquam examinata, approbata, ratificata et confirmata per R. in Christo P. D. Cisterciensem, auctoritate totius Ordinis sibi naturaliter attributa, nulla alia confirmatione indigeant, nihilominus aliquando pro securitate maiori rerum gestarum, ad instantiam partium necesse est ea generalis Capituli confirmationis munimine roborare, ne temporibus futuris aliquae innovationes, quaestiones, lites, partium allegationes fiant, quae partibus nocere aut tractatibus factis praeiudicare possint ; idcirco generale Capitulum visis et diligenter inspectis et consideratis litteris approbationis, ratificationis et confirmationis tractatus seu appunctuamenti facti et passati inter abbatem et conventum monasterii Vallis dulcis ex una, et haeredes Hugonis Durant Pottarii ex Stanno dum viveret, partibus ex altera, in certa causa dudum mota et pendente cum domino Baillivo Divionensi, vel eius locumtenente, prout per litteras procuratoriales abbatis et conventus praefati, necnon per sententiam de consensu eorumdem et ex gratia speciali sine praeiudicio futuri temporis per dominum locumtenentem eiusdem domini Baillivi latam, ac etiam per ratificationem, approbationem et confirmationem R. D. N. Cisterciensis plenius constat, idem generale Capitulum auditis audiendis, et consideratis in hac parte considerandis, omnia et singula, tam per dictum abbatem et conventum Vallis dulcis, quam per R. D. N. Cisterciensem quam alios quoscumque acta, facta et passata, tamquam dicto monasterio Vallis dulcis utilia, sine tamen praeiudicio futuri temporis, iuriumque, libertatum ac privilegiorum dicti monasterii, approbat, ratificat et confirmat, in plenaria Ordinis potestate. 21.   Attenta relatione abbatis Charitatis super examinatione et informatione contentorum in litteris tractatus praesenti diffinitioni annexis initi, facti et passati inter abbatem et conventum monasterii Bellaevallis ex una, et honorabilem et discretum virum dominum Henricum de Novocastro, presbyterum canonicum et camerarium ecclesiae Bisuntinensis, ac commendatarium perpetuum prioratus monasterii Altepetit, super quadam permutatione cuiusdam quantitatis granorum ad certum numerum hominum manus mortuae, prout plenius in dictis litteris continetur, praesens generale Capitulum dictum tractatum cum omnibus suis clausulis approbat, ratificat et confirmat. 22.   Visis, inspectis et diligenter examinatis litteris tractatus seu appunctuamenti initi, facti et passati inter illustrem et potentissimum D. D. Hugonem de Cabilone, D. Castriguidonis, de Nozeroii ex una, et abbatem et conventum monasterii de Monte Sanctae Mariae partibus ex altera, super associatione dudum inter praedecessores ipsius strenui ac potentissimi domini et dictos abbatem et conventum et novissime per eosdem renovata de quibusdam villis, villagiis, grangiis, nemoribus et aliis possessionibus et iustitiis, plenius in litteris praefatis praesenti diffinitioni annexis expressius declaratis et specificatis, attenta et considerata animi praefati potentissimi domini nobilitate et devotione atque benevolentia ad bonum, utilitatem, commoditatem et honorem dicti monasterii et totius nostri Ordinis effectu demonstravit, abbate etiam de Balerna itidem referente plenis super contentis in dicto tractatu audito, utilitate etiam dicti monasterii pensata et considerata, praesens generale Capitulum dictum tractatum cum omnibus et singulis suis clausulis approbat, ratificat et confirmat, in plenaria Ordinis potestate. COMMISSIONES 23.   Nos, frater Ioannes, abbas Cistercii, ceterique Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, notum facimus universis, quod in eodem generali Capitulo die 14 mensis septembris, anno Domini 1487, apud Cistercium celebrato, facta fuit quaedam diffinitio cuius tenor sequitur et est talis : Sanctissimi ac beatissimi in Christo patris et domini nostri domini Innocentii, divina providentia Papae VIII, maximam ad nostrum Cisterciensem Ordinem clementiam et benivolentiam singularem summa cum gratulatione ac gratiarum actione suscipiens praesens generale Capitulum per honorabilem virum magistrum Iacobum du Breucquet, decanum Montensem et canonicum Cameracensem, nostrique totius Ordinis in romana Curia ad praesens procuratorem generalem, qui pluries diversas ac amplissimas totique Ordini nostro plurimum fructuosas ab eodem S. D. N. obtinuit libertates, exemptiones et gratias, nonnullorum denique veterum privilegiorum confirmationes, pro quibus eidem S. D. N. gratiarum actiones uberes et immensas ipse Ordo noster referre haud immerito adstringitur et obligatur. Qua de re cum ipse Ordo noster apud Sanctissimam Sedem Apostolicam nondum comparuit, electioni et promotioni eiusdem S. D. N. congratulando, Sanctitatique suae ipsum Ordinem nostrum commendando, ac confirmationem ceterorum privilegiorum a felicissimae recordationis suae Sanctitatis praedecessoribus Ordini indultorum postulando et impetrando, quemadmodum pene omnes alii Ordines iam dudum fecisse dicuntur ; unde nimirum nisi tanta fuisset ac esset S. D. N. ad ipsum nostrum clementia, ipse Ordo noster a Sanctitate sua non modo nullam obtinuisset gratiam, sed et de ingratitudine maxima notari potuisset. Quia etiam praedictorum privilegiorum iam impetratorum et adhuc aliorum impetrari necessariorum, necnon pro confirmationis antiquorum expeditione opportunum ac necessarium videtur ut ad Sanctissimam Sedem Apostolicam Ordinis legati aut nuntii quantocius mittantur, praesens generale Capitulum his et aliis multis causis rationabilibus consideratis, ad Sanctissimam Sedem Apostolicam suos notabiles oratores, legatos ac nuntios quamprimum commode fieri poterit transmittere decernit, ad aliqualem S. D. N. ac suae Sanctissimae Sedis amicorumque ac benivolorum Ordinis in romana Curia consistentium recognitionem faciendam, tam reddendo gratias possibiles pro beneficiis maximis iam Ordini exhibitis, quam etiam pro futura ipsius Ordinis recommendatione. Verum quia sine maxima pecuniarum summa haec fieri non possunt cum R. D. N. Ordinis protectore ac aliis pro Ordinis in romana Curia laborantibus et benivolis dona ac stipendia debita sint offerenda, pluresque ac maximae pecuniarum summae pro bullis tam impetratis quam impetrandis, in Curia expediendis et extrahendis sint necessariae, et nihilominus oratores, legati ac nuntii praedicti in expensis ac sumptibus decentibus veniant providenda, procuratori etiam praedicto, cui pro suis diligentiis maximis quas fecit, Ordo non parum obligatus existit, oporteat tam pro expensis iam factis quam in futurum fiendis, quam etiam in recompensam laborum suorum summam aliquam contribuere, ad quae omnia et infinita alia Ordinis agenda et onera supportanda, contributiones Ordinis consuetae minime sufficiunt neque sufficere possent, cum tam paucae sint et exiguae ut expensae Capituli generalis, pensiones annuae et collegiorum provisiones per Ordinem solvendae per illas nullatenus valeant exsolvi, tum propter varia impedimenta quibus in aliquibus partibus contributiones Ordinis ad communem Ordinis usum recipi prohibentur, tum quia plures nationes, ut Italia, Hispania, Anglia, Scotia, Hungaria, Bohemia, parum vel nihil solvunt, quinimo aliquae earum diversis mediis et expensis gravibus ab Ordinis obedientia et unitate se eximere nituntur ; quibus nisi obvietur maturius, principalia Ordinis fundamenta non mediocriter laedentur seu enervabuntur, et ipsi Ordini finalis ruina imminebit, tum denique quia plurima monasteria Ordinis in diversis mundi partibus sita, tam propter guerrarum exterminia quam alia multiplicia incommoda et detrimenta, ad extremam pene desolationem perducta, a solutione contributionum Ordinis gratiose sunt supportata, tum demum quia etiam de solventibus taxa minor in registris Ordinis posita nullomodo solvitur, sed a maiori parte vix nona aut decima pars haberi potest, quibus omnibus et aliis multis ad hoc inducentibus causis et rationibus diligenter consideratis matura deliberatione, ac unanimi consensu omnium Diffinitorum praehabitis, praesens generale Capitulum subsidium charitativum quinque millium ducatorum auri de camera omnibus et singulis Ordinis monasteriis ac locis regularibus utriusque sexus quibuscumque mundi partibus sitis imponit, hinc infra festum Natalis Christi proxime futurum R. D. N. Cistercii aut receptoribus per generale Capitulum deputatis praestandorum, mandans et praecipiens omnibus et singulis Ordinis abbatibus, abbatissis, prioribus, priorissis, commendatariis, cellerariis, bursariis ac aliis quibuscumque monasteriorum aut locorum regularium Ordinis praesidentibus, gubernatoribus, receptoribus, procuratoribus, syndicis, economis, negotiorum gestoribus ac officiariis universis quocumque nomine censeantur, aut cuiuscumque auctoritate vel nomine praesideant in eisdem, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae et privationis a suis dignitatibus et officiis poenis, quatinus commissariis Ordinis ad hoc in diversis mundi partibus per generale Capitulum deputatis aut eorum substitutis praesentium exhibitoribus taxas seu quotas de praedicto subsidio suis monasteriis seu locis regularibus deputatas impositas et assignatas infra terminum praefatum integraliter et cum effectu persolvant. Executionem praesentis diffinitionis in dominiis et provinciis Rhenens. infer. et Maguntinensis dioecesis infer., necnon Hassiae, Westphaliae, Frisiae, Hollandiae et Zelandiae, abbatibus de Veterimonte, s. th. pr., de Vetericampo et de Campo Mariae committendo, sub eisdem censuris et poenis districte mandans et praecipiens eisdem, quatinus quamprimum fieri fuerit possibile, convocent ad se tres aut quatuor abbates earumdem partium quos voluerint, et communicato cum eis consilio summam 320 ducatorum, et pro prioratibus Campo subiectis summam 70 ducatorum auri de camera, quam monasteriis et locis regularibus Ordinis utriusque sexus in eisdem provinciis et partibus sitis praesens generale Capitulum pro praedicto charitativo subsidio imponit eisdem monasteriis et locis regularibus iuxta facultates et valores eorum, prout eis videbitur, distribuant unicuique suam taxam seu quotam assignando, quam assignationem iam dicti commissarii sigillis suis et sigillis dictorum abbatum sigillatam infra terminum inferius assignatum cum dictis pecuniis et fideli suo computo R. D. N. Cisterciensi habeant praesentare, ipsi vero abbates per dictos commissarios pro taxatione huiusmodi convocati, si se forte excusare voluerint, ad hoc per censuras Ordinis et poenas praedictas ab ipsis commissariis compellantur. Dicti autem commissarii per se vel per alium seu alios substitutum vel substitutos fidelem vel fideles taxas sive quotas sic assignatas quamprimum fieri poterit, ab omnibus et singulis monasteriis et locis regularibus utriusque sexus dictarum partium exigant, requirant, levent et recipiant, vel alter eorum exigat, requirat, levet et recipiat, ad eorum solutionem integram dictorum monasteriorum abbates, abbatissas, priores, priorissas, commendatarios, cellerarios, bursarios ac alios officiarios praedictos per praedictas censuras et poenas iuxta mandatum apostolicum ad hoc specialiter et expresse per S. D. N. dominum Innocentium Papam modernum generali Capitulo factum et transmissum, appellatione postposita, viriliter et exacte compellendo, et quittancias sufficientes sub sigillis suis vel sigillo alterius eorum dando et expediendo ; rebelles vero et solvere nolentes vel differentes, sententias et poenas suprascriptas de facto incurrisse ubique publicando et declarando, ac alias prout iuris ordo aut rationis iudicium postulat et requirit, contra eos procedendo, invocato ad hoc, si opus fuerit, auxilio brachii saecularis, aut quorumcumque dominorum, iudicum vel potentum ecclesiasticorum vel saecularium, consilio, auxilio et favore, faciantque talem diligentiam dicti commissarii ut praedictae pecuniae pro tardiori, si tamen possibile fuerit, aut quamprimum possibile fuerit, R. D. N. Cisterciensi apud Cistercium praesentantur, quatinus usuris et aliis expensis, quae super ordinem interim excrescunt, valeat citius obviari. Datum sub sigillo Diffinitorum eiusdem generalis Capituli, die, mense, anno et loco supradictis. 24.   Ad idem, pro abbatibus de Eberbaco et Lucella, in partibus Rheni superioribus et confaederatorum ac partibus vicinis, videlicet in dioecesibus Constantiensi, Basileensi, Argentinensi, Spirensi, Wormatiensi, Maguntinensi usque ad partes Thuringiae exclusive et Metensi ubi lingua loquuntur alemannica. 25.   Ad idem, pro abbatibus de Ebraco, Fonte salutis et Lanckheim in tota Franconia, et partibus Sueviae, videlicet in dioecesi Herbipolensi, Bambergensi, Eistettensi et Augustensi. 26.   Ad idem, pro abbate de Campoprincipum in tota Bavaria, Austria, Carinthia et Styria. 27.   Ad idem, pro abbate de Riddageshusen in Thuringia et Saxonia. 28.   Ad idem, pro abbate de Lenyn in Misnia, utraque Marchia et Lusatia. 29.   Ad idem, pro abbate de Lubens in Moravia et Slesia. 30.   Ad idem, pro abbate de Hilda in Slavia sive partibus Stagnalibus, Prussia, Pomerania et Livonia. 31.   Ad idem, pro abbatibus de Esrom et Sora in regnis Daniae, Sueciae, Norwegiae et insula Gotlandiae. 32.   Ad idem, pro abbate de Paradiso in maiori Polonia. 33.   Ad idem, pro abbatibus de Ozzeck et Tzedelitz in regno Bohemiae. 34.   Ad idem, abbati de Pelisio in Ungaria. 35.   Nos, frater Ioannes, abbas Cistercii et Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, notum facimus universis quod in eodem generali Capitulo die 14 mensis septembris anno Domini 1487 apud Cistercium celebrato facta fuit quaedam diffinitio, cuius tenor sequitur et est talis : Piis monitis et hortamentis paternis, necnon mandatis et praeceptis salutaribus et fructuosis Sanctissimi in Christo patris et domini nostri, domini Innocentii divina providentia Papae VIII, super reformatione nostri Ordinis Cisterciensis ad generale Capitulum nuper factis ac transmissis, gratulantique animo susceptis et acceptatis, praesens generale Capitulum Sanctissimae Sedi Apostolicae immediate et nulli alteri subiectum humiliter obedire et devote parere cupiens, ut tenetur, abbatibus de Veterimonte, s. th. pr., de Vetericampo et de Campo Mariae, et eorum cuilibet in solidum conformiter ad commissionem per R. D. N. Cisterciensem eis anno praeterito factam, pie committendo mandat, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena nihilominus districte praecipiendo, quatinus ad omnia et singula monasteria et loca regularia Ordinis utriusque sexus, in territoriis, partibus et provinciis Rhenen. infer. a dioecesi Maguntinensi exclusive inferius descendendo usque ad mare oceanum, et signanter in dioecesibus Trecensi, Coloniensi et Traiectensi, necnon in dominiis et provinciis Hassiae, Westphaliae, Frisiae, Hollandiae et Zelandiae sita et constituta, hinc infra proxime futurum generale Capitulum simul aut duo eorum se personaliter transferant aut unus eorum, de consensu tamen reliquorum, se transferat, auctoritate totius Ordinis et Capituli generalis, ibidem visitando, reformando, corrigendo, emendando, instituendo et destituendo omnia et singula, quae secundum Deum et beatissimi patris et legislatoris nostri sancti Benedicti sanctam regulam, necnon statuta Ordinis papalia et Capitulorum generalium diffinitiones invenerint visitanda, reformanda, corrigenda, emendanda, instituenda et destituenda, in spiritualibus et temporalibus, in capitibus et in membris. Datque praesens generale Capitulum dictis commissariis auctoritate qua supra facultatem et plenum posse abbates, abbatissas, priores, priorissas ceterasque personas Ordinis regimini eorumdem monasteriorum aut locorum regularium utriusque sexus, in spiritualibus seu temporalibus praesidentes, aut officia quaelibet in his habentes, si sua exigant demerita, a suis dignitatibus, administrationibus et officiis deponendi, aut alias iuxta statuta Ordinis puniendi, prout delictorum suorum qualitas exigit ; resignationes quoque abbatum, abbatissarum aut aliorum monasteriis et locis regularibus praesidentium, si rationabiles visae fuerint, admittendi et acceptandi, ac monasteriis et locis regularibus iam dictis sive sic sive per mortem aut quomodolibet vacantibus et viduatis, patrum abbatum et visitatorum ordinariorum, qui vel propter distantiam nimiam viarumque discrimina aut alia quaelibet impedimenta adesse non possunt aut negligunt, supplendo defectus de abbatibus, abbatissis aut aliis praesidentibus Ordinis monasteriis sive per electionem canonicam, sive per provisionem paternam iure ad ipsos patres abbates vel generale Capitulum devoluto, prout iustum viderint, providendi de personis Ordinis. Apostatas quoque et fugitivas ac per saeculum discurrentes et vagabundas, sive etiam in locis aliquibus extra monasteria et loca regularia Ordinis commorantes, et honorem Ordinis denigrantes, personas regulares Ordinis utriusque sexus, ubicumque repertae fuerint, sive in habitu Ordinis sive sine habitu capiendi, incarcerandi, aut alias prout sua exigunt demerita puniendi, atque iuxta diffinitiones tam praesentes generalis Capituli, quam aliorum Capitulorum praecedentium, expensis suorum monasteriorum, ad propria remittendi, abbatesque et abbatissas, sive alios monasteriis Ordinis praesidentes, personas quocumque nomine censeantur ad praedictas apostatas, sive vagabundas seu etiam extra Ordinem commorantes personas in suis monasteriis seu locis regularibus recipiendum, aut de aliis locis Ordinis ubi recipiantur eis providendum, per censuras Ordinis compellendi sive sua sponte ac sine licentia et litteris huiusmodi etiam cum potestate alibi profitendi exierint seu emissi fuerint, sive propter delictum aliquod, sive sua propria voluntate, non obstante quod quidam eorum se quasdam gratias habere dicant, per quas cum quibuscumque christifidelibus extra Ordinem valeant commorari, quas quidem gratias et omnes licentias supradictas per quoscumque de Ordine etiam auctoritate paterna Capituli generalis concessas, praesens generale Capitulum revocat, cassat, irritat et annullat. Monasteria denique monialium minus reformata, sive per inclusionem sive per aliam bonam et honestam dispositionem, ut expediens viderint, reformandi ; rebelles vero aut reformationi resistentes sive a monasteriis suis expellendi, et ad alia monasteria reformata dispergendi, sive alias prout iuris aequitas postulaverit puniendi. Dat insuper praesens generale Capitulum auctoritatem et mandatum speciale dictis commissariis et eorum cuilibet computationes abbatum, abbatissarum aut aliorum praesidentium regimini monasteriorum et locorum regularium Ordinis audiendi, easque approbandi vel reprobandi, ut viderint opportunum. Et ut iuxta mentem praefati S. D. N. generale Capitulum veras et iustas taxas contributionum Ordnis [Ordinis ] melius assignare valeat, mandat et praecipit idem Capitulum dictis commissariis, ut de veris et integris valoribus dictorum monasteriorum et locorum regularium se diligenter informent, et in proximo futuro generali Capitulo, sive pesonaliter [personaliter ] sive per sua scripta authentica ipsum generale Capitulum de his debite certificent. Et quia, ut ad audientiam ipsius Capituli dolenter deductum est, nonnulla monasteria et loca regularia Ordinis olim satis opulenta sive propter guerrarum incursus, sive propter alios sinistros eventus ad tantam devenerunt inopiam, ut personae regulares in sufficienti numero pro divini cultus executione et disciplinae regularis observantia ibidem sustentari non possunt, mandat et praecipit idem Capitulum dictis commissariis, quatinus iuxta *Chartam charitatis* et alia Ordinis instituta canonica, compellant vicinos abbates aut monasteriorum seu loccrum [locorum ] regularium Ordinis praesidentes ditiores ad subveniendum dictis monasteriis et locis sic desolatis, ut debite restaurari et sublevari possint, quatinus divinus cultus et disciplina monastica ibidem valeant observari ; quod si fieri omnino foret impossibile, super unione illorum monasteriorum desolatorum cum aliis, se diligenter informent, quidquid in praemissis repererint, in proxime futuro generali Capitulo fideliter referendo. Praeterea insequendo praefatum mandatum apostolicum praecipit et mandat idem generale Capitulum omnibus et singulis dictis commissariis et eorum cuilibet in solidum, quatinus per se vel alium seu alios peremptorie citent omnes et singulos dictorum monasteriorum abbates, seu etiam priores monasteriorum per priores dumtaxat gubernari solitorum, quemadmodum praesens generale Capitulum tenore praesentium eos citat ad comparendum personaliter in generali Capitulo tempore solito, anno iam proxime futuro apud Cistercium celebrando, nisi legitimum impedimentum habuerint propter quod merito venerint excusandi, de quo tamen impedimento per suos procuratores sufficienter instructos fidem facere teneantur cum intimatione quod, nisi venerint aut sua impedimenta legitime probaverint, censuras tam in statutis Ordinis antiquis quam etiam S. D. N. Pape moderni contentis incurrisse, sine omni dissimulatione publicabuntur. Demum mandat et praecipit idem generale Capitulum dictis commissariis et eorum cuilibet, ut contributiones Ordinis iuxta veram taxam novem millium, quam hoc praesenti anno generale Capitulum propter varia agenda Ordini imposuit in omnibus et singulis monasteriis Ordinis dictarum partium, exigant, requirant, levent et recipiant ad earum solutionem integram omnes et singulos dictorum monasteriorum abbates commendatarios, bursarios, cellerarios aut alios temporali regimini dictorum monasteriorum praesidentes quoque, quocumque nomine censeantur, per censuras Ordinis et poenas in *Benedictina, Piina, Sixtina*, necnon Sanctissimi D. N. Papae moderni statutis contentas, compellendo, quittancias sufficientes solventibus dando ; rebelles et solvere nolentes vel differentes ad dicendum causas quare solvere non velint aut non debeant, ad proxime futurum generale Capitulum citando. Quas contributiones dicti commissarii, quamprimum poterunt, R. D. N. Cisterciensi, aut receptoribus per eum aut generale Capitulum deputandis, cum eorum computo vero et legali fideliter praesentabunt, inhibendo omnibus et singulis personis Ordinis sub eisdem censuris et poenis, ne contributiones huiusmodi aliis quam dictis commissariis aut Ordinis receptoribus ad hoc vel a generali Capitulo vel praefato domino Cisterciensi sufficiens mandatum habentibus aut eorum substitutis legitimis tradant et exhibeant quovis pacto, aut etiam ne de earum receptione quisquam se intromittere praesumat, nisi ad hoc per idem Capitulum aut dominum Cistercii fuerit deputatus. Ut autem serenitati conscientiarum ac animarum saluti personarum Ordinis praelibati provideri valeat, praesens generale Capitulum dictis commissariis dat et concedit auctoritatem et plenum posse omnes et singulas personas regulares Ordinis, quoties a suis erroribus, excessibus et delictis resipiscere voluerint a quibuscumque sententiis et censuris Ordinis, quas quomodolibet contra praemissa aut alia Ordinis instituta veniendo incurrerunt, absolvendi, ac super irregularitatibus, si quas incurrerunt, dispensandi ; et generaliter omnia et singula in praemissis et ea concernentibus, vel quomodolibet dependentibus ab eisdem agendi, faciendi et exercendi, quae agere, facere et exercere posset et deberet ipsum generale Capitulum et totus Ordo, invocato ad hoc, si et in quantum opus fuerit, auxilio brachii saecularis, seu quorumcumque dominorum, iudicum aut potentum ecclesiasticorum aut saecularium consilio, auxilio et favore. Omnibus igitur dictorum monasteriorum seu locorum regularium Ordinis personis regularibus utriusque sexus, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poenis, conformiter ad mandatum apostolicum praedictum, districte praecipit idem generale Capitulum, quatinus praedictis commissariis in omnibus et singulis praemissis, tamquam generali Capitulo totique Ordini, imo verius S. D. N. Papae humiliter obediant et devote pareant, omni apellatione [appellatione ] et excusatione semotis. Datum sub sigillo Diffinitorum dicti Capituli generalis, die, mense, anno et loco supradictis. 36.   Dominis abbatibus de Firmitate et de Balerna, et eorum cuilibet committit praesens generale Capitulum, ut se diligenter et debite informent super tractatu seu appunctuamento inito, facto et passato inter R. D. Cisterciensem et suum conventum ex una, et honorabilem virum dominum Thomam Tullemot, presbiterum curatum de Braseis super decimis du Proveret, prout in litteris super hoc confectis et praesenti diffinitioni annexis plenius continetur ; et si dictum tractatum seu appunctuamentum ad utilitatem praefati monasterii Cisterciensis invenerint, ipsum cum omnibus et singulis suis clausulis approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 37.   Domino abbati de Firmitate praesens generale Capitulum committit, quatinus se debite et diligenter super contentis in quadam requesta sive supplicatione pro parte honesti viri Iacobi Pillot, generali Capitulo exhibita et praesenti diffinitioni annexa ; compertaque veritate omnium et singulorum in ea contentorum, citatis citandis et auditis audiendis partibus, summarie et de plano iustitiae complementum ministret, in plenaria Ordinis potestate. 38.   Visitationem et reformationem omnium et singulorum utriusque sexus monasteriorum et locorum regularium in tota Italia et partibus transalpinis existentium, praesens generale Capitulum committit abbati de Balerna, in plenaria Ordinis potestate, cum clausulis per R. D. N. Cisterciensem addendis. 39.   Item, visitationem omnium et singulorum utriusque sexus monasteriorum in omnibus et singulis regnis et dominiis Hispaniarum, necnon Militiarum Calatraviae, Montesiae, Avis, et aliarum Ordini subiectarum, generale Capitulum abbati de Candelio committit, in plenaria… *etc. ut supra*. 40.   Quia defectu virorum litteratorum in Ordine ex negligentia abbatum, qui suos scolares ad studia Ordinis generalia mittere negligunt aut nolunt, Ordo ipse in utroque statu multa et gravia patitur et sustinet detrimenta, hinc est quod generale Capitulum committendo mandat et praecipit abbati de Riddageshusen, quatinus omnes et singulos abbates, qui secundum ordinationem R. D. N. Cisterciensis, ad studium seu collegium Lipzense suos studentes mittere tenentur, ad eos mittendum et tenendum cum debitis et sufficientibus provisionibus in dicto collegio Lipzensi per poenas, censuras et sententias in *Benedictina* et aliis privilegiis, statutis, ordinationibus Ordinis contentas et expressas, viriliter et indissimulanter astringat et compellat, in plenaria Ordinis potestate, invocato, etc. 41.   Capitulum generale in virtutibus et idoneitate abbatis de Walkenreden confidens, eidem abbati dat licentiam, facultatem et potestatem ab omnibus sententiis, censuris et poenis Capitulo generali reservatis absolvendi quatuor ex professis suis ; necnon eos et quemlibet eorum ab omni infamiae nota et inhabilitatis macula rehabitandi [rehabilitandi ] et relevandi, ac cum eis dispensandi ut quibuscumque casibus per eos perpetratis et commissis non obstantibus, dummodo de eis poenitentiam peregerint, ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia, beneficia et dignitates, etiam abbatiali dignitate inclusa promoveri possint et admitti, in plenaria Ordinis potestate. 42.   Quia propter multiplicium graviarumque materiarum affluentiam, generale Capitulum causam motam et pendentem coram R. D. N. Cisterciensi et dominis Diffinitoribus praesentis Capituli generalis inter abbatem de Claromonte appellantem ex una, et abbatem de Caroliloco, s. th. pr., et fratrem Ioannem Days, professum monasterii Claraevallis, appellatos partibus ex altera, decidere et terminare non potest, idcirco dominis abbatibus de Firmitate et de Regalimonte, s. th. pr., et cuilibet eorum committit partibus coram eis debite citatis et auditis, iustitiae complementum ministrent, ad dictam causam decidant et determinent, in plenaria Ordinis potestate, omnibus et singulis nostri Cisterciensis Ordinis personis regularibus in sacro presbyteratus ordine constitutis, quibus haec diffinitio exhibita fuerit, idem generale Capitulum dat in mandatis, quatinus ad certos et competentes diem et locum coram dictis abbatibus aut eorum altero dictas partes citent. 43.   Quia plures et graves materiae praesenti generali Capitulo supervenerunt, propter quas idem Capitulum causam motam inter fratrem Guillermum Bouson actorem, professum monasterii de Locoregio ex una, et priorem et suppriorem eiusdem monasterii reos et defensores partibus ex altera, terminare, decidere nec diffinire potuit ; quapropter idem generale Capitulum abbatibus de Nigrolacu, de Callovio et de Oliveto et cuilibet eorum in solidum committendo mandat et praecipit, quatinus ad ipsum monasterium seu ad alia loca, quae iudicaverint ad hoc opportuniora accedant, citatisque ad certos et competentes diem et locum citandis, et auditis audiendis, compertaque et plene veritate huiusmodi causae cognita, partibus summarie et de plano, secundum Ordinis formam, iustitiae complementum ministrent, compellendo, si ita sanxerint et iustum fuerit, dictos priorem et conventum, commendatarium et alios officiarios eiusdem monasterium ad recipiendum dictum fratrem Guillermum Bouson et sibi de necessariis tamquam uni aliorum de conventu providendum, puniendo puniendos, absolvendoque absolvendos, in plenaria Ordinis potestate, invocato ad praemissa et ea contingentia, si opus sit, brachii saecularis auxilio, consilio et favore ; omnibus autem et singulis Ordinis personis in sacro presbyteratus ordine constitutis firmiter dat generale Capitulum in mandatis, sub poenis et censuris per eosdem abbates aut eorumdem alterum taxandis, quatinus dum requisiti fuerint ad certos et competentes diem et locum dictas partes coram dictis abbatibus aut eorum altero citent. Datum, etc. 44.   Abbati de Czenna committendo generale Capitulum, dat auctoritatem, facultatem et potestatem dispensandi cum quodam fratre converso, ut non obstante defectu natalium, et quod non sit de legitimo matrimonio procreatus, omnia et singula officia quae conversi habiles exercere valent et possunt, exsequi, exercere et facere possit et valeat, in plenaria Ordinis potestate. 45.   Priori de Locoregio generale Capitulum ex gratia committendo, dat auctoritatem, licentiam et facultatem ut bona quaecumque per decessum religiosorum seu personarum regularium eiusdem monasterii derelicta, ad usus fratrum, et utilitatibus eorum applicare, disponere et dispensare possit et valeat, quamdiu dictum monasterium in conventum tenebitur, et usque ad aliam R. D. N. Cisterciensis seu generalis Capituli dispositionem. 46.   Generale Capitulum certis, iustis et legitimis de causis et rationibus informatum et motum abbatibus de Riddageshusen, de Dobran et de Dargun, et cuilibet eorum committit et mandat et districtissime praecipit, quatinus viriliter et exacte per poenas et censuras, institutis Ordinis contentas et declaratas, compellant fratrem Michaelem Szassen, professum monasterii de Hylda, ad infra breve tempus per eosdem abbates aut alterum eorum eidem limitandum et praefigendum, ad revertendum, manendum et residendum in dicto suae professionis monasterio ; abbates autem ipsum detinentes aut ne ad dictum monasterium proprium revertatur suadentes, aut sibi auxilium, consilium et favorem praebentes, eos cum dicto fratre Michaele excommunicatos denuntient et publicent, compellendo ipsos et quemlibet eorum, qui se huiusmodi iniuste retentum suasioni aut seductioni dicti fratris, ne ad dictum monasterium suum rediret contra Ordinis statuta et diffinitiones immiscuerant ad refundendas expensas, quas in recuperatione dicti fratris abbas praefatus de Hylda fecit aut facturus est, in plenaria Ordinis potestate. 47.   Cum novissime in mense septembris anno Domini 1486 per supremam Parlamenti curiam Parisiis inter cetera ordinatum extitit, ut ad regimen et administrationem spiritualitatis et temporalitatis monasterii Fulcardimontis diu ante processum inter fratrem Robertum Vallée, Ordinis religiosum, appellantem ex una, et magistrum Ioannem Grudeau, presbyterum saecularem, intimatum et defensorem, partibus ex altera, super dignitate abbatiali eiusdem monasterii contendentes, aliquis religiosus de Ordine per R. D. N. Cisterciensem et Diffinitores Ordinis committeretur ; hinc est quod generale Capitulum appunctuamentis et ordinationibus illius venerabilis et sapientis curiae Parlamenti pro posse favere et indemnitatibus dicti monasterii succurrere cupiens, abbati de Regalimonte, s. th. pr., committendo mandat et praecipit, ut iuxta dicti arresti seu appunctuamenti tenorem de bono, sufficiente et in utroque regimine, spirituali videlicet et temporali, experta persona Ordinis ad regimen spirituale et temporale eiusdem monasterii committat et deputet, per cuius industriam, prudentiam et religiosam conversationem ipsum monasterium regi et feliciter fructuoseque durante praedicto processu dirigi et gubernari possit et valeat, in plenaria Ordinis potestate. 48.   Abbati de Walkenreden generale Capitulum committit, quatinus se plenius super casu scrupuloso bursarii sui informet, casuque plene cognito, si dictus bursarius absolutione, dispensatione aut rehabilitatione indigeat, ipsum rehabilitet, et ab omni infamiae nota et inhabilitatis macula relevet, cum eoque dispenset, ut casu praedicto non obstante, missas et alia divina officia, beneficia et dignitates etiam abbatiali dignitate inclusa, promoveri possit et admitti, in plenaria Ordinis potestate. 49.   Visis et diligenter examinatis certis informationibus per nonnulos [nonnullos ] officiarios regios contra et adversus aliquos fratres in eisdem nominatos professos monasterii B. M. Bardonarum, qui in mortem abbatis sui per intoxicationes et alias conspiraverunt, multaque flagitia et enormia facta, ut per informationes easdem constat, perpetraverunt et commiserunt in maximum Ordinis scandalum, vituperium et gravamen, populique humani scandalum. Quibus malis obviare, ac de remedio opportuno providere cupiens praesens generale Capitulum abbatibus de Candelio, de Ardorello et de Villalonga et cuilibet eorum committit, quatinus super tenore dictarum informationum, quas sub sigillo Diffinitorum clausas ad eosdem abbates mittit, necnon super dictis flagitiis, intoxicationibus et malis, se debite et diligenter informent, informationeque debite facta, viis et mediis sibi possibilibus dictos fratres capiant seu capi faciant, fidelique ac tutae custodiae servandos tradant, ipsisque plene auditis, si eos aut eorum alterum culpabiles aut culpabilem in praemissis aut aliquo praemissorum invenerint, illos secundum statuta, diffinitiones et ordinationes Ordinis et casuum seu demeritorum suorum exigentiam taliter puniant et corrigant, quod ceteris transeat in exemplum et terrorem, in plenaria Ordinis potestate, invocato ad praemissa et ea tangentia, si opus sit, brachii saecularis auxilio, consilio et favore. Omnibus autem et singulis abbatibus, prioribus, officiariis, aliisque regularibus personis Ordinis, cuiuscumque sexus, status, dignitatis aut conditionis existant, praesens generale Capitulum praecipit et mandat sub poenis et censuris per praedictos abbates, aut eorum alterum taxandis, declarandis, quatinus, eisdem abbatibus et eorum alteri, quantum ad omnium et singulorum praemissorum executionem, et quantum ad dictorum fratrum receptionem, pugnationem et detentionem, si opus sit, tamquam generali Capitulo firmiter pareant et obediant. Datum, etc. 50.   Ad aures generalis Capituli pervenit abbatem de Elnis, quosdam religiosos monasterii Bardonarum professos, ad intoxicandum ac in mortem proprii abbatis conspirandum gravia et enormia flagitia perpetrandum induxisse et commisisse ; quae mala sufferre non valens generale Capitulum abbatibus de Candelio, de Ardorello et de Villalonga et eorum cuilibet committendo districtissime praecipit et mandat omnibus et singulis, quatinus super praemissis se debite et diligenter informent, factisque informationibus, illas fideliter clausas Capitulo seu R. D. N. Cisterciensi transmittant pro super eis ostendendo et appunctuando, prout iuris fuerit et rationis, dictamque instantiam primo abbatem de Elnis ad futurum proximum generale Capitulum personaliter et peremptorie citent eidem promotori super ad ipsum sibi obiectandis responsurum, invocato, etc., omnibus etc., ut in praesenti. 51.   Ut Sanctissimi domini nostri Papae mandatis super reformatione Ordinis nuper transmissis firmius ac melius, ut decet, obediri valeat, praesens generale Capitulum considerans, quod a tempore confectionis *Libelli novellarum* multae et variae factae fuerunt in generalibus Capitulis singulis annis diffinitiones, quibus nonnunquam statutis et diffinitionibus Ordinis antiquis propter certas causas rationabiles fuit derogatum, plurimae etiam observantiae laudabiles, tam in divino servitio, quam Ordinis moribus et cerimoniis hactenus insolitae fuerunt institutae, quae quidem diffinitiones propter paucitatem ad generale Capitulum venientibus, ad paucorum notitiam devenerunt, unde maximae in Ordine diversitates exortae sunt, quas ad veram uniformitatem reducere cupiens, idem Capitulum certos notabiles et doctos viros Ordinis tam abbates quam alios pro singulis generationibus Ordinis cum R. D. N. Cisterciensi elegit, videlicet pro generatione Firmitatis abbatem de Pomerio alias Bongart, aut alium loco eius, si vacare non poterit, substituendum, pro generatione Pontigniaci abbatem de Caroliloco, s. th. pr., aut abbatem de Ellancio, pro generatione Claraevallis abbatem de Laude vel priorem Claraevallis, pro generatione Morimundi abbatem de Charitate, aut *alium* loco eius substituendum, quibus omnibus et singulis, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, mandat et praecipit districte, quatinus in principio Quadragesimae proximae futurae apud Cistercium cum R. D. N. Cisterciensi, aut alio per eum substituendo, personaliter comparentes ibidem diligenter videant, perlegant et examinent omnes et singulas diffinitiones generalium Capitulorum a praefato tempore editionis *Novellarum* annis vel circa singulis factas, easdem cum aliis praecedentibus, videlicet tam in *Charta charitatis* quam *Libellis antiquarum* et *novellarum diffinitionum* contentis, quam etiam aliis statutis et laudabilibus consuetudinibus Ordinis conferant, atque ex eis omnibus ea quae pro reformatione Ordinis et uniformitate observantiae regularis, tam in divino servitio et cantu quam aliis moribus et cerimoniis, necnon victu, vestitu, ceterisque observantiis a sanctis patribus ordinata et ad observandum in toto Ordine instituta repererint, et quae per sequentes diffinitiones non fuerint revocata diligenter extrahant, atque in unum Libellum sub certis distinctionibus, rubricis et capitulis ordinate componant, quem in proxime futuro generali Capitulo ad emendandum, corrigendum, approbandum vel reprobandum praesentabunt, quatinus sic emendatus, approbatus et confirmatus ad omnia Ordinis monasteria et loca per totum universum Ordinem valeat transmitti. Executionem seu intimationem praesentis diffinitionis omnibus et singulis commissariis Ordinis illarum partium ubi dicti electi fuerint committendo. 52.   Quia honorabilis vir magister Iacobus Dubreucquet, decanus Montensis et canonicus Cameracensis, etc., omne ius quod habere praetendit super dignitate abbatiali monasterii de Ursicampo, Capituli generalis ac Ordinis iudicio submisit, promittens se stare velle sententiae per Ordinis iudices proferendae, praesens generale Capitulum unicuique quod suum est reddere cupiens, domino abbati Firmitatis et abbatibus de Carolicoco [Caroliloco], s. th. pr., et de Valledulci ac duobus eorum committit, quatinus convocatis coram se partibus cum omnibus munimentis suis super eorum iuribus se diligenter informent, et prout invenerint aequum esse et iustum, summarie et de plano causam illam decidant, iudicent et concludant, debitumque iustitiae complementum ministrent, seu alter eorum se informet, etc., in plenaria Ordinis potestate. 53.  *Commissio amplissima pro abbate de Pomerio.* Licet parendo ac humiliter obediendo, ut dignum est, piis monitis, hortamentisque paternis necnon mandatis ac praeceptis salutaribus S. D. N. Papae super reformatione Ordinis generali Capitulo novissime transmissis, ipsum generale Capitulum in diversis mundi regionibus, provinciis et partibus diversos constituerit commissarios, dando eis mandata specialia ad faciendum omnia et singula in litteris et bullis apostolicis expressa, ac pro reformatione Ordinis necessaria et opportuna cum certis facultatibus et clausulis ad hoc necessariis, prout in litteris inde confectis et dictis commissariis directis plenius continetur ; quia tamen propter distantiam nimiam a Cistercio ac etiam provinciarum et dominiorum diversitatem et latitudinem maximam nationis germanicae, ac etiam quia abbates illarum partium nunquam vel rarissime generale Capitulum hactenus visitare consueverunt, de divisione limitum congrua in his partibus ac etiam idoneitate commissariorum, qui praefata omnia melius exsequi possent, ipsum generale Capitulum debite informari non potuit ; idcirco cupiens idem Capitulum, ut omnia et singula praedicta rite, debite ac diligenter executioni demandentur, ut etiam pecuniarum summae de subsidio charitativo, quod hoc anno certis rationabilibus de causis Ordini impositum est, ad Cistercium citius deferantur, quatinus litterae apostolicae seu bullae diversarum gratiarum, libertatum et exemptionum a praefato S. D. N. Papa de novo concessarum iam expeditae a bancariis iuxta pro magna pecuniarum summa sub usuris maximis detinentur celerius liberari et extrahi possint, abbati de Pomerio alias Bongart Argentinensis dioecesis, benigne committendo, mandat in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, eidem districte praecipiendo, quatinus quamprimum congrue poterit ad omnes et singulas dictae nationis germanicae regiones, provincias, terras ac partes, necnon ad regna et dominia Ungariae, Bohemiae, Poloniae, Daniae, Suetiae, Norvegiae, Gotlandiae ac illis vicina ubi tamen tutus sibi patuerit accessus, se personaliter transferat, ibidem dictos commissarios ad executionem commissionum sibi datarum sollicitando et instigando ; datque facultatem et plenum posse iam dictum Capitulum eidem abbati de Pomerio dictos commissarios, si propter impedimenta aliqua commissionem sibi factam debite exsequi non potuerint, aut si in eius executione negligentes aut minus voluntarii extiterint, removendi, et alios magis idoneos ac diligentes ac voluntarios loco eorum subrogandi, aut si in aliqua parte nullos institutos invenerit commissarios aliquos de novo cum simili potestate instituendi, ac etiam per se sive solum, sive assumpto secum alio vel aliis dictarum partium abbate vel abbatibus, sive etiam cum dictis commissariis ibidem visitandi, reformandi, etc. ; subsidium etiam charitativum et contributiones Ordinis recipiendi, computationesque receptorum contributionum a 12 annis transactis audiendi et restas ab eis recipiendi et quittantias sub sigillo suo vel contrasigillo solventibus expediendi ; rebelles vero per censuras Ordinis compellendi, abbates ad proximum generale Capitulum citandi, de valore monasteriorum se veraciter informandi, ac generaliter omnia et singula in dictis partibus, regionibus, provinciis, regnis et dominiis agendi, faciandi [faciendi ] et exercendi, quae in dictis commissionibus plenius exprimuntur, et quae agere, facere et exercere posset ipsum generale Capitulum et totus Ordo. Specialiter dat dictum Capitulum generale dicto abbati de Pomerio computationes dictorum commissariorum audiendi, easque approbandi vel reprobandi, prout iustum viderit, necnon pecuniarum summas per eos et eorum quemlibet tam de restis contributionum, quam de dicto subsidio receptas, si tamen personaliter eas deferre tam cito non potuerint recipiendi aut etiam super recipiendis ab ipsis commissariis aut aliis illarum partium abbatibus ad hoc facultatem habentibus, ex parte totius Ordinis mutuum petendi et recipiendi, ac de receptis seu mutuatis quittantias sufficientes et sub sigillo vel contrasigillo dandi et expediendi. Omnes denique personas regulares Ordinis dictarum partium in foro conscientiae per se vel alium seu confessorem vel confessores Ordinis, quibus suas vices in hoc committere voluerit cum consensu abbatum audiendi, atque ab omnibus casibus, delictis, censuris et sententiis, etiam generali Capitulo specialiter reservatis, iniuncta eis poenitentia salutari, quoties opus fuerit, infra proximum generale Capitulum absolvendi, et super irregularitatibus qualitercumque contractis dispensandi, necnon personas inhabiles utriusque sexus ad omnes Ordinis honores, gradus, voces et actus legitimos, ac etiam administrationes, officia et dignitates rehabilitandi, nisi casus adeo gravis esset, ut merito ad generalis Capituli audientiam remitti debeat, exceptis etiam illis, qui contra Ordinis unitatem et privilegia, aut contra generalis Capituli auctoritatem elaborant aut quidquam prosequuntur. Et quia propter defectum librorum correctorum in Ordine multae sunt subortae diversitates in divino servitio, utpote missis, horis canonicis, ac etiam cerimoniis et observantiis Ordinis dat idem Capitulum dicto abbati de Pomerio auctoritatem et plenum posse missalia, breviaria, psalteria ac alios divini servitii libros iuxta verum et bene correctum exemplar sibi a R. D. N. Cistercii traditum vel tradendum imprimi faciendi, et ad omnia Ordinis monasteria ubicumque consistentia deferendi, seu deferri faciendi, mandando omnibus et singulis dictorum monasteriorum abbatibus, abbatissis, prioribus, priorissis, ceterisque eorumdem monasteriorum personis regularibus, ut eosdem libros cum rationabili pretio sibi comparent, et iuxta eos alios suos libros corrigant et divinum officium persolvere studeant deinceps, utque dicti commissarii ac alii abbates si forte in suis commissionibus aliquas difficultates invenerint eidem abbati de Pomerio, cui praesens generale Capitulum dat auctoritatem singula dubia interpretandi, ac etiam de mente generalis Capituli omnes et singulos informandi credant ac fidem indubiam adhibeant in omnibus et singulis per eum proponendis aut dicendis, etiam in congregationibus plurium abbatum simul, si forte necessarium duxerit, aliquos in illis partibus simul congregare, ad quod similiter praesens generale Capitulum ipsi abbati de Pomerio plenam dat auctoritatem, in quibus omnibus et aliis quibuscumque praemissis seu ea concernentibus et dependentibus ab eisdem praecipit et mandat dictum generale Capitulum saepedicto abbati de Pomerio, tam ab ipsis commissariis quam aliis quibuscumque abbatibus, abbatissis, prioribus, priorissis ac personis regularibus dictarum partium universis tamquam generali Capitulo humiliter obedire. Quidcumque [Quicumque ] autem dictus abbas de Pomerio, tam de subsidio charitativo quam contributionibus Ordinis receperit, sub poenis et censuris Ordinis quamprimum fuerit possibile, ad R. D. N. Cistercii portare aut per fidelem et securum nuntium transmittere teneatur ; et pro maiori securitate omnes universi abbates et personae Ordinis qui eidem abbati de Pomerio quidquam de praemissis contulerint seu tribuerint, per scripta sua sufficienter et secure domino Cistercii significent. Datum, etc. 54.  *Commissio pro abbate de Candelio ad Hispaniam.* Nos, frater Ioannes, abbas Cistercii, ceterique Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, notum facimus universis, quod in eodem generali Capitulo, die 14 mensis septembris anno Domini 1487, apud Cistercium celebrato facta fuit quaedam diffinitio, cuius tenor sequitur et est talis : Piis monitis et exhortationibus paternis, necnon fructuosis mandatis et praeceptis salutaribus Sanctissimo in Christo patris et domini nostri, domini Innocentii divina providentia Papae VIII, super reformatione nostri Ordinis Cisterciensis ad generale Capitulum nuper factis ac transmissis, gratulantique animo susceptis et acceptis, praesens generale Capitulum Sanctissimae Sedi Apostolicae immediate et nulli alteri subiectum humiliter obedire et devote parere cupiens, ut tenetur, venerabili patri et amantissimo confratri domino abbati de Candelio, Albiensis dioecesis, de cuius discretione, prudentia, zeli puritate, conversationis honestate ad plenum confidit totus Ordo pie committendo, mandat in virtute salutaris obedientiae et nihilominus sub excommunicationis poena districte praecipiendo, quatinus ad omnia et singula monasteria et loca regularia Ordinis utriusque sexus, in inclitissimis regnis, terris et provinciis Arragoniae, Castellae, Navarrae, Portugalliae, Legionis, Valentiae, Maioris, Minoricarum et circumstantibus dominiis sita et constituta, sacris quibuslibet militiis Ordini subiectis comprehensis et inclusis, hinc infra proxime futurum generale Capitulum se personaliter, quantum sibi erit possibile, transferat, ibidem assumpto uno vel pluribus Ordinis abbatibus seu personis, prout expediens viderit, in eisdem locis et quolibet eorum auctoritate totius Ordinis et Capituli generalis, visitet, reformet, corrigat, emendet, instituat, destituat, mandat et praecipit omnia et singula, quae secundum Deum et beatissimi patris et legislatoris nostri sancti Benedicti regulam, necnon statuta Ordinis papalia et Capitulorum generalium diffinitiones invenerit visitanda, reformanda, corrigenda, emendanda, destituenda, instituenda, mandanda et praecipienda, in spiritualibus et temporalibus, in capitibus et in membris ; datque praesens generale Capitulum dicto commissario facultatem et plenum posse, auctoritate qua supra commendatarios, abbates, abbatissas, priores, priorissas, necnon quaslibet regimini eorumdem monasteriorum aut locorum regularium utriusque sexus, in spiritualibus et temporalibus, praesidentes seu officia quaelibet in eisdem habentes et exercentes, si eorum exigant demerita, a suis dignitatibus, administrationibus et officiis deponendi, aut alias iuxta statuta Ordinis puniendi, prout delictorum suorum qualitas exigit, ac de aliis sufficientibus iuxta Ordinis formam regulariter providendi ; resignationes quoque abbatum, abbatissarum et commendatariorum, si rationabiles visae fuerint, admittendi et acceptandi, ac monasteriis et locis regularibus iam dictis, sive sic sive per mortem aut quomolibet [quomodolibet ] vacantibus et viduatis, patrum abbatum praesentia, si commode et absque dilatione haberi possit, requisita… (*locus vacuus*) de abbatibus, abbatissis aut aliis praesidentibus Ordinis sufficientibus et idoneis, in Ordine professis, sive per electionem canonicam sive per provisionem paternam ad ipsos patres abbates vel generale Capitulum iure devoluto, prout iustum viderit, providendi ; apostatas quoque et fugitivas ac per saeculum discurrentes et vagabundas etiam in locis aliquibus extra monasteria et loca regularia Ordinis commorantes, et honorem Ordinis denigrantes, personas regulares Ordinis utriusque sexus ubicumque repertae fuerint, sive in habitu Ordinis, sive sine habitu, capiendi, incarcerandi, aut alias prout sua exigunt demerita, puniendi, atque iuxta diffinitiones tam praesentis generalis Capituli, quam aliorum Capitulorum praecedentium, expensis suorum monasteriorum ad propria remittendi, abbatesque et abbatissas necnon commendatores et quoslibet dictorum monasteriorum officiarios quocumque nomine censeantur, et praedictas apostatas sive vagabundas seu etiam extra Ordinem commorantes personas in suis monasteriis seu locis regularibus iuxta morem Ordinis recipiant, aut de aliis locis Ordinis, ubi recipiantur, eis provideant, per censuras Ordinis compellendi, sive sua sponte ac sine licentia et litteris commendatitiis, sive cum licentia et litteris huiusmodi, etiam cum potestate alibi profitendi exierint seu emissi fuerint propter delictum aliquod, sive sua propria voluntate, non obstante quod quidam eorum se quasdam gratias habere dicant, per quas cum quibuscumque christifidelibus extra Ordinem commorari, quas quidem gratias et omnes licentias supradictas per quoscumque de Ordine, etiam auctoritate praetensa generalis Capituli concessas, praesens generale Capitulum revocat, cassat, irritat et annullat ; monasteria denique monialium minus reformata, sive per inclusionem sive per aliam bonam et honestam dispositionem, ut expediens viderit, iuxta formam Ordinis et iuris decretum reformandi. Rebelles vero aut reformationi resistentes, sive a monasteriis expellendi et ad alia loca et monasteria reformata dispergendi, sive alias prout iuris aequitas postulaverit puniendi, necnon universas Ordinis personas in dictis monasteriis professas, quoties ab erroribus absolvendi cum poenitentia salutari ab universis casibus, sententiis nobis et nostro generali Capitulo reservatis, dispensandique cum universis eorumdem monasteriorum personis, prout expediens fuerit, ac rehabilitandi illas ad omnes gradus, officia, actus legitimos, administrationes, dignitates, abbatiali inclusa vel exclusa, super quibus suas patentes expedire poterit litteras. Dat insuper praesens generale Capitulum auctoritatem et mandatum speciale dicto commissario computationes abbatum, abbatissarum et commendatariorum ac aliorum quorumlibet officiariorum dictorum monasteriorum et locorum regularium Ordinis audiendi easque approbandi vel reprobandi, ut viderit opportunum, et ad hoc faciendum praedictos per Ordinis censuras compellendi. Et ut iuxta mentem praefati S. D. N. generale Capitulum veras et iustas taxas contributionum Ordinis melius assignare valeat, mandat et praecipit idem Capitulum dicto commissario, ut de veris et integris valoribus dictorum monasteriorum et locorum regularium se diligenter informet, et in proximo futuro generali Capitulo per sua scripta authentica ipsum generale Capitulum de his debite certificet compellendo Ordinis personas per Ecclesiae censuras ad sibi fideliter declarandum statum dictorum monasteriorum. Et quia, ut ad audientiam ipsius Capituli dolenter deductum est, nonnulla monasteria et loca regularia Ordinis olim satis opulenta, sive propter guerrarum incursus, sive propter alios sinistros eventus ad tantam devenerunt inopiam, ut personas regulares in sufficienti numero pro divini cultus executione et disciplinae regularis observantia ibidem sustentari non possint, mandat et praecipit idem generale Capitulum dicto commissario, quatinus iuxta *Chartam charitatis* et alia Ordinis instituta canonica compellat vicinos abbates, abbatissas, commendatarios et quoslibet monasteriorum seu locorum regularium Ordinis administratores et officiarios opulentiores ad subveniendum dictis monasteriis et locis sic desolatis, ut debite restaurari et sublevari possint, quatinus divinus cultus et disciplina monastica ibidem valeant observari. Quod si fieri omnino videatur impossibile, dat praesens generale Capitulum dicto commissario facultatem et plenum posse iuxta Ordinis privilegia monasteria sic desolata aliis monasteriis Ordinis uniendi, prout viderit opportunum. Praeterea insequendo praefatum mandatum apostolicum praecipit et mandat idem generale Capitulum dicto commissario, quatinus per se vel alium seu alios peremptorie citet omnes et singulos dictorum monasteriorum abbates, seu etiam priores monasteriorum per priores dumtaxat gubernari solitorum, quemadmodum praesens generale Capitulum tenore praesentium eos citat ad comparendum personaliter in generali Capitulo tempore solito anno iam proxime futuro apud Cistercium celebrando, nisi legitimum et inevitabile impedimentum habuerint, propter quod merito devenerint de iure excusandi, de quo tamen impedimento per suos procuratores sufficienter institutos fidem facere teneantur, cum intimatione, quod nisi venerint aut sua impedimenta legitima probaverint, censuras tam in statutis Ordinis quam etiam S. D. N. Papae moderni scriptis incurrisse contentas, sine omni dissimulatione publicabuntur. Demum quoniam congregatio abbatum et priorum monasteriorum in regnis, provinciis et dominiis praedictis in uno vel duobus seu tribus locis ad sanctam reformationem, congruamque ac salutarem dictorum monasteriorum et locorum regularium Ordinis nostri dispositionem opportuna multum et fructuosa videtur, praesens generale Capitulum dat auctoritatem, facultatem et plenum posse praefato abbati de Candelio convocandi sub Ordinis censuris, seu congregandi cum consilio abbatis de Populeto et aliorum patrum Ordinis a S. D. N. Innocentio Papa VIII, ad huiusmodi reformationem deputatorum seu commissariorum aliquorum universos Ordinis abbates, priores et monasteriorum rectores in uno, duobus vel tribus locis ad hoc idoneis in praefatis regnis seu provinciis et dominiis, ibidemque nomine et auctoritate Ordinis, necnon potestate apostolica cum praemissis abbatibus praesidendi, faciendique iurare quoslibet praedictorum abbatum et priorum seu rectorum quod fideliter eis revelabunt omnia et singula, quae ad reformationem seu restaurationem sacratissimae religionis nostrae secundum regulam S. P. N. Benedicti, diffinitionesque sanctorum patrum nostrorum, necnon statuta et privilegia Ordinis noverint esse necessaria, in qua congregatione authentica pertractabunt universa praemissa, notantes per scriptum authenticum universa ardua quae noverint ad generalis Capituli audientiam esse referenda, ut nihil quod conspirationem seu ab Ordinis forma dissonantiam redoleat tractare praesumant, sed studeant singula ad Ordinis puritatem reducere, de quibus universis et singulis proximum generale Capitulum informabunt. Verum quoniam nonnulli abbates et conventus earumdem regionum et dominiorum dicuntur quasdam novitates contra Ordinis formam introduxisse, districtius mandat et praecipit generale Capitulum praefato abbati de Candelio et ceteris abbatibus et regularibus personis per eum ad sanctum opus assumendis, quatinus viis et modis omnibus sibi licite possibilibus studeant illos ad Ordinis obedientiam simul et uniformitatem reducere, et huiusmodi novitates penitus eradicare, adversus quoslibet contradictores per sanctae Ecclesiae censuras et alias inter Ordinis remedia indissimulanter procedendo super praemissis veros Ordinis zelatores loco sui usque ad aliam Capituli generalis vel domini Cisterciensis dispositionem instituendo et ordinando. Ut autem serenitati conscientiarum et animarum saluti personarum Ordinis praelibati provideri valeat, praesens generale Capitulum dicto commissario dat et concedit auctoritatem et plenum posse omnes et singulas personas regulares Ordinis, quoties a suis erroribus, excessibus et delictis resipiscere voluerint, a quibuscumque sententiis et censuris Ordinis, quas quomodolibet contra praemissa et alia Ordinis instituta veniendo incurrerint absolvendi, et super irregularitatibus, si quas incurrerint absolvendi. Et generaliter omnia et singula in praemissis et ea concernentibus vel quomodolibet dependentibus ab eisdem agendi, faciendi et exercendi, quae agere, facere et exercere posset et valeret ipsum generale Capitulum et totus Ordo, invocato ad hoc si et quantum opus fuerit auxilio brachii saecularis, seu quorumcumque dominorum, iudicum aut potentum ecclesiasticorum aut saecularium consilio, auxilio et favore. Omnibus igitur dictorum monasteriorum seu locorum regularium Ordinis personis regularibus utriusque sexus, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poenis, conformiter ad mandatum apostolicum praedictum, districte praecipit generale Capitulum, quatinus praedicto commissario in omnibus et singulis praemissis tamquam generali Capitulo totique Ordini, imo verius S. D. N. Papae humiliter obediant et devote pareant, omni appellatione et excusatione semotis. Datum sub sigillo Diffinitorum dicti Capituli generalis, die, mense, anno et loco supradictis. 55.  *Commissio pro abbate de Candelio.* Generale Capitulum Ordinis utilitatibus summis diligentiis invigilans, abbati de Candelio, Albiensis dioecesis, de cuius circumspectione, fidelique diligentia plenam in Domino gerit fiduciam, praesentium tenore sibi committendo plenariam confert potestatem et mandatum speciale petendi, recommonendi, exigendi, levandi et recipiendi, per se vel per alium, ab omnibus et singulis abbatibus, abbatissis, commendatariis, prioribus, cellerariis, bursariis, ceterisque officiariis quibuslibet omnium et singulorum monasteriorum, prioratuum et locorum regularium in inclitissimis regnis, provinciis et dominiis Arragoniae, Castellae, Navarrae, Portugalliae, Legionis, Valentiae, Maioricarum et Minoricarum, ac partium aliarum circumstantium omnes quotas tam contributionum quam arreragiorum earumdem, ac subsidiorum eisdem locis, necnon sacris militiis in eisdem regnis et dominiis situatis impositorum ; de receptis sufficientes et validas quittantias per se vel deputatum suum dandi, necnon computationes receptorum vel collectorum dictarum contributionum et subsidiorum audiendi, approbandi vel reprobandi, necnon dictos receptores ad reddendum huiusmodi computationes et rationes receptarum et expensarum, necnon ad solutionem universarum receptarum ad 12 annos et citra monendi et compellendi, contradictores autem seu solvere nolentes aut differentes, per Ecclesiae censuras iuxta mandatum apostolicum et alias Ordinis coercitiones, necnon per omnes iuris et iustitiae vias ad solvendum et obediendum compellendi ipsos abbates, abbatissas, etc. 56.  *Pro abbate de Candelio.* Cum pro arduissimis necnon urgentibus et maxime necessariis rebus Ordinis, praesens generale Capitulum necesse habuerit imponere gratiosum et charitativum subsidium quinque millium ducatorum super Ordinem universum, prout plenius constat per diffinitionem super hoc expresse confectam, dictumque Capitulum partem seu quotam praefati subsidii iuxta antiquam consuetudinem sacris militiis de Calatravia, de Montesia, de Alcantara, de Avis et de Iesu Christo in inclitissimo regno Portugalliae ad summam quadringentorum ducatorum praefatis militiis imposuerit distribuendam, iuxta discretionem abbatum commissariorum deputatorum ad visitationem et reformationem omnium monasteriorum utriusque sexus ac militiarum et locorum Ordinis in inclitissimis regnis Hispaniarum et Portugalliae situatorum, idem generale Capitulum tenore praesentium mandat et praecipit abbati de Candelio, in sacra pagina baccalario, Albiensis dioecesis, quatinus convocatis duobus aut tribus dictorum commissariorum dictam summam distribuant eisdem militiis, habito respectu ad facultates earum, districtius praecipiens magistris et rectoribus earumdem militiarum et cuilibet eorum, sub poenis et censuris per eosdem commissarios declarandis, quatinus summas sibi impositas cum restis ultimorum subsidiorum realiter et integraliter eidem abbati de Candelio persolvant, validam et sufficientem ab eo quittantiam recipiendo ; contradictores quoque aut solvere differentes per Ecclesiae censuras et alia iuris remedia compellat dictus abbas de Candelio, cui generale Capitulum dat potestatem absolvendi ab omnibus casibus, censuris et poenis Capitulo reservatis, in foro interiori et exteriori, omnes et singulas dictarum militiarum regulares personas, quoties poenituerint resipiscentes et se emendaverint. 57.   Abbatibus de Uterinavalle et Alba dominorum committit praesens generale Capitulum ut se diligenter informent super venditione quorumdam bonorum immobilium, quam facere intendunt abbatissa et conventus monialium in Kirchbach, Spirensis dioecesis, et si venditionem huiusmodi monasterio utilem invenerint pro aliorum bonorum meliorum comparatione, eam ratificent et confirment, in plenaria ipsius Capituli generalis et Ordinis potestate, sic tamen quod pecuniae inde recipiendae non nisi ad redemptionem usurarum ac bonorum monasterii impignoratorum recuperationem convertantur. 58.   Domino abbati de Firmitate et abbati de Bonoportu, et cuilibet eorum in solidum committit praesens generale Capitulum, quatinus se diligenter informent super quibusdam iniustis perturbationibus, persecutionibus et invasionibus, quae factae sunt et dietim fiunt contra fratrem Guillelmum de Moncello, abbatem praetensum monasterii Fulcardimontis, a quibusdam ambitiosis tam saecularibus quam religiosis nostri et aliorum Ordinis monasterium suum invadere volentibus, necnon super quadam praetensa assignatione pensione 130 librarum turonensium, quam habere praetendit frater Robertus Vallée, professus monasterii de Bellobecco, et secundum quod invenerint, iustitia mediante, dictum abbatem Fulcardimontis in sua possessione et iure suo manuteneant et defendant, invocato ad haec, si opus fuerit, auxilio brachii saecularis et nihilominus supradictam pensionem, si minus iuste assignata fuerit, cassent, irritent et annullent, in plenaria Ordinis potestate. 59.   Abbati Vallisdulcis committit praesens generale Capitulum, quatinus diligenter se informet super quodam tractatu seu conventione factis inter abbatem et conventum de Sigilleriis ex una, et honestum virum Claudium Berlault, mercatorem commorantem in Nogento super Sequanam partibus ex altera ; et si eas iustas, rationabiles et dicto monasterio utiles et fructuosas invenerit, easdem approbet, ratificet et confirmet, in plenaria Ordinis potestate. 60.   Abbatibus de Porta, Dubriluck et de Novacella, ac duobus eorum simul, committit praesens generale Capitulum, quatinus accedentes quo propterea accedendum fuerit, se diligenter informent super nonnullis ordinationibus, quas inter se fecerunt abbas et conventus monasterii in Buch, tam in grangiis seu allodiis reparandis et piscinis construendis, quam aliis quibuscumque, et si ordinationes huiusmodi bonas, iustas rationabiles… *etc., ut supra*. 61.   Abbatibus de Kolbatz et de Novocampo committit praesens generale Capitulum, quatinus se diligenter informent super electione, promotione et installatione fratris Gregorii in abbatem monasterii de Hylda, facta per abbatem de Dargun, et si eam aliunde iustam et canonicam invenerint, iuxta diffinitiones et statuta nostri Ordinis, ipsam auctoritate totius Ordinis approbent, ratificent et confirment, suas super hoc patentes litteras faciendo et decreto electionis praedictae affigendo, non obstante quod abbas de Esrom, pater abbas immediatus dicti monasterii de Hylda ibi personaliter non comparuerit, neque commissarium aliquem sua auctoritate fungentem ibidem habuerit, cum saepius rogatus per se venire aut commissarium mittere non curaverit. 62.   Cum ad obviandum diversis incommodis et detrimentis in monasteriis Ordinis, tam in spiritualibus et temporalibus ob patrum abbatum et visitatorum absentiam contingere solitis generale Capitulum habeat per opportuna remedia providere, deductum sit ad audientiam praesentis Capituli, quod abbas in Esrom, pater abbas et visitator immediatus monasteriorum de Hylda et de Kolbatz propter nimiam distantiam ac pericula viarum maxima terrae marique imminentia raro vel nunquam praedictas filias suas visitare consueverit, requisitus commissarios sua auctoritate fungentes illic mittere recuset, praesens generale Capitulum huiusmodi incommodis et detrimentis, quae in dictis monasteriis ob defectum visitationis contingere possent, obviare cupiens, abbati de Novocampo aut alteri ullarum partium, quem dictorum monasteriorum abbates vel conventus ad hoc requirere voluerint visitationem et reformationem praefatorum monasteriorum de Hylda et de Kolbatz committit, dans sibi auctoritatem et plenum posse quolibet anno semel, quo praefatus pater abbas de Esrom personaliter aut per alium abbatem sua auctoritate fungentem visitare neglexerit praedictum monasterium intrandi, ibidemque tam auctoritate praefati patris abbatis quam Capituli generalis et totius Ordinis visitandi, reformandi, corrigendi, instituendi et destituendi, in capite et in membris, quaecumque iuxta Ordinis instituta canonica invenerit visitanda reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda ; cessiones insuper abbatum, si iustae et rationabiles visae fuerint, quoties opus fuerit, recipiendi, ac monasteriis sive sic sive per mortem aut quemcumque alium modum vacaverint, de novis abbatibus, sive per electionem canonicam, sive provisionem paternam, aut alio quovismodo legitimo providendi, omniaque alia et singula ibidem agendi, faciendi et exercendi, quae pater abbas ibidem agere, facere et exercere posset et deberet, si praesens adesset, sine tamen praeiudicio patris abbatis praedicti, quem iure suo propter hoc privare praesens generale Capitulum minime intendit, quotiescumque ipse aut per alium commissarium abbatem huiusmodi visitationis officium voluerit exercere, non autem per monachum simplicem, cum iuxta Ordinis instituta canonica soli abbates et non monachi visitationis habeant exercere. 63.   Ad audientiam generalis Capituli non sine gravi displicentia pervenit, quod collegium Ordinis in studio Rostocken per Ordinis patres quondam maximo zelo inchoatum ad votivum effectum minime deductum est, quinimo modernis temporibus, civitate Rostocken diversis guerrarum turbinibus circumvallata, ad finem prosperum deduci nequaquam speratur ; ne tamen propterea occasionem capiant abbates partium Stagnalium suos studentes, iuxta Ordinis statuta ad generale studium non mittendi, committit praesens generale Capitulum abbatibus de Kolbatz et de Novocampo, ipsis et eorum cuilibet, in virtute salutaris obedientiae, districte praecipiendo, quatinus quamprimum commode poterint ad studium Gripeswaldense, quod in illis partibus nunc florere dicitur, se personaliter transferant, ibidem de loco ubi collegium Ordinis commode construi possit inquirendo, quo invento, omnes et singulos dictarum partium abbates inducant, ut praedictum locum in collegium erigant, atque congruis aedificiis construant, ut suo tempore studentes illic mitti possent ; quidquid autem in praemissis fecerint, in proximo futuro generali Capitulo fideliter referre non negligant, quatinus de residuis melius valeat provideri. 64.   Generale Capitulum vehementer cupiens reparationem et restaurationem monasterii de Pomerio alias Bongart, Argentinensis dioecesis, ac bonorum eius deperditorum recuperationem, abbatibus de Lucella et de Novocastro ac de Porta cœli, et eorum cuilibet in solidum pie committendo, mandat in virtute salutaris obedientiae nihilominus districte praecipiendo, quatinus cum abbate dicti monasterii de Pomerio, assumpto secum priore Sancti Bernardi Argentinensis, personaliter accedant, vel alter eorum accedat ad strenuum militem dominum Nicolaum Ottonem Friderici in oppido Epfich commorantem, eumdem ex parte totius Ordinis instanter rogando, quatinus quamdam curiam in confinio eiusdem oppidi Epfich sitam, monasterio praedicto de Pomerio de iure pertinentem, quam pridem emit a Praedicatoribus Argentinensibus, qui pro certa pecuniarum summa, ut asserebant, eis debita illam occupaverant, eisdem abbati ac conventui de Pomerio reddat pro rationabili pretio, seu denariorum summa competente ; et si idem abbas et conventus eamdem summam ad praesens habere non possint, eis sub certa pensione seu censu licitis et honestis huiusmodi summam usque ad tempus, quo eam habere poterunt, super eadem curia ac aliis ipsius monasterii pertinentiis dimittat, de quibus omnibus dictis abbatibus et priori eorum singulis contrahendi, prout iustum ac etiam dicto monasterio de Pomerio utile iudicaverint, cum dicto domino milite conveniendi seu tractandi idem generale Capitulum plenam confert auctoritatem, ita tamen quod conventio seu tractatus, aut potius tractatus huiusmodi sub scriptura authentica cum sigillis dictorum abbatum et prioris, aut ad minus duorum ex ipsis cum sigillis abbatis et conventus Pomerii, de unanimi consensu illorum de conventu aut maioris et sanioris partis, ut moris est in Ordine, fiat et roboretur, ac deinde in proxime futuro generali Capitulo iuxta statuta papalia eiusdem Ordinis confirmandus praesentetur, faciantque similiter dicti abbates et prior vel eorum duo cum quibuscumque aliis detentoribus bonorum dicti monasterii de Pomerio pro eorumdem bonorum recuperatione dictum abbatem fideliter iuvando. 65.   Abbatibus de Loco Mariae et Pomerio, ac eorum cuilibet in solidum committit praesens generale Capitulum, quatinus monasterium in Otterburg infra immediate sequens triennium, quolibet anno semel vel quoties opportunum aut necessarium fuerit, simul aut alter ipsorum solus, de voluntate tamen et consensu alterius, personaliter accedant, vel alter eorum accedat, ac ibidem auctoritate Capituli generalis ac totius Ordinis visitent, reforment, corrigant, instituant et destituant, in capite et in membris, omnia et singula, quae iuxta regularia instituta Ordinis invenerint visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda, omniaque alia agant, faciant et exerceant, quae pater abbas eorum immediatus ibidem agere, facere et exercere posset et deberet, si praesens adesset, attento quod patri abbati eorum immediato abbas modernus et conventus ibidem rebelles existunt, variasque minas ipsi intulerunt, principes temporales contra ipsum et monasterium suum commovendo, si aliquid contra eos attentaret, specialiter tamen ipsis et eorum cuilibet in solidum mandat et praecipit idem Capitulum, ut super quadam conspiratione, quam fecisse asseruntur fratres Ioannes Holtzner, prior ibidem et alii eidem adhaerentes, in resignatione senioris abbatis se diligenter informent, et prout invenerint iustum et aequum ipsos corrigant et emendent, et nihilominus, ut litteras provisionis seu pensionis annuae fratri Ioanni Slich, seniori abbati in Otterburg suam resignationem per patres Ordinis ibdem [ibidem ] praesentes de consensu conventus assignatae diligenter examinent easque si iuste ac rationabiles inventae fuerint, confirment abbatem et conventum ad pensionem huiusmodi solutionem integram in suis terminis per censuras Ordinis compellendo, in plenaria Ordinis potestate ; omnia tamen et singula praemissa agant, faciant et exercent dicti commissarii sine praeiudicio patris abbatis, neque in electione novi abbatis, si quam interim ibidem fieri contingat, habeant praesidendi auctoritatem, nisi per patrem abbatem praedictum ipsis aut eorum alteri specialiter committatur. 66.   Abbati Sancti Galgani Senensis committit praesens generale Capitulum, quatinus diligenter se informet super electione, promotione et institutione sororis Angelinae in abbatissam monasterii Sancti Thomae prope Reatensem civitatem, et si easdem rite et canonice iuxta Ordinis statuta processum invenerint, approbet, ratificet et confirmet ; sin autem, easdem cassando et annullando ipsi monasterio de novo provideant, prout sibi viderit expedire, iuxta formam Ordinis, in plenaria Ordinis potestate. IUDICES 67.   Committit praesens generale Capitulum abbati de Sinaqua, ut per omnes iuris et iustitiae vias compellat fratrem Honoratum de Bachio, monasterii de Thoroneto assertum abbatem, ad realiter et cum effectu satisfaciendum fratri Falconi Planeti, priori monasterii de Sinaqua, de summa 20 librarum turonensium annuae pensionis ad vitam sibi assignatae super fructibus et proventibus dicti monasterii de Thoroneto, cum arreragiis eiusdem, in plenaria Ordinis potestate. 68.   Domino abbati de Firmitate, necnon abbatibus de Caroliloco, de Regalimonte, s. th. pr., de Valledulci, et eorum cuilibet in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus omnes et singulas Ordinis personas cuiuscumque status, sexus, conditionis aut dignitatis existant, quas per testes fide dignos, litteras obligatorias, instrumenta aut alia legitima documenta debite teneri aut obligari in aliquibus pecuniarum, vini, bladi aut aliarum quarumcumque rerum summis, collegio sancti Bernardi Parisiis, bursario aut cellerario eiusdem invenerint, ad integre et plenarie solvendum et satisfaciendum Ordinis collegio ac praedictis bursario et cellerario aut eorum procuratori debite per poenas et censuras Ordinis astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate ; omnibus et singulis ordinis personis in sacro presbyteratus ordine constitutis, quibus haec praesens diffinitio exhibita fuerit districte praecipiendo et mandando, quatinus citent peremptorie ad dies et horas competentes, coram dictis abbatibus aut eorum altero omnes et singulas praemissas ordinis personas eisdem collegio et personis praefatis aut earum procuratori, quod iustum fuerit responsuras. 69.   Ad idem, pro honorabili viro Bertoleto Pastillario curiae Parisiensis, eisdem praedictis abbatibus et eorum cuilibet. 70.   Ad idem, pro domino Caroliloci, s. th. pr., et suo monasterio, abbatibus de Regalimonte, s. th. pr., de Ursicampo et de Vallibus Sernay, et eorum cuilibet. 71.   Ad idem, pro Cistercio, domino de Firmitate, de Balerna, de Maceriis, et eorum cuilibet. 72.   Ad idem, pro domino de Barbello, domino abbati de Firmitate, abbatibus etiam de Caroliloco, de Vallibus Sernay et de Valledulci, et eorum cuilibet. 73.   Ad idem, pro Prulliaco, domino abbati de Firmitate, de Regalimonte, de Caroliloco, s. th. pr., de Vallelucenti et de Valledulci, et eorum cuilibet. 74.   Ad idem, pro Pontigniaco, domino abbati de Firmitate, de Caroliloco, de Montepetroso et eorum cuilibet. 75.   Ad idem, pro domino Claudio Barrequel, presbytero curato Montisanium, abbatibus de Aceyo et de Bullione et eorum cuilibet. 76.   Ad idem, pro fratre Ioanne de Arbosio, electo monasterii Bellaevallis, abbatibus de Lococrescenti et de Theoloco, et cuilibet eorum. 77.   Ad idem, pro abbate Claraevallis, pro abbatibus de Heberbaco et Heysterbacho [Heysterbaco], si eis constituerit abbatem de Lucella teneri in aliquibus pecuniarum summis. 78.   Ad idem, pro abbate Vallisdulcis, dominis abbatibus de Firmitate, de Morimundo, de Regalimonte, s. th. pr., de Clarofonte, et cuilibet eorum. [DIFFINITIO] SPECIALIS CONTRA CLARAMVALLEM 79.   Ad audientiam praesentis Capituli non sine gravi displicentia pervenit, quod dominus Petrus, abbas Claraevallis, obedientiae regularis et suae professionis immemor, varias et multiplices contra Ordinis statuta et consuetudines hactenus observatas commisit abusiones, atque in dies committere non omittit, utpote quia se supremum monasteriorum suae filiationis nominat, scribit et dicit, quia auctoritatem generalis Capituli supremam sibi usurpat, faciendo multa quae ad generale Capitulum solum spectant, ut concedere licentiam circumferendi reliquias sanctorum per mundum gratia quaestus, absolvere monachos fugitivos a casibus generali Capitulo reservatis, praecipiendo abbatibus, ut sic absolutos recipiant, dare litteras suffragiorum et participationum Ordinis, legitimare et similia, quae non nisi generale Capitulum cum maxima difficultate facere consuevit ; quia etiam auctoritatem Capituli generalis coarctat et limitat pro suae libito voluntatis, inhibendo suis subditis sub excommunicationis latae sententiae poena, ne quemcumque commissarium Ordinis praeter suum substitutum aut abbatem Cistercii in propria persona, aut unum de quatuor primis, quando cum plenaria Ordinis potestate destinantur, recipiant, per quod impedire nititur, ne dominus Cistercii aut generale Capitulum mittere possint in sua filiatione quemcumque alium commissarium praeter praedictos ; ac demum quia extinguere nititur ac omnino delere sacratum nomen Ordinis Cisterciensis et introducere nomen aliud, scilicet nomen Sancti Bernardi intitulando se abbatem monasterii B. M. et S. Bernardi de Claravalle, in quo plurimum derogat statutis Ordinis, quibus praecipitur, ut omnia monasteria et loca Ordinis B. M. honore consecrentur, iniuriatque universis praedecessoribus et sanctis patribus Ordinis, qui se Ordinem Cisterciensem et non Sancti Bernardi professos gloriati sunt, imo et maximum ponit in ipso Ordine offendiculum, cum privilegia, libertates, exemptiones et gratiae a Summis Pontificibus Ordini concessae, non Ordini S. Bernardi sed Cisterciensi concessae legantur. Quibus omnibus et aliis inconvenientiis, quae ex hoc in Ordine oriri possent, obviare cupiens praesens generale Capitulum sub excommunicationis latae sententiae et suspensionis a sua iurisdictione et auctoritate quam in sua filiatione habere praetendit poenis, ipsi abbati Claraevallis districte inhibet, ne deinceps in Ordine supremum quovismodo se nominet, neque de conferendis licentiis supratactis aut absolvendis personis a casibus generali Capitulo reservatis, aut de concedendis litteris suffragiorum Ordinis, aut legitimationibus, rehabilitationibus, aut quibuscumque aliis dispensationibus, ad generale Capitulum dumtaxat spectantibus se quovismodo intromittere praesumat, nisi super hoc ab ipso generali Capitulo, vel R. D. N. Cistercii auctoritatem habeat sibi specialiter concessam, revocando, cassando, annullando omnes et singulas huiusmodi licentias, absolutiones, concessiones, legitimationes, rehabilitationes, aliasque quascumque dispensationes seu gratias, absque generalis Capituli auctoritate per dictum abbatem Claraevallis concessas, necnon commissiones per eum in praeiudicium domini Cistercii et Capituli generalis, sicut praemittitur, factas ; inhibetque idem Capitulum sub eisdem poenis, quibus supra, omnibus et singulis abbatibus, abbatissis, et aliis personis regularibus Ordinis, ne commissionibus huiusmodi quomodolibet obediant, aut commissarios per generale Capitulum aut R. D. Cistercii deputatos in suis visitationibus impediant aut admittere recusent, vult etiam idem Capitulum conformiter ad antiquas et laudabiles consuetudines hactenus observatas, ut ipse Ordo noster, tam in communi quam in particulari, nomen S. Bernardi aut cuiuscumque alterius denominationis, sed Cisterciensis dumtaxat ab omnibus nominetur, non propter hoc derogando honori beatissimi P. N. Bernardi, qui licet ipsum Ordinem doctrinis et miraculis suis plurimum illustraverit, non tamen ipsum incepit, neque fundavit, imo per multos annos post Ordinis inchoationem Cistercium adhuc saecularis intravit, ibidemque habitum Ordinis suscepit et professionem regularem emisit, se monachum Cisterciensem constituendo, et ubique ac semper asserendo ; executionem praesentis diffinitionis omnibus et singulis Ordinis commissariis committendo, in plenaria Ordinis potestate. Datum sub appensione sigilli Diffinitorum eiusdem Capituli generalis die 14 mensis septembris, anno Domini 1487. [COMMISSIONES] 80.   Praesens generale Capitulum fide dignorum relatu sciens quamplurima Ordinis monasteria utriusque sexus, necnon militias quasdam et alia Ordinis loca, in inclitissimis regnis Hispaniarum, Portugalliae et dominiorum circumvicinorum multipliciter inquietari, tubari, et molestari, maxime super infractionibus privilegiorum, statutorum et laudabilium consuetudinum ipsius Ordinis in novitatibus per quosdam religiosos contra formam ipsius Ordinis in commendis plurium monasteriorum, in annullatione libertatum Ordinis, in unionibus monasteriorum et locorum Ordinis ad nonnullas ecclesias et alias multipliciter in maximum totius Ordinis damnum et scandalum universi status ecclesiastici ; quibus damnis, inconvenientibus et scandalis, per iustitiae et aequitatis vias occurrere cupiens generale Capitulum, post maturam deliberationem creat, constituit et ordinat venerabilem patrem abbatem de Candelio, Albiensis dioecesis, in sacra pagina baccalarium, Ordinis procuratorem et nuntium specialem, cui tenore praesentium dat plenariam potestatem et mandatum speciale obviandi per omnes iuris et iustitiae vias universis et singulis huiusmodi infractionibus privilegiorum, statutorum, et consuetudinum Ordinis, dictisque incommodis, necnon super illis instanter, instantius, instantissime implorandi auxilium et favorem serenissimorum principum, dominorum regum Arragoniae et Portugalliae, necnon dominarum reginarum eorumdem regnorum, et quorumlibet reverendorum praesulum, archiepiscoporum, episcoporum, abbatum, priorum, decanorum et quorumlibet dominorum ecclesiasticorum, necnon universorum dominorum comitum, baronum, nobilium, iudicum, et rectorum communitatum quocumque nomine censeantur, ut pro Dei reverentia et sacrae religionis nostrae intuitu faveant sibi et Ordini in persona sua ad obviandum dictis et similibus maioribus aut minoribus violentiis et infractionibus, et ad reducendum monasteria ipsa et loca regularia in pristinam Ordinis formam, monasteria et loca seu bona Ordinis alienata seu quibuslibet aliis locis unita aut incorporata petendi, recuperandi et ad manus Ordinis reponendi, appellandi quoque a quibuslibet gravaminibus Ordini et dictis locis regularibus illatis et comminatis, apostolicos petendi, appellationes relevandi, exsequendi, intimandi et prosequendi, comparendi coram quibuscumque iudicibus tam ecclesiasticis quam saecularibus, citationes obtinendi, exsequendi, in iudicio se praesentandi, litteras, actus et quaelibet instrumentorum genera petendi, recipiendi et levandi, libellum seu libellos dandi, offerendi et refutandi, duplicandi, triplicandi et quadruplicandi ; recredentiam quorumlibet bonorum Ordinis petendi et exigendi, apostatas, fugitivos et girovagos Ordinis personas capiendi, incarcerandi, iuxta demerita puniendi et ad monasteria propria expensis dictorum monasteriorum remittentes, unum vel plures cum simili vel ampliori seu minori potestate, prout opportunum viderit, procuratorem seu procuratores instituendi, substituendi, et quoties voluerit renovandi, et generaliter agendi, faciendi et prosequendi in praemissis et ea tangentibus, ac ab eis dependentibus omnia et singula quae agere, facere potest et debet verus et legitimus procurator, ac si cuncta specialibus clausulis specialiter hic designarentur seu declarentur, promittendo bona fide gratum, ratum et firmum habere quidquid per dictum procuratorem actum, gestum et factum fuerit in praemissis. Datum, etc. 81.   Cum propter varia et multiplicia agenda quae in diversis mundi partibus a certis annis Ordini acciderunt, quandoque per generale Capitulum, quandoque per R. D. Cisterciensem, plenaria Ordinis auctoritate fungentem, diversis annis diversi in pluribus mundi partibus constituti fuerint Ordinis procuratores ad defendendum Ordinis negotia, libertates et privilegia, iuxta tenores litterarum procuratoriarum desuper confectarum, intellexeritque praesens generale Capitulum tantam procuratorum numerositatem deinceps minus esse et fore utilem, propter certas rationabiles causas praesens generale Capitulum universos et quoslibet huiusmodi procuratores et eorum substitutos quoslibet cum dictis litteris procuratorialibus quibuslibet cassat, revocat et annullat, cassaque, irrita, nulla ac nullius momenti seu vigoris declarat quaecumque per dictos procuratores seu alterum eorum, aut per substitutos ipsorum a data praesentium et deinceps acta, procurata, impetrata, dicta, prosecuta seu facta fuerint nomine Ordinis, sive tamquam procuratores ipsius Ordinis, exceptis dumtaxat, etc., quos et eorum quemlibet cum litteris procuratorialibus quoad personas ipsorum dictum generale Capitulum in praedicto officio procuratoriatus confirmat, continuat, roborat et approbat, volendo publicationem praesentis diffinitionis in praesenti generali Capitulo factam pro omni alia publicatione, ut iustum et solitum est fieri, sufficere. 82.   Abbati de Eberbaco gratiose concedit praesens generale Capitulum, ut monachos monasterii in Otterburg dudum abbati proprio rebelles ac sine ipsius licentia monasterium suum egressos et contra ipsum abbatem conspirantes, si tamen resipiscere et sua delicta recognoscere et pro eis poenitentiam sibi infligendam humiliter subire voluerint, absolvere possit, et ad omnes Ordinis gradus, honores, voces et actus legitimos, sive etiam officia et dignitates rehabilitare, et cum ipsis super irregularitate, si quam contraxerunt, dispensare, in plenaria Ordinis potestate. 83.   Cum propter patrum abbatum nimiam distantiam et accedendi impossibilitatem, monasteria Ordinis plurima in utroque regimine saepius incurrere soleant detrimenta, generalisque Capituli sit ipsorum patrum abbatum negligentias et defectus supplere, abbati et conventui de Eberbaco, domino Claraevallensi immediate subiecti, gratiose concedit idem generale Capitulum, ut quoties opus fuerit, in resignatione abbatis seu novi abbatis creatione seu quibuscumque aliis, quae patris abbatis auctoritatem requirunt, quando commode ad dominum Claraevallensem suum patrem abbatem mittere non possunt, vel ipse pater abbas praesens adesse, aut suam illic auctoritatem transmittere distulerit, quemcumque ex vicinis abbatibus et praesertim monasteriorum de Schonavia, de Castro aquilae aut Loco Mariae vocare voluerint, evocent, cui dat generale Capitulum auctoritatem plenariam sive in resignationibus, acceptationibus, sive electionibus faciendis, sive aliis quibuscumque actibus ad patrem abbatem pertinentibus ipsius patris abbatis vices supplendi. 84.   Cum honorabilis vir magister Iacobus du Breucquet, decanus Montensis et canonicus Cameracensis, nostri totius Ordinis Cisterciensis in romana Curia procurator generalis, a S. D. N. Papa certum obtinuerit indultum seu privilegium pro toto Ordine, ut monasteria Ordinis desolata aliis unire possit et valeat, propter quod in camera apostolica pro solutione annatorum dictorum monasteriorum uniendorum, videlicet illorum quae antedictam unionem ad annatum tenerentur se nomine Ordinis obligaverit, praesens generale Capitulum dictum indultum seu privilegium gratanter acceptans ac ratum esse cupiens praedictam obligationem ratam ac firmam in perpetuum teneri promittit, datque auctoritatem et plenum posse dicto magistro Iacobo procuratori nomine totius Ordinis de novo, si opus sit, ad haec et alia opportuna ac necessaria in eisdem se ac totum Ordinem, ut praemittitur, obligandi promittens rata, grata, accepta et firma habere in perpetuum, quaecumque per dictum magistrum Iacobum procuratorem in praemissis fuerint acta, gesta aut quomodolibet procurata. 85.   Cum honorabilis vir magister Iacobus du Breucquet, decanus Montensis et canonicus Cameracensis, totius nostri Ordinis Cisterciensis in romana Curia procurator generalis, certas bullas, maximas gratias, privilegia, libertates et exemptiones, Ordini plurimum utiles ac fructuosas, a Sanctissima Sede Apostolica nuper ordinatione domini Cistercii impetravit et obtinuerit, quae tamen ob defectum solutionis debitae Romae in camera apostolica et alibi in banchis dimisit, praesens generale Capitulum praedictas impetrationes, tam factas quam fiendas, ratas, gratas et acceptas habens, desideransque ut bullae huiusmodi, tam a camera apostolica quam a banchis illis quantocius extrahantur nomine totius Ordinis, dat auctoritatem, facultatem et plenum posse domino abbati de Firmitate dicti Cisterciensis Ordinis, Cabilonensis dioecesis, ac dicto magistro Iacobo procuratori, et eorum cuilibet in solidum accipiendi mutuo a quibuscumque banchariis seu mercatoribus seu in urbe Lugduni commorantibus, summam duorum millium ducatorum ac de pretio loco et tempore solutionis conveniendi, necnon obligandi se ac totum Ordinem Cisterciensem omniaque eius monasteria et membra ubilibet constituta in forma meliori camerae apostolicae aut aliter, prout opportunum viderint, dictis banchariis aut mercatoribus, omniaque alia et singula agendi, faciendi et exercendi, quae in praemissis necessaria videbuntur sub hypotheca et obligatione omnium bonorum mobilium et immobilium dicti Ordinis et omnium eius monasteriorum et membrorum nomine quo supra, ratum, gratum et acceptum habere promittens quidquid per dictos dominum de Firmitate et magistrum Iacobum procuratorem vel eorum alterum, in praemissis fuerit actum, factum, gestum aut quomodolibet procuratum. 86.   Praesens generale Capitulum sufficienter informatum de honestate vitae et religiosa conversatione fratris Theodorici Van der Hallen, professi monasterii Campensis, Coloniensis dioecesis, confessoris monasterii sanctimonialium de Monte principum, Cisterciensis Ordinis eiusdem Coloniensis dioecesis, ad instantissimam supplicationem abbatissae et conventus ibidem sub confidentia, quod regularis observantia ibidem noviter introducta adiutorio dicti confessoris melius ac firmius tenebitur et continuabitur, confirmando concessionem praebendae ad victum dicti fratris Theodorici de consensu proprii abbatis sui per abbatissam et conventum dicti monasterii Montis principum promissae et concessae iuxta tenorem litterarum, cui praesentes annectuntur, ipsum fratrem Theodoricum in dicto confessoratus officio, seu in dicto monasterio de Monte principum, quamdiu in humanis vixerit, continuat et confirmat, inhibendo tam dicto abbati de Campo quam aliis quibuscumque ne ipsum inde quovismodo abire compellant, nisi quod absit, ab honestate vitae aut religiosa conversatione pristina, ipsum notabiliter contingeret declinare. 87.   Abbati et conventui de Hymmenrode et abbatissae et conventui Sanctae Catharinae virginis, Trevirensis dioecesis, gratiose concedit praesens generale Capitulum, ut liceat eis peragere singulis annis anniversarium dominorum nobilium de Palant, dominorum Flatten et Ioannis Hecken de Liethge, sic ea quod quae inde ab eisdem nobilibus recipiantur ad perpetuos redditus ad usus dictorum monasteriorum comparandos applicentur. 88.   Pio charitatis affectu compatiens praesens generale Capitulum abbati de Pietate Dei, s. th. pr., super diuturna et maxima vexatione ipsius a quodam suo competitore propter quam multas ac magnas pecuniarum summas consumpsit, et se suumque monasterium ac parentes ad inopiam non modicam perduxit, cui quidem inopiae, quoad possibile fuerit, succurrere volens idem Capitulum ipsum et suum monasterium a solutione contributionum Ordinis a toto tempore praeterito usque nunc debitarum gratiose supportat ac quittat, mandando omnibus et singulis Ordinis commissariis et contributionum Ordinis receptoribus, quatinus ipsum suumque monasterium ad solutionem contributionum huiusmodi minime compellant ; et quia, ut ad eiusdem Capituli deductum est notitiam, nonnulli ex parte abbatis Claraevallensis contributionum receptores seu commissarii certas contra eum fecerunt fulminationes sententiarum ob non solutionem contributionum huiusmodi, propter quas ad idem Capitulum appellare fuit coactus, praesens generale Capitulum eadem qua prius pietate motum, omnes et singulas in eum comminatas seu etiam fulminatas aut pronuntiatas sententias et censuras, aut adhuc fulminandas et pronuntiandas ob non solutionem huiusmodi cassat, irritat et annullat ac nullius roboris ac momenti esse, fuisse aut fore pronuntiat et declarat. 89.   Cum propter commendae disturbium in monasterio Fontis Danielis quamplures fratres religiosi idem disturbium sufferre non valentes a monasterio ipso discesserunt, ac per mundum sine pastore vagari sint coacti, praesens generale Capitulum ipsorum compatiens exilio, ipsosque ad Ordinis gremium cupiens revocare, abbati de Pietate Dei, s. th. pr., concedit ut si qui ex religiosis praedictis voluerint in suo monasterio habitare, illos colligere valeat, et debita probatione praemissa possit etiam eos recipere ad professionem regularem, cum facultate ipsos ac eorum quemlibet ab omnibus sententiis, censuris et poenis, quas propter hoc incurrerunt, aut incurrere quomodolibet potuerunt, absolvendi et super irregularitate, si quam contraxerunt, cum ipsis dispensandi. 90.   Super quaestione mota inter fratrem Anthonium, seniorem abbatem, et Leonardum monasterii de Vetericella ex parte dignitatis abbatialis dicti monasterii, decernit praesens generale Capitulum, quod commissio facta per R. D. N. Cisterciensem abbatibus de Lenyn et Dobriluck in causa appellationis interpositae per dictum seniorem abbatem suum sortiatur effectum, expecteturque relatio dictorum commissariorum, quibus auditis R. D. Cistercii decretum electionis dicti fratris Leonardi confirmare vel infirmare habeat, prout viderit iustum ac consonum rationi, in plenaria Ordinis potestate. 91.   Cum ea quae a christifidelibus sive per testamenta et ultimas voluntates, sive per alias quascumque pias elargitiones et donationes monasteriis et locis regularibus, legantur aut donantur, non ob aliud conceduntur nisi ut personae regulares ad divini cultus frequentationem illis melius valeant sustentari, praesens generale Capitulum plenam ac liberam facultatem et licentiam concedit abbati et conventui monasterii in Porta, ut huiusmodi legata vel donata a christifidelibus libere recipere possint et valeant, ita tamen quod illa non per abbates recipiantur ac suis usibus particularibus sine scitu et consensu sui conventus applicentur, sed cum communi omnium consilio ad communem monasterii aut fratrum necessitatem convertantur. 92.   Gloriosissimam Dei genitricem et virginem Mariam, totius sacri Ordinis patronam, ab omnibus et singulis Ordinis personis semper et ubique debitis venerandam officiis dignum iudicans generale Capitulum, abbati et conventui monasterii de Porta licentiam concedit, ut festum Praesentationis B. M. V. quod in suis partibus, ut asserunt, apud vulgum celebre habetur, celebrare possint et valeant, ne saecularibus minus devoti ad ipsam beatissimam Virginem videantur. 93.   Generale Capitulum gratiose concedit abbati et conventui in Porta et omnibus et singulis personis regularibus ibidem constitutis, necnon monialibus monasteriorum sibi subiectorum, ut unusquisque eorum vel unaquaeque earum eligere valeant confessorem Ordinis ad hoc sufficientem et idoneum per abbatem deputandum, qui semel hoc anno eos vel eas absolvant ab omnibus casibus, delictis, censuris et poenis generali Capitulo specialiter reservatis. 94.   Ut viri docti in Ordine ad ipsius decus et commodum enutriri valeant, ac ad scientiarum culmen citius promoveri, praesens generale Capitulum concedit abbatibus et conventibus monasteriorum in Porta et Sittenbach, ut in suis monasteriis aut aliis locis regularibus habere possint magistros artium saeculares vel regulares doctos et peritos, qui iuvenes suos ibidem instruant in grammatica et aliis primitivis scientiis seu artibus liberalibus, quatinus in his bene et sufficienter instructi et fundati tandem ad sacrarum litterarum haurienda dogmata in generali studio idonei habeantur, vult etiam idem Capitulum, ut tales postquam ad generale studium venerint, per provisorem ibidem diligenter examinentur, et si sufficientes fuerint reperti, detur eis facultas sub determinatione vel determinatione gradus consequendi, ut in his initiati ad altiora sacrae theologiae studia valeant convolare. 95.   Ad idem, pro monasterio in Buch. 96.   Cupiens generale Capitulum pacem et concordiam inter Ordinis monasteria et eorum abbates conservare, et dissensionibus, simultatibus ac dispendiis, quantum fuerit possibile, obviare, monasteria partium Prussiae, videlicet de Oliva et Polplin ab omni superioritate, visitatione, reformatione et correctione abbatum regni Poloniae, quacumque etiam auctoritate fungentium penitus segregat et concludit, attento quod maxima sit viarum distantia et linguarum et morum diversitas inter Polonos et ipsos, sed vult ac decernit, ut de cetero commissario Ordinis de partibus Stagnalibus subiiciantur, inhibendo omnibus et singulis commissariis Ordinis regni Poloniae, sive generalis Capituli et R. D. N. Cisterciensis, sive alia quacumque Ordinis auctoritate fungentibus, ne de cetero eos et eorum monasteria et conventus in aliquo perturbare aut molestare praesumant, tam ratione studentium mittendorum ad Cracoviense studium quam alias, cum ab huiusmodi missione studentium ad Cracoviense studium propter certas causas rationabiles ipsos abbates de Oliva et Polplin habeat supportatos, ita tamen ut ad aliud aliquod studium vicinum, et quod sibi eligere maluerint ubi collegium Ordinis habeatur, iuxta Ordinis statuta et privilegia suos studentes mittere non omittant. 97.   In causa appellationis mota inter abbatem et conventum monasterii in Polplin appellantes ex una, et abbatem Claraetumbae, rectorem collegii Cracoviensis appelatum [appellatum ] partibus ex altera, super eo quod iam dictus abbas Claraetumbae nuper monuit et requisivit ipsos abbatem et conventum praedictos in Polplin, ut studentes cum sufficientibus provisionibus ad collegium Cracoviense mittere deberet, diversas sententias et censuras, nisi paruerint, comminando ; ex adverso vero abbas et conventus de Polplin produxerunt quamdam diffinitionem generalis Capituli anno Domini 1424 emanatam, per quam a missione studentium ad Cracoviam propter certas causas rationabiles fuerunt supportati, diffinit praesens generale Capitulum iam dictos abbatem et conventum de Polplin bene appellasse, confirmando ac etiam renovando dictam diffinitionem, videlicet quod certis ex causis rationabilibus generale Capitulum moventibus a missione studentium ad studium Cracoviense dicti abbas et conventus de Polplin sunt supportati, inhibendo dicto abbati de Claratumba ac quibuscumque aliis commissariis Ordinis in regno Poloniae, ne deinceps dictum abbatem de Polplin suumque conventum super missione studentium huiusmodi aliquo modo molestare aut sollicitare praesumat, omnes et singulas sententias, censuras et poenas per dictum abbatem de Claratumba aut alios commissarios propterea fulminatas nullius roboris ac momenti declarans, ita tamen, quod dicti abbas et conventus in Polplin obediendo statutis apostolicis ac Ordinis diffinitionibus ad aliquod aliud vicinum studium, ubi sibi visum fuerit et ubi habetur collegium Ordinis studentem suum mittere teneantur, a qua missione tamen studentis attentis diversis incommodis, quibus monasterium ipsum ad praesens gravatum, immediate sequens quinquennium gratiose supportat. 98.   Temeritatem frivolam fratris Michaelis Sassen, monachi monasterii de Hylda expresse professi, detestans praesens generale Capitulum, qui contra proprii sui abbatis voluntatem a patre visitatore suo in priorem iam dicti monasterii promoveri licet nulliter obtinuit, quique saepius monasterium suum sine abbatis aut prioris sui licentia exivit, et per saeculum quocumque libuit vagatus est et adhuc vagatur, mandat omnibus et singulis abbatibus, prioribus aut aliis monasteriorum Ordinis praesidentibus et praesertim abbati de Esrom, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, ut praefatum fratrem Michaelem, si apud eos aut eorum quemquam inventus fuerit, ad proprium monasterium statim remittant ibidem per abbatem proprium, prout sua exigunt demerita, iuxta Ordinis instituta puniendum. Cassat insuper et annullat quamdam praetensam institutionem ipsius in priorem sui monasterii factam per dictum abbatem in Esrom praeter voluntatem proprii abbatis, cum iuxta sanctam regulam et regularia Ordinis instituta, proprii dumtaxat abbatis si praepositum seu priorem suo monasterio praeficere, eumque quoties opportunum et expediens fuerit, removere et alium eius loco subrogare ; dat insuper generale Capitulum facultatem et licentiam dicto abbati de Hylda dictum fratrem Michaelem ubicumque eum repererit in monasterio Ordinis vel extra capiendi, deducendi et carceribus mancipandi, invocato etiam, si opus fuerit, auxilio brachii saecularis. 99.   Specialem gratiam facere cupiens cum abbate et conventu monasterii in Polplin, eidem abbati gratiose indulget, ut omnes et singulas personas regulares sibi subiectas per se vel alium confessorem Ordinis idoneum per ipsum deputandum infra annum proximum semel absolvere valeat ab omnibus sententiis, censuris, casibus et peccatis etiam generali Capitulo reservatis specialiter, quodque ipse abbas confessorem Ordinis eligere possit, qui eum a similibus sententiis, censuris, casibus et peccatis absolvat. — Eadem gratia conceditur abbati de Buch. 100.   Cum apostolico docti praecepto alter alterius onera portare debeamus, ut impleamus legem Christi, cui et sacri nostri Ordinis statuta et diffinitiones non dissentiunt, quae monasteria Ordinis diversis incommodis gravata ab aliis monasteriis Ordinis et maxime vicinis praecipiuntur iuvari, praesens generale Capitulum intimo cordis affectu compatiens paupertati et inopiae fratris Petri Iuhes, s. th. bac., abbatis monasterii de Riveto, cui in prosecutione sui processus et boni sui iuris defensione sumptus necessarii deficiunt, omnes et singulos Ordinis abbates, abbatissas, priores, priorissas, aliasque personas regulares ad quas praesentes litterae devenerint, hortatur, et in visceribus charitatis requirit, quatinus Dei et Ordinis ob reverentiam eidem abbati de bonis sibi a Deo collatis pie ac benivole subveniant, ad quod ut magis animentur de speciali gratia dat et concedit idem Capitulum generale dicto abbati de Riveto auctoritatem et plenum posse omnes et singulas personas regulares Ordinis sibi subvenientes per se vel alium Ordinis confessorem idoneum, cui vices suas committere voluerit, ab omnibus casibus, peccatis, sententiis, censuris et poenis etiam generali Capitulo specialiter reservatis, absolvendi. 101.   Cum ex sacri nostri Ordinis statutis et diffinitionibus et maxime eius, quae omni anno legi consuevit, quae incipit : Cum Ordo noster… omnibus et singulis Ordinis abbatibus et personis regularibus sub excommunicationis latae sententiae poena inhibeatur ne quacumque occasione contributiones Ordinis a quibuscumque recipere praesumant, nisi de licentia Capituli generalis aut R. D. N. Cisterciensis, deductumque sit ad notitiam praesentis generalis Capituli per quatuor quittantias suo sigillo impendente munitas ac manu propria subscriptas, quod abbas Caroliloci, s. th. pr., anno superiore a quatuor abbatibus partium Frisiae, videlicet Sancti Bernardi in Adwert, in Iherusalem, Claricampi et Floridicampi, contributiones trium annorum praeteritorum, sine aliqua commissione generalis Capituli aut R. D. N. Cistercii recepit, praesens generale Capitulum sententias excommunicationis propter hoc ipsum incurrisse reputat, denuntiat et declarat, mandans omnibus et singulis Ordinis commissariis ac aliis personis regularibus Ordinis universi super requirendis, quatinus in locis ad hoc idoneis et opportunis, ut a christifidelibus evitetur, has praesentes exsequi et publicare ubilibet non omittant. 102.   Capitulum generale informatum quod frater Christoforus nuper abbas de Altasylva monasterium suum dimisit sine licentia Capituli generalis et in absentia abbatis Theodorici, patris abbatis immediati dicti monasterii de Altasylva, et quod conventus ipsius monasterii de Altasylva consenserit eidem Christoforo ad vitam suam per recompensam multarum pecuniarum quas, ut asserebat, de proprio ad utilitatem dicti sui quondam monasterii applicaverat, quoddam territorium, ut asserit, desertum et nonnulla alia bona plenius in litteris super hoc passatis declarata possidere et habere et dictum Capitulum ulterius audiens praefatum Christoforum se ad monasterium de Belloprato in monachum transtulisse et illic fructus et proventus dictorum bonorum in praeiudicium dicti monasterii de Altasylva velle expendere, quodque frater Henricus dudum dicti monasterii abbas annuatim super fructus et proventus dicti monasterii triginta francos de pensione olim sibi assignata relevet et percipiat in maximum damnum dicti monasterii velle per huiusmodi pensiones et alia inconvenientia depaupertatum et desolatum et signanter per cuiusdam grangiae detentionem, quam frater Leonardus dicti monasterii monachus per quoddam pactum ad vitam suam libere et sine aliqua redditione detinet et possidet, et quod praefati detinentes et possidentes praemissa, extra monasterium in dictis locis maneant et continue resideant, nec divinum servitium frequentent, nec illud frequentare velint, quinimo velut ab obedientia Ordinis et abbatis sui exempti et nullatenus subiecti eidem obedire contemnunt. Hinc est quod dictum Capitulum diffiniendo praemissas pensiones et territoria fructusque suspendit, praecipit et mandat, quatinus ipse in plenaria Ordinis potestate omnia praedicta, territorium scilicet ceteraque omnia et singula tam in grangiis, pratis et pecuniis ad manus suas detineat, donec et quousque per dictum Capitulum aliter fuerit ordinatum ; praefatis Christoforo, Henrico et Leonardo et ceteris qualiacumque dicti monasterii bona absque licentia dicti Capituli detinentibus et possidentibus, nec super praemissis et quolibet praemissorum dictum abbatem de Altasylva molestent, inquietent aut perturbent, sed illum permittant dictis bonis, ut praemittitur, uti pacifice et quiete sub poenis proprietariis taxatis, quas ex nunc praefati declarentur incurrisse, si quod absit, contrarium facere praesumpserint ; et nihilominus pro decisione praesentis materiae praefati ad proximum generale Capitulum citantur. 103.   Visis, auditis, examinatis causis, rationibus et circumstantiis appellationis abbatissae monasterii monialium de Vinhogollo, Magalonensis dioecesis, R. D. N. Cistercii immediate subiecti, appellantis ab abbate de Candelio propter certas ordinationes, inhibitiones et mandata eidem abbatissae et religiosis eiusdem monasterii auctoritate commissionis praefati R. D. N. Cisterciensis factis, ordinatis et ibidem derelictis ex una, contra dictum abbatem de Candelio appellatum partibus ex altera, consideratis insuper in hac parte considerandis, praesens generale Capitulum appellationem dictae abbatissae tamquam contra Ordinis instituta, statuta et ordinationes factam et emissam, frivolam, nullam declarat et desertam ; omnia autem et singula in dicto monasterio per dictum de Candelio acta et ordinata, inhibita, mandata de quibus appellatum fuit, bene, iuste et secundum Ordinis formam esse facta declarat et iudicat, dictam abbatissam ad refundendum expensas huius instantiae eidem abbati de Candelio per executorem huiusmodi diffinitionis taxandas, condemnando. Quo circa dictae abbatissae et monialibus dicti monasterii districte in virtute sanctae obedientiae praecipit et mandat idem generale Capitulum, quatinus omnia et singula in dictis ordinationibus, inhibitionibus et mandatis dicti de Candelio, necnon in carta visitationis R. D. N. Cisterciensis eidem monasterio novissime derelicta contenta et expressa efficaciter compleant, faciant et observent. Executionem praesentis diffinitionis primo abbati super hoc requirendo committendo, in plenaria Ordinis potestate. Datum, etc. 104.   Generale Capitulum cum maximo cordis dolore suscipiens insolentias et maleficia fratris Iocelini de Divione, professi monasterii de Septem fontibus, qui suis publicis et manifestis maleficiis multos christifideles scandalizat, turbat et damnificat, in maximum Ordinis vituperium et damnum, populique christiani scandalum. Quibus malis, inconvenientibus et damnis pro posse obviare et de remedio opportuno providere cupiens idem generale Capitulum omnibus et singulis praefati monasterii de Septem fontibus, necnon totius Ordinis nostri regularibus personis in sacro presbyteratus ordine constitutis committendo, mandat et praecipit, in virtute salutaris obedientiae, quatinus dictum fratrem Iocelinum, ut dicitur, furem sacrilegum et apostatam capiant seu capi faciant, ipsumque in dicto monasterio de Septem fontibus, aut in aliquo propinquo Ordinis monasterio carceribus mancipandum adducant, et dictis carceribus mancipent usque ad aliam R. D. N. Cisterciensis vel generalis Capituli dispositionem. Omnibus et singulis abbatibus et officiariis ac praefatis regularibus personis Ordinis in sacro presbyteratus ordine constitutis super hoc requirendis executionem praesentis diffinitionis committendo, in plenaria Ordinis potestate. 105.   Generale Capitulum libenter auditis priore et fratribus Bartholomeo, necnon Blasio, professis monasterii Caraevallis, super quibusdam rationibus et causis reformationem, honorem et commoditatem eiusdem monasterii et totius Ordinis in partibus Italiae tangentibus et concernentibus ; et quia causae et rationes eorum et cuiuslibet ipsorum ipsos Ordinis zelatores probant et indicant, generale Capitulum ipsos fratres ad dictum monasterium Caraevallis remittit, mandans et praecipiens abbati et fratribus dicti monasterii, quatinus dictos fratres, maxime fratrem Bartholomeum benigne et charitative recipiant, nec ipsum fratrem in aliquo molestare aut inquietare praesumant quovismodo, sed in suo gradu et ordine religiose et regulariter teneant ; et quia certis ex causis idem generale Capitulum diffiniendo ordinavit abbatem de Balerna ad visitationem et reformationem ipsius monasterii et aliorum utriusque sexus, et locorum regularium monasteriorum in tota Italia et partibus transalpinis existentium, dictum Capitulum generale mandat et praecipit omnibus et singulis dicti monasterii Caraevallis et aliorum praefatorum monasteriorum regularibus personis cuiuscumque status, sexus, dignitatis aut conditionis existant, quatinus dum dictus abbas de Balerna ad eos venerit eum cum omni honore et reverentia et obedientia suscipiant, et ipsi tamquam generali Capitulo obediant. 106.   Generale Capitulum attentis et consideratis virtutibus, sufficientiis et idoneitatibus fratrum Ioannis Marchand et Michaelis Lanentureau, monasterii de Eleemosina professorum, eisdem fratribus et cuilibet ipsorum licentiam concedit et facultatem sacros ordines suscipiendi ac recipiendi, de licentia tamen prioris eiusdem monasterii. 107.   Capitulum generale gratiose abbati de Ioyaco concedit ut infra Pascha proximum omnes et singulas personas Ordinis sibi subiectas, pro semel ab omnibus peccatis, casibus, criminibus et delictis generali Capitulo specialiter reservatis, in foro conscientiae, cum salutari poenitentia, absolvere possit, utque infra idem tempus confessorem Ordinis idoneum eligat, qui eum a praefatis casibus absolvere possit et valeat, in plenaria Ordinis potestate. 108.   Ad idem, pro abbate de Bellabrancha. 109.   Ad idem, pro abbate de Longovillari. 110.   Ad idem, pro abbate de Caroliloco, s. th. pr., exceptis sententiis quas in receptione contributionum incurrit. 111.   Licentiam olim datam abbati de Buch ad mittendum et tenendum suos scolares seu studentes in Universitate Lipzensi, generale Capitulum propter certas et rationabiles causas prolongat et in suo vigore permanere vult usque ad aliam ipsius generalis Capituli dispositionem. 112.   Abbati de Crista sub poenis et censuris Ordinis, generale Capitulum ordinat, praecipit et mandat, quatinus fratrem Ioannem Rotharii professum suum recipiat, et cum aliis de conventu teneat, eidemque charitative sicut uni aliorum de necessariis provideat, nec de cetero contra statuta et ordinationes Ordinis sub poenis et censuris in eisdem contentis et expressis, ipsum nec aliquem de suo conventu nisi secundum Ordinis formam emittere praesumat ; executionem praesentis diffinitionis primo abbati Ordinis super hoc requirendo committendo, in plenaria Ordinis potestate. 113.   Visis per generale Capitulum computationibus cellerarii collegii Sancti Bernardi Parisiis, professi monasterii Caroliloci, auditisque relationibus multorum proborum patrum super indebita administratione eiusdem collegii, maxime in eo quod ipse cellerarius minus necessarias proprio capite facit reparationes et debita praesertim pro luminari ecclesiae contracta non solvit, adeo ut propter huiusmodi debita clenodia, iocalia et alia eiusdem collegii bona sunt in continuo periculo venditionis et alienationis ad instantiam mercatorum in maximum non solum collegii sed et totius Ordinis damnum dedecus et vituperium, non potuit dictum Capitulum super tantis huiusmodi et aliis pluribus eiusdem collegii exorbitationibus non tristari ; quibus providere cupiens mandat et praecipit dicto cellerario sub excommunicationis et perpetuae emissionis poenis, quatinus infra triginta dies ab executione praesentis diffinitionis ad integrum solvat eisdem mercatoribus suarum computationum restas, et a tantis debitorum dispendiis collegium liberet, provisoris et magistri regentis in omnibus utendo consilio et ordinatione, nec de cetero aliquas reparationes nisi de dictorum provisoris et magistri regentis et seniorum consilio faciat ; executionem praesentis diffinitionis primo abbati Ordinis super hoc requirendo committendo, in plenaria Ordinis potestate. 114.   Quia propter defectum virorum litteratorum in Ordine ex negligentia abbatum Ordinis, qui non mittunt scolares suos ad Ordinis universalia studia, multum in utroque statu laeditur et damnificatur, idcirco generale Capitulum omnes et singulas diffinitiones olim in generalibus Capitulis super missione studentium seu contra abbates, qui suos scolares ad dicta studia mittere negligunt, aut renuunt, maxime ad studium seu collegium Sancti Bernardi Parisiis, renovat, approbat, ratificat et confirmat, mandans et praecipiens sub poenis et censuris Ordinis omnibus et singulis abbatibus, commendatariis, aut monasteriorum rectoribus, quatinus infra tempus seu terminum per huiusmodi diffinitiones executorem seu executores eis praefigendum et assignandum scolares suos ad praefatum studium seu collegium Sancti Bernardi Parisiensis, cum debitis et sufficientibus provisionibus mittant et eos teneant, alioquin poenas et censuras in dictis diffinitionibus, statutis et privilegiis Ordinis contentas et expressas incurrant, et in eas incurrisse per dictum executorem publicentur ; executionem huiusmodi diffinitionis primo abbati super hoc requirendo vocato provisore eiusdem collegii, committendo, in plenaria Ordinis potestate. 115.   Capitulum generale gratiose abbati de Riddageshusen concedit, ut infra annum omnes et singulas Ordinis utriusque sexus personas sibi subiectas in foro conscientiae pro semel dumtaxat audire ac eas et earum quamlibet ab omnibus peccatis, casibus, criminibus et delictis, sententiis, censuris et poenis generali Capitulo specialiter reservatis, salutari poenitentia mediante, absolvere, utque infra idem tempus confessorem Ordinis idoneum eligat, qui eum a praefatis casibus sententiis et censuris absolvere possit et valeat, in plenaria Ordinis potestate. 116.   Ad idem, pro abbate de Altasilva. 117.   Ad idem, pro abbate de Gratia Dei in Burgundia. 118.   Generale Capitulum attenta paupertate et debitorum gravamine monasterii de Arnsburg, Maguntinensis dioecesis, ipsius monasterii abbatem a via generalis Capituli et missione studentium pro anno sequenti supportatum habet et excusatum ; insuper etiam de probitate, fidelitate et idoneitate ipsius plenam in Domino gerens fiduciam, idem generale Capitulum gratiose Ordinis auctoritatem, facultatem et potestatem concedit, ut infra annum omnes et singulas regulares personas sibi subiectas, semel dumtaxat in foro conscientiae audiat, et eas et quamlibet ipsarum ab omnibus peccatis, *etc., ut supra deinde* : dat etiam et concedit idem generale Capitulum eidem abbati licentiam et facultatem, ut novitios, si sufficientes et idonei reperiantur, ad professionem regularem recipiat. 119.   Ad idem, pro confessore monialium de Batanto, ut possit absolvere moniales eiusdem monasterii. 120.   Ad idem, pro confessore monialium de Colongiis. 121.   Ad idem, pro confessore monialium de Sancto Anthonio prope Parisios. 122.   Item, [pro confessore monialium] de Lilio. 123.   [Item, pro confessore monialium] de Gaudio prope Nemosium. 124.   De probitate, religiositate et fidelitate abbatis monasterii de Dubriluck generale Capitulum plenam in Domino gerens fiduciam eidem abbati committendo, dat plenariam auctoritatem, facultatem et potestatem se desuper quodam homicidio casuali per duos fratres seu religiosos sibi professos, ut dicitur, perpetrato et commisso, reique comperta veritate, si dictos fratres ex hoc sententiis, censuris et poenis generali Capitulo specialiter reservatis, mediante salutari poenitentia, absolvat, eosque seu propter quoscumque casus inhabiles aut irregulares incurrit, illos et quemlibet eorum in foro conscientiae ab omnibus casibus, criminibus et delictis, necnon ab omni infamiae nota et inhabilitatis macula relevet et rehabilitet, cum eisque dispenset, ut praemissis non obstantibus missas et alia divina officia celebrare, necnon ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia, beneficia, administrationes et dignitates promoveri possint et admitti, in plenaria Ordinis potestate. 125.   Attenta paupertate et tenuitate reddituum monasterii de Vallelucenti, necnon multorum aedificiorum ruina quae relevari nec reparari possunt sine magnis sumptibus et summis, propter quae sine magno gravamine et damno scolarem cum debitis et sufficientibus provisionibus in collegio Sancti Bernardi Parisiis tenere per se non potest ; quare generale Capitulum in virtute sanctae obedientiae, et sub poenis et censuris in privilegiis, statutis et ordinationibus Ordinis expressis et contentis, mandat et praecipit domino commendatario officiarisque omnibus et singulis monasterii de Varenis, Bituricensis dioecesis, quatinus annis singulis, terminis sibi per executorem praesentis diffinitionis configendis et assignandis, ad subventionem, solatium et iuvamen abbatis eiusdem monasterii de Vallelucenti pro manutenentia et sustentatione dicti sui scolaris in collegio Sancti Bernardi Parisiis summam duodecim francorum eidem abbati de Vallelucenti transmittat et solvat ; executionem praesentis diffinitionis primo abbati super hoc requirendo committendo, in plenaria Ordinis potestate. CONTUMACES 126.   Fratres Ioannem Souffletran, Burchardum Venardetin, monasterii de Landesio professos, debite ad generale Capitulum ad comparendum personaliter citatos, et non comparentes, generale Capitulum ipsos declarat contumaces, rebelles et excommunicatos, omnibus et singulis abbatibus, prioribus, cellerariis et aliis officiariis et personis Ordinis in sacro presbyteratus ordine constitutis, in virtute sanctae obedientiae et sub excommunicationis poena, mandans et praecipiens dictum generale Capitulum, omnes autem et singulos dominos curatos, vicarios, presbyteros ac tabelliones et notarios publicos in favorem iustitiae requirit et rogat, quatinus dictos fratres contumaces, rebelles et excommunicatos denuntient, publicent et declarent. 127.   Quia frater Ioannes Slebusch olim abbas Veterismontis ad praesens generale Capitulum personaliter citatus ac sufficienter expectatus, non comparuit ; quia etiam idem Capitulum de diversis per eum contra Ordinis statuta et regularem observantiam perpetratis ad plenum informatum extitit, idem generale Capitulum ipsum contumacem et sententiam excommunicationis propter hoc incurrisse reputat et declarat, praecipiens nihilominus eidem in virtute salutaris obedientiae et sub aliis gravioribus Ordinis censuris et poenis, nisi paruerit sibi infligendis, quatinus infra 15 dies ab intimatione praesentis diffinitionis a monasterio monialium Montis amoris, vulgariter dicto Vrendenberch, penitus discedat, non nisi de speciali generalis Capituli licentia illic reversurus, sub eisdem etiam et sub excommunicationis latae sententiae poenis inhibens abbatissae et ceteris sororibus de conventu ibidem, ne deinceps in eodem monasterio aut aliis locis eidem subiectis eum quomodolibet sustentent aut manere permittant ; executionem praesentis diffinitionis omnibus et singulis Ordinis commissariis, necnon personis Ordinis regularibus universis super hoc requirendis committendo, in plenaria Ordinis potestate. 128.   Quia fratres Stephanus de Ryniliaco, Petrus de Villamoneta, Guillermus Chaillot et Ioannes de Nogent, monachi monasterii de Prulliaco expresse professi, ad instantiam promotoris causarum legitime citati ac sufficienter expectati et vocati, neque per se neque per alium vel alios procuratorem vel pocuratores [procuratores ] comparuerunt, nec comparere curaverunt, praesens generale Capitulum reputat eos contumaces, et pro contumacia sua sententiam excommunicationis incurrisse, mandans et praecipiens omnibus et singulis personis regularibus Ordinis, et praesertim in sacro presbyteratus ordine constitutis, quatinus eos ut a christifidelibus vitari possint, excommunicatos ubique denuntient et declarent. REHABILITATIONES 129.   Praesens generale Capitulum gratiose agere volens cum fratre Petro Periez, monacho monasterii de Pietate Dei expresse professo, ad instantem sui abbatis supplicationem secum misericorditer dispensat, ut non obstante adhaesione quam fecit cuidam asserto commendatario, qui eum vicarium instituit, unde plurimas contra Ordinem et suum proprium abbatem rebelliones et inobedientias commissit, ad omnes et singulos Ordinis honores, gradus, voces, officia et dignitates promoveri possit et admitti, attento quod tandem audito arresto Parlamenti pro abbate resipuit, ipsique abbati veniam petiit ac obedientiam et professionem regularem fecit ; vult etiam idem Capitulum ut in regimine loci de Thoralles, quamdiu religiose et honeste vixerit maneat, quemadmodum per R. D. Cistercii sibi fuit admissum. 130.   Generale Capitulum gratiose dispensat cum fratre Ioanne Glaser, monasterii de Langkheim monacho expresse professo, ut non obstante inhabilitatis nota, quam olim incurrit per carnis incontinentiam, pro qua poenitentiam sibi iniuctam humiliter et devote complevit, et longo temporis spatio interim religiose vixit, ad omnes Ordinis honores, gradus, voces et actus legitimos, necnon officia et dignitates, abbatiali etiam inclusa, promoveri valeat et admitti. 131.   Generale Capitulum ad devotam supplicationem abbatis de Hylda gratiose agere volens, cum fratribus Heinrico Kruger et Thoma Kannengiesser misericorditer dispensat, ut non obstante nota inhabilitatis, quam incurrerunt sine licentia monasterium suum exeundo, atque per saeculum diutius vagando, ad omnes et singulos Ordinis honores, gradus et actus legitimos, necnon voces, officia et dignitates, abbatiali dumtaxat seclusa, promoveri valeant et admitti. 132.   Ad idem, pro fratribus Petro secundo, Michaele Gerardo et Petro tertio, monasterii in Polplin professis, pro apostasia, ad instantiam abbatis sui, ad omnes dignitates etiam abbatiali inclusa. 133.   Generale Capitulum gratiose agere volens cum fratribus Paulo diacono, et Andrea converso monasterii de Buch expresse professis, quorum primus pro apostasia, alius vero pro libello infamiae, quam contra certam Ordinis personam confecit et publicavit, ac etiam pro apostasia infamiae et inhabilitatis notam incurrerunt, ad instantissimam supplicationem abbatis ibidem cum eis gratiose dispensat, ut praemissis non obstantibus, ad omnes Ordinis honores, gradus, voces et actus legitimos, necnon administrationes, officia et dignitates, abbatiali dumtaxat seclusa, valeant admitti. 134.   Generale Capitulum sufficienter informatum de religiosa et honesta conversatione fratris Nicolai, professi in Buch, ad instantiam abbatis eiusdem monasterii, eumdem fratrem ab omni infamiae et inhabilitatis notis et maculis, quas per apostasiam incurrerere potuit relevando et rehabilitando, cum eodem fratre misericorditer dispensat, ut praemissis non obstantibus ad omnes Ordinis actus… abbatiali dignitate inclusa… admitti. 135.   Frater Guillelmus Marsadi, professus monasterii de Castellariis rehabilitatur, ut non obstante quod saepius monasterium suum sine licentia exiit, apostasiam incurrendo ac contagionem carnis, puerperio non tamen secuto, ad omnes Ordinis actus legitimos promoveri possit et admitti. 136.   Ad idem, pro Guidone de Cassanis, ut non obstante apostasia, quam incurrit vagando per mundum per spatium trium hebdomadarum ad omnes Ordinis actus, etc., inclusa dignitate abbatiali. 137.   Ad idem, pro Alianino de Hil, professo monasterii de Longovillari, qui habitu regulari dimisso per sex hebdomadas apostatavit, et mulieres suspectas in locis regularibus intromisit. 138.   Ad idem, pro Petrina, monasterii de Wilstadt professa, ut non obstante copula carnali, unde semel et iterum puerperium secutum est, et iuvenem in sua camera inventum, etc. 139.   Ad instantiam abbatis de Sichem generale Capitulum fratrem Hermannum, eiusdem monasterii professum, ab omni infamiae nota relevando et rehabilitando, cum eo misericorditer dispensat, ut non obstantibus quod sine licentia monasterium suum exivit et per saeculum apostatando vagabundo et religionis habitum dimittendo, virginem quamdam in matrimonium duxerit, qui quidem sibi post lapsum conscientia ipsa remordente, ad proprium monasterium rediens demum poenitentia super forefactis, ut idem generale Capitulum suscepit, sibi iniuncta et peracta, iterum tamquam canis ad vomitum rediens, monasterium exeundo, et regulari habitu dimisso, per saeculum vagabundus diu extitit, super quibus tamen poenitentiam a dicto suo abbate sibi iniunctam, ut testimonio dicti sui abbatis constat, humiliter et devote peregit, ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia, beneficia, administrationes et dignitates, dignitate abbatiali minime comprehensa, promoveri possit et admitti. 140.   Ad instantiam abbatis de Bellavalle, generale Capitulum fratrem Ioannem Chapuis eius professum, ab omni infamiae nota et inhabilitatis macula, quam incurrere potuit quovismodo fere per duos annos vagando et apostatando, super quo tamen, ut ipse abbas asserit, poenitentiam sibi iniunctam devote, humiliter et patienter complevit, relevat et rehabilitat, cum eo misericorditer dispensando, ut praemissis non obstantibus, ad omnes Ordinis actus legitimos… *etc*… abbatiali dignitate inclusa. 141.   Audita relatione nonnullorum venerabilium patrum Ordinis super honesta conversatione et condigna satisfactione sororis Agnae de Lanayo, monasterii de Farvachiis professae, generale Capitulum ab omni infamiae nota et inhabilitatis macula, quam per apostasiam et carnale contagium contrahere potuit, super quibus poenitentiam egit, etc., cum ea misericorditer dispensando, ut premissis [praemissis ] non obstantibus, ad omnes Ordinis actus legitimos, etc., abbatiali dignitate inclusa. 142.   Ad idem, pro sorore Claritia de Ramirusto, professa de Spinoso loco, ad instantiam abbatis de Nizella, non obstante carnis contagio, puerperio inde secuto, etc. 143.   Ad instantiam abbatis de Runa, Salzburgensis dioecesis, generale Capitulum fratres Christoforum acolitum, et Andream subdiaconum, eiusdem monasterii professos, ab omni infamiae nota et inhabilitatis macula, quam per apostasiam incurrere quovismodo potuerunt, super qua poenitentiam eis iniunctam devote et patienter impleverunt, ut eidem generali Capitulo constitit, relevat, rehabilitat cum eis misericorditer dispensando, ut praemissis non obstantibus, ad omnes Ordinis actus legitimos… *etc.* abbatiali dignitate inclusa. 144.   Ad instantiam abbatissae de Biarch, generale Capitulum audita honesta conversatione sororis du Chastel, cum eadem sorore misericorditer dispensat, ut non obstante defectu natalium, et quod non sit de legitimo matrimonio procreata, possit Ordinem nostrum intrare, habitumque sumere ac professionem regularem facere et emittere, necnon ad omnes ipsius Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia, beneficia et dignitates promoveri et admitti. 145.   Ad idem, ad instantiam abbatis de Barbello pro fratre Claudio de Paris eius professo, ut non obstante quod monasterium sine licentia exiverit, et per saeculum apostatando, habitu regulari dimisso, apostasiam incurrerit, in carnalique contagio deprehensus et convictus fuerit, ac de conspiratione contra abbatem suum notatus fuerit, ad omnes Ordinis actus legitimos, etc. EXCUSATIO ABBATUM 146.   Propter certas rationabiles et iustas causas per procuratores et excusatores abbatum sequentium allegatas et iuratas a via Capituli generalis, pro hoc anno dumtaxat, abbates sequentes excusantur, etc. (*deficiunt nomina*). [ALIA DIFFINITIO] 147.   Sollicitante comite de Waldeck monasterium monialium de Valle Sanctae Mariae dictum Netze, per abbatem Campensem Ordini incorporetur.

Anno Domini millesimo quadringentesimo octogesimo octavo, in generali Capitulo apud Cistercium, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.   Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1484. 2.   Praeterea pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1484. 3.   Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.   Demum pro felicis… *etc. ut in anno* 1470. [DIFFINITIONES] GENERALES 6.   Cum Ordo noster… de antiquo debito, ac etiam in summa 4815 francorum, 3 alborum de resta ultimorum computorum de et pro tempore praeterito… *etc.* contributionem novem millium florenorum… *etc. ut in anno* 1449. 7.   Cum totus nostri Ordinis decus et incrementum ex litteratorum virorum in ipso Ordine multiplicatione maxime pendere dignoscatur, cuius rei gratia in generalibus studiis diversarum mundi partium collegia Ordinis non sine magnis sumptibus fuerint instituta, ad quae tam per Sanctissimae Sedis Apostolicae decreta, quam per ipsius Ordinis instituta canonica, omnes et singuli Ordinis abbates suos studentes cum provisionibus sufficientibus mittere sunt obligati ; generale Capitulum gravissime ferens quorumdam abbatum negligentiam, vel potius tenacitatem, qui suos studentes ad generalia studia cum sufficientibus provisionibus mittere contemnunt, poenas et censuras in *Benedictina* ac aliis statutis contentas propter hoc incurrere non formidando ; quapropter omnibus et singulis Ordinis commissariis ubilibet institutis et instituendis mandat et praecipit districte, ut contra non mittentes per praefatas poenas et censuras viriliter et intrepide procedant, non obstantibus quibuslibet indultis seu supportationibus, quas aliqui se habere dicunt de scolaribus non mittendis, quas praesens generale Capitulum omnes revocat, cassat, irritat et annullat. In remotis tamen partibus, et per lites et alia incommoda nimium afflictis, dat auctoritatem dictum Capitulum eisdem commissariis non potentes mittere ubi impossibilitatem viderint, gratiose supportandi, etc. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 8.   Electionem, promotionem, institutionem et installationem fratris Ioannis Renauldi de Friburgo, ad dignitatem abbatialem monasterii de Altaripa, Lausannensis dioecesis, prout in litteris decreti…*etc*, confirmat, supplendo omnes et singulos defectus, si qui forsan in praemissis aut aliquo praemissorum intervenerint quovismodo, in plenaria Ordinis potestate. 9.   Electionem… fratris Hamfridi Quiekc nuper abbatis de Cliva, ad dignitatem abbatialem monasterii de Bello loco regis, Wintoniensis dioecesis, R. D. N. Cisterciensi immediate subiecti, prout in litteris, *etc.* confirmat, supplendo, etc. 10.   Ad idem, pro fratre Hugone de Sanogiis, ad dignitatem abbatialem monasterii de Bullione. 11.   Visis et diligenter examinatis litteris sententiae, auctoritate Ordinis per dominum abbatem Firmitatis super confirmatione iuris fratris Ioannis de Ramilliaco in dignitate abbatiali monasterii de Septem fontibus latae Parisiis et pronuntiatae praesenti diffinitioni annexis, ipsam sententiam cum suis dependentiis universis generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. TRACTATUUM CONFIRMATIONES 12.   Visis, auditis et examinatis litteris tractatus initi, facti et passati inter abbatem et conventum monasterii de Sacro portu, alias de Barbello, ex una, et honorabilem, discretum ac scientificum virum dominum Guidonem Arbaleste, utriusque iuris doctorem, dominum de Borda in Bria, christianissimi domini nostri regis in venerabili curia Parlamenti Parisiensis consiliarium, etc., partibus ex altera, de duobus modiis granorum quae dicti de Barbello levabant, seu levare debebant, super terris et dominiis eiusdem Bordae, prout in litteris praefatis ac in litteris confectionis eiusdem tractatus R. D. N. Cisterciensis praesenti diffinitioni annexis plenius continetur, auditisque relationibus super hoc multorum Ordinis patrum, et cognoscentes ex praemissis utilitatem eiusdem monasterii de Barbello, quamquam alia confirmatione non indigeat, tamen pro maiori securitate iuris partium illum eumdem tractatum tamquam iustum et rationabilem, ac eidem monasterio perutilem cum omnibus et singulis suis clausulis, praesens generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 13.   Visis et diligenter examinatis litteris seu … litterarum pensionis sororis Adrianae de la Folie, olim abbatissae monialium de Hispania, Ambianensis dioecesis, per abbatem Caroliloci, s. th. pr., R. D. N. Cisterciensis commissarium assignatae, prout plenius in dictis litteris praesenti diffinitioni annexis continetur, auditisque super hoc relationibus tam domini abbatis Caroliloci quam aliorum patrum Ordinis, ad instantiam et requisitionem nobilis domini Anthonii de Curnenieno, domini eiusdem loci de Curnenieno, illam eamdem pensionem sexdecim scutorum auri cum omnibus aliis in dictis litteris contentis et expressis, generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat, mandando abbatissae quae nunc est, et quae pro tempore fuerit in eodem monasterio de Hispania, in virtute sanctae obedientiae, et sub poenis et censuris Ordinis pro executione praesentis diffinitionis taxandis et declarandis, quatinus dictam pensionem sexdecim scutorum auri singulis annis, terminis assignatis, eidem sorori Adrianae seu eius certo mandato ut legitimo procuratori dent et infallibiliter solvant, eamdemque sororem de cameris et aliis in eisdem litteris contentis gaudere et plenarie uti permittant, faciant et procurent ; executionem praesentis diffinitionis primo abbati super hoc requirendo committendo, in plenaria Ordinis potestate. 14.   Generale Capitulum visis et diligenter examinatis litteris tractatus transactionis seu appunctuamenti initi, facti et passati per amicabiles compositiones seu arbitros inter abbatem et conventum monasterii Loci Dei, Ruthenensis dioecesis, ex una, et venerabilem patrem dominum priorem de Rameria, Caturcensis dioecesis, Ordinis Sancti Augustini, partibus ex altera, de quadam quarta parte census mansi del Pithokes, alias de Sorry, omnium decimarum, pertinentiarum et iurisdictionis usque ad 60 s. praedicti mansi, prout in litteris praefatis praesenti diffinitioni annexis plenius continetur ; auditaque relatione abbatis de Ardorello, et consideratis in hac parte considerandis, idem generale Capitulum dictum tractatum, seu dictam transactionem vel appunctuamentum, tamquam eidem monasterio Loci Dei perutile ratificat, approbat, autorisat et confirmat, in plenaria Ordinis potestate. COMMISSIONES 15.   Insequendo semper hortamenta paterna, piaque monita ac praecepta salutaria S. D. N. Papae super reformatione Ordinis anno praeterito generali Capitulo transmissa, commissarios per singulas mundi provincias pro reformationis huiusmodi executione deputatos adhuc continuat, praecipiendo eis ut omnia et singula in dictis commissionibus contenta diligenter exsequantur, rogatque R. D. Cistercii ut generali auctoritate Ordinis qua fungitur, ubi viderit expediens, illos mutet et alios instituat, cum simili potestate, mandat quoque et praecipit dictum Capitulum generale dictis commissariis in virtute salutaris obedientiae et sub censuris Ordinis, ut unusquisque in sua provincia omnes et singulos abbates illius provinciae citent peremptorie ad veniendum et comparendum in proximo futuro generali Capitulo, vel saltem ad mittendum tres, duos vel unum secundum patriarum dispositiones ex eis cum pleno mandato omnium aliorum ad videndum et audiendum ibidem moderari et assignari taxam contributionum Ordinis, iuxta veram facultatem monasteriorum et statum iam praesentem pro eo cui, ut litteris apostolicis continetur, antiqua taxa iam minus aequa videtur, propterea quod multa monasteria dudum pauperrima in divitiis creverunt, et iam satis sunt opulenta, alia autem prius opulentissima decreverunt et diminuta sunt, cum intimatione quod sive venerint sive non, nihilominus in dicta materia prout patribus praesentibus visum fuerit aequum et iustum concludetur. 16.   Licet parendo ac humiliter, ut decebat, obediendo piis monitis hortamentisque paternis, necnon mandatis ac praeceptis salutaribus S. D. N. Papae super reformatione Ordinis generali Capitulo novissime transmissis, ipsum generale Capitulum in diversis mundi partibus dederit ac instituerit visitatores, dando eis mandata specialia et expressa, ut omnia et singula in litteris apostolicis, statutisque et diffinitionibus Ordinis ac pro reformatione dicti nostri Ordinis necessaria et opportuna facerent et exercerent, cum certis facultatibus et clausulis ad praemissa requisitis, prout in litteris inde confectis et dictis visitatoribus et reformatoribus directis plenius continetur, inter quos visitatio et reformatio omnium et singulorum monasteriorum totius nationis italicae ac transalpinae anno superiori commissa erat abbati de Balerna. Quia tamen idem abbas de Balerna propter maximam sui corporis infirmitatem et alia impedimenta plurima usque in praesens commissionem sibi factam non potuit executioni demandare. Quia etiam pleraque interim exorta sunt dissidia ardua et causae difficillimae in eadem natione italica ac eisdem monasteriis tractanda seu tractandae, quae non nisi per maiores Ordinis patres expediri possunt, idem generale Capitulum, matura deliberatione praehabita, considerans excellentiam doctrinae, religiositatem vitae, zelum Ordinis, ceterasque virtutes plurimas R. P. et D. D. Ioannis abbatis Cistercii, s. th. pr., eximii, suam reverendissimam paternitatem ad visitationis et reformationis officium in eadem natione italica ac monasteriis et locis Ordinis praemissis exercendum inter ceteros non mediocriter idoneum reputavit. Idcirco sibi debita cum humilitate et reverentia supplicandum decrevit, quatinus onus istud seu officium visitationis et reformationis in omnibus et singulis monasteriis et locis quibuslibet Ordinis utriusque sexus, necnon collegiis in tota italica natione, ac aliis transalpinis partibus consistentibus, quamprimum sibi fuerit possibile, assumere seu exercere dignetur in plenissima ipsius Ordinis qua utitur auctoritate et potestate ; ipsum insuper instantius rogat, ut si fieri commode poterit, ad S. D. N. Papam pro rebus Ordinis accedens, suae Sanctitati ac reverendissimis dominis cardinalibus piam filiorum Ordinis devotionem ad Sanctam Sedem Ordinisque reformationem, necnon permaximas totius Ordinis per commendas et alias multiplices vexationes et necessitates plenius declarando suggerat et modis omnibus requirat et impetrare dignetur quaecumque et prout iuxta mentem generalis Capituli noverit et viderit suggerenda, requirenda et impetranda. Et quoniam talia nonnisi cum maximis impensis seu expensis fieri possunt, Ordo autem pro praesenti communibus caret pecuniis, promittit idem generale Capitulum eidem R. D. Cisterciensi fideliter solvere omnia et singula, quae in praemissis exposuerit fideliterque et integraliter solvere banchariis omnes pecuniarum summas, quas pro praemissis et ea tangentibus ab eis acceperit cum lucro seu interesse mercatorum, et aliis expensis, portareque ipsum et monasterium suum Cistercii matrem omnium nostrum indemnem seu indemne in praemissis. Quamobrem omnibus et singulis abbatibus, abbatissis, commendatariis, prioribus, cellerariis, ceterisque quibuscumque eorumdem monasteriorum utriusque sexus, collegiorumque ac quorumlibet Ordinis locorum praesidentibus et personis tam regularibus quam saecularibus universis transalpinis et in via existentibus, dictum generale Capitulum in virtute salutaris obedientiae, ac sub poenis et censuris per praefatum reverendissimum patrem taxandis et declarandis mandat et praecipit, quatinus ipsum tamquam Ordinis patrem supremum cum debita reverentia suscipiant, eidemque per omnia obediant, sibique et toti eius familiae decenter occurrant, de expensis eundo, stando et redeundo iuxta Ordinis formam, necnon de sufficienti salvoconductu et securitate, ceterisque necessitatibus studiose provideant, ac sibi aut deputatis suis annuales contributiones et subsidia charitativa cum restis fideliter et integraliter persolvant. 17.   Abbatibus de Lutzella Basileensis et de Villario Metensis dioecesium, ac eorum cuilibet in solidum committit praesens generale Capitulum, ut si debita informatione praehabita, bona aliqua mobilia vel immobilia, utpote calices, libros, ornamenta ecclesiastica, utensilia domus, cartas, litteras, registra, certas grangias, vineas, agros, prata, sylvas, nemora, iura, libertates, decimas, census, reditus, aut quaevis alia huiusmodi ad monasterium de Pomerio alias Bongart, Argentinensis dioecesis, pertinentia, per quoscumque abbates, priores, monasteria aut loca regularia seu personas regulares Ordinis iniuste occupari invenerint, vel alter eorum invenerit, occupatores huiusmodi ad illico restituendum praefato monasterio de Pomerio bona, sicut praefertur, iniuste occupata, iustitia mediante, per censuras Ordinis compellant, vel alter eorum compellat, aut si contractus aliquos illicitos contra statuta Ordinis et privilegia seu etiam contra iuramenta per abbates novos in sua creatione praestari solita inter abbatem et conventum dicti monasterii de Pomerio, et quaslibet alias personas Ordinis initos et passatos repererint, illos omnes et singulos cum omnibus inde secutis, cassent, irritent et annullent ; datque dictum Capitulum dictis abbatibus et eorum cuilibet in solidum auctoritatem et plenum posse quascumque causas litis aut controversiae inter ipsum abbatem suumque conventum, alios abbates, priores, conventus aut personas Ordinis motas et movendas audiendi, et prout ordo iuris ac iustitiae requirit, tractandi et fine debito concludendi et terminandi, invocandique ad praemissa omnia, si opus fuerit, auxilium brachii saecularis ; et nihilominus ut monasterium ipsum de Pomerio alias Bongart in spiritualibus et temporalibus a multis annis citra non mediocriter dissipatum ac desolatum aliqualiter restaurari valeat et reformari, eisdem abbatibus et eorum cuilibet in solidum in virtute salutaris obedientiae praecipit et mandat idem generale Capitulum, ut quamprimum commode possint, ad ipsum monasterium iam dictum de Pomerio ipsi omnes vel duo eorum personaliter accedant, vel si hoc non possint, saltem unus eorum accedat, ibidem visitando, reformando, corrigendo, instituendo et destituendo, in spiritualibus et temporalibus, in capitibus et in membris, quaecumque iuxta Ordinis nostri instituta regularia invenerint, vel unus eorum invenerit visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda. Datque auctoritatem dictum generale Capitulum eisdem abbatibus et eorum cuilibet resignationem abbatis moderni ibidem si sponte cedere voluerit, acceptandi, ipsique monasterio de alio abbate, qui pro reparatione eiusdem monasterii fienda magis fuerit repertus sufficiens et idoneus auctoritate totius Ordinis providendi, cum praefatus abbas modernus ibidem propter multas causas rationabiles, quas allegavit, a R. D. N. Cisterciensi, ceterisque Diffinitoribus iam gratiose obtinuerit licentiam dignitatem abbatialem suam et administrationem quam habet in eodem monasterio resignandi. Et generaliter dat dictum Capitulum abbatibus praedictis et eorum cuilibet auctoritatem et plenum posse in praemissis omnibus et ea concernentibus, aut ad debitam reformationem dicti monasterii necessariis et opportunis agendi, faciendi et exercendi omnia et singula, quae agere facere et exercere possent patres visitatores ordinarii aut reformatores generales Ordinis, ipsius generalis Capituli plenaria auctoritate fungentes, si ibidem praesentes essent, in plenaria Ordinis potestate. 18.   Frater Ioannes, abbas Cistercii in Cabilonensi dioecesi, totius nostri Cisterciensis Ordinis et Capituli generalis plenaria fungens potestate, venerabilibus in Christo nobis percharissimis [praecharissimis ] coabbatibus nostris monasteriorum de Luzella, Basileensis dioecesis, et de Villario, Metensis dioecesis, salutem in Domino et in commissis diligentiam cum discretione fidelem. Quamquam nuper ad decidendam et terminandam quamdam causam appellationis motam et agitatam inter venerabiles coabbates nostros de Novocastro suumque conventum appellantes ex una, et de Pomerio alias Bongart conventumque ibidem appellatos partibus ex altera, per nostrum generale Capitulum sint iudices deputati, quia tamen, ut intelleximus, uterque vestrum non-nunquam solet infirmitate gravi laborare, ita ut a locis vestris longius abscedere non possitis ; quapropter pro parte venerabilis coabbatis nostri de Pomerio supradicti suique conventus nobis fuit humiliter supplicatum, ut super his de remedio opportuno taliter providere dignaremur, quod infirmitates huiusmodi, vel alia quaelibet incommoda, quae interim vobis aut vestrum alteri possent accidere, vos aut vestrum alterum non impediant aut morentur, quominus dictam causam per debitae iustitiae complementum, quantocius terminare valeatis, praesertim cum nimia huiusmodi causae protractio in magnum vergeret dictorum supplicantium detrimentum. Nos igitur considerantes dictam supplicationem fore iustam et consonam rationi, auctoritate totius Ordinis et Capituli generalis, qua fungimur, plenaria vobis ac vestrum cuilibet facultatem concedimus ac mandatum damus speciale, ut si quamprimum pro executione commissionis vobis a generali Capitulo factae a dictis partibus aut earum altera fueritis requisiti, impedimentum aliquod vobis aut alteri vestrum intervenerit quominus ad executionem huiusmodi intendere valeatis, aut alter vestrum valeat, unusquisque vestrum sic impeditus abbatem alium Ordinis neutri partium suspectum, et qui ad praemissa melius intendere possit, loco sui subrogare valeat et debeat cum simili iudicandi et dictam causam, iustitia mediante, terminandi potestate, aut si forsitan in dicta causa debite terminanda inter vos concordare non possetis, damus vobis facultatem eadem auctoritate qua supra unum tertium abbatem Ordinis de consensu tamen partium ad vos assumendi, quem sic assumptum similem vobiscum habere volumus iudicandi potestatem. 19.   Committit praesens generale Capitulum abbatibus de Sancta Cruce in Austria et de Runa, et eorum cuilibet in solidum, quatinus quamprimum poterint, personaliter ad monasterium de Victoria se transferant, vel alter eorum se transferat, diligenterque informent super depositione fratris Ioannis a dignitate abbatiali dicti monasterii per abbatem de Novo monte certosque alios suos assessores facta, necnon electione et institutione fratris Ioannis… in novum abbatem eiusdem monasterii, et si dicta omnia rite et canonice iuxta Ordinis statuta facta repererint, eadem approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate ; sin autem tam dicto deposito abbate quam suis adversariis auditis hinc inde partibus, plenum iustitiae complementum administrent. 20.   Abbatibus de Sithiz et de Zedelitz benigne committendo mandat praesens generale Capitulum, quatinus accedentes monasterium Saar ibidem se diligenter informent de causis et modis destitutionis et incarcerationis fratris Leonardii, dudum abbatis ibidem, necnon de modis electionis, institutionis et promotionis, fratris Viti in abbatem eiusdem monasterii de novo promoti ; et si omnia illa secundum Ordinis instituta rite ac canonice facta invenerint, eadem approbent, ratificent et confirment ; sin autem, prout iuxta eadem instituta Ordinis faciendum viderint, plenum iustitiae complementum administrent in plenaria Ordinis potestate, et nihilominus regiam maiestatem debita cum reverentia accedendo dictum destitutum et incarceratum ob honorem Ordinis sibi dimitti humiliter petant, ipsum sub bona cautione, ne tam contra regiam maiestatem, quam contra Ordinem nostrum aut eius monasteria ac personas quidquam de cetero attentare praesumat, et ad aliquod Ordinis monasterium ubi Domino Deo vota sua deinceps reddere valeat, transmittant. 21.   Abbatibus de Claratumba et de Lubens et cuilibet eorum mandat et praecipit praesens generale Capitulum, quatinus diffinitionem anno novissime praeterito in generali Capitulo pro tuitione et defensione iurium, libertatum et privilegiorum Ordinis editam, et eis specialiter directam, et praesenti diffinitioni annexam omnino secundum sui formam et tenorem prosequantur et exsequantur, in plenaria Ordinis potestate. 22.   Domino abbati de Firmitate et abbati de Caroliloco, s. th. pr., et cuilibet eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus se debite, diligenter et sufficienter informent super contentis in litteris tractatus initi, facti et passati inter abbatem et conventum de Vallibus Sernay ex una, et Ioannem Challone Parcheminier de quibusdam terris, plenius in dictis litteris contentis et expressis ac praesenti diffinitioni annexis. Et si dictum tractatum eidem monasterio perutilem invenerint, illum cum omnibus et singulis suis clausulis approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 23.   Ad idem, eisdem abbatibus et cuilibet eorum ad se informandum super contentis in litteris tractatus, praesenti diffinitioni annexis, initi, facti et passati inter abbatem et conventum eiusdem monasterii de Vallibus Sernay ex una, et honorabilem virum magistrum Ioannem de la Planche, advocatum in Parlamento parisiensi partibus ex altera, de quadam domo sita Parisiis in vico Fini, ubi pendet intersignum crucis. 24.   Gravi cum cordis amaritudine, insolentias, flagitia et maleficia, criminaque enormia abbatis et conventus monasterii Bardonarum suscipiens generale Capitulum, qui prout eidem generali Capitulo expositum extitit, in armis, habitibusque dissolutis, et ab Ordine reprobatis quandoque incedunt, multaque enormia committunt, et quod deterius est, citra paucos dies in fratrem Deodatum Blanchi monachum de Ardorello, Ordinis nuntium et certarum litterarum abbatis de Ardorello, Ordinis commissarium executorem insurrexerunt, et ipsum, ut fertur, submerserunt, in grave Ordinis dedecus et vituperium, populique christiani scandalum non modicum. Quibus malis obviare cupiens Capitulum generale et de remedio opportuno providere, et talia impunita minime relinquere volens, abbati de Caduino committit, quatinus assumpto secum aliquo abbate Ordinis ad idem monasterium de Bardonis, seu ad alia loca ad infrascripta peragenda prout iudicaverit aptiora accedat, visisque informationibus et litteris eidem generali Capitulo exhibitis, de et super praemissis, ac ab eis dependentibus se debite, diligenter et sufficienter informet, factisque debitis informationibus, citatis citandis, et auditis audientis, si abbatem et quempiam religiosorum eiusdem monasterii Bardonarum in praemissis aut aliquo praemissorum culpabiles invenerit, sive per depositionem seu incarcerationem aut personalem ad generale Capitulum proximum citationem, aut alias secundum casuum exigentiam et statutorum Ordinis tenorem et formam taliter eos puniat et corrigat, quod ceteris transeat in exemplum et terrorem. Quo in casu depositionis abbatis eiusdem monasterii, eidem abbati de Caduino dat auctoritatem praesens generale Capitulum et potestatem ipsi monasterio de novo pastore sufficiente et idoneo, electione canonica, aut auctoritate Ordinis providendi, personamque electam sive promotam instituendi et installandi, ac in realem et actualem possessionem eiusdem monasterii ponendi et inducendi, in plenaria Ordinis potestate, invocato ad praemissa et ea tangentia, si opus sit, quorumcumque dominorum principum, iudicum, potentum ecclesiasticorum et saecularium auxilio, consilio et favore ; omnibus igitur et singulis personis Ordinis cuiuscumque status, sexus, conditionis existant, firmiter dat in mandatis praesens generale Capitulum in virtute sanctae obedientiae et sub poenis et censuris Ordinis, quatinus Ordinis commissario in omnibus super omnia pareant et obediant. 25.   Cum propter nimiam loci distantiam, viarumque discrimina ac linguae disparitatem, abbas monasterii de Paradiso visitationem et reformationem monasterii monialium de Obentzko, monasterio de Lubens immediate subiecti, prout sibi anno praeterito per generale Capitulum iniunctum fuerat, commode visitare non possit, ne dictum monasterium propter defectum debitae visitationis et reformationis aliqua patiatur detrimenta, abbati de Suleiovia, Gneznensis dioecesis, visitationem et reformationem ac omnimodam eiusdem monasterii monialium dispositionem et paternitatem, in spiritualibus et temporalibus, committit in plenaria Ordinis potestate, districte sibi mandans et praecipiens, quatinus huiusmodi visitationis et reformationis ac paternitatis officia debite exerceat et faciat, donec et quousque per generale Capitulum aliter fuerit dispositum. 26.   Dominis abbatibus de Firmitate, de Claravalle, de Caroliloco et de Bonoportu, ac duobus eorum, generale Capitulum committendo mandat et praecipit, quatinus se debite, diligenter et sufficienter informent de et super contentis in litteris transactionis seu appunctuamenti initi, facti et passati inter abbatem et conventum monasterii de Ursicampo ex una et nobilem et potentem dominum de Margny et Thomate, baillivum et capitaneum Silvanectensem partibus ex altera, super quadam recompensa data eisdem abbati et conventui pro 17 flor. et 10 scut., per quam ex annuo et perpetuo redditu, abbas et conventus praefati levare debent, et quae sibi adiudicatae fuerant super traverso dominae et domini de Thourrette, prout in litteris praefatis praeesnti [praesenti ] diffinitioni annexis plenius continetur, informationibusque debitis de et super praemissis ac ab eis quomodolibet dependentibus, necnon super commodo vel incommodo eiusdem monasterii factis, illas per scriptum authenticum redactas cum instrumentis suis futuro proximo generali Capitulo afferat seu transmittat. 27.   Ad audientiam praesentis Capituli generalis fide dignorum relatu pervenit, quod in monasterio de Albaripa per abbatem et conventum eiusdem monasterii a 30 annis citra quidam tractatus illiciti ac indebiti de quibusdam grangiis, molendinis, terris seu membris eiusdem monasterii contra papalia et Ordinis statuta et diffinitiones, initi, facti et passati sunt et fuerunt in maximum damnum, gravamen et praeiudicium eiusdem monasterii, super quibus praesens generale Capitulum obviare et de remedio providere cupiens, domino abbati de Claravalle, s. th. pr., de Longovado, de Theoloco et de Belloloco Lingonensis dioecesis, et cuilibet eorum committendo districtissime mandat et praecipit, quatinus quamcitius commode fieri poterit, ad praedictum monasterium de Albaripa, seu ad aliqua aptiora loca se transferant, ibidemque diligenter et sufficienter se informent, aut alter eorum se informet, super huiusmodi illicitis tractatibus, et si debita informatione dictos tractatus esse in praeiudicium, gravamen et damnum eiusdem monasterii contra formam *Benedictinae* et statutum Domini Pauli Papae II in favorem totius cleri concessum, invenerint, illos et quemlibet illorum cassent, irritent et annullent, ac nullius vigoris et efficaciae esse declarent, in plenaria Ordinis potestate. 28.   Abbatibus de Ardorello et de Caduino, et cuilibet eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus quamcitius commode poterunt, ad monasterium de Bellapertica, vel ad alia loca aptiora, si ibidem tutus non pateat accessus, accedant, atque de et super controversiis, litibus et querelis inter venerabilem priorem dominum Ioannem de Cardalhiaco, se pro commendatario eiusdem monasterii Bellaeperticae gerentem, ex una et fratrem Ioannem de Luco et nonnullos alios religiosos eiusdem monasterii partibus ex altera subortis, se debite diligenter et sufficienter informent, debitisque informationibus peractis, citatis citandis et auditis audiendis, dictas querelas, controversias et lites per debitum iustitiae complementum decidant, in plenaria Ordinis potestate. 29.   Abbati de Ardorello committit praesens generale Capitulum, quatinus debite, diligenter et sufficienter se informet super transactione seu tractatu facto, inito et passato inter abbatem et conventum monasterii de Fontefrigido ex una, et colonos quosdam de quodam castro vocato de Sancto Valerio, et si dictam transactionem seu tractatum eidem monasterio perutilem invenerit, illum cum omnibus et singulis suis clausulis approbet, ratificet et confirmet ; sin alias, infirmet et revocet, et nullius valoris et efficaciae declaret, in plenaria Ordinis potestate. 30.   Praesenti generali Capitulo per suas litteras conquestus est abbas Fullennis asserendo dominum abbatem Morimundi ad dictum monasterium accessisse et quasdam terras et possessiones dicti monasterii, quibus per ducentos annos sine contradictione quacumque possederant, et illis pacifice et quiete usi fuerant, monasterio Bonifontis tradidisse et liberasse in magnum praeiudicium, gravamen et damnum illius monasterii Fullennis, dicti Capituli generalis provisionem desuper praemissis humiliter implorando. Quapropter idem generale Capitulum abbatibus de Ardorello et de Elnis, et cuilibet eorum in solidum committendo mandat et praecipit, quatinus quamcitius commode fieri poterit, ad dictum monasterium de Fullennis, seu ad alia loca aptiora accedant, ac de et super praemissis, et ab eis dependentibus, debite, diligenter et sufficienter se informent, et si dictas terras seu territorium dicto monasterio de Fullennis pertinere invenerint, ad manus eiusdem monasterii reponant, seu reponi procurent, compellendo ad hoc compellendos, in plenaria Ordinis potestate. 31.   Abbatibus monasteriorum de Schonauvia et de Uterina valle, et cuilibet eorum praesens generale Capitulum committit, quatinus si eis de emendatione fratris Ioannis Fabri, bursarii et professi monasterii de Mulbronn legitime constiterit, ipsum a sententiis et casibus generali Capitulo reservatis, ac a carceribus quibus detinetur, eumdem absolvant et liberent, praestita tamen sufficienti cautione per eumdem casu quo ad vomitum rediret, aut monasterium vel Ordinem in aliquo in futurum gravaret, in plenaria Ordinis potestate. 32.   Generale Capitulum, visa quadam promotoris causarum Ordinis supplicatione, eidem Capitulo super nonnullis fratrum Petri Iuhos, Ioannis Challes, Guillemi [Guillelmi ] Dubois Barrengensis, Ioannis Rolant, Mathei Riveri, Ioannis Flèche et Iacobi le Maçon, monasterii de Pietate Dei professorum, gravibus insolentiis et apostasiis in statutorum Ordinis vilipendium, et animarum suarum detrimentum commissis, ad iudicem saecularem Cenomanensem pro factis Ordinis recurrendo, ova sibi pro pitantia conventuali iuxta monasterii facultatem ministrata ipsi iudici derisorie deferendo, et quod carnes ipsis in Septuagesima, quod absurdum est, non ministrarentur abusive conquerendo, ab ipso quoque monasterio spreta superiorum auctoritate illicentiati exeundo, et extra ipsum in apostasia pernoctando, abbatibus de Claritate, de Campania, de Tironello et de Vallibus Sernay, et eorum cuilibet districte praecipit atque mandat, quatinus ad ipsum monasterium quantocius accedant, aut eorum alter accedat, ac super praemissis, et eorum dependentiis fideliter et diligenter se informent, vel informet, et praemissorum delictorum et excessuum culpabiles per verberum et carcerum inflictionem, et per perpetuam ab ipso monasterio expulsionem, aut alias iuxta casus exigentiam et Ordinis instituta taliter puniant et corrigant, quod ipsis ad emendationem, ceteris vero ad cautelam transeat et terrorem, talia deinceps nullatenus praesumendi. 33.   Abbatibus de Tribus fontibus, de Vallibus in Ornesio, de Villario Metensi et de Insula Barrensi, et cuilibet eorum, generale Capitulum committit, quatinus de et super certis delictis perpetratis et commissis per fratrem Claudium Destain, religiosum professum de Sancto Bernardo, se debite et fideliter informent, et si dictum fratrem in praemissis delictis culpabilem invenerint, illum secundum casuum ac demeritorum exigentiam et Ordinis formam taliter puniant et corrigant, quod ceteris transeat in exemplum et terrorem, in plenaria Ordinis potestate. 34.   Ad aures Capituli generalis dolenter pervenit reverendos in Christo patres dominos archiepiscopos Eboracensem et Cantuariensem certas bullas a Sancta Sede impetrasse et obtinuisse, quibus monasteria et personas Ordinis per regnum Angliae inclitissimum existentia contra formam et tenores privilegiorum Ordinis infestare et suis ditionibus subiugare plurimasque novitates suscitare, dictaque privilegia infringere moliuntur in maximum dicti Ordinis damnum, praeiudicium et gravamen. Quibus malis obviare et de remedio opportuno providere cupiens idem generale Capitulum, decernit procuratorium ad abbates de Fontibus in Anglia… (*locus vacuus*) … ; quibus et cuilibet eorum districtissime mandat et praecipit, quatinus viis et mediis possibilibus dictis dominis archiepiscopis et bullis praefatis viriliter sive oppositiones et appellationes ad Sanctam Sedem, aut alias prout iuris et rationis fuerit, resistant et obvient. 35.   Abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., de Claromonte et de Valledulci, et cuilibet eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus per omnes iuris et iustitiae vias ac per ecclesiasticas censuras, oppositione aut appellatione non obstantibus, viriliter et indissimulanter astringant et compellant abbatem de Vallibus Sernay, qui nunc est et qui pro tempore fuerit, necnon omnes et singulos eiusdem monasterii officiarios ad integraliter annis singulis et statutis terminis solvendum et deliberandum fratri Ioanni Panmard, olim eiusdem monasterii de Vallibus Sernay abbati, pensionem 20 scutorum auri regiorum, sibi per R. D. N. Cisterciensem assignatam et per Capitulum generale confirmatam, prout in litteris praesenti diffinitioni annexis plenius continetur, in plenaria Ordinis potestate, invocato ad praemissa et ea tangentia, si opus fuerit, brachii saecularis auxilio, consilio et favore. Omnibus autem et singulis totius Ordinis regularibus personis maxime in sacro presbyteratus ordine constitutis, firmiter in virtute salutaris obedientiae, et sub poenis et censuris latius per executorem praesentis diffinitionis taxandis et declarandis dat in mandatis praesens generale Capitulum quatinus eidem abbatibus et cuilibet eorum pareant et obediant. 36.   Cum retroactis annis frater Antonius de Boscorotundo, olim abbas Morimundi, et nunc prior cuiusdam prioratus Ordinis sancti Benedicti, auctoritate certarum commissionum, tam a R. D. N. Cisterciensi quam generali Capitulo emanatarum, magnas pecuniarum summas tam contributionum quam subsidiorum Ordinis, tam per Allemanniam quam Lotharingiam, Barrum, Alverniam et alias mundi regiones levaverit et perceperit, de quibus nullas fecerit aut Ordini tenuerit restitutiones aut computationes, in maximum damnum et gravamen ipsius Ordinis ; quibus malis obviare et praedictas pecunias recuperare volens generale Capitulum, suum et totius Ordinis fecit, curavit et constituit procuratorem sindicum yconomum et negotiorum gestorem, abbatem videlicet de Caroliloco, s. th. pr., cui dat idem generale Capitulum auctoritatem, potestatem et plenum posse per se vel substitutum suum, aut substitutos petendi, requirendi, levandi et exigendi per omnes iuris et iustitiae vias universas et singulas pecuniarum summas per dictum fratrem Antonium de Boisredon, pro et nomine Ordinis, tam ex contributionibus quam subsidiis charitativis, ac alias quomodolibet a diversis Ordinis monasteriis, abbatibus et officiariis receptas et per ipsum Ordinem debitas, ipsumque fratrem Antonium coram quibuscumque iudicibus tam ecclesiasticis quam saecularibus citandi seu citari faciendi et conveniendi, locaque et iudices eligendi et nuntiandi, et si necesse fuerit, recusandi, adnotandi, forum et iudicium declinandi, libellum, etc., et generaliter de receptis quoque quittantias validas et sufficientes sub signeto suo manuali aut sigillo vel alias expediendi et dandi, et generaliter, etc. [DIFFINITIONES] SPECIALES 37.   Comparentibus personaliter coram dominis Diffinitoribus praesentis Capituli generalis fratribus Ioanne Parny, se pro abbate monasterii de Altofonte gerente, appellante ab abbatibus de Ellantio et de Monasteriis in Argona, et requirente reintegrationem eiusdem monasterii ex una, et fratre Witerio de Bassy, similiter se gerente pro abbate eiusdem monasterii contra defendente, contendentibus super dignitate abbatiali eiusdem monasterii Altifontis partibus ex altera, coram quibus dominis Diffinitoribus praesentis Capituli generalis per venerabilem curiam Parlamenti Parisiis remissi fuerunt, dictae partes sic comparentes sponte, libere et voluntarie iudicio Ordinis et Capituli generalis, tam super dicta appellatione et reintegratione, quam super principali et quibusdam aliis processum tangentibus se submiserunt, et quaelibet earumdem partium se submittit, promittentes tenere et observare id quod per generale Capitulum, aut deputatos ab eodem, in hac materia actum, conclusum esset et diffinitum. 38.   Abbati de Ardorello praesens generale Capitulum committit, quatinus se debite et diligenter informet super causis appellationis novissime per abbatissam de Goiono a certis gravaminibus sibi, ut asserit, ab abbate de Loco Dei illatis, necnon super pluribus querelis et controversiis inter abbatissam et abbatem praefatos subortis, informationibusque debite factis, citatis citandis, et auditis audiendis, dictas causas, querelas et controversias debite decidat et terminet, in plenaria Ordinis potestate. 39.   Paci et tranquillitati personarum et monasteriorum Ordinis intendens generale Capitulum abbatibus de Charitate, de Balerna et de Sancto Sulpitio et duobus eorum committit, quatinus debite, diligenter et sufficienter videant et examinent omnem processum, productionesque partium illius processus nuper in venerabili curia Parlamenti Parisiis moti et pendentis inter fratres Ioannem Parny se pro abbate monasterii de Altofonte gerentem appellantem ab abbatibus de Ellantio et de Monasteriis in Argona Ordinis commissariis, et requirentem reintegrationem ipsius monasterii ex una, et Witerium de Bassy similiter pro abbate eiusdem monasterii Altifontis gerentem defensorem, partibus ex altera, super dignitate abbatiali eiusdem monasterii contendentes ; *quae quidem* partes per eamdem venerabilem curiam Parlamenti ad praesens generale Capitulum remissae fuerunt. Omnibus et singulis productionibus, processibus et aliis visis, debiteque ac fideliter attentis et consideratis, auditisque hinc inde partibus, dictam causam tam super appellationibus quam aliis quibuscumque dictum processum tangentibus, omnino iuxta tenorem et formam arresti eiusdem venerabilis curiae et submissionis dictarum partium decidant, iudicent et terminent in plenaria Ordinis potestate, dictis partibus et earum singulis in virtute sanctae obedientiae, et sub excommunicationis latae sententiae ac perditionis causae poenis, inhibendo ne una alteram alibi quam coram dominis commissariis Ordinis occasione de qua lis est trahere aut tractare praesumant. 40.   Generale Capitulum monasterium de Mulbrunna multis et maximis debitis involutum, ac usurarum voragine multum oppressum et damnificatum suscipiens, ac ex ore abbatis eiusdem a talibus incommodis ipsum monasterium liberare cupiens, abbatibus de Schonauvia et de Uterina valle mandat et praecipit, quatinus quamcitius et commodius poterint, ad dictum monasterium Mulbrunnense seu ad aliqua loca, quae aptiora iudicaverint, accedant, ac de et super praemissis debitis et usuris quomodo, qualiter, cum quibus et propter quid dicta debita contracta fuerint, necnon ipsum super modo exonerandi et liberandi dictum monasterium a praedictis debitis et usuris, sive per aliquorum membrorum eiusdem monasterii venditionem, impignorationem aut alias, se debite, diligenter et sufficienter informent, et quidquid in praemissis aut aliquo praemissorum, ac ab eis dependentibus invenerint, cum instrumentis suis, sequenti futuro proximo generali Capitulo per scripta sua authentica afferant seu transmittant. 41.   Ad instantiam abbatis de Campo principum, s. th. pr., generale Capitulum in protectionem Ordinis suscipit capellam sancti Leonardi in Iuchenhoffen, Augustensis dioecesis, quae auctoritate apostolica eidem monasterio, ut fertur, incorporata, vultque idem generale Capitulum ut dicta capella, quamdiu Ordini incorporata extiterit, gaudeat et fruatur talibus gratiis, privilegiis et indulgentiis, sicut alia membra et loca Ordinis gaudent et fruuntur. 42.   Generale Capitulum certis iustis et rationabilibus causis motum benigne et misericorditer dispensat cum fratre Ioanne Montfort, s. th. pr., priore monasterii de Fonte frigido, eidemque licentiam dat et facultatem, ut cum dicto officio prioris possit tenere et regere quamdam grangiam sibi per admodiationem ad certos annos dimissam de Monte Laurentio vocatam, dummodo pro maiori parte temporis in dicto monasterio, exercendo dictum officium resideat. 43.   Cum frater Richardus de Bosco, baccalaureus formatus in theologia, et actu studens in collegio Sancti Bernardi Parisiis, de proximo sit licentiandus, nec valeat suos actus sine magnis sumptibus adimplere, quos tamen monasterium de Mortuomari, ubi professus est, vix sine magno gravamine sustinere posset, volens idem generale Capitulum necessitatibus eiusdem studentis providere, abbatibus de Valle Richerii, de Brolio Benedicti, de Noa et de Strata, et cuilibet eorum in virtute sanctae obedientiae et sub poenis et censuris Ordinis latius per executorem praesentis diffinitionis taxandis et declarandis mandat et praecipit, quatinus per subventionem eiusdem scolaris, et ut actus praedictos commode exercere valeat et adimplere, taxas sibi impositas et subscriptas dehinc ad triennium eidem scolari, vel eius legitimo procuratori infallibiliter dent, mittant aut solvant, videlicet de Valle Richerii decem libras turonenses, de Brolio Benedicti octo, de Noa octo francos, et de Strata sex francos ; executionem praesentis diffinitionis primo abbati super hoc requirendo committendo, in plenaria Ordinis potestate. 44.   Abbati de Vetericella Capitulum committendo dat auctoritatem et potestatem quamdam monialem quae in monasterio monialium Morgenstein simoniace intrasse dicitur, a praedicta simonia, necnon ab omnibus casibus, sententiis, criminibus et delictis generali Capitulo specialiter reservatis, salutari mediante poenitentia absolvendi, ac cum ea dispensandi, ut praemissis non obstantibus ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia, beneficia et dignitates promoveri possit et admitti, in plenaria Ordinis potestate. 45.   Rationabilibus ex causis praesens generale Capitulum diffinitionem anno praeterito factam de eo quod monasterium de Polplin a commissione Polonorum perpetuo esset supportatum, ac commissioni Stagnalium subiectum, approbat, ratificat et confirmat, datque facultatem abbati ibidem omnes sibi subditas personas regulares semel per se vel alium absolvendi ab omnibus casibus generali Capitulo reservatis, eligendique per se confessorem Ordinis, qui eum a similibus casibus absolvat. 46.   Ad humilem instantiam egregii s. th. pr. magistri Ioannis de Prussia, praesens generale Capitulum specialem gratiam facere cupiens monasterio de Polplin, sive etiam paupertati compatiens gratiose concedit abbati et conventui ibidem, ut scolarem aliquem honestum ac bene disciplinatum mittere valeat ad Heidelbergense studium ad ibidem in domo dicti magistri Ioannis manendum, et studiis litterarum insistendum per biennium, ita tamen quod iuxta Ordinis nostri statuta sub regulari observantia religiose et honeste vivat. 47.   Attenta paupertate monasterii de Polplin, praesens generale Capitulum gratiose concedit abbati et conventui ibidem, ut magistrum aliquem bene doctum et honestum, sive saecularem sive regularem, in monasterio suo habere possint, qui fratres suos in primitivis scientiis et liberalibus artibus instituat, ipsique fratres omnes et singulae lectiones artium liberalium et philosophiae sub eodem magistro audiant usque ad gradum determinaturae audiri solitas et consuetas, quibus finitis, etiam gradum determinaturae in generali aliquo studio, si per examen solitum sufficientes reperti fuerint, valeant adipisci. 48.   Damnis maximis, quae ex hostili incursu certarum grangiarum incineratione incurrit monasterium de Dobran ex affectu compatiens praesens generale Capitulum, abbati de Hilda Ordinis commissario concedit ut a solutione contributionum dictum abbatem usque post annum proxime futurum supportatum habeat, ita tamen quod illo termino finito integraliter huiusmodi contributiones persolvat. 49.   Cum viri religiosi sic litterarum studiis insistere debeant, ut tamen non negligant sanctae religionis observantiam ac morum disciplinam, praesens generale Capitulum abbati Vallis Sancti Aegidii, alias Buch, in virtute salutaris obedientiae mandat et praecipit, ut in studio Belgerensi, quod pro iuvenibus in primitivis scientiis fundandis ordinatum est, aliquem de suis fratribus virum maturum, honestum ac providum et sanctae religionis zelatorem, in priorem, non tamen perpetuum, sed ad nutum suum amovibilem instituat, qui scolaribus ibidem studentibus praesit, eosque sub regulari Ordinis disciplina servet et custodiat, statuitque idem Capitulum generale hoc edito perpetuo, ut scolares ipsi horas canonicas, praefinitis in sancta regula temporibus, pulsu semper praemisso, in capella ad hoc deputata, secundum modum in directorio collegii designatum devote complendo persolvant. Quodque lectio mensae fratrum nunquam desit, sed unus ex eis usque ad finem refectionis, quod aedificat legat ; silentium quoque et ieiunium regulare, ceterasque Ordinis observantias per omnia prosequantur, nihil penitus laxando, nisi quantum ad profectum studii, discretioni prioris pro tempore conducere videbitur. Qui prior pro emendandis excessibus quotidie capitulum teneat breviter tamen, ne tempus pro lectionibus aliisque exercitiis scolasticis necessarium propter hoc impediatur ; sitque ingressus mulierum etiam consanguinearum ibidem penitus interdictus ; de lectionibus autem ac disputationibus, ceterisque exercitiis scolasticis suis horis habendis abbas ita disponat, ut nullum tempus transeat sine fructu, aliaque omnia et singula necessaria et opportuna sic ordinet, ut ipsi scolares et in scientiarum litteris proficiant, et in disciplina morum profectuque virtutum nutriantur et crescant. 50.   Abbatibus de Mulbrunna et de Villerio Metensi, ac eorum cuilibet in solidum, committit praesens generale Capitulum, quatinus accedendo, quo accedendum est, citent coram se abbatem de Otterburg modernum et fratrem Ioannem Slich dudum abbatem ibidem, auditisque et examinatis diligenter causis querelarum ac controversiae eos dudum exortis, eas prout iustum et aequum viderint, decidant et componant, in plenaria Ordinis potestate ; ipsas partes, quaecumque per eos aut eorum alterum decisa fuerint et pronuntiata, per censuras Ordinis firmiter observare compellendo ; datque facultatem dictum Capitulum fratres ipsius monasterii, qui dudum monasterium sine superioris licentia exierunt, brachiumque saeculare contra suum abbatem invocaverunt, debita punitione praemissa, rehabilitandi. 51.   Abbati de Eberbaco gratiose concedit praesens generale Capitulum, ut omnes et singulas personas regulares sibi subiectas per se vel alium seu alios confessorem vel confessores Ordinis infra anni spatium semel absolvere valeat ab omnibus casibus, sententiis et delictis generali Capitulo reservatis, ipseque abbas similiter eligere possit confessorem Ordinis qui eum ab eisdem casibus, sententiis et delictis absolvat. 52.   Consideratis mole corporis et gravi infirmitate abbatis de Uterina valle, generale Capitulum per biennium a via veniendi ad idem Capitulum gratiose supportat, datque sibi facultatem eligendi confessorem Ordinis idoneum qui semel anno quolibet eum absolvat ab omnibus casibus generali Capitulo reservatis, quodque ipse abbas per se vel alium seu alios omnes sibi subiectas personas regulares a similibus casibus absolvere possit. 53.   Auditis querelis abbatis Sancti Urbani contra et adversus abbatem de Pomerio super hoc, quod idem de Sancto Urbano dudum quasdam pecuniarum summas in magna necessitate mutuo concessit iam dicto de Pomerio, ad certum tempus praefixum solvendas, prout in litteris obligatoriis quibus praesentes annectuntur plenius continetur, praesens generale Capitulum dictam obligationem confirmando, mandat et praecipit dicto abbati de Pomerio suoque conventui, in virtute salutaris obedientiae ac sub censuris Ordinis, quatinus infra festum sancti Ioannis Baptistae proxime futurum dicto abbati Sancti Urbani aut suo procuratori satisfacere non postponat. 54.   Abbatibus de Speciosa valle et de Sconauvia committit praesens generale Capitulum, quatinus se diligenter informent de quadam permutatione quam facere intendunt abbas et conventus in Brunbach cum generoso et magnifico domino comite de Westheim de villagiis Ebenach et Nassau vulgariter nuncupatis, pro quibus praefatus dominus comes se daturum offert alia quaedam bona aequivalentis valoris. Et si dictam permutationem ad utilitatem monasterii cedere viderint per sua scripta authentica R. D. N. Cistercii significent una cum omnibus circumstantiis quas repererint, quibus intellectis ipse R. D. Cistercii permutationem huiusmodi, si sibi visum fuerit, expedire, ratificet et confirmet in plenaria Ordinis potestate. 55.   Ad terminandum et decidendum litis pendentiam inter fratres Guillermum de Muncello et Robertum Valée super dignitate abbatiali monasterii de Fulcardimonte, abbatibus de Caroliloco et de Bonoportu, s. th. pr., ac abbati de Bellobecco, et eorum cuilibet in solidum committit praesens generale Capitulum, quatinus diligenter visis et examinatis iam praedictis coram Diffinitoribus ac aliis quibuscumque ad hoc concernentibus et necessariis, accedendo quo propterea accedendum est, vocatis coram se partibus, ipsis diligenter auditis super huiusmodi litis pendentia, plenum iustitiae complementum administrent, illum declarando abbatem cui ius potius competere viderint, mandando et praecipiendo religiosis dicti monasterii in virtute salutaris obedientiae, et sub excommunicationis et eiectionis a monasterio proprio poenis, quatinus illum abbatem suum indubitatum recipiant, qui per dictos commissarios vel eorum duos aut unum ex eis fuerit adiudicatus ; datque generale Capitulum dictis commissariis auctoritatem invocandi ad praemissa, si opus fuerit, auxilium brachii saecularis, aut quorumcumque dominorum principum aut potentum consilium, auxilium et favorem. 56.   Ad audientiam praesentis Capituli generalis pervenit quod monasterium Gradis monachorum propter occupationem quorumdam violenter, ac minus iuste occupantium ad multos annos vacavit, abbatisque solatio fuit destitutum, cupiens igitur ipsum Capitulum ut dictum monasterium e manibus huiusmodi occupantium eripiatur, et pro augmento cultus divini Ordini restituatur, abbati de Ozzeck pie committendo mandat, quatinus aliquem probum ac bonum Ordinis monachum, auctoritate totius Ordinis et Capituli generalis illic praeficiat in abbatem, qui pro recuperatione ipsius monasterii membrorumque eius diligenter elaboret ac conventum monachorum, divinum servitium devote persolventium ac sub regulari Ordinis observantia viventium ibidem instituat ; datque ipsum Capitulum generale tam dicto abbati de Ozzeck commissario quam abbati de novo instituendo ibidem, facultatem invocandi ad praemissa quorumcumque dominorum iudicum et potentum auxilium, consilium et favorem, rogando omnes et singulos dominos ac potentes illius provinciae, ut ad Dei laudem et in favorem nostri Ordinis consilium et auxilium ad praemissa dictis abbatibus impendere non omittant. 57.   Cum ad audientiam praesentis Capituli generalis pervenit, quod abbas de Ozzeck nonnulla sui monasterii iura, libertates aliquorum circumductus sinistra machinatione permisit alienari, quod tamen nec debebat nec poterat, praesens generale Capitulum cupiens, ut monasterium ipsum in suis iuribus et libertatibus conservetur, amissa si quae fuerint recuperentur, abbati de Ozzeck, priori et cellerario, omnibusque aliis et singulis conventualibus ibidem, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena mandat et praecipit ut unusquisque eorum quantum in se fuerit, pro recuperandis huiusmodi iuribus et libertatibus elaboret, regiae etiam potestatis praesidium et aliorum quorumcumque dominorum iudicum et potentum consilium et auxilium invocando, cassatque et annullat ipsum generale Capitulum omnes et singulos contractus, aut conventiones qui contra Ordinis statuta et privilegia initos quomodolibet et attentatos. 58.   Quia abbas de Ozzeck Ordinis commissarius in partibus Bohemiae suam diligentiam in executione commissionis sibi datae iuxta quod fieri potuit, fecit, et pro omnibus abbatibus in illis partibus in generali Capitulo comparuit et pro eis excusationem obtinuit, mandat generale Capitulum universis et singulis dictarum partium abbatibus sub sua commissione comprehensis, sub censuris Ordinis quatinus expensas eundo ad generale Capitulum et redeundo ab eodem, necnon in prosequendo alia negotia Ordinis, per eum factas, iuxta verum computum suum inter se taxent, sibique integraliter exsolvant, cum nullus teneatur propriis stipendiis militare. IUDICES 59.   Nos, frater Ioannes, Cistercii abbas, in Cabilonensi dioecesi, ceterique Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, notum facimus universis quod in eodem, etc., facta fuit quaedam diffinitio cuius tenor sequitur et est talis : Quia per venerabilem curiam Parlamenti regii Parisiis ad hoc generale Capitulum remissa est materia controversiae et dissensionis dudum mota et ventilata inter reverendum patrem dominum abbatem Claraevallis, et procuratorem generalem regis in curia Parlamenti Parisiis, quosdamque suos adhaerentes ex una, et R. D. N. Cistercii, suumque conventum cisterciensem, procuratoremque generalem Ordinis partibus ex altera, ratione quorumdam reddituum, qui ab aliquibus Cistercio, ab aliis vero toti Ordini pertinere dicuntur, ipsum generale Capitulum pacem, concordiam et tanquillitatis [tranquillitatis ] quietem inter patres Ordinis totis affectibus ponere et nutrire desiderans, et nihilominus per debitum iustititiae [iustitiae ] complementum volens unicuique quod suum est tribuere iuxta tenorem et formam arresti dictae venerabilis curiae Parlamenti ex parte totius Ordinis suos commissarios iudices et compositores dictae litis nominavit, constituit, creavit et fecit reverendos patres dominos abbates de Firmitate, de Pontigniaco, de Morimundo, de Caroliloco, s. th. pr., et de Charitate, quas praefatus R. P. D. N. Cistercii acceptavit, et in eos tamquam sufficientes et idoneos consensit, et nihilominus pro se suoque conventu Cistercii commissarios ac iudices nominavit et constituit reverendos patres dominos abbates de Firmitate et de Pontigniaco iam dictos, necnon dominos abbates de Bonoportu, s. th. pr., de Balerna et de Ellantio, quos similiter praesens generale Capitulum acceptavit, et in eos tamquam sufficientes et idoneos consensit ; quo facto idem generale Capitulum dedit et concessit, ac tenore praesentium dat et concedit illis octo abbatibus sic pro utraque parte productis et producendis, plenum iustitiae complementum ministrent, ita quod si forsitan omnes octo simul intendere non possent, septem eorum similem habeant potestatem, rogando omnes octo iam nominatos ut omnes illud assumerent, quod si fecerint consenserintque et potestatem eis a dictis Diffinitoribus in hac parte traditam acceptaverint et iuxta dicti arresti formam, praedicti domini nominati poterunt etiam vocare ad se aliquos notabiles iurisperitos neutri partium suspectos, quorum consiliis freti et suffulti omnes et singulas dictae controversiae rationes dictorum reddituum materias et causas summarie et de plano, prout iuris et iustitiae ordo requirit, totaliter terminabunt infra tempus in dicto arresto praefixo, vel si hoc fieri non poterit, de beneplacito curiae praedictae super hoc requirendo tempus iam dictum ulterius prorogandum habeant facultatem, promiseruntque tam dictus R. D. Cistercii quam R. D. Claraevallis stare velle omnibus et singulis, quae per dictos dominos nominatos aut eorum in eadem causa fuerint decisa, vel quomodolibet conclusa et iudicata. 60.   Pro Cistercio, de Firmitate, de Maceriis, de Charitate et de Balerna. 61.   Pro Pontigniaco, de Firmitate et de Caroliloco, s. th. pr. 62.   Pro Claravalle, de Caroliloco, s. th. pr., de Longovado et de Pomerio. 63.   Pro Morimundo, de Pontigniaco et de Claravalle, s. th. pr. 64.   Pro Caroliloco, de Regalimonte et de Vallibus Sernay ; pro Bellavalle, de Charitate. [COMMISSIONES] 65.   Abbatibus de Bellabrancha et de Buxeria Andegavensi, et cuilibet eorum, committit generale Capitulum, quatinus se debite, diligenter et sufficienter informent de et super contentis in certis litteris transactionis seu appunctuamenti initi, facti et passati inter abbatem et conventum monaterii [monasterii ] de Claritate Dei ex una, et potentem ac nobilem dominum Ioannem de Bueil militem Sacricesaris comitem, dominum de Sancto Christoforo in Turonia partibus ex altera, super quibusdam summis pecuniarum tam ex redditu annuo et perpetuo quam arreragiorum per dictum comitem abbati et conventui praefatis debitis, prout in dictis litteris praesenti diffinitioni annexis, plenius declaratur et specificatur ; et si per debitam informationem dictam transactionem seu appunctuamentum praefatum ad utilitatem monasterii dicti invenerint, illam cum omnibus suis clausulis, circumstantiis et dependentiis approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 66.   Abbati de Firmitate praesens generale Capitulum committit, quatinus si invenerit abbatem et conventum monasterii de Monte Sanctae Mariae, seu quascumque alias Ordinis personas iuste et debite teneri et obligari seniori abbati de Bullione in aliquibus pecuniarum seu quarumcumque rerum summis, ad ipsi seniori abbati seu eius procuratori solvendum et integraliter satisfaciendum per omnes iuris et iustitias vias et censuras ecclesiasticas compellat et astringat, in plenaria Ordinis potestate. 67.   In causa appellationis mota inter abbatem et conventum de Novocastro appellantes ex una, et abbatem et conventum de Pomerio, alias Bongart, appellatos partibus ex altera, praesens generale Capitulum iudices ordinat et constituit abbates de Luzella Basileensis, de Villerio Metensis dioecesis, mandando eis ut accedendo simul ad aliquem locum competentem, citatisque coram ipsis utrisque partibus cum omnibus suis munimentis dictam causam diligenter audiant, examinent, decidant in plenaria Ordinis potestate, inhibendo ipsis partibus sub poenis et censuris Ordinis, quatinus dictam causam nullibi nisi coram patribus Ordinis iuxta apostolica statuta deinceps prosequantur. 68.   Abbati de Campoprincipum, s. th. pr., committit praesens generale Capitulum, quatinus se debite, diligenter et fideliter informet de et super recto feodo monasterii monialium de Vallefelici pertinenti, quem vendere volunt abbatissa et conventus eiusdem monasterii ; et si informatione debita dictum feodum eodem monasterio inutilem et fore vendendum seu commutandum invenerit, eidem abbatissae det licentiam et facultatem ipsum vendendi, alienandi seu commutandi, dummodo pecuniae ex eo receptae in emptione aliorum reddituum pro eodem monasterio convertantur. 69.   Abbatibus de Bellavalle et de Balerna, et cuilibet eorum committitur, quatinus se debite, diligenter et fideliter informent de et super quodam tractatu inito, facto et passato ad certum tempus inter abbatem et conventum de Charitate Bisuntinensis dioecesis, ex una, et dominos laycos partibus ex altera, de quibusdam grangiis, quarum una vocatur de Montanis, aliaque de Lizey, plenius in litteris desuper praemissis confectis, contentis et expressis ; et si eumdem tractatum eidem monasterio perutilem invenerint, eumdem cum omnibus et singulis suis clausulis approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 70.   Item, eisdem abbatibus et cuilibet eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus debite, diligenter et fideliter se informent de et super quodam tractatu inito, facto et passato inter abbatem et conventum de Charitate ex una et progenitum Mailly de Serano partibus ex altera, de quibusdam terris in territorio de Praechapellot situatis ; et si dictum tractatum fore utilem dicto monasterio invenerint, illum cum omnibus et singulis suis clausulis approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 71.   Abbatibus de Ozzeck et de Buch et cuilibet eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus debite, diligenter et sufficienter se informent super certis praediis, dominiis in regno Bohemiae sitis et monasterio de Vetericella pertinentibus, et eidem monasterio, ut fertur, inutilibus, propter quod ipsum de Vetericella licentiam illas vendendi et de pecuniis receptis alias sibi propinquiores et utiliores terras acquirendi licentiam petierunt, debitisque informationibus super hoc, necnon super commodo vel incommodo eiusdem monasterii, si dictae terrae venderentur, peractis, illas cum advisamentis suis sequenti proximo Capitulo generali transmittant. 72.   Domino abbati de Firmitate, necnon abbatibus de Caroliloco, de Regalimonte, s. th. pr., et de Valledulci et cuilibet eorum, committit presens [praesens ] generale Capitulum, quatinus omnes et singulas Ordinis personas cuiuscumque sexus, status aut conditionis existant, quas per testes fide dignos, litteras seu schedulas obligatorias aut alia sufficientia documenta debite teneri aut obligari collegio Sancti Bernardi Parisiis, bursario, cellerario aut quibuscumque personis regularibus eiusdem collegii, in aliquibus pecuniarum seu quarumcumque rerum summis invenerint, seu alter eorum invenerit, ad eisdem et cuilibet eorum integraliter solvendum et satisfaciendum debite per omnes iuris et iustitiae vias, et ecclesiasticas censuras, oppositione seu appellatione non obstante, astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. Omnibus et singulis Ordinis personis in sacro presbyteratus ordine constitutis districte in virtute sancta obedientiae et sub poenis et censuris Ordinis mandans et praecipiens idem Capitulum generale, quatinus dum requisitae per eosdem abbates aut alterum ipsorum fuerint, citent communiter coram dictis abbatibus aut altero ipsorum dictas Ordinis personas ad certos et competentes diem et locum sibi per praefatum collegium aut personis regularibus eiusdem, seu earum et cuiuslibet ipsarum procuratorem obiiciendis responsuras, et ultra processuras prout iuris fuerit et rationis. 73.   Ad idem, pro abbate de Gratia Dei, abbatibus de Balerna et de Bullione, et cuilibet eorum. 74.   Ad idem, pro abbate de Ellantio, abbatibus de Igniaco, de Valle clara, et cuilibet eorum. 75.   Ad idem, pro abbate de Valle regis abbatibus de Ursicampo et de Ellantio. 76.   Ad idem, pro domino Caroliloci, s. th. pr., abbatibus de Regalimonte et de Vallibus Sernay. CONTUMACES 77.   Fratres Anthonium de Bies, priorem monasterii de Bonacumba et Hugonem Masnon monachum eiusdem monasterii ad secundam diem praesentis Capituli generalis per abbatem de Ardorello, Ordinis commissarium citatos, debiteque expectatos ac vocatos et non comparentes, nec per se nec per alios, idem generale Capitulum contumaces, rebelles et excommunicatos reputat et declarat, mandans omnibus et singulis personis Ordinis in sacro sacerdotali ordine constitutis, necnon dominos presbyteros, curatos vel non curatos, notarios publicos rogans, quatinus dum requisiti fuerint, ipsos fratres sive per affixionem aut alias in locis publicis et consuetis, contumaces, rebelles et excommunicatos denuntient et declarent. 78.   Ad idem, contra fratrem Ioannem de Luco, professum monasterii de Bellapertica, per praedictum abbatem de Ardorello, Ordinis commissarium, citatum et non comparentem. 79.   Quia frater Ioannes Regis, monachus monasterii de Septem fontibus citatus ad praesens generale Capitulum et sufficienter expectatus atque vocatus, non comparuit neque per se neque per alium, ipsum generale Capitulum contumacem eum reputat, ac propter hoc sententiam excommunicationis incurrisse declarat. REHABILITATIONES 80.   Ad instantiam abbatis de Brunbach praesens generale Capitulum gratiose agere volens, cum sorore Elisabeth de Steten, moniali Vallis dominarum, eam rehabilitat, ut non obstante inhabilitate quam ex transgessione [transgressione ] voti continentiae, puerperio inde secuto, incurrit, ad omnes Ordinis honores, gradus, voces et actus legitimos, necnon officia et dignitates valeat admitti. 81.   Ad idem, pro sorore Anna de Ridern, moniali monasterii Fontis virginum, ad instantiam abbatis in Lanckheim. 82.   Ad idem, pro sorore Barbara Chenklein, professa in Cœli corona. 83.   Ad idem, pro fratre Petro de Sancto Thoma, professo monasterii de Himmerode, qui propter certum furtum, cui consensisse dicitur, inhabilitatem incurrit. 84.   Ad idem, pro fratre Ioanne Egli, de transgressione voti continentiae, puerperio inde secuto, ad instantiam abbatis de Sancto Urbano. 85.   Ad idem, pro fratre Ioanne Seydenachs, monasterii in Polplin professo, de apostasia et contagio carnali, ad instantiam abbatis ibidem. 86.   Ad idem, pro fratre Ioanne Brunnet, religioso monasterii Sancti Andreae in Goufferno, qui inhabilitatem contraxit fractione voti continentiae, de qua convictus fuit propter prolem sibi donatam, ad instantiam abbatis ibidem. 87.   Ad instantiam abbatis Caroliloci, s. th. pr., conceditur rehabilitatio Ioannae de le Ronet, et Iacquelinae Collière, religiosis de Parco dominarum, ut non obstante carnis contagio, puerperio inde secuto, ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia, beneficia et dignitates, abbatiali etiam dignitate inclusa, promoveri possint et admitti. 88.   Ad idem, ad instantiam abbatis Claraevallis, s. th. pr., pro sororibus Ioanna de Lamnie et Maria de Theurive, monasterii de Parco dominarum professis, pro carnali contagio, puerperiis subsecutis, etc., ad omnes gradus et dignitates, etc. 89.   Ad idem, ad instantiam abbatis de Lanneyo pro fratre Ludovico Goim, eiusdem monasterii professo, non obstante apostasia per 12 dierum spatium, habitu regulari minime dimisso. 90.   Ad idem, ad instantiam ipsius de Lanneyo pro fratre Eustachio Lostellière, eiusdem monasterii professo, ut non obstante apostatia [apostasia ] per spatium 5 mensium, habitu religionis minime dimisso. 91.   Ad idem, ad instantiam abbatis de Longovillari pro fratre Ioanne de Gommeville eius professo, ut non obstante contagio carnis, puerperio inde secuto, et apostasia per 6 aut 7 mensium spatium, habitu religionis dimisso, etc. 92.   Ad idem, ad instantiam abbatis Longivadi pro fratre Egidio pro fratre Egidio du Jonchen, ut non obstante carnis contagio, puerperio inde secuto, etc. 93.   Ad idem, ad instantiam abbatis de Fonte Danielis pro fratribus Bastiano Baloton et Guidone Binaut, professis eiusdem monasterii, ut non obstante apostasia et carnis contagio, etc. SUFFRAGIA 94.   Universis christifidelibus, cuiuscumque fuerint excellentiae, dignitatis, status aut honoris, ecclesiasticae aut saecularis, has praesentes visuris et audituris, frater Ioannes, abbas Cistercii, totusque coetus abbatum Cisterciensis Ordinis in hoc Capitulo generali congregatorum totum Cisterciensem Ordinem repraesentantes, debitis cum honore et reverentia, orationum in Domino suffragium salutare. Gloriosissimam Dei genitricem semper virginem Mariam, templum Domini, sacrarium Spiritus Sancti, Ordinis patronam singularissimam, et si congruis laudibus nemo mortalium digne efferre sufficiat, quantum tamen humana sinit fragilitas, tanto attentius eam possibilibus laudum praeconiis extollere, atque ad extollendum alios provocare dignum reputavimus, quanto ampliora ipsius intervenientibus meritis et precibus coelestium donorum carismata [charismata ] nos adepturos speramus. Sane sicut venerabilis confratris nostri domini Nicolai Wydenbosch de Brino, abbatis Beatae Mariae de Pomerio, alias Bongart, nostri Cisterciensis Ordinis, Argentinensis dioecesis, relatione didicimus, nonnullae eiusdem sanctissimae Virginis amatrices, ac in Domino Deo devotae personae ecclesiasticae et saeculares utriusque sexus in insigni oppido Bernensi, Lausannensis dioecesis, quamdam mutuam inter se confraternitatem dudum inierunt, qua se ad laudem et gloriam eiusdem gloriossisimae [gloriosissimae ] virginis Mariae, suaeque sanctissimae conceptionis venerationem astrinxerunt annis singulis devotius recolendam. Nos considerantes eiusdem beatissimae Virginis conceptionem sacratissimam humanae salutis primum fuisse exordium, quo mundo multis annorum millibus densissimis peccatorum et ignorantiae tenebris caliganti, velut aurora rutilans, solem iustitiae praeveniens iubar novi splendoris illuxit, ut singuli christifideles ad huiusmodi conceptionis festum devotius celebrandum, dictaeque fraternitati se libentius adscribendum et associandum amplius animentur, ut si nos ipsi tantorum bonorum quae in dicta fraternitate fieri possunt participes esse mereamur. Dicti venerabilis coabbatis nostri de Pomerio, qui se iam pridem eidem confraternitati fuisse associatum asseruit, devotis precibus inclinati omnibus et singulis christifidelibus utriusque sexus, qui iam in eamdem confraternitatem assumpti fuerunt, vel etiam qui per immediate sequens quinquennium in ipsam erunt, auctoritate totius Ordinis nostri qua fungimur, brevi tenore praesentium plenariam conferimus participationem omnium bonorum spiritualium, videlicet missarum, vigiliarum, orationum, suffragiorum, abstinentiarum, ieiuniorum, disciplinarum, lectionum, sermonum, eleemosinarum, hospitalitatum, laborum, ceterorumque divini cultus officiorum, quae fiunt, et Domino favente de cetero fient in toto Ordine nostro, in vita eorum pariter et in morte, ita quod cum obitus eorum, utinam felices in Domino ! nostro fuerint generali Capitulo nuntiati, ibidem sicut unus nostrum absolvemini, omniumque missarum in Ordine quas pro fratribus et sororibus nostris defunctis annis singulis iniungere consuevimus participes erunt pariter et consortes. Datum, etc. 95.   *Suffragium pro ecclesia B. M. de Dola.* Universis et singulis christifidelibus has praesentes litteras visuris et audituris, frater Ioannes, abbas Cistercii totusque coetus abbatum Cisterciensis Ordinis in hoc generali Capitulo congregatorum, salutem, et per divinae pietatis opera promissionem vitae, quae nunc est et futurae, feliciter adipisci. Quamquam ad subveniendum omnibus necessitatem patientibus, ac subsidium petentibus omnes christifideles divinae charitatis lege sint astricti, dicente Scriptura, omni petenti te tribue ; illis tamen potissime succurrendum esse videtur, qui in bonis ac rebus ad divinum cultum pertinentibus, et sine quibus divinus cultus perfici non potest, casu aliquo miserabili iacturam ac detrimentum sunt perpessi. Cum ergo, sicut omnibus constat intuentibus, ecclesia collegiata B. M. V. in Dola, Bisuntinensis dioecesis, dudum, quod dolenter referimus, saevissimo hostium cursu villa capta et destructa pene tota cum calicibus, libris, ornamentis ecclesiasticis et aliis ad divinium [divinum ] cultum necessariis concremata fuerit et incinerata taliterque destructa et dissipata, ut nisi christifideles manu suffragentur amplius restaurari non possit, sicque divinus cultus penitus ibidem cessabit. Nos, abbates praedicti, ruinae tam lamentabili dictae ecclesiae ex affectu compatientes, cupientesque ad eidem pie subveniendum cunctos christifideles invitare, auctoritate totius nostri Ordinis Cisterciensis qua fungimur, omnibus et singulis sanctae matris Ecclesiae catholicae alumnis, qui iuxta facultates sibi concessas a Domino, pro restauratione praedictorum hinc infra immediate sequens… (*locus vacuus*) manus porrexerint adiutrices tenore praesentium conferimus plenariam participationem omnium bonorum spiritualium, videlicet… *etc. ut in n° pearcedentipraecedenti*. Datum, etc., sub appensione sigilli Diffininitorum [Diffinitorum ] dicti Capituli generalis, die 14 mensis septembris anno Domini M. CCCC. LXXX VIII. 96.   Universis christifidelibus, cuiuscumque fuerint excellentiae, dignitatis, status aut conditionis ecclesiasticae vel saecularis has praesentes visuris et audituris, frater Ioannes, abbas Cistercii, totusque coetus abbatum Cisterciensis Ordinis in hoc generali Capitulo congregatorum, totum Ordinem Cisterciensem repraesentantes, debitis cum honore et reverentia, orationum in Domino suffragium salutare. Quamquam generaliter intercedere pro omnibus sanctae matris Ecclesiae alumnis tum praecepto charitatis divinae, tum singulari nostrae professionis obligatione simus astricti, his tamen familiarius orationum nostrarum suffragia impertiri consuevimus, qui nobis ac nostro Ordini personisque ac locis eiusdem ampliori charitatis vinculo astricti dignoscuntur. Exigente igitur piae devotionis affectu quem religiosus et honorabilis dominus Amedeus François, insignis ecclesiae beati protomartyris Stephani, ecclesiae beati Medardi parochialis apud Divionem curatus, ad nos et Ordinem nostrum habere comprobatur, instantissimis eius precibus condescendere volentes, omnibus et singulis eius parochianis praesentibus et futuris, necnon universis christifidelibus utriusque sexus, qui durante vita praefati domini curati, ipsi ecclesiae parochiali iam dictae ad suas structuras aliasque necessitates suas manus porrexerint adiutrices, plenariam participationem omnium bonorum spiritualium, videlicet missarum, etc. Ita quod cum obitus eorum, etc. Datum, ut supra, etc. 97.   Ad instantissimam supplicationem domini Claraevallis conceditur suffragium Ordinis in primis venerabili viro domino Gerardo Seneschalli presbytero. 98.   Item, notabili viro Hugoni de Domum scutifero, domino de Capella in Brabantia, et domicellae Ioannae eius consorti, cum liberis, etc. 99.   Item, domicellae Margarethae [Margaretae ] de Lasteyie ; item, domino Ioanni de Pompadono scutifero. Item, domicellae Philippae Daultefers eius uxori. Item, Petro Pompadono eorum filio. Item, magistro Philippo de Pompadono, archidiacono et canonico de Podio. Item, Iacobo de Pompadono, curato de Charnait. 100.   Item, Ioanni Flibois et Iacquelinae eius uxori, Fiers commorantibus. 101.   Item, Ioanni Bardin et Ludovicae eiux [eius ] consorti cum liberis, Lugduni commorantibus. 102.   Ad instantiam abbatis Ozzeck in Bohemia fiat suffragium pro serenissimo domino rege Bohemiae. 103.   Ad instantiam domini de Fontesalutis pro egregio doctore legum, magistro Ioanne Phaulem, illustrissimi principis domini marchionis Brandeburgensis consiliario. 104.   Ad instantiam domini de Bebenhusen, pro domino Ernesto sacerdote in Schlingen ; fratribus et sororibus suis. 105.   Item, pro honorabili et scutifero viro magistro Ioanne Pelliene, regis consiliario et domino in Parlamento parisiensi. 106.   Item, pro magistro Iacobo Braesle, licentiato et advocato in Parlamento parisiensi ac pro eius uxore. 107.   Item, pro Guillelmo Regnart. 108.   Item, pro Petro Guyenet et Hugoneta eius uxore. 109.   Item, pro Iacobo Grand et Ioanneta eius uxore. 110.   Item, pro Ioanne Marsoti et Stephanata eius uxore. 111.   Item, pro venerabili patre domino Henrico Blanichoti, priore Sancti Loci de Divione, Ordinis Vallis caulium, pro patre et matre eius. 112.   Item, pro honorabili et scutifero viro magistro Philiberto de Puteo, rectore iustitiae Cistercii. 113.   Item, pro honesta muliere Hugeta Blanchote. 114.   Item, pro honorabili et circumspecto viro magistro Ioanne Renardi, licentiato domini nostri regis consiliario, ac pro eius uxore et liberis. 115.   Pro Guillelmo Adam et domino Philippo Chamboz presbytero, etc. 116.   Item, pro Hugeneta Bichote vidua. 117.   Item, pro honesto viro Petro Thirrici, notario divionensi, et eius consorti et liberis, etc. 118.   Item, pro domino Guillermo de Furno, presbytero curato Sancti Leodegarii ac Sancti Ioannis divionensis capellano. 119.   Item, pro domina Beatrice de Chandieu, domina de Chrésille et eius liberis, etc. 120.   Cum multae et diversae materiae in hoc generali Capitulo tractandae, propter brevitatem temporis non potuerunt in hoc eodem generali Capitulo terminari, R. D. N. Cistercii idem Capitulum gratiose committit, quatinus assumptis secum reverendis dominis quatuor primis et aliis dominis Diffinitoribus, quos voluerit in Divione cum dictis dominis Diffinitoribus audiat omnes et singulas materias tam generales Ordinis quam speciales, quae iam expediri non poterant, quibus idem Capitulum dat auctoritatem et plenum posse diffiniendi, iudicandi, decidendi et concludendi omnes et singulas materias iam dictas, etiam in romana Curia et alibi expediendas, in plenaria Ordinis potestate.

