Datasets:

dapooni

/

sorsolingo_tl_bsl

like 0

Ang libro ng resipi na ito ay nakasulat sa Ingles at Bisakol para isulong ang Bisakol, ang lengwaheng sinasalita sa timog na bahagi ng Sorsogon.

Nakasurat ini na mga sangkap sa Ingles nan Bisakol para ipakilala an Bisakol, na iniistorya sa Timog san Sorsogon.

Sa librong ito ay matatagpuan ang mga resipi sa isang madali at magkatabi na ayos ng Ingles at Bisakol.

Nakasurat an mga sangkap nan kun pan-o an pagluto san kada isuruda parehas sa Bisakol nan Ingles.

Ito ay naglalayong kapwa sa mga taong interesado sa wika, at gayundin sa mga tao na gustong matikman ang iba sa mga paboritong luto galing sa Pilipinas.

Para ini sa mga tawo na gusto makaaram san istorya, nan para sa mga tawo na gusto makatadi san mga paborito na luto sa Pilipinas.

Sinigang na Baboy

Sinigang na Orig

Pakuluan ang tubig. Pakuluan ang sampalok sa loob ng tatlongpung minuto hanggang sa lumambot ito.

Magpakulo san tubi. Pakuluan an sampalok sa sulod san traynta minuto hanggang sa maglumoy.

Tanggalin ang sampalok sa pinakuluang tubig, patuyuin ito saka balatan.

Kuwaon an sampalok sa tubi, pamarahon nan panitan an ini.

Durugin ito hanggang sa mapiga at makuha ang katas.

Dunuton hanggang sa makuwa an duga.

Habang pinapakuluan ang tubig, igisa ang bawang at sibuyas.

Habang nagpapakulo san tubi, igisa an bawang nan sibulyas.

Idagdag ang baboy at lutuin hanggang sa maging kulay kayumanggi ito.

Ibutang an orig, pritohon hanggang sa maging-brown.

Dagdagan ng isang litro ng tubig, hayaan itong kumulo sa palyok sa loob ng apatnapu't limang minuto.

Dagdagan san saro na litro na tubi, pakuluon sa kaldero sa sulod san kwarentay sinko minuto.

Ilagay ang katas ng sampalok sa kumukulong baboy.

Ibutang an duga san sampalok sa inpapakuluan na orig.

Idagdag ang mga gulay, simulan sa gabi at pakuluan ito sa loob ng sampu hanggang labinlimang minuto.

Idagdag an mga gulay. Unahon an gabi, pakuluan san sampulo hanggang kinse minuto.

Ilagay ang sili, kamatis, sitaw, okra at talong.

Ibutang an sili, kamatis, sitaw, okra nan talong.

Ilagay ang asin, patis at paminta.

Ibutang an asin, patis nan paminta.

At panghuli, idagdag ang petchay.

Ibutang sa durho an petsay.

Tanggalin sa apoy dahil ang mga gulay ay maluluto sa natitirang init.

Halion sa kalayo kay maluluto nalang an gulay sa init.

Sa tuwing pumupunta ako sa Sydney, nagdadala ako ng dalawang dosena ng sinigang mix galing sa Pilipinas.

Kapag makanhi ako sa Sydney, pirmi ako may dara na duwa na dosena san sinigang mix hali sa Pilipinas.

May dalawang lasa ang sinigang mix - ang isa ay sampalok lamang at ang isa naman ay may sampalok at gabi. Gusto ko ang may gabi dahil mas ginagawa nitong mas malapot ang sabaw.

May duwa na flavor san sinigang mix, an saro sampalok lang, an saro man, sampalok nan gabi. Mas gusto ko an may gabi kay mas mapulot an sabaw.

Paano lutuin

Pan-o an pagluto

Ginataang Pagi

Kinunot na Pagi

Pakuluan ang pagi hanggang sa maluto ito.

Pakuluon an pagi sa tubi hanggang sa maluto.

Patuyuin ang pagi.

Pamarahon an pagi.

Tanggalin ang dahon ng malunggay at sili sa mga tangkay nito.

