title
stringlengths 7
151
| summary
stringlengths 17
19.5k
| url
stringlengths 35
219
| text
stringlengths 70
73.1k
| category
stringclasses 10
values | __index_level_0__
int64 0
70.8k
|
|---|---|---|---|---|---|
तीन विश्वविद्यालय उपकुलपतिविहीन | तीन वटा विश्वविद्यालय उपकुलपतिविहीन भएका छन् । यसअघि नियुक्त हुनुभएका उपकुलपतिको चारवर्षे कार्यकाल समाप्त भएका कारण ती विश्वविद्यालय शनिबारदेखि नेतृत्वविहीन भएका हुन् । कार्यकाल समाप्त भएका उपकुलपतिमा पूर्वाञ्चल विश्वविद्यालका प्राडा यादवराज कोइराला, सुदूरपश्चिम विश्वविद्यालयका प्राडा अमरराज जोशी र मध्यपश्चिमाञ्चल विश्वविद्यालयका प्राडा नन्दबहादुर सिंह रहनुभएको छ । | https://gorkhapatraonline.com/news/98468 | काठमाडौँ, फागुन २० गते । तीन वटा विश्वविद्यालय उपकुलपतिविहीन भएका छन् । यसअघि नियुक्त हुनुभएका उपकुलपतिको चारवर्षे कार्यकाल समाप्त भएका कारण ती विश्वविद्यालय शनिबारदेखि नेतृत्वविहीन भएका हुन् । कार्यकाल समाप्त भएका उपकुलपतिमा पूर्वाञ्चल विश्वविद्यालका प्राडा यादवराज कोइराला, सुदूरपश्चिम विश्वविद्यालयका प्राडा अमरराज जोशी र मध्यपश्चिमाञ्चल विश्वविद्यालयका प्राडा नन्दबहादुर सिंह रहनुभएको छ । उहाँहरूलाई चार वर्षअघि तत्कालीन प्रधानमन्त्री तथा कुलपति केपी शर्मा ओलीले २०७६ साल फागुन १९ गते उपकुलपति नियुक्त गर्नुभएको थियो । यी विश्वविद्यालयमा नयाँ उपकुलपति नियुक्त गर्न शिक्षा मन्त्रालयले प्रक्रिया आरम्भ गरे पनि हाललाई स्थगित भएको छ । शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालयले सिफारिस समिति गठन गरेर माघको अन्तिम साता सुदूरपश्चिमाञ्चल विश्वविद्यालय र मध्यपश्चिमाञ्चल विश्वविद्यालयको उपकुलपतिका लागि आवेदन आह्वान गरेको थियो । आवेदन आह्वान प्रक्रिया हालका लागि स्थगित गरिएको छ । प्रक्रिया स्थगित गर्नुको कारणबारे समितिले केही पनि खुलाएको छैन । माघ अन्तिम साता नै पूर्वाञ्चल विश्वविद्यालयका उपकुलपतिको आवेदन आह्वान गर्दा १८ जनाले सोचपत्रसहित चारवर्षे कार्ययोजना बुझाउनुभएको छ । उहाँहरूले आवेदन साथ पेस गर्नुभएको योजना तथा सोचपत्रको अध्ययन भइरहेको शिक्षा मन्त्रालयले जनाएको छ । | News | 41,778 |
मधेश प्रदेश सभामुखमा मण्डल निर्वाचित | मधेश प्रदेशको सभामुखमा नेकपा (एमाले)का रामचन्द्र मण्डल निर्वाचित हुनुभएको छ । मंगलबार प्रदेश सभामा उपस्थित १०३ प्रदेश सदस्यमध्ये सभामुखमा मण्डलले ७४ मत प्राप्त गर्नुभएको ज्येष्ठ प्रदेश सदस्य गोविन्दबहादुर न्यौपानेले बताउनुभयो । | https://gorkhapatraonline.com/news/51328 | धीरेन्द्रप्रसाद साहजनकपुर, माघ ३ गते । मधेश प्रदेशको सभामुखमा नेकपा (एमाले) का रामचन्द्र मण्डल निर्वाचित हुनुभएको छ ।मंगलबार प्रदेश सभामा उपस्थित १०३ प्रदेश सदस्यमध्ये सभामुखमा मण्डलले ७४ मत प्राप्त गर्नुभएको ज्येष्ठ प्रदेश सदस्य गोविन्दबहादुर न्यौपानेले बताउनुभयो । सभामुखमा नेपाली काँग्रेसका प्रदेश सभा सदस्य जंगीलालराय यादवले २९ मत प्राप्त गर्नुभएको थियो । | News | 59,019 |
श्रीलंकामाथि नेपालको दोस्रो सानदार जित | नेपालले भारतको भुवनेश्वरमा भइरहेको यू–२० साफ च्याम्पियनसिपमा लगातार दोस्रो सानदार जित निकालेको छ । कालिंगा रंगशालामा भएको खेलमा नेपालले श्रीलंकालाई ३–० ले हराएको हो । | https://ekantipur.com/sports/2022/07/27/165893599290319409.html | काठमाडौँ — नेपालले भारतको भुवनेश्वरमा भइरहेको यू–२० साफ च्याम्पियनसिपमा लगातार दोस्रो सानदार जित निकालेको छ । कालिंगा रंगशालामा भएको खेलमा नेपालले श्रीलंकालाई ३–० ले हराएको हो ।नेपालका लागि कप्तान आयुष घलानले ५८ औं मिनेटमा रिबाउन्डमा पहिलो गोल गरे । कृतिषरत्न छुन्जुले ६५ औं मिनेटमा दोस्रो गोल गरे । पेनाल्टी एरिया बाहिरबाट उनले आकर्षक गोल गरेका हुन् ।मनग्य नकर्मीले ८४ औं मिनेटमा नजिकको दूरीबाट तेस्रो गोल थपे । यो जितपछि नेपालको दुई खेलबाट ६ अंक भएको छ र राउन्ड रोबिनको आधारमा चलिरहेको प्रतियोगिताको शीर्ष स्थानमा छ । समान ६ अंकमा बंगलादेश दोस्रो स्थानमा छ ।यसअघि दिनको पहिलो खेलमा बंगलादेशले भारतलाई २–१ ले हरायो । बंगलादेशका लागि मोहमद नोभाले दुई गोल गरे । भारतका लागि गुर्किरात सिंहले एक गोल फर्काए । | Sports | 19,947 |
बेटिङ प्रचारमा पक्राउ परेका कलाकार सरकारी वकिल कार्यालयमा | अनलाइन बेटिङ प्लेटफर्मको विज्ञापन तथा प्रचारप्रसार गरेको आरोपमा कलाकार राजु पौडेल (राजु मास्टर) र मरीचमान श्रेष्ठ ‘बल्छी ध्रुवे’सहित आठ जनालाई प्रहरीले पक्राउ गरी मुद्दा चलाएको छ । | https://gorkhapatraonline.com/news/67797 | काठमाडौं, जेठ ३२ गते । अनलाइन बेटिङ प्लेटफर्मको विज्ञापन तथा प्रचारप्रसार गरेको आरोपमा कलाकार राजु पौडेल (राजु मास्टर) र मरीचमान श्रेष्ठ ‘बल्छी ध्रुवे’सहित आठ जनालाई प्रहरीले पक्राउ गरी मुद्दा चलाएको छ ।पक्राउ पर्नेमा कलाकार पौडेल र श्रेष्ठसहित मरीचमान श्रेष्ठ (बल्छी ध्रुवे), राजु पौडेल, पवन खतिवडा, एलिश राई, ज्वलन घर्तीमगर, गणेश देवकोटा, सरोज घिमिरे र बेगम नेपाली रहेका छन् ।बिहीबार प्रहरीले उनीहरूलाई पक्राउ गरी सरकारी वकिलको कार्यालयमा म्याद थपका लागि उपस्थित गराएका थिए । प्रहरीले पक्राउ परेकाहरूले युट्युबबाट वानएक्स एपमार्फत बेटिङको प्रचार गरेको बताएको छ । युट्युबमा प्रोमो कोड प्रयोग गरी वानएक्स बेटिङमा छुट प्राप्त गर्न सकिने भन्दै विज्ञापन देखिएकाले उनीहरूलाई पक्राउ गरिएको प्रहरी वरिष्ठ उपरीक्षक डा. मनोजकुमार केसीले बताउनुभयो । उहाँले पक्राउ परेकाहरूलाई जुवा ऐन र राष्ट्र बैङ्क ऐन आकर्षित हुने बताउनुभयो । प्रहरी वरिष्ठ उपरीक्षक डा. केसीले भन्नुभयो, ‘‘आज हामीले आठ जनालाई पक्राउ गरी सार्वजनिक गरेका छौँ । वान एक्सबेट विभिन्न माध्यमबाट, विभिन्न मिडियाबाट वान एक्सबेटलाई प्रमोसन गर्ने र त्यसको प्रोमो कोर्ड पनि राख्ने । पक्राउ गरेर हामीले अनुसन्धानको प्रक्रियामा नै लिएर गएका छौँ । पक्राउ परेका व्यक्तिले वान एक्सबेटलाई प्रमोसन गर्ने र प्रमोसन गरेबापत निश्चित कमिसन प्राप्त गरेको देखिएको छ । यसमा पपुलर टेलि सिरियल सञ्चालन गर्ने र धेरै सब्स्क्राइब युट्युबमा भएकाहरू छन् । हाम्रोमा यो गैरकानुनी हो । जुवा ऐन र राष्ट्र बैङ्क ऐन आकर्षित हुन्छ ।’’नेपालको मुलुकी अपराध संहिता २०७४ को धारा १२५ मा जुवा खेल्न वा सट्टाबाजी गर्नु नहुने व्यवस्था छ । धारा १२५ को ९२० को उपदफा ९१० को (क)मा पहिलो पटक जुवा खेल्ने वा खेलाउनेलाई तीन महिनासम्म कैद वा ३० हजार रुपियाँसम्म जरिवाना र उपदफा (ख)मा दोस्रो पटकदेखि जुवा खेल्ने वा खेलाउनेलाई एक वर्षसम्म कैद र ५० हजार रुपियाँसम्म जरिवाना र त्यसपछिको कसुरमा पटकैपिच्छे थप तीन महिनासम्म कैद र १० हजार रुपियाँसम्म जरिवाना हुने व्यवस्था छ । | News | 44,188 |
नेपाली टोलीको बिदाइ | माघ २६ देखि फागुन ३ सम्म भारतको भुवनेश्वरमा हुने चार देश सहभागी फुटबल प्रतियोगितामा सहभागी हुने नेपाली टोलीलाई आइतबार अखिल नेपाल फुटबल संघ एन्फाले बिदाइ गरेको छ । | https://ekantipur.com/sports/2019/01/28/154864627499293021.html | काठमाडौँ — माघ २६ देखि फागुन ३ सम्म भारतको भुवनेश्वरमा हुने चार देश सहभागी फुटबल प्रतियोगितामा सहभागी हुने नेपाली टोलीलाई आइतबार अखिल नेपाल फुटबल संघ एन्फाले बिदाइ गरेको छ । आसन्न साफ च्याम्पियनसिपको तयारीका रूपमा लिइएको प्रतियोगिताका लागि मुख्य प्रशिक्षक हरि खड्काले शुक्रबार नै २३ सदस्यीय टिमको घोषणा गरिसकेका छन् ।भारत प्रस्थान गर्नुअघि नेपाली टोलीले एक साता झापामा अभ्यास गर्नेछ । नेपाली टोली बुधबार झापा प्रस्थान गर्नेछ । प्रतियोगितामा नेपालसँगै भारत, म्यानमार र श्रीलंकाका राष्ट्रिय टोली सहभागी हुनेछन् ।एन्फा अध्यक्ष कर्माछिरिङ शेर्पा, दक्षिण कोरियाली फुटबल संघका अध्यक्ष चुङ मोङ ग्युले नेपाली टोलीलाई शुभकामनासहित बिदाइ गरे ।कार्यक्रममा दक्षिण कोरियाली फुटबल संघले एन्फालाई दिएको ८ सय ९७ जोर जुत्ता हस्तान्तरण गरिएको थियो । ‘सबैभन्दा पहिला ओलम्पिक २०२० को छनोटमा उत्कृष्ट प्रदर्शन गर्ने नेपाली टोलीलाई बधाई दिन चाहन्छु,’ कोरियाली फुटबल संघका अध्यक्ष ग्युले भने, ‘दोस्रो चरणको छनोटमा पनि उत्कृष्ट खेलेर ओलम्पिकमा पुग्नेछन् भन्ने मेरो आशा छ । र, यो अपेक्षा पनि छ कि ओलम्पिकमा नेपाल र कोरिया सँगै परुन् ।’एन्फा अध्यक्ष शेर्पाले पनि अन्तर्राष्ट्रियस्तरमा महिला टिमले राम्रो प्रदर्शन गरिरहेको र राष्ट्रले नै गर्व गर्ने उपलब्धि निस्कन धेरै समय नलाग्ने बताए । विराटनगरको सहिद रंगशालामा हुने साफ च्याम्पियनसिपमा नेपाल बंगलादेश, पाकिस्तान र भुटानसँगै समूह ‘ए’ मा छ । | Sports | 28,057 |
ट्राफिक नियम उल्लंघन गर्नेलाई सडकमा उभ्याउनुले हुकुमी शासनको झल्को आयो : सांसद खतिवडा | कांग्रेस सांसद रामहरि खतिवडाले ट्राफिक नियम उल्लंघन गर्नेहरूलाई सडकमा ल्याएर उभ्याउने कुराले हुकुमी शासनको झल्को आएको भन्दै तत्काल यो व्यवस्था खारेज गर्न माग गरेका छन् । | https://ekantipur.com/news/2024/06/02/stopping-those-who-violate-traffic-rules-on-the-road-gives-the-impression-of-authoritarian-rule-mp-khatiwada-32-39.html | काठमाडौँ — कांग्रेस सांसद रामहरि खतिवडाले ट्राफिक नियम उल्लंघन गर्नेहरूलाई सडकमा ल्याएर उभ्याउने कुराले हुकुमी शासनको झल्को आएको भन्दै तत्काल यो व्यवस्था खारेज गर्न माग गरेका छन् । उनले मन्त्रीको मौखिक निर्देशनका भरमा कुनै नागरिकलाई सडकमा उभ्याउने कुरा गलत भएको भन्दै यो व्यवस्था हटाउनका लागि सदनबाट रुलिङ गर्न पनि सभामुखको ध्यानाकर्षण गराएका छन् । प्रतिनिधि सभाको आइतबारको बैठकमा बोल्दै सांसद खतिवडाले भने,' मुलुक हुकुमी शासनमा चल्नुपर्छ । मापसे गरेरको मान्छेलाई सडकमा उभ्याउने कुन कानुनमा छ ? फेरि हुकुमी शासन चलाउने हो ? यो विषयमा रुलिङ हुनुपर्छ ।'गत जेठ १५ गते गणतन्त्र दिवसको दिन उपप्रधान तथा गृहमन्त्री रवि लामिछानेले मौखिक रुपमा ट्राफिक नियम उल्लंघन गर्नेहरूले अनिवार्य रुपमा सडकमा ट्राफिक स्वयंसेवकको रुपमा काम गर्नुपर्ने निर्देशन दिएका थिए । त्यसपछि हरेक दिन प्रहरीले ट्राफिक नियम उल्लंघन गर्नेहरूलाई सडकमा परिचालन गर्दै आएको छ । | News | 2,910 |
ट्वान्टी-२० विश्वकप : नामिबियाको पहिलो जित | डेविड विजले नटआउट ६६ रन बनाएपछि नामिबियाले बुधबार ट्वान्टी–२० विश्वकपमा नेदरल्यान्ड्सलाई ६ विकेटले पराजित गर्दै प्रतियोगितामा अघि बढ्ने आफ्नो सम्भावना जीवन्त पारेको छ । अबुधाबीको गर्मीमा भएको खेलका क्रममा मैदानको तापक्रम ३६ डिग्रीसम्म पुगेको थियो । | https://ekantipur.com/sports/2021/10/21/16347769816272562.html | अबुधाबी — डेविड विजले नटआउट ६६ रन बनाएपछि नामिबियाले बुधबार ट्वान्टी–२० विश्वकपमा नेदरल्यान्ड्सलाई ६ विकेटले पराजित गर्दै प्रतियोगितामा अघि बढ्ने आफ्नो सम्भावना जीवन्त पारेको छ । अबुधाबीको गर्मीमा भएको खेलका क्रममा मैदानको तापक्रम ३६ डिग्रीसम्म पुगेको थियो ।त्यसमै दक्षिण अफ्रिकाका पूर्वअन्तर्राष्ट्रिय खेलाडी विजले ५ छक्का र ४ चौका प्रहार गरे । त्यसकै मद्दतमा नामिबियाले ६ बल बाँकी छँदै १ सय ६५ रनको लक्ष्य पूरा गरेको थियो । विश्वकपमा नामिबियाको पहिलो ऐतिहासिक जित हो । यससँगै टोलीको सुपर १२ को चरणमा पुग्ने सम्भावना कायम रहेको छ ।सोमबार पहिलो खेलमा नामिबिया सन् २०१४ को विजेता श्रीलंकासँग ७ विकेटले पराजित भएको थियो । त्यसमा पूरा टिम ९६ रनमै अलआउट भएको थियो । म्यान अफ द म्याच विजले भने, ‘हाम्रो जित र प्रदर्शन दुवै उत्कृष्ट रह्यो । विश्वकपमा नामिबियाका लागि खेल्नुमा मेरा लागि धेरै ठूलो अर्थ छ ।’ उनले अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेटमा नामिबियाका लागि खेल्नुले अपार खुसी प्राप्त भएको बताए । यो हारपछि नेदरल्यान्ड्स प्रतियोगिताबाट बाहिरिने तयजस्तै भएको छ । आयरल्यान्डविरुद्धको पहिलो खेलमा नेदरल्यान्ड्स ७ विकेटले पराजित भएको थियो । शुक्रबार हुने खेलमा नेदरल्यान्ड्सले श्रीलंकालाई पराजित गरे पनि त्यो टिमका लागि पर्याप्त हुने छैन । सन् २०१६ को ट्वान्टी–२० विश्वकपमा दक्षिण अफ्रिकाका लागि खेलेका ३६ वर्षीय विजले २९ बलमा आफ्नो अर्धशतक पूरा गरेका थिए । उनलाई कप्तान जेरार्ड इरामसले बलियो साथ दिए । उनले २२ बलमा ३२ रन बनाएर चौथो विकेटका लागि ९३ रनको साझेदारी गरे । नामिबियालाई जितबाट रोक्न डच कप्तान पिटर सिलारले आफ्ना सात बलर प्रयोग गरेका थिए ।जितपछि कप्तान इरामसले भने, ‘विश्वकप क्रिकेटमा पहिलो खेल जित्नु नामिबिया क्रिकेटका लागि विशेष अर्थ राख्छ ।’ यसअघि प्रारम्भिक ब्याट्सम्यान म्याक ओ’डाउडले लगातार दोस्रो अर्धशतक बनाए । टिमले पहिले ब्याटिङ निम्तो स्वीकार्दै ४ विकेटमा १ सय ६४ रन बनाएको थियो । न्युजिल्यान्डमा जन्मेका म्याकले ५६ बलमा ७० रन बनाए । यसमा एक छक्का तथा ४ चौका सामेल थिए । | Sports | 22,045 |
कोरोना भाइरस नेपाल: '८० लाख मात्रा रुसी कोभिड खोप ल्याउने सम्झौता गर्न पहल, चीन र अमेरिकासँग पनि छलफल' | सन् २०२१ को अन्त्यसम्म नेपाललाई कोभिड खोपको ८० लाख मात्रा उपलब्ध गराउन रुसी उत्पादक निकायले प्रतिबद्धता जनाएको र त्यसको लागतसहितका विषयमा छलफल भइरहेको स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्यामन्त्री हृदयेश त्रिपाठीले बीबीसीलाई बताएका छन्। | https://www.bbc.com/nepali/news-56990507 | स्पुत्निक-भी खोपलाई करिब ६० वटा देशले प्रयोगको अनुमति दिएको बताइन्छ भारतको सीरम इन्स्टिट्यूटले यसअघि खरिद सम्झौता भएको १० लाख अक्सफर्ड-आस्ट्राजेनेकाको खोप प्राप्तिमा ठोस प्रगति नभएको समयमा नेपालले अरू देशहरूसँग पनि छलफल अघि बढाएको मन्त्री त्रिपाठीले बताए। मन्त्री त्रिपाठीका अनुसार चीन र अमेरिकाबाट पनि खोप भित्र्याउने विषयमा दुवै देशका अधिकारीहरूसँग छलफल भइरहेको छ। खोपको आपूर्तिमा देखिएको अनिश्चितताले ज्येष्ठ नागरिकसहित पहिलो मात्रा कोभिशील्ड लिएका लाखौँ व्यक्तिहरूलाई दोस्रो खोप उपलब्ध गराउने सरकारी अभियान प्रभावित हुन सक्ने चिन्ता उत्पन्न भएको छ। खोप खरिदबारे के भइरहेको छ? सोमवार देशवासीका नाममा सम्बोधन गर्दै प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले विभिन्न खोप उत्पादक राष्ट्र तथा कोभ्याक्ससँग समन्वय गरी छिटोभन्दा छिटो खोप ल्याउन सरकार प्रयत्नशील रहेको बताएका थिए। कोरोनाभाइरसको सङ्क्रमण उकालो लागिरहँदा प्रधानमन्त्रीले कोरोनाभाइरस सङ्क्रमितको परीक्षण, उपचार र अन्य विषय स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले हेर्ने र खोप आयातको नेतृत्व परराष्ट्र मन्त्रालयले गर्ने बताएका थिए। उनले अन्तरमन्त्रालय समन्वयमा यी कामहरू गरिने उल्लेख गरेका थिए। बुधवार बीबीसी नेपालीसँग कुरा गर्दै स्वास्थ्यमन्त्री त्रिपाठीले रुसको खोप उत्पादक कम्पनी नेपालमा खोप उपलब्ध गराउने विषयमा सकारात्मक रहेको र नेपाल सरकारले उक्त कम्पनीको उत्पादन र आपूर्ति क्षमताबारे अध्ययन गरिरहेको बताए। यो खोप २ देखि ८ डिग्री सेल्सीअसमा भण्डारण गर्न सकिने बताइएको छ। उनले भने, "उनीहरूले आगामी डिसेम्बर महिनाको अन्त्यसम्ममा ८० लाख मात्रा उपलब्ध गराउने भनेका छन्। मैले अविलम्ब ४० लाख मात्रा उपलब्ध गराउन अनुरोध गरिरहेको छु।" उनले थपे, "हामी जबाफ कुरिरहेका छौँ। मैलै बुझेसम्म उनीहरू सकारात्मक छन्।" रुसको उक्त स्पुत्निक-भी खोपको आपूर्तिबारे छलफल गर्न रुसी प्रतिनिधिहरू नेपाल आएको र उनीहरू फर्किसकेको बताइन्छ। खोपको खरिद 'जीटुजी' अर्थात् दुई सरकाबीच हुनुपर्ने भन्नेबारे छलफल भए पनि कुल लागतसहितका विषयमा निष्कर्ष निस्किन बाँकी रहेको उनले बताए। रुसको प्रतिक्रिया के छ? मन्त्री त्रिपाठीले नेपालमै केही परिमाणमा रुसी खोप उत्पादनका लागि आफूहरूले प्रस्ताव राखेको पनि जानकारी दिए। "हाम्रो एउटा प्रस्ताव पहिलादेखि नै थियो त्यसमा उनीहरू सहमत भएका जस्ता पनि देखिन्छन्। केही खोपहरू नेपालमा नै उत्पादन गर्ने भन्ने कुरा हो। हाम्रो निजी क्षेत्रसँग उनीहरूको सहकार्य भइरहेको जस्तो बुझिन्छ। त्यसमा सरकारले सहजीकरण गरिदिन्छ।" गत वर्षको अक्टोबरमा रुसको सार्वभौम सम्पत्ति कोषअन्तर्गत रहेको रुसी प्रत्यक्ष लगानी कोष आरडीआईएफले नेपालको एउटा निजी कम्पनीसँग अढाई करोड रुसी खोप आपूर्ति गर्ने सहमति भएको जनाएको थियो। बीबीसीले अघिल्लो साता आरडीआईएफलाई नेपाललाई खोप आपूर्ति गर्ने विषयमा भइरहेको पछिल्लो कुराकानीबारे सोधेको भए पनि त्यसको जबाफ प्राप्त भइसकेको छैन। स्वास्थ्यमन्त्री त्रिपाठीले रुसबाहेक अमेरिका र चीनबाट खोप भित्र्याउने सम्भावनाबारे पनि छलफल भइरहेको बताए। दुई साताअघि औषधि व्यवस्था विभागले रुसमा उत्पादित स्पुत्निक-भी खोपलाई नेपालमा आपत्कालीन प्रयोगको लागि अनुमति दिएको थियो। फेब्रुअरी महिनामा द लान्सिट जर्नलमा छापिएको एउटा अध्ययनअनुसार स्पुत्निक-भी खोप कोरोनाभाइरसविरुद्ध ९२ प्रतिशतसम्म प्रभावकारी पाइएको छ। खोप उपलब्ध गराउनेबारे अरू देशले के भनिरहेका छन्? अघिल्लो साता नेपालसहित दक्षिण एशियाका अन्य पाँच देशसँग भएको भर्चूअल कुराकानीमा चिनियाँ स्टेट काउन्सिलर विदेशमन्त्री वाङ यीले खोपका क्षेत्रमा सहकार्य गर्न आफ्नो देश तयार रहेको बताएका थिए। उक्त छलफलपछि जारी गरिएको विज्ञप्तिमा चीनले लचिलो भएर सहभागी देशहरूलाई खोप उपलब्ध गराउने र कोभिड-१९ विरुद्धको खोपको सहउत्पादनका क्षेत्रमा पनि काम गर्ने भनिएको छ। संसारको सबैभन्दा ठूलो खोप उत्पादक देश भारत आफैँलाई कोभिड सङ्कटले नराम्रोसँग गाँजिरहेकाले उसले अन्यत्र आपूर्ति गर्नुभन्दा पनि देशभित्र खोप पुर्याउने विषयलाई प्राथमिकतामा राखेको विवरणहरू आएका छन्। भारतीय अखबार द हिन्दूको अनलाइन संस्करणका अनुसार देशभित्र वृद्धि भएको सङ्क्रमण र देखिएको खोपको अभावका कारण बाङ्ग्लादेश, नेपाल र श्रीलङ्कालाई भारतले कम्तीमा आगामी जुलाई महिनासम्म खोप उपलब्ध गराउने सम्भावना छैन। भारतमा उत्पादित कोभिशील्ड खोपको थप मात्रा खरिद गर्ने आफ्नो प्रयासमा अवरोधहरू समाना गर्नुपरेको सरकारले बताउँदै आएको छ नेपालले रोकिएको १० लाख मात्रा खोप आपूर्तिको लागि सहजीकरण गरिदिन दिल्लीसँग अनुरोध गरेका पनि विवरण आएका छन्। भारतबाट आपूर्तिमा देखिएको अनिश्चितता माझ नेपालले संयुक्त राज्य अमेरिकाबाट समेत केही परिमाणमा खोप प्राप्त हुने आशा गरेको छ। मङ्गलवार सार्वजनिक गरेको नेपाललाई हालसम्म उपलब्ध गराइएको कोभिड-१९ सम्बन्धी तथ्याङ्कमा आगामी दुई महिनाभित्र छ करोड मात्रा आस्ट्राजेनेकाको खोप विभिन्न देशलाई वितरण गरिने भनिएको छ। अमेरिकी दूतावासले भनेको छ, "यी खोपलाई वितरण गर्ने मापदण्ड निर्धारण गरिएको छैन। तर जहाँ सबैभन्दा बढी आवश्यक छ र जहाँ सबैभन्दा बढी प्रभावकारी देखिन्छ त्यसलाई आधार मानेर यो निर्णय गरिनेछ।" चीनसहित दक्षिण एशियाली देशको संयुक्त विज्ञप्तिमा 'खोप राष्ट्रवाद' को विरोध गर्दै समानता र न्यायका आधारमा खोप वितरण गरिनुपर्ने उल्लेख गरिएको थियो। अमेरिकी विवरणमा राजनीतिक फाइदाका लागि खोपलाई प्रयोग नगर्ने उल्लेख गरिएको छ। विज्ञहरू के भन्छन्? सङ्क्रामक रोगसम्बन्धी अनुसन्धानकर्ता एवं पाटन स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानका प्राध्यापक डा. बुद्ध बस्न्यात समुदायमा कोभिड-१९ प्रतिरोधी क्षमता विकास गर्न खोप उपलब्ध गराउनुको कुनै विकल्प नभएको बताउँछन्। चीनले नेपाललाई आठ लाख मात्रा खोप अनुदानमा उपलब्ध गराएको छ त्यसका लागि सरकारले खोप कूटनीतिमा जोड दिनुपर्ने र हर हालतमा देशमा खोप भित्र्याउनुपर्ने उनको भनाइ छ। "अहिलेको सङ्कटको एउटै मात्र निकास खोप हो। यदि भारतबाट कोभिशील्ड भित्र्याउन सकिँदैन भने हामीले चीन, रुस र संयुक्त राज्य अमेरिकासँग सकेसम्म कुराकानी गरेर खोप भित्र्याउनुपर्छ र समुदाय स्तरमा खोप दिन थाल्नुपर्छ।" उनले थपे, "दुई विशाल देशको बीचमा अवस्थित हाम्रो देशले राम्रोसँग खोप कार्यक्रम सञ्चालन गर्न सक्यो भने हामी विश्वकै लागि उदाहरणीय हुन सक्छौँ। त्यही भएर अन्तर्राष्ट्रिय समुदायको भरोसा जितेर हामीले खोपमा नै जोड दिनुपर्छ।" उनले लकडाउन लगाएर मात्रै कोभिड-१९ को सङ्क्रमण नियन्त्रण नहुने भन्दै जनस्वास्थ्य मापदण्डको पालना र खोप कार्यक्रमको सञ्चालन साथ साथ अघि बढाइनुपर्नेमा जोड दिए। नेपालले हालसम्म भारत, चीन र कोभ्याक्स अभियानमार्फत् लगभग साढे ३२ लाख कोभिड-१९ विरुद्धको खोप प्राप्त गरेको छ। हालसम्म २१ लाख १२ हजार भन्दा बढीले पहिलो मात्रा खोप लिएका छन्। दुवै मात्रा खोप प्राप्त गर्ने नेपालीको सङ्ख्या तीन लाख ६९ हजारभन्दा अलिकति बढी छ। विज्ञहरूले खोप प्राप्त गर्न अहिलेभन्दा आक्रामक स्तरको कूटनीतिक प्रयास सरकारले अघि बढाउनुपर्नेमा जोड दिइरहेका छन्। | Others | 67,650 |
संशोधनविना बजेट पारित हुन्छ : अर्थमन्त्री डा. महत | अर्थमन्त्री डा. प्रकाशशरण महतले आगामी आर्थिक वर्ष २०८०–८१ को बजेट संशोधनविना संसद् बैठकबाट पारित हुने बताउनुभएको छ । संसद् भवन परिसरमा सोमबार पत्रकारसँग संक्षेपमा कुरा गर्दै उहाँले सो कुरा बताउनुभएको हो । | https://gorkhapatraonline.com/news/69072 | गोरखापत्र अनलाइनकाठमाडौं, असार ११ गते । अर्थमन्त्री डा. प्रकाशशरण महतले आगामी आर्थिक वर्ष २०८०–८१ को बजेट संशोधनविना संसद् बैठकबाट पारित हुने बताउनुभएको छ । संसद् भवन परिसरमा सोमबार पत्रकारसँग संक्षेपमा कुरा गर्दै उहाँले सो कुरा बताउनुभएको हो । यो बजेट बजेट असार १३ गते पारित हुने उहाँको भनाइ छ । आफूले बजेट ल्याउँदा सीमित स्रोत, साधनलाई मध्यनजर गरेर ल्याएको भन्दै उहाँले आजको वास्तविकतामा बजेट आएको बताउनुभयो । बजेटमा समानता भएन भन्ने सांसदको भनाइ उहाँहरूले मागेअनुसारको बजेट नभएर गुनासो आएको उहाँको भनाइ छ । बजेटको सीमाभित्र रहेर सम्बोधन गर्नुपर्ने ठाउँमा सम्बोधन हुने तर संशोधन नहुने उहाँले प्रष्ट पार्नुभयो । “आजको सम्भावित स्रोत साधनलाई मध्यनजर गरेर बजेट ल्याइएको छ, अहिले आएको बजेट कार्यान्वयनका लागि पनि धेरै मेहनत गर्नुपर्छ” अर्थमन्त्री डा. महतले भन्नुभयो, “ आवश्यकता अनुसार भएन भनेर विभिन्न किसिमबाट अभिव्यक्ति आएको छ, थोरै साधन स्रोतभित्र रहेर मैले गर्नसक्ने गरेको छु ।” मन्त्री महतले बजेट ल्याउनुपूर्व धेरै छलफल गरेर बजेट ल्याइएको भन्दै विधिभित्र रहेर पास हुने बताउनुभयो । बजेटबारे संसद् बैठकमा सांसदहरूको अनेक प्रतिक्रिया आए पनि सो अनुसार बजेट संशोधन गर्न सक्ने अवस्था नरहेको उहाँको भनाइ छ । | News | 55,402 |
गठबन्धन : कालो बादल र चाँदीको घेरा | गठबन्धनको बाध्यता
अहिले देशमा चार (केही समयअघिसम्म पाँच) दलको गठबन्धन सरकार छ, नेपाली कांग्रेसका सभापति एवं प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाको नेतृत्वमा । आफूहरूबीच सिद्धान्त, पृष्ठभूमि, पहिचान, राजनीतिक ‘स्पेस’, जनाधार, मताधार केही नमिल्ने भए पनि गठबन्धनले प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभाको आसन्न निर्वाचन पनि मिलेर लड्ने भएको छ । आफू गठबन्धन संस्कृतिकै विरोधमा रहेको बताउने प्रमुख प्रतिपक्षी नेकपा एमालेले पनि ‘केही स्थानमा तालमेल’ भन्दै त्यस्तै बेमेलका दल र उम्मेदवारहरूसँग चुनावी गठबन्धन गरेको छ, तर केही सानो आयतनको । चुनावलगत्तैको सरकार पनि दुईमध्ये एक गठबन्धनकै हुनेछ । | https://ekantipur.com/opinion/2022/11/10/166804750170114431.html | गठबन्धनको बाध्यताअहिले देशमा चार (केही समयअघिसम्म पाँच) दलको गठबन्धन सरकार छ, नेपाली कांग्रेसका सभापति एवं प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाको नेतृत्वमा । आफूहरूबीच सिद्धान्त, पृष्ठभूमि, पहिचान, राजनीतिक ‘स्पेस’, जनाधार, मताधार केही नमिल्ने भए पनि गठबन्धनले प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभाको आसन्न निर्वाचन पनि मिलेर लड्ने भएको छ । आफू गठबन्धन संस्कृतिकै विरोधमा रहेको बताउने प्रमुख प्रतिपक्षी नेकपा एमालेले पनि ‘केही स्थानमा तालमेल’ भन्दै त्यस्तै बेमेलका दल र उम्मेदवारहरूसँग चुनावी गठबन्धन गरेको छ, तर केही सानो आयतनको । चुनावलगत्तैको सरकार पनि दुईमध्ये एक गठबन्धनकै हुनेछ ।गठबन्धन एमाले र माओवादी केन्द्र एकीकरण भएर बनेको तत्कालीन सत्तारूढ नेकपाको आपसी झगडा र फुटले सृजिएको बाध्यता हो । आपसी झगडा र फुटको परिणामस्वरूप बहुमतको सरकार गुम्ने भएपछि समस्याको राजनीतिक र संवैधानिक समाधान खोज्नुको साटो तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले दुईदुई पटक संसद् विघटन गरेका थिए, जसलाई सर्वोच्च अदालतले बदर गरिदियो ।संविधानले व्यवस्था गरेको समानुपातिक निर्वाचन प्रणालीले पनि गठबन्धनको बाध्यता सृजना गरेको छ । दलहरूले पाउने कुल मतका आधारमा विभिन्न जातीय क्लस्टर मिलाई नियमानुसार पूर्ति गरिनुपर्ने व्यवस्थाका कारण कुनै पनि दलले पूर्ण बहुमत ल्याउन लगभग असम्भव हुँदो रहेछ । सार्वजनिक खपतका लागि भन्ने गरेको जस्तो आफ्नो एकल बहुमत आउने देखेको भए एमालेले पनि यति व्यापक र बेमेलका चुनावी तालमेलहरू गर्ने थिएन ।सत्ता गठबन्धनतर्फ त प्रमुख घटक र सबभन्दा ठूलो दल नेपाली कांग्रेसले आफूले मात्र एकल बहुमत ल्याउन नसक्ने वास्तविकता सार्वजनिकै गरेको छ । अहिले आफूसँग गठबन्धनमा सँगै रहेका कम्युनिस्टहरू एमाले नेतृत्वको गठबन्धनमा जाने भयले पनि देउवाले चुनावी गठबन्धनमा जोड दिएका हुन् । ‘वैचारिक/ब्रान्डगत समानता’ को कार्ड लगायतका विभिन्न पत्ता फाल्दै गठबन्धनमा आबद्ध कम्युनिस्ट दलहरूलाई तोडेर आफूतिर ल्याउन ओलीले पनि भरमग्दुर प्रयास नगरेका होइनन्, तर सफल भएनन् ।हो, देउवाका अनगिन्ती आलोच्य पक्ष छन् तर आफ्नै दलभित्रको असन्तोषका बावजुद गठबन्धनको निर्माण र नेतृत्व गर्न अनि गठबन्धनबाट चुनावी सिटको बाँडफाँट मिलाउन राजनीतिक सम्झौताहरू गर्न खप्पिस उनी अन्ततः सफल भएका छन् । देउवा र गठबन्धनको अबको मुख्य चुनौतीे भनेको आफूसहित गठबन्धनका सबै घटकका कार्यकर्ताले आआफ्नो दलको मात्र नभई अर्को दलको उम्मेदवार भएका ठाउँमा उसलाई जिताउन सहयोग गर्छन् कि गर्दैनन् भन्ने हो । आफ्नो ‘कन्स्टिच्युएन्सी’ को मत गठबन्धनका उम्मेदवारलाई ‘ट्रान्सफर’ गराउन देउवा, प्रचण्ड, माधव सबका लागि वास्तवमै कठिन छ । एउटै दलको पूर्ण बहुमतको सरकार बन्न नसक्ने अवस्थामा संसारैभरि गठबन्धन सरकारहरू बन्ने गरेका छन् । तीमध्ये केही सफल हुन्छन् त केही असफल । हामीकहाँ चुनावी गठबन्धन र संयुक्त सरकारहरूको अभ्यास धेरै पुरानो नभए पनि यथेष्ट भने छ । त्यसो त एकल दलको बहुमतको सरकार पनि आफ्नै आन्तरिक झगडाका कारण असफल भएपछि गठबन्धन सरकार बनेका प्रशस्तै उदाहरण पनि यत्र तत्र सर्वत्र पाइन्छन् । यसर्थ बाध्यता बनेको गठबन्धनको नकारात्मक मात्र होइन, सकारात्मक पाटो पनि केलाइयो भने भविष्यमा गरिने गठबन्धनको अभ्यासमा परिष्कार र सुधार ल्याउन सकिनेछ ।गठबन्धनका आलोच्य पक्ष१. दुवै गठबन्धन विपरीत ध्रुवका दलहरूका संयुक्त मोर्चा मात्रै हुन् । त्यसैले उनीहरूको गठबन्धन टिकाउ हुन, एकमना ‘टिमवर्क’ बन्न अथवा विचार, नीति र कार्यक्रमको ऐक्यबद्धता हुन गाह्रो छ ।२. सत्ता गठबन्धन भविष्यमुखी एजेन्डा लिएर बनेको नभई एमाले र त्यसका नेताका असंवैधानिक कदम र सरकार र दल दुवैतिरको उनको स्वेच्छाचारी कार्यशैलीको प्रतिक्रियामा बनेको मोर्चा हो । भोलि उनीहरूको सरकारै बने पनि त्यस्तो सरकारको स्थायित्वको सम्भावना कमै छ ।३. प्रतिपक्षी गठबन्धन पनि जोजोसँग जहाँजहाँ मिलेर सत्ता गठबन्धनका उम्मेदवारलाई हराउन सकिन्छ त्यहाँत्यहाँ त्योत्योसँग मिल्ने सिद्धान्तहीन र अवसरवादी गठबन्धन हो जसको सरकार बन्ने, टिक्नेमा पनि माथिकै कुरा लागू हुन्छ । ४. दुवै गठबन्धनबीच तीन पक्षमा प्रतिस्पर्धा छ— सत्ताप्राप्तिका लागि, एकअर्कालाई देखाइदिने अहंतुष्टिका लागि, एमाले र माओवादी–नेकपा समाजवादीका बीच चाहिँ एकअर्कालाई समाप्तै पार्न, नसके पनि सकेसम्म कमजोर पार्नका लागि ।५. न सत्ता गठबन्धनले भन्ने गरेको लोकतन्त्र वा संविधानको रक्षा र ‘अग्रगमन,’ न त प्रतिपक्षीले भन्ने गरेको देशको विकास र जनताको समृद्धि नै उनीहरूका भित्री आदर्श वा मूल्यमान्यता हुन् । भोलिको गठबन्धन सरकारको काम पनि आजको देउवा सरकार वा हिजोको ओली सरकारको जस्तै आफ्नो राजनीतिक फाइदा र शक्ति सञ्चयका लागि राज्यको दोहन गर्ने हो । र त्यो प्रयोजनका लागि सत्ता र अवसरहरूका भागबन्डा गर्ने हो । भागबन्डामा ‘बार्गेन’ नमिले झगडा गर्ने र अर्कातिर मिल्न जाने हो, जसरी सत्ता गठबन्धनको महत्त्वपूर्ण र सुरुदेखिकै घटक भएर पनि जसपाले एमालेसँग तालमेल गर्यो ।गठबन्धनका सकारात्मक पक्ष१. गठबन्धनले परस्परविरोधी वा भिन्न विचारधारा भएका दलहरूलाई एकअर्कालाई बुझ्न र एकअर्काबाट सिक्न बाध्य बनाएको छ । २०४७ सालमा प्रजातन्त्रको पुनःस्थापना भएदेखि नै देशका मुख्य दुई दल नेपाली कांग्रेस र नेकपा एमालेमा एकअर्काको अवसानमा मात्र आफ्नो उन्नति देख्ने ‘जिरो सम’ मानसिकता हाबी भयो, जसको अभ्यास हाम्रो देशको राजनीति विकृत पार्ने प्रमुख कारक हो । तर अहिलेको मिसमास गठबन्धनले नेपाली कांग्रेस र कम्युनिस्टहरूबीच संवाद, सहअस्तित्व र सहकार्यको सम्भावनाको ढोका खोलेको छ ।२. एमाले र राप्रपाको चुनावी तालमेलले विभिन्न वादका नाममा राष्ट्रिय दलहरूसमेतलाई राजनीतिक अछुतको व्यवहार गर्ने निषेधको राजनीति अब समाप्त भएको देखाउँछ ।३. गठबन्धनबाट दलहरू, खास गरी दुवै खेमाका कम्युनिस्ट दलहरूको लोकतन्त्रीकरणले गति लिएको छ । उनीहरू विचारधारात्मक दलबाट राजनीतिक दल बन्ने, कार्यकर्तामा आधारितबाट सदस्यता दिनमा उदार ‘मास बेस्ड’ दल बन्ने प्रक्रिया तीव्र बनेको छ । हिजोसम्म आफैंले शत्रु, वर्गशत्रु घोषणा गरेका दलहरूसंग मिलेर ‘मित्रशक्ति’ भनेका दलविरुद्ध सत्ता साझेदारी र चुनावी तालमेल गरेबाट म्याद गुज्रेको यो शत्रु सिद्धान्तलाई उनीहरूले छोडेको देखिन्छ ।४. एउटै एजेन्डा बोकेका र एउटै जनाधार, मताधार र स्पेस भएका मधेशकेन्द्रित दलहरू जसपा र लोसपा आपसमा तालमेल नगरी जसपा एमालेसँग र लोसपा पहिले एमालेसँग र पछि गएर कांग्रेससँग मिल्नुबाट क्षेत्रीय दलहरू कमजोर हुँदै गएको र राष्ट्रिय दल नै राजनीतिको चालक सिटमा भएको पुष्टि भएको छ ।५. समग्रमा जातीय, क्षेत्रीय, वामपन्थी, दक्षिणपन्थीजस्ता विभिन्न आवरणका अतिवादबाट राजनीति मध्यमार्गतर्फ उन्मुख भएको संकेत गठबन्धनले गरेको छ ।अन्त्यमा, गठबन्धन गरेर दलहरूले आफ्नो विचार त्यागेको, उनीहरूबीच अब नीति तथा कार्यक्रममा कुनै भिन्नता नभएको भन्ने आलोचना धेरै सुनिएको छ, खास गरी कुनै न कुनै राजनीतिक वैचारिकीबाट दीक्षित मानिसहरूको समूहबाट । यसमा अलिकति ‘आउट अफ द बक्स’ गएर सोचौं त, राष्ट्रनिर्माण, जनसेवा वा आर्थिक विकासका लागि राजनीति गर्ने होइन कि अपरिवर्तनीय र जड बनाइएको मनोगत ‘वाद’ का नाममा सधैं आपसमा लडिरहने असंख्य दल हुनु देश र जनताका लागि राम्रो हो ? त्यो त होइन ।हो, सत्ताका लागि हुने गठबन्धन देशको समस्याको समाधान होइन, तर दुर्भाग्य, अहिलेका दुवै गठबन्धन मूलतः सत्ताप्राप्तिकै लागि हुन् । भोलि चुनावपछि दुवै खेमाको नेतृत्व गरेकाबाहेक अरू दल सत्तामा आकर्षक हिस्सेदारीको प्रस्ताव जताबाट आउँछ त्यतै जाने सम्भावना छ । परिणामतः, देश फेरि राजनीतिक अस्थिरताको चपेटामा पर्न सक्नेछ । यसले गर्दा जनचाहना बमोजिमको राजनीतिक स्थायित्व र विकास–निर्माण घटीमा अर्को पाँच वर्ष पर धकेलिनेछ । तर के गर्नु, बाध्यतै बनिसकेपछि गठबन्धनको आलोचना मात्र गरेर भएन ! यसका सकारात्मक पक्ष र सम्भावनाको पनि खोजी गर्नुपर्यो । अहिलेको गठबन्धन अभ्यासले भविष्यको न्यूनतम साझा कार्यक्रममा आधारित, नभए पनि मुद्दामा आधारित गठबन्धनका निम्ति बाटो खोल्न सके राजनीति धेरै सुध्रन्थ्यो । | Opinion | 11,324 |
पोखरा विमानस्थलबाट हुने उडान बढ्दो | पोखरा–मुग्लिङ राजमार्ग पछिल्लो समय सहज नहुँदा हवाई उडान गर्नेको सङ्ख्या बढेको छ । राजमार्ग विस्तारमा ढिलाइ हुँदा हवाई यात्रा गर्न यात्रु बाध्य भए । पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलका अनुसार एक वर्षयता नौ लाख चार हजार यात्रुले हवाई यात्रा गरेका छन् । पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल र पुरानो विमानस्थलबाट समेत गर्दा पोखराका सन् २०२३ मा नौ लाख ५७ हजार हवाई यात्रु रहेको विमानस्थलकी प्रवक्ता जसोदा रेग्मीले बताउनुभयो । “यी यात्रुमध्ये झन्डै एक लाख २५ हजार विदेशी यात्रु पनि रहेका छन् । पुरानो विमानस्थलबाट यात्रा गर्ने हवाई यात्रुको सङ्ख्या पनि बढेको पाइएको छ,” उहाँले भन्नुभयो । पोखरा–मुग्लिङ विस्तारका क्रममा रहेको राजमार्गका कारण पनि यात्रुले हवाई यात्रा रोज्दा विमानस्थलले छिटो गरी गति लिन पाएको रेग्मीको भनाइ छ । | https://gorkhapatraonline.com/news/93941 | सन्तोष सुवेदीकास्की, माघ १० गते । पोखरा–मुग्लिङ राजमार्ग पछिल्लो समय सहज नहुँदा हवाई उडान गर्नेको सङ्ख्या बढेको छ । राजमार्ग विस्तारमा ढिलाइ हुँदा हवाई यात्रा गर्न यात्रु बाध्य भए । पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलका अनुसार एक वर्षयता नौ लाख चार हजार यात्रुले हवाई यात्रा गरेका छन् । पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल र पुरानो विमानस्थलबाट समेत गर्दा पोखराका सन् २०२३ मा नौ लाख ५७ हजार हवाई यात्रु रहेको विमानस्थलकी प्रवक्ता जसोदा रेग्मीले बताउनुभयो । “यी यात्रुमध्ये झन्डै एक लाख २५ हजार विदेशी यात्रु पनि रहेका छन् । पुरानो विमानस्थलबाट यात्रा गर्ने हवाई यात्रुको सङ्ख्या पनि बढेको पाइएको छ,” उहाँले भन्नुभयो । पोखरा–मुग्लिङ विस्तारका क्रममा रहेको राजमार्गका कारण पनि यात्रुले हवाई यात्रा रोज्दा विमानस्थलले छिटो गरी गति लिन पाएको रेग्मीको भनाइ छ ।गत वर्ष माघमा भएको हवाई दुर्घटनापछि करिब केही महिना प्रभावित बने पनि बिस्तारै गति लिँदै गएको उहाँले सुनाउनुभयो । पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट बिहान सबेरै र बेलुकी अबरेसम्म पनि उडान भइरहेका छन् । “अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल भएकै कारणले बिहान सबेरै र राति अबेरसम्म उडान सञ्चालन गर्न मिलेको छ । पुरानो विमानस्थलबाट दिउँसो ४:३० बजेपछि उडान हुँदैनथ्यो तर अहिले रातिसम्म उडान हुन्छ । रात्रिकालीन उडानका लागि पनि अहिले सहज भएको छ । यसले यात्रु सङ्ख्या बढाउन सघाएको छ,” उहाँले भन्नुभयो । पोखरा–काठमाडौँबाहेक पोखराबाट नेपालगन्ज, भैरहवा, भरतपुरलगायतका गन्तव्यमा पनि उडान भएका छन् । सन् २०२२ मा पोखराका हवाई यात्रुको सङ्ख्या आठ लाख ८३ हजार ५३६ थियो । ती हवाई यात्रुमध्ये ८१ हजार १७६ जना विदेशी थिए । | News | 35,587 |
शिक्षामन्त्री पौडेलद्वारा सीपिएफमा हस्ताक्षर | शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधिमन्त्री देवेन्द्र पौडेलले (सीपिएफ) कन्ट्री प्रोग्राम फ्रेमवर्कमा हस्ताक्षर गर्नुभएको छ । अस्ट्रियामा जारी अन्तर्राष्ट्रिय आणविक ऊर्जा सम्बन्धी कार्यक्रममा उहाँले २०२२ देखि २०२७ का लागि कन्ट्री प्रोगाम फ्रेमवर्क (सीपिएफ)मा हस्ताक्षर गर्नुभएको हो । | https://gorkhapatraonline.com/news/40169 | गोरखापत्र अनलाइनकाठमाडौं, असोज ११ गते । शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधिमन्त्री देवेन्द्र पौडेलले (सीपिएफ) कन्ट्री प्रोग्राम फ्रेमवर्कमा हस्ताक्षर गर्नुभएको छ । अस्ट्रियामा जारी अन्तर्राष्ट्रिय आणविक ऊर्जासम्बन्धी कार्यक्रममा उहाँले २०२२ देखि २०२७ का लागि कन्ट्री प्रोग्राम फ्रेमवर्क (सीपिएफ)मा हस्ताक्षर गर्नुभएको हो । हस्ताक्षरपछि नेपालले अन्तर्राष्ट्रिय आणविक ऊर्जा एजेन्सी (आइएर्ईए)मार्फत विकिरण सुरक्षा, आणविक सुरक्षा, खाद्य र कृषि, स्वास्थ्य जस्ता क्षेत्रमा प्राविधिक सहयोग प्राप्त गर्नेछ । साथै, पोषण, खानेपानी र वातावरण, ऊर्जा र उद्योग, आणविक ज्ञान विकास र विस्तारमा सहयोग गर्नेछ । साथै, सोही अवसरमा शिक्षामन्त्री पौडेलले आइएईएको ६६ औँ महासभालाई पनि सम्बोधन गर्नुभएको छ । सम्बोधनमा उहाँले निशस्त्रीकरणसम्बन्धी अन्तर्राष्ट्रिय सन्धि वा महासन्धिहरूको पक्ष नेपाल हस्ताक्षरकर्ता भएकाले आणविकको शान्तिपूर्ण प्रयोग गर्नुपर्नेमा नेपाल दृढ रहेको बताउनुभयो ।उहाँले आणविक विज्ञान तथा प्रविधिको क्षेत्रमा नेपालले अपनाएका विभिन्न नीतिगत उपायका बारेमा पनि प्रष्ट पार्नुभयो । सोही अवसरमा मन्त्री पौडेलले आरसी एको ५०औँ वार्षिकोत्सवमा पनि सहभागिता जनाउनुभएको छ । सोही अवसरमा मन्त्री पौडेलले नेपालमा आणविक विज्ञान र प्रविधिको विकासमा आइएईए र आरसी एको सहयोग बहुमूल्य रहेको बताउनुभयो । नेपालले विभिन्न प्राविधिक सहयोग परियोजना र आरसी परियोजनाहरूमार्फत आणविक विज्ञानमा आफ्नो क्षमता अभिवृद्धि र यसको शान्तिपूर्ण प्रयोगमा निरन्तर काम गरिरहेको उहाँको भनाइ छ । | News | 43,020 |
भारत भ्रमण सफल र परिणाममुखी : प्रधानमन्त्री प्रचण्ड | प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले आफ्नो भारत भ्रमण सफल र परिणाममुखी रहेको बताउनुभएको छ। | https://gorkhapatraonline.com/news/66438 | काठमाडौं, जेठ २० गते । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले आफ्नो भारत भ्रमण सफल र परिणाममुखी रहेको बताउनुभएको छ। भारतको चार दिने औपचारिक भ्रमण सम्पन्न गरेर शनिबार स्वदेश फर्किनुभएपछि त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको अति विशिष्ट कक्षमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा उहाँले यस्तो बताउनुभएको हो। प्रधानमन्त्री प्रचण्डले दुई मुलुकबीचको बहुआयामिक सम्बन्धलाई समानता र आपसी लाभको आधारमा थप मजबुत बताउन भारत भ्रमणले महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्याएको बताउनुभयो । उहाँले विगतमा थाँती रहेका विषयलाई पनि सम्बोधन हुने गरी भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीसँग खुलस्त कुराकानी भएको बताउनुभयो । प्रधानमन्त्री प्रचण्डले भन्नुभयो, ‘‘नेपाल र भारतबीच रहेको बहुआयामिक सम्बन्धलाई समानता र आपसी लाभको आधारमा थप मजबुत बनाउन यस भ्रमणले योगदान गरेको छ । भारतका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीसँग खुलस्त रुपमा कुराकानी भएर विश्वासको वातावरण सिर्जना भएको छ । थाँती रहेका विषयलाई सम्बोधन गर्न सकिने विश्वासको राम्रो आधार तयार भएको छ । नयाँ आम निर्वाचन पश्चातको पहिलो विदेश भ्रमणको रुपमा रहेको यो भारत भ्रमण मैले विगतका भ्रमणभन्दा फरक पाएको छु ।’’ प्रधानमन्त्री प्रचण्डले भारत भ्रमण भविष्यका लागि मार्गदर्शनको रुपमा रहने दाबीसमेत गर्नुभएको छ । उहाँले भन्नुभयो, ‘‘सारभूत रुपमा यो भ्रमण परिणाममुखी रहेको छ । भ्रमणले भविष्यका लागि स्पष्ट मार्गदर्शनसमेत गरेको छ।’’नकारात्मक धेरै कुरा गरेर नेपाललाई फाइदा छैनप्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालले प्रबुद्ध व्यक्ति समूह (इपीजी)को विषयलाई उचालेर आफूले दुई मुलुकबीचको सम्बन्ध बिगार्न नचाहेको बताउनु भएको छ ।पत्रकारको एक जिज्ञासामा उहाँले सो विषय हामी सबैको चासोको विषय भएको उल्लेख गर्दै प्रधानमन्त्री दाहालले सोबारे आफूले भारतीय पक्षसँग कुरा राखेको बताउनु भयो । भारतको औपचारिक भ्रमण पूरा गरी शनिबार अपरान्ह स्वदेश फर्कनु भएको उहाँले त्यो विषयलाई धेरै उचालेर आर्थिक र दुई पक्षीय सहयोगको क्षेत्र विस्तारको परिणाममुखी वातावरण नेपालले बिगार्न नहुने पनि पटक पटक दोहोराउनु भयो । प्रधानमन्त्री दाहालले भन्नु भयो, ‘‘सकारात्मक परिणाम आउन लागिरहेको बेलामा वातावरण बिगार्ने गरी नकारात्मक धेरै कुरा गरेर नेपाललाई धेरै फाइदा छैन । अहिले तपाईहरुले भन्नु भयो नि इपीजीको कुरा । यो हामी सबैको चासोको विषय हो । मैले आफ्नो ढंगले आफ्नो ढंगले कुरा गरेको छु । तर अहिले यो विषयलाई बढी उचालेर अब यो आर्थिक र दुई पक्षीय सहयोगको क्षेत्र विस्तारको जो परिणाममुखी वातावरण बनेको बिगार्नु उचित थिएन । हामीले जुन तरिकाले कुरा गरियो । त्यो तरिकाले कुरा गरिएको छ ।’’ उहाँले यति भनेपछि पत्रकार साथीहरु तपाईहरुले कुरा चाहिँ बुझ्नु होला । त्यसकारण यो भ्रमण फलदायी भएको छ । यसलाई अव हामीले सबैले मिलेर जे सहमती, समझदारी भएको छ । त्यसलाई कार्यान्वयनमा लैजानु छ । कार्यान्वयनमा लैजानका लागि हामीले राम्रो वातावरण बनाउन आवश्यक छ । त्यस कारण भ्रमण विगतको भन्दा परिणाममुखी भएको छ । कामकाजी भएको छ, प्रधानमन्त्रीको भनाइ छ । यसकारण गेरु बस्त्र लगाएँ प्रधानमन्त्री दाहालले आफूले इन्डोर भ्रमणको क्रममा महाकालेश्वर मन्दिरमा प्रोटोकल नमिचियोस् भनेर गेरु बस्त्रधारण गर्नुपरेको बताउनु भयो । सो मन्दिरमा मुख्य अतिथिले गेरु बष्त्रधारण गर्नुपर्ने प्रोटोकल भएको र त्यसलाई पालना नगर्दा अर्बौ भारतीय मनमा चिसो पस्ने भएकाले सो बस्त्र धारण गरिएको प्रधानमन्त्री दाहालको स्पष्ट पार्नुभयो । उहाँले यसलाई नेपालको सर्वोपरी हितका लागि गरिएको सांस्कृतिक कूटनीति भनेर बुझ्न पनि आग्रह गर्नुभयो । प्रधानमन्त्री दाहालले भन्नुभयो, ‘‘म वास्तवमा मनैले धर्म निरपेक्षतावादी हो । धर्म निरपेक्षता भनेको धर्म विरोधी होइन नि । सबै धर्मलाई समान व्यवहार गर्ने र राज्यले कुनै पक्षलाई काखापाखा नगर्नु भनेको हो । आफू धर्म निरपेक्षतावादी भएको नाताले मैले हिन्दु, मुस्लिम, बुद्धिष्ट, क्रिश्चियन सबै धर्मलम्बीहरुप्रति समान व्यवहार गर्नुपर्छ । अव मध्यप्रदेशमा जाने, इन्डोरमा जाने । नजिकै ऐतिहासिक सहर हो उज्जेन भनेको । महाकालेश्वर । त्यहाँ फेरी भव्य संरचना रहेछ । मैले त गएपछि पो थाहा पाएँ । त्यसले एकै दिनमा डेढ लाख मान्छेहरु जान्छन् त्यहाँ हेर्न, पूजा गर्न । हामीले पनि यहाँ रामायण सर्किट भन्दैछौं । बुद्धिष्ट सर्किट भन्दैछौं । हामीले पनि धार्मिक पर्यटनको विकास गछौं भनेका छौ कि छैनौँ ? म अहिले कम्युनिष्ट मात्रै होइन, प्रधानमन्त्री पनि हो नि । प्रधानमन्त्रीले त सबैलाई समेटनु पर्छ । हुन त मसँग भएको सेक्युरिटीले यो गेरुबस्त्र नलगाउनु पाए हुन्थ्यो भनेर निकै कोशिश गर्नुभयो । तर त्यहाँ महाकालेश्वरको के रहेछ भने मुख्य अतिथिले त्यो लगाउनै पर्ने प्रोटोकल रहेछ त्यो । त्यो प्रोटोकल मिचेर नलगाऊ भने भारतका करोडौं जनताको मनमा चिसो पस्ने भयो नेपालप्रति र नेपालको प्रधानमन्त्रीप्रति । त्यो देशलाई फाइदा हुन्थ्यो त । म लगाउन्न भनेको भए के हुन्थ्यो । एक अर्ब मान्छेको मनमा चिसो पस्थ्यो । के हो यो नेपाल सरकार भन्थे ? सहज ढंगले गर्दा सबै खुशी भएँ । यसलाई सांस्कृतिक कूटनीतिको रुपमा लिनुपर्ने हो । नेपालको बृहत्तर हितमा गरिएको कदम हो भनेर बुझनु पर्दछ ।’’ | News | 56,000 |
लिफ्टिङ वर्ल्ड कपमा श्रुतीलाई स्वर्ण | भारतको मुम्बईमा आयोजित २१ औं पावर लिफ्टिङ वर्ल्ड कप–२०२० मा सुर्खेतकी श्रुती कार्कीले स्वर्ण जितेकी छन् । ५५ केजी तौल समूहमा उनले भारत, पूणेकी मनिकर्णा रायलाई हराउँदै स्वर्ण जितेकी हुन् । | https://ekantipur.com/sports/2020/12/08/160742548179822566.html | सुर्खेत — भारतको मुम्बईमा आयोजित २१ औं पावर लिफ्टिङ वर्ल्ड कप–२०२० मा सुर्खेतकी श्रुती कार्कीले स्वर्ण जितेकी छन् । ५५ केजी तौल समूहमा उनले भारत, पूणेकी मनिकर्णा रायलाई हराउँदै स्वर्ण जितेकी हुन् ।सोमबार साँझ सम्पन्न फाइनलमा कार्कीले ओभरलमा २५५ केजी तौल उचालेकी थिइन् भने रायले १७६ केजी उचालेकी थिइन् । कार्कीको समूहमा ११ जनाबीच प्रतिस्पर्धा भएको थियो । कर्णालीजस्तो पिछडिएको प्रदेशबाट अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगितामा सहभागी भएर देशको लागि स्वर्ण पदक जित्दा थप ऊर्जा मिलेको उनले बताइन् ।बडी बिल्डिङ संघबाट छनोट भएर प्रतियोगितामा पुगेकी श्रुतीलाई सरकारको तर्फबाट भने कुनै सहयोग भएको छैन । उनलाई सुर्खेतस्थित मिडवेस्टर्न फिटनेस क्लबले आर्थिक सहयोग गरेर प्रतियोगितामा पठाएको थियो । क्लबका सञ्चालक प्रमोद हमालका अनुसार कर्णाली प्रदेशका सामाजिक विकासमन्त्री दल रावलले मंसिर १४ गते कार्कीलाई बिदाइ गर्दै स्वर्ण जितेमा २ लाख रुपैयाँ पुरस्कार दिने घोषणा गरेका थिए । ‘यो घोषणाबाहेक कार्कीलाई सरकारकोतर्फबाट कुनै सहयोग भएको छैन, राष्ट्रिय खेलकुद परिषदले पनि सहयोग गरेन,’ उनले भने, ‘देशको लागि स्वर्ण जित्ने खेलाडीलाई अब उचित सम्मान होला भन्ने हामीले विश्वास गरेका छौं ।’एसियन पावर लिफ्टिङ एसोसिएसनको आयोजनामा मंसिर १९ देखि चार दिनसम्म चलेको प्रतियोगितामा विश्वका २० देशका खेलाडी सहभागी थिए । नेपाललाई कार्कीका साथै सिनियरतर्फ हसन गुरुङ र जुनियरतर्फ आशिश आलेमगर स्वर्ण तथा राजेश सुवालले रजत पदक दिलाएका छन् । | Sports | 24,144 |
मन्त्रिपरिषद्द्वारा राजनीतिक दलसम्बन्धी ऐन संशोधन विधेयक संसद्मा पेस गर्न स्वीकृति | सरकारले ‘राजनीतिक दलसम्बन्धी ऐन–२०७३ लाई संशोधन गर्न बनेको विधेयक’ संघीय संसद्मा पेस गर्न स्वीकृति प्रदान गरेको छ । | https://ekantipur.com/news/2024/01/17/approval-by-the-council-of-ministers-to-submit-the-political-party-act-amendment-bill-to-the-parliament-58-25.html | काठमाडौँ — सरकारले ‘राजनीतिक दलसम्बन्धी ऐन–२०७३ लाई संशोधन गर्न बनेको विधेयक’ संघीय संसद्मा पेस गर्न स्वीकृति प्रदान गरेको छ । सिंहदरबारमा बुधबार बसेको मन्त्रिपरिषद् बैठकले ‘राजनीतिक दलसम्बन्धी ऐन–२०७३ लाई संशोधन गर्न बनेको विधेयक’ लाई संघीय संसद्मा पेस गर्न स्वीकृति दिने निर्णय गरेको हो ।गृह मन्त्रालयको प्रस्तवमा उक्त विधेयक संघीय संसद्मा पेस गर्ने अनुमति दिइएको सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री एवं नेपाल सरकारका प्रवक्ता रेखा शर्माले बताइन् । | News | 6,351 |
नेपाली क्लबले एएफसी प्रतियोगिता खेल्न नपाउने | एसियाली फुटबल महासंघ (एएफसी) ले नेपालका १४ ए डिभिजन क्लबले क्लब लाइसेन्सका लागि दिएको निवेदन खारेज गरिदिएको छ । यसको अर्थ कुनै पनि नेपाली क्लबले एएफसी मान्यताप्राप्त अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता खेल्न पाउनेछैनन् । | https://ekantipur.com/sports/2019/11/04/157284217326137311.html | काठमाडौँ — एसियाली फुटबल महासंघ (एएफसी) ले नेपालका १४ ए डिभिजन क्लबले क्लब लाइसेन्सका लागि दिएको निवेदन खारेज गरिदिएको छ । यसको अर्थ कुनै पनि नेपाली क्लबले एएफसी मान्यताप्राप्त अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता खेल्न पाउनेछैनन् । अखिल नेपाल फुटबल संघ (एन्फा) को क्लब लाइसेनिङ कमिटी र एएफसीको फर्स्ट इन्स्ट्यान्ट बडी (एफआईबी) सँगको बैठकपछि यो निर्णय आएको हो । १४ ‘ए’ डिभिजन क्लब : मनाङ मर्स्याङ्दी, थ्रीस्टार, नेपाल पुलिस, जावलाखेल युथ, संकला, फ्रेन्ड्स, सरस्वती, हिमालयन शेर्पा, ब्रिगेड ब्वाइज, एपीएफ, त्रिभुवन आर्मी, मछिन्द्र, एनआरटी र च्यासल युथ क्लबले क्लब लाइसेन्सका लागि आवेदन दिएका थिए । पुसदेखि सहिद स्मारक ए डिभिजन लिग फुटबल आयोजना हुँदै छ । एएफसीले क्लब लाइसेन्स नदिएपछि त्यस लिगको च्याम्पियनले एएफसी कप खेल्न पाउने छैन । आवश्यक मापदन्ड पूरा गरेमा एएफसीले अर्को वर्ष मात्र यस्तो लाइसेन्स दिनेछ । फुटबल खेल पूर्ण व्यावसायिक बन्न नसकेको नेपालजस्ता देशका लागि क्लब लाइसेन्स टाउको दुखाइको विषय बनिरहेको छ । एएफसीको मापदण्डअनुसार लाइसेन्सका लागि खेलाडीले नियमित र पारदर्शी पारिश्रमिक दिनुपर्ने, कम्तीमा १८ जना खेलाडीलाई वर्षैभर अनुबन्ध गर्नुपर्ने, आफ्नै प्रशिक्षणस्थल हुनुपर्ने, यू–१८, यू–१६ लगायत युथ टिम हुनुपर्नेछ । नेपालका कुनै पनि क्लबसँग यी मापदण्ड पूरा गर्ने आधार छैन । | Sports | 26,248 |
इंग्लिस प्रिमियर लिग : म्यानचेस्टर युनाइटेड शीर्ष र सिटी दोस्रो स्थानमा | पउल पोग्बाको उत्कृष्ट गोलमा म्यानचेस्टर युनाइटेडले बुधबार फुलहमलाई २–१ ले हराएर इंग्लिस प्रिमियर लिगको शीर्ष स्थान कब्जा गरेको छ । म्यानचेस्टरले एक गोलले पछाडि रहेको स्थिति उल्टाएको हो । | https://ekantipur.com/sports/2021/01/21/161119358836415383.html | लन्डन — पउल पोग्बाको उत्कृष्ट गोलमा म्यानचेस्टर युनाइटेडले बुधबार फुलहमलाई २–१ ले हराएर इंग्लिस प्रिमियर लिगको शीर्ष स्थान कब्जा गरेको छ । म्यानचेस्टरले एक गोलले पछाडि रहेको स्थिति उल्टाएको हो ।एडमोला लुकमनको गोलले फुलहमले अग्रता लिएयता एडिसन कभानीले बराबरी गोल फर्काए । घरबाहिर म्यानचेस्टरको यो सातौं जित हो र उसको लिगमा अपराजित यात्रा १७ खेल पुगेको छ ।यो जितपछि म्यानचेस्टरको १९ खेलबाट ४० अंक भएको छ । लिग तालिकामा म्यानचेस्टर सिटी दोस्रो स्थानमा छ र उसको १८ खेलबाट ३८ अंक छ । सिटीले अर्को खेलमा एस्टन भिल्लालाई २–० ले हरायो ।तस्बिर : रोयटर्सत्यसमा बर्नार्डो सिल्भा र इलकयी गुन्डोगनले खेलको अन्त्यतिर गोल गरे । भिल्ला भने २६ अंकमा ११ औं स्थानमा रह्यो । यस्तै फुलहम १२ अंकमा पुछारबाट तेस्रोमा छ । | Sports | 23,862 |
हराए ‘लेटर बक्स’ | उपत्यकाका एकाध स्थानमा मात्र अब पत्रमञ्जुषा (लेटर बक्स) देख्न पाइन्छ । सूचना प्रविधिको विकासले लेटर बक्सलाई विस्थापित गरेको | https://gorkhapatraonline.com/news/40296 | काठमाडौँ, असोज १३ गते । उपत्यकाका एकाध स्थानमा मात्र अब पत्रमञ्जुषा (लेटर बक्स) देख्न पाइन्छ । सूचना प्रविधिको विकासले लेटर बक्सलाई विस्थापित गरेको छ । विशेषगरी व्यक्तिगत चिठीपत्र लेटर बक्समा खसाल्ने गरिन्थ्यो । इमेल र सामाजिक सञ्जालले व्यक्तिगत चिठीपत्र पठाउने प्रचलन हराएपछि नयाँ पुस्ताका लागि लेटर बक्स नौलो वस्तु हुन थालिसकेको छ । स्कुले पाठ्यपुस्तकमा तस्बिर मात्र हेर्न पाएका विद्यार्थीलाई प्रत्यक्ष रूपमा लेटर बक्स देखाउन कतिपय विद्यालयले हुलाक कार्यालयमा लिएर जानेसमेत गरेका छन् । डिल्लीबजारस्थित गोश्वारा हुलाक कार्यालयका प्रमुख लक्ष्मी शर्माले कार्यालयमा दुईवटा लेटर बक्स राखिएको बताउँदै भन्नुभयो, “त्यस बक्समा चिठी खस्दैनन् । त्यसैले ती प्रयोगमै छैनन् ।” कुनै बेला टोलैपिच्छे रहेका लेटर बक्स अचेल काठमाडौँको वसन्तपुर, ललितपुरको पाटनढोका आदि केही स्थानमा मात्र देख्न पाइन्छ । त्यसमा ताल्चा लगाइएको हुन्छ तर पत्र नखसालिने भएकाले ती वर्षाैंदेखि खोलिएका छैनन् ।हुलाक सेवा विभागका महानिर्देशक इन्दु घिमिरेले इमेलका कारण हुलाकको परम्परागत काम निकै घटिसकेको बताउनुभयो । “जुन बेला परम्परागत काम घट्न थालेको थियो, त्यो बेला नै आधुनिक काम के गर्ने भनेर हुलाक सेवा विभागले सोच्नुपथ्र्याे,” उहाँले भन्नुभयो, “धेरै ढिलो भइसकेको छ । अब यस्तै संरचना र विधिले संस्था सञ्चालन हुन सक्दैन । त्यसैले संस्थागत सुधार गर्दै आधुनिक काम गर्न सकिए मात्र टिक्न सकिन्छ ।”लेटर बक्स प्रयोगमा नभए पनि पोस्ट बक्स प्रयोगकर्ता घटेका छैनन् । डिल्लीबजारस्थित कार्यालयमा व्यक्ति र संस्थाका १० हजारभन्दा बढी पोस्ट बक्स छन् र अहिले पनि ती बर्सेनि नवीकरण गरिँदै आएको छ । विभागले बुधबार आयोजना गरेको अन्तक्र्रियामा टिकट सङ्कलक तथा नेपाल सरकारका पूर्वसचिव भुवनेशमान प्रधानले गोश्वारा कार्यालयलाई सुन्धाराबाट डिल्लीबजार सार्दा सेवाग्राहीलाई निकै अपायक भएको गुनासो गर्नुभयो । नेपाल फेलाटिकल सोसाइटीका अध्यक्ष केदारप्रसाद प्रधानले हुलाक सेवाको परम्परागत चलनलाई कम्प्युटरले विस्थापित गरिदिएको बताउँदै थप्नुभयो, “निजी कुरियर सेवाले तपाईंको चिठी आएको छ लिन आउनूस् भन्ने गरेका छन् । अब हुलाक सेवा विभागले घरघरमै चिठीपत्र पु¥याई निजीसँग प्रतिस्पर्धा गर्नुपर्ने देखिन्छ ।”कोभिड–१९ पछि अन्तर्राष्ट्रिय डाँक ढुवानी बन्द भएको छ । विदेशबाट आएका पार्सल पु¥याउने कार्य गरे पनि नयाँदिल्ली, मुम्बई, कतार र मलेसियाबाहेकमा पार्सल पठाउने व्यवस्था हुन सकेको छैन । विभागका महानिर्देशक घिमिरेले अन्तर्राष्ट्रिय विमान कम्पनीसँग यसबारे छलफल भइरहेको र सम्भवतः दशैँपछि अन्तर्राष्ट्रिय डाँक सेवा नियमित हुने जानकारी दिनुभयो ।विभागले हाल पासपोर्ट, इम्बोस्ड नम्बर प्लेटलगायत पु-याउने कार्य पनि गर्दै आएको छ । देशका ११ जिल्लामा २४ घण्टाभित्र, १८ जिल्लामा दुई दिनभित्र र बाँकी ४८ जिल्लामा तीन दिनभित्र डाँक पु¥याउने गरिएको छ । समयमा डाँक पुग्न नसक्दा जरिवानासमेत उपलब्ध गराउने गरिएको छ । तुलनात्मक रूपमा निजीभन्दा निकै सस्तो सेवा उपलब्ध गराइँदै आएको छ भने आफ्ना सातवटा ट्रक तथा पाँचवटा साना सवारीसाधनबाट डाँक सामग्री बोक्ने गरिएको छ । उपत्यकाभित्र दैनिक तीनवटा घुम्ती सेवा सञ्चालन गरी सरकारी कार्यालय तथा बैङ्कबाट चिठीपत्र ओसारपसार गर्ने गरिएको छ । | News | 61,179 |