Inedita, ut videtur, sequens bulla *ad sacrum apostolatus* legitur tantum apud L, et istius voluminis transcriptor, nempe Benedictus Schindler, Cistercio non invenit nisi transumptumtranssumptum bullae, mense septembris anni* 1602 *exaratum a notario apostolico. Omnia fideliter transcripsit Schindler, sicut et nos hic transcripsimus, cum notis tum dicti notarii tum ipsius Schindler. COPIA UNIONIS MONASTERII CLARAEVALLIS MONASTERIO CISTERCII, ANNO 1489 Innocentius episcopus, servus servorum Dei, ad perpetuam rei memoriam. Ad sacrum apostolatus ministerium, divina disponente clementia, meritis quamvis insufficientibus, evocati, de monasteriorum omnium curae nostrae divinitus commissorum statu feliciter conservando et salubriter dirigendo, prout ex suscepti officii debito astringimur, sollicite cogitamus nonnulla ex eis interdum ex rationabilibus causis uniendo ac unitum illis abbatem praeficiendo, praesertim dum ex monasteriorum eorumdem unione utilitas et commoda in spiritualibus et temporalibus, ac totius Ordinis illorum quies, conservatio et augmentum proveniunt, et scandalis, quae retroactis temporibus occasione dictorum monasteriorum inter se de superioritate dissidentium, non sine maximo illorum et totius Ordinis eiusdem dispendio suscitata fuerunt, via praecluditur, ac rerum et temporum qualitate pensata id in Domino conspicimus salubriter expedire. Sane sicut accepimus et ad plenum iam dudum certiores effecti fuimus, licet abbas monasterii Cistercii, romanae Ecclesiae immediate subiecti, Cabilonensis dioecesis, pro tempore existens omnium aliorum monasteriorum Cisterciensis Ordinis, et dicti Ordinis tam ex primaeva ipsius Ordinis institutione, ac regularibus institutis illius, necnon privilegiis et indultis apostolicis eidem Ordini concessis semper fuerit et sit eiusdem Ordinis caput et origo, ac quondam Stephanus dicti monasterii Cistercii tertius abbas divina inspiratione quamplures viros etiam ex nobili et clara prosapia trahentes originem in dicto monasterio Cistercii in novitios, ac deinde in monachos illius receperit ac ab eis regularem professionem per monachos dicti Ordinis emitti solitam admiserint, qui postmodum adeo virtutum meritis, doctrina, religionis observantia et vitae sanctimonia sicut astrum cœlo floruerint, ut aliquis eorum, inter quos fuit sanctus Bernardus, quem praefatus Stephanus abbas monasterio Claraevallis dicti Ordinis, Lingonensis dioecesis, ab eodem Stephano abbate fundato, iuxta dicti Ordinis instituta regularia, praefecit in abbatem, sanctorum numero meruerint aggregari ; quia tamen tempore praecedente multa monasteria ob reverentiam et devotionem ipsius sancti Bernardi dicto Ordine fundata et instituta fuerunt ab ipso monasterio Claraevallis, iuxta gratiam et facultatem a patre Stephano concessam, dependentia, et sub ipsius monasterii Claraevallis filiatione consistentia, ex quo ab aliquibus vulgaribus post dicti sancti Bernardi obitum in nonnullis partibus ipse Cisterciensis Ordo sancti Bernardi Ordo, contra tamen sacrorum canonum et ipsius Ordinis instituta ac romanorum Pontificum, praedecessorum nostrorum privilegia, nuncupatum fuit, dictumque monasterium Claraevallis in redditibus satis abundat, diversi abbates dicti monasterii Claraevallis non advertentes quod ipse sanctus Bernardus, dum dicto monasterio Claraevallis praefuit, abbatibus dicti monasterii Cistercii tunc vicissim existentibus, debitam obedientiam semper praestitit, erecta cervice, nulla ratione suadente, de pari et quandoque de maiori adversus dictum monasterium Cistercii eiusque abbatem contenderunt, multasque divisiones, querelas, controversias, seditiones et dissensiones in dicto Ordine suscitarunt, totumque Ordinem non mediocriter perturbarunt, quasi ponentes in dicto Ordine duo capita et duos illi praesidentes, quae quidem dissensiones maxima damna, graves et intolerabiles expensas dicto Ordini, proh dolor ! saepius attulerunt, et quamvis per diversos romanos Pontifices praedecessores nostros desuper pluries debite provisum et declaratum fuerit dictum monasterium Cistercii esse ipsum Ordinis caput et fundamentum, prout revera existit et semper fuit, tamen saepissime dissensiones huiusmodi viguerunt, prout etiam tempore moderni abbatis dicti monasterii Claraevallis, non sine maximo ipsius Ordinis praeiudicio et detrimento, factum fuit. Verum si dicta duo monasteria Cistercii et Claraevallis, qua certis considerationibus principaliora dicti Ordinis creduntur monasteria, licet ipsius Claraevallis monasterium filia sit subiecta monasterio Cistercii insimul perpetuo unirentur, annecterentur et incorporarentur, ita ut postquam unio, annexio et incorporatio praedictae effectum sortitae forent, unicus abbas dumtaxat monasteriis praedictis praeesset, qui abbas monasterii Cistercii Claraevallis nuncuparetur, ac monachi unius etiam alterius monasterii essent, cum ipsa duo monasteria sic simul unita unum monasterium efficiant et sint, profecto is qui pro tempore praeficeretur eisdem abbas onera dictorum monasteriorum melius et facilius perferre ac plures monachos dicti Ordinis in dictis monasteriis tenere, illosque in regularibus institutis Ordinis eiusdem instruere, et deinde ad alia dicti Ordinis monasteria pro illorum reformatione et conservatione, et divini cultus inibi augmento destinare valeret, obviareturque seditionibus, et dissensionibus huiusmodi, succederetque omnis pax et vera unio ac uniformitas in toto Ordine praedicto. Nos igitur, qui ad Ordinem ipsum singularem semper gessimus et gerimus devotionis affectum, illiusque conservationem, quietem et augmentum, nostris potissimum temporibus supremis desiderans affectibus, quique dudum inter alia volumus, quod semper in unionibus commissio fieret ad partes vocatis quorum interest ad felicem et prosperum statum monasteriorum et Ordinis praedictorum salubriter intendentes, illorumque ac eis annexorum omnium fructuum, reddituum, proventuum veros annuos valores praesentibus pro expressis habentes, motu proprio, non ad alicuius nobis super hoc oblatae petitionis instantiam, sed de nostra mera liberalitate et ex certa scientia ac de apostolicae potestatis plenitudine, matura desuper deliberatione praehabita, Cistercii et Claraevallis monasteria praedicta, cum omnibus annexis ac iuribus et pertinentiis sint insimul perpetuo absque tamen modernorum illorum abbatum quoad vixerint praeiudicio, auctoritate apostolica tenore praesentium unimus, annectimus et incorporamus, ac cedente vel decendente [decedente ] altero ipsorum duorum abbatum seu monasterii cui praeest regimen et administrationem alio quomodolibet dimittente et illo quovismodo vacante, superstitem et illum qui non dimiserit ex eisdem illi ex monasteriis huiusmodi, cui tunc cedens vel decedens seu dimittens praeerat, in abbatem ex nunc prout ex tunc, et ex tunc prout ex nunc, motu, auctoritate, scientia et potestatis plenitudine similibus praeficimus et praefectum esse decernimus, curam, regimen et administrationem monasterii huiusmodi sibi in spiritualibus et temporalibus plenarie committendo, ita quod liceat ex tunc eidem superstiti per se vel alium seu alios possessionem vel quasi regiminis et administratione monasterii, cui cedens, decedens, vel dimittens praeerat et annexorum huiusmodi propria auctoritate libere apprehendere ac perpetuo retinere, illorumque fructum redditus et proventus in dictorum monasteriorum et annexorum usus utilitatemque convertere, cuiusvis licentia super hoc minime requisita, statuentes pariter et ordinantes quod ex tunc deinceps perpetuis futuris temporibus dicta duo monasteria nuncupentur monasterium Cistercium Claraevallis et unum corpus constituant, ac monachi, conversi, donati et alii familiares unius, etiam monachi, conversi, donati et familiares existent, ac per priores, subpriores, cellerarios, bursarios et alios officiarios secundum regularia dicti Ordinis instituta, iuxta dispositionem et ordinationem huiusmodi abbatis monasterii Cistercii Claraevallis pro tempore existentis gubernentur, ac cedente vel decedente praefato superstite seu monasteria huiusmodi, alio quomodolibet dimittente, etiam unus dumtaxat utrique abbas praeficiatur et ambo monasteria praedicta unum, ut praemissum est, facta ex tunc et deinceps perpetuo per unum eumdem abbatem regantur et gubernentur, et occurrente dictorum monasteriorum vacatione electio abbatis futuri, prout hactenus fieri consuevit de abbate dicti monastarii [monasterii ] Cistercii, fiat in ipso monasterio Cistercii, ad quam faciendam monachi Claraevallis de choro prioris existentes ad nteressendum [interessendum ] dictae electioni cum monachis ipsius monasterii Cistercii ad dictum monasterium Cistercii vocentur seu mittantur, et deinde, facta electione huiusmodi, dictae electioni praesidentes aut aliam partem conventus monasterii Claraevallis ad Cistercium convocent, aut se ad Claraevallem transferant ad recipiendum vota ipsius alterius medietatis dilectorum filiorum conventus dicti monasterii Claraevallis, et omnibus votis huiusmodi receptis, electionis huiusmodi negotium concluandatur, prout fieri consuevit in electione abbatis dicti monasterii Cistercii pro tempore electi ; et ne occasione dictae unionis praesertim circa primas quatuor filias dicti Ordinis, qui in Capitulo generali Ordinis eiusdem et in electione abbatis monasterii Cistercii pro tempore existentis habent intervenire, aliqua inordinatio subsequatur, motu et scientia ac potestatis plenitudine similibus volumus et ordinamus, quod loco dicti monasterii Claraevallis, de Morimundo tertia et de Prulliaco dicti Ordinis monasteria, Lingonensis et Senonensis dioecesium, quarta filia existent et esse censeantur, citra tamen quarumlibet aliarum rerum mutationem, districtiusque abbati monasterii Cistercii Claraevallis pro tempore existenti, ac omnibus et singulis monachis et personis eorumdem monasteriorum, ne clenodia et alia bona mobilia pretiosa unire ex monasteriis pertinentia ad aliud ex eisdem monasteriis transferre, ac sub excommunicationis necnon inhabilitatis ad dignitates, administrationes et officia quaecumque, latae sententiae poenis, quas eo ipso singuli eorum contrafacientes incurrant conventibus monasteriorum Cistercii et Claraevallis huiusmodi ne, occurrente hac prima vacatione, alteras ex ipsis duobus monasteriis ad aliquam electionem seu postulationem procedere et alias se contra praemissa directe vel indirecte intromittere aut attentare praesumat, quod si secus fecerint, electionem et postulationem ac omnia per eos attentata irrita et inania nulliusque roboris vel momenti fuise [fuisse ] et esse, motu, scientia, auctoritate et potestatis plenitudine similibus ex nunc prout ex tunc et e converso declaramus. Quocirca venerabili fratri nostro episcopo Cabilonensi et dilectis filiis abbati monasterii Sancti Stephani Divionensis, ac decano ecclesiae collegiatae Beatae Mariae Belnensis, Lingonensis et Eduensis dioecesium, motu et scientia similibus mandamus, quatinus ipsi vel duo aut unus eorum, per se vel alium seu alios, abbati superstiti praefato in praemissis efficacis defensionis praesidio assistentes, ac praemissa omnia et singula ubi et quando expedierit, fuerintque desuper requisiti, solemniter publicantes faciant auctoritate nostra eumdem abbatem superstitem facultate apprehendendi possessionem huiusmodi pacifice gaudere, sibique a dilectis filiis conventus monasterii tunc vacantis ac annexorum illius et membrorum ab eo dependentium, obedientiam et reverentiam congruentes, necnon a vasallis [vassallis ] et aliis subditis illorum consueta servitia et iura sibi ab eis debita, prout Nos etiam eis sub poenis supradictis quas eo ipso, si contrafecerint, incurrant, per praesentes in virtute sanctae obedientiae districte praecipiendo mandamus integre exhiberi, non permittentes eum per ipsos conventus vasallos et subditos ac alios quoscumque etiam cuiuscumque dignitatis, status, gradus, ordinis et conditionis fuerint, desuper indebite molestari, contradictores, molestatores quoslibet et rebelles per censuras ecclesiasticas et alia iuris opportuna remedia, appellatione postposita, compescendo cum illorum aggravatione et reaggravatione, invocato etiam ad hoc, si opus fuerit, auxilio brachii saecularis, non obstantibus nostra praedicta ac aliis institutionibus et ordinationibus apostolicis, etiam quibus caveretur quos de monasteriis valorem annuum ducentorum ducatorum auri communi aestimatione excedentibus consistorialiter provideri deberet, et alias et illis etiam per Sedem praedictam factae provisiones seu quaevis aliae dispositiones nullius essent roboris vel momenti, necnon felicis recordationis Bonifacii Papae VIII, praedecessoris nostri, de uno et duobus dictis in concilio generali editis statutis quoque et consuetudinibus monasteriorum et Ordinis praedictorum iuramento, confirmatione apostolica, vel quavis firmitate alia roboratis, privilegiis quoque et indultis apostolicis dicto Ordini concessis, quibus omnibus etiam si de illis eorumque totis tenoribus pro illorum sufficienti derogatione specialis, specifica et expressa individua ac de verbo ad verbum, non autem per generales clausulas id importantes, mentio habenda forte tenores huiusmodi praesentibus pro sufficiente expressis et insertis habentes, illis alias in suo robore permansuris hac vice dumtaxat, motu et scientia ac plenitudine potestatis similibus specialiter et expresse derogamus ac derogatum esse volumus, contrariis quibuscumque, aut si conventibus, vasallis [vassallis ] et subditis praefatis vel quibusvis aliis, communiter vel divisim ab eadem sit Sede indultum, quod interdici, suspendi et excommunicari non possint per litteras apostolicas facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mentionem et quibuslibet aliis privilegiis, indulgentiis et litteris apostolicis generalibus vel specialibus quorumcumque tenorum existant, per quae praesentibus non expressa vel totaliter non inserta effectus earum impediri valeat quomodolibet vel differri, et de quibus quorumque totis tenoribus de verbo ad verbum habenda sit in nostris litteris mentio specialis. Volumus autem quod propter unionem, annexionem et incorporationem praedictam in dictis monasteriis divinus cultus ac solitus monachorum et ministrorum numerus nullatenus minuatur, sed eorum ac conventuum eorumdem congrue supportentur onera consueta, quodque unio, annexio et incorporatio praedictae ex nunc omnimodum effectum sortiantur et sortitae censeantur quoad hoc, ut in quibusvis revocationibus unionum, annexionum et incorporationum effectum non sortitarum quae in futurum per Nos vel Sedem praedictam fierent, et iam cum quibuscumque derogatoriarum derogatoriis clausulis, utpote effectum iam sortitae non includantur, sed illis non obstantibus in suis robore et efficacia permaneant, sicque nostrae intentionis incommutabiles esse ac per quoscumque iudices et commissarios, etiam causarum palatii apostolici auditores, in quacumque instantia sublata eis et cuilibet eorum quavis alia interpretandi facultate sententiari, diffiniri et iudicari debere. Et insuper ex nunc irritum decernimus et inane, si secus super his a quoquam quavis auctoritate scienter vel ignoranter contigerit attentari. Ceterum quia difficile foret praesentes litteras ad singula quaeque loca, in quibus expediens fuerit, deferre, volumus ac motu et scientia similibus decernimus, quod illarum transumptis [transsumptis ] manu publici notarii inde rogati, subscriptis et sigillo abbatis dicti monasterii Cistercii vel alicuius praelati aut personae in dignitate ecclesiastica constitutae seu curiae ecclesiasticae munitis, ea prorsus in iudicio et extra ac alias ubilibet fides adhibeatur quae praesentibus adhiberetur, si essent exhibitae vel ostensae. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostrae unionis, annexionis, incorporationis, praefectionis, constitutionis, statuti, ordinationis, inhibitionis, declarationis, mandati, derogationis, voluntatis et decreti infringere, vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare praesumpserit, indignationem Omnipotentis Dei ac beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Romae apud Sanctum Petrum, anno Incarnationis dominicae millesimo quadringentesimo octuagesimo nono, quinto idus aprilis, pontificatus nostri anno quinto. Ita signatum Hie. Balbanus. * * * Haec praesens supradicta copia extracta fuit a suo vero originali integro et sine littura in pergameno existenti authentice expedito, collationata fuit de verbo ad verbum per me Thomam Lambertum, presbiterum Lingonensis dioecesis, publicum auctoritate apostolica notarium, Divione commorantem et immatriculatum. Acta fuerunt haec Divione in aedibus Cisterciensibus die tertia decima mensis septembris anno Domini millesimo sexcentesimo secundo, hora octava ante meridiem, praesentibus ibidem dominis Benigno de Vault et Nicolao Grapin, clericis Divione commorantibus, testibus ad hoc vocatis et subsignatis. B. de Vault, *avec paraphe*. N. Grapin, *avec paraphe*. Lambert, *avec paraphe*, notarius apostolicus. * * * Ita signati sunt in copia authentica in archiviis Cistercii reservata. Originale autem a longo iam tempore perditum est, aut nequiter distratum latet. Hanc copiam scripsit F[rater] B[enedictus] S[chindler] P[rior] S[ancti] U[rbani] et reverendissimi domini nostri abbatis generalis capellanus et secretarius, 1736, 15 aprilis. * * * Die quinto augusti huiusce anni, directa fuit ad capitulum cisterciense epistola Innocenti VIII *Accepimus litteras vestras*, cuius textus habetur apud Henriquez, *Regula, constitutiones et privilegia ord. cisterc.*, Antverpiae, 1630, p.> 199, et apud *Privilegia ord. cisterc.* Divione, 1491, opera et impensa Ioannis de Cireyo, Cistercii abbatis, qui etiam summarium dictae epistolae sic refert*. Breve sub annulo piscatoris per quod ad instantiam abbatis Cistercii, quem ordinis generale nominat, pro securitate conscientiarum, declarat sententias et poenas positas in bulla praecedenti super reformatione ordinis, non ligare nisi negligentes et rebelles et reformationem impedientes aut retardantes. Et nihilominus praecipit capitulo generali, quod singulis annis deputet visitatores et reformatores monasteriorum viros doctos in statutis, et ceremoniis ordinis instructos, qui per se officium exercere sciant ut omnia uniformiter observentur sicut in Cistercio, et de omnibus informent sequens capitulum generale, sic prudenter providendo quod neque ipsi visitatores neque visitati propterea graventur. Quomodo capitulum generale per vicinos et remotos abbates frequentari debeat. Quod abbates non ducant comitivam per quam ordo in expensis gravetur, sed solum secundum formam ordinis, ubi *Benedictina* esset videnda. Quod ordinis debita solvantur. Quod credant dicendis per abbatem Cistercii ex parte sua multa beneficia promittentem. Quod collegia studentibus multiplicentur et scholares idonei usque ad gradum interteneantur, valde benigne hortando ut haec omnia observentur. Et si praedicta non adimpleant, quod abbas Cistercii etiam apostolica auctoritate haec omnia ordinare praecipere et mandare poterit et debeat. Vide textum multum pregnantem, quod sufficienter in summario explicari non posset, et tamen plurimum ordini servit. * * * STATUTA EIUSDEM ANNI Anno Domini millesimo quadringentesimo octogesimo nono, in generali Capitulo apud Cistercium, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.   Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1484. 2.   Praeterea pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1449. 3.   Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.   Demum pro felicis… *etc. ut in anno* 1470. [DIFFINITIONES] GENERALES 6.   Cum Ordo noster… de antiquo debito, ac etiam in summa 6027 francorum, 7 grossorum, 3 alborum de resta ultimorum computorum de et pro tempore praeterito… *etc.* contributionem novem millium florenorum… *etc. ut in anno* 1449. 7.   Generale Capitulum certa et explorata cognitione intelligens honestam religiosam et secundum sacri Ordinis nostri instituta, regularis observantiae monasticam vitam religiosorum ac dilectorum in Christo fratrum ac filiorum priorum et conventuum partium Hollandiae, Flandriae et circumadiacentium provinciarum, monasterio Campensi mediate vel immediate pro maiori parte subiectorum, omnipotenti Deo, a quo omne bonum in cordibus suorum fidelium emanat, devotas Altissimo gratiarum actiones et agit et habet, dictorumque priorum fervorem et zelum ad sacri Ordinis nostri regularem observantiam, obedientiam et uniformaitatem [uniformitatem ] laudavit et comprobavit, adhortans eos quatinus in vitae puritate et sancta reformatione semper patrum nostrorum vestigia insequentes persistant. Verum cum dicti priores asserant se multas ob causas in provinciis suis regularem observantiam, in qua nunc stare videntur, integre diu conservare non posse, nisi quaedam instituta ab eis excogitata et hactenus observata a nobis confirmarentur et rata haberentur ; quae quidem instituta de verbo ad verbum hic sunt inserta. *Primo*, ut habeant abbatem Campensem pro patre abbate suo mediato sive immediato, ac pro visitatore, attamen abbatis Cistercii et Capituli generalis nutu amovibilem, sicut hactenus habuerunt iuxta singulorum prioratuum incorporationem, et quod ipsi priores et conventus eorumdem possint et valeant inter se habere religiosam confraternitatem et societatem, sicut hactenus habuerunt, salvis omnibus Ordinis institutis. *Secundo*, ut omnes priores in parte vel in toto possint semel omni anno religiosam inter se habere congregationem, convenireque in loco Ordinis ab eis deputando, ad tractandum de mutua visitatione, reformatione et aliis rebus ad sacram religionis observantiam et conservationem dictorum prioratuum pertinentibus, et quotiens viderint expedire eorum religiosae conversationi aliqua fore necessaria, ea aut domino Cistercii aut generali Capitulo denuntient, ut per eos ordinentur et instituantur. *Tertio*, ut dicti prioratus perpetuo sic ut sunt prioratus permaneant, atque ut de consensu et commissione abbatis Campensis valeant tres principaliores priores, scilicet de Yselstein, Ziebekelo et de Warmonda iuxta modum et formam Ordinis et consuetudinem ab eis hactenus observatam se mutuo visitare, et singuli singulas suas filias per filiationem seu commissionem ipsis subiectas sive commissas ita dumtaxat, ut nihil in ipsis visitationibus constituant aut imponant, quod sit contra Ordinis institutiones et ordinationes. *Quarto*, ut prior sic visitans habeat plenariam auctoritatem visitandi, corrigendi, instituendi et destituendi, tam in capite quam in membris, quae ordinanda et destituenda secundum Ordinis formam invenerit, et quotiens opus et expediens fuerit, electiones priorum iuxta morem Ordinis celebrandi, quas abbas Campensis paterna et Capituli generalis auctoritate poterit confirmare, secundum formam Ordinis et consuetudinem hactenus observatam. *Quinto*, ut ipsi priores habeant auctoritatem suos subditos absolvendi ab omnibus casibus et criminibus, a quibus possunt abbates Ordinis nostri suos subditos absolvere, quodque possint et valeant exercere omnes actus Ordinis qui de iure spectant ad abbatem, dempto baculo pastorali, tonsura clericali et aliis similibus eminentiam dignitatis abbatialis necessario concernentibus. *Sexto*, ut quaedam monasteria dictorum prioratuum propter vicinitatem et magnarum civitatum circumcircaiacentium inclusa sic ut cogantur inclusa permanere, propter iuramentum voluntarium desuper emissum et professionem factam. *Septimo*, ut fratres laici caputiati prioratuum praefatorum recipiantur ad gratiam et privilegia Ordinis, ita quod facientes professionem conversorum dicantur donati, ceteri vero in simplici habitu honesto obedientiam, castitatem et paupertatem religiose absque professione desuper emissa servantes, dicantur et sint familiares, gaudeantque privilegiis et libertatibus Ordinis ; verumtamen laudabile erit pro reverentia Ordinis, etiam statum conversorum, quantum commode fieri poterit, intervenire sicut fieri solet et debet, iuxta Ordinis instituta. — Praefatos omnes et singulos articulos praesens generale Capitulum maturius examinans et pensans, quamquam praeter communem Ordinis formam quaedam in se continere videantur, tamen quia ob necessitatem ratione patriae aliter faciendo, regularem observantiam non possent ut ceperunt conservare, eos omnes articulos recipit, acceptat, probat, et usque ad ipsius Capituli generalis revocationem semper observandos ab omnibus et singulis dictorum prioratuum regularibus personis confirmat ; nihilominus tamen dictorum monasteriorum prioribus pro tempore existentibus in virtute salutaris obedientiae, et sub excommunicationis latae sententiae poena districtius inhibendo, ipsum Capitulum mandat et praecipit, ne deinceps quidquam novitatis, quod in *Usibus* Ordinis aut *Diffinitionibus* non contineatur audeant aut praesumant quomodolibet instituere, aut institutum servare vel tenere, nisi de speciali et expressa domini abbatis Cisterciensis aut Capituli generalis licentia et auctoritate. 8.   Ut autem dicti prioratus et personae ibidem Deo servientes sub sacri Ordinis nostri obedientia perpetuo firmiter maneant, dictum generale Capitulum praefatis omnibus et singulis prioribus nunc vel pro tempore existentibus ordinat, praecipit, et sub dictis obedientia et censuris mandat, quatinus ea quae inter se tractabunt aut servanda instituent, fideliter in scriptis redacta et per unum aut duos ipsorum priorum, vel aliorum suorum fratrum ab ipsis eligendorum, semel de biennio in biennium domino abbati Cistercii vel Capitulo generali confirmanda et ratificanda, aut certe refutanda et improbanda praesentent et exhibeant, stabuntque per omnia iudicio, monitionibus, inhibitionibus vel iussionibus ipsius domini Cistercii vel Capituli generalis. Insuper taxam contributionum cuilibet dictorum prioratuum per generale Capitulum impositam vel imponendam infallibiliter sub poenis et censuris in statutis, diffinitionibus et privilegiis Ordinis contentis et expressis contra non solventes et non venientes ad idem Capitulum generale inflictis et promulgatis, per se vel per manus abbatis Campensis annis singulis generali Capitulo aut domino Cistercii transmittent et persolvent, venientque et conversabuntur in omnibus secundum formam Ordinis nostri ; et pro ampliori rerum elucidatione hic inseritur dictarum contributionum taxa per generale Capitulum consilio abbatis Campensis facta. 9.   Cum instantia et supplicatione generalis Capituli novissime anno praeterito celebrati reverendissimus dominus noster Cisterciensis pro bono, utilitate et reformatione monasteriorum utriusque sexus et locorum regularium in partibus transalpinis sitorum, necnon pro rebus Ordinis maxime pro gratiis et privilegiis impetrandis ad Sanctissimum dominum nostrum, dominum Innocentium, Pontificem maximum, viam labore maximo peregerit, et cuncta sibi a dicto generali Capitulo et ab Ordine multis rogationibus et precibus iniuncta, tam in dicta reformatione quam in impetratione multarum et quasi inestimabilium gratiarum, privilegiorum et indultorum a Sanctissimo domino nostro per eumdem favorabiliter obtentorum fructuosissime et ad honorem profectumque Ordinis peregerit, pro quorum impetratione, redemptione et expensis Ordo ad banchum in sex millium ducatorum, vel eo circa, obligatus existat, et pro qua summa ipse R. D. N. Cisterciensis cum ipso Ordine obligatus permaneat et manet, idem Capitulum generale praemissis providere et pro eis multas gratias possibiles apud eumdem R. D. nostrum habendo, et conformiter ad diffinitionem anno praecedenti editam, quam idem praesens generale Capitulum approbando confirmat, dat eidem R. D. nostro Cisterciensi auctoritatem, potestatem et facultatem in forma camerae seu alio meliori et tutiori modo, via et forma, quibus poterit, obligandi Ordinem ad dictum banchum seu ad banchos, seu mutuum contrahendi, ut citius Ordo a praedictis debitis liberetur, in plenaria Ordinis potestate. 10.   Nos, frater Ioannes, etc. Quia iuxta beati Benedicti regulam summa cura de infirmis fratribus ante omnia et super omnia haberi debet, et dudum R. D. Cistercii, sicut et antea dominus Claraevallis, s. th. pr. monasterium B. M. de Grandisylva domino episcopo Montisalbani commendato visitando rationabiliter ordinaverint, et in suis visitationum cartis posuerunt, ut certae terrae incultae, excultae et terrae, prata in circuitu monasterii existentia, et cum in nostro Capitulo hactenus extiterit ordinatum, ut omnia et singula bona mobilia et utensilia per decessum quorumcumque religiosorum nostri Ordinis ex aliqua sibi commissa administratione aut alias reperta ad unum infirmitorii, pro ipsis infirmis, et non alibi, neque alio modo applicarentur, quod tamen tam salubre et pium statutum nonnulli eiusdem domini commendatarii impedire nituntur, volentes contra sacras Ordinis constitutiones talia bona tamquam spolia ad usum et utilitatem suam praefati domini commendatarii convertere et exponere, praesens generale Capitulum praedictam ordinationem praefatorum Cistercii et Claraevallis dominorum abbatum pro ipso de Grandisylva monasterio, quam etiam generaliter pro omnibus aliis monasteriis totius nostri Ordinis, quibuscumque praelatis aut aliis personis cuiuscumque status, gradus seu praeeminentiae existant, commendatis, approbat, ratificat et confirmat, in virtute salutaris obedientiae et sub censuris Ordinis praecipiendo, ut omnia huiusmodi bona et utensilia ad praefatum infirmitorii usum et infirmorum necessitatem quandocumque casus contigerit, et non ad aliud applicentur et attribuantur. Executionem huius diffinitionis, quoad ipsum de Grandisylva monasterium, ac etiam alia sibi commissa abbati de Candelio in plenaria Ordinis potestate committendo. 11.   Cum secunda dies Capituli generalis hoc anno cecidit in diem dominicam, in qua non licet agere causas litigiosas, idcirco praesens generale Capitulum omnes et singulas assignationes factas ad praedictam diem secundam Capituli ad agendum causas huiusmodi remittit ad proximam diem feriatam apud Divionem decidendas. 12.   Quia multae et variae in hoc generali Capitulo causae tam generales quam particulares monasteriorum et personarum Ordinis motae fuerunt ac ventilatae, quae propter brevitatem temporis hucusque terminari non potuerunt, praesens generale Capitulum eadem causas omnes et singulas, tam motas quam adhuc movendas, R. D. N. Cistercii ac reverendis patribus et dominis quatuor primis ceterisque Diffinitoribus per eosdem assumendis in Divione decidendas et terminandas remittit, in plenaria Ordinis potestate, pariformi ac si in Cistercio durante Capitulo ipso decisae fuissent et terminatae. 13.   Quia reverendissimus pater noster dominus Ioannes, abbas Cistercii, s. th. pr., tamquam totius Ordinis nostri verus zelator et amator, ad instantiam et humilem requisitionem Capituli generalis, ut patet per diffinitionem anno superiore editam, non obstantibus senili aetate et aliis variis impedimentis, labores sumpsit visitandi et reformandi, quantum sibi possibile fuit, monasteria Ordinis utriusque sexus transalpina, ubi non modicum fructificavit, impetravitque et obtinuit amplissimam a Sanctissimo domino nostro, domino Innocentio Papa VIII privilegia, quasi totius religionis nostrae pereuntis reparativa et restaurativa, illaque ad longum in hoc praesenti diffinitorio, praesentibus et audientibus universis Diffinitoribus et officiariis abbatibus publice legi fecit, praesens generale Capitulum pro tantis laboribus debitas agens gratias eidem reverendissimo patri, privilegia ipsa omnia et singula in omnibus suis punctis et clausulis acceptat, laudat et recipit, ac etiam omnia per ipsum in dicta legatione facta, grata habet, volens, cupiens et orans ea deinceps integra et inconcussa permanere et a personis Ordinis recipi absque quacumque contradictione ; iubet etiam dictum generale Capitulum expensas universas pro dictorum privilegiorum impetratione, et in hac fructuosa legatione factas ex denariis communibus Ordinis persolvi, tam in bancho quam alibi. 14.   Maximae benevolentiae, immensisque beneficiis a Sanctissimo in Christo patre et domino nostro, domino Innocentio Papa moderno, nostri Cisterciensis Ordinis zelatore, reformatore, restauratore et defensore clementissimo, eidem Ordini nostro Cisterciensi multipliciter exhibitis in variis gratiis, libertatibus et privilegiis ipsi Ordini fructuosissimis gratiose et liberaliter concessis, pro suo modulo debitam gratitudinem rependere cupiens, simulque mentis oculos dirigens ad arduissima negotia, oneraque gravissima ex parte sanctae matris Ecclesiae catholicae, his temporibus per hostiles incursus heu ! plurimum turbatae, suae Sanctitatis humeris ad praesens prementia, quibus tamquam super unici patris benignissimique sui benefactoris afflictione compatiens, quia temporali auxilio succurrere non valet, saltem spirituali et quo sibi fuerit possibile obsequio subvenire satagens, ultra psalmum *Laetatus sum*, quem cum certis collectis infra actionem in omnibus missis conventualibus, pro submovendis adversitatibus sanctae matris Ecclesiae dici iam dudum constituit, praesens generale Capitulum universis et singulis abbatibus, prioribus, subprioribusque, cantoribus, confessoribus monialium, ceterisque sacerdotibus ac personis regularibus Ordinis utriusque sexus quibuscumque ubilibet constitutis, in virtute salutaris obedientiae et sub censuris Ordinis districte mandat et praecipit, quatinus in omnibus et singulis monasteriis et locis conventualibus Ordinis, deinceps in missa conventuali quotidie post collectam *Ecclesiae* quae pro felici statu Ecclesiae catholicae ab antiquo semper in Ordine dici consuevit, dicatur collecta *Deus fidelium omnium pastor*, pro salute et prosperitate conservationeque eiusdem Sanctissimi domini nostri solemniter ; et nihilominus in missis privatis ab omnibus et singulis sacerdotibus, dum sacra missarum celebraverint officia, specialis fiat memoria seu oratio pro eodem ; non sacerdotes autem et moniales quolibet anno semel ad minus totum psalterium davidicum persolvant suisque devotis orationibus privatis iugiter intercedant pro saepefato Sanctissimo domino nostro, quamdiu vitam duxerit in humanis, quam pro Ecclesiae suae sanctae catholicae felici regimine Altissimus longaeve conservare dignetur. 15.   Semper obedire volens et humiliter parere praesens generale Capitulum paternis monitis ac mandatis Sanctissimi domini nostri Papae super reformatione Ordinis, ut tenetur, omnes et singulos commissarios per diversas mundi provincias pro visitatione et reformatione monasteriorum Ordinis utriusque sexus in generali Capitulo anno Domini M. CCCC. LXXXVII apud Cistercium celebrato deputatos, adhuc pro isto anno continuat, omnes litteras commissionum eis datae secundum omnia sua puncta confirmat, et adhuc per annum istum usque ad proximum generale Capitulum in suo robore manere declarat, istis dumtaxat exceptis, qui in certis regnis et provinciis instituti fuerunt, ubi iam per generale Capitulum de aliis commissariis de novo est provisum, in virtute salutaris obedientiae et sub censuris Ordinis omnibus et singulis commissariis praedictis, quatinus commissiones sibi factas debite exsequantur, aliis vero abbatibus, abbatissis, prioribus, priorissis, ceterisque personis regularibus illarum partium ut dictis commissariis devote obediant districte praecipiendo. 16.   Quia Ordinis statutis et diffinitionibus inhibetur omnibus et singulis abbatibus, abbatissis, aliisque monasteriorum Ordinis regimini praesidentibus utriusque sexus, ne personas aliquas, quae de legitimo matrimonio non fuerint procreatae in suis monasteriis ad professionem regularem recipiant seu admittant ; et insuper ne reliquias aliquas sanctorum sine licentia Sanctae Sedis apostolicae, aut Capituli generalis, a suis monasteriis et locis alienent, praesens generale Capitulum conformiter ad antiquas diffinitiones et statuta Ordinis inhibet abbati de Vetericampo, suoque conventui sub censuris Ordinis et aliis poenis in huiusmodi statutis contentis, ne deinceps aliquam personam extra legitimum matrimonium natam in suo monasterio ad regularem professionem recipiant, neque alicui reliquias sanctorum de suo monasterio tradant, sine Sanctae Sedis apostolicae aut Capituli generalis speciali licentia. 17.   Quia propter dissolutam vitam quorumdam monachorum girovagorum honor Ordinis in regno Bohemiae plurimum denigratur, in virtute salutaris obedientiae et sub censuris Ordinis, mandat et praecipit praesens generale Capitulum omnibus et singulis abbatibus, et praesertim commissariis Ordinis in illis partibus, quatinus omnes tales ubicumque reperti fuerint de partibus illis expellant, et ad sua monasteria redire faciant. Similiter ut ipsi abbates suos monachos vagabundos ad ipsa revocent, neque permittant aliquos de suis monachis stare extra monasteria, sive curam regere animarum, aut alia officia eis non licita exercere, nisi forte monasteria habeant ecclesias aliquas parochiales, seu etiam capellas et grangias sibi incorporatas, quas per suos monachos regere possint ; tunc enim monachos ibidem de licentia suorum abbatum manentes, Ordinis commissarii stare permittant, quamdiu vitam duxerint religiosam et honestam. 18.   Grave ferens generale Capitulum diversos abusus enormitatesque, et a communibus Ordinis statutis et diffinitionibus deviantes, quae in nonnullis monasteriis germanicae nationis et prasertim [praesertim ] regni Poloniae introducti seu introductae dicuntur, in eo potissime in monasteriis Dobra, Vangrowitz et Lynda sub visitatione abbatis de Paradiso in regno Poloniae, quoddam statutum seu consuetudo quaedam habetur, ut nulli nisi de civitate Coloniensi nati ibidem recipiantur ad professionem Ordinis, unde nonnunquam contingit ut, quia alii de dicta civitate oriundi ibidem ad professionem regularem admitti petentes non inveniuntur, spurios, bastardos aut aliunde inhabiles et defectuosos, seu ad statum monasticum minus idoneos ibidem recipere oporteat, in grave tam ipsorum monasteriorum, quam etiam totius Ordinis scandalum, et honoris, famae ac spiritualis et temporalis status detrimentum. Quibus omnibus obviare cupiens idem Capitulum, statutum praedictum, si tamen sit aut habeatur, tamquam contra communia instituta Ordinis, imo et contra tam divinae quam humanae legis edictum et naturalem aequitatem militans, cum non sit acceptio personarum apud Deum, et de omni natione mundi quae sub coelo est populum acceptabilem Deo, ac divini cultus observatores, colligere possumus et debemus, praefatamque consuetudinem vel potius corruptelam reprobans, cassans, irritans, et de medio prorsus tollendo et deinceps obmittendo et recipiendo declarans abbatibus, prioribus, ceterisque personis regularibus dictorum monasteriorum, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena districte prohibet, ne deinceps in statuto praedicto, seu dicta consuetudine de non recipiendis personis ad professionem Ordinis nisi de Colonia natis, si quovismodo occupent aut impediant, sed de quacumque natione oriundos, quos Spiritu Sancto ad statum monasticum suscipiendum ductos verisimiliter agnoverint, et quos aliunde ad Ordinis observantiam regularem et cultum divinum perficiendum dispositos invenerint, indifferenter recipiant, bastardos, spurios seu illegitime natos, vel aliunde defectuosos et minus idoneos undecumque fuerint penitus respuendo et refutando ; publicationem et executionem huius diffinitionis abbati de Paradiso committendo, cui in virtute salutaris obedientiae et sub censuris Ordinis praecipit idem Capitulum, ut tam in dictis monasteriis quam aliis quibuscumque suae commissionis, tam dictum abusum quam omnes alios a communibus Ordinis statutis deviantes, tam in divino servitio, quam alias a quibuscumque introductos prorsus extirpet, omnes et singulas dictarum partium personas regulares ad se conformandum communibus Ordinis et sanctorum patrum decretis viriliter compellat, in plenaria Ordinis potestate. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 19.   Electionem, promotionem, institutionem et installationem fratris Nicolai de Soppia ad dignitatem abbatialem monasterii de Igniaco rite et legitime secundum Ordinis formam per dominum abbatem Claraevallis, s. th. pr., eiusdem monasterii patrem abbatem, post cessionem et resignationem fratris Nicolai novissimi eiusdem monasterii Igniacensis abbatis, factas et celebratas… generale Capitulum approbat… *etc.* 20.   Ad idem, pro fratre Bartholomeo Porro, professo monasterii Claraevallis, Mediolanensis dioecesis, ad dignitatem abbatialem monasterii Beatae Mariae de Ligno, Rosanensis dioecesis, per provisionem seu collationem eidem per abbatem Sancti Galgani, auctoritate Ordinis, rite… *etc.* 21.   Electionem, promotionem, institutionem et installationem fratris Michaelis Sitz de Malcerdringen ad dignitatem abbatialem monasterii de Porta coeli, alias Tennenbach, Constantiensis dioecesis, post resignationem fratris Conradi eiusdem monasterii Portae cœli nuper abbatis, per abbatem de Salem, eiusdem monasterii patrem abbatem, rite… *etc.* 22.   Item, electionem, promotionem, institutionem et installationem fratris Conradi ad dignitatem abbatialem monasterii de Villerio Metensi, rite et secundum Ordinis formam per abbatem Pontistheffridi [Pontisthieffridi ] et priorem Morimundi, auctoritate domini Morimundi eiusdem monasterii patris abbatis, factas… *etc.* 23.   Promotionem et provisionem de persona fratris Ioannis Liborel, s. th. pr., et provisoris collegii Sancti Bernardi Parisiis, ad dignitatem abbatialem monasterii de Bithania, Bisuntinensis dioecesis, per cessionem et resignationem fratris Ioannis de Salinis, tunc eiusdem monasterii abbatis, pure et simpliciter factam, rite et secundum Ordinis formam, per reverendissimum dominum nostrum Cisterciensem, sua totius Ordinis et Capituli generalis auctoritate acceptatam, factas et celebratas, *etc.* 24.   Electionem, promotionem, etc. de persona fratris Arnoldi Sebruerg ad dignitatem abbatialem monasterii de Iardineto R. D. N. Cisterciensi immediate subiecti per abbates de Sancto Remigio et de Molinis, auctoritate eiusdem R. D. N. Cisterciensis, rite factas, *etc.* 25.   Ad idem, de persona fratris Nicolai Crafft ad dignitatem monasterii de Volkoldrode, Maguntinensis dioecesis, per abbatem de Riddageshusen, auctoritate abbatis Veteris campi, eiusdem monasterii patris abbatis, factas, *etc.* 26.   Ad idem, de persona fratris Nicolai Angeli ad dignitatem abbatialem monasterii Ebracensis, Herbipolensis dioecesis, rite et legitime per abbates de Fontesalutis et de Lanckheim, auctoritate Ordinis factas, *etc.* 27.   Electionem, promotionem, creationem, institutionem et installationem de persona sororis Catherinae de Turre ad dignitatem monasterii monialium de Elnonenca, Vabriensis dioecesis, per abbatem de Ardorello, auctoritate R. D. N. Cisterciensis et totius Ordinis, rite et legitime factas, *etc.* 28.   Promotionem, provisionem et institutionem fratris Michaelis Buffereau, professi monasterii de Vallibus Sernay, ad dignitatem abbatialem monasterii de Oratorio, per dominum abbatem Firmitatis post admissionem et acceptationem cessionis, resignationis iuris, quod frater Ioannes Lechevrier abbas de Vallibus Sernay habebat et praetendebat in dicto monasterio, rite et secundum Ordinis formam, auctoritate R. D. N. Cisterciensis et totius Ordinis, factas, *etc.* 29.   Ad idem, pro electione, promotione, institutione et installatione de persona fratris Ioannis, professi monasterii de Victoria, Salzburgensis dioecesis, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii per abbatem de Novomonte, auctoritate Ordinis factis, *etc.* 30.   De sufficientia, probitate et idoneitate abbatis de Laude confidens generale Capitulum dat eidem auctoritatem, facultatem et plenum posse approbandi, ratificandi et confirmandi electiones, promotiones, institutiones et installationes abbatissarum de Braella et de Vivario, Attrebatensis dioecesis, si eas approbandas, ratificandas et confirmandas, in plenaria Ordinis potestate, etc. 31.   Cum monasterium de Regali Maioricarum per Sanctissimum dominum nostrum Papam iam dudum in commendam fuerit concessum magistro Iacobo Roys, s. th. pr., monacho monasterii de Populeto expresse professo, ipse vero magister Iacobus commendam huiusmodi in manus praesentis generalis Capituli resignaverit, idem generale Capitulum tum auctoritate apostolica qua fungitur in hac parte, tum etiam totius Ordinis potestate, eumdem magistrum Iacobum in verum abbatem dicti monasterii de Regali tenore praesentium creat et instituit, mandans ac praecipiens omnibus et singulis eiusdem monasterii regularibus personis, quatinus ipsum tamquam verum et indubitatum eorum abbatem suscipiant eidemque professionem faciant. 32.   Visis ac diligenter examinatis litteris patentibus abbatis Herivadi super institutione fratris Tiro, petiti in abbatem monasterii de Insula Dei, et abbatum de Esrom et Sora commissariorum Ordinis super confirmatione institutionis praefatae nostro diffinitorio in quodam instrumento transumpto [transsumpto], cui praesentes annectuntur, praesentatis, praesens generale Capitulum omnia et singula praemissa rite et canonice facta reputans, ea approbat, ratificat et confirmat, supplendo omnes et singulos defectus, si qui forsitan intervenerint in eisdem. 33.   Nos, frater Ioannes, etc., ceterique Diffinitores, etc., cuius tenor sequitur et est talis : Promotionem et provisionem de persona fratris Nicolai Martini, monachi professi et procuratoris monasterii Cisterciensis, ad dignitatem abbatialem monasterii Sanctae Mariae de Florano, Auxitanensis dioecesis, per abbatem de Morimundo eiusdem monasterii patrem abbatem, rite, *etc.* 34.   Inspecto et diligenter examinato decreto depositionis sororis Ioannae de Monte canuto dudum abbatissae monasterii de Spina, alias Brion, ac institutionis sororis Georgetae de Provana in novam abbatissam eiusdem monasterii, per R. D. N. Cisterciensem factarum et celebratarum tamquam rite et canonice, *etc.* [ALIAE DIFFINITIONES] 35.   Grave ferens generale Capitulum inobedientiam et rebellionem quorumdam fratrum de conventu monasterii Caraevallis, Mediolanensis dioecesis, qui cartam visitationis eis per R. D. N. Cisterciensem derelictam respuerunt, et secundum eam se regere contempserunt, et quia nonnulli ex Diffinitoribus ad hoc per generale Capitulum deputati copiam eiusdem cartae eidem generali Capitulo praesentatae in omnibus suis punctis diligenter viderunt et examinaverunt, retuleruntque omnia et singula in eadem carta contenta fore et esse facta et ordinata iuxta communia statuta Ordinis et laudabiles consuetudines hactenus in Ordine ubilibet observatas, nihilque ibidem esse positum, quod aliquibus Ordinis personis in aliquo grave videri possit, seu de quo se excusandi causam aliquam habeant rationabilem ; idcirco idem generale Capitulum eamdem cartam in omnibus suis punctis et clausulis tenore praesentium, auctoritate totius Ordinis approbat, laudat, ratificat et confirmat, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis et aliarum censurarum Ordinis poenis districte mandans et praecipiens omnibus et singulis dicti monasterii de Caravalle personis regularibus cuiuscumque status, conditionis, officii aut dignitatis fuerint, quatinus eamdem cartam et omnia in ea contenta, prout unumquemque concernit, firmiter et inviolabiliter observent, omni contradictione et appellatione remotis. Executionem huius diffinitionis omnibus et singulis commissariis ac etiam abbatibus dicti Ordinis super hoc requirendis committendo in plenaria Ordinis potestate. 36.   Visis et diligenter examinatis omnibus et singulis contentis in carta visitationis novissime per R. D. N. Cisterciensem in sua visitatione per Italias in monasterio Caraevallis, Mediolanensis dioecesis, derelictis, et inveniens omnia et singula in dicta carta contenta et expressa esse sancta, bene ordinata, et statutis, diffinitionibus et ordinationibus conformia fore, idcirco Capitulum generale omnia et singula contenta et expressa in dicta carta visitationis approbat, ratificat et confirmat, mandando omnibus et singulis personis et subditis eiusdem monasterii regularibus, in virute [virtute ] sanctae obedientiae et sub poenis et censuris Ordinis, quatinus praemissam cartam visitationis de puncto in punctum per omnia diligenter et infallibiliter observent et compleant. PROCURATIONES, ET REVOCATIO PROCURATORUM, ET PROCURATIONUM 37.   Praesens generale Capitulum certis, iustis ac rationabilibus de causis et rationibus motum, maxime propter multos et notorios abusus per quosdam procuratores a generali Capitulo dudum constitutos, in praeiudicium, gravamen et confusionem Ordinis perpetratos et commissos, omnes et singulas procurationes seu instrumenta procuratoria ac procuratores in eisdem conscriptos et nominatos hactenus per idem Capitulum generale aut per R. D. N. Cisterciensem auctoritate Ordinis creatos et institutos revocat, cassat et annullat, illis dumtaxat exceptis, qui iam in aliquibus causis Ordinis, coram quibuscumque iudicibus actu pendentibus et indecisis se occupaverunt, et tamquam Ordinis et Capituli generalis procuratores occupant usque ad finalem dictarum causarum decisionem. 38.   Ad audientiam praesentis Capituli generalis multorum notabilium patrum Ordinis et aliorum fide dignorum relatibus deductum est, a viginti annis citra plures tractatus per abbatissam et conventum monasterii de Lilio prope Meledunum, R. D. N. Cisterciensi immediate subiecti, fuisse et esse contra formam Ordinis et privilegiorum tenores cum pluribus contractos, in maximum praeiudicium, gravamen et damnum eiusdem monasterii ; quibus incommodis, gravaminibus et damnis occurrere et de remedio providere cupiens praesens generale Capitulum, omnes et singulos tales contractus sive tractatus sic, ut praemissum est, per abbatissam et conventum dicti monasterii, sive per earum procuratorem vel procuratores, cum quibuscumque et quovismodo contractos, initos, factos et passatos, dummodo aliqua confirmatio auctoritate Ordinis desuper facta non existat, revocat, cassat et annullat, illosque revocatos, cassatos et annullatos declarat et denuntiat, in plenaria Ordinis potestate. COMMISSIONES 39.   Abbati de Alba dominorum praesens generale Capitulum committendo praecipit et mandat, quatinus ex parte ipsius Capituli generalis ad reverendum in Christo patrem dominum episcopum et apud dominos cives civitatis Argentinensis accedat, eisque causas et rationes propter quas prioratus Sancti Bernardi Argentinensis nostro Ordini, etiam ex eorum consensu et instantia per Summum Pontificem incorporatus et unitus remonstrent humiliter, eisdem supplicando ut litteras testimoniales authenticas ad Summum Pontificem, quomodo dictus prioratus, ut praemissum est, eorum voluntate et instantia incorporatus fuit et unitus, expedire et dare dignentur, ne infractibus processuum et litium tumultibus omnis religionis disciplina in eodem prioratu pereat, et ex consequenti in utroque statu desoletur. Datum, etc. 40.   Nos, frater Ioannes, etc., ceterique Diffinitores, etc., ut supra. Quia propter impetrationem necessariam diversorum privilegiorum, libertatum, exemptionum toti Ordini plurimum utilium et fructuosorum, necnon confirmationem antiquorum privilegiorum a Sancta Sede apostolica per reverendissimum in Christo patrem dominum nostrum Cisterciensem iuxta Capituli generalis intentionem noviter obtentam, ac etiam propter alia gravissima et multiplicia agenda ac diversas necessitates pro statu communi Ordinis in diversis mundi partibus manutenendo et conservando hac tempestate ipsum Ordinem prementes, maximae pecuniarum summae praeter solitas et ordinarias expensas eidem Ordini ad praesens sunt necessariae, ultra illas quae iam annis proxime effluxis fuerunt levatae, de quibus qualiter ad utilitatem Ordinis expositae fuerunt ipsum generale Capitulum per rationabilem computum satis informatum extitit, ita quod in prosequendis Ordinis negotiis communibus in romana Curia et alibi huiusmodi pecuniae nedum totaliter fuerunt consumptae, sed et Ordo ipse adhuc apud bancharios in magnis debitis obligatus remansit, quae nisi citius solvantur maximum Ordo ipse propter hoc incurrere posset detrimentum honorisque et famae non modicam iacturam. Quibus omnibus per patres Ordinis mature consideratis et digestis, praesens generale Capitulum deliberatione magna praehabita, ut huiusmodi necessitatibus succurratur, communi omnium decreto subsidium charitativum gratiosum adhuc pro ista vice dumtaxat solvendum, ipsi toti Ordini omnibusque monasteriis et locis eius regularibus utriusque sexus imposuit, et tenore praesentium imponit per commissarios Ordinis a R. D. N. Cistercii et ceteris aliis patribus secum deputatis ordinandos iuxta taxam ab eodem R. D. Cistercii et iam dictis secum deputatis taxandam ac infra terminos ab eisdem limitandos ab omnibus et singulis Ordinis monasteriis et locis regularibus utriusque sexus levandum et recipiendum, affectuosius hortando ac monendo omnes et singulos praefati Ordinis monasteriorum abbates, abbatissas, priores, priorissas, ceterosque locorum Ordinis regimini praesidentes et conventus eorum, quatinus ad tam pium et necessarium opus se benivolos reddant, nihilominus ipsis et eorum cuilibet necnon commendatariis, cellerariis, bursariis, receptoribus, procuratoribus seu yconomos dictorum monasteriorum aut locorum regularium cuiuscumque status, conditionis, dignitatisve fuerint, aut quocumque nomine censeantur, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, aliisque censuris Ordinis in *Benedictina, Piina, Sixtina*, aliisque statutis Ordinis papalibus cententis [contentis], tam auctoritate totius dicti Ordinis, quam etiam apostolica, qua ipsum generale Capitulum fungitur in hac parte, districte praecipiendo quatinus commissariis per dictum R. D. Cistercii et sibi condeputatis ordinatis, aut eorum nuntiis certis in singulis provinciis, regnis et dominiis, taxam suis monasteriis et locis impositam infra terminum eis praefixum indilate persolvant, ostendantque quittantias, qualiter subsidium annis paulo antea elapsis impositum solverunt. Quod si adhuc minime solverunt, una cum subsidio supradicto etiam satisfaciant de eodem. Executionem praesentis diffinitionis… committendo abbati… (*locus vacuus*) sub eisdem censuris et poenis districte praecipiendo eidem, quatinus ad omnia et singula monasteria seu loca regularia Ordinis utriusque sexus hinc inferius nominatim espressa, ac alia quaecumque in dictis partibus sita, si quae forsitan hic fuerint obmissa per se aut certos suos nuntios hinc infra quatuor menses proximos… (*locus vacuus*) se transferant, ibidem dictum subsidium gratiosum iuxta taxam singulis monasteriis assignatam seu hic inferius expressam, petat, exigat, levet et recipiat, ac etiam quittantias, qualiter proxime impositum subsidium solverunt sibi monstrari faciat, et si quid de eodem subsidio proxime imposito solvi restet, illud etiam petat, exigat, levet et recipat [recipiat], de solutis quittantias sufficientes sub eius sigillo seu contra-sigillo solventibus dando ; rebelles vero solvere seu quittantias, ut dictum est, monstrare recusantes aut differentes, per dictas censuras et poenas compellendo in plenaria ipsius Ordinis potestate. Quiquidem commissarius sub eisdem poenis et censuris infra… (*locus vacuus*) teneatur mittere ad R. D. N. Cistercii per suum certum et securum nuntium totam summam huiusmodi subsidii per eum receptam cum declarationibus per scriptum, quid et quantum, a quolibet monasterio vel loco Ordinis receperit, ut Capitulum generale de singulis plenam possit habere notitiam, et fidelem a receptoribus audire rationem. Datum, etc. 41.   Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum et locorum regularium utriusque sexus, necnon Militiarum Calatraviae, Montesiae et Avis, in regnis et dominiis totius Hispaniae, Navarrae et Portugalliae situatorum cum clausulis per R. D. N. Cisterciensem addendis, praesens generale Capitulum domino abbati Claraevallis, s. th. pr., committit in plenaria Ordinis potestate. 42.   Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum et locorum regularium utriusque sexus in partibus transalpinis situatorum, generale Capitulum abbati de Reigniaco committit in plenaria Ordinis potestate, cum clausulis per R. D. N. Cisterciensem addendis. 43.   Cum ad audientiam praesentis Capituli generalis nonnullorum venerabilium patrum Ordinis scriptis authenticis et relatibus sit deductum, plura monasteria in regnis et dominiis Angliae, Walliae, Hiberniae et Scotiae, tam inordinato regimine quam sanctae religionis vulgata transgressione, adeo esse deformata et desolata, ut nisi citius de remedio provideatur opportuno, tota in eis religionis disciplina peribit, et ex consequenti in utroque statu desolabuntur ; quibus malis occurrere, et de remedio providere cupiens praesens generale Capitulum cum omni reverentia et humilitate R. D. N. Cisterciensi supplicat, quatinus onus visitationis et reformationis super omnia et singula utriusque sexus monasteria, collegia et loca regularia in dictis regnis et dominiis situata suscipere velit et dignetur, omnes et singulas inordinationes et transgressiones praedictas in spiritualibus et temporalibus, in capitibus et in membris, ibidem corrigendo et in melius reformando, in plenaria sui et Ordinis potestate. Omnibus igitur et singulis dictorum monasteriorum abbatibus, abbatissis, prioribus, priorissis, ceterisque regimini tam collegiorum quam aliorum locorum regularium praesidentibus, aliisque personis regularibus in dictis regno et provinciis commorantibus, in virtute salutaris obedientiae, et sub censuris Ordinis mandat et praecipit idem Capitulum, quatinus praefato R. D. N. Cistercii tam in dictis visitationibus et reformationibus, quam etiam ratiocinatione et computationibus, ac quibuscumque aliis statum Ordinis concernentibus, humiliter obediant et devote pareant, omni contradictione et appellatione remotis. 44.   Domino abbati Firmitatis praesens generale Capitulum committit, quatinus se debite et diligenter informet de et super tractatu inito, facto et passato inter abbatem et conventum monasterii de Maceriis ex una, et Philibertum Lasne de Sivreyo partibus ex altera de quibusdam vineis, prout in litteris tractatus praesenti diffinitioni annexis, plenius constat, et si dictum tractatum ad utilitatem et commodum eiusdem monasterii invenerit, illum cum omnibus clausulis suis approbet, ratificet et confirmet in plenaria Ordinis potestate. 45.   Abbatibus de Salem, Eberbaco et Uterina valle mandando committit praesens generale Capitulum, quatinus quam citius commode fieri poterit, ante diem sancti Lucae evangelistae, ad monasterium Mulbrunnense personaliter accedant, ibidemque visitent, reforment, corrigant et emendent, instituant et destituant, in capite et in membris, in spiritualibus et temporalibus, omnia et singula quae secundum Deum et nostrae religionis instituta invenerint visitanda, reformanda, corrigenda, emendanda, instituenda et destituenda, abbatemque et officiarios, si sua exigant demerita, deponant et destituant, corrigant et puniant, cessionemque seu resignationem abbatis eiusdem monasterii, si iustam et rationabilem invenerint, recipiant et admittant, ipsique monasterio vacanti de novo abbate sufficiente et idoneo canonice provideant, instituant et installent, ac in realem et actualem possessionem vel quasi bonorum spiritualium et temporalium eiusdem monasterii inducant et imponant, et generaliter, etc. 46.   Committitur abbati de Reigniaco, s. th. pr., et abbati de Balerna generali Ordinis promotori, quatinus omnia et singula litem seu controversiam inter abbatem Loci Dei et abbatissam de Goiono, necnon abbatem de Ardorello tangentia, audiant, omnibusque et singulis auditis, praesenti generali Capitulo cum advisamentis suis referant ut, partibus auditis, debitae iustitiae complementum ministretur. 47.   Domino abbati de Pontigniaco praesens generale Capitulum committit, quatinus se debite, diligenter et sufficienter informet de et super tractatu inito, facto et passato inter abbatem et conventum monasterii Bellaeaquae ex una, et fratrem Guillermum eiusdem monasterii professum partibus ex altera, de assignatione eiusdem domus eidem fratri facta, prout in litteris tractatus praesenti diffinitioni annexis plenius continetur, et si debita informatione dictum tractatum ad utilitatem eiusdem monasterii esse invenerit, illum cum omnibus suis clausulis approbet, ratificet et confirmet ; sin alias, infirmet, casset et annullet, in plenaria Ordinis potestate. 48.   Abbati de Veteri campo, Coloniensis dioecesis, generale Capitulum committit, quatinus quam citius commode poterit, personaliter ad monasterium seu prioratum noviter per strenuum ac Deo devotum militem dominum Henricum de Naeldebye ac generosam dominam Mathildem de Raoxeist eius coniugem fundatum et dotatum, et si locum ad nostrae sanctae religionis regulares institutiones observandas aptum et dispositum in aedificiis et aliis necessariis invenerit, illum cum omnibus suis membris, bonis, dotationibus Ordini nostro incorporet et uniat, in plenaria Ordinis potestate. 49.   Ad aures praesentis Capituli generalis deductum est, modernum abbatem monasterii de Walkenreide, Maguntinensis dioecesis, antequam promoveretur in abbatem propter plures et diversos casus et abusus per eum perpetratos, et ad dictam dignitatem suscipiendam et obtinendam insufficientem inhabilemque fore, fuisseque simoniace et per compromissa inter eumdem et nonnullos eiusdem monasterii fratres, eum in abbatem eligendo, promotum et institutum, esseque dilapidatorem bonorum eiusdem monasterii, ac pluribus vitiis et casibus infectum et accusatum, adeo quod nisi de celeri remedio provideatur dictum monasterium finalem ruinam reportabit. Quibus malis occurrere, et de remedio opportuno providere cupiens praesens generale Capitulum, abbati de Veteri campo committendo mandat et praecipit, quatinus quantocitius commode fieri poterit, vocato secum aliquo abbate Ordinis ad dictum monasterium, seu ad alia loca quae aptiora ad subscripta iudicaverit, accedat, seque super praemissis, necnon vita et conversatione eiusdem abbatis de Walkenreide debite, diligenter et sufficienter informet ; et si, informatione debita, dictum abbatem in praemissis seu aliquo praemissorum culpabilem invenerit, ipsum per privationem, depositionem et destitutionem a dignitate abbatiali, sive alias secundum casuum exigentiam, puniat et corrigat, ipsi monasterio, si contingat, de novo abbate provideri de persona sufficiente et idonea canonice providendo, faciendoque in praemissis et singulis praemissorum et ea tangentibus omnia et singula quae generale Capitulum faceret, si praesens adesset, invocato ad praemissa, etc. Omnibus igitur et singulis nostri Cisterciensis Ordinis regularibus personis dando in mandatis in virtute sanctae obedientiae, et sub poenis et censuris Ordinis latius per dictum abbatem Campensem taxandis et declarandis, quatinus quantum ad omnium et singulorum et ea tangentium executionem, eidem abbati Campensi pareant, et tamquam eidem generali Capitulo obediant et assistant. 50.   Cum possibilibus honore et reverentia breve Sanctissimi domini nostri Innocentii Papae VIII sub annulo piscatoris expeditum suscipiens praesens Capitulum generale, cuius tenor sequitur et est talis, etc. quo ipse Sanctissimus dominus noster causam seu litem inter sorores Ioannam de Monte canuto et Georgetam super dignitate abbatiali monasterii monialium de Briono, Taurinensis dioecesis, contendentes et coram sua Sanctitate pendentem et ventilatam ad Ordinis et Capituli generalis iudicium debite fuit diffiniendum remittebat et committebat. Verum quia auctoritate praefati brevis susceptionem, iam idem generale Capitulum confirmationem provisionis de persona sororis Georgetae de Provana in monasterio de Briono per R. D. N. Cisterciensem novissime factam concluserat et expediverat, nihilominus mandatis eiusdem Sanctissimi domini nostri obedire, et ea ad effectum deducere cupiens, abbati de Sancto Sulpitio praesens generale Capitulum committit, dando sibi plenariam potestatem et auctoritatem quamcitius commode fieri poterit, ad dictum monasterium monialium de Briono, seu ad alia loca aptiora per se vel alium ad subscripta idoneum accedat, seque debite diligenter et sufficienter super meritis dictae causae informet, et citatis citandis, auditisque partibus et audiendis ac consideratis considerandis, dictam causam per debitum iustitiae complementum debite sententiet et diffiniat, in plenaria Ordinis potestate. 51.   Frater Ioannes, plenaria, etc., omnibus et singulis nostri Ordinis Cisterciensis abbatibus, abbatissis, prioribus, priorissis, ceterisque officiariis regularibus personis in sacro presbyteratus ordine constitutis, ad quos nostrae praesentes devenerint, salutem in Domino, et nostris imo verius totius Ordinis nostri parere mandatis. Cum in nostro generali Capitulo apud Cistercium novissime hoc anno celebrato, quaedam diffinitio subreptive, et quasi furtive et improvise, nonnullorum religiosorum de Buch, ut dicitur, aut aliorum occulta adinventione et importunitate mendaciter ab aliquibus notariis Capituli generalis, prout nobis constitit, exorta fuerit, sitque eadem diffinitio in praeiudicium et gravamen totius Ordinis et dicti Capituli generalis non modicum scandalum, non tamen ex defectu aut culpa dominorum Diffinitorum aut dictorum notariorum, sed, ut praemissum est, ex importunitate religiosorum praefatorum, cuius quidem diffinitionis tenor sequitur et est talis. Ut collegium, etc. Nos, de consilio et voluntate dominorum Diffinitorum dictos abusus sufferre non valentes, sicut nec merito debemus, illam eamdem diffinitionem, si tamen diffinitio dici debeat, tamquam subreptitiam et sub falso impetratam et a notariis praefatis extortam, nostra totius Ordinis ac Capituli generalis auctoritate nullam et cassam declaramus, praesertim quoad commissariorum assignationem, illamque tamquam contra patrum Ordinis intentionem subdole confectam cassamus et revocamus nulliusque momenti aut efficaciae declaramus, vobis et cuilibet vestrum mandando in virtute sanctae obedientiae praecipientes, quatinus quam citius commode poteritis dictas cassationem et revocationem eiusdem diffinitionis, cui, quibus et ubi oportebit significetis et publicetis. Verum ne dictum collegium maneat improvisum, venerabilibus et in Christo nobis carissimis coabbatibus nostris monasteriorum de Riddageshusen et de Porta, et cuilibet eorum dictae commissionis executionem per omnia in singulis punctis et dependentibus nostra et Ordinis auctoritate, praesentium tenore, committimus districtius in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena inhibendo venerabili coabbati nostro de Vetericella, ne in aliquo ad praefatae diffinitionis executionem procedere praesumat, sed praefatis coabbatibus nostris in hac re cedat, et eos gratiose iuxta patrum Ordinis intentionem agere sinat, salvo tamen iure paternitatis, quod in eodem collegio monasteriorum Veteriscellae praetendere dicitur, cui in nullo per hoc derogare intendimus, invocato, etc. Omnibus etc., ut vobis obediant, et in nullo contra dictae diffinitionis materiam praefatum abbatem de Vetericella audiant, etc. Datum, etc. 52.   Abbatibus de Balerna, de Charitate et de Monte Sanctae Mariae et cuilibet eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus se debite diligenter et sufficienter informent super litteris tractatus initi, facti et passati inter abbatem et conventum monasterii de Miratorio ex una, et honorabilem virum Himbertum Guyot de Fleria partibus ex altera, super franchisia et liberatione eiusdem Himberti, prout in dictis litteris praesenti diffinitioni annexis plenius constat ; et si dictum tractatum eidem monasterio perutilem invenerint, illum cum omnibus et singulis clausulis suis approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. Datum, etc. 53.   Ad eisdem abbatibus et cuilibet eorum ad se informandum ut supra, et litteras tractatus initi, facti et passati inter abbatem et conventum praefati monasterii de Miratorio et honorabilem virum Himbertum Guyot, de quibusdam possessionibus ad censum et alias per eumdem acceptis, prout plenius in dictis litteris praesenti diffinitioni annexis continetur, specificatur et declaratur. 54.   Abbatibus de Straffordia et de Fontibus committit praesens generale Capitulum visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum utriusque sexus in provinciis Cantuariensi, Eboracensi totaque terra Angliae ubilibet constitutorum et collegii Oxoniensis, cum clausulis opportunis et consuetis. 55.   Committitur abbati de Bebenhusen, quatinus redeundo ad patriam transeat per monasterium de Novocastro ad insinuandum dicti monasterii abbati et conventui, qualiter patres Ordinis et domini Diffinitores in pacem et concordiam monasterii de Pomerio et suum et habitantium in eis ac etiam suspitio [suspicio ] usurae penitus inde reiiciatur, ordinaverunt, ut dictus dominus de Novocastro sese benignum in debito recipiendo a domino de Pomerio suoque monasterio efficiat, sic ut dictus de Pomerio singulis annis aliqualem solutionem iuxta suam possibilitatem in maioris summae deductionem faciat ita quod pro minori annis singulis solutionem 25 floren. reddat, quoadusque dictus de Pomerio quittus habeatur et reddatur. 56.   Committitur domino abbati Morimundi, quatinus assumptis secum abbatibus de Villerio Metensi et de Ponte thieffridi aut aliquibus aliis abbatibus Ordinis diligenter se informet super quodam contractu olim passato inter abbates et conventus monasteriorum de Belloprato et de Pomerio alias Bongart, in quo propter translationem paternitatis, quam abbas de Belloprato olim habere solebat super dicto monasterio de Pomerio, praefatis abbati et conventui de Belloprato in quatuor plaustris vini annui et perpetui redditus, prout in litteris huiusmodi contractus plenius continetur, informationeque facta, vocatis coram se partibus, et eis hinc inde auditis, prout iustum et aequum fuerit super eodem contractu ac etiam translatione paternitatis componat, in plenaria Ordinis potestate. 57.   Committit praesens generale Capitulum abbati de Bebenhusen, ut assumpto secum abbate de Novocastro seu alio vicino abbate, accedendo quo propterea accedendum fuerit, se diligenter informet super quodam contractu venditionis annui cencus [census ] 35 florenorum rhenensium super nonnullis bonis ac possessionibus monasterii Pomerii, alias Bongart, pertinentibus, quem facere intendunt abbas et conventus iam dicti monasterii de Bongart, cum valido Petro Museler armigero, cive Argentinensi, iuxta modum et formam in litteris cui praesentes annectuntur plenius expressam ; et si dictum contractum iustum et legalem atque ad utilitatem et commodum dicti monasterii de Bongart cedentem invenerint, ipsum approbent, ratificent et confirment in plenaria Ordinis potestate ; sin autem, cum dicto Petro armigero, sibique in hoc adhaerentibus, seu ad quos spectare videbitur, tractent et componant ; quidquid in his fecerint auctoritate praesentis Capituli generalis et totius Ordinis, qua praesens Capitulum eis et eorum cuilibet fungi concedit, confirmando. 58.   Committit praesens generale Capitulum abbatibus de Elnis et de Villalonga et eorum cuilibet in solidum, quatinus se diligenter informent super quadam materia iniuriarum et libello famoso, quem fecisse dicitur soror Gaufrida de Tenlat, priorissa monasterii de Costa Ioannae prope Sanctum Antonium in Ruthinis, citatis partibus coram se, auditisque audiendis, debitum iustitiae complementum administrent in plenaria Ordinis potestate. 59.   Abbatibus de Plaaz et de Altovado committit praesens generale Capitulum, ut per censuras Ordinis et omnes iuris et iustitiae vias compellant abbatem de Corona ad satisfaciendum abbati de Sora de quodam debito 80 flor. ungarialium [ungaricalium], in quo dictus abbas de Corona eidem abbati de Sora dicitur obligatus ; quod si negare voluerit, auditis hinc inde partibus, debitae iustitiae complementum administrent, in plenaria Ordinis potestate. 60.   Cum monasterium olim monialium de Ramosa, nostri Cisterciensis Ordinis, in dioecesi Wormatiensi, contra Ordinis privilegia per reverendissimum in Christo patrem et dominum dominum episcopum Wormatiensem a Sede apostolicae impetratum sit et obtentum, praesens generale Capitulum totis viribus, omnibusque modis possibilibus sua privilegia defendere ac perdita et alienata membra Ordinis recuperare cupiens, melioribus modo et forma quibus potest et debet suum ac totius Ordinis procuratorem, yconomum negotiorum gestorem et nuntium specialem ad petendum, exigendum ac recuperandum dictum monasterium de Ramosa per omnes iuris et iustitiae vias, sive a dicto R. D. episcopo Wormatiensi, sive a quibuscumque aliis iniuste et contra Ordinis iura et privilegia illud detinentibus et occupantibus facit, creat et constituit abbatem de Eberbaco, mandando ac praecipiendo eidem in virtute salutaris obedientiae, et sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus onus dictae procurationis indilate acceptet, et quamprimum commode poterit diligenter exsequatur, providendo eidem monasterio de Ramosa, postquam recuperatum fuerit, de priore et fratribus Ordinis honestae et religiosae conversationis, qui ibidem sub regulari Ordinis observantiae vivant, divinumque perficiant cultum iuxta instituta ipsius nostri Cisterciensis Ordinis, in plenaria Ordinis potestate. 61.   De litterarum scientia, probitate morum, zelo religionis, ceterisque multiplicibus virtutum insigniis, quibus divina favente clementia praeditus existit venerabilis pater dominus Symon, abbas monasterii de Balerna, ad plenum informatum praesens generale Capitulum, ipsum in procuratorem generalem totius Ordinis Cistercii in romana Curia creat et constituit, dando et conferendo sibi omnes et singulas auctoritates, facultates et potestates cum praerogativis et emolumentis, quibus hactenus gaudere consueverunt procuratores Ordinis in romana Curia, cum clausulis opportunis in suo procuratorio more solito ponendis. 62.   Committit praesens generale Capitulum abbatibus de Fonte salutis et de Lankheim quatinus se diligenter informent super causis venditionis villarum Ewrcheim et Mulhausen monasterii de Ebraco pertinentium, quas abbas et conventus iam dicti monasterii in Ebraco vendere et pro earumdem pretio certa alia bona emere intendunt, et si causas huiusmodi rationabiles dictasque venditiones ipsi monasterio in Ebraco utiles et fructuosas invenerint, easdem admittant, ratificent et confirment in plenaria Ordinis potestate ; ita tamen ut pecunia sic accepta ad emptionem aliorum bonorum dicto monasterio magis utilium, et non ad alios usus, convertatur. 63.   Ut monasteria nostri Ordinis, aliaque loca regularia in toto regno Angliae et dominiis Walliae et Hiberniae sita, necnon collegium Oxoniense, in spiritualibus et temporalibus melius dirigi et gubernari, praedictumque collegium aedificari et reparari valeant, omniaque alia et singula honorem et commodum nostri Ordinis Cisterciensis in illis partibus concernentia decentius disponantur, praesens generale Capitulum de zelo religionis, prudentia et discretione abbatum de Stratfordia et de Fontibus sufficienter informatum, visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum et locorum regularium in dicto regno et dominiis sitorum, praedictis abbatibus de Stratfordia et de Fontibus committit hinc ad quinquennium in plenaria Ordinis potestate, cum clausulis opportunis in commissione R. D. N. Cisterciensis magis specificandis. 64.   Quamquam ad parendum semper, ut tenetur, mandatis paternis Sanctissimi domini nostri Papae super reformatione Ordinis, generale Capitulum continuaverit omnes et singulos commissarios iam duobus annis praeteritis super hoc constitutos commissionesque pristinas in suo vigore durare voluerit. Quia tamen in regno et dominio minoris Poloniae, minor facta est diligentia quam oportebat, praesens generale Capitulum cupiens ut ubique debita reformatio fiat, de probitate, zelo religionis, prudentia et discretione et fideli diligentia abbatis de Paradiso ad plenum confidens eidem committit, ut ad omnia et singula monasteria Ordinis utriusque sexus, tam in maiori quam in minori Polonia sita hinc infra proximum futurum Capitulum generale quotiens opportunum viderit, per se vel per alium abbatem Ordinis ad hoc sufficientem et idoneum cui suas vices committere poterit, ubi per se forsitan intendere non valeret, accedat, ibidemque visitet, reformet, corrigat, instituat et destituat, in spiritualibus et temporalibus, in capitibus et in membris, quaecumque iuxta Ordinis nostri statuta canonica invenerit visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda, omniaque alia et singula faciat et exerceat, quae in alia sua commissione plenius sunt expressa, quam in suo vigore interim manere voluit idem generale Capitulum, et etiam ad monasteria minoris Poloniae extendi, revocando et cassando commissionem abbati de Comprovincia aut cuicumque alteri in dicta minori Polonia per quoscumque datam seu expeditam. 65.   Cum provincia Moraviae terrae Bohemiae sit vicina, et sub regno Bohemiae contineri dicatur, praesens generale Capitulum omnia et singula monasteria iam dictae provinciae Moraviae monasteriis Bohemiae adiungit, ita videlicet ut idem commissarius, qui in regno Bohemiae visitandi et reformandi onus accepit, etiam monasteria in Moraviae partibus visitet et reformet, non obstante commissione alteri super hoc factae, quam idem Capitulum in quantum praesenti diffinitioni praeiudicare videtur, tenore praesentium quoad illam provinciam Moraviae cassat, irritat et annullat. Et quia nemo tenetur propriis stipendiis militare, sub censuris Ordinis mandat et praecipit idem Capitulum omnibus et singulis monasteriorum dicti regni Bohemiae et provinciae Moraviae abbatibus et abbatissis, aliisque regimini ipsorum monasteriorum praesidentibus, ut ipsis visitatoribus et commissariis, dum causa visitationis et reformationis ad eos venerint, de expensis rationabilibus et sufficientibus, quas eundo ad sua monasteria et inde redeundo ad propria, sive etiam eundo seu mittendo ad Cistercium tempore generalis Capituli, aut alias quando necessarium fuerit, ac stando ibidem et inde ad propria revertendo per se vel per suos nuntios fecerint, sibi provideant, easdemque expensas solvant, omni contradictione et appellatione semotis. 66.   Ut collegium Ordinis in alma Universitate studii Lipziensis pro honore et commodo Ordinis melius ac decentius manuteneri valeat, feliciaque semper suscipere possit incrementa, committit praesens generale Capitulum abbati de Vetericella, quatinus dictum collegium quotiescumque sibi visum fuerit expediens, personaliter visitet, ibidem reformando, corrigendo, instituendo et destituendo omnia et singula, quae invenerit visitanda, corrigenda, reformanda, instituenda et destituenda, in plenaria Ordinis potestate ; datque idem Capitulum auctoritatem et plenum posse, ac etiam mandatum speciale eidem abbati de Vetericella, per censuras Ordinis compellendi omnes et singulos abbates qui mittere debent ad mittendum suos scolares cum sufficientibus provisionibus ad dictum collegium, ibidemque, si proficere videantur, etiam usque ad gradum doctoratus sacrae theologiae inclusive continuandum, omniaque alia et singula in eodem collegio ordinandi, agendi et disponendi quomodolibet opportuna et necessaria videbuntur, in virtute salutaris obedientiae districte praecipiendo provisori, ceterisque abbatibus et officiariis monasteriorum, qui suos scolares mittere debent, ut iam dicto abbati de Vetericella in praemissis omnibus, ac aliis ab eisdem dependentibus tamquam ipsi generali Capitulo humiliter obediant ac devote pareant, omni contradictione et appellatione semotis. 67.   Quia monasterium de Esrom, ut dolenter accepit praesens generale Capitulum, in spirituali et temporali regimine plurimum est defectuosum, abbatibus de Sora et Regali curia idem generale Capitulum committit in virtute salutaris obedientiae, eis districte praecipiendo quatinus quamprimum commode poterint ad idem monasterium de Esrom se personaliter transferant, ibidemque visitent, reforment, corrigant, instituant et destituant, in spiritualibus et temporalibus, in capitibus et in membris, quaecumque iuxta eiusdem nostri Ordinis statuta canonica invenerint visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda, in plenaria Ordinis potestate. [DIFFINITIONES] SPECIALES 68.   Frater Ioannes, plenaria, etc., venerabilibus, etc., de Claravalle, s. th. pr., et de Candelio, salutem et fidelis diligentiae fructus salutares promereri. Litteras Sanctissimi nostri domini domini Innocentii Papae VIII in forma brevis sub annulo Piscatoris, necnon supplicationem quamdam per reverendissimum in Christo patrem dominum [Ardicinum de la Porta] cardinalem Aleriensem, in praesentia Sanctissimi domini nostri signatam, et cum debita et possibili reverentia suscepimus, quorum tenor sequitur et est talis. Dilectis, etc. Verum quia propter multiplicia et gravia Ordinis et monasterii nostri Cisterciensis agenda, necnon propter maximam locorum distantiam huius causae decisioni intendere non possumus, ut vellemus, vobis et cuilibet vestrum, de quorum discretionibus, prudentiis, fidelique diligentia, ad plenum in Domino confidimus, tam apostolica nobis commissa, quam nostra et totius Ordinis et Capituli generalis auctoritate et potestate committendo mandamus et praecipimus, quatinus quamprimum debite requisiti fueritis, partesque ipsas coram vobis ad debitum locum et diem citari seu vocari faciatis, ipsisque partibus hinc inde ad plenum auditis, consideratisque considerandis, tam super materia spolii in dicta supplicatione sive requesta contenta, et per dictum fratrem Iacobum Roys praetensa, quam super materia petitoria et principali de dicto monasterio secundum Ordinis formam per debitum iustitiae complementum litem huiusmodi decidatis, vel determinatis ac sententietis ; si quid autem dubii in praemissis emerserit propter quod fine debito hanc causam terminare ad plenum non possetis, ea quae inveneritis per scriptum fideliter redigatis, et ea ad nos seu generale Capitulum clausa cum advisamentis vestris deferatis seu transmittatis, ut illis visis, nos aut dictum generale Capitulum huic causae et liti finem per debitae iustitiae remedium imponamus, invocato, etc. Omnibus, etc. Datis Divione sub appensione sigilii [sigilli ] nostri die 18 septembris, anno M.CCCC.LXXXX. 69.   Permutationem factam in collegio Sancti Bernardi super redditu decem francorum perpetui redditus, quem annos singulis dare debebat praefato collegio Sancti Bernardi monasterium de Vallibus Sernay, quem quidem redditum patres Ordinis quittaverunt dicto monasterio de Vallibus Sernay permutatione, quia abbas et monasterium iam dictum quittaverunt dominis decano et capitulo ecclesiae B. M. Parisiensis similem redditum decem francorum sibi debitum, ut dicti dominus decanus et capitulum ecclesiae Parisiensis etiam quittare habeant dicto collegio redditus decem franc. in defalcationem maioris redditus per collegium supradictum saepe dicto decano et capitulo debiti, praesens generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 70.   Generale Capitulum non sine displicentia suscipiens querelas abbatis et conventus monasterii de Otterburg contra et adversus fratrem Ioannem Slich, olim abbatem eiusdem monasterii, qui, ut dicitur, diversis vexationibus etiam coram iudicibus alienis ab Ordine turbat et molestat dictos abbatem et conventum de Otterburg, et iudicibus ab Ordine datis obedire et coram eis super articulis obiectis et obiiciendis respondere recusat, idem generale Capitulum pacem et charitatem nutrire semper cupiens inter personas Ordinis, denuo committit abbatibus de Bebenhusen et de Wernivillerio, et utrique eorum in solidum, quatinus ipsi ambo vel unus eorum, assumpto secum si opus sit altero abbate Ordinis quem voluerint, accedendo quo propterea accedendum fuerit, inprimis causam controversiae et dissensionis ortam inter praedictas partes, si fieri poterit, amicabiliter componere et concordare attentent, attentaque paupertate monasterii de Otterburg pensionem assignatam domino abbati seniori, prout iustum et aequum viderint moderent. Quod si amicabiliter fieri non poterit, coram se peremptorie citent, seu alter eorum citet ad diem et locum competentem utrasque partes, et auditis hinc inde diligenter omnibus et singulis quae producere ex utraque parte voluerint, debitum iustitiae complementum administrent, pensionem etiam annuam dicto fratri Ioanni Slich seniori abbati super monasterio de Otterburg sibi assignatam, prout iuris aut rationis esse viderint vel omnino cassando vel moderando vel approbando et ratificando, et quidquid in his decreverint, per censuras Ordinis faciant ab utrisque partibus hinc inde firmiter observari. Inhibet idem Capitulum sub censuris Ordinis et aliis poenis formidabilibus in statutis Ordinis contentis, quas eo ipso transgredientes incurrant, quatinus neutra pars aliam ad quamcumque curiam ecclesiasticam vel saecularem extra Ordinem trahat, sed negotium huiusmodi coram patribus Ordinis dumtaxat prosequatur. 71.   Cum iuxta Ordinis instituta canonica, omnia et singula monasteria alicuius provinciae sibi mutuo subvenire teneantur ad defendendum Ordinis libertates et privilegia, si forte per aliquos infringantur, praesens generale Capitulum non sine displicentia grandi suscipiens maximam vexationem qua reverendissimus pater dominus archiepiscopus Coloniensis abbates monasteriorum Ordinis in sua dioecesi sitorum contra Ordinis exemptionem turbare et molestare nititur ; ut melius ac virilius per eosdem abbates resisti valeat, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena mandat ac praecipit idem Capitulum omnibus et singulis abbatibus, abbatissis, prioribus, priorissis, cellerariis, bursariis, aliisque monasteriorum Ordinis utriusque sexus in eadem dioecesi Coloniensi sitorum rectoribus seu rectricibus seu praesidentibus in eisdem, quocumque nomine censeantur, ut taxam per Ordinis commissarios eis occasione praemissorum impositam, vel imponendam ad defensionem Ordinis libertatum, indilate contribuant, abbatibus de Veterimonte, s. th. pr., et de Vetericampo executionem praesentis diffinitionis committendo in plenaria Ordinis potestate, utque dicti abbates ad opus huiusmodi melius contribuere valeant, idem generale Capitulum omnes et singulos eosdem abbates Coloniensis dioecesis a missione studentium, et via Capituli generalis per immediatum sequens quinquennium gratiose supportat. 72.   In nomine Domini, Amen. Per hoc praesens publicum instrumentum cunctis pateat et sit notum quod anno Domini M. CCCC. LXXXIX, indictione pontificatus Sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Innocentii Papae VIII, anno… (*locus vacuus*) in causa appellationis pendente inter abbatem de Loco Dei, Cisterciensis Ordinis, in Ruthenensi dioecesi, appellatam ex una, et abbatissam de Heremo eiusdem Ordinis in Ruthenensi dioecesi appellatam partibus ex altera, citata dicta abbatissa ad requestam praefati abbatis de Loco Dei ad secundam diem Capituli generalis apud Cistercium hinc proxime celebrandi, et quia eadem dies dominica feriata fuerat per dominos Diffinitores eiusdem Capituli, causis omnibus ad diem proxime sequentum apud Divionem remissis, tandem adveniente iam dicta die tertia generalis Capituli, quae erat 14 mensis septembris anni supradicti, coram reverendissimo in Christo patre et domino, domino Ioanne abbate Cistercii, s. th. pr., ceterisque dominis Diffinitoribus comparuerunt dictae partes, videlicet abbas de Loco Dei praefatus in persona propria, dicta vero abbatissa de Heremo per procuratorem suum magistrum Guillelmum Fialis, qui de suo procuratorio fidem fecit, quibus sic comparentibus per eosdem R. D. Cistercii, ceterosque Diffinitores commissum fuit fratribus Ioanni de Reigniaco, s. th. pr., et Symoni de Balerna abbatibus Diffinitoribusque eiusdem Capituli, ut partes hinc inde audirent, et generali Capitulo referrent, et fuit assignatum partibus per iam dictos commissarios, ut die proxima sequente, quae erat dies martis, quinta decima mensis praefati, ad horam octavam de mane, coram eisdem commissariis comparerent et coram ipsis in medium proferrent ; die igitur et hora supradictis advenientibus et comparentibus dictis partibus coram eisdem commissariis pro parte dominae abbatissae de Heremo ac per eumdem Fialis procuratorem suum, productum fuit certum papiri folium, manu dicti Fialis signatum et scriptum, huius qui sequitur tenoris, etc. dicens idem Fialis nihil plus producere velle, ipsisque diligenter auditis in omnibus, quae producere volebant, petierunt ambae partes a R. D. Cistercii ut Diffinitoribus praefatis diffinitivam sententiam eis proferri, petitis expensis hinc inde, assignata itaque partibus hora prima post meridiem eiusdem diei ad audiendam sententiam praedictam, dictoque abbate Loci Dei eadem hora coram dominis Diffinitoribus comparente, procuratore vero dominae abbatissae absente, fuit expectatus dictus procurator usque ad horam vesperarum eiusdem diei ; tandem ipsis ambabus partibus simul comparentibus, quia domini Diffinitores illa hora in aliis Ordinis negotiis arduis occupabantur, assignata fuit hora septima de mane diei immediate sequentis, quae erat feria quarta, sexta decima mensis supradicti. Quibus die et hora advenientibus ipsisque partibus praedictis coram R. D. N. Cistercii in diffinitorio communi, ubi causae huiusmodi tractari solent, comparentibus sententiaque diffinitiva sibi proferri, debita cum instantia requirentibus, demum sedentibus dicto R. D. Cistercii ceterisque Diffinitoribus una cum notario infra nominato, iam dictus R. D. Cistercii quamdam scedulam papiream tenens in manibus suis legit ac protulit sententiam huiusmodi suo ac ceterorum Diffinitorum nomine in hac verborum serie : Christi nomine invocato, visis totius causae appellationis meritis diligenterque inspectis per partes hinc inde exhibitis, praehabito consilio peritorum per hanc sententiam diffinitivam dicimus, sententiamus et pronuntiamus dictum dominum de Ardorello male appunctuasse seu iudicasse sententiam absolutionis in genere dictae dominae abbatissae de Heremo dando, eam absolvendo et dictum dominum abbatem Loci Dei a dicto appunctuamento bene et iuste ad nos et ad auditorium nostrum provocasse et appellasse, dictam sententiam absolutionis in genere ita latam ad nihilum reducendo et per novum iudicium faciendo id quod dictus abbas commissarius de Ardorello facere debebat ; dicimus insuper et pronuntiamus per hanc nostram sententiam diffinitivam, quod monitiones factae excommunicationis et aggravationis latae per dictum appellantem tamquam habentem ad hoc veram a nobis commissionem contra dictam dominam abbatissam de Heremo appellatam, quantum ad charitativum subsidium ex nunc suum sortietur effectum, et insuper sententia lata super materia iniuriae in dicto processu mentionatae per reverendum abbatem de Helnis secundum sui formam et tenorem et omnia quae dehinc fuerunt subsecuta suo marte current, declarando appellationem a dicta sententia factam seu emissam quantum ad expensas per dictam abbatissam de Heremo esse desertam iustis ex causis in processu declaratis, dominam abbatissam in expensis illius causae appelationis [appellationis ] condemnando, et in expensis factis per dictum abbatem de Loco Dei in prosecutionis illius appellationis, taxa domino Cistercii reservata. Sic sign. I. abbas Cistercii. Qua sententia sic prolata, mox procurator dictae abbatissae de Heremo ab eadem ad Sanctissimam Sedem Apostolicam, vel ad illum seu illos ad quem vel quos de iure pertinet, appellavit, apostolicos quaesivit, cum protestationibus in talibus fieri consuetis. Quibus auditis R. D. Cistercii respondit in haec verba : appellationem vestram tamquam frivolam et inanem et a nullo gravamine interiectam non admittimus, sed refutamus, nisi si et in quantum domini, ad quos appellare nitimini, admittere dignabuntur, vobis assignando terminum quatuor mensium ad appellationem vestram relevandam, et causam appellationis introducendam, de quibus omnibus praedictae partes sibi litteras patentes, seu instrumenta patentia per me notarium subscriptum sibi dari petierunt, quod est concessum. Acta sunt haec omnia et singula supradicta anno, mense, diebus, horis et locis quibus supra, in quorum omnium robur et firmum testimonium praesentes litterae, sive hoc praesens publicum instrumentum sigillo Diffinitorum dicti Capituli et mei notarii subscripti signo manuali solito et consueto et nomine meis fuerunt munitae. 73.   Cum, ut relatione R. D. N. Cistercii certificatum est, praesens generale Capitulum, venerabilis pater dominus Iacobus du Breuquet, nostri totius Ordinis in romana Curia procurator generalis, certis urgentibus causis necessariis inductus pro defensione iurium et libertatum Ordinis, ad prosequendum causas aliquas, tam apud Sanctissimam Sedem Apostolicam, quam erga serenissimum dominum regem Scotiae, ad instantiam fratris Ioannis Hirdman monachi monasterii de Cupro expresse professi, ac procuratoris monasterii de Melros in romana Curia, in bancho se obligavit pro sex millium ducatorum auri ; ne igitur praefatus venerabilis pater dominus Iacobus procurator detrimentum aliquod ex huiusmodi obligatione incurrat, praesens generale Capitulum iudicem super hoc instituit abbatem de Cupro, dando ei facultatem et plenum posse ac mandatum speciale dictum abbatem de Melros suumque conventum per omnes iuris et iustitiae vias et per censuras Ordinis compellendi ad solvendum dictam summam sex millium ducatorum in terminis praefixis, aut saltem dictum dominum procuratorem Ordinis quittari faciendi cum effectu ab obligatione huiusmodi, datque dictum generale Capitulum facultatem et plenum posse eidem abbati in Cupro ad dandam licentiam abbati et conventui de Melros, si et in quantum opus fuerit, praedictam summam seu partem eius a quibuscumque mutuo recipiendo, ac pro eadem suum monasterium seu eius possessiones, prout opportunum viderit, impignorandi, et si necesse fuerit, aliquod membrun [membrum ] seu possessiones aliquas, redimibiles tamen, aut bona mobilia et immobilia alienandi, etc., in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena eidem abbati de Cupro districte praecipiendo, quatinus commissionem huiusmodi indilate ac diligenter exsequatur, in plenaria Ordinis potestate. 74.   Gratiam singularem facere volens praesens generale Capitulum abbati de Ozzeck sibi concedit auctoritatem ut viginti personas regulares Ordinis utriusque sexus inhabiles, ad omnes Ordinis gradus, voces, honores et dignitates rehabilitare possit infra unius anni spatium ; quodque in eodem tempore per vel alium confesorem [confessorem ] Ordinis idoneum semel absolvere valeat omnes et singulas personas regulares Ordinis sibi subiectas ab omnibus casibus et sententiis generali Capitulo specialiter reservatis. 75.   Ad instantiam domini Claraevallis certis et rationabilibus causis motum praesens generale Capitulum concedit licentiam ac facultatem fratri Petro du Vergier, religioso monasterii Trium fontium, nostri Ordinis Cisterci [Cisterciensis ] expresse professo, ut de nostro Ordine ad ordinem sancti Benedicti se transferre possit, habitum et professionem regulares eiusdem Ordinis sancti Benedicti assumendo, ipsum pro nunc prout ex tunc a professione in dicto Ordine nostro et praefato monasterio Trium fontium facta absolvens et absolutum fore declarans. 76.   Praesens generale Capitulum commoditatibus monasterii de Fonte salutis inservire cupiens, abbati eiusdem loci dat auctoritatem ac plenum posse, ut novitios notabiles et doctos in matura iam aetate constitutos, quotienscumque sibi videbitur opportunum, ante finem anni probationis ad professionem regularem et habitum monachalem suscipere valeat et possit, ita tamen quod novitii huiusmodi residuo temporis renuntient. 77.   Quia, ut ad generalis Capituli non sine displicentia magna deductum est notitiam, monasterium monialium de Owentzko in spiritualibus et temporalibus plurimum est deformatum, multaque scandalosa et nefanda ibidem perpetrantur contra nostri sacri Ordinis instituta canonica, per quae divina Maiestas offenditur, eiusdem sacri Ordinis nostri honor et fama denigratur, praesens generale Capitulum praemissis obviare et quantum cum Deo potest de remedio opportuno providere cupiens, committit abbati de Paradiso, quatinus quamprimum id commode poterit, assumpto secum si necesse sit abbate de Suleow, eiusdem monasterii de Owentzko patre abbate et visitatore immediato, idem monasterium de Owentzko personaliter accedat, ibidem visitando, reformando, corrigendo, instituendo et destituendo, in spiritualibus et temporalibus, in capitibus et in membris, omnia et singula quae secundum Deum et instituta sacri nostri Ordinis invenerit visitanda, reformanda, instituenda et destituenda, et specialiter, ut si quomodolibet possibile fuerit idem monasterium claudi faciat, abbatissamque ac ceteras moniales sub perpetua clausura et Ordinis observantia regulari ibidem deinceps vivere faciant, abbatissam, priorissam ac alias officiales, si forsitan ad praedicta observanda involuntarie aut aliunde minus idoneae fuerint repertae, destituendo et alias in locum earum subrogando, ponendo etiam ibidem moniales de aliquo monasterio Ordinis clauso et reformato, quae Ordinis observantiam alias doceant et informent, et si forsitan aliquae fuerint quae ad praedictam observantiam induci non possint, ne per earum malum exemplum aliae corrumpantur, illas a monasterio eiiciant, et in aliquo alio monasterio Ordinis collocent et reponant, omniaque alia in praemissis agant et faciant quae necessaria et opportuna videbuntur, in plenaria Ordinis potestate, invocato ad hoc si necesse sit, auxilio brachii saecularis. 78.   Licet generale Capitulum dudum ad instantiam abbatis de Lubens visitationem et reformationem monasterii monialium in Olobock, praefato monasterio de Lubens ab antiquo subiecti, commiserit abbati de Landa, praefatum abbatem de Lubens ab onere monasterii absolvendo ; quia tamen, ut ad generalis Capituli audientiam pervenit, ipse abbas de Landa propter varias et diversas causas rationabiles hoc facere non potest, neque invenitur alius abbas regni Poloniae ad hoc idoneus generale Capitulum cassando et revocando commissionem abbati de Landa prius factam, visitationem et reformationem praefati monasterii de Olobock praedicto abbati de Lubens iterato committit sub censuris Ordinis, eidem mandans quatinus in hoc suam faciat diligentiam ne defectu visitationis huiusmodi aliqua scandala ibidem oriantur. 79.   Ad generalis Capituli audientiam pervenit plerosque abbates, aliosque regimini monasteriorum praesidentes, in regno Bohemiae ac Moravia nonnullos fecisse contractus illicitos et monasteriis suis praeiudiciabiles contra *Benedictinam* et alia Ordinis statuta et privilegia, sine licentia et confirmatione Capituli generalis, quos omnes praesens generale Capitulum auctoritate totius Ordinis, vel potius apostolica, cassat, irritat et annullat, nulliusque roboris vel momenti declarat. 80.   Ob reverentiam Sanctae Sedis Apostolicae necnon serenissimi ac gloriosissimi domini Romanorum regis, illustrissimorumque principum marchionum Brandeburgensium hoc devote requirentium, praesens generale Capitulum gratiose dispensat cum abbate et conventu monasterii de Speciosa valle, Herbipolensis dioecesis, quatinus nobiles ac generosas dominas conthorales legitimas strenuorum ac generosorum dominorum Kiliani militis, ceterorumque de familia seu prosapia Berlingentium, secundorum fundatorum ac singularium benefactorum dicti monasterii de Speciosa valle, habentium sepulturam suam in eodem monasterio, cum duabus vel tribus pedissequis, dumtaxat quotienscumque contigerit fieri seu celebrari exequias funerales, seu etiam anniversaria defunctorum dictae familiae seu prosapiae de Berlingen, intrare ecclesiam minorem dicti monasterii et ibidem defunctorum officiis tam in missis, vigiliis quam vesperis interesse valeant, iuxta tenorem cuiusdam brevis apostolici per praefatum dominum militem impetrati, non obstantibus diffinitionibus generalis Capituli et statutis Ordinis nostri, aliisque contrarium facientibus quibuscumque, ita tamen quod in dicto monasterio de Speciosa valle dictae dominae cum earumdem pedissequis minime pernoctabunt, sed statim finitis officiis exibunt. 81.   Omnes et singulos contractus in praeiudicium monasterii monialium de Lilio et contra Ordinis formam per abbatissam novissimam inter quascumque personas factos et passatos, praesens generale Capitulum cassat, irritat et annullat, nulliusque roboris ac momenti declarat. 82.   Ad humilem instantiam et supplicationem abbatis de Otterburg, generale Capitulum gratiose agere cupiens cum fratribus Nicolao Diepurg, Wernero de Alteya, Adam de Hesteloch, Henrico Sobernheyn, Philippo de Iutrea, Ioanne de Lausheyn, Ioanne Iudagnie et Pirunno de Hesleboch, qui de monasterio sine licentia exierunt ad civitatem Lutrestein, pernoctantes dumtaxat in eadem civitate, mane tamen sponte redeuntes, cum eis misericorditer dispensat, ut praemissis non obstantibus ad omnes Ordinis honores, gradus et actus legitimos, necnon voces, officia, dignitates et administrationes assumi valeant et admitti. 83.   Ad idem, pro fratribus Henrico Sobrucheym et Ioanne de Lansheym sacerdotibus, qui de monasterio sine licentia exeuntes, et in apostasia per undecim dies perseverantes, tandem vi reducti pœnitentiam eis iniunctam iuxta statuta Ordinis humiliter impleverunt. 84.   Attenta obstinatione et ingratitudine, superbia et elatione fratris Conradi de Stalbereck, professi in monasterio de Riddageshusen, olim per generale Capitulum rehabilitati super crimine apostasiae et aliis diversis excessibus, eamdem rehabilitationem cassat, irritat et annullat. 85.   Cum inter cetera honorem et decus Ordinis mirifice excellentia potissimum sit doctorum virorum propagatio, quod fieri nequit nisi prius iuvenes in primitivis debite fuerint eruditi, eapropter praesens generale Capitulum plurimum laudans diligentiam abbatis de Riddageshusen, qui studium particulare pro institutione iuvenum suorum in ipso suo monasterio instituit, ipsum studium particulare approbat, ratificat et confirmat, inhibens omnibus et singulis sive eiusdem monasterii sive quibuscumque aliis personis Ordinis, ac etiam visitatoribus universis, ne huiusmodi studium aliquomodo removeant aut impediant, datque idem Capitulum generale facultatem et plenum posse abbati praefato magistro studentium aliqua gratiosa solatia, exemptiones aut praerogativas, prout expediens fuerit, impendendi, in plenaria Ordinis potestate. 86.   Ad instantiam et humilem supplicationem abbatis de Veterimonte, s. th. pr., generale Capitulum gratiose agere volens cum fratribus Walthero et Henrico de Colonia, dicti monasterii monachis expresse professis, qui propter apostasiam ac carnis contagionem, per quas incurrerunt inhabilitatis maculam iuxta Ordinis instituta contraxerunt, quia tamen emendam super his iniunctam devote compleverunt, idem Capitulum generale ipsos rehabilitat ac cum eis gratiose dispensat, ut praemissis non obstantibus ad omnes Ordinis honores, voces, gradus et actus legitimos, necnon dignitates, officia et administrationes assumi valeant et admitti. 87.   Abbatibus de Eberbaco et de Castro aquilae et eorum cuilibet in solidum committit praesens generale Capitulum, quatinus se diligenter informent, aut alter eorum informet super causis dissensionis et controversiae inter fratrem Hermannum, professum monasterii de Heyna in Hassia, dudum confessorem monasterii monialium Montis Sancti Georgii, et abbatissam et conventum eiusdem monasterii, et auditis hinc inde partibus plenum iustitiae complementum administrent, in plenaria Ordinis potestate, inhibendo partibus ne dictam causam nisi coram patribus Ordinis deinceps prosequantur. 88.   Abbatibus de Lenym, s. th. pr., ac de Vetericella praesens generale Capitulum committit, quatinus se diligenter informent super causis dissensionis et controversiae inter dominum decanum Misnensem et abbatem et conventum de Buch nuper exortae, ipsamque dissensionem et controversiam, si fieri poterit, amicabiliter componant ; sin autem per omnes iuris et iustitiae vias virtute privilegiorum Ordinis abbati et conventui de Buch praedictis assistant, per censuras Ordinis compellendo omnes et singulos abbates, abbatissas, priores, cellerarios, bursarios et alios monasteriorum Ordinis utriusque sexus in provinciis Misniae, Thuringiae, Saxoniae et Marchiae sitorum praesidentibus, ad praedictae causae et iurium ac privilegiorum Ordinis defensionem, prout iuxta Ordinis statuta sint obligati. 89.   Nos, frater Ioannes, abbas Cistercii, ceterique Diffinitores Capituli generalis Ordinis Cisterciensis notum facimus universis, quod cum in nostro Capitulo generali novissime anno praeterito celebrato, ad videndum, visitandum, terminandum et decidendum quemdam processum seu litem inter fratres Ioannem Parny ex una, et Utherium Barbier partibus ex altera super dignitate abbatiali monasterii de Altofonte, Catalaunensis dioecesis, contendentes, fuissent commissi et deputati abbates de Balerna et de Charitate, partibusque per eos auditis, et viso processu utrarumque partium, peritorum consilio fulti, dictum fratrem Ioannem Parny sententialiter condemnassent, a qua sententia ipse Parny appellavit, atque in venerabili et suprema Parlamenti curia Parisiis suam appellationem relevavit et prosecutus est suam partem adversam, necnon abbates iudices prosequendo et vexando ; tandem ipse Parny cum dicta causa suae appellationis praefatae ad praesentis Capituli generalis audientiam per eamdem venerabilem curiam remissus fuit, iudicium et sententiam ipsius Capituli auditurus et subiturus, prout iuris foret et rationis. Nos igitur visis, inspectis et diligenter examinatis partium productionibus et processibus, ipsisque plene auditis et consideratis in hac parte considerandis, pro tribunali sedentes, et solum Deum prae oculis habentes, ut ex eo iudicium nostrum prodeat, et oculi nostri videant aequitatem, dicimus, sententiamus et pronuntiamus per nostram diffinitivam sententiam, dictum fratrem Ioannem Parny male appellasse, quare ipsam suam appellationem frivolam, vanam atque nullam fore iudicamus et decernimus, eidem Parny perpetuum silentium super praemissis imponendo, expensis hinc inde compensatis et ex causa. Quo circa primo abbati Ordinis super hoc requirendo mandat et praecipit idem Capitulum generale in his, quae in praemissis et quolibet praemissorum executionem requirant, debitae executioni demandent in plenaria Ordinis potestate. 90.   Generale Capitulum specialem gratiam facere volens magistro Iacobo Roys, dicto abbati de Regali, s. th. pr., ut suis commoditatibus melius inservire valeat, gratiose concedit ut dictus magister Iacobus cum quibuscumque personis honestis in quocumque loco constitutis, ubi sibi placuerit, cum uno vel duobus monachis aut uno converso Ordinis cuiuscumque monasterii Ordinis fuerint, commorari seu moram trahere valeat si possit, statutis Ordinis et Capitulorum generalium diffinitionibus ceterisque in contrarium facientibus non obstantibus quibuscumque. 91.   Cum ad audientiam praesentis Capituli generalis deductum est, quod nonnulli abbates Ordinis in regnis et dominiis Daniae, Sueciae et Norwegiae, licet saepius per commissarios Ordinis moniti fuerint, suas contributiones solvere recusarunt, et adhuc recusant de praesenti, ipsum generale Capitulum omnes et singulos praedictos, qui videlicet requisiti suas contributiones non solverunt, excommunicationis sententiam aliasque poenas in *Benedictina* et in aliis Ordinis statutis contentas incurrisse declarat ; mandans ac praecipiens dictis commissariis ac omnibus personis Ordinis regularibus super hoc requirendis, ut eos et eorum quemlibet dictas sententias et poenas incurrisse ubique publicent et declarent. 92.   Nos frater Ioannes, abbas Cistercii, ceterique Diffinitores, etc. Quia generali Capitulo conquesta est abbatissa monialium de Clarofonte prope Luxemburgum, dicens se esse et fuisse gravatam et molestatam in laboribus et expensis per quemdam fratrem nomine Gofrinum, professum monasterii de Valle Dei, qui eam citari fecit coram abbate de Villerio Metensi, virtute cuiusdam mandati per eum a reverendissimo in Christo patre domino nostro Cisterciensi impetrati, ad certum et competentem diem, ubi dicta abbatissa per semetipsam comparuit, dicto fratre Gofrino nec per se nec per procuratorem comparente, humillime petit et supplicat ipsa abbatissa relevari et refundi ab expensis quas fecit occasione huiusmodi citationis. Item, quia dictus frater Gofrinus ante multos annos servivit monasterio praedicto de Clarofonte in officio confessoratus et procurationis, ubi impudice et inhoneste valde se habuit et potissimum cum abbatissa defuncta, ut communis vox et fama laborant et laborabant, tunc itaque propter eorum malum regimen et inhonestam vitam dictus frater fuit turpiter deiectus de dicto monasterio monialium per praefatum abbatem de Villerio Metensi tunc commissarium ; quod videns dicta abbatissa defuncta et dolens passavit sibi et fecit litteras obligatorias de summa 24 floren. super monasterium ipsum levandorum et accipiendorum, quas sigillaverunt inter se ut voluerunt, quia ipse et ipsa utraque sigilla penes se habuerunt, quam quidem summam 24 floren. dictus frater repetere hucusque distulit, timens de crimine perpetrato sibi obiiciendo, nunc illam repetere volens et credens, quod longitudo temporis elapsi crimen operuerit, et quae litterae obligatoriae malitiose et in fraudem ipsius monasterii, ut credendum est, factae sunt. Supplicat domina abbatissa praedicta, ut reverendissimae paternitates vestrae super hoc decernant et committant alicui abbati vices suas, qui super hoc decernat et iudicet ; dictum generale Capitulum, nulli quod iustum est denegans, praefato domino abbati de Villerio Metensi mandando et praecipiendo committit, quatinus se debite super praemissis informet, partes coram se conveniendo et vocando, debiteque informatus partibus debitum iustitiae complementum administret, in plenaria Ordinis potestate. 93.   Cum per Diffinitores Capituli generalis anni Domini M. CCCC. LXXXV apud Divionem, certis iustis ex causis in litteris desuper hoc confectis plenius expressis et contentis, et praesenti diffinitioni annexis, fuerit pensio 20 librarum super fructibus et proventibus monasterii de Toroneto fratri Fulconi Planeti assignata et deinde ea post per idem generale Capitulum confirmata, nec vult abbas praefati monasterii eidem fratri, ut asserit, dictam pensionem persolvere, humiliter provisionis opem desuper requirens ; hinc est quod generale Capitulum attendens supplicationem dicti fratris fore iustam et rationi consonam, dictam pensionem 20 libr. approbando, ratificando et confirmando mandat et praecipit dicto abbati moderno et successoribus suis eiusdem monasterii de Toroneto abbatibus, in virtute sanctae obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus annis singulis et statutis in dictis litteris terminis dictam pensionem 20 libr. realiter et integraliter eidem fratri Fulconi quoad vixerit persolvant et tradant. Executionem praesentis diffinitionis primo abbatis Ordinis super hoc requirendi committendo in plenaria Ordinis potestate. 94.   Multorum fide dignorum, tam patrum et personarum regularium Ordinis nostri quam aliorum proborum relatibus et scriptis generali Capitulo relatum est, abbatem modernum de Vallibus Sernay a paucis annis citra fratrem Michaelem Buffereau eius professum in confessorem monasterii monialium de Thesauro Nostrae Dominae, Rothomagensis dioecesis, auctoritate sua privata et paterna institutisse ; qui quidem frater se minus honeste et pudice in dicto monasterio habuit, quippe qui non solum de incontinentia, verum etiam de furto accusatur turpiter et notatur ; et ne ab abbatissa aut aliis personis eiusdem monasterii propter pecunias in magno numero furtive, ut dicitur, per eumdem fratrem sublatas, et a dicta abbatissa ipse frater prosequeretur, ab eodem monasterio aufugit, et Parisiis cum magnis expensis prosequendo quosdam processus mansit, prout et adhuc manet, et quod deterius est, ipse abbas de Vallibus Sernay praefatus dictam abbatissam compulit dare licentiam cuidam iuveni moniali eiusdem monasterii quam, ut dicitur, idem abbas et frater Michael laxatis sanctae continentiae habenis, eamdem monialem in habitu dissimulato per longos dies tenuerunt, et ea ut dicitur, abusi sunt ; et quia dicta abbatissa tam ex suae monialis quam praefatarum pecuniarum sublatione et perditione aliquas querimonias, attestationes et prosecutiones coram Ordinis patribus de praedicto fratre faciebat, ne praemissa ad Ordinis notitiam et lucem devenirent, idem frater Michael coram conservatore privilegiorum Ordinis citari fecit ac in causam traxit contra Ordinis statuta et privilegia ; quae omnia cedunt in dedecus et vituperium Ordinis populique christiani scandalum, ac dicti monasterii monialium iacturam non modicam. Quibus malis, abusibus et inconvenientiis obviare et de remedio opportuno providere volens Capitulum generale, abbatibus de Bonoportu, s. th. pr., et de Valledulci et cuilibet eorum per se et in solidum districte mandando et praecipiendo committit, quatinus quam citius fieri poterit ad dictum monasterium monialium seu ad alia loca, quae ad infrascripta aptiora iudicaverint, accedant, ibidemque monasterium visitent, reforment, corrigant, instituant et destituant omnia et singula quaecumque secundum Deum et religionis salutaria instituta invenerint visitanda, etc. Necnon de et super praemissis et aliis vitam et conversationem, regimen et administrationem dictorum abbatis, abbatissae et fratris Michaelis tangentibus debite et diligenter et sufficienter se informent, et si debita informatione abbatem, abbatissam, ac fratrem Michaelem praefatos in praemissis aut aliquo praemissorum culpabilem aut culpabiles repererint, ipsos et quemlibet ipsorum sive per privationem a dignitate abbatiali, suspensionem aut alias secundum formam Ordinis et casuum exigentiam taliter puniant et corrigant, quod monasterio praefato utilitati et honori consulatur, ceterisque in exemplum transeat et terrorem. Praeterea si per praemissa aut alia quomodocumque dicta monasteria, aut alterum ipsorum vacare contingat, generale Capitulum eisdem abbatibus, et cuilibet ipsorum dat auctoritatem et potestatem providendi et disponendi de dictis monasteriis, taliter quod iuxta apostolica privilegia deinceps sanctae religionis observantiae vitaeque puritas observari possit et valeat, in plenaria Ordinis potestate. 95.   De probitate, sufficientia et idoneitate ordinisque zelo abbatis de Villerio Metensi ad plenum confidens, praesens generale Capitulum eidem abbati auctoritatem et facultatem dehinc ad triennium visitandi et reformandi monasteria sibi et suo monasterio immediate subiecta, personasque regulares eorumdem in foro conscientiae ab omnibus et singulis peccatis et casibus, criminibus, sententiis et delictis, censuris et poenis, generali Capitulo specialiter reservatis, semel quolibet anno per idem triennium, salutari mediante poenitentia, absolvendi in plenaria Ordinis potestate. 96.   Paupertate et tenuitate monasterii de Vallelucenti attentis et consideratis, praesens generale Capitulum pro studente Parisiis tenendo sibi adiungit monasteria de Albis petris et de… (*locus vacuus*), ita quod quilibet dictorum monasteriorum abbas seu commendatarius sub poenis, sententiis et censuris Ordinis latius contra eos per executorem praesentis diffinitionis declarandis et promulgandis, annuatim summam decem librarum turonensium eidem studenti contribuet, nisi cum proprios studentes Parisiis mittere et tenere voluerit. Executionem praesentis diffinitionis primo abbati, etc. 97.   Sententiam diffinitivam latam et pronuntiatam per dominos abbates de Firmitate, de Pontigniaco, de Morimundo, de Caroliloco, de Bonoportu, de Balerna, de Charitate et de Ellantio electos per generale Capitulum pro Ordine, et per R. D. Cistercii, eiusdemque loci conventum commissarios iudices et compositores ad terminandum per sententiam diffinitivam querelam seu processum tunc pendentem in curia Parlamenti Parisiensis, inter abbatem de Claravalle et quosdam sibi adhaerentes ex una, et praefatos dominum Cistercii et conventum eiusdem loci partibus ex altera, occasione quorumdam reddituum sitorum seu assignatorum in nonnullis receptis regalibus et aliis locis, ac super quibusdam aliis rebus et bonis quos et quae dicti de Claravalle et sui adhaerentes dicebant eosdem redditus et bona pertinere et semper pertinuisse monasterio Cistercii, et de ipsis et eorum praedecessores semper pacifice usos fuisse, prout latius patet per dictum processum et per praefatam sententiam datam Parisiis sub sigillis dictorum abbatum die 28 martii anno Domini 1488 ante Pascha, praesens generale Capitulum tamquam iustam, sanam, rationabilem, et de auctoritate praedictae curiae Parlamenti procedentem acceptat, laudat et gratam habet pro omni tempore futuro absque quacumque retractatione, volens expensas dictorum abbatum in prosecutione huius materia factas ex denariis contributionum Ordinis ipsis persolvi, pro quiete Ordinis perpetuum silentium universis personis Ordinis imponendo. 98.   Diffinitionem Capituli generalis anno M.CCCC.LXXXV factam, cuius tenor sequitur in hac forma : Praesens generale Capitulum in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena praecipit et mandat abbati et conventui Bardonarum, quatinus infra proxime futurum generale Capitulum apportent aut mittent ad Cistercium quoddam privilegium domini Martini quondam Papae V super materia de decimis, quod praedicti de Bardonis apud se habere dicuntur, cum sit generale Ordinis privilegium, ut ad cetera communia Ordinis privilegia in Cistercio reponatur, praesens generale Capitulum confirmat et roborat districtius in virtute salutaris obedientiae, ac sub excommunicationis latae sententiae poena, mandans et praecipiens abbati et priori eiusdem monasterii de Bardonis et cuilibet eorum, quatinus infra duos menses ab intimatione et executione praesentium, dictam bullam, sanam et integram, expensis propriis ad Cistercium transmittant, et R. D. Cisterciensi aut priori eiusdem loci tradant. Executionem praesentis diffinitionis abbati de Ardorello et cuilibet personae Ordinis in sacro sacerdotali ordine constitutae, necnon universis curatis, vicariis, capellanis et notariis publicis committans. Datum, etc. REHABILITATIONES 99.   Ad instantissimam supplicationem abbatis Caroliloci, s. th. pr., generale Capitulum gratiose dispensat cum fratre Ioanne Cornue, professo eiusdem monasterii, quatinus non obstante crimine apostasiae quod bina vice incurrit, ad omnes et singulos Ordinis honores, voces, gradus et actus legitimos, necnon administrationes, officia et dignitates assumi valeat et admitti. TRACTATUUM CONFIRMATIONES 100.   Permutationem factam in collegio Sancti Bernardi Parisiis super redditu decem francorum… *etc. id. ac sub n° 69 supra. COMMISSIONES 101.   Quia honorabilis vir, magister Iacobus du Breuquet decanus Montensis et canonicus Cameracensis, omne ius quod habere praetendit super dignitate abbatiali monasterii de Ursicampo, Capituli generalis Ordinis iudicio submisit, promittens se stare velle sententiae per Ordinis iudices proferendae, praesens generale Capitulum unicuique quod suum est reddere cupiens domino abbatis Firmitatis et abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., et de Valledulci, ac duobus eorum committit, quatinus convocatis coram se partibus cum omnibus munimentis suis super eorum iuribus se diligenter informent, et prout invenerint iustum esse et aequum, summarie et de plano causam illam decidant, iudicent et concludant, debitumque iustitiae complementum ministrent. 102.   Cum honorabilis vir, magister Iacobus du Breuquet, decanus Montensis et canonicus Cameracensis, totius nostri Cisterciensis Ordinis in romana Curia procurator generalis, a Sanctissimo domino nostro Papa certum obtinuerit indultum seu privilegium pro toto Ordine, ut monasteria Ordinis desolata aliis unire possit et valeat, propter quod in camera apostolica pro solutione annatarum dictorum monasteriorum uniendorum, videlicet illorum quae ante dictam unionem ad annata tenebantur, se nomine Ordinis obligaverit, praesens generale Capitulum dictum indultum seu privilegium gratanter acceptans ac ratum esse cupiens, praedictam obligationem ratam ac firmam in perpetuum tenere promittit, datque auctoritatem et plenum posse dicto magistro Iacobo procuratori nostri totius Ordinis de novo, si opus sit, ad haec et alia opportuna ac necessaria in eisdem se ac totum Ordinem, ut praemittitur, obligandi, promittens rata, grata, accepta et firma habere in perpetuum quaecumque per dictum magistrum Iacobum procuratorem in praemissis fuerint acta, gesta aut quomodolibet procurata. 103.   Cum honorabilis vir, magister Iacobus du Breuquet, decanus Montensis et canonicus Cameracensis, totius nostri Ordinis Cisterciensis in romana Curia procurator generalis, certas bullas, maximas gratias, privilegia, libertates et exemptiones Ordini plurimum utiles ac fructuosas a Sanctissima Sede Apostolica nuper ordinatione domini Cistercii impetraverit et obtinuerit, quas tamen ob defectum solutionis debitae, Romae in camera apostolica et alibi in banchis dimisit, praesens generale Capitulum impetrationes praedictas tam factas quam fiendas, ratas, gratas et acceptas habens, desideransque ut bullae huiusmodi tam a camera apostolica quam a banchis illis quam citius extrahantur, nomine totius Ordinis dat auctoritatem, facultatem et plenum posse domino abbati de Firmitate, dicti Cisterciensis Ordinis, Cabilonensis dioecesis, ac dicto magistro Iacobo procuratori, et eorum cuilibet in solidum accipiendi mutuo a quibuscumque banchariis seu mercatoribus Lugduni, seu in Urbe commorantibus summam duorum millium ducatorum ac de proprio loco et tempore solutionis conveniendi, necnon obligandi se ac totum Ordinem Cisterciensem, omniaque eius monasteria et membra ubilibet constituta in forma meliori camerae apostolicae aut aliter, prout opportunum viderint dictis banchariis aut mercatoribus, omniaque alia et singula agendi, faciendi et exercendi quae in praemisis [praemissis ] necessaria videbuntur sub hypotheca et obligatione omnium mobilium bonorum et immobilium dicti Ordinis, et omnium eius monasteriorum ac membrorum nomine quo supra, ratum, gratum et acceptum habere promittens quidquid per dictos dominum de Firmitate et magistrum Iacobum procuratorem vel eorum alterum in praemissis fuerit actum, factum, gestum aut quomodolibet procuratum. 104.   Committit praesens generale Capitulum abbatibus de Caesarea et de Fonte regis, quatinus se diligenter informent super causis venditionis cuiusdam curiae pertinentis monasterio monialium de Zymmern quam vendere praetendunt abbatissa et moniales eiusdem monasterii, et cum pretio eius redimere nonnullas alias pensiones in quibus obligantur ; et si invenerint causas huiusmodi rationabiles, dictasque venditionem et redemptionem ipsi monasterio de Zymmern utiles et fructuosas, easdem fieri admittant, factasque ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. SUFFRAGIA 105.   Ut monasterium Beatae Mariae de Fonte salutis in regulari Ordinis observantia more solito conservari, atque in spiritualibus et temporalibus felicia semper incrementa reportare valeat, generale Capitulum omnes et singulos christifideles cuiuscumque status, conditionis, praeeminentiae aut dignitatis existant sive fuerint, ad pias manus adiutrices eidem monasterio porrigendum, quibus potest spiritualium donorum allectivis incitare cupiens, omnibus et singulis qui eidem monasterio Fontis salutis in quibuscumque munerum ac eleemosinarum largitionibus subvenerint, dat et concedit plenam participationem omnium bonorum spiritualium, videlicet missarum, vigiliarum, horarum canonicarum, orationum, suffragiorum, ieiuniorum, abstinentiarum, disciplinarum eleemosinarum, laborum, ceterorumque divini cultus obsequiorum, quae fiunt ac favente Domino de cetero fient in toto Ordine nostro, in vita eorum pariter et in morte pollicendo ipsis et eorum cuilibet, quod cum obitus eorum, utinam felices in Domino ! nostro fuerint generali Capitulo nuntiati, ibidem sicut unus nostrum absolventur omniumque missarum ac orationum quas pro fratribus nostris defunctis, annis singulis imponere consuevimus, participes erunt et consortes. 106.   Ad idem, pro monasterio de Pomerio alias Bongart, Argentinensis dioecesis, cum clausula ut collapsum restauretur. 107.   Cum monasterium sanctimonialium Beatae Mariae de Vivario, Attrebatensis dioecesis, ut dolenter intellexit generale Capitulum, per guerras et alios sinistros eventus ad extremam pene desolationem deductum sit, ipsum generale Capitulum illius monasterii restaurationem summopere desiderans, atque ad eius subventionem christifideles incitare cupiens omnibus et singulis christifidelibus eidem monasterio de bonis sibi a Deo collatis pias manus adiutrices porrigentibus, plenariam concedit participationem omnium bonorum spiritualium, videlicet missarum, etc. 108.   Universis et singulis christifidelibus praesentes litteras inspecturis, frater Ioannes abbas Cistercii, totiusque conventus abbatum Capituli generalis Ordinis Cisterciensis totum ipsum Ordinem repraesentantes, salutem in Domino et orationum suffragiis vitam adipisci sempiternam. Quamquam ad subveniendum omnibus necessitatem patientibus ac subsidium requirentibus lege charitatis divinae cuncti christifideles obligentur, illis tamen magis succurrendum esse censetur, qui in bonis et rebus ad divinum cultum ac sanctae religionis observantiam spectantibus deficiunt. Cum itaque sicut relatu nonnullorum notabilium patrum Ordinis, maxime fratris Theodorici Baudhelle, professi monasterii Campensis, monasterium sanctimonialium de Monte principum, nostri Cisterciensis Ordinis, Coloniensis dioecesis, in honore Sancti Quirini fundatum dudum, quod dolenter referimus tam saevissimis hostium incursibus, quam negligenti regimine eiusdem monasterii, ad tantam in structuris et aedificiis necessariis ruinam devenisse ex iacturam, ut nisi christifidelium larga manus suffragetur, vix ex substantia eiusdem monasterii restaurari et relevari possit ex valeat ; nos vero tantae et tam miserabili ruinae ex affectu compatientes, ac tantis ruinis et desolationibus occurrere cupientes, omnibus et singulis christifidelibus utriusque sexus, qui iuxta facultates suas pro restauratione dicti monasterii manus porrexerint adiutrices, praesentium tenore confraternitatem Ordinis ac plenariam participationem omnium bonorum spiritualium conferimus, videlicet horarum canonicarum, missarum, orationum, suffragiorum, vigiliarum, eleemosinarum, poenitentiarum, abstinentiarum, hospitalitatum, laborum, ceterorumque divini cultus obsequiorum, quae fiunt, ac Domino concedente fient in dicto Ordine nostro, in vita eorum pariter et in morte. Datum, etc. 109.   Conceditur participatio seu suffragium Ordinis Guillelmo Michet mercatori, et civi Bisuntinensi, pro uxore et liberis. 110.   Ad idem, Simoni Corgnot mercatori Divionensi et eius consorti. 111.   Item, pro Ioanne du Vernay de Villari. 112.   Item, pro domino Stephano Tibaudet, presbitero de Loninco, curato de Sernayo. 113.   Item, pro Guillelmo de Sains de Divione et eius uxore cum liberis. 114.   Item, pro Guillelmo Barbier et eius uxore de Divione. 115.   Item, pro Adam Feurret de Barrisdorsans. 116.   Item, pro Reginaldo Thurrici, cive Lingonensi, et Agnete uxore eius et eorumdem liberis. 117.   Ad instantiam domini Caroliloci, s. th. pr., generoso potentique domino Ioanni de Chambanis comite, inclitaque domina Margareta de Borbonio comitissa eius consorte. 118.   Item, pro domino Claudio de Marleyo, et domina Carola de Corcellis eius consorte. Item, pro Stephano Laboquet et Amieta eius uxore cum liberis de Divione. 119.   Item, pro Guidone Feurret et Huguetta eius uxore de Barrisdorsans. 120.   Universis et singulis christifidelibus has praesentes visuris et audituris frater Ioannes, etc. Etsi cunctae ecclesiae, aliaque pia loca divino cultui dedicata, maxime ubi diversorum sanctorum Christo in cœlis conregnantium sacrae habentur reliquiae, summa sint a christicolis veneratione prosequenda et requirenda cum eorumdem sanctorum meritis et piis precibus copiosa ibidem peccatorum venia adipisci posse credatur, illa tamen potissimum frequentanda omnique devotione recolenda, quae sub gloriosissimi Dei confessoris sancti Medardi titulis sunt dedicata, qui huius mundi contemptis illecebris coronam aeternae beatitudinis promeruit adipisci sempiternam ; cupientes autem ut ecclesia in honorem eiusdem Domini nostri Iesu Christi confessoris beatissimi apud Divionem constructa et dedicata a christifidelibus devotius frequentetur, ad instantiam et humilem supplicationem venerabilis ac religiosi patris domini Amedei François eiusdem ecclesiae curati, omnibus et singulis christifidelibus-dictam ecclesiam visitantibus ac de suis facultatibus ad eiusdem ecclesiae manutenentiam pias eleemosinas largientibus, auctoritate totius Ordinis nostri, tenore praesentium confraternitatem Ordinis ipsius ac plenam participationem omnium bonorum praesentibus vero futuris perpetuis temporibus in suo vigore duraturis. Datum, etc. REHABILITATIONES ET DISPENSATIONES 121.   Ad instantissimam supplicationem abbatis de Hemmerode [Hemmenrode] praesens generale Capitulum specialem gratiam facere volens fratri Georgio Schonich, religioso dicti monasterii de Hemmerode [Hemmenrode ] expresse professo, ipsum rehabilitat, secumque misericorditer dispensat, ut non obstante transgressione voti castitatis, in quam cecidisse per prolis procreationem convictus est, ad omnes Ordinis honores, voces, gradus et actus legitimos, necnon administrationes, officia et dignitatem assumi valeat et admitti ; datque dictum Capitulum facultatem et plenum posse abbati dicti monasterii cum eidem fratre Georgio super poenitentia Ordinis super hoc sibi iniungenda gratiose dispensandi. 122.   Ad idem, pro fratre Ioanne Gilfelt praedicti monasterii de Hemmerode [Hemmenrode] professo, pro eadem causa. 123.   Ad instantiam abbatis Caroliloci, s. th. pr., et abbatissae de Paraclito, generale Capitulum misericorditer dispensat cum sorore Iacquelina de Danquant, professa dicti monasterii de Paraclito, ut non obstante defectu natalium, et quod sit illegitio [illegitimo ] matrimonio procreata, ad omnes Ordinis legitimos actus, gradus, voces, officia, beneficia, administrationes et dignitates promoveri possit et admitti. 124.   Ad instantiam abbatis Longipontis Capitulum generale misericorditer dispensat cum fratre Petro Gaudier, presbitero professo dicti monasterii, eumdem ab omni infamiae et inhabilitatis macula relevando, ut non obstante apostasia per mensem vel circiter extra monasterium per saeculum vagando contracta, ad omnes Ordinis gradus promoveri possit et admitti. 125.   Ad idem, et ad eiusdem abbatis instantiam misericorditer dispensat cum fratre… (*locus vacuus*) ut non obstante apostasia per biennium extra monasterium per saeculum vagando, regulari habitu dimisso, necnon carnis contagio possit ad omnes, etc. 126.   Ad instantiam abbatis de Bebenhusen Capitulum generale dispensat cum fratre Martino, professo in Mulbronne, ut non obstante apostasia, etc. 127.   Ad instantiam abbatis de Laude cum sorore Agnete de la Peltetire, professa de Vivario, misericorditer dispensat eam ab omni infamiae nota et inhabilitatis macula relevando et rehabilitando, ut voti castitatis fractione, super quo poenitentiam sibi ab eodem abbate iniunctam humiliter et devote peregit, non obstante possit ad omnes Ordinis gradus et dignitates promoveri et admitti. 128.   Generale Capitulum humilibus et devotis supplicationibus fratris Iacobi Briandi, professi monasterii de Mansiade, cum eodem fratre misericorditer dispensat eum ab omni inhabilitatis et infamiae notis et maculis relevando et rehabilitando, ut non obstante quod monasterium praefatum sine licentia exivit, et fere per duos annos per saeculum vagando in apostasia perseveraverit, et quod etiam sacramentum matrimonii pro una vice contra Ordinis statuta administraverit super quibus, ut eidem generali Capitulo assertum est, devote et humiliter poenitentiam sibi iniunctam implevit, ad Ordinis actus et dignitates promoveri possit et admitti. 129.   Ad instantiam abbatis de Claromonte generale Capitulum misericorditer dispensat cum sorore Isabella de Montalayo propter recessum a monasterio sine licentia et longam immansionem in domo patris, necnon, propter rebelliones multas contra abbatissam factas, etc. ut supra. 130.   Ad idem, et eiusdem instantiam pro sorore Hardoyna de Valteaux, monasterii de Bonoloco religiosa professa, ut non *obstante carnis* contagio, puerperio inde secuto, etc., dignitate abbatiali inclusa. 131.   Ad idem, pro fratribus Michaele Fèvre et Petro Biseray, professis monasterii de Pietate Dei, ad instantissimam abbatis eiusdem monasterii, s. th. pr. supplicationem, ut non obstante carnis contagio ad omnes Ordinis actus legitimos, etc. 132.   Ad instantiam abbatis Caroliloci, s. th. pr., generale Capitulum gratiose dispensat cum fratre Ioanne Coronis, professo eiusdem monasterii, quatinus non obstante crimine apostasiae quod bina vice incurrit, ad omnes actus, gradus et dignitates Ordinis assumi possit et admitti. 133.   Ad humilem instantiam abbatis de Ozzeck, praesens generale Capitulum gratiose dispensat cum fratre Matheo Currifici, monasterii de Vetericella expresse professo, ut non obstante inhabilitate et irregularitate quas contraxit monasterium suum sine suorum superiorum licentia exeundo, et in apostasia etiam se divina immiscendo, divina deinceps celebrare, atque ad omnes Ordinis honores admitti valeat, datque facultatem idem generale Capitulum tam moderno quam seniori abbatibus eiusdem monasterii de Vetericella, ut unusquisque eorum hoc anno unum confessorem eligere possit, qui eum absolvat ab omnibus casibus Capitulo generali reservatis. IUDICES 134.   Committitur abbatibus de Caroliloco et de Bonoportu, s. th. pr., et eorum cuilibet, quatinus se super contentis in supplicatione praesenti diffinitioni annexa, plura enormia contra fratrem Robertum Valée diligenter informent, et informatione habita, si dictum Valée in praemissis aut in aliquo praemissorum invenerint seu eorum alter invenerit culpabilem, citatis citandis, auditis audiendis, et consideratis considerandis, causam seu litem inter dictum fratrem Robertum Valée et fratrem Guillelmum de Moncello super dignitate abbatiali monasterii Fulcardi montis concernentem terminent et decidant seu pacificent, puniendo et corrigendo corrigendos, in plenaria Ordinis potestate. 135.   Praesenti generali Capitulo conquestus est honorabilis vir Poncerot de Dijon, mercator Grayaci, asserens abbatem Bellaevallis sibi iuste et legitime teneri et obligari in 72 francis, occasione pannorum per eumdem abbatem a dicto mercatore acceptorum, quam summam dictus abbas solvere renuit, ut asserit dictus mercator, humiliter provisionem a dicto Capitulo generali requirens. Hinc est quod, unicuique quod suum est reddi desiderans praesens generale Capitulum, abbatibus de Theoloco et de Bullione et eorum cuilibet in solidum committit quatinus si per testes fide dignos, litteras seu scedulas obligatorias, aut alia sufficientia documenta dictum abbatem de Bellevalle seu quoscumque alios de Ordine eidem Mercatori supplicanti in aliquibus pecuniarum seu quarumcumque rerum summis invenerint, ad debite et integre cum expensis prosecutionem per eumdem mercatorem contra dictum abbatem factarum, eidem solvendum et satisfaciendum per omnes iuris et iustitiae vias et per Ordinis censuras astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 136.   Multorum fide dignorum, tam patrum et personarum regularium Ordinis, quam aliorum proborum virorum scriptis et relatibus ad aures Capituli generalis saepius dolenter pervenit, fratrem Petrum de Porta, abbatem modernum monasterii de Barbello, laxatis sacrae continentiae habenis cum quadam moniali et aliis pluribus inhonestis mulieribus carnale contagium pluribus vicibus, etiam prole subsecuta commisisse, variisque aliis criminibus, delictis et sceleribus, tam dilapidationis quam similibus offensis publice et notorie notatum et maculatum, et quod amarius est convictum esse, ita ut omnis disciplinae regularis honestas, tam in spiritualibus quam in temporalibus ab eodem monasterio expulsa videatur, et ob defectum debitae administrationis idem monasterium totalem ruinam de proximo, nisi citius de remedio provideatur opportuno, minetur in maximam populi christiani scandalum, nostrae sacrae religionis vituperium ac dicti monasterii iacturam et gravamen ; hinc est quod praesens generale Capitulum praemissa diutius sufferre non valens seu volens, abbatibus de Claromonte et de Ursicampo et cuilibet eorum per se et in solidum committendo mandat, et sub censuris Ordinis districtius praecipit, quatinus quam citius commode poterint ad dictum monasterium aut alia loca, quae ad infrascripta peragenda aptiora iudicaverint, accedant, dictumque monasterium tam in capite quam in membris visitent, reforment, corrigant, emendent, instituant et destituant omnia et singula, quae secundum sacrae religionis nostrae instituta et privilegia apostolica, visitanda, reformanda, corrigenda, emendanda, instituenda et destituenda invenerint, seque debite, diligenter et sufficienter de et super praemissis regimen et administrationem dicti abbatis tangentibus informent, et informationes in scriptis notabilibus scriptotenus notent et reducant ; et si per debitam informationem culpabilem aut convictum ipsum, qui alias sufficienter pro emendatione vitae monitus fuit, emendare, ut dicitur, noluit, sive per privationem a dignitate abbatiali, sive per suspensionem aut alias secundum formam Ordinis et casuum exigentiam taliter puniant et corrigant, quod monasterii utilitati, animae suae ac honori consulatur, ceteris autem in exemplum transeat et terrorem ; praeterea dicto monasterio sic vel aliter quovismodo vacanti, dat generale Capitulum auctoritatem et potestatem praedictis abbatibus et eorum cuilibet providendi, et disponendi de dicto monasterio taliter quod iuxta apostolica privilegia deinceps sanctae religionis observantia, vitaeque puritas secundum Ordinis formam observari possit et valeat, in plenaria Ordinis potestate. 137.   Domino abbati de Firmitate necnon abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., de Claromonte et de Valledulci, et cuilibet eorum in solidum committit praesens generale Capitulum, quatinus omnes et singulas Ordinis personas, quas per testes fide dignos, scedulas, litteras obligatorias, aut alia sufficientia documenta iusta teneri et obligari collegio Sancti Bernardi, cellerario, bursario aut cuicumque personae eiusdem collegii in aliquibus pecuniarum, vini, bladi aut quarumcumque aliarum rerum summis invenerint, ad debite et integraliter solvendum et deliberandum eisdem collegio et personis astringant aut compellant, in plenaria Ordinis potestate ; omnibus et singulis Ordinis personis in sacri presbyteratus ordine constitutis super hoc requirendis, districte sub poenis per dictos abbates aut alterum eorum taxandis et declarandis, mandans et praecipiens idem Capitulum generale, ut ad certos et competentes diem et locum seu dies et loca coram dictis abbatibus aut altero eorum citent. 138.   Ad idem, de Caroliloco, s. th. pr., de Ioyaco et de Valledulci et eorum cuilibet, pro Prulliaco. 139.   Pro Caroliloco iudices deputantur de Ursicampo, de Longoponte et de Vallibus Sernay, et eorum quilibet. 140.   Pro Morimundo, de Firmitate, de Pontigniaco, de Crista, de Vallibus in Ornesio, de Caduino, et eorum alter. CONTUMACES 141.   Fratrem Georgium, professum monasterii de Novo castro, dudum priorem prioratus de Ramosa, ad secundum diem praesentis generalis Capituli debite et sufficienter citatum expectatumque et vocatum, nec per se aut alium comparentem, generale Capitulum contumacem reputat, rebellem et excommunicatum, mandans et praecipiens omnibus et singulis Ordinis personis in sacro presbyteratus ordine constitutis, quatinus dum et quotiens requisiti fuerint praesentem diffinitionem executioni demandent, dictum fratrem Georgium, ubi et quando opportebit [oportebit], contumacem, rebellem et excommunicatum denuntiando et publicando. 142.   Cum in novissimo generali Capitulo fratres Ioannes de Luco et Hugo de Monte albo fuerint per idem generale Capitulum contumaces, rebelles et excommunicati reputati, declarati et denuntiati, nihilominus permanentes et perseverantes suae salutis immemores in dictis excommunicatione, contumacia et rebellione usque nunc animo indurato perseveraverunt et perseverant ; quapropter volentes eos per poenas temporales ad viam salutis reducere, praesens generale Capitulum, ipsos fratres aggravat et reaggravat, mandando omnibus abbatibus, prioribus, cellerariis, ceterisque officiariis Ordinis, ut dictos fratres ubi et quando oportebit et requisiti fuerint, contumaces, rebelles, excommunicatos, aggravatos et reaggravatos publicent et denuntient ipsos fratres, si eos apprehendere poterunt, capiendo seu capi faciendo, ac eos carceribus detinendo usque ad aliam generalis Capituli dispositionem. EXCUSATIONES ABBATUM 143.   Ad instantiam christianissimi domini nostri regis Franciae requisitionem, qui requirit et rogat per suas litteras abbatem monasterii de Fontanis albis a generali Capitulo praesenti excusari, ipsum abbatem pro hoc praesenti anno benigne supportatum habet, eidem abbati mandando, ut in proximo futuro generali Capitulo, sicut debet et tenetur, compareat. * * * 144.   Diffinitiones anno praecedenti editas praesens generale Capitulum confirmat et ratificat. 145.   Quia propter multiplicationem agendorum, praesentis Capituli materiae occurrentes commode non possunt hic apud Cistercium determinari, remittuntur ad reverendissimum dominum Cistercii, et ad illos dominos Diffinitores quos secum apud Divionem vel Belnam vocare dignabitur. 146.   Cum debita humilitate et reverentia supplicat R. D. Cisterciensem ut Italiam visitare dignetur.

Anno Domini millesimo quadringentesimo nonagesimo, in generali Capitulo apud Cistercium, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.   Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1484. 2.   Praeterea pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1484. 3.   Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.   Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.   Demum pro felicis… *etc. ut in anno* 1470. [DIFFINITIONES] GENERALES 6.   Nos frater Ioannes, abbas Cistercii, ceterique Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, notum facimus universis, quod in eodem generali Capitulo, die 14 mensis septembris anno Domini M.CCCCXC, apud Cistercium celebrato facta fuit quaedam diffinitio cuius tenor sequitur et est talis : Cum sicut in singulis communitatibus debite gubernatis fieri conspicitur, partes universae pro totius sublevatione, conservatione, procuratione et defensione non solum substantiae temporalis portionem, verum etiam quandoque vitam dulcissimam exponant ; ita quoque ab exordio sacri huius Ordinis patres singulis annis ad procuranda tanti Ordinis negotia iuxta agendorum exigentiam, nedum immensos labores, sed et certas magnasque super quolibet Ordinis monasterio pecuniarum summas, quas contributiones vocabant, pensatis locorum facultatibus, quolibet anno imponere, illasque tamquam veri reipublicae Ordinis amatores universi prompto et hilari animo ad generale Capitulum afferre curabant ; alioquin nunquam tanta tamque excellentia impetrari privilegia, aut in tantum ipsius Ordinis decus ultra vitae et meritorum sanctimoniam sublimari valuissent. Verum quia tractu temporis in dividendis, assignandisque huiusmodi contributionum summis super quolibet monasterio nonnunquam graves inter deputatos controversiae seu dissensiones oriebantur et ventilabantur ; pro pace et quiete inter eos tempore felicis recordationis domini Benedicti Papae XII, sacri huius Ordinis professi, florente Ordine, et in suo vigore laudabiliter subsistente, patres sancta et religiosa cogitatione cupientes Ordinem iugiter pacifice in suis libertatibus, privilegiis et quiete conservari, necnon quaeque ipsius agenda in Curia romana, in Capitulis generalibus, in collegiis et Universitatibus, in impetrationibus privilegiorum, in legationibus commissariorum et nuntiorum ad principes et universa ipsius Ordinis negotia prospere et feliciter communibus expensis dirigi, tractari et procurari, certas dictarum contributionum annualium summas cuilibet monasterio limitatas taxaverunt et imposuerunt. Videntes autem multiplicia tanti Ordinis negotia per universam mundi latitudinem diffusa et certa varia ac gravissima, ut omnis rectus et expertus iudicare potest oculus, sanxerunt summam novem millium librarum pro ordinaria et annua procuratione seu directione dictorum agendorum Ordinis fore necessariam. Ob hoc minorem et annuam contributionum taxam novem millium librarum super monasteriis imposuerunt. Sed quia saepius alia magis ardua supervenire solent negotia, aliam dictarum contributionum ordinaverunt duodecim millium librarum taxam. Si autem graviora imminerent agenda, ut sunt impetrationes privilegiorum et similia, quae non nisi magnis expediri valent impensis, aliam octodecim millium librarum taxam deputaverunt, et pro extremis seu maxime arduis necessitatibus quartam scilicet viginti quatuor millium librarum taxam astallaverunt, prout antiqua et recentia Ordinis registra luce clarius haec omnia ostendunt. Et his mediis cum generale Capitulum quolibet anno considerans tunc currentes Ordinis necessitates, unam dictarum taxarum solvendam declaret in promptu absque ulteriori vacatione, seu expensis, quilibet, quantum solvere teneretur, recognosceret. Et quamdiu more pacifico certis annorum curriculis rem tanti Ordinis sub ista forma procurarunt, Ordinis personae, et ad bonum commune Ordinis se devotas et ferventes, ut praemittitur, exhibuerunt, tamdiu Ordo ipse quietus, liber et reformatus in sanctimoniae excellentia, famae gloria et bonorum temporalium opulentia floruit ; postmodum nonnullorum charitate paulatim refrigescente, submissaque sancta et pia affectione ad bonum commune multis potius sua propria et particularia curantibus commoda, ac omissa generalium Capitulorum frequentatione, ambitiosorum inordinatus appetitus seu aviditas ad invadendum monasteria et loca regularia ipsius Ordinis excrevit, hisque et aliis mediis Ordo tandem multifarie laesus plurimum disruptus et ad pauperiem miserabilem redactus faciliter absque sufficienti defensione persequentium praeda facta videtur, adeo ut iam maiorem potiorum monasteriorum partem in commendam occupaverint, et heu ! paternis moribus abiectis, peregrini et a prioribus alieni ritus introducti conspiciuntur. Ex quibus, ut clare liquet, monasteria ad non minus incredibilem quam lamentabilem in utroque statu deducta sunt ruinam. Succreverunt insuper iuxta mundanae infelicitatis vertibilitatem occasiones non parvae desolationis et extinctionis monasteriorum utriusque sexus, propter quas magna eorum pars, tum quia destructa, aut aliis ecclesiis et Ordinibus unita, tum quia fortissimis manibus sunt commendata, nihil de dictis contributionibus solvant ; alia vero monasteria a centum annis et amplius propter guerrarum turbines et inde sequentes locorum desolationes, vix quartam aut quintam dictae astallationis novem millium librarum partem pauca medietatem et paucissimae partem suam dictae astallationis contulerint seu solverint, paucioribus exceptis, quorum taxae fuerunt perminimae ; plures vero etsi ex tunc superna miseratione fuerint locupletati, in nullo tamen summam tunc eis, cum essent pauperes iuxta facultatem illius temporis impositam, aut cuiusdam moderationis postea propter guerrarum vastitates intuitu pietatis factae transire, seu agere pro aliorum supportatione voluerunt, sed communiter difficiliores reperiuntur, unde his et aliis pluribus mediis in tantum dictae contributiones extenuatae sunt, ut communibus annis vix mille ducentarum aut raro trecentarum librarum turonensium summam, et saepe minus, ut clare docent computationes, complere valuerunt. Quae quidem summa communibus et annuis inevitabilibus expensis, ut sunt Capituli generalis reddituum per Ordinem debitorum, collegiorum Ordinis et similium a centum annis nullatenus sufficere potuerit. Ob hoc necesse fuit et est, singulis annis expensas Ordinis superare receptam, quandoque in CCC., quandoque in CCCCC, quandoque in M. libr. et amplius, et Cisterciense de propria sui monasterii paupertate summas Ordini praestare et ei succurrere ; indeque debita Ordinis ad Cistercium tam nova quam antiqua crescere. Merito itaque plangens Ordo sanctus clamare cogitur, *infirmata est in paupertate virtus mea*. Interim plures Ordinis amatores ipsius ardenter restaurationem in utroque statu sitientes, licet contributionum taxam, ut poterant solverent, nihilominus videntes alios aut nihil aut valde parum solvere, se tamquam gravatos conquerentes a murmure corda et ora vix poterant coercere ; plures quoque censurarum fulminationes minus iusto timentes et manum claudentes Ordinis receptam quasi ex toto vacuam reliquerunt. Porro ingravescentibus et ultra modum praevalentibus variis persecutionibus Ordinis praesertim per commendas quasi ubique serpentes per monasteriorum alienationes, permultorum ordinariorum monasteria suis iurisdictionibus submittere, et ab eis subsidia extorquere nitentium exquisita molimina, ne tam gloriosum sanctae matris Ecclesiae membrum miserabiliter indefensum rueret, Altissimo a paucis annis quorumdam zelatorum corda excitante, cum maioris et acrioris persecutionis tempore opus sit vigilantiores resistentias et defensiones adhibere, ut apud Sedem Apostolicam et alibi remedia diligenter quaererentur concluserunt. Idcirco diversis vicibus Capitulum generale reverendissimos dominos abbates Cistercii, praesertim modernum et eius praedecessorem, instantissimis precibus rogavit, ut pro sui Ordinis restauratione Sedem peterent Apostolicam. Qui quidem operi sancto vires liberaliter applicantes amplissima et dignissima obtinuerunt privilegia, variasque per se et per alios ad principes, ad iustitiarum curias et ad reliquos orbis moderatores per se vel per alios exercuerunt legationes ; ex quibus Ordo iam, Domino miserante, in utroque statu respirare et renovare conspicitur. Ad quorum omnium expensas necessarias utrinque ferendas generalis Capituli providentia priscorum mores ac laudabiles aliarum communitatum consuetudines imitando, certa tunc decrevit super totum Ordinem charitativa imponere subsidia, quae tamen ratione et ad causam praemissorum vix pro medietate soluta fuerunt aut recepta, annuis tamen contributionibus propter dicta subsidia quasi totaliter illis annis cessantibus. Cumque nec ista tantis Ordinis necessitatibus sufficerent, necesse fuit per dictum generale Capitulum nonnullas in bancho ad interesse accipere pecunias ; opus siquidem erat aut miserabilibus oculis ultimam et irreparabilem Ordinis ruinam aspicere, aut cum talibus expensis saltem tunc remedia procurare opportuna. Praemissis insuper Ordinis calamitatibus et miseriis multis mediis et occasionibus ad Sanctissimi domini nostri aures pervenientibus, ut innata bonitate paternis affectibus sacro Ordini ab ineunte aetate afficitur, inter cetera sub gravissimis censuris, iteratis vicibus per apostolica scripta in forma rigorosa patribus generale Capitulum celebrantibus mandavit et praecepit, quatinus pro communi Ordinis statu feliciter dirigendo et relevando omni cum diligentia et studio contributiones huiusmodi de novo habitu respectu ad praecedentes taxas, et ad modernum cuiuslibet monasterii valorem taxarent, limitarent, determinarent, assiderent, et cuilibet monasterio in particulari imponerent, aliaque Ordinis debita diligenter sub eisdem poenis quibuslibet abbatibus, commendatariis, et monasteriorum officialibus mandans quatinus summas, sicut praemittitur, per generale Capitulum determinatas et impositas, seu determinandas et imponendas integraliter deputatis commissariis Ordinis et abbatis Cistercii, annis singulis, terminis ac locorum per eos assignandis persolvent, ut defensioni ac directioni Ordinis deinceps applicentur, magna sub poenarum ecclesiasticarum interminatione inhibendo, ne quisquam de dictis contributionibus absque dicti Capituli aut domini Cistercii mandato expresso et ordinatione quicquam recipere aut retinere, seu quovismodo impedire praesumat. Quibus naufragiis, malis et inconvenientibus superius enarratis praesens generale Capitulum pro viribus occurrere et mandatis Sanctissimi patris iustissimis quidem ac Ordini pernecessariis obtemperare, necnon Ordinem a talibus miseriis, usurarumque voraginibus, et debitorum involutionibus liberare, ac ipsum Ordinem ad pristinum integritatis statum restaurare cupiens, et ut iam obtenta privilegia inconcussa et integra observari possint ; maxime vero ne amplius subsidia quaecumque ultra dictas contributiones ordinarias pro huiusmodi rebus communibus Ordinis super Ordinem, praesertim super monasteriis religiosorum imponere necesse sit, sed omnia regulariter et quiete sicut prosperitatis tempore olim fieri solebat, in eo semper fiant matura deliberatione et probitatis aequitate, ac unanimi omnium sententia insequendo conclusionem anno Domini M.CCCC. LXXXVIII per generale Capitulum super hoc factam et confirmatam, valore et facultate cuiuslibet monasterii per debitam informationem, huiusmodi contributionum summis usque ad aliam Capituli generalis dispositionem in uno volumine seu codice moderando et ordinando taxavit, limitavit, ordinavit, astallavit et cuilibet monasterio, ut praemissum est, imposuit, ac tenore praesentis diffinitionis taxat, limitat, ordinat, astallat, et cuilibet monasterio imponit, prout in dicto volumine seu codice super hoc confecto, et praesentialiter notariis dicti Capituli generalis porrecto plenius continetur ; eisdem notariis praecipiens, quatinus dictum volumen seu codicem fideliter transcribant, et cum aliis rebus Ordinis apud Cistercium servandum reponant, cassatis omnino revocatis et annullatis tam apostolica quam Ordinis auctoritate quibuscumque aliis limitationibus, astallationibus gratiis aut taxis, per quoscumque huc usque super dictis contributionibus factis et ipsis ad praesentem declarationem seu taxam reductis, necnon commissionibus aliis quibuscumque super contributionibus aut subsidiis ad quodcumque temporis spatium concessis, religiosis ac devotis affectionibus universos monasteriorum Ordinis abbates, commendatarios, priores, rectores, receptores, procuratores, bursarios, cellerarios, officiarios, administratores, admodiatores, seu arrendatores, tam religiosos quam saeculares, cuiuscumque dignitatis, status, vocationis aut conditionis existant, benigne admonens et exhortans ; et nihilominus eis et cuilibet eorum districtius apostolica et Ordinis auctoritatibus in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis, necnon suspensionis ac etiam privationis a suis dignitatibus et officiis latae sententiae poenis ac censuris in litteris apostolicis, statutisque et diffinitionibus Ordinis expressis et contentis mandans et praecipiens, quatinus praemissa mente devota recogitando, seque veros et bonos Ordinis filios et fideles amatores, ut tenentur, ostendendo et exhibendo summas dictarum contributionum eorum monasteriis, ut praemissum est, impositas, seu potius moderatas, et renovatas, regulatas, et ad iustitiae limites reductas et astallatas, cum restis seu arreragiis tam dictarum contributionum quam subsidiorum, praesertim a quindecim annis novissime transactis, debitis, prompte et absque dilatione ad opus sanctum Ordinis commissariis et eorum deputatis, temporibus et locis, secundum patriarum et locorum considerationem per reverendissimum dominum nostrum Cisterciensem, seu commissarios vel eorum deputatos praefigendis et assignandis, ad integrum solvant, vel persolvi faciant ; si autem praemissorum abbatum, commendatariorum, priorum seu officiariorum causa vel culpa aut negligentia seu dilatione aut recusatione ad eos vel eorum monasteria propter non solutionem huiusmodi taxarum locis et temporibus, ut praemissum est, assignatis fuerit per dictos commissarios secundo aut tertio vel pluries remittendum, sub dictis poenis cum taxa seu sorte principali etiam expensas rationabiles super hoc factas iuxta dictorum commissariorum arbitrium indilate persolvant, ut vel sic singulis annis Ordo perfecte statum suum in Capitulo generali cognoscat. Quorum omnium speciales commissiones et distributiones, ipse reverendissimus pater noster Cisterciensis assignare, mutare et disponere poterit, prout et quotiens Ordini magis congruere viderit. Quocirca praesens generale Capitulum de discretione, providentia et fidelitate moderni abbatis monasterii de N. ad plenum confidens, committendo sibi tenore praesentium, in virtute salutaris obedientiae et sub poenis infrascriptis, nisi Ordinis imo verius apostolicis paruerit mandatis, mandat et praecipit, quatinus omnibus et singulis excusationibus cessantibus et postpositis, sive per se, sive per subexecutores seu receptores aut collectores seu nuntios speciales, sive religiosos sive saeculares, per eum deputandos infra viginti dies receptionem praesentis diffinitionis immediate sequentes, super quo eius conscientiam coram Deo oneramus, omnem possibilem et indissimulatam faciat et adhibeat diligentiam exsequendi, et ad effectum deducendi et deduci faciendi, praesentem diffinitionem, et si personaliter vacare et ad loca ire non poterit, hoc ipsum per praedictos suos subdelegatos vel deputatos, seu collectores aut nuntios diligenter exsequi faciat, dando eis, vel cuilibet eorum nomine Ordinis, auctoritatem, facultatem et potestatem petendi, exigendi, requirendi, levandi et percipiendi omnes et singulas huiusmodi dictarum contributionum summas et quottas monasteriis infrascriptis, ut praemittitur, taxatas et impositas, cum restis et arreragiis tam contributionum quam subsidiorum praecedentium, praesertim a quindecim annis novisime [novissime ] transactis ; de receptis quoque bonas et validas quittantias faciendi seu fieri procurandi. Summas autem receptas cum claris et integris computationibus illico et diligenter ad praefatum reverendissimum dominum nostrum Cisterciensem pro rebus Ordinis transmittat, seu in bancho ad solutionem debitorum Ordinis iuxta ipsius R. D. Cisterciensis ordinationem reponat, quittantias bonas a banchariis recipiendo. Contradictores vero et rebelles seu solvere renuentes aut differentes, seu quittantias a dicto tempore quindecim annorum eis ostendere nolentes aut differentes seu dissimulantes, si in eorum facultate, tam abbates, commendatarios, priores, cellerarios, bursarios, rectores, receptores, procuratores, admodiatores seu arrendatores, quam quoslibet dictorum monasteriorum officiarios seu administratores, tam religiosos quam saeculares, cuiuscumque dignitatis, status, praeeminentiae aut conditionis existant, ut taxas et quottas dictarum contributionum dictis monasteriis, ut praemittitur, impositas et inferius subscriptas cum restis et arreragiis tam contributionum quam subsidiorum et expensis rationabilibus, ut praemissum est, et secundum declarationem praemissam infra tempus et in loco competenti per ipsum commissarium praefigendis, et per deputatum seu collectorem ab eo deputatum declarandis seu denuntiandis in casu supradicto, et in forma saepius declarata sub excommunicationis, aggravationis, necnon suspensionis et interdicti, ac etiam privationis a suis dignitatibus, administrationibus, officiis et beneficiis, necnon inhabilitatis ad quaecumque beneficia, officia ecclesiastica habenda aut obtinenda, ac sub aliis sententiis, censuris et poenis, latius in privilegiis apostolicis novis et veteribus, ac in statutis et diffinitionibus Ordinis contentis et declaratis, apostolica et Ordinis auctoritatibus praefatis palam et publice, necnon, et si opus sit, per affixionem ad valvas ecclesiarum, seu alias prout melius sibi visum fuerit expediens, realiter et cum effectu sibi solvant, moneat et requirat ; et casu quo praedicti sic moniti aut aliqui eorum mandatis et monitionibus sibi modo praemisso factis, infra terminum monitionis, quod absit, parere, obedire seu obtemperare recusaverint, vel contempserint, aut neglexerint, appellationis obstaculo iuxta apostolicum decretum non obstante, et in nullo executionem praesentem impediente, eosdem et quemlibet eorum ad docendum et legitimam fidem faciendum, scilicet eisdem litteris monitoriis iuxta et secundum earum formam et tenorem realiter et cum effectu paruisse, obedivisse et obtemperasse primo, secundo, tertio, ac pro prima, secunda et tertia dilationibus et deinde quarto ex abundanti, ad omnem ipsorum duritiam convincendam et ultimo ad videndum se excommunicationis, suspensionis et interdicti aliasque sententias, censuras et poenas in praefatis litteris apostolicis, statutisque et diffinitionibus Ordinis contentas, ob et propter non paritionem litterarum monitoriarum huiusmodi incidisse et incurrisse declarari ; sententiamque declaratoriam desuper in scriptis ferri et promulgari, vel dicendum et causam, si quam habeant allegandum, incidisse et incurrisse declarari, sententiamque declaratoriam contra tales inobedientes et rebelles in scriptis ferri et promulgari ipse abbas monasterii de N. citari faciat et eosdem inobedientes et rebelles sententias et censuras ecclesiasticas, in eisdem litteris monitoriis contentas, ob et propter non paritionem earumdem incidisse et incurrisse sententialiter declaret, ac sententiam declaratoriam contra eosdem inobedientes et rebelles in scriptis ferat et promulget. Et deinde si opus fuerit, et aliqui huiusmodi sententias sustinendo non paruerint, prout iuris fuerit, iuxta dictarum litterarum apostolicarum tenorem, adversus eos procedat. Ceterum pro conscientiarum securitate praesens generale Capitulum eidem abbati monasterii de N. auctoritatem et facultatem omnibus et singulis praefatis, qui forte propter non paritionem, seu in praemissis quascumque sententias, censuras et poenas, seu aliquas earum incurrerint, summas principales cum restis praedictis et expensis rationabilibus persolverint munus absolutionis conferendi, et cum eis super irregularitatibus inde contractis dispensandi, concedit et indulget sub dictis poenis et censuris, inhibendo ne quicumque praetextu quarumcumque pecuniae summarum sibi aut alteri seu cuicumque monasterio per Ordinem, ut praetendit debitarum seu alias quicquam de summis praedictis contributionum et restarum retinere, seu per se vel alium sibi applicare, aut quomodolibet alias quam ut praemissum est, directe vel indirecte quacumque via impedire praesumat ; denique ad vitandum errorem, qui saepe in recepta contributionum huiusmodi circa monetarum aestimationem seu valorem in diversis regionibus contingere solet, praesens generale Capitulum pro pace filiorum Ordinis edicto firmissimo declarat, ut per libras in Francia, Gallia cisalpina intelligantur librae turonenses, in Italia, provinciis transalpinis et Ungaria ducati, in tota Germania regnisque et dominiis adiacentibus floreni renenses, in Anglia, Scotia et Hybernia, salutia [salutis], in Hispania, Portugallia etc., floreni arragonenses [aragonenses]. Praesenti commissione quoad superius nominatum commissarium per immediatum sequens triennium dumtaxat in suo vigore duratura. Datum in Diffinitorio nostro Cisterciensi sub appensione sigilli nostri, anno, mense et die praedictis. Sequuntur nomina et quottae dictorum monasteriorum. 7.   Cum Ordo noster Cisterciensis universaque et singula membra et bona, tam in communi et particulari, et personae specialiter et expresse veraciter et iuste, domino abbati et conventui monasterii Cistercii ac ipsi monasterio Cisterciensi, sit obligatus in summa 25488 francorum seu florenorum aureorum, 3 gross. argenteorum de antiquo debito, ut plenius constat per litteras patentes desuper die 13 mensis septembris, anno Domini M.CCC.XC confectas, quas praesens generale Capitulum ratificat, approbat et gratis habet, necnon in summa 7400 francorum, 11 gross., 3 denariorum turonensium, pro resta computationum Capituli generalis anni immediate praecedentis et praecedentium, nulla mentione hic facta de recepta ultimorum subsidiorum, quia nondum sunt arrestata, de et pro toto tempore praeterito, et oporteat Ordinem ipsum varia et gravissima onera sibi incumbentia quotidie ultra consuetudinem occasione diversarum infractionum privilegiorum Ordinis et vexationum plurium insolitarum succrescentia necessario supportare, quae absque multiplicibus et solito gravioribus expensis solvi, tractari et supportari non possunt, praesens generale Capitulum Sanctissimi domini nostri domini Innocentii divina providentia Papae VIII praecepta et mandata quibus sub gravissimis censuris praecipit Capitulo generali et Diffinitoribus, ut post debitam informationem valoris monasteriorum dictas contributiones de novo, taxent, limitent, astallent, et imponant cuilibet monasterio iuxta cuiuslibet facultatem seu substantiam, ita ut ex eis praedicta et alia Ordinis debita persolvi et dicta Ordinis agenda tam in romana Curia, in collegiis et aliis quibuslibet locis pertractari ac dirigi, dictique Ordinis privilegia et libertates commode tueri et defendi valeant, eo devotius et promptius adimplere, et ad effectum deducere cupiens per aliam diffinitionem et ordinationem specialem super huiusmodi contributionum distributione, astallatione et dispositione laboravit, quo intimius cognovit astallationem, declarationem, taxationem et dispositionem huiusmodi in maximam totius Ordinis cedere utilitatem, antiquum sanctorum patrum super his ritum et formam qua valet industria, sollicitudine et diligentia prosequens summas in dictis astallatione, taxatione, et dispositione contributionum expressas cuilibet monasterio in particulari tam apostolica quam totius Ordinis auctoritate imponit, taxat et astallat, prout expressius continetur in registro per generale Capitulum super hoc matura cum deliberatione, ut praemittitur, facto et concluso. Universis et singulis abbatibus, commendatariis, prioribus, cellerariis, bursariis, receptoribus, officiariis et procuratoribus monasteriorum, sub poenis et censuris in litteris apostolicis, et in dicta diffinitione hoc anno edita, quae incipit : Cum sicut in singulis, etc. ceterisque statutis et diffinitionibus Ordinis contentis praecipiens et iniungens, quatinus summas et quottas ipsis monasteriis suis pro dicta contributione, nisi per dominum Cisterciensem moderentur, integraliter et sine diminutione commissariis per dictum generale Capitulum, vel per dominum Cistercii deputatis aut eorum receptoribus, seu executoribus vel deputatis, infra tempus per eos rationabiliter praefigendum tradant et persolvant iuxta dictae diffinitionis tenorem, alioquin excommunicationis et aliarum censurarum ecclesiasticarum per eosdem commissarios et receptores declarandas et promulgandas, et in non solventes huiusmodi quottas sibi et monasteriis suis impositas latas et ferendas apostolica et Ordinis auctoritate se noverint incurrisse. Receptores vero principales et speciales huiusmodi contributionum et arreragiorum constituit dictum generale Capitulum reverendissimum dominum Cisterciensem per se vel per alios ab eo deputandos, necnon commissarios per generale Capitulum aut per dominum Cistercii deputatos vel deputandos ; quibus commissariis idem generale Capitulum dat et concedit potestatem et mandatum speciale petendi et exigendi per se vel deputatos suos aut executores seu commissos, ac etiam levandi et recipiendi dictas contributiones seu contributionum quottas, secundum quottationem, astallationem et taxationem, ut dictum est, anno praesenti factam cum restis seu arreragiis a decem vel duodecim annis immediate transactis, de receptis bonas quittantias faciendi, dandi et expediendi, contradictores seu seu rebelles aut solvere nolentes vel differentes per dictas censuras ecclesiasticas, necnon per aggravationem, reaggravationem, publicationem, denuntiationem, affixionem, ad omnium ecclesiarum et locorum publicorum valvas seu portas, ac per omnem aliam iuris et iustitiae viam possibilem indissimulanter ad solvendum terminis assignandis compellendo, appellatione iuxta *per actum* apostolicum non obstante. Et nihilominus resipiscentes et dictas summas cum restis et expensis solventes a praefatis censuris, si humiliter requirant absolvere, et cum eis super irregularitate, occasione praemissa contracta, dispensare valeant. Dictis receptoribus sub dictis poenis et censuris praecipiens et iniungens, quatinus totum vel quidquid de dictis contributionibus receperint, immediate sequenti Capitulo generali, vel domino Cisterciensi, legitimo cessante impedimento, fideliter cum integro et fideli computi tradant vel transmittant, nisi eas per domini Cistercii ordinationem pro oneribus et agendis Ordinis alibi persolverint. Universis autem abbatibus, commendatariis et monachis, ceterisque regularibus personis totius Ordinis inhibet praesens generale Capitulum sub excommunicationis latae sententiae poena, necnon sub censuris praefatis, ne quacumque de causa dictas contributiones seu earum restas aut arreragia recipere, vel aliquid de eis, nisi de licentia speciali generalis Capituli vel domini Cistercii, retinere seu aliter quam ut praemittitur disponere praesumant, etiam si dicerent sibi vel suis monasteriis per Ordinem vel per dictum generale Capitulum aliquos redditus vel proventus vel quaslibet pecuniarum summas deberi, invocato, etc. Datum, etc. 8.   Abbates Ordinis universi, qui ad praesens generale Capitulum non venerunt, *etc. ut in anno* 1401, n° 6. Solos autem et dumtaxat abbates infrascriptos, qui impedimentum seu licentiam habentes huiusmodi de ipsis debitam fidem fecerunt, secundum dicta papalia instituta, ut constat eidem Capitulo, habet ipsum Capitulum in de et super hoc favorabiliter excusatos, scilicet Caroliloci, de Insula Barrensi, de Maceriis, etc. 9.   Omnes abbates Ordinis, qui ad praesens generale Capitulum, prout tenentur venire, non venerunt, et qui legitimas excusationes, prout in statutis Ordinis continetur, non miserunt, praesens generale Capitulum illos declarat incurrisse poenas, sententias et censuras in statutis et privilegiis eiusdem Ordinis, novis et veteribus, contentas et expressas, ipsos et eorum quemlibet nihilominus ad proximum futurum generale Capitulum citando, praesentis diffinitionis executionem omnibus et singulis personis Ordinis in sacro presbyteratus ordine constitutis committendo. 10.   Non sine gravi displicentia suscipiens generale Capitulum temeritatem et abusum quorumdam abbatum et personarum Ordinis, qui suae salutis immemores sanctorum patrum nostrorum mandata, statuta et ordinationes contemnentes et vilipendentes, ut Ordinis iurisdictionem aut patrum et commissariorum punitionem et correctionem subterfugiant seu evadant, aut aliqua contra Ordinis libertatem aut generalia seu particularia ipsius Ordinis instituta impetrare et obtinere valeant absque licentia petita et obtenta reverendissimi domini nostri Cisterciensis aut Capituli generalis romanam Curiam personaliter adire aut suos religiosos et nuntios mittere non verentur, nec formidant in eadem sine scitu et consensu procuratoris generalis Ordinis sua particularia facta et causas prosequi et sollicitare, ac etiam, quod deterius ac intolerabilius est, quidam ut Ordinis unitatem disrumpere, aut se ab Ordine eximere seu segregari possint et valeant, et ut facilius attentata et iniuste per eos cupita obtinere possint, alios particulares procuratores in suis causis instituunt, creant et ordinant, poenas, censuras et sententias contra tales, iam per generalia Capitula vicibus diversis editas, inflictas et promulgatas incurrendo, ac in eis miserabiliter et damnabiliter perseverando. Quibus malis, inconvenientiis, abusibus et scandalis, obviare ac de remedio opportuno providere cupiens generale Capitulum, approbando, ratificando et confirmando diffinitiones dudum super talibus factas, omnibus et singulis abbatibus, prioribus, monasteriorum rectoribus, officiariis, ceterisque regularibus personis Ordinis cuiuscumque status, sexus, dignitatis, conditionisve existant, sub excommunicationis latae sententiae poena, privationis a suis dignitatibus, officiis et administrationibus, ac incarcerationis poenis districte inhibet idem Capitulum generale ne de cetero ad romanam Curiam propter quamcumque causam aut occasionem, nisi tamen a Summo Pontifice specialiter et per breve aut litteras apostolicas mandati essent, nisi prius causa manifestata R. D. N. Cisterciensi aut generali Capitulo, et ab eisdem aut altero ipsorum petita et obtenta licentia, vadant aut mittant ; ne etiam de cetero in eadem Curia romana quidquam attentare, petere, impetrare, prosequi aut sollicitare quomodolibet praesumant, nisi cum scitu et expresso consensu procuratoris generalis, qui pro tempore fuerit per generale Capitulum ibidem institutus, nec alios procuratores particulares in suis causis et agendis ordinent aut instituant praeterquam procuratorem generalem Ordinis, vel ab eodem deputatum et ordinatum, seu deputatos et ordinatos, eidem procuratori generali mandans et praecipiens idem Capitulum generale in virtute sanctae obedientiae et sub poenis praemissis, quatinus omnes et singulos Ordinis professos, quos huiusmodi diffinitionis contradictores aut rebelles invenerit, capiat seu capi faciat, incarceret et detineat, ac secundum delictorum suorum exigentiam expensis suis aut monasteriorum suorum rationabilibus taliter puniat, corrigat et castiget, quod ipsorum correctio et debita punitio et emendatio ceteris transeat in exemplum et terrorem, invocato, etc. Omnibus, etc. 11.   Manutenentiae et conservationi honesti status procuratoris generalis in Curia romana ad eiusdem Ordinis decus et gloriam providere cupiens praesens generale Capitulum statuit, ordinat, diffinit, ut quicumque novus electus aut promotus in quocumque monasterio aut loco Ordinis cuiuscumque status, gradus, dignitatis, conditionis, sexusve existat, qui ad Curiam romanam pro sua confirmatione aut nova provisione obtinenda ierit, aut miserit, antequam Urbem exeat, suis tamen rebus et negotiis diligentia et sollicitatione seu de consensu eiusdem procuratoris generalis Ordinis expeditis et perfectis, eidem procuratori decem ducatos auri de camera pro suis laboribus et status sui manutenentia tradat et solvat, seu tradi et deliberari faciat, cui procuratori generali praesens Capitulum generale dat auctoritatem, potestatem et facultatem omnes et singulos, quos huiusmodi statuti ordinationis et diffinitionis rebelles, contradicentes et solvere dictam summam decem ducatorum renitentes aut nolentes invenerit, per omnes iuris et iustitiae vias ac Ordinis et ecclesiasticas censuras, sententias et poenas compellendi seu compelli faciendi et procurandi, in plenaria Ordinis potestate. [DIFFINITIONES] SPECIALES 12.   Cum olim ex parte Capituli generalis expresse sub excommunicationis latae sententiae poena aliisque gravissimis poenis, mandatum fuit abbati monasterii de Bardonis, ut privilegium domini Martini Papae V super declaratione exemptionis a solutione decimarum dudum per Ordinem maximis sumptibus et expensis a Sancta Sede obtentum, restituere ac in archivis Cistercii cum aliis Ordinis privilegiis recondendum transmitteret, ipsaque praecepta eidem abbati, ut patet per relationem executoris, eidem abbati nuntiata et intimata fuerint, ipse autem nihil facere voluerit aut curaverit, poenas huiusmodi miserabiliter et animo indurato incurrendo, cuius duritiam et inobedientiam amplius ferre non valens praesens generale Capitulum ipsum abbatem poenas praedictas, ex mandato eiusdem Capituli indictas incurrisse, et in eas incidisse, denuntiat et declarat, ipsi nihilominus iterum sub excommunicationis et aggravationis latae sententiae, necnon privationis a dignitate abbatiali poenis districte mandat et praecipit, ut infra proximum generale Capitulum per se aut per certum nuntium expensis propriis reddere et restituere habeat originale dicti privilegii in manibus R. D. N. Cisterciensis apud Cistercium, aut priori eiusdem loci ; executionem praesentis diffinitionis primo abbati seu religioso Ordinis in sacro presbyteratus ordine constituto, super hoc requirendo, committendo. 13.   Cum R. D. N. Cisterciensis magna cum instantia et supplicatione dominorum Diffinitorum Capituli generalis visitandi et reformandi monasteria et loca regularia in partibus transalpinis situata acceptaverit, illaque visitando et reformando plura sanctae religionis observantiam atque monasticam disciplinam, necnon utilitatem, prosperitatem ac honorem monasteriorum et locorum praedictorum tangentia, maxime monialium in praeclara civitate Placentina, atque in circuitu eiusdem existentium, cum consilio et matura deliberatione ac labore fructuoso magnificorum dominorum ad reformationem religionum ibidem deputatorum ordinaverit, statuerit, mandaverit, atque ea sub certis poenis personis regularibus eorumdem monasteriorum et locorum observari onus dictorum monasteriorum fratri Lucae de Tersago in spiritualibus committendo. Nihilominus abbas Reigniaci, s. th. pr., qui ad visitationem et reformationem dictorum monasteriorum per generale Capitulum anno immediate praeterito deputatus et ordinatus ad instigationem nonnullorum de Ordine, ut creditur, qui Ordinem deordinare nituntur, commissione seu auctoritate sibi tradita, abutendo omnia et singula, quae ipse R. D. N. Cisterciensis, ut praefertur, fecerat et ordinaverat, infringere, cassare et annullare, et in aliam formam transferre, ipsasque moniales improvisas relinquere praesumpsit, ac dictum fratrem Lucam de Tersago indebite vexando ab onere et officio sibi per eumdem R. D. N. Cisterciensem impositis absque causa saltem iusta destituit et privavit, alias ordinationes conficere et ordinare. Quae omnia in vituperium et gravamen auctoritatis eiusdem R. D. N. Cisterciensis ac totius Ordinis scandalum non modicum ac derisum totius populi cedunt enormiter. Quibus abusibus, scandalis et malis occurrere ac de remedio opportuno providere cupiens praesens generale Capitulum omnia et singula, quae ipse abbas Reigniaci tam contra ea, quae ipse R. D. N. Cisterciensis in praefatis monasteriis et locis fecerat, ordinaverat et mandaverat, quam etiam adversus dictum fratrem Lucam facere et attentare praesumpsit, cassat, revocat et annullat, ac omnia et singula per eumdem R. D. N. Cisterciensem ibidem mandata, statuta et ordinata, ut praemissum est, in illum statum quem ipse posuit et ordinavit, reducit et reponit, in virtute sanctae obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena omnibus et singulis abbatissis et personis regularibus eorumdem monasteriorum et locorum regularium mandans et praecipiens idem Capitulum generale, quatinus ordinationibus dicti abbatis de Reigniaco omnino reiectis, eidem R. D. N. patri et supremo omnium nostrum humiliter et devote obediant, praedictumque fratrem Lucam recipiant et admittant, atque eidem prout eis iniunctum est iuxta praefati R. D. N. Cisterciensis mandatum pareant, nec praesumant de cetero quidquam in contrarium admittere seu recipere ; executionem huiusmodi diffinitionis cuilibet abbati Ordinis, et in absentia abbatis omnibus prioribus et monachis Ordinis in sacro ordine sacerdotali constitutis, super hoc requirendis committendo. Datum, etc. 14.   Ad idem, de monasterio Sanctae Ursulae Bononiensi, de confessore expulso, etc. 15.   Abbati de Caroliloco, s. th. pr., praesens generale Capitulum committit, ut de emendatione, poenitentia et congrua satisfactione fratris Ioannis de Sancto Patrisio, qui, ut ad aures praesentis generalis Capituli deductum est, per saeculum evagando contraxit contubernium sub specie matrimonii, perstititque sine habitu per 22 annos vel circiter, quamvis semel coactus ad monasterium redierit, sed iterum apostatavit et in habitu saeculari celebravit, finaliter compunctus rediit, poenitentiamque pro perpetratis sustinuit et adhuc, ut dicitur, sustinet, cum eodem fratre dispensare possit et valeat, atque ipsum absolvere ac ab omnibus infamiae et inhabilitatis maculis et notis relevare et rehabilitare et missam restituere, ut praemissis non obstantibus ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia et dignitates, abbatiali dignitate seclusa, promoveri possit et admitti ; insuper de eiusdem abbatis sufficientia et prudentia confidens dat eidem abbati auctoritatem et facultatem semel infra Pascha proximum in foro conscientiae ab omnibus et singulis casibus, delictis, criminibus et excessibus ac sententiis Capitulo generali specialiter reservatis, salutari mediante poenitentia, absolvendi, utque ipse a quoquam confessore Ordinis sufficiente et idoneo a praedictis casibus et sententiis absolvi possit et valeat. 16.   Generale Capitulum de virtutibus, sufficientia et prudentia abbatis de Charitate confidens, dat eidem abbati facultatem et potestatem dehinc ad proximum Pascha subditos suos semel in foro conscientiae, *etc. ut supra*. 17.   Ad idem, pro abbate de Gratia Dei, Bisuntinensis dioecesis. 18.   Generale Capitulum de probitate, sufficientia et virtutibus fratri Guillelmi Tendille, in decretis baccalarii, professi monasterii de Campis bonis, ad plenum confidens, ipsum in priorem eiusdem monasterii instituit, ordinat et praeficit, dans sibi auctoritatem et potestatem religiosos et subditos eiusdem monasterii excommunicandi et absolvendi, puniendi, corrigendi et emendandi, secundum casuum et demeritorum exigentiam, omniaque et singula circa ea, quae dictum officium concernunt et dependent in spiritualibus dumtaxat, prout abbates Ordinis facere et exercere in suos subditos consueverunt, possunt et debent, et prout in litteris praesenti diffinitioni annexis est expressum usque ad aliam Capituli generalis ordinationem. Datum, etc. 19.   Capitulum generale, multis et iustis rationibus motum, mandat et praecipit in virtute sanctae obedientiae et sub poenis et censuris Ordinis per praesentis diffinitionis executionem latius taxandis et declarandis quatinus fratrem Mongenetum Ronvel, religiosum professum suum in gremium et consortium confratrum suorum et in pristinum locum recipiat et admittat, non obstantibus quibuscumque licentia, quittationibus aut promissionibus super praemissis, tum per abbatem eiusdem monasterii, quam per ipsum fratrem Mongenetum factis ; executionem praesentis diffinitionis primo abbati Ordinis requirendo committendo, in plenaria Ordinis potestate. 20.   Abbati de Tribus fontibus, Catalaunensis dioecesis, in virtute sanctae obedientiae et sub poenis et censuris Ordinis, mandat et praecipit, quatinus indilate fratrem Humbertum de Duaco, eius professum recipiat, ac in consortium fratrum et filiorum suorum in Christo admittat, ac eidem fratri sicut aliorum de necessitatibus provideat, ne eius evagatione totus Ordo et dictum monasterium scandalum et vituperium reportare valeat, mandans idem generale Capitulum eidem fratri Humberto, quatinus infra tres menses datae praesentis diffinitionis immediate sequentes conspectibus dicti abbatis se personaliter praesentet. Datum, etc. 21.   Ad idem, abbati de Sinaqua pro fratre Ioanne Vatelet, professo eiusdem monasterii. 22.   Viso et debite, diligenter et sufficienter examinato processu per fratrem Ludovicum Regis, priorem de Sancto Sulpitio, auctoritate Ordinis contra fratrem Gofredum Poma, professum monasterii de Staffarda facto, et peracto, auditoque plenius super praemissis abbate de Reigniaco, visitatore et reformatore Ordinis in partibus transalpinis et circumvicinis per novissimum generale Capitulum ordinato et deputato, inveniensque dictum Capitulum generale praefatum fratrem Gofredum multis criminibus et excessibus culpabilem, convictum et irretitum. Quapropter idem Capitulum generale multis causis iustis et rationabilibus, necnon aliis rationibus ex praefato processu resultantibus motum, matura deliberatione ac peritorum consilio prius habitis, dicto fratri Gofredo Poma praecipit et mandat in virtute sanctae obedientiae, et sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus infra sex septimanas intimationem huiusmodi diffinitionis immediate sequentes, se in dicto monasterio de Staffarda recipiat, et personaliter praesentet, punitionem et correctionem debitas secundum demeritorum et casuum suorum exigentiam, per priorem eiusdem monasterii de consilio sanioris partis conventus eiusdem recepturus et eius iudicio subiturus, in plenaria Ordinis potestate. 23.   In causa mota et pendente coram generali Capitulo inter fratres Bernardum, professum monasterii Novicastri ex una, et fratrem Mongenetum Roval, monasterii de Belloprato, Tullensis dioecesis, professum, partibus ex altera, super dignitate abbatiali monasterii de Pomerio, alias Bongarthen, diocesis Argentinensis, contendentes, ac in eodem Capitulo generali personaliter, ad super huiusmodi cassa seu lite ius, decisionem et diffinitivam sententiam audiendum, comparantes ; idem generale Capitulum visis titulis et processibus dictarum partium, ipsisque partibus ad plenum auditis ac consideratis considerandis, matura deliberatione ac iurisperitorum consilio et opinionibus prius habitis, Christi nomine invocato, ut ex eo iudicium nostrum prodeat, et oculi nostri videant aequitatem, dicit, pronuntiat, sententiat et diffinit idem Capitulum generale, abbatem Novicastri tamquam patrem abbatem eiusdem monasterii de Pomerio, attento quod controversia occasione dictae paternitatis intentata et coram iudicibus Ordinis introducta inter abbatem Novicastri et abbatem Belliprati praefatis nondum decisa est, potuisse et debuisse accessisse ad dictum monasterium de Pomerio, ibidemque ipso vacante de persona dicti fratris Bernardi tamquam sufficiente et idonea providisse, declarando dictam provisionem de persona eiusdem fratris Bernardi factam, iustam, sanctam, rite et debite per eumdem abbatem Novicastri factam et celebratam, ipsam cum suppletione omnium et singulorum defectuum, si qui forsan intervenerint, approbando, ratificando et confirmando, ac ipsum fratrem Bernardum eiusdem monasterii de Pomerio verum et indubitatum abbatem, ac quascumque alias provisiones in contrarium per quoscumque de Ordine factas, nullas, invalidas declarando, necnon perpetuum silentium eidem fratri Mongeneto super praemissis imponendo. Quocirca cuicumque abbati Ordinis super hoc requirendo committit idem Capitulum generale, quatinus in his quae in praemissis et singulis praemissorum executionem requirunt, debitae executioni demandent ; contradictores et rebelles per censuras, sententias et poenas ecclesiasticas Ordinis compescendo, in plenaria Ordinis potestate. Pronuntiato coram partibus praefatis per R. D. N. Cisterciensem, instantibus et supplicantibus dominis Diffinitoribus dicti Capituli generalis, die 16 eiusdem mensis septembris anno praedicto. Datum, etc. COMMISSIONES AD VISITATIONES, ETC. 24.   Abbatibus de Bullione et de Roseriis et cuilibet eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus visis et debite examinatis litteris obligatoriis abbatis et conventus monasterii de Bithania super summa XL libr. turon. eidem abbati et conventui per honorabilem virum Humbertum Ragache de Salinis mutuo tradita, prout in dictis litteris praesenti diffinitioni annexis plenius continetur, et citatis citandis, auditisque audiendis dictum abbatem de Bithania seu eius successorem, prout aequum et iustum iudicaverint, ad integre et plenarie solvendum et satisfaciendum eidem Humberto seu eius procuratori et certo mandato astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 25.   Domino abbati de Pontigniaco et abbati de Ursicampo committit praesens generale Capitulum, ut super lite et controversia mota et pendente coram praesente Capitulo generali inter fratres Bernardum, professum monasterii Novicastri ex una, et fratrem Mongenetum, monasterii de Belloprato, Tullensis dioecesis, professum partibus ex altera, super dignitate abbatiali monasterii de Pomerio contendentes se debite et sufficienter informent, titulosque partium et alia videnda videant, citatisque coram eis dictis partibus, et auditis audiendis, per debitum iustitiae complementum huic liti finem imponant, parti cui videbitur, perpetuum silentium imponendo, in plenaria Ordinis potestate. 26.   Abbatibus Boniportus, et de Valloliis, s. th. pr., et de Ursicampo et duobus eorum committitur et praecipitur in virtute salutaris obedientiae, quatinus cessantibus excusationibus, se ad monasterium de Fulcardimonte seu ad alia loca, quae ad praemissa peragenda iudicaverint opportuna, accedant, ac de et super contentis et expressis in litteris papireis et pergamineis praesenti diffinitioni sub sigillo Diffinitorum colligatis, se debite, sufficienter et legitime informent, informationeque perfecta citatis citandis, auditisque audiendis, per debitum iustitiae complementum decidant, diffiniant et terminent lites, controversias, quae in eisdem litteris continentur, in plenaria Ordinis potestate. 27.   Generale Capitulum cum gravi cordis amaritudine suscipiens insolentias et maleficia cuiusdam fratris Michaelis, professi de Belloprato, Tullensis dioecesis, qui, ut veraciter fertur, sanctae continentiae et religionis vota contemnens in grave vituperium et scandalum Ordinis in facie Ecclesiae in quodam villagio vocato Fregibeix quamdam mulierem desponsavit, eamque per multos annos tamquam uxorem tenuit et tenet, et ea abutitur, pluraque enormia committit in suae animae salutis praeiudicium contra Ordinis honestatem. Quibus malis obviare cupiens praesens generale Capitulum et de remedio providere, abbati de Vallibus Sernay omnibusque et singulis aliis abbatibus Ordinis mandat et praecipit, quatinus per se vel suos capiant, seu capi faciant, et carceribus mancipent seu mancipari faciant dictum fratrem sumptibus et expensis sui proprii monasterii, et ad proprium monasterium remittant, compellendo ad hoc compellendos in plenaria Ordinis potestate, invocato ad praemissa et ea tangentia, si opus sit, brachii saecularis auxilio, consilio et favore. 28.   Abbatibus de Campoprincipum, de Rayttenhaslach, de Stams et de Lantstrass, et duobus eorum praesens generale Capitulum committendo dat auctoritatem, facultatem et plenum posse, se debite et sufficienter informandi super causis privationis seu depositionis fratris Ioannis de Victoria a sua dignitate abbatiali, debitaque et sufficiente informantione peracta, cognitisque causis et rationibus dictae depositionis seu privationis, citatis citandis, auditis audiendis, ac consideratis considerandis, si dictum fratrem Ioannem bene et iuste privatum et depositum invenerint, ipsum secundum formam et tenorem privilegiorum et statutorum Ordinis in dicto monasterio restituant, illicite et male promotum in eodem eiiciendo et expellendo, sin alias dictam privationem, depositionem dicti fratris Ioannis, necnon electionem, promotionem, institutionem et installationem novi abbatis approbent, ratificent et confirment, supplendo omnes et singulos defectus, si qui forsan in praemissis intervenerint quovismodo, in plenaria Ordinis potestate. 29.   Praesenti Capitulo generali pro parte abbatis Vallis Sancti Egidii alias de Buch, exhibita fuit supplicatio continens, quod cum in una parte suae ecclesiae, quae chorus conversorum nuncupatur, sublatis stallis conversorum altaria ad columnas sunt posita, ubi minus de lumine habent, famulique monasterii praefati et alii pro divinis audiendis ad dictam ecclesiam confluentes transversaliter ab utraque parte ecclesiae praetereunt, ex quo religiosi missas legentes, graves sustinent molestias et perturbationes, etiam quia altaris ibidem cancellis claudi aut vallari nequeunt, eorum quoque altarium ornamenta quandoque furantur et auferuntur, humillime eidem Capitulo generali supplicans, ut cum consilio et assensu fratrum suorum saltem maioris partis et sanioris praeter communem dispositionem in monasteriis Ordinis elevatum chorum fabricare et fieri facere altitudine testitudinis ecclesiae posset et valeret, ut hoc mediante altaria praefata minus congrue disposita, recta et composite aedificari possint et valeant. Quibus iuste providere cupiens idem Capitulum generale abbatibus de Fonte salutis, de Sichem et de Vetericella, et cuilibet eorum committit quatinus informatione praecedente super praemissis debite peracta, ut chorus et altaria praefata secundum Ordinis formam aptari possint et aedificari ordinent et statuant in plenaria Ordinis potestate. 30.   Exhibita pro parte abbatis Vallis Sancti Egidii, alias de Buch, praesenti Capitulo generali petitio continebat quod cum praedecessor suus, divina inspiratione motus, quoddam hospitale in dicto suo monasterio aedificaverit, illudque pro sustentatione certi numeri pauperum fundaverit et dotaverit ; cui etiam hospitali quidam nobilis summam duodecim florenorum ex sua devotione donaverit et legaverit, de qua tamen, ut dicit, plene non est satisfactum, qui etiam pauperes saepius officinas dicti monasterii morantes plura dicunt et referunt, ex quibus dictis et relatibus non nisi iurgiorum seminaria, divisiones et querelae inter fratres resultant. Quare dictus abbas supplicabat eidem generali Capitulo ut desuper praemissis de remedio providere dignaretur ; hinc est quod ea quae sanctae monasticae vitae quieti et paci contrariantur, ferre non valens praesens generale Capitulum abbatibus de Fonte salutis, de Sichem et de Porta, et cuilibet eorum committit, quatinus ad dictum monasterium, vel ad alia loca aptiora accedant, seque super fundatione et dotatione illius hospitalis et aliis praemissis, et ab eis dependentibus, debite et sufficienter informent, et visis videndis, auditis audiendis ac consideratis considerandis in praemissis et singulis praemissorum pro meliori faciant, sententient, diffiniant et ordinent, quidquid invenerint sententiandum, diffiniendum et ordinandum ; tractatum desuper fundatione et dotatione dicti hospitalis factum et contractum, si opus sit, confirmando vel infirmando, in plenaria Ordinis potestate. 31.   Generale Capitulum de prudentia, discretione ac fideli diligentia abbatis de Lenym, s. th. pr., confidens, omnimodam visitationem, reformationem monasteriorum utriusque sexus in partibus Misnae, utriusque Marchiae, Lusatiae, Slesiae, Saxoniae et Thuringiae, necnon studii seu collegii Lipzensis, ut abbates qui ad idem collegium ex antiquis ordinationibus et consuetudinibus mittere debent studentes cum debitis et sufficientibus provisionibus compellat, revocando quascumque alias commissiones per quoscumque datas, ac paternitatem quam super eodem collegio Lipzensi abbas de Vetericella praetendere potest. 32.   Nos frater, etc. et est talis. Ad aures praesentis Capituli generalis deventum est plura monasteria utriusque sexus in partibus, provinciis et dominiis Misnae, utriusque Marchiae, Lusatiae, Slesiae, Saxoniae et Thuringiae a sanctae religionis observantia adeo deviare, ut nisi per debitae visitationis et reformationis remedium velociter provideatur, ipsa monasteria in spiritualibus et temporalibus plurima reportabunt incommoda ; hinc est quod de virtutibus, prudentia, idoneitate, fidelique diligentia abbatis de Lenym, s. th. pr., in Domino plenam gerens fiduciam eidem abbati committendo plenariam dat facultatem, potestatem et mandatum speciale ad omnia et singula monasteria et loca regularia in praedictis partibus, provinciis et dominiis situata, personaliter accedendi, ibidemque visitandi, reformandi, corrigendi, instituendi et destituendi omnia et singula, quaecumque secundum Deum et nostrae religionis instituta invenerit visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda, abbates et abbatissas, si sua exigant demerita, privandi, deponendi et destituendi, aut alias secundum suorum exigentiam demeritorum puniendi et corrigendi ; cessiones atque resignationes abbatum et abbatissarum, si cedere voluerint, et rationabiles fuerint, acceptandi et admittendi ac eisdem de pensionibus rationabilibus pro residuo vitae eorum super fructibus et proventibus dictorum monasteriorum, secundum formam et tenorem privilegiorum Ordinis, assignandi et providendi, monasteriis insuper quovis modo viduatis et vacantibus, de novis abbatibus et abbatissis sufficientibus et idoneis ac in Ordine nostro professis electione canonica aut auctoritate Ordinis providendi, personasque electas seu promotas, si sufficientes et idoneae repertae fuerint, instituendi, installandi, ac in realem et actualem possessionem eorumdem monasteriorum ponendi et inducendi, provisionum ac promotionum praedictorum confirmatione eidem Capitulo generali reservata. Monasteriis insuper monialium de confessoribus nostri Ordines, procuratoribus et capellanis sufficientibus et idoneis providendi, et insufficientes revocandi et expellendi, fugitivos etiam et apostatas ac alias personas decus et honorem Ordinis denigrantes capiendi, seu capi faciendi, incarcerandi, et ad propria expensis suorum monasteriorum remittendi ; omnes insuper et singulas eorumdem monasteriorum personas regulares semel quolibet anno, termino huius commissionis durante, in foro conscientiae per se aut suos deputatos audiendi, ac eas ab omnibus et singulis casibus, peccatis, criminibus, delictis et sententiis generali Capitulo reservatis, salutari mediante poenitentia, absolvendi ; computationes denique dictorum monasteriorum audiendi et eas approbandi vel reprobandi. Datque idem generale Capitulum eidem abbati de Lenym plenariam auctoritatem et potestatem visitandi et reformandi collegium Lipzense, atque in eodem disponendi et ordinandi quaecumque secundum Deum et statuta Ordinis ac eiusdem collegii dudum per R. D. N. Cisterciensem edita, invenerit visitanda, reformanda, disponenda et ordinanda, non obstante paternitate, quam in eodem collegio abbas de Vetericella praetendit habere, quam idem Capitulum generale certis rationibus iustis et rationabilibus causis motum suspendit, et in suspensum tenet usque ad aliam ipsius Capituli dispositionem, compellendo etiam abbates et officiarios monasteriorum praedictorum, qui ex antiquis ordinationibus et consuetudinibus mittere debent scolares ad idem collegium, ipsos scolares cum debitis et sufficientibus provisionibus mittendi et tenendi. Dat etiam idem generale Capitulum eidem abbati auctoritatem et facultatem, ipsi nihilominus in virtute sanctae obedientiae praecipiendo, omnes et singulas pecuniarum summas, per abbates et officiarios dictorum monasteriorum tam ratione contributionum quam subsidiorum Ordinis ac arreragiorum earumdem debitas et debendas in futurum, recipiendi, quottasque et astallationes earumdem per praesens Capitulum generale singulis monasteriis Ordinis taxatas et impositas petendi, exigendi, levandi et percipiendi ; rebelles vero et contradictores, ac dictas contributiones, subsidia et arreragia eorumdem solvere renuentes aut nolentes per poenas et censuras Ordinis, ac sententias excommunicationis latae sententiae, privationis et depositionis a dignitatibus, officiis et administrationibus suis, necnon alias poenas et sententias graviores in dictis privilegiis Ordinis novis et veteribus contentas et expressas, viriliter et indissimulanter cogendi et compellendi ; de receptis quoque quittantias expediendi et dandi, occasioneque praemissorum excommunicatos, si ad cor redierint, et integraliter de praedictis summis satisfecerint, ac id humiliter postulaverint, ab omnibus sententiis excommunicationis aliisque censuris et poenis plenarie absolvendi, ac super irregularitate dispensandi, et generaliter omnia et singula circa praemissa et ea tangentia agendi, faciendi et exercendi quae idem Capitulum generale agere, facere et exercere posset et deberet, si praesens interesset, non obstantibus quibuscumque commissionibus per quoscumque de Ordine datis, quas in quantum vos praemissa exsequi contigerit, idem Capitulum generale cassat, irritat et annullat ; invocato ad praemissa et ea tangentia, si opus sit, brachii saecularis auxilio, consilio et favore. Omnibus igitur et singulis dictorum monasteriorum regularibus personis firmiter dat in mandatis, praesens generale Capitulum, in virtute sanctae obedientiae ac sub excommunicationis latae sententiae poena, quatinus vobis tamquam eidem Capitulo generali in omnibus et singulis praemissorum humiliter pareant et devote obediant ; praesentibus vero usque ad triennium in suo vigore damtaxat [dumtaxat ] duraturis. Datum sub appensione sigilli Diffinitorum eiusdem Capituli generalis, die, mense, anno et loco praedictis. COMMISSIO PRO SCOLARIBUS MITTENDIS AD COLLEGIA ORDINIS 33.   Cum Ordinis nostri decus et honor ex virorum litteratorum et doctorum propagatione plurimum resultet, quae fieri nequit, nisi bonae indolis invenes ad studia Ordinis generalia cum debitis provisionibus per abbates et monasteriorum rectores, secundum formam et tenorem privilegiorum et statutorum dicti Ordinis mittantur. Hinc est quod praesens generale Capitulum duritiam et tarditatem nonnullorum Ordinis abbatum, qui suae salutis immemores, Dei timorem postponendo apostolica simul et salutaria Ordinis statuta et mandata, necnon gravissimas Ecclesiae censuras super missione studentium maxime ad collegium Sancti Bernardi Parisiis, edita et adversus non mittentes formidabili tonitruo hactenus et recenter fulminata prorsus contemnunt formidabiles excommunicationis et aliarum poenarum sententias et censuras incurrendo, ac in eis damnabiliter remanere non erubescendo, amplius tolerare aut sufferre non valens dictum generale Capitulum domino abbati de Firmitate, necnon abbatibus de Caroliloco, de Ursicampo, de Bonoportu et de Valloliis, s. th. pr., et duobus eorum committendo districte in virtute sanctae obendientiae [obedientiae ] et sub poenis et censuris Ordinis praecipit et mandat, quatinus ipsi aut duo ipsorum quamcitius poterunt Parisiis conveniant, omniaque et singula monasteria totius regni Franciae et aliarum patriarum et provinciarum, ex quibus iuxta domini Benedicti Papae XII reformationem et decretum scolares ad dictum collegium cum debitis provisionibus mitti debent, diligenter notent et conscribant, habitaque deliberatione cum provisore, magistro regente et sanioris partis studentium, pensatis et bene consideratis facultatibus dictorum monasteriorum, omnes et singulos eorumdem monasteriorum abbates, commandatarios, rectores et officiarios ad mittendum et intertenendum scolares suos capaces et idoneos cum debitis et sufficientibus provisionibus infra tempus per eosdem abbates aut eorum duos statuendum et praefigendum ad idem collegium benigne inducant, moneant et excitent, ita ut qui duos habere et sustinere debent, duos mittant et eis provideant ; qui vero unum solum, unum similiter mittant ; exiliora autem et minus opulenta monasteria, quae rationabiliter unum mittere seu sustinere non possent, iungantur bini aut terni seu quaterni ad mittendum communibus expensis iuxta taxam dictorum commissariorum et illi providendum. Contradictores seu inobedientes ac rebelles aut differentes per poenas, censuras et sententias excommunicationis, suspensionis a divinis, aggravationis, reaggravationis, interdicti, suspensionis et privationis a suis dignitatibus abbatialibus et officiis, si opus sit, prout in statutis et privilegiis papalibus et Ordinis est expressum, viriliter, exacte et indissimulanter compellant ab huiusmodi coertione et compulsione propter quascumque oppositiones ant [aut ] appellationes nisi de canonico et legitimo relevamento cum debitis inhibitionibus eisdem commissariis factis aut fiendis, nequaquam cessando aut dissimulando, absolutionem praedictarum sententiarum, censurarum et poenarum eidem R. D. N. Cisterciensi aut generali Capitulo, seu eorum commissariis ad hoc speciliater [specialiter ] deputatis reservando ; invocato, etc. Omnibus, etc. Datum, etc. [DE CONTRIBUTIONIBUS] 34.   Quia propter defectum solutionis contributionum et subsidiorum Ordinis et praesertim subsidii charitativi et gratiosi anno immediate praecedenti super totum Ordinem impositi, Ordo maxima et gravissima sustinuit, reportavit, sustinet et reportat in dies damna, incommoda et detrimenta, tam in involutione usurarum, quam alias multipliciter, praesens generale Capitulum tam apostolica quam totius Ordinis et Capituli generalis auctoritatibus in virtute sanctae obedientiae, et sub excommunicationis latae sententiae ac suspensione a divinis poenis et censuris, omnibus et singulis abbatibus, commendatariis, abbatissis, rectoribus et aliis officariis [officiariis ] monasteriorum et locorum regularium Ordinis districtius mandat et praecipit, quatinus restas et summas tam contributionum quam huiusmodi subsidiorum Ordinis infra tempus eiusdem per commissarios praefatos praefixum seu praefigendum infallibiliter et integraliter eisdem commissariis seu deputatis ab eisdem realiter et cum effectu tradant et solvant, districtius et sub eisdem poenis omnibus et singulis commissariis seu receptoribus Ordinis mandando et praecipiendo, quatinus omni cum diligentia exactam et possibilem diligentiam pro levandis et colligendis huiusmodi contributionibus et subsidiis ac arreragiis ipsorum faciant seu fieri faciant et procurent, et quamprimum fieri poterit omnem summam receptam ad R. D. Cisterciensem transmittendo ; contradictores seu rebelles aut solvere renuentes vel differentes per censuras ecclesiasticas auctoritate apostolica et Ordinis, ac per omnes iuris et iustitiae vias viriliter et indissimulanter compellendo, ut eorum fideli diligentia et sollicitudine, Ordo ab usurarum voragine, quibus banchariis obligatur sublevari et liberari possit et valeat, dictorum commissariorum conscientias coram Summo Deo super fideli executione praesentis diffinitionis cum praemissis poenis onerando. 35.   Praesens generale Capitulum, etsi ex corde vexationibus monasteriorum in inclytissimo regno Scotiae situatorum compatiatur, veruntamen [verumtamen ] etiam, quia aliunde Ordo multipliciter gravatur, et necesse est insolitas et gravissimas expensas pro Ordinis defensione, idcirco abbatibus de Melros, de Cupro et de Neubotl, et cuilibet eorum, committendo districte in virtute salutaris obedientiae, et sub excommunicationis latae sententiae ac suspensionis a divinis poenis, praecipit ut infra mensem post receptionem praesentium summas cuiusdam subsidii charitativi per generale Capitulum anno superiori iuxta commissionem cui praesens diffinitio annectitur, recipere studeant et elaborare renuentes seu differentes per apostolicas et Ordinis censuras ad solutionem compellendo ; quibus dat potestatem, quod si taxa non fuerit legitime proportionata secundum valorem monasteriorum, novam taxam faciant, ita tamen ut nihil de summa principali diminuatur, statim autem post dictarum summarum receptionem, ipsae cum contributionibus et restis ad dominum Cistercii vel ad abbatem de Balerna, procuratorem generalem Ordinis in Curia romana, fideliter et diligenter transmittant omni excusatione postpostita [postposita ] ; excepto inevitabili impedimento, super quo eorum conscientias ultra dictas sententias onerat dictum generale Capitulum. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 36.   Electionem, promotionem, institutionem et installationem fratris Georgii Castner ad dignitatem abbatialem monasterii de Caesarea, per abbatem monasterii de Lutzella, eiusdem monasterii de Caesarea patrem abbatem, rite et legitime factas et celebratas, prout in decreto praesenti diffinitioni annexo plenius continetur, praesens generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat, supplendo omnes et singulos defectus, si qui forsan in praemissis et quolibet praemissorum intervenerint quovismodo, in plenaria Ordinis potestate. 37.   Ad idem, de persona fratris Bartholomei de Casta ad dignitatem abbatialem monasterii de Veteri monte, per abbatem Veteris campi, auctoritate domini Morimundi, eiusdem monasterii patris abbatis, factas… *etc.* 38.   Ad idem, de persona fratris Egidii de Sancto Lupo ad dignitatem abbatialem de Bonofonte, Remensis dioecesis, per abbatem monasterii de Signiaco factas, etc. 39.   Creationem, institutionem et declarationem de persona fratris Guidonis de Varennis ad dignitatem abbatialem monasterii de Bithania per R. D. N. Cisterciensem, post resignationem fratris Ioannis Liborel, s. th. pr., ac eiusdem monasterii novissimi abbatis, acceptatas, factas et celebratas, necnon declarationem, denuntiationem et publicationem, ac in *realem* possessionem, positionem per abbatem Charitatis, virtute commissionis eiusdem R. D. N. Cisterciensis actas et rite, *etc.* 40.   Generale Capitulum sufficienter et debite informatum de promotione, institutione et installatione fratris Ioannis Bachon ad dignitatem abbatialem monasterii de Fonte Ioannis, consideratis etiam virtutibus, sufficientia et idoneitate eiusdem fratris Ioannis, idem Capitulum generale… approbat… *etc.* CONFIRMATIONES TRACTATUUM ET PENSIONUM 41.   Visis et diligenter examinatis litteris accordi transactionis seu appunctuamenti initi, facti et passati inter abbatem et conventum monasterii de Fontemorum ex una, et honorabilem ac discretum virum dominum Herardum Breschardi, priorem commendatarium prioratus Sancti Hymberti partibus ex altera, super quibusdum [quibusdam ] terris et haereditagiis sub certis permutationibus, conditionibus et oneribus plenius in litteris huiusmodi praesenti diffinitioni annexis contentis et expressis ac declaratis continetur, auditoque ad plenum abbate eiusdem monasterii utilitate et commodo, praesens generale Capitulum illum eumdem tractatum cum omnibus et singulis suis clausulis et conditionibus approbat, ratificat et confirmat sub conditione quod dictus dominus commendatarius similiter prout per easdem astringitur dictum secundum sui formam et tenorem per Capitulum seu superiorem suum approbari faciet et confirmare. 42.   Omnia et singula acta, facta, ordinata et statuta per dominum Claraevallis in monasterio monialium Sancti Iusti, quae statutis et cerimoniis Ordinis conformia sunt et consona, praesens generale Capitulum corroborat, approbat et confirmat, mandando abbatissae et monialibus eiusdem monasterii ut ea iuxta mandatum et ordinationem eiusdem domini abbatis Claraevallis et sub poenis per eum taxatis inviolabiliter observent, praesensque Capitulum cum omni humilitate christianissimo domino nostro regi supplicat, ut ea quae sanctae religionis et reformationis sunt, in eodem monasterio observari mandet et permittat. 43.   Praesens generale Capitulum, visis, inspectis et diligenter examinatis litteris pensionis XL libr. tur. assignatae fratri Guillermo de Moncello super fructibus, proventibus, redditibus et emolumentis monasterii de Fulcardimonte, prout in dictis litteris praesenti diffinitioni annexis plenius continetur et habetur ; considerata etiam honesta et religiosa conversatione dicti fratris Guillermi, ac consideratis in hac parte considerandis, dictam pensionem cum omnibus et singulis suis conditionibus, circumstantiis et dependentiis approbat, ratificat et confirmat. Quocirca dictum generale Capitulum committendo mandat et praecipit abbatibus de Bonoportu, de Valloliis et de Ursicampo, et cuilibet eorum in solidum, quatinus in defectu solutionis dictae pensionis, terminis statutis et designatis in eisdem litteris, abbatem modernum et suos successores eiusdem monasterii Fulcardimontis pro tempore abbates ad integre realiter et de facto dictam pensionem eidem fratri Guillermo seu eius procuratori et certo mandato persolvendum et deliberandum per poenas, sententias et censuras excommunicationis et alias iuris et iustitiae vias astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 44.   Generale Capitulum sufficienter informatum de tractatu facto, inito et passato inter abbatem et conventum monasterii de Vallibus Sernay ex una, et magistrum regentem, provisorem, cellerarium, ceterosque officiarios et studentes collegii Sancti Bernardi Parisiis super commutatione quarumdam pecuniarum per ipsos abbatem et conventum, eidem collegio debitarum, prout in litteris tractatus super his confectis plenius continetur, attendensque et cognoscens ipsum tractatum eisdem monasterio et collegio perutilem, ipsum cum omnibus et singulis suis clausulis et conditionibus prout et quemadmodum in eisdem litteris continetur, approbat, ratificat et confirmat, in plenaria Ordinis potestate. 45.   Visis, inspectis et diligenter examinatis litteris tractatus initi, facti et passati inter abbatem et conventum monasterii Charitatis ex una, et fratres Ioannem Bousson, priorem et Ioannem Darbois, eiusdem monasterii religiosos partibus, ex altera, de quadam grangia vocata de Valeroy ruinosa, eidem monasterio competente, prout et quemadmodum in litteris praefatis praesenti diffinitioni annexis plenius continetur, cognoscensque aliquorum patrum Ordinis fide dignis relatibus, ipsum tractatum utilem dicto monasterio fore, ad instantiam et supplicationem abbatis eiusdem monasterii Charitatis, praesens generale Capitulum ipsum approbando, ratificando et confirmando permittit eisdem fratribus Ioanni Bousson et Ioanni Darboys, ut quamdiu se religiose habuerint, et dictam grangiam relevando et restaurando honeste vixerint, dictam grangiam possideant et teneant, fructusque et proventus ipsius levent et percipiant, in usus et utilitates monasterii et dictae grangiae ac necessitatum suarum dumtaxat convertendis. 46.   Visis litteris, quibus praesens diffinitio annectitur, generale Capitulum monasterii monialium de Lilio iura quantum potest servare ac etiam venerabili et circumspecto viro magistro Francisco Pichon, decano Meleduni, vero ut probato Ordinis amico, in Domino placere cupiens, contenta in eisdem litteris in favorem praefati magistri Francisci vita eius durante, absque eo quod post eius decessum, utinam felicem in Domino, praeiudicium quodcumque iuris praefati monasterii de Lilio super illa capella evenire possit aut debeat, quin potius iure illius capellae deinceps libere uti possint et debeant abbatissae et moniales, sicut hactenus usae sunt, confirmat, laudat et corroborat. 47.   Abbatibus de Regalimonte, de Vallibus Sernay et de Baugereyo, et cuilibet eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus super legatione, transactione seu tractatu inito, facto et passato inter abbatem et conventum monasterii de Pietate Dei, Cenomanensis dioecesis, ex una, et honorabilem virum magistrum Ioannem de Voxel partibus ex altera, super quibusdam decimis in finagio seu in decimariis de Maisuris existentibus, prout in litteris tractatus praesenti diffinitioni annexis plenius continetur, et si debita informatione dictum tractatum eidem monasterio fore perutilem inveneritis seu alter eorum invenerit, illum cum omnibus et singulis suis clausulis et conditionibus in dictis litteris designatis approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 48.   Praesenti Capitulo generali exposuit abbas de Vallibus Sernay, cum monasterium suum longo tempore gavisum fuerit et habuerit quamdam firmam, vocatam Mons falconis, situatam iuxta castrum de Marcoussis, domino de Graville pertinens, qui quidem dominus per se et suos multiplici vexatione processuum et litium dictum monasterium vexat, inquietat, fatigat et damnificat, sperans dictus dominus praedicto monasterio dictam firmam praemissis mediis evellere et extorquere, saepius requirens dictam firmam sibi dari et dimitti, mediante sufficiente recumpensatione [recompensatione ] ad arbitrium proborum virorum fienda, quae omnia abbas et conventus dicti monasterii inconsulto praesente Capitulo generali facere et cum dicto domino tractare renuerunt. Exposuit etiam dictus abbas, quod propter guerras et divisiones novissime cursum habentes in ambitu dicti monasterii, multae terrae et possessiones ad ipsum monasterium pertinentes fuerunt perditae, et per illicitos detentores occupatae et detentae, quorum aliqui redarguente conscientia libenter eas vellent emere, et aliquam utilem cum eodem abbate et conventu compositionem tractare, dicto generali Capitulo humillime supplicando, ut super praemissis sibi et conventui suo ac utilitati dicti monasterii consulere vellet. Hinc est quod dictum Capitulum generale profectum et commodum dicti monasterii ac paci et quieti eiusdem consulere cupiens et desiderans, abbatibus de Prulliaco et de Ursicampo, et cuilibet eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus debite, diligenter et sufficienter se super praemissis et aliis concernentibus se informent, et debita informatione habita si praemissa ad utilitatem dicti monasterii utilis fore invenerint, dent licentiam et facultatem eidem abbati et conventui vendendi, alienandi, permutandi seu excambiendi dictas firmam et possessiones ad alias seu ad bonum utilem et perpetuum censum seu redditum, prout melius et commodius viderint et iudicaverint, in plenaria Ordinis potestate. 49.   Abbatibus de Prulliaco, de Ursicampo et de Caroliloco, s. th. pr., et duobus eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus debite diligenter et sufficienter super contentis in litteris tractatus initi, facti et passati inter dominum abbatem Firmitatis, R. D. N. Cisterciensis commissarium, fratres Iacobum de Pontallier, provisorem, Ogerium de Grangia, cellerarium collegii Sancti Bernardi Parisiis ex una, ac honorabilem et scienficum [scientificum ] virum, magistrum Michaelem Companus, procuratorem in curia Parlamenti Parisiis, de quadam portione hortorum eiusdem collegii, prout plenius in praefatis tractatus litteris praesenti diffinitioni annexis continetur, debita et sufficienti informatione, necnon peritorum consiliis et deliberationibus habitis, si dictum tractatum Ordini nostro et dicto collegio utilem fore invenerint, illum cum omnibus suis clausulis et conditionibus approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 50.   Ad idem, eisdem abbatibus et duobus eorum super tractatu facto et passato inter dominum Firmitatis, provisorem et cellerarium, nominibus quibus supra, ex una, et religiosum virum fratrem Petrum du Boys, de tertio ordine Sancti Francisci, partibus ex altera, de quadam portione hortorum dicti collegii, prout in litteris tractatus diffinitioni annexis continetur. 51.   Praesens generale Capitulum religiosam seu humilem supplicationem fratris Ioannis de Salinis recepit continentem, quod cum in novissimo generali Capitulo, ipso tunc abbate monasterii de Bithania existente, in manibus R. D. N. Cisterciensis propter certas causas rationabiles ad id animum suum moventes suam dignitatem abbatialem, et totum ius quod habebat in eodem monasterio cesserit et resignaverit, humillime eidem domino supplicando, ut sibi quamdam grangiam eiusdem monasterii vocatam de Plenesio, pro residuo vitae suae loco annuae pensionis assignare et concedere dignaretur, quae quidem pensio sibi fuit per eumdem R. D. N. Cisterciensem concessa et assignata, atque per abbatem Charitatis, eiusdem R. D. N. Cisterciensis commissarium propter hoc specialiter deputatum, consecuta et tradita, super quibus per eumdem abbatem Charitatis fuerunt litterae in forma confectae et expeditae, humiliter supplicando, quatinus idem Capitulum dictam pensionem sibi approbare, ratificare vellet et confirmare. Et quia idem Capitulum eiusdem fratris Ioannis necessitatibus quantum cum Deo potest providere cupiens, abbatibus de Charitate et de Clarofonte, et cuilibet eorum committendo praecipit et mandat, quatinus super praemissis et ea tangentibus se debite, diligenter, fideliter et sufficienter informent, et informatione habita, consideratis considerandis, ac monasterii facultate pensata, si dictam pensionem sibi assignatam eidem monasterio portabilem invenerint, illam eamdem, si necesse sit, moderando, approbent, ratificent et confirment, abbatem et successores suos eiusdem monasterii ad integre dictam pensionem eidem fratri Ioanni singulis annis solvendum et deliberandum per sententias excommunicationis, censuras et poenas astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. IUDICES 52.   Domino abbati de Firmitate, de Ursicampo, de Claromonte, de Bonoportu, s. th. pr., de Regalimonte et de Vallibus Sernay, et eorum cuilibet in solidum committit praesens generale Capitulum, quatinus si per testes fide dignos, litteras seu cedulas obligatorias, aut alia sufficientia documenta, abbatem de Curia Dei, eius conventum, aut quoscumque religiosos seu personas tam eiusdem monasterii quam Ordinis, in aliquibus pecuniarum, vini, bladi aut aliarum quarumcumque rerum summis iuste teneri et obligari venerabili et circumspecto viro magistro Eustacio de Mares, curato des Ventes, invenerint, seu alter eorum invenerit, ad eidem magistro Eustacio, seu eius procuratori, aut certo mandato integre solvendum et satisfaciendum, citatis citandis, et auditis audiendis per iuris et iustitiae vias, ac Ordinis censuras, astringant et compellant, seu alter eorum astringat et compellat, in plenaria Ordinis potestate. 53.   Ad idem, pro abbate de Laude, abbatibus de Capella, de Loco Sancti Bernardi et de Alna, et cuilibet eorum. 54.   Ad idem, pro fratre Nicolao de Barione, s. th. pr., professo monasterii de Caroliloco, domino abbati de Firmitate, necnon abbatibus de Ursicampo et de Regalimonte, et cuilibet eorum. 55.   Ad idem, pro abbate Caroliloci, s. th. pr., domino abbati de Firmitate, de Ursicampo, de Bonoportu, s. th. pr., et cuilibet eorum. REHABILITATIONES 56.   Praesens generale Capitulum super contritione et poenitentia fratris Ioannis de Ponte, professi de Eleemosina, qui dudum, ut asserit, petita licentia et non obtenta a priore eiusdem monasterii ut ad commendatarium eiusdem monasterii pergeret, illicentiatus abiit, atque per sex dies dumtaxat extra monasterium vagabondus [vagabundus ] extitit, cum eo misericorditer dispensat, ipsum ab omni infamiae nota et inhabilitatis macula relevando et habilitando, praemissis non obstantibus ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia, beneficia et dignitates promoveri possit et admitti ; datque idem Capitulum generale eidem fratri Ioanni ut suis temporibus congruis per licentiam prioris eiusdem monasterii petitam et obtentam, sacros ordines suscipere possit et valeat. 57.   Ad instantiam abbatis de Bonoportu, s. th. pr., cum fratribus Thoma Osmont et Ioanne Belgarengeyo professis de Voto misericorditer dispensat praesens generale Capitulum, ut non obstantibus quod dictus frater Thomas per saeculum apostatavit, fractoque sacrae continentiae voto, prolem a quadam muliere susceperit, super quibus poenitentias sibi iniunctas devote, ut dictus abbas asseruit, impleverunt, ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia et beneficia promoveri possit et admitti. 58.   Ad idem, pro sorore Adriana de Sollemes, monasterii de Virgulto, Cameracensis dioecesis, professa, ut carnali contagione, puerperio inde secuto non obstante, ad omnes Ordinis actus, etc., ac instantiam abbatis Igniaci. 59.   Ad idem, instantia eiusdem abbatis pro sorore Maria Poildebacho, alias Pasque, eiusdem monasterii de Virgulto professa, ut non obstante carnali contagione, et quod a monasterio illicentiata, habitu quoque dimisso, vicibus iteratis, exiverit, atque per aliquod temporis spatium extra permansit, possit ad omnes Ordinis actus, etc. 60.   Ad idem, eiusdem abbatis instantia pro fratre Ioanne de Corbeyo, professo suo, et non obstante carnis contagione, puerperio inde secuto, etc. 61.   Ad idem, eiusdem abbatis Igniaci instantia pro fratre Iacobo de Arbentino, professo suo, ut non obstante apostasia per mensem contracta, possit, etc. 62.   Ad idem, instantia abbatis de Belloprato pro fratre Symphoriano, eiusdem loci professo, ut non obstante quod dormitorium sine licentia exiverit, atque in habitu saeculari deprehensus fuerit, possit, etc. 63.   Ad idem, instantia abbatis de Monasteriis in Argona pro fratre Ioanne Morimond, eius professo, ut non obstante carnis contagio, puerperio inde secuto, possit ad omnes Ordinis, etc. 64.   Ad idem, instantiis et humilibus supplicationibus abbatissae de Walteribrania, generale Capitulum inclinatum, cum honesta puella Anna de Flamenge misericorditer dispensat, ut non obstante quod sit de illegitimo thoro procreata, ad novitiatum et habitus Ordinis susceptionem et professionem regularem, necnon ad omnes Ordinis actus, etc., promoveri possit et admitti. 65.   Frater Ioannes, etc., notum facimus, etc. Quamquam delinquentium obliquitas condigna punitione et animadversione reprimenda sit et refrenanda, poenitentibus tamen et ad viam reversis, ut de cetero ad sacrae religionis puriorem observantiam et suorum superiorum obedientiam proniores reddantur, libenter Ordinis misericordiam, veniam et gratiam impartiri consuevit. Hinc est quod visis et diligenter examinatis informationibus et processibus per abbates de Fonteneto et de Longovado, commissarios deputatos, tam super quodam furto aut pecuniarum sublatione in monasterio de Bonomonte per fratrem Bartholomeum Porrum, professum monasterii Caraevallis Mediolanensis, ut dicebatur, perpetrato in quadam bursa cum ducentis ducatis auri, quam etiam super quibusdam querelis, iniuriis et controversiis inter eumdem fratrem Bartholomeum et abbatem de Rignyaco, s. th. pr., ventilatis, super quibus dictus frater Bartholomeus condignam poenitentiam patienter et devote tam in monasterio de Fonteneto quam alibi, ut eidem Capitulo fide dignorum assertione relatum est, peregit ; auditisque hinc inde partibus et consideratis considerandis, per generalis Capituli sententiam dictus frater Bartholomeus in terram prostratus veniam humiliter pro omni satisfactione petiit, et obtenta venia a dicto abbate de Rignyaco, praesens generale Capitulum eumdem fratrem Bartholomeum ab omni infamiae et inhabilitatis nota et macula relevat et rehabilitat, cum eo misericorditer dispensando, ut praemissis non obstantibus ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces, officia, beneficia et dignitates promoveri possit et admitti. Datum Cistercii sub appensione… anno Domini 1490. SUFFRAGIA 66.   Pro magistro Ioanne Landrot, domini nostri regis in curia Parlamenti Burgundiae consiliario, eiusque honestissima coniuge ac liberis dat et concedit confraternitatem Ordinis, et plenariam participationem omnium bonorum spiritualium quae fiunt, ac Domino concedente fient in toto Ordine, in vita eorum pariter et in morte, etc. 67.   Ad idem, pro Roberto de Plato et eius consorte, ad petitionem abbatis Regalimontis [Regalismontis]. 68.   Ad idem, pro magistro Petro Mathei, consiliario illustrissimi principis domini ducis Brabantiae, comitis Registen., Aug. et Nivernensis, ad instantiam abbatis de Ellantio. 69.   Ad idem, pro abbatissa de Gilengien, Ordinis Sancti Benedicti, Cameracensis dioecesis. 70.   Ad idem, pro honesto viro Vuillermo Haringetum et Ioanna eius uxore, ac etiam pro Wuillermo et Ricardo eorumdem filiis, ad instantiam abbatis de Fontibus in Anglia. 71.   Ad idem, pro honesto viro Ioanne de Nitrevelle, receptore generali illustrissimi domini archiducis in partibus Luxemburg et Ysabella eius consorte ad instantiam abbatis de Aureavalle. 72.   Pro Ioanne Montaiguier et pro Antonio Montaiguier eius patre, cum uxore. 73.   Item, pro Claudio et Pereneto Tielly, Jaqueta, Henrieta et Pereneta ac Margareta eorum sororibus. APPENDIX Apud L5legitur sequens relatio legationis abbatum ad Sanctam Sedem, de qua supra anno 1473, n. 7. Quae sequuntur transcripta sunt ex antiquo quodam volumine in archiviis Cistercii reservato, cui desunt duo prima folia ; tertium vero incipit per titulum : Commendatio status religionis in communi. Quod volumen exhibet 4 centenaria, etc. etc. Pagina eiusdem voluminis 299 verso haec leguntur : De Paulo Papa secundo. Anno Domini 1464, Paulus II Papa creatus est ; hic etsi iustitiae cultor in multis diceretur, quia tamen altissimi cordis erat et principis animum gerere dicebatur, religiosorum statum parvifaciebat, eos fratricellos vocans et multa monasteria commendis exponens, quamobrem nullum ab eo concessum reperimus privilegium. * * * De legatione Ordinis ad Sixtum Papam IV. Currente anno Domini 1471, Paulo successit Sixtus IV, cui nomen Franciscus, et in Ordine B. Francisci educatus, cuius existens generalis cardinalatum adeptus et postmodum diligentiis cuiusdam nepotis sui in eodem Ordine professi, viri utique cautissimi et pomposissimi papatum assecutus est ; simplicis et satis amenae fuit naturae Papa iste, sed timorosus nimis, et inde amplius debito principibus placere cupiens. Quamobrem dominis cardinalibus et curialibus sic commendarum valvas aperuit, ut eorum quilibet esse minus se inhonoratum reputaret, qui non duo aut tria monasteria commendata haberet, et quanto plura eo valentior quilibet praedicabatur. Sic statim universa terra Papae ad plenum obediens plena fuit commendis, ita ut sola Germania et parumper Anglia his monstris carere viderentur, quibus esse satis conveniebant senatoriae communitates Italiae non patientes commendas fieri in dominiis suis. Ad augmentum vero desolationis nostrae conferebat quod dominus Ludovicus rex Franciae continua bella gerens, etsi ex propria inclinatione satis promptus esset ad commendas, precibus tamen nobilium sibi in guerris servientium pro eorum parentibus et necessariis commendas omnium religionum et saepius episcopatuum multiplicari procurebat. Sic permulta Ordinis monasteria in dies commendabantur et deordinabantur. Patres igitur Ordinis in generali Capitulo super his vehementissime augustiati dixerunt aut tunc ad remedium recurrendum cum nundum omnia essent perdita et Ecclesiae universali praesideret Papa religiosus, aut omnino desperandum de ulteriori liberatione, succensis itaque animis concluserunt solemnem legationem super his ad sanctam Sedem, et elegerunt dominum Hymbertum abbatem Cisterciensem in principalem, abbates vero de Claravalle pro Francia, de Veterimonte pro Alemannia, de Populeto pro Hispaniis, et de Theoloco pro partibus domini ducis Burgundiae, omnes quidem sacrae theologiae professores, occasioneque huius institutum fuit super Ordinem grossum subsidium sex millium floren. His itaque anno 1473 dispositis humanae salutis inimicus operi sancto quaedam parabat impedimenta, nam propter guerrarum incredibilem et inauditam crudelitatem plurima monasteria adeo fuerunt omnino destructa, ut non solum ipsum subsidium aut contributiones solvere non possent, verum etiam multi abbates et monachi in dispersionem vivere fuerunt coacti, nonnulli etiam stomachati quia ad legationem minime fuerant electi pernitioso sussurrio [susurrio ] detrahebant et a solutione subsidii alios retrahebant, sic cum modico fructu transivit annus ille, sed sequenti generali Capitulo rursum ipsa legatio fuit renovata et commissiones ad levandum ipsum subsidium efficaciores expeditae, quarum vigore circiter medietas pecuniarum cum maximis laboribus fuit collecta, cumque illa non sufficeret, voluit sequens Capitulum dominum Cisterciensem accipere ad usuram tria millia floren. pro consummatione legationis huiusmodi, quod et fecit. Exivit itaque dominus Cistercii orator Ordinis, assumpto abbate praedicto Theoloci quinta maii anno 1475, aliis duobus electis sub colore guerrarum se excusantibus. Duodecima vero iunii Romae existens domino cardinali Bononiensi tunc protectori Ordinis, gratiosam 200 ducatorum fecit propinam, cuilibet familiarium eius portiones amplas conferens, duobus quoque cubiculariis Papae 60 ducatos contulit, spe potiundi eorum medio facultatem introitus et exitus ad Papam. Hi erant Dominicus de Rure, nepos Papae, eius nunc cardinalis, et Stephanus Morelli burgundus, hodie datarius. Porro habita audientia, praesente ipso protectore, dominus Cistercii suis lateralibus stipatus ad pedes Pontificis excellenter proposuit prioris status Ordinis eminentiam in culmine sanctae litteraturae, servitiorum impensorum Sanctae Sedi et alia servientia proposito peroravit, demum descendit ad desolationes ex commendis, remedia postulans et praesentans litteras omnium regum et principum, quae ad hos fines fuerant ab eis impetratae, offerens etiam ex parte Ordinis mille ducatos in pretiosa cupa argentea deaurata. Pontifex quasi plorans compati visus est Ordini et congratulans legationi spopondit se facturum cuncta quae petebantur, receptisque supplicibus eas ordinavit cuidam benevolo referendario scilicet de Urbino, dicens eum inclinatum ad favores religiosorum et adiiciens non velle res istas venire ad manus alterius referendarii acerrimi scilicet episcopi Lirasonensis, et sic universa legatio plurimum consolata exivit faciens conscribere bullas et privilegia iuxta ordinationem Papae sperans promissa servari ; sed heu, sanctum negotium statim diabolica invidia gravissime perurbavit [perturbavit], siquidem Papa pollicitationi propriae obvians, expeditiones nostras mandavit praefato Lirasonensi, qui ut cautus erat hispanus infinitas nugas et dissimulationes tempus prorogando dedit et res principaliores infectas usque ad medium septembris protraxit. Hoc tamen bonum in se habere dicebatur quod praeter Curiae illius consuetudinem nulla munera precipiebat [praecipiebat]. Factum est autem ut Papa saepius pulsatus de amplissimis bullis nullis limitationibus seu restrictionibus coarctatis Ordini expeditis et plombatis in consistorio die quodam sermonem haberet, cum ecce vigilans satanas ad eorum revocationem quosdam cardinales, qui forte optatas propinas non receperant, incitaret et sic cum dolore perditae sunt incredibiles expensae et labores. O bone Deus ! in quanta angustia menses illi a nobis transacti sunt usque ad februarium, verentibus omnibus absque fructu reverti, spes equidem cuncta renovandi simulatis promissionibus data nos omnes illuc etiam repedare summopere cupientes retinebat ; interim datae sunt amplissimae propinae in equis et ducatis nonnullis, qui dii Curiae dicebantur ad resarciandum per eos dissuta, Papae etiam oblati sunt duo pulcherrimi equi vestiti scarloto, quorum alterum proprio requisierat ore. Tandem accedente mense februario, rebus iam satis prospere dispositis ad consummationem totius nostrae desolationis aegrotare coepit dux legationis nostrae, et nihilominus ipsius mensis capite facta est coram Papa gravissima disputatio super his commendis, resistentibus nobis dominis cardinalibus Rothomagensi, Spoletano, Bononiensi et Matisconensi, ubi obtinueramus magistro nostro parvam sedem contemplatione suae infirmitatis. Iste enim apostolicus super alios suos praedecessores permittit universos flexis genibus coram se loqui, et profunde pedes osculari ; cumque ipsis cardinalibus multis rationibus commendas ipsas commendantes ipse dux noster infirmitate defatigatus vix loqui posset, opus fuit nos pro Ordine verbum assumere, et Deo gratias ! eorum rationes taliter devictae sunt, quod nil amplius eis dicendum restabat. Nam solum pro parte Ordinis cum capite nostro superstabam ; iam enim a medio octobris ipse procurator Ordinis Falco, dictus abbas Sancti Bernardi Valentinensis, superbissimus et amarissimus irrogatis magistro suo iteratis et gravissimis iniuriis eum relinquerat, et expeditiones Ordinis totis viribus impediebat ; abbas etiam Veteris montis ad propria redierat. In illa itaque audientia obtenta fuit gratia indulgentiarum Capituli generalis, et aliae plures particulares etiam pro nobis, qui iam tunc de Theoloco ad praesidentiam Balernae fueramus assumpti, bullae quoque principales fuerunt accordatae, uti habentur ; impossibile etenim fuit tunc et postea removere clausulam illam nocivam, quae in fine habetur, propter quam disponebamus illas sic nullatenus sic levare, sed multi cardinales amici Ordinis suaserunt expositum dicentes, quod postmodum clarior emendatio possit impetrari, sicut et Deo gratias ! factum est, ut patet per bullas sequentes, et sub his terminata est ultima audientia, invalescente demum capitis nostri aegritudine, et licet cunctis nobis incredibiliter desolatis continue ultra labores universarum minutarum demptis horis refectionis et dormitionis sollicitationibus huiusmodi bullarum operam dabamus sed proh dolor ! aliquibus bullis iam expeditis, circa festum Annuntiationis dominicae exhalavit pater venerabilis, cuius funus solemni pompa et cum impensis maximis sepelivimus in monasterio nostro Sancti Sebastiani, tumbam egregiam sibi aptantes. Verum nobis omnibus inconsolabiliter turbatis in congeriem miseriarum ipse perditissimus procurator crudelis et inhumanus tractis ad partem suam quibusdam de familia et habitu defuncti penes se retinuit sigilla Ordinis et vasa multa et utensilia domini sui sub colore cuiusdam fideiussionis, quam fecerat de 500 floren. missis per bancum ab abbate de Populeto, quae omnia adhuc retinet et processum irrationabilem adversus Ordinem in Curia adhuc continuat. Nos vero integro spiritu Cistercio et Ordini provisum iri cupientes oblationem Papae de monasterio Cistercii nobis factam renuentes tantum laboravimus, ut frater Petrus abbas Claraevallis Cistercio et Ordini consistorialiter praeferretur, sed nobis Romae ista gerentibus conventus Cistercii, audito transitu sui, electione canonica et concordi nos elegerunt et ad nos redeuntes miserunt rogantes, ut electioni annuere vellemus ; cui quidem nullatenus acquievissemus, si non intervenissent preces maiorum etiam dicti abbatis Claraevallis, qui propterea iuri praetenso renuntiavit, et sic tanto oneri ex monasterio Balernae colla subegimus. Nec omittendum puto, Papam in confirmationem nostram aliquam allegasse difficultatem, dicendo quod quia de manu sua refutaveramus electionem de nobis factam minime confirmare deberet ; ipse vero Claraevallensis postmodum videns res prosperari, aut alias male motus quas valet et valuit nobis et monasterio nostro contra totius honestatis tramitem infert molestias et merito anticisterciensis dici possit, forte indignatus quia neque unus Cisterciensis fuit, qui electionem in eum ferre vellet. Emendet eum Deus ! Porro gratia indulgentiarum in mortis articulo fuit gratis expedita, ea autem Capituli generalis, quia Papa voluit solam signaturam sufficere, non sub plumbo, sed sub solo sigillo protectionis posita est. Non enim ad forum contradictorium est ordinata. Postremo res istas continua guerrarum vastatio secuta est, nec potuerunt levari contributiones ordinariae ; idcirco anno 1479 factum est aliud charitativum subsidium ad solutionem dictorum tria millium florenorum, et arreragiorum domino de Vincett [Vincent ] prope Cabilonem, necnon ad sustentationem procuratoris Ordinis in Curia ; nam praefatus Falco fuit depositus et abbas de Alna post eum missus, qui consumptis pecuniarum maximis summis, quas solvimus pro Ordine, statim discessit, nec adhuc aliquem gallum ad illud officium devenire fuit possibile.