Halion an kada dahon sa tangkay san sili nan kalunggay.

Hiwain ang sibuyas, bawang, sili at luya ng pino.

Girison san saragday an bawang, sibuyas, sili nan luy-a.

Tuklapin ang laman at tanggalin ang buto ng pinatuyong pagi. Maaari rin na tanggalin ang balat nito kung inyong nais.

Kunuton an mara na pagi. Pwede man halion an panit kun gusto mo.

Igisa ang luya, isunod ang sibuyas at bawang.

Gisahon mun-a an luy-a tapos an sibuyas nan bawang.

Sunod, idagdag ang natuklap na laman ng pagi.

Tapos ibutang an kinunot na pagi.

Idagdag ang durog na paminta, asin at isang-ikaapat na tasa ng suka.

Butangan san dunot na paminta, asin nan one-fourth na tasan san suka.

Igisa ang halo hanggang sa matuyo ito.

Kugayon sa karaha hanggang sa magmara.

Pagkatapos ay magdagdag ng 2 tasa ng gata.

Tapos butangan san duwa na tasa san lunop.

Haluin hanggang sa kumulo ito.

Kugayon hanggang sa magkulo.

Kapag kumulo na ang gata ay idagdag ang sili.

Pag nagkulo na an lunop, ibutang na an sili.

Idagdag ang malunggay.

Ibutang an kalunggay.

Pagkatapos kumulo, idagdag ang dahon ng sili.

Pag nagkulo, ibutang na an dahon san sili.

Ibabaw ang sili.

Magbutang san sili sa ibabaw.

Sa tuwing umuuwi ako ay palaging may ginataang pagi sa lamesa dahil alam ni Nanay na ito ang paborito ko.

Pag nag-uuli ako sa balay, pirmi may-on san kinunot na pagi sa lamesa kay aram ni Mama na mao ini an paborito ko.

Kare-Kareng Baka

Kare-kare na Baka

Painitin ang mantika sa kawali saka igisa ang bawang at sibuyas.

Painiton an lana, igisa an sibuyas nan bawang.

Idagdag ang paminta saka haluin.

Ibutang an paminta, ihalo.

Idagdag ang nahiwang baka at igisa hanggang sa magkulay kayumanggi ito.

Ibutang an baka, lutuon hanggang maging medyo brown.

Idagdag ang dinurog na mani. (maaari kang gumamit ng food processor upang ito ay mas pino o peanut butter).

Ibutang an indunot na mani. (Pwede mag gamit san food processor para mas pino o peanut butter.)

Idagdag ang sabaw ng baka at hayaan itong kumulo. Magdagdag ng tubig kung kailangan hanggang sa lumambot ang karne ng baka. Inaabot ito ng halos isang oras.

Ibuhos an beef broth, pabayaan hanggang magkulo. Dagdagan san tubi kun kaipuhan hanggang sa maglumoy an baka. Mga saro ka-oras ini aaboton.

Kapag nagsimula ng kumulo ang sabaw ay takpan ito hanggang sa lumambot ang baka.

Kapag nagkulo na, takluban nan lutuon hanggang sa maglumoy na an baka.

Habang kumukulo ang baka, pakuluan rin ang mga gulay paisa-isa.

Habang nagpapakulo san baka i-pakuluon an mga gulay kada saro.

Pagkatapos mapakuluan ang mga gulay ay kunin ito at ibabad ito sa tubig na may yelo pagkatapos ay patuyuin ito.

Pagkatapos i-pakuluon an gulay, ibutang sa yelo or sa mapinit na tubi nan pamarahon.

Idagdag ang patis sa sabaw.

Ibutang an patis.

Haluin ang harina at atsuete sa kalahating tas ng tubig. Idagdag sa pinakuluang baka. (Kung mas maraming atsuete ang ilalagay ay mas matingkad ang magiging kulay nito).

Ihalo an mapulot nan atsuete sa tunga na tasa san tubi. Ibutang sa baka. (Ibutang an atsuete depende kun nano na kulay an gusto mo, mas daghan mas makulay.)