छापा पत्रकारिताको कमजोर भविष्य | विश्व इतिहासमा पत्रकारिताको जग बसाल्ने काम छापा पत्रकारिताले गरेको पाइन्छ । यही जगमा टेकेर क्रमशः रेडियो, टेलिभिजन हुँदै अनलाइन पत्रकारिताले नयाँ प्रविधिमार्फत विकासको गति लिइरहेको छ । पत्रकारिताको प्रणेता स्वयम् छापा पत्रकारिता भने दिनानुदिन ओझेलमा पर्दै गइरहेको प्रतीत हुन्छ । नेपालकै सन्दर्भमा कुरा गर्ने हो भने अहिले छापा पत्रकारिताको प्रभाव निकै घटिसकेको छ । नेपाली पत्रकारिता जगत्मा यो सबभन्दा बढी समस्याले ग्रस्त क्षेत्र हो । यसको प्रमुख कारकमा सामग्री उत्पादन, छपाइ र वितरणमा देखिएका चुनौती नै मुख्य हुन् । कुनै एउटा अखबार तयार गर्न जति कठिन छ, त्यति नै कठिनाइ पत्रिका प्रकाशनपश्चात् पाठकसम्म पु¥याउनमा पनि छ । | https://gorkhapatraonline.com/news/113207 | विश्व इतिहासमा पत्रकारिताको जग बसाल्ने काम छापा पत्रकारिताले गरेको पाइन्छ । यही जगमा टेकेर क्रमशः रेडियो, टेलिभिजन हुँदै अनलाइन पत्रकारिताले नयाँ प्रविधिमार्फत विकासको गति लिइरहेको छ । पत्रकारिताको प्रणेता स्वयम् छापा पत्रकारिता भने दिनानुदिन ओझेलमा पर्दै गइरहेको प्रतीत हुन्छ । नेपालकै सन्दर्भमा कुरा गर्ने हो भने अहिले छापा पत्रकारिताको प्रभाव निकै घटिसकेको छ । नेपाली पत्रकारिता जगत्मा यो सबभन्दा बढी समस्याले ग्रस्त क्षेत्र हो । यसको प्रमुख कारकमा सामग्री उत्पादन, छपाइ र वितरणमा देखिएका चुनौती नै मुख्य हुन् । कुनै एउटा अखबार तयार गर्न जति कठिन छ, त्यति नै कठिनाइ पत्रिका प्रकाशनपश्चात् पाठकसम्म पु¥याउनमा पनि छ । निश्चय पनि छापा पत्रकारितामा कायम विभिन्न सीमाका कारण देशभरबाट प्रकाशन भइरहेका कैयौँ पत्रपत्रिका बन्द छन् भने कतिपय बन्द हुने अवस्थामा छन् । प्रकाशन भइरहेका सीमित अखबारले पनि पहिलेको तुलनामा पृष्ठ घटाएको पाइन्छ, जसले गर्दा पत्रिका स्वयम् खिइएको भान हुन्छ । तुलनात्मक रूपमा हेर्दा मोफसलका अखबारले अझ बढी समस्या भोग्नु परेकाले सोही क्षेत्रका अधिकांश अखबारको प्रकाशन बन्द भइरहेको पाइन्छ । म्यागजिनको हालत पनि उस्तै छ । जसोतसो नियमित प्रकाशन भइरहेका पत्रिका धेरै जसो घाटामै छन् । पहिले रङ्गीन स्वरूपमा प्रकाशन हुने कैयौँ पत्रपत्रिका अहिले श्यामश्वेत रङमा रूपान्तरण भएका छन् । त्यति मात्र नभई कतिपय दैनिक पत्रिकाले त सातामै एक दिन आफ्नो नियमित प्रकाशन बन्द गर्ने गरेको पाइन्छ । पछिल्लो समय मोफसलका विभिन्न स्थानबाट संस्करण प्रकाशन गर्दै आएका राष्ट्रिय स्तरका ठुला भनिएका दैनिक पत्रिकाले समेत उक्त संस्करण बन्द गर्दै आएका छन् । केही नेपाली पत्रिकाले सुरु गरेको अन्तर्राष्ट्रिय संस्करण पनि अहिले पूर्णतः बन्द भई ‘इतिहास’ बनिसकेको प्रतीत हुन्छ ।नेपालको संविधानको अनुसूची ७ मा सङ्घ र प्रदेशको साझा अधिकारको सूची अन्तर्गत १४ मा ‘सञ्चार माध्यमसम्बन्धी’ व्यवस्था राखिएको छ । यसले छापा पत्रकारितासहित समग्र आमसञ्चार माध्यममा सङ्घ र प्रदेश दुवैको साझा दायित्व रहेको स्पष्ट पार्छ । यसै गरी स्थानीय सरकार पनि यसबाट पन्छिन मिल्दैन भन्ने तथ्य स्थानीय सरकार सञ्चालन ऐन, २०७४ को दफा ११ मा भएका विभिन्न प्रावधानले स्पष्ट पार्छन् । यी विभिन्न व्यवस्थाका आधारमा तीनै तहका सरकारले पूर्णतः जिम्मेवार भएर नेपाली छापा पत्रकारितालाई प्रभावकारी रूपमा माथि उकास्ने रणनीति अख्तियार गर्नु पर्छ । यस्तै छापा पत्रकारिताको भिन्न पहिचान स्थापित गर्दै सम्बन्धित सञ्चार माध्यमले पनि आफूलाई टिकाइराख्न योजनाबद्ध कार्यक्रम विकास गर्नु पर्छ । छापा पत्रकारिताको ऐतिहासिक मात्र नभई प्रयोजनपरक महत्व स्थापित गर्न/गराउन सक्नु पर्छ । यो अन्य पत्रकारिताको तुलनामा आधिकारिक र प्रामाणिक दस्ताबेज सरह रहन्छ, जुन युगौँयुगसम्म लिपिबद्ध भइरहन्छ । भौतिक स्वरूपमा प्राप्त अखबार तथा म्यागजिनका विषयवस्तुलाई हठात् परिवर्तन गर्न नसकिने हुँदा अनलाइन पत्रकारिताको तुलनामा यो अझ बढी विश्वसनीय र वैध ठहरिन्छ । न्यूनतम एक दिनको अन्तरालमा मात्र पत्रपत्रिका प्रकाशन हुने हुँदा सामग्रीको सत्यापन र प्रामाणिकताका उच्च मापदण्डहरू अपनाउन सकिन्छ । सामाजिक सञ्जालमा पाइने विभिन्न भ्रामक अनलाइनका लिङ्क, प्रचारमुखी सामग्री सम्प्रेषण र आधारहीन युट्युबका सामग्रीले थप रनभुल्लमा पारिरहेकालाई विश्वासको राहत दिने कार्य पत्रपत्रिकाले नै गरिरहेका छन् । मानिसलाई अध्ययनशील बनाइराख्ने कार्यमा पनि पत्रपत्रिकाको अहम् भूमिका हुन सक्छ । यस्तो विशेष महìव बोकेको छापा पत्रकारिताको उपादेयता प्रस्ट्याउन पनि सरकारसहित अन्य सरोकारवाला सबैले योजनाबद्ध कार्य थाल्नु पर्छ । व्यावहारिक रूपमा आमसर्वसाधारण माझ पत्रपत्रिकाको सहज पहुँच पु¥याउन आवश्यक छ । यसका लागि केन्द्रीय, प्रादेशिक र स्थानीयस्तरका विभिन्न पुस्तकालय एवं वाचनालयमा पर्याप्त मात्रामा पत्रपत्रिकाको उपलब्धता हुनु पर्छ । पुस्तकालय तथा वाचनालय नभएका ठाउँमा स्थापनाका लागि पहल गरी स्थानीय स्तरबाटै पठन संस्कृतिको विकास गरिनु पर्छ । सम्पूर्ण पाठकमाझ पत्रपत्रिका (कागज) को बहुप्रयोग गर्न सकिने विषयमा खोजमूलक बहस सञ्चालन गर्न सकिन्छ । मिडिया स्वयम्ले पनि पुनःप्रयोग गरिएको कागजको उपयोग गरेर पर्यावरण संरक्षणको कार्य अगाडि बढाउनु पर्छ । छापा पत्रकारितामा प्रयोग गरिएको कागज पुन ः प्रयोग गर्न सकिने खालको प्रविधि देशभित्रै विकास गर्न सर्वपक्षीय पहल हुनु आवश्यक छ । कालान्तरसम्म ऐतिहासिक दस्ताबेजसरह राख्न सकिने पत्रपत्रिकाको महìवलाई अहिले त मानवीय स्वास्थ्यसँग पनि गाँस्न सकिन्छ । डिजिटल प्रविधिको दुष्परिणाम जस्तो आँखासम्बन्धी समस्या उत्पन्न नहुने विषय जोड्दै नयाँ पुस्तामाझ पत्रपत्रिकाको पठन संस्कृति बढाउन सक्नु पर्छ । नेपाली पत्रकारिताको समेत पुर्खा मानिने छापा पत्रकारितालाई भविष्यसम्म जीवन्त राख्नका लागि सरकारी नीतिमा समयानुकूल परिवर्तन गर्न जरुरी देखिन्छ । यसका लागि सरकारले पहिलो चरणमा पत्रपत्रिकाको मर्जर तथा एक्विजिसनसम्बन्धी नीतिगत व्यवस्था गर्नु पर्छ । यसले मूलतः पत्रपत्रिकाको सङ्ख्या घटाउनमा मात्र सहयोग नगरी कायम पत्रपत्रिकालाई अझ सबल र सक्षम बनाउन पनि मद्दत गर्छ । छापा मिडियाको मर्जर तथा एक्विजिसन भने बाध्यकारी नभई स्वैच्छिक बन्नु पर्छ । यसका लागि नियमावलीमा कुनै दुई वा दुईभन्दा बढी मिडिया मर्जरमा जाँदा उनीहरूले लोककल्याणकारी विज्ञापनबापत अलग अलग रूपमा पाउँदै आएको आर्थिक भुक्तानी अझ बढ्नु पर्छ । दुई वटा मिडिया मर्जर हुँदा माथिल्लो मिडियाको वर्गीकरण कायम राखी उक्त मिडियाले पाउने लोककल्याणकारी विज्ञापन रकमलाई दोब्बर पारिनु पर्छ । मर्जर वा एक्विजिसनपश्चात् कर्मचारी समायोजनमा पनि असर नपर्र्ने गरी ‘मिडिया व्यवस्थापन’ शीर्षकमा सरकारी सहयोग सुरु हुनु पर्छ भने कागज खरिदमा अनुदान दिने व्यवस्था हुनु पर्छ । यसै गरी नयाँ पत्रिका दर्ता गर्ने प्रक्रियामा पनि अलि व्यवस्थित र वैज्ञानिक नीति अख्तियार गर्नुपर्ने हुन्छ । अब व्यक्तिगतभन्दा पनि संस्थागत रूपमा पत्रिका दर्ता गर्नेलाई प्रोत्साहन गरिनु पर्छ । हाल प्रेस काउन्सिल नेपालको वर्गीकरण अनुसार पत्रपत्रिकाले पाउँदै आएको लोककल्याणकारी विज्ञापनबापतको रकमलाई पनि समयानुकूल पुनरवलोकन गर्न जरुरी छ । यसका साथै विज्ञापनमा सबै सञ्चार माध्यमको पहुँच पुग्ने गरी पूर्णतः समानुपातिक विज्ञापन प्रणाली लागु गरिनु आवश्यक हुन्छ । केन्द्र सरकारसँगै प्रदेश र स्थानीय सरकारले पनि मिडिया प्रवर्धन कार्यक्रमको सुरुवात गरी आफ्नो क्षेत्राधिकारभित्रका पत्रपत्रिकाको स्तरवृद्धिका लागि पहलकदमी अगाडि बढाउनु पर्छ । स्थानीय र प्रादेशिक सरकारले छुट्टाछुट्टै ‘सञ्चार प्रतिष्ठान’ स्थापना गरेर पनि पत्रपत्रिकासहित समग्र सञ्चार क्षेत्रको श्रीवृद्धि गर्ने नीति अख्तियार गर्दै अगाडि बढ्नु पर्छ, जसमा पत्रकारको क्षमता अभिवृद्धि गर्ने र खोज पत्रकारितालाई प्रवर्धन गर्ने जस्ता विशेष कार्यक्रमलाई केन्द्रमा राख्न सकिन्छ । छापा पत्रकारिताको वर्तमान स्तरलाई माथि उकास्नका लागि सम्बन्धित सञ्चार माध्यमले पनि विशेष योजना बनाई कार्यान्वयन गर्न अग्रसर हुनु पर्छ । अहिलेको ‘सूचनाक्रान्ति’ मानिने अनलाइन प्रसारण युगमा पनि छापा पत्रकारितामा निहित पुस्तौँदेखिको विश्वासलाई अक्षुण्ण राख्न सम्बन्धित मिडिया सधैँ चनाखो बन्नै पर्छ । यसका लागि प्रसारण पत्रकारिताभन्दा बढ्ता खोजमूलक सूचना पस्कनु छापा पत्रकारिताको प्रमुख कर्तव्य बन्छ । अनलाइन वा प्रसारण पत्रकारिताभन्दा छापा पत्रकारितामा विज्ञापनबाहेक पत्रिका खरिद वा सदस्यता शुल्क पनि जोडिएर आउँछ । अत्यन्त न्यून अर्थात् सीमान्त नाफा राखेर मात्रै सदस्यता शुल्क निर्धारण गरियो भने पत्रिका वितरणमा सहजता ल्याई ग्राहक सङ्ख्यालाई पनि बढोत्तरी गर्न सकिन्छ । यसै गरी विशेष प्रकृतिका सामग्री र सेवा प्रदान गरेर प्रिमियम सदस्यता मोडललाई समेत अपनाउन सकिन्छ, जसबाट पाठक स्वयम् विशेष सामग्रीका लागि थप शुल्क बुझाउन प्रेरित हुन्छ । अब छापा मिडियाले समेत आवश्यकता अनुसार डिजिटल प्लेटफर्महरूमा सामग्री प्रदान गरेर उत्पादन लागत घटाई अझ बढी पाठकवर्गमा पहुँच बढाउनु पर्छ । सबै जसो पत्रपत्रिकाले सामाजिक सञ्जालमा पत्रिकाका प्रमुख सामग्रीको अध्ययनका लागि स्रोत सम्प्रेषण गर्न सक्ने अवस्था बनेको छ । अन्त्यमा, ऐतिहासिक कालखण्डदेखि नै पत्रकारिताको प्रमुख पहिचान बनेको छापा पत्रकारिताको भविष्य मूलतः यसको महत्व र पहिचानमा निर्भर हुन्छ । मौजुदा सरकारी नीतिगत व्यवस्थालाई समेत समयानुकूल परिमार्जन गर्दै पूर्णतः अद्यावधिक छापामैत्री बनाउन जरुरी छ । | News | 45,564 |
स्वर्णको ह्याट्रिक उपलब्धि | तेस्रो दक्षिण एसियाली खेलकुदलाई सम्झँदा नेपालको दृष्टिकोणले अगाडि आउने एकमात्र नाम हो, म्याराथन धावक वैकुण्ठ मानन्धर । पहिलो र दोस्रो संस्करणमा पनि स्वर्ण जितेको उनले तेस्रोमा पनि स्वर्ण नै जिते । आत्मसात् गरे ऐतिहासिक उपलब्धि । यो किन पनि अद्वितीय रह्यो भने यसै क्रममा म्याराथनमा बनेको दक्षिण एसियाली कीर्तिमान अहिलेसम्म कसैले तोड्न सकेका छैनन् । मानन्धरले निकालेको समय थियो, २ घण्टा १५ मिनेट ०३ सेकेन्ड । | https://ekantipur.com/sports/2019/11/26/157473460766383474.html | काठमाडौँ — तेस्रो दक्षिण एसियाली खेलकुदलाई सम्झँदा नेपालको दृष्टिकोणले अगाडि आउने एकमात्र नाम हो, म्याराथन धावक वैकुण्ठ मानन्धर । पहिलो र दोस्रो संस्करणमा पनि स्वर्ण जितेको उनले तेस्रोमा पनि स्वर्ण नै जिते । आत्मसात् गरे ऐतिहासिक उपलब्धि । यो किन पनि अद्वितीय रह्यो भने यसै क्रममा म्याराथनमा बनेको दक्षिण एसियाली कीर्तिमान अहिलेसम्म कसैले तोड्न सकेका छैनन् । मानन्धरले निकालेको समय थियो, २ घण्टा १५ मिनेट ०३ सेकेन्ड । भारतले पहिलोपल्ट दक्षिण एसियाली खेलकुदको आयोजना गरेको वर्ष सन् १९८७ मा हो । त्यतिबेला आयोजक थियो, पश्चिम बंगालको प्रसिद्ध सहर कोलकाता । हुगली नदीको छेउमा रहेको सहर त्यतिबेला ‘कलकत्ता’ नामले परिचित थियो । नोभेम्बर २० देखि २७ सम्म आयोजित प्रतियोगिताको तेस्रो संस्करणमा समावेश गरिएको खेलसंख्या बढेर १० पुगेको थियो । यसरी यो प्रतियोगिताको इतिहासमा समावेश खेलको संख्याले दोहोरो अंक छोएको पहिलोपल्ट हो ।प्रतियोगितामा समावेश एथलेटिक्स, बास्केटबल, बक्सिङ, फुटबल, कबड्डी, टेबलटेनिस, भलिबल, भारोत्तोलन र कुस्ती थिए । बास्केटबल, टेबलटेनिस र भलिबल पहिलोपल्ट समावेश गरिएको थियो । प्रतियोगिताको उद्घाटन तत्कालीन भारतीय राष्ट्रपति रामास्वामी बैंकटरमनले गरेका थिए । मुख्य आयोजनास्थल थियो, प्रसिद्ध साल्टलेक स्टेडियम । यो भारतकै सबैभन्दा बढी दर्शक क्षमताको रंगशाला हो ।भारत आफ्नो घरेलु मैदानको फाइदा उठाउँदै एकछत्र प्रभुत्व कायम राख्न सफल रह्यो । भारतले प्रतियोगिताका कुल १ सय १६ स्वर्णमध्ये ९१ आफ्नो नाममा लेखायो । भारतले टिमका रूपमा प्रतिस्पर्धा भएका सबै विधामा स्वर्ण हात पारेको थियो । नेपालका लागि बक्सिङमा पनि स्वर्ण प्राप्त भयो, दलबहादुर रानामगरबाट । एथलेटिक्समै फर्कन हो भने नेपालले एक स्वर्णमात्र होइन, ५ कांस्य पनि जितेको थियो । दलबहादुरले भने दक्षिण एसियाली खेलकुदमा दोस्रो व्यक्तितग स्वर्ण जित्ने क्रममा बंगलादेशका मोहम्मद अब्दुललाई फाइनलमा पराजित गरे । पुष्करध्वज शाही लगातार तेस्रोपल्ट फाइनल पुग्न सफल रहे । तर यसपल्ट उनी फाइनलमा पराजित रहे । यो खेलको फाइनलमा पराजित हुने खेलाडी थिए, रामबहादुर गिरी, चित्रबहादुर गुरुङ र विजय देउजा । मनोजबहादुर शाही, शम्भु बिक, लालबहादुर बिक, सुशील पोखरेल र कुमार थापाले कांस्य हात पारे । फुटबलमा नेपालले फाइनल यात्रा तय गर्न सफल रह्यो । साल्टलेक स्टेडियममा भएको फाइनलमा नेपाल भारतको हातबाट १–० ले पराजित रह्यो । खेलको एकमात्र गोल मोहम्मद फरिदाले गरेका थिए । त्यो खेल हेर्न साल्टलेकमा एक लाख दर्शक उपस्थित थिए । नेपालले खेलमा बलियो चुनौती पेस गरेपछि भाग्यले साथ दिएन । प्रतियोगितामा पहिलो समावेश गरिएको टेबलटेनिसबाट २ रजत र ४ कांस्य प्राप्त भयो । मिक्स डबल्समा सिजरिन शाह र धर्ममान वज्राचार्यले रजत दिलाए । महिला टिम स्पर्धाबाट पनि रजत आयो । पुरुष टिम स्पर्धामा भने तेस्रो स्थान । कांस्य जित्नेमा मेन्स डबल्समा धर्ममानसँगै अमन चित्रकार, वुमेन्स डबल्समा सिजरिन र गीता क्षेत्री तथा वुमेन्स सिंगलमा फेरि सिजरिनले कांस्य पदक जिते । भारोत्तोलनबाट फेरि एकपल्ट नेपाल धेरै संख्यामा पदक जित्न सफल रह्यो । नेपालले १९ कांस्य जितेको थियो त्यस खेलबाट । | Sports | 26,097 |
नर्सिङ सेवाभित्रका पीडा | मानव स्वास्थ्यका लागि नर्सको भूमिका अत्यन्तै महत्वपूर्ण हुने गरेको छ । जब मानव समुदाय स्वास्थ्यको विषयमा गम्भीर हुने गर्छ, तब नर्सको भूमिका झन् बढ्न जान्छ । पछिल्ला दिनमा हुने गरेको बसाइँसराइ, आवतजावत र बेलाबेलाको महामारीले गर्दा विश्व समुदाय नै स्वास्थ्यका दृष्टिले निकै संवेदनशील बन्दै गएको छ । | https://gorkhapatraonline.com/news/84113 | मानव स्वास्थ्यका लागि नर्सको भूमिका अत्यन्तै महत्वपूर्ण हुने गरेको छ । जब मानव समुदाय स्वास्थ्यको विषयमा गम्भीर हुने गर्छ, तब नर्सको भूमिका झन् बढ्न जान्छ । पछिल्ला दिनमा हुने गरेको बसाइँसराइ, आवतजावत र बेलाबेलाको महामारीले गर्दा विश्व समुदाय नै स्वास्थ्यका दृष्टिले निकै संवेदनशील बन्दै गएको छ । आकस्मिक रूपमा आइपरेका स्वास्थ्य समस्यामा तुरुन्त उपस्थिति जनाई आपत्कालीन अवस्थामा नियन्त्रण गर्न सहजता दिलाउन र मानवीय क्षति हुने सम्भावनालाई न्यूनीकरण गर्न स्वास्थ्य संस्थामा नर्सको उपस्थिति अनिवार्य मानिन्छ । त्यसैले बिरामी र नर्सको अनुपात पनि मिलाइएको हुन्छ । विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका अनुसार जनरल वार्डमा बिरामी र नर्सको अनुपात १ः४ मानिएको छ । त्यसै गरी क्रिटिकल केयर युनिटमा प्रति छ घण्टामा बिरामी र नर्सको अनुपात १ः१, सुत्केरी वार्डमा ३ः१, अपरेसन थिएटरमा ३ः१ र इमर्जेन्सी वार्डमा २ः१ हुनुपर्ने सिफारिस गरेको छ तर दुःख लाग्ने कुरा, पछिल्लो समयमा नेपालमा नर्सको सङ्ख्या निकै कम छ । स्वास्थ्य संस्थामा यो अनुपातमा नर्सको व्यवस्थापन हुन सकेको छैन । अहिले नेपालमा एउटा नर्सले छ घण्टाको ड्युटी समयले नपुगेर आठ घण्टा, १२ घण्टाको सट्टामा २४ घण्टासम्म काम गरिरहेका छन् । यसो हुनुको एउटै कारण हो, बिरामीको अनुपातमा नर्सको सङ्ख्या नेपालमा छैनन् । नेपालमा नर्सको ड्युटीको अवस्थाले के देखाउँछ भने न त नर्सको जीवन छ, न त बिरामीले भने र अपेक्षा गरे अनुसार सेवा नै पाइराखेका छन् । खाने र निद्राको समय दोस्रो प्राथमिकतामा राख्ने नर्सिङ सेवाको पहिलो कर्तव्य भनेको बिरामीलाई बचाउनु नै हो । एउटा नर्सले समाज स्वस्थ बनाई राख्नु मेरो पहिलो धर्म र कर्तव्य हो भन्ने कुरामा सदैव सचेत हुने गर्छ । अहिले स्वास्थ्य सेवा लिन अस्पताल पुगेका आमनागरिक स्वास्थ्य सेवाको गुणस्तरमा गुनासो बढेर स्वास्थ्यकर्मीमाथि नै हातपात गरेका घटना दिनप्रतिदिन सुनिन र देखिन थालेका छन् । फलस्वरूप बिरामीको सेवा गर्नुपर्ने स्वास्थ्यकर्मी आन्दोलनमा होमिनुपर्ने बाध्यता सिर्जना भइरहेको छ । पेसागत मर्यादाको सुनिश्चितताका लागि र जीवन सुरक्षाका लागि स्वास्थ्यकर्मी विरोधमा सडकमा छन् । नेपालमा यसो किन हुन थालेको छ, यस्तो हुनुको पछाडिको कारण के हो भनेर खोजीनीति हुनु जरुरी छ । स्वास्थ्य संस्थामा बिरामी मृत्युसँग लडिरहेका बेला साहस दिने, मलम लगाउने, स्वास्थ्यकर्मीले सकुन्जेल बचाउन कोसिस गर्छन् नै । कोसिस गर्नु पेसागत धर्म पनि हो । धर्म छाड्ने कुरा कुनै स्वास्थ्यकर्मीले कल्पना पनि गर्न सक्दैनन् । मृत्यु टारेर टर्दैन, यो सत्य कुरो हो । यसकारण कसैको मृत्यु हुनेबित्तिकै नर्स वा कुनै स्वास्थ्यकर्मीमाथि जाइलाग्नु समस्याको समाधान होइन । हो, कतै कतै कमीकमजोरी भएका रहेछन् भने त्यसमा सुधार पक्कै आवश्यक छ । सुध्रिने र सुधारिने निरन्तर हुने प्रक्रिया नै हो । यसमा स्वास्थ्यकर्मीले आफ्नो धरातल बुझ्नु पर्छ । स्वास्थ्य संस्थामा परामेडिक्सलाई संस्थाप्रमुख बनाइएको हुन्छ जबकि एक नर्स पनि उहाँहरूको समकक्षी कर्मचारी हो । स्टाफ नर्स र अहेबको शैक्षिक अवस्था हेर्ने हो भने माथिल्लो तह स्टाफ नर्स हो तर पनि अहेब स्वास्थ्य संंस्थाको इन्चार्ज बनाइने व्यवस्था नेपालमा छ । यसरी परामेडिक्सको निर्देशनमा नर्सले काम गर्नुपर्ने संरचनाले विभेद गरेको महसुस सबै नर्सले गरिरहेका छन् । औषधी वितरणमा नर्सलाई अनुमति पनि छैन । जसका कारणले समुदायले नर्सलाई हेला र तल्लो दर्जाको मानी पारामेडिक्समा मात्र विश्वास गर्नुपर्ने अवस्था रहेको छ । यी र यस्तै खालका विभेदपूर्ण नीति हो । अझ महìवपूर्ण विषय भनेको बिएस्सी नर्सिङ कार्यक्रम लागु भएको २० वर्ष जति भयो तर अहिलेसम्म जागिरको कार्य विवरण बनेको छैन । एक नर्स मास्टर डिग्री पास गरेर पनि संस्था प्रमुख पदमा जाने कानुनी व्यवस्था अहिलेसम्म छैन । के पढे लेखेर पनि, क्षमता भएर पनि संस्थाको प्रमुख हुन सकिँदैन र ? किन नियुक्ति र पदहरू नर्सका लागि बनाउन अवरोध भएको होला नेपालमा ? हरेक संस्थामा मेडिकल साइन्स पढेका मात्र प्रमुख छन्; जसले गर्दा त्यो ठाउँमा नर्सहरूलाई जाने बाटो बन्द छ । योभन्दा ठुलो विभेद कहाँ होला ?एउटा अस्पतालभन्दा बाहिर नर्सको कुनै अस्तित्व छैन । अस्पतालभित्रकै पनि कुरा गर्ने हो भने अस्पतालमा मेहनत र अथक् श्रम गरेका नर्सको तुलनामा अस्पतालका प्रशासनतर्फका कर्मचारीले शोषण गरेका छन् । नर्सले पाउने सेवासुविधामा विभेद गरिन्छ । यसकारण पनि नर्स नै अस्पतालमा प्रमुख पदमा राखिनु पर्छ भन्ने सबै नर्सको माग रहँदै आएको छ । एक नर्सले मात्र नर्सिङ केयर समस्याको निदान गर्न सक्ने हुन्छ र नर्सिङ विकासका लागि नर्सलाई जिम्मेवारी दिए देशमा नर्सिङ क्षेत्रमा केही महत्वाकाङ्क्षी योजना निर्माण गर्न सहज हुन सक्छ । सरकारी निकायमा नर्सको तलब भत्तासम्बन्धी बनेका नीति कार्यान्वयन नभएको गुनासो चौतर्फी सुनिन थालेका छन् । विशेष गरी स्थानीय निकायमा नर्सले पाउनुपर्ने जोखिम भत्ता, नाइट ड्युटी भत्तालगायत सेवासुविधाहरू हाल पाउन सकेका छैनन् । सरकारी निकायमा काम गर्ने नर्सका कुरा गर्नुपर्दा बढुवा हुनका लागि दुर्गम जानुपर्ने केही वर्ष दुर्गममै बस्नुपर्ने नीति छ । एकातिर दुर्गममा गएर सेवा गरे मात्र बढुवा हुन पाउने र अर्कोतिर दुर्गममा उचित सङ्ख्यामा नर्सको दरबन्दी नहुने कुरा आपसमा विरोधाभासपूर्ण छन् । सरकारी तलबले घरबाहिर दुर्गममा बसेर जीवन गुजारा चलाउन गाह्रो छ । यसको सट्टा त्यहीँका स्थानीयलाई नर्सिङ पढ्ने वातावरण र हौसलाको जरुरी छ । हालै लोक सेवा आयोगले मागेबमोजिम सुदूरपश्चिममा एउटै पनि नर्सको दरखास्त पर्न सकेन । बाहिरका नर्स गएर सेवा दिन नसक्ने तर स्थानीय रूपमा नर्स उत्पादन हुन नसक्ने भएपछि यस्तो हुनु स्वाभाविक हो । नीति निर्माण तहमा बस्ने कतिपय अधिकारीहरूले नर्सको सही तथ्याङ्क नहेरी नेपालमा नर्स धेरै भए भन्ने कुरा राखेको सुन्न पाइन्छ । स्वदेशमा उचित सम्मान नहुँदा दैनिक जसो नेपाली नर्स बिदेसिने क्रम बढिरहेको छ । त्यतातर्फ कसैको ध्यान जान सकेको छैन । नर्सलाई देशभित्रै काम गर्ने वातावरण बनाउन प्राइभेट प्राक्टिसमा नर्सले नर्सिङ काउन्सिलिङ केन्द्र, वृद्ध स्वास्थ्य सेवा केन्द्र, रिफरल केस, रिसर्च एन्ड केयर आदि युनिट खोलेर काम गर्ने वातावरण दिइयो भने स्वास्थ्य सेवाको पहुँचमा नरहेका समुदायले पनि छिटो स्वास्थ्य सेवा पाउने थिए र जनशक्ति बहिर्गमन हुनबाट बच्ने थियो । | News | 46,436 |
विजयी सुरुआतसँगै चर्चामा योगेश | यस पटकको प्रतिनिधिसभाको निर्वाचनमा विजयी सुरुआत गरेको नेपाली कांगेसको उम्मेदवार हुनुहुन्छ, योगेश गौचन थकाली । उहाँले नेकपा (एमाले)का उम्मेदवार प्रेमप्रसाद तुलाचनलाई पराजित गर्दै सङ्घीय संसद्को यात्रा तय गर्नुभएको हो । | https://gorkhapatraonline.com/news/45201 | गण्डकी, मङ्सिर ५ गते । यस पटकको प्रतिनिधिसभाको निर्वाचनमा विजयी सुरुआत गरेको नेपाली कांगेसको उम्मेदवार हुनुहुन्छ, योगेश गौचन थकाली । उहाँले नेकपा (एमाले)का उम्मेदवार प्रेमप्रसाद तुलाचनलाई पराजित गर्दै सङ्घीय संसद्को यात्रा तय गर्नुभएको हो ।मुस्ताङबाट प्रतिनिधिसभा सदस्यमा निर्वाचित योगेश २९ वर्षको हुनुहुन्छ । कांग्रेसले उठाएका उम्मेदवारमध्येका सम्भवतः कान्छा योगेशतर्फ यतिखेर सबैको ध्यान आकृष्ट भएको छ । प्रतिनिधि सभामा निर्वाचित गौचनले तीन हजार ९९२ मत प्राप्त गर्नुभएको छ भने उहाँका प्रतिद्वन्द्वी नेकपा (एमाले) का उम्मेदवार प्रेम तुलाचनले तीन हजार ७८ मत प्राप्त गर्नुभयो ।निवर्तमान सांसद नेकपा (एमाले) का केन्द्रीय सदस्य तुलाचनलाई ९१४ मतान्तरले पछि पार्दै गौचन विजयी हुनुभएको हो । प्रतिनिधिसभा सदस्यमा एक निर्वाचन क्षेत्र रहेको मुस्ताङमा चार जना प्रतिस्पर्धामा थिए । राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सुदेश गुरुङले ८७ र राप्रपाका प्रवीणकुमार शेरचनले १३ मत पाउनुभयो । कांग्रेसका गौचन पाँच दलीय गठबन्धनबाट उम्मेदवार बन्नुभएको थियो ।कांग्रेसको गण्डकी प्रदेश सदस्य योगेश कांग्रेसका जिल्ला सभापतिसमेत रहेका पूर्वमन्त्री रोमी गौचन थकालीका छोरा हुनुहुन्छ । विसं २०५० वैशाख २७ गते मुस्ताङको थासाङ गाउँपालिका लेतेमा जन्मनुभएका योगेशले ब्याचलर अफ विजनेश म्यानेजमेन्टको अध्ययन गर्नुभएको छ । होटेल कालोपानी लेते मुस्ताङ र पोखरामा त्रिथुङ्गा होल सञ्चालन गर्दै आउनुभएका उहाँ ट्राभल्स एण्ड टुर्स प्रालिको प्रबन्ध निर्देशकका साथै मुस्ताङमा किबीखेतीसँगै व्यावसायिक कृषिमा सहभागी बन्नुभएको छ ।जिल्लामा नेपाल विद्यार्थी सङ्घबाट राजनीति सुरु गर्नुभएका उहाँ नेविसङ्घको राजनीतिसँगै भूगोलमा पनि जोडिनुभएको थियो । उहाँ पार्टीको जिल्ला कार्यसमिति सदस्य पनि सानै उमेरमा बन्नुभएको थियो । उहाँ पार्टीको साबिक लेते गाउँसभापति पनि बन्नुभएको थियो । हाल पार्टीको महासमिति सदस्य रहेका उहाँ गण्डकी प्रदेश कार्यसमितिमा रहनुभएको छ ।प्रेमले २०७४ को चुनावमा योगेशका बुबा रोमीलाई चार सय ८५ मतान्तरले पराजित गर्नुभएको थियो । विसं २०७० को चुनावमा कांग्रेसका रोमी कांग्रेसबाट बागी उठेका प्रेमलाई १३ मतान्तरले पराजित गर्दै निर्वाचित हुनुभएको थियो ।मुस्ताङको थासाङ गाउँपालिका–३ लेते कालोपानीका योगेश र प्रेम साला भेना पर्नुहुन्छ । रोमी (योगेशका बुबा) र प्रेम मामा–फुपूका छोरा हुनुहुन्छ ।रोमीले आफूलाई आएको प्रतिनिधिसभा सदस्यको टिकट मनोनयन दर्ताका क्रममा छोरा योगेशलाई थमाउनुभएको थियो । विसं २०४७ पछि मुस्ताङमा नेपाली कांग्रेसले अहिलेसहित चार पटक र नेकपा एमालेले दुई पटक संसदीय निर्वाचन जितेका छन् ।विसं २०७४ मा एमाले प्रवेश गरेका प्रेम रोमीलाई पछि पार्दै दोस्रो प्रयासमा संसद् छिर्नुभएको थियो । दोस्रो पटक सांसद छिर्ने प्रेमको योजना योगेशले असफल बनाउनुभयो । रोमी २०५६ मा पनि मुस्ताङबाट प्रतिनिधिसभा सदस्य निर्वाचित हुनुभएको थियो । रोमी २०७३ मा वाणिज्यमन्त्री हुनुहुन्थ्यो । विसं २०७४ को चुनावमा मुस्ताङको प्रतिनिधिसभा र दुई वटा प्रदेशसभा सदस्यमा एमालेले जितेको थियो । नयाँ र युवा उम्मेदवारप्रति मतदाताको आकर्षण, गठबन्धनमा आबद्ध दलको साथ र स्वतन्त्र मतदाता आफ्नो पक्षमा रहेकाले चुनाव जित्ने योगेशको दाबी थियो ।योगेशले चीनको सिमानामा रहेको कोरला नाका सञ्चालन गर्न चीनसँग कूटनीतिक प्रयास र त्यहाँ जोड्ने सडक पूर्वाधार तयार पार्ने मुद्दालाई प्राथमिकता दिने निर्वाचनका क्रममा बताउनुभएको थियो । जोमसोम–कोरला सडक कालोपत्र गर्ने र बेनी–जोमसोम सडकलाई स्थायी र दीर्घकालीन निकास दिन पहल गर्ने मतदाता समक्ष प्रतिबद्धता जनाउनुभएको थियो । रासस | News | 60,342 |
कथा नौलो, कथ्य शैली पुरानै | जीवनकालमा हर कोहीले केही न केही गुमाइरहेकै हुन्छन् । सपना हराइरहेको हुन्छ । द्वन्द्वकालमा धेरैको आफन्त, इष्टमित्र हराए । भूकम्पको समयमा रुबीभ्यालीका दम्पतीको छोरी हराउँछिन् । उपचारका लागि काठमाडौं पुर्याइएको छोरीको अत्तोपत्तो नहुँदा त्यो दम्पतीमा कस्तो बज्रपात पर्ला ? विपद्मा आफ्नाहरूको खबर नहुँदाको पीडा र छटपटी कस्तो होला ? त्यही छटपटी र असह्य पीडाबीच स्यरल्हामो (शान्ति वाइबा) र चेन्जारोङ (दयाहाङ राई)ले छोरीको खोजी सुरु गर्छन् । | https://ekantipur.com/entertainment/2023/06/10/168637268518351081.html | काठमाडौँ — जीवनकालमा हर कोहीले केही न केही गुमाइरहेकै हुन्छन् । सपना हराइरहेको हुन्छ । द्वन्द्वकालमा धेरैको आफन्त, इष्टमित्र हराए । भूकम्पको समयमा रुबीभ्यालीका दम्पतीको छोरी हराउँछिन् । उपचारका लागि काठमाडौं पुर्याइएको छोरीको अत्तोपत्तो नहुँदा त्यो दम्पतीमा कस्तो बज्रपात पर्ला ? विपद्मा आफ्नाहरूको खबर नहुँदाको पीडा र छटपटी कस्तो होला ? त्यही छटपटी र असह्य पीडाबीच स्यरल्हामो (शान्ति वाइबा) र चेन्जारोङ (दयाहाङ राई)ले छोरीको खोजी सुरु गर्छन् ।'नीरफूल'को कथा यो दम्पतीले छोरी खोज्न गर्ने संघर्षमा मात्र होइन । वैदेशिक रोजगारीको मोह/बाध्यता, राज्यको निकायमा गरिब जनताको पहुँच, प्रशासन र पत्रकारिताको असंवेदनशीलता र महिलामाथिको गलत दृष्टिकोणविरुद्धको कथा पनि हो 'नीरफूल'।फिल्मको कथा गम्भीर र बलियो छ । तर, प्रस्तुतीकरण फितलो हुँदा कथाले उठाएको मूल मर्म दर्शकले महसुस गर्न पाउँदैनन् । कमजोर पटकथा, औसत खिचाइ र शिथिल सम्पादनले फिल्मले उठाएको विषयवस्तुको गहिराइमा पुर्याउँदैन । तसर्थ, आफूले भन्न खोजेका कुरामा निर्देशक बल भने इमान्दार देखिएका छन् ।तपाईं राम्रो कथा लेख्नुहुन्छ । तर, त्यो कथालाई वाचन गर्ने शैली रोचक भइदिएन भने के हुन्छ ? पक्कै कथा सुन्नेहरूको ध्यान तानिँदैन । कथ्य शैलीमा नवीनता नहुँदा पत्रकार फूलमान बलको पहिलो निर्देशकीय फिल्म 'नीरफूल'ले पनि दर्शकको ध्यान तान्दैन ।फिल्मले पाङसाङ र रुबीभ्यालीको अन्तरवस्तु खोतल्दै पहिचानको विषयलाई पनि छुस्स छोएको छ । तर, विषयवस्तुलाई दृश्यभाषामा बलियो ढंगबाट प्रस्तुत गर्न नसक्दा 'नीरफूल' औसत बन्न पुगेको छ । पटकथा कसिलो नहुँदा यो कथासँग दर्शक अन्तरसम्बन्धित हुनै पाउँदैनन् । पात्रहरूप्रति सहानुभूति र समानुभूति निर्माणमा चुक्दा दर्शकलाई फिल्मले बाँधेर राख्न सक्दैन ।उदाहरणका लागि भूकम्प जाँदा स्यरल्हामो भत्किँदै गरेको घरभित्र परेकी छोरीका लागि तड्पिन्छिन् । तर, दर्शकलाई त्यो पीडा अनुभव नै हुँदैन । त्यतिबेला दर्शकमा उक्त पात्रपत्रि सहानुभूति र समानुभूति आभास हुनुपर्ने हो ।पटकथा लेखनले यी मिहीन कुरालाई ध्यान दिइएको भए दर्शक फिल्ममा बाँधिने थिए । रुबीभ्यालीमा भेंडा चराउनमै रमाइरहेका चेन्जारोङ पत्नीकै कारण मलेसिया पुग्छन् । स्यरल्हामोले चेन्जारोङलाई विदेश जान कर गरिरहन्छन् । चेन्जारोङ बाध्य भएर मलेसिया पुग्छन् । तर, स्यरल्हामोको कर र चेन्जारोङको बाध्यतालाई दृश्यमा विश्वासिलो ढंगबाट स्थापित गरिएको छैन । दर्शकले ती कुरालाई जबरजस्त बुझिदिनुपर्ने हुन्छ । फिल्ममा भीएफएक्सलाई चलाखीपूर्ण ढंगले प्रयोग गरिएको छ । भूकम्पमा रुबीभ्यालीको घर भत्कँदै गरेको भीएफएक्स दृश्यमा मिहेनत झल्किन्छ । तर, बाँकीका भीएफएक्स दृश्यले भने आँखा बिजाउँछन् । भूकम्पका तस्बिरलाई प्रयोग गरिएको दृश्य विश्वस्नीय लाग्दैन । भूकम्पका अन्य दृश्यहरुमा पनि यस्तै गल्तीहरु दोहोरिएको छ ।भूकम्प गएको हप्तादिनमै स्यरल्हामो बौद्ध आइपुग्छिन् । बौद्ध स्तुपा भत्किएको देखाइन्छ, तर छेउका पसल/व्यवसाय मज्जाले खुलेका छन् । त्यस्तै अर्को दृश्य छ, जहाँ भूकम्पको समयमा निर्माण गरिएका अस्थायी घर छन् । तर, अस्थायी टेन्टपछाडि काठमाडौं सहर झलमल्ल बलेको देखाइन्छ । भूकम्प गएको हप्तादिनमै त्यसरी काठमाडौंका घरहरु झलमल्ल बलेको जस्तो त लाग्दैन ! समयसीमा निश्चित नहुँदा पनि बलले 'नीरफूल'को संसारभित्र घुस्न समय लाग्छ । फिल्ममा स्यरल्हामो र चेन्जारोङ बसेको गाउँ स्थापित गर्ने दृश्य छैन । पूजापाठमा छिमेकी उनीहरूलाई सहयोग गर्न आइपुगिरहन्छन् तर उनीहरू कहाँबाट आए पत्तो हुन्न । सम्पादनमा फिल्मलाई सुधार्ने थुप्रै ठाउँहरू थिए । केही दृश्य त यति लामा खिचिएका थिए कि त्यसलाई मज्जाले छोट्याउन सकिन्थ्यो । अनावश्यक दृश्य काट्ने थुप्रै स्थान सम्पादकले त्यतिकै छोडिदिएका छन् । अनावश्यक दृश्यको काँटछाँटले कथा वाचन बलियो बन्न सक्थ्यो । सम्पादनमै फिल्म चुक्दा 'नीरफूल'ले विषयवस्तुको साख नजोगाएको हो । फिल्ममा खिचाइ पनि उम्दा छैन । सिनेमेटोग्राफरले दृश्य भाषाका लागि प्रि-प्रोडक्सनमै अभ्यास गरेको भए विषयवस्तुको मुटु र आत्मामा दर्शक सरिक हुन पाउने थिए ।संवादमा फूलमानको लेखन अब्बलता देखिन्छ । दशकौंदेखि नेपाली भाषाका फिल्म हेरिरहेका दर्शकका लागि तामाङ भाषाको 'नीरफूल'लाई हेर्नु सकसपूर्ण होला । तामाङ भाषाको संवादलाई नेपाली सबटाइटलमा पढ्नु झन्झटिलो लाग्न सक्ला । तर, निर्देशक बलले यसमै नयाँ प्रयोग गरेका छन् । नेपाली भाषाकै फिल्मलाई मात्र फिल्म मान्नेहरूका भीडमा तामाङ भाषाको 'नीरफूल'ले विविधता थप्ने नै पक्का छ ।३० प्रतिशत तामाङ भाषा प्रयोग गरिएको फिल्मलाई मूलधारमा ल्याउने आँट लागि बलको तारिफ नगरी बस्न सकिन्न । तामाङ संस्कृति, विश्वास मिसाइएको 'नीरफूल'ले फिल्म क्षेत्रमा विविधताको रंग छर्किदिएको छ । कोरियन, जापानी, इरानी फिल्मलाई सब-टाइटलमा हेर्न रुचाउने दर्शकले अब देशका विविध भाषाको फिल्मलाई हेर्ने चस्मा बदल्नुपर्छ । प्रश्न यत्ति हो, अब यस्तो हिम्मत कसले गर्ला ? | Entertainment | 7,565 |
पाकिस्तान हि्वलचियर क्रिकेट च्याम्पियन | मोहम्मद लतिफले विष्फोटक इनिङ्स खेल्दै १ सय ५६ रन बनाएपछि पहिलोपल्ट आयोजित एसिया कप ट्वान्टी-२० हि्वलचियर क्रिकेटको उपाधि पाकिस्तानले जितेको छ । कीर्तिपुरस्थित त्रिवि क्रिकेट मैदानमा शनिबार फाइनलमा पाकिस्तानले चिरपरिचित प्रतिद्वन्द्वी भारतलाई ५ विकेटले हरायो । | https://ekantipur.com/sports/2019/05/19/155823383975996745.html | काठमाडौँ — मोहम्मद लतिफले विष्फोटक इनिङ्स खेल्दै १ सय ५६ रन बनाएपछि पहिलोपल्ट आयोजित एसिया कप ट्वान्टी-२० हि्वलचियर क्रिकेटको उपाधि पाकिस्तानले जितेको छ । कीर्तिपुरस्थित त्रिवि क्रिकेट मैदानमा शनिबार फाइनलमा पाकिस्तानले चिरपरिचित प्रतिद्वन्द्वी भारतलाई ५ विकेटले हरायो । २ सय ११ रनको लक्ष्य पाकिस्तानले ३ बल बाँकी छँदै भेट्टाउने क्रममा चौथो नम्बरका ब्याट्सम्यान लतिफले १ सय ५६ रनको नटआउट इनिङ्स खेले । ६८ बलमा खेलेका उनले २७ चौका र ५ छक्का प्रहार गरे । सुरुआती तीन ब्याट्सम्यान सस्तैमा आउट भए पनि लतिफले इनिङ्स सम्हाले । मोहम्मद फियाज र सायेद अर्सालन मोहम्मदले समान १५ रन थपे । भारतका सौरभ मल्लिकले २ विकेट लिए । टस जितेको भारतले ओपनर सौरभको शतकीय इनिङ्समा निर्धारित ओभरमा २ विकेट गुमाई २ सय १० रन बनाएको थियो । मल्लिकले ६२ बलमा १९ चौका र १ छक्कासहित १ सय ४ रन जोडे । भारतका नकुल प्रजापतीले ३३ बलमा ६३ रन बनाउँदा १२ चौका प्रहार गरे । विश्वनाथ गुरभले २३ रन बनाए । पाकिस्तानका सायद अर्सालन र अदनान निसारले १-१ विकेट लिए । तलिफ म्यान अफ द फाइनल चुनिए । उनले समूह चरणमा नेपालविरुद्ध पनि १ सय ४६ रन प्रहार गरेका थिए । प्रतियोगिताभर ४ इनिङ्समा २ शतकसहित ३ सय ६६ रन प्रहार गरेका लतिफ उत्कृष्ट ब्याट्सम्यान र उत्कृष्ट खेलाडीसमेत बने । भारतका सौरभ मल्लिक उत्कृष्ट बलर बने । | Sports | 27,260 |
नेपाल प्रिमियर लिग : साधारण ड्राफ्टको हल्लाखल्ला | नेपाल प्रिमियर लिग (एनपीएल) क्रिकेट । यसको नाम नै ठूलो छ । अर्थात जुन देशको नाम जोडिएको छ, त्यो देशमा एकमात्र यस्तो लिग हुन्छ । नेपाल क्रिकेट संघ (क्यान) पनि यस्तै ठूलो लिग आयोजना गर्न तम्सिएको छ एनपीएलको नाममा । | https://ekantipur.com/sports/2020/11/23/160610213312065683.html | काठमाडौँ — नेपाल प्रिमियर लिग (एनपीएल) क्रिकेट । यसको नाम नै ठूलो छ । अर्थात जुन देशको नाम जोडिएको छ, त्यो देशमा एकमात्र यस्तो लिग हुन्छ । नेपाल क्रिकेट संघ (क्यान) पनि यस्तै ठूलो लिग आयोजना गर्न तम्सिएको छ एनपीएलको नाममा ।यसका लागि क्यानले केन्द्रीय समिति हुँदै बुधबारमात्र वार्षिक साधारणसभामा आफूलाई आएको प्रस्ताव राखेको थियो । साधारणसभामा दिइएको एनपीएलको ड्राफ्ट निकै सामान्य छ । जसअनुरूप क्यानले एनपीएल आयोजनाको लाइसेन्स भारतीय कम्पनी सेभेन थ्री स्पोर्ट्स (एसथ्रीएस) लाई दिने र स्वामित्व आफ्नो हुने भनिएको छ । त्यसबापत एसथ्रीएसले नेपालमा १० वर्ष एनपीएल आयोजना गर्नेछ र क्यानलाई यो अवधिको ४२ करोड शुल्क दिनेछ ।एनपीएल आयोजना गरेबापत पहिलो वर्ष २ करोड ५० लाख, दोस्रो वर्ष २ करोड, तेस्रो वर्ष २ करोड ५० लाख हुँदै १० वर्षका लागि ४२ करोड रकम तोकिएको छ । दसौं तथा अन्तिम वर्ष एसथ्रीएसले एनपीएल गरेबापत क्यानलाई ७ करोड ५० लाख दिनुपर्ने ड्राफ्ट अर्थात प्रारम्भिक सम्झौतामा लेखिएको छ । सम्झौताअनुसार एसथ्रीएसले प्रत्येक वर्ष जुनियर प्रिमियर लिगको दस संस्करण पनि आयोजना गरिदिने भनेको छ ।यीबाहेक ड्राफ्टमा खासै केही उल्लेख गरिएको छैन । ‘साधारणसभामा आएको प्रस्तावलाई लिएर यत्रो हल्लाखल्ला किन ?’ नेपाली राष्ट्रिय टोलीका पूर्वकप्तान पवन अग्रवाल एनपीएल एसथ्रीएसलाई दिने निर्णयमा प्रश्न गर्छन् । क्यान केन्द्रीय समितिमा रहिसकेका उनले भने, ‘ड्राफ्टमा अनुत्तरित विषयहरू धेरै छन् । जुन ड्राफ्ट साधारणसभामा पेस गरिएको थियो त्यो पूरै अपुरो छ । यो मोडलमा जाने कि नजाने भन्ने पहिलो हो । जाने हो भने क्यानले फाइदा के पाउँछ भन्ने हेर्न जरुरी छ । भोलि क्यान लफडामा नपरोस् भनेर पहिल्यै निर्क्यौल हुनुपर्छ ।’क्यान अध्यक्ष चतुरबहादुर चन्दका अनुसार एसथ्रीएसले एनपीएलको सम्झौतामै नेपालमा कम्तीमा दुई रंगशालाको स्तरोन्नति गर्ने छ । ‘यसमा हाम्रो पहिलो प्राथमिकतामा कीर्तिपुरको त्रिवि मैदानमा फ्लडलाइट हाल्ने छ अनि दोस्रोमा पोखरा र भैरहवाका मैदानलाई राखेका छौं, त्यसपछि एनपीएललाई होम एन्ड अवेका आधारमा गर्न सकिन्छ,’ चन्दले साधारणसभापछि भनेका थिए । यही प्रस्ताव पनि ड्राफ्टमा स्पष्ट कहीं छैन । ड्राफ्टमा नेपाली क्रिकेट मैदानको स्तरोन्तति गर्नेमात्र भनिएको छ ।विगतका भोगाइविगत हेरेरै विदेशी कम्पनी विशेष गरी भारतीय कम्पनीसँग सचेत रहनुपर्ने अवस्था छ । दुई वर्षअघि एसियन प्रिमियर लिग आयोजना गर्न राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् (राखेप) ले एक भारतीय कम्पनीलाई स्वीकृति दियो । तर त्यसले कुन हिसाबले प्रतियोगिता आयोजना गरेको थियो, त्यो अहिले चर्चा गर्न जरुरी छैन । त्यति कमजोर र शंकाले घेरिएको त्यो एसियन प्रिमियर लिगले अन्त्यमा विदेशबाट बोलाएर ल्याइएका खेलाडीको पारिश्रमिक पनि नदिएर बेपत्ता भएको थियो ।अर्को ठूलो उदाहरण नेपालले आयोजना गरेको १३औं दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग) मा भएको टेलिभिजन प्रत्यक्ष प्रसारण अधिकारलाई नै लिन सकिन्छ । राखेपका सदस्य–सचिव रमेशकुमार सिलवाल तथा दक्षिण एसियाली ओलम्पिक काउन्सिल र नेपाल ओलम्पिक कमिटीका अध्यक्ष जीवनराम श्रेष्ठलाई राखेर भारतीय कम्पनी एनके मिडिया भेन्चर प्रालिले प्रसारण अधिकार सम्झौता गरेको थियो । एनके मिडियाले त्यसबापत नेपाली पक्षलाई ८ करोड र टेलिभिजनमा आएको विज्ञापनको ५० प्रतिशत रकम दिने घोषणा गरेको थियो । दुर्भाग्य, साग सुरु हुनैलाग्दा एनके मिडिया फरार भएपछि देशकै स्वदेशी टेलिभिजनबाट सागका खेलहरूको प्रत्यक्ष प्रसारण गरिएको थियो । सदस्य–सचिव सिलवालले बुधबार क्यानको उद्घाटन समारोहमा मन्तव्य राख्दा एनके मिडिया काण्डलाई स्मरण गर्दै क्यान पदाधिकारीलाई सचेत गराएका थिए । ‘नेपाल प्रिमियर लिग आवश्यक छ, तर यसमा ख्याल पुर्याउनुपर्छ । यो भनेको क्यानले आयोजना गर्नुपर्छ । क्यान विवादमा फस्नु हुँदैन । यसमा दायाँबायाँ गर्न मिल्दैन । पारदर्शी ढंगले विधि र प्रकृया मिलाएर निर्णय गर्नुस् । यो एनपीएल चाहिँ हुनैपर्छ र उपयुक्त मौकामा हुनुपर्छ । यसले हाम्रो खेलाडीलाई एक्सपोजर दिन्छ,’ उनले भनेका थिए ।भारतकै पर्सेप्ट डी मार्क जस्ता प्रतिष्ठित कम्पनी नेपाल क्रिकेटमा यसअघि नै नआएका होइनन्, जसले भारतको यू–१९ क्रिकेट टोली ल्याएर नेपालसँग तीन म्याचको शृंखला गराएको थियो । क्यान अध्यक्ष चन्दले एनपीएल नेपालको हितमा हुँदैन भने हामी सम्झौता गर्दैनौं भनेर अभिव्यक्ति दिँदै आएका छन् ।‘एकदिवसीय टोलीलाई प्रायोजक खोज्न नसकेको अवस्था हो, लुकाउनुपर्ने केही छैन,’ साधारणसभामा उनले क्यानको अवस्था छर्लङ्ग पारेका थिए । गत वर्ष असोज ११ गते आईसीसीको मध्यस्थतामा विभिन्न चरण पार गर्दै चन्दको टोली निर्वाचनमार्फत क्यानको बागडोर सम्हाल्न आएको थियो । त्यसअघि क्यानलाई आईसीसीले निलम्बनमा राखेको थियो । विश्व क्रिकेटको सर्वोच्च संस्थाले दुबईबाटै नेपाली क्रिकेट चलाइरहेको थियो ।क्यानको कार्यशैलीचन्दको टोली जतिबेला आएको थियो, त्यतिबेला नेपालले एकदिवसीय अन्तर्राष्ट्रिय मान्यता प्राप्त गरिसकेको थियो । त्यसको १४ महिना बितिसक्दा पनि एकदिवसीय टोलीका लागि प्रमुख प्रायोजक खोज्न नसक्नुले क्यानको हैसियत पनि देखाउँछ । हुन त कोभिड–१९ बहाना यसमा थपिएको छ । त्यसको ५ महिनाअगाडिसम्म पनि क्यानले कुनै निश्चत कार्यक्रम र प्रायोजक ल्याउन सकेको थिएन ।अहिलेको स्थितिमा नेपाली क्रिकेट माथिल्लो स्तरमा पुग्ने भनेको यहीं एकदिवसीय अन्तर्राष्ट्रिय मान्यतासम्म मात्र हो । स्पष्ट भिजन र रणनीतिक कार्यक्रम बनाउँदै नतिजामुखी हुने हो भने १० वर्षमा नेपालले टेस्ट मान्यताप्राप्त गर्न सक्छ । तर मुख्य आम्दानीको स्रोत रहेको ट्वान्टी–२० प्रिमियर लिग नै क्यानले विदेशी कम्पनीलाई जिम्मा लगाउन लागेको छ ।आईसीसीले वार्षिक दिने झन्डै ८ लाख डलर अनुदानबाट मुख्यतः क्यान चल्दै आएको छ । त्यसमध्ये ६ लाखभन्दा बढी डलर खेलाडी र कर्मचारीको तलबमै जाने हिसाब अध्यक्ष चन्द देखाउँछन् । आईसीसीको अनुदानबाहेक पनि ६–७ करोड रुपैयाँ दैनिक खर्चनिम्ति आवश्यक भएको बाध्यता देखाउँदै चन्द एनपीएल आयोजना गर्न एसथ्रीएससँग सम्झौता गर्न लागेको सुनाउँछन् ।एसथ्रीएसको आफ्नो वेबसाइटका अनुसार नै यस कम्पनीमा शंका गर्ने धेरै ठाउँ छन् । एसथ्रीएसले आइतबारसम्मको स्थितिमा आफ्नो वेबसाइटमा सन् २०१७ देखिको अडिट रिपोर्ट हालेको छैन, त्यसैले यसको वित्तीय अवस्थाबारे भन्नसक्ने केही स्थिति छैन । वर्तमान अडिट रिपोर्ट हेरेरमात्र कम्पनी स्थिति बुझ्न सकिन्छ । अन्य विस्तृत केही खुलाइएको छैन वेबसाइटमा ।एसथ्रीएसको वेबसाइटका अनुसार यसको अधिकृत पुँजी १ करोड भारु र जम्मा चुक्ता पुँजी ३७ लाख छ । अनि खर्च एनपीएल आयोजना बाहेककै साढे दुई करोड क्यानलाई पहिलो वर्ष दिने भनिएको छ । एसथ्रीएसले अहिलेसम्म कुनै पनि ठूलो खेलकुद इभेन्ट आयोजना नगरेको अवस्थामा एनपीएल एकैपल्ट आयोजना गर्ने प्रस्ताव राखेको छ ।ड्राफ्टका तीन पक्ष र तीन लिगको भविष्यएनपीएलको ड्राफ्टमा मुख्य तीन विषय छन् । पहिलो, आधिकारिक लिग क्रिकेट संघको एउटा मात्र हुन्छ भनेको छ । क्यान निलम्बन भएयता धनगढी प्रिमियर लिग (डीपीएल), एभरेस्ट प्रिमियर लिग (ईपीएल) र पोखरा प्रिमियर लिग (पीपीएल) आयोजना हुँदै आएका छन् । जोरा इन्टरनेसनलले सबैभन्दा पहिला नेपाल प्रिमियर लिगकै नाममा फ्रेन्चाइज प्रतियोगिता गरेको थियो । आईसीसी र एसियाली क्रिकेट परिष्द (एसीसी) ले एनपीएलको आधिकारितामा प्रश्न गरेपछि यसले कम्पनी र प्रतियोगिता दुवैको नाम परिवर्तन गरेको हो । त्यसयता कम्पनीको नाम एभरेस्ट प्रिमियर लिग प्रालि र प्रतियोगिता ईपीएल बनिसकेको छ । एनपीएलको आगमनपछि देशमा एकमात्र लिग हुने हुँदा क्यानले अब ईपीएल, डीपीएल र पीपीएललाई मान्यता दिने छैन । एनपीएल पहिलो प्राथमिकतामा रहने क्यानले जनाइसकेको छ । यी तीनै लिगले मान्यता पाउन जनही वार्षिक २० लाख रुपैयाँ तिरिरहेका छन् । यसको मतलब यी तीनै लिगलाई मान्यता दिने हो भने क्यानले दुई वर्षअघिकै दरमा पनि शुल्कबाट ६० लाख अहिले पनि पाउँछ । जबकि डीपीएल र पीपीएलले वार्षिक प्रतियोगिता आयोजना गर्दा एक करोडबराबरको मुख्य प्रायोजक पाइरहेका छन् । ईपीएलले प्रायोजकसँगको सम्झौता रकम अहिलेसम्म केही खुलाएको छैन । १४ महिनाअघि निर्वाचनबाट प्यानलै विजयी भएर आएको चन्द नेतृत्वको क्यानले बाँकी १ करोड ९० लाख रुपैयाँ जुटाउने कसरत आफैं किन गर्न सकेन ? सबैभन्दा ठूलो प्रश्न यही छ । एनपीएल आउनु धेरै राम्रो भएको तर यससँगै अन्य लिगलाई कसरी पारदर्शी हिसाबमा अगाडि बढाउने हो त्यो सम्बोधन गर्नुपर्ने ईपीएलका फ्रेन्चाइज टोली चितवन टाइगर्सका मालिक किशोर भट्टराई बताउँछन् । ‘एनपीएल आउँदा के निश्चित छ, पुराना लिग के हुन्छ भन्ने प्रश्न छ । खेलाडीको प्रदर्शन र भविष्य पनि यसमा जोडिएको हुन्छ । पुराना लिगलाई एकै ठाउँमा समायोजन गरेर गर्दा नराम्रो हुँदैन,’ भट्टराईले भने, ‘एउटा फ्रेन्चाइज लिग सञ्चालन गरिरहेको हिसाबमा भन्नुपर्दा कुनै पनि लिगको टोली अहिले फाइदामा गइरहेको छैन । सबैले जोखिम मोलेर लगानी गरिरहेका छन् । यसले भोलि आउने लगानीकर्तालाई पछाडि धकेल्न सकछ । डीपीएल, ईपीएल, पीपीएलले अहिलेसम्म नाफा नकमाइसकेको अवस्थामा एनपीएलको फ्रेन्चाइज टोलीले नाफा कमाउँछ भन्ने के निश्चितता छ र ?’उनले अगाडि भने, ‘अहिले एनपीएलको अवसर आयो भनेर लिने, तर भविष्य त्योभन्दा आकर्षक र उत्कृष्ट पनि हुनसक्छ । क्यानले यसमा सोच्नुपर्ने हुन्छ । क्यान भन्नाले सिंगो राष्ट्रलाई जनाउँछ र राष्ट्रको प्रतिनिधित्व पनि गर्छ । अहिलेका दिनमा क्रिकेट नेपालको उत्कृष्ट खेल हो । त्यसलाई अझ अगाडि बढाउने वा घटाउने त्यो क्यान आफैंमा भरपर्छ । क्यानमा सक्षम छ भने एनपीएल उसैले आफैं आयोजना गर्नुपर्छ, अरूलाई दिएर होइन । बरु, पहिलो १–२ वर्ष आफैं गरेर अरूलाई दिँदा अझ बढी फाइदा हुन्छ जस्तो मलाई लाग्छ ।’दोस्रो, ड्राफ्टमा मैदानको स्तरोन्नति गर्ने भनेको छ । तर कुन मैदानमा के कसो गर्ने भनेको ड्राफ्टमा केही उल्लेख छैन । भोलि ड्राफ्टमा नभएको कुरालाई विदेशी कम्पनीले स्विकार नगरेमा क्यानसँग बोल्ने बाटो केही रहन्न । तेस्रो, एनपीएलका फ्रेन्चाइजको जिम्मा चाहिँ क्यानले लिनुपर्ने भनेको छ । सबै एसथ्रीएस गर्ने भनेपछि क्यानले फ्रेन्चाइजको जिम्मा कसरी लिन सक्छ । विकल्प र पारदर्शिताको खोजीक्यानले एनपीएल आयोजना जिम्माका लागि भित्री बाटो रोजेको छ । जबकि रकमकै हिसाबमा यति ठूलो इभेन्टका लागि क्यानले पारदर्शिता अपनाएर टेन्डर आह्वान गर्नुपर्ने थियो । भोलिका दिनमा कसैले मैले एनपीएल आयोजनाबापत मैले त्यो भन्दा बढी प्रस्ताव गरेको थिएँ भन्ने तर क्यानले हाम्रो प्रस्ताव सुनेन भन्ने आरोप लाग्न सक्छ । त्यसलै एनपीएल अर्को पक्षलाई दिने नै हो भने टेन्डरमार्फत सबैलाई मौका दिनुपर्छ । क्यानले एनपीएललाई गरिरहेको प्रक्रिया द्विपक्षीय वार्ताका आधारमा मात्र छन् । पारदर्शी र सबैलाई अवसर प्रावधानमा छैन ।एसथ्रीएसलाई एनपीएल आयोजना गर्न दिने भनिए पनि बैंक ग्यारेन्टीको कुनै निश्चितता गरिएको छैन । यस्तो अवस्थामा खेलाडी र प्राविधिकको पारिश्रमिक नदिई आयोजक भागेमा त्यसको जिम्मेवारी सबै क्यानको टाउकोमा आउनेछ, किनभने एनपीएलको स्वामित्व क्यानकै नाममा हुनेछ । हिजोका दिनमा एसियन प्रिमियन लिगमा यो हर्कत देखिइसकेको छ । एनपीएल आयोजना गर्ने दुई विकल्प पूर्वकप्तान अग्रवाल देख्छन् । एउटा क्यानले आफ्नै स्वामित्वमा पूरै गर्ने, चाहे एउटा छुट्टै कमिटी बनाएर होस् या अर्को क्यानले तेस्रो पक्षलाई लाइसेन्स दिएर । ‘आफैंले आयोजना गर्दाको फाइदा यसको सीमितता हुँदैन, जति कमायो त्यति सबैको क्यानको हुन्छ । घाटा पनि हुनसक्छ । अरूलाई आयोजनाको जिम्मा दिँदा तोकिएको रकम पाउने हो, फाइदा घाटा हुॅदैन,’ विवादको समयमा रहँदा सरकारद्वारा मान्यताप्राप्त क्यानका महासचिव रहिसकेका अग्रवालले भने, ‘आफैंले आयोजना गर्दा सबै क्यानको नियन्त्रणमा हुन्छ । शासन पद्धति, खेलाडीको सेवासुविधा, नियम कानुनको विषय भए नभएको क्यानले आफैं हेर्न पाउँछ । यसको राम्रो नियन्त्रण अरूलाई दिँदा हुँदैन ।’अग्रवालले अगाडि भने, ‘आफैंले आयोजना गर्दा आज अलिकति गाह्रो होला, तर भोलिका दिनमा विस्तारै कर्पोरेट सम्बन्ध विस्तार हुँदै जान्छ । त्यसपछि विस्तारै अरू प्रायोजक आउन सजिलो हुन्छ । यो भनेको ५ वा १० वर्ष आयोजना गरेर बन्द गर्ने होइन, भविष्यमा पनि निरन्तर गरिरहने हो । अहिले १० वर्षलाई दिएपछि फेरि आफैंले आयोजना गर्ने वा अरूलाई दिने भन्ने विषय आउँछ । जब यो लामो प्रक्रिया हो भने आफैं किन सुरुआत नगर्ने ? यसको एउटा कमजोरी यो जोखिम छ । दुई करोड दिइरहेको छ, त्यो पनि कमाइ हुँदैन भन्ने जोखिम हुन्छ । जब यो लिगको भविष्य राम्रो छ भनेर अर्को कम्पनी जोखिम लिन आइरहेको छ भने क्यान आफैंले किन त्यो जोखिम नलिने ?’लाइसेन्स तेस्रो पक्षलाई दिएर लिग गर्ने नै हो भने त्यसलाई पूरा प्रमाणित गर्नु पर्ने उनि बताउँछन् । लाइसेन्स बेच्न टेन्डर प्रक्रिया हुनुपर्ने र एउटा कम्पनीलाई बोलाएर २ करोडमा बोलाएर दिने तर अर्को कम्पनी ५ करोडमा लिन तयार छ कि त्यो नहेर्दा क्यानले क्षति बेहोर्नुपर्ने उनको भनाइ छ । लाइसेन्स अरूलाई दिँदा खेलाडी सेवासुविधासहितको कुरा सम्झौतामा पहिल्यै नलेखिए अझ बढी कठिनाइ भोग्नुपर्ने अग्रवाल सुझाउँछन् ।एन्टी करप्सन र म्याच फिक्सिङ रोक्नका लागि के कस्तो तयारी गर्नुपर्ने हो त्यो पनि ड्राफ्टमै उल्लेख गर्नुपर्ने जनाउँदै अग्रवाल आर्थिक मुनाफा दिने भने पनि १–२ वर्षपछि त्यो कम्पनीले पैसा नदिएको खण्डमा त्यसको निश्चितता पहिल्यै उल्लेख हुनुपर्ने बताउँछन् । | Sports | 24,226 |
गुणस्तरीय शिक्षा दिन विद्यार्थीलाई स्थानान्तरण | पूर्वी नवलपरासीको देवचुली नगरपालिकामा अवस्थित प्रगति प्राथमिक विद्यालयका विद्यार्थीलाई जनज्योति माध्यमिक विद्यालयमा स्थानान्तरण गरिएको छ । | https://gorkhapatraonline.com/news/94315 | मीना कंडेलकावासोती, माघ १२ गते । पूर्वी नवलपरासीको देवचुली नगरपालिकामा अवस्थित प्रगति प्राथमिक विद्यालयका विद्यार्थीलाई जनज्योति माध्यमिक विद्यालयमा स्थानान्तरण गरिएको छ । प्रगति प्राथमिक विद्यालयमा देवचुली नगरपालिका –१५ को वडा कार्यालय सरेपछि विद्यार्थी व्यवस्थापनमा समस्या भएकाले विद्यार्थीलाई सारिएको जनज्योति माध्यमिक विद्यालयका प्रधानाध्यापक मीनबहादुर दाहालले बताउनुभयो । एकै ठाउँबाट सबै विद्यार्थीलाई रेखदेखमा पनि सहज हुने बताउँदै विद्यार्थीलाई गुणस्तरीय शिक्षा र संस्कार प्रदान गर्ने विद्यालयको लक्ष्य रहेको उहाँले बताउनुभयो ।वि.सं २०७५ माघ १८ गते साबिकको प्रगति प्राथमिक विद्यालय र जनज्योति माध्यमिक विद्यालय मर्ज भएको थियो । दुवै विद्यालय मर्ज भए पनि कक्षा ५ सम्मको पढाइ प्रगति प्राथमिक विद्यालयबाटै सञ्चालन भइरहेको थियो । कक्षा ६ देखि १२ सम्म जनज्योति माध्यमिक विद्यालयमा भएको थियो । दुईसय ५० जना विद्यार्थीलाई जनज्योति माध्यमिक विद्यालयको ब्लकमा सारिएको प्रधानाध्यापक दाहालले बताउनुभयो ।देवचुली नगरपालिकाका शिक्षा शाखा प्रमुख रामप्रसाद शर्माले विद्यार्थीको उज्ज्वल भविष्य निर्माणमा सबैभन्दा ठुलो भूमिका विद्यालय र शिक्षक शिक्षिकाको रहने भएकाले विद्यार्थीको मनोबल बुझ्दै शिक्षा दिन अनुरोध गर्नुभयो । विद्यालयले अब एउटै भवनमा सबै विद्यार्थीलाई सारेपछि धेरै कुरामा सहज हुने बताउँदै विद्यालयको यो निर्णयप्रति आफू सकारात्मक रहेको विद्यालय व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष बद्रीनाथ बस्यालले बताउनुभयो ।कार्यक्रममा अवसरमा विद्यालयको भौतिक र शैक्षिक विकासमा योगदान दिने व्यक्ति एवं गण्डकी प्रदेश शिक्षा विकास निर्देशनालयले आयोजना वक्तृत्वकलामा प्रथम भई पुरस्कृत हुनुभएका जनज्योति माध्यमिक विद्यालयका शिक्षक होमनाथ न्यौपानेलाई सम्मान गरिएको छ । प्रगति प्राथमिक विद्यालयका दुई सय ५० विद्यार्थीलाई जनज्योति माध्यमिक विद्यालयको ब्लकमा सारिएपछि विद्यार्थीको सङ्ख्या एक हजार एकसय २५ पुगेको छ । | News | 41,886 |
स्टार र लयबिनाको थ्रीस्टार | घरेलु फुटबलमा लोकप्रियता र व्यावसायिक हिसाबमा मनाङ मर्स्याङदीलाई टक्कर दिने क्लब हो थ्रीस्टार । उसको खल हेर्न पाटनका स्थानीयमात्रै होइनन्, उपत्यका र बाहिरका हजारौं दर्शक रंगशाला धाउने गर्थे । तीनपल्ट ‘ए’ डिभिजन लिग च्याम्पियन भएको थ्रीस्टारको खेल पनि मोहित पार्ने खालकै हुन्थ्यो । टोली स्टार खेलाडीले भरिएको हुन्थ्यो । | https://ekantipur.com/sports/2020/01/14/157896848610137472.html | काठमाडौँ — घरेलु फुटबलमा लोकप्रियता र व्यावसायिक हिसाबमा मनाङ मर्स्याङदीलाई टक्कर दिने क्लब हो थ्रीस्टार । उसको खल हेर्न पाटनका स्थानीयमात्रै होइनन्, उपत्यका र बाहिरका हजारौं दर्शक रंगशाला धाउने गर्थे । तीनपल्ट ‘ए’ डिभिजन लिग च्याम्पियन भएको थ्रीस्टारको खेल पनि मोहित पार्ने खालकै हुन्थ्यो । टोली स्टार खेलाडीले भरिएको हुन्थ्यो ।राष्ट्रिय टिममा पनि थ्रीस्टारकै खेलाडीको बाहुल्य थियो । अहिले चलिरहेको सहिद स्मारक ‘ए’ डिभिजन लिगमा थ्रीस्टारको खेल हेर्ने हो भने यी सबै कथा हुन्जस्तो लाग्छ । न ‘थ्रीस्टार, थ्रीस्टार...’ भन्दै हुटिङ गर्ने हजारौं दर्शक आउँछन्, न त क्लबकै खेल ‘वाह’ भन्ने खालको नै छ ।यो लिगमा मनाङलगायत सबै क्लबको खेलमा पनि दर्शकको खडेरी देखिएको छ । खेल पनि खस्किएकै छ । सँगसँगै थ्रीस्टार पनि त्यही बाटोतिर गएको छ । राष्ट्रिय टिमका सेन्टरब्याक अनन्त तामाङसहित विक्रम लामा, उदीयमान मिडफिल्डर मानिएका मिक्चेन तामाङ थ्रीस्टारमा छन् । तर, उनीहरू धेरैजसो खेलमा कतै मैदानभित्रै हराइरहे जस्तो देखिन्छन् । पहिलाजस्तो स्टार खेलाडीको लस्कर पनि छैन । धेरै टाढा पनि नजाऔं, गत वर्षकै लिगमा जस्तो कागजी रूपमै भए पनि उत्कृष्ट खेलाडीहरूको टिम भन्ने खालको छैन थ्रीस्टार । यसको प्रभाव खेलमा देखिएको छ, जसलाई नतिजाले पनि प्रस्टै पार्छ ।चौथो चरणमा आर्मीविरुद्ध थ्रीस्टारको प्रतिस्पर्धा यसपालिको सहिद स्मारक ‘ए’ डिभिजन लिगमा हालसम्मकै उत्कृष्ट खेल मानिन्छ । सातदोबाटोस्थित एन्फा कम्प्लेक्सा भएको त्यो खेल निलम्बनबाट फर्किएका सन्तोष तामाङको उत्कृष्ट लयसँगै आर्मीले २–० ले जितेको थियो । त्यो खेललाई लिएर थ्रीस्टारका प्रशिक्षक मेघराज केसी भन्छन्, ‘हामीले उत्कृष्ट खेल आर्मीसँग खेल्यौं । तर, त्यसमा आर्मीको वर्चस्व थियो । थ्रीस्टारको उत्कृष्ट प्रदर्शन आउनै बाँकी छ ।’थ्रीस्टार लयमा फर्किन्छ चाहिँ कहिले ? र, कसरी ? जवाफका लागि बाँकी ७ मा उसले गर्ने मैदानी प्रदर्शन र हात पार्ने नतिजाको प्रतीक्षा गर्नैपर्छ ।छैटौं खेलमा आइपुग्दा पनि थ्रीस्टारले लय समात्न सकेको छैन, जहाँ उसलाई आइतबार छिमेकी फ्रेन्ड्सले १–० ले स्तब्ध पार्यो । फ्रेन्ड्सले थ्रीस्टारविरुद्ध ‘ए’ डिभिजन लिगमा तीन दशकयताकै पहिलो जित निकालेको हो । यो लिगमा दोस्रो हारपछि थ्रीस्टारले शीर्षस्थानको मछिन्द्रसँग अंक बराबरी गर्ने मौका गुमायो । ‘फ्रेन्ड्ससँग हार्नुपर्ने खेल त होइन नै,’ प्रशक्षिक केसीले भने, ‘यो खेल जितेको भए प्रश्न उठ्दैन थियो । हारेपछि उपाधि होडबाट छुट्यौं कि भन्ने भयो ।’आर्मीले मंगलबार संकटालाई पराजित गर्यो भने थ्रीस्टार ५ अंकले पछाडि पर्नेछ । जावलाखेलसँग गोलरहित खेल्दै लिग यात्रा थालेको थ्रीस्टारले पुलिस, एपीएफ र ब्रिगेड ब्वाइजलाई हराएर १० अंक जोडेको छ । उनी आशावादी छन् । भन्छन्, ‘अझै एउटा खेलले मात्रै पछाडि छौं । शीर्ष टिमहरूसँग खेल्न (मछिन्द्र, मनाङलगायत) बाँकी नै छ । त्यसैले एकदमै पछाडि धकेलिसकेको छैन । मिहिनेत गर्यो, एकदम राम्रो गर्यो भने हामी अझै उपाधि होडबाट छुटिसकेका छैनौं ।’कुनै पनि क्लबको प्रदर्शन एकरुपको छैन । निरन्तर सुधार कुनै पनि टिममा देखिएको छैन । उनी पनि डिफेन्डिङ च्याम्पियन मनाङ मर्स्याङदी र थ्रीस्टारबाट नाम चलेका खेलाडीहरू लिएको मछिन्द्र र आर्मीलाई बलियो मान्छन् । उपाधि होडबारे उनी भन्छन्, ‘खेलाडीको हिसाबले मछिन्द्र राम्रो छ, उसको बेन्च पनि बलियो छ । प्रदर्शनको हिसाबले आर्मी बलियो देखिएको छ ।’‘नेपालमा यो टिमले यसै गर्छ भन्ने अवस्था छैन किनभने अघिल्लो खेलको तुलनामा अर्को खेलमा ३० प्रतिशत पनि नखेल्ने देखिरहेका छौं,’ प्रशिक्षक केसीले भने, ‘हाम्रोमात्रै होइन, अरु क्लबको अवस्था पनि उस्तै हो । त्यसैले अहिले नै यो क्लब यही स्थितिमा हुन्छ भन्न सक्दैनौं । यहाँ सिजनमा कस्तो र कसरी परिवर्तन हुन्छ भनेर थाह पाइँदैन ।’चर्चितहरूको बिदाइ२०५४, ०६१ र ०६९ सालको च्याम्पियन थ्रीस्टार ८ जित, २ बराबरी र ३ हारसँगै ए डिभिजन लिग २०७५ मा तेस्रो भएको थियो । खेलाडीको नाम र बजेट हिसाबले थ्रीस्टार ठूलै टिम थियो । नतिजालाई लिएर केही खेलाडीले ‘धोका’ दिएको भन्दै क्लबमा ठूलै चर्चा भयो । त्यसैले हुनसक्छ, उसले यसपालि चर्चित खेलाडीहरूलाई राख्न बजारमा चलखेल नै गरेन, मिहिनेत नै गरेन, भाउ लगाएन ।गोलकिपर एलन नेउपाने, मिडफिल्डर सुनील बल र तेस्रो रोजाइका किपर अभिषेक बराल ललितपुरकै अर्को क्लब च्यासलमा पुगे । गत वर्षका उत्कृष्ट डिफेन्डर रन्जित धिमालसहित विजय धिमाल, बुद्ध चेम्जोङ र पिटर सेगुनले मछिन्द्र रोजे । फरवार्ड अजयी मार्टिन्स संकटा गए । थ्रीस्टारले उनीहरूलाई पाटनमै राख्न खासै प्रयास गरेन । फरवार्ड हामजाट वासिउ (नाइजेरिया), मिडफिल्डर एइलिउलेडिरन एरिनोसो (नाइजेरिया) र क्यामरुनी गोलकिपर येभेस प्रिसोलाई भित्र्याएको थ्रीस्टारले अनन्त, कप्तान विक्रम, मिक्चेन, अनुभवी मिडफिल्डर रुपेश केसीलाई राख्यो । हालका २५ खेलाडीमध्ये अरु सबै जुनियर हुन् ।जुनियरमा विश्वास२०७१ देखि ०७४ सम्म ए डिभिजन लिग नहुँदा खेलाडी उत्पादनमा असर परेको उल्लेख गर्दै प्रशिक्षक मेघराज केसीले भने, ‘लामो समय फुटबल निरन्तर नहुँदा खेलाडीको एकदमै अभाव भयो । एउटा स्तरका ३५–४० खेलाडी छन् । हामीले त्यसलाई छाडेर नयाँ खेलाडीहरूलाई विश्वास गरेको हो । किनभने एएफसी कप (महादेशीय प्रतियोगिता) छैन, विजेताले पुरस्कार पनि ५० लाखमात्रै पाइन्छ । उपाधिको लक्ष्य बनाउन क्लबले करोडौं खर्च गर्नुपर्ने र लिगपछि के भन्ने नभएपछि युवा खेलाडीलाई लिइएको हो ।’थ्रीस्टारबाट बाहिरिएका खेलाडीहरूबारे उनी भन्छन्, ‘मछिन्द्र र च्यासलमा उनीहरूले गरिरहेको प्रदर्शनलाई हेरेका छौं, त्यस्तो उत्कृष्ट छैन । तैपनि अनुभवको हिसाबले केही असर त पर्छ नै, देखिरहेको छ । त्यो स्तरका खेलाडीहरूलाई राख्न करोडौं लगानी गरेर क्लबलाई रिटर्न के त ? त्यसैले नयाँलाई विश्वास गरिएको हो ।’ आफ्नो टिमका थुप्रै खेलाडीले ‘ए’ डिभिजन यसैपालि खेलिरहेको उल्लेख गर्दै उनले भने, ‘कति खेलाडी त पोहोरसम्म सी डिभिजन खेल्दै थिए । उनीहरूमा सम्भावना छ तर समय लाग्छ । यी खेलाडीहरूलाई १–२ साल जोगाउनुपर्छ ।’थ्रीस्टारका अध्यक्ष अरुणमान जोशीका अनुसार यो लिगमा ८० लाखदेखि १ करोड रुपैयाँसम्म खर्च हुनेछ । त्यस्तो बलियो टिम नभए पनि थ्रीस्टारले लिगअघि च्याम्पियन बन्ने लक्ष्य राखेको थियो । तर, झण्डै आधा खेल सकिँदा धर्मराएको छ । ‘राम्रो टिम राखेर राम्रो नतिजा आउने निश्चित छैन, तनाव किन लिने ?,’ प्रशिक्षक केसीले भने, ‘थ्रीस्टार उपाधि होडमा नजाने, टिक्नेमात्रै पक्कै होइन तर नयाँ खेलाडीलाई लिएर राम्रो अवस्थामा पुग्ने भन्ने लक्ष्य हो । जतिसक्दो राम्रो नतिजा ल्याउने छौं ।’अहिलेको टिमबाट अपेक्षिकत प्रदर्शन नहुँदा उनी चिन्तित छन् । भन्छन्, ‘नयाँ सुसान श्रेष्ठ, विजय भुजेलले एकदमै राम्रो गर्नुपर्ने हो, भइरहेको छैन । मिक्चेन सोचेअनुरुप छैनन् । विक्रम र अनन्त पनि कुनै खेलमा एकदमै राम्रो कुनैमा नयाँ खेलाडीलेजस्तै गल्ती गरिरहेका छन् । यो लिग सकिने बेला ८–१० जना खेलाडी परिपक्व हुन्छन्, जो नेपालमा राम्रो खेलाडी बन्न सक्छन् जस्तो लाग्छ ।’‘विदेशीको चिठ्ठा’‘हाम्रो लागि राम्रो विदेशी खेलाडी पाउनु भनेको चिठ्ठा परेजस्तो हो,’ प्रशिक्षक केसीले भने, ‘विदेशमा व्यावसायिक फुटबल खेलिरहेको राम्रो खेलाडी नेपालमा क्लबहरूले धान्न सक्दैनन् । बरु यहाँ आएर उदय भएर जालान् ।’स्वदेशीमात्रै होइन, थ्रीस्टारमा विदेशी खेलाडीले पनि खासै गतिलो खेल देखाउन सकेका छैनन् । ‘गोलकिपर (प्रिसो) राम्रो छ, प्रभावशाली देखिएका छन् । मिडफिल्डर एरिनोसो) पनि उत्कृष्ट थियो तर चोट लागेपछि रिकोभरी हुन सकेका छैनन् । उनी फिट हुँदा स्ट्राइकर (वासिउ) पनि राम्रो थियो । तर, एरनोसो नहुँदाको असर वासिउमा पनि देखिएको छ ।’१३ औं दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग) मा नेपाली यू–२३ टिमले भुटानलाई २–१ ले हराएर स्वर्ण पदक जितेको थियो । १५ मंसिरमा सकिएको उक्त प्रतियोगिताले पनि लिगको तयारीलाई प्रभावित पारेको उल्लेख गर्दै प्रशिक्षक केसीले भने, ‘झन्डै एक महिना तयारी गरे पनि नेपालमा समस्या राष्ट्रिय टिमका खेलाडी क्लबले धेरैजसो पाउँदैन । १३ औं सागपछि हाम्रो तीन खेलाडी (विक्रम, अनन्त, मिक्चेन) सिधै खेलमा आइपुगेका हुन् । जुनियर खेलाडीले मात्रै ट्रेनिङ गर्न पाए ।’ए डिभिजन लिग २०७६ - थ्रीस्टारको प्रदर्शन०–० जावलाखेल१–० पुलिस१–० एपीएफ०–२ आर्मी३–१ ब्रिगेड ब्वाइज०–१ फ्रेन्ड्स | Sports | 25,869 |