Anno Domini millesimo quadringentesimo nonagesimo primo, in generali Capitulo apud Cistercium, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1484. 2.  Praeterea pro serenissimo… *etc. ut in anno* 1484. 3.  Insuper pro burgensibus… *etc. ut in anno* 1449. 4.  Ceterum pro pace… *etc. ut in anno* 1449. 5.  Demum pro felicis… *etc. ut in anno* 1470. [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Cum Ordo noster… *etc. ut in anno* 1490. PROCURATIO QUAEDAM GENERALIS 7.  Praesens generale Capitulum sufficienter et debite congregatum, possetenus volens providere manutenentiae et conservationi iurium, libertatum et privilegiorum Ordinis, ac diversis emergentibus undique persecutionibus, incommodis et invasionibus, obviare, innumerisque malis et periculis imminentibus succurrere, matura deliberatione praehabita, pro bono, utilitate, honestate, defensione, tuitione, promotione et conservatione totius Ordinis et personarum ipsius, tam in generali quam in speciali, fecit, constituit, creavit et ordinavit, ac per praesentem diffinitionem facit, constituit, *creat* et ordinat venerabiles et in Christo carissimos… (*locus vacuus*) totius Ordinis Cisterciensis praedicti veros, certos, legitimos et indubitatos procuratores, syndicos, yconomos, negotiorum gestores generales et nuntios speciales, in omnibus et singulis causis, querelis, controversiis et negotiis huiusmodi Ordinis ac personarum eiusdem, motis et movendis, contra quascumque personas ecclesiasticas saeculares vel laycas, tam etiam pro ipso toto Ordine ac personis eiusdem quam contra praefatum Ordinem et singula ipsius membra, et eorum quemlibet in solidum coram quibuscumque iudicibus, tam ecclesiasticis quam saecularibus, tam ordinariis, delegatis, subdelegatis, quam arbitris et amicabilibus compositoribus in quocumque foro praesidentibus seu pro iudicibus, aut loco iudicum in iudicio sedentibus et locatenentibus eorumdem, dans et concedens idem Capitulum generale dictis procuratoribus plenam et liberam potestatem ac mandatum speciale agendi et dicendi pro toto praedicto Ordine, rebusque et bonis ipsius Ordinis ac omnium et singulorum monasteriorum ac membrorum et personarum eiusdem defendendi, conveniendi, reconveniendi de locis, iudicibus, locaque et iudices eligendi et nominandi, et si necesse fuerit, recusandi, advocandi, forum et iudicium declinandi, libellum seu libellos offerendi, et oblatum seu oblatos recipiendi, excipiendi, proponendi, replicandi, duplicandi, triplicandi et quadruplicandi, litem seu lites contestandi, iurandi quoque in animas nostras de calumnia seu veritate dicenda et praestandi cuiuslibet alterius generis iuramentum, quod in causis exigitur et postulat iuris ordo, ponendi et articulandi, positionibus et articulis pro parte adversa productis respondendi, testes, acta, privilegia, iura, consuetudines et instrumenta in et per modum probationis producendi et exhibendi, testes iurare videndi, dicendi in testes partis adversae seu partium adversarum, et eorum dicta reprobandi, ac etiam litteras, acta, privilegia et instrumenta pro parte adversa producta, copiasque productorum et exhibitorum petendi et obtinendi, in causa seu causis concludendi, compromittendi, paciscendi, transigendi et concordandi, prorogandi semel vel pluries compromissum suum seu compromissa sua, et ea fide et poena vallandi, et eis si expediens fuerit renuntiandi, ostensiones locorum faciendi, interlocutorias arbitrales et diffinitivas sententias audiendi, ab eis et quolibet gravamine iudiciali, vel extraiudiciali appellandi, appellationem suam, seu appellationes suas prosequendi, intimandi, innovandi, apostolicos expetendi et recipiendi, et super ipsis iurandi ; beneficium absolutionis simpliciter vel ad cautelam et restitutionis in integrum, si et quando necesse fuerit, impetrandi et obtinendi, recredentiam de bonis et rebus ipsius Ordinis, ac omnium et singulorum monasteriorum ac membrorum, necnon personarum eiusdem petendi et obtinendi, omniaque Ordinis privilegia tam communia quam particularia, nova et vetera, ut interinentur secundum eorum formam procurandi ac prosequendi, eaque quotiens et ubicumque expediens et opportunum fuerit sive per se sive per alium publicandi, denuntiandi, defendendi, et ubi opus fuerit executioni demandari faciendi et agendi, ipsorumque infractoribus, per omnes iuris et iustitiae vias obviendi, et contra dictos infractores secundum tenorem eorumdem privilegiorum procedendi, fugitivos, apostatas et omnes et singulas personas Ordinis absque licentia et litteris in Ordine solitis discurrentes seu evagantes, ubicumque fuerint, capiendi, incarcerandi, puniendi et ipsas incarceratas seu captas a quibuscumque repetendi et cum expensis suorum monasteriorum ad propria remittendi, et generaliter faciendi et exercendi, praeter mutui contractum et contributionum seu aliquarum pecuniarum Ordinis receptionem, quas totus Ordo praedictus faceret, seu facere posset et deberet in praemissis et singulis praemissorum, et quae possunt et debent facere veri et legitimi procuratores, etiam si mandatum exigant speciale, ratum et gratum habentes et habituri, quidquid per dictos procuratores nostros vel eorum quemlibet actum, factum, gestumve fuerit, seu etiam procuratum in praemissis et quolibet praemissorum, promittens sub hypotheca et obligatione omnium bonorum ipsius Ordinis praedicti mobilium et immobilium, si necesse fuerit, iudicatum, solvi et iudicio sisti, cum suis clausulis opportunis. Datum, etc. 8.  Omnes et singulas diffinitiones anno praeterito tam super taxa et impositione contributionum, quae incipit *Cum sicut in singulis*, quam alias quascumque in generali Capitulo editas et diffinitas, certis, iustis et rationabilibus causis motum, praesens generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 9.  Cum propter dierum et temporum malitiam viarumque pericula, abbates, qui ad praesens generale Capitulum venire et comparere debebant, non venerunt, nec aliquas excusationes miserunt, generale Capitulum praemissis et aliis attentis et consideratis, benigne, misericorditer et de gratia speciali pro hac vice dumtaxat excusatos et supportatos habet, sententias et censuras quas ex privilegiorum et statutorum Ordinis vigore ex non comparitione incurrerunt, seu incurrere potuerunt, remittendo, citatis tamen et non comparentibus in hoc minime comprehensis, et nihilominus ad tractandum negotia Ordinis, quae magna sunt, idem Capitulum generale eos et quemlibet eorum ad comparendum in proximo sequenti Capitulo generali citat et citatos tenore praesentis diffinitionis, absque aliqua ulteriori aut speciali denuntiatione declarat, publicat et denuntiat. 10.  Aegre ferens praesens generale Capitulum nonnullorum in romana Curia per Sanctam Sedem ad dignitates abbatiales seu beneficia Ordinis confirmatorum seu provisorum aut promotorum ingratitudines, qui non solum iuxta generali procuratori debita, scilicet decem ducatorum auri, pro quolibet monasterio vacanti et proviso in dicta Curia solvere et eidem de eisdem iuribus satisfacere, verum etiam, quod deterius est, labores et expensas et aliquando summas eisdem per dictum procuratorem concessas, et in prosecutione iurium ipsorum expositas retinere non verentur, in detrimentum et damnum eiusdem generalis procuratoris et Ordinis dedecus. Quibus abusibus et malis obviare et de remedio providere cupiens idem generale Capitulum, omnibus et singulis personis et subiectis Ordinis, in virtute sanctae obedientiae et sub poenis et censuris Ordinis latis per dictum procuratorem contra rebelles et inobedientes infligendis et promulgandis districtissime inhibet, ne de cetero post bullarum expeditionem habitam, Urbem exire praesumant quousque, iuxta antiquam et laudabilem consuetudinem hactenus in eadem Curia observatam, dicto procuratori de decem ducatis praemissis et aliis expensis et debitis praemissis plene et integraliter satisfecerint, seu cum dicto procuratori generali de praemissis concordaverint ; dans et concedens idem Capitulum generale eidem procuratori generali auctoritatem et facultatem tales per omnes iuris et iustitiae vias, ac per Ecclesiae et Ordinis censuras, sententias et poenas compellendi seu compelli faciendi, necnon bullas et alias expeditiones dictarum personarum arrestandi seu arrestari faciendi et detinendi, quousque de suis iuribus, stipendiis et sibi debitis plenarie eidem fuerit satisfactum ; invocato, etc. 11.  Generale Capitulum cum magna gratiarum actione et cordis hilaritate obsequia et servitia non modica, quae venerabilis et egregius vir magister Iacobus du Breuquet, canonicus ecclesiae Cameracensis, regum litterarum apostolicarum magister, Summique domini nostri Papae cubicularius, tam in impetratione amplissimorum privilegiorum, quam in felici et votiva directione et prosecutione communium et particularium Ordinis et personarum ipsius agendorum et negotiorum, adeo ut Ordo noster quasi vacillari et collabi videbatur, tam per Dei gratiam eiusdem magistri Iacobi medio et solerti diligentia in suis praeeminentiis, libertatibus et immunitatibus reflorescere speratur, exhibuit, gravissimosque labores et sumptus, quos ad praemissorum prosecutionem et defensionem sustinuit provide considerantes et suscipientes, propter quae merito idem magister Iacobus multum venit collaudandus et remunerandus. Eapropter ingratitudinis vitium evitare, ac ea quae pro praefatis impetrationibus et prosecutionibus sibi debentur, salariis et stipendiis a retroactis temporibus eidem magistro Iacobo debitis summopere persolvere cupientes et volentes ; sed in praesentiarum ob guerrarum turbines et alios sinistros eventus qui, proh dolor ! in diversis mundi partibus viguerunt in promptis denariis minime persolvere possumus. Idcirco omnibus melioribus modo, via, iure, causa et forma quibus melius et efficacius possumus et debemus eumdem magistrum Iacobum du Breuquet praesentis diffinitionis serie et tenore creamus, constituimus et solemniter ordinamus nostrum et ipsius generalis Capituli ac totius Ordinis verum, certum, legitimum et indubitatum procuratorem, negotiorumque infrascriptum gestorem ac nuntium specialem et generalem ; ita tamen quod specialitas generalitati non deroget nec contra, videlicet specialiter et expresse ad nostro et dicti generalis Capituli nomine et pro nobis mutuo vel ad cambium aut alias prout eidem magistro Iacobo utilius visum fuerit, summam mille ducatorum auri occasione praemissorum salariorum et stipendiorum, sibi, ut praefertur, debitorum a quacumque persona seu in quocumque bancho aut banchis quorumcumque mercatorum, tam in romana Curia quam extra eam existentium petendum, exigendum, levandum et recipiendum, ac pro dicta summa mille ducatorum praedictorum totum Ordinem nostrum ac bona ipsius, tam in generali quam in speciali omnibus melioribus et securioribus via, modo et forma, quibus sciverit et poterit eisdem mercatoribus seu banchariis obligandum et hypothecandum litterasque obligatorias desuper necessarias et opportunas in dicta forma camerae apostolicae, si opus sit, una cum damnis et interesse dari et persolvi consuetis dandum, conficiendum, et concedendum, ac ipsarum litterarum expeditione consentiendum, ac de pretio seu pretiis damnorum et interesse receptionis et liberationis pecuniarum huiusmodi concordandum et conveniendum, terminumque seu terminos et locum, in quo vel quibus plenaria et integra solutio dictae pecuniarum summae, et eius seu earum damnorum et interesse fieri debeat aut debebit praefigi et assignari petendum et obtinendum, nosque ac totum Ordinem nostrum in eventum non solutionis pecuniarum huiusmodi et earum interesse loco et terminis in litteris obligatoriis huiusmodi specificandis et designandis, sententiis, censuris et poenis eiusdem Camerae apostolicae, et in meliori forma decerni solitis sponte acquiescendum, ac quibuscumque curiis ecclesiasticis et saecularibus, necnon coercitioni et iurisdictioni ipsius curiae Camerae apostolicae generalis auditoris, eiusque viceauditoris, locumtenentis, ceterorumque iudicum et commissariorum ecclesiasticorum et saecularium ex causa praemissa submittendum et subiiciendum, et de dicta summa quittantiam, seu quittantias validas et sufficientes nomine totius nostri Ordinis et Capituli generalis faciendum et dandum, et generaliter omnia alia et singula circa praemissa et ea tangentia agendi, faciendi, etc., promittentes, etc. [DIFFINITIONES] SPECIALES 12.  Visis, auditis et diligenter examinatis informationibus, processibus, actis et actitatis factis per abbates de Leynin, s. th. pr., de Choryn et de Coeli porta, auctoritate Ordinis, contra fratres conventus monasterii de Hylda, qui Dei spreto timore et suae salutis immemores, tamquam impii, iniqui, rebelles et inobedientes, in fratrem Gregorium, eorum patrem et verum abbatem praesumptuose, inverecunde et impie manus violentas iniecerunt, impudenterque et inhumaniter pessime tractaverunt ac toto suo corpore catenis ferreis, grossis et ponderosis vinculato ipsum ad carceres durissimos miserunt, et longo tempore usque nunc absque quacumque filiali reverentia aut misericordia durissime in pane doloris et aqua tristitiae tenuerunt prout adhuc detinent, ipsumque fratrem Gregorium abbatem contra formam et tenorem privilegiorum et statutorum Ordinis a sua dignitate abbatiali, praesente patre abbate eiusdem monasterii, deponere et alium instituere praesumpserunt, plurimaque enormia, scandalosa et in Ordine inaudita commiserunt et perpetraverunt, possibilesque sibi resistentias dictis abbatibus commissariis per se et alios intulerunt, dederunt et procuraverunt, dictos abbates ac eorum processum ne super praemissis excessibus, criminibus et delictis, veritas sciretur, aut punitio debita fieret, impediendo ; quae omnia cedunt in derisum, dedecus, detrimentum, contemptum et vilipendium auctoritatis Ordinis ac personarum ipsius, necnon in periculum suarum animarum ac pernitiosissimum scandalum totius populi christiani, quae mala, crimina, excessus et delicta nolens praesens Capitulum generale sub dissimulationis pallio praeterire, sed prout cum Deo potest talia perpetrantes et eis consentientes debite punire, corripere et emendare volens, ne impunitas aliis praebeat incentivum delinquendi, idem Capitulum generale, matura et gravi deliberatione omnium Diffinitorum praehabita, attentis etiam aliis et mature digestis ex praemissis resultantibus, et consideratis in hac parte considerandis, solum Deum prae oculis habentes, ut ex eo iudicium prodeat et oculi nostri videant aequitatem, dicit, sententiat et diffinit pronuntiando dictos commissarios et eorum singulos omnia et singula in dictis suis informationibus, processibus, actis et actitatis, contra eosdem fratres bene, iuridice, sancte et secundum Ordinis formam egisse et fecisse, ac eorum commissionem executioni legitime demandasse, appellationemque per dictos fratres seu eorum procuratorem emissam et interiectam, necnon privationem et depositionem eiusdem fratris Gregorii, et electionem, creationem et institutionem de novo abbate in eodem monasterio de Hylda, tamquam contra ius, privilegia, statuta, ordinationes et diffinitiones Ordinis praesumptuose factas et celebratas, frivolas, irritas, inanes ac nullius vigoris et efficaciae fore et esse decernit, declarat, sententiat et diffinit, reponendo et reintegrando dictum fratrem Gregorium abbatem eiusdem monasterii de Hylda in eodem statu in quo erat, quando dicti fratres in eum, ut praemissum est, primo manus iniecerunt, declarando etiam dictos fratres et eorum quemlibet, necnon eorum fautores et adhaerentes poenas, sententias et censuras in privilegiis, statutis et diffinitionibus expressas et contentas incurrisse, ac secundum eorum demerita debite puniendos fore, et quia fideliter et laudabiliter dicti abbates commissarii onus sibi impositum impleverunt, de eorum virtutibus confidens idem Capitulum generale eis et cuilibet eorum coniunctim et divisim dat auctoritatem et potestatem, ut quamcitius poterunt ad dictum monasterium seu ad alia loca quae ad hoc iudicaverunt opportuna, accedant, magis in praemissis culpabiles per incarcerationem et emissionem ad alia monasteria Ordinis, nonnisi ex ordinatione Capituli generalis reversuros, minus vero culpabiles per incarcerationem et alias poenas secundum exigentiam suorum demeritorum taliter puniendo et corrigendo, quod ceteris transeat in exemplum et terrorem ; patrem abbatem eiusdem monasterii de Hylda pro excessibus contra Ordinis formam in eodem monasterio, per eum commissis et perpetratis, ab omni iurisdictione et auctoritate paternitatis in eodem monasterio usque ad aliam eiusdem Capituli generalis dispositionem suspendendo, et in suspensum *tenendo,* quo tempore pendente, visitatio, reformatio et omnimoda dispositio eiusdem monasterii penes eosdem abbates et quemlibet eorum remanebit. Praeterea si aliquae deferantur aut producantur accusationes contra dictum fratrem Gregorium abbatem, eas recipiant et, auditis audiendis ac consideratis considerandis, per debitum iustitiae complementum cuncta decidant et terminent in plenaria Ordinis potestate, invocato ad praemissa et ea tangentia, si opus sit, illustrissimi principis regionis illius seu quorumcumque dominorum principum, nobilium, communitatum, potentum, ecclesiasticorum vel saecularium auxilio et favore. Omnibus, etc. 13.  Ad aures praesentis Capituli generalis deductum est abbatissas et moniales monasteriorum monialium de Valle virginea et de Bernsten multas novitates contra Ordinis formam in earum monasteriis introducere, eligendo sibi praepositos saeculares, presbiteros, qui singula, ut dicitur, gubernant tam in spiritualibus quam temporalibus, novitiis habitum imponunt, singulaque bona temporalia gubernant et regunt, et plura alia faciunt omnino sanctae religioni dissona, in contemptum, vilipendium, dedecus et gravamen Ordinis ipsius, monasteriorum et personarum eorumdem. Quibus malis, abusibus et damnis providere et de remedio opportuno providere cupiens praesens generale Capitulum praefatis abbatissis et personis sub poenis, sententiis et censuris ecclesiasticis et Ordinis per abbatem de Colbatz eorum visitatorem et patrem abbatem immediatum taxandis, mandat et praecipit, quatinus praemissa omnia et alia contra Ordinis formam facientia omnino ab se abdicant et relegent, dictosque praepositos presbiteros saeculares omnino expellant, deincepsque se regant per omnia tam in spiritualibus quam temporalibus secundum statuta patrum in diffinitionibus de monialibus, tam de clausura, vita in communi, confessoribus, capellanis, quam in aliis quibuslibet, nec praesumant de cetero per se eligere praepositos aut quoscumque officiarios, nisi de conscientia et ordinatione eiusdem patris abbatis, cui singulis annis fideles et integras computationes de universis receptis et expensis monasteriorum iuxta Summorum Pontificum et Ordinis institutiones faciant et reddant ; executionem praesentis diffinitionis eidem patri abbati committendo in plenaria Ordinis potestate. 14.  Generale Capitulum devotis supplicationibus abbatis de Claromonte inclinatum benigne et de gratia speciali ut perpetuis futuris temporibus in eodem monasterio festum sancti Blasii, quod tertia februarii celebratur, solemniter cum XII lectionibus et duabus missis solemnizetur et celebretur, concedit et annuit, non obstantibus quibuscumque statutis, diffinitionibus et consuetudinibus Ordinis in contrarium factis. Datum, etc. 15.  Generale Capitulum paupertati et desolationi monasterii de Villerio Metensi condolens et compatiens, abbatem dicti monasterii de gratia speciali ad annum a data praesentis diffinitionis computandum, a missione studentis in collegio Heidelbergensi supportat et excusat, supportatumque et excusatum tenet, non obstantibus quibuscumque commissionibus, in contrarium datis. 16.  Attenta sincera affectione, quam abbas modernus de Begario dicitur habere ad litterarum et scientiarum acquisitionem praesens generale Capitulum, instante abbate de Claromonte, eidem abbati de Begario ut in Universitatibus Parisiensi aut Pictaviensi seu Andegavensi moram trahere, studia et lectiones frequentare et audire, necnon actus scholasticos exercere ac gradus requirere et suscipere possit et valeat, licentiam dat et facultatem, non obstantibus quibuscumque statutis, diffinitionibus et ordinationibus in contrarium factis. Datum, etc. 17.  Manutenentiae, conservationi et defensioni iurium, privilegiorum, libertatum, statutorum, laudabilium consuetudinum et praeeminentiarum Ordinis et personarum ipsius pro posse, ut dignum est, favere ac contra earumdem infractores et invasores possibiles resistentias et defensiones adhibere et praebere cupiens, praesens generale Capitulum mandat et iniungit venerabili et circumspecto viro magistro Ioanni de Porta, procuratori generali Ordinis in Castelleto Parisiensi, quatinus in causa mota et pendente in dicto Castelleto inter fratrem Michaelem de Vitello, Cistercii professum et quemdam fratrem Ludovicum de Menon, Ordinis sancti Benedicti, super dignitate abbatiali monasterii de Barbello contendentes, se nomine totius Ordinis et Capituli generalis cum dicto fratro Michaele contra dictum fratrem Ludovicum iungat, ac solerti vigilantia et sollicitudine, iura et libertates Ordinis et dicti fratris Michaelis praemissa prosequatur, tueatur et defendat. 18.  Comparentibus in Diffinitorio praesentis Capituli generalis personaliter coram dominis Diffinitoribus abbatum de Lanvaulx et de Bonarequie procuratoribus, videlicet pro abbate de Lanvaulx fratre Guillelmo Fabri, et domino Mauritio Guileti presbitero pro abbate de Bonarequie, qui abbates in personis praedictorum suorum procuratorum fuerunt per eosdem dominos Diffinitores et organum Rmi D. N. Cisterciensis praesidentis dicti Capituli, increpati et reprehensi, quod diu et per multos annos ad saecularia et vetita iudicia contra statuta et privilegia Ordinis, quibus expresse sub gravibus poenis et censuris cavetur, ne personae Ordinis per Ordinis personas extra Ordinem et iudicium Ordinis trahantur, se invicem tractaverunt in praeiudicium Ordinis et statutorum eiusdem ac suorum monasteriorum depauperatione, dicti procuratores unanimi consensu humiliter receperunt reprehensionem, renuntiaveruntque omnibus processibus agitatis in eisdem iudiciis vetitis, promiseruntque dicti procuratores tantum facere quod dicti domini sui abbates omnino cessabunt ab illis iudiciis et se iudicibus Ordinis referent iudicium recepturi, prout ius dabit ; quod si non consenserunt submissionibus eorum procuratorum ipso facto dicti abbates contumaces ex tunc per idem Capitulum generale reputantur et declarantur, deputatque idem generale Capitulum eisdem abbatibus ad insinuationem eorumdem procuratorum iudices abbates Ordinis de Begar et de Silva Melonis, qui per omnes iuris et iustitiae vias, partibus auditis, bonum et rectum iudicium ministrent, partemque condemnatam compellant ad subeundum iudicium, in plenaria Ordinis potestate. 19.  Quia abbas de Colbatz refutavit et renuit recipere Ordinis commissarios, videlicet abbates de Lenyn, Chorin et de Porta coeli, qui pro evidentissimis causis et valde necessariis in partibus et monasteriis contentis in eorum commissione, erant commissi et deputati a Rmo D. N. Cisterciensi, auctoritate Capituli generalis et totius Ordinis plenaria fungente, praesens generale Capitulum diffinit, dicit, sententiat et decretat dictum abbatem de Colbatz male fecisse ; praeterea quia dicti commissarii fuerunt gravati in expensis occasione huiusmodi refutationis, idem generale Capitulum diffinit eumdem abbatem de Colbatz debere reddere et solvere expensas rationabiles, quas dicti commissarii fecerunt a viciniori monasterio. 20.  Idem Capitulum vult et ordinat ut scribantur litterae recommendationis ad dominos praesidentes Parlamenti Burgundiae in favorem abbatis et conventus de Maceriis, super quodam processu pendente in curia eiusdem Parlamenti in materia decimarum. 21.  Generale Capitulum de quadam diffinitione, anno Domini M. CCCC XC facta, contra nonnullos abusus et deviationes a communibus Ordinis statutis in certis regni Poloniae monasteriis, videlicet Obra, Wangrowitz et Lynda observatis, ita ut in eis non nisi de civitate Colomensi ibidem ad professionem regularem recipiantur, iam magis sufficienter extitit informatum ; volens autem idem generale Capitulum nulli in hac parte praeiudicare nationi, ad petitionem et sufficientem informationem dominorum consulum civitatis Colomensis, necnon et aliorum fide dignorum relatione praedictam diffinitionem taliter intelligendam limitat, diffinit et determinat, quatinus praedictae civitatis cives et incolae tales ad praedicta monasteria suscipiendos ad nostram religionem ac professionem mittant, qui videlicet sint legitime nati et procreati, aetatis etiam legitimae et competentis iam litteraturae, maxime in principiis grammaticae artis aliqualiter fundati, ita ut nonnisi qui annum tertium decimum compleverint, et in scolis scolares fuerint, recipi in praedictis monasteriis debeant, inhibendo etiam praedictorum trium monasteriorum abbatibus, ac omnibus personis regularibus in virtute salutaris obedientiae, et sub excommunicationis latae sententiae poenis ne in contrarium quovismodo aliquid attentare aut contrarie praesumant ; quod si per eos observatum ita, ut praemissum est, non fuerit, praecipitur abbati de Paradiso nunc commissario et in futurum omnibus aliis praedictorum monasteriorum commissariis, quatinus ad praedicta sub censuris Ordinis hic insertis facienda eos compellant. COMMISSIONES 22.  Visitationem et reformationem omnium et singulorum utriusque sexus monasteriorum et locorum regularium Ordinis in provinciis Cantuariensi, Eboracensi, Walliae, totiusque Angliae ac universalis provinciae Hyberniae, abbatibus de Fontibus et de Stratefordia, et cuilibet eorum committit cum clausulis per Rmum D. N. Cisterciensem addendis, in plenaria Ordinis potestate. 23.  Ad idem abbatibus de Cupro, de Melros et Culros, et cuilibet eorum. 24.  Visis litteris commissionis per Rmum D. N. Cisterciensem abbatibus de Lenyn, s. th. pr., de Choryn et de Coeli porta, et duobus eorum, ad visitandum et reformandum monasteria in locis et provinciis in eadem specificatis, contentis et expressis, et alias expeditis et directis, consideransque probitatem, sufficientiam et idoneitatem dictorum commissariorum et cuiuslibet ipsorum, certis, iustis rationibus et causis motum praesens generale Capitulum dictam commissionem praesenti diffinitioni annexam, cum omnibus suis clausulis et conditionibus approbat, ratificat et confirmat, ac in suo robore, eiusdem commissionis termino durante, continuat et corroborat, mandans eisdem commissariis, ut eam secundum sui formam et tenorem excecutioni [executioni] demandent, in plenaria Ordinis potestate. 25.  Totis praecordiorum affectibus generale Capitulum ampliationem et multiplicationem virorum doctorum et litteratorum in Ordine, atque salubrem et felicem collegiorum Ordinis manutenentiam et directionem anhelans et desiderans, cum ex eis potissimum decus, gloria et felix directio Ordinis resultent, singularique desiderio collegium Lipzense felicius deinceps per doctos et probos Ordinis patres regi et gubernari, ac multiplicitatem commissariorum dudum tam per Rmum D. N. Cisterciensem quam Capitulum generale, ad eiusdem collegii directionem deputatorum, ne ex eorum frequenti adventu in eo tam ipsum collegium quam scolares in eodem studentes graventur aut opprimantur, ab eo tolli et de bono docto et sufficienti commissario eidem provideri cupiens, certis et justis rationibus motum, omnes et singulos praefatos commissarios dudum, ut praemittitur, institutos, revocat et ab executione suarum commissionum penitus absolvit, et quia de probitate, sufficientia ac multiplicibus virtutibus abbatis de Lenyn, s. th. pr., ad plenum fuit informatum, sperans quod eius doctrina, providentia et prudentia ipsum collegium felicia reportabit incrementa, idem Capitulum generale eidem abbati de Lenyn committendo dat auctoritatem, potestatem et facultatem idem collegium vel alia loca ad sequentia peragenda, quae iudicaverit opportuna, quotiens opus fuerit, personaliter accedendi, duos vel tres abbates convocandi et cum eorum provido consilio, ea quae reformationem et felicem directionem dicti collegii et studentium in eo concernunt, tractandi, agendi et faciendi, abbatesque et alios, qui secundum ordinationem eiusdem Rmi D. N. Cisterciensis ad dictum collegium scolares mittere debent, tam per excommunicationis, interdicti, quam etiam privationis et depositionis a suis dignitatibus abbatialibus, et aliis beneficiis et officiis, quas et quae obtinent aut forsitan obtinebunt, censuras, sententias et poenas viriliter et exacte ad mittendum et manutenendum suos scolares cum debitis et sufficientibus provisionibus in eodem collegio cogendi et compellendi, et generaliter omnia et singula faciendi et exercendi in eodem collegio, absque tamen auctoritatis et iurisdictionis, quas in eo praetendit abbas et monasterium de Vetericella, praeiudicio, quae posset facere et exercere Capitulum generale, si praesens adesset, quousque per eum aliter fuerit ordinatum et dispositum ; invocato, etc. 26.  Ac idem praesens generale Capitulum committit abbatibus de Mulbron [Mulbronn] et de Schonaugia auctoritatem reformandi et restaurandi collegium Heydelbergense, revocando omnes licantias olim abbatibus Germanicae nationis datas pro scolaribus mittendis praeter collegia Ordini nostro deputata, nisi intervenerit consensus commissariorum eorumdem collegiorum ab Ordine deputatorum, in plenaria Ordinis potestate. 27.  Abbatibus de Lanckem et de Bildhausen, salutem in Domino. Abbas et conventus monasterii Ebracensis exponi fecerunt praesenti Capitulo generali se habere et possidere quemdam censum pecunialem in quodam castello dicto Smalfeldt, necnon certa iugera lignorum combustibilium circa villam Trabbstatt, similiter in dicta villa habent aliquos pauperes permixtos inter alios, de quibus omnibus propter causas ex parte illorum allegatas, aut nullam recipiunt commoditatem, humiliter supplicando, ut eis licentiam et facultatem vendendi vel permutandi praemissa pro eorum utilitate concedere dignaretur ; et quia propter locorum distantiam, veritatem scire de praemissis difficile foret, insequendo privilegia, diffinitiones et statuta Ordinis, vobis committendo, idem Capitulum generale dat potestatem vos super praemissis et ea tangentibus debite, diligenter et sufficienter informandi, informationeque debite peracta, si praemissa eidem monasterio Ebracensi inutilia et modici valoris fore inveneritis, eisdem abbati et conventui ad vendendum vel permutandum seu dandum ad annuum et perpetuum censum vel redditum, aut alias prout utilius invenerint licentiam ac facultatem conferatis et detis in plenaria Ordinis potestate, proviso tamen quod pecuniae inde receptae ad utilitatem eiusdem monasterii et non alias convertentur. Datum, etc. 28.  Abbatibus de Eberaco et Bildhausen, salutem in Domino. Abbatissa et conventus de Margburhusen prope oppidum Erfordiae praesenti generali Capitulo exponi fecerunt se habere et possidere nonnullas vineas non longe a villagio dicto Holtzhusen adeo steriles et incultas, ut modicam vel nullam ex eis recipiant commoditatem, eidem Capitulo humiliter supplicando, ut eis licentiam et facultatem vendendi, alienandi, permutandi, vel ad censum annuum et perpetuum dandi praemissas vineas pro earum utilitate et commoditate dare dignetur. Et quia, etc. ut in alia. 29.  Abbatibus de Laude, de Capella et de Fusniaco, salutem. Pro parte abbatis et conventus de Valcellis praesenti Capitulo expositum est, quod ipsi quosdam domos et grangias de Montesconnet et de Pesières habent et possident, quae propter earum ruinam et desolationem eisdem omnino quasi inutiles redduntur, humiliter supplicantes, ut ad eas dandum et concedendum laicis firmariis et colonis ad longos terminos ut ipsae domus et grangiae reparari possint, licentiam et facultatem dare et concedere dignaretur ; hinc est quod formam a sanctis patribus in Ordine introductam et iustitiam insequens idem generale Capitulum vobis et duobus vestrum committendo dat auctoritatem et potestatem vos debite, diligenter et sufficienter de et super praemissis informandi ; et si dictas domus et grangias eidem monasterio aliqualiter inutiles inveneritis, auctoritatem et licentiam eisdem abbati et conventui de Valcellis ad dandum, permutandum vel alias de eis disponendum ad utilitatem et commodum eiusdem monasterii dandi et conferendi, in plenaria Ordinis potestate. 30.  Generali Capitulo cum omni humilitate pro parte abbatissae monasterii de Gaudio, prope Henbont, Venetensis dioecesis, expositum est quamdam sororem Ioannam Le Parisy contra voluntatem eiusdem abbatissae unam cameram extra dormitorium in angulo claustri eiusdem monasterii occupare et inhabitare, in qua multae conspirationes et abusus, tam per regulares quam saeculares personas ipsum monasterium frequentantes fiunt et perpetrantur in maximum dedecus, damnum et scandalum eiusdem monasterii et personarum ipsius. Quibus malis obviare et de remedio providere cupiens praesens generale Capitulum, abbatibus de Claromonte, de Begario et de Langoneyo et eorum cuilibet committendo et districte praecipiendo, dat facultatem, auctoritatem et mandatum speciale ut, quamcitius poterunt, ad dictum monasterium, seu alia loca aptiora ad hoc, accedant, seu eorum alter accedat, et super praemissis et ea tangentibus debite, diligenter et sufficienter se informent, et debita informatione peracta, si praemissa esse vera invenerint, aut eorum alter invenerit, dictam sororem Ioannam, et alias seu alios in praemissis culpabiles taliter puniant et castigent quod ceteris in exemplum transeat et terrorem, dictam sororem Ioannam a dicta camera expellendo, et ad habitandum, dormiendumque in dormitorio districtissime per Ecclesiae et Ordinis censuras compellendo, in plenaria Ordinis potestate. 31.  Ad aures praesentis Capituli generalis deductum est abbatem de Fulcardimonte et quosdam religiosos monasterii de Sancto Andrea in Goufer [Goffer], suae salutis immemores, voluisse veneno sub umbra cuiusdam medicinae, et alias intoxicasse abbatem modernum eiusdem monasterii de Sancto Andrea, pluraque alia nefanda et quasi inaudita commisisse in maximum dedecus et vilipendium totius Ordinis, personarum ipsius et populi christiani scandalum. Quibus malis et scandalis obviare et de remedio providere cupiens praesens generale Capitulum abbatibus de Claromonte, de Barbereyo et de Persenia, et eorum quilibet committendo, dat auctoritatem, potestatem et facultatem, et plenum posse ut quamcitius poterunt, seu alter eorum poterit, ad dictum monasterium de Sancto Andrea personaliter accedant, ibidemque visitent, reforment, corrigant, instituant et destituant omnia et singula quaecumque secundum Deum et nostrae religionis salutaria instituta invenerint visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda, insuper de et super praemissis et contentis in litteris praesenti diffinitioni sub sigillo Diffinitorum annexis et clausis, et ab eis dependentibus debite, diligenter et sufficienter se informent, seu alter eorum informet, et debita informatione peracta culpabiles in praemissis quos invenerint taliter puniant, corrigant et castigent quod ceteris transeat in exemplum et terrorem, dictum abbatem de Fulcardimonte si sua exigant demerita, etiam a dignitate abbatiali privando et deponendo, et eidem monasterio de Fulcardimonte de novo abbate secundum Ordinis formam canonice providendo, in plenaria Ordinis potestate ; invocato, etc. 32.  Abbatibus de Begario et de Silva maloen et cuilibet eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus ad monasterium de Bona requie, vel ad alia loca quae ad sequentia peragenda aptiora iudicaverint, accedant, seu alter eorum accedat, debiteque et sufficienter de et super debitis, oneribus et gravaminibus quibus, ut dicitur, dictum monasterium opprimitur et oneratur, necnon super certis antiquis nemoribus quasi inutilibus et eidem monasterio pertinentibus, se informent, et si debita informatione invenerint, seu alter eorum dictum monasterium sic debitis oppressum et obligatum, dictaque nemora, seu silvas eidem monasterio inutilia vel inutiles aut parum valoris existere invenerit, eidem abbati et conventui dandi ad censum vel redditum annuum et perpetuum, seu ad vitam vel prout commodius et utilius poterunt ad certam pecuniarum summam nemora seu silvas praedictas, in plenaria Ordinis potestate, proviso tamen quod pecuniae inde receptae ad redemptionem, liberationem et solutionem dictorum debitorum vel utilitatem potiorem eiusdem monasterii convertentur. Datum, etc. 33.  Totis praecordiorum affectibus, vigilanti sollicitudine monasteriorum, locorum et personarum regularium Ordinis utilitatem, visitationem, reformationem et felicem directionem sitiens et desiderans praesens generale Capitulum, talesque visitatores et reformatores instituere studet, quorum providentia et sollicitudine ipsa monasteria, loca et personae felicia reportare valeant incrementa. Quia igitur ad notitiam ipsius Capituli generalis per litteras serenissimi domini nostri Scotiae regis deductum est, monasteria et loca Ordinis visitatione et reformatione multum indigere, hinc est quod ad ipsius domini nostri regis instantiam, abbatibus de Cupro, de Melros et de Culros, et eorum cuilibet in solidum, de quorum discretionibus, prudentiis, fidelibusque diligentiis ad plenum confidens idem generale Capitulum committendo dat potestatem, auctoritatem et facultatem ad omnia et singula utriusque sexus monasteria et loca regularia, etc. 34.  Generale Capitulum committit domino abbati de Firmitate, necnon abbatibus de Ursicampo et de Bonoportu et eorum cuilibet, quatinus de meritis, gravaminibus et causis cuiusdam appellationis a fratre Carolo de Monte Jornali, scilicet pro abbate monasterii de Pinu gerente, die 12 mensis augusti novissime praeteriti, a nonnullis oppressionibus, sententia confirmationis factae de persona fratris Ioannis Marchenon et aliis gravaminibus in instrumento appellationis manu notarii praesentis Capituli generalis signato contentis et expressis emissae, se debite diligenter et sufficienter informent, dictosque appellantem et appellatum super dignitate abbatiali eiusdem monasterii de Pinu contendentes coram eis aut altero eorum ad certum et competentem diem et locum citent, et auditis audiendis, visisque iuribus et productionibus partium, consideratisque considerandis, dictam causam et materiam propter quam appellatum est summarie et de plano secundum Ordinis formam decidant, sententient et terminent, in plenaria Ordinis potestate. 35.  Abbatibus de Campo Mariae et de Amelsborn et cuilibet eorum committendo districte mandat et praecipit generale Capitulum, quatinus ad defensionem et tuitionem iurium, libertatum, privilegiorum, exemptionum et aliarum immunitatum Ordinis, et maxime in causa seu causis pendentibus coram quibuscumque iudicibus contra abbatem et conventum de Bredelaria, in praeiudicium, gravamen seu laesionem aut infractionem iurium, libertatum, privilegiorum, exemptionum et immunitatum praefatorum ; sedula vigilantiae cura intendant, omnesque abbates, abbatissas, necnon monasteriorum et locorum rectores eidem monasterio de Bredelaria vicinos et in illa provincia existentes ad subveniendum et contribuendum defensioni et tuitioni praemissorum secundum formam in statutis Ordinis contentam, per omnes iuris et iustitiae, vias, ac per eiusdem Ordinis censuras astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 36.  Cum omni humilitate et reverentia exponi fecit praesenti Capitulo abbas de Veteri campo, in dioecesi Coloniensi, quod sint tria aut quatuor monasteria monialium in partibus Westphaliae, quae a multis annis ab Ordine derelicta et sub reverendissimi in Christo patris domini Ordinarii iurisdictione usque in praesens gubernata extiterunt, et nunc divina miserante clementia dictus dominus Ordinarius et plures alii nobiles eorum monasteriorum fundatores, qui reformationem et felicem directionem praefatorum monasteriorum sincera devotione anhelant, requirunt et rogant, ut dicta monasteria ab Ordine recipiantur, Ordini incorporentur et reuniantur, reformenturque et de cetero regantur per patres eiusdem Ordinis, secundum formam et consuetudines ipsius Ordinis, quia idem Capitulum generale deperdita et ab Ordine alienata recuperare et cuncta loca sibi subiecta sub Dei iugo et sanctae religionis observantia dirigere quantum cum Deo potest summis cum affectibus desiderat, eidem abbati de Veteri campo committendo dat facultatem et potestatem dicta monasteria totius Ordinis nomine recipiendi et eidem Ordini reincorporandi et reuniendi, illaque regendi, visitandi, reformandi et alia necessaria in eisdem agendi, quae posset et deberet agere et facere secundum Ordinis formam verus pater abbas eorum immediatus, donec et quousque aliter per generale Capitulum fuerit ordinatum, in plenaria Ordinis potestate ; invocato, etc. 37.  Cum propter lites, dissidia, querelas et processuum tumultus, quibus nunc, proh dolor ! monasterium de Barbello super dignitate abbatiali in curia saeculari concutitur, plures dissolutiones et insolentiae inter personas ipsius monasterii in enervationem totius observantiae regularis in dedecus Ordinis et scandalum populi christiani oriuntur, super quibus nisi de celeri et opportuno remedio provideatur, ipsum monasterium in utroque statu maxime spirituali ruet et desolabitur ; quibus malis de remedio providere cupiens idem generale Capitulum abbatibus de Prulliaco, eiusdem monasterii patri abbati, et de Caroliloco s. th. pr., et eorum cuilibet committendo praecipit et mandat, quatinus quamcitius poterunt ad dictum monasterium accedant, seu eorum alter accedat, ibidemque visitent, reforment, instituant et destituant omnia et singula, quaecumque secundum Deum et nostrae religionis salutaria instituta invenerint visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda, necnon de et super praemissis se informent, et informatione peracta, si fratres eiusdem monasterii in praemissis culpabiles invenerint, eos et quemlibet eorum, secundum exigentiam demeritorum puniant, ac eos ad verae religionis viam reducant, prioremque et alios officiarios signanter ad regimen spirituale in eodem monasterio sufficientes et idoneos instituant et ordinent, insufficientesque destituant et amoveant, in plenaria Ordinis potestate, invocato ad praemissa omnia et singula, si opus sit, brachii saecularis auxilio, etc. 38.  Capitulum generale abbatibus de Sora, de Esrom et de Herivado, et cuilibet eorum, mandat et praecipit ut modis et mediis possibilibus secundum formam in statutis, privilegiis et diffinitionibus Ordinis contentam et expressam, viriliter et exacte defendant, tueantur et protegant libertates, immunitates, exemptiones et privilegia Ordinis nova et vetera, loca et personas Ordinis, contra reverendissimum in Christo patrem, dominum episcopum Roskildensem, impetratorem cuiusdam commissionis a Sanctissimo domino nostro Papa, sub praetextu falsi, ut videtur, ad visitandum monasteria Ordinis in sua dioecesi existentia, omnibus et singulis abbatibus, abbatissis et aliis regularibus personis Ordinis in eadem dioecesi existentibus districte sub poenis et censuris Ordinis latius contra eas et quamlibet earum, si secus fecerint, declarandis, inhibens districtissime ne eidem episcopo in aliquo contra privilegiorum et statutorum Ordinis praemissorum tenores pareant seu obediant quovismodo, compellendo per Ordinis censuras abbates et abbatissas illius regionis quos et quas istud negotium tangit ad contribuendum in expensis huiusmodi defensionis, in plenaria Ordinis potestate. 39.  Humili supplicationi abbatis moderni de Veteri campo, in diocesi Coloniensi, tamquam iustae et rationabili benigne annuens generale Capitulum, abbatibus de Veteri monte, de Campo Mariae et de … (*locus vacuus*) et cuilibet eorum dat auctoritatem, potestatem et facultatem, ut quocitius ipse modernus abbas Veteris campi sponte eidem monasterio ac dignitati abbatiali eiusdem in favorem alicuius personae Ordinis sufficientis et idoneae et non alias, cedere voluerit, ipsam cessionem aut resignationem admittere et recipere, et eidem abbati cedenti pro residuo vitae suae aliquam gratiosam et rationabilem pensionem super fructibus eiusdem monasterii assignandi et assedendi. Quo in casu ex nunc idem Capitulum generale eidem abbati de *Veteri* campo dat licentiam et facultatem huiusmodi cessionem et resignationem faciendi, dictoque monasterio sive sic sive per mortem aut alio quovismodo viduato et vacanti de novo abbate sufficienti et idoneo in Ordine professo secundum formam Ordinis electione canonica aut auctoritate Ordinis providendi, electumque seu provisum aut promotum instituendi et installandi, ac in realem et actualem possessionem eiusdem monasterii vel quasi ponendi et inducendi, aliaque omnia et singula circa praemissa necessaria agendi et faciendi, in plenaria Ordinis potestate, absque tamen praeiudicio auctoritatis aut iurisdictionis patris abbatis immediati eiusdem monasterii, invocato ad praemissa, si opus sit, brachii saecularis auxilio, consilio et favore. 40.  Ad idem, pro moderno abbate de Schonavia, Wormatiensis dioecesis, abbatibus de Eberbacho, Mulbruna [Mulbrunna] et Bebenhusen, et cuilibet eorum, etc. 41.  Abbatibus de Reigniaco, s. th. pr., de Quinciaco et de Marcilliaco, et cuilibet eorum per se et in solidum committit, quatinus diligenter et sufficienter informent de et super litteris tractatus initi, facti et passati inter abbatem et conventum monasterii de Fonteneto ex una, et Bertandum Guidonis, ac Nicolam eius uxorem partibus ex altera, de quodam molendino vocato molendinum de Cole, alias du Fain, cum pertinentiis suis, prout in eisdem litteris praesenti diffinitoni [diffinitioni] annexis plenius continetur, et si debita informatione inveniant dictum tractatum fuisse et esse factum ad utilitatem eiusdem monasterii de Fonteneto, illum cum omnibus et singulis suis clausulis, conditionibus et dependentiis approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 42.  Ad idem, abbatibus de Nigrolacu et de Pratea et eorum cuilibet committitur ad se informandum et confirmandum tractatum initum, factum et passatum inter abbatem et conventum de Fontemorum ex una, et Hugonem Champigny partibus ex altera, de quibusdam terris situatis in territorio de Dung le Roy, plenius in litteris super hoc confectis et diffinitioni praesenti annexis, declaratis et specificatis. 43.  Abbatibus de Bonavalle et de Gratia Dei in dioecesi Pictaviensi, et de Sancto Leonardo in eadem dioecesi, committitur cuilibet in solidum, ut se diligenter informent super quibusdam querelis eisdem deferendis et declarandis contra fratres et religiosos monasterii de Grossobosco per abbatem eiusdem loci, et secundum quod invenerint, aut alter eorum invenerit, puniant aut puniat eos per omnes censuras et Ordinis disciplinas aut carceres, sive etiam absolvatis, si absolvendi forent, nisi defectus tales fuerint, qui ad Capitulum generale vel Rmum D. N. Cisterciensem cum informationibus clausis remittendi forent utique puniendi, in plenaria Ordinis potestate. 44.  Quia propter multiplicitatem et ponderositatem causarum et materiarum diffiniendarum et terminandarum in hoc praesenti Capitulo generali existentium, quae propter brevitatem temporis in Cistercio expediri non possunt, illas Rmo D. N. Cisterciensi et illis quibus in eo vocare voluerit, apud Divionem terminandas, diffiniendas et decidendas reliquit et remittit, in plenaria Ordinis potestate. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 45.  Auditis et mature consideratis et digestis relationibus Rmi D. N. Cisterciensis super processu privationis, depositionis et destitutionis a dignitate abbatiali fratris Drouheti Henryon, necnon electionis, promotionis, provisionis, institutionis et installationis fratris Iacobi de Pontescisso, ad dignitatem abbatialem monasterii de Caroloco, Bisuntinensis diocesis, per ipsum Rmum D. N. Cisterciensem, praesentibus et coassistentibus sibi abbatibus de Bellavalle, de Theoloco et de Belloloco, eiusdem Bisuntinensis et Lingonensis dioecesium, audita etiam ad plenum certificatione dictorum abbatum super dicto processu, ac consideratis in hac parte considerandis, privationem, depositionem, destitutionem fratris Drouheti, ac electionem, promotionem, provisionem institutionem et installationem fratris Iacobi praefati, tamquam iuste, rite, canonice et secundum Ordinis formam factas et celebratas, prout in instrumento decreti, praesenti diffinitioni annexo plenius continetur, praesens generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat, supplendo, etc. 46.  Cessionem et resignationem novissimi abbatis de Nemore Sanctae Mariae, necnon electionem, promotionem, provisionem, institutionem et installationem fratris Anthonii dudum prioris in monasterio de Paradiso, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii de Nemore Sanctae Mariae, per abbates monasteriorum de Paradiso et de Bleso, tamquam rite et canonice auctoritate Rmi D. N. Cisterciensis admissas, acceptatas, factas et celebratas, prout, *etc.* 47.  Cum propter dilapidationes et illicitos contractus perpetratos et factos per fratrem Mauritium, nuper abbatem monasterii de Alba landa, propter quae et alia sua demerita merito sua dignitate abbatiali meruit privari, necesse fuit sigillum commune conventus ac dictos tractatus tamquam in damnum et praeiudicium eiusdem monasterii sub sigillo eodem et per dictum fratrem Mauritium factos, cassare, annullare et irritare, prout in litteris desuper praemissis confectis et praesenti diffinitioni annexis plenius continetur, quas quidem cassationes, annullationes et irritationes per abbatem de Fontibus factas tamquam iuridicas, iustas et rationabiles, certis iustis et rationabilibus causis generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 48.  Visis, auditis et diligenter examinatis litteris processus seu sententiae privationis, destitutionis et depositionis fratris Mauritii, nuper abbatis monasterii de Alba landa, infra principatum Walliae, per abbatem de Fontibus, Ordinis commissarium, factarum et celebratarum, prout in eisdem litteris praesenti diffinitioni annexis plenius continetur, attentis insuper criminibus enormibus, casibus et delictis per eumdem fratrem Mauritium perpetratis et commissis, ac consideratis in hac parte considerandis, praesens Capitulum generale dictas privationem, destitutionem et depositionem tamquam bene, iuste et canonice factas et celebratas approbat, ratificat et confirmat. 49.  Privationem, amotionem, depositionem et destitutionem sororis Ioannae, nuper abbatissae seu priorissae monasterii monialium Beatae Mariae de Cookchill, Wigorniensis dioecesis, necnon promotionem, provisionem, institutionem et installationem sororis Elisabeth Webbe, ad dignitatem abbatialem, regimen et administrationem eiusdem monasterii seu prioratus, prout in litteris… *etc.* per abbates de Fontibus et de Stratefordia auctoritate Ordinis, *etc.* approbat, *etc.* 50.  Electionem, provisionem, promotionem, installationem et institutionem fratris Thomae Apriz, ad dignitatem abbatialem monasterii de Alba landa, per abbatem de Fontibus, auctoritate Ordinis, approbat, *etc.* supplendo, *etc.* 51.  Electionem, promotionem, institutionem et installationem fratris Ioannis Bright ad dignitatem abbatialem monasterii de Wardona, Lincolniensis dioecesis, per abbatem de Rievalle, auctoritate sua paterna, *etc.* approbat, *etc.* supplendo, *etc.* 52.  Ad idem, pro fratre Stephano Haller, ad dignitatem abbatialem monasterii de Novocastro. TRACTATUUM ET PENSIONUM CONFIRMATIONES 53.  Visis, auditis et diligenter examinatis litteris pensionis viginti marcarum legatis monetae Angliae cum quibusdam cameris, iuribus, praerogativis et gratiis plenius et diffusius in instrumento publico praesenti diffinitioni annexi contentis, specificatis et declaratis fratri Roberto Charley, nuper abbati monasterii de Woburna, Lincolniensis dioecesis, tamquam bono honesto et benemerito patri, per Ordinis commissarios super fructibus, proventibus et emolumentis dicti monasterii de Woburna assignatis, datis et concessis, praesens generale Capitulum audita relatione nonnullorum Ordinis patrum super praemissis, et recognoscens dictam pensionem rationabilem, ac omnia praemissa, iusta et rationi consona fore, de gratia speciali omnia et singula praemissa, in dicto instrumento contenta et expressa, secundum eorum formam et tenorem cum omnibus clausulis, conditionibus et dependentiis, approbat, ratificat et confirmat, mandando abbati et conventui, qui nunc sunt, et pro tempore erunt, et nihilominus in virtute sanctae obedientiae et sub poenis et censuris ecclesiasticis et Ordinis, latius contra eos et eorum quemlibet per huiusmodi diffinitionis executorem taxandis et declarandis praecipiens, quatinus eidem fratri Roberto dictam pensionem terminis statutis solvant et cuncta sibi assignata et promissa integraliter adimpleant ; executionem praesentis diffinitionis abbatibus de Fontibus et de Stratefordia et eorum cuilibet committendo, in plenaria Ordinis potestate. Datum, etc. 54.  Visis et diligenter examinatis litteris tractatus initi, facti et passati inter abbatem et conventum monasterii de Buxeria ex una, et egregium virum magistrum Laurentium Blanchard, regis consiliarium, partibus ex altera, de quadam domo eiusdem monasterii sita apud Divionem in vico du Pautret, ad censum annuum et perpetuum sex libr. turon. singulis annis terminis statutis, eisdem abbati et conventui, seu eorum legitimo procuratori solvendorum, prout plenius in eisdem litteris super praemissis confectis et praesenti diffinitioni annexis habetur et continetur, audita prius ad longum relatione abbatis Bellaevallis, qui ex ordinatione Rmi D. N. Cisterciensis inquisitiones super dictis litteris debite fecit, attentaque et considerata utilitate eiusdem monasterii ex praemisso tractatu resultante, et consideratis in hac parte considerandis, matura et gravi deliberatione omnium Diffinitorum praehabita, praesens generale Capitulum eumdem tractatum secundum sui formam et tenorem cum omnibus et singulis suis clausulis, conditionibus et dependentiis, approbat, ratificat et confirmat, in plenaria Ordinis potestate. 55.  Ad idem, pro abbatissa et conventu Beatae Mariae Regalis, alias de Maloduno ex una, et honorabilem virum Petrum Reboulle, mercatorem de Pontisara, partibus ex altera, de quodam eschambio [escambio], permutatione ac constitutione facta per easdem abbatissam et conventum decem librarum parisien. singulis annis, terminis statutis super molendino de Bart per eumdem mercatorem percipiendarum, sub certis conditionibus in litteris huiusmodi tractatus contentis et expressis, et praesenti diffinitioni annexis. 56.  Prosperum et felicem statum collegii Sancti Bernardi Parisiis summe desiderans generale Capitulum, visis, auditis et diligenter examinatis litteris tractatus initi, facti et passati inter dominum Firmitatis nomine quo tunc agebat Rmi D. N. Cisterciensis ac totius Ordinis et Capituli generalis, fratres Iacobum de Pontescisso provisorem et Ogerium de Grangia cellerarium eiusdem collegii ex una, et honorabilem virum magistrum Iacobum Bagereau in venerabili curia Parlamenti Parisiis procuratorem, partibus ex altera, de quadam portione horti eiusdem collegii Sancti Bernardi Parisiis, ad certos annos et perpetuos ac irredimibiles censum octo den. paris. et redditum septem libr., decem sol. turon., prout per litteras eiusdem tractatus praesenti diffinitioni annexas plenius constat, audita prius super eisdem litteris et tractatu nonnullorum Ordinis patrum et aliorum fide dignorum relatione super non modica utilitate ex dicto tractatu, eidem collegio proveniente dictum generale Capitulum, certis, iustis et rationabilibus causis et rationibus motum, attenta maxime et considerata eiusdem collegii utilitate, dictum eiusdem tractatum cum omnibus et singulis suis clausulis et conditionibus approbat, ratificat et confirmat. 57.  Ad idem, pro quadam portione eiusdem horti ad censum et redditum annuum et perpetuum ac irredimibilem octo den. paris. censualium et septem libr. decem sol. redditualium eiusdem monetae, inter dominum Firmitatis, provisorem et cellerarium nominibus quibus supra ex una, et magistrum Ioannem Deschamps, procuratorem in Parlamento, partibus ex altera, etc. 58.  Ad idem, pro simili portione horti collegii per dictos dominum et fratres ad annuum et perpetuum et irredimibilem censum et redditum octo den. paris. et undecim libr., quinque sol. eiusdem monetae, honorabili viro magistro Guillelmo Suffleau, in legibus licentiato, advocato in curia Parlamenti Parisiis concessa. 59.  Ad idem, pro simili portione horti per eosdem sub censu et redditu annuis et perpetuis atque irredimibilibus octo den. paris. et decem libr. decem sol. turon. honorabili viro Michaeli Lamy, procuratori in praefata Parlamenti curia, perpetuo concessa. 60.  Visis et diligenter examinatis litteris pensionis assignandae sorori Aelisiae de Grebonal, professae et dudum abbatissae monasterii monialium de Virgulto, Cameracensis dioecesis, de summa duodecim scutorum, quolibet scuto valente et taxato undecim gros. monetae Flandriae, singulis annis, terminis statutis, super fructibus, revenutis et emolumentis dicti monasterii percipiendorum et eidem sorori solvendorum, prout in litteris desuper huiusmodi pensionis assignatione confectis, et praesenti diffinitioni annexis continetur et habetur, consensu insuper abbatissae et conventus eiusdem monasterii super praemissis, necnon meritis eiusdem sororis, quae diu et laudabiliter ipsum monasterium rexit, attentis et mature digestis et consideratis ad instantiam venerabilis patris magistri Iacobi du Breuquet, Sanctissimi domini nostri Papae cubicularii, etc., praesens generale Capitulum de gratia speciali dictam pensionem duodecim scutorum cum conditionibus, clausulis et terminis in praefatis litteris contentis et expressis eidem sorori Aelisiae, super fructibus, iuribus, petinentiis [pertinentiis] et emolumentis eiusdem monasterii de Virgulto, pro residuo vitae suae, creat, assignat et assedit, mandans et praecipiens idem Capitulum generale abbatissae, quae nunc est, et quae pro tempore erit, necnon conventui eiusdem monasterii in virtute sanctae obedientiae, et sub poenis, censuris et sententiis per executorem, seu executores huiusmodi diffinitionis taxandis et promulgandis, quatinus infallibiliter et indilate, terminis statutis et assignatis, dictam pensionem eidem sorori, vel eius legitimo mandato aut procuratori singulis annis solvant, tradant et deliberent, seu solvi, tradi et deliberari faciant cum effectu ; executionem huiusmodi diffinitionis cuicumque abbati Ordinis super hoc requirendo committendo, in plenaria Ordinis potestate. 61.  Visis et diligenter examinatis litteris tractatus initi, facti et passati inter Rmum D. N. Cisterciensem et eius conventum ex una, et abbatem et conventum monasterii de Vallelucenti partibus ex altera, de quadam domo seu grangia, sita in finagio de Summofonte, Trecensis dioecesis, vulgariter vocata Donum episcopi, eisdem de Vallelucenti pro pretio ducentarum et triginta librarum turon. vendita, prout in litteris eiusdem praesenti diffinitioni annexis, plenius continetur ; auditaque relatione nonnullorum Ordinis patrum, qui super praemissis debitas inquisitiones fecerunt, et utilitatem, quae eisdem monasteriis ex dicto tractatu provenit cognoscens, consideratis in hac parte considerandis, praesens generale Capitulum dictum tractatum cum omnibus et singulis suis clausulis, conditionibus et dependentiis approbat, ratificat et confirmat. IUDICES 62.  Dominis abbatibus de Firmitate, de Ursicampo, de Caroliloco, s. th. pr., et de Vallibus Sernay, et eorum cuilibet in solidum committit praesens generale Capitulum, quatinus si per testes fideles, litteras seu cedulas obligatorias, aut alia sufficientia documenta, quemcumque abbatem seu conventum, et quascumque personas Ordinis in quibuscumque pecuniarum, vini, bladi aut aliarum quarumcumque rerum summis iuste teneri et obligari abbati et conventui monasterii de Regalimonte, Ordinis nostri, in Belvacensi dioecesi, invenerint, seu alter eorum invenerit, ad eisdem abbati et conventui de Regalimonte seu eorum procuratori, aut certo mandato integre solvendum et satisfaciendum, citatis citandis, et auditis audiendis, per iuris et iustitiae vias, ac Ordinis censuras, astringant et compellant, seu alter eorum astringat et compellat, in plenaria Ordinis potestate. 63.  Pro abbate de Prulliaco, abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., de Regalimonte et de Ioyaco, et eorum cuilibet. REHABILITATIONES 64.  Ad instantiam abbatissae de Baptanto, iuxta civitatem Bisuntinensem, praesens generale Capitulum ab omni infamiae et inhabilitatis maculis et notis relevat et rehabilitat sororem Valentinam de… (*locus vacuus*) eiusdem monasterii religiosam professam, cum eadem misericorditer dispensando, ut non obstante carnis contagio, puerperio inde secuto, super quo tamen, ut eidem generali Capitulo relatum est, poenitentiam sibi ab Ordine iniunctam humiliter et devote peregit, possit et valeat ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia, beneficia et dignitates promoveri et admitti ; omnibus et singulis eiusdem monasterii, necnon totius Ordinis personis firmiter sub poena talionis inhibendo, ne eidem sorori Valentinae occasione praemissorum quidquam improperii aut dedecoris inferant seu inferri procurent quovismodo. 65.  De gratia speciali, instante abbate de Regalimonte, generale Capitulum fratrem Guydonem Burgen, professum in Monasteriis in Argona, ab omni infamiae nota et inhabilitatis macula, quam contraxit seu contrahere potuit verberando et percutiendo usque ad effusionem sanguinis, etiam in claustro dicti monasterii, quemdam clericum Guydonem nuncupatum, servitorem sui abbatis, etiam sine licentia eundo et redeundo ad Hyspanias ad Sanctum Iacobum et manendo extra monasterium absque licentia, super quibus, ut ad aures ipsius Capituli generalis deductum est, poenitentiam sibi iniunctam humiliter et devote peregit, spondetque de cetero a relapsu se, divina protegente gratia, praeservaturum, relevat et rehabilitat, *etc.* 66.  Praesens generale Capitulum de gratia speciali et ad instantiam abbatis de Albaripa, fratrem Robertum Garendea, professum monasterii Beatae Mariae de Castellariis, ab omni infamiae nota et inhabilitatis macula, quam contrahere potuit quovismodo, introducendo quamdam mulierem suspectam in eodem monasterio de Castellariis, contra inhibitiones per patrem abbatem sub excommunicationis poena factas, relevat et rehabilitat, *etc.* 67.  Praesens generale Capitulum, ad idem pro fratre Martino de Emirinio, professo Claraevallis, ad instantiam eiusdem abbatis Albaeripae, ut non obstante quod fuerit accusatus et notatus a quibusdam rusticis, super quibus durissimam, uti generali Capitulo relatum est, poenitentiam, ad omnes Ordinis actus, etc. inclusa abbatiali dignitate. 68.  Praesens generale Capitulum super contritione et poenitentia fratris Ioannis Floriani, in ordine sacerdotali constituti, religiosi professi in monasterio de Elantio, ad instantiam abbatis eiusdem loci, super et quod tempore iuvenili, ipso existente in ordine diaconatus, furtive accepit et fregit quamdam archam parvam, seu scrinium, in qua dicebantur esse pecuniae, quas tamen non reperit, nec accepit, imo et cito post ipsam archam restituit, eodemque tempore tres mulieres suspectas celavit per duos dies in eodem monasterio, cum fratre Ioanne Derlon, super quibus patienter sustinuit poenitentiam longam et satis duram, cum eo misericorditer dispensat, *etc.* 69.  Ad idem, pro fratre Roberto de Volenis, monacho professo in monasterio Longivadi, non obstante carnis contagio et puerperio inde secuto et quibusdam furtis, idem Capitulum cum ipso dispensat, etc. SUFFRAGIA 70.  Universis et singulis sanctae matris Ecclesiae filiis praesentes litteras inspecturis, frater Ioannes, totusque, etc., salutem et charitatis operibus vitam promereri sempiternam. Ad omnium vestrum notitiam, tenore praesentium, deduci cupimus, quod cum religiosissimum monasterium nostrum monialium de Virginitate, Cenomanensis dioecesis, velut in nostrae sacrae religionis firmamento sydus splendidissimum clarissimis iugiter virtutum luminaribus et sacrae religionis observantiae floribus effulserit. Quia vero tam occasione guerrarum et divisionum inter principes, quae dudum in ambitu eiusdem monasterii cursum habuerunt, quam etiam pro conditione fragilitatis, necnon corruptibilitatis, rerum temporalium magna et potior eiusdem monasterii pars aedificiorum principalium corruit, idemque monasterium ad tantam paupertatem devenerit, ut nisi Christi fidelium subventionibus relevetur, ad finalem ruinam deveniet. Quare eisdem Christifidelibus meriti salutisque occasionem praebere, ac ipsum monasterium relevare cupientes, ad instantiam venerabilis et in Christo nobis praecarissimi coabbatis nostri monasterii de Claromonte, abbatissae et conventui eiusdem monasterii monialium de Virginitate, tenore praesentium, ut brachium sancti Fiacri gloriosissimi Dei confessoris, necnon alias quae habent reliquiaria per dioeceses, villas, civitates, castella, aliaque fidelium loca per honestos probos et idoneos viros regulares vel saeculares deferre et portare, seu deferri et portari facere possint et valeant, licentiam damus et facultatem ; et ut fideles eo liberalius manus porrigant adiutrices, quo bonorum spiritualium se uberiori gratia noverint esse dotatos, de Omnipotentis Dei misericordia confisi, omnibus et singulis fidelibus utriusque sexus, qui ad reparationem et sustentationem eorumdem aedificiorum, necnon ornamentorum ac luminarium ecclesiae de bonis sibi a Deo collatis dederint, aut miserint totiens quotiens id fecerint, omnium bonorum spiritualium, videlicet missarum, horarum canonicarum, etc. quae fiunt ac de cetero fient in toto Ordine nostro copiosissime per orbem universum, divino munere resperso, in vita eorum pariter et in morte concedimus et annuimus participationem et associationem spiritualem, praesentibus vero usque ad quinquennium in suo robore duraturis. Datum, etc. 71.  Universis, etc. frater Ioannes, etc. salutem et orationum in Domino suffragium salutare. Gloriosissimum sanctae crucis signum, Dei martyrem sanctum Sebastianum, etsi congruis laudum praeconiis nemo mortalium digne efferre sufficiat, quantum tamen humana sinit fragilitas tanto attentius enim possibilibus laudum praeconiis extollere, atque ad extollendum alios provocare dignum reputavimus, quanto ampliora ipsius intervenientibus meritis coelestium donorum charismata, inimicorumque propulsiones nos adepturos speramus. Sane sicut venerabilis coabbatis nostri monasterii de Theoloco relatione didicimus, nonnullae personae utriusque sexus, eiusdem sanctissimi martyris amatores in ecclesia conventus fratrum eremitarum Ordinis sancti Augustini de Champlito inter se confraternitatem iniverunt, et ad gloriam et venerationem eiusdem gloriosissimi martyris annis singulis devotius recolendam astrinxerunt ; ut autem singuli Christi fideles ad huiusmodi venerationem devotius celebrandam, dictaeque confraternitati se libentius astringendum et associandum amplius animentur, dicti venerabilis coabbatis nostri de Theoloco supplicationibus inclinati, omnibus et singulis Christi fidelibus utriusque sexus, qui iam in eamdem confraternitatem assumpti sunt, vel etiam deinceps assumentur, necnon omnibus et singulis Christi fidelibus, qui pro sustentatione et manutenentia eiusdem confraternitatis manus porrexerint adiutrices, et de bonis a Deo sibi collatis largiti fuerint, de Omnipotentis, etc. ut in praecedenti, ad quinquennium. 72.  Admirabile sanctissimae crucis signum, quod erit in coelo cum Dominus ad iudicandum venerit, etsi congruis, etc., et supra in alio, usque  sane . Cupientes igitur ut capella sub titulo et nomine eiusdem gloriosissimae crucis et sancti Iuliani de Lococristi fundata, et monasterio monialium de Gaudio prope Henbont, spectante et pertinente, debite frequentetur honoribus et in suis structuris et aedificiis debite reparetur, conservetur et manuteneatur, utque Christi fideles ipsi eo libentius devotionis causa confluant ad eamdem, et ad conservationem et manutentionem eiusdem, manus porrigant adiutrices, quo ex hoc ibidem dono coelestis gratiae uberius conspexerint se refertos, de Omnipotentis Dei misericordia confisi, omnibus et singulis Christi fidelibus, etc. 73.  Ad instantiam fratris Ioannis, abbatis Bellaevallis, generale Capitulum concedit plenariam participationem omnium bonorum spiritualium, quae fiunt et fient in toto Ordine nostro, honorabili viro Nicolae Grenier, civi Bisuntinensi, necnon Anthoniae de la Perrière eiusdem consorti, ac liberis eiusdem utriusque sexus. 74.  Item, pro honorabili, doctissimo ac nobili viro magistro Ioanni Chaudet, civi Bisuntinensi. 75.  Item, pro honorabili viro Ogero Mutel, clerico Salinis commoranti, eiusdem consorti, ad instantiam abbatis de Bullione. CONTUMACES 76.  Generale Capitulum abbatem de Lucca, et fratrem Bernardum eiusdem monasterii professum, per fratrem Petrum de Braseyo ad hoc potestatem habentem, ad praesens generale Capitulum debite citatos et sufficienter expectatos, nec per se aut alios comparentes, contumaces, rebelles et excommunicatos declarat et denuntiat, omnibus et singulis abbatibus, prioribus, officiariis ac regularibus personis Ordinis in sacro presbyteratus ordine constitutis, in virtute sanctae obedientiae, et sub poenis et censuris Ordinis, mandans et praecipiens, omnesque et singulos dominos curatos vicarios, presbiteros, ac notarios seu tabelliones publicos in favorem et subsidium iustitiae requirens et rogans, ut unum alium non expectando, nec alter super alterum se excusando, dum et quotiens requisiti fuerint, aut alter eorum requisitus fuerit, dictos abbatem et fratrem Bernardum, sive per affixionem copiae praesentium aut alias prout melius poterunt, contumaces, rebelles et excommunicatos denuntient, declarant et publicent, seu denuntiari et publicari faciant et procurent, dans et concedens idem Capitulum generale abbati commissario in illis partibus, ut quotiens iidem abbas et frater Bernardus pro perpetratis poenituerint et humiliter absolutionem requisiverint, ac debita satisfactione emendationem promiserint, ipsos et quemlibet eorum absolvat.

Anno Domini millesimo quadringentesimo nonagesimo secundo, in generali Capitulo apud Cistercium, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo ac beatissimo domino nostro domino Alexandro, divina providentia Papa sexto, necnon pro reverendissimis in Christo patribus dominis sanctae romanae Ecclesiae cardinalibus et maxime pro reverendissimo in Christo patre domino Baptista de Ursinis, vulgariter nuncupato… (*locus vacuus*) nostrique Ordinis in Curia protectore benevolo, ac etiam pro reverendis in Christo patribus dominis patriarchis, primatibus, archiepiscopis, episcopis, abbatibus, abbatissis et pro religiosis omnibus sacerdotibus, clericis ac ecclesiasticis quibuscumque, dicantur tres missae, una videlicet de Spiritu Sancto, altera de Sancta Cruce, tertia de Beata Virgine, in monasteriis Ordinis universi. 2.  Praeterea pro serenissimo… etc. ut 1491. 3.  Insuper pro burgensibus,… etc. 4.  Ceterum pro pace… etc. 5.  Demum pro felicis… etc. ut supra 1491 habetur. [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Cum Ordo noster Cisterciensis, universaque et singula membra et bona, tam in communi quam in particulari, et personae specialiter et expresse, veraciter ac iuste, domino abbati et conventui monasterii Cistercii, ac ipsi monasterio Cisterciensi sit obligatus in summa 25488 francorum seu florenorum aureorum, 3 grossorum argenteorum, de antiquo debito, ut plenius constat per litteras patentes desuper die 13 mensis septembris anno Domini 1399 confectas, quas praesens generale Capitulum ratifificat [ratificat], approbat et gratas habet ; necnon in summa 7521 francorum, 3 grossorum pro resta computationum Capituli generalis anni immediate praecedentis et praecedentium nulla mentione hic facta de recepta ultimorum subsidiorum, quia necdum sunt arrestata, de et pro toto tempore praeterito, et oporteat Ordinem… etc, etc. ut 1491. 7.  Omnes et singulas diffinitiones anno praeterito per generale Capitulum editas, diffinitas et factas, necnon diffinitionem super taxa et impositione contributionum quae incipit *Cum sicut in singulis*, etc. anno 1490, factam et in novissimo generali Capitulo confirmatam, tamquam iustas, sanctas et rationabiles, praesens generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 8.  Cum propter dierum… *etc. ut in anno praec.* n° 9. [DIFFINITIONES] SPECIALES 9.  Quia propter certa sua et aliquorum fratrum negotia frater Symon Rousseau, professus monasterii de Oratorio, ad praesens generale Capitulum advenit, idem generale Capitulum, omnibus in hac parte consideratis quae consideranda sunt, mandat et praecipit priori, conventui, rectoribus et administratoribus eiusdem monasterii de Oratorio, in virtute sanctae obedientiae, quatinus ipsum fratrem sine quacumque difficultate aut punitione in eorum consortium, sicut prius erat, in choro, conventu, claustro et alibi recipiant, ac sicut uni aliorum vitae necessaria ministrent, praesentibus usque ad duodecimam instantis mensis octobris. Datum, etc. 10.  Generale Capitulum singulari affectu, gratiis et favoribus, abbatem de Veteri campo, in dioecesi Coloniensi, prosequi volens, de eius fidelitate et discretione confidens, dat ei auctoritatem, facultatem et plenum posse sex personas regulares utriusque sexus sibi subiectas, propter quoscumque casus, inhabiles, ab omnibus infamiae et inhabilitatis notis et maculis relevare et rehabilitare, et cum eis dispensare, ut non obstantibus criminibus, delictis et casibus per eas et earum quamlibet commissis et perpetratis, ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia, beneficia et dignitates possint assumi et promoveri, in plenaria Ordinis potestate. 11.  Graviter ferens generale Capitulum insolentias, abusus, delicta et excessus quorumdam religiosorum prioratus Sancti Salvatoris oppidi Antwerpiensis, qui suo priori occasione cuiusdam levis mutationis et alias rebelles et inobedientes existunt ; hinc est quod priori eiusdem prioratus, qui est et qui pro tempore erit, mandat et praecipit idem generale Capitulum, quatinus indissimulanter, vitia, excessus et abusus dictorum fratrum puniat, corrigat et emendet, eos ad regulariter, religiose et sancte vivendum et conversandum, prout in aliis vicinis monasteriis Ordinis faciunt, agendo et compellendo, eisdemque religiosis districtissime in virtute sanctae obedientiae inhibet idem generale Capitulum ne deinceps ad mutationem prioris eiusdem loci procedi faciant, nisi dumtaxat in casibus pro quibus abbates deponuntur. 12.  Generale Capitulum prioratum Sancti Salvatoris de Antwerpia singularibus cupiens prosequi favoribus et gratiis, priori et fratribus eiusdem prioratus dat licentiam et facultatem, ut annis singulis in navi ecclesiae et loco eminenti die dedicationis dictae ecclesiae, sermonem publicum ad populum facere, et omnes utriusque sexus illo die ecclesiam dicti prioratus ad divina audienda dumtaxat introducere possint et valeant, ita tamen quod mulieres non intrabunt loca regularia eiusdem prioratus. 13.  Generale Capitulum de sufficientia, fidelitate, idoneitate ceterisque virtutibus honesti viri Symonis Lambelin de Villebichot, Rmi D. N. Cisterciensis familiaris, sufficienter informatum, intuitu et contemplatione servitiorum suorum eidem Rmo D. N. et Ordini exhibitorum, idem Capitulum generale ipsum Symonem in nuntium Ordinis cum omnibus et singulis stipendiis, emolumentis, libertatibus, franchisiis, immunitatibus et aliis gratiis eidem officio spectantibus et pertinentibus, recipit, creat et ordinat, dans sibi auctoritatem et facultatem exercendi dictum officium, etc., et litteras de huiusmodi officio recipiendi cum omnibus clausulis opportunis. 14.  Abbati et conventui Caroliloci benigne per generale Capitulum conceditur, ut perpetuis futuris temporibus, annis singulis in ecclesia dicti monasterii, festum translationis sancti Guillelmi dudum eiusdem monasterii abbatis, et demum Bituricensis archiepiscopi, solemniter celebrare possint et valeant. 15.  Sanctam et salubrem esse cogitationem orare pro mortuis attendens generale Capitulum, iuxta Scripturae testimonium, praesenti diffinitione ordinat, ut deinceps singulis annis die commemorationis defunctorum, in exitu missae conventualis, conventus cum cruce et aqua benedicta, praesidente abbate, vel eo qui missam celebravit, circumeat cimeteria monasteriorum in septis illorum existentia, dicendo VII psalmos et responsoria defunctorum, prout abbati vel priori opportunum videbitur, aspergendo aquam benedictam, et in reditu revertantur ante maius altare, sicut fieri solet in regressu tumulationis fratrum, iuxta Ordinis statuta et usus ; et quoniam in pluribus monasteriis maxima comperitur, non tam negligentia, quam irreverentia circa cemeteriorum honestatem, et quae inter populares nullatenus permitteretur, praecipit generale Capitulum districtius universis abbatibus, prioribus et cellerariis, quatinus cum omni diligentia saltem infra proximum Pascha diligenter extirpari faciant vepres, spinas, urticas et quaslibet arbores maxime infructuosas, dicta cimeteria occupantes, illaque decenter claudant, ne boves et alia animalia loca sancta polluant et contaminent. 16.  Devotioni multorum de Ordine et petitioni eorum acquiescens generale Capitulum ordinat quod deinceps in letania circa finem ante *Ut omnibus fidelibus*, etc., scribatur et dicatur hic articulus *Ut fructus terrae dare et conservare digneris, Te rogamus, audi nos.* 17.  Generale Capitulum sufficienter informatum de probitate et idoneitate fratris Ioannis Metheier, prioris de Landesio, et nihilominus multi religiosi illius monasterii refutant et differunt debitam obedientiam et reverentiam sibi exhibere, unde in eodem monasterio multae fiunt insolentiae, quas dictus prior retundere et delinquentes punire non valet, generale Capitulum his abusibus obviare cupiens, eidem priori dat auctoritatem et facultatem exercendi officium prioris huiusmodi secundum tenorem usuum et statutorum Ordinis, necnon confessiones generales audiendi, scedulas bonorum sibi concessorum declaraturas secundum Ordinis formam recipiendi, ac alia faciendi in eodem monasterio et exercendi, quae abbas exercere posset, exceptis exercitiis ad dignitatem abbatialem specialiter spectantibus, aliis personis non abbatibus minime permissis. 18.  Generale Capitulum paci et tranquillitati fratris Iacobi de Geldria, professi monasterii Campensis, in dioecesi Coloniensi, providere cupiens, mandat et praecipit abbati praefati monasterii Campensis, quatinus eumdem fratrem Iacobum tamquam suum et sui monasterii professum recipiat ; quod si impedimentum aliquod rationabiliter obsistat, eumdem fratrem in aliquo Ordinis monasterio provideat, abbatem seu abbates, ad quem seu quos mittetur compellendo, ipsumque ab omni sententia excommunicationis et interdicti, si quam quovismodo incurrerit, generali Capitulo reservata, salutari mediante poenitentia, absolvat, et si bonum et iustum sibi videatur, ab omni infamiae nota et inhabilitatis macula relevet et rehabilitet, cum eo misericorditer dispensando, ut non obstantibus, delictis et criminibus per eum commissis et perpetratis, dummodo de ipsis poenitentiam egerit salutarem, ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia, beneficia et dignitates promoveri possit et admitti, cum inhibibitionibus [inhibitionibus] et prohibitionibus in talibus fieri solitis et consuetis, in plenaria Ordinis potestate. Quocirca omnes et singulos Christi fideles et maxime nostri Cisterciensis Ordinis abbates, abbatissas, officiarios et regulares personas rogat, hortatur et monet praesens generale Capitulum, quatinus eidem fratri per eorum loca transeunti viae et vitae necessariis ac ecclesiastica sacramenta, si requisierit, ministrent, cui fratri eidem generale Capitulum dat in mandatis in virtute sanctae obedientiae, quatinus se conspectibus eiusdem abbatis Campensis infra primam diem instantis mensis novembris personaliter praesentet. 19.  Ad audientiam praesentis Capituli generalis pervenit, quod fratres monasterii Montis Sanctae Mariae vendicant sibi et appropriant ac partiuntur inter se certas pecuniarum summas ascendentes annuatim pro quolibet eorum ad summam sexdecim florenorum, quae pecuniae sunt et fuerunt causa ruinae et deordinationis ipsorum ; unde et contra regulam proprietarii efficiuntur, praesens generale Capitulum per praesentes diffinitionem praecipit et mandat abbati praefati monasterii moderno et qui pro tempore fuerit, quatinus praefatas pecunias undecumque proveniant communi monasterii utilitati applicet, nec permittat praefatos fratres praedictas pecunias amplius recipere, sed singulis eorum, prout unicuique necessarium viderit de vestimentis et aliis necessitatibus, iuxta praefatam regulam, provideat, praecipiendo in virtute salutaris obedientiae et sub censuris Ordinis, omnibus et singulis ipsius monasterii sacerdotibus ad praesens et qui pro tempore fuerint, ne occasione applicationis ipsarum pecuniarum ad utilitatem et commoditatem ipsius monasterii quascumque missas in dicto monasterio fundatas et ordinarias quae ad praesens dicuntur, omittant, defectuosi vero pro qualibet vice ad abbatis arbitrium regulariter puniantur ; insuper ceteros articulos per fratrem Anthonium de Berghes praefatis fratribus concessos, videns praesens generale Capitulum erroneos et damnabiles, et contra praefati Ordinis honestatem illos perpetuo revocat, annullat et condemnat. Item, quia praefati fratres contra Ordinis disciplinam et regulae tenorem consueverunt hactenus ab Exaltatione sanctae Crucis usque ad carnisprevium inclusive sicut aliis temporibus coenare, praecipit idem generale Capitulum abbati et priori iam dicti monasterii ne ipso tempore eos amplius coenare permittant, sed unam tantum refectionem post nonam, et biberes post vesperas in locis consuetis, iuxta Ordinis consuetudinem percipient. SENTENTIAE 20.  Nos frater Ioannes, abbas Cistercii, ceterique Diffinitores huius praesentis Capituli generalis, notum facimus universis et singulis praesentem diffinitionem inspecturis et audituris, quod visis et diligenter examinatis informationibus, processibus, actis et actitatis, per abbates de Balerna et de Roseriis, a Rmo D. N. Cisterciensi commissis et deputatis, super quibusdam detestabilibus et enormibus abusibus, criminibus, delictis et conspirationibus quorumdam fratrum, videlicet Roberti de Juginis, Henrici de Vepria dudum de Claravalle, Ioannis dudum de Reigniaco, Guillelmi de Salinis, Ioannis de Valle alias Cadet, Stephani de Albergamenti, et Claudio de Foncinis, religiosorum professorum in monasterio de Monte Sanctae Mariae, qui suae salutis immemores, in eorum veri pastoris et patris spiritualis destitutione, depositione et privatione conspiraverunt, multaque flagitia, gravi animadversione digna, commiserunt et perpetraverunt, et quod deterius est, in dedecus Ordinis unum priorem conventus Eremitarum Ordinis sancti Augustini in abbatem eiusdem monasterii verbo et scripto eligere praesumpserunt, et pro tanti sceleris confirmatione ac robore, armatos in monasterio deduci procuraverunt, prout de eis et aliis multis criminibus latius in dictis informationibus patet, attentis etiam et mature consideratis et digestis omnibus et singulis ex praemissis resultantibus, auditoque ad longum in Diffinitorio dicto fratre Roberto de Juginis, qui sponte et voluntarie reatum suum in praemissis conformiter ad omnia et singula in dictis informationibus, processibus, actis et actitatis contenta confessus est, habita prius inter nos gravi et matura deliberatione, ac consideratis in hac parte considerandis, Christi nomine invocato et solum Deum prae oculis habentes, ut de eius vultu iudicium nostrum prodeat et oculi nostri videant aequitatem, per hanc nostram diffinitivam sententiam, quam pro tribunali sedentes in his scriptis ferimus, dicimus et pronuntiamus dictum fratrem Robertum de Juginis, qui fuit unus de principalioribus conspiratoribus ac praemissorum flagitiorum, conspirationum et scelerum inventoribus, prosecutoribus et perpetratoribus, conspiratorem, irregularem et maleficum esse, ipsum propterea, ut praesentibus et futuris in exemplum transeat et terrorem disciplinam regularem publice in hoc Capitulo generali coram omnibus publice recepturum, necnon propter praemissa et alia sua demerita ad perpetuos carceres, in compedibus et manicis ferreis, in pane doloris et aqua tristitiae condemnandum fore censuimus, prout ipsum condemnamus ; fratres vero Henricum de Vepria dudum de Claravalle, Ioannem dudum de Reigniaco, Guillermum de Salinis, Petrum Roberti et Petrum de Valle praefatos, qui tamquam praemissorum scelerum, maleficiorum, conspirationum et flagitiorum conscii et culpabiles principales, Ordinis disciplinam et correctionem abhorrentes et fugientes, a praefato monasterio illicentiati discesserunt, ipsos fugitivos, apostatas ac ad quoscumque Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia, beneficia et dignitates perpetuo inhabiles, necnon contumaces, excommunicatos ac conspiratores, criminumque ac maleficiorum et conspirationum maledictos actores et fautores declaramus, pronuntiamus et sententiamus, mandantes et districtissime in virtute sanctae obedientiae et sub excommunicationis poena praecipientes omnibus et singulis abbatibus, commendatariis, abbatissis, prioribus, priorissis, officiariis, rectoribus monasteriorum et locorum Ordinis, ut ubicumque praefatos fratres sciverint, aut eos seu eorum aliquem invenire vel apprehendere poterunt, ipsos sumptibus et expensis eiusdem monasterii Montis Sanctae Mariae, quas refundi infallibiliter faciemus, capiant seu capi faciant, strictissimis carceribus in vinculis ponant et detineant, quousque contra eos et eorum quemlibet Rmus D. N. Cisterciensis, aut generale Capitulum sententiam consimilem vel maiorem secundum eorum exigentiam demeritorum tulerint ac pronuntiaverint ; fratres denique Stephanum de Salinis, Ioannem de Valle alias Cadet, Stephanum de Albergamento et Claudium de Foncinis, qui prout ex praemissis, constat malitiose per alios praefatos conspiratores abstracti et seducti fuerunt, et eorum conspirationibus ac maleficiis adhaeserunt, eos carceribus in diversis monasteriis per praesentis diffinitionis executores, usque ad eiusdem Rmi D. N. Cisterciensis voluntatem et aliam dispositionem mancipandos et detinendos, et ulterius puniendos fore sumptibus et expensis dicti monasterii Montis Sanctae Mariae iudicamus et condemnamus, salva tamen in omnibus Ordinis misericordia. Quocirca abbatibus de Balerna, de Roseriis et de Bullione et cuilibet eorum damus in mandatis, quatinus in his quae in praemissis et circa praemissa executionem requirunt, et signanter ad emittendum et incarcerandum dictos fratres in diversis monasteriis, et abbates et officiarios et alios monasteriorum rectores ad hoc faciendum et patiendum, compellendum, necnon ad puniendum per poenas et censuras Ordinis omnes et singulos religiosos, donatos, conversos, familiares et alios, quos in praemissis culpabiles, fautores, auxilium, consilium vel favorem dantes invenerint, omni excusatione semota debite exsequantur, in plenaria Ordinis potestate ; invocato, etc. Omnibus etc. Pronuntiatis in Capitulo generali publice die 13 mensis septembris anno Domini 1492, in praesentia fratris Roberti de Juginis et praedictae sententiae acquiescentis, per me notarium abbatem praefati Capituli generalis ex ordinatione praefati Rmi D. N. Cisterciensis et omnium patrum Diffinitorum. 21.  Visis et diligenter examinatis informationibus per abbatem de Tribus fontibus, virtute et auctoritate commissionis Rmi D. N. Cisterciensis super quodam homicidio, ut dicitur, per quemdam fratrem Guidonem Bourgoys, professum de Monasteriis in Argona, in persona quondam Ioannis Mareschault de Velleta in Barzio commisso et perpetrato, generale Capitulum non volens super huiusmodi informationibus iudicium fundere, de probitate et fidelitate praefati abbatis de Tribus fontibus ad plenum confidens, eidem committendo districte praecipit et mandat, quatinus citatis, vocatis et auditis omnibus et singulis, qui propterea citandi, vocandi et audiendi fuerint, dicta et depositiones testium in eisdem informationibus nominatorum debite et fideliter verificet et recolat, et cuncta aliquibus iurisperitis communicet, consilia et opiniones eorum desuper in scriptis redigendo, ipsasque informationes et alia ad huiusmodi causam servientia cum consiliis et advisamentis dictorum iurisperitorum ad Rmum D. N. Cisterciensem diligenter mittat, cui idem generale Capitulum cum omni humilitate supplicat, ut dictis informationibus et aliis quae videnda erunt visis et auditis audiendis in hac materia usque ad sententiam diffinitivam inclusive procedere dignetur ; mandat autem et praecipit idem generale Capitulum eidem abbati de Tribus fontibus, ut interim expensis et sumptibus dicti monasterii de Monasteriis in Argona praefatum fratrem Guydonem sub tuta et fideli custodia in carceribus detineat seu detineri faciat ; invocato, etc. Omnibus, etc. 22.  Visis quibusdam informationibus per abbatem Igniaci virtute commissionis Rmi D. N. Cisterciensis contra fratrem Ytherium, abbatem monasterii de Altofonte factis et in scriptis redactis, cum nullus accusator contra dictum abbatem se praesentaverit, nec quisquam secundum iuris formam in eis se inscripserit, aut ad debitam probationem et poenam talionis se obligaverit, propter quae et alia in hac parte considerata et allegata dictae informationes invalidae, inanes ac frivolae redduntur, praesens generale Capitulum visis et auditis videndis et audiendis, et consideratis in hac parte considerandis, dictum abbatem de Altofonte comparentem, nullo contra eum agente a vitiis, criminationibus et aliis delictis, quibus per dictas informationes onerabatur et accusabatur, iustificat et purgat eum plenarie ab impetitione huiusmodi instantiae absolvendo. COMMISSIONES 23.  Audita relatione abbatis de Bullione super aliquibus abbatibus, qui per dictum abbatem Bullionis, auctoritate commissionis Rmi D. N. Cisterciensis debite requisiti et moniti, ut asserit, pro supportatione onerum et expensarum cuiusdam processus prosecuti in curia Parlamenti comitatus Burgundiae contra dominos commissarios regios in facto admortisamentorum per clerum Bisuntinensem et sibi adhaerentes, quasdam taxas et quottas sibi impositas solvere differunt in contemptum, spretum et vilipendium auctoritatis eiusdem Rmi D. N. Cisterciensis et Ordinis, necnon praeiudicium et damnum suorum monasteriorum ; quibus malis obviare et de remedio opportuno providere cupiens praesens generale Capitulum, et ne ob defectum solutionis huiusmodi taxarum monasteria dicti comitatus cum toto clero dictae dioecesis detrimenta incurrant, attento quod iam alia vice in isto processu contulerunt, idem generale Capitulum omnes et singulos abbates et abbatissas in dicta commissione comprehensos, qui taxas sibi impositas pro huiusmodi subventione non solverunt, aut solvere distulerunt, renuerunt vel recusaverunt, pro primo, pro secundo et pro tertio ac peremptoriis terminis et monitione canonica, hortatur et monet et nihilominus in virtute sanctae obedientiae et sub poenis et censuris Ordinis latius per praesentis diffinitionis executorem taxandis et declarandis, praecipit et mandat, quatinus infra proximum festum beati Martini hyemalis, praefatas taxas et quottas occasione praemissorum sibi impositas et taxatas, eidem de Bullione, aut eius certo et legitimo nuntio cum expensis rationabilibus integraliter tradant et solvant ; alias ex nunc prout ex tunc idem Capitulum generale dictos monitos et tam de principali quam de expensis solvere differentes, recusantes et renuentes, rebelles et inobedientes, excommunicatos denuntiat et declarat ; executionem praesentis diffinitionis eidem abbati de Bullione committendo, in plenaria Ordinis potestate. 24.  Abbatibus de Firmitate, de Caroliloco et de Ursicampo, et cuilibet eorum committendo praecipit et mandat generale Capitulum, quatinus habitis, visis et diligenter examinatis litteris cuiusdam tractatus initi, facti et passati, per abbatem et conventum monasterii de Bonoportu, cum venerabilibus et religiosis patribus Coelestinensibus prope Meduntam super quibusdam permutationibus et excambiis quarumdam terrarum, vinearum, salinarium, decimarum, censuum, reddituum ac cuiusdam manerii demoliti, ut eidem generali Capitulo relatum est, inter eos factis, se diligenter, debite et sufficienter super huiusmodi tractatu informent, et si debita informatione dictum tractatum ad utilitatem et commoditatem dicti monasterii de Bonoportu invenerint, illum cum omnibus suis clausulis et dependentiis approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 25.  Generale Capitulum certis, iustis et rationabilibus causis motum, mandat et praecipit magistris Ioanni Convault et Ioanni de Porta, procuratoribus Ordinis in curiis Parlamenti et Castelleti Parisiensibus, et cuilibet ipsorum, quatinus se adiungant cum fratre Carolo de Monte Iornali, pro abbate de Pinu gerente, in processu moto et pendente in curia Parlamenti Parisiis, contra et adversus quemdam fratrem Merchenon nuncupatum simul super dignitate abbatiali eiusdem monasterii de Pinu contendentes, processumque huiusmodi viriliter usque ad diffinitivam sententiam inclusive prosequantur. Datum, etc. 26.  Conquerendo exposuit praesenti generali Capitulo frater Symon Rousseau, professus monasterii de Oratorio, quod nuper per abbatem novissimum eiusdem monasterii quoddam stagnum cum aliquibus pratis ruinosis sibi et cuidam fratri eiusdem monasterii, ad reparandum et reaedificandum ad eorum vitam tradita fuerunt, et quae stagnum et prata praefata debite reparaverunt ; nihilominus a paucis diebus citra, R. P. D. abbas Sancti Iuliani Turonensis se pro commendatario eiusdem monasterii gerens, dictos fratres a praedictis stagno et pratis privaverat et amoverat, propter quae ipse conquerens a dicto monasterio illicentiatus discessit et ad fratrem Michaelem Buffereau ius dignitatis abbatialis eiusdem monasterii in curia Parlamenti Parisiis prosequentem advenerat, officium sacristae quod exercebat relinquens, humiliter eidem generali Capitulo supplicans ut ad dicta stagna, prata et officium sacristae restitueretur, et in possessionem reintegretur, et quia propter nimiam distantiam a dicto monasterio faciliter huiusmodi quaestionis merita cognoscere nec propter incertitudinem super praemissis providere non potest, praesens generale Capitulum et iustitiae complementum eidem fratri conquerenti denegare non volens, de sufficientia et probitate abbatum de Claromonte et de Buxeria ad plenum confidens, eisdem abbatibus et cuilibet ipsorum in solidum idem generale Capitulum committendo praecipit et mandat, quatinus quamcitius poterunt, dictum monasterium personaliter accedant, ibidemque secundum Ordinis formam visitent, reforment, corrigant, instituant et destituant, in capite et in membris, in spiritualibus et temporalibus, omnia et singula, quaecumque secundum Deum et nostrae religionis salutaria iustituta invenerint visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda, denique se debite, diligenter et sufficienter de et super praemissis, ac ab eis dependentibus informent, et si debita informatione peracta, dictum fratrem Symonem conquerentem et consodalem ac confratrem suum iniuste privatos et destitutos ab eisdem stagno, pratis et officio, ac in praemissis gravatos existere invenerint, ipsos et quemlibet ipsorum in dictis possessionibus stagni et pratorum, necnon eiusdem officii sacristae et alias citatis citandis, auditis audiendis, et consideratis considerandis, reponant, restituant, conservent et interteneant ; contradicentes et rebelles seu obedire nolentes per ecclesiasticas sententias, censuras et poenas compescendo, in plenaria Ordinis potestate ; invocato, etc., omnibus, etc. Datum. 27.  Abbati de Fontemorum praesens generale Capitulum committit, quatinus se diligenter, debite et sufficienter informet de et super contentis in litteris tractatus initi, facti et passati per abbatem et conventum monasterii de Nigrolacu cum multis personis utriusque sexus in litteris super huiusmodi tractatu confectis, nominatis et specificatis, super traditione et liberatione ad annuum censum seu firmam annuam et perpetuam cuiusdam casalis grangiae, necnon quorumdam pratorum, terrarum, lignorum et aliorum haereditagiorum, plenius et diffusius in dictis litteris praesenti diffinitioni annexis declaratorum ; et si debita informatione dictum tractatum eidem monasterio perutilem invenerit, illum cum omnibus suis clausulis et dependentiis approbet, ratificet et confirmet, in plenaria Ordinis potestate. 28.  Ut quibusdam ambitiosis et infractoribus privilegiorum Ordinis via infractionis facilius praecludatur, praesens generale Capitulum conformiter ad statuta Ordinis, abbatibus germanicae nationis, et praesertim circa Rhenum, necnon commissariis universis ab Ordine in dicta natione deputatis, in virtute sanctae obedientiae mandat et praecipit, quatinus se privilegiorum, libertatum et immunitatum Ordinis defensores benivolos ostendentes et exhibentes, viriliter contra reverendissimum in Christo patrem dominum episcopum Wormatiensem, pro recuperatione monasterii seu prioratus de Ramosa, necnon adversus impetitorem quemdam saecularem canonicum, qui voluntate propria monasterium Vallis sanctorum sibi usurpasse dicitur, ac insuper adversus quoslibet alios privilegiorum infractores viriliter insistant, ac pro defensione iurium Ordinis et sustentatione ac prosecutione processus iam contra eumdem dominum episcopum Wormatiensem, tam in Curia romana quam coram abbate Sancti Vincentii Bisuntinensis per Ordinis procuratorem incepti et prosecuti, iuxta Ordinis statuta et diffinitiones respective iuxta provinciarum limites, manus porrigant adiutrices, inter se gratiosam summam per modum contributionis particularis, secundum diffinitionum Ordinis tenorem, ad opus huiusmodi, si opus sit, imponendo, et cum Rmo D. N. Cisterciensi ac praefato procuratore Ordinis, qui processum huiusmodi adversus dictum dominum episcopum inchoari fecerunt, et pro aliis ut bona fiat prosecutio studiose Ordinis commissariis mandaverunt, intelligentiam bonam et firmam habendo. 29.  Quia graves et difficiles ac numero plures materiae supervenerunt in praesenti generali Capitulo, quae in Diffinitorio expediri non possunt, praesens generale Capitulum dictarum materiarum decisionem, diffinitionem et determinationem, apud Divionem vel alibi fiendas, Rmo D. N. Cisterciensi, dominis de Firmitate et de Pontigniaco et abbatibus aliis, quos secum vocare voluerint, secundum morem laudabilem hactenus observatum in Ordine, committit, in plenaria Ordinis potestate. 30.  Abbati de Nigrolacu praesens generale Capitulum committit, quatinus se debite, diligenter et sufficienter informet de et super tractatu inito, facto et passato inter abbatem et conventum monasterii de Fontemorum ex una, et nobilem virum Guidonem de Mousson scutiferum partibus ex altera, de quadam venditione facta per dictos abbatem et conventum eidem de Mousson quasi coacti, ut asserunt, cuiusdam petiae prati, prout in litteris huiusmodi tractatus praesenti diffinitioni annexis plenius continetur ; et si debita informatione dictam venditionem fuisse ex coactione dicti emptoris, in cuius feudo dicta petia prati existere dicitur factam, ac pecuniam ex huiusmodi venditione receptam in utilitatem dicti monasterii conversam fuisse invenerit, illum eumdem tractatum cum omnibus et singulis suis clausulis et dependentiis approbat, ratificat et confirmat, in plenaria Ordinis potestate. 31.  Omnes et singulas commissiones quibuscumque abbatibus et commissariis Ordinis in favorem scolarium mittendorum ad collegium Sancti Bernardi Parisiis, tam per Rmum D. N. Cisterciensem quam per idem generale Capitulum olim datas et concessas, praesens generale Capitulum continuat et renovat, mandans et praecipiensidem generale Capitulum in virtute sanctae obedientiae omnibus et singulis praefatis commissariis, quatinus omni excusatione semota viriliter et exacte suos commissiones secundum earum formam et tenorem diligenter exsequantur, per poenas, sententias et censuras Ordinis, omnes et singulos abbates et alios curam, regimen et administrationem monasteriorum et locorum regularium Ordinis habentes et obtinentes ad mittendum et intertenendum suos scolares ad dictum collegium cum debitis et sufficientibus provisionibus secundum *Benedictinae* et statutorum Ordinis tenores et formas, cogendo et compellendo, in plenaria Ordinis potestate. 32.  Ad idem, pro collegio Tolosano. — Ad idem, pro collegio Oxoniensi in Anglia. — Ad idem, pro collegio Heidelbergensi. — Ad idem, pro collegio Lipzensi. 33.  Cum pro impetratione et defensione privilegiorum Ordinis, supportationeque diversorum onerum ipsius et expensarum Capituli generalis ab origine et progressu sacri Ordinis aliquae contributionum quottae quolibet anno singulis monasteriis, nunc plus nunc minus generali Capitulo secundum varias Ordinis necessitates expedire visum est, fuerint impositae, tandemque propter varia humanae tempestatis incommoda, dictae contributiones in tantam venerunt diminutionem, et quasi nullitatem, ut ex eis agendorum Ordinis medietas feliciter dirigi et tractari non potuerit, piissimae recordationis dominus Innocentius Papa VIII, specialis amator, fautor et promotor Ordinis, de his sufficienter informatus non immemor uberum fructuum, quos ad decorem et exaltationem militantis Ecclesiae sacer Ordo Cisterciensis producere non cessat, evidentissimis necessitatibus Ordinis providere cupiens, apostolica auctoritate expressius mandaverit Capitulo generali et patribus Ordinis, praeceperitque sub magnis et formidabilibus censuris, quatinus consideratis ipsius Ordinis necessitatibus et agendis, consideratis etiam monasteriorum et locorum Ordinis facultatibus et recto iudicio inter se comparatis, huiusmodi contributiones ad legalem et rationabilem taxam reducerent, cuilibet quoque monasterio taxam seu astallationem dictarum contributionum imponerent, et taxarent apostolica auctoritate, universis et singulis abbatibus, commendatariis, receptoribus, officiariis et rectoribus monasteriorum sub excommunicationis poena aliisque censuris praecipiendo, quatinus summas per generale Capitulum, ut praemittitur, taxandas et imponendas fideliter et integraliter sine contradictione, appellatione postposita solverent, commissariis Ordinis ad hoc deputandis ; idemque generale Capitulum anno Domini 1490, Summi Pontificis mandatis obedire, Ordinisque necessitatibus subvenire cupiens, quamdam rationabilem taxam huiusmodi contributionum, ut praemittitur, determinaverit, tamdiu dumtaxat intentione Capituli generalis duraturam, donec instantes Ordinis necessitates et debita per Dei gratiam absolvi valeant, praecipiendo sub dictis censuris et poenis, omnibus abbatibus, commendatariis et monasteriorum officiariis, tam religiosis quam saecularibus, apostolica et Ordinis auctoritatibus, quatinus dictas contributiones sub praemissa taxatione commissariis Ordinis persolverent. Ut salutaris haec ordinatio effectum consequatur, praesens generale Capitulum felix sacrae religionis regimen et progressum desiderans, praemissa astallatione seu contributionum taxatione, tamquam iustam et rationabilem, Ordinique necessariam et nulli monasterio Ordinis gravem seu importabilem, utpote quae vix centesimam omnium cuiuslibet monasteriorum fructuum unius anni partem attingit, cum censuris et poenis omnibus appositis, praesenti diffinitione confirmat, renovat et autorisat, declarando per sententiam diffinitivam omnes et singulos abbates, qui praefato, iuxta Ordinis statuta praesenti Capitulo generali praesentes esse debuissent, commendatarios, et monasteriorum officiarios, tam religiosos quam saeculares, qui sufficienter interpellati et requisiti, non solverunt dictas quottas et summae contributionum iuxta praedictam astallationem apostolica et Ordinis auctoritate, sententiam excommunicationis incurrisse, et nihilominus eisdem auctoritatibus tenore praesentium abbati vel abbatibus et cuilibet eorum, districte in virtute salutaris obedientiae, et sub excommunicationis poena mandando et praecipiendo, quatinus infra 30 dierum spatium a receptione praesentium declarent et pronuntient, seu denuntiari et pronuntiari faciant in capitulis monasteriorum suarum commissionum, necnon in ecclesiis circumvicinis omnes et singulos abbates, commendatarios et monasteriorum officiarios, qui contributiones secundum dictam taxam non solverint, ut praemittitur, esse excommunicatos ; et insuper quod sub eisdem censuris dictos abbates, commendatarios et officiarios monasteriorum sub suarum commissionum limitibus contentarum, tam religiosos quam saeculares, ut usque ad aliam generalis Capituli dispositionem, dictas contributionum summas et quottas ipsis commissariis, aut eorum deputatis, quolibet anno integraliter persolvant contradicentes et rebelles aut solvere renuentes viriliter et exacte per censuras et poenas in dictis privilegiis et statutis Ordinis contentas, cogendo et compellendo ; idemque praeceptum dat eisdem abbati vel abbatibus de N. N. et cuilibet eorum super recuperatione restarum contributionum et subsidiorum a quindecim annis usque in praesens, ut de omnium istorum veritate proximum generale Capitulum informent, dat insuper generale Capitulum eisdem commissariis, et eorum cuilibet mandatum speciale impetrandi et obtinendi citationes in forma debita a dominis conservatoribus privilegiorum Ordinis, tam in civitate Parisiensi quam alibi deputatis et deputandis, per quas huiusmodi commendatarios eorumque officiarios contributionum et subsidiorum taxas solvere renuentes seu recusantes aut differentes, aut forte appellantes, coram se citari faciant, procuratori Ordinis quod iustum fuerit responsuros ; et nihilominis [nihilominus] dat generale Capitulum eisdem abbatibus commissariis et cuilibet eorum potestatem absolvendi resipiscentes et huiusmodi sanctae ordinationi obedientes, quotiens taxam sibi impositam cum arreragiis et rationabilibus expensis devote solverint, etc. invocato, etc., omnibus, etc. Datum, etc. 34.  Praesens generale Capitulum debite et sufficienter congregatum gravi cum dolore considerans ac mature digerens gravissima Ordinis debita in bancho ad usuram, et apud multos tam ad succurrendum communibus Ordinis necessitatibus, quae a certis annis propter nova persecutionum genera aggravantur, quam propter non minus necessariam quam fructuosam et utilem amplissimorum privilegiorum, exemptionum, libertatum, immunitatum et gratiarum a Sancta Sede laboribus maximis, et solerti industria Rmi D. N. Cisterciensis ad instantissimam Capituli generalis requisitionem obtentarum, impetratarum, et quod nisi quamcitius banchariis et aliis creditoribus satisfiat, ipse dominus Cisterciensis ac totus Ordo maxima damna et detrimentum, necnon dictarum censurarum ecclesiasticarum declarationem et fulminationem, cum confusione reportabunt, sicut et iam diu est, reportassent, si non opportunis mediis fuisset obviatum ; quibus omnibus mature consideratis, idem generale Capitulum praefatum Rmum D. Cisterciensem ac totum Ordinem a tantis debitis, usuris, oppressionibus, damnis et inquietationibus eripere et liberare, ac indemnes, ut tenetur et iustum est, reddere cupiens, vidensque contributiones monasteriis virorum anno 1490 iuxta expressum Summi Pontificis mandatum ad certum tempus paululum in aliquibus ad altiorem summam taxatas, praemissorum solutioni debitorum minime sufficere, communi omnium Diffinitorum sententia et decreto, prout in casibus similibus hactenus fieri solitum est, subsidium gratiosum et charitativum pro hac vice dumtaxat solvendum super omnibus militiis, monasteriis, prioratibus et locis monialium Ordinis, ubicumque situatis, praesertim cum sicut religiosi Ordinis gaudeant privilegiis et annuas contributiones non solvant, imposuit, ac praesenti diffinitione imponit, conformiter ad taxas et quottas ultimi subsidii anno 1489 impositi, quod pro monasteriis eiusdem summae cum annuis contributionibus, quae ad vices quoad sanctimoniales respective omnes et singula praefatorum monasteriorum et locorum abbatissas, priorissas, cellerarias, conventus officiarias et ceteras dictorum locorum personas affectuose hortando et monendo, quatinus ad tam pium et pernecessarium opus se sponte promptas et liberales reddant et exhibeant ; si nihilominus ipsis cuiuslibet status, dignitatis, conditionis existant, et earum cuilibet respective in virtute sanctae obedientiae, et tam apostolica quam Ordinis auctoritate sub excommunicationis poena, aliisque sententiis et censuris, tam in privilegiis novis et veteribus quam statutis et diffinitionibus Ordinis contentis et expressis districte mandando et praecipiendo, quatinus praefato Rmo D. N. Cisterciensi aut commissariis deputatis aut deputandis, necnon eorum subdelegatis, seu ad receptionem huiusmodi taxarum nuntiis certis in singulis provinciis, regnis et dominiis commissis et deputatis, taxas suis monasteriis et locis impositas infra terminum per dictos commissarios et deputatos praefigendum indilate et integraliter tradant et persolvant. Cuius quidem diffinitionis et ordinationis executionem super monasteriis subscriptis committit N. sibi sub poenis et censuris Ordinis districtissime praecipiendo, quatinus omni dissimulatione postposita et cessantibus impedimentis invincibilibus, se ad omnia et singula monasteria, prioratus et loca subscripta transferat, aut fideles deputatos vel commissos in sufficienti auctoritate et potestate ad praesentium executionem transmittat, qui ibidem dictum gratiosum et charitativum subsidium iuxta taxas singulis monasteriis impositas, ut inferius notantur, petant, requirant, exigant, levent, et si fieri poterit, recipiant, de receptis quittantias expediant, si tamen Ordinis commissarii viderint taxas ipsas propter nimiam a Cistercio distantiam, ac per hoc ignorantiam valori monasteriorum minus rationabiliter distributas, pro pace et quiete inter membra Ordinis intertenenda, consentit et ordinat generale Capitulum, quod ipsi taxas ipsas in melius distribuant, seu assideant, iuxta valores dictorum monasteriorum, dummodo summae totales suarum commissionum non diminuantur. Contradictores vero et rebelles, aut solvere renuentes seu differentes per dictas poenas et censuras, non obstante appellatione quacumque, sed secundum formam privilegiorum a Sancta Sede, et maxime per f. r. dominos Pium II, Sixtum IV et Innocentium VIII concessorum, viriliter et exacte ad solvendum dictas summas in expensis rationabilibus, tam in vim dictorum privilegiorum apostolicorum, quam in plenaria Ordinis potestate, cogant et compellant, ita tamen ut pecuniae ipsae impositae monasteriis Galliae et partibus circumstantibus infra proximum festum Epiphaniae Domini ; summae vero monasteriis, prioratibus et locis extra regnum Franciae et loca circumvicina situatis impositae, infra proximum Pascha domino Cisterciensi ad solvendum in bancho, et ad alias Ordinis necessitates tractandas, cum debitis computationibus per scriptum, quid et quantum a quolibet monasterio et loco Ordinis receptum fuerit, infallibiliter praesententur et exhibeantur, ut futurum generale Capitulum de singulis plenam habere possit notitiam ; invocato, etc., omnibus, etc. 35.  Abbatibus de Ellantio et de Longoponte, ac cuilibet eorum, praesens generale Capitulum mandat et praecipit, ut diligenter se informent, aut alter eorum se informet super certa scedula seu promissione, quam fecit abbas Bonifontis vi et metu armorum ut dicitur, ad utilitatem fratris Nicolai de la Ferrée, professi monasterii Vallisregis, prout in supplicatione huic diffinitioni annexae, plenius constat ; et si invenerint dictam scedulam seu promissionem iniuste factam fuisse, ipsam cassent, revocent et anullent [annullent], eidem fratri Nicolao molendinum dictum Estorel, quod detinet, auferendo, eumque super tanta temeritate iuxta delicti exigentiam puniendo, in plenaria Ordinis potestate. 36.  Abbati de Lioncello committit praesens generale Capitulum ut moniales monasteriorum Vallis briciaci, Sancti Pauli, Sancti Iusti et de Vernorsoniis visitet, inter cetera eisdem praecipiendo in posterum deferre habitum regularem Ordinis, secundum ordinationem domini abbatis Claraevallis, et casu quo dictae moniales promiserint se ita facturas infra festum Paschae, idem Capitulum generale dat eidem abbati facultatem et potestatem absolvendi eas a sententia excommunicationis, quam non obediendo reformatoribus Ordinis incurrerunt, necnon ab omnibus sententiis et censuris Capitulo generali specialiter reservatis, etiam in foro conscientiae, in plenaria Ordinis potestate. ELECTIONUM ET PROVISIONUM CONFIRMATIONES 37.  Electionem, promotionem, institutionem et installationem de persona fratris Stephani Bursan, alias de Joux, professi et cellerarii monasterii de Reigniaco ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii de Reigniaco, prout in litteris, etc. approbat, supplendo, etc. 38.  Cum difficultas verteretur super electione, installatione et confirmatione venerabilis et religiosi viri fratris Ioannis Foucaud, s. th. pr., nuper abbatis monasterii de Reigniaco, ad dignitatem abbatialem monasterii de Fonteneto, multis dicentibus et pro vero tenentibus, electionem ipsam fuisse et esse nullam et ob hoc Rmus D. N. Cisterciensis instanter requisitus miserit legitimum commissarium ad se informandum super huiusmodi difficultatibus, tandem pro quiete monasterii praefatus Ioannes Foucaud totius negotii summam remisit in manibus praefati Rmi D. N. Cisterciensis tamquam superioris, qui multis, iustis et rationabilibus causis et considerationibus, instantia nonnullorum honorabilium virorum praetensam electionem neque laudans neque cassans tamquam iure providendi in ipso monasterio pro hac vice ad ipsum devoluto, ipsum fratrem Ioannem Foucaud verum et indubitatum abbatem eiusdem monasterii de Fonteneto instituit, pronuntiavit et declaravit, salva parvula pensione 50 francorum, quolibet anno solvenda fratri Iacobo de Divione, monacho et cellerario Cistercii, donec de aliquo beneficio eiusdem valoris medio, praefati fratris Ioannis Foucaud regulari vel saeculari provisum fuerit, ius in eodem monasterio praetendenti et eidem iuri per ipsum in dicto monasterio praetenso, mediante dicta pensione et instantia praefati Rmi D. N. Cisterciensis renuntianti in favorem fratris Ioannis Foucaud, praesens generale Capitulum de assensu et beneplacito praefati Rmi D. N. Cisterciensis promotionem et institutionem praefati Ioannis Foucaud ad dignitatem abbatialem dicti monasterii de Fonteneto, ratificat, approbat et confirmat, supplendo, *etc.* 39.  Generale Capitulum sufficienter per fide dignos informatum de motivis, rationibus et causis, propter quas non tam expediens, sicut necessarium fuit pro bono et maxima utilitate monasterii Cariloci inire, concordare, consentire et facere tractatum, cui praesens diffinitio annectitur, ipsum tractatum cum omnibus suis partibus acceptat tenore praesentium, laudat, approbat, ratificat et confirmat, in plenaria Ordinis potestate. 40.  Promotionem, provisionem, institutionem et installationem fratris Nicolai Boudet, monasterii de Gratis Dei, Bisuntinensis dioecesis, expresse professi, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii per abbatem de Charitate, auctoritate sua paterna, tamquam rite, *etc.* supplendo, *etc.* 41.  Provisionem, promotionem, creationem et ordinationem de persona fratris Anthonii de Nantone, professi et prioris monasterii Firmitatis, ad dignitatem abbatialem monasterii Vallis dulcis, post resignationem et cessionem fratris Ioannis Vincen, novissimi eiusdem monasterii, et nunc Bellaevallis abbatis, per Rmum D. N. Cisterciensem, praesente et consentiente patre abbate eiusdem monasterii Vallis dulcis, rite, *etc.* approbat, *etc.* supplendo, *etc.* TRACTATUUM ET PENSIONUM CONFIRMATIONES 42.  Visis et diligenter examinatis et consultis litteris tractatus initi, facti et passati, inter dominum abbatem de Firmitate, Ordinis commissarium, provisorem et cellerarium collegii Sancti Bernardi Parisiis ex una, et honorabilem ac discretum virum magistrum Iacobum Fonstam, archidiaconum Trecensem partibus ex altera, de quadam portione horti eiusdem collegii ad annuum et perpetuum censum 12 denar. paris. ac similem redditum 15 libr. 12 sol. paris. annuatim solvendorum, prout in litteris tractatus super hoc confectis ac praesenti diffinitioni annexis plenius et diffusius continetur, auditisque ad plenum super contentis in dictis litteris multorum patrum ordinis relationibus et conclusionibus, ac utilitatem et commoditatem dicti collegii ex praemissis cognoscens, idem Capitulum generale dictum tractatum cum omnibus et singulis suis clausulis et dependentiis, tamquam eidem collegio perutilem approbat, ratificat et confirmat. 43.  Visis, auditis et diligenter examinatis litteris pensionis 30 francorum monetae currentis in Burgundia fratri Hugoni Boudet, nuper abbatis monasterii de Gratia Dei, Bisuntinensis dioecesis, tamquam bono, honesto et benemerito patri per dominum de Charitate, patrem abbatem dicti monasterii, super fructibus, proventibus et emolumentis dicti monasterii de Gratia Dei assignatorum, datorum et concessorum, prout in instrumento publico praesenti diffinitioni annexo plenius constat, praesens generale Capitulum, audita relatione nonnullorum Ordinis patrum super praemissis, et cognoscens dictam pensionem rationabilem fore, de gratia speciali omnia et singula praemissa, in dicto instrumento contenta et expressa, secundum eorum formam et tenorem cum omnibus clausulis, conditionibus et dependentiis approbat, ratificat et confirmat, mandans abbati et conventui qui nunc sunt, et pro tempore erunt, in virtute sanctae obedientiae, et sub poenis et censuris ecclesiasticis et Ordinis eidem fratri Hugoni dictam pensionem, terminis statutis solvant, et cuncta sibi assignata et promissa integraliter adimpleant. Quocirca abbatibus de Bellavalle et de Lococrescenti, et cuilibet eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus ad debite et integraliter eidem seniori abbati de praefata pensione satisfaciendum, terminis in dictis litteris statutis et designatis, dictos abbatem et conventum de Gratia Dei et eorum quemlibet viriliter et exacte per poenas, sententias et censuras ecclesiasticas et Ordinis astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. IUDICES 44.  Aegre ferens generale Capitulum graves querimonias venerabilis patris, magistri Iacobi du Breuquet, generalis Ordinis procuratoris in Curia adversus abbatem et conventum monasterii de Melros, qui se ingratissimos demonstrantes et mala pro bonis, ut videtur, reddendo, dictum magistrum Iacobum in bancho pro expeditione negotiorum suorum et eiusdem monasterii in Curia, in maximis pecuniarum summis vehementi eorum insinstantia [instantia] et supplicatione obligatum, relinquunt ac etiam summas eidem per eosdem abbatem et conventum iuste et legitime debitas, eidem magistro Iacobo solvere et satisfacere renuunt et recusant, in maximum eiusdem magistri Iacobi damnum, oppressionem, gravamen et detrimentum, super quibus generalis Capituli pensionem et remedium opportunum requisivit ; hinc est quod generale Capitulum de veritate praemissorum debite et sufficienter a pluribus annis et recenter informatum, ac eumdem venerabilem magistrum Iacobum, Ordinis procuratorem in negotiis Ordinis continue insudantem, a talibus obligationibus, oppressionibus, gravaminibus et damnis eripere et liberare cupiens, abbatem et conventum eiusdem monasterii de Melros, tam coniunctim quam divisim, hortatur et monet, et nihilominus eisdem et cuilibet eorum in virtute sanctae obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, ac privationis a dignitate abbatiali, et aliis officiis, et administrationibus eorumdem, aliisque censuris Ordinis praecipit et mandat, quatinus omni excusatione semota, his visis et ad eorum notitiam quomodolibet deductis, quamcito ab onere obligationis huiusmodi summarum, sive per solutionem integram huiusmodi debitorum, sive alium fideiussorem loco eius constituendo, aut alias rationabiliter eripiant et liberent, ac indemnem reddant, eidem quoque magistro Iacobo de summis sibi per eos debitis integraliter satisfaciant. Quocirca omnibus et singulis abbatibus Ordinis super hoc requirendis, idem generale Capitulum committendo mandat et praecipit, ut omni excusatione cessante, viriliter et indissimulanter per poenas, sententiam et censuras ecclesiasticas et Ordinis, usque ad privationem a dignitate abbiatali [abbatiali], ceterisque administrationibus officiorum inclusive cogant et compellant, in plenaria Ordinis potestate ; invocato, etc. 45.  Praesenti Capitulo generali conquestus est honorabilis vir Petrus Dasnières, mercator et civis Parisiensis, asserens abbatem modernum de Toroneto sibi in magnis pecuniarum summis legitime teneri et obligari, quam summam dictus de Toroneto eidem conquerenti solvere renuit et differt, ut dicit, iustitiae remedium implorando ; hinc est quod unicuique quod suum est reddere cupiens praesens generale Capitulum omnibus et singulis abbatibus Ordinis requirendis mandat et praecipit, quatinus citatis citandis, auditis audiendis, si dictum abbatem de Toroneto eidem mercatori conquerenti in aliquibus pecuniarum aut quarumcumque rerum summis, debite et legitime teneri et obligari invenerint, ipsum ad integre et plenarie eidem mercatori solvendum et satisfaciendum astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 46.  Ad idem, pro honorabili viro Petro Drouhet, mercatori Catalaunensi, de abbate et conventu de Charmeya in Brya, et abbatibus de Tribus fontibus et de Monasteriis in Argona, et cuilibet eorum. 47.  Abbatibus de Regalimonte, de Ursicampo et de Bonoportu et eorum cuilibet in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus omnes et singulas Ordinis personas, quas per testes fide dignos, litteras seu cedulas obligatorias, aut alia sufficientia documenta, abbati seu conventui aut quibuscumque personis monasterii Caroliloci, in aliquibus pecuniarum, vini, bladi seu quarumcumque rerum summis invenerint teneri, ad eidem abbati et conventui et personis praefatis aut eorum legitimo procuratori debite et integre solvendum et satisfaciendum, citatis citandis, et auditis audiendis, astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 48.  Ad idem, pro collegio Sancti Bernardi Parisiis, domino de Firmitate, et abbatibus praefatis et cuilibet eorum. 49.  Ad idem, pro monasterio de Fontemorum, abbatibus de Nigrolacu et Pratea et de Callovio, et cuilibet eorum. 50.  Ad idem, pro monasterio de Charitate, abbatibus de Caroloco et de Aceyo, et eorum cuilibet. 51.  Ad idem, pro monasterio Bellaevallis, supplicando Rmo D. N. Cisterciensi, et committendo abbatibus de Charitate, de Buillione, de Locrocrescenti [Lococrescenti], et cuilibet eorum. REHABILITATIONES 52.  Ad instantiam abbatissae monasterii Sancti Iacobi prope Vitriacum, praesens generale Capitulum sororem Agnetem, eiusdem monasterii professam, ab omni infamiae et inhabilitatis maculis et notis, praesens generale Capitulum relevat et rehabilitat, cum ea misericorditer dispensando, ut non obstantibus pluribus defectibus, negligentiis et inobedientiis, quas contra abbatissam suam, statuta Ordinis et patrem visitatorem, aut eius commissarios commisit, ac contra prohibitionem sibi factam a longo tempore quemdam saecularem sacerdotem frequentaverit, et quod semel de nocte absque licentia cum aliquibus eiusdem monasterii monialibus exiverit, ad omnes Ordinis gradus, officia, beneficia et dignitates promoveri possit et admitti. Omnibus, *etc.* 53.  Ad idem, pro fratre Petro de Pontelaudam, Bituricensis dioecesis, de gratia speciali, ad eiusdem fratris Petri instantiam. 54.  Ad instantiam abbatis de Caladia, Virdunensis dioecesis, generale Capitulum ab omnibus infamiae et inhabilitatis notis et maculis relevat et rehabilitat fratrem Leonem Chappy, cum eo misericorditer dispensando, ut non obstante quod habitu religionis reiecto, per mundum et in curia fere per annum et ultra, vagus et profugus extiterit, et quod carnale contagium pluries, tam in dormitorio eiusdem monasterii mulieres suspectas ducendo, quam cum una vidua pluries perpetraverit, et inde prolem susceperit, super quibus, ut dicto Capitulo generali certificatum est, poenitentiam patienter egerit salutarem, ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia, etc. abbatiali dignitate seclusa. 55.  Ad humilem supplicationem abbatis de Fontemorum, praesens generale Capitulum misericorditer dispensat cum fratre Adam Bondin, monasterii de Landesio expresse professo, ac in sacro sacerdotali ordine constituto, ut non obstante infamiae nota et inhabilitate, quam incurrit carnis contagio in limitibus praedicti sui monasterii de Landesio saepius perpetrato, necnon et manuum iniectione in religiosos sacerdotes, usque ad sangunis [sanguinis] effusionem, ac ex crebro exitu tam die quam nocte a dicto monasterio, sacrae religionis habitu reiecto ac spreto, possit nihilominus ad omnes actus, voces, officia et dignitates assumi, etiam dignitate abbatiali inclusa, omnibus dicti monasterii regularibus personis inhibendo ne super huiusmodi infamiae nota et inhabilitate eidem fratri Adam quovismodo insultent aut improperent. 56.  Ad idem, pro fratre Oudino Conet, professo de Ellantio, ad instantiam abbatis sui, ut non obstante quod in monasterium praefatum mulierem viduam introduxerit ex qua prolem gradientem super terram habuit, et pro quo poenitentiam agit salutarem, ad omnes Ordinis actus, etc. 57.  Ad idem, ad instantiam abbatis Theoloci, pro fratre Hugone Jacuchet de Autreyo, eiusdem monasterii professo, ut non obstante carnis contagio, puerperio inde secuto, ad omnes Ordinis actus legitimos, etc. SUFFRAGIA 58.  Ad instantiam abbatis de Valloliis, s. th. pr., generale Capitulum concedit plenariam participationem omnium bonorum spiritualium, quae fiunt et fient in toto Ordine nostro, nobili viro ac militi domino Francisco de Crequi, et dominae Margaretae eius consorti. 59.  Ad idem, pro honorabili viro domino Ioanne Arbeleste, cive Belnensi, et Ioannetta eius consorte, cum eorum liberis utriusque sexus, ad instantiam prioris Cistercii. 60.  Ad idem, pro Ioanne Turelot, mercatore Belnensi, et Philippa eius consorte, ad instantiam praefati prioris Cistercii. 61.  Ad idem, pro Guillelmo, eiusque consorte, amatoribus benivolis monasterii de Ellantio, ad supplicationem abbatis dicti monasterii de Ellantio. * * * 62.  Quia hucusque communium contributionum Ordinis status in diversis mundi regionibus fuit et est plurimum confusus, et Ordini valde damnosus, pro eo maxime quod plures commissarii ad earum receptionem in diversis mundi partibus constituti, multas super hoc faciunt negligentias, nec mittunt ad dominum Cistercii seu ad generale Capitulum tempore opportuno sufficientes et claras computationes, declarando in particulari, quid et quantum et pro quo anno receperint, et ubi nihil receptum fuit non exprimunt causam, sed nec ipsas contributiones diligenter mittunt, ratione quorum maior pars dictarum contributionum deperditur, et residuum quod recipitur, non potest sufficere ad tractanda et conducenda gravissima Ordinis agenda, sed Ordo ipse cogitur magno subiacere usurarum incommodo, quas ob res Rmus D. Cistercii neque tantis incommodis succurrere, neque computationes dictarum contributionum quolibet anno in generali Capitulo iuxta animi sui integritatem facere potest, nec Diffinitores, uti vellent, dicta Ordinis negotia disponere et conducere, prout cupiunt et necesse esset, valent. Hinc est quod praesens generale Capitulum tantis incommodis et damnis Ordinis providere et subvenire cupiens, de prudentia, discretione, zelo et sufficientia domini Claraevallis, s. th. pr., confidens, eidem tenore praesentium Rmo D. Cistercii suadente, dat potestatem, auctoritatem et mandatum speciale per se vel per deputatos suos tam religiosos quam saeculares honestos et fideles dictas Ordinis contributiones iuxta taxam anno Domini 1490, conformiter ad mandatum apostolicum per generale Capitulum novissime factum et eidem domino Claraevallis sub sigillo Diffinitorum ad fines praedictos traditam, cum restis et arreragiis tam dictarum contributionum quam subsidiorum a quindecim annis novissime usque ad diem praesentem lapsis, petendi, levandi, exigendi et recipiendi, compellendique abbates, abbatissas, commendatarios et quoslibet monasteriorum officiarios ad ostendendum sibi vel suis deputatis quittantias dictarum contributionum et subsidiorum tempore praedicto, necnon etiam compellendi per Ordinis censuras praefatos commissarios ad monstrandum et declarandum suae administrationis fidelitatem ab universis monasteriis, necnon abbatibus, abbatissis, commendatariis et officialibus dictorum monasteriorum utriusque sexus, cuiuscumque status, conditionis, gradus, praeeminentiae aut dignitatis existant, a mari Massiliae procedendo secundum montes Sabaudiae usque ad mare Frisiae, seu usque ad Rhenum, secundum limites inter Galliam et Allemanniam procedendo secundum latera maris, insulis Hollandiae et similibus comprehensis usque ad civitatem Burdegalensem, et deinde secundum radices montium Pyrreneorum ad praefatam Massiliam, exceptis monasteriis patriae linguae occitanae et Wasconiae, iam commissis abbatibus de Candelio et de Loco Dei Ruthenensi, et ducatu Sabaudiae, de receptis quoque bonas et sufficientes quittantias faciendi, de quibus omnibus secundum Deum et conscientiam, quolibet anno in Capitulo generali, bonas, fideles et specificatas computationes tam in recepta quam in expensa, necnon receptas ipsas domino Cisterciensi reddet, expresse declarando quid et quantum a quolibet dictorum monasteriorum, et pro quo anno fuit receptum, notando causas, si in aliquibus nihil recipiatur. De ipsis quoque contributionibus disponet iuxta domini Cisterciensis vel Capituli generalis ordinationem, sicut faciunt alii receptores ; contradictores aut solvere negligentes, seu quomodolibet solvere differentes, per censuras Ordinis et omnes alias iuris et iustitiae vias sibi possibiles ad solvendum compellendo, ut visis dictis computationibus suis eas praefato Rmo D. N. Cisterciensi includat tam in recepta quam in expensa, in generalibus computationibus Ordinis et Capituli generalis, iuxta morem solitum, in plenaria Ordinis potestate, quibuslibet, aliis commissionibus quacumque auctoritate super dictarum contributionum et subsidiorum recepta concessis omnino cassatis et revocatis. Invocato, etc., Omnibus igitur et singulis abbatibus, abbatissis, commendatariis et officialibus seu officiariis, cuiuscumque conditionis existant, monasteriorum in limitibus praefatis consistentium, firmiter in virtute salutaris obedientiae et sub censuris per eumdem dominum de Claravalle aut per suos declarandis, mandat et praecipit, quatinus in praemissis et ea tangentibus ipsis devote pareant et plenarie obediant ; praesentibus usque ad aliam Rmi D. N. Cisterciensis vel Capituli generalis dispositionem in vigore duraturis. Datum in Diffinitorio et sub sigillo Diffinitorum, etc. 63.  Quasi coeleste oraculum divi Ieronimi ore pronuntiatum : devotio et litterae pepererunt divitias Ecclesiae, considerans generale Capitulum in sanctis patribus nostris dudum eminenter fuisse adimpletum, postquam totis conaminibus circa salutaris observantiae reformationem studia convertit, ut devotionis fervor suorum fratrum mentibus infundatur, aliam particulam, videlicet litterarum splendorem, sine quo homines vix homines aut dici aut esse possunt, et sine quo impossibile est tantae religionis monarchiam in oculis divinitatis et hominum feliciter dirigi, in medium reducere satagens ad multiplicia Ordinis privilegia, diffinitiones et statuta oculos convertens et munus pacis a Domino mortalibus concessum opulentia bonorum temporalium considerans praesentis diffinitionis edicto districtius sub poena suspensionis a divinis, committendo, mandat et praecipit domino abbati de… quatinus omni dissimulatione postposita cum sibi possibili diligentia et festinatione, per se vel per deputatos mandet districtius et praecipiat tam apostolica quam totius Ordinis et Capituli generalis auctoritate abbatibus, commendatariis, ac conventibus monasteriorum subscriptorum, quatinus infra 15 vel 20 aut 30 dies tunc immediate sequentes, prout opportunum viderit, super quibus conscientia sua coram Deo oneratur, si iam non habeant studentes in numero et provisione secundum ordinationem reformationis domini Benedicti Papae XII in collegio Sancti Bernardi Parisiis, vel Sancti Bernardi Tholosae, vel… mittant scolares unum aut duos vel tres secundum monasteriorum facultatem, cum sufficientibus et debitis provisionibus pro uno anno completo, pro minori, ubi autem iudicaverit monasteria aliqua non posse per se tenere unum studentem, postposito omni favore inordinato, iungat duo aut tria monasteria ad tenendum unum studentem in dicto collegio cum provisionibus requisitis, sub poena in dicta reformatione domini Benedicti Papae XII posita, videlicet solvendi ad utilitatem dicti collegii et studentium in eodem tantum quantum in eadem *Benedictina* taxatur bursa unius studentis per annum, ita ut abbatem qui huiusmodi salutaribus praeceptionibus et ordinationibus infra tempus sibi assignatum non paruerint, elapso termino, eos coram se personaliter citari faciat, et per Ordinis censuras ac etiam per omnes iuris et iustitiae vias districta ac summarie et de plano, in plenaria Ordinis potestate, compellat ad solvendum huiusmodi taxam per eum ad provisorem dicti collegii fideliter et festinanter cum bonis litteris ad fines praedictos transmittat. Si autem commendatarii fuerint, eos vel per iurisdictionem conservatoris privilegiorum aut Ordinis, aut Universitatis, vel per iustitiam saecularem, prout commodius viderit, expensis Ordinis ad solutionem huiusmodi taxae ad fines praedictos indissimulanter compellat ; de quibus omnibus provisorem dicti collegii, necnon proximum generale Capitulum sufficienter informabit ; omnibus et singulis dispensationibus, litteris aut gratiis per quemcumque quacumque auctoritate concessis taliter cassatis, revocatis et annullatis ; cui abbati de… praesens generale Capitulum dat auctoritatem retinendi in dicto collegio omnes et singulos studentes usque ad munus licentiae, quos ad hoc idoneos iuxta discretionem et conscientiam provisoris et consilii invenerit, compellendo per praedictas censuras abbates eorum ac commendatarios monasteriorum ad providendum ipsis sufficienter iuxta suorum graduum conditionem, absolutione huiusmodi praecepti extra mortis articulum Capitulo generali, vel Rmo D. Cistercii reservata. Invocato ad praemissa et ea tangentia auxilio, consilio et favore brachii saecularis, ac quorumlibet iudicum, consulum et dominorum. Omnibus igitur et singulis eorumdem monasteriorum abbatibus, commendatariis, officialibus et personis regularibus districtius in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, mandat et praecipit generale Capitulum, quatinus eidem abbati de… in praemissis et ea tangentibus, ac ab eis dependentibus, devote pareant humiliterque et efficaciter obediant. Datum, etc. 64.  Nos frater Ioannes, abbas Cistercii, in Cabilonensi dioecesi, ceterique Diffinitores Capituli generalis, notum facimus universis, quod in eodem generali Capitulo anno Domini 1492 apud Cistercium celebrato facta fuit quaedam diffinitio, cuius tenor sequitur et est talis. Cum Ordo noster pro impetratione et redemptione multorum ac amplissimorum privilegiorum a Sancta Sede sollertia, vigilantia et sollicitatione Rmi D. N. Cisterciensis impetratorum et obtentorum, necnon pro expensis legationis et viagii ipsius Rmi D. N. Cistercii ad Summum Pontificem et ad partes transalpinas pro Ordine et instantissima supplicatione patrum Ordinis factis, quibusdam notabilibus mercatoribus et banchariis in multis pecuniarum summis, etiam ad interesse mercatorum specialiter et expresse sit obligatus, sitque necesse invenire aliquos fideles boni commodique Ordinis amatores et zelatores, qui dictas summas debitas seu partem earum sub tuta fidelique obligatione, pro huiusmodi debitorum absolutione ac totali solutione mutuo seu alias Ordini tradant et concedant, ne propter usurarum huiusmodi voraginem Ordo ipse graviora patiatur detrimenta. Hinc est quod de probitatibus, zelo, prudentia et fidelitate eiusdem Rmi D. N. Cisterciensis, necnon domini Firmitatis ad plenum in Domino confidens, eidem Rmo D. N. Cistercii cum omni humilitate supplicat, dominoque Firmitatis committit idem generale Capitulum eis et cuilibet eorum, dans plenariam auctoritatem et potestatem accipiendi et recipiendi mutuo sive alias, non tamen ad usuram a quibuscumque abbatibus, commendatariis, rectoribus ac officiariis monasteriorum et locorum Ordinis, necnon a mercatoribus, burgensibus seu quibuscumque personis, quos et quas ad hoc inclinatas invenerint, seu alter eorum invenerit, notabiles pecuniarum summas, ac pro illarum integra et completa refusione et solutione totum dictum Ordinem, bonaque ipsius mobilia et immobilia, praesentia et futura ubicumque existentia, necnon ipsius Ordinis contributiones melioribus via, iure, modo et forma, quibus fieri poterit, obligandi et hypothecandi, ipsumque totum Ordinem ac bona praefata coercitioni, compulsioni ac expletationi auctoritatis ac iurisdictionis Sanctissimi domini nostri Papae, Ordinis et Capituli generalis ipsius, necnon omnium et singularum curiarum ecclesiasticarum et saecularium cum submissionibus, renuntiationibus et clausulis necessariis et opportunis submittendum et supponendum. De receptis quoque seu mutuo sive alias, ut praemittitur, acceptis pecuniis bonas, tutas et fideles litteras obligatorias sub eorum vel cuiuslibet ipsorum sigillis, vel alias prout melius et commodius iudicaverint conficiendas, expediendas et dandas, ac cum dictis mercatoribus et banchariis quibus Ordo tenetur, conveniendum, componendum et concordandum ; et generaliter omnia alia et singula circa praemissa et ea tangentia agendi, faciendi ac exercendi, quae totus Ordo noster ac generale Capitulum eisdem ageret, faceret et exerceret, si praesens adesset ; promittens idem Capitulum generale sub hypotheca et obligatione omnium bonorum totius Ordinis praemissorum ratum, gratum et acceptum habere quidquid in praemissis et quolibet praemissorum per praefatos dominos Cistercii et Firmitatis, seu eorum quemlibet actum, gestumve fuerit, vel quomodolibet expeditum, etc.

Anno Domini millesimo quadringentesimo nonagesimo tertio, in generali Capitulo apud Cistercium, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo … etc. ut 1492. 2.  Praeterea pro serenissimo… (*locus vacuus*), necnon… etc. ut 1492. 3.  Insuper pro burgensibus… etc. ut 1492. 4.  Ceterum pro pace… etc. ut 1492. 5.  Demum pro felicis… etc. ut 1492. [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Cum Ordo noster… etc. necnon in summa 6731 franc. 6 gross. 12 denar. pro resta computationum Capituli generalis anni immediate praecedentis et praecedentium, nulla mentione hic facta de recepta ultimorum subsidiorum, quia necdum sunt arrestata, de et pro toto tempore praeterito… etc. ut 1492. 7.  Omnes et singulas, *etc. ut in anno praecedenti, n° 7. 8.  Cum uniuscuiusque religionis et Ordinis personae regulares, tam in obsequiis divinis quam in exterioris habitus modestia, compositione certum sibi modum et formam indixerunt, quibus ad invicem convenientes et ab aliorum Ordinum personis distinctae ac differentes habeantur, ita ut etiam inter viros et mulieres, quos idem Ordo complectitur, de ipsius habitus exterioris forma id solum mutari deceat, quod sexus varietas pro sui qualitate mutandum expostulat, eidem in colore in utrislibet semper remanente, nihilominus tamen quia plurimae eiusdem Ordinis nostri abbatissae et moniales huiusmodi salubris et honestae instutionis [institutionis] ac generalis consuetudinis, propriaeque salutis immemores, spretaque religionis honestate et humili simplicitate ac uniformitate, nigri, rubei, viridis, sanguinei, persei, grisei et aliorum curiosorum et variorum colorum tunicas pro cuiuslibet appetitu et voluntate deferre praesumunt, in grande eiusdem Ordinis, turpiusque honoris, famae et commendationis dispendium. Huiusmodi itaque temerariae curiositati et curiosae temeritati et difformitati, praesens generale Capitulum obviare et resistere desiderans, insequendo praecedentium Ordinis patrum in diffinitionibus, statutis et ordinationibus satis apparentem super his intentionem, statuit, et sub excommunicationis poena districtius inhibet omnibus eiusdem Ordinis abbatissis et monialibus, ne de cetero tunicas alterius quam albi et scapularia quam nigri coloris deferre praesumant, aut vestire neve quascumque iuvenculas ad novitiatus habitum recipere nec receptas pro novitiis tenere et reputare, nisi tunicis albis indutae, ac iuxta Ordinis simplicitatem decenter habituatae fuerint. Confirmat autem et tenore huius diffinitionis ratificat et approbat praesens generale Capitulum quidquid super huiusmodi monialium habitus compositione, forma et colore, per abbatem Claraevallis in visitatione Hispaniarum et aliarum plurimarum terrarum, locorum et dominiorum novissimis annis per generale Capitulum sibi commissorum ordinatum extitit quomodolibet aut mandatum. Eisdem etiam omnibus Ordinis monialibus sub poenis et censuris Ordinis idem generale Capitulum inhibet, ne praetextu quarumdam litterarum papalium vel aliarum quarumcumque litterarum vel indulgentiarum cuicumque presbytero saeculari, vel etiam de Ordine Mendicantium, vel alterius cuiuscumque Ordinis, sed dumtaxat personis Ordinis nostri eisdem et Ordine deputatis praesumant confiteri. 9.  Praesens generale Capitulum insequendo multas diffinitiones, statuta et privilegia Ordinis, statuit, praecipit et mandat, ut sicut religiosi fratres Ordinis habitum gerunt in colore et modo uniformem, ita quoque moniales totius Ordinis in habitus forma assimilentur, portando scilicet deinceps usque tunicas albas, scapularia et vela nigra sub cuculla vel mantello, confirmando omnia et singula quae in Hispania, regnisque et provinciis circumvicinis dominus abbas Claraevallis, s. th. pr., circa praedicta, auctoritate Capituli generalis visitando et reformando ordinavit et observari mandavit, sub censuris et poenis Ordinis inhibendo omnibus et singulis monialibus Ordinis, ne de cetero quibuscumque aliis quam confessoribus de Ordine eis ordinatis confiteri praesumant. 10.  Generale Capitulum volens occurrere multis et variis scandalis et dissolutionibus plurium monachorum monasteriorum praecipue commendatorum Ordinis, quod commendatariis nullam super ipsos iurisdictionem habent, qui praetextu privilegiorum neque prioribus neque ipsis commendatariis debitam Ordinis obedientiam exhibere procurant, sed ad gravissima flagitia, detestandaque et enormia vitia passim declinant, declarat, statuit, quod usque ad aliam suam dispositionem dicti monachi in monasteriis sic commendatis sint ipsis monasteriorum prioribus in omnibus et singulis ita obedientes et subiecti secundum formam Ordinis, prout moris est, abbatibus obedire ; quod si dictorum monachorum de cetero excesserit quispiam, dicti priores tales excedentes puniant et corrigant, secundum Ordinis formam, invocato etiam auxilio commendatariorum, si dictis prioribus regulariter obedire noluerint, et nihilominus quamprimum fuerit possibile, super his Rmum D. Cisterciensem aut generale Capitulum informare non omittant ; ita tamen quod propter hoc generale Capitulum non intendit novam eisdem commendatariis super religiosis aut regularibus personis iurisdictionem attribuere. DIFFINITIONES SPECIALES 11.  Generale Capitulum ex speciali gratia concedit abbati Eberbacensi, quod hinc infra triennium, novitios quos aliunde ad hoc idoneos noverit et habeant annos infra ad professionem expirationem et completionem anni probationis ad professionem idoneos admittere et suscipere possit, ita dumtaxat ut ipsi novitii libere renuntient residuo temporis anni sui probationis. 12.  Abbati de Montepetroso praecipit generale Capitulum sub censuris Ordinis, quod summa diligentia per omnes iuris et iustitiae vias recuperet et ad monasterium suum reducat fratrem N. monachum professum suum, qui contra Ordinis privilegia, sine licentia, Fratrum Minorum Ordinem intrare praesumpsit. 13.  Quia multae et variae materiae supervenerunt in praesenti generali Capitulo, quae apud Cistercium his tribus diebus expediri non potuerunt, praesens generale Capitulum dictarum materiarum et causarum decisionem, diffinitionem et determinationem Rmo D. N. Cisterciensi, quatuor primis et aliis Diffinitoribus quos vocaverint, et qui interesse poterint, secundum laudabilem morem hactenus observatum in Ordine, apud Divionem vel alibi, committit in plenaria Ordinis potestate. 14.  Capitulum generale certis et iustis ex causis inhibet abbati, priori, cellerario, sacristae, subpriori, bursario et procuratori monasterii de Maristella, sub poena excommunicationis latae sententiae, ne lacum quemdam prope monasterium situm, atque ipsi monasterio sine medio pertinentem quomodocumque alienare, vendere aut impignorare praesumant. 15.  Generale Capitulum studens pacificare et terminare querelas et controversias inter abbatem modernum et seniores monasterii de Schonavia, habita matura deliberatione, cum se ambae partes ad determinationem Capituli submisissent, ita ordinat et diffinit, ut dictus senior abbas… (*nil aliud*). 16.  Abbatibus de Rupibus et de Callovio et cuilibet eorum in solidum praesens generale Capitulum committit, quatinus omnes et singulas Ordinis personas, quas per testes fide dignos, litteras seu cedulas obligatorias, aut alia sufficientia documenta, abbati seu conventui monasterii de Fontemorum in aliquibus pecuniis obligatas invenerint, ad eidem abbati et conventui aut eorum legitimo procuratori debite et integre satisfaciendum compellant, in plenaria Ordinis potestate. 17.  Idem pro Cistercio, abbatibus de Firmitate, de Regalimonte et de Maceriis. 18.  Idem pro Claravalle, abbatibus de… (*nil aliud*). 19.  Abbati de Claritate praesens generale Capitulum committit quod se informet diligenter super causis eiectionis fratris Laurentii Menhart de Bellabrancha, ibidem professi, ut secundum quod invenerit, dictum fratrem ad monasterium suum de Bellabrancha reponat et inducat, aut aliunde quod iustum viderit super eodem fratre disponat, in plenaria Ordinis potestate. 20.  Dignissimae sublimationi Sanctissimi domini nostri, domini Alexandri divina providentia Papae VI, sacri Ordinis nostri protectoris benivoli, ad summum exaltati apicem summe congaudens generale Capitulum, lege hucusque observata cogitur de alio speciali ac benivolo protectore cogitare, ne Ordo sacer in suprema totius christianitatis Curia defensore seu protectore favorabili careat. Quamobrem praesens generale Capitulum, post longam et maturam super his deliberationem, iuxta novissima et usque in praesens observata Ordinis privilegia, unanimi omnium Diffinitorum consensu ad dictum protectionis officium reverendissimum in Christo patrem dominum Baptistam, cardinalem de Ursinis vulgariter nuncupatum, cum possibili reverentia et honore nominavit et elegit, sicut et praesenti diffinitione nominat et elegit, suae reverendissimae paternitati supplicando devotius, quatinus dictam electionem acceptare totumque Ordinem, sicut pater filios amantissimos, cum privilegiis, libertatibus et religiosis consuetudinibus diligere, protegere et potenti virtute defensare dignetur. 21.  Genibus in terram positis, et manibus sursum levatis, supplicando Sanctissimo domino nostro, quatinus viri protectoris benevolentiam nullatenus remittendo dictam electionem ratam et gratam habere, sacratumque hunc Reginae coeli Ordinem in hoc eligendi privilegio conservare, ac speciali benedictione simul et favore commendatum habere non dedignetur. 22.  Praesens generale Capitulum sufficienter informatum de certis diffinitionibus, statutis et ordinationibus, actis, factis anno superiori in generali Capitulo, easdem diffinitiones, statuta et ordinationes et quaslibet earum confirmat, roborat et approbat, ac si de verbo ad verbum praesenti diffinitioni insererentur. 23.  Abbatibus de Alba dominorum et de Bebenhusen, et cuilibet eorum in solidum, committit generale Capitulum, quod se diligenter informet super quodam magno et notabili debito, quo monasterium de Fonte regis obligatur venerabili abbati et monasterio de Salem, et si invenerint, ac per testes, litteras, scedulas, aliaque munimenta, iuste et sufficienter probaverint, aut probari fecerint, dictum abbatem et conventum monasterii de Fonte regis praefato abbati de Salem ac monasterio eius iusto debito obligari, ipsos abbatem et conventum ac quemlibet eorum per omnes iuris et iustitiae vias, et alias Ordinis censuras plene et integraliter solvi faciant et solvi procurent. 24.  Ad humilem supplicationem abbatis Mulbronnensis praesens generale Capitulum dat, concedit et indulget, ut quoniam crebro hospites honesti, litterati, nobiles et magnates, qui non solum dicto monasterio Mulbronnensi, sed etiam toti Ordini sunt honori et adiumento, monasterium ipsum accedere et gratia hospitalitatis suscipi solent, possit sine conscientiae scrupulo idem abbas in mensa sua eisdem, ut praemittitur, hospititibus [hospitibus] sic diebus in Ordine consuetis dare et impartire esum carnium, totiens quotiens eidem abbati vel in absentia eius, priori dicti monasterii, honestum et congruum visum fuerit. 25.  Pro parte religiosorum in monasterio de Valle Dei in Austria praesenti generali Capitulo intimatum fuit et lacrimabiliter conquestum, quod modernus eiusdem loci de Valle Dei abbas per imperialem maiestatem, sine ullo saltem legitimo titulo aut iure, intrusus est in dictam abbatiam, et eiusdem bona tam mobilia quam immobilia vendit, impignorat, consumit et dissipat ; quibus malis et incommodis generale Capitulum obviare cupiens, abbatibus de Sancta Cruce et de Zwetla committit et mandat ut super huiusmodi facta generali Capitulo relatione, se diligenter informent, et si eam veram esse per debitam informationem invenerint, ad punitionem etiam usque ad depositionem dicti abbatis, et praemissorum delictorum emendationem secundum Ordinis instituta, privilegia, ordinationes et statuta indissimulanter procedant, in plenaria Ordinis potestate. 26.  Abbati de Mulbron [Mulbronn] committit generale Capitulum ut diligenter inquirat, an utile sit monasterio de Schonavia quasdam terras, quas generali Capitulo nuntiaverunt eiusdem loci abbas et conventus, sibi fore minus utiles, vendere et alienare, et provenientes de huiusmodi venditione pecunias in comparatione et emptione aliorum reddituum magis utilium applicare ; quod si expedire et fieri debere compererit, illud fieri debere et posse decernat, et sic factum confirmet et approbat, in plenaria eiusdem Ordinis potestate. 27.  Abbati de Campoprincipum praesens generale Capitulum committit ut diligenter videat et examinet decreta provisionum et institutionum modernorum abbatum de Novomonte, de Zwetla et de Cella angelorum, et ipsis visis et examinatis, si huiusmodi provisiones invenerit fuisse rite et canonice, ac secundum Ordinis statuta et diffinitiones factas fuisse, easdem confirmet, ratificet et approbet, in plenaria Ordinis auctoritate. 28.  Abbatibus de Lancken et de Bildhausen committit ut diligenter inquirant, an sicut abbas et conventus de Eberaco generali Capitulo significaverunt, pro ampliori commodo ipsius monasterii de Eberaco expediat unam curiam, eis pro nunc parum utilem, prope alteram curiam eidem usui monasterii attributam, sitam, alicui probo et honesto viro haereditario iure seu ad perpetuum censum per se et haeredes suos tenendam locent, mediante aliquo annuo censu et reparationibus per eum fiendis, et si id expendiens [expediens], et dicto monasterio de Eberaco utile fore compererint idem fieri posse et deberi decernant, in plenaria Ordinis potestate. 29.  Praesens generale Capitulum pie compatiens ingravescenti aetati et senectuti moderni abbatis de Hymmerot, eidem concedit, ut ad visitanda suae filiationis monasteria aliquem suorum monachorum transmittere possit, sintque per talem mittendum ordinata et constituta eiusdem auctoritatis et vigoris, si secundum sacri Ordinis nostri usus, consuetudines, constituta et privilegia facta fuerint, ac si dictus abbas de Hymmerot eadem in propria persona ordinasset et constituisset. 30.  Praesens generale Capitulum attendens certas necessitates, quibus monasterium de Albaripa pro nunc dignoscitur subiacere, gratiose dispensat cum eiusdem loci abbate, ut usque ad immediate sequens triennium non teneatur mittere scolarem ad Parisiense vel aliud generale studium, dummodo per dictum tempus iuvenem teneat Divione in grammaticalibus et primitivis scientiis imbuendum. 31.  Generale Capitulum praecipit et mandat abbati monasterii B. M. de Crista, in virtute salutaris obedientiae, ac sub censuris Ordinis, quatinus fratrem Ioannem Jagnart, monachum dicti monasterii de Crista, gregi suo associet et ad regularem professionem suscipiat ; huiusmodi diffinitionis executionem abbati Longivadi, in plenaria Ordinis potestate committendo. 32.  Cum dudum abbas monasterii B. M. de Precibus, ex speciali mandato et ordinatione Capituli generalis, certam summam pecuniarum a diversis monasteriis Ordinis ad succurrendum monasterio B. M. de Bonarequie, et fratri Henrico eiusdem monasterii de Bonarequie moderno abbati, qui in principio suae promotionis multos habebat ad dictam abbatialem dignitatem expectatores, ad quas pecunias reddendas, quamprimum pacificam obtinuisset dictae abbatialis dignitatis assecutionem et possessionem, ipsi abbati de Precibus aut Rmo D. Cistercii, per eos aut alterum eorum refundendas respective singulis monasteriis qui huiusmodi pecunias intuitu pietatis ad insinuationem et mandatum, ut praefertur, Ordinis mutuo tradiderant, et nihilominus iam per novem annos dictam pacificam possessionem assecutus, huiusmodi pecunias dicto abbati de Precibus eas repetenti, usque in hodiernum diem reddere dissimulavit et dissimulat, praesens generale Capitulum committendo praecipit et mandat abbatibus de Villanova et de Malereyo, Nannetensis dioecesis, et eorum cuilibet in solidum, quatinus dictum abbatem de Bonarequie ad infra proximum festum Dominicae Nativitatis eidem abbati de Precibus huiusmodi summas integraliter refundendum, sub excommunicationis latae sententiae poena, ac per omnes debitas iuris et iustitiae vias indissimulanter compellant, aut alter eorum compellat, in plenaria Ordinis potestate. 33.  Ad supplicationem abbatis de Hymmerod praesens generale Capitulum decernit et mandat, quod de cetero in prioratu Sanctae Catharinae prope Remienberch recipiantur novitii, similiter eiusdem prioratus et loci professi, ita quod dictus abbas de Hymmerod non teneatur mittere illic proprios monachos, sed solum sicut pater abbas super dicto prioratu habeat auctoritatem. 34.  Visa et intellecta per generale Capitulum protervia et contumacia sororis Aleydis de Wederstein, monialis professae prioratus B. M. de Valle rosarum, quae cum de promotione et institutione eiusdem loci modernae priorissae, ad dictum Capitulum generale appellasset et dictam priorissam, necnon abbatem de Hymmerod, eiusdem loci patrem abbatem, multipliciter in expensis gravasset, propterea quod ad respondendum dictae appellationi ad ipsum generale Capitulum, proprium nuntium destinare coacti sunt, ad quod generale Capitulum dicta appellans non accessit, nec procuratorem misit, ipsum generale Capitulum condemnat dictam monialem ad refundendum sumptus et expensas per dictos priorissam et abbatem de Hymmerod ad mittendum ad dictum generale Capitulum factos, de quorum sumptuum et expensarum summa relationi nuntii ad hoc missi generale Capitulum decernit fore standum, quod huiusmodi appellationem, sicut praemittitur, frivole factam cassat, irritat et annullat, dictae moniali sub poena incarcerationis districte praecipiendo, ut de cetero praefatam priorissam super contentis in praetensa appellationis occasione nullatenus molestare vel inquietare praesumat. 35.  Generale Capitulum arduis necessitatibus Ordinis semper providere cupiens et volens, iuxta expressum mandatum S. D. N. D. Innocentii VIII taxas contributionum anno nonagesino [nonagesimo] per generale Capitulum taxatas et astallatas, ac anno tunc sequenti confirmatas, praesens generale Capitulum extremas Ordinis considerans necessitates, easdem taxas et diffinitiones desuper expeditas, usque ad aliam ipsius dispositionem confirmat, ratificat et prorogat, omnibus et singulis commissariis Ordinis districte sub censuris Ordinis praecipiendo, quod sine defectu a singulis monasteriis in eorum commissionibus contentis, praefatas taxas ex integro exigant, levent et recipiant ; renuentes seu contradicentes aut differentes per apostolicas et Ordinis censuras viriliter ad solvendum compellendo. Si vero dicti commissarii viderint taxas aliquorum monasteriorum verum valorem bonorum, reddituum et proventuum ipsorum monasteriorum notabiliter excedere, propter quod se gravata esse iuste conqueri possent, praesens generale Capitulum dictis commissariis dat auctoritatem easdem taxas ita moderandi et inter monasteria suarum commissionum distribuendi et partiendi, quod, integra remanente summa Capituli, nullum monasterium inde gravetur, aut si in pace omnium ita fieri non possit, consilia sua ad Rmum D. N. Cisterciensem, vel ad generale Capitulum transmittent, ut super his decenter provideant. 36.  Conquestiones et querimonias per abbatem de Valloliis, s. th. pr., factas et motas adversus fratrem Ioannem Loisiel, dicti monasterii de Valloliis professum, praesens generale Capitulum remittit ad Rmum D. N. Cisterciensem, ut dictum fratrem Ioannem audiat, examinet, causasque discutiat, ac iuxta merita vel demerita determinet et disponat, puniendo regulariter puniendos. 37.  Conquestus est et se deplanxit coram praesenti Capitulo generali abbas monasterii de Porta coeli quod frater Ioannes Strentzlin professus suus, sicut pridem saepe attentavit tam per scripta quam aliunde personaliter accesserit Rmum D. N. Parisiis, tantumque effecerit male narrando erga D. Cistercii, ut dictus abbas conquerens coactus sit expresso mandato dicti Rmi D. N. ipsum fratrem in studio generali Friburgi tenere et sustentare, cum tamen idem frater ante duos annos, per commissarios expresse ad hoc per Rmi D. N. deputatos, etiam usque ad carceres inclusive fuerit iudicatus et punitus. Cum ergo dictus frater Ioannes Strentzlin sinistre et fallaciter a Rmo D. N. supra memoratum mandatum extorserit, generale Capitulum dictum mandatum revocat, cassat et annullat, in virtute salutaris obedientiae et sub poena carceris dicto fratri Ioanni praecipit et mandat, ut proprio abbati suo debitam exhibeat obedientiam, nihilominus ipsi abbati iuxta formam Ordinis potestatem super proprium monachum dando. 38.  Ad instantiam et voluntatem illustrissimi principis domini Alberti, ducis Bavariae, generale Capitulum dat et concedit sorori Dorotheae, professae monasterii monialium de Felici porta, ut ubicumque reperire possit aliud monasterium reformatum et regulatum Ordinis nostri, prout ipsa desiderat, in quo suscipiatur, ibidem regularem professionem emittere, seque ipsam stabilire possit et valeat, dictam sororem Dorotheam a casibus, si quos incurrit propter exitum a monasterio suo Felici porta, absolvendo, eamque ad omnes Ordinis dignitates rehabilitando. 39.  Zelo animarum sacri Ordinis reformationis et sanctimoniae incrementa generale Capitulum semper desiderans, committit abbati de Campo principum, s. th. pr., ut iuxta suam discretionem auctoritate Ordinis, abbatissae et monasterio monialium de Slierpach assignet et instituat visitatorem et reformatorem abbatem de Hylaria, ut melior et dicto monasterio monialium possit regularis observantia institui et custodiri. Interea iuridictionem [iurisdictionem] paternam abbatis monasterii de Valle Dei, super dicto monasterio monialium de Slierpach, suspendendo usque ad aliam Capituli generalis vel Rmi D. N. Cisterciensis dispositionem. 40.  Abbatibus de Sancta Cruce et de Zwetla, et cuilibet eorum in solidum, generale Capitulum committendo mandat et praecipit, ut quamprimum fuerit possibile, se transferant vel alter se transferat ad monasterium de Valle Dei, ibidemque visitant et reforment iuxta institutiones, privilegia et statuta Ordinis nostri, in capitibus et in membris, tam in spiritualibus quam in temporalibus, omnia et singula, quae invenerint visitanda, emendanda, corrigenda et disponenda, super vita et moribus abbatis dicti monasterii de Valle Dei se diligenter et plene informando, et si excessus et crimina exegerint, dictum abbatem deponendo, et ipsi monasterio canonice et secundum formam et privilegia Ordinis de novo pastore providendo, aliaque omnia et singula circa praemissa agendo et faciendo quae iuxta formam Ordinis fieri solita sunt et consueta ; praesentibus per immediatum annum in suo robore duraturis. 41.  Ad idem pro monasterio de Victoria in Carinthia, abbatibus de Runa et de Novomonte. 42.  Cum Salvatoris voce dignus sit operarius mercede sua, iustissimum et rationi consonum est, quod R. D. protector et sacri Ordinis nostri ac etiam dominus procurator in Curia, ad quos spectat pro Ordine libertatumque ipsius conservatione diu noctuque militare, et causas Ordinis bene et commode gubernare, stipendia rationabilia et possibilia recipiant ; et quia Ordo nullas in communi habet pecunias seu provisiones, nisi contributiones annuas, praesens generale Capitulum, priorum patrum vestigiis inhaerendo, ordinat contributiones monasteriorum Italiae et partium circumvicinarum, iuxta declarationem sub sigillo Diffinitorum ad R. P. D. procuratorem generalem Ordinis transmissam per eumdem dominum procuratorem cum potenti auxilio et favore R. D. protectoris levari, dando eidem domino procuratori potestatem et mandatum speciale levandi per se vel per deputatos suos ipsas contributiones, iuxta quottas sub sigillo Diffinitorum sibi transmissas, et easdem petendi, exigendi et recipiendi, et de receptis bonas et sufficientes quittantias faciendi. Contradictores vero seu solvere differentes, per censuras in privilegiis Ordinis contentas, viriliter compellendo, de quibus in primis distribuet quolibet anno praefato R. D. protectori pro stipendiis summam centum ducatorum auri de camera, de residuo autem sua deinceps percipiet stipendia, residuum ad dispositionem Capituli generalis reservando, et de universis, tam receptis quam expensis, per fideles et claras computationes quolibet anno Capitulum generale certiorabit. 43.  Abbati de Alna committit generale Capitulum ut se informet super traditione cuiusdam domus vulgariter appellatae ac dictae de Pontiche ad annuum censum, quam traditionem facere volunt abbatissa et conventus B. M. de Veteri vineto eodem die factam, super quo informationem remittat domino abbati Claraevallis, cui Capitulum generale dat auctoritatem dictum tractatum traditionis confirmandi vel infirmandi, ac in hoc quod iustum fuerit decernendi, in plenaria Ordinis potestate. ELECTIONUM ET TRACTATUUM CONFIRMATIONES 44.  Electionem, institutionem, promotionem et installationem venerabilis fratris Michaelis ad dignitatem abbatialem monasterii de Ozzeck, prius eiusdem monasterii cellerarii, factam per abbatem monasterii Waltsachsen, eiusdem loci de Ozzeck patrem abbatem prout in litteris… approbat *etc.* supplendo. *etc.* 45.  Ad idem, pro alio fratre Michaele de abbatiali dignitate de Sancta Cruce. 46.  Electionem, institutionem, promotionem et installationem religiosi fratris Erhardi, tunc cellerarii monasterii de Waltsachsen, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii, factam per abbatem monasterii de Volkolderode, patrem abbatem dicti monasterii de Waltsachsen, necnon spontaneam resignationem senioris abbatis Erhardi, prout in litteris, etc. 47.  Electionem, promotionem, institutionem et installationem factam de persona fratris Petri Legrant, de dignitate abbatiali monasterii B. M. de Valle regis, per dominum abbatem de Igniaco, eiusdem loci patrem abbatem… approbat, *etc.* supplendo, *etc.* 48.  Abbatibus de Elantio et de Bonoportu praesens generale Capitulum committit, ut se diligenter informent super electione et promotione ad dignitatem abbatialem monasterii B. M. de Ursicampo, factam de persona fratris Nicolai Botoin, praesentis abbatis de Valleregis, eiusdem monasterii de Ursisampo expresse professi, prout in litteris, etc., et si dictam electionem rite et canonice secundum Ordinis nostri instituta fuisse factam, eamdem in plenaria Ordinis potestate approbent et confirment ; sin autem dictam electionem et promotionem minus canonicam fuisse, crimina quoque quae dicto electo imponuntur vera fore invenerint, eamdem electionem infirment, cassent et annullent, ac circa huiusmodi negotium decernant et faciant quod secundum Deum et conscientiam invenerint faciendum, in plenaria eiusdem Ordinis potestate. 49.  Electionem, institutionem, promotionem et installationem ad dignitatem abbatialem monasterii B. M. de Bebenhusen per abbatem de Schonavia, dicti loci de Bebenhusen patrem abbatem, factam de persona fratris Ioannis de Fridingen, antedicti monasterii de Bebenhusen expresse professi, prout in litteris, *etc.* confirmat, *etc.* supplendo, *etc.* 50.  Anniversarium per abbatem et conventum monasterii B. M. de Longovado indultum et concessum illustrissimo principi domino Francisco de Britannia, comiti de Vertus, baroni Duvangon, domino de Cliesson et de Champlote, prout apparet lucidius in litteris dictorum abbatis et conventus super hoc confectis, quibus haec praesens diffinitio annectitur, praesens generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 51.  Tractatum initum, factum et passatum inter abbatem et conventum monasterii B. M. de Longovado ex una, et Guillelmum de Ferrofrondore, Ioannem Milot seniorem, et Ioannem Milot iuniorem, partibus ex altera, tamquam utilem ipsi monasterio, *etc.*, approbat, *etc.* 52.  Tractatum pacis et concordiae initum et passatum per venerabilem abbatem Claraevallis, auctoritate generalis Capituli commissum, ad visitationem omnium et singulorum locorum et personarum Ordinis in partibus Hispaniarum consistentium, eadem auctoritate Capituli generalis passatum inter abbatem reformatorem congregationis monasteriorum nonnullorum Ordinis in regnis Castellae et Legionis sub quadam societate et vulgariter de *Observantia* vocatorum, eiusque coabbates et priores et conventus, super certis differentiis inter dictos abbatem reformatorem, abbates, priores et conventus ex una, et totum Ordinem et Capitulum generale partibus ex altera, habitis et haberi formidatis, prout in quodam instrumento super hoc confecto latius continetur, cuius tenor sequitur et est talis : attento quod huiusmodi tractatum pacis et concordiae praefati abbas reformator et abbates et diffinitores sui capituli provincialis confirmaverint et ratificaverint, praesens generale Capitulum, habita super hoc matura deliberatione, dictum pacis et concordiae tractatum, prout et quemadmodum, ut praemittitur, in instrumento super hoc confecto plenius continetur, etiam laudat, approbat, ratificat et confirmat. REGISTRUM 53.  Die 13 septembris anni 1493 coram Rmo D. N. Cisterciensi et dominis Diffinitoribus personaliter constituti, prout citati fuerant, venerabiles patres Erhardus senior et Nicolaus modernus abbas de Schonavia, et super litigio et differentiis inter eos motis per praefatum Rmum D. N. apertis et eis oblatis duabus viis, amicabili scilicet compositione vel rigorosa et iudiciali, ac per sententiam dictarum litium terminatione elegerunt et se submiserunt ad irrefragabiliter tenendum quidquid praefati Rmus D. N. et Diffinitores, visis eorumdem contendentium iuribus, duxerunt ordinandum, quibus iniunctum fuit, ut infra eiusdem diei vesperas produxissent quidquid producere vel allegare voluissent. REHABILITATIONES 54.  Ad supplicationem abbatis de Vetericella, praesens generale Capitulum misericorditer dispensat cum fratre Matheo Stelmechet, eiusdem monasterii de Vetericella monacho expresse professo, ut non obstante infamiae nota, et inhabilitate quam incurrit per saeculum, regulari habitu dimisso, discurrendo, possit nihilominus ad omnes actus, voces, officia, et dignitates assumi, etc. dignitate abbatiali inclusa ; omnibus eiusdem monasterii de Vetericella regularibus personis inhibendo, ne super huiusmodi infamiae nota et inhabilitate eidem fratri Matheo insultent aut improperent. 55.  Ad idem, pro Matheo Steinberg, fratribus Frederico Martel et Erhardo Ysenman, eiusdem monasterii de Vetericella expresse professis, pro apostasia et discursione per saeculum, religionis tamen habitu regulari minime dimisso. 56.  Ad idem, pro sororibus Anna de Sensiheym, Attilia et Dorothea de Galharesen, monasterii S. M. de Novallis [Novalis], de incontinentia et carnis contagio convictis. 57.  Ad idem, pro fratre Anthonio Hass, de monasterio de Capella, pro apostasia et dimissione habitus regularis. 58.  Ad idem, pro fratribus Paulo et Balthasar Langiren de Bildhusen, pro apostasia et dimissione habitus regularis. 59.  Ad idem, pro fratre Iacobo de Langleny, monacho de Longovado, pro contagio carnis. 60.  Ad idem, pro fratre Aegidio de Jumetry, monacho de Longovado, pro simili casu. 61.  Ad idem, pro fratre Nicolao de Latriceyo, eiusdem monasterii et pro simili casu. 62.  Ad idem, pro fratre Simone de Arcu, eiusdem monasterii, pro simili casu. 63.  Ad supplicationem abbatis de Sancta Cruce in Austria, praesens generale Capitulum gratiose et misericorditer dispensat cum fratre… (*locus vacuus*), eiusdem loci de Sancta Cruce expresse professo, ut non obstante infamiae et inhabilitatis nota, quam incurrit, vel incurrere potuit, illicentiatus discedendo a dicto monasterio de Sancta Cruce sub colore recurrendi ad dominum Cisterciensem, pro remedio iustitiae habendo, possit nihilominus, etc. IUDICES 64.  Dominis abbatibus de Claravalle, s. th. pr., et de Morimundo, et cuilibet eorum in solidum, praesens generale Capitulum dat plenam auctoritatem decidendi lites et querelas in praesenti Capitulo ventilatas, inter abbatem et conventum monasterii de Rigniaco et abbatem de Fonteneto, s. th. pr., necnon inter promotorem causarum Ordinis, et dictum abbatem de Fonteneto super hoc, quod dictus promotor praetendit dictum abbatem de Fonteneto graviter infregisse privilegia, statuta et auctoritatem Ordinis turbasse et impedivisse, necnon etiam querelam eidem praesenti generali Capitulo propositam pro parte Ioannis Foucaut, civis et habitatoris civitatis Cabilonensis, contra praefatos abbatem et conventum de Rigniaco, dictasque lites et querelas debito fine terminandi, in plenaria Ordinis potestate. 65.  Abbatibus de Sancto Sulpitio, de Rippalta, de Mataplana et Boeriis, et cuilibet ipsorum in solidum, praesens generale Capitulum committit et mandat, ut visis informationibus et supplicatione quibus praesens diffinitio annectitur, citent partes in dictis informationibus et supplicatione nominatas, et auditis audiendis, huiusmodi litem et causam fine debito terminent, in plenaria Ordinis potestate, invocato, *etc.* 66.  Praesens generale Capitulum committit domino abbati de Claravalle, s. th. pr., ut se informet de contentis in tractatu facto per abbatem et conventum de Fonteneto et alios ex altera parte, in dicto tractatu, quibus praesens diffinitio annectitur, nominatos, circa huiusmodi tractatus confirmationem vel infirmationem, et si invenerit huiusmodi tractatum ad utilitatem monasterii fore factum, ipsum approbet et confirmet, sin autem illum infirmet, casset et annullet. 67.  Dominis abbatibus de Firmitate et de Caroliloco, s. th. pr., praesens generale Capitulum committit, ut cognoscant et decidant de lite et quaestione mota per promotorem causarum Ordinis adversus abbatem de Chaloceyo, qui ad instantiam dicti promotoris causarum citatus fuerat ut compareret in praesenti Capitulo generali, ad quod personaliter, propter certas excusationes eidem generali Capitulo praesentatas et receptas, non comparuit, dictamque litem et causam debito fine terminent, in plenaria Ordinis potestate. EXCUSATIO ABSENTIUM 68.  Attentis viarum periculis, tam occasione armatorum per vias transeuntium, quam etiam pestis, proh dolor ! ubique pene vigentis, praesens generale Capitulum excusat omnes abbates, qui non venerunt ad generale Capitulum, sub poenis et censuris Ordinis omnes et singulos Ordinis abbates ad comparendum in proximo generali Capitulo, etc. 69.  Quia frater Georgius Aularge, monachus monasterii de Columna sufficienter citatus ad instantiam promotoris causarum et vocatus, in diffinitorio non comparuit, praesens generale Capitulum ipsum reputat contumacem. 70.  Idem pro fratre Ioanne Perini professo monasterii de Insula… etc., et executio commissa abbati de Escureyo. SUFFRAGIA 71.  Suffragia pro illustrissimo principe domino Francisco de Britannia, domite de Vertus, baroni Davangen, domino de Clizon et de Champlote. 72.  Item, pro nobili ac potenti domino Ioanni de Castrovillari, eiusque generoso filio Ioanni de Castrovillari, domino de Thil et eorum liberis utriusque sexus. 73.  Domino Ioanni Perard presbytero, Nicolao Migicier, eiusque consorti. 74.  Richardo Poille, nobili, cum fratre et uxoribus et liberis. Thomas Froichet. Magister Philibertus de Puys, burgensis de Surregio. Hugo Larcheti, nobilis scutifer de Vougeto. Pro nobili viro Ioanne Foucaut, cive Cabiloneuse, et Margarita eius uxore, ad instantiam abbatis de Fonteneto.

Anno Domini millesimo quadringentesimo nonagesimo quarto, in generali Capitulo apud Cistercium, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo… etc. ut 1493. 2.  Praeterea pro serenissimo… (*locus vacuus*), necnon pro… etc. ut 1493. 3.  Insuper pro burgensibus… etc. 4.  Ceterum pro pace… ut 1493. 5.  Demum pro felicis… etc. ut 1493. [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Cum Ordo noster… etc. necnon in summa 8002 francorum, 3 grossorum, 3 denarium turon. pro resta computationum Capituli generalis anni immediate praecedentis et praecedentium de et pro tempore praeterito, et oporteat Ordinem ipsum varia et gravissima onera quotidie ultra consuetudinem occasione diversarum infractionum privilegiorum Ordinis et vexationum plurium insolitarum succrescentia necessario supportare, quae absque multiplicibus et solito gravioribus expensis, solvi, tractari et supportari non possunt, praesens generale Capitulum apostolica sequendo praecepta sub gravissimis censuris, etc. etc. ut 1493. 7.  Omnes et singulas… etc. *ut in ano* 1492, *n°  7. 8.  Visis, auditis et ad plenum intellectis omnibus et singulis articulis contentis in reformatione Ordinis per reverendissimum in Christo patrem dominum abbatem Cisterciensem, s. th. pr., ceterosque ipsius Ordinis patres in collegio Sancti Bernardi, 17 mensis februarii huius praesentis anni confecta et suis manualibus signis ac sigillis munita, ut in ipsa plenius continetur ; generale Capitulum ipsam reformationem et omnes et singulos articulos praedictos in se continentem, tamquam sanctam, necessariam et iuxta sanctae regulae, usuum, statutorum et diffinitionum tenores ordinatam, et ad ipsum Capitulum pro maiori firmitate submissam, recipit, laudat approbat et confirmat, acceptando et corroborando omnia et singula, quae tam per reverendissimum dominum Cisterciensem quam per patres visitatores et Ordinis commissarios tunc usque in praesens vigore et praetextu iam dictae reformationis et articulorum praemissorum acta, instituta et ordinata fuerunt in singulis monasteriis per ipsos et quoslibet ipsorum visitatis, districtius praecipiendo universis patribus abbatibus, visitatoribus et commissariis imposterum ordinandis, quatinus articulos ipsos in se et suos recipientes indissimulanter ab omnibus regularibus personis utriusque sexus, tam propriorum monasteriorum, quam sibi commissorum et per eos visitandorum, praecipiant et faciant observari, facultate et qualitate praefatorum monasteriorum inspectis ac malis voluntatibus omnino reiectis et correctis, et ad sanctimoniae ac regularis, disciplinae normam redactis. Ubi tamen necessariam impossibilitatem in praedictis articulis aut aliquibus eorum invenerint, super quibus eorum conscientias oneramus, dispensare aut intermittere poterunt usque ad immediate sequens Capitulum generale, ubi fideles de omnibus verbo et scripto reddere habebunt rationem, ne tam arduum et pernecessarium opus a Deo, quod non diffidimus inceptum executorum defectu vel inertia pereat et ad ultimum nostrae disgressionis [digressionis], quod absit, deveniamus ; ut autem tenacius in cordibus omnium imprimantur, nec ad alias superstitiosas declinemus novitates, praesens generale Capitulum iam dictos articulos praesenti diffinitioni praecipit et mandat annecti, et ad singula Ordinis monasteria per praesentes huic Capitulo, aut per praedictos patres abbates seu commissarios aut alios quoscumque portari et per ipsos aut proprios abbates exponi et ordinari ; quorum scilicet articulorum tenor habetur in sequentibus ordinate. 9.  Quia propter temporum indispositionem periculaque evidentia pestis, Diffinitores non possint, nec audeant diuturniorem hic in Cistercio trahere moram, praesens generale Capitulum remittit alias materias dicti Capituli Belnae terminandas, per dominum Cistercii, ceterosque Diffinitores per eum vocandos, omnino et in eadem forma ac vigore, sicut in praesenti diffinitorio terminarentur et terminari possent et deberent. [DIFFINITIONES SPECIALES] 10.  Super supplicatione pro parte abbatissae et monialium monasterii de Parco dominarum prope Lovanium, Leodiensis dioecesis, generali Capitulo praesentata, cui praesens diffinitio annectitur, ipsum generale Capitulum committit et mandat abbatibus de Cambrone et de Nisella, et cuilibet eorum in solidum, quod se diligenter informent super omnibus in dicta supplicatione contentis ; et partibus hinc inde auditis, et rebus digestis rationem faciant, et iustitiam ministrent, cogentes per censuras Ordinis ea quae noverint facienda per partes inviolabiliter observanda, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 11.  Cartam visitationis factam per Rmum D. N. Cisterciensem in monasterio monialium de Loco Nostrae Dominae eidem domino immediate subiecto, tamquam sanctam et necessariam praesens generale Capitulum approbat et ratificat cum omnibus punctis et articulis, poenis et aliis in ipsa contentis. 12.  Insequendo tenorem diffinitionis factae anno praeterito ad abbatem de Montepetroso, quod recuperet et ad monasterium suum revocet sub censuris Ordinis fratrem N. monachum suum, qui contra Ordinis privilegia sine licentia Ordinem Fratrum Minorum intrare praesumpsit ; ideo praesens generale Capitulum iterum praefato abbati de Montepetroso sub eisdem Ordinis censuris praecipit et mandat, ut omnibus iuris et iustitiae viis praefatum fratrem ad praedictum suum monasterium reducat, committendo abbati de Septem fontibus, quod per easdem Ordinis censuras ipsum ad hoc faciendum compellat ; et si talia privilegia invenerit, per quae rite hoc fecisse potuerit, nec revocari posse iudicaverit, idipsum et quidquid inde fuerit necessarium sequenti Capitulo denuntiet, ac scripto et verbo referat. 13.  Praesens generale Capitulum cupiens et desiderans regulares Ordinis alterius sexus personas non per saeculum vagari, sed ad propria monasteria regulariter conversari ; et graviter suscipiens sororem Beatricem Vandewale, professam monasterii de Blandecq, iam a certo tempore extra monasterium apud parentes degere, et quasi saeculariter vivere, iniungit abbatissae praefati monasterii de Blandecq, quatinus praefatam sororem Beatricem ad monasterium suum praemissum suscipiat, et illi iuxta Ordinis modum, sicut hactenus factum fuit, provideat, committendo abbati de Dunis, quod per se aut suum expressum praeceptum dictam abbatissam ad praemissa cogat per censuras Ordinis ac iuris et iustitiae vias, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. Datum, etc. 14.  Generale Capitulum praecipit et mandat abbati de Moroliis, quod insequendo praeceptum quod hucusque habet, contra et adversus abbatem de Ré diligenter et acriter usque in finem dicti processus prosequatur. Datum, etc. 15.  Praesens generale cupiens et desiderans regulares Ordinis utriusque sexus personas non per saeculum vagari, ut superius positum est, etc. 16.  Capitulum generale scribet et mandabit prioribus… (*locus vacuus*) super contentis in articulis per ipsos missis, quod in prima sua congregatione notent per articulos sigillatim ea omnia quae intendunt rationabiliter sibi per praefatum generale Capitulum indulgeri et concedi, et proximo generali Capitulo mittant, super his quod iustum fuerit facturum, praesente abbate Campensi. 17.  Praesens generale Capitulum auditis et visis informationibus et litteris domini abbatis de Pontigniaco super homicidio perpetrato in monasterio de Callovio sibi immediate subiecto, in fratrem Ioannem Jufrenaul, et aliis scandalis et malis tam ex pessimo regimine monachorum quam abbatis negligentia et inertia, remittit praefatas informationes eidem domino de Pontigniaco, patri abbati praefati monasterii, committendo et mandando, ut quam celerius et commodius poterit se personaliter transferat ad praedictum monasterium, ac se super omnibus in dicta informatione contentis et aliis diligenter informet ; et rebus cognitis puniat modo et forma Ordinis eos quos compererit puniendos ; et si abbatem praedicti monasterii negligentem et inutilem aut eorum, quae praemissa sunt fuisse et esse in causa invenerit, contra ipsum omnibus iuris et iustitiae viis procedat, omnia quae invenerit reformanda, destituenda et instituenda, tam in capite quam in membris, reformando, destituendo, instituendo, in plenaria Ordinis et dicti Capituli generalis potestate. 18.  Praesenti generali Capitulo exposuit dominus abbas Morimundi, quod cum hactenus bonae memoriae frater Ioannes Vivien, novissimus abbas in Morimundo, monasterio de Bellavalle praefuerit, cuius monasterii paucos fructus et fere nullos recepit, pro cuius tamen promotione Romae, tam pro annata, processu, bullis et aliis, magnam pecuniae summam exposuit, et se suumque monasterium de Bellavalle apud bancharios obligatum et innodatum dereliquit ; postea pauco lapso tempore, assumptus fuit praefatus Ioannes a suo praefato Bellaevallis monasterio in abbatem Morimundi, et loco eius suffultus et ordinatus praefatus dominus abbas Morimundi modernus, qui, ut moris est, tam pro sua nova provisione quam pro praemissa pecuniae summa tamquam in monasterio successor extitit, et fuit tunc obligatus, verum et parvo temporis intervallo, praefato fratre Ioanne Vivien abbate tunc Morimundi defuncto, praedictus dominus Morimundi modernus in ipsius Morimundi abbatialem dignitatem assumptus fuit, monasterium Bellaevallis praemissum cum praemissis debitis, quemadmodum a praedecessore susceperat successori relinquens, cui monasterio Bellaevallis praemisso successit in abbatem frater Anthonius de Nantone modernus abbas ; qui licet monasterium et dignitatem ipsius abbatialem admiserit, debueritque ac debeat activa et passiva debita ipsius monasterii accipere et solvere, nihilominus tamen praefatam pecuniae summam usque ad praesens renuit ac distulit omnino solvere ; verum cum ipsae pecuniae ad bancharios usuris adducerentur et augmentantur, praefatus dominus Morimundi periculis et damnis ac graviminibus [gravaminibus] multis imminentibus impune subiacet, supplicans praefatum Anthonium fratrem abbatem Bellaevallis modernum, causis et rationibus praemissis ac sub Ordinis censuris ad praedictae pecuniae summam solvendam, et supplicantem exonerandum cogi et compelli. Quibus auditis et satis graviter acceptis, generale Capitulum, considerata ipsius fratris Anthonii abbatis praefati absentia, committit et mandat abbatibus de Balerna et de Charitate coniunctim, quatinus ad locum quem aptiorem noverint suis citationibus conveniant dominum Morimundi et abbatem de Bellavalle praefatos et illis auditis et diligenter intellectis unicuique bonam iustitiam ministrent ; et si praefatum fratrem Anthonium Bellaevallis abbatem invenerint praedictam pecuniae summam solvere debere, et ad illam teneri, cogant ipsum per censuras Ordinis ac per omnes iuris et iustitiae vias ad praedictam pecuniae summam solvendum et ad exonerandum et contentandum praefatum dominum Morimundi, invocato ad praemissa et ea tangentia quorumcumque potentum, communitatum, brachii saecularis auxilio, consilio et favore, praecipiendo in virtute salutaris obedientiae omnibus Ordinis regularibus personis, ut in omnibus his et ab his dependentibus, praefatis abbatibus de Balerna et Charitate tamquam Capitulo generali pareant et devote obediant. 19.  Praesens generale Capitulum ad plenum informatum quod Rmus D. Cisterciensis licentiavit fratrem Petrum de Curba, professum monasterii de Rivosicco, quod posset studere in collegio Tholosano, aut in alia notabili Universitate, praecipiendo abbati praefati monasterii ut de necessariis ad studium illi provideat, et idipsum fecit dominus Claraevallis, visitator Hispaniae ; verum his non obstantibus et contra praefatum licentiatum et ordinatum abbas monasterii ipsius de Rivosicco ipsum fratrem Petrum a praemissa licentia et facultate studendi privare conatur per censuras ac litteras domini regis Hispaniae. Quamobrem idem generale Capitulum ad Ordinis decorem et solamen respiciens praecipit et mandat praefato abbati de Rivosicco, sub Ordinis praemissis censuris, quod iam dictum fratrem Petrum iuxta primam licentiam et facultatem sibi, ut praemittitur, concessam sufficienter munitum, ad studendum remittat, usque ad triennium sine difficultate dando eidem licentiam quod in absentia fratrum Ordinis, aliis aut saecularibus confiteri possit et valeat, missasque confessione praemissa, dum opus habuerit, celebrare, committendo abbatibus et Buxeto et de Gomell, quod constito de praemissis licentiis per Ordinis censuras, ac omnibus iuris et iustitiae viis compellant praefatum abbatem ad praemissa, cassando, annullando et revocando censuras per ipsum abbatem in praedictum fratrem his occasionibus inflictas. 20.  Inclinatum generale Capitulum precibus priorum in Hollandis ipsis ordinat, quatinus super contentis in articulis, *etc. ut supra n°  16. 21.  Devotioni ac petitioni christianissimi domini nostri regis obtemperans et acquiescens, praesens generale Capitulum diffinit et ordinat dici hymnum *Veni Creator Spiritus*, cum versiculis contentis in litteris praefati domini nostri regis et collectis, deinceps dici et cantari ad notam in singulis monasteriis Ordinis utriusque sexus, tum missam, necnon processiones fieri quolibet mense prima dominica per claustrum, secundum morem Ordinis cum aliis in eisdem litteris contentis. 22.  Nobis nuper pro parte reverendissimi in Christo patris et domini, domini Ioannis Cistercii, s. th. pr., ac fratris Iacobi, similiter s. th. pr., olim Cariloci, nunc vero Morimundi, Cabilonensis, Bisuntinensis et Lingonensis dioecesium, monasteriorum abbatum, extitit expositum, quod licet iuxta et secundum dicti Ordinis instituta, regulata ac privilegia eidem Ordini auctoritate apostolica concessa, sint exempti a iurisdictione cuiuscumque iudicis ordinarii, ipsique eisdem privilegiis renuntiare non possint, et propterea nullatenus debuerint seu potuerint se in contrarium obligare, neque se iurisdictioni cuiuscumque iudicis, saltem qui non sit de eorum Ordine, submittere ad constitui, reservari et assignari faciendum auctoritate apostolica, tam tunc viventi et nunc defuncto fratri Drouheto Henrion, tunc abbatis de regimine dicti monasterii Cariloci per dictum reverendum patrem sententialiter et cum cognitione causae destituto, quam Ioanni Charone asserto electo, cui nullum ius in dicto monasterio Cariloci unquam competiit, neque competit, aliquas annuas pensiones super fructibus, redditibus et proventibus eiusdem monasterii, et munus ad solvendum nobili viro Symoni de Charone, domicello Bisuntinensis dioecesis, eiusdem Ioannis patri ; qui nullum unquam in et super dicto monasterio habuit actionem summam quingentorum francorum monetae Burgundiae ; nihilominus quia praelibatus quondam frater Drouhetus postquam ipse tam propter dilapidationem dicti monasterii, quam aliis exigentibus demeritis finaliter privatus extitit, quoddam mandatum casus novitatis ab illustrissimo ac serenissimo Francorum rege contra praelibatum fratrem Iacobum in abbatem dicti monasterii Cariloci de et super possessorio eiusdem monasterii per dictum Symonem, ut aliqui dicebant impetrari procuraverat, et illius vigore eumdem fratrem Iacobum in curia Parlamenti, tunc in oppido de Dola sedenti, cui nobilis ac spectabilis et egregius dominus dominus Guido de Rupeforti, eiusdem Symonis nepos, saltem consanguineus praesidebat, de et super possessorio saepedicti monasterii traxerat in causam praelibati domini exponentis, tunc propter causas satis evidentes formidantes iustitiam ipsis denegari, et eidem quondam Drouheto ad prosecutionem dicti Symonis tunc aspirantis praedictum monasterium per resignationem quamdam dicti fratris Drouheti praedicto Ioanni eius filio conferri favores illicitos medio dicti domini praesidentis presbiteri, tunc coacti extiterunt se obligare ac iurisdictioni domini officialis curiae Bisuntinensis, etiam cum iuramento per eos et eorum quemlibet ad sancta Dei evangelia tunc praestito se submittere ac eidem Ioanni de Charone constitui, reservari et assignari auctoritate apostolica super fructibus dicti monasterii, licet in et super eo nullum ius unquam habuit, pensionem annuam ducentorum francorum monetae Burgundiae, litterasque desuper necessarias expediri faciendum, necnon ad solvendum, non tamen eidem quondam fratri Drouheto tunc impetranti dicti mandati casus novitatis ; quinimo eidem Symoni summam quigentorum francorum monetae praedictae. Et quamvis huiusmodi obligationes et submissiones factae extiterint contra sacrae dicti Ordinis instituta aut privilegia, eidem Ordini dicta auctoritate apostolica concessa, ac illis contravenientibus, quod quidem praetensum instrumentum electionis et concordiae causis praedictis et multis aliis tempore et loco declarandis viribus non subsistat, nec effectum habere possit vel debeat, et intendant dicti reverendissimus pater et frater Iacobus instrumentum praedictum de nullitate redarguere, saltem quod illud veniat per iudicem competentem scindendum, cassandum et annullandum, verisimiliter tamen formidant, quod si nullitatem vel rescisionem [rescissionem] praedictas per viam appellationis, vel aliter de iure prosequerentur, obsistat eis iusiurandum, quo dicti de Charone praetendunt praetensum instrumentum fore vallatum, nisi per nos super iuramento praedicto cum eisdem reverendissimo patre et fratre Iacobo auctoritate apostolica, qua fungimur et uti in talibus consueti sumus misericorditer dispensetur ; nihilominus quia praedicti domini exponentes formidant auctoritatem praedicti domini officialis curiae Bisuntinensis, cuius iurisdictioni se submittere coacti extiterunt, ut praefertur, ob non observationem praemissorum, saltem de facto innodari, nobis supplicaverunt sibi de et super praemissis de opportuno iuris remedio provideri, ac secum super relaxatione iuramenti per eos praestiti, ut praefertur, dispensari. Nos igitur, Capitulum et Diffinitores praefati attendentes praemissa, volentesque praemissis sic per dictos exponentes, ut praefertur, in praeiudicium dicti nostri Ordinis et ipsorum R. patris ac fratris Iacobi enormem laesionem et praeiudicium non modicum gestis, quantum cum Deo possumus obviare, dominis abbatibus de Firmitate et de Maceriis, Cabilonensis dioecesis, et cuilibet eorum in solidum, auctoritate nostra, imo verius apostolica, qua fungimur in hac parte, committimus et mandamus, quatinus cum praenominatis exponentibus, et quolibet ipsorum si hoc humiliter et devote petierint, super praedicto iuramento per eos praemissorum occasione praestito ad effectum, ut sine nota periurii instrumentum praedictum nullitatem vel rescisionem [rescissionem] et cassationem, ubi et quando ipsis videbitur expedire prosequi possint et valeant misericorditer dispensando. Datum, etc. [ELECTIONUM ET TRACTATUUM CONFIRMATIONES] 23.  Electionem, promotionem et institutionem fratris Ioannis de Burco, ad dignitatem abbatialem monasterii de Faesia, necnon confirmationem patris abbatis immediati, ut patet per instrumenta desuper confecta, quibus praesens diffinito annectitur, generale Capitulum ratificat et approbat et confirmat, supplendo defectus, si qui intervenerint, etc. 24.  Electionem, promotionem et institutionem fratris Iacobi, s. th. pr., ad dignitatem abbatialem monasterii Morimundi, per R. in Christo P. D. abbatem Cisterciensem factam… *etc.* confirmat. 25.  Tractatum seu permutationem et excambium initum et passatum inter abbatem et conventum de Lococrescenti, et dominum comitem Montisbelvardi, prout in litteris desuper confectis continetur, quibus praesens diffinitio annectitur, generale Capitulum recipiens committit et mandat abbatibus de Charitate et de Bitania, et cuilibet eorum in solidum, quod super ipso excambio seu permutatione et aliis in dicto tractatu contentis diligenter se informent per bonos et fideles viros, et alias secundum quod invenerint, ipsum et omnia in ipso contenta confirment, aut infirment, in plenaria Ordinis potestate. 26.  Super tractatu arrendationis et admodiationis ad vitam, inito et facto inter abbatem et conventum de Quinciaco ex una, et magistrum Anthonium de Vital, advocatum civitatis Trecensis, partibus ex altera, de quibusdam terris, pratis et haereditagiis, prout in litteris desuper confectis, cui praesens diffinitio annectitur, plenius continetur, praesens generale Capitulum committit domino abbati de Claravalle, quatinus super ipso tractatu et in eo contentis se diligenter informet ; et si dignum confirmatione aut infirmatione invenerit, confirmet aut infirmet, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 27.  Tractatum cui praesens diffinitio annectitur, praesens generale Capitulum certis ex causis et pro utilitate et quiete monasterii de Schallariis, usque ad aliam dispositionem Capituli generalis vel Rmi D. Cisterciensis tolerat. 28.  Super tractatu, arrendatione et traditione facta inter abbatissam et conventum monasterii de Maloduno monialium, prout in litteris cui praesens diffinitio annectitur, plenius continetur, praesens generale Capitulum committit et mandat domino de Firmitate et abbati de Regalimonte, quatinus se diligenter informent super omnibus ipsis, et praefatum tractatum, si viderit confirmandum, confirment, aut infirmandum infirment, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 29.  Pensionem per R. D. abbatem Claraevallis antiquo abbati de Fusniaco post resignationem sui monasterii, super ipsum monasterium assignatam, prout in litteris, cui praesens diffinitio annectitur plenius continetur, generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat, quamdiu se honeste, virtuose, caste et religiose rexerit. 30.  Committitur abbatibus de Charitate et de Roseriis, et cuilibet eorum in solidum, quod se informent super supplicatione praesentata pro parte Roberti Melle, contra et adversus abbatem de Bullione, et si ea quae in praefata supplicatione continentur, iusta et rationi consona ac praefato supplicanti debita, compellant praefatum abbatem Bullione ad solvendum summam, quam iuste et rationabiliter eidem cognoverint debitam, in plenaria Ordinis potestate. 31.  Visa supplicatione nobilis viri, domini de Monte Betone, de dioecesi Montisalbani, contra et adversus abbatem de Bellapertica, prout in dicta supplicatione, cui praesens diffinitio annectitur plenius continetur, praesens generale Capitulum iustitiam unicuique, quantum in se est, et ad ipsum spectat, ministrare volens, committit et mandat abbatibus de Loco Dei et de Candelio, et cuilibet eorum in solidum, quatinus dictum abbatem de Bellapertica coram se convenire per suas citationes faciant, et si cognoverint ipsum iuste et rationabiliter esse obligatum, et teneri ad summam in dicta supplicatione contentam, omnibus iustitiae et rationis viis ac per Ordinis censuras, ipsum compellant ad praedictam summam, aut eam quam iustam invenerint solvendam, in plenaria Ordinis et Capituli potestate. IUDICES 32.  Pro collegio Sancti Bernardi Parisiis committitur domino de Firmitate, de Caroliloco, s. th. pr., et de Regalimonte, et cuiibet [cuilibet] ipsorum in solidum, praesens generale Capitulum committit ut omnes et singulares personas, quas per litteras, monumenta, instrumenta vel alia sufficientia testimonia debite invenerint venerabili collegio Sancti Bernardi Parisiis, Rmo D. Cistercii eiusque monasterio, in quacumque vel quibuscumque pecuniarum summa vel summis iusto debito teneri et obligari, quatinus easdem personas praedictas et earum quamlibet, sub poenis et censuris Ordinis, ac per omnes iuris et iustitiae vias ad reddendum, satisfaciendum et ad integre solvendum compellant et compelli faciant ac procurent, in plenaria Ordinis potestate, invocato ad praemissa, si opus fuerit, brachii saecularis consilio, auxilio et favore. Datum, etc. [ALIAE DIFFINITIONES] 33.  Ad requestam domini Claraevallis pro abbatibus de Fusniaco et de Signiaco, de Boheriis, de Cambrone, de Villari, de Loco Sancti Bernardi, de Alna, de Valle Sancti Lamberti, de Grandiprato, de Molinis, de Iardineto, de Boneffia, de Dunis, de Bodelo, de Capella Thosan, de Claromarisco, de Nizella, de Longoponte, de Igniaco, de Ellantio, de Tribus fontibus cum sua filiatione, de Pietate, de Bullencuria, de Belloprato Belvacensi, de Moris, de Ripatorio, de Valleclara, de Vaucellis, de Chiminione, de Heysterbach, de Loco Sanctae Mariae, ut excusentur a praesenti Capitulo generali, et licentiam habeant absolvi et absolvendi suos auctoritate Capituli generalis pro semel, praesens generale Capitulum annuit et concedit. 34.  Ad requestam domini Firmitatis pro priore, cantore et fratribus ac sororibus de confrateria Septem Gaudiorum Beatae Virginis Mariae de Castronovo, et subventione, generale Capitulum desiderans et cupiens eorum rectas intentiones sua charitate muniri, et precibus ac Ordinis suffragiis augmentari, concedit eisdem et omnibus et singulis suis et dictae confrateriae benefactoribus usque ad quinquennium tantum a data praesentium computandum, plenam participationem omnium suffragiorum, orationum et aliorum bonorum spiritualium, modo et forma, quibus hactenus consuetum est et ordinatum. 35.  Praesens generale Capitulum totis visceribus desiderans sacri Ordinis nostri reparationem simul et reformationem, articulos super dicta reformatione subscriptos, et per maiores patres Ordinis, matura deliberatione praevia, concordi animo, sub eorum sigillis et signaturis manualibus confectos, tamquam diffinitionibus, statutis et salutaribus ordinationibus sanctorum patrum conformes, et dicto Ordini summe necessarios, acceptat, laudat, renovat, confirmat et approbat, universis abbatibus, commendatariis, abbatissis, prioribus, cellerariis, ceterisque regularibus personis Ordinis, conversis, donatis seu oblatis, quantum cuiuslibet eorum statum tangit comprehensis, districtius mandans et praecipiens, etiam sub censuris in eisdem articulis contentis, quatinus diligenter et pro omni possibilitate sua, quantum eorum quemlibet concernit, dictos observent, observarique faciant, super quo abbatum, commandatariorum, abbatissarum, ac quorumcumque officiariorum, necnon visitatorum coram Summo Deo conscientias onerat, excepto articulo qui incipit : *Item, etsi omnino Benedictinae et diffinitionum praeceptis*, quem pro praesenti nec recipit nec reiicit, sed ad ulteriorem et maturiorem Capituli generalis dispositionem, Domino concedente, imposterum celebrandi, propter difficultates quae in diversis locis et monasteriis aliae et aliae super hoc contingere possunt, remittit. Sequitur tenor dictorum articulorum. CONFIRMATIO CARTAE REFORMATIONIS ORDINIS 36.  In nomine Sanctae et Individuae Trinitatis. Nos, frater Ioannes de Cistercio, s. th. pr., Claudius de Firmitate, Petrus de Pontigniaco, Petrus de Claravalle, s. th. pr., Ioannes de Prulliaco, Nicolaus de Savigniaco, Ioannes de Caroliloco, s. th. pr., Ioannes de Fonteneto, s. th. pr., Ioannes de Bonoportu, s. th. pr., Ioannes de Valloliis, s. th. pr., Michael de Laude, s. th. pr., Yvo de Claromonte, Gilbertus de Curia Dei, Ioannes de Vallibus Sernay, Ogerinus de Igniaco, Petrus de Mortuomari, Ioannes de Fontemorum, Guillelmus de Longovado, Ioannes de Caricampo, Ioannes de Regalimonte, Mathias de Sancto Andrea in Goufferno, Ioannes de Lanneyo, Georgius de Gardo, Isidorus de Belloprato Belvacensi, Ioannes de Bellabrancha, Guillelmus de Begario, Ludovicus de Frigidomonte, Ioannes de Vallelucenti, Ogerius de Pietate, Ioannes de Longovillari, Ioannes de Ponte Ultrani, Ioannes de Voto, Henricus de Bonarequie, Ioannes de Villanova, Rolandus de Persenia, Petrus de Maceriis, Guillemus [Guillelmus] de Ré, Bernardinus de Alneto, Dyonisius de Ioyaco, Nicolaus de Ursicampo, Ioannes de Vaucellis, Nicolaus de Signiaco, Ioannes de Sacracella, Bernardus de Rippatorio, Ioannes de Nigrolacu, Symon de Pietate Beatae Mariae, Petrus de Bellobecco, Iacobus de Fusniaco, s. th. pr., monasteriorum abbates, notum facimus universis Christi fidelibus, praesentes litteras inspecturis, quod cum nos praefati fratres Ioannes Cistercii et Ioannes Boniportus monasteriorum abbates, per litteras christianissimi domini nostri, domini Caroli regis, huius nominis octavi, fuissemus convocati in civitate Turonensi ad diem duodecimam mensis novembris novissime lapsi, cum nonnullis reverendis patribus dominis episcopis, abbatibus, egregiisque et doctissimis viris, doctoribus ac magnificis iurisconsultis super modo reformationis status monastici atque regularis per totum regnum Franciae, ibidemque in speciali consilio ordinatione serenissimi domini nostri regis, iterum atque iterum super hoc celebrato, opiniones nostras secundum Deum et conscientiae aequitatem diffuse annuntiassemus, et tandem ordinatione magnifici domini de Rupibus, ex parte domini nostri regis in dictis consiliis praesidentis, etiam per scriptum consilia nostra super his tradidissemus. In regressu nostro Parisiis, praemissa omnia pluribus venerabilibus patribus Ordinis nostri, quos ibidem invenimus, ad longum exposuimus. Tandem communis auctoritaris [auctoritatis] dicentis *quae de novo emergunt novo indigent consilio, et quod omnes tangit ab omnibus approbari debet*, rationem attendentes post multas providas et maturas deliberationes pro sacri Ordinis utroque statu feliciori decrevimus, tam nostro quam dictorum patrum nomine, plures nostrae religionis abbates in diversis huius christianissimi regni provinciis constitutos mandare et convocare ad diem quindecimam huius mensis februarii, gratia eis praemissa omnia communicandi, habendique eorum voluntates atque resolutiones super huiusmodi sancta reformatione, tam in personis suis, quam in monasteriis et personis sibi subditis. Nos quoque omnes et singuli abbates superius nominati, dicta quindecima februarii, post receptionem litterarum superius mentionatarum, in collegio nostro Sancti Bernardi Parisiis simul congregati, audita ampliori clariorique recitatione omnium actitorum in huiusmodi materia reformationis ex ore Rmi in Christo patris D. Cistercii s. th. pr., superius nominati, post maturam et authenticam deliberationem super praemissis inter nos habitam, concorditer simul una voce convenientibus nobiscum praefatis dominis Cisterciensi et Boniportus patribus, finaliter ad infrascriptas devenimus conclusiones simul et resolutiones. 37.  In primis, genibus in terram simul flexis, oculisque ac manibus in coelum erectis, tota mentis intentione possibili omnium bonorum largitori gratias egimus, qui aetate nostra sanctum et laudabile aeternaque memoria dignum menti devotissimi domini nostri regis infudit hoc propositum, ut pace terris reddita, exemplo David et Salomonis, de divinis attentius cogitaret ; quod quidem opus non minori gloria et merito fulgebit, si ad effectum usque rationabiliter et per eos ad quos spectat deductum fuerit, quam inclytissimae recordationis eius progenitorum simul et praedecessorum, in priorum huiusmodi fundatione locorum simul et dotatione refulsit. Confidentes simul et orantes illum ipsum, qui coepit, ut in effectum deducat. 38.  Item, cum religiosa humilitate christianissimum dominum nostrum regem rogamus et obsecramus, quatinus in hoc sancto proposito perseverans, potenti et valida manu nostro et praedecessorum nostrorum summo integerrimoque desiderio super huiusmodi sancta reformatione assistere dignetur propitius, conformiter ad articulos per nos praefatos Cisterciensem et Boniportus abbates Turonis, ut dictum est, traditos, liberaque ac publica et adeo alta voce, ut etiam ipsius orbis cacumina pulset, profitentes nos totis animorum desideriis sanctam et salubrem desiderare, semperque desiderasse reformationem, per quam solam novimus Ordinis nostri spirituales et temporales ruinas ad pristinum sanctimoniae decus reformari, et sancti Benedicti regulae puritatem in medium reduci posse ; ad quam profecto cum ceteris Ordinis patribus aspirantes, iam dudum multa desuper Sanctae Sedis rescripta amplissima, praesertim illud piae recordationis domini Innocentii Papae VIII quod incipit : *Meditatio cordis nostri*, cum consensu christianissimi domini nostri regis impetravimus ; scientes reformationem non novarum quidem adinventionum introductionem, sed potius ad sanctorum patrum vitam, caerimonias pariter et instituta reductionem respicere ; reformationem enim procul dubio fieri credimus, cum a priscorum traditionibus deviatum est, et denuo ad eorum vestigia sequenda reditur ; nam si nova introducitur forma, non plane reformatio seu ad pristinam formam reductio, sed novae religionis creatio dici debet. Tantae autem sanctitatis et eminentiae in vitae puritate, in miraculorum crebra et evidenti ostensione, ac in doctrinae coelestis illustratione fuerunt primi sacrae huius religionis fundatores et patroni, ut sufficere videatur, si hodiernis temporibus eorum vestigia per sanctae religionis nostrae observantiam imitari valeamus. 39.  Item, supposita hac firma animi nostri circa sanctae reformationis amplexum deliberatione, nos praefati abbates, etsi credamus sacrum hunc Ordinem a Deo protectum, ut divinum cum sancto Helya accessisse videatur responsum : *Reliqui mihi septem millia virorum, qui non curaverunt genu ante Baal* ; sintque plura monasteria huius sacri Ordinis, in quibus prima religionis observantia usque in praesens perseverasse creditur ; alia quoque, etsi pro humanae fragilitatis conditione in aliquo quandoque se deformaverint, divino tamen favente auxilio, ad pristinam religionis puritatem redierunt, et talia quidem pro nunc reformatione opus habere non videantur ; nihilominus tamen, quae ad alia coenobia, quae aut guerrarum vastitate, aut pestilentiarum acerbitate, aut processuum gravitate, aut mali abbatum seu monachorum regiminis enormitate, aut certe alias quomodolibet tam apud monachos quam apud moniales opus habent reformatione, sive in toto sive in parte, sive in membris sive in capite, sive in spiritualibus sive in temporalibus, nos praefati abbates proximi nostri Capituli generalis celebritatem, sacramque ipsius Ordinis reformationem expetentes, et ad ipsius examen pariter et iudicium cuncta, ut dignum est, ad integrum remittentes, consentimus et apostolica freti auctoritate, ordinamus et mandamus concorditer articulos sequentes ex sancta regula, statutisque Ordinis assumptos, ex nunc pro huiusmodi sanctae reformationis initio seu exordio, ubi opus est, inviolabiliter observari. 40. *De divino officio, ecclesiis Ordinis et locis regularibus.* Et primo quidem ad ea quae divinum concernunt officium mentis nostrae oculos convertentes, ordinamus illud in singulis Ordinis nostri ecclesiis reverenter horis debitis, tam de die quam de nocte, morose cum debitis pausis, caerimoniis et inclinationibus, iuxta beatissimi patris nostri Bernardi monitionem et diffinitionum Ordinis tenorem celebrari, illudque tam ab abbatibus praesertim in vigiliis, quam ab aliis universis frequentari. Nullus praesumat sine cuculla chorum ad divina officia celebranda intrare ; missaeque omnes tam Ordinis quam fundatae infallibiliter celebrentur, et ecclesiarum atria, ceteraque Ordinis loca honesta et religiosa venustate decorentur, et ad religionis observantiam aptentur, et quod a frequentatione divini servitii nulli excusentur, nisi quos abbas iuxta conscientiae suae arbitrium quandoque pro monasterii utilitate vel honestate seu infirmitate duxerit excusandos. 41. *De abbatibus, eorum statu et vestitu.* Item, ut sancta haec reformatio a capite incipiat, universos Ordinis patres per suae fidei et religionis sacramenta, in oculis sanctissimae Divinitatis obtestamur, rogamus et interpellamus, quatinus iuxta apostoli decretum forma facti gregis, studeant digne verbo et exemplo discipulis praeesse sine pompa, omnem superfluitatem et excessum in statu, vestitu et aliis devitando, et religiosam honestatem per omnia ostendendo, saepiusque celebrando ; nec omnia ad nutum sed cum consilio saltem seniorum disponant ; non ferentes gibesserias ad corrigias seu cornetas saeculares, nec unus duo deinceps teneat monasteria saltem Ordinis, et sine Capituli generalis licentia et beneplacito. 42. *De capitulo quotidiano et correctione culparum.* Item, quod infallibiliter conventus diebus singulis intret capitulum hora ordinata, cum cucullis, ad peragendum quod Ordinis instituta iubent ; ubi praesidens circa culparum emendationem et observantiae regularis reductionem debitum faciat, nisi pro suis et aliorum delictis a visitatoribus singulis annis gravissime puniri velit. 43. *De refectorio, pitantia monachorum et residuis pauperibus erogandis.* Item, quod conventus diebus per Ordinem assignatis quibus non utimur carnibus, videlicet feriis secundis, quartis, sextis, sabbato, diebus sermonum, in Adventu, in Septuagesima, in Quadragesima, in Rogationibus, diebus ieiuniorum Ecclesiae et Ordinis, in refectionibus ordinariis comedat in cucullis in refectorio regulariter, benedictionem, lectionem et gratias Ordinis reverenter decantando, ieiuniaque Ecclesiae integraliter ac Ordinis, iuxta abbatis conscientiam, servando ; ubi autem refectoria minus ad hoc sunt apta, infra proximum generale Capitulum sub gravissima poena per Capitulum vel per visitatores infligenda, abbatis sollicitudine disponantur. Quo autem ad usum carnium omnes Ordinis filii sanctam regulam, necnon domini Benedicti Papae XII edicta et Ordinis diffinitiones cum timore Dei aspicientes, ab eis abstineant diebus praedictis, et non nisi in locis per dominum Benedictum XII deputatis, eis uti praesumant ; praecipientes panem, vinum, pitantias et similia non in particulari cuilibet fratri, sed in communi ad refectiones ordinarias conventus distribui, reliquiasque in unum locum fideliter et honeste servari, ut inde in porta fiant eleemosinae secundum laudabiles Ordinis consuetudines, hospitalitatem honestam semper abbatibus et officiariis recommittentes. 44. *De disciplina minorum fratrum.* Item, praecipitur abbatibus universis, quatinus ubi non consueverunt instituere iuvenes monachos in divino servitio, in scientiis et bonis moribus, hoc ipsum deinceps facere studeant, et ad repellendam multarum personarum Ordinis ignorantiam, postquam servitium sciverint, procurentur eis magistri, qui in grammaticalibus et aliis primitivis scientiis eos erudiant, ut tandem eorum capaciores ad generalis Ordinis studia mittantur. 45. *De dormitorio et prohibitione tunicarum linearum.* Item, quod conventus regulariter dormiat in dormitorio, exceptis illis, quos abbas pro iusta consideratione aliter disponendos duxerit ; et sub poena in *Benedictina* et aliis Ordinis statutis super hoc contenta, omnes camini existentes in dormitorio Ordinis infra dictum Capitulum omnino tollantur, et ad dispositionem in reformatione domini Benedicti Papae XII expressam reducantur, seras omnes lectorum seu camerularum penitus auferendo ; ubi omnino infra dictum tempus sub dicta poena commutent lectos plumeos in materalia [materialia], linteamina linea vel cannabea in lanea, camisias lineas in laneas, sive sit pannus, sive sergea seu stamen et similia ; et nullas habeant tunicas ante vel retro fissas, nullusque ullo tempore sine caligis celebrare seu ad officia divina se vestire praesumat. 46. *De infirmitorio.* Item, infra dictum generale Capitulum in quolibet monasterio disponatur et competenter muniatur infirmitorium, ad tractandum fratres infirmos cum charitate et ratione, iuxta sanctae regulae praeceptum. 47. *De visitationibus faciendis.* Item, provideant patres abbates et commissarii, quod annis singulis monasteria sibi subiecta infallibiliter visitentur, et districte reformentur, sine tamen gravi expensa, tam in excessivo numero personarum et evectionum, quam alias ; sed omnia fiant in charitate et iuxta *Benedictinae* ordinationem, et ut de istis plenius Ordini constet, mandamus praecepta et edicta a sanctis patribus super frequentatione annua Capituli generalis edita, indissimulanter ab abbatibus observari. 48. *De silentio.* Item, abbates, priores et subpriores servent et ab aliis servari faciant omni tempore in locis regularibus et ubique, hora lectionis et post Completorium, religionis clavem, scilicet silentium ; et cum contigerit aliquos venerabiles viros ad monasterium declinare, portarius eos ad ecclesiam, et deinde ad hospitium seu commodum locum ducere teneatur. Nullusque in locis regularibus loqui praesumat sive cum intraneo sive cum extraneo, nisi forte abbas aut prior et omnis super hoc habens licentiam. Praevia salutatione, dicat supervenienti benevenisse et nihil plus ibidem loqui possit ; et ubique tam in monasterio quam extra, iuxta suae vocationis dignitatem, servent religionis gravitatem simul et honestatem. 49. *De paupertate.* Item, ex nunc sub declaratione poenae contra proprietarios in diffinitionibus Ordinis taxatae parare nolentibus, mandatur et praecipitur, quod quilibet abbas, infra quindecim dies post notitiam praesentium et applicationem suam ad monasterium suum, tollat Ordinis auctoritate ab universis religiosis quaecumque peculiaria sive in animalibus, sive in vineis, terris, hortis, grangiis, aut quibuscumque aliis similibus, sive ad firmam sive ad vitam, et cunctos proventus bursae communi applicet, ut proprietatis vitium, ceu anathema iuxta sanctae regulae edictum penitus eradicetur, et per omnia iuxta regulae praeceptum vivant in communi ; cassando omnes et singulas litteras in contrarium, quacumque auctoritate editas, mandando tamen abbatibus, quatinus taliter per se aut per officiarios religiosis de victu et vestitu et aliis necessitatibus iuxta monasterii facultatem, et necessitatis exigentiam provideant, quod nullam notabilem inde sustineant penuriam seu egestatem, iuxta sanctae regulae dispositionem ; nullusque absque speciali abbatis licentia litteras seu eulogia mittere seu recipere praesumat ; nullus aliquid suum dicat ; se domnos aut fratres nominent ; bibentes utramque manum apponant, ut in omnibus glorificetur Deus. 50. *De clausura locorum regularium, de ingressu mulierum et famulis monasterii.* Item, quod cum omni diligentia mandato abbatis, per priorem et subpriorem horis debitis, tam prandii et coenae, quam post Completorium, respective ostia claustri, refectorii, dormitorii et alia cum clave firmentur, praecipiendo abbatibus, prioribus et cellerariis et cuilibet eorum in monasterio suo, quatinus primas portas monasteriorum taliter claudi faciant, quod nulli contra sanctae regulae edictum exeant aut intrent, et maxime mulieres, nisi forte pro lacticiniis animalium, quae in primis curiis nunnunquam nutriri solent, abbas iudicaverit esse necessarium propter carentiam fratrum laicorum seu conversorum, habere aliquas vetulas honestas et bonae famae, quae tamen sicut nec ceterae mulieres, exceptis magnis dominabus, nunquam loca regularia ingrediantur ; sed si opus sit, diebus dominicis cum residuo familiae missam audiant in capella portae. Nullique religiosi, excepto cellerario, aut quos abbas dispensaverit, ad curias ipsas, etiam infra septa monasterii, sine expressa licentia abbatis vel prioris transire praesumant ; super quibus visitator se noverit erga generale Capitulum vel patrem Cisterciensem rationem redditurum, quemadmodum salutaria haec instituta observari fecerit. 51. *De bursariis et subducendis rationibus.* Item, etsi omnino *Benedictinae* et diffinitionum praeceptis consonum esset providum bursarium vel bursarios per abbatem et conventum in quolibet Ordinis monasterio institui, qui universam monasterii substantiam tam ordinariam quam extraordinariam recipiant, et iuxta abbatis ordinationem disponant, et de omnibus fidelem, valdeque expressam quolibet anno quater reddant rationem. Quia tamen aliqua monasteria necdum ad hoc disposita satis videntur, et ob hoc clausula ipsa pro ipsis monasteriis ad generalis Capituli decisionem pro nunc remittitur. Omnino tamen sub poena abstinentiae a vino per mensem praecipitur abbatibus et illis, qui huiusmodi onus sub eis habent, quatinus infra generale Capitulum faciant, aut fieri procurent bonas, specificas et integras computationes de omnibus receptis et expensis, tam pecuniarum quam granorum et aliorum, quas conventus vel sanior pars audire ad longum, videre, examinare, et pater abbas seu visitator approbare vel reprobare debebit, ne patrimonium Crucifixi contra religionis formam dissipetur, et deinceps quolibet anno huiusmodi computationes continuentur. 52. *De fratribus in via directis.* Item, quia deinceps monachi non vadant celebratum ad loca saecularia et vicina, nisi esset pro tam nobilibus personis, quod sine reprehensione denegari non posset. Cum autem contigerit eos hac de causa vel quacumque alia egredi monasterium hoc nonnisi de abbatis, vel eo absente, prioris licentia, et non aliter fiat, idque non nisi in summa necessitate, aut evidenti monasterii utilitate fiat ; et tunc incedant regulariter et morate cum mantello seu cappa cum regulari caputio, deincepsque tam pedester quam equester nullus sit in via nisi cum huiusmodi cappa seu mantello et caputio regulari desuper. In civitatibus autem et locis honestis, sub poena carceris, nullus transeat nisi cum cuculla aut honesto mantello seu cloqua nigra et caputio nigro, ut vel sic ab aliis distinguatur, et famulus Dei discerni possit. Nullus insuper sub gravi interminatione deinceps vadat ad festa locorum seu nuptias seu spectacula, seu huiusmodi saecularitates, aut ad tabernas, seu ibidem dormire praesumat, cum memoria capitulorum regulae *de fratribus in via directis*, et similibus. Nullus quoque per viam portare praesumat venabulum, ensem, braquinart, aut huiusmodi gladios invasivos ; sed si contra canes aliquid portandum sit, illud ubique religiosam redoleat gravitatem. Nullus praesumat levare pueros de fonte, aut compatres seu commatres habere seu nominare, quomodolibet iurare, seu turpia quaelibet verba proferre. 53. *De abbatissis et monialibus.* Item, quidquid in praemissis de abbatibus et religiosis dicitur, hoc idem de abbatissis et monialibus, conversisque utriusque sexus respective intelligitur, cum adiectione quod visitatores, quibuslibet affectionibus seu sinistris excusationibus reiectis, ad praemissa necnon reformatas iuxta Bonifacianam quae incipit *Periculoso*, aliaque Ordinis statuta in communi vivere et laborare faciant, monasteria ipsa claudendo, ut neque deinceps exeant, neque viri aliqui, exceptis casibus a iure permissis, clausuram earum ingrediantur, eas ad vivendum per omnia laborandum in communi iuxta morem aliarum sororum Ordinis reformatarum, nihil habentes proprium. Per fenestram bene ferratam, panno et tela coopertam, confiteantur, et per fenestram duplici ostio ab intra et extra claudentes communicent. Per turnum dentur et recipiantur, quae danda et recipienda erunt, nec unquam religiosae aliquibus extraneis, nisi per fenestram valde spisse ferratam, et panno vel tela coopertam, et in praesentia alterius religiosae virtuosae, ad hoc specialiter deputatae, loquantur ; omniaque murentur et obstruantur ostia de latere conventus ad magnum altare existentia ; et fiant fenestrae optime ferratae ad videndum pretiosissimum sanctae eucharistiae sacramentum ex magno altari, quae statim post elevationem sanctissimi sacramenti diligenter ad intus claudantur. 54.  Item, districtius sub poena suspensionis a divinis praecipitur abbatibus Ordinis universi, quatinus infra proximum generale Capitulum faciant fieri et reparari bonos et fortes carceres in monasteriis suis ad acriter puniendum transgressores, et huic sanctae reformationi obedire renuentes, aliosque graviter contra Ordinis statuta delinquentes ; inhibendo ne amodo sic leviter suos ad incerta loca transmittant, sed cum aliqui iuxta Ordinis diffinitiones de consilio seniorum emittendi erunt, statutorum forma servetur. 55. *De observatione praedictorum statutorum.* Ut autem praemissa omnia et alia in hoc Ordine reformanda clarius cognosci et ad effectum deduci veleant [valeant], apostolica et Ordinis auctoritate mandamus, quatinus infra proximum Sanctae Trinitatis festum, abbates et conventus simul horis et locis competentibus studiose et attente ultra consuetudinem legendi quolibet die in capitulo capitulum regulae, legant sanctam regulam, ususque et diffinitiones Ordinis, non quidem cantando, sed potius conferendo, et per scriptum notando ea omnia in quibus se aut aliquos suorum deviasse seu deviare cognoverint ; satagantque ut boni sanctae religionis discipuli cuncta haec cognoscere, et ad effectum prout quemlibet concernunt in nomine Domini nostri Iesu Christi, pro suarum animarum salute reducere. 56. *Epilogus.* Porro haec omnia, quae profecto sunt potius quaedam brevis statutorum Ordinis recapitulatio, quam nova ordinatio, cum toto residuo ad consummationem sanctae reformationis pertinente, debita cum reverentia ad proximi generalis Capituli discretionem remittimus. Praemissa omnia acta et ordinata fuerunt per nos abbates superius nominatos, in praefato venerabili collegio nostro Sancti Bernardi Parisiis, in magna aula. Cistercii die septima decima mensis februarii, anno Domini millesimo quadringentesimo nonagesimo tertio, more gallicano. In quarum omnium robur et testimonium, signeta nostra manualia cum sigillis duodecim nostrum praesentibus animo apposuimus. Sic signatum per praemissos patres et abbates Ordinis praescriptos. * * * 57.  Capitulum generale committit abbati Michaeli de Sancta Cruce reformationem monasterii de Pelis, in capite et in membris.