Panatilihin ang init hanggang sa lumagkit ang nilaga.

Lutuon hanggang sa magpulot an sauce.

Ihain ito. Maaaring ihalo ang mga gulay sa nilaga at maaari rin itong ihiwalay.

Ilipat sa plato, ihalo an mga gulay sa sauce o ihiwalay sa gilid.

Idagdag ng nakahiwalay ang bagoong.

Ibutang an bagoong sa gilid.

Hindi ako kumakain ng Kare-Kare dati. Tinuruan lang ako ng kasama ko sa bahay kung paano ito gawin ng pumunta ako sa Australia.

Diri ako nagkakaon karekare dati. Didi lang ako sa Asutralia nakaaram magkaon san inluto san saro ko na kaupod sa balay.

"Sige, kukunin ko ang itaas na bahagi ng puno dahil doon tumutubo ang bunga ng saging", sabi ni Pagong.

"Sige sa ako an durho kay didto nagluluwas an bunga san saging", sabi ni Pagong.

"Ay! hindi mo pwedeng gawin iyon. Ako ang unang nakakita, sa akin ang itaas na bahagi", sabi ni Unggoy.

"Ay! Diri pwede. Ako an una na nakaimod, sa ako an durho", sabi ni Unggoy.

Hinati nila ang puno ng saging.

Inutod nira an puno.

Nakuha ng Unggoy ang dulong bahagi.

Inkuwa ni Unggoy an durho.

Nakuha rin ng Pagong ang parte niya.

Inkuwa man ni Pagong an puno.

Umuwi sila at itinanim ang mga parte nila sa kani-kanilang bakuran.

Nag-uli sira nan nagtanom sa natad nira.

Makalipas ang ilang araw, namatay ang itinanim ni Unggoy.

Pagkatapos san pira na adlaw, namatay an intanom ni Unggoy.

Ngunit ang halaman ni Pagong ay tumubo at namunga.

Pero an puno ni pagong nagdako nan nagbunga.

Dumating ang Unggoy at umiyak.

Nag-abot si unggoy nan nag-hibi.

"Namatay ang puno ko", sabi ni Unggoy.

“Namatay an puno ko”, an sabi ni unggoy.

Nalungkot rin ang Pagong.

Si pagong namundo man.

Hindi ito marunong umakyat ng puno.

Diri siya ma’aram magsakat sa puno.

"Huwag kang malungkot", sabi ni Matsing.

“Ayaw pagmundo”, sabi ni unggoy.

"Aakyatin ko ang puno at kapag narating ko ang tuktok, tatapunan kita ng mga hinog na saging."

"Ako an masakat nan pag-abot ko sa durho, tatapokan ko ikaw san hinog na saging."

Inakyat ni Matsing ang puno.

Nagsakat na si unggoy.

Pero ng narating niya ang tuktok, kinain nito ang lahat ng saging at hindi nito binigyan ni isa ang Pagong.

Pero pag-abot niya sa durho san saging, inka’on niya intiro na bunga nan di inhatagan si pagong.

Nagalit ang Pagong.

Na’uyam an pagong.

Kaya nilagyan ni Pagong ng mga tinik ang paligid ng puno.

Inbutangan niya san tonok an palibot san puno.

Nang bumaba ang Unggoy, nakaramdam ito ng sakit.

Pagbaba ni unggoy, nakulugan siya.

"Aray!", sigaw ng matsing.

“Aray!” An siyak ni unggoy.

Sakit

hapdos

pangarap

inop

lupa

ingod

palay

paray

damo

gabon

palumpong

ging-ot

magtagpo

bagat

magtagpo

tapo

tulong

danon

ibigay

hatag

aking

ko

akin

saako

sa kanila

sa kanira

kanila

kaninda

malaki

dako

maliit

saday

manipis

mahugos

makapal

madamo

marami

daghan

mabuti

dianis

mabuti

dianis

galit

hangit

takot

hadok

oo

ma-o

hindi

dire

hindi

dire

kasama

kaupod

asawa

asawa

kapatid

kamanghod