वुमेन्स ओलम्पिक छनोट : नेपाललाई हराउँदै भियतनाम छनोटको दोस्रो चरणमा | भियतनामले नेपाललाई दोस्रो लेगमा २–० ले पराजित गर्दै २०२४ एएफसी वुमेन्स ओलम्पिक छनोटको दोस्रो चरणमा पुगेको छ । | https://ekantipur.com/sports/2023/04/08/168096331963827270.html | काठमाडौँ — भियतनामले नेपाललाई दोस्रो लेगमा २–० ले पराजित गर्दै २०२४ एएफसी वुमेन्स ओलम्पिक छनोटको दोस्रो चरणमा पुगेको छ ।दशरथ रंगशालामा भएका दुबै लेगको खेल समाप्त हुँदा भियतनाम ७–१ ले अगाडि रह्यो । पहिलो लेगमा नेपाल ५–१ ले पराजित रहेको थियो । दोस्रो लेगको खेल भियतनामको ‘होम म्याच’ रहेको थियो ।यही खेलमा नेपालको कमजोर डिफेन्सको फाइदा उठाउँदै भियतनामले पहिलो हाफमा एकै मिनेटको अन्तरमा दुई गोल गरेको थियो । दुबै गोल फाम हाइ येनको नाममा रह्यो र उनले छ तथा सातौं मिनेटमा गोल गरिन् । नेपालले कमजोर सुरुआत गरेको थियो र नेपालको खेल नियन्त्रित रहेको थिएन् ।भियतनामले त्यसको भरपुर फाइदा लिएको थियो । दोस्रो हाफमा नेपालले सुधारिएको प्रदर्शन गरे पनि गोलको निर्णायक अवसर भने बनाउन सकेन । भियतनाम नेपाली महिला फुटबलले सामना गरेको सबैभन्दा बलियो प्रतिद्वन्द्वी रहेको छ । भियतनामले यसै वर्ष हुने वुमेन्स विश्वकपमा पहिलो आफ्नो चुनौती पेस गर्दैछ । | Sports | 17,778 |
‘सम्मानजनक शक्ति बाँडफाँट गर्न तयार’ | नेकपा एमालेले माओवादी केन्द्रसंग सम्मानजनक रुपमा शक्ति बाँडफाँट गरेर पार्टी एकीकरणलाई निष्कर्षमा पुर्याउने जनाएको छ। | https://www.bbc.com/nepali/news-42407695 | माओवादी केन्द्रको सोमवारको बैठकले सरकार गठनसंगै एकता र पद बाँडफाँटको खाका तयार गर्नुपर्ने निर्णय गरेको सन्दर्भमा एमालेका एक नेताले त्यस्तो प्रतिक्रिया दिएका हुन्। माओवादी केन्द्रले पार्टीको नीतिसंगै नेतृत्वबारे पनि छिनोफानो हुनुपर्ने शर्त अघि सारेको छ। निर्वाचन सकिए लगत्तै पार्टी एकीकरण अगाडि बढाउने बताउँदै आएका एमाले र माओवादी केन्द्रबीच त्यो प्रक्रिया ठोस रुपमा अघि बढेको देखिएको छैन। प्राथमिकता एमाले नेताहरुले सरकार गठनमा जोड दिइरहेको बेला माओवादीले पार्टी एकतालाई उत्तिकै प्राथमिकता दिनुपर्ने प्रस्ताव राखेको छ। एमालेकै एकजना वरिष्ठ नेताले प्रधानमन्त्री र पार्टी अध्यक्ष एकै व्यक्ति हुनुपर्ने धारणा सार्वजनिक गरेका थिए। तर निर्वाचनपछि बसेको माओवादी केन्द्रिय कार्यालयको पहिलो बैठकले सोमवार विभिन्न पदहरुको बाँडफाँटको खाका तयार हुनुपर्ने निर्णय गरेको माओवादी नेता अग्नि सापकोटाले बताए। उनले भने, "विभिन्न कार्यकारी पदहरु छन्, ती पदहरुमा सम्मानजनक स्थिति निर्माण हुनुपर्यो। यो पार्टी एकता हो। कुनै पार्टी अर्को पार्टीमा मिसिने होइन। पार्टी एकता भएपछि त्यहाँ दुवै पक्ष जित्ने अवस्था हुनुपर्छ।" भावी प्रधानमन्त्री एमाले अध्यक्ष केपी ओलीले सत्ता सम्हाल्दा पार्टीको नेतृत्वदायी भूमिका भने प्रचण्डलाई दिइनुपर्ने कतिपय माओवादी नेताहरुले बताउने गरेका छन्। माओवादीले त्यसको सुनिश्चितता खोजे जस्तो देखिन्छ। त्यससंगै राष्ट्रपति, उपराष्ट्रपति, सभामुख, उपसभामुख अनि प्रदेशका सरकार प्रमुख जस्ता पद पनि छन्। एमाले उपाध्यक्ष युवराज ज्ञवाली भन्छन्, "नेतृत्व कसरी बनाउने, प्रधानमन्त्री, पार्टी अध्यक्ष कसलाई बनाउने या संगठनात्मक ढाँचा कस्तो हुने, पार्टीमा कुन कुन पद कसरी राख्ने भन्ने जस्ता कुराहरु हामी आफ्नो कमिटीमा छलफल गर्छौं। अनि दुई पार्टी बीचको समन्वय कमिटीमा पनि गृहकार्य गरेर समाधान गर्नेछौं। " गठबन्धन बनाएर निर्वाचनमा बहुमत ल्याएका यी दुई दलले एकतालाई निष्कर्षमा पुर्याउने बताउँदै आएका छन्। तर शक्ति बाँडफाँट र राजनीतिक विचारधारामा एकरुपता ल्याउनु चुनौतीपूर्ण हुने कतिपयको आंकलन छ। | Others | 65,362 |
न्यु डायमन्ड कप हुने | शिवम् सिमेन्टको मुख्य प्रायोजनमा न्यु डायमन्ड कप महिला भलिबल प्रतियोगिता माघ २१ देखि राजधानीमा हुने भएको छ। | https://ekantipur.com/sports/2018/01/27/20180127095048.html | काठमाडौँ — शिवम् सिमेन्टको मुख्य प्रायोजनमा न्यु डायमन्ड कप महिला भलिबल प्रतियोगिता माघ २१ देखि राजधानीमा हुने भएको छ।अहिले नयाँ बसपार्कमा १३ औं ढोरपाटन डबल लिग महिला भलिबल भइरहेको छ। यसका शीर्ष ६ टिमले न्यु डायमन्ड कपमा प्रतिस्पर्धा गर्ने प्रतियोगिता संयोजक कुमार राईले बताए। त्यही बसपार्कमा लिगकम नकआउटका आधारमा प्रतियोगिता चार दिन चल्ने जनाइएको छ।कुल तीन लाख ६४ हजार रुपैयाँ पुरस्कार रहेको प्रतियोगितामा मुख्य प्रायोजनस्वरुप शिवम् सिमेन्टले ५ लाख रुपैयाँ उपलब्ध गराउने छ। विजेताले १ लाख ५१ हजार, उपविजेताले १ लाख १ हजार, तेस्रोले ५१ हजार र चौथो स्थानमा रहनेले २१ हजार रुपैयाँ पुरस्कार पाउने छन्। प्रतियोगिताका सर्वोत्कृष्ट खेलाडीलाई १० हजार तथा उत्कृष्ट स्पाइकर, सेटर, ब्लकर, क्वीकर, सर्भर र डिफेन्सलाई ५–५ हजार दिइनेछ। | Sports | 30,219 |
भेरीमा बगेर महिलाको मृत्यु | भेरी नदीमा पानी भर्ने क्रममा हिजो (मङ्गलबार) बेलुका चिप्लिएर नदीमा खस्दा एक महिला बेपत्ता हुनुभएको छ । भेरी नगरपालिका –१ रावतगाउँ निवासी ५२ वर्षीया दुर्पता खत्री नदीमा बगेर बेपत्ता हुनुभएको हो । | https://gorkhapatraonline.com/news/46527 | सहदेव बस्नेतजाजरकोट, मङ्सिर १४ गते । भेरी नदीमा पानी भर्ने क्रममा हिजो (मङ्गलबार) बेलुका चिप्लिएर नदीमा खस्दा एक महिला बेपत्ता हुनुभएको छ । भेरी नगरपालिका –१ रावतगाउँ निवासी ५२ वर्षीया दुर्पता खत्री नदीमा बगेर बेपत्ता हुनुभएको हो । स्थानीय मधुकर नेपालीका अनुसार नजिकै रहेको तरकारी बारीमा सिंचाइका लागि भेरी नदीबाट पानी बाेकेर सिंचाइ गर्नका लागि पानी भर्ने क्रममा उहाँ नदीछेउमै चिप्लिएर बेपत्ता हुनुभएको जानकारी दिनुभयो । बगेको केही समयपछि खोजतलास गर्ने क्रममा करिब १५ किलोमिटर टाढा भेरी नदीछेउमा उहाँको शव फेला परेको स्थानीयले बताएका छन् । मृतक खत्री स्थानीय दीपेन्द्र प्राथमिक विद्यालय रावत गाउँमा कार्यालय सहयोगी पदमा कार्यरत रहनुभएको थियो । | News | 60,081 |
नागरिक धम्काउने नक्कली प्रहरी प्रकाउ | प्रहरी बनेर हिड्ने २ जना नक्कली प्रहरीलाई प्रहरीले पक्राउ गरेको छ । प्रहरी भन्दै सन्धिखर्क नगरपालिकाको बसपार्कमा स्थानीयलाई धम्काउने ती व्यक्तिलाई प्रहरीले बसपार्कबाट शुक्रबार प्रकाउ गरेको हो । | https://gorkhapatraonline.com/news/47440 | गणेश खनालअर्घाखाँची, मंसिर २३ गते । प्रहरी बनेर हिड्ने २ जना नक्कली प्रहरीलाई प्रहरीले पक्राउ गरेको छ । प्रहरी भन्दै सन्धिखर्क नगरपालिकाको बसपार्कमा स्थानीयलाई धम्काउने ती व्यक्तिलाई प्रहरीले बसपार्कबाट शुक्रबार प्रकाउ गरेको हो ।‘हामी सादा पोशाकमा खटिएका प्रहरी हौंं भन्दै अभद्र व्यवहार गर्ने दुई जनालाई पक्राउ गरिएको प्रहरी निरीक्षक कृष्णप्रसाद घिमिरेले जानकारी दिनुभयो । भुमिकास्थान नगरपालीका –६, खिल्जीका ३५ वर्षीय बाबुराम पौडेल र मालारानी गाउँपालिका –५ बाँगीका २० वर्षीय दिपक केसीलाई प्रहरीले प्रक्राउ गरेको हो । उनिहरुले मादक पदार्थ सेवनगरी सन्धिखर्क नगरपालिकाको बसपार्क क्षेत्रमा होटल तथा पसल लगायतमा चेकजाँच गर्ने, स्थानीयलाई गालीगलौच तथा अभद्र व्यवहार गर्नेगरेको सूचनाका आधारमा जिल्ला प्रहरी कार्यालयबाट गएको प्रहरी टोलिले नियन्त्रणमा लिएको जिल्ला प्रहरी कार्यालयका प्रमुख डिएसपी मुकुन्द रिजालले जानकारी दिनुभयो । नियन्त्रणमा लिई सोधपुछ गर्दा उल्टै प्रहरीमाथि हातपात र अभद्र व्यवहार गरेको प्रहरीको भनाइ छ । | News | 59,893 |
शिक्षालय सञ्चालक धर्नामा | चिकित्सा शिक्षासँग सम्बन्धित समस्या समाधान माग गर्दै निजी प्राविधिक शिक्षालय सञ्चालक २२ दिनदेखि माइतीघर मण्डलामा धर्नामा बसेका छन् । उनीहरूका माग पूरा गराउने विषयमा यसबिचमा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल, शिक्षा विज्ञान तथा प्रविधिमन्त्री अशोककुमार राई, मुख्यसचिव डा. वैकुण्ठ अर्याललगायत अन्य सरकारी अधिकारीसँग पटक पटक छलफल भए पनि हालसम्म ठोस निष्कर्ष निस्केको छैन । | https://gorkhapatraonline.com/news/77115 | गोरखापत्र समाचारदाता काठमाडौँ, भदौ १७ गते । चिकित्सा शिक्षासँग सम्बन्धित समस्या समाधान माग गर्दै निजी प्राविधिक शिक्षालय सञ्चालक २२ दिनदेखि माइतीघर मण्डलामा धर्नामा बसेका छन् । उनीहरूका माग पूरा गराउने विषयमा यसबिचमा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल, शिक्षा विज्ञान तथा प्रविधिमन्त्री अशोककुमार राई, मुख्यसचिव डा. वैकुण्ठ अर्याललगायत अन्य सरकारी अधिकारीसँग पटक पटक छलफल भए पनि हालसम्म ठोस निष्कर्ष निस्केको छैन । यस पटक भने आफूहरूका माग पूरा नभएसम्म आन्दोलन स्थगित नगर्ने अडानसाथ धर्नालाई निरन्तरता दिएको सङ्घर्ष समितिका संयोजक निर्मल सापकोटाले जानकारी दिनुभयो । चिकित्सा शिक्षा ऐन तथा नियमावलीमा संशोधन गर्नुपर्ने, नर्सिङ शिक्षामा देखिएका समस्या समाधान गर्नुपर्ने, नर्सिङ कलेज सञ्चालनका लागि एक सय श-याको अस्पताल हुनुपर्ने व्यवस्थामा परिमार्जन गर्नुपर्नेलगायतका माग आन्दोलनकारीका छन् । चिकित्सा शिक्षा ऐन तथा नियमावलीमा भएको व्यवस्थालाई गलत व्याख्या गर्दै चिकित्सा शिक्षा आयोगले मुलुकभरका थुप्रै नर्सिङ तथा अन्य शैक्षिक संस्था बन्द गराएका कारण बाध्य भएर आन्दोलनमा आउनुपरेको सञ्चालकको दाबी छ । आयोगकै कारण आफूहरूको अर्बौैं रुपियाँ लगानी डुबेको सापकोटाले बताउनुभयो । विगतमा प्राविधिक शिक्षा तथा व्यावसायिक तालिम परिषद् अन्तर्गत सञ्चालनमा रहेका शिक्षालयलाई चिकित्सा शिक्षा ऐन तथा नियमावली ल्याएर अप्ठ्यारोमा पारेको सापकोटाले बताउनुभयो ।चिकित्सा शिक्षा ऐन २०७५ सालमा आएको थियो । सोही ऐनका आधारमा २०७८ सालमा नियमावली आएको थियो । चिकित्सा शिक्षा ऐन २०७५ मा स्नातक तहको नर्सिङ कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने शिक्षालयको दुई वर्षभित्र एक सय श-याको आफ्नै अस्पताल हुनुपर्ने व्यवस्था गरिएको छ । | News | 42,259 |
पहिचानसँगै राम्रो व्यवसायमा जम्दै केडी कटेज | पश्चिम म्याग्दीको मंगला गाउँपालिका –२ सिमलचौरका ३६ वर्षीय अशोक शर्मा र उहाँका भाइ ३० वर्षीय जीवन शर्माले २०७२ देखि केडी कटेज सुरु गर्नुभयो । राहदानी बनाएर तयारी राखेको समयमा पनि साथीहरुले छाडेर विदेश गएपछि केही समय पर्खदै गर्दा २०७२ मा भुकम्प आयो । त्यसपछि विदेश जाने मुड नै उहाँहरुको परिवर्तन भयो । त्यसपछि उहाँहरुले शुरु गर्नुभयो केडी कटेजमार्फत् व्यवसाय । | https://gorkhapatraonline.com/news/53980 | अमृतप्रसाद पौडेलम्याग्दी, माघ २७ गते । पश्चिम म्याग्दीको मंगला गाउँपालिका –२ सिमलचौरका ३६ वर्षीय अशोक शर्मा र उहाँका भाइ ३० वर्षीय जीवन शर्माले २०७२ देखि केडी कटेज सुरु गर्नुभयो । राहदानी बनाएर तयारी राखेको समयमा पनि साथीहरुले छाडेर विदेश गएपछि केही समय पर्खदै गर्दा २०७२ मा भुकम्प आयो । त्यसपछि विदेश जाने मुड नै उहाँहरुको परिवर्तन भयो । त्यसपछि उहाँहरुले शुरु गर्नुभयो केडी कटेजमार्फत् व्यवसाय । बाबा खगराज पौडेल र आमा डिलकुमारी पौडेलका दुई सन्तान अशोक र जीवन दाजुभाइले २०७२ फागुन देखि आफ्नै व्यवसाय सुरु गर्नुभएको हो । पश्चिम म्याग्दीमा आफ्नो पहिचान बनाएको व्यवसायमा मुख्य रुपमा साविकको धौलागिरि भित्रका चार जिल्लाका पाहुनालाई आफूहरुले स्वागत गर्नेगरेको अशोक शर्माले बताउनुभयो । तीन रोपनी क्षेत्रफलमा रहेको कटेजको आफ्नै माछा पोखरी पनि छ । एक रोपनीमा फैलिएको माछा पोखरीमा उत्पादित माछा नै पाहुनाको मुख्य आकर्षण रहेको उहाँको भनाइ छ । एक पटकमा चार हजार भुरा हाल्ने गरेको पोखरीमा रहु, कमनकार्प, ग्रास कार्प तथा स्थानीय जातको असला माछा पाइने सञ्चालक अशोकले बताउनुभयो । १० लाख लगानीमा २०७२ मा सुरु भएको व्यवसायमा अहिले डेढ करोडभन्दा बढी लगानी भैसकेको अर्का सञ्चालक जीवनले बताउनुभयो । भौतिक पूर्वाधार निर्माण तथा प्रचार प्रसार लगायतका अन्य व्यवस्थापनमा उक्त रकम खर्चिएको उहाँको भनाइ छ । आफ्नै कटेजको कम्पाउण्डभित्र रहेको माछाको परिकार, खानामा स्थानीय जेठोबुढो धानको चामलको भात लगायतका करिब सबैजसो आफ्नै उत्पादन आफ्नोमा आउने पाहुनालाई खुवाइने उहाँको भनाइ छ । स्नातक तह अध्ययन सक्नुका साथै तालिम प्राप्त कुक समेत रहेका जीवन कटेजमा पूर्णकालीन रुपमा कार्यरत हुनुहन्छ । त्यस्तै दाजु अशोक तथा अन्य चार जना पूर्णकालीनहरु कार्यरत रहेको कटेजमा बैकल्पिक रुपमा दुई जना अन्य पनि काम गर्ने गर्नुहुन्छ । बाबाआमाले पनि पूर्णरुपमा सहयोग र रेखदेख गर्ने गर्नुभएको उहाँले बताउनुभयो । व्यवस्थापन विषयमा स्नातकोत्तर तह उत्तीर्ण गरेको जेठो छोराले कुनै बैंकमा जागिर खाए हुने भन्ने चाहना भएको भए पनि पछिल्लो समय आफ्नै परिवार मिलेर गरेको व्यवसायबाट सन्तुष्टि मिलेको बुवा खगराज शर्माले बताउनुभयो । केडी कटेजमा घरबास (होमस्टे) शैलीका चार एट्याच रुम छ भने एक सय ५० जना अट्ने क्षमता भएको सभाहल पनि छ । त्यस्तै एकै पटक एक सय जनालाई खाना खुवाउन मिल्ने क्षमताको डाइनीङ हलसहितको सुविधा भएकाले पार्टी, ब्रतबन्ध तथा बिबाह एवम् सेमिनारहरु गर्न पनि एकान्त अनि यातायातको पनि सुविधासहितको व्यवस्था रहेको अशोकको भनाइ छ ।युवाहरु विदेशीने क्रम बढ्दैगर्दा स्नातक तह उत्तीर्ण गरेका युवाहरु नै आफ्नै क्षेत्रमा व्यवसायमा लाग्नु सकारात्मक भएको म्याग्दी उद्योग बाणिज्य संघका अध्यक्ष बेलबहादुर कटुवालले बताउनुभयो । युवाको सोच र व्यवस्थापन भएको खण्डमा व्यवसाय पनि राम्रो हुने उहाँले बताउनुभयो । | News | 58,498 |
जनशक्ति पलायन रोक्न राष्ट्रपतिको आग्रह | राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले रोजगारी सृजना गरेर जनशक्ति पलायन रोक्न निजी क्षेत्रलाई आग्रह गरेका छन् । उद्योग परिसंघ कोशीले शनिबार आयोजना गरेको सम्मान कार्यक्रममा राष्ट्रपति पौडेलले कृषि, वन र खनिजमा आधारित उद्योग विस्तार गरी रोजगारीका अवसर सिर्जना गर्न उद्योगी–व्यवसायीलाई आग्रह गरेका हुन् । | https://ekantipur.com/news/2023/12/24/the-presidents-request-to-stop-the-migration-of-manpower-07-40.html | विराटनगर — राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले रोजगारी सृजना गरेर जनशक्ति पलायन रोक्न निजी क्षेत्रलाई आग्रह गरेका छन् । उद्योग परिसंघ कोशीले शनिबार आयोजना गरेको सम्मान कार्यक्रममा राष्ट्रपति पौडेलले कृषि, वन र खनिजमा आधारित उद्योग विस्तार गरी रोजगारीका अवसर सिर्जना गर्न उद्योगी–व्यवसायीलाई आग्रह गरेका हुन् । कार्यक्रममा उनले जनशक्तिलाई तालिम उपलब्ध गराउने तथा दक्ष, अर्धदक्ष जनशक्ति निर्माण गरी रोजगारी समस्या समाधान गर्ने अवसरको नेतृत्व लिन उद्योगी र व्यापारीलाई आग्रह गरे । ‘मुलुकमा कृषि क्षेत्रको रूपान्तरण र उद्योग व्यवसायको विस्तार गरी उत्पादन वृद्धि र रोजगारी सिर्जना गर्न, निर्यात प्रवर्द्धन र आयात प्रतिस्थापन गर्न, अर्थतन्त्रलाई आत्मनिर्भर बनाउन तथा निरपेक्ष गरिबी निवारण गरी आर्थिक विकास गर्न सरकार एक्लैले सक्ने स्थिति छैन,’ राष्ट्रपति पौडेलले भने, ‘त्यसैले निजी क्षेत्रसँग सरकारले साझेदारी गरेमा मात्र यो सम्भव छ ।’ सरकारबाट नयाँ नीति र ऐन निर्माण, निजी क्षेत्रमैत्री ऐन र कानुन परिमार्जन हुन जरुरी रहेको उनको भनाइ थियो । कार्यक्रममा परिसंघले राष्ट्रपति पौडेललाई सम्मान गरेको थियो । त्यसक्रममा पौडेलले २१ जना प्रजातन्त्रका सेनानी र उत्कृष्ट निर्यातकर्ता उद्योगी व्यवसायीलाई सम्मान गरेका थिए । | News | 6,934 |
इमानदार भएर सेवा गर्न आग्रह | पूर्वउपप्रधानमन्त्री एवं नेपाली कांग्रेसका पूर्वउपसभापति प्रकाशमान सिंहले काठमाडौँ महानगरपालिकाका नवनिर्वाचित जनप्रतिनिधिलाई इमानदारीपूर्वक जिम्मेवारी बोध गरेर जनताको सेवामा लाग्न आग्रह गर्नुभएको छ । | https://gorkhapatraonline.com/news/14808 | गोरखापत्र समाचारदाताकाठमाडौँ, जेठ २० गते । पूर्वउपप्रधानमन्त्री एवं नेपाली कांग्रेसका पूर्वउपसभापति प्रकाशमान सिंहले काठमाडौँ महानगरपालिकाका नवनिर्वाचित जनप्रतिनिधिलाई इमानदारीपूर्वक जिम्मेवारी बोध गरेर जनताको सेवामा लाग्न आग्रह गर्नुभएको छ । नेपाली कांग्रेस काठमाडौँ महानगर कार्यसमितिले बिहीबार आयोजना गरेको कार्यक्रममा उहाँले महानगरको प्रमुख तथा उपप्रमुख पदमा पराजय बेहोर्नु परे पनि १९ वडाध्यक्ष र ९३ जना सदस्यले जित हासिल गरेकाले महानगरमा बहुमत पु¥याएको बताउनुभयो । उहाँले महानगरको आगामी नीति तथा कार्यक्रम बनाउँदा नेपाली कांग्रेसको घोषणापत्रलाई केन्द्रमा राखेर बनाउन पहल गर्न निर्देशन दिनुभयो । उहाँले संविधानको रक्षाका लागि अहिलेको गठबन्धनलाई अझै केही समय निरन्तरता दिनु पार्टीको बाध्यता रहेको स्पष्ट पार्नुभयो । नेपाली कांग्रेसका महामन्त्री गगनकुमार थापाले प्रजातन्त्रमा विश्वास र आस्था राख्ने कांग्रेसले जनमतको निर्णयलाई सदैव शिरोधार्य गर्ने बताउनुभयो । उहाँले कांग्रेसले पाएको बहुमतसँगै नवनिर्वाचित जनप्रतिनिधिका काँधमा जिम्मेवारी थपिएकाले आपसी संवादलाई निरन्तरता दिँदै जनताको सेवामा दत्तचित्त भएर लाग्न आग्रह गर्नुभयो ।काठमाडौँ महानगरपालिकाको प्रमुख पदको उम्मेदवार हुनुभएकी सिर्जना सिंहले मतका आधारमा आफूले कम मत पाए पनि काठमाडौँवासीको मन जित्न सकेको बताउनुभयो । नेका काठमाडौँ जिल्ला सभापति सबुज बानियाँले आगामी दिनमा सङ्गठनभित्रका कमी–कमजोरीलाई केलाउँदै अगाडि बढ्ने बताउनुभयो । नेका क्षेत्रीय सभापति मुकुन्द रिजालले टुटफुटको राजनीति अन्त्य गरेर प्रदेश र सङ्घको आगामी निर्वाचनलाई ध्यानमा राखेर आफ्ना आचरण, व्यवहार र कार्यशैली प्रस्तुत गर्न आग्रह गर्नुभयो । | News | 63,066 |
भक्तपुर २ लाई टिम इभेन्ट्समा स्वर्ण | भक्तपुर नगरपालिका –२ ले तेस्रो अल नेपाल अन्तर वडा टेबलटेनिस प्रतियोगिताको महिला टिम इभेन्टमा बिहीबार स्वर्ण जितेको छ । | https://gorkhapatraonline.com/news/82683 | गोरखापत्र समाचारदाताकाठमाडौं, कात्तिक २ गते । भक्तपुर नगरपालिका –२ ले तेस्रो अल नेपाल अन्तर वडा टेबलटेनिस प्रतियोगिताको महिला टिम इभेन्टमा बिहीबार स्वर्ण जितेको छ । स्पिन इभेन्ट प्रालिको आयोजनामा भइरहेको प्रतियोगिताको फाइनलमा वडा २ ले ललितपुर महानगरपालिकाको वडा १२ लाई ३–० ले पराजित गरेको हो ।सो टिम इभेन्ट्सको महिला एकलमा वडा २ की मन्जु सुवालले इशान्भी महर्जनलाई ११–४, ११–५ र ११–३ तथा अन्जु सुवालले रोशनी महर्जनलाई ११–६, ११–७ र ११–५ को सोझो सेटमा पराजित गर्नुभयो । डबल्समा मन्जु र क्यारिना सुवालको जोडीले इशान्भी र रोनिशाको जोडीलाई ९–११, ११–१, १२–१० र ११–५ ले हराउनुभयो ।सातदोबाटोको अन्तर्राष्ट्रिय खेलकुद परिसरस्थित कराते हलमा भइरहेको प्रतियोगिताको पुरुष टिम इभेन्टमा ललितपुर वडा ६ पहिलो भयो । ललितपुर वडा ६ ले फाइनलमा ललितपुर ७ लाई ३–१ लेपाखा लगायो । पुरुष टिम इभेन्ट्समको एकल खेलमा ललितपुर –६ का राजेन्द्र कपालीले डिकेन महर्जनलाई ११–७, ११–४ र ११–५ तथा एलेक्स महर्जनलाई ११–४, ९–११, ११–७ र ११–८ को सेटमा पन्छाउनुभयो । डबल्समा राजेन्द्र र सन्जिलको जोडीले एलेक्स र डिकेनको जोडीलाई ९–११, ११–४, ११–९ र १२–१० ले निराश पारे । एलेक्सले सन्जिलमाथि ११–८, ११–७ र ११–९ को जित दर्ता गर्नुभयो । | News | 53,156 |
काठमाडौँबाट नेपालगन्ज उडेको बुद्ध एअरको जहाज अवतरण नगरी काठमाडौँ फर्कियो | काठमाडौँबाट नेपालगन्जका लागि उडेको बुद्ध एअरको एटिआर विमान मौसम खराबीका कारण अवतरण नगरी पुनः काठमाडौँ फर्किएको छ । | https://gorkhapatraonline.com/news/86237 | सिराज खान नेपालगन्ज, मङ्सिर ६ गते । काठमाडौँबाट नेपालगन्जका लागि उडेको बुद्ध एअरको एटिआर विमान मौसम खराबीका कारण अवतरण नगरी पुनः काठमाडौँ फर्किएको छ । बुद्ध एअर नेपालगन्जका प्रमुख विनीत शाहले दिनुभएको जानकारी अनुसार बुधवार बिहान काठमाडौँबाट बुधवार बिहान करिब ७ बजेर ४५ मिनेटमा उडेको विमान मौसम खराबीका कारण नेपालगन्ज विमानस्थलमा अवतरण गर्न नसक्दा दाङको आकाशमा पुगेर काठमाडौँ फर्किएको हो । उहाँले नेपालगन्ज विमानस्थलमा हुस्सु लागेकोले विमान अवतरण गर्न नसक्ने देखिएपछि पुनः काठमाडौँ फर्काइएको जनाउँदै सो विमान काठमाडौँ विमानस्थलमा अवतरण गरिसकेको र इन्धन भरेर पुनः नेपालगन्ज उड्ने तयारीमा रहेको बताउनुभयो । नेपालगन्ज विमानस्थलको मौसम ठिक भएपछि बिहान साढे नौ बजे मात्र खुला भएको जनाउँदै बुद्ध एअर नेपालगन्जले आगामी उडानहरू नियमित समयमा हुने जनाएको छ । | News | 36,169 |
पारसको कीर्तिमान, क्रिकेटको वर्चस्व | राष्ट्रिय कप्तान पारस खड्का र उनका प्रशिक्षक जगत टमाटाले कीर्तिमान बनाएको दिन नेपाली क्रिकेटले एनएसजेएफ–पल्सर स्पोर्टस अवार्ड २०७४ मा वर्चस्व जमाएको छ । नेपाल खेलकुद पत्रकार मञ्चद्वारा आयोजित अवार्डमा पारस चौथोपल्ट वर्षका उत्कृष्ट खेलाडी बने भने टमाटाले वर्ष प्रशिक्षकको उपाधि हात पारे । | https://ekantipur.com/sports/2018/05/18/152660826268666676.html | काठमाडौँ — राष्ट्रिय कप्तान पारस खड्का र उनका प्रशिक्षक जगत टमाटाले कीर्तिमान बनाएको दिन नेपाली क्रिकेटले एनएसजेएफ–पल्सर स्पोर्टस अवार्ड २०७४ मा वर्चस्व जमाएको छ । नेपाल खेलकुद पत्रकार मञ्चद्वारा आयोजित अवार्डमा पारस चौथोपल्ट वर्षका उत्कृष्ट खेलाडी बने भने टमाटाले वर्ष प्रशिक्षकको उपाधि हात पारे ।आर्मी अफिसर्स क्लबमा बिहीबार सम्पन्न प्रतिष्ठित स्पोर्ट्स अवार्डमा युवा क्रिकेटर सन्दीप लामिछाने र करण केसीले क्रिकेटको वर्चस्व कायम राखे । सन्दीपले वर्षका युवा खेलाडी र करणले स्पेसल अवार्ड हात पारे । समग्रमा ८ विधामध्ये ४ विधा क्रिकेटको नाममा रह्यो । ब्याडमिन्टनकी शोभा गौचनले वर्षकी उत्कृष्ट खेलाडी महिला, फुटबलका अशोक केसीले लाइफटाइम एचिभमेन्ट अवार्ड र बास्केटबल–क्रिकेटका हिमाल अर्यालले पारा एथलिट अवार्ड हात पारे । टेबलटेनिसका स्यान्टु श्रेष्ठको नाममा पिपुल्स च्वाइस अवार्ड रह्यो । टेबलटेनिसले दोस्रोपल्ट पिपुल्स च्वाइसको अवार्ड जितेको हो ।पारसले यसअघि २०६६, २०६९ र २०७० सालमा पनि यो अवार्ड जितेका थिए । उनी चारपल्ट वर्षका उत्कृष्ट खेलाडी हुने पहिलो हुन् । पारस २०६४ सालमा यस अवार्डमा उत्कृष्ट युवा खेलाडी बनेका थिए । वर्षको उत्कृष्ट खेलाडीको अवार्ड पाउँदा पारस आफैं आश्चर्यमा थिए । उनले भने, ‘मलाई केही आश्चर्य लागिरहेको छ किनभने यो अवार्ड सन्दीप (लामिछाने) जितका लागि हकदार थिए ।’पारसले वर्षको उत्कृष्ट खेलाडी बन्नेक्रममा सन्दीपसहित ब्याडमिन्टनका दिपेश धामी, जुडोका इन्द्रबहादुर श्रेष्ठ र गल्फका टंकबहादुर कार्कीलाई उछिने । नेपाललाई ऐतिहासिक वान–डे अन्तर्राष्ट्रिय मान्यता दिलाउने क्रममा कप्तान पारसले विश्व क्रिकेट लिग डिभिजन २ मा १ शतक र १ अर्धशतकसहित २ सय ४१ रन बनाएका थिए । नामिबियामा उनी प्रतियोगिताका सर्वाधिक रन बनाउने खेलाडी थिए । लगत्तै जिम्बावेमा सम्पन्न विश्वकप छनोटमा पारसले २ सय ३१ रन बनाउँदा अफगानिस्तान र स्कटल्यान्डविरुद्ध अर्धशतक बनाए । पारसकै कप्तानीमा विरागटनगर वारियर्सले एभरेस्ट प्रिमियर लिग र टिम चौराह धनगढीले डीपीएल उपाधि जितेको थियो ।टमाटा दोस्रोपल्ट उत्कृष्ट प्रशिक्षक हुने केवल दोस्रो र पहिलो नेपाली हुन् । टमाटाले यसअघि २०६८ मा यो अवार्ड जितेका थिए । क्रिकेटकै प्रशिक्षक पुबुदु दासानायकेले २०६९, २०७० मा यो उपाधि जितेका थिए । टमाटाले क्रिकेटकै विनोद दाससहित फुटबलका छिरिङ लोप्साङ, बक्सिङका प्रकाश थापामगर र ब्याडमिन्टनका जयन्तकुमार श्रेष्ठलाई पछि पारे । टमाटाको प्रशिक्षणमा नेपाल विश्व क्रिकेट लिग डिभिजन २ मा उपविजेता बन्नुका साथै विश्वकप छनोटमा आठौं हुँदै वान–डे अन्तर्राष्ट्रिय मान्यताप्राप्त राष्ट्र बनेको थियो । यसअघि पनि पाँचपल्ट मनोनयनमा पर्दा छोरीकै अगाडि यसपालि अवार्ड थाप्न पाउँदा आफूमा छुट्टै खुसी रहेको टमाटाले जनाए ।सन्दीपले वर्ष २०७४ मा कुल ८४ विकेट लिएका थिए । त्यसमा आईसीसी एसिया यू–१९ विश्वकप छनोटमा २४ विकेट लिएका थिए । नेपालबाट सबै खाले एकै प्रतियोगितामा सर्वाधिक विकेट लिने नेपाली कीर्तिमान बनाएका सन्दीपले नेपाललाई एसीसी यू–१९ एसिया कपको सेमिफाइनल पुर्याउन पनि योगदान दिएका थिए । यसक्रममा नेपालले पहिलोपल्ट भारतलाई पराजित गरेको थियो ।सन्दीप हाल दिल्ली डेयरडेभिल्सबाट इन्डियन प्रिमियर लिगमा खेलिरहेकाले अवार्ड कार्यक्रममा उपस्थित थिएनन् । उनको अवार्ड प्रशिक्षक विनोद दासले लिएका थिए । सन्दीपले क्रिकेटकै दीपेन्द्रसिंह ऐरी, फुटबलका दिनेश हेन्जन, जुडोकी मनिता श्रेष्ठ प्रधान, बक्सिङकी पुनम रावललाई अवार्ड जित्नेक्रममा पन्छाए ।महिला वर्ष खेलाडीको अवार्ड ब्याडमिन्टनकी शोभा गौचनले जितिन् । उनले योनेक्स सनराइज पाकिस्तान इन्टरनेसनल सिरिजमा दिपेश धामीसँगै मिक्स डबल्सको उपाधि जितेका थिए भने नेपाल इन्टरनेसनल सिरिजमा दिपेशसँगै मिक्स डबल्समा उपविजेता बनेका थिए । मञ्चको छनोट समितिले गरेको छनोटमा शोभाले बक्सिङकी विमला श्रेष्ठ, आर्चरीकी ज्ञानु अवाले, फुटबलकी सावित्रा भण्डारी र टेबलटेनिसकी नविता श्रेष्ठलाई उछिनेकी थिइन् । नविता दुई वर्षअघिकी पिपुल्स च्वाइसकी विजेता हुन् ।यसपालि पिपुल्स च्वाइसको अवार्ड जितेका स्यान्टुले झन्डै ४२ प्रतिशत मत पाए । भलिबलका मानबहादुर श्रेष्ठ दोस्रो, सन्दीप लामिछाने तेस्रो, फुटबलका किरण चेम्जोङ चौथो र गल्फकी प्रतिमा शेर्पा पाँचौं स्थानमा रहे । पिपुल्स च्वाइसका लागि ५० प्रतिशत एसएमएस मत, नेपाल खेलकुद पत्रकार मञ्चका सदस्य र राष्ट्रिय खेलका प्रशिक्षकबाट समान २५ प्रतिशत मत जोडिएको थियो ।वर्षका उत्कृष्ट खेलाडी पुरुष र महिला, प्रशिक्षक र पिपुल्स च्वाइस विजेतालाई पल्सरको एनएस १६० सीसीको मोटरसाइकल प्रदान गरिएको थियो । अन्य चार विधाका विजेताले नगद ५० हजार रुपैयाँ पाए । सवै विधामा मनोनयनमा पर्नेलाई टाइमेक्स घडी, न्यु होराइजन कार्पेट प्रालिको कार्पेट, डिसहोमको सेटअप बक्स र सूर्य नेपाल, साहस स्पोर्टसको उपहार प्रदान गरिएको थियो । | Sports | 29,300 |
कोरोना भाइरस भारत: कोभिड-१९ कसरी फैलिरहेको छ भनेर भारत किन भन्न चाहन्न | राजेश कुमार, ४५, ले जुनको शुरूमा खोक्न थाले। केही दिनमै उनमा उच्च ज्वरो देखियो। | https://www.bbc.com/nepali/news-53542299 | सङ्क्रमण बढिरहेपनि भारतले समुदायमा सङ्क्रमण पुगेको भन्ने अस्वीकार गर्दै आएको छ उनले कोरोनाभाइरसको परीक्षण गराएनन्। बरु ज्वरो भगाउने औषधी पाँचदिन सम्म खाए। तर ज्वरो रहिरह्यो र छिट्टै उनमा श्वासप्रश्वास सम्बन्धी समस्या देखियो। उनको परिवारले कोरोनाभाइरस परीक्षण गर्न भन्यो तर उनले मानेनन्। दिल्लीस्थित घरबाट बाहिर पाइलै नराखेकाले आफूलाई कोभिड-१९ होला भन्ने सम्भावना नरहेको उनको तर्क थियो। र, उनले कोभिड-१९ भएका कसैलाई पनि भेटेका थिएनन्। लक्षण देखिएको आठौँ दिनमा उनको अवस्था बिग्रँदै गएपछि अस्पताल लगियो र उनी कोरोनाभाइरस पोजिटिभ भएको पाइयो। समुदायमा सङ्क्रमण पुग्नबाट रोक्न गरिबहरूलाई मास्क बाँड्दै स्वयंसेवी समूहहरू उनले भने, "म त बाँचे, तर डाक्टरहरू भन्थे केही ढिला भएको भए मेरो ज्यान जान सक्थ्यो।" उनले अझ पनि आफूलाई कसरी कोभिड-१९ भयो भन्ने भेउ पाउन सकेका छैनन्। विज्ञहरू भन्छन्, "राजेश कुमारकै जस्ता सङ्क्रमितबाट प्रमाणित हुन्छ भारतमा सङ्क्रमण समुदायमा फैलिइसकेको छ।" तर सरकार अहिले पनि समुदायमा सङ्क्रमण भयो भन्ने स्वीकार गर्न चाहन्न। समुदायमा सङ्क्रमणबारे प्रस्ट परिभाषा नभएको सरकारको भनाइ छ। अहिलेसम्म केरला र पश्चिम बङ्गाल दुई राज्यले मात्र समुदायमा सङ्क्रमणको चरणमा प्रवेश गरेको स्वीकार गरेका छन्। भाइरस सङ्क्रमणबाट बच्न सार्वजनिक स्थलमा जाँदा मास्क लगाउन आग्रह गरिएको छ विश्वव्यापी रूपमा हेर्दा: जब कुनै सङ्क्रमणको स्रोत पत्ता लगाउन सकिन्न त्यस्तो अवस्थालाई समुदायमा सङ्क्रमण भनिन्छ। विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनको निर्देशिकाले पनि त्यही भन्छ: "कुनै सङ्क्रमितलाई कहाँबाट रोग सर्यो भन्ने पत्ता लाग्न सकेन भने समुदायमा सङ्क्रमण भयो भन्ने बुझ्नुपर्छ।" "त्यो भारतमा भइरहेको छ," दिल्लीस्थित सर गङ्गाराम अस्पतालको छाती रोग विभागका प्रमुख डा. अरविन्द कुमार भन्छन्। कोही व्यक्तिमा कसरी सङ्क्रमण भयो भन्ने पत्ता लगाउन नसकिने किसिमका केसहरू अहिले अस्पतालमा आइरहेको उनले बताए। कैयौँ स्थानमा शरीरको तापक्रम नाप्नु अनिवार्य बनाइएको छ भारतमा अहिले १२ लाखमा कोरोनाभाइरस सङ्क्रमण पुष्टि भइसकेको छ र २९ हजार भन्दा बढीको मृत्यु भइसकेको छ। "यी तथ्याङ्क झुटा होइनन्," डा. कुमार भन्छन्, "एकपछि अर्को राज्यमा सङ्क्रमण दर छिटोछिटो बढिरहेको छ। आँखा अगाडि भएको तथ्यलाई अस्वीकार गर्नुको कुनै अर्थ छैन।" तर सरकार त्यसमा असहमत छ। इन्डियन मेडिकल एसोसिएसनका एक चिकित्सकले हालै भारतमा सङ्क्रमण समुदायमा पुगेको बताएका थिए। तर दुईदिन पछि उक्त संस्थाले त्यसमा असहमति जनाउँदै त्यो भनाइ ती डाक्टरको 'व्यक्तिगत धारणा' रहेको बताए। त्यसले धेरैलाई आश्चर्यचकित बनायो। भाइरोलोजिस्ट डा. शाहिद जमील भन्छन्, सरकारले विज्ञहरूको कुरा सुन्नुपर्यो र प्रमाण स्वीकार गर्नुपर्यो। भिडभाडले सङ्क्रमण बढाउने चिन्ता विज्ञहरूले प्रकट गर्दै आएका छन् डा. जमील भन्छन्- भाइरस ठूला शहर र केही 'हटस्पट'हरूमा सीमित पार्न सकिन्छ र देशको अरू भागमा पुग्नबाट रोक्न सकिन्छ भन्ने सोच थियो। उनी भन्छन्, "त्यस्तो त भएन र अहिले भाइरस नियन्त्रणबिना फैलिरहेको छ।" भाइरस छिटोछिटो फैलिरहेको र धेरैजसो कोबाट कसलाई सर्यो भन्न सकिने स्थिति नरहेको पाइएको छ। डा. जमीलका अनुसार सरकारकै सर्वेक्षणमा पनि ४० प्रतिशत सहभागीले आफू कसरी बिरामी परेँ भन्न नसकेको बताएका थिए। उनी भन्छन्, "समुदायमा सङ्क्रमण फैलिइसक्यो भन्ने हामीसँग पर्याप्त प्रमाण छन्।" त्यो रातारात नभएको विज्ञहरू बताउँछन्। सरकारले निरन्तर अस्वीकार गरिरहेकै बेला केही हप्ता लगाएर समुदायमा सङ्क्रमण पुगेको बताइन्छ। सरकार स्वीकार गर्न किन हिचकिचाइरहेको छ? विज्ञहरू भन्छन्, "अनुमान मात्र लगाउन सकिन्छ।" किनभने सरकारले यसबारेमा धेरै बोलेको छैन र सरकारी अडानलाई समर्थन गर्ने किसिमको परिभाषा पनि बाहिर ल्याएको छैन। एउटा कारण हुन सक्छ, "समुदायमा सङ्क्रमण पुग्यो भन्यो भने सरकारी नीतिको असफलता भन्ने अर्थ लाग्छ।" समुदायमा सङ्क्रमणका लागि सरकारलाई दोष लाउन सकिन्न भन्ने तर्क गर्दै डा. जमील भन्छन् तर सरकारले विज्ञानले प्रमाणित गरेको तथ्यलाई स्वीकार गर्न सक्नुपर्छ। भारतजस्तो सघन जनसङ्ख्या भएको देशमा समुदायमा सङ्क्रमणको सम्भावना जहिले पनि रहने डा. जमील बताउँछन्। अस्वीकार गर्दा व्यर्थमा दबाव बढ्ने र यो विषयमा अनावश्यक विवाद बढ्ने विज्ञहरू बताउँछन्। सरकारसँग काम गरिसकेका अग्रणी सरुवारोग विशेषज्ञ डा. ललित कान्त भन्छन्, "समुदायमा सङ्क्रमण होस् या नहोस् हाम्रा रणनीतिमा सुधार गरिरहनुपर्छ।" भारतको कोरोनाभाइरस नीतिमा परीक्षण र कन्ट्याक्ट ट्रेसिङ मुख्य रहँदै आएको छ उनी भन्छन्, "एउटा राज्यमा नियन्त्रण भएको देखिँदा अर्कोमा बढेको छ। सङ्क्रमण झन् झन् नराम्रो अवस्थातर्फ गइरहेको छ। यो कटु सत्य हो।" तर समुदायमा सङ्क्रमण भएको भन्ने स्वीकार गर्नु अघि केही रणनीतिमा महत्त्वपूर्ण परिवर्तन गर्नुपर्ने हुन्छ। डब्ल्यूएचओ भन्छ: "ठूलो सङ्ख्यामा सङ्क्रमण भएको अवस्थामा व्यक्तिगत सङ्क्रमण या 'कन्ट्याक्ट ट्रेसिङ' र क्वारन्टीनको आवश्यकता हुँदैन।" त्यसबेला सङ्क्रमण कति क्षेत्रमा पुग्यो भन्ने तथ्याङ्क केलाएर त्यसै बमोजिम स्वास्थ्यसेवाकर्मीहरू तैनाथ गर्नुपर्छ। सरकारले तत्काल रणनीति परिवर्तन गर्न नचाहेको हुन सक्ने डा. कान्त बताउँछन्। किनभने परीक्षण र ट्रेसिङ निर्देशिकामा अभ्यस्त हुन सरकारलाई महिनौँ लागिसकेको छ। महामारी विभिन्न ठाउँमा विभिन्न चरणमा रहेकाले पनि रणनीति सम्पूर्ण रूपमा परिवर्तन गर्न पनि कठिन छ। उनी भन्छन्, "तर त्यसले पनि सरकारको निरन्तरको अस्वीकारको जबाफ आउँदैन। उनीहरूले दीर्घकालीन धारणा र सरकारको समुदायमा सङ्क्रमणको परिभाषा सार्वजनिक गर्नुपर्छ।" "आम सर्वसाधारणले त्यसबारे जानकारी पाउनु उनीहरूको अधिकार हो र सरकार पारदर्शी हुनुपर्छ।" | Others | 69,647 |
एमाले परिषद् बैठक : छ समूहमा छलफल सुरु | नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एमाले) को महाधिवेशन प्रतिनिधि परिषद्को प्रथम बैठकमा प्रस्तुत प्रतिवेदनहरुमाथि आज छ वटा समूहमा छलफल सुरु भएको छ । | https://ekantipur.com/news/2024/04/21/uml-council-meeting-discussions-started-in-six-groups-27-01.html | काठमाडौँ — नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एमाले) को महाधिवेशन प्रतिनिधि परिषद्को प्रथम बैठकमा प्रस्तुत प्रतिवेदनहरुमाथि आज छ वटा समूहमा छलफल सुरु भएको छ ।लतिलपुरको गोदावारीस्थित सनराइज हलमा जारी बैठकमा अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीको राजनीतिक प्रतिवेदन, महासचिव शंकर पोखरेलको सांठनिक प्रतिवेदन र केन्द्रीय निकायका प्रतिवेदनमाथि छलफल सुरु भएको हो । परिषद् बैठकमा केन्द्रीय अनुशासन आयोगका अध्यक्ष केशव बडाल, केन्द्रीय लेखा आयोगका अध्यक्ष डा पुष्पराज कँडेल, केन्द्रीय निर्वाचन आयोगका अध्यक्ष डा विजय सुब्बा र केन्द्रीय सल्लाहकार परिषद्का अध्यक्ष अमृतकुमार बोहराका प्रतिवेदनमाथि पनि एकैसाथ छलफल सुरु भएको छ ।लोकतान्त्रिक भित्तोको व्यवस्थासो पार्टीका केन्द्रीय प्रचार विभागका प्रमुख राजेन्द्र गौतमले समूहगत छलफलका साथै व्यक्तिगत र लिखितरुपमा थप विचार/सुझाव दिन चाहने प्रतिनिधिका लागि लोकतान्त्रिक भित्तोको व्यवस्था गरिएको जनाए । उक्त भित्तोमा लिखित सुझाव टाँस्न सकिने र नेतृत्वले त्यसलाई अध्ययन गरी प्रतिवेदनमा आवश्यकताका आधारमा समावेश गर्नेछ । 'विभिन्न समूह र लोकतान्त्रिक भित्तो गरी दुवै माध्यममा आमरुपमा लोकतान्त्रिक विधिबाट प्रतिवेदनहरुमाथि उत्साहजनकरुपमा छलफल भइरहेको छ,' नेता गौतमले भने । बैठकमा दुई हजार चार सय ५४ प्रतिनिधि सहभागी छन् । | News | 4,013 |
‘बलिदान’ ले अडिसन लिने | चलचित्र ‘बलिदान’ ले अडिसनमार्फत कलाकार छनोट गर्ने भएको छ । सो प्रयोजनका लागि आसुसेन फिल्मले अडिसन आह्वान गरेको छ । निर्देशक तथा निर्माता सन्तोष सेनका अनुसार इच्छुक र योग्य व्यक्तिले खुला प्रतिस्पर्धाबाट चलचित्रमा बाजी मार्न सक्ने छन् । चलचित्रमा मधेशी संस्कृति र सौन्दर्य झल्किने महिला कलाकार आवश्यकता रहेको बताइन्छ । ‘बलिदान’ को प्रमुख भूमिकामा समीर भट्ट देखिँदै हुनुहुन्छ । चलचित्रमा अभिनेताद्वय सौगात मल्ल र अर्पण थापा तथा अभिनेतृ ऋचा शर्माले अभिनय गर्ने पक्कापक्की भइसकेको छ । ‘बलिदान’ छायाङ्कनका लागि इटहरीमा सेट डिजाइनको काम भइरहेको जनाइएको छ । | https://gorkhapatraonline.com/news/105731 | काठमाडौँ, वैशाख १७ गते । चलचित्र ‘बलिदान’ ले अडिसनमार्फत कलाकार छनोट गर्ने भएको छ । सो प्रयोजनका लागि आसुसेन फिल्मले अडिसन आह्वान गरेको छ । निर्देशक तथा निर्माता सन्तोष सेनका अनुसार इच्छुक र योग्य व्यक्तिले खुला प्रतिस्पर्धाबाट चलचित्रमा बाजी मार्न सक्ने छन् । चलचित्रमा मधेशी संस्कृति र सौन्दर्य झल्किने महिला कलाकार आवश्यकता रहेको बताइन्छ । ‘बलिदान’ को प्रमुख भूमिकामा समीर भट्ट देखिँदै हुनुहुन्छ । चलचित्रमा अभिनेताद्वय सौगात मल्ल र अर्पण थापा तथा अभिनेतृ ऋचा शर्माले अभिनय गर्ने पक्कापक्की भइसकेको छ । ‘बलिदान’ छायाङ्कनका लागि इटहरीमा सेट डिजाइनको काम भइरहेको जनाइएको छ । | News | 43,443 |
भूकम्पपछि राहत र उद्धारको सवाल | पीडितहरूको आवश्यकता सम्बोधन होस्, दाताहरूको उदारता सदुपयोग होस् तर अलिकति पनि खेर नजाओस् भन्नेमा सरकार र सरोकारवाला सचेत रहन सके मात्र भूकम्पसृजित अहिलेको असामान्य अवस्थाबाट यथाशीघ्र पार पाउन सकिन्छ । | https://ekantipur.com/opinion/2023/12/01/question-of-relief-and-rescue-after-the-earthquake-49-37.html | पीडितहरूको आवश्यकता सम्बोधन होस्, दाताहरूको उदारता सदुपयोग होस् तर अलिकति पनि खेर नजाओस् भन्नेमा सरकार र सरोकारवाला सचेत रहन सके मात्र भूकम्पसृजित अहिलेको असामान्य अवस्थाबाट यथाशीघ्र पार पाउन सकिन्छ ।चाडबाडको मुखमा फेरि एक पटक मध्य र सुदूरपश्चिमका नेपालीले विनाशकारी भूकम्पको मारमा पर्नुपर्यो । करिब १८ हजार घर भत्किए, ३५ हजार नागरिक घरबारविहीन भए, १५४ जतिको हताहती भयो र हजारौं घाइते बने । दसैं, तिहार र छठका कारण मात्र नभई पीडित काठमाडौंभन्दा दूरदराजका गरिब र निमुखा पनि भएका कारण त्यहाँ राज्यले सक्नेजति उद्धार र राहतका कामसमेत नगरेको त होइन भनेर एकातिर प्रश्न उठिरहेको छ भने, त्यस्ता आलोचनाकै सुनुवाइ गर्दै सरकारले पनि हालै टहरा निर्माणमा सेना र प्रहरीलगायतका संयन्त्र परिचालन गर्ने निर्णय गरेको छ । राहत र उद्धारका कमीकमजोरीलाई लिएर काठमाडौंका मिडियाहरूले पनि पीडितकै पक्षमा आवाज उठाइरहँदा, घरको पुनर्निर्माणमा समय लागे पनि, काम चल्ने बास या टहराको उपलब्धताले त्यहाँको जनजीवन बिस्तारै सामान्य हुने आशा गर्न सकिन्छ ।मुख्य राजनीतिक दलहरूका तहबाट केही सयबाहेक हालसम्म अस्थायी टहरा पनि बन्न नसकेको परिस्थितिमा त्यहाँ धेरै स्वदेशी तथा विदेशीको ध्यानाकर्षण भएको र आथर््िाक तथा अन्य सहयोगको परिचालनमा लागिपरिरहेको पनि देखिन्छ । यस्ता सहयोग परिचालन गर्दा अपनाउन सकिने सावधानीहरूबारे, २०७२ वैशाखको भूकम्पताकाका अनुभवका आधारमा, केही चर्चा गरिएको छ । गरिबको पीडा, प्राथमिकता र पहुँच प्रथमत: भूकम्प मात्र नभई सबैजसो दैवीप्रकोप गरिबविरोधी नै हुने गर्छन् । अहिलेको भूकम्पका असर केलाउँदा पनि त्यो पाइन्छ नै । प्रभावित गाउँमा पुग्दा देखिन्छ— जो सबैभन्दा बढी गरिब छ, उसैको घरबार कामै नलाग्ने गरी भत्केको छ । मध्यम स्तरकाको घर आंशिक रूपमा भत्केको र अलिक हुनेखानेका घर चर्केको या अलिकति मात्र भत्केको देख्न सकिन्छ । पूर्ण रूपमा घर भत्केका गरिबसँग न सग्ला र काम लाग्ने भाँडाकुँडा छन्, न त बिहान–बेलुका छाक टार्ने आँटो र पिठो नै । लगाउने लुगा र ओढ्ने–ओछ्याउनेकै अभाव । तर मिडियामार्फत सबभन्दा गरिबहरूको चित्र देखेर भावुक जनमानसले संकलन गरी पठाउने राहतमा पहुँच भने प्राय: कम क्षति बेहोरेकाकै हुने रहेछ । यसको प्रमुख कारण हो— अन्नपात, लत्ताकपडा र घरै पूरै स्वाहा भएको परिवारका सबैजसो अतालिएको अवस्थामा हुनु, भग्नावशेषलाई मुसार्दै र पन्छाउँदै केही काम लाग्ने सामान पाइन्छ कि भनेर खोज्नमा अलमलिनु, अस्थायि वास बनाउने काममा व्यस्त हुनु एवं राहतको पछि लाग्ने ध्येय, ध्यान र धैर्य कम हुनु ।बाँकी अरूलाई यस्तो बाध्यता सीमित हुने हुँदा राहत आउने दोबाटो र चौतारोमा कुरेर बस्न र संकलन गर्न समय उपलब्ध हुन्छ । ‘हाम्रो पनि घर भत्केको छ, कामै नलाग्ने भएको छ, प्रकृतिले सबैलाई समान अन्याय गरेको छ’ भन्दै सबभन्दा बढी राहत संकलन गर्नेमा तिनै चौतारो–ढुकुवाहरू देखिन्छन् । अधिकांश खास पीडितले चाहिँ अरूलाई भाग पुगेपश्चात् या लामो समय लिएर अध्ययन नै गरेका दाता र सरकारमार्फत परिचालित व्यक्तिले बाँड्ने अनुदान मात्र पाउने देखिन्छ । सामाजिक परिवेशअनुकूल राहत दाताहरूको पनि आ–आफ्नै सीमितता र दायरा देखिन्छ । जब खानेकुरा र सुत्ने लुगाको अभावमा पीडितहरू पिल्सिरहेको सुनिन्छ, उदार मन भएकाहरू आफ्नै गाँस काटेर पनि केही लिएर तत्काल त्यता जान तयार हुन्छन् । २०७२ मा पनि कलेज पढिरहेका विद्यार्थीहरूसमेत समूह बनाएर केही सामान संकलन गरी राहत वितरण गर्न भनेर गाउँगाउँ पुगेका हामीले देख्यौं ।समाज अध्ययनका कतिपय विषयमा समुदाय सहयोगको इन्टर्नसिप नै गर्नुपर्ने भएका कारण कलिला विद्यार्थी सडकमै चन्दा संकलन गरेर पनि यस्ता कार्यमा खर्च गर्न लालायित भएका पाइन्छन् । तर पीडितहरूको वास्तविक आवश्यकता के हो भन्ने नबुझी यस्ता समूहले ठूलो रकम खर्चेका सामान अनावश्यक हुने, प्रयोग गर्नै नजानेका पर्ने त कतिपय प्रयोगमै नआउने हुने गरेका उदाहरण छन् । काठमाडौंजस्ता सहरमा हुर्केका र खासै गाउँले रहनसहन र परिवेशको जानकारी वा ‘एक्सपोजर’ नभएका युवायुवतीले प्रभावित गाउँको आवश्यकता महसुस गर्दा खानेपानी र व्यक्तिको स्वास्थ्यमा ध्यान दिएर मिनरल वाटर, पानी स्वच्छ र पिउन लायक बनाउने पीयूष पाउडर, ह्यान्ड नेप्किन, डाइपर, सेनिटरी प्याड, सेनिटाइजर र खानाका रुपमा चाउचाउ, चिप्स, भुजियाजस्ता सामग्रीमा ध्यान लगाउने र बल्लतल्ल जम्मा गरेको रकम यस्तै सामानमा खर्च गर्ने गरेको पाइन्छ ।तर त्यहाँको परिस्थिति अलग रहने कारणले यस्ता सामानसहित मानिस पुग्दा गाउँलेहरू खुसी हुन्छन् र स्वागत त गर्छन्, तर त्यसको प्रयोग खासै गरेका हुँदैनन् । पछिल्ला दिनमा विद्यालयस्तरमा समेत यसको वितरण अभियानका कारण युवतीहरूमा महिनावारीका समयमा प्याडको प्रयोग गर्ने बानी अलिक बढेको अनुमान गर्न सकिन्छ । २०७२ ताकाचाहिँ यस्ता स्वास्थ्य सामग्रीसमेत त्यसै थुपारिएका र प्रयोगबिनै ड्यामेज भएका उदाहरण प्रशस्त थिए । छाना र खानाका नाममा हुन सक्ने बेथिति सबैजसो दाताको ध्यान जाने अर्को सामान भनेको टेन्ट अर्थात् त्रिपाल हो । घरको छाना भत्केका अवस्थामा आकाश ढाक्न चाहिने भएका कारण मात्र होइन, बजारमा सजिलै पाइने र दिँदा पनि केही दिएको अनुभुति हुने कारण अधिकांशले राहत सामानमा त्रिपाल समाबेस गरेका हुन्छन् । पछिल्लो भूकम्पको अनुभवले पनि सुरुका एक–डेढ महिनामा सबैजसोले पनि ६ महिनापछि पनि कोहीचाहिँ राहतका नाममा त्रिपाल नै लिएर आउने गरेको पाइन्थ्यो ।घरै ध्वस्त भएकालाई सुरुआती दिनका दुई/तीन वटासम्म यी सामानबाट साँच्चै राहत हुन्छ । यस्ता अत्यावश्यक सामग्री प्राय: स्थानीय सरकारका अंगले या स्थानीय गैरसरकारी संस्थाले संयोजन गरिदिइसकेको अवस्थामा पछि पुग्ने त्रिपाललगायत पनि त्यति प्रयोगमा नआउने र काम नलाग्ने सामानका रूपमा रहने गरेको अनुभव छ । अहिलेलाई काम टरेको भए पनि त्रिपाल त कहीँ न कहीँ काम लागिहाल्छ नि, धुरी ढाक्न आवश्यक नभए पनि अन्न बटुल्ने खलो बनाउन या झरीबाट दाउरा जोगाउन भए पनि काममा आइहाल्छ नि भन्ने लोभका कारण यस्ता सामग्रीको खपत पीडित क्षेत्रमा राम्रै हुन्छ । त्रिपालजस्ता सामान बटुल्नमा गाउँमा तँछाडमछाड नै हुने, अलिक समयपश्चात् प्राय: घरमा ८–१० वटासम्म संकलित हुने, तर ती राखेकै स्थानमा मुसाले काटिदिने, चिसोले कुहिने या बचाएर राख्ने स्थानाभावले गर्दा कामै नलाग्ने भएकाले पनि फाल्न परेका अनुभव केही हप्तामै सुन्न पाइन्छन् ।‘छानै नखसेका कारण तपाईंलाई अहिले जस्ता या त्रिपाल आवश्यक छैन, त्यसैले अति आवश्यक रहेको फलानोलाई दिने हो’ भनेर कसैले भन्यो भने त्यहाँ बुझ्ने र स्थानीय रूपमा अलिक चल्तापुर्जाहरूले नै यो या त्यो बहानामा राहत वितरणमा समस्या खडा गरिदिने गरेकाले पनि दाताले कसको आवश्यकता के भन्ने नहेरी जोकोहीलाई सामान बाँड्ने परिस्थिति बन्छ । यसका कारण त्रिपाल र जस्ताका अलावा खाद्यान्नमा समेत कसैको दुई छाक चुलो बल्न हम्मे त कसैले वर्षभरि पुग्ने दाल–चामलसमेत जम्मा गरेका हुन्छन् । बजारको अनुगमन गर्ने दरिलो संयन्त्र नभएको र यस्तो अप्ठ्यारो अवस्थालाई नाफाखोरीको मौका मान्ने व्यापारिक बदनियतका कारण सामानको गुणस्तर निर्धारित वा उल्लिखित मापदण्डअनुसार नहुने हुँदा राम्ररी भण्डारण गरेका यस्ता सामान पनि छिट्टै बिग्रने हुन सक्छ । तत्काल त्रिपाल र पछि बिस्तारै जस्तापाताको वितरण सुरु हुने अनि त्यसमा पनि उही कहानी दोहोरिने अर्थात् पीडितको आवश्यकता कति हो भन्नेभन्दा पनि आए र पाए जति संकलन गर्ने चाहना सबैतिर देखिन्छ ।धेरैजसोले आफूले जानेको र सकेको सहयोग गर्ने प्रयास र पहल गरेका हुन्छन्, जुन अति सकारात्मक हो । तर दाताहरूको ज्ञान र स्थानीय आवश्यकतामा हुने भिन्नता र विविधीकरणले धेरैजसो पवित्र मनले गरेको सहयोग पनि वास्तवमा प्रभावकारी र उपयोगी नहुने हुन्छ । चामल, दाल, तेल, त्रिपाल, जस्तापाता नै पहिलो आवश्यकता हुन् भन्ने बुझेर बाहिरबाट जाने सबैले यस्तै सामान बोक्ने तर पीडितका घरमा भने यी सामान अरूहरूमार्फत पुगिसकेको हुने, सामान बारम्बार दोहोरिने र थुप्रिने अवस्थाले तिनको उपयोगिता कम हुने हुन्छ ।परिणामत:, एकातिर ठूलै रकम राहतका नाममा खर्च हुने त अर्कातिर पीडितलाई वास्तवमै चाहिएको सामानको सधैं अभाव भइरहने हुन्छ । ‘फलानाले लोभ गरेर यति वटा जस्तापाता राखेको थियो, सबै खियाले खाएछ’, ‘यति त्रिपाल जोडेको भन्थ्यो, अहिले सबै भ्वाङ परेर काम नलाग्ने भएछ र करेसामा फालेछ’ भन्ने खालका भनाइ केही समयमै सुन्न थालिन्छ । हुन पनि यसअघि उच्च गुणस्तरीय नै मानिएको एउटा कम्पनीको लोगो अंकित जस्तापाता पाएर पुलकित पीडित गाउँले केही महिनामा र कतिपय अवस्थामा भण्डारण गरेकै स्थानमा रंग उडेर खियाखिया भएको देखेर अवाक् भएका अनुभव पनि छन् ।अखाद्य भइसकेका चामलका बोरा, ढुंगामाटो मिश्रित दाल, मिति गुज्रेका तेल वितरण भएका प्रशस्त घटनासमेत २०७२ मा बाहिरिएका थिए, जसमा विश्व स्तरकै संगठन पनि विवादमा तानिएको थियो । किनकि संकटपूर्ण अवस्थामा प्रभावित क्षेत्रमा कमसल मालसामान पठाउनु पीडितहरूको घोर अवमूल्यन र अपमान हो, अन्याय हो यो । तर किन कमसल सामग्री भनेर सोधियो भने यिनको अत्यधिक मागका कारण उत्पादन, भण्डारण र गुणस्तरमा राम्ररी ध्यान दिन नसकेको भन्ने ओठेजवाफबाहेक विगतमा कसैको जवाफदेही देखिएन । २०७२ मा झैं यसलाई समन्वय गर्ने एकद्वार नीतिको आवश्यकता अहिले पनि हुन सक्छ, जुन सहयोगको सदुपयोगका लागि आवश्यक पनि छ । तर सरकारलाई उसको तजबिजी अधिकार र परिचालित संयन्त्रप्रति त्यही तहमा विश्वास गरिनसकेको नागरिक समाजले यो प्रणाली र प्रक्रियामार्फत पहुँच र प्रभावका आधारमा सेवा प्राप्त गर्ने अवस्था जीवितै हुने हुँदा झन् ठूलो भेदभाव र ढिलासुस्ती हुन सक्छ भनेर आवाज उठाउने सम्भावना छ ।त्यसैले राहत संकलनअघि स्थानीय समस्या र आवश्यकताको गहन जानकारी लिने, सोहीअनुरूपको सामग्री या सुविधामा खर्चिने नीति लिने, स्थानिय सरकारलाई पीडितमध्ये सबभन्दा कमजोर व्यक्ति र परिवारको पहिचान र प्राथमिकीकरण गर्न अनुरोध र सहयोग गर्ने, पीडितको स्थायी बासस्थान नै बनाउन चाहिने सीप र निर्माण सामग्रीमा सहयोग गर्नेतर्फ दाताको ध्यान पुगे मात्र राहतमा दोहोरोपन हुने, खेर जाने शृंखला रोक्न सकिएला ।केही रकम पनि छ, पीडितलाई सहयोग गर्ने मन छ, तर विस्तृत अध्ययनमा लाग्ने समय छैन, सरकार या स्थानिय स्तरमा कार्यरतहरूको विश्वास छैन, त्यसैले भएको स्रोतले धान्ने केही किनेर त्यहाँ वितरण गर्छु भन्दै गर्दा तत्कालका लागि व्यक्तिको भावनात्मक उदारता सामाजिक सञ्जालमा आउने तस्बिरहरूले अभिव्यक्त त गर्लान्, तर पीडितहरूबीच भने कामै नलाग्ने सामानमा पनि हानथाप हुने अवस्था छ ।हेर्दा घरै बन्न सक्ने मूल्यबराबरका सरसामान टहराभरि थुप्रिने तर बासचाहिँ त्रिपाल या जस्तापातामुनिकै भइरहोस् भनेर मनकारी दाताहरूले चाहेको पक्कै पनि होइन । | Opinion | 9,926 |
धार्मिक पर्यटक तान्दै कालिका मन्दिर | बागलुङ जिल्ला मालढुङ्गाको शिरमा रहेको घना जङ्गलको बीचमा कालिका मन्दिर छ। नेपालको एक प्रसिद्ध शक्तिपीठ कालिका भगवती मन्दिर बागलुङ प्रवेश गर्नेबित्तिकै दर्शन गर्न पाउने मन्दिर हो। भगवान्मा आस्था र विश्वास गर्ने जो कोही बागलुङ–पोखरा लोकमार्ग हुँदै यात्रा गर्ने यात्रु आफ्नो सफल र शुभयात्राको कामना गर्दै नतमस्तक भएर ढोग्छन्। गाडीको स्टेरिङ समात्ने चालकको हात पनि एक पटक मन्दिर गेटको घुम्तीमा पुग्दा स्टेरिङ छोडेर वा एक हातले स्टेरिङ समात्ने अर्काे हातले ढोग्नमा पुग्छन्। | https://gorkhapatraonline.com/news/58695 | बागलुङ समाचारदाताबागलुङ, चैत १२ गते । बागलुङ जिल्ला मालढुङ्गाको शिरमा रहेको घना जङ्गलको बीचमा कालिका मन्दिर छ। नेपालको एक प्रसिद्ध शक्तिपीठ कालिका भगवती मन्दिर बागलुङ प्रवेश गर्नेबित्तिकै दर्शन गर्न पाउने मन्दिर हो। भगवान्मा आस्था र विश्वास गर्ने जो कोही बागलुङ–पोखरा लोकमार्ग हुँदै यात्रा गर्ने यात्रु आफ्नो सफल र शुभयात्राको कामना गर्दै नतमस्तक भएर ढोग्छन्। गाडीको स्टेरिङ समात्ने चालकको हात पनि एक पटक मन्दिर गेटको घुम्तीमा पुग्दा स्टेरिङ छोडेर वा एक हातले स्टेरिङ समात्ने अर्काे हातले ढोग्नमा पुग्छन्। विशेष गरी हिन्दु धर्म मान्नेका लागि कालिका भगवती मन्दिर एक महत्वपूर्ण स्थान हो। यहाँ नेपालको विभिन्न जिल्ला तथा छिमेकी भारतबाट समेत हजारौँ दर्शनार्थी आउने गर्छन्। कालिका भगवतीप्रति आस्था र विश्वास राखेर पूजापाठ, भाकल गर्दा सोचेको, आँटेको काम पुग्ने जनविश्वास छ। चैतेदशैँको नवरात्र सुरु भएलगत्तै मन्दिरमा पूजा गर्न आउने भक्तजनको भिड लाग्न थालेको गुठी व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष कुमार खड्काले जानकारी दिनुभयो। छिमेकी देश भारतदेखि पनि भाकल पूरा गर्नका लागि भक्तजन मन्दिर आउने क्रम बढेको अध्यक्ष खड्काले बताउनुभयो। नवरात्र सुरु भएपछि दैनिक दुई/तीन हजार भक्तजन भित्रन थालेका छन्। कालिका मन्दिरकै कारण जिल्लामा आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकको चाप बढेको छ। जिल्लाबाहिरबाट पूजाका लागि आउने भक्तजन अघिल्लो दिन आएर बस्ने हुँदा यहाँको पर्यटन विकास र होटल व्यवसाय प्रवद्र्धनमा सहयोग पुगेको गुठी व्यवस्थापन समितिका कानुनी सल्लाहकार राम शर्माले बताउनुभयो। चैतेदशैँको अवसर पारेर कालिका भगवती गुठीले १३ गतेदेखि परम्परागत चैत्राष्टमी मेला आयोजना गरेको छ। बागलुङ नगरपालिका–२ मा अवस्थित मन्दिर तत्कालीन पर्वतका राजा प्रतापीनारायण मल्लले १५९१ सालमा पाल्पाका राजा मणि मुकुन्दसेनकी छोरीसँग विवाह गर्दा उहाँकी श्रीमतीले माझकी देवी दाइजो ल्याएको र पाल्पाबाट पर्वत ल्याउने क्रममा देवीको डोली हाल कालिका मन्दिर भएको ठाउँमा बिसाएर उठाउँदा नउठेपछि राजा दम्पतीले यहाँ मन्दिर स्थापना गरी पूजापाठ गर्न थालेको इतिहास छ। यो मन्दिरको चारै दिशामा चार ढोका छन्। पूर्व दिशाको ढोका अधिकांश समय बन्द नै रहन्छ। उक्त ढोका खोले नाग उत्पन्न हुने र अनिष्ट हुन सक्ने विश्वास गरिन्छ।विश्वकै लामो दाबी गरिएको बागलुङ–पर्वत जोड्ने ५६७ मिटर लामो झोलुङ्गे पुल मन्दिरदेखि करिब १० मिनेटको पैदल यात्रामा पुग्न सकिने हुँदा धार्मिक तथा प्राकृतिक पर्यटनलाई एकसाथ जोड्न सकिने अध्यक्ष खड्काको भनाइ छ। | News | 49,448 |