Anno Domini millesimo quadringentesimo nonagesimo quinto, in generali Capitulo apud Cistercium statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo… *etc. ut in anno* 1492. 2.  Praeterea pro serenissimo… (*locus vacuus)… necnon, *etc. ut in anno* 1493. 3.  Insuper pro burgensibus… etc. ut 1494. 4.  Ceterum pro pace… etc. ut 1494. 5.  Demum pro felicis… etc. ut 1490. [DIFFITINIONES] GENERALES 6.  Cum Ordo noster… necnon in summa 8002 francorum, 3 grossorum, 3 denar. turon. pro resta computationum Capituli generalis anni immediate praecedentis et praecedentium de et pro toto tempore praeterito, et oporteat, etc. ut 1494. 7.  Omnes et singulas… *etc. ut in anno* 1492, *n°  7. 8.  Et ad obviandum variis et multiplicibus discriminibus dietim de novo emergentibus, damnis et inquietationibus Ordinis generale Capitulum ordinare permittit, ut in omnibus et diversis regnis et provinciis orbis universi laudentur et passentur [pascentur] certae procurationes, et deputentur iudices sive procuratores ad succurrendum et defendendum iura, libertates et privilegia Ordinis, ordinandi secundum reverendissimi domini nostri beneplacitum et dispositionem. 9.  Et quia praesens generale Capitulum propter multiplices et varias Ordinis materias, ipsas omnes in hoc loco non potuit diffinire et terminare materias, et omnia quae a praesenti Capitulo non sunt diffinita et terminata, Divionem remittit per Rmum D. N. Cisterciensem, ceterosque quos secum assumpserit Diffinitores, diffiniendas et terminandas, diffinienda et terminanda, eisdem vigore et auctoritate, quibus ad praesens terminarentur et diffinirentur. 10.  Frater Ioannes, etc. generale Capitulum non sine maxima animi perturbatione gravissime ferens nonnulos [nonnullos] Ordinis religiosos seu eorum abbates contra ipsius Ordinis statuta et privilegia, quae ipsi tamquam ipsius Ordinis veri filii usque ad mortem non solum conservare, verum etiam viriliter defendere et pro ipsis certare deberent in electionibus, provisionibus et confirmationibus procedere, ac hucusque in multis nostri Ordinis monasteriis processisse, suos instituere processus, quod deterius est, tam in ecclesiasticis quam saecularibus iudiciis iniuste maximis monasteriorum expensis, in ipsius Ordinis statutorum et privilegiorum vilipendium et detrimentum defendere satagant, ita ut propter prolixos et damnabiles processus monasteria ipsa finalem ruinam minentur, nisi de remedio provideatur opportuno. Hinc est quod generale Capitulum omnes et singulas diffinitiones annis retroactis super huiusmodi forma et modo providendi dictis monasteriis utriusque sexus Ordinis nostri, iuxta statutum Basileensis Concilii super hoc specialiter et laudabiliter confectum, tam in electionibus seu aliis promotionibus, tam in confirmationibus quam infirmationibus electionum irrefragabiliter procedatur, diffinit et declarat omnes provisiones quarumcumque personarum in ipso Ordine aliter factas, irritas et inanes, et insuper omnes tam promoventes quam promotos, seu tales confirmantes et eorum fautores denuntiat incurrere et incurrisse censuras et poenas in ipsis diffinitionibus et privilegiis contentas ipso facto. Et insuper quia in multis diffinitionibus, quod quicumque electus in aliquo Ordinis nostri monasterio, seu confirmatus, nisi decretum suae promotionis in propria persona eodem anno quo fuerit promotus, ad Capitulum generale dicti Ordinis nostri, nisi inevitabili excusatione praepeditus fuerit, qui eam tamen per nuntium certum mittere tenebitur, attulerit, ipsa electio, confirmatio seu promotio redditur cassa et nulla, ipsas diffinitiones vigore praesentis diffinitionis renovando, approbando et confirmando, in plenaria Ordinis potestate. [DIFFINITIONES] SPECIALES 11.  Generale Capitulum excusat abbatem et monasterium de Bellavalle propter certas causas a mittendo scolari ad Parisiense studium hinc ad decennium, non obstante diffinitione in contrarium de mittendis scolaribus facta. 12.  Idem generale Capitulum remittit dicto abbati et monasterio medietatem contributionum ; itaque per decennium non solvat nisi dimidium contributionum ; facta sunt anno Domini 1495, teste signo abbatis pro tunc notarii Capituli. 13.  Super requesta et supplicatione Perenetae, relictae quondam Ioannis Richarderii defuncti, contra et adversus abbatem de Chassenia super quadam pensione per praedictam Perenetam praetensa super monasterium ipsum de Chassenia, prout in ipsa supplicatione, cui praesens diffinitio annectitur, plenius continetur ; generale Capitulum singulis iustum iudicium facere volens, committit et mandat abbati de Miratorio, quatinus quam brevius et commodius poterit, partibus et quos noverit vocandos, vocatis et auditis, ipsis iustitiam ministret, praedictum abbatem, si ad eamdem pensionem affectum et obligatum invenerit, compellendo ad dictae relictae solvendum, aut si liberari debuerit et exonerari, ipsum liberandum, in plenaria Ordinis potestate. 14.  Ad praesentis generalis Capituli notitiam devenit, fratrem Ioannem Periny super promotione sua ad monasterium de Altofonte longis temporibus et in diversis iudiciis, ac monasterium ipsum de Altofonte multipliciter gravasse et abbatem modernum molestasse et inquietasse, adeo quod suis exigentibus demeritis, in monasterio Claraevallis per annum vel citra carceribus mancipatus nunc usque permansit, qui sua supplicatione ab ipsis liberari et sibi pensionem gratiosam super praedicto monasterio assignari possit et humiliter requirit. Idem generale Capitulum misericordiam rigori iustitiae anteferre volens, committit abbatibus de Tribus fontibus et de Chyminione, quatinus ipsum fratrem Ioannem Periny ad reddendum omnes libros, iocalia et alia quaecumque quae abstulit aut a praedicto monasterio auferri fecit, sub censuris Ordinis, et antequam ipsos carceres exeat, in primis compellendo, et postea eidem quamdam pensionem, non ipsi monasterio nimis onerosam, iuxta id quod invenerint assignent, in plenaria Ordinis et praedicti Capituli generalis potestate. 15.  Generale Capitulum gravissime ferens fratrem Symphorianum de Belvaco, monasterii de Belloprato expresse professum, exigentibus demeritis, per Rmum D. Cisterciensem ad monasterium de Salem pro tempore emissum, qui ad ipsum monasterium licet iverit, nihilominus tamen in eo nullo tempore manere curavit, sed nunc usque vagabundus per saeculum discurrit, et in suo regressu quosdam suos complices in sua malitia solidavit et firmavit, in suae animae periculum et Ordinis detrimentum non modicum. Quibus finem imponere volens idem generale Capitulum in praedicti fratris Symphoriani et suorum complicum punitionem et aliorum exemplum, praecipit et mandat abbatibus, Reverendissimo domino, de Firmitate, de Ursicampo, de Caroliloco et de Regalimonte, et cuilibet eorum in solidum, quatinus praedictum fratrem Symphorianum comprehendant quambrevius, et in altero monasteriorum de Caroliloco, de Regalimonte, aut de Valle B. M. strictis carceribus mancipent, quantum temporis noverint esse mancipandum, in panis et aquae poenitentia, qua expleta, ad ipsum monasterium de Salem iuxta Rmi D. Cisterciensis decretum remittant ; ceterosque suos complices iuxta sua demerita sic puniant, quod ceteris cedat in exemplum, etiam [expellendo], si expediens fuerit, prius tamen de locis congruis eis providendo, in plenaria Ordinis et praedicti Capituli generalis potestate. 16.  Pestiferum virus quorumdam pseudoreligiosorum per orbem apud saeculares principes et alibi in animae suae periculum et Ordinis denigrationem damnabiliter vagantium, quam graviter et moleste ferens generale Capitulum, et super fratris Kiliani, monasterii de Eberbaco expresse professi, dissolutionem et inhonestam conversationem admodum, et quantum satis est, informatum, ut in eius emendationem et ceterorum in terrorem puniatur et emendetur, expressius praecipit et mandat abbati praefati monasterii de Eberbaco, et abbatibus de Benken [Lankheim ?] et de Fonte salutis, et aliis quibuscumque, quatinus praedictum fratrem Kilianum comprehendere satagant, et a saecularitate ad proprias caulas reducant, eumdem strictis carceribus ibidem, et expensis dicti monasterii mancipando, et iuxta demerita puniendo, ipsumque in posterum quietum, obedientem, morosum, et in praedicto monasterio de Eberbaco religiose conversari faciant et omnibus iustitiae viis compellant, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 17.  Cum retroactis diebus per fratris Iacobi de Fonte resignationem a dignitate abbatiali monasterii de Barzella, in personam fratris Ioannis Praeponti, nunc ipsius monasterii abbatis, sit ipse frater Iacobus ab ipso destitutus, praesentique Capitulo praedictus frater Iohannes supplicet gratiosam pensionem ad Capitulo generalis beneplacitum eidem assignari ; idem generale Capitulum ceteris in posterum exemplum bonitatis praebere volens, committit abbatibus de Fontemorum et de Oliveto, ut super praedictae pensionis assignatione se diligenter informent, praedictoque fratri Iacobo de Fonte pensionem gratiosam, et non monasterio minium onerosam assignent, praecipiantque fratribus Adam Bodin et Ioanni Naul, monasterii de Landesio professis, ne contra iuris rationem praedictum abbatem de Barzella amplius molestent, sub Ordinis censuris et in plenaria eiusdem Ordinis et Capituli generalis potestate. 18.  Capitulum generale multis certis et rationabilibus ex causis ad hoc inductum, dat et concedit abbati de Aceyo plenariam facultatem, auctoritatem et potestatem omnia et singula dicti monasterii de Aceyo bona mobilia et immobilia obligandi in banchis, sive ubi commodum fuerit, ad summam 163 scuta regia pro redimendis bullis ex parte dicti monasterii in Curia romana exponendam, ita dumtaxat, ut ea quae obligaverit in dicti monasterii bonis diligenter et quamprimum poterit, redimat et exoneret. 19.  Ad Capitulum generale pervenit, quod nulla habita occasione, sicut iam ad plenum informatum est, admodiatores saeculares monasterii de Alpibus, fratrem Matheum de Byslesio, priorem institutum in dicto monasterio per bonae memoriae dominum Hymbertum, quondam Cisterciensem abbatem, deposuerunt, et quemdam fratrem Ioannem de Marigniaco instituerunt ; qui et ipsis admodiatoribus dicti monasterii et conventus in detrimentum Ordinis per dicti monasterii… (*locus vacuus*). Ideo praesens generale Capitulum tales abusus ferre nolens ; eo maxime quod neque commendatarii neque saeculares aut alii ab Ordine potestatem habent super religiosos monasteriorum sibi commendatorum aut admodiatorum, mandat et expresse praecipit sub poena excommunicationis latae sententiae, omnibus monitionibus necessariis praemissis et habitis, praedicto fratri Ioanni de Marigniaco officium prioratus dicti monasterii occupanti, ne ultra de praedicto officio se intromittat, sed infra novem dies ab exhibitione praesentis diffinitionis omnino desistat et ab ipso officio abstineat ; alias dicto termino eidem fratri Ioanni pro omni monitione elapso, si, quod absit, rebellis aut inobediens fuerit, praesens generale Capitulum ipsum excommunicatum de facto declarat et pronuntiat ; praesentis diffinitionis executionem abbatibus de Balerna, de Tela et de Altaripa, et cuilibet eorum, in plenaria Ordinis et praedicti Capituli generalis potestate committendo. 20.  Ad audientiam praesentis generalis Capituli pervenit quod abbates monasterii B. M. de Bullione defuncti a 12 annis, absque licentia Capituli generalis, bona mobilia et immobilia in notabili numero ac etiam census vendiderunt et alienaverunt, in ipsum monasterii damnum et gravamen non modicum ; super quibus remedium apponere volens, praedictum generale Capitulum ipsas venditiones et alienationes a 12 annis factas tamquam damnosas et inutiles cassat, annullat et penitus revocat, declarando ipsos super his tractatus factos, initos et passatos, nullius roboris et efficaciae fuisse et esse, praemissis attentis mandans abbati moderno, ut per omnes iuris et iustitiae vias, omnia quae per huiusmodi abbates sic vendita et alienata fuerunt, recuperet et ad proprietatem dicti monasterii reducat. 21.  Ad supplicationem abbatis de Theoloco rogantis, ut certa pensio per ipsum super ipsos fructus et proventus monasterii praedicti de Theoloco, fratri Vincentio de Vario, quondam abbati de Aceyo, assignata, per generale Capitulum confirmetur, prout in litteris desuper confectis, quibus praesens diffinitio annectitur plenius continetur ; idem generale Capitulum committit et ordinat domino de Morimundo et abbati de Bellavalle, et eorum cuilibet in solidum, ut super ipsa assignanda et consignanda pensione, vel cassanda et revocanda, se diligenter informent, et iuxta id quod invenerint faciendum, faciant, habita consideratione ad facultatem et onere praedicti monasterii, in plenaria Ordinis et dicti Capituli generalis potestate. 22.  Serenissime et illustrissime rex, humillima devotarum orationum virorum commendatione praemissa. Serenissime et inclytissime rex, non dubitamus vestram regiam maiestatem minime latere, quoniam monasterium de Plaz in inclytissimo regno vestro situm, sit immediate monasterio et abbati de… (*locus vacuus*), Ordinis Cisterciensis, Herbipolensis dioecesis, paterno iure subiectum, quam ob causam quilibet dicti monasterii de… (*locus vacuus*) abbas plenam iurisdictionem, dispositionemque et hactenus habuit et imposterum habere debet. Sed cum proximus abbas dicti monasterii de Plaz vita fuisset functus, aliusque in loco eius more solito instituendus esset, quaedam supervenerunt impedimenta, propter quae minime dicto monasterio potuit provideri, perinde atque ipse abbas de… per se vel per suum certum nuntium exponet. Quamobrem, serenissime rex, vestram inclytam excellentiam humilibus votis rogamus et petimus, dignemini excelso animo vestro et regia maiestate dignissimo dicto abbati, aut eius commissario, in causa praedicti monasterii assistere, eumque potenti manu adiuvare, ut iam quasi perditum monasterium, sub umbra ac defensione regii nominis vestri restituatur, quod quamquam de vestrae celsitudinis ingenita benignitate confidimus ; nihilominus tamen petimus, ut ad effectum maturius deducatur in hoc etsi non dubitamus Omnipotenti Deo vos gratum servitium facturos ; nos tamen vestra regia maiestas ad perpetuas gratiarum actiones apud Deum Omnipotentem nuncupandas obligabit. Et nos cum toto Ordine nostro pro perpetua pace et incolumitate… semper orabimus. 23.  Cum pro honestate sacri Ordinis, et monasteriorum ipsius honore ac profectu, generale Capitulum semper desideret, ut docti et eruditi viri in Ordine nutriantur, qui et ipsum Ordinem decorent, et pro tempore necessitatis doctrina et consilio adiuvent ; quamobrem generale Capitulum religioso fratri Ioanni Maurret, monasterii de Bellobecco professo, honesto scolari venerabilis collegii Sancti Bernardi, et pro anno instanti sententiarum lectori, favere cupiens, non ignorans dictum monasterium expensas, quas idem scolaris pro theologicis actibus necessario est facturus sufficere sine magno detrimento non posse, praecipit et mandat abbatibus monasteriorum de Alneto, de Fulcardimonte et de Lanneio, ut quoniam nullos scolares in dicto collegio Sancti Bernardi mittunt, quilibet eorum det et realiter persolvat praefato fratri Ioanni Maurret decem libr. turon., quamprimum requisitus fuerit, ut tali pecuniarum summa praefatus frater Ioannes adiutus, suos actus pro honore Ordinis decentius principiari et prosequi possit ; praesentis diffinitionis executionem committens cuilibet abbati desuper per fratrem Ioannem praedictum requirendo, dando eidem sic requisito abbati plenariam Ordinis auctoritatem praefatos abbates, si summam praefatam solvere nollent, sub omnibus Ordinis censuris compellendi et compelli faciendi. 24.  Generale Capitulum graviter ferens multorum monachorum suae professionis oblitorum insolentias et suorum abbatum super faciliori licentia indiscretiones, super quibus licet iam multae diffinitiones ediderit, nihilominus ab his tam active quam passive minime abstinent. Inde quidam frater Anthonius, professus monasterii B. M. de Chassania, satis abbati suo infestus obtinuit licentiam extra proprium monasterium in Ordine per sex annos manere ; et inde plurima Ordinis monasteria circumiens nullum invenit benevolum receptorem ; quapropter veniens ad dictum Capitulum ad monasterium suae professionis de Chassenia remitti petiit, ad eius supplicationem idem generale Capitulum inclinatum nolens animas fratrum sic girovagando deperdi, Ordinemque propter fratrum discursus inordinatos denigrari, committit, praecipit et mandat sub censuris Ordinis eiusdem praedicto abbati de Chassania ut, omni excusatione cessante, recipiat praedictum fratrem Anthonium, et suum et dicti monasterii religiosum professum, sicut ceteris suis filiis necessaria ministrando, et si quae digna correctione commisit, corrigenda, nec illi amplius nec ceteris licentiam tribuat evagandi, mandando abbati de Miratorio, quatinus omnibus iuris et iustitiae viis praedictum abbatem de Chassania ad ea et singula observanda compellat, in plenaria Ordinis et praedicti Capituli generalis potestate. 25.  Generale Capitulum in tantum excrevisse hominum malitiam non mediocriter admirans, quod non solum extranei, verum etiam intranei Ordinis… (*locus vacuus*) et honoribus elati contra suae professionis vota, viscera materna rodentes, et ipsius membra lacerantes personas et causas Ordinis ad tam ecclesiastica quam saecularia iudicia trahant, immensis molestationibus tam caput quam membra… Idcirco generale Capitulum omnes diffinitiones retroactis temporibus contra huiusmodi inconcussa matris fundamenta molientes, renovat, ratificat et confirmat, in plenaria Ordinis potestate, declarando omnes tales poenas et censuras in dictis diffinitionibus et privilegiis contentas incurrere et incurrisse. Datum, etc. 26.  Generale Capitulum gravi cum animi iactura quasdam informationes a quibusdam regiis officiariis virtute quorumdam mandatorum secundum formam iuris factas audiens, venerabilibus dominis abbatibus de Igniaco, de Valle regis et de Bonofonte, Remensis dioecesis, expresse mandat et praecipit, quatinus diligentes et exactas informationes faciant tam in monasterio de Elantio quam extra, super quibusdam minis illatis per fratrem Ioannem de la Haye et suos complices contra Rmum D. N. Cisterciensem et suam concomitivam, fratrem Ogerium de Divione, abbatem eiusdem monasterii de Elantio, et morte domini Ioannis de Montiny [Montigny], ultimi et pacifici abbatis et possessoris eiusdem monasterii de Elantio, praedictas informationes eidem Rmo D. N. Cisterciensi fideliter clausas, aut suo deputato, quamcito poterunt transmittendo. Datum, etc. 27.  Ad generale Capitulum per abbatem de… (*locus vacuus*) deductum est quod ipsum monasterium de… (*locus vacuus*) quaedam bona immobilia hactenus habuerit et possiderit, quae minus ipsi monasterio utilia videntur, quamobrem supplicabat idem praefatus abbas licentiam sibi impertiri dicta bona vendendi et alienandi pro maiori fructu dicto monasterio, ex tali venditione proventuro. Ideo generale Capitulum committit iuxta *Benedictinam* abbatibus de Ebraco et de Bildhusen, et cuilibet eorum in solidum, ut se diligenter super praemissis informent, habitoque respectu ad sacri Ordinis statuta, licentiam, si ita expedire viderint, dicto abbati de… praefata bona vendendi et perpetuo alienandi dent et concedant, in plenaria Ordinis potestate, ita dumtaxat ut pecunia ex dicta venditione collecta ad alia ipsius monasterii bona vel redimenda vel de novo emenda convertatur. 28.  Non sine magna displicentia ad generalis Capituli notitiam est deductum, quod quidam frater Anthonius Combabessosa, professus monasterii de Valeta, se multis variis gravibus et enormibus excessibus implicaverit, prout in informationibus desuper factis ad plenum continetur ; nihilominus tamen, idem frater Combabessosa ab Ordinis commissariis ad curias regias appellaverit, eoque modo, ne de suis excessibus puniri possit, hactenus subterfugerit, in non modicum scandalum ipsius Ordinis, ac animae suae grave discrimen et periculum. Quamobrem generale Capitulum ad petitionem abbatis de Valeta volens tot enormibus insolentiis pro sua possibilitate finem imponere, et quia dictus frater Anthonius Combabessosa aliter non potest neque comprehendi nec corrigi, dat et concedit praedicto abbati de Valeta praesentis diffinitionis vigore plenariam auctoritatem et potestatem processum seu processus quoscumque contra dictum fratrem Anthonium in curiis et parlamentis regiis quibuscumque prosequendi, per se vel per suos procuratores, ipsumque fratrem Anthonium comprehendendi, seu comprehendi faciendi, puniendi, corrigendi, incarcerandi, aliaque omnia et singula contra praedictum fratrem faciendi, agendi, tractandi et terminandi, quae iuxta excessuum gravitatem et enormitatem criminum secundum diffinitiones et statuta Ordinis cognoverit punienda et corrigenda ; omnes et singulas appellationes per dictum fratrem Anthonium factas aut fiendas, pro nunc et ex tunc in plenaria Ordinis potestate, cassando et tamquam frivolas annullando ; invocato ad praemissa et ea quomodolibet tangentia quorumcumque iudicum ecclesiasticorum seu saecularium potentum auxilio, consilio et favore in omnibus et singulis praedictis, libertatibus et privilegiis Ordinis semper salvis. 29.  Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis, notum facimus universis, quod in eodem generali Capitulo die decima tertia mensis septembris anno Domini 1495 apud Cistercium celebrato facta est quaedam diffinito cuius tenor sequitur et est talis : Abbatibus monasteriorum de Balerna, de Bellavalle et de Charitate, et cuilibet eorum in solidum, salutem et in commissis fidelem diligentiam adhibere. Gravem Rmi D. abbatis monasterii Cistercii religiosorumque fratrum eiusdem conventus monasterii querimoniam generale Capitulum accepit continentem, quod licet monasterium de Caroloco praedicti Ordinis, Bisuntinae dioecesis, certis, iustis, legitimis et probabilibus causis in litteris apostolicis desuper confectis insertis, et consensu eiusdem Capituli generalis fuerit et sit Ordinis auctoritate, iuxta ipsius Ordinis privilegia, ac demum apostolica auctoritate praedicto monasterio Cistercii unitum, annexum et incorporatum, non obstante quod a monasterio Claraevallis eiusdem Ordinis immediate dependeat, seu illi quovismodo subesse noscatur ac cum aliis non ob… (*locus vacuus*) et clausulis necessariis et opportunis, fuerintque dicti dominus Cisterciensis eiusdemque loci conventus praedictae unionis vigore possessionem assecuti, illoque et eius fructibus etiam ultra annum usi pacifice et gavisi. Nihilominus quidam frater Matheus, praedicti monasterii Claraevallis assertus religiosus, nescitur quo spiritu ductus vel quo titulo munitus, a duobus mensibus citra, praedictum monasterium ab eisdem conquerentibus pacifice, uti praemittitur, possessum de facto, nullo sibi saltem canonico suffragente titulo, ingressus est praetendens contra veritatem illud sibi competere, talem qualem licet nullam eiusdem monasterii possessionis formam apprehendendo, obedientiasque monachorum cum certis fructibus et emolumentis perperam usurpando ; et ob id praefatos reverendissimum et venerabiles conquerentes indebite praeter omnem iuris formam et contra saluberrima dicti sacri Ordinis privilegia et instituta, et alias indebite inquietando, et in sua iusta possessione dicti monasterii Cariloci molestando in grave eorumdem conventuum praeiudicium, vilipendium et contemptum ; et propterea petierunt a dicto generali Capitulo praedicti monasterii Cariloci detentionem sic iniuste occupatum sibi ante omnem principalem negotii cognitionem restitui, ac in integram possessionem reintegrari, sibique bonam et brevem de praemissis iustitiam ministrari. Hinc est quod idem generale Capitulum tam praefatis conquerentibus quam ceteris Ordinis personis unicuique secundum iustitiae et aequitatis viam debitum reddere volens, cupiensque, quantum ex alto concessum fuerit, tales insolentias reprimi, et unicuique reddere et restitui facere quod suum est, ac quemlibet sua iusta gaudere possessione ; attendens etiam materiam reintegrandi, necnon quaestionem spoliationis usque adeo privilegiatam, ut ante omnia terminari debeat ut praedo spoliatus, etc. sit et veniat restituendus. Vobis praefatis abbatibus et cuilibet vestrum in solidum, praesentium tenore, committimus et iniungimus et districte praecipiendo mandamus, quatinus si vobis aut alteri vestrum, quem ad hoc vocari contigerit, summarie, simpliciter et de plano constiterit praedictum monasterium de Caroloco fuisse et esse sacro Cistercii monasterio, totius nostri Ordinis matri, auctoritate apostolica annexum, ut praemittitur, unitum et incorporatum, etiam de consensu eiusdem Capituli generalis, illudque fuisse a praelibatis dominis conquerentibus praedictae unionis vigore, seu alio iusto et canonico, vel saltem colorato titulo ultra annum et diem pacifice possessum, et exinde dictos conquerentes fuisse et esse a praefato fratre Matheo molestatos indebite aut spoliatos de facto et eiectos, vos aut quilibet vestrum… praefatos conquerentes ad praetacti monasterii integram possessionem de Caroloco per sententias et censuras ecclesiasticas, aliisque viis iuris remediis opportunis primitus et ante omnia restituatis seu restitui faciatis, saepefatum praetensum intrusum et alios quoslibet spoliatores, seu illicitos detentores, etiam per suarum personarum, si opus sit, et personae regulares dicti Ordinis et professionis extiterint captionem, incarcerationem, et brachii saecularis invocationem, a praedicto monasterio amovendo, et exinde in negotio et materia principali auditis ad plenum partibus, vocatisque omnibus quorum interest canonice et iuridice, servatis tamen praedicti Ordinis ordinationibus et statutis cum auctoritate procedatis usque ad diffinitivam sententiam, illiusque debitam executionem de et super quibus omnibus ac dependentiis ac accessoriis quibuscumque vobis et cuilibet vestrum plenariam dicti Capituli generalis potestatem et auctoritatem committimus expresse et demandamus. Datum in diffinitorio nostro sub appensione sigilli Diffinitorum eiusdem Capituli generalis, die, mense, anno et loco praedictis. 30.  Capitulum generale benigne favens devotioni abbatis et religiosorum monasterii de Fontibus in Anglia, quam habent ad sanctum et gloriosum martyrem Oswaldum, regem quondam Angliae, dat et concedit dicto abbati et conventui, eorumque successoribus auctoritatem, ut in primis vesperis et ad laudes habeatur commemoratio una et in missa collecta, sicut de uno martyre fieri consuetum est, maxime attento quod sacra pignora seu reliquiae eius in ecclesia dicti monasterii venerabiliter conserventur. 31.  Ieronimo in quadam epistola dicente,  devotio et litterae pepererunt divitias Ecclesiae , praesens generale Capitulum attendens singularem affectionem et diligentiam abbatis de Fontibus ad solemne collegium Ordinis Oxoniense, ut illud non solum in aedificiis, sed etiam in libris pro bibliotheca conficienda, in ornamentis ecclesiae, in clenodiis et aliis utensilibus instauretur, adornetur et compleatur. Ideo praesens generale Capitulum dicto abbati de Fontibus dat plenariam auctoritatem et potestatem requirendi ab omnibus et singulis abbatibus in partibus regni Angliae et partium Walliae, ut unusquisque pro sua facultate conferat et donet pro bibliotheca octo vel decem libros bonos et honestos, qui digne possint in armario reponi, et insuper pro reliquiariis et aliis ornamentis componendis et disponendis aliquod gratiosum subsidium conferant ; ita tamen ut unusquisque abbas, quid et quantum contulerit aut tribuerit sub sigillo suo diligenter scribi et annotari faciat, ipse quoque abbas de Fontibus aut eius commissarii teneantur de receptis sufficientia documenta dare, et de his omnibus etiam in particulari proximum generale Capitulum per scriptum conveniens informare, ad rerum veritatem fideliter declarandum. 32.  Praesens generale Capitulum suae considerationis oculos ad multa circumferens et monasteriis Ordinis in inclytissimo Angliae regno, de sufficientibus et idoneis commissariis providere semper cupiens, commissiones anno immediate superiori abbatibus de Fontibus, de Gratiis et de Stratfordia deputatis et transmissas ad venerabiles patres dominos Marmaducum, modernum praelibati monasterii de Fontibus, Ioannem de Stratfordia, et Willermum de Gratiis monasteriorum abbates secundum dictarum commissionum tenores continuat, renovat et confirmat, dando ipsis et cuilibet eorum plenariam potestatem dictae commissionis pro tempore in ipsis… exsequendi in plenaria Ordinis potestate ; ita tamen ut debitum in omnibus iuxta Ordinis diffinitiones et statuta in sibi commissis, facere, exorbitationes a forma sacrae religionis nostrae pro viribus expugnare, Ordinis privilegia pro viribus defendere, collegium apud… in spiritualibus et temporalibus iuxta Ordinis intentionem instaurare, possibiles reformationes secundum expressum S. D. N. Papae mandatum ac christianissimorum principum salutare desiderium facere, contributionesque omnes Ordinis fideliter levare, et ad generale Capitulum pro eorum et totius Ordinis… annis singulis, cum restis seu arreragiis, sub censuris apostolicis et Ordinis transmittere, et de veritate praemissorum Capitulum proximum fideliter et diligenter sub dictis censuris informare. 33.  Committitur abbatibus de Tela et de Sancto Sulpitio, ut se debite informent super vita et moribus fratris Mathei de Byslesio, quondam instituti prioris monasterii de Alpibus per bonae memoriae dominum Hymbertum, quondam abbatem Cisterciensem, et si ipsum invenerint utilem et idoneum dimittant eum ; sin autem eum deponant et alium instituant. 34.  Discordiis et contentionibus, quae iam dudum inter abbatem modernum monasterii de Victoria et alterum qui resignaverat, multipliciter vertuntur, non sine magno Ordinis et monasterii gravamine, informent… legendo et examinando litteras et monimenta, quae cum praesentibus eisdem Capitulum generale transmittit, committendo et mandando, ut finem tandem tam longis discordiis imponant, partibus utrisque praecipiendo ut sententiis et decisionibus dictorum abbatum acquiescant, silentium perpetuum partibus imponendo, in plenaria Ordinis potestate. 35.  Generale Capitulum abbatibus de Vallibus in Ornesio et de Crista committit, ut se diligenter et debite informent super id quod frater Claudius Ponthin, monachus et professus monasterii de Sancto Benedicto exposuit, videlicet quod ab octo annis, vel eo circa expulsus est a monasterio suo per suum abbatem… unde cogitur ipse religiosus per saeculum discurrere et Ordinis disciplinam infringere, coniunctim committit quod debita super praemissis informatione per eos facta, decidant et terminent partibus coram eis, si expedierit, iuridice vocatis ; et si invenerint dictum fratrem Claudium reum aut culpabilem, ipsum secundum sua demerita puniant, et in suum proprium monasterium remitti et recipi praecipiant. 36.  Cum Rmus D. Cisterciensis post electionem et promotionem liberam piae memoriae Ioannis Vivien ad dignitatem abbatialem monasterii Morimundi, paterna benignitate ad praefati monasterii restaurationem motus et inclinatus responderit seu fideiussisset in bancho pro pecuniis ad expeditionem bullarum necessariis tandem ventum fuit, ut bonis viris intervenientibus, modernus abbas praefati monasterii Morimundi cum banchario qui dicitur Remordey composuerit ad summam 1200 scutorum diversis terminis solvendorum, de quibus iterum dictus Rmus D. Cisterciensis respondit et fideiussit, dignum est, ipsum et ecclesiam suam aliquam desuper habere securitatem. Quamobrem generale Capitulum ad instantiam procuratoris Cistercii praefatum dominum Morimundi attentius hortatur, et nihilominus districtius in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae ac emissionis perpetuae poena a dicto monasterio, priori, cellerario, procuratori et tribus aliis de senioribus monachis dicti monasterii Morimundi mandat et praecipit, quatinus bonam, competentem et sufficientem… securitatem sub sigillis abbatis et conventus infra proximum festum Omnium Sanctorum praefato Rmo D. N. expensis eorum transmittant et realiter tradant, ne pro tanta gratitudine pio patri abominabilem reddant ingratitudinem, monasterioque Cistercii pro beneficio damnum referat, quod siquidem Deus avertat ! religiosi ipsi salutarem aequissimamque hanc ordinationem non impleverint, generale Capitulum primo abbati vel priori ac monacho Ordinis in sacerdotali instituto executionem praesentis diffinitionis committit et iniungit, in plenaria Ordinis potestate. 37.  Generale Capitulum ex relatione abbatis de Bellavalle intelligens dictum monasterium Bellaevallis, propter solutionem annatae, aliaque gravamina, mutuo accipiendi pecunias a quibuscumque personis ecclesiasticis aut mercatoribus usque ad summam libr. turon. sexcentum, multis debitis esse innodatum, nec posse se et monasterium redimere, nisi certam pecuniarum summam super redditus antiquos ipsius monasterii recipiat ; idcirco generale Capitulum dat et concedit praefato abbati de Bellavalle auctoritatem et potestatem, donec interim summam sic acceptam solvere valeat et quittare, et pro securamento eorum, qui pecunias sic commodaverunt, dat idem generale Capitulum licentiam et auctoritatem praefato abbati de Bellavalle posse assignare huiusmodi persolvendos de sexcentum libr. turon. annuos redditus super redditus quos dictum monasterium apud Bisuntium habet et possidet. 38.  Ad aures praesentis Capituli generalis non sine gravi displicentia deductum est, quod nonnulli religiosi monasterii Sancti Andreae in Gouferno, qui iam ab aliquo tempore multas insolentias, nequitias, disturbationes in eodem monasterio faciunt, sintque simul omnes in nequitia colligati, quod abbas eorum nequaquam eos corrigere possit et emendare. Quamobrem generale Capitulum huiusmodi insolentiis et controversiis finem imponere volens et cupiens, committit abbatibus de Savigniaco, de Barbereyo, s. th. pr., et de Claromonte, et cuilibet eorum in solidum, districte sub poenis et censuris Ordinis praecipiendo et mandando, ut se ad dictum monasterium, vel si tutus non patuerit accessus, ad locum propter hoc per alterum ipsorum propius eligendum et nominandum, accedant seu accedat eorum alter, citatisque citandis et auditis audiendis, dictos fratres si eos conspiratores et rebelles eorum abbati et Ordini, ut praefertur, invenerint, corrigant ac severe carcerali poena vel dispersione, seu perpetua expulsione a dicto monasterio eiiciant, castigent et corrigant, prout iuxta excessuum qualitatem et dicti monasterii pacem et tranquillitatem viderint expediendum ; diligenter tamen omnia perquirendo et investigando, si dicti fratres informationem virtute commissionis Rmi D. N. Cisterciensis contra dictos fratres factam per se vel per suos complices, dum per dictum abbatem Sancti Andreae et dictum abbatem de Claromonte per proprium nuntium transmitteretur, et cuidam monacho nigro, ius in dicto monasterio praetendenti favorabiles, in ipsa via interceperint et sustulerint ; et si ita invenerint, gravissima punitione castigentur, et ne magnum laborem in informationibus faciendis necesse sit impendere, Capitulum generale mittit cum praesenti diffinitione informationes super praedictis insolentiis factas, cuilibet praedictorum commissariorum praecipiendo, ut diligenter sine excusatione hanc diffinitionem exsequantur, finem tot nequitiis, ut praefertur, et insolentiis imponendo, in plenaria Ordinis potestate ; invocato, etc. Datum, etc. 39.  Praesens generale Capitulum debite et sufficienter informatum super illicitis et a iure reprobatis obligationibus et promissionibus per nonnullos abbates et abbatissas in ducatu Normanniae existentes, et potissime per seniorem abbatem et conventum monasterii nostri de Barbereyo, eorumdem sigillis munitis et roboratis, de et super beneficiorum seu parochialium ecclesiarum in sua praesentatione, dispositione et provisione existentium nonnullis personis presbyteris et clericis factis et poena vallatis ; quae quidem promissiones seu obligationes, non solum statutis, privilegiis et diffinitionibus nostri proprii Capituli generalis, imo etiam contra omnem iuris dispositionem contraveniunt. Huic morbo et consuetudini ac periculosae viae in providendo de ipsis beneficiis a longo tempore et in eodem monasterio introductae obviare et securitati conscientiae eorumdem consulere, et male per eos acta et facta reformare et retractare, prout et nostro incumbit officio, cupientes et desiderantes, modernum et pro tempore existentem abbatem et eiusdem loci de Barbereyo conventum, singularesque personas ipsius praesentes et futuras a praedictis obligationibus et promissionibus tamquam iniuste et invalide factis et relevatis ab eorum iuramento, in eisdem et virtute eorumdem de non contraveniendo praestito et vallato absolventes et cum ipsis et quolibet eorum, si et in quantum opus est, dispensantes, prout praesentium tenore ipsos, et quemlibet ipsorum absolvimus, tergimus et relevamus ; praemissas et singulas obligationes seu promissiones, etiam sub quibusvis verborum expressionibus et cum efficacissimis et insolitis clausulis, in eisdem apponi solitis factas, passatas et concessas, cassat, revocat et nullas fore et esse declarat, districtius moderno et pro tempore existenti abbati, et dilectis filiis ac eiusdem loci de Barbereyo conventus, in virtute salutaris obedientiae ac sub excommunicationis latae sententiae poena praecipiendo et mandando, ne a cetero similes obligationes aut promissiones, quibusvis personis et ad quorumvis instinctum facere aut expedire praesumant ; et nihilominus per eos factas, ut praemittitur, non observent, seu personis in dictis obligationibus nominatis virtute et efficacia dictarum obligationum seu promissionum de primis vacantibus beneficiis provideant. Executionem praesentis diffinitionis abbati monasterii de… (*locus vacuus*), ac cuilibet abbati Ordinis super hoc requirendo, mandando, et si necesse fuerit, committendo, quatinus praemissa omnia moderno abbati de Barbereyo s. th. pr., et eiusdem loci conventui intiment et insinuent, inhibeantque et faciant, quae in praesenti diffinitione continentur, in plenaria nostra et dicti Capituli generalis auctoritate ; invocato, etc. Datum, etc. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 40.  Resignationem et cessionem a dignitate sua abbatiali fratris Iacobi de Fonte, quondam abbatis monasterii de Barzella, electionemque, substitutionem, promotionem, nominationem et installationem fratris Ioannis Praeponti, praefati monasterii de Barzella ad dignitatem abbatialem dicti monasterii, prout ad longum in decreto cui, etc. 41.  Electionem, promotionem et installationem in abbatialem dignitatem monasterii de Sancto Sulpitio de persona fratris Ludovici Regis, factam ac per R. D. abbatem de Pontigniaco, ipsius monasterii patrem immediatum, acceptatam et approbatam, generale Capitulum recipit, acceptat, approbat et confirmat in plenaria Ordinis potestate, supplendo, etc. 42.  Electionem, promotionem, nominationem et installationem religiosi fratris Ioannis… monasterii de Salem, professi in eodem monasterio de Salem, ad dignitatem abbatialem, prout plenius… *etc*, confirmat, *etc.*, supplendo, *etc.* 43.  Resignationem, provisionem et installationem sororis Annae Petit, abbatissae monasterii monialium de Loco Dei, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii, prout in decreto… confirmat, supplendo, *etc.* 44.  Praesens generale Capitulum mature considerans quod propter bonum, commodumque monasterii de Eberaco, frater Nicolaus Angeli, quondam dicti monasterii abbas, agente praesentialiter R. D. Morimundi, s. th. pr., patre immediato dicti monasterii, ac totius Germaniae tunc generali visitatore, dignitatem suam abbatialem resignaverit, atque electionem pro altero pastore fiendam admiserit, in adiuncto generale Capitulum resignationem praefati Nicolai, electionemque, nominationem et promotionem venerabilis fratris Viti… (*locus vacuus*) tunc dicti monasterii Eberacensis prioris, prout plenius in decreto, etc. 45.  Institutionem seu promotionem fratris Ogerii de Divione dicti de Grangia, in theol. bacc. formati Parisiis, factam par dominum abbatem de Curia Dei, Aurelianensis dioecesis, ad dignitatem abbatialem monasterii de Elantio, tamquam iustam, *etc.* 46.  Ad praesens generale Capitulum pervenit quod fratre Petro de… nuper abbate monasterii de Sancto Sulpitio defuncto, conventus illius monasterii rite et canonice, iuxta Ordinis decreta, ad electionem novi pastoris processerunt, et via Spiritus Sancti vota sua in personam fratris Ludovici Regis, eiusdem monasterii religiosi professi, unanimiter direxerunt, ipsamque suam electionem per patrem immediatum dicti monasterii, videlicet dominum abbatem monasterii B. M. de Pontigniaco, confirmari fecerunt, prout in copiis a veris originalibus, et per notarios publicos signatis cum lineis, quod ut ipsa electio maioris efficaciae et roboris quemadmodum dicitur, habeatur, praedicto Capitulo illam gratam et ratam haberi velle, approbari et confirmari humillime proposuerunt, ad quorum iustas requestas et preces tamquam rationabiles idem Capitulum inclinatum, dictam electionem, vocationem, promotionem et installationem acceptat, ratificat et confirmat, suppletque, etc. 47.  Ad praesentis Capituli notitiam pervenit, et dolenter accepit, quod contra apostolica indulta, diffinitiones et statuta dicti generalis Capituli et Ordinis, quidam frater Hugo dictus… dudum monasterii B. M. de Gondonio abbas, in manus Summi Pontificis ad utilitatem et favorem magistri Iacobi de… presbyteri saecularis, non obstante praecepto sub poena excommunicationis latae sententiae eidem abbati per abbatem de Caduino commissarium Ordinis facto, resignavit, absque voluntate et consensu conventus dicti monasterii et religiosorum ibidem existentium ; qui ob hoc nullam eidem Iacobo presbytero professionem facere noluerunt, sicut nec debuerunt, sed ad praedictum abbatem de Caduino, ipsum monasterii patrem et Ordinis commissarium mittentes, eiusdem licentia, assensu et auctoritate, praesente religioso viro fratre Roberto de la Cousture, eiusdem abbatis de Caduino commissario praesidente in monasterio iam dicto, prius per eumdem commissarium vacatione declarata, observatis observandis ad electionem novi pastoris processerunt, et via Spiritus Sancti elegerunt in suum patrem et dicti monasterii abbatem fratrem Petrum Brassat, religiosum dicti Ordinis, professumque ac sacristam dicti monasterii de Caduino, cui omnibus rite perfectis, professionem fecerunt fratres conventus ipsius monasterii, factumque fuit praedictae electionis decretum, quod postea una cum electione iam dicta praedictus abbas de Caduino, pater abbas dicti monasterii de Gondonio et commissarius Ordinis, acceptavit, ratificavit et approbavit, quemadmodum omnia in praedicto decreto et iam dicta confirmatione, quibus praesens diffinitio annectitur ad plenum continetur. Quibus visis et mature consideratis, idem generale Capitulum iuxta praedicta apostolica privilegia et Ordinis diffinitiones et statuta, primitus dictam resignationem per praedictum fratrem Hugonem Pensa tunc abbatem, et ipso facto excommunicatum et inhabilem ad praemissa, tamquam frivolam, irritam, cassat, annullat et revocat, ac nullius fuisse et esse roboris, vigoris et efficaciae pronuntiat et declarat ; praedictamque electionem et confirmationem eius per patrem abbatem recipit, acceptat, ratificat et confirmat, suppletque de gratia speciali omnes et quoscumque defectus, si qui quomodolibet in dicta electione intervenerint, in plenaria Ordinis potestate. 48.  Ad idem, pro abbate de Lanckeim. 49.  Ad idem, pro abbate de Campo liliorum. REHABILITATIONES 50.  Generale Capitulum misericorditer agere volens cum fratre Stephano sacerdote et monacho in monasterio de Bildhusen professo, et ab omnibus et singulis infamiae et irregularitatis nota eximit et sublevat, ut non obstante, quod publico periurio se maculaverit et coram R. P. D. Morimundi, s. th. pr., ac tunc in praefato monasterio de Bildhusen visitante, de huiusmodi convictus fuerit ; ad petitionem tamen proprii abbatis sui generale Capitulum, attenta eius poenitentia, quam devote implevit, secum dispensat, ut ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, officia et dignitates, abbatiali seclusa dignitate, admitti possit et valeat ; omnibus et singulis personis districte praecipiendo, ne dicto fratri super praemissis quidquam improperare aut imponere praesumant, alioquin se noverint talionis eos poena fore plectendos. Datum etc. 51.  Generale Capitulum ad plenum informatum et dolenter accipiens fratres Petrum Coquille et Ludovicum… monasterii B. M. de Callovio expresse professos, cuidam homicidio, dum perpetraretur, interfuisse, et inde carceribus mancipatos et a perceptione divini corporis prohibitos fuisse usque ad elargitionem a R. D. de Pontigniaco ; qui quidem fratres ab ipso Capitulo rehabilitari et divinis mancipari humillime poscunt ; idem generale Capitulum factum ipsum multipliciter detestans, ceterisque volens in exemplum correctionis trahi, mandat et praecipit praedictos fratres ultra ea quae iam in poenitentia gesserunt per tres menses in levi culpa detineri, quartis scilicet et sextis feriis, in quibus quidem feriis in capitulo vapulabunt, panis et aquae poenitentiam nihilominus facientes ; executionem praesentis diffinitionis abbati dicti monasterii committendo in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate ; quos quidem fratres idem Capitulum praedictis tribus mensibus cum poenitentia tali peractis rehabilitat, et ad omnia officia divina et temporalia, gradus et dignitates assumit, abbatiali tantum dignitate non comprehensa. 52.  Generale Capitulum misericorditer agere volens cum fratre Roberto Obichard, professo monasterii de Gardo, quod non obstante quod apostataverit et per aliquot dies habitum religionis dimiserit, et quamdam mulierem dissolutam in dormitorio dicti monasterii aliquo tempore tenuerit, habita relatione abbatis de Regalimonte super sua emendatione et correctione delictorum, bonoque proposito vivendi deinceps religiose et caste, possit assumi ad omnes gradus et officia Ordinis, abbatiali dignitate non comprehensa, cum ipso charitative dispensat ; et ne per saeculum vagus contra Ordinis stabilitatem discurrat, idem generale Capitulum remittit ipsum ad dictum monasterium de Gardo, deinceps commorandum, et ut bonum fratrem decet conversandum, mandando praedicto abbati de Gardo sub Ordinis censuris in ipsum ex nunc pro tunc nisi fecerit quod mandatur, inflictis, monitione praemissa, omni appellatione remota, ut ipsum in suum religiosum recipiat, nec amplius per saeculum vagari permittat, et iuxta demerita, si defecerit, emendet et puniat. 53.  Generale Capitulum misericorditer agere volens cum fratre Petro de Barteto, professo monasterii de Bardonis, ad supplicationem tam proprii sui abbatis, quam abbatis de Candelio, attento etiam quod una cum poenitentia peracta, mores etiam mutavit, misericorditer dispensat, ut non obstante carnali petulantia qua una vice incestum commisit, prole etiam inde secuta, ad omnes et singulos Ordinis actus, voces, gradus et dignitates, abbatiali dignitate non comprehensa, admitti possit et valeat, omnibus et singulis personis Ordinis inhibendo, ne super praemissis eidem fratri quidquam improperent aut imponant. 54.  Generale Capitulum misericorditer agere volens cum fratre Anthonio Larux, monasterii B. M. de Nigrolacu professo, ad supplicationem abbatis dicti monasterii et abbatis de Fontemorum, attento quod poenitentiam egit patienter et a longo tempore et nunc usque bono testimonio a commissis pridem abstinuit, ut non obstante quod mulieres in dictum monasterium saepius et reiteratis vicibus introduxerit, ibidem tenuerit, et inde proles fuerit secuta, exieritque multiplicibus et iteratis vicibus ab ipso monasterio, die et nocte, illicentiatus, deprehensus etiam fuerit in furto alienando bona monasterii, ad omnes gradus, dignitates et voces, dignitate abbatiali non comprehensa, admitti possit et valeat ; omnibus et singulis Ordinis personis sub poena talionis inhibendo ne quidquam de praemissis eidem improperent. TRACTATUUM CONFIRMATIONES 55.  Super tractatu facto, inito et passato inter abbatem et conventum de Pratea ex una, et fratrem Ioannem Nepotem, professum praedicti monasterii ex altera, super retentione ad vitam quarumdam grangiae et vinearum, committit et mandat praesens generale Capitulum domino de Fontemorum, ut quamcitius poterit, super ipso tractatu et aliis in ipso contentis, se diligenter informet ; et si ipsum iustum, nec contra Ordinis statuta factum invenerit, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate confirmet, aut si infringendum et reiiciendum noverit, infringat et reiiciat. 56.  Tractatum factum, initum et passatum inter abbatem et conventum monasterii de Monte Sanctae Mariae ex una, et Iacobum Maestre, Iehan de Poulet partibus ex altera, super traditione ad perpetuum censum quarumdam et diversarum terrarum, prout in litteris desuper confectis, et quibus praesens diffinitio annectitur, plenius habetur, generale Capitulum committit abbatibus de Balerna et de Miratorio et cuilibet eorum, ad terras et ipsarum traditionem mature et deliberate videndum, ac praedictum tractatum, si dignum et iustum viderint, confirmandum, aut si damnosum, cassandum, et in plenaria Ordinis potestate revocandum. 57.  Generale Capitulum accipiens supplicationem abbatis monasterii B. M. de Charitate, super solvendo summam sexcentum francorum pro comparatione, emptione et acquisitione perpetua duorum stagnorum, quae stagna in magnam utilitatem praedicti monasterii acquisita sunt, et nunc usque pacifice possessa, pro quorum solutione conveniens medium non invenit dictus abbas nisi ex aliqua ex membris et proprietatibus ipsius monasterii, impignorentur, et desuper praedicta summa accipiatur, sive una vice sive diversis ; et quia idem generale Capitulum super his informari vult, ante omnia committit et mandat domino de Morimundo et abbati de Bellavalle coniunctim, ut super contentis in requesta ipsa se diligenter informent, quam requestam praesenti diffinitioni sub affixione sigilli Diffinitorum voluit annecti et claudi ; et si invenerint ipsa stagna iusto pretio et ad ipsius monasterii utilitatem et commodum comparata, tractatum desuper factum confirment, et dent praedicto abbati auctoritatem, facultatem, et plenum posse, quod possit accipere ab una aut a diversis personis summam praedictam sexcentum franc. aut quam necessario invenerit pro praemissis accipiendam, pro quibus obligare et in pignus dare valeat et possit aliqua ex membris ipsius iuxta eorum discretiones, et desuper suas litteras expediant bona forma, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. Datum, etc. IUDICES 58.  Abbatibus de Bonoportu, de Mortuomari et de Trappa et cuilibet ipsorum in solidum, mandat generale Capitulum, ut abbatem monasterii de Barbereyo, si per litteras obligatorias seu scedulas, testes fideles, dignos, aut alia sufficientia documenta, iuste teneri et obligari venerabili viro magistro Pedro Reynardi, ecclesiae capellae divitum de Divione canonico praebendato, in aliquibus pecuniarum summis, aut quibuscumque rebus aliis invenerint et pervestigaverint ipsum abbatem teneri, ipsum abbatem ad plenarie, integraliter solvendum et satisfaciendum eidem magistro Petro, sub censuris eiusdem Ordinis compellant et compelli faciant, in plenaria Ordinis auctoritate. 59.  Ad idem, pro abbate de Balerna, ad abbates de Monte Sanctae Mariae et de Roseriis. 60.  Frater Ioannes, abbas Cistercii in Cabilonensi dioecesi, ceterique Diffinitores Capituli generalis Ordinis cisterciensis, notum facimus universis, quod in eodem generali Capitulo die 14 mensis septembris anno Domini 1496 (*sic*) apud Cistercium celebrato, facta fuit quaedam diffinitio cuius tenor sequitur et est talis : Licet in computationibus Ordinis pro certis annis praecedentibus in expensis computati fuerint redditus debiti per Ordinem monasteriis Firmitatis et Claraevallis ; verumtamen quia Ordo neque illos redditus, neque alia plura debita solvit adhuc domino Cistercii, praesens generale Capitulum veritati intendens declarat Rmum D. et monasterium Cistercii nullatenus obligari seu teneri, aut quomodolibet posse compelli ad solutionem huiusmodi reddituum iam lapsorum et non solutorum, sed nec futurorum, donec, ut iustum est, Ordo solverit domino Cistercii restam computationum Ordinis pro anno novissime lapso, scilicet nonagesimo quinto, quae est 14006 librarum turonensium seu francorum, 1 den. turon., in qua dicti redditus iam debiti comprehenduntur ; similiter declarat idem generale Capitulum nulla bona sive mobilia sive immobilia praefatorum domini et monasterii Cistercii teneri seu obligari aut quomodolibet hypothecari vel expletari posse aut potuisse pro debitis Ordinis ; non obstante quod dictus praefatus Rmus pater ex innato amore paterno ad sacrum Ordinem nostrum quandoque aliquas pecuniarum Ordinis summas recipiat aut distribuat, de quibus generale Capitulum et patres Ordinis fideliter certificat. Datum in diffinitorio nostro Cisterciensi, sub appensione sigilli Diffinitorum eiusdem Capituli generalis, anno, die mense et loco praedictis. Sic signatum : fr. Symon, abbas, Balernae ; fr. Iohannes de Fontemorum. 61.  *Iudices pro Cistercio.* Abbatibus de Firmitate, de Caroliloco et de Regalimonte pro regno Franciae ; similiter abbatibus de Maceriis de Balerna et de Aceyo pro Burgundia. EXCUSATIONES ABBATUM 62.  Generale Capitulum attendens quod propter varietatem et turbationem temporum, tam in guerris quam aliis, multi abbates Ordinis a praedicto Capitulo remanserunt, quorum aliqui se nominatim excusaverunt, alii autem non excusati manserunt ; idem generale Capitulum rationibus et causis praemissis praedictos abbates ab ipso Capitulo sic vel sic remanentes de speciali gratia pro anno praesenti excusatos et supportatos habet ; his autem qui excusationes suas nominatim miserunt, dat facultatem, quod possint ab omnibus casibus ipsi Capitulo reservatis semel absolvi, suosque eadem auctoritate absolvere ; et nihilominus per praesentem diffinitionem citat omnes ad proximum personaliter comparituros, nisi legitimis causis et rationibus iustis ac nominatim excusentur. 63.  Nomina abbatum qui a via Capituli hoc anno 95 excusationes suas miserunt. Dominus abbas de Igniaco, qui propter gravedinem senectutis et armatos de novo in patria introductos, insuper et inimicos patriae vicinis limitibus eorum, humillime requirit excusari. Item, ad idem, abbas de Valle regis, Remensis dioecesis. Item, ad idem, abbas de Fusniaco. Ad idem, abbas de Laude. Ad idem, de Scalariis. Ad idem, dominus de Charmeya. Ad idem, dominus de Recluso. Ad idem, abbas de Vallibus Sernay. Ad idem, dominus de Pratea. Ad idem, dominus de Nigrolacu. Ad idem, dominus de Callovio. Ad idem, abbas de Oliveto. Ad idem, abbas de Clarofonte. Ad idem, abbas de Bithania. Ad idem, abbas de Belloloco Lingonensi. Ad idem, dominus abbas de Bebenhusen. Ad idem, dominus de Mulbrona [Mulbronna] per fratrem Conradum. CONTUMACES 64.  Abbatem de Bellabrancha, ad instantiam promotoris causarum praesentis generalis Capituli peremptorie et personaliter ad ipsum Capitulum generale citatum et compariturum debite vocatum, non comparentem, aut alium pro ipso, idem generale Capitulum inobedientem et contumacem reputat et declarat, ac poenas et sententias in citatione ac relatione contentas, quibus praesens diffinitio annectitur, renuntiat. 65.  Ad idem, contra abbatem de Chalocheyo, ad eiusdem promotoris instantiam, sufficienter citatum, nec comparentem per se vel alium, contumacem ac defectum declarat et pronuntiat. DIFFINITIO SPECIALIS 66.  Frater Ioannes, abbas Cistercii, in Cabilonensi dioecesi, totusque coetus seu conventus omnium et singulorum abbatum Capituli generalis, universum Ordinem nostrum Cisterciensem representantes, universis Christi fidelibus cuiuscumque dignitatis, excellentiae, gradus, vel sexus fuerint, praesentes litteras visuris et audituris, salutem et sanctae devotionis suffragium salutare. Lacrimabiliter nobis exposuerunt abbas et conventus monasterii nostri B. M. de Bellavalle, Bisuntinensis dioecesis, quod occasione multarum et variarum commendarum ex multis annis consequentibus guerrarumque, necnon litium, processuum, et controversiarum super dignitate abbatiali eiusdem loci, ac plurium adversitatum tam humanarum quam naturalium, monasterium nostrum libris, calicibus, clenodiis, ornamentisque ecclesiasticis, ceterisque bonis temporalibus privatum seu spoliatum et pene ad extremam paupertatem, etiam usque ad miserabilem aedificiorum tam regularium quam aliorum ruinam deductum sit, non in modicam divini servitii diminutionem, et quasi totalem observantiae regularis enervationem, nec est vis devotum illud coenobium reparandi, nisi per gloriosissimi Dei confessoris et amici beati Petri, primo in sacra religione nostra professi, deinde Tarentasiensis ecclesiae archiepiscopi, in eodem monasterio honorifice quiescentis, reliquiarum in diversis locis delationem et publicationem, sicut de multis Summi Dei famulis in sancta militanti Ecclesia fieri videmus, cuius precibus omnipotentis Dei bonitas evidentia crebro miracula, tam circa febrium quam innumerabilium aliorum morborum extinctionem operatur in maximam totius populi christiani aedificationem simul et consolationem, humilius rogant ipsis licentiam dictas reliquias, seu amici Dei pignora per diversas mundi regiones, ut praemittitur, exportandi concedere dignaremur. Hinc est quod religiosi eiusdem monasterii miseriae et desolationi ex corde compatientes et propter miserabilem aetatis nostrae tempestatem aliter providere non valeamus, eorumdem abbatis et conventus, et praesertim venerabilis coabbatis nostri Morimundi, s. th. pr., religiosis supplicationibus benigne inclinati, eisdem tenore praesentium damus et concedimus licentiam et facultatem pretiosissimas omnique veneratione dignissimas Dei confessoris beati Petri reliquias ad quaeque fidelium loca, per omnes et singulas provincias et praesertim cisalpinas, per se vel per suos certos fideles securos, honestos, et veraces nuntios et deputatos, honorifice secundum iuris dispositionem et Ordinis nostri formam, deportandi, deportarique faciendi, ac fidelibus populis ostendendi et publicandi. Ut autem dictae reliquiae in locis ad quae eas deferri contigerit, a Christi fidelibus devotius visitentur et honorificentius ad omnium Conditoris *laudem et* gloriam, debitamque sanctorum suorum venerationem frequententur, fidelesque populi maiorem accipiant occasionem iuvandi relevationem dicti monasterii, omnibus et singulis ipsas reliquias devote visitantibus et pro restauratione praefati monasterii de suis facultatibus pias eleemosinas contulerint, de Omnipotentis Dei misericordia confisi, auctoritate Ordinis et Capituli generalis, tenore praesentium confraternitatem Ordinis et plenariam omnium bonorum spiritualium, videlicet missarum, horarum canonicarum, vigiliarum, penitentiarum, ieiuniorum, eleemosinarum, hospitalitatum, laborum, ceterorumque divini cultus obsequiorum, plenariam conferimus participationem. Praesentibus per immediatum sequens decennium in suo vigore duraturis. Datum in diffinitorio nostro, sub appensione sigilli Diffinitorum, die 14 mensis septembris, anno Domini 1495.

Anno Domini millesimo quadringentesimo nonagesimo sexto, in generali Capitulo apud Cistercium, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. A) ORDINATIO CAPITULI GENERALIS *Diffinitores.* De **Cistercio**, s. th. pr., de Prulliaco, de Stratfordia, de Longovado, de Miratorio, monasteriorum abbates. — De **Firmitate**, de Frigidomonte, s. th. pr. de Maceriis, de Lococrescenti, de Moris, monasteriorum abbates. — De **Pontigniaco**, de Quinciaco, de Bonavalle Pictaviensi, de Chassenia, de Strata Marcella, monasteriorum abbates. — De Fonteneto, s. th. pr., loco domini **Claraevallis*, de Valleclara, de Aceyo, de Boneffia, de Fontanis albis, monasteriorum abbates. — De Valloliis, s. th. pr., loco domini **Morimundi* de Bellavalle, de Vallelucenti, de Lutzella, de Bredelar, monasteriorum abbates. *Promotor causarum Capituli* : Baccalarius de Bellobecco. *Ianitor diffinitorii* : de Theoloco monasterii abbas. *Receptor excusationum* : de Perigniaco monasterii abbas. *Receptores contributionum* : de Charitate, de Marcilliaco, monasteriorum abbates. *Confessores* : de Oliveto, de Reigniaco, de Bullione, de Iardineto, monasteriorum abbates. *Notarii Capituli* : de Balerna, de Fontemorum, monasteriorum abbates. *Notarii ad pedes* : fr. Ioannes de Sancto Medardo et fr. Ioannes de Iuncivilla. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo etc. ut 1495. 2.  Praeterea pro serenissimo ac invictissimo domino nostro, domino Maximiliano, Dei gratia imperii romani imperatore, etc. ut 1495. 3.  Insuper pro burgensibus… etc. ut 1495. 4.  Ceterum pro pace… etc. ut 1495. 5.  Demum pro felicis… etc. ut 1495. [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Cum Ordo noster… necnon in summa 14056 franc. 1 gross. 1 denar. turon. pro resta computationum Capituli generalis anni immediate praecedentis et praecedentium, de et pro toto tempore praeterito, et oporteat, etc. ut 1495. 7.  Omnes et singulas… *etc. ut in anno* 1492, *n°  7. [DIFFINITIONES] SPECIALES 8.  Frater Ioannes, abbas Cistercii… resta computationum quae est 14056 libr. turon. seu francorum, 1 denar. turon… *etc. ut in anno praecedenti n°  60. 9.  Frater Ioannes, etc. ut supra. Cum sacri huius monasterii Cisterciensis, totius Ordinis piissimae matris, devotus conventus audientiae praesentis Capituli humiliter exposuerit, praedictum monasterium in multis debitis et oneribus pro ipso Ordine gravatum et innodatum, ac Ordinem ipsum tam ex antiquo quam novo debito, teneri et obligari, prout in articulis sequentibus praesenti diffinitioni annexis et incorporatis, quorum tenor qui talis est, continet, idem conventus a praemissis requisivit contentari sub protestationibus se ad interesse huiusmodi defectu solutionis teneri et affici ; quibus idem generale Capitulum, prout de iure debet, compatiens, se quantum brevius et commodius posset ad praedictorum et iuste debitorum solutionem procedere velle, iuxta responsionem alio in simili causa per generale Capitulum dictis Cisterciensibus factam, de quibus et singulis utrinque propositis et responsis per notarios praesentis generalis Capituli instrumentum vel instrumenta unum vel plura eisdem in hanc formam concessit et dari iussit una cum attestationibus duorum notariorum apostolicorum praesentium. 10. *Instrumenta requisitionis quam faciunt Cistercienses dominis Diffinitoribus pro solutione debitorum, quae Ordo debet eis, cum protestationibus, etc.* Universis praesentes litteras inspecturis, nos fratres Symon de Balerna et Ioannes de Fontemorum monasteriorum abbates Cisterciensis Ordinis, Bisuntinensis et Nivernensis dioecesium, notarii Capituli generalis praedicti Ordinis Cisterciensis, die 12 mensis septembris anno Domini 1496 apud Cistercium celebrati, iuxta antiquam dicti Ordinis observantiam, electi, iurati et instituti, notum facimus, quod die 13 eiusdem mensis septembris anno praedicto, apud venerabile et religiosum Cistercii monasterium, in diffinitorio praefati Capituli generalis in nostri ac notariorum publicorum subscriptorum praesentis assistentibus, et personaliter praesentibus R. in Christo patre domino Ioanne, abbate dicti monasterii Cistercii, s. th. pr., necnon R. in Christo patribus dominis abbatibus Claudio de Firmitate, Petro de Pontigniaco, Ioanne de Fonteneto, loco domini Claraevallis, Ioanne de Valloliis loco domini Morimundi, Antonio de Frigidomonte, s. th. pr., Ioanne de Prulliaco, Guillelmo de Stratfordia, Guillelmo de Longovado, Claudio de Miratorio, Petro de Maceriis, (*locus vacuus*) de Lococrescenti, Ioanne de Moris, Iacobo de Quinciaco, Ioanne de Bonavalle Pictaviensi,… de Chassenia, David de Stratmarcella, Petro de Valleclara, Iacobo de Aceyo,… de Boneffia, Thoma de Fontanis albis, Antonio de Bellavalle, Ioanne de Vallelucenti, Theobaldo de Lutzella, et … de Bredelar Diffinitoribus, et dictum generale Capitulum celebrantibus, personaliter constituti venerabiles et religiosi viri Petrus de Divione, prior, Guido de Villabichot, Garnerius de Divione, Iacobus de Duaco, Odo de Divione, subprior, Stephanus de Villamauri et Marcus de Illyes procurator, religiosi professi dicti monasterii Cistercii, saniorem partem conventus dicti monasterii representantes, qui quidem per organum dicti fratris Marci de Illyes procuratoris dominorum abbatis et conventus Cistercii, praefatis dominis Diffinitoribus supplicantes proposuerunt et remonstrarunt verba seu in effectu similia in forma, quae sequitur : Reverendissime pater, reverendique patres et domini colendissimi, domnus prior, ceterique patres huius monasterii hic praesentes, et ego tamquam procurator, et procurator nomine Rmi D. N. Cistercii, totiusque ipsius loci conventus venimus coram paternitatibus vestris ad exponendum et remonstrandum vobis debita cum humilitate, qualiter pro redemptione illius gravis et intolerabilis oneris quingentarum librarum turonensium monasterio Sancti Germani de Pratis prope Parisiis, per nos et monasterium nostrum singulis annis debitarum, fuimus pluries necessitate compulsi mutuo accipere a pluribus bonis mercatoribus, et aliis vicinis nostris magnas pecuniarum summas, adhuc tamen sibi debitas. Quare diebus singulis mirabiliter nos sollicitant et infestant dicti creditores, quatinus sibi solvere et satisfacere debeamus, quod libenter faceremus, si possemus, et adesset facultas ; sed propter magnas penurias et paupertates plurimum nos prementes, hoc facere non possumus. Quapropter, reverendi patres, cum vos et totus Ordo tam in communi quam in particulari teneamini et sitis obligati nobis et monasterio nostro in multis et magnis pecuniarum summis, videlicet in 25588 florenis boni auri et iusti ponderis, ac 3 grossis argenteis, ex veteri et antiquo debito, necnon in 14056 libris, 21 denariis turonen. ex novo debito, a paucis annis per vos et Ordinem contracto, sicut constare potest per litteras authenticas et computationes ipsius Ordinis desuper confectas, signatas et approbatas, cum humilitate et reverentia possibilibus vos interpellamus et requirimus, quatinus pro sublevatione nostra a tantis debitis et paupertatibus nostris, ut satisfacere possimus praefatis creditoribus nostris, providere ac ordinare velitis, quod super praedictis summis per vos et Ordinem, ut dictum est, nobis debitis, solutionem integram, quamcitius habere et consequi valeamus ; hoc si feceritis, permaximum commodum praefato Rmo D. N. et nobis omnibus facietis, et in oppositum gravissimum interesse nobis et incommodum afferetis, de quibus nihilominus adversum vos et Ordinem expressissime protestamur, praeterea patres colendissimi, quia revendus in Christo pater dominus Claraevallis, s. th. pr., anteacto tempore voluit et tentavit ac etiam in dies permittitur facere arrestari, occupari ac detineri bona nostra ac monasterii nostri praefati, tam mobilia quam immobilia, imo quod nobis gravius est, noviter fecit in causam trahi praefatum Rmum D. N. apud Parlamentum Parisiense, ratione et occasione certorum arreragiorum cuiusdam redditus annui per ipsum de Claravalle super vos et Ordinem praetensi, et quibusdam aliis rebus in suo mandato regio declaratis. Idcirco vobis reverendis patribus totum dictum Ordinem representantibus, nominibus quibus supra humiliter declaramus et insinuamus, nunquam fuisse aut esse intentionis nostrae quod quaecumque bona nostra aut monasterii nostri praedicti, tam mobilia quam immobilia, praesentia et futura, ubicumque existentia, sint quomodolibet obligata, affectata vel hypothecata, seu arrestanda aut occupanda pro communibus aut particularibus debitis, negotiis aut quibuslibet aliis rebus vestris et Ordinis. Quinimo suppliciter vos postulamus et requirimus, quatinus velitis manucapere et garantiam intrare in huiusmodi processu pro Rmo D. N. praedicto, alioquin protestamur ut prius adversum vos et totum Ordinem de universis interesse, damnis et incommodis, quae possent imposterum evenire nobis et ecclesiae nostrae ratione et occasione praedicti processus vel aliquorum dependentium ab ipso. De quibus quidem expositione, requisitione, protestatione, declaratione et ceteris supradictis, ego procurator antedictus, et eo nomine cum patribus meis hic praesentibus, humiliter requirimus a reverendis patribus et dominis notariis vestris hic praesentibus, necnon a vobis venerabilibus dominis, qui estis notarii apostolici, litteras authenticas sive instrumentum publicum unum vel plura inde confici et nobis tradi imposterum nobis et praefato monasterio nostro valiturum seu valitura, quod iustum fuerit et rationis. Quibus quidem propositionibus, remonstrationibus et supplicationibus iidem domini Diffinitores per organum praedicti domini Claudii, abbatis de Firmitate, declaraverunt et responderunt in verbis sequentibus seu in effectu similibus : Venerabiles domini, nos omnes Diffinitores hic existentes, nostris et Ordinis nominibus cognoscimus et fatemur debita, quae requiritis et superius enumerata sunt, iuste et rationabiliter per nos et Ordinem nostrum vobis et monasterio vestro Cistercii deberi, ac omnia bona ipsius, mobilia et immobilia iuste et legitime in his summis iuste et legitime erga vos et praefatum monasterium vestrum teneri et obligari, sicut plenius in alio instrumento patenti super hoc die 19 mensis septembris anno Domini 1490 facto et nobis exhibito, signetis manualibus ac sigillis notariorum Capituli generalis illius anni continetur, et idem instrumentum iterum renovamus et debita ipsa libenter vobis et matri nostrae Cistercii solveremus, si facultas adesset ; attamen quantum brevius et commodius poterimus, et Ordo poterit ad praedictorum debitorum solutionem procedemus et providebimus, sicut et nunc super hoc laboramus, rogantes ut adhuc patientiam pro modico tempore habere velitis, de quibus et singulis utrinque propositis et responsis dictus frater Marcus procurator, et nomine procuratorio requisivit et petiit a nobis notariis abbatibus, et notariis publicis subscriptis, instrumentum seu instrumenta, unum vel plura, quod et concessimus et annuimus, in quorum robur et testimonium hiis praesentibus nostris signetis manualibus ac dictorum notariorum subscriptionibus signatis, una cum appensione sigilli praedictorum dominorum Diffinitorum, sigilla nostra consueta apposuimus. Datum apud dictum monasterium Cistercii anno et die supradictis. Sic signatum : fr. Symon, abbas Balernae. Ioannes abbas de Fontemorum. — Et ego, Eustacius Desmares, clericus Ebroicensis dioecesis, apostolica auctoritate notarius publicus, quia huic praesenti propositioni, declarationi, remonstrationi, supplicationi, responsioni, ceterisque dum ita proponerentur, dicerentur, agerentur et fierent, una cum R. P. abbatibus, notariis supradictis dicti Capituli generalis, et venerabili et discreto viro collega meo notario publico mecum subscripto, praesens interfui, ac ea sic fieri vidi, scivi et audivi, ideo his praesentibus, seu huic praesenti instrumento publico manu aliena fideliter scripto signum meum consuetum apposui in fidem, robur et testimonium praemissorum vocatus specialiter et rogatus. Sic signatum : Eustacius Desmares. — Et ego Petrus Reynardi, in artibus magister, Lingonensis dioecesis, publicus apostolica et imperiali auctoritatibus notarius iuratus, quia praemissis omnibus et singulis supradictis, una cum praedictis reverendis patribus dominis abbatibus, notariis Capituli generalis Ordinis praedicti Cisterciensis, et praelibato venerabili et discreto viro magistro Eustacio Desmares, etiam notario publico et collega meo, praesens interfui, eaque omnia et singula sic fieri vidi, scivi et audivi, ac ea in notam sumpsi ea quae hoc praesens publicum instrumentum manu aliena me una cum praedicto concollega nostro pluribus aliis arduis negotiis legitime praepedito, fideliter scriptum exinde confeci, subscripsi et publicavi, signoque publico et authentico ac nominibus meis solitis et consuetis, una cum praedictorum R. P. notariorum praedictorum et sigillorum oblongorum, et praedictorum dominorum Diffinitorum sigilli rotundi appensione, signavi in fidem, robur et testimonium omnium et singulorum praemissorum requisitus et rogatus. Sic signatum : P. Reynardi. 11. *Ratificatio diffinitionis Capituli generalis, quod monasterium Cariloci uniatur monasterio Cistercii, et duo vel tria Ordinis similiter uniantur Cistercio.* Nos frater Ioannes, etc. Recogitans generale Capitulum varias et graves expensas quas venerabile monasterium Cistercii, religionis nostrae mater, singulis non diebus tantum sed etiam horis et momentis portat et sustinet pro sacrae religionis nostrae negotiis et agendis, nunc in adventu variorum abbatum et electorum pro suorum conservatione, nunc in concursu innumerabilium monachorum tam fugitivorum multis diebus ibidem residentium, quam nuntiorum principum dominorum, ac monialium Ordinis, non solum in dicto monasterio Cistercii concurrentium, verum etiam apud dominum Cistercii quocumque fuerit, qui indesinenter cum duobus aut tribus notariis et scriptoribus rebus Ordinis expensis propriis inservit ; quibus ultra victualia, saepius vestimenta, necnon medicamenta et alias necessitates suas requirentium, ac etiam in sustentatione maximorum aedificiorum, tam pro hominibus quam pro evecturis solis usibus Capituli generalis servientium, et alias multipliciter, pro quibus pia Ordinis mater nullam inde recompensationem reportat ; et cum ex communi substantia Ordinis nulla suppetat facultas super hoc, ut iustum est, providendi, aut aliqualem recompensationem Cistercio faciendi, praesens generale Capitulum non tam indemnitati praefati monasterii Cistercii, quam aequitati per Ordinem servandae, matura deliberatione praehabita, Capituli generalis diffinitionem, cuius tenor sequitur et est talis : Frater Ioannes, abbas Cistercii, etc., Intimo cordis affectu generale Capitulum inenarrabilibus expensis, quibus sacrum Cistercii monasterium, Ordinis mater et origo, multifarie, multisque modis diebus atque momentis per anni circulum, tam pro Ordine in communi quam pro particularibus personis, et nogotiis [negotiis] gravatur, absque *eo quod* obstante communi paupertate Ordinis, quamcumque recompensam inde recipiat, compatiens et condolens, maxime cum horum occasione dicti monasterii domus, vineae, agri, aliaeque pertinentiae quasi in finalem deducantur ruinam, adeo ut nisi de remedio provideatur opportuno, dicta domus nec sua nec Ordinis agenda deinceps sufferre valebit, in magnum et irreparabile totius Ordinis detrimentum. Super quibus dictum generale Capitulum saepius recogitans et providere cupiens, aliud congruentius non invenit medium, nisi quod instar aliarum religionum, nonnulla satis opulenta Ordinis monasteria eidem Cistercio iuxta Ordinis privilegia, tamquam membra manualia perpetuo uniantur, ita quod providentia domini Cisterciensis expensae conventus ad divina officia celebranda, cultumque religionis observandum, et alia iuxta Ordinis formam interteneantur, residuum vero usui Cistercii et sustentationi monasteriorum applicetur. Quamobrem praedictum generale Capitulum non tam Cistercio, venerandae matri et dignissimo capiti Ordinis, quam toti sacrae religioni Cisterciensi, cuius stabilimentum in Cistercii sustentamento et prosperitate consistit, consulere cupiens, post maturam deliberationem, tenore praesentis et irrevocabilis diffinitionis consentit, quamprimum fieri poterit, et opportunitas se obtulerit, iuxta dicta Ordinis privilegia et melioribus modis quibus fieri poterit, uniantur eidem monasterio Cistercii tria vel quatuor ipsius Ordinis monasteria in forma praedicta, cuiuscumque generationis aut filiationis existant et ubicumque sint situata, Sanctitati domini nostri humillime supplicando, quatinus quotiens requisitus fuerit huiusmodi trium vel quatuor monasteriorum Ordinis uniones monasterio Cistercii aut confirmare aut de novo facere, in tutiori forma expedire dignetur. Universos dominos reges, principes et dominos, etiam si se pro dictorum monasteriorum fundatoribus gerant, humiliter pro reverentia benedictissimae matris Domini, patronae Ordinis obsecrando, quatinus dictis unionibus pacifice acquiescant, et ut effectum sortiantur modis possibilibus adiuvent, districtius universis Ordinis personis, cuiuscumque status aut conditionis existant, ac procuratoribus eorum sub censuris Ordinis inhibendo, ne sub quocumque colore per se vel per alium praesenti diffinitioni quodcumque praestent impedimentum, seu in aliquo contradicere praesumant, cuius quidem sacrae ac iustissimae diffinitionis executionem praesens generale Capitulum abbatibus de Firmitate, de Pontigniaco, de Claravalle, de Morimundo, de Prulliaco, de Caroliloco, de Balerna, de Bellavalle, de Bonoportu, et cuilibet eorum per se et in solidum committit in plenaria Ordinis potestate, promittens ratum, gratum et acceptum se habiturum in perpetuum quidquid per dictos abbates et quemlibet eorum actum, factum, gestumve fuerit in praemissis aut altero praemissorum, invocato ad praemissa et ea tangentia, ac ab eis quomodolibet dependentia, si opus fuerit, quorumcumque dominorum, potentum, iudicum ecclesiasticorum vel saecularium auxilio, consilio et favore. Datum in eodem nostro diffinitorio sub appensione sigilli Diffinitorum eiusdem Capituli generalis, etc. anno 1492. Sic signatum : fr. Ioannes abbas Bellaevallis tenore praesentium approbat, renovat, ratificat et confirmat unionem monasterii de Charoloco iam Cistercio factam, approbando et ratificando, humillime supplicando Sanctitati domini nostri Papae, tam moderno, quam futuris, quatinus pro firmissimis sacri huius Ordinis fundamentis et basibus firmis stabiliendis, praesentis diffinitionis tenorem de plenitudine potestatis apostolicae ad effectum deducere dignetur. Datum in eodem nostro diffinitorio sub appensione sigilli Diffinitorum 1496, etc. Sic signatum : fr. Symon abbas Balernae. 12.  Frater Ioannes, etc. Universis et singulis praesentes litteras inspecturis pariter et audituris, salutem in Domino. Cum alias reverendissimum in Christo patrem et dominum, dominum Baptistam, cardinalem de Ursinis nuncupatum, unanimiter in Capitulo nostro generali protectorem nostri Cisterciensis Ordinis in romana Curia elegissemus et ordinassemus, nihilominus post huius modi electionem et ordinationem, nonnullae magnae querelae et divisiones in partibus illis supervenerunt, et in praesentiarum existunt et vigent, quarum occasione praefatus R. D. cardinalis ut nobis per multos fide dignos relatum fuit, a dicta romana Curia certis ex causis eum moventibus se absentavit in maximum dicti Ordinis nostri praeiudicium, et quia absque protectore in romana Curia residente, sine magno eiusdem nostri Ordinis incommodo esse non possumus, nec esse debemus, nos unanimiter, matura deliberatione inter nos habita in Capitulo nostro generali hodie, datae praesentium apud Cistercium Cabilonensis dioecesis, celebrato, reverendissimum in Christo patrem et dominum, dominum Ioannem Cardinalem Perusinum, in praedicta romana Curia residentem, benevolum protectorem nostrum ac totius Ordinis, tam in communi quam in particulari, ea intentione ut potenter iura, libertates, et privilegia nostra ac totius dicti Ordinis nostri tam adversus commendas, ne amplius fiant in isto Ordine, quam alias prout necessitas emergens postulaverit, defendat, et negotiis nostris in eadem Curia romana veri protectoris officium faciat, elegimus, constituimus et ordinavimus, ac tenore praesentium eligimus, constituimus et ordinamus ; praesentibus litteris usque ad beneplacitum nostrum dumtaxat duraturis, in cuius rei testimonium sigillum nostrum praesentibus duximus apponendum. Datum in diffinitorio nostro die 14 mensis septembris anno 1496. 13.  Universis et singulis praesentes litteras inspecturis, visuris pariter et audituris, frater Ioannes abbas Cistercii, ceterique Diffinitores, etc. salutem in Domino. Cum hodie reverendissimus in Christo pater ac dominus, dominus Iacobus, Dei et Apostolicae Sedis gratia episcopus Nucerinus, nostris contemplatione et intuitu, monasterium de Ursicampo nostri Cisterciensis Ordinis, Noviomensis dioecesis, ac omni iuri sibi in eodem seu ad illud quomodolibet competenti, in manus generalis Capituli in favorem fratrem fratris Nicolai … cesserit et renuntiaverit ; nosque eidem domino episcopo, quia multis annis citra in romana Curia procurator generalis extitit, ac magnos et graves labores in dicto procuratoris officio sustinuit, prout in dies sustinet, ne ex cessione huiusmodi et renuntiatione nimium dispendium patiatur, de alicuius subventionis auxilio subvenire volentes, assensum et facultatem acceptandi aliquod monasterium vacaturum in partibus ultramontanis, et de illo sibi provideri per Sedem Apostolicam faciendi tenore praesentium concedimus, ac nostrum specialem consensum damus et praestamus, non obstantibus privilegiis apostolicis et consuetudinibus dicti nostri Ordinis in contrarium editis. Datum, etc. anno 1496. 14.  Universis et singulis praesentes litteras inspecturis, visuris pariter et audituris, fr. Ioannes abbas Cistercii, ceterique Diffinitores, etc. salutem in Domino. Dudum cessante commenda monasterii de Ursicampo, nostri Cisterciensis Ordinis, Noviomensis dioecesis, per obitum bonae memoriae R. D. cardinalis Agriensis in romana Curia defuncti, f. r. Innocentius Papa VIII, R. in Christo P. D. Iacobo, Dei et apostolicae Sedis gratia episcopo Nuceriensi, tunc in minoribus constituto, in suo secreto consistorio, ut moris est, monasterium huiusmodi per eum quoad viveret tenendum, regendum et gubernandum per suas litteras commendavit prout in litteris apostolicis desuper confectis plenius continetur. Postmodum orta lite seu causa in partibus coram certis iudicibus ecclesiasticis, a Sede Apostolica delegatis, de et super dicto monasterio inter praefatum dominum Iacobum episcopum ex una, et quemdam fratrem Nicolaum Dabenton, eiusdem nostri Ordinis religiosum, in dicto monasterio tunc se portantem abbatem, rebusque aliis in actis causae huiusmodi deductis partibus ex altera, idem frater Nicolaus, sicut Altissimo placuit, lite seu causa huiusmodi indecisa pendente, diem suum clausit extremum, in cuius iure Sanctissimus in Christo pater et dominus noster, dominus Alexander divina providentia Pape VI, in suo secreto consistorio, et per supplicationis signaturam eumdem dominum Iacobum episcopum, ut ipsemet asseruit, surrogavit. Nihilominus idem dominus Iacobus episcopus, nostris contemplatione et intuitu, certisque aliis de causis ad id animum suum moventibus, praefatum monasterium de Ursicampo, ac omni iuri sibi in eodem seu ad illud quomodolibet competenti in manibus nostris in favorem reverendi patris, fratris Nicolai … cessit et renuntiavit ; quam quidem cessionem auctoritate nostra gratiose recepimus et admisimus, ac de eodem monasterio per cessionem huiusmodi, ut praemittitur, vacanti praefato fratri Nicolao … providimus et providemus, praedicto reverendo in Christo patre, prout praemittitur, cedente liti et omnibus aliis praesentibus et futuris de dictis sibi factis provisionibus et nobis annuante, et libere ac pura concedente. 15.  Nos, frater Ioannes, etc. Quia monasterium de Alna, Leodiensis dioecesis, domino episcopo Nucerino, Ordinis procuratori, in magnis pecuniarum summis tenetur, quas b. m. domino Egidio abbate, dum viveret, dicti monasterii, certis mercatoribus romanam Curiam sequentibus, tamquam fideiussor eiusdem quondam Egidii solvit, et abbas modernus, obstantibus guerrarum vastationibus, quae inibi longo tempore viguerunt, licet fuerit convictus tam per Ordinem quam per iudicem apostolicum ad satisfaciendum dicto domino episcopo, non potest eidem satisfacere, generale Capitulum utrique compatiens, in solutionem eorum, quae dictus abbas sibi et dicto monasterio praetendit sibi per Ordinem deberi occasione officii procuratoris Ordinis in Curia romana assignat eidem domino episcopo contributiones praefati monasterii de Alna spatio decem annorum immediate sequentium, iuxta astallationem annis 89 et 90 impositam, aut forte aliam imponendam, et bonum computum, sperans quod durante dicto tempore monasterium ipsum meliorabitur, et ultra dictas contributiones de residuo satisfacere poterit, alias quamprimum ad pinguiorem devenerit fortunam, praecipiendo dicto abbati moderno et pro tempore existenti, quatinus dicto domino episcopo aut procuratori suo legitimo, seu eius haeredibus, si interim decederet, satisfaciant inhibendo quibuscumque collectoribus pro tempore existentibus, ne directe vel indirecte huiusmodi diffinitioni contraveniant. Datum, etc. 16.  Exposuit generali Capitulo R. in Christo P. D. episcopus Nucerinus, generalis procurator Ordinis in Curia, quod dudum tempore domini Innocentii Papae VIII, fratre Guillelmo in abbatem monasterii de Kinlos electo quidam saecularis nobilis dictum monasterium infra quadrimestre in romana Curia monasterium ipsum in commendam impetravit, et postquam res ista in notitiam eiusdem domini procuratoris Ordinis devenit. Ordini fidem servans iuxta officii sui debitum, bullas huiusmodi commendae arrestari, et materiam istam, sicut moris est, committi fecit, cuius vigore huiusmodi impetratio in suspenso usque ad adventum dictae electionis mansit, qua visa, obtinuit dictam provisionem commendae cassari, et electionem confirmari ; verum interim metu illius nobilis dictus electus in partibus cum eo, mediante pensione centum ducatorum concordavit, in quorum omnium prosecutione religiosus procurator ad hoc missus, tam pro expeditione huiusmodi confirmationis et pensionis, quam pro expensis ipsius in duobus viagiis et in aliis multis in consimilibus necessariis per annum et ultra in Curia, virtute procuratorii ad hoc specialis, monasterium ipsum necnon abbatem et conventum in summa 1056 ducatorum, pro quibus dictus dominus procurator fideiussit, quos adhuc, ut dicitur, non solverunt, sed ecclesiasticas censuras per plures annos sustinuerunt, et licet dictae partes postmodum in istam convenerint concordiam, videlicet de solvendo 456 ducatos diu ante Brugis existentes, et alios 400 ducatos infra annum alium, licet etiam dictus procurator monasterium postmodum contra consilium amicorum censuras originales videre et authenticam ipsius copiam habere voluerit, et dicto abbati monastraverit [monstraverit], solutionem tamen non faciunt, sed in contemptum clavium sub talibus censuris divina celebrare non pertimescunt, supplicando generali Capitulo, quatinus de remedio provideat opportuno. Hinc est quod generale Capitulum tantis abusibus obviare quantum valet cupiens, etc. 17.  Petitionibus reverendi in Christo patris domini episcopi Nucerini, generalis procuratoris Ordinis in Curia romana, praesens generale Capitulum tamquam rationabilibus favens, mandat et praecipit sub poena excommunicationis latae sententiae abbati monasterii de Melros, quatinus eumdem dominum procuratorem relevet, et indemnem reddat a fideiussione per eum facta pro eodem abbate in Curia romana, in recuperatione dicti monasterii a commenda, et mercatorem quietum faciat apud dictum dominum procuratorem pro dicta fideiussione ; praecipit insuper dictum generale Capitulum praefato abbati de Melros sub dicta poena excommunicationis latae sententiae, quatinus infra duos menses ab intimatione praesentis diffinitionis solvat praelibato domino procuratori, ante suo procuratori, omnes pecunias quas sibi debet occasione sustinuisse per multos annos quatuor causas eiusdem abbatis in Curia romana. Datum, etc. 18.  Frater Ioannes, etc. Dilecto nobis in Christo filio fratri Nicolao de Divione, professo et procuratori monasterii Cistercii, salutem et fidelem in commissis diligentiam adhibere. De tua discretione, diligentia simul et fidelitate confidentes, tibi tenore praesentium damus auctoritatem et plenum posse eundi personaliter ad monasteria inferius conscripta, ibidemque ab abbatibus, commandatariis, cellerariis, bursariis, receptoribus, aliisque officiariis dictorum monasteriorum, petendi, exigendi, levandi et recipiendi quottas contributionum subscriptas, et speciali mandato apostolico anno Domini 1490 per generale Capitulum taxatas, limitatas et astallatas, necnon anno 90 et anno praesenti per dictum generale Capitulum confirmatas, et roboratas cum arreragiis et expensis rationabilibus ; de receptis quoque bonas et sufficientes quittantias faciendi et dandi ; contradictores autem seu solvere renuentes aut differentes, per omnes iuris et iustitiae vias viriliter compellendi. Sequuntur nomina dictorum monasteriorum cum taxis praedictis. In Pedemontium, de Strafarda, etc. Datum in diffinitorio nostro sub appensione, etc. 19.  Gravem querimoniam fratris Alberti, monasterii B. M. de Riddageshusen abbatis, et a paucis diebus indebite et irrationabiliter privati et destituti, prout multis desuper munimentis a diversis Ordinis patribus confectis ad plenum constitit, generale Capitulum accipiens et dolenter ferens eo maxime quod idem abbas quorumdam dicti monasterii fratrum conspiratione seu coniuratione violenter, et ut asserit, nulla existente causa saltem iusta, depositus sit et privatus, addendo per eosdem fratres suae salutis, Ordinis privilegiorum, statutorum et diffinitionum immemores, quemdam illius patriae virum principem saecularem in cuius praesentia, vocatis abbatibus monasteriorum de Amelinsborne et Vallis B. M., praedictus frater Albertus tunc abbas coactus est resignare et dignitati abbatiali cedere, postquam resignationem praedicti fratres ipso facto licet inhabiles et excommunicati, ad talem qualem electionem in materia et forma peccantem de persona cuiusdam fratris Burchardi, eiusdem monasterii professi, et ut creditur, talium conspirationum non expertis indilate processerunt, et subreptitiam confirmationem falsa pro veris asserentes, a Rmo D. N. Cisterciensi obtinuerunt, et praedictum fratrem Albertum a dicto monasterio turpiter eiectum mendicare coegerunt, in maximum circumvicinorum patrum et totius Ordinis detrimentum et scandalum non modicum, ac regularis disciplinae debitaeque subiectionis enervationem et ruinam. Quibus idem generale Capitulum totis viribus et ea quae tenetur auctoritate resistere et aliis in exemplum et terrorem relinquere volens, committit domino abbati Morimundi, s. th. pr., commissario Ordinis in partibus germanicis et abbatibus de Lenym, s. th. pr., de Fonte salutis ac de Porta et cuilibet eorum, quatinus quambrevius et commodius poterunt, assumptis secum quos voluerint ex Saxoniae et Thuringiae partibus, ad praedictum monasterium de Riddageshusen se transferant, et vocatis vocandis super praemissis et ea tangentibus se diligenter informent. Et si praedictum fratrem Albertum impune et absque demeritis suis, huiusmodi conspirationibus vi et dolo resignasse, aut ad resignandum compulsum fuisse cognoverunt, et alium scilicet fratrem Burchardum loco sui suffectum et intrusum, ritibus et Ordinis statutis non observatis, compererint, huiusmodi electionem tamquam nullam, irritam penitus et inanem ac nullius efficaciae et roboris cassent, revocent et annullent in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate, praedictumque fratrem Albertum violenter, ut praemittitur, destitutum in abbatialem monasterii ipsius restituant dignitatem, non obstante praedicta confirmatione et aliis a Rmo D. N. Cistercii subreptitie impetratis et obtentis ; praedictos abbates de Amelinsborne et de Valle S. M. ad Capitulum generale proximum personaliter citando, taliterque agant quod scandalizati contentari possint, quod ut ceteris cedat in exemplum, nec talia quis amplius praesumat attentare iam dictum fratrem Burchardum ceterosque fratres, dictos conspiratores complures iuxta suae demerita et huiusmodi conspirationes, admissa scelera districte puniant, ad diversa ut quae viderint monasteria sub regulari disciplina emittendo, non nisi de Capituli generalis speciali gratia reversuros, et mittendo seu apportando informationes ad futurum Capitulum super abusibus praetensis praedictorum abbatum ; invocato ad praemissa et ea tangentia brachii saecularis et quorumlibet ecclesiasticorum seu saecularium iudicum, potentum, vel communitatum auxilio, consilio et favore. Omnibus igitur, etc. Datum, etc. 20.  Generale Capitulum inspiciens et considerans diversa et pene omnia Ordinis negotia in dies emergentia apud Sedem Apostolicam, tamquam ad eius fundamentum originale ac continuum sustentamentum versari et expediri, nec ea ratione protectore ac procuratore ibidem sicut nec hactenus carere posse, ordinat ac praesenti diffinitione determinat reverendissimum protectorem ac procuratorem ibidem continuari, qui eiusdem Ordinis stipendia consueta percipiant, cum nemo propriis impensis teneatur militare. Et licet stipendia ipsa retroactis diebus super contributionibus monasteriorum Ordinis transalpinorum accipi consueverint, quae tamen hodiernis diebus attentis commendis in manus fortium, qui contributiones solvere nolunt, nec ad solvendum compelli valent rebellionibus et processibus inibi capi non possunt ; idem generale Capitulum opus tam arduum, tamque necessarium infectum relinquere nolens, concludit et deliberat per eumdem reverendissimum protectorem et procuratorem praedictos humillima supplicatione apud Sanctissimum dominum nostrum Papam, qui ante sui apostolatus apicem protector Ordinis habitus est benivolus, prosequi et obtineri ut sua clementia ac ad Ordinem suum paterna et singulari benevolentia quaedam monasteria ultramontana diversis saecularibus personis commendata, et ab ipso Ordine multum distracta, in utroque regimine monasterio Cisterciensi et Capitulo generali unire dignetur et incorporare, ut et devotionis affectus et totius religionis vigor iam deperditus relevetur, et elucescat, ac inde ex eorumdem monasteriorum fructibus restantibus in Curia tam pro stipendiis dictorum R. R. domini protectoris et procuratoris, quod alias iuxta Rmi D. Cisterciensis vel Capituli generalis dispositionem, etc. Datum, etc. 21.  Super processu inito et ventilato in diversis controversiis, quaestionibus et querelis inter abbates de Precibus et de Melereyo, generale Capitulum indemnitati eorumdem monasteriorum compatienter attendens, volensque sumptibus excessivis dictorum monasteriorum in ipsis processibus charitative parcere, committit domino abbati de Firmitate et abbati de Caroliloco, s. th. pr. et cuilibet eorum in solidum, ut dictos abbates de Precibus et de Melereyo sua citatione conveniant et coram cum omnibus suis, praedictis processibus comparere et assistere compellant, dans idem generale Capitulum plenam auctoritatem praedictis domino de Firmitate et abbati de Caroliloco terminandi dictos processus, querelas et controversias inter dictos abbates summarie et de plano iuxta formam constitutionum et statuta Ordinis et Capituli generalis, praecipitque ipsis abbatibus de Precibus et de Melereyo sub poenis et censuris per eosdem commissarios aut alterum eorum declarandis, et in omnibus his eis et cuilibet eorum tamquam generali Capitulo pareant et indilate obediant, nec se mutuo super praemissis coram quocumque iudice conveniant, ex nunc praedictis partibus peremptorie assignando diem 15 mensis novembris proximam ad comparendum coram praedictis dominis abbatibus, et eorum cuilibet in collegio Sancti Bernardi Parisiis sub poenis praemissis. 22.  Ad instantiam et requisitionem abbatis de Vetericella, praesens generale Capitulum mandat et committit abbatibus de Porta coeli et de Valle Sancti Egidii, et eorum cuilibet in solidum, quatinus quambrevius et diligentius poterunt, se informent super venditione praetensa fieri quorumdam molendinorum, ut idem abbas asserit, monasterio infructuosorum, et si cognoverint ea monasterio esse inutilia, permittant, efficiant et confirment, aut omnino probiheant [prohibeant], si utile viderint, et infirment, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 23.  Ad supplicationem et requisitionem abbatis de Ozzeck, generale Capitulum committendo mandat abbatibus de Czetllitz ac de Saars, et cuilibet eorum in solidum ut quia nobilis quidam in regno Bohemiae multa bona ad praedictum monasterium iure pertinentia a tanto tempore, quod quasi praescripta videantur, iniuste detinet et possidet, in animae suae periculum, et dicti monasterii detrimentum et damnum non modicum ad summam usque quatuor millia francorum, et eos circa ad inspicienda et diligenter consideranda praedicta bona se componant et aptent, et ad proximiorem et potiorem rei utilis monasterio praedicto dispositionem reducant, personaliter, fidelibus nuntiis aut litteris regiam maiestatem, ubi necesse fuerit, adeundo, et cum dicto nobili componendo sub auctoritate et beneplacito Capituli generalis, et quod fideliter quae gesserint non omittant deducere et significare. 24.  Generale Capitulum concedit abbati de Eberbach de speciali gratia, ut hinc ad proximum Pascha possit absolvi ab omnibus casibus ipsi Capitulo reservatis, omnesque regulares personas utriusque sexus eidem subiectas a similibus casibus absolvere seu absolvi facere, confessione praemissa, salutari poenitentia iniuncta, quodque possit rehabilitare et ad omnes gradus et dignitates promoveri posse concedere, usque ad numerum septem personarum, quarum nomina Capitulo generali mittere teneatur. 25.  Generale Capitulum considerans et ad plenum informatum de et super discretione, providentia, fervore et totius religionis zelo abbatum de Herdehusen et de Campo Mariae, eisdem simul et coniunctim praecipit et mandat, ut quamprimum commode eis vacaverit, ad monasterium de Bredelar personaliter accedant, et eiusdem Capituli et Ordinis auctoritate ibidem visitent, corrigant et emendent, quae invenerint visitanda, corrigenda et emendanda, in capite et in membris, per omnia iuxta sacri Ordinis Cisterciensis diffinitiones, ordinationes, reformationes ac saluberrima statuta, in qua visitando iam dicti monasterii necessitates matura deliberatione in utroque regimine ac statu destituendo et ponderando, computationesque officiariorum regimen et administrationem et omnia, quae ad charitativam visitationem spectant, in omnibus exercendo rite, sancte et religiose omnia componant et aedificent ; chartam visitationis domini abbatis Morimundi in cunctis et singulis suis punctis et articulis executioni demandari faciendo, ordinando et statuendo et sub poenis in ea contentis praecipiendo, necnon et de debitis et de gravaminibus aliisque oneribus ac bonorum alienationibus eiusdem monasterii disponendo, et si quae invenerint alienata et praescripta diligentissime et exactissime studeant revocare. Quod si forsitan opus fuerit vicinos patres advocare ad iam dicta, in nomine Domini advocent, et conveniant ut super agendis prudentius cum omni charitate provideatur, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate, invocato ad praemissa et ea tangentia brachii saeculariis et quorumlibet ecclesiasticorum vel saecularium iudicum, potentum vel communitatum, si et quantum necesse fuerit, auxilio, consilio et favore ; sub poena excommunicationis idem generale Capitulum praedicto abbati, omnibusque regularibus personis dicti monasterii districte praecipiens, ut eiusdem abbatibus de Herdehusen et de Campo tamquam generali Capitulo per omnia pareant et devote obediant. 26.  Generale Capitulum compatiens et cordis affectu succurrere volens monasterio monialium de Drainszlo, Poznaniensis dioecesis, quae et visitatore, ut percipit, carent, et patre, unde nisi celerius provideatur in utroque regimine patientur incommoda, eo scilicet quod abbas de Bulano, cui commissae erant, obierit, nec eius successor onus accipere velit, quod ne diutius pastorem non habentes, animae suae periculis exponantur, idem generale Capitulum ipsum committit, et sub poena excommunicationis expresse praecipit et mandat abbati monasterii de Lubens, ut dicti monasterii onus, cuius est specialis pater in spiritualibus et temporalibus accipiat, et ferventer gerat, eisdem de confessore regulari et idoneo ac aliis ad eius monasterii utilitatem spiritualem et temporalem providendo, et eas iuxta Ordinis formam visitando, reformando et recludendo, et in communi vivere, ac alia Ordinis reformationes et statuta servare, sub censuris Ordinis compellendo, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 27.  Cum Ordo Cisterciensis per sua membra subsistere, et cum capite stare habeat, ne iuxta evangelium, regnum in se divisum reddatur collapsum, multique pseudo ipsius Ordinis fratres cum capite quasi acephali dissentientes sint in ruinam plurimorum monasteriorum, qui et magis damnabiliter diaboli servitutem sub saecularibus malunt subire, quam iugo Christi sub abbatibus ipsius Ordinis colla submittere ; hinc est quod super his iustam querelam abbatis de Sancto Andrea in Goufferno generale Capitulum suscipiens super eo quod quidam ipsius monasterii falsi fratres cuidam saeculari, quem causis praemissis ut habenis laxatis desideria inordinata compleant a praedicto Ordinis iugo divertentes, et provisioni Ordinis resistentes, ipsi saeculari favent et cum ipso et armigeris suis in praedicto monasterio multa facinora, ut dicitur, perpetrant ; quibus generale Capitulum iuste cupiens obviare et remedium apponere, committit abbatibus de Bonoportu, de Barbereyo, s. th. pr., et de Persenia, ac cuilibet eorum in solidum, ut se super praemissis informent et diligenter inquirant de religione, vita et conversatione eorumdem religiosorum praedicti monasterii, et si eos in praemissis et aliis invenerint culpabiles, regulariter et districte iuxta Ordinis diffinitiones et statuta puniant, corrigant et emendent ; invocato, si et ubi necesse fuerit, brachii saecularis et quorumlibet iudicum ecclesiasticorum vel saecularium et potentum, auxilio, consilio et favore. 28.  Cum generale Capitulum iustis causis et rationabilibus semper favere et annuere consueverit et singulis iuxta necessitates succurrere et assentire, audiens penuriam abbatis monasterii de Bredelar, eiusque senium et fatigam cum ipso misericorditer dispensat, ne ad Capitulum generale, nisi voluerit, hinc ad quinquennium immediate sequens venire et comparere teneatur, sitque quittus et liber per idem tempus pro medietate suarum suique dicti monasterii contributionum in singulis annis iuxta taxam et moderationem factam anno Domini 1489, et 90 confirmatam absque temporis futuri praedictis quinque annis expiratis de solvendo ex integro aliquo praeiudicio. 29.  Quia frater Hermannus monasterii de Riddageshusen expresse professus nullis molitionibus et cavillationibus factis per fratrem Burchardum taliter qualiter in praedicto monasterio intrusum noluit assentire, imo ad praesens generale Capitulum causam fratris Alberti abbatis dicti monasterii, per illum iniuste depulsi, deduxit et exposuit, timet ne per dictum fratrem Burchardum molestetur, et patiatur incommoda, idem generale Capitulum iam dictum fratrem accipit in suam salvam guardiam, tuitionem et protectionem, praecipiendo sub poena carceris usque ad voluntatem Capituli generalis eidem fratri Burchardo, ne quovismodo per se vel per alium, palam, tacite vel occulte, praesumat attentare in contrarium, mandando abbati de Sichem, ut quoadusque praedictus abbas Albertus ad dictum monasterium fuerit restitutus, illum suscipiat in suum monasterium, et regulariter conversari faciat, vel de alio regulato monasterio sibi provideat. 30.  Generale Capitulum piis operibus libenter intendens, committit abbatibus de Androff et de Camens, quatinus se diligenter informent super quadam missa de quinque vulneribus Christi, singulis sextis feriis in monasterio de Claratumba dicenda et legenda, quam quidam venerabilis doctor phisicus domini regis Hungariae fundare intendit, qui etiam multa aedificia in dicto monasterio incinerata propriis impensis relevat et aedificat ; et si viderint missam ipsam eisdem esse confirmandam, confirment aut infirment, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 31.  Operibus misericordiae compatienter intendens generale Capitulum committit abbati de Paradiso, quatinus se informet de scientia, discretione et bonis artibus fratris Andreae, baccalarii theologi et phisici, qui instanter requirit sibi licentiam concedi super visitatione et curatione infirmorum circumvicinorum, qui morbis multis laborant, et ut dicitur, monasterio praedicto minantur, eo quod ipsis non medetur ; et si invenerit eum in tali arte satis et ut sufficit expertum prout in recta conscientia faciendum et necessarium cognoverit servatis iuribus et Ordinis statutis consimilibus, eidem licentiam praebent in praedictis, in Ordinis et Capituli generalis plenaria potestate. 32.  Propter multa et varia monasterii de Campo Mariae super diversis debitis et aliis incommoda, generale Capitulum, intuitu pietatis et charitatis affectu, supportatum et excusatum habet abbatem praedicti monasterii hinc ad septennium a missione scolaris aut studentis ad aliqua studia, nisi tamen urgentior causa emerserit, etc. praedictum abbatem nihilominus hortando ut infra praemissum tempus sic iuvenes suos dirigat et institui faciat, quod apti ad dicta studia mittendi tunc inveniantur propter Ordinis disciplinam, religionis fervorem, decus et honestatem. Insuper dispensat idem generale Capitulum misericorditer cum illo ut infra proximum Pascha ab omnibus casibus Capitulo generali reservatis habituo confessore possit absolvi, personasque regulares utriusque sexus eidem subiectas a similibus casibus et infra dictum tempus ac semel dumtaxat absolvere seu absolvi facere possit et valeat, confessione praemissa et salutari poenitentia iniuncta ; et quia praemissus abbas senio confectus et fatigis multis affectus eidem Capitulo supplicat a visitatione ipsius excusari, gratiam gratiis misericorditer cumulando, eum a dicta visitatione per immediate sequens quinquennium, idem Capitulum excusat et supportat. 33.  Generale Capitulum libenter annuens viris ad perfectionem tendentibus, ut semper magis proficiant, et per eos Ordo decoretur, misericorditer annuit fratri Ioanni de Lovania, monasterii Gymontis, Auxitanensis dioecesis, studere valeat et possit in collegio et studio Ordinis in civitate et universitate Tholosana, aut Parisiensi, et non alibi, mandando abbati de Candelio, commissario Ordinis in partibus Vasconiae, ut auctoritate Ordinis et Capituli generalis compellat abbatem dicti monasterii de Gymonte ad mittendum ad unum dictorum collegiorum praemissum fratrem, eidem de vestimentis necessariis et parte maiore sumptuum, ut pro tunc necesse fuerit, providendo, et si pestis interdum ibidem vigeat, sequi possit doctorem et studentes alibi in hoc casu divertentes, dum tamen inde per saeculum minime vagetur, et dummodo aliud legitimum, super quo informare tenebitur Rmum D. Cisterciensem, non obstat impedimentum. 34.  Generale Capitulum benigne acquiescens supplicationem abbatis et conventus monasterii de Valleclara, Laudunensis dioecesis, quaerentis diminutionem suarum contributionum, ipsum generale Capitulum eisdem remittit intuitu pietatis medietatem summae tredecim librarum turonen., cui tenebantur Ordini, et hoc pro tribus annis proxime venturis, in plenaria Ordinis potestate. 35.  Super gravissimis et detestandis iniuriis fratris Georgii, monasterii de Oliva expresse professi, qui, ut dicitur, Deum abnegavit, et se diabolo dedit, ut inde honorem reportaret, tria homicidia commisit, multaque scelera perpetravit, praesens generale Capitulum tantam Omnipotentis Dei iniuriam sufferre et aliis in malum exemplum trahi posse nolens, committendo mandat abbatibus de Dobran et de Stolpes, et cuilibet eorum, quatinus facta debita informatione super praemissis et aliis per praedictum fratrem Georgium perpetratis, ipsum iuxta sum demerita districte puniant, emendent et corrigant, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate, ut et Deus animae eius propitiari dignetur, et ceteris ne talia praesumant exemplum relinquatur. 36.  Generale Capitulum libenter annuens sacris et divinis cultibus pro augmentatione devotionis et religionis, permittit omnibus abbatibus, monachis, et regularibus personis Ordinis Cisterciensis in provincia Eboracensi, quod servitium proprium facere et celebrare valeant et possint in honore sancti Oswaldi, regis et martyris, in crastino beati Dominici confessoris, dummodo ipsum servitium iuxta Ordinis ritum celebretur uniforme, nulla inter praedictas regulares personas dictae provinciae habita difformitate. 37.  Quia in praesenti generali Capitulo apud Cistercium, omnia et singula Ordinis agenda propter eorum multitudinem non potuerunt terminari, idem generale Capitulum ea remittit Divione, per Rmum D. Cisterciensem, quatuor primos, et quos secum assumpserit Diffinitores, terminanda et diffinienda, eadem auctoritate et efficacia qua apud Cistercium terminarentur et diffinirentur. 38.  Generale Capitulum attentis discrimine viarum et paupertate monasterii de Castro aquilae, misericorditer dispensat cum abbate dicti monasterii, ut non obstantibus Ordinis statutis et diffinitionibus de veniendo ad Capitulum generale, possit excusari a praedicto Capitulo generali usque ad quinque annos a data praesentis Capituli generalis inclusive computandos, possitque hinc ad proximum Pascha a casibus Capitulo generali reservatis in conscientia semel absolvi, et a similibus casibus regulares personas utriusque sexus sibi subiectis, etiam semel absolvere, aut absolvi facere, confessione praemissa et salutari poenitentia iniuncta. 39.  Licet in regulari dispositione et consuetudinibus Ordinis legislatoris nostri B. Benedicti regula contineatur et habeatur, novitios ad professionem, nisi annum probationis integrum compleverint, minime recipi debere, misericorditer tamen, et pro anno praesenti solum, dispensat cum abbate de Eberbaco ut possit infra annum probationis novitios recipere ad professionem, dummodo sint idonei ac maiorem partem anni praedictae probationis compleverint, iuxta abbatis discretionem et conscientiam propriam. 40.  Cum ad audientiam praesentis generalis Capituli devenerit, quemdam nobilem equitem in regno Bohemiae bona plurima ad monasterium de Vetericella iure spectantia, a multis annis in suae conscientiae periculum et monasterii praedicti discrimen detinere et occupare, volens idem Capitulum indemnitati eiusdem monasterii occurrere, committit et mandat abbatibus de Ozzeck, de Saars, de Porta et de Valle Sancti Egidii, ut praedicta bona et praedia diligenter et mature inspiciant deducantque ad meliorem statum et potiorem, ac proximam dispositionem, prout poterunt, et quae super his gesserunt, proximo generali Capitulo fideliter referant, ut auctoritate ipsius ad praedicti monasterii utilitatem et Ordinis decus omnia super his rite et debite terminentur. 41.  Generale Capitulum misericorditer disponens cum fratre Ioanne, professo monasterii de Porta coeli, Constantiensis dioecesis, dat eidem potestatem et facultatem ut per annum, computando a data praesentis diffinitionis, possit regulariter in monasterio de Locrocrescenti [Lococrescenti] commorari, mandando abbatibus de Lutzella et de Lococrescenti praemisso, ut interim praedictum fratrem abbati dicti monasterii concilient, qui eumdem fratrem misericorditer tamquam suum recipiat, sub quo deinceps vota Domino promissa reddat. 42.  Ad praesentis Capituli audientiam pervenit, quod licet frater Balthasar, monasterii de Porta professus, et in sacra theologia a novem annis licentiatus, ac non parum litteris et virtutibus praeditus, provisor collegii Lipsensis factus, studium non tam audiendo quam docendo continuavit, et magnus evasit ; nihilominus tamen abbas praedicti monasterii de Porta hucusque ad doctoratus gradum distulit promoveri, licet a multis annis a patribus exhortatus fuerit et rogatus ; volens igitur generale Capitulum studiosos et perfectos dignis honoribus ad Ordinis decus praemiari, praecipit et mandat praedicto abbati de Porta ut praedictum fratrem Balthasar ad doctoratus gradum quamprimum fieri poterit adipisci permittat et faciat, committendo domino abbati de Morimundo, s. th. pr., et Ordinis commissario in partibus germanicis, ceterisque ipsius Ordinis commissariis ibidem, quatinus per censuras Ordinis praedictum abbatem ad id compellant, nisi tale impedimentum, super quo Rmum D. Cisterciensem informare teneatur, cognoverit quod merito gradu privari debeat. 43.  Ad audientiam generalis Capituli pervenit, et satis aegre tulit, quemdam fratrem Sebastianum, professum monasterii Vallis Sancti Georgii, functo abbate monasterii Plazensis, abbati de Lankem immediate subiecti, Ordinis statutis, diffinitionibus et aliis ritibus spretis, non electione, ut moris est, sed per potentes saeculares, in ipsius Ordinis vituperium, monasterii praedicti desolationem, et suae conscientiae detrimentum, monasterium ipsum de Plaz occupasse, et usque ad praesens iniuste detinuisse, in quo etiam vitam inhonestam, et multis scandalosam ducit, nec patri abbati aut aliis quibuscumque seu monitionibus eorum morem gerit, et maiora sequi possent discrimina, nisi de remedio provideatur opportuno ; super quibus matura deliberatione providere volens idem Capitulum committendo mandat et praecipit abbatibus monasteriorum de Vetericella et de Buch, et cuilibet eorum in solidum, ut quambrevius et commodius poterunt, ad dictum monasterium de Plaz personaliter accedant, aut coram se praedictum fratrem citari faciant, et super praemissis et ea tangentibus, ac aliis in litteris praedicti abbatis de Lankem, cui praesens diffinitio annectitur, habitis et contentis, vocatis vocandis, se diligenter informent, et iuxta ea quae rite invenerint, per omnia faciant dictum fratrem Sebastianum puniendo, etiam a dignitate abbatiali praedicti monasterii de Plaz, si sua exigant demerita, aut si canonice non intraverit, deponendo, et ad dictum monasterium Vallis Sancti Georgii sub regulari disciplina remittendo, praecipiendo sub censuris Ordinis abbati dicti monasterii ut eumdem fratrem Sebastianum in suum professum, prout tenetur, recipiat, in visceribus Christi dictos abbates de Vetericella et de Buch exhortando et monendo, quatinus apud serenissimum regem Bohemiae et alios principes, et quos viderint exorandos prosequantur et faciant, quod huiusmodi saluberrima praecepta penitus adimpleantur, praedictumque monasterium a praemissis retrahatur incommodis, et deinceps sub regulari disciplina gubernetur, praecipiendo nihilominus dicto abbati de Lankem, ut in omnibus his dictos commissarios comitetur et auxilietur, prout affectione paterna tenetur. 44.  Praesens generale Capitulum graviter ferens, necnon monasterio de Bredelar intuitu pietatis condolens super indiscreta venditione et alienatione seu prescriptione quorumdam bonorum et praediorum temporalium dicti monasterii per nonnullos ipsius monasterii quondam abbates, ipso generali Capitulo minime super hoc consulto, super quo iuxta Ordinis apostolica statuta merito consuli et auctoritatem dare debuerat, alias cassata et nullius roboris et efficaciae omnino fore conscii, praesentis diffinitionis tenore committendo praecipit et mandat abbatibus de Hegena, Herdehusen et Campo Mariae simul et coniunctim, quatinus cum omni diligentia ad dictum monasterium de Bredelar personaliter accedentes, mature, discrete et prudenter se informent super praedicta alienatione et eam tangentia et consequentia, advocatis iuxta sacri Ordinis morem si et in quantum necesse habuerint patribus circumvicinis et iuxta Ordinis praelibati ac Sedis apostolicae statuta et privilegia in cunctis procedant ; et si praedictas alienationes adeo notabiles et in praeiudicium dicti monasterii, ac generali Capitulo aut Sede Apostolica minime consultis, et auctoritatem praebentibus, factas agnoverint, ipsas primitus in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate, ac Sedis Apostolicae statutis et privilegiis cassent, annullent et nullius efficaciae et momenti, sed omnino nullas decernant et pronuntient, contra quoscumque praedictorum bonorum seu praediorum detentores iustitia mediante procedendo usque ad finalem eorum restitutionem, iuxta leges patrias, et auxilium, favorem et consilium sapientium et providentum [providentium], quae praedicti commissarii et patres unione charitativa habeant exquirere et indesinenter ac viriliter prosequi, ne diutius ipsum monasterium in praemissis maiora patiatur incommoda. Quod si praedictas alienationes dictorum bonorum et praediorum temporalium iustas et rationabiles et ad dicti monasterii utilitatem et commodum factas agnoverint, tractatum desuper initum et confectum inter partes auctoritate Ordinis et dicti Capituli confirment in plenaria Ordinis potestate ; quae super his et ea tangentibus fecerint proximo generali Capitulo fideliter insinuando, super quibus et ea tangentibus idem Capitulum praecipit omnibus et singulis regularibus personis in quacumque dignitate et gradu existentibus, praedictis abbatibus de Hegena, Herdehusen et Campo Mariae fideliter et diligenter obedire, omni recusatione et appellatione postposita. Insuper quia idem generale Capitulum intellexit, et ad eius audientiam devenit, quod quidam notabilis et devotus vir devotione affectus animae suae dum vivit consulere volens, et maxime quia unicum filium habet, quem in ipsum monasterium professum monachum fecit in sacerdotali ordine iam constitutum, seipsum, uxorem et bona omnia monasterio contulit et donavit, sed dominus comes de Walecke, in cuius dominio et comitatu residet praedictus civis una cum suis bonis, ipsum omnino prohibet, et id facere impedit in eiusdem monasterii discrimen non modicum et gravamen, quae ad effectum deduci cupiens idem Capitulum committendo mandat et praecipit dictis abbatibus de Hegena et de Hardehusen et Campo Mariae, ut negotiando et laborando super praemissis se ad dictum dominum comitem transferant, et cum ipso iuxta possibiles vires agant, ut ipsa praedicti nobilis civis donatio sortiatur effectum, deprecentur et efficiant absque illius et alterius impedimento. COMMISSIONES 45.  Dolore cordis et amaritudine compatiens generale Capitulum desolationibus et ruinis Ordinis universi in multis mundi climatibus, maxime propter abbatum a Capitulo generali deplorandam absentiam, qui zelo charitatis accensi communia ipsius Ordinis unanimiter tractare deberent, ob quorum defectum indevotionem et inertiam alieni in oculis nostris substantiam nostram devorant, maioraque et deteriora in maxillis pendent, nisi de remedio provideatur opportuno, omnes et singulos per totam Galliam abbates praesentis diffinitionis tenore monet, ac eis praecipit et mandat, quatinus ad proximum generale Capitulum sub Ordinis et felicis recordationis Benedicti XII censuris et poenis in diffinitionibus et statutis Ordinis ac Capituli generalis contentis infallibiliter habeant comparere, praedicti Ordinis necessaria et tunc occurrentia negotia fideliter pertractando ; qui vero gravi infirmitate, aut quavis inevitabili necessitate detenti fuerint, fideles religiosos et speciales nuntios cum potestate sufficienti tractandi et consentiendi cum ceteris qui tunc affuerunt patribus, infallibiliter mittant. Contradictores aut huiusmodi diffinitionis saluberrima praecepta contemnentes, venire aut mittere renuentes, ex nunc pro tunc praedictis censuris et poenis generale Capitulum innodatos fore et esse diffinit ac pronuntiat. Ceteris abbatibus Anglicae, Scotiae, Hyberniae, Saxoniae et aliarum regionum procul nimis existentium, sub eisdem poenis mandando, quatinus singulis annis simul conveniant ad communia suorum monasteriorum et Ordinis negotia peragenda, ad dictum Capitulum per duos ex eis abbates infallibiliter mittant. 46.  Cum ad audientiam praesentis Capituli, quod dolenter fertur, pervenit nonnullos Ordinis abbates, commendatarios, priores, procuratores, yconomos et alios officiarios suae salutis et sanctissimae institutionis f. r. Benedicti Papae XII contemptores, et Ordini, prout effectu recognoscitur, inobedientes et rebelles, Capituli generalis frequentationem, et contributionum ac subsidiorum solutionem postponant et vilipendant, unde Ordini gravissima exoriuntur scandala, et ubique terrarum disseminantur et deplorantur incommoda, cum cuiuslibet communitatis aut facultatis nervus sit pecunia, idem generale Capitulum sub Ordinis et f. r. Benedicti Papae XII et Sixti Papae IV poenis, fulminationibus et censuris monendo praecipit et mandat omnibus et singulis ipsius abbatibus, Ordinis commendatariis, prioribus, procuratoribus, yconomis et aliis officiariis praemissis, quatinus ad proximum generale Capitulum suas ac monasteriorum suorum contributiones, omni excusatione cessante, deferant, aut infirmitate seu quovis alio inevitabili incommodo, quod absit, detenti, deferri faciant sub Ordinis censuris super his iam multis annis, et per diversa Capitula fulminatis ad solutionem duplicis contributionis iuxta taxationem anno Domini 1489 per Ordinis patres auctoritate et mandato expresso Summi Pontificis factam et sufficienter promulgatam et singulis monasteriis astallatam, cunctos super his monendo, ne in praemissis et ea tangentibus quovis quaesito colore deficiant, alias ad ipsas censuras et poenas in privilegiis et Ordinis indultis apostolicis contentas et praefati ad solutionem duplicem huiusmodi contributionum pro illo anno infallibiliter providetur, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 47.  Audita per generale Capitulum abbatum in Polonia super scolaribus ad diversa gimnacia causa studii mittendis controversis, aliis unum aliis alterum petentibus in Ordinis dedecus et damnum, cum inde remaneant qui studere deberent scientia privati ; quibus tamquam necessariis providere volens idem generale Capitulum committendo mandat abbati de Lenym, quatinus se breviter et diligenter informet ad quae collegia seu studia abbates et patres praedicti regni Poloniae suos mittere et dirigere scolares seu studentes debeant, intellectaque et percepta veritate eosdem ad mittendum suos filios ad studendum dispositos districtissime cogat, et quae super his et ea tangentibus fecerit, proximum generale Capitulum fideliter certificet et informet. 48.  Ad audientiam Capituli generalis dolenter et aegre pervenit dominum Ioannem Sibenhirter, magistrum militiae Sancti Georgii in Millestamts, apud Sedem apostolicam vera falsis cooperiens obtinuit incorporandum monasterium de Victoria in Vitrino, Salzeburgensis [Salzburgensis] dioecesis, quod videtur non bonae rationi consonum nec verae religioni decens, imo dissonare et formaliter esse contra Ordinis statuta et privilegia, et hoc accidisse et evenisse, prout fertur, per negligentiam et ob culpam abbatis monasterii de Villario Metensi nostri Ordinis, et patris abbatis praefati monasterii de Victoria ; quapropter ipse dominus noster Cisterciensis, et dictum generale Capitulum cupiens toto cordis affectu et conamine obviare tam crudelibus et nefandis incommodis, committit Ioanni, abbati monasterii de Stams, et [abbati] de Cella principum, quatinus super rei veritate se diligentissime informent, et si dictum monasterium de Victoria invenerint ob defectum dicti abbatis de Villario esse incorporatum et unitum dictae militiae Sancti Georgii, ipsum suspendant ab officio suo et administratione usque ad dispositionem D. N. Cisterciensis aut Capituli generalis. Ceterum praecipitur et ordinatur dictis abbatibus, ut si reperiant ipsum monasterium de Victoria ob defectum abbatis et conventus unitum et incorporatum dictae militiae Sancti Georgii, cogant et compellant ipsos per omnes vias et iustitiae censuras, ut accedant ad procuratorem Ordinis in Curia romana expensis proprii ipsius monasterii, quos Ordo diligenter in praemissis iuvabit, ut semper Ordo in sua libertate illibatus et a morsibus leonum eum devorare quaerentium illaesus permaneat. 49.  Capitulum generale committit dominis abbatibus de Firmitate, de Pontigniaco, necnon abbatibus de Caroliloco, s. th. pr. et de Regalimonte aut duobus ipsorum, quatinus super gravaminibus, demeritis et causis quarumdam appellationum inter abbatem monasterii de Castellariis, Insula de Ré ex una, appellantibus a domino abbate de Moroliis, et fratrem Ioannem Sarrasin seu Barbarin promotorem in causa inquisitionis religiosum B. M. de Moroliis similiter appellantibus a domino abbate de Gratia Dei ex altera, se debite diligenter et sufficienter informent, et dictos processus visitent, dictosque appellelantes [appellantes] coram ipsis ad certum diem et locum citent, aut citari faciant ; et auditis audiendis, visisque videndis iuribus et productionibus partium, consideratisque considerandis dictam causam et materiam propter quam appellatum est, summarie et de plano secundum Ordinis statuta et formam decidant, sententient et terminent, in plenaria Ordinis potestate, evocando omnes alios diversos processus desuper pendentes usque ad huiusmodi causae decisionem. 50.  Capitulum generale misericorditer cum fratre Ioanne de Gonnavilla, monasterii de Longovillari expresse professo, agere volens, cum propter certas causas a septem vel octo annis petiverit ab abbate dicti monasterii licentiam eundi ad aliud monasterium Ordinis pro duobus vel tribus annis praecise et nihilominus idem abbas noluerit dare praedictam licentiam, nisi sine spe reversionis, et super hoc dictus frater exiverit monasterium protestando nolle talem licentiam sine termino habere, et ob hoc post obitum dicti abbatis antedictus frater redierit ad praedictum monasterium, tamquam ad domum suae professionis, humiliter supplicando abbatem modernum ut eum recipere vellet in iam dicto monasterio tamquam unum ex suis religiosis, cui petitioni abbas praedictus ullo modo acquiescere voluit, nec vult, et ne saepedictus frater per saeculum vagus contra stabilitatem Ordinis et in suae animae detrimentum et periculum discurrat, idem generale Capitulum abbatibus de Valloliis, s. th. pr., et de Caricampo, et cuilibet eorum in solidum, committit et mandat, ut se informent de statu, vita et stabilitate eiusdem fratris, et si dictus frater per eos aut quemlibet eorum inveniatur disciplinabilis, per eos eumdem fratrem rehabilitando ab omni infamiae nota, quam incurrere potuit, ut praemissis nonobstantibus ad omnes actus legitimos, voces, gradus et officia, abbatali [abbatiali] dignitate seclusa, remittatur ad omnes actus legitimos, voces, gradus et officia, abbatiali dignitate seclusa, remittatur ad dictum monasterium de Longovillari deinceps commorandum, et ut bonum fratrem decet, conversandum, mandando praedicto abbati de Longovillari sub Ordinis censuris in ipsum nunc pro tunc, nisi fecerit, ut mandatur, inflictis, monitione praemissa, omni appellatione remota, ut ipsum in suum religiosum recipiat, nec amplius per saeculum vagari permittat, et iuxta demerita, si defecerit, emendet et puniat. 51.  Generale Capitulum charitative providere cupiens his qui egent auxilio, attendens paupertatem et sterilitatem monasterii seu prioratus Beati Bernardi in Argentina civitate situati, eidem subvenire volens, committit abbatibus de Lutzella et de Salem, et cuilibet eorum, ut vocatis vocandis summam centum quinquaginta florenorum renensium imponant super abbatibus et monasteriis Ordinis nostri dicto prioratui circumvicinis pro semel levandam per deputatos per Ordinem pro quadam sententia in Curia romana obtenta in favorem dicti prioratus, et causis aliis salutaribus et rationabilibus, prout clare patet in commissione Rmi D. N. Cisterciensis, cui haec praesens diffinitio annectitur. 52.  Cum alias per generale Capitulum diffinitum fuerit, duas sorores carnales monasteria Ordinis ingredi et profiteri non debere, nisi de Capituli generalis licentia et auctoritate, dictam diffinitionem renovando idipsum denuo praecipit, propter ea quae inde sequi possunt detrimenta. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 53.  Electionem, promotionem, institutionem, installationem fratris Thomae de Anneto ad dignitatem abbatialem monasterii de Albaripa, Ordinis Cisterciensis, Lingonensis dioecesis, per abbatem Claraevallis, auctoritate sua paterna, debite, iuste et canonice factam et celebratam, prout per litteras,… *etc.* approbat, *etc.* supplendo *etc.* 54.  Audita per generale Capitulum relatione facta super processu facto et adiudicato per abbatem de Bonoportu, s. th. pr., reverendissimi domini Cisterciensis et Ordinis commissarium, contra et adversus fratrem Mathiam Boulye, monasterii Sancti Andreae in Goufferno nuper abbatem, super eius depositione a dignitate abbatiali dicti monasterii, et provisione inde canonice facta per eumdem abbatem de Bonoportu ad eamdem dignitatem abbatialem praedicti monasterii de persona fratris Ioannis Blanchet, in sacra theologia baccalarii, cum omnibus inde secutis et habitis per Rmum D. Cisterciensem et per patrem abbatem ipsius monasterii immediatum, prout in actibus dicti processus, provisionibus et decreto desuper confecto, cui praesens diffinitio annectitur, plenius continetur, idem generale Capitulum praedictum processum, depositionem et installationem ac provisionem factas recipit, approbat, ratificat et confirmat. 55.  Electionem, promotionem et installationem fratris Davidis Wynichdanbs nuper monasterii de Kymer abbatis, ad dignitatem abbatialem monasterii de Stratamarcella, per abbates de Conwey et Vallecrucis, ab abbate de Fontibus, Ordinis commissario in regno Angliae, principatu Walliae ac dominio Hyberniae specialiter deputato et ordinato, canonice, rite et iuxta Ordinis et patrum instituta, factam et per praedictum abbatem de Fontibus visitatorem et reformatorem ac Ordinis commissarium confirmatam, prout, *etc.* approbat, *etc.* supplendo, *etc.* Datum, *etc.* 56.  Electionem, promotionem et installationem fratris Wernery de Haniclen, monasterii de Campo Mariae expresse professi, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii per abbatem monasterii de Hardehusen, auctoritate sua paterna, per obitum fratris Ioannis, quondam praedicti monasterii abbatis, tunc pastore viduati, generale Capitulum tamquam rite et canonice factas et iuxta Ordinis consuetudines et statuta, prout in decreto, quod tantum per copiam inspexit idem Capitulum propter absentiam originalis praefati ob itinerum distantiam, et praesenti diffinitioni annexo viso et attento in praedicta provisione ordinate processum est, recipit, approbat, ratificat et confirmat. 57.  Electionem, promotionem et installationem fratris Ioannis ad dignitatem abbatialem monasterii Loco Dei Gneznensis dioecesis, per cessionem et resignationem fratris Iacobi, nuper dicti monasterii abbatis, qui ob corporis infirmitatem et aetatis maturitatem monasterium ipsum in manus abbatis de Wangrowitz, in dioecesi Gneznensi Ordinis commissarii, in regno Poloniae, assistente ei abbate de Obra, sponte et libere cessit ac resignavit, generale Capitulum tamquam iustam, sanctam et canonicam, ac iuxta Ordinis statuta, ordinationes et iura factam, prout in decreto super hoc confecto, cui praesens diffinitio annectitur, plenius continetur, recipit, acceptat, ratificat et confirmat. 58.  Generale Capitulum attendens misericorditer quod frater Iacobus quondam abbas monasterii Loco Dei Gneznensis dioecesis, hactenus monasterium ipsum in utroque regimine gubernavit et rexit, eidemque monasterio senio confectus ne incommoda pateretur imposterum sponte et libere cessit, charitative cum ipso agere volens, provisionem illi factam quemadmodum et ut in dicta provisione per abbatem et conventum continetur, cui praesens diffinitio annectitur, approbat, ratificat et confirmat. CONFIRMATIONES TRACTATUUM 59.  Generale Capitulum supplicationem abbatis de Gondonio, Agennensis dioecesis, quantum debet obtemperare volens super quodam tractatu inito et passato inter dictum abbatem et habitantes parochiam Sancti Vincentii de Parrigniaco, dictae Agennensis dioecesis, dictum generale Capitulum committit abbatibus de Bonofonte et de Bellapertica et cuilibet eorum, ut si dictum tractatum ad utilitatem praefati monasterii invenerint, confirment, generale Capitulum considerans paupertatem dicti monasterii de Parrigniaco eidem remittit et quittat antiqua debita contributionum, ad quae Ordini tenebatur, hoc intervento, quod ad dictum proximum generale Capitulum tenebitur afferre abbas dicti monasterii summam 25 solid. turonen., et ex hinc summam 40 solid. turonen. 60.  Capitulum generale committit abbatibus de Balerna et de Charitate, ut se fideliter informent de permutatione quadam facta inter abbatem et conventum monasterii Bellaevallis, Bisuntinensis dioecesis, et Ioannem Conitot de Rippaplana, declarata in litteris declarationis, cui haec praesens diffinitio annectitur, et si dictam permutationem rite et debite factam cognoverint, confirment in plenaria Ordinis potestate. 61.  Generale Capitulum quemdam tractatum sive litteram obligatoriam ex parte abbatis de Bellabrancha, eidem Capitulo praesentatam secundum sui formam et tenorem, cui haec praesens diffinitio annectitur, confirmat et ratificat. 62.  Abbatibus de Maceriis et de Miratorio, et cuilibet eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus super tractatu facto, inito et passato inter dominum abbatem de Firmitate et eiusdem monasterii conventum ex una, et Claudium Girard mercatorem de civitate Cabilonensi partibus ex altera, super arrendatione seu accensatione in emphiteosim cuiusdam domus in praedicta civitate Cabilonensi existente cum suis appenditiis et usagiis, prout in dicto tractatu, cui praesens diffinitio annectitur, plenius continetur, se diligenter informent, et si invenerint praedictum tractatum ad utilitatem praedicti monasterii factum, confirment, ratificent, aut infirment in plenaria Ordinis potestate. REHABILITATIONES 63.  Generale Capitulum committit abbati de Fontenorum, quatinus se diligenter informet super requisitione facta eidem generali Capitulo per fratrem Petrum de Ligourex, professum monasterii de Prato benedicto, super rehabilitatione ipsius fratris a multis eius excessibus in supplicatione, cui praesens diffinitio annectitur, contentis, et si invenerit eumdem fratrem rehabilitandum rehabilitet, seclusa dignitate abbatiali, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate, aut si non rehabilitandum viderit, omnino sinat et dimittat. 64.  Ad humilem supplicationem abbatis monasterii de Callovio praesens generale Capitulum misericorditer dispensat cum fratre Gregorio Forin, dicti monasterii de Callovio expresse professo, in clericali ordine constituto, ut non obstante infamiae nota, irregularitate et inhabilitate quam incurrit furtum committendo, carceres infringendo, sine habitu religionis per mundum vagus et profugus per annum cum dimidio discurrendo, super quibus praedictum Capitulum generale certificatum extitit, quod poenitentiam patienter egerit salutarem, spondetque de cetero a relapsu se divina protegente gratia praeservaturum, idem Capitulum generale eumdem fratrem relevat et rehabilitat, ut praemissis non obstantibus ad omnes actus legitimos, voces, gradus, officia, beneficia, abbatiali dignitate seclusa, promoveri possit et admitti. 65.  De gratia speciali et ad instantiam abbatis monasterii Sancti Andreae in Goufferno, praesens generale Capitulum fratrem Ioannem de Compendio, eiusdem monasterii expresse professum, ab omni infamiae nota et inhabilitatis macula, quam contraxit seu contrahere potuit, metas dicti monasterii exeundo tam de die quam de nocte, extra monasterium per spatium 15 dierum vagando cum adversario sui praelati, procurationem contra abbatem suum signando, et ad consentiendum resignationi dicti monasterii in personam saecularem, contagium carnis committendo, tam cum mulieribus uxoratis quam non uxoratis, idem generale Capitulum eumdem fratrem relevat et rehabilitat, cum eo misericorditer dispensando, ut praemissis non obstantibus, ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia et beneficia promoveri possit et valeat, abbatiali dignitate seclusa. 66.  Ad supplicationem abbatis de Alna, de gratia speciali generale Capitulum fratrem Bernardum de Nivella, eiusdem monasterii expresse professum, ab omni infamiae nota, quam incurrit bis apostatando, furtum in dicto monasterio committendo, pro quibus ab abbate suo punitus fuerat et poenitentiam salutarem egerat, idem generale Capitulum cum eo misericorditer dispensando relevat et rehabilitat, ut praemissis non obstantibus ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces, officia, beneficia, etiam abbatiali dignitate comprehensa, in plenaria Ordinis potestate. 67.  Abbati de Vetericella de gratia speciali concedit generale Capitulum, quod possit usque ad numerum sex personarum regularium utriusque sexus, quae ob suos excessus inhabiles factae fuerint, ad omnes Ordinis gradus et dignitates rehabilitari et promoveri, prout eorum emendationem cognoverit, et ad faciendum iuxta suae conscientiae arbitrium super quibus oneratur, quarum personarum nomina ad generale Capitulum mittat in plenaria Ordinis potestate. 68.  Cum in libertatem nos omnes Christus vocaverit, et eos maxime quos religiosa conversatio ornata virtutibus praecinxit, vere nobiles reddere tenetur, ea de causa abbas monasterii de Valloliis, Ordinis Cisterciensis, in dioecesi Ambianensi, humiliter supplicat et requirit, ut non obstante illegitimo natali sororis Franciscae, religiosae monasterii de Vuillencuria, praefati Ordinis, eidem abbati de Valloliis sine medio subiecti, praefatam sororem fama pudicitiae ac vitae laudabilis decoratam legitimare, sive successus legitimi libertatibus imposterum faceremus ; hinc est quod nos ea moti misericordia, praesertim in eos quos libertas quin potius humanae conditionis misericordia libertate generis carere fecit, cum praedicta sorore Francisca, quam per Dei gratiam in religiosis moribus crescere speramus, benigne dispensamus, ut ab ea remoto illegitimationis impedimento, ad omnes libertates, voces, gradus et nostri Ordinis singula officia, abbatiali dignitate inclusa, iuxta suae vocationis exigentiam, legitime possit assumi. Datum, etc. SUFFRAGIA 69.  Abbatibus de Castellariis, de Gratia Dei, de Sancto Leonardo, et cuilibet eorum in solidum, praesens generale Capitulum concedit plenariam participationem omnium bonorum operum spiritualium, quae fiunt et fient in toto Ordine nostro Cisterciensi, tam missis, vigiliis, servitiis, eleemosinis, poenitentiis, orationibus, suffragiis, quam alias omnibus et singulis utriusque sexus personis, quae de suis bonis praedicto monasterio devote et charitative largitae fuerint, et ad capellam Sancti Hilarii prope Rupellam instaurandam manus adiutrices devote porrexerint ; praesenti gratia usque ad quinquennium immediate sequens dumtaxat inclusive duratura. Datum, etc. 70.  Generale Capitulum misericorditer condolens desolationi, depopulationi ac personarum ob pestis ingruentem mortalitatem carentiae et defectui in monasteriis monialium Montis Georgii et de Netz, cum ipsis dispensat ut, consulto patre visitatore dictorum monasteriorum, abbatissae possint et valeant moniales ibidem professas de illegitimo matrimonio natas ad gradus et dignitates priorissarum ac aliorum officiorum de gratia speciali sibi assumere.

Anno Domini millesimo quadringentesimo nonagesimo septimo, in generali Capitulo apud Cistercium, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo… etc. ut 1496. 2.  Praeterea pro serenissimo… ut 1496. 3.  Insuper pro burgensibus… etc. ut 1496. 4.  Ceterum pro pace… etc. 1496. 5.  Demum pro felicis… etc. ut 1496. [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Generale Capitulum Ordinis Cisterciensis : Notum sit universis praesentes litteras inspecturis, quod in eodem generali Capitulo anno Domini 1497 apud Cistercium, in Cabilonensi dioecesi, celebrato, facta fuit quaedam diffinitio cuius tenor sequitur et est talis : Cum Ordo noster… in summa 25488 francorum seu florenorum aureorum, trium gross. argenteorum, de antiquo debito… necnon in summa 14075 librarum, duorum solid. duorum denar. turonensium pro resta computationum Capituli generalis anni immediate praecedentis et praecedentium… *etc.* ut 1496. Addit. Contrafacientes ex nunc excommunicatos declarando. Invocato, etc. Datum, etc. 7.  Capitulum generale, etc. Circa materiam super R. D. protectore ac procuratore Ordinis indulgentiis impetrandis et aliis praesenti generali Capitulo propositis, idem generale Capitulum propter certas causas, ipsum moventes, praedictos dominos protectorem et procuratorem in suis officiis continuat, et omnia ad dispositionem proximi Capituli generalis remittit proponenda, et per Dei gratiam terminanda. 8. *Diffinitio pro contributionibus.* Generale Capitulum Ordinis Cisterciensis : Notum sit universis praesentes litteras inspecturis, quod in eodem generali Capitulo, die 14 mensis septembris anno Domini 1497, apud Cistercium, in Cabilonensi dioecesi, celebrato, facta fuit quaedam diffinitio cuius tenor sequitur et est talis. Matura profundaque deliberatione praesens generale Capitulum materias Ordinis tam communes quam particulares pertractans, attentum circa temporalem totius religionis statum convertit studium ; quia enim propter commendarum multiplicationem in diversis mundi partibus, propter etiam multorum monasteriorum per guerrarum vastitates, ceteraque mundialia impedimenta, contributiones annuae a certis annis fuerunt adeo diminutae ut nullatenus sufficiant ad portandum necessarias expensas communes Ordinis, cuiusmodi sunt : expensae annuae Capituli generalis, stipendia reverendissimi domini Protectoris, et domini procuratoris, aliaque agenda Ordinis in Curia romana, necnon expensae nuntiorum et processuum per anni decursum, provisiones collegiorum, solutio pensionum seu reddituum communium per Ordinem debitorum ad summam 600 libr. turon. ascendentium ; solutio insuper pecuniarum per diversos patres Ordinis ad liberandum Ordinem de bancho et voragine usurarum liberaliter pro impetrationibus diversorum amplissimorum privilegiorum, tam a Sancta Sede Apostolica, quam a pluribus principibus temporalibus concessorum. Et idcirco propter magnam communem Ordinis paupertatem, cum qua eius virtus infirmari comprobatur, frequentius querelae seu potius controversiae, dissensiones, odia et detractiones variae inter multas Ordinis personas agitantur, aliis unum, aliis aliud pro et contra asserentibus, ut optime noverunt patres qui Capitulorum generalium celebrationem, multorumque colloquia frequentare solent. Quae omnia ad aures usque Summi Pontificis devenerunt. Cumque nullus alius videatur modus rebus istis satisfaciendi, nec pro nunc expediat subsidia charitativa cum ipsis contributionibus imponere, Summus ipse Pontifex per rescripta authentica districtius sub certis censuris praecipit generali Capitulo quod aliter huiusmodi contributiones depromeret, ut absque monasteriorum magno gravamine, congrua proportione ad substantias monasteriorum haec ita disponeret, quod provide et sufficienter rebus praedictis sufficeret. Postquam autem huiusmodi debita communia Ordinis essent persoluta, iterum dictum generale Capitulum summas seu taxas aut astallationes contributionum numeret, quantum expedire iudicaverit ad satisfaciendum aliis expensis communibus Ordinis. Non enim contributiones tamquam census determinati et annui, sed potius sicut symbolum solutionis cuiusdam prandii, vel opus ad quod plures concurrunt, reputentur, ut iuxta expensae quantitatem nunc plus nunc minus persolvatur. Cui quidem mandato apostolico tamquam Ordini summe necessario generale Capitulum anno Domini 1489 parens, habito respectu ad taxas tempore f. r. domini Benedicti Papae XII factas, et ad valores seu statum monasteriorum, prout tunc fuit possibile, moderationem seu taxarum declarationem unanimi omnium consensu fecit, eamque tamquam iustam et sanctam anno nonagesimo, ceterisque annis sequentibus confirmavit, sperans quod si omnes liberaliter quottas suas persolverent, brevi tempore maior pars huiusmodi debitorum absolvi potuisset, et ex consequente huiusmodi taxae proportionaliter statim minuerentur. Quidam vero boni Ordinis zelatores, licet numero pauci respective, taxas illas sibi impositas prompte persolverunt, reliquorum vero plures, propriae opinioni inhaerentes et communem Ordinis statum parum curantes, nonnisi sicut prius, et plures nihil, solvere voluerunt ; et inde graves in diversis mundi partibus adversus Ordinem per huiusmodi contradictores suscitati sunt processus. Quas ob res contributiones valde parum ex tunc emendatae fuerunt, prout clare latius computationes singulis annis per generale Capitulum auditae et approbatae ostendunt. Interim Rmus D. Cisterciensis ea, quae iam diversis annis praeteritis saepius proposuerat, continuans, rursum verbis et scriptis Capitulo generali exposuit nullum, iudicio suo, efficacius superesse remedium, nisi quod in diversis mundi partibus, diversi per generale Capitulum, et non per ipsum, constituantur commissarii cum potestate dictas levandi contributiones cum restis, venientesque ipsi commissarii singulis annis ad Capitulum omnem afferant receptam, simul et computationes, vel saltem mittant designando expresse quid et quantum a quolibet monasterio fuit receptum. Tunc generale Capitulum haec omnia colligens imprimis solvat expensas Capituli generalis, deinde alias communes illius anni ; id autem quod supererit fideliter et proportionabiliter distribuatur ad solvendum debita communia Ordinis, secundum huiusmodi superabundantiae facultatem. Hoc siquidem medio iustitia ministrabitur, et praedictae querelae, contentiones et divisiones inter multas personas Ordinis sopientur. Plures siquidem statum Ordinis ignorantes asserunt, contributiones vel in toto vel pro maiori parte, contra rationem, voluntatibus et usibus domini et domus Cistercii applicari, et ex hoc omnem Ordinis statum in paupertate constitui, Cisterciensibus oppositum constanter firmantibus et dicentibus se et eorum monasterium per innumerabiles de Ordine Cistercium pro suis diversis necessitatibus incessanter visitantes, necnon pro diversis aliis rebus Ordinis, tam in sustentationem maximorum aedificiorum soli usui Capituli generalis servientium, quam alias multipliciter omnino depauperari et incredibiliter damnificari, eosque propterea multas et magnas in victu, vestitu et aliis necessitatibus sufferre et indigentias et paupertates, pro quibus nullam penitus ab Ordine sive de dictis contributionibus, seu quovis alio modo recipiunt recognitionem seu recompensationem, quinimo contributiones, quas dominus Cistercii quandoque recipit fideliter et integraliter Ordini computat, ne unus obolus ex eis ad usum domini vel domus Cistercii applicatur ; et idcirco, ut praefatus dominus Cistercii dicebat, ne Ordo ad irreparabilem tendat ruinam, expedit rerum praemissarum modo praemisso aut alio utiliori, per generale Capitulum ordinando, cognoscere, ut de remedio provideatur opportuno. Praemissis igitur per generale Capitulum matura et profunda deliberatione, tam in praesentia quam in absentia praefati Rmi D. Cistercii, attente consideratis et digestis, ad fructuosum ponendum ordinem in dictis rebus Ordinis, concordi decreto conclusit et sententiavit : moderationem seu taxam supradictam propter causas praedictas per sequens quinquennium adhuc continuari, declarando, quid per libram in Gallia et partibus cisalpinis intelligatur libra turonensis ; in Hispania et Germania floreni cursum habentes, et in aliis regionibus principalis et communior pecia auri, ut ducatus, etc. Ne autem rebelles seu contradictores pro contradictione commodum reportent, declaravit, quod, quicumque a dicto anno octogesimo nono usque in praesens non solverunt dictam taxam, tunc, ut praemittitur, etiam auctoritate apostolica factam, per commissarios Ordinis ad solvendum arreragia seu restas viriliter et indissimulanter, sicut per quinquennium sequens, omnes ad solvendum dictam taxam seu restas cum rationabilibus expensis per Ordinis et Sanctae Sedis censuras compellantur. Dictum insuper generale Capitulum praemissum Rmi D. Cisterciensis consilium utile et necessarium iudicans, declaravit per diversas mundi partes, diversos esse constituendos commissarios, quibus et eorum cuilibet in virtute salutaris obedientiae et sub censuris Ordinis praecipit ut quilibet in limitibus sibi assignatis debitum faciendo, contributiones praedictas iuxta taxas in suis commissionibus astallatas seu declaratas, cum restis seu arreragiis et rationabilibus expensis per se vel deputatos suos regulares vel saeculares, tempore opportuno, levent seu levari faciant et quittantias dent, quas generale Capitulum ex nunc acceptat. Contradictores, seu praemissa solvere nolentes aut differentes, tam abbates, commendatarios, cellerarios, quam bursarios seu receptores, et officiarios dictorum monasteriorum, tam religiosos quam saeculares, per dictas censuras ad solvendum realiter et de facto cum rationabilibus expensis etiam in moneta cursibili compellant. Quod si forsan quispiam oppositum faciens aliquas sententias ecclesiasticas incurrerit, si tandem reatum confitens et debita solvens, absolutionem humiliter requisierit, dat generale Capitulum cuilibet commissario in limitibus suis auctoritatem ac potestatem tales absolvendi, et etiam citandi ad proximum generale Capitulum, quos citandos esse declarare cognoverit cum intimationibus consuetis. Ipsi vero commissarii sub censuris Ordinis tenebuntur singulis annis ad tunc sequens generale Capitulum omnem receptam cum bene declaratis computationibus, ut praemissum est, ad generale Capitulum personaliter afferre, aut legitimo interveniente impedimento, per fidelem nuntium transmittere, et pecunias ipsas in manibus Rmi D. Cistercii fideliter, aut ubi generale Capitulum demandaverit, reponere, fideles computationes, ut praemittitur, de omnibus eidem Capitulo generali offerendo, ut omnia veniant in lucem, et cognitionem personarum Ordinis. Generale itaque Capitulum sufficienter informatum de sufficientia, idoneitate et diligentia domini N. abbatis de N. praemissa omnia et singula sibi in et super monasteriis cum suis quottis seu taxis subscriptis et sub conditionibus superius declaratis committit. Invocato ad praemissa et ea tangentia,… *etc.* Omnibus igitur, *etc.* Datum in Diffinitorio nostro sub appensione sigilli Diffinitorum eiusdem Capituli generalis sub anno, die, mense et loco praedictis. Sequuntur nomina dictorum monasteriorum : de Prulliaco, de Ioyaco, etc. 9.  In commissionibus patriarum remotarum poterit addi haec clausula in fine ante *Invocato* : quod si forsan abbates conquerantur taxas illas non fuisse recte partitas seu divisas iuxta monasteriorum facultates, dat generale Capitulum auctoritatem eidem abbati commissario habendi desuper conferentiam cum tribus aut quatuor de notabilioribus abbatibus suae commissionis, et eorum consilio taxas aliter rationabiliter distribuendi seu partiendi, ita tamen ut totalis summa non diminuatur. Invocato, etc. 10.  In commissione domini Morimundi poterit addi haec clausula in fine ante *Invocato* : Et quia valde difficile esset mittere commissiones ad commissarios in Germania et regnis circumstantibus, nisi per hominem notitiam locorum et personarum habentem, generale Capitulum sciens dominum Morimundi huiusmodi notitiam sufficienter habere, dat sibi auctoritatem dictas commissiones mittendi, necnon recipiendi ea quae forsan per aliquos commissarios super his ad ipsum mittentur, et de receptis quittantias faciendi ; de quibus omnibus tunc proximum generale Capitulum plenius informabit. 11.  In commissione domini de Balerna, poterit et debebit addi clausula visitationis et reformationis alibi notata. 12.  Generale Capitulum attentis gravissimis debitis et aliis innumeris oneribus necessario per Ordinem supportandis ipsum rationabiliter moventibus, taxam novissime singulis Ordinis monasteriis astallatam abhinc usque ad quinquennium immediate sequens astallat et continuat, praecipiendo omnibus et singulis commissariis per ipsum Ordinem institutis et instituendis, ut abbates, priores, bursarios, yconomos et monasteriorum rectores, commendatarios et officiarios per censuras in *Benedictina* et aliis apostolicis privilegiis contentas, ac per omnes iuris et iustitiae vias, ad veram et integram praedictae taxae solutionem indilate et viriliter per singulos annos compellant dicto termino durante, fideles computationes de omnibus et singulis iuxta suarum commissionum tenorem et taxam, ac de non solutis causam ad veritatem generali Capitulo reddendo ; invocato ad praemissa… *etc.* ac a viginti annis suas et monasteriorum suorum, sive de quibus habent rationem seu regimen vel commendam, quittantias fideles demonstrent, de quibus praedicti commissarii fidem faciant, aut dupla reportent, ne diutius Ordo talia sustineat incommoda, sciatque Capitulum ipsum, si contributiones ipsae fuerint ab illis annis aut citra solutae, et ad ipsius Ordinis utilitatem applicatae ; praesentis diffinitionis exactam diligentiam et executionem abbati de Bonavalle, Pictaviensis dioecesis, Ordinis commissario, iuxta commissionem sibi datam, et taxas monasteriorum infra dictum mandatum contentas, committendo. 13.  Capitulum generale Ordinis necessariis et dispositionibus utriusque status sedule semper intendere volens, et per ipsius Ordinis patres in meliori et ampliori numero cuncta tractari, determinari et diffiniri, quemadmodum sanctiones sacrae, apostolica privilegia et antiqua statuta indefesse praecipiunt, anno proxime lapso ordinavit et diffinivit omnes abbates ad praesens Capitulum personaliter per commissarios Ordinis ipsius, aut ab eis deputatos citari et conveniri, sub poena solutionis duplicis contributionis ; et quia multi etiam sufficienter citati non comparuerunt, nec suas excusationes miserunt, idem generale Capitulum omnes praedictos abbates qui citati minime venerunt, contumaces et Capitulo praedicto inobedientes, per praesentis diffinitionis tenorem pronuntiat et declarat, omnibus et singulis commissariis, cuilibet in suis terminis districte praecipiendo et super praedictos absentes contumaces et inobedientes praedictas contributiones duplices levent, recuperent et exigant, in plenaria Ordinis potestate, et sub eisdem censuris et coercitionibus, quibus ipsae contributiones levantur, fideles computationes, quemadmodum de principalibus reddendo. 14.  Ad praesentis generalis Capituli non sine moeroris acerbitate devenit, quod licet iam dudum pro reformatione locorum et personarum regularium sacri Ordinis in partibus et regnis Castellae, Legionis, Arragoniae, Valentiae, Navarrae, Galetiae, Portugalliae, principatu Cathaloniae et reliquis Hispaniarum terris et dominiis ubilibet constitutis et existentibus, solers ipsius Capituli providentia, plures graves, providos ac discretos, et sacrae religionis zelatores miserit et constituerit visitatores et reformatores, qui super sibi commissis licet exactam fecerint diligentiam, nihilominus tamen propter multiplicem locorum et personarum a moribus Ordinis difformitatem, necnon religionis et honestatis omnimodam pene suppressionem, necdum ad plenum omnia reparare, et ad perfectae reformationis statum reducere potuerunt, sed multa adhuc tam in facto particulari certorum locorum et personarum in dictis regnis et dominiis existentium, quam etiam ad ea quae generale Ordinis bonum, unitatem et integritatem ipsius concernunt, restant instauranda, corrigenda et emendanda ; unde fit ut necdum serenissimorum regis et reginae Castellae, ceterorumque dominorum devotae essent petitiones et instantiae dudum super reformatione dicti Ordinis praefato generali Capitulo porrectae et praesentatae, sed validius et crebrius ad huiusmodi reformationem viriliter instant per certos apostolicos commissarios, episcopos, aliosque saeculares aut religiosos alterius Ordinis, monasteria et loca praedicta visitari procurantes in iacturam et gravamen non modicum auctoritatis et iurisdictionis dicti Ordinis, quo fit ut non solum iam dicti Ordinis auctoritas, iurisdictio et potestas multipliciter minuatur, vilipendatur et enervatur ; quinimo varia schismata, divisiones, novitates et sectae inducantur, instantibus praedictis visitatoribus extraneis, qui contra Ordinis ipsius formam abbates triennales efficere nituntur. Quos certis ex causis, pactis et conditionibus, in suo modo faciendi usque huc idem Capitulum toleravit, licet ipsa pacta praeterierint, nec tenuerint, imo suis praesumptis novitatibus alia monasteria sibi adunari moliuntur. Praesens igitur generale Capitulum super his omnibus et aliis cupiens, plenius informari, abbati de Populeto, dicti Ordinis commissario, committit et mandat ut super huiusmodi rumoribus, praesertim super illos de Monte Syon, et ea quae attentaverunt et praevaricati sunt, se diligenter informet, informationemque veram et in bona forma, cui fides merito adhibenda sit, proximo generali Capitulo mittat. Quod ut super omnibus monasteriis et eorum conversationibus ac moribus ac imposterum dirigendis et emendandis sedulius et verius possit informari, idem generale Capitulum eidem facultatem et auctoritatem confert, ut in certo et convenienti loco Ordinis regulato semel dumtaxat hoc anno possit et valeat congregare omnes et singulos dicti Ordinis abbates, priores et religiosos, aut tot et quales noverit esse vocandos, qui sanctis collalationibus [collationibus] habitis et collatis, possint super huiusmodi difformationibus, novitatibus, transgressionibus, ac de remediis opportunis informari, et quae in his et aliis occurrentibus et melius noverint sub sigillis eorum ad dictum proximum generale Capitulum transferre fideliter non omittant. Quod si expediens aut necesse viderint dictus abbas Populeti et quos secum habere voluerit, cum litteris dicti Capituli generalis ad serenissimos regem et reginam, et illustrissimum principem mature pro praemissorum directione et emendatione accedant, et vota Ordinis efficiant, dans idem generale Capitulum interim et donec praemissa fiant, et Capitulo proximo referantur, auctoritatem, facultatem et plenum posse visitandi et reformandi omnia et singula Ordinis praedicti utriusque sexus monasteria, commissione in forma Ordinis sibi transmissa, in plenaria dicti Ordinis et Capituli generalis potestate. 15.  Generale Capitulum graviter ferens nonnullos, imo multos, Ordinis fratres ad Capitulum singulis annis absque licentia suorum abbatum, sine cucullis et decenti habitu venientes per civitates et villas discurrere, et per saeculum vagari, in ipsius Ordinis iacturam, dedecus et ignominiam. Qui, habitu, tonsura et moribus Deo et suae professioni mentientes, Ordinem ipsum denigrant et infamant ; quibus obviare et de remediis opportunis providere volens, idem Capitulum statuit, ordinat ac districte praecipit et diffinit, quod nulli deinceps ad praedictum generale Capitulum, nisi de licentia suorum abbatum et cum habitu decenti, videlicet cuculla, tonsuris et aliis omnibus iuxta Ordinis formam, audeant accedere ; ordinando et nihilominus praecipiendo priori et cellerario Cistercii, quatinus singulis annis scrutinium apud Cistercium faciant, et quos non licentiatos et habitu decenti tonsuramque non ferre noverint, Diffinitoribus Capituli ad veritatem nuntient et scriptis declarent, ut tamquam diffinitionis, ordinationis et praecepti Ordinis et generalis Capituli contemptores et inobedientes districtius puniantur. Praecipiens idem Capitulum singulis commissariis praedictorum Capituli et Ordinis, ut una cum suis commissionibus praesentem diffinitionem habeant, ut visitantes aut contributiones per se vel per suos recipientes deferant, et in singulis monasteriis suorum terminorum pronuntient, declarent ac praecipiant ne quavis occasione excusatio crassa praetendatur. 16.  Nos frater Ioannes, abbas Cistercii, in Cabilonensi dioecesi, ceterique Diffinitores, *etc.* Notum facimus, *etc.*, anno 1497. Gravem promotoris causarum Ordinis querimoniam suscepit generale Capitulum, per quam dicebat quod, per generale Capitulum ac Diffinitores eiusdem, tam ab antiquo quam a paucis retroactis et recentibus annis, saepius et vicibus iteratis ad multorum pseudo monachorum et aliorum detestabiles abusus reprimendos et coercendos fuit prohibitum, et sub excommunicationis latae sententiae poenis ac aliis Ordinis censuris expressis vetitum, omnibus et singulis abbatibus et regularibus personis Ordinis, ne quascumque pecuniarum summas contributionum, subsidiorum, reddituum vel aliorum Ordinis praemissi denariorum, absque speciali et expressa generalis Capituli vel Rmi D. Cisterciensis licentia, ordinatione et expressa in scriptis commissione, una cum quottis monasteriorum, etiam si praetendant aliquas pecuniarum summas sibi per Ordinem quovismodo deberi, audeant exigere et levare. Nihilominus tamen quidam frater Martinus dictus de Eurmio, dicens et asserens se religiosum et professum monasterii Claraevallis ab anno citra, ausu temerario, nulla praedicti Capituli generalis aut Rmi D. Cisterciensis habita licentia, ordinatione seu commissione, contra Ordinis praecepta, diffinitiones et statuta praesumpserit per Franciam et alias provincias multas pecuniarum summas de praemissis contributionibus exigere et levare, ac inde tales quales quittantias facere, in quibus se dicit fuisse et esse ad hoc commissum, ordinatum et deputatum a quodam innominato et indeterminato abbate Claraevallis, prout de his dictum generale Capitulum sufficienter informavit, multa monasteria et Ordinis regulares personas turbando et scandalizando, iustitiae remedium instantius requirendo, praesertim ne futuris temporibus tales abusus impune in Ordine committantur, hinc est quod generale Capitulum iustitiae remedium talibus abusibus apponere cupiens, matura deliberatione habita, declaravit et tenore praesentium declarat dictum fratrem Martinum et omnes fautores eius, agentes et consentientes, etiam si sit frater Petrus de Vireyo nuper abbas Claraevallis, tamquam temerarios et praesumptuosos, ac ordinationum, diffinitionum et statutorum Ordinis praedicti transgressores, excommunicationis latae sententiae poenam ac aliarum censurarum Ordinis poenas propter praemissa incurrisse, et de facto fuisse et esse excommunicatos. Mandando et committendo omnibus et singulis commissariis Ordinis, necnon universis et singulis regularibus personis in sacro sacerdotali ordine constitutos, ac omnibus *et* singulis presbyteris et notariis publicis, quatinus *praedictum* fratrem Martinum ac omnes huiusmodi praesumptuosos et attentatores, agentes et consentientes auctoritatibus praemissis excommunicatos, publice et in valvis ecclesiarum, verbo et scripto, pronuntient et declarent, ut ceteris cedat in exemplum, ne quis imposterum talia ausu temerario audeat attentare, de omnibus quae super his fuerint facta proximum generale Capitulum informando. Datum in Diffinitorio nostro Cisterciensi sub appensione sigilli Diffinitorum eiusdem Capituli generalis, sub anno, die, mense et loco praedictis. 17.  Quia propter multiplicitatem, varietatem et difficultatem diversorum negotiorum ad praesens generale Capitulum deportatorum, quae matura deliberatione ac temporis spatio maiori indigent, idem generale Capitulum ipsa et alia, quae in hoc praesenti Capitulo non potuerunt terminari et diffiniri, Divione per R. in Christo P. D. abbatem Cisterciensem, s. th. pr., et quos ex dominis Diffinitoribus secum advocare voluerit, eadem auctoritate qua apud Cistercium terminarentur et diffinirentur, remittit terminanda et diffinienda, in plenaria Ordinis et eiusdem Capituli generalis potestate. 18.  Generale Capitulum etc. Multis et variis necessitatibus Ordinis praesens generale Capitulum succurrere cupiens, et videns hoc fieri non posse, nisi per diligentem collectam contributionum iuxta taxam seu moderationem auctoritate et mandato Summi Pontificis anno 90° in generali Capitulo factam et annis sequentibus corroboratam et confirmatam, saltem usque ad quinquennium immediate sequens iuxta diffinitionem hoc anno in dicto Capitulo factam praesertim pro solutione debitorum Ordinis, committit abbati de Loco Dei Ruthenensi, necnon fratri Ioanni de Besseyria eiusdem monasterii professo et priori, in sacra pagina baccalario formato, dans eis et cuilibet eorum per se et in solidum potestatem et auctoritatem petendi, exigendi, levandi et recipiendi ab abbatibus, commendatariis, ceterisque officiariis monasteriorum subscriptorum quottas seu taxas inferius subscriptas cum arreragiis a 12 annis immediate praeteritis, et de receptis bonas quittantias dandi. Contradictores vero, si qui fuerint, aut solvere renuentes vel differentes, iuxta apostolica mandata et privilegia, ad solvendum cum rationabilibus expensis per omnes iuris et iustitiae vias compellendi ; et generaliter faciendi in praemissis et ea tangentibus per se et per deputatos suos omnia et singula quae boni et legitimi commissarii agere et facere possunt et debent. Invocato etc., Omnibus, *etc., Datum, etc.* [DIFFINITIONES] SPECIALES 19.  Generale Capitulum Ordinis Cisterciensis : Notum facimus universis quod in eodem generali Capitulo die 14 mensis septembris anno Domini 1497, apud Cistercium, in Cabilonensi dioecesi, celebrato, facta fuit quaedam diffinitio cuius tenor sequitur et est talis : Exposuit procurator monasterii Cistercii ipsum monasterium et bona ipsius dudum fuisse obligata monasterio Sancti Germani de Pratis prope Parisios, Ordinis Sancti Benedicti, in summa 400 libr. paris., quae valent. 500 libr. turon. annui redditus seu annuae pensionis, occasione prioratus de Gilleyo tunc uniti eidem monasterio Cistercii perpetuo per Sedem apostolicam, donec et quousque Cistercienses assignassent dictis de Sancto Germano locum seu loca, civitati Parisiensi vicinum seu vicina, ex quorum fructibus ipsi de Sancto Germano similem summam annis singulis recipere potuissent seu possent. Quod quidem onus, attenta incredibili diminutione valoris dicti prioratus, erat gravissimum et omnino insupportabile monasterio Cistercii, verisimiliterque multis videbatur imposterum fore causam desolationis praefati monasterii Cistercii. Idcirco Cistercienses redemptioni huiusmodi redditus et liberationi monasterii sui a tanto onere intendere deliberantes, obtinuerunt a christianissimo domino rege Franciae licentiam acquirendi circa Parisios huiusmodi locum seu loca ad dandum praefatis de Sancto Germano, et desuper cum magnis expensis suum obtinuerunt admortissamentum [admortisamentum], deinde acquisitioni terrarum operam dederunt. Et quia circa Parisios omnia sunt a potentissimis viris possessa, vix ad sufficientiam inveniri poterant loca huiusmodi. Idcirco consilio amicorum Cistercii consultum fuerat, quod duo prioratus, videlicet de Gratia Nostrae Dominae et de Curia Nostrae Dominae, qui olim fuerant monasteria monialium Cistercio immediate subiecta, Cistercio unirentur et perpetuo incorporarentur ; fuerant enim per guerras et per inordinatum regimen monialium adeo desolata, et bonis omnibus spoliata, ut in illorum quolibet a multis annis vix unus monachus vivere posset, ad finem quod Cistercienses de prioratibus ipsis ad fines praedictos in toto vel in parte se adiuvare possent, illos dando illis de Sancto Germano, sicut et alia haereditagia per eos acquisita, ob hoc tam auctoritate Ordinis, quam Summi Pontificis prioratus ipsi fuerunt uniti perpetuo monasterio Cistercii, et per multos annos de ipsis pacifice usi sunt, ipsos per suos religiosos gubernando. Addebat quoque praelibatus procurator, quod Cistercienses huius negotii expeditionem procurantes post multas acquisitiones, ipsarumque meliorationes taliter sollicitaverunt dominos officiarios regios in camera computorum primo, deinde in venerabili curia Parlamenti Parisiensis, quod illi de Sancto Germano fuerunt condemnati recipere dictas acquisitiones factas per Cistercienses in diminutionem dictae summae 500 libr. annui redditus pro summa 336 libr. 8 scut. par. quae valent 420 libr. 10 scut. turon. Ita ut quotiescumque Cistercienses ipsis assignaverint residuum, sicilicet [scilicet] 63 libr. 12 scut. parv. valentes 79 libr. 10 scut. turon., ipsi de Sancto Germano tenentur illos recipere et Cistercium perpetuo manebit apud eos quittum et liberum de dicta summa. Verum quoniam domini de camera computorum, iuxta relationem dominorum commissariorum suorum, existimaverunt dictas acquisitiones non valere minus de 500 libr. turon., ipsas iuxta dictum admortisamentum adlocaverunt pro dicta summa 500 libr. turon. et in hoc dictum admortisamentum apud eos videtur fuisse completum, domini vero de Parlamento post longas informationes fatas per dominos suos commissarios non aestimaverunt dictas acquisitiones nisi ad valorem … (*locus vacuus*) ratione cuius Cistercienses coguntur summam alibi invenire, quae si non fuerit admortisata, necesse erit novum admortisamentum impetrare. Et quia diebus istis impetrationes huiusmodi admortisamentorum apud regiam maiestatem reputantur multum difficiles et quasi impossibiles, non videtur medium pro nunc apertum pro confirmatione huius sanctissimi operis, nisi iuvando de dictis prioratibus, qui omnino irreparabiles ad statum abbatialem videntur, et sic sunt inutiles Ordini, instantius rogando ut generale Capitulum propter causas superius datas, in plenaria Ordinis potestate consentire, imo ordinare vellet ut Cistercienses pro consummatione huius sancti operis, quod non solum Cistercii sed etiam totius Ordinis utilitatem simul et honorem concernit, de dictis prioratibus apud illos de Sancto Germano iuvare, et eos in toto vel in parte ad opus praedictum praefato monasterio Sancti Germani vel aliis prout opportunum videbitur perpetuo tradere seu transferre, et dicto monasterio Sancti Germani perpetuo unire facere possint et valeant quitte et libere, absque cuiuscumque contradictione. Super qua petitione generale Capitulum, post maturam deliberationem, eam iustam et sanctam reputans ipsam annuit, concessit et laudavit, dans tenore praesentium domino Cistercii et conventui potestatem et facultatem per se vel per deputatos suos transferendi dictos prioratus vel partes eorum tam illis de Sancto Germano ad opus praedictum, quam aliis prout opportunum viderint, magnam Ordinis existimans libertatem, si Cistercium, pia mater sacrae religionis nostrae, a tanto iugo onus servitutis liberari possit, praemissa omnia in plenaria Ordinis potestate. Datum, etc. 20.  Frater Ioannes, etc. ceterique Diffinitores, etc. facta fuit, etc. Generale Capitulum desiderans universa Ordinis agenda in pace et iustitia tractari, ut in sancto Dei servitio animae salventur declarat Rmum D. Cisterciensem, ipsumque monasterium Cistercii non teneri aut obligari ad solutionem summarum pecuniae pro quibus dominus Petrus de Vireyo, nuper abbas monasterii Claraevallis, aut alii quicumque cum eo, traxit in causam seu processum in curia Parlamenti Parisiensis praefatum dominum Cisterciensem, sed rem istam ad Ordinem universum spectare, prout sufficienter apparuit dominis Diffinitoribus per lecturam placitati et aliarum partium dicti processus, tam ratione cuiusdam concordi facti tempore Capituli generalis anno 1496 inter praefaum [praefatum] dominum Petrum ex una, et praedictum Rmum D. Cistercii, necnon dominum Firmitatis et quosdam alios patres Ordinis ex altera, non quidem pro eorum facto in particulari, sed solum pro et nomine Ordinis in communi, apud Divionem passato, quam alias. Ne tamen materia huiusmodi processus indeterminata maneat aut confusa, praesens generale Capitulum committendo dat auctoritatem, potestatem et mandatum speciale dominis abbatibus de Firmitate, de Prulliaco et de Caroliloco, s. th. pr., et duobus eorum, visitandi computationes et receptas factas tam ex tunc quam antea per praefatum dominum Petrum aut alium seu alios sua ordinatione de contributionibus Ordinis. Et si invenerint ipsum tantum recepisse quantum viderint Ordinem sibi debere, et ipsum dominum Petrum per dictum processum legitime petere, gratiose et rationabiliter faciant dictum processum omnino, ut iustum est, cessare. Si autem invenerint ipsum non tantum ex dictis contributionibus recepisse quantum viderint sibi aut monasterio Claraevallis rationabiliter ratione dicti processus per Ordinem deberi, de resta quae supererit rationem sibi faciant super receptis dictarum contributionum, tam per dictum dominum de Firmitate, quam per alios Ordinis commissarios de dictis contributionibus faciendum ; nec se arrestent seu occupent contra dictum dominum Cistercii sub colore quod ea quae dictus de Claravalle per dictum processum petit in computationibus Ordinis fuerunt computata seu comprehensa, et forte per dictum dominum Cisterciensem signata, quia etsi ita sit, verumtamen nunquam fuit intentio Capituli generalis dominum aut domum Cistercii ad solutionem huiusmodi debitorum obligari, saltem donec et quousque Ordo eisdem domino et domui Cistercii, summas illas realiter et de facto persolverint, et solvendum illis de Claravalle et aliis quibus Ordo tenetur, prout in alia diffinitione plenius declaratur. Verum quia necdum per Ordinem hoc fieri potuit, idcirco iniustum iudicat generale Capitulum dominum aut domum Cistercii propter hoc inquietari, vultque praefatum dominum Cistercii et eius domum super his indemnes manere, sicut iustitia exigente fieri debet. His ita per dominos dictos abbates commissarios factis, districtius praecipit universis commissariis et collectoribus dictarum contributionum, quatinus summas per dictos commissarios ad opus praedictum ab eis requirendas indilate solvant seu tradant, ut omnia facta Ordinis in pace et iustitia tractentur, et processus ipse sopiatur. Datum, etc. 21.  Generale Capitulum Ordinis, etc., sicut in aliis. Exposuerunt audientiae Capituli generalis promotor causarum Ordinis et procurator monasterii Cistercii, Rmum D. Ioannem abbatem Cistercii, s. th. pr., ardentissimum fuisse zelatorem sanctae reformationis…, ponetur in hoc registro post diffinitionem sequentem de verbo ad verbum. Generale Capitulum Ordinis Cisterciensis, universis praesentes litteras inspecturis. Notum facimus quod in eodem generali Capitulo die 14 mensis septembris, etc. ut supra. Quia venerabilis pater dominus Petrus de Vireyo, s. th. pr., nuper abbas monasterii Claravaellis [Claraevallis], eiusdem Ordinis, Lingonensis dioecesis, aut alias se pro ipso abbate dicti monasterii se gerens, non tamen se nominans nomine proprio, traxit in causam seu litem et processum R. P. N. D. abbatem Cistercii in suprema curia Parlamenti Parisiensis occasione et ad causam quarumdam pecuniarum quas praetendit sibi et praedicto monasterio Claraevallis deberi per Ordinem nostrum, prout latius patet per placitatum sui dicti processus ; hinc est quod dictum generale Capitulum per inspectionem dicti placitati necnon computationum communium Ordinis, ac etiam praefati senioris abbatis Claraevallis suarumque quittantiarum sufficienter fuit informatum, quod huiusmodi processus non procedit seu processit occasione quorumcumque debitorum particularium monasterii aut domus Cistercii, sed solum occasione et ob causam nonnullorum debitorum, quae illi de Claravalle praetendunt sibi deberi ratione rerum communium Ordinis, ut puta, propter certa quaedam arreragia 300 libr. turon. annuae pensionis, quas dicunt se habere super contributionibus Ordinis, necnon propter certas restas computationum dicti senioris abbatis, per quas praetendunt alias summas sibi deberi per Ordinem, ac etiam quarumdam scedularum, praesens generale Capitulum sufficienter informatum, quod res istae sint, res communes Ordinis et non particulares domus aut domini Cistercii, non obstante quod ipse dominus Cistercii tamquam primus et caput Ordinis computationes seu scedulas praemissas, iuxta morem hactenus observatum, signaverit manu propria pro Ordine et non pro se aut pro Cistercio, declarat idem generale Capitulum conformiter ad declarationem anno praeterito super materiis istis per generale Capitulum factam, et quam ipsum praesens generale Capitulum confirmavit et approbavit, quod neque domus neque praefatus dominus Cistercii ad solutionem huiusmodi debitorum tenentur, seu obligantur, declarat etiam quod non intendit domum aut dominum Cistercii propter huiusmodi debita quomodolibet deberi aut posse inquietari, sive per dictum processum sive alio quovismodo ad solutionem huiusmodi debitorum. Declarat insuper quod neque dictus senior abbas Claraevallis, neque alius quicumque potuit aut debuit occasione dictorum debitorum communium Ordinis praefatum dominum Cistercii per dictum processum aut alio quovismodo inquietare, sed si aliquid sibi debitum esse praetenderet, actionem suam contra dictum Capitulum aut Ordinem universum, et non contra dictum dominum Cistercii causam formare seu attentare debuisset. Declarat insuper multa esse videnda et examinanda in et super computationibus praefati senioris abbatis de rebus communibus Ordinis tam in contributionibus, subsidiis charitativis, quam in aliis multis, super quibus magna adhibenda est discretio et diligentia, ut veritas cognoscatur, et partibus iustitia charitative ministretur, quam etiam circa computationes communes Ordinis, administrationem dicti senioris abbatis concernentes. Et idcirco declarat idem generale Capitulum praefatos dominum et domum Cistercii super rebus istis indemnes debere esse expensis communibus Ordinis, quia iniustum esset, eos pro tantis obsequiis seu potius servitiis, quae dominus Cistercii incessanter expensis propriis Ordini administrat, damna talia reportare. Et idcirco, ut res istae rationabiliter dirigantur, praesens generale Capitulum pro rationabili decisione causae istius creat, constituit et ordinat, sicut hactenus constituit, creavit et ordinavit suos et indubitatos procuratores magistrum Ioannem Couraud,… (*locus vacuus*). Quibus et eorum cuilibet tenore praesentium dat auctoritatem, potestatem et mandatum speciale assumendi nomine Ordinis dictum processum et quoslibet alios processus in materiis supradictis, ubicumque forte pendeat, seu imposterum alios moveri continget, et de ipso aut de ipsis expensis communibus Ordinis praefatum dominum Cistercii liberet seu exoneret. Si vero propter stylum curiarum, aut quacumque alia ex causa dictus procurator Ordinis non reciperetur loco domini Cistercii, saltem se adiungendi et causam istam seu processus usque ad finalem determinationem seu sententiam et executionem expensis communibus Ordinis prosequendi. Quod si forsan dictus procurator videret expedire componere cum dictis de Claravalle in aliqua pecuniarum summa occasione dicti processus, dictus procurator rem ex integro domino de Firmitate communicabit, qui vocatis aliquibus abbatibus Ordinis compositionem ipsam faciet, et per commissarios Ordinis ad receptionem contributionum deputatos, cum consilio dictorum abbatum, compositionem huiusmodi, necnon expensas occasione dicti processus necessarias de pecuniis dictarum contributionum persolvet, aut persolvi faciat, reddendo ab huiusmodi causa seu processu, et ab eis dependentibus, dominum et domum Cistercii ex integro indemnes. Libere enim dominus Cistercii proposuit in dicto generali Capitulo, quod si reperiatur quascumque pecuniarum summas pro monasteri Claraevallis fuisse in computationibus Ordinis computatas, et non fuisse dicto monasterio Claraevallis solutas, libenter velle solvere, ut iuris fuerit et rationis, dictis de Claravalle, dummodo summas illas in dictis computationibus computatas Ordo sibi persolvat. Sed si Ordo eidem domino Cistercii non solvat, si dicti commissarii, ut praemissum est, ipsis de Claravalle persolvant, totum hoc quod sic persolutum fuerit eis et inventum fuisse computatum in dictis computationibus, detrahatur seu diminuatur de summa restarum in quibus Ordo per dictas computationes tenetur domino et domui Cistercii. Nimis enim iniustum esset, velle quod debita huiusmodi pro pensionibus et aliis, quae Ordo debet, aliis computentur et non solvantur domino Cistercii, sed debeantur, et nihilominus quod ipse teneretur ad solvendum dictis de Claravalle vel aliis manualiter pro Ordine ea quae Ordo debet et non sibi solvit. Similiter quod ea quae Ordo debet dictis de Claravalle aut aliis quibuscumque persolvantur, et quod ea monasterio Cistercii per Ordinem debentur proportionaliter non solvantur. Exigit enim rationis et iustitiae ordo, ut de pecuniis communibus Ordinis, quae sunt contributiones et earum arreragia in primis solvantur expensae quae fiunt in Capitulo generali, et per totum annum in prosecutionibus causarum Ordinis, deinde collegiis provideatur, deinde, si quid superest, creditoribus et his quibus Ordo tenetur proportionaliter et pro rata distribuatur, tam monasterio Cistercii quam aliis, sed a rectitudine aequitatis deviaret, quod alii quibus Ordo tenetur solutionem recipiant et Cistercium nihil, sed quod maius est debita Ordinis adversus Cistercium continue augeantur. Mandat insuper districtius generale Capitulum commissariis ad receptionem contributionum deputatis, ut super receptis suis distribuant pecunias ad praemissa circa dictum processum seu compositionem, iuxta praefati abbatis Firmitatis, et aliorum patrum quos vocaverit, discretionem distribuant, et in eorum computationibus per generale Capitulum defalcabuntur. Invocato, etc. Datum in Diffinitorio nostro, etc. ut supra. 22.  Generale Capitulum, etc. ut in aliis. Exposuerunt audientiae Capituli generalis promotor causarum Ordinis et procurator monasterii Cistercii R. D. Ioannem abbatem Cistercii, s. th. pr., ardentissimum fuisse zelatorem sanctae reformationis omnium locorum et personarum Ordinis ubicumque existentium, et infatigabilibus laboribus ad hoc in diversis mundi provinciis desudasse, iuxta expressum S. D. N. Summi Pontificis mandatum, celeberrimumque christianissimi D. N. regis desiderium. Ut autem non minus in monasteriis et personis iuxta et prope monasterium Cistercii situatis, quam in remotioribus proficeret, studii sui curam ad hoc convertit, non cessans abbates, abbatissas, monachos et moniales pro viribus ad hoc inducere, et multos delinquentes se ad observantiam seu honestam religiositatem convertere nolentes, iuxta Ordinis statuta increpare et punire, ut omnibus circumstantibus notorium est. Inter ceteras vero Ordinis personas invenit sororem Catherinam dictam Trotedan, abbatissam monasterii de Tardo multum in multis defectuosam, nimiumque voluptuosam et incontinentem, etiam usque ad puerperium notorium, aut etiam puerperia omnibus manifesta, in gravem *Summi* Dei offensam, populi christiani scandalum, et totius Ordinis dedecus et opprobrium. Quamobrem saepius verbis et litteris, necnon crebra lectura suae salutaris chartae visitationis in eodem monasterio relictae, ipsam ut se emendare curaret, studiose monuit. Cumque nihil ipsa emendare voluisset, plures domini nobiles, et clari dictae sororis Catherinae consanguinei, abominationes istas pro sui animi generositate diutius ferre non valentes, frequentius dictum dominum Cistercii sollicitabant, ut de remedio provideret, constanter allegantes, quod iuxta Ordinis statuta et diffinitiones abbates et abbatissae taliter et tam inhoneste conversantes deponi debent, et alii seu aliae utiliores institui, protestantes quod nisi sua ordinaria iurisdictione, cui dictum monasterium de Tardo immediate subiicitur, provideret, per superiorem iurisdictionem provisionem requirerent, in non parvum Ordinis dedecus, et praesertim dicti domini Cistercii. Protestabantur insuper, quod si dictus dominus Cistercii provisionem debitam in dicto monasterio apponeret, et abbatissam reformatam cum conventu reformato ibidem introduceret, monasterium ipsum sumptibus propriis bonis muris clauderent, et possibiles favores eis exhiberent ad parandum ibidem locum sanctum et tutum, in quo deinceps sub sancta reformatione filias, neptes et consanguineas collocare possent. Anno itaque 1496, cum rumor pessimus de puerperio dictae abbatissae patriam istam non tam occuparet quam inficeret, et praefatus dominus Cistercii instantia dictorum dominorum ad providendum, ut dictum est, stimularetur, factis confrontationibus, non solum per se, verum etiam per venerabilem et religiosum patrem dominum abbatem de Boneffia, virum utique reformatum et probum, tam propter causas praedictas, quam ad tollendum opprobrium Ordinis, se ad dictum monasterium de Tardo personaliter transportavit, quem nobilis et potens dominus Anthonius de Baissey, miles auratus et ballivus Divionensis, dictae abbatissae avunculus comitatus est, et rursum renovata informatione super inhonesto regimine dictae abbatissae, et invento quod per eam monasterium non solum infamabatur, sed etiam destruebatur, tandem omnibus in capitulo congregatis, sententiam depositionis adversus dictam sororem Catherinam abbatissam protulit, et monasterium tunc vacare declaravit. Inter haec autem dicta soror Catherina a suis amatoribus prius edocta ut correctionis virgam evaderet, ut iustitiae officium illuderet, et ut voluptates solitas continuaret, cuiusdam frivolae appellationis vocem emisisse fertur. Ne autem praesentia sua in eodem monasterio continuationis huiusmodi voluptatum fomitem seu occasionem praeberet, cum adhuc iuvenis esset, post multam deliberationem, ordinatum est, quod ad vitandum huiusmodi occasiones, et ad dandum sibi materiam addiscendi aliquid de forma Ordinis, mitteretur ad monasterium sanctum et reformatum de Marchia, sicut et pro honore Ordinis, et pro decore nobilis sobolis honeste factum est, sub praetextis tamen quod nullatenus de dicto monasterio de Marchia sub poena inobedientiae, excommunicationis, fugitivarum et inhabilitatis, nisi de expressa domini Cistercii licentia aut Capituli generalis exire praesumeret. Nihilominus multorum relatu acceperant dictam sororem Catherinam superius narrata praecepta contemnendo, et obedientiae bonum transgrediendo absque domini Cistercii aut Capituli generalis mandato seu consensu speciali, de dicto monasterio de Marchia exire et per diversa mundi loca vagari praesumpserat, licet autem, ut dicti promotor et procurator subiungebant, non sit consuetum sicut nec necessarium facta Rmi D. Cistercii per generale Capitulum confirmari, verumtamen propter certas rationabiles causas requirebant dictam depositionem confirmari cum clausulis opportunis, et dictam sororem Catherinam inobedientem, excommunicatam, fugitivam et inhabilem declarari. Super quibus generale Capitulum sufficienter de praemissis informatum, ac de recta iustitia domini Cistercii in iudiciis suis multiplici experientia edoctum, depositionem praemissam dictae sororis Catherinae Trotedan, tamquam bene meritam, iustam et canonicam laudavit, approbavit et confirmavit, tenoreque praesentium laudat, approbat et confirmat, supplendo defectus, si qui forsan quomodolibet in processu huiusmodi intervenerunt. Iudicat insuper et declarat generale Capitulum dictam verbalem et frivolam appellationem, utpote contra iuris regulam, necnon contra statuta, diffinitiones et laudabiles Ordinis consuetudines factam, sed nec relevatam seu executatam vel intimatam, nullam penitus esse, sed irritam, et idcirco nullum ad eam respectum haberi debere. Et insuper quod si dicta soror Catherina contra praecepta superius narrata, ut praemittitur, de dicto monasterio de Marchia exiverit, eam inobedientem, excommunicatam, fugitivam et irregularem iudicat et pronuntiat, committendo et praecipiendo omnibus et singulis abbatibus et regularibus personis Ordinis, maxime in sacerdotali ordine constitutis, quatinus eam inobedientem, excommunicatam, fugitivam et inhabilem ubique verbis et scriptis publice publicent et denuntient. Datum, etc. 23.  Generale Capitulum, etc. Cum R. P. N. dominus Cisterciensis plenaria Ordinis et Capituli generalis auctoritate fungatur, non solent ea quae per ipsum in rebus Ordinis fiunt, per generale Capitulum laudari, examinari seu confirmari, nam est omnium nostrum pater, superior et regula. Verumtamen quia promotio sororis Ioannae de la Faye, professae sacri monasterii monialium de Molesia, quorumdam suggestione, in quaestionem seu contrarietatem praeparari videtur, instantius dicta soror Ioanna dicti monasterii de Tardo amicorum medio pro maiori et ampliori securitate requisivit, dictam suam promotionem per generale Capitulum roborari et confirmari. Et quia dictum generale Capitulum invenit dictam promotionem iustam et canonicam, iusteque et canonice fuisse factam, cui praesens diffinitio annectitur, ipsam laudat, approbat et confirmat supplendo, etc. Datum, etc. 24.  Praesens generale Capitulum de zelo, prudentia, multiplicique experientia venerabilis abbatis de Loco Dei Ruthenensi, commissionem, cuius copiae praesens diffinitio annectitur, secundum omnes sui clausulas continuat et corroborat in omni suo vigore, per immediatum sequens quinquennium. Datum, etc. 25.  Generale Capitulum cum abbate monasterii Beatae Mariae de Uterina Valle benigne dispensat, maxime propter discrimina et longitudinem viarum, ut hinc ad quinquennium immediate sequens a comparitione Capituli generalis excusetur ; quodque infra tempus illud possit omnes utriusque sexus regulares personas sibi subiectas ab omnibus casibus Capitulo generali reservatis, in quantum necesse viderit, absolvere et cum eis misericorditer dispensare. COMMISSIONES 26.  Relatu multorum sacrae theologiae professorum necnon baccalariorum et aliorum studentium in collegio nostro Sancti Bernardi, Parisiis, praesens generale Capitulum de religiosis moribus, sufficientia, honestate, necnon litterarum tam humanarum quam divinarum fratris Guidonis Cornuti, professi in monasterio Bonaevallis Ruthenensis, et baccalarii formati in eodem collegio, praesens generale Capitulum sufficienter informatum, ipsum in dicto collegio usque ad ulteriores gradus almae facultatis theologicae continuat, ordinando et praecipiendo R. P. D. commendatario eiusdem monasterii et nihilominus et abundantiori dilectione ipsum rogando ut eidem baccalario deinceps singulis annis provideat provisioni iuxta *Benedictinae* aliorumque Ordinis privilegiorum et statutorum tenorem, et prout in eodem collegio fieri consuetum est, dispositionem, subveniatque et manu liberali, iuxta dicti monasterii amplam facultatem in promptu, de summa 50 scutorum auri, quam exposuit Parisiis tam in lectura sententiarum quam in aliis suis necessitatibus, continuando studium ibidem, ut per Dei gratiam ex eiusdem fratris Guidonis studio, et monasterium ipsum cum dicto domino commendatario, et Ordo et tota illa celebris patria honorem et consolationem recipiant. Quod si forsitan dictus dominus commendatarius praemissa implere renueret, aut nimis differret, generale Capitulum committendo et praecipiendo dat auctoritatem et plenum posse abbati de Loco Dei, Ruthenensis dioecesis, compellendi ipsum dominum commendatarium, ipsiusque officiarios per sanctae Ecclesiae censuras iuxta privilegia Ordinis, necnon per iustitiam saecularem et per omnes alias iuris et iustitiae vias, ut praemissa impleat, quoniam monasterium longe maiores expensas rationabiliter facere posset et debet, in plenaria Ordinis potestate. 27.  Ad Capituli generalis quaedam informationes super dissoluto et inhonesto regimine quorumdam monachorum monasterii de Belloloco Ruthenensi deductae sunt, et ne tanta scelera in eisdem informationibus contenta ad offensam Dei et scandalum populi inulta maneant, praesens generale Capitulum de sufficientia et idoneitate fratris Ioannis de Besseya, professi monasterii de Loco Dei Ruthenensi, et eiusdem loci prioris, in sacra pagina baccalarii formati, sufficienter informatum, committendo dat sibi auctoritatem et plenum posse assumendi quemcumque abbatem Ordinis voluerit, qui similiter auctoritate Capituli generalis, visis dictis informationibus praesenti diffinitioni annexis, transferant se ad dictum monasterium, et dictas informationes summarie et de plano recurrant, auditisque partibus, et consideratis considerandis, illos quos criminosos seu culpabiles invenerint, iuxta casuum gravitatem et statutorum Ordinis tenorem, cum provido consilio puniant sive per carceres perpetuos, sive alias prout rationabile viderint, in plenaria Ordinis potestate, invocato, etc. Omnibus, igitur etc. Datum, etc. 28.  Eadem die facta fuit ad instar istius pro monasterio de Fonte Danielis. 29.  Praesens generale Capitulum, de Villanova et de Lanvaux monasteriorum abbatibus, et eorum cuilibet in solidum, diffiniendo praecipit et mandat, quatinus quam citius et commodius poterint, se debite et ad plenum informent super certis articulis, enquestis et informationibus ac quibusdam praetensis maleficiis, cum praesenti diffinitione sub secreto Diffinitorum sigillo colligatis et formatis, contra et adversus quemdam fratrem in praemissis nominatum et conventum, et omnibus rite et ad veritatem compertis, iustitiam et punitionem de his, quae vera noverint, faciant et exsequantur in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. Invocato, etc. 30.  Ad supplicationem abbatis de Heisterbaco, qui rogat ut duo fratres sacerdotes in monasterio monialium Beatae Mariae de Seyna deputati confessores, in civitate Coloniensi, possint et valeant in Universitate praedictae civitatis studere, praesens generale Capitulum domino de Morimundo, illarum partium commissario, dat auctoritatem ut una cum aliis se super praemissis informet, et prout invenerit agendum faciat, in plenaria Ordinis potestate. 31.  Ad idem, super reclusione quarumdam monialium quae extra monasterium, antequam reformatum esset hucusque in Ordinis iacturam manserunt, ut eas auctoritate, qua fungitur, ad talia loca regularia reponat et manere faciat et compellat, quod earum saluti et Ordinis honestati consulatur. 32.  Generale Capitulum misericorditer dispensans cum fratribus Anthonio et Iacobo de Bonna, monasterii de Heysterbaco expresse professis, qui maligno suadente spiritu, notam apostasiae per saeculum vagando absque abbatis dicti monasterii licentia, incurrerunt, tandem ad cor, inspirante Deo, a quo cuncta bona procedunt, redeuntes condignam poenitentiam peregerunt, eisdem fratribus et eorum cuilibet indulget et benigne concedit, ut si assensus praedicti sui abbatis super his intervenerit et de voluntate eius sit, rehabilitentur, et ad omnes gradus, promotiones et dignitates admittantur, abbatiali dignitate non inclusa. 33.  Generale Capitulum animarum saluti consulere volens indulget abbati de Heysterbaco, ut hoc praesenti anno possit et valeat omnes et singulas utriusque sexus regulares personas sibi et suo monasterio subditas, semel in foro conscientiae ab omnibus casibus generali Capitulo reservatis absolvere, aut per se commissos absolvi facere, possitque idoneum Ordinis confessorem eligere qui eum ab eisdem casibus audire et absolvere possit et valeat, in plenaria Ordinis potestate. 34.  Generale Capitulum diffinitionem factam anno praeterito super commenda monasterii de Dunis approbat, ratificat et confirmat, declarando insuper R. D. N. Cisterciensem nunquam fuisse intentionis vel consensum dedisse, quod idem monasterium vel quodcumque aliud cisalpinum, aut non commendatum pro quibuscumque laboribus aut servitiis Ordini factis domino Ieronimo Calagiano, S. D. N. Papae cubiculario, per resignationem commendaretur ; bene autem quod de transalpinis et iam commendatis monasteriis, cum vacarent, ubi S. D. N. Papa monachum Ordinis in abbatem praeficere vellet, dictum dominum Ieronimum aliis commendatariis praeficeret in recognitionem dictorum laborum reservationi assensum dedit. 35.  Generale Capitulum ad plenum informatum, quod iustis et rationabilibus causis edidit anno novissime lapso diffinitionem quae incipit : Licet in computationibus Ordinis, etc., ipsam diffinitionem rationabilibus et iustis causis ipsum moventibus in se et in omnibus suis clausulis et punctis acceptat, renovat, approbat et confirmat. 36.  Generale Capitulum iustis petitionibus libenter intendens et indigentibus iuxta necessaria libenter providens, certo relatu accepit abbatem monasterii B. M. de Balerna ob frigoris intensum rigorem, quod ceteris Ordinis locis ibidem acrius viget, intuitu charitatis et amoris ad suos filios, ut decentius Deo servire valeant, calefactorium ipsis proprium aedificavit et fecit, instantissime supplicans ut dicti filii et religiosi sui regulariter in ipso commode valeant, et iuxta ritum Ordinis ibidem carnibus vesci, non obstante quod dictum calefactorium sub infirmitorio, in domo quae vulgariter in Ordine nominatur *domus conversorum*, et exitum habeat in claustro propter locorum augustam situationem. Cuius supplicationi, attentis praemissis causis, inclinatum et condescendens idem Capitulum committit et mandat abbatibus de Roseriis et de Monte Sanctae Mariae, et cuilibet eorum in solidum, ut se aut alter eorum ad dictum monasterium transferant, et locorum dispositionem attente videant ; et si invenerint ipsum calefactorium et infirmitorium bene ad infirmos et regularem refectionem conventus disposita et apta, ea in plenaria Ordinis potestate eisdem stabilient, ordinent et confirment, usque ad aliam praedicti generalis Capituli dispositionem. 37.  Nos frater Ioannes, abbas Cistercii, etc. ceterique Diffinitores, etc. Notum facimus universis, etc. facta fuit quaedam diffinitio, cuius tenor sequitur et est talis : Generale Capitulum audiens cum gravi cordis singultu abbatem de Stratfordia contra Ordinis instituta et privilegia indebite conturbare et gravare abbatem de Fontibus, Ordinis commissarium in Anglia, coram aliis iudicibus quam Ordinis, committit abbatibus de Ryevalle, de Wardona et de Woburnia, et cuilibet eorum, eis praecipiendo, quatinus diligenter se per viros non suspectos, tam religiosos quam saeculares, super praemissis et eorum dependentiis informent ; informationem in scriptis authenticis redigant, et si invenerint praefatum abbatem de Stratfordia quomodolibet in praemissis culpabilem, ipsum coram se ad certos competentes locum et diem seu dies, per citationem conveniant, ipsoque audito summarie et de plano per Ordinis censuras ad procurandum cassationem, irritationem et annullationem omnium gravaminum seu turbationum per eum commutarum seu suscitatarum, coram quacumque persona vel in quocumque alio quam Ordinis foro compellant etiam per suarum quarumlibet commissionum suspensionem ac alias, prout viderint expedire, et de omnibus quae fecerint, proximum generale Capitulum informabunt, in plenaria Ordinis potestate. Datum, etc. 38.  Generale Capitulum committit abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., et de Regalimonte, quatinus compellant abbatem de Ellantio ad reddendum computationes suas de regimine monasterii de Cheminone pro tempore quo praefuit in eodem, et solvere restas, si quae sint, ac omnia debita activa et passiva integraliter declarare, sub poena solvendi per eumdem de Ellantio non declarata et reddere omnes papiros et registra, quas vel quae habet apud se, quae utilitatem aut res dicti monasterii de Cheminone contingunt, in plenaria Ordinis potestate. Datum, etc. 39.  Generale Capitulum cum fratre Ioanne Fabri, monacho de Claromonte, nunc in monasterio Longivadi moram trahente, misericorditer dispensat ad hoc quod possit dehinc ad annum in monasterio Claraevallis manere, et in eodem regulariter vivere, et in casu refutationis, praecipitur abbati praedicti monasterii Clarimontis, quatinus ipsum cum aliis suis religiosis recipiat. 40.  Nos frater, etc. Attenta paupertate, novaque provisione de abbate facta in monasterio de Barbereyo de persona fratris Ioannis Levrat, s. th. pr., et maximis in spiritualibus et temporalibus reparationibus per eumdem abbatem de Barbereyo factis et per Dei gratiam fiendis, praesens generale Capitulum gratiose dispensat cum eo, ut non obstantibus Ordinis statutis ac diffinitionibus in contrarium facientibus, a missione studentium Parisiis in collegio Sancti Bernardi, attento quod ex eodem monasterio continue in Universitate Cadomiensi nonnulli religiosi dicti monasterii ibidem gratia studii residere solent, et ibi expensis monasterii aut alias manuteneantur, nullo modo cogi per commissarios Ordinis per immediatos quindecim annos possit aut valeat. 41.  Dominis abbatibus de Firmitate ac de Claravalle, ac abbatibus de Caroliloco et de Bonoportu, s. th. pr., et cuilibet eorum in solidum praesens generale Capitulum committit, quatinus se diligenter informent super decreto promotionis et institutionis fratris Ludovici abbatis monasterii de Belloprato Belvacensi ad dignitatem abbatialem ipsius, et si eam iustam et canonice factam repererint, ipsam auctoritate dicti Capituli generalis ratificent, confirment et approbent, supplendo omnes, etc. Datum, etc. 42.  Ad generalis Capituli pervenit audientiam, quod licet exigentibus certis causis, quidam frater religiosus de Valloliis per Rmum D. Cisterciensem, s. th. pr., ad monasterium de Reliquiis fuerit missus et carceribus mancipatus, verum ne Ordinis monasteria in talibus graventur, iuxta Capituli generalis diffinitiones, statutum et ordinatum fuit per eumdem dominum Cisterciensem ut sumptibus et expensis abbatis sui de Valloliis ibidem teneret, et de necessariis provideret. Qui tamen idem abbas usque in praesens facere renuit, in dicti monasterii de Reliquiis gravamen et praedictae diffinitionis et statuti contemptum. Idcirco idem generale Capitulum per praesentis diffinitionis tenorem, mandat et praecipit praedicto abbati de Valloliis, ut quamdiu in dicto monasterio de Reliquiis manserit, de pensione per eamdem diffinitionem ordinata, quae est decem francorum, indilate provideat, committendo abbati praedicti monasterii de Reliquiis, ut per Ordinis censuram, et alias iuxta formam dictam ac praetactae diffinitionis tenorem dictum abbatem de Valloliis ad praemissa compellat, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 43.  Generale Capitulum ad certas causas et rationes ipsum moventes, per praesentis diffinitionis tenorem revocat et annullat omnes et singulas commissiones per ipsum abbati monasterii de Fontibus hactenus datas et ordinatas, usque ad eiusdem Capituli generalis aliam dispositionem, inhibendo eidem abbati, ne praetextu dictae commissionis, aut alias, se de visitando, reformando, aut contributiones recipiendo, seu alia faciendo, quae facere debet commissarius Ordinis, intromittat, usque ad dicti Capituli generalis, ut praemissum est, aliam dispositionem. 44.  Generale Capitulum quantum fas est ac iustitiae attinet, indemnitati monasteriorum charitative intendens, misericorditer dispensat super iuramentis per abbatem et conventum monasterii Ioyaci hactenus datis, factis et praestitis, scilicet super tractatu facto, inito et passato per Aegidium Nervoz, quondam abbatem praedicti monasterii et eius conventum, cum defuncto Symone Favard, Nicolao Maulevautz, Maria et Guillelmo Favard et eorum haeredibus, super traditione duarum domorum Parisiis situatarum. Item, super tractatu per eosdem abbatem et conventum contracto cum defuncto Ioanne Cossoy et eius uxore, de viginti arpentis terrae situatis in duabus petiis iuxta castrum de Plaustro ad tres vitas. Item, super alio tractatu cum Guillelmo Pierret, Petro Coteret et Ioanne Carouson, de molendino de Jaillard cum eius pertinentiis, ad 24 annos. Item, super alio tractatu per eosdem abbatem et conventum passato cum Egidio Lefevre de tertia parte terrarum et pratorum grangiae de Montibost, cum pascuis et pastronibus [pastionibus] nemorum dicti loci iustitia et praepositura ac terris vacantibus, cum tertia parte grangiae et domorum dicti loci, ad 21 annos, et fiat semper per singulas partes. 45.  Generale Capitulum committit abbatibus de Charitate et de Bellavalle, ut quantum brevius et commodius poterunt, se diligenter informent super contentis in supplicatione, cui praesens diffinitio annectitur, et iuxta id quod invenerint faciendum mature et providenter faciant et exsequantur, ne sic bona monasterii perdantur ; dignum enim non videtur, ut qui Ordinem foedavit, damnificavit et reliquit, habitum Sancti Benedicti sumendo et Ordinem ipsum relinquendo, bona Ordinis possideat. 46.  Generale Capitulum ad supplicationem fratris Ioannis Slebusch, senioris abbatis de Veterimonte, praecipit et mandat sub Ordinis censuris abbati dicti monasterii, et qui pro tempore fuerit, ut iuste et integre pensionem illi debitam persolvat, ac arreragia illi hactenus debita, insequendo alias dicti Capituli generalis diffinitiones ac ordinationes, committendo abbatibus de Eberbaco et Heysterbaco, et cuilibet eorum, quatinus praedictum abbatem de Veterimonte ad solutionem dictae pensionis per Ordinis censuras ac alias, iuxta scripta dudum super hoc facta, compellant, non obstantibus appellationibus quibuscumque et litteris scilicet pridem impetratis, et aliis quibuscumque, in plenaria Ordinis et Capituli potestate ; invocato, etc. Datum, etc. 47.  Generale Capitulum committit abbatibus de Villanova et de Langoneyo et cuilibet eorum, quatinus se diligenter et exacte informent super quodam tractatu inito et passato inter abbatem de Precibus ex una, et dominum de Boquay ex altera, conventu dicti monasterii de Precibus minime vocato et conscio de dicto tractatu, et ipsis commissariis concedit potestatem absolvendi seu dispensandi super iuramento facto ratione dicti tractatus, et secundum quod invenerint, faciant quod iustum est, in plenaria Ordinis potestate. 48.  Generale Capitulum attendens, non sine gravi cordis amaritudine, inobedientias et rebelliones inordinatas abbatis in Insula de Ré, Xantonensis dioecesis, quas fecit et in dies facit, contemnendo suorum superiorum mandata, committit abbatibus de Bonavelle Pictaviensi et de Sancto Leonardo in Calmis prope Rupellam, et unicuique eorum in solidum, quatinus declarent aut alter eorum declaret quamdam eius appellationem, quam emisit ratione ordinationis et mandati sibi facti per dominum de Trisayo, virtute cuiusdam mandati a Rmo D. N. Cisterciensi emanati, quo praecipiebatur eidem abbati de Ré, quatinus fratribus Guillemo [Guillelmo] Pauli, scolari Parisiensi et baccalario formato in collegio Sancti Bernardi Parisiis, secundum tenorem *Benedictinae* provideret, et Iacobo Gurin similiter in uno monasterio Ordinis commoranti necessaria ministret, disertam… (*locus vacuus*)… quam etiam praesens generale Capitulum per praesentem diffinitionem desertam declarat, et per censuras Ordinis compellant seu compellat ad mandata et ordinationes sibi per dictum dominum de Trisayo factas seu facta perficienda, in plenaria Ordinis potestate. 49.  Eisdem committit praesens generale Capitulum quatinus, ultra praedicta, compellant dictum abbatem de Ré ad debite providendum fratribus Ioanni Forestier, et Fabiano Jossemeau professis dicti monasterii de Ré, quibus datur per praesentem diffinitionem potestas quaerendi et inveniendi benivolos receptores in Ordine, cum quibus vivant regulariter. 50.  Generale Capitulum compatiens desolationi monasterii de Aceyo remittit eidem monasterio seu abbati eiusdem loci omnia arreragia suarum contributionum usque in praesens, et deinceps solvat. 51.  Abbatibus de Balerna et de Charitate, et unicuique eorum in solidum, committit generale Capitulum, quatinus omnes quos repererint in aliquibus pecuniarum summis aut alias, Iacobo Morelot, Castellano de Braseyo, ad eidem debite satisfaciendum compellant, aut eorum alter compellat, in plenaria Ordinis potestate. 52.  Abbati de Claromonte, praesens generale Capitulum concedit licentiam posse resignare monasterium suum de Claromonte in favorem alicuius personae de Ordine, quae sit habilis et sufficiens, et quod omnia fiant secundum Ordinis diffinitiones, privilegia et statuta, alias non. 53.  Eidem abbati de Claromonte concedit et permittit praesens generale Capitulum posse fundare missas et orationes et aliqua suffragia in venerabili collegio Sancti Bernardi Parisiis, aut aliquo Ordinis monasterio, pro animabus parentum et amicorum suorum, et non alibi. 54.  Abbati Caroliloci, s. th. pr., praesens generale Capitulum committit, quatinus se diligenter informet super quibusdam discordiis motis inter abbatem et conventum de Vallibus Sernay ex una, et abbatissam et conventum de Viliers ex altera, super centum arpentis terrae, quae dicta abbatissa requirit a dictis de Vallibus, et quod partibus iustitiam bonam et brevem ministret, in plenaria Ordinis potestate. 55.  Abbati de Fonte Danielis praesens generale Capitulum permittit quod monasterium suum resignet, *etc. ut supra n°  52. 56.  Ad instantiam praestantissimi viri magistri Gaufridi Boussart, s. th. pr., committit praesens generale Capitulum abbati de Regalimonte, quod absolvat fratrem Martinum, confessorem et capellanum monasterii de Claretis, a sententia excommunicationis quam incurrerat ratione cuiusdam dilationis demandandi executioni quoddam mandatum Rmi D. N. Cisterciensis in dicto monasterio de Claretis, in plenaria Ordinis potestate. 57.  Abbatibus de Valloliis, s. th. pr., et de Caricampo, et unicuique eorum in solidum remittit Capitulum generale fratres Ioannem Julien et Ioannem de Cadieu, monasterii de Gardo professos, qui fatentur furasse 4 vel 5 pecias nemoris dicto monasterio de Gardo, propter quod fugerunt et apostataverunt timentes carceres, quatinus dictos religiosos puniant et ad monasterium proprium remittant punitos, in plenaria Ordinis potestate. 58.  Abbati de Villerio Metensi, ad instantiam dilecti nostri confratris, abbatis de Ponte thefrido [thieffrido], benivole concedit Capitulum una cum Rmo D. N. Cisterciensi, auctoritatem et plenum posse eligendi sibi confessorem de Ordine, qui possit et valeat ipsum ab omnibus casibus ipsi reverendissimo et Capitulo generali reservatis absolvere, et quod ipse abbas de Villerio per se vel suos commissos possit ab eisdem semel hoc anno suos religiosos et omnes sibi subditos absolvere. 59.  Ad audientiam praesentis generalis Capituli querimoniose delatum est priorem et conventum de Campoliliorum, nescitur quo spiritu motos, fratrem Sigismundum abbatem suum detinuisse violenter in dicto monasterio suo, et consequenter suscitasse abbatem de Runa, dicti monasterii de Campoliliorum visitatorem, et apud dictum de Runa adversus dictum abbatem suum graves querimonias et accusationes tulisse ; dictum etiam abbatem de Runa induxisse ipsum abbatem de Campoliliorum ad resignandum et cedendum in manus ipsius de Runa iuri suo in dicto monasterio de Campoliliorum praetenso, in quo praefuerat per tres vel quatuor annos elapsos confirmatus ; quae omnia asseruntur per dictum fratrem Sigismundum facta fuisse vi et metu. Ob hoc praesens generale Capitulum pulsavit, ut sibi de remedio et iustitia provideat, quod factum ipsum Capitulum gravissime ferens, et non sine admiratione permaxima de tam insolita praesumptione et iniusta animadversione erga suum pastorem, abbatibus de Sancta Cruce, de Zwettl, et de Paumgartenberg, ordinat, praecipit et mandat, quatinus de singulis supradictis et ea tangentibus informent diligenter, et si ita invenerint, restituant destitutum et defectuosos corrigant, necnon citent ad proximum generale Capitulum dictum de Runa, et eum quem instituit in dicto monasterio de Campoliliorum, ut afferant per scriptum cuncta quae fecerunt et egerunt circa praemissa, qui similiter commissarii immediato Capitulo transmittent cuncta quae fecerint, ut singulis iustitia ministretur. Et si, debita informatione habita, invenerint dictam resignationem absque generalis Capituli auctoritate, aut vi et metu, vel alias iniuste factam, aut provisionem inde secutam non rite factam, dictas resignationem et subsecutam promotionem cassent et annullent : et nihilominus, sive canonicae fuerint sive non, citent dictum noviter promotum ad proximum generale Capitulum, ostensurum decretum suae praetensae provisionis. Et insuper compellant ipsum praetensum abbatem, ut usque ad aliam Capituli generalis dispositionem provideat eidem domino Sigismundo de bona pensione, mandando eisdem commissariis, ut mittant ad proximum generale Capitulum sub sigillis suis quaecumque in praemissis egerint, ut per ipsum generale Capitulum finalis conclusio ponatur in praemissis. 60.  Praesens generale Capitulum graviter ferens insolentiarum et vitae perversae nimios et intolerabiles abusus cuiusdam fratris Roberti Dufay, se pro professo monasterii de Cheminone gerentis, de quibus fuit per relationem fide dignorum sufficienter informatum, statuit, ordinat et diffinit, quatinus ad Claramvallem per dicti loci de Cheminone abbatem citius, secundum Ordinis diffinitiones destinetur eisdem de Claravalle sub poenis et censuris Ordinis praecipiendo, quatinus dictum fratrem Robertum recipiant, et in caerimoniis Ordinis debite introducant. Qui frater, si obedire noluerit, universis Ordinis personis super hoc requirendis praecipit idem generale Capitulum, quatinus eumdem fratrem Robertum tamquam excommunicatum devitent in omnibus et per omnia, necnon carceribus mancipent usque ad nutum Capituli generalis. 61.  Ad terminandum omnes querelas inter seniorem abbatem de Vallibus Sernay et iuniorem eiusdem loci, committitur abbatibus de Prulliaco et de Bonoportu, s. th. pr., et cuilibet eorum, quatinus dictas partes auditis audiendis, visisque visendis, appunctuent, finemque eorum querelis imponant, in plenaria Ordinis potestate. 62.  Generale Capitulum committit et mandat abbatibus de Chassenia et de Cheseriaco, et cuilibet eorum in solidum, quatinus diligenter se informent super quibusdam rebellionibus factas per abbatissam et moniales de Haye abbati de Samedio, patri abbati ipsarum monialium, quae cartam suae visitationis noluerunt recipere, nec eidem obedire, quatinus partibus auditis, faciant partibus iustitiam et aequitatem, in plenaria Ordinis potestate. 63.  Generale Capitulum attendens gravissimas impensas ac onera importabilia, quae in dies Cisterciensis ecclesia, mater omnium nostrum, ex abundantia charitatis, materne libere fert pro ipso Ordine, et tulit usque in praesens, eidem filiali affectu humiliter et devote inservire in omnibus sibi possibilibus desiderans, ut eadem ecclesia mater nostra de suo accipiens ad sibi necessaria comparanda, animo laeto et hilari consentit, et ita fieri hortatur et orat, quatinus Rmus D. N. Cisterciensis Ordini et omnibus nobis digne praelatus, de prioratibus suis et sua ditione immediate constitutis, videlicet de Curia Nostrae Dominae et de Gratia Nostrae Dominae, in toto vel in parte secundum quod sibi congruerit et expediens visum fuerit, ad utilitatem sui saepedicti monasterii Cisterciensis disponat et faciat, in plenaria Ordinis potestate. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 64.  Promotionem et institutionem per R. in Christo P. D. abbatem Cisterciensem, s. th. pr. plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate fungentem, auctoritate sua paterna et praefati Capituli generalis factam de persona magistri Anthonii de Castellione, s. th. pr., in abbatialem dignitatem monasterii Claraevallis, prout in decreto desuper confecto, *etc. ut in formula consueta.* 65.  Ad idem, promotionem et provisionem de persona fratris Marci de Illyes ad dignitatem abbatialem monasterii de Fonteneto, prout in decreto inde confecto, *etc.* 66.  Ad idem, provisionem et institutionem de persona fratris Ogerii de Divione, in sacra pagina bacc. formati, ad dignitatem abbatialem monasterii B. M. de Cheminone, per R. P. D. N. Cisterciensem, s. th. pr., in cuius manus frater Hugo de Juleio, praedicti monasterii de Cheminone tunc abbas sponte et libere cessit, prout in decreto, *etc.* 67.  Resignationem et cessionem a dignitate abbatiali fratris Ioannis Piscatoris, abbatis monasterii de Uterinavalle, in manus domini abbatis Morimundi, s. th. pr., et electionem, promotionem, nominationem et installationem fratris Iacobi Terrenier ad dignitatem abbatialem dicti monasterii de Uterinavalle, *etc.* 68.  Promotionem et institutionem in abbatialem dignitatem monasterii B. M. de Tribus fontibus, Catalonensis dioecesis, de persona fratris Ioannis Maurret, bacc. form. per Rmum P. D. Cisterciensem, s. th. pr., iure ad se devoluto factam, prout in decreto, *etc.* 69.  Ad idem, electionem, promotionem et installationem fratris Alexandri Bauk ad dignitatem abbatialem monasterii de Furnesio per abbatem monasterii B. M. de Fontibus, Eboracensis dioecesis, Capituli generalis commissarium, *etc.* 70.  Ad idem, electionem et installationem fratris Michaelis ad dignitatem abbatialem monasterii de Campoprincipum, per obitum fratris Leonardi, dum adviveret, dicti monasterii abbatis, auctoritate abbatis monasterii Alderbacensis, praedicti monasterii patris abbatis, factam, *etc.* 71.  Generale Capitulum iuxta meritorum proemia volens Ordinis regulares personas remunerari, pensionem per abbates monasteriorum Caesareae et Fontis salutis, fratri Ioanni Hoffman, quondam abbati monasterii de Speciosa valle, qui eidem monasterio sponte et libere cessit, assensu et voluntate abbatis et conventus dicti monasterii assignatam, prout in litteris desuper confectis ad plenum constat, quibus praesens diffinitio annectitur, tamquam iustam et meritoriam confirmat, ratificat et approbat, praecipiendo abbati et conventui dicti monasterii, ut eidem fratri Ioanni Hoffman praedictam pensionem, quoad vixerit, integre persolvant, ne futuris vertatur in scandalum et malum exemplum, fiatque in omnibus iuxta tenorem dictarum litterarum. CONFIRMATIONES TRACTATUUM 72.  Generale Capitulum debite et sufficienter informatum super profectu et utilitate tractatus, cui haec praesens diffinitio annectitur, per relationem Rmi D. N. Cisterciensis et eiusdem sui conventus procuratoris, eidem Capitulo verbaliter factam, ipsum secundum sui formam et tenorem ratificat, confirmat et approbat, in plenaria Ordinis et Capituli generalis auctoritate. 73.  Praesens generale Capitulum committit abbatibus de Claravalle, s. th. pr., de Gardo, de Claromarisco et de Lanneyo, et cuilibet eorum in solidum, quatinus se diligenter informent super quodam tractatu inito et passato inter abbatem et conventum de Caricampo ex una, et dominum Ioannem de Humières ex altera ; qui si invenerint dictum tractatum initum, factum et passatum inter partes praedictas ad utilitatem dicti monasterii de Caricampo, confirment et approbent ; sin autem eumdem tractatum omnino cassent et annullent, in plenaria Ordinis potestate. 74.  Ad idem, abbati de Reigniaco pro abbatissa de Confort, quod se diligenter informet super quodam tractatu inter dictam abbatissam et conventum eiusdem loci ex una, et drapiarios Antissiodorenses ex altera, quatinus si dictus tractatus inveniatur factus ad utilitatem dicti monasterii de Confort, per dictum de Reigniaco confirmetur ; sin alias revocetur, in plenaria Ordinis potestate. 75.  Committitur abbatibus de Bonoportu, s. th. pr., et de Bellobecco, quatinus se diligenter informent super quodam tractatu inito et passato inter abbatem et conventum monasterii de Voto ex una, et Guillelmum Le Scapnier ex altera, ratione manerii de Garenna, qui si invenerint dictum tractatum inter eos habitum fore utilem dicto monasterio, illum approbent et ratificent ; sin alias illum cassent, revocent et annullent, in plenaria Ordinis potestate. 76.  Abbatibus de Bellavalle, de Balerna et de Charitate, et unicuique eorum in solidum committit praesens generale Capitulum renovando diffinitionem anno elapso in praesenti casu factam usque ad triennium, si commode citius huiusmodi negotio vacare non possint, dando eis auctoritatem se diligenter informandi super quodam tractatu inito et passato inter abbatem et conventum de Locoscrescenti [Lococrescenti] ex una, et dominum de Novocastro ex altera, et referant Capitulo generali quod invenerint. 77.  Abbatibus de Firmitate, de Caroliloco, s. th. pr., et de Regalimonte, et duobus eorum in solidum praesens generale Capitulum committit, quatinus se diligenter informent super quodam tractatu inito et passato inter abbatem et conventum de Vallibus Sernay ex una, et collegium Ordinis Sancti Bernardi Parisiis ex altera, facto anno 1488, quem quidem si invenerint partibus utilem confirment ; sin alias infirment, in plenaria Ordinis potestate. 78.  Praesens generale Capitulum mandat et praecipit abbatibus de Valle Dei, Sancti Lamberti, de Alna, et cuilibet eorum, quatinus se diligenter informent super quibusdam tractatibus initis et passatis inter abbatissam et conventum de Portzeto prope Aquisgranum et communitatem dicti loci de Portzeto, quos si invenerint iustos, rationabiles et utiles dicto monasterio de Portzeto, illos ratificent et approbent ; alias cassent et annullent, in plenaria Ordinis potestate. REHABILITATIONES 79.  Generale Capitulum misericorditer dispensans cum fratribus Cornelio Duyt et Ioanne Griselot, sacerdotibus et professis monasterii B. M. de Hemmerod [Hemmenrode], qui carnis contagio notati iuxta Ordinis inhabilitatem incurrerunt, benigne indulget ut his non obstantibus, ad omnes gradus et honores Ordinis admitti valeant, abbatiali dignitate non inclusa, dum tamen sui abbatis super hoc expressum obtinuerint consensum. 80.  Ad instantiam abbatis de Altasilva, praesens generale Capitulum ad omnes Ordinis nostri legitimos actus, fratres Petrum et Colinum, monachos et professos dicti monasterii de Altasilva, de contagio carnali convictos, abbatiali dignitate seclusa, rehabilitat et admittit, in plenaria Ordinis potestate. 81.  Generale Capitulum ad instantiam abbatis de Igniaco rehabilitat ad omnes actus Ordinis legitimos fratrem Natalem, religiosum dicti monasterii de Igniaco, qui, ob copulam carnalem ex introductione cuiusdam mulieris infra dictum monasterium de Igniaco, notam inhabilitationis incurrerat. 82.  Ad instantiam et humilem supplicationem abbatis Longivadi, generale Capitulum misericorditer dispensat cum fratre Reymberto de Arcubarrensi, ut non obstante inhabilitate quam incurrit in contagio carnis deprehenso, ut ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces et officia, seclusa abbatiali dignitate, valeat promoveri. 83.  Ad idem, pro fratre Ogerio de Laterceyo. IUDICES 84.  Abbatibus de Ponte oltrani et de Melereyo, et unicuique eorum in solidum, committit praesens generale Capitulum auctoritatem et potestatem compellendi omnes et singulas Ordinis personas, cuiuscumquae [cuiuscumque] conditionis sint, quas repererint legitime teneri ad aliquas pecuniarum summas monasterio de Claromonte, sive ad alia quaecumque, in plenaria Ordinis potestate. 85.  Generale Capitulum committit abbati de sancto Sulpitio, quatinus si invenerit abbatissam de Bitumine debite teneri in aliqua seu aliquibus pecuniarum summis aut aliis quibuscumque rebus, eamdem compellat ad condigne satisfaciendum abbati de Bitania, in plenaria Ordinis potestate. 86.  Generale Capitulum concedit sequentibus iudices Ordinis ad compellendum coram ipsis, ad instantiam impetrantium, omnes et singulas regulares personas Ordinis eiusdem utriusque sexus, ad solvendum sibi summas pecuniarum, quas litteris, pactis, obligationibus aut aliis iustis causis ostenderint sibi deberi… etc. 87.  Pro abbate de Bonoportu, s. th. pr., iudices abbates de Caroliloco, s. th. pr., de Barberio, s. th. pr., de Valle Richerii et quilibet eorum. EXCUSATIO ABBATUM A VIA CAPITULI GENERALIS 88.  Abbates sequentes excusantur hoc anno a via Capituli generalis propter certas causas generale Capitulum moventes. — Abbas de Roseriis propter armatos et latrunculos vi tenentes quoddam castrum iuxta monasterium suam dictum Vadaut, qui ipsum miserabiliter turbant, non potuit venire, ideo excusatur. — Dominus abbas de Bonarequie propter gravem infirmitatem, quam habet et patitur in una tibia, prout constare poterit per procuratorium ad hoc specialiter missum per unum suorum religiosorum. — Dominus abbas de Sancto Mauritio, de Langoneyo, de Lanvaux, de Silva Melonis, de Veteri villa et de Melereyo, propterea quod vocati sunt et citati sunt personaliter comparere in Parlamento regio, quod pro nunc tenetur et celebratur in civitate Venetensi, et hoc sub poena perditionis fructuum monasteriorum suorum per annum integrum, ut retulit baccalarius de Precibus, et nonnuli [nonnulli] alii religiosi. — Dominus de Begario, ad relationem baccalarii de Reliquiis eius religiosi, propter causas mihi quidem ignotas. — Ad idem, dominus abbas de Ponte oltrani. — Dominus abbas de Claramonte, propter causas Rmo D. N. scriptas, ut retulit scolaris dicti de Claromonte. — Dominus abbas de Septemfontibus propter aliqualem eius infirmitatem qua gravatur, necnon propter occupationem quam habet circa sollicitudinem certorum commissariorum, quos habet in monasterio suo, ratione cuiusdam processus sui. — Dominus abbas de Gratia Dei, propter gravem podagram, quam petitur in tibiis, ut retulit dominus abbas de Bellavalle. — Ad idem, dominus de Bullione, ut retulit quiddam assertus suus religiosus. — Dominus abbas de Voto propter eius gravem infirmitatem, necnon equorum et nummorum penuriam, ut retulit baccalarius eiusdem monasterii. — Dominus de Caricampo propter certas causas domino de Laude plenius notas, ut ipse retulit. — Ad idem, dominus de Thorigniaco, et de Alneto, ut retulit dominus de Barbereyo. — Domini de Bellobecco et de Mortuomari propter causas provisori collegii Sancti Bernardi Parisiis notas, ut retulit. — Ad idem, domini de Valleregis et de Longoponte, ut retulit dominus de Ursicampo. — Dominus de Ripatorio propter infirmitatem corporalem qua gravatur. — Ad idem, dominus de Montepetroso propter causas Rmo D. N. Cistercii scriptas, ut retulit quidam suus assertus religiosus. — Dominus Rolandus, abbas de Persenia, propter infirmitatem qua detinetur, febri videlicet quotidiana, ut retulit frater du Glemier, in sacra pagina licenciatus. — Dominus de Villanova propter infirmitatem febrium qua gravatur, ut retulit baccalarius de Precibus. — Domini abbates de Bellabrancha, de Sancto Leonardo, de Curia Dei, de Misericordia Dei, de Fontanis albis, de Eleemosina, de Stella, et de Baugereyo petunt et supplicant excusari propter causas domino de Bonavalle Pictaviensi bene notas, ut retulit idem dominus de Bonavalle. — Dominus abbas de Fontenorum propter infirmitatem qua detinetur, prout subprior sui monasterii retulit ipsam scripsisse Rmo D. N. Cisterciensi. ORDINIS SUFFRAGIA 89.  Ad supplicationem et petitionem parochianorum et habitantium Sancti Michaelis Divionensis, qui velut exposuerunt ecclesiam magnificam beato Michaeli patrono suo speciali intendunt aedificare, ad quae nisi multorum suffragiis, eleemosinis et facultatibus minime sufficere possunt, humiliter requirentes super his misericorditer per Ordinem eisdem suffragari, ad quam petitionem et iustam requestam generale Capitulum charitative intendens, eisdem suffragia ipsius Ordinis talibus dari consueta ad quinquennium benigne largitur et concedit, ut scilicet omnes et singulae utriusque sexus personae de bonis suis dicto operi manus adiutrices et largitrices porrexerint, omnium bonorum spiritualium totius Ordinis plenam participationem habeant et assequantur. 90.  Ad idem, ad quinquennium pro monasterio monialium Ordinis de Biars, Noviomensis dioecesis, prope Peronam in Picardia, ad supplicationem abbatis de Vaucellis, s. th. pr. 91.  Ad idem, pro monasterio monialium de Vivario, Attrebatensis dioecesis. 92.  Suffragium pro domino Henrico Briem, vicario maioris ecclesiae Spirensis. 93.  Ad idem, pro monasterio de Balerna, Bisuntinensis dioecesis. 94.  Suffragium pro magistro Ioanne Heyni de Weinheyn, s. th. pr., ac facultatis theologiae studii Heydelbergensis ordinario, ad supplicationem prioris de Eberaco. 95.  Ad idem, pro magistro Daniele Zangenried, s. th. doctore atque verbi Dei praedicatore Heydelbergensi, ad supplicationem dicti prioris de Eberaco, sacrae paginae baccalaurii formati.

Continuatio Capituli generalis anno Domini, 1498. Universis Christi fidelibus praesentes litteras inspecturis, Nos, frater Ioannes, abbas Cistercii, in Cabilonensi dioecesi, notum facimus, quod cum iuxta *Cartae charitatis*, necnon *Clementinae* et aliorum statutorum, diffinitionum ac privilegiorum sacri Ordinis nostri Cisterciensis, generale Capitulum fuerit ab exordio Ordinis institutum, ut singulis annis apud Cistercium celebraretur, et ex tunc absque interpellatione ibidem quolibet anno usque in praesens celebratum et continuatum, et in eo universae et singulae totius Ordinis materiae, tamquam in supremo auditorio, tribunali, seu consistorio totius Ordinis, fuerint tractatae, discussae, terminatae, diffinitae et sententiatae, tam de rebus spiritualibus quam temporalibus cuiuscumque generis, naturae seu conditionis existant. Essemusque intentionis et determinatae voluntatis hoc anno, die consueta, in dicto monasterio nostro Cistercii, Capitulum ipsum generale iuxta morem nostrum et Ordinis celebrandi, et ob hoc cuncta ad hoc necessaria in eodem monasterio praeparari et disponi iuxta laudabiles consuetudines fecerimus ; nosque propter hoc die decima mensis praesentis ad ipsum monasterium personaliter transtulerimus. Verumtamen duo magna occurrerunt impedimenta, quorum primum est terribilis rumor quaquaversum per orbem, praesertim in Gallia, Germania et aliis regnis, provinciis, terris et dominiis circumstantibus super multiplicatione armatorum diversarum nationum et linguarum, tam in ducatu Burgundiae, quam etiam in comitatu Burgundiae diffusus ; propter quem rumorem universi abbates Ordinis tam remoti quam vicini, paucissimis exceptis, sibi et rebus suis timentes et caventes, minime ad dictum Capitulum accedere ausi fuerunt ; et sic non apparuit numerus competens abbatum, cum quibus dictum generale Capitulum, iudicio nostro, esset celebrandum. Aliud quoque impedimentum et certe urgentissimum est diffusio multorum armatorum praesertim nationis germanicae in circuitu Cistercii, etiam usque ad grangias et portam monasterii, praetendentes stipendiorum praetensorum solutionem debere sibi fieri, certis diebus fuerunt in suburbiis oppidi Divionensis, totis viribus nitentes intrare oppidum ipsum, ut cominus fama dicebat accipiendi manibus propriis bona ad valorem dictorum stipendiorum accedentia. Tandem dicta suburbia relinquentes, ad vicina villagia maximo numero etiam usque ad grangias Cistercii iuxta muros monasterii, et portam ipsius dilataverunt, minitantes accipere non solum boves, arietes seu mutones, et alias praeparationes pro generali Capitulo, ut dicebant, dispositas, ut inde reficiantur, sed etiam, sicut fide dignorum relatu accepimus, minabantur accipere et ad terram propriam captivos ducere quotquot potuerint invenire de nobilibus personis patriae, inter quos nos expresse minabantur, sperantes nos infallibiliter Capituli generalis tempore in Cistercio ad nutum suum invenire. Quorum terrore ad vitandum tantae infelicitatis detrimentum, seu potius tormentum, per quod non solum in persona nostra mortis, verum etiam ipsa domus Cisterciensis perpetuae desolationis periculum reportaret ; amicorum consilio fuimus compulsi valde mane hac die de Cistercio exire, et nos in hac domo Gilley pro nostra et aliorum securitate recipere praesertim cum domus nostrae apud Divionem et Belnam plenae sint armigeris, ita ut in camera nostra propria impossibile esset nos locum pro persona nostra habere. Illi etiam de Ordine, qui pro rebus monasteriorum et personarum venerunt, nullum hospitium in dictis villis aut villagiis circumstantibus habere possunt. Igitur propter causas praedictas, cum impossibile sit hoc anno, maxime die assignata et consueta, in dicto monasterio nostro Cistercii generale Capitulum congregare seu celebrare, causas Ordinis tam communes quam particulares, quas, nostra et generalis Capituli ac totius Ordinis auctoritate qua fungimur, determinare non potuerimus, ad proximum generale Capitulum, quod Domino donante, anno proxime venturo, scilicet anno Domini 1499, apud Cistercium more solito celebrabitur, remittimus, expressius protestantes quod, cum impossibile sit mortalibus divinis obsistere seu obviare dispositionibus, continuatio haec generalis Capituli pro futuris temporibus in nullum penitus, tam pro Cistercio quam pro Ordine, cedat praeiudicium, nec erit computanda quaecumque discontinuatio, seu interpollatio aut interruptio in dictis Capitulis generalibus, quinimo generale Capitulum, quod anno 99°, ut praemissum est, Domino annuente celebrabitur, immediate continuabitur generali Capitulo celebrato ibidem anno superiori, videlicet anno 97°, sicut et in aliis religionibus, in quibus generalia Capitula solum de triennio aut quadriennio celebrantur, nullam discontinuationem propter tempus intermedium pati seu sustinere dicuntur. Ad quod quidem generale Capitulum proxime futurum, scilicet 99°, iuxta Ordinis statuta citamus universos et singulos Ordinis abbates, cum protestatione, quod nisi venerint, contra eos prout iuris fuerit et rationis procedetur. Universis commissariis Ordinis sub censuris Ordinis districtius praecipiendo, quatinus cognita huiusmodi citatione, ipsam abbatibus, in suis commissionibus comprehensis, significent et intiment, nosque et dictum generale Capitulum sufficienter per scriptum informent de his quae super his fecerint et egerint, et quos etiam praesentium tenore personaliter ad dictum Capitulum generale sub dictis protestationibus. Insuper declaramus, quod per huiusmodi continuationem Capituli generalis, nihil derogatum iri intendimus in aut super commissionibus tam nostris quam Capituli generalis huius anni 98°, tam abbates quam commendatarii et alii officiarii monasteriorum teneantur easdem contributiones integraliter iuxta dictarum commissionum tenorem pro anno praesenti solvere, proinde ac si generale Capitulum more solito hoc anno esset celebratum, sicut et tenebuntur easdem contributiones integraliter annis sequentibus iuxta dicti Capituli generalis determinationem, et commissionum ipsius tenorem solvere, quoniam ad quinquennium, id est pro quolibet anno quinque annorum se extendunt, et idcirco declaramus censuras et poenas, per dictum generale Capitulum aut commissarios ipsius seu nostros contra non solventes huiusmodi contributiones, latas aut ferendas, sine quacumque diminutione locum et vigorem habere. Datum in dicta domo nostra de Gilleyo sub appensione sigilli nostri, die 12*a* mensis septembris anno Domini M. CCCC. LXXXX VIII. … sic signatum, fr. Vincentius.