‘जर्सी’ को सुटिङमा फर्किए शाहिद | अभिनेता शाहिद कपुर नयाँ फिल्म ‘जर्सी’मा क्रिकेट खेलाडी बन्दैछन् । यही नामको दक्षिण भारतीय फिल्मको हिन्दी रिमेक हो यो।अभिनेता नानीको भूमिकामा शाहिद देखिने भएका हुन् । क्रिकेटको लामो प्रशिक्षणपछि उनले ‘जर्सी’को सुटिङ सुरु गरेका थिए ।तर चन्डीगढमा फिल्म खिच्ने क्रममा उनको ओठमा चोट लाग्यो । दाग देखिने भएपछि सुटिङ नै रोक्नु पर्यो । | https://ekantipur.com/entertainment/2020/01/21/15796087271574263.html | अभिनेता शाहिद कपुर नयाँ फिल्म ‘जर्सी’मा क्रिकेट खेलाडी बन्दैछन् । यही नामको दक्षिण भारतीय फिल्मको हिन्दी रिमेक हो यो।अभिनेता नानीको भूमिकामा शाहिद देखिने भएका हुन् । क्रिकेटको लामो प्रशिक्षणपछि उनले ‘जर्सी’को सुटिङ सुरु गरेका थिए ।तर चन्डीगढमा फिल्म खिच्ने क्रममा उनको ओठमा चोट लाग्यो । दाग देखिने भएपछि सुटिङ नै रोक्नु पर्यो ।दुई हप्ताकाे आराम पछि शाहिद फेरि ‘एक्सन–कट’मा फर्किएका छन् ।मंगलबार इन्स्टाग्राममा फोटो पोस्ट गर्दै लेखेका छन्, ‘तपाईंहरुको शुभेच्छाको लागि धन्यवाद । फुटेको ओठमा हल्का दाग त छ तर धेरै देखिन्न ।’ चन्डीगढमै सुटिङ पुनः सुचारु हुने बताइएको छ । यस स्पोर्टस् ड्रामामा शाहिदसँगै म्रुनाल ठाकुर र पंकज त्रिपाठी मुख्य भूमिकामा छन् । तेलगु ‘जर्सी’कै निर्देशक गौथम तिन्नुरीले हिन्दीमा निर्देशन गर्दैछन् ।अघिल्लो वर्ष शाहिदले दक्षिण भारतीय फिल्म ‘अर्जुन रेड्डी’को हिन्दी रिमेक ‘कविर सिंह’बाट उधुम सफलता पाएका थिए । ‘जर्सी’ले यसलाई निरन्तरता देला ? यो फिल्मको प्रदर्शन मिति आगामी अगस्ट २८ तोकिएको छ । | Entertainment | 8,709 |
कृषिलाई प्रविधिमैत्री बनाउन जोड | कृषि क्षेत्रमा देखिएका समस्यालाई नवीन प्रविधिको माध्यमबाट समाधान खोज्न सरोकारवालाले जोड दिएका छन् । कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालय, सञ्चार तथा सूचना प्रविधि मन्त्रालय, संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय कृषि तथा खाद्य सङ्गठन र सीडीएफको संयुक्त आयोजनामा बुधबार भएको ‘एग्रोटेक सिम्पोजियम’ विषयक कार्यक्रममा उहाँहरूले सो कुरामा जोड दिनुभएको हो । सञ्चार मन्त्रालयका सचिव कृष्णबहादुर राउतले कृषि उत्पादनदेखि सेवासम्ममा डिजिटलाइजेसनले निकै प्रभाव पारेको बताउनुभयो । यसले उत्पादन र बजारसम्म पहुँच पु¥याएको बताउँदै उहाँले नेपालमा कृषि उत्पादन कम भइरहेको बताउनुभयो । वार्षिक तीन खर्बभन्दा बढीको खाद्यवस्तु आयात भइरहेको बताउँदै उहाँले भन्नुभयो, “नेपाल इम्पोटर मात्र भएको छ, चाहेकोजति उत्पादन गर्दैन ।” | https://gorkhapatraonline.com/news/60762 | काठमाडौँ, चैत ३० गते । कृषि क्षेत्रमा देखिएका समस्यालाई नवीन प्रविधिको माध्यमबाट समाधान खोज्न सरोकारवालाले जोड दिएका छन् । कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालय, सञ्चार तथा सूचना प्रविधि मन्त्रालय, संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय कृषि तथा खाद्य सङ्गठन र सीडीएफको संयुक्त आयोजनामा बुधबार भएको ‘एग्रोटेक सिम्पोजियम’ विषयक कार्यक्रममा उहाँहरूले सो कुरामा जोड दिनुभएको हो । सञ्चार मन्त्रालयका सचिव कृष्णबहादुर राउतले कृषि उत्पादनदेखि सेवासम्ममा डिजिटलाइजेसनले निकै प्रभाव पारेको बताउनुभयो । यसले उत्पादन र बजारसम्म पहुँच पु¥याएको बताउँदै उहाँले नेपालमा कृषि उत्पादन कम भइरहेको बताउनुभयो । वार्षिक तीन खर्बभन्दा बढीको खाद्यवस्तु आयात भइरहेको बताउँदै उहाँले भन्नुभयो, “नेपाल इम्पोटर मात्र भएको छ, चाहेकोजति उत्पादन गर्दैन ।” देशलाई कृषिप्रधान देश भनिए पनि खाद्यवस्तुमा आत्मनिर्भर नभएको बताउँदै उहाँले खाद्य सम्प्रुभताको देश नभएको धारणा राख्नुभयो । कृषिमा लगानीअनुसारको फाइदा नदेखिएको बताउँदै उहाँले मूल्य शृङ्खलामा पनि काम गर्नुपर्छ, त्यसका लागि डिजिटल प्रविधिको मुख्य भूमिका रहेको बताउनुभयो । नेपालमा चार करोडभन्दा बढी सिम प्रयोग भइरहेका छन्, एक सय जनामा १२३ सिम प्रयोग भइरहेको जानकारी गराउँदै उहाँले यसलाई कृषिमा कसरी प्रयोग गर्न सकिने त्यसको बारेमा छलफल गर्नुपर्ने बताउनुभयो । कृषि मन्त्रालयका सचिव डा. गोविन्द शर्माले कृषिलाई प्रविधिमैत्री बनाउनुपर्ने कुरामा जोड दिनुभयो । किसानलाई सूचीकरण गर्ने काम भइरहेको छ, त्यसलाई प्रविधिमैत्री बनाउने लक्ष्य मन्त्रालयले लिएको बताउँदै सचिव शर्माले किसानको तथ्याङ्कलाई डिजिटलाइजेसन गरिरहेको जानकारी गराउनुभयो । युवा जनशक्ति तयार गरी कृषि प्रणालीलाई प्रविधि बनाएर अगाडि लैजाने बताउनुभयो । कृषि मन्त्रालयका पशुपन्छीतर्फका सचिव डा. दीपक खराल, कृषि वन विश्वविद्यालयका रजिस्ट्रार प्राडा शारदा थपलिया, एफएओका भुटान र नेपाल हेर्ने प्रतिनिधि केन सिमैजु तथा यूसएडका एक्टिङ डाइरेक्टर मार्क हेर्डसनलगायतले आआफ्नो धारणा राख्नुभएको थियो । | News | 38,413 |
लिगकप : न्युकासल पुग्यो फाइनलनजिक | साउदी अरेबियाको लगानी भित्रिएयता न्युकासल युनाइटेड मंगलबार पहिलो पटक लिगकप फाइनल नजिक पुगेको छ । जोलिनटनले ७३ औं मिनेटमा गरेको गोलमा न्युकासल लिगकप सेमिफाइनलमा पहिलो खेलमा साउथह्याम्पटनलाई १–० ले हरायो । | https://ekantipur.com/sports/2023/01/25/167461132685846409.html | काठमाडौँ — साउदी अरेबियाको लगानी भित्रिएयता न्युकासल युनाइटेड मंगलबार पहिलो पटक लिगकप फाइनल नजिक पुगेको छ । जोलिनटनले ७३ औं मिनेटमा गरेको गोलमा न्युकासल लिगकप सेमिफाइनलमा पहिलो खेलमा साउथह्याम्पटनलाई १–० ले हरायो ।यससँगै न्युकासल घर बाहिर यो महत्त्वपूर्ण जित निकालेको हो । अब सेन्ट जेम्स पार्कमा अर्को साता दोस्रो लेगको खेल हुनेछ । यस सिजन न्युकासलले आफ्नो घरेलु मैदानमा कुनै पनि खेल गुमाएको छैन् ।एक गोलले पछाडि रहेको स्थिति उल्टाउन साउथह्याम्पटनले इंग्लिस फुटबलमा अहिलेको सबैभन्दा बलियो रक्षापंक्तिलाई एक भन्दा बढी अवसरमा तोड्नु पर्नेछ । न्युकासलले पछिल्ला १२ खेलमध्ये ११ मा क्लिन सिट राखेको छ । | Sports | 18,603 |
प्राथमिकतामा छिमेकी, संवादमा सीमा | आम निर्वाचन–२०७९ नजिकिँदै गर्दा प्रमुख राजनीतिक दलहरूले घोषणापत्र जारी गरेका छन् । विगतमा घोषणापत्र कार्यान्वयनप्रति दलहरू गम्भीर नदेखिँदा, ती परम्परा धान्ने र चुनावी कर्मकाण्ड सिध्याउने अर्थमा ल्याइएका हुन् भन्ने नकारात्मक सन्देश प्रवाह भएको छ । फेरि, दलहरूले गरेका सबै घोषणा कार्यान्वयन हुन्छन् भन्ने पनि छैन । | https://ekantipur.com/opinion/2022/11/08/166787388229298583.html | आम निर्वाचन–२०७९ नजिकिँदै गर्दा प्रमुख राजनीतिक दलहरूले घोषणापत्र जारी गरेका छन् । विगतमा घोषणापत्र कार्यान्वयनप्रति दलहरू गम्भीर नदेखिँदा, ती परम्परा धान्ने र चुनावी कर्मकाण्ड सिध्याउने अर्थमा ल्याइएका हुन् भन्ने नकारात्मक सन्देश प्रवाह भएको छ । फेरि, दलहरूले गरेका सबै घोषणा कार्यान्वयन हुन्छन् भन्ने पनि छैन । नेपालजस्ता अन्य देशको समेत साझा समस्या के हो भने, उम्मेदवारले घोषणापत्र मतदाताका हातमा थमाएर पढ्न अनि त्यसका आधारमा आफू र आफ्नो पार्टीलाई मतदान गर्न आग्रह सायदै गर्छन् । र, अधिकांश मतदाताले घोषणापत्र पढेर चित्त बुझेपछि उक्त पार्टी र उम्मेदवारलाई मतदान पनि गर्दैनन् । हो, यस्ता घोषणापत्र बौद्धिक बहस र आरोप–प्रत्यारोपका विषय भने अवश्य बन्छन्, बनिरहेका छन् ।घोषणापत्रमा सपना हुन्छन् र सपना पूरा गर्ने कार्यक्रम पनि । घोषणापत्र महत्त्वाकांक्षी पनि हुन्छन्, महत्त्वाकांक्षा राख्नु गलत होइन । घोषणापत्रमा प्राथमिकता हुन्छन् । हरेक राजनीतिक दलका विचार र सोच घोषणापत्रमा प्रतिविम्बित भएका हुन्छन् । त्यसैले घोषणापत्र केही होइनन् वा घोषणापत्र सबै हुन् भन्ने दुवै सोच अतिवादी हुन् ।एमाले, कांग्रेस र माओवादी सबैका घोषणापत्रमा ती पार्टीका विचार र सोच प्रतिविम्बित भएका छन् र ती महत्त्वाकांक्षी छन् तर नेतृत्व इमानदार भए असम्भव छैनन् । यस आलेखमा मुख्य तीन पार्टीका घोषणापत्रको एक अंश अर्थात् ती पार्टीका विदेशनीतिको विश्लेषणको प्रयास गरिएको छ । विदेशनीति र अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्धजस्तो संवेदनशील विषयमा दलहरूका साझा र फरक दृष्टिकोण के छन् भन्ने बहस गरिएको छ । प्राथमिकता-छिमेकीनेपोलियन बोनापार्टले भनेका छन्, ‘कुनै पनि देशको नीति (विदेशनीति) धेरै हदसम्म उसको भूगोलमा भर पर्छ । कुनै देशको भूगोल जान्नु भनेको उक्त देशको विदेशनीति जान्नु हो ।’ नेपालले बनाउने नीति भूगोल जोडिएका छिमेकी र छिमेकीको स्रोत, शक्ति र पहुँचका कारण शक्तिराष्ट्रले बनाउने नीति र गर्ने व्यवहारमा निर्भर गर्छ । त्यसो हुँदा स्वाभाविक रूपमा स्वतन्त्र देशको विदेशनीति र सम्बन्धको प्राथमिकतामा छिमेकीहरू पर्छन् । जस्तो ः भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले पहिलो कार्यकालदेखि नै ‘छिमेक पहिला’ नीति ल्याएका छन् र भारतसँग सीमा जोडिएका नेपालसहित सात छिमेकीसँग यसै नीतिका आधारमा सम्बन्ध अघि बढाएका छन् । चीनका राष्ट्रपति सी चिनफिङले पहिलो कार्यकालदेखि नै ‘वरपर पहिला’ (पेरिफेरल डिप्लामेसी) ल्याएका छन् र त्यसैका आधारमा नेपालसहित सीमा जोडिएका चौध राष्ट्रसँगको सम्बन्ध नवीकरण गरेका छन् । पूर्वीय ज्ञान सिद्धान्तले पनि छिमेकी भनेका ‘ज्युँदोका जन्ती, मर्दाका मलामी’ हुन् भन्ने मान्यता राख्छ । फेरि, भनिएकै छ, छिमेकी परिवर्तन गर्न सकिँदैन ।दलहरूका घोषणापत्रले विदेशनीतिको पहिलो प्राथमिकता भारत र चीन हुन् भन्ने सत्यलाई आत्मसात् गरेका छन् । यसमा कांग्रेस र माओवादी एमालेजति प्रस्ट नदेखिए पनि त्यसलाई फरक भाषामा स्वीकार गरेका छन् । एमालेले ‘स्वतन्त्र र सन्तुलित अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध’ शीर्षक सातबुँदेको एउटामा ‘छिमेकलाई प्राथमिकतामा राखी अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध विकास गरिने’ भनेको छ । त्यस्तै, कांग्रेसले ‘स्वतन्त्र र सन्तुलित विदेशनीति’ अन्तर्गत ‘छिमेकीबीच कूटनीतिक सन्तुलन कायम गरी बहुआयामिक सम्बन्ध थप घनिष्ठ र प्रगाढ बनाउने’ जनाएको छ । माओवादीको पन्ध्रबुँदे नीतिमा ‘दुई छिमेकी मुलुकसँग मैत्रीपूर्ण तथा घनिष्ठ सम्बन्ध स्थापित गरिने’ उल्लेख छ । कांग्रेस र माओवादी दुवैले प्रगाढ र घनिष्ठ सम्बन्धको वकालत गरेका छन् । तर विदेश सम्बन्धको प्राथमिकतामा छिमेकी कहाँ पर्छन् भनी खुलाएका छैनन्, जबकि एमालेले पहिलो प्राथमिकता भारत र चीन हुने प्रस्टै लेखेको छ । भारत र चीन प्राथमिकतामा पर्नेबित्तिकै ती देशसँग राखिने सम्बन्ध स्वभावतः ‘सन्तुलित’ वा ‘पूर्वाग्रही’ हुन्छ । नेपालले दुई छिमेकीसँग निरपेक्ष होइन, सापेक्ष सन्तुलनको सम्बन्ध राख्नुपर्छ । फेरि, भारत र चीन हाम्रा छिमेकी मात्र होइनन्, विश्वकै उदीयमान अर्थतन्त्रसमेत हुन् । चीन विश्वकै दोस्रो र भारत पाँचौं ठूला अर्थतन्त्र हुन् । विश्वको शक्तिसन्तुलन पश्चिमबाट पूर्वतर्फ सरेको व्याख्याको पश्चिमा आधार चीन र भारतको बढ्दो शक्ति हो । त्यसैले चीन र भारतबीच नेपाल रहनु चुनौतीको चाङ होइन, अवसरको सगरमाथा हो । उत्तरी छिमेकीलाई दबाबमा राख्ने र दक्षिणी छिमेकीलाई निर्देशित सम्बन्धको आधार बनाउने महाशक्तिको रणनीतिको अंग नेपाल बन्नु हुँदैन । गठबन्धन यसमा चुकेकै हो । आधार-सार्वभौम समानता नेपाल भूगोल र जनसंख्यामा मध्यमस्तरको राष्ट्र हो । पूर्वीय ज्ञान सिद्धान्तको जननी, इतिहासमा कहिल्यै कसैको उपनिवेश नरहेको गौरवपूर्ण इतिहास भएको देश । जतिसुकै चुनौतीपूर्ण क्षणमा पनि नेपालले आफ्नो राष्ट्रिय स्वाभिमान र स्वाधीनता बचाएको छ । त्यसैले सानो राष्ट्र भयौं, अविकसित छौं भन्ने लघुताभास पाल्नु आवश्यक छैन । नेपाल विशाल छिमेकीहरूका तुलनामा केवल भूगोल, जनसंख्या र अर्थतन्त्रमा मात्र सानो हो ।तर भूगोल सानो वा ठूलो, अर्थतन्त्र ठूलो वा सानो, सैन्यशक्ति बढी वा कम भए पनि सार्वभौमिकता भने सबै देशको समान हुन्छ । त्यसैले नेपालले भारत, चीन, अमेरिकासँग सम्बन्ध सार्वभौमिक समानताका आधारमा राख्छ र राख्नुपर्छ । घोषणापत्रमा यो यथार्थको स्वीकारोक्ति सकारात्मक छ । पहिलो पटक प्रधानमन्त्री भएका बेला एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले बारम्बार स्मरण गरेको नीति सार्वभौमिक समानता (सोभरेन इक्वालिटी) कै हो । एमालेले विदेशनीति अन्तर्गत पहिलो बुँदामै सार्वभौमिक समानताका आधारमा छिमेकीदेखि सबै मुलुकसँग सम्बन्ध सञ्चालन गरिने बताएको छ । त्यस्तै, कांग्रेसले पनि ‘सार्वभौम समानताका आधारमा विदेशनीति तर्जुमा’ गर्ने उल्लेख गरेको छ । माओवादीले भने सार्वभौमिक समानताको उल्लेख गरेको छैन । यससँग मिल्दोजुल्दो सवालमा माओवादीले शान्तिक्षेत्रको प्रस्तावलाई ब्युँताएको छ । उसले भनेको छ, ‘नेपाललाई शान्तिक्षेत्रका रूपमा स्थापित गरिनेछ । द्विपक्षीय र बहुपक्षीय सैन्य गठबन्धनमा सहभागि गराइनेछैन ।’शान्तिक्षेत्रको प्रस्ताव राजा वीरेन्द्रले २०३१ सालमा ल्याएका थिए, जसलाई भारतले समर्थन गरेन भने चीनसहित ११६ राष्ट्रले समर्थन गरे । कुनै शक्तिराष्ट्रको आक्रमण नहोस् र शक्तिराष्ट्रहरूका द्वन्द्वबाट नेपाल अलग रहोस् भन्ने सुनिश्चितताका लागि यो प्रस्ताव ल्याइएको थियो । पछिल्लो पटक अमेरिकाले आफ्नो सामरिक र रणनीतिक लाभका लागि नेपाललाई छिमेकीविरुद्ध प्रयोग गर्ने सम्भावना बढेपछि शान्तिक्षेत्रको प्रस्ताव पुनःस्थापित गर्नुपर्ने बहस हुँदै आएको छ । कुनै पनि सैन्य गठबन्धनमा सहभागी नहुने, आफ्नो भूगोल छिमेकी देशविरुद्ध प्रयोग हुन नदिने समान धारणा दलहरूका घोषणापत्रमा छन् । यी संवेदनशील सवाल साझा नीति बन्नु सकारात्मक छ तर व्यवहारमा पनि यी प्रमाणित हुनुपर्छ । माध्यम-कूटनीतिक संवाद सबैभन्दा पेचिलो सीमाको मुद्दा हो । ओली नेतृत्वको सरकारले सन् १९६२ देखि भारतले नियन्त्रण र उपभोग गर्दै आएको लिपुलेक, कालापानी र लिम्पियाधुरासम्मको नेपाली भूभाग राष्ट्रिय सहमतिबाट नक्सामा समेट्यो । र, भारतलाई कूटनीतिक संवादबाट समस्या समाधानका लागि आग्रह गर्यो । तर गठबन्धनको प्राथमिकतामा यो परेको देखिँदैन । घोषणापत्रमा दलहरूले लिम्पियाधुरासम्मको भूभागको सन्दर्भ उठाई समाधान गर्ने प्रतिबद्धता जनाएका छन् । एमालेले ‘लिम्पियाधुरा, कालापानी, लिपुलेकसहित नेपालको सीमाको समान रूपले सुरक्षा गरिने’ बताएको छ भने कांग्रेसले ‘सुस्ता, कालापानी, लिपुलेक र लिम्पियाधुरा सम्बन्धमा कूटनीतिक प्रयासबाट समाधान गरिने’ उल्लेख गरेको छ । माओवादीले ‘कालापानी, लिपुलेक र लिम्पियाधुरा लगायतको अतिक्रमित भूमि फिर्ताका लागि अविलम्ब कूटनीतिक पहल गरिनेछ’ भनेको छ । यसबाहेक कांग्रेसले चीनसँग सीमा विवाद रहेको भाष्यलाई स्थापित गर्ने प्रयास गरेको छ । उसले ‘चीनसँगको हुम्लाको उत्तरी नाकामा भएको सीमा विवाद कूटनीतिक प्रयासबाट समाधान गरिने’ उल्लेख गर्नुले सन्देह सृजना गर्छ । ओली सरकारको एउटा प्रतिवेदनले चीनले सीमा मिचेको प्रमाण नभएको जनाएपछि पनि कांग्रेसका तर्फबाट यो विषय निरन्तर उठ्यो । गठबन्धन सरकारले समेत एउटा कार्यदल गठन गरेर प्रतिवेदन बुझेको छ । तर फेरि पनि चीनसँग सीमा विवाद कूटनीतिक प्रयासबाट समाधान गरिने भन्नुको अर्थ ‘निर्देशित’ त होइन भन्ने प्रश्न उठ्छ । सीमा मिचेको हो भने प्रमाण राखेर वार्तामार्फत चीनबाट जमिन फिर्ता ल्याउनुपर्छ । माओवादीले सीमाबारे उठाएको अर्को विषय नेपाल र भारतबीचको खुला सीमालाई नियन्त्रण र नियमन गर्ने हो । चीनसँगको सीमा समस्यामा माओवादी बोलेको छैन । लगानी-अनुदान, सहुलियतपूर्ण ऋण नेपालमा अर्को विवादित मुद्दा बाह्य लगानी र सहयोगको हो । नेपालले आफ्नै स्रोतबाट ठूला र विशाल आर्थिक परियोजना सम्पन्न गर्न सक्ने अवस्था छैन । त्यसैले नेपाललाई केही वर्षका लागि बाह्य लगानी आवश्यक छ, जसमा चर्को राष्ट्रवादको प्रदर्शन आवश्यक छैन ।उदाहरणका लागि, चीनलाई हेर्न सकिन्छ । माओले राजनीतिक क्रान्ति सम्पन्न गरेपछिको चीन सबै दृष्टिकोणले कमजोर थियो । जब देङ स्याओपिङ सन् १९७८ पछि नेतृत्वमा आए, उनको पहिलो प्राथमिकता नै बाह्य लगानी आकर्षित गर्ने र भित्र्याउने रह्यो । आज ४४ वर्षपछि चीन महाशक्ति बन्ने प्रयासमा छ । त्यस बेला देङले ‘हाइड योर स्ट्रेन्थ, बाइड योर टाइम’ भने, आज सीले चिनियाँ शक्तिको प्रदर्शन गरिरहेका छन् । त्यसैले बाह्य लगानी हाम्रो आवश्यकता हो । घोषणापत्रमा तीन दलले वैदेशिक लगानीबारे समान धारणा राख्नु सकारात्मक छ । एमालेले ‘राष्ट्रिय प्राथमिकताका क्षेत्रमा वैदेशिक सहायता जुटाइने र त्यस्तो सहायता लिँदा राष्ट्रिय हितलाई सर्वोपरि राखिने’ उल्लेख गरेको छ । कांग्रेसले राष्ट्रिय आवश्यकता र प्राथमिकताका आधारमा विदेशी सहायता नीति लागू गर्न प्रतिबद्ध रहेको भनेको छ । उसले यसै अन्तर्गत एमसीसी स्वीकार गरिएको आशय राख्दै बीआरआईका हकमा पनि यही प्रतिबद्धता जनाएको छ । कांग्रेसको जोड व्यापारिक ऋणभन्दा सहुलियतपूर्ण ऋण र अनुदानमा देखिन्छ । माओवादीले भनेको छ, ‘राष्ट्रिय सार्वभौमिकता र हितप्रतिकूल कुनै वैदेशिक सहयोग स्वीकार गरिनेछैन ।’बाह्य लगानीको सुरक्षा र सुनिश्चितता नेपालले गर्ने हो तर कुनै देशको सहयोग स्वीकार गर्ने र कुनै देशको नगर्ने दोहोरो मापदण्ड बनाउनु हुँदैन । नत्र हामी संकटमा फस्छौं । नेपालले भारत, चीन र अमेरिका लगायतलाई विकासका लागि आर्थिक सहयोग गर्न खुला आह्वान गर्ने हो, सँगै घरेलु राजनीतिमा हस्तक्षेप नगर्न सचेत पनि गराउने हो । सहयोग पारस्परिक हुन्छन् तर सहयोग दिएर सार्वभौम देशको आन्तरिक मामिलामा दखल दिने प्रयास अनुचित हुन्छ ।दलहरूले घोषणापत्र कार्यान्वयन गर्दैनन् भन्ने आम बुझाइ रहे पनि विदेशनीति र बाह्य लगानीका विषयमा सकेसम्म साझा धारणा र नीति बनाउन सके देशलाई प्राथमिकतामा राखेको सन्देश प्रवाहित हुन्थ्यो । विदेशनीति र बाह्य लगानीमा दलहरू सिद्धान्ततः त्यति टाढा पनि छैनन् तर व्यवहारमा मार खान्छन् । | Opinion | 11,332 |
नेपालको अभ्यासमा वर्षा बाधक | श्रीलंकासँगको ट्वान्टी–२० विश्वकप खेलको तयारीमा नेपाली टोलीलाई वर्षा बाधक बनिरहेको छ । खेल श्रीलंकासँग बुधबार बिहान हुनेछ । तयारी क्रममा भएको वर्षाका कारण नेपालले दुई दिनदेखि मैदान गएर अभ्यास गर्न पाएको छैन । | https://ekantipur.com/sports/2024/06/10/rain-barriers-in-practice-in-nepal-42-40.html | फ्लोरिडा — श्रीलंकासँगको ट्वान्टी–२० विश्वकप खेलको तयारीमा नेपाली टोलीलाई वर्षा बाधक बनिरहेको छ । खेल श्रीलंकासँग बुधबार बिहान हुनेछ । तयारी क्रममा भएको वर्षाका कारण नेपालले दुई दिनदेखि मैदान गएर अभ्यास गर्न पाएको छैन । डालासमा गत मंगलबार नेदरल्यान्ड्ससँग विश्वकपमा आफ्नो पहिलो खेल खेलेर नेपाली टोली बुधबार नै फ्लोरिडा आइपुगेको थियो । बिहीबार नेपालले लडरहिलस्थित ब्रवर्ड क्रिकेट रंगशालाको नेट्समा दुई घण्टा अभ्यास गरेको थियो । तर, वर्षाका कारण शुक्रबार र शनिबार नेपाली टोलीले अभ्यास गर्न पाएन ।अभ्यासका लागि शनिबार ब्रवर्ड रंगशाला पुगेको नेपाली टोली मेघगर्जनसहित वर्षा भएपछि अभ्यास नगरी होटल फर्किएको थियो । श्रीलंकासँग खेल्नुअघि नेपालसँग अभ्यासका लागि आइतबार र सोमबार दुई दिनमात्र प्रशिक्षण गर्ने अवसर छ । नेपाल र श्रीलंकाको खेल यहाँको स्थानीय समयअनुसार राति ७.३० बजे हुनेछ । त्यो दिन पनि वर्षाको पूर्वानुमान छ । तर, नेपाल र श्रीलंकाको खेल राति रहेकाले खेल प्रभावित नहुने सम्भावना छ । नेपाल र श्रीलंकाबीचको खेलमा पनि ठूलो संख्यामा दर्शक आउने अनुमान गरिएको छ । १५ हजारभन्दा बढी दर्शक क्षमता रहेको रंगशाला भरिभराउ हुने आँकलन गरिएको छ । बाल्टिमोरबाट खेल हेर्न आइरहेका रमेश भट्टले नेदरल्यान्ड्सविरुद्ध डालासमा खेलेको पहिलो खेलमा भन्दा फ्लोरिडामा नेपाली दर्शक उपस्थिति बढी हुने बताउँछन् । डालासमा रंगशालाभित्र उपस्थित ७ हजारमध्ये अधिकांश दर्शक नेपाली थिए । राष्ट्रिय फुटबल टोलीका पूर्वस्ट्राइकर राजन रायमाझीले नेपालले अमेरिकामा आएर ट्वान्टी–२० विश्वकप क्रिकेट खेल्नु आफूहरूका लागि गर्वको विषय भएको बताए । ‘एउटा खेलाडी भएको हिसाबमा भन्नुपर्दा नेपालले विश्वकप खेल्नु हाम्रा लागि ठूलो सफलता हो,’ १८ वर्षदेखि फ्लोरिडामा रहेका रायमाझीले भने, ‘अमेरिकामा जन्मिएर हुर्किएका हामीपछिको पुस्तालाई आफ्नो देशको परिचय गराउन ट्वान्टी–२० विश्वकप खेलिरहेको नेपाली क्रिकेट टोली राम्रो माध्यम बनेको छ ।’ नेपालले सन् १९९९ मा घरेलु मैदानमा भएको १३ औं दक्षिण एसियाली खेलकुदको फुटबल प्रतिस्पर्धामा रजत पदक जित्दाका सदस्य रायमाझी पनि श्रीलंकासँगको खेलमा ठूलो संख्यामा नेपाली दर्शक उपस्थित हुने सम्भावना रहेको देख्छन् । नेपाली टोली पहिलो खेलमा नेदरल्यान्ड्ससँग ६ विकेटले पराजित भएको थियो । श्रीलंका पहिलो दुवै खेलमा दक्षिण अफ्रिकासँग ६ विकेट र बंगलादेशसँग २ विकेटले पराजित भइसकेको छ । सन् २०१४ को ट्वान्टी–२० विश्वकप समूह चरणबाटै बाहिरिने स्थितिमा पुगिसकेको छ भने नेपाललाई पनि सुपर ‘एट’ मा पुग्ने आस कायमै राख्न श्रीलंकाविरुद्धको खेल जित्नै अवस्थामा छ । ट्वान्टी–२० विश्वकपका लागि नेपाली टोली एक महिना अगाडि नै फ्लोरिडा आएको थियो । यहाँ एक साता बिताएपछि नेपाली टोली थप प्रशिक्षणका लागि वेस्ट इन्डिजको सेन्ट भिन्सेन्ट लागेको थियो । त्यहाँबाट नेपाली टोली अमेरिकाका ह्युस्टन पुगेर एक साता प्रशिक्षण गरी ट्वान्टी–२० विश्वकप क्रिकेटको पहिलो खेल खेल्न डालास पुगेको थियो । फ्लोरिडामा आएर एक साता बसेर गएकाले नेपाललाई कन्डिसन बुझ्न डालासजस्तो कठिन नहुनसक्छ । श्रीलंकासँग खेलेपछि नेपाली टोली समूह चरणको बाँकी दुई खेल खेल्न वेस्ट इन्डिजको सेन्ट भिन्सेन्ट पुग्नेछ । नेपालले जुन १४ मा दक्षिण अफ्रिका र जुन १६ मा बंगलादेशसँग सेन्ट भिन्सेन्टमा समूह चरणको अन्तिम खेल खेल्नेछ । श्रीलंकाको समूह चरणको अन्तिम खेल सेन्ट लुसियामा नेदरल्यान्ड्ससँग जुन १६ मा हुनेछ । | Sports | 13,357 |
‘हेरिटेज अफ फेसन’ तास्मानिया संस्करण सम्पन्न | निर्माता सन्तोष अधिकारीले ‘हेरिटेज अफ फेसन’ को अस्ट्रेलियास्थित तास्मानिया संस्करण सम्पन्न गर्नुभएको छ । आइतबार पहिलो पटक तास्मानियाको होबार्टमा सम्पन्न ‘हेरिटेज अफ फेसन’ मा स्थानीय सांसददेखि मेयरसम्मको उपस्थिति रहेको आयोजकले जनाएको छ । | https://gorkhapatraonline.com/news/69100 | काठमाडौँ, असार १२ गते । निर्माता सन्तोष अधिकारीले ‘हेरिटेज अफ फेसन’ को अस्ट्रेलियास्थित तास्मानिया संस्करण सम्पन्न गर्नुभएको छ । आइतबार पहिलो पटक तास्मानियाको होबार्टमा सम्पन्न ‘हेरिटेज अफ फेसन’ मा स्थानीय सांसददेखि मेयरसम्मको उपस्थिति रहेको आयोजकले जनाएको छ ।कार्यक्रममा तास्मानिया राज्य सभाकी सांसद एला हद्दाद, क्लेरेन्स सिटी काउन्सिलका मेयर ब्रेन्डन ब्लोम, एल्डरम्यान लुइस ब्लुमफिल्ड, पल डेनियल र होबार्ट काउन्सिलका सिआर जोन केलीको उपस्थिति थियो । फेसन सोमा नेपालबाट सञ्चारकर्मी विवेक खतिवडा, सो कोरियोग्राफर मुस्कान रानी र ड्रेस डिजाइनर अमितेष कर्ण र इन्द्रालक्ष्मी अचाजु सहभागी हुनुभएको थियो ।आसाप इन्टरटेनमेन्टले थ्रेटर रोयलमा आयोजना गरेको संस्करण तास्मानियामा भएको नेपाली समुदायको पहिलो कार्यक्रम रहेको निर्माता अधिकारीले बताउनुभयो ।‘हाम्रो संस्कृति हाम्रो पहिचान’ नारासहित आयोजित कार्यक्रममा नेपाललगायत विभिन्न देशका कलाकार तथा मोडलले नेपाली फेसन डिजाइनरले तयार पारेका पोसाकमा ¥याम्प नापेका थिए । ‘हेरिटेज अफ फेसन अस्ट्रेलिया’ नेपाली कला र संस्कृतिको वास्तविक उत्सव रहेको भन्दै नेपाल र अस्ट्रेलियाका शीर्ष फेसन डिजाइनर, मोडल र मेकअप आर्टिस्टहरूले आकर्षक रनवेमा आफ्नो कला प्रस्तुत गरेको आयोजकले जनाएको छ । परम्परागतदेखि समकालीन डिजाइनले नेपालको समृद्धि, जीवन्त सम्पदा झल्काएको दाबी आयोजको छ । नेपाली कला र संस्कृतिको जगेर्नामा सहयोग गर्न उल्लेख्य मात्रमा होबार्टवासी नेपाली सहभागी भएको निर्देशक अधिकारीले बताउनुभयो । | News | 44,147 |
शिवपुरी नागार्जुनको पदयात्रा | पछिल्लो समय सङ्घीय राजधानी काठमाडौँको उत्तरी किनारतिर रहेको नागार्जुन पर्वत धेरै पदयात्रीको आकर्षणको केन्द्र बन्न पुगेको छ । अहिले धेरैजसो मानिस भ्रमण, चरा अवलोकन र जिप सफारीका लागि त्यहाँ पुग्ने गरेका छन् । काठमाडौँ उपत्यकाको उत्तरपश्चिममा पर्ने शिवपुरी नागार्जुन राष्ट्रिय निकुञ्जको एउटा खण्डका रूपमा चिनिएको १५ वर्ग किमि क्षेत्रफलमा फैलिएको नागार्जुन पर्वतलाई धार्मिक, सांस्कृतिक, पौराणिक, जैविक, पर्यटकीय आदि दृष्टिले ज्यादै उत्कृष्ट गन्तव्यका रूपमा लिन सकिन्छ । | https://gorkhapatraonline.com/news/60202 | पछिल्लो समय सङ्घीय राजधानी काठमाडौँको उत्तरी किनारतिर रहेको नागार्जुन पर्वत धेरै पदयात्रीको आकर्षणको केन्द्र बन्न पुगेको छ । अहिले धेरैजसो मानिस भ्रमण, चरा अवलोकन र जिप सफारीका लागि त्यहाँ पुग्ने गरेका छन् । काठमाडौँ उपत्यकाको उत्तरपश्चिममा पर्ने शिवपुरी नागार्जुन राष्ट्रिय निकुञ्जको एउटा खण्डका रूपमा चिनिएको १५ वर्ग किमि क्षेत्रफलमा फैलिएको नागार्जुन पर्वतलाई धार्मिक, सांस्कृतिक, पौराणिक, जैविक, पर्यटकीय आदि दृष्टिले ज्यादै उत्कृष्ट गन्तव्यका रूपमा लिन सकिन्छ । नागार्जुन पर्वत क्षेत्र वरपर बालाजु बाइसधारा, जामाच्वो, पुरानो गुह्येश्वरी, नागार्जुन महादेव, इचङ्गुनारायण, ऐनडाँडा, मुडिखुगढी, ओशो तपोवन, शान्तिगुफा, महाँकाल, पचली भैरवजस्ता महìवपूर्ण मठमन्दिर र सम्पदा रहेका छन् । त्यस्तै विभिन्न गुफा, झरना, शिलालेख, बगैँचा, दरबार, भ्युटावर आदि रहेको नागार्जुन पर्वत खण्ड जैविक विविधताले भरिपूर्ण राजधानीस्थित उत्कृष्ट पर्यटकीय गन्तव्य हो । त्यहाँ प्रवेश गर्न पूर्वमा बालाजु ढोका अर्थात् फूलबारी गेट, उत्तरमा मुड्खु ढोका, उत्तरपश्चिममा धादिङ छत्रेदेउरालीको स्वानागाउँ ढोका र दक्षिणमा इचङ्गुको रानीवन ढोका रहेका छन् । अमेरिकाको यल्लोस्टोन नेसनल पार्क स्थापना हुनुभन्दा तीन वर्षअगाडि अर्थात् विक्रम संवत् १९२६ वैशाख ८ गते राजा सुरेन्द्र शाहको पालामा वन पैदावार र वन्यजन्तु संरक्षणका लागि बनेको ऐन–नियमको लिखित दस्ताबेज शिलालेखका रूपमा अङ्कित भएको प्रमाण यस पर्वत खण्डको ऐनडाँडामा हाल पनि देख्न सकिन्छ । यसले हाम्रा पूर्वजकोे वनजङ्गल, वन्यजन्तु, जैविक विविधता र वातावरण संरक्षणमा रहेको दूरगामी सोचलाई सहजै प्रस्ट पार्दछ । त्यस प्रकारका शिलालेख त्यतिबेला नागार्जुन पर्वत खण्डको चारै दिशामा राख्न लगाइएको देखिन्छ । वि.सं. २०५८ फागुन ६ गते नेपाल सरकारले शिवपुरी राष्ट्रिय निकुञ्ज घोषणा गरेपछि वि.सं. २०६५ फागुन १२ गते नागार्जुन क्षेत्रलाई पनि थप गरेर शिवपुरी नागार्जुन राष्ट्रिय निकुञ्ज नामकरण गरियो । १४४ वर्ग किलोमिटर क्षेत्रफलमा फैलिएको शिवपुरी क्षेत्र र १५ किलोमिटर क्षेत्रफलमा फैलिएको नागार्जुन क्षेत्र गरी दुई खण्डमा विभाजित यस निकुञ्जको नागार्जुन खण्डलाई जितपुर गोलढुङ्गा मध्यवर्ती क्षेत्रले जोडेको छ । काठमाडौँ उपत्यकाका बासिन्दालाई स्वच्छ र सफा खानेपानी आपूर्ति गर्दै रुख–बिरुवाहरूको माध्यमबाट वायु प्रदूषणलाई न्यूनीकरण गरी काठमाडौँ र वरपरको बस्तीमा वातावरणीय स्वच्छता कायम गरी तल्लो तटीय क्षेत्रलाई मरुभूमीकरण हुनबाट जोगाउनसमेत मध्यवर्ती क्षेत्रले महìवपूर्ण भूमिका निर्वाह गरेको पाइन्छ ।हिन्दु र बौद्ध धर्मावलम्बीको साझा तीर्थस्थलका रूपमा लोकप्रिय यस पर्वतको जामाच्वो स्तूपमा चीन, तिब्बत, भारत, श्रीलङ्का, थाइल्यान्डका बौद्धमार्गीहरू पूजाअर्चना र ध्यान गर्न आउने गरेका छन् । सात हजार फिट उचाइमा रहेको यस तीर्थको उत्पत्ति र नामकरण सम्बन्धमा स्वयम्भू पुराणमा पनि उल्लेख भएको पाइन्छ । प्रारम्भमा काठमाडौँ उपत्यका एउटा विशाल तलाउ भएको बेला विपश्वी बुद्धले नागार्जुनको जुन ठाउँमा आएर तपस्या गरे, त्यो ठाउँ नै जामाच्वो हो । जुन ठाउँलाई बौद्ध धर्मअनुसार ‘जातमात्रोच्व’ भनिन्छ ।जातमात्रोच्वलाई नेवारी भाषामा ‘विन्द्यापर्वत’ भनिन्छ । यहाँ बसेर विपश्वी बुद्धले तलाउमा सहस्रदल कमलको बिउ रोपेका र उक्त कमलको बिउ उम्रेर फूल फुलेपछि त्यसै कमलको फूलमा एउटा ज्योतिर्मय भगवान् प्रकट हुनुभयो भन्ने कुरा स्वयम्भू पुराणमा उल्लेख भएको पाइन्छ । यसरी त्यस थुम्कोमा आफैँ ज्योतिर्मय भगवान् प्रकट हुनुभएको कारणले नै त्यसको नाम स्वयम्भू रहन गएको हो । नालान्दा विश्वविद्यालयका आचार्य नागार्जुनलगायत अन्य सन्त, उपासक, योगी ध्यानीहरूको ध्यान केन्द्र पनि नागार्जुन पर्वत रहेको पाइन्छ ।नागार्जुन पर्वतको उच्च भागमा रहेको जामाच्वो तीर्थमा प्रत्येक वर्ष कार्तिक शुक्ल र चैत्र शुक्ल पूर्णिमा (बाइसधारा पूर्णे)का दिन ठूलो मेला लाग्दछ भने नयाँ वर्षको अघिल्लो दिन पनि मानिसहरू दीप प्रज्वलन गर्न जाने गर्छन् । यस दिन हिन्दु तथा बौद्धमार्गी दुवै धुमधामसँग जामाच्वोमा पूजाअर्चना गर्न र दीप बाल्न पुग्दछन् । बालाजु बाइसधारा स्नान गरी त्यहाँस्थित शेषशायी विष्णु भगवान्, शीतलामाईको दर्शन र पूजाआजा गरी भक्तजन नागार्जुन पर्वतको शिरमा रहेको जामाच्वो स्तूपमा पुग्दछन् । यसै अवसरमा त्यहाँ रहेका नाग, नागार्जुन महादेव, जामाच्वो स्तूप, इन्द्रको दर्शन र पूजापाठ पनि गर्ने गरिन्छ । त्यस्तै नागार्जुन पर्वतको उत्तराखण्डमा समयमा वर्षात् नहँुदा नागार्जुन महादेवसँग पानी माग्ने प्राचीन चलन अझै पनि रहेको छ ।यहाँबाट काठमाडौँ उपत्यका, नुवाकोट र धादिङको सहरी तथा ग्रामीण मनोरम दृश्यका साथै आधा दर्जनभन्दा बढी हिमशृङ्खलाको पनि अवलोकन गर्न सकिन्छ । ग्रामीण पर्यटन, सांस्कृतिक पर्यटन, तीर्थाटन पर्यटन, धार्मिक तथा आध्यात्मिक पर्यटनको ज्यादै सम्भावना बोकेको नागार्जुन पर्वत क्षेत्र सम्भवतः विश्वको पहिलो संरक्षित क्षेत्र पनि हो । शिवपुरी नागार्जुन राष्ट्रिय निकुञ्जको शिवपुरी र नागार्जुन पर्वत खण्डमा पर्ने यो क्षेत्र जैविक दृष्टिले पनि महìवपूर्ण मानिन्छ । त्यसैले यहाँको जैविक विविधतालाई खलल नपु¥याई पर्यटन प्रवद्र्धनका कार्य थालनी गर्नुपर्ने देखिन्छ । यहाँ भएका वा पाइने जीवजन्तु, सिमसार, वनक्षेत्रको संरक्षण गर्दै जैविक, धार्मिक, सांस्कृतिक विविधताको संरक्षण गर्नु अर्को महìवपूर्ण कदम मानिन्छ । त्यसैले यहाँको पर्यावरणलाई पर्यटनसँग जोडेर घरआवास (होमस्टे), साइक्लिङ, पदयात्राजस्ता कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने हो भने यहाँको अर्थतन्त्र पनि मजबुत हुनेछ ।यस क्षेत्रमा आठ प्रजातिका सरिसृप, तीन प्रजातिका उभयचर, २२ प्रजातिका स्तनधारी, १०२ प्रजातिका पुतली, ३११ प्रजातिका चरा, १२९ प्रजातिका च्याउ साथै नेपालमा पाइने २७ प्रजातिका दुर्लभ वन्यजन्तुमा पाँच किसिमका वन्यजन्तु शिवपुरी नागार्जुन राष्ट्रिय निकुञ्ज र यसको मध्यवर्ती क्षेत्रमा पाइन्छन् । तीमध्ये ध्वाँसे चितुवा, चाइनिज पेङ्गोलिन, इन्डियन पेङ्गोलिन, आसामी बाँदर, चरी बाघ, काँडे भ्याकुरका लागि प्रख्यात शिवपुरी नागार्जुन राष्ट्रिय निकुञ्ज र यहाँको मध्यवर्ती क्षेत्रको आफ्नै महत्व छ ।कुनै पनि ठाउँको पर्यटकीय विस्तार गर्न स्थानीय गौरव गाथा, मूल्यमान्यता, प्राकृतिक एवं सांस्कृतिक सम्पदाको संरक्षण र प्रचारप्रसार गर्दै नयाँ पुस्तालाई त्यसमा आकर्षित गर्ने कार्यक्रम तर्जुमा गर्नु पर्छ । यस्ता क्षेत्रलाई समेटेर पर्यटन विस्तार गर्ने खालका कार्यक्रम कार्यान्वयन गर्ने हो भने पक्कै पनि विदेशिने युवालाई स्वदेशमा नै केही गर्न प्रेरणा मिल्ने देखिन्छ ।पर्यावरणसम्मत क्रियाकलापका आधारमा सम्पन्न हुने पर्यटन व्यवसाय नै पर्यापर्यटनको दायराभित्र अट्न सक्छन् । पर्यावरण स्वच्छ र सन्तुलित नभएमा त्यो ठाउँको पर्यटन पनि अनुकूल हुँदैन । त्यस्ता ठाउँमा पर्यटक आकर्षित हुन सक्दैनन्, चाहे ती आन्तरिक हुन् वा बाह्य । आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकलाई आकर्षित गर्न यहाँका धार्मिक, सांस्कृतिक, ऐतिहासिक तथा जैविक विविधता बोकेका सम्पदाको प्रचारप्रसार गरी बृहत् योजना निर्माण गर्नुपर्ने देखिन्छ । यहाँको पाँचमाने, जितपुरफेदी र जामाच्वोको राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय महत्व भएका कारण त्यससँग जोडेर विभिन्न खालका पर्यटन विस्तार र संवद्र्धनका योजना निर्माण गर्नु अत्यावश्यक देखिन्छ । | News | 49,421 |
बेलायतमा सम्पन्न दोस्रो 'ए स्टार नेपलिज बास्केटबल' लिगको उपाधि डीबीएसलाई | बेलायतमा आयोजित दोस्रो 'ए स्टार नेपलिज बास्केटबल लिग २०२३' को उपाधि डीबीएसले जितेको छ । | https://ekantipur.com/sports/2023/06/19/168714475265836203.html | लन्डन — बेलायतमा आयोजित दोस्रो 'ए स्टार नेपलिज बास्केटबल लिग २०२३' को उपाधि डीबीएसले जितेको छ ।लन्डन ब्रुनेल विश्वविद्यालय प्रागंणमा भएको फाइनल खेलमा डीबीएसले साउथ आसफोर्ड वुल्फ्सलाई ५६–५३ ले हराएको हो ।नेपाल बास्केटबल यूकेले गत ३ मार्चदेखि सुरु गरेको सो लिग १७ जुनसम्म चलेको थियो । फेल्थम, मेडिस्टोन, हेज एण्ड हार्लिङटन र अक्सब्रीजमा खेलिएको लिगमा डिबिएस, इष्ट
ग्रीजलिज, स्यान्डहर्स्ट निक्स, ग्रीनफोर्ड नाइट्स, साउथ आसफोर्ड वुल्फ्स, हिमालयन हिट, कोलचेष्टर एलिट, बलर्स स्लामर्स, वाटरमेलन स्न्याचर्स, मेडस्टोन टाइटान्स र प्लमस्टिड ज्यागुअर्स गरी ११ टिमले प्रतिस्पर्धा गरेका थिए । फ्रेण्डली म्याचमा महिलातर्फ 'म खेल्छु' टिमलाई स्थानीय टावर ह्याम्लेट्स ट्रोजन्सले २७–४३ ले हरायो भने भेट्रान पुरुषबीच ट्याप ट्याप सेन्डले नेपलिज सेन्टर हेजलाई ५१–३७ ले हराएको आयोजक नेपाल बास्केटबल यूकेका सचिव भुवन लिम्बुले जनाए ।यस सिजनको थ्री प्वाइन्ट लिडर अवार्ड कोलचेष्टर एलिटका विनय लिम्बूले पाए भने स्कोरिङ लिडर (रेगुलर सिजन) अवार्ड कोलचेष्टर एलिटकै रवि राईले पाए । रुकी अफ द इयर मेडिस्टोन टाइटान्सका विश्वास राना र योङ प्लेयर अफ द इयर साउथ आसफोर्ड वुल्फ्सका रोशन थकालीले प्राप्त गरे । डिफेन्सिभ प्लेयर अफ द इयर वाटरमेलन स्न्याचर्सका रोशन गुरुङ र कोच अफ द इयर उपाधि पनि वाटरमेलन स्न्याचर्सकै सुजन गुरुङले हात पारे । रेगुलर सिजन मोस्ट भ्यालुएबल प्लेयर ग्रीनफोर्ड नाइट्सका विवेक थापा, फाइनल्सका मोस्ट भ्यालुएवल प्लेयरको अवार्ड डिबिएसका आशिष बस्नेतले पाए ।लिगको फाइनल खेल हेर्न करिब ३२५ दर्शक उपस्थित रहेको आयोजकले जनाएका छन् ।फाइनल हेर्न हिलिङडन मेयर शेहर्यार अहमद वालाना, हन्स्लो काउन्सिलर विष्णु गुरुङ, कीर्तिमानी पर्वतारोही हरि बुढामगर अतिथिका रुपमा सहभागी थिए भने सृजना गुरुङले कार्यक्रम सञ्चालन गरेकी थिइन् । डिजे शिवाले दर्शकलाई मनोरञ्जन दिलाए ।लिगको टाइटल स्पोन्सर ए स्टार फाइनान्सियल सोलुसन्स यूकेका प्रवन्ध निर्देशक मीन दर्लामीले युवाहरुको प्रतिभा उजागर गर्न प्रतियोगिता गरिएको जनाए । | Sports | 17,031 |
विद्युत् निर्यात कम्पनीलाई लाइसेन्स, सरकारीले सकेन निजीले पाएन | विद्युत् निर्यातलाई प्रतिस्पर्धी र सहभागितामूलक बनाउन निजी क्षेत्रलाई सहभागी गराउने योजना कार्यान्वयनमा आउन सकेको छैन । कानुनी प्रक्रियाकै झमेलामा अड्किएर निजी क्षेत्रले अहिलेसम्म अनुमति पाउन सकेको छैन । | https://gorkhapatraonline.com/news/17507 | काठमाडौँ, असार १७ गते । विद्युत् निर्यातलाई प्रतिस्पर्धी र सहभागितामूलक बनाउन निजी क्षेत्रलाई सहभागी गराउने योजना कार्यान्वयनमा आउन सकेको छैन । कानुनी प्रक्रियाकै झमेलामा अड्किएर निजी क्षेत्रले अहिलेसम्म अनुमति पाउन सकेको छैन । ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइमन्त्री पम्फा भुसालको आकलन गएको चैत मसान्तसम्ममा योग्य आवेदकलाई यो अनुमति दिने थियो । तर ऊर्जा मन्त्रीकै चाहनाको प्रतिकूल कानुन अभावको उल्झनमा यो प्रक्रिया अल्झेको छ ।विद्युत् निर्यातको अनुमति पाएको सरकारी कम्पनीले भने अहिलेसम्म तयारीमै समय बिताइरहेको छ । गत पुस ८ गतेको मन्त्रिपरिषद् बैठकले नेपाल विद्युत् प्राधिकरण स्वामित्वको नेपाल पावर ट्रेडिङ कम्पनी (एनटीपीसी)लाई यस्तो अनुमति दिएको थियो । २०७३ फागुनमा कम्पनी रजिस्ट्रार कार्यालयमा दर्ता भएको यो कम्पनीले मन्त्रिपरिषद्बाटै निर्यातको अनुमति पाएको छ महिना बितिसकेको छ । तर निर्यातका लागि आवश्यक कुनै पनि संस्थागत समझदारीलगायतका गतिवधि यसले गर्न सकेको छैन । अहिले नेपाल विद्युत् प्राधिकरण आफैँले मात्रै भारतमा विद्युत् निर्यात गर्दै आएको छ । प्राधिकरणले अहिले दैनिक ३६४ मेगावाटसम्म भारतीय खुला बजार इन्डियन इनर्जी एक्सचेन्मा विद्युत् निर्यात गरिरहेको हो ।एनटीपीसीलाई विद्युत् ऐन–२०४९ को दफा ३५ अनुसार विद्युत् निर्यातको अनुमति दिइयो तर निजी कम्पनीलाई अनुमति दिन सरकारले त्यो बाटो प्रयोग गरेन । स्वतन्त्र ऊर्जा उत्पादकको संस्था इप्पानको सक्रियतामा निजी जलविद्युत् आयोजना प्रवद्र्धकहरूले करिब दुई वर्षअघि नै नेपाल पावर एक्सचेन्ज कम्पनी स्थापना गरेर निर्यातको अनुमति माग गर्दै आएका हुन् । विद्युत् विकास विभागले अनुमति नदिएपछि अनुमतिका लागि कम्पनीका सञ्चालकले ऊर्जा मन्त्रालयमै आवेदन दिए पनि त्यसमा पनि कुनै कारबाही हुन सकेको छैन । नेपाल इन्फ्रास्ट्रक्चर बैङ्कलगायत अन्य केही निजी कम्पनीले पनि यस्तो आवेदन दिएका छन् । मन्त्रालयका प्रवक्ता मधुप्रसाद भेटवालले निजी क्षेत्रलाई यस्तो अनुमति दिने गरी कानुनी प्रावधान नै नभएको बताउनुभयो । “निजीलाई पनि यस्तो अनुमति दिने, कम्पनीको मापदण्ड तोक्ने गरी कार्यविधिसमेत बनाएको थियौँ, कानुन मन्त्रालयले आधार छैन भन्दै रोकेपछि हामी पनि नयाँ विद्युत् ऐन आएपछि प्रक्रिया अगाडि बढाउने गरी बसेका छौँ,” उहाँले भन्नुभयो ।स्वतन्त्र ऊर्जा उत्पादकहरूको संस्था इप्पानका उपाध्यक्ष तथा नेपाल पावर एक्स्चेन्जका कार्यकारी निर्देशक आशिष गर्गले भने सरकारले विद्युत् निर्यातको अनुमतिपत्रमा निजी क्षेत्रलाई भेदभाव गरेको बताउनुभयो । “प्राधिकरण स्वामित्वको कम्पनीलाई दिएको आधारमा निजी क्षेत्रको योग्य कम्पनीलाई पनि निर्यातको अनुमति दिन मिल्ने अवस्था हो तर दिएन, संविधानले सार्वजनिक निजी र सहकारीसहितको तीनखम्बे अर्थनीति भनेको छ तर हामीलाई चाहिँ यसमा पछि पारियो,” उहाँले भन्नुभयो । नेपाल पावरले करिब छ महिना पहिले नै भारतको थोक विद्युत् खरिदकर्ता मनिकरन पावर एक्स्चेन्जसँग पाँच सय मेगावाटसम्म विद्युत् व्यापारका लागि समझदारी गरेको थियो ।नयाँ विद्युत् ऐन आएपछि निजी क्षेत्रलाई विद्युत् व्यापारको अनुमति दिने व्यवस्था हुने भेटवालको भनाइ छ तर यो ऐनको विधेयक दुई वर्षदेखि राष्ट्रिय सभामै अड्किरहेको छ । २०७७ असार १८ गते राष्ट्रिय सभामा दर्ता भएको यो विधेयकमा यही असार ५ गते मात्रै समितिले प्रतिवेदन दिएको छ । पारित हुन बाँकी नै छ । राष्ट्रिय सभाले पारित गरेपछि यो विधेयक प्रतिनिधि सभामा पुग्नेछ । यस्तै प्रक्रिया अब प्रतिनिधि सभाको पनि हुनेछ । नेपालमा विद्युत् उत्पादन विस्तार हुँदै जाँदा वर्षात्मा बिजुली खेर जाने अवस्था छ । यो वर्ष नेपालले ३६४ मेगावाट भारत निर्यात गर्न पाएकाले खासै खेर जाने अवस्था हाललाई छैन । आगामी असोज कात्तिकमा भने विद्युत् खेर जाने अवस्था आउने आकलन नेपाल विद्युत् प्राधिकरणको छ । “निजी क्षेत्रलाई अनुमति दिने हो भने भोलिका दिनमा बिजुली खेर जाने अवस्था रहने थिएन, आर्थिक प्राविधिक रूपले सक्षम कम्पनीलाई अब विदेशमा निर्यात गर्ने मात्र होइन, स्वेदशमै पनि वितरणको अनुमति दिन सरकारले ढिलाइ गर्नुहुँदैन,” गर्गले भन्नुभयो । | News | 40,729 |
ताप्लेजुङ म्याराथन जेठ ७ गते | ताप्लेजुङ म्याराथन यो वर्ष जेठ ७ गते हुने भएको छ । ताप्लेजुङ पर्यटन महोत्सवको अवसरमा आयोजित प्रतियोगिता सदरमुकाम फुङलिङदेखि पाथीभरा हुँदै सदरमुकाम फुङलिङसम्मको धावनमार्ग तोकिएको छ । म्याराथन खुला र महिला गरी दुई विधामा सञ्चालन हुनेछ । | https://ekantipur.com/sports/2024/05/11/taplejung-marathon-on-7th-may-42-11.html | ताप्लेजुङ — ताप्लेजुङ म्याराथन यो वर्ष जेठ ७ गते हुने भएको छ । ताप्लेजुङ पर्यटन महोत्सवको अवसरमा आयोजित प्रतियोगिता सदरमुकाम फुङलिङदेखि पाथीभरा हुँदै सदरमुकाम फुङलिङसम्मको धावनमार्ग तोकिएको छ । म्याराथन खुला र महिला गरी दुई विधामा सञ्चालन हुनेछ । खुलातर्फ सदरमुकामबाट सुकेटार विमानस्थल–काफ्लेपाटी–माथिल्लो फेदी हुँदै ३ हजार ७ सय ९४ मिटर उचाईमा रहेको पाथीभरा मन्दिर परिक्रमा गरेर सोही मार्ग भएर फर्कनु पर्नेछ । यो ४८ किलोमिटर दूरी रहेको छ । महिलातर्फ सदरमुकामबाट सुकेटार विमानस्थल–सेवारो चोक हुँदै काफ्लेपाटी पुगेर त्यही मार्गबाट सदरमुकाम फर्कनु पर्ने छ । यो ३९ किलोमिटर दूरीको हुनेछ । महोत्सव आयोजक समितिका संयोजक एवं जिल्ला समन्वय समितिका प्रमुख छिरिङ लामाका अनुसार खुला तर्फका विजेताले १ लाख ५१ हजार र उपविजेताले १ लाख ११ हजार र तृतीयले ५१ हजार रुपैयाँ प्राप्त गर्नेछन् । महिलातर्फका विजेताले ८१ हजार, द्वितीयले ५१ हजार र तृतीयले ३१ हजार रुपैयाँ प्राप्त गर्ने छन् । दुवै विधामा १० औं स्थानसम्मकालाई जनही ५ हजारका दरले पुरस्कार प्रदान गरिने छ । म्याराथनमा ४ लाख ४६ हजार रुपैयाँ खर्चको अनुमान रहेको संयोजक लामाले जानकारी दिए । गत वर्ष पनि असोज महिनामा म्याराथन भएको थियो । गत वर्षको प्रतियोगितामा जुम्लाका दलबहादुर कुँवरले उपाधि जितेका थिए । कर्णाली स्पोर्टिङ क्लबबाट सहभागी तातोपानी गाउॅपालिका ७ जुम्लाका कुँवरले ४ घण्टा १२ मिनेट २७ सेकेण्डमा निर्धारित दूरी पार गरेका थिए । नेपाली सेनाको त्रिभुवन आर्मी क्लबका खगेन्द्रबहादुर भाट र राजन मेन्याङ्बो द्वितीय र तृतीय भए । खगेन्द्रले राजनलाई १ सेकेण्डले जितेका थिए । प्रतियोगितामा १ सय ३५ जना सहभागी थिए । महिला हाफ म्याराथनको उपाधि ताप्लेजुङकै मैवाखोला गाउॅपालिका ५ फाकुम्वाकी समपाल्मु शेर्पाले जितिन् । ३ घण्टा ४१ मिनेट ९ सेकेण्डमा उनले निर्धारित दूरी पार गरिन् । भोजपुरको हतुवागडी गाउॅपालिकाकी छेम्बिमाया राई द्वितीय र ताप्लेजुङकै पेम्वाल्हामु शेर्पा तृतीय भए । प्रतियोगितामा २४ महिला सहभागी थिए ।ताप्लेजुङ र पाथीभराको प्रचारप्रसार गर्ने उद्देश्यले म्याराथन आयोजना गरिएको महोत्सव आयोजक समिति सहसंयोजक अमिर मादेनले जानकारी दिए । | Sports | 13,681 |
महिला विश्वकपमा नेपाली नजर | नेपाली राष्ट्रिय महिला फुटबल टिम १९ औं एसियाली खेलकुदको अन्तिम तयारीमा छ । नेपालका खेलाडीलाई आफ्नै खेलको तयारीका लागि पनि अस्ट्रेलिया र न्युजिल्यान्डमा भइरहेको फिफा महिला विश्वकप २०२३ ले तानेको छ । किनभने एक महिनापछि चीनको हाङझाउमा हुने एसियाली खेलकुदमा नेपाली महिला टिमले समूह चरणमा विश्वकपका दुई टिम जापान र भियतनामसँगै साफ च्याम्पियन बंगलादेशविरुद्ध खेल्ने छ । दर्शकको उपस्थिति, लैंगिक समानताको आवाज, खेलकै बढेको स्तरले चर्चामा रहेको महिला विश्वकपको नवौं संस्करणबारे नेपाली नजर : | https://ekantipur.com/sports/2023/08/20/169249453310724571.html | काठमाडौँ — नेपाली राष्ट्रिय महिला फुटबल टिम १९ औं एसियाली खेलकुदको अन्तिम तयारीमा छ । नेपालका खेलाडीलाई आफ्नै खेलको तयारीका लागि पनि अस्ट्रेलिया र न्युजिल्यान्डमा भइरहेको फिफा महिला विश्वकप २०२३ ले तानेको छ । किनभने एक महिनापछि चीनको हाङझाउमा हुने एसियाली खेलकुदमा नेपाली महिला टिमले समूह चरणमा विश्वकपका दुई टिम जापान र भियतनामसँगै साफ च्याम्पियन बंगलादेशविरुद्ध खेल्ने छ । दर्शकको उपस्थिति, लैंगिक समानताको आवाज, खेलकै बढेको स्तरले चर्चामा रहेको महिला विश्वकपको नवौं संस्करणबारे नेपाली नजर :कप्तान एवं गोलकिपर, नेपाली राष्ट्रिय टिममैले महिला विश्वकप हेरेको यसैपालि हो । पहिला वास्ता नै हुँदैनथ्यो । १९ औं एसियाली खेलकुदमा जापानविरुद्ध खेल्नुपर्ने भएकाले पनि यो विश्वकपमा हाम्रो आकर्षण बढेको हो । विश्वकपको प्रदर्शन हेर्दा जापान एकदमै राम्रो लाग्यो । फाइनल पुग्छ जस्तो लागेको थियो तर उसलाई भाग्यले साथ दिएन । भियतनामको खेल पनि हेरें । विश्वकप पुग्नु पनि राम्रो कुरा हो ।भियतनामले विश्वकपमा बलिया टिमहरूसँग खेल्नुपर्यो, त्यस्तो अवस्थामा खेलाडीको मनोबल कमजोर हुन्छ । भियतनामले राम्रै खेल्यो तर नतिजा ठूला टिमकै पक्षमा रह्यो । दशरथ रंगशालामा खेलेको भियतनामलाई हामीले रोक्न सक्छौं जस्तो लाग्छ । बंगलादेश पनि रहेको समूहबाट शीर्ष दुईमा रहेर हामी नकआउटमा पुग्ने सम्भावना देख्छु । फाइनलमा इंग्ल्यान्डलाई समर्थन गर्छु । स्पेन पनि राम्रो टिम हो । स्पेनको पुरुष टिमले खेलेजस्तै शैलीमा महिला टिमले खेलिरहेको छ । मलाई इंग्ल्यान्डकी गोलकिपर मेरी इर्प्सको खेल खुबै मनपर्छ । छोटो समयमा धेरै प्रगति गरेकी उनले विश्वकपमा पेनाल्टी रोक्दै इंग्ल्यान्डलाई फाइनल पुर्याउन महत्त्वपूर्ण योगदान गरेकी छन् । युरो २०२२ जित्दा इंग्ल्यान्डले स्पेनलाई क्वाटरफाइनलमा हराएको थियो । त्यसैले विश्वकपको फाइनल इंग्ल्यान्डले जित्छजस्तो लाग्छ ।डिफेन्डर, राष्ट्रिय टिमफाइनलमा स्पेनलाई समर्थन गर्छु । किनकि स्पेनको खेलमा बल पोजेसन राम्रो छ, वान–टु–वान राम्रो छ । हाम्रो ट्रेनिङ भएकै बेला प्रायः यो विश्वकपको खेल परेको छ । त्यसैले धेरै खेलको प्रत्यक्ष प्रसारण हेर्न पाएको छैन । कहिलेकाहीं त थाकेर खेल हेर्दाहेर्दै निदाइन्छ । अस्ट्रेलियन दूतावासले आयोजना गरेको ‘स्क्रिनिङ’ पनि हामी सबैले हेर्यौं, रमाइलो भयो ।महिला विश्वकप फुटबलमा तेस्रो स्थान हात पारेपछि स्विडेन टिम । शनिबार आयोजक अस्ट्रेलियालाई २–० ले पराजित गर्दै स्विडेन तेस्रो भयो । प्रतियोगिताको फाइनल आइतबार स्पेन र इंग्ल्यान्डबीच स्टेडियम अस्ट्रेलियामा हुनेछ । खेल नेपाली समयअनुसार १५ः४५ बजे हुनेछ । तस्बिर : एपीमहिला विश्वकप पहिला थाहै हुँदैनथ्यो । यसपालि धेरै चर्चा भएको छ । मैले त पहिला फुटबल पनि खासै हेर्ने गरेकी थिइनँ । पुरुषको विश्वकप पनि गत वर्ष (कतार २०२२) मात्रै हेरेकी थिएँ । यसपालि एसियाली खेलकुद (एसियाड) को महिला फुटबलमा नेपाल रहेको समूहमा जापान, भियतनाम भएर पनि हामीले विश्वकप हेरेका हौं । जापान धेरै राम्रो टिम छ । हामीले आफैंलाई हेरेर त कहाँ हो कहाँ भन्ने लाग्छ । भियतनाम यहीं दशरथ रंगशालामा खेलेभन्दा विश्वकपमा राम्रो दखियो । हामीले दुई वर्षअघि फिलिपिन्सविरुद्ध एसियन कप छनोटमा खेलेका थियौं । त्यसबेला हाम्रै गल्तीले हारेका थियौं । अहिले फिलिपिन्स पहिलाभन्दा धेरै राम्रो भएको विश्वकपको प्रदर्शनबाट देखियो ।पूर्वखेलाडी एवं प्रशिक्षकयसपालि इंग्ल्यान्डको टिम राम्रो छ । युरो २०२२ च्याम्पियन पनि हो । टिम निकै व्यवस्थित देखिन्छ । सबै खेलाडीले राम्रो गरिरहेका छन् । युरोपियन च्याम्पियन भएको पनि होला खेलाडीहरू उच्च मनोबलका साथ खेलिरहेका छन् । इंग्ल्यान्डले त्यति धेरै दर्शकबीच घरेलु टिम अस्ट्रेलियालाई सेमिफाइनलमा हरायो । प्रशिक्षक सरिना वेगमन छिन् । उनी धेरै राम्रो लाग्छ । महिला कोचले केही गर्नसक्छ भन्ने साबित गरिरहेकी छन् । उनलाई देखेर म आफैं उत्साहित हुन्छु । यो विश्वकप धेरैले हेरेको छ । महिला फुटबललाई विश्वले नै पहिलाभन्दा बढी महत्त्व दिएको छ । विश्वकपका खेल हेर्न अस्ट्रेलिया र न्युजिल्यान्ड जानेको क्रेज बढेको देखियो । रंगशालामै खेल हेर्ने दर्शकको लस्कर छ । खेलको नतिजामा धेरैले चासो दिएका छन् । टेलिभिजिनमै खेलको विश्लेषण आइरहेको छ । महिला खेलाडी आफ्नै नामले चिनिन थालेका छन् । बच्चालाई घरमा छाडेका आमाहरूले विश्वकप खेलेका छन् । अमेरिकी टिममा एलेक्स मोर्गनसहित तीन आमा खेलाडी थिए । अर्जेन्टिना, जर्मनी, फ्रान्स, जमैकाको टिममा आमा खेलाडी थिए । उनीहरूले आमा भएर पनि प्रदर्शन गर्न सकिन्छ, प्रतिस्पर्धा दिन सकिन्छ भन्ने देखाएका छन् । बच्चा जन्माएर विश्वकप खेल्नु सामान्य होइन ।स्ट्राइकर/मिडफिल्डर, राष्ट्रिय टिममहिला विश्वकप पहिला हेर्दिनँथे, केटाहरूको गेम मात्रै हेर्थें । त्यसैले मैले महिला विश्वकपका खेल हेरेको यसैपालि हो । राम्रै लागिरहेको छ । पेस (गति), स्ट्रेन्थ (बलियो), फिजिकल गेम (शारीरिक खेल) मा केटाहरूको खेल राम्रो हुन्छ ।एसियाली देश भएकाले विश्वकपमा जापानलाई समर्थन गरेको थिएँ । जापानले राम्रो खेल देखायो । खेलाडीमा जितको मानसिकता प्रस्टै देखिन्थ्यो । उपाधि जित्छ जस्तो लागेको जापानलाई क्वाटरफाइनलमा स्विडेनले २–१ ले हराइदियो । मिडफिल्डर युई हासेगावाको खेल उत्कृष्ट लाग्यो । उनले फाइनल टचहरू खतरनाक गर्थिन् । किलिङ पास, अनपेक्षित अवसर सिर्जना गर्थिन् । जापान बाहिरिएपछि अस्ट्रेलियाले जितोस् भन्ने चाहेकी थिएँ तर अस्ट्रेलिया पनि हार्यो । स्पेनले राम्रो प्रदर्शन गरिरहेको छ । तर, फाइनल जसले जिते पनि हुन्छ ।महिला फुटबल प्रमुख, एन्फामहिला विश्वकप पहिला कहिलेकाहीं हाइलाइट्स मात्रै हेरेको थिएँ । यसपालि टेलिभिजनमा धेरै खेल हेर्ने अवसर मिल्यो । जापान, अस्ट्रेलिया, अमेरिका, स्पेनको धेरै खेल हेरें । पहिलाभन्दा धेरै फरक भइसक्यो । फुटबल नै पूर्णतः परिवर्तन भइसक्यो ।पहिला अमेरिकाले जित्छ, फलाना टिमले जित्छ भन्थ्यो, हुन्थ्यो पनि त्यस्तै । अहिले जसले जसलाई पनि हराउने भएको छ, जुन यो विश्वकपमा देखियो । महिलामा मात्रै होइन, पुरुष फुटबलमा पनि उस्तै परिवर्तन भएको छ । अब कसैलाई सजिलो छैन । जमाना फेरियो । मै हुँ भन्ने टिमले पनि साना वा कमजोर टिमलाई गोल हान्न सजिलो छैन । एसियाली फुटबल बलियो भयो भने त्यसको फाइदा हामीलाई पनि हुन्छ । त्यसैले यो विश्वकपमा एसियाली देश भएकाले जापानलाई समर्थन गरें तर जापान अन्तिम आठबाटै बाहिरियो । भियतनाम र फिलिपन्सको प्रदर्शन भने अझै कमजोर रह्यो । त्यो (विश्वकप) स्तरमा पुग्न धेरै मिहिनेत गर्नुपर्ने देखियो । यसापलि नेदरल्यान्ड्सले राम्रो गरे पनि स्पेनसँग हार्यो । सेमिफाइनलमा धेरै राम्रो खेलेको इंग्ल्यान्डलाई फाइनलमा समर्थन गर्छु । तर, कसले जित्छ भन्न सकिँदैन ।मुख्य प्रशिक्षक (फुटबल), राखेपइंग्ल्यान्डले सेमिफाइनलमा राम्रो खेलेरै अस्ट्रेलियालाई हरायो । म इंग्ल्यान्डलाई समर्थन गर्छु । उसैले विश्वकपको उपाधि जित्छजस्तो लाग्छ । टिममा हुनुपर्ने सबै पक्षमा राम्रो छ । टिमवर्क र टिम स्पिरिट सबैभन्दा बलियो पक्ष हो । गोलकिपर मेरी कन्फिडेन्ट छिन् । युरो २०२२ विजेता भएकाले खेलाडीको मनोबल पनि उच्च छ ।हाम्रो टिम (नेपाल) एसियाली खेलकुदको तयारीमा छ । विश्वकपको खेल भएकै बेला ट्रेनिङ पर्छ । मौका पाएको खेल हेरेकी छु । पहिलाको विश्वकपमा पनि हाइलाइट्स हेर्ने गरेकी थिएँ । यसपालि जापान राम्रै थियो, उपाधि जित्छ कि जस्तो लागेको थियो, दुर्भाग्य भएजस्तो लाग्यो । राम्रो खेलेर पनि हार्यो । विश्वकपमा यस्तै हुन्छ । अस्ट्रेलिया उत्कृष्ट प्रदर्शन गर्दै पहिलोपल्ट सेमिफाइनल पुग्यो । तर, उसले इंग्ल्यान्डविरुद्ध खेल्नै सकेन । साम केर धेरै राम्रो खेलाडी हुन् । विश्वकपको सुरुआती खेलमा उनी घाइते भएको घाटा अस्ट्रेलियालाई भयो । यसअघि लगातार दुईपल्ट च्याम्पियन भएको अमेरिका ओभर कन्फिडेन्ट भएकाले हारेजस्तो लाग्छ । महिला फुटबलमा सबै टिम राम्रो हुँदै आइरहेको छ । | Sports | 16,540 |
धान भित्र्याउन कृषकलाई हतारो | दाङको लमही नगरपालिका –६ देउपुर निवासी विष्णु पौडेलले गतसाल धानबालीबाट घाटा बेहोर्नुभयो । काटेर खेतमा सुकाएको धान वर्षाका कारण खेतमै उम्रने कुहिने समस्या भयो । गत सालजस्तै नहोस् भनेर वर्षाको त्रासमा उहाँले यसपाली हरियोमै धान काट्नुभयो । धान काटेर राम्रोसँग सुक्न नपाउँदै उठाएर जम्मा गरिसक्नुभयो । | https://gorkhapatraonline.com/news/42125 | दिवाकर पोख्रेलदेउखुरी, असोज ३ गते । दाङको लमही नगरपालिका –६ देउपुर निवासी विष्णु पौडेलले गतसाल धानबालीबाट घाटा बेहोर्नुभयो । काटेर खेतमा सुकाएको धान वर्षाका कारण खेतमै उम्रिने कुहिने समस्या भयो । गत सालजस्तै नहोस् भनेर वर्षाको त्रासमा उहाँले यसपालि हरियोमै धान काट्नुभयो । धान काटेर राम्रोसँग सुक्न नपाउँदै उठाएर जम्मा गरिसक्नुभयो । हतारमा उहाँले धान यसअघि स्याहार्नुभएको थिएन । यसपालि हतारमा धान स्याहार्नुपरेको उहाँको भनाइ छ । यस्तै, सोही ठाउँका रामबहादुर चौधरीले पनि राम्रोसँग धान पाक्न नपाउँदै काट्न सुरु गर्नुभएको छ । धान दाउने थ्रेसर मिलेसम्म काट्ने बित्तिकै दाना निकालेर भित्र्याउने योजनामा उहाँ हुनुहुन्छ । गढवा गाउँपालिका –६ बाँकीका पुरन चौधरीले बिहानैदेखि काटेको धान जम्मा गर्न व्यस्त हुनुहुन्छ । धान भित्र्याएपछि मात्रै तिहारको सरजाम जुटाउने योजना उहाँले सुनाउनुभयो । अहिले दाङ–देउखुरी मात्रै नभएर अधिकांश स्थानमा किसानलाई धन भित्र्याउन भ्याइनभ्याई छ । सकेसम्म पानीबाट धान सुरक्षित गर्न पाए हुन्थ्यो भन्ने योजनामा किसानहरु हुनुहुन्छ । गतसाल धान स्याहार्ने समयमा परेको वर्षाले धानमा ठूलो क्षति पुगेपछि वर्षाको त्रासले काँचै बाली भित्र्याउन किसानहरु कस्सिएका हुन् । लमही –६ देउपुरका विष्णु पौडेलले भन्नुभयो, “गतसाल धान भिज्यो, धानमा ठूलो नोक्सानी बेहोर्नुपर्यो, अहिले समयमै भित्र्याउँ भनेर हतारो गरेका हौं ।” दशैंको मुखैमा परेको पानीले किसानलाई झन् त्रास दिएको छ । अविरल परेको पानीपछिको बाढी र डुबानले जोगिएको धान समयमै स्याहार्ने योजनामा रहेका किसानलाई काँचो बाली भित्र्याउँदा हुने क्षतिभन्दा वर्षातकाे चिन्ता छ । पानी परिहाल्यो भने धान कामै नलाग्ने हुन्छ, हप्ता दिनपछि काट्नुपर्ने धानलाई अघि काटेका छौं, गढवाका पुरन चौधरीले भन्नुभयो । कृषि विज्ञले भने धान काँचोमा काट्न हतारो नगर्न सुझाव दिएका छन् । कृषि ज्ञान केन्द्र दाङका प्रमुख घनश्याम चौधरीले दाङ–देउखुरीमा धेरै प्रकारको धान लगाउने भएकाले पछि पाक्नेखालको धान बाहेक अन्य धान पाकिसकेको बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “काँचोमा धान काट्न हतारो गर्नु त हुँदैन, वर्षा ढिलोगरी भएकाले धानको बाला पाकेको डाँठ हरियो देखिएको हुनसक्छ ।” काट्ने बित्तिकै धानको दाना निकाल्नु परेपछि पनि राम्रोसँग धान सुकाउन किसानलाई सुझाव दिनुभयो । छिटोछरितो रुपमा धान भित्र्याउन किसानहरु धान दाइँ गर्नका लागि मेशिनको प्रयोग गर्न थालेका छन् । बिहानैदेखि किसानहरु थ्रेसरको पछि लागेर चालकलाई आफ्नो धान झार्न आग्रह गर्नेगरेका छन् । धान जम्मा गरेर त्रिपालले ढाकेपछि किसानहरु थ्रेसर (धान झार्ने मेसिन) खोज्नतिर लाग्छन् । गाउँमा सीमित मात्रामा थ्रेसर हुने र धेरैको धान एकै पटक झार्नुपर्ने भएकाले थ्रेसरधनीलाई पनि भ्याइनभ्याई छ । लमही नगरपालिका –६ लङ्गडीका थ्रेसरधनी प्रितम चौधरीले तीन–चार गाउँबाट थ्रेसरको माग भए पनि सबै ठाउँमा पुग्न नसकेको बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “अघिपछि काम नपाएर मेसिन ढाकेरै राख्नुपर्छ, यो कामको समयमा बिहानैबाट किसानहरु घरमै आएर पालो लगाउनुहुन्छ, थ्रेसर सीमित हुँदा समस्या भएको छ ।” | News | 60,888 |
नेपाल उद्योग वाणिज्य महासङ्घको मतदान रोकियो | नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघको मतदान रोकिएको छ । बुधवार तोकिएको समयभन्दा केही ढिला गरी सुरु भएको मतदान जिल्ला नगरका मतदाता तथा समर्थकहरुले एसोसिएटको मतदान स्थलमा होहल्ला गरेसँगै मतदान केही समयका लागि अवरुद्ध भएको हो । | https://gorkhapatraonline.com/news/60690 | काठमाडौं, चैत २९ गते । नेपाल उद्योग वाणिज्य महासङ्घको मतदान रोकिएको छ । बुधवार तोकिएको समयभन्दा केही ढिला गरी सुरु भएको मतदान जिल्ला नगरका मतदाता तथा समर्थकहरूले एसोसिएटको मतदान स्थलमा होहल्ला गरेसँगै मतदान केही समयका लागि अवरुद्ध भएको हो ।महासङ्घको नयाँ कार्यसमिति चयनका लागि बुधवार बिहान ८ बजेदेखि सुरु हुने भनिएको मतदान प्राविधिक तयारी नपुगेको भन्दै दुई घण्टा ढिला सुरु भएको थियो । जिल्ला नगर र वस्तुगततर्फ एक र एसाेसिएटतर्फ तीन वटा बुथ कायम गरिएको छ । निर्वाचनमा मोबाइल, प्रज्वलनशील पदार्थ निषेध गरिएको छ । समर्थकले वरिष्ठ उम्मेदवारको पक्षमा भोट माग्दै हुटिङ गरेका छन् । ‘भोट फर अञ्जन’, भोट फर सघाई, भोट फर उमेशलाल भन्दै समर्थकले होहल्ला गरेसँगै मतदान स्थगित भएको छ ।महासङ्घको आगामी नेतृत्वको वरिष्ठ उपाध्यक्षमा अञ्जन श्रेष्ठ, रामचन्द्र सघाई र उमेशलाल श्रेष्ठबीच प्रतिष्पर्धा भइरहेको छ । महासङ्घको कार्यसमिति सदस्यमा चार जना सर्वसम्मत निर्वाचित भइसकेकाले निर्वाचनबाट एक वरिष्ठ उपाध्यक्ष, तीन उपाध्यक्ष र ५९ जना कार्यसमिति सदस्य चुनिने छन् ।महासङ्घको विधान अनुसार हाल वरिष्ठ उपाध्यक्ष चन्द्रप्रसाद ढकाल ३० चैतदेखि स्वतः महासङ्घको अध्यक्ष बन्नुहुनेछ । नयाँ नेतृत्व चयन गर्नको लागि उद्योगी व्यवसायीहरूको बिहानदेखि प्रज्ञा भवनमा बाक्लो उपस्थिति रहेको छ । | News | 38,419 |
एकीकृत जाँचचौकीबाट सामान आयात | विराटनगर एकीकृत जाँचचौकी (आईसीपी)बाट सामान आयात हुने भएको छ । यसअघि भन्सार नाकाबाट सामान आयात हुँदै गरेकामा अब आईसीपीबाट आयात हुने जनाएको छ । भारतीय भन्सार कार्यालयले सूचना निकालेर आगामी असोज ३० गतेदेखि एकीकृत जाँचचौकी प्रयोग गरेर मात्रै सामान आयात गर्ने भनेको छ । दुई वर्षअघि आईसीपी निर्माण भए पनि सञ्चालनमा आउन सकेको थिएन । | https://gorkhapatraonline.com/news/41400 | काठमाडौँ, असोज २७ गते । विराटनगर एकीकृत जाँचचौकी (आईसीपी)बाट सामान आयात हुने भएको छ । यसअघि भन्सार नाकाबाट सामान आयात हुँदै गरेकामा अब आईसीपीबाट आयात हुने जनाएको छ । भारतीय भन्सार कार्यालयले सूचना निकालेर आगामी असोज ३० गतेदेखि एकीकृत जाँचचौकी प्रयोग गरेर मात्रै सामान आयात गर्ने भनेको छ । दुई वर्षअघि आईसीपी निर्माण भए पनि सञ्चालनमा आउन सकेको थिएन ।बु्धबारेदेखि एलसीएस पोर्ट कोडमा सिपिङ बिल र बिल अफ इन्ट्रीको दर्ता बन्द गरिने भारतीय भन्सार कार्यालयद्वारा जारी सूचनामा उल्लेख छ । भारतीय भन्सार कार्यलयले जारी गरेको सूचनाअनुसार नेपाली आयातकर्ता तथा व्यवसायीले असोज ३० गतेदेखि रक्सौल–वीरगञ्ज नाकाबाट हुने सबै आयात निर्यात आईसीपीबाट गर्नुपर्ने भनिएको छ ।नेपालतर्फ डस्टी कार्गो व्यवस्थापनको उचित स्थानको अभाव र भारतीय पक्षले यसअघि भएको सहमतिअनुसार रक्सौल रेलवे साइडिङदेखि आईसीपी मेन रोडसम्मको सडक बनाइनसकेकाले आईसीपीबाट सामान ल्याउन कठिन हुने आयातकर्ता बताउँछन् ।व्यापारविज्ञ रविशङ्कर सैँजूले आईसीपीबाट सामान आयात गर्दा व्यापार सहज हुने बताउनुभयो । “आईसीपी निर्माण भए पनि भन्सारबाट सामान आयात हुने गरेको थियो, एकद्वार प्रणालीबाट सामान आउँदा छिटो र सहज हुन्छ,” सैँजूले भन्नुभयो । आईसीपीमा गोदाम, चेकजाँचलगायतका सबै सुविधा रहेको उहाँले जानकारी दिनुभयो । फ्रेड फरवार्ड एसोसिएसनका अध्यक्ष मनोज अधिकारीले आईसीपीबाट सामान आयात गर्दा व्यवसायीलाई कुनै समस्या नहुने बताउनुभयो । भन्सारबाट सामान ल्याउने गरेकामा सुरुसुरुमा व्यवसायीलाई झन्झट भए पनि बिस्तारै बानी पर्ने उहाँले जानकारी दिनुभयो । व्यवसायीका अनुसार नेपालका लागि रक्सौल यार्डमा महिनामा ४० देखि ५० -याक डस्टी कार्गो अर्थात् औद्योगिक कच्चा पदार्थ आउने गरेको छ । सडक यातायातको माध्यमबाट हुने व्यापार सहजीकरणका लागि नेपाल र भारत दुवैतर्फ आईसीपी सञ्चालनमा छ तर केही औद्योगिक कच्चा पदार्थ, कार, जिपलगायत साना सवारीसाधन र पैदल यात्रुको भने पुरानै वीरगञ्ज–रक्सौल नाकाबाट आवतजावत हुन्छ । २०२२ जुलाई १ देखि नै रक्सौल ल्यान्ड कस्टम (एलसीएस) हुँदै सामान निर्यातमा रोक लगाउने सूचना भारतीय पक्षले जारी गरेको थियो । रक्सौल रेलवे साइडिङमा अनलोड भएका सामान वीरगञ्ज–रक्सौल नाकाको मितेरी पुल हुँदै आउने गरेकामा आईसीपी हुँदै ल्याउन भनिएको थियो । | News | 40,111 |
रक्षामन्त्रीद्वारा काजी कालु पाँडेको शालिकमा पुष्पहार अर्पण | रक्षामन्त्री हरिप्रसाद उप्रेतीले नेपाल एकीकरणका काजी कालु पाँडेको समाधिस्थलमा पुष्पहार अर्पण गर्नुभएको छ । | https://gorkhapatraonline.com/news/110348 | काठमाडौँ, जेठ १९ गते । रक्षामन्त्री हरिप्रसाद उप्रेतीले नेपाल एकीकरणका काजी कालु पाँडेको समाधिस्थलमा पुष्पहार अर्पण गर्नुभएको छ । राष्ट्रनिर्माता पृथ्वीनारायण शाहको नेपाल एकीकरण अभियानमा कीर्तिपुरको पहिलो लडाइँमा वि.सं.१८१४ जेठ १९ गते पाण्डेले वीरगति प्राप्त गर्नुभएको थियो । उहाँको समाधि स्थल चन्द्रागिरि नगरपालिका-१ दहचोकमा रक्षामन्त्रीको प्रमुख आतिथ्यमा आज स्मृति दिवस मनाइएको हो । सो अवसरमा प्रतिनिधिसभा सदस्य कृष्ण गोपाल श्रेष्ठ, नेपाली सेनाका बहालवाला तथा अवकास प्राप्त रथीबृन्द, स्थानीय जनप्रतिनिधिलगायत काजी कालु पाँडे काजी तुलाराम पाँडे स्मृति प्रतिष्ठानका पदाधिकारी तथा स्थानीय सहभागीता रहेको थियो । सरकारले काजी पाँडेको समाधीस्थल दहचोकमा वि.सं.२०७५ मा पूर्ण कदको सालिक निर्माण गरेको थियो । अघिल्लो वर्ष पाँडे स्मृति दिवसका अवसरमा सेनाले सोही स्थानमा निर्माण गरेको काजी वंशराज पाँडे सत्तलको प्रधान सेनापति प्रभुराम शर्माले समुद्घाटन गर्नुभएको थियो । रासस | News | 50,402 |
इजरायलको साथमा उभिने कि नउभिने ? | इजरायलले विस्तारै आफ्नो क्षेत्रमा पुनःनियन्त्रण कायम गर्दै जाँदा र अतिवादीहरूले भरिएका सीमा क्षेत्र खाली गर्दै जाँदा, हमासले गरेको नरसंहारको हद उजागर भएको छ । | https://ekantipur.com/opinion/2023/10/20/stand-with-israel-or-not-35-25.html | खनान गोडेर — इजरायलले विस्तारै आफ्नो क्षेत्रमा पुनःनियन्त्रण कायम गर्दै जाँदा र अतिवादीहरूले भरिएका सीमा क्षेत्र खाली गर्दै जाँदा, हमासले गरेको नरसंहारको हद उजागर भएको छ । दक्षिण इजरायलको गाजासँग जोडिएको सीमामा खटिएका सेनाहरू सेद्रोतको शुभमा गाडीमा इजरायलको झन्डा फहराउँदै । तस्बिर : प्रकाशचन्द्र तिमिल्सेना/कान्तिपुरआजसम्म, हामीले १,४०० भन्दा बढी मानिसको हत्या भएको गनेका छौं, जसमा नवजात शिशु, बालबालिका, महिला र वृद्धहरू समेत छन् । यो संख्यामा ‘लर्न एन्ड अर्न’ प्रोग्राममा सहभागी १० नेपाली विद्यार्थी र अन्य ४० भन्दा बढी देशका नागरिक पनि परेका छन् । एकै परिवारका सारा सदस्य आफ्नै घरमा मारिएका छन् । शिशु र बालबालिकालाई उनीहरूका आमाबाबुसँगै गोली हानेर मारिएको थियो । एउटा संगीत उत्सवमा लगभग २६० युवायुवतीको हत्या गरियो र तीमध्ये अधिकांशलाई गोली हानिएको थियो । ३,८०० भन्दा बढी मानिस घाइते भएका छन्, तीमध्ये धेरै अझै पनि जीवन र मृत्युबीच झुन्डिरहेका छन् । २०० जनालाई अपहरण गरी गाजामा लगिएको छ, र उनीहरूको भाग्य अहिलेसम्म पनि अज्ञातै छ । यसबाहेक, हमासले इजरायली नागरिकविरुद्ध ६,००० भन्दा बढी रकेट प्रहार गरेका छन् ।इजरायलको दक्षिणी भागमा हमासले गरेको यो आक्रमण निर्दोष नागरिकमाथिको सुनियोजित सामूहिक हत्या थियो । इजरायली जनतामाथि रकेट प्रहार गर्नु निर्दोष नागरिकलाई आतंकित पार्ने र मार्ने अर्को प्रयास हो ।मिथकहरू हटाउने र वास्तविकतामा आउने समय हो यो ।पहिलो, मिथक अस्तित्वहीन सन्तुलन कायम राख्ने निरर्थक प्रयासमा मूलधारका धेरै सञ्चारमाध्यमले बनाएको अपवित्र समीकरण हो, जसमा द्वन्द्वलाई ‘दुवै पक्षको हिंसा’ भनेर भ्रामक रूपमा वर्णन गरिएको छ ।इजरायलले शान्ति र सहअस्तित्व चाहेका बेला हमासलगायत प्यालेस्टाइनी आतिवादी संगठनहरू मृत्यु र विनाश रोज्छन् । द्वन्द्वको दौरान इजरायलले नागरिकलाई हुने क्षति कम गर्न ठूलो प्रयास गरेको छ, तर लडाकु प्यालेस्टाइनीहरूले निर्दोष नागरिकलाई उनीहरूको प्राथमिक उद्देश्यका रूपमा लक्षित गरेका छन् । हमासले दोहोरो युद्ध अपराध गरेको छ— गाजापट्टीका बासिन्दालाई मानव ढालका रूपमा प्रयोग गर्दै इजरायली नागरिकलाई लक्षित गरेको छ ।यसको तुलना गर्न सकिँदैन । निर्दोष नागरिकमाथि आक्रमण गर्ने र यस्ता आक्रमणबाट आफूलाई जोगाउनेहरूबीच कुनै समानता छैन ।इजरायली रकेटहरू नागरिक सुरक्षाका लागि प्रयोग गरिन्छन् भने प्यालेस्टाइनी नागरिक उनीहरूको रकेटको रक्षा गर्न प्रयोग गरिन्छन् ।दोस्रो मिथक, जसलाई धेरैले दोहोर्याउँछन् कि बलप्रयोग अप्रभावी वा स्वाभाविक रूपमा अनैतिक छ । यो गलत हो ।कहिलेकाहीँ बलप्रयोग आवश्यकता, दायित्व र कार्यको एक मात्र नैतिक मार्ग हुन्छ । हमास, जसले बच्चाहरूको हत्या र निर्दोष मानिसलाई उनीहरूकै ओछ्यानमा मार्छ, को दुष्टताको गहिराइको सामना गर्दै उनीहरूको लक्ष्य पूरा गर्नबाट रोक्नु र कुनै पनि उपलब्ध माध्यमद्वारा यस्ता अत्याचारहरू रोक्नु प्रत्येक राज्य वा निकायको दायित्व हुन जान्छ ।इजरायलका सन्दर्भमा आत्मरक्षामा बलप्रयोग गर्ने अधिकारमाथि प्रश्न उठ्नु अस्वीकार्य छ । संसारका अन्य राष्ट्रजस्तै इजरायललाई पनि आफ्ना नागरिकको सुरक्षा गर्ने र आफ्ना नागरिकको रक्षाका लागि आवश्यक सबै कदम चाल्ने दायित्व र अधिकार छ ।जब मिडियाकर्मी र अरूले इजरायलको आत्मरक्षाको अधिकारमाथि प्रश्न उठाउँछन्, तब इजरायलका जनता सोध्छन्— जसरी संसारको कुनै पनि राष्ट्रलाई आफ्ना जनताको रक्षा गर्ने अधिकार छ, यो अधिकारलाई मान्यता दिन कति इजरायली मारिनुपर्छ ?हाइलाइट गर्नुपर्ने तेस्रो मिथक इजरायल र अतिवादी प्यालेस्टाइनबीचको द्वन्द्वको सारलाई छुने विषय हो । यसलाई हटाउनुपर्ने झूट के हो भने, यो द्वन्द्व केवल भूमि, पानी वा अन्य भौतिक सम्पत्तिलाई लिएर भएको हो । इजरायलले यो वा त्यो मात्र गरे त्यहाँ शान्ति हुन्छ भन्नु सबैभन्दा अस्पष्ट भनाइ हो । दक्षिणी इजरायलमा आक्रमणले प्यालेस्टाइनी शिविरका अन्य अतिवादीजस्तै हमासको पनि सम्झौता वा सहअस्तित्वमा कुनै किसिमको चासो छैन भन्ने तथ्यलाई देखाउँछ । तिनीहरू इजरायललाई मेटाउन चाहन्छन् र कुनै पनि रूपमा मान्यता दिन इन्कार गर्छन् ।यो अस्तित्वको लडाइँ हो, जसमा इजरायलको अस्तित्व खतरामा छ । इजरायलले शान्तिपूर्ण सहअस्तित्व हासिल गर्ने प्रयासमा निकै लामो यात्रा तय गरिसकेको छ । इजरायलले प्यालेस्टाइनी अथोरिटीलाई मान्यता दियो र प्यालेस्टाइनीका लागि भनेर भूमि छोड्यो । इजरायलले सम्पूर्ण गाजापट्टी खाली गरेको थियो, साथै त्यस क्षेत्रका सबै यहुदी बस्तीहरू पनि हटाइए । तापनि, इजरायलले शान्ति पाएन । बरु इजरायलले खाली गरेका भूमि आतंकवादी प्रशिक्षण शिविर र आक्रमणका लागि लन्चिङ प्याडमा परिणत भए । सहअस्तित्वभन्दा द्वन्द्व रोज्न बहुसंख्यक प्यालेस्टाइनी र अतिवादीलाई उनीहरूका बीचबाट बाहिर निकाल्ने हो भने मात्र शान्ति प्राप्त हुन्छ भन्ने बोध बढ्दो छ ।यो समय इजरायललाई कसरी मद्दत गर्न सकिन्छ भनेर सोध्नेहरू धेरै छन् । यस्ता समर्थनका प्रस्तावहरू देखेर इजरायलीको हृदय न्यानो हुन्छ र समर्थकहरूको निकै प्रशंसा गर्छ ।थुप्रैले दिने भावनात्मक र भौतिक समर्थनबाहेक नैतिक समर्थन पनि कम महत्त्वपूर्ण छैन । निर्वाचित पदाधिकारीहरूका सार्वजनिक वक्तव्यहरू; सेनागग, चर्च, स्तूप तथा मन्दिरहरूमा ऐक्यबद्धता जनाउने सभाहरू एवं सार्वजनिक भवनहरूमा बालिने नीला–सेता (इजरायली झन्डाका रङ) बत्ती सबै आश्वस्त गर्ने कार्यहरूका उत्कृष्ट उदाहरण हुन् ।सामाजिक सञ्जालको आजको दुनियाँमा सबैको आवाज सुनिन्छ र जोकोही पनि सद्भावनाको दूत बन्न सक्छ । यदि तपाईं इजरायललाई समर्थन गर्न चाहनुहुन्छ भने सत्य फैलाउनुहोस् र मिथकहरू हटाउन हामीलाई मद्दत गर्नुहोस् ।नेपाल सरकार र हजारौं नेपाली नागरिकले इजरायललाई गरेको सहयोगको इजरायल उच्च कदर गर्छ । हमासको आक्रमणको भर्त्सना गर्दै यस कठिन घडीमा इजरायलको साथमा उभिनु आवश्यक रहेको औंल्याउँदै, सन् १९६० मा बीपी कोइरालाले नेपाल र इजरायलबीच कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापना गर्न गरेको ऐतिहासिक निर्णयको स्मरण गर्नु हाम्रा लागि अपरिहार्य भएको छ ।गोडेर नेपालका लागि इजरायली राजदूत हुन् । | Opinion | 10,032 |
‘भरतपुर भ्रमण वर्ष २०२४’ को तयारी | भरतपुर महानगरपालिका यति बेला भ्रमण वर्षको तयारीमा जुटेको छ । सन् २०२४ लाई भरतपुर भ्रमण वर्षका रूपमा मनाउने घोषणालाई कार्यान्वयन गर्न महानगर तयारीमा जुटेको हो । महानगर प्रमुख रेनु दाहालसहितको टोली बुधबार भरतपुर–६, देवनगरमा चितवन निकुञ्जले निर्माण गर्न लागेको वन्यजन्तु उद्धार केन्द्र पुगेको थियो । सोही केन्द्र परिसरमा निकुञ्जका प्रमुख संरक्षण अधिकृत डिलबहादुर पुर्जा पुनसहित निकुञ्जका अधिकारीबिच अन्तर्क्रिया भयो । महानगर प्रमुख दाहालले उद्धार केन्द्रलाई पर्यापर्यटनसँग जोडेर चिडियाखाना जस्तै गरी पर्यटकलाई वन्यजन्तु देखाउने व्यवस्था मिलाइदिन आग्रह गर्नुभयो । निकुञ्जका अधिकारी पनि त्यस विषयमा सहमत भए । मात्र कसले कुन भूमिका निर्वाह गर्ने भन्नेमा निचोडमा पुग्न बाँकी छ । | https://gorkhapatraonline.com/news/76571 | भरतपुर समाचारदाताचितवन, भदौ १२ गते । भरतपुर महानगरपालिका यति बेला भ्रमण वर्षको तयारीमा जुटेको छ । सन् २०२४ लाई भरतपुर भ्रमण वर्षका रूपमा मनाउने घोषणालाई कार्यान्वयन गर्न महानगर तयारीमा जुटेको हो ।महानगर प्रमुख रेनु दाहालसहितको टोली बुधबार भरतपुर–६, देवनगरमा चितवन निकुञ्जले निर्माण गर्न लागेको वन्यजन्तु उद्धार केन्द्र पुगेको थियो । सोही केन्द्र परिसरमा निकुञ्जका प्रमुख संरक्षण अधिकृत डिलबहादुर पुर्जा पुनसहित निकुञ्जका अधिकारीबिच अन्तर्क्रिया भयो । महानगर प्रमुख दाहालले उद्धार केन्द्रलाई पर्यापर्यटनसँग जोडेर चिडियाखाना जस्तै गरी पर्यटकलाई वन्यजन्तु देखाउने व्यवस्था मिलाइदिन आग्रह गर्नुभयो । निकुञ्जका अधिकारी पनि त्यस विषयमा सहमत भए । मात्र कसले कुन भूमिका निर्वाह गर्ने भन्नेमा निचोडमा पुग्न बाँकी छ । पछिल्लो समय मानव बस्तीमा प्रवेश गरी घरपालुवा जनावर र मानिसलाई समेत आक्रमण गर्दै आएका बाघलगायतका जनावरलाई निकुञ्जले नियन्त्रणमा लिएर राख्न उक्त उद्धार केन्द्र निर्माण सुरु गरेको हो । महानगर प्रमुख दाहालले उद्धार गरिएका वन्यजन्तुलाई पर्यापर्यटनसँग जोडेर आम्दानीसमेत गर्ने गरी योजना अघि बढाउन लागिएको बताउनुभयो । उहाँका अुनसार भ्रमण वर्षमा आउने पर्यटकलाई केन्द्रमा रहेका बाघ, गैँडा, चित्तललगायतका जनावर देखाउने गरी चिडियाखानाका रूपमा विकास गर्ने योजना बनाइएको छ । यस कार्यका लागि कहाँ के गर्नु पर्छ, त्यो गर्न महानगर तयार रहेको उहाँले बताउनुभयो । निकुञ्जका प्रमुख संरक्षण अधिकृत पुनले महानगरको प्रस्तावप्रति सकारात्मक रहेको प्रतिक्रिया दिँदै उद्धार केन्द्रको हालको अवस्थाबारेमा भन्नुभयो, “उद्धार केन्द्रमा हाल कम्पाउन्ड वालको काम धेरै भइसकेको छ, प्राविधिक कर्मचारी बस्ने आवास बनिसकेको छ । चित्तल, मृगजस्ता जनावर राख्ने ठाउँ बनाइएको छ । हात्तीका लागि तीन वटा सेड निर्माण भएका छन् । बाघ राख्ने दुई वटा खोर निर्माणका लागि बोलपत्र आह्वान भइसकेको छ ।” बाँकी के कस्ता संरचना तत्काल निर्माण गर्न आवश्यक हुन्छ, प्राविधिकसँग बसेर छलफल गर्ने उहाँले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “आवश्यक संरचना निर्माण गरिसकेपछि पर्यटकका लागि बाघ देखाउन सकिन्छ ।” उक्त केन्द्र मानव बस्तीमा प्रवेश गरी घरपालुवा जनावर र मानिसलाई समेत आक्रमण गर्दै आएका बाघलगायतका जनावर, घाइते र अपाङ्ग जनावरलाई उद्धार गरी उपचार र पुनः बासस्थान पठाउने गरी निर्माण गर्न लागिएको हो । व्यवस्थित उद्धार केन्द्र नहुँदा हाल निकुञ्जको मुख्यालय कसरामा तीन वटा र सौराहा क्षेत्रमा थप दुई वटा गरी पाँच वटा बाघ खोरमा छन् । साँघुरा खोरमा राखिएका ती बाघलाई उद्धार केन्द्रमा खोर निर्माण सम्पन्न भएपछि सोही स्थानमा स्थानान्तरण गर्ने निकुञ्जको योजना छ । प्रमुख संरक्षण अधिकृत पुनका अनुसार बाघको स्वास्थ्य, आनीबानी जाँच गरी त्यसलाई कहाँ स्थानान्तरण गर्ने भन्ने निर्णय गरिन्छ । उहाँ भन्नुहुन्छ, “केन्द्रमा राखिएकामध्ये पनि कुन कति हिंस्रक छ ? कुन देखाउन मिल्छ, कुन मिल्दैन, यी प्राविधिक विषयमा स्पष्ट भएपछि मात्र त्यसलाई चिडियाखानामा जस्तै गरी देखाउन सकिन्छ ।”निकुञ्जका सूचना अधिकारी गणेशप्रसाद तिवारी नियन्त्रणमा लिएर राखिएका वन्यजन्तुलाई पालेर राख्नसमेत रकम अभाव हुने गरेको अनुभव सुनाउनुहुन्छ । उद्धार गरिएका वन्यजन्तुलाई पर्यटकीय गतिविधिसँग जोड्दा पर्यटक र आम्दानी दुवै बढ्ने भएकाले महानगरको प्रस्तावमा निकुञ्जको सहमति रहेको बताउनुभयो । भरतपुर भ्रमण वर्ष मनाउन लागिएको अवस्थामा जुन प्रस्ताव आएको छ, त्यो निकुञ्जले सकारात्मक रूपमा लिएको बताउँदै उहाँले कुन कुन जनावर हेर्न मिल्ने गरी राख्न सकिन्छ ? त्यसका लागि के कति शुल्क लिन उपयुक्त हुन्छ, यस्ता विषयमा थप छलफल हुनुपर्ने उहाँको प्रतिक्रिया छ । | News | 49,118 |
युद्धको त्रासमा बाँचेको वर्ष | सन् २०२२ समग्रमा सुखद रहेन। रुस र युक्रेनबीचको युद्धले विश्वको सबै क्षेत्र प्रभावित भयो। यसले विश्वव्यापी रूपमा महँगी र बेरोजगारी बढायो। रुसले फेबु्रअरी २४ देखि युक्रेनमाथि आक्रमण सुरु गरेसँगै युद्ध चर्केको हो । रुसको तुलनामा युक्रेन सानो र कमजोर भए पनि आत्मसमर्पण गरेन । रुसविरुद्ध कडा नाकाबन्दी लगाउँदै अमेरिकालगायतका पश्चिमी मुलुकले युक्रेनलाई हतियार र आर्थिक सहयोग गर्दा युद्ध लम्बियो । यो युद्धमा सेना र सर्वसाधारण गरी ५० हजारभन्दा बढीको ज्यान गइसकेको छ भने अर्बौं डलरको भौतिक क्षति भइसकेको छ । युद्ध अन्त्य हुने लक्षण छैन । | https://gorkhapatraonline.com/news/49375 | सन् २०२२ समग्रमा सुखद रहेन। रुस र युक्रेनबीचको युद्धले विश्वको सबै क्षेत्र प्रभावित भयो। यसले विश्वव्यापी रूपमा महँगी र बेरोजगारी बढायो। रुसले फेबु्रअरी २४ देखि युक्रेनमाथि आक्रमण सुरु गरेसँगै युद्ध चर्केको हो । रुसको तुलनामा युक्रेन सानो र कमजोर भए पनि आत्मसमर्पण गरेन । रुसविरुद्ध कडा नाकाबन्दी लगाउँदै अमेरिकालगायतका पश्चिमी मुलुकले युक्रेनलाई हतियार र आर्थिक सहयोग गर्दा युद्ध लम्बियो । यो युद्धमा सेना र सर्वसाधारण गरी ५० हजारभन्दा बढीको ज्यान गइसकेको छ भने अर्बौं डलरको भौतिक क्षति भइसकेको छ । युद्ध अन्त्य हुने लक्षण छैन । रुसले कब्जा गरेका युक्रेनका चार प्रान्त लेहान्स्क, डोनेट्स्क, जापोरिजा र खेअर्सनमा जनमत सङ्ग्रह गराइ आफूमा विलय गरायो। यता आर्थिक सङ्कटले श्रीलङ्का टाट पल्टियो। चरम महँगी र इन्धन अभावले जनआक्रोश सामना गर्न नसकेपछि राष्ट्रपति गोटाबाय राजपाक्ष भागेर सिङ्गापुर पुग्नुभयो। उहाँले राजीनामा गर्नुभयो । प्रधानमन्त्री रनिल विक्रमासिङ्घेलाई राष्ट्रपति बनाइयो । उहाँले मुलुकको समस्या समाधान गर्न नीतिगत सुधारका कार्यक्रम ल्याए पनि समस्या समाधान हुन सकेन । बेलायतकी महारानी एलिजाबेथ द्वितीयाको ९६ वर्षको उमेरमा निधन भएपछि ७३ वर्षे युवराज चाल्र्स नयाँ राजा बन्नुभयो । उहाँलाई राजा चाल्र्स तृतीय भनिन्छ । नयाँ राजाले मुलुक र मुलुकवासीको हितमा काम गर्ने बताउनुभएको छ । यस वर्ष बेलायतमा राजा मात्र होइन तीन जना प्रधानमन्त्री फेरिए। मुलुकले भोग्नु परेको आर्थिक सङ्कट तथा सत्तारूढ कन्जर्भेटिभ पार्टीभित्रको विवादका कारण प्रधानमन्त्री बोरिस जोन्सनले राजीनामा दिनुभयो। उहाँको सट्टा लिज ट्रस प्रधानमन्त्री बन्नुभयो। उहाँ ४५ दिनमै असफल भई राजीनामा दिन बाध्य हुनुभयो । उहाँले राजीनामा दिएपछि ४२ वर्षीय पूर्वअर्थमन्त्री ऋषि सुनक प्रधानमन्त्री बन्नुभयो । उहाँले पार्टीभित्रको विवाद मिलाइ मुलुकको अर्थ व्यवस्थामा सुधार गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुभएको छ ।इजरायलमा १२ वर्षपछि सत्ताबाट बाहिरिनुभएका पूर्वप्रधानमन्त्री बेन्यामिन नेतान्याहुको लिकुड पार्टीसहितको गठबन्धनले संसदीय निर्वाचनमा बहुमत ल्याएपछि उहाँ पुनः प्रधानमन्त्री बन्नुभयो । १४ महिनाअघि उहाँलाई सत्ताबाट हटाएको आठ दलीय गठबन्धनको सरकार ढलेपछि चार वर्षमा पाँचौँ पटक निर्वाचन भयो । नेतान्याहुले इजरायललाई कमजोर हुन नदिने बताउनुभएको छ । उहाँले प्यालेस्टाइनप्रति नरम नीति नल्याउने सङ्केत गर्नुभयो । चीनमा सत्तारुढ चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टी (सीपीसी) को २०औँ राष्ट्रिय महाधिवेशन सम्पन्न भयो। महाधिवेशनले राष्ट्रपति सी चिनफिङलाई तेस्रो कार्यकालका लागि अनुमोदन ग¥यो। उहाँ निर्विकल्प नेता बन्नुभयो। उहाँको प्रतिस्पर्धी कोही देखा परेन। राष्ट्रपति सीले चीनलाई समृद्ध मुलुक बनाउने घोषणा गर्नुभयो। अमेरिकी सभामुख न्यान्सी पेलोसीले ताइवानको विवादास्पद भ्रमण गरेसँगै चीन र अमेरिकाबीच चरम कूटनीतिक विवाद भयो। चीनले ताइवानविरुद्ध सैन्य अभ्यास मात्र गरेन कि चीनविरोधी गतिविधि नरोके बल प्रयोग गर्ने धम्की दियो। चीनले ताइवानलाई नउचाल्न अमेरिकालाई समेत सचेत गरायो।दक्षिण अमेरिकी मुलुक ब्राजिलमा ७७ वर्षीय वामपन्थी नेता लुइज इनासिया लुला दा सिल्भा दोस्रो चरणको राष्ट्रपति निर्वाचनमा विजयी हुनुभयो। उहाँले घोर दक्षिणपन्थी राष्ट्रपति जायर बोल्सोनारोलाई पराजित गर्नुभयो। यसअघि दुई पटक राष्ट्रपति बनिसक्नुभएका लुलामाथि लगाइएको भ्रष्टाचारको मुद्दा गलत साबित भएपछि उहाँ चुनाव लड्नु भएको हो। प्रहरी हिरासतमा यातना दिएर इरानकी २२ वर्षीया महिला महसा अमिनीको मृत्यु भएपछि इरानमा हिजाब विद्रोह भयो। हिजाबविरुद्ध स्वदेश तथा विदेशमा ठूलठूला विरोध प्रदर्शन भए। विरोध प्रदर्शनमा लाखौँ महिला सहभागी भए। सरकारले दमन नीति लिँदा एक सयभन्दा बढीको ज्यान गयो भने हजारौँ पक्राउ परे। इरानमा क्रान्तिपछि यस पटक महिलाले गरेको सबैभन्दा ठूलो विरोध प्रदर्शन थियो।द्रौपदी मुर्मु भारतको पन्धौँ राष्ट्रपति निर्वाचित हुनुभयो। उहाँ भारतको सर्वोच्च पदका पुग्ने आदिवासी समुदायकी प्रथम सदस्य हुनुहुन्छ । ६४ वर्षीया आदिवासी नेत्री मुर्र्मुको जन्म उडिसा राज्यमा भएको हो। राष्ट्रपति रामनाथ कोविन्दकाको कार्यकाल सकिएपछि उहाँ नयाँ राष्ट्रपति बन्नुभएको हो। अस्ट्रेलियाको आमनिर्वाचनमा लेबर पार्टीका प्रधानमन्त्री स्कट मरिसनलाई हराएर विपक्षी लेबर पार्टी विजयी भयो। सो पार्टीका नेता एन्थोनी अल्बानिज नयाँ प्रधानमन्त्री बन्नुभयो। जर्मनीमा जी ७ को शिखर सम्मेलन सम्पन्न भयो। विश्वका धनी सात मुलुकका नेताहरूले गरिब मुलुकका लागि छ खर्ब डलर लगानी गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुभयो। जलवायु परिवर्तनसम्बन्धी अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन (कोप–२७) इजिप्टको सार्म इल शेखमा सम्पन्न भयो। विश्वको तापक्रम १.१५ डिग्री सेल्सियसभन्दा माथि पुगेपछि विश्वव्यापी चिन्ता बढिरहँदा विश्वका नेताले जलवायु परिवर्तनको असर कम गर्न, विश्व तापमानलाई सन्तुलनमा ल्याउन विभिन्न प्रतिबद्धता व्यक्त गरेका छन्। अहिलेको अवस्थामा सुधार नगर्ने हो भने विश्वको तापक्रम बढेर दुई डिग्री सेल्सियस पुग्ने खतरा छ। पाकिस्तानमा प्रधानमन्त्री इमारान खानले विघटन गरेको संसद् सर्वोच्च अदालतले पुनस्र्थापना गरिदिएसँगै उहाँविरुद्धको अविश्वासको प्रस्ताव पारित भयो। उहाँको सरकार ढल्यो। पाकिस्तान मुस्लिम लिग नवाजका नेता शहबाज सरिफ नयाँ प्रधानमन्त्री निर्वाचित हुनुभयो। सत्ताबाट बाहिरिएका खानलाई सर्वोच्च अदालतले पाँच वर्ष चुनाव लड्न प्रतिबन्ध लगाएको छ। विरोध प्रदर्शन गर्दै लङ मार्चमा रहनुभएका उहाँमाथि पन्जाबमा गोली प्रहार भयो। गोली प्रहारबाट उहाँ घाइते हुनुभयो। जापानका पूर्वप्रधानमन्त्री सिन्जो आबेको गोली हानी हत्या गरियो। गोली लागि गम्भीर घाइते उहाँको उपचारका क्रममा निधन भयो। ६७ वर्षीय उहाँ लिवरल डेमोक्रयाटिक पार्टीका नेता हुनुहुन्थ्यो। नारा सहरमा आफ्ना दलका एक उम्मेदवारको पक्षमा भाषण गरिरहेको बेला उहाँमाथि गोली प्रहार भएको थियो। उहाँलाई छातीमा गोली लागेको थियो। तत्काल एम्बुलेन्समा हालेर अस्पताल लगिएको थियो। आक्रमणकारी ४२ वर्षीय तेत्सुया यामागामीमाथि कानुनी कारबाही सुरु भएको छ। उनी भूतपूर्व जलसैनिक हुन्।तत्कालीन सोभियत सङ्घका अन्तिम नेता तथा राष्ट्रपति मिखाइल गोर्भाचोभको ९१ वर्षको उमेरमा निधन भयो। तत्कालीन सोभियत कम्युनिस्ट पार्टीका महासचिव गोर्भाचोभले सोभियत सङ्घमा खुला गर्ने नीति अङ्गीकार गरे पनि सोभियत सङ्को विघटन रोक्न सक्नुभएन। उहाँ सन् १९८५ देखि १९९१ सम्म नेतृत्वमा रहनुभयो। उहाँको खुलापनबारेको नीति ग्लास्नोस्तले त्यसअघि अकल्पनीय मानिएको सरकारलाई जनताले आलोचना गर्न अनुमति प्रदान गरेको थियो। सोभियत सङ्घको आधुनिकीकरणका निम्ति भनेर ल्याइएको उक्त नीतिले अन्ततः सोभियत सङ्घकै विघटन ग¥यो।भारतीय प्रसिद्ध गायिक लता मङ्गेसकरको ९२ वर्षको उमेरमा निधन भयो। उहाँले हजारौँ कालजयी गीत गाउनु भएको थियो। म्यान्मारमा सैनिक सरकार झन् कठोर बन्यो। त्यहाँकी प्रजातन्त्रवादी नेत्री आङ सान सुकीलाई भ्रष्टाचारको आरोपमा २६ वर्ष जेल सजाय तोकेको छ। उहाँलगायत सयौँ नेता तथा कार्यकर्तालाई जेलमा हालिएको छ। त्यहाँ तत्काल प्रजातन्त्र पुनस्र्थापना हुने सम्भावना कम छ।हिंसात्मक प्रदर्शन भएपछि कजाकस्तानका राष्ट्रपति कास्यत जोमार्त तोकाएभद्वारा सरकार विघटन गरी सङ्कटकाल लागू गर्नुभयो। रुससँग सैन्य सहयोग मागेपछि रुसी सेना कजाकस्तानमा तैनाथ गरियो। हिंसात्मक प्रदर्शनमा १६४ जनाको ज्यान गयो। बुर्किना फासोमा सेनाद्वारा सत्ता कब्जा ग¥यो। राष्ट्रपति रोच मार्च क्रिश्चियन काबोरलाई बर्खास्त गरियो। उत्तर कोरियाली नेता किम जोङ उनले सत्ता सम्हालेको १० वर्ष पूरा भयो। यो अवधिमा चार पटक परमाणु हतियार परीक्षण गरियो। सम्बन्ध सुधार गर्ने भनिए पनि दक्षिण कोरिया, जापान र अमेरिकासँग कटुता घटेन। एक दर्जनभन्दा बढी क्षेप्यास्त्र परीक्षण गरी आफ्नो असहमति प्रकट ग¥यो। चर्चित लेखक सलमान रुस्दीमाथि अमेरिकाको न्युयोर्कमा छुरा प्रहार भयो। उहाँ गम्भीर घाइत हुनुभयो। उहाँको अवस्था अहिले सामान्य बनेको छ। यता अल कायदाका नेता अयामान अल जबाहिरी अमेरिकी ड्रोन आक्रमणमा अफगानिस्तानमा मारिए। उनी मारिएपछि अल कायदालाई ठूलो क्षति भयो। सिरियामा गरिएको अमेरिकी कारबाहीमा आईएस स्टेटका वरिष्ठ नेता अबु इब्राहिम अल हसिमी अल कुरेसीको मृत्यु भयो। इन्डोनेसियामा फुटबल हेर्ने क्रममा भागदौड हुँदा १७४ जनाको मृत्यु भयो भने दक्षिण कोरियामा हेलोविन पर्व मनाउन जम्मा भएका मानिसबीच भागदौड मच्चिँदा १५४ जनाको ज्यान गयो। भारतको गुजरातमा झोलुङे पुल भत्किँदा १४१ जनाको मृत्यु भयो। अफगानिस्तानमा ६.१ रेक्टर स्केलको भूकम्प जाँदा ९२० जनाको मृत्यु भयो, हजारौँ घर क्षतिग्रस्त भए। फिलिपिन्समा आँधी र पहिरोबाट १५० भन्दा बढीको मृत्यु भयो। चीनमा जेट विमान दुर्घटना हुँदा १३२ जनाको ज्यान गयो। दक्षिण अफ्रिकामा बाढीपहिरोबाट ४४३ जनाको मृत्यु भयो। ब्राजिलमा बाढीपहिरोबाट चार सय जनाको मृत्यु भयो। कङ्गोमा पानीजहाज दुर्घटना हुँदा १८० जना बेपत्ता भए। चीनमा शीतकालीन ओलम्पिक सम्पन्न भयो। १६ स्वर्णसहित ३७ पदक जितेर नर्वे प्रथम भयो। भारत, अमेरिका लगायतका मुलुकले कूटनीतिक बहिष्कार गरे। एसियाको सानो मुलुक कतारमा सम्पन्न विश्वकप फुटबलको २२औँ संस्करण अर्जेन्टिनाले जित्यो। फाइनल खेलमा अर्जेन्टिना र फ्रान्सबीच रोमाञ्चक प्रतिस्पर्धा भएको थियो। टाइब्रेकरमा फ्रान्सलाई ४–२ को गोल अन्तरले पराजित गर्नमा अर्जेन्टिनाका महान् खेलाडी लियोनेल मेसीको महìवपूर्ण भूमिका रह्यो। अर्जेन्टिनाले ३६ वर्षपछि तेस्रो पटक विश्व कप जितेको हो। | News | 47,521 |
ओखलढुङ्गामा सिद्धिचरणको स्मरण | ओखलढुङ्गामा युगकवि सिद्धिचरण श्रेष्ठको १११ औं जन्मजयन्ती मनाइएको छ । युगकवि सिद्धिचरण श्रेष्ठ जन्मिनु भएको ओखलढुङ्गामा सोमबार विविध कार्यक्रम गरी जन्मजयन्ती मनाइएको हो । | https://gorkhapatraonline.com/news/13748 | शेरबहादुर राईओखलढुङ्गा, जेठ ९ गते । ओखलढुङ्गामा युगकवि सिद्धिचरण श्रेष्ठको १११ औं जन्मजयन्ती मनाइएको छ । युगकवि सिद्धिचरण श्रेष्ठ जन्मिनुभएको ओखलढुङ्गामा सोमबार विविध कार्यक्रम गरी जन्मजयन्ती मनाइएको हो ।सिद्धिचरण नगरपालिका–१२ मा रहेको श्रेष्ठको शालिकमा माल्यार्पण गरियो । ओखलढुङ्गा साहित्य प्रतिष्ठान र सिद्धिचरण सङ्ग्रहालय समितिको संयुक्त आयोजनामा सिर्जना वाचन गरिएको सिद्धिचरण सङ्ग्रहालयका सचिव ध्रुव राजभण्डारीले जानकारी दिनुभयो । कार्यक्रमको अवसरमा स्रष्टाहरुले कविता, गजल वाचन गर्नुभएको राजभण्डारीको भनाइ छ ।राणाविरोधी आन्दोलनमा कलमको माध्यमबाट युगकवि श्रेष्ठले पु¥याउनु भएको योगदानको कार्यक्रममा स्मरण गरिएको थियो । श्रेष्ठले लेख्नुभएको ‘मेरो प्यारो ओखलढुङ्गा’ शीर्षकको कविताले ओखलढुङ्गा जिल्लालाई थप चर्चित बनाएको छ ।कार्यक्रममा सिद्धिचरण नगरपालिकाका प्रमुख तेजेन्द्र खनाल, उपप्रमुख केदारबाबु बस्नेत, पूर्व प्रमुख मोहनकुमार श्रेष्ठ, प्रमुख जिल्ला अधिकारी दिलकुमार तामाङ्गलगायत विभिन्न कार्यालयका प्रमुख, प्रतिनिधि र आधा दर्जन साहित्यकार, कविहरुको सहभागिता थियो ।यसैबीच युगकवि श्रेष्ठको १११ औं जन्मजयन्तीको अवसरमा ओखलढुङ्गा फाउण्डेशनले सिद्धिचरण पार्क र स्रष्टा पार्कमा सरसफाइ गरेको फाउण्डेशनका उपाध्यक्ष प्रवीण शाक्यले बताउनुभयो । | News | 63,274 |
पाल्पाका दश वटै पालिकाले ल्याए बजेट तथा कार्यक्रम | पाल्पाका दश वटै पालिकाले आव २०७९/०८० का लागि नीति, कार्यक्रम तथा बजेट पेश गरेका छन् । जिल्लाको तानसेन नगरपालिकाले आगामी वर्षका लागि एक अर्ब ३९ करोड रुपियाँको बजेट नीति तथा कार्यक्रम प्रस्ताव गरिएको छ । | https://gorkhapatraonline.com/news/16940 | रेखीराम रानापाल्पा, असार ११ गते । पाल्पाका दश वटै पालिकाले आव २०७९/०८० का लागि नीति, कार्यक्रम तथा बजेट पेश गरेका छन् । जिल्लाको तानसेन नगरपालिकाले आगामी वर्षका लागि एक अर्ब ३९ करोड रुपियाँको बजेट नीति तथा कार्यक्रम प्रस्ताव गरिएको छ । एघारौँ नगरसभामा नगर उपप्रमुख प्रतिक्षा सिंजालीले नीति तथा कार्यक्रम अनुसार समेटेर बजेट प्रस्तुत गर्नुभयो । पूर्वाधार निर्माण, शिक्षा, स्वास्थ्य र पर्यटनलाई प्राथमिकता राखेर तानसेनले बजेट तथा कार्यक्रम बनाएको हो । यस्तै, रामपुर नगरपालिकाले आगामी आवका लागि ७२ करोड, ४७ लाख ९५ हजार बराबरको बजेट तथा कार्यक्रम नगरसभामा पेश गरेको छ । नगरसभाले पूर्वाधार विकास, सुशासन र आर्थिक विकासलाई प्राथमिकतामा राखेर बजेट तथा कार्यक्रम ल्याएको नगर प्रवक्ता कपिल खाँडले जानकारी दिनुभयो । यस्तै, जिल्लाको निस्दी गाउँपालिकाले ६४ करोड ९८ लाख रुपियाँ बराबरको बजेट तथा कार्यक्रम सार्वजनिक गरेको छ । एघारौँ गाउँसभामा कृषि, पूर्वाधार, शिक्षा तथा स्वास्थ्य क्षेत्रलाई समेटेर बजेट नीति तथा कार्यक्रम पेश गरिएको पालिका अध्यक्ष मुक्तबहादुर सारुले जानकारी दिनुभयो । रैनादेवी छहराका उपाध्यक्ष युवराज थापाले आगामी आवका लागि ६४ करोड ५९ लाखको बजेट तथा कार्यक्रम पेश गर्नुभयो । एघारौँ गाउँसभामा थापाले कृषि, शिक्षा र पूर्वाधारलाई प्राथमिकतामा राखेर बजेट पेश गर्नुभएको हो । जिल्लाको माथागढी गाउँपालिकाका अध्यक्ष यमबहादुर चिदीले आगामी आवका लागि पालिकाको तर्फबाट नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत गर्नुभयो । उहाँले पूर्वाधार विकास, कृषि, शिक्षा, स्वास्थ्य क्षेत्रलाई समेटेर नीति तथा कार्यक्रम पेश गर्नुभयो । यस्तै, माथागढीकी उपाध्यक्ष विष्णुमाया लुङ्चेले ५७ करोड ७४ लाख बराबरको बजेट तथा कार्यक्रम प्रस्तुत गर्नुभयो । शिक्षा, कृषि, पूर्वाधार, सडक निर्माणलाई प्राथमिकतामा राखेर माथागढीले बजेट पेश गरेको हो । जिल्लाको पूर्वखोलाले आगामी आर्थिक वर्षका लागि ४८ करोड १७ लाख ७४ हजारको बजेट तथा कार्यक्रम प्रस्ताव गरेको छ । पूर्वखोला गाउँपालिकाले सामाजिक विकास क्षेत्रलाई महत्व दिँदै आगामी आव २०७९÷०८० का लागि बजेट तथा कार्यक्रम पेश गरेको हो । रम्भाले ५० करोड २९ लाख ८३ हजार बराबरको बजेट पेश गरेको छ । कृषि, पशुपालन, शिक्षा, स्वास्थ्य क्षेत्रलाई प्राथमिकतामा राखेर पालिकाले आगामी वर्षका लागि बजेट पेश गरेको हो । तिनाउ गाउँपालिकाले ४८ करोड, २० लाख ९१ हजार बराबरको बजेट सभामा प्रस्तुत गरेको छ । पूर्वाधार विकास, शिक्षा, कृषि, स्वास्थ्यलाई प्राथमिकता राखेर बजेट पेश गरेको पालिकाले जनाएको छ । यस्तै, बगनासकाली गाउँपालिकाले ४७ करोड बराबरको बजेट गाउँसभामा पेश गरेको छ । कृषि, पूर्वाधार विकास र शिक्षा क्षेत्रलाई प्राथमिकता राखेर बगनासकालीले बजेट पेश गरेको पालिकाकी अध्यक्ष सरस्वती चिदीले बताउनुभयो । उता, रिब्दीकोट गाउँपालिकाले ५१ करोड २४ लाख २५ हजार बराबरको बजेट गाउँसभामा पेश गरेको छ । कृषि, पशुपालन, शिक्षा र पर्यटनलाई प्राथमिकता दिएर रिब्दीकोट गाउँसभामा बजेट तथा कार्यक्रम पेश भएको हो । | News | 62,703 |
स्वदेशमै मासिक एक लाख कमाइ | शालिग्राम नेपाल चितवन, वैशाख ४ गते । धेरै पढेलेखेका युवा बरोजगार छन् । जागिरको खोजीमा युवा भौँतारिरहेका छन् । स्वदेशमा अवसर नदेखेर मासिक २०–३० हजार रुपियाँका लागि विदेशिने युवाका सङ्ख्या कम छैन । तर, सामान्य पढेलेखेका र सीप भएका व्यक्तिले स्वदेशमै मासिक एक लाख रुपियाँको हाराहारीमा आम्दानी गरिरहेका पनि छन् । चितवनको भरतपुर क्षेत्रमा घर निर्माणसम्बन्धी काम गर्दै आउनुभएका भानु चौधरी यस्तैमध्येका एक हुनुहुन्छ । अहिले घर निर्माण, फर्निचर बनाउने, सजावटजस्ता काममा दक्ष जनशक्तिको अभाव छ । यसमा काम गर्नेले मासिक एक लाख रुपियाँभन्दा धेरै कमाइरहेका छन् । चौधरीले भन्नुभयो, “विदेशमा जस्तै मिहिनेत यहाँ गर्दा विदेशको भन्दा दोब्बर कमाइ हुन्छ किन जाने बाहिर ?” पाँच वर्षअघि दुबई र मलेसिया गए पनि सोचेअनुसारको कमाइ गर्न नसकेपछि फर्कनुभएका चौधरी घर निर्माणसम्बन्धी काम गर्नुहुन्छ । “एक लाख लगानी गरेर विदेश जाँदा मासिक ३०–३५ हजार रुपियाँ कमाउन सकिन्छ । त्यहाँभन्दा कम परिश्रम गर्दा पनि यहाँ मासिक एक लाखदेखि सवा लाख रुपियाँ कमाउने गरेको छु,” सप्तरीको कञ्चनपुर घर भएका ४० वर्षीय चौधरीले भन्नुभयो । चौधरीकै जस्तो काम गर्ने अरुको पनि कमाइ राम्रै छ । यस्तो सीप भएको स्वदेशी जनशक्ति कम रहेकाले अहिले भारतीयले अवसर पाइरहेका छन् । यी काममा दक्ष कामदारको मासिक ८० देखि ९० हजार रुपियाँ छ भने अदक्ष कामदारको मासिक ४० हजार रुपियाँ हुने गरेको ठेकेदार बताउँछन् । भारतको मोतिहारी घर भएका सुनीलकुमार चितवनमा फर्निचरसम्बन्धी काम गर्नुहुन्छ । मासिक आय ९० हजार रुपियाँभन्दा धेरै हुने गरेको उहाँले बताउनुभयो । नयाँ निर्माण भएका घरमा झ्याल ढोका, पलङ, खाट, टेवललगायतका काठ र फर्निचरको काम गर्न उहाँलाई भ्याइनभ्याइ छ ।दैनिक ज्यालामा काम गर्दा पनि मिस्त्रीको ज्याला एक हजार पाँच सयदेखि एक हजार आठ सय रुपियाँ हुने गरेको छ । “सानो ठूलो जुन काम भए पनि ठेक्कामा गर्दा फाइदा हुन्छ । यसरी काम गर्दा कहिलेकाहीँ मासिक एक लाख रुपियाँ नाघ्छ,” सुनीलकुमारले भन्नुभयो । | https://gorkhapatraonline.com/news/10341 | शालिग्राम नेपाल चितवन, वैशाख ४ गते । धेरै पढेलेखेका युवा बरोजगार छन् । जागिरको खोजीमा युवा भौँतारिरहेका छन् । स्वदेशमा अवसर नदेखेर मासिक २०–३० हजार रुपियाँका लागि विदेशिने युवाका सङ्ख्या कम छैन । तर, सामान्य पढेलेखेका र सीप भएका व्यक्तिले स्वदेशमै मासिक एक लाख रुपियाँको हाराहारीमा आम्दानी गरिरहेका पनि छन् । चितवनको भरतपुर क्षेत्रमा घर निर्माणसम्बन्धी काम गर्दै आउनुभएका भानु चौधरी यस्तैमध्येका एक हुनुहुन्छ । अहिले घर निर्माण, फर्निचर बनाउने, सजावटजस्ता काममा दक्ष जनशक्तिको अभाव छ । यसमा काम गर्नेले मासिक एक लाख रुपियाँभन्दा धेरै कमाइरहेका छन् । चौधरीले भन्नुभयो, “विदेशमा जस्तै मिहिनेत यहाँ गर्दा विदेशको भन्दा दोब्बर कमाइ हुन्छ किन जाने बाहिर ?” पाँच वर्षअघि दुबई र मलेसिया गए पनि सोचेअनुसारको कमाइ गर्न नसकेपछि फर्कनुभएका चौधरी घर निर्माणसम्बन्धी काम गर्नुहुन्छ । “एक लाख लगानी गरेर विदेश जाँदा मासिक ३०–३५ हजार रुपियाँ कमाउन सकिन्छ । त्यहाँभन्दा कम परिश्रम गर्दा पनि यहाँ मासिक एक लाखदेखि सवा लाख रुपियाँ कमाउने गरेको छु,” सप्तरीको कञ्चनपुर घर भएका ४० वर्षीय चौधरीले भन्नुभयो । चौधरीकै जस्तो काम गर्ने अरुको पनि कमाइ राम्रै छ । यस्तो सीप भएको स्वदेशी जनशक्ति कम रहेकाले अहिले भारतीयले अवसर पाइरहेका छन् । यी काममा दक्ष कामदारको मासिक ८० देखि ९० हजार रुपियाँ छ भने अदक्ष कामदारको मासिक ४० हजार रुपियाँ हुने गरेको ठेकेदार बताउँछन् । भारतको मोतिहारी घर भएका सुनीलकुमार चितवनमा फर्निचरसम्बन्धी काम गर्नुहुन्छ । मासिक आय ९० हजार रुपियाँभन्दा धेरै हुने गरेको उहाँले बताउनुभयो । नयाँ निर्माण भएका घरमा झ्याल ढोका, पलङ, खाट, टेवललगायतका काठ र फर्निचरको काम गर्न उहाँलाई भ्याइनभ्याइ छ ।दैनिक ज्यालामा काम गर्दा पनि मिस्त्रीको ज्याला एक हजार पाँच सयदेखि एक हजार आठ सय रुपियाँ हुने गरेको छ । “सानो ठूलो जुन काम भए पनि ठेक्कामा गर्दा फाइदा हुन्छ । यसरी काम गर्दा कहिलेकाहीँ मासिक एक लाख रुपियाँ नाघ्छ,” सुनीलकुमारले भन्नुभयो । | News | 41,221 |
बुढासुब्बा गोल्डकप : पुलिस सेमिफाइनलमा | नेपाल पुलिस क्लब झापाको मेची नेत्रालय काँकडभिट्टा फुटबल ट्रेनिङ सेन्टरलाई ३–१ गोल अन्तरले हराउँदै धरानमा जारी अन्तर्राष्ट्रिय आमन्त्रण बुढासुब्बा टुबोर्ग गोल्डकप फुटबल प्रतियोगिताको सेमिफाइनलमा पुगेको छ । विजेता टिमले मच्छिन्द्र क्लब र वेस्ट बेंगाल कोलकताको सन डे क्लबबीचको विजेतासँग सामना गर्ने छ । | https://ekantipur.com/sports/2020/02/23/15824692768406746.html | सुनसरी — नेपाल पुलिस क्लब झापाको मेची नेत्रालय काँकडभिट्टा फुटबल ट्रेनिङ सेन्टरलाई ३–१ गोल अन्तरले हराउँदै धरानमा जारी अन्तर्राष्ट्रिय आमन्त्रण बुढासुब्बा टुबोर्ग गोल्डकप फुटबल प्रतियोगिताको सेमिफाइनलमा पुगेको छ । विजेता टिमले मच्छिन्द्र क्लब र वेस्ट बेंगाल कोलकताको सन डे क्लबबीचको विजेतासँग सामना गर्ने छ ।पुलिसका लागि म्यान अफ द म्याच कप्तान जुमानु राईले व्यक्तिगत दुई गोल र सुमन सुवेदीले गोल गरेका थिए । मेची नेत्रालयका काँकडभिट्टाका लागि सञ्जय धिमालले सान्त्वना गोल गरे । धरान रंगशालामा भएको प्रतिस्पर्धापूर्ण खेलमा पुलिस र काँकडभिट्टाले पटकपटक गोल गर्ने अवसर सदुपयोग गर्न सकेनन् । मुलुकका विभिन्न ठाउँमा एकसाथ फुटबल प्रतियोगिता भइरहेकाले पुलिस क्लबले दुई टिम बनाएकोमा तीनजना सिनियर मात्र समेटेर बाँकी जुनियर खेलाडीको बाहुल्यता रहेको टिमलाई बुढासुब्बा टुबोर्ग गोल्डकपमा उतारेको थियो ।बुढासुब्बा गोल्डकपको पाँच पटक उपाधि विजेता र पाँचै पटक उपविजेता बनेको पुलिस क्लबले २२ औं संस्करणमा जुनियर खेलाडीको बाहुल्यता रहेको टिमले पुरानो साख कायमै राख्दै काँकडभिट्टालाई घर फर्काएको छ ।शक्ति राईको क्रसपासमा खेलको १० औं मिनेट नबित्दै काँकडभिट्टाका सञ्जय धिमालले गोल गर्दै १–० ले अग्रता दिएका थिए । पहिलो गोल खाएपछि दबाबमा आएको पुलिस क्लबले खेलको रणनीति परिवर्तन गर्दै सफलता हात पार्न सफल भयो । खेलको ४१ औं मिनेटमा पदम राईको फ्रिकिक प्रहारलाई सदुपयोग गर्दै सुमन सुवेदीले हेड गोल गरेर १–१ को बराबरी बनाएका थिए । पहिलो गोल गरेको लगत्तै काउन्टर अट्याकमा उत्रेको पुलिसका जुमानुले २५ मिटर दूरीबाट गरेको प्रहार गोलमा परिणत भएको थियो ।खेलको ८० औं मिनेटमा जुमानुले व्यक्तिगत दोस्रो र क्लबका लागि तेस्रो गोल गर्दै सेमिफाइनल यात्रा निश्चित गरेको थियो । पुलिसका लागि खेलको ३० औं मिनेटमा जुमानुको प्रहार बाहिरिएको थियो भने ३१ औं मिनेटमा भोला सिलवालको हेडबलले पोस्टको दिशा लिन सकेन । इन्जुरी समयमा पुलिसका तीर्थ राईको सशक्त प्रहार पोस्टको बारमा ठोकिएर बाहिरिएको थियो ।पुलिसविरुद्ध काँकडभिट्टाले पनि गोल गर्ने चार अवसर गुमाएको थियो । खेलको ९ मिनेटमा किपर विट भएर अगाडि आएको बेला युसुव थपलियाको प्रहारलाई पुलिसका डिफेन्सले बचाएको थियो । खेलको ५० मिनेटमा निरज बस्नेतको फ्रिकिक प्रहारलाई पुलिसका गोलकिपर सञ्जित श्रेष्ठले बचाए भने ६८ औं मिनेटमा श्रेष्ठ विट भएर अगाडि बढेको बेला राईको पासमा करण लिम्बूले गरेको प्रहार बाहिरिएको थियो । ७५ औं मिनेटमा कर्ण लिम्बूको पासमा खमिर कन्दङ्वाको हेड बल पोलमा ठोकिएर बाहिरिएको थियो ।म्यान अफ द म्याच जुमानु राई ।पुलिस क्लबका प्रशिक्षक अनन्त थापाले पहिलो गोल खाए पनि दुई गोल गरेर अग्रता लिएपछि खेलाडीहरूले काउन्टर अट्याक गरी काँकडभिट्टालाई हराउन सफल भएको बताए । उनले भने, ‘जुमानु, सुमन र भोला सिलवाल मात्र सिनियर खेलाडी रहेको टिममा जुनियर खेलाडीले राम्रो प्रदर्शन गरे तर गोल गर्ने धेरै अवसरलाई सदुपयोग गर्न सकेनन् ।’बुढासुब्बा गोल्डकपमा तेस्रो पटक सहभागी भएको काँकडभिट्टाका प्रशिक्षक मीन बस्नेतले सोचे जस्तो खेल नभएको बताए । उनले भने, ‘गोल गर्न पाएको अवसरलाई केटाहरूले सदुपयोग गर्न चुके । किपरको मिस्टेकले पनि गोल खानुपर्यो ।’सोमबारको खेल प्रदेश १ मुख्यमन्त्री कप उप विजेता मोरङको बेलबारी फुटबल क्लब र मनाङ मर्स्याङ्दी क्लबबीच हुनेछ । | Sports | 25,579 |
कस्तो छान्ने ? | माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (एसईई) पूरा गरेका विद्यार्थीका लागि कक्षा ११ मा विषय छनोट सबैभन्दा चुनौतीपूर्ण हुने गर्छ । सही विषय छनोट गर्न नसक्दा भविष्य समस्याग्रस्त हुने भएकाले यसलाई गम्भीर रूपमा लिइनु पनि पर्छ । वर्तमान पाठ्यक्रम प्रणालीअनुसार कक्षा ९ देखि नै विषय छनोटको व्यवस्था छ । हुनुपर्ने त्यही हो । तथापि हामीले पुरानै परम्परालाई कायम राखेका छौँ । अर्थात् विज्ञान, व्यवस्थापन, मानविकी आदि सङ्कायगत रूपमा पढ्न खोज्छौँ । त्यही पढाइ रहेका छौँ । | https://gorkhapatraonline.com/news/20936 | प्रा.डा. बालचन्द्र लुइँटेल माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (एसईई) पूरा गरेका विद्यार्थीका लागि कक्षा ११ मा विषय छनोट सबैभन्दा चुनौतीपूर्ण हुने गर्छ । सही विषय छनोट गर्न नसक्दा भविष्य समस्याग्रस्त हुने भएकाले यसलाई गम्भीर रूपमा लिइनु पनि पर्छ । वर्तमान पाठ्यक्रम प्रणालीअनुसार कक्षा ९ देखि नै विषय छनोटको व्यवस्था छ । हुनुपर्ने त्यही हो । तथापि हामीले पुरानै परम्परालाई कायम राखेका छौँ । अर्थात् विज्ञान, व्यवस्थापन, मानविकी आदि सङ्कायगत रूपमा पढ्न खोज्छौँ । त्यही पढाइ रहेका छौँ । नियमतः त्यो मिल्दैन । वर्तमान शिक्षा प्रणालीअनुसार कक्षा ९–१२ एउटा प्याकेज हो । कक्षा ९ मा छानेकै विषय कक्षा १२ सम्म पढ्नुपर्छ तर कक्षा ९ र १० मा पढेका विषयलाई ‘ब्रेक’ गरिन्छ र पुनः कक्षा ११ र १२ मा नयाँ विषय छान्नुपर्ने परम्परा छ । यो प्रचलन त्यति मिलेको छैन । शिक्षण संस्थाले पनि सोच्नुपर्छ । कक्षा ९–१२ लाई एउटा प्याकेज गर्दा उनीहरूलाई नै फाइदा हुन्छ । किनकी नयाँ विद्यार्थी कक्षा ९ मा भर्ना लिन पाउने भएपछि कक्षा ११ का लागि अतिरिक्त परिश्रम गर्नुपर्दैन । कक्षा ११ मा भर्नाका लागि प्रयासरत विद्यार्थीले तीन वटा कुरालाई ध्यान दिनुपर्छ– विषय, शिक्षण संस्था र सम्बन्ध । विद्यार्थीको रुचि के हो त ? केमा उनीहरू राम्रा छन् ? उनीहरूको विगतको ‘परफरमेन्स’लाई हेर्दा राम्रो हुन्छ । कक्षा १० वा एसईईको मात्र ‘परफरमेन्स’भन्दा पनि त्यसअघिको कस्तो थियो त ? एसईईको त तीन घण्टाको परीक्षाको मात्र ‘परफरमेन्स’ हो । त्यसले धेरै कुरा निर्धारण नगर्न सक्छ । त्यसैले आफ्नो रुचि के छ ? इच्छा के छ ? कुन क्षेत्रमा धेरैभन्दा धेरै समय बिताउन सकिन्छ ? कुन विषय ‘प्यासन’ हो ? यी कुरा विद्यार्थीले खुट्याउनुपर्ने हुन्छ । आफूले खुट्याउन नसक्दा ‘करिअर काउन्सिलिङ वा एजुकेसनल काउन्सिलिङ’को व्यवस्था हुनसक्छ । अचेल कतिपय विद्यालयले त्यस्तो सुविधा उपलब्ध गराउन पनि थालेका छन् । आफूभन्दा अघिल्ला ब्याचका विद्यार्थीसँग सोध्ने वा बुझ्ने तरिका पनि हुनसक्छ । परिवारमा छलफल गर्ने तरिका पनि हुनसक्छ । आफूले कक्षा १० अध्ययन गरेको विद्यालयका विश्वास मानिएका शिक्षकसँग पनि छलफल गर्न सकिन्छ । ग्रेड हेरौँअर्काे कुरा विद्यार्थीले प्राप्त गरेको नतिजा अर्थात् ग्रेड पनि हेर्नुपर्छ । कुन विषयमा विद्यार्थीले राम्रोसँग गर्न सकेको देखिन्छ । हुन त तीन घण्टाको परीक्षाले सबै कुरा भन्न सक्दैन । तथापि कुनै न कुनै विषयमा तुलनात्मक रूपमा राम्रो ग्रेड प्राप्त भएको हुनसक्छ । ग्रेडको ढाँचालाई हेर्दा विज्ञान वा गणिततर्फ छ कि, व्यवस्थापनतर्फ छ कि, मानविकीतर्फ छ कि, कतापट्टी झुकाव छ भन्ने देखिन्छ । हुन त अहिलेको पाठ्यक्रम एकल पथीय हो । त्यसमा विज्ञान, व्यवस्थापन, मानविकी भन्न मिल्दैन तर परम्परागत रूपमा चल्दै आएकोलाई अझै व्यावहारिकता विस्थापित गर्न सकेका छैनौँ । अहिलेको पद्धतिअनुसार विद्यार्थीले भौतिकशास्त्र पनि पढ्न पाउँछन्, फाइन आर्टस् पनि पढ्न पाउँछन् तर हामीले यसलाई एउटा व्यापारिक रूपमा ढालेका छौँ । पहिलेदेखि नै विज्ञान, व्यवस्थापन, मानविकी भनिरहेकोले त्यसको वातावरण त्यस्तै बनेको छ तर विश्वको शिक्षा पद्धतिलाई हेर्ने हो भने कक्षा ९–१२ मा यसरी विज्ञान, गणित वा यो विषय भनेर छुट्टयाउने चलन छैन । त्यस्तो ए लेभलमा छैन । आइभीमा क्लस्टर छ तर त्यसरी छुट्टिदैन । अर्थात् छुट्टयाउनका लागि प्रोत्साहन गरिँदैन । मिश्रित खालका विषय पढ्न प्रोत्साहन गरिन्छ तर हामीकहाँ सोलोडोलो भइदियो । कसैले अलिकति विज्ञान र अलिकति व्यवस्थापन पढ्छु भन्ने इच्छा राख्नसक्छन् । त्यो ढङ्गको व्यवस्थापन हामीकहाँ अलिकति अभाव छ । यसले गर्दा कक्षा ११ र १२ मा के पढ्ने भन्ने कुरा विद्यार्थीको ग्रेडले निर्धारण गर्ने गरेको छ । उनीहरूको ग्रेड कुनमा राम्रो हुन्छ, तिनै विषय पढ्नुपर्ने हुन्छ । शिक्षण संस्था के आधारमा छनोट गर्ने भन्ने कुरा महत्त्वपूर्ण र चलाखीपूर्ण छ । अहिलेको विद्यार्थीले स्कुल एकदमै राम्रो होस्, खेलमैदान पनि राम्रो होस्, खेल्न पनि पाइयोस्, अतिरिक्त क्रियाकलाप पनि राम्रो होस् भन्ने दृष्टिकोणले छनोट गर्छन् । त्यो छनोट त्यति नराम्रो होइन । कक्षा ११ र १२ मा पढ्ने विद्यार्थी १७–१८ वर्षका हुन्छन् । उनीहरूको शारीरिक विकास एकदमै बढी हुनुपर्छ । त्यो बाहेक उनीहरूले स्कुलमा कस्तो खालको परामर्श अभ्यास छ त्यो पनि हेरुन् । सरसल्लाह कतिको पाइन्छ ? पढाइको अतिरिक्त कुराकानी गर्ने वा छलफल गर्ने खालको व्यवस्थापन छ कि छैन ? त्यसमा पनि हेक्का राख्नुपर्छ । यो उमेर समूहलाई पढाउने र छोडिदिने मात्र होइन, उनीहरूका लागि खेलकुद, आर्टस् एण्ड क्राफ्टका क्रियाकलाप, साहित्यका क्रियाकलाप, कला संस्कृतिसम्बन्धी क्रियाकलाप एकदमै महत्त्वपूर्ण हुन्छन् । किनकी कक्षा १२ पछि विश्वविद्यालयमा पाउने भर्ना उनीहरूको अतिरिक्त क्रियाकलापमा पनि निकै आधारित हुन्छ । शिक्षकको व्यवहारसकेसम्म दुई वटा ‘डिसिप्लिन’बाट विषय छान्न मिल्ने भए अझ राम्रो । त्यस्तो खालको अवसर र वातावरण भएको स्कुल भइदिएमा त्यसैतर्फ विद्यार्थी जानुपर्छ । अहिलेको विश्व परिवेश भनेको ‘मल्टी डिसिप्लिनरी’ अर्थात् एकभन्दा बढी ‘डिसिप्लिन’बाट पढ्ने भन्ने नै हो । बाहिरका राम्रा विश्वविद्यालयमा यस्तो व्यवस्था छ । सम्भवतः नेपालका विश्वविद्यालय पनि यो प्रक्रियाबाट जान्छन् होला । जानुपर्छ । विद्यार्थीले भर्ना हुनुअघि स्कुल शिक्षकका बारेमा पनि बुझ्नुपर्छ । शिक्षक कस्तालाई राखिएको छ ? कस्तो अध्यापन गर्छन् ? विद्यार्थीसँग कस्तो व्यवहार गर्छन् ? सिकाइलाई प्राथमिकता दिन्छन् कि ग्रेडलाई ? सिकाइलाई प्राथमिकता दिन्छन् भने सफलतालाई सुनिश्चित गर्न सकिन्छ । सफलता प्राप्त गर्नुमा विद्यार्थीको पनि उत्तिकै दायित्व हुने भए पनि शिक्षकको भूमिका अझ बढी महत्त्वपूर्ण हुन्छ । दुई वर्षको सिकाइ प्रभावकारी बनाउने जिम्मेवारी शिक्षककै रहन्छ । सिकाइलाई प्रभावकारी ढङ्गले कक्षाकोठामा व्यवस्थापन गर्नसक्ने शिक्षकप्रति विद्यार्थी आकर्षित हुन्छन् । विद्यार्थी यो उमेरमा स्थिर हुँदै जान्छन् । स्थिरको एउटा महत्त्वपूर्ण पाटो सम्बन्ध हो । सम्बन्ध राम्रो भइदिएमा शिक्षकप्रतिको आदरभाव बढ्दै जान्छ । एकदम राम्रो पढाइदिने, जानेको कुरालाई जानेको र नजानेको कुरालाई मलाई आउँदैन भन्ने शिक्षकलाई विद्यार्थीले विश्वास गर्छन् । त्यस्तो शिक्षक खोजी गर्नुपर्छ । हुन त नेपालमा शिक्षकको खुला सर्वे गर्ने त्यस्तो पोर्टल वा प्रणाली छैन । त्यो हुनु जरुरी छ । को शिक्षक राम्रो ? काठमाडौँको एक स्कुलमा साइन्स पढाउने पाँचजना राम्रो हुनुहुन्छ, गणित पढाउने हुनुहुन्छ अङ्ग्रेजी पढाउने हुनुहुन्छ, यी यी शिक्षकको रेटिङ यस्तो छ भन्ने भइदिएको भए निकै सजिलो हुन्थ्यो । अघिल्ला ब्याचका विद्यार्थीसँग शिक्षकका बारेमा बुझ्न सकिन्छ ।प्रिन्सिपलको दृष्टिकोणअधिकांश निजी स्कुल कसले सञ्चालन गरेको छ ? शिक्षाप्रति ती व्यक्तिको दृष्टिकोण र लक्ष्य के रहेछ ? वास्तवमा उनले नाफा कमाउन मात्र शिक्षण संस्था सञ्चालन गरिरहेका छन् ? उनले शिक्षाप्रति नै समर्पित भएर स्कुल सञ्चालन गरिरहेका छन् ? सञ्चालकको समर्पण शिक्षाप्रति भएका स्कुल खोज्नु अति महत्त्वपूर्ण हुन्छ । यसले विद्यार्थीको सोच्ने तरिकालाई असर पार्न सक्छ । पैसामुखी स्कुल भइदियो भने शिक्षामा ध्यान हुँदैन, आर्थिक कमाउनमा मात्र ध्यान हुन्छ । विद्यार्थीले पनि पैसामुखी सिक्न सक्छन् । पैसामुखी स्कुलले पोसाकमा ध्यान दिन्छन्, मोटामोटा किताबमा ध्यान दिन्छन् तर सिकाइमा ध्यान नदिन सक्छन् । जुन स्कुलका नेतृत्वले, प्रिन्सिपलले, भाइसप्रिन्सिपलले, कोर्डिनेटरले सिकाइलाई प्राथमिकतामा राख्छन् भने अभिभावकले खुसी भएर शुल्क तिरिहाल्छन् । सिकाइलाई पहिलो प्राथमिकतामा राख्ने नेतृत्वलाई हेर्नुपर्छ । अर्काे कुरा दूरी पनि हेर्नुपर्छ । साह्रै टाढा टाढा यात्रा गर्ने कुरा त्यति राम्रो हुँदैन । लामो यात्रा गर्दा थाकिन्छ । स्कुल पुग्दै थाकिन्छ । घर पुग्दै थाकिन्छ । पढ्न मन लाग्दैन । त्यो महत्त्वपूर्ण कुरा हो । अहिले ठूलो ठूलो भवन खोज्ने र टाढा टाढाबाट त्यही भर्ना हुन जाने प्रवृत्ति बढेको छ । आफ्नो बसोवासको नजिकमा राम्रो स्कुल छ भने त्यहाँ भर्ना किन नगर्ने ? त्यसैलाई पहिलो रोजाइ किन नबनाउने ? राम्रो भौतिक पूर्वाधार त चाहिएला तर राम्रो भनेको के हो ? केलाई राम्रो भन्ने ? त्यसको मापदण्ड आफँैले बनाउनुपर्छ । सायद कक्षाकोठा ठिकै खालको, अलिअलि पुस्तकालय भएको, विज्ञान प्रयोगशाला भएको, शिक्षकले तयार पार्ने मनोविज्ञान वातावरण नै सबैभन्दा ठूलो कुरा हो । भौतिक पूर्वाधार जति महत्त्वपूर्ण हुन्छ त्योभन्दा बढी महत्त्वपूर्ण मनोवैज्ञानिक वातावरण हो । त्यसैले सामान्य मापदण्ड तयार गरी घर नजिकका स्कुलमा भर्ना हुँदा राम्रो । अन्तिममा परामर्शकर्ता छन् कि छैनन् हेर्नुपर्छ । त्यो उमेर समूहका विद्यार्थीमा मनोवैज्ञानिक समस्या पर्न सक्छ । पढ्दापढ्दै पढ्ने मन नलाग्ने हुनसक्छ वा सिक्न समस्या हुनसक्छ । यी कुरालाई सम्बोधन गर्ने केही संयन्त्र स्कुलमा छ कि छैन ? त्यो पनि हेर्नुपर्छ । स्कुल जानु भनेको पढ्नु मात्र होइन । सफलतालाई सुनिश्चित गर्नु हो । त्यो सफलतालाई सुनिश्चित गर्न परामर्शकर्ता छ कि छैनन् ? यी विविध कुरामा विचार गरेर भर्ना हुन सकिन्छ । कक्षा ११ मा भर्ना हुने विद्यार्थीको उज्ज्वल भविष्यको कामना गर्दछु । (काठमाडौँ विश्वविद्यालय, स्कुल अफ एजुकेसनका डिन डा. लुइँटेलले प्रकृति अधिकारीसँग गर्नुभएको कुराकानीमा आधारित) | News | 43,127 |