Anno Domini millesimo quadringentesimo nonagesimo nono, in generali Capitulo apud Cistercium statuta sunt et diffinita quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo… etc. ut 1497. 2.  Praeterea pro serenissimo … ut 1497. 3.  Insuper pro burgensibus… etc. ut 1497. 4.  Ceterum pro pace… etc. ut 1497. 5.  Demum pro felicis … etc. ut 1497. [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Cum Ordo noster… etc. ut 1497. 7.  Minuta diffinitionis fundamentalis Capituli generalis pro solemni congregatione venerabilium patrum Ordinis Cisterciensis Parisiis 20 novembris 1499 celebranda. (*in margina addit.* : Rmo. D. N. Cisterciensi aegrotante). Praesens generale Capitulum apud Cistercium more solito in Spiritu Sancto congregatum non sine causa ponderans magna et evidentia pericula pestis et febrium, quasi totam provinciam Burgundiae infestantia, vidensque magnam multitudinem materiarum gravissimarum occurrentium, non nisi cum longo temporis spatio commode tractari posse, multasque dictarum materiarum propter sui gravitatem praesentiam multorum patrum Ordinis, et praesertim Franciae requirentium, licet sint abbates in numero competenti et sufficienti diversarum aliarum nationum ad implendum universa officia Capituli generalis, post profundam et maturam deliberationem, pro pace et quiete Ordinis et praesertim ad terminandum, si fuerit possibile, processus motos et prosecutos per illos de Claravalle facietenus contra et adversus Rmum. D. Cisterciensem et eius monasterium, quamquam realiter sint contra et adversus Ordinem universum et generale Capitulum, utpote de rebus Ordinem ipsum concernentibus, diffinivit et tenore praesentium diffinit et declarat, quod pro finali decisione et determinatione huiusmodi materiarum, vicesima mensis novembris proxime venturi, fiet et celebrabitur solemnis congregatio patrum, maxime Galliae seu Franciae, qui ad hoc vocabantur in venerabili collegio Sancti Bernardi Parisiis ; in qua congregatione, more solito, praesidebit Rmus. D. Cisterciensis, si personaliter adesse potuerit, et in eius absentia praesidebit dominus de Firmitate. Ceteri vero patres, tam de quatuor primis filiabus quam alii, suos ordines, sicut in Cistercio tempore Capituli generalis, servabunt. Cui quidem congregationi generale Capitulum tenore praesentium dat auctoritatem et plenariam potestatem nomine Ordinis determinandi et diffiniendi ea quae sequuntur, videlicet super modo pacificandi dictos processus per omnia media possibilia et honesta, appunctuandique cum dictis de Claravalle de dictis processibus, et super universis quae dicunt sibi per Ordinem seu dominum Cisterciensem, tam occasione arreragiorum seu occasione redditus eorum super contributionibus, et quibuscumque aliis denariis omnibus Ordinis, quam alias debitorum, conformiter ad alias diffinitiones desuper confectas, ut sic pax et requies inter personas Ordinis habeatur. Dat etiam generale Capitulum eidem futurae congregationi potestatem plenius determinandi et disponendi subsidium gratiosum et charitativum per generale Capitulum super Ordinem pro hac vice impositum, faciendique taxas seu astallationes huiusmodi subsidii super quolibet monasterio, facultate cuiuslibet considerata ; committendique et deputandi diversos commissarios in diversis regionibus ad levandum per se aut deputatos suos huiusmodi subsidium, et ad compellendum, per Ordinis et sanctae Ecclesiae censuras, abbates, commendatarios, abbatissas et quoslibet officiarios, tam religiosos quam saeculares, et officiarias, ad solvendum dictas taxas infra tempus per dictam congregationem aut dictos commissarios determinandum, iuxta morem consuetum. Verum quia licet Rmus D. Cisterciensis tempore Capituli generalis apud Cistercium vehementer aegrotaret, ita ut consistorium intrare non potuerit, zelo tamen ad Ordinis utilitatem, continuando ea quae saepius generali Capitulo proposuerat, generali Capitulo exponi fecit, quod necnon toto tempore praeterito valuerit ponere iuxta integrum desiderium suum ordinem satis utilem, clarum et necessarium in accepta contributionum annualium, nec certe ad hoc potuerat inducere seu compellere multos commissarios in diversis regionibus deputatos ad integraliter colligendum ipsas contributiones, nec ad mittendum eas tempore opportuno cum integris computationibus receptarum et expensarum, ut omnis status Ordinis singulis annis clare elucideretur, sed multa arreragia temporis praeteriti per multos debentur, de quibus patres Ordinis nullam habent notitiam, sicut nec ipse pater Cisterciensis propter causas praedictas habere potuit, nec computationes suas dicti commissarii singulis annis mittere volunt quantumcumque dominus Cictercii [Cistercii] eos ad hoc creberrimis scriptis et mandatis stimulaverit. Idcirco instantius rogari fecit generale Capitulum, sicut et saepius iam fecerat, quod deputare vellet tres vel quatuor notabiles patres auditores huiusmodi computorum particularium cum eo, qui singulis annis praevenirent generale Capitulum ad revidendum computationes praecedentes, et ad scribendum fideliter universum statum Ordinis, ut de omnibus relationem faciant ad generale Capitulum, et sic deinceps universus status Ordinis notus erit patribus, cessabuntque per Dei gratiam innumerabiles rumores, qui hucusque regnaverunt in Ordine, occasione dictarum contributionum. Quam quidem remonstrationem generale Capitulum tamquam iustam et rationabilem acceptavit. Idcirco dat potestatem dictae congregationi nominandi, eligendi, ordinandi et instituendi huiusmodi auditores computorum cum clausulis et conditionibus, quas dicta congregatio determinabit, ordinabitque de expensis et potestate eorum. Insuper quia senior abbas Claraevallis multis et longis scripturis in dictis processibus, quos intitulat contra et adversus Rmum D. Cistercii, proponit multos errores contigisse et commissos fuisse per ipsum D. Cistercii eiusque praedecessores in computationibus status communis Ordinis, quae singulis annis in Capitulo generali redduntur, audiuntur, examinantur, corriguntur, ubi opus est, arrestantur et clauduntur, approbantur et signantur per auditores computorum. Ad quas quidem obiectiones, ut dicitur, dominus Cisterciensis quasi unico contextu respondere dicitur in suis salvationibus, huiusmodi obiectiones esse falsas et contra veritatem. Et si forsan, sicut in actibus humanis quandoque contingere solet, aliquis error calculi quandoque intervenerit, non plus sibi quam auditoribus huiusmodi computationum imputari debet, qui per diversos annos pro maiori parte semper diversi fuerunt, et de diversis nationibus. Et si curia super his pro ampliori verificatione rerum istarum, ad faciendum enquestam appunctuamentum firmaverit, necesse erit, Ordinem graves expensas supportare ; oportet enim expensas istas fieri et supportari aut de substantia monasterii Claraevallis, quod est membrum honorabile Ordinis, aut monasterii Cistercii, quod est caput et origo totius Ordinis, aut ex omni substantia seu aerario Ordinis, quod omnino nihil est praeter communes contributiones annuas, quae ut manifestum est communiter sufficere non possunt ad communia Ordinis onera. Cistercienses autem constanter asserunt, et de his multae diffinitiones Capituli generalis concordant, quod res istae non sint Cistercii particulares, sed sint communes res totius Ordinis quia, ut dicunt, domus Cistercii et dominus eiusdem loci nihil unquam debuerunt ant [aut] debent illis de Claravalle. Et sic quomodocumque processus isti terminentur, semper erit magna desolatio, damnum et ruina totius Ordinis in generali et in particulari, tam in spiritualibus quam in temporalibus. Quamobrem generale Capitulum determinavit, quod sub beneplacito curiae Parlamenti, ad servandum iustitiam inter partes, deputarentur aliqui notabiles patres Ordinis assueti in rebus et computationibus Ordinis, qui sine strepitu iudicii et superfluis et magnificis expensis dictas computationes revidebunt, examinabunt et calculabunt, auditisque partibus summarie et de plano vera approbabunt, errata autem, si quae sint, fraterna aequitate et aequa charitate emendabunt. Idcirco dictum generale Capitulum dat auctoritatem dictae congregationi nominandi et deputandi ex patribus Ordinis aliquos notabiles abbates, qui res praemissas faciant etiam in praesentia aliquorum, si opus fuerit, per ipsas partes nominandorum. Si illi de Claravalle aliquos in speciali nominare voluerint, humiliusque supplicando magnificis dominis dicti Parlamenti, ut sicut in praecedentibus processibus laudabiliter egerunt, remittendo decisiones querelarum ad Ordinem. Ita et nunc idem vel amplius pro Dei honore et dicti Ordinis pacificatione, et ad vitandum praemissas expensas insupportabiles facere velint, reddendo seu reddi faciendo in manibus huiusmodi deputatorum Ordinis super hoc librum seu volumen dictarum computationum. Nam quia dictus senior abbas magnum numerum dictarum computationum diversis annis approbavit, et manu propria clausuram et restas scripsit et signavit, necesse videtur, quod hi qui cognoscunt scripturam suam, eam videant. Determinabitque dicta congregatio locum, tempus et expensas, quibus dicti commissarii in praemissis laborabunt, si suprema curia benivolum auditum praebere dignabitur ; et interim arrestum anno superiori datum in hac materia fideliter per illos de Ordine executioni debitur, prout fuerit possibile. Praeterea ad dicti generalis Capituli notitiam deductum est, quod nonnulli benivoli ad Ordinem consolationes valde honestas et Ordini summe utiles pro perpetua commoditate, pace et quiete Ordinis facere et offerre intendunt. Generale Capitulum dat potestatem, auctoritatem et facultatem dictae congregationi acceptandi et recipiendi nomine totius Ordinis omnes et singulas oblationes, quae fiant per quoscumque ad Ordinis utilitatem ; et generaliter idem Capitulum dat et concedit praefatae congregationi auctoritatem et potestatem determidandi [determinandi], decidendi et diffiniendi, tam in forma iustitiae quam in computationibus et summis pecuniarum et in aliis quibuslibet, secundum rationis aequitatem et statutorum Ordinis formam et tenorem, omnes et singulas materias Ordinis tam communes quam particulares, praemissa concernentes sub sigillo Diffinitorum et signatura alterius notariorum abbatum, quae in dicto generali Capitulo apud Cistercium propter causas praedictas terminari non potuerunt. Districtius sub censuris Ordinis praecipiendo universis et singulis abbatibus, commendatariis, abbatissis, prioribus, cellerariis, bursariis ac reliquis personis Ordinis utriusque sexus, cuiuscumque status aut conditionis existant, quatinus ordinatis praeceptis, determinatis et sententiatis et conclusis per dictam congregationem humiliter tamquam generali Capitulo pareant et devote obediant. 8.  Cum in sessione generalis Capituli anno Domini 1437 celebrati, statutum, diffinitumque fuerit quod in nullo Ordinis monasterio, dum celebranda veniret electio ad novi abbatis substitutionem, nulli, sub excommunicationis latae sententiae et inhabilitatis poenis, liceret personam quae de Ordine nostro non esset eligere seu postulare. Nihilominus tamen quidam suae salutis immemores statuta et ordinationes Capituli generalis parvipendentes et contemnentes, dictae diffinitioni et ordinationi contravenire, proh dolor ! non formidant, saeculares et alterius vocationis, quam nostri Cisterciensis Ordinis, viros sibi praeesse procurantes, sanctorum patrum, qui nostrum Ordinem creaverunt, fundaverunt et statutis ordinaverunt, obliti. Ut autem tantus abusus tollatur de medio, et Ordo noster patrum sequendo vestigia suis sub regulis ordinetur et vivat, praesens generale Capitulum antedictum statutum renovando confirmat et approbat praecipiendo universis nostri Ordinis regularibus personis sub eisdem poenis, videlicet excommunicationis latae sententiae et inhabilitatis ad quaecumque officia, dignitates et administrationes Ordinis, et privationis iuris eligendi tam active quam passive pro illa vice, ne de cetero tales postulationes facere praesumant simul etiam per praesentes omnes huiusmodi electiones seu postulationes facere praesumant, simul etiam per praesentes omnes huiusmodi electiones seu postulationes, si quae factae fuerint, cassas et nullas declarando. Mandando sub poenis similibus patribus abbatibus, aut electionibus in Ordine faciendis praesidentibus universis, quatinus electiones seu postulationes huiusmodi minime admittant, vel recipiant, quinimo sic eligentes seu postulantes poenas praedictas ipso facto incurrisse pronuntient et declarant, in plenaria sua et totius Ordinis potestate. 9.  Graviter ferens praesens generale Capitulum negligentias et contemptus multorum Ordinis abbatum, qui licet citati et vocati ad ipsum Capitulum, quamquam vocari minime debeant, sed libere et sedule omnibus postpositis omnes venire teneantur, venire non curent, nec excusationes legitimas mittere, renovat in forma diffinitionem annis elapsis editam, qua iuxta Ordinis instituta et apostolica privilegia praecipitur, quod omnes et singuli abbates de via Capituli remanentes non legitime excusati, duplices pecunias solvant pro taxa contributionum suis monasteriis impositarum, quodque domini commissarii in singulis suis limitibus a singulis abbatibus, qui praesenti Capitulo non interfuerunt, nec pro se legitime excusandis miserunt, dictas summas pecuniarum levent et computum faciant, in plenaria Ordinis potestate. 10.  Quia propter multiplicitatem, varietatem et difficultatem diversorum negotiorum ad praesens generale Capitulum deportatorum, quae matura deliberatione ac maiori spatio temporis indigent, idem Capitulum generale ipsa et alia quae in hoc praesenti Capitulo terminari non potuerint, remittit reverendis dominis de Firmitate, de Morimundo, et dominorum de Pontigniaco et de Claravalle locum tenentibus, his quoque quos secum censuerint vocandos terminanda, in plenaria Ordinis potestate. 11.  Attentis multis et variis impedimentis et occupationibus singulis annis Rmi D. N. Cistercii et dominis Diffinitoribus eiusdem generalis Capituli emergentibus, ipsum praesens generale Capitulum statuit, ordinat et diffinit quod singulis annis in ipso Capitulo generali cum aliis dominis officialibus dicti Capituli nominabuntur quatuor auditores computationum Ordinis, tam de receptis quam de expensis. 12.  Generale Capitulum propter certas et rationabiles causas constituit et ordinat suos procuratores, etc, tam in ecclesiasticis curiis, quam laicis, etc… 13.  Generale Capitulum Cisterciensis Ordinis. Notum facimus universis, quod in eodem generali Capitulo die 14 mensis septembris anno Domini 1499 apud Cistercium celebrato, facta fuit quaedam diffinitio, cuius tenor sequitur et est talis. Considerans non sine magna animi consternatione generale Capitulum agendorum Ordinis multiplicem varietatem, non modo in provincia aut regione una, sed longe lateque per orbis universi latitudinem, per quam dictus Ordo extenditur, ubi, proh dolor ! tot vel plures videntur privilegiorum, exemptionum, libertatumque Ordinis expugnatores, quot prius retroactis temporibus visi fuerunt promotores, augmentatores et dictarum libertatum defensores, quibus adversis, nisi diligenter occurratur, nos nostraque, tam spiritualia quam temporalia in tuto minime posse morari videmus. Formidat insuper non immerito dictum generale Capitulum ne Sanctissimi domini nostri Papae sacrum pectus, in quo christianae religionis thesauri conduntur, adversus Ordinis personas moveatur, tum maxime, tamquam in desides et suae Sanctitatis contemptores, quippe quia necdum a sua sublimatione ex parte Ordinis reverentiae et honoris debitum cum filiali obedientia ac generosa et solita offerii [offerri] propina, suae Sanctitati fuit impensum, quemadmodum alii gradus ecclesiastici fecisse dicuntur. A cuius quidem omissionis seu dilationis huiusmodi non incuria Ordinis, sed potius bellorum seu discordiarum, tam civilium quam intestinarum, ac aerarii publici exaninitio [examinatio], aut potius evacuatio seu extinctio causa fuerit ; verum dilatio ulterior amplius excusatione mereri non videtur, praesertim etiam cum, ut omnibus patribus in generali Capitulo existentibus visum fuit, apud Sanctam Sedem apostolicam pro confirmatione privilegiorum Ordinis, tam antiquorum quam novorum insistendum esse, ne quasi in nihil redigantur ; maxime autem et quasi ante et super omnia invigilandum est, ad impetrandam gratiam indulgentiarum instantis iubilaei, pro universis et singulis personis Ordinis utriusque sexus, necnon conversis, donatis, oblatis, familiaribus ac continuis commensalibus, ne personae Ordinis et praecipue regulares, Omnipotenti Deo incessanter die noctuque in claustris deservientes, aut tanto bono priventur, aut per saeculum limina apostolorum petendo vagari cogantur. Quare haec cura ceteris omnibus est praeferenda. Praeterea generale Capitulum sollicitiori vigilantia cogitat et pertractat, quid sit agendum cum Rmo D. protectore et procuratore Ordinis in curia, quibus propter defectum debitae et solitae solutionis stipendiorum actis annis Ordo visus est carere in curia. Ex quo universi benevoli Ordinis filii cognovisse potuerunt, multa in rebus Ordinis aliter accidisse quam oportuisset. Timendum est vehementer, ne peius accidat, si non in brevi de remedio provideatur opportuno. Nemo enim propriis militare tenetur stipendiis, quinimo dignus est operarius mercede sua. Sunt praeterea multa alia magna et gravia debita, ad quae Ordo ipse multis tenetur et obligatur, ut sunt ea quae Claraevallis monasterium ab Ordine seu Capitulo generali repetit, aliaque non pauca nonnullis patribus Ordinis debita, qui dudum Ordinis necessitatibus succurrendo suorum monasteriorum pecunias liberaliter Ordini concesserunt, ad liberandum Ordinem ipsum ab usurarum voragine. Quae quidem debita, nisi citius persolvantur, praesertim monasterio Claraevallis, maximum Ordo incurrere poterit detrimentum. Cum igitur tam variae et graves penuriae seu necessitudines sacrum nostrum premant Ordinem, nec in promptu pateat solutionis seu opportunae provisionis modus ad satisfaciendum necessitatibus praemissis, et indeterius … constitit generali Capitulo quod quidem ex consuetis annuis contributionibus hac tempestate colligi potest, neque rebus praemissis nec expensis communibus et necessariis ac inevitabilibus, ut sunt Capitula generalia, solutio seu prosecutio. Quis insuper processui Ordinis contra diversos Ecclesiae praelatos ac principes laycos, qui libertates nostras et privilegia Ordinis demoliri et in ea invehere meditantur, et cetera, sine quibus Ordo in sua antiqua ac laudabili exemptione et libertate diu permanere non posset, nisi praemissis diligenti vigilantia per vias iuris vel aliis in dies occurretur, satisfacere potest ? Praesens generale Capitulum his et aliis multis causis rationabilibus consideratis, ad Sanctissimam Sedem apostolicam suos oratores legatos et nuntios, quam primum commode fieri poterit, transmittere decrevit ad debitam Sanctissimo domino nostro Papae ac suae Sanctissimae Sedi reverentiam exhibendam, amicorumque ac benevolorum Ordinis in romana Curia consistentium condignam recognitionem faciendam, tam pro dicta confirmatione privilegiorum Ordinis et impetratione instantis iubilaei obtinenda et impetranda proque feliciori directione negotiorum Ordinis in eadem Curia ac debitis Ordinis solvendis. Verum quia dictis oratoribus et nuntiis de expensis necessariis iuxta qualitates eorum provideri nec impetrationes praetactae ac solutiones debitorum promissorum sine maxima pecuniarum summa fieri posse videntur, idcirco post maturam, profundam et solertem deliberationem, ac unanimi omnium dominorum Diffinit orum consensu perceptis (*sic*), praesens generale Capitulum subsidium caritativum novem millium librarum turonensium in moneta bona in regno Franciae cursum habente, aut in auro iusti et legalis ponderis, eisdem novem millibus librarum aequivalentibus, super omnibus et singulis utriusque sexus monasteriis ac locis regularibus, in quibuscumque mundi partibus situatis et existentibus, absque praeiudicio contributionum ordinariarum, imposuit ac tenore praesentium imponit, infra nativitatis beati Ioannis Baptistae festum proxime venturum, vel alium magis brevem terminum ab arbitrium commissariorum Ordinis in diversis regnis deputatorum limitandum, arbitrandum, et prout super dictum integraliter solvendum et Rmo D. N. Cisterciensi in suo sacro Cistercii monasterio summas per dictos collectores a monasteriis subscriptis respective receptas et levatas, infra proximum nostrum generale Capitulum cum bonis et bene specificatis et sufficientibus computationibus receptionis earum reddendas, deliberandas, et realiter solvendas, et nihilominus tam apostolica quam totius Ordinis et Capituli generalis auctoritate universis et singulis abbatibus Ordinis, abbatissis, commandatariis, prioribus, priorissis, cellerariis, bursariis ac aliis quibuscumque monasteriorum aut locorum regularium Ordinis regimini praesidentibus, gubernatoribus, receptoribus, procuratoribus, syndicis, yconomis, negotiorum gestoribus ac officiariis universis, quacumque nomine censeantur, aut cuiuscumque auctoritate et nomine praesideant in eisdem, in virtute salutaris obedientiae ac sub excommunicationis, necnon suspensionis et eorum privationis a suis dignitatibus et officiis latae sententiae poenis ac censuris in litteris apostolicis Ordini nostro concessis, statutisque et diffinitionibus Ordinis expressis et contentis, mandans et praecipiens ipsum generale Capitulum, quatinus praemissa mente devota recogitando, seque bonos ac veros Ordinis filios et fideles amatores, ut tenentur, ostendendo et exhibendo, summas seu taxas aut quottas dicti subsidii eisdem monasteriis, ut infra describuntur, respective impositas ac imponendas prompte et hilariter, infra dictum nativitatis beati Ioannis Baptistae festum proxime venturum, commissariis Ordinis ad hoc in diversis mundi partibus per ipsus generale Capitulum deputatis, aut eorum substituendis collectoribus et nuntiis, sive religiosis sive saecularibus praesentium exhibitoribus, realiter, integraliter et in promptu, in bona et sufficienti moneta inferius descripta, una cum expensis rationabilibus, si secunda aut ulteriori vice ad ipsum monasterium redire contigerit, solvant, tradant et satisfaciant, seu solvi, tradi et satisfieri procurent, non obstantibus oppositionibus et appellationibus quibuscumque. Quocirca praesens generale Capitulum de discretione, prudentia fidelitate moderni abbatis de Sancta Cruce ad plenum confidens sibi, tenore praesentium, in virtute salutaris obedientiae et sub poenis infrascriptis, nisi Ordinis, iam verius apostolicae Sedis paruerit mandatis, mandat et praecipit, quatinus omnibus et singulis excusationibus cessantibus et postpositis, sive per subexecutores seu receptores aut collectores, seu nuntios speciales, sive religiosos sive saeculares, per eum deputandos, infra quindecim dies receptionem praesentis diffinitionis immediate sequentes omnem possibilem et indissimultam [indissimulatam] adhibeat diligentiam exsequendi et ad effectum deducendi praesentem diffinitionem, seu deduci faciendi, et si personaliter vacare et ad monasteria subscripta ire non potuerit, hoc ipsum per praedictos suos subdelegatos vel deputatos seu collectores aut nuntios diligenter exsequi faciat, dando eis et cuilibet eorum nomine totius Ordinis, auctoritatem, facultatem et potestatem petendi, exigendi, requirendi, levandi et percipiendi omnes et singulas huius subsidii summas et quottas, monasteriis infrascriptis, ut infra patebit, taxatas et impositas, de receptis quoque bonas et validas quittantias sub sigillo ipsius aut signo manuali dictorum subdelegatorum seu collectorum praedictorum faciendi, dandi et expediendi, quas ipsum generale Capitulum examinans ratas et proratas habet et habebit in futurum. Contradictores vero et rebelles, seu solvere renuentes aut differentes, tam abbates, abbatissas, commandatarios, priores, priorissas, cellerarios, bursarios, rectores, receptores, procuratores, admodiatores, seu aviditatores et quoslibet praedictorum monasteriorum utriusque sexus officiarios, tam religiosos quam saeculares, ut taxas et quotas dicti subsidii eisdem monasteriis subscriptis taxatas et impositas, cum rationabilibus expensis, ut praemissum est, infra tempus et in loco per ipsum commissarium seu eius subdelegatos collectores et nuntios praefigendum et declarandum, sub excommunicationis, suspensionis et interdicti, necnon aggravationis, reaggravationis ac etiam privationis suis dignitatibus, administrationibus, officiis et beneficiis, necnon inhabilitatis ad quaecumque beneficia, officia ecclesiastica habenda et obtinenda, ac sub aliis censuris, sententiis et poenis, latius in privilegiis apostolicis novis et veteribus, ac in statutis et diffinitionibus Ordinis contentis et declaratis, apostolica et Ordinis auctoritatibus praefatis palam et publice notis, et si opus sit, per affixionem et dimissionem copiae ad valvas monasteriorum ipsorum, seu parochialium ecclesiarum vicinarum seu alias, prout melius eidem commissario aut deputatis collectoribus praedictis visum fuerit expedire, realiter et cum effectu sibi solvi moneat et requirat, primo, secundo, et tertio ac quarto ex abundantiali pro monitione canonica, et si, quod absit, animo indurato perstiterint, solvere renuerint, ipsos abbates, abbatissas, commendatarios, officiarios praedictos, sic ut praemittitur, solvere renuentes seu impedientes solutionem taxarum praedictarum, eorum talem praemissis auctoritatibus excommunicet, aggravet et multipliciter reaggravet. Praeterea praesens generale Capitulum pro pace filiorum Ordinis edicto firmissimo declarat, ut dictum subsidium in regno Franciae seu Gallia cisalpina ad libram turonensem, in Italia vero et provinciis transalpinis et Ungaria ad ducatos, in tota Germania regnisque et dominiis adiacentibus ad florenos renenses, in Anglia vero, Hibernia et regno Scotiae ad nobilia ad Rosam, in Hispania autem, Arragonia, Portugallia, Castella, Navarra, Austuriis et dominiis adiacentibus ad florenos aragonenses solvatur, et in eisdem monetis computetur et solvatur per dicta monasteria et per commissarios receptores ipsius subsidii Rmo D. N. Cistercii, et aliis receptoriubus [receptoribus] generalibus, per ipsum Capitulum deputatis in dictis monetis respective apportetur seu solvetur. Si autem dictus commissarius invenerit, aliqua alia monasteria sive religiosorum sive monialium, monasteriis suae commissionis circumvicina, fuisse omissa non taxata, nec in praesenti commissione inserta, ipsa monasteria taxet, astallet et imponat, secundum ipsorum facultates, habito respectu ad aliorum similium monasteriorum vicinorum astallationes, fideli computu et nomine generali Capitulo redditurus. Eos vero, qui ob non solutionem huiusmodi summarum sibi impositarum infra tempus, ut praemittitur, eis praefigendum, huiusmodi censuras forsan incurrerint, quotiescumque ipsas cum rationabilibus expensis, ut praemittitur, persolverint, plenarie ab huiusmodi censuris, si id humiliter petierint, et requisierint, absolvendi. Invocato ad praemissa, si opus fuerit, quorumcumque dominorum potentium iudicum ecclesiasticorum et saecularium auxilio, consilio et favore. Sequuntur nomina monasteriorum virorum in Austria, Styria, Carinthia, et usque ad Ungarias existentia (*sic*) et eorum taxae. De Hilaria decem et octo florenos renenses ; de Cella angelorum decem florenos renenses ; de Pauentemperg decem et octo flor. ren. ; de Valle Dei duodecim flor. ren. ; de Zwettzella viginti flor. ren. ; de Sancta Cruce viginti flor. ren. ; de Sancta Trinitate in Nova Civitate Austriae decem flor. ren. ; de Novomonte duodecim flor. ren. ; de Runa viginti quinque flor. ren. ; de Victoria viginti flor. ren. ; de Campoliliorum viginti flor. ren. ; de Sitich decem flor. ren. ; de Lansdrach octo flor. ren. ; de Altovando duodecim flor. ren. ; de Altofonte sex flor. ren. ; Moniales eiusdem commissionis : Sancti Spiritus citra civitatem Ipsam sex flor. ren. ; de Felici valle viginti flor. ren. ; de Impulhone vel Pulhone decem flor. ; de Friesache sex flor. ren. ; de Schleybarch octo flor. ren. ; de Sancto Nicolao Viennae octo flor. ren. ; de Schonfeld inferiori decem flor. ren. ; de Schonfeld superiori octo flor. ren. ; de Sancto Bernardo in Pethereythe duodecim flor. ren. Datum in diffinitorio nostro Cisterciensi sub appensione sigilli Diffinitorum eiusdem Capituli generalis sub anno, die et mense praedictis. Eugenius m.p. abbas de Cheminone. [DIFFINITIONES] SPECIALES 14.  Domino Wangrovensi, alias de Lucna, domino de Landa et domino de Obra concedit generale Capitulum ut pro praesenti anno excusentur a missione scolarium ita tamen quod hoc praesenti anno integre et fideliter solvant contributiones et subsidia per Ordinem imposita ad subveniendum Ordinis necessitatibus ; concedit insuper ut pro secundo anno non possint cogi nisi ad unum scolarem manutenendum insimul, conditione tamen adiuncta quod contributiones et subsidia semper et indilate solvent. 15.  Generale Capitulum Ordinis Cisterciensis fratri Richardo Papin, religioso monasterii B. M. Fulcardimonte, Domino vivere et commori. Quia sicut supplicatio tua nobis oblata continebat dictum monasterium de Fulcardimonte ratione dignitatis abbatialis, quae a diversis exercetur, a multis annis litigiis subiacet, in moribus et temporalibus bonis multipliciter damnificatum, nec securam ibidem habere potest residentiam, obstantibus quibusdam contra te ortis susurrationibus, rationis commissionis tibi datae per domini nostri regis supremam Parisiensis Parlamenti curiam, sicut etiam fama vicinorum, et huiusmodi causam cognoscentium referenda didicit. Hinc est quod quieti tuae, saluti et securitati consulere et providere cupiens, tibi auctoritate Ordinis et dicti generalis Capituli, licentiam dominum de Valcellis vel alium Ordinis nostri abbatem tibi benivolum adeundi, et apud eum manendi sub obedientia regulari, ut nostri Ordinis hospitum mos est, concedit, praesentibus per immediatum sequens triennium dumtaxat robur habituris, quo spatio speratur res dicti monasterii in melius converti posse, quo facto ad tuae professionis locum tua ibidem vota Domino redditurus properatis. 16.  Generale Capitulum Ordinis Cisterciensis statuit, ordinat et diffinit, quatinus vicesima novembris praesentis anni, omnes domini commissarii regni Franciae compareant in civitate Parisiensi cum Rmo D. N. Cisterciensi, et quatuor primis aut eorum deputatis. Qui Rmus D. N., et unusquisque eorum cum eis quos secum duxerint vocandos, poterunt, de subsidio hoc anno imposito pro Ordinis necessitatibus, et etiam aliis eiusdem Ordinis negotiis, disponere quod ut melius iudicaverint. Et potuerunt audire computationes Ordinis, tam novas quam veteres, et si possibile fuerit, terminabunt controversias et lites ab abbate Claraevallis contra ipsum Rmum D. N. suscitatas, in plenaria Ordinis potestate. 17.  Quamquam ea quae circa officium bedelli seu portarii collegii nostri Sancti Bernardi Parisiensis in promotione de persona venerabilis et discreti viri Ioannis Le Grant, in artibus magistri, facta fuere, ulteriori confirmatione seu ratificatione non indigeant, ut puta, quia dicti officii dispositio totalis ad omnimodam Rmi D. N. Cisterciensis spectare dignoscitur ; nihilominus tamen pro maioris cautelae suffragio praesens generale Capitulum tamquam sufficienter et bene informatum de virtutibus et diligentia ipsius magistri Ioannis Le Grant, bedelli praedictam provisionem, institutionem et collationem de praedicto officio, ut in litteris collationis et institutionis quibus haec praesens diffinitio annectitur, latius continetur, cum omnibus et singulis clausulis, gratiis, privilegiis, libertatibus, fructibus, emolumentis et praerogativis in eisdem litteris contentis, tam dicto magistro Ioanni Le Grant, quam etiam magistro Ioanni Marsot in dictis litteris nominato, ratificavit, confirmavit et approbavit, ratificatque, confirmat et approbat, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 18.  Praesens generale Capitulum dat et concedit fratri Ioanni Berengarii, abbati monasterii B. M. Leoncelli, Valentinensis dioecesis, nostri Cisterciensis Ordinis, licentiam resignando dignitatem abbatialem dicti monasterii de Leoncello, secundum formam et tenorem statutorum et privilegiorum Ordinis nostri Cisterciensis. 19.  Committit idem generale Capitulum dominos abbates de Sancto Andrea et de Ponte Danielis commissiarios [commissarios] in spiritualibus tantum super regimine et directione monachorum in monasterio de Savigniaco deservientium, usque ad finem litis, inhibendo priori et omnibus dicti monasterii regularibus personis, sub poenis et censuris Ordinis, ne se quovismodo de negotio dicti monasterii de Savigniaco absque dictorum commissariorum voluntate, tam intus quam extra, intromittant. 20.  Generale Capitulum graviter ferens quamplures monachos in diversis monasteriis Ordinis adversus proprios abbates stimulo calcitrare molientes, irreverentes et molestos esse ; huic pesti pro viribus obviare cupiens statuit, ordinat et diffinit quod frater… (*locus vacuus*) monachus de Altacomba vadat ad studium Tolosanum usque ad triennium, aut ad monasterium de Bardonis in comitatu de Starach ; alias ubique denuntiatur tamquam contumax et excommunicatus, necnon fugitivorum poenae subiaceat. 21.  Attentis abusibus fratrum Ioannis Mallete et Archangeli Madrignani, nostri Cisterciensis Ordinis monachorum, commissariorum Rmi D. N. Cisterciensis, in partibus Italicis, ut dicebant, praesens generale Capitulum omnes commissiones et procurationes dictorum fratrum, si quas habeant, cassat, annullat et revocat, in plenaria Ordinis potestate. 22.  Quia plerumque olerum plantae eradicatae crescunt transpositae, praesens generale Capitulum saluti animarum consulere volens, statuit, ordinat et diffinit, quatinus frater Ioannes d’Abeville, monasterii de Gardo professus, de quo cum alio quodam fratre dicto Iuliano querimoniam fecerunt abbas de Gardo et abbas monasterii de Caroloco, eiusdem monasterii de Gardo pater abbas, vadet ad monasterium de Boquiano in Britannia, et alter dictus frater Iulianus ad monasterium de Sancto Albino in eadem povincia [provincia], quae ambo monasteria monachis indigent. 23.  Auditis per dominos Diffinitores domino abbate de Sancto Andrea et fratre Michaele Hanart, religioso eiusdem monasterii, super quibusdam controversiis inter eos habitis ratione promotionis dicti abbatis, praesens generale Capitulum statuit, ordinat et diffinit, quatinus dictus frater Michael recipiatur in dicto monasterio de Sancto Andrea, aut si non vult eum dictus abbas recipere, provideat sibi de alio benivolo receptore, cum debitis provisionibus iuxta ordinationem statutorum, in plenaria Ordinis potestate. 24.  Fratri Iacobo Colard praecipit praesens generale Capitulum ne vagando animam suam perdat, quod infra trimestre alicui abbati Ordinis nostri Cisterciensis professionem faciat, absque tamen praeiudicio obligationis qua dicit se obnoxium abbati de Villalonga nostri Cisterciensis Ordinis, in Castrensi dioecesi, alias sententiae excommunicationis et fugitivorum poenae subiaceat. 25.  Generale Capitulum Ordinis Cisterciensis nolens nec intendens, nec unquam intentionis existens Rmum N. D. Cistercii, eiusque domum seu monasterium teneri, obligari aut quovismodo inquietari pro debitis et facto Ordinis, fecit et promulgavit super hoc superioribus annis certas diffinitiones, praecipue anno Domini 1496 unam, quae incpit [incipit] : Licet in computationibus, etc. Et anno tunc sequenti 97 aliam quae incipit : Generale Capitulum desiderans, etc. Quas diffinitiones et alias similes tamquam veras et rationi consonas praesens generale Capitulum laudans, approbans et ratificans, diffinit iterato, ac de novo declarat, si et in quantum opus est, eumdem Rmum D. et eius Cistercii domum minime teneri, obligari, neque debere in aliquo molestari in particulari pro debitis communibus Ordinis, potissime pro redditu et arreragiis aliisque pecuniarum summis, debitis aut debendis per Ordinem nostrum monasteriis de Firmitate et de Claravalle, vel aliis quibuslibet. Quamquam ipse Rmus D. aliquas pecuniarum communium Ordinis summas, tamquam generalis custos et administrator earumdem, receperit et administraverit seu expenderit, recipiatque et expendat pro communibus eiusdem Ordinis negotiis ; quamvisque in computationibus suis vel Ordinis ex urbanitate et amore paterno, quos habet ad Ordinem dictas summas et debita in expensas posuerit aut computaverit, ac si iam receptae pecuniae et per manus suas persolutae forent. Licetque adhuc nedum solutae neque datae fuerint pecuniae pro huiusmodi debitorum solutione, imo nec pagamento, aut in diminutionem amplioris et multo maioris summae a longo tempore sibi et suae domui per eumdem Ordinem debitae ex antiquo et novo debitis, ex veris et iustissimis causis Ordinis Rmo domino suaeque domui quam aliis pluribus negotiis et necessitatibus quotidie emergentibus, quibus nullus melius eo providere aut in promptu obviare valeret, quae omnia in eius et domus Cistercii detrimentum nequaquam cedere debent, cum non debeat quis pro bono opere dilapidari, nec inde damnum pati unde commodum reportare deberet. Quas ob res generale Capitulum praedictum Rmum D. Cisterciensem eiusque domum omnino indemnes et innoxios vult esse et remanere, prout semper voluit et intentionis fuit, ne in aliquod vitium ingratitudinis aut iniustitiae incidere censeatur quovis pacto. 26.  Capitulum generale Ordinis Cisterciensis negotia omnia et particularia semper voluit et censuit cum certitudine iustitiae et aequitate geri, ut unicuique ius suum servetur, et nihil erroneum aut erroris nota suspectum, quod ipsum Ordinem tangat, relinquatur. Hinc est quod post notificationem eidem generali Capitulo ex parte Rmi D. Cisterciensis eiusque conventus hodie coram Diffinitionibus in diffinitorio ad Ordinis negotia tractanda more solito congregatis factam ; quod cum a quibusdam personis Ordinis praesertim ab illis de Claravalle, tum in discursu processus per eosdem inito et adhuc pendente indeciso in curia Parlamenti Parisiis, super redditu et arreragiis, quem et quae praetendunt sibi deberi super contributionibus Ordinis, quam extra ipsum processum saepe et frequenter dictum, scriptum et exclamatum extitit, quod computa seu computationes pecuniarum communium Ordinis, necnon rationes factae et redditae maxime per Rmum D. a tempore quo fuit abbas Cistercii, sunt evidenter et in multis passibus erroneae, quodque in eis error evidens calculi intervenit in praeiudicium totius Ordinis, quamquam fuerit inadvertenter a Diffinitoribus, qui pro tempore fuerint aut eorum deputatis, ad audiendum, claudendum et arrestandum praedictas computationes seu stationes arrestatae, clausae, terminatae et signatae, necnon ab eodem generali Capitulo laudatae, confirmatae et approbatae. Qui quidem Rmus et eius conventus, ut adversus eosdem omnis cesset sinistra suspicio fraudis et deceptionis, et ut veritas in lucem absque erroris aut ambiguitatis obnubilatione appareat, ut quoque talibus exceptionibus et rumoribus variis, detractionemque famae sapientibus obvietur, et si error appareat corrigatur, obtulerunt et instanter petierunt ut praedictae computationes iterum ab ipso generali Capitulo, aut ab eo deputatis videantur et audiantur, omniaque ad rem spectantia tam in recepta quam in expensa, recte cum omni iustitia et aequitate advertantur et calculentur, ut nihil remaneat, quod in futurum erroris aut iniquitatis vitio notari valeat. Ut igitur Ordini et domui Cisterci [Cistercii] ius suum tribuatur, et in nihilo laedantur aut damnificentur, idem generale Capitulum praedictis ceterisque ad rem spectantibus diligenter attentis, statuit, diffinit et ordinat, quod praedictae computationes et rationes iterum videantur et audiantur, et omnia quae calculanda, computanda et deducenda venerint, prout iuris et rationis erit et aequitatis calculentur, computentur et deducantur. Quodque ipsae computationes sic prout expediti auditae claudantur, arrestentur et signentur per quatuor abbates Ordinis, in congregatione patrum ipsius apud Parisios vicesima mensis novembris proxime venturi, ordinatione Capituli congregandorum nominandos, quos super his agendis et perficiendis idem generale Capitulum deputat, committit et ordinat, Rmo D. N. Cistercii, iuxta morem, tamquam supremo patre Ordinis, in omnibus ut sibi bonum videbitur, praesidente. Dans eisdem tunc nominandis abbatibus super his et dependentibus plenam potestatem et auctoritatem ut Parisiis, vel alio loco non suspecto, praedictae partes in dicto processu contendentes coram se vocare possint, et eosdem cogere super praedictis aut inde dependentibus coram ipsis procedere. Quod quidem Capitulum generale ex nunc prout ex tunc laudat, ratificat et approbat clausuras et arresta ipsarum computationum, quae fient et signabuntur per eosdem deputandos, eamdemque approbationem et tantam auctoritatem praestat et impartitur eisdem computationibus sicut praemittitur, auditis, calculatis et signatis, ac si ab eodem Capitulo generali eiusque Diffinitoribus noviter fierent et perficerentur. 27.  Cupiens praesens generale Capitulum collegium Ordinis, quod nuper in civitate Avinionensi per venerabilem patrem dominum abbatem de Sinanqua, eiusdem Ordinis, fondatum [fundatum] et institutum est, ut cetera Ordinis studia regulariter gubernari et manuteneri possit, tam in parietibus quam in vivis lapidibus, quam in salubribus Ordinis praeceptis et statutis, per abbatem et fundatorem antedictum confecta, quorum praesens duplum in archivis Cistercii remanet, ratificat, approbat et confirmat, eaque ab eisdem collegii scolaribus et regularibus personis, aut quibuslibet aliis ibidem habitantibus secundum sui tenorem perpetuis temporibus inviolabiliter observari praecipit et mandat, auctoritate Rmi D. N. Abbatis Cistercii et Capituli generalis super omnibus in eis contentis semper servata. COMMISSIONES 28.  Abbatibus de Sancto Sulpitio, de Stamedio, de Cassania, necnon universis abbatibus, prioribus, cellerariis, procuratoribus in provincia Sabaudiae, in dioecesibus Lugdunensi, Gebennensi, Bellicensi, praesens generale Capitulum mandat et praecipit sub poenis et censuris Ordinis, quatinus et quibusvis mediis possint, laborent per se et per suos capere fratrem Anthonium Luysteti, monachum Altaecumbae, Gebennensis dioecesis, et eum carceribus arctis et strictis mancipent et detineant ; quod si non possint, eum auctoritate Capituli generalis excommunicatum ubique denuntient, quousque se obedientem abbati suo reddiderit. 29.  Commissionem anno transacto concessam reverendis in Christo patribus dominis abbatibus de Firmitate, de Claravalle, de Caroliloco et de Bonoportu, et unicuique eorum in solidum, ad se informandum de vita et moribus fratris Anthonii Blesy, religiosi de Belloprato, generale Capitulum revocat in forma. 30.  Generale Capitulum graviter ferens discursus et recursus varios fratris Wendelini, monachi de Uterinavalle, per Rmum D. N. Cisterciensem remissi ad dictum monasterium de Uterinavalle, praecipiens abbati et conventui supradicti monasterii sub poenis et censuris Ordinis, quatinus fratrem reciperent et eidem providerent, quod facere renuerunt. Ob quam causam mandat et praecipit abbati de Villerio Metensi, quatinus se super praedictis informet diligenter et nihilominus compellat dictos abbatem et conventum de Uterinavalle, ut ipsum fratrem Wendelinum recipiant et sibi provideant, secundum Ordinis formam, in plenaria Ordinis potestate. 31.  Abbatibus de Balerna, de Caroloco, de Bellavalle, de Roseriis, et duobus eorum, praesens Capitulum generale committit, quatinus se diligenter informent super quibusdam tractatibus contentis in quibusdam litteris, quas generali Capitulo abbas de Aceyo videndas tradidit ; quos si rationabiles et dicto monasterio de Aceyo utiles invenerint, dicti Capituli generalis auctoritate confirment, sin autem infirment, in plenaria Ordinis potestate. 32.  Commissio domini de Bonavalle, Pictaviensis dioecesis, renovata est secundum tempus sui vigoris, scilicet per biennium a data praesentium. 33.  Generale Capitulum committit abbati de Leoncello, quatinus reconciliet fratrem Claudium Perier, conversum monasterii B. M. de Hays prope Granopolim, abbatissae dicti monasterii prohibendo dictae abbatissae, ne dictum fratrem Claudium amplius in curia quacumque, praeterquam in Ordine nostro, tractet aut vocet, in plenaria Ordinis potestate. 34.  Abbati de Schonawia praesens generale Capitulum committit et mandat, quatinus se super invasione privilegiorum Ordinis nostri in partibus suis informet diligenter, et iuxta apostolica privilegia, prout invenerit dignum, consilio bonorum virorum admisso, tamquam verus tyro pro Ordine suo resistat, mercedem et gloriam ab omni retributione reportaturus. 35.  Abbati de Vetericampo praesens generale Capitulum praecipit et mandat, quatinus se diligenter informet super modo vivendi in quibusdam prioratibus sibi subiectis et Ordini adiunctis, ut si inveniat eos aliter quam uniformitas Ordinis continet vivere, ipsos in plenaria Ordinis potestate, reducat et compellat ad Ordinis unitatem. 36.  Graviter ferens praesens generale Capitulum querimoniam Rmi in Christo patris domini episcopi Mimatensis, monasterii B. M. de Bonacumba abbatis commendatarii, super multis et gravibus excessibus in moribus et vita monachorum dicti monasterii, et cupiens eosdem sub regularibus observantiis arcere, abbatibus de Candelio et de Ardorello committit praecipiendo, ut eosdem monachos, si eosdem aliter quam viros religiosos decet vivere invenerint, ad regularis obedientiae observantiam et sanctimoniam vitae redire compellant, in plenaria Ordinis potestate. 37.  Abbatibus de Morimundo et de Crista committit generale Capitulum lites omnes et controversias inter abbatissas de Stangia et de Colungiis ortas, ut auctoritate dicti Capituli generalis, veritate cognita, faciant partibus ius, in plenaria Ordinis potestate. 38.  Quia ex parte abbatis et conventus monasterii B. M. de Bellabrancha praesenti generali Capitulo extitit expositum, quod quidam Ordinis filii quasdam pecuniarum incertas summas et thesauros, dicto monasterio pertinentes, et sub custodia fratris Ioannis Rochier, dudum eiusdem monasterii abbatis, secrete, eo mortuo, exportaverunt, nec successori aut conventui reddere voluerunt, in hoc furti crimen incurrendo, et adhuc in sua malitia perdurantes nullam de eisdem facere volendo restitutionem. Hinc est quod praesens generale Capitulum abbatibus de Claromonte, de Villanova et de Bonavalle, aut duobus eorum, committit et ordinat quatinus diligenter inquisitione facta super furto huiusmodi, quos invenerint deliquisse puniant, et ad restitutionem secundum nostri Ordinis constitutiones et formam compellere non omittant, in plenaria Ordinis potestate. 39.  Generale Capitulum dominis de Firmitate, de Caroliloco, s. th. pr., et de Regalimonte, et duobus eorum, mandat et committit, ut scolaribus de Alcobatia, de Rigniaco, de Langoneyo, de Nigrolacu et de Reliquiis, ut suum valeant continuare et perficere in scientiis et gradibus consuetis studium in venerabili collegio Sancti Bernardi Parisiis, assignent aliquos abbates, cuilibet secundum quod viderint expedire, de his tantum qui scolares ad dictum collegium mittere omittunt, eosque in plenaria Ordinis potestate compellant summas per eos taxatas Parisiis transmittere. 40.  Committit generale Capitulum abbatibus de Claromonte, de Gratia Dei et de Sancto Leonardo, et duobus eorum, quatinus in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate, vocatis partibus, cassent et annullent processus omnes intentatos per viam appellationis aut alias, inter fratrem Ioannem Marchionem, qui se pro abbate de Pinu gerit ex una, et dominum abbatem de Bonavalle Pictaviensi et fratrem Ludovicum Borii partibus ex altera, coram quibuscumque iudicibus aliis quam ab Ordine deputatis, datque eisdem nominatis abbatibus auctoritatem omnes et singulas querelas inter dictas partes motas et movendas decidendi, terminandi et diffiniendi, compellendi etiam per censuras Ordinis dictas partes, non obstantibus appellationibus quibuscumque, Ordinis iudicio assistendi, comparendi et obediendi. 41.  Diffinitionem Capituli generalis anno Domini 1493, decima quarta septembris apud Cistercium celebrati, cui praesentes annectuntur, Capitulum generale confirmat et renovat, praecipiens nominatis in eadem commissariis dominis abbatibus de Schonawia et de Mulbronn, ut solito diligentius dictam diffinitionem et suam commissionem executioni demandare studeant, ne in ea nominatum collegium propter defectum inhabitantium desolatum et sine exercitio scolastico remaneat. Et licet monasteria de Veterimonte, de Campo Mariae, de Hesterbach, de Loco Mariae de Castro Aquilae, de Otterburg, de Disibodi, de Hegna [Hegena] et de Vetericampo, si Parisiis scolares non habeant, etiam si in dicta commissione minime sint nominata, ea tamen subici et comprehendi vult et praecipit idem Capitulum generale. 42.  Committit praesens generale Capitulum abbati de Vetericampo, quatinus vocatis partibus, lites, controversias et querelas omnes inter abbatem de Campo B. M. et abbatissam seniorem monasterii Gravenhoest terminet, in plenaria Ordinis potestate. 43.  Generale Capitulum cupiens viros in scientiis perfectos multiplicari, per quos possit Ordo noster et pabulo doctrinae suos nutrire filios, et adversus contradictores opere et sermone resistere, abbati de Claratumba, in toto regno Poloniae commissario, praecipit et committit idem Capitulum, quatinus indissimulanter cogat omnes et singulos abbates Ordinis antedicti regni Poloniae, Slesiae et Prussiae, secundum suorum monasteriorum facultates ad mittendum scolares et eis providendum de necessitatibus in collegio Ordinis, quod fundatum est in Universitate Cracoviensi, rebelles per censuras arcendo, in plenaria Ordinis potestate. 44.  Dolenter accepit praesens generale Capitulum domini senioris de Eberaco querimoniam super multis sibi factis oppositionibus, et non solutione pensionis, per dominum Morimundi abbatem commissarium dicti generalis Capituli assignatae ; et quia non est tolerabilis tantus error et excessus, ideo in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate, sub poenis inobedientiae et sub censuris Ordinis, praecipiendo abbatibus de Fonte salutis, de Bildhusen et de Lankem, quatinus super dictis gravaminibus dicto seniori illatis se informent, et debita diligentique inquisitione facta, tales excessus corrigant et emendent, puniendo quos invenerint in his deliquisse, provideantque eidem seniori, quatinus terminis assignatis persolvatur pensio antedicta, caveantque ne ad nos eum amplius redire pro talibus oporteat, sed sic cum eo faciant ne indigentiam quantulamcumque patiatur. 45.  Dominis abbatibus de Prulliaco, de Caroliloco, de Regalimonte et de Frigidomonte, et tribus eorum, committit praesens generale Capitulum ut debite se informent, si tractatus initus et passatus inter abbatem et conventum de Vallibus Sernaii, et dominum Ludovicum de Granville, sit in utilitatem vel damnum monasterii praedicti, et debita informatione desuper facta, referant fideliter in futuro proximo generali Capitulo quod invenerint ; et nihilominus praecipit idem generale Capitulum abbati dicti loci ut ad idem generale Capitulum venire non omittat, praedictorum commissariorum relationem pariter ordinationem generalis Capituli auditurus. 46.  Non potuit praesens generale Capitulum litteras licentiae et requestas his annexis sub dicti Capituli sigillo absque mala suspicione partium, videlicet abbatis de Lococrescenti et fratris Petri Lebault, eiusdem monasterii professi, recipere ; ideo praecipit et mandat ipsum generale Capitulum abbati de Bellavalle, quatinus super contentis in eis se bene et diligenter informet, et sub censuris Ordinis, in plenaria Ordinis potestate, cogat dictum abbatem de Lococrescenti recipere praedictum fratrem Petrum, nisi obstet causa emissionis per eum commissa, secundum diffinitiones et statuta dicti Ordinis ; quod si quid in eo repertum fuerit, propter quod emitti debeat, provideat eidem fratri abbas de aliquo monasterio, in quo sub obedientia regulari vivere possit et suae salutis exercere officia, usque ad aliam Capituli generalis ordinationem. 47.  Cupiens generale Capitulum nullum Ordinis monasterium damnificari per contractus illicitos, inutiles et damnosos, abbatibus de Altofonte et de Cheminione et de Monasteriis in Argona, aut duobus eorum praecipit et mandat, ut contractum factum inter abbatem et conventum monasterii de Tribus fontibus ex una, et honestum virum Nicoluam [Nicolaum] Avot et Coletam eius coniugem partibus ex altera, visitent, et se diligenter fideliterque informent, quatinus si ad utilitatem dicti monasterii cedat, iustitia et aequitate servata, eumdem contractum confirment et ratificent ; sin alias cassent et annullent, in plenaria Ordinis potestate. 48.  Visitationem et reformationem omnium et singulorum utriusque sexus monasteriorum in ducatu Britanniae situatorum, generale Capitulum desiderans, abbati de Precibus benigne committendo praecipit et mandat, quatinus ubi personaliter vacare, et alias in casu gravis infirmitatis detentus, aut legitimis monasterii sui aut Ordinis occupatus negotiis, per dilectum nobis in Christo filium fratrem Raymundum, s. th. pr., et monasterii praedicti de Precibus religiosum, vocato et assumpto in partibus illis aliquo Ordinis nostri abbate secum assistente, ad infrascripta agenda et exercenda, ipse abbas de Precibus aut in eius absentia dictus frater Raymundus, et vocato aliquo Ordinis abbate, ut praemittitur, et quilibet eorum in solidum praesens generale Capitulum committit, quatinus ad omnia et singula monasteria in praefato ducatu existentia, totiens quotiens opus et necesse fuerit, personaliter accedant, seu eorum alter accedat, in eisdem visitando, reformando, corrigendo, instituendo et destituendo omnia et singula, quae secundum Deum et nostrae religionis salutaria instituta, visitanda, reformanda, corrigenda, instituenda et destituenda, in capite et in membris, in spiritualibus et temporalibus invenerint, abbates quoque et officiarios praedictorum monasteriorum per censuras Ordinis ad solvendum contributiones viriliter et exacte iuxta quittantias suas compellant, seu compellat eorum alter, iuxta diffinitionis tenorem super hoc anno 99° confectam, necnon omnes et singulas regulares personas in foro conscientiae audiant seu audiat eorum alter, et ab omnibus peccatis, casibus nobis et nostro generali Capitulo reservatis cum poenitentia salutari semel quolibet anno absolvant seu absolvat eorum alter. Apostatas quoque et alias regulares personas Ordinis honorem denigrantes detineant seu detineat eorum atler [alter], et sic puniant secundum suorum exigentiam delictorum, quod aliis cedat in exemplum. Et generaliter omnia alia et singula circa praemissa et ea tangentia agant et faciant, seu agat et faciat eorum alter, quae agere et facere posset idem generale Capitulum ; invocato ad hoc, etc. praesentibus vero per immediatum sequens biennium in suo robore duraturis. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 49.  Auctoritate praesentis Capituli generalis confirmatur provisio facta fratri Richardo de Bosco, s. th. pr., per commissarium Rmi D. N. Cisterciensis, de monasterio B. M. de Strata, nostri Cisterciensis Ordinis, Ebroicensis dioecesis, cui praesens diffinitio, *etc.* supplendo *etc.* 50.  Cessionem domini Wernerii nuper abbatis monasterii B. M.… (*locus vacuus*) necnon electionem, promotionem et installationem fratris Henrici, eiusdem monasterii bursarii inde secutam, generale Capitulum tamquam canonicas confirmat et approbat. 51.  Cessionem et resignationem venerabilis patris domini Henrici de Valbar, nuper abbatis Veteris campi, Ordinis nostri Cisterciensis, Coloniensis dioecesis, necnon electionem et promotionem domini Theoderici de Waesalia, eiusdem monasterii professi, praesens generale Capitulum tamquam ratam et canonicam ratificat, approbat et confirmat. 52.  Institutionem, provisionem seu ordinationem R. P. D. Claudii de Dinteville ad dignitatem abbatialem monasterii B. M. de Savigniaco, Ordinis nostri in Abricensi dioecesi, tamquam canonicam, *etc.* 53.  Electionem, installationem et promotionem fratris Ioannis Reitter ad dignitatem abbatialem monasterii B. M. de Plassis, monasterio de Lanquem immediate subiecti, per privationem fratris Sebastiani, eiusdem monasterii novissimi abbatis, per dominum Ioannem Aulae regiae commissarium praedicti abbatis de Lanquem factam, rite et canonice, *etc.* supplendo, *etc.* 54.  Pensionem annuam fratris Petri de la Rue, nuper abbatis monasterii B. M. de Strata, initam et passatam inter dictum dominum Petrum seniorem abbatem eiusdem loci, et abbatem modernum ac conventum dicti loci, generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat, in plenaria Ordinis potestate. 55.  Voluntariam cessionem seu resignationem dignitatis abbatialis monasterii B. M. de Strata, Ordinis nostri Cisterciensis, Ebroicensis dioecesis, factam per venerabilem abbatem et confratrem nostrum dominum Petrum de la Rue, abbatem eiusdem loci de Strata, propter suam senectutem et alias certas ac rationabiles causas in manibus venerabilis coabbatis nostri de Bonoportu, Rmi D. N. Cisterciensis et Capituli generalis commissarii, praesens generale Capitulum approbando pensionem eidem per dictum commissarium assignatam, cuius pensionis litteris praesens diffinitio est annexa, tamquam rationabilem approbat, ratificat et confirmat. TRACTATUUM CONFIRMATIONES 56.  Confirmat praesens generale Capitulum tractatum passatum et initum inter abbatem et conventum monasterii de Bonavalle, et dominam Margaretam Danoboise, relictam domini Ioannis de la Malitis. 57.  Generale Capitulum, etc. Visis et diligenter examinatis litteris concordiae seu appunctuamenti per modum arresti supremae curiae Parlamenti Parisiis, inter Rmum D. N. Cisterciensem, suumque conventum ex una, et venerabiles religiosos viros dominos abbatem commendatarium Sancti Germani de Pratis prope Parisiis eiusdemque loci conventum partibus ex altera, initi, facti, passati et accordati, cui nostrae praesentes annectuntur, praesens generale Capitulum debite et sufficienter informatum de utilitate, commodo, pace et quiete monasterii Cisterciensis matris nostrae et de contentis in eodem tractatu seu arresto praedicto, ipsum pro maioris cautelae suffragio ex sua certa scientia maturaque deliberatione praemissa, insequendo diffinitiones annis superioribus super hoc editas, ratificavit, confirmavit et approbavit, ratificatque, confirmat et approbat per praesentes, in plenaria totius Ordinis et Capituli generalis potestate. 58.  Generale Capitulum dispensat cum abbate et conventu de Moris super iuramento pro quodam contractu de grangia de Montcheureul cum iuribus suis, quem habuerunt cum Petro Gibe, Ioanne Gibe, Margareta eius uxore, Guillelmo Gibe, Jacoba eius coniuge, Matheo Gibe, et aliis quibusdam nominatis in dicto contractu, dando eis licentiam per omnes iuris et iustitiae vias retrahendi dictam grangiam de manibus dictorum Gibe et aliorum nominatorum in dicto tractatu, et inde faciendi quod utilius iudicaverint pro bono monasterii sui, in plenaria Ordinis potestate. 59.  Ad idem, cum R. P. D. abbate de Tribus fontibus et suo conventu, de quadam grangia nominata Le Chaisne situata in provincia Barrensi, prope Longamvillam. 60.  Ad idem, cum domino abbate de Frigidomonte et suo conventu de grangia de Grandmainny. 61.  Ad idem, cum domino abbate de Sancto Andrea et eius conventu, ratione quarumdam pensionum immoderatarum. REHABILITATIONES 62.  Supplicationi R. P. abbatis de Sancto Andrea in Gouffer [Goffer] annuens praesens generale Capitulum, dispensat cum fratre Henrico Germani, quod non obstantibus casibus per ipsum commissis in sua supplicatione contentis, rehabilitetur ad omnes Ordinis actus, etc. abbatiali dignitate inclusa. 63.  Generale Capitulum compatiens laboribus fratris Germani monachi de Walquenreide, bene opinando de vita sua futura, ut benefaciendi causam accipiat, rehabilitat eum ad omnes Ordinis actus, abbatiali dignitate inclusa. 64.  Capitulum generale compatiens senectuti fratris Anthonii Combabessosa, monachi de Valeta, Tutelensis dioecesis, nostri Cisterciensis Ordinis, eumdem absolutum a casibus in sua licentia contentis ad dictum monasterium de Valeta, ibidem cum fratribus suis regulariter victurum remittit, praecipiendo domino commendatario dicti monasterii, necnon omnibus regularibus personis eiusdem, quatinus eum recipiant et humaniter tractant, prout se dignum exhibuerit. IUDICES 65.  Abbatibus de Ursicampo, de Bellobecco et de Regalimonte, et duobus eorum, committit praesens generale Capitulum, quatinus se diligenter informent super quadam controversia inter dominos abbates de Belloprato et de Lanneyo, nostri Cisterciensis Ordinis, de quibusdam terris situatis in territorio Desinameux, cum potestate post huiusmodi diligentem inquisitionem de controversia huiusmodi determinandi, diffiniendi et eidem liti finem, si possibile sit, imponendi, in plenaria Ordinis potestate. EXCUSATIONES ABBATUM A VIA PRAESENTIS CAPITULI GENERALIS 66.  Excusantur a via Capituli generalis praesentis anni domini abbates de Monasteriis in Argona, de Altofonte, de Vallelucenti, de Claromonte, de Begario, de Persenia, de Sylvamelonis, de Igniaco, de Bellabrancha, de Moris, de Bebenhusen, de Candelio, de Loco Dei, de Barbereyo, s. th. pr., de Lanneyo, de Valleclara, de Mulebron, et omnes abbates allemanici, qui suas excusationes miserunt per litteras suas patentes sigillatas sigillis suis, de Langoneyo, de Monte Sanctae Mariae, de Roseriis, de Caroliloco, de Montepetroso, de Bella aqua, de Claroloco. CONTUMACES 67.  Quia praesenti nostro celeberrimo generali Capitulo legitime et cum evidenti certitudine constitit fratrem Matheum Six, monachum professum monasterii Claraevallis, fuisse competenter ad praesens generale Capitulum, ad requestam venerabilis P. D. abbatis de Bullione personaliter et peremptorie citatum ; qui quidem frater Matheus statutis nostri sacri Ordinis Cisterciensis spretis comparere neglexit, aut contempsit, propter quod ipsum generale Capitulum dictum fratrem Matheum omnibus et singulis, ad quorum notitiam hae praesentes devenerint, denuntiat, reputat et declarat inobedientem, rebellem, contumacem et excommunicatum. 68.  Ad idem, contra fratrem Iacobum de Peramartra se pro abbate Vallis bonae gerentem, citatum ad primam diem praesentis Capituli, virtute mandati domini abbatis de Candelio, commissarii Rmi D. N. et Capituli generalis. 69.  Ad idem, contra fratrem Petrum Masse, priorem de Fonte frigido, citatum ut supra, qui tamen misit procuratorem ad comparendum et appellandum, volens obedientiam Ordinis effugere, contra Ordinis instituta. 70.  Ad idem, contra fratrem Ioannem Marchilion, citatum peremptorie ad primam diem Capituli generalis per dominum de Bonavalle, Pictaviensis dioecesis, commissarium Ordinis, responsurum promotori Ordinis, qui non misit neque comparuit. 71.  Ad idem, contra fratrem Claudium de Paris, religiosum de Barbello, et remittitur domino de Firmitate absolvendus, de consensu domini Prulliaci, patris abbatis sui. SUFFRAGIA 72.  Cum nuperrime domina Perona de Villers, ad nostrum Ordinem devota, suum animum et devotionem, quam habuit dum viveret, in suae ultimae voluntatis articulo posita testamentum faciens, concesserit centum libras monasterio B. M. de Lanneyo, alias de Briostel, sperans et requirens participationem habere omnium et singulorum bonorum spiritualium, quae per singulos dies fiunt et in futurum, Deo auxiliante, fient. Ea propter voluntatem dictae Peronae per insinuationem abbatis et conventus dicti loci, generale Capitulum agnoscens, et numquam benefactoribus locorum dicti Ordinis deesse cupiens, concedit eidem plenam participationem eorum omnium bonorum spiritualium, quae fiunt et fient per universum Ordinem, videlicet missarum, vigiliarum, horarum canonicarum, orationum, suffragiorum, disciplinarum, ieiuniorum, abstinentiarum, sermonum, lectionum, hospitalitatum, elemosinarum, laborum, ceterorumque divini cultus officiorum. 73.  Ad instantiam abbatis de Ioyaco, idem Capitulum venerabili viro magistro Ioanni Geimart, in legibus licentiato, apud Parlamentum regis advocato, eiusque consorti, eamdem et similem participationem concedit. 74.  Ad idem, pro Dyonisio Nervot et uxore eius, pro Petro Fleury et eius consorte. — Item, pro domino Stephano Monnion. — Item, pro domino Philippo, milite de Mortemer, et eius uxore Guynonna de Perusse. — Item, pro honorabili viro magistro Ioanne Baillet, utriusque iuris doctore, Ordinis advocato et pensionario, matre, uxore et liberis. 75.  Ad idem, pro honorabili mercatore Divionensi Henrico de Montformois. — Item, generale Capitulum ad quinquennium concedit eadem participationem confratribus et sororibus confratriae Sanctae Crucis in prioratu de Espicia, Ordinis Grandimontensis. — Ad idem, omnibus benefactoribus de Bullencuria. — Ad idem, pro Bertrando Franchqui, ad instantiam abbatis de Pontefrigido. 76.  Conceditur suffragium et participatio Ordinis benefactoribus monasterii S. Pauli prope Senonensem civitatem, et hoc pro triennio, ad requestam domini procuratoris domini nostri regis eiusdem urbis. — Ad idem, Nicolao canonico Sandomionensi. — Ad idem, Ioanni notario et plebano Pobi (?). — Ad idem, pro Guillelmo de Sancto Symone, eius uxore et liberis, ad instantiam abbatis de Regalimonte. — Ad idem, pro Ioanne Pierrard. — Ad idem, pro domino Ogerio Lucqueron. — Ad idem, pro Catharina de Landreville. — Ad idem, pro nobili viro Ioanne de Sable, uxore et liberis eiusdem. — Ad idem, pro magistro Helya Moisson. — Ad idem, pro honorabili viro Guillemo [Guillelmo] Reynard, burgensi Montisbarri, et eius consorte. 77.  Suffragium pro prioratu de Espicia, Ordinis Grandimontensis, ad quinquennium. — Etsi templa, delubra, omniaque alia pia loca divino cultui mancipata et dedicata, maxime ubi diversorum sanctorum Christo in coelis conregnantium sacrae habentur reliquiae, summa sint christicolis veneratione prosequenda et requirenda, cum eorumdem meritis et piis precibus copiosa ibidem peccatorum venia adipisci posse credatur, illa tamen potissimum frequentanda veniunt, omnique devotione recolenda, in quibus Dei et Domini Nostri Iesu Christi sanctissimae passionis piissima recunduntur insignia, suique pretiosissimi sanguinis, quo universa nostra lavit crimina, sacrosancta vestigia plenius apparent. Cum itaque sicut accepimus, ac pie credimus in devoto prioratu de Espicia, Ordinis Grandimontensis, honorifice reservetur pretiosissimum illud Dominicae passionis memoriale sacratissimum crucis lignum, in magna quantitate seu portione, in quo idem Deus ac Dominus Noster Iesus Christus mortem nostram moriendo destruxit, et ea morte die tertia victor surrexit, atque gloriosissima sua resurrectio angelico testimonio sanctis mulieribus fuit demonstrata ; cupiens ut idem locus, qui huic nostro sacro monasterio Cistercii, matri nostrae, vicinus, una cum devota confraternitate seu congregatione quae in honore eiusdem victoriosissimae et salutiferae crucis in eodem prioratu erecta et fundata extitit in suis structuris et aedificiis, librisque, calicibus, iocalibus et aliis ornamentis ecclesiasticis pro divino cultu magis decenter manuteneatur ; et etiam ut Christi fideles libentius, causa devotionis, illuc confluentes ad praemissa pietatis opera, eo promptius manus porrigant adiutrices, quo ex hoc dono coelestis gratiae uberius se conspexerint esse dotatos, honorabilis viri, magistri Iacobi Gastereau, christianissimi domini nostri regis secretarii, oppidi Divionensis burgensis, et dicti prioratus ac confratriae praedictae specialis patroni et fautoris, priorique eiusdem loci et devotorum confratrum utriusque sexus congregationis praedictae Sanctae Crucis devotis et humilibus supplicationibus inclinati, de Omnipotentis Dei liberalitate confisi, omnibus et singulis Christi fidelibus utriusque sexus, qui se dictae confratriae seu congregationis fratres seu sorores constituerint, et die qua ipsa confraternitas a suppositis eiusdem confratriae celebratur, et prioratum praedictum devote per immediatum sequens quinquennium a data praesentium computendum visitaverint, ac de bonis sibi a Deo collatis aliquid contulerint, omnium bonorum spiritualium, videlicet horarum canonicarum, missarum, vigiliarum, orationum, suffragiorum, lachrimarum, suspiriorum, contemplationum, meditationum, obedientiarum, poenitentiarum, abstinentiarum, ieiuniorum, cerimoniarum, elemosinarum, hospitalitatum, laborum, ceterorumque divini cultus obsequiorum, quae fiunt, ac Deo concedente, de cetero in toto Ordine nostro, per orbem universum late disperso, fient, in vita sua pariter et in morte plenariam concedimus participationem et associationem. Datum in nostro diffinitorio Cisterciensi sub appensione sigilli Diffinitorum eiusdem Capituli generalis, die 14 mensis septembris anno Domini 1499. 78.  Frater Ioannes, abbas Cistercii in Cabilonensi dioecesi, totusque conventus abbatum Ordinis Cisterciensis in generali Capitulo congregatus, honesto viro Nicolao… Salutem in omnium Salvatore. Quamquam lege divinae charitatis ad intercedendum pro omnibus generaliter obligemur, pro illis tamen multo singularius astringimur, qui nobis ac Ordini nostro, necnon locis et personis regularibus ipsius affici dignoscuntur. Quapropter exigente piae devotionis affectu, quem ad nos et ad Ordinem nostrum intelleximus te habere, piae petitioni tuae, nobis per venerabilem et discretum virum magistrum Petrum Reynardi, dicti nostri Ordinis benevolum zelatorem ac continuum servitorem, oblatae, devoto concurrente assensu, tibi omnium bonorum spiritualium, videlicet, horarum canonicarum, etc. *ut supra*, participationem, ita quod cum obitus tuus, utinam in Domino felix, nostro fuerit generali Capitulo nuntiatus, ibidem sicut unus nostrum absolvaris, omniumque missarum et orationum quas pro nobis, fratribusque familiaribus ac benefactoribus nostris, annis singulis iniungimus faciendas efficiaris particeps et consors. Datum in diffinitorio nostro Cisterciensi, *etc. ut supra.*

Anno Domini millesimo quingentesimo, in generali Capitulo apud Cistercium, statuta et diffinita sunt ea quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo … etc. ut 1499. 2.  Praeterea pro serenissimo … etc. ut 1499. 3.  Insuper pro burgensibus … etc. ut 1499. 4.  Ceterum pro pace … etc. ut 1499. 5.  Demum pro felicis … etc. etc. [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Cum Ordo noster … necnon in summa 14075 libr. 2 solid. 2 den. tur. pro resta computationum … etc. ut 1497. 7.  Considerans et attente revolvens generale Capitulum diversas temporum et personarum conditiones et varietates, propter rationes in diffinitione Capituli generalis subscriptas edita in Capitulo generali anno Domini 1439 contentas, et alias multiplices rationes, post longas et profundas deliberationes, una cum omnium consensu, celebritatem seu celebrationem Capituli generalis transfert seu transportat in mense septembris pro tempore futuro ad tres dies Rogationum gloriosae D. N. Iesu Christi Ascensionem praecedentes, expresse praecipiens et ordinans, ut deinceps ipsum generale Capitulum Ordinis Cisterciensis celebretur apud Cistercium ipsis tribus diebus Rogationum, in et sub eadem forma, qua hactenus celebratum fuit in mense septembris, die Exaltationis S. Crucis existente ultima die Capituli, nihil penitus de consuetis solemnitatibus, iuribus et privilegiis assuetis diminuendo seu perdendo per huiumosdi [huiusmodi] translationem seu transportationem, hoc uno dempto seu addito, videlicet quod tam abbates quam alii ad huiusmodi Capituli Ordinis ritum venientes seu accedentes, dominica praecedente dictos tres dies Rogationum, circa vesperum et non ante, intrare poterunt Cistercium cum servitoribus et evecturis rationabilibus, coenam religiosam ibidem facturi et dormituri, ut abbates pausati et quietati sequenti die de mane rebus Ordinis et Capituli generalis liberius et promptius intendere et vacare possint. Sequitur tenor praenominatae diffinitionis. Cum omnes abbates… *etc. ut ann.* 1439, n° 26. 8.  Piis ac salutaribus monitis et exhortationibus Sanctissimi in Christo patris et domini nostri, domini Alexandri Papae VI, praesens generale Capitulum devote permotum, infelicissimae gentis Turcorum, barbarorumque et aliorum christiani nominis hostium expugnationem, et Domino favente, conversione, ordinari mandat et praecipit collectam quae incipit : *Omnipotens sempiterne Deus, in cuius manu sunt omnium potestates*, deinceps dici ad missam conventualem quolibet die, immediate post collectam *Ecclesiae*. Et quando dicta collecta *Ecclesiae* non dicitur, ista suo loco in omnibus et singulis monasteriis et prioratibus Ordinis, ac etiam qualibet prima dominica cuiuslibet mensis fieri processionem per ecclesiam, more Ordinis, sine stationibus, tantummodo responsoria *Tua est potentia*, vel *Aspice Domine*, vel *Congregati sunt inimici nostri*. Et in fine dictae processionis, conventu existente in choro et versa facie ad altare, sacerdos existens ante altare dicat alta voce versiculos et collectas, quas quilibet abbas in monasterio suo ordinabit. Celebrantes autem missas privatas dictam collectam dicere poterunt, et si forte eam non dicunt, saltem aliquo loco intentionem suam ad Deum super praemissis dirigant ; itidemque faciant non sacerdotes, tam explendo poenitentias in sanctissima bulla indulgentiarum Iubilaei, et aliis temporibus vacantibus memores gratiarum, alias ut dicitur, talia facientibus concessarum. 9.  Dolens vehementer generale Capitulum quod, propter non solutionem debitam contributionum, quae pro tardiori persolvi debeant in praesenti generali Capitulo, necessarium fuit recurrere ad bancum pro impetratione gratiarum seu indulgentiarum amplissimarum Iubilaei pro universis personis Ordinis, ne personae Ordinis tanto bono privarentur, aut certe per saeculum more saecularium per mundum vagari cogerentur. Ratione cuius recursus ad bancum Ordo non modicum reportavit incommodum. Ne autem interesse seu utilitas mercatorum diutius super Ordinem currat, generale Capitulum universis et singulis commissariis deputatis ad receptionem seu collectionem subsidiorum et contributionum districtius mandat et praecipit in virtute salutaris obedientiae, ac sub excommunicationis [latae] sententiae poena, quatinus quamprimum fuerit possibile, omni excusatione voluntaria postposita, omnem possibilem faciant diligentiam petendi, exigendi, levandi et recipiendi, per se vel per deputatos suos restas dicti subsidii. Contradictores, si qui forsan, quod absit, fuerint, per Ordinis, necnon per sanctae matris Ecclesiae censuras, iuxta Ordinis statuta, et Ordinis privilegia, tam apostolica quam regularia, ad solvendum viriliter et indissimulanter per omnes iuris et iustitiae vias compellendo. Receptasque dicti subsidii a monasteriis Galliae mittant Parisios ad dominum de Firmitate, aut ad alium ad hoc per patres congregationis Parisiis novissimae celebratae deputatum, ut illis de Claravalle satisfaciat iuxta arresti curiae Parlamenti Parisiensis tenorem. Aliae vero nationes receptam huiusmodi subsidii diligentissime mittant aut ad Rmum D. N. Cisterciensem, aut ad honestum et providum mercatorem Revedey, apud Lugdunum commorantem, pro solutione huiusmodi Iubilaei, ita ut pecuniae ipsius subsidii alterarum nationum, si quomodocumque fieri potest, sint in manibus praefatorum domini Cisterciensis aut Revedey infra festum beati Andreae proxime venturum, ad solutionem praefati Iubilaei. Verum quoniam dicta recepta subsidii gratiosi ultimate super Ordinem impositi minime sufficiet ad solutionem integram praefati Iubilaei, generale Capituum [Capitulum] mandat et praecipit sub censuris praedictis, universis et singulis commissariis ad receptam contributionum deputatis ubicumque existentibus, quatinus omni excusatione postposita possibilem faciant diligentiam per se vel per deputatos suos petendi, levandi, recipiendi ac colligendi omnes et singulas contributiones cum restis seu arreragiis, quae pro tardiori in praesenti Capitulo solvi debebant, illasque pro tardiori quantum possibile fuerit, reddant seu reddi faciant ad manus praefati Rmi D. N. Cisterciensis, pro persolutione dicti Iubilaei, et pro aliis communibus necessitatibus Ordinis transmittant, excepta dumtaxat commissione illis de Claravalle, iuxta dictae curiae ordinationem tradita, de qua tamen cum fideli computo rationem reddant in proximo generali Capitulo coram auditoribus computorum per generale Capitulum deputatis seu deputandis. Contradictores aut solvere nolentes seu differentes dictas contributiones, ad solvendum eas cum restis, ac etiam expensas rationabiles, ut dictum est, per Ordinis et sanctae matris Ecclesiae censuras et poenas, iuxta Ordinis nostri privilegia, statuta et decreta, viriliter et indissimulanter compellendo ; eisdem etiam commissariis et eorum cuilibet mandat et praecipit generale Capitulum, quatinus sufficienter significent et intiment universis abbatibus in sua commissione comprehensis, quod sunt citati ad comparendum personaliter ad proximum generale Capitulum, quod, divino favente auxilio, celebrabitur apud Cistercium diebus Rogationum proxime venturis, ut ibidem compareant et contributiones in generali Capitulo debitas indefectibiliter afferant. Aloquin compellentur ad solvendum duplicem contributionem, iuxta piae recordationis domini Benedicti Papae XII, et aliorum Summorum Pontificum, ac generalis Capituli ordinationem, quibus quidem commissariis, et eorum cuilibet districtius praecipit generale Capitulum, ut de omnibus quae in praemissis fecerint et invenerint, fideliter et diligenter proximum generale Capitulum informent. 10.  Ut, Deo opitulante, communia Ordinis negotia utilius, sanctius et laudabilius solito tractentur, et consuetae confusiones maxime circa receptam contributionum emendentur, praesens generale Capitulum saepius iteratas monitiones Rmi D. N. Cisciensis [Cisterciensis] tandem insequendo unanimi omnium consensu decreto irrevocabili statuit et ordinat, ut deinceps in singulis Capitulis generalibus deputentur aliqui notabiles abbates, zelum Dei et Ordinis habentes, ingenio pollentes, et in disputationibus computorum experti, qui singulis annis per litteras aut per quatuor dies praeveniant generale Capitulum apud Cistercium, ut examinent fideliter statum computationum communium, et subsidiorum, quando occurrent, notando per scriptum, qui commissariorum et abbatum seu commendatariorum solverint, et qui non, necnon quantum sit debitum et a quibus, ut de his omnibus generale Capitulum plenius informent. Et hoc erit primum eorum officium ; secundum vero eorumdem auditorum officium erit tempore Capituli generalis, et quo Diffinitores intendent rebus Ordinis in diffitorio [diffinitorio] simul audire, examinare, approbare vel improbare computationes singulorum commissariorum, ad receptas deputatorum diligenter notandum per scriptum, quid et quantum non fuerit solutum et a quibus, iungens restas annorum praecedentium quolibet anno, ut per eos, ipso Capitulo generali sedente, fiant computationes communes dictarum contributionum et subsidiorum ; alias sicut praefatus Rmus D. N. Cistercii saepius in diffinitorio publice et singillatim apud infinitos declaravit, est impossibile ipsis dictas computationes communes debite facere posse, tum quia sine eo diffinitorium cessat, tum quia etiam ipso tempore, quo non est in diffinitorio, oportet eum innumerabilibus aliis rebus, litteris et nuntiis intendere, tum quia communiter pecuniae et contributiones particulares receptorum et commissariorum tempore Capituli afferuntur, et sic est impossible in tam brevi tempore tot res bene posse fieri quasi simul, pro praesenti autem generali Capitulo et per immediate sequens ad executionem praedictorum electi et nominati fuerunt abbates de Fonteneto, de Ursicampo, de Sancto Andrea in Goffer et de Signiaco, quibus et eorum tribus generale Capitulum dat auctoritatem et mandatum speciale devote praemissa implendi ; discretio autem Capituli generalis stipendia assignabit quolibet anno tam dictis auditoribus computorum quam commissariis et receptoribus in diversis mundi partibus constitutis, iuxta cuiuslibet eorum diligentiam et merita, et talibus mediis cessare debent antiquae querelae seu rumores inter personas Ordinis, tam praefati Rmi D. Cisterciensis, qui insuper conqueritur quod nulli de Ordine vel admodum pauci volunt eum in praemissis adiuvare, tam aliorum de Ordine qui cum Ordinis statum ignorent a murmurationibus et detractionibus tam verbis quam scriptis abstinere nolunt. Tunc enim omnia statum Ordinis concernentia omnibus erunt aut esse poterunt nota et clara, et status Ordinis prosperabitur et florebit. 11.  Generale Capitulum Ordinis Cisterciensis. Notum facimus universis, quod in eodem…, etc. Praesens generale Capitulum audita narratione seu relatione venerabilium et religiosorum ex parte devotae congregationis confratrum nostrorum in Italia, tam Mediolanensium quam Florentinorum missorum, et habita desuper maturiori deliberatione, eorum petitiones seu obligationes et requisitiones gratas habuit, reconciliationem seu unionem quorumlibet membrorum Ordinis cum capite et cum residuo corporis mystici desiderans, unum tamen potissimum inter cetera super hoc perpendit et cognovit obstaculum, quasdam videlicet impetrationes seu expeditiones nuper ad instantiam religiosi viri fratris Archangeli, professi monasterii Caraevallis Mediolanensis per Rmum D. N. Cisterciensem super nonnullis eiusdem congregationis monasteriis factas, per quas reconciliatio dictorum fratrum praelibatae congregationis impediri posset, et quia generale Capitulum pro certissimo tenet cuncta in his per praefatum Rmum D. expedita bona et sancta intentione fuisse peracta ex parte sua, forsitan vero praefatus frater Archangelus ipsum blandis sermonibus circumveniens multa se facturum pollicens seu promittens pro sacri Ordinis nostri utilitate et honore, si huiusmodi impetrationes expedirentur, praefati vero legati dictae congregationis firmiter asserunt huiusmodi impetrata per dictum fratrem Archangelum difficilia et forte impossibilia ut ad effectum deducantur, et exinde iurgia simul et dissensiones grandes inter personas Ordinis oriri possent, quibus generale Capitulum libenter obviaret. Idcirco pro bono pacis et concordiae decrevit rerum istarum cognitionem simul et decisionem nonnullis notabilibus personis illarum regionum esse committendam. Cum nonnisi rarissimi sint in partibus illis abbates de Ordine nostro, maxime partibus ipsis non suspecti occasione commendarum ad alios venerabiles et egregios viros alterius status seu religionis, proh dolor ! recurrere cogitur, et ob hoc confidens de sufficientia, bonitate, prudentia et circumspectione R. in Christo R. D. abbatis Sancti Petri Ingleciasci, Ordinis beatissimi P. N. Benedicti, affectuosius ipsum rogat, quatinus rei huius onus, ut sequitur, intuitu sacrae religionis cum religioso viro fratre… priore devoti monasterii nostri Locedii pro hac vice assumere dignetur, quibus coniunctim generale Capitulum dat auctoritatem citandi coram se ad diem et locum competentes, ad instantiam procuratoris fratrum dictae congregationis, praefatum fratrem Archangelum cum impetrationibus seu expeditionibus huiusmodi, quas obtinuit a praefato Rmo D. N. Cisterciensi super monasteriis praefatae congregationis. Et illis visis, habitaque diligenti consideratione ac conferentia cum bonis, expertis et doctis viris, si impetrationes huiusmodi invenerint inefficaces, et potius confusionem monasteriorum et personarum quam consolationem seu aedificationem generare, ipsum fratrem Archangelum ac alios in eisdem expeditionibus nominatos, ut ulterius ab huiusmodi prosecutione desistere velit, charitative inducant, ne forte foveam derisionis sibi et aliis multis parare videantur. Quod si forsan, quod absit, viderint dictas expeditiones seu impetrationes fore inefficaces, et ipsum fratrem Archangelum aut alium in eisdem impetrationibus nominatum irrationabiliter esse obstinatum, seu in sua opinione durum, nec a coeptis desistere velle in damnum dictorum monasteriorum, et in scandalum ac irrisionem multorum Christi fidelium, informationes super veritate rerum istarum faciant, quas cum providorum consilio mittant ad praefatum Rmum D. Cisterciensem, ut iuxta prudentiam a Deo sibi collatam, super his provideat, habito respectu ad Ordinis privilegia et statuta, ne propter affectiones inordinatas tot et tantae domus Dei, quae officinae salutis esse debent, indebite perturbentur. 12.  Cum iam dudum diversis annis in Capitulis generalibus praeteritis factae et ordinatae fuerint quaedam diffinitiones, tam generales quam particulares, quae omnino iustae, sanctae et rationabiles et Ordini commodae atque perutiles hactenus visae fuerunt, secundum negotiorum exigentiam, quae pro tunc emerserunt, quarum quidem diffinitionum tenores de verbo ad verbum inferius sequuntur, secundum quod ex registris diffinitionum extractae fuerunt et ad originalia collationatae, videlicet : Sacrosanctae Basileensis synodi … etc. ut habetur anno 1433, n° 39, 1 §. Dicta diffinitio fuit renovata de verbo ad verbum anno Domini 1439. 13.  Extracta ex statutis in generali Capitulo Ordinis Cisterciensis apud Cistercium celebrato anno Domini 1500 (*sic*). Patribus abbatibus praesens generale Capitulum concedit quatinus quilibet eorum in sua generatione, hoc dumtaxat anno durante, recipere valeat et acceptare cessiones seu resignationes abbatum eisdem immediate subiectorum, in plenaria Ordinis potestate. 14.  Ex statutis in eodem Capitulo anno Domini 1459. — Abbati de Lucella committit generale Capitulum, quatinus cessionem seu resignationem abbatis monasterii de Novocastro sibi immediate subiecti recipere possit, cum potestate rehabilitandi inhabiles in ipso monasterio pro hac vice dumtaxat, in plenaria Ordinis potestate. 15.  Abbati de Campania conceditur per generale Capitulum, quatinus suum monasterium resignare valeat in manus sui patris abbatis, aut eius commissarii, qui pater abbas vel commissarius pensionem abbatibus sponte cedentibus et bene meritis assignari solitam, sibi assignare possit, in plenaria Ordinis potestate. 16.  Extracta de registris diffinitionum Capituli generalis Cist. Ord. — Et primo de statutis in eodem generali Capitulo anno Domini 1425. ** Quoniam monasterium Vallis Sanctae… *etc. ut anno* 1425, n° 51. — Ex statutis eiusdem generalis Cap. anno 1427. ** Cum multorum fide dignorum … *etc. ut anno* 1427 n° 27. — Ex statutis in eodem Capitulo generali anno Domini 1478. ** Quia saepius per anni circulum … *etc.* ut anno 1478, n° 39. — Ex anno 1479, n° 10, ** Electionem, institutionem, *etc.* — Ex anno 1480, n° 53, ** Capitulum generale decernit quod abbates per Rmum D. N. Cisterc. habentem potestatem Cap. gen. confirmati, non indigent amplius confirmari per ipsum gen. Capitulum. — Ex anno 1487, n° 20 ** Quamquam examinata, *etc.* — Ex anno 1450, n° 46 ** Generalis Capituli complectitur providentia, *etc.* Quia tamen nihil est tam iustum, tamque clarum, quod malignari et difficultari a nimium curiosis et scrupulosis non possit aut valeat ; idcirco ne tam clarae tamque iustae et rationabiles Ordinisque perutiles diffinitiones imposterum malignentur, aut in dubium revocentur, praesens generale Capitulum pro emergentibus negotiis tam praesentibus quam futuris voluit et ordinavit, vult quoque et ordinat diffinitiones praedictas omnino et inviolabiliter esse observandas in ipsorum negotiorum decisionibus eatinus quatinus poterant adaptari, et ut firmius et indubitabilius observentur, easdem diffinitiones confirmavit et approbavit, confirmat et approbat, iubet quoque praecipit et ordinat quatinus de cetero ab omnibus in causarum et negotiorum decisionibus secundum casuum emergentiam et contingentiam tamquam perutiles, iustae, sanctae ac rationabiles, necnon bonum publicum communemque utilitatem Ordinis respicientes pro indubitationibus confirmentur et custodiantur. 17.  Praesens generale Capitulum sufficienter informatum super computationibus generalibus Ordinis postremis temporibus redditis, receptis et approbatis, easdem approbat et confirmat tamquam iustas, bonas et validas, annullando quascumque alias contradictiones, a quibuscumque personis Ordinis, praesertim per seniorem abbatem Claraevallis et sibi adhaerentes, tam verbo quam scripto factas, in plenaria Ordinis potestate. 18.  Ad tollendum errores super annua recepta contributionum et subsidiorum Ordinis, praesens Capitulum generale statuit, ordinat et diffinit, quod de cetero singulis annis in ordinatione et dispositione officiariorum Capituli generalis, pro singulis regionibus deputentur aliqui et committantur ad receptionem contributionum, subsidiorum et aliorum denariorum Ordinis, necnon et alios tres aut quatuor abbates auditores computationum in dicto generali Capitulo fiendarum, et praesenti anno ordinantur auditores dictarum computationum de Fonteneto, de Ursicampo, de Signiaco et de Sancto Andrea monasteriorum abbates. [DIFFINITIONES] SPECIALES 19.  Priorissae monasterii monialium de Moritonio praecepit praesens generale Capitulum, et sub poenis et censuris Ordinis inhibet, ne de cetero permittat accipere terram ex qua fit ferrum, a quocumque hominum, quin potius convertatur ipsa terra ad utilitatem et profectum dicti monasterii secundum religiosarum dicti monasterii (*sic*). 20.  Fratri Egidio Bourdon, monacho monasterii de Savigniaco, praecipit et committit generale Capitulum, quatinus conservet et protegat, custosque sit et distributor existat omnium nemorum praefati monasterii, ne in futurum vendant, dissipent aut alienent bona dicti monasterii, aut ne huic nostrae ordinationi in aliquo contradicant, concedendo eidem fratri Egidio licentiam, quotiens expedierit eundi ad praefata nemora. 21.  Ordinatur et praecipitur abbati de Vaucellis, notario Capituli generalis, ex parte Capituli generalis, quod ante exitum suum de villa Divionensi, praecipiat fratri Nicolao Perret, professo monasterii Claraevallis, sub censuris et poenis Ordinis, ac ne praesumat se vocare doctorem theologum, aut quomodolibet sub illo titulo praedicare publice, vel in cathedra saltem, donec fidem fecerit Rmo D. N. Cisterciensi, qua auctoritate haec facere praesumit, cum iuxta Ordinis privilegia nullus ad tales gradus ascendere debeat, etiam in collegio Parisiensi, nisi cum et ex speciali licentia et beneplacito Rmi D. Cisterciensis. 22.  Ad aures Capituli generalis fide dignorum relatu pervenit fratrem … se pro abbate monasterii Novimonasterii in Anglia gerentem, multas conspirationes, multasque novitates a via sanctorum patrum exorbitantes introducere seu introduxisse molitum fuisse, ita ut propriis sensibus innitens, aut seditiosorum consiliis acquiescens, in enervationem auctoritatis *et iurisdictionis* Capituli generalis et totius Ordinis praesumpserit dirigere litteras inhibitorias ad abbates monasteriorum de Rupe et de Pipewell, dicti monasterii sui filios, ut dicit immediatos, ne permitterent se aut dicta monasteria visitari a visitatoribus Ordinis in Anglia deputatis ; et hoc si proprio nisu fecerit sine difficultate tenendum est, id a parte mendacii provenisse ; si autem ab alio processerit, ab eodem principe tenebrarum per medium alicuius sui ministri accidisse certum est, ut suo more seminet zizania in agro dominico, necnon ut dictus inventor rerum novarum sine alicuius cognitione seu timore faciat et utatur in illis monasteriis ad libitum, cum tamen ab origine Ordinis usque in praesens, pro ipsius Ordinis conservatione et integritate, generale Capitulum vel Rmus D. Cisterciensis plenaria Ordinis potestate fungens semper in eodem regno, aliisque universis mundi regionibus pro Ordinis conservatione, pro praeservatione subditorum ab expressionibus multorum patrum abbatum, qui saepius plus utuntur in subditos voluntate inordinata quam ratione, necnon pro integra defensione et tuitione privilegiorum Ordinis, pro conservatione unionis membrorum Ordinis ad caput, et ad residuum corporis mystici Ordinis, insuper pro sublevandis et recipiendis contributionibus et iuribus Ordinis, et ea ad generale Capitulum mittendis, necnon multis aliis rationabilibus causis semper in eodem regno et aliis provinciis generale Capitulum commissarios generales ad fines praedictos habuerit seu deputaverit. Iste autem inventor contributionum non veritus est conturbare fundamenta et quietem Ordinis, ut praemittitur, quemadmodum evidenter constitit generali Capitulo per litteras suas praedictas. Quibus novitatibus et periculosis inventionibus generale Capitulum obviare cupiens, committendo mandat abbatibus de Fontibus et de Gratiis, quatinus se diligenter informent super praemissis, et si invenerint eumdem abbatem Novimonasterii talia fecisse, aut praesumpsisse, declarent eum conspiratorem contra Ordinem, suspendantque omnem iurisdictionem seu auctoritatem, quam habet aut habere praetendit in dictis duobus monasteriis de Rupe et de Pipewell, usque ad aliam Capituli generalis determinationem ; ipsumque citent peremptorie et personaliter ad proximum generale Capitulum cum intimationibus consuetis, inhibendo expressius abbatibus et conventibus eorumdem monasteriorum, sub censuris Ordinis per dictos abbates commissarios declarandis, ne interim et usque ad aliam Capituli generalis dispositionem, quomodolibet dicto abbati Novimonasterii aut suis deputatis in aliquo obediant. De omnibus autem quae dicti abbates fecerint in praemissis, ad longum informabunt generale Capitulum. Datum in diffinitorio Cistercii sub appensione sigilli Diffinitorum dicti Capituli generalis, anno, die, mense et loco supradictis. 23.  Frater Ioannes, etc. Committit generale Capitulum abbatibus de Fontibus et de Gratiis, et cuilibet eorum, districtius praecipiendo, quatinus diligenter se informent, si frater Ioannes Daltram, nuper cellerarius monasterii de Furnesio, per validam et manifestam confederationem seu conspirationem suscitavit contra venerabilem fratrem Alexandrum, abbatem eiusdem monasterii, seditiones, ipsum false diffamando apud principes et magnates, cum articulis fictis trahendo et dicendo dictum abbatem coram laicali potestate, spreta Ordinis iurisdictione, et, si adhuc temporibus istis, quasi manu hostili contra rationem custodiat seu custodiri faciat monasterium ipsum contra Ordinis formam et honestatem, et debita informatione habita, ipsoque fratre Ioanne sufficienter ac competenter citato et audito, contra et adversus ipsum procedant, eum iuxta demeritorum exigentiam puniendo taliter quod ceteris cedat in exemplum. 24.  Non potuit generale Capitulum sine magno cordi amaritudine accepisse, nonnullos fratres Ordinis scolares in collegio Oxoniensi, quamprimum ad gradum baccalaureatus fuerint promoti, non humiliter sed alta aut veracius superba sapientes, mox ut eumdem gradum attingerint seipsos super ceteros, tam iuniores quam seniores, suorum monasteriorum extollere, cunctos despicere, et primum locum seu stallum in omni sessione, tam in choro quam alibi, immediate post abbates usurpare, quasi non ex abbatum gratia, sed ex ipsius gradus merito et dignitate, simplicitatem et honestatem religionis abdicantes, publicum usum bireti discoperti in abusum convertere, ut quasi Rabbi a ceteris adorentur, seu honorificentur, potius ad saeculi vanitatem, quam ad religionis aedificationem convertentes, ita ut sanctissimae regulae patrumque nostrorum statuta circa formam caputii, cucullae vel scapularis condemnare videantur, in maximum scandalum populi et in confusionem seu deiectionem ceterorum religiosorum, etiam suorum conventuum, in servitio divino dies suos die noctuque exponentium, ita ut iam videatur, quod gradus ipse baccalaureatus eos eximat ab observantia regulari. Quamobrem confidens de prudentia et honestate abbatum de Fontibus, de Stratfordia et de Gratiis, eis et duobus eorum committit generale Capitulum, quatinus se informent super difformitatibus praedictis, et veritate comperta, abutentes de praeterito puniant, de futuro vero talem ordinem et dispositionem instituant, quod deinceps scandalorum occasiones omnino pellantur, habito respectu ad Ordinis statuta et diffinitiones nuper editas, necnon ad ad qualitates et perfectiones personarum, conditionesque locorum et temporum, non obstantibus quibuscumque diffinitionibus seu gratiis aut declarationibus forsan in contrarium factis. 25.  Generale Capitulum ad petitionem abbatis de Fontibus, de Stratfordia et de Gratiis misericorditer agens cum fratre Alexandro Bauk, abbate de Furnesio, dispensat cum eo, ut non obstante incontinentia, irregularitate, symonia et aliis criminibus in eo dudum comprobatis, ipsumque ab huiusmodi criminibus lavat, purgat et emundat, attentis poenitentiae et emendationis signis, quae praefati abbates perpendunt, et generali Capitulo denuntiaverunt, et abbatem ipsum de Furnesio per omnia rehabilitat, habilemque reddit ad omnes actus, voces, dignitates et administrationes Ordinis, inhibendo sub poena talionis universis personis Ordinis, ne de praemissis iam praeteritis quidquam sibi obiicere seu improperare praesumant. COMMISSIONES 26.  Fratri Ioanni Malete, monasterii Caraevallis Mediolanensis monacho professo et in sacerdotali ordine constituto, data fuit quaedam commissio ad triennium ad visitandum et reformandum omnia et singula monasteria a Pedemontium inclusive per totam Italiam, a mari usque ad mare et usque ad terminos orbis situata, cuiuscumque conditionis, congregationis, status et filiationis existant, sive sint commendata, sive non, praecellenter dominio Venetorum comprehenso. 27.  Eidem fratri Ioanni Malete data fuit commissio ad recipiendum contributiones in Italia, Lombardia, in Tuscia, in provincia Veneta, in Marchia Travisana, in Patrimonio Ecclesiae, in Aprusio, in Campania, in Marchia Anchonitana, in Apulia, in Calabria, in Sicilia, prout continetur in minuta apud Rmum D. N. Cisterciensem reservata. 28.  Claraevallensi data fuit commissio ad recipiendum contributiones in Francia, Flandria, etc. ut patet in minuta penes Rmum D. Cisterciensem reservata. 29.  Committitur dominis abbatibus de Firmitate, de Caroliloco et de Regalimonte, et duobus eorum, quatinus se debite informent super quibusdam tractatibus, mercatibus et arrendationibus sub annuo censu, in collegio Sancti Bernardi Parisiis per abbatem de Cheminione, tunc cellerarium dicti collegii factis, et si invenerint de consilio seniorum dicti collegii et aliorum consiliariorum utiles, validas et proficuas ad commodum dicti collegii factos, eosdem tractatus cum suis dependentiis ratificent, approbent et confirment, in plenaria Ordinis et generalis Capituli potestate. 30.  Capitulum generale committit abbatibus de Septem fontibus et de Valle benedicta, et cuilibet eorum, quatinus diligenter se informent super tractatibus eisdem per dominum Pontigniaci exhibendis. 31.  Committitur abbatibus de Morimundo et de Cheminione super quadam impignoratione cuiusdam stagni de Monasteriis in Argona. 32.  Ad requestam domini de Pontigniaco seu eius procuratori, committuntur iudices de Firmitate, de Ursicampo et de Frigidomonte, s. th. pr. eorumque duobus, altero legitime praepedito, contra et adversus abbatem de Ioyaco. 33.  Abbatibus de Fontemorum et Septem fontibus committitur, quatinus se informent super quosdam abusus in postulatione magistri Francisci de Peschmi in monasterio de Boschet, per quosdam religiosos dicti monasterii, et partibus vocatis quae per suas informationes invenerint, proximo generali Capitulo, aut domino nostro Cisterciensi referant. 34.  Abbatibus de Bellavalle et de Charitate committit praesens generale Capitulum, quatinus debite et diligenter se informent super tractatu inito et habito inter Rmum D. Baptistam, miseratione divina episcopum Tusculanum, S. R. E. cardinalem, Sanctae Mariae in Porticu vulgariter nuncupatum, commendatarium monasterii de Alpibus in Sabaudia, per procuratorem suum nomine procuratorio utentem Franciscum de Muris, legum doctorem, et conventum eiusdem loci ex una, et honestum virum Guynetum Cussemenet burgensem Salinensem partibus ex altera, sicuti patet in litteris super hoc confectis ; et si invenerint tractatum fore ad utilitatem praefati monasterii, eumdem corroborent et confirment, seu alias infirment, in plenaria Ordinis potestate. 35.  Abbatibus Veteris campi et de Campo Mariae committit praesens generale Capitulum, quatinus propere se transferentes ad monasterium monialium de Gravenhoest, in dioecesi Osnaburgensi, et facta ibidem diligenti inquisitione seu informatione super moribus et vita sororis Odae de Suetlage, quondam abbatissae eiusdem loci, quam intelleximus pro sua improbitate molestam esse tam modernae abbatissae quam toti illi congregationi, in grave detrimentum religionis et disciplinae ; id quod utile et necessarium decernant pro huiusmodi defectus emendatione per censuras et correctiones Ordinis ab eadem sorore Oda indissimulanter faciant observari, vel ipsam si ita expedierit ad primum suum monasterium compellant redire, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 36.  Abbati monasterii in Hersbitehusen praecipit et ordinat Capitulum generale, quatinus solerti et vigilanti diligentia studeat et laboret indissimulanter citius quo poterit, suum monasterium secundum regulam sancti Benedicti et statuta nostrae sacrae religionis in utroque statu reformare, inhibendo singulis regularibus personis huius monasterii, ne huic sancto et devoto operi praesumant contraire, sub poena conspiratoribus debita, invocato ad hoc, si opus fuerit, consilio, auxilio et favore tam ecclesiastico quam saeculari, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 37.  Generale Capitulum sufficienter et diligenter informatum de electione, promotione, institutione et installatione fratris Bernardi … in monasterio B. M. in Linda, per abbatem monasterii in Wangrowitz, commissarium in hac parte Rmi R. D. N. Cisterciensis, factam, prout plenius, *etc.* confirmat, *etc.* supplendo, *etc.* 38.  Forma simili confirmat Capitulum electionem fratris Georgii in monasterio de Oliva, praesidente abbate monasterii Nemoris Mariae, commissario Rmi D. Cisterciensis. 39.  Provisionem et promotionem fratris Ioannis de Malete, monasterii Caraevallis Mediolamensis [Mediolanensis] religiosi professi, factam in monasterio Sanctorum Petri et Andreae de Ripalta, per dominos Firmitatis et Savigniaci, generale Capitulum confirmat, *etc.* 40.  Provisionem, promotionem et installationem fratris Martialis Combes factam in monasterio de Fonte frigido, dioecesis Narbonensis, per Rmum D. Cisterciensem, iure devoluto, praesens generale Capitulum … confirmat, *etc.* 41.  Electionem, promotionem et installationem in monasterio de Novacella, per abbatem Veteris cellae factam de persona fratris Lucae, prout in decreto habetur, Capitulum generale confirmat. CONFIRMATIONES TRACTATUUM 42.  Praesens generale Capitulum ordinat abbatem de Mulbronn, commissarium monasterii monialium de Regisponte, super casu venditionis aliquorum bonorum immobilium per easdem moniales vendendorum, dum tamen pecuniae praedictae venditionis convertantur in uberiores usus iuxta formam *Benedictinae*, et si invenerit eamdem venditionem fore ad maiorem utilitatem praetacti monasterii, ipsam confirmet et corroboret, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 43.  Considerans Capitulum generale diffinitionem praecedentis anni super moderatione pensionis concessae antiquo abbati Sancti Andreae, ipsam confirmat et corroborat auctoritate Capituli generalis. 44.  Ad supplicationem abbatis monasterii in Monte Sancti Disibodi, cupiens aliqua bona immobilia eidem monasterio, ut praefert, minus utilia vendere, et in melius commutare, praesens generale Capitulum committit abbatibus de Eberbaco et de Schonavia, quatinus debita informatione praemissa, si invenerit illa commutari in maiorem utilitatem praedicti monasterii, ipsam venditionem seu permutationem confirment et corroborent, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. REHABILITATIONES 45.  Ad instantiam abbatis monasterii de Pietate, de gratia speciali, praesens generale Capitulum fratrem Adam de Vraypassin, eiusdem monasterii expresse professum, ab omni infamiae nota et inhabilitatis macula, quam contraxit seu contrahere potuit, pluries a proprio monasterio apostatando, et incontinentiae crimen tam infra monasterium quam extra incurrendo ; quia etiam de manu violenta in aliquos religiosos fratres suos mittendo, idem generale Capitulum eumdem fratrem Adam relevat et rehabilitat, cum eo misericorditer dispensando, ut praemissis non obstantibus, ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia et beneficia promoveri possit et valeat, abbatiali dignitate seclusa. 46.  Praesens generale Capitulum super contritione et poenitentia fratris Ioannis Hallmer, religiosi monasterii Raythenhaslach, in ordine sacerdotali constituti, ad instantiam abbatis eiusdem loci, super eo quod apostasiam, et in ea celebrando irregularitatem incurrit, necnon super retentione aut detentione de quibus non reddiderat ad tempus debitam computationem aliquarum pecuniarum, his praetactis non obstantibus, cum eodem fratre misericorditer dispensat, quatinus ad omnes actus, officia, beneficia, abbatiali etiam dignitate inclusa, possit et valeat promoveri et admitti, ipsum ab omni infamiae nota et inhabilitatis macula relevando et rehabilitando, etc. 47.  Ad humilem supplicationem abbatis de Valcellis, Capitulum rehabilitavit quatuor religiosos cuiusdam monasterii, videlicet fratres Carolum Germain [Germani], Iacobum Lescutin, Dyonisium du Trasnoit et Thomam de Nobecourt, ad omnes actus legitimos et dignitates Ordinis, inclusa abbatiali dignitate. 48.  Ad humilem supplicationem abbatissae monasterii monialium de Belloprato super Lizam, praesens generale Capitulum sororem Elisabeth, religiosam professam eiusdem monasterii, ab omnibus infamiae et inhabilitatis maculis et notis relevat et rehabilitat, cum eadem dispensando, ut non obstante quod ante plures annos illicentiata asportando cum quodam armigero exierit monasterium per aliquot menses, possit et valeat ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus, officia, beneficia et dignitates promoveri et admitti, etiam abbatiali dignitate inclusa. IUDICES 49.  Dantur iudices pro Cistercio domini de Firmitate, de Caroliloco, s. th. pr., et de Regalimonte, et quilibet eorum. 50.  Ad idem, pro Cistercio (?), de Morimundo, de Maceriis et de Fonteneto, et quilibet. 51.  Ad idem, pro Charitate, de Asseyo et Theoloco, et quilibet. 52.  Honestus vir Denisius Ylarii, civis Pictavis habuit a Capitulo iudicem abbatem de Bonavalle. 53.  Dantur iudices pro fratre Petro de Braseyo, Cistercii monacho, abbas de Villariis, de Grandiprato et de Valle Sancti Lamberti. SUFFRAGIA 54.  Ad humilem et devotam supplicationem honorabilis viri Remigi de Cirey, burgensis et mercatoris Divionensis, generale Capitulum confert confratribus confratriae seu confraternitatis fundatae in loco qui dicitur Saulx Le Duc, Lingonensis dioecesis, in honorem Conceptionis B. M. Virginis, in favorem et subsidium cuiusdam capellae apud eumdem locum aedificandae et construendae, participationem omnium bonorum spiritualium fiendorum in toto nostro Cisterciensi Ordine, per primum decennium. 55.  Suffragium concessum ad supplicationem domini de Ursicampo, pro nobili et strenuo milite domino de Mailly et eius coniuge, in forma communi. 56.  Pro inclyto et nobili viro domino Georgio Verre milite et consorte sua. 57.  Pro honorabili viro domino Ioanne Shabo milite et consorte sua. 58.  Pro domina Elisabeth, abbatissa de Berkyng et omnibus sororibus suis, Ordinis sancti Benedicti. 59.  Pro Thoma Nidues et consorte sua. 60.  Pro domino Ioanne Jobab milite locumtenente ex parte regis in villa Rupellae. 61.  Pro Roberto de Merle et uxore sua. 62.  Pro Radulpho Dorce et uxore usa. 63.  Pro domino Ioanne de Mailly milite et uxore, ad instantiam abbatis Ursicampi. 64.  Pro constructione et manutentione ecclesiae beati Petri de Moreyo, prope Cascolum, benefactoribus et manus porrigentibus adiutrices, Capitulum dat participationem omnium bonorum spiritualium in toto Ordine fiendorum. 65.  Pro praeparatione dormitorii monasterii monialium de Bellomonte omnibus benefactoribus, Capitulum generale dat participationem omnium bonorum spiritualium per proximum quinquennium. 66.  Pro aedificatione capellae de Saulx Le Duc in honorem Conceptionis B. M., participationem omnium bonorum per proximum decennium. 67.  Pro Io. Guyon, Rmi. D. N. barbitonsore et eius consorti, concedit Capitulum participationem omnium bonorum spiritualium in vita pariter et in morte. 68.  Suffragium pro Christina Augsten moranti in Confluentia.

Anno Domini millesimo quingentesimo primo, in generali Capitulo tempore Rogationum apud Cistercium, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo … etc. *ut in anno praeced.* 2.  Praeterea pro serenissimo … etc. 3.  Insuper pro burgensibus … etc. 4.  Ceterum pro pace … etc. 5.  Demum pro felicis … etc. [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Cum Ordo noster … necnon in summa 10 315 libr. 12 solid. 4 denar. turon. absque errore commisso in computationibus anni immediate praecedentis, et etiam absque expensa Iubilaei pro toto Ordine, dominus Cistercii fideliter computabit et computat mixtim cum contributionibus quidquid recepit ex nationibus distantibus, quia de tota Gallia nihil recepit de dicto subsidio et remotiores regiones duci non possunt ad formam computationum Galliae, distinguendo subsidium a contributionibus, et tamen de expensa per eum facta pro dicto Iubilaeo nihil adhuc Ordini computavit, et venit computanda anno praesenti pro resta contributionum Capituli generalis anni immediate praecedentis et praecedentium de et pro tempore praeterito, et oporteat Ordinem ipsum varia et gravissima onera quotidie ultra consuetudinem occasione diversarum infractionum privilegiorum Ordinis et vexationum plurium insolitarum succrescentia necessaria supportare, quae absque multiplicibus et solito gravioribus expensis solvi, tractari et supportari non possunt, praesens generale Capitulum, apostolica sequendo praecepta, quibus sub gravissimis censuris praecipitur Capitulo generali et Diffinitoribus, ut post debitam informationem dictas contributiones de novo taxarent, limitarent, astallarent et imponerent cuilibet monasterio, iuxta cuiuslibet monasterii facultatem seu substantiam, quottam suam assignando ; ita ut ex eis expensae Capituli generalis ante omnia, deinde aliae communes expensae praedictae, et dicta Ordinis agenda, tam in Curia romana, in collegiis et aliis quibuslibet locis pertractari ac dirigi, dictique Ordinis privilegia et libertates commode tueri et defendi valeant, dictum generale Capitulum eo devotius et promptius adimplere et ad effectum deducere cupiens, per aliam diffinitionem et ordinationem specialem super huiusmodi contributionum distributione et astallatione anno Domini 1489 laboravit, quo cognovit astallationem, declarationem et taxationem huiusmodi in maximam totius Ordinis cedere utilitatem, antiquum sanctorum patrum super hoc ritum et formam prosequens, summas in dictis astallatione, taxatione et distributione contributionum expressas cuilibet monasterio in particulari tam apostolica quam totius Ordinis auctoritate imposuit, taxavit et astallavit, prout expressius continetur in registro per generale Capitulum super hoc cum deliberatione, ut praemittitur, facto et concluso, annis ex tunc sequentibus taxationem seu astallationem huiusmodi laudavit, approbavit et confirmavit, ac praesenti diffinitione, si et in quantum opus est, laudat, approbat et confirmat. Universis et singulis abbatibus, commendatariis, prioribus, cellerariis, bursariis, receptoribus, procuratoribus et officiariis monasteriorum sub poenis in litteris apostolicis, et in dicta diffinitione anno 89° edita quae incipit : Cum sicut in singulis, etc. *cum clausulis consuetis.* 7.  Diffinitionem alio superiori Capitulo editam super translatione Capituli generalis de septembri ad tempus Rogationum, praesens generale Capitulum confirmat, ratificat et approbat, etc. 8.  Diffinitionem anno superiori de auditoribus computorum Ordinis per generale Capitulum factam, praesens generale Capitulum confirmat, ratificat et approbat, continuando auctoritatem ipsorum auditorum datam, de quibus praesens generale Capitulum contentatur. 9.  Ordinis nostri dismembrationem et divisionem, maxime in transmontanis partibus, propter a Sancta Sede apostolica varias impetrationes, in Ordinis evidentissimum et enorme praeiudicium flebiliter deplangens praesens generale Capitulum diffinit et ordinat, quod ad regiam maiestatem christianissimi domini nostri regis, et aliis illustrissimis regibus, ducibus et magnatibus fiant supplicationes et requestae cum humilitate postulando, quatinus intuitu spiritualium bonorum, quae in Ordine universo fiunt, quorum sunt participes, sanctissimo domino nostro Summo Pontifici in favorem Ordinis scribant, maxime pro exemptorum ad Ordinem reductione, reunione et incorporatione, et pro privilegiis et indultis Ordini nostro a Summis Pontificibus concessis manutenentia et tuitione. 10.  Capitulum generale volens animo pervigili et ardenti cura et sollicitudine intendere defensioni libertatum et privilegiorum Ordinis universi propter continua et evidentia pericula quotidie, proh dolor ! universo Ordini emergentia in maximum Ordinis detrimentum, ordinavit, determinavit et diffinivit in diversis mundi climatibus, et signanter in Parlamentis Parisiis, Tolosae, Burdegalensis, et alibi ubi necesse fuerit, regnis, ducatibus, et ceteris christianae fidei partibus, creare, facere, constituere et passare, nomine dicti Ordinis, certas et validas procurationes coram quibuscumque regibus, ducibus, comitibus, baronibus, militibus, nobilibus et aliis quibuscumque pro iudicio sedentibus pro firmissima tuitione et defensione Ordinis universi, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 11.  Quia huic praesenti generali Capitulo Ordinis rebus praematuris deliberationibus cogitatis, post earum omnium diuturnam et longam discussionem, tandem patribus Diffinitoribus visum est omnino expedire quod Ordinis commissarii generales in diversis mundi partibus deputandi sunt, tam in Francia, Burgundia, Britannia, Picardia, Normannia, Anglia, Scotia, Alemannia, Flandria, Italia, et aliis diversorum climatum regionibus, praesens generale Capitulum ut nunc declarat et diffinit, quod per Rmum D. N. eligendos, quando opus eidem Rmo videbitur expedire, ordinet et committat, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. [DIFFINITIONES] SPECIALES 12.  Generale Capitulum Ordinis negotia feliciter tractari paternis affectibus desiderans et mentis intuitum ad romanam Curiam dirigens, unde Ordini plura emanaverunt et derivantur incommoda, nisi de opportuno remedio provideatur, procuratori generali Ordinis in dicta Curia romana existenti districte mandat et praecipit, quatinus diligenter et fideliter per se vel per deputatum recipiat et colligat contributiones partium Italicarum et transalpinarum, et annis singulis ad generale Capitulum deferat vel deferri faciat, ut inde iuxta dicti Capituli deliberationem stipendiis Rmi D. protectoris nostri pro privilegiorum et libertatum nostrarum tutela et defensione, similiter eidem procuratori et aliis Ordinis pensionariis satisfiat et subveniatur. 13.  Generalis Capituli providentia et sollicitudo animo gratissimo suscepit praesentias et relationes venerabilium patrum et abbatum de Rivosicco et de Sancto Petro in Gomello, plurimumque integritatem amicorum suorum laudavit et laudat. Qui etsi pro bono Ordinis nostri peterent et suaderent, quod daretur patribus inclytissimorum regnorum Hispaniae facultas et potestas congregandi se singulis annis in uno vel pluribus monasterio vel monasteriis Ordinis, celebrandique capitula provincialia, tam ad reformationem monasteriorum utriusque sexus, quam ad conservationem privilegiorum Ordinis, et ad alia quae videntur opportuna pro felici regimine monasteriorum et personarum, reductionemque eorum et earum ad pristinam formam et puritatem religionis, et ad alia quae viderint expedire statui Ordinis, in communi et in particulari, absque laesura statutorum et uniformitatis antiquae Ordinis. Nihilominus quia se praeparantes ad sui praesentis Capituli non potuerunt habere opportunitatem congregandi alios patres numero sufficienti ad praemissa, et ex parte aliorum abbatum nullum exhibuerunt in scriptis documentum, exceptis quibusdam litteris clausis abbatum de Populeto, de Petra, de Sanctis Crucibus, et quorumdam aliorum, in quibus fit mentio de multis statum Ordinis salubriter concernentibus, et similiter de petitione huiusmodi capitulorum provincialium ; sed dicti patres solum proprio et non reliquorum nomine in eisdem litteris loqui videntur. Super quibus generale Capitulum diutius cogitavit, et tandem deliberavit et conclusit petitiones huiusmodi iudicare laudabiles, desideriumque sanctum et intentionem rectam ; tamen pro sereniori quietatione patrum et amicarum personarum Ordinis in partibus illis conclusit et diffinitione praesenti concludit, dando eisdem abbatibus de Rivosicco et de Sancto Petro in Gomello, et eorum cuilibet, potestatem, facultatem et mandatum speciale eisdem duobus abbatibus congregandi patres Ordinis in uno, in duobus, in tribus, in quatuor, in quinque aut in sex locis, prout eis expediens videbitur, communicandique et declarandi eis amicitiam et cordialitatem Capituli generalis et personarum Ordinis ad ipsos, deinde requirendi voluntatem et sententiam ipsorum super dictis capitulis provincialibus, conditionemque et dependentiam infra proximum generale Capitulum, quorum declarationem seu conclusionem ipsi duo patres vel apportabunt vel mittent ad proximum generale Capitulum pro habenda finali et pacifica conclusione ; declaratque ipsum Capitulum prosecutiones istas fieri debere expensis communibus Ordinis, praecipiendo universis et singulis abbatibus, prioribus et ceteris personis regularibus monasteriorum eorumdem regnorum, quatinus humiliter et devote dictis commissariis Ordinis pareant et obediant in praemissis et ea tangentibus ; nec omittant in conscientiis eorum nominare generali Capitulo abbates illorum regnorum quos iudicaverint esse magis idoneos ad deinceps habendum commissiones Ordinis in partibus illis, necnon ad praesidendum in futuris regularibus congregationibus, et aliis opus Dei concernentibus, ut in domo Dei unanimi consensu omnia fiant. Datum, etc. 14.  Huic praesenti generali Capitulo ex parte abbatis de Claromonte, Cenomanensis dioecesis, extitit supplicatum, quatinus eidem monasterium suum in manibus Summi Pontificis vel Ordinarii licentia resignandi impertiri dignaretur ; eius devotae petitioni tamquam rationabili et iustae, praesens generale Capitulum, iusta petentibus nusquam negare solitum, eidem benigne resignandi et cedendi donat et concedit licentiam et potestatem, in plenaria, etc. 15.  Item, abbati Sconaviensi ad eius humilem supplicationem datur similiter licentia suum monasterium in manibus alicuius patrum Ordinis resignandi in favorem tamen personae in Ordine professae. 16.  Inter abbatem de Pinu et eius pensionarium suborta quadam querela super solutione decimae novissime per S. D. N. Summum Pontificem impositae, pensionario ipso renuente solvere, se tandem ambo super huiusmodi negotio huic praesenti Capitulo arbitrio submiserunt, praesens generale Capitulum Ordinis supposita et personas in unitate, pace et concordia, cuilibet iustitiam ministrando, nutrire desiderans, re circumspecte agitata, diffinit et declarat quod pensionarius ipse iuvare tenebitur abbatem pro solutione dictae decimae in decem libris turonensibus, maxime attenta ipsius monasterii propter processuum diuturnam fatigationem paupertate. 17.  Praesenti celebri generali Capitulo piae devotionis affectu ex parte sororum et abbatissae et conventus monasterii monialium de Argensoliis extitit supplicatum, quatinus eisdem licentiam celebrandi festum sanctae Barbarae, cuius venerandas habent reliquias, cum XII lectionibus et missa, ac etiam singulis diebus post Laudes et Vesperas commemorationem faciendi, impertiri dignaretur ; earum petitioni devotae praesens generale Capitulum salubriter annuit, et quod huiusmodi festum, ut praemittitur, celebrare possint et valeant. 18.  Item, ex parte abbatis et conventus Sancti Andreae in Goffer extitit supplicatum, quatinus ob honorem et reverentiam beatissimi apostoli sancti Andreae, cuius venerandas habent reliquias et in dies ibidem corruscat miraculis, licentiam de cetero festum translationis eiusdem apostoli, cum XII lectionibus et missa, similiter celebrandi impertiri dignaretur, quod, ut praemittitur, permisit praesens generale Capitulum. 19.  Item, abbati et conventui de Populeto ad eorum humilem supplicationem permittitur quod festum sancti Georgii cum XII lectionibus et missa, sicut in natali unius martyris non pontificis in Ordine solitum est, celebrare possint et valeant. 20.  Conventui de Populeto ad eorum humilem supplicationem dat licentiam, quod quotiescumque monasterium ipsorum vacare contigerit, ad novam electionem patre abbate, cum sit saecularis, non vocato et inconsulto, procedere possint et valeant, sed pro eorum praesidente Ordinis commissarium, si quomodo potest haberi, vel propinquiorem abbatem super hoc requirendum, recipiant. 21.  Generale Capitulum totis praecordiorum affectibus querularum inter Rmum D. N. Cisterciensem et dominum Claraevallensem existentium finem anhelans et desiderans pacificationem consentit, approbat, et gratum habet, quod ad dictatum scientificorum virorum fiat aliquis communis actus, qui paci et concordiae conducere seu proficere possit et valeat, in plenaria, etc. 22.  Ex parte abbatis et conventus monasterii de Barberio huic praesenti generali Capitulo extitit expositum, quod praedictum monasterium, tam in manutenentia scolarium in Universitate Cadomensi, quam aedificiorum reparatione et nova eorum constructione, processuum gravamine, et alias diversas graves et excessivas sustinuit expensas, humiliter requirendo a missione scolarium ad Ordinis collegia usque ad immediate sequens quinquennium excusari, praemissis diligenter excussis et examinatis, ne ipsum monasterium nimis gravari videatur et importabilia sustineat incommoda, praesens generale Capitulum eum excusat et exonerat super missione scolarium ad quaecumque Ordinis collegia, usque ad quinquennium. 23.  Item, propter processuum gravamina et pensionarios, quos sustinet monasterium de Sancto Andrea in Gofern [Goferno], excusatur etiam ab huiusmodi scolarium missione, usque ad immediate sequens biennium. 24.  Pro parte devotarum in Christo filiarum priorissae et conventus de Villaribus Caniveti huic praesenti generali Capitulo extitit expositum, quod retroactis temporibus, per antiquas et diversas priorissas pluribus et diversis personis etiam minus dignis plures fuerint dati vicariatus ad beneficia saecularia collationem earum obtinenda, humiliter requirendo, quatinus sic concessi vicariatus in Ordinis potestate revocarentur, dandi personis amicis Ordinis et ipsi monasterio ; quocirca abbati de Sancto Andrea praesens generale Capitulum committendo mandat et praecipit, quatinus omnes sic concessos vicariatus annullet et revocet, in plenaria, etc. 25.  Attentis pieque per generale Capitulum consideratis gravaminibus, damnis et oppressionibus quae monasteria de Fusniaco, de Signiaco, de Boheriis et de Valle regis, in regni Franciae extremitatibus situata vexant occasione guerrarum, dictorum monasteriorum abbatibus concedit ut scolarem unum et non plures in collegio Sancti Bernardi Parisiis, cum provisionibus debitis usque ad immediate sequens triennium, ipsi pariter teneant, non obstantibus Ordinis diffinitionibus in contrarium editis. 26.  Generale Capitulum sufficienter informatum de his quae fuerunt per Rmum D. N. Cisterciensem et per suos commissarios circa monasterium monialium de Hays, ac etiam de abusibus ibidem perpetratis per abbates de Stamedio, asserentes ipsum monasterium monialium subiectum esse eidem monasterio de Stamedio, laudat, acceptat, confirmat ea quae, ut praemittitur, acta fuerunt in dicto monasterio de Hays per praefatum Rmum D. et per commissarios suos, committendo regimen et administrationem dicti monasterii abbati de Vallecrescenti, ad hoc per praefatum R. D. deputato, usque ad aliam eiusdem R. D. vel Capituli generalis dispositionem, ac inhibendo districtius sub excommunicationis latae sententiae poena et aliis censuris ecclesiasticis abbati de Stamedio ne deinceps, per se vel per alium, directe vel indirecte, quomodolibet se occupet circa quamcumque visitationem aut administrationem, cuiuscumque generis fuerit in dicto monasterio de Hays, usque ad aliam D. Cisterciensis vel Capituli generalis dispositionem ; suspendit enim ipsum generale Capitulum usque tunc omnem iurisdictionem, quam abbas de Stamedio in eodem monasterio monialium praetendere potest, propter causas praedictas, absque tamen praeiudicio futuri temporis, cassatque et revocat omnia quae fuerunt facta in ipso monasterio monialium per dictos de Stamedio, aut deputatos seu commissos eorum, maxime a tempore quo praefatus dominus Cistercii manum apposuit, praecipiendo etiam abbatissae et monialibus eiusdem monasterii ne quomodolibet ipsi de Stamedio obediant usque ad aliam praefati R. D. Cistercii vel Capituli generalis dispositionem, committendo executionem praesentium universis personis Ordinis in sacro sacerdotali ordine constitutis necnon presbyteris omnibus et notis ecclesiasticis. 27.  Ad praesentis generalis Capituli pervenit audientiam querela quaedam inter dominum abbatem de Altacumba, iuris canonici doctorem, et religiosos sui monasterii de Altacumba, asserentibus ipsis religiosis quamdam ipsi monasterio donationem seu fundationem 200 francorum auri annui et perpetui redditus factam per bonae memoriae illustrissimam dominam Bonam de Borbonio, quondam Sabaudiae comitissam, pro certis missis anniversariis, psalteriis, singulis annis per praefatos monachos dicendis, per eosdem recipi debere et suis usibus applicari, dicto domino abbate oppositum arguente ; praesens generale Capitulum, re ipsa matura deliberatione utrinque discussa, diffinit, ordinat et decretat, quod religiosi ipsi de cetero iuxta religionis praecipuorum votorum emissionem, in communi et sine talibus particularitatibus vivent, et praefata fundatio deinceps per bursarium per ipsum abbatem deputandum recipietur, ipsi domino abbati ordinando, quatinus ipsis in infirmitate existentibus inde vel alias quibuscumque usui religioso necessariis, quod eisdem non remaneat occasio conquerendi, aut necessariis defectum quovismodo patiatur. COMMISSIONES 28.  Benedictus rex gloriae, qui ad divini cultus augmentum et sacri Ordinis nostri monasteriorum felicia incrementa, generosissimae menti nobilis viri Richardi de Merode, et Helenae eius generosae conthorali inspiravit, ut ipsi, fervore devotionis accensi, Ordinis nostri novum monasterium suis sumptibus fundare praetendant ; eorum super hoc devotis supplicationibus praesens generale Capitulum benignissime favens, abbatibus de Alna, de Iardineto et de Sancto Remigio, et duobus eorum committit, quatinus se personaliter transferant ad locum ubi de novo situandum est monasterium, illico diligenter inspecturi, si locus ipse sit aptus, decens et congruus, debitis et requisitis commoditatibus, iuxta Ordinis nostri formam et aliorum monasteriorum antiquam constructionem, munitus et refertus. Et similiter si a dioecesani iurisdictione emancipatus et exemptus, prout sunt cetera Ordinis monasteria. Quibus omnibus praehabitis ipsum monasterium construi procurent et permittant, in plenaria, etc. 29.  Graviter ferens generale Capitulum querulosos rumores qui saepius in diversis locis promulgantur super ruina et desolatione, tam spirituali quam temporali monasterii Fontis Ioannis, adeo ut universa aedificia, etiam ipsa ecclesia in terram ruere et redditus ipsius ac pertinentiae deperditi dicantur, prout evidentius apparet per diversa munimenta in uno sacco sub sigillo Diffinitorum conclusa, committendo mandat et praecipit abbatibus de Barbereyo, s. th. pr., et de Sancto Andrea in Gofer [Goffer], quatinus accepto dicto sacco seu sacculo, in quo praemissa munimenta includuntur sub sigillo Diffinitorum, personaliter se transferant ad dictum monasterium Fontis Ioannis, et visis dictis munimentis seu pliculis [periculis], se super universis diligenter et fideliter informent per personas non suspectas, informationemque suam in scriptis sufficienter reducant et super his provisionem in eis possibilem adhibeant, in plenaria Ordinis potestate, visitando, reformando, corrigendo, praecipiendo et ordinando omnia et singula, quae secundum Deum et nostri Ordinis statuta ad utilitatem dicti monasterii viderint esse visitanda et corrigenda in capite et in membris. Si autem inveniant aliqua in quibus pro tunc opportune providere non valeant, ea ad proximum generale Capitulum remittant, citando citandos cum intimationibus consuetis, in quo dictas suas informationes cum providis consiliis suis aportabunt [apportabunt], ut Deo auxiliante de remediis provideant opportunis. Datum, etc. 30.  Gratissimum habens generale Capitulum commissiones datas et assignatas per Rmum D. N. Cisterciensem abbati de Altacumba, sacr. can. doctori, tam super potestate visitandi, reformandi, etc. quam etiam super levatione seu perceptione contributionum, tenore praesentium dat eidem abbati de Altacumba potestatem et facultatem, per immediatum sequens triennium, recipiendi et admittendi cessiones seu resignationes omnium abbatum et abbatissarum monasteriorum in ducatu Sabaudiae et partibus circumvicinis situatorum, ipsisque monasteriis sic vel alias quomodolibet vacantibus per electionem canonicam, sive iure ad quemlibet Ordinis superiorem devoluto, de aliis abbatibus qualificatis sufficientibus et idoneis, in Ordine nostro professis, provisosque vel provisas, ut praemittitur, instituendi et installandi, institutionesque seu promotiones huiusmodi pro ampliori securitate dictorum monasteriorum confirmandi, necnon abbatibus et abbatissis cedentibus et benemeritis, iuxta monasteriorum qualitatem pensiones gratiosas et rationabiles assignandi, cum universis clausulis ad hoc opportunis. 31.  Dominis abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., et de Regalimonte, et cuilibet eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus abbates de Ursicampo, de Veterivilla, de Sancto Mauritio et de Landavalle, quamdiu scolares in collegio Sancti Bernardi Parisiis non habebunt, compellant ad solvendum taxas subsequentes scolari de Langoneyo quolibet anno usque ad licentiatus gradum inclusive, abbatem de Ursicampo ad solutionem septem librarum turonen. de Veterivilla septem, de Sancto Mauritio septem, de Landavalle quinque, et ad residuum praefati scolaris de Langoneyo cogatur abbas proprius, in plenaria, etc. 32.  Committitur abbatibus de Bellavalle et de Charitate, quatinus se diligenter informent super certis alienationibus nonnullorum membrorum monasterii de Bitania factis per fratrem Ioannem de Salinis, quondam ipsius monasterii abbatem, in evidens detrimentum eiusdem monasterii, maxime super alienatione perpetua alicuius stagni et molendini, et tractatus desuper confectos si iniustos repererint, virtute privilegiorum nostrorum, cassent et annullent, in plenaria, etc. 33.  Commissiones dudum datas abbatibus de Faesia et de Ardorello praesens generale Capitulum ratificans et approbans ulterius diffiniendo, dat eis auctoritatem, quod ipsi auctoritate Capituli generalis in vacantibus monasteriis in suis commissionibus contentis, iure ad superiorem devoluto, ubi opus esse videbunt, provideant, cuiuscumque filiationis aut generationis, et ad quemcumque superiorem spectent praedicta monasteria, et eorum dispositio. 34.  Praesens generale Capitulum dudum in Ordine confectas diffinitiones inconcussas servari desiderans, committit abbatibus de Igniaco et de Regalimonte, et cuilibet eorum, quatinus abbatem de Gardo compellant et cogant ad solutionem decem librarum turonen. commendatorio [commendatario] de Boquiano, ad quod monasterium quidam religiosus praefati abbatis de Gardo, nomine Ioannes d’Abeville, certis de causis, usque ad Ordinis dispositionem per Capitulum generale transmissus est. 35.  Praesenti generali Capitulo ex parte abbatis de Sancta Cruce extitit expositum, quod certos fundos ad monasterium eius pertinentes, quos pacifice possidere non potest eosdem cum vicinis baronibus, in melius et monasterii utilitatem permutare desiderat super hoc patrum habita deliberatione praematura, committitur abbatibus de Zwetl [Zwettl] et de Novomonte, quod se super huiusmodi fienda permutatione diligenter informent et pro dicti monasterii commodo, in aequitate quod fieri debebit, faciant et procurent, in plenaria, etc. 36.  Abbatibus de Bardonis, de Loco Dei, de Fonte frigido et de Ardorello, et cuilibet eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus se diligenter informent super abusibus et excessibus quorumdam religiosorum monasterii de Candelio, maxime eorum qui post decessum piae memoriae abbatis novissime defuncti, in multis dicuntur errasse, et multa bona dicti monasterii violenter diripuisse et consumpsisse, et etiam super regimine cuiusdam fratris Reymondi, qui inter alios asseritur multum deliquisse, et debitis informationibus factis secundum quod in aequitate iustitiae corrigendum et puniendum repererint, corrigant, puniant et emendent, iuxta sacri Ordinis nostri constitutiones et statuta, in plenaria, etc. 37.  Item, abbatibus de Trisayo et de Charone committit praesens generale Capitulum, quatinus se diligenter informent super articulis per promotorem causarum Ordinis datis contra fratrem Radulphum Bardoyum, religiosum de Gratia Dei, qui huic Capitulo personaliter citatus, infirmitate praeventus, per procuratorem legitimum comparuit, et quae super huiusmodi articulis receperint eorum informationibus ad futurum et proximum, ipso citato referant et portent. 38.  Item, abbatibus de Misericordia Dei et de Stella committitur quod se super articulis eisdem proponendis ex parte promotoris causarum contra religiosos de Valentia, videlicet fratrem Ioachim priorem, Ioannem Gentil et Maturinum Carteyn se diligenter informent, et quae super his corrigenda cognoverint, corrigant et emendent, etam si opus sit per corporum suorum incarcerationem, officiorum privationem, et a proprio monasterio emissionem, corrigant et emendent, in plenaria, etc. 39.  Domino abbati de Altacumba, sacr. can. doctori, committit praesens generale Capitulum, quatinus se diligenter informet super controversis et querela monasterii monialium de Brione, et tam in causis appellationis, si quae emanaverint, quam materia principali, eius dependentibus et eam tangentibus, citatis citandis et auditis audiendis, cognoscat et procedat, diffiniat, terminet et exsequatur, revocando quantum ad hoc specialiter potestatem et auctoritatem quorumcumque aliorum iudicum seu Ordinis commissariorum, ipsi soli domino abbati de Altacumba huius negotii decisionem, dispositionem et ordinationem remittendo. 40.  Item, eidem domino abbati de Altacumba cum aequali potestate committitur super monasterio monialium Sanctae Amicae de Hest. 41.  Ex parte abbatis et conventus monasterii de Eberbaco huic praesenti generali Capitulo extitit supplicatum, quatinus eisdem aliqua sui monasterii bona ipsi monasterio minus utilia licentia alienandi ac in melius commutandi concederetur, praesens generale Capitulum abbatibus de Sconavia et de Monte Sancti Disibodi committit, quatinus se diligenter informent super huiusmodi fienda alienatione, et quod in aequitate, si pro eiusdem monasterii utilitate faciendum cognoverint, faciant, in plenaria, etc. 42.  Ex parte fratris Ludovici du Temple pro abbate monasterii de Buxeria Andegavensi se gerentis, ad praesentis generalis Capituli audientiam extitit appellatum a certis gravaminibus eidem factis et inflictis, tam ratione novae electionis religiosorum eiusdem monasterii de novo abbate facta, quam confirmationis eiusdem, quibus ratione iuris per eum ad ipsius monasterii dignitatem abbatis provisi asserit se gravatum, praesens generale Capitulum unicuique iustitiam ministrare desiderans, dominis abbatibus de Prulliaco et de Caroliloco, s. th. pr., committit, quatinus se diligenter informent super huiusmodi gravaminibus, planius in instrumento appellatorio super hoc confecto habitis et contentis, et re agnita dictae appellationis causam finiant et terminent, in plenaria, etc. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 43.  Electionem, provisionem, iustitutionem [institutionem], promotionem et installationem de persona fratris Ludovici de Rupe ad monasterium Boniradii, Ordinis nostri, per dominum Pontigniaci, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii, rite… approbat, supplendo, etc. 44.  Provisionem, institutionem et installationem de persona fratris Anthonii Dubout, ad dignitatem abbatialem monasterii de Gratia Dei, Pictaviensis dioecesis, factam per abbatem de Bonavalle Pictaviensi, vicario in hac parte domini Claraevallis, patris abbatis ipsius monasterii de Gratia Dei… confirmat, etc. 45.  Idem generale Capitulum electionem de persona fratris Radulphi Huart ad monasterium de Tironello, Cenomanensis dioecesis, factam per abbatem Sancti Andreae in Goffer… ratificat, supplendo, etc. 46.  Idem Capitulum generale provisionem de persona fratris Henrici Muset ad monasterium Dalbdnen [*Dobranense*] Corwermens [*Sverinensis*] dioecesis, per abbatem de Vermelumegesboen [*Amelunxborn*] patrem abbatem … confirmat, supplendo, etc. 47.  Idem Capitulum provisionem de persona fratris Henrici Nocten, monasterii Boni [*Novi* ?] campi per abbatem de Gilda [*Hilda* ?] vicarium Rmi D. N. factam… confirmat, etc., supplendo, etc. 48.  Idem generale Capitulum electionem de persona fratris Mathiae ad monasterium de Gilda [*Hilda ?*] per abbatem Tuberanensem [*Esromensem*] eiusdem monasterii patrem abbatem… confirmat, etc., supplendo etc. 49.  Idem Capitulum, electionem de persona fratris Symonis Blidmen ad monasterium Hilibuhusen [*Hiddensee*] per abbatem de Novocampo, patrem abbatem eiusdem monasterii… confirmat, etc., supplendo, etc. CONFIRMATIONES TRACTATUUM 50.  Praesens generale Capitulum committit domino abbati de Altacumba, iuris can. doct., ut se diligenter et sollicite informet super tractatu habito et passato inter abbatissam et conventum monialium de Bons ex una, et Petrum Aparin laicum parte ex altera, de quibusdam molendinis dictis du Vernet situatis prope dictum monasterium de Bons, prout plenius constat in litteris, quibus praesens diffinitio annectitur, et si invenerit huiusmodi tractatum utilem monasterio, confirmet, ratificet et approbet, in plenaria, etc. 51.  Item, praesens generale Capitulum committit abbatibus de Fonteneto et de Quinciaco, quatinus super donatione facta per fratrem Petrum Castellani, religiosum monasterii de Rigniaco, ante religionis ingressum, pro fundatione trium missarum qualibet hebdomada in ipso monasterio de Rigniaco, sollicite et diligenter se informent, et quidquid super huiusmodi donatione seu fundatione prout in tractatu, cui praesens diffinitio annectitur expressius habetur faciendum repererint, confirment vel infirment, in plenaria, etc. 52.  Item, abbati de Maceriis committitur quatinus super tractatu inito, facto et passato inter abbatissam et conventum de Loco Dei, et Dionysium Colin de Nuciaco, super quodam molendino dicto le Moulin de la duchesse, situato in suburbiis dicti Nuciaci, se fideliter et diligenter informet, et si dictum tractatum seu contractum utilem esse monasterio cognoverit, confirmet, etc. 53.  Item, abbatibus de Quinciaco et de Longovado et cuilibet eorum committit praesens generale Capitulum, quatinus se informent super duobus tractatibus initis, factis et passatis inter abbatem de Fonteneto et Petrum Panier super venditione et actuamento unius peciae vineae sitae in finagio et territorio cuiusdam grangiae du Pressoir, prout in litteris super hoc confectis continetur, et unius prati sibi in finagio de Cornay vocati au prey Michiel, et si invenerint dictos tractatus confirmandos, illos confirment, etc. 54.  Item, committitur abbatibus de Morimundo, s. th. pr., et de Caroloco et cuilibet eorum, quatinus se diligenter informent super affranchisamento cuiusdam villagii nuncupati Circis per abbatem de Crista facto, et quidquid per suas informationes faciendum repererint, proximo referant generali Capitulo. 55.  Tractatum initum et passatum inter abbatissam et conventum monialium de Maloduno et sororem Perenetam Latellière, ratione duodecim librarum turonensium, eidem Perenetae pro trecentis libris per eam dictae abbatissae et conventui datis assignatarum, praesens generale Capitulum secundum sui formam et tenorem confirmat. 56.  Ex parte abbatis et conventus monasterii de Caroloco huic praesenti generali Capitulo expositum fuit, quod pro monasterii eorum utilitate et pro gravibus debitis relevamento, super hoc praehabita deliberatione, vendiderunt et perpetuo alienaverunt quoddam stagnum dictum le Carnot, ipsis tamen iustitia manumortua annuo censu et potestate redimendi totiens quotiens reservatis, his per generale Capitulum diligenter examinatis committit abbatibus de Claromonte et de Valledulci, quatinus se super huiusmodi venditione seu perpetua alienatione diligenter informent, et si pro utilitate monasterii factam invenerit tractatus sive contractus inter partes initos, passatos et habitos, confirment ratificent et approbent, in plenaria, etc. REHABILITATIONES 57.  Humilis abbatis de Fonteneto huic praesenti celeberrimo generali Capitulo porrecta supplicatio in favorem fratris Henrici Biguerne, professi eiusdem monasterii de Fonteneto promeretur, ut ipse praenominatus frater peculiari gratia habeatur commendatus. Sane praesenti Capitulo generali eiusdem abbatis supplicatione innotuit quod, humani generis hoste antiquo suadente, et ad hoc iuventutem suam propellente, praedictus frater Henricus, post emissum stabilitatis votum, iuvenili caeca aetate duce, monasterium ipsum de Fonteneto, licentia non habita, exivit habitu regulari relicto et dimisso, et per saeculum vagus per biennium extiterit ; propter quod iuxta Ordinis statuta inhabilitatis et infamiae notam incurrisse dignoscitur. Sed tamen, divina eum illustrante gratia Dei, ad cor rediens, suae professionis votum repetiit et sibi iniunctam pro modo culpae poenitentiam corde contrito suscepit et peregit, praesens generale Capitulum omnem inhabilitatis, apostasiae et infamiae notam penitus abolendo misericorditer et de gratia speciali cum eodem fratre Henrico dispensat, ut non obstantibus praemissis ad omnes et singulos Ordinis actus, voces, gradus, officia, beneficia, honores, dignitates, et administrationes, etiam dignitate abbatiali inclusa, promoveri et assumi possit et valeat, si sua aliunde exigant merita. Omnibus et singulis Ordinis nostri regularibus personis, sub censuris Ordinis et poena talionis prohibendo, ne eidem fratri praemissorum quidquam impropret [improperet], quominus hac praesenti gratia gaudeat et utatur, in plenaria, etc. 58.  Licet in nostri Ordinis statutis et diffinitionibus caveatur ne personae, quae de legitimo matrimonio procreatae non fuerint, ad officia et dignitates Ordinis promoveantur, et frater Augustinus de Rabosco, expresse professus, huiusmodi defectum patitur, de eius religiositate, et morum gravitate, supplicatione proprii abbatis praesens generale Capitulum sufficienter informatum praedictum fratrem Augustinum, defectu natalium non obstante, rehabilitat, et ad omnes Ordinis gradus, voces, officia, etc. dignitate abbatiali nullatenus inclusa. Omnibus, etc. 59.  Item, simili forma sororem Catherinam in monasterio monialium de Felici prato novitiam, in defectu natalium patientem, praesens generale Capitulum rehabilitat. 60.  Item, fratrem Ioannem de Burgis, monasterii de Buxedo expresse professum, in defectu natalium patientem, praesens generale Capitulum rehabilitat, dignitate abbatiali seclusa. 61.  Item, devotas sorores moniales monasterii de Villerio expresse professas, Mariam de Ruralis et Mariam de Fryes, similiter rehabilitat praesens generale Capitulum, dignitate abbatiali seclusa. 62.  Item, ad supplicationem abbatis de Ursicampo rehabilitatur frater Girardus de Coupes, super apostasia per eum contracta a monasterio praefato exeundo, et per quinquennium, habitu regulari reiecto, per saeculum vagando, dignitate abbatiali nullatenus inclusa. 63.  Item, ad supplicationem abbatis Sconaviensis rehabilitatur frater Georgius, professus eiusdem monasterii, qui per septimanam dumtaxat per saeculum vagus sine licentia extitit, dignitate abbatiali nullatenus inclusa. 64.  Ad supplicationem abbatis de Bonavalle Pictaviensi, praesens generale Capitulum dispensat cum fratre Henrico de Coursic, monasterii de Bonavalle professo, qui licet primo de Ordine Mendicantium ad nostrum, contra privilegia et Ordinis nostri statuta, se transtulerit, nihilominus et his non obstantibus ad Ordinis nostri gradum, voces et honores, etiam dignitate abbatiali inclusa, admitti possit et valeat. IUDICES 65.  Abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., de Regalimonte et de Charoloco et cuilibet eorum committitur, quatinus omnes et singulas Ordinis personas quas monasterio Cisterciensi per litteras testimoniales, munimenta, cedulas et alia legitima documenta, tam in pecuniis, vino, blado, etc. debitores repererint, coram se vocatis partibus, ad plenam solutionem cogant et compellant, in plenaria, etc. 66.  Item, idem committit generale Capitulum abbatibus de Fonteneto et de Maceriis, et cuilibet eorum. 67.  Committitur abbatibus de Prulliaco, de Regalimonte et cuilibet eorum, ut cogant et compellant abbatem de Sigilleriis ad restituendum omnia bona mobilia, litteras, cartas et munimenta, quae ex monasterio de Barbello dicitur asportasse. 68.  Committuntur iudices abbates de Longovado et de Quinciaco. 69.  Item, pro monasterio de Valcellis committitur iudex abbas de Laude, s. th. pr. 70.  Pro monasterio de Valledulci, committuntur iudices abbates de Charoloco et de Acceyo. 71.  Item, pro monasterio de Ardorello committuntur iudices abbates de Bardonis, de Loco Dei et de Fonte frigido, et quilibet eorum. 72.  Item, pro monasterio de Rivosicco committuntur iudices abbates de Palaceolis, de Buxedo et quilibet eorum. 73.  Nos frater Ioannes, abbas Cistercii… *etc.* et est talis : Committimus abbati de Sancta Cruce in Austria, quatinus, coram se vocatis quibuslibet, omnes et singulas Ordinis personas, quas monasterio de Zwetell per cedulas aut alia legitima documenta repererint debitores, ad solutionem cogant et compellant, in plenaria, *etc.* Datum, *etc.* Remigius abbas Cariloci, m. p. EXCUSATIONES ABBATUM 74.  Praesens generale Capitulum necessitatibus, infirmitatibus et certis abbatum propter victualium generalem caristiam expensis, excusat omnes et singulos Ordinis abbates a via Capituli pro hoc anno, dummodo id in Ordinis contemptum non fecerint. SUFFRAGIA 75.  Quamquam lege divina et mutua charitate qua sibi invicem universi christicolae iunguntur pro omnibus generaliter orare et intercedere teneamur et obligamur, pro illis tamen singularius astringimur qui nobis et Ordini nostro, necnon locis et personis regularibus eiusdem pia affectione affici dignoscuntur. Eapropter exigente piae devotionis affectu, quem ad Ordinem nostrum circumspectum et scientificum virum magistrum Edmundum Julien, iuris divini pariter et humani licentiatum, praesens generale Capitulum veridica relatione novit habere, supplicationi eius super hoc porrectae benigno concurrens assensu, eidem et suae conthorali plenariam concedit omnium bonorum spiritualium participationem, videlicet, *etc. enumeratio consueta*, ita quod cum obitus eorum, utinam in Domino felices, nostro generali Capitulo fuerint nuntiati, ibidem sicut nostrum absolventur, etc. 76.  Ad idem, pro honesto viro Ogerio Lome et coniuge sua. 77.  Ad idem, pro honorabili viro magistro Nicolao Gilles et consorte sua, christianissimi domini regis Parisiis computorum auditori. 78.  Ad idem, pro confratribus confratriae Conceptionis B. M. Virginis in ecclesia de Contatini et Dandrenay. 79.  Ad idem, pro nobili viro Hectore de Joue et uxore sua. 80.  Ad idem, pro honorabili viro Ioanne Seuret et conthorali sua. 81.  Ad idem, pro honorabili et circumspecto viro magistro Roberto de la Cormere, in utroque iure licentiato et officiali Sagiensi. 82.  Ad idem, pro venerabili viro magistro Laurentio Gruel presbytero. 83.  Ad idem, pro venerabili viro domino Roberto Brian, eleemosinario domini ducis Alenconii.

Anno Domini millesimo quingentesimo secundo, in generali Capitulo, tempore Rogationum apud Cistercium celebrato, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo … *etc. ut in anno praeced.* 2.  Praeterea pro serenissimo … *etc.* 3.  Insuper pro burgensibus … *etc.* 4.  Ceterum pro pace … *etc.* 5.  Demum pro felicis … *etc.* [DIFFINITIONES GENERALES] 6.  Cum Ordo noster … Iacobo abbati et conventui monasterii Cistercii … necnon in summa 13 499 libr. 8 solid. 8 denar. turonensium pro resta computationum generalis Capituli … *etc. ut in anno praec.* 7.  Diffinitionem anno superiori a Capitulo editam super translatione Capituli generalis de septembri ad tempus Rogationum, praesens generale Capitulum confirmat, ratificat et approbat. 8.  Considerans generale Capitulum necessitates et negotiorum multiplicitates, quae adhuc Ordinem premunt et se diebus singulis offerunt, taxam contributionum annis ultimis impositam ad subveniendum et succurrendum dictis negotiis usque ad sequens proximum triennium continuari mandat, propter causas ad plenum et clare in diffinitorio expositas, necnon ad solvendum expensas quae hoc anno factae fuerunt in Curia ad obtinendum generalem privilegiorum Ordinis confirmationem, simulque ut Rmo domino protectori et generali Ordinis procuratori in Curia provideatur, et aliqua possit eis summa pecuniae ministrari, quod non fuit ultimis annis factum, obstante dicti Ordinis paupertate et agendorum multitudine. 9.  Quia propter negligentiam commissariorum ab recipiendum contributiones ordinatorum, qui nec ad Capitulum venire, nec receptas pecunias simulque suas computationes mittere volunt, Ordo noster maximis implicatis est involutus, et maxime in ordinatione generalium computorum, adeo quod nescitur quid quis solverit et quantum. Eapropter in virtute sanctae obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, praecipit et ordinat praesens generale Capitulum, ut omnes et singuli Ordinis dictarum contributionum receptores, anno immediate sequenti receptam per eos integralem ad generale Capitulum una cum bonis et specificatis computationibus deferant, et statum suarum receptarum ad plenum manifestent, certa de restis debitis documenta afferant, ne excusationes quas quidam praetendunt super pecuniis Ordinis per eos concessas in praeiudicium et damnum reipublicae et status pecuniarii de cetero vergant. Similiter faciant dicti commissarii sub eisdem poenis de restis subsidii ultimo impositi. 10.  Cum praecipua generalis Capituli cura sit et merito esse debeat melioratio monasteriorum et profectus virtutum, quibus ad salutis bravium subditos filiosque suos manuducat, cupiat quoque summis desideriis exemplo summi Pastoris, qui ovem perditam propriis imponens humeris ad gregem reducere dignatus est, errantes a via recta et semitis a sanctis patribus ordinatis denuo in melius reformare, tramitem quoque semitarum Domini ostendere pro posse affectet, quatinus ubi abundavit delictum superabundet gratia, felicioribusque futuris actibus bonis deleri valeant quae perperam gesta fuere, et propter quae Deus merito in Ordinem nostrum et filios exercere posset vindictam et christianus populus scandalizari. Eapropter praesens generale Capitulum subscriptos articulos dudum videlicet anno Domini 1493 in congregatione patrum Ordinis Parisiis facta editos, et per tunc immediate sequens immediate generale Capitulum confirmatos, tamquam tempore praesenti convenientissimos, laudavit, approbavit ac de novo edidit et decrevit, ac praesenti diffinitione decernit, volens in eis contenta a singulis Ordinis regularibus personis observari sub poenis et censuris Ordinis, praecipiendo omnibus patribus abbatibus, visitatoribus et ad reformationem commissariis ordinatis, ut eisdem expositis et declaratis ad eorum executionem compellant, rebelles, contemnentes et contravenientes puniendo censuris et aliis Ordinis poenis. 11.  Dolenter accepit praesens generale Capitulum quorumdam commendatariorum et episcoporum adinventionem in privilegiorum Ordinis totalem, ut merito timeri debet, enervationem, ac proinde in totius nostri Ordinis dissolutionem ; quamplures etenim ex illis obedientiam Capitulo generali, Rmo D. Cistercii, patribus abbatibus generalis Capituli et patrum ordinariorum commissariis a filiis Ordinis debitam, praetextu talium qualium apostolicorum indultorum extorquere et sibi debere praetendunt. Quibus incommodis obviare volens generale Capitulum, omnibus et singulis nostri Ordinis regularibus personis, in virtute obedientiae salutaris et sub excommunicationis latae sententiae poena, cuius absolutionem Rmo D. N. et Capitulo generali reservat, districte praecipit abbatibus et abbatissis, quorum monasteria monasteriis talibus commendatis subiecta sunt, ne de cetero eis visitationis officium exercere volentibus obediant, nec praesumat quisquam huiusmodi monasteriorum commendatorum aut Ordinis professus a dictis commendatariis officia in spiritualibus requirere vel oblata recipere, seu professiones facere, etiam si prima post probationem fuerit, sed haec omnia a patribus abbatibus et Ordinis commissariis recipiant, et sperent iuxta antiquorum patrum maiorum nostrorum instituta, privilegiis sacrorum conciliorum et apostolicorum Ordini nostro indultorum confirmata. 12.  Mandat et praecipit generale Capitulum omnibus abbatibus, abbatissis, et universis nostri Ordinis prioribus et priorissis, regimen et administrationem monasteriorum habentibus, ut nullus de cetero teneatur nec debeat quemcumque monachum aut monialem, conversum aut conversam, nisi sibi fuerint professus seu professa, in monasteriis suis, suis expensis, absque Rmi D. N. Cisterciensis expresso mandato tenere seu nutrire, nullos etiam hospites sine suorum abbatum aut patrum superiorum vel Ordinis commissariorum licentia et permissione, de quibus tamen in promptu facient apparere, sub poenis et censuris Ordinis respective recipere teneantur. 13.  Quia propter negligentiam patrum abbatum et visitatorum Ordinis universi, qui monasteria suis monasteriis subiecta visitare annuatim omittunt, plures et varii casus, defectus quoque scandalosi in dictis monasteriis et Ordinis personis reperiuntur, unde Deus ultionem parare, nisi multum misericors esset, merito timeretur, scandaloque universo populo christiano sunt quamplures Ordinis praedicti loca et personae. Eapropter in virtute sanctae obedientiae, et sub censuris Ordinis talibus patribus abbatibus visitationem monasteriorum sibi immediate subiectorum habentibus, et commissariis a Rmo D. N. Cisterciensi, a Capitulo generali, vel a patribus abbatibus deputatis, districte praecipiendo mandat, quatinus de cetero visitationes suas singulis annis faciant, et super negligentia, si omiserint, sequenti generali Capitulo veniam petant. 14.  Generale Capitulum mandat et praecipit sub censuris Ordinis et secundum *Benedictinam*, omnibus et singulis qui tenentur et astringuntur mittere suos scolares ad studium Parisiense, quatinus eosdem scolares absque dilatione infra festum sancti Remigii proxime futurum, mittant cum sufficientibus provisionibus ; compellantque eos patres abbates et commissarii ad hoc deputati, ut id facere non omittant. [DIFFINITIONES] SPECIALES 15.  Generale Capitulum considerans abbatis de Lubens prudentiam, religionis zelum, suosque compositos mores, in solatium et levamen laborum quos pertulit veniendo ad praesens generale Capitulum, benigne et gratiose eidem concedit, ut ipse possit et valeat omnes et singulas nostri sacri Ordinis regulares personas in Slesia, in foro conscientiae semel et pro hoc anno tantum a quibuscumque casibus Capitulo generali reservatis absolvere, et pro his salutares poenitentias, ut res exegerit, iniungere ; simulque ut possit hanc absolvendi gratiam abbatibus praedicti Ordinis nostri in dicta Slesiae patria existentibus quoad suos proprios religiosos impertiri, in plenaria Ordinis et Capituli potestate. 16.  Dolenter accepit Capitulum generale querimoniam abbatis de Veteri cella, per quam exposuit quod quidam frater Fredericus Mertol non reveritus locum sacrum, non quod divinum celebrabitur officium, non divinum sacramentum, sacras quoque sanctorum reliquias, sed nec venerabilem dicti monasterii conventum, inter stallum abbatis et prioris latenter in ecclesia introcurrens, spiritu ductus diabolico, abbatem ex una, et priorem partibus ex altera laetaliter extracto cultello laesit, propter quam huiusmodi causam dictum Fredericum malefactorem ad carceres perpetuos in pane tristitiae et aqua doloris condemnat, ordinando suo abbati, ut pro eius absolutione Sedem Apostolicam requirat, ad quam dicti casus absolutio est reservata. 17.  Supplicatione abbatum Ordinis nostri in Slesia et eorum paupertate per abbatem de Lubens praesenti Capitulo generali, enarrata et declarata misericorditer condolendo, dictum generale Capitulum cum eisdem sic dispensat, ut proximo triennio ad studia scolares mittere minime cogantur, monendo eosdem ut dicto tempore durante sic aliquos de suis monachis disponant, quod tempore expleto sine mora quod minus facere nunc possunt, compensent. 18.  Mandat et praecipit Capitulum generale fratri Ioanni Mercheron, religioso de Pinu, sub poena excommunicationis, quatinus infra duos menses a data notificationis praesentium computandos habeat profiteri alicui Ordini abbati. Quod si profiteatur alibi et se transferat, nulla bona dicti monasterii secum deferat, nisi de consensu et beneplacito fratris Caroli de Montjournal abbatis moderni ipsius loci de Pinu, et adhuc sub inventario, ut possit postmodum quae sunt sui monasterii recuperare. 19.  Cum praesenti Capitulo per abbatem de Lubens humiliter expositum fuerit, quod in monasteriis Slesiae plures ad nostrum Ordinem noviter venientes, novitiorumque habitum suscipientes, moti utinam a Spiritu Sancto, ante annum probationis expletum regularem professionem et monachicum habitum a dictis abbatibus respective prout unumquemque eorum concernit, sibi concedi instantissime requirunt. Ideoque humiliter per praefatum abbatem, quatinus a nobis facultas id faciendi concederetur requisierunt. Quod quam periculosum sit, attendens praesens generale Capitulum diu an concedi deberet, propter fraudes et dolos nonnullorum ficte profitentium, haesitans permansit. Tandem tamen de dictorum abbatum discretione, prudentia, religionis zelo, simulque vigilantia confidens, benigne annuit dictum generale Capitulum, ut ipsi Slesiae abbates tales sic importune postulantes sic ad professionem recipere valeant, ita tamen si devotione et non simulatione id perpenderint postulari, super quo coram Domino Deo et Christo eius, Spiritu quoque Sancto, totaque curia superiorum civium, conscientias suas onerat, mandans atque praecipiens, ne illud praecipitanter et faciliter faciant. Ante omnia autem temporis non impleti mentionem faciant, talesque sic profiteri requirentes non prius recipiantur ad professionem, quam illi tempore anni probationis minime adimpleto renuntiaverint, et partem quam impleverunt pro toto acceptare firmaverint. 20.  Quia praesens generale Capitulum abbatem et conventum monasterii B. M. de Ioyaco cognovit cum Ioanne Tabourot seniore, ad praesens vero defuncto, et Iacobo Tabourot, Ioanne etiam Tabourot iuniore, de quadam firma, cui le Pressoir de Rubentard nomen est, tractatum minus utilem, imo vero damnosum iniisse seu habuisse ; et quia non intendit idem generale Capitulum tales damnosos tractatus confirmare, sed potius pro viribus infirmare, per praesentes litteras praedictum tractatum cassat et revocat, adnihilat et annullat, dispensando cum eisdem abbate et conventu super iuramento praestito in dicto tractatu, in plenaria Capituli generalis et Ordinis potestate. 21.  Ad petitionem abbatis de Lanneyo, per Frigidimontis abbatem expositam, qua gratiose requirebat secum super missione scolaris dispensari, omnibus quae super hoc consideranda erant pensatis, et matura patrum deliberatione digestis, sic cum eodem abbate gratiose dispensat generale Capitulum, quod per proximum biennium tenebit unum de suis iuvenibus religiosis ad litteras dispositum in aliqua scola grammaticae, et loco honesto collocare, ubi in primitivis scientiis studiis sic imbui valeat, ut post huiusmodi biennium capax sit ad maiores capessendas scientias in collegio nostro Sancti Bernardi Parisiis, dando eidem licentiam et mandatum sic faciendi, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 22.  Attenta temeritate et irreverentia seu inobedientia fratrum Reginaldi Flonoy et Thomae Guérin, religiosorum monasterii de Barbereyo, praesens Capitulum generale abbati dicti monasterii praecipit et mandat, ut quamprimum et possibile fuerit, eosdem mancipet carceribus et indissimulanter eos iuxta suorum exigentiam demeritorum puniat et emendet ; et quia in tantum eorum execrabilis audacia excrevit, ut merito formidetur ne spiritu diabolico impulsi vim inferre praesumant, districte praecipiendo mandat dictum generale Capitulum vicinis abbatibus, quos vocare voluerit antedictus abbas de Barbereyo, quatinus eidem adiutorium et favorem praebeant, invocato ad hoc, si opus fuerit, et viderit expedire, saecularis brachii consilio, auxilio et favore. 23.  Quia ad notitiam Capituli generalis pervenit, quod monachi monasterii B. M. de Prato benedicto, tamquam iniquitatis et inobedientiae filii, mandatum cartae visitationis primum per Rmum D. N. Ioannem Cisterciensem, et annexae postea per abbatem Claraevallis, commissarium abbatis Pontigniaci, ad eorum regimen et mores componendos, ordinatarum, obtemperare seu obedire nolunt, exquirentes excusationes in peccatis, praetextu cessionis praedicti Rmi domini, malis huiusmodi occurere volens dictum Capitulum generale, districte praecipiendo mandat in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, omnibus et singulis dicti monasterii de Prato bendito [benedicto] regularibus personis, quatinus nonobstante cessione praedicta et quibusvis aliis, quae frivole allegare possent, praeceptis et ordinationibus dictarum cartae visitationis et annexae, secundum ipsarum tenores obediant, et quae in eis mandantur pro viribus exsequi non negligant. 24.  Capitulum generale debite informatum de merito causae seu processus pendentis moram domino Praeposito Parisiensi, aut eius locum tenente, inter fratrem Radulphum Huart actorem ex una, et Ludovicum Le Breton reum seu defensorem partibus ex altera, ratione monasterii B. M. de Thironello, dat in mandatis et ordinat discreto viro magistro Ioanni de la Porte, dicti Capituli generalis et Ordinis in curis Castelleti Parisiis procuratori, ut cum dicto Radulpho Huart dicti monasterii electo et confirmato, in dicto processu pro iuris et privilegiorum auctoritate et interesse dicti Ordinis et Capituli generalis se adiungat, dicti Radulphi tamen expensis. 25.  Visis litteris compulsoriis domini Petri de Acoliis de Aresio, iuris utriusque doctoris, ac causarum sacri Palatii apostolici a Sanctissimo D. N. Papa auditoris deputati, sub data Romae in Palatio apostolico 11 mensis aprilis anno Domini 1502 emanatis, impetratis et obtentis pro parte dilectae nobis in Christo filiae sororis Bernardinae de Thuardis, assumptae abbatissae monasterii nostri B. M. de Spina, alias de Brion nostri Ordinis, Taurinensis diocesis, eisdem obtemperando serie praesentium abbatibus de Frigidomonte et de Valle dulci praesentis Capituli notariis, et cuilibet eorum ordinando praecipit, quatinus omnia acta et diffinitiones dudum in nostris Capitulis generalibus editas, et in registris Ordinis registratas, de quibus dicta soror Bernardina se et ius suum praetensum in dicto monasterio de Brione defendere intendit, sibi sub sigillo nostro aut alias per modum extracti, transsumpti aut vidimus, suis expensis, dare et tradere non omittant, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 26.  Cum nuper Capitulo generali extiterit manifestum durante sessione patrum ipsius Capituli generalis, apud Divionem, quod frater Nicolaus Darcy, religiosus expresse professus monasterii B. M. de Voto, licentiam ab abbate dicti monasterii de Voto haberet, quaecumque beneficia ecclesiastica, si apostolica auctoritate vel cuiuslibet alterius ad id potestatem habentis, eidem canonice conferantur, per se vel per procuratorem acceptare et retinere valeat, meritorum ipsius Darcy intuitu, prout in litteris patentibus desuper confectis et nobis ostensis, sigillo dicti abbatis sigillatis, et suo signo manuali signatis, et datis die 14 mensis ianuarii anni 1501, continebatur, quarum quidem litterarum tenor postea coram notario apostolico et testibus, prout in instrumento nobis similiter ostenso et desuper facto habetur de assensu, certa scientia et voluntate ipsius abbatis facta fuisse et passata, per saepe dictum abbatem et recognita et dictis primis litteris addicta est, prout tenor instrumenti tenet et ostendit. Licentia etiam quaedam alia nobis est ostensa per alias litteras patentes abbatis Firmitatis, Rmi D. N. Cisterciensis et Capituli generalis plenaria potestate fungentis, sigillo dicti de Firmitate sigillatas et subscriptione notarii sui subsignatas, de data ultimae diei mensis martii post Pascha anni 1502. Volendo benigne et gratiose cum dicto Darcy agere, concedit generale Capitulum intuitu servitiorum per eumdem Darcy Ordini nostro factorum in defensione dicti monasterii contra commendatarium et conventum commendatario faventem, in defensione privilegiorum et statutorum Ordinis, et aliarum diligentiarum suarum, ut possit et valeat huiusmodi licentiis gaudere, suam onerando conscientiam et monendo prudentiam simulque discretionem, ut non ad perniciem suae salutis tali nostra licentia abutatur, sed ut vir bonus et sapiens, secundum Dei et Ordinis praecepta regulariter vivendo, utatur. Praecipiendo sub poenis et censuris Ordinis, omnibus et singulis nostri saepedicti Ordinis regularibus personis, ceteros vero rogando quatinus cum hac nostra praesenti gratia seu licentia gaudere faciant et permittant. 27.  Ad insinuationem promotoris causarum notum factum est praesenti generali Capitulo, quod abbas de Insula de Ré in praeiudicio privilegiorum et statutorum Ordinis abbatem de Moroliis, ratione cuiusdam frustratoriae appellationis coram domino archidiacono Alniciensi iudice apostolico procedere compellit, Ordinis iudicibus spretis. Eapropter mandat praesens generale Capitulum districte praecipiendo omnibus et singulis regularibus personis Ordinis universi, ceteros vero Ordini non subiectos rogando, quatinus dictum abbatem de Insula de Ré ad nostrum futurum proximum generale Capitulum peremptorie compariturum citent, sub poenis et censuris Ordinis. De hiis quae super praemissis exsecuti fuerint aut alter eorum fuerit exsecutus certificando. 28.  Abbati de Castellariis praecipit generale Capitulum, quatinus fratrem Ioannem Billardi suosque consortes, quos in magnum Ordinis scandalum et suae salutis praeiudicium vitiose et male vivere significatum est, per inspectionem quarumdam informationum super vita et moribus eorumdem per eumdem de Castellariis eorum abbatem factarum, sub sigillo diffinitorii reclusarum cum praesentibus, ordinando ut quamprimum ei possibile fuerit, ad monasterium praedictum revocet, et vocato secum abbate de Bonavalle Pictaviensi iuxta suae discretionis dictamen, et ut eorum demerita exigunt, puniet ita quod ceteris cedat in exemplum, poteritque interim eosdem carceribus mancipare, in plenaria Ordinis potestate. 29.  Quod factum est per abbates de Bonoportu, Rmi D. N. Cisterciensis in partibus Normanniae commissarium in plenaria Ordinis potestate, necnon de Strata, de Barbereyo, s. th. pr. in monasteriis de Thesauro, de Gomerifonte, et de Fonte Guerardi, Ordinis nostri, super facto reformationis dictorum monasteriorum, commissioni seu cartae visitationis D. N. Rmi Cisterciensis inhaerendo, easque sequendo, praesens generale Capitulum ratificat et approbat, eisdem abbatibus dando auctoritatem et plenarium posse puniendi et corrigendi cuncta quae punienda et corrigenda invenerint, in contravenientes et rebelles dictarum ordinationum vindictam exercendo, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. COMMISSIONES 30.  Committitur abbatibus de Firmitate, de Frigidomonte, de Regalimonte et de Caroliloco, quatinus habeant ordinare super contentis in supplicatione praesentibus sub contrasigillo alterius notariorum Capituli generalis annexa, compellendo per omnes iuris et iustitiae vias omnes quos factum in eis mentionatum concernit, determinationi eorumdem commissariorum obedire, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 31.  Quoniam ex parte bursarii collegii Sancti Bernardi fuit humiliter praesenti Capitulo expositum, quod nonnulli Ordinis abbates, tam paucas et tardas provisiones suis scolaribus in dicto collegio existentibus mittant, ut ipse bursarius apud mercatores obligatus remaneat in multis pecuniarum summis, ratione victualium et aliarum rerum necessariarum ad dictorum scolarium sustentationem acceptarum, in Ordinis plurimum dedecus et scandalum. Eapropter volens generale Capitulum huic subvenire incommodo, et collegium Sancti Bernardi Parisiensis a periculis debitorum, quae accidere possunt ex eo quod plurimi scolarium exeunt, suis debitis non solutis, abbatibus de Firmitate, de Regalimonte et Frigidimontis praecipit et mandat, ut per omnes iuris et iustitiae vias, sub poenis etiam et censuris Ordinis viriliter compellant ad solvendum eidem bursario debita omnia a quibuscumque Ordinis personis, ratione praemissorum, in plenaria Ordinis potestate. 32.  Generale Capitulum relatu fide dignorum certioratum de vita, honestate et litteratura fratris Petri Morrandi, religiosi B. M. de Grandisilva, sperans uberiores studii sui fructus in posterum suscipere, abbatibus de Firmitate, de Frigidomonte et Regalimonte, et cuilibet in solidum committit, quatinus abbates de Trappa, de Loco Dei in Pontino, de Ellancio et de Vallibus Sernay, compellant ad solvendum eidem fratri Petro pro sui continuatione studii quilibet summam decem librarum turon. annuatim, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 33.  Quia praesenti generali Capitulo per abbatem de Candelio fuit humiliter expositum, quod fratres Antonius Patocis et Antonius de Fonte, et alius cui Cambrescat nomen est, dicti monasterii de Candelio expresse professi, posteaquam… dominum cardinalem Dalebiet [?] contra Ordinis nostri privilegia et ordinationes, periculum animarum suarum, per Summum Pontificem et Ordinem latarum contemnendo postulaverunt sine obedientia, imo contra abbatis et prioris dicti praeceptum, seu prohibitionem, terras et dominia domino comiti de Castres spectantia vagabundi inhabitant, in maximum nostri Ordinis et dicti monasterii dedecus et scandalum, dictorum fratrum abusibus contravenire et animarum saluti consulere cupiens generale Capitulum, abbatibus de Faesia, de Bardonis, de Loco Dei et de Fonte frigido eiusdem Ordinis, firmiter dat in mandatis et in virtute salutaris obedientiae praecipit, ut eosdem fratres sic scandalose viventes, per citationem aut corporis captionem, quamprimum id se facere posse cognoverint coram se venire faciant, ut per omnes iuris et iustitiae vias, simulque Ordinis censuras et poenas, secundum eorum demerita puniant et corrigant, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 34.  Praesens Capitulum generale committit abbatibus de Bellavalle, de Charitate, de Bithania et de Gratia Dei, aut eorum duobus, quatinus super diversis controversiis et querimoniis iam a longo tempore ortis, occasione negatae iustitiae, inter potentissimum dominum de Novocastro ex una, et abbatem de Lococrescenti partibus ex altera, se diligenter et debite informent, et quidquid invenerint proximo generali Capitulo referant. 35.  Committitur abbatibus de Theoloco et de Charitate, et eorum cuilibet in solidum, quatinus super fundatione et aedifificatione [aedificatione] novarum forgiarum super ripariam de Loignon, monasterio B. M. de Bellavalle loci situatione spectantis, pro termino 29 annorum, pro pretio annuali 18 librarum turon., et 200 libr. ferri per magistrum Crelin, magistrum forgiarum aedificandarum, se diligenter et debite informent, et si dictam aedificationem dicto monasterio Bellaevallis utilem et fructuosam invenerint, confirment, ratificent et approbent, in plenaria Ordinis potestate. 36.  Ad relationem Rmi in Christo patris domini abbatis Cistercii, s. th. pr., qui se debite et diligenter informavit, informationesque fecit tum per religiosos de Crista quam etiam per nonnullos alios testes probos, fide dignos, super affranchissamento [affranchisamento] villagii de Sireis, ipsi dicto monasterio de Crista spectantis, et quia dictum affranchissamentum [affranchisamentum] perutile et fructuosum dicto monasterio de Crista invenit, idem Rmus D. Cisterciensis, prout retulit praesenti generali Capitulo, dictum tractatum affranchissamenti, prout in litteris quibus praesens diffinitio annectitur plenius continetur, praesens generale Capitulum ratificat, confirmat et approbat, in plenaria Ordinis potestate. 37.  Visa supplicatione generali Capitulo pro parte abbatis et conventus de Signiaco porrecta, praesentique diffinitioni alligata, matureque pensatis causis et rationibus in eo narratis, generale Capitulum abbatibus de Ellancio et de Ygniaco dicti Ordinis, Remensis dioecesis, et eorum cuilibet in solidum praecipit et committit, quatinus omnes et singulas eiusdem monasterii de Signiaco computationes, cum debito examine calculi ac vigore, vocatis vocandis, videant, examinent, et eas prout rationabiliter faciendum agnoverint approbent, corrigent et expediant, salva in ceteris iurisdictione patris abbatis in eodem Signiacensi monasterio, et absque praeiudicio eiusdem Capituli generalis, in plenaria Ordinis potestate. 38.  Cum nuper ad notitiam nostram pervenerit, quod vacante monasterio monialium de Blandeca, Morinensis dioecesis, dicti nostri Ordinis Cisterciensis, abbati Claraevallis immediate subiecto, per mortem defunctae sororis Ioannae Dazincourt, ultimae dicti monasterii abbatissae, priorissa et conventus eiusdem monasterii in praesentia et de licentia coabbatis nostri de Claromarisco, commissarii et visitatoris a praedicto abbate Claraevallis aut eius vicariis generalibus specialiter deputati, die ad eligendum futuram abbatissam in dicto monasterio de Blandeca praefixa, via scrutinii electa, ad electionem processerunt, et votis singularum eligentium in scriptis redactis, collectis et publicatis, communi collatione habita, inventum est, quod maior numerus seu duplo maior pars dicti conventus, prout continet decretum electionis praedictae, in sororem Claram Crapitte, eiusdem monasterii de Blandeca expresse professam, consensit, et in suam futuram abbatissam nominavit seu elegit ; minor vero pars aliam sororem Ioannam du Mersnit, eiusdem etiam monasterii professam nominavit. Quam quidem electionem dictae sororis Clarae uti a maiori numero et duplo maiori parte factam, praefatus commissarius abbas de Claromarisco, virtute suae commissionis eamdem sororem Claram praedicto monasterio de Blandeca praefecit, eam installando ac regularem administrationem in spiritualibus et temporalibus eidem committendo. Cui quidem sic electae omnes singulae eligentes, dempta praenominata Ioanna du Marsuit (*sic*), obedientiam fecerunt, et in suam abbatissam receperunt. Remisit tamen praedictus commissarius confirmationem vel infirmationem praedictae electionis ad praefatum abbatem Claraevallis, cuius vicarii generales, videlicet senior abbas et prior monasterii Claraevallensis, virtute sui vicariatus dilectis coabbatibus nostris de Longovillari et de Caricampo, et eorum cuilibet, causae cognitionem, causamque confirmationis vel infirmationis praedictae electionis commiserunt et delegaverunt. Qui quidem commissarii, iuxta suae formam commissionis, informationes seu inquisitiones fecerunt super contentis in decreto electionis praedictae, necnon super circumstantiis et qualitatibus ad negotium electionis canonicae spectantibus, tam circa formam in electione observatam, quam insufficientiam, sufficientiam, habilitatem vel inhabilitatem personarum, tam electarum quam eligentium. Et quia partibus auditis, difficultatem invenerunt, totum negotium ad dictum abbatem Claraevallis remiserunt, cuius praedicti vicarii rursus commiserunt et iniunxerunt praenominatis abbatibus de Longovillari et de Caricampo, ut negotium prout iuris foret et rationis, terminarent. Ratione cuius quidem reiteratae commissionis praedictus abbas de Longovillari solus processit ad ulteriora, a quo fuit ex parte dictae sororis Clarae appellatum, sicque negotium dimisit praedictus commissarius imperfectum. Et post venerandus pater, frater Ioannes de Divione, senior abbas Claraevallis, virtute appellationis praedictae et alias ad instantiam et querimoniam praedictae sororis Clarae Crapette (*sic*), quosdam deputabit et delegavit iudices commissarios, videlicet abbates de Dunis et de Laude, quibus materiam una cum principali negotio confirmationis vel infirmationis, necnon alias providendi de abbatissa dicto monasterio de Blandeca commisit, cum clausula revocatoria aliorum quorumcumque commissariorum, ceterisque clausulis opportunis. Virtute cuius quidem commissionis, praefati abbates de Dunis et de Laude citationem decreverunt cum intimatione revocationis commissionis directae abbati de Longovillari. Sed interim dictus senior abbas Claraevallis se sufficienter informatum et de negotio sufficienter instructum asserens, quoscumque a se deputatos commissarios revocando, quamdam sententiam suam protulit declarando saepedictam sororem Claram inhabilem ; electionem de ipsa factam cassando, et eam, quae de persona praefatae sororis Ioannae facta fuit, quamvis a minori parte conventus et eligentium, approbando et confirmando, eamque ex abundanti praedicto monasterio de Blandeca praeficiendo, regimen quoque et administrationem sibi committendo, ac eamdem in possessionem realem et actualem mitti et induci mandando. Verum quia praedictam sententiam, tamquam parte non vocata, postquam commissionem dicti nuper abbatis Claraevallis non legitime latam viribus non subsistere censemus, neque negotium super praedictis et pertinentiis fuisse sufficienter et plene, prout iustitia exigit, discussum, tamquam etiam partibus non plene auditis processum fuerit, eisdem partibus aut earum procuratoribus seu nuntiis super praemissis invicem altercantibus, prout nobis in Capitulo nostro generali fuit expositum, iustitiam instanter postulando. Hinc est quod praedictis processibus attentis et consideratis, cum hiis quae nobis verbo exposita fuerunt a praedictarum partium nuntiis, volentes totum negotium rite et recte rerumque veritate plene discussa et cognita, summarie tamen et de plano, secundum Ordinis nostri statuta et privilegia esse terminandum et decidendum. Et ne diutius propter altercationem et contentionem praedictarum partium, monasterium praememoratum remaneat improvisum, et ne nimis patiatur aut diutina vacationis dispendia, de earumdem partium procuratorum seu nuntiorum assensu, vobis abbatibus de Firmitate et Caroliloco pro parte dictae Ioannae du Maisnit (*sic*), et de Laude ac de Valcellis pro parte dictae Clarae Crappette nominatos et acceptatos, nostra auctoritate utrique et alteri vestrum a singulis partibus vel eorum procuratoribus seu nuntiis nominatis et acceptatis, committendo mandamus, ceteras quascumque commissiones super negotiis praedictis revocando, quatinus partibus praedictis aut earum procuratoribus vocatis et auditis, seu in sufficienti contumacia positis, cuncta causae merita discutiatis, et super toto negotio, tam appenditiis quam principali procedatis, prout iuris erit et rationis, iurisperitorum adhibito consilio, omnibusque visis et singulis diligenter perspectis et consideratis partium titulis, instrumentis, documentis, informationibus, inquestis, ceterisque quibuscumque munimentis, ad sententiam diffinitivam inclusive super confirmatione vel infirmatione electionis, controversiis quibuscumque cum appellatione remotis, praedictam sententiam vestram executioni plenarie demandando. Quod si neutram praedictarum electarum ius habuisse ex electionibus praetactis inveneritis, aut neutram electionem fuisse iuridicam reperitis, ex defectu formae, inhabilium personarum, vel ex alio quocumque vitio annullativo, si eligentes in eligendo mutue peccasse ad discussionem processus inveneritis, ad easdem eligentes electionem faciendam remittatis, eisdem super hoc terminum competentem praefigendo, et abbatem non suspectum qui praesit iuxta Ordinis statuta deputando. Si vero pro ea vice privatas fuisse inveneritis, dicto monasterio de Blandeca de persona idonea et sufficienti, iuxta Ordinis statuta, providentis, ipsam in abbatissam per vos, sicut praemittitur, provisam praeficiendo, eamque in realem et actualem possessionem immittendo, aut immitti seu indui faciendo. Ceteraque omnia et singula circa praemissa et ab eis dependentia exesquendo [exsequendo], prout iuris fuerit et rationis, proviso quod in praedictis exsequendis ac terminandis, uterque aut saltem alter ex qualibet parte nominatis et acceptatis commissariis procedat, in plenaria Ordinis potestate. Omnibus igitur, *etc.* ELECTIONUM CONFIRMATIONES 39.  Non potest praesens generale Capitulum sine gravi dolore commendarum voragines, quae diebus singulis per universum Ordinem dissipationes bonorum et morum depravationes inducunt, adeo quod non possint Ordinis regulares personae cum forsan fuerint pastore destitutae patres suos abbates adire, et ea quae ad novi pastoris substitutionem, secundum iuris et statutorum nostrorum institutionen [institutionem] requiruntur, peragere, importunis extraneorum ac potentum supplicationibus et minis praepediti. Eapropter provisionem, quae sub sigillo Diffinitorum praesentibus est annexa, de monasterio B. M. de Flarano per abbatem de Faezia factam confirmat, et eiusdem roboris esse decernit ac si per patrem abbatem immediatum data fuisset, supplendo omnes et singulos defectus, si qui supervenerint aut supervenire poterint, attento quod idem de Faezia vicarius seu commissarius Rmi D. N. abbatis Cisterciensis illis in partibus ordinatus fuerat, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 40.  Visis litteris decreti electionis, promotionis et institutionis fratris Ioannis du Presseur, ad dignitatem abbatialem monasterii de Valle Sancti Lamberti, Leodiensis dioecesis, via scrutinii per priorem et conventum coram abbate de Molinis, vigore commissionis abbatis de Signiaco eiusdem loci de Valle Sancti Lamberti patris abbatis immediati, rite electi et per dictum abbatem instituti … *etc.* approbat, *etc.* supplendo, *etc.* 41.  Electionem, installationem et confirmationem rite et canonice factam per abbatem Nemoris Mariae, virtute cuiusdam commissionis Rmi D. N. Ioannis abbatis Cistercii de persona fratris Ioannis Czudelitis in monasterio de Blesobb, prout in decreto, *etc.* 42.  Quia ad notitiam praesentis generalis Capituli per litteras provisionis seu decreti, cui praesentes una cum redintegrationis litteris annectuntur, pervenit, quod abbas de Claratumba post institutionem fratris Stephani in monasterio de Corona primo facta, eumdem privare et destituere non est veritus, deiiciendo eumdem fratrem Stephanum ne praeesset in iam dicto monasterio de Corona. Eapropter generale Capitulum considerans omnia in dicti decreti litteris et redintegrationis mentionata, esse et fuisse facta secundum nostri sacri Ordinis iustituta, ea tamquam iuri consona et conformia ratificat et confirmat, nonobstante quacumque deiectione per dictum de Claratumba acta, quam nullius esse roboris aut valoris decernit idem generale Capitulum. 43.  Quia Capitulo generali fuit ad instantiam R. P. D. episcopi Posnaniensis, una cum supplicatione magnifici domini Ambrosii de Pampair… (*cetera desunt*). 44.  Audita relatione quorumdam patrum super vita et moribus fratris Petri Romani, professi monasterii de Mansiade commendati, ordinat praesens generale Capitulum abbatissae de Clavasio, quatinus eumdem fratrem ad sui et suarum omniumque regularium personarum dicti monasterii confessiones audiendi recipiat, secundum sacri nostri Ordinis statuta et consuetudines, ut ad officium confessoratus monialium dicti Ordinis et monasterii spectat cum privilegiis, libertatibus, emolumentis pro talibus dari et haberi consuetis, dum tamen dictum monasterium alio idoneo et sufficienti confessore non fuerit iam provisum, praeferendo dictum Petrum Romanum omnibus et singulis aliis quantumcumque sufficientibus per alios quam a Rmo D. N. Cisterciensi, patrem abbatem aut Ordinis commissarios deputatos, in plenaria Ordinis potestate. CONFIRMATIONES TRACTATUUM 45.  Tractatum seu conventionem annuae pensionis inter abbatem de Pinu et fratrem Ioannes Mercheron passatum de summa 80 libr. turon, annuatim solvenda et demum assignata super domo, grangia et capella de Bois Berthaud, pratis, terris, nemoribus, et aliis praediis et possessionibus, vineis, molendino de Bourceaut, magnis pratis Deschu de Baron et Philonya, modo et forma quibus hactenus et specialiter solvere et tenere assueverunt censuarii, necnon super viginti sextariis siliginis mensurae Montaveul boni super praeceptore de Lavanceail, 20 solidis turon. octo mensuris siliginis reditualibus debito per les Agnis, duabus chargiis frumenti sensualibus per les Pincaulx et Cohins debitis, sub pactibus in compositione et compositionibus inde successive ratificatis, praesens generale Capitulum confirmat in plenaria Ordinis potestate. 46.  Tractatum, cui praesens diffinitio sub Diffinitorum sigillo annectitur, praesens generale Capitulum servitiorum, per fratrem Ciricum suo monasterio in ipsius tractatus litteris mentionato, factorum, sperando quod praefatus Ciricus persistet in utilitate et commodo monasterii Mansiadae et illius honorem, quantum sibi fuerit possibile procurabit, praemissorum intuitu, confirmat et approbat, permittens dictum Ciricum gaudere bonis et rebus proventibus et de bonis mentionatis in dicto tractatu. 47.  Abbatibus de Caroliloco, de Regalimonte et provisori collegii Sancti Bernardi Parisiensis, et eorum cuilibet in solidum, generale Capitulum committit ut super magnis debitis factis in domo cuiusdam hospitissae dictae Lagelée Rotissière, Parisiis commoranti, per certos scolares dicti collegii pro diversis et pluribus cibariis per eosdem scolares a dicta hospitissa acceptis pro eorum actibus, tam theologiae quam artium, se diligenter et debite informent, tam per testes fide dignos, scedulas obligatorias, confessiones seu alia quaecumque legitima documenta noverint iuste teneri et obligari in quibuscumque pecuniarum summis, ad eidem dictae Lagelée plenarie realiter et de facto satisfaciendum astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 48.  Abbatibus de Gardo et de Longovillari, et eorum cuilibet in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus debite et diligenter se informent super contentis in tractatu inito et passato inter abbatem et conventum de Valloliis ex una, et Claudium de Wieire scutiferum partibus ex altera, cui haec praesens diffinitio annectitur ; et si eumdem tractatum invenerint rationabilem et iustum ac utilem et fructuosum dicto monasterio de Valloliis, confirment, ratificent et approbent, in plenaria Ordinis potestate. 49.  Abbatibus de Caricampo et de Gardo, et eorum cuilibet in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus super tractatu partium in eodem mentionatarum, cui haec praesens diffinitio annectitur plenius continetur, se debite et diligenter informent, *etc. ut supra*. 50.  Duos tractatus iunctos concordatos et passatos inter abbatem et conventum Benedictionis Dei ex una, et Ioannem Raphanelli partibus ex altera, super duabus accensationibus seu novis traditionibus, et nonnullis aliis terris incultis nullius aut modici valoris, prout in dictis tractatibus continetur, praesens generale Capitulum ratificat, *etc.* REHABILITATIONES 51.  Supplicationi abbatis Ursicampi condescendens generale Capitulum fratrem Odonem Normacii, dicti monasterii professum, attentis eiusdem fratris poenitentia salutari et morum emendatione, ab omni inhabilitatis et infamiae nota, pro et ex eo quod mulierem suspectam in ipsum monasterium introduxisse, inibique et alibi cum eadem in carnale contagium corruisse convictus est, contracta ; benigne relevando cum eodem fratre misericorditer dispensat, ut praemissis non obstantibus ad omnes ipsius Ordinis actus legitimos, voces, gradus et officia, etiam abbatiali dignitate inclusa, si sua id in posterum exigant merita, suorumque superiorum intervenerit assensus, promoveri valeat et assumi. Universis et singulis eiusdem Ordinis personis inhibendo, ne praedicto fratri praemissorum occasione quidquam improperent nec eum praepediant, quominus praesenti dispensationis gratia pacifice gaudeat et utatur. 52.  Ad instantiam abbatis de Signiaco asserentis quod licet frater Pontius Goberti, dicti monasterii professus presbyter, quondam et spreto stabilitatis voto ab eodem monasterio quinquies illicentiatus exiens, per saeculum vagabundus per quatuor aut quinque menses, iteratis vicibus, erravit, insuper etiam ter in apostasia celebravit, unde inhabilitatis et irregularitatis notam incurrit. Quia tamen ad ipsum suae professionis locum sponte rediit, et iniunctam sibi pro excessibus huiusmodi poenitentiam devote peregit, et pristinos mores in melius commutavit, generale Capitulum cum eodem fratre misericorditer dispensavit, ut his non obstantibus ad omnes ipsius Ordinis actus legitimos, voces, gradus et officia, si sua id in posterum exigant merita, promoveri valeat et assumi. Universis *etc. ut supra.* 53.  Generale Capitulum supplicationi abbatis de Bullencuria condescendens, attenta salutari poenitentia fratris Balduini Lauson, eiusdem loci professi, eumdem fratrem ab inhabilitatis nota per eum, cum adhuc adolescens esset, ab eodem monasterio sine licentia discedens, et per quatuor dies in saeculo existens, contracta eum benigne relevat, et cum eodem misericorditer dispensat, ut praemissis non obstantibus ad omnes *etc.* Universis, *etc. ut supra.* 54.  Ad idem, pro sorore Arsenia de Benedicta valle, quae carnis contagium commisit, puerperio secuto, ad requestam domini abbatis de Longovado, rehabilitetur, ad omnes Ordinis actus legitimos gradus, voces, officia, beneficia, administrationes, abbatiali inclusa dignitate. 55.  Ad idem, pro sorore Melenchta de Benedicta valle, ad instantiam domini abbatis de Longovado, super eodem casu. 56.  Ad idem, pro fratre Simone de Arenbaren, professo monasterii de Longavado [Longovado], ad instantiam dicti sui domini abbatis, super eodem casu. IUDICES 57.  Ad audientiam praesentis generalis Capituli pervenit, quod inter abbates de Firmitate ex una, et de Insula de Re, nostri Cisterciensis Ordinis, partibus ex altera, nonnullae querelae seu querellarum occasiones versantur, seu versari verisimiliter praesumuntur. Eapropter abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., et de Regalimonte, nostri praefati Ordinis, et cuilibet eorum in solidum damus per praesentes auctoritatem inquirendi, audiendi et diffiniendi, quae inquirenda, audienda et diffinienda secundum aequitatem invenerint ; etiam in quibuscumque causis et querelis quae inter eos versari et haberi possunt, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate, partes ipsas per omnes iuris et iustitiae vias et Ordinis praefati statuta et diffinitiones ad faciendum et sufferendum, quae per sententiam, ordinationem et diffinitionem eorum sententiatum, ordinatum et diffinitum fuerit, compellendo. 58.  Cum inter abbatem de Voto et fratrem Nicolaum Darcy, religiosum expresse professum dicti monasterii, graves et partibus scandalosae versarentur querelae et quaestiones, quae iam pro parte terminatae erant per Rmi D. N. commissarios, ut patere potest per iudicatum, sive sententiam datam per commissarios in capitulo dicti monasterii de Voto et totius dicti monasterii conventus et abbatis, nonnullorum quoque nobilium et ecclesiasticarum personarum praesentia, videbatur quatinus partes inter se pro reliqua parte et toto residuo amicabiliter componere debere, spe cuius et nonnullarum promissionum per dictum abbatem factarum, saepedicti commissarii intactam reliquerunt dictae commissionis partem. Sed nescitur qua maligni pacis impatientis et persecutoris suggestione, plures prioribus additae sunt scandalorum et discordiarum motiones, quae coram Rmo D. N. et dominis Diffinitoribus in partium praesentia declaratae fuissent, tandem partes ipsae ad suggestionem dictorum Rmi et Diffinitorum consenserunt, simulque convenerunt, quod compositio pacis eorum dominis abbatibus de Bonoportu, s. th. pr., de Noa, de Mortuomari, et de Bellobecco, et cuilibet eorum committeretur. Quibus sic nominatis pacis compositoribus praecipit et mandat praesens generale Capitulum, ut tamquam filii pacis discordantes praedictas partes ad unitatem et pacem secundum quod eos respective tangit, Deum prae oculis habentes, reducant, sicque eas componant iam iudicata et per commissarios Rmi D. N. abbatis Cistercii ordinata, prout poterunt, sequendo, quod postmodum dictus abbas dictum Darcy tamquam filium ad ubera matris lac salutis ebibiturum enutriat, et filius patrem cum omni obedientia et humilitate revereatur, et ei secundum suae professionis regulam obediat, pariat et obsequatur. Quibus partibus in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, mandat saepe dictum Capitulum, ne de cetero ad aliud forum aut iudices, propter huiusmodi causas aut quascumque alias motas aut movendas, praeterquam coram Ordinis iudicibus praesentare seu invicem trahere audeant. 59.  Abbatibus de Firmitate, de Igniaco, de Signiaco, de Boheriis, et eorum cuilibet per se et in solidum, et tam coniunctim quam divisim, praesens generale Capitulum committit et praecipit ut omnes Ordinis utriusque sexus personas, conventus et monasteria, quas, quos et quae per testes fide dignos, instrumenta, litteras obligatorias partium, confessiones, seu alia quaecumque legitima documenta invenerint abbatissae et conventui monasterii monialium de Salvatore iuxta Laudunum, aut singulis eiusdem monasterii personis debite teneri et obligatas seu obligata esse in quibuscumque pecuniarum summis seu aliis redditibus, aut quibuscumque bonis aut debitis, seu ea iniuste detinentes, ad eisdem plenarie, realiter et de facto satisfaciendum astringant et compellant. 60.  Abbatibus de Faesia et de Charone, et eorum cuilibet per se et in solidum, et tam coniunctim quam divisim, praesens generale Capitulum committit et praecipit, et omnes Ordinis utriusque sexus personas, conventus et monasteria, quas, quos et quae, *etc. ut supra*, abbati et conventui monasterii de Moroliis, *etc. ut supra.* 61.  Dolenter accepit generale Capitulum querimonias abbatis Altaeripae propter iniurias et diffamationes sibi illatas a priore Altae cristae, visitando et reformando dictum monasterium Altaecristae. Idcirco abbatibus de Altacumba, de Balerna et de Monte S. Mariae, et eorum cuilibet in solidum, praecipit et mandat praesens generale Capitulum, quatinus diligenter, realiter et cum effectu super nos se informent ; et si praedictum priorem reum, convictum per testes fide dignos invenerint, secundum regularia statuta Ordinis puniant et corrigant, in plenaria Ordinis potestate. 62.  Nos frater Iacobus, abbas Cistercii… ceterique Diffinitores… quaedam diffinitio, cuius tenor sequitur et est talis : Abbatibus de Runa, de Sancta Cruce et de Monte Mariae, et cuilibet eorum in solidum, committit praesens generale Capitulum, quatinus si per testes fide dignos, litteras obligatorias, scedulas aut recognitionem computationum, aresta, aut alia sufficientia documenta, quemcumque abbatem seu conventum aut quascumque personas Ordinis, cuiuscumque nationis fuerint, in quibuscumque pecuniarum, vini, bladi, aut aliarum quarumcumque rerum summis, seu quantitatibus, iuste teneri et obligari Rmo D. N. Cisterciensi et eius conventui, seu quibuscumque sui monasterii religiosis, conversis, donatis et continuis commensalibus invenerint, seu eorum alter invenerit, ad eisdem Rmo D. N. suoque conventui et quibuslibet religiosis dicti monasteri Cistercii, seu eorumdem et cuiusvis religiosi procuratori aut certo nuntio, ab eisdem mandatum speciale habenti, integre solvendum et realiter satisfaciendum, citatis citandis et auditis audiendis, per omnes iuris et iustitiae vias ac Ordinis censuras, summarie, simpliciter et de plano, astringant et compellant, seu eorum alter astringat et compellat, in plenaria Ordinis potestate. Datum in diffinitorio nostro Cistercii, sub appensione sigilli Diffinitorum eiusdem Capituli generalis sub anno, die et mense praedictis. S. Sanson. CONTUMACES 63.  Quia praesenti Capitulo generali evidenter constitit fratrem Guillermum Marcens, monachum et priorem monasterii Altaecristae, nostri Ordinis Cisterciensis, fuisse citatum per dominum abbatem de Balerna ad instans generale Capitulum, causa respondendi certis articulis per dictum dominum de Balerna sibi proponendis, qui citatus minime comparere voluit. Eapropter generale Capitulum eumdem fratrem Guillermum nuntiat et declarat contumacem, inobedientem, rebellem et excommunicatum. Omnibus igitur regularibus personis nostri Ordinis firmiter praecipiendo districte mandat, quatinus ipsum sic excommunicatum declarent, publicent et denuntient, in plenaria Ordinis potestate. 64.  Citetur abbas de Bella aqua, commissarius ad recipiendum contributiones, quatinus infra tres menses veniat vel mittat nuntium cum computationibus sufficientibus de receptis per eum, tam de contributionibus quam subsidiis, una cum restis debitis et non solutis. EXCUSATIONES ABBATUM 65.  Capitulum generale compatiens miseriis et certis discriminibus quorumdam abbatum, qui hoc praesenti anno propter certas et rationabiles causas aut impedimenta venire distulerunt, nec comparuerunt in praesenti generali Capitulo, eos pro hac vice benigne supportat, dummodo hoc per contemptum non fecerint, attenta maxime Rmi D. N. Cistercii cessione et nova installatione, quia hoc gratiose facere voluit. SUFFRAGIA 66.  Generoso domino Iacobo de Horbey, domino de Girondelle eiusque consorti Catharinae suisque utriusque sexus liberis, ob singularem eorum affectionem ad monasteria et personas Ordinis, referente abbate de Signiaco, concessit et concedit praesens generale Capitulum associationem et participationem omnium bonorum spiritualium, quae fiunt et de cetera fient in toto Ordine nostro, perpetuis temporibus. 67.  Exigente piae devotionis affectu, quem ad nos et nostrum Ordinem intelleximus vos… (*locus vacuus*) habere, piae petitioni vestrae nobis per venerabilem coabbatem nostrum de Signiaco humiliter oblatae benigno concurrentes assensu, vobis ac liberis vestris sexus utriusque plenariam concedimus participationem omnium bonorum spiritualium, videlicet, *etc. in forma consueta.* 68.  Venerabili et discreto viro magistro Francisco Allard, canonico Ebroicensi, ob singularem eius affectionem ad monasteria et personas Ordinis, referente abbate de Noa, concessit et concedit praesens generale Capitulum associationem et participationem omnium bonorum spiritualium, quae fiunt et de cetero fient in toto Ordine nostro perpetuis temporibus. 69.  Abbate monasterii de Crista referente ad notitiam praesentis Capituli generalis, quod religiosi viri abbas et conventus de Septem fontibus, Ordinis Praemonstratensis, considerantes antiquam sui Ordinis ad nostrum Ordinem devotionem et affectum, humiliter et devote a nobis participationem seu associationem omnium bonorum, quae in eodem monasterio de Crista de cetero fient, sicut e converso, praedicti de Septem fontibus omnium etiam bonorum, quae apud eos perpetuis temporibus fient, eorum generali Capitulo consentiente, dictis fratribus de Crista concesserunt, prout per litteras super hoc confectas, sigillo dictorum abbatis et conventus Septem fontium sigillatas, ad plenum nobis innotuit, quorum devotioni praesens generale Capitulum congratulans propositum quoque laudans concedit, ut dicti de Crista sua ex parte faciant, quae pro se alios facere cognoverint, in plenaria Ordinis potestate. 70.  Ad idem, pro generoso milite domino Henrico de Croy, domino de Rentey, militi comitis Ortuensis primogenito, eiusque nobili consorte de Chattembuend [*Clarembaud*] ? 71.  Generosae dominae Ysabellae quondam uxori nobilis domini Iacobi de Luxemburgo, domini de Richebourgh, idem concedit generale Capitulum. 72.  Ad idem, pro R. in Christo patre domino Creslao, episcopo Wladislaviensi et regni Poloniae cancellario. *Sis* signatum : Antonius abbas Frigidimontis.