आन्तरिक पर्यटकको गर्मी छल्ने गन्तव्य बन्दै लामो झरना | केही दिन यता देशभर अत्यधिक गर्मी बढेको छ । गर्मी बढेसँगै यो साता चितवन जिल्लाका विद्यालयहरू पनि बन्द छन् । आम जनमानस गर्मीले छटपटाइरहेको यो बेला इच्छाकामना –६ जलविरेमा रहेको लामो झरनामा स्थानीयको भिडभाड लागेको छ । | https://gorkhapatraonline.com/news/66742 | शान्ता अधिकारीचितवन, जेठ २३ गते । केही दिन यता देशभर अत्यधिक गर्मी बढेको छ । गर्मी बढेसँगै यो साता चितवन जिल्लाका विद्यालयहरू पनि बन्द छन् । आम जनमानस गर्मीले छटपटाइरहेको यो बेला इच्छाकामना –६ जलविरेमा रहेको लामो झरनामा स्थानीयको भिडभाड लागेको छ । केटाकेटी, युवादेखि वृद्धाहरू समेत लामो झरना पुग्नेगरेका छन् । यतिवेला गर्मी छल्न लामो झरना पुग्नेहरूको भीड देख्न सकिन्छ । अभिभावकसँगै लामो झरनामा भेटिनु भएकी आयुषा खत्री गर्मी छल्न र झरना हेर्न लामो झरना आएको बताउनुभयो । चितवनको भरतपुर -९ एसओएस वालग्रामको कक्षा ८ मा पढ्दै गर्नुभएकी खत्रीसँगै उहाँका सहपाठी १५ जना अभिभावकसहित लामो झरना पुग्नुभएको छ । मुग्लिन–नारायणगढ सडक खण्डबाट नजिकै रहेको सो झरनामा यो सडक क्षेत्रमा आफ्नै गाडीमा यात्रारत अधिकांश यात्रु यतिवेला लामो झरनाका पर्यटक बन्ने गर्नुभएको छ । त्यस्तै, यात्राको क्रममा मुग्लिनतर्फबाट नारायणगढ आउँदै गर्नुभएकी भरतपुर –४ त्रिचोककी सङ्गीता अधिकारीलाई लामो झरनाले अत्यधिक शीतल प्रदान गरेको छ । उहाँले साथीहरूको साथ लामो झरना पुगेर पौडी खेलेर आनन्द लिएको बताउनुभयो । पटक पटक लामो झरना आइसक्नुभएकी अधिकारीलाई मौका मिल्नासाथ लामो झरना छोड्नै मन नलागेको बताउनुभयो । त्यसो त अपराह्न आफ्नै गाडीमा झरनाको प्रवेशद्वारमा भेटिनु भएका राजु त्रिपाठी फुर्सद मिल्नासाथ स्वीमिङको लागि लामो झरना आउनेगरेको बताउनुभयो । स्वीमिङ पुलहरूभन्दा प्राकृतिक स्थानको स्वीमिङको आनन्द नै फरक हुने उहाँको बुझाइ छ ।गाउँपालिकाकी पूर्व प्रमुख गीता गुरुङ आफ्नो पालोमा उक्त पर्यटकीय क्षेत्रमा पुग्न पक्की सडक निर्माण गरिएको बताउनुभयो । उहाँकै पालोमा गाउँपालिकाले सो क्षेत्रलाई आफ्नो पर्यटकीय गन्तव्यको पहिलो सूचीमा राखेर प्रतिव्यक्ति प्रवेश शुल्कबापत ५० रुपियाँ लिँदैआएको छ । गाउँपालिका र विभिन्न दातृ निकायको सहयोगमा उक्त झरना क्षेत्रमा शौचालयको व्यवस्था र कपडा फेर्नका लागि चेञ्जिङ रुम समेत निर्माण गरिएका छन् । तर पछिल्ला दिनमा पर्यटक आगमन वृद्धिले कपडा फेर्नका लागि तयार पारिएको स्थान अपर्याप्त रहेको त्यहाँ पुग्नेको गुनासो छ । मुग्लिन – नारायणगढ सडक खण्डको मुग्लिन बजारदेखि १० किलोमिटर नारायणगढतर्फ रहेको उक्त लामो झरना जलवीरे पुल नजिकै सडक क्षेत्रबाट आठ सय ४० मिटर दूरीमा रहेको छ । ६० मिटरभन्दा अग्लो स्थानबाट खसेको यो झरना चितवन जिल्लाकै प्रमुख पर्यटकीय गन्तव्यको सूचीमा सूचिकृत छ । हिउँदमा समेत वरपर क्षेत्रसम्म पानीको अदृश्य चिस्यान महसुस हुन्छ भने गर्मीको बखत उक्त झरना क्षेत्र पुगेपछि पौडी नै खेलिरहनु पर्ने अवस्था रहन्न । झरनाक्षेत्र पुरै शीतल छहारीजस्तै छ । नारायणगढ–मुग्लिन सडकबाट १५ मिनेट पैदल उकालो चढेर पुग्न सकिने उक्त झरना क्षेत्रसम्म पुग्न साँघुरो ढलान गरिएको सडक निर्माण गरिएको छ । ठुला बसहरू बाहेकका सवारी साधनमै चढेर झरना पुग्न सकिने भए पनि पछिल्ला दिनमा पर्यटकको चाप थेग्न झरना क्षेत्रमा पार्किङ अव्यवस्थित देखिएको आगन्तुकको बुझाइ छ । साँघुरो सडकमा यातायातका साधन पार्किङले अस्तव्यस्तता निम्त्याएको छ । तर पछिल्लो समय जलवीरे देवी मन्दिर नजिकैबाट पुल बनेपछि गाडी गुड्न छाडेको झण्डै तीनसय मिटर घुम्ती सडकक्षेत्र झरनामा जाने गाडीहरूको पार्किङ क्षेत्रको रूपमा विकास भएको छ । | News | 49,274 |
प्रधानमन्त्री कप क्रिकेट : दुर्लभ ‘टाइ’ पछि वाग्मतीको यात्रा | वाग्मती र लुम्बिनी प्रदेशबीचको खेल क्वाटरफाइनलजस्तै थियो । जित्ने टोलीले प्रधानमन्त्री कप पुरुष राष्ट्रिय क्रिकेट प्रतियोगिताको सेमिफाइनलमा स्थान बनाउँथ्यो । लुम्बिनीको समीकरण अलि फरक थियो, टोलीलाई सिधा जितले पनि नपुग्न सक्थ्यो । समूह चरणका तीन खेल जिते पनि वाग्मतीको सेमिफाइनल पक्का भएको थिएन । | https://ekantipur.com/sports/2021/01/25/161154355600535869.html | काठमाडौँ — वाग्मती र लुम्बिनी प्रदेशबीचको खेल क्वाटरफाइनलजस्तै थियो । जित्ने टोलीले प्रधानमन्त्री कप पुरुष राष्ट्रिय क्रिकेट प्रतियोगिताको सेमिफाइनलमा स्थान बनाउँथ्यो । लुम्बिनीको समीकरण अलि फरक थियो, टोलीलाई सिधा जितले पनि नपुग्न सक्थ्यो । समूह चरणका तीन खेल जिते पनि वाग्मतीको सेमिफाइनल पक्का भएको थिएन ।टस जितेको वाग्मतीले आइतबार मूलपानी क्रिकेट मैदानमा ९ विकेट गुमाई २ सय २० रन बनायो । ३ खेलमा ४ अंक बटुलेको लुम्बिनीले ४०.३ ओभरभित्र खेल जितेमा वाग्मतीलाई रनरेटमा उछिन्दै सेमिफाइनल पुग्ने थियो । सन्दीप सुनार र देव खनालले ६.२ ओभरमा ६० रन जोड्दै लुम्बिनीलाई चाहेजस्तो सुरुआत दिलाए । मध्यक्रममा अंकुश लागे पनि लुम्बिनीको जित सहज देखियो । लुम्बिनी ४७ औं ओभरमा जितभन्दा ५ रनमात्र टाढा थियो र ३ विकेट सुरक्षित थियो । कप्तान कृष्ण कार्की क्रिजमै थिए । इशान पाण्डेको बलमा विजयी रन बटुल्नेक्रममा कृष्णले लङअनमा रामनरेश गिरीलाई क्याच दिन पुगे । अर्को ओभरमा जितेन्द्र सहनीलाई विपिन आचार्यले आउट गर्दा लुम्बिनीलाई जितनिम्ति २ रन चाहिन्थ्यो ।जितेन्द्र आउट भएपछिको अर्को बलमा लुम्बिनीले लेग बाईबाट १ रन लिएपछि स्कोर बराबर भयो । ४८ औं ओभरको अन्तिम बलमा अनिल खरेलले प्रहार कभरमा गयो, जसमा आरामदायी हिसाबमा १ रन सम्भव थियो । अनिल र उनका जोडी दीपेन्द्र राउत हिच्किचाउन पुगे । नन्दन यादवले फालेको थ्रोमा विकेटकिपर आकाश थापाले स्ट्राइकमा विकेट ढालेपछि दीपेन्द्र रनआउट भए । यसैसँगै घरेलु क्रिकेटको ५० ओभर खेलमा दुर्लभ ‘टाइ’ को नतिजा आयो । चौथो संस्करणमा यो पहिलो ‘टाइ’ खेल थियो । लुम्बिनीको इनिङ्सलाई ४१ ओभरमा लम्ब्याएपछि नै सेमिफाइनलमा पुगिसकेको वाग्मती ‘टाइ’ नतिजापछि समूह विजेता बन्यो । सेमिफाइनल नजिक पुगेको लुम्बिनी विजय हात नपार्दा बाहिरिने स्थितिमा छ । लुम्बिनीसँग ५ अंक छ । डिफेन्डिङ च्याम्पियन नेपाल पुलिस क्लबले सोमबारको खेलमा प्रदेश २ लाई पराजित गरेमा लुम्बिनीलाई उछिन्दै समूह ‘बी’ को उपविजेता भई सेमिफाइनल तय गर्नेछ । वाग्मतीका कप्तान ज्ञानेन्द्र मल्लले यस्तो खाले म्याचले युवा खेलाडीलाई अझ सिक्न मौका दिने बताए । समूह ‘ए’ मा एपीएफ र त्रिभुवन आर्मी क्लब तीन खेल जितेर सेमिफाइनल पुगिसकेका छन् । यी दुई टोली सोमबार अन्तिम खेलमा प्रतिस्पर्धा गर्दै छन् । पराजित हुने टोलीसँग वाग्मतीले फाइनल पुग्न प्रतिस्पर्धा गर्नेछ । एपीएफ र आर्मी जुनै टोली आए पनि आफूहरूलाई कुनै प्रभाव नपर्ने कप्तान मल्लले जनाए ।वाग्मतीलाई पराजित गर्न सकेको भए पनि लुम्बिनीले पुलिसमाथि रनरेटको दबाब सिर्जना गर्ने थियो । लुम्बिनीले त्यो मौका गुमाएको थियो । टोलीले आक्रामक शैलीमा जवाफी ब्याटिङ गरेको थियो । सन्दीप सुनारले २ छक्का प्रहार गर्दै २४ बलमा २५ रन बनाए । अर्का ओपनर देव खनालले १६ बलमा ५ चौकासहित २६ रन जोडे । विपिनले देवलाई बोल्ड गरी यो साझेदारी तोडे । त्यसपछि सन्दीप रजाली ११ रनमा आउट भए ।सौरभ खनाल र प्रकाश केसीले चौथो विकेटमा ७३ रन जोडे । ३३ औं ओभरमा टोलीको स्कोर १ सय ५० रन भएको समयमा सौरभ ३४ रनमा आउट भए । निकै संयमित खेलेका सौरभले ७७ बलमा ३ चौका र १ छक्का प्रहार गरे । प्रकाश र कृष्णले समान ४१ रन बनाए । प्रकाशले ७२ बलमा ५ चौका र कृष्णले ४४ बलमा ३ चौका र २ छक्का प्रहार गरे । प्रनीत थापामगर ९, विक्रम भुसाल १ र जितेन्द्र ७ रनमा आउट भए । म्यान अफ द म्याच विपिन आचार्यले ७ ओभरमा ३० रन खर्चेर ४ विकेट लिए । गौतम केसीले २, रामनरेश, तिलक भण्डारी र इशानले १–१ विकेट लिए ।अर्धशतक बनाएपछि ईशान पाण्डे ।तस्बिर : हेमन्त श्रेष्ठवाग्मतीको राम्रो सुरुआतले पनि निरन्तरता पाउन सकेन । आकाश थापा र आदिल खानले पहिलो विकेटमा १९ ओभरभित्र ६३ रनको साझेदारी गरे । आकाशलाई ३९ रनमा दीपेन्द्रले एलबीडब्लू आउट गरे । आकाशले ६७ बलमा ४ चौका र १ छक्का प्रहार गरे । दुई बल खेलेका विभत्सु थापालाई दीपेन्द्रले बोल्ड गरे । आदिलले ५५ रन बनाए । उनले ८७ बल खेली ५ चौका र ३ छक्का प्रहार गरे । उत्कृष्ट फर्ममा रहेका पृथु बाँस्कोटा ३८ बलमा ३ चौका र १ छक्का प्रहार गरी २९ रनमा आउट भए ।ईशानले ५४ रन जोडे । इनिङ्सको दोस्रो अन्तिम बलमा आउट भएका इशानले ५३ बल खेली ४ चौका र २ छक्का प्रहार गरे । ज्ञानेन्द्र १ छक्का र १ चौका प्रहार गरी १४ रनमा आउट भए । विपिन शून्य, गौतम ८ र रामनरेश ३ रनमा आउट भए । नन्दन १४ बलमा ११ रनमा अविजित रहे । लुम्बिनीका दीपेन्द्रले ९ ओभरमा ४० रन खर्चेर ३, कृष्ण र सन्दीपले २–२ तथा विक्रम भुसाल र अनिलले १–१ विकेट लिए । सुदूरपश्चिमको पहिलो जितसुदूरपश्चिमले प्रदेश २ लाई ३ विकेटले पराजित गरी सान्त्वना जितसाथ प्रतियोगिता टुंग्याएको छ । पहिला ब्याटिङमा आएको प्रदेश २ लाई सुदूरपश्चिमले ४२ ओभरमा १ सय ९५ रनमा अलआउट गर्यो । हरिशंकर शाहले ७३ बलमा ९ चौकासहित ६०, विवेक यादवले ५२ बल खेली २ चौका र ३ छक्कासहित ४१, महबुब आलमले २३, राहुलप्रताप सिंहले १२ र कुमार थापाले अविजित ११ रन बनाए । सुदूरका नरेन्द्र साउद र शेर मल्लले ३–३, अरुण ऐरीले २ तथा हेमन्त धामी र भोजराज भट्टले १–१ विकेट लिए ।गजेन्द्र बोहराले ४७ बलमा ६ चौकासहित ३९, कप्तान खडक बोहराले ७३ बलमा ६ चौकासहित ४३, म्यान अफ द म्याच सन्जु दमाईले ३५ बलमा ८ चौका र २ छक्कासहित ५७ र अरुणले १९ रन बनाउदै सुदूरपश्चिमलाई ३३ ओभरमै विजय दिलाए । प्रदेश २ का कुमार थापाले ३, हरिशंकरले २ तथा विवेक र रवि साहले १–१ विकेट लिए । प्रदेश २ ले खेलेका सबै ३ खेलमा हार बेहोरेको छ । | Sports | 23,832 |
बुद्ध अस्थिधातु स्थलको बिक्री कि विकास ? | बुद्ध जन्मस्थल लुम्बिनीको गुरुयोजना जापानी वास्तुशिल्पी केन्जो टाँगेले त्यति बेला राष्ट्रिय योजना आयोगका उपाध्यक्ष हर्क गुरुङको निकट सहयोग र समन्वयमा बनाएका थिए । यो गुरुयोजनाका लागि सरकारले २ हजार बिघा जंगल छुट्याएको थियो । | https://ekantipur.com/opinion/2024/02/06/sale-or-development-of-buddhas-remains-01-19.html | बुद्ध जन्मस्थल लुम्बिनीको गुरुयोजना जापानी वास्तुशिल्पी केन्जो टाँगेले त्यति बेला राष्ट्रिय योजना आयोगका उपाध्यक्ष हर्क गुरुङको निकट सहयोग र समन्वयमा बनाएका थिए । यो गुरुयोजनाका लागि सरकारले २ हजार बिघा जंगल छुट्याएको थियो ।गुरुयोजनाबमोजिम विभिन्न देशलाई बुद्धसम्बन्धी स्मारकहरू बनाउन जग्गा दिइयो । लुम्बिनीलाई युनेस्कोले विश्वसम्पदा सूचीमा समावेश गरेको छ । विश्वसम्पदामा परेकाले कतिपय नयाँ निर्माण–सुधारका काम युनेस्कोको नीतिविपरीत गर्न पनि पाइँदैन । कपिलवस्तु, तिलौराकोट र रामग्रामलाई पनि विश्वसम्पदा सूचीमा समावेश गराउने प्रक्रिया अघि बढिरहेको छ । लुम्बिनी क्षेत्रको विकासका नाममा नवलपरासीको रामग्राम क्षेत्रमा उत्खनन एवं बौद्ध स्तूप निर्माण गर्न सिंगापुरमा कार्यालय रहेको मोक्ष फाउन्डेसन मुख्य लगानीकर्ता र नेपालको प्रमिस्ड ल्यान्ड व्यवस्थापक हुने गरी लुम्बिनी विकास कोषसँग समझदारी गरियो । यी दुई निजी कम्पनीसँग बिनाप्रतिस्पर्धा समझदारी गरियो ।चिनियाँ यात्री फासियान (पाँचौं शताब्दी) र हुएन साङ (सातौं शताब्दी) को यात्रा विवरणका आधारमा बुद्धका आठ अस्थिधातु राखेर बनाइएका स्तूपमध्ये रामग्राम एक हो भन्ने गरिएको छ । नवलपरासी सदरमुकाम परासीबाट दक्षिणतर्फ तीन किलोमिटर पर उजैनी गाउँ छ । त्यहाँबाट करिब पन्ध्र मिनेट पूर्वतर्फ हिँडेपछि झरही खोलाको किनारमा समतल मैदानमा घाँसे थुम्को देखिन्छ । त्यही थुम्को रामग्राम स्तूप हो । भारतको कुशीनगरमा बुद्धको महापरिनिर्वाणपछि बुद्धको नजिकको नाता पर्ने मावली रामग्रामका राजाहरू पुगेका थिए । त्यो बेला ती गणराज्यका राजाहरूले विभिन्न आठ भागमा बाँडेर अस्थिहरू लगेका थिए । आफ्नो राजधानीनजिकै अस्थिधातुको स्थापना गराएका थिए । हालको रामग्राममा अस्थिनजिकै विहार बनाइदिएर नियमित पूजापाठ गराउँदै आएका थिए । रामग्राम स्तूपलाई उजैनी स्तूप पनि भनिन्छ । कालान्तरमा सम्राट् अशोकले लुम्बिनी क्षेत्रमा भ्रमण गरी अशोकस्तम्भसमेत खडा गराएका थिए ।यो रामग्राम अस्थिधातु स्तूप क्षेत्रको १२० बिघा जग्गा ९९ वर्षका लागि ती संस्थालाई लिजमा दिने गरी लुम्बिनी विकास कोषले समझदारी गरेछ । सो समझदारीअनुसार रामग्राममा अस्थिधातु उत्खनन तथा स्तूप र विभिन्न देशका बौद्ध विहार तथा अन्य भौतिक संरचना निर्माण गर्ने भनिएको छ । स्थानीय बासिन्दाको करिब ११६ बिघा, कोषको ७५ कट्ठा र पुरातत्त्व विभागको १० कट्ठा जमिन एकीकृत गरेर लिजमा दिइनेछ । स्थानीय बासिन्दाको जग्गा अधिग्रहण गर्ने जिम्मेवारी कोषको हुनेछ भने उपभोग सिंगापुरको मोक्ष फाउन्डेसनले र व्यवस्थापन नेपालको प्रमिस्ड ल्यान्डले गर्ने समझदारी भएको छ । लिजमा दिँदा कुनै प्रतिस्पर्धा भने गरिएको पाइँदैन । विश्वसम्पदा सूचीमा परेको अस्थिधातु स्तूपस्थलमा उत्खनन गरिने तथा विभिन्न देशका बौद्ध विहार तथा अन्य भौतिक संरचना निर्माण गर्ने गरी लिजमा दिन कोषले पुरातत्त्व विभाग, पर्यटन मन्त्रालय र अर्थ मन्त्रालयको सहमति मागेकामा प्राप्त भएनछ । विश्वसम्पदा सूचीमा पर्ने पुरातात्त्विक प्राचीन स्मारकमा निजी संस्थालाई उत्खनन गर्न–गराउन कोषले सहमति गरेको देखिन आयो । पुरातात्त्विक स्मारक र पुरातात्त्विक वस्तुहरूको संरक्षण र उत्खनन गर्न सक्ने अधिकार प्राचीन स्मारक संरक्षण ऐन–२०१३ ले पुरातत्त्व विभागलाई मात्र दिएको छ । व्यक्तिगत स्वामित्वका प्राचीन वस्तुमा समेत व्यक्तिले पुरातत्त्व विभागको सहमति नभई कुनै हेरफेर गर्न मिल्दैन । बुद्धको अस्थिधातु रहेको स्तूपमा कुनै व्यक्ति वा संस्थाले उत्खनन गर्न–गराउन कानुनले वर्जित गरेको छ । लुम्बिनी विकास कोष ऐन–२०४२ को दफा ४ को उपदफा (३) अनुसार कोषले व्यक्तिसरह चल–अचल सम्पत्ति प्राप्त गर्न, उपभोग गर्न, बेचबिखन गर्न वा अन्य किसिमले व्यवस्था गर्न सक्ने कानुनी प्रावधान रहे पनि उपाध्यक्षले सम्झौता वा समझदारी गर्न सक्ने कानुनी व्यवस्था रहेको पाइँदैन । ऐनको दफा १३ क अनुसार कोषले आफ्नो कार्य सञ्चालनका सिलसिलामा कुनै स्वदेशी तथा विदेशी संस्था वा निकायसँग सम्झौता गर्दा नेपाल सरकारको स्वीकृति लिनुपर्ने बाध्यात्मक कानुनी व्यवस्था छ । यो कानुनी प्रावधानअनुसार रामग्रामको बुद्ध अस्थिधातु स्तूप क्षेत्रमा उत्खननलगायतका काम गर्न–गराउन नेपाल सरकारबाट स्वीकृति लिइएको छैन । अर्थ र पर्यटन मन्त्रालय तथा पुरातत्त्व विभागमा विकास परिषद्को बैठकबाट स्वीकृति मागेकामा कुनै पनि निकायले सहमति दिएको पाइँदैन । प्रधानमन्त्रीले बडो तामझामसाथ दीप प्रज्ज्वलन गर्दैमा वा ऐनको दफा ८ अनुसार पर्यटनमन्त्री अध्यक्ष रहने कोष मातहतको लुम्बिनी विकास परिषद्को बैठकले राय माग गर्ने निर्णय गर्दैमा नेपाल सरकारको स्वीकृतिप्राप्त भएको मानिँदैन । विवादित समझदारी गर्न–गराउन कोषका उपाध्यक्षलाई कानुनले अधिकार नै दिएको पाइँदैन । जुनसुकै पदाधिकारीले जस्तोसुकै शक्तिशाली पदाधिकारीको सहमति, निर्देशन वा आडमा गरे पनि गैरकानुनी कार्य जहिल्यै गैरकानुनी नै हुन्छ । कि त सिंगापुरे मोक्ष फाउन्डेसनले समझदारीबमोजिमको जग्गा खरिद गरिसकेको हुनुपर्दछ वा सर्वसाधारणको ११६ बिघा जग्गा खरिद वा कानुनबमोजिम प्राप्त गरी कोषको स्वामित्वमा आइसकेको हुनुपर्दछ । जग्गा कोषको स्वामित्वमा आएकै छैन । आफ्नो स्वामित्वमा आईनसकेको जग्गाको हकमा विदेशी संस्थासँग कुनै काम गर्न–गराउन समझदारी गर्ने अधिकार कोष र त्यसका उपाध्यक्षलाई प्रारम्भिक अवस्थामै हुँदैन । जग्गै प्राप्त नभई कसरी लिजमा दिने ? यो बिहे गर्नको हतारले केटी माग्न बिर्सेकोजस्तो भयो । लुम्बिनी विकास कोष कार्यकारिणी समितिको २०८० साउन २९ को बैठकले रामग्राम स्तूप क्षेत्रको ५०० मिटरवरिपरिका ११६ बिघा निजी जग्गा र घर अधिग्रहण गर्ने, जग्गा अधिग्रहणको स्रोत व्यवस्थापन (खरिद) सरकारले गर्नेसमेत निर्णय गरेको रहेछ । यसबाट जग्गा सरकारले नै खरिद गरिदेओस् भन्ने आशय देखिन आयो । विदेशी कुनै व्यक्ति वा तथाकथित संस्थाले लुम्बिनी वा अन्य कुनै ऐतिहासिक, धार्मिक वा पुरातात्त्विक क्षेत्रभन्दा बाहिर त्यस्ता क्षेत्रलाई कुनै असर नपर्ने गरी कुनै काम गर्न–गराउन भने आपत्ति हुने प्रश्नै हुँदैन । रामग्रामको पुरातात्त्विक महत्त्वको बुद्धको अस्थिधातु समाधिस्थल नै उत्खननलगायत अन्य विकासका लागि दिनुपर्ने होइन । पुरातत्त्व विभागको स्वामित्वमा रहेको १० कट्ठा र कोषको स्वामित्वमा रहेको ७५ कट्ठा जग्गा नदिईकनै आफ्नो काम गर भनिदिए पुग्नेमा यही पुरातात्त्विक अस्थिधातु रहेको समाधिस्थलको कब्जा नै यो आयोजनाका नाममा मुख्य लक्ष्य बनाइएको देखिन आयो ।सरकारी जग्गा सामाजिक सेवा आदि विभिन्न संस्थाका नाममा बिर्तासरह सरकारले बकस दिन थालेको छ । सगरमाथा राष्ट्रिय निकुञ्जको कित्ता नं. ३८७ को २४ रोपनी ११ आना १ पैसा र कित्ता नं. ३८९ को २५ रोपनी ४ आना १ पैसा जग्गा यती ग्रुपका आङ छिरिङ शेर्पा र उनका दाजु सोनाम लामालाई दिइयो । गोकर्ण रिसोर्टको २ हजार ९ सय ७१ रोपनी जग्गा लिज अवधि सकिनु पाँच वर्षअगावै नेपाल ट्रस्ट ऐन–२०६४ मा केही नेपाल ऐन संशोधन गर्न बनेको ऐन–२०७५ ले संशोधन गरेर बिनाप्रतिस्पर्धा यती ग्रुपलाई नै दिइयो । यती ग्रुपलाई दिलाउनकै लागि मनलाग्दीसँग ऐन संशोधन गरेर कानुनी रूपमा राज्यको सम्पत्ति डकैती नै गरियो । चुजी नामक ताइवानको आईएनजीओलाई व्यावसायिक विद्यालय चलाउन लुम्बिनी विकास कोषले विश्वविद्यालय क्षेत्रमा चार बिघा जग्गा दिइसकेको छ । अहिले नवलपरासीको रामग्राम क्षेत्रको बुद्धको अस्थिधातु रहेको प्राचीन स्मारक र ऐतिहासिक धरोहर नै मिलेमतोमा चर्चित ठेकेदार घरपट्टीका छोरा र सिंगापुर निवासी मित्रहरूको मोक्ष फाउन्डेसनलाई उपहार दिने तयारी हुन थालेको देखिन आयो । हाम्रो देशमा विभिन्न पदमा नियुक्ति गर्ने–गराउने काममा ठूलठूला हेराफेरी हुने गरेको देखिन आएकै छ । दलीय भागबन्डामा नियुक्ति पाएका धेरैजसो भ्रष्टाचारमा पर्ने मात्र होइन, डामिने नै गरेका छन् । चाहे सेक्युरिटी प्रिन्टिङ प्रेस होस् वा दूर सञ्चार प्राधिकरण वा वायुसेवा निगम वा कर फर्छ्योट आयोग, वा चोलेन्द्रशमशेर राणाजस्ता प्रधानन्यायाधीश वा अख्तियारका प्रमुख आयुक्त दीप बस्नेत वा आयुक्त राजनारायण पाठकलगायत नै किन नहोऊन्, सबै विवादित नै छन् । केही व्यक्ति असाधारण क्षमतावान् भएरै होला, हाम्रो देशका सबै राजनीतिक दल र तिनका नेताहरूका अधिक प्रिय हुने गरेका छन् ! नेपाल टेलिकमका तत्कालीन कार्यकारी निर्देशक सुनील पौडेल र सुरक्षण मुद्रण केन्द्रका तत्कालीन कार्यकारी निर्देशक विकल पौडेल दाजुभाइ पनि हाम्रा नेताहरूका प्रियमा पर्दछन् । नेताहरूका प्रिय भएकैले अख्तियारले मुद्दा लगाउला भन्ने डर नै उनीहरूलाई भएनछ । अहिले लुम्बिनी विकास कोषका उपाध्यक्ष ल्हारक्याल लामा पनि एमालेबाट सांसद, अर्थ सहायक मन्त्री हुँदै अख्तियार अदालत धाइसकेर अहिले विवादको बुद्धको अस्थिधातु समाधिस्थल घरपट्टी परिवार र मोक्ष फाउन्डेसन नामक सिगापुरेलाई सुम्पिएर बुद्ध जन्मस्थल लुम्बिनी क्षेत्रको विकासका नाममा पुरातात्त्विक क्षेत्र नै हस्तान्तरण गर्न–गराउन अग्रसर भएको देखिन आयो । यस्तै जोखिम मोलेर काम गर्न आँट र क्षमता भएकैले उनलाई कोषको उपाध्यक्षको जिम्मा दिइएको होला ! पुरातात्त्विक क्षेत्र वा वस्तु अनधिकृत व्यक्ति वा संस्थालाई सबै अधिकार सुम्पेर हस्तान्तरण गर्नु भनेको अन्ततोगत्वा बिक्री नै हो । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रमुख अतिथिका रूपमा उपस्थित भएर गत मंसिर २६ मा रामग्राममा स्तूप निर्माण र उत्खनन परियोजनाको शिलान्यास भइसकेको छ । अहिले उपाध्यक्ष लामाले गरेको सहमति कानुनी रूपमा कार्यान्वयन गर्न सकिने हो कि होइन भन्नेतिर हेर्दै नहेरी दीप प्रज्ज्वलनमा प्रधानमन्त्री होमिन पुगेको देखिन आयो । प्रधानमन्त्री दाहालका घरपट्टी तथा विवादास्पद निर्माण व्यवसायी शारदाप्रसाद अधिकारीका छोरा निकेश प्रमिस्ड ल्यान्डका सञ्चालक हुन् । मोक्ष फाउन्डेसनका सञ्चालकहरू कोको हुन्, ७ अर्ब रुपैयाँ कसरी कुन स्रोतबाट जुटाउने भन्ने केही खुलेको पाइँदैन ।सार्वजनिक आर्थिक प्रशासनसम्बन्धी कारोबारमा अर्थ मन्त्रालयले असहमति राख्दाराख्दै पनि समझदारी गरिएको छ । सम्पदा उत्खनन एवं भौतिक संरचना बनाउने गरी कुनै समझदारी नगर्न भन्दै पुरातत्त्व विभागले पनि कोषलाई पत्र पठाएको थियो । पर्यटन मन्त्रालयले पनि प्रक्रिया अघि नबढाउन राय लेखेको थियो । तर, कोषले सबै असहमतिलाई बेवास्ता गर्दै प्रक्रिया अघि बढाएको देखिन आयो । पुरातात्त्विक संरचना रहेको क्षेत्रमा कुनै निर्माण गर्न नहुने भनी पुरातत्त्व विभागले २०८० असार २० मा लेखेको पाइन्छ । फास्ट ट्र्याकका लागि सेनाले एक वर्षअगाडि अनुरोध गर्दा पनि एक दर्जन रूख काट्न र जग्गा अधिग्रहणको विवादलगायत विद्युत् प्रसारण लाइनका लागि दसौं वर्षदेखि जग्गा खाली गराउन नसक्ने सरकारलाई ११६ बिघा जग्गा अधिग्रहण वा खरिद गर्ने–गराउने काम पनि सजिलो छैन । ७ अर्ब रुपैयाँ सहयोग गर्ने उदार दाता को हुन् ? कुनै गुह्य सर्तबिना दाता पाउन गाह्रै छ । उपाध्यक्ष लामाले भनेकै भरमा त्यत्रो पैसा कुनै प्रतिफलबिना कसैले लगानी गर्ला भनेर हाम्रो देशले विश्वास गर्ने कसिलो आधार देखिन आएको छैन । ७ अर्बको लगानीमा बीसौं अर्ब बुद्ध अस्थिलगायतबाट उठाउने दाउ हुन सक्छ । नेपालको सहयोगमा अग्रसर हुने महाशक्तिहरू त कुनै स्वार्थबिना सहयोग दिन तयार हुँदैनन् भने ७ अर्ब सहयोग दिएर आफ्नै मिलुवाबाट परिचालन गराउनेको भित्री आशय के होला ?पुरातात्त्विक महत्त्वको स्थल बिनाप्रतिस्पर्धा लिजमा दिने निर्णयको विरोध बुद्धजन्मस्थलबाटै भइरहेको छ । स्थानीय बासिन्दासँगै राजनीतिक दलहरूले त्यसको विरोध गर्न थालेका छन् । लिजमा दिनुपर्दा सार्वजनिक खरीद ऐनको प्रक्रिया नै पूरा गराइएको छैन । भगवान् गौतम बुद्धको जन्मस्थल लुम्बिनीका मुख्य दुई पहिचान मायादेवी मन्दिर भत्काउने र बुद्धको अस्थिधातु भएको स्थल लिजमा दिने निर्णय गरेर ल्हारक्याल लामा आफैंले विवाद निम्त्याएको देखिन आयो । पहिले मायादेवी मन्दिर बनाउँदा काटिएको पीपलको रूख जापानमा बेचिएको भनी विरोध भएको थियो । अहिले फेरि मन्दिर भत्काउन खोज्नुको गुह्य खुलेको छैन ।ल्हारक्याल लामा आफैंमा विवादित छविका व्यक्ति मानिन्छन् । भिक्षुको भेषमा उनले बौद्धमार्गको सिद्धान्त र दर्शनविपरीतका कार्य गरेकैले यसअघिका नियुक्तिमा पनि चर्को आलोचना खेपेका हुन् । कहिले बैंकको लकरमा बन्दुकका गोली राख्ने त कहिले पदका लागि कुनै पनि पार्टीको फेरो समात्ने कर्ममा पोख्त मानिन्छन् । उनको नागरिकतासमेत विवादास्पद बन्यो । भारतीय रासनकार्डदेखि तिब्बती परिचयपत्रधारी भनेर पनि उनी विवादको घेरामा परे । अरू कोही नभएझैं गरी त्यस्ता विवादास्पद व्यक्तिलाई गठबन्धनको सरकारले लुम्बिनी विकास कोषको उपाध्यक्ष नियुक्त गर्यो । जसै उनले यो पद पाए, फेरि उही चरित्र देखाइहाले । अहिले आएर उनी बौद्ध सम्पदाको पवित्रतामाथि धावा बोल्दै बौद्धमार्गीको आस्थामा प्रहार गर्दै मात्रै छैनन्, राष्ट्रिय मात्रै नभई विश्वसम्पदाकै हुर्मत लिँदै छन् ।संसद्को लेखा समितिले पनि यस विषयमा छानबिन सुरु गरिसकेको छ । अहिलेसम्म भए–गरेका निर्णय र कागजातको प्रतिलिपि माग गरिसकेको छ । अब यो विवाद सार्वभौम संसद्मा समेत पुगिसकेको छ । सर्तहरू सम्बोधन नभई ऐतिहासिक सम्पदा उत्खनन गर्न नहुने भन्दै पुरातत्त्व विभाग, पर्यटन मन्त्रालय र अर्थ मन्त्रालयले असहमति राख्दाराख्दै लुम्बिनी विकास कोषका नाममा ल्हारक्याल लामामार्फत ९९ वर्षका लागि बुद्धको अस्थिधातु रहेको रामग्रामको स्तूप निजी कम्पनीलाई सुम्पने काम नहोस् । विश्वसम्पदाका रूपमा रहेको बुद्धको अस्थिधातु स्थलको सुरक्षामा आँच आउने काम कतैबाट नहोस् । नेपाल र नेपालीको बेइज्जत हुने दुष्कार्यबाट बचाइयोस् ।कार्की विशेष अदालतका पूर्वअध्यक्ष हुन् । | Opinion | 9,702 |
सोमबार समाजवादी मोर्चा घोषणा हुने | प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा आज बसेको नेकपा(माओवादी केन्द्र), नेकपा(एकीकृत समाजवादी), जनता समाजवादी पार्टी नेपाल र नेत्रविक्रम चन्द नेतृत्वको नेकपालगायतका राजनीतिक दलले समाजवादी मोर्चा निर्माणमा सहमति जुटाएका हुन् । | https://gorkhapatraonline.com/news/68097 | काठमाडौँ, असार ३ गते । संविधान प्रदत्त समाजवाद स्थापनालाई प्रमुख प्राथमिकतामा राखी सोमबार समाजवादी मोर्चा घोषणा हुने भएको छ ।प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा आज बसेको नेकपा(माओवादी केन्द्र), नेकपा(एकीकृत समाजवादी), जनता समाजवादी पार्टी नेपाल र नेत्रविक्रम चन्द नेतृत्वको नेकपालगायतका राजनीतिक दलले समाजवादी मोर्चा निर्माणमा सहमति जुटाएका हुन् ।सोमबार राष्ट्रियसभा गृहमा एक कार्यक्रम गरी समाजवादी मोर्चा घोषणा हुनेछ । बैठकमा सहभागी जनता समाजवादी पार्टी नेपालका नेता राजेन्द्र श्रेष्ठका अनुसार आजको बैठकमा समाजवादी मोर्चा र त्यसको न्यूनतम कार्यक्रमका बारेमा आवश्यक सहमति भएको छ ।समाजवादी मोर्चा बनाउने प्रयास धेरै पहिलेदेखि भए पनि औपचारिकता भने पाउन सकेको थिएन । माओवादी केन्द्रका उपाध्यक्ष कृष्णबहादुर महारले लगातार विभिन्न राजनीतिक दलसँग यसबारेमा संवाद गर्दै आउनुभएको थियो । आजको बैठकमा शीर्ष नेताहरुको उपस्थिति थियो । बैठकले मोर्चाको न्यूनतम कार्यक्रमसमेत तय गरेको र सोमबार नै सार्वजनिक गरिने बताइएको छ ।मोर्चामा डा बाबुराम भट्टराई नेतृत्वको समाजवादी पार्टी नेपालसमेत सहभागी हुने बताइएको छ । यसअघि नै प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ र अध्यक्ष भट्टराईबीचको भेटवार्तामा सो सहमति भइसकेको छ । रासस | News | 55,594 |
आवश्यक कानुन निर्माण गर्न संसद् तयार | सभामुख देवराज घिमिरेले जिल्ला समन्वय समितिलाई आवश्यक कानुन निर्माण गर्न सङ्घीय संसद् तयार रहेको बताउनुभएको छ । जिल्लाभित्र भएका स्थानीय तह र अन्य कार्यालयसँग आवश्यक समन्वय र सहकार्य गर्ने महत्त्वपूर्ण भूमिका भएको जिससलाई कानुन निर्माण गरेर सहयोग गर्न संसद् तयार रहेको स्पष्ट पार्नुभयो । | https://gorkhapatraonline.com/news/52076 | काठमाडौँ, माघ ११ गते । सभामुख देवराज घिमिरेले जिल्ला समन्वय समितिलाई आवश्यक कानुन निर्माण गर्न सङ्घीय संसद् तयार रहेको बताउनुभएको छ । जिल्लाभित्र भएका स्थानीय तह र अन्य कार्यालयसँग आवश्यक समन्वय र सहकार्य गर्ने महत्त्वपूर्ण भूमिका भएको जिससलाई कानुन निर्माण गरेर सहयोग गर्न संसद् तयार रहेको स्पष्ट पार्नुभयो । जिल्ला समन्वय समिति महासङ्घ नेपालको २८औँ स्थापना दिवसको अवसरमा मङ्गलबार ललितपुरमा आयोजित कार्यक्रममा उहाँले सङ्घ र प्रदेश सभाले जिससलाई आवश्यक पर्ने कानुन निर्माण गरेर सहयोग गर्न प्रतिनिधि सभा सधैँ तयार रहेको बताउनुभयो । सङ्घीयतालाई प्रभावकारी कार्यान्वयन गर्न तीनै तहको भूमिका महत्त्वपूर्ण रहेको चर्चा गर्दै उहाँले कानुनको अभावमा कुनै पनि निकायले संविधानले दिएको अधिकार प्रयोग गर्नबाट वञ्चित हुन नहुने उल्लेख गर्नुभयो । सबै जिससलाई एकजुट गराउने काममा जिसस महासङ्घको भूमिका प्रभावकारी रहेको चर्चा गर्दै सभामुख घिमिरेले महासङ्घलाई जनशक्ति र आर्थिक रूपमा सक्षम बनाउनुपर्नेमा जोड दिनुभयो । सो अवसरमा महासङ्घको गत पुसमा सम्पन्न चौथो राष्ट्रिय परिषद्बाट नवनिर्वाचित ३५ सदस्यीय नयाँ कार्यसमितिलाई शपथग्रहण गराइएको थियो । | News | 58,870 |
बलियो इंग्ल्यान्ड र तीन देशको प्रतिस्पर्धा | इंग्ल्यान्ड, इरान, अमेरिका र वेल्स एउटै समूह ‘बी’ मा पर्नु भनेको राजनीतिक रूपमा तनाव पनि हो । कतार विश्वकपमा औसतमा फिफा वरीयतामा सबैभन्दा माथि रहेको समूह हो यो । | https://ekantipur.com/sports/2022/11/10/166804820315849077.html | लन्डन — इंग्ल्यान्ड, इरान, अमेरिका र वेल्स एउटै समूह ‘बी’ मा पर्नु भनेको राजनीतिक रूपमा तनाव पनि हो । कतार विश्वकपमा औसतमा फिफा वरीयतामा सबैभन्दा माथि रहेको समूह हो यो ।लगातार ६ खेलमा जितविहीन रहेर मध्यपूर्वको यात्रा गर्ने भए पनि इंग्ल्यान्ड विनाशंका सबैभन्दा बलियो टिम हो । गारेथ साउथगेटको टिम ५६ वर्षयताको मुख्य प्रतियोगिताको उपाधि खडेरी कतारमा तोड्न चाहन्छ । ‘द थ्री लायन्स’ पछिल्लोपल्ट उपाधि नजिक पनि पुगेको थियो । चार वर्षअघि विश्वकपको सेमिफाइनल पुगेको इंग्ल्यान्ड घरेलु भूमिमा भएको युरो २०२० को फाइनलमा चुकेको थियो ।साउथगेटको टिमलाई विश्वकप तयारीमा क्लब फुटबलमा व्यस्त खेल तालिकाले असर पारेको छ । त्यसैले उसलाई समूह चरणको तयारीमा साह्रै थोरै समय छ । इंग्ल्यान्डको डिफेन्समा चोटको चिन्ता पनि छ । रिस जेम्स र केली वाकर चोटमुक्त हुनेमा शंका छ । म्यानचेस्टर युनाइटेडका डिफेन्डर ह्यारी मगायरलाई म्याच फिटनेसमा समस्या छ ।इंग्ल्यान्ड ‘ओपन प्ले’ अवसर सिर्जना गर्न नसकेको समस्याबाट गुज्रिएको छ । हालैका महिना जर्मनी, हंगेरी वा इटालीलाई दुईपल्ट पारजित गर्न नसकेपछि इंग्ल्यान्ड यूईएफए नेसन्स लिगबाट रेलिगसनमा पर्यो । विश्वकपअघिको अन्तिम प्रतिस्पर्धात्मक खेलमा जर्मनीविरुद्ध ३–३ को नतिजा निकाल्दै इंग्ल्यान्डले गोलको खडेरी तोडेको थियो । तर, साउथगेटको टिममा मेसन माउन्ट, फिल फोडेन, बुकायो साका र जुड बेलिङघमलाई नियमित रूपमा क्लबमा गरेजस्तै अन्तर्राष्ट्रिय खेलमा पनि गोल गर्ने दबाब बढेको छ ।इंग्ल्यान्डको आशा कप्तान ह्यारी केनको लयमा निर्भर हुनेछ । टोटेनहम हर्टस्परका उनी अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलमा इंग्ल्यान्डकै सर्वाधिक गोलकर्ताको कीर्तिमान नजिक पुगेका छन् । उनी वायन रोनीको कीर्तिमान ५३ गोलभन्दा दुई गोलले मात्रै पछाडि छन् । उनी विश्वकपमा अर्को ‘गोल्डेन बुट’ अवार्डका एक मुख्य दाबेदार हुन् ।इरानको तयारीलाई त्यहाँको राजनीतिक तनावले ओझेलमा पारेको छ । प्रहरीले गिरफ्तार गरेकी २२ वर्षीया मासा अमिनीको हिरासतमै मृत्यु भएपछि देशव्यापी रूपमा विरोध प्रदर्शन भइरहेको छ । इरानका पूर्वराष्ट्रिय खेलाडी अली करिमी पनि अधिकारवादी भएका छन् र उनले इरानी टिमले विश्वलाई देखाउन कतारमा विरोध प्रदर्शनको आन्दोलनमा सहभागी हुनुपर्ने बताएका छन् ।रुसले किभमा इरानी ड्रोन प्रयोग गरेर आक्रामण गरेको भन्दै धेरैले विश्वकपमा इरानलाई हटाएर युक्रेनलाई खेलाउन फिफासमक्ष आग्रह गरेका छन् । मैदानमा हेर्ने हो भने इरानी टिम रियल म्याड्रिडका पूर्वप्रशिक्षक कार्लोस क्विरेजले व्यवस्थापन गर्दै छन् । इरानले छनोटका प्रभावशाली प्रदर्शन गरेपछि गत सेप्टेम्बरमा भएको मैत्रीपूर्ण खेलमा उरुग्वेलाई पनि हराएको थियो । तर, इरान स्टार स्ट्राइकर सरदार अजमोनबिना पनि खेल्नुपर्ने हुनसक्छ । उनले मांसपेसीमा समस्या बेहोरेका छन् ।‘टिम मेली’ लाई अमेरिकासँगको भेटले विगतको मीठो सम्झना ताजा बनाउने छ । राजनीतिक खेलजस्तै भएको विश्वकप १९९८ को प्रतिस्पर्धामा इरानले २–१ को जित निकालेको थियो । चार वर्षअघि रुसमा भएको विश्वकपमा छनोटमै असफल भएको अमेरिका फुटबलको सबैभन्दा ठूलो प्रतियोगितामा फर्किएको छ । उसको अहिलेको टिममा युरोपेली फुटबलमा उच्च तहका अनुभवी खेलाडीले भरिएको छ । तर, व्यवस्थापक ग्रेग बरहल्टरको टिमले कतार जानुअघिका पाँच खेलमा एकमात्र जित हात पारेपछि निकै आलोचित भएको छ ।वेल्स सन् १९५८ पछि पहिलोपल्ट विश्वकपमा फर्किएको हो । यो प्रतियोगिता अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलबाट गारेथ बेलको बिदाइ पनि हो । बेलप्रेरित वेल्स टिम युरोपियन च्याम्पियनसिपका पछिल्ला दुई संस्करणको नकआउट चरणमा पुगेको थियो । सन् २०१६ मा त वेल्स सनसनीपूर्ण रूपमा सेमिफाइनलमा प्रवेश गरेको थियो ।अचेल अमेरिकी क्लब एलएएफसीमा आबद्ध ३३ वर्षीय बेल र आरोन राम्सेलाई समूह चरणमा आठ दिनभित्र तीन खेलमा खेलाउनु प्रशिक्षक रब पेजका लागि पनि चुनौतीपूर्ण हुनेछ । तर, अझै पनि वेल्सको लागि सुरुका दुई खेलमा अमेरिका र इरानलाई हराएर नकआउट चरणमा स्थान बनाउने अवसर छ । उसले समूहको अन्तिम खेलमा इंग्ल्यान्डको सामना गर्नेछ ।समूह 'बी'इंग्ल्यान्डविश्वकप : १६ औं सहभागिताविश्वकपमा उत्कृष्ट : १९६६ को विजेताअन्य सफलता : युरो २०२० उपविजेताफिफा वरीयता : पााचौंमुख्य क्लबहरू : म्यानचेस्टर सिटी, लिभरपुल, चेल्सी, म्यानचेस्टर युनाइटेड, आर्सनल, टोटेनहमछनोट यात्रा : युरोपियन छनोटमा समूह ॅआई’ को विजेता भएरप्रशिक्षक : गारेथ साउथगेटसन् २०१६ मा इंग्ल्यान्डको प्रशिक्षकको जिम्मेवारी पाएपछि उनले टोलीको पुनरुत्थान गराएका थिए । त्यसपछि इंग्ल्यान्डले २०१८ को विश्वकपको सेमिफाइनल र युरो २०२० को फाइनल खेलेको थियो । ५५ वर्षपछि प्रमुख प्रतियोगिताको फाइनल खेल्दा इंग्ल्यान्ड पेनाल्टी शुटआउटमा इटालीसँग पराजित भएपछि साउथगेटको रक्षात्मक रणनीतिक आलोचना हुन पुग्यो, जुन अहिलेसम्म कायमै छ । प्रमुख खेलाडी : ह्यारी केन विश्वकपका क्रममा केन इंग्ल्यान्डबाट सर्वाधिक गोल गर्ने खेलाडी बन्न सक्छन् । केनले इंग्ल्यान्डबाट ५१ गोल गरिसकेका छन् । सर्वाधिक गोल गर्नेमा वायन रोनीभन्दा २ गोलले पछाडि छन् । तर टोटेनहमका यी खेलाडीले क्लबबाट होस् या राष्ट्रिय टोलीबाट कुनै प्रमुख उपाधि जितेका छैनन् । आक्रामक स्वभावले उनलाई विश्वको शीर्ष स्ट्राइकर बनाएको छ । उनलाई फिट राख्नु र गोलक्रमलाई निरन्तरतामा राख्नु साउथगेटको प्रमुख प्राथमिकता हुनेछ । अमेरिकाविश्वकप : ११ औं सहभागिताविश्वकपमा उत्कृष्ट : सन् १९३० को विश्वकपमा तेस्रो स्थान अन्य सफलता : १९९१, २००२, २००५, २००७, २०१३, २०१७, २०२१ मा कन्काकाफ च्याम्पियनफिफा वरीयता : १६ औंमुख्य क्लबहरू : फिलाडेल्फिया, मोन्ट्रियल, न्युयोर्क सिटी, सिनसिनाटीछनोट यात्रा : कन्काकाफ क्षेत्रमा क्यानडा र मेक्सिको पछि तेस्रो भएरप्रशिक्षक : ग्रेग बेरहल्टरअमेरिका चार वर्षअघिको रुस विश्वकपमा छनोट हुन असफल भएपछि ४९ वर्षे बेरहल्टरलाई प्रशिक्षकको जिम्मेवारी दिइएको थियो । अमेरिका २००२ को विश्वकपको क्वाटरफाइलनमा पुग्दाका प्रमुख खेलाडी रहेका रक्षक उनले २००६ को विश्वकप टोलीमा रहे पनि एउटै म्याच खेल्न पाएका थिएनन् । २०११ मा खेलाडी जीवनबाट संन्यास लिएपछि उनी प्रशिक्षणमा लागेका थिए । पहिला उनी लसएन्जल्स ग्यालेक्सी टोलीमा प्रशिक्षण टोलीका सदस्य थियो । दुई वर्ष स्विडिस क्लब हामाब्री आईएफमा रहेका उनी २०१३ मा कोलम्बस क्रू सम्हाल्न पुगेका थिए । प्रमुख खेलाडी : क्रिस्टियन पुलिसिच अमेरिकाले कतारमा समूह चरण पार गर्ने हो भने पुलिसिचले त्यसमा ठूलो भुमिका निर्वाह गर्नुपर्ने निश्चित छ । पछिल्ला वर्षहरूमा २४ वर्षे चेल्सीका यी स्टार अमेरिकाको प्रमुख खेलाडीका रूपमा रहँदै आएका छन् । उनी टोलीका यस्ता खेलाडी हुन्, जसले ठूला प्रतियोगितामा व्यक्तिगत रूपमै नतिजा प्रभावित पार्न सक्छन् । अमेरिकाको विश्वकप छनोटमा महत्त्वपूर्ण योगदान दिएका ‘क्याप्टेन अमेरिका’ उपनाम पाएका पुलिसिचले मार्चमा पानामाविरुद्ध ह्याट्रिक गरेका थिए ।वेल्सविश्वकप : दोस्रो सहभागिताविश्वकपमा उत्कृष्ट : १९५८ को विश्वकपमा क्वाटरफाइनलअन्य सफलता : २०१६ को युरोपियन च्याम्पियनसिप सेमिफाइनलफिफा वरीयता : १९ औंमुख्य क्लबहरू : कार्डिफ सिटी, स्वान्सी सिटीछनोटको यात्रा : युक्रेनलाई प्लेअफमा १–० ले पराजित गरेकोप्रशिक्षक : रब पेजघरेलु हिंसाको आरोपमा रायन गिग्सलाई निलम्बन गर्नुका साथै राजीनामा गर्न लगाएपछि ४८ वर्षे पेज वेल्सको प्रशिक्षक बनेका थिए । इंग्लिस फुटबलको तल्लो लिगहरूमा उनी शान्त स्वभावका रक्षक थिए । तर अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलमा उनी प्रेरणादायक खेलाडी रहे । उनको प्रशिक्षणमा वेल्स युरो २०२० ले खेल्नुका साथै ६४ वर्षपछि टोलीलाई विश्वकपमा डोर्याए । जसका कारण उनको वेल्ससँगको सम्झौता २०२६ को अर्को विश्वकपसम्म लम्बिएको छ ।प्रमुख खेलाडी : गारेथ बेलक्लब फुटबलको आफ्नो लोभलाग्दो बायोडाटामा गारेथ बेलले अब विश्वकप सहभागिता थप्नेछन् । अमेरिकाको मेजर लिग सकरमा लस एन्जल्स एफसीबाट खेल्ने उनी वेल्सका सदाबहार खेलाडी हुन् । पाँच पटक युरोपियन च्याम्पियन्स लिग उपाधि जितिसकेका उनले अस्ट्रियाविरुद्धको प्लेअफ सेमिफाइनलमा दुई गोल र युक्रेनविरुद्धको अन्तिम छनोटमा एक गोल गरेका थिए । ३३ वर्षे रियल म्याड्रिडका पूर्वखेलाडी बेलले विश्वकपपछि आफ्नो अन्तर्राष्ट्रिय खेलजीवन टुंग्याउने अनुमान गरिएको छ ।इरानविश्वकप : छैटौं सहभागिताविश्वकपमा उत्कृष्ट : यसअघि सबै पाँच सहभागितामा पहिलो चरणअन्य सफलता : १९६८, १९७२ र १९७६ मा एसियन कप विजेताफिफा वरीयता : २० औंमुख्य क्लबहरू : पेर्सेपोलिस, स्टेगलाल, सेपाहानछनोटको यात्रा : एसियन छनोटको तेस्रो चरणमा समूह 'ए' विजेता भएरप्रशिक्षक : कार्लोस क्विरेजलगातार चौथो पटक विश्वकपमा टिम उतार्ने ६९ वर्षे क्विरेजको सपना इजिप्ट अफ्रिकाको प्लेअफमा सेनेगलसँग पराजित भएपछि भताभुंग भएको थियो । तर इरानको क्याम्पमा क्रोएसियन प्रशिक्षक ड्रागन स्कोचिकको विवादले उनको प्रस्थान र रियल म्याड्रिडका पूर्वप्रशिक्षक क्विरेजको आगमन भयो । सर एलेक्स फेरुग्सन म्यानचेस्टर युनाइटेडमा व्यवस्थापक हुँदा उनका सहायक रहेका क्विरेजले एसियन हस्ती इरानलाई २०१४ र २०१८ को विश्वकपमा उतारेका थिए । २०१४ मा आफ्नो समूहमा पुछारमा रहेको इरान त्यसको चार वर्षपछि रुसमा आफ्नो समूहमा तेस्रो भयो । त्यसैले उनी इरान दोस्रो चरणमा पुग्ने वास्तविक सम्भावना देखिरहेका छन् । प्रमुख खेलाडी : सरदार अजमोनबायर लेभरकुसेनका फरवार्ड अजमोनको गोलसँगको लगाव उनको घोडाप्रति प्रेमसँग मात्र दाँज्न मिल्छ । जब उनी क्लब र राष्ट्रका लागि गोल गरिरहेका हुँदैनन्, तब २७ वर्षे यी खेलाडी आफू जन्मेको उत्तरी सहरमा घोडा दौड र तिनको स्याहारसुसारमा संलग्न हुन्छन् । ‘इरानी मेसी’ भनेर चिनिने उनलाई इरानका महान अली देइसँग पनि तुलना गरिन्छ । राष्ट्रिय टोलीबाट खेल्दा उनले प्रत्येक तीन खेलमा औसत २ गोल गर्दै आएका छन् । रुसका तीन क्लबबाट खेलेपछि उनी यसै वर्ष जर्मनी पुगेका थिए । | Sports | 19,142 |
बदलियो नेपालीको खर्च शैली | आम्दानीको अधिकांश हिस्सा खाद्यान्नमा खर्च गर्ने नेपालीको शैलीमा परिवर्तन देखिएको छ । विगतमा आम्दानीको दुई तिहाइसम्म खाद्यान्न खरिदमा खर्च गर्ने प्रवृत्ति बिस्तारै लामो समय टिक्ने गैरखाद्य वस्तुको खरिदतर्फ मोडिएको पाइएको हो । हालै सार्वजनिक नेपाल जीवनस्तर सर्वेक्षणमा विगत एक दशकको अन्तरमा खर्च खाद्यान्न र गैरखाद्यान्नमा नेपालीले करिब आधा आधा खर्च गर्ने तथ्य सार्वजनिक भएको हो । सर्वेक्षण अनुसार सन् २०११ मा कुल खर्चको ६२ प्रतिशत खाद्यान्नमा खर्च गर्ने नेपालीले सन् २०२२ सम्म आइपुग्दा त्यस्तो खर्च घटाएर ५३ प्रतिशतमा सीमित गरेका छन् । गैरखाद्यान्नमा सन् २०११ मा ३८ प्रतिशत खर्च गर्ने नेपालीले सन् २०२२ सम्म बढाएर ४७ प्रतिशत पुर्याएका छन् । | https://gorkhapatraonline.com/news/96526 | काठमाडौँ, फागुन ३ गते । आम्दानीको अधिकांश हिस्सा खाद्यान्नमा खर्च गर्ने नेपालीको शैलीमा परिवर्तन देखिएको छ । विगतमा आम्दानीको दुई तिहाइसम्म खाद्यान्न खरिदमा खर्च गर्ने प्रवृत्ति बिस्तारै लामो समय टिक्ने गैरखाद्य वस्तुको खरिदतर्फ मोडिएको पाइएको हो । हालै सार्वजनिक नेपाल जीवनस्तर सर्वेक्षणमा विगत एक दशकको अन्तरमा खर्च खाद्यान्न र गैरखाद्यान्नमा नेपालीले करिब आधा आधा खर्च गर्ने तथ्य सार्वजनिक भएको हो । सर्वेक्षण अनुसार सन् २०११ मा कुल खर्चको ६२ प्रतिशत खाद्यान्नमा खर्च गर्ने नेपालीले सन् २०२२ सम्म आइपुग्दा त्यस्तो खर्च घटाएर ५३ प्रतिशतमा सीमित गरेका छन् । गैरखाद्यान्नमा सन् २०११ मा ३८ प्रतिशत खर्च गर्ने नेपालीले सन् २०२२ सम्म बढाएर ४७ प्रतिशत पुर्याएका छन् । समीक्षा अवधिमा नेपालीले खाद्यान्नमा गर्ने खर्चको शैली पनि फेरिएको पाइएको छ । पछिल्लो समय नेपालीले खाद्यान्नमा पनि अधिक क्यालोरी भएका पौष्टिक खाद्यमा बढी खर्च गर्न थालेको देखिएको छ । उदाहरणका लागि कुल खाद्यान्नमध्ये सन् २०११ मा तीन प्रतिशत हिस्सा फलफूलको हुनेमा सन् २०२२ मा फलफूलको हिस्सा बढेर सात प्रतिशत पुगेको छ । त्यस्तै तरकारीको अंश १० प्रतिशतबाट बढेर १२ प्रतिशत पुगेको छ । नेपालीले मासुमा गर्ने खर्च पनि बढेको छ । खाद्यान्नको कुल खर्चमध्ये १४ प्रतिशत मासुमा हुने गरेको पाइन्छ, जुन २०११ मा १३ प्रतिशत थियो । खाद्यान्नमा गर्ने खर्चको शैली हेर्दा नेपालीले अनाजतर्फको खर्च घटाएर फलफूल, तरकारी र माछामासुतर्फ बढाएको सर्वेक्षणले देखाउँछ । सन् २०११ मा ३४ प्रतिशत खर्च अनाजमा गर्ने प्रवृत्ति बदलिएर १७ प्रतिशतमा पुगेको छ । यस हिसाबले अनाजमा गर्ने खर्च आधा घटाएको देखिन्छ । गैरखाद्यान्नतर्फ नेपालीको खर्च बढ्नुको मुख्य कारण भने भाडा, यातायातका साधन र सूचना प्रविधिको बढ्दो उपयोग देखिन्छ । त्यस्तै पछिल्लो समय नेपालीको ध्यान टिकाउ वस्तुको खरिदतर्फ गएको पनि सर्वेक्षणले देखाउँछ । नेपालीले आफ्नो कुल खर्चको पाँच प्रतिशत त्यस्ता टिकाउ वस्तुको खरिदका लागि गरेको तथ्याङ्कले देखाउँछ जुन सन् २०११ मा तीन प्रतिशत थियो । त्यस्तै भाडामा नेपालीले गर्ने खर्च कुल खर्चको नौ प्रतिशतबाट बढेर १२ प्रतिशत पुगेको छ । कम टिकाउका गैरखाद्यान्नमा हुने खर्च पनि समीक्षा अवधिमा बढेको देखिन्छ । सन् २०११ मा यस्ता वस्तुले नेपालीको कुल खर्चको २५ प्रतिशत हिस्सा ओगटेकोमा त्यस्तो हिस्सा बढेर ३१ प्रतिशत पुगेको देखिन्छ । गैरखाद्यतर्फ टिकाउ वस्तु खरिद गर्ने शैलीमा व्यापक परिवर्तन देखिएको छ । समीक्षा अवधिमा कार, कम्प्युटर, मोटरसाइकल, रेफ्रिजेरेटर, पङ्खा र मोबाइलको स्वामित्व बढेको देखिन्छ । सर्वेक्षण अनुसार सन् २०११ मा ०.८२ घरपरिवारसँग कारको स्वामित्व रहेकोमा सन् २०२२ मा त्यस्तो स्वामित्व बढेर १.८५ प्रतिशत पुगेको छ । त्यस्तै ८.७७ प्रतिशत नेपाली घरपरिवारसँग कम्प्युटरको स्वामित्व रहेको पाइएको छ जुन त्यसअघि ६.०३ प्रतिशत थियो । यसबिचमा मोटरसाइकल प्रयोग गर्नेको सङ्ख्या उल्लेख्य बढेको छ । अहिले करिब २५ प्रतिशत घरपरिवारसँग मोटरसाइकल रहेको छ जुन १२ वर्षअघि ९.१८ प्रतिशत घरपरिवारमा सीमित थियो । रेफ्रिजेरेटर प्रयोग गर्ने घरपरिवारको सङ्ख्या पनि ८.६१ प्रतिशतबाट बढेर २६.८९ प्रतिशत पुगेको छ । पङ्खाको प्रयोग पनि उल्लेख्य रूपमा बढेको छ । अहिले करिब ६१ प्रतिशत घरपरिवारले पङ्खाको प्रयोग गर्ने पाइएको छ । सन् २०११ मा पङ्खा प्रयोग गर्ने घरपरिवारको सङ्ख्या ३४ प्रतिशत मात्र थियो । दूरसञ्चार सेवाको पहुँच बढ्दा मोबाइल प्रयोग गर्ने घरपरिवारको सङ्ख्या ९३.५५ प्रतिशत पुगेको छ । खाद्य सचेतना बढ्दै जाँदा नेपालीको खर्च शैलीमा पनि परिवर्तन देखिँदै गएको सर्वेक्षण प्रकाशन गरेको राष्ट्रिय तथ्याङ्क कार्यालयका उपप्रमुख तथ्याङ्क अधिकारी डा. हेमराज रेग्मी बताउनुहुन्छ । “उच्च क्यालोरीयुक्त खानपान र बढ्दो आम्दानीका कारण गैरखाद्य वस्तु खरिद गर्न सक्ने सामथ्र्य बढ्दा खर्च गर्ने शैलीमा रूपान्तरण देखिएको हो,” उहाँले भन्नुभयो । सन् २०११ को तुलनामा सर्वेक्षणका लागि संलग्न गरिएका खाद्यवस्तुको सङ्ख्या (डालो) बढाउँदा पनि खर्च शैलीमा भिन्नता पाइएको उहाँको भनाइ छ । सर्वेक्षणमा यस पटक ७७ वटा खाद्यवस्तु समेटिएको छ जुन यसअघि ४० मात्र थियो । | News | 35,407 |
मुख्यमन्त्री प्रदेश लिग विवादमा | बजेट सिध्याउन मध्य असारमा भएको मुख्यमन्त्री कप प्रदेश लिग फुटबल प्रतियोगिता ‘म्याच फिक्सिङ’ को आशंका र लिग नियमावलीको अंक र स्थान निर्धारणअन्तर्गत नभएको भन्दै उजुरी परेपछि विवादमा तानिएको छ । | https://ekantipur.com/sports/2019/07/12/15629065916279893.html | विराटनगर — बजेट सिध्याउन मध्य असारमा भएको मुख्यमन्त्री कप प्रदेश लिग फुटबल प्रतियोगिता ‘म्याच फिक्सिङ’ को आशंका र लिग नियमावलीको अंक र स्थान निर्धारणअन्तर्गत नभएको भन्दै उजुरी परेपछि विवादमा तानिएको छ ।समूह चरणमा धनकुटा र संखुवासभा तथा सुनसरी र भोजपुरबीचको खेलमा म्याच फिक्सिङ भएको, लिग नियमावली अंक र स्थान निर्धारणअनुसार आफू सुपर लिगमा पुग्नुपर्ने दाबी गर्दै तेह्रथुमले आयोजक समिति, अखिल नेपाल फुटबल संघ र प्रदेशको सामाजिक विकास मन्त्रालयमा उजुरी दिएपछि प्रतियोगिता विवादमा तानिएको हो ।तेह्रथुमले धनकुटा र सुनसरीसँगको खेलमा २–२ गोलको बराबरी खेल्दै भोजपुर र संखुवासभालाई पराजित गरेर ८ अंक बटुलेर सुपर लिगको बाटो सुरक्षित गरेको थियो । तर सुनसरीले अन्तिम लिगमा भोजपुरलाई अप्रत्यासित ९–१ र धनकुटाले संखुवासभालाई ७–२ गोलले पराजित गर्दै तेह्रथुमसँग समान ८ अंक बनाएपछि आयोजकले तेह्रथुमलाई पन्छाउँदै धनकुटा र सुनसरीलाई सुपर लिगमा छनोट गरेको थियो ।लिग नियमावलीको अंक र स्थान निर्धारणअन्तर्गत ५ को ‘ङ’ मा यदि दुई वा त्यसभन्दा बढी टीमबीच अंक बराबरी भएको खण्डमा बराबरी भएको टिमबीच बढी गोल गर्ने टोलीले अर्को चरणमा प्रवेश पाउने उल्लेख छ । यसअन्तर्गत तेह्रथुम, सुनसरी र धनकुटाबीच समान ८ अंक भए पनि तीन टिममध्ये तेह्रथुमले ४ गोल गर्दै ४ गोल खाएको भने धनकुटा र सुनसरीले समान ३ गोल गरेर ३ गोल खाएका छन् ।यसकै आधारमा तेह्रथुम सुपर लिगमा पुग्नुपर्ने थियो । तर त्यो भएन । एन्फाका एक पदाधिकारीले भने जारी प्रतियोगिता एन्फाकै नियमावली मातहतमा रहेर तयारी गरिएको हो । प्रदेश लिग कमिटी अलग्गै भएका कारण नियमावली फरक बनाउन सकिने भए पनि यो प्रतियोगिता एन्फाकै नियमावलीभित्र छ ।समूह चरण खेलमा तेह्रथुमले धनकुटा र सुनसरीसँग समान २–२ गोलको बराबरी खेल्दा सुनसरी र धनकुटाले १–१ को बराबरीमा खेल टुंग्याएका थिए । समूह चरणको यो विवादपछि आयोजक समितिले लिग नियमावलीको अंक र स्थान निर्धारणअन्तर्गत ५ को ‘ङ’ को प्रावधान नै परिवर्तन गरेर आफनो बचाउ गरेको स्रोतको दाबी छ ।समूह चरणका ४ लिग खेलमा तेह्रथुमले १२ गोल गरेर ६ गोल बेहोरेको छ । धनकुटाले १४ गोल गरेर ६ गोल र सुनसरीले १५ गोल गरेर ४ गोल बेहोरेको छ । आयोजकले समूह चरणका लिग म्याच उदयपुर, धरान र इलाममा गरेका थिए । धनकुटामा गर्ने भनिएको लिग धरानमा गराइएको थियो । धरानमा सुनसरी, धनकुटा, तेह्रथुम, भोजपुर र संखुवासभाबीच प्रतिस्पर्धा भएको थियो ।समूह चरणमा धनकुटा र संखुवासभा तथा सुनसरी र भोजपुरबीचको खेलमा म्याच फिक्सिङ भएको आशंका छ । त्यसको छानबिन गरिनुपर्ने र समान ८ अंक भएको तेह्रथुमलाई म्याच फिक्सिङ गरेर सुपर लिगबाट हटाइएको भन्दै जिल्ला खेलकुद विकास समिति तेह्रथुमले एन्फा, आयोजक समिति र प्रदेशको सामाजिक विकास मन्त्रालयमा बिहीवार उजुरी दिएको समितिका अध्यक्ष केशव भट्टराईले बताए । उनले भने लिगमा तीन टिमको समान अंक भए पनि आफ्नो टिम गोलअन्तरले दुई टिमभन्दा अगाडि भएकाले लिग नियमावलीअनुसार दोस्रो चरणमा पुग्नुपर्ने स्पष्ट हुँदाहुँदै पनि तेह्रथुमलाई हटाउनु आश्चर्यजनक भएको बताए । तेह्रथुम एन्फाको सदस्य टोली होइन ।बुधबारसम्म कसैले पनि दाबी विरोध नगरेपछि टेक्निकल समितिले गरेको निर्णयका आधारमा शुक्रबारदेखि सुपर लिग गर्ने तयारी भएको छ । आयोजक समितिका अध्यक्ष तथा एन्फाका प्रवक्ता किरण राईले भने अब परेका दाबी र विरोधले सुपर लिग सुरु गर्नबाट आयोजक पछाडि हट्ने स्थिति नरहेको बताए । उनले तेह्रथुमले आफूलाई बिहीबार दाबी विरोधको उजुरी दिएको स्विकारे । आयोजकले सुपर लिगका म्याच विराटनगरमा गराउने तयारी गरेको थियो । तर विराटनगरको सहिद मैदानमा पानी जमेका कारण धरानमा सारेर शुक्रबारदेखि लिग गर्ने तयारी गरेको छ । यो प्रतियोगिताका लागि प्रदेश सरकारले १ करोड र एन्फाले ३३ लाख रुपैयाँ आयोजकलाई विनियोजन गरेको छ । आयोजकले यो रकम असार मसान्तपछि फ्रिज हुने भन्दा मध्यअसारमा भए पनि प्रतियोगिता आयोजना गरेको बताएको छ । | Sports | 26,996 |
कोरोनाभाइरस: चीनमा स्वास्थ्य सङ्कटका माझ राष्ट्रपति सीले गरे अस्पतालको भ्रमण | अन्तर्राष्ट्रिय चिकित्सकहरूको विज्ञ टोली कोरोनाभाइरसको प्रकोपबारे अध्ययन गर्न चीन आइपुगेको छ। | https://www.bbc.com/nepali/news-51453472 | विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका महानिर्देशक टेड्रोस एड्हानोम गेहब्रेयससले सही प्रश्नको जवाफ खोज्नका लागि चिनियाँ विज्ञहरूलाई उक्त टोलीले सघाउने बताए। उनले थप विज्ञहरू जति सक्दो चाँडो आइपुग्ने पनि आशा व्यक्त गरे। तर उक्त सङ्गठनका प्रमुखले चीनमा नपुगेका मानिसहरूमा पनि उक्त भाइरस सरेको विषयमा चिन्ता व्यक्त गरे। साना सङ्ख्यामा देखिएका सङ्क्रमणका यी घटनाले पनि ठूलो रूप लिनसक्ने भन्दै साझा समस्यासँग जुध्नका लागि एक हुनुपर्ने बताए। अस्पतालको भ्रमण यसैबीच चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिन्पिङले कोरोनाभाइरसबाट सङ्क्रमित बिरामीहरूको बेइजिङमा उपचार गरिरहेका कर्मचारीलाई भेटेका छन्। कोरोनाभाइरसको खोप बनाउन अहोरात्र काम प्रकोपका माझ उनले दुर्लभ खालको सार्वजनिक उपस्थिति जनाएका हुन्। राष्ट्रपति सीले मुखमा मास्क लगाएर सामुदायिक स्वास्थ्य केन्द्रको पनि भ्रमण गरे। कोरोनाभाइरसका कारण अहिलेसम्म एक हजारभन्दा बढी मानिसको ज्यान गइसकेको छ जुन यसघि सन् २००२-३ मा भएको सार्सको महामारीका कारण देखापरेको स्वास्थ्य सङ्कटको बेलामा भन्दा बढी हो। आफ्नो भ्रमणका क्रममा सीले भाइरससँग जुध्नका लागि "थप निर्णायक उपायहरू" चाल्न अपिल गरे। आलोचना कोरोनाभाइरसको प्रकोप खराब हुँदै गएका बेला विगतका साताहरूमा राष्ट्रपति सीले यस्ता भ्रमणहरू गरेका थिएनन्। पहिलोपटक भाइरस देखापरेको वुहानमा भने उनले भ्रमण गर्न बाँकी नै छ। कोरोनाभाइरस कसरी सर्छ र यसबाट कसरी जोगिने? भाइरसबारे आफ्ना सहकर्मीलाई सचेत गराउने कोसिस गरेका तर पछि चुप लगाइएका डाक्टरको गत साता मृत्यु भएपछि त्यसले सामाजिक सञ्जालमा सरकारी निकायहरूप्रति थामिनसक्नु आक्रोश र शोक व्यक्त भएका थिए। त्यस्ता आक्रोशहरू धेरैजसो सीको सरकारविरुद्ध नै पोखिएको थियो। चिनियाँ नेतृत्वले यसअघि भाइरसको जोखिमलाई कम आँकेको र सुरुमा त्यसलाई गोप्य राख्न खोजेको भनेर आलोचना खेपिसकेको छ। सरकारले "कमीकमजोरी" स्वीकारिसकेको छ तर विश्वस्वास्थ्य सङ्गठनले भने भाइरस नियन्त्रणका लागि गरिएका प्रयासहरूको प्रशंसा गरेको छ। मास्कको माग बढ्दो, तर भाइरसबाट जोगिन कति प्रभावकारी | Others | 67,376 |
कोरोना भाइरस खोपः नेपाल सरकारले ल्याएको कोभिशील्ड खोपबारे के थाहा छ | नेपाल सरकारले भारतस्थित सीरम इन्स्टिट्यूट अफ इन्डियासँग किनेको कोरोनोभाइरसविरुद्ध प्रयोग हुने कोभिशील्ड खोपको १० लाख मात्रा आइतवार अपराह्ण काठमाण्डू आइपुगेको छ। | https://www.bbc.com/nepali/news-56143992 | उक्त खोप अक्सफर्ड यूनिभर्सिटी र औषधि उत्पादक कम्पनी आस्ट्राजेनेकाले संयुक्त रूपमा विकसित गरेका हुन्। अहिले सीरम इन्स्टिट्यूटले भारतमा उक्त खोप व्यावसायिक रूपमा उत्पादन गरिरहेको छ। स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका अनुसार गत फागुन ५ गते नेपालले सीरम इन्स्टिट्यूटसँग २० लाख मात्रा खोप खरिद गर्ने सम्झौता गरेकोमा त्यसको पहिलो खेप नेपाल आएको हो। यसअघि भारत सरकारले नेपाललाई अनुदानस्वरूप कोभिशील्ड खोपको १० लाख मात्रा उपलब्ध गराएको थियो। त्यही खोप प्रयोग गरेर नेपालमा कोभिड-१९ विरुद्ध खोप अभियान सुरु भइसकेको छ। सरकारले फागुन २३ देखि ६० वर्षभन्दा माथि उमेरका मानिसहरूलाई खोप लगाउने घोषणा गरिसकेको छ। अर्को खेप र अरू खोप कहिले? स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका सहप्रवक्ता डा. समिरकुमार अधिकारीले शनिवार राति एउटा विज्ञप्तिमा सीरम इन्स्टिट्यूटसँग किनिएको खोपको पहिलो खेप आइतवार दिउँसो १:३० बजे एयर इन्डियाको विमानले ल्याउने जानकारी दिएका थिए। उनका अनुसार उक्त खोप विमानस्थलबाट टेकुस्थित कोल्ड रूममा लगेर भण्डारण गरिनेछ। भारत सरकारले निःशुल्क उपलब्ध गराएको १० लाख मात्रा कोभिशील्ड प्रयोग गरेर नेपालमा गत महिना खोप अभियान सुरु भएको थियो त्यहीँबाट फाल्गुन २३ गतेदेखि सञ्चालन हुने खोप अभियानका लागि प्रदेश स्वास्थ्य आपूर्ति केन्द्रमार्फत् जिल्लास्थित स्वास्थ्य कार्यालयहरूबाट देशभरि रहेका खोपकेन्द्रहरूमा वितरण गरिनेछ। मन्त्रालयले विज्ञप्तिमा बाँकी खोप सम्झौताबमोजिम "उत्पादकसँगको आपसी सहमतिमा स्वास्थ्य सेवा विभागले प्रस्ताव गर्ने आपूर्ति तालिकाअनुसार चाँडै नै प्राप्त हुनेछ" भनेको भए पनि मिति उल्लेख गरेको छैन। यसअघि प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले भारतबाहेक चीनबाट पनि खोप ल्याउन लागिएको जानकारी दिएका थिए। विराटनगरमा आयोजित एउटा जनसभामा बोल्दै उनले शनिवार "भोलि फेरि १० लाख मात्राको खोप किनेर भारतबाट ल्याउँदैछौँ। केही दिनपछि चीनबाट ल्याउँदैछौँ र केही दिनपछि फेरि भारतबाट ल्याउँदैछौँ" भनेका थिए। नेपाल सरकारले कोभ्याक्स सुविधाअन्तर्गत पनि चाँडै खोप पाउने अपेक्षा गरेको छ। भारतमा उत्पादित कोभिशील्ड खोपबारे थाहा भएका महत्त्वपूर्ण कुरा यहाँ प्रस्तुत गरिएको छ। कोभिशील्डले कसरी काम गर्छ? अक्सफर्ड-आस्ट्राजेनेकाको खोप स्थानीय रूपमा उत्पादन गरिरहेको सीरम इन्स्टिट्यूट अफ इन्डिया संसारकै सबैभन्दा ठूलो खोप उत्पादक हो। आफूले प्रत्येक महिना कोभिशील्ड खोपको पाँच करोडभन्दा बढी मात्रा उत्पादन गरिरहेको उक्त कम्पनीको दाबी छ। यो खोपको प्रकार 'भाइरल भेक्टर' हो। अर्थात् यसमा आनुवंशिक स्वरूप परिवर्तन गरिएको भाइरसलाई वाहकका रूपमा प्रयोग गरिएको हुन्छ। चिम्पान्जीबाट निकालिएको सामान्य रुघाखोकी गराउने एडिनोभाइरसलाई निस्तेज पारेर यो खोप बनाइन्छ। रोग लगाउन सामर्थ्य नभए पनि त्यसलाई कोरोनाभाइरसजस्तै देखिने बनाइएको हुन्छ। वाहकका रूपमा प्रयोग गरिएको एडिनोभाइरसलाई कोरोनाभाइरसजस्तै बनाइएको छ तर त्यसले सङ्क्रमण गर्दैन। उक्त खोप दिइएपछि मानिसको रोग प्रतिरोध प्रणाली सक्रिय हुन्छ जसबाट शरीरमा एन्टिबडीहरू बन्छन्। शरीरभित्र प्रवेश गर्ने कोरोनाभाइरससँग लड्ने काम एन्टिबडीको हो। यो खोपको दुई मात्रा चारदेखि १२ साताको अन्तरमा दिइन्छ। कोभिशील्ड कसरी भण्डार गरिन्छ? यो खोपलाई २-८ डिग्री सेल्सीअस तापक्रममा सुरक्षित राख्न सकिन्छ। त्यो तापक्रम सामान्य फ्रिजको तापक्रम हो र यसलाई अन्य खोपसरह दिन सकिन्छ। तसर्थ यो अन्य केही खोपभन्दा ओसारपसार र वितरणका लागि सहज मानिएको छ। फाइजर-बायोएनटेकले बनाएको खोपलाई माइनस ७० डिग्री सेल्सीअस तापक्रममा राख्नुपर्छ र धेरै यताउता गर्न मिल्दैन। कोभिशील्ड कति प्रभावकारी? अन्तर्राष्ट्रिय क्लिनिकल परीक्षणमा यो खोप पूरै मात्रामा दिइएको अवस्थामा ९० प्रतिशतसम्म प्रभावकारी देखिएको छ। तर आधा मात्रा वा पूरा मात्राको अवधारण स्पष्ट पार्ने तथ्याङ्क उपलब्ध नभएको बताइएको छ। तर अप्रकाशित तथ्याङ्कअनुसार दुई मात्राको बीचमा जति लामो समय भयो, खोप त्यति प्रभावकारी हुने देखिएको छ। त्यस्तो तरिकाले दिइएको अवस्थामा पहिलो मात्रापछि मात्रै पनि ७० प्रतिशत प्रभावकारी देखिएको बताइएको छ। सीरम इन्स्टिट्यूटले ब्रजिल र यूकेमा गरिएको परीक्षणको तथ्याङ्क देखाएर कोभिशील्ड अत्यधिक प्रभावकारी रहेको दाबी गरेको छ। तर भारतको बिरामी अधिकारकर्मीको समूह अल इन्डिया ड्रग एक्शन नेटवर्कले यसको अनुमति प्रक्रिया हतारमा गरिएको र भारतमा यसको आवश्यक परीक्षण नभएको बताउँदै आएको छ। | Others | 70,548 |
म्यानचेस्टर युनाइटेडको हार | युरोपेली च्याम्पियन्स लिग अन्तर्गत समूह 'ए' को खेलमा म्यानचेस्टर युनाइटेड एफसी बेसलसँग पराजित भएको छ ।
बुधबार बेसलको घरेलु मैदानमा युनाइटेड १-० ले हार्याे । माइकल लाङले ८८ औं मिनेटमा घरेलु टोलीको लागि गोल गर्दै जित पक्का गरे । | https://ekantipur.com/sports/2017/11/23/20171123085658.html | पेरिस — युरोपेली च्याम्पियन्स लिग अन्तर्गत समूह 'ए' को खेलमा म्यानचेस्टर युनाइटेड एफसी बेसलसँग पराजित भएको छ । बुधबार बेसलको घरेलु मैदानमा युनाइटेड १-० ले हार्याे । माइकल लाङले ८८ औं मिनेटमा घरेलु टोलीको लागि गोल गर्दै जित पक्का गरे ।युरोपेली च्याम्पियन्स लिग अन्तर्गत समूह 'ए' को खेलमा म्यानचेस्टर युनाइटेड एफसी बेसलसँग पराजित भएको छ । बुधबार बेसलको घरेलु मैदानमा युनाइटेड १-० ले हार्याे । माइकल लाङले ८८ औं मिनेटमा घरेलु टोलीको लागि गोल गर्दै जित पक्का गरे ।समूहको अर्को खेलमा सिएसकेए मस्कोले बेन्फिकालाई २-० ले पराजित गर्याे । उसका लागि जोर्जी सचेन्निकोभले सुरुआती अग्रता दिलाए । दोस्रो गोल बेन्फिकाको जार्डेलको आत्मघाती गोल रह्यो ।अंक तालिकाको शीर्ष स्थानमा रहेको युनाइटेडको १२ अंक छ । दोस्रो स्थानमा रहेका बेसल र मस्कोको समान ९/९ अंक छ । अन्तिम चरणको खेलपछि मात्र दोस्रो चरणमा पुग्ने टोलीको टुंगो लाग्नेछ । | Sports | 30,812 |
पूर्वी पहाडमा जोधाहा वाहन | उनी घुम्ती र साँघुरा मोडहरूसँग परिचित छन् । पूर्वका पहाडी जिल्लाहरूका कुनाकाप्चा चहारेका महालक्ष्मी नगरको जितपुरका ३९ वर्षीय भूपाल पौडेलले ल्यान्डरोभर गाडीको स्टेरिङ समाएको डेढ दशक भयो । भीरपहरा, उकालीओराली, लेकबेंसीमा ल्यान्डरोभरभरि यात्रु हालेर कुदाउनु उनको दिनचर्या हो । | https://ekantipur.com/feature/2022/12/31/16724520677563922.html | धनकुटा — उनी घुम्ती र साँघुरा मोडहरूसँग परिचित छन् । पूर्वका पहाडी जिल्लाहरूका कुनाकाप्चा चहारेका महालक्ष्मी नगरको जितपुरका ३९ वर्षीय भूपाल पौडेलले ल्यान्डरोभर गाडीको स्टेरिङ समाएको डेढ दशक भयो । भीरपहरा, उकालीओराली, लेकबेंसीमा ल्यान्डरोभरभरि यात्रु हालेर कुदाउनु उनको दिनचर्या हो । १५ वर्षअघि उनले १२ लाखमा ल्यान्डरोभर किनेका थिए । चार वर्ष चलाएर त्यसलाई बेचे । उनले ३० लाखमा सोही कम्पनीको अर्को गाडी किने । पहाडको अप्ठेरो बाटोमा ७० डिग्री कोल्टे पर्दा पनि उनी आत्तिँदैनन् । बरु अनुभवले सम्हालिएर बाटो पार लगाउँछन् । उनी भन्छन्, ‘ट्र्याक्टर चल्ने सामान्य बाटोमा ल्यान्डरोभर कुदाउन सजिलै हुन्छ ।’पहाडी बाटा सजिला छैनन् । वर्षामा हिलो, हिउँदमा कतै धूलो कतै हिउँ । कुनै बाटो यस्ता छन् माथि हेर्दा टोपी झर्छ र तल नियाल्दा मुटु काप्छ । तीनजुरे–मिल्के–जलजले क्षेत्रमा हरेक वर्ष गुराँस फुलेको हेर्दै बाटो काटेको अनुभवदेखि हिउँ पर्दा चिप्लेटी खेल्न र रमाउन पुग्ने पर्यटक ओसारेकोसम्म उनलाई अनुभव छ । कहिलेकाहीं त गाडी हाँक्दाहाँक्दै यस्तो अवस्था आउँछ, उनलाई कति ट्रिप गरियो भन्ने पनि ख्याल हुन्न । धनकुटाका गजेन्द्र श्रेष्ठले पनि ल्यान्डरोभर चलाएको १७ वर्ष बितिसक्यो । ११ लाखमा सहरमै घडेरी किन्न सकिने बेला उनले पैसा गाडीमा हाले । सुरुमा किनेको ल्यान्डरोभरको वान–टेन ब्रान्ड ९ वर्ष चलाएपछि बेचे । त्यसपछि सोही कम्पनीको फोर्थ ह्यान्ड डिफेन्डर ३०० मोडल किनेर ८ वर्षयता निरन्तर कुदाइरहेका छन् । उनले चलाइरहेको गाडी ३४ वर्षअघि अर्थात् सन् १९८८ बेलायतबाट नेपाल भित्रिएको लटको हो । उक्त गाडी उनीअघि तीन जनाले किनबेच गरिसकेका थिए । धनकुटावासीले आफ्नो जिल्लामा आएको पहिलो गाडी देखेकै ल्यान्डरोभर हो । पहाड फोरेर सडकको ट्र्याक खुल्दै जाँदा बेलायतमा निर्मित बलियो इन्जिन भएका यी गाडी धनकुटा आइपुगेका हुन् । बेलायत सरकारको सहयोगमा सञ्चालित पाख्रिबास कृषि अनुसन्धान केन्द्रले पहिलो पटक जिल्लामा गाडी ल्याएको थियो ।धनकुटा बजारबाट ग्रामीण क्षेत्रतर्फ जाँदै गरेको ल्यान्डरोभर । तस्बिर : कान्तिपुरधरान–धनकुटा सडक निर्माणसँगै बेलायती गाडी जिल्लाका अन्य विदेशी आयोजनाहरूले पनि पहिलो रोजाइमा राखे । ग्राउन्ड क्लियरेन्स उच्च हुनु, उकालोमा तान्ने शक्तिशाली र फलामको बलियो बनोटसँगै जस्तोसुकै अप्ठ्यारो बाटोमा पनि चलाउन सकिने विशेषता यसको कारण थियो । बेलायत सरकारको सहयोगमा २०३६ देखि कोसी राजमार्गको धरान–धनकुटा सडक निर्माण सुरु भएपछि थप गाडी भित्रिए । राजमार्ग अनुगमन र अवलोकन गर्न विदेशीहरू ल्यान्डरोभरकै गाडी चढेर जिल्ला आउँथे । २०५५ मा पाख्रिबास कृषि केन्द्र नेपाल सरकारलाई हस्तान्तरण गरिएपछि यस मातहतमा रहेका सबै गाडीसमेत जिल्लामै रहे ।केन्द्रमा अहिले पनि ३ वटा ल्यान्डरोभर गाडी छन् । जसमध्ये एउटा पिकअप राष्ट्रिय व्यावसायिक कृषि अनुसन्धान कार्यक्रमलाई दिइएको केन्द्र प्रमुख डा. गोविन्द तिम्सिनाले बताए । ‘वर्षौं पुराना ल्यान्डरोभर अझै प्रयोगमा छन्,’ म २२ वर्षदेखि केन्द्रमा उनी भन्छन्, ‘यति बलियो गाडी छन् कि हाम्रा अप्ठ्यारा बाटामा अरू गाडी फस्छन्, निकाल्न हम्मे पर्छ तर ल्यान्डरोभर सजिलै गुडेका छन् ।’एक दशकअघिसम्म धनकुटाको लेगुवा भएर पुगिने संखुवासभाको अक्कर भीरमा सडक कच्ची मात्र थियो । माथि आँखाले भ्याएसम्म देखिने अग्लो भीर, तल अरुण नदी नियाल्दा आगन्तुकलाई रिंगटा छुट्थ्यो । अक्कर भीरलाई पूर्वको सबैभन्दा अप्ठेरो मार्गका रूपमा चित्रण गरिन्छ । त्यहाँ अरू गाडी चल्ने कल्पना टाढाको कुरा हुन्थ्यो । त्यसैले ल्यान्डरोभरले सहज यात्रा दिन्थ्यो यात्रुलाई । लेगुवाबाट अक्कर भीर छिचोल्दै तुम्लिङटार, खाँदबारी, दिङ्लालगायत उत्तरी लेकाली बस्ती पुगिन्थ्यो । त्यहाँ पनि अरू गाडीभन्दा पहिलो रोजाइ ल्यान्डरोभर बन्थ्यो । ०७० मा सरकारले २० वर्ष पुराना गाडी चल्न नदिने भनेपछि पहाडमा चलिरहेका पुराना ल्यान्डरोभर निसानामा परे, जुन दशकौं पुराना थिए । लाखौं खर्चिएर किनेका ती गाडी थन्क्याउनुभन्दा धेरैले कबाडीको भाउमा बिक्री गरेको बताउँछन् चालक भूपाल पौडेल । ०७० मा बेचेको ७० वर्ष पुरानो एउटा वान–टेन गाडीको अवस्थाको साक्षी उनी आफैं छन् ।सिधुवाका पदम भट्टराईले उक्त गाडी कबाडीका रूपमा बिक्री गरेको उनी सुनाउँछन् । जुन गाडी पौडेल स्वयंले ०६४ मा भट्टराईलाई बेचेका थिए । त्यसबेला १० लाखसम्म सहजै बिक्री गर्न सकिने गाडीलाई आधा मूल्यमा पार्टपुर्जा बिक्री गर्न बाध्य भए । त्यो बेला बेच्नुको बाध्यता गाडीको वार्षिक कर नै ७० हजार रुपैयाँ तिर्नुपर्ने भएको थियो । नेपाल सरकारले जब २० वर्ष पुराना गाडीमा रोक लगाउन थाल्यो, तब भारत तथा जापानमा बनेका गाडी ह्वात्तै भित्रिए । ल्यान्डरोभर पहाडका लागि उपयुक्त भए पनि निकै महँगो भएकाले विकल्पमा भारतीय कम्पनी महिन्द्राको बोलेरो र टाटाको सुमो पहाडी सडकमा देखिन थाले । सरकारी कार्यालय र आयोजनाहरूका जापानिज टोयटा र ल्यान्डक्रुजर पनि पूर्वी पहाडी सडकमा आए । सडक सञ्जाल बढेसँगै अन्य मोडलका गाडीले सहरबजार र गाउँबस्ती जोड्न थाले ।२० वर्ष पुराना गाडीमा सरकारले चार वर्षसम्म रोक लगाउँदाको अवधि कच्ची सडक रहेका दुर्गम पहाडसम्म अरू गाडी पुग्न गाह्रो भयो । गाडीहरू ल्यान्डरोभरका तुलनामा ल्यान्डरोभर होचो र कच्ची सडकमा सहज रूपमा गुड्न नसक्ने देखिएपछि माग बलियो गाडीकै भयो । सर्वसाधारणले सहज यात्राका लागि ल्यान्डरोभर वान–टेन उपयुक्त हुने माग गर्न थाले ।पुराना मर्मत गरेर पनि ल्यान्डरोभर फेरि चल्न थालेको चालक गजेन्द्र श्रेष्ठ सम्झन्छन् । ‘भर्खर ट्र्याक खुलेका सडकमा जहाँ ल्यान्डरोभर कुदाउँदा केही हुँदैनथ्यो, नयाँ गाडी ३/४ वर्षमै थोत्रो भइजाने रहेछन्,’ उनी भन्छन्, ‘पार्टपुर्जा र मर्मतको खर्च धेरै भएर पनि जसोतसो ल्यान्डरोभर नै ठीक भन्नेमा गाडीधनी पुगेका थिए । ल्यान्डरोभरको गियर बक्स, चेचिस दह्रो र आल्मुनियमको पाताबाट बनेकाले असाध्यै टिकाउ हुन्छ ।’ चार दशअघिका तुलनामा पूर्वका धनकुटा, तेह्रथुम, संखुवासभा, भोजपुर, खोटाङ, सोलुखुम्बु, इलाम, पाँचथर र ताप्लेजुङमा सडक सञ्जाल विस्तारित छ । धेरै ठाउँ जहाँको ट्र्याक ल्यान्डरोभरले छिचोले, अरू गाडी पनि सहजै पुग्न सक्ने भइसकेका छन् । तैपनि ल्यान्डरोभरको आकर्षण कम भइसकेको छैन । १० वर्षदेखि टाटा सुमो किनेर चलाउँदै आएका धनकुटा–४ का मोहन पोखरेल भन्छन्, ‘पहाडी बाटोलाई बलियो गाडी चाहिन्छ । आकर्षणले लगानी जुटाउन सकिँदैन, ल्यान्डरोभर किनेर हाल्न सकिन्न । त्यसैले इन्डियन गाडी भित्रिएका हुन् ।’ २९ वर्षदेखि चालकको पेसा गरिरहेका गुणराज दाहालले ल्यान्डरोभरबाहेक अरू गाडी चलाएका छैनन् । चार वर्ष धरानमा एक जनाको निजी ल्यान्डरोभर कुदाएका उनी ०५५ देखि पाख्रिबास कृषि अनुसन्धान केन्द्रमा छन् । बेलायती परियोजनाको प्रत्यक्ष निगरानीमा सञ्चालित केन्द्र नेपाल सरकारलाई हस्तान्तरण गरिए पनि पनि ल्यान्डरोभर अझै छँदै छन् । दाहाल भन्छन्, ‘म ल्यान्डरोभर लिएर पूर्वका सबैजसो जिल्ला पुगेको छु ।’ उनका अनुसार ०५५ मा विदेशी संस्थाको नामबाट सरकारी नम्बर बनाउँदा अनुसन्धान केन्द्रमा रहेका गाडीको मूल्य १९ हजार पाउन्ड कायम गरिएको थियो । ‘अरू गाडीभन्दा आकाश जमिनकै फरक हुन्छ ल्यान्डरोभर,’ उनी भन्छन्, ‘यो पहाडकै राजा हो राजा ।’ ०५१ देखि निरन्तर १४ वर्ष विभिन्न विदेशी परियोजनाका ल्यान्डरोभर चलाएका धनकुटा–४ देब्रेबासका रोहित दाहाल ‘अफ रोड’को राजाको उपमा दिन्छन् उक्त गाडीलाई । बेलायतद्वारा सञ्चालित कोसी पहाडी क्षेत्र ग्रामीण विकास कार्यक्रम (खार्डेप) ले जिल्लामा ल्यान्डरोभर ब्रान्डकै गाडी भित्र्याएको थियो । उक्त परियोजनामा १० वर्ष सुपरभाइजर पदमा काम गरेका उद्धव वाग्लेका अनुसार ०३४ सालमा भित्रिएको संस्थाले कोसी पहाडी जिल्लामा काम गर्थ्यो ।धनकुटा, भोजपुर, तेह्रथुम र संखुवासभामा कार्य क्षेत्र रहेको संस्थाले गाउँ–गाउँसम्म सामाजिक, कृषि, खाद्य सुरक्षा, पशुपालन र त्यसका समस्या तथा अनुसन्धानका सवालमा काम गर्थ्यो । धनकुटा–हिले सडक खार्डेपले निर्माण गरेको हो । त्यसैबेला ल्यान्डरोभर वान–टेन गाडी जिल्लामा भित्र्याइएको थियो ।७ वर्षसम्म खार्डेपले काम गर्दा बेलायतबाटै गाडी धनकुटामा ल्याइएको वाग्ले बताउँछन् । ‘०४१ सालपछि पुनः खार्डेपले (के १, के २ र के ३) तीन चरणमा थप कार्यक्रम गर्यो । त्यसपछि बेलायत सरकारको परियोजना कोसी भेज र एलएलफीले पनि एक दशकसम्म काम गरे,’ उनी सुनाउँछन्, ‘त्यसबेलासम्म धनकुटाका ग्रामीण क्षेत्रसम्म कच्ची सडकको पहुँच पुगिसकेको थियो ।’ परियोजनाको अवधि सकिएपछि उसले प्रयोग गर्ने गाडी लिलामी गरियो । त्यसपछि कतिपय गाडी सरकारी कार्यालय र व्यक्तिको नाममा पुगे । धनकुटामा अझै पनि जिल्ला वन कार्यालय, भूसंरक्षण कार्यालय, सिँचाइ डिभिजन लगायतले ल्यान्डरोभर नै प्रयोग गर्छन् ।धरानस्थित घोपा क्याम्पले पनि प्रयोग गरेका ल्यान्डरोभर लिलामीपछि व्यक्तिको हातमा पुगे । सामान्यतः ८ जना यात्रु क्षमताको ल्यान्डरोभर धनकुटा मात्रै होइन पूर्वका तेह्रथुम, संखुवासभा, भोजपुर, पाँचथर, इलाम, ताप्लेजुङ, खोटाङ लगायतका जिल्लामा सामान्य कच्ची सडकमा गुडिरहेको देख्न सकिन्छ । चालक दाहाल अन्य कम्पनीका गाडीभन्दा अग्लो र बलिया भएकैले यी गाडी अहिले पनि चल्तीमा रहेको सुनाए । पूर्वका अधिकांश ल्याण्डरोभर गाडी मर्मतका लागि धरान रमेश शाक्यको ग्यारेजमा पुग्छन् । उनका अनुसार नेपालमा चलिरहेका यी गाडी २५ सय सीसीका छन् । ४०–५० वर्ष पुराना गाडीको ट्यांकीमा रोटर पम्प हुन्थे । त्यसैबाट गाडीको इन्जिनमा इन्धन इन्जिनमा पुग्छ । सन् १९८८ पछि आएका गाडीमा रोटरपम्पको विकल्पमा सेन्सरबाट प्रविधि छ । धरान–धनकुटामा चल्ने पुराना धेरैजसो गाडी पछिल्लो समय आफूले नदेखेको उनको भनाई छ । पूर्वी पहाड धनकुटा, ताप्लेजुङ, पाँचथर, इलाम, संखुवासभा, भोजपुर लगायत जिल्लामा सबैभन्दा बढी अप्ठ्यारा कच्ची बाटोमा चल्ने गाडी ल्याण्डरोभर छन् । ल्याण्ड रोभर पार्ट्सका विक्रेता समेश शाक्य भन्छन् ‘थोत्रिएर थन्किन लागेका गाडी पनि कम्तीमा १५ लाख रुपैयाँमा किनबेच हुन्छन् ।’ बेलायती कम्पनी रोभरले सन् १९४८ अप्रिल ३० मा ल्यान्डरोभर जब विधिवत् बजारमा उतारेको थियो, भनिएको थियो, ‘यो त्यस्तो ठाउँमा कुदाउन मिल्ने गाडी हो जहाँ सडक सजिलो छैन ।’ कच्ची र भर्खरै ट्र्याक खोलिएका सडकमा कुदाउनकै लागि यो गाडीको मोडल बलियो बनाइएको थियो ।कम्पनी किनबेच र मोडल पविर्तनको ७४ वर्ष लामो समयावधि पार गरेको ल्यान्डरोभर उत्पादक कम्पनी अहिले संसारकै महँगा मोडल निर्मातामा पर्छ । यसले उत्पादन गर्ने रेन्जरोभर अब इलेक्ट्रिक मोडलमा पुगिसकेको छ । नाडा अटोमोबाइल एसोसिएसनका अध्यक्ष ध्रुव थापा भन्छन्, ‘तीन वर्षदेखि नेपालमा ल्यान्डरोभरका गाडी आयात बन्द छ । पार्टपुर्जा पाउलान्, सर्भिसिङ सेवा छ तर नयाँ गाडी नेपाली शोरुममा पाइँदैन ।’दुई दशकदेखि ल्यान्डरोभर गाडीको पार्टपुर्जा बिक्री गर्दै आएका धरानका समेश शाक्य भन्छन्, ‘गाडी बलियो र राम्रो तान भएकैले पहाडी सडकमा कुदाउन रोजाइमा परेको हो ।’ उनका अनुसार ल्यान्डरोभरका मोडमा धेरै परिवर्तनहरू भएका छन् । पूर्वी पहाडी जिल्लामा चल्ने गाडीहरू धेरैजसो तीन/चार दशक पुराना छन् । धेरैजसो पार्टपुर्जा बेलायतबाटै आयात गरिन्छ, जसले गर्दा महँगो पर्छन् । कतिपय पार्टपुर्जा भने थाइल्यान्ड, मलेसिया, कोरियाबाट पनि मगाइने गरेको उनले बताए । ‘पूर्वका ल्यान्डरोभरको आयु खोतल्ने हो भने सन् १९४८ मा बनेका कतिपय ल्यान्डरोभर पनि अझै चल्दै छन्,’ उनले भने, ‘पहाडमा हिउँदमा जसोतसो अरू गाडी चल्छन्, वर्षायाममा ल्यान्डरोभरको विकल्प छैन । त्यसैले महँगो भए पनि ल्यान्डरोभर चलिरहेका हुन् ।’ पहाडी क्षेत्रमा गाडी हालेका धेरैजसो सवारीधनीले ल्यान्डरोभर त्यहीकारण हटाउन नसकेको उनले सुनाए । उनका अनुसार अरू गाडीको सकअप ७ सयमा पाइन्छ, ल्यान्डरोभरमा लाग्नेको ७ हजारभन्दा बढी पर्छ । इन्डियन गाडीको क्वायल १५ सय पर्छ भने ल्यान्डरोभरको २५ हजार रुपैयाँ पर्छ । सामान्य गाडीको बुस (रबडको एक प्रकारको पार्टस्) फेर्न ५ देखि ६ हजार रुपैयाँ पर्छ, ल्यान्डरोभरको अढाई लाख रुपैयाँ पर्छ । अरू गाडीको इन्जिन बनाउन ३५ देखि ४० हजार पर्छ भने ल्यान्डरोभरको अढाई लाख रुपैयाँ खर्चिनुपर्छ ।‘गाडी महँगो, पार्टपुर्जा त झन् महँगोमा अरूको तुलना नै हुँदैन । तर ल्यान्डरोभर अरू गाडी जसरी हत्तपत्त बिग्रिँदैन,’ कृषि अनुसन्धानका चालक गुणराज दाहाल भन्छन्, ‘गाडीमा फोरह्वील लगाउनुपर्दा ल्यान्डरोभरलाई चाहिँदैन । दिनरात कुदाउँदा पनि अरू गाडीमा जस्तो थकाइ लाग्दैन ।’ ०७४ सालमा पुरानो गाडी भन्दै ल्यान्डरोभरलाई सरकारले सञ्चालनमा रोक लगाएको थियो । तर, पहाडी सडकका लागि उपयुक्त ल्यान्डरोभरको विकल्प नभएको गुनासो चुलियो । चालक गजेन्द्र श्रेष्ठ भन्छन्, ‘विकल्प नभएपछि ल्यान्डरोभर पुरानो भएर पनि सडकबाट नहटेको हो ।’सरकारले निर्णय फिर्ता लिएसँगै उक्त गाडी पहाडमा उकालीओराली गर्दै छ । सवारीधनीहरू यातायात व्यवस्था कार्यालयले अन्य गाडीको तुलनामा वार्षिक कर बढी लिने गरेको गुनासो गर्छन् । चालक तेजकुमार श्रेष्ठ भन्छन्, ‘बिमा र वार्षिक कर गरेर एक पटकमा १ लाखभन्दा बढी तिर्नुपर्छ । गाडी किनबेच गर्न पास हुँदैन । हामीलाई विकल्पमा नयाँ बलियो गाडी छैन । पुराना ल्यान्डरोभर बाध्यताले कुदाउनुपरेको छ ।’ | Feature | 449 |
लुम्बिनी प्रदेश सांसदको शपथ ग्रहणको तयारी पूरा | लुम्बिनी प्रदेशका सांसदको शपथ ग्रहणको तयारी पूरा भएको लुम्बिनी प्रदेश सचिवालयले जनाएको छ । पुस १७ गते आइतबार लुम्बिनी प्रदेशको स्थायी राजधानी राप्ती उपत्यका (देउखुरी) दाङको नवनिर्मित प्रदेश सभा भवनमा नव निर्वाचित प्रदेश सांसदलाई शपथ ग्रहण गराउन लागिएको हो । | https://gorkhapatraonline.com/news/49622 | दिवाकर पोख्रेलदेउखुरी, पुस १६ गते । लुम्बिनी प्रदेशका सांसदको शपथ ग्रहणको तयारी पूरा भएको लुम्बिनी प्रदेश सचिवालयले जनाएको छ । पुस १७ गते आइतबार लुम्बिनी प्रदेशको स्थायी राजधानी राप्ती उपत्यका (देउखुरी) दाङको नवनिर्मित प्रदेश सभा भवनमा नव निर्वाचित प्रदेश सांसदलाई शपथ ग्रहण गराउन लागिएको हो । प्रदेश सभा सचिवालयका सचिव दुर्लभ पुनका अनुसार आइतबार दिउँसो १ बजेका लागि शपथ ग्रहण कार्यक्रम राखिएको छ । नव निर्वाचित सांसदलाई लुम्बिनी प्रदेशका प्रदेश प्रमुख अमिक शेरचनले शपथ ग्रहण गराउनुहुनेछ । लुम्बिनी प्रदेशको अस्थायी मुकाम बुटवलबाट राजधानी राप्ती उपत्यका (देउखुरी) दाङमा स्थानान्तण भएसँगै लुम्बिनी प्रदेश सरकार र संसद सचिवालय लगायतको कार्यालयबाट हुने सबै कामकाज देउखुरीबाटै सञ्चालन भएका छन् । प्रदेश प्रमुखको कार्यालय स्थान्तरण भइनसकेको र स्थायी राजधानीमा प्रदेश प्रमुखको कार्यालय निर्माण नभएका कारण प्रदेश सभा भवनबाट शपथ ग्रहण गराउन लागिएको हो । यसैवीच लुम्बिनी प्रदेशसभाको प्रथम अधिधेसन पुस १८ गतेका लागि आव्हान गरिएको छ । लुम्बिनी प्रदेशको स्थायी राजधानी राप्ती उपत्यका (देउखुरी) दाङमा निर्माण भएको नवनिर्मित भवनमा प्रदेशको पहिलो अबिधेसन बस्न लागेको हो । लुम्बिनी प्रदेशमा ८७ जना प्रदेशसभा सदस्य हुनुहुन्छ । जसमध्ये ५२ जना प्रत्यक्ष र ३५ जना समानुपातिकबाट निर्वार्चित भएका हुन । पहिलो अबिधेसन १८ गते १ बजे बस्नेछ । संसदमा अध्यक्षता प्रदेश सांसद डील्लीराज भुसालले गर्नुहुनेछ । निर्वाचन आयोगले संसद सचिवालयमा पठाएको प्रदेश सांसदको विवरणअनुसार गुल्मीबाट निर्वाचित प्रदेश सांसद भुसाल ज्येष्ठ रहेकाले उहाँकै अध्यक्षतामा प्रदेश संसदको पहिलो बैठक बस्नेछ । लुम्निी प्रदेशका मुख्यमन्त्री कुलप्रसाद केसीले आइतबार हुने प्रदेश सांसदको शपथको तयारीबारे स्थलगत अवलोकन गर्नुभएको छ । आफै स्वयम खटेर प्रदेश सभा भवन निर्माणमा सक्रियता देखाउनुभएका मुख्यमन्त्री केसीले शपथ ग्रहणका लागि आवश्यक तयारी आफुले पूरा भएको पाएको बताउनुभयो । प्रदेशका १२ वटै जिल्लाबाट नव निर्वाचित प्रदेश सांसदहरु देउखुरी आउन थालेका छन् । सांसदहरुले नवनिर्मित भवन अवलोकन साथै मन्त्रालयको कार्यालयलगायत प्रदेश संंरचनाको बारेमा स्थलगत जानकारी लिइरहेका छन् । | News | 59,407 |
भारतको लज्जास्पद हार | ओली रोबिन्सनले ५ विकेट लिएपछि इंग्ल्यान्डले शनिबार भारतलाई तेस्रो टेस्टमा एक इनिङ्स र ७६ रनले पराजित गरेको छ । चौथो दिनको खेलमै विजय हात पारेर इंग्ल्यान्डले ५ टेस्टको शृंखला १–१ को बराबरीमा ल्याएको छ । इंग्ल्यान्डले लर्डसको दोस्रो टेस्ट १ सय ५१ रनले जितेको थियो । | https://ekantipur.com/sports/2021/08/29/163020518036481181.html | लिड्स — ओली रोबिन्सनले ५ विकेट लिएपछि इंग्ल्यान्डले शनिबार भारतलाई तेस्रो टेस्टमा एक इनिङ्स र ७६ रनले पराजित गरेको छ । चौथो दिनको खेलमै विजय हात पारेर इंग्ल्यान्डले ५ टेस्टको शृंखला १–१ को बराबरीमा ल्याएको छ । इंग्ल्यान्डले लर्डसको दोस्रो टेस्ट १ सय ५१ रनले जितेको थियो । भारतले २१५–२ बाट शनिबार खेल सुरु गरेको थियो र १९.३ ओभर खेलेपछि टोलीले बाँकी रहेको ८ विकेट ६३ रनमै गुमायो । रोबिन्सनले ६५ रन खर्चेर ५ विकेट लिए । पहिलो इनिङ्समा २ विकेट लिएका उनी म्यान अफ द म्याचमा चुनिए । भारतको दोस्रो इनिङ्स २ सय ७८ रनमा समेटिएको थियो । जबकि पहिलो इनिङ्समा भारतले टस जितेपछि ७८ रनमात्र बनाउन सकेको थियो । जेम्स एन्डरसनले ६ रनमा भारतको सुरुआती ३ विकेट लिएर पहिलो इनिङ्स भत्काएका थिए । स्टुवार्ट ब्रोड, जोफ्रा आर्चर, मार्क उड, क्रिस वोक्स र ओली स्टोन चोटका कारण खेल्न नसकेको अवस्थामा चौथो टेस्ट खेलिरहेका रोबिन्सनले इंग्ल्यान्डको तीव्र गतिको बलिङमा आफ्नो बलियो उपस्थिति देखाए । अलराउन्डर बेन स्टोक्स पनि मानसिक स्वास्थ्यको कारण देखाएर नखेलेका अवस्थामा रोबिन्सन चम्किएका हुन् । यसै वर्ष अन्तर्राष्ट्रियस्तरमा उदाएको मात्र अवस्थामा उनीमाथि विगतमा गरेको रंगविरोधी ट्वीटका कारण ८ खेलको प्रतिबन्ध लगाइएको थियो, त्यसमा ५ खेलको निलम्बन समय फैसला आउनुअघि नै सकिसकेको थियो । दिनको सुरुआतबाटै इंग्ल्यान्डले नयाँ बल लिएको थियो । चेतेश्वर पुजाराले आफ्नो अघिल्लो दिनको स्कोर ९१ रनमा कुनै रन थप्न सकेनन् । पुजाराले छाडेको बलमा रोबिन्सनले उनलाई एलबीडब्लू आउट गरे । त्यसलगत्तै कप्तान विराट कोहली ५५ रनमा आउट भएपछि इंग्ल्यान्डले टेस्ट पूर्णरूपमा आफ्नो नियन्त्रणमा लियो । कोहलीले शृंखलामा पहिलो अर्धशतक बनाएका हुन् । सन् २०१९ को जनवरीमा अस्ट्रेलियाविरुद्ध सिड्नीमा १ सय ९३ रन बनाएयता पुजाराले शतक बनाउन सकेका छैनन् । रोबिन्सनको बल छाडेको अवस्थामा बल प्याडमा लागेपछि पुजारा आउट भए । अम्पायरले त्यसमा नटआउटको निर्णय दिए । तर रोबिन्सनले इंग्ल्यान्डका कप्तान जो रुटसँग परामर्श गरी रिभ्यु लिएपछि पुजाराको १ सय ८९ बलको इनिङ्स रोकिएको थियो । एन्डरसनले कोहलीलाई ४६ रनमा आउट गरे, तर कोहलीले रिभ्यु लिँदा बल ब्याटमा नभई प्याडमा लागेको देखिएको थियो । रोबिन्सनले कोहलीलाई पहिलो स्लिपमा रुटको हातबाट क्याच गराए । उपकप्तान अजिन्क्या रहाने १० रनमा एन्डरसनको बलबाट यस्तै तरिकाले आउट भए । रहानेले विकेटकिपर जोस बटलरलाई क्याच थमाए । ऋषभ पन्त स्टम्पबाहिरको बल हान्न खोल्दा १ रनमै रोबिन्सनको बलमा क्रेग ओभरटनबाट तेस्रो स्लिपमा समातिए । अब प्रश्न यतिमात्र थियो भारतले भोजनपछि पनि खेल लम्ब्याउन सक्छ कि सक्दैन । भारतका तल्लोक्रमका ब्याट्सम्यानले शनिबार खेलमा माथिल्लोक्रमका ब्याट्सम्यानले भन्दा राम्रो खेले पनि भ्रमणकारी टोली भोजनअगाडि नै अलआउट भयो । रवीन्द्र जडेजाले छिटो गतिमा ३० रन बनाए । मोहम्मद सिराजलाई स्लिपमा क्याच गराएका ओभरटनले ४७ रन खर्चेर ३ विकेट लिए । यो टेस्ट व्यक्तिगत रूपमा रुटका लागि विशेष थियो । योर्कसायरको आफ्नो मैदानमा उनकै १ सय २१ रन मदतमा इंग्ल्यान्डले पहिलो इनिङ्समा ४ सय ३२ रन बनाएको थियो । शृंखलामा यो उनको तेस्रो र वर्षको छैटौं टेस्ट शतक हो । ओपनरद्वय रोरी बनर्स र हसिब हमिदले बाहेक डम सिब्लीको स्थानमा ल्याइएका डेविड मालनले ७० रन बनाए । चौथो टेस्ट बिहीबार ओभलमा सुरु हुनेछ । | Sports | 22,452 |
बुन्डेसलिगामा दर्शक रोक्न चुनौती | बुन्डेसलिगा शनिबार बन्द रंगशालामा सुरु हुँदैछ । त्यसअघि लिग आयोजकले क्लबका समर्थकलाई खेलअगाडि मैदान बाहिर भेला नहुन आग्रह गरेका छन् । | https://ekantipur.com/sports/2020/05/12/158925008344615246.html | बायर्न — बुन्डेसलिगा शनिबार बन्द रंगशालामा सुरु हुँदैछ । त्यसअघि लिग आयोजकले क्लबका समर्थकलाई खेलअगाडि मैदान बाहिर भेला नहुन आग्रह गरेका छन् ।रंगशालाबाहिर धेरै संख्यामा समर्थक भेला भए खेल नै रद्द गर्नुपर्ने उनीहरूले चेतावनी दिएका छन् । युरोपका प्रमुख लिगमध्ये बुन्डेसलिगा कोरोना भाइरस संक्रमणको महामारीबीच फेरि सुरु हुने पहिलो प्रतियोगिता हुनेछ ।जर्मनीमा यसअघिका फुटबलका विश्व कीर्तिमान हुने गरी दर्शक ओइरिने गरेका थिए । अब तिनै दर्शकलाई रंगशालाबाहिर भेला हुनबाट रोक्नु चुनौती बनेको छ । | Sports | 25,216 |
त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल ५ दिन बन्द हुने ! | नागरिक उड्डयन प्राधिकरणअन्तर्गतको ‘हवाई यातायात क्षमता अभिवृद्धि आयोजना’ ले आउँदो वर्षायाम सकिएसँगै अन्तर्राष्ट्रिय उडान नै बन्द गरेर त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको आधुनिक टर्मिनल भवन, एप्रोन, ट्याक्सी–वे लगायतका पूर्वाधार निर्माण तथा बिस्तारको काम गर्नुपर्ने जनाएको छ । | https://ekantipur.com/news/2024/02/15/tribhuvan-international-airport-will-be-closed-for-5-days-24-34.html | काठमाडौँ — नागरिक उड्डयन प्राधिकरणअन्तर्गतको ‘हवाई यातायात क्षमता अभिवृद्धि आयोजना’ ले आउँदो वर्षायाम सकिएसँगै अन्तर्राष्ट्रिय उडान नै बन्द गरेर त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको आधुनिक टर्मिनल भवन, एप्रोन, ट्याक्सी–वे लगायतका पूर्वाधार निर्माण तथा बिस्तारको काम गर्नुपर्ने जनाएको छ ।आयोजनाले आन्तरिक र अन्तर्राष्ट्रिय उडान गर्दै आइरहेका ४० वटा वायुसेवाका प्रतिनिधिसँगको छलफलमा निर्माणका क्रममा मुलुककै पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय हवाई अड्डालाई ४/५ दिन पूर्ण रुपमा वा आंशिक बन्द गर्नुपर्ने सम्भावना रहेकाले त्यसअनुसार आफ्ना उडानहरूलाई व्यवस्थापन गर्न आग्रह गरेको हो ।अन्तर्राष्ट्रिय उड्डयन संगठन (आइकाओ) को जारी प्रावधानअनुसार काठमाडौं विमानस्थल सञ्चालन गर्ने नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले पहिलो चरणमा वायुसेवा कम्पनीहरूलाई छलफलमा राखेर यसबारे जानकारी गराएको हो ।यसपछि काठमाडौं विमानस्थलको निर्माण क्षेत्रलाई समेटेर अन्तर्राष्ट्रिय नागरिक उड्डयन संगठन (आइकाओ) ले तोकेको मापदण्डअनुसार संसारभरका उड्डयनकर्मीहरूको जानकारीका लागि एरोनटिकल इन्फरमेसन पब्लिकेसन (एआईपी) मा नक्सा प्रकाशन गर्नुपर्छ । यसपछि उडान बन्द गर्नुअघि पाइलटहरूका लागि जारी गरिने सूचना नोटाम (नोटीस टु एयरमिन) निकाल्नुपर्छ ।‘सन् २०१६ मा एशियाली विकास बैंकले तयार पारेको गुरुयोजनाअनुसार विमानस्थलको उत्तरपश्चिममा अन्तर्राष्ट्रियस्तरको जहाज पार्किङ गरिने एप्रोन, अहिलेको धावनमार्गको दुवै विन्दु जोड्न समानन्तर ट्याक्सी–वे निमार्ण तथा विस्तार र जहाजका लागि ह्यांगर क्षेत्र बिस्तार गर्दै दुईटा एप्रोन गरी १५ अर्ब रुपैयाँ बराबरका तीनवटा ठेक्का सञ्चालन भइरहेका छन,’ आयोजना निर्देशक इन्जिनियर दीपेन्द्र श्रेष्ठले वायुसेवा प्रतिनिधिहरू समक्ष भने, ‘यी पूर्वाधार विस्तारका लागि वर्षा लाग्नुअघि (अप्रिल १ देखि जुन ३० सम्म) मध्य चैतदेखि ०८१ असार १६ सम्म बेलुकी ११ बजेदेखि बिहान ७ बजेसम्म विमानस्थल नै बन्द गरेर काम सम्पन्न गर्नुपर्ने छ । यसै सिलसिलामा त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल राति मात्रै होइन ४/५ दिन पूर्ण रुपमा वा आन्तरिक उडान मात्रै सञ्चालन गरेर बाँकी अन्तर्राष्ट्रिय उडानलाई भैरहवा वा पोखरामा डाइभर्ट गरेर काम गर्नुपर्ने संभावना ज्यादै देखिएको छ ।’हवाई यात्रुहरूले एक वर्षअघिदेखि नै टिकट बुकिङ गरिसक्ने भएकाले आयोजनाले बुधबार अन्तर्राष्ट्रिय उडान गर्ने वायुसेवाहरूलाई अन्तिम समयमा दिइने जानकारीले व्यवस्थापकीय संकट आइपर्न सक्ने भएकाले पहिलो चरणको छलफल गरेर जानकारी दिएको हो । आयोजनाकाअनुसार वायुसेवा कम्पनीहरूले मनसुनका बेला ११ बजेदेखि ४ बजेसम्म हुने उडान निर्माण नसकिएसम्म कटौती गर्नुपर्ने वा बिहान सार्नुपर्ने हुन्छ ।प्राधिकरणले काठमाडौं विमानस्थलको वार्षिक कम्तीमा १ करोड यात्रुलाई सेवा दिलाउने उद्देश्यले सन् २०१६ यता गुरुयोजनाअनुसार भौतिक पूर्वाधार निर्माण तथा विस्तारका काम गर्दै आइरहेको छ ।अहिले त्रिुभवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा ११ वटा मात्रै अन्तर्राष्ट्रिय उडानतर्फका जेट विमान एप्रोनमा पार्किङ हुन्छ । गुरुयोजना अनुसार सबै काम सम्पन्न भए १६ वटा न्यारोबडी विमान एप्रोनमा यात्रुलाई सेवा दिन सक्ने क्षमताको हुने छ । अहिले ३ किलोमिटर धावनमार्गको दक्षिण र उत्तरमा रहेका दुवै विन्दुलाई जोड्ने ट्याक्सी–वे छैन । अबको डेढ वर्षभित्र भने यी दुवै विन्दुसम्म ट्याक्सी–वे जोडिँदै छ । दुवै विन्दुबाट जहाज पस्न र निस्किन ‘इन्ड–टु–इन्ड ट्याक्सी–वे’ निर्माण भएसँगै धावनमार्गको क्षमता थप वृद्धि हुने छ । ‘गुरुयोजना अनुसार निर्माण कार्य सकिएपछि अहिले जस्तो जहाज पार्किङ अभावले सिमरामाथिको आकासमा जहाज होल्ड गराउनुपर्ने, साना जहाजलाई काठमाडौं बाहिरका विमानस्थलमै होल्ड गराउनुपर्ने समस्या निराकरण हुने छ,’ आयोजना प्रमुख इन्जिनियर श्रेष्ठले भने ।नेपालमा वैकल्पिक अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल नभएकाले ५ वर्षअघि पनि चिनियाँ ठेक्दार कम्पनीले त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको धावनमार्गको जिर्णोद्वार गर्दा राति १० देखि बिहान ८ बजेसम्म उडान बन्द गरिएको थियो । यसपटक भने काठमाडौंमा उडान रोक्नुपर्ने अवस्था आइपरेमा भैरहवा र पोखराबाट पनि अन्तर्राष्ट्रिय उडान सुचारु गर्न सकिने भएकाले निर्माणका क्रममा अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्ड अनुसार तीन मिटर गहिरो खाल्डो खनेर २०/२५ तहमा माटो पुर्ने काम गर्दा उडान सुरक्षाका कारण विमानस्थल नै बन्द गरेर काम गरिने इन्जिनियरहरूको भनाइ छ ।‘धावनर्मार्गको केन्द्रबाट ७५ मिटर दायाँबायाँ दुरीमा ३ मिटर गहिरो खाल्डो पुर्नु धेरै संवेदनशील काम हो । स्थान अभावले निर्माण भइरहेको क्षेत्रमा धेरै यन्त्र/उपकरण प्रयोग गर्न नसकिने भएकाले विमानस्थल नै बन्द गर्नुपर्ने हुन्छ कि त साना जहाजमात्रैलाई उडाएर ठूला जेट विमानका लागि विमानस्थल बन्द गर्नुपर्ने हुन्छ,’ श्रेष्ठले भने, ‘यसबारे ठेकेदार कम्पनी, परामर्शदाता र प्राधिकरणका इन्जिनियरहरूले साथसाथै अध्ययन पनि गरिरहेका छन् ।काठमाडौं विमानस्थलको पूर्वाधारमा मात्रै केन्द्रित आयोजनाले यसअघि पूर्वी भागमा रहेको जहाज पार्किङ क्षेत्रबाट पुराना जहाजलाई अन्यत्र सारेको थियो । एप्रोन निर्माण क्षेत्रमा पर्ने यति र श्री एयरलायन्सका दुईवटा ह्यांगरलाई १५ दिनभित्र भत्काउन भनिसकिएको आयोजनाले जनाएको छ । बुधबारको छलफलमा विमानस्थलमा सञ्चालित तीन फरक आयोजनाका तर्फबाट परामर्शदाताका इन्जिनियरले धावनमार्गसँगै समानान्तर ट्याक्सी–वेको काम थाल्दा जहाजको उडानभार पनि घटाउन भनेका थिए । धावनमार्गको दुरीअनुसार वायुसेवाले यात्रु, कार्गो र तेलको तौल घटाउनुपर्ने छ । | News | 5,659 |
हिमाल उक्लिँदै चितुवा | कञ्चनजंघा क्षेत्रमा हिउँ चितुवा ५ हजार ८ सय मिटर उचाइसम्म पुगेको रेकर्ड भएको छ । यसअघिको अध्ययनमा ४५ सयदेखि ५ हजार मिटरसम्म विचरण गर्ने र ३ देखि ४ हजार मिटर उचाइसम्म मात्र बासस्थान बनाएको देखिन्थ्यो । | https://ekantipur.com/feature/2019/02/03/154915827191899963.html | ताप्लेजुङ — कञ्चनजंघा क्षेत्रमा हिउँ चितुवा ५ हजार ८ सय मिटर उचाइसम्म पुगेको रेकर्ड भएको छ । यसअघिको अध्ययनमा ४५ सयदेखि ५ हजार मिटरसम्म विचरण गर्ने र ३ देखि ४ हजार मिटर उचाइसम्म मात्र बासस्थान बनाएको देखिन्थ्यो ।‘यति धेरै उचाइमा पुगेको यो पहिलो रेकर्ड हो,’ राष्ट्रिय निकुञ्ज तथा वन्यजन्तु संरक्षण विभागमा सहायक इकोलोजिस्ट तथा कञ्चनजंघा संरक्षण क्षेत्रका पूर्वसंरक्षण अधिकृत हेमराज आचार्यले भने, ‘जलवायु परिवर्तनले तापक्रममा आएको परिवर्तनका कारण माथिमाथि चढ्न सम्भव भएको अनुमान गरिएको छ ।’ कञ्चनजंघा क्षेत्रका ४ वटा हिउँ चितुवालाई स्याटलाइट लगाइएको छ । विश्व वन्यजन्तु कोष नेपालको सहयोगमा हिउँ चितुवाको विस्तृत अध्ययनका लागि ५ वर्षमा ४ स्याटलाइट लगाइएको हो । ‘नयाँ रेकर्डले वन्यजन्तुका लागि भूगोलको कुनै सीमारेखा हुँदैन भन्ने पनि पुष्टि गरेको छ,’ आचार्यले भने । कञ्चनजंघामै बासस्थान बनाएर बस्ने हिउँ चितुवा घुम्न चीन र भारतसम्म पुगेको उनले बताए । ‘चीनको चोमोलोङमा कन्जरभेसन एरिया र भारतको सिक्किममा जाँदै फर्कंदै गरेको पाइयो,’ उनले भने, ‘यसले ट्रान्स बाउन्ड्री तोडेको छ र अब यसको संरक्षणमा तीनै देश लाग्नुपर्छ भन्ने सन्देश दिएको छ ।’ आचार्यका अनुसार हिउँ चितुवालाई हिमालकी रानी समेत भनिन्छ । यसको अध्ययनका लागि कोषले करोडौं रुपैयाँ खर्चिएको छ । ‘हिउँ चितुवाले नेपाल, भारत र चीन तीनै देशमा बासस्थान बनाएको भनाइ आउजाउ मात्रै गरेको पाइएको छ,’ फक्तालुङ गाउँपालिका–६ लेलेप, घुन्साका डन्डु शेर्पाले भने । घुन्सा, याङमा र ओलाङचुङगोलामा हिउँ चितुवा उप–समिति छ । समितिहरूलाई स्थानीय साइटिसका रूपमा परिभाषित गरिन्छ । स्याटलाइट लगाउनेदेखि क्यामरा ट्रयाप थाप्नसम्म स्थानीयलाई प्रयोग गरिएको थियो । लेलेपको खम्बाछेन र ओलाङचुङगोलाको याङमा क्षेत्रका हिउँ चितुवालाई स्याटलाइट लगाइएको छ । कञ्चनजंघा क्षेत्रका चारवटा ब्लकलाई हिउँ चितुवाको बासस्थानका रूपमा लिइन्छ । याङमा, ओलाङचुङगोला, खम्बाछेन र याम्फुदिनमा ब्लक छुट्याइएको छ । याम्फुदिन सिरिजंगा गाउँपालिकामा पर्छ । बाँकी फक्तालुङ गाउँपालिकामा । कञ्चनजंघामा कम्तीमा ११ वटा हिउँ चितुवा रहेको अनुमान छ । स्याटलाइट लगाइएका हिउँ चितुवालाई ओमिखाङ्ग्री, घाङलुङ जस्ता नामकरण गरिएको छ । स्थानीय शेर्पा भाषामा नाम राखिएको हिउँ चितुवा संरक्षण समितिका पूर्वअध्यक्ष हिमाली चुङदाले बताए । ‘कञ्चनजंघामा २ सय वर्षपछि साइबेरियाबाट चराहरू आएको रेकर्ड भयो,’ आचार्य भन्छन्, ‘यसले हिमाली क्षेत्रमा जीवजन्तुको उपस्थिति बढिरहेको देखाउँछ ।’ याङमाको छेर्तेम तालमा गत वर्ष चराको रेकर्ड भएको हो ।हिउँ पर्ने क्रम घटेको र तापक्रम बढेकाले जीवजन्तु उकालो लागेको हुनसक्ने जलवायु विज्ञ मानबहादुर विकले बताए । ‘कतिपय ठाउँमा पुनरावृत्ति भएको छ, धेरै पहिला पाइएका र बीचमा हराएका जीवजन्तु देखिएका छन्,’ उनले भने, ‘कतै नयाँ पनि देखिएका छन् ।’ | Feature | 1,218 |
देश सही दिशामा हिँडोस् | हामी नेपालीले राष्ट्रिय रूपमा प्रयोग गर्दै आएको विक्रम संवत्को नववर्ष आज सुरु भएको छ । नयाँ सालले यसै पनि नवीन उमंग ल्याएको हुन्छ, त्यसमाथि सर्वोत्तम ऋतु मानिने वसन्तको बीचमा नयाँ पात्रो पल्टाउनुको आफ्नै अर्थ छ । | https://ekantipur.com/opinion/2023/04/14/168143557585294230.html | हामी नेपालीले राष्ट्रिय रूपमा प्रयोग गर्दै आएको विक्रम संवत्को नववर्ष आज सुरु भएको छ । नयाँ सालले यसै पनि नवीन उमंग ल्याएको हुन्छ, त्यसमाथि सर्वोत्तम ऋतु मानिने वसन्तको बीचमा नयाँ पात्रो पल्टाउनुको आफ्नै अर्थ छ ।यति बेला बोटबिरुवाहरूमा नयाँ पालुवा पलाएजस्तै हाम्रो राष्ट्र एवं नागरिकहरूको जीवनमा पनि नयाँ मुना अंकुराउन सक्नुपर्छ । पुराना पातहरू झरेर प्रकृति–वनस्पति फेरिएजस्तै विगतका गल्तीहरू सच्याएर अब हामी पनि नयाँ संकल्पका साथ अघि बढ्न सक्नुपर्छ । खास गरी, सरकार र राजनीतिक नेतृत्वले मुलुकलाई अब सही दिशामा हिँडाउनुपर्छ । आज नयाँ वर्ष मात्र होइन, नयाँ दशक नै सुरु भएको छ । यस अवसरमा बितेको दशकको एकसरो लेखाजोखा गर्नु वाञ्छनीय हुन्छ । ’७० को दशक नेपालको आधुनिक इतिहासमा एउटा विशेष अध्यायका रूपमा रहेको छ । यही दशकको दोस्रो वर्ष नेपालले नयाँ संविधान जारी गर्यो, जनताका प्रतिनिधिहरू सम्मिलित संविधानसभानिर्मित उक्त मूल कानुनले राज्यव्यवस्थामै आमूल परिवर्तन ल्यायो । गणतन्त्र, संघीयता, धर्मनिरपेक्षता र समावेशी राज्यको प्रत्याभूति गरेको संविधानसँगै देश नयाँ राजनीतिक युगमा प्रवेश गर्यो । र, उक्त राजनीतिक विकासक्रमले मुलुकमा नयाँ आशाको सञ्चार पनि गरायो । दुःखका साथ भन्नुपर्छ— नवीनतम विश्वासका साथ सुरु भएको उक्त दशकले अपेक्षित दिशा लिनै सकेन । दशकको अन्त्यसम्म आइपुग्दा–नपुग्दै नागरिकहरूमा नैराश्य छाउन थाल्यो । त्यसको कारण अरू केही नभएर उही राजनीति थियो, जसले बदलिएको व्यवस्था अनुरूप आफ्नो चरित्र बदल्नै सकेन । राजनीतिक व्यवस्था आफैंमा साध्य हुन सक्दैन, नागरिक भलाइमा काम गर्ने साधन अर्थात् प्रणाली मात्रै हो । तर, हाम्रो राजनीतिक नेतृत्व जनकल्याणका निम्ति केन्द्रित हुनै सकेन । सबका सब दलहरू सत्तालिप्सामा मात्रै केन्द्रित रहे । भ्रष्टाचार र दण्डहीनताको बाली फस्टाउन दिएर उनीहरूले आफू र आसेपासेहरूको वर्गोत्थान त गरे, तर जनता जहाँको तहीं रहे; आफैंसित तुलना गर्दाको नगण्य प्रगतिबाहेक विश्वसापेक्षतामा नागरिकहरू कतै छुटिरहे । यसबीचमा स्थानीय तहले जसोतसो संघीयताको साख धाने पनि संघ र प्रदेशले निराशाबाहेक केही बाँडेनन् । संघमा त तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले दोहोर्याएर प्रतिनिधिसभा विघटन गरिदिए । धन्न, दुवै पटक सर्वोच्च अदालतले कार्यकारीको गल्तीलाई सच्याइदिएर संविधानलाई दुर्घटनाबाट जोगायो । र, स्थानीय तह र प्रदेशजस्तै संघीय संसद् पनि पहिलो कार्यकाल पूरा अवधि चल्न पायो । अनि, यथोचित समयमा दोस्रो पटक तीनै तहका आवधिक निर्वाचन सम्पन्न हुन सके ।चौतर्फी निराशाकै बीच गत वर्ष भएको आम चुनावमा जनताले राजनीतिक दलहरूलाई आफ्नो सन्देश सुनाए । पुराना दलहरूले मतसंख्या उल्लेख्य गुमाउनु र रातारात नयाँ दलहरू ‘निर्णायक’ हैसियतमा संसद् प्रवेश गर्नुको मुख्य कारण नागरिकले गरेको सुशासनको खोजी नै थियो । परन्तु, जनतालाई सुशासनको सपना बेचेर उदाएका नव दलले पनि पुरानै राजनीतिक शक्तिसरहै सत्तामोह मात्र देखाएनन्, तिनका अनेकन् काण्डहरू पनि सतहमा आए । र, पुराना दलहरूले पनि सुध्रिने छाँट देखाएनन्, अझै देखाएका छैनन् । सरकार बनेको सय दिन बित्दा पनि मन्त्रिपरिषद्लाई पूर्णता दिनसम्म महाभारत भैरहेको छ, यही बीचमा सत्ता गठबन्धनको मुख्य सहयात्री दल नै अदलबदल भएको अर्को तीतो सत्य त छँदै छ । यी सबै घटनाक्रमबाट नागरिक थप निराश छन् । यसरी राजनीति सङ्लिन नसकिरहेका बेला अर्थतन्त्रसहित देशको अरू हाल पनि ठीक छैन । राजस्वले चालु खर्च धान्नै सकस छ; कर्मचारीलाई तलब खुवाउन ऋण लिनुपर्ने अवस्था छ । तर विभिन्न अध्ययन प्रतिवेदनले सुझाएकै सार्वजनिक खर्च कटौती गर्न पनि सरकार तत्पर देखिन्न । देशभित्र गरिखाने वातावरण नदेखेपछि विद्यालय तहको अध्ययनपछि नै थप पढ्न वा रोजगारीका लागि बिदेसिने युवाको अभूतपूर्व ताँती छ । उच्च शिक्षालयहरूमा कोटा अनुरूप विद्यार्थी छैनन् । विद्यालय शिक्षाको सिकाइ–गुणस्तरमै समस्या छ । स्वास्थ्य सेवा आफैं बिरामी छ । कृषिप्रधान देशमा साढे ३ खर्ब रुपैयाँको कृषिउपज नै आयात गर्नुपर्ने विवशता छ । र, यही बेला जलवायु परिवर्तनको मार देखिने गरी पर्न थालिसकेको छ । निश्चय पनि यी सबै समस्याको द्रुत समाधान सहज छैन, परन्तु सार्थक पाइला चालेमा क्रमशः सुधार असम्भव छैन । त्यसैले आजका अवसरमा सरकारले यथोचित संकल्प गरोस् । अर्थतन्त्रदेखि सुशासनसम्ममा देखिएका भ्वाङहरू टालिऊन् । खास गरी अर्थतन्त्रमा तत्कालीन समस्याहरू समाधानका अतिरिक्त दीर्घकालीन संरचनात्मक सुधार गर्नुपर्ने खाँचो छ, जसको थालनी यही वर्ष हुन सकोस् । सरकार खोक्रो प्रचारमुखी काममा भन्दा पनि वास्तविक सुधारमा केन्द्रित होस्; कर्मचारीलाई फगत निर्देशन दिने शैलीबाट माथि उठोस् । सुशासन एवं सार्वजनिक सेवा वितरणमा उल्लेख्य सुधार आओस्; गणतान्त्रिक नागरिकले पनि सरकारी कार्यलयहरूमा पुग्दा रैतीजस्तै महसुस गर्नुपर्ने विडम्बनाको अन्त्य होस् । समग्रमा, देशका सबै अंगको स्वास्थ्यमा सुधार आओस् । यसका निम्ति राज्यसञ्चालकहरू हिजोका गल्तीबाट पाठ सिकेर देश र नागरिकलाई प्रगतिपथमा लम्काउन दत्तचित्त रहून् । यिनै दायित्वबोधका लागि हाम्रोतर्फबाट सबैलाई नयाँ वर्ष २०८० को शुभकामना ! | Opinion | 10,716 |
नारायणगढ–बुटवल सडक खण्ड : वन्यजन्तुका लागि ३५ ‘भूमिगत मार्ग’ | पूर्व–पश्चिम राजमार्गको नारायणगढ–बुटवल सडक विस्तारका क्रममा वन्यजन्तुका लागि ३५ ‘अन्डरपास’ निर्माण गरिने भएका छन् । | https://gorkhapatraonline.com/news/57482 | कावासोती, चैत १ गते । पूर्व–पश्चिम राजमार्गको नारायणगढ–बुटवल सडक विस्तारका क्रममा वन्यजन्तुका लागि ३५ ‘अन्डरपास’ निर्माण गरिने भएका छन् ।आयोजनाका व्यवस्थापक राकेश झाले सडक निर्माण सम्पन्न हुँदा आयोजनाको पूर्वी खण्ड (गैँडाकोट–दाउन्ने) मा २२ र पश्चिम खण्ड (दाउन्ने–बुटवल) मा १३ गरेर जम्मा ३५ अन्डरपास तयार हुने बताउनुभयो ।व्यवस्थापक झाले वन्यजन्तुका कारण हुने सडक दुर्घटना तथा दुर्घटनाबाट वन्यजन्तुलाई जोगाउन साना र ठूला गरेर सो सङ्ख्या अन्डरपास निर्माण गरिने जानकारी दिनभयो । उहाँका अनुसार उक्त अन्डरपासमध्ये कतिपय ठूला पुल र कल्भटलाई अन्डरपासका रूपमा बनाइएको छ भने पुल र ठूला कल्भट नभएका स्थानमा अन्डरपासकै संरचना बनाइने छ ।यसरी निमार्ण गरिने अन्डरपास तीनदेखि १२ मिटरसम्म उचाइ र आवश्यकताअनुसार १६ मिटरसम्म फराकिलो हुने झाले बताउनुभयो । यसरी निर्माण गरिने अन्डर पासमा वन्यजन्तुको निगरानी गर्न क्यामेरा राख्ने गरी निर्माण गरिने झाले जानकारी दिनुभयो ।आयोजनाको विस्तृत परियोजना प्रतिवेदनमा ‘ओभरपास’को व्यवस्था नभएको भए पनि दातृ निकाय एसियाली विकास बैङ्कले दुम्किबासको विनयी खोलाको पुलभन्दा केही पूर्वतर्फ एउटा ओभरपास बनाउनुपर्ने आशय व्यक्त गरेकाले त्यस सम्बन्धमा अध्ययन भइरहेको झा बताउनुहुन्छ ।यसअघि गत वैशाखमा सरकारले वन्यजन्तुमैत्री पूर्वाधार निर्माण निर्देशिका जारी गर्दै वन्यजन्तुको ज्यान जोखिममा पर्ने गरी पूर्वाधार निर्माण गर्न रोक लगाएको थियो भने नेपालमै पहिलो पटक नारायणगढ–मुग्लिङ सडकमा वन्यजन्तुका लागि अन्डर पास निर्माण गरिएको थियो ।निमार्ण कम्पनी चाइना स्टेट इन्जिनियरिङ कर्पोरेसनले गैँडाकोटको नारायणी नदी पुलदेखि बुटवलसम्म एक सय १५ किलोमिटर सडक बस्ती क्षेत्रमा छ लेन र जङ्गल क्षेत्रमा चार लेन तथा दाउन्नेमा तीन लेन विस्तार गर्ने गरी एसियाली विकास बैङ्क (एडिबी) को ऋण सहयोगमा कूल रु १६ अर्ब ९९ करोड ५२ लाख लागतमा राजमार्गको यस खण्डको विस्तार भइरहेको छ ।लागतको ८५ प्रतिशत रकम एडिबीले ऋण उपलब्ध गराएको छ भने बाँकी सरकारकै लगानीमा काम हुने आयोजनाले जनाएको छ । एडिबीले एक दशमलव पाँच प्रतिशत ब्याजदरमा ३२ वर्षमा चुक्ता गर्ने गरी ऋण उपलब्ध गराएको हो । साढे तीन वर्षमा सडक निर्माणको काम सक्ने र पाँच वर्षसम्म निर्माण कम्पनीले नै मर्मतको काम गर्नेगरी सम्झौता भएपछि २०७५ चैत ८ गते तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले शिलान्यास गर्नुभएको थियो । रासस | News | 57,811 |
सेभियाको युरोपा लिग ट्रफी दुई खेलाडीप्रति समर्पित | सेभियाका कप्तान जेसस नेभास शुक्रबार युरोपा लिग फुटबलको ट्रफी जितेपछि भावनात्मक भइहाले । यो सफलतालाई उनले त्यस्ता दुई साथी खेलाडीलाई समर्पित गरेका छन्, जसको भौतिक उपस्थिति अहिले छैन । | https://ekantipur.com/sports/2020/08/23/159815367386783196.html | कोलोन — सेभियाका कप्तान जेसस नेभास शुक्रबार युरोपा लिग फुटबलको ट्रफी जितेपछि भावनात्मक भइहाले । यो सफलतालाई उनले त्यस्ता दुई साथी खेलाडीलाई समर्पित गरेका छन्, जसको भौतिक उपस्थिति अहिले छैन ।गत वर्ष जोसे एन्टोनियो रेयस कार दुर्घटनामा परे र उनले दुःखद मृत्युवरण गरे । एन्टोनियो पुएर्टालाई भने हृदयाघात भएको थियो र उनले पनि लामो जीवन देख्न पाएनन् । नेभास मान्छन्, यो ठीक समय हो, उनीहरू दुई जनालाई सम्झने ।रेयस सेभियाले तीनपल्ट युरोपा लिग जित्दाका खेलाडी हुन् । उनको गत वर्ष निधन भएको थियो । पुएर्टा सन् २००७ को अगस्टमा स्पेनी ला लिगा खेलकै क्रममा हृदयाघातको सिकार भए । उनी भर्खर २२ वर्षका थिए । ‘कप्तानका रूपमा यो उपाधि उचाल्न पाउनु मेरो लागि धेरै ठूलो हो, यसले धेरै अर्थ राख्छ । यो हाम्रा दुई साथी रेयस र पुएर्टालाई तिनले क्लबमा गरेको सेवा सम्झने अवसर पनि हो । हाम्रो अहिलेको प्रदर्शनले पक्कै पनि सबै सेभिया समर्थक खुसी भएको हुनुपर्छ ।’नेभासले आफ्नो प्रशिक्षक जुलियन लोपेटेगुइको पनि प्रशंसा गरे । सन् २०१८ को विश्वकप सुरु हुन ठीकअगाडि उनी स्पेनी टिमबाट बर्खास्त भएका थिए । त्यसपछि उनले रियल म्याड्रिड सम्हाले, तर त्यहाँ पनि १४ खेलसम्म मात्र टिके, फेरि बर्खास्त भए । उनका लागि पछिल्ला दुई वर्ष निकै पीडादायी रह्यो, एक प्रकारले लज्जा पनि । सेभियाले यो उपाधि जितेपछि अब लोपेटेगुइले पनि सानले क्लबको सफलतामा खुसियाली मनाउन सक्नेछन् । नेभासले थपे, ‘पछिल्लो केही समय हाम्रा प्रशिक्षकले सेभियाका लागि दिनको २४ घण्टा जस्तो काम गरेका छन्, उनी यो सफलताको सबैभन्दा ठूला हकदार हुन् ।’गत सिजनमात्रै लोपेटेगुइले टिम सम्हाल्ने मौका पाएका थिए । यसक्रममा लगभग नयाँ टिमजस्तै बनाए । फाइनल खेलेको टिमका सुरुआती ९ खेलाडी सेभियामा पहिलो सिजन बिताइरहेका थिए । यता मैदानमा भने सेभियाले तिनै खेलाडीको मद्दतले कीर्तिमान छैटौंपल्ट युरोपा लिग जित्न सफल रह्यो ।यसका लागि यसले रोमाञ्चक प्रतिस्पर्धात्मक फाइनलमा इन्टर मिलानलाई ३–२ ले हरायो । खेल सकिन १६ मिनेटअगाडि डिएगो कार्लोसको ‘ओभर–हेड’ प्रहार रोमेलु लुकाकुबाट डिफ्लेक्ट हुँदै निर्णायक गोलमा परिणत भएको थियो ।त्यो आत्मघाती गोल अगाडि लुकाकुले नै पाँचौं मिनेटमा पेनाल्टीबाट इन्टरलाई अग्रता दिलाएका थिए । त्यसपछि लुक डी जोङले हेडबाट दुई गोल गरे र खेल सेभियाको पक्षमा मोडियो । डिएगो गोडिनले नै ३६ औं मिनेटमा इन्टरका लागि बराबरी गोल फर्काए ।लुकाकुले ७४ औं मिनेटमा आत्मघाती गोलपछि भने इन्टरको युरोपेली उपाधिका लागि १० वर्षको प्रतीक्षा कायम रह्यो । यस्तै नौ वर्षयता इन्टरले कुनै उपाधि जित्न सकेको छैन । यसपल्टको घरेलु सिरी ‘ए’ मा पनि इन्टर दोस्रो स्थानमा रहेको थियो । सेभियाले युरोपा लिगको इतिहासमा फाइनल खेलेको यो छैटौंपल्ट हो र उसले कुनै पनि अवसरमा हार बेहोर्नुपरेको छैन । सेभियाले सन् २०१४–०१६ बीच लगातार तीनपल्ट युरोपा कप जितेको थियो । त्यो समयका खेलाडी अहिले टिममा लगभग छैनन् ।हारपछि भने इन्टर एक प्रकारले समस्यामा परेको छ । प्रशिक्षक एन्टोनियो कोन्टे र इन्टरका मालिकबीच पछिल्लो समय कुराकानी मिलिरहेको छैन । फाइनलपछि कोन्टेले भने, ‘अब हामी केही दिन आराम गर्नेछौं र ठण्डा दिमागले क्लबका अध्यक्षसँग छलफल गर्नेछौं । मलाई आजको हारमा कुनै खेद छैन र यो टिमले जस्तो प्रदर्शन गर्न सक्यो, त्यसमा गर्व छ । अहिलेको इन्टर टिम नयाँ छ र आजको फाइनलसम्म यात्रामा खेलाडीले धेरै अनुभव बटुल्ने अवसर पाए ।’सबै तस्बिरहरु : सेभियाको ट्विटरबाट | Sports | 24,701 |
कहाँ होलान् मकवानपुरका साढे तीन सय महिला र बालबालिका | मकवानपुरको सुदुरपुर्वमा पर्ने बागमती गाउँपालिकास्थित राईगाउ—१ की विवाहित २५ वर्षीया सरस्वती राई र २३ वर्षीया जमुना थिङ घरवाट हेटौडा घुम्न आएको एक महिना भइसक्यो, अहिलेसम्म उनीहरु घर फर्केका छैनन् । | https://ekantipur.com/feature/2018/07/25/153251320079548309.html | हेटौडा — मकवानपुरको सुदुरपुर्वमा पर्ने बागमती गाउँपालिकास्थित राईगाउ—१ की विवाहित २५ वर्षीया सरस्वती राई र २३ वर्षीया जमुना थिङ घरवाट हेटौडा घुम्न आएको एक महिना भइसक्यो, अहिलेसम्म उनीहरु घर फर्केका छैनन् ।असार १ गते उनीहरु घरवाट निस्केका थिए । दुवैको चार वर्ष पुग्दै गरेको एउटा/एउटा छोरी छन् । राई र थिङ घरमा बच्चा छाडेर वेपत्ता भए । राईको पति नेपाल प्रहरीमा जागिरे छन् भने थिङको पति रोजगारीका लागि साढे १ वर्ष अघि कतार गएका छन् । वुहारीहरु घर फर्केनन्, भनेर दुवैको ससुराले जिल्ला प्रहरी कार्यालय हेटौडाको महिला सेलमा गत असार १३ गते निवेदन दिएका छन् । खोजी गरिदिन अनुरोध गर्दै निवेदन दिएका हुन् । राई गाउँको मात्र होइन मकवानपुर गढी गाउपालिका–८ वुढीचौर २४ का विवाहित जानुका विक पनि वेपत्ता भएको दुई महिना भइसक्यो । उनको पतिले उनलाई अहिलेसम्म फेला पार्न सकेका छैनन् । प्रहरीलाई खोजविन गरिदिन पनि निवेदन दिएका छन् । पति श्याम विक विदेशवाट फर्केको दिनदेखि पत्नीको खोजविनमा जुटिरहेका छन् । मलेसियावाट पति काठमाडौं ओर्लेकै दिनदेखि जानुका घरवाट वेपत्ता भएकी हुन् । घरका सासु ससुरालाई काठमाडौंमा पति लिन जानको लागेको भनेर उनी घरवाट निस्केकी थिइन् । उनी पतिलाई स्वागत गर्न पनि पुगिनन् र घर पनि फर्किनन् । २ र ४ वर्षका दुई छोरालाई छाडेर उनी वेपत्ता भइन् । पतिले विदेशवाट पठाएको सवै पैसा लिएर बेपत्त भएको बताइएको छ । मकवानपुरको कैलाश गाउँपालिका—३ कालिकाटारकी १९ वर्षीया सुनिता मोक्तान विदेश जान्छु भनेर हिडेको ५ महिना भइसकेको अहिलेसम्म अत्तोपत्तो छैन । विदेशमा गएर हराएको हो की, अन्त कतै गएको हो अहिलेसम्म अत्तोपत्तो छैन बावु दुर्गावहादुर मोक्तानले भने । छोरीको खोजविन गरिदिन जिल्ला प्रहरी कार्यालय हेटौडामा निवेदन दिएका छन् । वैदेशिक रोजगारीका निम्ति साढे एक वर्षअघि कतार पुगेका मकवानपुरगढी सुकौराका अर्जुन भ्लोनको पनि पत्नी चार महिनादेखि घरबाट वेपत्ता भएकी छिन् । उनको ससुराले जिल्ला प्रहरी कार्यालय हेटौडामा खोजविन गरिदिन निवेदन दिएका छन् । आव ०७४/०७५ को असार महिनामात्र विवाहित २२ सहित ३१ जना महिला वेपत्ता भएका छन् । यसैगरी मनहरी गाउँपालिका ७ रमनटारका २ वालिका र एक वालक असारको ८ गतेदेखि हराएका छन् । घरवाट मनहरी बजार घुम्न आएका तीन बालबालिका अहिलेसम्म घर फर्केका छैनन् । वालिकाको आमा सुन्तली विकले १३ वर्षीया छोरी हराएकाले खोजी गरिदिन अनुरोध गर्दै तस्बिरसहित निवेदन दिएकी छिन् । असार महिनामा मात्र मकवानपुरका १० वालिकासहित १२ जना बालबालिका हराएको महिला सेलले जानकारी दिएको छ । गत आवमा मकवानपुरका १ सय ५१ जना विवाहितसहित २ सय ४२ जना महिला हराएका छन् भने ६८ जना वालिकासहित १ सय ११ जना बालबालिका वेपत्ता भएका छन् । हराएकामध्ये २ सय ७ जना महिला र १ सय ५ जना बालबालिका फेला परेको प्रहरी नायब उपरीक्षक एवं प्रवक्ता नरेशकुमार सिंहले वताए । मकवानपुर जिल्लामा आव ०७४/०७५ मा महिला र बालबालिका गरेर ३ सय ५३ जना वेपत्ता भएका थिए । ती मध्ये ४१ जनाको हालसम्म अत्तोपत्तो छैन । आव ०७३/०७४ मा १ सय ८२ जना महिला र ६९ जना बालबालिका हराएका थिए । ती मध्ये ४९ जना महिला र १८ जना बालबालिकामात्र फेला परेका थिए । १ सय ८४ जना वेपत्ता भएका थिए । गत आवमा महिला र बालबालिका गरेर ३ सय ५३ जना वेपत्ता भएका थिए । ती मध्ये ३ सय १२ जना फेला परेका छन् ।आव ०७२/०७३ मा महिला र बालबालिका गरेर १ सय ६३ जनामात्र वेपत्ता भएका थिए । महिला र बालबालिका वेपत्ता हुने क्रम वढ्दो छ । ती मध्ये ७८ जना मात्र फेला परेका थिए । ८५ जना वेपत्ता भएका थिए । ‘महिला र बालबालिका वेपत्ता हुने क्रम बढ्दो छ’ बालबालिका क्षेत्रमा काम गर्दै आएका प्रकाश खतिवडाले भने, ‘महिला र बालबालिकालाई कता लगेर वेपत्ता पार्छन् पत्ता लगाउन मुस्किल परेको छ ।’ आव ०७०/०७१ मा ४५ जना महिलासहित ८० जनामात्र वेपत्ता भएका थिए । तीमध्ये ४३ जना फेला परेका थिए । ३७ जना वेपत्ता भएका छन् । वेपत्ताको संख्या वर्षेनी बढ्दै छ । प्रहरी कार्यालय हेटौडाको सुचिमा वेपत्ता भनिएकाहरु पनि घरमा आइसकेका होलान् तर कार्यालयलाई जानकारी नदिएका कारणले हराउनेको सुचि धेरै देखिएको प्रहरी नायब उपरीक्षक सिंहले भन्छन् । मकवानपुरबाट वेपत्ता भएका अधिकांश महिला र बालबालिकाहरु भारतको वेश्यालय, दिल्ली हुँदै अवैध ढंगले रोजगारीका लागि विदेश र सर्कसमा बेचिने गरेका छन् भने केही पतिलाई छाडेर दोस्रो विवाह गरेर सम्पर्कविहिन हुने गरेका छन् । ‘छोरी, वुहारी, नातिनातिनाहरु हराउँदा उनीहरुको आफन्तहरु रुदै निवेदन दिन आउने गर्छन् तर पछि फ्लअप पनि गर्दैनन् र घर फर्केको पनि जानकारी नै दिदैनन्’ जिल्ला प्रहरी कार्यालय हेटौडाकी महिला सेलकी दिपा कार्कीले भनिन्, ‘फेला परेपछि परिवारले जानकारी नै नदिने रोगले गर्दा वेपत्ता महिला र बालबालिकाको संख्या धेरै देखिएको हो ।’ गत आवको असार महिनामा महिला र बालबालिका ४२ जना हराएका छन् । ‘मकवानपुरबाट महिला र बालबालिकालाई विभिन्न प्रलोभनमा पारेर अवैधानिक ढंगले विदेशमा लगेर विक्री गर्ने गरेका छन’ बालवालिकाको क्षेत्रमा लामो समयदेखि काम गर्दै आएको सिविन हेल्पलाईनका प्रमुख झविन्द्र ज्ञवालीले भने, ‘पैसाको लोभमा परेर महिला र बालबालिकाहरु दलालहरुको हातमा पर्ने गरेका छन ।’ आव ०७०/०७१ देखि आव ०७४/०७५ सम्म अर्थात चार वर्षका वीचमा ३ सय ४७ जना महिला र बालबालिका वेपत्ता भएका छन् । उनीहरु कहाँ छन्, के गर्दैछन अहिलेसम्म अत्तोपत्तो छैन । प्रहरी विगतदेखि नै अहिलेसम्म खोजीमै छ । वेपत्ता हुनेका परिवारहरु पनि खोजी गरिरहेका छन् । तर फेला पार्न सकेका छैनन् । | Feature | 1,409 |