Anno Domini millesimo quingentesimo tertio, in generali Capitulo, tempore Rogationum apud Cistercium celebrato, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo … *etc.* 2.  Praeterea pro serenissimo … *etc.* 3.  Insuper pro burgensibus … *etc.* 4.  Ceterum pro pace … *etc.* 5.  Demum pro felicis … *etc.* [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Cum Ordo noster… *etc.* necnon in sumum [summa] 12335 libr. 10 solid. 9 denar. turon. pro resta computationum generalis Capituli … *etc.* Invocato, etc. Datum, etc. 7.  Antiquas patrum nostrorum ordinationes insequendo, ordinat et praecipit generale Capitulum, ut omnes noviter ad dignitatem abbatialem promoti, ad generale Capitulum immediate sequens suam promotionem et decretum huiusmodi suae promotionis afferant, sub depositionis aut gravioris punitionis poena, nec priusquam hoc fecerint ordinari poterunt ad officia generalis Capituli, nec etiam si per oblivionem forsan ordinarentur se ingerere ad dicta officia exercenda praesumant. 8.  Summis desideriis cupiens generale Capitulum in unum reducere libellum multiplicem diffinitionum diversis annis editarum diversitatem, ac diversam earum multiplicitatem pro posse concordare, et omnem deinceps confusionem tollere, simulque considerans non unius esse opus diei nec alicuius qui in talibus parum antea versatus sit, sed eius tantum qui singula ad plenum quaeque intuitus est, sacrique nostri Ordinis profectum et honorem semper zelatus sit ; et quia neminem praeter Rmum D. huius sacrae domus Cisterciensis et matris nostrae seniorem abbatem cognoscit, qui hoc consummare magis lucidiusve implere possit, utpote qui haec et omnia quae dicti Ordinis negotia concernunt saepissime a puero rimatus est, eidem, quibus potest affectibus supplicat, quatinus post universos quos pro Ordine eodem sustinuit labores, huic negotio suae providae intelligentiae colla submittere dignetur, ab universorum Conditore simulque remuneratore maximum hoc ad suorum meritorum cumulum adiiciens mercedem recepturus, ordinando abbati de Firmitate ut dicto reverendo et multum omnibus Ordinis zelatoribus amando patri, quatinus assumpto secum uno abbate voluerit, quae accepit dicenda suggerat cum omni humilitate et reverentia. 9.  Quantum inanis videtur esse per singulos annos Capituli clamor adversus commissarios Ordinis, qui ad generale Capitulum venire negligunt, simulque contra receptores communes, qui nullas aut confusas computationes in restis debitorum, ratione contributionum, dant aut mittunt, aliosque pene omnes abbates, qui nunquam vel raro dictum Capitulum visitant, sed per exquisitas excusationes nunc scripto, nunc per vicinos abbates se excusari a via Capituli requirunt, aut nullam veniendi aut se excusandi curam gerunt. Eapropter ne de cetero in vanum laborare censeatur, dictum generale Capitulum ordinat et diffinit, ac in virtute salutaris obedientiae praecipit, quatinus omni anno dictum generale Capitulum dicti commissarii certiorare de omnibus quae in suis commissionibus egerint, et causas omissorum intimare procurent, per se vel per alium, si non possunt accedere, cum litteris sigillo aut contrasigillo proprio munitis. Idem etiam facere tenebuntur qui ad dictum omiserunt venire Capitulum, et nihilominus si eorum excusationes non fuerint adiudicatae sufficientes seu legitimae, dupliciter tenebuntur solvere contributionem. 10.  Quia ad audientiam praesentis generalis Capituli pervenit, quod nonnulli Ordinis filii, non contenti promotionibus graduum, qui in scolasticis exercitiis per generalia Ordinis studia, et per Rmi D. N. Cisterciensis aut generalis Capituli licentiam cum studii fervore acquiri consueverunt, Sanctae Sedis auctoritate et gratia potius quam digno labore, sacri Ordinis nostri statuta et privilegia contemnentes, ut promoveantur satagunt. Eapropter omnes et singulos, qui sic promoveri procuraverunt, aut deinceps procurabunt, praerogativis talibus gradibus per Ordinis statuta et privilegia concessis quasi talibus indignos iudicans privat, nec quoquo modo sine dicti generalis Capituli aut Rmi D. N. licentia aliquando gaudere talibus praerogativis aut honoribus concedit, qui nihilominus suae praesumptionis poenas per Rmum D. N., aut saepedictum generale Capitulum recipiant, Benedicti XII insequendo reformationem. 11.  Cum sollicitudine praecipua cupit generale Capitulum universum Ordinem in priorem gloriam per sanctae reformationis studium, Rmo D. N. Cistercii et dominis abbatibus de Claravalle et de Morimundo negotium praesentis reformationis, iuxta articulos editos prioribus annis et per generale Capitulum receptos et ordinatos, in regno Franciae et Germania exsequendum, cuilibet pro suae portionis spatio ipsis per dictum Rmum D. N. Cisterciensem distribuendo, committit in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. 12.  Propter diffinitionum novissime praeteriti anni rationabilitatem et ad praedecessorum nostrorum statuta earumdem conformitatem, praesens generale Capitulum dictas diffinitiones seu ordinationes in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate confirmat et roborat, universis praedicti Ordinis personis dando firmiter in mandatis, quatinus ad eorum executionem tamquam bonae voluntatis homines se aptare non negligant. 13.  Ad quorumdam pro contributionibus recipiendis ordinatorum commissariorum tollendum praesumptuosam consuetudinem, qua cessant cum receptis aliorum contributionibus proprias dare contributiones, ordinat praesens generale Capitulum, ut de cetero talia facere non praesumant, sed proprias etiam cum receptis aliorum contributionibus numerare, computare, solvereque teneantur. 14.  Cum plura se obtulerint et offerant praesenti generali Capitulo Ordinis negotia, quam dies et tempus potuerunt expediendo sufficere ; eapropter quae indiscussa vel non ad plenum expedita et ordinata sunt, Rmo D. N. et quatuor primis et aliis quos secum vocare voluerit, terminanda in Divione committit, eadem terminanda ibi qua in Cistercio terminata seu terminari potuissent auctoritate. [DIFFINITIONES] SPECIALES 15.  Ad aures generalis Capituli abbatissa et conventus monasterii Pontis dominarum sugillaverunt, quod nobilis et scientificus quidam dominus locumtenens balliviatus Meldensis per suum testamentum legavit certum numerum pecuniarum et possessionum pro fundatione quarumdam missarum et aliorum officiorum in eodem monasterio Pontis dominarum, consensum seu potius deliberationem aut voluntatem Capituli generalis desuper requirentibus. Idcirco generale Capitulum abbati Caroliloci, s. th. pr., committit et mandat, ut quamprimum commode fieri poterit, se personaliter transferat ad dictum monasterium Pontis dominarum reformatum, seque super praemissis et ea tangentibus diligenter informet per abbatissam, moniales et quascumque alias personas, quae desuper veritatem enarrare poterunt, reducatque informationem suam sub signeto notarii et sigillo suo, et illam cum suo et aliquorum notabilium expertorum consiliariorum transmittat ad Rmum D. N. Cisterciensem, ut de praemissis, tam sua paterna auctoritate et iurisdictione, quae totius Ordinis et Capituli generalis qua plenaria fungitur, tutius provideat. 16.  Generale Capitulum dat auctoritatem et potestatem abbati de Villari in Brabantia et de Igniaco, Leodiensis et Remensis dioecesium, ad eius instantiam et humilem supplicationem, rehabilitandi fratres Ioannem de Bonot, Aegidium de Cameraco, Hostem de Tornaco, Aegidium Jubin et Robertum de Symiis, praedicti Igniacensis monasterii religiosos, in plenaria Ordinis potestate. 17.  Quia ad audientiam generalis Capituli pervenit quod nonnulli monasterii de Savigniaco religiosi, virtute talis qualis commissionis R. P. D. episcopi Abricensis, asserti abbatis commendatarii dicti monasterii de Savigniaco, venerabilem patrem abbatem monasterii de Veterivilla et suum monasterium conati sunt visitare, et ad forum aliud seu coram iudicibus aliis quam ab Ordine institutis, per citationem aut alias trahere contra Ordinis Cisterciensis iustituta et privilegia conuntur [conantur] ; eapropter dictum generale Capitulum praecipit et ordinat priori et suppriori ac aliis religiosis dicti monasterii de Savigniaco et Ordinis universi subditis personis, in virtute obedientiae salutaris et sub excommunicationis latae sententiae poena, ne de cetero talia facere praesumant. Quod si forsan, quod absit, ipsi vel aliae Ordinis regulares personae attentare praesumpserint, censuras et dictas poenas prius monitionem per primum requisitum Ordinis abbatem incurrisse declarentur, in totius Ordinis et generalis Capituli potestate. 18.  Generale Capitulum dat auctoritatem et potestatem abbati de Bildhausen, ad eius instantiam et humilem supplicationem, rehabilitandi omnes et singulas religiosas monasterii monialium de Marburghausen, in plenaria Ordinis potestate. 19.  Cum dolore et gemitu accepit generale Capitulum quemdam abusum in collegio nostro domus Sancti Iacobi oppidi Heidelbergensis extra muros, per praesumptionem temerariam studentium ibidem existentium obortum, ita quod studentes supradicti collegii provisorem suum, si qui minor fuerit numerus scolarium, sua privant portione communis mensae, unde et dictus provisor deesse domui atque collegio nonnunquam cogitur, nec curam habere domus cernitur. Ideoque generale Capitulum dictis abusibus pro viribus occurrere cupiens, simul etiam illud *Iudicum* ultimo quod dicitur : In diebus illis non erat rex in Israel, sed unusquisque quod sibi rectum videbatur faciebat, praecavere volens praetensum abusum dictorum scolarium, sicut praefertur factum, revocat, per praesentesque vult et mandat dictis scolaribus et eorum cuilibet in virtute salutaris obedientiae et sub censuris Ordinis, quatinus quamdiu fuerint in collegio supradicto, sive numero pauci sive plures scolares, ab ipsis et eorum quolibet dicto suo provisori pro tempore existenti communis atque consueta mensae exhibeatur praebenda, in plenaria Ordinis potestate. 20.  Quia pervenit ad aures Rmi D. N. ac patrum Diffinitorum generalis Capituli veridica relatione, quod senior resignatus monasterii in Otterburg ex parte provisionis sibi per commissarios et dominos abbates de Novocastro et de Schonavia gratiose et supra meritum factae, quam et in sua resignatione tunc ratam, gratam atque acceptam habuit, minus contentus sit, minusve contentari velit, quin potius modernum abbatem suum successorem ad dictum monasterium supra constitutionem praefatorum commissariorum, qui auctoritate totius generalis Capituli habuerunt, vexare et inquietare atque damnificare contendit, et contra patrum sancita eidem profiteri atque hodie differt. Eapropter ut pacis tranquillitas inter utrosque, id est inter seniorem et modernum abbatem Otterburg habeatur ac confirmetur, ratum habet generale Capitulum actum et factum per commissarios in dicta provisione, imo vult et praecipit, quatinus dictus senior in Otterburg contentus sit provisione sibi in Otterburg per eosdem dominos commissarios assignata, et post mensem a notitia praesentium ibidem si provisione dicta gaudere velit, professionem faciat regularem. Sin autem alibi alteri abbati infra tempus praefixum profiteri non differat. In casu vero quo saepedictus senior supra assignata, ut praefertur, sibi provisione amplius modernum abbatem pro tempore existentem aut conventum in Otterburg vexare aut inquietare vellet, dicta sua provisione se privatum sciat, in plenaria Ordinis potestate. 21.  Abbatibus de Tribus fontibus et de Cheminione praesens generale Capitulum mandat et praecipit, quatinus se debite et diligenter informent super quibusdam balliis factis, temporibus retroactis, ad diversas personas de terris monasterii de Pietate, ad certas vitas et annos, et quidquid pro utilitate dicti monasterii de Pietate invenerint, confirment, ratificent et approbent, in plenaria Ordinis potestate. 22.  Quoniam abbas et conventus monasterii de Alna dicebant dictum suum monasterium fuisse et esse maxime damnificatum prioribus diebus, dum bonae memoriae Aegidius dudum etiam abbas eiusdem loci, ratione expensarum factarum, dum idem Aegidius officio procuratoris generalis in Curia fungeretur, certarumque pecuniarum domino Iacobo du Breuquet, episcopo Nucerino, debitarum, petebant quod per Ordinem de damnis et interesse sibi satisfieri, quia praecipue haec incurrissent ratione expensarum per dictum Aegidium in dicto officio factarum, super quibus in praesentia Diffinitorum et abbatis moderni dicti monasterii de Alna, matura deliberatione, tandem inter dictos dominos Diffinitores et dictum abbatem in modum qui sequitur, conventum est, videlicet quod dictus abbas pro se et suo monasterio quittant et quittat Ordinem et remittit omnia et singula quae, ratione dictorum damnorum et interesse, querelare possent, ex nunc et per omne tempus dictum quod domini Diffinitores eisdem quittaverunt contributiones sex annorum per suum dictum monasterium deberi, incipientium post complementum duodecim annorum mentionatorum in quadam diffinitione de hac materia facta anno Domini 1496 per quam assignabantur contributiones dicti monasterii dicto domino Nucerino episcopo. Quibus duodecim annis expletis, ordinat et praecipit generale Capitulum dictis abbati et conventui de Alna, ne dicto episcopo vel eius haeredibus quidquam solvant ratione seu occasione debitorum per eumdem episcopum seu eius haeredes praetensorum. 23.  Cum frater Martinus Dyllies noviter in monasterio et abbatia de Balerna promotus, decretum et titulos suae promotionis confirmari per generale Capitulum, cui illa exhibebat et praesentabat, secundum tenores privilegiorum et statutorum Ordinis, instantius requireret, ordinat praesens generale Capitulum quod non prius confirmabuntur, quam super controversia coram iudice laico mota super dignitate abbatiali dicti monasterii fuerit sententia data et pronuntiata. 24.  Quoniam quidem praesens generale Capitulum Cisterciense dolenter accepit, quosdam Allemaniae abbates collegio nostro Sancti Iacobi in alma Universitate oppidi Heidelbergensis, quos eis determinationem generalis Capituli dudum factam illo mittere tenebantur, adhuc hodie subtrahere scolares in Ordinis nostri enervationem et iacturam, et quod verius est, in totius corporis nostri dissolutionem. Eapropter dictum generale Capitulum, cui cura est et merito etiam debet melioratio morum ac profectus scientiae et virtutum, sine quibus ad salutis bravium filii ac subditi Ordinis provehuntur minime, incommodis supradictis pro conservatione litterarum ac doctissimarum personarum, quarum multitudo sanitas est omnis terrae, obviare cupiens, summisque desideriis, exemplo boni pastoris, tramitem semitarum Domini per viros scientificos ostendere gestiens, monasteriorum abbatibus de Schonavia, tamquam visitatori dicti collegii, et de Mulbronna, coniunctim vel divisim, in virtute salutaris obedientiae, ac sub censuris Ordinis et auctoritate dicti Capituli, mandat et praecipit, quatinus omnes et singulos abbates huic nostrae commissioni subscriptos et subnotatos, si tamen pro praesenti Parisiis suos non habeant scolares, compellant ut ad supradictum collegium nostrum Sancti Iacobi mittant, seu mittere procurent suos scolares cum provisionibus consuetis infra festum sancti Remigii proxime venturum, nec eosdem inde revocare praesumant, si tamen idonei et habiles per commissarios, et antedicti collegii provisorem comprobati fuerint, usque ad aliam dicti Capituli determinationem, neque alicuius excusationem quomodolibet praetensam a missione scolarium recipiant. Et quia nonnulli abbates Allemaniae indurato animo, quod deflere non cessat idem Capitulum, Ordinis saepedicti censuras contemnere non formidant, idcirco dictum generale Capitulum in virtute censurarum supradictarum dictis duobus in simul et cuilibet eorum in solidum praecipit et mandat, quatinus vigore huius commissionis omnes et singulos abbates in praesenti commissione comprehensos, si tamen rebelles seu inobedientes in missione suorum scolarium fuerint, quod absit, sub poena excommunicationis latae sententiae, ac sub aliis poenis maxime eisdem formidabilibus compellant, quatinus tantumdem expensarum quilibet det quantum per anni spatium consumeret scolaris in supradicto collegio, iuxta *Benedictinam*. Qui vero duos scolares mittere tenetur, nec tempore praefixo miserit, tantumdem expensarum det quantum duo scolares in dicto collegio per anni spatium consumerent. Ne vero non sit qui dictas summas levare possit et debeat, dictis commissariis supradictis sub censuris, quibus supra, districtius praecipit, quatinus easdem summas a negligentibus suos mittere scolares, sic ut praefertur, auctoritate totius Ordinis et Capituli generalis sub praefatis censuris viriliter exigant, atque medietatem dictarum expensarum generali saepedicto Capitulo applicent, residuam autem medietatem provisori dicti collegii pro tempore existenti cedere permittant. 25.  Cum summum studium Capituli generalis sit circa felix regimen monasteriorum et regularium personarum, et ob ordinariorum visitatorum negligentiam saepenumero contingit, quod abbates monasteriorum inordinato regimine et vulgata sanctae religionis transgressione, non modicis in spiritualibus et temporalibus subiiciendo detrimentis praesertim ob culpam pastorum, qui lanam potius quam onus, et quae sua sunt magis quam Iesum Christum quaerentes, magnas monasteriorum substantiam dissipantes, atque suis viventes voluptatibus, et inhiantes curis privatis commodisque, in divinae Maiestatis offensam, animarum periculum, monasteriorum detrimentum, populique et Ordinis scandalum. Hinc est quod monasteriorum Ordinis incommoditatibus, animarum periculis in quantum valeret occurrere, et Ordinem ad sanctimoniae et observantiae decus reducere cupiens generale Capitulum, abbatibus de Novocastro, de Uterinavalle, et de Bebenhausen [Bebenhusen], et duobus eorum, de quorum religiositate, sufficientia, zelo, prudentia et circumspectione ad plenum in Domino confidit idem Capitulum, praesentium tenore dat facultatem, auctoritatem, plenum posse ac mandatum speciale, necnon in virtute salutaris obedientiae, et sub censuris Ordinis expresse praecipit, quatinus quamprimum poterunt, ac deinceps quoties opportunum viderint, ipsi aut eorum duo se personaliter transferant ad monasterium de Alba dominorum et de Pomerio, ibidemque Capituli generalis auctoritate visitent, reforment, corrigant, emendent, instituant et destituant, in spiritualibus et temporalibus, in capitibus et in membris, quae in dictis monasteriis… *etc.* Resignationes seu cessiones recipiendi, *etc.* Cum potestate insuper absolvendi… a casibus reservatis… etc. Contractus quoque in damnum monasteriorum … cassent, *etc.* Fugitivos et irregulares … capiant, etc. Omnibus abbatibus, *etc.* Quamprimum autem poterunt dicti commissarii de hiis quae in praemissis fecerint, ad liquidum per scripta sua dictum Capitulum aut D. N. Cisterciensem informare non omittant. 26.  Frater Iacobus, abbas Cistercii, etc. facta fuit quaedam diffinitio, etc. Monasterio B. M. de Igniaco praefati Ordinis nostri Cisterciensis, in Remensi dioecesi, monasterio Claraevallis immediate subiecto, per cessionem et resignationem fratris Joannis Regnauld, eiusdem monasterii de Igniaco tunc abbatis et ultimi pacifici possessoris, sponte et libere in praesenti generali Capitulo factam, prout decet, receptam et admissam, vacante, idem generale Capitulum considerans quod dispendiosa sit ecclesiis et maxime conventualibus vacatio diuturna, desideransque eidem monasterio de Igniaco de futuro abbate canonice providere, qui eidem praeesse valeat pariter et prodesse, de religionis zelo, vitae honestate, litterarum scientia et morum gravitate et aliis meritis personae fratris Ogerii de Divione dicti de Grangia, nuper abbatis de Cheminione longa temporis experientia, sufficienter informatum, monasterium praedictum de Igniaco, sive praemisso sive quo aliovis modo, aut ex cuiuscumque alterius persona vacaverit aut vacet, cum omnibus et singulis iuribus et pertinentiis suis universis eidem fratri Ogerio de Divione, dicto de Grangia, praesenti contulit, donavit et assignavit, confertque, donat et assignat, ac de eodem providit ac providet per praesentes, ipsum in eiusdem monasterii de Igniaco et religiosorum eiusdem, in spiritualibus et temporalibus, plenarie committens, universis et singulis eiusdem monasterii de Igniaco regularibus personis subditis, in virtute salutaris obedientiae, sub censuris Ordinis districtius praecipiendo, quatinus eumdem fratrem Ogerium tamquam suum verum et indubitatum ac dicti monasterii abbatem et pastorem recipiant indissimulanter et admittant, sibique professiones regulares in Ordine fieri solitas, necnon subiectionem, obedientiam et reverentiam debitas et consuetas faciant et exhibeant, ac per omnia sicut vero et indubitato abbati humiliter pareant et devote obediant ; invocato ad praemissa et ea tangentia, ac ab eis quomodolibet dependentia, si necesse fuerit, brachii saecularis auxilio consilio et favore. Executionem praesentis diffinitionis ac provisionis domino Claraevallis committens, in plenaria Ordinis potestate. Datum Divione sub appensione sigilli Diffinitorum eiusdem Capituli generalis, ac signatis manualibus abbatis de Valle dulci, notarii ipsius Capituli generalis, necnon honorabilium virorum Nicolai de Lompaismont in artibus magistro, ac Girardi Vrottis, presbyterorum apostolicorum notariorum ad hoc vocatorum, anno et mense et die praedictis. 27.  Curam sibi impositam generale Capitulum attendens similiterque occurrere volens scandalo, quod merito formidabatur occasione rationis perperam gestorum, quae gesta fuisse dicebantur per fratrem Nicolaum Perret, Cisterciensis Ordinis monachum, ordinavit dictum generale Capitulum praefatum Nicolaum Perret carceribus mancipandum, et ulterius se informandum super articulis contra eum per causarum promotorem datis, et pro etiam complemento totius causae, abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., qui locum in Capitulo abbatis Pontigniaci tenebat, de Morimundo, de Prulliaco et de Bonoportu, s. th. pr., commisit in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate, volendo ut idem Perret interim in aliquo honesto loco maneret, et de carceribus illico extraheretur, quod cum factum fuisset, et dicti abbates ad informationem processissent, et fere duobus diebus in ea laborassent, instaret exitus Capituli a Cistercio in audientia totius diffinitorii pro tunc sedentis, dixerunt se non potuisse illam perficere, propter brevitatem temporis et multitudinem tum depositorum tum testium adhuc deponere debentium, et per dictum causarum promotorem productorum, sed retulerunt eum in carceribus retrudendum et tenendum, sufficienterque ea quae iam ex testium depositione collegerant et acceperant. Quorum commissariorum iudicium reprobantes dicti Diffinitores ordinaverunt, quatinus dictus Perret carceribus iterum manciperetur, auditisque supradictis inceptis informationibus quas retulerunt commissarii, quod nihilominus dicti Diffinitores suam in Divione perficerent informationem, ordinaveruntque auctoritate qua supra iuris iuramentis et rationis. Qui in Divione positi super negotio praedicto iuxta suae commissionis formam laboraverunt, sed minime finem in causa imponere potuerunt, praesertim cum dicti de Caroliloco, s. th. pr., de Prulliaco, de Bonoportu, etiam s. th. pr., coacti sunt ad propria remeare, rogabant quatinus dominus noster Rmus ceterique Diffinitores praefatae causae complementum alias imponere seu committere vellent, qui una cum praefato de Morimundo auctoritate sibi data tunc iudicaverunt eum adhuc detinendum, et prius hoc dicti Diffinitores, dicto de Morimundo et aliquibus aliis per eum vocandis et eligendis, si velit, totius negotii huius et causae cognitionem et ordinationem commisit praedictam, in Ordinis plenaria potestate. COMMISSIONES 28.  Cum motas seu movendas lites non absque causa et apparentia timeret Capitulum generale super electione et confirmatione fratris Petri Lelarge, in monasterio de Petris in Biturgia, quibusdam dicentibus religiosos dicti monasterii perperam eligendo fecisse seu peccavisse in materia simulque forma vel altero eorum. Idcirco ne dictum monasterium possit ob id aliquod incurrere detrimentum, firmiter dat in mandatis dictum generale Capitulum abbatibus de Fontemorum, de Bella aqua et de Albigniaco, et cuilibet eorum in solidum committit, quatinus assumptis secum religiosis viris de Pratea, de Varennis, de Nigrolacu et Fontemorum monasteriorum, prioribus aut saltem illorum altero super modo et forma dictarum electionis et confirmationis et sufficientia electi, ac ceteris ab eis dependentibus debite se informent et diligenter inquirant, et quod invenerint fideliter et clare sub sigillo vel sigillis et signis manualibus ad Rmum D. Cistercii transmittant, qui auctoritate dicti Capituli quod viderit pro iure faciendum ordinabit in plenaria Ordinis et saepedicti Capituli generalis potestate. 29.  Exposuit Capitulo generali procurator monasterii Cistercii, quod abbas et conventus monasterii de Pomerio, et quidam alii in natione germanica constituti, tenentur et obligantur eisdem et eorum monasterio de Cistercio in aliquibus pecuniarum summis, et in nonnullis libris concessis dudum ad imprimendum aliquibus abbatibus praedecessoribus moderni abbatis de Pomerio, de quibus nolunt eisdem de Cistercio, ut iustum est, satisfacere, debitae provisionis remedium super hiis instanter requirendo. Et quia provisiones aliae iam a potestatem habente super his emanatae eisdem de Cistercio concessae fuerunt, ut dicebat idem procurator, committit generale Capitulum abbatibus de Mulbron [Mulbronn], de Novocastro et fratri Henrico de Paris, dans eis eorum cuilibet in solidum auctoritatem et potestatem compellendi per Ordinis censuras et per omnes iuris et iustitiae vias praefatos pecuniarum et librorum detentores ad reddendum et satisfaciendum ad plenum, ac ab eis dependentibus in manus Rmi P. D. senioris abbatis Cistercii, sine tamen praeiudicio aliarum commissionum sibi olim super his traditarum, in plenaria Ordinis potestate. 30.  Ad supplicationem fratris Ioannis de Glemucurt, monasterii de Begar professi, committitur abbatibus de Claromonte et de Bona requie, et eorum cuilibet, quatinus causam quam intendit praefatus frater prosequi contra et adversus abbatem de Silva Melonis, ratione certarum pecuniarum dicto fratri Ioanni ab eodem abbate debitarum, recognoscant, audiant et debite terminent, seu alter eorum audiat, recognoscat et terminet, in plenaria Ordinis potestate. 31.  Committitur et praecipitur abbatibus de Caesarea et de Raitenhaslach, quatinus se debite, diligenter et fideliter informent super quibusdam controversiis, querimoniis et excessibus motis et actis inter abbatem de Alderspach ex una, et abbatem de Campoprincipum partibus ex altera, et quod iustum eis videbitur super dictis excessibus iudicent, determinent et appunctuent, partibus iustitiam ministrando. Inhibeant insuper abbati de Campoprincipum, ne quovismodo visitet monasterium de Alderspach, quoad dictae controversiae et querimoniae fuerint ad plenum et debite terminatae, in plenaria Ordinis potestate. 32.  Cum singulari ampliorique favore, ut dignum est, prosequi oporteat personas illas a quibus sacer Ordo noster salubria tum doctrinae tum honestatis et virtutum documenta recipere consuevit ; eapropter cum praesens generale Capitulum certum sit et experimento pluries probaverit, quantum illi, qui in collegio Sancti Bernardi Parisiensi litteris insudantes, tum exercitio tum antiquitate et munere exteros antecellant, ut scientiae et virtutis locus amplior detur proficere volentibus, abbatibus de Firmitate, de Frigidomonte, de Caroliloco, et provisori dicti collegii, et duobus eorum similem confert praesens Capitulum generale auctoritatem ac plenum posse compellendi singulos abbates dicti Ordinis ad mittendum suos scolares ad saepedictum collegium, et ubi non miserint ad subveniendum sibi ordinatis scolaribus ibidem litteris vacantibus, atque ad solvendum summas et taxas per dictos abbates et provisorem vel duos eorum impositas vel imponendas, et quaelibet alia agenda pro dictorum scolarium subventione, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate committit. 33.  Monasterio B. M. de Cheminione praefati nostri Ordinis Cisterciensis, in Catalaunensi dioecesi, monasterio de Tribus fontibus immediate subiecto, per cessionem et resignationem fratris Ogerii de Divione, dicti de Grangia, eiusdem monasterii de Cheminione, tunc abbatis et ultimi pacifice possessoris, sponte et libere in praesenti generali Capitulo factam, et prout decet, receptam et admissam, vacante, idem generale Capitulum considerans quod dispendiosa sit ecclesiis, et maxime conventualibus, vacatio diuturna, desideransque eidem monasterio de Cheminione et futuro abbate canonice providere, qui eidem praeesse valeat et prodesse, de religionis zelo, vitae honestate, litterarum scientia et morum gravitate et aliis meritis personae fratris Marci Dyllies, religiosi monasterii Cistercii expresse professi… *etc. ut supra, n°  26. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 34.  Electionem, confirmationem et installationem factas per R. in Christo P. D. abbatem de Prulliaco, de persona fratris Petri Pignol ad dignitatem abbatialem monasterii de Sacro portu, alias de Barbello, … confirmat, *etc.* supplendo, *etc.* 35.  Electionem, promotionem, installationem, simulque confirmationem per dominum abbatem de Landesio, Rmi D. N. Cistercii plenaria generalis Capituli potestate fungentis commissarium, de persona fratris Tosani Gillet ad dignitatem abbatialem monasterii de Callovio… confirmat, *etc.* 36.  Promotionem, installationem seu institutionem factam a R. P. D. de Cheminione de persona sororis Margaretae de Tournay ad dignitatem abbatialem monasterii de Ponte dominarum, per resignationem dilectae sororis in Christo Eglantinae, eiusdem monasterii quondam abbatissae… confirmat. *etc.* CONFIRMATIONES TRACTATUUM 37.  Committitur abbatibus de Cheminione, de Monasteriis et de Altofonte, aut eorum duobus, quatinus super tractatu inito et passato inter abbatem et conventum de Tribus fontibus ex una, et Ioannem Iaquinot, dictum Pierres, partibus ex altera, ratione cuiusdam admodiationis certarum peciarum terrae incultarum in finagio de Ramières sitarum, prout in dicto tractatu, cui haec praesens diffinitio annectitur plenius continetur se debite et diligenter informent et perquirant ; et si dictam admodiationem eidem monasterio perutilem et fructuosam invenerint, ipsam confirment, ratificent et approbent, in plenaria Ordinis potestate. 38.  Tractatum seu pactum initum et passatum inter abbatem et conventum de Miratorio ex una, et honestum virum Ioannem Guiot de Consanas partibus ex altera, prout in litteris, *etc. ut supra n°  37. 39.  Committit generale Capitulum abbatibus de Frigidomonte et de Ursicampo, et duobus eorum, quatinus super tractatu inito et passato inter priorem de Monchiaco petroso ex una, et Ioannem Laisie nobilem et Catherinam eius uxorem partibus ex altera, ratione cuiusdam donationis certarum peciarum terrae in territorio de Bauxy situatarum, prout in decreto, *etc. ut supra n° 37. 40.  Committitur abbatibus de Frigidomonte et de Regalimonte et de Ursicampo, et eorum duobus, quatinus super tractatu inito et passato inter priorem de Monchiaco petroso ex una, et dominum Ioannem Parent, presbiterum ac priorem de Sancto Medardo partibus ex altera ratione admodiationis, locationis seu pensionis medietatis cuiusdam domus sitae in villa de Roya, prout in dicto tractatu, *etc. ut supra n°  37. 41.  Abbatibus de Prulliaco et Ioyaco, et eorum cuilibet, committitur, quatinus se debite et diligenter informent super tractatu inito et passato inter Ioannem Despinay commendatarium, et conventum monasterii de Sacro portu ex altera, ratione certi nemoris Agre nuncupati, ab eodem monasterio de Barbello immediate dependentis. Et si dictum tractatum per testes fide dignos aut alias invenerint indebite confectum et passatum, illum infirment penitus et annullent, seu eorum alter infirmet et annullet, cum praedictis religiosis super iuramento in eodem tractatu per eos praestito dispensando, cum quibus etiam misericorditer iam dispensat praesens generale Capitulum in plenaria Ordinis potestate. 42.  Motum praesens generale Capitulum propter causas quas iudicavit rationabiles, cum sibi per abbatem de Sancto Andrea proponerentur et quae plenius in diffinitione, cui praesens annectitur, continentur, et praecipue quia adhuc manet monasterium damnificatum non modice, quinquennio dato in alia diffinitione addit biennium, et in praedicta alia diffinitione nominatis abbatibus, ut etiam post quiquennium [quinquennium] ad formam et modum ibidem nominata in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate, contentari faciant de summa octoginta librarum fratrem Mathiam Boulis, cui pensio praesens assignata est. 43.  Committitur abbatibus de Clarofonte, de Sancto Andrea, de Fonte Danielis et de Trappa, et duobus eorum, quatinus super contentis in tractatu cuius copia hic habetur, et cui haec praesens diffinitio annectitur, se debite et diligenter et fideliter informent ; et si dictum tractatum monasterio de Persenia utilem et fructuosum invenerint, illum confirment, ratificent et approbent, in plenaria Ordinis potestate. REHABILITATIONES 44.  Ad supplicationem abbatis de Bonoportu, generale Capitulum dispensat cum fratre Balduino…, monasterii de Loco Dei professo, ut non obstante inhabilitate quam incurrit post emissum sacrae religionis votum in apostasiam incidendo quinquies apostatans, a monasterio praedicto effugiens, dimisso regulari habitu, habitum saecularem accipiens, sic per annum cum dimidio vel circa per mundum errando seu discurrendo ; super quibus tamen poenitentiam sibi iniunctam humiliter et devote peregit, ad omnes Ordinis actus legitimos, gradus, voces, officia et administrationes, abbatiali dignitate inclusa, promoveri valeat et assumi. 45.  Capitulum generale ad instantiam et humilen [humilem] supplicationem abbatis de Bonoporto condescendens, attenta salutari poenitentia fratris Petri Caletensis, monasterii B. M. de Loco Dei professi, ab inhabilitatis nota, quam incurrit a monasterio praedicto recedendo cum meretrice, quam pluries carnaliter cognovit, sic cum ea per octo aut novem dies per mundum vagabundus extitit discurrendo et apostatando, benigne relevat et cum eo misericorditer dispensat, ut praemissis non obstantibus ad omnes et singulos Ordinis actus legitimos, gradus, voces et officia, abbatiali inclusa dignitate, promoveri valeat et assumi, in plenaria Ordinis potestate. 46.  Generale Capitulum ad supplicationem abbatis de Bellobecco condescendens, attenta salutari poenitentia fratrum Mathurini Le Moite, Ioannis Ausont et Antonii Hiard, eiusdem monasterii professorum, eosdem fratres ab inhabilitatis nota ab eodem monasterio sine licentia discedentium, et per certum tempus in saeculo persistentium contracta, benigne relevat et cum eisdem misericorditer dispensat, *etc. ut supra.* 47.  Generale Capitulum misericorditer dispensat cum fratribus Guillelmo de Arcu et Claudio de Divione, monasterii de Longovado religiosis, ut non obstante inhabilitate quam incurrerunt seu incurrere potuerunt ratione et occasione cuiusdam periurii per praefatos fratres praestiti in materia provisionis monasterii de Balerna, in favorem R. P. D. Claraevallis, veritatem tacendo et falsitatem metu et timore pro veritate affirmando, ad omnes et singulos actus legitimos, *etc. ut supra.* 48.  Supplicationi abbatis de Veterimonte benigne condescendens generale Capitulum fratres Guillemum [Guillelmum] Nidelk, dicti monasterii professum, qui furta evidenter et malitiose commisit, et Adolphum Piscatorem, qui spreto stabilitatis voto ab eodem monasterio illicentiatus exiens per saeculum vagabundus discurrit, unde inhabilitatis et irregularitatis notam incurrerunt, attentis eorumdem fratrum poenitentia salutari et eorumdem emendatione, ab inhabilitatis nota benigne relevat misericorditerque dispensat, ut praemissis non obstantibus, ad omnes, *etc. ut supra.* 49.  Ad instantiam et humilem supplicationem abbatis de Bonoportu generale Capitulum misericorditer dispensat cum sorore Barbara Viveovaut, monasterii de Virgulto professa, ut non obstante inhabilitate quam incurrit carnis contagia committendo, puerperio subsecuto, super quo tamen poenitentiam sibi iniunctam humiliter et devote peregit, ad omnes, *etc. ut supra.* 50.  Ad idem, pro sorore Catherina de Mondreville, moniali prioratus de Villaribus Caniveti, pro simili casu quo supra, ad instantiam abbatis de Sancto Andrea. IUDICES 51.  Ad supplicationem fratris Ioannis Duglement, monasterii de Begar professi, committitur abbatibus de Claromonte et de Bona requie, et eorum cuilibet, quatinus causam quam intendit praefatus frater prosequi contra et adversus abbatem de Silva Melonis, ratione certarum pecuniarum dicto fratri Ioanni ab eodem abbate debitarum, cognoscant, audiant, et debite terminent, seu eorum alter audiat, cognoscat et terminet, in plenaria Ordinis potestate. 52.  Generale Capitulum ad supplicationem fratris Ioannis Slesburg, senioris abbatis Veteris montis, praecipit et mandat sub Ordinis censuris, poenisque depositionis et privationis, abbati dicti monasterii qui nunc est et pro tempore fuerit, quatinus pensionem annuam 50 florenorum reverendo eidem de Slesburg, per Capitulum generale super fructibus, redditibus et proventibus dicti monasterii de Veterimonte assignatam, una cum arreragiis, damnis et interesse eidem debitis, fideliter et debite persolvant, insequendo alias dicti Capituli generalis diffinitiones iam pridem super huiusmodi assignatione pensionis editas et confectas, mandando omnibus et singulis abbatibus et cuilibet eorum super hoc requirendis, quatinus praedictum tunc abbatem de Veterimonte ad solutionem pridem pensionis, ut praefertur, per Ordinis censuras et alias iuxta scripta dudum super hoc vicibus iteratis facta, necnon sub privationis et depositionis suae dignitatis abbatialis poena compellant, quodque modo desistat et cesset a prosecutione quorumdam processuum coram quibuscumque aliis iudicibus, ratione dictae pensionis, praeterquam commissariis ab Ordine, singulariter censuras et poenas contra trahentes Ordinis personas extra Ordinem indictas, nisi a dicta prosecutione cessaverit, incurrisse declarent, pronuntient et publicent, seu declaret, pronuntiet et publicet, prout praesens generale Capitulum ex nunc prout ex tunc et econtra incurrere et incurrisse declaravit et declarat, non obstantibus appellationibus quibuscumque ac litteris contra praedicta impetratis ac impetrandis, in plenaria ipsius Ordinis et Capituli potestate, invocato ad praemissa, si opus sit, brachii saecularis et quorumlibet potentum auxilio, consilio et favore. 53.  Abbatibus de Maceriis, de Aceyo et de Charitate, et eorum cuilibet in solidum, praesens generale Capitulum committit, quod omnes et singulas Ordinis personas utriusque sexus, seu earum monasteria et quaecumque loca, quas et quae per testes fide dignos, litteras obligatorias, acta, seu alia legitima documenta invenerint abbati Cistercii, eiusdemque conventui, singulis religiosis aut monasterio suo debite teneri, obligatos seu obligata esse, sive quaecumque eorumdem bona detinentes aut indebite occupantes, tam in pecuniarum summis, redditibus seu quibuscumque aliis bonis aut debitis, ad eisdem plenarie realiter et de facto satisfaciendum astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. 54.  Idem in partibus Franciae pro praedicto monasterio et conventu Cistercii, cuius sunt iudices abbates de Firmitate, de Regalimonte et de Cheminione, sub eadem forma. 55.  Abbatibus de Nigrolacu, de Landesio, de Barzella et de Callovio, et eorum cuilibet in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus omnes et singulas personas Ordinis quas per testes fide dignos, litteras seu cedulas obligatorias, aut alia sufficientia documenta abbati seu conventui aut quibuscumque personis monasterii de Fontemorum… *etc. ut in forma consueta.* 56.  Ad idem, pro abbate de Firmitate, et sunt iudices de Frigidomonte, de Caroliloco et de Regalimonte abbates. EXCUSATIONES ABBATUM 57.  Excusatur abbas de Bonofonte pro hoc anno. — Ad idem, abbas de Villanova, Nannetensis dioecesis. — Ad idem, abbas de Lanneyo. — Ad idem, abbas de Fontanis. SUFFRAGIA 58.  Generale Capitulum concessit et concedit suffragia Ordinis generoso nobili et potenti domino Carolo de Croy, principi de Chimay et eius consorti. 59.  Item, inclito domino Philippo de Croy, comiti Portuensi, generosaeque eius consorti dominae Iaquelinae de Luxemburgo comitissae. 60.  Item, generoso nobilique et potenti domino Ioanni de Scannalis militi, domino d’Isenghien et de Rubimaco, baroni Calvimontis, eiusque consorti dominae Barbarae de Mouy. 61.  Item, generoso nobilique et potenti domini Guillemo [Guillelmo] de Croy incliti domini de Chièvres, Hannoniae ballivo, et eius consorti. 62.  Item, scientifico et honorabili viro Ioanni Bourdin et eius filiabus. 63.  Item, inclito … baroni de Henquevilla, generosae dominae … de Casellione eius consorti. 64.  Item, generosae dominae Mariae, relictae quondam generosi et incliti domini baronis de Thorigniaco. 65.  Item, nobili viro Marino Gaulthier domino de Lespaignerie, eiusque consorti. 66.  Item, Ioanni Carnille, et Colletae eius uxori. 67.  Item, scientifico viro magistro Ioanni Curim, Guillemo [Guillelmo] Corim et eius uxori. 68.  Item, magistro Arthuro de Campis, consiliario in curia Castelleti Parisiensis. 69.  Item, magistro Laurentio de Rosière, receptori domini episcopi Metensis. 70.  Item, magistro Eustacio de Paris, advocato in curia Parlamenti Parisiensis. 71.  Item, illustrissimae dominae Catharinae de Laucon, comitissae de Laval, dominae de Sonnoys et de Guierche, incliti domini dudum comitis de Laval viduae, monasterii de Persenia fundatrici. 72.  Item, honorabili viro Petro Dupont, vicecomitis Salegiae locumtenentis. 73.  Item, honorabili et scientifico viro magistro Philippo Brocard, in decretis et legibus licentiato. 74.  Item, domicellae Margaretae de Tremare. 75.  Item, nobili domicellae Ioannae Geslin. Sic signatum : Anthonius abbas Frigidimontis, cum parapho.

*A*) Nomina abbatum qui interfuerunt Capitulo generali anno 1504. Rmus D. N. Cisterciensis, s. th. pr., de Firmitate, de Morimundo, de Caroliloco, s. th. pr., loco domini Pontigniaci, de Laude, s. th. pr., loco domini Claraevallis, de Bellavalle, de Caduino, de Bonavalle Pictaviensi, de Longovado, de Miratorio, de Lutzella, de Ellancio, de Maceriis, de Faesia, de Ioyaco, de Fusniaco, de Fonte Ioannis, de Bithania, de Valle clara, de Ripatorio, de Tribus fontibus, de Reigniaco, de Monte Sanctae Mariae, de Theoloco, de Clarofonte, de Aceyo, de Lococrescenti, de Albaripa, de Cheminione, de Chassenia, de Buillione, de Belloloco, de Valle lucenti, de Valle dulci, de Ponte thieffrido, de Gratia Dei. * * * Anno Domini millesimo quingentesimo quarto, in generali Capitulo, tempore Rogationum apud Cistercium celebrato, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo ac beatissimo domino nostro Iulio Papa II divina providentia… pro reverendissimo in Christo patre domino Raphaele, episcopo Albanensi, S. R. E. tituli Sancti Georgii presbytero cardinali, nostrique Ordinis in Curia protectore benevolo … *etc.* 2.  Praeterea pro serenissimo … *etc.* 3.  Insuper pro burgensibus … *etc.* 4.  Ceterum pro pace … *etc.* 5.  Demum pro felicis … *etc.* [DIFFINITIONES] GENERALIS 6.  Cum Ordo noster … *etc.* necnon in summa 12593 libr. 12 solid. 11 denar. turon. pro resta computationum generalis Capituli … *etc.* 7.  Generalis citatio Ordinis abbatum ad proximum generale Capitulum. — Praesens generale Capitulum diutius non volens aut valens negligentias et temeritates quorumdam Ordinis abbatum sustinere, qui tamquam suae salutis immemores, formidabiles sententias et poenas in statutis, tam apostolicis quam regularibus ipsius Ordinis, multoties et quasi annuatim innovatis, contra et adversus abbates ad generale Capitulum minime venientes, aut saltem legitime non se excusantes, notorie promulgatas, saepius incurrunt, per hanc publicam diffinitionem expresse et peremptorie citat et citari mandat ad proximum generale Capitulum omnes et singulos Ordinis abbates cuiuscumque nationis, regni vel provinciae existant ; necnon omnes monasteriorum Ordinis commendatarios, si quomodolibet sua putaverint interesse quoad cottizationem, vel novem astallationem contributionum monasteriis sibi commendatis imponendarum, pro viribus laboraturos ad sanctam praedicti Ordinis reformationem, responsurosque ad omnia et singula quae super praemissis et aliis occurrentibus per promotorem causarum ipsius generalis Capituli sibi et eorum cuilibet obiicientur ; cum intimatione speciali, quod si ad praedictum generale Capitulum venire aut sufficientes nuntios destinare neglexerint, qui tamquam eorum procuratores ad hoc specialiter deputati, iurare habebunt in animas abbatum vel commendatariorum suorum respective, super legitima vel inadmissibili sua excusatione, iuxta formam privilegii Benedicti Papae XII, quae talis est : Quia vero ideo sunt huiusmodi generalia Capitula instituta… *etc. ut habetur in Benedictina*, § 16 (t. III, p. 419, 420), *deinde* : Praesentis diffinitionis executionem universis Ordinis commissariis ac patribus abbatibus, necnon Rmi D. N. Cisterciensis nuntiis et servitoribus, si quos ad hoc deputare voluerit, respective committendo, in plenaria Ordinis potestate. 8.  Quod nullae Ordinis moniales de cetero portent tunicas, mantellos aut cucullas nigras. — Antiquas patrum diffinitiones salubriter editas, quibus sub formidabilibus poenis inhibetur, ne Ordinis moniales tunicas, mantellos aut cucullas nigras, seu alios quoscumque inordinatos habitus gestare praesumant, praesens generale Capitulum ratificans et innovans eisdem adiicere diffiniendo decrevit ad conservationem uniformitatis morum et habituum personarum Ordinis, sub gravissimis Ordinis censuris, per patres abbates aut alios Ordinis commissarios infligendis, quod cucullae, mantelli, tunicae ac scapularia monialium de cetero mensuram honestatis in longitudine aut latitudine non excedant, neque caudas aut alias superfluitates vel lascivias habeant. 9.  Nulla Ordinis persona de cetero imprimere vel imprimi facere audeat quaecumque Ordinis *Breviaria, Missalia*, etc. absque Capituli licentia. — Ad tollendam magnam iam, proh dolor ! exortam in Ordine difformitatem, propter plurium ac diversorum officiorum divinorum, in multis ac variis papireis breviariis diversis in locis impressis contentorum, ab Ordine tamen minime receptorum vel approbatorum multiplicitatem, praesens generale Capitulum, sub gravissimis ipsius Ordinis censuris contra praesentis diffinitionis continentiam aliquos forsan, quod absit, praesumentes, per patres abbates, aut alios Ordinis commissarios indissimulanter infligendis, statuendo prohibere decrevit, ne de cetero aliqua Ordinis persona cuiuscumque dignitatis, gradus, status aut conditionis existat, quoquo pacto praesumat per se vel per alium imprimere aut imprimi facere, quaecumque *Breviaria, Psalteria, Diurnalia, Ordinaria*, vel alia quaelibet Ordinis volumina, absque ipsius generalis Capituli vel Rmi D. N. Cisterciensis expressa licentia. 10.  Noviter promoti in Ordine debent in generali Capitulo eorum promotionis immediate sequenti comparere et titulos ostendere, etc. — Insequendo et renovando multiplices Ordinis diffinitiones, etiam anno praeterito specialiter et expresse ratificatas et approbatas, generale Capitulum praesenti decreto irrevocabili statuit, ordinat et diffinit, quod omnes Ordinis personae ad dignitatem abbatialem noviter promotae ad sequens immediate suam promotionem Capitulum generale decretum seu litteras et titulos suarum provisionum et institutionum, sub privationis a iure praetenso in suis monasteriis, aut alterius gravis punitionis per ipsum generale Capitulum arbitrando poenis, teneantur afferre, vel de illis idem Capitulum, vel Rmum D. Cisterciensem sufficienter informare ; nec priusquam hoc fecerint, ordinari vel admitti poterunt ad quaelibet ipsius Capituli generalis officia ; ad quae si per oblivionem vel aliam inadvertentiam forsan ordinarentur, nullatenus se ingerere ad illa exercenda praesumant. 11.  Electio Rmi D. protectoris in romana Curia. — Certo sciens praesens generale Capitulum officium protectoris Ordinis in suprema totius christianitatis romana Curia, per obitum pientissimae recordationis vel bonae memoriae Rmi D. D. Baptistae cardinalis de Ursinis vulgariter nuncupati, cuius anima Deo vivat, ad praesens vacare, lege huiusmodi observata cogatur de alio speciali ac benevolo protectore cogitare, ne sacer Ordo in ipsa Curia favorabili defensore seu protectore careat. Quamobrem post longam et maturam super hiis deliberationem iuxta notissima et usque ad praesens observata Ordinis privilegia et statuta, unanimi omnium Diffinitorum consensu, idem generale Capitulum de excellentissimis virtutibus et non modica nobilitate personae Rmi in Christo patris ac domini domini Raphaelis, tituli Sancti Georgii S. R. E. cardinalis, sufficienter informatum, ipsum ad dictum protectionis officium, possibili cum reverentia et honore, nominavit et elegit, quemadmodum et praesenti diffinitione nominat et eligit, suae reverendissimae paternitati devotius supplicando, quatinus dictam electionem acceptare, totumque Ordinem ipsum sicut pater filios amantissimos cum privilegiis, libertatibus et religiosis consuetudinibus diligere, protegere, provehere ac potenti virtute defensare dignetur, genibus in terram positis usque ad pedum oscula beatorum, et manibus sursum levatis sanctissimo domino nostro Summo Pontifici, quam humiliter supplicando, quatinus veri protectoris benevolentiam nullatenus remittendo dictam electionem ratam et gratam habere, sacrumque hunc reginae coeli Ordinem in hoc eligendi privilegia conservare ac speciali benedictione sicut et favore commendatum habere non dedignetur. 12.  Institutio procuratoris generalis in romana Curia. — Sufficienter informatum praesens generale Capitulum de vita, moribus, conversatione, litterarum peritia, idoneitate, fidelique diligentia ac ceteris virtutibus fratris Petri Morrandi, in sacra pagina baccalarii formati, monasterii de Grandisilva expresse professi, illum elegit, fecit, creavit et instituit, eligitque facit, creat et nominat generalem totius nostri Cisterciensis Ordinis in romana Curia procuratorem, cum omnibus clausulis necessariis et opportunis, per Rmum D. N. Cisterciensem apponendis, specificandis et declarandis, in plenaria Ordinis potestate. 13.  Pro mittendis ad studia generalia scolaribus. — Quia defectu litteratorum virorum in Ordine ex negligentia abbatum, qui suos scolares ad generalia Ordinis studia mittere negligunt, aut nolunt, Ordo ipse in utroque statu multa et gravia patitur et sustinet detrimenta ; hinc est quod totis praecordiorum affectibus cupiens generale Capitulum talibus inconvenientibus obviare, et totius Ordinis ac personarum eiusdem decus et honorem affectans, sub gravissimis apostolicis et Ordinis censuris districtissime praecipit et mandat omnibus et singulis Ordinis abbatibus, commendatariis et eorum officiariis, quatinus eorum quilibet infra tempus per Rmum D. N. Cisterciensem, ac Ordinis commissarios limitandum, mittere teneantur realiter et cum effectu unum monachum suum ad collegium Sancti Bernardi Parisiensis, vel saltem ad aliud Ordinis collegium generale suo monasterio propinquius et vicinum, ibidemque debite cum provisionibus manutenere tenentur ; praesentis diffinitionis executionem omnibus Ordinis generalibus commissariis, cuilibet in sua provincia, in regno vero Franciae et ressorti supremae Parisiensis curiae, dominis de Firmitate et de Caroliloco, s. th. pr., committendo in plenaria Ordinis potestate. 14.  Pro visitatione annua per patres abbates fienda. — Cum per *Chartam charitatis*, primordiale totius Ordinis fundamentum, ac alia diversa Ordinis statuta, saepissime refricata, cautum et ordinatum sit ut patres abbates singulis annis per se vel suos coabbates visitare debeant monasteria utriusque sexus sibi subiecta, nihilominus tamen eorum plures in hoc quotidie reperiuntur plurimum negligentes, prout non sine gravi cordis amaritudine praesens generale Capitulum fuit informatum. Quamobrem omnibus et singulis patribus abbatibus Ordinis, sub privationis a sua iurisdictione paterna, districte mandat et praecipit idem generale Capitulum, quatinus praedictam annuam visitationem suis subditis monasteriis impendere non omittant. Praedictarum diffinitionum tenores pro expressis habentes, et illas, si et in quantum opus est, innovando ; alioquin exsequantur et facere teneantur generales Ordinis commissarii quilibet in sua provincia. 15.  Contra commendatores. — Confirmando diffinitionem anno praeterito factam, praesens generale Capitulum sub gravissimis Ordinis poenis et censuris, inhibet omnibus et singulis Ordinis regularibus personis monasteriis commendatis mediate vel immediate subiectis, ne quomodocumque vel qualitercumque recipiant vel admittant in suos visitatores aliquem commendatariorum praedictorum, vel subrogatorum eorum, nec in aliquo actu spiritualis iurisdictionis Ordinis dictis commendatariis obediant, quinimo per omnes iuris et iustitiae vias eisdem resistant, cum Rmi D. N. Cisterciensis, si commode fieri poterit, vel patrum abbatum suorum, aut in eorum absentia, Ordinis in eadem provincia commissariorum consilio et favore. 16.  Abusus varios, qui ex speciali gratia pluribus Ordinis abbatibus, retroactis temporibus facta super missione scolarium ad generalia Ordinis studia, vel eorum provisionis moderatione, plurimum, proh dolor ! in Ordine succreverunt, de medio tollere cupiens generale Capitulum praesenti declaratione omnes et singulas tales gratias quibuscumque hactenus factas revocat et annullat, provisionem talium scolarium, sic ut videtur, mendicantium, dispositioni et ordinationi dominorum abbatum de Firmitate et de Caroliloco, s. th. pr., pro futuro tempore committendo, in plenaria Ordinis potestate. 17.  Quia propter multiplicitatem agendorum praesentis generalis Capituli materiae occurrentes commode non potuerunt, hic apud Cistercium, terminari, remittuntur ad Rmum D. N. Cisterciensem et ad illos dominos Diffinitores quos secum apud Divionem vocare dignabitur. 18.  Summis praecordiorum affectibus desiderans generale Capitulum temporalem Ordinis rempublicam, contributiones videlicet et subsidia ac alia pecuniaria iura, quae a nonnullis nervus reipublicae non immerito vocantur, bene ac fructuose per omnia regi, ac per Ordinis patres, signanter eos quos specialius hoc negotium tangit, perfecte ac lucide intelligi, nolensque quamplurimos dictarum contributionum et subsidiorum receptores in eis colligendis et recuperandis, et ad generale Capitulum vel Rmum D. N. Cisterciensem quolibet anno mittendis, cum bonis, amplis, fidelibus ac bene specificatis computationibus, negligentias, torpores, vel potius contemptus, in tam grave praeiudicium et dedecus diutius tolerare, hac praesenti constitutione statuit, ordinat et districtissime praecipit, sub gravissimis Ordinis censuris, universis praedictarum contributionum et subsidiorum receptoribus in toto regno Franciae situatis, quatinus infra proximum Dominicae Nativitatis festum, fideles et bene specificatas computationes suas, tam in ordinaria quam arreragiorum resta et expensis integras et bene specificatas ad Rmum D. N. Cisterciensem. Ceteris vero in remotioribus provinciis et regnis habitantibus et situatis infra festum Dominicae Resurrectionis proxime venturum, si commode fieri possit, ad proximum generale Capitulum personaliter afferre, vel per specialem nuntium mittere non omittant ; alioquin contra eos et ipsorum conventum rigorosius procedetur, prout iuris fuerit et rationis. [DIFFINITIONES] SPECIALES 19.  Pro reparationibus fiendis Rmo D. N. Cisterciensi suoque monasterio, omnium nostrum matri, super enormissima occisione et morte fratris Petri de Yserra dum viveret, religiosi et capellani in monasterio Vallis clarae, nostri Ordinis, Laudunensis dioecesis, 23*a* die mensis octobris novissime elapsi, miserabiliter facta et perpetrata, praefato Rmo D. N. ibidem visitante, et pro reformatione Ordinis agente, praedicto generali Capitulo flebilibus relatibus nuntiata et maximo cum cordis dolore audita, idem generale Capitulum praesenti decreto statuit, ordinat et diffinit ea quae sequuntur. *a*) In primis, quod frater Petrus Jouard, nunc senior et tunc abbas dicti monasterii Vallis clarae, una cum medietate religiosorum conventus eiusdem monasterii extrahentur ab eodem et emittantur ad diversa Ordinis monasteria bene regulata, per dominos abbates de Laude, de Caroliloco, s. th. pr., et de Fusniaco, sibi et eorum cuilibet deputanda, in quibus per tres menses continuos erunt carceribus mancipati in pane et aqua, et in fine trium mensium praedictorum manebunt in eisdem monasteriis in poenitentia publica, induti cappis albis, ipsorum prius amoto habitu regulari, usque ad sequens proximum generale Capitulum, in quo tenebuntur cum suis cappis et non aliter comparere. *b*) Item, quod ceteri religiosi eiusdem monasterii Vallis clarae, qui in eodem remanebunt, qualibet sexta feria usque ad dictum proximum generale Capitulum, regularem disciplinam in capitulo dicti loci accipient, abstinentiamque panis et aquae faciant. In quo quidem capitulo modernus abbas dictis sex feriis comparere non renuet et omittet. *c*) Item, quod praefatus senior abbas a dicto Vallis clarae monasterio perpetuo manebit eliminatus, et quibuscumque Ordinis gratiis privatus usque ad aliam praefati Capituli generalis vel Rmi D. N. Cisterciensis dispositionem. *d*) Item, quod modernus abbas et conventus eiusdem loci quamprimum et infra tempus per Ordinis commissarios eis praefigendum, tenebuntur sumptibus sui monasterii mittere unum scolarem Cistercii ad collegium Sancti Bernardi Parisiensis, et ibidem eum manutenere cum sufficientibus provisionibus, usque ad gradum doctoratus inclusive. *e*) Item, quod ad perpetuam praedicti defuncti fratris memoriam, modernus abbas dicti monasterii Vallis clarae infra duos menses vel aliud tempus, per dictos commissarios arbitrandum, fabricari et aptari faciet unum honestum lapideum tumulum ad superponendum praedicto fratri, in quo sculpetur vel exarabitur id quod per iam dictos commissarios, de consensu tamen Rmi N. Cisterciensis, fuerit advisatum et ordinatum. *f*) Item, quod singulis annis perpetuis futuris temporibus, abbas et conventus praedicti monasterii Vallis clarae, qui nunc sunt et pro tempore erunt, tenebuntur et debebunt celebrare solemne obsequium defunctorum pro ipsius defuncti fratris salute, simili die quo fuit ita miserabiliter et enormiter occisus et interfectus, videlicet 23*a* mensis octobris. *g*) Item, quod praedicti abbas et conventus tenebuntur propriis expensis sollicitare, et diligentiam possibilem adhibere, quod perniciosus ille homicida, qui casum tam inhumanum perpetravit, et sui complices, quam citius fieri poterit, ad manus iustitiae saecularis tradantur puniendi. *h*) Item, sub gravissimis Ordinis censuris per praefatos commissarios arbitrandis et declarandis, inhibetur moderno eiusdem monasterii abbati ac omnibus et singulis eiusdem regularibus personis, ne quomodocumque permittant aut consentiant quoscumque parentum praedicti senioris abbatis, vel fautorum et amicorum suorum pro quacumque causa vel materia, praefatum monasterium ingredi permittant. Invocato ad praemissa, *etc.* Datum, *etc.* 20.  Abbatibus de Fonte Ioannis et de Rigniaco committit quatinus diligenter se informent super contentis in informationibus praesenti diffinitioni annexis, contra fratrem Stephanum Robin, monasterii de Bonoradio professum, factis. Et si per suam informationem aut alia fide digna testimonia repererint, dictum Robin culpabilem et punitione dignum, illum iuxta demerita sua puniant et corrigant, vel per emissionem a proprio monasterio, sive alias, secundum statutorum Ordinis continentiam, in plenaria Ordinis potestate, inhibendo abbati de Bonoradio sub gravioribus Ordinis censuris, ne de cetero praesumat contra Ordinis personas per informationes, aut alios actus iudiciarios procedi facere per saeculares, vel alias personas quam per in dicto Ordine professas. 21.  Visa supplicatione abbatissae et conventus monasterii de Loco Dei prope Nuciacum, requirentium pensionem annuam decem librarum turonensium cum dimidia, sorori Annae Petit, eiusdem loci professae et olim abbatissae, per recolendae memoriae dominum Cisterciensem novissime defunctum creatam et assignatam, deindeque per generale Capitulum confirmatam et approbatam, in favorem paupertatis eiusdem loci, ex toto quoad tempus praeteritum extingui, et pro tempore futuro ad medietatem reduci, praesens generale Capitulum volens unicuique reddere quod unum est, praesenti decreto vult, statuit, ordinat et diffinit, quod dicta pensio decem libr. turon. cum dimidia solvatur quolibet anno eidem sorori Annae Petit, una cum arreragiis praedictorum annorum, terminis et locis in litteris assignationis dictae pensionis peramplius specificatis, easdem litteras de novo, si et in quantum opus est, confirmando. Praesentis vero diffinitionis executionem abbatibus in dictis assignationis pensionis litteris denominatis remittendo, in plenaria Ordinis potestate. 22.  Pro affectu compatiens generale Capitulum paupertati et ruinosae desolationi monasterii de Palatio Lemovicensi, ad augmentationem numeri regularium personarum in eodem die noctuque Domino famulantium, reparationem quoque ac manutentionem aedificiorum eiusdem plurimum collapsorum, abbati et conventui modernis eiusdem loci ac successoribus suis favorabiliter annuit et facultatem permittit, quatinus possint et valeant quolibet die perpetuis futuris temporibus celebrare unam privatam missam ad voluntatem et devotionem celebrare debentium, pro intentione tamen et salute animae olim nobilis et devotae memoriae Antonii Daubuisson, domini temporalis, dum viveret, de Montelio, suorumque parentum et amicorum, proviso quod haeredes vel testamenti executores praedicti de Montelio defuncti assignabunt et realiter dare tenebuntur eidem monasterio sufficientem redditum admortizatum, vel pecunias promptas ad illum emendum et admortizandum eidem monasterio, antequam praedicta missa celebrari debeat. Et casu quo praedicti haeredes aut testamentarii executores nollent aut non possent praedictum redditum fundare et assignare, de speciali gratia, consentit et permittit idem generale Capitulum, quod praedicti abbas et conventus praesentes et futuri possint, ab aliis catholicis benefacere volentibus praedicto monasterio, recipere fundationem competentem admortizatam vel admortizandam praedictae missae quotidianae. 23.  Gratiam singularem facere volens generale Capitulum abbati de Bellobecco, eidem permittit et facultatem tribuit rehabilitandi sex religiosos suos ad omnes Ordinis legitimos actus, gradus, voces et honores, etiam abbatiali dignitate comprehensa. 24.  Sufficienter informatum generale Capitulum super rebellione et duritia cordis abbatis de Gimonte, quottam contributionum per Ordinem sibi et monasterio suo impositam solvere renuentis, super quo coram Auxitanensi officiali in hac parte apostolico iudici magnus agitatur processus ; nolensque talem rebellionem et procacitatem in Ordinis vilipendium et praeiudicium non modicum diutius tolerare, dominis abbatibus de Claravalle, s. th. pr., ac de Ardorello, illis in partibus Ordinis commissariis, ipsis duobus coniunctim, si commode fieri poterit, sin autem, cuilibet districtius praecipit et mandat, quatinus ipsius Ordinis communibus expensis exactam faciant diligentiam dictum processum cum iurisperitis consulendi, et si per eorum consilium repertum fuerit ius Ordinis esse bonum et validum, illud prosequantur usque ad sententiam diffinitivam inclusive. Si vero intellexerint ius ipsum debiliter esse fundatum, faciant productionem iurium Ordinis copiari, et ad Rmum D. N. Cisterciensem, una cum praedictorum consiliariorum opinionibus quamcitius remitti. 25.  Obviare cupiens generale Capitulum damnabilibus ac scandalosis discursionibus cuiusdam fratris Ioannis, in monasterio Sancti Ioannis Baptistae a Stamps originaliter professi, quem abbas dicti loci pluries suscipere renuit, eiusque saluti consulere desiderans, sub gravissimis Ordinis censuris eidem abbati in Stamps praecipit et mandat idem generale Capitulum, quatinus praefatum fratrem Ioannem recipiat, et ceteris filiis suis et fratribus associet, salva in omnibus Ordinis disciplina. Praesentis diffinitionis executionem committendo primo Ordinis abbati super hoc requirendo, in plenaria Ordinis potestate. 26.  Saluberrimae devotioni serenissimi domini regis Angliae totis praecordiorum affectibus favere et concurrere desiderans praesens generale Capitulum, omnibus et singulis monasteriis et conventibus Ordinis sexus utriusque in praedicto Angliae regno situatis, favorabiliter annuere decrevit, ut singulis diebus post maioris missae celebrationem, possint et valeant conventualiter alta vel mediocri voce legere et dicere duos sequentes psalmos : *Exaudiat te Dominus in die tribulationis*, et *Domine in virtute tua laetabitur rex*, cum certis versiculis et collectis, ad ipsius serenissimi domini regis intentionem et devotionem. 27.  Domino de Morimundo committitur quatinus per Ordinis censuras indissimulanter compellat abbatem de Charitate ad subveniendum et realiter dandum summam centum libr. turon. fratri Ioanni de Maceriis, suo scolari collegii Sancti Bernardi Parisiensis, ad prosecutionem sui gradus et festi doctoratus in fdecus [decus] et utilitatem sui monasterii et Ordinis universi. 28.  Ad idem, domino de Tribus fontibus committitur contra abbatem de Monasteriis in Argona, pro suo scolari dicti collegii Sancti Bernardi suppriore. 29.  Summis desideriorum affectibus cupiens generale Capitulum, ordinationem dominorum de Firmitate et de Caroliloco et de Frigidomonte, s. th. pr., Rmi D. N. Cisterciensis in hac parte commissariorum, circa portarium in prima eiusdem collegii porta instituendum, plenum suum debere sortiri effectum, statuit et irrefragabiliter praecipit et ordinat praedictam dominorum commissariorum ordinationem et dispositionem confirmando plenariam vim et efficaciam sortiri debere, perinde ac si per idem Capitulum facta foret. 30.  Frater Iacobus, abbas Cistercii, in Cabilonensi dioeesi [dioecesi], ceterique Diffinitores… et est talis : Generale Capitulum considerans litium anfractus ac processuum expensas esse monasteriis Ordinis plurimum nocivas et damnosas, reducere volens subditos suos ipsius Ordinis ad obedientiam, laudavit, ratificavit et approbavit articulos initos et passatos inter fratrem Ioannem, abbatem monasterii de Faezia, procuratorem et commissarium dicti Capituli generalis ex una, et Guidonem Ioannis presbyterum, procuratorem domini Ioannis de Venthadoro, Sanctae Sedis apostolicae protonotarii ac commendatarii abbatiarum de Obazina et de Gondonio, alias abbatiae novae, partibus ex altera, prout in articulis inter easdem partes initis vulgari sermone scriptis, ac per eumdem de Venthadoro commendatarium praedictum confirmatis continetur, ad vitam dumtaxat eiusdem protonotarii, absque praeiudicio futuri temporis. Quorum quidem articulorum tenor sequitur in haec verba. Et premièrement a esté dict et accordé que ledict abbé de Aubazine fera faire en son monastère de Aubazine les arcs-butans pour garder les fentes de la voute dudict monastère, à son regart et ainsi qu’il cognoistra à faire que ne se ouvrent, et ce dedans six ans prochainement venans. Item, aussy sera tenu de pourvoir et appliquer la maison où est commencé une viz de pierre laquelle est près du cloître devers le soleil couchant, et icelle garnir de lits et utenciles pour l’infirmerie pour mettre les religieux qui deviendront malades, ou seront viels ou valétudinaires, qui ne pourront dormir au dortoir regulariter, dedans deux ans prochains venans. — Item, et quant au nombre de religieux, ledict abbé sera tenu de entretenir en ladicte abbaye d’Aubazine dishuict religieux, tant pères que novices, et à ceulx faire pourvoir de victu et vestitu selon les statuts de l’Ordre et faculté dudict monastère. — Item, tant que bouche ladicte abbaye nouvelle, ledict abbé sera tenu de faire bâtir le bout dudict monastère et couvrir la voute de ladicte église, et faire les autres réparations audict monastère, ainsy qu’il cognoistra estre le plus expédiant selon la faculté deladite abbaye dedans six ans prochains venans. — Item, aussy ledict abbé sera tenu de mettre audict monastère de l’abbaye nouvelle trois relligieux [religieux] prêtres et un novice, compris ceulx qui sont à présent pour mieux faire le service de Dieu, lesquels seront quatre en nombre, et ce dedans deux ans prochains venans. — Item, aussy sera tenu ledict abbé de payer un chascun an en sa vie durant pour toutes contributions, taxes et autres subsides audict abbé, chapitre général et deffiniteurs dudict ordre, à cause de ladicte abbaye d’Aubazine la somme de douze livres tournois, et ce à une chascune feste de saint Hilaire [Hillaire] à l’abbé de Feyze, tant qu’il sera à ce commis, ou autre qui sera commis par ledict chapitre général, pourveu que ledict abbé de Aubazine ne sera tenu de les porter ni envoyer audict lieu de Cisteaulx ne ailleurs hors du ressort de la cour du Parlement de Bourdeaulx, ains en ladicte abbaye de Feyze audict jour de saint Hillaire, pourveu que quand il y aura mutation de commissaire à lever lesdictes contributions, iceluy commissaire lui fera assavoir le premier an où il fera sa résidence dedans ledict ressort comme dit est trois jours devant ladicte feste saint Hillaire. — Item, aussy a esté dict et accordé que ledict abbé de Oubazine (*sic*) seroit tenu de payer durant sa vie un chascun an pour toutes contributions, taxes et autres subsides ausdicts abbé et chapitre général et deffiniteurs ou à leurs commis et députez à cause deladicte abbaye nouvelle la somme de trois livres tournois, et ce à chascune feste de saint Hillaire, comme dict est. — Item, et tant que touche les dépens faitz d’un côté et d’autre, les parties au nom que dessus et aussy de toutes autres choses sont demeurée quittes les uns envers les autres, sauf et réservé ce qui est dessus dit. — Item, a esté dict, que lesdicts abbé, chapitre et deffiniteurs ne pourront accroître ou augmenter par quelque nécessité que leur advienne lesdictes contributions outre lesdictes cy dessus déclarées durant la vie dudict de Vanthadour abbé susdit. — Item, aussy a esté dict, que sentence diffinitive en seroit donnée de ce que dict est par Monsieur de Tarrasson juge délégué selon la teneur de ce présent accord et transaction. Et semblablement par arrêt de la cour de Parlement ou autres subdéléguez. — Item, ont consenty les dictes parties et chascune d’icelles, que elles seroient absoltes et aussi les serviteurs et entremetteurs tant que besoin seroit absolution leur soit donnée par messieurs les officiels de Tuelle, de Cahours et alios quoscumque iudices delegatos, non obstantibus quibuscumque appellationibus, quibus partes renuntiaverunt. — Item, et laquelle transaction ou appointement lesdictes parties ont promis faire ratiffier dedans huit jours prochains venans. Datum sub appensione sigilli Diffinitorum eiusdem Capituli generalis, anno, mense, die et loco praedictis. 31.  Generale Capitulum mandat et praecipit sub Ordinis censuris primo Ordinis abbati, aut monacho in ordine sacerdotali constituto super hoc requirendo, quatinus citent fratrem Ioannem de Chillon, abbatem monasterii de Castellariis et fratrem Nicolaum Panefin, professum praedicti monasterii de Castellariis, ad generale Capitulum proxime venturum personaliter comparituros, responsurosque promotori causarum dicti Capituli generalis, super omnibus articulis et punctis per eumdem promotorem contra ipsos proponendis, cum intimatione quod sive comparuerint sive non, nihilominus contra eos procedetur per censuras Ordinis, prout iuris fuerit et rationis. 32.  Capitulum generale committit abbatibus de Caduyno et de Pereigniaco [Perigniaco] et eorum cuilibet in solidum, quatinus se diligenter et debite informent super expulsione et eiectione fratris Ioannis Fulcade, monachi expresse professi de monasterio de Gymonte, facta per abbatem dicti monasterii de Gymonte, ne per abrupta vitiorum diutius vagari videatur in detrimentum et dedecus Ordinis, ad ipsum recipiendum, providendum in suo monasterio, aut faciendum quatinus iuris et rationis fuerit, cum plenaria Ordinis potestate. 33.  Pensionem annuam fratri Petro Guymyer, seniori abbati monasterii de Mortuomari, indictam, confectam et assignatam per R. P. D. abbatem de Firmitate, plenaria Rmi D. N. Cistercii et Capituli generalis potestate fungentem, et abbatem de Ursicampo, patrem abbatem dicti monasterii de Mortuomari immediatum, prout in litteris tractatus, cui haec praesens diffinitio annectitur plenius continetur, praesens generale Capitulum confirmat, ratificat et approbat in plenaria Ordinis potestate ; committit insuper, mandat et praecipit idem generale Capitulum abbatibus de Firmitate, de Bonoportu, de Bellobecco, et eorum cuilibet in solidum, quatinus per omnes iuris et iustitiae vias, et per Ordinis censuras cogant et compellant modernum abbatem de Mortuomari et suum conventum per se et suos assessores quolibet anno integre et indefectibiliter et perfecte ad solvendum dicto seniori abbati suam dictam pensionem sic assignatam, contentam et mentionatam in dicto tractatu. Datum, etc. 34.  Nos frater Iacobus, etc. Considerans generale Capitulum singularem zelum et affectum quem modernus abbas Caroliloci, s. th. pr., visceraliter gerit erga studentes et scolares nostri collegii Sancti Bernardi Parisiensis, eidem abbati dat facultatem et permissionem habitandi seu moram trahendi, quamdiu vitam duxerit in humanis, in camera dicti collegii quam prius inhabitabat praedecessor suus, et nunc senior abbas dicti monasterii Caroliloci, cum hortulo et ceteris ad dictam cameram pertinentibus, cum facultate etiam faciendi seu construendi unum stabulum inter dictam domum et hortum, quo nunc permissione Ordinis utuntur Alemani. 35.  Praesens generale Capitulum committit abbatibus de Longovado et de Cheminione, quatinus se diligenter et debite informent super accensatione cuiusdam capellae ruinosae spectantis monasterio de Albaripa, cum suis pertinentiis et iuribus, facta et passata inter abbatem et conventum dicti monasterii de Albaripa ex una, et Claudium Gerardot, Stephanum Gerardot et suos consortes in ipso contractu mentionatos partibus ex altera ; et si dictum tractatum invenerint utilem et fructuosum eidem monasterio de Albaripa, confirment, ratificent et approbent, in plenaria Ordinis potestate. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 36.  Provisionem, installationem et promotionem factam per R. in Christo P. D. abbatem Morimundi, Ordinis commissarium, de persona fratris Andreae Thibault, in monasterio Clarifontis, prope Luxemburgum, Trevirensis dioecesis, prout in decreto, cui praesens diffinitio annectitur plenius continetur, praesens generale Capitulum confirmat, ratificat et approbat, supplendo, *etc.* TRACTATUUM CONFIRMATIONES 37.  Sententiam, appointamentum et declarationem per dominos abbates de Firmitate et de Bonoportu, s. th. pr., auctoritate Capituli generalis in hac parte fungentes, factam, dictam et promulgatam, prout in eisdem litteris, quibus hae praesentes annectuntur, de verbo ad verbum plenius continetur, praesens generale Capitulum confirmat, ratificat et approbat, in plenaria Ordinis potestate. IUDICES 38.  Abbatibus de Firmitate, de Caroliloco, s. th. pr., et de Regalimonte, et eorum cuilibet in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus omnes et singulas Ordinis personas utriusque sexus seu earum monasteria, aut quaecumque loca, quas et quae per testes fide dignos, litteras obligatorias, acta seu alia legitima documenta invenerint magistro Ioanni Marsot, bedello collegii Sancti Bernardi Parisiensis debite teneri, obligatas seu obligata esse, sive eiusdem bona detinentes aut indebite occupantes, tam in pecuniarum summis seu aliis quibuscumque bonis aut debitis, ad eidem realiter et de facto satisfaciendum astringant et compellant, in plenaria Ordinis potestate. EXCUSATIO ABBATUM 39.  Excusantur a via praesentis Capituli generalis abbates de Bonoradio, de Cambrone, de Villari, de Igniaco, de Strata, de Noa Ebroicensis dioecesis, qui certis et rationabilibus causis impedientibus venire nec comparere potuerunt huic praesenti Capitulo generali. 40.  Excusatur a via praesentis Capituli generalis pro hoc anno abbas de Sancto Andrea, qui etiam certis mediis et causis impedientibus venire aut comparere non potuit, et excusationem suam legitime misit. — Ad idem pro abbate de Bonoportu. 41.  Capitulum generale de gratia speciali excusat et supportat omnes et singulos abbates, qui hoc anno praesenti ad dictum Capitulum generale non venerunt, aut venire non potuerunt, dum hoc per contemptum non fecerint, cum plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. CONTUMACES 42.  Quia legitime constitit praesenti generali Capitulo fratrem Ioannem Gentis, alias Dequoe, suppriorem et monachum professum monasterii de Vallencia Pictaviensis dioecesis, admodiatorem, praefati monasterii citatum fuisse personaliter per abbatem de Bonavalle ad praesens Capitulum generale in Cistercio, ad requestam promotoris causarum dicti Capituli generalis. Qui quidem frater Ioannes sic citatus minime comparuit ; eapropter dictum generale Capitulum ipsum nuntiat, declarat et reputat contumacem, rebellem, excommunicatum et inobedientem, mandatque de novo et committit idem generale Capitulum quibuscumque abbatibus et personis Ordinis regularibus in sacerdotio constitutis, quatinus rursum citent aut citari faciant personaliter eumdem fratrem Ioannem Gentis superius nominatum ad proxime venturum generale Capitulum, responsurum ad ea quae sibi per dictum promotorem obiicientur et proponentur. Datum, etc. SUFFRAGIA 43.  Capitulum generale compatiens paupertati et inopiae monasterii monialium de Argenteacella [Argentacella], benigne confert et concedit omnibus personis benefactoribus et zelatoribus, qui pro sustentatione et reparatione dicti monasterii de bonis sibi a Deo collatis dicto monasterio largiti fuerint et dederint, plenariam participationem et associationem omnium bonorum spiritualium, quae fiunt ac, Domino concedente, de cetero fient in toto ipso Ordine, in vita pariter et in morte usque ad biennium, dummodo nulla saecularis persona pernoctet in eodem monasterio, occasione praedictae gratiae ac participationis, cum plenaria Ordinis potestate. 44.  Capitulum generale considerans devotionem et quamplurima servitia eidem Ordini facta et impensa per honorabilem et discretum virum magistrum Leonardum Prolieti in utroque iure licentiatum, locumtenentem domini senescalli seu baillivi Petragoricensis, in ducatu Aquitaniae, eumdem Prolieti ad confraternitatem ipsius Ordinis ac plenam participationem omnium bonorum spiritualium, quae fiunt, *etc. ut supra n°  43. 45.  Fiat suffragium pro illustrissimo rege Angliae. 46.  Capitulum generale pro compassionis affectu condolens ruinis, desolationibus, paupertatibus et penuriis monasterii de Gratia Dei, Bisuntinensis dioecesis, omnibus et singulis Christi fidelibus, qui ad sublevationem et relevationem eiusdem monasterii manus praebuerint adiutrices, ac de bonis sibi a Deo collatis eidem contulerint, idem generale Capitulum annuit plenariam participationem et associationem omnium bonorum spiritualium.

*A*) Subscribuntur nomina abbatum qui interfuerunt Capitulo generali 1506. De Cistercio, s. th. pr., de Firmitate, de Claravalle, s. th. pr., de Morimundo, de Caroliloco, s. th. pr., de Eleemosina Cistercii, de Tribus fontibus, de Bellavalle Bisuntina, de Valle clara, de Signiaco, de Rigniaco, de Ioyaco, de Maceriis, de Monte Sanctae Mariae, de Pinu, de Bullione, de Aceyo, de Cheminione, de Longovado, de Faesia, de Theoloco, de Monasteriis in Argona, de Charitate, de Barbello, de Valle dulci, de Escallariis, de Sigilleriis, de Lococrescenti, de Rippatorio, de Gratia Dei, de Callovio, de Albaripa. *B*) Intitulatio diffinitionum. — Nos frater N. abbas Cistercii, in Cabilonensi dioecesi, ceterique Diffinitiores Capituli generalis Ordinis Cisterciensis, notum facimus universis, quod in eodem generali Capitulo die … mensis … anno Domini … tempore Rogationum apud Cistercium celebrato, facta fuit quaedam diffinitio cuius tenor sequitur et est talis … Datum in diffinitorio nostro Cisterciensi, sub appensione sigilli Diffinitorum anno, mense et die praedictis. *C*) Ordo secundum quem notarii abbates communiter registrant diffinitiones et acta Capituli generalis. Primo ponitur intitulatio anni, item, Orationes, deinde : *a*) Generales — *b*) Speciales — *c*) Commissiones — *d*) Electionum confirmationes — *e*) Confirmationes tractatuum — *f*) Rehabilitationes — *g*) Iudices — *h*) Excusatio abbatum — *i*) Contumaces *j*) Suffragia. Anno Domini millesimo quingentesimo sexto, in generali Capitulo, tempore Rogationum apud Cistercium celebrato, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo … *etc. ut in anno* 1504. 2.  Praeterea pro serenissimo … *etc.* 3.  Insuper pro burgensibus … *etc.* 4.  Ceterum pro pace … *etc.* 5.  Demum pro felicis … *etc.* [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Cum Ordo noster etc. necnon in summa 128 54 libr. 2 solid. 2 denar. obol. turon. pro resta computationum generalis Capituli ….cetera desunt. 7.  Multiplicibus patrum Ordinis, super moderno contributionum statu, querimoniis mature pensatis, generale Capitulum attenta temporum varietate et qualitate, paci studens et unitati dissidiumque propulsare cupiens, praedictas totius Ordinis contributiones moderatur, remittit, et ex certa scientia ex nunc ad antiquam reduxit taxam, secundum quam revisis visitatisque registris anni ac temporis videlicet 1494 quibus nuperrime fuerant immutatae, commissiones ad eas secundum praefatam antiquam taxam colligendas expediantur, salvis tamen arreragiis praefatarum contributionum, iuxta taxam et formam praecedentium commissionum a commissariis earumdem repetendis. 8.  Cum provida praecedentium patrum discretio pernecessariam duxerit privilegiorum Ordinis confirmationem et corroborationem a singulis Summis Pontificibus, quamvis magnis sumptibus et expensis procurandam et obtinendam, praesens generale Capitulum eorum vestigiis inhaerendo, perniciosis nocivisque protonotariorum commendatariorumque incursionibus et ceteris monasteriorum nostrorum invasoribus obviare ac providere cupiens, praefatorum Ordinis privilegiorum ratificationem et confirmationem a sanctissimo domino nostro Summo Pontifici moderno Iulio Papa II, decernit, determinat et diffinit requirendam et obtinendam, pro eius prosecutione et expeditione quantocius assequenda ac certa gratificatione, ipsi Summo Pontifici more solito, ex parte totius Ordinis transmittenda, idem Capitulum pro hac vice tantum, attenta praesenti contributionum reductione et moderatione, gratiosum concedit imponi, imponitque subsidium summae videlicet 8000 florenorum, seu librarum turon. super toto Ordine assignandum, pro cuius astallatione, collectione, delatione, praefatorumque privilegiorum prosecutione ceterisque exinde resultantibus provide matureque perficiendis Rmus D. N. Cisterciensis, cum ceteris primis patribus Ordinis mature providebit et ordinabit. Solvetur autem idem subsidium infra proximum sancti Remigii festum, secundum cuiuslibet monasterii astallationem, non obstantibus quibuslibet pecuniarum summis aliquibus abbatibus debitis, aut litteris in contrarium facientibus quibuscumque. 9.  Quia propter plurimorum abbatum Ordinis erga eorum ecclesias et alia loca regularia irreverentiam et indevotionem, plures et varii casus defectusque scandalosi reperiuntur, in grave divinae maiestatis offensam, totiusque populi christiani scandalum, praesens generale Capitulum tantae negligentiae obviare cupiens, universis Ordinis abbatibus districte praecipit, quatinus ut solito melius circa regularium observationem morumque reformationem, ecclesiae, claustrorum, capituli, dormitorii, ceterorumque locorum regularium decorationem, munditiam et honestatem ferventer intendant, omnibus ipsius Ordinis commissariis, patribusque abbatibus districte praecipiendo, quatinus in annuis et singulis eorum visitationibus, quas annuatim exsequi tenebuntur, de hiis vigilanter se informent ; contravenientes autem et negligentes acriter corripiant. 10.  Manutenentiae, conservationi et defensioni iurium, privilegiorum, libertatum, statutorum, laudabilium consuetudinum et praeeminentiarum Ordinis et personarum eiusdem, pro posse, ut dignum est, favere, ac contra earumdem infractores et invasores, possibiles resistentias et defensiones adhibere cupiens, generale Capitulum, omnes et singulos generales et particulares Ordinis procuratores hactenus in omnibus Parlamentorum aliarumque iurisdictionum quarumlibet curiis institutos et nominatos et etiam nominandos, iterum nominat, instituit atque creat et continuat cum omnimoda potestate, clausulis universis in talibus necessariis, in plenaria Ordinis potestate. [DIFFINITIONES] SPECIALES 11.  Ad supplicationem illustrissimi principis domini Ulrici, ducis in Wurtenberg, comitis Montisbelligardi, et illius devotioni ac vehementi ad Ordinem zelo, generale Capitulum benigne condescendens, venerabilibus de Salem et de Speciosa valle monasteriorum abbatibus, et eorum cuilibet committit et districte iniungit, ut ipsi aut alter eorum, quantocius et opportunius poterunt, seu poterit, se ad monasterium monialium de Lurchaliarch et de Rechenshofen, alias de Corona B. M., personaliter transferant, seque debite informent, si praedicti monasterii de Lurchaliarch unionem alio de Rechenshofen, iuxta iuris et Ordinis statuta et privilegia, fieri expediat, et quid super hiis fecerint aut alter fecerit, ad generale Capitulum fideliter remittatur, quo facto super dicta unione fienda aut respuenda generale Capitulum efficaciter providebit, in plenaria Ordinis potestate. 12.  Capitulum generale querelis abbatum de Franconia religiosos suos ad collegium Ordinis studii generalis Aibergensis mittere debentium possetenus satisfacere cupiens, eosque ab excessivis pro bursa seu alimonia provisionis dicti collegii contributionibus relevare desiderans, eidem provisori districte inhibet, ne intuitu diffinitionis super suae provisionis omnimoda contributione alias emanatae confecta, dictos scolasticos aut eorum abbates gravet, nisi ipsorum scolasticorum actu inibi studentium numerus decennarium excedat, eidem provisori ut compulsorium Ordinis contra abbates ibidem scolares non habentes diligenter exsequatur expresse praecipiendo. 13.  Visa supplicatione generali Capitulo pro parte fratris Georgii abbatis in Caesarea porrecta, idem Capitulum ipsi abbati suorum intuitu meritorum favorabiliter inclinatum, de gratia speciali plenariam Capituli generalis sibi confert auctoritatem rehabilitandi sex Ordinis personas sibi immediate subiectas, cum eisque super omni inhabilitatis et infamiae nota per eos suorum exigentia criminum contracta, dispensandi, exceptis tantum casibus pro quibus ad Sedem Apostolicam esset recurrendum. Praeterea eidem abbati id instantissime poscenti permittitur, ut honestis ac nobilibus matronis licentiam raris temporibus ecclesiam ingrediendi, ac parentum virorumque suorum sepulturas visitandi conferre valeat, ita quod alia monasterii loca non ingrediantur, et statim peractis earum devotionibus, neque comedendo ibidem nec bibendo, monasterium egrediantur. 14.  Ad petitionem abbatis de Veterimonte, qua gratiose requirebat secum super missione scolaris ad studia generalia dispensari, oneribus quae consideranda erant pensatis, et matura patrum deliberatione digestis, sic cum eodem abbate gratiose idem generale Capitulum dispensat, quod proximo biennio ad huiusmodi studia scolarem mittere minime compelletur, statutis et diffinitionibus in contrarium factis non obstantibus quibuscumque, dummodo transacto biennio mittat. 15.  Generale Capitulum libenter annuens viris ad perfectionem tendentibus, ut Ordo per eos illustretur, fratris Ioannis Regnault, abbatis de Villari, baccalarii Parisiensis, supplicationi condescendens eidem liberaliter annuit, ut in Universitate Lovaniensi in posterum studere et ibidem doctoratus insignia suscipere possit, ita tamen conditione quod iuramenta in talibus assueta et necessaria secundum formam statuti Capituli generalis praestare tenebitur in manibus abbatum de Alna, de Boneffia et de Loco Sancti Bernardi, seu eorum alterius ad hoc ex nunc per idem Capitulum deputatorum, videlicet quod nunquam ad quamcumque dignitatem vel praeeminentiam devenerit procurabit per se vel per alium, directe vel indirecte, contra statuta, ordinationes et privilegia Ordinis nostri, sed quantum eius fuerit facultas, favebit eisdem et procurabit, militabit et sataget pro manutenentia eorum firmitate et stabilitate perpetua. 16.  Similis gratia abbati de Forda in Anglia impertitur, ut gradum doctoratus in Universitate Oxoniensi assequi valeat, ea tamen conditione quod simile iuramentum praestare tenebitur. 17.  Cum pro parte fratris Delphini Torloyn generali fuisset Capitulo supplicatum, ut electionem, promotionem et institutionem de ipsius persona ad dignitatem abbatialem monasterii de Nigrolacu, alias de Domo Dei, per abbates de Pratea et de Fontemorum, vigore commissionis vicariorum generalium domini Claraevallis, dicti loci patris abbatis immediati, factas iuxta formam et tenorem decreti desuper confecti, confirmare dignaretur, et ex adverso pro parte fratris Ludovici Preneraudi, s. th. bacc. form. ius canonicum in ipsa dignitate ex causis per eum allegatis multipliciter praetendentis, obiecta fuerit contra ipsius decreti confirmationem oppositio, abbatibus de Rigniaco, de Curia Dei, de Barbello et de Callovio, et eorum duobus in solidum, committit idem Capitulum et iniungit, quatinus partibus hinc inde coram se aut eorum duorum citatis et vocatis, causam audiendi, eamque pace aut iudicio praefatum decretum confirmando vel infirmando fine debito terminent, et ipsam dignitatem abbatialem, adhibito iurisperitorum consilio, parti ius potius in ea habenti, Deo prae oculis habito, adiudicent. Quod si debita sagacique informatione praemissa neutri praedictorum competitorum ius in ipsa abbatiali dignitate canonicum quaesitum compererint, ipsi monasterio iure devoluto in plenaria praefati Capituli et totius Ordinis potestate de persona idonea ac sufficienti provideant ; contradictores ad ea quae super hiis rite decreverint per censuras ecclesiasticas compescendo. 18.  Audita per generale Capitulum gravi querimonia abbatis Morimundi asserentis, quod cum nuper frater Ioannes Tenault, sui monasterii cellerarius, eidem annuas recepti et expensi totius monasterii computationes audiendas praesentasset, idem dominus Morimundi de debita praefati cellerarii fidelitate nimium confidens, easque debite ac legitime factas existimans signavit et approbavit. Postmodum vero occupationibus semotis, easdem seriose discutiens falsas comperit et erroneas, ipsius Capituli iuridicum super hoc implorans remedium. Cuius igitur ut error calculi saepius et quotiens opportunum fuerit repeti et corrigi de iure possit et valeat, abbatibus de Crista, de Vallibus in Ornesio et de Valle dulci, et eorum cuilibet in solidum, committitur quotiens ex parte praedicti domini abbatis Morimundi fuerint requisiti, aut alter eorum fuerit requisitus, praefatum fratrem coram se citent, illumque ad computationes suas denuo afferendas et exhibendas per censuras Ordinis compellant, et illas fideliter ac diligenter examinent ; in quibus si quid erroris deprehenderint, aut alter eorum deprehenderit, id corrigant et emendent, in praemissisque et eorum singulis et circumstantiis eorum, ab eisque dependentibus quibuscumque efficaciter procedant, ipsius domini abbatis de Morimundo praedictarum computationum, approbatione signata aut aliis quibuscumque non obstantibus, in plenaria Ordinis potestate. 19.  Ad aures Capituli generalis pervenit, ac non sine gravi displicentia deductum est, quod nunnulli religiosi monasterii de Nigrolacu, Bituricensis dioecesis, qui iam ab antiquo tempore multas insolentias, nequitias, disturbationes in eodem monasterio faciunt, suntque ita iuncti simul in nequitia et colligati, quod ab abbate eorum nequaquam corrigi possint et emendari. Quamobrem generale Capitulum huiusmodi insolentiis et abusionibus finem imponere volens et cupiens, committit abbatibus de Rigniaco, de Fontemorum et de Callovio, et eorum cuilibet in solidum districte praecipiendo, ut se ad dictum monasterium, vel si tutus non patuerit accessus, ad locum propter hoc per alterum eorum propius eligendum et nominandum, accedant, seu alter eorum accedat, citatisque citandis et auditis audiendis, dictos fratres, si eos conspiratores et rebelles eorum abbati et Ordini, ut praefertur, invenerint, secundum exigentiam suorum delictorum eosdem puniant, et districte corrigant, in plenaria Ordinis potestate. 20.  Cum falsus precator carere debeat impetratis, audita fratris Georgii, abbatis in Caesarea, supplicatione qua fratrem Ioannem Stihirnagel dicti monasterii professum, asserit anno praeterito a generali Capitulo per subreptionem falsamque narrationem, certam obtinuisse diffinitionem seu commissionem abbatibus de Salem et de Bebenhusen et eorum cuilibet in solidum, committit praesens generale Capitulum, quatinus citatis citandis, partibus hinc inde auditis, si praefatam diffinitionem compererint subreptitiam et erroneam, eamdem tamquam falsam cassent, revocent et annullent, eaque non obstante, praefatum fratrem Ioannem ad omnimodam compellant et reducant subiectionis obedientiam. Testes vero si se favore vel odio subtraxerint quominus veritati testimonium velint perhibere, compellant in omnimoda Ordinis potestate ; et quod ipsi abbates decreverint statuendum et ordinandum faciant per censuras ecclesiasticas firmum observari. COMMISSIONES 21.  Cum sollicitudine praecipua intendit generale Capitulum universum Ordinem in priorem gloriam per sanctae reformationis studium reducere, domino abbati Claraevallis, s. th. pr., negotium praesentis reformationis et visitationis in regnis Hispaniae, Lingua occitana et locis adiacentibus committit exsequendum, in plenaria Ordinis potestate, secundum articulos eidem per Rmum D. N. in ipsa commissione tradendos et inserendos. 22.  Visitatio et omnimoda reformatio in partibus Germaniae et sex regnis adiacentibus domino abbati de Morimundo committitur exercenda, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate, secundum articulos, *etc. ut supra*. 23.  Abbati de Caroliloco, s. th. pr., generale Capitulum pro privilegiorum, libertatum aliorumque negotiorum Ordinis prosecutione et confirmatione impetranda, aliisque eiusdem Ordinis in Curia romana pertractandis, secundum articulos per Rmum D. N. eidem super hoc exhibendos, legationis officium ad Sanctissimum dominum nostrum commitit [committit] et iniungit cum potestate visitandi et reformandi omnia utriusque sexus Ordinis monasteria, in tota Italia et locis circumstantibus situatis, in plenaria Ordinis potestate. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 24.  Electionem, promotionem et institutionem fratris Bernardi de Castellione ad dignitatem abbatialem monasterii de Longovado per abbatem de Claravalle, eiusdem loci patrem abbatem, rite et legitime factas … *etc.* confirmat … *etc.* supplendo, *etc.* 25.  Provisionem, promotionem et institutionem fratris Ioachim Rossin, in monasterio de Vallentia, Pictaviensis dioecesis per dominum Claraevallensem, eiusdem monasterii patrem abbatem, iure providendi sibi devoluto, prout in litteris… *etc.* confirmat… *etc* … supplendo … *etc.* 26.  Ad idem, de persona fratris Ioannis Scharb ad dignitatem abbatialem monasterii Campiprincipis, Frisingensis dioecesis, per dominum abbatem Alderspachiensem, eiusdem loci patrem abbatem… supplendo, *etc.* 27.  Ad idem, de persona sororis Iaquelinae de Baugeyn ad dignitatem abbatialem monasterii sanctimonialium de Virgulto, in dioecesi Cameracensi, domino Claraevallensi immediate subiecto, per eumdem dominum Claraevallensem, *etc.*, supplendo, *etc.* 28.  Provisionem, installationem et promotionem per abbates de Prulliaco et de Valle lucenti, Rmi D. N. Cisterciensis in hac parte commissarios, de persona fratris Ioannis Brisson, in monasterio de Ioyaco, Senonensis dioecesis, monasterio Pontigniaci immediate subiecto, prout in litteris … ac etiam acceptationem, ratificationem et confirmationem domini Pontigniaci … *etc.* supplendo, *etc.* 29.  Visis litteris decreti electionis, promotionis et institutionis fratris Iacobi Millon ad dignitatem abbatialem monasterii de Escalleriis, Senonensis dioecesis, via Spiritus Sancti, per priorem et conventum, coram abbate de Rigniaco, vigore commissionis abbatis de Fonteneto, patris abbatis immediati, rite electi, *etc.* supplendo. 30.  Quia propter multiplicitatem et ponderositatem causarum et materiarum diffiniendarum et terminandarum in hoc praesenti generali Capitulo existentium, quae propter brevitatem temporis in Cistercio expediri non possunt, illas Rmo D. N. Cisterciensi, quatuor primis, et illis quos cum eis vocare voluerit, apud Divionem terminandas, diffiniendas relinquit et remittit, in plenaria Ordinis potestate. TRACTATUUM CONFIRMATIONES 31.  Abbatibus de Firmitate, de Claravalle et de Tribus fontibus, et eorum duobus, committit praesens generale Capitulum, quatinus de et super contentis in litteris tractatus initi, facti et passati inter abbatem de Charmeya ex una, et Mariam Lallemant, relictam Ioannis Darust, partibus ex altera, super traditione cuiusdam domus, curiae, pourprisiae et pertinentiarum suarum ipsi monasterio spectantis, in villa Catalaunensi existentis, eidem viduae ad censum annuum et perpetuum, pro causis et sub conditionibus in litteris praefatorum abbatis et conventus plenarie declaratis, facta, debite, diligenter et fideliter se informent ; et si eumdem tractatum rationabilem, ipsique monasterio utilem fore invenerint, illum cum suis clausulis et conditionibus approbent, ratificent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 32.  Praesens generale Capitulum abbatibus de Valle crescenti et de Valle benedicta, et eorum cuilibet in solidum, committendo dat in mandatis diligenter visitandi tractatum initum et passatum inter abbatem et conventum de Leoncello, Valentinensis dioecesis, ex una, et Stephanum et Michaelem Raymundi partibus ex altera, diligenterque super hoc informatione facta, si senserint praedictum tractatum… *etc. ut supra.* 33.  Abbatis et conventus de Leoncello, Valentinensis dioecesis, supplicationi condescendens generale Capitulum, pro causis in ea contentis, abbatibus de Valle crescenti et de Valle benedicta, et eorum cuilibet in solidum, committit et iniungit, quatinus de et super contractu seu conventione et pacto inter eosdem de Leoncello et procuratorem fiscalem Dephinalem, ut seriose lateque per litteras constat, initis et passatis, debite et diligenter se informent, et si eiusmodi tractatum… *etc. ut supra.* 34.  Visa per generale Capitulum supplicatione eidem pro parte Perriny Viard, alias Valles de Rubeomonte, porrecta, praesenti diffinitioni alligata, qua tractatum dudum inter eum et abbatem et conventum de Gratia Dei, super certa traditione ac perpetua cuiusdam vineae, in litteris praefati contractus inter eos confectis, cuius copiam exhibuit, plenius continetur, per idem generale Capitulum ratificari poscebat et confirmari, abbatibus de Bellavalle et de Charitate coniunctim et divisim committit et iniungit Capitulum praefatum, quatinus de et super ipso contractu contentisque in litteris praefatis, se diligenter, debite ac sufficienter informent, et si tractatum… *etc. ut supra.* REHABILITATIONES 35.  Gratiam singularem Capitulum facere volens abbati de Caesarea, suorum intuitu meritorum et gratorum obsequiorum per eum Ordini zelo laudabili exhibitorum, eidem facultatem tribuit et auctoritatem sex Ordinis personas, pro quibus rogavit, ab omni inhabilitatis et infamiae nota per eas pro quibuscumque excessibus contracta, rehabilitandi, ut hiis non obstantibus ad omnes Ordinis actus, voces, gradus et officia, etiam abbatiali dignitate inclusa, promoveri valeant et assumi, nisi tales casus essent tam graves propter quos Sedes Apostolica esset petenda. 36.  Eamdem rehabilitationis gratiam fecit Capitulum abbati de Faezya usque ad quatuor Ordinis personas. IUDICES 37.  Dominis abbatibus de Firmitate, de Claravalle et de Morimundo, et aliis per Rmum D. N. nominandis, et eorum cuilibet in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus omnes et singulas Ordinis personas utriusque sexus, seu eorum monasteria aut quaecumque loca, quas et quae per testes fide dignos, litteras obligatorias, acta seu alia legitima documenta, eidem Rmo D. N. eiusdem conventui invenerint singulis personis aut monasterio suo Cisterciensi debite teneri, *etc. ut in forma consueta.* 38.  Ad idem, pro abbate de Tribus fontibus, dominis abbatibus de Firmitate, de Claravalle et de Bullencuria, et eorum cuilibet in solidum. 39.  Ad idem, pro fratre Ioanne Blonde, priore de Roseriis, iudices deputantur domini abbates de Caroliloco, de Regalimonte, ac provisor collegii Sancti Bernardi Parisiensis, s. th. pr. 40.  Ad instantiam Ioannis de Bergier, mercatoris et civis Remensis, contra abbatem de Villari modernum conquerentis, iudices deputantur abbates de Fusniaco, de Signiaco et de Ellancio, et eorum quilibet in solidum. EXCUSATIONES ABBATUM A VIA CAPITULI GENERALIS 41.  Capitulum generale de gratia speciali excusat et supportat omnes et singulos Ordinis abbates, qui hoc anno praesenti ad dictum generale Capitulum non venerunt, aut venire non potuerunt, dummodo hoc per contemptum non fecerint, in plenaria Ordinis potestate. 42.  Fratris Christiani abbatis in Stamps supplicationi condescendens praesens generale Capitulum, eumdem pro causis in ipsa supplicatione contentis uti rationabilibus et legitimis, eumdem usque ad sequens biennium supportat et eximit ab accessu personali eiusdem Capituli generalis, statutis ac diffinitionibus in contrarium editis non obstantibus quibuscumque. CONTUMACES 43.  Quia praesenti Capitulo generali constitit abbatem de Pomerio legitime fuisse citatum per fratrem Georgium priorem de Par. ad instans generale Capitulum, promotori causarum Ordinis responsurum, qui minime comparuit nec alium pro se misit, licet sufficienter expectatus et vocatus. Eapropter dictum generale Capitulum eumdem abbatem contumacem, inobedientem, rebellem et excommunicatum declarat et denuntiat. Omnibus igitur nostri Ordinis regularibus personis firmiter praecipiendo districtius mandat et praecipit, quatinus ipsum sic excommunicatum declarent, publicent et denuntient in plenaria Ordinis potestate. 44.  Generale Capitulum fratres Iohannem Gentil et Antonium Girault monasterii de Valentia expresse professos, ad instantiam Promotoris causarum eodem vigore mandati domini de Firmitate Ordinis commissarii ad praesens Capitulum debite citatos, vocatos et sufficienter expectatos, qui nec venerunt nec alium pro se miserunt, idem Capitulum generale eosdem contumaces, rebelles et excommunicatos declarat et denuntiat. Omnibus et singulis abbatibus, prioribus, officiariis ac regularibus personis Ordinis in sacro ordine presbyteratus constitutis, in virtute salutaris obedientiae et sub poenis et censuris Ordinis mandans et praecipiens, omnesque et singulos dominos curatos, vicarios, presbyteros ac notarios seu tabelliones publicos in favorem et subsidium iustitiae requirens et rogans, ut unus alium non expectando, nec alter super alterum se excusando, dum et quoties requisti [requisiti] fuerint, aut alter eorum requisitus fuerit, dictos fratres sive per affixionem copiae praesentium aut alias, prout melius, poterunt, contumaces, rebelles et excommunicatos denuntient, declarent et publicent, seu denuntiari, declarari et publicari faciant et procurent ; dans et concedens idem generale Capitulum abbati de Regalimonte commissario, ut quoties iidem fratres pro perpetratis poenituerint et humiliter absolutionem requisierint, ac debita satisfactione emendationem promiserint, ipsos et quemlibet eorum absolvendi. SUFFRAGIA 45.  Capitulum generale pro compassionis affectu condolens ruinis, desolationibus et paupertatibus monasterii sanctimonialium de Vitriaco, Catalaunensis dioecesis, omnibus et singulis Christi fidelibus qui ad sublevationem et relevationem eiusdem monasterii manus praebuerint adiutrices, et de bonis sibi collatis contulerint, idem generale Capitulum plenariam confert participationem et associationem omnium bonorum spiritualium quae fiunt, et quae Domino concedente, de cetero fient in toto ipso Ordine, in vita pariter et in morte, usque ad quinquennium, in plenaria Ordinis potestate. 46.  Pro compassionis affectu ruinis, desolationibus et paupertatibus monasterii sanctimonialium de Onans, Ordinis Cisterciensis, in Bisuntinensi dioecesi, generale Capitulum benigne compatiens, omnibus et singulis christifidelibus… *etc. ut supra*, Abbatem de Roseriis ceterosque vicinos Ordinis abbates in Christi visceribus affectuose monendo et requirendo, quatinus sua bonorum temporalium abundantia praedictarum sororum penuriam sublevent, et eis in tanta necessitate tam charitative subveniant, quod per huiusmodi pietatis opera aeterna praemia consequantur. 47.  Attentis per generale Capitulum charitativa humanitate et benevolentia quibus egregii ac magnifici viri domini ac magistri Ioannes et Germanus de Gannay, consulares regii, erga personas et loca Ordinis praesertim erga monasterium Claraevallense affici dignoscuntur, ad instantiam venerabilis dicti loci abbatis, eisdem ac etiam praefati magistri Ioannis primi supremae curiae Parlamenti praesidentis uxori, plenariam confert omnium bonorum Ordinis spiritualium, participationem et associationem. 48.  Ad instantiam abbatis Caroliloci, simile suffragium confertur honorabili viro domino ac magistro Yvoni Brinon, eiusque consorti ac eorum liberis. 49.  Generosis personis domino Baltasard Soph de Voketard et Ursulae uxori suae, ad instantiam abbatis de Caesarea, Capitulum generale donat et concedit omnium bonorum spiritualium associationem et plenariam participationem. 50.  Ad idem, requirente abbate de Ellanceyo, conceditur simile suffragium honorabili viro Gerardo, domino tunc Maceriensi et eius consorti. 51.  Ad supplicationem abbatis de Longovado, consimile suffragium et eadem participatio et associatio conceditur honestis personis Guillermo Ynerurys et Isabellae eius uxori. 52.  Ad instantiam abbatis de Septem fontibus, novem aut decem personis gravibus in sua supplicatione nominatis consessum est Ordinis suffragium, sed non levamen.

Anno Domini millesimo quingentesimo septimo, in generali Capitulo, tempore Rogationum apud Cistercium celebrato, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo … *etc.* 2.  Praeterea pro serenissimo … *etc.* 3.  Insuper pro burgensibus … *etc.* 4.  Ceterum pro pace … *etc.* 5.  Demum pro felicis … *etc.* [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Cum totus Ordo noster … *etc.* necnon in summa 12854 libr., 2 solid., 2 denar. obol. turon pro resta computationum generalis Capituli … 7.  Cum personae religiosae divino cultui mancipatae ceteris a Domino in exemplum sunt positae, attendens generale Capitulum quod ceteri fideles ac plebei saeculares in diversis dioecesibus consistentes, ex approbata locorum consuetudine, devotionis gratia, in die festo beati Marci Evangelistae solent a carnibus abstinere, personis Ordinis universi per praesentem iniungit diffinitionem, quatinus de cetero, ne aliis transeat in scandalum, in his dioecesibus et provinciis in quibus saeculares compererint ab esu carnium abstinere, moribus inhabitantium pro tempore, charitatis gratia, se conformantes ab esu carnium in monasteriis et alibi deinceps irrefragabiliter abstineant ipsa die. 8.  Manutenentiae … *etc. ut anno* 1506, n° 10. 9.  Quia propter multiplicitatem, varietatem et difficultatem diversorum negotiorum… *etc. ut in anno* 1506, *n°  30. 10.  Generale Capitulum diffinitiones praecedentibus annis in hac parte editas insequendo, et eas innovando et approbando, diffinit et decernit, quod omnes et singuli qui de cetero abbates ipsius Ordinis praeficientur, personaliter in sequenti Capitulo generali comparere, aut nuntium pro se mittere cum decreto suae promotionis ipsi Capitulo exhibendo teneantur, alioquin donec id fecerint, duplum quottae suae contributionis solvere tenebuntur, omnibus et singulis earumdem contributionum collectoribus et commissariis committendo, quatinus de hiis qui in hac parte vitiosi fuerint et negligentes, se informent, et eosdem ad ipsius dupli contributionis solutionem compellant per censuras Ordinis, in plenaria ipsius potestate. 11.  Generale Capitulum omnes et singulos abbates, qui ad praesens Capitulum personaliter venire non potuerunt, nec pro se miserunt, qui tamen quottam subsidii et contributiones sibi impositas solverunt, de gratia speciali excusat et supportat a comparitione personali pro hac vice dumtaxat. 12.  Animarum saluti monasteriorumque utilitati providere cupiens Capitulum generale, attentis temporum malitiis, variisque multiplicibus periculis, Ordinis electionibus ac provisionibus dietim, proh dolor ! emergentibus, dominis abbatibus de Firmitate, de Pontigniaco, de Claravalle et de Morimundo facultatem confert et auctoritatem omnes et singulas Ordinis personas sibi immediate subiectas pro conscentiarum [conscientiarum] serenitate ab omnibus et singulis casibus, sententiis et censuris ipsi Capitulo generali reservatis, dum subiecta sibi immediate visitaverint monasteria, absolvendi. Ipsis insuper dominis quatuor primis abbatibus ac ceteris omnibus et singulis patribus abbatibus Ordinis universi, de gratia speciali, idem Capitulum per praesentem diffinitionem futuris perpetuis temporibus duraturam concedit potestatem et plenariam facultatem omnes et singulas ipsius Ordinis sexus utriusque personas sibi immediate subiectas, pro validandis ac tutius celebrandis futuris electionibus, monasteriorum provisionibus, secludendisque processuum anfractibus, item ad huiusmodi electionis et provisionis actum procedere voluerint, et eorum commissarii ab omni inhabilitatis et infamiae nota per eas et earum quamlibet quovismodo contracta, ad praefatum electionis activae dumtaxat rite celebrandum relevandi, cum eisdem quoque misericorditer dispensandi. 13.  Attenta per generale Capitulum moderna Ordinis paupertate, ac pro ipsius maiori supportatione ordinatur, quod abbatibus qui eiusdem Capituli de cetero notarii constituentur, quottae contributionum sibi suisque monasteriis imponendarum, praetextu huiusmodi notariatus officii, minime relaxabuntur. Attamen eorum laborem praecedente competenti expeditionum taxatione debite recognoscentur, proviso tamen quod notarii abbates hoc anno deputati suorum consideratione laborum quos in expediendis praedicti Capituli negotiis assumpserunt, a contributione in eodem praesenti Capitulo imposita, quantum eos suaque monasteria concernit quitti et absoluti remanebunt. 14.  Cum ob multiplicitatem ac varietatem causarum Ordinis, gravitatemque ac difficultatem materiarum in Curia romana totius Ordinis nomine per abbatem Caroliloci, s. th. pr., et eius collegam, abbatem scilicet de Cheminione ad hoc per generale Capitulum deputatos, secundum ipsius ordinationem, instructionem et memorialia prosequendas legationis huiusmodi negotium in praesenti Capitulo minime valuerit terminari, omnimoda eius dispositio, conclusio et expeditio ad 21 diem mensis septembris proxime futuri Divione vel in Cistercio remittit Capitulum memoratum per Rmum D. N. Cisterciensem, dominosque quatuor primos, aliosque Ordinis abbates, quos ad hoc vocandos decreverit idem Rmus terminandum, qui omnes ad praefatam diem una cum notariis Ordinis, abbatem videlicet de Signiaco et abbatem de Bullione, qui loco praefati de Cheminione, praestito iuramento in talibus assueto, notarius est ordinatus, comparere propterea personaliter tenebuntur. [DIFFINITIONES] SPECIALES 15.  Visis matureque pensatis litteris generali Capitulo pro parte abbatum monasteriorum Ordinis in marchisatu Brandeburgensi situatorum, sub eorum sigillis transmissis, fratrum videlicet Petri de Lenyn, Benedicti de Czenna, Ioannis de Colbatz Lucae de Novacella, Petri de Paradiso, Antonii de Nemore, Mariae Ioannis de Chorin Arnoldi de Coeli porta, Ioannis de Loco coeli, ceterorumque circumvicinorum monasteriorum abbatum, quibus ex causis per eos in eisdem narratis, licentiam sibi conferri, collegium unum in civitate Francfordensi iam in fundamentis erectum, quo Ordinis nostri fratres in artium et theologiae facultatibus studere possent ac proficere, perficiendi, ipsumque collegium privilegiis et libertatibus Parisiensis ceterisque generalibus studiis et collegiis collatis per idem Capitulum muniri poscebant et requirebant. Visis insuper aliis etiam patentibus litteris ex adverso eidem generali Capitulo pro parte undecim abbatum in Misnia atque Thuringia existentium porrectis, quibus pluribus ex causis per eos enarratis, praefati novi collegii in Francfordia super Oderam fluvium concessionem et constructionem, quam sibi suisque successoribus et eorum monasteriis ceterisque collegiis Ordinis in illis partibus ab antiquo fundatis, plurimum nocivam asserebant, sub censuris Ordinis prohiberi ac praepediri supplicabant. Attentis finaliter praefatarum partium discrepationibus Ordinisque privilegiis ac statutis dudum super generalibus nostrae religionis gimnasiis ac studiis hactemus [hactenus] inconcusse observatis, idem generale Capitulum neutri partium praeiudicare cupiens, domino abbati de Morimundo eiusdem Capituli in partibus illis ceterisque circumvicinis commissario ac reformatore generali, committit et iniungit, quatinus de et super praemissis omnibus et singulis in eisdem litteris contentis, eorumque dependentiis, evocatis secum et assumptis abbatibus de Ebraco, de Fonte salutis, de Sconavia, de Lankeim et de Bildehausen, et aliis quos vocare decreverit, fideliter et diligenter vocatis vocandis, et auditis audiendis, personarum acceptione remota, se informet, et secundum quod super hiis omnibus invenerit et agnoverit, cum praedictorum patrum deliberatione, faciat, terminet et disponat praefatum collegium novum, prohibendo aut permittendo, ipsumque negotium, si fieri possit, totaliter terminando, in plenaria Ordinis potestate ; sin autem, sequenti Capitulo generali in scriptis referre satagat. Quo facto, idem Capitulum in praemissis, uti ratio suadebit et aequitas providebit, ordinabit. Interim vero praefatis abbatibus de marchionatu Brandeburgensi praecipit, quatinus ab omnibus praefati collegii structuris et aedificiis penitus supersedeant et abstineant, scolaresque suos ad collegia Ordinis assueta mittant et continuent, donec aliter per eumdem dominum de Morimundo, praevia causae cognitione, fuerit determinatum. 16.  Audita per generale Capitulum gravi querimonia fratris Nicolai, abbatis Signiaci, Remensis dioecesis, super eo quod cum idem Signiacense monasterium more plurimorum aliorum Ordinis sexus utriusque monasteriorum, diversis in partibus fundatorum, primaevam regulae sancti Benedicti quoad abstinentiam esus carnium traditionem, utpote Deo gratam, monachis aptam et utilem, sanctisque canonibus conformem, per annos quadraginta quatuor retinuisset, fratesque [fratresque] inibi Domino famulantes hac vivendi forma hactenus perstitissent, nihilominus modernus abbas Igniacensis dicti loci superior immediatus, in mense ianuario nuper elapso idem monasterium Signiacense paterna visitando auctoritate, formam ipsam vivendi moribus utentium tamdiu approbatam, praepropere praetermisso iuris ordine, matura patrum deliberatione, uti dixit, et de facto per cartam inibi suo sub sigillo confectam, ac praesenti generali Capitulo per eumdem conquaerentem realiter exhibitam, scripsit et asseruit, penitus abolevit, immutavit et destruxit, iniungens de cetero fratribus eiusdem loci more aliorum circumvicinorum monasteriorum carnes ministrari, ne, quod absurdum videtur, ipsis pro diversitate observationis gravamen aliquod, uti dicebat, a domini legati commissis reformatoribus inferretur. Quod quidem in grave animarum detrimentum, monasterii gravamen, perniciosumque exemplum vergebat. Super quibus omnibus habita patrum collatione ac deliberatione diligenti, attentis Ordinis institutis aliisque in hac parte considerandis, idem Capitulum praefatam visitationis cartam praesenti diffinitioni alligatam, quoad huiusmodi commutationis et innovationis articulum, ordinationem ac iniunctionem per dictum de Igniaco super carnium administratione factam, tamquam sine patrum iussu aut ordinatione praesumptam cassat, revocat et annullat, monasterium ipsum in pristinum statum reducendo et relinquendo. Et nihilominus animarum saluti providere cupiens idem Capitulum, cum coacta Deus non requirat servitia, abbati de Ellancio committit, quatinus ad idem monasterium de Signiaco personaliter quamprimum poterit accedat, praesentemque diffinitionem publicet et exsequatur ; singulorum insuper fratrum vota, mentes ac etiam corporum qualitates scistitetur [sciscitetur], consideret et inquirat. Et si id eorum saluti expediens et necessarium compererit, ipsis eiusdem Capituli auctoritate, ut de cetero, more aliorum Ordinis monasteriorum, *Benedictinam*, et alia Ordinis privilegia et indulta insequentium, carnibus vesci possint in posterum permittat, nullum vero cogat, quibuscumque Signiaci fratribus et eorum cuilibet mandat et praecipit idem Capitulum, quatinus eidem de Ellancio in hac parte devote pareant et obediant. 17.  Cum frater Delphinus Torloyn monasterii de Nigrolacu professus ac in abbatem eiusdem monasterii, uti asserebat, per loci ipsius fratres electus, omne ius quod in eadem abbatiali dignitate praetendebat in favorem et utilitatem… protonotarii de Maulpas, spretis Ordinis privilegiis, institutisque et personis realiter et cum effectu cesserit et transtulerit, uti praesenti Capitulo tum legitimis documentis tum etiam fide dignorum attestationibus, et quod maius est, ipsius fratris Delphini super hoc in diffinitorio plenius auditi et interrogati propria confessione et declaratione sufficienter constitit et constat. Hinc est quod generale Capitulum, praemissis attentis atque visis, quae in maximum vergunt praefati monasterii ac ipsius Ordinis detrimentum perniciosumque ceteris exemplum, praefatum fratrem Delphinum, suis exigentibus huiusmodi culpis et excessibus, in ipso diffinitorio, matura patrum deliberatione, per praesentem diffinitivam sententiam excommunicatum declaravit et declarat, ac etiam inhabilem ad quodcumque beneficium et officium in Ordine quomodolibet in futurum assequendum. Quodque in praesenti Cisterciensi monasterio per annum integrum in carceribus detrudetur, omni sexta feria pane sustentatus et aqua. Ante cuius quidem carceris intrusionem, in Capitulo Cisterciensi in omnium dominorum Diffinitorum ceterorumque abbatum et monachorum praesentia, ad posterorum memoriam et aliorum terrorem, ne similia, quod absit, attentent, regularem suscipiat disciplinam. Et nihilominus cum exempli praesentia nos praecavere moneat in futurum, omnibus et singulis abbatibus, abbatissis et monachis ceterisque eiusdem Ordinis personis regularibus idem generale Capitulum sub eisdem poenis, videlicet excommunicationis latae sententiae, et inhabilitatis ad quaecumque officia, dignitates, et administrationes Ordinis, ne de cetero quomodolibet ipsius nostrae religionis dignitatem, officium seu administrationem in favorem cuiuscumque saecularis alteriusve religionis personae cedere aut transferre praesumant. Universis patribus abbatibus, commissariis et visitatoribus praesentem diffinitionem insinuent et publicent, ne quis de ignorantia se valeat excusare. 18.  Attentis apostasiis, furtis, maleficiis, criminibus, insolentiis, irregularitatibus et vitiis per fratrem Hugonem … de Valle dulci professum, in grave Ordinis scandalum suae salutis detrimentum, nimia mentis obstinatione et obduratione perpetratis et hactenus continuatis, generale Capitulum cupiens tantis malis et insolentiis, ne deterius pulullent [pullulent], finem imponere, praedictum fratrem suis exigentibus demeritis et culpis, matura deliberatione, ad carceres perpetuos in praesenti monasterio Cisterciensi, vel alio per Rmum D. Cistercii eligendo et nominando, subeundos expensis sui monasterii condemnavit et condemnat. Abbatibus vel abbati ad quos vel quem praefatum fratrem transmitti contigerit, praecipiens, quatinus eum recipiant et tute custodiant, monasterii praedicti de Valle dulci expensis. TRACTATUUM CONFIRMATIONES 19.  Abbatibus de Tribus fontibus et de Cheminione coniunctim committitur, quatinus diligenti inquisitione facta de contentis in supplicatione contra abbatissam et conventum Sancti Iacobi prope Vitriacum, praesenti Capitulo generali porrectam, cui praesens diffinitio annectitur, si res veritati innititur, supplicantes eiusdem Capituli auctoritate ad contractus in eadem supplicatione mentionati cassationem, via iuris prosequendam, attento gravi monasterii praedicti detrimento compellant ; et nihilominus cum eisdem super praestito iuramento in eodem contractu expresso, eadem auctoritate dispensent. 20.  Visis supplicationibus, extractis, appointuamentis et documentis generali Capitulo pro parte abbatis et conventus de Vallibus Sernay porrectis, ac praesenti diffinitioni alligatis, abbatibus de Frigidomonte et de Caroliloco, s. th. pr., et de Regalimonte committit generale Capitulum, quatinus de et super praemissis omnibus et singulis in eisdem supplicationibus plenius specificatis et eorum dependentiis, vocatis vocandis et visis videndis, ipsi tres, aut eorum duo, fideliter et diligenter se informent, et praefatis de Vallibus Sernay iuxta iuris et rationis exigentiam, partium acceptione remota, adhibito iurisperitorum consilio, negotium debite terminent et breve partibus ministrent iustitiae complementum. 21.  Generale Capitulum visa supplicatione abbatis et conventus de Gratia Dei, Bisuntinensis dioecesis, asserentium certos parvos parvique valoris redditus annuos in ipsa civitate Bisuntina, a se remota, suumque monasterium annuatim debere percipere, quorum quidem reddituum ac censuum perceptio ac collectio adeo difficilis est et sumptuosa, quod saepenumero expensa superat ipsam receptam, peneque eis suoque monasterio redduntur inutiles, implorantes propterea ipsos redditus pro maiori ipsius monasterii utilitate distrahendi ac vendendi, et ipsius venditionis summam in alios sibi proximiores redditus convertendi, licentiam sibi de gratia speciali conferre. Abbati igitur de Charitate, dicti loci superiori ac patri abbati, committit idem Capitulum, quatinus de et super praemissis fideliter ac diligenter se informet, et si praefatos census et redditus praedicto monasterio minus fructuosos compererit, ipsis supplicantibus eosdem redditus et census Bisuntinenses distrahendi, et venditionis summam inde provenientem in alios sibi suoque monasterio proximiores ac utiliores convertendi licentiam eis conferat, et emptionem huiusmodi tamen laudet, approbet et ratificet, in plenaria Ordinis potestate. 22.  Visa et matura deliberatione pensata supplicatione abbatis Vallis sanctae, Aptensis dioecesis, committitur abbatibus de Sinaqua et de Leoncello et cuilibet ipsorum, quatinus se diligenter ac debite informent super quodam contractu facto et inito inter abbatem et conventum dicti monasterii de Valle sancta ex una, et honestos viros Vitalem Valeta, parrochiae [parochiae] de Mesliaco, Vivariensis dioecesis, Dionisium Blanquicastri de Heuris, Vabrensis dioecesis, et alios plures in dicto tractatu, cui haec praesens diffinitio annectitur, nominatos, partibus ex altera, ex causis et sub conditione et modificationibus in eodem peramplius contentis et specificate, et si eumdem tractatum utilem, *etc.* 23.  Domino abbati de Morimundo abbatique de Bellavalle coniunctim committit praesens generale Capitulum, quatinus de et super contractu ac transactione inter abbatem et conventum de Lococrescenti ex una parte, et virum nobilem dominum Ioannem Dalerjoye parte ex altera, factis et initis, prout in litteris sub sigillo officialis curiae Bisuntinensis desuper confectis, praesentique diffinitioni annexis, seriose continetur, fideliter ac diligenter, vocatis evocandis, se informent, et si praefatum contractum, *etc.* 24.  Tractatum factum et initum per abbates et conventus monasteriorum de Monasteriis in Argona et de Cheminione praesenti Capitulo suis sub signis manualibus, una cum signatura abbatis de Tribus fontibus, eorumdem patris abbatis immediati, exhibitum praesenti diffinitioni de verbo ad verbum et de consensu praedictorum de Monasteriis et de Cheminione abbatum, idem generale Capitulum confirmat, ratificat et approbat. Tenor sequitur de verbo ad verbum in hunc modum. Nous frère Pierre Marlast, etc… Et in fine sic signatum. Datum, etc. 25.  Salutarem sanctamque reformationem et clausuram in monasterio monialium de Honore B. M., alias Flines, abbati et monasterio Claraevallis immediate subiecto, per abbatem de Nizella et fratrem Guillermum de Bruxella, eiusdem monasterii de Flines patrem confessorem, dicti abbatis Claraevallis in hac parte commissarios, Dei cooperante gratia hoc anno praesenti introductam, et ab abbatissa et toto conventu dicti loci solemniter voluntarieque susceptam et acceptatam, praesens generale Capitulum ad futuram rei memoriam approbat, ratificat, confirmat, et perpetuat per praesentes in plenaria Ordinis potestate. Ut autem ipsa sancta reformatio et clausura ad Dei omnipotentis honorem, sacrae nostrae religionis commendationem, animarum salutem, et populi christiani aedificationem, in eodem monasterio perpetuis futuris temporibus vigeat, continuetur ac perseveret, praefatum generale Capitulum dicto abbati Claraevallis, suisque successoribus committendo mandat, quatinus tam per se quam per deputatos et commissarios suos efficaciter intendat, studeat et procuret ipsam sanctam reformationem et clausuram semper ac perpetuo ibidem debite observari, personas eiusdem monasterii ad illius observationem omnibus appellationibus ac exceptionibus postpositis per censuras Ordinis compellendo. Quia tamen ad dicti generalis Capituli pervenit audientiam plerasque eiusdem monasterii personas simoniae vitio in receptione et ingressu monialium ad probationem et professionem implicari, indeque conscientiam sibi scrupulosam formare, misericorditer agere volens idem generale Capitulum, cum eisdem praesentium tenore, dispensando dat auctoritatem praefato confessori omnes et singulas eiusdem monasterii personas dicti criminis simoniae, ac aliis quibuscumque casibus generali Capitulo reservatis irretitas in foro conscientiae cum poenitentiae salutaris iniunctione absolvendi. Praeterea cum eisdem super praemisso vitio rehabilitatione opus habentibus, dum sic ut praemittitur, absolutae fuerint, ipsum generale Capitulum dispensat, easque rehabilitat, ut non obstante praemisso vitio simoniae, ad omnes gradus, voces, actus, officia et beneficia, abbatiali etiam dignitate de gratia speciali inclusa, possint ac valeant promoveri, hoc tamen ante omnia proviso quod dicta sancta reformatio at clausura, sicut praemittitur, iuxta Ordinis statuta, omnibus diebus manuteneatur ac integraliter in perpetuum observetur, in plenaria praefati Capituli et Ordinis potestate. COMMISSIONES 26.  Visis supplicatione, diffinitione et aliis munimentis generali Capitulo pro parte fratris Ludovici Prenerauldi, ius in abbatiali dignitate de Nigrolacu praetendentis, exhibitis et porrectis, attentisque rationibus et causis in eadem specificatis, generale Capitulum abbatibus de Pontigniaco, de Rigniaco, de Fonte Ioannis et de Quinciaco, quos certis ex causis rationabilibus ad omnimodam praecedentis diffinitionis praesenti affixae executionem, loco aliorum abbatum in eadem nominatorum, qui ex causis in ipsa supplicatione narratis id exsequi minime potuerunt, substituit et subrogat, committit et praecipit, quatinus causam ipsam inter praedictum supplicantem ex una, et fratrem Delphinum Torloyn, seu alium quemcumque vice eius contendentem, partibus ex altera, ratione praefatae dignitatis abbatialis de Nigrolacu motam, in quacumque sit instantia, iuxta formam et tenorem huiusmodi praecedentis diffinitionis audiant, et iuridice diffiniant, aut ipsi monasterio de novo provideant in plenaria Ordinis potestate, hac adiecta conditione quod alter eorum ad ipsius causae introductionem, informationem ac preparationem vice omnium procedere valeat, ad decisionem vero ac finalem ipsius terminationem duo saltem vel ipsi omnes conveniant et eam terminent. 27.  Visa supplicatione generali Capitulo pro parte R. P. D. Ludovici, episcopi Vabrensis, monasterii de Grandisilva commendatarii, contra quosdam fratres ipsius monasterii professos, quos in multis accusat, gratiose porrecta, auditaque praefatorum fratrum excusatione multiplici, abbatibus de Candelio et de Ardorello, de consensu partium electis, committit et praecipit idem Capitulum, quatinus de et super contentis in earumdem partium supplicationibus, articulis et documentis, datis et dandis, earumque querimoniis, causis et querelis ac dependentibus earumdem, ipsi coniunctim quoties requisiti fuerint, fideliter ac diligenter, semota personarum acceptione, se informent, et iuxta casuum exigentiam, auditis audiendis, matura deliberatione praevia, adhibito, si opus sit, iurisperitorum consilio, corrigant, puniant aut absolvant, et uti aequitas suadebit per omnia faciant, partibusque ministrent iustitiae complementum, in plenaria Ordinis potestate. De his vero quae fecerint in hac parte, proximum generale Capitulum certificare tenebuntur. Omnibus autem dicti monasterii Grandisilvae [Grandissilvae] personis mandat Capitulum memoratum, quatinus praefatis abbatibus commissariis devote pareant et humiliter obediant. 28.  Visis mature per generale Capitulum pensatis supplicatione et instrumento praesentibus affixis eidem Capitulo pro parte fratris Iacobi de Debesia, abbatis de Elnis, in dioecesi Tolosana, porrectis, auditisque gravibus querimoniis super controversiis, iurgiis ac ceteris gravaminibus et impedimentis ipsi proviso abbati, praetermisso iuris ordine, spretisque ipsius Ordinis institutis, per fratrem Ioannem Teurada mediis obliquis et exquisitis multipliciter illatis, idem Capitulum tantis abusibus obviare et male praesumpta cupiens resecare, abbatibus de Gimondo et de Calercio et de Villalonga, et duobus eorum coniunctim committit, praecipit et iniungit quatinus partibus coram se evocatis, de praemissis omnibus et singulis, electione, confirmatione, appellatione, abusivoque processu, partiumque titulis et documentis, fideliter ac diligenter, semota partium acceptione, se informent, et rerum veritate cognita, super his omnibus et eorum dependentiis breve ac finale partibus ministrent iustitiae complementum, in plenaria totius Ordinis et Capituli generalis potestate. Testes vero Ordini subiectos, per censuras Ordinis compellant veritati testimonium perhibere, universis ipsius Ordinis personis regularibus praecipiendo, quatinus praefatis abbatibus et eorum duobus, ut praefertur, in hac parte incunctanter pareant et devote obediant. 29.  Licet frater Ioannes Trousseaul, monasterii de Buxeria Andegavensi electus, ad instantiam promotoris causarum Ordinis ad secundam diem praesentis Capituli generalis, uti legitime constitit, ad obiicienda responsurus citatus extiterit, auditis tamen nuntii per eum transmissi excusationibus et causis pro parte ipsius allegatis, praesens Capitulum uti rationabiles acceptat, eumdem Trousseaul ab huiusmodi citationis elapsae praetensis causis prosecutione ulteriori favorabiliter supportat et excusat hac vice, proviso tamen quod in proximo sequenti Capitulo comparebit, et suae electionis decretum exhibebit. 30.  Attenta supplicatione fratris Bernardi Chauson, monachi Grandissilvae, asserentis, quod in ipso monasterio iam tunc commendato, post annum probationis votum regulare emisit et habitum Ordinis assumpsit per manus cuiusdam abbatis Ordinis sancti Benedicti, tunc vicarii eiusdem commendatarii, propter quod iuxta Ordinis statuta formidat inhabilitatis maculam contraxisse, benignam ipsius Capituli gratiam requirendo, attentis quod praefati Ordinis privilegia insequendo professionem regularem iuxta ipsius Ordinis indulta in manibus domini Claraevallis, praefati monasterii commendati superioris immediati, ad quem omnimoda spiritualis iurisdictio eiusdem monasterii Grandissilvae ex indulto apostolico dignoscitur pertinere regulariter emittendi, idem Capitulum praefatum fratrem Bernardum ab omni inhabilitatis aut infamiae nota per eum praemissorum occasione contracta, relevando, ipsumque ad omnes ipsius Ordinis actus legitimos rehabilitando, licentiam sibi confert et facultatem professionem huiusmodi in manibus praefati domini Claraevallis superioris immediati, in forma Ordinis assueta, emittendi. 31.  Abbati de Caroliloco, s. th. pr., abbatique de Cheminione collegae suo, generale Capitulum pro privilegiorum, libertatum, aliorumque negotiorum Ordinis prosecutione et confirmatione impetranda, aliisque eiusdem Ordinis negotiis in Curia romana pertractandis, secundum articulos per idem Capitulum confectos et eisdem traditos, legationis officium ad S. D. N. Papam, suscepto prius ab eis fidelitatis iuramento in talibus assueto, committit et iniungit cum potestate visitandi et reformandi omnia utriusque sexus Ordinis monasteria et loca in tota Italia et locis circumstantibus situata, in plenaria Ordinis potestate. 32.  Abbati de Vetericella praesens generale Capitulum committit, mandat et praecipit, quatinus pendente litigio inter abbates monasteriorum Ordinis in marchionatu Brandeburgensi ex una, et abbates monasteriorum in Misnia atque Thuringia existentium partibus ex altera, ratione constructionis et erectionis seu ex adverso deiectionis cuiusdam novi collegii in civitate Francfordensi suborto, et donec partibus auditis praevia causae decisione per R. D. abbatem Morimundi ad hoc deputandum, si per eum posset terminari, sin alias per idem Capitulum matura fuerit decisione conclusum et penitus terminatum, ipse de Vetericella, eiusdem Capituli auctoritate per censuras Ordinis et alias iuris vias abbates omnes praefati marchionatus Brandeburgensis compellat et astringat ad mittendum scolares suos ad collegia Ordinis assueta ut antea, in plenaria Ordinis potestate. 33.  Abbatis et conventus de Longovado, Lingonensis dioecesis, supplicationi condescendens Capitulum generale, attentis piis affectibus, quibus erga eos et suum monasterium plurimum affici dignoscuntur vir honestus Guillermus Yvernois et devota consors eius Ysabella, missas, vigilias ac cetera pietatis et devotionis suffragia eisdem coniugibus per praedictos de Longovado, secundum formam et tenorem litterarum suarum suis sigillis confectarum, quibus praesens diffinitio est annexa, et ex causis in eisdem enarratis gratiose concessas, concessa et oblata consentit, approbat et ratificat, in plenaria Ordinis potestate. DISPENSATIO 34.  Visis attenteque consideratis litteris regiis pro parte prioris et conventus de Fulcardimonte, Rothomagensis dioecesis, nuper oblatis super rescisione [rescissione] et cassatione plurium contractuum inter certos contendentes et ius in dignitate abbatiali ipsius monasterii diutino tempore litigiose praetendentes ex una, et alios plures particulares partibus ex altera, de et super certis ipsius monasterii rebus et bonis in eisdem litteris specificatis et contentis, in ipsius monasterii praeiudicium initis et passatis, attentaque supplicatione eorumdem fratrum praefatis litteris ac praesenti diffinitioni alligata, praesens generale Capitulum animarum saluti et monasterii indemnitati providere cupiens, cum praedictis fratribus et eorum quolibet a fide et iuramentis per eos super contractibus anteditis [antedictis] praestitis et exhibitis benigne dispensat, et eos ab eisdem misericorditer relevat et absolvit, in plenaria Ordinis potestate, eisdem fatribus [fratribus] praecipiendo, quatinus huiusmodi tractatuum cassationem et revocationem diligenter ac iuridice prosequantur. 35.  Supplicationi abbatis et conventus de Moris condescendens Capitulum generale abbatibus de Regalimonte, de Ripatorio et de Longovado, et eorum cuilibet committit, quatinus de et super contractu inter praefatos supplicantes ex una parte, et Ioannem Doussot iuniorem, et Perretam eius uxorem de Charrena, parte ex altera, de terris, rebus, et ex causis, modis et conditionibus in eorumdem fratrum de Moris desuper passatis, inito et confecto fideliter ac diligenter vocatis vocandis se informent, aut eorum alter informet. Et si eumdem tractatum rationi consonum… *etc.* 36.  Remittitur abbas de Loco Dei in Ponthino supplicans, ad abbatem de Bonoportu, eidem committendo quatinus secum evocato procuratore monasterii monialium de Thesauro particulas receptae et expensae per eumdem supplicantem traditas et exhibitas, videat et examinet ; et quod inde debito calculi libramine compererit, proximo referat seu scripto remittat generali Capitulo. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 37.  Electionem, promotionem et institutionem fratris Georgii Wankhauser, ad dignitatem abbatialem monasterii de Raytenhaslach, dioecesis Salzburgensis, via Spiritus Sancti, electi ac per abbatem de Salem, dicti loci patrem abbatem immediatum, rite et legitime, *etc.* supplendo. *etc.* 38.  Electionem, promotionem et institutionem fratris Emerany Dieur, ad dignitatem abbatialem Fontis regis, in dioecesi Augustensi, per abbatem de Salem, eiusdem monasterii patrem abbatem et superiorem immediatum, admissa prius spontanea fratris Heliae loci ipsius abbatis praedecessoris resignatione, via compromissi, legitime et rite factas, *etc.* supplendo, *etc.* 39.  Electionem, promotionem et institutionem fratris Yvonis Compaing ad dignitatem abbatialem monasterii de Pratea, in dioecesi Bituricensi, via Spiritus Sancti, per dicti monasterii fratres concorditer electi, et per abbatem de Rigniaco, domini Claraevallis, praefati monasterii patris abbatis immediati, commissarium, rite et legitime, *etc.* supplendo, *etc.* 40.  Confirmatum est decretum promotionis et institutionis fratris Rogerii de Hocagnes ad abbatialem dignitatem monasterii de Loco Dei in Pontino, per dominum de Bonoportu, Rmi D. N. Cistercii commissarium, factarum. REHABILITATIONES 41.  Sicut insolentes impoenitentes non permittit iustitiae rigor, ita et a vitiis resipiscentes pia mater charitas iudicat amplexibus admittendos. Licet itaque dudum frater Ioannes Adenet, monasterii de Bullencuria professus, suadente humani generis inimico, suae professionis immemor contra stabilitatis votum ab eodem monasterio illicentiatus egrediens per menses aliquot vagabundus et insolens in saeculo apostatavit, habitu tamen regulari retento perstiterit, propter quod secundum Ordinis instituta inhabilitatis et infamiae notam dignoscitur incurrisse. Attamen quia, uti veridica sui abbatis relatione compertum est, idem frater motu proprio, Deo se vocante, ad ipsum regrediens monasterium, iniunctam sibi pro casus exigentia poenitentiam humiliter ac sponte peregit, idem Capitulum praefati abbatis supplicationi condescendens, eumdem fratrem Ioannem ab huiusmodi infamiae et inhabilitatis nota relevat, cum eodemque misericorditer dispensat, ut praemissis non obstantibus ad omnes ipsius Ordinis actus legitimos, voces, gradus et officia, etiam abbatiali dignitate inclusa, si id promeruerit in posterum, et suorum intervenerit assensus superiorum, promoveri valeat et assumi. 42.  Ad idem, pro fratre Guillemo [Guillelmo] de Pinu, monasterii de Grandisilva professo, super apostasia per duos menses in saeculo persistendo, habitu regulari retento, rehabilitatur ad omnes Ordinis actus legitimos, etc. 43.  Ad idem, pro fratribus Ioanne Gut et Felice Hubert presbyteris, de proprietatis vitio convictis, et fratre Gaspare ex Kantzstat de lubricitate carnis convicto, monachis monasterii in Bebenhusen. 44.  Abbati de Bullione conceditur facultas rehabilitandi tres Ordinis personas, quarum duae sunt sibi professae et tertia ad eum ventura infra sex menses, proviso quod earum nomina quamcitius scripto declarabit Rmo D. Cistercii. 45.  Ad idem, pro fratribus Petro Caprum et Ioanne de Lebearde, qui tempore Iubilaei novissime elapsi limina apostolorum Petri et Pauli visitare cupientes, licentia ab abbate suo de Caricampo bis petita et non obtenta, monasterium ipsum sunt egressi. 46.  Ad idem, pro sorore Catherina de Villiers super continentiae voto per eam violato, puerperio inde secuto, de consensu suae abbatissae de Blandeis. CONTUMACES 47.  Quia, uti generali Capitulo legitime constitit… protonotarius de … monasterii de Albigniaco commendatarius, ad instantiam promotoris causarum citatus ad secundam diem praesentis generalis Capituli, eidem promotori super obiiciendis responsurus, sufficienter avocatus et expectatus minime comparuit, nec alium pro se misit, eapropter dictum generale Capitulum eumdem commendatarium ac protonotarium contumacem, rebellem et excommunicatum declarat et denuntiat, omnibus et singulis ipsius Ordinis regularibus personis super hoc requirendis praecipiendo, quatinus ipsum sic excommunicatum declarent, publicent et denuntient, in plenaria Ordinis potestate. CITATIONES 48.  Auditis per generale Capitulum gravibus delictis et excessibus per fratrem Ioannem Terrada in Ordinis praeiudicium, ac contra ipsius indulta multipliciter perpetratis, temporeque et loco peramplius declarandis, quae in maximum vergunt ipsius Ordinis detrimentum, idem Capitulum ex causis legitimis praefatum fratrem Ioannem Terrada personaliter citandum decrevit. Quo circa omnibus et singulis ipsius Ordinis regularibus personis in sacro presbyteratis ordine constitutis praecipit, alias vero nostro Ordini minime subiectas in iuris subsidium requirit, quatinus praefatum fratrem Ioannem Terrada, eiusdem Capituli auctoritate et ordinatione ad secundum diem proxime futuri generalis Capituli personaliter compariturum peremptorie citent, promotori causarum Ordinis ad obiicienda responsurum, uberiusque processurum, prout iuris fuerit et rationis. De his vero quae fecerint in praemissis, praefatum Capitulum certificare tenebuntur. 49.  Auditis per generale Capitulum nonnullis rationibus, accusationibus et querelis in abbates modernos de Valleclara et de Boheriis ac de Valle regis in diffinitiorio propositis, iniectis et ventilatis, tempore et loco competentibus peramplius declarandis, idem Capitulum praefatos de Valleclara et de Boheriis personaliter, praedictum vero de Valle regis peremptorie citandos esse decrevit. Quo circa omnibus et singulis eiusdem Ordinis personis regularibus in sacro presbyteratus ordine constitutis praecipit idem Capitulum, ceteros vero Ordini minime subiectos, *etc. ut supra*, cum intimatione, *etc.* IUDICES 50.  Attenta supplicatione Ioannis Le Verois, civis Remensis, visisque cedulis, litteris ac recognitionibus abbatis et officiariorum monasterii de Igniaco, praesertim computo per abbatem modernum de Villari postulato, tunc temporis de Igniaco, cum eodem Le Verois 12 iunii anni 1503 facto et per eum signato, praesens generale Capitulum abbatibus de Longoponte et de Valleclara, et eorum cuilibet committit et praecipit, quatinus vocatis vocandis, praefatos abbates et officiarios ad plenarie et integraliter ipsi Ioanni Le Verois creditori, de summis in eisdem cedulis seu computo contentis, satisfaciendum, astringant et compellant per censuras Ordinis, aliasque iuris et iustitiae vias, in plenaria Ordinis potestate. 51.  Ad idem, abbatibus de Caroliloco et de Regalimonte executoribus testamenti Catherinae viduae cuiusdam dicti Gelée, Parisiis dum viveret, commorantis. 52.  Ad idem, pro domino de Pontigniaco, abbatibus de Rigniaco, de Fonte Ioannis et de Quinciaco, et cuilibet eorum. 53.  Et generaliter omnibus Ordinis abbatibus iudices requirentibus conceduntur. SUFFRAGIA 54.  Pro generoso et praepotenti domino domino de Busseyo, eiusdem consorti ac liberis eorumdem. 55.  Ad idem, pro confratribus ecclesiae parrochialis [parochialis] Sancti Nicolai in Trecis civitate, ad instantiam domini Claraevallis et honorabilis viri Guillelmi Molé, civis Trecensis, ad triennium. 56.  Ad idem, pro universis Christi fidelibus manus adiutrices porrigentibus ad restaurationem ecclesiae monasterii de Loco Dei in Pontino, ad quinquennium. 57.  Ad idem, pro honesto viro magistro Matheo Chanane, mercatore apud Calvummontem commorante. 58.  Ad idem, pro magistro Matheo de Nobescourt, Noviomensis dioecesis, ad instantiam procuratoris monasterii de Valcellis. 59.  Ad idem, pro R. D. episcopo Atrebatensi, ad instantiam fratris Guillelmi de Bussoliis, monasterii monialium de Flinis prope Duacum. 60.  Ad idem, pro quinque consiliariis regiis in Parlamento Tolosano, ad instantiam sindici monasterii de Grandisilva. 61.  Ad idem, pro cancellario Bourboniensi et aliis quatuor officiariis Bourboniensibus, ad instantiam abbatis de Septem fontibus. 62.  Ad idem, pro Laurentio Hica et Philippo de La Ruelle, matre et uxore ac liberis eiusdem de La Ruelle, ad instantiam abbatis de Pinu. * * * 63.  Finaliter cum dominus episcopus Abrincensis, monasterii Savigniacensis contra Ordinis privilegia, uti Capitulo relatum est, in monasteriis filiationis Savigniacensis iuridictionem [iurisdictionem] et visitationem exercere vult, Capitulum materiam in summa per dominum Claraevallensem dicti loci patrem abbatem iuridice ac viriliter fore prosequendam, cuius expensis id fiat nondum conclusum est.

Anno Domini millesimo quingentesimo octavo, in generali Capitulo tempore Rogationum apud Cistercium celebrato, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo … *etc.* 2.  Praeterea pro serenissimo… *etc.* 3.  Insuper pro burgensibus… *etc.* 4.  Ceterum pro pace … *etc.* 5.  Demum pro felicis … *etc.* [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Cum totus Ordo noster … necnon in summa 13174 libr. 13 solid. 3 denar. turon. pro resta computationum generalis Capituli anni 1507 … *etc.* 7.  Quia fide digna relatione ad praesentis Capituli generalis audientiam pervenit nonnullas novitates et abusus ab Ordinis unitate deviantes, illiusque ordinariae iurisdictioni et privilegiis prorsus repugnantes, introduci, in eo praesertim, quod certa visitationis carta reperta est, qua pater abbas auctoritate apostolica filiam suam sic visitare scribebat, et alii se suaque monasteria nullo modo ad romanam Curiam pertinere dicebant, tantam talemque novitatum temeritatem generale Capitulum resecare prorsus et amputare desiderans, universis patribus abbatibus et ceteris Ordinis abbatibus et personis regularibus inhibet, ne deinceps auctoritate apostolica aliquod Ordinis monasterium visitare asserunt, sub poena perpetuae privationis iuris visitandi illud monasterium, nisi super hoc a Capitulo generali mandatum habeant speciale, neque de cetero in quibuscumque Ordinis instrumentis clausulam hanc :  nullo modo ad romanam Curiam pertinens  apponere praesumant, omnes et singulas similes visitationum cartas et huiusmodi clausulas cassando et revocando, in plenaria Ordinis potestate. 8.  Multiplicibus ac variis commendarum periculis in Ordine, dietim, proh dolor ! emergentibus, generale Capitulum obviare et providere cupiens, omnibus patribus abbatibus filias nimium a se remotas habentibus, in virtute salutaris obedientiae praecipit, ut commissarios suis monasteriis sic remotis vicinos, maxime ad eorum electionibus praesidendum habeant et deputent, alias in praedictis patrum abbatum negligentia et suorum commissariorum defectu, liceat ipsorum monasteriorum religiosis Ordinis commissarios in partibus illis deputatos, et in eorum defectu aliquem vicinum Ordinis abbatem, ad eorum electiones elecbrandas, et in eis praesidendum solum advocare et assumere, qui ad supplendum huiusmodi negligentiam sic vocati in ceeltionibus [electionibus] praesidere possint et valeant, et electionis decretum ad patrem abbatem per eum prout iuris fuerit et rationis confirmandum, vel infirmandum, diligenter remittere teneantur, universis Ordinis abbatibus praecipiendo quatinus in suis monasteriis praesentem diffinitionem habeant, insinuent et publicent, ne quis amodo de ignorantia se valeat excusare. 9.  Generale Capitulum informatum quod multae commissiones diversorum commissariorum Ordinis erant terminatae et veniebant de propinquo renovandae, ideo reverenter committit Rmo D. N. Cisterciensi, quatinus auctoritate Ordinis et Capituli generalis semper et ubique plenarie utendo, de commissionibus et commissariis necessariis disponat, tam ad visitandum et reformandum ubi per se vacare non poterit, quam ad recipiendum contributiones et restas subsidii et contributionum annorum praecedentium cum clausulis opportunis, prout eidem Rmo D. N. secundum temporum, personarum et locorum qualitatem videbitur expedire, absque tamen praeiudicio iurisdictionis patrum abbatum, quibus commissariis Ordinis a Rmo, sic ut praefertur, deputatis, in omnibus monasteriis Ordinis cuiuscumque filationis [filiationis] existant, tenebuntur abbates et personae Ordinis in ipsorum commissionibus comprehensi sufficienter facere constare de visitatione suorum patrum abbatum, et in ipso casu praedicti abbates et monasteria dicti Ordinis tenebuntur commissariis sufficienter et reverenter de necessariis viae et vitae ministrare, et si necesse fuerit et in defectu patrum abbatum, poterunt ipsi commissarii Ordinis dicta Capituli generalis auctoritate visitare, iuxta tenorem suarum commissionum, in plenaria Ordinis potestate. 10.  Generale Capitulum volens insequi vestigia patrum, reverenter committit Rmo D. N. Cisterciensi quatinus iuxta diffinitiones et Ordinis statuta, visitet, reformet, corrigat et emendet ubique universa Ordinis monasteria, tam in capitibus quam in membris, cum facultate substituendi et committendi commissarios, qui similem aut limitatam, sicut ipsi Rmo videbitur expedire, habeant facultatem in plenaria Ordinis potestate. Per hanc autem diffinitionem non intendit Capitulum generale quod occasione praemissorum visitationum et reformationum patres abbates priventur suis iurisdictionibus paternis. 11.  Querulosum patrum Ordinis ad contributiones solvendas impositorum clamorem, super inaequali proportione quottarum suorum monasteriorum, mature ponderans praesens generale Capitulum, singulis pensatis, iuste distribuere desiderans, Rmo D. Cistercii et dominis quatuor primis ac aliis Ordinis patribus, quos per diversas Ordinis provincias pro sua informatione assumere voluerit, coniunctim committit in plenaria Ordinis potestate, quottas praedictas proportionandas et fideliter registrandas. Qui quidem Rmus et domini quatuor primi onus in se pro bono Ordinis susceperunt, et se id fideliter ac diligenter facturos iuraverunt. [DIFFINITIONES] GENERALES 12.  Generale Capitulum gravissime ferens indiscretam quorumdam Ordinis patrum in partibus marchionatus Brandeburgensis et circumvicinis constitutorum praesumptionem damnabilem et inobedientiam, qui quadam et importabili temeritate, qui primo sine scitu et assensu Capituli generalis desuper requisito, et contra Ordinis antiqua statuta, novi collegii Francfordiani ipsius Ordinis nomine fundamenta posuere, et deinde contra expressam eiusdem Capituli generalis anni praeteriti 1507 super hac materia diffinitionem per se et interpositas personas opus ipsum continuare contemptibiliter praesumpserunt, volentes in hoc alia Ordinis antiqua collegia ad nihilum redigere et studendium frequentatione privare, in Ordinis opprobrium et dedecus sempiternum. Quapropter Capitulum generale huiusmodi abusibus cum severitate providere desiderans, auditis hinc inde, diffinitorio sedente, utrarumque partium propositis, et commissariorum Capituli generalis ad haec latius examinanda deputatorum fide digna relatione praehabita, certis, iustis rationabilibusque causis id ipsum Capitulum generale ad hoc moventibus, praemissaeque diffinitioni adhaerendo, sub excommunicationis latae sententiae poena et aliis censuris et poenis Ordinis districte prohibet abbati de Lenhin et eidem adhaerentibus, ne ultra ad aedificationem et continuationem aedificii dicti collegii, per se vel interpositam personam procedant, quinimo omnia ipsa aedificia aliis usibus deputent. Omnibus insuper eiusdem Ordinis abbatibus et aliis regularibus personis in sacro sacerdotali ordine constitutis super hoc requirendis, executionem praesentis diffinitionis, in virtute salutaris obedientiae et sub poenis et censuris Ordinis districtius iniungendo, in plenaria Ordinis potestate. 13.  Praesens generale Capitulum graviter ferens quorumdam Ordinis abbatum negligentiam in scolaribus et eorum provisionibus mittendis ad studia Ordinis, domino Morimundi committit, quatinus absque dissimulatione viriliter et exacte compellat et singulos abbates Lotharingiae et Barii, ac eorum circumvicinos [circumvicinis], ad mittendum suos scolares cum debitis provisionibus apud collegium Sancti Bernardi Parisiensis, in plenaria Ordinis potestate. 14.  Capitulum generale informatum quod aliqui abbates et abbatissae Ordinis certorum episcopatuum, contra Ordinis libertates et privilegia, solvunt iucundos adventus, procurationes, subsidia et alias exactiones per dioecesanos sibi impositos, propter quod ipsum Capitulum generale omnes tales condemnat ad tantumdem solvendum Ordini quantum dictis Ordinariis pro rebus et causis supradictis solverint, et citentur ad proximum Capitulum generale responsuri promotori causarum ad obiicienda, ulteriusque processuri prout fuerit rationis. Praesentis diffinitionis executionem domino de Morimundo in episcopatibus Tullensi et Metensi, ac totius Lotharingiae et Barii dominiis, abbati de Villari in partibus Leodii et circumvicinis, in plenaria Ordinis potestate. 15.  In supplementum et loco domini abbatis de Signiaco, causa suae infirmitatis, de qua constitit Capitulo generali, dictum generale Capitulum institutit [instituit] dominum abbatem de Bullione, qui prius tamquam Diffinitor iuraverat sicut et ceteri. 16.  Negotium de Virgulto sive processus commissariorum remittitur ad R. D. Claraevallis, etc., ad ampliorem conferentiam, etc. 17.  Sententiam latam per dominos abbates de Caroliloco et de Cheminione, virtute commissionis Capituli generalis, contra fratrem Guillelmum Salmon, ratificat et approbat, praecipiendo dicto fratri Guillelmo sub poenis et censuris Ordinis, quatinus absque dilatione aliqua adimpleat sibi iniuncta et imperata per dictos iudices a Rmo D. Cistercii, auctoritate Capituli generalis, ordinatos. 18.  Capitulum generale multiplicibus Ordinis agendis, enormibusque scandalis et incommodis quantum in se est occurrere volens, constituit, creat, facit et ordinat generales Ordinis procuratores in curiis, videlicet Parlamenti Parisiensis, Burdegalensis, Tholosani et ressortis earum, in curia videlicet Parlamenti dominos abbates de Frigidomonte, de Caroliloco, s. th. pr., de Belloprato, provisorem Sancti Bernardi Parisiensis, atque Maturinum de Cangeio ; in Parlamento Tholosano abbates de Candelio, Bellapertica, de Elnis, et fratrem Nicolaum Baquelet ; in curia Burdegalensi abbates de Faesia et de Cadunio, et eorum quemlibet in solidum, cum facultate quoscumque Ordinis fugitivos et apostatas capiendi et retinendi ac de eis disponendi, prout eis melius videbitur ; et cum facultate substituendi alios idoneos procuratores, qui similem vel limitatam habeant potestatem ; et quod in absentia notariorum praesentis Capituli generalis secretarius Rmi D. Cisterciensis signet dicta Ordinis procuratoria, in plenaria Ordinis potestate. 19.  Generale Capitulum sorori Franciscae Rutique, abbatissae de Benedicta valle, quae libere et sponte cessit, annuam pensionem decem libr. turon. super fructibus monasterii monialium B. M. de Benedictavalle, Tullensis dioecesis, insequendo Ordinis privilegia et statuta, cottat et assignat, monendo abbatissam modernam et futuras abbatissas, et omnes eiusdem loci regulares personas, quatinus sub poena excommunicationis et interdicti annis singulis dictam pensionem decem libr. turon. eidem sorori Franciscae ad diem Ascensionis Domini, Divione in domo Cistercii, procuratori suo aut ab ea commisso, solvere non omittant, cuius primus terminus dictae solutionis erit die Ascensionis anni 1509 proxime ventura, quae pensio durabit quousque dicta Francisca fuerit aliter in Ordine vel alibi provisa. Executionem praesentis diffinitionis omnibus Ordinis regularibus personis committendo. 20.  Desolationi collegii Ordinis nostri Cisterciensis Tholosani providere cupiens praesens generale Capitulum, instituit fratrem Nicolaum Baquelet provisorem dicti collegii Tholosani, abbatibus de Candelio, de Bellapertica et de Elnis, et cuilibet eorum in solidum dando in mandatis, quatinus eumdem provisorem in possessionem realem et corporalem inducant, et de eodem officio gaudere faciant, necnon et eidem in omnibus fideliter et viriliter assistant, omnibus et singulis scolaribus et subditis dicti collegii personis praecipiendo, quatinus et tamquam suo provisori devote et humiliter pareant et obediant, in plenaria Ordinis potestate. Dando eidem provisori pro provisionibus suis hoc anno 26 libr. turon., et super contributionibus illius patriae annis futuris providebitur. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 21.  Electionem et promotionem fratris Delphini Tourbes ad dignitatem abbatialem monasterii B. M. de Domo Dei, alias de Nigrolacu, quondam confirmatam per Capitulum generale, praesens Capitulum generale habet gratam ; et exinde ratione resignationis factae per dictum Delphinum domino Claudio de Mesnil … tunc Sanctae Sedis apotoslicae [apostolicae] protonotario, qui postmodum virtute dictae resignationis obtinuit provisionem dicti monasterii a Summo Pontifice, quam provisionem dictum generale Capitulum, quia idem commendatarius Ordinis habitum suscepit, gratam et acceptam habet, in plenaria Ordinis potestate. 22.  Electionem et promotionem in abbatialem dignitatem B. M. Stolpensis de persona fratris Georgii Karomp in monasterio Stolpensi, praesens generale Capitulum tamquam iustam rite et canonice factam approbat et ratificat, in plenaria Ordinis potestate. 23.  Ad idem, pro fratre Petro Boucan, electo in abbatem monasterii de Caduino, nostri Cisterciensis Ordinis, in Sarlatensi dioecesi. 24.  Ad idem, pro fratre Michaele … ad dignitatem abbatialem monasterii B. M. de Pomerio, nostri Ordinis, Argentinensis dioecesis. 25.  Ad idem, pro fratre Ioanne Rynglg ad dignitatem abbatialem monasterii B. M. Portae coeli, vulgo Tennenbach nuncupati, Ordinis nostri, in dioecesi Constantiensi. 26.  Ad idem, pro fratre Petro de Tauro, electo in abbatem monasterii de Calercio, in Rivensi dioecesi. 27.  Ad idem, pro fratre Iacobo des Gardins, proviso per resignationem fratros [fratris] Georgii Dupuis, nuper abbatis monasterii de Gardo, Ambianensis dioecesis, qui resignavit in manibus Summi Pontificis, cuius promotionem et apostolicam provisionem in vim dictae resignationis factam, Capitulum generale gratam habet et acceptam. TRACTATUUM CONFIRMATIONES 28.  Abbatibus de Nemore Mariae et de Bucovia praesens generale Capitulum committit, quatinus se diligenter informent super quibusdam commutationibus quorumdam molendinorum situatorum in oppido dicto Demun, quod in magna distantia a monasterio de Colbatz distare dicuntur, ad ipsum monasterium pertinentium ; in quibus consules dicti oppidi partem revenutorum accipiunt, et ob id modicum emolumentum propter discordias inde motas dictum monasterium habere se dicit, et libenter commutaret seu escambiaret ad alia molendina vel alios redditus, ad utilitatem dicti monasterii. Quae excambia, si dicti commissarii inveniant dicto monasterio utilia, illa confirment, et faciant prout fuerit iuris et rationis, in plenaria Ordinis potestate. 29.  Abbatibus de Aceyo et de Miratorio praesens generale Capitulum committit, quatinus se diligenter informent super quodam contractu praesentibus annexo, ad requestam Ioannis Loppin, de Belna, et religiosorum virorum abbatis et conventus monasterii de Firmitate, et secundum quod repererint, confirment vel infirment, in plenaria Ordinis potestate. REHABILITATIONES 30.  Visis per generale Capitulum supplicationibus fratrum Eliae Dalmer, religiosi monasterii de Dalone, et Ioannis Gremer, monasterii de Gondonio, Ordinis nostri Cisterciensis, dictum Capitulum generale remittit ad abbatem de Faesia Ordinis nostri, cui committit ut se super contentis in eisdem et articulis eis adhaerentibus informet, et prout invenerit cum eis faciat quod fuerit iustitiae et aequitatis, secundum Ordinis nostri statuta, in plenaria Ordinis potestate. 31.  Ad humilem supplicationem abbatissae de Amore Dei, in Suessionensi dioecesi, Ordinis Cisterciensis, praesens generale Capitulum misericorditer dispensat cum sorore Nicola de Bosco, religiosa professa dicti monasterii de Amore Dei, ut non obstante infamiae nota et inhabilitate, quam incurrit ex carnis contagio, puerperio inde secuto, possit nihilominus ad omnes actus, voces, officia, dignitates assumi, etiam abbatiali dignitate inclusa, praecipiendo omnibus et singulis dicti monasterii regularibus personis, ne super huiusmodi infamiae nota eidem sorori insultent vel improperent. 32.  Ad idem, pro fratre Ioanne Pagnem, monasterii de Ursicampo professo, quem non obstantibus tribus aufugiis, tam a collegio nostro Sancti Bernardi quam a proprio monasterio de Ursicampo, etiam habitu Ordinis derelicto, et contagio carnis multipliciter repetito, ad supplicationem abbatis sui, Capitulum generale rehabilitat ad omnes Ordinis gradus. 33.  Ad idem, pro fratre Dephino Tuorbini (*sic*) antiquo abbate monasterii de Nigrolacu, qui quia in manu Summi Pontificis in favorem cuiusdam domini protonotarii, qui nuper Ordinis nostri habitum sumpsit, Ordinis censuras ac inhabilitatem incurrerat, ipsum praesens generale Capitulum, quia carceribus punitum absolvit, eum rehabilitat ad omnes Ordinis gradus, voces et dignitates, in plenaria Ordinis potestate. 34.  Ad idem, pro fratre Girardo de Lingonis, religioso monasterii B. M. Albaeripae, ad instantiam abbatis sui, praesens generale Capitulum rehabilitat, misericorditer dispensat cum dicto religioso, ut non obstante infamiae nota et inhabilitatis quam incurrit ex carnis contagio, etiam monasterium praedictum illicentiatus exeundo, absque licentia requisita, unde punitus fuit, ad omnes actus legitimos valeat promoveri, in plenaria Ordinis potestate. 35.  Dispensat cum fratre Iacobo Poncelot, religioso monasterii de Caladia, ad sui abbatis requestam, ut non obstante exitu de suo monasterio, contagio carnis quod puerperium secutum est, consideratis eius humili satisfactione et morum conversione, ad omnia Ordinis officia, voces et dignitates rehabilitetur, quem per praesentes ipsum generale Capitulum rehabilitat et ad primum suum statum reponit. 36.  Ad requestam domini de Belloprato, in Belvacensi dioecesi, rehabilitantur fratres Matheus Helisem, Ioannes de Granthuilier, Reginaldus Janst, Petrus Jolibois, Tossanus Bernart, Michael Le Sturre, Guillelmus Viart, omnes religiosi dicti monasterii de Belloprato, qui in abbatem suum conspiraverunt, ad omnes Ordinis voces et actus legitimos, dignitate abbatiali seclusa. 37.  Ad idem, pro fratre Nicolao Le Sallier, religiosi dicti monasterii de Belloprato, qui ab undecim annis vel circa apostatavit per quatuor vel quinque dies, quem generale Capitulum rehabilitat ad omnia, etiam abbatiali dignitate inclusa. 38.  Ad idem, pro fratre Maturino, monacho de Barbello, ad instantiam abbatis sui, qui a duobus annis per mundum vagus discurrens apostatavit, postmodum Dei spiritu ipsum revocante ad cor rediit et monasterio se reddidit, ac poenitentias sibi iniunctas patienter explevit, quem Capitulum praesens ad omnia Ordinis officia, voces, actus, dignitates et honores rehabilitat. 39.  Ad idem, pro fratre Ioanne de Montigniaco, quondam religioso Vallis Sancti Lamberti, ad requestam abbatis sui, de puerperio sibi imposito. 40.  Ad idem, pro fratre Ioanne Fronpeys, monacho de Laude, qui pro contagio carnis punitus humiliter se habuit, et ob id Capitulum generale ad requestam sui abbatis, eum ad omnes Ordinis gradus, voces et dignitates rehabilitat, in plenaria Ordinis potestate. COMMISSIONES 41.  Abbatibus de Boneffia, de Sancto Remigio, Nizella, de Valcellis, et duobus eorum, praesens generale Capitulum committit quatinus se diligenter super quibusdam contentis in quadam requesta pro et nomine abbatis de Molinis, domini Claraevallis commissarii in monasterio monialium de Spinoso loco, eidem Capitulo generali praesentata, informent, quatinus veritate comperta faciant partibus iustitiae complementum, in plenaria Ordinis potestate. 42.  Dominis Claraevallis et de Caroliloco, s. th. pr., monasteriorum abbatibus, et cuilibet eorum committitur, quatinus fratrem Ioannem Brametot, monasterii de Belloprato professum, iam per commissarios Ordinis de dicto monasterio emissum, et ad istud propria auctoritate reversum, ad monasterium de Palatio, in Lemovicensi dioecesi, transmittant, in plenaria Ordinis potestate. 43.  Abbatibus de Gimondo et Calercio praesens generale Capitulum praecipit et mandat, quatinus absque dissimulatione capiant aut capi faciant fratrem Ioannem Terrada, quondam electum de Nizorio, qui dictum monasterium de Nizorio absque licentia Ordinis resignavit cuidam commendatario saeculari, et litteras citatorias D. N. Cisterciensis irreverenter et derisorie de manibus Ioannis Bido, rectoris ecclesiae de Vernadeto, violenter abstulit ; et quia ad secundam diem Capituli generalis citatus non comparuit, nec alium pro se misit, eapropter dictum Capitulum illum contumacem, rebellem et excommunicatum declarat. Ob quas causas excommunicationis sententiam incurrit, et eum carceribus mancipent usque ad aliam Capituli generalis, aut D. N. Cisterciensis dispositionem ; necnon eum contumacem et excommunicatum ubique denuntient, invocato ad praemissa et ea tangentia brachii saecularis auxilio, consilio et favore, in plenaria Ordinis potestate. Et quod dicti commissarii citent ad proximum generale Capitulum fratres Ioannem Fanilchia, priorem tunc de Nizorio, Ioannem de Lunoma alias Emericus, et Guillelmum de Sestapo, qui cum dicto de Terrada violenter et irreverenter dictas litteras citatorias a dicto Bido abstulerunt ; et remittant omnia ad proximum generale Capitulum. 44.  Abbatibus de Lubens, Vratislaviensis dioecesis, et de Valle Sanctae Mariae, Cracoviensis dioecesis, committitur quatinus, salvis antiquis et novis Ordinis diffinitionibus, quantum fieri poterit, se diligenter informent, quorsum abbates ducatus Slesiae suos scolares mittere debeant, videlicet an ad collegium Ordinis in Lipzic vel ad collegium in Cracovia, videndo et examinando texatoria utrorumque commissariorum, scilicet domini abbatis de Vetericella et domini abbatis de Claratumba, et huiusmodi taxationem scolarium et collegiorum determinent, in plenaria Ordinis potestate. 45.  Abbatibus de Gimondo et de Bellapertica, et cuilibet eorum in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus se informent super quadam postulatione, quam fecerunt fratres Petrus de Montiscardo, Bernardus de Foresa, Petrus de Cistach, Iacobus de Barta, religiosi de Fullenciis, continente eos ad cor rediisse ac super hoc poenituisse, cognoverint, misericorditer cum eis faciant, etiam eos, si requirant, rehabilitando, prius tamen eis iniuncta poenitentia salutari, eos etiam ad monasterium suum de Fullenciis restituendo et reintegrando, ne forte per saeculum divagari cogantur. 46.  Rmo D. Cisterciensi, s. th. pr. praesens generale Capitulum reverenter committit, necnon dominis abbatibus de Pontigniaco et de Claravalle, s. th. pr., et cuilibet eorum in solidum, quatinus super querimonia abbatis et conventus monasterii B. M. de Maceriis contra dominum abbatem de Firmitate, super facto pecuniarum fundationis missarum dominorum de Coulihes, auditis partibus hinc inde procedant, et eam determinent, prout iuris fuerit et rationis, in plenaria Ordinis potestate. IUDICES 47.  Abbatibus de Firmitate, de Pontigniaco, de Morimundo, de Caroliloco, committit generale Capitulum, quatinus quascumque personas Ordinis repererint Rmo D. N. Cisterciensi et eius monasterio in aliquibus pecuniarum summis debite teneri, *etc.* 48.  Ad idem, abbatibus de Rigniaco, de Quinciaco, de Fonte Ioannis, pro domino Pontigniaci. 49.  Item, domino Claraevallis dat pro iudicibus dominos abbates de Longovado et de Albaripa. 50.  Ad idem, pro domino de Valle regis, qui elegit sibi pro iudicibus dominos de Claravalle, Fusniaco, de Signiaco et de Valle clara. 51.  Ad idem, pro magistro Ioanne Marsot bidello collegii Sancti Bernardi Parisiensis. 52.  Ad idem, pro domino de Caroliloco, cui deputantur iudices abbates de Frigidomonte, de Belloprato et de Regalimonte. 53.  Ad idem, monitio de Nigrolacu. 54.  Abbati de Faesia Ordinis commissario ipsum generale Capitulum committit, quod se informet super contentis in requesta fratris Ioannis Garmer, et iuxta comperta faciat iustitiae complementum, in plenaria Ordinis potestate. 55.  Item, eidem abbati de Faesia, praesens generale Capitulum committit, quatinus se diligenter informet super contentis in requesta fratris Heliae Dolmet, religiosi de Dalone, et casu posito eidem requestae adhaerenti et prout compererit, ordinet et disponat cum dicto fratre Helia, aut alias faciat prout iustum fuerit, in plenaria Ordinis potestate. CONTUMACES 56.  Abbas de Sancto Sulpitio, qui citatus peremptorie et personaliter non comparuit, contumax et excommunicatus denuntiatur, et citetur ad proximum generale Capitulum per primum de Ordine cui praesens diffinitio praesentabitur, sub poenis et censuris Ordinis, et remittit executionem ad proximum generale Capitulum. EXCUSATIONES ABBATUM A VIA CAPITULI GENERALIS 57.  Excusantur a via Capituli praesentis abbates de Alba dominorum, de Fonte salutis et de Mulbrunna, per litteras eorum ad Capitulum transmissas et acceptas. SUFFRAGIA 58.  Ad instantiam abbatis de Stratfordia, generale Capitulum annuit venerabilibus personis magistro Willermo Esynpon et Ioannae uxori eius, necnon et Roberto Danell, utriusque iuris doctori. 59.  Similiter ad eiusdem abbatis requestam, annuit idem Ioanni Caloson et uxori eius. 60.  Item, ad idem, Thomae Gibbson et uxori eius, civibus Londoniensibus. 61.  Ad idem, pro priore de Mazuris, ad quinquennium. — Ad idem, pro quatuor primis. Philibertus similiter et prior de Mazuris. — Pro domino de Marul, fundatore monasterii de Recluso et uxore eius. — Ad idem, pro domina Maria de Luxembourg, comitissa de Vandome et liberis suis, ad requestam abbatis de Boheriis. — Item, ad eius requestam nobili viro Antonio Dalli, eius uxori et liberis eorum. — Ad idem, pro Nicolao de Detelbach, ad requestam abbatis de Lanckheim. Signatum : Petrus abbas de Recluso, cum parapho. * * * 62.  Illustrissimis et permagnificis dominis, dominis videlicet Ioachim, Dei gratia sacri romani imperii archicamerario, principi electori, necnon Alberto, marchionibus, ducibus et principibus inclitissimis, frater Iacobus abbas Cistercii, ceterique Diffinitores et abbates in Capitulo generali apud Cistercium congregati, devotum orationum suffragium pro salute et humili sui commendatione. Gravissimas praecelsarum maiestatum vestrarum missivas litteras cum possibili reverentia in nostro Capituli generalis diffinitorio recepimus et perlegimus, illustrissimi nobis metuendissimi et observantissimi domini ac principes inclitissimi, vidimus, et alias in eamdem confluentes sententiam litteras R. in Christo P. D. episcopi Lubicensis, et super hoc collegii Francfordiani erectione peramplius informari cupientes coabbatem nostrum de Nemore Mariae ex una, necnon nuntios aliorum coabbatum praedictam executionem impugnantium partibus ex altera, hinc inde pacatissime discrepantes audivimus, et licet pro vestrarum celsitudine maiestatum votis et suadibilibus litteris vestris acquiescere cuperemus, antiqua tamen Sanctae Sedis Apostolicae et Ordinis nostri statuta, novorum collegiorum erectionibus districte refragantur. Quod si coabbas noster de Lenhyn, et alteri circumvicini eidem adhaerentes, laudabilem patrum super his institutionem et arctissimas censuras excellentiis vestris reverenter suggessissent, profecto vos, quorum et felicissimae memoriae praedecessorum vestrorum auspiciis sacerrimus Ordo noster in marchionatu, ducatu, principatu, ceterisque dominiis vestris semper effloruit, nullum in hoc opere praesumptuoso adminiculum dedissetis, vos enim, vos inquam, estis tutela fiduciaria, sub qua hactenus Ordo noster Cisterciensis in sua puritate, sinceritate et Capituli generalis obedientia permansit ; et nunc si pro novo erigendo Francfordiae collegio dominiorum vestrorum abbates compellere vestra maiestas decreverit, verendum profecto, ne pro uno novo antiquum Lipzense collegium, imo etiam et hoc novum postea depereant, cum utrimque bipartitis Ordinis studentibus hoc et illud insufficienti studentium numero minuetur, et sic inter paucos Ordinis religiosos laicorum contubernio commiscendos in novo et antiquo collegiis regularis languescet disciplina, et studentium exercitium refrigescet. Itaque serenissimae maiestates [maiestatis] vestrae, quibus haec cum devota et sincera veritate referimus, non aegre ferant nostri generalis Capituli super his diffinitionem, et pro veteri et iam Ordinis privilegiis et libertatibus gaudente Lipzensi collegio novum hoc erigi prohibere dignemini. Et nos totius Ordinis nostri suffragia pro felicissimis vestrarum maiestatum successibus, necnon Universitatis vestrae Francofordianae progressu prosperrimo humiliter offerimus, promittimus et persolvemus. Ex diffinitorio praesentis nostri Capituli generalis tempore Rogationum apud Cistercium, hoc anno 1508 celebrati, sub eiusdem Capituli sigillo et signis notariorum manualibus.

*A*) Nomina monasteriorum quorum abbates interfuerunt Capitulo generali anno 1509. De Cistercio, s. th. pr., de Firmitate, de Pontigniaco, de Claravalle, de Morimundo, de Caroliloco, s. th. pr., de Altaripa, s. th. pr., de Bullione, de Cupro, de Bellavalle, de Miratorio, de Buxeria Aeduensi, de Charitate, de Regniaco, de Sancto Andrea in Goufferno, de Florido campo, de Wantgrowitz, de Valcellis, de Nepomuk, de Nigrolacu, de Prathea, de Theoloco, de Vallelucenti, de Valloliis, de Bellobecco, de Quinciaco, de Rippatorio, de Aceyo, de Recluso, de Monasteriis in Argona, de Longovado, de Callovio, de Cheminione, de Bithania, de Clarofonte, de Gratia Dei, de Belloloco Lingonensi, de Loco Dei in Ponthino, de Roseriis, de Fristof [Fristorf], de Marcilliaco, de Pietate Beatae Mariae. *B*) Ordinatio Capituli generalis anno 1509. *Diffinitores* : De **Cistercio* s. th. pr., de Altaripa, s. th. pr., de Bellobecco, de Miratorio, de Buxeria Aeduensi, monasteriorum abbates. — De **Firmitate**, de Cupro, de Charitate, de Wantgrowitz, de Nigrolacu, monasteriorum abbates. — De **Pontigniaco**, de Caroliloco, s. th. pr., de Vallelucenti, de Callovio, de Prathea, monasteriorum abbates. — De **Claravalle**, de Bullione, s. th. pr., de Longovado, de Valcellis, de Loco Dei in Ponthino, monasteriorum abbates. — De **Morimundo**, de Bellavalle, de Theoloco, de Floridocampo, de Nepomuk, monasteriorum abbates. *Confessores* : De Nepomuk, de Quinciaco, de Marcilliaco, monasteriorum abbates. *Promotor causarum* : Frater Blasius de Afereyo, Cistercii professus, bacc. form. *Receptor excusationum* : de Cheminione monasterii abbas. *Portarius diffinitorii* : de Rippatorio monasterii abbas. *Notarii abbates* : de Rigniaco, de Recluso, monasteriorum abbates. *Auditores computationum* : de Sancto Andrea, de Monasteriis in Argona, et illi quos Rmus D. N. Cisterciensis voluerit deputare. *Notarii ad pedes* : fratres Petrus de Vireyo, Guillelmus de Divione tertius, Cistercii professi. * * * Anno Domini millesimo quingentesimo nono, in generali Capitulo tempore Rogationum apud Cistercium celebrato, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo… *etc.* 2.  Praeterea pro serenissimo… *etc.* 3.  Insuper pro burgensibus … *etc.* 4.  Ceterum pro pace … *etc.* 5.  Demum pro felicis … *etc.* [DIFFINITIO] GENERALIS 6.  Cum totus Ordo noster … necnon in summa 9033 libr. 15 solid. 6. denar. turon. pro resta computationum generalis Capituli anni 1508 … *etc.* [DIFFINITIONES] SPECIALES 7.  Quia generale Capitulum rebus Ordinis nostri salubriter providere cupiens, vidit et diligenter examinavit tres diffinitiones, quarum prima fuit facta anno Domini 1502 et incipit : Dolenter accepit ; secunda autem facta fuit anno Domini 1504 quae et incipit : Confirmando diffinitionem ; tertia vero edita fuit anno Domini 1505 quae incipit : Detestabilem ; et matura deliberatione habita comperit eas esse rationabiles, privilegiis et statutis Ordinis nostri consonas et pernecessarias ; ideo praesenti diffinitione eas, ac si de verbo ad verbum hic insererentur, approbat, ratificat et confirmat, praecipiens omnibus abbatibus, quatinus eas ad monasteria sua transferrent, patribus autem abbatibus et commissariis universis praecipimus quatinus portent eas secum, publicent et relinquant in omnibus monasteriis quae contingerint eos in posterum visitare. Insuper ut inde nulli possint praetendere causam excusationis, eisdem patribus abbatibus et commissariis praecipit idem generale Capitulum, quatinus in omnibus electionibus, quibus continget eos praesidere, antequam procedant ad electionem, praesentem diffinitionem cum illa quae incipit : Detestabilem, publice legi faciant et exponant. 8.  Generale Capitulum damnis et incommodis monasteriorum diligenter obviare cupiens, abbatibus de Charmeya et de Sigilleriis, et cuilibet eorum committit, ut se debite et diligenter informent de et super quibusdam contractibus quorumdam nemorum seu boscorum, factis per abbatem et conventum monasterii de Recluso, Trecensis dioecesis, et huiusmodi nemora in terras arabiles redigere, mediantibus certis redditibus granorum et aliorum proventuum ; quod si invenerint huiusmodi contractus seu tractatus fore utiles, eosdem confirment, ratificent et approbent, in plenaria Ordinis potestate. COMMISSIONES 9.  Abbatibus de Frigidomonte, de Fulcardimonte et de Loco Dei in Pontino, et duobus eorum, praesens generale Capitulum committit mandatum se diligenter informandi super contentis in contractu, cui praesentes litterae innectuntur, qua informatione facta, si invenerint possessionem seu terrae portionem in dicto contractu mentionatam ad utilitatem monasterii et secundum Ordinis statuta tradi debere et posse ad censum et redditum perpetuum, iuxta conditiones et chargias in dicto tractatu expressas, interveniente super hoc consensu seu contractu abbatis et conventus de Bellobecco, praedictum tractatum, si fieri contigerit inter dictos abbatem et conventum ex una parte, et Ioannem Hyesse in praedicto contractu nominatum, confirment, *etc.* 10.  Generale Capitulum propter certas rationabiles causas decernit citandos esse priorem et cellerarium sive procuratorem et alios quos Rmus duxerit nominandos coram eodem domino nostro ad instantiam promotoris causarum Ordinis, ad diem competentem, responsuros ad ea quae sibi proponentur ex parte eiusdem promotoris causarum. 11.  Abbatibus de Nemore Sanctae Mariae et de Loco coeli, praesens generale Capitulum committit, quatinus se super quibusdam abusibus, ut fertur, contra Ordinis honestatem et omnem sanctimoniam ab inhabitatoribus monasterium de Colbaz, tempore carnisprevii, et aliis temporibus, tam in commessationibus, carnibus, choreis et aliis dissolutionibus, in maximam Dei offensam, populi christiani scandalum, et in animarum suarum permaximum detrimentum, allegantes ipsi Colbacenses esse consuetudines, quae potius corruptiones nuncupari deberent, a multis temporibus convalescentes. Quas si invenerint, et ita invenerint, remedium opportunum apponant, districtissime sub gravissimis poenis omnibus eiusdem monasterii regularibus personis inhibendo, ne de cetero talibus abusibus aut aliis quibuscumque contra Ordinis disciplinam vacent, nec alias quascumque consuetudines faciant aut vacent, praeter consuetudines Ordinis, iuxta tenorem *Chartae charitatis*, praecipiendo eadem auctoritate abbati, priori, cellerario et ceteris omnibus dicti monasterii officiariis sub poenis, abbati suspensionis, et aliis ab officiis suis privationis et gravissimae punitionis, ne similia deinceps fieri permittant, in plenaria Ordinis potestate. 12.  Clamores et querelas abbatis de Nigrolacu graviter ferens praesens generale Capitulum, super eo quod dicebat fratrem Ludovicum Preneraud ius, quod in dicta abbatia de Nigrolacu praetendebat, in favorem et utilitatem protonotarii de Aureavalle, contra Ordinis privilegia et statuta, resignasse. Idem generale Capitulum praecipit omnibus Ordinis regularibus personis, quatinus si sciant quovismodo per quascumque personas habeant Ordinis commissariis requisiti revelare, alias se Ordinis censuras noverint incurrisse. Insuper quia dicto Capitulo constitit evidenter, nonnullos dictae abbatiae de Nigrolacu religiosos multas irreverentias, rebelliones et contradictiones et resistentias Ordinis commissario, necnon contra christianissimi domini nostri regis personam, seu eius officiarios quasi os misisse, quod non decet, in coelum, et alia multa indecentia et rationi ac religionis honestati et puritati inconvenientia commisisse in dicti Ordinis et personarum eiusdem scandalum gravissimum et divinae maiestatis offensam non modicam. Idcirco ipsum Capitulum generale abbatibus de Pratea, de Bonoradio et de Rupibus expresse committit, mandat et praecipit, quatinus se super praedictis et ab eis dependentibus diligenter informent, etiam si opus sit, dicti domini nomine regis secum assumptis officiariis, et omnibus debite cognitis et elucidatis viriliter et exacte, omni favore reiecto, et omnibus postpositis, contra huiusmodi rebelles et dissolutos monachos procedant, ipsos ubicumque repererint carceribus firmissimis usque ad nutum Capituli generalis retrudendo et detinendo, ac aliis punitionibus condignis afficiendo, in ceterorum iniquorum exemplum et terrorem, in plenaria Ordinis potestate. Similiter dictis commissariis et universis Ordinis abbatibus eadem auctoritate praecipit et mandat, quatinus fratrem Ioannem de Mota ubicumque repererint, suis exigentibus demeritis, capiant et incarcerent, usque ad nutum Capituli generalis. 13.  Clamores quorumdam religiosorum de Nigrolacu contra et adversus dominum Claudium de Meshuy, alias de Maulpas, se pro abbate dicti monasterii de Nigrolacu gerentem, generale Capitulum dolenter recipiens una cum articulis suis nominibus subsignatis, iustitiae remedium humiliter requirentium, idem generale Capitulum pacis remedium tribuere, et huiusmodi querelis finem pro viribus ponere cupiens, abbatibus de Bonoradio, de Pratea et de Rupibus, ac unicuique eorum praecipiendo in virtute sanctae obedientiae expresse committit, ut dictis articulis visis et debite ponderatis rebus huiusmodi, prout iuris est diligenter inspectis, partibus reddant iustitiae complementum, in plenaria Ordinis potestate. 14.  Cum sicut accepimus vacanti monasterio B. M. de Claromonte, Cenomanensis dioecesis, per obitum quondam Yvonis Trouson illius ultimi abbatis et possessoris, religiosi illius monasterii, aut quidam ex eis procedere intendentes ad electionem futuri abbatis, ad certam talem qualem postulationem de persona Rmi D. Roberti Guibé asserti cardinalis tunc Redonensis, sine licentia eorum patris abbatis, et alias contra tenorem et formam privilegiorum et diffinitionum nostri Ordinis, excommunicationis sententiam et alias poenas in dictis privilegiis latius declaratas incurrendo propter quas fuerunt dicti postulantes pro illa vice eligendi potestate ipso facto privati, adeo quod ius eidem monasterio providendi de futuro abbate fuerit ad superiorem abbatem immediatum vel eius vicarium devolutum, processissent. Ideoque venerabilis frater noster abbas modernus de Bellabranca, Ordinis et dominorum praedictorum commissarius et vicarius a tunc abbate Claraevallis, monasterium pridem tamquam vacans iure devoluto, dilecto nobis in Christo fratri Ioanni Descepeaulx, presbytero religioso expresse professo nostri iam dicti Ordinis, tamquam benemerito, capaci et idoneo contulisset. Et nihilominus dilectus etiam nobis in Christo frater Ioannes Fabry, etiam presbyter et religiosus professus dicti monasterii de Claromonte, ex certis iustis et legitimis causis ad hoc animum suum moventibus, ut asserebat, electionem de persona dicti fratris Ioannis Descepeaulx rite et legitime iuxta formam statutorum et privilegiorum dicto Ordini concessorum, praedicto abbate Claraevallis ad hoc praesente et auctoritatem praestante, fecisset et celebravisset. Quae quidem electio fuisset postea rite et legitime de eiusdem abbatis Claraevallis auctoritate confirmata et dictus Descepeaulx in possessionem missus, et etiam quod religiosi dicti monasterii aut quidam ex eis, prout asseritur, prolocutionibus praecedentibus et pactis nonnullis illicitis, non sine suspicione simoniacae pravitatis intervenientibus, et aliis illegitimis modis timorem, qui poterat cadere in constantem virum, incutientibus, se iterum congregarunt, et ordine iuris, statutis, privilegiis, et diffinitionibus ipsius Ordinis praetermissis, et ipsis in excommunicatione existentibus, ac ipso facto pro illa vice iure eligendi privatis, leviter, subito et repente negotium electionis ad sanctissimum dominum nostrum Papam et Sedem Apostolicam remisissent, ita tamen, ut a quibusdam asseritur, quod S. D. N. eidem monasterio provideret, et aliquo capaci nostri Ordinis, et non alias, etc. Hinc est quod nos ad quos potestas providendi de monasteriis dicti nostri Ordinis vacantibus ac etiam iure devolutis spectare dignoscitur, attendentes quantum sit dispendiosa monasteriorum et ecclesiarum diuturna vacatio, quamque pericula esse solent omnibus, illos providere cupientes, provisionem dicto fratri Ioanni Descepeaulx per praefatos abbatem Claraevallis et eius commissarium, cum omnibus inde secutis, auctoritate nostra in vim privilegiorum et statutorum Ordinis nostro Ordini concessorum, approbamus, laudamus et ratificamus, supplentes omnes et singulos defectus, si qui forte intervenerint, in quantum possumus et debemus. Et nihilominus monasterium praedictum B. M. de Claromonte, Cenomanensis dioecesis, sive ius super eodem per dictum Rm Guibé praetensum, sive adhuc per obitum dicti quondam fratris Yvonis Trouson, sive per incapacitatem aut incompatibilitatem ipsius Guibé, iure devoluto a tempore notitiae, aut alias quovismodo adhuc vacare noscatur, fueritque ius ad nos devolutum, eidem fratri Ioanni tamquam capaci, sufficientique et idoneo conferimus et donamus, ac de illo etiam providemus, investientes ipsum vel procuratorem suum de eodem monasterio per traditionem praesentium litterarum. Quocirca abbatibus de Bellabranca, de Fonte Danielis et de Campania, et eorum cuilibet in solidum, committimus et mandamus, quatinus ipsum Descepeaulx seu procuratorem suum suo praefato et nomine ipsius in possessionem realem, actualem et corporalem dicti monasterii, fructuumque reddituum et proventuum eiusdem, in quantum opus est, ponant et inducant, vel inductum tueantur et defendant, seu alter eorum ponat et inducat, tueatur et defendat. Datum, etc. Praesentibus, etc. sub sigillo, etc. 15.  Supplicationem fratris Gabrielis Regnier, in sacris litteris baccalarii Parisiensis, religiosi et prioris monasterii B. M. de Vallelucida, alias de Boscheto, in Claramontensi dioecesi, qua requirebat sibi per Ordinis Capitulum generale, de dicto officio prioris in dicto monasterio Vallislucidae, eo quod dictum monasterium erat commendatum, et ideo iurisdictionis onus ad Ordinem pertinebat, provideri, admittit praesens generale Capitulum, et eum verum et indubitatum priorem dicti monasterii ad ea quae priores claustrales in Ordine nostro spectant exercenda, ordinat et instituit per praesentes, omnibus eiusdem monasterii Vallislucidae regularibus personis in virtute sanctae obedientiae, et sub censuris Ordinis praecipiendo, quatinus eidem fratri Gabrieli suo priori humiliter pareant et obediant, in plenaria Ordinis potestate. 16.  Visis litteris comminatoriis et irreverentibus cuiusdam fratris Ricardi Dayssey, monachi monasterii B. M. de Gratia Dei, in Bisuntinensi dioecesi, cum informationibus super vita, moribus, conversatione, furtis sacrilegiis et minis, quibus abbatem suum iniuriose non tantum verbis sed scriptis circumvenit, praesens generale Capitulum talibus abusibus cupiens providere, expresse mandat et praecipit omnibus abbatibus Ordinis, quatinus ubicumque et quantocius poterint, dictum fratrem Ricardum apprehendere poterint, arctissimis mancipent carceribus, et exinde ad Cistercium transmittant ibidem detinendum, et secundum suas exigentias demeritorum puniendum. Quem nihilominus per omnes ecclesias parochiales et alibi ubi viderint expedire, eum apostatam, irregularem et excommunicatum denuntient, et si opus est, a Dioecesano litteras commissorias ad ecclesiarum rectores ut eum talem denuntient, impetrent, in plenaria Ordinis potestate. 17.  Generale Capitulum per certa scripta moderni abbatis et conventus monasterii de Scola Dei debite informatum, quod abbas Claricampi a paucis annis citra quamdam grangiam dictam Tymel in orientali Frisia transmaria situatam, absque facultate et licentia Capituli generalis contra statutum in *Benedictina* contentum alienavit, et cuidam abbatissae monasterii monialium de Tedinga, Ordinis s. Benedicti, vendidit. Eapropter matura super his consilio habito, idem generale Capitulum huiusmodi alienationem seu venditionem omnino revocat, eamque nullius esse vigoris seu momenti diffinit et declarat, abbatibus de Floridocampo et de Sancto Bernardo in Advert, et eorum cuilibet in solidum praecipiens, ut quamprimum fieri poterit, praefatum abbatem de Clarocampo per omnes iuris et iustitiae vias, ac sub censuris Ordinis, compellant quatinus praedictam grangiam ad manus Ordinis reducat seu reduci faciat et procuret. IUDICES 18.  Frater Iacobus abbas Cistercii … *etc.* et est talis : Dominis abbatibus de Firmitate, de Pontigniaco, de Claravalle et de Morimundo, et eorum cuilibet in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus omnes et singulas Ordinis personas utriusque sexus, seu earum monasteria aut quaecumque loca, quas et quae per testes fide dignos, litteras obligatorias, acta seu legitima documenta, Rmo D. N. eiusque conventui, *etc. ut in forma consueta.* 19.  Ad idem, pro domino de Firmitate committitur abbatibus de Caroliloco et de Belloprato, ut se informent, etc. 20.  Ad idem, etiam pro domino de Pontigniaco, committitur abbatibus de Regniaco, de Quinciaco et de Fonte Ioannis, et cuilibet eorum in solidum. 21.  Ad idem, committitur abbatibus de Caroliloco, de Bullione, de Bonofonte, et cuilibet eorum in solidum pro abbate et monasterio de Boeriis. 22.  Ad idem, dominis abbatibus de Longovado et de Moris. 23.  Frater Iacobus, abbas Cistercii, *etc.* et est talis : Ad aures Capituli generalis querulose conquaerentes quidam de religiosis monasterii de Nigrolacu contra et adversus dominum Claudium du Mesuy, alias de Maupas, se pro abbate dicti monasterii de Nigrolacu gerente, quosdam articulos suis nominibus subsignatos miserunt iustitiae et nostrae provisionis remedium humiliter requirentes. Quibus querelis ipsum Capitulum pro viribus cupiens providere, abbatibus de Bonoradio, de Landesio et de Rupibus, de Curia Dei, de Vallelucenti, de Elemosina, et duobus eorum in solidum, praecipiendo in virtute sanctae obedientiae expresse committit ut dictis articulis visis et rebus, prout iuris est, diligenter inspectis et examinatis, partibus reddant iustitiae complementum, in plenaria Ordinis potestate. Datum *etc.* (*cf. supra n°  13). 24.  Generale Capitulum lamentabiliter deplorans desolationes membrorum Ordinis in partibus Bohemiae constituti velut ovium inter lupos vellera depredantes et pericula, attamen quia non tantum damnum est partem perdere quam totum, ideo consentit quod medietatem possessionum monasterii de Nepomuk in Bohemia relinquant dominis de Stella in perpetuum possidenda, hoc pacto videlicet, quod dictum monasterium aliam medietatem in perpetuum et absque contradictione quacumque possidebit et gaudebit, necnon a sexaginta millium ducatorum proscriptione et arreragiis omnibus omnino quittum et absolutum remanebit. De quibus omnibus dicti domini de Stella, et unusquisque eorum super hiis et pro altero eorum requisiti sive requisitus plenam quittantiam adversus omnes et quascumque personas portare tenebuntur. Qui domini barones de Stella hanc compositionem seu tractatum et Capituli generalis consensum per regiam maiestatem domini regis, ac etiam per Summum Pontificem facient confirmari. Cuius diffinitionis executionem dictum praesens generale Capitulum abbatibus de Ebraco et de Fonte salutis committit in plenaria Ordinis potestate. 25.  Generale Capitulum tam antiquam dicti Ordinis unitatem illibatam et indivisam conservare desiderans, praecipit et mandat omnibus eiusdem Ordinis regularibus personis, quatinus sub gravissimis poenis et censuris Ordinis, ne qui sub praetextu cuiuscumque coloris per quoscumque Ordinis personas directe vel indirecte, per se vel per alios imprimant aut imprimi faciant, procurent seu consentiant, quoscumque libellos absque licentia Rmi D. N. Cisterciensis, aut ab eo deputatorum ; si qui iam inveniantur alias impressi abiiciantur, et maxime processionarius noviter impressus intitulatus *Processionarius secundum Ordinem Cisterciensem et Claraevallensem*. Qui titulus et ei similes deleantur ne sapere Ordinis divisionem ac scissuram videantur, alias se noverint Ordinis censuras incurrisse, iuxta diffinitionem anno Domini 1504 factam, quae incipit : Ad tollendam iam, proh dolor ! in Ordine nostro magnam difformitatem, etc. Et ne in posterum talia committantur, omnibus eiusdem Ordinis sub eisdem poenis prohibet, ne quis quascumque intitulationes in Ordine nisi nomine Cisterciensis, prout in *Charta charitatis* expressum est, allegare praesumant. 26.  Generale Capitulum debite informatum de rebellione facta Rmo D. N. Cisterciensi per abbatem de Longovillari et fratrem Petrum de Tuscha religiosum Savigniaci, cum idem Rmus D. N. Cistercii nuperrime visitationis officium in monasterio de Longovillari, auctoritate totius Ordinis, exercere vellet, eidem Rmo ingressum in dictum monasterium denegando, tales abusus nolens quovismodo tolerare, sed eos pro viribus reprimere et propulsare cupiens, totum processum eiusdem Rmi contra dictos abbates de Longovillari et fratrem Petrum de Tuscha ratificans et approbans, mandat et praecipit abbatibus de Caroliloco, de Belloloco, de Caricampo, et duobus eorum, quatinus omni dissimulatione semota, et quam brevissime fieri poterit, adversus huiusmodi rebelles auctoritate totius Ordinis procedant, eos et eorum quemlibet iuxta demerita acriter puniendo, et si casus exegerit, praefatum abbatem a sua dignitate abbatiali privando et destituendo seu suspendendo, praedictumque de Tuscha excommunicatum declarari ac carceribus mancipari faciendo usque ad aliam dicti generalis Capituli dispositionem. Insuper quia occasione huiusmodi faciendae visitationis per dictum Rmum, episcopus Abrincensis commendatarius dicti monasterii de Savigniaco, a quo immediate dependet ipsum monasterium de Longovillari, necnon praefatus abbas de Longovillari intentaverunt processum, casus novitatis adversus ipsum Rmum, trahentes eum propterea in causa coram iudicibus saecularibus, idem generale Capitulum ordinat, statuit et diffinit quod ipsis omnibus viis et modis possibilibus expensis Ordinis obvietur et resistatur. 27.  Quia praesens generale Capitulum multipliciter annis retroactis fuit vexatum propter multitudinem litterarum dominorum principum Germaniae, per personas Ordinis impetratarum, contra diffinitionem anno praeterito factam, necnon contra Ordinis et Capituli generalis instituta super erectione et constructione cuiusdam collegii novi ; ideo idem generale Capitulum sub censuris Ordinis prohibet omnibus Ordinis nostri regularibus personis, ne huiusmodi litteras a quibuscumque dominis principibus procurare praesumant. TRACTATUUM CONFIRMATIONES 28.  Abbatibus de Recluso, de Pietate, de Regniaco et de Moris, praesens generale Capitulum et duobus eorum in solidum, committit, aut cuilibet eorum in solidum, quatinus bene et diligenter et debite se informent, super quodam tractatu facto per bonae memoriae fratrem Bernardum, quondam abbatem de Ripatorio, de quodam gagnagio vulgariter nuncupato Fontenerii, et si invenerint huiusmodi tractatum seu contractum fore factum in damnum et praeiudicium praedicti monasterii, eumdem tractatum cassent, destruant et annullent, in plenaria Ordinis potestate, cum potestate absolvendi omnes et quascumque illius monasterii personas regulares a iuramento et aliis obligationibus. Si autem eumdem tractatum seu contractum rationabilem ipsique monasterio utilem fore invenerint, illum cum suis clausulis et conditionibus approbent, ratificent et confirment, cum praedicta et plenaria ipsius Ordinis potestate. 29.  Ad idem, pro domino de Recluso. — Abbatibus de Charmeya et de Pietate praesens generale Capitulum committit, ut se debite informent super quodam tractatu per defunctum abbatem de Recluso et suum conventum, cum quibusdam colonis seu laboratoribus, de quodam manso seu gagnagio vulgariter nuncupato Les estas de Lachem, et si praedictum, *etc.* 30.  Ad idem, conceditur pro abbate de Bellobecco. — Ad idem, pro abbate de Sancto Andrea. — Ad idem, pro abbate de Loco Dei in Pontino. — Ad idem, pro abbate de Ripatorio. 31.  Ad idem, abbati de Bonavalle et Lococrescenti super quodam tractatu inito et passato inter venerabiles coabbatem nostrum et conventum de Gratia Dei, in Bisuntinensi dioecesi, ex una, et Ioannem Crulot de Luzen les Orcams et suos consortes et pensionarios, quatinus debita inquisitione facta prout iustum fuerit, confirment vel infirment auctoritate Capituli generalis. 32.  Generale Capitulum sufficienter informatum de tractatu inito et passato inter abbatem et conventum de Loco Dei in Ponthino, et comitem Dauson, super celebratione unius missae quotidianae, qui comes aliqua in contractu contenta eisdem in recompensam donat, ratificat et approbat, in plenaria Ordinis potestate. 33.  Ad idem, pro eodem Loco Dei ex una, et praetactum Carolum Dartoys comitem Dauson, prout in litteris super hoc confectis continetur, praesens generale Capitulum ratificat et approbat. 34.  Ad idem, pro eodem abbate et conventu eiusdem monasterii cum dominis Ludovico Bonnol milite, domino de Tenbrone, Ioanne domino de Mares, magistro Fremino Briel, executoribus dominae Iulianae de Moissy defunctae, cuiusdam fundationis in eodem monasterio pro ea singulis hebdomadis faciendae, prout continetur in litteris. 35.  Tractatum initum et passatum inter Rmum D. N. Cisterciensem et abbatem de Bellabranca anno 1508 factum apud Parisios, cui haec praesens diffinitio annectitur, praesens generale Capitulum secundum omnes clausulas in eo contentas ratificat et approbat. 36.  Tractatum initum et passatum inter eumdem Rmum D. N. Cisterciensem, eiusque conventum et Capitulum generale ex una, et dominum Ioannem de Mesuy, abbatem monasterii de Bellabranca, in Senonensi dioecesi, pro eo et suis successoribus parte ex altera, praesens generale Capitulum tamquam iustum in omnibus suis partibus ratificat, approbat et confirmat, in plenaria Ordinis potestate. SUFFRAGIA 37.  Capitulum generale pro compassionis affectu condolens ruinis et desolationibus ecclesiae parochialis … omnibus et singulis Christi fidelibus, qui ad relevationem dictae ecclesiae manus porrexerint adiutrices, idem generale Capitulum plenariam participationem omnium et singulorum bonorum spiritualium eis concedit et donat, usque ad decennium, in plenaria Ordinis potestate. 38.  Attentis per generale Capitulum charitativa humanitate et benevolentia, quibus egregii ac magnifici viri domini ac magistri … Duprat, primus praesidens, et Theobaldi Baillet, praedictae curiae secundus praesidens, erga personas et loca Ordinis affici dignoscuntur, ad instantiam Rmi D. N. Cisterciensis ac abbatis Caroliloci, eisdem plenariam confert omnium bonorum spiritualium Ordinis participationem et associationem. 39.  Ad instantiam abbatis de Rigniaco, conceditur simile suffragium honorabilibus viris dominis Antonio de Vezon et Guillelmo Durandi, et uxoribus eorumdem. 40.  Ad instantiam dicti abbatis, conceditur simile suffragium nobili honestaeque dominae dominae Ioannae de Rochefort, relictae nobilis viri Georgii de Chaudio, et eius liberis. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 41.  Electionem, promotionem et institutionem, fratris Valentini ad dignitatem abbatialem monasterii de Lenyn, confirmat, ratificat et approbat, in plenaria Ordinis potestate. 42.  Electionem, institutionem, promotionem et installationem fratris Ludovici de Hesion Episcopi ad dignitatem abbatialem monasterii B. M. de Cheminione, in Catalaunensi dioecesi, in praesentia patris abbatis factam, tamquam ratam et canonicam approbat, ratificat, in plenaria Ordinis potestate. 43.  Provisionem factam monasterio de Fonte Guillelmi de persona fratris Ioannis Morelli, monachi de Faesia, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii de Fonte Guillelmi, per dominum Pontigniaci factam, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat. 44.  Electionem et promotionem fratris Iacobi Pelzin ad dignitatem abbatialem monasterii B. M. de Colbaz, in dioecesi Caminensi, in ducatu Stetinensi, Ordinis nostri Cisterciensis, per conventum dicti monasterii de Colbaz, in praesentia commissarii Ordinis celebratam, approbat, ratificat et confirmat, in plenaria Ordinis potestate. * * * 45.  Quia propter multiplicitatem, … *etc. ut in anno* 1506, n° 30.

*A*) Nomina monasteriorum quorum abbates interfuerunt Capitulo generali anno Domini 1510. De Cistercio, s. th. pr., de Pontigniaco, de Claravalle, de Morimundo, de Caroliloco, s. th. pr., de Laude, s. th. pr., de Bullione, s. th. pr., de Ruppibus [Rupibus], de Bellavalle, de Persenia, de Pietate, de Tribus fontibus, de Igniaco, de Floridocampo, de Lenyn, de Boheriis, de Aceyo, de Crista, de Charitate, de Ardorello, de Candelio, de Callovio, de Noa, de Lococrescenti, de Strata Marcella, de Marciliaco, de Sancto Rege, de Reliquiis, de Ponte thieffrido, de Vallebona, de Roseriis, de Valledulci, de Theoloco. * * * *B*) Ordinatio Capituli generalis anni Domini 1510. *Diffinitiores* : De **Cistercio**, s. th. pr., de Reliquiis, de Persenia, de Floridocampo, de Boheriis, monasteriorum abbates. De Laude, s. th. pr., loco domini de **Firmitate**, de Charitate, de Pietate, de Strata Marcella, de Sancto Rege, monasteriorum abbates. De **Pontigniaco**, de Caroliloco, s. th. pr., de Ardorello, de Ruppibus [Rupibus], de Noa, monasteriorum abbates — De **Claravalle**, de Tribus fontibus, de Igniaco, de Candelio, de Vallebona, monasteriorum abbates. — De **Morimundo**, de Bellavalle, de Crista, de Lenin, de Theoloco, monasteriorum abbates. *Confessores* : de Callovio, de Roseriis, de Marciliaco, monasteriorum abbates. *Promotor causarum* : dominus provisor collegii Sancti Bernardi Parisiensis, s. th. pr. *Receptor excusationum* : de Lococrescenti monasterii abbas. *Portarius diffinitorii* : de Ponte thieffrido monasterii abbas. *Notarii abbates* : de Bullione, s. th. pr., de Rigniaco, monasteriorum abbates. *Auditores computationum* : de Aceyo, de Valle dulci, et quos Rmus D. N. voluerit deputare. *Notarii ad pedes* : fratres Guillemus [Guillelmus] de Divione, Claudius de Pontescisso, Cistercii professi. * * * Anno Domini millesimo quingentesimo decimo, in generali Capitulo tempore Rogationum apud Cistercium celebrato, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo … *etc.* 2.  Praeterea pro serenissimo … *etc.* 3.  Insuper pro burgensibus … *etc.* 4.  Ceterum pro pace … *etc.* 5.  Demum pro felicis … *etc.* [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Cum totus Ordo noster … *etc.* necnon in summa 6561 libr. 3 solid. 10 denar. turon. pro resta computationum generalis Capituli anni 1509 … *etc.* 7.  Praesens generale Capitulum discursionibus et evagationibus plurimorum religiosorum fugitivorum et apostatarum obviare cupiens, omnibus abbatibus Ordinis, multiplicibus iteratis ac variis olim super his editis diffinitionibus adhaerendo et eas innovando ac confirmando, districte praecipit, quatinus ubicumque invenerint huiusmodi fugitivos et apostatas, in maximum Ordinis scandalum et opprobrium per saeculum divagantes, eosdem apprehendant et ad Ordinis carceres retrudant, secundum eorum exigentiam demeritorum puniendos, in plenaria Ordinis potestate. 8.  Ad restaurationem seu reparationem et consummationem insignis ecclesiae venerabilis collegii beati Bernardi Parisiensis, universis et singulis personis Ordinis committit praesens generale Capitulum, compassivo affectu concurrens et anhelans, omnes et singulos abbates, abbatissas, et ceteras Ordinis personas, et praesertim eos qui scolares ad dictum collegium mittere tenentur, hortatur, ut promptas et adiutrices manus huic tam sancto operi pro sua facultate porrigere non omittant, pro cuius negotii aptiori et convenientiori directione, litterae commendatitiae nomine Capituli expedientur, ipsius negotii executionem de Frigidomonte et Caroliloco monasteriorum abbatibus et provisori eiusdem collegii, s. th. pr., et cuilibet eorum in solidum, cum plenaria facultate quottas pecuniarum contributas recipiendi et quittantias valituras faciendi, fidelemque rationem seu computum conficiendi, et annis singulis ad dictum Capitulum generale rotulum seu computum super his confectum referendi, in plenaria Ordinis potestate. 9.  Ad tollendum detestabilis proprietatis vitium, quod a sanctis patribus ita exosum in monachis habitum est, ut etiam in mortuos huiusmodi vitium puniretur, praesens generale Capitulum huiusmodi sanctorum patrum exemplis, sanctaeque regulae, iteratis diffinitionibus iam super his editis et canonicis institutis se conformare desiderans, omnibus et singulis Ordinis abbatibus, et aliis quibuscumque Ordinis personis in eodem praeeminentiam et auctoritatem habentibus, districte praecipit, ut si quas Ordinis personas huic damnabili proprietatis vitio pertinaciter inhaerere, aut in eodem diem clausisse extremum cognoverint, ipsi tales sic viventes per omnes Ordinis poenas et censuras ad sui purgationem efficaciter compellant, taliter vero morientes in sterquilinio cum pecunia sepeliant et inhument. Et quod ad audientiam praesentis Capituli per abbatem de Sancto Bernardo in Frisia circa inhumationem in sterquilinio sui religiosi dicti monasterii bursarii factum fuisse constitit, idem generale Capitulum collaudando laudavit, approbavit et confirmavit, omnibus et singulis abbatibus Ordinis et abbatissis praecipiens, ne dent facultatem suis religiosis tenendi seu retinendi animalia aut alia huiusmodi ; quodque praesentem diffinitionem singulis annis die Palmarum una cum alia communi diffinitione legendam in monasteriis suis habeant et publicent, in plenaria Ordinis potestate. 10.  Procuratori generali Ordinis praesenti inhibendo praesens generale Capitulum declaravit, suae mentis non esse, ut praetextu cuiuscumque mandati seu commissionum Ordinis concessarum, fugitivos et apostatas Ordinis ad Curiam seu partes illas, in quibus commissionem accepit, accedentes, quatinus ad sacros ordines promoveantur, dispensare valeat et habilitare. 11.  Diffinitio super astallatione et proportione contributionum Ordinis in singulis Ordinis monasteriis per Rmum D. et dominos quatuor primos, cum aliis quos secum advocare voluerint, renovatur, continuatur et confirmatur, in plenaria Ordinis potestate. DIFFINITIONES SPECIALES 12.  Praesens Capitulum generale diffiniendo permittit, et ex nunc prout ex tunc, decernit abbati de Boheriis litteras compulsoriales et executivas sub sigillo Diffinitorum, contra abbatissam et moniales monasterii de Virgulto pro tempore existentes, ad recuperandum omnes sumptus, expensas et pecuniarum summas, quas tam pro sustentatione personarum dicti monasterii, durante processu contra sororem Mariam Le Cerf, quam etiam reformationis per supremam Parlamenti curiam ordinatae, clausuris, necnon pro dicto processus prosecutione aut illius occasione fecit seu deinceps faciet, eumdem abbatem de Boheriis ad ulteriorem ipsius processus prosecutionem, etiam usque ad exitum cohortando. 13.  Quia per nonnullas Ordinis personas in dubium deductum est, quem locum frater Nicolaus Perret, monasterii de Bullione, se sacrae theologiae doctorem attestans, in praesenti Capitulo generali aut ceteris Ordinis locis obtinere deberet, praesens generale Capitulum, attentis ipsius de Bullione sufficienti litteratura, aliisque quampluribus obsequiis iam Ordini per eum diligenter impensis, ac idoneitate et promptissima voluntate ipsius ad ampliores Ordinis labores et onera subeunda, benigne et de gratia speciali decernit, eum doctorem et s. th. pr. per Ordinem nominandum doctorumque locum post tamen doctores Parisienses in praemissis habiturum, prius ab eo solito iuxta formam *Benedictinae* recepto iuramento, absque tamen quod aliis Ordinis personis in posterum cedat in consequentiam et exemplum. 14.  Audita domini abbatis Claraevallis querimonia super rebellione abbatissae et monialium monasterii de Novobosco eidem immediate subiecti, et ad ipsius monasterii reformationem procedere cupientis, praesens generale Capitulum dictam reformationem in singulis Ordinis monasteriis fieri desiderans, ipsum Claraevallis abbatem, quatinus ipsius reformationis in dicto monasterio de Novobosco per eum coeptum negotium viriliter et diligenter perficiat, admonet, et nihilominus praecipit abbatibus de Dunis et de Bodelo et ceteris circumvinicis [circumvicinis] abbatibus, et cuilibet eorum, quatinus dicto de Claravalle in hoc tam sancto negotio ac ceteris similibus favorabiliter assistant, expresse iniungendo, invocato ad hoc, si opus sit, quod Deus avertat, brachii saecularis auxilio, consilio et favore, in plenaria Ordinis potestate. 15.  Audita abbatis et conventus de Dunis supplicatione, necnon fide digna domini abbatis de Claravalle super flebili eorumdem ob multiplices maris inundationes et elationes, desolatione, praesens generale Capitulum tantae eorumdem iacturae compatiens, eidemque succurrere desiderans, cumque conventus id pro praesenti ob suae flebilem tenuitatem et onerum in dies supportandorum necessitate efficere non valeat, eisdem abbati et conventui contributiones dicti monasterio impositas hinc ad sex annos inclusive remittit, in plenaria Ordinis potestate. COMMISSIONES 16.  Visa et cognita diligentia pro parte fratris Aegidii abbatis monasterii B. M. de Palatio, per fratrem Petrum Lambert, religiosum et professum dicti monasterii, in afferendo ad praesens generale Capitulum suae electionis et promotionis decretum, constitoque quod dictum decretum non ex malitia seu subreptione ad dictum Capitulum minime delatum est, sed loco eius quidam processus verbalis dictam electionem concernens, auditoque super his domino de Pontigniaco, praesens Capitulum generale abbati de Phezia, in partibus illis commissario, inhibet ne praetextu diffinitionum contra non afferentes huiusmodi decreta superioribus annis editarum, dictum abbatem et conventum ad solutionem duplicis contributionis compellat, seu alias quovismodo vexet aut molestet, in plenaria Ordinis potestate. 17.  Cognita domini abbatis Claraevallis diligentia in visitandis et reformandis hoc anno utriusque sexus Ordinis monasteriis, eidem in ultimo generali Capitulo commissis, ipsum generale Capitulum de eiusdem domini Claraevallis sufficientissima probitate et sollicita diligentia ad plenum in Domino confidens, commissionem suam praeterito anno expeditam, cum omnibus et singulis facultatibus in eadem contentis renovat, continuat et confirmat, ipsam ad omnia et singula utriusque sexus Ordinis monasteria in tota Leodiensi provincia contenta per eumdem dominum Claraevallis visitanda, cum similibus facultatibus, ampliando et extendendo, in plenaria Ordinis potestate. 18.  Quia dominus de Pontigniaco anno praeterito ad visitationem Hispaniarum commissus, eamdem visitationem perficere non potuit, et partes illae visitatione egent, ideo praesens generale Capitulum eamdem commissionem suam cum simili facultate renovando confirmat et continuat usque ad biennium, aut aliud maius tempus necessarium et opportunum, eumdem de Pontigniaco hortando, quatinus ad dictam commissionem executioni demandandam diligenter intendat, in plenaria Ordinis potestate. 19.  Dominis abbatibus de Morimundo, de Longovado, et cuilibet eorum in solidum, praesens generale Capitulum ad supplitionem nobilis viri magistri Petri Taborot, camerae computorum christianissimi domini nostri regis, in oppido Divionensi auditoris, deputat et committit, quatinus tractatum, cui praesens diffinito annectitur, inter abbatem et conventum monasterii de Albaripa ex una, et ipsum supplicantem partibus ex altera, initum et concordatum, diligenter visitent et examinent ; et si dictum tractatum … *etc.* 20.  Abbatibus de Frigidomonte, de Caroliloco, s. th. pr., de Gardo, et duobus eorum coniunctim, praesens generale Capitulum committit, quatinus tractatum, cui praesens diffinitio annectitur, inter abbatem et conventum de Valloliis ex una, et inclitum dominum Paulum Beussarrad militem, dominum de Rieu en Argoues, partibus ex altera, initum et concordatum diligenter visitent et examinent, et si dictum tractatum, *etc.* 21.  Audita fratris Mathei Boulier querimonia contra et adversus modernum abbatem de Sancto Andrea in Goferno, ob non solutionem pensionis eidem conquerenti post cessionem eiusdem monasterii factam assignatae, et etiam ob non adimpletionem seu executionem efficacem tractatus et concordati inter praedictos initi et habiti, praesens generale Capitulum, visa primo ipsa pensionis assignatione, eam gratam habet, ratificat, approbat et confirmat. Et nihilominus tractatum seu compositionem amicabilem super eadem passatum inter partes praedictas exinde secutam, illam ratificat et approbat et confirmat, praefato abbati et conventui de Sancto Andrea sub poenis et censuris Ordinis districte praecipiendo, quatinus ipsi Boulier supplicanti et conquerenti procurationem et mandatum sufficiens cum facultate recipiendi partes et summas in dicto tractatu contentas, necnon quoscumque eorum debitores per omnes iuris et iustitiae vias debite compellendi, et inde quittantias sufficientes nomine abbatis et conventus faciendi eidem supplicanti expediant et conferant, alias ex nunc idem Capitulum dictum supplicantem et conquerentem ad primum ipsius pensionis statum instituit et reponit, abbatibus de Thoriniaco, de Trapa [Trappa] et de Valle Richerii, et eorum cuilibet in solidum, praesentis diffinitionis executionem committendo, in plenaria Ordinis potestate. 22.  Abbatibus de Laude, s. th. pr., de Valcellis, de Villari et de Alna, et duobus eorum coniunctis, praesens generale Capitulum committit quatinus si venditio seu alienatio quarumdam woestinarum, seu terrarum quarumdam sterilium magnitudinis septingentarum mensurarum terrae vel eo circiter, pro qua abbas et conventus monasterii de Dunis dicto generali Capitulo supplicationem porrexerunt, in evidentem monasterii de Dunis utilitatem, iuxta eorum supplicationem cedere possit, se diligenter informent, et si sic invenerint, fideliter, super quo eorum conscientias idem generale Capitulum onerat, ad ipsum generale Capitulum proximum referant, in plenaria Ordinis potestate. 23.  Procuratorium generale Ordinis in patria Tholosana ad causas fuit expeditum pro abbate de Candelio ; forma huius procuratorii habetur per formam diffinitionis absque clausularum expressione. ELECTIONUM SEU DECRETORUM CONFIRMATIONES 24.  Electionem, installationem, institutionem, promotionem et confirmationem in monasterio Dargum, de persona fratris Theodorici Brekot factam, praesens generale Capitulum habet gratam tamquam iustam, rite et canonice factam, laudat, approbat, ratificat et confirmat, in plenaria Ordinis potestate. 25.  Ad idem, electionem, confirmationem et promotionem in monasterio de Hylda, Caminensis dioecesis, de persona fratris Euvraldi Schinker, per abbatem de Novocampo factam, idem Capitulum eamdem electionem approbat, ratificat et confirmat, in plenaria Ordinis potestate. IUDICES 26.  Praesens generale Capitulum unicuique iustitiam ministrare cupiens, abbatibus de Claravalle, de Igniaco, de Signiaco, et cuilibet eorum in solidum committit, quatinus omnes et singulas Ordinis personas seu monasteria, aut quaecumque loca, quas et quae per testes fide dignos … monasterii de Valle regis, *etc.* 27.  Ad idem, iudices deputantur ad compellendum debitores qui videbuntur iuste teneri fratri Ioanni de Burreyo, licentiato in sacra theologia, religioso et professo monasterii de Claravalle. 28.  Ad idem, abbatibus de Frigidomonte et Regalimonte, et cuilibet eorum in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus super redditu per sororem Ysabellam Laurens in sua supplicatione eidem generali Capitulo porrecta declarato, per abbatissam de Lilio eidem priori Ysabellae per litteras super hoc expeditas assignato, se diligenter informent, et quod super hoc iustum et aequum debere fieri recognoverint, sub poenis et censuris Ordinis observari faciant, in plenaria Ordinis potestate. 29.  Cognitis abbatis de Floridocampo pro accessu ad praesens generale Capitulum laboribus et expensis, quodque solus abbas ex omnibus abbatibus monasteriorum in Frisia situatorum, etiam cum magnis sumptibus et expensis venerit, praesens generale Capitulum eidem, quatinus ab omnibus aliis abbatibus Frisiae, pro quorum parte se praesenti Capitulo praesentavit, summam decem florenorum Rhenensium ad dictorum sumptuum et expensarum supportatione respective recuperare, et si opus sit, sub poenis et censuris Ordinis exigere possit et valeat favorabiliter concedit, in plenaria Ordinis potestate. 30.  Viso et diligenter examinato processu Alberti de Sancto Bernardo in Adwert, et Petri de Floridocampo quondam spectantis, per fratrem Paulum eiusdem monasterii abbatem facto, necnon bina ipsius abbatis de Floridocampo in praesenti generali Capitulo Diffinitoris praesentis super legitimis ipsius venditionis seu alienationis causis, medio suo iuramento, habita relatione, praesens generale Capitulum dictum praefatorum abbatum processum, cui praesens diffinitio annectitur, necnon venditionem et alienationem praemissi allodii ibidem plenius descriptas, approbat, ratificat et confirmat, in plenaria Ordinis potestate. 31.  Nos frater Iacobus, abbas Cistercii, ceterique Diffinitiores … *etc.* et est talis : Audita per generale Capitulum supplicatione et gravi querimonia pauperis mulieris Claudiae … asserentis, quod licet per certum tempus servierit abbatissae de Colongiis, et pro huiusmodi servitiis suis eidem supplicanti eadem abbatissa debeat summam septem librarum et decem solidorum, ipsa tamen summae solutionem a praefata abbatissa hucusque habere non potuit nec potest. Ipsum generale Capitulum abbatibus de Aceyo et de Theoloco, et eorum cuilibet in solidum, committendo praecipit in virtute salutaris obedientiae, quatinus vocatis vocandis, auditis audiendis, et consideratis considerandis, si eis seu eorum alteri legitime constiterit, dictam abbatissam debere dictae supplicanti summam supradictam, eamdem abbatissam ad plenarie et integraliter ipsi supplicanti satisfaciendum astringant et compellant, per censuras Ordinis aliasque iuris et iustitiae vias, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate. Datum, *etc.* REHABILITATIONES 32.  Ad expressam et instantissimam supplicationem abbatissae monasterii B. M. de Pratis supra Liza, praesens generale Capitulum de laudabili et honesta morum integritate sororis Petronillae, religiosae supradicti monasterii expressae professae, fide digno relatu, sufficienter informatum, necnon de futura eius ad Ordinis legitimos actus exercendos idoneitate in Domino confidens, cum praefata sorore Petronilla, ut non obstante natalium defectu quem ex soluto et soluta genita patitur, quominus ad quoscumque Ordinis gradus, actus, voces et officia promoveri possit et valeat, misericorditer dispensat in plenaria Ordinis potestate. 33.  Generale Capitulum misericorditer agere volens cum fratre Ioanne Dankard, Claraevallis monasterii professo, ab apostasia quam incurrit trina vice exeundo de monasterio sine licentia, Ordinis tamen habitu minime dimisso, idem generale Capitulum eumdem absolvit et rehabilitat ad omnes actus et gradus legitimos, officia et dignitates Ordinis, eum habilem faciendo et declarando, in plenaria Ordinis potestate. CONTUMACES 34.  Quia frater Nicolaus de Besson ad praesens generale Capitulum personaliter citatus, debite vocatus et expectatus minime comparuit, nec aliquem pro se misit, ideoque praesens generale Capitulum praefatum fratrem Nicolaum Besson, religiosum et professum monasterii de Nigrolacu contumacem, excommunicatum declarat, omnibus Ordinis regularibus personis praesentis diffinitionis executionem committendo. 35.  Similiter fratres … prior, et … procurator, necnon … receptor, et … gubernator firmae seu grangiae de Longovado, monasterii de Oratorio professi, ad praesens generale Capitulum citati, debite vocati et expectati, minime comparuerunt, nec aliquis pro eis, idem praefatos fratres praesens generale Capitulum contumaces declarat et pronuntiat. Et insuper quia eidem generali Capitulo per relationem fratris Caroli de Boery, ipsius monasterii de Oratorio religiosi professi, constat dictos fratres … sufficienter sub censuris Ordinis monitos fuisse, quatinus quottam ultimi subsidii, quae est 35 libr. turon. receptori contributionum infra secundam diem praesentis Capituli generalis solverent, cum intimatione debita, quod alias dictae Ordinis censurae contra eos fulminarentur, idem generale Capitulum praefatos rebelles et contumaces praedictas Ordinis censuras incurrisse declarat. Omnibus abbatibus, etc. SUFFRAGIA 36.  Primo, pro illustrissimo domino marchione Brandeburgensi, eius inclita ac devotissima consorte, et liberis eorumdem. — Frater Iacobus, abbas Cistercii, in Cabilonensi dioecesi, totusque conventus abbatum Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, illustrissimo domino et Ordinis fautori singularissimo domino marchioni Brandeburgensi, sacri romani imperii electori dignissimo, necnon inclitae ac devotissimae eius consorti, et quam maxime ingenuis eorum liberis, salutem et sanctae devotionis suffragium salutare. Quamvis lege divina charitatis ad intercedendum pro omnibus generaliter obligemur, pro illis tamen multo singularius astringimur, qui nobis et Ordini nostro, necnon locis et personis regularibus pia humanitate affici dignoscuntur. Exigente igitur piae devotionis affectu, quem ad Ordinem nostrum et praesertim ad devotum monasterium B. M. de Leenin, fide digno venerabilis et dilecti coabbatis nostri dicti monasterii de Leenin relatu intelleximus, vos habere, ad instantiam et supplicationem eiusdem venerabilis abbatis de Leenin, vobis supradictis concedimus et liberaliter impertimur communicationem plenissimam et omnimodam participationem omnium bonorum spiritualium, videlicet, *etc. ut in formula consueta, deinde* : Et vestrae clementiae bonitate, firmam in Domino spem cupientes inclitissimam clementiam vestram, ob maturam totius praesentis Capituli generalis super collegio Franchfordiano determinationem nullatenus in nos aut ceteros coabbates nostros, aut eorum monasteria in amplissimo insignis marchionatus vestri dominio fundata, nullatenus commovendam, quin potius eos et eorum loca huiusmodi nostri suffragii contemplationem favorabilius illustrissima dominatio vestra confovebit. Datum et conclusum in diffinitorio … *etc.* 37.  Auditis per abbatem de Leenin pro parte omnium abbatum Ordinis collegii Francfordiani erectionem et consummationem anhelantium amplissime propositis ex una, et aliis pro parte abbatum Lipzensi collegio faventium diffuse propositis, partibus ex altera, necnon litteris Caesareae maiestatis et illustrissimorum dominorum principum, dominorum videlicet ducis Saxoniae et marchionis Brandeburgensis, sacri romani imperii electoris dignissimi, super hac Lipzensis et Francfordiani collegiorum materia, ad praesens generale Capitulum delatis, benigne reverenterque exceptis. Tandem praefatum generale Capitulum omnibus hinc et inde propositis et lectis, repetitisque prioribus diffinitionibus super hac materia editis, attente diligenterque discussis et examinatis praedictis diffinitionibus et ordinationibus suis in hac parte, iustis, rationabilibusque de causis ad id ipsum moventibus adhaerendo, eas innovat et confirmat, praefatum collegium Lipzense semper approbando, et ne ad alterius collegii Francfordiani ulteriorem aedificationem seu consummationem illarum partium abbates procedant, sub poenis et censuris Ordinis inhibendo omnibus et singulis Ordinis abbatibus praesentis diffinitionis executionem committendo, in plenaria Ordinis potestate. 38.  Frater Iacobus, etc. Universis Christi fidelibus salutem et sanctae devotionis suffragium salutare. Quamvis divina lege charitatis, *etc. ut supra, n°  36. Exigente igitur piae devotionis affectu, quem dilectus noster frater Thomas de Nobecourt, prior prioratus B. M. de Bella aqua, dicti nostri Ordinis, in Trecensi dioecesi, ad reparationem seu restaurationem multiplicium ruinarum ecclesiae et aliorum locorum regularium dicti prioratus se habere, sua nobis supplicatione exposuit, necnon praedictis miserabilibus ipsius prioratus iacturis et ruinis compassivis occurrere cupiens affectibus, omnibus et singulis qui ad praedictorum locorum restaurationem de bonis a Deo sibi collatis manus porrexerint adiutrices, concedimus et libenter impertimur per praesentes plenariam et omnimodam participationem omnium bonoronum [bonorum] spiritualium, videlicet, *etc. ut in forma consueta*. Et insuper ut omnes et singulae Ordinis personae promptius ad tam pium et charitativum opus assurgant, eidem fratri Thomae priori personas Ordinis praedictas, quae de bonis suis ad hoc contulerint, eidem confiteri volentes ab omnibus et singulis generali Capitulo reservatis casibus in foro conscientiae semel pro se tantum et absque colore et forma alicuius publicae confessionis, seu per quascumque Ordinis personas reliquiarum delationem, facultatem absolvendi, favorabiliter et benigne concedimus per praesentes, hinc ad quinquennium immediate sequens valiturum. Datum, *etc.* 39.  Ad idem, suffragium Ordinis ad instantiam domini abbatis de Morimundo benigne concedit honorabili viro Iacobo Morelot, castellano in Brasseyo, et Vincento Morelot, eius filio, ac dominae Philibertae ipsius Vincentii conthorali, eorumque liberis. 40.  Ad instantiam domini abbatis de Pontigniaco omnia suffragia conceduntur, videlicet Ioanni Farcier, eius uxori, eorumque liberis ; et laudabili viro Germano Verrault mercatori ac Micheletae consorti eorumque liberis ; et nobili viro Claudio de Montquoquier scutifero et Pierretae eius uxori. * * * 41.  Quia propter multiplicitatem … *etc. ut in anno* 1506, *n°  30. 42.  Illustrissimo domino domino Georgio duci Saxoniae, caesareae maiestatis per totam Frisiam gubernatori vigilantissimo, frater Iacobus abbas Cistercii ceterique Diffinitores praesentis Capituli generalis, salutem quamplurimam, et piis iustisque precibus salutem praebere consensum. — Cum praesenti nostro generali Capitulo tempore Rogationum apud Cistercium celebrato, vestrae illustrissimae dominationis supplicatio super collegio Lipzensi promovendo, ac firmius plenaria totius nostri generalis Capituli auctoritate confirmando, per venerabiles et dilectum coabbatem nostrum de Floridocampo fuerit admodum devote, et cum plurima illustrissimae vestrae dominationis affectatissima collaudatione praesentata, Nos, piis vestris supplicationibus favorabiliter annuentes, benignum dedimus consensum, prout diffinitio nostra iuxta vestrae beneplacitum voluntatis inde secuta lucidissime declarat. Nunc igitur haec est instantissima supplicatio nostra ex parte omnium monasteriorum in regione Frisiae sub vestra ditione situatorum, ne videlicet ab nimiis exactionibus contra nostri sacri Ordinis privilegia amplius molestentur, seu etiam praegraventur, in eorum praeiudicium non modicum ; et ut sua laudabili consuetudine gaudere valeant, hactenus iuxta nostri Ordinis formam observatam, et praesertim monasterium nostrum de Floridocampo prope oppidum Bolsverdae situatum, quatinus ab annua suorum bonorum exactione seu decimatione, videlicet 50 floren. rhen. exonerari seu redimi valeat, et a quotidianis suarum rerum emendarum gravibus, seu ut proprie dicuntur axsisiis. In his igitur, nos favorabiliter et pro vestra innata clementia exaudiendo, illustrissima vestra dominatio rem nobis faciet gratissimam. Quod ut dignanter efficiat, vobis nostri sacri Ordinis fraternitatem et plenariam omnium bonorum spiritualium participationem per praesentes conferimus. Ex diffinitorio nostro Cisterciensi sub sigillo nostro die 8a mensis maii anno Domini 1510. — Subscriptio : humiles et devoti oratores vestri, abbas Cistercii ceterique Diffinitores praesentis Capituli generalis ; sic signatum. De mandato dominorum, f. Perret, abbas Bullionis. 43.  Venerabilibus et in Christo nobis dilectissimis dominis, dominis capituli ecclesiae parochialis B. M. Antwerpiensis, frater Iacobus, abbas Cistercii, ceterique Diffinitores Capituli generalis totius Ordinis Cisterciensis apud Cistercium congregati, salutem et charitativam concordiam nobiscum retinere. — Venerabiles et egregii domini, querimoniam fratrum nostrorum prioris et conventus Sancti Salvatoris Antwerpiensium, super molesta quadam vestra petitione, seu iurium per vos contra eligentes apud eos sepulturam praetensione, praesens generale Capitulum non sine magna tantae novitatis admiratione percepit et audivit, unde nobis omnibus non modica disciplicentia successit, tum videlicet quod inveteratum et hactenus inter vos et nostros firmum illibatae charitatis vinculum solutum sit, tum etiam propter novam et nunc usque inauditam contra sacri Ordinis nostri privilegia novitatem. Non enim vos latet praefatum Ordinem nostrum Cisterciensem amplissimis etiam in *Corpore iuris* clausis privilegiis et libertatibus praemunitum fuisse, et ut de multis unum pro subiecta materia producamus, Gregorii IX extat apud nos apertum privilegium, quo inter cetera sub censuris apostolicis cavetur nullum devotioni seu extremae voluntati fidelium, in monasteriis nostris sepulturam eligentium, obsistere debere, nisi forsan tales sepulturam eligentes publice excommunicati, interdicti, seu usurarii publici forent. Cesset igitur, venerandi et amantissimi domini, contra praefatos priorem et conventum, imo vero contra totius Ordinis nostri libertatem, tam nova et hactenus inaudita vexatio, quin potius vos et ipsi, quos auctor pacis in tam insigne oppidum conclusit, pacifice et concorditer, sicut vere sanctos et praesertim ecclesiasticos decet, convivatis. Siquidem ad conturbandam et concitandam monasticae seu denique totius ecclesiasticae vocationis tranquillitatem, laicorum nobis infestorum molimina quotidiana sufficiuntur, nec opus est ut inter nos iurgia suscitemus. Vos itaque, colendissimi domini, firmissimo mutuae charitatis vinculo colligati, huiuscemodi discordiae, litium et processuum incendia secludatis, sed potius libertatem et immunitatem ecclesiasticam, quae passim hodie per laicos confunditur, unanimiter protegere contendatis. Quae si feceritis, Deum et sanctos eius vobis faventissimos habebitis. Nos autem interim omnium bonorum nostrorum spiritualium participationem et fraternitatem devote et reverenter vobis offerimus, id idem a dominationibus vestris colendissimis factum iri confidentes. Ex diffinitorio… *etc. ut in n°  42. 44.  Nos frater Iacobus… *etc.* et est talis : Cum olim praeclarissimus Ordo noster Cisterciensis ob unanimem et perseverantem in divino cultu et ceteris piis actibus integritatem, necnon ad sanctam Dei romanam Ecclesiam obedientissimam conformitatem a sanctissimis Pontificibus, catholicis imperatoribus et christianissimis regibus nostris plurium hactenus commendationem, ut ex amplissimis privilegiis et cumulatissimis eorumdem beneficiis liquet, reportaverit, ipseque divinus cultus ex insignium amplitudine templorum seu amplissima ecclesiarum ipsius Ordinis nostri structura inter ceteras orbis ecclesias omnibus christicolis elucescat. Cumque per universa christianitatis climata plerique christiani fideles, ut per omnes et singulos hominum status cernitur, se ad ipsius divini cultus amplificationem in dies devoveant et se invicem promoveant. Eorum videlicet nonnulli suas ecclesias restaurando, alii multitudinis credentium domos incapaces ampliando, ceteri vero, et hii quidem multi prioribus suis ecclesiis collabentibus, aut ruinam instantem comminantibus, seu denique ipsis iam in parte collapsis minime contenti, alias magnificas funditus instaurando, quin ipsa communis omnium mater sanctissima romana Ecclesia pro fidei suae dilatata magnitudine et suorum filiorum multitudine, suae iam antea spatiosissimae Dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius aulae terminos et ambitum priores transcendens mirificis eamdem structuris amplificent. Hinc est quod praesens generale Capitulum laudabilem ipsius Ordinis commendationem erga praenominatos, non nisi eisdem quibus parta est artibus et mediis aptius retineri posse, solerter attendens, seque sanctissimae romanae Ecclesiae, imo vere universae Dei Ecclesiae et omnium fidelium devotioni eorumque vestigiis in hac parte inhaerere desiderans, tandem post gravissimas et iam iam iteratas patrum Ordinis super hac materia considerationes, insigne et revera sumptuosissimum praecipui Ordinis collegii Sancti Bernardi Parisiis templum, seu permagnificam ecclesiam inter haec pacatissima tempora pientissima christianissimi domini nostri Francorum regis clementia nobis adeo concessa perficiendam seu consummandam, quod annis prioribus impedimenta varia fieri prohibuere, diffiniendo censet, ordinat et decernit. Cum vero ad multorum magnatum et potentum, imo verius omnium dictam ecclesiam etiam a longe prospectantium et praesertim dominorum Parisiensium tam pium opus affectantium, et suo nos ad hoc exemplo in cunctis suis ecclesiis et Dei domibus commoventium clamorem omnibus et singulis Ordinis utriusque sexus monasteriis, certas pecuniarum quottas, sub poenis et censuris iuxta papalia et Ordinis statuta persolvendas idem praesens generale Capitulum imponere potuisset, generosos tamen personarum Ordinis animos ad hoc opus piissimum deditissimos praefatum generale Capitulum experiens, eisdem sicut nec equis concurrentibus fieri solet, poenarum seu censurarum calcaria seu stimulos apponere noluit ; quin potius paterna solum et revera benefica simul ac remuneratoria monitione et exhortatione pro hac vice erga singulas utriusque sexus regulares Ordinis personas utendum decrevit. Quocirca omnes et singulas utriusque sexus regulares Ordinis personas, imo vero universos Christi fideles praesens generale Capitulum, totius Ordinis Cisterciensis longe lateque per universum orbem diffusi abbates et conventus repraesentans, in visceribus Iesu Christi exhortatur, rogat, requirit et admonet, quatinus ipsi pro sua facultate et bonorum suorum contingentia ad dictum collegii Sancti Bernardi Parisiensis templum seu sacram aedem et ecclesiam perficiendam annis singulis usque ad ipsius consummationem manus extendant promptissimas et porrigant adiutrices. Quod qui facere neglexerint, noluerint aut contempserint, detestandum et invisum odiosissimae ingratitudinis vitium, imo verius (ut pie creditur) Dei omnipotentis et Sanctae Sedis Apostolicae, cuius liberalitate fundata et indulgentiis amplissimis dotata et insignita est praefata ecclesia ; necnon totius Ordinis nostri, et quod longe miserabilius est, totius populi christiani indignationem non evadent, neque enim usquam quis inventus est, quin fructum aliquem ex ipso Sancti Bernardi collegio aliquando collegerit, cum ad id ex omni natione quae sub coelo est Ordinis personas ad disciplinas salutares capescendas undique transmitti permissum sit. Et ut promptius omnes praefati Christi fideles pro sua ad hoc liberalitate concurrant, praefatum generale Capitulum praedictis omnibus, tam ipsius Ordinis regularibus personis, quam ceteris Christi fidelibus, temporalia sua ad hoc opus elargientibus, sua spiritualia respective per modum gratitudinis remuneratoriae non modo rependere, sed etiam cumulatissime superimpendere desideramus. Primo omnibus et singulis utriusque sexus regularibus Ordinis personis, quae de bonis eisdem a Deo et Ordine concessis, iuxta suarum exigentiam facultatum ad hoc contulerint, seu etiam Parisios transmiserint, confessorem in Ordine idoneum qui eas ab omnibus et singulis casibus etiam Capitulo generali reservatis, nisi forsan tales essent, pro quibus ipsum generale Capitulum, seu Rmus D. Cisterciensis merito consulendus veniret, toties quoties id fecerint, eligendi facultatem. Et insuper ipsis et ceteris universis Christi fidelibus, qui pias et adiutrices ad hoc manus porrexerint, seu de bonis eisdem a Deo concessis erogaverint, toties quoties id fecerint, plenariam omnium bonorum spiritualium, missarum, *etc. ut in forma consueta*. Ceterum idem generale Capitulum, de legali probitate et solerti prudentia de Frigidomonte et Caroliloco monasteriorum abbatum, s. th. pr., necnon moderni provisoris ipsius collegii Sancti Bernardi Parisiensis, etiam s. pag. pr., ad plenum confidens, ipsos et eorum quemlibet in solidum ad ulteriorem praesentis diffinitionis executionem commisit et committit per praesentes, ut ipsi per se videlicet, vel eorum fideles substitutos, omnes et singulas pecuniarum summas inde provenientes recipiant, et super oblatis et receptis litteras seu certificationes omnibus eas requirentibus expediant, fidelesque rotulos cum nominum contribuentium subscriptione super his conficiant, quos singulis annis ad Capitulum generale ibidem audiendos et examinandos de receptis et expensis fidelem rationem reddituri, sub poenis et censuris contra subsidiorum et contributionum Ordinis receptores fulminatis, afferant, seu eorum alter afferat. Cumque in diversis mundi partibus praesens diffinitio veniat publicanda, idem generale Capitulum vult, intendit, declarat et decernit transumpto [transsumpto] seu duplo illius signo alicuius notarii publici signato ac sigillo authentico alicuius personae in dignitate constitutae sigillato, tamquam vero originali, ab omnibus fidem esse adhibendam etiam in plenaria Ordinis potestate. Datum, *etc. ut supra.* * * * 45.  Nos frater Iacobus … *etc.* et est talis : Praesens generale Capitulum sufficienter informatum de iusta et expedientissima emissione sex monialium monasterii B. M. de Virgulto, in Cameracensi dioecesi, et ad alia Ordinis monialium monasteria translatione, sororum videlicet Ioannae de Monceaulx ad monasterium de Parco dominarum, Catharinae de Gribonval ad monasterium de Saliceto, Barbarae de Converlu ad monasterium de Marqueta, Ysabellae Quabine ad monasterium de Pratis in Duaco, Ioannae Rasse ad monasterium de Odenarde, et Mariae de Noyele ad monasterium de Fontenel, per abbatem de Frigidomonte, s. th. pr., Rmi D. N. Cisterciensis commissarium in hac parte, factis, omnibus et singulis abbatissis praedictorum monasteriorum, ad quas dictae sex moniales transmissae sunt, districte praecipit, quatinus sex dictas moniales in suis monasteriis tamquam professas detineant et tractent, ne eisdem ad dictum monasterium de Virgulto revertendi, aut extra dicta monasteria evagandi facultatem concedant, expresse inhibendo, usque ad aliam ipsius Capituli generalis vel dicti Rmi D. dispositionem, in plenaria Ordinis potestate. Datum, *etc. ut supra*. * * * 46.  Commissio Rmi D. Cistercii pro Anglia. — Nos frater Iacobus abbas Cistercii … *etc.* et est talis : Licet annis superioribus Capitulum generale universum Ordinem Cisterciensem ad priorem statum et pristinum decus cum plenaria Dei et hominum commendatione reducere cupiens, ob hoc in diversis mundi partibus generales Ordinis visitatores instituerit, et iam eorum nonnulli suam visitationem et reformationem, cum Dei gratia et multiplicis fructus spiritualis reportatione, peregerint, ita ut sola illustrissimorum regnorum Angliae, Walliae, Scotiae et Hiberniae ac circumvicinorum dictorum dominiorum monasteria, collegia et cetera Ordinis loca regularia supersint in plenaria Capituli generalis et totius Ordinis potestate, visitanda et reformanda. Et quia dicta Ordinis monasteria, collegia et cetera loca regularia authenticis nonullorum [nonnullorum] venerabilium patrum scriptis ac fide digno aliarum insignium personarum relatu praedicta visitatione et reformatione quam maxime indigere, ad ipsius generalis Capituli audientiam deductum est ; hinc est quod praesens generale Capitulum ipsorum monasteriorum, locorum et personarum commoditati consulere ac providere cupiens, necnon Rmi D. N. Iacobi abbatis Cisterciensis, s. th. pr. eximii, vitae religiositatem, Ordinis zelum, doctrinae claritatem, ceterasque bonas animi sui partes solerter attendens, matura super hiis deliberatione praehabita, ac suis iam superioribus annis diffinitionibus editis inhaerendo, ipsius reverendissimae paternitati reverenter supplicandum decrevit et supplicat, quatinus totius Ordinis favore et contemplatione, onus istud visitationis et reformationis generalis in omnibus et singulis utriusque sexus monasteriis, collegiis et ceteris Ordinis regularibus locis in praedictis regnis, dominiis et aliis locis circumvicinis ultra et citra mare consistentibus, et in eisdem in capitibus et in membris instituendi et destituendi, plenarieque in spiritualibus et temporalibus providendi, quamprimum eidem possibile fuerit, assumere et exercere dignetur, in plenaria Capituli generalis et totius Ordinis qua fungitur potestate, quod ipse cum Dei et Ordinis adiutorio se facturum promisit. Quocirca omnibus et singulis dictorum monasteriorum abbatibus, abbatissis, prioribus, priorissis, ceterisque tam dictorum monasteriorum quam collegiorum et aliorum locorum regularium regimini praesidentibus, aliisque Ordinis personis regularibus in dictis regnis et dominiis commorantibus, in virtute salutaris obedientiae et sub poenis et censuris Ordinis districte mandat et praecipit idem Capitulum, quatinus praefato Rmo patri et domino in praemissis, eorum dependentibus et connexis, humiliter obediant et devote pareant. Datum, *etc.*