भाषा, संस्कृति साहित्य र बसोवास | भाषा मानव जीवन सञ्चालनका एउटा मुख्य माध्यम हो । भाषाबिना हाम्रो दैनन्दिनी चल्न सक्दैन । भाषा नै मानव जीवन सञ्चालनको मेरुदण्ड हो । यस्तै मानव इतिहासका पाना पल्टाउने एउटा मुख्य साधन भाषा नै हो । जति बेलादेखि मानवले भाषाको प्रयोग जान्यो त्यति बेलैदेखि मानव संस्कृतिको प्रादुर्भाव भएको हो । संस्कृति मानव सभ्यताको प्रमुख आधार हो । संस्कृतिले नै मानव कति विकसित छ भन्ने निक्र्योल गर्छ । सभ्य रूपले विकसित मानवको संस्कृति पनि विकसित र शिष्ट हुन्छ । मानव सभ्यता कत्तिको विकसित र सभ्य छ भन्ने छुट्याउने वा दाँज्ने आधार नै संस्कृति हो । भाषिक र सांस्कृतिक रूपले समृद्ध समाजमा नै साहि | https://gorkhapatraonline.com/news/56262 | भाषा मानव जीवन सञ्चालनका एउटा मुख्य माध्यम हो । भाषाबिना हाम्रो दैनन्दिनी चल्न सक्दैन । भाषा नै मानव जीवन सञ्चालनको मेरुदण्ड हो । यस्तै मानव इतिहासका पाना पल्टाउने एउटा मुख्य साधन भाषा नै हो । जति बेलादेखि मानवले भाषाको प्रयोग जान्यो त्यति बेलैदेखि मानव संस्कृतिको प्रादुर्भाव भएको हो । संस्कृति मानव सभ्यताको प्रमुख आधार हो । संस्कृतिले नै मानव कति विकसित छ भन्ने निक्र्योल गर्छ । सभ्य रूपले विकसित मानवको संस्कृति पनि विकसित र शिष्ट हुन्छ । मानव सभ्यता कत्तिको विकसित र सभ्य छ भन्ने छुट्याउने वा दाँज्ने आधार नै संस्कृति हो । भाषिक र सांस्कृतिक रूपले समृद्ध समाजमा नै साहित्य सिर्जनाको थालनी हुन्छ । साहित्य बौद्धिक समाजको ऐना हो । साहित्यले समाजमा भएका विकृति, विसङ्गति, उत्थान, अवनति, युद्ध, मनोरञ्जन, मनोह्लाद र बौद्धिक, दार्शनिक, सांस्कृतिक अनि भाषिक विकासलाई लिखित वा मौखिक रूपमा समाजसामु छर्लङ्ग पारिदिन्छ । साहित्य र इतिहासबाट नै पहिलेका मानिस र उनीहरूको सभ्यताका बारेमा हामीले थाहा पाउँछौँ । अहिले यहाँ लेखिँदै गरेको भाषा बोल्ने मानिसको बसोवासलाई मुख्यतः दुई भागमा बाँड्न सकिन्छ । पुरानो बसोवास र नयाँ बसोवास क्षेत्र । पुरानो बसोवास क्षेत्रलाई पनि भुटान, म्यान्मार, नेपाल, भारतका सिक्किम, आसाम, बङ्गाल, मणिपुर, बनारस, आदि स्थान समेट्न सकिन्छ भने नयाँ बसोवास क्षेत्रका रूपमा अमेरिका, क्यानेडा, अस्ट्रेलिया र युरोपका विभिन्न देशलाई लिन सकिन्छ ।बसोवास र भाषामानिस जहाँ बस्छ त्यही बसाइका आधारमा उसको भाषा विकसित हुन्छ । बसेका ठाउँको मौसम, जाडो, गर्मी, विकटता अनि अन्य जाति र समुदायसँगको हेलमेलले भाषा प्रभावित हुन्छ । मानिसले जीवन जिउनका लागि विभिन्न इलम गर्छ । त्यही इलम गराइले भाषालाई विकसित गराउन भूमिका खेल्छ । कसैको घुमन्ते जीवनवृति हुन्छ, कसैको खेती, कसैको सिकार अनि कसैको वस्तु विनिमय वा व्यापार जीवनवृत्ति हुन्छ । यी सबै वृत्ति गराइले मानिसको भाषा कस्तो बनिने भन्ने निक्र्योल गर्छ । त्यस्तै सुखी अर्थात् खान लाउन पुग्ने ठाउँका मानिसले मात्र समृद्ध भाषाको विकास गर्न सक्छ ।बसोवास र संस्कृतिमान्छे सचेत प्राणी भएकाले खायो अनि गजधम्म बसेर दिन काट्न वा समय बिताउन सक्दैन । उसलाई दिन काट्न र समय बिताउन, मनोरञ्जन गर्नुपर्छ वा केही न केही नयाँ खानुपर्छ, खेल्नुपर्छ, उत्सव आयोजना गर्नुपर्छ । अनि त्यसका लागि कला, साहित्य, नृत्य, गायन आदि विकसित गर्नुपर्ने हुन्छ । यी सबै कुराको समष्टिलाई नै संस्कृति मानिन्छ । संस्कृति कस्तो बनिन्छ भन्ने कुरा मानिसको बसोवास कहाँ अनि कस्तो ठाउँमा छ भन्ने कुरामा निर्भर हुन्छ । खानलाउन प्रशस्त पुग्ने ठाउँमा बसोवास गर्ने मानव जातिको संस्कृति पनि समृद्ध हुन्छ । समाज सुखी नभई संस्कृतिको विकास हुन सम्भव नै छैन । त्यसैले संस्कृतिको विकासको मुख्य आधार समृद्धिलाई मान्न सकिन्छ । बसोवास र साहित्यसाहित्य समाजको ऐना मानिन्छ । समाजको जे–जस्तो विकास, उन्नति र अवनति हुँदैछ त्यो साहित्यमा छर्लङ्ग देखिन्छ । खानलाउन टम्म पुगेर अलिकति पर सार्न पुग्ने समाज बनिएपछि अनि सांस्कृतिक रूपमा दर्बिलो बनेको मानव समाजमा साहित्य सिर्जना हुन थाल्छ । बोलेर वा लेखेर मनका भाव, समाजका विसङ्गति, उद्वेग र आवेगलाई कलात्मक ढङ्गले अरूलाई सुनौँसुनौँ पढौँपढौँ लाग्ने गरी व्यक्त गरिएको कलात्मक सिर्जनालाई साहित्य भनिन्छ । यिनै साहित्यका आधारमा उहिलेको समाज र संस्कृति कस्तो थियो भन्ने अहिले जान्न पाइन्छ । बसोवासी अन्तर्विरोधसृष्टिकै बेलादेखि मानवले बसोवासका लागि अन्तर्विरोध सहँदै आएको हो । आफ्नो हुलको वा बथानको सुरक्षाका लागि सिकारको क्षेत्र, खेतीको क्षेत्र गौचरनको क्षेत्र र वस्तुविनिमय वा व्यापारको क्षेत्रलाई जोगाउनका लागि अन्तर्विरोध गर्दै वा झेल्दै आएको मान्छेको इतिहास छ । हाल आएर आफ्नो स्वत्व, भाषा, संस्कृति, जाति र इतिहास जोगाउन पनि अन्तर्विरोध गर्दै र झेल्दै गरेको देखिन्छ । यसैगरी आफ्नो राजनीतिक अभीष्ट साध्न र कसैलाई सधाउन, चखाउन अनि घुँडा टेकाउन पनि दुष्ट, स्वार्थी राजनीतिक र सामाजिक व्यक्तिद्वारा मिलेर बसेका विभिन्न धर्म, संस्कृति, राष्ट्रियता र भाषा भएका जनसमूहलाई जुधाएर भेटिस् ! खुच्चिङ ! भनेर रमाउनका लागि पनि द्वन्द्व वा अन्तर्विरोध सिर्जना गरिन्छ । बसोवासको अन्तर्विरोध वा द्वन्द्वले गर्दा आज विश्वमा लाखौँ शरणार्थीले शरण खोज्नु परिरहेको छ । यसैगरी भल, पहिरो, भूकम्प, सुनामीजस्ता प्राकृतिक आपत्, युद्ध, राज्यको कुदृष्टि, र अत्याचार, दमन र पक्षपातले पनि बसोवास क्षेत्रको अन्तर्विरोध वा द्वन्द्व सिर्जित भएको पाइन्छ । खानपान र भासंसा (भाषा, संस्कृति र साहित्य)मानिसले निम्मे जे खान्छ र जेजस्ता पेयपदार्थ पिउँछ तिनले उसको रूप रङ, बोली, जिउडाल र भाषिक, सामाजिक, सांस्कृतिक र साहित्यिक विकासलाई प्रभावित पार्छ । भोजनले नै मानिसको बोली, भाषा र भाषिक वर्णको संरचना पनि कस्तो हुने भन्ने निर्धारण गर्छ । मानिसको खानपानले नै भाषा, साहित्य र संस्कृति कस्तो हुनेछ भन्ने खुट्याउँछ । किनभने समाजको खानपान राम्रो वा समृद्ध छ भने भाषा, संस्कृति र साहित्य पनि उत्कृष्ट हुन्छ । खानपान राम्रो नहुने समाजको भाषा साहित्य र संस्कृति क्लिष्ट, खज्मजिएको र सीमित हुन्छ । भाषाभित्र पनि शब्द र वर्णहरूको सङ्ख्यामा कमी, भाषामा क्लिष्टता अनि बहुअर्थी शब्दको बाहुल्य हुन्छ । समृद्ध समाजको भाषामा यसको ठीक विपरीत हुन्छ । रहनसहन र भासंसामानिसको लवाइ, व्यवहार र परम्परा आदिको ढाँचा वा जीवन निर्वाह पद्धति कस्तो छ त्यसका आधारमा उसको भाषा संस्कृति र साहित्य निर्माण हुन्छ । सारै लेक वा हिमाली क्षेत्रमा बस्नेको भाषा, संस्कृति र साहित्य बेँसीमा बस्नेका तुलनामा फरक हुन्छ । त्यस्तै पानी धेरै पर्ने ठाउँ, पानी कम पर्ने क्षेत्र, भूकम्प बढी आउने क्षेत्र, मरुभूमि, समुद्री तट र ठूला नगरमा बस्ने मानिसको रहनसहन फरकफरक हुने भएकाले त्यसको प्रभाव भाषा, संस्कृति र साहित्यमा पनि पर्छ ।भौगोलिक सुगमता, दुर्गमता र भासंसाभौगोलिक रूपमा सुगम र धेरै मानिसको समागम हुने ठाउँमा सुगमता र जनसम्पर्कले बौद्धिकता बढ्ने हुँदा भाषा, संस्कृति र साहित्यको सजिलै विकास हुन्छ । अब जो मान्छे अति दुर्गम ठाउँमा बस्छ, उसको धेरै मानिससँग सम्पर्क नै हुँदैन । अरू समाजमा के कस्तो विकास र प्रगति भइरहेको छ थाहै नहुने हुँदा सङ्कुचित भएर भाषा, संस्कृति र साहित्यको विकास हुन सक्दैन ।धर्म र भासंसाजुन समाजमा जस्तो धर्म मानिन्छ त्यहीअनुसारको भाषा, संस्कृति र साहित्य सिर्जित हुन्छ । भाषाले उन्नति गर्ला, संस्कृति फस्टाउला तर साहित्य समृद्ध हुनलाई भने त्यो धर्म उदार हुन जरुरी हुन्छ । अनुदार धर्मका परिधिमा बसेर साहित्य सिर्जित हुँदैन । धेरै उदार वा निषेधात्मक समाज वा राजनीतिक व्यवस्था भएका ठाउँमा र कुनै विशेष धर्म अनुयायी समुदायमा साहित्य सिर्जना नगन्य भएको पाइन्छ ।समाज र भासंसासमाज जस्तो छ त्यस्तै प्रति रूप भाषा, संस्कृति र साहित्यको पनि हुन्छ । समाज मनोरञ्जनप्रिय बहिर्मुखी छ भने त्यस समाजमा भासंसाको विकास क्रमागत रूपमा हुन्छ । यसलाई अझ स्पष्ट भन्नुपर्दा– मनोरञ्जनप्रिय समाजले बेलाबेला पर्व, उत्सव, मेला र खेलकुद आयोजना गर्छ । यस्ता आयोजनले मानिस मानिसबीच हेलमेल बढाउँछ । हेलमेल बढेपछि बोल्नु प¥यो, जसले गर्दा भाषाको विकास भयो । यसैगरी माथि उल्लेख गरिएका आयोजनाले कला, साहित्य र संस्कृतिलाई विकास गर्छ । त्यस्तै बर्हिमुखी समाज छ भने समाजको उदारताले गर्दा कला साहित्य संस्कृति र भाषाको विकास हुन आधार बनिन्छ र टेवा पुग्छ ।राजनीति र भासंसाकुनै पनि देशको राजनीतिले त्यस देशमा बस्ने नागरिकको भासंसामा धेरै नै ठूलो प्रभाव पार्छ । यसको उदाहरणका रूपमा इन्डिया, भुटान र नेपाललाई लिन सकिन्छ । इन्डियामा सबभन्दा पहिला आएर शासन गर्ने विदेशीमा पर्सियन (इरानी) हरू पर्छन् । अहिले पनि इन्डियाका भाषामा पर्सियन भाषा, संस्कृति र साहित्यको प्रभाव रहिरहेको छ । नेपालमा पर्सियनले शासन नगरे पनि प्रशस्तै पर्सियन शब्द प्रयोग गरिन्छ । भुटानमा एक जमानामा नेपाली बोल्ने जनसङ्ख्या ५३ प्रतिशत थियो । आज पनि लगभग ३३ प्रतिशत नेपाली भाषी, लगभग ४५ प्रतिशत छाङ्ला, १२ प्रतिशत जोखाभाषी अनि १० प्रतिशत अन्यभाषी छन् र पनि १२ प्रतिशत हुने जोङ्खा राष्ट्रभाषा छ । इन्डियामा मुसलमान शासकले शासन गरे अनि अरबी भाषाका शब्द, संस्कृति र त्यसैअनुरूपको साहित्य लादेर गए । अङ्ग्रेजले त झन् धेरै भासंसामा प्रभाव पारेर गए । हाल नेपालमा पनि विदेशी हस्तक्षेपले भासंसामा धेरै प्रभाव पर्न थालेको पाइन्छ ।विभिन्न अतिवाद र भासंसाराजनीतिक, धार्मिक, भाषिक, सामाजिक र सांस्कृतिक अतिवादले भाषा, संस्कृति र साहित्यलाई प्रभाव पार्छ । यस्ता अतिवादले या त भासंसाको विकासै हुन दिँदैन या सीमित पारिदिन्छ । अतिवादले, देश, समाज, धर्म, भाषा संस्कृति र साहित्यलाई विकास हुन दिँदैन र समाजको उन्नति प्रगतिमा नै बाधक भइदिन्छ । यी सबै अतिवादका उदाहरण अफ्गानिस्तान, पाकिस्तान, इरान, भुटान र बर्मा आदि देशलाई लिन सकिन्छ ।भासंसिक विचलनहामी भाषा प्रयोग गर्दा, संस्कृति मनाउँदा र साहित्य लेख्दा अर्काको भाषा, अर्काको संस्कृति र अर्काको कला साहित्यलाई मात्रै राम्रो हो भन्ने मानसिकतामा पुगेका छौँ । हामी भुटानमा बसौँ, इन्डियामा बसौँ, नेपालमा बसौँ वा बर्मामा बसौँ सबैको भासंसिक विचलनमा एउटै अवस्था छ । हामी इङ्लिस नमिसाई आफ्नो मातृभाषा नै बोल्दैनौँ । हामी आफ्ना नानीहरूलाई हौस्याउनु प¥यो । विचलनले हाम्रो जीवन पद्धति नै बदल्न थालिसकेको छ । हामी अर्काको दास बन्ने बाटामा अग्रसर छौँ ।राधसिक (राजनीति, धर्म, समाज) विचलनहाल हरेक क्षेत्रमा राजनीतिक, धार्मिक र सामाजिक विचलन भइरहेको पाइन्छ । यो राधसिक विचलनले हाम्रो जातिलाई दुर्गतितिर लैजाँदैछ । हामी जहाँ बसेका भए पनि स्थानीय रूपमा आफ्ना सामूहिक हित, भाषिक संस्कृतिक र साहित्यिक हित जोगाउन छोडेर अरू समूहको हित हुने तर आफू निमिट्यान हुने गरी व्यवहार गरिरहेको पाउँछौँ । राजनीतिका नाममा आफूलाई मेटाएर अरूको भलो गर्ने र रमाउने प्रवृत्ति जहीँतहीँ छ । त्यसैगरी आफ्नो परम्परागत धर्म छोडी अरू तिलस्मी धर्म मनाउँदा अरूका पछि लागेर आफ्नै मूल घरलाई गाली गरिरहेको अवस्था छ । त्यस्तै सामाजिक रूपमा पनि ठिम्मरीकृत भएर आफ्नो स्वत्व बिर्सिएको अवस्था छ । स्वास्थ्य जनसङ्ख्यामा मात्र होइन मानसिकतामा पनि विचलन आएको छ । ‘निमको रूख रोपेर कहाँ फल्दछ कागती’ भनेझैँ इङ्लिस संस्कृति सिकाएर हाम्रो हिन्दु संस्कृति खोज्दा कहाँ पाइन्छ ? अनि हो यस्ता मानसिक विचलनले भाषा, संस्कृति र साहित्यको विकासमा अवरोध आइपर्छ ।अवसानतिर हामीभाषा, संस्कृति, साहित्य, राजनीति, धर्म, समाज, रहनसहन र खानपानमा विचलन र बसोवासी अन्तर्विरोधले गर्दा हामी अवसानतिर लम्कँदै गरेको स्पष्ट अनुभूति गराउँछ । राजनीतिक, सामाजिक र धार्मिक अतिवादले जनसङ्ख्यामा र मानसिकतामा विचलन ल्याएको छ । अवसानोन्मुख हामीले बेलैमा माथि उल्लिखित सबै समस्यालाई समाधानको बाटोतिर डो-याउन सक्यौँ भने हाम्रो भविष्य उज्ज्वल बन्न सक्छ । नभए हामी बिस्तारै मासिन्छौँ वा अर्को कुनै जातिमा विलय हुनेछौँ । विषय अवसानहाम्रो बसोवास कस्तो सामाजिक, राजनीतिक, धार्मिक, सांस्कृतिक, भाषिक र साहित्य परिवेशमा भइरहेको छ त्यसैअनुरूप हाम्रो समाजको विकास हुन्छ । समाजलाई विकासका बाटामा डो-याउन आफ्नो भाषा, संस्कृति र साहित्य जोगाउनु र विकसित गर्नुपर्छ । भाषा, संस्कृति र साहित्य जोगाउन र विकसित गर्न सकिएन भने विस्तारै हाम्रो समाज पनि मासिनेछ । त्यसरी हामी मासिएपछि हामी अर्काका अधीनमा हुनेछौँ । आफ्नो भन्ने केही हुने छैन । भाषा अर्कैको बोल्न थालिसक्यौँ; विस्तारै संस्कृति पनि अँगाल्दैछौँ; रहनसहन र खानपान पनि सिक्दैछौँ; अनि अब यस्तो हाम्रो प्रवृत्तिले हामीलाई कहाँ पु-याउला दैवकै जिम्मा छोड्छु । लेखक भुटानमा भाषा संस्कृतिसम्बन्धी अध्येता हुनुहुन्छ । | News | 47,291 |
ओसाकाले जितिन् अस्ट्रेलियन ओपनको उपाधि | जापानकी नाओमी ओसाकाले शनिबार अस्ट्रेलियन ओपनको उपाधि जितेकी छिन् । वर्षको पहिलो ग्रान्ड स्लाम जित्ने क्रममा २३ वर्षीया ओसाकाले महिला एकल फाइनलमा अमेरिकाकी जेनिफर ब्राडीलाई हराइन् । | https://ekantipur.com/sports/2021/02/20/161381713019013645.html | मेलबर्न — जापानकी नाओमी ओसाकाले शनिबार अस्ट्रेलियन ओपनको उपाधि जितेकी छिन् । वर्षको पहिलो ग्रान्ड स्लाम जित्ने क्रममा २३ वर्षीया ओसाकाले महिला एकल फाइनलमा अमेरिकाकी जेनिफर ब्राडीलाई हराइन् ।ओसाकाका लागि सजिलो साबित फाइनल खेलमा उनी ६–४ र ६–३ ले पराजित गरिन् । पहिलो सेटमा केही चुनौती पेस गरे पनि २५ वर्षीया ब्राडी दोस्रो सेटमा फितलो साबित भइन् । यो जापानी खेलाडीले जितेको चौथो ग्रान्ड स्लाम उपाधि हो ।फाइनल पुग्ने क्रममा ओसाकाले दुई ठूला प्रतिद्वन्द्वी सेरेना विलियम्स र गारबिन मुगुरुजालाई हराएकी थिइन् । उनले अस्ट्रेलियन ओपन जितेको यो दोस्रो पल्ट हो, यसअघि उनी २०१९ की विजेता पनि हुन् ।उनले दुईपल्ट यूएस ओपन पनि जितिसकेकी छन् । बार्डी भने आफ्नो खेल जीवनको पहिलो ग्रान्ड स्लाम खेलिरहेकी थिइन् र त्यसमा बलियो चुनौती पेस गर्न असफल रहिन् ।रड लेभर एरेनामा जितपछि ट्रफि उचाल्ने क्रममा ओसाकाले भनिन्, ‘यसपल्ट दर्शकसहितको फाइनल खेल्न पाइयो, त्यसैले म सबै टेनिस समर्थकप्रति आभार छु ।’ | Sports | 23,636 |
एनएचपीसीलाई पश्चिम सेतीको सर्वेक्षण अनुमति | पश्चिम सेती जलविद्युत् आयोजनाको निर्माणका लागि अध्ययन गर्न भारतीय सरकारी कम्पनी नेसनल हाइड्रो इलेक्ट्रिक पावर कर्पोरेसन (एनएचपीसी)ले सर्वेक्षण अनुमतिपत्र पाएको छ । लगानी बोर्डले बिहीबार सर्वेक्षण अनुमतिपत्र प्रदान गरेको हो । ७५० मेगावाट क्षमताको जलाशययुक्त सो आयोजना निर्माणका लागि लगानी बोर्डको ५२औँ बैठकले सर्वेक्षण अनुमति प्रदान गर्ने निर्णय गरेसँगै बोर्डले आवश्यक प्रक्रिया पूरा गरी आयोजना अध्ययनको अनुमति दिएको हो । अनुमतिपत्रअनुसार एनएचपीसीले अबको तीन महिनाभित्र प्रारम्भिक प्रतिवेदन र त्यसको २१ महिनामा विस्तृत आयोजना प्रतिवेदन पेस गर्नु पर्नेछ । | https://gorkhapatraonline.com/news/42187 | काठमाडाैँ, कात्तिक ४ गते । पश्चिम सेती जलविद्युत् आयोजनाको निर्माणका लागि अध्ययन गर्न भारतीय सरकारी कम्पनी नेसनल हाइड्रो इलेक्ट्रिक पावर कर्पोरेसन (एनएचपीसी)ले सर्वेक्षण अनुमतिपत्र पाएको छ । लगानी बोर्डले बिहीबार सर्वेक्षण अनुमतिपत्र प्रदान गरेको हो । ७५० मेगावाट क्षमताको जलाशययुक्त सो आयोजना निर्माणका लागि लगानी बोर्डको ५२औँ बैठकले सर्वेक्षण अनुमति प्रदान गर्ने निर्णय गरेसँगै बोर्डले आवश्यक प्रक्रिया पूरा गरी आयोजना अध्ययनको अनुमति दिएको हो । अनुमतिपत्रअनुसार एनएचपीसीले अबको तीन महिनाभित्र प्रारम्भिक प्रतिवेदन र त्यसको २१ महिनामा विस्तृत आयोजना प्रतिवेदन पेस गर्नु पर्नेछ । लगानी बोर्डका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत सुशील भट्टले एनएचपीसीका नायब महाप्रबन्धक अशोककुमार जोशीलाई सर्वेक्षण अनुमतिपत्र हस्तान्तरण गर्नुभएको थियो । पश्चिम सेती जलविद्युत् परियोजना र सेती नदी–६ जलविद्युत् परियोजना विकासका लागि एनएचपीसीसँग गत भदौ २ गते समझदारी भएको थियो । यसअघि जेठ ३१ गते मन्त्रिपरिषद् बैठकले परियोजना विकासका लागि एनएचपीसीलाई परियोजना अध्ययनको स्वीकृति दिने निर्णय गरेको थियो ।अनुमतिपत्र पाएसँगै एनएचपीसीले अब परियोजनाको आर्थिक, वित्तीय, प्राविधिक, सम्भाव्यताको विस्तृत अध्ययन गर्नेछ । एनएचपीसीले आयोजना निर्माण क्रममा पर्ने सामाजिक एवं वातावरणीय असर र त्यसको निराकरणका उपायबारे पनि अध्ययन गर्नेछ । यससँगै ऊर्जा बजारको सुनिश्चितता, प्रसारण लाइनलगायतका विषयमा अध्ययन गरी विस्तृत परियोजना दस्तावेज निर्माण गरिनेछ । सरकारले सार्वजनिक निजी साझेदारी अवधारणाका आधारमा सो आयोजना अगाडि बढाउन भारतीय कम्पनी एनएचपीसीलाई जिम्मा दिएको हो । गत चैतमा भएको प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाको भारत भ्रमणका क्रममा नेपालका जलविद्युत् आयोजनामा भारतीय लगानी प्रवद्र्धन गर्ने सहमति भएको थियो । सोहीअनुरूप एनएचपीसीले आयोजना निर्माणका लागि अग्रसर हुँदै आएको हो । १९८१ मा फ्रान्सेली कम्पनीले पहिलो पटक पश्चिम सेती जलविद्युत् आयोजना अध्ययन गरेको थियो । अस्ट्रेलियाको स्मेकले पनि पश्चिम सेती जलविद्युत् आयोजना निर्माण गर्ने भन्दै सन् १९९७ मा सरकारसँग परियोजना निर्माणको सम्झौता भएको थियो । स्मेकले वित्तीय व्यवस्थापन गर्न नसकेपछि सन् २०११ मा स्मेकसँगको सम्झौता सरकारले खारेज गरेको थियो । सन् २०१२ मा सरकारले चिनियाँ कम्पनी सीटीजीआईलाई पश्चिम सेती निर्माणको जिम्मा दिएको थियो तर सीटीजीआईले पनि आयोजना अगाडि बढाउन नसकेपछि सम्झौता खारेज भएको थियो । पछिल्लो अनुमानमा आयोजनाको कुल निर्माण लागत एक अर्ब ३२ करोड अमेरिकी डलर रहेको छ । | News | 40,059 |
हैदराबादसँग हारेपछि दिल्ली पुछारमा | इन्डियन प्रिमियर लिग २०२३ मा दिल्ली क्यापिटल्सको खराब प्रदर्शन शनिबार पनि जारी रह्यो । सनराइजर्स हैदराबादले दिल्लीलाई ९ रनले पराजित गर्यो । | https://ekantipur.com/sports/2023/04/30/168281521690323185.html | काठमाडौँ — इन्डियन प्रिमियर लिग २०२३ मा दिल्ली क्यापिटल्सको खराब प्रदर्शन शनिबार पनि जारी रह्यो । सनराइजर्स हैदराबादले दिल्लीलाई ९ रनले पराजित गर्यो ।हारले दिल्ली अंक तालिकाको अन्तिम स्थानमा रहेको छ । हारसँगै शीर्ष चारमा रहने सम्भावना लगभग समाप्त भएको छ ।दिल्ली ८ खेलबाट ४ अंकमा अन्तिम स्थानमा छ । हैदराबादको भने समान खेलबाट छ अंक भएको छ र आठौं स्थानमा उक्लेको छ । पहिले ब्याटिङ गरेको हैदराबादले ६ विकेटको क्षतिमा १ सय ९७ रन बनाएको थियो ।त्यसमा हेनरिच क्लासनले सर्वाधिक ५३ रन बनाए । जवाफमा दिल्लीले ६ विकेट गुमाएर १ सय ८८ रन मात्र बनाउन सक्यो । हारका बाबजुद दिल्लीका मिचेल मार्स ‘प्लेयर अफ द म्याच’ बने । | Sports | 17,526 |
एट्लेटिको लिग उपाधिनजिक | लुइस स्वारेजले ८८औं मिनेटमा गरेको गोलको मद्दतमा एट्लेटिको म्याड्रिडले ओसासुनालाई आइतबार स्पेनी ला लिगामा २–१ ले हराएको छ । यससँगै टोली उपाधिको नजिक पुगेको छ । | https://ekantipur.com/sports/2021/05/17/162121342994846054.html | म्याड्रिड — लुइस स्वारेजले ८८औं मिनेटमा गरेको गोलको मद्दतमा एट्लेटिको म्याड्रिडले ओसासुनालाई आइतबार स्पेनी ला लिगामा २–१ ले हराएको छ । यससँगै टोली उपाधिको नजिक पुगेको छ ।आफ्नो घरेलु मैदानमा एक गोलले पछाडि रहेको एट्लेटिकोले ८२ र ८८औं मिनेटमा गोल फर्काएको हो ।यसका लागि रेनान लोडीले बराबरी गोल फर्काएका थिए । यो जितपछि एट्लेटिकोको ८३ अंक भएको छ जुन दोस्रो स्थानमा रहेको रियल म्याड्रिडमाथि दुई अंकको अग्रता हो ।त्यस्तै रियलले नाचो फर्नान्डेजको गोलमा एथलेटिक बिलबाओलाई १–० ले हरायो । बार्सिलोना भने घरमा सेल्टा भिगोसँग २–१ ले पराजित रह्यो । यससँगै उसको लिग उपाधिमा चुनौती समाप्त भएको छ । बार्सिलोना ७६ अंकसाथ तेस्रो स्थानमा छ । | Sports | 23,057 |
झुम्का कारागरका कैदीबन्दीले लगाए भाइटीका | सुनसरीको रामधुनी नगरपालिकामा रहेको झुम्का कारागारका कैदीबन्दीले भाइटीका लगाएका छन्। | https://gorkhapatraonline.com/news/85554 | बाबुराम कार्कीवराहक्षेत्र, कात्तिक २९ गते। सुनसरीको रामधुनी नगरपालिकामा रहेको झुम्का कारागारका कैदीबन्दीले भाइटीका लगाएका छन्।आज (बुधबार) विहान १० बजेर ५१ मिनेटको शुभ साइतदेखि नै कारागार गेटमा टीका लगाइदिन आउने चेलीबेटीहरुको भिडभाड थियो। झुम्का कारागारले बिहानको शुभ साइतदेखि बेलुका ५ बजेसम्म कैदीबन्दीलाई भाइटीका लगाउन कडा सुरक्षासहित कारागार भित्रै व्यवस्था मिलाइएको थियो।कैद भुक्तान गरिरहेको दाजुलाई टीका लगाउन पुग्नु भएको वराहक्षेत्र ६ चक्रघट्टीकी मिनादेवी शाहले पनि आफ्नो दाजुको सुस्वास्थ्य, दीर्घायु र असल मार्गतिर लाग्ने प्रेरणा मिलोस् भन्ने कामना गर्दै टीका लगाइदिनु भएको छ। रामधुनी-९ की आरती चौधरी पनि भतिजोलाई भाइ टीका लगाइदिन सानी छोरीसहित पुग्नु भएको थियो। एउटी मात्रै चेली भएकाले खाली निधार नहोस् भनेर छोरी लिएर टीका लगाउन पुग्नु भएको थियो। त्यस्तै इटहरी १६ बाट आउनु भएका सुनिता परियारले पनि आफ्नो माइतीलाई कारागारमै टीका लागाइदिनु भएको छ।विभिन्न अपराधमा झुम्का कारागारमा कैद भुक्तान गरिरहेका आप्mना माइतीलाई चेलीहरुले टाढा टाढाबाट आएर टीका लगाइदिएको झुम्का कारागारले जनाएको छ। कारागार प्रशासनका अनुसार तीन हजार चेलीहरुले आफ्ना माइतीलाई लाइनमा बसेर टीका लगाइदिएको जनाएको छ। कारागारले टीका लगाउन आउने चेलीलाई नाम दर्ता गराएर कडा सुरक्षाका बिच टीका लगाउने व्यवस्था मिलाइएको थियो। झुम्का कारागारमा १५ सय ७७ जनाले कैदभुक्तान गरिरहेका छन्। नेपाल प्रहरी र सशस्त्र प्रहरीको कडा सुरक्षासहित टीका लगाउन आउनेको मोबाइल फोन गेटबाट भित्र लैजान दिएको थिएन। | News | 52,733 |
विश्वासको मत लिँदै प्रधानमन्त्री | प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ ले प्रतिनिधि सभामा बुधबार विश्वासको मत लिँदै हुनुहुन्छ । २०७९ सालको निर्वाचनपछि प्रधानमन्त्री प्रचण्डले विश्वासको मत लिन लाग्नुभएको यो तेस्रो पटक हो । सत्ता गठबन्धन फेरबदलका कारण प्रधानमन्त्रीले तेस्रो पटक विश्वासको मत लिन लाग्नुभएको हो । विश्वासको मत लिनेबारे प्रधानमन्त्रीले संसद् सचिवालयमा यसअघि नै लिखित पत्र पठाइसक्नु भएको छ । सरकारमा सहभागी नेपाली कांग्रेसले समर्थन फिर्ताको निर्णय गरेपछि संवैधानिक व्यवस्था अनुसार प्रधानमन्त्रीले विश्वासको मत लिन लाग्नुभएको हो । | https://gorkhapatraonline.com/news/99720 | काठमाडौँ, फागुन ३० गते । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ ले प्रतिनिधि सभामा बुधबार विश्वासको मत लिँदै हुनुहुन्छ । २०७९ सालको निर्वाचनपछि प्रधानमन्त्री प्रचण्डले विश्वासको मत लिन लाग्नुभएको यो तेस्रो पटक हो । सत्ता गठबन्धन फेरबदलका कारण प्रधानमन्त्रीले तेस्रो पटक विश्वासको मत लिन लाग्नुभएको हो । विश्वासको मत लिनेबारे प्रधानमन्त्रीले संसद् सचिवालयमा यसअघि नै लिखित पत्र पठाइसक्नु भएको छ । सरकारमा सहभागी नेपाली कांग्रेसले समर्थन फिर्ताको निर्णय गरेपछि संवैधानिक व्यवस्था अनुसार प्रधानमन्त्रीले विश्वासको मत लिन लाग्नुभएको हो । निर्वाचनपछि पहिलो पटक नेकपा (एमाले) सँगको गठबन्धनबाट प्रधानमन्त्री बन्नुभएका प्रचण्डले २०७९ पुस २६ गते विश्वासको मत लिनुभएको थियो । उहाँले मतदानमा सहभागी २७० मध्ये २६८ मत पाउनुभएको थियो । गठबन्धनको विपक्षमा रहेको तत्कालीन प्रमुख प्रतिपक्ष नेपाली कांग्रेसले समेत प्रधानमन्त्रीलाई विश्वासको मत दिएको थियो । एमालेसँगको सहकार्य तोडेर करिब तीन महिनामै कांग्रेससँग गठबन्धन भएपछि एमालेले समर्थन फिर्ता लिएको थियो । त्यसपछि प्रधानमन्त्रीले दोस्रो पटक २०७९ चैत ६ मा विश्वासको मत लिनुभएको थियो । दोस्रो पटक प्रधानमन्त्रीले १७२ मत पाउनुभएको थियो । विपक्षमा ८९ मत परेको थियो । कांग्रेससँगको गठबन्धन तोडेर एमालेलगायत पाँच दलको समर्थनमा प्रधानमन्त्री निरन्तर हुनुभएका प्रचण्डले बुधबार तेस्रो पटक विश्वासको मत लिन लाग्नुभएको हो । प्रधानमन्त्रीलाई एमालेसहित राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा), जनता समाजवादी पार्टी (जसपा) नेपाल, नेकपा (एकीकृत समाजवादी) को समर्थन रहेको छ । प्रतिनिधि सभाको विश्वासका लागि प्रधानमन्त्रीलाई १३८ मत आवश्यक पर्छ । प्रधानमन्त्रीलाई समर्थन गर्ने दलमध्ये एमालेको ७६, रास्वपा २१, जसपा १२ र एकीकृत समाजवादीको १० सांसदलाई मताधिकार छ । तर एमालेका वसन्त नेम्वाङ बिरामी रहेकाले मतदानको सहभागिता निश्चित छैन । माओवादी केन्द्रका प्रतिनिधि सभामा ३२ सदस्य छन् । केही साना दल र स्वतन्त्र सांसद विश्वासको मतको पक्षमा भए पनि निर्णय गरिसकेका छैनन् । गठबन्धनबाट प्रधानमन्त्रीलाई १५० मतसम्म प्राप्त हुने सम्भावना छ । गठबन्धनमा आबद्ध दलहरूले प्रधानमन्त्रीको पक्षमा मत दिन सांसदहरूलाई निर्देश गरिसकेका छन् । प्रतिनिधि सभाको बुधबार बिहान ११ बजे बस्ने बैठकमा प्रधानमन्त्रीले विश्वासको मत लिने कार्यसूची छ । | News | 51,348 |
माइतीघरमा अल्झिएको आरतीको आत्मा | उत्पीडितहरूले बोल्न सक्छन् ? निमुखा तथा उत्पीडितहरूलाई केन्द्रमा राखेर गरिने सबाल्टर्न अध्ययनको दुनियाँमा लेखक गायत्री चकवर्ती स्पिभाकले यो पेचिलो प्रश्नको उठान गरेकी थिइन् । जब राज्यसंयन्त्र पीडकहरूकै प्रत्यक्ष–अप्रत्यक्ष संरक्षणमा तल्लीन हुन्छ तब उत्पीडितहरू सत्य र निष्ठाको आडमा न्यायप्राप्तिका लागि आवाज बुलन्द पार्न बाध्य हुन्छन् भन्ने दृष्टान्त संसारभरका थुप्रै संघर्षले प्रस्तुत गरिसकेका छन् । | https://ekantipur.com/opinion/2023/12/05/aartis-soul-trapped-in-the-maitighar-45-32.html | उत्पीडितहरूले बोल्न सक्छन् ? निमुखा तथा उत्पीडितहरूलाई केन्द्रमा राखेर गरिने सबाल्टर्न अध्ययनको दुनियाँमा लेखक गायत्री चकवर्ती स्पिभाकले यो पेचिलो प्रश्नको उठान गरेकी थिइन् । जब राज्यसंयन्त्र पीडकहरूकै प्रत्यक्ष–अप्रत्यक्ष संरक्षणमा तल्लीन हुन्छ तब उत्पीडितहरू सत्य र निष्ठाको आडमा न्यायप्राप्तिका लागि आवाज बुलन्द पार्न बाध्य हुन्छन् भन्ने दृष्टान्त संसारभरका थुप्रै संघर्षले प्रस्तुत गरिसकेका छन् ।फाइल तस्बिरझन्डै ६ महिनाअघि भएको जनकपुरकी आरती शाहको मृत्यु भयो, जसलाई घरपरिवारले आत्महत्या भन्यो । माइती पक्ष भने दाइजोको निहुँमा गरिएको हत्या दाबी गर्दै काठमाडौंको माइतीघरमा धर्ना बसिरहेको छ, जुन नेपाली नागरिकबाट न्यायको माग गर्दै भएको इतिहासकै सर्वाधिक लामो प्रदर्शन हुन पुगेको छ । सामाजिक संरचनामा खास वर्ग, जात, क्षेत्र र भूगोलको हुनेबित्तिकै यो देशमा न्याय पाउन किन कठिन हुन्छ भन्ने अहं सवाललाई केन्द्रमा राखेर आरतीको मृत्युको घटनाले सतहमा उछालेका केही संवेनदशील प्रश्नहरूको उत्तर खोज्ने प्रयास यहाँ गरिएको छ । घटनापछिको चिकित्सकीय लापरबाही पीडित परिवारसँग भएको कागजपत्र हेर्दा, आरतीको मृत्युको चिकित्सकीय पुष्टि पहिलो पटक गत जेठ ७ गते आइतबार साँझ ६ः०५ बजे जनकपुरको एउटा निजी अस्पतालले गरेको थियो । त्यस समय अस्पताल पुग्दा आरतीको शरीरमा जीवित भन्न मिल्ने कुनै संकेत नभेटिएको चिकित्सकीय रिपोर्टमा उल्लेख छ । सोमबार दिउँसो १ बजे प्रादेशिक अस्पताल, जनकपुरमा गरिएको पोस्टमोर्टम रिपोर्टले उनको मृत्यु चौबिसदेखि छत्तिस घण्टाअगाडि भएको हुन सक्ने उल्लेख गरेको छ । अस्पतालमा आरतीको मृत शरीर आइपुगेको समय र पोस्टमार्टम रिपोर्टले देखाएको समयको तालमेल नमिलेको देखिन्छ ।पोस्टमार्टम रिपोर्टअनुसार चौबिस घण्टालाई सही मान्ने हो भने आरतीको मृत्यु आइतबार दिउँसो १ बजे र छत्तिस घण्टालाई सही मान्ने हो भने शनिबार दिउँसो १ बजे भएको हुनुपर्ने देखिन्छ । आरतीका भाइ र बहिनीले अस्पताल पुर्याउँदा उनको शव काठजस्तै कडा र दह्रो भएको भनेका छन् भने पोस्टमार्टम रिपोर्टले पनि मृत्यु लगभग छत्तिस घण्टाअघिसम्म भएको हुन सक्ने अनुमान गरेको छ । उसो भए आरतीको मृत शरीर निजी अस्पताल पुर्याइनुअघिको झन्डै १२ देखि २४ घण्टाको समय के गरेर बिताइयो भन्ने गम्भीर प्रश्न उठ्छ । पोस्टमार्टम रिपोर्टले आरतीको देब्रे हातमा सलाइन पानी चढाइएको अवशेष रहेको र चुराहरू फुटेको समेत देखाएको छ । आरतीको मृत्यु अस्पताल पुर्याइनुभन्दा अघि नै भइसकेको हो भने शवलाई सलाइन पानी किन चढाइयो ? पीडित पक्षले यो पाटोमा गम्भीर सन्देह प्रकट गरेको छ । आरतीको घरपक्षको एकोहोरो कुरा सुनेर आइतबार साँझ ‘आरती सम्भवतः झुन्डिएको अवस्थामा फेला परेको’ भनेर चिकित्सकीय रिपोर्टमा लेख्न लगाएको, मृतकको शरीर तथा मुहारमा भएका नीलडाम र घाँटीमा भएका रक्तडाम र चोटहरूका बारेमा केही पनि उल्लेख नगरेर उक्त निजी अस्पतालसँगको मिलेमतोमा घरपक्षले चिकित्सकको हस्ताक्षर नै नभएको नक्कली रिपोर्ट तयार गरेको माइती पक्षको जिकिर छ । पीडित पक्षअनुसार, प्रहरीले शवको मुचुल्का उठाउँदा लेखेको विवरण र पोस्टमार्टम रिपोर्टसमेत एकआपसमा पटक्कै मिल्दैनन् । आरतीको गर्भमा भ्रूण भए–नभएको भनी जाँच गर्न पठाएको नमुनासमेत सम्बन्धित निकायहरूले नजाँची राज्य पक्षद्वारा गायब पारिएको पीडित परिवारको आरोप लगाउँदै आएको छ । अब प्रश्न उठ्छ, आफ्नी छोरीको मृत्यु भोगेको परिवारले मृत्युसम्बन्धी चिकित्सकीय रिपोर्ट, पोस्टमार्टम रिपोर्ट र प्रहरीको प्रारम्भिक मुचुल्का नमिल्दो देखिएपछि यससम्बन्धमा सत्यतथ्य छानबिन होस् भनेर आवाज उठाउन पाउने कि नपाउने ? उठाउन पाइने हो भने यतिन्जेल पनि राज्यले चित्तबुझ्दो जवाफ नदिई पीडितहरूको सवालमा जवाफदेह हुनबाट पलपल चुक्नुमा कुन नियतले काम गरेको छ सरकार ? जनकपुर प्रहरीको नृशंस दमन घरपक्षले दाबी गरे मुताबिक आरतीले आत्महत्या नै गरेकी हुन् भन्ने तर्कमा विश्वस्त हुने आधार नदेखेपछि माइती पक्ष गत जेठ ८ गते सोमबार जिल्ला प्रहरी कार्यालय, धनुषामा आरतीका सासूससुरा, देवर र पतिविरुद्घ कर्तव्यज्यानको आरोपसहित किटानी जाहेरी दिन पुगेको थियो । सुरुमा किटानी जाहेरी नै गर्न नमिल्ने कारण देखाइए पनि केही समयपछि एक वरिष्ठ प्रहरी अधिकृतले कार्यालयभित्र बोलाई ‘नेपाली भाषा बुझ्छौ कि बुझ्दैनौ’ भनी नेपाली नागरकिमाथि पहाडे खस–आर्य मानसिकता देखाई अपहेलनापूर्ण प्रश्न सोधेको पीडित पक्षको गुनासो छ । उक्त प्रहरी अधिकृतले, नांगो आँखाले हेर्दा मृतकको शरीरमा नीलडामजस्तो देखिए पनि, पोस्टमार्टम रिपोर्ट नआएसम्म किटानी जाहेरी लिन नमिल्ने अडान लिएर आफूहरूलाई पन्छाउन खोजेको माइती पक्षको आरोप छ ।‘मृतकको शरीरमा नीलडाम देखिनु आफैंमा हत्या भएको हुन सक्ने संकेत भएको र त्यसका आधारमा किटानी जाहेरी लिन प्रहरीलाई किन संकोच भएको हो’ भनी तर्क राख्दा उक्त प्रहरी अधिकृतले मसला चलचित्रको खलनायकी शैलीमा ‘बढी बोलेमा अहिले नै केस तामेलीमा राखिदिन्छु’ भनी धम्की दिएको माइती पक्षले बताउँदै आएका छन् । त्यसउप्रान्त, प्रदेश डीआईजी कार्यालय र जिल्ला प्रशासन कार्यालय धाउँदासमेत किटानी जाहेरी दिन सम्भव नभएपछि पीडित परिवारलाई आरतीको मृत्युसम्बन्धमा राज्य प्रशासनको सम्भावित मिलेमतोका बारेमा शंका उत्पन्न भएको देखिन्छ ।यहीबीच आरतीको शवलाई सुन्दर यादव नामक मानिसको मृत शरीर उल्लेख गरी हतारहतार जनकपुरको गंगासागरमा दाहसंस्कार गर्न लागिएको सूचना पाएपछि माइती पक्षले पार्थिव शरीर घाटबाट पुनः जिल्ला प्रहरी कार्यालयअगाडि लगेर प्रदर्शन गरेको थियो । जनकपुरमा आरतीको शवसहितको दिनभरको प्रदर्शनपछि सोही दिन राति एसपी कार्यालयमा बोलाई किटानी जाहेरी नभई आत्महत्या दुरुत्साहनको उजुरी दिन प्रहरीले दबाब दिएको पीडित पक्षले बताउँदै आएको छ ।प्रहरीको दबाब छलेर जनकपुरस्थित सरकारी वकिल कार्यालयदेखि महान्याधिवक्ताको कार्यालय र राजनीतिक नेतृत्वहरूसम्मलाई हारगुहार गर्दासमेत किटानी जाहेरी दर्ता नभएपछि पीडित पक्षले सरकारी हुलाकमार्फत जिल्ला प्रहरीलाई रजिस्ट्री पत्र प्रेषण गर्न बाध्य भएको देखिन्छ । हुलाकबाट पठाइएको उक्त उजुरी जिल्ला प्रहरी कार्यालयले प्राप्त गरे पनि निष्कृय अवस्थामा राखी त्यसउपर हालसम्म कुनै पनि कारबाही नभएको पीडित पक्षले आरोप लगाउँदै आएको छ । अब सवाल उठ्छ, आफ्नी छोरीको मृत्यु स्वाभाविक नभई हत्या भएको हुन सक्ने दाबी गर्दै कसैउपर किटानी जाहेरी दिन लोकतान्त्रिक राज्यमा पाइने कि नपाइने ? यदि पाइने हो भने सत्यतथ्य पत्ता लगाउन भूमिका खेल्नुपर्नेमा उल्टै पीडितहरूको आवाज थुन्न खोज्नु प्रहरी–प्रशासनको कस्तो नियत हो सरकार ? गृह प्रशासनको चरम अकर्मण्यता जनकपुरको राज्य प्रशासनको तहबाट आरतीको मृत्युको सत्यतथ्य छानबिन हुन सक्ने सम्भावना नदेखेपछि माइती पक्षले जेठ अन्तिम साता काठमाडौं आई महान्याधिवक्ताको कार्यालयदेखि महिला, मानव अधिकार तथा मधेसी आयोगहरू एवं गृह मन्त्रालय र प्रहरी प्रधान कार्यालयमा समेत उजुरी दियो । त्यसपछि पीडितहरूलाई धनुषा जिल्ला प्रहरी कार्यालयले बयानका लागि बोलाइयो । तर पीडितले दिइएको भन्दा फरक बयान प्रहरीले तयार गरी हस्ताक्षर गर्न दबाब दिइएको थियो ।राजधानीमा आएर थुप्रै निकायमा उजुरी दिएको प्रसंगलाई व्यक्तिगत रिसइबीका रूपमा लिई त्यस दिन जिल्ला प्रहरी कार्यालयमा छ–सात घण्टा हिरासतमा राखेर वरिष्ठ प्रहरी अधिकृतले खुट्टा ढोगाएर माफी माग्न लगाउनेजस्तो अमानवीय कार्यसमेत गरेको पीडित पक्षको भनाइ छ । प्रहरीको जबर्जस्ती पीडित पक्षले स्वीकार नगर्दा प्रहरी–प्रशासनले आरतीका बुबा, आमा, मामा, जुम्ल्याहा भाइ र बहिनीलाई लछारपछार गरेको र शरीरका विभिन्न अंगमा घाउचोट हुने गरी कुटपिटसमेत गरेको जनकपुर अञ्चल अस्पतालको चिकित्सकीय रिपोर्टले पुष्टि गरेको छ । प्रहरीले कुटपिट र दुर्व्यवहार गर्दा त्यहाँ खसेको मोबाइलसमेत हालसम्म फिर्ता नगरेको पीडित पक्षले बताएको छ ।यस अतिरिक्त, नेपाल मेडिकल काउन्सिलमा परेको उजुरीउपर छानबिन भई मेडिकल काउन्सिलले चिकित्सकले लापरबाही गरेको स्वीकार गरी सम्बन्धित चिकित्सक तथा उक्त निजी अस्पताललाई समेत चेतावनी दिइएको देखिन्छ । पीडितहरूले यस घटनासँग सम्बन्धित सबै वरिष्ठ प्रहरी अधिकृतहरूलाई निलम्बन गर्नुपर्ने माग राख्दै आएको छ । सबैतिर न्यायका बाटाहरू बन्द भएपछि माइतीघरमा आएर धर्नामा बस्दासमेत रातको समयमा छुराले आक्रमण गरिएको, ब्यानर च्यातिदिएको र उक्त समयमा आक्रमणकारीको मोबाइल फोन फेला पारी प्रहरीलाई बुझाउँदा गुपचुप पारिएको भनाइ पीडित पक्षको छ । स्थानीय रूपमा पीडकहरूलाई नेकपा एमालेको साथ रहेको र प्रहरीका वरिष्ठ अधिकृतहरूलाई नेपाली कांग्रेसको नश्लीय आडभरोसा रहेको पीडितहरूले बताउँदै आएका छन् ।हाल आएर नेकपा माओवादी र नेपाली कांग्रेसको गठबन्धन सरकार रहेकाले पनि सत्ता समीकरण र गठबन्धनका कारण गृहमन्त्रीले यस घटनामा जनकपुरका एसपीलाई प्रहरी प्रधान कार्यालयमा तानेर ‘चोरलाई चौतारो’ भने जस्तै गर्नेबाहेक पीडितहरूको माग सम्बोधन गर्नेतर्फ भने मुटु दह्रो बनाउन नसकिरहेको यथार्थ प्रस्टै देखिन्छ । यसका अलावा ‘मिसन ८४’ को भाष्य बोकेर हिँडेको पार्टीका सभापतिलाई भेटेर घटनाको नालीबेली सुनाउँदासमेत आफूले घटनाको इतिवृत्तान्त नबुझेको र आफ्नो कानुनी सल्लाहकारलाई बुझाएर समाधान खोज्न सुझाएपछि पीडितहरूले निकै खल्लो महसुस गर्न पुगेका थिए ।साथै, मधेश मूलकै प्रतिनिधित्व गरे समानुपातिक सांसद भएका एक युवा सांसदसमेत आफू स्टन्ट गर्ने मानिस नभएको भनी आरतीको मृत्युको घटनाबाट पन्छिएपछि यो देशमा अन्ततोगत्वा ‘निमुखा र गरिबको चमेली बोलिदिने कोही छैन’ भन्ने गीतको मर्म चरितार्थ हुन पुगेको छ । पीडित पक्षको अहोरात्र धर्ना, सरकारी निकायहरूमा दिइएको निवेदन र आमसञ्चार तथा सामाजिक सञ्जालहरूमा उठेको आवाजलाई मध्यनजर गरेर हालसम्म राज्यका तर्फबाट तीनवटा छानबिन प्रतिवेदन तयार भइसकेका छन् । राज्यले गम्भीर तवरले अनुसन्धान प्रतिवेदन तयार गरेको छ कि छैन भनेर सोध्न पाइने कि नपाइने ? सोध्न पाइने हो र प्रतिवेदनहरूले दोषी पनि करार गरेका छन् भने पीडितहरूको आवाज सम्बोधन गरेर न्यायको पाइला अगाडि बढाउन अहिलेसम्म कुन नियतले रोकेको छ सरकार ? दाइजो र घरेलु हिंसाको कलुषित कुचक्र आरतीको श्रीमान् पक्षले नक्कली शैक्षिक प्रमाणपत्रमार्फत आफूलाई बीटेक इन्जिनियरका रूपमा प्रस्तुत गरी झुक्याएर मागीविवाह गरेको माइती पक्षको दाबी छ । आरतीलाई व्यक्तिगत रूपमा सूचना सम्पर्कका लागि समेत मोबाइल फोन राख्न नदिइनु, वैवाहिक हैसियतका बाबजुद सुत्ने कोठा र भान्सा कोठाबाहेक अन्य कोठामा प्रवेश नदिइनुजस्ता आयामले आरतीले घरपरिवारमा बराबरीको हैसियत प्राप्त नगरेको देखिन्छ । दाइजो नपुगेको र अतिरिक्त दाइजो माग गरी मनमुटाव र कुटपिट हुनुजस्ता घटनाले आरती घरेलु हिंसाबाट प्रताडित भएको देखिन्छ । जनकपुरमा दाइजोसँग सम्बन्धित घरेलु हिंसाका कारण थुप्रै हत्या भइरहेको स्थानीय अभियन्ताहरूले जिकिर गर्दै आएका छन् ।दाइजो मधेशको कलंकका रूपमा रहेकामा नयाँ तथा पुराना पार्टीहरूले समेत यथेष्ट आवाज उठाइरहेका छैनन् । आम जीवनमा सांस्कृतिक चेतनास्तर न्यून भएकै कारण दाइजोका कारण महिला हिंसा र त्यसको चरम प्रतिफलका रूपमा शृंखलाबद्घ हत्या भइरहेको देखिन्छ । निषेधाज्ञा वा अन्य आन्दोलनको बहाना गरी धर्नारत परिवारलाई पटकपटक यातना दिने, पीडक प्रहरीको तस्बिरसहित प्रदर्शन गर्दा प्रहरीको मानमर्दन भएको आरोप लगाई पीडितहरूलाई उल्टै एक करोड बराबरको मानहानी मुद्दा हाल्नेजस्ता दुष्प्रयाससमेत गरिएको थियो । आरतीको मृतात्मालाई माइतीघरमा अल्झाएर राज्यले निमुखा शाह परिवारको न्यायप्राप्तिको अधिकारलाई कुण्ठित पारिरहने हो भने यो देशको संविधानमा संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र किन र कसका लागि लेखिएको हो ? संविधानबाटै लोकतान्त्रिक करार गरिएको राज्यमा उत्पीडितहरूको अधिकारका लागि ‘जनयुद्ध’ नै लडेर आफूलाई प्रगतिशील दाबी गर्ने राजनीतिक पार्टीको अगुवाइको सरकार भएका बेलासमेत देहातमा मिहिनेत मजदुरीमा बाँचेको एउटा परिवार न्यायप्राप्तिको अपेक्षामा पाँच महिनाभन्दा धेरै समयसम्म काठमाडौंमा आएर हारगुहार गर्न विवश हुनुले यो देशको छद्म लोकतान्त्रिक मुहार उदांगिएको छ भन्न पाइने कि नपाइने ?यदि भन्न पाइने हो भने पीडितहरूलाई न्याय दिनुभन्दा पनि संरचनात्मक हिंसाको आडमा राज्यआतंक मच्चाई उनीहरूको मुख बन्द गरेर संघर्षको मैदानबाट लखेट्न खोज्ने नियत किन देखाइरहेको सरकार ? | Opinion | 9,915 |
विश्वविद्यालयका रिक्त पदाधिकारी नियुक्तिको प्रक्रिया अन्तिम चरणमा छ : प्रधानमन्त्री दाहाल | प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालले विश्वविद्यालयहरुमा रिक्त रहेका पदाधिकारी नियुक्तिको प्रक्रिया अन्तिम चरणमा पुगेको बताएका छन् । मोरङको सुन्दरहरैँचास्थित गोठगाउँमा शुक्रबार पूर्वाञ्चल विश्वविद्यालयको १२ औँ दिक्षान्त समारोहलाई सम्बोधन गर्दै प्रधानमन्त्री दाहालले खुल्ला प्रतिष्पर्धाको आधारमा पदाधिकारीको नियुक्तिको प्रक्रिया अघि बढाइएकोले केही समय ढिलाई भएपनि नियुक्ति प्रक्रिया अन्तिम चरणमा पुगेको बताए । | https://ekantipur.com/news/2024/04/26/the-process-of-appointing-vacant-officers-of-the-university-is-in-the-final-stage-prime-minister-dahal-50-53.html | सुनसरी — प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालले विश्वविद्यालयहरुमा रिक्त रहेका पदाधिकारी नियुक्तिको प्रक्रिया अन्तिम चरणमा पुगेको बताएका छन् । मोरङको सुन्दरहरैँचास्थित गोठगाउँमा शुक्रबार पूर्वाञ्चल विश्वविद्यालयको १२ औँ दिक्षान्त समारोहलाई सम्बोधन गर्दै प्रधानमन्त्री दाहालले खुल्ला प्रतिष्पर्धाको आधारमा पदाधिकारीको नियुक्तिको प्रक्रिया अघि बढाइएकोले केही समय ढिलाई भएपनि नियुक्ति प्रक्रिया अन्तिम चरणमा पुगेको बताए । सरकारले विश्वविद्यालय सुधारका लागि विभिन्न प्रयास थालेको बताउँदै आफ्नै पालामा खुल्ला प्रतिस्पर्धाबाट उपकुलपति नियुक्ति प्रक्रियाको थालनी भएको बताए । विश्वविद्यालयमा उपकुलपति मात्रै नभई अन्य पदाधिकारीहरु पनि खुल्ला प्रतिस्पर्धाका आधारमा छान्न सरकारले सुरु गरिसकेको भन्दै उनले विश्वविद्यालय सुधार गर्नका लागि खुल्ला प्रतिस्पर्धाको आधारमा पदाधिकारी नियुक्तिको विकल्प नभएको दाबी गरे ।व्यवहारिक कठिनाईका बाबजुद पनि खुल्ला प्रतिस्पर्धालाई कार्यान्वयनमा ल्याएको बताउँदै यसले प्राज्ञिक क्षेत्रमा सकारात्मक सन्देश प्रवाह गरेको उनको भनाइ छ । त्रिभुवन विश्वविद्यालयबाट कार्यान्वयनमा ल्याइएको खुल्ला प्रतिस्पर्धात्मक प्रणालीलाई पूर्वाञ्चल विश्वविद्यालय लगायत अन्य विश्वविद्यालयहरुमा पनि लागू गरिएको उनले बताए । केही दिन अघिमात्रै त्रिभुवन विश्वविद्यालयको शिक्षाध्यक्ष र रजिष्ट्रार खुल्ला प्रतिस्पर्धाका आधारमा नियुक्त गरिएको जानकारी दिँदै प्रधानमन्त्री दाहालले यसबाट विश्वविद्यालय सुधारका लागि सरकार गम्भीर भएको सन्देश गएको दाबी गरे । 'अब विश्वविद्यालयमा जुनसुकै तहमा पदाधिकारीको नियुक्ति प्रचलित कानुन बमोजिम खुल्ला प्रतिस्पर्धाका आधारमा नियुक्त गर्दै जाने र विश्वविद्यालयका कानुनलाई संसोधन गरेर पूर्ण रुपमा स्वायत्त र स्वतन्त्र बनाउनुपर्छ भन्ने सरकारको धारणा छ,' उनले भने । पूर्वाञ्चल विश्वविद्यालय परिसरमा आवश्यक संरचना तयार गरी मेडिकल कलेज सञ्चालन गर्नुपर्नेमा उनले जोड दिए । पूर्वाञ्चल विश्वविद्यालयले रोजगारमूलक, व्यावहारिक र जीवनोपयोगी शिक्षामा विशेष जोड दिन आवश्यक रहेको बताउँदै प्रधानमन्त्री दाहालले बिशेषत जैविक विविधताको अनुसन्धान, प्राकृतिक स्रोत–साधन र परम्परागत ज्ञान–सीपको सम्वर्द्धन गर्नुपर्ने बताए ।त्रिभुवन विश्वविद्यालयका पूर्व उपकुलपति केदारभक्त माथेमा प्रमुख अतिथि रहेको १२ औं दिक्षान्त समारोहमा ७ हजार ८ सय ५६ विद्यार्थी दिक्षित भएका छन् । जसअन्तर्गत स्नातक तहमा ६ हजार ५ सय ६८, स्नातकोत्तर तहमा १ हजार २ सय ८५ र एम फिलमा ३ जना विद्यार्थी दिक्षित भएको विश्वविद्यालयले जनाएको छ । | News | 3,871 |
‘ए’ डिभिजन राष्ट्रिय फुटसल लिग : राइजिङ शीर्षमा, शंखमूलको जित | धरानको राइजिङ युथ क्लबले ‘ए’ डिभिजन राष्ट्रिय फुटसल लिगमा आफ्नो जितयात्रा तेस्रो खेलसम्म कायम राखेको छ । बुधबार राइजिङले झरना स्पोर्टस रूपन्देहीलाई ५–३ गोलले हरायो । प्रभातफेरीलाई ७–४ ले हराएर शंखमूलले पहिलो जित दर्ता गरेको छ । | https://ekantipur.com/sports/2021/09/23/163236512774924378.html | पोखरा — धरानको राइजिङ युथ क्लबले ‘ए’ डिभिजन राष्ट्रिय फुटसल लिगमा आफ्नो जितयात्रा तेस्रो खेलसम्म कायम राखेको छ । बुधबार राइजिङले झरना स्पोर्टस रूपन्देहीलाई ५–३ गोलले हरायो । प्रभातफेरीलाई ७–४ ले हराएर शंखमूलले पहिलो जित दर्ता गरेको छ । पोखरा रंगशालास्थित कभर्डहलमा झरनालाई हराउन राइजिङले धेरै संघर्ष गर्नुपरेन । यसअघि दुवै खेलमा जितेर उत्साही राइजिङको सन्तुलित खेलले सबै मोहित भएका छन् । जित पाएर पनि राइजिङका प्रशिक्षक युवेन्द्र गुरुङ चिन्तित देखिए । त्यसको कारण हो, खेलाडीको चोट । दुई खेलमा कोही खेलाडीलाई चोट थिएन । तेस्रो खेलमा गोलरक्षक तथा कप्तान सचिन श्रेष्ठलाई घुँडामा चोट लाग्यो । उनको चोटको स्थितिबारे परीक्षणको थप रिपोर्ट आएपछि थाहा लाग्नेछ । ‘सचिन मेरो टिमको नेता थियो । उसले नै फिल्डभित्र सबैलाई नियन्त्रण र परिचालन गर्थ्यो । अब ऊ नै नहुँदा बाँकी खेलमा हामीलाई धेरै गाह्रो पर्नेछ,’ प्रशिक्षक गुरुङले भने, ‘उसले खेल्न नसकेपछि हामीलाई दबाब सुरु भइसकेको थियो । खेलमा जित निस्किए पनि बाँकी खेल धेरै नै कठिन हुनेछन् ।’उनले म्याटको अनुभव नहुनाले खेलाडीहरू चोटग्रस्त भएको सुनाए । तेस्रो चरणका खेलमा चोटग्रस्त हुने खेलाडी राइजिङका मात्र छैनन् । मंगलबारमात्र लुम्बिनी फुटसलका कप्तान अञ्जन थापालाई गोलीगाँठामा चोट लागेको थियो । प्रायः सबै क्लबले म्याटमा बानी नभएकै कारण चोटको सिकार हुनुपरेको गुनासो गरिरहेका छन् । ‘लगातारको जितले टिममा सकारात्मक उर्जा सञ्चार भएको छ । तर मुख्य खेलाडीलाई चोट लागेपछि सबै निरास छन् । यो फिल्डमा खेल्न गाह्रो त छँदै छ । चोटको सम्भावना पनि ज्यादा हुँदोरहेछ । खेलाडीहरू आफैं संयमित हुनुपर्छ,’ गुरुङले कान्तिपुरसँग भने । लगातार तेस्रो हार बेहोरेपछि झरनाका प्रशिक्षक निर्मल थापा टिमको प्रदर्शनबाट सन्तुष्ट छैनन् । उनले आफ्ना खेलाडीले फुटसलको पोजिसन बुझ्न नसकेको बताए । ‘हाम्रो खेल कमजोर थियो । गोलरक्षकले राम्रो प्रदर्शन गर्न सकेनन्,’ उनले थपे, ‘हाम्रा खेलाडी फुटबलबाट आएकाले त्यही शैलीमा खेल्दा गाह्रो भएको हो । खेलाडीहरूले अझैसम्म पनि फुटसलको पोजिसन बुझिरहेका छैनन् ।’राइजिङका मिलन राईले दुई गोल गरे । मिलन लिम्बु, रेवस मास्के र बिकु तामाङले १–१ गोल गरे । झरनाका कप्तान ओमप्रकाश थापा, मोहनबहादुर थापामगर र विवेक थापाले १–१ गोल गरेका थिए । सुरुका दुई खेल बराबरी खेलेर निकै दबाबमा देखिएको उपाधि दाबेदार शंखमूल फुटसलले पहिलो जित निकाल्दा खेलाडी र प्रशिक्षक दुवै दबाबमुक्त हुने अवसर बन्यो । प्रशिक्षक प्रकाश परियारको भनाइअनुसार आफूहरू सधैं दबाबमा रहिरहने छ । किनभने नामअनुसार आफ्नो टिमले प्रदर्शन गर्न सकिरहेको छैन । पहिलो जित पाएपछि शंखमूल फुटसलका खेलाडी (तल) । तस्बिर : केशव थापा/कान्तिपुर‘शंखमूललाई उपाधि दाबेदार भनिएको छ तर त्यसअनुसार प्रदर्शन गर्न सकिराखेका छैनौं,’ राष्ट्रिय फुटसलको दुई संस्करण च्याम्पियन शंखमूल टोलीका प्रशिक्षक परियारले भने, ‘यहाँ धेरै नियम र यो परिस्थितिले हामीलाई धेरै कुरामा बाँधेको छ । कार्डका कुरा, आराम नपाएका कुरा, नयाँ फिल्ड, नयाँ रेफ्री, सबै कुराहरूले हामी आफ्नो वास्तविक लयमा आउन सकेका छैनौं । बाँकी खेलमा पनि म केही भन्न सक्दिनँ । हामीले धेरै ठूलो कुरा गरेर हुँदैन, वास्तविकता र अपेक्षामा धेरै अन्तर छ ।’ उनले लगातार खेलबाट आरामको समय नपुगेका कारण सन्तुलित प्लेइङ सेट निर्माणमा कठिनाइ भइरहेको बताए । ‘हाम्रा आज निकै नै दबाबपूर्ण खेल थियो । लगातार बराबरी भइरहेको थियो र जित निकाल्नु टिमको सन्तुलनलाई अत्यावश्यक भइसकेको थियो,’ उनले कान्तिपुरसँग भने, ‘लगातार खेल खेलिरहँदा ‘रिकभरी टाइम’ पुगेको छैन । खेलाडीले कार्ड पाइरहेका छन् । त्यसैले रणनीतिक रूपमा प्लेइङ सेट तयार गर्न कठिन भइरहेको छ । चोटको समस्या धेरै नै छ ।’प्रभातफेरीका प्रशिक्षक सरोज थापाले भने रेफ्रीको निर्णयप्रति प्रश्न उठाए । यो प्रतियोगितामा रेफ्रीको निर्णयप्रति असन्तुष्टि जनाउने उनी एक्ला प्रशिक्षक भने होइनन् । प्रतिस्पर्धात्मक बराबरीको अवस्थामा रेफ्रीले गलत निर्णय दिँदा खेलको नतिजामा असर परेको उनको गुनासो छ । ‘यो खेलमा भाग्य पनि हाम्रो पक्षमा रहेन । रेफ्रीले सही निर्णय दिएनन् । खेलाडीले शतप्रतिशत प्रदर्शन गरेका थिए । रेफ्रीले आउट र कर्नरमा धेरै खराब निर्णय दिइरहेका छन् । हामी उनीहरूविरुद्ध उजुरी पनि गर्दैछौं,’ उनले थपे, ‘हामी हरेक खेलमा जित्ने प्रयास गर्नेछौं । हामीलाई अझै विश्वास छ कि रेलिगेसनबाट जोगिन्छौं ।’शंखमूलको जितमा जेनिश प्रजापतीले ह्याट्रिक पूरा गरे । मणि लामाले २ गोल गर्दा सुशान श्रेष्ठ र कप्तानसमेत रहेका गोलरक्षक अनिश श्रेष्ठले समेत गोल गरे । खेलको १६ औं मिनेटमा आफ्नो पोस्टबाट अनिशले क्लियर गरेको बल सोझै प्रभातफेरीको पोस्टभित्र छिर्दा गोलरक्षक आशिष दंगालले मेसो पाएनन् । | Sports | 22,264 |
साहसिक पर्यटनको गन्तव्य बन्दै पाल्पा | साहसिक खेलका रूपमा लिइने 'जिपलाइन'ले पाल्पा आउने पर्यटकलाई आकर्षित गरेको छ । जिल्लाको रिव्दीकोट-४, स्थित भैरवस्थान मन्दिर परिसरमा रहेको 'जिपलाइन'मा खेल्न आउने पर्यटक बढेका छन् । | https://gorkhapatraonline.com/news/56858 | रेखीराम रानापाल्पा, फागुन २५ गते । साहसिक खेलका रूपमा लिइने 'जिपलाइन'ले पाल्पा आउने पर्यटकलाई आकर्षित गरेको छ । जिल्लाको रिव्दीकोट-४, स्थित भैरवस्थान मन्दिर परिसरमा रहेको 'जिपलाइन'मा खेल्न आउने पर्यटक बढेका छन् । दश महिनाअघिदेखि भैरवस्थान मन्दिर परिसरमा सञ्चालनमा आएको जिपलाइनमा पाका पुस्ताको तुलनामा युवायुवतीको भिड लाग्ने गरेको छ । पछिल्लो सात महिनाको अवधिमा चार हजार बढी पर्यटकले जिपलाइन चढेको पाल्पा दर्शन प्रालिका कार्यकारी प्रमुख देवबहादुर पचभैँयाले जानकारी दिनुभयो । जिपलाइन चढ्ने अधिकांश युवायुवती तथा किशोर-किशोर रहेको उहाँले जानकारी दिनुभयो । तीन करोडभन्दा बढी लगानीमा जिपलाइन निर्माण भएको हो । यसले पाल्पाका पर्यटन क्षेत्रको विकासमा टेवा पुगेको छ । जिपलाइनमा लुम्बिनी, भैरवस्थान, रानीमहल, पाल्पा दरबार घुम्न आउने पर्यटक सहभागी हुने गरेको पचभैँयाले बताउनुभयो । उहाँका अनुसार भैरवस्थान मन्दिरमा दर्शन गर्न आउने पर्यटक मन्दिरको दर्शनसँगै जिपलाइन पनि खेल्ने गरेका छन् ।जिपलाइन ९०० मिटर दुरीमा रहेको र उक्त दुरी पार गर्न एक देखि दुई मिनेट लाग्छ । यसका साथै आफ्नो सेल्फी फोटोसँगै जिपलाइनमा यात्रा गर्ने भिडियो र तस्बिर समेत खिच्ने व्यवस्था रहेको प्रालिले जनाएको छ । यस्तै, सोही स्थानमा ३८० डिग्रीको साइक्लिङ् गर्ने व्यवस्था पनि गरिएको छ । जिपलाइन भनेर सुनेपनि भैरवस्थानमा आएर पहिलो पटक यसको आनन्द लिएको बगनासकाली–७ की देवकी थापाले बताउनुभयो । सुरुमा जिपलाइन खेल्न डर लागेजस्तो भएपनि खेलेपछि आफूलाई बेग्लै आनन्द महसुस भएको थापाले बताउनुभयो । जिपलाइन स्थापनाले पाल्पाको पर्यटक क्षेत्रलाई थप व्यावसायिक बनाउन सहयोग पुगेको रिव्दीकोट गाउँपालिकाका अध्यक्ष नारायणबहादुर कार्कीले बताउनुभयो । जिल्लामा पर्यटकीय क्षेत्रमा पूर्वाधार लगानी हुनु खुसीको कुरा भएको बताउँदै कार्कीले जिपलाइनमा आनन्द लिने मानिसको सङ्ख्या बढ्दै गएको बताउनुभयो । | News | 49,483 |
कोरोनाभाइरस: प्रधानमन्त्री ओलीद्वारा राष्ट्रका नाममा सम्बोधन, लकडाउन अपरिहार्य कदम भएको टिप्पणी | नेपालमा कोरोनाभाइरस फैलिन नदिन सरकारले लगाएका प्रतिबन्धहरूका साथै स्वास्थ्य सामग्री खरिदजस्ता विषय विवादको घेरामा परेको बेला प्रधानमन्त्रीले झन्डै तीन सातापछि फेरि देशवासीलाई सम्बोधन गरेका हुन्। | https://www.bbc.com/nepali/news-52195868 | उनले देशमा अझै जोखिम कायम रहेको भन्दै लकडाउनको अवधि बढाइएको बताएका छन्। उनले जोखिम अझै कायमै रहेको भन्दै सबैलाई महामारीलाई रोकथाम गर्न सहयोग गर्न आग्रह गरे। उनले सुरक्षाकर्मी तथा जनप्रतिनिधि तथा स्वयंसेवीहरूको कामको प्रशंसा गरे। क्षमता ओलीले यतिखेर क्वारन्टीनमा ९,१६१ जना रहे पनि देशभरि ३०,५६७ लाई राख्न सकिने क्षमता रहेको बताए। त्यसैगरी ३,२०५ जना आइसोलेशन शय्या भएकोमा अहिलेसम्म त्यसमा ९५ जना रहेको बताए। कसैको एउटा लापरवाही सिङ्गो समुदायलाई महङ्गो पर्नसक्ने भन्दै उनले लकडाउन पालना गर्न आग्रह गरे। सीमामा रोकिएका नेपालीहरूबारे सरकारले 'उचित कदम' चालेको भन्दै उचित समयमा पुन: जाँच गरेर नेपाल भित्र्याइने उनले बताए। 'आगामी दुई साता थप चुनौतीपूर्ण' आगामी दुई साता 'थप चुनौतीपूर्ण' भएको बताउँदै उनले र्यापिड टेस्ट किटले परीक्षणको काम तीव्र गतिमा लैजाने सरकारको योजना सुनाए। सम्बोधनका क्रममा ओलीले क्वारन्टीन अवधि पूरा गरेका व्यक्तिको पुन: परीक्षण गरिने जनाए। यतिखेर जीवन कि वैयक्तिक स्वतन्त्रता भन्ने बहस गर्नु नै उपयुक्त नहुने उनको भनाइ थियो। आलोचनाबारे कडा प्रतिक्रिया ओलीले सामान्य वा असामान्य अवस्थामा सरकारका काम विधिसम्मत हुनुपर्ने बताए। तर काम नै गर्न नसक्ने अवस्थाको सिर्जना सञ्चारमाध्यम र सामाजिक सञ्जाल प्रयोगकर्ताहरूले गर्न नहुने बताए। "प्रधानमन्त्रीले भनेका कुरा सबैलाई थाहा थियो, जे आवश्यक थियो त्यो आएन" कृष्ण पोखरेल, राजनीतिशास्त्री प्रधानमन्त्रीले जे कुरा गर्नुभयो त्यो सबैलाई थाहा थियो। अब के गर्ने भन्ने कुरा जुन यतिखेरको सम्बोधनमा आवश्यक थियो, त्यो आज आएन। नागरिकलाई यतिखेर ऊर्जा भर्ने कुरा प्रधानमन्त्रीको सम्बोधनले समेटेन। यो सम्बोधन 'अब बोल्नुपर्छ' भनेर बोल्नका लागि बोलेजस्तै देखियो। कार्यक्रमहरू घोषणा गरेर गम्भीरता देखाउनुपर्थ्यो। स्वास्थ्य सामग्री खरिदको प्रक्रिया र त्यसमा अनियमितता भएका भन्ने आरोप र गुनासोलाई प्रधानमन्त्रीले स्पष्ट उत्त दिनेभन्दा पनि 'मुलुकमा संस्थाहरू छन्' भन्दै जोखिएर बोलेको देखिन्छ। यस प्रकरणमा प्रधानमन्त्रीका भनाइ रक्षात्मक र दुईअर्थी देखिन्छ। समग्रमा प्रधानमन्त्रीले राष्ट्रिय/अन्तर्राष्ट्रिय परिवेशदेखि बोल्नपर्ने कुराहरू केही छुटाउनुभएन। तर सरकारका रणनीति र आउँदा कदमहरू के हुन् भन्दा त्यसको जबाफ भने भेटिँदैन। "समाजमा उठ्ने गरेका, खासगरी मिडिया र सामाजिक सञ्जालमा आउने गरेका आलोचना, टिप्पणी र सुझावप्रति मेरो पर्याप्त ध्यान गएको छ," उनले भने। "मानवजातिविरुद्ध आइलागेको राष्ट्रिय र विश्वव्यापी सङ्कटको यस्तो परिस्थितिमा एकजुट भई लड्नुपर्ने समयमा सरकारलाई असफल देखाउन र आफ्ना विभिन्न प्रकारका निहित स्वार्थ पूरा गर्न चलाइएका प्रचारबाजी बेमौसमी बाजाजस्तै हो र यस्तो प्रवृत्ति किमार्थ प्रशंसनीय हुन सक्दैन।" "भ्रष्टाचार नगर्ने र हुन नदिने वर्तमान सरकारको प्रतिबद्धतालाई लगातारको निराधार कुप्रचारले कमजोर पार्न सक्नेछैन। कहीँ कतै अनियमितता र भ्रष्टाचारजन्य कुरा देखिएमा निर्ममतापूर्वक कारबाही गर्न वर्तमान सरकार किञ्चित पछि पर्नेछैन।" एकजुट हुन आग्रह ओलीले पटकपटक लड्नु र धुलो टक्टक्याउँदै उठ्नु मानव जातिकै विशेषता भएको बताए। जसमै टेकेर यसपटक समेत यस महामारीबाट पार पाइने भन्दै उनले विनाशकारी भूकम्पको सम्झना समेत गरे। ओलीले त्यसबेलाझै "धैर्य र साहस देखाउन" आग्रह गरे। "यस महामारीविरुद्ध हामीले समयमै चालेको कदमका कारण सयौँको जीवन जोगिएको छ। आउने केही हप्ता हामीले अलिकति साह्रोगाह्रो सहँदा थप जीवन रक्षा गर्न सकिन्छ," उनले भने। "आउनुहोस् फेरि एकपल्ट पाँच वर्षअगाडिको विनाशकारी भूकम्पको समयमा जस्तै धैर्य र साहस प्रदर्शित गरौँ। "तपाईंहरूलाई सुविधा उपलब्ध गराउन, आपूर्ति व्यवस्थालाई सहज बनाउन, आवश्यक सुरक्षा प्रबन्ध मिलाउन र कोरोनाभाइरस फैलिन नदिन सरकार एकजुट भएर अघि बढ्न प्रतिवद्ध छ। म यहाँहरू सबैलाई एकताबद्ध हुन हार्दिक आग्रह गर्दछु।" | Others | 64,687 |