*A*) Nomina monasteriorum quorum abbates interfuerunt Capitulo generali anno Domini 1511. *De choro abbatis* : De Cistercio, s. th. pr., de Morimundo, de Strata, s. th. pr., de Caroliloco, s. th. pr., de Eleemosina Cistercii, de Bellavalle, de Elnis, de Ioyaco, de Caritate, de Theoloco, de Bullencuria, de Miratorio, de Regalimonte, de Quinciaco, de Bitania, de Lococrescenti, de Ripatorio, de Clarofonte, de Roseriis, de Valle dulci, de Lesiniis. — *De choro prioris* : de Claravalle, de Frigidomonte, s. th. pr., de Bullione, s. th. pr., de Fonteneto, de Igniaco, de Rigniaco, de Signiaco, de Sancto Andrea, de Valle clara, de Boheriis, de Recluso, de Moris, de Aceyo, de Marcilliaco, de Monasteriis, de Belloloco, de Rupe, de Castellione. *B*) Ordinatio Capituli generalis anno Domini 1511. *Diffinitores* : De **Cistercio**, s. th. pr., de Frigidomonte, s. th. pr., de Eleemosina Cistercii, de Regalimonte, de Rupe, monasteriorum abbates. — De Caroliloco, s. th. pr., loco domini **Firmitatis*, de Igniaco, de Elnis, de Boheriis, de Recluso, monasteriorum abbates. — De **Pontigniaco**, de Strata, s. th. pr., de Ioyaco, de Quinciaco, de Bullencuria, monasteriorum abbates. — De **Claravalle**, de Fonteneto, de Rigniaco, de Signiaco, de Monasteriis, monasteriorum abbates. — De **Morimundo**, de Bellavalle, de Theoloco, de Caritate, de Lococrescenti, monasteriorum abbates. *Confessores* : de Bithania, de Clarofonte, de Marcilliaco, de Castellione, de Valledulci, monasteriorum abbates. *Magistri caeremoniarum* : de Morimundo, de Caroliloco, s. th. pr., monasteriorum abbates, prior et supprior Cistercii professi. *Promotor causarum* : Dominus provisor collegii, Parisiensis s. th. pr. *Receptor excusationum* : de Valle clara monasterii abbas. *Portarius diffinitorii* : de Ripatorio monasterii abbas. *Notarii abbates* : de Bullione, s. th. pr., de Miratorio, monasteriorum abbates. *Auditores computationum* : de Sancto Andrea, de Aceyo, monasteriorum abbates, et illi quos Rmus D. N. Cisterciensis voluerit deputare. *Notarii ad pedes* : fratres Guillemus [Guillelmus] de Divione, Ioannes de Lingonis, Cistercii professi. * * * Anno Domini millesimo quingentesimo decimo primo, in generali Capitulo, tempore Rogationum apud Cistercium celebrato, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo … *etc.* 2.  Praeterea pro serenissimo … *etc.* 3.  Insuper pro burgensibus … *etc.* 4.  Ceterum pro pace … *etc.* 5.  Demum pro felicis … *etc.* [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Cum totus Ordo noster … *etc.* necnon in summa 6192 librarum, 4 solid. turon. pro resta computationum generalis Capituli anni 1510 … *etc.* 7.  Cum personae regulares divinis mancipatae ministeriis ceteris in exemplum sint positae, semperque debeat exterior earum habitus sic esse regulatus, ut nil in eo appareat quod offendere possit intuentes, maxime tamen regularium Ordinis personarum ad Cisterciense Capitulum generale venientium, ubi de morum reformatione tractatur, talis in habitibus Ordinis debet esse compositio, ut in eis nec Deus, nec homines offendantur. Eapropter generale Capitulum scandalosis et irregulatis habitibus quorumdam ad Cistercium et praesertim tempore generalis Capituli venientium providere cupiens, diffiniendo statuit caeremoniarum Ordinis censores et magistros futuris temporibus ordinatione officiariorum Capituli generalis fore nominandos, huncque titulum magistri caeremoniarum cum ceteris titulis officiariorum post confessorum titulum describendum. Qui caeremoniarum magistri, omni dissimulatione postposita, excessivos et inordinatos religiosorum ad Cistercium et Capitulum generale venientium habitus indilate reforment. Et pro praesenti Capitulo, dominum Morimundi et de Caroliloco s. th. pr., monasteriorum abbates, necnon priorem et suppriorem Cistercii professos, dictarum caeremoniarum magistros creavit et instituit, in plenaria Ordinis potestate. 8.  Auditis per generale Capitulum quorumdam monasteriorum abusibus, in quibus regularis Ordinis habitus per solos religiosos ipsius Ordinis solemniter et expresse professos gestari solitus, ante solemnem et expressam professionem in Ordine emitti solitam, a nonnullis deferri permittitur et dissimulatur in magnam et hactenus inauditam Ordinis deformationem, et antiquarum Ordinis observantiarum infractionem ; praesens generale Capitulum talibus obviare cupiens temerariis abusibus, omnibus et singulis Ordinis abbatibus et ceteris in eodem Ordini administrationem quampiam habentibus, ne hoc deinceps in aliqua Ordinis monasterio fieri permittant, prohibet in plenaria Ordinis potestate. 9.  Conservationi, defensioni ac integritati iurium, privilegiorum, libertatum, statutorum, laudabilium consuetudinum et praeeminentiarum Ordinis, ac personarum eiusdem, pro posse, ut dignum est, favere, ac contra earumdem infractores et invasores possibiles resistentias et defensiones adhibere cupiens generale Capitulum, omnes et singulos, generales et particulares Ordinis procuratores hactenus in omnibus Parlamentorum aliarumque iurisdictionum curiis institutos et nominatos ac nominandos, iterum nominat, instituit, creat et continuat cum facultate ceterisque universis in talibus necessariis, cum plenaria Ordinis potestate. 10.  Diffinitionem super commissione Rmo D. et dominis primis, pro debita contributionum proportione a tribus annis factam et ultimo Capitulo generali innovatam ac confirmatam, iterum praesens generale Capitulum in suo robore renovat, continuat et confirmat, in plenaria Ordinis potestate. 11.  Ecclesiasticam et christianorum principum pacem praesens generale Capitulum desiderans, diffiniendo statuit, ut in omnibus et singulis utriusque sexus Ordinis monasteriis, per claustrum a conventu solemnis processio qualibet die dominica fiat, responsorium : *Tua est potentia*, vel *Aspice, Domine*, aut aliud conveniens cum collectis pertinentibus decantando, donec felicia peroptatae pacis nuntia communi rumore ad ipsa monasteria deferantur, in plenaria Ordinis potestate. 12.  Praesens generale Capitulum communibus Ordinis privilegiis et diffinitionibus suis iam dudum iteratis et repetitis in hac parte firmiter inhaerendo, omnibus et singulis personis Ordinis regularibus, ne professionem aliquibus commendatariis faciant, aut in spiritualibus eisdem obediant, sub poenis et censuris Ordinis diffiniendo prohibet, quodque patres abbates et Ordinis visitatores in eos, quos tales fecisse professiones invenerint, poenas et censuras Ordinis iam super hiis latas exsequantur, districte mandat et praecipit, in plenaria Ordinis potestate. 13.  Scandalosos quorumdam Ordinis fratrum discursus et pernitiosas evagandi occasiones praesens generale Capitulum extirpari desiderans, omnibus et singulis Ordinis abbatibus districte prohibet, ne suos religiosos ad villas et oppida, praetextu ibidem pro defunctorum exequiis aut anniversariis, seu quorumcumque publicorum conventuum solemniis, missis celebrandis, transire permittant, nisi forsan tam graves aut solemnes essent personae, pro quibus abbates ipsi id merito denegare non possent ; super quo patres abbates aut eorum commissarii in suis visitationibus se diligenter informent, et quos tam abbates quam monachos secus egisse compererint, pro suae transgressionis exigentia, corripiant in plenaria Ordinis potestate. [DIFFINITIONES] SPECIALES 14.  Visa per generale Capitulum supplicatione pro parte abbatis et conventus monasterii B. M. de Prulliaco eidem oblata, idem generale Capitulum attentis causis et rationibus in ipsa supplicatione contentis, videlicet unionem loci de Monte Sanctae Mariae iuxta Provinum, quondam monasterii monialium, dicto monasterio de Prulliaco alias per generale Capitulum factam, praesens generale Capitulum monitionem per fratrem Nicolaum Brimel, contributionum Ordinis sub commissione domini Claraevallis receptorem, contra fratrem Stephanum de Paris dicti loci de Monte gubernatorem factam, revocat et annullat ; eumdem fratrem Stephanum et eius successores, qui pro tempore fuerint ipsius loci de Monte gubernatores a solutione contributionum ipsi loco impositarum absolvendo, proviso tamen quod ipsum monasterium de Prulliaco, cui dictus locus de Monte membrum eiusdem unitum extitit, summam duarum libr. turon. ultra summam suarum contributionum eidem ante datam praesentium impositarum singulis annis persolvet et non alias, in plenaria Ordinis potestate. 15.  De Caroliloco, s. th. pr., et Regalimonte monasteriorum abbatibus ac provisori collegii Sancti Bernardi Parisiensis, etiam s. th. pr., et duobus eorum in solidum, generale Capitulum committit, ut diffinitionem praesentibus annexam, quotiescumque per dominum de Boheriis, in praedicta diffinitione mentionatum, requisiti fuerint, secundum sui formam et tenorem, respectum tamen habendo ad sufficientiam monasterii et personarum eius decentem provisionem, exsequantur, in plenaria Ordinis potestate. 16.  Nos, fratres Nicolaus de Bullione, et Aymo de Miratorio monasteriorum abbates, certificamus quod, cum materia arresti contra sororem Mariam Le Cerf per R. in Christo P. D. Robertum, monasterii de Caroliloco abbatem, s. th. pr., et generalem Ordinis procuratorem Parisiis, obtenti, in diffinitorio proposito fuisset, Rmus D. N. Cistercii, ceterique domini Diffinitores huiusmodi arrestum et cetera arresta in registris Parisiensibus contenta omnia ipsius Ordinis iura et privilegia concernentia ad perpetuam rei memoriam conservare volentes, eidem reverendo de Caroliloco abbati ordinaverunt et iniunxerunt ut supradicta arresta ab ipsis registris omnibus Ordinis expensis extrahi et extracta duplicari procuret, et faciat in archivis Cistercii et collegii Sancti Bernardi reponenda. 17.  Ferventi studii continuandi proposito fratris Iacobi Gabriaci, presbyteri religiosi monasterii B. M. Vallis magnae, in dioecesi Agathensi, expresse professi, praesens generale Capitulum favorabiliter condescendens, eidem ut in altero collegiorum Sancti Bernardi Parisiensis vel Tholosanae Universitatis, cursum theologicum prosequi et continuare, et in ipsa sacrae theologiae facultate gradus assumere possit et valeat, benigne concedit, R. D. Franciscum de Leozeria Sacrosanctae Sedis Apostolicae protonotarium eiusdem monasterii commendatarium et administratorem, ut dicto fratri, ipsius monasterii filio et alumno, de sufficienti suarum ad ipsum studium necessitatum provisionem diligenter provideat, in Christi visceribus exhortando et monendo, in plenaria Ordinis potestate. 18.  Praesens generale Capitulum studentium multitudinem in Ordinis collegiis, et maxime in collegio Sancti Bernardi Parisiensis semper desiderans, eisque de necessariis provisionibus debite providere cupiens, abbati de Sancto Benedicto in Vepria, qui honestum sui monasterii religiosum professum ad ipsum Sancti Bernardi collegium promisit transmittere, ut dicto suo religioso de necessariis congruentibus providere possit et valeat, contributionem annuam duodecim libr. turon. per abbatem et conventum monasterii de Alta sylva, in Tullensi dioecesi, eidem scolari de Sancto Benedicto transmittendum, et quamdiu ibidem actu studuerit, singulis annis sub censuris Ordinis persolvendam usque ad aliam Rmi D. Cisterciensis vel Capituli generalis dispositionem creat et assignat. Praesentis diffinitionis executionem universis Ordinis personis regularibus committendo, in plenaria Ordinis potestate. 19.  Quia ad praesentis generalis Capituli audientiam per venerabilem et discretum virum dominum Guillermum Ryot, presbyterum canonicum praebendatum sanctae capellae ducum Burgundiae, et honestum virum Ioannem Valtier ad hoc specialia mandata habentes, deductum est, quamdam honestam concordiam inter illustrem et devotam dominam, dominam Catherinam de S. Belin, dominam de Fuxi, et sororem Franciscam de La Fert, quondam abbatissam monasterii B. M. de Benedicta valle, Ordinis nostri Cisterciensis, in dioecesi Tullensi, sub Capituli generalis beneplacito intervenisse, qua videlicet concordia seu tractatu inter cetera dictus dominus Ryot, procurator specialis et nomine procuratorio de eius mandato speciali quoad hoc, praesenti Capitulo generali legitime constitit, abolitioni et extinctioni totali pensionis annuae decem libr. turon. alias per generale Capitulum eidem sorori Franciscae de La Fert super fructibus dicti monasterii assignatorum consensit, seque de complemento omnium a dicto Ioanne Valtier nomine quo supra concordatorum habuisse et effectualiter recepisse confessus est, idem praesens generale Capitulum praefatae illustris et magnificae dominae devotum ad ipsum monasterium Benedictae vallis attendens affectum, ipsamque dicti monasterii restauratricem collaudans suis in hac parte precibus acquiescendo, dictam pensionem decem libr. turon. ex nunc de consensu quo supra penitus cassat, extinguit et revocat, ipsam concordiam ratificando, approbando et confirmando, in plenaria Ordinis potestate. 20.  Cognita legitimis informationibus et testimoniis fide dignis per Capitulum generale contumacia fratris Aegidii, monasterii de Longoponte professi, in vitiosa sua conversatione perseverantia praesens generale Capitulum ipsum ad regularem disciplinam in praesenti Capitulo Cistercii coram omnibus recipiendam, necnon ad carceres Cistercii usque ad aliam Capituli generalis vel Rmi dispositionem, condemnat ; quodque de carceribus exeundo recta via ad monasterium de Salem, infra terminum tunc eidem in suo viatico praefigendum, se transferat, ibidem in vestitu expensis dicti monasterii de Longoponte per Ordinis diffinitiones taxatis providendus et retinendus ; quibus de Longoponte et de Salem monasteriorum abbatibus hoc adimplere praecipitur ; eidemque fratri ne deinceps monasterium Longipontis et Reclusi per 20 leucas appropinquet sub poena perpetui carceris inhibendo, et ut dicto abbati de Salem tamquam proprio abbati obediat sub inobedientiae poena praecipiendo, in plenaria Ordinis potestate. 21.  Viso per generale Capitulum processu per abbatem Boniportus, s. th. pr., contra fratrem Thomam Guerin, religiosum monasterii de Barbereyo professum, facto, praesens generale Capitulum sententiam per ipsum de Bonoportu in huiusmodi processu latam approbat et confirmat, abbati de Fulcardimonte ut dictum religiosum retineat, et eidem de necessariis provideat, praecipiendo. Et ne propter hoc dictum monasterium de Fulcardimonte gravetur, abbati et conventui dicti monasterii de Barbereyo, ut super hoc cum eodem abbate de Fulcardimonte amicabiliter componat, aut denariorum summam in hoc casu ab Ordine taxatam ipsius monasterii de Fulcardimonte abbati singulis annis indilate persolvant et transmittant, iniungit et ordinat ; praesentis diffinitionis executionem omnibus et singulis Ordinis abbatibus super hoc requirendis, et eorum cuilibet committendo, in plenaria Ordinis potestate. 22.  Auctoritate Capituli generalis inter sororem Franciscam de La Fert, quondam abbatissam monasterii B. M. de Benedicta valle, et sororem … modernam dicti monasterii abbatissam, tractatus initus est, quod procurator specialis ipsius sororis Franciscae consentit extinctioni pensionis annuae centum libr. par Capitulum generale sibi assignatarum, mediante certa honesta concordia inter dictarum partium procuratores speciales inita, de cuius adimpletione procurator specialis ipsius sororis Franciscae expresse in dicto diffinitorio contentum et sibi satisfactum fuisse affirmavit. 23.  Praesens generale Capitulum visis informationibus per fratres Petrum Cartaud et Ioannem de Perrat, religiosos monasterii B. M. de Bonoloco, in Lemovicensi dioecesi, expresse professos, ad ipsum generale Capitulum delatis, necnon audita relatione commissarii per idem Capitulum generale ad dictas informationes et praefatos religiosos super eorum supplicationibus examinandis deputati, praefatum Capitulum primo praedictos fratres, necnon fratrem Ludovicum Dayen eiusdem monasterii religiosum professum, absentem, a sententia excommunicationis, quam occasione sanguinis effusi ratione violentae manus iniectionis iniuriam repellendo, aut alias in eorum praesentia effusi, incurrere potuissent, absolvendos duxit, prout et eosdem fratres Cartaud et de Perrat tunc praesentes et hoc quidem humiliter requirentes, Rmus D. Cisterciensis a dicta excommunicationis sententia, si quam incurrissent, eiusdem Capituli generalis auctoritate absolvit, eisdem poenitentiam salutarem iniungendo. Et insuper idem generale Capitulum fratri Dionisio Coing, eiusdem monasterii priori ut praefatum fratrem Ludovicum Dayen a simili sententia excommunicationis, quam praemissorum occasione incurrit vel incurrere potuit, absolvit, et ut per se vel alios idoneos Ordinis confessores per eum deputandos, super quo conscientiam eius coram Deo idem Capitulum onerat, omnes et singulos ipsius monasterii regulares personas et omnibus casibus etiam Capitulo generali reservatis pro una vice dumtaxat absolvere, et ut ipse ab altero dictorum confessorum absolvi possit et valeat. Necnon ipsum fratrem Petrum Cartaud in officium procuratoris dicti monasterii primo per dominum Claraevallis, et deinde per dominum Pontigniaci, eiusdem monasterii patrem abbatem, constitutum, et postea illicito modo per dominum de Sancto Avito revocatum, ad ipsum procuratoris officium, nisi forsan aliud legitimum obstet impedimentum, restituat, saepedictisque fratribus de vita et vestitu provideri ac cameras, hortos et cetera mobilia, quae prius eisdem ad usum concessa fuerant, restitui. Et insuper diffinitiones Capituli generalis super monasterii Ordinis commendatis editas, ab omnibus et singulis ipsius monasterii religiosis integraliter, sub poenis et censuris Ordinis, observari faciat. Contradictores vero Ordini subditos, ad certum diem coram Rmo D. Cisterciensi suae contradictionis causas dicturos citet seu citari faciat, facultatem, auctoritatem et mandatum speciale concedit, in plenaria Ordinis potestate. 24.  Supplicationem pro parte abbatis monasterii de Septem fontibus super una contributione et unius media parte per modum subsidii pro consummatione aedificii collegii Sancti Bernardi Oxoniensis super Angliae monasteriis imponenda, praesens generale Capitulum diligenter examinans, iustis rationabilibusque de causis idipsum Capitulum moventibus dictum unius contributionis et mediae partis subsidium ab ipsis Angliae monasteriorum abbatibus per modum rigoris exigi non debere censuit et diffinit, felicem tamen ipsius collegii consummationem idem Capitulum vehementer desiderans, eidem abbati de Septem fontibus, ut litteras cohortatorias ad singulas illarum partium abbates quibus ut ad ipsum collegium consummandum manus porrigant adiutrices moneantur, ita tamen ut ad proximum generale Capitulum super hiis rationem referat, quemadmodum pro solemni collegio Sancti Bernardi Parisiensis, cessantibus omnibus rigoribus factum esse didicit, concedit et permittit, in plenaria Ordinis potestate. 25.  Visa supplicatione pro parte fratris Claudii Mareschal, alias Laubespin, religiosi monasterii de Miratorio, in Lugdunensi dioecesi, expresse professi, praesenti Capitulo generali porrecta, consideratisque causis ex quibus dictus frater de Ordine Cisterciensi in quo professus est, ad Ordinem S. Benedicti in monasterio Sancti Petri iuxta Cabillonem, vel alio ipsius Ordinis monasterio, in quo benevolum receptorem invenerit, secum dispensari humiliter petiit, attentisque generosi magnificique domini Claudii de Vauldrey, domini de Laigle, militis strenuissimi, precibus suis super hoc litteris ad Rmum D. transmissis, necnon abbatis de Miratorio, cui professionem fecerat ipse frater Claudius, interveniente consensu, idem generale Capitulum eiusdem fratris saluti et commoditati consulens cum eo, ut de dicto Ordine Cisterciensi ad Ordinem S. Benedicti se transferre possit et valeat, ita tamen ut praefatum abbatem de Miratorio infra mensem post professionem in aliquo Ordinis S. Benedicti monasterio per eum factam, certificet, misericorditer et de gratia speciali dispensat, in plenaria Ordinis potestate. 26.  Praesens generale Capitulum quarumcumque discordiarum seu litigiorum fomenta et occasiones futuris temporibus auferre, ac quieti et tranquillitati omnium et singularum Ordinis personarum consulere summopere desiderans, omnibus et singulis abbatibus et abbatissis, necnon dominis commendatariis, eorum officiariis, et quibuscumque in Ordine administrationem aliquam habentibus, sub poenis et censuris Ordinis districte mandat et praecipit, ne apud se quascumque Ordinis obligationes ratione mutui per eos ipsi Ordini ad onera et necessitates eiusdem sublevandas facti, quarum quidem obligationum pecuniae per relaxationem et deductionem contributionum suis monasteriis impositarum persolutae et defalcatae sunt, tenere audeant, quinimo suarum contributionum receptoribus ab Ordine deputatis tradere non omittant, ab ipsis auctoritate ipsius Capituli quittantias quas ex nunc ipsum generale Capitulum confirmat, de contributionibus secundum quottam in ipsis obligationibus contentam recipiendo ; aut si dictorum receptorum quittantiae non sufficiant, easdem obligationes ad proximum generale Capitulum deferant, aut transmittant, ab ipso generali Capitulo alias quittantias recepturi, in plenaria Ordinis potestate. COMMISSIONES 27.  Universis regularibus personis Ordinis praesens generale Capitulum pro suarum necessitatum exigentia providere cupiens, audita querimonia abbatis et conventus B. M. de Pietate prope Romerum, ratione fratris … eiusdem monasterii expresse professi, qui, ut fertur, lepram incurrit, et eam ob causam ab omnibus non solum suspectus habetur, sed etiam abiicitur, non sine abbatis et religiosorum dicti monasterii gravi et loci molesta controversia, abbati de Recluso committit, ut de dicti fratris contagiosa aegritudine se diligenter informet, cogatque eumdem fratrem ad purgationis vel condemnationis sententiam subeundam. Ipsumque purgatum vel separandum esse secundum peritorum in hac re et fide dignorum relationem et consilium iudicet et ordinet, dictoque fratri provideat, ac pietatis zelo provideri faciat prout compererit esse agendum, iuxta morem Ordinis consuetum, in plenaria Ordinis potestate. 28.  De Monasteriis et de Cheminione monasteriorum, Catalaunensis diocesis, abbatibus coniunctim committit praesens generale Capitulum, quatinus de et super tractatu nuper inter abbatem et conventum de Tribus fontibus ex una, et virum nobilem et scientificum magistrum Petrum de Thuyssy, regis consiliarium ac ballivi Vitriaci locum tenentem generalem, eiusque consortem partibus ex altera, super concessione, cessione ac dimissione suae domus de Richefort Catalauni inter cruces tinctorum et Sancti Petri sitae, plurimum caducae, collapsae et destructae, ac pertinentiarum eius, in emphiteosim perpetuam, annectumque censum 100 solid. turon. eisdem Thuyssy et suae consorti traditae cum onere urgentium ac pernecessariarum reparationum ad summam 1000 libr., ut fertur, ascendentium, aliisque conditionibus interiectis, passato et concluso, prout in litteris dictorum abbatis et conventus desuper, sub eorum sigillis confectis, praesentique diffinitioni affixis plenius continetur, fideliter, provide ac diligenter se informent. Et si discussione ac inquisitione diligenti praevia eumdem tractatum rite et canonice, ac etiam secundum nostri Ordinis indulta fuisse celebratum, ipsi monasterio utilem et fructuosum compererint, plenam exinde et fidelem faciant sub eorum sigillis relationem in proximo subsequenti generali Capitulo, ut videatur, si rite ac debite circa praemissa processerint, et tandem visis omnibus per ipsum Capitulum, ad ipsius tractatus confirmationem aut infirmationem procedatur, prout aequitas suadebit, iurisque fuerit et rationis. 29.  Generale Capitulum de domini Claraevallis circa monasteriorum visitationem et reformationem solerti fructuosaque diligentia fide digno multorum relatu sufficienter informatum, eidem domino Claraevallis, tum in actu visitationis vel in ipsis monasteriis sibi sine medio subiectis, vices et plenariam Ordinis auctoritatem confert et committit, omnibus et singulis utriusque sexus monasteriis et eorum personis eidem domino Claraevallis sine medio subiectis pro anno a data praesentium computando, iuxta suae discretionis arbitrium, de cuius rectitudine plene confidit, per ipsum exercendas, in plenaria Ordinis potestate. 30.  Cognita fideli domini abbatis Claraevallis diligentia in visitandis et reformandis in hiis duobus annis praecedentibus utriusque sexus Ordinis monasteriis in commissione sua contentis, praesens generale Capitulum de eiusdem domini Claraevallis probatissima legalitate et constanti perseverantia ad plenum in Domino confidens, generalem omnium et singulorum utriusque sexus Ordinis monasteriorum et quorumcumque regularium Ordinis locorum in regnis et dominiis Hispaniarum et partibus adiacentibus consistentium visitationem et reformationem, cum clausulis ad hoc necessariis in commissione super his per Rmum D. N. expedienda ponendis, committit in plenaria Ordinis potestate. 31.  Quia dominus de Morimundo, ad visitationem et reformationem generalem partium Germaniae superioribus annis commissus, ipsam visitationem perficere non potuit, ideo praesens generale Capitulum eamdem commissionem suam secundum sui formam et tenorem usque ad triennium a data praesentis diffinitionis computandum, confirmat et continuat, in plenaria Ordinis potestate. 32.  Visa humili supplicatione abbatis et conventus monasterii B. M. de Neubotll, regni Scotiae, praesenti Capitulo generali porrecta, abbatibus de Melros, de Cupro et de Deer, et duobus eorum coniunctim, idem generale Capitulum committit, quatinus dictum monasterium de Neubotll, terras, pascua et parva dominia eidem monasterio pertinentia, sterilia, infertilia, et eidem minus utilia habeat, se diligenter informent ; et si sic esse cognoverint, eidem abbati et conventui Neubotll dictas terras, pascua et parva dominia in emphiteosim seu per modum infeudationis, more patriae, prout melius expedire cognoverint, dandi seu dimittendi facultatem et auctoritatem concedant, in plenaria Ordinis potestate. 33.  Quia fide digno Rmi D. Cisterciensis relatu praesens generale Capitulum commissiones ad visitandum et reformandum, necnon Ordinis contributiones recipiendum, in inclyto Angliae regno, principatu Walliae et partibus adiacentibus, expirasse, et propter hoc renovandas esse cognovit ; idcirco eidem Rmo D. qui ditas commissiones prius expedierat, quatinus omnes et singulas generales Ordinis in partibus illis commissiones, tam ad visitandum et reformandum, quam etiam contributiones et earum ac subsidiorum quorumcumque arreragia exigendum et recipiendum, Capituli generalis qua fungitur auctoritate, cum clausulis necessariis et opportunis eisdem commissionibus per eum prout expedire cognoverit, apponendis idem generale Capitulum reverenter committit in plenaria Ordinis potestate. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 34.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Philippi de Sancta Maria ad abbatialem dignitatem monasterii B. M. de Savigniaco, in Abrincensi dioecesi, via scrutinii per dicti loci priorem et conventum et abbatem de Sancto Andrea, domini Claraevallis, patris abbatis immediati eiusdem monasterii, commissarium, eidem electioni personaliter praesidentem, unanimiter et concorditer secundumque nostri Ordinis instituta, rite et canonice factam et celebratam, et per eumdem de Sancto Andrea in vim suae commissionis confirmatam, prout in litteris, *etc.* supplendo, *etc.* 35.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Iudoci Nacher ad abbatialem dignitatem monasterii B. M. de Salem, in Constantiensi dioecesi, via compromissi per dicti loci priorem et conventum, secundum nostri Ordinis instituta, rite et canonice factam et celebratam, ac per abbatem de Lucella eiusdem monasterii de Salem patrem abbatem immediatum confirmatam, *etc.* supplendo, *etc.* 36.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Leonis de Chappeio ad abbatialem dignitatem monasterii B. M. de Castellione, in dioecesi Verdunensi, via Spiritus Sancti, per dicti monasterii priorem et conventum, secundum Ordinis nostri statuta rite et canonice factam et celebratam, ac per abbatem monasterii de Tribus fontibus, eiusdem monasterii patrem abbatem immediatum, in eadem electione personaliter praesidentem, confirmatam, *etc.* supplendo, *etc.* 37.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Victoris Thyru ad abbatialem dignitatem monasterii B. M. de Ripatorio, in dioecesi Trecensi, via Spiritus Sancti, per dicti loci priorem et conventum, secundum nostri Ordinis instituta, rite et canonice factam et celebratam, ac per vicarios domini abbatis Claraevallis ad hoc potestatem habentes confirmatam, *etc.* supplendo, *etc.* 38.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Petri de Sepia, in s. th. bacc. form., ad dignitatem abbatialem monasterii B. M. de Bullencuria, via compromissi per dicti loci conventum et dominum abbatem Claraevallis, eiusdem monasterii patrem abbatem, ipsi electioni personaliter praesidentem, unanimiter et concorditer, secundum nostri Ordinis instituta, rite et canonice, *etc.* supplendo, *etc.* 39.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Ioannis Fabri ad abbatialem dignitatem monasterii B. M. de Lankheym, in dioecesi Bambergensi, via scrutinii, per dicti monasterii priorem et conventum, secundum Ordinis nostri statuta, rite et canonice factam et celebratam, ac per abbatem monasterii de Ebraco, eiusdem monasterii patrem abbatem, confirmatam, *etc.* supplendo, *etc.* 40.  Electionem, promotionem et installationem de persona fratris Antonii Bioger, ad abbatialem dignitatem monasterii B. M. de Varennis, in dioecesi Bituricensi, via Spiritus Sancti, per dicti loci priorem et conventum ac per abbatem de Pratea, abbatis de Valle lucenti eiusdem monasterii de Varennis patris abbatis immediati in eadem electione personaliter praesidentem, unanimiter et concorditer, secundum nostri Ordinis instituta, rite et canonice factam et celebratam, *etc.* supplendo *etc.* 41.  Electionem, promotionem et installationem de persona sororis Ahelidis ad monasterium B. M. de Veteri vineto, in dioecesi… [Leodiensi], secundum sui formam et tenorem, praesens generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat, in plenaria Ordinis potestate. TRACTATUUM CONFIRMATIONES 42.  Pensionis ac provisionis assignationem fratri Ioanni de Genduno super abbati de Bullencuria, nostri Cisterciensis Ordinis, in dioecesi Trecensi, admissa utriusque sui regiminis resignatione spontanea, per dominum abbatem Claraevallis, eiusdem loci patrem abbatem immediatum, tamquam benemerito, interveniente sui successoris abbatis totiusque conventus Bullencuriae unanimi consensu, factam, ac in litteris desuper sub praedictorum domini Claraevallis, moderni abbatis et conventus dicti loci sigillis confectis, praesentique diffinitioni alligatis plenius declaratam, praesens generale Capitulum in omnibus suis clausulis et partibus approbat et confirmat, moderno dicti loci de Bullencuria abbati, omnibusque eiusdem religiosis praesentibus et futuris districte ac firmiter iniungendo, quatinus praefatum seniorem abbatem de huiusmodi pensione, gratiis ac libertatibus eidem concessis, in ipsisque litteris seriose contentis, pacifice et integraliter uti et gaudere faciant et permittant ; praesentis diffinitionis executionem primo Ordinis abbati super hoc requirendo committendo, in plenaria Ordinis potestate. 43.  Similiter pensio fratris Habillonis senioris abbatis monasterii de Castellione, per abbatem de Tribus fontibus assignata, secundum sui formam et tenorem approbatur, ratificatur et confirmatur, in plenaria Ordinis potestate. 44.  Pensionis ac provisionis assignationem sorori Beatrici, nuper abbatissae de Veteri vineto, nostri Cisterciensis Ordinis, in Leodiensi dioecesi, admissa utriusque sui regiminis resignatione spontanea, per dominum Gerardum abbatem de Alna, commissarium R. in Christo patris domini Edmundi abbatis Claraevallensis, eiusdem loci patris abbatis immediati, tamquam benemeritae, *etc. ut supra n°  42. 45.  Visis et diligenter examinatis duobus tractatibus inter abbatem et conventum B. M. de Curia Dei, Cisterciensis Ordinis, in dioecesi Aurelianensi, et honorabilem, scientificum et egregium virum magistrum Iacobum Lefuzelin, in legibus licentiatum advocatum et consiliarium Aurelianis commorantem ; primo videlicet super venditione et alienatione perpetua redditus annui 30 libr. turon., et secundo, tractatu etiam super venditione et alienatione perpetua 10 libr. turon. per fratrem Gilbertum de Platea eiusdem monasterii novissimum abbatem acquisitorum, et audita Rmi D. N. Cisterciensis super ipsorum tractatuum debita informatione facta per eum, cum actualiter dictum monasterium de Curia Dei eidem immediate subiectum visitaret, attentaque ipsius venditionis causa, qua moderni abbas et conventus ipsius monasterii in ipsam venditionem faciendam moti sunt, necnon cognita summae pecuniarum inde receptarum in evidentem ipsius monasterii utilitatem et suorum debitorum liberationem conversione, praesens generale Capitulum dictos suos tractatus et eorum quemlibet, quibus praesens diffinitio annectitur, secundum sui formam et tenorem approbat, ratificat et confirmat, in plenaria Ordinis potestate. 46.  Abbati de Bullione, s. th. pr., praesens generale Capitulum committit, ut sententiam arbitrariam, cui praesens diffinitio annectitur, super discordiis et controversiis inter abbatem et conventum B. M. de Aceyo nostri Ordinis ex una parte, et nobilem ac magnificum dominum Hugonem de Rya, dominum de Balençon et de Cortondroy ex altera, per nonnullos arbitros a partibus ipsis amicabiliter electos latam, visitet et examinet ; et si eamdem sententiam pro bono pacis et concordiae dicti monasterii latam fuisse cognoverit, ipsam secundum sui formam et tenorem approbet, ratificet et confirmet, in plenaria Ordinis potestate. 47.  Abbatibus de Landezio et de Pratea committit generale Capitulum, quatinus super materia inter abbatem de Varennis et partem adversam agitata se informent, et si tractatus istos monasterio nocivos invenerint aut iniustos, abbatem et conventum, praesupposito relevamento regio a iuramento et fide per eos in eisdem praestito, relevent, et cum eis dispensent ; et quoad religiosum cui, ut fertur, data est ad firmam aut alias indebite una grangia seu membrum monasterii, ipsi commissarii se informent, et si rem iniustam compererint cassent penitus et annullent, in plenaria Ordinis potestate. 48.  De Bullione, s. th. pr., de Aceyo et de Roseriis monasteriorum abbatibus, et duobus eorum coniunctim, praesens generale Capitulum committit, quatinus de et super tractatu nuper inter abbatem et conventum monasterii de Miratorio ex una, et Petrum Glannoys, Ioannem Laurentium et nonnullos alios inito et passato partibus ex altera, videlicet super cessione ac dimissione cuiusdam grangiae dicti monasterii appellatae et nuncupatae de Labergement ad certas vitas ipsorum retinentium, prout in litteris super eodem confectis, quibus praesens diffinitio annectitur plenius continetur, se diligenter informent, et si discussione ac inquisitione diligenti praevia eumdem tractatum rite et canonice, ac etiam secundum nostri Ordinis indulta fuisse celebratum, monasterio utilem et fructuosum compererint, ipsum tractatum confirment, in plenaria Ordinis potestate. REHABILITATIONES 49.  Visa humili supplicatione fratris Petri de Baliolo, religiosi de Dunis expresse professi, praesens generale Capitulum eidem clementer et benigne condescendens cum dicto fratre, qui a tempore suae professionis cum quodam nobili suo consanguineo laico discurrendo notabiliter per triennium apostatavit, etiam tunc se immiscens divinis irregularitatem contraxit, et per certum tempus habitu dimisso carnis contagium, puerperio inde subsecuto, se incidisse fatetur. Postea ad cor rediens, in dicto monasterio sibi iniunctam poenitentiam peregisse dicitur, absolutionemque super dicta irregularitate de Summo Pontifice obtinuit. Denique rursus in carnis contagium cum moniali incidit, etiam prole subsecuta, detestandum sacrilegii vitium incurrendo, super quo gratiam Ordinis lacrimabilibus oculis suppliciter requirens, idem generale Capitulum, ut non obstante dicto sacrilegii vitio, ad omnes Ordinis actus, voces, gradus et officia promoveri possit et valeat, dum tamen consensus abbatis de Dunis, cuius se professum esse dictus frater asserit, ad hoc intervenerit, et non alias, misericorditer et gratiose dispensat, in plenaria Ordinis potestate. Datum in dicto diffinitorio nostro Cisterciensi sub appensione sigilli Diffinitorum, anno, mense et die praedictis. 50.  Licet dudum suadente humani generis inimico ac iuvenilis aetatis impellentis lascivia, soror Guillemetta Vay, abbatiae de Monasteriolo professa, in carnis contagio corruerit, puerperio subsecuto ; quia tamen poenitentiam sibi propter hoc ab Ordine iniunctam humiliter et devote peregit, ac deinde laudabiliter vixit, prout humili abbatissae dicti monasterii de Monasteriolo supplicatione praesenti Capitulo generali constitit. Eapropter idem generale Capitulum praefatam sororem Guillemettam ab omni inhabilitatis et infamiae macula, quam ratione praemissorum incurrit, benigniter relevat, et ut praemissis non obstantibus ad omnes Ordinis actus legitimos, etiam dignitate abbatiali inclusa, promoveri possit et valeat, misericorditer dispensat, in plenaria Ordinis potestate. 51.  Humili supplicationi abbatis monasterii Bellibecci, in Rothomagensi dioecesi, pro parte fratris Ioannis Ausoult, monasterii B. M. de Bellobecco religiosi expresse professi, praesens generale Capitulum clementer et benigne condescendens, cum dicto fratre, qui a tempore suae professionis citra et ultra montes discurrendo notabiliter, etiam regulari Ordinis habitu dimisso, apostatavit, et propter hoc ad solemnes ipsius Ordinis actus inhabilitatem incurrit, ut non obstante sua apostasia, ad omnes ipsius Ordinis actus, gradus, officia, voces et dignitates, etiam abbatiali dignitate comprehensa, promoveri possit et valeat, cum hoc de consensu abbatis sui dicti monasterii de Bellobecco et ad eius instantiam processerit, misericorditer et gratiose dispensat, in plenaria Ordinis potestate. 52.  Licet frater Ioannes de Womopont, monasterii de Aureavalle professus, dudum formidine poenae per eum subeundae ratione percussionis et mutilationis cuiusdam clerici ipsius monasterii severius premente, ab eodem monasterio ad saeculum habitu regulari derelicto aufugerit et per triduum apostataverit, quia tamen corde compunctus protinus ad ipsum monasterium rediit et impositam sibi propter hoc poenitentiam devote peregit, praesens generale Capitulum ad instantiam abbatis sui praefatum fratrem Ioannem ab omni inhabilitatis et infamiae nota per eum praemissorum occasione contracta benigne relevat, concedens ut praemissis non obstantibus ad omnes Ordinis actus legitimos promoveri valeat et assumi. 53.  Ad instantiam et humilem supplicationem abbatis de Miratorio praesens generale Capitulum misericorditer cum fratre Antonio de Sancto Iudoco, dicti monasterii expresse professo, in sacro sacerdotali ordine constituto, dispensat ab inhabilitate quam incurrit, a praedicto monasterio absque suorum superiorum licentia pluries recedendo, et per saeculum vagabundus, habitu tamen minime dimisso, furto quoque evidenter et malitiose de monasterio gravi commisso, necnon carnis contagio repetitis vicibus perpetrato, puerperio semel dumtaxat inde subsecuto ; et maxime quia dicti abbatis sui relatu iniunctam sibi poenitentiam humiliter ac sponte peregit, ut praemissis non obstantibus ad omnes ipsius Ordinis actus legitimos, gradus, voces et officia, etiam abbatiali dignitate inclusa, si id in posterum promeruerit, et suorum intervenerit assensus superiorum, promoveri valeat et assumi, misericorditer et gratiose dispensat, omnibus et singulis dicti monasterii regularibus personis districte praecipiens, ne super huiusmodi infamiae nota eidem fratri insultent vel improperent. 54.  Praesens generale Capitulum sufficienter informatum de nullitate cuiusdam asserti tractatus inter modernum abbatem monasterii de Fonteneto, et certos alios eiusdem monasterii religiosos in dicto tractatu nominatos ex una, et scabinos ac burgenses Montisbarri ex altera, super materia limitum finagii villagiorum Sancti Remigii et Blasen eidem monasterio pertinentium, ut dicitur, habiti et concordati, idem generale Capitulum nolens, ut contra papalia et Ordinis instituta super rebus immobilibus et iuribus ipsius monasterii sine solemnitate debita, tractetur, eiusdem monasterii abbati et conventui districte sub poenis et censuris Ordinis praecipit, ut dictum praetensum tractatum omnibus iustitiae viis, ne locum habeat, impugnent et repellant, ac etiam per litteras regias, si opus sit, rescindi seu revocari et annulari faciant ; et ne praetextu cuiusdam iuramenti, quod in tam damnoso concordiae tractatu intervenisse, et per dictum abbatem modernum et religiosos ibidem nominatos praestitum fuisse diceretur, ab huiusmodi prosecutione repelli possent, praefatum generale Capitulum eosdem abbatem et fratres a tali iuramento, quatinus opus esset, relevat et super illo cum eis omnino dispensat, in plenaria Ordinis potestate. IUDICES 55.  De Igniaco et Signiaco monasteriorum abbatibus, et eorum cuilibet in solidum, committit praesens generale Capitulum, quatinus super quibusdam tractatibus per defunctum abbatem et conventum de Valle clara, cum diversis personis, initis et passatis, se diligenter informent, et quod contra papalia et Ordinis nostri statuta ad ipsius monasterii damnum et detrimentum factos esse compererint, ipsos cassent, revocent et annullent, eosdem abbatem et conventum super iuramento in eisdem contractibus interveniente, quatinus opus esset, dispensando, in plenaria Ordinis potestate. 56.  Viso per generale Capitulum supplicatione eidem pro parte abbatis et conventus monasterii B. M. iuxta Dublinum contra modernum abbatem de Bildwas in Anglia, porrecta, attentisque magnis et gravibus querelis in eadem supplicatione latius contentis, idem generale Capitulum omnem discordiae materiam inter personas Ordinis et membra diligenter amputare desiderans, gravatisque monasteriis et personis ad ipsum venientibus, de prompto iustitiae remedio providere cupiens, abbatibus monasteriorum de Mellifonte et Beatitudine, et eorum cuilibet in solidum, committit, quatinus quamprimum pro parte praefatorum abbatis et conventus de Dublino requisiti fuerint, seu eorum alter requisitus fuerit, ipsi, omni dilatione frivola postposita, vocatis vocandis, super contentis in dicta supplicatione, cui praesens diffinitio annectitur, se diligenter informent, et illicita gravamina, si quae cognoverint illata fuisse, quamprimum reparari faciant, necessariasque bonorum restituendorum provisiones adiudicent, ac de adiudicatis parti satisfieri faciant, partibus ipsis in omnibus earum querelis debitum iustitiae complementum fideliter ministrent, in plenaria Ordinis potestate. Sic signatum : frater Perret, abbas Bullionis. CITATIONES CONTUMACES 57.  Quia ad praesentis Capituli generalis audientiam deductum est, fratres Ioannem Schyeli et Ioannem Tavernern [Taverner], religiosos monasterii B. M. Altaeripae, in Lausannensi dioecesi, expresse professos, reprobato ac in Ordine damnatissimo conspirationis vitio notatos esse, nonnulaque [nonnullaque] contra sacram regulam et Ordinis statuta, in dicti monasterii scandalum et suae tranquillitatis turbationem non modicam commisisse ; *idcirco idem* generale Capitulum ad instantiam promotoris causarum Ordinis dictos fratres et eorum quemlibet ad diem vicesimam post executionem praesentium immediate sequentem, ipsa die executionis minime computata, citat apud Cistercium coram Rmo D. Cisterciensi vel eius vicario, eidem promotori super tunc per eum obiiciendis, quod iuris fuerit responsuros. Omnibus et singulis regularibus Ordinis personis in virtute salutaris obedientiae et sub censuris Ordinis praecipiendo, ceteros vero parochialium ecclesiarum dominos rectores, curatos, vicarios, capellanos et notarios publicos rogando, quatinus praesens mandatum citatorium quandocumque requisiti fuerint, secundum sui formam et tenorem exsequantur, in plenaria Ordinis potestate. 58.  Quia fratres videlicet Martinus Gaillaud, Guillelmus Larchier, Ioannes Guédon et Petrus Souchet, monasterii B. M. de Misericordia Dei religiosi expresse professi, ad instantiam promotoris causarum ad praesens generale Capitulum citati fuerunt, in quo debite vocati et expectati minime comparuerunt, nec aliquem pro se miserunt ; ideo praefatos fratres et religiosos dicti monasterii, praesens generale Capitulum contumaces et propter hoc excommunicatos declarat, proximo abbati et ceteris Ordini abbatibus sub censuris Ordinis iniungendo, ut si dictos fratres ad se divertere contigerit, eosdem carceribus monasterii de Misericordia Dei mancipent, et contumaces ac excommunicatos in suis monasteriis et aliis locis publicis diebus festivis denuntiari faciant ; idque abbati Caroliloci, s. th. pr., eiusdem patri abbati immediato quantocius poterunt, significent ; et nihilominus eidem abbati de Caroliloco committitur ut si quando dictos religiosos ad poenitentiae cor redire cognoverit, eosdem per se vel alios a se committendos absolvat, aut si eorum demerita exegerint, ipsos a dicto monasterio, etiam auctoritate Capituli generalis eliminet, et ad alia Ordinis monasteria, prout expedire perpenderit, transferat, ipsorum monasteriorum ad quae forsan dicti monachi mittentur, singulis abbatibus praecipiendo, ut dictos fratres sic translatos et dimissos ad eius mandatum recipiant, eisdem de necessariis provideant, praecipiendo, in plenaria Ordinis potestate. 59.  Quia abbas monasterii de Kinlos in regno Scotiae ad praesens generale Capitulum citatus, debite vocatus et expectatus minime comparuit, nec aliquem pro se misit, ideo praesens generale Capitulum praefatum abbatem contumacem ac excommunicatum declarat, omnibus Ordinis regularibus personis *praesentis* diffinitionis executionem committendo. — Ad marginem huius diffinitionis haec scripta sunt : Ista contumacia fuit reparata et purgata per duos procuratores, scilicet fratrem Thomam de Cistercio professum, et fratrem Georgium de Melros professum, de quorum procuratorio tempore Capituli generalis per eos habito constitit Rmo D. N., sed per eorum oblivionem tunc non comparuerunt, et ideo revocata est dicta contumacia. Ita est, etc. SUFFRAGIA 60.  Frater Iacobus, abbas Cistercii, in Cabilonensi dioecesi, totusque conventus abbatum Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, magnifico et egregio domino magistro Ioanni Sapin, christianissimi Francorum regis consiliario, ac suo in Burgundia receptori, necnon honestae dominae Mariae eius devotae consorti, salutem et sanctae devotionis suffragium salutare. — Quamvis lege divinae charitatis ad orandum pro omnibus generaliter obligemur, pro illis tamen multo singularius astringimur, qui nobis et Ordini nostro, necnon locis et personis regularibus pia humanitate affici dignoscuntur. Exigente igitur piae devotionis affectu, quem ad Ordinem nostrum et praesertim ad devotum sacrae matris nostrae Cisterciensis monasterium intelleximus vos habere, vobis supradictis concedimus et liberaliter impertimur communicationem plenissimam et omnimodam participationem omnium bonorum spiritualium, *etc. ut in formula consueta.*

*A*) Nomina monasteriorum quorum abbates anno Domini 1512 tempore Rogationum apud Cistercium celebrato Capitulo generali interfuerunt. *De choro abbatis* : De Cistercio, s. th. pr., de Pontigniaco, de Morimundo, de Caroliloco, s. th. pr., de Stamedio, de Prulliaco, de Bellavalle, de Crista, de Bullencuria, de Sigilleriis, de Veteri campo, de Charitate, de Callovio, de Lococrescenti, de Albaripa, de Valle bona, de Roseriis, de Claroloco. — *De choro prioris* : de Firmitate, de Claravalle, de Savigniaco, de Frigidomonte, de Bullione, s. th. pr., de Sancto Andrea, de Longovado, de Valcellis, de Mellifonte, de Aceyo, de Hungaria de Sancto rege Stephano. *B*) Ordinatio Capituli generalis anno Domini 1512. *Diffinitores* : De **Cistercio**, s. th. pr., de Prulliaco, de Frigidomonte, s. th. pr., de Stamedio, s. th. pr., de Mellifonte, s. th. pr., monasteriorum abbates. — De **Firmitate**, de Bullencuria, de Loco crescenti, de Bellavalle, de Charitate, monasteriorum abbates. De Caroliloco, s. th. pr., loco domini **Pontigniaci*, de Sigilleriis, de Callovio, de Aceyo, de Vallebona, monasteriorum abbates. — De **Claravalle**, de Savigniaco, de Longovado, de Valcellis, de Sancto Andrea Bullione (*sic*), s. th. pr., monasteriorum abbates. De **Morimundo* de Roseriis, de Vetericampo, de Claroloco, de Crista monasteriorum abbates. *Receptor excusationum* : de Claroloco. *Promotor causarum* : dominus Ioannes de Burreyo, regens collegii Sancti Bernardi. *Confessores* : de Veteri campo, de Mellifonte monasteriorum abbates. *Portarius diffinitorii* : de Albaripa. *Notarii abbates* : de Bullione, s. th. pr., de Bullencuria, monasteriorum abbates. *Magistri caeremoniarum* : de Claravalle, de Morimundo monasteriorum abbates, prior et subprior Cistercii. *Auditores computationum* : de Sancto Andrea, de Aceyo, et illi quos Rmus D. N. Cisterciensis voluerit deputare. *Receptores contributionum* : frater Blasius de Cistercio, et alii quos Rmus D. voluerit deputare. *Notarii ad pedes* : fratres Guillemus [Guillelmus] de Divione, Ioannes de Lingonis, professi Cistercii. * * * Anno Domini millesimo quingentesimo decimo secundo, in generali Capitulo tempore Rogationum apud Cistercium celebrato, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo … *etc.* 2.  Praeterea pro serenissimo … *etc.* 3.  Insuper pro burgensibus … *etc.* 4.  Ceterum pro pace … *etc.* 5.  Demum pro felicis … *etc.* [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Cum totus Ordo noster … *etc.* necnon in summa 7166 libr. 10 solid. 10 denar. pro resta computationum generalis Capituli anni Domini 1511 … *etc.* 7.  Ad tollendum quorumdam abbatum et aliarum Ordinis personarum novitatem contra antiqua et usitatissima Ordinis privilegia ac statuta, in nonnullis partibus introductam, qua nonnulli coram R. D. dioecesanorum officialibus actiones suas, tam in agendo quam in excipiendo, expetiri [experiri] et partes suas de Ordine coram eisdem conveniunt, seu ab eis vel ab aliis conveniri consueverunt. Praesens generale Capitulum huiusmodi processus in maximam amplissimarum conservatoriarum Ordinis diminutionem et exemptionis ac libertatum eiusdem Ordinis praeiudicium non modicum cessuros praevidens, omnibus et singulis abbatibus ac ceteris ipsius Ordinis personis sub poenis et censuris per generale Capitulum taxandis districte inhibet, ne deinceps coram dictis officialibus litigent, seu quemquam de Ordine in eorum iudicium vocent, aut se a quibuscumque vocari permittant, aut qualibet eorum iurisdictione inter personas utantur, sed ad solum Ordinis iudicium aut ipsius conservatores in suis provinciis ordinatos pro materiis de quibus consuetum est, confugiant, in plenaria Ordinis potestate. [DIFFINITIONES] SPECIALES 8.  Visa per generale Capitulum abbatis de Mellifonte humili supplicatione super revocatione cuiusdam diffinitionis anno Domini 1313, de praeeminentia seu prioritate monasterii B. M. iuxta Dublinum ante dictum monasterium de Mellifonte, in praeiudicium et derogationem antiquitatis sui monasterii, ut dicebat, promulgatae ; praesens generale Capitulum rationes per modernum eiusdem monasterii de Mellifonte abbatem humiliter adductas ex una parte ponderans, ex alia vero quod nullus pro parte dicti monasterii B. M. iuxta Dublinum in eodem generali Capitulo compareret, nec quisquam super hoc proponeret, quodque parte non vocata nihil in eius praeiudicium ordinandum esset, considerans, dictam tamen prioritatis et praeeminentiae querimoniam partium ipsarum et monasteriorum suorum tranquillitati fore nocivam, idem generale Capitulum solerter attendens, ipsam ad aliud generale Capitulum hinc ad biennium celebrandum terminandam seu decidendam remittit, partibus ipsis et earum cuilibet quatinus tunc in dicto generali Capitulo, nisi tamen de breviori tempore inter se convenerint, per se vel procuratores suos super his sufficienter instructos, compareant, cum intimatione tamen quod, non obstante alterius earum absentia, nihilominus generale Capitulum super dicta materia tunc efficaciter providebit, districte, praecipiendo omnibus et singulis abbatibus ac ceteris regularibus Ordinis personis, praesentis citationis executionem committendo, in plenaria Ordinis potestate. 9.  Nos, de Bullione, s. th. pr. et de Bullencuria monasterium abbates, notarii praesentis Capituli generalis Ordinis Cisterciensis anno Domini 1512, tempore Rogationum apud Cistercium celebrati, omnibus et singulis quorum interest notum facimus quod die tertia eiusdem Capituli generalis, R. P. dominus Thomas Herby modernus abbas monasterii B. M. de Mellifonte, quoddam magnum tabulatum ex tribus tabulis seu asseribus distinctum, et ab utraque parte in membranis monasteria Ordinis descripta continens, quod quidem tabulatum tum apud Cistercium  tabulae monasteriorum Ordinis  communiter vocabatur, nobis duobus simul existentibus, et in praesentia multorum in loco diffinitorii exhibuit, a nobis instantissime requirens, ut lineas sequentes in eadem tabula descriptas diligenter videremus et examinaremus, si forte in eis aliquod rasurae vestigium aut indicium appareret. Cuiusquidem requisitioni, etiam de ordinatione Rmi D. et dominorum Diffinitorum annuentes, lineas sequentes legimus, vidimus et examinavimus, videlicet unam in minio seu rubea sub hac forma descriptam in ordine anni 1133, eodem anno nonis ianuarii, et aliam in atramento sub hac forma : abbatia Mellifontis in Hibernia. Quas quidem lineas sine rasura, ut in eis tunc apparebat, perspeximus. Et procedunt in ordine monasteriorum in eadem tabula tunc nobis exhibita lineam in qua etiam sine rasura habetur, monasterium de Bildewas quod est in fundatione anni Domini 1135, sexto idus augusti. Et post dictum monasterium de Mellifonte usque ad monasterium de Bildewas intersunt 24 lineae, alia monasteria ex ordine continentes. De quibus omnibus a nobis notariis praenominatis attestationem requisivit, qua eidem ex ordinatione praemissa, sub nostris signis manualibus concessimus in hac forma, ipsi ac aliis quibuscumque quorum interest prout iuris fuerit et rationis valituram. Actum et datum Cistercii, anno, mense, die et loco praedictis. COMMISSIONES 10.  Nos, frater Iacobus, *etc.* … et est talis : Audita per generale Capitulum monasterii monialium B. M. de Derry, in Hibernia, totali ruina ac desolatione eidem per abbatem de Mellifonte intimata, quodque tanto tempore abbatissa et regularibus Ordinis personis caruerit, ut iam ipsos redditus et proventus non ad cultus divini celebrationem, nec Ordinis utilitatem, sed potius ad alios profanos et quorumdam vetitos usus applicentur. Idcirco praesens generale Capitulum pio ac salutari fundatorum dicti monasterii devotioni et intentioni concurrens, et ut debitum inde fructum vel ex parte consequantur, solerter providere cupiens, abbatibus monasteriorum B. M. iuxta Dublinum, de Beatitudine, de Hynis et de Flumine Dei, ac duobus eorum coniunctim committit, ut si praemissa veraciter exposita fuisse cognoverint, abbati et conventui dicti monasterii de Mellifonte dictum monasterium et ipsius redditus et proventus ex tunc possidendos usque ad aliam Capituli dispositionem assignent, eisdem nihilominus commissariis ut informationes et quidquid desuper fecerint, ad generale Capitulum hinc ad *biennium* celebrandum remittere teneantur, districte praecipiendo, in plenaria Ordinis potestate. Datum in diffinitorio nostro Cisterciensi, sub appensione sigilli nostri, anno, mense et die praedictis. 11.  Quia praesens generale Capitulum fide digno quorumdam relatu accepit abbatissam et conventum B. M. de Maloduno fecisse admodiationem seu accensationem cuiusdam suae masurae seu maceriae cum octoginta arpentis, partim terrarum arabilium, partim pratorum et hortorum vel circiter ad multos annos, sitae in dominio Tressovillae, dicto monasterio non solum minus utilem sed etiam tam ipsi quam multis vicinis damnosam ; quapropter ea quae non rite patrata sunt ad rationis aequitatem reducere cupiens, committit idem generale Capitulum de Frigidomonte et de Caroliloco, s. th. pr., necnon de Regalimonte, de Barbello, de Prulliaco monasteriorum abbatibus et duobus eorum coniunctim, ut super dictae admodiationis seu accensamenti commodo vel incommodo se diligenter informent, secluso cuiuscumque favore. Et si contractum eidem monasterio notabiliter damnosum compererint, dictis abbatissae et conventui praecipiant districte ut illi renuntient, eas a iuramento, si quod emiserint, dispensando, in plenaria Ordinis potestate. 12.  Domino de Morimundo ac de Crista monasteriorum abbatibus et eorum cuilibet in solidum committit praesens generale Capitulum, quatinus super quibusdam tractatibus per abbatem et conventum monasterii B. M. de Bullencuria cum diversis personis, initis et passatis, se diligenter informent, et quos contra papalia et Ordinis nostri statuta, ad ipsius monasterii damnum et detrimentum factos esse compererint, ipsos cassent, renuntient et annullent, eosdem abbatem et conventum super iuramentis in eisdem contractibus intervenientibus, quatinus opus esset, dispensando, in plenaria, *etc.* Datum, *etc. ut supra.* 13.  Quia generale Capitulum fide digna abbatis de Dunis denuntiatione sufficienter informatum extitit, quemdam fratrem Livinum, eiusdem monasterii religiosum expresse et originaliter professum, post abusus multos in officio cellerariatus et cuiusdam grangiae regimine praefato monasterio spectanti sibi creditis, spreto suae professionis vinculo, abbatis proprii obedientia et habitu dimisso, in magnum Ordinis ludibrium et monasterii scandalum, vagus cum saecularibus saeculariter vivit, praesens generale Capitulum ordinat et iniungit praedicto abbati de Dunis, ut omnibus iuris et iustitiae viis eum errantem revocare satagat, invocato etiam brachio saeculari a quo … et favorem possit eidem abbati de Dunis impertiri, in plenaria Ordinis potestate. 14.  Ad audientiam praesentis Capituli fideli abbatis de Caroliloco, s. th. pr., relatu deductum est, monasterium B. M. de Parco dominarum ob monialium multitudinem gravari ; ideo praesens generale Capitulum nolens ut ea quae pro reformatione monasterii de Parco statuta sunt in eiusdem gravamen cedant, ordinat et diffinit summam octo libr. turon. de fructibus monasterii de Virgulto abbatissae et conventui monasterii de Parco singulis annis persolvi, quamdiu soror Ioanna de Monceaulx, eiusdem monasterii de Virgulto professa et illuc emissa, ibidem ex ordinatione Capituli generalis remanserit, cuius quidem pensionis solutio in festo Nativitatis sancti Ioannis Baptistae proxime venturo incipiet. Omnibus regularibus personis executionem praesentis diffinitionis sub poenis et Ordinis censuris committendo, in plenaria Ordinis potestate. 15.  Ad supplicationem abbatis de Hardenhusen per abbatem de Vetericampo oblatam, qua postulabat quamdam decimam dicto monasterio, ut dicebat, minus utilem vendere, vel in aliam rem immobilem commutare posse, praesens generale Capitulum committit abbatibus de Vetericampo, eiusdem monasterii patri abbati, de Campo Mariae, de Veteri monte, et duobus eorum coniunctim, ut super dicta alienatione ac commutatione facienda se diligenter informent ; et si dicto monasterio hoc evidenter utile esse cognoverint, et de consensu conventus procedere, dictam alienationem seu commutationem faciendi auctoritatem impendant, ita tamen quod omnia super his acta ad Capitulum infirmanda vel confirmanda remittant, in plenaria Ordinis potestate. 16.  Ad restaurationem monasterii monialium B. M. in Lionexa incendio quorumdam malitia, ut asseritur, procurato destructi, praesens generale Capitulum favorabiliter anhelans, abbati de Vetericampo, eiusdem monasterii patri abbati immediati committit, ut per omnes iuris et iustitiae vias et contra quascumque personas, quacumque dignitate etiam episcopali fulgentes, quas de incendio praedicto teneri constiterit, pro iniuriae Ordinis satisfactione et damni monasterii praedicti reparatione, virilem prosecutionem faciat, et eos prout iuris fuerit et rationis prosequatur, in plenaria Ordinis potestate. 17.  Cognita per generale Capitulum translatione sororis Margaretae de Billy, religiosae monasterii B. M. de Parco dominarum originaliter et expresse professae, ad monasterium Sancti Remigii prope Silvanectum Ordinis S. Benedicti ; quodque de dispensatione desuper obtenta Ordini et maxime abbati de Caroliloco, s. th. pr., eiusdem monasterii de Parco commissario visitatori, minime constare fertur ; idem generale Capitulum talibus regularium Ordinis personarum translationibus temeraris factis obviare cupiens, eidem abbati de Caroliloco districte mandat et praecipit, quatinus omnibus iuris et iustitiae viis, dictam sororem Margaretam tamquam personam Ordinis regularem revendicet ; nisi tamen de sufficienti dispensatione sua legitime constari faciat. Et nihilominus si nondum dispensata fuerit, et cognoverit quod ex certis causis expedire eidem sorori ad dictum Ordinem S. Benedicti convolare, dictus abbas Caroliloci secum super hoc dispenset, proviso tamen quod prius et omnia monasterio suae professionis et Ordinis habitus restituta fuerint, in plenaria Ordinis potestate. 18.  Quia fide digno quorumdam relatu generale Capitulum sufficienter et debite informatum extitit, quod a paucis diebus pro maxima salutari reformatione monasterii de Veteri vineto necesse fuerit dicti monasterii moniales ad alia Ordinis monasteria transmittere ; ideo praesens generale Capitulum abbatibus de Alna et de Iardineto, et cuilibet eorum in solidum, committit quatinus abbatissis ad quas dictae moniales apud se detineant, et ipsis monialibus ut ibidem remaneant, donec aliter per Ordinem fuerit ordinatum, … in plenaria Ordinis potestate. 19.  Abbatibus de Fonte salutis et de Lankheim, et duobus in solidum, generale Capitulum committit, quatinus de alienatione seu commutatione cuiusdam decimae ad monasterium de Hebraco spectantis, diligenter se informent, et secundum *Benedictinae* formam procedant. 20.  Abbatibus de Fulcardimonte et de Bellobecco coniunctim praesens generale Capitulum committit, quatinus super venditione unius eremi duorum vallium et unius domus diligenter se informent secundum formam quae sequitur. Supplicationem pro pro parte abbatis et conventus monasterii de Loco Dei in Pontino praesenti generali Capitulo oblatum, cui praesens diffinitio annectitur, idem generale capitulum de Fulcardimonte, eiusdem monasterii patri abbati et de Bellobecco monasteriorum abbatibus committit examinandam. Et si eosdem abbatem et conventum ad venditionem rerum in eadem contentarum iuste moveri cognoverint, eisdem dictas venditiones faciendi auctoritatem impendant, proviso tamen quod pecuniae inde receptae seu inde recipiendae ad restaurationem locorum regularium et essentialium dicti monasterii effectualiter convertantur, et tractatus inde secuturos confirment, in plenaria Ordinis potestate. 21.  Monasterii religiosarum de Honepa prope Daventriam desolationem belligerorum saevitia pernitiose provenientem, adeo ut consuetus religiosarum numerus ibidem sustentari minime possit, sed nec minime, secundum sensum virorum devotorum et maxime praelatorum Ordinis, suffragio benivolo restaurari, praesens generale Capitulum moleste ferens, abbati de Vetericampo committit, ut dictum monasterium visitando et reformando, nonnullas earum ad alia monasteria ad tempus et donec ad meliorem proventuum opulentiam, transmittere possit, et expedire cognoverit, singulis tam religiosis quam abbatissis monasteriorum ad quae duxerit eas transmittendas sub poenis et censuris Ordinis, ut in hoc eidem obediant praecipiens, in plenaria Ordinis potestate. 22.  Audita querimonia abbatissae et conventus B. M. Vallis benedictae prope Leodium ex eo quod ad iudicium vetitum per abbatissam et conventum monasterii de Robertimonte evocantur, idem generale Capitulum dictis abbatissae et conventui de Robertimonte, ne coram officialibus Leodiensibus ipsas Vallis benedictae contra Ordinis privilegia ulterius onerent, sed generalem ipsius Capituli diffinitionem super his editam insequantur et prosequantur, sub poenis et censuris Ordinis. Praesentis diffinitionis executionem omnibus Ordinis regularibus personis committendo, in plenaria Ordinis potestate. 23.  Abbatibus de Elnis, de Villalonga et de Calercio, et cuilibet eorum in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus dominum commendatarium monasterii B. M. Bonaevallis, seu priorem aut quoscumque alios eiusdem monasterii officiarios commendatario in accusatione super certis criminibus contra fratrem Gabrielem de Veteris casibus, eiusdem monasterii religiosum, facto adhaerentes, coram se ad instantiam praefati fratris convocent seu citari faciant, et per eos informationes seu testes aut alia quaecumque legitima documenta super dictis criminibus exhiberi compellent, et auditis hinc et inde partibus super earum petitionem debitam iustitiam subministrent, in plenaria Ordinis potestate. 24.  Nota quod commissiones per Capitulum generale præsentis anni expeditae pro domino Thoma Herby abbate Mellifontis, videlicet prima ad visitandum et reformandum monasteria in Hibernia, et alia ad recipiendum contributiones ibidem, sunt registratae in registro Rmi D. N. Cisterciensis. 25.  Quia fide digno quorumdam relatu praesens generale Capitulum sufficienter informatum extitit, certam quamdam prosecutionem fieri in suprema Parlamenti Parisiensis curia, ut moniales monasterii B. M. de Virgulto professae, pro bono et firmitate reformationis dicti monasterii, ad alia Ordinis monasteria bene regulata per dictae reformationis commissarium ad tempus emissae seu translatae, ad ipsum Virgulti monasterium reducantur. Idcirco praesens generale Capitulum totis cupiens affectibus, ut ea quae conformiter ad ipsius Parlamenti praesentis arresta in hac parte lata, et quae pro reformationis fundamento per dictum commissarium gesta sunt, integrum sortiantur effectum, abbati de Caroliloco, s. th. pr., totius Ordinis in ressorto et extensione dictae curiae procuratori generali districte mandat et praecipit, quatinus omnibus iuris et iustitiae viis diffinitiones iam super hoc factas insequendo, ne dictae moniales remittantur, viriliter et diligenter resistat. Omnibus et singulis monialibus sic emissis, ne ad dictum monasterium Virgulti revertentur, ac abbatissis ad quas emissae sunt, ne dictas moniales usque ad aliam Capituli generalis dispositionem remittant, sub poenis et censuris Ordinis inhibendo, in plenaria Ordinis potestate. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 26.  Electionem, promotionem, institutionem, provisionem et installationem de persona fratris Erasmi ad monasterium B. M. de Zwettl, Ordinis nostri, per dominum Michaelem abbatem monasterii Sanctae Crucis in Austria, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii, rite et canonice, *etc.* supplendo, *etc.* 27.  Electionem, promotionem, et installationem de persona fratris Theodorici ad abbatialem dignitatem monasterii B. M. de Purocampo, per abbatem de Luca, patrem abbatem immediatum praefati monasterii, *etc.* supplendo, *etc.* 28.  Electionem, promotionem, installationem de persona fratris Erhardini ad abbatialem dignitatem monasterii B. M. de Strenosa valle (*sic*), dioecesis Cistensis (*sic*), per viam scrutinii rite et canonice factam et celebratam, ac per abbatem de Fonte salutis commissarium Rmi D. Cisterciensis, necnon domini Burardi abbatis de Caesarea, eiusdem monasteri de Strenosa valle patris abbatis immediati, coassistente sibi abbate de Brinbrechiam (*sic*) dicti Ordinis, factam, *etc.* supplendo, *etc.* TRACTATUUM CONFIRMATIONES 29.  Abbatibus de Bellobecco et de Fulcardimonte coniunctim praesens generale Capitulum committit ut tractatum inter abbatem et conventum monasterii de Loco Dei in Pontino ex una, et dominam Iaquelinam de Montmorancii relictam nobilis viri Ioannis de Maret partibus ex altera, initum et passatum diligenter et debite examinent, et si eumdem privilegiis et statutis Ordinis conformiter factum compererint, ipsum confirment, in plenaria Ordinis potestate. 30.  Tractatus facti inter dominum abbatem et conventum monasterii de Pontiniaco [Pontigniaco] et nonnullos in eisdem nominatos tam ad vitam quam in perpetuum, committuntur examinandi abbatibus de Bullione, s. th. pr., de Prulliaco, de Rigniaco, de Bullencuria, de Vallelucenti et de Schallariis, et eorum duobus coniunctim, quos si debito modo factos compererint, ipsos confirment in plenaria Ordinis potestate. 31.  Abbatibus de Bellavalle et de Aceyo coniunctim praesens generale Capitulum committit ut tractatum inter abbatem et conventum de Charitate ex una, et Ioannem Loyer et Pierretam eius uxorem, Ioannem Amyat et Ioannetam eius uxorem partibus ex altera, initum et passatum, diligenter examinent, et si eumdem rite et debito modo cognoverint esse factum, ipsum confirment in plenaria Ordinis potestate. 32.  Abbatibus de Longovado et de Crista coniunctim praesens generale Capitulum committit, quatinus se informent super contractum initum, factum et passatum, per dominum de Morimundo et eius conventum ex una, cum partibus in eisdem tractatibus mentionatis, si praefati contractus ad utilitatem monasterii facti esse cognoverint, ipsos confirment in plenaria Ordinis potestate. 33.  Abbatibus de Alna, de Moris, de Iardineto et de Nizella, et duobus eorum coniunctim praesens generale Capitulum committit, quatinus tractatus de terris, pratis et culturis inter abbatissam et moniales monasterii Vallis benedictae, cum decano et capitulo cathedralis ecclesiae Leodiensis habitos, examinent, et si eos utilitati ipsius monasterii congruere cognoverint, ipsos confirment in plenaria Ordinis potestate. 34.  Salutari ac piissimae devotioni illustrissimae dominae Sibillae ex marchionibus de Brandenburgensibus, ducissae Iuliacensis et Montensis, ac comitissae Ravensbergensis, conthoralis relictae illustrissimi et generosissimi principis, etc., praesens generale Capitulum benigne favere volens, abbatibus de Vetericampo et de Heisterbach tenore praesentium committit, ut omnia acta et contracta per abbatem et conventum monasterii de Veterimonte circa fundationem unius missae quotidie decantandae in dicta ecclesia Veterismontis, pro salute animae dictae dominae ac dicti principis, liberorumque ac praedecessorum et successorum, necnon circa memoriam defunctorum quater in anno in quatuor temporum diebus, perpetuis temporibus celebrandam, diligenter examinent, et si ea rite et canonice facta compererint, et sine dictorum religiosorum intolerabili gravamine posse perpetuo condigne continuari, confirment et approbent in plenaria Ordinis potestate. 35.  Devotioni piissimae ac bonae voluntati nobilis dominae Iaquelinae, relictae nobilis viri Ioannis de Maret, praesens generale Capitulum benigne favere volens, de Fulcardimonte et de Bellobecco monasteriorum abbatibus praesentium committit tenore, ut omnia acta per abbatem et conventum de Loco Dei in Pontino circa fundationem duarum missarum decantandarum in dicta ecclesia qualibet hebdomada pro salute animae dictae dominae liberorumque ac praedecessorum suorum, necnon circa memoriam defunctorum quater in anno, in quatuor temporum diebus, perpetuis temporibus celebrandam, diligenter examinent, et si … *etc. ut supra n°  34. REHABILITATIONES 36.  Visa humili supplicatione per abbatem monasterii B. M. de Alna, praesens generale Capitulum misericorditer agere volens, cum duobus sui monasterii religiosis, videlicet cum fratre Ioanne Bergetz, alias Paleto, qui suadente diabolo et carne stimulante, in apostasia convictus et deprehensus, deinde fracto carcere exiens, post duos … et ad Dominum conversus poenitentiam egit ; et fratre Ioanne de Preelles, quem contigit apostatare habitu Ordinis nihilominus retento, idem generale Capitulum eosdem absolvit et rehabilitat ad omnes actus et gradus legitimos, officia et dignitates Ordinis eos habiles faciendo et declarando in plenaria Ordinis potestate. 37.  Generale Capitulum misericorditer agere volens cum fratre Petro Vanbelle, religioso monasterii de Dunis professo, super irregularitate per eum contracta propter egressum monasterii sine licentia pluribus et iteratis vicibus in apostasia celebrando. Pro quibus iniunctas sibi poenitentias pro viribus sustinuit ; ideo praesens generale Capitulum ad expressam et instantissimam supplicationem abbatis sui de Dunis, de qua per relatum domini Claraevallis eidem Capitulo constitit, eumdem eum absolvit et rehabilitat ad omnes actus et gradus legitimos, officia et dignitates Ordinis, abbatiali dignitate seclusa, eum habilem denuntiando in plenaria Ordinis potestate. 38.  Ad instantiam et humilem supplicationem abbatis de Ursicampo, praesens generale Capitulum misericorditer agere volens cum fratre Roberto de Ponte, qui dudum suadente humani generis inimico, a praedicto monasterio absque superiorum suorum facultate et licentia recessit, habitu tamen Ordinis minime dimisso, ac etiam in praefato statu pluries temerarie divinis se immiscendo in ordine suo ministravit, sacrosanctumque Eucharistiae sacramentum cum ceteris religiosis alterius monasterii, ad quod illicentiatus transierit, pluries sumpsit. Quia de eius salutari poenitentia fide digno relatu praedicti sui abbatis constitit, ab ea infamiae et inhabilitatis nota, quam occasione superiorum incurrit, misericorditer dispensat, ipsum ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus et officia, etiam abbatali [abbatiali] dignitate inclusa, si id in posterum promeruerit, et suorum intervenerit assensus superiorum promoveri valeat et assumi. Omnibus et singulis dicti monasterii regularibus personis districte praecipiens, ne super huiusmodi infamiae nota eidem fratri insultent vel improperent, in plenaria Ordinis potestate. ABBATUM EXCUSATIONES 39.  Excusantur a via Capituli generalis praesentis abbas de Pietate Dei, de Fonteneto, de Langonio et de Regalimonte, per litteras eorum ad Capitulum generale transmissas et acceptatas. Sic signatum : f. abbas Bullencuriae. PRO ALBARIPA 40.  Visis supplicationibus hinc inde scripto porrectis ex parte fratris Petri Malcourant electi et confirmati abbatis monasterii nostri de Albaripa ex una, et fratris Alani Girardot, religiosi professi eiusdem monasterii ex altera ; necnon decreto electionis dicti fratris Petri Malcourant, ac procuratorio speciali praefati Alani Girardot, continente quamplurima obiecta tam in materia quam in forma adversus electionem et confirmationem factas de persona praedicti fratris Petri, auditisque ipsis partibus, attentis attendendis, ac considereratis considerandis, ordinat et diffinit dictum fratrem Alanum Girardot fore et esse admittendum ad contenta in dicto suo procuratorio obiicienda, ponenda ac probanda, facta tamen, prout ipse obtulit, prius per eum inscriptione de subeundo poenam, arbitrio iudicum inferius deputatorum sibi infligendam, casu quo in probatione delictorum deficeret, et illa calumniose proposuisse videretur. Insuper ipsum fratrem Alanum Girardot sub protectione Ordinis ponit inhibendo fratri Petro sub censuris Ordinis ne per se vel per alium, directe vel indirecte, attentet in personam praefati fratris Alani, cui pro mansione et residentia interim, et donec prosequatur praedicta obiecta, ac quousque fuerit aliter ordinatum, assignat et deputat monasterium de Sacro portu, alias de Barbello. Praeterea ad cognoscendum ac decidendum de negotio et obiectis praedictis, necnon inde dependentibus et connexis, abbates de Caroliloco et de Frigidomonte, s. th. pr., coniunctim committit et deputat in plenaria Ordinis potestate. Datum, *etc.* PRO COLLEGIO PROCURATIO AD ACCIPIENDUM MUTUUM 41.  Nos, frater Iacobus, abbas Cistercii, *etc.* et est talis : Quia fide digno de Frigidomonte et de Caroliloco, s. th. pr., relatu ad Capituli generalis audientiam deductum est, laudabile et magnificum insignis ecclesiae venerabilis collegii Sancti Bernardi Parisiensis aedificium iam a duobus annis ex ipsius Capituli generalis ordinatione, ad Dei honorem et totius Ordinis commendationem laudabiliter coeptum ob defectum promptae pecuniae continuari et perseverare non posse, in magnum tam sancti operis promotorum et fautorum ludibrium, sed et ipsius Capituli generalis et totius Ordinis confusionem et scandalum non modicum. Ideo praesens generale Capitulum tam sancti operis cum Dei gratia et hominum adiutorio totis praecordiorum affectibus felicem continuationem, illudque evangelicum improperium, ut qui coepit aedificare et non potuit consummare, a se propulsare cupiens, praefatis de Frigidomonte et Caroliloco monasteriorum abbatibus, eiusdem operis indefessis promotoribus et commissariis, coniunctim et expresse committit, ut pecuniam mutuo vel per constitutionem reddituum una vice vel pluries super quibuscumque bonis mobilibus etiam pretiosis et immobilibus dicti collegii Sancti Bernardi Parisiensis, pro dicti operis continuatione et operariorum manutentione usque ad summam 600 libr. turon. dumtaxat hinc ad immediate sequens generale Capitulum accipiant, praefata quaecumque bona mobilia etiam pretiosa, et fructus, redditus, proventus, et alia immobilia quaecumque propter hoc obligando, proviso tamen quod redditus forsan propter hoc constituendi Ordini semper redimibiles et non alias permaneant. Ipsis quoad omnia et singula praemissa, eorum dependentia et connexa, procuratores speciales constituendo in plenaria Ordinis potestate. Datum, *etc.* * * * 42.  Minuta diffinitionis seu responsionis Capituli generalis super bullis Concilii Pisani in eodem Capitulo publicatis. — Quia ex lectura et publicatione bullarum sacrosanctae synodi Pisanae coram Diffinitoribus praesentis Capituli generalis facta, eidem Capitulo evidenter constitit per dictas bullas plures diversarum materiarum articulos in se continere, idcirco praefatum generale Capitulum super his mature deliberare cupiens, praedictarum bullarum materiam in eadem qua apud Cistercium sedebat potestate ad hoc oppidum Divionense deliberandam remisit, ubi matura super omnibus in dictis bullis contentis deliberatione praehabita, idem praesens generale Capitulum publicationem dictarum bullarum, necnon salutarem Rmi D. Cisterciensis monitionem super generali Ordinis reformatione facienda in vim dictarum bullarum et ex parte ipsius sacrae synodi Pisanae, reverenter excepit et gratissimas habet, annuas omnium et singulorum Ordinis utriusque sexus monasteriorum visitationes et reformationes, conformiter ad Ordinis diffinitiones super his editas, sub poenis et censuris Ordinis in eisdem contentis deinceps sollicitius fieri districtius iniungendo seu decernendo, poenasque et censuras praedictas in negligentes, quatinus opus esset, innovando et confirmando. Et insuper, quia praesens generale Capitulum propter absentiam eiusdem Rmi D. et sui tunc ad has partes reditus desperationem ad proximum annum suspensum et quasi dilatum videbatur, et propter hoc pauci exterarum ac remotarum nationum abbates ad hoc praesens generale Capitulum convenerint, sed solum Cistercio viciniores abbates postquam de adventu eiusdem Rmi certiorati fuerunt, et hi quidem pauci et quasi soli de Francia comparuerunt, idcirco super alia materia in dictis bullis contenta omnes et singulos quarumcumque nationum Ordinis abbates concernente, praefati Diffinitores nihil concludere seu diffinire potuerunt, sed ipsam materiam cum suis dependentiis ad proximum generale Capitulum absque aliqua retractatione super ea tunc habita reverenter remiserunt. Et ut quod omnes tangit ab omnibus, ut decet, possit et valeat approbari, praesens generale Capitulum omnes et singulos Ordinis abbates ad dictum immediate sequens Capitulum generale, quatinus omni excusatione legitima cessante, ipsi per se compareant, aut qui de partibus remotissimis fuerint, deputatos suos cum sufficienti mandato super his transmittant, citandos decreverit, prout et eos expresse per praesentes citat. Omnibus et singulis Ordinis commissariis et quibuscumque aliis regularibus Ordinis personis super hoc requirendis, praesentis citationis executionem committendo, in plenaria Ordini potestate. Sic signatum : frater Perret abbas Bullionis. SUFFRAGIA 43.  Frater Iacobus, abbas Cistercii, in Cabilonensi dioecesi, totusque conventus abbatum Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, universis Christi fidelibus, salutem et sanctae devotionis suffragium salutare. Quamvis divina lege charitatis ad orandum pro omnibus generaliter obligemur, pro illis tamen multo specialius astringimur, qui nobis et Ordini nostro, necnon ecclesiarum restaurationi piis charitatis operibus affici dignoscuntur. Exigente igitur piae devotionis affectu, quem ad nos et Ordinem nostrum, venerabilis et dilectus noster magister et rector seu praeceptor necnon conventus fratrum hospitalis Sancti Spiritus Divionensis, prout fide digno relatu, etiam venerabilis fratris Claudii Laurent, rectoris hospitalis Sancti Spiritus de Fociniaco, et nunc eiusdem hospitalis Divionensis gubernatoris, habere didicimus, omnibus et singulis dicti hospitalis Sancti Spiritus Divionensis, ac quibuscumque Christi fidelibus de bonis suis eisdem fratribus et pauperibus in eadem domo iacentibus et illuc continue affluentibus benigne concedimus et liberaliter impertimur per praesentes, plenissimam et omnimodam participationem omnium bonorum spiritualium, videlicet, *etc.* Datum, *etc.* 44.  Ad idem, suffragium Ordinis ad instantiam abbatis de Aceyo pro quodam honorabili viro. 45.  Ad idem, suffragium pro magistro Iacobo de Courbarry, ad instantiam abbatis de Bullione. 46.  Ad instantiam eiusdem abbatis suffragium pro quodam priore Molismundi. 47.  Suffragium ad instantiam abbatis de Veterivilla, pro egregio viro magistro Waldricor, in medicina doctore solertissimo. 48.  Ad instantiam domini abbatis de Claravalle, duo suffragia, unum pro quodam honorabili viro Matheo Chanane, de Calvomonte ; aliud pro magistro Francisco Bethon, sunt concessa. 49.  Aliud pro magistro Petro Perrin, pro patre et matre et parentibus, ad instantiam eiusdem. 50.  Similiter ad instantiam abbatis de Sancto Andrea concessa sunt tria suffragia, unum pro nobili viro Aegidio Wode, eius uxore et eorum filio ; aliud pro scientifico viro Ioanne Le Bailly et Anna eius uxore ac eorum liberis ; tertium pro Ioanne Le Françoys scutifero et eius uxore. 51.  Suffragium concessum ad instantiam domini abbatis de Morimundo, pro patre, matre et suis parentibus. 52.  Ad idem, suffragium Ordinis pro illustrissimo domino comite Kaldrie, ad instantiam abbatis de Mellifonte. 53.  Ad idem, duo suffragia Ordinis pro nobilibus ad instantiam abbatis de Stamedio. 54.  Ad idem, suffragium Ordinis pro magistro Ioanne de Sancto Quintino, ad instantiam magistri nostri de Burreyo. 55.  Ad instantiam domini abbatis de Morimundo, fuit concessum suffragium Ordinis pro hospitali Sanctae Margaretae de Longecourt. IUDICES 56.  Praesens generale Capitulum universis iustitiam ministare [ministrare] cupiens, abbatibus de Frigidomonte, s. th. pr., de Regalimonte, de Vallibus Cernay, committit quatinus omnes et singulas personas Ordinis seu monasteria aut quaecumque alia loca, quas et quae per testes fide dignos, litteras obligatorias, acta seu alia legitima documenta, abbati et conventui monasterii de Caroliloco obligatos seu obligata fore, tam in pecuniarum summis seu aliis quibuscumque bonis debite teneri, sive eorum bona detinentes aut indebite occupantes, cognoverint, ab eisdem realiter satisfaciendum constringant, in plenaria Ordinis potestate. 57.  Ad idem, iudices deputantur ad compellendum debitores qui videbuntur iuste teneri magistro Ioanni Marsot, bedello collegii Sancti Bernardi. 58.  Ad idem, iudices deputantur ad compellendum debitores, qui videbuntur iuste teneri magistro Adae Piette, curato S. Nicolai du Chardonneret, iuxta collegium S. Bernardi. 59.  Ad idem, iudices deputantur abbates de Alna et de Molinis ad revocandum contractus factos per abbatissam et conventum B. M. de Valle benedicta cum domino episcopo Leodiensi, et cum eisdem, si opus sit, dispensandi super iuramento. CONTUMACES 60.  Quia modernus abbas de Moroliis per abbatem de Pinu ad praesens generale Capitulum ob non solutionem suarum contributionum, ac earum arreragiorum citatus extitit, qui tamen debite expectatus et vocatus minime comparuit, nec aliquem pro se misit, ideo dictum generale Capitulum eumdem abbatem de Moroliis, quamvis sua existente contumacia declarare contumacem potuisset, ad proximum generale Capitulum citat per praesentes, promotori causarum super praemissis et aliis obiiciendis responsurum, nisi tamen praedicto abbati de Pinu satisfecerit, omnibus et singulis Ordinis personis praesentis diffinitionis et citationis executionem committendo, in plenaria Ordinis potestate. 61.  Audita per generale Capitulum domini abbatis Claraevallis relatione super citatione ad praesens generale Capitulum facta et intimata fratri Aegidio Betum, religiosum monasterii Savigniaci expresse professo, necnon viso processu contra eumdem Betum in visitatione per eumdem dominum de Claravalle monasterii Savigniaci facto, ipsum ab officio prioratus et ad cetera Ordinis officia inhabilitatis declaratione, praesens generale Capitulum praefati fratris Aegidii Betum depositionem ratificavit, approbavit et confirmavit, eumdem ob suorum exigentiam demeritorum ad Ordinis officia deinceps obtinenda inhabilem declarando, in plenaria Ordinis potestate.

Anno Domini millesimo quingentesimo decimo tertio, in generali Capitulo, tempore Rogationum apud Cistercium celebrato, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo ac beatissimo domino nostro, domino Leone, divina Providentia Papa decimo, necnon pro reverendissimis in Christo patribus, dominis S. R. E. cardinalibus, et maxime pro domino Roberto, misericordia divina, tituli Sanctae Anastasiae S. R. E. presbytero cardinali Nannetensi, nostrique Ordinis in Curia protectore benivolo, et etiam pro RR. in Christo patribus, etc. etc. 2.  Praeterea pro serenissimo … *etc.* 3.  Insuper pro burgensibus … *etc.* 4.  Ceterum pro pace … *etc.* 5.  Demum pro felicis … *etc.* [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Cum totus Ordo noster … *etc.* necnon in summa 8041 librarum, sex solid. duorum denariorum turon. pro resta computationum generalis Capituli anni 1512 … *etc.* 7.  Quia propter multiplicitatem, … *etc. ut in anno* 1506, *n°  30. DIFFINITIONES SPECIALES 8.  Nos frater Iacobus … etc. et est talis : Praesens generale Capitulum sufficienter informatum de vita, moribus, conversatione, litterarum peritia, idoneitate fidelique diligentia ac ceteris virtutibus fratris Mathei de Paganis, monasterii de Stratfordia nostri Cisterciensis Ordinis religiosi professi, decretorum doctoris, institutionem ipsius ad exercitium procuratorii generalis per Rmum D. Cisterciensem factam, gratam habuit et habet et approbat, illumque elegit, fecit, creavit et instituit, eligitque, facit, creat et nominat generalem totius nostri Cisterciensis Ordinis in romana Curia procuratorem, cum omnibus reliquis necessariis et opportunis in suis mandatis et commissionibus, ad visitandum, contributiones recipiendum, et ad causas, per eumdem Rmum D. N. Cisterciensem appositis, specificatis et declaratis, in plenaria Ordinis potestate. — Datum, *etc.* 9.  Praesens generale Capitulum sollicitam abbatis Veteris cellae pro collegii Lipzensis manutenentia vigilantiam solerter attendens, consideransque quam damnosa sit ipsi Lipzensi collegio, quod in Ordine antiquum est, quorumdam abbatum in partibus illis contra repetitas eiusdem Capituli diffinitiones super hac materia editas, rebellio, eidem abbati de Vetericella districte mandat et praecipit, ut poenas et censuras in generali diffinitione Ordinis contra studentes extra communia et antiqua Ordinis collegia manentes, et eos mittentes, anno Domini millesimo … octuagesimo quarto edita, incipiente : Cum viri religiosi, etc., ac aliis diffinitionibus particularibus eiusdem contentas contra qualescumque personas Ordinis eisdem diffinitionibus inobedientes et rebelles, omni dissimulatione semota, viriliter executioni demandet, fulminet, et toties denuntiet, donec ad debitam ipsarum diffinitionum observantiam infractores redeant cum effectu, in quorum executione praefatus abbas de Vetericella auxilium brachii saecularis contra rebelles et contumaces, quatinus opus esset, invocet et procedat, in plenaria Ordinis potestate. 10.  Audita querimonia abbatis de Bellavalle, patris immediati monasterii de Roseriis, super rebellione et inobedientia per modernum abbatem eiusdem monasterii de Roseriis factis ; viso etiam instrumento desuper confecto, quod dictum abbatem, priorem, et alios quatuor religiosos eiusdem monasterii ad praesens generale Capitulum citatos fuisse constabat, idem generale Capitulum concordiam inter patrem abbatem et filium reparare et conservare, necnon dicti monasterii in capite et in membris debitam reformationem desiderans, domino abbati de Morimundo committit, quatinus se quantocius poterit ad dictum monasterium personaliter transferat, ibidem dictam querimoniam comperiat, et cetera reformet, sicque super dictis rebellionibus et inobedientiis provideat, quod ceteris transeat in exemplum. Et interim, quantum ad fratrem Anthonium priorem dicti monasterii citatum et comparentem, generale Capitulum, attento quod dictus abbas de Roseriis nihil actualiter exposuit, propter quod dictum fratrem incarcerasset et alias in eum processisset, idem Capitulum eumdem fratrem ad officium prioratus et ad cameram suam ac alia bona, quae prius honeste ad usum suum concessa fuerant, et ab eo ablata fuerunt, per modum provisionis, et donec aliter per dictum dominum de Morimundo ordinatum fuerit, de gratia speciali restituit, dicto abbati de Roseriis districte praecipiendo, quatinus praesenti diffinitioni pareat, et ab aliis dicti monasterii personis pareri faciat cum effectu, alios insuper quatuor dicti monasterii religiosos citatos et non comparentes, a contumacia ex certa causa relevat, in plenaria Ordinis potestate. 11.  Audita supplicatione ex parte abbatis monasterii de Strata, s. th. pr., praesens generale Capitulum totis desideriis multiplicationi scolarium et debitae provisioni eorumdem favere cupiens, attendensque dicti monasterii de Strata tenuitatem, necnon et eiusdem abbatis rationabilem sollicitationem vult et ordinat in subsidium et subventionem unius scolaris ex suis religiosis quem Parisiis gratia studii voluerit dictus de Strata mittere, quatinus singulis annis, usquequo unum de suis cum effectu ad idem studium mittere decreverint, abbates inferius nominandi, contribuant ipsi abbates dicto abbati de Strata summas infra taxandas et praefigendas, videlicet abbas de Brolio Benedicti 15 libr. turon. attento etiam maxime, quod dictus de Strata gratanter obtulit per dictum tempus tenere in monasterio suo, expensis suis, unum de religiosis suis dicti monasterii de Brolio, et simul cum aliis suis educare et eum in doctrina et moribus Ordinis pro mediocritate sui monasterii decenter instruere ; praesentis diffinitionis executionem omnibus et singulis personis regularibus Ordinis nostri, in plenaria Capituli generalis potestate committendo. Datum, etc. 12.  Audita scandalosa conversatione et discursu vago sororis Mariae Peletier, abbatissae depositae ab administratione monasterii monialium de Thesauro, generale Capitulum ordinat, quatinus infra mensem a die intimationis praesentis diffinitionis sibi per dominum de Bonoportu, in partibus illis commissarium, aut quascumque Ordinis personas fiendam, ad monasterium de Gomerifonte, primum suae professionis locum, revertatur ; alioquin poenas et censuras Ordinis contra rebelles factas incidisse eam declarent, in plenaria Ordinis potestate. 13.  Auditis per generale Capitulum propositis per promotorem causarum adversus fratrem Nicolaum de Donnay, cellerarium monasterii B. M. de Bullencuria, responsionibus et propositis et petitionibus per procuratorem suum, secum coassistente sibi consiliario suo, generale Capitulum de gratia speciali nomina et cognomina testium in inquisitione descriptorum, necnon capitula inquisitionis procuratori edenda concedit, quibus habitis tenebitur hodie scripto porrigere super his quaecumque voluerit, communicatione cum suo consilio, in praesentia aliorum deputatorum per Capitulum habita, et omnibus visis, idem Capitulum super his, prout iuris fuerit et rationis ordinabit, in plenaria Ordinis potestate. 14.  Cum inter dispares et remotos turpis et vituperio digna sit omnis controversiae commotio, consequens est inter affines et proximos, imo similis habitus et religionis, idipsum condemnari ; quapropter praesens generale Capitulum controversiam et querelam inter abbatissam et conventum monasterii B. M. de Bonavia, dioecesis Trevirensis, ex una, et abbatissam et conventum B. M. de Clarofonte, eiusdem dioecesis, ex altera partibus, super materia decimarum quas de his quae propriis sumptibus vel manibus excolunt, contra Ordini nostro amplissima et specialissima concessa privilegia, exigunt, summe desiderans ad pacis et amicitiae concordiam reducere ; hinc est quod abbatibus de Villerio et de Freistorff eiusdem Ordinis, et cuilibet eorum, usque ad diffinitivam sententiam exclusive de … ipsis committit, quatinus relictis omnibus frivolis excusationibus, ad requestam dictae partis abbatissae et conventus de Bonavia, se de dictae materiae controversia diligenter informent, et prout invenerint rationabiliter faciendum de ea et circa eam tangentia, prout in supplicatione cui praesentes annectuntur longius est expressum, ordinent, terminent et sententient, etiam interdicendo ipsis abbatissae et conventui de Clarofonte ne extra Ordinem partem aliam trahere praesumant, et e converso, in plenaria Ordinis potestate. 15.  Summis desideriorum affectibus omnium et singulorum Ordinis monasteriorum longe lateque dispersorum, tamquam unius veri corporis mystici membrorum colligantiam et cohaerentiam solidam, praesens generale Capitulum desiderans duos illos dilectos in Christo fratres ex parte abbatum Tusciae et Lombardiae oratores grato et benivolo charitatis affectu excepit, gaudenter recepit, eosque in tenore sui mandati et instructionum et articulorum capitulariter per eosdem propositorum ample et benigne audivit ; sed quia dictum eorum mandatum, instructiones et articuli per eos propositi ampliorem et maturiorem patrum deliberationem exposcunt, ideo dictae suae legationis materiam ad Divionem remittit deliberandam et concludendam, in plenaria Ordinis potestate. 16.  Pium in Deum et apud homines laudabile et sanctum desiderium abbatissae de Andeciis, Ordinis S. Benedicti, in Catalaunensi dioecesi, super sui monasterii quod omnino desolatum erat, restauratione, tam in aedificiis temporalibus quam spiritualibus, praesens generale Capitulum relatu domini Claraevallis auribus, cordibus in visceribus charitatis plurimum commendans, supplicationem abbatissae super translatione sororum Guillelmetae de Conflans, Catherinae Dronyne, Mariae de Retois, Annae de Sourcelles monialium, necnon sororis Franciscae de la Florière conversae monasterii Argentaecellae, nostri Cisterciensis Ordinis, in dicta dioecesi Catalaunensi, domino Claraevallis immediate subiecti, in quo professae fuerant, necnon habitus sui mutatione ac professione earumdem sororum, dictae abbatissae de Andeciis ad sui monasterii reformationem faciendam hilari animo admittit ipsam dominam abbatissam in Domino Iesu, necnon et ipsas dictas filias nostras hortando et deprecando ne sanctum propositum deserentes, retrocedendo a via Dei, animas suas ab ipso Domino Iesu pretiosissime redemptas negligere videantur. Datum, etc. 17.  Audita supplicatione ex parte devoti filii fratris Nicolai Carrel, religiosi Montis S. M., Bisuntinensis dioecesis, et Ioannis Carrel germani eiusdem, super fundatione ab eisdem facienda de duabus missis annis singulis perpetuo dicendis in eodem monasterio, una videlicet die sancti Nicolai sexta decembris, et alia die Visitationis B. M. secunda iulii, ad refectionem corporalem conventus et religiosorum eiusdem monasterii, dictis duobus diebus praedictarum missarum, praesens generale Capitulum libenter annuens piae supplicationi petentium ad ampliationem divini cultus, suffragiumque tam vivorum quam defunctorum, consentit in forma eidem factae petitioni, sub ea tamen conditione quod litteras eiusdem fundationis, priusquam effectum suum debite sortiantur, tenebuntur ipsi fundatores ad proximum generale Capitulum mittere per ipsum plenius videndas et examinandas, si quid contineant quod Ordinis statutis, regulae aut iuri dissonum sit. Datum, etc. 18.  Ad instantiam et supplicationem prioris et religiosorum monasterii de Valle S. M. dioecesis Parisiensis, petentium licere sibi ad honorem beati Felicis in Pincis cuius corpus illic dicitur esse translatum, eiusdem diei translationis festum solemne celebrare, praesens generale Capitulum ob huius sancti reverentiam libenter deferens piae petentium intentioni concedit et annuit, ut non obstantibus quibuscumque Ordinis statutis et diffinitionibus, id fieri possit. Datum, etc. 19.  Ad idem, de beata Berga in monasterio Regalismontis, eiusdem dioecesis, ad instantiam abbatis et conventus eiusdem monasterii Regalimontis [Regalismontis]. 20.  Audita supplicatione abbatis de Igniaco super discoliis et discursu vario et irregularitate fratris Livini, eiusdem monasterii professi, praesens Capitulum generale renovando diffinitionem iam super hoc factam, dat auctoritatem eidem abbati supplicanti quatinus eumdem monachum possit ad tempus mittere ad monasterium de Cambrone, sub praecepto poenae excommunicationis abbati eiusdem monasterii de Cambrone ut eumdem monachum suo in monasterio recipiat et educat, usque ad aliam Capituli generalis ordinationem, sub tamen conditione quod idem abbas Igniaci eidem abbati de Cambrone in subsidium et sustentationem eiusdem fratris Livini annis singulis, quamdiu ibidem permanserit, conferret summam decem libr. turon. iuxta antiquas Ordinis diffinitiones, in plenaria Ordinis potestate. COMMISSIONES 21.  Visa supplicatione praesenti diffinitioni annexa, pro parte abbatis monasterii Ebracensis porrecta, praesens generale Capitulum abbatibus monasteriorum Schonaviensis, Wormatiensis dioecesis, et Veterismontis, eorum cuilibet, ut secundum quod materiarum in dicta supplicatione contentarum exigentia requiret, duobus coniunctim committit, quatinus se super singulis dictae supplicationis articulis diligenter informent, et quidquid utile dicto monasterio compererint, ad Capitulum generale proxime futurum scripto remittant, in praemissis procedendo in plenaria Ordinis potestate. 22.  Visa supplicatione generali Capitulo pro parte fratris Ludovici de Amanciaco, monasterii de Cheseriaco expresse professi, porrecta, idem generale Capitulum abbati de Miratorio committit, quatinus se diligenter informet super expulsione et eiectione dicti fratris Ludovici, facta per abbatem dicti monasterii de Cheseriaco ab eodem monasterio Cheseriaci, et ne eum iam senem et annosum diutius vagari extra monasterium contingat, in grave totius Ordinis et signanter dicti abbatis scandalum, compellat ipsum abbatem de Cheseriaco ad recipiendum dictum religiosum in suo dicto monasterio, aut ad providendum ei in alio, prout rationabilius iuxta antiquas Ordinis diffinitiones et statuta invenerit esse faciendum, in plenaria Ordinis potestate. Datum, etc. 23.  Audita relatione abbatis Caroliloci, s. th. pr., asserentis fratrem Ioannem de Sancto Iusto, religiosum professum monasterii B. M. de Valle, poenam pro gravibus criminibus iniunctam patienter sustinuisse, praesens Capitulum dictum fratrem ad ipsum monasterium de Valle remissionem approbat, illumque ibidem remanere debere eo modo quo ceteri monasterii religiosi educandum decrevit ; quod si dominus eiusdem monasterii commendatarius id facere et expensas per dictum abbatem pro eius punitione et reductione factas refundere renuerit, omnibus et singulis Ordinis abbatibus super hoc requirendis, praecipitur, quatinus praefatum dominum commendatarium per omnes poenas et censuras in privilegiis Ordinis contentas ad praemissa compellant, in plenaria Ordinis potestate. 24.  Inspecta fratris Petri Maco, monasterii Sancti Albini, dioecesis Briocensi, a suo dicto monasterio, ut fertur, violenter eiecti supplicatione, praesens generale Capitulum abbati de Begario ordinat et committit, quatinus dictum fratrem in praedictum monasterium Sancti Albini unde professus est, collocet et restituat ad pristinos gradus et locum, et nihilominus, si quid dignum in dicto fratre castigatione et emendatione invenerit, castiget et emendet, in plenaria Ordinis potestate. 25.  Attentis matureque pensatis gravibus rebellionibus, insolentiis et scandalosis, pernitiosisque actibus per sororem Mariam Le Cerf, dudum monasterii de Virgulto, sexque dicti monasterii moniales, eius in hac parte complices, in grave Ordinis scandalum, ac ipsius monasterii dispendium commissis et perpetratis, propter quae eaedem moniales ab eodem monasterio, iustitia exigente, fuerint emissae ; generale Capitulum paci et quieti modernae abbatissae et conventus dicti monasterii providere, et ne talia deinceps bidem [ibidem], quod absit, perpetrentur obviare cupiens, praedictis sexi monialibus, sororibus videlicet … (*locus vacuus*) sub obedientiae poena, habitus regularis privatione, ac alia poena condigna, districtione qua potest, dicti monasterii regressum prohibet et interdicit perpetuo, omnibus et singulis abbatissis, ad quas per praecedentia Capitula merito fuerint emissae, in virtute sanctae obedientiae, et sub depositionis poena praecipiendo, quatinus easdem in suis monasteriis respective detineant, tractent ac regulariter vivere compellant, eisdem sicut et ceteris suorum monasteriorum monialibus de necessariis providendo ; modernae insuper dicti monasterii de Virgulto abbatissae sub similibus poenis earumdem sex emissarum religiosarum receptionem seu introductionem in ipsum monasterium districte prohibendo, et penitus interdicendo ; omnibus et singulis ipsius Ordinis abbatibus super hoc requirendis praesentis diffinitionis executionem, in plenaria Ordinis potestate committendo. 26.  Abbatibus de Heberbaco et de Valle Sancti Lamberti coniunctim praesens generale Capitulum committit, ut super contractu venditionis seu commutationis certae decimationis in Spira pro qua ex parte abbatis et conventus monasterii B. M. de Hembrots [*Himmerode*] supplicatum est, et cui praesens diffinitio… se diligenter… etc. 27.  Ac supplicationem abbatis et conventus de Himmerod [Himmerode] pro pecuniaria commutatione nonnullarum decimarum apud Spirensem civitatem longe a dicto monasterio distantium, abbatibus de Heberbacho et de Valle Sancti Petri committit praesens generale Capitulum, quatinus facta super eo diligenti inquisitione, si viderint huiusmodi permutationem seu venditionem fore commodam ipsi monasterio de Himmerod [Himmerode] … etc. 28.  Generale Capitulum tamquam de primordiali et omnium summo Ordinis studiorum specialem curam et sollicitudinem gerens de collegio Sancti Bernardi Parisiis, informatum, certis referentium iudiciis, super capitulo statutorum eiusdem collegii quod intitulatur : *De porta claudenda*, iniuncta nova per praesentem dominum abbatem eiusdem capituli limitatione, quod ad intentionem instituentium legitime non servetur, sed diu noctuque ocurrant [occurrant] defectus non modici ; ideo abbatibus de Frigidomonte, et de Caroliloco, s. th. pr., simul committit, quatinus sese super eo informent, et pensatis omnibus modis melioribus tam de porta ipsa quam portario eius, et ea tangentibus instituendo disponant et ordinent, in plenaria Ordinis potestate. 29.  Querimonia regentis, supprioris et nonnullorum aliorum scolarium collegii Sancti Bernardi Parisiis super regimen bedelli eiusdem collegii graviter audita, praesertim in causa infamationis et scandali dati ab eo, ut fertur, ipsi collegio, ratione commissae ab eo culpae fornicationis vel adulterii, etiam secuto inde puerperio gradienti argumento, praesens Capitulum generale committit abbatibus de Frigidomonte, s. th. pr., et de Vallibus Sernay pariter, quatinus facta super eo sufficienti investigatione super dicto casu et eum tangentibus omni via rationabili et iusta, dictum crimen vindicent et expient, etiam si ita faciendum invenerint usque ad irrevocabilem dicti bedelli ex collegio eliminationem procedendo, in plenaria Ordinis potestate. 30.  Visa supplicatione ex parte fratris Michaelis Ardonyn, professi monasterii de Chalocheyo porrecta, praesens generale Capitulum propter multiplices rationabiles causas ad hoc ipsum moventes, abbati de Savigniaco dicti monasterii de Chalocheyo patri abbati immediate, ordinat et praecipit, quatinus infra tres menses a die intimationis praesentium computandos, dictum monasterium visitet in capite et in membris, singula in eodem, quae digna reformatione invenerint, corrigendo et emendando ; et interea dictum supplicantem in eodem monasterio, in quo professus est, si et postquam facta super vita eius sufficienti examinatione, ita faciendum invenerit, eum collocet et restituat in pristinum eius locum et gradum, et nihilominus iuxta culparum et delictorum ipsius qualitatem, de quibus constaret, corripiat et castiget, in plenaria Ordinis potesate [potestate]. 31.  Audita supplicatione scolaris baccalarii de Escureyo, praesens Capitulum generale eo benevolentiae affectu, quo iugiter solet erga studentium subventionem se facile promptumque exhibere, committit vobis abbatibus de Frigidomonte et de Caroliloco, s. th. pr., simul, quatinus in subsidium eius, pro tempore lecturae suae sententiarum, super monasteria de Tribus fontibus, de Cheminione, de Belloprato, et de Insula Barrensi, assignetis et solvi faciatis certam quottam pecuniae super singula dicta monasteria, iuxta aequitatis exigentiam, per vos taxandam, in plenaria Ordinis potestate. Quod si forsan ipsa vel aliquod eorum maluerit proprium scolarem ad studium Parisiense transmittere, eo in casu poteritis eidem scolari de Escureyo ad solvendum summam per vos et taxamdam [taxandam] alium loco eius vel eorum eadem auctoritate compellere. Datum in diffinitorio, etc. [ELECTIONUM CONFIRMATIONES] 32.  Electionem, provisionem, institutionem et promotionem de persona fratris Petri Bachimont, bacc. form. s. th., ad monasterium B. M. de Caricampo Ordinis nostri Cisterciensis, dioecesis Ambianensis, per dominum Iacobum abbatem monasterii Pontigniaci, patrem abbatem immediatum eiusdem monasterii, rite et canonice factam, praesens generale Capitulum confirmat, ratificat et approbat, supplendo omnes defectus, si qui forsan intervenerint, in plenaria Ordinis potestate. 33.  Electionem… de persona fratris Anthonii Le Besgue, s. th. bacc., ad monasterium B. M. de Belloprato, Ordinis nostri Cisterciensis, Belvacensis dioecesis, per abbatem Caroliloci, abbatis de Urcisampo patris immediati eiusdem monasterii de Belloprato, necnon Rmi D. N. Cisterciensis commissarium, rite, *etc.* supplendo, *etc.* 34.  Viso et attento per generale Capitulum processu seu decreto resignationum monasteriorum de Albaripa, in Lingonensi, et de Bullione, in Bisuntinensi dioecesibus, de licentia et consensu Rmi D. Cisterciensis causa et ad effectum translationis seu permutationis factarum, videlicet magistri Nicolai Perret, s. th. pr., de dicto monasterio Bullionis, quod pacifice possidebat, ad praefatum monasterium Albaeripae, et fratris Vincentii Le Marlet de omni iure dicti monasterii Albaeripae sibi tam ex persona sua, quam cessione aliorum ius in illo et ad illud praetendentium, quomodolibet competenti, ad dictum monasterium Bullionis ; visis insuper provisionibus de consensu conventuum utriusque monasterii respective, et aliorum quorumcumque interesse habentium inde secutarum per dominum abbatem Claraevallis, patrem abbatem immediatum utriusque monasterii, partibus ipsis respective factis, idem generale Capitulum praefatum processum seu decretum, cui praesens diffinitio annectitur, ad hoc ut dicta translatio seu permutatio suum plene sortiatur effectum, approbat, ratificat et confirmat, omnes et singulos defectus, si qui forsan in eodem intervenerint, supplendo, ac etiam ipsa monasteria, si et in quantum ad ipsum generale Capitulum illorum provisiones devolutae forent, pro hac vice cuilibet praedictorum, qui modo quo supra resignaverunt respective conferendo, in plenaria Ordinis potestate. 35.  Ad idem, confirmatio pro domino de Bullione. 36.  Electionem … de persona fratris Christofori de Bonnerez, in sacra pag. bacc. ad abbatialem dignitatem monasterii B. M. de Lanneyo, Ordinis nostri Cisterciensis, in dioecesi Belvacensi, rite et canonice factam et celebratam ac per abbatem de Bellobecco, patrem abbatem immediatum confirmatam … confirmat, *etc.* supplendo, *etc.* 37.  Electionem … de persona magistri Ioannis de Maceriis, s. th. pr., ad abbatialem dignitatem B. M. de Gratia Dei, nostri Cisterciensis Ordinis, Bisuntinensis dioecesis, per viam Spiritus Sancte rite et canonice factam, et per abbatem de Charitate immediatum patrem dicti monasterii de Gratia Dei approbatam, *etc.* confirmat, *etc.* supplendo, *etc.* TRACTATUUM CONFIRMATIONES 38.  Cum nuper pro parte abbatis et conventus de Tribus fontibus generali Capitulo anni praecedentis fuerit supplicatum, quatinus tractatum cessionis, dimissionis et traditionis per eos de domo sua Cathalaunensi, quae dicitur de Richebourg, ad censum perpetuum titulo emphitetico [emphiteotico] viro nobili et scientifico, magistro Petro de Thousy et eius uxori, pro se suisque successoribus et eorum causam habentibus et habituris dudum factarum, sub conditionibus et clausulis in litteris desuper sub sigillis eorumdem abbatis et conventus confectis habitum et celebratum, tamquam iuri consonum ipsique monasterio accommodum ratificare dignaretur et confirmare ; super quo idem Capitulum, *Benedictinae* formam insequendo, abbates de Cheminione et de Monasteriis ad se sufficienter ac debite de praemissis et eorum dependentiis informandum, et eidem Capitulo referendum, prout per diffinitionem eidem tractatui ac praesentibus infixam plenius constat, commisisset et deputasset. Qui quidem commissarii abbates, praehabita de praemissis informatione et inquisitione diligenti suam ipsi Capitulo litteralem sub suis sigillis remiserunt informationem, inquisitionem ac etiam compertae veritatis relationem, praesentibus alligatam ; quibus omnibus mature visis ac digestis, rerumque veritate cognita, praesens Capitulum tractatum praedictum ac omnia et singula in praedictis litteris dictorum abbatis et conventus desuper confectis, tamquam iuri et rationi consona et utrique partium profutura, praesentium serie secundum sui formam et tenorem ratificat, approbat et confirmat, in plenaria Ordinis potestate. Datum, etc. 39.  Viso tractatu, cui praesens diffinito annectitur, de Caroliloco et de Regalimonte monasteriorum abbatibus coniunctim, praesens generale Capitulum committit, quatinus se debite et diligenter informent, et si dictum tractatum utilem et commodum ipsi monasterio repererint, veritate comperta, secundum sui formam et tenorem confirment, in plenaria Ordinis potestate. 40.  Viso praesenti contractu inter partes in eodem nominatas diligenterque examinato, ac ipsi monasterio utili comperto, ac attestationem testium et notariorum regiorum fide dignorum non damnoso, praesens generale Capitulum tractatum praedictum, cui praesens diffinitio annectitur, cum omnibus et singulis in eodem contentis, secundum sui formam et tenorem, ratificat, approbat et confirmat, in plenaria Ordinis potestate. 41.  Audita supplicatione abbatis de Strata, s. th. pr., super confirmatione cuiusdam tractatus et conventionis de novo factae de grangia dicta de Champillon, eidem monasterio pertinente, quam resecato priori tractatu, vi litterarum regiarum inter ipsum monasterium de Strata et ipsam grangiam iam dudum occupantem nacta uberiore opportunitate sub ampliori redditu, eidem contrahentibus tradiderunt ; praesens generale Capitulum dictum tractatum et conventionem sic de novo inter dictos contrahentes initam et passatam approbat, confirmat et corroborat, in plenaria Ordinis potestate. Datum, etc. 42.  Nos frater Iacobus, abbas Cistercii, *etc.* et est talis : Generale Capitulum abbatis et conventus monasterii de Loco Dei in Pontino, Ambianensis dioecesis, humilem supplicationem super aliquibus irrationabilibus contractibus et alienationibus quorumdam membrorum supradicti monasterii in maximam divini cultus diminutionem, monasteriique et fundatorum defraudationem, pietatis oculis attendens, de Belloloco, de Gardo et Fulcardimonte monasteriorum abbatibus, et cuilibet eorum in solidum committit, quatinus omnes et singulos contractus illicitos, irrationabiles, fraudulentos in damnum dicti monasterii de Loco Dei hactenus factos contra papalia et Ordinis nostri decreta, facta, et specialiter contractum super grangia vel manerio de Missegny iuxta Audum, cum suis dependentiis confectum et passatum inter praedictos abbatem et conventum de Loco Dei ex una, et Patrum de Glicoret partibus ex altera, quatinus contra Ordinis privilegia et statuta dictus contractus initus et passatus fuerit, cassent, irritent, annullent, nulliusque roboris et efficaciae declarent, ipsos abbatem et religiosos a iuramentis ratione praedictorum irrationabilium contractuum factis, absolvendo. Datum, etc. 43.  Abbatibus de Signiaco et de Ellantio coniunctim praesens generale Capitulum committit, quatinus tractatum cui praesens diffinitio annectitur, inter dominum abbatem et conventum monasterii de Claravalle ex una, et honestum virum Nicolaum Largentier, civem et mercatorem Trecensem, partibus ex altera, initum et passatum, diligenter et debite examinent et inquirant, et si praedictum tractatum partibus ipsis utilem fore compererint, ipsum ratificent, approbent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. 44.  Abbatibus de Signiaco et de Ellantio coniunctim praesens generale Capitulum committit, quatinus tractatum cui praesens diffinitio annectitur, inter abbatissam et conventum monasterii B. M. de Pratis, prope Trecas ex una, et honestum virum Nicolaum Largentier, civem et mercatorem Trecensem, partibus ex altera, initum et passatum, *etc. ut supra.* 45.  Abbatibus de Signiaco … *etc. ut in n°  43, *pro alio tractatu.* 46.  Abbatibus de Signiaco et de Ellantio coniunctim praesens generale Capitulum committit, quatinus tractatum, cui praesens diffinitio annectitur, inter dominum abbatem et conventum monasterii de Claravalle ex una, et dominam Sabinam, relictam Claudii Le Tartrier et suos liberos, ac alios in dicto tractatu nominatos, partibus ex altera, initum et passatum, *etc. ut supra.* REHABILITATIONES 47.  Generale Capitulum audita supplicatione fratris Ioannis Compere dicti Adam, religiosi monasterii de Pietate super rehabilitatione obtinenda pro contagio carnis, evagatione a monasterio suo, iniectione manuum violenta in confratres suos, pro quibus poenitentiam egit, attento bono proposito omnia emendandi, prout commissarii Rmi didicit relatu, ad supplicationem dicti commissarii dictum generale Capitulum ipsum fratrem Ioannem Compere ad omnes Ordinis actus, voces et officia, rehabilitat, inhibendo omnibus et singulis Ordinis nostri personis sub poena talionis, ne aliquid horum eidem fratri Ioanni improperet, in plenaria Ordinis potestate. 48.  Audita et inspecta supplicatione per abbatem monasterii B. M. de Caricampo, praesens generale Capitulum misericorditer agere volens cum religioso suo, videlicet fratre Philippo de Rantre qui, suadante [suadente] diabolo, egressionis quindecim dierum a suo praedicto monasterio, bina vice reiterata, non tamen habitu regulari deposito, quodammodo apostataverit, delato secum furtive prima vice cipho uno seu tassea argentea, idem generale Capitulum supposita poenitentia praemissorum delictorum, quam patienter per eumdem abbatem suum egisse asseritur, eumdem fratrem Philippum absolvit et rehabilitat ad omnes actus legitimos, gradus, officia, ordines et dignitates eumdem habilem faciendo et declarando, in plenaria Ordinis potestate. Datum, etc. 49.  Exhibita generali Capitulo pro parte venerabilis coabbatis nostri monasterii de Alna, ipsius Ordinis nostri in dioecesi Leodiensi, petitio continebat, quod a certo tempore fratres Bernardus de Nyvella et Ioannes Bersebet, sacerdotes ipsius monasterii de Alna religiosi professi, iteratis vicibus apostataverunt et apostasia durante missas celebraverunt, aliisque officiis divinis temere se pluries immiscuerunt, frater quoque Iacobus Boscan, diaconus eiusdem loci religiosus professus, durante apostasia similiter per eum contracta, divinis se ministerialiter ingessit, propter quod irregularitatis et infamiae notam incurrerunt, supplicans, quatinus de medio providere dignaretur salutari, praesens generale Capitulum, attenta huiusmodi supplicatione, ac eorumdem salutari poenitentia et vitae prioris emendatione, cum eisdem misericorditer super irregularitatibus dispensat, ut non obstantibus praemissis omnibus ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, gradus et officia, si sua in posterum id exigant merita, suorumque superiorum intervenerit assensus, promoveri valeat et assumi, in plenaria Ordinis potestate. 50.  Generale Capitulum petitioni domini abbatis de Pontigniaco verbaliter expositae tamquam rationabili, suorum intuitu meritorum, favorabiliter condescendens, eidem facultatem tribuit et potestatem duodecim ipsius Ordinis personas sexus utriusque, ab omni inhabilitatis et infamiae macula per eas aut earum alteram, suis exigentibus culpis contracta, infra annum, praemissa tamen iuxta qualitatem delicti poenitentia salutari, relevandi, et ut praemissis non obstantibus ad omnes ipsius Ordinis actus legitimos, voces, gradus, dignitates et officia, *etc. ut supra.* 51.  Ad supplicationem abbatis de Hemmerod [Hemmenrode] generale Capitulum cum fratre Francisco de Treveris, ut non obstante contagio carnis, in quod suggerente maligno naturae humanae hoste prolapsus est, et de quo convictus extitit, iniunctam super illo poenitentiam humiliter peregerit, ad omnes gradus, actus, voces et officia promoveri possit et valeat, misericorditer dispensat, in plenaria Ordinis potestate. 52.  Audita supplicatione fratris Petri Guerre, professi monasterii de Albis petris, super rehabilitatione apostasiae quam pro recessu ex praedicto monasterio absque licentia videtur incurrisse, praesens generale Capitulum committit abbati de Varennis, quatinus investigatis diligenter et cognitis, quae circa hoc investiganda sunt et cognoscenda, faciat circa dictum religiosum quidquid pro salute eius viderit expedire, etiam ipsum, si eius vitae et emendationis merita exegerint, ad omnes Ordinis gradus, actus, voces et officia plene restituendo, in plenaria Ordinis potestate. Datum, etc. 53.  Audita supplicatione fratris Ioannis Cheybingues, religiosi professi monasterii B. M. de Boheriis, convicti et confessi super contagio carnis, secuto inde puerperio, praesens generale Capitulum supposita ipsius fratris emenda, et expleta super eo poenitentia condigna, dictum fratrem rehabilitat per praesentes, ad omnes actus, gradus et officia, dum tamen abbatis sui dicti monasterii de Boheriis consensus intervenerit, in plenaria Ordinis potestate. Datum, etc. 54.  Ad idem, pro fratre Tussano Brojart, religioso monasterii de Belloprato Belvacensi, qui absque licentia se a suo monasterio per spatium trium septimanarum absentaverat, habitu suo pro parte dimisso. 55.  Rehabilitatur ad supplicationem abbatis de Igniaco frater Ioannes Le Kint, ipsius monasterii de Igniaco professus, super contagio carnis, secuto inde puerperio, solum ad resumptionem habitus regularis, ad omnes gradus et officia, praeterquam ad prioratum dicti monasterii, in plenaria Ordinis potestate. Datum, etc. IUDICES 56.  Domino abbati Claraevallensi, abbatibusque de Caroliloco, s. th. pr., de Tribus fontibus et de Valcellis, et eorum cuilibet in solidum praesens committit generale Capitulum, quatinus omnes et singulas Ordinis personas, quas tam per testes fide dignos, litteras, scedulas, obligationes, aliave legitima documenta, compererint erga abbatem, monasterium et personas de Boheriis efficaciter teneri et colligari, eosdem partibus auditis ad debite eisdem de summis et rebus debitis satisfaciendum seu componendum, compellent, in plenaria Ordinis potestate. Datum, etc. 57.  Dominis abbatibus de Claravalle et de Vallelucenti, et cuilibet eorum in solidum, committit praesens generale Capitulum, quatinus omnes et singulas Ordinis personas, utriusque sexus, seu earum monasteria aut quaecumque loca, quas et quae per testes fide dignos, litteras obligatorias, acta seu alia legitima documenta, honesto viro Michaeli Hannequin mercatori Trecensi invenerint legitime teneri in quibuscumque, etc. 58.  Praesens generale Capitulum nolens abbatem Ordinis iniurias tolerare, aut eas perpetratas sine punitione debita deserere, abbatibus de Igniaco et Signiaco, et cuilibet eorum in solidum, committit ut super iniuriis et contumeliis abbati de Ellantio, quomodocumque per suos religiosos aut alias personas Ordini subiectas comminatis, irrogatis et perpetratis, diligenter se informent, easque condigne puniant, ac criminosos, prout ratio exegerit, corrigant, ita ut ceteris cedat in exemplum, in plenaria Ordinis potestate. 59.  Dominis abbatibus de Rigniaco, de Quinciaco et de Vallelucenti, et eorum cuilibet in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus omnes et singulas Ordinis personas, *etc.* … monasterium de Candelio … *etc. ut supra.* 60.  Ad idem, pro domino de Pontigniaco. 61.  Ad idem, pro abbate de Caroliloco. 62.  De Caroliloco, s. th. pr., et de Valcellis abbatibus, et eorum cuilibet in solidum, committit generale Capitulum, quatinus de et super contentis in supplicatione et extractis praesenti diffinitioni annexis, debite diligenter ac fideliter, vocatis vocandis, se informent, et rerum veritate cognita, debitum iustitiae complementum partibus impendant, abbatissam et conventum de Virgulto ad debite satisfaciendum abbati de Boheriis de summis per easdem ratione prosecutionis agendorum processuum ac provisionum et reparationem dicti monasterii et personarum de Virgulto, uti per cedulas, obligationes et recognitiones earumdem plenius constiterit atque constat ; contradictores ac solvere renuentes ad hoc iuridice compellendo, in plenaria Ordinis potestate. 63.  Dominis abbatibus de Frigidomonte, s. th. pr., de Regalimonte, de Vallibus, de Barbello, et eorum cuilibet in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus omnes et singulas … *etc.* domino abbati de Caroliloco aut monasterio suo… *etc.* 64.  Ad supplicationem subditorum abbatis Cheseriaci, qua petebant abbatem Cheseriaci compelli ad observationem et adimpletionem certae conventionis seu transactionis inter ipsos initae et factae, praesens generale Capitulum committit abbati de Miratorio, ut super dicta conventione seu transactione se diligenter informet, et si ad utilitatem praefati monasterii de Cheseriaco dictam conventionem factam esse cognoverit, compellat abbatem eiusdem monasterii ad illius observantiam et adimpletionem circa praemissa, procedat, prout iuris fuerit et rationis, in plenaria Ordinis potestate. 65.  Audita supplicatione abbatis de Rigniaco super renovatione cuiusdam diffinitionis quondam factae confirmatoriae cuiusdam tractatus fundationis duarum missarum in eodem monasterio de Rigniaco, praesens generale Capitulum committit dominis abbatibus de Pontigniaco, de Albaripa, Longovado et Quinciaco, et cuilibet eorum in solidum, quatinus se super dicto tractatu diligenter informent, et si invenerint dictum tractatum dicto monasterio esse utilem et commodum, eum confirment, renovent et corroborent de novo, in plenaria Ordinis potestate. Datum, etc. 66.  Nos frater Iacobus, abbas Cistercii, *etc.* et est talis : Audita supplicatione ex parte nobilis viri Guillelmi de Fontainne, domini de Viennes super certa pecuniae summa, videlicet 60 libr. turon. levari et percipi solita, annis singulis super dominium et pertinentias dicti loci de Viennes, per abbatem et conventum monasterii de Valle B. M. Ordinis nostri Cisterciensis, dioecesis Parisiensis, ratione fundationis certi obitus, dicente ipso nobili ad hoc se non teneri ; ideo vobis abbatibus de Caroliloco, de Frigidomonte, de Regalimonte, et duobus vestrum simul, committit quatinus dictis partibus exigentibus et vos debite informantibus super dicta materia, de ipsa deque circumstantiis et dependentiis eius cognoscatis, et prout ad utilitatem dicti monasterii de Valle inveneritis esse secundum ius et iustitiam faciendum, libere disponatis, ordinetis et sententietis, etiam aliam recompensam pro dicto redditu, si bonum visum fuerit, admittendo et acceptando, in plenaria Ordinis potestate. 67.  Dominis abbatibus de Pontigniaco, de Morimundo, de Quinciaco et de Moris committit praesens generale Capitulum, quatinus querelas et actiones inter fratres Petrum Malcourant, priorem Vallis crescentis ex una, et Alanum Girardot monasterii Albaeripae professum partibus ex altera, audiant et unicuique debitum iustitiae complementum ministrent usque ad sententiam diffinitivam inclusive, in plenaria Ordinis potestate. Datum, etc. SUFFRAGIA 68.  Frater Iacobus, abbas Cistercii, in Cabilonensi dioecesi, totusque conventus abbatum Capituli generalis eiusdem Ordinis, generoso domino, domino Gratiano Daguerre, baroni de Rumigniaco, militique strenuo, salutem et pecum suffragium salutare. Quamquam lege divinae charitatis … *etc.* piae devotionis affectu, quem ad nos et nostra monasteria, referente venerabili coabbate nostro de Signiaco, intelleximus vos habere … plenariam vobis concedimus participationem omnium bonorum spiritualium… *etc. ut in forma consueta.* 69.  Ad idem, pro illustrissimo ac potentissimo principe domino Philippo de Croy, comite de Chimaco, eiusque generosissima consorte, domina de Labiert comitissa, ad supplicationem dicti domini abbatis de Signiaco. 70.  Ad idem, pro generoso et strenuissimo viro domino Iacobo de Beaulne, regis consiliario, et generali Franciae, una cum sua coniuge et liberis. 71.  Ad idem, pro solertissimo et discretissimo viro magistro Renato de Beaulne, locumtenente praepositi curiae Castelleti Parisiis, una cum sua conthorali et liberis. 72.  Ad idem, pro magistro Ioanne Garsonnet, procuratore Claraevallis in curia Parlamenti Parisiis, una cum sua coniuge et liberis. 73.  Ad idem, pro Ioanne de Presente villiers, scutifero domino Dorières, et Paula de Coblan eius conthorali, pro Ioanne de Borbone et Ioanna de Coblan, ad instantiam domini abbatis de Morimundo. 74.  Ad idem, pro nobili ac honesta domina, domina Iaquelina de la Thoronte, ad supplicationem abbatis Caroliloci, eius fratre. 75.  Ad idem, pro honorabili viro Matheo Bolignière scutifero, Rmi D. abbatis Cistercii, ac magistro Iuliano Bolignière, eius fratre germano. 76.  Ad eidem, pro generoso et honorabili viro Humberto Callot et Ioanna eiusdem uxore et liberis. 77.  Ad idem, pro domino Michaele, episcopo Lingonensi, ad instantiam domini abbatis Claraevallis. 78.  Ad idem, pro magistro Petro de Pilles, fratre domini abbatis Claraevallis, ad instantiam eiusdem domini Claraevallis. 79.  Ad idem, pro magistro Petro de Vers, ad instantiam abbatis Theoloci. 80.  Generale Capitulum ad supplicationem abbatis de Begario, Ordinis commissarii in Britanniae partibus, concedit plenam participationem omnium suffragiorum Ordinis omnibus visitantibus et de bonis suis largientibus ad fabricam et structuram quarumdam capellarum de novo aedificatarum prope et circa dictum monasterium de Begario ad honorem beati Nicolai, in plenaria, etc. Datum, etc. 81.  Universis Christi fidelibus has praesentes visuris et audituris, frater Iacobus abbas Cistercii, in Cabilonensi dioecesi, totusque conventus abbatum Cisterciensis in hoc Capitulo congregatorum, totum Ordinem Cisterciensem representans, debitis cum honore et reverentia, orationum in Domino suffragium salutare. Quamquam generaliter intercedere pro omnibus sanctae matris Ecclesiae alumnis, tum praecepto charitatis, tum singulari nostrae professionis obligatione simus astricti, his tamen familiarius orationum nostrarum suffragia impertiri consuevimus, qui nobis et nostro Ordini, personisque ac locis eiusdem ampliori charitatis vinculo affici dignoscuntur ; exigente igitur piae devotionis affectu, quem honorabilis vir Nicolaus Morelet, mercator apud locum de Mirabello, Lingonensis dioecesis, commorans, ad nos et Ordinem nostrum, ut relatu et expositione venerabilis coabbatis nostri monasterii de Bullione, habere dignoscitur et comprobatur, instantissimis eius precibus condescendere volentes, omnibus et singulis praesentibus et futuris utriusque sexus, qui visitando ecclesiam parochialem B. M. V. de dicto Mirabello, altareque sancti Ioannis Baptistae et sancti Nicolai situm in dicta ecclesia, ad quod singularem dictus Nicolaus Morelet gerit affectum, in qua quidem ecclesia zelo devotionis accensus ad laudem omnipotentis Dei eiusque Genitricis Virginis Mariae, et eorumdem sanctorum, tam pro sui quam parentum suorum salute acquirenda, ad latus dicti altaris ante imaginem crucifixi prope duo sepulchra seu tombas, in quibus corpora suorum praedecessorum requiescunt, unum aquaticum seu vas de cupro ad aquam benedictam tenendam, et super corpora defunctorum iuxta devotione a populi aspergendam sumptuoso opere inibi construi fecit, divinum auxilium invocando *Pater noster* et *Ave Maria* dicendo, aquam benedictam ex dicto aquatico super dicta sepulchra seu tombas aspergendo, oraverint, plenam participationem omnium bonorum spiritualium, videlicet, *etc. ut in forma consueta.*

*A*) Ordinatio praesentis Capituli generalis anni Domini 1514. *Diffinitores* : De **Cistercio**, s. th. pr., de Prulliaco, de Miratorio de Vallelucenti, monasteriorum abbates ; de **Firmitate**, de Thela, de Roseriis, de Signiaco, monasteriorum abbates ; de Caroliloco, s. th. pr., loco domini **PontiginaciPontigniaci*, de Bonoradio, de Ioyaco, monasteriorum abbates ; de **Claravalle**, de Igniaco, de Longovado, de Bullione, monasteriorum abbates ; de Strata, s. th. pr., loco domini **Morimundi* de Gratia Dei. s. th. pr., de Aceyo, monasteriorum abbates. *Confessores* : De Signiaco, de Vallelucenti, monasteriorum abbates, frater Petrus de Veteri villa, frater Guillemus [Guillelmus] Radulphi s. th. regens collegii S. Bernardi Parisiensis. *Magistri cæremoniarum* : de Claravalle, prior et supprior Cistercii. *Promotor causarum* : Provisor collegii. *Receptor excusationum* : de Longovado monasterii abbas, et loco eius frater Annethus de Montepetroso. *Portarius diffinitorii* : de Roseriis, et loco eius frater Nicolaus Boucherat, in sacra pagina licentiatus. *Notarii abbates* : de Gratia Dei, s. th. pr., de Miratorio. *Auditores computationum* : de Aceyo, de Bullione, monasteriorum abbates. *Notarii ad pedes* : frater Claudius de Pontescisso, frater Peregrinus de Divione, Cistercii professi. *Receptores contributionum* : Rmus et quos voluerit deputare. *B*) Nomina abbatum qui interfuerunt hoc anno praesenti in generali Capitulo. Rmus D. N., dominus de Firmitate, de Claravalle, de Caroliloco, loco domini de Pontigniaco, de Strata, loco domini de Morimundo, de Prulliaco, de Gratia Dei, de Igniaco de Signiaco, de Miratorio, de Longovado, de Thela, de Aceyo, de Ioyaco, de Vallelucenti, de Bullione, de Bonoradio, de Roseriis. * * * Anno Domini millesimo quingentesimo decimo quarto, in generali Capitulo, tempore Rogationum apud Cistercium celebrato, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo … et maxime pro domino Christoforo, miseratione divina tituli sanctae Praxedis, S. R. E. presbytero cardinali Angliae, nostrique Ordinis in Curia protectore benivolo, etc. 2.  Praeterea pro serenissimo … etc. 3.  Insuper pro burgensibus … etc. 4.  Ceterum pro pace … etc. 5.  Demum pro felicis … etc. DIFFINITIONES GENERALES 6.  Nos, frater Iacobus … *etc.* et est talis : Cum totus Ordo noster … *etc.* necnon in summa … (*locus vacuus*) pro resta computationum … *etc.* 7.  Attenta negligentia multorum abbatum, qui hoc anno ad generale Capitulum non venerunt, neque se legitime excusaverunt, cum tamen secundum *Benedictinam*, et alia Ordinis statuta ac privilegia, comparere aut excusatores mittere tenebantur, praesens generale Capitulum declarat eos incurrisse poenas in ipsis *Benedictina*, privilegiis apostolicis ac statutis Ordinis contentas, nisi proximo generali Capitulo de causis, huiusmodi non comparitionis sufficienter et legitime constare fecerint. Et nihilominus ex tunc idem generale Capitulum ex abundanti ordinat et praecipit, quatinus omnes et singuli abbates ipsius Ordinis sub eisdem poenis in proximo generali Capitulo comparere habeant, iniungendo singulis Ordinis commissariis tam ad visitandum, quam ad contributiones levandum deputatis, qui nunc sunt et pro tempore erunt, ut praesentem diffinitionem per se *vel alios* debite notificent, insinuent et intiment, abbatibus monasteriorum in suis commissionibus comprehensorum, et de huiusmodi eorum notificatione et insinuatione per legitima documenta dictum proximum generale Capitulum certificent, cum intimatione quod sive venerint sive non, procedetur contra eos ad declarationem dictarum poenarum, et ulterius in ceteris Ordinis agendis et materiis, prout iuris fuerit et rationis. 8.  Licet a certis annis nonnullis considerationibus dictum extitisset et ita practicatum, quod die dominico ante dies Rogationum abbates et ceterae Ordinis personae ad generale Capitulum venientes possent ad hoc Cisterciense monasterium libere intrare ; nihilominus praesens generale Capitulum aliis rationibus permotum statuit, diffinit et ordinat, ut deinceps expectetur ad diem lunae de mane, quo poterunt, morem antiquum insequendo, egredi de Divione, vel aliis locis et ad istud monasterium Cisterciense continuo accedere, praefatum Capitulum generale eadem die ante prandium more solito incepturi et celebraturi. 9.  Attenta negligentia, incuria et contemptu abbatum noviter ad dignitates abbatiales promotorum, praesens generale Capitulum approbat, confirmat et ratificat diffinitionem quondam per generale Capitulum factam, quod videlicet in abbatiales dignitates noviter promoti teneantur ad proximum tunc generale Capitulum decreta suarum electionum afferre aut mittere, sub poena cadendi a iure suo, ad videndum si patres abbates aut alii commissarii in eorum electionibus et provisionibus praesidentes, aut etiam et eligentes recte in eisdem processerint. 10.  Iuxta praemissam diffinitionem, citati sunt ad requestam promotoris causarum praesentis generalis Capituli duo noviter promoti in abbatias de Villanova et Buzayo, Nannetensis dioecesis, cuius executio commissa est domino abbati Claraevallis in plenaria Ordinis potestate. [DIFFINITIONES] SPECIALES 11.  Attenta favorabili prosecutione abbatis de Strata, s. th. pr., in materia appellationis nuper per quemdam Robinetum Dondeville, in monasterio monialium nostri Ordinis de Aqua prope Carnotum famulantem a sententia ballivi eiusdem civitatis Carnotensis ad curiam Parlamenti Parisiensis interiectae, praesens generale Capitulum considerans huiusmodi appellationis processum non modo ipsum abbatem de Strata, sed etiam totum Ordinem concernere, in favorem tam processus quam dicti abbatis zelo Ordinis prosequentis, vult, decernit et ordinat, ut generalis procurator Ordinis in dicta curia Parlamenti Parisiis institutus, se dictae appellationis prosecutioni adiungat omne iuvamen et auxilium praestando, in plenaria Ordinis potestate. 12.  Generale Capitulum vult, diffinit et ordinat effectum clausulae positae in carta visitationis monasterii de Brolio Benedicti per patrem abbatem de Vallibus Sernay, videlicet, nec de cetero volumus eos, imo etiam prohibemus aliquem alium recipere visitatorem praeter Rmum D. Cistercii, qui ipsum monasterium scilicet de Brolio Benedicti visitet, aut aliquam in ipso exerceat iurisdictionem absque permissione et nostra voluntate esse suspendendam, prout suspendit usque ad generale Capitulum proxime venturum ; decernitque ipsum esse citandum ad proximum generale Capitulum, dicturum causas propter quas abstulit alias chartas visitationis, tam per Rmum D. Cistercii, quam per alios nonnullos Ordinis commissarios, iam prius in eodem monasterio de Brolio Benedicti relictas et datas. Executionem autem huiusmodi diffinitionis committit abbati de Caroliloco, s. th. pr., et quibus voluerit iniungere, in plenaria Ordinis potestate. 13.  Praesens generale Capitulum sententias per abbatem de Prulliaco, de Regalimonte, de Gimonte et de Barbello, per abbatem de Caroliloco in hac parte commissos contra fratres Petrum de Luperis, Caroliloci, et Petrum Souchet, de Misericordia Dei monasteriorum professos, latas in materia criminali furtorum et sacrilegiorum per dictos fratres perpetratorum, per quarum unam dictus frater Petrus de Luperis in pane doloris et aqua tristitiae ad perpetuos carceres, et dictus Souchet ad tres annos continuos in simili poena, videlicet pane doloris et aqua tristitiae in carcere clausus, condemnati sunt, idem generale Capitulum confirmat, ratificat et approbat, in plenaria Ordinis potestate. 14.  Generale Capitulum, attenta determinatione facultatis theologicae Parisiis facta de stipendiis regentis collegii Sancti Bernardi Parisiis contra bedellum et pro ipso regente, approbat, ratificat et confirmat dictam determinationem, non obstante appellatione abbatis Caroliloci, proprio et non procuratorio nomine, allegantis alias super hoc conclusum extitisse per dictum generale Capitulum. 15.  Audita relatione abbatis de Tela, commissarii tam generalis Capituli quam patris abbatis, scilicet de Claravalle, in monasterio de Alpibus super malitia et incorrigibilitate fratris Ioannis Ursi, praesens generale Capitulum fratrem Ioannem condemnat ad carceres in pane et aqua per octo dies, sumpta prius disciplina regulari in capitulo huius monasterii ; et nihilominus eum eliminat a praedicto monasterio de Alpibus et transfert ad monasterium de Ripatorio, illic mansurum usque ad aliam Capituli generalis dispositionem, hac tamen conditione quod praedictum monasterium de Alpibus tenebitur singulis annis pro victu et vestitu dicti religiosi eidem monasterio de Ripatorio in summa duodecim scutorum ; praecipitur igitur sub Ordinis censuris abbati de Ripatorio, necnon singulis eiusdem monasterii officiariis et personis regularibus, ut dictum fratrem Ioannem Ursi, sic ut dictum est, ad illud translatum recipiant et tractent sicut ceteros eiusdem monasterii religiosos. Praecipitur insuper sub eisdem censuris dicto domino commendatario et singulis eiusdem monasterii de Alpibus officiariis et monachis respective etiam, ut dictam summam duodecim scutorum annis singulis tradant et consignent dicto abbati de Ripatorio, in plenaria Ordinis potestate. 16.  Generale Capitulum policiae, regimini et ordinationi sui Ordinis attente providere cupiens, attendens nonnulla Ordinis monasteria contra iuris communis et statutorum Ordinis determinationem adeo excedere in numero religiosorum, ut monasteriorum facultates minime sufficere possint sustentationi eorumdem religiosorum, ideo dictum generale Capitulum singulariter de et super tenuitate monasterii de Loco Dei in Pontino sufficienter informatum iubet et praecipit abbati eiusdem monasterii de Loco Dei, quatinus ultra numerum quindecim aut sexdecim monachorum deinceps recipere non praesumat. 17.  Generale Capitulum informatum super morte piissimae memoriae Rmi D. cardinalis Nannetensis, quondam protectoris Ordinis in romana Curia, eiusdem Ordinis utilitati salubriter providere cupiens, unanimiter sibi in novum protectorem assumit et eligit, sub beneplacito domini nostri Papae moderni, Rmum in Christo patrem dominum Christoforum, miseratione divina tituli Sanctae Praxedis S. R. E. presbyterum Eboracensem cardinalem, rogando et supplicando humillime praelibatum sanctissimum dominum nostrum Papam, ut dictum Rmum D. cardinalem in protectorem eiusdem Ordinis nostri dignetur acceptare. COMMISSIONES 18.  Querimonia contra moniales de Sancto Thoma, in dioecesi Trevirensi, Ordinis nostri Cisterciensis, super insolentiis et rebellionibus earumdem graviter audita, praesens generale Capitulum de possibili remedio more suo sollicite providere cupiens, religioso viro et zelatori Ordinis praecipuo, fratri Nicolao Edeger, professo in Heymerode, iniungendo committit, quatinus ipsum monasterium et personas regulares eiusdem monasterii visitet, dirigat, puniat et corrigat rebelliones eorumdem pro virili compescendo ; necnon singulos defectus, si quos invenerit, ad debitae emendationis regulam reducendo, secum pro auxilio et favore vocatis abbatibus de Eberbac, in dioecesi Moguntinae, Heisterbach in dioecesi Coloniensi, Hymerode [Hymmerode] in dioecesi Trevirensi, Altenberg in dioecesi Coloniensi, et Mergenstach in dioecesi Trevirensi, vel aliquo ipsorum, in plenaria Ordinis potestate. 19.  Praesens generale Capitulum negotiis aliis plurimis occupatum, committit dominos abbates Firmitatis et Claraevallis, et quemlibet eorum, ut, assumpto uno vel duobus de vicinioribus abbatibus circa Parisios, secum audiant computationes trium annorum prius computandorum aedificii ecclesiae S. Bernardi Parisiis, ad concludendum, approbandum vel reprobandum easdem, prout rationabiliter cognoverint faciendum, in plenaria, etc. 20.  Audita ex parte abbatis Boniradii querimonia super rapinis, violentiis et excessibus in eodem monasterio de Bonoradio, per fratrem Michaelem, Pontigniaci professum, perpetratis ; praesens generale Capitulum committit abbatibus de Frigidomonte, s. th. pr., et de Regalimonte, quatinus causis hinc inde auditis partibus, iustitiam ministrent, in plenaria Ordinis potestate. 21.  Praesens generale Capitulum legitime informatum fratrem Aegidium, de Longoponte professum, sibi iniunctam poenitentiam humiliter et patienter in monasterio de Salem sustinuisse, idem generale Capitulum monet abbatem dicti monasterii de Longoponte, et nihilominus praecipit ut dictum fratrem Aegidium, professum dicti loci de Longoponte, recipiat, tractet et sibi provideat in vitae et vestibus necessariis ; huius autem diffinitionis executionem dictum generale Capitulum abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., et de Regalimonte committit in plenaria Ordinis potestate. 22.  Praesens generale Capitulum miseratione commotum erga fratrem Laurentium Desgrijs, professum in Sacracella, qui pro favore Ordinis, per commendatarium monasterio suae professionis, videlicet de Sacracella, dicitur eiectus extitisse ab eodem monasterio, in non parvum Ordinis et suae personae scandalum, ordinat et praecipit abbati de Barbello, ut dictum fratrem Laurentium recipiat in suo monasterio, providendo sibi de victu et vestitu sicut uni de religiosis suis, sub ea tamen conditione quod a proprio monasterio de Sacracella sibi singulis annis providebitur in summa decem librarum turon. ; quare idem generale Capitulum praecipit eiusdem monasterii de Sacracella commendatario, omnibusque eiusdem monasterii officiariis et personis regularibus respective, quatinus annis singulis dictam summam decem librarum turon., usque ad aliam Capituli generalis dispositionem, abbati de Barbello procurent et consignent, in plenaria Ordinis potestate. 23.  Ad idem, pro fratre Nicolao de Maceriis, monasterii de Ellancio professo, ut abbas dicti loci habeat dictum fratrem recipere, abbatibus de Igniaco et Signiaco huius diffinitionis executionem committendo. 24.  Audita supplicatione ex parte religiosorum et conventus monasterii Bonaecumbae, dioecesis Ruthenensis, pro permutatione seu alienatione, vel non census datione, quarumdam vinearum in territorio vulgo appellato de Bogones, situatarum, quae quidem vineae ob distantiam et multitudinem commode ab eodem monasterio excoli non possunt ; praesens generale Capitulum abbati de Candelio eiusdem monasterii de Bonacumba patri immediato, committit quatinus facta de dictis alienationibus diligenti inquisitione, prout compererit eas ipsi monasterio fore utiles vel inutiles referat in proximo generali Capitulo, ad confirmandum vel infirmandum. 25.  Abbatibus de Strata, de Frigidomonte et de Caroliloco, s. th. pr., et duobus eorum simul, committit praesens generale Capitulum auctoritatem cognoscendi, iudicandi et decidendi usque ad sententiam diffinitivam inclusive, in causa iuris devoluti iam dudum fratri Ioanni de Maceriis, s. th. pr., per Rmum D. N. Cisterciensem dati et concessi et ab eodem fratre Ioanne de Maceriis acceptati et admissi, in et super iure abbatiae de Bullencuria, Trecensis dioecesis, in plenaria Ordinis potestate. 26.  Generale Capitulum de quamplurimis excessibus, multiplicibusque insolentiis per nonnullos de Grandisylva monachos, et praesertim per fratres Guillermum Lafos, assertum sindicum praedicti monasterii, necnon Ioannem de Romacho, Bernardum Berengarii, Hugonem Sabaterii et Anthonium Hardisas, commissis et perpetratis satis superque et quam sufficientissime informatum, cupiensque in eodem monasterio extirpando vitia virtutes inserere, corrigendoque excessus mores reformare, ut inde flores honoris et honestatis fructus in ubertate succrescant, providereque ne ipsorum consortio ceteri dicti monasteri monachi depraventur, aut nequiores fiant, verum potius ad regularem et monasticum vivendi modum attrahantur, expedireque iudicans ut oves morbidae, ne ceteras inficiant, ab ovili arceantur et expellantur, errantesque ad viam salutarem reducantur, ordinat, diffinit et decernit quod praedicti quinque monachi transferentur, prout eos transferendos decernit et declarat a supradicto monasterio Grandissylvae, dictos scilicet Lafos et de Romacho ad monasterium Claraevallis a quo dependet immediate monasterium praedictum Grandissylvae ; ceteros vero tres ex praedictis quinque videlicet Berengarii, Sabaterii ad monasterium de Mansiade, et Ardusas (*sic*) ad monasterium de Palatio, singulis respective in praetactis monasteriis mansionem deputando, donec et quousque per abbatem ipsius monasterii Claraevallis, quem ad hoc delegat et committit, aliter fuerit ordinatum, seu per idem generale Capitulum, aut alium Ordinis commissarium, expensis monasterii Grandissylvae, privatque et destituit praenominatum fratrem Guillermum Lafos, ipsumque privandum declarat ac destituendum ab officio sindicatus in dicto Grandissylvae monasterio, illi sub poena inobedientiae, aliisque censuris Ordinis prohibendo et iniungendo, ne de cetero illud officium exerceat ; insuper praecipit et ordinat ipsum praesens generale Capitulum priori ceterisque religiosis supradicti monasterii Grandissylvae, ut ad electionem alterius sindici, providi et maturi viri, quamcitius commode fieri poterit a tempore insinuationis praesentis diffinitionis procedant ex consensu, iudicio et voluntate abbatis de Candelio eorum commissarii, illumque ex ipsis eligant, quem idoneiorem et utiliorem fore cognoverint ad illud officium recte debiteque exercendum ad opus et utilitatem dicti monasterii, super quo eorum conscientiam onerat et astringit. Praeterea ut ab ipsis religiosis tollatur occasio evagandi, idem generale Capitulum omnibus et singulis dicti monasterii religiosis inhibet, vetat ac defendit sub inobedientiae et excommunicationis latae sententiae poena, a qua non nisi ab ipso generali Capitulo aut eius commissario, vel Rmo D. N. Cistercii seu ab abbate Claraevallis, dicti monasterii Grandissylvae patre abbate immediato, absolvi poterunt, aut eorum commissario vel commissariis absolvi poterunt, ne ipsum monasterium pro quacumque causa exire praesumant, exceptis officiariis, quibus pro negotiis eorum officia concernentibus de prioris permissione et licentia exire permittitur. Confert ulterius idem generale Capitulum praedicto abbati de Candelio auctoritatem praedictos religiosos excommunicatos corrigendi et, poenitentia eis salutari iniuncta, absolvendi ab omnibus Ordinis censuris et excommunicatione, eamdemque potestatem dicto priori conferendi, si ita viderit expedire, necnon in praemissis omnibus et singulis ceterisque omnibus quae observantiam regularem in eodem monasterio Grandissylvae respiciunt agendi, exsequendi, iudicandi et sententiandi, in plenaria Ordinis potestate. 27.  Audita supplicatione ex parte abbatis de Caroliloco, s. th. pr., pro confirmatione tractatus quondam initi, facti et passati inter abbatissam et conventum de Vicinis ex una, et honorabilem virum Droyn Jaquet, notarium regium in castellis Aurelianensibus, partibus ex altera, prout in quadam copia papirea praesenti diffinitioni annexa plenius continetur, abbatibus de Curia Dei et de Eleemosina coniunctim, praesens generale Capitulum committit, quatinus se super eo diligenter informent et quidquid invenerint pro utilitate dicti monasterii esse agendum, in proximo generali Capitulo referant et renuntient. 28.  Ad idem, de tractatu inito et passato inter abbatem et conventum de Fonteneto ex una, et priorem Valliscrescentis partibus ex altera, domino abbati de Claravalle et abbati de Longovado, praesens generale Capitulum committit ad referendum in proximo generali Capitulo, in plenaria, etc. 29.  Praesuppositis humili supplicatione abbatis in Heymerode, Ordinis nostri Cisterciensis, dioecesis Trevirensis, super tractatu quarumdam decimarum, quas monasterium idem de Heymerode possidebat in villa Spirensi vendendarum seu alienandarum, commissioneque Capituli generalis anno praecedente 1513 duobus abbatibus, videlicet de Eberbacho et de Valle Sancti Petri coniuncti super eo directa, necnon demum relatione eorumdem, quibus omnibus praesentes annectuntur, praesens generale Capitulum memoratum tractatum, cum eum praesentem non habeat, secundum omnem sui formam et tenorem confirmandum, ratificandum et approbandum eisdem duobus abbatibus de Eberbacho et de Valle S. Petri committit, in plenaria Ordinis potestate. 30.  Praesens generale Capitulum abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., et de Gardo, et cuilibet eorum in solidum committit, quatinus bonae memoriae Roberti Radulphi oblationem ultimae voluntatis testamento roboratam, factam abbati et conventui monasterii de quadam fundatione in eodem monasterio de Caricampo ad ipsius defuncti et haeredum suorum petitionem contemplentur et examinent, et demum de quantitate et merito fundationis fideliter proximum generale Capitulum certificent. 31.  Visa supplicatione abbatis de Heymerode, praesens generale Capitulum plenariam concedit potestatem dicto abbati, quatinus omnes et singulas dicti loci personas in foro conscientiae infra diem Assumptionis B. M. V. proxime venturum, subiectasque dicto abbati moniales ab omnibus casibus generali Capitulo reservatis absolvere possit et valeat, ut plenaria Ordinis potestate. 32.  Audita supplicatione ex parte abbatissae et conventus Clarifontis, Cisterciensis Ordinis, Trevirensis dioecesis, cui praesentes annectuntur, praesens generale Capitulum, tam in causa principali decimae illic mentionatae, quam in causa suspicionis per easdem supplicantes allegatae, easdem ad eosdem iudices, videlicet abbates de Villerio Metensi et de Freistorf, cum potestate iam eisdem super hoc collata, remittit et committit, in plenaria Ordinis potestate. 33.  Audita supplicatione abbatis de Chasseneya pro fratribus Iacobo Sochery, priore, et Andrea eiusdem monasterii de Chasseneya professis, super appellatione et excommunicatione per fratrem Claudium Enard seniorem abbatem monasterii de Sancto Sulpitio in eos lata, praesens generale Capitulum committit abbati de Miratorio eiusdem Ordinis, ut de huiusmodi appellatione inquirat, determinet et sententiet, in plenaria Odinis potestate. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 34.  Electionem, promotionem, institutionem et installationem de persona fratris Goberti de Chalerange, monasterii de Signiaco expresse professi, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii de Signiaco, prout in decreto praesenti diffinitioni annexo plenius continetur, tamquam rite et canonice factas et celebratas, praesens generale Capitulum approbat, supplendo, *etc.* 35.  Ad idem, de promotione fratris Ioannis des Curtiles, monasterii Fulcardimontis professi, ad dignitatem abbatialem eiusdem monasterii Fulcardimontis. 36.  Generale Capitulum confirmat sententiam confirmationis electionis monasterii de Bonoradio facta de persona fratris Simonis Robert, monasterii Claraevallis professi, latam per abbates de Strata et Caroliloco, s. th. pr., abbatis Pontigniaci patris abbatis immediati eiusdem monasterii de Bonoradio commissarios, approbat, confirmat et ratificat, in plenaria etc. 37.  Ad idem, de promotione fratris Ioannis de Francia electi et confirmati in dignitatem abbatialem monasterii de Chasseneya. CONFIRMATIONES TRACTATUUM 38.  Ad instantiam abbatis Gratiae Dei, s. th. pr., pro confirmatione trium tractatuum, qui omnes ex parte una initi sunt et passati inter dictum abbatem de Gratia Dei et eius conventum, sed ex parte altera, primus initus est et passatus inter Simonem, Hugonem et Ioannes Grelot, secundus inter Ioannem Vitot de Chault prope Passaventum, et tertius inter Anthonium Maulnais, alias Trainebaston, de villagio Drulsens, de certis pratis, peciis ad censum, perpetuo datis, abbatibus de Charitate, patri immediato eiusdem monasterii de Gratia Dei, et de Lococrescenti coniunctim, praesens generale Capitulum committit, quatinus diligenti super praedictis tractatibus facta inquisitione, si invenerint eos fore utiles dicto monasterio, ratificent, approbent et confirment, in plenaria Ordinis potestate. PROVISIONES SCOLARIUM 39.  Multiplex sumptuum et expensarum onus ex parte fratris Guillelmi le Fauconnier, professi monasterii de Mortuomari, nuper in sacra pagina licentiati ex iam peractis actibus theologicis, quam ex brevi ad festum suum doctoratus peragendum necessario sufferendum, considerans praesens generale Capitulum eidem tamquam de Ordine toto, et praesertim de monasterio praedicto Mortuimaris, cuius ut dictum est, extat professus, et cui ex eo ampliores honores et commoda nimirum redundabunt optime merito non minorem, et quam ceteris in casu simili gratiam facere volens, monet in visceribus charitatis et nihilominus sub Ordinis censuris praecipit eiusdem monasterii commendatario, necnon singulis eiusdem monasterii personis et officiariis respective quatitinus [quatinus] infra tres menses ab intimatione praesentium eidem licentiato procurent, tribuant et consignent centum libras turon., et hoc absque diminutione ordinariae pensionis sibi annuae tribui consuetae. Cuius quidem diffinitionis executionem idem generale Capitulum abbati monasterii de Bonoportu, s. th. pr., committit in plenaria Ordinis potestate. 40.  Iuxta commissionem iam pridem per abbates de Caroliloco et de Frigidomonte, s. th. pr., fratri Wanzelao scolari de Sancto Benedicto, Ordinis nostri, Metensis dioecesis traditam et concessam, praesens generale Capitulum monet, et nihilominus praecipit abbati de Insula Barrensi, Tullensis dioecesis, sub Ordinis censuris, quatinus eidem fratri et scolari singulis annis, usque dum proprium sui monasterii religiosum Parisiis causa studii miserit scolarem, eidem scolari de Sancto Benedicto subveniat in summa decem libr. turon., quibus ut persolutis praefatum generale Capitulum eumdem abbatem suumque monasterium de Insula per idem tempus absolvit a cuiuscumque alterius scolaris subsidio ; cuius quidem diffinitionis executionem committit abbatibus de Crista, de Tribus fontibus et de Claroloco, et eorum cuilibet in solidum, in plenaria Ordinis potestate. REHABILITATIONES 41.  Ad humilem supplicationem abbatis de Ursicampo, Noviomensis dioecesis, necnon domini Claraevallis, patris abbatis immediati dicti monasterii de Ursicampo, praesens generale Capitulum fratres Anthonium Loffroy, Anthonium Cardon, Guillermum Barbelion, Albinum Fontainnes, eiusdem monasterii professos, ab omni infamiae et inhabilitatis macula, quam incurrerunt seu incurrere potuerunt, ob quamdam insolentiam per eosdem fratres commissam, propter quam crimine conspiratorum merito notati sunt, super quo poenitentiam eis iniunctam humiliter peregerunt, relevat, rehabilitat, cum eisdem fratribus misericorditer dispensando, ut praemissis non obstantibus ad omnes Ordinis actus legitimos, voces, *etc.* etiam abbatiali dignitate inclusa, *etc.* 42.  Ad idem, pro fratre Guillelmo de Lomgny, professo monasterii de Noa, ad instantiam proprii abbatis, ut non obstantibus apostasiae nota, quam incurrit certo tempore extra praedictum monasterium pervagando, necnon irregularitatis contractae per eum sese divinis in excommunicatione immiscendo, ad omnes, etc. inclusa dignitate abbatiali. 43.  Ad idem, pro fratre Guillemo [Guillelmo] Fabri, monasterii de Voto professi, pro apostasia duorum mensium, habitu non dimisso, ad omnes, etc., etiam dignitate abbatiali inclusa. 44.  Ad idem, pro fratre Ioanne le Kint de Igniaco, pro contagio carnis, puerperio secuto, ad omnes gradus, etc., dignitate etiam abbatiali inclusa. 45.  Ad idem, pro quatuor religiosis dicti monasterii de Igniaco, quorum tres, videlicet Baltasar Lestot, Petrus de Vincellis et Ioannes de Arceyo, a contagio carnis et de puerperio convicti, alius autem videlicet Ioannes Lestot sollummodo [solummodo] fugitivus fuit per certos dies, ad omnes gradus, etc., dignitate abbatiali seclusa, praeterquam in dicto Baltasar, qui quidem rehabilitatur dignitate abbatiali etiam inclusa. 46.  Ad idem, pro fratre Guillermo Larniet, monasterii de Monte Sanctae Mariae professo, pro contagio carnis, puerperio inde secuto, ad omnes, etc., dignitate abbatiali inclusa. 47.  Ad idem, pro fratre Hugone de Giaco, monasterii de Charitate professo, pro homicidio solum praesumpto non convicto ; ad omnes, etc. dignitate etiam abbatiali inclusa. 48.  Ad idem, pro fratre Philiberto de Cabilone, monasterii Claraevallis professo, pro furto et sacrilegio in dicto monasterio per eum commissis, etiam pro irregularitate immiscendo se divinis, ad omnes, etc., dignitate abbatiali inclusa. IUDICES 49.  Abbatibus de Frigidomonte et de Caroliloco, s. th. pr., necnon abbati de Igniaco, et cuilibet eorum in solidum, praesens generale Capitulum committit, ut si personae Ordinis nostri repererint in aliqua pecuniarum summa monasterio Cisterciensi obligatas, eas compellant per omnes iuris et iustitiae vias ad integraliter eidem monasterio Cisterciensi satisfaciendum et persolvendum, in plenaria Ordinis potestate. 50.  Ad idem, pro abbate Igniaco committitur abbatibus de Savigniaco et de Bellabrancha et cuilibet eorum, in plenaria, etc. 51.  Ad idem, pro abbate de Caroliloco, s. th. pr., committitur abbatibus de Frigidomonte, s. th. pr., et de Regalimonte, et eorum cuilibet, in plenaria, etc. 52.  Ad idem, pro Guidone Bourdet contra abbatem Bullionis, committitur abbatibus de Claravalle et de Longovado, et cuilibet eorum in solidum. 53.  Ad idem, pro Humberto Carlot contra dominum Morimundi remittitur ad Rmum D. N. Cisterciensem. 54.  Ad idem, pro domino de Firmitate committitur abbatibus de Claravalle et de Longovado, et cuilibet eorum in solidum. SUFFRAGIA 55.  Ad instantiam magistri Petri Reynardi conceditur participatio omnium bonorum spiritualium Ordinis universi, venerabili ac scientifico viro Ioannis Guion, decano ecclesiae collegiatae Sancti Dyonisii de Vergeyo. 56.  Ad idem, ad eiusdem instantiam pro discreto viro domino Claudio Leblanc, sacrista ecclesiae capellae divitum oppidi Divionensis. 57.  Ad idem, ad eiusdem instantiam pro discreto viro domino Jauglerre, presbytero eiusdem oppidi Divionensis, et pro omnibus benefactoribus certae fundationis per eum factae pro celebratione antiphonae *Salve Regina* in ecclesia Sancti Philiberti eiusdem oppidi singulis dominicis diebus et festis. 58.  Ad idem, ad instantiam Ioannis de Grandecourt, Rmi D. N. Cistercii famuli, omnibus qui manus adiutrices porrexerint reparationi ecclesiae de Domnobelno ad quinquennium praecise. 59.  Ad idem, ad instantiam Rmi D. N. Cistercii serenissimo domino regi Daciae, nomine Christiano. 60.  Ad idem, ad instantiam provisoris Parisiis pro N. Juliani advocati Parisiis in curia Parlamenti, eiusdem consorti et liberis. 61.  Ad idem, ad instantiam abbatis de Bonoportu, s. th. pr., pro consultissimo viro Ioanni de Salva, praesidenti in curia Scacarii Normanniae, eiusque consorti. EXCUSATIONES ABBATUM 62.  Excusantur a via praesentis generalis Capituli abbates de Fonteneto, de Charitate et de Bonofonte ; item, de Valleclara. CONTUMACES 63.  Fratrem Livinum de Rolloy, monasterii de Igniaco professum, ad secundam diem praesentis Capituli generalis legitime citatum, debiteque expectatum et vocatum, et non comparentem, nec per se nec per alium, idem generale Capitulum contumacem, rebellem et excommunicatum reputat, denuntiat et declarat, omnibus et singulis Ordinis personis in sacro presbyteratus ordine constitutis ; alios vero non de Ordine dominos presbyteros curatos et non curatos publicos rogando, quatinus dum requisiti fuerint, ipsum fratrem, sive per affixionem aut alias in locis publicis et consuetis, rebellem, contumacem et excommunicatum, denuntient et declarent, in plenaria Ordinis potestate. 64.  Ad idem, de abbate de Re, et ultra citatur ipse abbas contumax ad proximum generale Capitulum in protestatione, quod sive venerit sive non, procedetur contra eum prout fuerit de iure, non obstante quod quarto die immediate post Capitulum, videlicet die Ascensionis Domini, advenerit nuntius gerens secum procuratorium, tamen ignorabat quid in dicto procuratorio contineretur neque praestare voluit iuramentum super hoc. 65.  Litterae missivae ad abbatem de Vetericella. — Frater Iacobus abbas Cistercii, ceterique diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, venerabili et in Christo nobis praecarissimo coabbati nostro in Vetericella, eiusdem Ordinis salutem et tuitionem eiusdem Ordinis semper intendere. Venerabilis pater, praesenti nuntio fratre Paulo referente, recepimus querimonias vestras, ceterorumque patrum Lipzensi collegio ascriptorum, adversus abbates marchionistas, eo amplius ex eo contristati quo inter patres Ordinis dissidia prosequentes totis viribus concordiam procuramus, cui quantum vices nostras hucusque interposuimus satis superque potuit experiri, praesertim in materia illa collegii Francfordiensis, quod iam rursus denuoque in pernitiem collegii Lipzensis diffinivimus non instaurari ; modo superest vos iugiter insistere ipsarum diffinitionum et statutorum Ordinis hoc tangentium executioni. Quoad vero illud indultum apostolicum obtentum opera illustrissimi domini marchionis, cum formam eius ignoremus, non aliud modo valemus decernere quam quod in oppositum totis nisibus iugiter obsistatis, nuntios post haec ad nos transmissuri, quibus super singulis melius informaremur, et nihilominus interea scribemus procuratori nostro in romana Curia, quatinus mediis Rmi D. N. Protectoris illi, si fieri potest, velut libertati dicti Ordinis nostri contrario indulto derogetur. Ex diffinitorio nostro, etc. PROCURATORES 66.  Praesens generale Capitulum decernit procuratorium ad lites in forma communi abbati de Candelio, cum potestate substituendi, in plenaria Ordinis potestate. 67.  Quia generale Capitulum aliis plurimis negotiis occupatum, omnes et singulas occurrentes materias debite terminare ad praesens non potest, ideo eas remittit per Rmum D. N. Cisterciensem et quatuor primos, et alios Diffinitores qui interesse voluerint apud Divionem terminandas, in plenaria Ordinis potestate.

*A*) Nomina abbatum qui interfuerunt hoc anno in generali Capitulo. De Pontigniaco, de Claravalle, de Frigidomonte, de Caroliloco, de Gratia Dei, de Voto, de Albaripa, de Tribus fontibus, de Fonteneto, de Rigniaco, de Alna, de Sancto Andrea, de Longovado, de Signiaco, de Valle regis, de Valle S. Lamberti, de Asseyo, de Laude, de Baudelo, de Bellavalle, de Furnesio, de Forda, de Bonoradio, de Manziade, de Ellancio, de Valcellis, de Insula, de Noa, de Theoloco, de Charitate, de Bullione, de Miratorio, de Clarofonte, de Ovila, de Valle ecclesiarum, de Villanova, de Sigilleriis, de Ripatorio, de Grandiprato, de Molinis, de Iardineto, de Moris, de Marcillyaco, de Belloloco, de Bellabranca, de Bullencuria, de Valle dulci, de Porta coeli, de Escallariis, de Sancto Remigio. * * * Anno Domini millesimo quingentesimo decimo quinto, in generali Capitulo tempore Rogationum apud Cistercium celebrato, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo … etc. 2.  Praeterea pro serenissimo…, necnon pro christianissimo domino nostro, domino Francisco, Francorum rege, … etc. 3.  Insuper pro burgensibus … *etc.* 4.  Ceterum pro pace … *etc.* 5.  Demum pro felicis … *etc.* DIFFINITIONES GENERALES 6.  Nos, frater Iacobus, abbas Cistercii … et est talis : Cum totus Ordo noster … necnon in summa 10361 libr., 12 solid., 2 denar. turon. pro resta computationum … etc. 7.  Generale Capitulum informatum de discolia et evagatione multarum personarum regularium per orbem discurrentium, tam importunitatibus suis quam indiscretione suorum superiorum, et quandoque sine regulari professione contra sanctorum patrum diffinitiones et statuta viventium, in grave suarum animarum periculum et Ordinis scandalum, omnibus et singulis abbatibus et prioribus Ordinis, in virtute salutaris obedientiae et sub poenis per ipsum Capitulum taxandis, districte prohibet, ne suis religiosis viaticum absque causis rationabilibus deinceps tradant ; si vero rationabilibus causis intervenientibus ad aliquos religiosos licentiandum abbates compellantur, de receptore suorum religiosorum, si possibile fuerit, certi sint, nec eisdem viaticum ad profitendum plus quam tribus mensibus duraturum tradant. Monachos autem aut moniales aliter per saeculum vagantes, sine regulari professione alicui abbati vel abbatissae facta existentes, quacumque dignitate, pensione, praeeminentia vel officio fulgeant, ipsum Capitulum declarat transgressores, meritisque seu gratiis Ordinis decernit indignos, nisi tamen infra trimestre, postquam praesentis diffinitionis notitiam habuerint, humiliter satisfecerint ; tales autem religiosi ad monasteria declinantes, vel ad alicuius abbatis seu provisorum collegiorum aut procuratorum generalium in Curia romana vel alibi constitutorum praesentialem notitiam venientes, a praemissis abbatibus, provisoribus seu procuratoribus per octo dierum spatium incarcerentur ; et deinde ad suum abbatem sumptibus monasteriorum, ubi professionem fecerunt, remittantur. Abbatibus de Bonoportu, de Strata, de Noa, et cuilibet eorum in solidum etiam districte praecipiendo, quatinus praesentem diffinitionem seniori abbati de Voto et senioribus abbatissis de Lilio et Thesauro infra tres menses data praesentium insinuant, qui vel quae, si parere noluerint, carceribus usque ad aliam Ordinis dispositionem per eos mancipentur, in plenaria Ordinis potestate. 8.  Praesens generale Capitulum graviter ferens multorum suppositorum Ordinis insolentiam, quae adeo hucusque contra status sui decentiam et Ordinis honestatem in forma vestium et indumentorum suorum videntur excedere, ut etiam ex eo saecularium oculos plerumque offendant, et singulariter cum in latitudine manicarum, multiplicitate et distinctione plicatis in tunicis fissura earumdem ante et retro, necnon fenestratione in sotularibus curialium magis, imo armigerorum et scurrarum ostentationem et levitatem imitentur, quam simplicitatem seu gravitatem monasticam ; quare reductis ad memoriam diffinitionibus super eo iam dudum factis iuri et ordinationibus Summorum Pontificum conformibus, et ne in nobis amodo populi scandalum patientur, sed ex conversatione nostra glorificent Deum, qui in coelis est, omnibus et singulis Ordinis utriusque sexus personis, quacumque fulgeant officio vel dignitate, in virtute salutaris obedientiae praecipit, quatinus huiusmodi erroribus ad regulam castigatis sese deinceps formae antiquae et suo Ordini condecenti omnino conformare studeant ; huiusmodi diffinitionis executionem omnibus et singulis Ordinis abbatibus in suis monasteriis et patribus abbatibus in suis filiationibus, necnon Ordinis commissariis firmiter committendo, in plenaria Ordinis potestate. 9.  Praesens generale Capitulum debite informatum quod nonnulli abbates Ordinis, contra Ordinis privilegia, diffinitiones et statuta, imo iura communia et decreta Summorum Pontificum, religiosos Mendicantes in suos professos et monachos recipere non formidant, ex quo plurima Ordini incommoda, sicut docente experientia in praeteritum constat evenisse, ita in posterum formidandum est evenire ; quare ab his solerter praecavare cupiens praedictum generale Capitulum, praedictas diffinitiones et statuta innovando, omnibus et singulis Ordinis abbatibus, in virtute salutaris obedientiae et sub poenis et censuris Ordinis, prohibet, ne de cetero quoscumque de Ordine Mendicantium in suos professos recipiant, declarando ulterius, quod si iam sint in Ordine recepti, aut unquam in futurum recipi contingat, eos ad quodcumque Ordinis officium et dignitatem esse perpetuo inhabiles et incapaces. Et specialiter quod eidem generali Capitulo constat, abbatem de Vallibus Sernay in huiusmodi diffinitionis transgressione nuper temere incidisse, ideo ex nunc decernit ad secundam diem proximi generalis Capituli eum esse citandum, citationis huiusmodi executionem abbati de Caroliloco, s. th. pr., et cui committere voluerit committendo, in plenaria Ordinis potestate. 10.  Attento diligenter defectu nonnullorum Ordinis monasteriorum, qui vel nolunt vel nequeunt sibi de libris ad usum divini servitii debite providere, ex quo paulatim crescente difformitate, uniformitas in Ordine continuo minuitur ac decrescit, et quod longe deterius est, sub ignorantiae velo plerisque in locis penitus dissolvitur et perit, in gravem iacturam formae et honoris totius Ordinis nostri, qui in hoc potissimum hac laude hucusque singulariter meruit honorari, quod ubique et semper uniformitatem iugiter tenuerit. Quare praesens generale Capitulum super hoc morbo de remedio opportuno solerter cupiens providere, perlibenti et voluntario animo vult et permittit, imo instanter hortatur et praecipit uni ad hoc non idoneo sed experto multum et diligenti fratri Maturino de Cangeyo professo monasterii de Claravalle, quatinus sua diligentia et sollicitudine laboret imprimi libros qui sequuntur : videlicet *Graduale* Ordinis, *Antiphonarium, Epistolare, Evangeliorium, Ordinarium* et *Usus* ; verumtamen sub ea conditione quod antequam memorati libri ad plenum tradantur impressioni, praesertim de *Ordinario* et *Usibus*, habeat cum Rmo D. N. aut per eum deputatis, conferre de singulis ; et quantum attinet de memoratis *Usibus*, providentia praesentis Capituli generalis, postquam fuerint impressi, Deo duce, in uno loco Ordinis pariter conservandis, prohibet idem generale Capitulum sub gravissimis poenis, certa diffinitione in capite dictorum *Usuum* simul imprimenda explicandis, omnibus et singulis Ordinis, ne cuiquam omnino extra Ordinem eos communicent, sed si comparere voluerint, apud se secrete et singulariter custodiant. Datum, etc. 11.  Praesens generale Capitulum pie considerans praesentium abbatum competentem affluentiam et tanto coetui non indignam concionem, quamquam plurimi ex patribus absentibus legitimis tam litterarum suarum quam nuntiorum iure excusati hucusque accedere non potuerunt, omnes et singulos, licet ad hanc diem citati extiterint, misericorditer et ex gratia speciali excusat ab accessu praesentis anni, cum remissione poenarum omnium contra non venientes in *Benedictina* et Ordinis diffinitionibus iam diu taxatis ; eos nihilominus omnes et singulos in visceribus charitatis hortando atque monendo, quatinus ex hoc beneficio gratiores effecti, annis sequentibus et praesertim ad proximum venturum generale Capitulum accedere non omittant facturi hic, Deo dante, prout a patribus nostris iuxta occurrentes materias summa cum providentia et sanctitate legitur institutum. 12.  Propter importunitatem quorumdam religiosorum qui, pro consequendis ordinibus, praesertim sacerdotio, non cessant infestare superiores suos contra iura communia, et papales institutiones, etiam quantumcumque ignari, insulsi et imbecilles existant, praesens generale Capitulum huiusmodi temeritatem volens de medio abiicere, diffinit, ordinat et instituit sub censuris Ordinis, ne deinceps sub cuiuscumque privilegii, exemptionis aut alias quoviscumque exquisiti coloris praetextu, ad huiusmodi ordinem consequendum, antequam vigesimum quintum annum attingerint, et in grammaticalibus sufficienter fuerint instructi, monachos suos licentient. 13.  De decretis deferendis. — Generale Capitulum multorum abbatum simplicitatem, arrogantiam et contumaciam de suis decretis seu promotionibus litteras ad instantia seu proxima Capitula deferendis, iuxta nostrorum patrum diffinitiones per ipsum Capitulum frequenter approbatas, ratificatas et confirmatas, omnes et singulos abbates, qui ad praesens generale Capitulum decreta seu provisiones non detulerunt, condemnat ad duplicis contributionis istius anni persolutionem, quos etiam negligentes ac alios futuros promovendos abbates, qui huiusmodi decreta seu provisiones ad immediatum seu instans Capitulum imposterum non detulerint, condemnat ad duplicis contributionis annuam persolutionem, donec et quousque, sicut praemissum est, praedicta exhibendo satisfecerint, ipsos insuper officiis Capituli generalis indignos declarat ; praesentis diffinitionis executionem omnibus contributionum receptoribus seu collectoribus committit in plenaria Ordinis potestate. 14.  Praeceptum domini Claraevallis abbatis in sua novissima visitatione Wasconiae factum aliquibus religiosis, ne deinceps praesumerent cedulas proprietatis, per regulares personas dari consuetas, dare seu porrigere abbatibus seu prioribus vel abbatissis clausas, sed patentes et apertas, generale Capitulum confirmat. 15.  Generale Capitulum destestabilem [detestabilem] consuetudinem aliquorum patrum abbatum et maxime abbatis de Bardonis petentis et praetendentis spolium abbatis de Gymonte, sibi immediate subiecti, graviter ferens, districte prohibet patribus abbatibus, ne deinceps praesumant extorquere praetextu talium illicitorum ab abbatibus seu abbatissis sibi immedite [immediate] subiectis, ratione vacationis monasteriorum, spolium quodcumque, videlicet equum aut mulum, breviarium, lectum, vestem, aut aliam quamcumque rem. COMMISSIONES 16.  Fratris Petri Teffere, religiosi monasterii de Longovillari, supplicationi continenti velle suo monasterio restitui, generale Capitulum misericorditer annuens, ne defectus videatur dictus frater conscius, eidem fratri Petro sub censuris Ordinis districte praecipit, quatinus infra quindecim dies post praesentium intimationem ad portam monasterii de dicto Longovillari se transferat, abbati vero dicti loci sub poena depositionis dictum generale Capitulum praecipit, ut ipsum fratrem Petrum in monasterio recipiat, eidem victum et vestitum sicut ceteris ministrando, nisi tamen aliquid obiicere vellet, propter quod supradictus frater Petrus non esset recipiendus, quo quidem casu contingente, causam huiusmodi abbatibus de Caricampo, de Claromarisco, et cuilibet eorum in solidum, iam dictum Capitulum generale committit in plenaria Ordinis potestate. 17.  Piae petitioni abbatis de Vetericella aliorumque reverendorum patrum Misniae, Thuringiae et Saxoniae collegio Lipzensi ascriptorum contra praetensum collegium Francfordianum, praesens generale Capitulum omne quod potest favoris subsidium exhibendo, vult, decernit et diffinit appellationem et processum dictarum partium apud Curiam romanam ratione dicti collegii Lipzensis, factam pro et nomine totius Ordinis nostri Cisterciensis, deinceps duci et actitari, praecipiendo Ordinis procuratori generali in eadem Curia, quatinus pro et nomine dicti Ordinis, ut praemissum est, materiam ipsam dicti collegii ducat, actitet et prosequatur usque ad finem, in plenaria Ordinis potestate. 18.  Commissio datur abbatibus de Heisterbach et de Veterimonte, et cuilibet in solidum, ad reponendum fratrem Engelbertum monasterii de Bonobello (*sic*) religiosum in proprio monasterio, vel aliquo alio, in plenaria Ordinis potestate. 19.  Committitur abbati de Voto, ut iuxta diffinitionem hoc anno factam contra vagabundos et nolentes profiteri, cogat in plenaria Ordinis potestate fratrem Ioannem des Hayes, eiusdem monasterii de Voto quondam, licet modo nullius abbatis professum, neque profiteri curantem, quatinus facta sibi, scilicet eidem religioso dictae diffinitionis sufficienti insinuatione, prosequatur ulterius contra eum iuxta eiusdem diffinitionis formam et tenorem. Datum, etc. 20.  Generale Capitulum considerans diversa temporum discrimina a tribus annis in multis diversarum regionum locis contigisse, quibus obstantibus dominus Claraevallis commissionem suam, praesentibus annexam, non potuit executioni demandare, ipsam commissionem usque ad biennium a data praesentium continuat, et in quantum opus est, renovat et confirmat, eidem domino abbati Claraevallis districte praecipiendo, quatinus praelibatam commissionem infra praedictum tempus viriliter exsequatur, in plenaria Ordinis potestate. Datum, etc. 21.  Visitationem et reformationem omnium et singulorum monasteriorum in tota Alemania et in regnis circumvicinis, videlicet Ungariae, Poloniae, Daciae, Suesciae et Boemiae, necnon in ducatibus Bavariae et Lotharingiae constitutorum, praesens generale Capitulum committit, ad biennium solum a data praesentis diffinitionis domino abbati de Morimundo, cum clausulis aliis per Rmum D., prout viderit, in sua commissione opportunis apponendis et specificandis. 22.  Attento his diebus iure praetenso visitationis et aliorum ad iurisdictionem spiritualem spectantium, quae per reverendum in Christo patrem dominum episcopum Bangorensem, Ordinis nostri, ratione monasterii de Belloloco regis commendatarium, in dicto Ordine nostro attentata esse noscuntur, prout in monasterio de Gratiis, praesertim de praesidentia et praetensa institutione novi abbatis eiusdem monasterii a paucis constat effecisse, praesens generale Capitulum hoc alta mente considerans et advertens non sine gravi totius Ordinis iactura, necnon privilegiorum et statutorum Ordinis maximo praeiudicio permitti posse, abbatibus de Phorda et de Strafordia, tam coniunctim quam divisim, in visceribus Iesu Christi hortando committit, quatinus amore Ordinis, vocationis suae et status, tuendae libertatis et iurisdictionis zelo, in manibus accepto, dicti episcopi in usurpationem huiusmodi iurisdictionis occurrendi conatibus ei per omnes iuris et iustitiae vias, iuxta privilegiorum et statutorum nostrorum tenorem, viriliter repugnando et contra eum usque ad sententiam diffinitivam inclusive procedendo, in plenaria Ordinis potestate. Datum, etc. 23.  Audita rebellione per fratrem Richardum praetensum abbatem de Gratiis in partibus Anglicanis, dioecesis Londoniarum, Rmi D. N. Cisterciensis commissariis nuper in contemptum non modicum totius Ordinis facta, praesens generale Capitulum huic tam culpandae inobedientiae minime favere volens, sed pro virili, uti dignum est, eam quamprimum reprimere, corrigere et castigare satagens, abbatibus de Fontibus et de Woburneya, tam coniunctim quam divisim, committit quatinus facta super eo diligenti inquisitione, ita iuxta Ordinis instituta, diffinitiones et privilegia, ex iurisperitorum vel aliorum Ordinis consilio, in dictae inobedientiae emendam procedant, ut debitae iustitiae ordine servato et Ordinis honore, quantum fieri poterit, reparato, ceteris cedat, non in rebellionis et audaciae scandalum, sed in humilitatis et obedientiae perpetuum exemplum. Quod si forsan dictos abbates, vel eorum alterum, memoratus praetensus abbas certis ex causis recusaverit, eo in casu possint alium abbatem, quem duxerint non suspectum secum assumere, sicque in eo negotio usque ad sententiam diffinitivam inclusive procedere, in plenaria etc. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 24.  Electionem, promotionem, institutionem et installationem de persona fratris Thilmanici de Sibergh ad dignitatem abbatialem monasterii Loci Sanctae Mariae, prout in decreto… approbat … cum suppletione … *etc.* 25.  Provisionem abbatis de Signiaco, patris abbatis monasterii de Valle S. Lamberti de persona fratris Ioannis de Lamine, in abbatem dicti monasterii de Valle S. Lamberti … approbat, etc. supplendo, *etc.* 26.  Electionem,… fratris Nicolai Parent, de Ursicampo expresse professi, ad dignitatem abbatialem dicti monasterii de Ursicampo … approbat … supplendo … *etc.* 27.  Nos, frater Iacobus, abbas Cistercii … *etc*, et est talis : Cum propter varia et multum ardua ac difficilia Ordinis nostri agenda, a patribus Ordinis pro ipsorum agendorum prospera directione, singulis monasteriis Ordinis, annuae et gratiosae contributiones, et nonnumquam [nonnunquam] gratiosa subsidia sub magnis et gravibus poenis impositae fuerint, nec hac nostra aetate minora, quam priscis temporibus, sed longe maiora praefata Ordini occurrant agenda, tum propter magnarum expensarum tantorum dominorum abbatum, nobilium virorum, procuratorum, religiosorum, nuntiorum, et aliarum venerabilium personarum quolibet anno in loco et monasterio Cistercii ac alibi tempore Capituli generalis factarum et fiendarum, debitam satisfactionem, necnon domini protectoris generalis Ordinis in Curia romana residentis, ac provisorum, magistrorum regentium, sententiariorum, biblicorumque Ordinis in Universitatibus seu studiis generalibus constitutorum, annuorum stipendiorum solutionem, tum etiam propter privilegiorum, immunitatum, exceptionum et libertatum, apostolicorum seu apostolicarum, regum, ducum et aliorum principum adversus et contra quoscumque ipsum Ordinem, ipsiusque monasteria, loca et personas, Romae et in quibuscumque regnis, ducatibus et provinciis infestantes, virilem defensionem, propter quae Ordo ipse gravissima in diversis curiis regum et principum in dies supportat onera, eas ob causas, ut dictis necessitatibus facilius occurratur, praesens generale Capitulum de fidelitate et diligentia venerabilis patris reformatoris triennalium monasteriorum in inclytis Castellae, Legionis et Galleciae regnis existentium confidens, committendo praecipit, quatinus omnibus excusationibus cessantibus, contributiones per ipsum generale Capitulum impositas secundum quottas inferius annotatas, unacum restis et arreragiis dictarum contributionum et subsidiorum charitativorum, si quae sint a viginti annis, debitis, necnon rationabilibus expensis suis sive deputatorum aut deputandorum suorum ab omnibus et singulis abbatibus, abbatissis, commendatariis, prioribus, officiariis et procuratoribus monasteriorum, militiarum, prioratuum et aliorum locorum regularium utriusque sexus Ordinis, in praefatis Castellae, Legionis et Galleciae regnis consistentium, secundum quottas inferius annotatas, per se aut per suos deputatos vel deputandos, petat, exigat, levet et percipiat, ipsosque et eorum quemlibet ad sibi ostendendum quittantias solutionum contributionum seu quottarum huiusmodi a dictis viginti annis ultimate elapsis, necnon ad dictas contributiones una cum restis et arreragiis earumdem, subsidiorumque necnon rationabilibus expensis suis aut deputatorum seu deputandorum suorum sub poenis et censuris apostolicis ac Ordinis solvendum, et sibi realiter satisfaciendum viriliter compellat ; de receptis quoque bonas et validas quittantias faciat, det et expediat ; contradictores vero seu rebelles … *etc.* Sequuntur nomina monasteriorum, militiarum et prioratuum a quibus dictas contributiones levare et exigere debitis, cum taxis eorumdem. Et primo in regno Castellae : de Monte Syon 4 flor. arrag., de Sanctis Martyribus 2 flor., de Valle ecclesiarum 12 flor. 10 solid., de Palaceolis 3 flor., de Vallebona 4 flor. 10 solid., de S. Petro de Gomellis 3 flor., de Sacramenia 4 flor. 10 solid., de Buxedo 2 flor. cum dimidio, de Ferrera 3 flor. cum dimidio, de S. Prudentio 3 flor., de Rivosicco 3 flor., de Benevivas 6 flor., de Ortha 5 flor., 5 solid., de Vegha 12 flor., de Mataplana 3 flor., de Valle paradisi 10 flor., de Bonavalle 3 flor., de Morerola 10 flor., de Spina 7 flor. 10 solid., de Ovila 9 flor., de Monte salutis 3 flor. Militiae de Calatrava et suis militiis 20 flor., de Alcantara pro se et suis militiis 12 flor. Prioratus de Sancto Bernardo Hispalensi 6 flor., de Saltualbo 3 flor., in regno Legionis de Sancto Martino de Casteneda 2 flor., de Nogalibus 20 flor., de Saltunovali 12 flor., de Valle Dei 13 flor., de Valle monte vel Laxindæ 9 flor., de Villa nova de Oscos 9 flor., de Carraceto 3 flor. In regno Galleciae, de Superado 18 flor. 17 solid. 6 denar., de Montefero 11 flor. 5 solid., de Armentariis 7 flor., de S. Claudio 6 flor., de Mellone 15 flor., Oya, 18 flor., de Meyra 18 flor., de Ursaria 37 flor., de Castro regis 2 flor., de Monte ramorum 13 flor. Prioratus de Iunquera vel Spadenado 8 flor. 10 solid. 6 denar., de Penna maiori 11 flor., de Franquera 4 flor., de Azibeiro 4 flor., de S. Iusto 4 flor. Nomina monasteriorum militiarum et prioratuum utriusque sexus dictorum regnorum, necnon taxa subsidii eisdem imposita. Et primo in Castella, de Sanctis Martyribus 4 flor. arragoneneses [aragonenses], de Monte Syon 20 flor., de Valle ecclesiarum 8 flor., de Palaceolis 8 flor., de Valle bona 12 flor., de S. Petro de Gomellis 6 flor., de Sacramenia 6 flor., de Buxedo 6 flor., de Ferrera 8 flor., de S. Prudentio 5 flor., de Rivosicco 10 flor., de Benevivas 6 flor., de Ortha 12 flor., de Vegha 3 flor., de Mataplana 12 flor., de Valle paradisi 8 flor., de Bonavalle 4 flor., de Morerola 20 flor., de Spina 10 flor., de Ovila 7 flor., de Monte salutis 7 flor. Militia de Calatrava pro se et suis militiis 20 flor., de Alcantara 60 flor. Prioratus de S. Bernardo Hispalensi 2 flor., de Saltu albo 6 flor. In regno Legionis, de Morerola 20 flor., de S. Martino de Casteneda 4 flor., de Nogalibus 15 flor., de Saltu novali 10 flor., de Valle Dei 10 flor., de Valle monte vel Laxindae 4 flor., de Villa nova de Oscos 4 flor., de Carraceto 13 flor. In regno Galleciae, de Superado 15 flor., de Montefero 8 flor., de Armentariis 10 flor., de S. Claudio 10 flor., de Mellone 12 flor., de Oya 10 flor., de Meyra 10 flor., de Ursaria 10 flor., de Castro regis 3 flor., de Monte ramorum 10 flor. Prioratus de Iunquera vel Spadenado 3 flor., de Penna maiori 3 flor., de Franquera 3 flor. de Azibeiro 4 flor., de S. Iusto 3 flor. Moniales : S. Maria de Dominabus in Corduba 15 flor., de S. Clemente 12 flor., de S. Catharina 6 flor., de S. Anna 5 flor., de S. Miliano 3 flor., de S. Scholastica 3 flor., de S. Maria de Gomesronima 5 flor., de S. Spiritu 4 flor., de S. Maria regali in valle Oleti 25 flor., de Fonte calido 6 flor., de S. Maria de Villa maior 10 flor., de Villena 6 flor., de Cannez 5 flor., de Warria 3 flor., de Herre 8 flor., de S. Maria de Balys 30 flor., pro hospitali eidem monasterio subiecto 30 flor., de Renosa 3 flor., de S. Felice 3 flor., de S. Andrea de Arreyo 8 flor., de Avia 3 flor., de Barria 3 flor., de Peralles 4 flor., de Turrecremata alias S. Mariae de Scobar 3 flor., de S. Columba alias de S. Salvatore 3 flor., de Carriso 8 flor., de Ottero 4 flor., de Gradeffez 8 flor., de S. Vincentio de Segovia 6 flor., de S. Dominico in Sylis in Toleto 6 flor., de S. Benedicto in oppido Calabriensi 4 flor., de S. Bernardo in oppido de Guadelapara 4 flor., de Villabona 3 flor., de S. Michaele 3 flor., de Fenara 3 flor., arrag., praesentibus post triennium minime valituris. Datum, etc. 28.  Nos frater Iacobus … *etc.* et est talis : Attendens et cum magna ac matura deliberatione considerans praesens generale Capitulum, quam fructuosae, necessariae et salutares sint monasteriis, prioratibus et aliis locis regularibus Ordinis, necnon personis regularibus utriusque sexus in utroque statu, regulares visitationes et reformationes, accipiensque non sine magno moerore et tristitia quam plurima ipsius Ordinis monasteria, militias, prioratus, collegia et alia loca regularia in inclytis Castellae, Legionis et Galleciae regnis situata, quae a multis iam praecedentibus annis propter guerrarum et divisionum turbines, vastitates, aliaque mundanae conditionis et humanae variabilitatis impedimenta, visitata non fuerunt, ob inordinatum regimen et vulgatam sanctae religionis et regularis observantiae transgressionem non modicis in spiritualibus et temporalibus subiacere detrimentis. Quare dictorum monasteriorum, militiarum, prioratuum, collegiorum et aliorum locorum regularium incommoditatibus ac animarum periculis occurrere salutarisque observantiae puritatem simul et fervorem in monasteriis, militiis, prioratibus, collegiis, aliisque locis regularibus ad Dei laudem et honorem, animarum salutem, populi christiani aedificationem, et praedicti Ordinis incrementum pullulare crescere et florere cupiens, de discretione, prudentia, fidelitate et religionis zelo reformatoris congregationis triennalium Hispaniae monasteriorum, tenore praesentium committendo, dat et concedit potestatem, auctoritatem et mandatum speciale se ad omnia et singula dicti Ordinis monasteria, militias, prioratus, collegia et alia loca regularia in praedictis Castellae, Legionis et Galleciae regnis situata personaliter transferendi, in eisque visitandi, reformandi, corrigendi, puniendi, emendandi, instituendi et destituendi, in capitibus et in membris, in spiritualibus et temporalibus, omnia et singula quae secundum Deum, S. P. N. Benedicti regulam, salutariaque ipsius Ordinis statuta, diffinitiones, libertates, privilegiaque apostolica Ordinis praefato concessa, cognoverint ac iudicaverint visitanda, reformanda, corrigenda, punienda, emendanda, instituenda et destituenda, abbates, abbatissas, commendatarios, priores, priorissas, officiarios et officiarias, monasteriorum, militiarum, prioratuum et locorum regularium praedictorum, a suis dignitatibus abbatialibus, prioratibus et officiis, si sua exegerint demerita, suspendendi, amovendi, privandi, deponendi, ac alias iuxta suorum exegentiam [exigentiam] demeritorum corrigendi et puniendi, et alios seu alias, eorum loco iuxta communium privilegiorum, statutorum et diffinitionum Ordinis praedicti tenorem, instituendi, creandi et deputandi ; cessiones seu resignationes abbatum, abbatissarum, priorum, priorissarum, commendatariorum et aliorum quorumcumque locorum regimini et administrationi praesidentium, si rationabiles et secundum formam privilegiorum, statutorum et diffinitionum Ordinis factae fuerunt, acceptandi et admittendi, cedentibusque seu resignantibus benemeritis pensionem gratiosam, rationabilem, non excessivam, et ipsis monasteriis non onerosam super fructibus dictorum monasteriorum, prioratuum et locorum regularium, secundum facultates eorum constituendi et assignandi, ac superfluas et excessivas resecandi, et moderandi, ipsis quoque monasteriis, prioratibus et aliis locis regularibus utriusque sexus, sive sic sive per mortem aut alias quovismodo vacantibus per electionem canonicam, aut alias iure ad superiorem devoluto de abbatibus, abbatissis, prioribus, priorissis sufficientibus et idoneis, in Ordine nostro professis, secundum dicta privilegia, statuta et diffinitiones Ordinis canonice providendi, dum tamen in monasteriis perpetuos abbates et abbatissas seu commendatarios habentibus, nulli praeterquam abbates perpetui instituantur, eligantur et promoveantur. Personas quoque electas, seu, ut praemittitur, provisas instituendi et installandi, et in realem et actualem, vel quasi, possessionem dictorum monasteriorum, prioratuum et locorum regularium ponendi et inducendi. Electiones canonicas et secundum privilegia, statuta et diffinitiones Ordinis factas et celebratas confirmandi, ratificandi et approbandi, minus vero canonicas ac contra formam privilegiorum, statutorum et diffinitionum Ordinis celebratas infirmandi, cassandi, irritandi, reprobandi et annullandi. Omnes ac singulos abbates et commendatarios, ut ad generalia Ordinis collegia suos religiosos ad litterarum studia aptos et cum debitis et sufficientibus provisionibus mittant et in eisdem usque ad gradus adeptionem interteneant, sub poenis et censuris in *Benedictina* et diffinitionibus contentis, compellendi. Iura etiam et privilegia tam vetera quam nova per Summos Pontifices, reges, concilia generalia et alias quascumque personas, tam contra commendatarios quam quoscumque alios novarum rerum molitores, impetitores eorumdem praedicto Ordini concessa, per omnes iuris et iustitiae vias tuendi et defendendi ; omnes insuper alienationes iurium, libertatum, privilegiorum, exemptionum et possessionum monasteriorum, prioratuum, collegiorum et locorum regularium Ordinis ac quoscumque contractus illicitos in damnum et praeiudicium ipsorum monasteriorum, prioratuum, collegiorum et locorum regularium praedicti Ordinis factae seu factos, cassandi, revocandi et annullandi, nulliusque roboris et efficaciae fore et esse declarandi et denuntiandi. Omnes praeterea personas regulares utriusque sexus dictorum monasteriorum, prioratuum et aliorum locorum regularium Ordinis semel quolibet anno in confessione audiendi, et eas ab omnibus peccatis, casibus, criminibus excessibus, censuris et delictis ipsi generali Capitulo reservatis cum poenitentia salutari in foro conscientiae absolvendi. Contra insuper commendatarios, capitula, collegia, communitates, Ordines et alias quascumque personas, monasteria, prioratus et alia loca Ordinis in commendam ad vitam seu sibi incorporata obtinentes et occupantes iuxta privilegiorum a Sancta Sede apostolica Ordini praedicto concessorum tenorem, videlicet ut habitum Ordinis suscipiant, competentem religiosorum numerum secundum monasteriorum facultatem in ipsis monasteriis et prioratibus pro divini cultus persolutione ponant, et de omnibus ad vitae monasticae usum necessariis provideant, reparationesque necessarias, ac alia quae in dictis privilegiis continentur, faciant et adimpleant, per censuras et poenas in dictis privilegiis contentas, agendi, defendendi et compellendi. Computationes dictorum monasteriorum, prioratuum, collegiorum et aliorum locorum regularium, necnon officiariorum eorumdem audiendi, examinandi, approbandi vel reprobandi ; et nihilominus ad redditionem earumdem quolibet anno in forma debita et authentica abbates, abbatissas, commendatarios, priores, officiarios et officiarias iuxta Ordinis formam astringendi. De redditibus, iocalibus, clenodiis, libris, cartis et aliis bonis mobilibus et immobilibus monasteriorum, prioratuum, collegiorum et locorum praedictorum inventaria bene specificata faciendi. Monasteriis monialium de confessoribus, capellanis, procuratoribus, ac aliis officiariis sufficientibus et idoneis providendi ; et insufficientes, si qui sunt, revocandi et expellendi. Easdemque moniales, ac ceteras personas eorumdem monasteriorum et locorum regularium Ordinis secundum Ordinis privilegia, diffinitiones et statuta ac secundum dispositionem capituli iuris quod incipit *Periculoso*, claudendi, regulandi ac vivere compellendi. Fugitivos et apostatas monasteriorum dictae congregationis ad quaecumque alia regnorum, principatuum et dominiorum Hispaniae monasteria, sine speciali suorum superiorum licentia divertentes, et in eisdem monasteriis commorantes revocandi, capiendi et ad propria monasteria remittendi, abbatibusque perpetuis, commendatariis, prioribus et aliis officiariis monasteriorum, prioratuum et locorum praedictorum, ne quoscumque dictae congregationis monachos in suis monasteriis recipiant, aut apud se quomodocumque retinere praesumant, sub poenis et censuris Ordinis inhibendi, et quos ex eis habere contigerit reddere compellendi et astringendi, nisi forte praefati praelati eos detinentes legitimas causas et excusationes allegaverint, quas causas Rmo D. Cistercii, dicto Capitulo generali, reformatori vel ab eis substitutis infra competentem terminum per praefatum reformatorem aut substitutos eis praefigendum, per authentica scripta, sive vivae vocis oraculo intimare tenebuntur. Insuper si quacumque ex causa legitima contigerit praefatum reformatorem non posse commode praesentem commissionem debitae executioni demandare, praesens generale Capitulum dat et concedit praefato reformatori potestatem substituendi duos abbates dictae congregationis, qui coniunctim similem vel limitatam in praemissis habeant potestatem, revocatque omnes commissiones quibuscumque personis Ordinis in regnis supradictis existentibus super quaecumque monasteria in praefatis regnis situata ante datam praesentium datas et expeditas ; aliis nihilominus in suo robore et vigore duraturis. Et generaliter, etc. Invocato, etc. Omnibus igitur, etc. Praesentibus post triennium a data praesentium minime valituris. Datum, etc. CONTRACTUUM CONFIRMATIONES 29.  Generale Capitulum decenter informatum de damnoso et illicito contractu cum magistro Ioanne Le Moinne [Moine] per abbatissam et conventum monasterii de Maloduno fraudulenter, ut accepimus, inito, abbati de Caroliloco committit, ut quamcitius poterit de praemissi contractus commodo vel incommodo se informet ; et si laesionem monasterii religiosae praedictae in ipso contractu contraxerint, ipsum contractum revocet, casset et annullet, praemissas abbatissam et religiosas a iuramento super hoc emisso absolvendo, in plenaria Ordinis potestate. 30.  Praesens generale Capitulum abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., et de Gardo, et eorum cuilibet in solidum, committit, quatinus bonae voluntatis oblationem bonae memoriae Roberti Radulphi testamento roboratam, factam abbati et conventui monasterii B. M. de Caricampo, atque ipsius defuncti et haeredum suorum petitionem et requestam scrutentur et examinent, ac de qualitate et meritis fundationis fideliter proximo generali Capitulo certificent, in plenaria … etc. 31.  Venditionem per abbatissam monasterii de Parco dominarum factam de quibusdam bonis nuper oblatis per sororem Martham Nicholas, supradicti monasterii religiosam, generale Capitulum abbatibus de Claravalle, de Caroliloco, de Longoponte, et duobus eorum in solidum, committit confirmandam vel infirmandam, in plenaria, etc. 32.  Audita supplicatione ex parte domini abbatis de Begario super revocatione, cassatione et annullatione cuiusdam tractatus, per modum permutationis de quadam domo et eius appenditiis in villa de Guingamp situatis, prout plenius continetur in duplo papyreo ipsius eiusdem tractatus, cui praesens diffinitio annectitur, abbatibus de Bonarequie, de Langoneyo et de Landavalle, vel duobus eorum simul, praesens generale Capitulum committit, quatinus omnibus circa eumdem tractatum diligenter examinatis et consideratis, si eumdem repererint dicto monasterio de Begario fore dispendiosum revocent, cassent et annullent, in plenaria, etc. 33.  Contractus inter abbatem de Escharliis et Ioannem Le Maire, in curia Senonensi procuratorem, de quadam pecia terrae continente nonaginta arpenta terrae vel circiter, committitur confirmandus vel infirmandus abbatibus de Pontigniaco et de Vallelucenti simul, in plenaria, etc. 34.  Contractum inter reverendum in Christo patrem dominum abbatem et religiosos inclyti, regalisque monasterii S. Dionysii in Francia, dioecesis Parisiensis, ex una, et abbatem de Regalimonte partibus ex altera, ratione dominii de Sineres et eius appenditiis, initum, in quodam rotulo papyro diffuse contentum, generale Capitulum abbatibus de Frigidomonte et Caroliloco, s. th. pr., committit confirmandum vel infirmandum, in plenaria, etc. 35.  Audita supplicatione honesti viri Urbani Iacob, pro confirmatione eiusdem tractatus initi quondam facti et passati inter ipsum supplicantem ex una, et abbatissam et conventum B. M. prope oppidum Sancti Desiderii, Ordinis nostri Cisterciensis, partibus ex altera, de quadam grangia, quae ab eisdem abbatissa et conventu ad certum censum ad tempus dumtaxat octoginta annorum accepit, prout in litteris quibus praesentes annectuntur plenius continetur, abbatibus de Tribus fontibus, de Cheminione, de Monasteriis, et duobus eorum, praesens generale Capitulum committit, quatinus se illuc usque transferentes diligenter investigent et informent, et si invenerint dictum tractatum, salva dicti monasterii utilitate, posse confirmari, proximo generali Capitulo intiment et renuntient. REHABILITATIONES 36.  Ad instantiam et requestam abbatis de Valle S. Lamberti, generale Capitulum fratrem Ioannem Deville, sacerdotem eiusdem monasterii Vallis S. Lamberti religiosum, qui spiritu maligno ductus in carnis contagium lapsus est, puerperio ter secuto, poenitentia ductus punitionem inde patienter pertulit, ab omnibus praemissis et inde secutis absolvit et rehabilitat ad omnes Ordinis actus, voces, gradus et officia. 37.  Ad instantiam et requestam abbatis de Valle S. Lamberti, generale Capitulum fratrem Henricum de Momallea, sacerdotem religiosum eiusdem monasterii, qui monasterium sine licentia nocturno tempore exivit, poenitentia tamen ductus punitionem humiliter pertulit, *etc. ut supra.* 38.  Ad supplicationem abbatis de Gratia Dei, s. th. pr., Bisuntinensis dioecesis, pro quodam religioso suo nomine Richardo Bouquart, in ordine sacerdotali constituto, qui in carnis contagium lapsus est, puerperio subsecuto, monasteriumque, habitu dimisso, exivit, generale Capitulum rehabilitationem concessit, etc. 39.  Ad instantiam domini abbatis Claraevallis rehabilitatus est frater Ioannes Buvet, sacerdos religiosus de Longovillari, carnis contagio bis secuto (*sic*), ad omnes actus, voces et officia. 40.  Ad supplicationem abbatis de Longoponte per abbatem de Caroliloco, s. th. pr. nuper exhibitam, generale Capitulum fratrem Aegidium de Ternas, eiusdem monasterii de Longoponte professum, super carnis contagio, puerperio subsecuto, de exitu monasterii, fractione camerae pro carceribus sibi traditae, ac mutilatione cuiusdam scolaris duos digitos eidem in claustro scindendo, de quibus tamen casibus per generale Capitulum poenitentiam sustinuit, misericorditer dispensat, et ipsum ad omnes actus et officia, abbatiali dignitate seclusa, rehabilitat, et in gradum pristinum restituit. 41.  Ad supplicationem abbatis de Longoponte, generale Capitulum fratrem Matheum Balosse, eiusdem monasterii religiosum, qui spiritu levitatis et inconstantiae, regulari habitu deiecto, per annum apostatavit, mulierem suspectam in dormitorium introduxit, dormitorium per fenestras nocte cum funibus, habitu regulari deiecto, descendit, in habitu regulari facetias repraesentavit seu lusit, poenitentia tamen motus punitionem patienter sustulit, ab omnibus praemissis, casibus et inde secutis, absolvit et rehabilitat, ad omnes voces, gradus et officia, abbatiali dignitate inclusa. Datum, etc. 42.  Ad supplicationem abbatis de Caricampo, generale Capitulum fratrem Matheum Maturin, presbyterum religiosum eiusdem monasterii, qui spiritu maligno lapsus est in carnis contagium, puerperio subsecuto, absolvit et rehabilitat ad omnes voces, gradus et officia. 43.  Ad instantiam et requestam abbatis de Voto, generale Capitulum fratrem Petrum de Fonte, sacerdotem eiusdem monasterii religiosum, qui sacros ordines presbyteratus suscepit in Avinione, mutato nomine in istud nomen Bernardus de Lintot, et illius sacerdotalis ordinis praetextu frequenter celebravit, ipse etiam carceribus mancipatus, tam in supradicto monasterio quam in Bonoportu, fractis carceribus exivit et per saeculum diu vagatus est, ab omnibus praemissis casibus et inde secutis absolvit et rehabilitat ad omnes gradus, voces et officia. 44.  Generale Capitulum suppositis seu personis Ordinis iuxta necessitatum exigentiam consulere cupiens, fratrem Petrum Noetol, religiosum monasterii Vallis B. M., qui superbiae spiritu ductus considerans praedictum monasterium Vallis B. M. saeculari commendatum et a priore claustrali licentiam ad ordines presbyteratus consequendos minime valens obtinere, diversis mediis huiusmodi presbyteratus ordines, sine cuiuscumque superioris facultate obtinuit, ab huiusmodi temeritate dictum fratrem Petrum absolvit et rehabilitat, ut sacerdotii dignitate, quemadmodum ceteri sacerdotes, commode fungi valeat. IUDICES 45.  Generale Capitulum dolenter informatum de quodam ecclesiastico viro nomine Andrea de Kelchterim, canonico et scholastico ecclesiae collegiatae Sancti Servatii Traiectensis, collectorem apostolicae camerae, praetextu certarum litterarum apostolicarum se dicente, qui communis Ordinis praefati libertates et privilegia infringendo, maxime erga eiusdem Ordinis particularia membra ac utriusque sexus monasteria, praesertim in Leodiensi et episcopatibus circumvicinis, et ab illis, ratione exemptionis et iurisdictione ordinaria vel forsan aliis causis nonnullas pecuniarum summas, omni rigore et absque causa saltem legitima, conatur exigere, quas ipsa et alia saepe dicti Ordinis nostri monasteria nusquam solvisse comperiuntur, in maximum nedum illorum particularium monasteriorum, sed et totius corporis mystici ipsius Ordinis praeiudicium, nisi tamen de remedio celeriter provideatur opportuno. Quibus conatibus generale Capitulum mediis debitis obviare cupiens, abbatibus de Alna, de Molinis, de Valle Dei, et duobus eorum in solidum, mandat et praecipit, ut ipsi simul aut eorum duo super his informati consilio a famosioribus et discretioribus abbatibus et abbatissis vel aliis, si fuerit opus, providis personis prius habito, si necesse fuerit, pro iurium, libertatum et privilegiorum Ordinis defensione, iuxta praemissarum personarum consilium, cuilibet monasterio tam virorum quam monialium praedictarum diœcesium, quottam particularium contributionum imponant, et per regularem vel saecularem virum recipiant, seu recipi faciant ; praedictus tamen generale Capitulum non intendit summas contributionum cuiuslibet monasterii solvi consuetas aut alia Ordinis onera in aliquo diminui, abbatibus et abbatissis, et aliis monasteriorum antedictorum personis sub poenis et censuris Ordinis compellendo, in plenaria, *etc.* 46.  Supplicationis abbatis et religiosorum monasterii de Cheminione causam contra abbatem de Tribus fontibus, generale Capitulum domino abbati Claraevallis remittit et committit, ut tam ipsius ordinaria et paterna quam eiusdem Capituli auctoritate posset huiusmodi materiam terminare, in plenaria, etc. 47.  Visis informationibus super abbate de Charmeya per suum patrem abbatem, videlicet de Valleclara factis, praedictique abbatis de Charmeya citatione ad praesens generale Capitulum, causam huiusmodi abbati de Caroliloco, s. th. pr., Capitulum generale committit, in plenaria, etc. 48.  Relatione patrum Ordinis et aliarum fide dignarum personarum, generale Capitulum de gyrovaga saecularique conversatione sororis Mariae La Peletière, monasterii de Thesauro, nuper abbatissae rebellis et inobedientis, et auctoritatem Ordinis omnino contemnentis, ipsum generale Capitulum abbatibus de Bonoportu, de Strata, de Voto, s. th. pr., necnon abbati de Noa, et eorum cuilibet in solidum, committit ad praedictam sororem Mariam per Ordinis censuras, ut in aliquo Ordinis monasterio resideat et regulariter vivat, compellendam, in plenaria, etc. 49.  Abbatibus de Frigidomonte, s. th. pr., de Regalimonte et de Ursicampo, et eorum cuilibet in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus omnes et singulas Ordinis personas utriusque sexus, seu eorum monasteria aut quaecumque loca, quas et quae per testes fide dignos, litteras obligatorias, acta seu alia legitima documenta, abbati de Caroliloco, s. th. pr., eiusque conventui invenerint debite teneri … *etc. ut in forma consueta.* 50.  Audita querela ad modum supplicationis fratris Thomae Guérin, monasterio de Barberio professi, conquerentis super iniuria abbatis sui dicti monasterii de Barberio, pro eo quod iam diu absenti nondum ei voluit de necessariis providere, ideo praesens generale Capitulum suppositorum Ordinis destitutioni solatium, quoad potest, libenter impendens, abbatibus de Bonoportu, de Strata et de Voto, s. th. pr., et cuilibet eorum committit, quatinus citatis citandis et auditis audiendis, in hoc ei iuxta Ordinis instituta, diffinitiones et privilegia, iustitiam ministrent, in plenaria, etc. 51.  Abbatis et conventus monasterii de Ripatorio audita supplicatione nuper exhibita super licentia impignorandi quaedam membra, quae non sunt magnae commoditatis, pro redemptione maximi membri dicti Mysenière, per suos praedecessores venditi, generale Capitulum committit dominum abbatem Claraevallis ad informandum si commode possint praemissa membra redimi vel impignorari, huiusmodi licentiam prout viderit opportunum conferendi vel denegandi, in plenaria, etc. 52.  Generale Capitulum decenter informatum qualiter frater Aymericus, religiosus monasterii Bonaevallis Ruthensis, dicti monasterii syndicus, nostrae sacrae religionis privilegiis et statutis contraveniendo fratrem Guidonem Ventonis, etiam dicti monasterii religiosum, praetextu cuiusdam institutionis a dicti monasterii commendatario per ipsum contra diffinitiones Ordinis assumptae in curia saeculari et layca vexat et tractat ratione quarumdam computationum redditionis super dicto syndicatus et cellerariatus dicti monasterii officiis, in maximum Ordinis scandalum, privilegiorum et statutorum nostrorum iacturam et pernitiosum regularium personarum exemplum, quae officia longo tempore, ut fertur, dictus frater Guido laudabiliter exercuit. Quare materiae praesentis causam et executionem antedictarum computationum personaliter vel substitutam personam et alia praesentem materiam concernentia, ipsum generale Capitulum abbati de Candelio committit in plenaria, etc. 53.  Visa supplicatione ex parte Guillelmi Blanchert, mercatoris Salinensis, asserentis fratrem Nicolaum Perret, abbatem quondam Bullionis, nunc autem Albaeripae, sibi in summa quinquaginta unius librar. 5 solid. et 10 denar. turon. iam dudum teneri et obligari, necnon responsione eiusdem abbatis praedictum debitum negantis, quin potius affirmantis summam ipsam aut ipsius partem a moderno abbate Bullionis eidem supplicanti de iure deberi, abbatibus de Theoloco, de Aceyo, de Roseriis et cuilibet in solidum praesens generale Capitulum committit, quatinus facta diligenti inquisitione, et legitimis cedularum testimoniis aut alias quomodocumque invenerint dictos abbates aut alterum eorum, vel etiam alias eiusdem personas eidem supplicanti in ea summa vel eius parte teneri, cogant ipsum vel ipsas personas, per omnes iuris et iustitiae vias, ad eidem mercatori dictam summam integre persolvendum, in plenaria, etc. 54.  Querimonia abbatis de Villari in Brabantia graviter audita adversus abbatem de Loci S. Bernardi, ei immediate subiectum, necnon eiusdem abbatis Loci S. Bernardi querulosiore responsione adversus dictum patrem suum, committit praesens generale Capitulum dominis abbatibus de Claravalle, de Boudelo et de Alna, et duobus eorum, quatinus, investigatis investigandis et auditis audiendis, dictam querimoniam ad finem usque terminare satagant in plenaria Ordinis potestate, ita tamen quod duo ex ipsis se non possint de dicto negotio intromittere nisi eodem domino Claraevallis assistente, si modo infra trimestre a data praesentium id facere non omiserit ; alioquin ex tunc poterunt duo ex nominatis absque ac negotium ipsum eadem potestate ad plenum discutere et terminare. Datum, etc. 55.  Supplicationi abbatis de Grunhaim continenti ut generale Capitulum dignaretur secum dispensare, quatinus de casibus ipsi Capitulo generali reservatis semel a data praesentium posset suis religiosis munus absolutionis conferre, et ab illis idem munus similiter recipere, favorabiliter annuit et concedit praefatum Capitulum, praedicti vero abbatis petitionem super suorum religiosorum rehabilitationem Capitulum ipsum sibi reservat. CONTUMACES 56.  Abbatis Insulae de Re litteras excusatorias ac supplicationem pro consequendo absolutionis beneficio super contumacia ac aliis censuris per ipsum contractis, Capitulum generale misericorditer attendens ipsum ad petitionem domini abbatis de Prulliaco ab huiusmodi contumacia ac aliis inde secutis absolvit. 57.  Anno immediate praecedendi non abs re Capituli generalis decreto fuerat institutum absentes tunc abbates ad secundam praesentis Capituli diem singulos esse citandos, quemadmodum et factum est, praesertim ad personam abbatis de Vallibus Sernay, prout legitime constitit ex relatione citatoris ipsius, videlicet abbatis de Caroliloco, et quoniam constat dictum de Vallibus Sernay, neque per se neque per alium, die et loco sibi tunc assignatis, comparuisse eiusdem praesentis Capituli generalis auctoritate ad ampliorem contumaciae eius comprobationem, rursus decernit ad secundam diem Capituli generalis anni immediate sequentis eum esse citandum, citationis huiusmodi executionem adhuc eidem abbati de Caroliloco committendo. Datum, etc. 58.  Abbatis de Boneffya contumaciam et rigorosum responsum factum Ordinis commissario, ipsum ad Capitulum citanti, generale Capitulum aegre ferens, ipsum ad solutionem duplicis contributionis instantis anni condemnat, et ad proximum generale Capitulum citat, praesentis diffinitionis executionem abbati de Alna committendo. SUFFRAGIA 59.  Frater Iacobus, abbas Cistercii, in Cabilonensi dioecesi, totusque conventus abbatum Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, illustrissimae dominae, dominae Franciscae de Limburg, ducissae Brabantiae, comitissae dotariae Nivernensis salutem et precum nostrarum salutare suffragium. Quemquam lege divinae charitatis … *etc.* ad instantiam et requestam abbatis de Bonoradio, omnium bonorum, *etc.* Datum, *etc.* 60.  Ad instantiam et requestam abbatis de Vaucellis concessum est Ordinis suffragium reverendo in Christo patri domino abbati Sancti Auberti, Ordinis S. Augustini in civitate Cameracensi. 61.  Ad idem concessum est suffragium praeclaro militi domino Francisco de Raisse, alias de la Hargerie, necnon suae nobili consorti. 62.  Ad instantiam et requestam abbatis de Alna concessum est suffragium Rmo in Christo patri ac illustrissimo principi Erardo de la Marcha, cardin. episcopo Leodiensi, duci Bullionensi et comiti Lossensi. 63.  Ad instantiam abbatis de Forda concessum est suffragium inclytae dominae Catherinae, comitissae Dalmoniae. 64.  Ad eiusdem instantiam concessum est etiam suffragium nobili militi Anutio Paulet, et dominae Laureae uxori eius. 65.  Ad instantiam abbatis de Voto concessum est suffragium domino Ludovico Severo, sacerdoti dioecesis Rothomagensis. 66.  Ad requestam abbatis de Fonteneto concessum est suffragium venerabili domino Claudio de Sigy, priori de Duesmes et camerario S. Petri Flavigniaci. 67.  Item, pro viro Ioanni et Franciscae eius conthorali. 68.  Ad idem, pro Guillemo [Guillelmo] Humbert, et eius uxore et liberis. 69.  Ad idem, pro Ioanne Despoisses et eius uxore. 70.  Ad requestam abbatis de Bonoradio concessum est suffragium magistro Claudio Henry, curato de Sodeyo. 71.  Item, ad requestam abbatis de Caroliloco datur suffragium pro domino Gaufrido Brissard, concellario Parisiensi. 72.  Ad requestam abbatis de Woburnia, domino Rmo archiepiscopo Cantuariensi, Angliae primati. 73.  Item, ad idem R. in Christo P. D. episcopo Dunkeldensi. 74.  Concessum est suffragium domino Philippo Underwode, monacho domus Carthusiae in Londoniensi dioecesi, ad requestam abbatis de Phorda. 75.  Item, Laurentio Alni, sacerdoti Londoniensis dioecesis, ad requestam abbatis de Caroliloco. 76.  Ad requestam Rmi P. D. N. Cisterciensis, s. th. pr. concessum est suffragium nobili viro Guillemo [Guillelmo] Le Jou, domino temporali dicti loci, et Catherinae eius uxori. 77.  Ad requestam abbatis de Furnesio concessum est suffragium illustrissimo, serenissimo domino, domino Henrico regi Angliae VIII, et Catherinae uxori eius. 78.  Item, ad idem nobili viro Guillemo [Guillelmo] Compton, militi et uxori eius. 79.  Ad requestam et instantiam abbatis de Fontibus concessum est suffragium honorabili viro Petro Man, eiusque uxori. 80.  Item, ad idem pro honorabili viro Ioanni Wrelik et Helenae eius uxori et liberis. 81.  Ad idem, egregio ac strenuo baroni domino Willermo Comors, et eius uxori ac liberis. 82.  Ad idem, honesto viro Thomae Barret ac Magdalenae, eius uxori et liberis. 83.  Ad idem, nobili viro Thomae Fulthorys, ac eius conthorali et liberis. 84.  Ad idem, nobili viro Laurentio Kinghloy armigero et Annae eius uxori et liberis. 85.  Ad idem, honorabili viro Christoforo Wildeman, eiusque uxori et liberis. 86.  Ad idem, pro honorabili viro Ioanni Hard castellano et Helanae eius uxori. 87.  Ad supplicationem abbatis de Furnesio concessum est suffragium pro Rmo in Christo P. D. archiepiscopo Eboracensi, primati Angliae. 88.  Ad instantiam domini abbatis Claraevallis concessum est suffragium pro discreto scientifico viro, magistro Sancio Hobreardi, utriusque iuris doctori, iudici ordinario de Guarciaco et Montealbano. 89.  Ad idem, pro nobili viro magistro Iacobo Chevrier et eius conthorali. 90.  Ad instantiam et requestam Rmi D. Cisterciensis concessum est Ordinis suffragium Ioanni Cirandi et eius uxori. SPECIALES 91.  Ad supplicationem abbatis de Bodello et domini Ioannis Zaman, sacerdotis Tornacensis dioecesis, donationem et oblationem ipsius domini Ioannis per ipsum de sua persona suisque bonis praedicto abbati et suo monasterio factam et per abbatem supradictum admissam, generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat, ipsum dominum Ioannem omnium bonorum spiritualium, immunitatum et libertatum Ordinis participem faciendo, tamquam unum ex monachis Ordinis nostri. 92.  Non obstante absolutione seu quocumque facto circa Gaufridum de Bouchet, professum monasterii de Benedictione Dei, modo autem vagabundum et fugitivum, per priorem Cistercii, vult declarat et diffinit praesens generale Capitulum sententiam domini abbatis Claraevallis nuper contra dictum fratrem ratione homicidii et aliarum insolentiarum ab eo perpetratarum latam et pronuntiatam incurrisse integre et inviolabiliter debere observari. 93.  Abbatis de Populeto supplicationi pro sancti Georgii festo celebrando nuper oblatae, suique religiosi, utrum praedictum festum in locis circumvinis [circumvicinis] celebraretur attestatione, iuramento medio praestito, generale Capitulum favorabiliter annuit ut praedictum festum sancti Gerogii [Georgii] festum XII lectionibus colant et celebrent. Datum, etc. 94.  Visis supplicatione abbatis de Iardineto super instabilitate sui religiosi fratris Guillelmi Plet sacerdotis, ac duplo cuiusdam bullae apostolicae per dictum fratrem Guillelmum, ut fertur, impetratae, Capitulum generale praecipit eidem abbati de Iardineto, quatinus ipsum fratrem Guillelmum in quodam pago, prout fertur, residentem, ad monasterium supradictum redire, bullamque huiusmodi per ipsum sibi tradi Capitulo generali proxime futuro deferendam compellat in plenaria, etc. 95.  Frater Iacobus, abbas Cistercii … etc. in eodem generali Capitulo ex parte sororis Ioannae Mignote nobis fuerunt exhibita duo instrumenta, videlicet instrumentum processus electionis et infirmationis sororis Annae de Sancto Belin, in abbatissam monasterii de Bellomonte electae, ac etiam instrumentum provisionis dictae sororis Ioannae iure devoluto provisae, de quibus et de non comparitione partis adversae, videlicet sororis Annae supradictae, instrumentum petiit, quod eidem concessimus, anno, etc. 96.  Petitionem abbatis et conventus Albaeripae continentem, ut attentis certis ipsorum incommodis, generale Capitulum summam decem librarum per ipsum abbatem et eius monasterium pro contributionibus duorum annorum in hoc generali Capitulo finitorum debitarum, eisdem remittere dignaretur, prout Ordinis negotia requirunt, satisfaciendo solutionem huiusmodi decem librarum nunc debitarum usque ad annum immediate sequens cum solutione contributionum suarum ad quas suum monasterium tunc taxabitur differt et remittit. Datum, Cistercii 14 maii anno Domini 1515. 97.  Institutio protectoris. — Nos, frater Iacobus, abbas Cistercii, ceterique Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis notum facimis [facimus] universis, quod cum nobis in eiusdem Capituli generalis praesentis anni diffinitorio convenientibus, Rmi in Christo patris et domini, domini cardinalis Eboracensis, nostri nuper protectoris obitus, utinam in Domino felix ! fuisset nuntiatus debite, uti confidimus et speramus, informati relatione fratris Mathei de Paganis, generalis Ordinis nostri procuratoris in Curia, nostri supradicti diffinitorii promotoris super sapientiae et discretionis magnitudine zeli et singularis dilectionis fervore signanter ad Ordinem nostrum, necnon in agendis incredibili dexteritate Rmi scilicet in Christo patris ac domini, domini Francisci, tituli Sancti Marcelli presbyteri cardinalis, eum ipsum Rmum in Christo patrem elegimus, et eligimus in dicti Ordinis nostri totius Cisterciensis in romana Curia protectorem, sanctissimum dominum nostrum Papam votis supplicibus exorantes, quatinus ipsum Rmum D. cardinalem sic, ut praemittitur, canonice per nos electum sua clementia dignetur admittere ; dictum vero protectorem nostrum, in passionis Iesu Christi virtute visceraliter obsecramus, ut filiis suis, sicut dictum est, nimium de suo patrono confidentibus misericorditer succurrendo nostrorum privilegiorum tuitioni, multorum Ordinis nostri monasteriorum calamitati, ceterorum protectioni et totius denique Cisterciensis Ordinis negotiis tam infra quam extra Curiam paterno praesidio non differat suffragari. Nobis iam pro eo Christum Deum deprecantibus, quatinus felici statu semper in melius procedente, eum custodiat in prosperis erutum prius et liberatum a malis omnibus et adversis. Actum in eodem diffinitorio nostro apud Cistercium tempore Rogationum anno 1515, die 16 mensis maii. PROVISIONES SCOLARIUM ET COLLEGIORUM 98.  Capitulum generale diffinit, quod provideatur sibi de stipendiis centum solidorum annuatim, et si non fuerit praemissis stipendiis contentus, provideatur sibi auctoritate Capituli generalis et modo et forma quibus provisori collegii S. Bernardi Parisiis providetur. 99.  Praesens generale Capitulum aegre ferens plurimum politiae utriusque ruinam, quibus olim in maximum totius Ordinis decus collegium S. Bernardi, Ordinis nostri in urbe Tolosana, vigere solebat ; huic tam dispendioso malo pro posse de remedio cupiens providere tamquam de zelo, diligentia, scientia et virtute ad plenum informatum religiosi fratris Raymondi Reynaldi, bacc. in sacra pagin., professi monasterii de Bonavalle, Ordinis nostri dioecesis Ruthenensis, abbatibus de Candelio et de Bollanis, et cuilibet eorum in solidum committendo iniungit, quatinus facta prius, per eosdem abbates vel alterum eorum, dicti fratris translatione ad monasterium de Grandisylva, eum deputent, praefigant et instituant in dicti collegii provisorem, cum omnimoda consecutione emolumentorum, privilegiorum, praerogativarum et honorum illi officio debitorum, in plenaria, etc. 100.  Praesens generale Capitulum ex corde cupiens pene omnimodae desolationi collegii S. Bernardi, Ordinis nostri Cisterciensis in urbe Tolosana, providendo occurrere argumentis evidentibus, imo experientia ipsa magistra docente satis recognoscens, quantum mali iam Ordini toti praesertim apud occitanas regiones defectus scientiae et bonae institutionis afferat, ubi in maximum totius religionis vituperium in decem monasteriis nedum qui loquatur, sed qui quae legit intelligat vix invenitur, abbatibus de Candelio et de Bollanis, et cuilibet eorum in solidum, committit quatinus iuxta *Benedictinae* et diffinitionum Ordinis tenorem omnes et singulos Ordinis abbates compellant ad mittendum ad dictum collegium gratia studii, sufficientibus cum provisionibus scolares suos, videlicet ut qui poterunt mittant unum vel duos, qui autem minus summis praefixis per eosdem duos abbates et quemlibet eorum ad subsidium sibi assignatorum scolasticorum eiusdem collegii astringant et compellant in plenaria, etc. 101.  Piae petitioni abbatis de Vetericella, *etc. ut supra n° 17.

*A*) Ordinatio praesentis Capituli generalis anno Domini 1516. *Diffinitores* : De **Cistercio**, s. th. pr., de Miratorio, de Bellabrancha, de Claritate, de Signiaco, monasteriorum abbates ; de Frigidomonte, s. th. pr., loco domini de **Firmitate**, de Aceyo, de Bodello, de Belloloco, de Lesines, alias de Caritate, monasteriorum abbates ; de Caroliloco, s. th. pr., loco domini **Pontigniaci*, de Bonoradio, de Ripatorio, de Bullione, de Altofonte, monasteriorum abbates ; de **Claravalle**, de Ursicampo, de Longovado, de Longoponte, de Vallibus Sernay, monasteriorum abbates ; de Roseriis, s. th. pr., loco domini **Morimundi*, de Bellavalle, de Crista, de Charitate, de Valledulci, monasteriorum abbates. *Confessores* : de Bodello monasterii abbas, senior abbas de Cheminione, magister Iacobus de SS. Crucibus, s. th. pr., frater Paulus de Vetericella, frater Ioannes de Fontibus. *Magistri cæremoniarum* : de Claravalle, de Frigidomonte monasteriorum abbates, prior et supprior Cistercii. *Promotor causarum* : prior de Gaudio, in s. th. licent. *Receptores excusationum* : de Bullione, de Altofonte, monasteriorum abbates. *Portarius diffinitorii* : prior de Bellaaqua, s. th. pr. *Notarii Abbates* : de Bonoradio, de Recluso, monasteriorum abbates. *Auditores computationum* : de Aceyo, de Signiaco, monasteriorum abbates. *Notarii ad pedes* : fratres Claudius de Pontescisso, Petrus de Amento, [Damant], Cistercii professi. * * * Anno Domini millesimo quingentesimo decimo sexto, in generali Capitulo tempore Rogationum apud Cistorium celebreto, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo … et maxime pro domino … (*locus vacuus*) Ordinis protectore… etc. 2.  Insuper pro serenissimo … etc. 3.  Insuper pro burgensibus … etc. 4.  Ceterum pro pace … etc. 5.  Demum pro felicis … etc. [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Nos frater Iacobus … *etc.* et est talis : Cum totus Ordo noster … *etc.* necnon in summa 9436 libr. 2 solid. 8 denar. turon., pro resta computationum generalis Capituli … etc. 7.  Generale Capitulum sufficienter informatum quod multi abbates, qui fuerunt electi in scrutatores et compromissarios electionum in monasteriis Ordinis nostri, non fecerunt iuramenta in talibus requisita, ob quam causam multi abusus in talibus secuti sunt ; quibus abusibus generale Capitulum occurrere volens inhibet sub poenis et censuris Ordinis ne de cetero quiquam assumantur in scrutatores seu compromissarios, nisi prius fecerint iuramenta in talibus requisita, secundum nostri Ordinis instituta. 8.  Generale Capitulum aegre ferens abusum intolerabilem quorumdam abbatum qui, regularis status reverentia penitus abiecta, non erubescunt mulieres sub colore suarum necessitatum domesticarum et quotidianarum, tenere ac quandoque suis religiosis alimenta per ipsas ministrari facere, et propterea loca regularia et cameras abbatum et religiosorum frequentare in maximum animarum periculum et perditionem ; omnibus et singulis Ordinis abbatibus sub poenis et censuris Ordinis per patres abbates et commissarios infligendis iuxta patrum nostrorum antiquas diffinitiones districte prohibet ne mulierem quamcumque, praemissorum vel cuiuscumque rei praetextu tenere vel in suorum monasteriorum septis seu limitibus habere praesumant, nec quascumque mulieres cuiuscumque status existant ad loca regularia intrare permittant, nisi tamen tam nobiles, excellentes et sublimes essent, quibus ingressus sine detrimento denegari non posset. 9.  Attenta mala et inaequali contributionum Ordinis proportione, generale Capitulum rogat Rmum D. N. Cisterciensem, ut vocatis quos duxerit vocandos, infra proximum generale Capitulum disponat quae super omnium monasteriorum Ordinis quottizatione viderit disponenda, quatinus in proximo generali Capitulo ad huiusmodi proportionem procedatur, propter quod idem praesens generale Capitulum citat omnes abbates ad proximum generale Capitulum, visuros et audituros praedicti Capituli proportionem et determinationem, cum intimatione quod sive venerint sive non, procedetur nihilominus prout iuris fuerit et rationis. 10.  Generale Capitulum timens Ordinem debitis obrui, diffinit ecclesiam collegii Parisiensis terminandam in pilari per Rmum D. oculariter ostenso, iam satis erecto, pecuniamque pro dictae ecclesiae reparatione recipiendam ad solutionem debiti abbati Caroliloci irrefragabiliter applicari, nec pecuniae subsidii supradicti recipiendae deinceps exponantur in praedicta ecclesia vel aliis quibuscumque negotiis, donec praedicto abbati Caroliloci de mille librarum summa sibi ratione mutui debita satisfactum fuerit, nisi tamen in his quae sunt in coopertura necessaria, omnibus praedicti collegii officiariis et aliis quibuscumque Ordinis personis districte prohibendo ne praedictam diffinitionem praevaricari praesumant. 11.  Generale Capitulum informatum de multis abbatibus qui, seu sui praedecessores, Ordini certas pecunias mutuaverunt, obligationibus intervenientibus, quae pecuniae fuerunt restitutae ; dictis obligationibus non restitutis, omnibus et singulis huiusmodi abbatibus in virtute salutaris obedientiae et excommunicationis latae sententiae poena districte praecipit, quatinus cum Deo praecipiente, rationeque suadente inferre restituant infra proximum generale Capitulum, vel infra duos menses ab notitia praesentium Rmo D. N. Cisterciensi vel generali Capitulo restitant. 12.  Generale Capitulum causas et materias, quae nunc hic in Cistercio non potuerunt expediri, remittit Divionem coram Rmo D., quatuor primis, et aliis quos advocare voluerit ipse Rmus terminandas. CONTRACTUUM CONFIRMATIONES 13.  Auditis relationibus dominorum abbatum de Claravalle, de Frigidomonte et de Longovado super tractatu inito inter abbatem et conventum monasterii de Fonteneto ex una, et Nicolaum Breton, Alexiam coniugem eius et Ioannam relictam Ioannis Talot, patris dictae Alexiae, pro ipsis et progenitis ex eis, ex suo matrimonio procreatis causas habentibus parte ex altera, secundum sui formam et tenorem dicti tractatus initi et passati 21 mensis maii anno Domini 1515, ipsum generale Capitulum … approbat, etc. 14.  Praesens generale Capitulum matura deliberatione habita super forma tractatus et conventionis inter abbatem et conventum monasterii de Caroliloco, et provisorem et officiales venerabilis collegii S. Bernardi Parisiis, super venditione 50 libr. turon. de redditu perpetuo super bonis mobilibus et immobilibus dicti collegii singulis annis persolvendarum pro summa 1000 libr. ab eisdem de Caroliloco ipsis et dicto collegio pro reparatione ipsius collegii humaniter concessarum, ipsum tractatum ratificat, approbat et confirmat. Et quia in eodem tractatu continetur, quod dicti de collegio possint redimere dictum redditum 50 libr. reddendo 1000 libr. turon. ad duas vices, interrogatus dominus abbas Caroliloci in dicto diffinitorio, utrum intendebat, quod quando dicti de collegio persolverint 500 libr. turon. utrum caderent a summa 25 libr. turon. de dicto redditu, ita quod solum remanerent 25 libr. turon. persolvendae singulis annis ipsis de Caroliloco usque ad solutionem aliarum 25 libr. turon. et sic ex toto quittarentur a dicto redditu 50 libr. turon. respondit quod ita intendebat, neque intelligebat aliquam fraudem ratione dicti tractatus, qui expresse non declarabat dictam remissionem 25 libr. turon., sed declarabat se et suos religiosos ita intelligere, quod quotiescumque solverint 500 libr. turon. ex tunc deobligarentur de solutione 25 libr. turon. et remanerent ad summam 25 libr. turon. quousque solverint alias 500 libr. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 15.  Electionem, promotionem et installationem fratris Claudii de Alicampo ad dignitatem abbatialem monasterii de Altofonte, in Catalaunensi dioecesi, generale Capitulum ratificat, approbat et confirmat in plenaria Ordinis potestate. 16.  Electionem … fratris Ioannis Van Deynze ad dignitatem abbatialem monasterii de Bodelo … confirmat … *etc.* 17.  Electionem … fratris Ioannis Nauteau in abbatem monasterii B. M. de Charitate, alias de Lesines, … confirmat, *etc.* 18.  Electionem, … fratris Petri Daragnon ad dignitatem abbatialem monasterii B. M. de Longoponte … confirmat, *etc.* 19.  Electionem … fratris Ioannis le Comte ad dignitatem abbatialem monasterii B. M. de Ponte Oltrano, confirmat, *etc.* CONTUMACES 20.  Abbatem de Floridocampo ad secundam diem praesentis generalis Capituli legitime citatum, debiteque expectatum et vocatum, et non comparentem, nec per se nec per alium, idem generale Capitulum procuratorium eius tamquam frivolum non admittens, contumacem, rebellem et excommunicatum reputat, denuntiat et declarat, et ad proximum generale Capitulum denuo citat, omnibus et singulis Ordinis personis in sacro presbyteratus ordine constitutis praecipiendo, alios vero non de Ordine dominos presbyteros, curatos et non curatos, notarios publicos rogando, quatinus dum requisiti fuerint ipsum abbatem sive per sive per affixionem aut alias in locis publicis et consuetis rebellem, contumacem et excommunicatum denuntient et declarent, et ad proximum generale Capitulum citent. 21.  Fratrem Iacobum priorem de Warmonda similiter citatum et expectatum, generale Capitulum reputat et declarat contumacem et excommunicatum, et ad proximum generale Capitulum citat. 22.  Fratrem Martinum, priorem Yselteym, similiter citatum et expectatum, generale Capitulum reputat contumacem et excommunicatum et ad proximum generale Capitulum citat. 23.  Fratres Guillemum [Guillelmum] Paoul priorem, Iacobum Sorin, Michaelem Morisson, Michaelem Alard, Franciscum Chenillon et Ioannem Rossoaul, religiosos monasterii Insulae de Ré, Cisterciensis Ordinis, ad secundam diem praesentis generalis Capituli legitime citatos, debiteque expectatos et vocatos, et non comparentes per se vel per alium, idem generale Capitulum contumaces, rebelles et excommunicatos reputat, denuntiat et declarat omnibus, *etc. ut supra n°  20. EXCUSATIONES ABBATUM 24.  Excusantur a via praesentis Capituli abbates de Fonteneto … (*sic desin.*). IUDICES 25.  Visis supplicatione magistri Petri Sixsolz, ecclesiarum Bisuntin. abbatisque de Bullione rationibus super 100 solidis annualibus et certis expensis inde factis in monasterio supradicto de Bullione per antedictum magistrum Petrum praetensis, generale Capitulum abbatibus de Gratia Dei et Acceyo, ac cuilibet eorum in solidum, huiusmodi causam committit, in plenaria, etc. 26.  Visa supplicatione nobilis viri Dionisii Loyete scutiferi, et domini loci Daresche, super summa 30 libr. a magistro Nicolao Perret, abbate monasterii de Albaripa, ratione mutui, prout dicit, sibi debitarum, generale Capitulum huiusmodi causam abbatibus de Gratia Dei et Aceyo, ac cuilibet, *etc. ut supra.* 27.  Generale Capitulum informatum de multis criminibus per priorem monasterii Bonaecumbae perpetratis, huiusmodi causam abbatibus de Claravalle et Loco Dei in Ruthino, ac cuilibet, *etc. ut supra.* 28.  Visa supplicatione Guillelmi Blanchet, mercatoris Salinensis, asserentis sibi fratrem Nicolaum Perret, abbatem quondam Bullionis nunc abbatem de Albaripa, in summa quinque solidorum et decem denariorum turon. iamdiu teneri et obligari, abbatibus de Gratia Dei, s. th. pr., et de Aceyo, ac cuilibet eorum, *etc. ut supra.* 29.  Visa supplicatione abbatis de Bullione contra fratrem Nicolaum Perret, abbatem de Albaripa continente quod, cum dictus Perret eidem monasterio Bullionis praeesset, multa debita activa contraxit, ac monasterium exeundo spoliavit, quibus non obstantibus priusquam ipsum monasterium exivit et resignavit, quamdam admodiationem fecit, unde mille trecentas libras, quadraginta quatuor libras, quatuor solidos, sex denarios, cum quinque oneribus salis recepit ; quam causam abbatibus de Claravalle, de Acceyo, de Roseriis, s. th. pr., ac cuilibet, *etc. ut supra.* 30.  Generale Capitulum moleste ferens priorem de Bolbona compulsum per Ordinis commissarium pro contributionum solutione ad conservationem privilegiorum Ordinis, apud Tolosam appellasse, et ipsum commissarium in causam coram dicto conservatore traxisse contra sacrae nostrae religionis statuta, abbatibus de Ardorello et de Villalonga, ac cuilibet eorum in solidum, committit quatinus si compererint ipsum priorem sic praesumptuose fecisse, puniant, et si sit opus ab officio prioratus privent, alium in loci eius instituendo. 31.  Abbatibus de Ardorello petitio nuper oblata continebat, quod frater Martialis Combes, religiosi monasterii de Fontefrigido, ac multae aliae nostrae religionis personae in multis pecuniarum summis sibi sunt obligatae, iudices competentes assignari suppliciter requirendo ; cuius supplicationi generale Capitulum annuens abbates de Loco Dei et de Villalonga, ac quemlibet eorum in solidum in huiusmodi causa committit, in plenaria Ordinis potestate. 32.  Domino abbati Claraevallis et abbatibus de Bellavalle et de Charitate, ac cuibet [cuilibet] eorum in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus omnibus super querimonia fratris Ioannis de Monte Desiderii adversus dominum de Bullione, diligenter inspectis et cognitis procedant viriliter, prout iustum viderint et rationi consonum, in plenaria, etc. 33.  Abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., et de Regalimonte, praesens generale Capitulum committit quatinus ad requestam fratris Ioannis de Burreyo, s. th. pr., prioris claustralis Claraevallis, se diligenter et exacte informent super iuribus per dictum de Burreyo et fratrem Guillemum [Guillelmum] Teffier de dignitate abbatiali monasterii de Longovillari praetensis, et secundum Deum et iura ac Ordinis instituta cuncta debite examinent, ac secundum iurisperitorum consilium sententiam proferant, et debito fini demandent, aliosque, si sit opus, substituant, in plenaria, etc. 34.  Abbatibus de Pontigniaco, de Bonoradio et de Quinciaco, ac cuilibet eorum in solidum, committit generale Capitulum, quatinus audiant et discutiant de iuribus praetensis per electum de Lesines, et fratrem Iacobum priorem de Charmeya, super dignitate abbatiali dicti monasterii de Lesines, et omnibus diligenter inspectis et cognitis, prout iuris fuerit, procedant in plenaria Ordinis potestate. 35.  Causa appellationis per abbatem de Helnis ab abbate de Candelio, commissario Ordinis, appellantem, per Ordinis patres audita, generale Capitulum huiusmodi causam, atque id propter quod appellatum extitit, et materiam principalem, abbatibus de Loco Dei et de Villalonga, ac cuilibet eorum in solidum, committit, in plenaria, etc. 36.  Ad supplicationem subditorum vallis Chezeriaci super quadam sententia lata per abbatem in capitulo Chezeriaci, in qua dicebant se esse gravatos quoad uniones homagiorum, et quod non erant in usu solvendi ad formam dictae sententiae ; abbas vero Chezeriaci petebat et requirebat sententiam praedictam confirmari et executioni demandari ; praesens generale Capitulum committit abbati de Miratorio, quatinus quamprimum fieri poterit, vadat ad locum dictae vallis Chezeriaci et super praemissis se diligenter informet, iura visitet, testes examinet, ius unicuique praeservet, et alias faciat, prout iuris fuerit et rationis, aliumque si sit opus, substituat in plenaria, etc. 37.  Generale Capitulum cupiens omnibus iustitiam ministrare, pauperumque causas in aequitate tractare, abbati de Chezeriaco districte prohibet, ne praetextu litterarum diffinitionis hodie concessarum permittat Claudium Fabri procedere ad faciendum recognitiones in villa et territorio seu valle Chezeriaci, donec negotium et materia dicti abbatis et dictae vallis habitantium per abbatem de Miratorio terminentur. 38.  Abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., et de Regalimonte, ac provisori collegii S. Bernardi Parisiis, generale Capitulum committit, et auctoritatem tribuit satisfaciendi petitioni factae per abbatem Frigidimontis, per quam requirebat sibi per dictum Capitulum dari ad vitam domum et habitationem, quae est in prima porta dicti collegii, spectans ad dictum collegium, expensa per eum facta et facienda debite considerata, ordinandique quod viderint aequitati consonum, praedictis veritate suffultis. 39.  Audita querulosa admodum supplicatione fratris Thomae Guerin, monasterii de Barbereyo professi, conquerentis super incuria domini abbatis sui, quia cum dictus frater Thomas per ordinationem commissarii Ordinis fuerit ad aliud monasterium Ordinis, certis rationibus exigentibus, transmissus ; nihilominus dictus dominus abbas suus ei nullomodo providit, seu providere curavit ; ideo praesens generale Capitulum suppositorum Ordinis destitutioni solatium, quoad potest, libenter impendens, abbatibus de Bonoportu, de Strata et de Voto, s. th. pr., et cuilibet eorum in solidum, committit quatinus citatis citandis, auditis audiendis in hoc, et iuxta Ordinis instituta, diffinitiones et privilegia, iustitiam ministrent in plenaria Ordinis potestate. 40.  Generale Capitulum committit abbati de Petra, quatinus debita super monasterium de Verola cum viris Deum timentibus informatione facta, pensionem debitam et rationi consonam deputet abbati seniori dicti monasterii de Verola, in plenaria, *etc.* REHABILITATIONES 41.  Ad supplicationem abbatis de Aureavalle, generale Capitulum fratrem Nicolaum de Tyntigni, presbyterum eiusdem monasterii religiosum, qui relicto habitu regulari apostatavit per medium annum vagando per saeculum, rehabilitat ad omnes voces, gradus et officia, abbatiali dignitate seclusa. 42.  Ad supplicationem abbatis de Longovillari generale Capitulum fratrem Symonem Le Quien, dicti loci religiosum, qui suadente diabolo quater lapsus est in contagium carnis, puerperio toties subsecuto, rehabilitat ad omnes gradus et officia, abbatiali dignitate seclusa. 43.  Generale Capitulum ad abbatis de Fonteneto supplicationem fratrem Ioannem Potot, conversum dicti monasterii, super homicidio corpus suum defendendo contracto, rehabilitat, ipsum a carcerum vinculis, sacramentorum, fideliumque privatione a quacumque poenitentia penitus absolutum misericorditer declarando. 44.  Ad abbatissae de Paraclito supplicationem per abbatem Caroliloci nuper oblatam sororem Mariam Corbie, dicti monasterii de Paraclito religiosam, a carnis contagio puerperio bina vice subsecuto, generale Capitulum rehabilitat ad omnes voces, gradus et officia. 45.  Generale Capitulum fratres Petrum Ventonis et Guillelmum de Podio, religiosos monasterii de Bonavalle, in dioecesi Ruthenensi, eo quod fuerint accusati de libello iniuriarum posito in sede prioris contra dictum priorem, rehabilitat ad divina officia. SUFFRAGIA 46.  Frater Iacobus, abbas Cistercii … *etc.* honorabili viro Ioanni Goudard, mercatori de Gendreyo, Bisuntinensis dioecesis, ac Aliciae eius conthorali, salutem et precum nostrarum salutare suffragium. Quamquam … *etc. ut in forma consueta*… ad instantiam et requestam abbatis de Aceyo, omnium bonorum spiritualium … plenariam participationem … *etc.* 47.  Ad requestam eiusdem abbatis de Aceyo concessum est suffragium Ioanni Piget et Margaritae eius uxori, commorantibus in Gendreyo, Bisuntinensis dioecesis. 48.  Ad instantiam prioris de Gaudio, concessum est suffragium nobili viduae et devotissimae dominae de Marlon et Deffremont, et filio eius. 49.  Ad instantiam magistri Petri Malingor, canonici ecclesiae collegiatae beati Ioannis Baptistae Calvimontis, dioecesis Lingonensis, concessum est suffragium confratribus et aliis benefactoribus cuiusdam confraternitatis Conceptionis B. M., quae annuatim celebratur in capella regis praedicti Calvimontis, et hoc usque ad septennium. 50.  Ad instantiam abbatis de Bonoradio concessum est suffragium nobili equiti Petro Daulezi, domino de Chasalles ; item, unum nobili scutifero Ioanni de Bar, domino de Bruyllet ; item, unum Francisco Lamoignon et Mariae de Coing, uxori eius. 51.  Item, unum Ioanni Buxière, et uxori eius. 52.  Ad instantiam magistri Iacobi Joly, concessum est suffragium Ioanni Capellet scabino et mercatori Divionensi, ac eius uxori. 53.  Item, Claudio Cardinal, in Gilleyo commoranti. SCOLASTICORUM PROVISIONES 54.  Scolastico de Igniaco providere volens generale Capitulum ob sua merita assignavit 12 libras super monasterium de Signiaco, et 8 libras super monasterium de Bonofonte, per dictorum monasteriorum abbates singulis annis per biennium persolvendas sub poenis et censuris Ordinis. CITATIONES 55.  Cum abbates de Buzeyo et Villanova iuxta diffinitiones saepenumero renovatas, decreta suarum promotionum ad generale Capitulum deferre contempserint, annoque praeterito ad hoc citati nondum paruerunt, idem generale Capitulum dictos abbates sub poena privationis iure praetenso districte praecipit, quatinus sua decreta per se vel alias personas ad ipsum generale Capitulum deferrent, aut saltem deferri faciant. 56.  Cum abbates … (*locus vacuus*) non obstantibus diffininitionibus [diffinitionibus] satis eos monentibus fuerint sufficienter moniti, quatinus decreta suarum promotionum ad generale deferrent, nec praedictis monitionibus paruerint, generale Capitulum cum ipsis misericorditer, nec contra ipsos secundum dictarum diffinitionum rigorem procedere volens ipsos … (*locus vacuus*) monasteriorum abbates ad proximum generale Capitulum citat, ad ipsa decreta deferenda, cum intimatione quod, nisi praedicta decreta detulerint vel miserint, contra ipsos iuxta supradictarum diffinitionum tenorem nihilominus procedetur. 57.  Citatur abbas de Stratfordia ad proximum generale Capitulum, quia cum sit noviter promotus, nihilominus contempsit afferre decretum suae promotionis ad dictum Capitulum generale, cum intimatione… *etc. ut supra.* 58.  Generale Capitulum omnibus et singulis personis Ordinis supradicti Cisterciensis in ordine sacerdotali constitutis districte praecipit, alios vero sacerdotes et notarios rogat, ut abbates de Curia Dei et de Eleemosina citent peremptorie ad comparendum secunda die Capituli, promotori Ordinis responsuros. Citentur etiam sub eadem forma abbates Amelongesborn, et Lapidis S. Michaelis. COMMISSIONES 59.  Generale Capitulum considerans diversa temporum discrimina a tribus annis in multis diversarum regionum locis contigisse, quibus obstantibus dominus Claraevallis commissionem suam, praesentibus annexam, non potuit executioni demandare, ipsam commissionem usque ad biennium a data praesentium continuat et in quantum opus est, renovat et confirmat, eidem domino abbati Claraevallis districte praecipiendo quatinus praelibatam commissionem infra praedictum tempus viriliter prosequatur, in plenaria Ordinis potestate. DIFFINITIONES SPECIALES 60.  Generale Capitulum piae petitioni priorissae et conventus monasterii de Musinis, iuxta Mechiliniam clementer annuens concedit, ut in ipso monasterio, in quo requiescunt aliquae sanctae Barbarae reliquiae, singulis annis celebretur ipsius sanctae Barbarae festum cum XII lectionibus et una missa. 61.  Abbatis de Petra, in dioecesi Tirasonensi, in regno Arragoniae, petitio nuper oblata continebat, quatinus attenta distantia monasterii de Petra a monasterio de Populeto, cuius abbas est pater abbas eiusdem monasterii de Petra, generale Capitulum dignaretur eidem monasterio de Petra de proximiori commissario providere, ne forsan dictum monasterium de Petra pastoris solatio destitutum, pro novi abbatis creatione grave patiatur periculum. Cuius petitioni, monasterioque de Petra, ceterisque nostrae religionis monasteriis consulere cupiens, ipsum generale Capitulum districte praecipit praedicto abbati de Populeto, quatinus praedicto monasterio de Petra per se vel per commissarium taliter provideat, quod nullum in casu electionis novi abbatis inde patiatur detrimentum. Si vero dictus abbas de Populeto fuerit in praemissis tardus aut negligens, vel si praedicto de Petra monasterio pastore destituto rogatus fuerit, et non illico venerit, nihilominus dicti monasterii religiosi procedant ad electionem, priore vel suppriore coram notariis et testibus praesidente, servatis in omnibus privilegiis papalibus et Ordinis statutis. Datum, etc. 62.  Abbatis de Bullencuria petitio nuper oblata continebat ut frater Petrus de Belloforti, religiosus seu monachus dicti monasterii, qui servitium nullatenus potest discere, de religiosi statu et habitu ad conversi statum et habitum possit transire ; causam huiusmodi generale Capitulum abbatibus de Ripatorio et de Longovado, ac cuilibet eorum in solidum committit, in plenaria, etc. 63.  Abbatis de Caroliloco petitio nuper oblata continebat, ut frater Petrus de Belvaco, religiosus seu monachus monasterii supradicti, qui servitium … *etc. ut supra n° 62 … abbatibus de Frigidomonte et de Regalimonte … *etc.* 64.  Generale Capitulum attenta devotione et religiosa intentione venerabilis patris domini Roberti de la Turotte, abbatis monasterii B. M. de Caroliloco, in dioecesi Silvanectensi, ad fundationem unius anniversarii in venerabili collegio S. Bernardi Parisiis, tam pro se quam pro suis praedecessoribus et successoribus in dicto monasterio suo Caroliloci, ipsum generale Capitulum gratanter desiderio eius concurrens concedit eidem domino Caroliloci, quod iuxta petitionem suam possit fundare unum anniversarium in perpetuum singulis annis die beatissimi patris nostri Bernardi post sermonem in dicto collegio factum, pro quo instituendo sive fundando concedit licentiam exponendi usque ad summam 50 libr. turon., ad quod convenire poterunt magistri in theologia quotquot eorum in dicta missa praesentes accipient distributiones, et similiter, si qui religiosi dicti monasterii de Caroliloco fuerint praesentes, similes distributiones accipient, in plenaria Ordinis potestate. 65.  Generale Capitulum informatum super aliquibus Hispaniae ceterorumque locorum abbatibus qui neophitos ad Ordinem leviter et inconsulte recipiunt, unde multis multa monasteria contaminantur facinoribus ; omnibus et singulis Ordinis abbatibus districte prohibet ne neophitum quemcumque sine Capituli generalis expressa licentia deinceps recipiant. 66.  Audita et mature per generale Capitulum pensata gravi querela venerabilium abbatissae et conventus regalis monasterii B. M. de Huelgas, iuxta muros inclytae urbis Burgensis, conquerentium super commissione ad visitanda omnia regni Castellae monasteria venerabili abbati reformatori congregationis abbatum triennalium eiusdem regni anno ultimate lapso per ipsum generale Capitulum expedita, per quam ipsae abbatissa et conventus de Huelgas proponunt se graviter laesas, gravatas et oppressas, timentque, ut asserunt, gravius laedi, gravari et opprimi ex eo quod, propter actiones, controversias, lites et conventiones iam pridem inter praefatos abbates triennales et easdem de Huelgas exortas et agitatas, reputavit ipsas de Huelgas eosdem reformatorem et abbates triennales non parum contempsisse, et in eas conservare odium, perpetuasque inimicitias et ob id aliasque multiplices causas latius per informationes et alia scripta praesentibus litteris inclusa declarandas et per amplius, ut inquiunt, si opus sit, declarandas, nullatenus per eosdem, tamquam vehementer suspectos quomodocumque posse aut debere visitari suum praefatum de Huelgas monasterium, humiliter supplicando, quatinus praefatam commissionem, sicut praefertur, expeditam saltem quoad praedictas de Huelgas eiusque filialia monasteria revocare et annullare idem generale Capitulum dignaretur, omni protestatione per procuratorem earumdem de Huelgas facta appellandi et alia iuris remedia transeundi, si secus per idem generale Capitulum contingeret attentari. Considerans e diverso et morose idem generale Capitulum rememorans conventionem inter se et praefatos venerabiles reformatorem et abbates triennales eodem anno novissime lapso initam ab ipsa nequaquam recedere aut resilire intendens, volens nihilominus debitum unicuique, prout tenetur, reddere iustitiae complementum, et gravari verisimiliter timentibus de remedio providere opportuno affectum praelibatae commissionis quoad saepefatas de Huelgas, eiusque filialia monasteria dumtaxat usque ad proximi Capituli generalis celebrationem ducit suspendendum, prout et suspendit, et interim si quid in dicto monasterio de Huelgas emerserit, quod moras non patiatur, Rmus D. N. Cisterciensis superior et pater immediatus per se aut suum vel suos commissarium vel commissarios providebit ; interim etiam committit et indulget idem generale Capitulum de Petra et de Ovila monasteriorum abbatibus, quatinus ipsi, vocatis vocandis se informent super contentis et praedictis scripturis praesentibus inclusis et aliis causis recusationum per easdem abbatissam et moniales de Huelgas allegatis et allegandis, et quidquid super hoc compererint, per scripta sua secrete et fideliter clausa eidem generali Capitulo proximo denuntient, aut ipsimet afferant, ut super his generale idem Capitulum procedat, prout iuris fuerit et rationis. Ad quod quidem proximum generale Capitulum praesentium tenore litterarum citantur tam dictae de Huelgas quam abbates triennales, si sua credent, cum autem dubitari queat, an praefatae partes praenominatos de Petra et de Ovila monasteriorum abbates in commissarios acceptare velint aut suspectos habeant, et difficile foret propter locorum et temporis distantiam ad remedium super hoc obtinendum transvolare, ideo concedit ipsum generale Capitulum, ut ipsi commissarii teneantur de consensu partium unum vel plures substituere idoneum seu idoneos commissarium seu commissarios, qui similem in praemissis sicut ipsi habeat seu habeant auctoritatem in plenaria Ordinis potestate ; et si contingat abbatissam et conventum monasterii de Huelgas appellare a praesenti diffinitione, procurator generalis in Curia prosequatur huiusmodi materiam communibus ipsius Ordinis expensis. 67.  Abbatis de Rivosicco petitio nuper oblata continebat ut pro maximo sui monasterii commodo generale Capitulum dignaretur auctoritatem conferre aliqua dicti monasterii de Rivosicco bona immobilia vendendi seu alienandi, pro commutatione seu emptione aliorum bonorum et non alias. Quam causam ipsum generale Capitulum abbati Sancti Petri in Gomellis et confessori de Huelgas simul committit ad referendum in proximo generali Capitulo. 68.  Generale Capitulum omnibus Ordinis locis et personis consulere desiderans, monasterio sanctimonialium de Huelgas, prope Burgas, post multos patrum Ordinis praedicti pro dicto monasterio labores, quamdam diffinitionem edidit in maximum abbatissae et conventus subsidium ; et quia dictas abbatissam et conventum ipsum praesens generale Capitulum praemissorum ratione vult contentari, ipsasque timeat a praedicta diffinitione inconsulte forsan appellaturas, fratri Matheo de Paganis, Ordinis procuratori generali in Curia districte praecipit quatinus, si contingat praedictam abbatissam et conventum de Huelgas supradictos a praedicta diffinitione nuper facta appellare, sumptibus Ordinis ipsam appellationem prosequatur.

*A*) Ordinatio praesentis Capituli generalis. *Diffinitores* : De **Cistercio**, de Voto, s. th. pr., de Candelio, de Igniaco, de Rivosicco, monasteriorum abbates ; de **Firmitate**, de Ellancio, de Vetericampo, de Dublinia, de Miratorio, monasteriorum abbates : de **Pontigniaco**, de Caroliloco, s. th. pr., de Bonoradio, de Pinu, de Palatio, monasteriorum abbates ; de **Claravalle**, de Tribus fontibus, de Villari, de Ursicampo, de Neth, monasteriorum abbates ; de Frigidomonte, s. th. pr., loco domini **Morimundi*, de Bellavalle, de Charitate, de Longovado, de Molinis, monasteriorum abbates. *Confessores* : de Gemelnis, de Longoponte, de Dublinia, de Claroloco, de Signiaco, monasteriorum abbates. *Magistri cæremoniarum* : de Claravalle, de Frigidomonte, de Caroliloco, monasteriorum abbates, prior et supprior Cistercii professi. *Promotor causarum* : procurator Ordinis in Curia. *Receptores excusationum* : de Bullione, de Insula Barrensi, de Regalimonte, de Vallelucenti, monasteriorum abbates. *Portarius diffinitorii* : de Gardo monasterii abbas. *Notarii abbates* : de Gratia Dei, s. th. pr., de Rigniaco, monasteriorum abbates. *Auditores computationum* : de Aceyo, de Cheminione, de Signiaco, et quos Rmus voluerit deputare. *Notarii ad pedes* : fratres Claudius de Pontescisso, Petrus Damant, Cistercii professi. * * * Anno Domini millesimo quingentesimo decimo septimo, in generali Capitulo tempore Rogationum apud Cistercium celebrato, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo … et maxime pro domino Francisco, miseratione divina episcopo Albanensi, S. R. E. cardinali, nostrique Ordinis in Curia protectore, *etc.* 2.  Praeterea pro serenissimo … *etc.* 3.  Insuper pro burgensibus … *etc.* 4.  Ceterum pro pace … *etc.* 5.  Demum pro felicis … *etc.* DIFFINITIONES GENERALES 6.  Nos, frater Blasius, abbas Cistercii, … *etc.* et est talis : Cum totus Ordo noster. … *etc.* necnon in summa 2277 libr. 19 solid. 4 denar. turon. pro resta computationum generalis Capituli anni Domini 1516 … *etc.* 7.  Quoniam teste Ysidoro, legum institutio debet esse loco, temporique conveniens, cuius ratio longo successu et multiplici experimento cognoscitur, ideoque licet nonnullis annis praecedentibus fuerit institutum, ut generale Capitulum praesentium Rogationum diebus celebrandum ex festo Crucis mensis septembris deinceps transferretur ; nihilominus tamen praesens generale Capitulum, experientia magistra maturius perpendens quam ineptum sit et scandalosum quoslibet christianos et praesertim praelatos Ordinis et monachos, durantibus tam sanctis festorum et solemnitatum diebus, quibus praecipue divinae contemplationi et servitio ecclesiastico vacandum sit, ab suis monasteriis non parvo cum populi scandalo opportere abesse ; cumque hac parte temporis anni totius maior sit tam hominum quam iumentorum in victualibus penuria et defectus, quippe quae praeterioris anni totius pene iam consumpta sunt ; praeterea calor ingens itinerum et semitarum durities, iuncto insuper quia ab institutione *Ordinarii* suo loco et ordine provisum est, ut per dies praedictos, post festum Crucis tricenarium missarum continuis diebus solveretur, et quidem commodiori longo tempore quamquam quod est alteri proprio servitio deputatum quemadmodum constat de tempore hoc Resurrectionis, Rogationum et Pentecostes, quare, inquam, praesens generale Capitulum censuit et censet, diffinitque in posterum huiusmodi congregationem et generalis Capituli celebrationem, perpetuis, Deo duce, duraturam saeculis, esse ad memoratum mensem septembrem et festum Crucis denuo transferendum, cuius prima, Deo praevio, non in primo festo Crucis proximi septembris, sed anni alterius immediate sequentis celebrabitur, ita quod accessuri ex Divione unde egredientur die Prothi et Iacinthi, post prandium, in hunc locum Cistercii ad coenam perventuri. 8.  Praeterea, quoniam Ordinis totius conformitas non modo in cantu et divino servitio, sed etiam in habitu et vestimentis hactenus laude non modica constat fuisse commendata, videns praesens generale Capitulum ineptitudinem et diversitatem in gerendis palliis sub caputiis, quae aliquando ob penuriam et paupertatem ab omnibus et singulis in promptu non habentur, aut si habentur, non eiusdem coloris aut materiae ; quod si etiam talia habenda, quae vicissim quisque eques et pedes indueret, egrediendi facultas non cuiquam suppetit. Quare praesens generale Capitulum cupiens huiusmodi diversitatem protinus ad unitatem reducere, praecipit deinceps super caputia honesta, quantum fieri poterit decentia et religiosa pallia portari, utpote quae sint religiosae formae, perforata ad manicas, coloris nigri, apparente desuper supremo caputii, quatinus sub et supra sese iugiter praeferant indicia monasticae professionis. 9.  Praesens generale Capitulum libenter amplectens salubrem monitionem Rmi D. cardinalis de Luxemburgo, S. Sedis apostolicae a latere legati in Francia, ad instantiam regis christianissimi, necnon dominae consortis suae reginae devotissimae, imo etiam SS. D. N. Papae, pro reformatione monasteriorum Ordinis utriusque sexus, in suis regnis et dominiis, in primis quae potest et debet humillimas gratiarum actiones ipsis affectuosissime et humillime refert, ex nunc decernens et instituens per singulas provincias commissarios quos postea nominabit, qui iuxta eorum intentionem habeant huiusmodi reformationem viriliter prosequi. Quare etiam modo in visceribus charitatis omnes et singulas Ordinis personas, tam praesentes quam absentes, instantissime praemonet, quatinus sese ex nunc praeparent huic tam sancto operi, et ut creditur a divino Spiritu suggesto, praebere faciles et benivolos. Quem quidem Rmum D. pro tam benivolo ad totius Ordinis nostri in utroque homine reparationem et restaurationem affectu, in omnibus bonis spiritualibus hucusque factis, et quae per Dei gratiam in Ordine postea fient, ea liberalitate et auctoritate qua potest, facit perpetuo participem. 10.  Praesens generale Capitulum aegre ferens praesumptionem quorumdam commendatariorum, necnon malum et inordinatum affectum quorumdam Ordinis religiosorum, diffinitiones iam pridem factas et expeditas denuo renovando prohibet singulis personis Ordinis universi, ne deinceps in confessionibus audiendis, in faciendis professionibus, necnon in instituendis vel destituendis prioribus et ceteris officiariis, seu etiam in quibuslibet actionibus iurisdictionem spiritualem Ordinis concernentibus, quomodolibet pareant aut obediant commendatariis, sub poenis et censuris in praedictis statutis et diffinitionibus iam pridem specificatis, in plenaria Ordinis potestate. 11.  Praesens generale Capitulum mature considerans, quanta quamque multiplicia damna Ordini provenerunt ex eo quod personae multiplices et varii status, tam saecularium quam religiosorum et praesertim Ordinis Mendicantium, passim et familiariter nimium dudum hucusque in nonnulla Ordinis monasteria fuerint receptae et introductae. Cui quidem morbo adhuc, ut fertur, solito crebrius in dies ingravescenti, pro virili occurrere satagens, diffinitiones iam pridem diu super eo factas et promulgatas denuo renovando, prohibet districtissime etiam sub attestatione divini iudicii omnibus et singulis Ordinis personis, quarum intererit respective ne deinceps sic passim facile et familiariter quaslibet personas in monasteria Ordinis recipiant aut recipi faciant, etiam praetextu praedicationis, quoad praedictos Mendicantes, non petita licentia et obtenta a Rmo D. N. Cisterciensi, seu a commissariis Ordinis ab eo vel a generali Capitulo deputatis, nisi forsan ubi pro vitae aut viae necessitate aut causa alia inevitabili tales contingeret in locis Ordinis adventasse, qui sine gravi periculo aut offensione legitime non possent excludi, ubi tunc exhibito eis eleemosinae subsidio, quod nulli est negandum, seu expedito quod tunc emerserit negotio, ea modestia et temperamento sic sese eos licentiando, ab eis debebunt excutere, ut alias non videantur nimia familiaritate allecti ad eadem Ordinis loca redire debuisse. 12.  Licet praecedentibus annis per generalia Capitula, saepius decretum extiterit, ut singuli abbates noviter promoti ad proximum inde generale Capitulum afferre deberent decreta electionum suarum, nihilominus tamen praesens generale Capitulum pie considerans longinquitatem et ex eo difficultatem quarumdam provinciarum, praedictas diffinitiones quodammodo limitando et specificando, permittit abbatibus de provinciis Ecclesiae et consimilium distantiarum, quatinus si non possint originalia decretorum electionum suarum afferre, satis sit eis duplum earumdem infra biennium aut triennium ad summum eidem generali Capitulo more solito praesentare, quod nisi tempore praefixo attente expleverint, ex nunc vult et decernit poenas in praedictis diffinitionibus contentas huiusmodi negligentes et contemnentes merito incurrisse. 13.  Praesens generale Capitulum attente considerans non solum importunitatem, sed etiam fictam mendicitatem, quorumdam abbatum Ordinis in dies infestantium se praetextu eventus temporalis et fortuiti, a solutione ordinariae quottae contributionum absolvi, cum inter praecipua Ordinis subsidia solutio huiusmodi sit plurimum Ordini necessaria, et sine qua respublica ipsius Ordinis non modo minime prosperari, immo neque diu existere potest, ex nunc vult, declarat et decernit omnes huiusmodi frivolas excusationes pro nullis et inefficacibus haberi, et his non obstantibus suas huiusmodi contributionum summas a quibuslibet ex integro singulis annis debere persolvi ; alias autem contradicentes et refutantes, per commissarios Ordinis, per omnes iuris et iustitiae vias, in plenaria Ordinis potestate, compellantur. [DIFFINITIONES] SPECIALES 14.  Generale Capitulum audita rationabili querimonia abbatis de Rivosicco, in regno Castellae, quoad provisionem novorum abbatum in praedicto monasterio contingentium, quantum discretius fieri potest, periculis obvenientibus in huiusmodi provisionibus providere cupiens, vult et decernit deinceps, et quando contigerit huiusmodi monasterii provisio novi abbatis facienda, cum nullos habeat nisi a se remotissimos abbates, ut pro praesidente in huiusmodi electionibus possit priorem eiusdem domus Rivisicci, seu praesidentem, qui pro tempore ibidem extiterit, assumere, qui omnia et singula in huiusmodi negotio, auctoritate Ordinis faciat et expleat usque ad confirmationem exclusive ; pro qua quidem confirmatione teneatur ipse electus recurrere vel ad patrem abbatem, vel ad Ordinis commissarium in illis partibus, etiam si triennalis fuerit, seu etiam ad priorem Calatraviae, vel demum ad generale Capitulum Ordinis, qui eiusmodi confirmationem, observatis debitis conditionibus, auctoritate Ordinis et patris abbatis facere possint, in plenaria Ordinis potestate. 15.  Frater Blasius, abbas Cistercii … *etc.* et est talis : Commune vulgatumque proverbium est, quoniam duorum malorum minus est eligendum ; praesens itaque generale Capitulum fide dignis referentibus informatum super desolatione et pene omnimoda destructione monasterii monialium, Ordinis nostri Cisterciensis, in pago S. Sulpitii, super cuius reparatione, eodem sexu ibidem remanente, minime unquam videtur sperandum, tum ob dicti loci longum diuturnumque reddituum et aedificiorum attenuationem, tum ob praesidentium et regentium incuriam et pusillanimitatem, alterum eorum praeacceptans, utpote dictum monasterium S. Sulpitii, potius mutato, non Ordine aut habitu, sed sexu solum quodammodo in melius restaurari, quam frustratis omnino fundatorum intentionibus in toto destitui et annullari, ipsum ex nunc indulto, concessione et beneplacito privilegiorum eidem Ordini a Summis Pontificibus collatorum, iungit, unit et incorporat perpetuis futuris temporibus monasterio de Candelio, eiusdem monasterii abbati pari indulto conferens auctoritatem et plenum posse, imo eidem iniungens districte quatinus loco praedicti monasterii de S. Sulpitio prius in melius reparato, ibidem certos ex religiosis suis duos vel plures iuxta loci eiusdem facultates, collocet et constituat, ad nutum suum et successorum suorum deinceps revocabiles, qui servitio divino diurno pariter et nocturno per eos expleto, in hoc quantum laudabilius fieri poterit, perpetuis ex nunc successuris temporibus Dei et fundatorum loci ipsius expleant voluntatem et populum christianum vitae honestate et religionis exemplo iugiter aedificent. Interea autem, si quae aut circa personam aut personas, si quae forte sint, dictum monasterium occupantes, aut quaecumque alia huiusmodi unionem concernentia agenda occurrerint, idem praesens generale Capitulum eiusdem abbatis de Candelio curae, discretioni et omnimodae dispositioni committit, in plenaria Ordinis potestate. Datum, etc. 16.  Cognoscens praesens generale Capitulum improperium Evangelii increpantes eos, qui opus voluerunt incipere et non potuerunt consummare, et proinde cavere volens ab incursu improperii huiusmodi et praesertim in tam laudabili opere, ut est consummatio aedificii ecclesiae collegii S. Bernardi Parisiis, commissiones iam pridem factas et pene expiratas super recollectione subsidii eiusdem ecclesiae, in forma renovat ad sequens quinquennium duraturas, cum iniunctione repetendi arreragia eidem operi debita, in plenaria, etc. 17.  Praesens generale Capitulum nimia ingratitudine permotum inordinato zelo et excessu eorum qui dicuntur de congregatione triennalium eiusdem Ordinis in regnis Hyspaniae, qui non contenti commissione eis nuper ab Ordine concessa, cetera monasteria Ordinis non triennalia aliarum commissionum seu bullarum auctoritate visitant, et quasi contemnentes dicti Ordinis et Capituli generalis auctoritatem et pactum cum eis benivole initum, alia huiusmodi monasteria ad ritum suum in dies trahere moliuntur, et suae congregationi unire. Quapropter huic abusui pro posse obviare cupiens districte prohibet omnibus et singulis personis Ordinis universi, in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis latae sententiae poena, et aliis Ordinis censuris, ne in his aut aliquo eorum ipsis triennalibus obediant, eos virtute alterius commissionis, quam ab Ordine in visitatores recipientes aut assensum quoquomodo praebentes, ut monasteria non triennalia cum triennalibus uniantur ; quod si praestito iuramento cuipiam de Ordine nonnunquam contigerit huic rei assensum praebuisse, committit idem generale Capitulum commissariis Ordinis in illis partibus ut eos ab huiusmodi iuramentis absolvere possint, in plenaria, etc. 18.  Praesens generale Capitulum iam multiplici experimento informatum super zelo discretione, diligentia et fidelitate fratris Mathei de Paganis, procuratoris Ordinis in Curia romana fidenter sperans de perseverantia eius in praemissis virtutibus pro commodo Ordinis, cui ipse addictus est, licet ipse in praesentiarum ab officio huiusmodi procuratoriatus requisierit se absolvi, nihilominus iniungit sibi, quatinus in eodem officio perseverando iugiter agat quae circa illud hucusque laudabiliter ab eo incepta sunt, volens et decernens eius commissionem super eiusdem officii institutione in forma renovari. 19.  Ad requestam abbatis de Ardorello remonstrantis excessum contributionum suarum, quae sunt novem libr. turon. et habito respectu ad sumptus et servitia, quae pro bono Ordinis in partibus Tolosanis frequenter Ordini exhibuit, praesens generale Capitulum, vita eiusdem abbatis durante, vel donec alias fuerit ordinatum, ei super dictis contributionibus remittit annis singulis duas libras cum dimidia, ita ut deinceps sit quittus donec, ut supra dictum est, alias fuerit ordinatum, pro quinque libris cum dimidia, in plenaria, *etc.* 20.  Praesens generale Capitulum favorabiliter annuens petitioni abbatis de Palatio, in dioecesi Lemovicensi, permittit ut libere possit cum sibi et cui placuerit monasterium suum de Palatio resignare, modo sit persona idonea et Ordinis Cisterciensis professa. 21.  Visa supplicatione abbatis de Recluso petentis se absolvi a non esu carnium, non obstante institutione novissime facta in eodem monasterio per dominum abbatem de Claravalle, idem monasterium visitantem, habito respectu ad corporis eius imbecillitate, gravedinem aetatis, et ceterorum quae eadem ipsa supplicatione instanter insinuat, praesens generale Capitulum, praedicta institutione non obstante, secum pro sola eius persona dispensat, ut in Septuagesima, non in Adventu, tribus diebus in hebdomada, etiam in coena, carnibus uti possit, in plenaria, etc. 22.  Audita supplicatione abbatissae B. M. de Huelgas, in civitate Burgensi, in regno Castellae, multa et varia continente, cum praedictum monasterium subsit immediatae iurisdictioni Rmi D. Cisterciensis, praesens generale Capitulum eidem Rmo totum negotium remittit, qui interea ubi durabit commissio data triennalibus de visitandis monasteriis in Hyspania, suspendere poterit, quoad monasterium praedictum et ab eo dependentia, commissionem eisdem triennalibus a generali Capitulo paucis ante annis concessam, eisdem causas intimando propter quas hoc fieri debeat, in plenaria, etc. 23.  Ad augmentum et multiplicationem reddituum monasterii S. Remigii, in patria Leodiensi siti, et ut inde preces ad Deum multiplicentur, audita ab abbate eiusdem monasterii supplicatione et libere consentiente conventu, praesens generale Capitulum concedit auctoritatem, quatinus pro competenti et legitima dotatione cuiusdam decimae, aut alterius aequivalentis, se possint obligare ad solutionem unius missae privatae perpetuis temporibus, in singulis septimanis in eodem monasterio dicendae, intuitu et contemplatione honesti viri domini Ioannis Mareschal, curati de Wallin. Datum, etc. 24.  Quoniam generali Capitulo innotuit de sumptu et sollicitudine necessario exhibitis, et adhuc postea exhibendis, per abbatem modernum de Igniaco, in prosecutione iuris sui in monasterio de Savigniaco, eo igitur quo licite fieri potest dictum negotium favore prosequendo, praesens generale Capitulum, processu ipso durante et abbate ipso processum ipsum continuo viriliter prosequente, ei et monasterio suo gratuite remittit quottam contributionum singulis annis per eum debitarum, eum ipsum et dictum monasterium a praedictis contributionibus una cum arreragiis, si quae adhuc restent, absolvendo, et simul eidem interdicendo, ne absque Ordinis licentia relicto iure suo cum parte sua adversa paciscatur, sed viriliter prosequatur ad finem usque ius Ordinis per eum praetensum, confidens in Domino quoniam faciet cum tentatione proventum. 25.  Praesens generale Capitulum ad plenum confidens de zelo, prudentia et discretione fratris… (*locus vacuus*) baccalarii de Vallemagna, et praesertim pro eo quod dictum monasterium subest saeculari commendatario, qui nullam in subditos eiusdem monasterii habet iurisdictionem, ne ergo dictum monasterium tamquam proprio pastore destitutum maneat improvisum, sed pro agendis in regimine spirituali ad aliquem vice Ordinis fungentem recursum suum habeant personae Ordinis eidem monasterio subiectae eumdem fratrem … committit et constituit vicarium Ordinis in spiritualibus, dumtaxat ad ea agenda omnia et singula circa personas Ordinis eidem monasterio subiectas, ad quae se extenderet potestas, si ab eiusdem monasterii vero et regulari et legitimo abbate in sua absentia vicarius institueretur, in plenaria, etc. COMMISSIONES 26.  Ad requestam reginae Siciliae scribentis pro visitatione monasterii d’Escureyo, sibi in ducatu Lotharingiae et defectu polliciae et regiminis iam pene ruinam imminentis, et ad internitionem usque deducti, ut occasione illius etiam alia monasteria sentiant utilitatem, praesens generale Capitulum committit dominum abbatem de Claravalle, non modo super praedictum monasterium de Escureyo, sed etiam super alia omnia Ordinis monasteria, tam virorum quam mulierum, in ducatibus Barri et Lotharingiae sita, quatinus illuc sese tranferat [transferat] ad visitandum dicta monasteria et reformanda omnia et singula eorum, in capitibus et in membris, in plenaria, etc. 27.  Abbates de Campania et de Bellabrancha simul praesens generale Capitulum committit ad se debite et diligenter informandum, si frater Vicentius electus de Claromonte huiusmodi monasterium alicui personae saeculari resignaverit, et si invenerint ita factum, ad puniendum eum secundum Ordinis statuta per omnes iuris et iustitiae vias, et simul ad inquirendum an dictum monasterium vacet, quod si ita invenerint, provideant eidem de persona Ordinis idonea, et maxime si facultas suppetit, graduata, in plenaria, etc. 28.  Abbati de Candelio praesens generale Capitulum committit et confert auctoritatem et plenum posse transigendi una cum procuratore Ordinis in illis partibus, cum monasterio Bonaecumbae de et super arreragiis contributionum, seu etiam subsidiorum eidem Ordini debitorum, gratum et ratum habiturum quidquid ab eis forma et modo debitis bona fide fuerit actitatum. Datum, etc. 29.  Praesens generale Capitulum ob multiplicem experientiam fidelitatis et diligentiae abbatis de Ardorello in negotiis Ordinis iam pridem exhibitae, rursus ei conferre volens amplioris exercendae virtutis materiam, eum constitutit [constituit] procuratorem Ordinis in partibus Tolosanis, una cum potestate instituendi unum vel plures qui similem seu limitatam in eisdem limitibus habeant potestatem et pariter cum clausulis opportunis et conditionibus quae postea in suo procuratorio ponendae esse videbuntur. 30.  Generale Capitulum debite informatum super renitentia et contradictione abbatis de S. Leonardo prope Rupellam, in solvendis arreragiis contributionum per eum et suum monasterium iam a praecedentibus annis Ordini debitis, commissario Ordinis in illis partibus districte iniungendo committit, quatinus iuxta Ordinis diffinitiones et statuta et sub censuris Ordinis praedictum abbatem cogat ad solvendum integre eadem arreragia et debita, et nihilominus pro iniuriis receptoribus illatis, citet eum ad generale Capitulum proxime futurum comparendum, in plenaria, *etc.* 31.  Perlatum est ad aures praesentis Capituli generalis, quamdam monialem nomine Mariam Prevoste, professam monasterii de Gomerifonte, Rothomagensis dioecesis, contra decentiam status sui et votum suae professionis, inque grave animae suae detrimentum, iam diu quasi vagabundam a suo monasteri abesse, quod graviter admodum ferens velut revera toti Ordini infame et scandalosum, abbati de Voto, s. th. pr., idem generale Capitulum districtius iniungendo committit, quatinus dictam sororem ad praedictum monasterium de Gomerifonte, unde professa est, cum effectu conetur reducere, abbatissam eiusdem monasterii et moniales ad eam recipiendam, fovendam et manutenendam compellendo, simul et dictam sororem iuxta demeritorum suorum exigentiam puniendo, in plenaria, etc. 32.  Ad idem, de quadam moniali, monasterii de Oriente, quae duxit virum cum quo diu conversa est, in forma simili committitur abbatibus de Villari et de Nizella, et cuilibet eorum in solidum. 33.  Praesens generale Capitulum luce clarius perpendens fore Ordini plurimum iniuriosum et damnosum, cum personae Ordinis pro discussione controversiarum inter eas insurgentium passim recurrunt ad curias Parlamentorum et iudiciorum saecularium, apprime cupiens huiusmodi temeritati de remedio providere, dominis abbatibus de Claravalle, de Caroliloco et de Frigidomonte, s. th. pr., et cuilibet eorum in solidum committit, quatinus omnes et singulas Ordinis personas utriusque sexus, quas in hoc transgressas invenerint, sub poenis et censuris Ordinis prohibeant penitus abstinere, eas ad iurisdictionem Ordinis remittendo, in plenaria, etc. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 34.  Electionem, institutionem et installationem de persona fratris Georgii de Thoreyo ad abbatialem dignitatem monasterii de Quinciaco, Ordinis nostri Cisterciensis, dioecesis Lingonensis, rite et canonice factam per monachos eiusdem monasterii, praesidente in ea domino abbate monasterii Pontigniaci, patre abbate dicti monasterii de Quinciaco, factam et celebratam, *etc.* confirmat, *etc.* supplendo, *etc.* 35.  Ad idem, de electione de persona fratris Michaelis Mulet, ad monasterium de Barbello, praesidente ibidem abbate de Caroliloco, Ordinis commissario, etc. 36.  Ad idem, de electione abbatis de Pratea. 37.  Ad idem, de electione abbatis de Vallibus Sernay. 38.  Ad idem, de electione abbatis de Grandisylva, cuius praesentatum est duplum. 39.  Ad idem, de decreto electionis de Crista. 40.  Ad idem, de decreto electionis de Grussayo. 41.  Ad idem, de decreto electionis Montis S. Disibodi, cuius praesentatum est duplum. 42.  Ad idem, de decreto electionis monasterii Lucellensis. CONFIRMATIONES TRACTATUUM 43.  Nos, frater Blasius, *etc.* … et est talis : Abbatibus de Bellavalle, de Charitate, de Aceyo et de Gratia Dei, s. th. pr., et duobus eorum simul praesens generale Capitulum committit, quatinus ipsis debite informatis super contractu quondam inito et passato inter abbatem et conventum monasterii de Bitania, dioecesis Bisuntinensis, ex una, et Ioannem Prevost, Stephanum Prevost, et quosdam alios partibus ex altera, ut plenius ex litteris super eodem contractu factis, cui praesentes annectuntur, continetur, si praedictum contractum viderint esse praedicto monasterio utilem et commodum, ratificent, approbent et confirment in plenaria, *etc.* 44.  Nos, frater Blasius, … etc. et est talis : Audita supplicatione authentici ac iuris consultissimi viri magistri Guillelmi Basin, qua continebatur eum quandoque fuisse liberatum et absolutum a servitute manus mortuae, qua monasterio de Caroloco prius afficiebatur, et a qua per fratrem Remigium quondam eiusdem monasterii abbatem, una cum consensu conventus eiusdem monasterii fuerat absolutus, petens absolutionem seu liberationem huiusmodi eiusdem Capituli generalis auctoritate confirmari, praesens generale Capitulum nihil subito aut temere in praeiudicium cuiusquam attentare volens, huiusmodi examinationem negotii committit abbatibus de Charitate et de Gratia Dei, s. th. pr., simul faciendam ; quam si invenerint rationabiliter et ad utilitatem dicti monasterii de Caroloco fuisse factam approbent et confirment, in plenaria, etc. 45.  Abbatibus de Bellavalle, de Charitate et de Theoloco, et duobus eorum coniunctim, praesens generale Capitulum committit, quatinus tractatum cui praesens diffinitio annectitur, inter abbatem et conventum monasterii de Aceyo ex una, et nobilem virum dominum Symonem de Rya, dominum de Balençon, partibus ex altera, initum et passatum, diligenter et debite examinent et inquirant ; et si praedictum tractatum partibus ipsis utilem fore compererint, ipsum ratificent, *etc.* REHABILITATIONES 46.  Ad instantiam abbatis de Longoponte supplicantis pro rehabilitate fratris Nicolai Villain, professi monasterii eiusdem de Longoponte, super contagio carnis convicti, pro eo quod mulierem quamdam suspectam in praedictum monasterium introduxerit seu introduci fecerit, cognitis etiam per eumdem abbatem emenda et correctione debitis, praesens generale Capitulum praedictum fratrem ab omni inhabilitatis et infamiae nota, quam occasione praedicta iuxta statuta religionis nostrae posset incurrisse, absolvit, deonerat et rehabilitat, misericorditer cum eo dispensando, ut hoc non obstante ad omnes gradus, officia et dignitates, absque infamiae aut inhabilitatis nota, velut numquam id sibi contigisset, in futurum admitti possit, in plenaria, *etc.* 47.  Ad idem, de fratre Petro, diacono professo de Longocampo, pro eo quod illicentiatus egressus est monasterium, et se nihilominus divinis immiscuit, ad instantiam abbatis sui. 48.  Supplicationem domini abbatis de Pontigniaco praesens generale Capitulum libenter annuens, ei concedit facultatem quando sibi placuerit et viderit expedire, rehabilitandi de religiosis suis usque ad numerum senarium, ad omnes gradus et officia et dignitates, etiam abbatiali dignitate inclusa, in plenaria, etc. 49.  Etsi poenae infligendae sententia nonnunquam iustitiae rigorem voce deprompta praeseferat, ad intentionem tamen legislatoris, cuius eam est interpretari, reducta plerumque in mediocritatem quamdam et modestiam masuescit [mansuescit], quare licet dudum contra fratrem Petrum de Lupis, alias Bouchier, monachum de Caroliloco, demeritis suis exigentibus, fuerit sententiatum, ut perpetuis manciperetur carceribus in pane doloris et aqua tristitiae, etc. ; audita tamen supplicatione abbatis sui, s. th. pr., praesens generale Capitulum erga praedictum fratrem, vel ipsum relaxando vel eum mitius clausum carcere retinendo, praedicti abbatis sui conscientiae et discretioni committit, in plenaria, etc. 50.  Ad idem, abbati de Dunis, de absolutione in fore interiori et commutatione poenae carceris in aliam poenam, quoad fratrem Armetis, eiusdem monasterii professum, in plenaria, etc. PROVISIONES SCOLARIUM 51.  Visa supplicatione abbatis de Grandisylva, dioecesis Tolosanensis, qua studio litterarum instanter supplicabat, quatinus eidem et tribus fratribus videlicet Ioanni de Clota, Petro de Casalibus iuniori, et Christoforo de Rocheta, liceret prosequi cursum in facultate decretorum, cuius notitia praesertim his diebus non modice Ordini nostro conducere potest, praesens itaque generale Capitulum eiusdem supplicationi libenter annuit eatenus ei consentiendo, ut id in aliqua famosa Universitate possint usque ad gradum doctoratus inclusive iugi studio in eadem facultate versando, in plenaria, etc. 52.  Audita supplicatione octo abbatum, videlicet de Tribus fontibus, tamquam patris et visitatoris de Cheminione, de Monasteriis, de Aureavalle, de Cahereyo, de Caladia, de Castellione et de Altofonte, tamquam filiorum subditorum eius pro ordinatione inter eos ad mittendum scolares ad collegium Parisiense, praesens generale Capitulum ita diffinit et ordinat, ut quatuor haec sequentia monasteria mittere habeant ad idem collegium tres scolares, videlicet de Tribus fontibus, de Cheminione, de Monasteriis et de Aureavalle ; haec autem quatuor sequentia, videlicet de Cahereyo, de Caladia, de Castellione et de Altofonte mittere habeant ad praedictum collegium duos scolares, in plenaria, etc. IUDICES 53.  Domino abbati de Claravalle et abbatibus de Caroliloco, de Frigidomonte et de Gratia Dei, s. th. pr., item de Aceyo, et cuilibet eorum in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus si legitimis instrumentorum aut testium documentis invenerint aliquas Ordinis personas aut loca in aliquibus pecuniarum summis monasterio Cisterciensi aut personis eiusdem teneri et obligari, per omnes iuris et iustitiae vias, compellant eas ad integre eisdem satisfaciendum, in plenaria, etc. 54.  Ad idem, pro domino de Caroliloco, assignantur iudices abbates de Frigidomonte, s. th. pr., de Regalimonte et de Barbello, et quilibet eorum in solidum. 55.  Ad idem, honesto viro Guillemo [Guillelmo] Blanchot, mercatori Salinensi, contra fratrem Nicolaum Perret, quondam abbatem de Bullione, nunc de Albaripa, pro summa 51 libr. 5 gross. 10 denar., quas praedictus mercator dixit sibi ab eo deberi, assignantur iudices dominus abbas de Claravalle, de Aceyo et de Gratia Dei, s. th. pr., et quilibet eorum in solidum. 56.  Ad idem, contra eumdem Dionysio Loyette scutifero, et domino Daresche, pro 30 libris, iidem iudices assignantur. CONTUMACIAE ET CITATIONES 57.  Fratres Ioannem … priorem monasterii de Misericordia Dei, Martinum Caillault, Stephanum Dorin… ad secundam diem praesentis Capituli generalis legitime citatos, debiteque expectatos et vocatos et non comparentes, neque per se neque per alium, praesens generale Capitulum rebelles, contumaces et excommunicatos reputat, denuntiat et declarat, et ad secundam diem proximi generalis Capituli denuo citat, in plenaria, etc. 58.  Generale Capitulum destinavit citandum per commissarium Ordinis in illis partibus, abbatem de Faesia, ad proximum generale Capitulum, ad respondendum promotori obiiciendis sibi eo quod visitavit virtute commissionis commendatarii de Caduino monasteria eidem monasterio de Caduino immediate subiecta, et quod afferret ad dictum generale Capitulum ea quae in dictis monasteriis per eum visitatis ordinaverit. 59.  Ad idem, commissario Ordinis in partibus ad citandum ad secundam diem Capituli generalis proxime venturi, abbatem de S. Leonardo prope Rupellam, ad similiter respondendum super rebellione per eum facta commissario ad levanda arreragia contributionum per eum debita. SUFFRAGIA 60.  Illustrissimae et potentissimae dominae reginae Siciliae, frater Blasius, abbas Cistercii, ceterique Diffinitores … etc. Quamquam … etc. tamen ad hoc nimium affici debemus, quorum beneficiis multipliciter deliniti et praesertim regum et reginarum, tamquam praecellentium, ut ait Petrus, gratitudinis impellente iustitia, merito reddimur debitores. Exigente itaque … *etc.* participationem omnium bonorum spiritualium, … *etc.* 61.  Ad idem, illustrissimo duci Lotharingiae et Barri, eiusque inclytae uxori. 62.  Ad idem, ad instantiam domini de Ellancio honorabili et generoso viro domino Paschasio Duflux, receptori de Maceriis supra Mosam et Ioannetae uxori eius. 63.  Ad idem, spectabili et consultissimo viro magistro Ioanni Bricon, in suprema curia Parlemanti [Parlamenti] Rothomagensis consiliario, eiusdemque consorti. 64.  Ad idem, ad instantiam abbatis de Claroloco domino Symoni Mealcette, ecclesiae S. Nicolai de Portu, praecipuo constructore ac eiusdem abbatis avunculo et benefactori praecipuo. 65.  Ad idem, ad instantiam abbatis Longipontis, viro strenuo domino Florimundo de Villers et suae coniugi, eiusdem monasterii Longipontis benefactoribus. 66.  Ad idem, ad instantiam abbatis de Rigniaco, reverendo in Christo patri domino Ioanni de Popeto, praesuli et episcopo Cabilonensi, et pro nobili diacono Guillelmo de Remgny [Remigny], domino de Jugis, eiusque consorti et unico filio ; et pro magistro Petro scutifero, eiusque consorti, et pro Guillelmo Vire eiusque consorti. 67.  Ad idem, pro Philippo de Courcelles, domino de S. Leonardo, et filio Edmundo domino de Lanlay militibus. 68.  Ad idem, ad instantiam domini de Signiaco nobili viro Aegidio de Rane, et pro Iaquelina eius uxore. 69.  Ad idem, ad instantiam abbatis de Voto pro magistro Iacobo Calenge, vicecomiti Pontis Archiae, eiusque consorti. 70.  Ad idem, ad instantiam abbatis B. M. iuxta Dublinum domino Girardo comiti Caldriae, deputato domini regis Angliae in Hybernia, eiusque uxori et filiis. 71.  Ad idem, ad instantiam abbatis de Villari pro domino Ieronimo Van Drenork, milite cancellario illustrissimi regis catholici ducatus Brabantiae, eiusque consorti et liberis. * * * 72.  Quia propter agendorum multiplicitatem … *etc. ut in anno* 1506, n° 30.

*A*) Ordinatio praesentis generalis Capituli anni Domini 1518, in die Prothi et Iacinti celebrati in monasterio Cistercii. *Diffinitores* : de **Cistercio**, s. th. pr., de Miratorio, s. th. pr., de Forda, de Calercio, de Neth, monasteriorum abbates ; de **Firmitate**, de Maceriis, de Igniaco, de Longovado, de Locrocrecenti [Lococrescenti], monasterium abbates, de **Pontigniaco**, de Caroliloco, s. th. pr., de Quinciaco, de Palacio, de Villanova, monasteriorum abbates ; de **Claravalle**, de Frigidomonte, s. th. pr., de Albaripa, de Rigniaco, de Caravalle, monasteriorum abbates ; de **Morimundo**, de Bellavalle, de Tela, de Insula Barrensi, de Fristorf, monasteriorum abbates. *Confessores* : de Sigilleriis, de Caravalle, de Forda, de Calercio, de Bullione, monasteriorum abbates. *Magistri Cæremoniarum* : de Claravalle, de Morimundo, monasteriorum abbates ; prior et supprior Cistercii. *Promotor causarum* : Nonnus Nicolaus, s. th. pr., de Monastriis [Monasteriis] professus. *Receptores Excusationum* : de Caladia, de Aceyo, de Septem fontibus, de Clarofonte, monasteriorum, abbates. *Portarius diffinitorii* : de Ripatorio monasterii abbas. *Notarii abbates* : de Roseriis, s. th. pr., de Bonoradio, monasteriorum abbates. *Auditores computationum* : de Ardorello, de Monasteriis, de Cheminione, de Recluso, et quos voluerit Rmus deputare. *Notarii ad pedes* : fratres Claudius de Pontescisso, et Petrus Damant, Cistercii professi. *B*) Numerus abbatum praesentis Capituli generalis. Reverendissimus dominus Cisterciensis, de Firmitate, de Pontigniaco, de Claravalle, de Morimundo, de Frigidomonte, de Caroliloco, de Buxeria, de Recluso, de Quinciaco, de Bellavalle, de Ardorello, de Bullione, de Lococrescenti, de Villanova, de Palacio, de Neth, de Bytania, de Freistorf, de Valledulci, de Sigilleriis, de Miratorio, de Maceriis, de Forda, de Bonoradio, de Roseriis, de Albaripa, de Igniaco, de Longovado, de Ripatorio, de Insula Barrensi, de Cheminione, de Caladia, de Monasteriis, de Tela, de Aceyo, de Calercio, de Septemfontibus, de Clarofonte, de Caherio, de Caravalle Mediolanensi. * * * Anno Domini millesimo quingentesimo decimo octavo, in generali Capitulo apud Cistercium celebrato, in die Prothi et Iacinti, in mense septembri, statuta et diffinita sunt quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo … *etc.* et maxime pro domino Tiburcio, miseratione divina tituli S. Adriani, S. R. E. cardinali, nostrique Ordinis in Curia protectore benivolo … *etc.* 2.  Praeterea pro serenissimo … *etc.* 3.  Insuper pro burgensibus … *etc.* 4.  Ceterum pro pace … *etc.* 5.  Demum pro felicis … *etc.* DIFFINITIONES GENERALES 6.  Nos, frater Guillermus, abbas Cistercii, … *etc.* et est talis : Cum totus Ordo noster … *etc.* necnon in summa 12370 libr. 15 solid. 6 denar. turon. pro resta computationum generalis Capituli … etc. 7.  Ut personarum Ordinis regularis observantia protonotarios et alios nostros hostes a malignitate retrahat, cunctosque Christi fideles ad nobis benefaciendum favorabiliter inducat, generale Capitulum districte praecipit patribus abbatibus, ut per se vel suos commissarios monasteriis et personis sibi subiectis superioritatis officium solito diligentius impendant, coabbates suos et religiosos regulariter vivere, tria vota essentialia irrefragabiliter servare, proprietatem radicitus amputare, evagationes effugere, portas monasteriorum clausas tenere, mulieres monasteria nullatenus intrare permittere, saecularitates amputare, moresque pomposos abiicere, indissimulanter compellendo. 8.  Generale Capitulum ad excludendam viam malignantium praetextu diversorum regum et principum concordatorum vel indultorum sacras religionis Cisterciensis libertates praetendentium infringere, diffinit et determinat, ut concordatorum et indultorum huiusmodi per Summum Pontificem concessorum interpretatio sub bulla plumbea quam citius fieri poterit, obtineatur. 9.  Abbatibus absentibus, qui per litteras vel per abbates se fecerunt excusari, datur auctoritas absolvendi per se vel alios ab ipsis deputandos, semel ante proximum generale Capitulum, suos religiosos et conversos a casibus generali Capitulo reservatis, qui abbates poterunt et aliquo suorum religiosorum de similibus casibus absolutionem obtinere. 10.  Electionem abbatum et abbatissarum formam in Ordine hactenus observatam generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 11.  Diversorum Ordinis necessitatum anfractibus variis locis passim emergentibus, generale Capitulum ad Beatissimam Dei Genitricem confugiens, ordinat et statuit, ut in omnibus et singulis Ordinis universi sexus utriusque monasteriis, singulis diebus cantetur in fine Vesperarum alta voce, ante antiphonam *Spiritus Sanctus*, antiphona *Inviolata, integra*, cum versiculo *Post partum*, collecta *Famulorum tuorum.* 12.  Ad obviandum pernitiosae commendatariorum plagae praetendentium iurisdictionem tam in monasteriis sibi commendatis et aliis ab eis dependentibus, quam personis eorumdem locorum, generale Capitulum approbando, ratificando et confirmando omnia Ordinis statuta seu privilegia et diffinitiones praedictos commendatarios attinentia seu concernentia, statuit, ordinat et districte prohibet, ne monasteriorum vacantium religiosi praesumant aliam quam Ordinis nostri personam eligere, quamcumque personam postulare, vel vota sua sub umbra vulpinae fraudis remittere, quibus casibus emergentibus, electiones, postulationes et remissiones, sic, ut praemittitur, factas aut faciendas, ipsum generale Capitulum ex abundantiori cautela reprobat, damnat et reiicit, provione [provisione] de praemissis monasteriis penes patrem abbatem vel eius commissarium remanente ; religiosi vero procurantes in praemissis seu litteras ad electionem consequendam, vel alias a quibuscumque contra formam iuramenti impetrantes, per ipsos patrem abbatem, vel eius commissarium, sic puniantur quod ceteris transeat in terrorem. 13.  Ne patres Ordinis in diversarum supplicationum et requestarum receptione deinceps frustra graventur, generale Capitulum districte prohibet, ne quis supplicationes aut requestas, nisi prius fuerint signatae, promotori causarum aut Diffinitoribus porrigere vel porrigi facere praesumat. 14.  Personis Ordinis processus contra personas non nostri Ordinis habentibus, generale Capitulum consulere desiderans statuit, ut in earum suffragium procuratores Ordinis, quando requisiti fuerint, causis motis et movendis earumdem Ordinis personarum, ex consilio peritorum se adiungant, dommodo [dummodo] praedictae personae processus habentes sumptus necessarios faciant ; et ipsos procuratores et Ordinem sub obligatione centum librarum secundum processuum exigentiam indemnes illaesos et ingravatos reddere, seu garantizare promittant. 15.  Propter incertitudinem et variabilitatem mundanae mutabilitatis, circa quam vix potest permanens iudicium seu regula infallibilis promulgari, posteaquam diversis et multiplicibus anni terminis tentatum est, quisnam opportunior potuisset reperiri ad statuendos dies Capituli generalis, denique experientia docente compertum est, nullam partem temporis ad id fore convenientiorem, tum pro serenitate aeris, tum pro excrescentia dierum, tum denique pro otio maiore et vacatione ab operibus quibus potissimum aliis anni partibus pene omnes impediuntur, quam ea pars quae veris dicitur ; cuius partes etsi paucis praecedentibus annis visum extiterit patribus Rogationum dies huiusmodi congregationi generalis Capituli debere deputari, et recentius denuo translata sit ad praesentes dies ; nihilominus tamen maturiori super eo habita deliberatione, inspecto scilicet, quod praedicti dies Rogationum proxime admixti sunt praecipuis anni totius festivitatibus, ex nunc decernit praesens generale Capitulum, non ad praedictos dies Rogationum, quemadmodum prius, sed ad feriam secundam quartae hebdomadae post Pascha, in qua dicitur in ecclesia *Cantate*, deinceps perpetuis futuris temporibus esse transferendam ; ita ut feria praedicta summo mane ex Divione egredientes possint ad missam vel ante Cistercium adventare. Quod quidem generale Capitulum primum post haec celebrandum, non post Pascha proxime venturum, sed ad annum post qui dicitur 1520, Deo duce, celebrabitur. De Tricenario autem Ordinis id ipsum tenendum fuerit, quod pro tempore dicto Rogationum iam est institutum, neque ob id intelligendum est, quod advenientibus proximis Rogationum diebus quotta solita contributionum non solvatur. 16.  Quoniam constat quondam fuisse diffinitum ut in monasteriis Ordinis non deberet in officio prioris institui nisi qui ex eodem monasterio professus extitisset ; ex quo nonnullis in locis defectu virorum saepius contingit, ut non sit qui huiusmodi officio valeat institui. Quapropter praesens generale Capitulum praefatam diffinitionem hoc modo censet esse declarandam, limitandam et specificandam : quamdiu videlicet in illis monasteriis idoneus valebit reperiri ; sin autem, iure poterit alio ex loco alius accersiri, qui proprii abbatis interveniente consensu, per omnia subditus sit illi abbati seu praelato, in cuius monasterio fuerit institutus. 17.  Omnibus contributionum collectoribus generale Capitulum districte praecipit, quatinus omnes praedictarum contributionum debitores per omnes censuras, excommunicationes et alias iustitiae vias indissimulanter compellant, quibus commissariis totus Ordo modis et viis debitis suffragari conabitur. TRACTATUUM CONFIRMATIONES 18.  Abbatibus de Claravalle, de Roseriis, de Theoloco, de Clarofonte, et duobus eorum simul, committit praesens generale Capitulum quatinus contractum initum et passatum inter abbatem et conventum monasterii de Claroloco ex una, et habitatores de Prognoy partibus ex altera, manumissionem seu affrangisamentum continentem, prout plenius continetur, diligenti scrutinio examinent, informationes debitas super commodo vel incommodo dicti monasterii faciendo, quod inde fecerint Capitulo generali proxime venturo relaturi. 19.  Abbatibus de Reigniaco, de Vallelucenti, et cuilibet eorum in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus super quibusdam contractibus per dominum abbatem Pontigniaci cum diversis personis contractis, passatis et initis, ac de commodo vel incommodo praedicti monasterii … *etc. ut supra.* 20.  Contractus abbatis et conventus de Buxeria initus cum illustrissimo milite domino Gerardo de Vienna, domino de Ruffey, reverenter committitur Rmo D. Cistercii. 21.  Abbatibus de Frigidomonte et Caroliloco, s. th. pr., praesens generale Capitulum committit contractum initum et passatum inter abbatem et conventum de Reigniaco ex una, et Andream Prugnier, civem Parisiensem, partibus ex altera, ad examinandum, confirmandum vel infirmandum, in plenaria, etc. 22.  Abbati de Salem, audita eius relatione super venditione cuiusdam villagii, nomine Balorcheusem, pertinentis monasterio monialium de Bonacella suae visitationis, favorabiliter annuitur, quatinus uno abbate Ordinis secum assumpto, si circumstantiis omnibus attente consideratis, invenerit fore dicto monasterio de Bonacella commodum, dictum villagium vendere possint, dummodo pecunias inde receptas eiusdem monasterii utilitatibus maxime reddituum aliorum et censuum comparationi cum effectu faciat integraliter applicari. 23.  Abbatibus de Signiaco et Igniaco committitur contractus initus cum abbate de Ellancio de quadam grangia dicta Dautreux, ad 25 annos, ad confirmandum vel infirmandum. 24.  Abbatibus de Claravalle, de Tribusfontibus, de Cheminione et de Monasteriis in Argona, et duobus eorum in solidum, committitur contractus abbatis et conventus monasterii de Altofonte, confirmandus vel infirmandus. 25.  Generale Capitulum committit abbatibus de Frigidomonte, Regalimonte, de Barbello, et cuilibet in solidum, ut confirment vel infirment certam concordiam inter sorores Ysabellam Laures et Mariam de la Pralyères abbatissas de Aqua, compositionemque factam de pensione, in plenaria Ordinis potestate. 26.  Praesens generale Capitulum ad humilem supplicationem abbatis de Monte salutis, petentis facultatem permutandi seu dandi in emphiteosim certa dicto monasterio pertinentia, tam mobilia quam immobilia, abbatibus S. Petri de Gomellis, priori de Calatrava, priori de Zaurita, Ordinis Cisterciensis, et duobus eorum simul, committit quatinus si facta diligenti inquisitione, cognoverint permutationem huiusmodi bonorum seu collationem perpetuam in emphiteosim dicto monasterio fore utilem, licentient eumdem abbatem, ut una cum consilio et assensu sui conventus facere possit. 27.  Ad petitionem abbatis de Alba dominorum petentis auctoritatem vendendi de bonis immobilibus praefati monasterii sui, usque ad summam octo millium flor. renentium, praesens generale Capitulum abbatibus de Salem et de Mulbrun committit, ut se informent si praedicta venditio fuerit utilis dicto monasterio vel necessaria, et referant futuro proximo generali Capitulo. 28.  Ad requestam Rmi in Christo patris ac D. D. Georgii episcopi Spirensis, illustris comitis palatini regni, ac Bavariae ducis, consentiente abbatissa de Ponte salutis et hoc ipsum requirente, praesens generale Capitulum committit abbates in Ebrach, Mulbrun, Bebenhusen, et alteri eorum, ad inquirendum si redditio iurisdictionis facta per dictam abbatissam dicto episcopo de pago dicto Odenkoben, sit dicto monasterio de Ponte salutis utilis et commoda ; quod si ita invenerint, facta diligenti et exquisita inquisitione, confirment, in plenaria, *etc.* COMMISSIONES 29.  Generale Capitulum Angliae, Walliae, Scotiae, Hyberniae, et locorum quibus illuc dirigitur, reverenter committit D. N. Rmo Cisterciensi. 30.  Domino abbati Firmitatis committitur provincia Provinciae et Alverniae. 31.  Domino Pontiniaci [Pontigniaci] patria Nivernensis, Pictaviensis, Bituricensis et Britanniae, si sit opus, committitur. 32.  Domino Claraevallis continuatur commissio Hispaniae ad quadriennium. 33.  Eidem domino Claraevallis committitur Italia, cum locis per quae proficiscitur illuc et inde reditur. 34.  Domino Morimundi committitur Alemania, cum suis adiacentibus. 35.  Abbati de Valle lucis in Scotia, generale Capitulum committit per immediatum sequens triennium visitationem et reformationem omnium et singulorum Ordinis nostri monasteriorum et personarum in patria Scotiae, cum potestate visitandi, reformandi, corrigendi, instituendi et destituendi, tam in praedictis monasteriis quam eorum personis, tam in capitibus quam in membris, quaecumque secundum Deum et nostrae sacrae religionis statuta viderit facienda, in plenaria Ordinis potestate, dictorum monasteriorum personis districte praecipiendo, quatinus in his et ea concernentibus eidem abbati de Vallelucis pareant et obediant. CONTUMACES 36.  Fratres Stephanum Dorin et Martinum Caillot, religiosos monasterii de Misericordia Dei, ad instantiam promotoris causarum, citatos et non comparentes, generale Capitulum declarat contumaces. 37.  Abbatem monasterii de S. Mauritio, in dioecesi Corisopitensi in Britannia, et fratrem Silvestrum Mahe, eiusdem abbatis monachum, per dominum Claraevallis legitime citatos, vocatos et expectatos, et non comparentes, neque per se neque per alium, praesens generale Capitulum declarat rebelles et contumaces ; cuius quidem contumaciae et rebellionis declarationem committit abbati de Begario, et iniungendo, quatinus rursus per eum citentur ad secundam diem generalis Capituli proxime venturi ad respondendum Ordinis promotori causarum. 38.  Praesens generale Capitulum maxime aegre ferens rebellionem commissam nuper per abbatem de S. Mauritio, dioecesis Corisopitensis in minori Britannia, in personam domini abbatis de Claravalle, ibidem monasterium auctoritate Ordinis et Capituli generalis visitantis, cum contra conscientiam propriam dictus abbas et rebellis nisus fuerit dicti domini visitatoris commissionem multiplici et exquisita calumnia impugnare, ad excludendum et subterfugiendum effectum dictae visitationis, ideo, inquam, praesens generale Capitulum ex nunc declarat dictam commissionem tempore dictae visitationis fuisse legitimam, ratam et validam, quapropter denuo committit districtius iniungendo abbatibus de Villanova et de Busayo simul, quatinus quamprimum commode per eos fieri poterit, ad memoratum monasterium de S. Mauritio se transferant, ad visitandum cum effectu dictum monasterium, in capite et in membris, reformandum, corrigendum, puniendum et emendandum omnia et singula quae secundum Deum, sancti Benedicti regulam, salutariaque et canonica Ordinis nostri Cisterciensis statuta, in praedicto monasterio S. Mauritii, tam in spiritualibus quam temporalibus cognoverint et iudicaverint visitanda, reformanda, corrigenda, punienda et emendanda, simul et ad compellendum dictum abbatem ad refundendum sumptus rationabiles, quos dictus dominus visitator, tam in accedendo ad dictum monasterium S. Mauritii ex proximo monasterio, quam in recedendo ex eo ad aliud proximum monasterium fecit, in plenaria Ordinis potestate, cum iniunctione quod super praedictis omnibus dicti commissarii et super diligentia eorum circa executionem eorumdem proximum generale Capitulum ad plenum informabunt, invocato, si opus est, ad praedicta omnia et ea tangentia brachii saecularis auxilio et favore. Datum, *etc.* ELECTIONUM CONFIRMATIONES 39.  Licet pro parte fratris Ioannis Burri, monasterii Mulbronnensis, praesenti generali Capitulo fuerit supplicatum, quatinus decretum sui talis qualis electionis sua auctoritate confirmare dignaretur ; nihilominus tamen perpendens idem generale Capitulum quam difficile, imo verius impossibile, sit supra id quod non est, aliquid addere firmitatis, et quod nullus fuit ab initio demum tamquam validum posse subsistere, ad obviandum periculo obruenti, ne videlicet sine iusto titulo veri pastoris, licet forsan ignoranter praeesse velit, utpote cum ex tenore decreti ipsius ad oculum constet resignationem prioris abbatis et inde subsequentem electionem factas extitisse in favorem dicti fratris Ioannis, cuiusmodi favoris conditio ob simoniae vitium nullius alterius auctoritate admissibilis est quam SS. D. N. Papae. Praesens generale Capitulum imprimis dictam electionem censet penitus esse cassandam, irritandam et annullandam, et per praesentes cassat, irritat et annullat ; verum quia sibi ad plenum constat de dicti fratris Ioannis Burri probitate, religione et idoneitate, secum misericorditer et benevole agere volens dictum generale Capitulum, iure sibi hac vice devoluto, dictum fratrem Ioannem de novo nominat, creat et constituit in dicti monasterii Mulbronnensis verum et indubitatum abbatem et pastorem, eidem omnimodam administrationem, praesidentiam, dominium et auctoritatem praesentium receptione conferendo, eadem auctoritate omnibus et singulis dicti monasterii subiectis districte praecipiendo, quatinus eumdem fratrem in verum et indubitatum abbatem recipiant, omnem subiectionem et obedientiam sibi tam in temporalibus quam spiritualibus conferendo, in plenaria, etc. 40.  Electionem, institutionem et installationem de persona fratris Ioannis de Lignis ab abbatialem dignitatem monasterii de Clarofonte, Cisterciensis Ordinis, in dioecesi Bisuntinensi, per monachos eiusdem monasterii, praesidente ibidem domino abbate de Morimundo, patre abbate eiusdem monasterii, factas, prout continetur, etc. approbat, etc. supplendo, etc. 41.  Ad idem, de electione fratris Ioannis de Fontanis, ad abbatialem dignitatem de Bithania, praesidente abbate de Clarofonte, tamquam commissario abbatis de Morimundo. 42.  Ad idem, de electione fratris Petri Serviens, ad abbatialem dignitatem monasterii de Nizella, praesidente abbate de Molinis, eius patre abbate. 43.  Ad idem, de electione monasterii de Veterimonte, de persona fratris Gerardi de Novocastro, praesidente ibidem abbate de Vetericampo, per commissionem domini de Morimundo commissarii Ordinis. IUDICES 44.  Viso processu depositionis abbatis de Sigilleriis facto per abbates de Recluso et Ripatorio, et super eodem contentis, hinc inde partibus auditis, generale Capitulum quia eumdem processum in statu iudicandi et diffiniendi non invenit, eo quod dictus abbas de Sigilleriis contra huiusmodi processum multa proponit et proposita probare intendit, abbatibus de Fridigomonte et de Caroliloco, s. th. pr., committit quatinus, si opus fuerit, auditis denuo partibus et aliis hinc inde producendis, aliisque concernentibus debite factis, praedictum processum confirment vel infirment, ita quod quilibet praedictorum abbatum de Fridigomonte et Caroliloco habeat potestatem in solidum faciendi quodcumque concernit praedictum processum usque ad ferendam sententiam inclusive, in plenaria, etc. 45.  Domino abbati de Claravalle et abbatibus de Caroliloco, de Frigidomonte et de Roseriis, s. th. pr., et cuilibet eorum in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus et legitimis instrumentis … *etc.* monasterio Cisterciensi … *etc. ut in forma consueta.* 46.  Ad idem, pro monasterio Claraevallis, deputantur abbates iudices de Albaripa, s. th. pr., de Longovado, de Ripatorio, et quilibet in solidum. 47.  Frater Guillermus, abbas Cistercii, in Cabilonensi dioecesi, ceterique Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, notum facimis [facimus] universis, quod lite pendente coram nobis inter abbatem de Maceriis actorem, et dominum abbatem Firmitatis, quondam abbatis de Maceriis, reum, super venditione redditus centum librarum annualium, generale Capitulum reverenter committit Rmo D. N. Cisterciensi, quatinus partibus auditis, visisque videndis, decidat et terminet huiusmodi litem et processum in plenaria Ordinis potestate. Quibus partibus vocatis et coram Diffinitoribus comparentibus, ipse Rmus eisdem assignationes sequentes ad locum Cistercii fecit, videlicet domino abbati Firmitatis octavam diem ad producendum et contradicendum productis per abbatem de Maceriis ; abbati vero de Maceriis aliam octavam diem sequentem ad contradicendum, ambabus autem partibus ad audiendum sententiam diffinitivam. Quae partes praemissae consensum libenter praebuerunt. Datum Belnae, sub sigillo Diffinitorum ipsius Capituli generalis, die 16 mensis septembris anni Domini 1518. 48.  Praesens generale Capitulum gratam et ratam habens translationem certarum videlicet quatuor monialium ex monasterio Virginitatis ad monasterium de Ponte dominarum, et e contra totidem monialium ex Ponte dominarum ad monasterium Virginitatis per dominum Claraevallis, commissarium Ordinis, factam ; ne tamen ex diuturniore mora eidem monasterio de Ponte dominarum huiusmodi translatio fiat dispendiosa, committit eidem domino Claraevallis, quatinus praedictis per eum monialibus de Virginitate ad suum huiusmodi monasterium non illico sit necesse eas de Ponte dominarum ad suum remeare, sed in termino eisdem per dictum dominum Claraevallis commissarium praefigendo, cum auctoritate compellendi quascumque Ordinis personas quas active vel passive huius translationis aut remorationis negotium attinebit. Datum, *etc.* 49.  Audito, fama referente, quod soror quaedam nomine Catharina de Baden, monasterii Lucidaevallis, Ordinis nostri Cisterciensis, in dioecesi Spirensi, in multa enormia et gravissima peccata, etiam fidem concernentia inciderit ; ideo praesens generale Capitulum abbatibus de Alba dominorum, de Bebenhusen, de Mulbronn, de Fonte regis, et duobus eorum simul, committit auctoritatem procedendi contra eam, sive per incarcerationem, sive per translationem in aliud monasterium, cum potestate compellendi ad eius receptionem, seu alias quomodocumque per omnes iuris et iustitiae vias usque ad sententiam diffinitivam exclusive, invocato, si opus est, in praemissis et ea tangentibus, auxilio, consilio et favore brachii saecularis, de quorum prosecutione et processu impensis dicti monasterii Lucidaevallis, proximum generale Capitulum debite informabunt. Datum, etc. REHABILITATIONES 50.  Ad instantiam abbatis de Roseriis, pro rehabilitatione duorum ex suis monachis de Roseriis, videlicet pro fratribus Ioanne Landruet et Francisco … qui, suadente diabolo, relicto regulari habitu, accepta secum muliercula, et ablatis furto quibusdam robis ex monasterio, ferme per quinque hebdomadas diversa per loca illicentiati pervagantes, tandem Deo duce, redierunt, et demum super omnibus praemissis peccatis et criminibus poenam eis indictam patienter sustulerunt. Quapropter praesens generale Capitulum cum eisdem misericorditer dispensando praesentium tenore in primis eos restituit ad regularem habitum, dein relevat et rehabilitat ad omnes gradus, officia, beneficia et dignitates, in plenaria Ordinis potestate ; omnibus et singulis personis Ordinis nostri prohibendo ne quoquomodo eos aut aliquem eorum occasione praemissorum aut alicuius eorum impetant, imposterum impediant, seu deinceps factis vel verbis molestare praesumant. 51.  Ad instantiam domini abbatis de Pontigniaco data est eidem potestas rehabilitandi fratres Ioannem de Mare, Edmundum de S. Florentino et Ioannem Drugois, sacerdotes suos suique monasterii religiosos expresse professos, in plenaria Ordinis potestate. 52.  Ad idem, concessum est domino abbati Morimundi pro fratribus Ioanne de Grenoncuria, Nicholao… et Ioanne Virot, sacerdotibus suis religiosis. 53.  Ad supplicationem abbatis de Bonoradio, generale Capitulum rehabilitat fratrem Ioannem de Suris, sacerdotem eiusdem monasterii Boniradii religiosum, eo quod absque licentia monasterium exierit, et extra monasterium dormierit in domo tamen honesta, ad omnes voces, gradus et officia, abbatiali dignitate inclusa. 54.  Ad instantiam domini abbatis Claraevallis, fratrem Hugonem de Barrivilla, sacerdotem religiosum ipsius Claraevallis, eo quod carceribus semel fractis, bina vice sine licentia monasterium exiverit, et semel nocte foris pernoctaverit, generale Capitulum misericorditer absolvit et ad omnes gradus, voces et officia, dignitate abbatiali inclusa, rehabilitavit. 55.  Ad idem, ad supplicationem domini abbatis Claraevallis, pro fratre Ioanne de Tintavilla diacono, qui semel monasterium sine licentia exivit. 56.  Ad idem, ad instantiam domini abbatis de Claravalle et de Roseriis, s. th. pr., pro rehabilitatione trium religiosorum de monasterio Montis S. Mariae, notatorum super contagio carnis, puerperio inde secuto, ad omnes gradus, officia, beneficia et dignitates, dignitate abbatiali inclusa. 57.  Ad idem, ad supplicationem abbatis de Tela pro quodam religioso suo per certum tempus apostatante, et cum in multis praeliis interfuisset, nullum tamen fatetur se aut occidisse aut notabiliter laesisse, qui tamen super huiusmodi apostasia correctus et emendatus, ad omnes gradus, officia, beneficia et dignitates rehabilitatus est. SUFFRAGIA 58.  Frater Guillermus, abbas Cistercii in Cabilonensi dioecesi, ceterique Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, magnifico domino magistro Ioanni de la Haye, praesidenti requestarum Parisiensium, et Aegidiae Clentin eius conthorali, sanctae devotionis salutare suffragium. Quamquam divinae legis … *etc.* ad instantiam domini abbatis Claraevallis, vobis omnium bonorum spiritualium … concedimus participationem… *etc. ut in forma consueta.* 59.  Ad instantiam eiusdem domini abbatis Claraevallis, similiter datum est suffragium, sub eadem forma, magistro Claudio de Boisset, iuris utriusque doctori, decano ecclesiae Poligniacensi. 60.  Item, generoso domino Hugoni de Melun, vicecomiti Gandensi, et domicellae Ioannae de Horne eius consorti. 61.  Item, discreto et scientifico viro magistro Petro Bollet et eius uxori. 62.  Ad instantiam abbatis de Bildhusen datum est suffragium magistro Graiman sacerdoti. 63.  Item, domino Leonardo Merbelin. [DIFFINITIONES] SPECIALES 64.  Auditis abbate Caraevallis Mediolani et fratre Anthonio visitatore, visisque per eos productis in materia concernente abbates annuales et eorum consortes seu congregationem, existentes in Italia locisque circumvicinis, super pactis et concordatis per eos cum Capitulo generali quondam passatis et initis, ipsum generale Capitulum huiusmodi negotium committit fratri Matheo de Paganis, utriusque iuris doctori, procuratori generali Ordinis in Curia romana, et visis pactis et concordatis huiusmodi confrontatis seu collationatis, instrumentis, articulis et memorialibus praedictae congregationis cum nostris, casu quo duplum Capitulo praesentatum, si simile et non plus vel minus contineat quam originale, abbas Claraevallis aut alias Ordinis commissarius, seu ipse procurator bullam apostolicam praemissorum confirmativam impetret et obtineat ; si vero sit differentia, referat Capitulo generali, et non impetretur dicta bulla. 65.  Abbatis de Forda in Anglia supplicationi generale Capitulum rationabiliter annuens, abbati de Bruernia, fratri Ioanni Amesler provisori collegii Oxoniensis, et eorum cuilibet in solidum, committit quatinus abbates Angliae existentes in commissione praedicti abbatis de Forda, per omnes Ordinis censuras compellat ad eidem abbati de Forda persolvendum infra proximum Pascha summam decem anglorum pro praedictis abbatibus magistro Rotulorum domini regis in Anglia datorum, in plenaria, etc. 66.  Generale Capitulum informatum de certa terra monasterii de Bonavalle in Rutheno, sita ad litus fluvii de Boralda, seu ipsum litus ex una parte per abbatem commendatarium et conventum dicti loci contra formam iuris alienata, et ad censum perpetuum tradita, in maximum dicti monasterii damnum et praeiudicium. Ipsum generale Capitulum solens res rationabiles confirmationis robore stabilire, resque dolosas et iniustas studiose revocare, contractum de praedictis terris cum Guillelmo de Mansonville per praedictos abbatem et conventum factum et initum cassat, annullat et infirmat, praedictos abbates et conventum a iuramento super hoc forsan facto favorabiliter absolvendo, eisdem nihilominus districte praecipiendo, quatinus praedictum contractum revocet, et ad praedictum monasterium per omnes iuris et iustitiae vias ipsas terras reducat et recuperet. 67.  Abbatis de Regniaco petitionis quaerentis remissionem et absolutionem contributionum annorum Domini 1509 et 1510, generale Capitulum favorabiliter annuit. Datum, etc. 68.  Nos, frater Guillermus, abbas Cistercii … *etc.* et est talis : Audita per generale Capitulum relatione deputatorum ab eo ad examinandum processus et acta causae appellationis abbatis monasterii Montispetrosi hinc contra fratrem Claudium Vagny appellatum, inde auditis etiam responsionibus dicti fratris Claudii ad interrogatoria eorumdem deputatorum medio iuramento factis, praesens Capitulum attenta submissione dictarum partium ad decidendum per ipsum Capitulum, etiam super materia principali facta, bene appellatum fuisse per dictum abbatem dixit et pronuntiat, ut ob hoc censuras quatinus opus esset, remittit, et nihilominus eidem fratri Claudio, in virtute salutaris obedientiae iniungit, quatinus infra 20 dies a data praesentium numeratos, se cum bullis suorum beneficiorum coram dicto abbate personaliter repraesentet, eidem abbati cui professus est et suo conventui de provisione suorum beneficiorum fidem facturus, et si per dictas bullas secum fuisse dispensatum et ipso manente monacho dicti monasterii et sub obedientia abbatis et Ordinis permanendo, dicta beneficia eidem commendata fuisse constiterit, idem frater Claudius nedum summam ab abbate petitam et de qua agitur in processu, sed etiam quidquid habuerit, quoties abbas eidem praeceperit, protinus exhibere teneatur ; si vero secum, ut prius dictum est, per dictas bullas non fuisse dispensatum, visum fuerit, tunc dicto abbati libera sit optio vel dictum fratrem cum honesta concordia inter eos habenda, si fieri posset, in suo monasterio tractare, vel eidem fratri residentiam in dicto monasterio libere denegare, quin potius ut ad deserviendum in suis beneficiis et in eisdem residendum commoneat, salva in isto casu dicto abbati alimonia eiusdem fratris tempore quo ipse fructus beneficiorum suorum percepit, actione et expensis hinc inde ex causa compensatis, in plenaria, etc. 69.  Fratris Ioannis Ilmister, religiosi de Forda, baccalarii formati in theologia, provisoris collegii Oxoniensis in Anglia, querimonia nuper oblata continebat, quod fratres Guillermus … sacerdos religiosus monasterii de Holmes, et Heduardus sacerdos religiosus monasterii de Rievalle, dissolute vivunt in collegio praedicto, collegium ipsum absque praedicti provisoris licentia frequenter die et nocte, maxime Guillermus, exiverunt, portas collegii, cameraeque provisoris fregerunt, pacem communem conturbant, rebelles existunt et alios ad malignandum provocant ; generale Capitulum volens pernitiosam vitam ab Ordinis personis radicitus amputare, abbatibus de Bruernia, de Regaliloco, et cuilibet eorum in solidum huiusmodi causam committit, ipsis praecipiendo, quatinus ipsi citius quam fieri poterit, super praemissis informati, talem correctionem faciant, quod ceteris transeat in terrorem, in plenaria, etc. 70.  Generale Capitulum praevaricationem abbatis de Bokfestria in Anglia molestissime ferens, qui diffinitionem generalis Capituli de commissionibus vel officiis a commendatariis non suscipiendis, temere transgressus est, commissionem a commendatario Savigniaci pro visitanda filiatione Savigniacensi in Anglia recipiendo, ipsam diffinitionem approbat, ratificat et confirmat, ipsamque commissionem a praedicto commendatario emanatam cassat, nulliusque roboris esse declarat, et supradictum abbatem de Bokfestria ad instans generale Capitulum peremptorie citat, visurum se poenas in praedicta diffinitione contentas incurrisse, cum protestatione quod, sive venerit, sive non, nihilominus contra ipsum procedetur prout iuris et rationis fuerit ; praesentis autem diffinitionis executio abbatibus de Forda, de Neth et cuilibet eorum in solidum committitur in plenaria, etc. 71.  Abbatis et aliquorum religiosorum monasterii de Moris verba superba abbati Claraevallis, in superioritatis vilipendium procaciter prolata, generale Capitulum aegre ferens, abbatibus de Albaripa, de Longovado, de Ripatorio, et cuilibet eorum in solidum, mandat quatinus quamcitius fieri poterit, informationibus de praedictis verbis diligenter factis, ipsum abbatem de Moris ac alios quoscumque secundum verborum, personarum et casus exigentiam taliter puniant, quod ceteris transeat in exemplum, in plenaria, etc. 72.  Ruinam ecclesiae, locorumque regularium monasterii de Maceriis generale Capitulum dolenter considerans, ipsius loci abbatem ad omnibus et singulis Ordinis subsidiis impositis et imponendis, tam collegii Parisiensis quam aliis ac missione scolaris, exceptis tamen contributionibus usque ad decennium misericorditer absolvit. 73.  Generale Capitulum abbatis moderni de Roseriis labores, quos in praedicti sui monasterii prosecutione multipliciter pertulit, mature considerans, ipsum abbatem ab arreragiis subsidii collegii Parisiensis suo praedicto monasterio de Roseriis impositi, usque ad praesens tempus favorabiliter absolvit. 74.  Fratris Ioannis Fay, prioris de Savigniaco audita relatione, quod cum a paucis diebus in praedicto Savigniacensi monasterio prioratus officium exerceret, a bonae memoriae defuncto abbate prius institutus, postea vero per dominum abbatem Claraevallis, dicti loci patrem abbatem, continuatus, dicti monasterii Savigniacensis commendatarius multiphariam multisque modis ipsum in tantum afflixit ut fugam inire compelleretur, suis bonis necessitati suae ab Ordine concessis per aliquos dicti loci religiosos praedicto commendatario faventes penitus sublatis, unde generale Capitulum abbatibus de Bonoportu, de Voto, s. th. pr., et cuilibet eorum in solidum committit, quatinus citius quam poterunt de praemissis et ea tangentibus plenam informationem faciant, delinquentes autem secundum casus exigentiam districte puniant et ad instans generale Capitulum, si fuerit opus, citent aut citari faciant, praedicti monasterii Savigniacensis personis districte praecipiendo, quatinus in praemissis et ea concernentibus supradictis commissariis et eorum cuilibet pareant et obediant, in plenaria, etc. 75.  Abbatibus de Valle S. Georgii, de Volkolrode, et cuilibet eorum in solidum, generale Capitulum committit, quatinus citius quam poterunt super commutatione quarumdam possessionum per abbatem de Porta facta seu facienda, se diligenter informent, quidquid super hoc fecerint, generali Capitulo proxime venturo relaturi. 76.  Generale Capitulum abbatibus de Vetericella, de Valle S. Georgii, de Volkolrode, de Buch, et duobus eorum in solidum committit, quatinus citius quam poterunt de causis propter quas abbas de Porta fratrem Ioannem Kall, dicti monasterii de Porta seniorem abbatem incarceraverit, si vero dictum seniorem abbatem iniuste incarcerari fecerit, eumdem educant et emittant, si autem suis sceleribus et iustis causis fuerit carceribus mancipatus, eumdem illic vel in loco securiori detineri faciant, processumque praedicti incarcerati proximo generali Capitulo afferri faciant. 77.  Ad instantiam abbatis de Porta, generale Capitulum citat abbatem de Lubens, eidem abbati de Porta suo superiori super aliquibus irreverentiis, iniuriis, temeritate et inobedientia responsurum ; praesentis diffinitionis executionem omnibus Ordinis nostri personis in ordine sacerdotali constitutis committendo. 78.  Abbates de Mulbrun, de Alba dominorum, de Bebenhusen et de Fonte regis, generale Capitulum absolvit et excusat a missione scolarium ad collegium S. Iacobi Heydelbergensis, per immediatum sequens triennium. 79.  Pensionem fratris Ioannis Entesnes, senioris abbatis monasterii de Mulbrun, per abbates de Novocastro, de Bebenhusen et de Fonte regis commissarios, de consensu moderni abbatis et conventus dicti monasterii de Mulbrun assignatam, una cum clausulis, articulis et conditionibus in instrumento super hoc confecto designatis, generale Capitulum approbat, ratificat et confirmat. 80.  Appellatione pendente coram Rmo D. Cisterciensi interiecta per abbates de Mulbrun, de Bebenhusen, de Alba dominorum et de Fonte regis, propter praeceptum sive compulsorium ad mittendum scolares ad collegium S. Iacobi studii Heydelbergensis factum ab abbate de Schonavia Ordinis in hac parte commissario, generale Capitulum huiusmodi compulsorium et appellationem cum inde secutis usque ad adventum ad illas partes domini abbatis Morimundi, vel alterius commissarii ad hoc et alia terminanda et executioni demandanda potestatem habentis, committitur in plenaria Ordinis potestate. 81.  Quorumdam indiscretioni generale Capitulum obviare cupiens districte prohibet ne deinceps ita facile deponantur abbates, nisi secundum antiquas diffinitiones, abbatibus qui forsan abbatem deposuerunt sub poena suspensionis a stallo abbatis districte praecipiendo quatinus ad proximum immediate sequens Capitulum deferant aut saltem deferri faciant processum huiusmodi depositionis. 82.  Ne statuta nostra videamur pervertentes tolerare, generale Capitulum omnibus et singulis Ordinis abbatibus sub poena depositionis districte prohibet, ne deinceps episcoporum synodis aut iurisdictionibus compareant, nec subsidia seu iucundum adventum dare praesumant ; si vero contra privilegia nostra compellantur abbates illius provinciae vel patriae congregati subsidium caritativum pro defensione simul faciant. 83.  Abbati de Fonte salutis, optimo Ordinis zelatori et commissario in partibus Franconiae, praesens generale Capitulum favorabiliter committit, imo hortatur et praecipit quatinus in virtute suae commissionis, sub Ordinis censuris, prohibeat abbatem de Pelisio, ne deinceps recipiat apostatas Ordinis in suum monasterium advenientes, neque eos amplius attentet absolvere aut rehabilitare, quoniam revera nec ea facere potest, quin potius talibus confert ampliorem malignandi occasionem. Quamobrem si, quod absit, facta diligenti inquisitione, compererit dictum abbatem in eo errore perseverare, citet ipsum quamprimum fieri poterit ad generale Capitulum proxime venturum, idem generale Capitulum de praemissis omnibus debite informando. 84.  Litterae missivae ad dominos consiliarios regni Scotiae. — Frater Guillermus, humilis abbas Cistercii, ceterique Diffinitores inibi in generali Capitulo constituti, reverendissimis ac reverendis in Christo patribus ac aliis domini regis Scotiae spectabilibus consiliariis, humilem commendationem et totius religionis bonorum spiritualium participationem. Reverendissimi et spectabiles viri, grandis accidit nobis desolationis materia cum nobis invicem existentibus relata est eiectio abbatis de Vallelucis in regione vestra, unde et dolentes etiam admiramur, quod iure pleno electionis titulatus, sic impetitus sit, ut quo iniuriae resistat non pateat sibi administrandae iustitiae locus. Et si fundatus divino iure, saltem imitative prout in actibus apostolorum patet de electione Mathiae, et de septem diaconibus ; nam ait Petrus divino Spiritu afflatus : Eligite ex vobis, etc. Naturali vero iure et positivo formaliter plurisque locis, neque in hoc cedere potest dispensatio nisi subsistentibus et rationabilibus causis, quae nondum in aliis regnis, utpote Galliae aut Hyspaniae inventae sunt, et minus in Anglia, vicina vestra, sed nec Dacia, Germania aut Ungaria. Quod si quandoque nonnullorum importunitate obreptitie vel subreptitie dispensatum sit, nihilominus ad oculum constat quanta ad hoc inconvenientia consequuntur, dissolutio scilicet totius religionis, et temporalitatis dissipatio, directa et omnimoda intentionis fundatorum frustatio [frustratio]. Quae quidem nullo pacto admittenda duceret ulla ordinata polliciae, prout in regno vestro etiam vos appetere non dubitamus. Quapropter patres et domini praestantissimi, reverendissimi ac spectabiles viri, vos et unumquemque vestrum respective humiliter supplicamus ac petimus, quatinus convertere dignemini oculos favoris vestri ad correctionem praemissorum, praesertim ad restitutionem praedicti abbatis de Vallelucis, pauperis vestri eiecti, laesi et verberati, cum certe nusquam diu tantae crudelitatis facinus auditum est, et poenae… Petrus divinae maiestatis ultionem cum ait : Nolite contemnere unum ex pusillis istis, qui scandalizaverit, etc. a cuius comminationis maledictione vos vestraque praeservare dignetur Dominus Deus Iesus Christus. Amen. Datum ex diffinitorio nostro Cistercii sub appensione sigilli nostri, *etc.* 85.  Alia epistola. — Praesens generale Capitulum non parvo cum pietatis affectu compatiendo ingentibus laboribus et maximis diligentiis abbatis de Igniaco in prosecutione processus contra impugnantes Ordinem et praesertim commendatarium modernum monasterii de Savigniaco, volentis omnino non modo in temporalibus sed et spiritualibus in praedicto monasterio et ceteris dependentibus usurpare iurisdictionem ordinariam, per hoc privilegia et libertates Ordinis non parva ex parte infringendo. Hinc est quod omnes et singulas Ordinis personas et maxime praelatos, abbates, abbatissas, priores et ceteros omnes in visceribus Iesu Christi hortatur et admonet plurimum, ut quibus suppetit huiusmodi facultas et zelus tenet Ordinis immunitatis servandae et defendendae porrigere dignatur manus ex his ex quibus poterunt adiutrices, quasi obmissis minus necessariis id duxerint faciendum, ipsi tamquam sibi ipsis huiusmodi eleemosinam impendentes et Deo et hominibus nimirum placidiores et commendabiliores accedant, ab eo mercedem certo accepturi, cuius in hoc ipsi ministri fideles probabuntur ; quibus nihilominus abbatibus scilicet et prioribus in monasteriis commendatis, necnon monialium patribus confessoribus hoc modo sibi de bonis suis subvenientibus, praesens generale Capitulum favorabiliter annuit, quatinus ipsi possint infra annum a largitione sua absolvere per seipsos in foro interiori ab omnibus casibus generali Capitulo reservatis, et ultra quam ad abbates et priores praedictos illis quibus voluerint de suis religiosis eamdem facultatem committere, in plenaria, etc. 86.  Ad petitionem abbatis de Calercio, in honorem sancti Hippolyti contemplatione reliquiarum quae eodem in monasterio haberi noscuntur, praesens generale Capitulum annue perpetuis concedit temporibus licentiam ibidem celebrandi officium eiusdem sancti, vesperas scilicet primas et secundas, una cum missa et vigiliis XII lectionum. 87.  Ad idem, ad petitionem abbatis de Salem, de sancto Leopoldo. 88.  Propter multitudinem agendorum praesentis generalis Capituli remittimus computationes collegii ecclesiae sancti Bernardi Parisiis ad Rmum D. Cisterciensem, cum ipse brevi accedet ad illam civitatem, vel cui ipse velit committere. 89.  Ad supplicationem abbatis de Dunis, propter damna monasterio suo occurrentia petenti remissionem contributionum suarum ordinariarum, concedit praesens Capitulum generale ut absolvatur a missione plurium scolarium, et ab accessu ad Capitulum generale usque ad aliam Capituli generalis dispositionem, nihil penitus de quotta praedictarum contributionum suarum diminuendo. 90.  Praesens generale Capitulum aegre ferens admodum insolentiam et dissolutionem monasterii de Alpibus, Ordinis nostri in Sabaudia, cuius rumor ad aures usque domini ducis dicitur pervenisse, in grave non modo dicti monasterii, sed et totius religionis nostrae scandalum, abbati de Tela, de cuius zelo et discretione plurimum confidit, districtius iniungendo committit auctoritatem reformandi dictum monasterium, in capite et in membris, in spiritualibus et temporalibus, *etc. ut in forma consueta.* 91.  Frater Guillermus, abbas Cistercii, ceterique Diffinitores Capituli generalis Ordinis Cisterciensis, abbatibus de Tela et de Stamedio, salutem et in commissionibus amore Ordinis promptam adhibere diligentiam. Ut vobis nonnihil impertiamur sarcinae quam solis humeris nostris sufferre non possumus, cumque clamor ad aures usque nostras intonuerit super infelici et scandaloso regimine monasteriorum de Altaripa monachorum et de … monialium in dominio Friburgensi constitutorum, hinc est quod de vestris zelo et prudentia et discretione plurimum confisi, vobis duobus simul tenore praesentium committimus auctoritatem, quam celerius fieri poterit et postea toties quoties volueritis, visitandi praedicta monasteria, puniendi, corrigendi, reformandi … *etc. ut in forma consueta.* 92.  Viso processu facto per abbatem de Ardorello super inordinato regimine religiosorum de Fullentiis, maxime fratris Petri de Montegiscardo, de gravibus criminibus accusati, in magnum nostrae sacrae religionis opprobrium, generale Capitulum huiusmodi processum et informationes committit abbatibus de Gratia Dei, de Gimonte, de Bellapertica, et cuilibet eorum in solidum, ipsis nihilominus praecipiendo cum praesentes cum informationibus ad eorum manus devenerint, alter alterum non expectando, quamcitius fieri poterit, praedictum fratrem Petrum enormiter accusatum reponi faciant apud praedictum monasterium, vel alium securiorem locum, in carceribus cum fratre Petro et suis complicibus in praedictis informationibus recensitis super omnibus auditis talem punitionem per perpetuam incarcerationem, si fuerit opus, indissimulanter faciant, quod ceteris transeat in terrorem, in plenaria Ordinis potestate. Datum, etc. 93.  Quia propter agendorum multiplicitatem, *etc. ut in anno* 1506, n° 30.

*A*>) Ordinatio praesentis Capituli generalis anni Domini 1520, die octava mensis maii apud Cistercium celebrati. *Diffinitores* : de **Cistercio**, s. th. pr., de Belloprato, s. th. pr., de Miratorio, s. th. pr., de Gymonte, de Loco S. Bernardi, monasteriorum abbates ; de Caroliloco, s. th. pr., loco domini **Firmitatis*, de Voto, s. th. pr., de Igniaco, de Laude, de Molinis, monasteriorum abbates ; de **Pontigniaco**, de Longovillari, s. th. pr., de Bonoradio, de Noa, de Trisayo, monasteriorum abbates ; de **Claravalle**, de Longovado, de Ursicampo, de Busayo, de Monte Sanctae Mariae, monasteriorum abbates ; de **Morimundo**, de Veterimonte, de Vetericampo, de Caritate, de Theoloco, monasteriorum abbates. *Confessores* : De Egna, de Bullione, de Crista, de Claroloco, monasteriorum abbates. *Magistri caerimoniarum* : de Claravalle, de Morimundo, de Belloloco, monasteriorum abbates, prior et supprior Cistercii. *Promotor causarum* : procurator Ordinis in Curia. *Receptores excusationum* : de Aceyo, de Lococrescenti, de Quinciaco, de Brolio S. Benedicti, de Valle regis, monasteriorum abbates. *Portarius diffinitorii* : de Bullencuria monasterii abbas. *Notarii abbates* : de Roseriis, s. th. pr., de Moroliis, monasteriorum abbates. *Auditores computationum* : de Rigniaco, de Ardorello, de Barbello, de Signiaco, monasteriorum abbates, et quos Rmus voluerit deputare. *Notarii ad pedes* : fratres Claudius de Pontescisso, Petrus Damant, Cistercii professi. * * * *B*) Numerus abbatum praesentis Capituli generalis. — Rmus dominus Cisterciensis, de Pontigniaco, de Claravalle, de Morimundo, de Caroliloco, de Belloprato, de Roseriis, de Voto, de Longovillari, de Miratorio, de Igniaco, de Signiaco, de Veterimonte, de Vetericampo, de Rigniaco, de Laude, de Noa, de Ursicampo, de Gymonte, de Ardorello, de Barbello, de Buzayo, de Moroliis, de Trizayo, de Bullencuria, de Crista, de Loco S. Bernardi, de Caritate, de Theoloco, de Monte S. Mariae, de Lococrescenti, de Aceyo, de Quinciaco, de Belloloco, de Vallibus in Ornesio, de Clarofonte, de Valle dulci, de Bonoradio, de Heina, de Longovado, de Bullione, de Bitania, de Molinis, de Septemfontibus, de Claroloco, de Baudelo, de Faesia, de Valle regis, de Brolio Benedicti, de Escureyo, procurator Ordinis. — Numerus praedictorum abbatum quinquaginta. * * * Anno Domini millesimo quingentesimo vigesimo, die octava mensis maii, in generali Capitulo apud Cistercium celebrato, statuta sunt et diffinita quae sequuntur. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo ac beatissimo domino nostro Leone, divina Providentia Papa X, necnon pro Rmis in Christo dominis S. R. E. cardinalibus, et maxime pro Rmo D. cardinali de Boissy S. S. Apostolicae in Francia legato et Ordinis amatori singulari, similiter et pro D. Augustino de Trivultiis, miseratione divina tituli S. Adriani S. R. E. cardinali, nostrique sacri Ordinis in Curia protectore benivolo, et etiam, *etc.* 2.  Praeterea pro serenissimo ac invictissimo D. N. domino Carolo, Dei gratia imperii romani imperatore electo, semper augusto, *etc.* 3.  Insuper pro burgensibus, … *etc.* 4.  Ceterum pro pace … *etc.* 5.  Demum pro felicis … *etc.* [DIFFINITIONES] GENERALES 6.  Nos, frater Guillermus, abbas Cistercii, … *etc.* et est talis : Cum totus Ordo noster … necnon in summa 10881 libr. 18 solid. 8 denar. turon., pro resta computationum generalis Capituli praesentis anni 1520 … *etc.* 7.  Quoniam tam ex parte Rmi D. protectoris nostri in Curia romana, quam ex parte procuratoris ibidem viva voce et litteris praesentis Capituli generalis patribus suggestum est, immo experientia clare constat, pluraque Ordinis monasteria, praesertim in partibus transalpinis citra et ultra Romam esse penitus dilapidata, disrupta, destituta et nonnulla translata ad alios Ordines, et iam funditus ab Ordine alienata, quod ex eo noscitur provenire quod procurantibus utriusque status tam saecularibus quam regularibus passim inveniuntur esse commendata, cui quidem desolationi etsi ex parte eorumdem et protectoris et procuratoris apud SS. D. N. Papam, quantum in eis est, in dies obsistatur ; nihilominus tamen vel quoniam videt ipse SS. D. N. vel sese existimat Curiam ipsam romanam a patribus Ordinis et Capitulo generali ignorari aut contemni, parum videlicet assequi quod expetunt, quandoquidem iam tantum temporis praeteriit, utpote 30 ann. et supra, quo per aliquem ad hoc ab Ordine gratia reverentiae ei exhibendae destinatum visitata non fuerit. Hinc est quod praesens generale Capitulum merito formidans sibi ne initiis istis paulatim, immo valde festinanter excrescentibus, totus ipse Ordo denique ruat in immane et irreparabile praecipitium, ex nunc decernit et destinat apud Curiam ipsam et praesertim apud dictum SS. D. N. Papam ex partibus Ordinis aliquem esse mittendum, quem ob claras tum ingenii tum corporis dotes et ferventissimum zelum, quem semper ad Ordinem hucusque gessit, ad hoc nominat R. in Christo patrem D. abbatem de Claravalle, qui accito secum aliquo ex Ordine quem voluerit, mediis sibi possibilibus apud dictum SS. dictorum inconvenientium procuret restaurationem, aut saltem cessare suggerat et suadeat huiusmodi ruinam deplorandam. At quoniam id sine magnis pecuniarum summis debite expleri non posset, quae nequaquam colligi possent nisi toto Ordine adminiculum praestante, etiam ex nunc censet et diffinit in Ordine universo subsidium esse ponendum hoc modo per patres praesentis generalis Capituli quottandum et distribuendum, ut habito respectu ad antiqua taxarum registra, etiam ponderetur status praesens facultatum monasteriorum Ordinis universi, quibus praeviis respectibus cuique monasterio summa ipsa moderata taxetur, suspenso interea pro praesenti anno dumtaxat subsidio collegii S. Bernardi Parisiis. Quorum quidem monasteriorum personis regularibus et aliis quibuscumque ad quas attinet respective, praesens generale Capitulum praecipit districtissime, ut de summis sibi per dictos patres imponendis iuxta terminos per commissarios praefigendos et assignandos realiter et integre satisfaciant et persolvant ; quibus quidem commissariis et collectoribus dictum praesens generale Capitulum committit auctoritatem, ut ad id eas sub poenis et censuris Ordinis compellant aut compelli faciant, in plenaria Ordinis et Capituli generalis potestate, invocato ad hoc, si opus est, brachii saecularis auxilio, consilio et favore. 8.  Propter conformitatem Ordinis observandam et quoniam experientia docente praesenti generali Capitulo innotuit, in multis Ordinis monasteriis, tum ob antiquitatem tum ob aliam quamlibet intervenientem negligentiam aut quidpiam aliud, libros cantuum penitus esse vel obliteratos vel omnino disruptos aut laceratos, utque eorumdem monasteriorum paupertati faciliori modo benigne subveniatur, dictum praesens generale Capitulum ordinat, diffinit et determinat, quatinus quamprimum commode fieri poterit, per aliquem ex patribus Ordinis, dominum videlicet abbatem de Claravalle, electo per eum ad hoc idoneo impressore, et perito correctore ipsi adiuncto, *Gradualia* et *Antiphonaria* Ordinis tradentur imprimenda, patribus visitatoribus et commissariis iniungendo, ut visitata per eos monasteria et loca regularia, quae huiusmodi libris compererint indigere, locorum eorumdem et facultatum qualitate pensata, cogant ad sufficienter providendum sibi de huiusmodi libris, omnibus et singulis eiusdem Ordinis personis denique prohibendo ne similes libros aliunde imprimi procurent, donec et quousque sic ipsis qui ad imprimendum dictos libros vires et impensas dederint ad plenum constiterit fuisse satisfactum, in plenaria Ordinis potestate. 9.  Ad declarationem diffinitionis de dicenda oratione *Inviolata* anno novissime elapso factae, determinat praesens generale Capitulum praedictam orationem immediate ante maiorem missam semper esse dicendam, nisi forsan per alia suffragia a generali Capitulo rata et approbata hora illa praepediretur, quo casu foret post vesperas, uti in praedicta diffinitione expressum est, decantanda ; et de Tricenario Capituli generalis eo modo fiat ut solitum erat fieri cum in festo Crucis mensis septembris Capitulum generale celebrabatur. 10.  Praesens generale Capitulum aegre ferens admodum quorumdam Ordinis suppositorum temeritatem, qui postpositis per contemptum vel ignorantiam legibus, bona monasteriorum suorum dare, permutare, transferre, aut alio quovismodo quittare aut alienare non formidant et singulis Ordinis personis maxime abbatibus et praelatis, necnon conventibus et collegiis districte prohibet ne deinceps cum quibuscumque personis talia attentare praesumant, sed in contractibus et pactis talibus iniendis et faciendis, formam per omnia observent quae plenius in statutis Benedicti Papae XII continetur. Quod si secus antea hucusque factum extiterit, omnia huiusmodi pacta, contractus et conventiones revocat, irritat et annullat, omnes et singulas Ordinis personas, quae forsan ad haec sub iuramento consensum praestiterint, ab huiusmodi praestatione iuramenti penitus relevando et absolvendo, in plenaria, *etc.* 11.  Praesens generale Capitulum non abs re graviter infensum super sinistro zelo et iniquo affectu, quem quidem non dicam religionis, sed totius malitiae et perversitatis filii, ad Ordinem habere noscuntur in eo quod in fraudem Ordinis sui et maximum ipsius dedecus et detrimentum, datis et praestitis nominibus suis, protonotarios et saeculares adiuvant et favorem eis conferunt ad impetranda Ordinis monasteria et prosequendum processus in curiis Parlamentorum Parisiis et aliis locis ; quapropter districte praecipit idem generale Capitulum singulis visitatoribus, quatinus facta super talibus diligenti inquisitione, si quos huiusmodi delicti conscios invenerint, taliter puniant ut ceteris cedat in terroris exemplum ; et nihilominus citent eos ad comparendum personaliter proximo inde generali Capitulo ad obiecta eis per procuratorem facienda respondendum, in plenaria, etc. [DIFFINITIONES] SPECIALES 12.  Nos frater Guillermus, *etc.*… et est talis : Productis pluribus instrumentis super unione prioratus de Galilea ad prioratum de Porta coeli, ex parte prioris dicti loci Portae coeli et sibi adhaeentium [adhaerentium], quibus dictam unionem confirmandam et approbandam esse praetendebant ; aliis similiter pluribus litteris per priorem de Warmunda et alios sibi adhaerentes in medium adductis et ostensis ; partibus item ad plenum auditis, praesens generale Capitulum volens concordiam et pacem nutrire inter fratres ac unicuique quod iustum est tribuere, longa discutione et praematura deliberatione praehabita, decernit, determinat et diffinit, quod praedictus prioratus qui aliquantulum praetermisso ordine iuris et non observatis solemnitatibus debitis fuerant uniti, ad pristinum statum reducentur, sic quod deinceps ut antea erunt diversi prioratus, ne ex coniunctione eorumdem fundatores, augmentatores et benefactores ipsius prioratus de Galilea suis votis et intentionibus fraudentur, ne vicini pauperes eleemosinis, et cuncti tam pauperes quam divites orationibus et solitis priventur sacrificiis, in magnam divinae Maiestatis offensam, vicini populi scandalum, et reipublicae detrimentum. Decernit insuper ut religiosi de Porta coeli ibidem maneant, et qui de Galilea, vi unionis exiverunt, ad Galileam redeant unde exiverunt, ceteris qui nunc in Galilea sunt ad prioratum de Warmunda translatis ; permittendo tamen ut tres de Galilea manere possint in Porta coeli propter paucitatem religiosorum ibidem existentium usque ad aliam Capituli generalis dispositionem ; statuit similiter ut calices, reliquiae, iocalia et cetera ecclesiae ornamenta, similiter litterae, tituli et omnia mobilia quae ex Galilea ad Portam coeli delata fuerunt, iterum in eodem loco integraliter restituantur. Et quod nihilominus expensae, quae occasione dictae coniunctionis et unionis factae sunt, communes remanebunt et communiter portabuntur, pensatis pensandis et consideratis considerandis. Audiens autem generale Capitulum priorem de Warmunda dictorum prioratuum superiorem immediatum esse dictis fratribus multum suspectum propter iam diu agitatos inter eos processus, volensque eorum paci ac tranquillitati consulere committit praesentium tenore prioribus de Pickepot et de Valle Nostrae Dominae et cuilibet eorum, ut possint vice dicti prioris de Warmunda usque ad proximum futurum generale Capitulum eosdem visitare, salva tamen in omnibus aliis praeterquam in visitatione, ipsius prioris iurisdictione. Mandat insuper dictum generale Capitulum dictis prioribus de Pickepot et de Valle Nostrae Dominae simul et coniunctim ut praesentem diffinitionem executioni demandent, et omnia se concernentia ut melius expedire viderint adimpleamt [adimpleant], cogendo omnes et singulas personas in eadem comprehensas, prout eas respicit et concernit, ad impletionem praedictorum per omnes iuris et iustitiae vias, et singulas Ordinis censuras, invocato ad hoc, etc. 13.  Supplicationem abbatis de Vetericella, quae ad pacem sunt rogantis, praesens generale Capitulum audiens et laetanter suscipiens tractatum seu instrumentum super concordia, pace et unione inter dictum abbatem et abbates marchitas perpetuo firmanda, et antiqua lite super missione studentium ad collegium Lipzense prorsus sopienda et extinguenda, approbavit, laudavit, ratificavit et confirmavit, ipsum tractatum cui praesentes annectuntur, tenore praesentium approbat, laudat, ratificat et confirmat, praecipiendo dictis partibus districtius in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena, ceterisque Ordinis censuris, quatinus ipsas pacis conditiones firmiter et inviolabiliter deinceps perpetuis temporibus observent, studentesque suos ad ipsum Lipzense collegium mittere teneantur, prohibendo etiam ne ad alia studia eos mittant, salvo tantum divi Bernardi Parisiensis collegio, ad quod si voluerint studentes suos mittere licebit ; quod si qui forsitan praedictae concordiae contemptores extiterint, ab abbate de Vetericella, patre dicti collegii, per dictas Ordinis censuras ad iam dictam concordiam tenendam compellantur, in plenaria, etc. 14.  Supplicationem abbatis de Heymerode annuens, praesens generale Capitulum eumdem a praesenti generali Capitulo excusatum habet, eumque per praesentes excusat, eumque usque ad proximum generale Capitulum a mittendo seu manutenendo scolari in Universitate Heydelbergensi aut alia quacumque, multis causis pensatis benigne supportat, in plenaria, etc. 15.  Supplicationem abbatis de Byldhusin praesens generale Capitulum audiens, eidemque tamquam rationabili consensum praebens, permittit ut uxores ducum, comitum et principum cum earum pedissequis possint suum monasterium intrare, atque ibidem pernoctare, ne forte ex defectu hospitii earum minuatur devotio, exhortans tamen ipsum abbatem ut perraro id fiat, ne maligno tentandi tribuatur occasio. 16.  Praesens generale Capitulum attentius considerans labores quos abbas de Moroliis pro tuitione, defensione suae ecclesiae pertulit damna, similiter quae tum ob aquarum submersiones, tum ob bella et spoliationes, tum denique ob varios processus per eum viriliter prosecutos, passus est, volensque quoad potest in praemissis eidem suffragari, succurrere, atque adiutorium impendere, eumdem suumque monasterium usque ad triennium excusat et supportat a solutione omnium arreragiorum, tam contributionum quam subsidii collegii divi Bernardi Parisiis, adiecto tamen propter urgentia Ordinis negotia, quod ipse, triennio pendente, contributiones et subsidia exsolvere tenebitur, in plenaria, etc. 17.  Supplicationem abbatis de Ardorello praesens generale Capitulum suscipiens, eiusque optimum zelum ac plurimos labores quos semper pro Ordinis defensione atque honore suscepit, et Dei gratia imposterum est suscepturus, attentius considerans, iuxta ipsius supplicationis tenorem, attenta ipsius monasterii tenuitate, taxam suarum contributionum, quae novem libr. turon. esse consuevit ad summan [summam] sex libr. per praesentes reducit, et praedictam summam sex libr. turon. precise eidem imponit, taxat et astallat, donec monasteria aliter secundum eorum verum valorem taxabuntur, in plenaria, etc. 18.  Appellationem abbatis de Capella Thosan a substituto abbatis de Claravalle, die 28 mensis octobris interiectam, praesens generale Capitulum irritam declarat et inanem, nulliusque vigoris et momenti decernens, ipsum sicut et ceteros Ordinis abbates ad solutionem contributionum pro anno Domini 1519 fuisse obligatum. 19.  Praesens generale Capitulum volens sanctum propositum relictae defuncti domini Alostensis, quae monasterium monialium Ordinis de novo erigere atque fundare cupit in civitate Lovaniensi, fovere et benigno favore roborare, committit abbatibus de Loco S. Bernardi et de Molinis simul, ut loco diligenter inspecto ipsiusque commoditatis inquisitione etiam facta super competenti fundatione et dotatione se diligenter informent, si omnia ad monasterium debita construendum concurrant, quibus debite inspectis et prius obtenta a domino episcopo eiusdem loci debita exemptione, prout in *Chartae charitatis* exordio continetur, ibidem monasterium construendum decernant, approbent et ratificent ; sin alias construi prohibeant, remittentes, quae ibi habitant moniales ad propria monasteria, a quibus assumptae fuerunt, prout iuris aequitas exegerit, in plenaria, etc. 20.  Praesens generale Capitulum supplicationem abbatis monasterii de Valle S. Petri, alias Heysterbach, inclinatum, eum a Capitulo generali, quod nunc celebratur, excusatum habet, supportatque et excusat a mittendo studente ad collegium Heydelbergense usque ad biennium, concedit quoque eidem ut suos religiosos, sibique subiectas moniales, ab omnibus casibus etiam ipsi generali Capitulo reservatis usque ad biennium absolvere possit. 21.  Frater Guillermus, abbas Cistercii in Cabilonensi dioecesi, ceterique Diffinitores Capituli generalis, dilecto fratri Petro Leduc, monasterii de Mortumari [Mortuomari], Ordinis Cisterciensis in dioecesi Rothomagensi, religioso expresse professo presbytero, salutem. Fide dignorum relatu didicimus quod monasterium nostrum de Fulcardimonte, Rothomagensis dioecesis, per ultimum abbatem eiusdem loci nuper fuit expositum in manibus cuiusdam commendatarii, quod quia est contra Ordinis formam et statuta seu privilegia a romanis Pontificibus concessa, constat ius in eodem et de eodem providendi ad generale Capitulum pro hac vice fuisse devolutum ; ne igitur diuturnae vacationis detrimenta sustineat, tibi, de cuius discretione, providentia, circumspectione, scientiae claritudine, aliisque praeclaris virtutibus et meritis, quibus insignitus existis, ad plenum in Domino generale Capitulum confidit, tenore praesentium, auctoritate qua fungitur, monasterium ipsum de Fulcardimonte cum universis iuribus et pertinentiis ipsius, tam in spiritualibus quam temporalibus, plenarie confert et donet, teque verum et indubitatum abbatem eiusdem monasterii de Fulcardimonte instituit, creat et declarat. Quocirca omnibus et singulis Ordinis abbatibus, prioribus, cellerariis, bursariis, receptoribus et aliis quibuscumque praefati Ordinis religiosis praecipit generale Capitulum, ceteros vero presbyteros, notarios et tabelliones publicos saeculares rogat, quatinus te, per te vel procuratorem tuum in realem actualem et corporalem possessionem vel quasi ipsius monasterii de Fulcardimonte, iuriumque et pertinentiarum eiusdem ponant et inducant. Omnibus et singulis eiusdem monasterii regularibus personis districte iniungendo … *etc. ut in forma consueta.* 22.  Super querimonia praesenti Capitulo contra confirmationem abbatis de Sigilleriis proposita, praesens generale Capitulum decernit et declarat registrum diffinitionum anni Domini 1505 factarum esse verum sanum et integrum, ac in nulla sui parte de falsitate suspectum, in plenaria, etc. 23.  Ad supplicationem abbatis de Monte Sanctae Mariae, in Bisuntinensi dioecesi, habito respectu ad onera diversa et multiplicia inconvenientia quae a paucis annis dicto suo monasterio contigerunt, de restis adhuc hucusque ab eo debitis ratione subsidii collegii S. Bernardi Parisiis, remittit sibi summas duorum annorum, quae in unam faciunt viginti libras turonenses. 24.  Praesens generale Capitulum satis ad liquidum informatum super honesto convictu et sollicito regimine, quod soror Ioanna de Nanton exercuit quamdiu ipsa abbatizaret in monasterio de Baptanto, Ordinis nostri Cisterciensis, iuxta muros Bisuntii, et preesertim [praesertim] quia sponte cessisse dicitur, alteri videlicet sorori Annae Leblanc eiusdem Ordinis, volens praeterea favere eius senectuti, conformiter ad Ordinis privilegia et indulta apostolica earumdem libenter utriusque supplicationi annuendo, vult, consentit et diffinit, quatinus assignatio facta annuae pensionis eidem sorori Ioannae de Nanton per dictam sororem Leblanc, modernam eiusdem monasterii abbatissam et conventum, prout continetur in litteris quibus praesentes annectuntur, eidem sorori Ioannae annue quoad vixerit in humanis indefectibiliter persolvatur, easdem assignationis litteras secundum omnimodam sui formam et tenorem approbando, confirmando et ratificando in plenaria Ordinis potestate. Quod si, quod absit, de summa ibidem praefixa et taxata, deque ceteris sibi in eisdem assignatis, quidquam in toto vel in parte, suis terminis subtraheretur, idem praesens generale Capitulum committit et deputat abbates de Bellavalle, de Charitate et de Roseriis, s. th. pr., et eorum quemlibet in solidum, ad compellendam eadem auctoritate eamdem sororem Annam, seu etiam quamlibet aliam pro tempore eiusdem monasterii abbatissam, cellerariam, seu aliam quamlibet officialem, ad quam vel ad quas attinebit, ad debite et integre quidquid fuerit debitum eidem Ioannae persolvendum. Datum, etc. 25.  Praesens generale Capitulum, audita supplicatione fratris Odonis Devers, professi de monasterio de Aceyo, et facta diligenti inquisitione super forefactis et inobedientiis eius in praesentia abbatis moderni de Aceyo, per id consequens iam partem satisfactionis super eisdem delictis, eumdem fratrem explevisse ; nihilominus tamen pro ampliori satisfactione ipsum condemnat ad disciplinam regularem hodie in capitulo huius domus Cistercii capendam [capiendam] et recipiendam ; et quia constat eum carceres dicti monasterii de Aceyo, quibus inclusus pro dictis defectibus tenebatur, clam et violenter exivisse ulterius dicto fratri Odoni praecepit sub Ordinis censuris, quatinus proximioribus post haec diebus sese eisdem carceribus personaliter repraesentet mansurus illic, si ita abbati loci visum extiterit octo diebus, post quos dictum praesens generale Capitulum dicto abbati de Aceyo et singulis eiusdem monasterii regularibus personis ad quam attinebit, ne ultra in dedecus Ordinis et contra ipsius statuta et diffinitiones idem frater vagabundus in saeculo et improvisus remaneat, iniungit et praecipit quatinus vel ipsum recipiat in consortium aliorum monachorum suorum, aut certe sibi de alio convenienti monasterio provideat, assignatis et datis sibi realiter et cum effectu, vel eidem monasterio ad quod mittetur, singulis annis quoad vixerit, pro expensis et provisione sua, decem libris turon. Quorum omnium potestatem et executionem committit idem generale Capitulum abbati de Roseriis, s. th. pr., similiter abbatibus de Charitate et de Theoloco, et cuilibet eorum in solidum, in plenaria, etc. 26.  Super materia de Sigilleriis, frater Ioannes de Burreyo, s. th. pr., pro et nomine procuratorio fratris Nicolai Boucherat competitoris in materia dicti monasterii de Sigilleriis protestatus est hoc modo : Ego nomine fratris Nicolai Boucherat, prioris de Bella aqua, protestor, quod non intendo consentire ut aliquid fiat in materia de Sigilleriis contra magistrum Nicolaum Boucherat, ipso non audito, et simul obtulit unum extractum ex registro Capituli generalis anni 1505, signatum Cothenot, C. Ryam, super quo adiuratus dictus Cothenot asseruit dictum ; extractum fuisse ad verum originale debite collationatum. 27.  Audita supplicatione abbatis de Tribus fontibus praesens generale Capitulum eum excusat a via eiusdem Capituli generalis, et quantum ad ea quae concernunt promotionem eius ad monasterium de Tribusfontibus, totum huiusmodi negotium remittit ad dominum abbatem Claraevallis, ut sua paterna auctoritate faciat, quod sibi videbitur expediens. 28.  Praesens generale Capitulum diffinit et determinat, ut deinceps tam auditores computationum, quam abbates notarii solvere teneantur ex integro contributiones suis monasteriis impositas, quemadmodum et ceteri officiarii Diffinitores quos constat plus ceteris omnibus pro agendis ipsius generalis Capituli laboris et sollicitudinis impendere. Datum, etc. COMMISSIONES 29.  Nos, frater Guillermus, abbas Cistercii in Cabilonensi dioecesi, ceterique Diffinitores Capituli generalis, venerabilibus et in Christo nobis praecarissimis coabbatibus monasteriorum de Stratfordia et de Gratiis Londonensis dioecesis, salutem et in commissis diligentiam adhibere. Praesens generale Capitulum perpendens distantiam commissariorum Angliae novissime per generale Capitulum institutorum a nonnullis monasteriis inferius nominandis, magis vobis et civitati Londoniarum propinquis quam praedictis commissariis ad tollendos labores et sublevandum dictos commissarios et monasteria ipsa a gravaminibus, quae occasione praedictae distantiae incurrere possent, et ne visitatione aut reformatione solita in Ordine nostro careant, vobis duobus et cuilibet vestrum in solidum, de quorum zelo, prudentia et discretione ad plenum in Domino confidimus, tenore praesentium damus et committimus auctoritatem omnia et singula monasteria inferius descripta, tam virorum quam monialium visitandi, toties quoties opus fuerit et indiguerint, puniendi, corrigendi, reformandi, instituendi et destituendi, in capitibus et in membris, … *etc. ut. in forma consueta* ; praesentibus usque ad biennium dumtaxat in suo vigore duraturis. Nomina autem monasteriorum quae praediximus sunt quae sequuntur : de Belloloco, de Quarrera, de Laetoloco, de Waverleya, de Wardona, de Woburnia, de Ponte Roberti, de Boxleya, de Comba, de Garendona, de Stanleya, de Miravalle, de Bordesleya, de Bitlesden, de Valleregali, de Coggeshal, de Sibton, de Tilteya, de Saltreya ; de Flaxleya, de Margan, de Pyngleya, de Cokhyll. Datum, etc. 30.  Praesenti generali Capitulo relatum est, super quo praecipue est dolendum, quia nonnulli ex Ordine professi et praesertim in partibus Angliae, immemores stabilitatis, quam voto proprio ore emisso polliciti sunt, regis et praelatorum eiusdem regni signanter domini legati et aliorum principum et dominorum curias prosequuntur, ambitioso affectu obtinendi onera animarum, et ut ipsi appellitant capacitates et alia officia et beneficia saecularia, seu etiam regularia, suo statui et Ordini valde dedecentia consequendi, propter quae etiam nonnunquam, ut fertur, coguntur per saeculares ad poenitentias publicas et ad alia huiusmodi. Quapropter praesens generale Capitulum huic tam pernitioso morbo pro posse obviare cupiens, committit, monet et nihilominus iniungit districtissime abbati de Gratiis iuxta Londonias, de cuius zelo et discretione ad plenum confidit in Domino, quatinus ea qua poterit adhibita diligentia, huiusmodi novas insolentias et exorbitationes viis omnibus sibi possibilibus et licitis prohibeat, sive per censuras Ordinis seu per captionem et incarcerationem personarum earumdem in suo monasterio, seu alias quomodocumque, expensis monasteriorum unde constabit eas esse professas compellendo abbates proprios suorum monasteriorum, necnon bursarios, procuratores et alios quoscumque ad quos attinebit, ad persolvendum sibi ex integro dictas expensas et ad recipiendum suos huiusmodi monachos et corripiendum eos iuxta casuum exigentiam, et ad alia agenda et perficienda quae huiusmodi negotium concernunt, in plenaria, etc. invocato, etc. 31.  Cognita fide dignorum relatu insolentia fratris Petri Aymonet, vi armorum, ut dicitur, professionis suae monasterium de Albaripa impetentis, et multipliciter distrahentis fratres suos eiusdem monasterii a proposito stabilitatis suae, praesens generale Capitulum exhortatur, monet et nihilominus committendo, praecipit domino abbati de Claravalle, quatinus et sua paterna et Capituli generalis auctoritate taliter, si in malitia sua perseveraverit, dictum fratrem corripiat ut ceteris cedat in terroris exemplum, invocato, etc. 32.  Praesens generale Capitulum merito reputans frustra et in aridum leges instituisse, nisi sint qui observent eas, cognoscens igitur dominum abbatem de Claravalle nuper commissionem suam dicti generalis Capituli exercendo fecisse aliquas reformationes et scripto tradidisse in monasterio de Bonofonte, dicti Ordinis, in dioecesi Remensi, abbati de Signiaco committendo praecipit, quatinus ad hoc adeo attentet et diligenter instet, ut si, facto diligenti scrutinio, invenerit praedictas reformationes, statuta et ordinationes minus sufficienter in praedicto monasterio de Bonofonte fuisse observatas, a dictis poenis amplioribus etiam per depositionem, aut alias prout viderit expedire, ex integro faciat observari, in plenaria, etc. 33.  Desolationi et vix reparabili ruinae monasterii de Pomerio, alias de Bongard, praesens generale Capitulum obviare eique de remedio opportuno providere cupiens, praesentium tenore committit et nihilominus districte praecipit abbati de Belloprato in Lotharingia, s. th. pr., quatinus dictum monasterium, cuius est superior immediatus suorum praedecessorum negligentias supplendo visitet, reformet et per omnia disponat, tam in capite quam in membris, tam in spiritualibus quam in temporalibus, et ipsum pro viribus restaurare satagat et laboret, in plenaria, etc. ELECTIONUM CONFIRMATIONES 34.  Electionem, institutionem et installationem de persona fratris Anthonii Loffroy ad abbatialem dignitatem monasterii de Ursicampo, Cisterciensis Ordinis in dioecesi Noviomensi, per monachos eiusdem monasterii, praesidente ibidem abbate de Longoponte, domini abbatis de Claravalle patris abbatis dicti monasterii de Ursicampo, vicario, factas, *etc.* approbat. *etc.* supplendo, *etc.* 35.  Ad idem, de electione fratris Guillelmi Radulphi, s. th. pr., ad abbatialem dignitatem monasterii de Longovillari, praesidentibus abbatibus de Caricampo et de Gardo, vicariis domini abbatis Claraevallis, praedicti monasterii patris abbatis. 36.  Ad idem, de electione fratris Ioannis de Tartro ad abbatialem dignitatem monasterii de Lococrescenti, praesidente abbate de Lucella, patre abbate dicti monasterii. 37.  Ad idem, de electione fratris Henrici Cleburgh de Balendher ad abbatialem dignitatem monasterii Loci Sanctae Mariae, Coloniensis dioecesis, praesidente abbate Vallis S. Petri in Heysterbach, patre abbate dicti monasterii. 38.  Ad idem, de electione fratris Renati de la Roche ad abbatialem dignitatem monasterii de Bonavalle, in Pictaviensi dioecesi, per monachos eiusdem monasterii, praesente ibidem abbate de Moroliis, domini abbatis de Pontigniaco commissario, facta, prout, etc. 39.  Ad idem, de electione fratris Unconis Bechir ad abbatialem dignitatem monasterii de Novocampo, praesente abbate monasterii B. M. V. in Hilda, commissario abbatis de Vetericampo, praedicti monasterii patris abbatis. 40.  Ad idem, de electione fratris Hugonis de Magnicuria in abbatialem dignitatem de Quinciaco, Ordinis Cisterciensis in dioecesi Lingonensi, praesidentibus abbate de Rigniaco et fratribus Ioanne de Venutia, et Michaele de Brucone, dicti abbatis Pontigniaci vicariis. 41.  Ad idem, de electione fratris Pauli Suetinge ad abbatialem dignitatem monasterii de Walkenreda Ordinis Cisterciensis, in Maguntinensi dioecesi, praesidente ibidem abbate Veteris campi. TRACTATUUM CONFIRMATIONES 42.  Nos, frater Guillermus, … *etc.* et est talis : Audita relatione et visis informationibus per abbatem Valliscrescentis, auctoritate huius nostri Capituli generalis factis, super contractu quondam inito et passato inter dominum abbatem Pontigniaci et eius conventum ex una, et honorabilem virum Ioannem Artault et Edmundum Mathieu scutiferum ex altera partibus, praesens generale Capitulum matura praehabita deliberatione praefatum contractum ratificat, approbat et confirmat, in plenaria, *etc.* 43.  Contractus inter abbatem et conventum de Balerna ex una, et Stephanum Umblin mercatorem ex altera partibus initos, factos et passatos, praesens generale Capitulum committit abbati de Roseriis, s. th. pr., quatinus ipsos diligenter examinet, et informationes debitas super commodo vel incommodo dicti monasterii faciat, deinde approbet vel reprobet, vel in proximo generali Capitulo, quod senserit secundum quod iustum fuerit, referat, in plenaria, *etc.* 44.  Abbatibus de Caroliloco, s. th. pr., et de Regalimonte simul, praesens generale Capitulum committit quatinus contractum initum et passatum abbatem et conventum de Prulliaco ex una, et nobilem ac magnificum virum dominum Michaelem Cadorat, Baillivum Senonensem, ex altera partibus, diligenter examinent, informationes super commodo aut damno monasterii praedicti faciant, approbaturi vel reprobaturi, sive quod fecerint proximo generali Capitulo relaturi, prout magis expedire viderint, in plenaria, *etc.* 45.  Praesens generale Capitulum libenter annuens devotioni honorabilis viri magistri Franscici Allard, canonici insignis ecclesiae Ebroycensis, congaudens similiter honori monasterii de Noa fundationem missae in praedicto monasterio per eumdem dominum factam, gratam habet et ratam ac instrumentum super eadem fundatione inter eumdem et abbatem et conventum praedicti monasterii de Noa initum, factum et passatum, cui praesentes annectuntur, ratificat, approbat, in plenaria, etc. 46.  Abbati de Longovillari, s. th. pr., et de Dunis, et cuilibet in solidum, praesens Capitulum generale iniungit et praecipit, quatinus inquirant et diligenter informent de et super concessione et datione maresiorum et terrarum in census et redditus perpetuos, certis personis saecularibus, per abbatem et conventum de Claromarisco, cum auctoritate contractus, cessiones et dationes huiusmodi infirmandi aut certe proximo generali Capitulo, si visum fuerit, referendi, in plenaria, etc. 47.  Ad notitiam praesentis generalis Capituli, ad denuntiationem abbatis de Longovillari deductum est quod per abbates praedecessores eius et conventus, contra instituta et diffinitiones Ordinis et Capituli generalis sanctiones, Summorum Pontificum praesertim b. m. Benedicti Papae XII decretum quod dicunt *Benedictinam*, alienaverunt maximam portionem substantiae monasterii praedicti de Longovillari, in maximum ipsius detrimentum, cui monasterio succurrere volens praesens generale Capitulum omnes huiusmodi contractus et alienationes iniuste et inique factas, irritas declarat et nullas, absolvens ipsum conventum a iuramentis, si quae forsan in huiusmodi frivolis contractibus et concessionibus intervenerint, dans firmiter in mandatis moderno abbati, quatinus quamcitius fieri poterit, per omnes aequitatis et iustitiae vias, ipsa bona indebite alienata recuperare satagat, prohibendo ipsi et eius conventui, eorumque successoribus ne de cetero contra formam et indultum *Benedictinae* huiusmodi alienationes facere praesumant, in plenaria, *etc.* 48.  Abbatibus de Caricampo et de Gardo, et cuilibet in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus diligenti inquisitione facta super venditione nonnullarum caeduarum sylvarum monasterii de Longovillari, dictam venditionem infirment vel confirment, in plenaria, *etc.* 49.  Abbatibus de Theoloco, de Charitate et de Aceyo, et cuilibet eorum in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus facta diligenti inquisitione super contractu quondam inito et passato inter abbatissam de Colungiis eiusque conventum ex una, et Georgium Ruseau laboratorem partibus ex altera, cui haec praesens diffinitio annectitur, ut quid invenerint, proximo generali Capitulo referant, postea per ipsum generale Capitulum confirmandum vel infirmandum, prout ad utilitatem dicti monasterii melius visum fuerit. Datum, etc. 50.  Abbatibus de Rigniaco, de Bonoradio et de Vallelucenti, et cuilibet eorum in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus super commodo aut incommodo variarum arrentationum, admodiationum ac accensationum diversarum terrarum, atque nemorum, per dominum abbatem Pontigniaci et eius conventum a tribus annis citra cum diversis personis factarum, diligenter se informent, et inquisitiones faciant, cum auctoritate confirmandi praedicta, aut infirmandi, in plenaria, etc. 51.  Abbatibus de Ursicampo et de Noa simul, praesens generale Capitulum committit quatinus debita inquisitione et fideli investigatione facta, super quodam tractatu permutatorio inito et passato inter abbatem et conventum de Mortuomari, Ordinis nostri Cisterciensis ex una, et nobilem et potentem militem dominum de Raydeval, vicecomitem de Falaisia partibus ex altera, si invenerint contractum fuisse rite factum, et cedere in commodum praefati monasterii, approbant, corroborent et confirment, in plenaria, *etc.* 52.  Praesens Capitulum generale volens indemnitati monasterii de Belloprato in Lotharingia consulere, revocat, cassat et annullat omnes et singulos contractus factos et passatos per abbates dicti monasterii de Belloprato et eiusdem conventum, cum variis saecularibus personis contra formam et tenorem sanctarum institutionum f. r. Benedicti Papae XII, et Ordinis statuta, iniungendo et districte praecipiendo abbati dicti loci, s. th. pr., quatinus terras, possessiones, grangias et omnia huiusmodi praedia taliter concessa, revocet et ad monasterium praedictum reducat, per omnes iuris et iustitiae vias, absolvit insuper quoscumque religiosos qui in tractatibus praedictis aliqua fortassis iuramenta praestiterint, inhibendo deinceps ne talia iuramenta aut tales contractus quoquomodo facere praesumant. 53.  Praesens generale Capitulum audita supplicatione abbatis de Speciosa valle, qua supplicabat sibi concedi, ut posset curiam quam habet ratione sui monasterii in civitate Heilsbron vendere ad utilitatem sui monasterii, committit abbatibus de Caesarea et de Mulbrun et cuilibet eorum in solidum, ut diligenter inquisitiones faciant, an praedicta venditio foret utilis monasterio, aut non, et inquisitionibus factis, eas ad proximum generale Capitulum mittant, ut ad ipsius venditionis permissionem aut prohibitionem tutius iuxta statuta *Benedictinae* procedatur. 54.  Praesens generale Capitulum informatum super eo quod abbas de Caroloco, una cum conventu suo, vult aut decrevit aut forsan iam fecit et pepigit cum quibusdam ex subiectis monasterii sui praedicti mortuae manus hominibus liberare eos quittare aut manumittere vel affrangisare a servili conditione huiusmodi manus mortuae, irritat, annihilat et annullat, si quid per eum vel eos antea hactenus fuerit attentatum, aut imposterum attentabitur, et ad idem de ceteris huiusmodi pactionibus per eos non rite factis dispensando cum eis et quolibet eorum super iuramento, si quod forsan intervenerit, in plenaria, *etc.* 55.  Abbatibus de Longovillari, s. th. pr., de Caricampo et de Gardo, et duobus eorum simul, praesens generale Capitulum committit, quatinus diligenter inquirant de et super contractu quondam inito et passato inter abbatem et conventum monasterii de Valloliis ex una, et nobilem et potentem virum Paulum de Busserade militem, quondam dominum de Rieu et Dargoles, relaturi inde Capitulo generali proximo quidquid super eodem tractatu praedicti monasterii commodo vel incommodo agendum invenerint, in plenaria, etc. 56.  Praesens generale Capitulum informatum super quibusdam pactionibus inter monasteria de Uterinavalle monachorum et de Pontesalutis monialium per illustrissimum dominum comitem Palatinum electorem romani imperii, quondam transactis, factis et passatis, easdem pactiones ratas et gratas habet, easdemque prout ex litteris super hoc factis continetur, approbat, ratificat et confirmat, iniungendo praeterea eiusdem monasterii de Pontesalutis abbatissae, ut confessoribus ipsis de quibus in eisdem litteris vertitur quaestio sufficienter de lectisterniis provideat, in plenaria, *etc.* 57.  Visa supplicatione abbatis de Uterinavalle, qua explicitis ruinarum et multiplicium inconvenientium anfractibus, quae ex malo regimine quorumdam praedecessorum suorum aut aliunde iamdudum suo monasterio contigerunt, petentis instantius quemadmodum et antea iam diu petierat et obtinuerat a Rmo P. D. Cisterciensi novissime defuncto ad arbitrium abbatum quorumdam ex vicinis suis posse ad dicti monasterii de Uterinavalle restaurationem, nonnullos feudos terrarum seu aliorum bonorum monasterii eiusdem vendere, mutare aut alias alienare, praesens generale Capitulum nolens quoquomodo viam praecludere huiusmodi necessariae reparationi aut etiam contradicere assensioni seu indulto iam, ut praedictum est, per praedictum Rmum praestito, eidem concedit ut abbates de Sconavia et de … qui et uterque eorum in solidum diligenter se informent, et quidquid ad utilitatem dicti monasterii de Uterinavalle faciendum viderint, possint id faciendi licentiam conferre, et quod factum fuerit, postmodum confirmare vel infirmare in plenaria, etc. 58.  Praesens generale Capitulum libenter annuens petitionem abbatis de Porta, et favere volens zelo et affectioni, quam ipse gerit erga collegium Ordinis in civitate Lipzensi, ratam habet acquisitionem illam annui redditus de summa 1000 floren. auri eidem collegio per eum applicatam et concessam, volendo ex nunc et statuendo firmiter in perpetuum, ne per quamcumque personam ab eodem collegio quovis colore quaesito unquam alienentur, seu aliter dicti redditus applicentur absque Capituli generalis auctoritate, sed perpetuo ex integro et ad eosdem usus permaneant et serventur, irritando omnino et *annullando,* si quomodo aliter a quoquam fuerit attentatum, in plenaria, etc. REHABILITATIONES 59.  Ad instantiam abbatis de Caroliloco, s. th. pr., pro rehabilitatione fratris Ioannis Fouquet, alias de Baillet, religiosi monasterii de Valle B. M. in dioecesi Parisiensi, qui suadente diabolo monasterium absque licentia exivit, et per spatium duorum annorum vel circa extra ipsum vagus permansit, ac in tali statu pluries missam celebravit, per hoc irregularitatem incurrens. Quia tamen Deo duce rediit, et tam in monasterio Cistercii quam in dicto monasterio de Valle, poenitentiam sibi indictam patienter sustinuit et complevit, ita ut merito de eius futura emendatione sit bene sperandum. Idcirco praesens generale Capitulum cum eodem misericorditer dispensando, praesentium tenore eumdem relevat et rehabilitat ad omnes gradus et officia, beneficia et dignitates, abbatiali etiam dignitate inclusa, in plenaria Ordinis potestate, omnibus et singulis personis Ordinis inhibendo ne quoquomodo eum occasione praemissorum aut alicuius eorum impetant, etc. 60.  Ad instantiam abbatis de Laude, generale Capitulum rehabilitat fratres Matheum de Ploys et Petrum Fabri, religiosos dicti monasterii, super eo quod absque licentia monasterium exiverunt, et extra ipsum spatio sex hebdomadarum vagabundi permanserunt, ad omnes gradus et officia, abbatiali dignitate inclusa. 61.  Ad instantiam eiusdem abbatis de Laude, generale Capitulum rehabilitat fratrem Iacobum de Salice, dicti monasterii religiosum super inhabilitate contracta per carnis copulam cum quadam conversa Ordinis, unde proles secuta est, ut communi voce asseritur, ad omnes actus legitimos, gradus, officia, abbatiali dignitate inclusa. 62.  Ad supplicationem eiusdem abbatis de Laude, generale Capitulum rehabilitat sororem Ioannam Dechou, monialem monasterii de Saliceto, quae in contagium carnis lapsa est, secuto inde puerperio, ad omnes gradus et officia, seclusa tamen abbatiali dignitate. 63.  Ad instantiam prioris de Valle S. M. praesens generale Capitulum rehabilitat fratrem Nicolaum Boulot, eiusdem monasterii religiosum, qui mulierem publicam in camera sua tenuit, et ex ea tandem puerum suscepit, ad omnes gradus et officia, abbatiali dignitate inclusa, etc. 64.  Ad idem, generale Capitulum rehabilitat sororem Margeretam [Margaretam] de Caplerein, monialem monasterii de Thesauro, quae ultra tempus concessum per tres vel quatuor dies in domo parentum remansit, ad omnes gradus et officia, abbatiali dignitate inclusa. 65.  Ad supplicationem abbatis de Loco S. Bernardi, generale Capitulum rehabilitat fratrem Iudocum Verberck de Scalda, dicti monasterii religiosum, qui carnis contagium perpetravit cum quadam muliere publica, unde proles secuta est, ad omnes gradus et officia, abbatiali dignitate inclusa. 66.  Ad instantiam abbatis de Signiaco, praesens generale Capitulum rehabilitat fratrem Herwicum de Varenna, religiosum de Valle S. Lamberti, super inhabilitate per contagium carnis cum muliere nupta contracta, ad omnia officia, dignitates, abbatiali dignitate inclusa. 67.  Ad idem, generale Capitulum rehabilitat fratrem Theodorum Patret, religiosum de Caroloco, in dioecesi Bisuntinensi, super inhabilitate quam incurrit per carnis contagium, per apostasiam quinque annorum spatio protractam, relicto religionis habitu, praetextu cuiusdam subreptitiae dispensationis, similiter super irregularitate quam incurrit pluries celebrando in tali statu, ad omnes actus legitimos, gradus et officia, abbatiali tamen dignitate seclusa. 68.  Ad instantiam abbatis de Castellione, generale Capitulum rehabilitat fratrem Theodoricum Verni de Marvilla, super furto viginti quinque solidorum, ad omnes gradus et officia, etiam abbatiali dignitate inclusa. 69.  Ad idem, generale Capitulum rehabilitat fratrem Guillermum Haillet, religiosum de Caroloco, super carnis contagio et exitu monasterii absque facultate bina vice perpetrato, ad omnes actus, gradus et officia, dignitate abbatiali inclusa. 70.  Ad idem, generale Capitulum rehabilitat fratrem Ciriacum, de Uterinavalle monachum, super furto cuiusdam annuli aurei, quod tamen tandem restituit, ad omnes gradus et officia, abbatiali dignitate inclusa. 71.  Ad idem, rehabilitat praesens generale Capitulum fratrem Ieronimum de Uterinavalle, super eo quod per biennium fuit fugitivus, retento tamen habitu regulari, ad omnes actus et officia, abbatiali dignitate inclusa. IUDICES 72.  Audiens praesens generale Capitulum querimoniam super excessibus religiosorum de Buxeria, in Andegavensi dioecesi, propositam, idque moleste ferens et de convenienti remedio providere cupiens, abbatibus de Bellabrancha, de Claritate et de Ponte Oltrani, et cuilibet eorum in solidum, committit ut imprimis fratres Ludovicum Herbret et Ioannem Potebogne, religiosos dicti monasterii de Buxeria presbyteros, in monasterio de Bellabrancha manere compellant, data cuilibet provisione decem libr. turon. quolibet anno per abbatem de Buxeria, et ne tergiversationibus intervenientibus iustitiae tollatur seu nimium differatur exhibitio, praecipi in virtute salutaris obedientiae et sub poenis et censuris Ordinis ut primus vestrum, qui super executione praesentium requiretur, indilate ad inquisitiones super excessibus praedictorum fratrum procedat, et processum super praedictos usque ad sententiam diffinitivam inclusive perficiat, invocato etiam ad hoc, si opus fuerit, brachii saecularis auxilio, consilio et favore, cum auctoritate compellendi quoscumque testes ad testimonium perhibendum, similiter et requirendi, per omnes vias iuris quaecumque instrumenta ad ipsius processus deductionum conducentia, et generaliter omnia, quae circa praemissa et ea tangentia agenda fuerint agendi, in plenaria, *etc.* 73.  Abbati de Loco S. Bernardi praesens generale Capitulum committit, quatinus si fide dignis testibus, aut legitimis instrumentis sibi constiterit abbatissam de Swiveke aut ipsum monasterium teneri abbati de Capella Thosan aut suo monasterio in aliquibus debitis, eam compellat ad exsolvenda debita integraliter, per omnes iuris et iustitiae vias, in plenaria, etc. 74.  Praesens generale Capitulum volens finem imponere controversiae ortae ex processu depositionis abbatis de Sigilleriis iamdudum facto per abbates de Recluso et de Ripatorio, renovando commissionem in praecedenti novissimo generali Capitulo datam abbatibus de Frigidomonte et de Caroliloco, s. th. pr., eamque confirmando eiusdem per praesentes committit, quatinus, si opus fuerit, auditis denuo partibus et aliis hinc inde producendis, aliisque concernentibus debite factis processum ipsum confirment, vel infirment ita quod quilibet eorum abbatum, scilicet de Frigidomonte et Caroliloco habeat in solidum potestatem faciendi quaecumque conveniunt quoad praedictum processum usque ad ferendam sententiam inclusive, in plenaria, *etc.* 75.  Viso diligenterque per generale Capitulum examinato et mature discusso processu citationis, excommunicationis et depositionis contra fratrem Guillermum Joly, abbatem de Sigilleriis per abbates de Recluso et de Ripatorio indebite, iniuste ac contra formam Ordinis et sacros canones facto, idem generale Capitulum tantis abusibus ac iniustitiis imposterum obviare, eorumdemque fautores et executores gravibus punitionibus et censuris debite corrigere cupiens, abbati de Caroliloco, s. th. pr., tenore praesentium committit, quatinus dictos abbates de Ripatorio et de Recluso, per se vel per alium per eum deputandum ad proximum generale Capitulum peremptorie et personaliter citet, promotori causarum quod iustum fuerit responsuros, in plenaria, *etc.* 76.  Audita per generale Capitulum fratris Guillermi Joly, abbatis monasterii de Sigilleriis contra fratrem Ioannem Billart et Andream Goullière in dicto monasterio de Sigilleriis originaliter professos, super scandalosa vita, dissolutoque regimine eorumdem gravi querimonia, abbatibus de Frigidomonte et de Caroliloco, ac cuilibet eorum in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus citatis citandis, auditisque audiendis, ipsos secundum eorum demerita puniant et corrigant, eisque de monasterio in quo usque ad aliam determinationem Capituli generalis regulariter vivere possint, provideant, in plenaria Ordinis potestate. 77.  Idem praesens generale Capitulum committit abbatibus de Caroliloco, de Longovado, de Miratorio et de Aceyo, et cuilibet eorum, ut quascumque Ordinis personas aut loca quae per testes aut alia instrumenta repererint obligari monasterio Cistercii aut personis eiusdem, compellant, etc. 78.  Quia frater Guillermus Joly, abbas de Sigilleriis, indiget testimonio nonnullarum personarum Ordinis nostri, praesens generale Capitulum primo abbati vel priori Ordinis nostri, ac notario apostolico per dictum abbatem de Sigilleriis requirendo, committit, quatinus omnes et singulas Ordinis regulares personas, quas ipse in testimonium accersiri faciet ad, super his quae sibi proponentur, perhibendum testimonium veritatis, sub censuris Ordinis compellere possit, in plenaria, *etc.* 79.  Praesens generale Capitulum instructum ac plenius informatum super excessibus, rebellionibus abbatissae de Fontibus Guerrardi, in Rothomagensi dioecesi, meritoque deplorans animarum perditionem, populi scandalum et religionis opprobrium, volensque de remedio opportuno providere per praesentes committit et districtius iniungit abbatibus, de Voto, de Miratorio, s. th. pr., et de Noa, et cuilibet eorum in solidum, ut super dictis excessibus diligenter inquirant, et informationes debitas faciant, et ad correctionem rebellionum, aliarumque insolentiarum punitionem indissimulanter procedant, invocato ad hoc, *etc.* in plenaria, *etc.* 80.  Auditis clamoribus et querimoniis super enormibus criminibus fratris Berengarii, nunc monasterii de Voto monachi, visis similiter quibusdam processibus super eisdem factis et sententiis latis, praesens generale Capitulum committit abbati de Bonoportu moderno, vel eius successori, et nihilominus in virtute salutaris obedientiae et sub excommunicationis poena iniungit, quatinus praedictum fratrem Berengarium rebellem indissimulanter in carceribus sui monasterii retrudat, et processum super impositis criminibus audiat et processum super eisdem usque ad sententiam diffinitivam inclusive faciat, et quid in praemissis fecerit, proximo generali Capitulo referat, invocato, *etc.* in plenaria, *etc.* 81.  Volens generale Capitulum indemnitati abbatis de Loco S. Bernardi consulere, qui occasione monasterii de Nazareth multas impensas fecit et varia damna pertulit, committit praesentium tenore abbatibus de Villari et de Boudelo, quatinus super dictis expensis se informent, et abbatissam dicti loci de Nazareth ad eas persolvendas, uno vel pluribus terminis, compellant in plenaria, *etc.* 82.  In causa debiti per abbatem de Loco S. Bernardi proposita, praesens generale Capitulum committit abbati de Capella Thosan, quatinus diligenter inquisitiones faciat super debito, quod sibi per abbatissam et conventum de Suiwecke asserit deberi ; quod si debitum ipsum iustum et canonicum esse repererit, eamdem abbatissam per omnes vias iuris ad solutionem dicti debiti compellat, in plenaria, etc. 83.  Cupiens praesens generale Capitulum litem et controversiam inter abbates de Porta et de Vetericella extinguere, et eorum concordiam omnibus viis rationabilibus procurare, praesentium tenore committit et iniungit abbatibus de Valle S. Georgii, et Dobrilugk simul et coniunctim, ut super praedicta constitutione, quae ex visitatione indebite facta processit, inquisitiones faciant, partes audiant et quod iustitiae fuerit utrique parti indissimulanter tribuant, in plenaria, etc. 84.  Temeritatem et proterviam fratris Petri Aymonet, monachi de Albaripa, praesens generale Capitulum debite comprimere et corrigere, praesentium tenore committit domino abbati de Claravalle, ut tam sua paterna quam totius Capituli generalis auctoritate eumdem corrigat et puniat pro suorum exigentia delictorum, sic ut qui per eum scandalizati fuerunt, cognita iustitia et correctione, reaedificentur, ceterisque cedat in terrorem et exemplum, in plenaria, etc. 85.  Gravamini abbatis de Monte S. M. praesens generale Capitulum obviare cupiens, committit abbati de Roseriis, s. th. pr., ut abbatem de Aceyo ad dandum debitas quittantias solutionis contributionum, quas a dicto abbate de Monte S. M. recepit, sub poenis et censuris Ordinis, compellat ; et si super expensis occasione dictatum contributionum per abbatem de Aceyo factis, quaestio seu contentio oriatur seu moveatur, dat in mandatis dicto abbati de Roseriis, ut auditis partibus quod iustum fuerit decernat et iudicet, in plenaria, etc. 86.  Audiens generale Capitulum quod quidam frater nomine Ioannes de Busco, primo professus et residens in monasterio B. M. super Donkaing, Ordinis Cisterciensis, et deinde transiens ad prioratum Coronae Nostrae Dominae in Huesden, eiusdem Ordinis, praetendit illuc transferre bona quibus in priori monasterio utebatur, quod in gravamen suum religiosi dicti monasterii super Donkaing vertere contendunt et asserunt. Idcirco praesens generale Capitulum minus super dicto negotio informatum, committit abbati de Veterimonte et priori Montis Nostrae Dominae in Ysseltheim, ut se super dicto negotio informent, et habito respectu ad consuetudinem patriae, quod iustum fuerit determinent, diffiniant et iudicent, in plenaria, *etc.* CONTUMACES 87.  Abbatem seniorem de Fulcardimonte per dominum de Pontigniaco ad praesens generale Capitulum legitime citatum, vocatumque et non comparentem, nec per se nec per procuratorem, praesens generale Capitulum reputat rebellem et contumacem, committendo abbati de Valloliis, et de Loco Dei, et cuilibet eorum in solidum, auctoritatem, imo eis districtius praecipiendo quatinus contra dictum seniorem abbatem de Fulcardimonte procedant, eum tam de contumacia quam de ceteris criminibus per eum perpetratis, secundum Ordinis statuta puniendo, eum nihilominus citent peremptorie ad comparendum personaliter in proximo generali Capitulo responsurum ad obiicienda sibi per promotorem causarum dicti Capituli, in plenaria, *etc.* 88.  Cognoscens per experientiam praesens generale Capitulum inobedientiam et contumaciam commendatarii de Salvanesio, et maxime quod legitime citatus ad ipsum generale Capitulum responsurus ad sibi obiicienda per procuratores causarum eiusdem, neque per se neque per alium, dignatus est comparere ; idcirco abbati de Ardorello committit auctoritatem et plenum posse quamprimum per eum commode fieri poterit, per omnes iuris et iustitiae vias, non modo de praedicta contumacia sed etiam de quolibet alio pro regimine monasterii sibi commendati et non expleto procedendi contra eum, puniendi et corrigendi, iniuncto etiam usque ad depositionem inclusive, modo in ipsa depositione advocet duos de vicinioribus Ordinis abbatibus, ad ipsam depositionis sententiam ferendam, in plenaria, etc. 89.  Cum exigente multiplici contumacia abbatis de Sancto Mauritio in Britannia, posset praesens generale Capitulum merito in ipsum excommunicationis ferre sententiam, nihilominus tamen adhuc de emendatione sperans, quatinus vel ipsa misericordia ad humilitatem convertatur, et ab errore resispiscat [resipiscat], idem generale Capitulum committit abbatibus de Buzayo et de Villanova, et cuilibet eorum in solidum, ut praedicto abbate coram ipsis aut eorum altero citato, cognitoque suae contumaciae demerito, de ipsa contumacia ceterisque eius excessibus eum debite puniant, et ad exsolvendas expensas, quas occasione ipsius fecit abbas de Begario, compellant et ad veram humilitatem et Ordinis obedientiam, per omnes Ordinis censuras et omnes iustitiae vias reducant, invocato, *etc.* in plenaria, *etc.* SUFFRAGIA 90.  Frater Guillermus, abbas Cistercii, in Cabilonensi dioecesi ceterique Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis, illustri et magnifico domino, domino Francisco de Ferreriis militi, domino de Marigniaco et generosissimae dominae Ludovicae de Vendosme, eius consorti, sanctae devotionis salutare suffragium. Quamquam divinae legis … *etc.* … ad instantiam domini abbatis Claraevallis vobis omnium bonorum spiritualium … concedimus participationem et associationem… Datum Cistercii … *etc.* 91.  Ad instantiam eiusdem domini Claraevallis, similiter datum est suffragium sub eadem forma magistro Claudio de Boisset, iuris utriusque doctori decano ecclesiae Poligniaci. 92.  Item, generoso domino Hugoni de Melun, vicecomiti Gandensi, et domicellae Ioannae de Horne, eius consorti. 93.  Item, discreto et scientifico viro magistro Petro Bollet et eius uxori. 94.  Ad instantiam abbatis de Veterimonte datum est suffragium in simili forma domino Philippo Lantgravio terrae Hassyae, comiti de Katzenelubogen. 95.  Item, ad instantiam eiusdem datum est suffragium in simili forma pro domina Sibilla, ducissa seniori Iuliensi ac Montensi, necnon comitissae Ravensberg. 96.  Item, ad instantiam eiusdem, datum est suffragium in simili forma pro monasterio de Monte Sancti Georgii monialium Cisterciensis Ordinis. 97.  Item, ad instantiam eiusdem, datum est suffragium in simili forma pro monasterio monialium Sancti Bartholomei, civitatis Coloniensis, Ordinis Cisterciensis et eius benefactoribus. 98.  Item, ad instantiam eiusdem, datum est suffragium in simili forma pro dominis ducibus ac principibus Clivensibus, Juliacensibus ac Montensibus, necnon comitibus de Marcha de Ravensberg et de Katzenelubogen. 99.  Praesens generale Capitulum intelligens fraternitatem aliquam nomine beatae virginis Margarethae [Margaretae], beati Anthonii et Leonardi in capella primae fundationis monasterii de Speciosa valle, nostri Ordinis Cisterciensis, in dioecesi Herbipolensi, a paucis fuisse erectam, ut igitur inde magis ac magis Christi fidelium devotio augeatur et incrementum suscipiat in Christo, omnibus et singulis huiuscemodi fraternitati associatis, seu etiam associandis imposterum, de thesauro bonorum spiritualium eiusdem Ordinis Cisterciensis, missarum videlicet, *etc.* confert participationem et associationem, velut si dicto nostro Ordini habitus nostrae religionis susceptione forent incorporati et uniti. Datum, *etc.* 100.  Ad instantiam abbatis de Moroliis similiter datum est suffragium in simili forma praecedenti, nobili viro Ioanni de Mollins, domino de Rochefort, et eius uxori. 101.  Item, simili forma, datum est suffragium dominae comitissae de Taillebourg. 102.  Ad instantiam prioris de Gaudio, datum est suffragium in simili forma domino Anthonio Fayette militi. 103.  Item, datum est simile suffragium nobili domino Baillivo de Calvomonte, ad instantiam abbatis de Signiaco. 104.  Item, ad instantiam eiusdem datum est suffragium domino Ioanni Leroy, ecclesiae Remensi canonico. 105.  Item, ad instantiam abbatis de Bildhusen datum est suffragium in simili forma, honorabili ac scientifico viro domino Ioanni Ruthard, plebano in Aschall. * * * 106.  Quia propter … *etc. ut in anno* 1506, n° 30.

Anno Domini millesimo quingentesimo vigesimo primo, et die ultima mensis aprilis, in Capitulo generali apud Cistercium celebrato, statuta sunt et diffinita quae sequuntur, sede ipsius monasterii vacante. ORATIONES 1.  Pro sanctissimo ac beatissimo domino nostro Leone divina Providentia Papa X, necnon pro Rmis in Christo dominis, S. R. E. cardinalibus, et maxime pro Rmo D. D. Julio, tituli S. Laurentii in Damaso, S. R. E. et vicecancellario, Ordinis amatore singulari, similiter et pro domino Augustino de Trivultiis, miseratione divina tituli S. Adriani S. R. E. cardinali, nostrique sacri Ordinis in Curia protectore benivolo, ac etiam, etc. 2.  Praeterea pro serenissimo … *etc.* 3.  Insuper pro burgensibus … etc. 4.  Ceterum pro pace … *etc.* 5.  Demum pro felicis … etc. [DIFFINITIONES GENERALES] 6.  Nos, Diffinitores Capituli generalis Ordinis Cisterciensis, notum facimus universis, quod in eodem generali Capitulo, die ultima aprilis anno Domini 1521 apud Cistercium, sede ipsius monasterii vacante, celebrato, facta fuit quaedam diffinitio, cuius tenior sequitur et est talis : Cum totus Ordo noster … *etc.* necnon in summa … (*locus vacuus*) pro resta computationum … etc. 7.  Nos, Diffinitores, *etc. ut supra*. Praesens generale Capitulum, nedum patrum clamoribus sed experientia cognoscens multorum Ordinis monasteriorum in utroque statu desolationem, volensque iuxta SS. D. N. domini Leonis divina Providentia Papae X et moderni rescriptum, ad ipsius generalis Capituli Diffinitores transmissum, atque iuxta litteras et iussiones RR. dominorum cardinalium, regum, reginarum, principum, principissarum, una voce multis patribus Ordinis factis ad ipsius Ordinis generalem reformationem viriliter et indissimulanter procedere, renovat in primis commissiones super huiusmodi reformationum arduo negotio superioribus annis concessas, iniungens omnibus Ordinis patribus abbatibus et eorum commissariis, quatinus omni dissimulatione postposita, visitent et reforment monasteria sibi commissa, ac vitia quae compererint debita animadversione, tam in capite quam in membris, corrigant, etiam per emissiones personarum Ordinis ad alia monasteria, et introductionem aliarum vitae et conversationis melioris, decernitque ut praecipiant abbatibus ad quorum monasteria tales male conversantes emittere decreverunt, teneantur ipsos recipere ad tempus eis praefixum sub poenis et censuris Ordinis, et etiam sub eidem poenis praecipiant abbatibus habentibus religiosos ad reformationem faciendum idoneos, quatinus tales ad certum tempus, reformationis faciendae gratia, ad reformanda monasteria ire, et in eisdem per tempus a dictis commissariis praescriptum manere permittant, non obstantibus quibuscumque diffinitionibus in contrarium editis. Quantum autem ad monasteria monialium praecipit idem generale Capitulum ut secundum tenorem capituli *Periculoso*, in Sexto, *de Statu regularium*, in singulis ipsarum monialium monasteriis easdem sub perpetua clausura manere compellant ; rebelles, si opus sit, per incarcerationem et translationem ad alia regularia monasteria, et per alias iuris et iustitiae vias debite corrigendo. Quod si aliquas sic emitti contigerit, compellantur, sicut de viris religiosis dictum est, tam abbatissae ad quarum monasteria transmittentur, quam abbatisae [abbatissae] a quibus religiosae sorores requirentur et transmissas recipere, et requisitas secundum dictorum visitatorum iudicium et discretionem ad tempus concedere, et ne labores et onera cedant in detrimentum ecclesiarum visitatorum praedictorum, expensae pro huiusmodi reformationibus factae, accepta nihilominus temporis opportunitate, per monasteria taliter visitata et reformata refundentur, permittit quoque dictum generale Capitulum ipsis visitatoribus ut vicinorum abbatum et personarum Ordinis ac saecularis brachii, ad praemissa exsequendum, invocare possint auxilium, consilium et favorem, in plenaria, etc. Datum, etc. [DIFFINITIONES] SPECIALES 8.  Ad tollendum favoris suspicionem, et ut circa omnes contributionum receptores servetur uniformitas, diffinit, ordinat et statuit praesens generale Capitulum, quatinus deinceps ipsi receptores in reddendis suis computationibus et subsidiorum sigillatim et per articulos, prout sigillatim et consequenter exposuerunt procedant, easdem pro loco et tempore annis singulis per codicillos computationum auditoribus praesentando. 9.  Quia constitit praesenti generali Capitulo abbatem de Caroliloco, s. th. pr., diligenter, prudenter et viriliter processisse in reformatione monasteriorum monialium Ordinis, in partibus Franciae et Picardiae situatorum, et maxime monasteriorum de Maloduno prope Pontisaram, de Lilio prope Meldunum, et de Sancto Anthonio prope Parisios, idem generale Capitulum approbat, confirmat et corroborat omnia et singula per eum facta, tam in dictis monasteriis, quam in aliis sibi commissis, visitando et reformando huiusmodi monasteria, tam quoad constitutiones et ordinationes clausurarum ibidem factas, conformiter ad capitulum *Periculoso, de Statu regularium*, in VI°, et secundum dispositionem aliorum monasteriorum reformatorum, quam similiter quoad translationes abbatissae et monialium dicti monasterii de Lilio, eumdem in visceribus charitatis monendo, et nihilominus eidem districtius iniungendo, quatinus tam sancto et laudabili proposito iugiter insistendo omnia praedicta per eum circa huiusmodi reformationes ordinata diligenter faciat observari, viriliter prosequendo et continuando bonam reformationem et disciplinae regularis observantiam in omnibus monasteriis utriusque sexus in dictis partibus Franciae et Picardiae situatis, iuxta tenorem commissionis eidem abbati novissime concessae, pro quibus reformationibus factis et posterum faciendis expensas factas et faciendas ex integro a monasteriis visitatis et reformatis recipiet, et ad hoc personas in dictis monasteriis praesidentes ac cellerarios et officiarios ac officiarias sub poenis et censuris Ordinis cogere poterit, in plenaria, etc. 10.  Ad idem, de abbate de Bonoradio, de his quae ex commissione domini de Claravalle fecit in visitatione et reformatione de Nigrolacu, eidem similiter iniungendo, quatinus iuxta formam eiusdem commissionis sibi datae, prosequatur in huiusmodi reformatione, non obstante frivola appellatione abbatis dicti monasterii de Nigrolacu, quae per arrestum Parlamenti Parisiensis declarata fuit nulla. 11.  Audita supplicatione abbatissae de Magraugia prope Friburgum, praesens generale Capitulum abbati de Monte Sanctae Mariae committit, quatinus ad providendum conscientiae, religiosum Ordinis probum, sufficientem et idoneum dictae abbatissae et suarum monialium, tam ad audiendas confessiones earum quam ad administrationem aliorum sacramentorum, cum potestate absolvendi eas in foro poenitentiae, et omnia alia faciendi quae communiter et regulariter in Ordine officium huiusmodi confessoratus concernunt, in plenaria, *etc.* 12.  Praesens generale Capitulum benigne et favorabiliter annuens, supplicationem sororis in Christo Annae de Preremond, abbatissae quondam monialium monasterii Magraugiae prope Friburgum, consideransque obedientiae suae promptitudinem, quam exhibuit deputatis ab Ordine visitatoribus et reformatoribus, talem ut pro liberiori et ampliori reformatione contenta fuerit proprio dicto monasterio et dignitati abbatiali cedere, retenta tamen moderata pensione sibi quoad vixerit duratura, fundata et percipienda annue super redditus bonis et proventibus eiusdem monasterii de Magraugia, prout legitime constat ex tenore dupli instrumenti pensionis huiusmodi, quapropter idem generale Capitulum dictum instrumentum memoratae pensionis, quae per multas et distinctas partes et articulos in eo specificatur secundum omnes suas huiusmodi partes et secundum omnem sui tenorem et formam, gratum habet, approbat, ratificat et confirmat in plenaria Ordinis potestate, praecipiendo modernae abbatissae eiusdem monasterii, necnon et singulis officialibus eiusdem, quatinus de anno in annum et de termino in terminum eidem sorori Annae suam huiusmodi pensionem ex integro persolvant et solvere procurent ; huius mandati executionem abbati de Monte S. Mariae committendo eadem Ordinis et Capituli generalis auctoritate. Datum, etc. 13.  Supplicatione abbatis de Moroliis audita, consideratisque laboribus, quos pro Ordine superioribus diebus assumpsit, quotidie assumit et per Dei gratiam assumpturus est, summae 26 libr. turon. suo monasterio impositam ad summa 13 libr. per praesentes reducit, ipsum ab omnibus gravaminibus, quantam ad medietatem dictae summae 26 libr. relevando, in plenaria, etc. 14.  Supplicationem commendatarii monasterii Insulae de Ré et conventus eiusdem monasterii similiter et devotionem populi eiusdem Insulae, praesens generale Capitulum attendens volensque eiusdem adiutorium impendi, committit abbatibus de Maceriis et de Moroliis, et eorum cuilibet in solidum, ut pensatis pensandis et inquisitionibus factis super utilitate aut damno dicti monasterii, permittet ut incolae dictae Insulae de Ré sacellum in territorio dicti monasterii construere possint, facta tamen ipsi monasterio debita recompensatione, aut census convenientis assignatione, cum auctoritate approbandi dationem seu arrentationem per ipsum commendatarium et eius conventum factam aut faciendam sive eam, si opus sit, reprobandi, in plenaria, etc. 15.  Praesens generale Capitulum alienationem terrarum, maresiorum sali faciendo aptorum, factam per nuper defunctum abbatem monasterii Gratiae B. M. de Charone et eius conventum, moleste admodum ferens tamquam ipsi monasterio nocuam et damnosam reprobat, cassat et annullat, praecipiendo abbati moderno eiusdem monasterii, ut ipsam alienationem retractet et nullum effectum sortiatur, iniungendo abbatibus de ipsum Gratia Dei, de Trizayo et de S. Leonardo, et eorum cuilibet, ut abbatem de Charone et eius conventum omni dissimulatione postposita ad praedictum tractatum retractandum, sub Ordinis censuris compellant, in plenaria, etc. 16.  Praesens generale Capitulum petitioni abbatis de Curia Dei libenter annuens, eidem concedit et permittit ut religiosum unum possit habere et tenere, studii causa, in civitate Aurelianensi, qui in facultate decretorum studeat, sic tamen quod per huiusmodi studentem in dicta Universitate non absolvetur a mittendo et manutenendo unum scolarem in collegio divi Bernardi Parisiensis. 17.  Praesens generale Capitulum laudans admodum et gratissimam habens diligentiam, quam dominus abbas Claraevallis exhibuit in legatione sibi novissime commissa ad sanctam Sedem Apostolicam, decernit eidem et agit pro huiusmodi assumptis laboribus immensas gratiarum actiones, ordinando ut salutares et utilissimae imo et necessariae expeditiones, per eum ab ipsa Sancta Sede obtentae, publicentur et singulis volentibus sub signo notariorum aut sigillo Diffinitorum dentur. 18.  Ad supplicationem abbatis de Monte S. Mariae, praesens generale Capitulum sibi ex gratia speciali et pro quanto salva regula et statutis Ordinis fieri potest, permittendo annuit ut frater Hugo Bressaut eiusdem monasterii Montis S. Mariae professus et eiusdem abbatis monachus, sub eiusdem abbatis sui beneplacito et voluntate, gaudere possit bonis sequentibus, videlicet camera una seu domo quam in praedicto monasterio aedificavit, necnon certis pratis et vineis, quae parentum suorum successione dicto suo monasterio obvenerunt, modo eiusdem bonis et obventionibus utatur legitime et ad honorem et utilitatem eiusdem monasterii de Monte S. Mariae et non alias. 19.  Nos, Diffinitores Capituli generalis, etc. Quia frater Iacobus Joly, abbas monasterii de Sigilleriis indiget testimonio nonnullarum personarum Ordinis, praesens generale Capitulum primo abbati, priori, procuratori et cellerario Ordinis per dictum abbatem super hoc requirendo committit, ut omnes et singulas eiusdem Ordinis regulares personas, quas ipse in testimonium accersiri seu conveniri fecerit, ad de his, super quibus interrogabuntur, perhibendum testimonium veritati, sub poenis et censuris Ordinis compellere possit, in plenaria, etc. 20.  Quia abbas de Recluso ad praesens generale Capitulum ad instantiam promotoris causarum Ordinis, ad abusibus in processu privationis seu depositionis fratris Guillemi [Guillelmi] Joly nuper abbatis monasterii de Sigilleriis, per ipsum perpetratis respondendum peremptorie et personnaliter [personaliter] citatus non venit, dictum generale Capitulum ipsum ad proximum generale Capitulum denuo peremptorie et personaliter citat, praesentis diffinitionis executionem primo Ordinis religioso committendo in plenaria, etc. 21.  Praesens generale Capitulum laudabiles Ordinis consuetudines in confirmandis diffinitionibus singulis annis factis, hactenus observatas insequendo, omnes et singulas diffinitiones in Capitulo anno novissime elapso factas et ab eodem emanatas, approbat, ratificat et confirmat in plenaria, etc. 22.  Abbatem de Ripatorio ob processum depositionis per eum contra fratrem Guillemum [Guillelmum] Joly, abbatem monasterii de Sigilleriis, factum, ad praesens generale Capitulum citatum et debite comparentem, ipsum generale Capitulum, considerata eius humilitate, qua petiit sibi ignosci quidquid excesserat, attentisque rationibus multis et potissimum quod in ipso processu nulla malivola intentione, sed potius quadam incauta simplicitate cognitus est processisse, ab omnibus adversus eum propositis obiectionibus misericorditer absolvit. 23.  Laudabilem fratris Iacobi Joly, abbatis de Sigilleriis, diligentiam, quam in praesentatione et exhibitione suae provisionis apostolicae de dicto monasterio de Sigilleriis, per resignationem fratris Guillelmi Joly, nuper ipsius monasterii abbatis, praesenti generali Capitulo adhibuit, dictum generale Capitulum grato animo suscipit, eumque statutis et diffinitionibus Ordinis satisfecisse decrevit. 24.  Visa supplicatione per abbatem de Ioyaco praesenti generali Capitulo porrecta, idem generale Capitulum post maturam deliberationem, eidem abbati annuit, permittit et concedit, ut monasterium suum totiens quotiens congruum sibi visum fuerit, in manibus Summi Pontificis, aut cuiuscumque alterius potestatem habentis, cum retentione pensionis, resignare possit, abbatibus de Caroliloco, de Prulliaco, de Vallelucenti et de Barbello, et cuilibet eorum committendo ut dictam resignationem seu cessionem admittere, eidemque gratiosam pensionem assignare et constituere possit, absque praeiudicio iurisdictionis et auctoritatis sui patris abbatis et Ordinis, in plenaria, *etc.* 25.  Praesens generale Capitulum attentius considerans magnas reparationes et restaurationes, quas facit et de die in diem facit in suo monasterio abbas de Alna in Leodio, eumdem absolvit usque ad triennium a solutione subsidii pro constructione ecclesiae seu templi collegii divi Bernardi Parisiensis, sibi et suo monasterio impositi et imponendi, quatinus et facilius et libentius aedificium solemne, quod in templo monasterii sui multis sumptibus inceptum est perficere possit. 26.  Visa supplicatione fratris Nicolai Besançon, religiosi de Cheminione, auditis similiter multis eiusdem fratris commendationibus et bonis super eius conversatione, studio et diligentia fide dignorum testimoniis, praesens generale Capitulum eidem fratri concedit et permittit, quatinus possit consequi gradus artium seu determinatoriatus in collegio divi Bernardi Parisiis, sic tamen quod cum ad actus dicti collegii eum ire contigerit, aut in aliis collegii locis cum ceteris studentibus convenerit, novissimum locum inter determinatores tenebit, quamdiu extra collegium permanserit, si vero in collegio post adeptum gradum permanserit, ceteros qui post eum dictum gradum adepti fuerint ordine praecedat ; mandat quoque praedictum Capitulum generale provisori eiusdem collegii, quatinus dictum fratrem Nicolaum de praedictis gaudere faciat, in plenaria, *etc.* 27.  Supplicationem abbatis de Strata s. th. pr., praesens generale Capitulum tamquam rationabilem suscipiens, eum pro praesenti anno a generalis Capituli assistentia benigniter absolvit, ac eidem iuxta dictae suae supplicationis tenorem concedit, ut monasterium suum iuxta Ordinis statuta resignare possit, sive in manibus romani Pontificis, sive alterius potestatem habentis, salva tamen sui patris abbatis iurisdictione, in plenaria, etc. 28.  Ad idem, quantum ad facultatem resignandi pro abbate de Caroliloco, s. th. pr. 29.  Ad idem, pro abbate de Loco Dei in Pontino, quantum ad facultatem resignandi. 30.  Ad idem, pro abbate de Ioyaco, quantum ad excusationem a Capitulo et resignandi facultatem. 31.  Praesens generale Capitulum, visis supplicationibus abbatis de Bonavalle in Pictavia, quibus monasterii sui varias afflictiones declarabat, eum ut facilius commendatario de Caduino et aliis adversariis resistere possit, absolvit a Capituli generalis frequentatione, a solutione collegii S. Bernardi Parisiis et a missione scolaris, donec ad pinguiorem fortunam devenerit, similiter decernit ut non compellatur hinc ad annum solutionem contributionum aut arreragiorum eorumdem, similiter nec ad solutionem subsidii per ultimum generale Capitulum super Ordinem et suo monasterio impositi. 32.  Praesens generale Capitulum, visa supplicatione religiosorum et conventus de Fontefrigido Narbonnensi, remittit contributiones suo monasterio impositas ad summa 22 libr. turon. absque eo quod per abbatem de Ardorello aut alium possint ad ulteriorem summam solvendum compelli, usque ad aliam dispositionem ipsius Capituli generalis. 33.  Praesens generale Capitulum libenter annuens atque consensum praebens supplicationi nobilis viri Galteri Van den Tympel, civis Lovaniensis, monasterii B. M. de Vineis apud Lovanium nuper constructi augmentatoris et dotatoris praecipui, supplicationibus quoque abbatum de Loco S. Bernardi et de Molinis attentius consideratis, ipsum inprimis praefatum Galterum et eius filios benefactorum Ordinis universi facit participes, regimen autem ipsius monasterii atque omnimodam dispositionem praedicto abbati de Loco S. Bernardi super Schaldim, de cuius zelo, scientia et circumspectione ad plenum confidit, tamquam patri abbati committit, usque ad alium Capituli generalis dispositionem, decernitque ut idem locus, si secundum diffinitionem anno praeterito editam exemptus sit constructus et dotatus, non prioratus sed abbatia vocetur et sit ; hortaturque idem generale Capitulum singulos Ordinis veros zelatores cunctosque Christi fideles, *quatinus ipsi* monasterio de Vineis manus adiutrices porrigant, retributionem a Domino percepturi, iniungit quoque dicto abbati de Loco S. Bernardi ut monasterium ipsum in verae religionis observantia secundum Ordinis statuta dirigere atque semper manutenere laboret, in plenaria, etc. 34.  Visis debitis informationibus super irreligiosa nimis et scandalosa conversatione fratris Iacobi Bouseau, monachi professi monasterii de Alna in Leodio, praesens generale Capitulum super eis habita maturiore deliberatione eumdem fratrem condemnat ad perpetuos carceres in eodem monasterio de Alna, ut ibidem in pane doloris et aqua tristitiae perpetuam peragat suorum demeritorum poenitentiam. 35.  Pensatis iniuriis prolatis per fratrem Nicolaum Bousson, monachum de Nigrolacu adversus abbatem de Bonoradio, praesens Capitulum generale praedictum fratrem ad certas poenas adiudicavit, eum inter cetera declarando ad officium prioratus quo fungebatur inhabilem. 36.  Praesens generale Capitulum auditis et perspectis calamitatibus quas in Frisia monasteria Ordinis patiuntur, et attentis similiter supplicationibus per abbatem de Ierusalem eidem generali Capitulo praesentatis, dictos abbates Frisiae hinc ad annum a solutione subsidii per novissimum generale Capitulum super Ordinem universum impositi, absolvit, sic tamen quod cum eis Dominus respirare dederit, et ad meliorem fortunam pervenerint, ipsum subsidium solvent, et ad ipsum solvendum per dictum abbatem de Salem compellantur, in plenaria, etc. TRACTATUUM CONFIRMATIONES 37.  Nos, Diffinitores, etc. abbatibus de Voto, s. th. pr., de Bonoportu et de Mortuomari, et eorum duobus simul, praesens generale Capitulum committit quatinus contractum passatum et initum inter venerabilem et dilectam abbatissam de Fonte Guerardi ex una, et nobilem ac consultissimum virum magistrum Guillelmum Maignart, regis consiliarium in curia Parlamenti Rothomagensis ex altera partibus, visitent, inquisitionem super commodo vel incommodo monasterii faciant, et ipsum contractum confirment vel infirment, et quod invenerint proximo generali Capitulo referant in plenaria, etc. 38.  Ad idem, quantum ad contractum seu tractatum initum et passatum inter abbatem et conventum de Vallibus Sernay et magistrum Ioannem Nery, curatum d’Orfin, cuius tractatus confirmatio aut infirmatio committitur abbatibus de Frigidomonte et de Caroliloco, s. th. pr., et de Regalimonte, ac cuilibet eorum in solidum. 39.  Contractum initum et passatum inter abbatem et conventum monasterii de Prulliaco et nobilem virum Michaelem de Poisieu, dominum de Valery et baillivum Senonensem, praesens generale Capitulum visis informationibus desuper factis, ipsum contractum approbat, ratificat et confirmat, adiecto tamen quod ipse dominus de Valery tenebitur tueri nemora et terras monasterii existentia iuxta terras dicto domino per ipsum monasterium concessas. Datum, etc. 40.  Abbatibus de Caroliloco, de Regalimonte, de Vallibus Sernay, et eorum cuilibet, praesens generale Capitulum committit, quatinus inquirant super utilitate monasterii de Maloduno, quantum ad contractum initum et passatum inter abbatissam et conventum dicti monasterii, et dominum Petrum Leonnet presbyterum, et quod eis visum fuerit proximo generali Capitulo referant. 41.  Domino abbati de Claravalle, praesens generale Capitulum committit, quatinus assumptis secum abbatibus de Rigniaco, de Longovado et de Lesinis, aut eorum altero, inquisitionem faciat super contractu passato et inito inter abbatem et conventum de Fonteneto, et Geraldum Chammeroys laboratorem, cum auctoritate approbandi vel reprobandi dictum contractum, et quod super hoc invenerint proximo Capitulo generali referant. 42.  Domino abbati de Pontigniaco et de Rigniaco, et eorum cuilibet, praesens generale Capitulum committit, quatinus inquisitione praevia confirment aut infirment tractatum factum inter abbatem et conventum de Quinciaco, et Stephanum Jamyn, vel referant, etc. Ad idem, de contractu inito cum habitantibus de Ballenode in grangia. 43.  Praesens generale Capitulum absolvit abbatem de Quinciaco et eius conventum a iuramento praestito in contractu inito super alienatione cuiusdam firmae, quae Brolium dicitur, iniungendo quatinus ipsum contractum retractet. 44.  Praesens generale Capitulum confirmat et approbat tractatum initum inter dominum abbatem de Pontigniaco et eius conventum ex una, et Ioannem et Andream Reynars fratres habitantes et residentes in loco qui dicitur Villiers la grange, iuxta tenorem dicti contractus, cui praesentes annectuntur, in plenaria, etc. 45.  Abbati de Rigniaco praesens generale Capitulum committit, quatinus inquisitionem debitam faciat super contractu alienationis seu arrentationis cuiusdam domus sitae in urbe Sancti Florentii, facto et passato inter dominum abbatem de Pontigniaco et conventum ex una parte, et dominum Petrum Chabrier presbyterum curatum de Jussi ex altera, et inquisitione facta proximo generali Capitulo referat. 46.  Praesens generale Capitulum audita supplicatione abbatis de Ripatorio committit domino abbati de Claravalle, abbatibus de Moris et de Bullencuria, et eorum duobus, quatinus contractum seu appunctuamentum initum et passatum inter dictum abbatem de Ripatorio et suum conventum ex una, et Ioannem Branche et consortes suos, videant, et inquisitione facta ipsum approbent vel reprobent, in plenaria, etc. 47.  Abbatibus de Ellancio et de Igniaco, et cuilibet eorum in solidum, praesens generale Capitulum committit, quatinus tractatum cui praesentes annectuntur, initum et passatum inter abbatem et conventum monasterii de Valle regis ex una, et Ioannem Champeaulx, colonum Remensem, partibus ex altera, diligenter examinent, et si facta diligenti inquisitione invenerint dictum tractatum cedere ad utilitatem dicti monasterii de Valle regis, confirment et approbent in plenaria, etc. CONFIRMATIONES ELECTIONUM 48.  Nos, Diffinitores, etc. electionem factam de persona fratris Petri Arrine ad abbatialem dignitatem monasterii de Gratia Dei in Pictavia, praesens generale Capitulum tamquam canonicam … approbet, *etc.* supplendo, *etc.* 49.  Ad idem, de electione facta de persona fratris Hylarii Capucii ad abbatialem dignitatem monasterii B. M. de Charone. 50.  Ad idem, quantum ad provisionem abbatis de Altasilva, iuxta tenorem et seriem instrumentorum, quibus annexa fuit ipsa confirmatio. COMMISSIONES 51.  Nos, Diffinitores, etc. Abbatibus de Frigidomonte et de Voto, s. th. pr., necnon abbati de Bellobecco, et eorum cuilibet in solidum, praesens generale Capitulum committit et districtius iniungit, quatinus monasterium de Fulcardimonte, quod a commendatario eiusdem gravissimis damnis affici dicitur, visitent et cuncta quae emendanda fuerint, tam circa administrationem ipsius commendatarii, quam circa religiosorum conversationem corrigere, emendare et reformare nullatenus dissimulent, in pleria [plenaria], *etc.* 52.  Iteratas et saepius auditas querimonias super inobedientia et conversatione abbatissae de Fonte Guerardi ac monialium eius, dolenter audiens, volensque earum saluti citius providere, ac longo tempore ex ipsis orta scandala prorsus extinguere, committit abbati de Voto, s. th. pr., et abbati de Mortuomari, et eorum cuilibet in solidum, et nihilominus eisdem iniungit, ut ad ipsum monasterium personaliter se transferant, et ibidem corrigant, instituant, destituant et reforment, quaecumque corrigenda, instituenda, destituenda et reformanda fuerint, insequendo regiam provisionem super hoc concessam, non obstantibus earum frivolis appellationibus, in plenaria, *etc.* 53.  Rebellionem sororis la Pelletière, monialis de Fonte Guerardi, quae, ut dicitur, relicto monasterio in saeculo non sine et suae animae periculo, et Ordinis universi dedecore ac populi scandalo moratur, praesens generale Capitulum reprimere volens, committit abbatibus de Voto, de Bonoportu, de Mortuomari, et eorum cuilibet, ut dictam sororem in aliquo monasterio monialium reformato sub perpetua clausura manere compellant, imponendo eidem poenitentiam suis demeritis correspondentem, in plenaria, *etc.* 54.  Quia praesenti generali Capitulo constat commissionem datam abbati de Monte S. Mariae pro levando subsidio in partibus Sabaudiae et aliis circumadiacentibus non fuisse executioni demandatam, idcirco praesens generale Capitulum dicto abbati de Monte S. Mariae committit ut secundum tenorem commissionis sibi a domino de Claravalle datae et concessae, ipsum subsidium levet et colligat, ac renuentes aut solutionem differentes sub censuris Ordinis ad ipsam solvendum compellant, in plenaria, *etc.* 55.  Ad idem, quantum ad commissionem per dominum abbatem de Claravalle pro levandis Ordinis contributionibus, eidem abbati de Monte S. Mariae datam et concessam. 56.  Audita supplicatione fratrum Ioannis Potebogne et Ludovici Unbert, professorum de Buxeria Andegavensi, Ordinis Cisterciensis, conformiter ad diffinitionem iam elapso novissime anno nuper expeditam, cupiens rursus eisdem religiosis de opportuno remedio providere, abbatibus de Claritate et de Ponte Oltrani, et culibet [cuilibet] eorum in solidum, praesens generale Capitulum committit auctoritatem compellendi commendatarium eiusdem monasterii ad recipiendum praedictos fratres et ad subveniendum eisdem de necessariis vitae iuxta status sui decentiam, et ibidem cum ceteris residendum, et simul ad cognoscendum et decidendum super causis, si quae contra eos fuerint per dictum commendatarium allegatae, additis, si opus sit, correctionibus et poenis iuxta casuum exigentiam ; quod si dicti commissarii compererint eosdem fratres esse merito a suo monasterio repellendos, iuxta Ordinis diffinitiones procedendo per dictos commendatarium et officiarios faciant eisdem fratribus, videlicet cuilibet eorum annis singulis de decem libris turon. sub poenis excommunicationis et aliis Ordinis censuris provideri, in plenaria, etc. 57.  Abbati de Caroliloco, s. th. pr., praesens generale Capitulum committit auctoritatem et plenum posse compellendi abbatem de Chalocheyo ad solvendum arreragia contributionum suarum de annis praeteritis, et simul ad ostendendum sibi quittantias, si quas habet, per quas constat de solutione earumdem, et de residuis praedictorum arreragiorum, et hoc in plenaria, etc. 58.  Praesens generale Capitulum visa supplicatione abbatissae et conventus de Vicinis, committit abbatibus de Curia Dei et de Eleemosina, et eorum cuilibet, quatinus se diligenter informent super quodam contractu inito et passato inter dictam abbatissam et eius conventum ex una, et venerabilem virum magistrum Franciscum Boyvin advocatum ex altera partibus, quantum ad alienationem perpetuam cuiusdam domus sitae in civitate Aurelianensi, et quod super hoc fecerint proximo in Capitulo generali referant, quatinus ipse contractus per ipsum secundum quod rationis fuerit, approbetur vel reprobetur, in plenaria, *etc.* REHABILITATIONES 59.  Ad instantiam abbatis de Curia Dei, praesens generale Capitulum rehabilitat sororem Mariam Bataille, religiosam monasterii de Vicinis in dioecesi Aurelianensi, quae aliquoties in contagium carnis lapsa est, puerperio inde bis secuto ; et quia praedicta soror poenitentiam pro dictis excessibus iniunctam devote adimplevit, et per longum tempus honeste postea conversata est, et adhuc conversatur ; idcirco generale Capitulum cum eadem misericorditer dispensando praesentium tenore, eamdem, ut dictum est, relevat et rehabilitat ad omnes gradus et officia, abbatiali etiam dignitate inclusa, in plenaria Ordinis potestate, omnibus et singulis Ordinis personis prohibendo, ne quoquomodo eam occasione praemissorum impetere seu deinceps factis vel verbis molestare praesumant. Datum, etc. 60.  Ad idem, pro rehabilitatione sororis Catherinae Rat, pro lapsu carnis, puerperio semel inde secuto. 61.  Ad idem, pro rehabilitatione fratris Nicolai Bousson, qui ob certa iniuriosa verba adversus abbatem de Bonoradio prolata, inhabilis declaratus fuerat, et nihilominus pluribus rationibus Capitulum ipsum moventibus ad omnes gradus et officia rehabilitatus fuit, etiam dignitate abbatiali inclusa. 62.  Ad idem, pro abbate de Caricampo, cui concessa fuit per Capitulum generale facultas absolvendi religiosos suos a quibuscumque casibus etiam generali Capitulo reservatis, similiter rehabilitandi dictos suos religiosos pro excessibus praeteritis. 63.  Ad idem, ad supplicationem abbatis de Caricampo pro fratre Ioanne Boutard, monasterii de Frigidomonte professo, qui bina vice fractis carceribus monasterium exivit, et per certum tempus extra ipsum monasterium per saeculum vagatus est, et per ipsum Capitulum generale ad omnes gradus et officia rehabilitatus est, etiam dignitate abbatiali inclusa. CONTUMACES 64.  Praesens generale Capitulum aegre ferens admodum tarditatem, imo potius inobedientiam et contumaciam nonnullarum Ordinis personarum, tam abbatum, abbatissarum, priorum, priorissarum, quam commendatariorum et aliarum quarumcumque personarum eiusdem Ordinis, in solvendis subsidiis et contributionibus ; ideo ex nunc declarat easdem personas, quae virtute commissionum super his praeteritis annis expeditarum per commissarios vel eorum substitutos, ad solvendum dicta subsidia vel contributiones, seu etiam earumdem arreragia debita, modo fuissent monitae, in easdem poenas et censuras incidisse, quas constat eisdem fuisse comminatas. Datum, etc. 65.  Contumax declaratur commendatarius de Boucquiano, qui non obstantibus monitionibus eidem per abbatem de Begario factis quantum ad solutionem subsidii novissimi, ipsum nihilominus solvere ac coram ipso commissario licet debite citatus comparere pertinaciter recusavit. IUDICES 66.  Praesens generale Capitulum committit abbatibus de Caroliloco, de Longovado et de Ripatorio, et eorum cuilibet in solidum, ut quascumque Ordinis personas aut loca, quae per testes aut alia instrumenta repererint obligari monasterio Claraevallis aut personis eiusdem compellant per omnes iuris et iustitiae vias, ad dictas summas integre persolvendum, similiter si aliquae lites acciderint inter personas dicti monasterii de Claravalle et aliis personas Ordinis, ipsas decidant et terminent, in plenaria, *etc.* 67.  Ad idem, pro abbate de Caroliloco, committitur abbatibus de Frigidomonte, de Regalimonte et de Barbello, et cuilibet eorum in solidum. 68.  Committit praesens generale Capitulum abbati de Roseriis, s. th. pr., et de Charitate, et eorum cuilibet, ut compellant abbatem de Aceyo ad recipiendum fratrem Odonem Devers, religiosum dicti monasterii, insequendo diffinitionem anno praeterito super hoc factam vel ad dandam eidem summam decem librarum turon. sicut in pleno diffinitorio facturum promisit. SUFFRAGIA 69.  Diffinitores Capituli generalis Ordinis Cisterciensis, Reverendo in Christo patri ac domino, domino episcopo Lexoviensi supplex ac devotum bonorum spiritualium communitatis nostrae suffragium. Quamquam divinae legis testimonio … *etc. ut in forma consueta*, ad instantiam abbatis de Caroliloco, s. th. pr., eidem Paternitati vestrae omnium bonorum spiritualium, videlicet… concedimus participationem … Datum, etc. 70.  Ad idem, de honorabilibus et scientificis viris magistris Ioanne de Baulat, Iacobo Rivirier et Sanxio Hebrard, in Parlamento Tolosano regis consiliariis. 71.  Ad idem, pro nobili viro magistro Francisco de Molins, regio institutori atque magno elemosinario, et abbate Sancti Maximini prope Aurelianum, ad instantiam domini abbatis de Moroliis. 72.  Ad idem, pro nobili viro Ludovico de Ruffineau et Maria Darcon eius uxore, domino de Borruysseauz. 73.  Ad idem, pro nobili viro Ioanne de Labregeman, eiusdem loci domino, et generosa domina Renata Suriete eius uxore. 74.  Ad idem, pro nobili viro Carolo du Bouchet, domino de Saincte Gemme, et Margarita du Puymonte, eius uxore. 75.  Ad idem, pro nobili viro magistro Ioanne de Corbie, castelleti Parisiensis greffario, eiusque uxori. 76.  Ad idem, pro domino Baylivo Meldensi, qui ad reformationem Lilii tamquam verus zelator Ordinis et amator adiutorium impendit non modicum. 77.  Ad idem, pro illustrissimo principe domino marchione Brandeburgensi, benefactore monasterii de Pelisio in Ungaria. 78.  Ad idem, pro domino comite de Pondevaux, marescallo Burgundiae, et nobili eius coniuge, benefactoribus monasterii de Aceyo. 79.  Ad idem, pro nobili viro Ioanne Vyxe et eius uxore, ad instantiam domini abbatis de Morimundo. EXCUSATIONUM ABBATUM 80.  Praesens generale Capitulum excusat ab assistentia eiusdem abbatem de Strata, s. th. pr., attento ipsius gravi senio, pensatisque variis ipsius infirmitatibus, permittitque eidem ut suos religiosos ab omnibus casibus absolvere possit, atque indulgentiarum eidem Capitulo generali concessarum facere participes in plenaria, *etc.* 81.  Ad idem, quantum ad abbatem de Alna in Leodio. 82.  Ad idem, excusat abbatem de Loco Dei in Pontino. 83.  Ad idem, excusatur abbas de Loco Sancti Bernardi, cum auctoritate absolvendi suos religiosos, ut supra. 84.  Ad idem, excusatur abbas de Claromarisco ab hoc generali Capitulo, cum auctoritate absolvendi suos religiosos, ut supra. 85.  Ad idem, excusatur abbas de Bonoportu a praesenti generali Capitulo, permittendo eidem ut suos religiosos possit absolvere. 86.  Ad idem, excusatur abbas de Forda in Anglia, s. th. pr., cum auctoritate absolvendi suos, ut supra. 87.  Ad idem, excusatur abbas de Noa ab hoc praesenti generali Capitulo, cum auctoritate absolvendi suos, ut supra. * * * 88.  Quia propter agendorum multiplicitatem, *etc. ut in anno* 1506, n° 30. * * * 89. *Epistola Capituli ad cardinalem protectorem.* Reverendissime in Christo pater et domine semper colendissime, post humiles commendationes, his diebus apud Cistercium congregati, laeti profecto audivimus dominum abbatem Claraevallis, qui nuper in Curia romana oratoris officio pro Ordine nostro fungebatur narrantem, quanta humanitate Reverendissima vestra Dominatio eum susceperat, quanta diligentia Ordinis nostri sollicitaverit negotia, utilitatem procuraverit et libertatem, qua etiam benignitate dignatus fuistis ipsum dominum abbatem Claraevallis Sanctitati SS. D. N. praesentare, ipsiusque SS. D. N. interpellare clementiam. Ex his certe relationibus omnes et merito alacriores et laetiores facti, orationes pro SS. D. N., Vestra Reverendissima Dominatione, vestra prosperitate, per universum Ordinem nostrum statuimus devotius fieri. Nulla fuerat a multis annis tantae exultationis congregatio, nisi heri inopinata mors optimi patris nostri domini abbatis Cistercii ipsa die nobis nuntiata fuisset ; sic Reverendissime Domine, luctus interrupit consolationem, exultationem perturbavit, votis nostris statueramus praedictum dominum abbatem Claraevallis iterum ad romanam Curiam oratorem mittere vestrae Dominationi nedum gratiarum actiones, sed beneficiorum nobis concessorum vices rependere, impedivit tamen pro nunc legationem ipsam tam subita mutatio, imo et mutationis tam frequentis dolorosa consideratio et Cisterciensis ecclesiae damnosa viduatio. Rogamus igitur, obsecramus, obtestamur et precamur Reverendissimam Paternitatem vestram, dignetur nos, attenta rerum perturbatione pro nunc excusatos habere atque supportatos ; speramus enim, vestro interveniente patrocinio, reflorebit nostrae religionis respublica resonabitque, nam divino munere et multorum fratrum in unum congregatorum orationibus, ut credimus, factum est, quod nobis apud Cistercium pro generali Capitulo nostro celebrando convenientibus elegerunt abbatem et pastorem Rmum dominum et patrem, fratrem Guillelmum Le Faulconnier, s. th. pr., virum auctoritate, litteris et sanctimonia spectabilem et conspicuum, quem speramus nostrae ecclesiae Cisterciensi sed et Ordini nostro universo non mediocriter profuturum. Supplicamus igitur V. D. Rmae ut in confirmatione electionis praefatae monasterium Cisterciense ac universa nostra religio vos sentiat, ut solita est, benivolum pariter et beneficum ; non erit profecto ipse dominus electus vestrorum immemor beneficiorum, nec ipsa religio. Valeat Reverendissima Dominatio vestra semper felix et laeta. Datum in diffinitorio nostro apud Cistercium die ultima mensis aprilis anno, etc. Subscriptio : Eminentissimae R. D. V. humiles oratores, Diffinitores Capituli generalis Cisterciensis Ordinis. Superscriptio : Reverendissimo Domino Augustino de Trivulciis miseratione divina tituli Sancti Adriani Sanctae Romanae Ecclesiae cardinali, atque Cisterciensis Ordinis protectori benevolentissimo.